en
stringlengths 1
47.9k
| pl
stringlengths 1
43.1k
|
|---|---|
Changing Lives | Changing Society | How It Works | Technology Drives Change Home | Concepts | Teachers | Search | Overview | Credits | HHCC Web | Reference | Feedback Virtual Museum of Canada Home Page | Zmiana życia 124; Zmiana społeczeństwa 124; Jak to działa 124; Technologia Drives Change Home 124; Koncepcje 124; Nauczyciele 124; Wyszukiwanie 124; Przegląd 124; Kredyty 124; HHCC Web 124; Reference 124; Odniesienie Wirtualne Muzeum Kanady Strona główna |
Site map | Mapa strony |
Feedback | Informacje zwrotne |
Credits | Kredyty |
Français | Français |
What is light ? | Czym jest światło? |
The white light spectrum Codes in the light The electromagnetic spectrum Emission spectra Absorption spectra Light-years Light pollution | Białe spektrum światła Kody w świetle Widmo elektromagnetyczne Spektra emisyjna Widma absorpcyjna Widma lekka Zanieczyszczenie światła |
The sky of the first inhabitants A contemporary vison of the Universe Astronomy for everyone | Niebo pierwszych mieszkańców Współczesna wizja Astronomii Wszechświata dla wszystkich |
Cartoon | Kreskówka |
Links | Linki |
Glossary | Glosariusz |
Observatories | Obserwatoria |
Astronomers Introduction Introduction video What is Astronomy? | Astronomowie Wprowadzenie wideo Co to jest Astronomia? |
Often considered the oldest science, it was born of our amazement at the sky and our need to question Astronomy is the science of space beyond Earth’s atmosphere. | Często uważana za najstarszą naukę, narodziła się z naszego zdumienia na niebie, a naszą potrzebą kwestionowania astronomii jest nauka o przestrzeni poza ziemską atmosferą. |
The name is derived from the Greek root astron for star, and nomos for arrangement or law. | Nazwa pochodzi od greckiego korzenia astronu dla gwiazdy, a nomos dla układu lub prawa. |
Astronomy is concerned with celestial objects and phenomena – like stars, planets, comets and galaxies – as well as the large-scale properties of the Universe, also known as "The Big Picture". | Astronomia dotyczy obiektów i zjawisk niebiańskich - takich jak gwiazdy, planety, komety i galaktyki - jak również wielkich właściwości Wszechświata, znanych również jako "Wielki obraz". |
More specifically, astronomy is the study of the origin and evolution of the Universe, the physics and chemistry of celestial objects, and the calculation of their positions and motions. | Dokładniej rzecz ujmując, astronomia jest badaniem pochodzenia i ewolucji Wszechświata, fizyki i chemii obiektów niebieskich oraz obliczeniem ich pozycji i ruchów. |
For most people, astronomy represents a world that is both mysterious and grandiose – a story about glimmering celestial objects and the immensity of the cosmos. | Dla większości ludzi astronomia reprezentuje świat, który jest zarówno tajemniczy jak i wielgachny - opowieść o błyszczących niebiańskich obiektach i nieskończoności kosmosu. |
It prompts us to ask the deepest existential questions: | To skłania nas do zadawania najgłębszych pytań egzystencjalnych: |
Who are we? | Kim jesteśmy? |
Where did we come from? | Skąd pochodzimy? |
Are we alone? | Jesteśmy sami? |
The lure of these universal enigmas was the spark that ignited the passion of many of today’s famous astronomers. | Wabik tych uniwersalnych zagadek był iskrą, która rozpaliła pasję wielu dzisiejszych znanych astronomów. |
Astronomy also plays a much more practical role that is not nearly as important today as it was in the past. | Astronomia odgrywa również o wiele bardziej praktyczną rolę, która nie jest dziś tak ważna jak w przeszłości. |
Since the time of our earliest ancestors, humans have used the motions of celestial objects to position themselves in space and time. | Od czasów naszych najstarszych przodków, ludzie używali ruchów niebiańskich obiektów, by umieścić się w przestrzeni i czasie. |
Prehistoric humans studied the relationship between the seasons and the length of days to plan their hunting and gathering activities. | Prehistoryczni ludzie badali związek między porami roku a długością dni, aby zaplanować swoje polowania i zbieractwo. |
