text
stringlengths
392
13.9k
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Türkler boylar birliği şeklinde teşkilatlanmıştır. Bu teşkilatlanmanın en küçük yapısı oguştur (aile). Oguşların birleşmesiyle urug (sülale), urugların birleşmesiyle boylar, boyların birleşmesiyle bodun (millet) oluşur. Milletlerin bir araya gelmesi ole oluşan siyası yapıya teşkilat denir. Teşkilat olan devlete de il veya el adı verilir. Oguş > Urug > Boy > Bodun > Teşkilat > İl/El Eski Türk devletlerindeki en dinamik yapı, boylardır. Türk boyları her zaman birleşerek devlet haline gelmiştir. Ailelerin veya sülalelerin reisleri, beyleri seçmiştir. Seçilen beylerin sorumlulukları; töreleri uygulanmak, adaleti sağlamak, ekonomik faaliyetleri yürütmek ve boyu korumak olmuştur. İlk Türk beylikleri Malazgirt Savaşı’ndan sonra kurulmaya başlanmıştır. Türklerin yavaş bir şekilde merkezi devlet kurmakta geç kalmasının sebebi ise; konar-göçer (göçebe) olarak yaşamlarını sürdürmeleridir. NOT: Anadolu’nun Türkleşmesi Türklerin 1071 yılındaki Malazgirt zaferi ile başlamıştır. NOT: Pasinler Savaşı (1048), Malazgirt Savaşı (1071) ve Miryokefalon Savaşı (1176) Anadolu’nun Türkleşmesinde etkili olan savaşlardır. TOPIC: Boylar Birliğinden Devlete SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Türklerin teşkilatlanma yapısında en küçük birim hangisidir? Answer: Oguş </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Melek Reşit Hanım ve Şefika Hanım liderliğinde Sivas’ta kurulmuştur. Kısa bir süre içerisinde Anadolu’nun çeşitli şehirlerinde şubeleri açılmıştır. Bu cemiyet, vatan savunmasına maddi ve manevi destek vermiştir. Yapılan işgaller ve zulümler karşısında Türk milletinin uğradığı haksızlıkları dile getirerek yabancı devletlere protesto telgrafları çekmiştir. TOPIC: Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Anadolu Kadınları Müdafaa-i Vatan Cemiyeti hangi şehirde kurulmuştur? Answer: Sivas </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Madde Alış-Verişi: Hücrelerin yaşamlarının devamı bulundukları ortamdan ihtiyaç duydukları maddeleri alması ve bu ortama metabolik artıklarını vermesine bağlıdır. Maddelerin sitoplazmik ortam ile dış ortam arasında alış verişinde hücre zarı engelini aşmak gerekir . Hücre zarları seçici geçirgendir (organel zarları da ( E.R. , Golgi , Lizozom , Mitekondri , Kloroplast vb.) seçici geçirgendir). Bitki, mantar ve bakterilerde ayrıca çeper ve kapsül engeli de bulunur. TOPIC: Hücre Zarından Madde Alışverişi SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Hücrelerin yaşamlarını sürdürebilmesi için hangi işlemi gerçekleştirmesi gerekir? Answer: Ortamdan ihtiyaç duydukları maddeleri alıp metabolik artıklarını vermek </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: DP döneminde ekonomide önemli gelişmeler yaşanmıştır. Devletçi ekonomi anlayışından liberal ekonomiye geçiş yapılmıştır. Dış politikada; Kıbrıs Meselesi ve 6-7 Eylül Olayları’nın yaşanması ülkede ekonomik sıkıntılara neden olmuştur.1951’de “Yabancı Sermaye Yatırımlarını Teşvik Kanunu” çıkartılmıştır. TOPIC: 1950li yillarda turkiye SUBJECT: Tarih [/INST] Question: 1950'li yıllarda Türkiye'de ekonomi politikasında hangi değişiklik yaşanmıştır? Answer: Devletçi ekonomiden liberal ekonomiye geçiş Question: 1951 yılında Türkiye'de hangi kanun çıkarılmıştır? Answer: Yabancı Sermaye Yatırımlarını Teşvik Kanunu Question: 1950'li yıllarda Türkiye'nin dış politikasında yaşanan olaylar nelerdir? Answer: Kıbrıs Meselesi ve 6-7 Eylül Olayları </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Metallerin aktifliği elektron verme potansiyelleriyle doğru orantılıdır. Standart indirgenme elektrot gerilimi en küçük olan elementin yükseltgenme eğilimi ve aktifliği en büyüktür. Yukarıdaki tabloda görüldüğü gibi standart indirgenme elektrot gerilimi en küçük olan lityumun en aktif element olduğu görülür. Standart indirgenme potansiyeli negatif olan metallere aktif metal, pozitif olanlara ise pasif metal denir. Eoind < 0 ise aktif metaldir. E0ind > 0 ise pasif metaldir. TOPIC: Metallerin Aktifliği SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Standart indirgenme elektrot gerilimi en küçük olan metalin özelliği nedir? Answer: En aktif metaldir </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bohr tarafından 1913 yılında, Rutherford atom modelinden yararlanılarak öne sürülmüştür. Bohr atom modeli, Rutherford atom modelinin açıklayamadığı “elektronların çekirdek etrafındaki dağılımı” açıklamıştır. TOPIC: Bohr Atom Modeli (1913) SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Bohr atom modeli hangi yıl ve kim tarafından öne sürülmüştür? Answer: 1913, Bohr </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Aristoteles’in sınıflandırması canlıların görülebilen ve morfolojik özelliklerine göre yapılmıştır. Günümüzdeki sınıflandırılmada, canlıların bütün özellikleri göz önünde bulundurulur. Bu gruplandırmayı yaparken canlıların yaşadıkları ortamları ve dış görünüşlerini dikkate almıştır. Havada yaşadıklarından ve ikisinin de kanadı olduğundan yarasa ve arıyı aynı gruba almıştır. Bu sınıflandırma doğru bir sınıflandırma değildir. Aristo’nun öğrencisi Theophratus (Teofratus) ise bitkileri dış görünüşlerine göre ot, çalı, ağaç olarak üç gruba ayırmıştır. Hayvanlar: Karada yaşayanlar,havada yaşayanlar,suda yaşayanlar. Suni sınıflandırma dış görünüş esas alındığı için nitel sınıflandırmaya dayanır. Canlıların analog organları dikkate alınmıştır.(Analog organ:Yapıları farklı ama görevleri aynı organlar.) TOPIC: Suni(Ampirik) Sınıflandırma SUBJECT: Biyoloji [/INST] Question: Aristoteles'in sınıflandırmasında hangi özellikler esas alınmıştır? Answer: Canlıların görülebilen ve morfolojik özellikleri </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Sanayi Devrimi ile yayılan sömürgecilik faaliyetleri, devletler arasında bloklaşmaya neden olmuştur. Üçlü ittifak ve üçlü itilaf blokları ortaya çıkmıştır. Sömürgecilik faaliyetleriyle çok güçlenen İngiltere bir grubun; si­yasi birliğini geç tamamlayan ve sömürgecilik yarışına katılan Al­manya ise diğer grubun öncülüğü­nü yapmıştır. Avusturya-Macaristan ve İtalya, çıkarları doğrultusunda Almanya ile 1882’de yakınlaşarak anlaşmış ve bu birlikteliğe Üçlü İttifak (Bağlaşma Devletleri) adı verilmiştir. Bağlaşma Devletleri’ne karşı İngiltere, 1904’te Fransa ile 1907’de de Rusya ile bir sözleşme yapmıştır. Böylece İngiltere, Fransa ve Rusya arasında Üçlü İtilaf (Anlaşma Devletleri) meydana gelmiştir. EK BİLGİ: I. Dünya Savaşı’nın başlaması ile İtalya, Üçlü İttifak grubundan ayrılarak karşı tarafa geçmiştir. İttifak grubu, önce Osmanlı Devleti ve daha sonra da Bulgaristan’ın katılımıyla bu ayrılığı telafi etmeye çalışmıştır. İtilaf Devletleri’ne zamanla Sırbistan, Japonya, Romanya, Belçika, ABD, Brezilya, Portekiz ve Yuna­nistan da katılmıştır. TOPIC: Üçlü İttifak ve Üçlü İtilaf Oluşumları SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Üçlü İttifak'a ilk olarak hangi ülkeler katılmıştır? Answer: Almanya, Avusturya-Macaristan ve İtalya </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Selçuk Türkleri döneminde yazılmıştır. Battal Gazi Türkleştirilmiş bir Arap savaşçısıdır. Emevilerin Hristiyanlarla yaptıkları savaşlarda yaptığı büyük kahramanlıklar anlatılır. TOPIC: Seyyit Battal Gazi Destanı SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Seyyit Battal Gazi Destanı hangi dönemde yazılmıştır? Answer: Selçuk Türkleri dönemi Question: Seyyit Battal Gazi kimdir? Answer: Türkleştirilmiş bir Arap savaşçısı Question: Seyyit Battal Gazi Destanı'nda anlatılan kahramanlıklar hangi savaşlarda gerçekleşmiştir? Answer: Emevilerin Hristiyanlarla yaptığı savaşlarda </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Dünya yaklaşık olarak 4,6 milyar yıl önce kızgın gaz ve toz bulutlarının sıkışması sonucunda oluşmuş ve ekseni etrafında dönerek soğumaya başlamıştır. Dünya'nın oluşumu sonucunda meydana gelen bu olaylar sonucunda iç ve dış kuvvetler meydana gelmiştir.Dünya yaklaşık olarak 4,6 milyar yıl önce kızgın gaz ve toz bulutlarının sıkışması sonucunda oluşmuş ve ekseni etrafında dönerek soğumaya başlamıştır. Dünya oluştuğundan beri devamlı olarak hareket etmektedir. Yüzey şekilleri sürekli olarak değişim içerisindedir. Bu değişimlerin bir kısmı, köklü değişiklikler meydana getirmektedir. Bu değişimlere neden olan kuvvete “dış kuvvetler” denilmektedir. Bu değişimlerin bir kısmı da yer kabuğunda, kara ve denizlerin dağılışında, yüksek dağların oluşumunda etkilidir. Bunlara ise yer kabuğu hareketi ya da tektonik hareketler adı verilmektedir. Tektonik hareketlerin kaynağı yer kabuğunun altındadır. Bu nedenle tektonik hareketleri oluşturan kuvvetlere “iç kuvvetler” denilmektedir. İç kuvvetlerin etkisi ile orojenik (dağ oluşumu), epirojenik (kıta oluşumu) hareketler doğar ve volkanizma aktiviteleri ile deprem oluşur. Jeolojik olayların ve oluşumların tarihlendirildiği, kayaçların yaşının saptandığı çalışma alanına jeokronoloji denir. Metamorfik (başkalaşım) kayaç olan Acasta Gnaysları, dünyada şu ana kadar tespit edilen en yaşlı kayaç türüdür. Kanada’nın kuzeybatısındaki bulunan Great Slave Lake yakınlarında bulunan bu kayaçların 4,03 milyar yıl yaşında olduğu hesaplanmıştır. TOPIC: dunyanin tektonik olusumu SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Dünya'nın yüzey şekillerindeki değişimlere neden olan kuvvetlere ne ad verilir? Answer: Dış kuvvetler Question: Dünyada şu ana kadar tespit edilen en yaşlı kayaç türü hangisidir? Answer: Acasta Gnaysları </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Doğada bulunan birçok kimyasal madde vardır ve bunlardan bazıları çevre veya insan sağlığı için tehlikeli olabilir. Bunlardan bazıları beslenmede kullanılırken vücut için gereken doz kadar almak önemlidir. Ayrıca sanayi ve endüstride kullanılan bazı kimyasallarda doğaya ciddi zarar verebileceği için oldukça dikkatli olunmalıdır. Bu kimyasallardan bazılarının insan sağlığı ve çevre için önemi aşağıda açıklanmıştır. TOPIC: Kimyasal Maddelerin İnsan Sağlığı ve Çevre Üzerindeki Etkileri SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Beslenmede kullanılan kimyasal maddelerin vücut için gereken dozu aşması ne tür sorunlara yol açabilir? Answer: Sağlık sorunları </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bir maddenin bütün özelliklerini taşıyan yapı taşlarına kimyasal tür denir. Dört çeşit kimyasal tür vardır: atom, molekül, iyon, radikal. TOPIC: Kimyasal Tür Nedir? SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Bir maddenin bütün özelliklerini taşıyan yapı taşlarına ne denir? Answer: Kimyasal tür </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Felsefe ile düşünmek, bireyin yaşamı, varoluşu ve evreni daha derinlemesine anlamlandırma çabasıdır. Bu düşünme biçimi, sorgulama, eleştirel analiz, mantık ve akıl yürütme üzerine kuruludur.Felsefeyle düşünme; felsefi nitelik taşıyan sorular üzerinde, yine felsefenin düşünme araçlarını kullanarak gerçekleştirilen bir cevap arayışına denilmektedir. Düşünme eylemini başlatan merak ve soru sormadır. Felsefeyle düşünme araçları; Eleştirel düşünme, Merak ve hayret, Temellendirme, Mantık, Argüman geliştirme, Soru sorma, Akıl yürütmedir. Eleştirel düşünme ise; özü değerlendirme olan düşünmeye denir. Aynı zamanda eleştirel düşünme iddia ve argümanların test edildiği ve hangilerinin değerli hangilerinin değersiz olduğuna karar verilen bir süreçtir. Kısacası cevaplar için bir araştırmadır. Eleştirel düşünme için en iyi örnek; Descartes’in düşünme sistemidir. “Düşünüyorum öyleyse varım” sözü eleştirel düşünme sisteminin sonucu olarak ortaya çıkmıştır. TOPIC: dusunme ve akil yurutmenin temel kavramlari SUBJECT: Felsefe [/INST] Question: Felsefeyle düşünmenin başlangıç noktası nedir? Answer: Merak ve soru sorma </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Toprak hukuku alanında yapılan en önemli kanun, Arazi Kanunna­mesi olup Ahmet Cevdet Paşa’nın başkanlığındaki bir heyet tarafından 1858 yılında hazırlanmıştır. Arazi Kanunnamesi, sistem bakımından Avrupa etkileri taşısa da içerik yönünden bu dönemde Mecelle ile birlikte meydana getirilen iki milli kanun­dan biridir. Miri arazinin mülk haline geçişi bu kanunla kolaylaşmıştır. EK BİLGİ: Ancak Av­rupa ve özellikle Fransız hukukundan yapılan uyarlamalar, faiz konusunda olduğu gibi zaman zaman İslam hukukuyla çatışmıştır. TOPIC: Arazi Kanunna­mesi SUBJECT: Tarih [/INST] Question: 1858 yılında hazırlanan ve toprak hukuku alanında önemli bir yere sahip olan Arazi Kanunnamesi'nin hazırlanmasında başkanlık eden kişi kimdir? Answer: Ahmet Cevdet Paşa </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Eterler; seyreltik asitler, bazlar ve sık kullanılan yükseltgen ve indirgenlerle genellikle tepkime vermez. Çünkü yapısında bulunan C–O bağı kolay kopmaz. Bu nedenle eterler kimyasal tepkimelere karşı oldukça ilgisiz (inert) bileşiklerdir. Organik reaksiyonlarda çözücünün reaksiyona katılmaması önemlidir. Polarlığının az olması nedeniyle eterler, organik maddeler için iyi bir çözücüdür TOPIC: Eterlerin Çözücü Özellikleri SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Eterlerin kimyasal tepkimelere karşı ilgisiz olmasının temel nedeni nedir? Answer: C–O bağının kolay kopmaması </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: İnsanların kan grubuna A,B,0 alellerinde A ve B baskın, 0 aleli çekiniktir. A ve B alelleri birbirine eş baskındır. Kanda yabancı antijenlere karşı akyuvarlar tarafından üretilen proteinlere antikor adı verilir. Antikorlar kan plazmasında bulunur. Kan hücrelerinde bulunan antikorlar nötrledikleri kan grubunun antijeni ile karşılaştıklarında o antijene yapışarak kümelenmesine neden olurlar. Bu olaya çökelme (aglütinasyon) denir. Örneğin A antikoru A antijeniyle karşılaştığında A antijenine yapışarak A antijeninin çökelmesine neden olur. Çökelme durumunda damarlar tıkanır ve bu durum ölüme neden olabilir. İnsanlarda A,B,0 kan grubu sistemi dışında kan grubu tayininde Rh ve MN faktörleri bulunur. Bir insanın kanında Rh antijeni bulunuyorsa Rh(+), bulundurmuyorsa Rh(-) kan grubundandır. Ebeveynlerin kan gruplarına bakılarak doğacak çocukların kan grubu hakkında tahminde bulunmak mümkündür. Ek Bilgi: Kan transferinde tam uyumlu kan gruplarının kullanılması hayati öneme sahiptir. Kan uyuşmazlığı olarak da bilinen Rh uyuşmazlığı sadece Rh– anne ile Rh+ babanın Rh+ kan grubuna sahip bir fetüs oluşturduğunda ortaya çıkar. Rh uyuşmazlığı şu şekilde meydana gelmektedir. Rh+ fetüsün alyuvarlarında Rh antijeni bulunur. Anne ile fetüs arasında madde alışverişini