Datasets:

Kamyar-zeinalipour

/

tr_quiz_simple_v3

like 0

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Fosforik asit içeren lipitlerdir. Enerji vermek için çok kullanılmazlar, daha çok yapısal işlevleri olan bir lipit çeşididir. Hücre zarında ve sitoplazmasında bulunur ve hücrenin çalışmasında önemli bir rol oynar. Hücre zarına geçirgenlik kazandırır, lipitlerin organizmanın içinde ve hücreler arası taşınmasında görev alır. Hücre zarının yapısı oluşturulurken suyu seven kısımlar dışarıya, sevmeyen kısımlar ise içeriye bakacak şekilde dizilir. TOPIC: Fosfolipitler SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Fosfolipitlerin hücredeki temel işlevi nedir? Answer: Hücre zarının yapısını oluşturmak </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bu savaşın nedeni; Mekkeli müşriklerin Bedir Savaşı’nın intikamını almak veMüslümanların denetimine geçen Suriye-Mısır ticaret yolunu tekrar ele geçirmek istemeleridir.Hz. Peygamber’in ordunun güvenliğini sağlamak için Ayneyn Tepesi’ne yerleştirdiği okçuların yerlerini terk etmesi nedeniyle Müslümanlar bozguna uğramıştır. Hz. Peygamber’in yaralandığı bu savaşta, Hz. Hamza şehit olmuştur. Savaş sonunda Mekkeli müşrikler tam bir galibiyet kazanamamış ve geri dönmüşlerdir. TOPIC: Uhud Savaşı (625) SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Uhud Savaşı'nda Müslümanların bozguna uğramasının ana nedeni nedir? Answer: Okçuların yerlerini terk etmesi </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Hayvan dokularında oluşturulan enerjinin ortalama % 50-60’ı karbonhidratlardan sağlanır.Glikozun kandaki yoğunluğu en düşük düzeyde iken bile önce beyin beslenir.Memelilerin kanında bulunması gereken temel maddeler arasındadır.İnsan kanında ve dokularında glikozun belirli ve sabit bir oranı vardır.Kandaki glikozun fazlası karaciğer ve kaslarda glikojen olarak depolanır. Gerektiğinde tekrar glikoza dönüştürülüp kullanılır.Kan şekeri düştüğünde, karaciğerdeki glikojen pankreas tarafından salgılanan glukagon hormonunun etkisiyle glikoza dönüşerek kana geçer ve kan şekerini yükseltir.Kan şekeri yükseldiğinde ise, pankreas tarafından salgılanan insülin hormonunun etkisi ile kandaki glikoz hücrelere geçerek yakılır.Karaciğer ve kaslarda depolanmış yeterli glikojen olmadığında, kandaki aminoasitler glikoza dönüştürülerek kan şekeri oranı ayarlanır.Karbonhidratlar yağlar ve proteinlerle bileşik oluştururlar. “Karbonhidrat + yağ (Lipit) = glikolipit”; “Karbonhidrat + protein = glikoprotein” . Bu şekilde oluşan karbonhidratlı bileşikler, hücre zarının yapısına katılırlar. TOPIC: Karbonhidratlar Hakkında Genel Bilgiler SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Karbonhidratların enerji sağlamadaki rolü nedir? Answer: Hayvan dokularında oluşturulan enerjinin ortalama % 50-60'ını sağlar </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bugün güneş adeta bir tohumun filizlenmesi gibi pencereme doğuyor.Güneş, tohumun filizlenmesine benzetilmiş. TOPIC: Benzetmeye Örnek SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Yukarıdaki cümlede güneşin hangi olaya benzetildiği belirtilmiştir? Answer: Bir tohumun filizlenmesi </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Yüzyıllardır insanlar temiz ve sağlıklı bir yaşam ortamı için temizlik maddelerine ihtiyaç duyar. Kimya bilimi temizlik malzemelerinin üretimi, kullanım alanları ve koşulları, ambalajlanması, depolanması gibi konularla ilgilidir. Sabun: Bitkisel ve hayvansal yağların NaOH(kostik) ve KOH (potas kostik) ile tepkimelerinden oluşan maddelerdir. Katı sabun (beyaz sabun): C17H35COONa (sodyum stearat) Arap sabunu: C17H35COOK (potasyum stearat) Deterjan: petrolden elde edilir. sabunların etkisi soğuk sularda azalırken, deterjanın soğuk suda etkisi artmaktadır. TOPIC: Temizlik SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Katı sabunun kimyasal formülü nedir? Answer: C17H35COONa </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: 68 maddelik bir mali kanundur. Bu nizamnameyle köy, kaza, sancak ve vilayetlerde devlet gelirlerinin tahsili ve harcanma biçimleri düzenlenmiştir. DETAY BİLGİ: 1847 tarihli Tapu Nizamnamesi’yle kadın ve erkeğe mirasta eşit hak tanınmıştır. 1864’te uygulamaya konulan Vilayet Nizamnamesi ile taşra teşkilatı düzenlenmiş ve aynı yıl Matbuat Nizamnamesi ya­yınlanmıştır. TOPIC: Umur-i Maliyyeye Dair Nizamname SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Umur-i Maliyyeye Dair Nizamname neyi düzenlemiştir? Answer: Köy, kaza, sancak ve vilayetlerde devlet gelirlerinin tahsili ve harcanma biçimleri Question: 1847 tarihli Tapu Nizamnamesi neyi sağlamıştır? Answer: Kadın ve erkeğe mirasta eşit haklar Question: 1864 yılında uygulamaya konulan Vilayet Nizamnamesi ne ile ilgilidir? Answer: Taşra teşkilatının düzenlenmesi Question: Matbuat Nizamnamesi hangi yıl yayınlanmıştır? Answer: 1864 </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Babai İsyanı ile zayıflayan Türkiye Selçuklu Devleti’nin durumunu gören Moğol komutanı Baycu Noyan Anadolu’ya girmiştir. Moğollar Erzurum’u almış ve Sivas civarında yer alan Kösedağ’da Selçuklular ile karşı karşıya gelmiştir. Kösedağ Savaşı’nın Sonuçları; Moğollar, zayıflamış Selçukluları kolayca mağlup etmiştir.Anadolu Selçukluları bu mağlubiyetin ardından Moğollara bağlı yönetilmiştir.Trabzon Rum İmparatorluğu ve Ermeni Krallığı, Anadolu Selçuklu Devleti’nin egemenliğinden ayrılmış ve devlet dağılma dönemine girmiştir.Anadolu ticareti zayıflamış, Türk birliği kalmamış ve yeni beylikler kurulmuştur.Moğolların Anadolu’yu tahrip etmesi ve ağır vergilerinin ardından Anadolu Selçuklu Devleti 1308 yılında tamamen yıkılmıştır. IV. Kılıç Arslan ile Vezir Süleyman Müineddin Pervane arasındaki çekişmelerde de Moğollar, Pervane’yi desteklemiş ve IV. Kılıç Arslan, 1266’da Pervane tarafından öldürülmüştür. Üç yaşında tahta geçirilen III. Gıyaseddin Keyhüsrev zamanında hakimiyet ise tamamen Pervane’de olmuştur. Pervane, Moğollar ile Memlukluları birbirine düşürerek Anadolu’yu Moğol baskısından kurtarmak istemiştir. TOPIC: Kösedağ Savaşı (1243) SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Kösedağ Savaşı sonrasında Anadolu Selçuklu Devleti'nin durumu nasıl değişmiştir? Answer: Moğollara bağlı olarak yönetilmeye başlanmıştır </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: “Web” ve “log” sözcüklerinin birleşiminden oluşan “weblog”un kısaltılmış şeklidir.Bloglar; eğitim, siyaset, ekonomi, kültür, sanat vb. alanlarda yaygın bir şekilde kullanılır.Her konuda blog yazılabilir.Blogların yazılış biçimleri aynıdır. Genellikle her yazının sonunda yazarın adı yer alır.Blogda paylaşımlar genellikle güncelden geçmişe doğru sıralanır.Genel ağ kullanabilen herkes tarafından yazılabilir.Okunması ve ulaşılması kolaydır.Bloglarda paylaşılanlar genellikle kronolojik sıra halinde yazılırlar.Blogların, kendi içinde kişisel, kurumsal, temasal ve topluluk blogları olmak üzere çeşitli türleri vardır.Kişisel bloglar günlük amaçlı kullanılır. TOPIC: Blog Özellikleri SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Blog kelimesi hangi iki sözcüğün birleşiminden oluşmuştur? Answer: Web ve log </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Osmanlı modernleşmesi, XVlII. yüzyıl başlarından itibaren başlayan ve devletin yıkılışına kadar sürdürülen bir “devleti ayakta tutma” çabasıdır. XVIII. yüzyıl başlarına kadar askerî ve siyasî alanlarda kendisini yeterli görmeye devam etmiş ve Batı’nın gücünü gözle görülür hale gelene kadar kabullenmemiştir. Osmanlı Devletinin Batı karşısında yaşadığı gerilemeyi fark etmesi ve kabullenmesi ise yaşanan büyük yenilgiler ve kaybedilen topraklar dolayısıyla mümkün olmuştur. XVIII. yüzyıl boyunca Osmanlı Devleti’nin bir asırlık dönemde sürekli toprak kaybetmesi ve zayıflaması devleti eski alışkanlıklarını değiştirmeye zorlamıştır. Bu dönemde Osmanlı, merkezî yönetimi güçlendirmekle birlikte hem sayısal olarak hem de nitelik ve teknik bakımdan gelişmiş bir askeri örgütlenmeye mecbur kalmıştır. XVIII. yüzyılda ordunun modernleştirilmesi ve askeri alanda Batı örneğinin Osmanlı ordusunda uygulanmasına I. Mahmut’un 1730’da tahta çıkmasıyla başlanmıştır. Ardından III. Mustafa ve I. Abdülhamid’le devam eden askeri alanda batılılaşma süreci, asıl ivmeyi III. Selim ve II. Mahmut devirlerinde yaşamıştır. TOPIC: Osmanlı Devleti’nde Modern Ordu Kurma Çabaları SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Osmanlı Devleti'nin modern ordu kurma çabaları hangi padişahın döneminde başlamıştır? Answer: I. Mahmut </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Mastar ekiyle (-ma, -me) biten kelimeden sonra -a / -e, -ı / -i ekleri gelirse araya y kaynaştırma ünsüzü girer. çalışma-y-a, darılma-y-ı, kalaylama-y-a, okuma-y-a TOPIC: Mastarlara Gelen Eklerin Yazılışı SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Mastar ekiyle biten bir kelimeye '-a' eki eklendiğinde araya hangi harf girer? Answer: y </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Çin, İran ve Hint kültürlerinin etkisi ile Uygurlar kendi alfabelerini düzenlemişlerdir. Bu alfabe 14 harften oluşmaktadır. Türkçenin seslerini ise tam olarak karşılayamamaktadır. Bu alfabe ile yazılan en önemli eserler Altun Yaruk, Irk Bitig, Sekiz Yükmek ve Kalyanamkara ve Papamkara’dır. TOPIC: Uygurca SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Uygurların kendi alfabelerini düzenlemelerinde etkili olan kültürler hangileridir? Answer: Çin, İran ve Hint Question: Uygur alfabesi kaç harften oluşmaktadır? Answer: 14 Question: Uygur alfabesi Türkçenin seslerini nasıl karşılamaktadır? Answer: Kısmen </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Horasan’ın Nişabur şehrinde doğmuştur. Anadolu’da Nevşehir’deki Sulucakarahöyük’e gelmiştir. Suluca Karahöyük’te 36 senede 36.000 halife yetiştirmiştir. Ankara, Kırşehir, Konya, Kayseri gibi şehirler a Bektaşiliğin ilk merkezleri olmuştur. Anadolu’nun İslamlaşması ve Türkleşmesine katkıda bulunmuştur. Hacı Bektaş-ı Veli 1271 yılında Sulucakarahöyük’te vefat etmiştir. TOPIC: Hacı Bektaş-ı Veli (1209-1271) SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Hacı Bektaş-ı Veli hangi şehirde doğmuştur? Answer: Nişabur Question: Hacı Bektaş-ı Veli Anadolu'da hangi şehre gelmiştir? Answer: Nevşehir Question: Hacı Bektaş-ı Veli kaç yıl içinde kaç halife yetiştirmiştir? Answer: 36 senede 36.000 Question: Anadolu'nun İslamlaşması ve Türkleşmesine katkıda bulunan Hacı Bektaş-ı Veli hangi yılda vefat etmiştir? Answer: 1271 Question: Bektaşiliğin ilk merkezleri arasında hangi şehir bulunmamaktadır? Answer: İstanbul </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Dilekçeler resmi ve ciddi bir üslup ile yazılması gereken bir türdür. Dilekçe yazılırken dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar bulunmaktadır. Dilekçelerde yorumlara yer verilmez ve ifadeler net ve açık olmalıdır. TOPIC: dilekce turu ve ozellikleri SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Dilekçelerde hangi tür üslup kullanılmalıdır? Answer: Resmi ve ciddi Question: Dilekçelerin yazımında dikkat edilmesi gereken önemli bir unsur nedir? Answer: Net ve açık ifadeler </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: İki türden birinin etkilenmediği, diğer türün zarar gördüğü etkileşimlerdir. Amensalizm genellikle rastgele ortaya çıkar. Memelilerden herhangi birisi attığı bir adımla bitki veya böcekleri ezebilir. Memeliler bu durumdan zarar görmez ama bitki veya böcekler zarar görür. TOPIC: Amensalizm SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Amensalizm nedir? Answer: İki türden birinin zarar gördüğü, diğer türün etkilenmediği etkileşimler </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Postmodernizm kelime anlamı olarak modernizm sonrasını ifade edip modernizme dair her şeye karşı çıkmaktadır. Postmodernizmde oyun önemli bir yer tutmaktadır. Yazma, yaşam ve okuma eylemleri oyunlaştırılmaktadır.Postmodernizm bir arayış sürecini ifade etmektedir.Bu akımda kuralsızlık temel ilkesidir. Klasik roman kurgusuna karşı çıkmaktadır.Postmodernizm, romantizmdeki akıl ile her şeyin çözülebileceği, manevi değerlere gerek olmadığı yönündeki anlayışlara karşı durmuştur.Bu tür romanlarda mizah ve ironi yer almaktadır. Postmodernizmdeki sanatçılar eserlerinde, modern dünyanın olumsuz taraflarını ve yanlışlıklarını karamsar bir tavır yerine onu belli bir ölçüde kabul edip ciddiye almayan ve alay eden bir tavır ile sergilerler. Ayrıca postmodernistler eserlerinde gizem ve farklılık için dil oyunlarına da başvururlar.Postmodern romanların bir diğer özelliği ise üstkurmaca olmaları bunun yanında ise bu tür romanlarda kullanılan bilinç akışı tekniğidir.Bu akımın temel özelliklerinden bir diğeri ise çoğulculuktur.Bu türün dünya edebiyatındaki önemli temsilcileri:Roland Barthes, Alain Robbe-Grillet, Franz Kafka, Virgina Woolf, Octavio Paz, Umberto Eco, James JoyceTürk edebiyatındaki önemli temsilcileri:Orhan PamukBilge KarasuYusuf AtılganAdalet AğaoğluOğuz AtayLatife TekinPınar KürHasan Ali Toptaşİhsan Oktay AnarBuket Uzuner TOPIC: Postmodernizm SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Postmodernizmde hangi teknik sıkça kullanılmaktadır? Answer: Bilinç akışı tekniği </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Felsefe tanımı yapmak zordur. Zorluğun nedeni ise, felsefenin her şeyden önce öznel bir alan olmasıdır. Herkes için geçerli bir felsefe tanımı yapmak mümkün değildir. Felsefe tarihine de bakıldığı zaman pek çok filozofun değişik felsefe tanımı yaptığı görülmektedir. Filozofların felsefe tanımları şöyledir: Platon: Felsefe, diyalektik düşünme yoluyla ideaların (formların) bilgisini kavramadır.İbn Sina: Felsefe, hem kuramsal (bilgi) hem de pratik olarak yetkinleşmedir.Aristoteles: Var olan olarak var olanı ve özü gereği ona ait olanları inceleyen bir bilim vardır. Bu bilim (felsefe), herhangi bir özel bilimle aynı değildir çünkü diğer bilimlerinhiçbiri var olanlar olarak var olanları genelliğiyle ele almaz.El Kindi: İnsan sanatlarının değer ve mertebe bakımından en üstünü felsefedir. Felsefe tarifi, insanın gücü ölçüsünde var olanların hakikatini bilmesidir.Farabi, Kitabu’l-Huruf: Felsefe, var olmaları bakımından varlıkların bilinmesidir.Immanuel Kant: Felsefenin görevi yanlış anlamadan doğan aldanmacaları ortadan kaldırmaktır. Üstelik bu öylesine övülüp değer verilen kuruntuların yitmesine sebep olsa bile.Karl Jaspers: Felsefe, yolda olmak demektir. Felsefede sorular cevaplardan daha önemlidir, her cevap yeni sorulara çevrilir. TOPIC: Felsefe Tanımları SUBJECT: Felsefe [/INST] Question: Platon'a göre felsefe nedir? Answer: Diyalektik düşünme yoluyla ideaların bilgisini kavrama Question: Immanuel Kant'a göre felsefenin görevi nedir? Answer: Yanlış anlamadan doğan aldanmacaları ortadan kaldırmak </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Gazete ve dergilerde yayınlanan açık mektuplar, geniş kitleleri etkileyen bir görüşü, tezi, düşünceyi ifade eden yazılardır. TOPIC: Açık Mektup SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Açık mektuplar genellikle nerede yayınlanır? Answer: Gazete ve dergilerde </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: İnsan ırkını inceler ve kültürel gelişimini araştırır.