It was also by observing the positions of the stars that the first farmers decided when to plant and when to harvest, and early navigators could sail the oceans blue. | To również przez obserwowanie pozycji gwiazd, że pierwsi rolnicy zdecydowali, kiedy sadzić i kiedy zbierać, a wczesni nawigatorzy mogli żeglować oceany niebieski. |
In the Age of Antiquity, astrometry – the measurement of the positions of stars and planets – was the main occupation of astronomers. | W epoce starożytności astrometria - pomiar położenia gwiazd i planet - była główną okupacją astronomów. |
There was some degree of interest for astronomy from the general public as well, since they believed that the positions of celestial objects influenced events that took place on Earth. | Był pewien stopień zainteresowania astronomią także ze strony ogółu społeczeństwa, ponieważ wierzyli, że pozycje niebiańskich obiektów wpłynęły na wydarzenia, które miały miejsce na Ziemi. |
During the Renaissance, advances in mathematics coupled with the invention of new observational instruments (like the refracting telescope) gave rise to modern astronomy. | Podczas renesansu postęp w matematyce w połączeniu z wynalazkiem nowych instrumentów obserwacyjnych (takich jak teleskop ogniotrwały) dał początek nowoczesnej astronomii. |
From the 19th century onwards, the discovery of the electromagnetic spectrum and the world of the atom spurred on the development of astrophysics, a new discipline in astronomy that is now considered to be the most important. | Począwszy od XIX wieku odkrycie spektrum elektromagnetycznego i świata atomu spulchniło rozwój astrofizyki, nowej dyscypliny astronomii, która jest obecnie uważana za najważniejszą. |
Today, astronomy covers several disciplines: | Dziś astronomia obejmuje kilka dyscyplin: |
◦ Astrometry, which is the precise measurement of the position of stars and planets, and which is greatly facilitated by the use of modern CCD cameras and computers | XionName Astrometria, która jest dokładnym pomiarem położenia gwiazd i planet, i która jest znacznie ułatwiona przez wykorzystanie nowoczesnych kamer CCD i komputerów |
◦ Stellar astronomy, which is the study of the origins and evolution of stars | Astronomia gwiezdna, która jest badaniem początków i ewolucji gwiazd |
◦ Galactic astronomy, which studies the structure and components of galaxies | Astronomia galaktyczna, która bada strukturę i składniki galaktyk |
◦ Astrophysics, which studies the Universe and the physics of its constituents (luminosity, temperature, chemical composition) | Astrofizyka, która bada Wszechświat i fizykę jego składników (jasność, temperatura, skład chemiczny) |
◦ Cosmology, which studies the origin and evolution of the Universe as a whole Related to these fields of research are two disciplines that lie more within the domain of geologists and biologists: planetary science, which is the study of asteroids, comets and planets, and astrobiology, which studies the possibility of life in the Universe. | Kosmologia, która bada pochodzenie i ewolucję Wszechświata jako całości powiązanej z tymi dziedzinami badań, to dwie dziedziny, które leżą bardziej w zakresie geologów i biologów: nauka planetarna, która jest badaniem asteroidów, komet i planet oraz astrobiologia, która bada możliwość życia we Wszechświecie. |
Nowadays, professional astronomers have a strong background in astrophysics and their observations are almost always examined in an astrophysical context. | Obecnie profesjonalni astronomowie mają silne doświadczenie w astrofizyce, a ich obserwacje są prawie zawsze analizowane w kontekście astrofizycznym. |
The most serious amateurs actively participate in the study of variable stars, the discovery of new asteroids or comets, and other exciting astronomical work. | Najpoważniejsi amatorzy aktywnie uczestniczą w badaniu zmiennych gwiazd, odkrywaniu nowych asteroidów lub komet oraz innych ekscytujących prac astronomicznych. |
Video Sequence