sağlayan plasenta antijenlerin fetüsten anneye geçişini engeller. Rh– kana sahip annenin kanına Rh+ kana sahip bebeğin kanının karışması olayı doğum sırasında plasentanın anneden ayrılması sırasında gerçekleşebilir. Annenin kanında akyuvarlar Rh antijenine karşı Rh antikoru üretir. Plasenta aracılığı ile fetüse geçen antikorlar fetüsün alyuvarlarını parçalar. Bu olaya Rh uyuşmazlığı denir. Kan uyuşmazlığı sonucunda bebekte kansızlık ve sarılık görülür. Kalıcı beyin hasarı oluşabilir. Rh– anne ile Rh+ babanın evliliklerinde Rh uyuşmazlığının görülme olasılığı babanın heterozigot ya da homozigot olmasına bağlıdır. Rh– annenin ilk hamileliğinde kanında antikor üretimi yeni gerçekleştiği için bebek antikorlara yakalanmadan doğabilir. TOPIC: Kan Grupları SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: A ve B alelleri arasındaki ilişki nasıldır? Answer: Birbirine eş baskındırlar. Question: Kan hücrelerinde bulunan antikorlar ne zaman çökelme (aglütinasyon) oluşturur? Answer: Antikorlar nötrledikleri kan grubunun antijeni ile karşılaştıklarında. Question: Rh uyuşmazlığı hangi durumda ortaya çıkar? Answer: Rh– anne ile Rh+ babanın Rh+ kan grubuna sahip bir fetüs oluşturduğunda. </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Görme olayı yukarıdaki gibi gerçekleşir. Ancak ışığın kırılması ve sarı benekte oluşan görüntünün bu kırılma sonucu ters bir görüntü oluşturması yüzünden görme sinirleri beynin optik kiyazma denilen bölgesinde çaprazlanır. Bu çaprazlanma sonucu beyinde görüntü düz oluşur. TOPIC: Görme Mekanizması SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Işığın kırılması ve sarı benekte ters bir görüntü oluşturduktan sonra, görme sinirlerinin hangi beyin bölgesinde çaprazlandığı nedeniyle beyinde görüntü düz olarak oluşur? Answer: Optik kiyazma </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Maddenin fiziksel özelliğinin değiştiği ancak kimyasal özelliğinin sabit kaldığı değişimlere hal değişimi denilmektedir. Hal değişimi moleküller arasındaki etkileşimin (zayıf etkileşimlerin) değişmesinden kaynaklanır. Taneciklerin yapısında kimyasal değişim olmadığı için hal değişimi fiziksel değişimdir.Maddenin fiziksel özelliğinin değiştiği ancak kimyasal özelliğinin sabit kaldığı değişimlere hal değişimi denilmektedir. Hal değişiminde meydana gelen değişim moleküller arasındaki etkileşimin (zayıf etkileşimlerin) değişmesinden kaynaklanmaktadır. Su katıdan sıvıya geçerken hidrojen bağlarının kuvveti zayıflar, bu durumun tersinde ise hidrojen bağlarının kuvveti artar. Taneciklerin yapısında kimyasal değişim meydana gelmediği için hal değişimleri fiziksel değişimlerdir. Hal değişimlerini şu şekilde sınıflandırabiliriz. TOPIC: hal degisimi SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Hal değişiminde moleküller arasındaki hangi etkileşim değişir? Answer: Zayıf etkileşimler </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Denemede cümleler açık, anlaşılır, sade bir biçimde; içtenlikle ve sohbet havası içerisinde yazılır.Denemede kişisel tez ve düşünceler samimi, içten bir üslup ile anlatılır.Deneme bir plan içerisinde oluşmaz.Yazar ele aldığı konuyu ispatlama, kanıtlama gereği duymadan kendi fikir veya düşüncelerini kişisel görüşlerini dile getirir.Yazar denemesini kendi kendisiyle konuşuyormuş gibi kaleme alır.Düşünsel planda yazılması ile makaleye benzemektedir. Lakin denemeler makaleden kısa yazılardır.Deneme yazmak için uzman olmaya gerek yoktur. Lakin geniş bir kültür birikimi gerekmektedir. Yazar, denemenin sonunda kesin bir yargı, sonuca varma gibi bir amaç edinmez. Bunun yerine konuda düşündürücü, öğretici, inandırıcı ve ufuk açıcıdır. TOPIC: Denemenin Teknik Özellikleri SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Deneme yazılarında yazarın hangi amacı güdmediği genellikle doğrudur? Answer: Kesin bir yargıya varmak </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: En kalabalık Türk topluluğudur.630-682 yılları arasında Dokuz-Oğuz Kağanlığı altında toplanmışlar.Oğuzlar, X. yüzyılda Oğuz Yabgu Devleti’ni kurmuşlardır.X. yüzyılın sonlarına doğru İslamiyet’i kabul eden Oğuzlar, Büyük Selçuklu ve Osmanlı gibi cihanşümul devletler kurmuşlardır. TOPIC: Oğuzlar SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Oğuzlar hangi yıllar arasında Dokuz-Oğuz Kağanlığı altında toplanmışlardır? Answer: 630-682 Question: Oğuzlar, hangi yüzyılda Oğuz Yabgu Devleti'ni kurmuşlardır? Answer: X. yüzyıl Question: Oğuzlar ne zaman İslamiyet'i kabul etmişlerdir? Answer: X. yüzyılın sonları Question: Oğuzlar tarafından kurulan cihanşümul devletler hangileridir? Answer: Büyük Selçuklu ve Osmanlı </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Sadece karbon atomlarından oluşan sistemler arasında karbon atomunun iki boyutlu allotropu olan grafen, diğer allotropların elektronik özelliklerinin anlaşılabilmesi açısından son derece önemli bir yere sahiptir. Grafen, karbon atomlarının altıgenlerden oluşan bal peteği örgü yapısında sıralanmasından elde edilen iki boyutlu düzlemsel yapıların çok nadir örneklerinden birisidir. Bu yapı, grafene olağanüstü özellikler kazandırmaktadır. Saydam olan grafen tabakası elektriği ve ısıyı çok hızlı bir şekilde iletebilir. Grafenin yapısı çelikten 6 kat hafif, yoğunluğu çelikten 6 kat daha düşüktür. Çelikten 6 kat daha sert ama 13 kat daha fazla esneme yeteneğine sahiptir. Grafenin gelecekte süper küçük bilgisayar üretiminden katlanabilir tabletlere, kirlenmeyen kıyafetlerden deri altına yerleştirilebilecek tıbbi cihazlara kadar birçok alanda kullanılabileceğini göstermektedir. Grafenin muhtemel başka bir kullanım alanı da pillere alternatif olacağı düşünülen süperkapasitörlerdir. Bataryaların hızlı şarj edilmesi, radyoaktif atıkların daha kolay temizlenebilmesi, güçlü ve daha sağlam aletler, elektronik kâğıtlar, su geçirmeyen kıyafetler, daha sağlam ve hafif uçaklar, koruma ekipmanları grafenin diğer kullanım alanlarıdır. TOPIC: Grafen SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Grafenin hangi özelliği onu gelecekteki teknolojik uygulamalar için umut verici bir malzeme yapmaktadır? Answer: Çelikten 6 kat daha hafif ve daha sert olması </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Yunus Emre Vakfı, 2007 yılında Türkiye Cumhuriyeti tarafından kurulmuş bir kamu vakfıdır. Vakfın amacı; Türkiye’yi, Türk dilini, tarihini, kültürünü ve sanatını dünyaya tanıtmak, bununla ilgili bilgi ve belgeleri dünyanın istifadesine sunmak ve Türk dili, kültürü ve sanatı alanlarında eğitim almak isteyenler için yurt dışında hizmet vermektir. Yunus Emre Vakfı tarafından 2007 yılında yasa ile kurulan ve 2009 yılında faaliyetlerine başlayan Yunus Emre Enstitüsü, yurt dışında 40’tan fazla kültür merkeziyle hizmet vermektedir. TÜRKSOY ve Yunus Emre Vakfı, Türkiye’nin SSCB sonrası dönemde Orta Asya ve Kafkasya’daki Türk kültürünün tanıtımı ve geliştirilmesine yönelik önemli faaliyetler yürütmektedir. TÜRKSOY, Türk dünyasındaki kültürel buluşmaları ve Nevruz kutlamalarını düzenlerken, Yunus Emre Vakfı ise yurt dışında Türkçe eğitim vermekte ve Türk kültürünü tanıtmak amacıyla birçok etkinlik düzenlemektedir. Bu kurumlar sayesinde, Türkiye’nin Orta Asya ve Kafkasya’daki Türk kültürü ile ilgili faaliyetleri koordine edilmekte ve bu alandaki işbirliği güçlendirilmektedir. TOPIC: Yunus Emre Enstitüsü SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Yunus Emre Vakfı'nın amacı nedir? Answer: Türkiye'yi, Türk dilini, tarihini, kültürünü ve sanatını dünyaya tanıtmak </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Geriye dönüş tekniği genellikle tarihi romanlarda kullanılmaktadır. Bunun yanında roman içerisindeki karakterlerin bir şeyler hatırlamaları da bu teknik ile sağlanır. TOPIC: Geriye Dönüş Tekniği SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Geriye dönüş tekniği hangi tür romanlarda sıklıkla kullanılır? Answer: Tarihi romanlar </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: İzotop: Aynı proton sayısına fakat farklı kütle numarasına sahip atomlara izotop atomlar denir. İzotop atomlar uzay keşiflerinde büyük rol oynar. Kimyasal özellikleri hemen hemen aynı olduğu için periyodik cetvelde aynı yerde gösterilirler.Örneğin; hidrojen atomunun (1 proton ve 0 nötron); 1 proton ve 1 nötron ve 1 proton ve 2 nötrondan oluşan 2 tane izotop atomu vardır.İzoton: Yalnızca nötron sayıları aynı proton sayıları farklı olan taneciklere izoton tanecikler denir. İzoton taneciklerin proton sayıları farklı olduğu için taneciklerin kütle numarası da farklıdır.İzobar: Yalnızca kütle numaraları aynı olan fakat proton sayıları farklı olan atomlardır. Bunlar farklı elementlere ait olduklarından yalnızca kütle numaraları aynıdır, diğer tüm tanecik özellikleri farklıdır.İzoelektronik: Elektron dizilimleri ve sayıları aynı olan fakat proton sayısı farklı olan taneciklere izoelektronik tanecikler denir. İzoelektronik kavramında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta elektron dizilimlerinin belli bir sayıdan sonra değişmesidir. Örneğin; N-3, F-1, Ne ve Na+1 taneciklerinde 10 tane elektron vardır ve hepsinin elektron dizilimleri aynıdır. Bu yüzden bu tanecikler izoelektronik taneciklerdir. Ancak 21Sc+2 (1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d1) ve 19K (1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1) taneciklerinin elektron sayılarının aynı olmasına rağmen elektron dizilimleri farklıdır. Bu yüzden bu iki tanecik izoelektronik değildir. TOPIC: İzotop, İzoton, İzobar ve İzoelektronik Kavramları SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Aynı proton sayısına sahip ancak farklı kütle numarasına sahip atomlar hangi isimle bilinir? Answer: İzotop Question: Elektron dizilimleri ve sayıları aynı olan fakat proton sayısı farklı olan taneciklere ne ad verilir? Answer: İzoelektronik </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Orta Asya; çöllerin, geniş bozkırların ve yüksek dağların bulunduğu bir coğrafyadır. Orta Asya; bozkır hayat tarzına sahiptir. Bozkırın zor koşulları, toplumların dayanıklı ve savaşçı özellikler göstermesine neden olmuştur. Kısacası; bozkır kültürü atlı göçebeleri sayesinde çabucak organize olabilen savaşçı bir toplum yapısına sahiptir. Yine iklim ve coğrafya koşullarından dolayı sürekli hareket halinde olan konar-göçer bir hayat sürdürülmüştür. Ekonomileri de hayvancılığa dayandığı için yazın serin ve sulak yerlere, kışın sıcak ovalara yerleşmişlerdir. Saldırıya açık bir coğrafyada yaşadıkları için konar-göçer toplulukların silahlı güce ihtiyaçları doğmuştur. Atı kullanan ve demiri işleyen Türkler askeri bakımdan çevresindeki milletlere üstünlük sağlamıştır. Türk ordusu, ücretli askerlerden değil, her an savaşabilecek durumda olan süvarilerden kurulmuştur. EK BİLGİ: Türk Devletlerinden sadece Uygurların Maniheizm dinini kabul etmesi hayat tarzlarını değiştirmiştir. Toplumsal yapı hızlı bir şekilde değişmiş, yerleşik hayata geçenlerin sayısı artmış ve Uygur toplumu şehirleşmeye başlamıştır. TOPIC: Gücün Maddi ve Temel Kaynakları SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Orta Asya'da yaşayan toplulukların ekonomisi hangi alana dayanmaktadır? Answer: Hayvancılık </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Beden dili ile iletişime sözsüz iletişim de denilmektedir. İletişimin önemli bir bölümünü beden dili oluşturur. Beden dili, iletişim ortamındaki hedefe vurgulama, tonlama, sesini yükseltme veya alçaltma olanakları sunmaktadır. Bu da iletişimi etkili hale getirmektedir. Bedenin verdiği işaretler kendiliğinden oluşmaktadır. Sözel iletişimde kullanılan kelimeler gibi değişken değildir. TOPIC: Beden Dili İle İletişim SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Beden dili ile iletişimde hangi özellik ön plana çıkar? Answer: Sözsüz iletişim </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Elektron dizilimleri f orbitali ile sonlanır. Bu blok elementleri İç geçiş elementleri olarak adlandırılırlar. 14 adet lantanit, 14 adet aktinit elementi vardır.Lantanitler grubunda bulunan Prometyum radyoaktif bir elementtir. Aktinitlerin tamamı radyoaktiftir.Kimyasal özellikleri büyük benzerlikler gösterir.Atom yarıçapları birbirine çok yakın elementlerdir.Aktinitlerin çoğu doğada bulunamaz. Sentezleme yolu ile elde edilirler.Lantanitlerin ise çoğu doğada bir arada bulunur. Aktif metallerdir.Periyodik cetvelin yapısını bozmamak amacıyla iki sıra halinde periyodik cetvelin altında gösterilmişlerdir . Lantanit ve aktinitlerin tamamı 4B grubundadır. TOPIC: f Bloğu Elementleri SUBJECT: Kimya [/INST] Question: f Bloğu elementlerinin kimyasal özellikleri nasıldır? Answer: Büyük benzerlikler gösterir </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Karboksilli asitler, IUPAC kurallarına göre, karbon sayısı bakımından karşı geldiği doymuş hidrokarbonun sonuna –oik ekiyle birlikte asit sözcüğünün getirilmesiyle adlandırılır. Diğer organik bileşiklerde olduğu gibi aşağıdaki gibi adlandırma yapılır; Karboksilik asitlerin adlandırılması örnekleri aşağıdaki gibidir. TOPIC: Sistematik Adlandırma SUBJECT: Kimya [/INST] Question: IUPAC kurallarına göre, karboksilli asitlerin adlandırılmasında doymuş hidrokarbonun sonuna hangi ek getirilir? Answer: -oik asit </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Çok sayıda küçük molekülün (monomer) birbirine bağlanmasıyla oluşan yüksek molekül ağırlıklı bileşiklere polimer denir. Polimerler doğal hâlde bulunabildikleri gibi (nişasta, protein, DNA, selüloz vb.) sentetik olarak da (PVC, PET, naylon vb.) üretilebilmektedir. Polimerler; hafif, maliyeti düşük, mekanik özellikleri çoğu kez yeterli, kolay şekillendirilebilen, değişik amaçlarda kullanıma uygun, kimyasal açıdan inert olan ve korozyona uğramayan maddelerdir. TOPIC: Polimerler ve Sürdürülebilirlik SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Polimerlerin hangi özelliği onları değişik amaçlarda kullanıma uygun hale getirir? Answer: Kolay şekillendirilebilir olmaları </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Jest ve mimikler kullanılarak anlatım güçlendirilir.Söyleşmeye bağlı anlatım; sohbet, mülakat ve diyalog metinlerinde görülmektedir.Karşılıklı olan konuşmalar, bağlama ve konuşulan kişiye göre farklılık gösterebilir.Vurgu ve tonlama bu anlatım türündeki en önemli maddedir.Görme ve işitme ile oluşturulan iletişimler önemlidir.Roman, hikaye ve tiyatroda kullanılan kaşılıklı konuşmalara “diyalog” iç konuşmalara ise “monolog” denilmektedir.Bu anlatım türünde kelime ve kelime gruplarının tekrarları anlatımı kuvvetlendirmektedir.Söyleşmeye bağlı anlatımın süreleri sınırlıdır. TOPIC: Söyleşmeye Bağlı Anlatım (Diyalog) SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Söyleşmeye bağlı anlatım türünde hangi özellik en önemli maddedir? Answer: Vurgu ve tonlama </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Nazım türü şiirin işlediği konuya ve temaya göre belirlenir. TOPIC: Nazım Türü SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Nazım türünün belirlenmesinde hangi faktör esas alınır? Answer: Şiirin işlediği konu ve tema </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Başlıca alkan kaynakları; petrol doğal gaz ve kömür yataklarıdır. Doğal gazın %60-90’ı kaynağına bağlı olarak metandan oluşmaktadır. CO2(karbondioksit) ve N (azot) , etan(C2H6) ve propan (C3H8) da içermektedir. Petrol “S” (Kükürt) ve “N” (Azot)’lu bileşikleri içeren alifatik ve aromatik bileşiklerin de bir kaynağıdır. TOPIC: Başlıca Alkan Kaynakları SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Doğal gazın ana bileşeni nedir? Answer: Metan Question: Petrolde bulunan 'S' ve 'N' hangi elementlerin simgeleridir? Answer: Kükürt ve Azot </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Redoks denklemlerinin katsayılarının bulunması, deneme yanılma yöntemi ile yürütülemeyecek kadar karmaşıktır. Bu nedenle sistematik denkleştirme yöntemleri kullanılır. İki ayrı yöntem vardır. – Yükseltgenme sayısı değişmesi yöntemi; özellikle moleküler redoks reaksiyonlarına uygulanır. – Yarı-reaksiyon yöntemi; özellikle iyonik redoks reaksiyonlarına uygulanır. TOPIC: Redoks Tepkimelerinin Denkleştirilmesi SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Redoks tepkimelerinin denkleştirilmesi için hangi yöntem özellikle moleküler redoks reaksiyonlarına uygulanır? Answer: Yükseltgenme sayısı değişmesi yöntemi </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Mustafa Kemal, Selanik’e döndüğü zaman bir süre teyzesinin yanında kalmış ve orada Selanik Mülkiye Rüştiyesi’ne (sivil ortaokulu) devam etmiştir. Kaymak Hafız lakabıyla bilinen okulun matematik öğretmeni Hüseyin Efendi’nin kendisine kötü davranması üzerine okulu bırakmıştır. Bu durum askerlik mesleğine ilgi duyan Mustafa Kemal için hayatında bir dönüm noktası olmuştur. Okulu bırakan Mustafa Kemal, Askeri Rüştiye sınavlarını kazanarak 1893 yılında Selanik Askeri Rüştiyesi’ne yazılmıştır. Böylelikle Mustafa Kemal’in askeri öğrenimi başlamıştır. Mustafa Kemal burada zekası ve çalışkanlığı ile dikkat çekmiştir. TOPIC: Selanik Askeri Rüştiyesi SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Mustafa Kemal'in Selanik Askeri Rüştiyesi'ne yazılma sebebi nedir? Answer: Askerlik mesleğine olan ilgisi </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Püskürük kayaçların dış kuvvetlerin etkisiyle aşınıp, taşınıp çukur alanlarda birikmesi ile oluşmuş kayaçlardır. Oluşumunlarında dış kuvvetler etkilidir.Yapıları kristalli taneli değildir.Tabakalı ve gözenekli yapıları vardır.Tortul kayaçları oluşturan tabakalar farklı zamanlarda oluşmuşlardır.İçlerinde fosil bulunur. Bu özelliği tortul kayaçları, püskürük ve başkalaşmış taşlardan ayıran özelliktir.Tortul kayaçların alt basamaklarına inildikçe fosilin yaşı artmaktadır. Yani en alttaki fosil en yaşlı olanıdır.Bu kayaçlar belirli tortullanma dönemlerinde oluştukları için sınırları yani tavan ve tabanları bellidir.Orojenik hareketlerle kırıklı ya da kıvrımlı bir yapıda olabilirler.Yer kabuğunun çok derinlerine inmezler.Asitten etkilenirler.Tortul kayaçların oluşum safhaları; Ufalanma, taşınma, çökelme, taşlaşmadır.Oluşum şekillerine göre; fiziksel, kimyasal ve organik olarak üçe ayrılırlar. Akarsu, rüzgar, buzul ve dalga gibi dış kuvvetlerin diğer kayaçlardan kopardıkları parçacıkları çukur yerlerde birikmesi ve biriken malzemelerin doğal bir çimento ile yapışması sonucu oluşur. Kil taneleri birleşerek Kiltaşını (şist), kum taneleri birleşerek Kumtaşını (gre), çakıl taneleri birleşerek Çakıltaşını(konglomera), köşeli taş kırıntıları birleşerek Breşi (moloztaşı) oluşturur. Suda çözünme özelliğine sahip kayaçların suda çözünerek başka alanlara taşınması ile tortulanması sonucu oluşan kayaçlardır. Kimyasal tortul kayaçlara örnekler; Traverten, sarkıt dikit, tuz (kaya tuzu), kireç taşı(kalker), dolomit, değirmentaşı, çakmaktaşı, boynuztaşı. Kimyasal Tortul Kayaçlar; Türkiye’de daha çok Akdeniz bölgesinin Batı Akdeniz bölümünde yaygındır. Bunun nedeni Batı Akdeniz’in arazi yapısının karstik olmasıdır! Deniz, göl veya karasal ortamlarda yaşayan bitki ve hayvanların, öldükleri zaman çökelerek tabakalar halinde taşlaşması ile oluşurlar. İçlerindeki fosil yoğunluğu, diğer kayaçlara göre daha fazladır. Organik tortul kayaçlara örnekler; Mercan kalkeri, tebeşir, kömür, turba, linyit, taş kömürü ve antrasittir. TOPIC: Tortul (Sedimenter) Kayaçlar SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Tortul kayaçların oluşumunda etkili olan dış kuvvetler hangileridir? Answer: Akarsu, rüzgar, buzul ve dalga </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Taifliler, putperest diğer kabileler ile birleşerek büyük bir ordu hazırlamıştır. Hz. Muhammed, Huneyn’de toplanmış olan bu ordu ile yapılan savaşta müşrikleri yenilgiye uğratmıştır.Bu savaş ile putperest tehdidi son bulmuştur. TOPIC: Huneyn Seferi (630) SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Huneyn Seferi sırasında Hz. Muhammed'in karşılaştığı ordu hangi sebeple toplanmıştır? Answer: Putperest kabilelerin birleşmesiyle </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Abiyotik faktörler, canlıların yaşamlarını devam ettirebilecekleri çevresel koşullardır. Belirli bir çevrede hangi türlerin yaşayabileceğini belirler. Işık, iklim, sıcaklık, su, pH, toprak ve mineraller vb. abiyotik elemetlerdendir. Dünyadaki bütün canlıların enerji kaynağı güneştir. Güneşten dünyaya ulaşan güneş ışınlarının bir bölümü, bitkiler ve klorofil içeren canlılar tarafından fotosentez için kullanılır. Ortama ulaşan ışığın miktarı bitkilerin yeryüzündeki dağılımını etkiler. Işık ayrıca birçok canlının çoğalma, göç etme gibi yaşamsal etkinliklerinin düzenlenmesine yardımcı olur. Ekolojik açıda ışığın şiddeti ve süresi önemlidir. Güneşten yeryüzüne ulaşan mor ötesi, kızıl ötesi ışınlar DNA yapısını bozmaktadır. Buna bağlı olarak canlıda kalıtsal değişiklikler ve bağışıklık sisteminin bozulması gibi tehlikeli durumlar ortaya çıkar. Sıcaklık canlılardaki biyokimyasal ve fizyolojik faaliyetler üzerinde etkilidir. Canlılık olaylarını gerçekleştiren enzimlerin yapısı ve çalışma hızı sıcaklıktan etkilenir. Aynı zamanda sıcaklık iklimsel değişmenin oluşmasında, atmosferdeki hava hareketlerinde de etkilidir. Canlıların yaşamında ve ekosistemde yayılış alanları genellikle sıcaklığın kontrolü altındadır. Sıcaklık bitkilerin çiçek açmasını, yapraklarının dökülmesini ve bitki davranışlarını etkiler.Sıcaklık hayvanların dış görünüşünü, vücut büyüklüğünü etkiler. Sıcaklık değişimleri bazı hayvanlarda göç etme, kış uykusu, yaz uykusu ve gece aktif olmak gibi davranışlara yol açar. Uzun zaman aralığında belirli bir bölgede etkili olan atmosfer koşullarına iklim denir. Bir bölgenin iklimini o bölgenin ekvatora olan uzaklığı, deniz seviyesinden yüksekliği, denize uzaklığı, yeryüzü şekilleri, bitki örtüsü vb. belirler. Canlılar iklimsel değişimlerden etkilenirler. İklim, canlıların gelişimini, üremelerini ve davranışlarını şekillendirir. Toprak, çürümüş bitki ve hayvan kalıntıları gibi organik maddelerden; parçalanmış kaya ve çeşitli minerallerin bulunduğu organik maddelerden oluşur. Siyah ve koyu kahverengi topraklar, organik madde ve azot bakımından zengindir. Toprak bitkilerin gelişmesi için gerekli olan su ve mineralleri içerdiği gibi onların kökleriyle tutunabilecekleri sağlam bir temeli de oluşturmaktadır. Ayrıca birçok hayvan ve mikroorganizmalar için yaşama ortamıdır. üzerinde yetişen bitki örtüsü ve o alanda yaşayan hayvanlar toprağın özelliklerine göre dağılım gösterir. Toprağın ekolojik dengesinin korunabilmesi için toprak yapısına uygun ekim yapılmalı, hey yıl farklı tür bitkiler sıra ile ekilmeli, gübre kullanılmalıdır. Topraktaki mineraller bitkiler tarafında suda çözünmüş olarak alınır ve o bölgede yetişen bitki türlerini etkiler. Hayvanlarda mineral ihtiyacını genellikle bitkiler ya da diğer hayvanları yiyerek karşılar. Bir bölgedeki suyun miktarı ve mevsimlere göre dağılışı, bitkilerin yayılışını ekiler. Yağış alan bölgelerde ormanlar ve çayırlar daha çok gelişir. Yağışı az olan kurak bölgelerde tek yıllık ve genellikle tohumda üreyen bitkiler yer alır. Bitkilerde su eksikliği, fizyolojik aktiviteleri olumsuz etkiler, bu nedenle hücre sitoplazmasında belirli oranda su bulunması gerekir. Su, sıcak havalarda bitkilerde terleme olayı ile ısı uzaklaştırılarak, bitkide sıcaklığın kontrolü sağlanır. Hayvanlarda da su miktarının dengede tutulması yaşamsal faaliyetleri düzenlenmesinde önemlidir. Hayvanlar su gereksinimini içme yoluyla ya da besinlerdeki sudan sağlarlar. TOPIC: Abiyotik Faktörler SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Su, bitkilerde hangi sürecin kontrolünde önemli bir rol oynar? Answer: Terleme ile ısı kontrolü </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Fransa; Tunus, Cezayir ve Fas’ı; İngiltere de Mısır’ı işgal etmiştir. 1870 yılında siyasi birliğini kuran İtalya ise Osmanlı’nın Kuzey Afrika’daki son toprağı Trablusgarp’a yönelmiştir. İtalya öncelikle Osmanlı Devleti’ne ültimatom vermiş ve bu toprakların kendisine teslim edilmesini istemiştir. Osmanlı Devleti’nin kabul etmemesi üzerine ise İtalya, Osmanlı Devleti’ne savaş açmıştır. EK BİLGİ: Trablusgarp; Kuzey Afrika’da bugün Libya adı verilen ülkededir. Dünya savaş tarihinde, savaş uçağı ilk kez 1911’de Trablusgarp Savaşı’nda Osmanlı Devleti’ne karşı kullanılmıştır. Mustafa Kemal’in ise katıldığı ilk savaştır. Osmanlı Devleti; karadan ve denizden yardım gönderememiştir. Bu nedenle Mustafa Kemal, Enver Bey ve Fethi Bey gibi gönüllü subaylar Trablusgarp’a gitmiş ve halkı örgütlemişlerdir. Halk ise İtalyanlara karşı başarılı bir şekilde mücadele etmişlerdir. Mustafa Kemal, Derne ve Tobruk’ta; Enver Bey, Bingazi’de önemli başarılar kazanmışlardır. İtalya, Osmanlı’yı zor durumda bırakmak için Çanakkale Boğazı’nı abluka altına almış ve On İki Ada’yı işgal etmiştir. I. Balkan Savaşı’nın başlaması üzerine Osmanlı Devleti barış istemek zorunda kalmıştır. İtalya ile Osmanlı Devleti arasında Uşi Antlaşması imzalanmıştır. Bu antlaşma ile Trablusgarp İtalya’ya bırakılmıştır. Böylece Osmanlı Devleti’nin Kuzey Afrika’daki varlığı sona ermiştir. On İki Ada da geçici olarak İtalya’ya bırakılmıştır. TOPIC: Trablusgarp Savaşı SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Trablusgarp Savaşı'nda Osmanlı Devleti'ne karşı savaş uçağı ilk kez hangi yılda kullanılmıştır? Answer: 1911 Question: Trablusgarp Savaşı sonucunda imzalanan antlaşmanın adı nedir? Answer: Uşi Antlaşması </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bitki örtüsü; yeryüzünün herhangi bir bölgesinde yetişen bitkilerin oluşturduğu topluluklara denilmektedir. Bitki formasyonları; orman, çalı ve ot formasyonları olmak üzere üçe ayrılır.Bitki örtüsü; yeryüzünün herhangi bir bölgesinde yetişen bitkilerin oluşturduğu topluluklara denilmektedir. Bitki toplulukları, bir bölgede var olan iklimin en önemli kanıtıdır. Bitki örtüsünün dağılışını etkileyen faktörler; İklim: Sıcaklık, yağış, Yer Şekilleri: Yükselti, bakı, dağların uzanışı, eğim, Toprak, Beşeri faktörlerdir. İklim ve bitki örtüsü:Ekvatordan uzaklaştıkça veya yeryüzünden yükseldikçe sıcaklıkların azalmasına bağlı olarak bitki türlerinde önemli değişiklikler görülmektedir. Doğal bitki örtüsünün Ekvator ile kutuplar arasında veya dağ yamaçları boyunca geniş yapraklılar, karışık yapraklılar ve iğne yapraklılar şeklinde kuşaklar oluşturması sıcaklığın bitki örtüsü üzerindeki etkisine en iyi örnektir. Bitki örtüsünü etkileyen diğer önemli etmen ise yağış miktarıdır. Örneğin; Ekvator ve ılıman okyanus iklim bölgelerinde gür bitki örtüsü hakimken; yağışların az olduğu yerlerde ise otsu bitkilerin veya kurakçıl ağaçların görüldüğü gözlemlenmektedir. Yer şekilleri ve bitki örtüsü: Yer şekillerinin yükselti, bakı, eğim ve dağların uzanış doğrultuları gibi özellikleri bitki oluşumunu etkilemektedir. Dağ yamaçları boyunca yükseltinin artmasına bağlı olarak sıcaklık düşer ve alt yamaçlardan üst yamaçlara doğru farklı bitki toplulukları oluşur. Güneş’e dönük olan dağ yamaçları daha fazla enerji alır ve ışık, sıcaklık ve nem etkisi ile farklı bitki örtüleri oluşur. Bu durum bitki örtüleri üzerinde bakı durumunun etkisidir. Kıyıya paralel uzanan dağların iç taraflarına ılıman hava geçmediği için bitki örtüsü fakirleşir. Eğim ise toprak özelliklerini etkileyerek dolaylı olarak bitkilerin yetişmesini etkilemektedir. Toprak faktörü ve bitki örtüsü: Bitkiler yaşama olanağı buldukları ve kendi ihtiyaçlarına uygun toprak yapılarında var olurlar. Bitkiler besinlerini topraktan aldığı için mineral durumu; sıkı ya da gevşek olması; killi, kumlu veya humuslu olması bitki gelişimini önemli oranda etkilemektedir. Beşeri faktörler ve bitki örtüsü: İnsanların tahrip ettiği topraklar üzerinde zayıf bitki örtüleri oluşmaktadır. Bunun yanı sıra insanların yaptığı ağaçlandırma çalışmaları ve hayvanların gübreleri bitki örtüsünü pozitif yönde de etkilemektedir. TOPIC: bitkiler SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Ekvatordan uzaklaştıkça veya yeryüzünden yükseldikçe bitki türlerinde görülen değişikliklerin ana sebebi nedir? Answer: Sıcaklıkların azalması </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bir sistemin iş yapabilme yeteneğine enerji denir. Bütün canlıların temel enerji kaynağı ise güneştir. Canlıların enerjiyi bir biçimden diğerine dönüştürme yeteneği sayesinde yaşam devam eder. Enerji, bir biçimden diğerine dönüşürken mutlaka bir bölümü ısı enerjisi hâlinde çevreye yayılır. Canlılar dünyasında üç ana tip enerji dönüşümü vardır. I. tip enerji dönüşümü: Fotosentez olayı ile güneşin ışınım enerjisi organik bileşiklerin bağlarındaki kimyasal enerjiye dönüşür. Kimyasal enerji fotosentezle üretilen organik moleküllerdeki kimyasal bağlarda depolanır. II. tip enerji dönüşümü: Organik bileşiklerdeki kimyasal bağ enerjisinin, hücresel solunum sırasında hücre içinde kullanılabilen yüksek enerjili fosfat bağlarına dönüşümü. Yani ATP sentezlenmesi (fosforilasyon) olayıdır. III. tip enerji dönüşümü: ATP nin yüksek enerjili fosfat bağlarının hidroliz reaksiyonlarıyla kopartılması şeklinde başlayan dönüşümdür. Açığa çıkan ATP enerjisi farklı enerji türlerine dönüştürülerek kullanılır. Örneğin bu