İki gruba ayrılır: a) Fiziki Antropoloji: Irkları inceler.b) Kültür Antropolojisi: Toplumların kültürel yapısını inceler. TOPIC: Antropoloji SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Antropoloji bilimi kaça ayrılır? Answer: 2 Question: Fiziki antropoloji neyi inceler? Answer: Irkları Question: Kültür antropolojisi hangi alanla ilgilenir? Answer: Toplumların kültürel yapısı </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Cumhuriyetin ilk 50 yılındaki sanat ve edebiyattaki yenilikler ve bazı şairlerin eski geleneklerdeki bazı unsurlardan yararlanmasıyla yeni bir edebiyat geleneği ortaya koyulmuştur. Modern şiir geleneğinde ölçü, kafiye, redif gibi unsurlar önemsiz görülmüştür. Serbest ölçü kullanılmaktadır.Modern şiirlerde imge önemli bir yer tutmaktadır.Şiirlerde ses ve çağrışımlar önemlidir.Modern şiirin konusu her şey olabilir. Konu sınırlaması yoktur.Şiirin dili sadedir.Kelimelerin dizilişi ve iç ahenk önemsenmektedir. Orhan Veli Kanık’ın “İstanbul’u Dinliyorum” şiirinin ilk kısmı. TOPIC: Modern Şiir Geleneği ve Özellikleri SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Modern şiir geleneğinde hangi unsurlar önemsiz görülmüştür? Answer: Ölçü, kafiye, redif </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Hititlerin de gelişmiş bir kanun sistemi vardır. Günümüze kadar ulaşan tabletleri bulunmaktadır. Hitit Kanunları, içerik bakımından Sami kavimlerinin kanunlarından farklı olup Sümer Kanunları gibi insancıldır. İşlenen suçların cezası daha çok maddi olarak verilmektedir. Kısacası tazminat cezaları fazladır. Hitit Kanunları insanları değil, daha çok hayvan ve bitkileri korumak için çıkarılmıştır. Evlenme, boşanma, nikah, nişan gibi aile ile ilgili konulara da yer verilmiştir. Hitit kanunlarına göre kadınlara da boşanma hakkı tanınmıştır. Hukuk tarihinde de ilk defa kasten insan öldürme ile kazara insan öldürme birbirinden ayrılmıştır. Ceza kanunları sosyal sınıflara göre düzenlenmiş ve bazı suçlarda ceza tüm aileye verilmiştir. Hitit Kanunundan Bazı Maddeler; Hitit kanunlarında hırsızlığa ölüm cezası verilmez, çalınan malın üç katı gümüş ödeme cezası verilir ve ayrıca hırsızlık yapana dayak atılırdı.Başkasının tarlasını yakan bir kimse yakalanırsa tarlası yanan kişiye köle olarak verilir.Büyücülük yapan sosyal konumuna göre ölümle cezalandırılır ya da sürgün edilir.Bir kişi kralın hükmüne karşı gelirse onun evi harap edilir. TOPIC: Hitit Kanunları SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Hitit Kanunları'na göre hırsızlık suçu işleyen bir kişiye verilen ceza nedir? Answer: Çalınan malın üç katı gümüş ödeme Question: Hitit Kanunları hangi konulara yer vermiştir? Answer: Evlenme, boşanma, nikah, nişan gibi aile ile ilgili konular </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kapatılması üzerine yeniliklere karşı olanlar ve eski İttihatçılar; Mustafa Kemal’e suikast yaparak siyasi yollardan ulaşamadıkları amaçlarına ulaşmak istemişlerdir. Yeniliklere karşı olanlar ve eski İttihatçılar, yeni rejimin sürmesini Mustafa Kemal’e bağlamışlardır. Bu nedenle Mustafa Kemal’i öldürmekle iktidarı ele geçirebileceklerini ve ülkeyi istedikleri gibi yönetebileceklerini düşünmüşlerdir. Mustafa Kemal, halk ile doğrudan temasa geçebilmek için zaman zaman yurt gezilerine çıkmıştır. Suikastı planlayanlar, Mustafa Kemal’in İzmir gezisi sırasında eylemlerini gerçekleştirmek üzere harekete geçmişler ancak Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın İzmir’e gelmesi bir gün gecikince ve suikastçıları Yunan adalarına kaçıracak olan motorcu Giritli Şevki’nin korkarak durumu ihbar etmesi sonucunda güvenlik güçleri harekete geçmişler ve suikastçılar, silahlarıyla birlikte ele geçirilmiştir. TOPIC: Mustafa Kemal’e Suikast Girişimi SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Mustafa Kemal'e suikast girişimi planlayanlar, onun hangi gezisi sırasında eylemlerini gerçekleştirmeyi planlamışlardır? Answer: İzmir gezisi </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Kemik doku, süngerimsi kemik doku ve sert kemik doku olmak üzere ikiye ayrılır. Sert (sıkı) kemik doku: Kemik hücrelerinin halkalar şeklinde dizilmesiyle oluşan dokuya denir. Uzun kemiklerin gövde kısımlarında, kemik başlarındaki süngerimsi kemik dokunun üzerinde, kısa ve yassı kemiklerin dış yüzeyinde bulunur. Halkaların arasında belirgin boşluklar bulunmaz. Sadece halkaların ortasından boyuna uzanan kanallar bulunur; bu kanalların amacı içerisinde bulunan kan damarları ve sinirler aracılığıyla kemik dokuyla bir takım alışverişlerde (besin, oksijen vb) bulunmaktır. Bu kanallara havers kanalı denir. Havers kanallarını birbirine bağlayan kanallara da volkman kanalları denir. Süngerimsi kemik doku: Gözenekli bir yapıya sahiptir. Uzun kemiklerin uç kısmında, yassı ve kısa kemiklerin iç kısmında bulunur. Gözenekli yapısının içinde kırmızı kemik iliği bulunur. Kırmızı kemik iliği sayesinde kan hücrelerini üretir. TOPIC: Yapısına Göre Kemikler SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Havers kanallarının temel amacı nedir? Answer: Kemik dokusuyla besin ve oksijen alışverişinde bulunmak </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bulut, atmosferde su buharı veya buz kristallerinden oluşan yığına verilen addır. Belirli bir anda gökyüzünün bulutlarla kaplı kısm TOPIC: Bulut SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Bulutlar neyden oluşur? Answer: Su buharı veya buz kristalleri </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Yüklemin yerine göre cümleler kurallı, devrik ve eksiltili olmak üzere 3’e ayrılır. TOPIC: Yüklemin Yerine Göre Cümleler SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Yüklemin yerine göre cümleler kaç gruba ayrılır? Answer: 3 </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bağlaç “da/ de” her zaman ayrı yazılır. Cümleden çıkartıldığında anlam bozulmaz. “d” harfi ünsüz sertleşmesi gibi ses olaylarına uğramaz. Cümleye “eşitlik, gibi, katılma, neden-sonuç, abartma” gibi anlamlar katar. Bence de senin seçtiğin renk odaya daha iyi uyar.Gel de bir bak çok güzel gözüküyor.Gerçekten de çok ilginç bir film.Söylediklerimi dinleyip de yan TOPIC: De Da Bağlacı SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Da bağlacı cümleden çıkarıldığında ne olur? Answer: Anlam bozulmaz </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Şiirlerde kullanılan dil oldukça sadedir.Aruz ölçüsü yerine hece ölçüsü kullanılmaya başlanılmıştır. (Ahmet Haşim, Yahya Kemal gibi şairler yine de aruz ölçüsünü kullanmaya devam etmişlerdir)Halk edebiyatı şiiri, Cumhuriyet döneminde oldukça kullanılmıştır. Nazım birimi olarak da dörtlük kullanılmıştır.Şiirlerde destansı söyleşiler dikkat çekmiştir. Özellikle Kurtuluş Savaşı’nı işleyen şiirlerde görülmektedir.Didaktik şiirlerdir.“Gurbet” teması özellikle şiirlerde işlenmiştir.Ulus sevgisi, yurdu tanıma ve yüceltme coşkusu şiirlerde görülmektedir. Bu konular şiirlerde lirik bir çerçeve içerisinde anlatılmıştır.Anadolu ve insanını anlatmışlardır.Kemalettin Kamu, Behçet Kemal Çağlar, Ahmet Kutsi Tecer, Ömer Bedrettin Uşaklı gibi şairler duygusal bir anlatımla Anadolu’yu anlatmış, övmüşlerdir.Anadolu’ya yönelme ülkü durumundadır ancak çoğu şair Anadolu’ya dıştan bakmıştır.Nazım Hikmet, Ahmet Arif, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Cahit Külebi gibi şairler de Anadolu’yu gerçekçi biçimde anlatmıştır.Özellikle 1940’tan sonra serbest şiir yaygınlaşmıştır.Bu dönemde saf şiir anlayışı ile şiirler yazan şairler de vardır. Necip Fazıl Kısakürek, Cahit Sıtkı Tarancı ve Ahmet Muhip Dıranas örnek olarak verilebilir.Romantizm, sembolizm ve parnasizm Cumhuriyet dönemi şiirlerini etkileyen edebi akımlardır.1923-1940 yılları arasında Beş Hececiler ve Yedi Meşaleciler adında iki grup ortaya çıkmıştır. Beş Hececilerden Faruk Nafız Çamlıbel, Yedi Meşalecilerden ise Ziya Osman Saba en başarılı şairler olarak görülmüştür. 1940’tan sonra ise 1. Yeni, 2. Yeni, Toplumcu Gerçekçiler, Saf Şiiri Savunanlar ve Maviciler gibi şiir toplulukları oluşmuş ve modern Türk şiirinin gelişmesini sağlamışlardır.Kısacası Cumhuriyet Dönemi şiir toplulukları:Beş HececilerMilli Zevk ve Anlayışını Sürdüren ŞiirYedi MeşalecilerSaf Şiir Anlayışını Sürdüren ŞiirToplumcu GerçekçilerBirinci Yeni (Garip) ŞiiriHisarcılarİkinci YenicilerMaviciler TOPIC: Cumhuriyet Dönemi Şiirlerinin Genel Özellikleri SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Cumhuriyet Dönemi şiirlerinde hangi ölçü daha yaygın kullanılmıştır? Answer: Hece ölçüsü </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bu dönemde toplumsal değişimler tiyatroya da yansımıştır. Bu nedenle tiyatro alanında değişimler yaşanıldığı görülmektedir. Bu dönemde İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Adana gibi büyük şehirlerde Devlet Tiyatroları kurulmuş ve tiyatro toplulukları turnelere çıkarak ülkenin birçok yerinde oyunlar sahnelemiştir.1958 yılında Ankara Üniversitesinde tiyatro enstitüsü kurulmuştur.1960-1980 arasında özel tiyatroların sayısında artış olmuştur.1950’den sonra oyun sayısının artmasıyla beraber oyun konuları da çeşitlenmiştir. Türk tiyatrosunun en parlak dönemlerinden olan 1960’lı yıllarda toplumsal sorunları ele alan başarılı eserler yazılmıştır.1950’li yıllardan sonra ise köy sorunlarına değinilmeye başlanmıştır. Cahit Atay’ın “Pusula“, Necati Cumalı’nın “Susuz Yaz” eserleri bu konuya verilecek en iyi örneklerdir. Bu konuyu ele alan sanatçılar; ağalar ve köylüler arasındaki sorunları ve köylünün yoksulluğunu gözler önüne sermişlerdir.Yine bu dönemde aile ve evlilikler de oyunlarda konu olarak görülmüştür. Orhan Asena’nın “Yalan“, Ahmet Muhip’in “O Böyle İstemezdi“, Sabahattin Kudret Aksal’ın “Kahvede Şenlik Var” adlı oyunları bu konuyu işleyen en önemli eserlerdir. Bu konuyu işleyen sanatçılar; aile içindeki sorunları, evliliklerdeki çatışmaları gözler önüne sermişlerdir.Eğitimin önemi hakkında da eserler yazılmıştır. Bu eserlere en iyi örnek; Rıfat Ilgaz’ın Hababam Sınıfı adlı eserdir.Yanlış Batılılaşma konusu bu dönemde de görülmüştür. Cevat Fehmi Başkut’un “Küçük Şehir” ve Haldun Taner’in “Dışarıdakiler” ve “Fazilet Eczanesi” en iyi örneklerdendir.Keşanlı Ali Destanı adlı oyunuyla Haldun Taner, geleneksel Türk tiyatrosunun özelliklerini, toplumsal ve siyasal özelliklerle birleştirerek epik tiyatro adında bir tür oluşturmuştur.Oktay Rıfat, Turgut Özakman, Melih Cevdet, Nezihe Meriç gibi isimler eserlerinde kişiden hareketle topluma yönelmişlerdir. Oktay Rıfat’ın Kadınlar Arasında, Haldun Taner’in Fazilet Eczanesi ve Huzur Çıkmazı, Melih Cevdet’in İçerdekiler adlı oyunları bireyden yola çıkarak toplumsal aksaklıkları ve sorunları işler.Refik Erduran, Cengiz Han’ın Bisikleti adlı oyununda önceki yaşam alışkanlıklarından kurtulmaya çalışan birey üzerinden yanlış Batılılaşmayı ele almıştır.Bu dönemde Osmanlı tarihini ön plana çıkaran, halk kahramanlarını anlatan ve mitolojik ögeler barındıran oyunlar yazılmıştır. Bu tarzdaki oyunları daha çok Turan Oflazoğlu, Güngör Dilmen, Orhan Asena ve Necati Cumalı gibi isimler yazmıştır. TOPIC: 1950-1980 Yılları Arasında Türk Tiyatrosu SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: 1950-1980 yılları arasında Türk tiyatrosunda hangi konu daha çok işlenmeye başlamıştır? Answer: Köy sorunları Question: 1960'lı yıllarda Türk tiyatrosunun en parlak dönemlerinden biri olarak kabul edilmesinin sebebi nedir? Answer: Toplumsal sorunları başarılı bir şekilde ele alması </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Sanayi Devrimi, insan ve hayvan gücüne dayalı üretim tarzından, makine gücüne dayalı üretim tarzına geçiştir. Bu üretim tarzı, XVIII. yüzyıl sonunda İngiltere’de ortaya çıkmış ve zamanla Avrupa’nın diğer ülkelerine yayılmıştır. Sanayi Devrimi’nin temeli, kömürün enerji kaynağı olarak kullanılmaya başlanması ve James Watt tarafından buhar makinesinin geliştirilmesiyle atılmış­tır. Daha sonra makineleşme tekstil sanayisine uygulanmış ve özellikle demir-çelik üretim yöntemlerindeki gelişmeler bu süreci ileri aşamaya taşımıştır. Teknik gelişme­ler, tarım toplumundan sanayi toplumuna geçişi sağlamış ve el aletleri, yerini makinelere bırakmıştır. Tarıma dayalı toplumlarda üretim, el tezgahlarında yapılırken sanayileşmeyle birlikte üretim fabrikalarda yapılmaya başlanmıştır. Fabrikaların çoğalmasıyla da işçi sınıfı ortaya çıkmıştır. Köylerden kentlere göç hızlanmıştır. Böylece Avrupa’da hızlı bir şehirleşme süreci yaşanmıştır. EK BİLGİ: Sanayi devriminden önce üretim insan ve hayvan gücü ile, daha yavaş ve daha fazla zaman harcayarak, az sayıda üretim ile yapılırken; sanayi devriminden sonra makinelerle, daha hızlı ve daha az zaman harcayarak, daha çok üretim yapılmıştır. TOPIC: Sanayi Devrimi SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Sanayi Devrimi'nin temelinde hangi enerji kaynağının kullanılmaya başlanması yatmaktadır? Answer: Kömür </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Sperm Çekirdeği (n) + Yumurta (n) → Zigot (2n)Sperm Çekirdeği (n) + Sekonder Çekirdek (2n) → Triploit Çekirdek (3n) TOPIC: Çift Döllenme Olayı SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Çift döllenme olayında sperm çekirdeğinin yumurta ile birleşmesi sonucu ne oluşur? Answer: Zigot (2n) </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Özne-yüklem uyumsuzlukları tekillik-çoğulluk bakımından ve kişi bakımından olmak üzere 2’ye ayrılır. Özne insan olduğunda yüklem hem tekil hem çoğul olabilir. Ancak özne insan dışı bir varlık, nesne olduğunda çoğul durumda ise yüklem sadece tekil olmalıdır.. Örnek 1: Kızlar bahçede voleybol oynuyor.Kızlar bahçede voleybol oynuyorlar.İki cümle de doğrudur. Örnek 2: Doğru: Evdeki duvarlar çatladı.Yanlış: Evdeki duvarlar çatladılar. NOT : İnsan dışındaki varlıklara insana ait özellikler yüklenirse yüklem çoğul olabilir. Örnek: Kuşlar neşeyle muhabbet ediyor.Kuşlar neşeyle muhabbet ediyorlar.İki cümle de doğrudur. Birden fazla öznesi olan cümlelerde  öznelerden biri 1. kişi (ben) ise yüklem 1. çoğul (biz) olurken 2. kişi ise (sen) yüklem 2. çoğul (siz) olur. Örnek 1: Ben ve arkadaşım bugün sinemaya gitti.Ben ve arkadaşım birinci çoğul kişiyi (biz) ifade etmektedir. Bu yüzden yüklem birinci çoğul olmalıdır. Doğru Cümle: Ben ve arkadaşım bugün sinemaya gittik. Örnek 2: Yanlış:Sen ve annen dün benim annemi görmüşsün.Doğru: Sen ve annen dün benim annemi görmüşsünüz. Örnek 2: Yanlış: Çizdiğim resimdeki hataları düzeltecek ve sonra tabloya asacak.Doğru: Çizdiğim resimdeki hataları düzeltecek ve sonra çizdiğim resmi tabloya asacak.“sonra” kelimesinden sonra “çizdiğim resmi” öznesi eklenmezse özne yüklem uyumsuzluğu oluşur. TOPIC: Özne-Yüklem Uyumsuzluğu SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Birden fazla öznesi olan ve öznelerden biri 'ben' (1. kişi tekil) ise yüklem hangi kişide olmalıdır? Answer: 1. çoğul kişi (biz) </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Maddenin katı, sıvı ve gaz hallerini kıyaslamamız gerekirse; genellikle katı maddeler maddenin en düzenli ve moleküllerin birbirine belirli bir düzende sıkı bir şekilde bağlandığını gözlemleriz. Moleküller arası bağlar sıvılarda şiddetini azaltır ve bu yüzden sıvıların belirli bir şekli bulunmaz.  