John Richard Bond explains what the purpose of astronomy is . | Sekwencja wideo John Richard Bond wyjaśnia cel astronomii. |
© 2006 An original idea and a realization of the ASTROLab of Mont-Mégantic National Park | © 2006 Oryginalny pomysł i realizacja ASTROLab Mont- Mégantic Parku Narodowego |
Astronomers © 2006 An original idea and a realization of the ASTROLab of Mont-Mégantic National Park | Astronomowie © 2006 Oryginalny pomysł i realizacja ASTROLab Mont- Mégantic Parku Narodowego |
Astronomers Timeline | Czas astronomów |
Verbatim A journey into Canadian astronomy | Verbatim Podróż do kanadyjskiej astronomii |
Instruments The ancient Egyptians use the transit for the first time about 4,000 years ago. | Instrumenty Starożytni Egipcjanie po raz pierwszy korzystają z transportu około 4000 lat temu. |
Instruments The astrolab and octant are the predecessors of the sextant. | Instrumenty Astrolaboratorium i octant są poprzednikami sekstantu. |
Observatories For thousands of years, native people use the stars to navigate and to monitor the passage of time. | Obserwatoria Przez tysiące lat tubylcy używają gwiazd do nawigacji i monitorowania upływu czasu. |
Stars are also the inspiration for native legends, which are passed down from generation to generation. | Gwiazdy są również inspiracją dla rodzimych legend, które są przekazywane z pokolenia na pokolenie. |
Instruments The Assyrians are likely the first to use lenses to magnify objects, probably around 1,500 BC. | Instrumenty Asyryjczycy są prawdopodobnie pierwsi, którzy używają soczewek do powiększania obiektów, prawdopodobnie około 1500 p.n.e. |
Evolution of images Flemish painter Jan van Eyck makes the first known drawing of the Moon in his painting entitled "The crucifixion". | Ewolucja obrazów flamandzki malarz Jan van Eyck czyni pierwszy znany rysunek Księżyca w swoim obrazie zatytułowanym "Ukrzyżowanie". |
Observatories By exploring Newfoundland, John Cabot becomes the first known European to set foot on Canadian soil. | Obserwatoria Poprzez badanie Nowej Fundlandii, John Cabot staje się pierwszym znanym Europejczykiem, który postawił stopę na kanadyjskiej ziemi. |
Like all explorers of his time, he navigates using the stars. | Jak każdy odkrywca swoich czasów, nawigauje przy użyciu gwiazd. |
Evolution of images Leonardo da Vinci draws this sketch of the Moon. | Ewolucja obrazów Leonardo da Vinci rysuje ten szkic Księżyca. |
Observatories Jacques Cartier explores the continental interior. | Obserwatorium Jacques Cartier bada wnętrze kontynentalne. |
He finds the mouth of the Saint-Lawrence during the Perseid meteor shower. | Odnalazł usta świętego Lawrence 'a podczas perseidowego deszczu meteorytów. |
Instruments Leonard Digges constructs the first telescope using lenses. | Instrumenty Leonard Digges konstruuje pierwszy teleskop za pomocą soczewek. |
Observatories The roots of astronomy take hold in Canada with the arrival of Samuel de Champlain, the first governor of New France. | Obserwatoria Korzenie astronomii zapanują w Kanadzie wraz z przybyciem Samuela de Champlainta, pierwszego gubernatora Nowej Francji. |
Evolution of images British astronomer Thomas Harriot uses a refracting telescope to make the first sketch of the Moon many months before Galileo performs the same feat. | Ewolucja obrazów Brytyjski astronom Thomas Harriot używa opornego teleskopu, aby zrobić pierwszy szkic Księżyca wiele miesięcy przed Galileo wykonuje ten sam wyczyn. |
Instruments In Italy, Galileo publishes "The Starry Messenger" and makes revolutionary astronomical observations using a telescope he built himself. | We Włoszech Galileo publikuje "The Starry Messenger" i dokonuje rewolucyjnych obserwacji astronomicznych za pomocą teleskopu, który sam zbudował. |
Observatories Jesuits record the first astronomical observations made in Canada. | Obserwatoria Jezuici rejestrują pierwsze obserwacje astronomiczne dokonane w Kanadzie. |
Observatories Astronomy becomes an official task assigned to the Engineer-in-Chief and Land Surveyor for the New France colony in Quebec. | Obserwatoria Astronomia staje się oficjalnym zadaniem przypisanym do Inżyniera-in-Chief i Land Surveyor dla kolonii Nowej Francji w Quebecu. |
