File size: 3,133 Bytes
6bd72a3 |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 |
Book,Page,LineNumber,Text
12,0022,001,เติม พึงเปลี่ยนใช้ให้พอเหมาะ เช่น อุ. ที่ ๕.
12,0022,002,อนึ่ง บทอุปมาลิงคัตถะโดยมาก อาจเป็นอุปมาวิเสสนะก็ได้อัน
12,0022,003,จักกล่าวในตอนที่ว่าด้วยบทคุณนาม เว้นแต่บ้างแห่ง เป็นได้และ
12,0022,004,เหมาะแต่เป็นอุปมาลิงคัตถะอย่างเดียว เช่น อุ. ที่ ๑ และที่ ๒.
12,0022,005,สยกัตตา
12,0022,006,<B>๒. เป็นผู้ทำเองให้พากย์ที่เป็นกัตตุวาจก เรียกชื่อว่า สยกตฺตา
12,0022,007,อุ. ปุตฺโต ชายติ.</B>
12,0022,008,<B>อธิบาย</B>: [๑] <B>สยกัตตา</B> หมายความว่า ผู้ทำเอง ในพากย์
12,0022,009,ที่เป็นกัตตุวาจก อุ. <B>ปุตฺโต ชายติ</B> (ในแบบ) 'บุตรย่อมเกิด' <B>ปุตฺโต</B>
12,0022,010,เป็น สยกัตตา ใน ชาติ เพราะเป็นผู้ทำคือเกิดเอง. <B>อุปสนฺโต
12,0022,011,สุขํ เสติ.</B> 'ผู้สงบรำงับย่อมอยู่เป็นสุข.'
12,0022,012,[ ๒ ] ในนามพากยางค์และคุณพากยางค์ หรือในประโยค
12,0022,013,ลิงคัตถะ ที่อาจเติมกิริยาว่ามีว่าเป็นเข้ามาคุมพากย์ได้ [มักเป็นโหติ ].
12,0022,014,ถ้าเติมเข้ามา บทประธานก็กลายเป็น สยกัตตา ไป อุ. <B> ลูขํ [ โหติ ]
12,0022,015,เม ทานํ. </B>
12,0022,016,[ ๓ ] บทกิริยากิตก์ที่ประกอบด้วย ตุํ ปัจจัยที่เป็น กัตตา เรียก
12,0022,017,ชื่อพิเศษกันว่า ตุมัตถกัตตา อุ:-
12,0022,018,๑) <B>ภิกฺขุนา นาม กายาทีนิ รกฺขิตุํ วฏฺฏติ.</B> [ ฉพฺพคฺคิย.
12,0022,019,๖/๑๙๐ ]. ธรรมดาว่า ภิกษุรักษากายทวารเป็นต้นย่อมควร.
12,0022,020,๒) <B>ยุตฺตํ ปน ตุมฺหากํ อปฺปมตฺตกํ อุทกํ นิสฺสาย
12,0022,021,อนคฺเฆ ขตฺติเย นาเสตุํ.</B> [าตกานํ กลหวูปสมน. ๖/๑๒๒ ]
|