Gazlarda ise bu bağlar yok denecek kadar güçsüzleşir. Kısacası moleküller arası bağların kuvveti maddenin katı, sıvı veya gaz halde bulunmasını etkiler. Bir maddenin molekülleri arasındaki bağ ne kadar güçlüyse kaynama ve erime sıcaklıklarını daha yüksek olur. TOPIC: Maddenin 3 Hali: Katı – Sıvı – Gaz SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Moleküller arası bağların kuvveti, maddenin hangi halde bulunacağını nasıl etkiler? Answer: Bağlar ne kadar güçlüyse, madde o kadar katı halde bulunur. </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Kanuni Sultan Süleyman onuncu Osmanlı padişahıdır. Osmanlı Devleti’nde en uzun süre tahtta padişahtır. Avrupa’da Sultan Süleyman; “Muhteşem” olarak isimlendirilmiştir. I. Süleyman için adalet alanında taviz vermeyen ve devletle toplum yapısına dair kanunları uygulamaya koyan anlamında “Kanuni” unvanı da kullanılmıştır. TOPIC: gucunun zirvesinde osmanli kanuni sultan suleyman donemi SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Kanuni Sultan Süleyman Osmanlı Devleti'nde kaçıncı padişahtır? Answer: 10. Question: Kanuni Sultan Süleyman Avrupa'da nasıl isimlendirilmiştir? Answer: Muhteşem Question: Kanuni Sultan Süleyman hangi alanda taviz vermeyen bir yönetim anlayışına sahiptir? Answer: Adalet Question: Kanuni unvanı Kanuni Sultan Süleyman için hangi anlamda kullanılmıştır? Answer: Adalet alanında taviz vermeyen ve devletle toplum yapısına dair kanunları uygulamaya koyan anlamında </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: – Balıkesir Merkez, Çanakkale ve Bergama’da kurulmuştur. – Denizcilikte ileri gitmiş ve güçlü bir donanması olmuştur. – Orhan Bey zamanında Osmanlı’ya ilk katılan beylik olan Karesioğulları’nın komutanları Osmanlı ordusunda görev almıştır. – Bu donanma Osmanlının Rumeli’ye geçişini kolaylaştırmış, 1353 yılında Çimpe kalesini alarak ilk defa Rumeli’ye geçmiş oldular. TOPIC: 4. Karesioğulları(1304-1345) SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Karesioğulları Beyliği hangi bölgelerde kurulmuştur? Answer: Balıkesir Merkez, Çanakkale ve Bergama Question: Karesioğulları Beyliği'nin donanması hangi önemli olayda Osmanlı'ya yardımcı olmuştur? Answer: Rumeli'ye geçişte Question: Karesioğulları Beyliği, Osmanlı'ya hangi beylik zamanında katılmıştır? Answer: Orhan Bey zamanında Question: Karesioğulları'nın Osmanlı'ya katılması sonucunda komutanları ne yapmıştır? Answer: Osmanlı ordusunda görev almıştır Question: Karesioğulları Beyliği'nin donanması, Osmanlı'nın hangi kaleyi almasına yardımcı olmuştur? Answer: Çimpe Kalesi </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Nekroloji, ölen ünlü bir insanın ölümünün hemen sonrasında genellikle gazete ve dergilerde yayımlanan yakın çevresindeki kişilerin ölen insanın iyi yanlarını, onun üstün niteliklerini, erdemlerini ve çalışmalarını bir anı üslubu ile ifade ettiği yazılara denilmektedir. Nekroloji türüne örnek eserler: Yahya Kemal’in ölümünden sonra yazılanVehbi Cem Aşkun, “İstanbul Aşığını Kaybetti” Nimet Behsuz, “Büyük Şairin Arkasından”Cenap Gedikoğlu, “Bir Dev Şair Göçtü” eserleri örnek olarak gösterilebilir. TOPIC: Nekroloji SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Nekroloji yazıları genellikle nerede yayımlanır? Answer: Gazete ve dergilerde </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Ortalama yükseltileri 1000 metrenin üzerindedir.Büyük bölümünde tahıl tarımı ve küçükbaş hayvancılık yapılır. Daha yüksek platolarda ise büyükbaş mera hayvancılığı yapılmaktadır.Ovalardan sonra nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu yer şekillerindendir.Yüksek platolarda yaylacılık ve turizm faaliyetleri gelişmiştir.Ulaşım kolaydır. TOPIC: Türkiye’nin Platolarının Genel Özellikleri SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Türkiye'nin yüksek platolarında yaylacılık ve turizm faaliyetlerinin gelişmesinin sebebi nedir? Answer: Yüksek platolarda büyükbaş mera hayvancılığı yapılmaktadır </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Türklerin bilinen ilk ana yurdu Orta Asya’dır. Orta Asya; batıda Hazar Denizi, kuzeyde Kırgız bozkırları ve Altay Dağları, doğuda Moğolistan ve Çin’in batısı, güneyde ise Tibet Platosu ve Hindukuş Dağları arasında yer almaktadır. Orta Asya’da yapılan arkeolojik kazılar sonucunda yazıdan önceki döneme ait önemli kültür merkezleri ortaya çıkarılmıştır. Bu kültür merkezleri; Anav, Afanesyevo, Andronova, Karasuk, Tagar kültürleridir. TOPIC: Orta Asya Kültür Merkezleri SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Orta Asya'da yapılan arkeolojik kazılarda hangi kültür merkezi bulunmamıştır? Answer: Babil </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Golf turizmi özellikle büyük şehirlerde ve yaz turizminin geliştiği yerlerde görülmektedir. Golf turizmi için Antalya, Muğla, İstanbul gibi iller merkez konumundadır. Golf sahaları, özellikle kıyıya yakın; yeme içme, alışveriş ve konaklama tesisleri yakınındaki alanlarda doğa ile iç içe yapılmıştır. Uluslararası Golf Tur Operatörleri Birliği (IAGTO) tarafından 2008 yılında Antalya’nın Belek beldesi Avrupa’da “yılın en iyi golf bölgesi” ödülüne layık görülmüştür. TOPIC: Golf Turizmi SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: 2008 yılında Avrupa'da 'yılın en iyi golf bölgesi' ödülünü hangi yer almıştır? Answer: Antalya'nın Belek beldesi </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Asit ve bazlar birbirleriyle etkileşip tuz ve su oluşturabildiği gibi metallerle de tepkime vererek çeşitli gazlar ve diğer ürünlerin oluşmasını sağlayabilir.Asit ve bazlar birbirleriyle etkileşip tuz ve su oluşturabildiği gibi metallerle de tepkime vererek çeşitli gazlar ve diğer ürünlerin oluşmasını sağlayabilir. TOPIC: asitlerin ve bazlarin tepkimeleri SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Asit ve bazların birbiriyle tepkimeye girerek oluşturduğu ürünler nelerdir? Answer: Tuz ve su </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Dalgalar, rüzgarlar sayesinde oluşurlar. Dalga enerji makineleri dalgaların yüzey hareketlerinden veya dalga basınçlarından enerji üretmektedir. Sadece deniz kıyılarında kullanılabildikleri için Dünya’da kullanımları azdır. Elektrik enerji üretimi ve ulaşımda kullanılırlar. TOPIC: Dalga SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Dalgaların enerji üretiminde kullanılmasının ana nedeni nedir? Answer: Rüzgarların yarattığı yüzey hareketleri ve dalga basınçlarından enerji üretmek </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Hudeybiye Antlaşması’na Mekkelilerin uymaması üzerine Hz. Muhammed ordusu ile Mekke üzerine yürümüştür.Ciddi bir direniş ile karşılaşmayan ordu Mekke’yi fethetmiştir.Hz. Muhammed ilk önce Mekke’de genel af ilan etmiştir. Kimsenin malına dokunulmamış ve esirler serbest bırakılmıştır.Kabe’deki putlar yıkılmıştır.Bu fetih ile birlikte İslamiyet Mekke’de hakimiyet sağlamıştır. TOPIC: Mekke’nin Fethi (630) SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Mekke'nin fethinden sonra Hz. Muhammed'in Mekke halkına yönelik ilk eylemi ne olmuştur? Answer: Genel af ilan etmek Question: Mekke'nin fethi sırasında Hz. Muhammed'in ordusu karşılaştığı direniş nasıldı? Answer: Ciddi bir direnişle karşılaşmamış Question: Hudeybiye Antlaşması'nın bozulmasının ardından Hz. Muhammed ne yapmıştır? Answer: Ordu ile Mekke üzerine yürümüş Question: Mekke'nin fethi sonrasında Kabe'de yapılan değişiklik nedir? Answer: Kabe'deki putlar yıkılmış Question: Mekke'nin fethiyle İslamiyet'in Mekke'deki durumu nasıl olmuştur? Answer: Hakimiyet sağlamış </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Mitotik evre, bölünme ile ilgili tüm hazırlıklar yapıldıktan sonra bölünmenin gerçekleştiği evredir. Ana hücrenin bölünerek iki yeni hücre oluşturur. Bu evre, farklı kromozom takımlarına sahip (n, 2n, 3n gibi) hücrelerde gerçekleşebilir. Mitotik evre, bütün canlılarda görülen bir bölünme şekli olmakla birlikte, tek hücrelilerde çoğalmayı, çok hücrelilerde ise genel olarak büyüme, gelişme ve yaraların onarılmasını sağlar. Ek Not: Çok hücreli organizmaların hücreleri sınırsız bölünme yeteneğine sahip değildir. Bitkilerin meristem dokularının, sınırsız bölündükleri kabul edilir. Yeryüzünde tespit edilen en yaşlı bitkinin 80 000 yıl yaşayabildiği tahmin edilmektedir. Sınırsız yaşayan bir bitki yoktur. Mitotik evre sonunda bir hücreden aynı kalıtsal özelliğe sahip iki yavru hücre oluşur. Mitotik evre, çekirdek bölünmesi (karyokinez) ve sitoplazma bölünmesi (sitokinez) olmak üzere 2 sınıfta incelenir. Mitotik evrenin karyokinez bölümü; profaz, metafaz, anafaz ve telofaz (PMAT) olmak üzere dört aşamada gerçekleşir. İnterfaz evresi bittikten sonra hücre, çekirdek bölünmesi evresine girer. Bu evrede hücrenin tüm kalıtsal bilgileri yeni oluşacak çekirdeklere geçmektedir Profaz evresi mitotik evrenin ilk evresidir. İnterfazda eşlenmiş durumdaki kromatinler kısalıp kalınlaşarak kromozoma dönüşürler. Çekirdek zarı, çekirdekçik ve endoplazmik retikulum eriyerek tamamen kaybolur.Kromozomlar ekvatoral bölgeye hareket etmeye başlarlar.Mitotik iğ iplikleri oluşur.Her bir kromozom sentromer bölgelerinden birbirine tutunmuş özdeş iki kromatitten oluşur. Profazda aşmasında oluşan iğ iplikleri hayvan ve bitki hücrelerinde farklı şekilde oluşur fakat aynı işlevi görürler. Hayvan hücrelerinde iğ iplikleri sentrozom tarafından oluşturulurken bitki hücrelerinde sentrozom olmadığı için iğ ipliklerini mikrotübül organize edici bölge oluşturur. Oluşan iğ ipliklerinin bazıları kromozomların kinetokorlarına bağlanırken bazıları da doğrudan karşılıklı sentrozomlara bağlanır. Ders Notu: Kromozom, kromatit ve bölünme sırasında kullanılan diğer kavramlar İğ ipliklerine tutunmuş kromozomlar, hücrenin ortasına dizilir. Kromozomların en belirgin olduğu evredir. Kromozomlar bu evrede tek tek sayılabilir, incelenebilir, fotoğraflanabilir.Kromozomların büyüklük ve biçimine göre çiftler hâlinde görüntülenmesi yöntemine karyotip denir. Ek Not: Metafaz evresinde kromozomların karyotipi çıkarılarak varsa sayı ve şekil bakımından kromozom anormallikleri belirlenir. Bu yöntem sayesinde kalıtsal bazı hastalıkların erken teşhisi konulur. İğ ipliklerinin boyları kısalır, böylece kardeş kromatitler birbirinden uzaklaşarak zıt kutuplara hareket ederler. Kardeş kromatitler ayrıldıkları için kromozom olarak adlandırılırlar. Kinetokorlara bağlı olmayan iğ ipliklerinin uzaması sonucu hücrenin boyu uzar. Bu durum hayvan hücrelerinde sitoplazma bölünmesini kolaylaştırırBu evre tamamlandığında hücrenin her iki kutbunda da eşit sayıda kromozom bulunur.Kromozomlar kutuplara ulaştığında anafaz evresi tamamlanır. Profaz evresinde eriyen çekirdek zarı, çekirdekçik ve organeller yeniden oluşmaya başlar. Kutuplara çekilen kromatitler çekirdek zarının içine girerler. Kısaca bu evrede profazda olan her şeyin tam tersi olur. Genellikle bu evre ile birlikte sitoplazma bölünmesi gerçekleşir. Sitoplazmanın bölünmesi olayına sitokinez denir. Sitokinez bitki ve hayvan hücrelerinde farklı gerçekleşir.Hayvan hücrelerinde sitokinez, sitoplazmanın boğumlamasıyla gerçekleşir. Bitki hücrelerinde hücre zarının etrafında selülozdan oluşmuş hücre çeperi olduğundan boğumlanma gerçekleşemez. Sitoplazmanın ekvatoral düzleminde golgi organelinin etkisiyle orta lamel (ara lamel, hücre plağı) denilen yapı oluşur. Bu yapı oluştuktan sonra üzerine hücrenin sentezlediği selüloz eklenir ve çeper oluşumu tamamlanmış olur. Hayvan hücrelerinde sitoplazma boğumlanarak bölündüğü halde bitki hücresinde orta lamel (ara lamel) oluşumuyla gerçekleşir.Bitki hücresinde iğ ipliklerini sitoplazma hazırlarken hayvan hücrelerinde bunu sentrozomlar yapar. TOPIC: Mitotik Evre SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Mitotik evrede ana hücre kaç yeni hücre oluşturur? Answer: 2 yeni hücre Question: Mitotik evrenin hangi bölümünde kromozomlar en belirgin şekilde görülür? Answer: Metafaz Question: İğ ipliklerinin oluşumu hayvan ve bitki hücrelerinde nasıl gerçekleşir? Answer: Hayvan hücrelerinde sentrozomlar, bitki hücrelerinde mikrotübül organize edici bölge tarafından Question: Mitotik evrede sitoplazmanın bölünmesi olayına ne ad verilir? Answer: Sitokinez Question: Bitki hücrelerinde sitokinez sırasında hangi yapı önce oluşur? Answer: Orta lamel (ara lamel, hücre plağı) </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Türkiye ekonomisi tarım, hayvancılık ve madencilik gibi birincil faaliyetler ve sanayi gibi ikincil faaliyetler ile hizmet gibi üçüncül faaliyet sektörlerinden oluşmaktadır. Cumhuriyet’in ilk yıllarında Türkiye ekonomisindeki sektörlerin gayrisafi millî hasıla (GSMH) içindeki payları incelendiğinde en yüksek oranın tarıma ait olduğu görülmektedir. Günümüzde bu dağılımdaki en yüksek pay hizmet sektörüne aittir. Sanayinin gayrisafi millî hasıla içindeki payı sürekli artarken tarım sektörünün payı ise sürekli azalmaktadır. TOPIC: Türkiye Ekonomisinin Sektörel Dağılımı SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Cumhuriyet'in ilk yıllarında Türkiye ekonomisindeki hangi sektörün gayrisafi millî hasıla (GSMH) içindeki payı en yüksekti? Answer: Tarım </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: İzo ve Neo ön ekleri ile adlandırma yapılırken dikkat edilecek hususlar şöyledir; Alkan molekülünde ana zincirde 2.karbon atomuna bir metil(CH3) bağlı ise “izo” ön eki alır, eğer iki tane metil (CH3) grubu bağlı ise “neo” ön eki alır. Örneğin 2-metil propan molekülünün yaygın adı “İzobütan”dır. Dikkat: -izo ve -neo adlandırmalarında moleküldeki  tüm karbon atomlarının sayılarak alkanın adının belirlendiğine dikkat etmeliyiz. İzobütan (2-metil propan) bileşiği aşağıda verilmiştir. Karbon atomuna sadece başka bir karbon atomu bağlıysa karbon atomuna primer (birincil) karbon atomu, karbon atomuna iki ayrı karbon atomu bağlıysa karbon atomuna sekonder (ikincil) karbon atomu, karbon atomuna üç ayrı karbon atomu bağlıysa karbon atomuna tersiyer (üçüncül) karbon atomu denir. Bir alkanın hidrojen atomları, bağlı oldukları karbon atomları esas alınarak sınıflandırılır. Birincil karbon atomuna bağlı hidrojen atomu birincil (1o ) hidrojen atomudur. İkincil karbon atomuna bağlı hidrojen ikincil (2o ) hidrojen atomu ve üçüncül karbon atomuna bağlı hidrojen ise üçüncül (3o ) hidrojen atomudur. Karbon sayısı 3 ve daha fazla olan alkanlardan hidrojen eksilmesi birden fazla şekilde gerçekleşebilir. Ayrılan hidrojenin türüne göre alkil grupları primer, sekonder ve tersiyer olarak sınıflandırılır. Primer karbon atomundan hidrojen eksilirse primer alkil, sekonder karbon atomundan hidrojen eksilirse sekonder alkil ve tersiyer karbon atomundan hidrojen eksilirse tersiyer alkil grupları oluşur. C3H8 (propan) bileşiğinin yaygın alkil türevleri aşağıda verilmiştir. TOPIC: Alkanların Özel (Yaygın) Adlandırmaları SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Ana zincirdeki 2. karbon atomuna bir metil grubu (CH3) bağlı olan alkan molekülüne ne ön eki verilir? Answer: izo Question: Bir karbon atomuna üç ayrı karbon atomu bağlıysa, bu karbon atomu için hangi terim kullanılır? Answer: Tersiyer </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Titrasyon işlemƖerinde ve belli hacimde sıvı alınmasında kullanılan altı musluklu, genellikle 25-50-100 mL hacimƖi, üzeri çizgilerle derecelendirilmiş boru şeklindeki cam malzemedir. Büretlerin hem otomatik hem de manuel olanları vardır. Titrasyon işlemƖerinde sıvı hacimƖerini ölçmede kullanılır. TOPIC: Büret SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Büretler ne amaçla kullanılır? Answer: Titrasyon işlemlerinde ve belli hacimde sıvı alınmasında </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: İnsan iskeletini oluşturan kemikler şekillerine göre dört farklı sınıfa ayrılır. Bunlar uzun, kısa, yassı ve düzensiz şekilli kemiklerdir. Uzun kemikler: Boyu eninden fazla olan kemiklerdir. Kol  ve bacak kemiği bu kemik türüne örnektir. Baş ve kemik gövdesi olmak üzere iki kısma ayrılır. Baş kısmının içinde süngerimsi kemik doku bulunur. Süngerimsi dokuyu, sert kemik dokusu sarar. Epifiz plağı adında kemik gövdesi ile baş kısmı arasında bir plak bulunur. Bu plak kemik dokuya dönüşerek kemiğin boyca uzamasını sağlar. Ayrıca kemik gövdesinin ortasında sarı kemik iliği bulunmaktadır. Bu ilik yağ hücrelerinden oluşmuştur ve ihtiyaç halinde (örneğin ağır kanamalı yaralanmalarda) kırmızı kemik iliğine dönüşebilir. Yassı kemikler: Yassı görünümlü, kalınlığı az olan, kemiklerdir. Kafatası, kalça, kürek, köprücük ve kaburgalar bu gruba girer. İçlerinde sarı kemik iliğinin bulunduğu kanallar olmadığı için sadece kırmızı ilik bulundururlar.Düzensiz şekilli kemikler: Omurlar ve çoğu yüz kemikleri düzensiz şekilli grubuna girer. Yapısı yassı kemiklere benzer.Kısa kemikler: Boyu hemen hemen enine eşit olan kemiklerdir. El ve ayak keikleri kısa kemiklere örnektirler. Yapı olarak yassı kemiklere benzer. TOPIC: Şekline Göre Kemikler SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Yassı kemiklerin hangi özelliği onları diğer kemik türlerinden ayırır? Answer: Sadece kırmızı kemik iliği bulundurması </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bu dönem Kuzey Yarım Küre’de kış, Güney Yarım Küre’de yaz mevsimi yaşanır.Kuzey Yarım Küre’de karalar yüksek basınç, denizler alçak basınç iken; Güney Yarım Küre’de karalar alçak basınç, denizler yüksek basınç durumundadır.Kuzey Yarım Küre’de mevsimin kış olması ve karaların daha fazla olması nedeniyle yüksek basınç alanları daha geniş ve etkilidir.Asya Kıtası’nın iç kesimleri (Sibirya) karasallığın etkisiyle basıncın en fazla olduğu yerdir.Güney Yarım Küre’de basıncın en fazla olduğu yerler, Oğlak dönencesi çevresidir.Güney Yarım Küre’de yaz yaşandığı için karalar üzerinde termik alçak basınç, denizleri daha soğuk olduğu için termik yüksek basınç durumundadır.Ekvator çevresi kesintisiz termik alçak basınç konumundadır.Ekvatoral bölgede yer alan termik alçak basınç kuşağı biraz güneye kaymıştır.Dinamik alçak basınç alanları, Güney Yarım Küre’de 60° enlemleri çevresinde denizellik nedeniyle tam bir kuşak oluştururken, Kuzey Yarım Küre 60° enlemleri çevresinde karasallık nedeniyle kesintiye uğrar.Kuzey Yarım Küre’de alçak basınç, dinamik nedenlerle sadece İzlanda ve Aleut adaları çevresinde görülür.Atlas Okyanusunun orta kesiminde yer alan Asor Yüksek Basınç sistemi, çevresindeki termik yüksek basınç sistemlerinin etkisinde kalarak zayıflamıştır.Güney Yarım Küre daha sıcak olduğu için bütün basınçlar etki alanlarını güneylerine doğru genişletmiştir. TOPIC: Ocak Ayı Dünya Ortalama Basınç Durumu SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Ocak ayında Kuzey Yarım Küre'de genellikle hangi basınç durumu gözlemlenir? Answer: Karasal alanlarda yüksek basınç Question: Güney Yarım Küre'de yaz mevsimi yaşanırken hangi alanlarda termik alçak basınç gözlemlenir? Answer: Karasal alanlarda </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: XVI. yüzyılda Akdeniz’e hakim olan Osmanlı deniz gücü, Fas’a kadar nüfuz sahasını genişletmiştir. Osmanlı, Atlas Okyanusu’na dayanmasına rağmen etkili bir okyanus siyaseti izlememiştir. Kadırgalar ile deniz hakimiyetini sürdüremeyeceğini anlayan Osmanlılar, o dönemlerde siyasi ve ekonomik sorunlarla da uğraştığı için gemicilikteki gelişmeleri takip edememiştir. Gemicilikteki gelişmeleri takip edememesinin bir diğer nedeni ise; hedeflerine kara kuvvetleri ile ulaşabileceğini de düşünmeleridir. Gemicilikte gerileme Girit seferleri ile ortaya çıkmıştır. 1654’te Çanakkale Boğazı’nı abluka altına alan Venedikliler, denizlerdeki mücadelelerde Osmanlılara karşı üstünlük sağlamıştır. Hatta 1656 yılında Çanakkale Boğazı önünde yapılan savaşta Osmanlı donanmasındaki kal­yonların çoğu Venediklilerin eline geçmiştir. Bu yenilgideki ana sebepler; kalyon kullanmanın ayrı bir maharet istemesi ve Osmanlı kalyonlarında görevli mürettebatın tecrübesiz olmasıdır. Osmanlılar kalyonculuğu geliştirmesi ile 1685-1699 yılları arasındaki deniz savaşlarında başarılar elde etmiş olmasına rağmen Karlofça Antlaşması ile sonuçlanan mağlubiyetleri de yaşamıştır. Fakat Osmanlı donanması, Karlofça Antlaşması’yla Venedik’e verilen Mora’nın, 1718 Pasarofça Antlaşması’yla geri alınmasında da önemli rol oynamıştır. 1717 yılında Venedikliler ile yapılan üç deniz savaşını da Osmanlılar kazanmıştır. Bu da yine kalyonculuğun geliştirilmesinin etkisidir. Geliştirmeler ile 1770 Çeşme yenilgisine kadar Akdeniz hakimiyetini elinde tutmuştur. 1700 yılında imzalanan İstanbul Antlaşması ile Rusya Azak kalesini ele geçirmiş ve ilk defa Karadeniz’e çıkma fırsatı bulmuştur. Bu durumda Osmanlıların Karadeniz’deki varlıklarını riske atmıştır. Fakat 1711 yılında yapılan Prut Savaşı’nın kazanılması ile Azak kalesi Ruslardan geri alınmış ve tehdit ortadan kaldırılmıştır. Rusya’nın Karadeniz’e inme amaçlarından vazgeçmemesi üzerine Osmanlı Çeşme’de tarihinin ikinci en büyük yenilgisini almıştır. Çeşme Baskını’ndan sonra 1774-1789 arasında özellikle gemi inşasında önemli gelişmeler yaşanmıştır. Sultan III. Mustafa, çağdaş bilgilerle donatılmış deniz subayı yetiştirilmesi konusunda hare­kete geçmiş ve bu nedenle Baron de Tott isimli Fransız mühendisi donanmayı iyileştirme çalışmalarında görevlendirmiştir. Ayrıca Cezayirli Gazi Hasan Paşa tarafından, 1773 tarihinde, “Tersane Hendesehanesi” adıyla bugünkü Deniz Harp Okulunun temeli atılmıştır. NOT: XVIII. yüzyılın son çeyreğine kadar yabancı devlet gemilerine kapalı bir Türk gölü olan Karadeniz, 1774 yılında imzalanan Küçük Kaynarca Antlaşması ile ilk defa Rus gemilerinin kul­lanımına açılmıştır. TOPIC: Osmanlı Devleti’nin Denizlerdeki Egemenliği Zayıflıyor SUBJECT: Tarih [/INST] Question: XVI. yüzyılda Osmanlı deniz gücünün Akdeniz'deki hakimiyeti hangi bölgeye kadar genişlemiştir? Answer: Fas Question: Osmanlı Devleti'nin denizlerdeki egemenliğinin zayıflamasının ana sebeplerinden biri nedir? Answer: Kadırgaların etkisiz kalması Question: Osmanlı Devleti, hangi antlaşma ile Venedik'e verdiği Mora'yı geri almıştır? Answer: Pasarofça Antlaşması </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bu evrede atp üretilmez veya sentezlenmez. Bu evredeki amaç zehirli olan pirüvatı daha az zararlı olan bileşiklere çevirmek ve ürettiğimiz 2 NADH2 yi tekrar kullanılacak şekilde NADH’a çevirmektir. Bu evre oksijensiz solunum yapan canlılar arasında değişir. Şimdi örnek olarak iki fermantasyon yapan canlının son evrelerine bakalım: 1) Laktik Asit Fermantasyonu: Glikoliz evresinin sonunda oluşan piruvat, NADH2′ nin hidrojenlerini alır ve laktik aside dönüşür (NADH2 yükselgenir). Laktik asit fermantasyonunu bazı bakteri hücreleri (örneğin yoğurtta bulunan bakteriler) ve çizgi kas hücreleri yapar*. *: Çizgili kas hücreleri ihtiyaç duyduğu oksijen gelmediği taktirde laktik asit fermantasyonu yapar. Oksijen oranı arttığında laktik asitleri tekrar pirüvata çevirerek oksijenli solunum yapmaya devam eder. Laktik asit yorgunluk hissi verir. Bu yüzden çizgili kas hücrelerimiz oksijensiz solunum yaparken yorgunluk hissederiz. 2) Etil Alkol Fermantasyonu: Pirüvattan bir molekül karbondioksit çıkması ve hidrojen eklenmesiyle oluşan tepkimedir. Adını oluşturduğu son ürün olan “etil alkol” den alır. Glikoliz evresinden sonra tepkimenin devamı şöyle gerçekleşir. Etil alkol fermantasyonunu Bira mayası bakterileri ve bazı bakteriler yapar. Hamurun mayalanması işleminde etil alkol fermantasyonu gerçekleşir. TOPIC: Son Ürünler Evresi SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Son ürünler evresindeki amaç nedir? Answer: Pirüvatı daha az zararlı bileşiklere çevirmek Question: Laktik asit fermantasyonu hangi durumda çizgili kas hücreleri tarafından gerçekleştirilir? Answer: Gerekli oksijen sağlanamadığında </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Mayoz bölünme eşeyli üreyen canlıların eşey ana (üreme) hücrelerinde görülür. Mayoz bölünme sonucu genetik olarak birbirinden farklı 4 tane n kromozomlu üreme hücreleri oluşur. Üreme hücrelerine gamet denir. Gametler; sperm (erkek üreme hücresi) ve yumurta (dişi üreme hücresi) olmak üzere ikiye ayrılır. – Mayoz bölünme interfaz aşamasının ardından iki bölünmenin meydana gelmesiyle oluşur. – Mayozun birinci bölünmesine “mayoz 1”, ikinci bölünmesine ise “mayoz 2” adı verilir. – Mayoz sonucunda dört tane haploit (n kromozomlu) hücre oluşur. – Oluşan n kromozomlu hücreler farklılaşarak (örneğin spermlerde kuyruk gelişimi gözlemlenir) gamet hücrelerini oluşturur. – Farklı eşeylerin gamet hücreleri birleşerek (döllenerek) mitoz bölünme özelliğine sahip yeni bir birey oluşturur. – Mayoz bölünme her türde farklı zaman aralığında gözlemlenir. – Mayoz bölünme sayesinde kalıtsal çeşitlilik sağlanır. – Eşey organlarına gonad denir. Genel olarak erkek eşey organına erbezi (testis), dişi eşey organına ise yumurtalık (ovaryum) denir. TOPIC: Mayoz Bölünme Nedir SUBJECT: Biyoloji [/INST] Question: Mayoz bölünme sonucunda kaç tane haploit (n kromozomlu) hücre oluşur? Answer: 4 </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Osmanlı Beyliği’nin kurucularının; menşei, hangi boya mensup oldukları, Anadolu’ya ilk ne zaman geldikleri, hangi yörelerde yaşadıkları ve hatta beyliğin tam olarak ne zaman ve nerede kurulduğu hala daha tartışma konusudur. Nedeni ise Osmanlı Kuruluş Dönemi kaynaklarının yetersizliğidir. Kuruluş Dönemi’nde yaşanan askeri ve siyasi gelişmeleri anlatan kaynaklar bulunmaktadır. Bunlar: Bizans tarihçileri Pachymeres, Nikephoros ve Kantakouzenos; Arap kaynakaları İbn-i Batuta, el-Ömeri, İbn-i Said ve İbn-i Haldun’un kaleme aldığı yazılardır. Osmanlı Beyliği’nin kurucusu Osman Bey’in ismi ilk defa Bizanslı Tarihçi Pachymeres’in “Bizanslı Gözüyle Türkler” adlı eserinde geçmektedir. Osmanlı tarihinin en eski yerli ve milli kaynakları da vardır. Osmanlılar hakkında ilk tarihi bilgiler Yahşi Fakih tarafından kaleme alınan “Yahşi Fakih Menakıbnamesi”dir. Yine Aşıkpaşazade,“Aşıkpaşazade Tarihi”, Ahmedi’nin “İskendername”si, Neşri ve Oruç Bey ,Enveri, Ruhi Çelebi ve Karamani Mehmet Paşa gibi tarihçilerin eserleri de önemlidir. Osmanlı Tarih Yazıcılığı: Osmanlı tarihinin kaynakları, kütüphane ve arşiv kaynakları olmak üzere iki temel kaynaktan oluşur. Osmanlı’nın başlangıçta düzenli bir tarih yazıcılığı yoktur. Bu nedenle XIV ve XV. yüzyıllar için iki kaynak grubu da oldukça azdır. Osmanlı Beyliği’nin Kuruluş Dönemi’ne dair günümüze ulaşan ilk eser 1410’lu yıllara aittir. İlk Türkçe kronikler ise 1490’lı yıllarda yazılmaya başlanmıştır. Osmanlı tarih yazıcılığının başlangıcı II. Murad’ın gelişmesi, II. Mehmed ve yükselişi, II. Bayezid dönemleri olarak kabul edilmektedir. Osmanlı Beyliği’ni kuran hanedanın menşeine dair farklı görüşler ortaya atılmıştır. Genel olarak kabul edilen görüşe göre; Osmanlılar, Oğuzların Bozok Kolu’na bağlı Günhan Soyu’nun Kayı Boyu’na mensuptur. Bu sonuca ise II. Murat döneminde basılan paralara ve dökülen toplara Kayı Boyu’nun damgalarının vurulmuş olmasıdır. Yine genel olarak kabul edilen görüşe göre; Osmanlı Beyliği Batı Anadolu’da Bitinya denilen bölgede kurulmuştur. Bitinya; bugünkü Kocaeli, Sakarya, Bilecik, Bursa, İznik, Düzce, Yalova, Bolu, Bartın ve Zonguldak illerini kapsayan coğrafi alanın antik çağ sonrasındaki adıdır. Osmanlı Beyliği’nin kuruluş dönemi hakkında kaynak az olduğu için bazı hususlarda da tartışmalar vardır. Özellikle Halil İnalcık, Mehmet Fuat Köprülü ve Paul Wittek’in bu hususlarda farklı görüşleri bulunmaktadır. Paul Wittek= Osmanlı Beyliği’nin kuruluşunu “Gaza Tezi” ile açıklamıştır. Osmanlı’nın yükselişinin gerçek sebebinin gaza olduğunu söylemiştir. Paul Wittek’e göre; İslam sınırlarını genişletmek amacı olan gaza ile devlet fetihlerle ganimet elde etmeyi amaçlamıştır. Aynı zamanda Kayı Boyu ile alakasının bulunmadığını da iddia etmiştir. Mehmet Fuat Köprülü= Osmanlı Devleti’nin doğuşunu “uç”lara özgü yapı üzerinde durarak açıklamıştır. Köprülü’ye göre Osmanlı Devletinin gelişmesini sağlayan etmenler; gaza ruhu ile Bizans’a saldırılar, Anadolu’daki siyasi boşluk, milli özellikler, hükümdarların yetenekleri, askeri-siyasi ve iktisadi grupların varlığı, jeopolitik durum, diğer beyliklerin Osmanlı’ya karşı tutumlarıdır. Halil İnalcık= Paul Wittek’in tezini kabul etmekle beraber yetersiz de bulmuştur. Uçlardaki sosyal değişime dikkat çekmek istemiştir. İnalcık’a göre; Moğolların yönetimine girmek istemeyen Türkmenlerin özellikle Ege ve Marmara kıyılarına yerleştiklerini, gaza anlayışı ile Bizans TOPIC: osmanli devletinin kurulusuyla ilgili gorusler SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Osmanlı Beyliği'nin kurucularının menşei ve hangi boya mensup oldukları konusunda genel olarak kabul edilen görüş hangisidir? Answer: Oğuzların Bozok Kolu'na bağlı Günhan Soyu'nun Kayı Boyu Question: Osmanlı Beyliği'nin kuruluş dönemi hakkındaki kaynakların yetersizliğinin temel nedeni nedir? Answer: Osmanlı Devleti'nin başlangıçta düzenli bir tarih yazıcılığına sahip olmaması Question: Osmanlı Beyliği\nin kuruluşunu açıklamak için Gaza Tezini öne süren tarihçi kimdir?' Answer: Paul Wittek Question: Osmanlı Devleti\nin doğuşunu ve gelişimini uçlara özgü yapı üzerinde durarak açıklayan tarihçi kimdir?' Answer: Mehmet Fuat Köprülü </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Kayaçların çözülmesi; yer kabuğunu oluşturan kayaçların çatlaması, parçalanması, küçük parçalara ayrışması ya da çözünmesi olayına denir. Kayaçlar; fiziksel, kimyasal ve organik olarak çözülürler. TOPIC: Kayaçların Çözülmesi SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Kayaçların çözülmesi sürecinde hangi faktörler etkilidir? Answer: Fiziksel, kimyasal ve organik </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Akarsular ile taşınan bitki ve hayvanlardan oluşmuş ve ayrışmış organik maddelerin veya su ortamındaki bitki ve hayvan kalıntılarının deniz tabanındaki çamurların içerisinde birikmesi ile oluşan ham yağa petrol adı verilir. Oluşması için milyonlarca yıl geçmesi gerekmektedir. Sıcaklık ve basınç etkisi ile sıvılaşırlar. Petrol kolay taşınır. Kolay tüketilir. Kalorisi yüksektir. Hava kirliliğine daha az neden olur. Katı atık bırakmaz. Elektrik enerjisi üretiminde, ulaşımda, sanayide, konutların ısıtılmasında kullanılır. TOPIC: Petrol SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Petrolün oluşumu için hangi faktörler gereklidir? Answer: Sıcaklık ve basınç </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: İtalya’nın Habeşistan’ı işgal etmesi ve doğu ülkelerini hedef alan yayılmacı siyaseti üzerine Türkiye öncülüğünde İran, Irak ve Afganistan bir araya gelmişlerdir. Bu ilişkilerin kurulmasında İran Şahı Rıza Pehlevi’nin 1934 yılında Türkiye’yi ziyareti de etkili olmuştur. Yapılan görüşmeler sonucunda İran’ın başkenti Tahran’da 8 Temmuz 1937 yılında Sadabat Paktı imzalanmıştır. TOPIC: Sadabat Paktı (1937) SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Sadabat Paktı hangi ülkeler arasında imzalanmıştır? Answer: Türkiye, İran, Irak, Afganistan </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Çizgili kas hücreleri uzun silindir şeklindedir. Genellikle iskelete bağlı oldukları için iskelet kasları diye de adlandırılırlar. Çalışmaları somatik sinir sistemi tarafından istemli bir şekilde gerçekleştirilir. Hızlı hareket ederler, bu yüzden çabuk yorulurlar. Uzun süreli çalışmada hücrelere giden oksijen yetersiz kalırsa laktik asit fermantasyonu yaparak enerji üretir. Oksijen yeterli düzeye çıktığı anda tekrar oksijenli solunuma geçer.