text
stringlengths
88
1M
Başlığın diğer anlamları için Nokia (anlam ayrımı) sayfasına bakınız. Nokia CorporationEspoo'daki Nokia merkeziTipCorp.ISINNYSE: NOKEndüstriTelekomünikasyonİnternetBilgisayar programcılığıKuruluş12 Mayıs 1865 (158 yıl önce) (1865-05-12) Tampere, Finlandiya Büyük Dükalığıanonim Nokia (1871)KurucuKnut Fredrik Idestam, Leo MechelinGenel merkeziEspoo, Uusimaa, Espoo, Finlandiya[1]Hizmet alanlarıDünya çapındaÖnemli kişilerRisto Siilasmaa (Başkan) Pekka Lundmark (İcra Kur. Başkanı) Timo Ihamuotila (Mali işler başkanı)ÜrünNokia ürünleri listesiGelir €22,56 milyar (2018)Net gelir €-549 milyon (2018)Toplam varlık €39,52 milyar (2018)BölümleriNokia NetworksNokia TechnologiesAlt kuruluş(lar)Nokia Bell LabsAlcatel MobileAlcatel-LucentNGP CapitalNuage NetworksÖz kaynak €15,37 milyar (2018)Çalışan sayısı86,896 (2022)[2]Web sitesinokia.comDipnotlar / referanslar[1][3][4] Nokia Corporation[5] (Fince: Nokia Osakeyhtiö, Fince telaffuz: [ˈnokiɑ], Britanya İngilizcesi telaffuz: [ˈnɒkiə], Amerikan İngilizcesi telaffuz: [ˈnoʊkiə]), (NOKIA olarak stilize edilir) 1865'te kurulmuş Finlandiya merkezli çokuluslu bir bilgi teknolojileri, telekomünikasyon şirketidir. Nokia'nın merkezi, Helsinki büyük metropol bölgesinde Espoo, Uusimaa'da bulunmaktadır.[1] 2014'te Nokia, 120 ülkede 61.656 kişiyi istihdam etti, 150'den fazla ülkede iş yaptı ve yıllık gelirleri yaklaşık 12.73 milyar Euro olarak bildirildi.[4] Nokia, Helsinki Borsası ve New York Menkul Kıymetler Borsası'nda halka açık bir limited şirkettir.[6] Fortune Global 500'e göre 2013 yılında ölçülen gelirlere göre dünyanın 274üncü en büyük şirketidir ve Euro Stoxx 50 borsa endeksinin bir bileşenidir.[7][8] Şirket, esas olarak bir kâğıt hamuru fabrikası olarak kurulan 151 yıllık geçmişi boyunca çeşitli endüstrilere girmişti ve şu anda büyük ölçekli telekomünikasyon altyapıları ve teknoloji geliştirme ve lisanslamalar üzerine odaklanmaktadır.[9] Nokia, GSM ve LTE standartlarının geliştirilmesine yardımcı olmakla birlikte taşınabilir telefon endüstrisine önemli bir katkı sağlamış ve bir süre için dünyanın en büyük cep telefonu satıcısı olmuştur. Nokia'nın hakimiyeti Symbian platformu aracılığıyla akıllı telefon endüstrisine de uzanmış, ancak sonunda rakiplerinin gölgesinde kalmıştır. Nokia, gelecekteki akıllı telefonlarında yalnızca Windows Phone işletim sistemini kullanmak için 2011'de Microsoft'la bir anlaşmaya varmıştı. Cep telefonu işi, sonuçta toplamda 7,17 milyar dolar bir değerle Microsoft tarafından satın alındı.[10][11] Nokia'nın eski İcra kurulu başkanı Stephen Elop ve diğer bazı yöneticiler 25 Nisan 2014'te tamamlanan anlaşmanın bir parçası olarak Microsoft'un yeni Microsoft Mobile örgütlenmesine dahil oldu.[12] Cep telefonu satışlarından bu yana, Nokia, telekomünikasyon altyapısı işine ve HERE Haritalar bölümünün elden çıkarılması ve Alcatel-Lucent'in devralınmasıyla internet ağları üzerine daha fazla odaklanmaya 2016 yılında başlamıştır.[13][14] 8 Ocak 2017'de Çin pazarı için Nokia 6 isimli telefonu duyurdu. Telefona olan aşırı ilgi şirketin elini güçlendirdi ve şirket telefonu küresel olarak satışa sunacağını duyurdu. 26 Ocak 2017'de MWC'de 3 farklı orta segment akıllı telefon (3,5,6) ve efsane olarak kabul edilen 3310'un yenilenmiş halini tanıttı. Nokia, 2018'den beri dünyanın en büyük üçüncü şebeke ekipmanları üreticisidir.[15] Geçmişi[değiştir | kaynağı değiştir] 1865–1967[değiştir | kaynağı değiştir] Şirketin kökenleri, Güney Batı Finlandiya’nın, maden mühendisi Fredrik Idestam tarafından bir orman sanayi işletmesinin kurulduğu 1865 yılına kadar uzanmaktadır. 1868 yılında, Tampere yakınlarındaki Nokia kentinin yakınında kendisine ait olan ikinci bir kâğıt hamuru fabrikası kuruldu. 1871'de, Idestam, arkadaşı Leo Mechelin ile birlikte, ikinci bir kâğıt hamuru fabrikasından sonra Nokia diye bir şirket kurdu. İlerleyen 90 yıl boyunca, Nokia kendi başına elektrik üretimi gibi etkinliklerle birlikte bir orman ve enerji endüstrisi şirketi olacaktı. 1898 yılında başka bir yerde Finnish Rubber Works Ltd kurulmuş ve 1912 yılında Finnish Cable Works faaliyetine başlamıştır. Finnish Cable Works, telefon ve elektrik kablolarını üretirken Finnish Rubber Works, kaloşlar ve diğer kauçuk ürünlerini üretti; Nokia 1930'lu yıllardan başlayarak 1990'lı yılların başlarına kadar hem sivil hem de askeri kullanım için solunum maskeleri de hazırladı.[16] Bu iki şirketin ve Nokia’nın mülkiyeti yavaş yavaş birkaç kişinin eline geçmiştir. Son olarak 1967 yılında, üç şirket Nokia Corporation olarak birleşmiştir. Nokia'nın Başkanı ve CEO'su şu an Rajeev Suri'tur. 1967–1990[değiştir | kaynağı değiştir] 1960'larda Nokia tarafından üretilen tuvalet kağıdı ruloları, Vapriikki Merkez Müzesi, Tampere Nokia'nın Finlandiya'daki eski merkezi. Günümüzde Microsoft Talo olarak kullanılmaya devam etmektedir.. 1967'de üç şirket olan Nokia Aktiebolag (Nokia Şirketi), Suomen Kaapelitehdas ve Suomen Kumitehdas (Suomen Gummitehdas olarak yeniden adlandırıldı), modern iletişim şirketinin şu anki formu olan yeni Nokia Corporation'ı bir araya getirip oluşturdu. Nokia Corporation şu anda kauçuk, ormancılık, kablo, elektrik ve elektronik gibi pek çok endüstride etkinlik göstermektedir. 1970'lerde yeni kurulan konglomerat, ağ ve radyo endüstrisine girmeye başladı. Nokia, 1983'te Sanomalite M/90 iletişim cihazı ve 1960'lı yıllarda M61 gaz maskesi gibi Finlandiya'nın savunma kuvvetleri (Puolustusvoimat) için askeri teçhizatlar yapmaya başladı. Şirket ayrıca 1981'den 1991 yılına kadar Fujitsu Siemens'in öncülü olan MikroMikko (Nokia Veri bölümü tarafından) adı altında profesyonel mobil radyolar, telefon anahtarları, kondansatörler, kimyasallar ve kişisel bilgisayarlar üretmiştir. Nokia, 1979'da Nokia'nın gelecekteki cep telefonu bölümünün temellerini atan Mobira'yı yaratmak için televizyon yapımcısı Salora ile ortak girişimde bulundu. Televa Luxor'u da alarak telekomünikasyon ve tüketici elektronik piyasasındaki konumunu güçlendirdi. 1981'de Mobira, dünyanın ilk uluslararası hücresel şebekesi olan ve uluslararası dolaşıma izin veren ilk Nordic Mobile Telephone (NMT) hizmetini başlattı. Daha sonra 1982'de Mobira, Nokia'nın ilk cep telefonu olarak kabul edilebilen Mobira Senator (Talkman) araç telefonunu üretti. O sırada Nokia'nın cep telefonlarıyla hiçbir ilgisi yoktu ve yönetim kurulu cep telefonlarını "James Bond aygıtı" olarak nitelendiriyordu. Sadece Salo, Finlandiya merkezli Salora-Mobira'nın fikrinden kaynaklanmaktadır. 1987'de Fin Kablo İşleri, Helsinki fabrikasında kabloların üretimini durdurdu ve etkin bir şekilde alt şirketi bitirdi. Nokian Lastikleri (Nokian Renkaat), 1932'de Finnish Rubber Works birimi olarak kurulmuş olan bir lastik üreticisiydi ve 1988'de Nokia Corporation'dan ayrılmıştı. İki yıl sonra 1990'da Finlandiya Kauçuk İşleri takibe devam etti. Bu, Nokia Corporation'ın yalnızca iletişim odaklı olmasına izin verdi. 1992'de Jorma Ollila, icra kurulu başkanlığına başladı. ITT-Nokia televizyonu ITT-Nokia VHS ile birlikte (ITT-SEL). Mobira 800-NDB yönsüz radyofarı. Finlandiya Hava Kuvvetleri Müzesi'nde fotoğraflanmıştır. Eski Nokia MAC 8532 lazerli mesafe göstergesi Finlandiya kıyı topçuları tarafından kullanılmıştır. Finlandiya topçu tabur komutanlığı Hämeenlinna topçu müzesinde bir konteyner. Nokia topçu hesaplayıcısıyla birlikte atış kontrol memuru. Hämeenlinna topçu müzesinde LV 317M askeri radyosu. Nokia lisansı PRC-77 (-1177?) ve Sinyal amplifikatörü ile kuruldu. Helsinki, Finlandiya Teknoloji Müzesi'nde MikroMikko 4 TT m216 masaüstü bilgisayarı. 1987 yılında, Nokia, German Standard Elektrik Lorenz’in tüketici elektronik işletmesini ve parça üretim işinin bir kısmını ve Fransız tüketici elektronik şirketi Oceanic’i satın aldı. 1987 yılında, Nokia ayrıca, İsviçreli kablo makine şirketi Maillefer'i satın aldı. 1980'lerin sonlarında, Nokia, Ericsson'un veri sistemleri bölümünü satın alarak İskandinavya'daki en büyük bilgi teknolojisi şirketi haline geldi. 