File size: 3,473 Bytes
6bd72a3
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
Book,Page,LineNumber,Text
09,0045,001,€านาทิอจฺฉินฺนาทิโก  (อุปสคฺโค  อุปสัค) มีการถอดยศและ
09,0045,002,ลดตำแหน่งมีตำแหน่งแห่งเสนาบดีเป็นต้น.
09,0045,003,ฉัฏฐีพหุพพิหิ  มีสมาสท้องดั่งแสดงมา.  
09,0045,004,ในข้อนี้  เมื่อแปลโดยพยัญชนะ ต้องแปลว่า  เป็นต้นติดต่อ
09,0045,005,กันอยู่  ๒ ครั้ง  เพราะมีอาทิศัพท์อยู่  ๒  ศัพท์  แต่ถ้าแปลเอาความท่าน
09,0045,006,นิยมให้แปลว่า อุปสัคมีการถอดยศและลดตำแหน่งมีอาทิว่าตำแหน่ง
09,0045,007,เสนาบดีเป็นต้น.
09,0045,008,สหบุพพบท พหุพพิหิ
09,0045,009,สมาสที่ใช้มาก  ในหนังสือทั้งปวงอีกอย่างหนึ่ง  คือสหบุพพบท
09,0045,010,พหุพพพิหิ. สมาสนี้ใช้ สห ศัพท์  เป็นบทหญ้า  มีรูปเป็นอัพยยีภาวะ
09,0045,011,แปลกแต่มีบทอื่นเป็นประธาน  และเป็นได้ ๓ ลิงค์  ไม่เป็นเฉพาะ
09,0045,012,นปุํสกลิงค์เหมือนในอัพยยีภาวะ  ฉะนั้นจึงเรียก  สหบุพพบท พหุพพิหิ
09,0045,013,แต่ในรูปวิเคราะห์ใช้อย่างอัพยยีภาวะ  คือใช้กิริยาอาขยาตเป็นเครื่อง
09,0045,014,ประกอบเนื้อความ ในรูปวิเคราะห์ให้ สห  ศัพท์ ซึ่งแปลว่า กับ และ
09,0045,015,บทนามที่จะต่อกับ สห  ศัพท์ใช้ประกอบตติยาวิภัตติ  ซึ่งจะต้องแปลว่า
09,0045,016,ด้วย...เมื่อเข้าสมาสแล้ว คงไว้แล้ว ส ที่ สห เข้ากับบทนามที่ประกอบ
09,0045,017,ตติยาวิภัตตินั้น กิริยาอาขยายก็ลบเสีย ท่านนิยมให้แปลว่า  เป็นไป
09,0045,018,กับด้วย..  ไม่ได้แปลว่า  มี เหมือนพหุพพิหิอื่น ๆ แต่ถึงอย่างนั้น
09,0045,019,เวลาแปลอย่างเอาความ คือแปลโดยอรรถท่านก็แปลว่า มีได้เหมือนกัน
09,0045,020,เช่นคำว่า  สธนํ  กุลํ  ตระกูลมีทรัพย์เป็นต้น ฉะนั้น  สมาสนี้   จึงอยู่ใน
09,0045,021,ประเภทพหุพพิหิด้วย.