Çizgili kaslar çok sayıda çekirdek içerir.Yapısında miyoglobin (içinde demir bulunur) olduğu için kırmızı renklidir. Ayrıca miyoglobinler oksijen depolar. Çizgili kaslarda aktin ve miyozin iplikleri düzenli aralıklarla dizildiğinden enine bantlaşma gösterir. TOPIC: Çizgili Kas (İskelet Kası) SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Çizgili kas hücrelerinin hangi özelliği onları diğer kas türlerinden ayırır? Answer: Enine bantlaşma göstermeleri </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Gaz moleküllerinin davranışı katı ve sıvı moleküllerinin davranışından farklıdır. Bu davranış farklılığı bilim insanları tarafından kinetik teori ile ifade edilmeye çalışılmıştır. Kinetik teori Daniel Bernoulli tarafından öne sürülmüştür. TOPIC: gazlarda kinetik teori SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Kinetik teoriyi ilk olarak kim öne sürmüştür? Answer: Daniel Bernoulli </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Mağara tavanında damlayan suyun içinde erimiş haldeki kirecin tavanda birikmesiyle sarkıtlar oluşur.Mağara tavanından damlayan kireçli suların tabanda üst üste birikmesiyle dikitler oluşur.Sarkıt ve dikitlerin zamanla birleşmesiyle sütunlar oluşur. Genellikle sıcak su kaynaklarının yakınında ve kalsiyum karbonatlı suların yayılarak aktığı yerde kirecin basamak şeklinde çökelmesiyle oluşmaktadır. Denizli Pamukkale travertenleri Türkiye’deki en güzel örneğidir. TOPIC: Karstik Birikim Şekilleri SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Mağara tavanından damlayan kireçli suların tabanda üst üste birikmesiyle oluşan karstik birikim şekli nedir? Answer: Dikit </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Türkiye’de en çok yetiştirilen hayvandır.Bozkır bitki örtüsünün yaygın olduğu ve az eğimli yerlerde yetiştirilir.İç bölgelerde daha çok görülmektedir.Etinden, sütünden ve yününden yararlanılır.Kıvırcık, merinos, karaman gibi türleri bulunmaktadır.Yünü en değerli olan koyun merinostur ve Güney Marmara’da yetiştirilir. TOPIC: Koyun SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Koyunların yetiştirilmesi için en uygun coğrafi özellikler nelerdir? Answer: Bozkır bitki örtüsünün yaygın olduğu ve az eğimli yerler Question: Koyunlardan hangi ürünler elde edilir? Answer: Et, süt ve yün </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Birinci bölünmenin telofazı ile ikinci bölünme arasında bir dinlenme devresi olmadan çekirdek zarı parçalanır. Birinci iğ iplikçiklerinin doğrultusuna dik yeni iğ iplikçikleri oluşur. Her yavru hücrenin haploid (n) kromozomu ekvatoral düzlem üzerinde dizilir, cross over olmaz. Mayoz bölünmenin 2. bölümü olan Mayoz 2’nin 3. evresidir. Ara evre olarak da adlandırılır. Bu evre mitozdaki anafaz evresine benzer. Ancak, mitozdaki anafazda kardeş kromatitler düzenli bulunurken bu evrede düzensiz bulunurlar. Bu da Mayoz bölünmede genetik çeşitliliği sağlar. Kromozomların helezonları açılır, dolayısıyla görünmez olurlar. Çekirdek zarları oluşur sitoplazma bölünür. Böylece bir hücreden 4 tane haploid hücre meydana gelir. ‘Sitoplazma bölünmesi’ Hayvansal hücrelerde: Çekirdek bölünmesi tamamlandıktan sonra sitoplazma ortadan boğumlanarak ikiye bölünür ve iki ayrı hücre oluşmuş olur. Bitkisel hücrelerde: Oluşmuş olan iki çekirdekli hücrenin ortasında bir orta lamel (ara lamel) oluşur ve hücre duvarına kadar ulaşır. Dolayısıyla birbirine bitişik iki hücre oluşur. Mayoz bölünme sonucunda n kromozomlu 4 hücre (gamet)oluşur. TOPIC: MAYOZ II SUBJECT: Biyoloji [/INST] Question: Mayoz II bölünmesinin hangi evresinde kromozomların helezonları açılır ve görünmez olurlar? Answer: Telofaz </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Çok gezen mi çok bilir, çok okuyan mı?Savaşta bilgi mi üstündür, kılıç mı ?Kalkınmada köyden mi, kentten mi başlamalı?Turizmin gelişmesinde para mı önemli, eğitim mi?Para; her kapıyı açar mı, açmaz mı?Ülkenin kalkınmasında tarım mı, sanayi mi önde tutulmalıdır?Ülkenin hızlı kalkınmasını sağlayan kamu sektörü müdür, özel sektör mü? TOPIC: Örnek Münazara Konuları SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Çok gezenin mi çok okuyanın mı daha fazla bilgiye sahip olduğu tartışması neyi sorgular? Answer: Deneyim ve teorik bilginin önemini Question: Para her kapıyı açar mı? Answer: Hayır Question: Ülkenin kalkınmasında hangisi önde tutulmalıdır? Answer: Sanayi Question: Ülkenin hızlı kalkınmasını sağlayan nedir? Answer: Özel sektör </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Mol kelimesi Latincede büyük yığın anlamındadır. Mol kavramı, çok büyük sayıları ifade etmekte kullanılan trilyon ve katrilyona benzemekle beraber onlardan çok daha büyük bir miktar birimidir. Nasıl ki tek tek sayılar yerine düzine ifadesini kullanmak, sayım işleminde kolaylık sağlıyorsa kimyada da atomların sayımı için mol ifadesi birim olarak kolaylık sağlar. Mol kavramı bilimsel olarak karbon 12C izotopunun atomlarıyla tanımlanmış olsa da her tür kimyasal için geçerli bir kavramdır. TOPIC: Mol Kavramı SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Mol kavramı hangi durum için bir kolaylık sağlar? Answer: Atomların sayımı </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Her iki dönem romanları da olay hikayesi tarzında yazılmıştır.Realizm akımı etkili olmuştur.Olaylar olmuştur ya da olabilecek niteliktedir.Tipler ve karakterler gerçeğe uygun seçilmiştir.Tasvirler ve tahliller başarılıdır.Yazarlar kendi kişiliklerini gizlemişler, olaylara ve karakterlere müdahale etmemişlerdir. TOPIC: Servet-i F SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Servet-i Fünun dönemi romanlarının hangi özelliği realizm akımının etkisi altında şekillenmiştir? Answer: Olayların gerçekçi bir şekilde işlenmesi </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Dünya’nın kendi ekseni çevresinde hareket etmesine bağlı olarak ortaya çıkan savrulma hareketi (merkezkaç kuvveti), basınç kuşaklarının oluşmasına neden olmaktadır. Ekvatorda ısınıp yükselen hava kutuplara doğru yönelerek 30° enlemleri çevresinde havanın yığılarak çökmesine böylece dinamik yüksek basınç alanlarının oluşmasına neden olmuştur. 30°enleminden etrafa yayılan bu hava 90°enleminden gelen soğuk hava ile karşılaşarak 60° enlemlerinde sıcak havanın soğuk hava üzerinde yükselmesine ve dinamik alçak basınç alanlarının ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Dünya’nın günlük hareketine bağlı olarak oluşan basınç merkezlerine ise dinamik basınç merkezleri adı verilmektedir. KARIŞTIRMA: Ekvator ve kutuplardaki termik basınçlar sıcaklık ile ilgilidir ve Dünya’nın şeklinden dolayı oluşur. 30° ve 60° enlemlerindeki basınçlar ise Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesi yani günlük hareketi ile ilgilidir. TOPIC: Dinamik Etmenler SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Dünya'nın kendi ekseni etrafında dönmesi sonucunda oluşan dinamik basınç merkezlerinin oluşumuna neden olan ana etmen nedir? Answer: Dünya'nın günlük hareketi </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Asit ve bazların ayırt edilmesi için indikatör (belirteç) dediğimiz maddelerden yararlanırız. Bu maddeler asit veya baz ile etkileşime girdiklerinde renk değiştirirler. Örneğin kırmızı lahana asidik bir çözeltiyle tepkimeye girdiğinde mordan kırmızıya, bazik bir çözeltiyle tepkimeye girdiğinde mordan yeşile döner. Bu durumda kırmızı lahana indikatör görevi görmüş olur. Daha bilimsel bir yaklaşım için asidin (veya bazın) yoğunluk seviyesini de ölçebileceğimiz pH kağıdı kullanılır. Bir maddenin asitlik veya bazlık derecesini ölçmek için kullan TOPIC: Asit ve Bazların Ayırt Edilmesi SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Asit ve bazların ayırt edilmesinde hangi yöntem kullanılmaz? Answer: Sıcaklık ölçümü yaparak </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Kıyı kuşağı ormanlarının üst sınırından yani 1000-2000 metreler arasında oluşurlar. Bu yükseltinin üzerinde yüksek dağ çayırları yetişebilmektedir. Dağ kuşağı ormanları; karaçam, sedir, göknar ağaçlarından oluşmaktadır. TOPIC: Akdeniz Dağ Kuşağı Ormanları SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Akdeniz Dağ Kuşağı Ormanları hangi yükselti aralığında oluşur? Answer: 1000-2000 metreler arasında </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Birbirleri ile tepkimeye vermeyen gazlar, homojen bir karışım oluşturarak birbirlerinden bağımsız bir şekilde kendi hareketlerine devam ederler. Atmosfer günlük hayatımıza bir çok açıdan etki eden bir gaz karışımını oluşturur. TOPIC: gaz karisimlari ve kismi basinc SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Birbirleri ile tepkimeye girmeyen gazlar nasıl bir yapı oluştururlar? Answer: Homojen bir karışım </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Tarih boyunca kıtaların, okyanusların ve denizlerin jeopolitik değeri coğrafi gelişmelere bağlı olarak değişmiştir. Ülkeler konumsal özelliklerine bağlı olarak küresel ve bölgesel etkilere sahip olurlar. Türkiye; Asya, Afrika ve Avrupa kıtalarının birbirlerine en fazla yaklaştığı noktada yer almaktadır. TOPIC: jeopolitik konum SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Türkiye'nin jeopolitik konumu itibariyle hangi kıtalar arasında stratejik bir noktada yer aldığı söylenebilir? Answer: Asya, Afrika ve Avrupa </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Milli Korunma Kanunu; ekonomiyi ve fiyatları denetim altına almak için çıkarılmıştır. Böylece savaş ekonomisi uygulaması başlanmıştır. Bu kanunla devletin ekonomiye müdahale olanakları genişlemiş ve özel girişim devletin vesayeti altına girmiştir. Fakat üretim artışında yaşanan sorunlar ve ithalattaki imkansızlıklar yüzünden birçok ürün ve mal yetersiz seviyeye düşmüş ve karaborsa oluşmuştur. Kanundan istenilen sonuçlar elde edilememiştir. Bu nedenle tekrardan fiyatlar serbest bırakılmıştır. Böylece çiftçi, tüccar ve sanayicinin durumu iyileşmiştir. Fakat sabit ücretle geçinen dar gelirlilerin durumu çok zorlaşmıştır. Yüksek enflasyonla birlikte fiyatların çok artması büyük tepkilere yol açmıştır. Üretimin düşmesi, silah altına alınan askerlerin ve halkın zorunlu ihtiyaçlarının karşılanamaması hükümeti yeni tedbirler almaya zorlamıştır. 1942’de ailelerin günlük ekmek ihtiyacı belirlenerek halka ekmek karneleri verilmiştir. Bu nedenle halk, günlük ekmek ihtiyaçlarını karnelerinde yazılı olan miktar kadar alabilmiştir. TOPIC: Milli Korunma Kanunu (18 Ocak 1940) SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Milli Korunma Kanunu'nun çıkarılma amacı nedir? Answer: Ekonomiyi ve fiyatları denetim altına almak </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: I. Dünya Savaşı; Osmanlı Devleti'nin ve müttefiklerinin yenilgisi ile sonuçlanmıştır. Mondros Ateşkes Antlaşması; Osmanlı Devleti'ni her türlü işgale açık hale getirmiştir. TOPIC: mondros ateskes anlasmasi 30 ekim 1918 SUBJECT: Tarih [/INST] Question: I. Dünya Savaşı'nın sonunda Osmanlı Devleti'nin imzaladığı antlaşmanın adı nedir? Answer: Mondros Ateşkes Antlaşması </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Afet, insanlara zarar veren olaydır. Afetler doğal afetler ve beşeri afetler olarak ikiye ayrılmaktadır. Doğal afet; önlenmesi insan eliyle olmayan çeşitli doğa olaylarının neden olduğu yıkımlara denir. Diğer bir deyiş ile doğal afet; can ve mal kaybına neden olan doğal olaylardır. Doğada meydana gelen her olay afet olarak kabul edilmez. Örneğin; Antarktika’da sıcaklığın -50 derecenin altında olması veya İtalya’daki bir yanardağ patlaması doğa olayıdır ancak afet değildir. Çünkü bu doğa olayları insan hayatına etki etmemektedir. Dolayısıyla doğa olayları insan hayatına etki ettiğinde veya can ve mal kaybına sebep olduğunda afet olarak kabul edilmektedir. Bir doğal afet, bir başka doğal afetin oluşumuna da sebep olabilmektedir. Örneğin; okyanus tabanında oluşan bir deprem, tsunamiye neden olabilmektedir. İnsanlar ihtiyaçlarını karşılarken yeryüzünde büyük değişimlere neden olmaktadır. Bu değişimler ise dünyanın doğal dengesini bozmaktadır. Bunun sonucunda ise beşeri afetler oluşmaktadır. Kısacası beşeriafet; insanlar tarafından oluşturulan yine can ve mal kaybına neden olan olaylara denilmektedir. Aynı zamanda afetler; yavaş ve hızlı gerçekleşen afetler olarak da sınıflandırılabilir. Hızlı gelişen afetler; depremler, seller ve çamur akıntıları, çığ ve kaya düşmeleri, volkanik patlamalar, nükleer ve kimyasal kazalar, fırtına ve tayfunlardır. Yavaş gelişen afetler ise; iklim değişimleri, kuraklık, erozyon, açlık, salgın hastalıklar ve çölleşmedir. En yavaş gerçekleşen doğal afet, iklim değişikliğidir.Afetler yaşandıkları bölgelerde farklılık göstermektedir. Örneğin; kasırgalara tropikal kuşaktaki ülkelerde rastlanırken çığlara ve heyelanlara daha çok dağlık bölgelerde rastlanır. Afetlerin etki alanları da farklıdır. Deprem, tsunami, kasırga, volkanik patlamalar geniş bir alanı etkilerken heyelan, çığ veya yıldırım düşmesi daha dar bir alanı etkiler. Bazı afetler önceden tahmin edilebilirken (fırtına, kasırga) bazıları edilemez (deprem, orman yangını). Bazı afetler kesinlikle önlemezken bazı afetler önlenebilir. Örneğin; deprem önlenemezken erozyon önceden alınan tedbirlerle önlenebilir.Doğal afetlerin genel özellikleri; Oluşumları doğa olayları ile ilişkilidir. Can, mal ve doğal kaynak kaybına yol açarlar. Kısa zamanda ve aniden meydana gelirler. Başladıktan sonra insanlar tarafından engellenemezler. Bir doğal afet başka bir doğal afetin oluşmasına neden olabilir. Afetlerin doğrudan