41/410017.csv

Book,Page,LineNumber,Text
41,0017,001,และด้วยสามารถเพ่งชาติ  (คือกำเนิด)  ว่า  <B>มงฺคลํ</B><SUP>๑</SUP>   เหมือนความต่าง  
41,0017,002,กันแห่งวจนะ  อันท้าวสักกะทรงกระทำแล้วด้วยสามารถเพ่งประเภท
41,0017,003,และชาติในกึ่งคาถานี้ว่า :- 
41,0017,004,"<B>""ข้าแต่พระฤษีเจ้า  ขอพระองค์จงทรงเลือก"
41,0017,005,"พรเถิด,  หม่อนฉันจะถวายพร  ๘  ประการแก่"
41,0017,006,"พระองค์.<SUP>๒</SUP>""</B> "
41,0017,007,"ส่วนในอรรถกถา<SUP>๓</SUP>ท่านกล่าวว่า  ""พระผู้มีพระภาค  แม้อันเทพ-"
41,0017,008,"บุตรเชื้อเชิญเพื่อให้ตรัสมงคลอย่างหนึ่ง  ด้วยคำว่า  ""ขอพระองค์"
41,0017,009,"โปรดตรัสมงคลอันสูงสุด,""  ดังนี้  แต่ตรัสคาถาหนึ่ง ๓  มงคล  ดุจ"
41,0017,010,บุรุษผู้มีอัธยาศัยกว้างขวาง  เขาขอน้อย  ก็ให้มาก  ฉะนั้น.
41,0017,011,"[๑๔]  คาถานี้  ชื่อว่า  ปัฐยาวัตร,  สมดังที่ท่านกล่าวไว้ใน"
41,0017,012,คัมภีร์วุตโตทัย<SUP>๔</SUP>  ว่า :-
41,0017,013,"<B>""ปัฐยาวัตร  ท่านกล่าวไว้แล้ว ด้วย ช คณะ"
41,0017,014,"แต่หน้า  ๔  อักษร <SUP>๕</SUP>  ในบาทคู่ทั้งหลาย.""</B>"
41,0017,015,
41,0017,016,"๑.  มฺงคลํ  เป็นเอก.  เพราะเพ่งชาติ  คือกล่าวรวมทุก ๆ  อย่าง  มงฺคลานิ =  วเร,  มงฺคลํ = วรํ."
41,0017,017,๒.  มหาชาติ  กัณฑ์สักกบรรพ.    ๓. ปรมัตถโชติกา  ขุททกปาฐวัณณนา ๑๔๕.
41,0017,018,๔.  คัมภีร์นี้  ท่านสังฆรักขิตเป็นผู้แต่ง.   ๕.  ศัพท์ว่า  สินฺธุ  โดยปกติแปลว่าแม่น้ำ  หรือ
41,0017,019,แม่น้ำสินธุ  แต่ในตำราฉันท์พากย์มคธหรือสํสกฤต  ท่านใช้เป็นศัพท์แทนสังขยา  ในปกรณ์วชิรสาร
41,0017,020,เรียกว่า  โลกสัญญังกิตสังขยา   ในคณิตศาสตร์สํสกฤตเรียกว่าสังขยาสัญญา  ท่านอธิบายไว้ว่า
41,0017,021,โดยธรรมดามหาสมุทรมีสายเดียว  แต่โลกสังเกตกำหนดเอาเหลี่ยมเขาสุเมรุ ๔ ด้าน  เห็นเป็น
41,0017,022,๔  สาย  เพราะฉะนั้น  ศัพท์ที่แปลว่า  แม่น้ำ  เช่น  สมุทฺท  อณฺเณว  เป็นต้น  ในตำราฉันท์  จึง
41,0017,023,แปลว่า  ๔ อักษร.  แม้สังขยาอื่น ๆ  ก็มีนามศัพท์อย่างอื่น  ๆ  ใช้แทนเช่นเดียวกัน;