enerji hareket ederken kaslarınızda kinetik enerjiye, düşünürken sinir hücrelerinizde elektrik enerjisine dönüştürülür. Bunun yanı sıra ateş böceği gibi bazı canlılar kimyasal enerjiyi ışık enerjisine dönüştürebilen sistemlere sahiptir. Besinleri oluşturan organik moleküller bir dizi kimyasal tepkimeyle yıkılarak enerji açığa çıkarılır. Hücrede gerçekleşen kimyasal tepkimelerin hepsine birden metabolizma adı verilir. Metabolizma, yapım ve yıkım reaksiyonlarından oluşur Basit moleküllerden karmaşık yapılı moleküllerin sentezlendiği reaksiyonlara yapım reaksiyonları (anabolizma) denir. Amino asitlerden proteinlerin sentezlenmesi bir yapım reaksiyonudur. Karmaşık moleküllerin daha basit moleküllere parçalandığı reaksiyonlar ise yıkım reaksiyonu (katabolizma) olarak adlandırılır. Hücrede iş yapmak için kullanılabilen enerjiye serbest enerji denir. Hücrede gerçekleşen kimyasal tepkimeler serbest enerji değişimine göre iki gruba ayrılır. Hücrede iş yapmak için kullanılabilen enerjiye serbest enerji denir. Hücrede gerçekleşen kimyasal tepkimeler serbest enerji değişimine göre iki gruba ayrılır. Ekzergonik tepkime: Enerji açığa çıkaran tepkimelere (enerji veren) denir. Örnek olarak: Defosforilasyon, oksijenli ve oksijensiz solunum solunum… Endergonik tepkime: Gerçekleşmesi için enerjiye ihtiyaç duyulan tepkimelerdir. Örnek olarak: Fosforilasyon, fotosentez sırasında organik moleküllerin sentezlendiği reaksiyonlar, bütün biyosentez reaksiyonları, kasların kasılmasını, aktif taşıma, hücre bölünmesi ve sinirsel iletimi sağlayan reaksiyonlar endergoniktir. Besinleri oluşturan organik moleküllerde depolanmış olan kimyasal enerjinin miktarı çok yüksektir. Bu enerjinin tamamı tek seferde ortaya çıkarılsaydı hücreye zarar verirdi. Ancak hücre, organik moleküllerdeki enerjiyi adım adım ortaya çıkararak daha küçük birimler hâlinde ATP molekülünün yapısında depolar ve enerji gerektiren tüm faaliyetlerde ATP’yi kullanır. TOPIC: Canlılık ve  Enerji SUBJECT: Biyoloji [/INST] Question: Bir sistemin iş yapabilme yeteneğine ne denir? Answer: Enerji Question: Fotosentez olayı hangi tip enerji dönüşümüne örnektir? Answer: I. tip enerji dönüşümü Question: Hücrede gerçekleşen kimyasal tepkimelerin hepsine birden ne ad verilir? Answer: Metabolizma </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Milli Mücadele’nin en tehlikeli ve sıkıntılı dönemi; ayaklanmaların çıktığı dönem olmuştur. Büyük Millet Meclisi Hükümeti bir yandan vatan topraklarını işgal eden düşmanlara karşı mücadele etmiş, bir yandan da İstanbul Hükümeti, azınlıklar ve Milli Mücadele’ye karşı olanlar tarafından çıkarılan ayaklanmalar ile uğraşmıştır. Böylece BMM Hükümeti hem iç hem dış düşmanlar ile aynı anda savaşmak durumunda kalmıştır. Damat Ferit Paşa Hükümeti’nin kurulması ile ülkede çıkan isyanlar artmıştır. Damat Ferit ise Anadolu’da oluşan ulusal gücü yok etmek için her türlü yolu denemiştir. Örneğin; Milli Mücadele yanlısı kişiler görevden alınmış, milli güçlerin dağıtılması için İtilaf devletlerinden yardım alınarak askeri birlikler kurulmuştur. Bu birliklere Kuvay-ı İnzibatiye (Halifelik Ordusu) adı verilmiş ve Kuvay-ı Milliyeciler üzerine gönderilmiştir. Bu birlikler; savaşlardan yorulmuş ve yoksul kalmış halka, isyanlara teşvik etmek için Padişah ve halifeye bağlılıklarını kullanarak milli güçlerin kanunsuz bir şekilde halktan para ve asker topladıklarını söylemiştir. Şeyhülislam’dan alınan fetvayı da kullanarak Kuvay-ı Milliyecileri vatan haini ve din düşmanı ilan etmişlerdir. Fetvayı da gazete ve düşman uçakları ile tüm ülkeye dağıtmışlardır. Bütün bu kışkırtmaların sonucunda insanlar, Anadolu’nun çeşitli yerlerinde peş peşe ayaklanmalar çıkarmıştır. TOPIC: Büyük Millet Meclisine Karşı Ayaklanmalar SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Milli Mücadele döneminde, Büyük Millet Meclisi Hükümeti hangi sorunlarla mücadele etmek zorunda kalmıştır? Answer: Hem iç isyanlar hem de dış düşmanlarla Question: Kuvay-ı İnzibatiye birlikleri ne adı altında kurulmuştur? Answer: Halifelik Ordusu </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Şah Abbas, Osmanlı Devleti’nde yaşanan isyanlardan faydalanarak 1623’te Bağdat’ı ve bütün Irak’ı Osmanlılardan geri almıştır. IV. Murad, ordunun başına geçerek iki sefer düzenleyerek Safeviler üzerine yürümüştür. Birinci sefer Revan Seferi’dir ve bu sefer ile 1635’te Revan geri alınmıştır. İkinci sefer Bağdat Seferi’dir ve 1638’de de Bağdat geri alınmıştır. Safevilerin barış istemesi sebebiyle iki ülke arasında son kez Kasr-ı Şirin Antlaşması imzalanmıştır. TOPIC: Sınırları Belirleyen Antlaşma: Kasr-ı Şirin (1639) SUBJECT: Tarih [/INST] Question: IV. Murad'ın Safeviler üzerine düzenlediği ikinci seferin adı nedir? Answer: Bağdat Seferi </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: XVIII. yüzyıldan itibaren Rusya, sıcak denizlere inme politikasını uygulamış ve önündeki engel olarak ise Osmanlı Devleti'ni görmüştür. TOPIC: osmanli rusya rekabeti 1768 1914 SUBJECT: Tarih [/INST] Question: XVIII. yüzyıldan itibaren Rusya'nın hangi politikayı uyguladığı, Osmanlı Devleti ile rekabetinin temel sebeplerinden biri olarak görülmektedir? Answer: Sıcak denizlere inme politikası </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Kimyasal tepkimeler, bize girenler ve ürünler olmak üzere 2 bilgi verir. Kimyasal değişimde kimyasal bağlar kopar ve yeni bağlar oluşur. Atomlar arasındaki kimyasal bağlar güçlü bağlardır (bakınız güçlü etkileşimler). Bu bağların kopması ve yeni bağların oluşması atomlar arasında gerçekleşen elektron alışverişleri veya elektron ortaklaşması sonucu gerçekleşir. Kimyasal tepkimelerde; Toplam kütle korunur.Atomların cinsi ve sayısı sabit kalır.Molekül ve elektron sayısı değişebilir.Girenlerin ve ürünlerin fiziksel halleri farklı olabilir.Hacim değişebilir. Her türlü değişimin gerçekleşmesi için bir enerjiye ihtiyaç vardır. Fiziksel değişimlerde bu enerji moleküller arası bağları kırmaya; kimyasal değişimlerde ise bu enerji atomlar veya iyonlar arasındaki bağları bozmaya ve yeni bağları oluşturmaya harcanır. Oluşan bu enerji değişimleri kimyasal olayların gözlemlemesini kolaylaştırır. Renk değişimi, çökelek oluşumu, gaz çıkışının gözlemlenmesi ve ısı değişimi bir kimyasal değişimin gözlemcisi olabilir. TOPIC: Kimyasal Tepkime SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Kimyasal tepkimelerde atomların cinsi ve sayısı nasıl değişir? Answer: Değişmez, sabit kalır </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Maddenin halleri sıvı, katı, gaz ve plazma olmak üzere dörde ayrılır. Bunları kısaca tanımlayalım. Sıvı: Basınç ile hacmi değişmeyen, bulunduğu kabın doldurduğu kısmının şeklini alan akışkan maddelerdir. Belirli hacimleri vardır. Sıvı tanecikleri titreşim ve yerdeğiştirme hareketi yaparlar. Katı halden sonraki en düzenli hal olarak nitelendirilir. Gaz: Bulunduğu kabın hacmini alabilen, basınç ile hacminde önemli değişiklikler olan akışkan maddelerdir. Belirli hacimleri yoktur. Gaz tanecikleri titreşim, öteleme ve dönme hareketi yaparlar. En düzensiz hal olarak nitelendirilir. Katı: Akışkan olmayan, basınç ile hacmi değişmeyen genellikle sert ve kırılabilen maddelerdir. Belirli hacim ve şekilleri vardır. Katı tanecikleri titreşim hareketi yaparlar. En düzenli hal olarak nitelendirilir. Plazma: Gaz halinin ısıtılarak maddenin molekül, atom, iyon ve elektronlarının bir arada bulunduğu karışımdır. N2, N, N+ ve e– nin bir arada bulunduğu durum plazma haline örnektir. Bunun yanında ateş, güneş, yıldız ve floresan lambaları plazma haline örnektir. Şimdi ayrı ayrı maddenin hallerini özelliklerini inceleyelim . TOPIC: Madenin Halleri SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Katı maddelerin hangi özelliği onları diğer maddenin hallerinden ayırır? Answer: Akışkan olmamaları </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Şiirde aynı sözcüklerin tekrar edilmesiyle oluşturulur. Ses tekrarları ile şiirin anlamına vurgu yapılmış olur. Örnek TOPIC: Sözcük Tekrarları SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Şiirde aynı sözcüklerin tekrar edilmesiyle ne oluşturulur? Answer: Sözcük tekrarları </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: İl, sınırları içinde birden fazla ilçe bulunduran ve vali tarafından yönetilen idari merkezlere denir. En büyük mülki idare bölgeleridir. Valiler tarafından yönetilir. Kendisine bağlı ilçe, belde, köy yerleşmelerinin tamamı ilin sınırlarını oluşturur. Türkiye’de 81 tane il bulunmaktadır. Bu illerin adları ile merkezleri genellikle aynı ad ile anılırlar. Fakat Hatay ilin adı iken merkezinin adı Antakya’dır veya Sakarya ilin adı iken merkezinin adı Adapazarı’dır. Sınırları içinde birden fazla ilçe bulunduran ve vali tarafından yönetilen idari merkezlere denir. Valiler tarafından yönetilir. Kendisine bağlı ilçe, belde, köy yerleşmelerinin tamamı ilin sınırlarını oluşturur. Kendisine bağlı ilçe, belde, kır yerleşmeleri ile bağlı olan sınırları kapsar. İl merkezlerinde belediye teşkilatı da görev yapar. Büyükşehirler de diğer iller gibi vali tarafından yönetilir. Nüfusu 750.000 üzerindeki iller büyükşehir olarak kabul edilmektedir. Türkiye’de 30 tane büyükşehir bulunmaktadır. Büyükşehirlerde merkeze bağlı ilçelerin yanında, merkez yerleşmeler de birden fazla ilçeye ayrılmıştır. Her ilçenin kaymakamı da ayrıdır. Büyükşehir belediye teşkilatının yetki alanı da ilin bütün sınırlarını kapsar. Büyükşehirlerde bulunan köyler, mahalle statüsüne dönüştürülmüştür. TOPIC: İl Yönetsel Alanı SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Türkiye'de kaç tane il bulunmaktadır? Answer: 81 Question: Büyükşehir statüsü için gereken minimum nüfus kaçtır? Answer: 750.000 </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bilimsel bir konu ile ilgili olan; üniversitelerde, akademilerde ve bilim toplantılarında yapılan konuşmalardır. TOPIC: Akademik Söylev SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Akademik söylevler genellikle hangi ortamlarda gerçekleştirilir? Answer: Üniversitelerde, akademilerde ve bilim toplantılarında </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Felsefe, insanın varoluşunun, evrenin ve yaşamın anlamı ve doğası üzerine derin düşünme ve sorgulama sürecidir. TOPIC: felsefenin anlami SUBJECT: Felsefe [/INST] Question: Felsefe ne üzerine derin düşünme ve sorgulama sürecidir? Answer: İnsanın varoluşu, evrenin ve yaşamın anlamı ve doğası </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: – DNA, deoksiriboz şekeri taşıyan iki nükleotit zincirinden oluşmuştur. – Ve aralarındaki zayıf hidrojen bağı ile birbirlerine yakın dururlar. – Bu durum zincirlerin birbiri etrafında dolanmasına sebep olur. – Bu yapıya İkili Sarmal adı verilir. – DNA’nın karşılıklı bulunan zincirleri merdiven benzeri bir yapı oluşturur.Merdivenin basamakları organik bazlarda, merdivenin kenar kısımları ise deoksiriboz ve fosfatlarda oluşur. – DNA’nın iki zinciri de 4 çeşit nükleotit taşıyabilir. Adenin,Guanin,Sitozin ve Timin. – Urasil nükleotiti kesinlikle DNA’da bulunmaz. – Adenin nükleotititin karşısında Timin nükleotiti,Guanin nükleotitinde karşısında Sitozin Nükleotit bulunur. – Adenin ile Timin arasında 2 zayıf hidrojen bağı varken, Guanin ile Sitozin arasında 3 zayıf hidrojen bağı vardır Hangi canlıya ait olursa olsun tüm DNA moleküllerinde A/T, G/C, Pürin/Pirimidin oranları 1’e eşittir. Canlıların DNA’larındaki A+T/G+C oranı ise türe özgüdür. TOPIC: DNA (Deoksiribo Nükleik Asit) SUBJECT: Biyoloji [/INST] Question: DNA moleküllerinde adenin ile eşleşen nükleotit hangisidir? Answer: Timin </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Elektron çekirdek çevresinde dönerken aynı zamanda kendi etrafında da döner. Elektron kendi çevresindeki dönme hareketine spin hareketi denir. Bu spin hareketi sırasında elektron bir magnetik alan meydana getirir. Bu alanda elektronun davranışını manyetik spin kuantum sayısı belirler. “s” ile gösterilir. Spin manyetik kuantum sayısı ancak (1/2) ve (-1/2) değerini alır. Bu durum her orbitalde en fazla 2 elektronun bulunabileceğini ve bu elektronların spinlerinin ters olduğunu gösterir. TOPIC: Spin Kuantum Sayısı (s) SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Elektronun kendi çevresindeki dönme hareketine ne ad verilir? Answer: Spin hareketi </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bağışıklık sistemi, vücudumuzun savunma mekanizmasıdır. Bu savunma mekanizmasında farklı hücreler görev alır. Belirli hastalıklara ve hücrelere karşı vücudumuz bağışıklık kazanabilir. Bu bağışıklığın kazanılma çeşitleri vardır.Vücudun, içine giren mikroorganizmalara veya diğer zararlılara karşı oluşturduğu sisteme bağışıklık sistemi denir. Bağışıklık sisteminde; dalak, kemik iliği, timüs, lenf düğümleri ve karaciğer bulunur. Vücutta hastalık yapan bakteri, virüs, protozoa ve mantarların vücuda girerek çoğalmasına bulaşma (enfeksiyon) denir. Bulaşıcı özellik gösteren bu canlı türleriyle bağışıklık sistemimiz ilgilenir. TOPIC: hayvan biyolojisi ve insan vucudun savunulmasi SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Bağışıklık sistemi vücudumuzda hangi görevi üstlenir? Answer: Vücudu hastalıklardan korumak </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Kaslar, kasılma ve gevşeme özelliğine sahip dokulardır. İnsan vücudunda 3 farklı kas çeşidi bulunmaktadır ve her kas çeşidinin farklı bir işlevi bulunur. Kaslarımız kemiklere tendonlar ile bağlanır.yarıyla birlikte kasılıp gevşeme özelliğine sahip olan dokulara kas denir. Kaslar vücut şeklinin korunmasında ve desteklenmesinde görev yaparlar. Dolaşım, sindirim, boşaltım sistemlerinde kaslardan oluşan organlar kullanılır. Kas hücrelerinin enerji ihtiyacı çok olduğu için hücrelerinde çok sayıda mitokondri bulunur. Omurgasız hayvanlardan süngerlerde kas doku bulunmaz. Sölenterlerde ektoderm kökenli kaslar bulunur. Yassı solucanlarda ilk mezoderm kökenli kaslar bulunur. Kas dokunun zarlarını sarkolemma, sitoplazmalarına sarkoplazma denir. Kas hücrelerinin sarkoplazmasında kasılıp gevşeme özelliğini sağlayan telcikler bulunur. Bu telciklere miyofibril denir ve bu telcikler aktin ve miyozin adındaki proteinlerden meydana gelirler. TOPIC: hayvan biyolojisi ve insan destek ve hareket sistemi 2 kaslar SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: İnsan vücudunda kaç farklı kas çeşidi bulunur? Answer: 3 </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Eleştiri, “konularına göre” ve “eleştirmenin tutumuna göre” olmak üzere 2’ye ayrılır. TOPIC: Eleştiri Türleri SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Eleştiri, kaç farklı ana kritere göre ayrılır? Answer: 2 </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: İki beyitten oluşur.