etkileri; Can kayıpları, Yaralanmalar, Eşya kayıpları, Hayvan ve tarım ürünleri kayıpları, Alt yapı hasarları, Tedavi, giyinme, barınma giderleri, Kurtarma, ilk yardım giderleri, Yapılardaki onarım giderleri, Haberleşme ve ulaştırma giderleri, Ulaşım ve nakliye aksaması, Toprak kaybı, İş yeri hasarları Afet yönetimi; risk ve zarar azaltma, hazırlık, müdahale ve iyileştirme olmak üzere dört aşamadan oluşmaktadır. Afet ile mücadelede en etkili yöntem; afetin oluşmasına zemin hazırlayacak koşullara karşı bilinçli davranarak önceden önlem almaktır. Bunun için ise her ülkede afet ile mücadele eğitimleri verilmelidir. Örneğin Japonya bu konuda dünyada en güzel adımları atmakta ve afet yönetim sistemi ile afetlerin yol açacağı olumsuzlukları en aza indirmektedir. Türkiye’de ise bu konuda ilk adım Gölcük Depremi sonrasında atılmıştır. Afet ile mücadele eden tüm kurumlar AFAD altına bağlanmış ve AFAD yeni bir afet yönetim modeli hazırlamıştır. Coğrafi bilgi sistemleri (CBS); konuma dayalı her türlü bilgi toplanması, depolanması, işlenmesi, analiz edilmesi ve sunulması olarak tanımlanmaktadır. Kısacası CBS; konuma dayalı gözlemlerle elde edilen grafik ve grafik olmayan bilgilerin toplanması, saklanması, işlenmesi ve kullanıcıya sunulması işlevlerini bütünlük içerisinde gerçekleştiren bir bilgi sistemidir. CBS’nin konumsal veri yönetimi, konumsal analiz ve grafik görüntüleme kapasitesi ile deprem, sel, heyelan, yangın, volkanizma, fırtına ve salgın hastalıklar gibi afetlerin etkisi azaltılmaktadır. Uzaktan algılama teknolojisinden çok çeşitli bilgilerin elde edilmesi de mümkündür. Uzaktan algılama; yer ile bir bağlantı olmaksızın uzaktan o yere ait çeşitli verilerin elde edilmesi yöntemidir. Bu veriler çoğunlukla uçaklardan çekilen fotoğraflar, insansız hava araçlarından elde edilen bilgilerden ve uydu görüntülerinden elde edilmektedir. Örneğin; tarım bitkilerinin ekim alanlarının tespit edilmesi, o yıl ne kadar ürün alınacağının tahmin edilmesinin yanında meteorolojide hava tahminlerinin yapılması, verilerin paylaşılması, ilgililerin uyarılmasında, şehir planlamasında, haritaların yapımında, askeri çalışmalarda faydalanılır. Aynı zamanda uzaktan algılama yöntemi ile doğal afetler hakkında bilgi sahibi olunabilir. Örneğin; uydu ve hava fotoğrafları ile volkanik faaliyetlerin ve lav akışlarının etkileri, orman yangınlarının ne tarafa doğru yöneldiği, sellerin nereleri etkilediği görülebilmektedir. Erken uyarı sistemleri; meydana gelebilecek afetlerin yol açabileceği zararları en aza indirmek amacıyla afet öncesinde çeşitli teknolojiler kullanılarak kurumlar tarafından yayımlanan mesaj veya bildirilere denir. Örneğin; günümüzde tsunami dalgalarının kıyılara ulaşma zamanları erken uyarı sistemleri ile bildirilmektedir. TOPIC: dogal afetler SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Doğal afetlerin oluşum sebebi nedir? Answer: Doğa olayları Question: Afet yönetiminin hangi aşamasında önceden önlem almak yer alır? Answer: Hazırlık Question: Coğrafi bilgi sistemleri (CBS) neyi sağlamaktadır? Answer: Konumsal analiz ve grafik görüntüleme Question: Erken uyarı sistemlerinin amacı nedir? Answer: Afetlerin yol açabileceği zararları en aza indirmek </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Sanayi devrimi sonrası XIX. yüzyılda kent sistemi ortaya çıkmış ve Avrupa’da ekonomik merkezler durumuna gelen büyük metropoller oluşmuştur. Modern şehirleşme süreci sanayi devriminden sonra özellikle İngiltere’de hız kazanmıştır. Şehirlerin gelişmesinde büyük tüccarlar, araz, sahipleri ve sermayedarların etkisi olmuştur. Kamusal alan ile özel alan birbirinden ayrıldığı bu dönemde kentler modern toplumsal yapısına uygun olarak yeniden tasarlanmaya, hastane, adliye, üniversite gibi binalar ile bulvar ve caddeler yapılmaya başlanmıştır. Büyük şehirlerin ve metropollerin oluşumu sonrası meydana gelen nüfus yoğunluğu beraberinde pek çok toplumsal ve altyapı sorunu getirmiştir. Su, kanalizasyon, atık toplama gibi belediye hizmetleri yanında eğitim, sağlık ve kültür hizmetlerinin de aksamasına ve çarpık kentleşmeye sebep olmuştur. Üretilen mal ve hizmetlerin, insanın ihtiyaç ve isteklerini karşılamak için kullanılması şeklinde tanımlanabilen tüketim; paraya, zamana ve mekana bağlı olarak değişiklik göstermiştir. Sanayi Devrimi dünyada pek çok yeni gelişmeyle birlikte tüketim ekonomisini de ortaya çıkartan önemli bir aşama olmuştur. XIX. yüzyıldan itibaren Avrupa’daki gelişmeler, tüm dünyada olduğu gibi Osmanlı Devleti’nde de tüketim kalıplarını değiştirmiştir. Özellikle Fransa’dan gelen hediyeler, gravürler, saatler, çeşitli aletler, kumaşlar, mobilyalar, mikroskop, teleskop gibi eşyalar Osmanlı toplumunu dönüştürmeye başlamıştır. Osmanlı Devleti için Avrupa’nın gelişmişliğinin beraberinde getirdiği kültürel çekicilik, ülkede Avrupa ürünlerinin yaygınlaşmasına neden olmuştur. Klasik tüketim anlayışı, ihtiyaç duyulan ürünlerin alınması ve hayatı sürdürebilecek kadar eşyaya sahip olunması şeklinde tanımlanabilir. Şehirleşmenin artmasıyla birlikte ihtiyaçların da artması kaçınılmaz hale gelmiş, devlet halkın yaşam koşullarını iyileştirmek için tedbirler alma ihtiyacı duymuştur. Bu durum şehir yönetim tarzının yeniden düzenlenmesi zorunluluğu doğmuş ve modern belediyelerin kurulması fikri ön plana çıkmıştır. TOPIC: modern hayattaki sosyal degisim SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Sanayi Devrimi sonrası modern şehirleşme süreci hangi ülkede hız kazanmıştır? Answer: İngiltere </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Türk komutanlarından Alp Tegin tarafından 963 yılında başkenti Gazne olarak kurulan Müslüman Türk devletidir.Horasan, Afganistan ve Kuzey Hindistan’a kadar yayılmışlardır.Çok uluslu bir devlet özelliği göstermişlerdir.En parlak dönemini Gazneli Mahmut zamanında yaşamıştır.Hindistan üzerine 17 sefer yaparak İslamiyet’in burada da yayılmasına katkı sağlamıştır.Bu nedenle Abbasi halifesi tarafından Gazneli Mahmut’a “Sultan” unvanı verilmiştir.Sultan Mesut Dönemi’nde Gazneliler, 1040 yılında Selçuklularla yaptıkları Dandanakan Savaşı’nda yenilerek Hindistan’a çekilmek zorunda kalmıştır. Gazneli Devleti bu savaştan sonra zayıflama sürecine girmiş, Gurlar tarafından 1187’de yıkılmıştır. TOPIC: Gazneli Devleti (963-1187) SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Gazneli Devleti'nin en parlak dönemini yaşadığı hükümdar kimdir? Answer: Gazneli Mahmut </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Motive edici sunumların temel amacı insanları heyecanlandırmak, etkilemek, onları harekete geçirmektir.Bazı miting, vaaz, tanıtım filmleri, afiş, pano ve reklamlarda bu teknikler kullanılmaktadır. TOPIC: Motive Etme Amaçlı Sunum SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Motive edici sunumların temel amacı nedir? Answer: İnsanları heyecanlandırmak, etkilemek ve harekete geçirmek </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: 1943 yılında savaş Müttefikleri lehine dönmeye başlamıştır. Müttefik devletler de bir an önce savaşı sonlandırmak istemişlerdir. Bu nedenle gerekli önlemleri almak ve savaş sonrası düzeni belirlemek amacıyla hareket etmişler ve kendi aralarında sürekli konferanslar düzenlemişlerdir. Savaş sırasında ABD ve İngiltere 14 Ağustos 1941’de Atlantik Bildirisi’ni yayınlamışlar ve bu bildirinin maddeleri, Birleşmiş Milletler Teşkilatının kurulmasına esas teşkil etmiştir. 4-11 Şubat 1945 tarihleri arasında gerçekleştirilen Yalta Konferansı’nda ise Birleşmiş Milletler Teşkilatının kurulması ve bu örgütün Güvenlik Konseyinde bulunacak beş daimi üyesine veto hakkı tanınması kararı alınmıştır. Yalta Konferansı’nda Boğazlar konusu da gündeme gelmiştir. Sovyetler Birliği lideri Stalin, Boğazlar’ın statüsünün Sovyet Rusya lehine değiştirilmesini istemişse de bu istek İngiltere Başbakanı Churchill’in hoşuna gitmemiştir. Çünkü Almanya’nın yenilmesi, Fransa’nın işgale uğraması sonucu Avrupa’da güçler dengesi bozulmuştur. Yeni güç dengesinde Sovyetler Birliği’nin ağırlık kazanması, savaşın galipleri arasında yeni bir rekabet ve mücadele döneminin de başlamasına yol açacaktır. Bu sebepledir ki Churchill, kaleme aldığı hatıralarının Yalta Konferansı ile başlayan bölümüne “Demir Perde” adını koymuştur. Almanya’nın savaştan çekilmesi üzerine müttefik devletler, Potsdam’da bir konferans daha düzenlemiştir. Almanya’ya kabul ettirilecek şartları ve kendi nüfuz bölgelerini kararlaştırmışlardır. Sovyet Rusya da yeniden Boğazlar üzerinde askeri bir üs kurması için izin verilmesini istemiştir. Fakat ne İngiltere ne de Amerika bu durumu kabul etmemiştir. Böylece Almanya grubuna karşı kurulmuş olan büyük ittifak sona ermiştir. Avrupa kıtasının yarısı üzerinde hakimiyet kuran SSCB ile ABD liderliğinde dünya devletleri ideolojik ayrılığa dayalı iki gruba ayrılmıştır. Demokratik devletlerden oluşan ABD liderliğindeki “Batı Bloku” ile SSCB liderliğindeki komünist ideolojilerin olduğu “Doğu Bloku” oluşmuştur. Aynı zamanda II. Dünya Savaşı sonucunda; Elli milyondan fazla insan hayatını kaybetmiştir. Şehirler yıkılmış, milyonlarca insan göç etmek zorunda kalmış ve mülteci sorunu ortaya çıkmıştır. Tarım ve sanayi üretiminde büyük düşüşler yaşanmıştır. Enflasyon ortaya çıkmıştır. Zor hayat şartları yüzünden bazı ülkelerde ekmek karneye bağlanmıştır. Uluslararası savaş hukuku askıya alınmıştır. İnsan hakları ihlalleri yaşanmıştır. Japonya’nın işgali altında bulunan Çin ve Nazi Almanyası’nda yaşayan Yahudiler başta olmak üzere; Romanlar, engelliler ve siyasi görüşlerine dayalı gerekçelerle birçok insan toplu sürgünlere, toplama kamplarına gönderilip insanlık dışı koşullarda yaşamaya ya da yargısız infazlara maruz kalmıştır. Çalışma ve toplama kamplarında yüz binlerce insan yaşamını yitirmiştir. Savaşın sonunda, savaş suçlarına ve insanlığa karşı işlenen suçlara bakmak üzere Nürnberg Mahkemesi kurulmuştur. Japon yöneticiler de Tokyo’da kurulan mahkemede yargılanmıştır. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 9 Aralık 1948’de “Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılmasına İlişkin Sözleşme”yi kabul etmiştir. Birleşmiş Milletler de 10 Aralık 1948’de İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni kabul etmiştir. TOPIC: ii dunya savasinin sonuclari SUBJECT: Tarih [/INST] Question: II. Dünya Savaşı sonrası Avrupa'da güçler dengesi nasıl değişmiştir? Answer: Sovyetler Birliği'nin ağırlığı artmıştır. Question: Atlantik Bildirisi ve Yalta Konferansı'nın ortak amacı nedir? Answer: Birleşmiş Milletler Teşkilatının kurulmasına esas teşkil etmek. Question: II. Dünya Savaşı sonucunda dünya üzerinde kaç insan hayatını kaybetmiştir? Answer: Yaklaşık elli milyon Question: II. Dünya Savaşı'nın ardından hangi iki blok oluşmuştur? Answer: Doğu ve Batı Bloku </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Tekke edebiyatı olarak da adlandırılmaktadır. Tasavvuf hareketi Türkler arasında ilk kez Ahmet Yesevi ile başlamıştır. Yunus Emre, Hacı Bektaşi Veli, Pir Sultan Abdal gibi isimler ise eserlerinde bu düşünceyi işlemişlerdir.Bu edebiyatın temel kaynağı, İslam dini ve tasavvuftur.Sanatsal kaygı ikinci plandadır.Amacı; İslam dininin değerlerini ve tasavvuf düşüncesi yaymaktır.Didaktik eserlerdir.Sade bir dil yapısı bulunmaktadır.Hem hece ölçüsü hem de aruz ölçüsü kullanılmıştır.Hece ölçüsü kullanılan eserler dörtlük şeklinde, aruz ölçüsü kullanılan eserler ise beyitler halinde yazılmıştır.Yarım ve tam uyak kullanılmıştır.Şiirler ezgi ile söylenmiştir.Şiirlerde işlenen aşk ise ilahi aşktır.Bu dönem halk şiirinin nazım türleri:İlahiNefesNutukDevriyeŞathiyeMethiye EK BİLGİ: Tasarruf, İslamiyet’in temel ilkelerine dayanarak nefsi arıtıp ahlakı güzelleştirerek dini yaşama ve Allah’a ulaşma düşüncesidir. Tasarruf felsefesinin temeli, Vahdet-i Vücuttur. Allah’a yalvarma ve Allah aşkı dile getirilir.Dinsel törenlerde ezgi ile söylenirler.Dörtlük şeklinde ve hece ölçüsü ile yazılmışlardır.3 ile 7 arasında dörtlük yazılır.Uyak düzeni “aaab / cccb” şeklindedir.Lirik ve didaktik şiirlerdir.Bektaşiler’de “nefes”, Alevilerde ise “deme”, Yesevilerde “hikmet” adını almıştır.Divan edebiyatındaki tevhitlere ve münacatlara benzemektedir.En önemli temsilcisi; Yunus Emre’dir. Yunus Emre, 11’li hece ölçüsünü kullanmış ve sade bir dille yazmıştır. İlahilerle aynı konular işlenir. Fakat burada Bektaşilik ön plandadır.Bektaşi tarikatının görüşleri dile getirilir.İnsan sevgi oldukça işlenmiştir.Tasavvuftaki Vahdet-i Vücud felsefesi anlatılmıştır.8’li hece ölçüsü ile dörtlükler şeklinde yazılmışlardır.3 ile 7 arasında dörtlük yazılır.Uyak düzenleri “aaab / cccb” şeklindedir.Lirik ve didaktik eserlerdir.Temsilcileri; Seyrani, Pir Sultan Abdal, Kaygusuz Abdal’dır. Yaratılışın başlangıcı ve sonu tasavvuf felsefesine göre açıklanmıştır.İnsanın Tanrı’dan geldiği ve tekrar Tanrı’ya döneceğini anlatan şiirlerdir. Devir kuramına göre işlenmiştir.8’li ve 11’li hece ölçüsü ile dörtlükler şeklinde yazılmışlardır.3 ile 7 arasında dörtlük yazılmıştır.Uyak düzenleri “aaab / cccb” şeklindedir.Didaktik şiirlerdir.Hz. Muhammed’in “Ben Nebi iken Adem su ile çamur arasındaydı.” hadisinden esinlenilmiştir. Tarikata yeni giren müritlere tarikat kurallarının öğretilmesi amacıyla söylenen şiirlerdir.8’li ve 7’li hece ölçüsü ile dörtlükler şeklinde yazılmışlardır.3 ile 7 arasında dörtlük yazılmıştır.Uyak düzenleri “aaab / cccb” şeklindedir.Didaktik şiirlerdir. Allah ile şakalı bir hava ile konuşur gibi söylenen şiirlerdir.Ciddi düşünce veya duygu, iğneli ve şakacı bir dil ile anlatılmıştır.8’li ve 11’li hece ölçüsü ile dörtlükler şeklinde yazılmışlardır.3 ile 7 arasında dörtlük yazılmıştır.Uyak düzenleri “aaab / cccb” şeklindedir.Bir süre yazılması yasaklanmıştır.En önemli temsilcisi; Kaygusuz Abdal’dır. Tasavvuf büyüklerine yazılan manzum eserlerdir.Çoğunlukla Bektaşi tekkelerinde okunan şiirlerdir.8’li ve 7’li hece ölçüsü ile dörtlükler şeklinde yazılmışlardır.3 ile 7 arasında dörtlük yazılmıştır.Uyak düzenleri “aaab / cccb” şeklindedir.Didaktik şiirlerdir.Temsilcileri; Kaygusuz Abdal ve Nesimi’dir. Sadece Ahmet Yesevi’nin manzumelerine verilen isimdir.7’li ve 12’li hece ölçüsü ile dörtlükler halinde yazılmıştır.3 ile 7 arasında dörtlük yazılmıştır.Uyak düzenleri “aaab / cccb” şeklindedir.Didaktik eserlerdir. TOPIC: Dini-Tasavvufi Halk Şiiri SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Tasavvuf hareketi Türkler arasında ilk kez kim ile başlamıştır? Answer: Ahmet Yesevi Question: Dini-tasavvufi halk şiirinde eserler genellikle hangi dil yapısıyla yazılmıştır? Answer: Sade bir dil Question: Tasavvuf felsefesinin temeli nedir? Answer: Vahdet-i Vücut </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Babil Kralı Hammurabi’nin yaptığı kanunlar önemli bir yere sahiptir. Hammurabi Kanunları, MÖ 1760 yılı civarında Mezopotamya’nın Babil ülkesinde ortaya çıkan, tarihin en eski ve en iyi korunmuş yazılı yasalarından biridir. “Dişe diş göze göz” şeklinde değerlendirilen ve suçu işleyene karşı ağır cezaları içeren kanunlardır. 