1989 yılında, Nokia, Hollandalı kablo şirketi NKF'yi satın alarak kablo sanayini Kıta Avrupası'na açtı. 1990–2014[değiştir | kaynağı değiştir] Mobira Cityman 450, 1985 Nokia E7 Communicator'ın (2011) yanındaki Nokia 9000 Communicator (1996) 1990'ların başından bu yana, Nokia bilgi teknolojisi ve temel sanayi faaliyetlerini ayırarak ana işi olan telekomünikasyon üzerinde yoğunlaşmaktadır. Nokia ve Siemens yüzde 50'şer ortaklı olarak telefon parçaları birimi bazında birleşme kararı aldılar ve yeni şirketin adı olarak Nokia Siemens Network 8 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. olacağı belirtildi. Nokia 1 Temmuz 2012'de Finlandiyadaki son fabrikasını kapatmıştır. 11 Şubat 2011'de Microsoft ile birlikte akıllı telefonlarında Windows Phone işletim sistemini kullanacağını açıkladı.[17] 2012'de akıllı telefon pazarında rakiplerine nazaran geride kalmasını mali sıkıntıyla ve kemer sıkma ile karşılayan firma[18] 2012'nin son çeyreğinde çıkacak Microsoft işletim sistemli akıllı telefonlarını çıkış ürünü olarak görmekte stratejilerini bu ürün gamına göre belirlemektedir.[19] 3 Eylül 2013 tarihinde, Microsoft tarafından Cihazlar ve Servisler birimini 7.2 milyar dolar karşılığında satın alınmıştır.[20] Bu satın almayla birlikte Nokia'nın 18 bin'i üretimde olmak üzere, 32 bin çalışanının da Microsoft tarafına geçeceği açıklandı. Mobil birimini Microsoft'a sattıktan sonra Lumia serisinden "Nokia" ibaresinin kaldırılacağı açıklandı. Yeni üretilen modellerde artık Nokia yerine Microsoft adını ve logosunu kullanacak.[21] 2014'ten günümüze[değiştir | kaynağı değiştir] 18 Kasım 2014 tarihinde Nokia Microsoft'tan bağımsız ilk tableti olan Nokia N1'i tanıttı. 29 Temmuz 2015 tarihinde Nokia OZO VR adını verdiği 8 kameralı sanal gerçeklik kamerasını tanıttı. 6 Ocak 2016 tarihinde Alcatel-Lucent Nokia bünyesine geçen Nokia, 14 Ocak 2016 tarihinde değişikliğinin temel nedeni olarak tek çatı altında toplamak gösterilmiş; Alcatel-Lucent kendisini feshederek Nokia ile birleşmiştir.[22] 19 Mayıs 2016 günü Microsoft Nokıa'dan aldığı mobil bölümünü ve patentlerini foxconn şirketine sattığını açıkladı. Aynı gün Nokia resmî sitesinden 2016 yılının son çeyreğinde bitecek olan marka kullanım yasağıyla beraber Fin şirketi HDM ile beraber marka ismini şirkete 10 seneliğine lisanslayarak akıllı telefon ve tablet piyasasına döneceğini açıkladı. Nokia bu telefon üretiminde pazarlama üretim alanında olmayacak ve sadece yönetimde bir koltuk ile müdahil olacak. Nokia N93 12 Temmuz 2016 tarihinde Nokia'nın sanal gerçeklik ve sağlık sektörüne gireceği iddia edildi. 2023 Yılında 11 Yıldır tedavülde olan İkonik Logolarını değiştirdi. Bu değişimi 2023 Dünya Mobil Kongresinde duyurdular.[23][24] İşletimler[değiştir | kaynağı değiştir] Nokia, Helsinki ve New York borsalarında işlem gören halka açık bir kuruluşdur.[6] Nokia, Finlandiya ekonomisinde çok büyük bir rol oynamıştır.[25][26] Finlandiya'da önemli bir işveren olarak çok sayıda yerel ortak ve taşeronlarla çalışır.[27] Nokia, Finlandiya'nın GSYİH'sına %1.6 katkıda bulunmuş ve 2006'da Finlandiya'nın ihracatının yaklaşık %16'sını oluşturmuştur.[28] Nokia şu anda dört işletim grubundan oluşuyor. Nokia Networks[değiştir | kaynağı değiştir] Nokia Networks daha önce Nokia Siemens Networks (NSN) ve Nokia Solutions and Networks (NSN) olarak bilinir ve merkezi Finlandiya'nın Espoo kentinde bulunan çok uluslu bir veri ağı ve telekomünikasyon donanımları şirketidir. 2011 gelirleri ile ölçülen dünyanın en büyük dördüncü telekom ekipmanı üreticisidir (Ericsson, Huawei ve Alcatel-Lucent'in ardından).[29] Yaklaşık 150 ülkede faaliyet göstermektedir.[30] NSN marka kimliği, Nokia (%50.1) ile Siemens (% 49.9) arasındaki ortak girişim olarak Şubat 2007'de Barselona'daki 3GSM Dünya Kongresi'nde başlatılmış, ancak şimdi Nokia'nın tamamına sahip olduğu bir yan kuruluşu olmuştur.[31] Operatörler ve servis sağlayıcılarına kablosuz ve sabit ağ altyapısı, iletişim ve ağ servis platformları ve profesyonel hizmetler sunmaktadır.[32] GSM, EDGE, 3G/W-CDMA, LTE ve WiMAX radyo erişim ağlarına; artan IP ve çoklu erişim yetenekleri ve hizmetleri ile çekirdek ağlara odaklanmaktadır. Temmuz 2013'te Nokia, Nokia Siemens Networks'teki tüm hisseleri 2,21 milyar ABD Doları tutarıyla satın alarak adını Nokia Networks olarak değiştirdi. Nokia Technologies[değiştir | kaynağı değiştir] Nokia Technologies, Nokia'nın teknoloji ve Nokia markasını geliştiren ve lisanslayan bir bölümüdür.[33] Nokia Technologies, görüntüleme, algılama, kablosuz bağlantı, güç yönetimi ve materyalleri ile IP lisans programı gibi diğer alanlarda bir geliştirme ekibinden oluşmaktadır. Üç laboratuvardan oluşur: Radyo Sistemleri Laboratuvarı, radyo erişimi, kablosuz yerel bağlantı ve radyo uygulamaları alanlarında; Media Technologies Laboratuvarı, çoklu ortam ve etkileşim alanlarında ve Sensör ve Malzeme Teknolojileri Laboratuvarı, gelişmiş algılama çözümleri, etkileşim yöntemleri, nanoteknoloji ve kuantum teknolojileri alanlarında çalışır. Nokia Technologies, Invent ile Nokia programı aracılığıyla gelişime halkın katılımını da sağlamaktadır.[34] Kasım 2014'te Nokia Technologies, ilk ürünü olan, Foxconn tarafından üretilen Nokia N1 Android 5.0 tablet bilgisayarını piyasaya sundu.[35] Temmuz 2015'te Nokia Technologies, gelişmiş içerik oluşturucuları için tasarlanan ve Finlandiya'nın Tampere kentinde geliştirilen OZO adlı bir VR kamera tanıttı. 8 eşzamanlı kapak alıcısı ve 8 mikrofon ile ürün stereoskopik 3D video ve mekansal ses yakalayabilir. Mayıs 2016'dan itibaren, Nokia Technologies araştırma ve geliştirme ekibi, HMD global tarafından yaratılan gelecek nesil Nokia markalı cihazların temelini oluşturmak için çalışmalar yürütmektedir. 31 Mayıs 2016'da Sayısal Sağlık birimi kuruldu. Nokia'nın satın aldığı Withings'in eski icra kurulu başkanı Cédric Hutchings tarafından yönetilmektedir.[36] 31 Ağustos 2016'da Ramzi Haidamus, Nokia Technologies başkanlığı görevinden istifa edeceğini açıkladı. Hâlen strateji ve iş geliştirme sorumlusu olan Brad Rodrigues, başkan vekili rolünü üstlenecektir.[37] Alcatel-Lucent[değiştir | kaynağı değiştir] Nokia, Alcatel-Lucent'in %80'lik bir payını satın aldı ve şirketin yönetim kontrolünü devraldı. Nokia Bell Labs[değiştir | kaynağı değiştir] Bell Laboratuvarları, Alcatel-Lucent'in devralınmasının ardından Nokia Corporation'ın yan kuruluşu oldu. Daha sonra Nokia Bell Labs olarak yeniden adlandırıldı. Kurumsal ilişkiler[değiştir | kaynağı değiştir] Nokia'nın, marka lisanslama rotası aracılığıyla akıllı telefon ticaretine dönüş işlemleri resmen doğrulandı. Böylelikle Nokia tasarım ve geliştirme yapacak ve HMD adlı bir üçüncü taraf şirkette imalat işlerini halledecektir. Daha fazlası için bakınız: Nokia'nın akıllı telefon işine dönüşü Kurumsal yönetim[değiştir | kaynağı değiştir] Nokia'nın kontrolü ve yönetimi genel kurulda pay sahipleri olan Nokia liderlik takımı (sol kanat)[38] ve yönetim kurulu başkanlığındadır (sağ kanat).[39] Başkan ve Nokia Liderlik Ekibi üyelerinin geri kalanı, yönetim kurulu tarafından atanır. Yalnızca Nokia liderlik takımının Başkanı, hem yönetim kuruluna hem de Nokia liderlik ekibine ait olabilir. Yönetim kurulu komiteleri, Denetim Komitesi,[40] Personel Komitesi[41] ve Kurumsal Yönetim ve Atama Komitesi üyelerinden oluşur.