Observatories Jean Bourdon is the first Canadian to own a telescope. | Obserwatorium Jean Bourdon jest pierwszym Kanadyjczykiem, który posiada teleskop. |
Evolution of images The first known drawing of the Orion nebula, drawn by Giovanni Batista Hodierna. | Ewolucja obrazów Pierwszy znany rysunek mgławicy Oriona, narysowany przez Giovanniego Batistę Hodiernę. |
1667 : pollution Louis XIV commands all roads in the capital of Paris to be lit at night in order to combat thefts and other crimes. | 1667: zanieczyszczenie Ludwik XIV rozkazuje, by wszystkie drogi w stolicy Paryża były oświetlane nocą, aby zwalczać kradzieże i inne przestępstwa. |
Instruments Isaac Newton builds his telescope. | Instrumenty Isaac Newton buduje swój teleskop. |
Instruments Rasmus Bartholin publishes the first article on the splitting of light rays by Icelandic spar. | Instrumenty Rasmus Bartholin publikuje pierwszy artykuł o rozdzielaniu promieni świetlnych przez islandzką spar. |
Instruments In France, Laurent Cassegrain invents a new type of reflecting telescope. | We Francji Laurent Cassegrain wynalazł nowy rodzaj teleskopu odblaskowego. |
Instruments The modern version of the sextant is independently invented by John Hadley in England and Thomas Godfrey in the United States. | Instrumenty Nowoczesna wersja sekstantu jest niezależnie wynaleziona przez Johna Hadleya w Anglii i Thomasa Godfreya w Stanach Zjednoczonych. |
Observatories Evidence suggests that an astronomical observatory is installed at the College of Quebec. | Obserwatoria Dowody wskazują, że astronomiczne obserwatorium jest zainstalowane w College of Quebec. |
Observatories An engraving showing the image of sky observers outdoors with an astronomical instrument at the Fortress of Louisbourg in Nova Scotia. | Obserwatoria Grawerowanie pokazujące obraz obserwatorów nieba na zewnątrz z instrumentem astronomicznym w Twierdzy Louisbourg w Nowej Szkocji. |
It is likely that a temporary observatory existed for a short time in the fortress. | Prawdopodobnie w twierdzy istniało tymczasowe obserwatorium. |
Observatories The first North American observatory that existed with historical certainty is constructed at Castle Frederick, an estate founded by Joseph DesBarres at Falmouth, Nova Scotia | Obserwatoria Pierwsze obserwatorium Ameryki Północnej, które istniało z historyczną pewnością, zostało zbudowane w Zamku Frederick, w posiadłości założonej przez Josepha DesBarresa w Falmouth w Nowej Szkocji. |
Evolution of images Charles Messier makes this drawing of the Orion nebula. | Ewolucja obrazów Charles Messier robi ten rysunek mgławicy Oriona. |
Evolution of images The first map of the Moon with longitudes and latitudes. | Ewolucja obrazów Pierwsza mapa Księżyca z przestrzeniami i szerokościami. |
German astronomer Tobias Mayer drew the base map in the 1850's, but the longitudes and latitudes were added in 1775, after his death. | Niemiecki astronom Tobias Mayer narysował mapę bazową w 1850 roku, ale w 1775 roku, po jego śmierci, dodano prostokąty i szerokości geograficznej. |
1792 : pollution William Murdoch invents the natural gas lamp and cities in Britain begin to light their streets using natural gas. | 1792: Zanieczyszczenie William Murdoch wynalazł lampa gazu ziemnego i miasta w Wielkiej Brytanii zaczynają zapalać swoje ulice gazem ziemnym. |
Instruments French astronomer Dominique François Jean Arago invents the polariscope. | Instrumenty francuski astronom Dominique François Jean Arago wynalazł polaryskop. |
Instruments Joseph Nicéphore Niépce succeeds in making the first photograph on paper. | Instrumenty Joseph Nicéphore Niépce udaje się zrobić pierwsze zdjęcie na papierze. |
Instruments French inventor Joseph Nicéphore Niépce makes the first permanent photograph using a sheet of polished tin coated with bitumen. | Instrumenty Francuski wynalazca Joseph Nicéphore Niépce robi pierwsze stałe zdjęcie używając arkusza polerowanej cyny pokrytej bitumem. |