İkinci ve dördüncü dizeleri birbirleri ile uyaklıdır.Matla ve makta beyiti olmayan gazele benzerler.Şairler mahlas kullanmazlar. TOPIC: Kıt’a SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Kıt'a kaç beyitten oluşur? Answer: İki </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Karbon atomu çok çeşitli bağlar yapabilmektedir. Bu bağların çeşitliliği bazı organik bileşiklerin kapalı formüllerinin aynı ancak açık formüllerinin farklı olduğu durumlar meydana getirmektedir. Bu şekilde kapalı formülleri aynı, yapı formülleri farklı olan bileşiklere yapıizomeri bileşikler denir. Zincir-dallanma izomerliği, konum izomerliği ve fonksiyonel grup izomerliği olmak üzere 3 çeşit izomerlik bulunmaktadır. Örneğin; sikloalkanlar ile alkenler birbirlerinin izomerleridir. TOPIC: izomerlik SUBJECT: Kimya [/INST] Question: İzomerlik türlerinden hangisi, birbirleriyle izomer olan bileşiklerin fonksiyonel gruplarının farklı olduğu durumu ifade eder? Answer: Fonksiyonel grup izomerliği </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: 15 Temmuz 2016 tarihinde, Türkiye Silahlı Kuvvetleri (TSK) içerisinde örgütlenmiş olan bir grup Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ) mensubu subay tarafından demokrasiye ve milli iradeye karşı başlatılan hain darbe girişimi, tüm yurtta yaklaşık 22 saat süren bir mücadele sonucunda bertaraf edilmiştir. Darbe süreci, 15 Temmuz Cuma günü saat 22.00’de İstanbul Boğaziçi (15 Temmuz Şehitler Köprüsü) ve Fatih Sultan Mehmet köprülerinin bir grup asker tarafından trafiğe kapatılmasıyla başlamıştır. Ardından, Ankara’da TRT binası darbeciler tarafından ele geçirilmiştir. Meydana gelen bu durumun hemen ardından, Çankaya Köşkü’nde bir koordinasyon merkezi kurulmuş ve bu girişime izin verilmeyeceği açıklanmıştır. Darbeciler, Ankara Gölbaşı’daki Polis Özel Harekat Merkezine saldırmıştır. Bir diğer saldırı ise Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Müsteşarlığına yapılmıştır. Başka bir darbeci grup da Genelkurmay Başkanlığını basarak, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar’ı rehin almıştır. Küçükçekmece Başsavcısı Ali Doğan, girişimin yasadışı olduğunu belirterek darbeci askerler hakkında tutuklama kararı çıkartmıştır. Darbeci askerler, kendilerine karşı direnişi kırmak için savaş helikopterleri ile sivil halkın üzerine ateş açmıştır. TBMM, savaş uçakları ve savaş helikopterleri ile darbeciler tarafından bombalanmış; savaş helikopterleriyle Ankara Emniyet Müdürlüğüne ve Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ne saldırılmıştır. Darbe sürecinde yaşanan en önemli gelişme ise özel kuvvetler mensubu astsubay Ömer Halisdemir’in komutanından aldığı emirle özel kuvvetleri ele geçirmeye çalışan general Semih Terzi’yi vurmasıyla olmuştur. Bu olay, darbecilerin planlarının bozulmasına yol açmıştır. Bu yaşanan süreçte halk, darbeye karşı birlik olup sokaklara çıkmış ve darbecilere karşı direnişe geçmiştir. Darbeciler, sivil halkın üzerine helikopterlerle, tanklarla ve tüfeklerle ateş açmışlardır. Ankara’da darbeci askerler tarafından ele geçirilen TRT binası, İstanbul’da bazı özel televizyon kanalları darbecilerin elinden kurtarılmıştır. Yurdun pek çok yerinde, halk, kamu binalarına giderek darbecilere karşı kalkan oluşturmuştur. Böylece emniyet güçleri, darbeci askerleri tutuklamaya başlamışlardır. Darbeciler tarafından ele geçirilen Atatürk Havalimanı, halkın desteğiyle darbecilerden temizlenmiştir. 16 Temmuz Cumartesi sabahı, darbe girişiminin başarısız olacağını anlayan darbeci askerler, Ankara’da sivil halkın üzerine bomba atmaya devam etmişlerdir. Fakat Boğaziçi Köprüsü, Genelkurmay Başkanlığı binası ve kuvvet komutanlıkları binaları emniyet güçleri tarafından darbecilerden geri alınmıştır. Savcılığın başlattığı soruşturma sonucu, darbeye karışan ve destek veren FETÖ mensupları tutuklanmaya başlamıştır. Böylece darbe girişimi bastırılmıştır. 15 Temmuz Darbe Girişimi, Türkiye’de daha önce yaşanmış olan demokrasi ve hukuk dışı darbe girişimlerinden çok farklı gerçekleşmiştir. Bu darbe girişimi, TSK içinde sızmış FETÖ mensupları tarafından sivil halka, devletin güvenlik güçlerine ve TBMM başta olmak üzere resmi kuruluşlara saldırılmış bir ihanet hareketi olarak tarihe geçmiştir. 15 Temmuz 2016 tarihinde Türkiye’de darbe girişimi gerçekleşmiştir. Bu darbe girişiminin ardından Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) ve hükümet, darbeye karşı ortak bir bildiri yayımlamış ve Türkiye’de Olağanüstü Hal (OHAL) uygulaması başlatılmıştır. Bu OHAL uygulaması, darbeye katılanların yanı sıra TSK ve diğer kamu kuruluşlarına sızmış bulunan FETÖ mensuplarının ve FETÖ yapılanmasında yer alanların yargılanması için de kullanılmıştır. TOPIC: 15 Temmuz Hain Darbe Girişimi ve Milletin Zaferi SUBJECT: Tarih [/INST] Question: 15 Temmuz darbe girişimi hangi yıl gerçekleşmiştir? Answer: 2016 Question: 15 Temmuz darbe girişimi sırasında, darbeciler tarafından hangi köprü trafiğe kapatılmıştır? Answer: 15 Temmuz Şehitler Köprüsü Question: Darbe girişimi sırasında, darbecilerin planlarının bozulmasına yol açan olay nedir? Answer: Ömer Halisdemir'in Semih Terzi'yi vurması Question: 15 Temmuz darbe girişiminin ardından Türkiye'de hangi uygulama başlatılmıştır? Answer: Olağanüstü Hal (OHAL) </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Haçlı ittifakına karşı alınan başarısız sonuçlar ve Haçlılarla ittifak halinde olan Karamanoğullarının problem yaratması üzerine Edirne-Segedin Antlaşması imzalanmıştır.Osmanlı’nın Haçlılar ile yaptığı ilk antlaşmadır.Osmanlı için Balkanlarda ilk defa sınıf kavramı ortaya çıkmıştır.Osmanlı Balkanlarda toparlanma fırsatı bulmuştur.Bu antlaşmadan sonra II. Murat tahtı oğlu II. Mehmet’e bırakmıştır.Tahtı oğluna bırakması üzerine Yeniçeriler, ilk defa isyan etti. (Buçuktepe Vakası)Osmanlı tahtında çocuk bir hükümdarın bulunmasından istifade etmek isteyen Macarlar, Segedin Antlaşması’nı bozmuşlardır. TOPIC: Edirne-Segedin Antlaşması (1444) SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Edirne-Segedin Antlaşması'nın imzalanma sebebi nedir? Answer: Haçlı ittifakına karşı alınan başarısız sonuçlar ve Karamanoğulları'nın problem yaratması </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Organik kimyada çizgi halinde olmayan ve geometrik olarak başlangıcıyla sonu birbirine bağlanmış yapılara halkalı yapılar diyoruz ve bu yapıları isimlendirirken “siklo-” eki kullanıyoruz. Sikloalkanların genel formülleri CnH2ndir. En küçük üyesi halkalı yapının oluşabilmesi için gerekli olan minimum değer olan 3 karbonludur. 3 karbonlu sikloalkanın adı ise “siklopropan“dır. Adlandırmalarında halkalı olmayan alkanlara göre bir fark yoktur sadece karbon sayısına göre “-siklo” ön eki alır.  Aşağıdaki tabloyu inceleyiniz. TOPIC: Halkalı Alkanların Adlandırılması SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Halkalı alkanların genel formülü nedir? Answer: CnH2n </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Sıvı çözeltiler gerekli durumlar için farklı farklı yoğunlukta oluşturulabilir. Bu sayede bir çok şey hazırlamak mümkün hale gelir. Elimizde bulunan kimyasal maddelerle istenilen derişimde, istenilen mililitrede çözeltiler hazırlanabilmektedir.Sıvı çözeltiler gerekli durumlar için farklı farklı yoğunlukta oluşturulabilir. Bu sayede bir çok şey hazırlamak mümkün hale gelir. Elimizde bulunan kimyasal maddelerle istenilen derişimde, istenilen mililitrede çözeltiler hazırlanabilmektedir. Bunu yapabilmemiz için bazı adımların dikkatli şekilde izlenmesi gerekmektedir. Çözünecek katı madde hassas terazi yardımıyla tartılır. Tartılan madde ölçülü balon jojeye konulur. Balon jojenin içerisine katı maddeyi çözmek için bir miktar saf su konulur ve dikkatlice çalkalanır. Katı maddenin tamamının çözündüğünden emin olduktan sonra balon jojenin ölçü çizgisine istenilen seviyeye kadar su eklenir. Balon jojenin ağzı kapatılır, daha sonra üzerine çözeltinin hazırlandığı tarih, çözeltinin cinsi ve derişimi yazılarak etiketlenir. TOPIC: derisimle ilgili hesaplamalar SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Çözelti hazırlarken katı maddenin tamamen çözünüp çözünmediğini kontrol etmek için hangi adım izlenir? Answer: Katı maddenin tamamının çözündüğünden emin olduktan sonra balon jojenin ölçü çizgisine istenilen seviyeye kadar su eklemek </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Maddelerin çözünmesi iyonik veya molekül olarak meydana gelir. Maddelerin iyonik ya da moleküler olarak çözünme sürecini maddelerin yapısı yani aralarında oluşturdukları etkileşimler belirler. Not: Çözücünün su olması durumunda çözünen madde taneciklerinin molekülleri tarafından sarılmasına hidrasyon,su dışındaki bir çözücü tarafından sarılmasına solvasyon denir. Hidrasyonun ve solvasyonun her ikisine sıvı sarılım da denir. TOPIC: Moleküler Düzeyde Çözünme Süreci SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Maddelerin çözünme sürecinde, çözünen madde taneciklerinin su molekülleri tarafından sarılmasına ne ad verilir? Answer: Hidrasyon </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Dünya’nın önemli mermer üreticilerinden biri Türkiye’dir. Kireç taşının başkalaşım geçirmesi sonucudur.İnşaat sektörünün ham maddesidir.Balıkesir-Marmara Adası, Bursa, Bilecik, Muğla, Afyon, Burdur ve Denizli bulunur. TOPIC: Mermer SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Mermerin ana ham maddesi nedir? Answer: Kireç taşı Question: Mermer hangi sektörün önemli bir ham maddesidir? Answer: İnşaat Question: Türkiye'de mermer yatakları bulunmayan bölge hangisidir? Answer: Doğu Anadolu </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Sosyal gerçekçilik (toplumcu gerçekçi) anlayışı çerçevesinde hikayeler yazıldığı görülmektedir.Servet-i Fünun döneminde Halit Ziya Uşaklıgil ile başlayan olaya dayalı (Maupassant tarzı) hikayecilik Cumhuriyet’in ilk yıllarında da sürdürülmüştür. Özellikle 1923-1940 yılları arasında hikayelerinde Maupassant tarzı benimsenmiştir. Sabahattin Ali, Sadri Ertem, Refik Halit Karay, Yakup Kadri Karaosmanoğlu gibi yazarlar bu hikaye anlayışını tercih etmişlerdir.Milli Edebiyat döneminde bu anlayışa öncülük eden Ömer Seyfettin’dir.Aynı zamanda Sait Faik Abasıyanık “Çehov tarzı” ya da “durum hikayesi” denilen hikaye anlayışına geçiş yapmıştır. Durum hikayesi, olaydan çok hayatın bir kesitinin anlatıldığı hikayedir. Bu hikaye anlayışında olaydan çok kişinin içinde bulunduğu ruhsal durum ve kısa bir zamanda yaşanan durumlar anlatılmıştır. Cumhuriyet Dönemi hikayelerinde genel olarak sanatçılar “sanat toplum içindir” anlayışı ile hareket ederek toplumsal sorunlara yönelmişlerdir. Fakat “sanat sanat içindir” anlayışı ile yazan sanatçılar da bulunmakla beraber bu sanatçılar bireyin iç dünyasını öne çıkaran konular işlemişlerdir. Bu dönem hikayelerinde milli ve dini duyarlılık yine görülmektedir. Özellikle Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Samiha Ayverdi gibi isimlerin eserlerinde görülmektedir. Cumhuriyet Dönemi hikayeciliğinde 1940’tan sonra hızlı bir gelişim sürecine girilmiştir. 2. Dünya Savaşı, çok partili hayata geçiş, Köy Enstitülerinin açılması gibi olaylar hikaye içeriklerine hareket getirmiştir. Anadolu, köy ve yaşantısı hikayelerin artık temel konusu olmuştur. Özellikle Orhan Kemal bu döneme imzasını atmıştır.1950’lerden sonra ise 2. Dünya Savaşı’nın etkisi ile kişinin kendi ve çevresiyle olan ilişkilerini, bilinçaltının etkilediği psikolojiyi işleyen hikayeler ortaya çıkmıştır. Aynı zamanda modern hikayeye de geçiş yapılmıştır. Geleneksel anlatımın dışına çıkılmış ve ben merkezci hikaye anlayışına dönüşmüştür. TOPIC: Cumhuriyet Dönemi Türk Hikayesinin Genel Özellikleri SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Cumhuriyet Dönemi Türk Hikayesinde hangi yıllar arasında özellikle Maupassant tarzı benimsenmiştir? Answer: 1923-1940 Question: Cumhuriyet Dönemi Türk Hikayeciliğinde, 2. Dünya Savaşı sonrası hangi temalar öne çıkmıştır? Answer: Kişinin kendi ve çevresiyle olan ilişkileri, bilinçaltının etkilediği psikoloji </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Varyasyonların bazıları kalıtsal değildir ancak fenotipte kendisini gösterebilir. Bu tarz varyasyonların genetik çeşitliliğe katkısı yoktur. Kalıtsal olmayan, genin işleyişinde meydana gelen bu değişimlere modifikasyon denir. Çuha çiçeğinin farklı sıcaklıklarda farklı renklerde çiçek açması, pH değeri farklı toprakta ortanca bitkilerinin değişik renkte çiçek açması, insanların güneş altında derilerinin bronzlaşması, tek yumurta ikizlerinin farklı seviyede zekâya sahip olması modifikasyon örneğidir. TOPIC: Modifikasyon SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Modifikasyonun genetik çeşitliliğe katkısı nedir? Answer: Yoktur </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: XVI. yüzyılın son çeyreğinden itibaren klasik dönem Osmanlı düzeni çözülme ve değişim sürecine girmiştir. Bu süreç Osmanlı yapısını fazlasıyla etkilemiş ve devleti buhrana sokmuştur. Bu sıkıntılardan kurtulmak isteyen Osmanlı ise tedbirler alınması kararı vermiş ve nasihatname tarzında raporlar düzenlemeye başlamıştır. Bu raporlara ise “lahiya veya risale” adı verilmiştir. Bu lahiyalar; yaşanan olumsuzluklarının nedenini geleneksel devlet ve toplum düzeninden uzaklaşılması olarak görmüştür. Bu nedenle de ilk padişahların yönetim tarzına vurgu yapılmış ve klasik dönemdeki uygulamalara aykırı işlerin yapılmaması önerilmiştir. Osmanlı sadrazamlarından Lütfi Paşa, tespit ettiği sorunları ve çözüm önerilerini “Asafname” adlı risalesinde anlatmıştır. Ona göre devlet hazinesi çok önemlidir ve devlet gelirlerinin, giderlerden fazla olması gerekmektedir. Gelibolulu Mustafa Ali ise layihasında olumsuzlukların en önemli nedeni liyakat sahibi olmayan kişilerin yönetici olarak atanmasına bağlamıştır. XVII. yüzyılın önemli devlet adamlarından biri olan Koçi Bey ise sıkıntıların önüne geçilebilmesi için yöneticilerin, olayların iç yüzünü öğrenmesi gerektiğine inanmıştır. Defterdar Sarı Mehmed Paşa da, üretime elverişli toprakların kesinlikle atıl bırakılmaması gerektiğini belirtmiştir. NOT: Layiha ve risale yazarları, Osmanlı devlet ve toplumunu gözlemlerken Avrupa’da meydana gelen olaylar yerine, yalnızca devlet içerisinde meydana gelen değişmeler üzerine yoğunlaşmıştır. Layiha yazarları, Kanuni’nin saltanat yıllarını Osmanlı toplumunun her bakımdan mükemmel biçimde işlediği, kanun ve adaletin geçerli olduğu bir dönem olarak tasvir etmiştir. Kanuni