[42][43] Kuruluşun etkinlikleri Finlandiya Kuruluşları Kanunu,[44] Nokia'nın Esas Sözleşmesi[5] ve Kurumsal Yönetim Yönergeleri[45] ve ilgili yönetim kurulu tarafından belirlenen çerçevede yönetilmektedir. Nokia Liderlik Takımı[38] Rajeev Suri (Başkan), d. 19671 Mayıs 2014'ten bu yana Başkan ve CEO1995 yılında Nokia'ya katıldı Samih ElhageNokia Networks Genel Müdür Yardımcısı ve Baş Mali ve İşletme GörevlisiNokia Networks'e 2012'de katıldı Ramzi Haidamus, b. Nokia Technologies Başkanı2014'te Nokia'ya katıldı Timo Ihamuotila, b. 1966Genel Müdür Yardımcısı ve Grup Finansman SorumlusuNokia'da 1993-1996 arası ve 1999 yılından beri tekrar bir araya geldi, 2007'den beri Nokia Liderlik Takımı üyesi Yönetim Kurulu[39] Risto Siilasmaa (Başkan), d. 19662008 yılından beri yönetim kurulu üyesi, 3 Mayıs 2012'den bu yana yönetim kurulu başkanıKurumsal Yönetim ve Atama Komisyonu BaşkanıF-Secure kurucusu ve başkanı Jouko Karvinen (Başkan Yardımcısı), d. 19573 Mayıs 2011'den bu yana Yönetim Kurulu Üyesi, Denetim Komitesi Başkanı, Kurumsal Yönetim ve Atama Komisyonu ÜyeliğiStora Enso'nun CEO'su Vivek Badrinath, d. 1969Accor Grubu Genel Müdür Vekili Bruce Brown, d. 19583 Mayıs 2012'den beri yönetim kurulu üyesi, Personel Komitesi ÜyeliğiProcter & Gamble'ın Baş Teknoloji Sorumlusu Elizabeth Doherty, d. 1957Mayıs 2013'ten beri yönetim kurulu üyesibağımsız yönetici Elizabeth Nelson, d. 19603 Mayıs 2012'den bu yana Yönetim Kurulu Üyesi, Denetim Komitesi ÜyesiIndependent Corporate Advisor Kari Stadigh, d. 19553 Mayıs 2011'den beri yönetim kurulu üyesi, Personel Komitesi ÜyeliğiGrup CEO'su ve Sampo plc.'nin Başkanı Eski şirket yetkilileri[değiştir | kaynağı değiştir] İcra kurulu başkanları Yönetim kurulu başkanları[46] Björn Westerlund 1967–1977   Lauri J. Kivekäs 1967–1977  Simo Vuorilehto 1988–1990 Kari Kairamo 1977–1988 Björn Westerlund  1977–1979 Mika Tiivola 1990–1992 Simo Vuorilehto 1988–1992 Mika Tiivola 1979–1986 Casimir Ehrnrooth  1992–1999 Jorma Ollila 1992–2006 Kari Kairamo 1986–1988 Jorma Ollila 1999–2012 Olli-Pekka Kallasvuo  2006–2010 Stephen Elop  2010–2014 Sermaye[değiştir | kaynağı değiştir] Nokia, halka açık bir limited şirkettir ve 1915 yılından itibaren Helsinki Menkul Kıymetler Borsasında aynı adı taşıyan en eski şirkettir.[47] Nokia, 1994 yılından beri New York Borsasında ikincil bir listeye girdi.[6][47] Nokia hisse senetleri, 2003 yılında Londra Menkul Kıymetler Borsasından, 2004 yılında Paris Menkul Kıymetler Borsası'nda, 2007 yılında Stockholm Menkul Kıymetler Borsasında ve 2012 yılında Frankfurt Menkul Kıymetler Borsası'ndan çıkarılmıştı.[48] 2015 yılında Alcatel-Lucent'ın devralınması nedeniyle Nokia, hisselerini Paris Menkul Kıymetler Borsası'nda tekrar sıraladı ve 6 Ocak 2016'da CAC 40 endeksine dahil edildi.[49] 2007'de Nokia'nın piyasa değeri 110 milyar avroydu; 17 Temmuz 2012'ye kadar bu rakam 6.28 milyar avroya düşmüştü; 23 Şubat 2015'e kadar, piyasa değeri 26.07 milyar Euroya yükselmiştir. Kurum kültürü[değiştir | kaynağı değiştir] Nokia'nın resmî kurum kültürü manifestosu The Nokia Way, düz, ağa bağlı bir organizasyonda karar verme hızını ve esnekliğini vurgular.[50] Nokia'nın resmî işletme dili İngilizcedir. Tüm dokümanlar İngilizce olarak yazılmıştır ve resmî kurum içi konuşma iletişimi ve e-postada kullanılır. Mayıs 2007'de Nokia, şirketin yeni değerlerinin ne olması gerektiği konusunda dünya çapında bir dizi görüşme başlattıktan sonra değerlerini yeniden tanımladı. Çalışanın önerilerine dayanarak, yeni değerler şu şekilde tanımlandı: Sizinle Etkileşim, Birlikte Başarılma, İnovasyona Duyulan Hırs ve İnsancıllık.[50] Ağustos 2014'te Nokia, cihazlarının satışından sonra değerlerini yeniden tanımladı. Yeni değerler, Saygı, Başarı, Yenileme ve Mücadele anahtar kelimeleriyle tanımlandı. Genel merkez[değiştir | kaynağı değiştir] The Nokia House (şimdi Microsoft Talo) Nokia'nın Nisan 2014'e kadar merkez karargâhıydı. Binanın bulunduğu Keilaniemi, Espoo Finlandiya Körfezi'dir, ve 1995 ve 1997 yılları arasında inşa edilmiştir. 1000'den fazla Nokia çalışanının işyeriydi.[47] Nokia House, Finlandiya'nın başkenti Helsinki'nin hemen dışındaki Espoo'daki Keilaniemi'de bulunan Nokia Corporation'ın merkez binası idi. Binanın en güneydeki ikinci kısmı 1990'lı yılların başında inşa edilmiş olup, üçüncü en kuzeydeki kısmı 2000 yılında yapılmıştır. Tesis içinde yaklaşık 5000 çalışan çalışmaktadır. Aralık 2012'de Nokia, merkez ofis binasını Finlandiya merkezli Exilion'a 170 milyon avro karşılığında sattığını ve uzun vadeli olarak kiraladığını açıkladı.[51] Bina, Nisan 2014'te cep telefonu ticaretinin bir parçası olarak Microsoft'a satıldı. Binanın adı Microsoft Talo olarak değiştirildi.[52] Satış sonrasında Nokia'nın merkezi Karaportti, Espoo, Finlandiya'da bulunuyor.[53] Belirtkeler[değiştir | kaynağı değiştir] Nokia tanıtım sloganı olan "Connecting People" 1992'de reklam sloganı Ove Strandberg tarafından icat edildi.[54][55] Nokia, 2005 yılında slogan yazı tipini güncelledi.[56] Nokia'nın 1966-2023 yılları arasında kullanılan logosu. Şirket artık 2011 yılından beri logosunda bir slogan kullanmıyor. Nokia'nın Şubat 2023'ten beri kullandığı logosu[57] Tartışmalar[değiştir | kaynağı değiştir] NSN'in İran'a müdahale kabiliyeti sağlaması[değiştir | kaynağı değiştir] Nokia ve Siemens AG'nin ortak girişimi olan Nokia Siemens Networks'ün, 2008'de İran'ın tekel telekom şirketine, vatandaşlarının İnternet iletişimlerini engellemesine izin veren teknoloji sağladığı bildirildi.[58] Söz konusu teknoloji ile, İran'ın "e-postalar ve internet telefon görüşmelerinden Facebook ve Twitter gibi sosyal ağ sitelerindeki görüntülere ve mesajlara" kadar her şeyin içeriğini okumak ve hatta değiştirmek için derin paket denetimi kullanmasına izin verdiği bildirildi. Teknoloji "yetkililere yalnızca iletişimi engellemeyi değil, bireyler hakkında bilgi toplama ve dezenformasyon amacıyla değiştirmek üzere izlemeyi" mümkün hale getirmekteydi. Haziran 2009'da İran'da yapılan seçim sonrası protestolar sırasında İran'ın İnternet erişiminin normal hızın onda birinin altına düştüğü ve uzmanların bunun kesme teknolojisinin kullanımından kaynaklandığından şüphelendiği bildirildi.[59] Temmuz 2009'da Nokia, İran'da ürün ve hizmetlerini boykot etmeye başladı. Bu boykot, tüketiciler tarafından seçim sonrası protesto hareketine sempati duyulmasına neden oldu ve rejim ile birlikte çalıştığı düşünülen şirketleri hedef aldı. Ahize talebi düştü ve kullanıcılar SMS mesajı göndermeye başladı.[60] Ortak girişim şirketi Nokia Siemens Networks, yalnızca "yerel sesli çağrıların izlenmesi için" yalnızca yasal bir müdahale kabiliyetinin İran'a sağladığını bir basın açıklamasıyla belirtti. Nokia Siemens Networks, "İran'a derin paket incelemesi, web sansürü veya internet filtreleme yeteneği sağlanmadı" dedi.[61] Lex Nokia[değiştir | kaynağı değiştir] 2009'da Nokia, Finlandiya'da şirketlerin çalışanlarının elektronik haberleşmelerini şüpheli bilgi sızıntısı durumunda izlemelerine izin veren bir yasayı yoğun bir şekilde destekledi.[62] Nokia, söylentilerin aksine "elektronik gözetim yasaları değiştirilmediği takdirde şirketin merkez ofisini Finlandiya dışına taşımayı düşündüğünü" reddetti.[63] Finlandiya medyası, Lex'in yasasını Nokia'nın baskılarının bir sonucu olarak uyguladığı için yeniden adlandırdı. Yasa yürürlüğe girdi ancak hükümlerinin uygulanması için katı şartlar taşıyordu. Şubat 2013'e kadar herhangi bir şirket hükümlerini kullanmamıştır. 25 Şubat'ta Veri Koruma Ombudsman Dairesi, Hämeenlinna kentinin geçtiğimiz günlerde gerekli bildirimi verdiğini doğruladı.[64] Nokia-Apple patent anlaşmazlığı[değiştir | kaynağı değiştir] Ekim 2009'da Nokia, Delaware Bölge Mahkemesinde Apple Inc.'e karşı, Apple'ın veri aktarımını da içeren kablosuz iletişimle ilgili 10 patentini ihlal ettiğini iddia eden bir dava açtı.[65] Apple Aralık 2009'da Nokia'ya 11 patent ihlali iddiasıyla dava açarak cevap verdi. Apple'ın Genel Sekreteri Bruce Sewell, "Diğer şirketlerin, sadece kendi teknolojilerini icat ederek, bizimkilerini çalmakla değil, bizimle rekabet etmesi gerekir" dedi. Bu, iki telekomünikasyon yetkilisi arasında çirkin bir kavga ile sonuçlandı ve Nokia başka bir takım davalar açtı, bu kez de ABD Uluslararası Ticaret Komisyonu (ITC), Apple'ın "neredeyse tüm cep telefonlarında, taşınabilir müzik çalarlarda ve bilgisayarlarda" patentleri ihlal ettiğini iddia etti.[66] Nokia, mahkemeden, iPhone, Mac ve iPod da dahil olmak üzere Apple'ın tüm ABD'ye ithalatını yasaklamasını istemeye devam etti. Apple, Ocak 2010'da ITC'ye şikayet ederek buna karşılık verdi.[65] Haziran 2011'de Apple, Nokia'ya 600 milyon dolarlık tahmini bir kez ödeme ve Nokia'ya ödenecek telif ücretlerini kabul etti.