282 maddeden oluşmuştur. Hammurabi Kanunundan Bazı Maddeler; Bir hırsız duvar delerek bir eve girmişse, o deliğin önünde ölümle cezalandırılır ve gömülür.Bir evde yangın çıkar ve oraya yangını söndürmeye gelen bir kimse evin sahibinin malında göz gezdirip evin sahibinin malını alırsa, kendisi de aynı ateşe atılır.Bir adam bir kadın alır da bu kadın ona bir kadın hizmetçi verirse ve çocuklarına bakarsa; ancak, buna rağmen adam başka bir kadın almak isterse ona izin verilmez; bu adam ikinci bir kadın alamaz.Bir adam bir çocuğu evlatlık alır ve oğlu olarak ona ismini verirse ve onu besleyip büyütürse, büyümüş bu çocuk bir daha geri istenemez.Bir adam başka bir kişinin özgürlüğünü kısıtlayacak hareket ederse aynı ceza ona verilir.Bir kişi hırsızlık yapsa eli kesilir , tecavüz etse ölüm cezası ya da erkeklikten men edilir.Bir kişi kendisiyle aynı sınıftaki bir kişinin dişine zarar verirse onun da dişi çekilir.Bir kişi kendinden daha alt sınıftaki bir kişinin dişine zarar verirse 166 gr. gümüş öder.Babasını döven evladın iki eli kesilir.Bir adamın gözünü çıkaranın gözü çıkarılır.Birisini suçlayan ispata mecburdur. İspat edemezse ölüm cezasına çarptırılır.Bir tapınakta veya hükümdar hazinesinde hırsızlık yapan ölümle cezalandırılır. TOPIC: Hammurabi Kanunları SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Hammurabi Kanunları'nda bir hırsızın evi delerek içeri girmesi durumunda uygulanacak ceza nedir? Answer: Evin önünde ölümle cezalandırılır ve gömülür Question: Hammurabi Kanunları'na göre, bir kişi başka bir kişinin özgürlüğünü kısıtlayacak harekette bulunursa ne tür bir ceza alır? Answer: Aynı ceza kendisine uygulanır </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Eğitim sunumlarının amacı öğretmek bir bilgiyi karşı tarafa iletmektir.Okul, üniversite gibi eğitim kurumlarında yapılır.Sunumu parçalara ayırmak, bazı kısımları tekrar etmek, daha çok görsel öğeler kullanmak eğitim sunumlarını daha etkili kılar. TOPIC: Eğitim Amaçlı Sunum SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Eğitim sunumlarının daha etkili olmasını sağlayan öğelerden biri nedir? Answer: Görsel öğelerin kullanımı </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Nedeni :Mekkelilerin, Medine’de ki Müslümanlara ekonomik baskı yapmaları ve Müslümanların Mekke’de ki mallarının yağmalanması üzerine, Müslümanlar Suriye’den Mekke’ye dönen bir Kureyş kervanını ele geçirmek istediler. Bu kervanın gelirleriyle Mekkeliler Müslümanlara savaş açmayı düşünüyorlardı. Gelişme : Müslümanlar, 300 kişilik bir kuvvetle 1000 kişilik bir Mekkeli ordusunu Bedir Kuyuları civarında yenilgiye uğrattılar. Bazı Mekkeliler tutsak alındılar. Zengin olanlar fidye karşılığı, okuma yazma bilenler on kişiye okuma-yazma öğretmeleri karşılığı, bazıları da karşılıksız serbest bırakıldılar. Bu durum Peygamberin okuma yazmaya önem verdiğini gösterir. Sonuçları: – Bedir, Müslümanların ilk savaşı ve ilk başarısıdır. – Hz.Muhammed(SAV)’in dini ve siyasi gücü artmıştır. Putperest kalan Medineliler de İslamiyet’i kabul etmişlerdir. – Hz.Muhammed(SAV)’in esirler, yaralı düşman askerlerinin durumu ve ganimet’le ilgili uygulamaları, İslam Savaş Hukuku’na temel oluşturmuştur. – Vatandaşlık Antlaşmasına uymayan Beni Kaynuka Yahudileri Medine’den çıkarıldı. TOPIC: Bedir Savaşı (624) SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Bedir Savaşı'nın nedeni nedir? Answer: Mekkelilerin, Müslümanlara ekonomik baskı yapması ve mallarının yağmalanması </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Atatürk’e göre sana, bireylerde yüksek bir ruh oluşturmakta ve bir milletin ilerlemesini sağlamaktadır. Atatürk bu konuyu: “Sanatsız kalan bir milletin hayat damarlarından biri kopmuş demektir.” sözü ile ifade etmiştir. Bu doğrultuda çağdaş sanat kuruluşlar kurulmuş ve bu kuruluşlara süreklilik kazandırılmaya çalışılmıştır. Resim alanında, klasik sanatlar yanında çağdaş Batı resmi ile ilgili çalışmaların yapılmasına zemin hazırlanmıştır. 1926’da açılan Gazi Eğitim Enstitüsünde resim bölümü açılmıştır. 1928’de Osmanlı döneminden kalan Sanayi-i Nefise Mektebi, Güzel Sanatlar Akademisine dönüştürülerek çağdaş bir nitelik kazandırılmıştır. 1937’de İstanbul Resim ve Heykel Müzesi açılmıştır. Güzel Sanatlar Akademisine giremeyen Türk ressamlarından bir kısmı, Müstakil (Bağımsız) Ressamlar Birliğini kurmuşlardır. Osmanlı Dönemi’nde çalışma yapılmayan heykelcilik, Cumhuriyet Dönemi’nde bir hayli ilerleme göstermiştir. Atatürk’ün, Mimar Sinan’ı kastederek, Türk Tarih Kurumuna söylediği “Sinan’ın heykelini yapınız.” sözü, Türk büyüklerinin heykellerinin yapılması gerekliliğini ortaya koymuştur. Bu çalışmalar çerçevesinde ilk Atatürk heykeli, İstanbul’da Sarayburnu’na dikilmiştir. 1927’de Ankara’ya bir Zafer Anıtı yapılmıştır. 1928 yılında ise İstanbul Taksim Meydanı’nda, Taksim Cumhuriyet Anıtı açılmıştır. Müzik alanında klasik Türk müziği yanında halk müziği araştırmaları ve çok sesli Batı müziği çalışmalarına yer verilmiştir. 1924’te Musiki Muallim Mektebi (Müzik Öğretmen Okulu) kurulmuştur. 1932’de Cumhurbaşkanlığı Filarmoni Orkestrası kurulmuş, 1934’te Milli Musiki Akademisi, 1936’da Ankara Konservatuvarı açılmıştır. Tiyatro alanındaysa Osmanlı döneminde faaliyet gösteren Darülbedayi, 1934’te çağın gereklerine göre İstanbul Şehir Tiyatrosuna dönüştürülmüştür. Aynı zamanda Atatürk Türk milletinin tarih boyunca güreş, ata binme ve cirit gibi spor faaliyetleriyle çevresel şartlara daha dirençli olduklarını vurgulamıştır. Ama bunlarla yetinmemeyi, çağın spor tekniklerine de sahip olmayı Türk milletine işaret etmiştir. TOPIC: Güzel Sanatlar ve Spor SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Cumhuriyet Dönemi'nde hangi sanat kurumu ilk olarak açılmıştır? Answer: Gazi Eğitim Enstitüsü Resim Bölümü Question: 1924 yılında hangi müzik kurumu kurulmuştur? Answer: Musiki Muallim Mektebi (Müzik Öğretmen Okulu) </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Basınç hacim ilişkisini hesaplarken; mol sayısı (madde sayısı, gaz kütlesi) ve sıcaklığın sabit olduğu düşünülerek şu şekilde formülize edilir; P1.V1 = P2.V2 TOPIC: Basınç – Hacim İlişkisi Hesaplanması SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Basınç ve hacim arasındaki ilişkiyi hesaplarken sabit tutulması gerekenler nelerdir? Answer: Mol sayısı ve sıcaklık </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Başka sanatçıların eserlerinin taklidi ile meydana getirilen sanat eseridir.Bir yazarın dil ve anlatım özelliklerine alay etmek amacıyla onu çağrıştıran bir biçimde öykünmedir.Bire bir kopya değildir.Asıl amaç güldürmek değildir. Bu özellik pastiş tekniğini, parodi tekniğinden ayıran özelliğidir.Taklidin anlaşılması önceki eserin bilinmesine bağlıdır. TOPIC: Pastiş Tekniği (Öykünme) SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Pastiş tekniğinde asıl amaç nedir? Answer: Alay etmek </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Saltukoğulları: Anadolu’da kurulan ilk Türk beyliği Saltukoğulları’dır. Erzurum ve çevresinde Ebu Kasım tarafından kurulan Saltukoğlu Beyliği, 1202 yılında Anadolu Sultanı Rükneddin Süleyman Şah tarafından yıkılmıştır. Mengücekoğulları: Mengücek Gazi tarafından Erzincan ve çevresinde kurulan Mengücekler, 1228 yılında 1. Aleaddin Keykubat tarafından yıkılmıştır. Danişmendoğulları: Sivası merkez olmak üzere Tokat, Amasya ve Kayseri civarını içine alarak kurulmuş olan Danişmendoğulları, Gazi Ahmet Bey tarafından kurulmuştur.Haçlı ordularına karşı büyük savaş veren Danişmendler, 1178 yılında 2. Kılıçarslan tarafından yıkılmıştır. Artukoğulları: Artuk Bey’in oğulları Sökmen ve İl Gazi tarafından kurulmuş olan Artuklular, 3 kola ayrılarak gelişmişlerdir. – Hasankeyf Kolu: Eyyubiler tarafından 1232 yılında yıkılmıştır. – Harput Kolu: Anadolu Selçukluları tarafından 1234 yılında yıkılmıştır. – Mardin Kolu: Akkoyunlular tarafından 1409 yılında yıkılmıştır. Çaka Beyliği: Çaka Bey tarafından İzmir ve çevresinde kurulmuştur. Çaka Beyliği Anadolu’da kurulan ilk denizci beylik olma özelliğini taşır. Çaka Bey de ilk Türk denizcisidir. İlk Türk Beylikleri Özellikleri – İlk Türk beylikleri Malazgirt Savaşı’ndan sonra Anadolu’nun fethiyle görevlendirilen komutanlar tarafından kurulmuştur. – Anadolu’nun Türkleşmesinde önemli bir yere sahiptirler. – Türk İslam kültür ve medeniyetinin gelişimine katkıda bulunmuşlardır. – Bizans ve haçlılara karşı başarılı bir şekilde mücadele etmişlerdir. – İlk Türk Beylikleri, kurucularının ismi ile ortaya çıkmışlardır. TOPIC: İlk Beylikler Dönemi SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Anadolu'da kurulan ilk Türk beyliği hangisidir? Answer: Saltukoğulları Question: Çaka Beyliği'nin önemli bir özelliği nedir? Answer: Anadolu'da kurulan ilk denizci beylik olması Question: Anadolu'da kurulan ilk Türk beyliği hangisidir? Answer: Saltukoğulları Question: Çaka Beyliği'nin öne çıkan özelliği nedir? Answer: Anadolu'da kurulan ilk denizci beylik olması Question: Danişmendoğulları Beyliği'nin merkezi neresiydi? Answer: Sivas Question: Artukoğulları Beyliği kaç kola ayrılarak gelişmiştir? Answer: 3 </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: ISI GÜVENLİĞİ: Bu piktogram, yapılacak işlemde çok sıcak bir yüzeyin veya ısıtıcının olduğunu gösterir. Elin yanmaması için ısıya dayanıklı eldiven kullanılmalıdır.GÖZ GÜVENLİĞİ: Bu piktogram, deneye başlamadan önce gözlük takmak gerektiğini belirtir. Gözlüksüz çalışılırsa göz sağlığı için zarar vericidir.ELBİSE GÜVENLİĞİ: Bu piktogram, laboratuvar deneylerinde kullanılan malzemelerin elbiselere sıçrayarak aşındırıcı etkisinden korunmak için önlük veya tulum kullanılmasının uygun olacağını gösterir.KESİCİ/DELİCİ CİSİM GÜVENLİĞİ: Bu piktogram, yapılacak işlemlerde kesici/delici gereçlerin kullanıldığını ve işlemler sırasında yaralanmalara yol açabileceğini belirtir.SICAK CİSİM GÜVENLİĞİ: Bu piktogram, yapılacak işlemde bir ısıtıcı ya da sıcak bir yüzeyin olduğunu gösterir. El, ayak ve diğer organların yanmaması için özen gösterilmelidir.KIRILABİLİR CAM GÜVENLİĞİ: Bu piktogram, cam malzemelerin kırılabileceğini gösterir. Cam malzemelerin aşırı ısıtılmaması ve ani sıcaklık değişimlerine maruz kalmaması sağlanmalıdır.YANGIN GÜVENLİĞİ: Bu piktogram, yapılacak işlemlerde yangın çıkmaması için gerekli önlemlerin alınması gerektiğini ifade eder.TOKSİK (ZEHİRLİ) MADDE GÜVENLİĞİ: Bu piktogram, uygulanacak işlemlerde zehirli kimyasal maddenin kullanıldığını belirtir. Bu madde kullanılırken maddenin ambalajında yer alan tehlike piktogramları okunarak gerekli önlemler alınmalıdır.ELEKTRİK GÜVENLİĞİ: Bu piktogram, yapılacak işlemlerde elektriği şehir hattından kullanmak gerektiğini; güç kaynağı kullanırken iletken kısımlara dokunmanın tehlikeli olacağını belirtir. TOPIC: Laboratuvar Güvenliği Uyarı Piktogramları SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Laboratuvar deneylerinde göz güvenliğini sağlamak için hangi önlem alınmalıdır? Answer: Gözlük takmak Question: Laboratuvarda kullanılan kesici veya delici aletlerle ilgili güvenlik önlemi nedir? Answer: Yaralanmalara karşı dikkatli olmak </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: İnsanlar canlılığının devamlılığını sağlamak için ürerler. İnsanlarda üremeyi sağlayan organlar vardır ve bu organlar erkek ve kadında farklılık gösterir. Erkek ve kadın üreme sistemlerine ve özelliklerine değineceğiz. TOPIC: insanlarda ureme sistemi SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: İnsanlarda üremeyi sağlayan organlar erkek ve kadında nasıl bir özellik gösterir? Answer: Farklılık gösterir </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Hun Türklerinin destanıdır. Avrupa topraklarında Türk devleti kuran Atilla’nın hayatı ve fetihleri anlatılmıştır. TOPIC: Atilla Destanı SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Atilla Destanı hangi topluluğun destanıdır? Answer: Hun Türkleri </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Yer şekillerinin yüksek ve engebeli olduğu alanlar tarımsal faaliyetlerin kısıtlandığı alanlardır. Bu nedenle yüksek ve engebeli yerler hayvanlık, madencilik, kış turizmi gibi faaliyetlerin ön plana çıktığı yerlerdir. Yer şekillerinin sade olduğu yerlerde ulaşım, yerleşme, tarım ve sanayi kolları daha fazla gelişmektedir. Yükseltinin ve engebenin fazla olması aynı zamanda ulaşımı da olumsuz yönde etkiler. Dolayısıyla dağıtım ve tüketim faaliyetleri de olumsuz etkilenir. Örneğin; ham maddenin fabrikaya ulaşması, üretilen ürünün tüketiciye ulaştırılması ulaşıma bağlıdır. Toprak yapısı da ekonomik faaliyetler üzerinde etkilidir. Toprağın yapısı ve humus miktarı tarımsal üretimde etkilidir. TOPIC: Yer Şekilleri SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Yüksek ve engebeli yerlerde hangi faaliyetler ön plana çıkar? Answer: Hayvanlık, madencilik, kış turizmi </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Kimya, bütün maddeleri, maddelerin oluşturduğu yapıları, maddelerin özelliklerini, bir biri arasındaki etkileşimleri, maddelerin etkileşimi sırasındaki değişimleri ve bu değişimlere eşlik eden enerjileri inceleyen bir pozitif bilim dalıdır. Örneğin kimya sayesinde bir yangının nasıl gerçekleştiğini, nasıl söndürüldüğünü bilebiliriz. Ayrıca kimya sayesinde hangi maddenin hangi şartlarda hangi durumlarda bulunduğunu, nelerle tepkime verip yeni maddeler üretebileceğimizi biliriz. Bu bilgileri kullanarak uzak yıldızların, galaksilerin, gezegenlerin yaşlarını, sıcaklıklarını veya atmosferik bilgilerini inceleyebiliriz. Kimya, günlük hayatımızda ise bir çok işi daha pratik bir şekilde yapmamıza olanak tanır. Örneğin şekerin çayda nasıl daha hızlı karışacağı gibi kolay bir bilgiyi bile kimya sayesinde bilebiliriz. Kimya aynı zamanda sorgulamayı, başkasının fikirlerini deneylerle test etmeyi öğretir ve kendi dilimizde ifade edebildiğimiz tepkimeleri evrensel kimya diliyle herkesle paylaşmamıza imkan verir. TOPIC: Kimya Ne İşe Yarar? SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Kimya biliminin hangi alanlarıyla ilgilenir? Answer: Maddelerin oluşturduğu yapılar ve etkileşimleri </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Haritalardan gerektiği gibi faydalanabilmek için harita üzerinde bazı unsurların bulunması gerekir.Bu unsurlara haritanın elemanları denir. Bunlar; haritanın başlığı, koordinat sistemi, yön oku, lejantve ölçektir. Başlık= Haritanın hangi amaçla hazırlandığını gösteren işarettir.Yön İşareti= Yön belirlemede kullanılan işarettir. Lejant= Harita anahtarıdır. Haritalarda kullanılan işaret ve sembollerin ne anlama geldiğini gösteren tablodur. Haritaların kolay anlaşılmasını sağlar.Ölçek= Haritalardaki küçültme oranıdır. Haritanın kullanım amacına ve çizilecek yerin alanına göre belirlenmesi gerekir.Koordinat Sistemi= Paralel ve meridyenlerdir. Ekvator ve Greenwich’e göre konumunu gösteren işaretlerdir. TOPIC: Harita Elemanları SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Haritalarda kullanılan işaret ve sembollerin anlamını gösteren tabloya ne ad verilir? Answer: Lejant </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: 1952’de Hür Subaylar tarafından gerçekleştirilen askeri darbeden sonra Mısır devlet başkanlığını ele geçiren Albay Abdünnasır, Süveyş Kanalı’nı millileştirmiştir. 