sonrası dönem ise rüşvet, adaletsizlik ve düzensizliğin yaygın olduğu bir dönem olarak anlatılmaktadır. TOPIC: Çözüm Arayışları ve Layihalarda Osmanlı SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Osmanlı Devleti'nde XVI. yüzyılın son çeyreğinden itibaren yaşanan çözülme ve değişim sürecinde devleti buhrandan kurtarmak için ne tür tedbirler alınmıştır? Answer: Nasihatname tarzında raporlar düzenlenmiştir. Question: Gelibolulu Mustafa Ali'nin layihasına göre Osmanlı Devleti'nde yaşanan olumsuzlukların en önemli nedeni nedir? Answer: Liyakat sahibi olmayan kişilerin yönetici olarak atanması </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Canlılar için yaşamsal bir öneme sahip olan asitler ve bazların yapılarını ve özelliklerini bilmemiz bizim için önemlidir. TOPIC: Asitler ve Bazlar SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Asitlerin ve bazların ortak bir özelliği nedir? Answer: Elektrik akımını iletebilirler </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: İki benzen halkasının bağlanmasıyla naftalin oluşmaktadır. C10H8 olarak formüle edilir. Süblimleşme özelliği gösterir ve zehirlidir. Keskin kokusu sayesinde güveleri ve böcekleri uzak tutar. TOPIC: Naftalin SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Naftalinin kimyasal formülü nedir? Answer: C10H8 </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Osmanlı Devleti, klasik dönemde toprağa dayalı bir ekonomik sistem uygulamıştır. Klasik dönemde fethedilen araziler miri arazi şekline getirilmiş ve tahriri yapıldıktan sonra kanunnamelerle koyulacak vergiler tespit edilmiştir. Osmanlı vergi sistemi, temelde örfi ve şeri olmak üzere iki kısma ayrılmıştır. Öşür, haraç ve cizye gibi şeri vergiler; ayni veya nakdi olarak tahsil edilmiştir. Örfi vergiler ise devletin gerekli gördüğü zamanlarda şeri kurallara dikkat edilerek halktan alınan vergilerdir. Ekonomik olarak sıkıntılar yaşayan Osmanlı büyük ordular kurmak, onları eğitmek ve uzun süren savaşlar nedeniyle nakde olan ihtiyaçları daha da artmış ve mukataalar iltizama verilmiştir. DETAY BİLGİ: Mukataa, devlete ait bir arazi veya gelirin bir bedel karşılığında kiraya verilmesi veya geçici olarak devredilmesidir. Böylelikle tımar sistemi yerine iltizam sistemi uygulanmaya başlanmıştır. İltizam sistemi; mukataaların belli bir bedel karşılığında özel teşebbüs tarafından işletilmesi sistemidir. Mukataaların iltizama verilmesi açık arttırma ile yapılır ve genel olarak üç yıllık süre ile verilirdi. İltizamı alanların önemli bir kısmı askeri sınıftan gelenlerden oluşurken bu şahısların yerini zamanla zengin tüccarlar ve tefeciler almaya başlamıştır. Devletin nakit ihtiyacının karşılanamaması nedeniyle mukataalar; üç yıllık değil, ömür boyu kiralanmaya başlanmıştır. Bu sisteme de malikane sistemi denilmiştir. Malikane sistemi ise sadece sahiplerine büyük zenginlikler kazandırmıştır. Malikane sistemi Sultan Abdülmecid tarafından 1840’ta resmen kaldırılmıştır. Osmanlı Devleti ekonomide dengenin sağlanması için başka yöntemlere de başvurmuştur. Örneğin; avarız vergisi, Osmanlı Devleti’nde XVI. yüzyılın sonlarında ihtiyaç halinde toplanan bir vergi olarak ortaya çıkmıştır. Avarız vergileri, artan hazine açıklarını kapatmada büyük bir paya sahip olmuştur. Osmanlı Devleti’nde savaşlara bağlı ekonomik sıkıntılar nedeniyle varlıklı kişilerden imdadiyye adı altında yardımlar toplanmaya başlanmıştır. Önceleri sefer masraflarını karşılamak için koyulan ve “imdad-ı seferiyye” adı verilen bu vergi, XVIII. yüzyıl sonlarından itibaren sürekli hale getirilmiştir. İmdadiyye vergisi, zamanla adeta bir varlık vergisine dönüşmüştür. TOPIC: Osmanlı Devleti’nde Ekonomik Tedbirler SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Osmanlı Devleti'nde klasik dönemde ekonomik sistem nasıl bir yapıya dayanmıştır? Answer: Toprağa dayalı Question: Osmanlı Devleti'nde iltizam sistemi nedir? Answer: Mukataaların belli bir bedel karşılığında özel teşebbüs tarafından işletilmesi Question: Osmanlı Devleti'nde malikane sistemi ne zaman resmen kaldırılmıştır? Answer: 1840 </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Türk edebiyatında eleştiri Cumhuriyet öncesi ve sonrası olarak 2 başlık altında toplanır. TOPIC: Türk Edebiyatında Eleştiri SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Türk edebiyatında eleştirinin ayrıldığı iki dönem hangileridir? Answer: Cumhuriyet öncesi ve sonrası </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Atomun kuantum modeli, günümüzdeki atom anlayışını yansıtan bir modellemedir. Buna göre elektronların konumu ve vektörel hızı birbirini bütünleyen ögelerdir. Bu sebeple birisini kesin olarak saptadığımız zaman diğeri belirsiz hale gelir. Yani bir elektronun kesin olarak konumu ve hızı aynı anda bilinemez.Atomun kuantum modeli, günümüzdeki atom anlayışını yansıtan bir modellemedir. Bu modellemeye göre elektronların konumu ve vektörel hızı birbirini bütünleyen ögelerdir. Bundan dolayı birisini kesin olarak saptadığımız zaman diğeri belirsiz hale gelir. Yani bir elektronun kesin olarak konumu ve hızı aynı anda bilinememektedir. Atomun kuantum modeline göre; elektronların çekirdek etrafında bulunma olasılığının en yüksek olduğu bölgeye orbital denir. Elektronların dağılımı, bulundukları enerji düzeyinin türü ve sayısı ile belirlenir. O halde elektronların atomda çekirdek etrafında hangi enerji düzeyinde bulunduğunu belirlemek için kuantum sayılarını bilmek gerekir. Bunlar sırasıyla aşağıdaki gibidir; Baş kuantum sayısı (n), Açısal momentum (ikincil) kuantum sayısı (l), Manyetik kuantum sayısı (m), Spin kuantum sayısı (s) TOPIC: atomun kuantum modeli SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Atomun kuantum modeline göre elektronların çekirdek etrafında bulunma olasılığının en yüksek olduğu bölgeye ne ad verilir? Answer: Orbital </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Dünya’daki en önemli bor madenleri Türkiye’dedir.Eski göl tabanlarında ve tortul depolar içerisinde bulunur.Isıya dayanıklı cam gereçlerde, fotoğrafçılıkta, ilaç yapımında, boyada, çimento sanayisinde, jet – roket yakıtlarında, uzay araçları yapımında, nükleer reaktörlerde, porselenlerde kullanılır.Eskişehir-Kırka, Balıkesir-Bigadiç, Bursa-Kestelek, Kütahya-Emet’de çıkarılır ve fabrikaları da buralarda bulunur. TOPIC: Bor SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Türkiye'deki en önemli bor madenleri hangi alanlarda kullanılmaktadır? Answer: Isıya dayanıklı cam gereçler, fotoğrafçılık, ilaç yapımı Question: Türkiye'de bor madenleri hangi şehirlerde çıkarılmaktadır? Answer: Eskişehir-Kırka, Balıkesir-Bigadiç, Bursa-Kestelek, Kütahya-Emet Question: Bor madenleri neden önemlidir? Answer: Isıya dayanıklı cam gereçler, nükleer reaktörler, uzay araçları yapımı gibi birçok alanda kullanıldıkları için </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: 1 m3 havada bulunan nem miktarının, aynı havanın taşıyabileceği nem miktarı oranına bağıl nem denir. Kısacası; mutlak nemin maksimum neme oranı bağıl nemi verir. Bağıl nem yüzde (%) olarak ifade edilir. Bağıl nem, sıcaklık ile ters orantılıdır. Fakat bu kuralın geçerli olabilmesi için mutlak nem miktarının aynı kalması gerekmektedir.Bağıl nem %100’e ulaştığında havadaki nem açığı ortadan kalkar. Bu hava doymuş havadır.Bağıl nem oranının yüksek olması hissedilen sıcaklığı artırmaktadır.Bağıl nem; Ekvator ve çevresi (TAB), 60° enlemlerinde okyanusların batı kıyıları (DAB ve okyanus akıntısı), kutuplar ve çevresinde (havanın soğuması nedeniyle) fazladır. Çöllerde ve karaların iç kesimlerinde ise azdır.Gün içerisinde sabah saatlerinde bağıl nem yüksektir. Çünkü en düşük sıcaklık sabah saatlerindedir. Yıl içerisinde ise Ekvatoral bölgelerde yıl boyunca, Muson ülkelerinde yazın, orta enlemlerde de kışın bağıl nem yüksektir. Bitki örtüsünün orman olduğu bölgelerde her zaman bağıl nem fazladır. Bağıl nem maksimum ve mutlak nemin bilinmediği durumlarda Kısacası; mutlak nemin maksimum neme oranı bağıl nemi verir. Bağıl nem yüzde (%) olarak ifade edilir. formülüyle de hesaplanabilir. Gün içerisinde hava kütlesinin sıcaklığına bağlı olarak hava kütlesinin nem tutma kapasitesi de değişiklik gösterir. Örneğin, 30oC’de 20gr nem tutma kapasitesine sahip bir hava kütlesinde 6,1gr nem tutulduğunda bağıl nem oranı %32 olacaktır. Aynı ortamda hava kütlesi günün ilerleyen saatlerinde soğudukça nem tutma kapasitesi düşmeye başlar (örneğin 20oC’de 10gr), ancak ortamda bulunan nem miktarı değişmeyeceği için 20oC’de bağıl nem oranı %61’e çıkacaktır. Ek Ders Notu: Bağıl Nem ile Hissedilen Sıcaklık İlişkisi TOPIC: Bağıl (Nispi) Nem SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Bağıl nem oranı ile sıcaklık arasındaki ilişki nasıldır? Answer: Ters orantılıdır Question: Bağıl nem oranının yüksek olduğu zamanlar genellikle hangisidir? Answer: Günün en soğuk saatleri </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Sarkıt/Dikit/Sütun= En çok Akdeniz Bölgesi’ndeki karstik mağaralarda rastlanır.Traverten= Denizli Pamukkale travertenleri Türkiye’deki en güzel örneğidir. Bunun yanısıra Antalya ve çevresinde, Türkmen Ovasında, Bursa’da, Silifke’de, Muradiye’de, Çekirge’de ve Gürlevik’te görülür. TOPIC: Türkiye’deki Karstik Arazilerin Oluşturduğu Birikim Şekilleri SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Türkiye'deki en ünlü travertenler hangi şehirde bulunur? Answer: Denizli </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Göçebe kültüre dayalı bir yaşam biçimi hakimdir.Totemcilikten Şamanizm, sonrasında Manihaizm ve Budizm gibi dinlere inanış söz konusudur.Kağanların mutlak güç ve üstün varlık oldukları inanışı yaygındır. Han, tigin, yabgu gibi unvanlar verilmiştir.Bu dönemde kullanılan Türkçe saf ve özgündür. Duygu ve düşüncelerin anlatımı akıcı, içten ve güçlü benzetmeler ile yapılmaktadır.Türkçe’nin lehçelere ayrılması bu dönemde gerçekleşmiştir. Göktürkçe ve Uygurca olarak bölünmüştür.En yaygın edebi tür şiirdir. Nazım birimi dörtlük, ölçüsü hece ölçüsü, uyak türü ise yarım uyaktır.Şiirler anonim özellik taşımaktadır.Milli bir edebiyattır. TOPIC: İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatının Özellikleri SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatında en yaygın edebi tür hangisidir? Answer: Şiir </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bir maddenin 1 molünün gram cinsinden kütlesine, o maddenin mol kütlesi denir ve M ile gösterilir. Mol kütlesinin birimi g/mol’dür. Bir elementin bir atomunun gram olarak kütlesi yani gerçek kütlesi; formülüyle bulunur. Molekül yapılı bir element veya bileşiğinin 1 molünün gram olarak kütlesi de mol kütlesi olarak tanımlanır. Kimyasal hesaplamalarda temel birim; atom için atom kütlesi, moleküller için molekül kütlesi ve formül birimi için formül kütlesi olarak alınır. Örneğin; O2 molekülünün kütlesi 16.2=32 gramdır. Tek bir oksijen atomunun kütlesi ise oksijen molekülünün kütlesinin Avogadro sayısına bölümüyle bulunur. bağıntısıyla bulunur. yazılabilir. Bir maddenin belirli bir kütlesinin kaç mol olduğu , verilen kütlenin, mol kütlesine bölümü ile bulur. 🧪Örnek: Fe:56, S:32, O:16 olduğuna göre Fe2(SO4)3‘ ın mol kütlesi;2 mol Fe atomu = 2.56=112 g3 mol S atomu = 3.32 = 96 g12 mol O atomu = 12.16 =192 gFe2(SO4)3 = 400 g/mol bulunur. 🧪Örnek: MgCl2 ve (NH4)3 PO4 bileşiklerinin mol kütlelerini bulal TOPIC: Molekül Kütlesi ve Mol Kütlesi SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Bir elementin bir atomunun gram cinsinden gerçek kütlesi nasıl bulunur? Answer: Oksijen molekülünün kütlesinin Avogadro sayısına bölümüyle Question: Fe2(SO4)3 bileşiğinin mol kütlesi kaç g/mol'dür? Answer: 400 g/mol </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Akyuvarlar: Savunma hücreleridir. Lökosit diye de isimlendirilir. Vücutta enfeksiyon olduğunda akyuvar sayısı artar. Kemik iliği ve lenf bezlerinde üretilen akyuvarların çekirdekleri ve organelleri bulunur. Yalancı ayaklar oluşturarak aktif yer değiştirebilir. Akyuvarlar granüllü ve granülsüz olmak üzere ikiye ayrılır. Nötrofil: Granüllü bir akyuvar hücresidir. Yaşam süreleri çok kısa olan nötrofiller (ortalama olarak bir günden az) kemik iliğinde üretililer. Fagositoz yaparlar. Özellikle organizmayı mikroorganizmaların istilasından korurlar. Koruma sırasında sağlıklı hücrelerin yok olmasına da neden olabilirler. Eozinofil: Parazitlerce oluşturulan enfeksiyonlarla savaşırlar. Parazitlerin dış duvarına yapışarak enzim salgılar ve parazitlerin parçalanması sağlanır. Granüllü akyuvar çeşididir. Bazofil: Kandaki akyuvarların yaklaşık %0.4’ünü oluştururlar. Granüllü akyuvar sınıfına girer. Fagositoz yapabilir. Bazofiller histamin ve heparin içerebilir veya ihtiyaç anında salgılayabilir. Monosit: Monositler vücuttaki akyuvarların yaklaşık %7’sini oluştururlar. Granülsüz akyuvar hücresidir. Kemik iliğinde yapıldıktan sonra kan dolaşımına geçer. Yaklaşık birkaç saat içinde kan dolaşımından çıkıp dokulara girer. Dokularda bulunan monositler ayrı makrofaj türlerine olgunlaşırlar (Makrofaj dokularda bulunan monositlere verilen addır; her tür dokunun kendine özgü makrofajları vardır). Monositlerin fagositoz özellikleri makrofaj haline geçtiklerinde (dokulara giriş yaptığında) çok daha güçlenir. Makrofaj: Makrofaj dokularda bulunan monositlere verilen addır; her tür dokunun kendine özgü makrofajları vardır. Lenfosit: Granülsüz bir akyuvar çeşididir. Kanda dolaşan akyuvarların yaklaşık olarak yarısını oluştururlar. B – Lenfosit, T- Lenfosit ve doğal katil hücreleri olmak üzere 3 çeşitte sınıflandırabiliriz. Kanda dolaşan lenfositlerin ortalama %80’ini T hücre, %10’unu B hücre geri kalan %10’unu ise doğal katil hücreler oluşturmaktadır. B – Lenfosit: Gelişimini; fetüs döneminde karaciğerde, doğumdan sonraki dönemde kemik iliğinde tamamlayan lenfositlere denir. Bu lenfosit türü uyarıldıktan sonra antikor üretimine başlar.T – Lenfosit: Gelişimini; timüs bezinde tamamlayan lenfositlere denir. Hücresel bağışıklıktan sorumludurlar. Ayrıca B lenfositlerin aktivasyonunda görev alırlar.Doğal Katil Hücreleri: Doğal katil hücreleri; kemik iliğinde yapılırlar, kan, kemik iliği veya dalakta bulunurlar. Doğal bağışıklığın bir parçasını oluşturan doğal öldürücü hücrelerin uyarılmaya ihtiyaçları yoktur. Mikropları direkt saldırarak imhā etmek yerine virüsler tarafından enfekte edilmiş vücut hücrelerine veya kanser hücrelerine saldırırlar. Doğal katil hücreleri fagositoz yapmazlar. Bunun yerine, saldırdıkları hücrenin zarını zayıflatıp su ve iyonların hücrenin içine girmesini sağlarlar. Artan basınç nedeniyle saldırılan hücre parçalanır.KISA