[67] İki şirket de patentli bazı teknolojileri için çapraz lisans patentleri üzerinde anlaşma sağladı.[68][69] Hindistan'da vergi kaçırma iddiası[değiştir | kaynağı değiştir] Nokia'nın Hint yan kuruluşu, Hindistan'da TDS'nin ödenmemesi ve transfer fiyatlandırması normlarının ihlali ile itham edildi.[70] Altı yıllık bir seyir sırasında tahakkuk eden, ₹ 30 milyar tutarında ücretsiz TDS, Hint yan kuruluş tarafından ana şirkete yapılan telif ücretinden kaynaklanmaktadır.[71] 5G Testleri[değiştir | kaynağı değiştir] Nokia Amerikalı operatör AT&T ile birlikte 5G testlerine başlamıştır. Bu bağlamda 10 Gbps hızına ulaşılmıştır.[72] Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir] Microsoft Mobile Jolla Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir] a b c "Nokia Oyj" (Fince). YTJ.fi. 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2013.  Habertürk. "Nokia 14 bin çalışanını işten çıkaracak - Teknoloji Haberleri". Habertürk. 24 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2023.  "Report for Q4 and Full Year 2018" (PDF). Nokia Corporation. 21 Mart 2019. 27 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2019.  a b "Report for Q4 and Full Year 2017" (PDF). Nokia Corporation. 1 Şubat 2018. 4 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Şubat 2018.  a b "Articles of Association of Nokia Corporation" (PDF). Nokia Corporation. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2015.  a b c "Nokia – FAQ". Nokia Corporation. 8 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2009.  "Global 500 2013". Fortune. 2013. 7 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2013.  "Constituents". boerse-frankfurt.de. 19 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2016.  "This is the new Nokia". The Verge. 31 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2014.  "Microsoft buys Nokia's Devices and Services Unit, unites Windows Phone 8 and its hardware maker". The Verge. Vox Media. 9 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2013.  Ovide, Shira. "Microsoft in $7.17 Billion Deal for Nokia Cellphone Business". Wall Street Journal. 2 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2013.  "Microsoft closes Nokia deal, pays more than expected". CNET. CBS Interactive. 18 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2016.  "Nokia celebrates first day of combined operations with Alcatel-Lucent". Nokia. 16 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2016.  "Nokia plans to acquire Withings to accelerate entry into Digital Health". Nokia.com. 26 Nisan 2016. 19 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2016.  "Ericsson, Samsung gain share in network gear as ZTE slumps". Uk.reuters.com. 23 Ağustos 2018. 15 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2019.  "Start01". Gasmasklexikon.com. 12 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2016.  "Nokia ile Microsoft birlikte savaşacak". ntvmsnbc.com sitesi. ntvmsnbc ve Ajanslar. 11 Şubat 2011. 18 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2012.  Savitz, Eric (15 Ağustos 2012). "Nokia: S&P Cuts Debt Rating; Further Downgrades Possible" (İngilizce). forbes.com sitesi. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2012. Standard & Poor’s this morning cut its long-term debt rating on Nokia to BB- from BB+, warning that the outlook for the company remains negative.  Reuters haber ajansı (7 Eylül 2012). "Nokia to start selling make-or-break smartphone in Nov". haber (İngilizce). finance.yahoo.com internet sitesi. 10 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2012.  "Microsoft Nokia'yı 7.2 Milyar Dolar Karşılığında Satın Aldı". sondakikagundemi.com sitesi. sondakikagundemi ve Ajanslar. 3 Eylül 2013. 6 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2013.  "Microsoft, Nokia İsmini Resmen Sildi". ShiftDelete.Net. 24 Ekim 2014. 10 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2014.  "Nokia, Alcatel-Lucent'i satın aldı". Habertürk. 25 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2016.  "Nokia, 60 Yılın Ardından Logosunu Değiştirdi". Webtekno. 26 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2023.  Teknolojioku (27 Şubat 2023). "Nokia 60 yıl sonra logosunu değiştirdi! İşte yeni logo..." www.teknolojioku.com/guncel/nokia-60-yil-sonra-logosunu-degistirdi-iste-yeni-logo-63fbd4d26bb8040ffb5447bd. 27 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2023.  Kapanen, Ari (24 Temmuz 2007). "Ulkomaalaiset valtaavat pörssiyhtiöitä". Taloussanomat (Fince). 13 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008.  "Nokia is no longer Finland's most valuable company". phonearena.com. 4 Nisan 2012. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2016.  Ali-Yrkkö, Jyrki (2001). "The role of Nokia in the Finnish Economy" (PDF). ETLA (Fin Ekonomi Araştırma Enstitüsü). 24 Ekim 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2009.  Ali-Yrkkö, Jyrki (2010). "NOKIA AND FINLAND IN A SEA OF CHANGE" (PDF). ETLA – Research Institute of the Finnish Economy. 25 Nisan 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2011.  "China's ZTE Q1 net income trails forecasts". Reuters. 25 Nisan 2012. 11 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2012.  "Nokia Siemens Networks Fact Sheet" (PDF). Nokia Siemens Networks. 18 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2007.  "The Wave of the Future". Brand New: Opinions on Corporate and Brand Identity Work. UnderConsideration LLC. 25 Mart 2007. 2 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008. "Reviews – 2007 – Nokia Siemens Networks". Identityworks. 2007. 9 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008.  "Structure". Nokia Corporation. 1 Ekim 2009. 8 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2009.  "Our businesses". Nokia. 16 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2015.  "Why invent with us?". Nokia. 1 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2015.  Tom Warren (18 Kasım 2014). "Nokia's first device after Microsoft is an iPad mini clone that runs Android". The Verge. 7 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2015.  "It's official: Nokia owns Withings". cnet.com. 10 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2016.  Reuters. “Head of Technologies unit to leave Nokia 15 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..” 31 Ağustos 2016. Erişim 2 Eylül 2016. a b "Nokia Group Leadership Team". Nokia Corporation. Mayıs 2015. 1 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2015.  a b "Meet the Board". Nokia Corporation. 2015. 4 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2015.  "Audit Committee Charter at Nokia" (PDF). Nokia Corporation. 2007. 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008.  "Personnel Committee Charter at Nokia" (PDF). Nokia Corporation. 2007. 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008.  "Corporate Governance and Nomination Committee Charter at Nokia" (PDF). Nokia Corporation. 2008. 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008.  "Committees of the Board". Nokia Corporation. Mayıs 2007. 20 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008.  Virkkunen, Johannes (29 Eylül 2006). "New Finnish Companies Act designed to increase Finland's competitiveness" (PDF). LMR Attorneys Ltd. (Luostarinen Mettälä Räikkönen). 3 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008.  "Corporate Governance Guidelines at Nokia" (PDF). Nokia Corporation. 2006. 3 Şubat 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008.  "Suomalaisten yritysten ylin johto" (Fince). 27 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2009.  a b c "Nokia – Towards Telecommunications" (PDF). Nokia Corporation. Ağustos 2000. 19 Aralık 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2008.  "Nokia applies for delisting from the Frankfurt Stock Exchange". Reuters. 24 Kasım 2011. 27 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2012.  "Nokia announces settlement of its public exchange offer for Alcatel-Lucent securities, the registration of new shares and its inclusion in the CAC 40 index". Globenewswire.com. 10 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2016.  a b "Nokia Way and values". Nokia Corporation. 16 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008.  "Official: Nokia to sell and lease back of Nokia House". InfaTech. 4 Aralık 2012. 25 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2016.  "Nokia House now has Microsoft Branding". UnleashThePhones. 9 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2016.  "Contact". Nokia. 25 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2016.  "HS Archives" (Fince). Helsingin Sanomat. 1 Haziran 2003. 20 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2008.  "NOKIA | Connecting Pople Vector Logo Download - AI / EPS". HDicon.com. 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2010.  "NOKIA | Connecting People Yeni Vektör Logo (AI EPS)". HDicon.com. 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2010.  Mukherjee, Supantha (26 Şubat 2023). "Nokia changes iconic logo to signal strategy shift". Reuters (İngilizce). 26 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2023.  Cellan-Jones, Rory (22 Haziran 2009). "Hi-tech helps Iranian monitoring". BBC News. 24 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2009.  Rhoads, Christopher; Chao, Loretta (22 Haziran 2009). "Iran's Web Spying Aided By Western Technology". The Wall Street Journal. Dow Jones & Company, Inc. ss. A1. 26 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2009.  Kamali Dehghan, Saeed (14 Temmuz 2009). "Iranian consumers boycott Nokia for 'collaboration'". The Guardian. Londra: Guardian News and Media Limited. 30 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2009.  "Provision of Lawful Intercept capability in Iran" (Basın açıklaması). Nokia Siemens Networks. 22 Haziran 2009. 25 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2009.  Ozimek, John (6 Mart 2009). "'Lex Nokia' company snoop law passes in Finland". The Register. 10 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2009.  "Nokia Denies Threat to Leave Finland". cellular-news. 1 Şubat 2009. 9 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2009.  "Lex Nokian käytöstä ilmoitettiin ensimmäistä kertaa – Lex Nokia – Talous – Helsingin Sanomat". 16 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2022.  a b Virki, Tarmo (18 Ocak 2010). "SCENARIOS-What lies ahead in Nokia vs Apple legal battle". Reuters. 26 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2010.  "The war of the Smartphones: Nokia's new patent suit against Apple" [Akıllı telefon savaşı: Nokia'nın Apple'a karşı yeni patent davası]. theandroid.in. Smartphone Reviews. 6 Ocak 2010. 9 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2010.  "Nokia's Patent Settlement With Apple Won't Help Much". 14 Haziran 2011. 18 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2011.  Smith, Catharine (14 Haziran 2011). "Apple Settles With Nokia in Patent Lawsuit". Huffington Post. 17 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2011.  ben-Aaron, Diana; Pohjanpalo, Kati (14 Haziran 2011). "Nokia Wins Apple Patent-License Deal Cash, Settles Lawsuits". Bloomberg L.P. 18 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2011.  "Income Tax department asks Nokia to pay Rs 13,000 crore". Economic Times. 31 Ocak 2013. 1 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2013. T. E. Raja Simhan (16 Ocak 2013). "Nokia tax case: IT officials grill Price Waterhouse". Chennai: Business Line. 18 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2013.  "Nokia suspected of flouting transfer pricing rules too" [Nokia'nın, devir fiyatlandırması kurallarını da ihlâl ettiğinden şüphelenildi]. Business Line. 17 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2013.  "Arşivlenmiş kopya". 12 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2016.  Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir] Resmî site gtdNokia telefonları (liste)Nokia 1000 serisi1006 · 1100/1101 · 1110/1110i · 1011 · 1112 · 1202 · 1208 · 1209 · 1280 · 1600 · 1610 · 1616 · 1661 · 1680 · 1800Nokia 2000 serisi2010 · 2100 · 2110i · 2115i · 2310 · 2600 · 2600 classic · 2610 · 2630 · 2650 · 2651 · 2700 classic · 2730 classic · 2760Nokia 3000 serisi3100/3100b/3105 · 3110 · 3110 classic · 3200/3200b/3205 · 3210 · 3220 · 3230 · 3250 · 3300 · 3310 · 3310 (2017)2 · 3410 · 3500 classic · 3510/3590/3595 · 3600/3620/3650/3660 · 3600 slide · 3710 fold · 3720 classicNokia 5000 serisi5070 · 5100 · 5110 · 5130 · 5140 · 5200 · 5210 · 5220 · 5220 · 5250 · 5300 · 5310 · 5310 (2020) · 5320  · 5330 · 5500 Sport · 5510 · 5530 · 5610 · 5630 · 5700 · 5800Nokia 6000 serisi6010 · 6020/6021 · 6030 · 6061 · 6070 · 6080 · 6085 · 6086 · 6100 · 6101 · 6103 · 6110/6120 · 6110 Navigator · 6111 · 6120/6121/6124 classic · 6125 · 6131/6133 · 6136 · 6151 · 6163 · 6165i · 6170 · 6200 · 6205 · 6210 · 6210 Navigator · 6212 classic · 6215i · 6220 · 6220 Classic · 6230 · 6233 · 6255i · 6260 Slide · 6263 · 6265 · 6267 · 6270 · 6275i · 6280/6288 · 6290 · 6300 · 6300i · 6301 · 6310i · 6315i · 6500 classic · 6500 slide · 6510 · 6555 · 6600 · 6600 fold · 6600 slide · 6610 · 6610i · 6620 · 6630 · 6650 · 6650 fold · 6670 · 6680 · 6681/6682 · 6800 · 6810 · 6820 · 6822Nokia 7000 serisi7070 · 7100 Supernova · 7110 · 7160 · 7200 · 7205 · 7210 · 7210 Supernova · 7250 · 7280 · 7310 Supernova · 7360 · 7370 · 7373 · 7380 · 7390 · 7500 Prism · 7510 Supernova · 7600 · 7610 · 7610 Supernova · 7650 · 7700 · 7710 · 7900 PrismNokia 8000 serisi8110 · 8210 · 8250 · 8310 · 8600 Luna · 8800 · 8810 · 8850 · 8890 · 8910 · 8910i · Nokia 808 PureViewNokia Communicator9000/9110/9110i · 9210/9290 · 9210i · 9300/9300i · 9500Nokia Asha serisiAsha 200/201 · Asha 202 · Asha 203 · Asha 205 · Asha 210 · Asha 300 · Asha 302 · Asha 303 · Asha 305 · Asha 306 · Asha 308 · Asha 309 · Asha 310 · Asha 311Nokia Asha serisi (Nokia Asha platform) · Asha 230 · Asha 500 · Asha 501 · Asha 502 · Asha 503Nokia CserisiC1-00 · C1-01 · C1-02 · C2-00 · C2-01 · C2-02 · C2-03 · C2-06 · C3 · C3-01 · C5 · C5-03 · C6 · C6-01 · C7Nokia EserisiE50 · E51 · E52 · E55 · E60 · E61/E61i · E62 · E63 · E65 · E66 · E70 · E71 · E75 · E90 CommunicatorNokia NserisiN70 · N71 · N72 · N73 · N75 · N76 · N77 · N78 · N79 · N8-00 · N80 · N80 Internet Edition · N81 · N81 8GB · N82 · N85 · N86 8MP · N90 · N91 · N91 8GB · N92 · N93 · N93i · N95 · N95 8GB · N96 · N97 · N8 · N9 TabletN800 · N810  · WiMAX Edition · N900 · N950Nokia X ailesiX · X+ · XL · X21 · XL 4GNokia LumiaLumia 505 · Lumia 510 · Lumia 520 · Lumia 525 · Lumia 5301 · Lumia 610 · Lumia 620 · Lumia 625 · Lumia 630 · Lumia 635 · Lumia 6381 · Lumia 710 · Lumia 720 · Lumia 7301 · Lumia 7351 · Lumia 800 · Lumia 810 · Lumia 820 · Lumia 822 · Lumia 8301 · Lumia 900 · Lumia 920 · Lumia 925 · Lumia 928 · Lumia Icon · Lumia 9301 · Lumia 1020 · Lumia 1320 · Lumia 1520 TabletLumia 2520N-GageClassic · QD · QD Silver EditionYeni kodlu12 · 1 Plus2 · 22 · 2.12 · 32 · 3.12 · 3.1 Plus2 · 3.22 · 4.22 · 52 · 5.12 · 5.1 Plus (Nokia X5)2 · 62 · 6.12 · 6.1 Plus (Nokia X6)2 · 72 · 7.12 · 7 Plus2 · 82 · 8.1 (Nokia X7)2 · 8 Sirocco2 · 9 PureView2 · X712Nokia Özgünleri8110 4GKonseptMorphDiğerD-211 · 610 · 770 · N800 · N810 · Vertu1 Microsoft Mobile tarafından geliştirilmiştir.2 HMD Global tarafından geliştirilmiştir. Nokia ürünleri listesi · Nokia cep telefonu serileri gtd OMX Helsinki 25 şirketleri Amer Sports Cargotec Elisa Fortum Huhtamäki Kesko KONE Konecranes Metso Metsä Board Neste Nokia Nokian Tyres Nordea Orion Corporation Outokumpu Outotec Sampo Stora Enso Telia Tieto UPM Valmet Wärtsilä YIT Otorite kontrolü BIBSYS: 13053052 GND: 275868-4 ISNI: 0000 0001 2304 8515 LCCN: n97102873 NKC: xx0262690 NLI: 987007440750705171 TePapa: 49681 VIAF: 311582819 WorldCat (LCCN): n97-102873 "https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Nokia&oldid=31481256" sayfasından alınmıştır
