File size: 3,166 Bytes
6bd72a3
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
Book,Page,LineNumber,Text

03,0128,001,อุปมาบุพพบทกัมมธารยะ  ไม่มีอุปมานุตตรบท.  ในสัททนีติ  ยกเอา

03,0128,002,อุปมาบุพพบท  เป็น  พหุพพิหิเสีย  แสดงแต่  อุปมานุตตรบท  ข้าพเจ้า

03,0128,003,เห็นควรจะมีทั้ง  ๒  อย่าง  จึงนำมารวมไว้เป็นหมวดเดียวกัน  เรียกว่า

03,0128,004,วิเสสโนปมบท.  

03,0128,005,อีกประการหนึ่ง  ในคัมภีร์ทั้งหลายกล่าวว่า  ทิคุสมาสมีบทหน้า

03,0128,006,เป็นประธาน  ถ้าเช่นนั้น  จะต้องแปลตรง ๆ ตามภาษาของเราว่า

03,0128,007,""" ทฺวิป ๒  บท ,  จตุทฺทิสา ๔  ทิศ  ท  ""  แต่ในฎีกาสัตถสารัตถชาลินี"

03,0128,008,"ชักเอาคำของอาจารย์อื่นมาแสดงไว้ว่า  "" ทิคุสมาส   มีอรรถแห่งบท"

03,0128,009,หน้าเป็นประธานอย่างไร. วตฺถุตฺตยํ  [ แปลตามนัยนี้ว่าวัตถุ ๓ ] ทิคุ

03,0128,010,มีอรรถแห่งบทหลังเป็นประธานอย่างไร. ติโลกํ   โลก  ๓  ที่แปลไว้

03,0128,011,ข้างต้นนั้น   ดูเหมือนเอาบทหลังเป็นประธาน  ตามแบบที่เคยเล่าเรียน

03,0128,012,ถึงอัพยยีภาวสมาส  ก็เหมือนกัน   ในคำภีร์ทั้งหลายว่า   มีอรรถแห่ง

03,0128,013,บทหน้าเป็นประธาน  ในฏีกาสัตถสารัตถชาลินี  ที่ชักเอาคำอาจารย์

03,0128,014,อื่นมาแสดงไว้นั้นว่า  มีทั้ง ๒ อย่างเหมือนทิคุสมาส.

03,0128,015,สมาสที่ใช้มากในหนังสือทั้งปวงอีกอย่างหนึ่ง  คือ

03,0128,016,""" สห  ปุตฺเตน  โย  วตฺตตี   ติ  สปุตฺโต  ปิตา  ชนใด  ย่อมเป็นไป"

03,0128,017,๑         ๒     ๓      ๔     ๕      ๖       ๗       ๓          ๔

03,0128,018,กับ   ด้วยบุตร   เหตุนั้น  [ โส  ชโน   ชนนั้น ]  ชื่อว่าเป็นไปกับด้วยบุตร

03,0128,019,๑           ๒           ๕

03,0128,020,[  คือ ] บิดา

03,0128,021,๗