NOT: Fagositoz yapabilen hücre türleri; bazofil, nötrofil, monosit ve monositlerin bir türü olan makrofajlardır. Antikor: Bağışıklık sistemi tarafından organizmaya giren organik maddelere karşı geliştirilen glikoprotein molekülüdür. Antikorun salgılanmasına sebep olan (lenfositler tarafından “organizmaya yabancı” olarak tespit edilen) maddelere antijen denir. Her antikor kendisine has bir mikrop (vb) türüne karşı etkilidir. Bazı antikorlar, mikrobu çökeltir; bazıları birbirine yapıştırarak etkisizleştirir; bazıları ise mikrobu eritir. TOPIC: Bağışıklık Sistemi Temel Kavramları SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Akyuvarların enfeksiyonla savaşırken arttığı doğru mudur? Answer: Evet Question: Hangisi granülsüz akyuvar çeşididir? Answer: Monosit Question: Lenfositlerin kaç çeşidi vardır? Answer: 3 Question: Antikorlar neye karşı geliştirilmiş moleküllerdir? Answer: Organik maddelere </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Aynı kap içerisinde birden fazla farklı gaz bulunabilir. Bu gazların yapacakları basınçlar gazların cinsine bağlı değildir. Kaba uygulanan basınç kaptaki toplam gazın mol sayısına bağlıdır. İdeal gazlar bir birini etkilemediği için her birinin kendi mol sayısına göre kaba uyguladığı basınca o gazın kısmi basıncı denir. Kısmi basınç doğrudan ölçülememektedir. Doğrudan ölçülebilen değer toplam basınçtır. Kısmi basıncı hesaplamak için; Ölçülmek istenen kısmi basıncı oluşturan gazın mol sayısı toplam mol sayısına oranlanır. (Mol kesri, genellikle X ile gösterilir) Elde edilen oran toplam basınç ile çarpılır ve kısmi basınç hesaplanmış olur. Gaz karışımında bir gazın mol sayısının toplam mol sayısına oranına da mol kesri denir. nxnT=X (Mol Kesri)nxnT=X (Mol Kesri) Bir gaz karışımında mol kesirlerinin toplamı 1 dir. TOPIC: Gaz Karışımları SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Gaz karışımlarında bir gazın kısmi basıncını hesaplamak için hangi yöntem kullanılır? Answer: Ölçülmek istenen gazın mol sayısının toplam mol sayısına oranı toplam basınç ile çarpılır. </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Kök Türk Hakanlığı’nın batıdaki kalabalık boylarından biri olarak İli Nehri dolaylarında yaşamıştır.Köktürklerin bir kolu durumunda iken bağımsız olmuşlardır.Maveraünnehir bölgesinde İslam ordularına engel olmuşlardır.Bağa Tarkan döneminde kendi adlarına para bastırmışlardır. TOPIC: Türgişler SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Türgişler hangi nehir dolaylarında yaşamıştır? Answer: İli Nehri Question: Türgişler ne zaman bağımsız bir devlet haline gelmiştir? Answer: Kök Türk Hakanlığı'ndan sonra </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bitkilerde 2 çeşit taşınma gerçekleşir. Bunlar; ksilemde (ve diğer yapılarda) madde taşınması ve floemde organik madde taşınmasıdır. Floem: Soymuk borular olarak da bilinir, fotosentez sonucu üretilen organik maddeleri yeni sürgün oluşumunda kullanmak üzere veya depo organlarında biriktirmek üzere ileten borucuklar. Tek sıra halinde üst üste dizilmiş canlı hücrelerden oluşur. Floem oluşurken hücrelerin ara çeperleri tamamen erimediğinden, yer yer delikler oluşur. Floemde fotosentez ürünleri bitkinin diğer organlarına taşınır. Bazı bitkilerin köklerinde sentezlenen amino asitler de yaprak ve diğer organlara taşınır. Floemde madde taşınması çift yönlüdür. Hücreler arası çeperler ksileme göre daha az eridiğinden ksilemdeki taşınmadan daha yavaştır. Ksilem: Odun boruları olarak da bilinir, bitkilerde inorganik maddelerin (su, mineraller vb.) taşınmasını sağlayan yapıdır. Cansız hücrelerden oluşurlar. Bölünür (meristem) doku hücreleri üst üste gelerek zamanla çekirdek ve sitoplazmalarını kaybeder. Hücreler arasındaki enine zarlar eriyerek kaybolur. Böylece, ince bir boru şeklindeki odun boruları oluşur. Ksilem demetler halinde bulunur. Ksilemde taşınma, aşağıdan yukarıya doğru tek yönlüdür. TOPIC: Bitkilerde Taşıma SUBJECT: Biyoloji [/INST] Question: Ksilemde taşınma yönü nasıldır? Answer: Aşağıdan yukarıya </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: İstanbul’da İngilizlerin desteği ile kurulmuştur. Bu cemiyetin amacı; bağımsız bir Kürt devleti kurmaktır. TOPIC: Kürt Teali Cemiyeti SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Kürt Teali Cemiyeti hangi devletin desteğiyle İstanbul'da kurulmuştur? Answer: İngiltere </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Hormonlar, bitkiler tarafından çok düşük yoğunlukta üretilir. Bitkilerde üretilen hormonları laboratuvar ortamında da üretebiliriz. Bitkisel hormonlar; bitkinin aktif büyüme gösteren kök ve gövde uçlarından, meyvelerinden ve genç yapraklardan sentezlenir. Bu hormonlar belirli hücreler için sentezlenmiştir ve hedef hücrenin alıcı molekülleri (glikoprotein zar) ile uyuştukları zaman aktif olurlar. Hormonlar aktif oldukları bölgede pek çok olayı etkiler. Oksinler: Bitkilerin özellikle büyüme bölgesindeki hücrelerinden sentezlenir. Üretildiği hücrelerden köklere taşınır. Oksin hormonu; hücreyi, hücre çeperinin içine asit salgınlaması için uyarır. Hücre çeperinin içine asit salgılanınca hücre çeperi gevşer. Böylece hücre çeperinin içindeki hücre büyür. Oksin hormonu aynı zamanda hücre bölünmesini hızlandırır ve bitkinin ışığa yönelmesini sağlar. Bitkilerin kültür ortamında köklendirilmesinde sıkça oksin hormonundan yararlanılır. Ayrıca oksin hormonu, bitkinin çiçek açma gibi önemli işlevleri yapmasına yardımcı olur. Sitokinin: Bitki köklerinde sentezlenir ve ksilemlerle diğer organlara taşınır. Kök büyümesi ve farklılaşmasını etkiler. Hücre bölünmesini ve büyümeyi teşvik eder. Bitkide yaşlanmayı geciktirir. Giberellin: Gövdenin uzamasını, yaprakların büyümesini uyaran hormondur. Ayrıca çiçeklenmeyi, çimlenmeyi uyarır. Tohum ve tomurcukların uyku halini (dormansi) sonlandırır. Giberellin hormonu tarımda çok sık kullanılır. Çekirdeksiz üzümlerin sap uzunluğunu artırarak salkımın seyrelmesini ve üzüm tanelerinin büyümesini sağlar. Etilen: Bitkilerin stresli anlarında salgılanır. Bu stresli durumlara; su baskını, enfeksiyon veya kuraklık örnek verilebilir. Etilen aynı zamanda meyve olgunlaşması sırasında da salgılanır. Etilen meyvelerde tatlanma ve olgunlaşma sağlar. Ancak olgunlaşma bittikten sonra etilen üretimi devam ederse meyve çürür. Etilen bir gazdır. Bu yüzden meyve bahçesindeki diğer bitkilerde etilen hormonundan etkilenir. Absisik Asit: Yaprak, gövde, kök ve yeşil meyvelerde üretilir. Uyku halindeki tohum ve tomurcuğun uyku halinin (dormansi) devam etmesini sağlar. Büyümeyi engeller. Su azlığında stomaların kapanmasını sağlar. TOPIC: Hormonların Etkisi SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Bitkilerde oksin hormonunun üretildiği bölge neresidir? Answer: Büyüme bölgesindeki hücreler Question: Sitokinin hormonunun bitkideki ana etkisi nedir? Answer: Hücre bölünmesini ve büyümeyi teşvik eder </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: 1821’de Filiki Eterya adıyla Yunan isyanını Patrikhane ile birlikte çıkaran cemiyettir. Daha sonra Etniki Eterya adını almıştır. Ateşkes Anlaşması Dönemi’nde Batı Anadolu’da Rum nüfusunun artırılması ve Trabzon dolaylarında Pontus Rum Devleti’nin kurulması için çalışmıştır. TOPIC: Etniki Eterya SUBJECT: Tarih [/INST] Question: 1821'de Yunan isyanını çıkaran ve daha sonra Etniki Eterya adını alan cemiyet hangisidir? Answer: Filiki Eterya </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: – Kongreye Mustafa Kemal başta olmak üzere Konya, Uşak ve Nazilli Müdafaa-i Hukuk Derneği temsilcileri katılmıştır. – Afyon Kongresi sonunda daha önceki kongrelerde sözü edilen otonomi tezi reddedilmiş ve TBMM egemenliği kabul edilmiştir. – Afyon Kongresi Batı Anadolu kongreler sisteminin sonuncusudur. TOPIC: Afyon Kongresi (2 ağustos 1920) SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Afyon Kongresi sonunda hangi tez reddedilmiştir? Answer: Otonomi tezi Question: Afyon Kongresi, Batı Anadolu kongreler sisteminin kaçıncı ve sonuncusu olarak kabul edilir? Answer: Sonuncusu </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Mustafa Kemal, meclisin işgalcilerin kontrolündeki İstanbul’da değil, Anadolu’nun güvenli bir yerinde toplanmasını istemiştir. Fakat meclis İstanbul’da toplanmıştır. Bunun üzerine İtilaf devletleri İstanbul’u işgal etmiş ve Mebusan Meclisini basarak Milli Mücadele yanlısı milletvekillerini tutuklamışlardır. Bu durumda Mebusan Meclisi çalışamaz hale gelmiş ve kapatılmıştır. İstanbul’un işgalinin ardından yaşananlar Mustafa Kemal’i haklı çıkarmıştır. Mustafa Kemal, 19 Mart 1919’da illere ve kolordu komutanlarına bir genelge göndermiş ve olağanüstü yetkilere sahip bir meclisin Ankara’da toplanacağını bildirmiştir. Bunun içinde on beş gün süre ile seçimlerin yapılmasını ve milletvekillerinin belirlenmesini istemiştir. İşgal altındaki İstanbul’dan kaçmayı başararak Ankara’ya gelebilen Mebusan Meclisi üyelerinin de yeni meclisin doğal üyesi olduğunu belirtmiştir. Büyük Millet Meclisi, 23 Nisan 1920 Cuma günü, milletvekillerinin Hacı Bayram Cami’nde halkla beraber cuma namazını kılmalarının ardından açılmıştır. 115 milletvekilinin katıldığı ilk gün toplantısına en yaşlı üye sıfatıyla, Sinop Milletvekili Şerif Bey başkanlık yapmıştır. 24 Nisan 1920 tarihinde yapılan toplantıda ise Mustafa Kemal, meclis başkanı seçilmiştir. Mustafa Kemal aynı gün, meclisin yetkileri ve işleyişi ile ilgili görüşlerini bir önerge şeklinde sunmuş ve bunlar Meclis tarafından 1 numaralı kararlar olarak kabul edilmiştir. Meclis’te kabul edilen “1 No.lu Kararlar”; Hükümet kurmak zorunludur. Geçici olarak bir hükümet başkanı tanımak ya da bir padişah vekili ortaya koymak uygun değildir. Büyük Millet Meclisinin üstünde bir güç yoktur. Büyük Millet Meclisi, yasama ve yürütme yetkilerini kendinde toplamıştır. Mecliste seçilecek ve vekil olarak görevlendirilecek bir kurul hükümet işlerine bakar. Meclis başkanı bu kurulun da başkanıdır. Padişah ve Halife baskı ve zordan kurtulduğu zaman Meclisin düzenleyeceği yasal ilkeler içinde durumunu alır. Büyük Millet Meclisi’nin açılmasıyla milli egemenliğe dayalı, tam bağımsızlığı hedefleyen yeni bir devlet kurulmuştur. Osmanlı Parlamentosunun aksine azınlık temsilcilerinin olmadığı bu meclis, milli bir nitelik taşımıştır. Kurtuluş mücadelesini yürüten ve başarıya ulaştıran bu I. Büyük Millet Meclisi, hem yeni bir devlet kurması hem yeni bir anayasa kabul etmesi nedeniyle, kurucu meclis özelliği de taşımaktadır. Birinci meclis, savaş koşullarında kararların hızlı alınıp uygulanmasını sağlamak amacıyla güçler birliği ilkesini benimsemiştir. Olağanüstü yetkilere sahip olarak açılan Büyük Millet Meclisinin adının başına “Türkiye” sözcüğünün getirilmesi, meclisin açılışından “9,5” ay sonra, 8 Şubat 1921’de yapılan Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile olmuştur. TOPIC: buyuk millet meclisinin acilmasi 23 nisan 1920 SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Büyük Millet Meclisi'nin ilk toplantısı hangi tarihte gerçekleşmiştir? Answer: 23 Nisan 1920 Question: Büyük Millet Meclisi'nin açılmasının ardından Meclis'in üzerinde bir güç olup olmadığına dair karar nedir? Answer: Büyük Millet Meclisi'nin üstünde bir güç yoktur. Question: Büyük Millet Meclisi'nin adının başına 'Türkiye' sözcüğünün getirilmesi ne zaman gerçekleşmiştir? Answer: 8 Şubat 1921 </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: İki veya daha fazla maddenin özelliklerini kaybetmeden fiziksel yöntemlerle ayrılabilecek biçimde (kimyasal özelliklerini kaybetmeden) bir araya gelmesi ile oluşan madde topluluğuna karışım denir. Karışımı oluşturan maddelere bileşen denir. Bileşenler her oranda karıştırılabilir. Hava, çeşme suyu, salata, deodorant, çay, toprak, ketçap, duman, sis gibi maddeler karışımlara örnektir. Karışımlar dış görünüşleri baz alınarak homojen veya heterojen karışımlar olmak üzere ikiye ayrılır. TOPIC: Karışımlar SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Karışımları oluşturan maddelere ne ad verilir? Answer: Bileşen </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bir popülasyonun bölgeye dağılımı çeşitli şekillerde olabilir. Örneğin aşağıdaki görseldeki gibi; kümeli dağılım, düzenli dağılım veya rastgele dağılım olabilir. TOPIC: Popülasyon Dağılımı SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Bir popülasyonun bölgeye nasıl dağılabileceğini en iyi açıklayan seçenek hangisidir? Answer: Kümeli, düzenli veya rastgele </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Seramik, porselen ve fayans üretiminde ana madde; kil, kaolin, feldspat ve kuvars kumudur. İhracat ürünleri arasında seramik sanayisinin ürünleri de bulunmaktadır.