Halka açık bir şirket için Samsung Electronics sayfasına bakınız. Samsun ile karıştırılmamalıdır. Samsung GroupKorece: 삼성그룹/Korece: 三星그룹SamsungSloganImagine the Possibilities (Olasılıkları hayal edin)TipChaebolEndüstriHoldingKuruluş1938KurucuLee Byung-chulGenel merkeziSeul, Güney KoreHizmet alanlarıDünya çapındaÖnemli kişilerLee Kun-hee(Samsung Electronics Yönetim Kurulu Başkanı)ÜrünGiyim, kimyasallar, tüketici elektroniği, elektronik bileşenler, tıbbi ekipman, hassas aygıtlar, iletkenler, gemiler, telekomünikasyon ekipmanlarıÜretimReklamcılık, inşaat, eğlence, finansal hizmetler, konukseverlik, bilgi ve iletişim teknolojisi hizmetleri, tıbbi hizmetler, perakendeGelir 208,5 milyar US$ (2018)[1]Net gelir 37,1 milyar US$ (2017)[2]Toplam varlık 265 milyar US$ (2017)[2]BölümleriSamsung ElectronicsSamsung Life InsuranceSamsung Fire & Marine InsuranceSamsung Heavy IndustriesSamsung C&TSamsung SDSSamsung TechwinÖz kaynak 188,9 milyar US$ (2017)[2]Çalışan sayısı309,609 (2018)[3]Web sitesisamsung.com Samsung HangılKorece: 삼성 HanjaKorece: 三星 Latin harfleriyle yazımıSamseong McCune-ReischauerSamsŏng Samsung (Korece: 삼성 그룹, Samseong Geurup) Lee Byung-Chul tarafından, 1938 yılında kurulmuş olan Güney Kore merkezli bir şirkettir. Yönetim Kurulu Başkanı Lee Kun-Hee'dir. Samsung çeşitli şirketlerden oluşan bir grup olup, bunlardan en önemlisi, Samsung Electronics'tir. Samsung'un en popüler teknolojik cihazları arasında akıllı telefonlar, televizyonlar, dizüstü bilgisayarlar, tabletler, kameralar, beyaz eşyalar ve akıllı ev cihazları yer almaktadır. Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir] Samsung'un kurucusu, Korece hanja kelimesinin (三星) 3 yıldız anlamına geldiğini ve buradaki üç yıldızın "büyük, güçlü ve sınırsız" kelimelerini temsil ettiğini söylemiştir.[4] Samsung ismi de buradan gelmektedir. Tarih[değiştir | kaynağı değiştir] Şirket ilk olarak yakın ülkelere kurutulmuş balık, sebze ve meyve satmak amacıyla kuruldu. Daha sonraki yıllarda un değirmenleri ve şeker makineleri de işletmeye başlayan firma, üretim alanlarını yaygınlaştırdı ve 70'li yıllara doğru ağır sanayi endüstrisine yatırım yapmaya başladı.[5] Samsung, 1990'lı yıllarda Kore dışında hızlı bir büyüme göstermiştir. Diğer Asya şirketlerinin aksine, 1997'deki Asya Ekonomik Krizi'ni neredeyse hasarsız atlatmıştır. Sadece Nissan tarafından kurulan Samsung Motor Co.'yu, Renault'a satarak otomotiv işinden çıkması gerekmiştir. Bu dönemde elektronik bileşenlerine yatırım yapılmış ve Samsung Electronics, Samsung grubu içerisinde bulunan en etkin şirket haline dönüştürülmüştür. Grubun inşaat şirketi de bu dönemde Kuala Lumpur'daki Petronas Kuleleri inşaatı ile dikkatleri üzerine çekmiştir. Samsung Electronics 2000-2005 yıllarında rekor büyüme ve kâr elde etmiştir ve dünyanın en değerli markaları sıralamasında 2. sırada yer almaktadır. Samsung, Amerika ve Avrupa'da birçok ürünü tasarım teknoloji ve patent ödülleri almıştır ve almaktadır. Elektronik, (televizyon, telefon, bilgisayar), otomotiv, tıp, uzay araştırmaları gibi birçok alanda faaliyet göstermektedir. Güney Kore'de uydu üretimini neredeyse tek başına Samsung yapmaktadır. Japon şirketleri ile Japonya için uydu yapımında ortak olmuştur. Elektronik sektöründe dijital kamera, DVD, Blu-Ray, VCD, uydu alıcısı, DVD-CD üretimi, beyaz eşya (buzdolabı, çamaşır, bulaşık makinesi), bina yönetim sistemleri gibi çok çeşitli alanlarda üretim yapmaktadır. Televizyon sektöründe de uzun bir geçmişe sahip olan Samsung, 1960'lı yıllardan beri televizyon üretimi yapmaktadır. LCD üretiminde pazar payının oldukça önemli bir bölümünü oluşturur. Birçok marka panel olarak Samsung panelleri televizyonlarında kullanmaktadır. Ayrıca Samsung 3D LED TV'nin geliştirilmesinde çok önemli bir rol oynamıştır. Telekomünikasyon sektöründe de cep telefonları ile rekabete giren Samsung, telefon üretimi ve satışında ilk sıradadır. Kısa sürede telekomünikasyon sektöründe bu çıkışı yapmasının sebebi Ar-Ge yatırımının fazla olması, üretimini ve modellerini kullanıcının isteğine göre düzenlemesi ve uygun fiyata yüksek teknolojili cihazlar üretmesidir. Güney Kore gibi bir ülkede üretim yapması ve telekomünikasyon yeniliklerinin ilk uygulandığı ülkelerden birinde bulunması (3G, Mobil TV'yi uygulayan ilk ülkelerden biri Güney Kore'de 4G denemeleri yapılmaktadır) Samsung'un diğer telefon markalarının birkaç ay sonra çıkaracağı modelleri ve özellikteki telefonları çıkarmasında yardımcı olmaktadır. IBM den sonra en çok patent alan şirkettir. Son olarak Samsung, 2010 yılında çıkardığı Samsung Wave cep telefonunda kendi ürettiği işletim sistemi olan "Bada"yı kullanmış ve mobil telefon sektöründe yazılım işine de girerek faaliyet alanlarını daha da genişletmektedir. 2012 yılında toplam ciro olarak 187.5 milyar dolarla dünyanın en büyük elektronik şirketidir.[kaynak belirtilmeli] 2012 yılının üçüncü çeyreğine göre akıllı telefon pazarında Apple'ı, toplam telefon satışlarında Nokia'yı geçerek pazarın lideri olmuştur. Apple ile yaşanan hukuki sorunlar[değiştir | kaynağı değiştir] Amerika Birleşik Devletleri mahkemesi Apple ürünlerinin mukallitliğini yaptığına kanaat getirdiği Samsung'u 290 milyon dolar tazminata mahkûm etmiştir.[6][7][8] Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir] Resmî site Samsung Türkiye21 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir] "Samsung revenue". Craft. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2019.  a b c "Samsung Financial Highlights". Samsung Group. 5 March 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 March 2019.  "Fast Facts – Samsung Global Newsroom". Samsung. 21 March 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2020.  "Arşivlenmiş kopya". 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2016.  Samsung’un Kuruluş Öyküsü ve Felsefesi, Medya Akademi, http://www.medyaakademi.org/2015/01/02/samsungun-kurulus-oykusu-ve-felsefesi/ 4 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Erişim Tarihi: 04.01.2015) "Arşivlenmiş kopya". 25 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2013.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım) "Samsung'a 290 milyon dolarlık ceza". 29 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2013.  "Apple, Samsung'u tazminata mahkum etti". 22 Kasım 2013. 24 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2013.  gtdSamsung cep telefonları (liste)AA127  · A137 · A177  · A227 · A237 · A300 · A437 · A460 · A503 (The Drift) · A517 · A561 · A640 · A657 · A707 (Sync) · A717 · A727 · A737 · A746/A747 · A767 (Propel) · A800  · A827 (Access) · A837 (Rugby) · A867 (Eternity) · A877 (Impression) · A887 (Solstice) · A900 (Ace) · A920 · A930 · A940BB450 · B3410 (Delphi/CorbyPlus) · B5200 · B5310 (Corby Pro) · B5330 (Galaxy Chat) · B5512 (Galaxy Y Pro Duos) · B7300 (Omnia Lite) · B7320 (Omnia Pro) · B7330 (Omnia Pro) · B7610 (Omnia Pro)CC100 · C110 · C120 · C417DD300 · D307 · D357  · D500 · D600 · D800 · D807 · D820 · D830 · D900EE250 · E250i · E251 · E300 · E330 · E590 · E700 · E710/E715 · E720 · E730 · E900 · E950 · E1107 (Solar Guru) · E1120 · E1150 · E1170 · E2130 · E3210 (Hero) · E3300 (Manhattan)FF210  · F480 (Tocco)  · F700GG600 · G800 · G810 · G1000Ii200 · i300 (Palm OS) · i300 (Windows Mobile) · i325 (Ace) · i330 · i450 · i500 (Fascinate) · i500 · i510 (Droid Charge) · i547 (Galaxy Rugby Pro) · i550 (Palm OS) · i550 (Symbian) · i550w · i600 · i607 (BlackJack) · i617 (BlackJack II) · i627 (Propel Pro) · i637 (Jack) · i667 (Focus 2) · i700 · i730 · i760 · i770 (Saga) · i780 · i847 (Rugby Smart) · i859 · i897 (Captivate) · i900 (Omnia) · i907 (Epix) · i917 (Focus) · i930 (Ativ Odyssey) · i937 (Focus S) · i997 (Infuse 4G) · i5500 (Galaxy 5) · i5700 (Galaxy Spica) · i5800 (Galaxy 3) · i6220 (Star TV) · i7110 · i7500 (Galaxy) · i8000 (Omnia II) · i8150 (Galaxy W) · i8190 (Galaxy S3 Mini) · i8260 (Galaxy Core) · i8350 (Omnia W) · i8510 (INNOV8) · i8520 (Galaxy Beam) · i8700 (Omnia 7) · i8750 (Ativ S) · i8910 (Omnia HD) · i9000 (Galaxy S) · i9020 (Nexus