Instruments British astronomer John Frederick William Herschel invents the photometer. | Instrumenty Brytyjski astronom John Frederick William Herschel wynalazł fotometr. |
Instruments French optician Noël Marie Paymal Lerebours photographs the Sun for the first time. | Instrumenty optyk francuski Noël Marie Paymal Lerebors po raz pierwszy fotografuje Słońce. |
Evolution of images American physician and chemist John William Draper takes this daguerreotype of the Moon. | Ewolucja obrazów Amerykański lekarz i chemik John William Draper bierze ten dagerotyp Księżyca. |
Observatories Dr. Charles Smallwood establishes an observatory at Saint-Martin on Quebec’s Île Jésus (now "Laval"). | Obserwatoria Dr Charles Smallwood ustanawia obserwatorium w Saint- Martin w Quebec 's île Jésus (obecnie "Laval"). |
Observatories Dr. James Toldervy of Fredericton, New Brunswick, creates an observatory in his garden near the Saint John River. | Obserwatorium dr James Toldervy z Fredericton, New Brunswick, tworzy obserwatorium w ogrodzie niedaleko rzeki Saint John. |
Evolution of images Lord Rosse makes this drawing of the Orion nebula. | Ewolucja obrazów Lord Rosse narysował mgławicę Oriona. |
Observatories The Quebec City Observatory is established on the Plains of Abraham. | Obserwatoria Obserwatorium miejskie Quebec powstało na równinach Abrahama. |
Evolution of images American photographer John Adams Whipple takes this daguerreotype of the Moon. | Ewolucja obrazów Amerykański fotograf John Adams Whipple bierze ten dagerotyp Księżyca. |
Astronomes William Frederick King is born. | Astronomy William Frederick Król się narodził. |
Observatories The Kingston Observatory is established in London, Ontario. | Obserwatoria Kingston Observatory ma siedzibę w Londynie, Ontario. |
Instruments German chemist Robert Wilhelm Bunsen and German physicist Gustav Robert Kirchhoff invent the first spectroscope. | Instrumenty Niemiecki chemik Robert Wilhelm Bunsen i niemiecki fizyk Gustav Robert Kirchhoff wynalazł pierwszy spektroskop. |
Instruments Scottish physicist James Clerk Maxwell creates the first colour photograph using filters made of coloured glass plates. | Instrumenty szkocki fizyk James Clerk Maxwell tworzy pierwsze kolorowe zdjęcie za pomocą filtrów wykonanych z kolorowych szklanych płyt. |
Observatories The King College Observatory is established in Windsor, Nova Scotia. | Obserwatoria Obserwatorium King College powstało w Windsor w Nowej Szkocji. |
Observatories The McGill University Observatory is established in Montreal, Quebec. | Obserwatoria Centrum Monitorowania Uniwersytetu McGill znajduje się w Montrealu w Quebecu. |
Astronomes John Stanley Plaskett is born. | Urodził się John Stanley Plastett. |
Astronomes Clarence Augustus Chant is born. | Astronomy Clarence Augustus Chant się rodzi. |
Evolution of images British astronomer and chemist Warren De La Rue takes this photograph of the Moon. | Ewolucja obrazów Brytyjski astronom i chemik Warren De La Rue robi to zdjęcie Księżyca. |
De La Rue becomes the first person to print photos. | De La Rue staje się pierwszą osobą, która drukuje zdjęcia. |
Observatories The Charles Blackman Observatory is established in Montreal, Quebec. | Obserwatoria Obserwatorium Charlesa Blackmana ma siedzibę w Montrealu w Quebecu. |
Instruments American inventor George Eastman (who would go on to found the Eastman-Kodak company in 1892) builds a machine for coating photographic plates with emulsion, which allows for the mass production of photographs. | Instrumenty amerykański wynalazca George Eastman (który w 1892 roku znalazł firmę Eastman- Kodak) buduje maszynę do powlekania płyt fotograficznych emulsją, która pozwala na masową produkcję fotografii. |
Observatories The Woodstock College Observatory is established in Hamilton, Ontario. | Obserwatoria Obserwatorium Woodstock College ma siedzibę w Hamilton, Ontario. |
End of preview. Expand
in Dataset Viewer.
This dataset was created by translating part of en-fr-translation-dataset using Argos Translate.
- Downloads last month
- 8