Çanakkale, Bozüyük, Bilecik, Kütahya, İstanbul, İzmir ve Eskişehir’de fabrikaları bulunmaktadır. TOPIC: Seramik Sanayisi SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Seramik üretiminde ana madde olarak kullanılan mineraller hangileridir? Answer: Kil, kaolin, feldspat ve kuvars kumu Question: Türkiye'de seramik sanayisi için önemli üretim merkezleri arasında yer almayan şehir hangisidir? Answer: Ankara Question: Seramik, porselen ve fayans üretiminde kullanılan ana maddelerden biri değil midir? Answer: Alüminyum </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: X kromozomlarında taşınan genlerde; kırmızı-yeşil renk körlüğü, hemofili ve kas distrofisi gibi hastalıklar bulunur. Bu hastalıklar, X kromozomunda bulunan çekinik genlerle aktarıldığı için erkek bireylerde görülme sıklığı daha fazladır. X kromozomunda çekinik (Xr) olarak aktarılır. Dişi bireylerde, iki tane X kromozomu bulunduğundan, dişilerde bu hastalığın ortaya çıkması için iki kromozomunda çekinik olması gerekir. Erkek bireylerde ise, bir tane X kromozomu bulunduğundan, bir tane bu hastalık bakımından çekinik kromozomun olması yeterlidir. Ayrıca bu durum; Kız çocuğu renk körü ise babasının da kesinlikle renk körü olduğuErkek çocuk renk körü ise annesinde en az bir tane çekinik renk körü geni olduğu Şeklinde bir ipucuna sahip olmamızı sağlar. Soyağacı problemlerinde bu özellikler çok sık kullanılır. Kanın pıhtılaşması için gerekli bir proteinin eksikliğinde ortaya çıkar. Aynı kırmızı – yeşil renk körlüğündeki gibi X kromozomunda çekinik (Xh) olarak taşınır. Yukarıda bahsettiğimiz 2 kural bu kalıtsal hastalıkta da geçerlidir. Ek Not: İnsanda distrofin adlı bir kas proteininin yokluğundan kaynaklı, kasların gittikçe zayıflaması ve uyumlu çalışmamasıyla kendini gösteren bir hastalıktır. Bu proteinin oluşmasını sağlayan genin X kromozomu üzerinde çekinik olarak taşındığı keşfedilmiştir. Bu hastalık türünde de yukarıda değinilen kurallar geçerlidir. TOPIC: İnsanda X Kromozomuna Bağlı Çekinik Alellerin Kalıtımı SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: X kromozomuna bağlı çekinik alellerin kalıtımında, erkek bireylerde hastalıkların görülme sıklığı neden daha fazladır? Answer: Erkeklerde bir X kromozomu bulunur ve bu yeterlidir. Question: Kırmızı-yeşil renk körlüğü kalıtımında, kız çocuğunun renk körü olabilmesi için hangisi gereklidir? Answer: Babasının renk körü olması. </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Bu bakış açısında anlatıcı bir “yansıtıcı” konumundadır. Anlatıcı, olay örgüsünde olup bitenleri sadece izler veya gözlemler sonrasında bu gözlemlerini/izlemlerini tarafsız bir şekilde okuyucuya aktarır. Diğer bakış açılarına göre burada anlatıcı çok daha az bilgilidir yani kahramanların ruh hallerini veya olay örgüsündeki geçmiş veya geleceği bilemezler. TOPIC: Gözlemci Bakış Açısı SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Gözlemci bakış açısında anlatıcının temel özelliği nedir? Answer: Olayları ve karakterleri tarafsız bir şekilde yansıtması </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Kimyasal değişime uğrayan maddeler, yeni kimyasal özellikli yeni maddeler oluşturur. Yani kimyasal değişime uğrayarak yeni kimyasal özellikte maddelere dönüşürler. Kimyasal değişime, kimyasal tepkime veya kimyasal reaksiyon denir. Örneğin suyun içerisine elektrik verilmesiyle su iki farklı maddeye, hidrojene ve oksijene ayrışır. Bu kimyasal değişime bir örnektir. TOPIC: Kimyasal Değişimler SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Kimyasal değişimler sonucunda ne oluşur? Answer: Yeni kimyasal özellikli maddeler </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Fütürizm, 20.yüzyıl’da Birinci Dünya Savaşı başlamadan ortaya çıkan makine ve hızı edebiyata taşıyan bir akımdır. Bu akımdaki yazarlar geçmişten kopmayı, yeniliği ve değişikliği ilke olarak benimsemişlerdir. Geleceği makineleştiren şeyin sanat olduğuna inanırlarBu akımı 20.yüzyıl’ın başlarında Marinetti kurmuştur.Geçmişe ait olan anlatım biçim ve teknikleri bırakılmalı onun yerine yeni anlatım tekniklerinin kullanılmasını savunmuşlardır.Bu akımın dünya edebiyatındaki temsilcileri Marinetti ve Mayakovski’dir.Türk edebiyatındaki temsilcisi ise Nazım Hikmet’tir. TOPIC: Fütürizm (Gelecekçilik) SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Fütürizm akımını 20. yüzyılın başlarında kim kurmuştur? Answer: Marinetti </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: 3A, 4A, 5A, 6A, 7A ve 8A grupları bu blok türüne aittir. s-blokta helyum haricinde diğer elementler metaldir. Ancak p-blokta metal, ametal ve soygaz elementleri bulunur. Periyodik sistemde metalik özellik periyotlarda soldan sağa doğru azalırken ametalik özellik artar. Gruplarda bu değişim yukarıdan aşağıya doğru metalik özellik artarken ametalik özelliğin azalması şeklindedir. 3A grubu: Bu grup elementlerinin değerlik elektron sayıları 3’tür. Son yörüngelerindeki P orbitallerinde 1 elektron bulunur. Bu elementler toprak metalleri olarak adlandırılır. Grubun ilk elementi Bor (B) elementidir. Bu element yarı metal bir elementtir, H2O ve O2 ile tepkimeye girmez. Bileşiklerinde sadece (+3) değerlik alır. Grubun 2. Elemanı Alüminyum (Al) elementidir. Al amfoter bir metaldir, hem asitlerle hem de bazlarla tepkimeye girerek H2 gazı açığa çıkarır. Elektriksel iletkenliği çok yüksektir. Havaii hatlarda kullanılır. 3A grubu elementleri bileşiklerinde 3 elektron vererek (+3) yüklü katyon halinde bulunurlar. 4A grubu: 4A grubunda SC, “Si, 32Ge, SDSn, 52Pb ve ,MFI bulunur. * Değerlik elektronları sayısı 4 tür. Elektron dizilimindeki son katmanında 4 elektron bulunur. * C ametal, Si ve Ge yarı metal özelliği gösterirken diğerleri metal özelliği gösterir. 5A grubu: 5A grubunda ,N, 15P, 33As, 51Sb, 83Bi ve 115Mc bulunur. * Değerlik elektronları sayısı 5 tir. Elektron dizilimindeki son katmanında 5 elektron bulunur. * 7N ve 15P ametal, 33As ve 51Sb yarı metal özelliği gösterirken diğerleri metal özelliği gösterir. 6A grubu: 6A grubunda 8O, 16S, 34Se, 52Te, 84Po ve 116LV bulunur. * Değerlik elektronları sayısı 6 dır. Elektron dizilimindeki son katmanında 6 elektron bulunur. * Po ve Te yarı metal özelliği gösterirken diğerleri ametal özelliği gösterir. 7A grubu: 7A grubunda 9F, 17CI, 35Br, 53I, 85At, 117Ts bulunur. * Değerlik elektron sayıları 7 dir. 7A grubundaki elementler bileşiklerinde 1- ve bazı bileşiklerinde 1+, 3+, 5+, 7+ değerlik alabilirler. * En aktif ametallerdir. Bileşik yapmaya çok isteklidirler. Bu istekleri aynı grupta aşağı doğru inildikçe azalır. * Doğada F2, Cl2, Br2, I2, şeklinde moleküler halde bulunurlar. Oda koşullarında F2 ve CI2 gaz, Br2 sıvı I2 ve diğerleri katı haldedir. * Herbirinin kendine özgü bir rengi vardır ve zehirlidirler. 8A grubu: Bu elementler soygazlar olarak adlandırılırlar. Değerlik elektron sayıları 8’dir. Son yörüngelerindeki P orbitallerinde 6 elektron bulunur. Dolayısıyla kararlıdırlar. Bu elementler bileşik yapmaya yatkın değildirler, doğada tek atomlu gaz halinde bulunurlar. Bu elementlerden sadece Kr ve Xe elementlerinin özel koşullarda sınırlı sayıda bileşikleri oluşturulabilmiştir. TOPIC: p-blok Elementleri SUBJECT: Kimya [/INST] Question: 4A grubundaki elementlerin değerlik elektron sayısı kaçtır? Answer: 4 </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: NATO, 4 Nisan 1949’da 12 devletin katılımıyla kurulmuştur. Türkiye başlangıçta NATO’nun dışında kalmış fakat 1950 seçimleri sonucu iktidara gelen Demokrat Parti, NATO’ya katılma çalışmalarına hız vermiştir. NATO’ya katılma konusunda Kore Savaşı; Türkiye için önemli bir dönüm noktası olmuştur. Türkiye’nin NATO’ya kabul edilmesini sağlayan bir başka gelişme ise; SSCB’nin nükleer silah edinmesidir. 1949’da SSCB, atom silahına sahip olduğunu resmen açıklamıştır .ABD, SSCB’nin olası bir nükleer saldırısına karşılık verebilmek için SSCB’ye yakın bölgelerde askeri üslere ihtiyacı olduğunu düşünmüştür. Bunun için de Türkiye’nin NATO’ya alınmasını talep etmiştir. Yaşanan gelişmelerin sonucunca 15 Eylül 1951’de Kanada’daki Ottowa’da toplanan NATO Bakanlar Konseyi, oy birliğiyle Türkiye ve Yunanistan’ın NATO’ya üye olarak davet edilmesine karar vermiş, 22 Ekim 1951’de Türkiye ile Yunanistan’ın NATO’ya katılımını sağlayan protokol imzalanmıştır. TBMM, 18 Şubat 1952’de Kuzey Atlantik Antlaşması ve Protokolü’nü onaylayınca Türkiye NATO’ya resmen katılmıştır. TOPIC: Türkiye’nin NATO’ya Katılması SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Türkiye'nin NATO'ya katılmasında hangi olay dönüm noktası olarak kabul edilmiştir? Answer: Kore Savaşı </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Kurak ve yarı kurak bölgelerde, kil oranı yüksek topraklar bitkisel malzemeyle karıştırılarak kerpiç adı verilen malzeme elde edilir. Elde edilen bu kerpiçler ile evler inşa edilmektedir. Yağışın az ve sıcaklık farkının fazla olduğu bölgelerde bu tip evlerle karşılaşılır. Toprak meskenler dünyada karasal iklim bölgelerinde, Türkiye’de ise İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu’da yaygındır. TOPIC: Toprak Meskenler (Kerpiç) SUBJECT: Coğrafya [/INST] Question: Kerpiç yapımında kullanılan temel malzemeler nelerdir? Answer: Kil ve bitkisel malzeme </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Oğuzlar; 24 boydan meydana gelmiş en kalabalık Türk topluluğudur. Oğuzlar arasında İslamiyet XI. yüzyılda bir din haline gelmiştir. Oğuz boylarından Müslümanlığı kabul edenlere “Türkmen” adı da verilmiştir. Oğuzlar, Selçuk Bey önderliğinde yeni bir Müslüman Türk devleti olan Selçuklu Devleti’ni kurmuştur. Oğuzlar arasında İslamiyet’in yayılması ise Büyük Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey döneminde başlamıştır. Selçuklularla birlikte Türklerin Anadolu’ya hakim olması ve gittikçe İslamiyet’i yayması Hristiyan dünyasını rahatsız etmiş ve Haçlı Seferleri düzenlenmiştir. Selçuklular, Haçlılara karşı büyük başarılar göstermiştir. Büyük Selçuklu Devleti’nin parçalanması üzerine Türkiye Selçuklu Devleti, Anadolu’da bağımsızlığını kazanmıştır. Türkiye Selçukluları, Suriye ve Filistin’deki diğer Türk emirlikleriyle birlikte Haçlı Seferleri’ne karşı İslam dünyasını başarılı bir şekilde korumuştur. Doğudan gelen Moğol İstilası, Türkiye Selçuklu Devleti’nin parçalanmasına neden olmuş ve Anadolu’da birçok beylik ortaya çıkmıştır. Bu beyliklerden birisi olan Osmanlı Beyliği süratle gelişerek bir cihan devleti haline gelmiştir. Osmanlı Devleti, İslam dünyasının lideri olarak Avrupa’da İslam kültürünün yayılmasını sağlamıştır. Türklerin, İslam medeniyetinin gelişmesine de önemli katkıları olmuştur. Öğrencilere de maaş bağlanmış, onların istifade etmeleri için zengin kütüphaneler kurulmuştur. TOPIC: oguzlarin islamiyeti kabulu SUBJECT: Tarih [/INST] Question: Oğuzlar arasında İslamiyet'in XI. yüzyılda ne olarak kabul edildiği belirtilmiştir? Answer: Bir din Question: Selçukluların, Haçlı Seferleri'ne karşı gösterdiği tutum nasıl nitelendirilmiştir? Answer: Başarılı </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Aslında ünlem olmayan ama birilerine seslenirken veya duygularımızı ifade ederken kullandığımız kelimelerdir. Örnekler: Abla! Çabuk buraya gel.Şoför! Hemen arabayı durdur.Kardeşim! Bize iki çay getirir misin?Mehmet! Otobüs gidecek.Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın… Yansıma kelimeler de ünlem olarak kullanılabilir. Örnekler: Pat!Vın!Gıcır!Şırıl!Hışır!Zır!Çıt! TOPIC: Ünlem Gibi Kullanılan Kelimeler SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Ünlem olarak kullanılan yansıma kelimelerden hangisi bir sesi ifade eder? Answer: Gıcır! Question: Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın… cümlesinde kullanılan 'Dur yolcu!' ifadesi, hangi amaçla kullanılmıştır? Answer: Birini uyarı amaçlı </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Sarılık hastalığının bir çeşidine Hepatit B denir. Hepatite neden olan virüslerin; A, B, C, D ve E olarak adlandırılan çeşitleri mevcuttur.Bahsi geçen virüsler karaciğer hücrelerini enfekte ederek kanser, siroz gibi ciddi hastalıklara yol açar.Özellikle insanların toplu olarak bulunduğu, beslendiği yerlerde bu hastalığın bulaşma riski artmaktadır.Hepatit B virüsü vücuda girdikten sonra uzun bir kuluçka dönemi geçirir. Ortalama kuluçka süresi 40 ile 80 gün arasında değişmektedir.Virüs, karaciğer hücrelerini tahrip ederek fonksiyonlarını bozar. Bu hastalıktan korunmak için hijyen kurallarına uyulmalı ve aşı olunmalıdır. TOPIC: Hepatit B SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Hepatit B virüsünün ortalama kuluçka süresi kaç gündür? Answer: 40 ile 80 gün arası </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Efsaneler, insanların belirli olayların sırrını bilmemesi sonucunda o olayı abartarak efsaneleştirmesiyle oluşur. Efsaneler ağızdan ağza yayılmış ve efsanelerin oluşumunda belirli kökler bulunmaktadır. Efsanelerin toplumsal olarak işlevleri bulunmaktadır. TOPIC: efsane turunun ozellikleri SUBJECT: Türk Dili ve Edebiyatı [/INST] Question: Efsaneler nasıl yayılmaktadır? Answer: Ağızdan ağza Question: Efsanelerin toplumsal olarak hangi işlevi bulunmaktadır? Answer: İşlevleri bulunmaktadır </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Aynı proton sayısına sahip tek tür atomlar topluluğuna element denir. Örneğin O2 elementi oksijeni simgeler. Elementler saf ve homojenlerdir. Fiziksel veya kimyasal yöntemlerle daha basit bileşenlere parçalanamazlar. Belirli ayırt edici özellikleri vardır( erime noktası, kaynama noktası, yoğunluk gibi)Semboller ile gösterilirler.118 element vardır. Bunların 92 tanesi doğal, diğerleri yapaydır.Monoatomik elementler doğada tek atomlu halde bulunan elementlerdir. Soygazlar bu gruba girer. He,Ne,Ar,Kr bu tip elementlere birer örnektir.Diatomik elementler doğada ikili moleküller halinde bulunan elementlerdir. Cl₂, H₂, O₂, N₂ bu tip elementlere örneklerdir.Poliatomik elementler ise doğada ikiden fazla atom içeren moleküller halinde bulunan elementlerdir. S₈ ve O₃ bu tip elementlere örnektir.Elementlarin çoğu bileşiklerin kimyasal yöntemler ile ayrışması sonucu elde edilir. Elementleri sembolle göstermeyi ilk uygulayan kişi J.J.Berzelius’tur. Elementlerin monoatomik gösterimleri semboldür, moleküler gösterimleri formüldür. Örneğin Fe, Cu, Cl, Ne, Ag, K, P gibi gösterimler monoatomik gösterimdir ve semboldür. N2, Cl2, O2 gibi gösterimler ise formüldür. Aşağıdaki tabloda bazı elementlerin adları ve sembolleri verilmiştir. Elementler metal, ametal ve soygazlar olmak üzere 3 sınıfa ayrılır. Metaller; parlaktır, elektriği iletebilirler, metallere şekil verilebilir ve oda sıcaklığında genellikle (civa sıvı) katı halde bulunurlar.Ametaller; mattır, elektriği iletmez ve kırılgandırlar; oda sıcaklığında katı, sıvı veya gaz halde bulunabilirler.Soygazlar; oda sıcaklığında hepsi gaz halinde bulunur, kararlıdırlar, bileşik yapmazlar, Helyum, Neon, Argon, Kripton, Ksenon ve Radon olmak üzere altı tanedirler. TOPIC: Element Sembolleri ve Adları SUBJECT: Kimya [/INST] Question: Elementleri sembolle göstermeyi ilk uygulayan bilim insanı kimdir? Answer: J.J.Berzelius Question: Metallerin hangi özelliği onları ametal ve soygazlardan ayırır? Answer: Elektriği iletme </s>
<s>[INST] <<SYS>> You are a valuable assistant that generates Turkish questions derived from the given Turkish text. <</SYS>> Create questions in Turkish using the provided Turkish text, emphasizing the specified subject and topic. TEXT: Nükleik asitler, bütün canlı hücrelerde ve virüslerde bulunan, nükleotit birimlerden oluşmuş polimerlerdir. Nükleik asitler; protein sentezi sürecinin yönetilmesi,enerjinin üretilmesi,büyüme ve gelişmenin sağlanmasıcanlının üremesi gibi metabolik olayların gerçekleşmesini sağlar. Bu yönüyle incelendiğinde nükleik asitler yönetici moleküllerdir. En yaygın nükleik asitler deoksiribonükleik asit (DNA) ve ribonükleik asit (RNA)’dır. İnsan kromozomlarını oluşturan DNA milyonlarca nükleotitten oluşur. Nükleik asitler sayesinde genetik bilgi nesilden nesile geçer. Nükleik asitlerin yapı birimlerine nükleotit adı verilir. Bir nükleotidin yapısında azotlu organik baz, beş karbonlu şeker ve fosfat bulunur. Nükleotitler yapılarındaki azotlu organik baza göre isimlendirilir. Örneğin yapısında adenin “azotlu organik bazı” bulunan nükleotite; Adenin nükleotiti denir. TOPIC: Nükleik Asitler SUBJECT: biyoloji [/INST] Question: Nükleik asitlerin yapı birimleri olan nükleotitlerin yapısında hangileri bulunur? Answer: Azotlu organik baz, beş karbonlu şeker ve fosfat </s>