S) · i9070 (Galaxy S Advance) · i9082 (Galaxy Grand) · i9100 (Galaxy S II) · i9103 (Galaxy R) · i9150 (Galaxy Mega) · i9190 (Galaxy S4 Mini) · i9200 (Galaxy Mega) · i9250 (Galaxy Nexus) · i9295 (Galaxy S4 Active) · i9300 (Galaxy S3) · i9500 (Galaxy S4)J, Q, RJ600 · J700 · J800 (Luxe) · Q100 · R220/R225 · R810 (Finesse)MM100 (UpRoar) · M300  · M310 · M510  · M520  · M540 (Rant)  · M550 (Exclaim) · M600  · M620 (Upstage) · M800 (Instinct) · M810 (Instinct S30) · M820 (Galaxy Prevail) · M910 (Intercept) · M920 (Transform) · M930 (Transform Ultra) · M3510 (Beat b) · M7500 (Emporio Armani) · M8800 (Pixon) · M8910 (Pixon12)NN270 · N300 · N400PP300 · P310 · P510 · P520 (Armani)SS300 · S3350 (Ch@t 335) · S3650 (Corby) · S5230 (Tocco Lite) · S5250 (Wave 525) · S5300 (Galaxy Pocket) · S5310 (Galaxy Pocket Neo) · S5360 (Galaxy Y) · S5380 (Wave Y) · S5560 (Marvel) · S5570 (Galaxy Mini) · S5600 (Preston) · S5600v (Blade) · S5620 (Monte) · S5660 (Galaxy Gio) · S5670 (Galaxy Fit) · S5690 (Galaxy Xcover) · S5750 (Wave 575) · S5830 (Galaxy Ace) · S6102 (Galaxy Y Duos) · S6310 (Galaxy Young) · S6500 (Galaxy Mini 2) · S6810 (Galaxy Fame) · S7530 (Omnia M) · S7550 (Blue Earth) · S7562 (Galaxy S Duos) · S7582 (Galaxy S Duos 2) · S7710 (Galaxy Xcover 2) · S8000 (Jet) · S8300 (UltraTouch) · S8500 (Wave) · S8530 (Wave 2) · S8600 (Wave 3)TT100 · T309 · T319 · T349 · T401G · T409 · T459 (Gravity) · T509 · T519 (Trace) · T559 (Comeback) · T609 · T619 · T629 · T639 · T669 (Gravity T) · T699 (Galaxy S Relay 4G) · T729 (Blast) · T746 (Impact)/T749 (Highlight) · T809 · T819 · T919 (Behold) · T939 (Behold 2)UU100 · U300 · U450 (Intensity) · U460 (Intensity II) · U470 (Juke) · U485 (Intensity III) · U520 · U540 · U550 · U600 · U650 (Sway) · U700 · U740 (Alias) · U750 (Alias 2) · U800 (Soul b) · U900 (Soul)  · U940 (Glyde)WW531 · W880 (AMOLED 12M)XX100 · X150 · X160 · X200 · X210 · X300 · X400 · X427/X427m · X450 · X460 · X480 · X481 · X495 · X510 · X520 · X600 · X640 · X660 · X680 · X700 · X820 · X830Z, ZVZ240 · Z320 · Z400 · Z720 · ZV10Ultra Edition6.9 (X820) · 9.9 (D830) · 12.9 (D900) · 13.8 (Z720)Ultra Edition II5.9 (U100) · 9.6 (U300) · 10.9 (U600) · 12.1 (U700) · Ultra Music (F300) · Ultra Video (F500) · Ultra Smart (F700)Nümerik600 · 2100SerilerAtiv · Galaxy (S · Note · Z · A · M · F) · Gravity · Intensity · Miniket · Omnia · REX · Rugby · Ultra Edition · Wave · Nexus (Nexus S için) Otorite kontrolü BNE: XX223079 BNF: cb123544420 (data) MusicBrainz: 1ce639a8-4d95-4e49-9c10-6da1fbcccf9c NLK: KAB201715401 SUDOC: 03253213X WorldCat: lccn-n85022222 "https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Samsung&oldid=32148623" sayfasından alınmıştır
Apple Inc.Apple Park'ın yukarıdan görünümüEndüstriTüketici elektroniğiTanıtımTeknolojiKuruluş1 Nisan 1976KurucuSteve Jobs , Ronald Wayne ve Steve Wozniak [1]Genel merkeziCupertino, Kaliforniya, Amerika Birleşik DevletleriÖnemli kişilerArthur D. Levinson (Yönetim Kurulu Başkanı)[2]Tim Cook (CEO)Ürün Ürün listesi MaciPod TouchiPhoneApple WatchiPadiPad MiniApple TVOS XiLifeiWorkiOSMacbookiTunesApple WatchiPad ProCarPlayVision Pro Gelir 394.33 milyar US$ (2022)[3]Çalışan sayısı161,000 (2022)[4]Web sitesiApple.com Apple Inc. ya da eski adıyla Apple Computer Inc., merkezi Cupertino'da[5] bulunan; tüketici elektroniği, bilgisayar yazılımı ve kişisel bilgisayar tasarlayan, geliştiren ve satan Amerikan çok uluslu şirket. En bilinen donanım ürünleri Mac serisi bilgisayarlar, iPod müzik çalar, iPhone akıllı telefon, iPad tablet bilgisayar ve Apple Watch adlı akıllı saattir. Yazılımları arasında ise macOS ve iOS işletim sistemleri, iTunes medya tarayıcısı, Safari internet tarayıcısı ile iLife ve iWork paketleri yer almaktadır. Şirket 1 Nisan 1976 yılında kurulmuş ve 3 Ocak 1977’de Apple Computer, Inc. adıyla anonim şirket haline gelmiştir.[6] İsminde yer alan "Computer" (Bilgisayar) kelimesi 9 Ocak 2007'de iPhone tanıtımıyla birlikte tüketici elektroniğine yönelimlerini yansıtması amacıyla kaldırılmıştır.[7][8][9] Apple, Samsung Electronics'den sonra ciro açısından dünyanın en büyük ikinci bilgi teknolojileri şirketi; Samsung ve Nokia'dan sonra da dünyanın en büyük üçüncü cep telefonu üreticisidir.[10] Fortune dergisi Apple'ı, 2008 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde ve 2008 yılından 2012 yılına kadar dünya çapında en çok rağbet gören şirket olarak nitelendirmiştir.[11][12][13][14][15][16] Kasım 2012 itibarıyla Apple'ın App Store ve iTunes Store online mağazalarına ek olarak 14 farklı ülkede 394 perakende satış mağazası[17][18] bulunmaktadır.[19] Borsa değeri açısından Apple 2012'nin Eylül ayından itibaren Dünyanın en değerli şirketi olmuştur.[20] 29 Eylül 2012 tarihi itibarıyla şirkette dünya çapında 72.800 devamlı tam zamanlı çalışan işçi ile 3,300 geçici tam zamanlı işçi çalışmaktadır. 2015'in Nisan ayından itibaren dünya çapındaki yıllık geliri toplamda 130,28 milyar dolardır. 2013 yılının Mayıs ayında Apple geçen yıla göre 11 numara yükselerek Fortune 500 listesinde 6. sırayla ilk kez ilk onda yer almıştır.[21] Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir] Ana madde: Apple'ın tarihi 1976–80: Kuruluş ve şirketleşme[değiştir | kaynağı değiştir] Apple'ın birleştirilmiş devre kartı olarak satılan, klavye, monitör ve kasası bulunmayan ilk ürünü, Apple I. Cihazın sahibi klavye ve tahta kasayı kendisi eklemiştir. Apple, 1 Nisan 1976 yılında Steve Jobs, Steve Wozniak ve Ronald Wayne[22] tarafından Apple I kişisel bilgisayar kitini satmak amacıyla kuruldu. Wozniak kitleri kendisi üretti[23][24] ve Apple I ilk kez Homebrew Computer Club’da görücüye çıktı.[25] Apple I; günümüzde kişisel bilgisayar olarak kabul edilen cihazlardan daha basit şekilde anakart (CPU, RAM ve basit metin tabanlı ekran çipi ile birlikte) olarak satılmaktaydı.[26] 1976 yılının Temmuz ayında 666.66 dolar (2013 yılına göre 2,690 dolar) fiyat etiketiyle Apple I satışa sunuldu.[27][28][29][30][31] Apple, 3 Ocak 1977’de Jobs ve Wozniak'a hisselerini 800 dolara sattığı için Wayne olmadan şirketleşti.[32] Şirketleşme sürecinde temel iş deneyimini ve 250.000 dolar ile sermayeyi Mike Markkula sağladı.[33][34] Apple II, 16 Nisan 1977'de West Coast Computer Faire’de(en:West Coast Computer Faire) tanıtıldı. Karakter hücre tabanlı renkli grafikleri ve açık mimarisi ile rakipleri TRS-80 ve Commodore PET’den farklı özelliklere sahipti. İlk modellerde depolama birimi olarak kullanılan kaset bantlar 5 1/4 inch disket sürücüsü olan Disk II’nun tanıtımı ile birlikte kullanımdan kalktı.[35] Apple II, VisiCalc hesap tablosu programı ile iş dünyasının ilk "killer app"’inin masaüstü platformu olmuştur.[36] VisiCalc, Apple II için bir iş pazarı yarattı ve ofise uyumlu olduğundan ev kullanıcılarına bilgisayar satın alma konusunda fazladan bir sebep verdi.[36] Apple, VisiCalc’dan önce Commodore ve Tandy’nin ardından üçüncü sırada yer almaktaydı.[37][38] 1970'li yılların sonlarına doğru Apple, bilgisayar tasarımı ve üretim hattı konularında elemana sahipti. 1980 yılının Mayıs ayında IBM ve Microsoft ile rekabet etmek amacıyla Apple III tanıtıldı.[39] Jobs ve Jef Raskin’in de içinde bulunduğu bir grup Apple çalışanı 1979 yılının Aralık ayında Xerox Alto’yu görmek amacıyla Xerox PARC’ı ziyaret etti. Xerox, Apple mühendislerine halka arz öncesi 10 dolarlık fiyattan 100,000 hisse karşılığında üç gün boyunca tüm PARC tesislerine giriş izni verdi.[40] Jobs, gelecekteki bilgisayarların tümünde grafiksel kullanıcı arayüzü (GUI) kullanılacağının farkına vardı ve Apple Lisa için GUI geliştirilmeye başlandı.[41] 12 Aralık 1980’de Apple, 1956 yılında Ford Motor Company’nin halka arzından daha çok sermaye ve tarihteki diğer şirketlerden daha fazla milyoner (300’e yakın) yaratarak hisse başına 22 dolardan halka arz edildi.