text
stringlengths
0
8.47k
2019
Ñawinchanapaq
munay qillqasqakuna
Qusqu Qullaw qhichwa simi
Flor Aideé Pablo Medina
Ministra de Educación del Perú
Guido Alfredo Rospigliosi Galindo
Viceministro de Gestión Institucional
Ana Patricia Andrade Pacora
Viceministra de Gestión Pedagógica
José Carlos Chávez Cuentas
Secretario de Planificación Estratégica
Humberto Hildebrando Pérez León Ibáñez
Jefe de la Oficina de Medición de la Calidad de los Aprendizajes
“Ñawinchanapaq munay qillqasqakuna 2019”
Responsables de la publicación
Jorge Martín Talancha De La Cruz (coordinador)
Tania Pacheco Valenzuela
Edgar Sanga Calamullo
Hermenegildo Espejo Apikai
Wilder Rodríguez Gonzales
Jainor Saavedra Salas
Luz Huanca Sivana
Pamela Jiménez Lizama
Autores y/o recopiladores de textos ganadores del “I Concurso de textos para Mis lecturas favoritas”
Rómulo Quispe Soto (“Tumi llaqtapa muchusqanmanta”)
Julio D. Auccaylle Delgado (“Iskay phiña mayukunamanta”)
Esta publicación es el producto final del esfuerzo institucional de la UMC por medio de sus diferentes equipos de
especialistas.
Primer edición, julio 2019
Tiraje: 7,776 ejemplares
Impresión: Enotria S.A.
Av. Nicolás Ayllón N° 2890, Ate - Lima
Hecho el Depósito Legal en la Biblioteca Nacional del Perú N° 2019-07601
© Ministerio de Educación del Perú
Calle Del Comercio N° 193, San Borja
Lima - Perú
Teléfono: 615-5800
www.gob.pe/minedu
Citar esta publicación de la siguiente manera:
Ministerio de Educación del Perú. (2019). Ñawinchanapaq munay qillqasqakuna 2019. Lima: Oficina de Medición de la Calidad de
los Aprendizajes.
Ancha munasqa wawa:
Kaymi “Nawinchanapaq munay qillasqakuna 2019” sutiyuq mayt’u
kachkan.
Kay mat’upim tarinki munay willakuykunata, harawiykunata,
historieta nisqata, huk qillqasqakuna ima. Chayninam hamp’atuwan
tupay allinchus icha manachus, chaymantapas qillqasqa kachkan.
Tipun sutiyuq ñawpa llaqtamantapas munay willakuy kachkallantaq.
Wakin simikuna mana chinkananpaq imatachus rurachkanku,
chaymantapas noticia nisqa kachkallantaq.
Hinallataqmi, qayna wata “Ñawinchanapaq Munaq Qillqasqakuna
Ñawpaq Atipanakuy” apakurqan. Chay atipanakuypaqmi achka
hamawt’akuna qillqasqakunata apachimurqanku. Chaykunamanta
llalliq qillqasqakunata akllaspam kay mayt’uman churallaykutaq.
Chaymantapas, sapanka qillqasqam ruranakunayuq kachkan. Chay
ruranakunataqa, hamawt’aykiwan kuska, yachay wasipi llamk’anki.
Wakintataq, mama taytaykiwan yanapachikuspa, wasiykipi
llamk’allankitaq. Chaykunawanmi tukuy qillqasqakuna hamut’aytaqa
astawanña atinki.
Chaykunatam tukuy sunquykuwan
munayniykipaqhina kanman.
qampaq
rurayku.
Ichapas
Oficina de Medición de la Calidad de los Aprendizajes (UMC)
Hamp’atumantam wawakuna
rimachkanku. Chayta
ñawinchasunchik.
Llaqtanchikkunapi
hamp’atupa willakuyninkuna
Ñuqan Soraro kani. Asháninka llaqtaykupiqa, paray
pachapichus mayu patakunapi hamp’atu k’ar k’aryan
chayqa, mayu pisiyanantam willakuchkan. Chaymi runaqa
challwaq rinku.
Ichaqa, ch’akiriy pachakunapi sach’a sunqukunapi
k’ar k’aryan chayñataq parata mañakuchkan.
Hunt’akunpunitaqmi chay nisqayku. Hinallataq, yurakuna
t’ikay pachapi, ch’umpiniraq hamp’atuta rikuyku chayqa, ña
uywakuna hap’imuy pachaña.
Ñuqapa sutiymi Shekut,
Awajun llaqtamanta.
Ñuqaykupaqqa, hamp’atu
kallpawan k’ar k’aryan
chayqa, parananpaqmi.
Hinallataq, wasi ukhupi
hatun hamp’atuta
rikuspaqa, piñiykuchá
wañunqa, nispañataq niyku.

Dataset Card for Monolingual-Quechua-IIC

Dataset Summary

We present Monolingual-Quechua-IIC, a monolingual corpus of Southern Quechua, which can be used to build language models using Transformers models. This corpus also includes the Wiki and OSCAR corpora. We used this corpus to build Llama-RoBERTa-Quechua, the first language model for Southern Quechua using Transformers.

Supported Tasks and Leaderboards

More Information Needed

Languages

Southern Quechua

Dataset Creation

Curation Rationale

More Information Needed

Source Data

Initial Data Collection and Normalization

More Information Needed

Who are the source language producers?

More Information Needed

Annotations

Annotation process

More Information Needed

Who are the annotators?

More Information Needed

Personal and Sensitive Information

More Information Needed

Considerations for Using the Data

Social Impact of Dataset

More Information Needed

Discussion of Biases

More Information Needed

Other Known Limitations

More Information Needed

Additional Information

Dataset Curators

More Information Needed

Licensing Information

Apache-2.0

Citation Information

@inproceedings{zevallos2022introducing,
  title={Introducing QuBERT: A Large Monolingual Corpus and BERT Model for Southern Quechua},
  author={Zevallos, Rodolfo and Ortega, John and Chen, William and Castro, Richard and Bel, Nuria and Toshio, Cesar and Venturas, Renzo and Aradiel, Hilario and Melgarejo, Nelsi},
  booktitle={Proceedings of the Third Workshop on Deep Learning for Low-Resource Natural Language Processing},
  pages={1--13},
  year={2022}
}

Contributions

Thanks to @rjzevallos for adding this dataset.

Downloads last month
107
Edit dataset card