1881’den beri etkin olan İngiltere’nin ülkeden tamamen çekilmesini istemiş; İngiltere ise bu girişime tepki göstermiştir. İngiltere, Fransa ve İsrail aralarında anlaşarak Abdünnasır’ın bu hamlesini önlemek istemişlerdir. İsrail, Mısır’ın Ürdün ve Suriye ile yaptığı askeri ittifakın kendisini tehdit ettiğini bahane ederek Mısır’a saldırmış; İngiliz ve Fransız birlikleri de Süveyş Kanalı’nı işgal etmşitir. Mısır bu saldırılar karşısında tutunamamıştır. SSCB’nin Mısır’dan yana tavır sergilemesi üzerine ABD, Arap dünyasında Sovyet etkisinin artacağından çekinerek bu harekatı desteklememiştir. Birleşmiş Milletler tarafından alınan kararla İsrail, İngiltere ve Fransa’nın işgal ettiği Mısır topraklarından çekilmesi istenmiştir. Dönemin iki süper gücünün de bu karara destek vermesi üzerine İngiltere, Fransa ve İsrail işgal ettikleri Mısır topraklarından çekilmişlerdir. Bu savaş sonucunda Orta Doğu’da siyasi dengeler değişmiştir. İngiltere ve Fransa Orta Doğu üzerindeki nüfuzlarını kaybetmişlerdir. Bölgede ABD ve SSCB’nin etkisi ise artmıştır. Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdünnasır’ın Süveyş Kanalı’nı millileştirme girişimi savaştan yenilgiyle ayrılmış olmasına rağmen tüm Arap dünyasındaki siyasi etkisini artırmıştır. TOPIC: Süveyş Bunalımı SUBJECT: Tarih [/INST] Question: 1952'de Mısır'da gerçekleşen askeri darbeyi kimler yapmıştır? Answer: Hür Subaylar Question: Süveyş Bunalımı sonucunda Orta Doğu'daki siyasi dengeler nasıl değişmiştir? Answer: İngiltere ve Fransa'nın etkisi azalmış, ABD ve SSCB'nin etkisi artmıştır. </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Tolunoğlu Ahmet tarafından Mısır’da kurulan ilk Türk-İslam Devleti’dir.Halkın çoğu Arap, yöneticileri ise Türk’tür.Suriye Seferi sonunda batıda Trablusgarp’tan doğuda Fırat Nehri’ne kadar olan topraklar üzerinde hakimiyet kurmuşlardır.Tolunoğlu Ahmet’in yerine oğlu Humareveyh’in on iki yıl süren hükümdarlığında Tolunoğulları en parlak dönemini yaşamıştır. Baharat ticaretini yeniden düzenlemişler ve Nil Nehri çevresinde kanallar açarak tarımı geliştirmişlerdir.Tolunoğlu Cami günümüze ulaşan tek eserleridir.Humareveyh’in ölümüm üzerine taht kavgaları nedeniyle devletin yıkılış süreci başlamıştır. Mısır’da karışıklıkların devam ettiği 905 yılında Abbasi ordusu Mısır’a girerek Tolunoğulları hakimiyetine son vermiştir. DETAY BİLGİ: Tolunoğlu Ahmet, Abbasi halifesinin Mısır valisidir. Tolunoğlu Ahmet’in Suriye ve Filistin’i ele geçirmesi, Abbasi halifesini harekete geçirmiş ve Tolunoğlu Ahmet’i Mısır valiliğinden azletmiştir. Bunun üzerine Tolunoğlu Ahmet bağımsızlığını ilan etmiştir. TOPIC: Tolunoğulları Devleti (868-905) SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Tolunoğulları Devleti'nin en parlak dönemini kimin hükümdarlığı sırasında yaşadığı bilinmektedir? Answer: Humareveyh </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Avrupa’da Rönesans ve Reform hareketlerinin sonucunda coğrafya alanında da gelişmeler kaydedilmiştir.Müslüman coğrafyacıların ve ilk çağa ait eserlerin Latinceye çevrilmesi bu dönemde olmuştur.Keşiflerle dünyanın sınırları büyük oranda genişleyerek coğrafyacıların harita hazırlama ve dünyanın çeşitli kısımlarını tasvir etmede kullanacakları büyük bir bilgi akışı başlamıştır. Kristof Kolomb’un Amerika’yı bulması, Bartolomeu Diaz’ın Ümit Burnu’nu bulması ve Vasko Da Gama’nın Hint Okyanusu’nu ve Hindistan’ı bulması bu dönem coğrafyasının gelişmesine büyük katkı sağlamıştır.Yeni Çağ’da Osmanlı Devleti sınırları içerisinde Piri Reis, Kâtip Çelebi ve Evliya Çelebi’nin yapmış oldukları seyahatler ve ortaya koydukları eserler de coğrafyanın gelişimine büyük katkı sağlamıştır. TOPIC: Yeni Çağ’da Coğrafya SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Yeni Çağ'da coğrafya alanında hangi gelişme yaşanmamıştır? Answer: Coğrafya biliminin sadece Avrupa'da gelişmesi </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Sinir sistemi nöron adı verilen sinir hücrelerinden oluşmaktadır. Nöronlar vücudumuzu saran bir ağ gibidir. Uyarıların algılanmasını ve iletilmesini sağlar. Canlıda hücre veya sistem düzeyinde davranış değişikliğine sebep olan her türlü duruma uyarı denir. Uyarı sonucu sinir hücrelerinde meydana gelen her türlü elektrokimyasal değişime implus denir. TOPIC: Sinir Hücresi: Nöron SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Sinir sisteminin temel yapı taşları nedir? Answer: Nöronlar Question: Nöronlar vücutta hangi işlevi görür? Answer: Uyarıların algılanıp iletilmesini sağlar Question: Uyarı sonucu sinir hücrelerinde meydana gelen elektrokimyasal değişime ne ad verilir? Answer: İmpuls Question: Canlıda davranış değişikliğine sebep olan her türlü duruma ne denir? Answer: Uyarı </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Cumhuriyet döneminde roman 1923-1950 yılları ve 1950-1980 yılları olmak üzere incelenmektedir. 1950-1980 yılları arasında da roman; milli duyarlılığı yansıtan romanlar, bireyin iç dünyasını esas alan romanlar, toplumsal gerçekçi romanlar ve modernizmi esas alan romanlar olmak üzere ayrılmaktadır. TOPIC: cumhuriyet donemi romani SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Cumhuriyet dönemi romanları hangi yıllar arasında milli duyarlılığı yansıtan romanlar, bireyin iç dünyasını esas alan romanlar, toplumsal gerçekçi romanlar ve modernizmi esas alan romanlar olarak ayrılmıştır? Answer: 1950-1980 Question: Cumhuriyet dönemi roman incelemesi için belirlenen ilk dönem hangi yılları kapsamaktadır? Answer: 1923-1950 </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Harita; yeryüzünün tamamının veya bir bölümünün kuşbakışı görünüşünün, belirli bir ölçek ile küçültülerek, bir düzlem üzerine aktarılması ile elde edilen çizimlere denir. Harita bilimine ise kartoğrafya adı verilmektedir. Haritalarda görülenler gerçeğe az ya da çok benzerdir. Bunun nedeni Dünya’nın şeklinin yuvarlak olmasıdır. Haritalarda oluşan bozulmaların veya hataların temel nedeni budur. Bunun dışında; ölçeklendirme yapılması, yer şekillerinin düz olmaması ve engebeli/yüksek olması haritalardaki bozulmaların diğer nedenleridir. Harita çizimi yapılırken dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar vardır. Öncelikle belirlenmesi gereken ilk unsur haritanın kullanım amacının belirlenmesidir. Aynı zamanda çizilecek yerin enlem ve boylam derecelerinin belirlenmesi, çizilecek yerin kapladığı alanın bilinmesi, ölçek oranının belirlenmesi, kullanılacak sembol ve işaretlerin belirlenmesi, çizim yönteminin belirlenmesi gerekmektedir. Bir haritanın, harita özelliğini taşıyabilmesi için gereken koşullar; Kuşbakışı olarak çizilmesi, (Kuşbakışı, çizilen alanın tam tepeden görünüşüne verilen addır) Ölçekli olması, (Haritalardaki küçültme oranlarına ölçek adı verilir) Bir düzleme aktarılmış olmasıdır. (Dünyanın yuvarlak olmasından dolayı düzleme tam olarak aktarılamaz, gerçeğe az ya çok benzer hali düzleme aktarılabilir) Kroki= Bir yerin kuşbakışı görünümünün ölçeksiz olarak ve kabataslak şekilde düzleme aktarılmasıdır. Plandan en önemli farkı, ölçeksiz olmasıdır. Plan= Bir yerin kuşbakışı görünümünün ölçekli olarak düzleme aktarılmasıdır. Ölçeği 1/20.000’e kadar olan çizimlerdir. Küçültme oranı en az olan haritalardır. Büyük ölçekli harita grubuna dahildir. En ayrıntılı çizimlerdir. Mimarlık, mühendislik, kadastro ve ulaşımda kullanılırlar. TOPIC: harita bilgisi SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Haritaların gerçeğe tam olarak uymamasının temel nedeni nedir? Answer: Dünya'nın yuvarlak olması Question: Plan ile krokinin arasındaki en önemli fark nedir? Answer: Ölçekli olup olmamaları </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bir periyotta soldan sağa doğru, çekirdek yükü ve çekirdeğin elektronları çekme gücü artar. Buna bağlı olarak atom çapı küçülür. Aynı grupta yukarıdan aşağıya doğru, atom numarası arttıkça enerji düzeyi (yörünge) sayısı da artar. Çekirdeğin elektronları çekme gücü azalır. Bundan dolayı atom çapı artar. Yüksüz bir atom negatif yüklü iyon hâline geçerken elektron alır. Elektron sayısı proton sayısından fazla olduğundan çekirdeğin çekim gücü azalır ve hacmi büyür. Yüksüz bir atom pozitif yüklü iyon hâline geçerken elektron verir. Proton sayısı elektron sayısından fazla olduğundan çekirdeğin çekim gücü artar ve çapı küçülür. TOPIC: Atom Yarıçapı SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Bir periyotta soldan sağa doğru ilerlendiğinde atom çapının küçülmesinin sebebi nedir? Answer: Çekirdek yükünün ve çekirdeğin elektronları çekme gücünün artması </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: – Baba İshak İsyanı’nın yaşanması – Kösedağ Savaşı sonrasında başlayan Moğal istilası sonucu merkezi otoritenin bozulması – Anadolu’daki bağımsız beyliklerin zararlı faaliyetleri – II. Gıyaseddin Keyhüsrev ve Vezir Sadrettin Köpek’in yanlış politika izlemesi – Ülkenin haneden üyeleri arasında bölüşülmesi – Haçlı Seferleri’nin Anadolu üzerindeki etkisi TOPIC: Anadolu Selçuklu Devleti’nin Yıkılma Nedenleri SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Anadolu Selçuklu Devleti'nin merkezi otoritesinin bozulmasına neden olan savaş hangisidir? Answer: Kösedağ Savaşı Question: Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılmasında etkili olan bağımsız beyliklerin zararlı faaliyetleri hangi sonucu doğurmuştur? Answer: Merkezi otoritenin zayıflaması </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Gelgit genliğin fazla olduğu okyanus kıyılarında, akarsu ağızlarının gelgit tarafından aşınması ile denizin akarsu vadisi boyunca karaya doğru girinti yapmasıyla oluşan kıyı tipidir. Haliçli kıyıların özel bir türü limanlı kıyılardır. Batı Avrupa kıyılarında sıklıkla görülür. Dünyanın en büyük halici Almanya’nın Hamburg limanıdır. İstanbul’da yer alan “Haliç”, haliçli kıyı tipine örnek değil; ria kıyı tipine örnektir. Türkiye’de göreceli konum nedeniyle bu kıyı tipi görülmez. TOPIC: Haliçli Kıyılar SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Haliçli kıyılar genellikle hangi coğrafi özellik sonucunda oluşur? Answer: Akarsu ağızlarının gelgit tarafından aşınması </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Rutherford, deneylerinde alfa ışınlarını kullanmıştır. Kurduğu düzenekte alfa ışınlarının sapmasını ölçmüş ve çok az miktardaki alfa ışınının saptığını gözlemlemiştir. Buna göre atom modeli; Atomun büyük bir kısmı boşluktur.Atomun (kütlece) büyük bir kısmı çekirdek denen, atoma kıyasla hacimce çok küçük bir bölgede toplanmıştır.Elektronların bulunduğu hacim çekirdeğin hacminden çok büyüktür.Atomun ağırlığının yaklaşık yarısı protonlar tarafından oluşturulmaktadır. Rutherford, atom modelinde; elektronların çekirdek etrafında nasıl dağıldığını açıklayamamış ve nötronun varlığını ifade etmiş ancak kanıtlayamamıştır. TOPIC: Rutherford Atom Modeli (1911) SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Rutherford'un atom modeline göre atomun büyük bir kısmının ne olduğu ifade edilmiştir? Answer: Boşluk </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Karbonhidratların sindirimi: Karbonhidratların kimyasal sindirimi ağızda başlar, ince bağırsakta tamamlanır. Ağız: Tükürükte bulunan tükürük amilazı (pityalin), nişasta ve glikojen moleküllerini parçalayarak iki glikozdan oluşan maltoz ve küçük polisakkarit zinciri olan dekstrine dönüşür. İnce bağırsak: Ağızda başlamış olan karbonhidrat sindirimi pankreastan salgılanan amilaz enzimi ile ince bağırsakta devam eder. Pankreastan salgılanan ve tükürüktekinden daha etkili olan amilaz enzimi ağızda sindirilemeyen nişasta ve glikojeni onikiparmak bağırsağında maltoz ve dekstrine parçalar. Yağların Sindirimi: Yağların sindirimi sadece ince bağırsakta gerçekleşir. Yağların sindirimini hızlandırmak için karaciğer safra sıvısı salgılar. Safra sayesinde büyük yağ parçacıkları ufak yağ damlacıklarına dönüşür. Bu sayede yağların yüzey alanı artar ve pankreastan salgılanan lipaz enzimi yağları daha hızlı sindirir. Proteinlerin Sindirimi: Proteinlerin sindirimi mide de başlar. Mide’nin salgıladığı pasif pepsinojen enzimi HCl ile aktif olan pepsin enzimine dönüşür. Daha sonra da proteinleri sindirmeye başlar. Mide de proteinlerin çok azı tam olarak sindirilebilir. Proteinlerin sindirilmesi ince bağırsakta tamamlanır. Besinlerin (kimus’un) ince bağırsağa geçmesiyle ince bağırsak hücreleri uyarılır. Uyarılan ince bağırsak hücreleri enterokinaz enzimini salgılar. Enterokinaz, pankreasın salgıladığı tripsinojen enzimini aktifleştirir. Aktifleşen tripsinojen enziminin adı tripsin olur. Tripsin ezimi ise polipeptitleri, dipeptitlere çevirir. Dipeptiler ise erepsin enzimiyle aminoasitlere parçalanır ve proteinlerin sindirimi biter. Nükleik asitlerin sindirimi: Nükleik asitlerin sindirimi pankreastan salgılanan nükleazlar (DNAaz, RNAaz) olarak adlandırılan enzim grubu ile ince bağırsakta olur. Nükleazlar, DNA ve RNAʼyı nükleotitlere parçalar. Nükleotitler ise ince bağırsak epitel enzimleri olan nükleotidaz ile nükleozitlere, nükleozitler de nükleozidaz ve fofatazlar ile azotlu bazlar, şekerler ve fosfatlara ayrılarak sindirimleri tamamlanır. TOPIC: Besinlerin Kimyasal Sindirimi SUBJECT: Biyoloji [/INST] Question: Karbonhidratların kimyasal sindirimi nerede başlar? Answer: Ağız Question: Yağların sindirimi için gerekli olan safra sıvısı hangi organ tarafından salgılanır? Answer: Karaciğer Question: Proteinlerin sindirimi hangi enzimin aktif hale gelmesiyle midede başlar? Answer: Pepsinojen Question: Nükleik asitlerin sindirimi için gerekli olan enzimler nerede salgılanır? Answer: Pankreas </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Toprak ve su altında kalmış eserlerin bulunup incelenmesini sağlarYazıdan önceki dönem hakkında bilgi ve fikir sahibi olmamızı sağlar TOPIC: Arkeoloji SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Arkeolojinin ana amacı nedir? Answer: Tarih öncesi dönemler hakkında bilgi sahibi olmak </s>

<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Diğer çevreyi olumsuz etkileyen aktiviteler arasında; erozyon,doğal ortamların tahrip edilmesi,orman yangınları sayılabilir. Çeşitli etmenlerle toprağın aşınıp yer değiştirmesine erozyon denir. Erozyon genellikle bitki örtüsünün yok olmasıyla hız kazanır ve bölgenin çölleşmesini sağlar. Çölleşen bölgede hava sıcaklıkları, toprağın organik yapısı değişir, başka bir deyişle habitatlar yok olur. Yangınlar ve ağaçların kesilmesi sonucu kaybolan ormanlık alanlar ağaçlandırılarak yenilenmeli, ormanlar ve meralar korunmalıdır.Verimli arazilerde sanayileşme ve kentleşme yapılmamalıdır.Tarım arazileri doğru kullanılmalı, yanlış sulama ve ekimler önlenmelidir.Toplum erozyon konusunda bilinçlendirilmeli, ormanlardaki ağaçların yakacak olarak kullanılması önlenmelidir.Erozyonun yoğun olduğu bölgelerde, toprağı koruyabilecek çalışmalar yapılmalıdır. TOPIC: Diğer Çevre Yıpratıcı Aktiviteler SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Erozyonun hızlanmasına neden olan temel faktörlerden biri nedir? Answer: Bitki örtüsünün yok olması </s>