[42][43] 1981–85: Lisa ve Macintosh[değiştir | kaynağı değiştir] Apple'ın Macintosh tanıtımı için hazırlanan ve distopik bir dünyada geçen, George Orwell’in Bin Dokuz Yüz Seksen Dört adlı romanından uyarlanan televizyon reklamı. Steve Jobs, 1978 yılında Apple Lisa projesi üzerinde çalışmaya başladı fakat ekip ile arasındaki uyuşmazlıklar nedeniyle 1982’de Jef Raskin’in düşük bütçeli bilgisayar projesi olan Macintosh’ı üstlendi. Bunun üzerine Lisa ve Macintosh ekipleri arasında hangi ürünün daha önce piyasaya çıkacağına dair bir yarış başladı. Yarışı 1983 yılında Lisa ekibi kazandı ve halka satılan GUI’a sahip ilk bilgisayar Lisa oldu. Fakat yüksek fiyat etiketi ve az sayıdaki yazılımı nedeniyle başarılı olamadı.[44] 1984 yılında piyasaya sürülen ilk Macintosh. 1984 yılında Apple Macintosh’ı piyasaya sürdü ve 1.5 milyon dolar bütçeli ünlü "1984" televizyon reklamı ile tanıtımı yapıldı. Ridley Scott tarafından yönetilen reklam 22 Ocak 1984'te Super Bowl XVIII’ın üçüncü çeyreğinde yayımlandı.[45] Bu olay günümüzde Apple’ın başarısının kırılma noktası olarak değerlendirilmekte[46] ve ustalıkla yapılmış bir iş olduğu belirtilmektedir.[47][48] Macintosh’ın satışları başlangıçta iyiydi fakat yüksek fiyatı ve az sayıdaki yazılımı nedeniyle sonraki satışlar daha iyi olmadı.[49] Ürünün kaderi makul bir fiyata satılan ilk PostScript lazer yazıcı olan LaserWriter’ın tanıtımı ve erken dönem masaüstü yayıncılık paketi PageMaker ile değişti. Bu üç ürünün birleşimi masaüstü yayıncılığı pazarının doğmasını sağladı.[50] Mac, kullandığı GUI için geliştirilen grafik kapasitesi sayesinde masaüstü yayıncılığı alanında oldukça güçlüydü. 1985 yılına gelindiğinde iki yıl önce göreve başlayan CEO John Sculley ile Jobs arasında bir iktidar mücadelesi başladı.[51] Apple yönetim kurulu Sculley’ye Jobs’ı frenlemesi ve test edilmemiş ürünlere pahalı yatırımlar yapabilme imkânını kısıtlaması yönünde talimat verdi. Jobs bu talimata uymak yerine Sculley’nin liderlik rolünü elinden almayı denedi fakat Sculley darbe girişiminin farkına vararak yönetim kurulunu toplantıya çağırdı. Toplantıda kurul Sculley’ye destek verdi ve Jobs’ın yönetim yetkileri elinden alındı.[49] Aynı yıl Jobs Apple’dan istifa ederek NeXT Inc.’i kurdu.[52] 1986–97: Düşüş[değiştir | kaynağı değiştir] Ayrıca bakınız: Apple II serisi zaman çizelgesi ve Macintosh Modelleri Zaman Çizelgesi 1989 yılında piyasaya sürülen, Apple’ın ilk taşınabilir Macintosh bilgisayarı, Macintosh Portable. 1989 yılında tanıtılan Macintosh Portable, 7.5 kilogramlık ağırlığı ve 12 saatlik pil ömrü ile Macintosh’ın masaüstü versiyonu kadar güçlü olacak şekilde tasarlanmıştı. Macintosh Portable’dan sonra Apple 1991 yılında PowerBook’un tanıtımını yaptı. Aynı yıl, arayüze renk ekleyen ve yeni ağ becerilerine sahip olan System 7 yükseltmesi de tanıtıldı. Bu yükseltme 2001 yılına kadar Mac OS’in mimari yapısını oluşturdu. Powerbook ve diğer ürünlerin başarısı cironun artışını da beraberinde getirdi.[51] Apple yeni ürünler tanıtarak ve karını yükselterek bir süre iyi işler yaptı. MacAddict dergisi 1989 ile 1991 yılları arasındaki bu dönemi Macintosh’ın "ilk altın çağı" olarak nitelendirmiştir. Macintosh LC’nin başarısının ardından Apple, Centris, Quadra ve Performa serilerini piyasaya sürdü. Sears, Price Club ve Walmart gibi çeşitli tüketici pazarlarıyla rekabetten kaçınmak için çok sayıda şekil ve yazılım paketiyle piyasaya sürülen modeller tüketicilerin modeller arasındaki farklılıkları anlamasını zorlaştırdı ve kafa karışıklığı yarattı.[53] Bu süreçte Apple, dijital kamera, taşınabilir CD çalar, hoparlör, oyun konsolu ve TV aksesuarı gibi tüketici odaklı ürünlerde başarısız denemeler yaptı. Apple, alt uç Macintosh modellerinin satışlarını düşüren Apple II serisinin üretim için çok maliyetli olduğunu gördü.[54] 1990 yılında Apple II kullanıcılarını Macintosh platformuna çekmek amacıyla Apple IIe Card için tek genişletme yuvası bulunan Macintosh LC’yi tanıttı.[54] Apple, Apple IIe satışlarına 1993 yılında son verdi. Apple, iyi mühendisliğe sahip fakat pahalı yazılımlar üretirken Microsoft, Windows ile düşük fiyatlı kişisel bilgisayarlara yönelik yazılımlar üretmeye odaklanarak pazar payını artırmaya devam etti.[55] Apple yüksek kar marjlarına güvenerek açık bir karşılık geliştirmedi. Bunun yerine Microsoft’a karşı Apple Lisa’da kullanılana benzer grafiksel kullanıcı arayüzü kullandıkları gerekçesiyle Apple Computer, Inc. v. Microsoft Corporation davasını açtı.[56] Dava reddedilinceye dek birkaç yıl devam etti. Aynı zamanda büyük ürün başarısızlıkları ile kaçırılan son teslim tarihleri Apple’ın itibarını sarstı ve CEO olan Sculley’nin yerine Michael Spindler getirildi.[57] Endüstrinin ilklerin biri olan Newton, Apple’ın PDA marketine ilk giriş denemesiydi. Zamanla finansal bir başarısızlığa dönüşmüş olsa da gelecekte Palm Pilot ile Apple’ın kendi cihazları olan iPhone ve iPad’in yolunu açmıştır. 1990'lı yılların başında Apple, Macintosh için A/UX gibi alternatif platformlar geliştiriyordu. Ayrıca sadece Mac için America Online işbirliğiyle geliştirilen ve CompuServe gibi çevrimiçi servislerin Mac’e uyumlu alternatifi olması amacıyla tasarlanan eWorld adında çevrimiçi portal oluşturmaya çalışıyordu. Macintosh platformu çoklu göreve uygun olmaması ve bazı önemli yazılım yordamlarının doğrudan donanıma programlanması nedeniyle güncelliğini yitirmişti. Bununla birlikte Apple, Sun Microsystems gibi OS/2 ve UNIX sağlayıcılarıyla rekabet içerisindeydi. Macintosh’ın yeni bir platformla değiştirilmeye ya da daha güçlü donanım ile çalışacak şekilde yeniden biçimlendirilmeye ihtiyacı vardı.[58] 1994 yılında Apple, IBM ve Motorola ile AIM ittifakını oluşturdu. Amaçları Apple yazılımıyla bağlı, IBM ve Motorola donanımı kullanan yeni bir bilgisayar platformu (PowerPC Reference Platform) yaratmaktı. AIM ittifakı, PReP’in performansı ve Apple’ın yazılımının PC’yi geride bırakacağını ve böylece Microsoft’u yok edeceğini umuyordu. Aynı yıl Apple, Motorola’nın PowerPC işlemcisini kullanacak pek çok Apple bilgisayarından ilki olan Power Macintosh’ı tanıttı.[59] 1996 yılında CEO koltuğu Michael Spindler’dan Gil Amelio’ya geçti. Gil Amelio, geniş kapsamlı işten çıkarmalar dahil Apple’da pek çok değişiklik yaptı.[60] İlk olarak Taligent projesi, daha sonra Copland ve Gershwin ile Mac OS’i gelişme konusundaki sayısız başarısızlıktan sonra Amelio, NeXT ve onun NeXTSTEP işletim sistemini satın alıp Steve Jobs’ı danışman olarak Apple’a geri döndürmeye karar verdi.[61] 9 Temmuz 1997’de son üç yılın en düşük hisse senedi fiyatının görülmesi ve finansal kayıplar nedeniyle yönetim kurulu Gil Amelio’yu işten çıkardı. Jobs geçici olarak CEO oldu ve şirketin ürün grubunu yeniden oluşturmaya başladı. 1997 Macworld Expo’da Steve Jobs, Macintosh için Microsoft Office’in yeni versiyonlarını yayımlaması amacıyla Microsoft ile bir araya geleceğini duyurdu ve Microsoft, Apple’ın oy hakkı olmayan hisse senetlerine 150 milyon dolar yatırım yaptı.[62] 10 Kasım 1997’de Apple, sipariş üzerine üretim stratejisine bağlı olan Apple Online Store’u tanıttı.[63][64] 1998–2005: Verimliliğe geri dönüş[değiştir | kaynağı değiştir] 15 Ağustos 1998’de Apple, Macintosh 128K’i anımsatan yeni bilgisayarı iMac’i tanıttı. iMac tasarım ekibinin başında daha sonra iPod ve iPhone’u da tasarlayacak olan Jonathan Ive bulunuyordu.[65][66] iMac, modern teknolojisi ve kendine özgü tasarımıyla ilk beş ay içerisinde yaklaşık 800.000 adet satıldı.[67] Bu dönemde Apple, profesyonel ve bireysel odaklı dijital prodüksiyon yazılımı portföyü oluşturmak amacıyla şirketler satın aldı. 1998 yılında Macromedia'nın Final Cut yazılımını satın alarak dijital video düzenleme pazarında genişleyeceğine dair sinyaller verdi.[68][69] Sonraki yıl hem bireylere hem de profesyonellere yönelik iMovie ile 2007 yılının başlarında 800.000 kayıtlı kullanıcıya ulaşarak önemli bir video düzenleme yazılımı haline gelecek olan Final Cut Pro'yu piyasaya sürdü.[70] 2002 yılında gelişmiş dijital kompozisyon uygulaması Shake için Nothing Real şirketi[71] ile birlikte daha sonra bireylere yönelik GarageBand uygulamasının gelişimini sağlayacak olan müzik prodüksiyon uygulaması Logic için Emagic şirketini satın aldı.[72][73] Aynı yıl iPhoto'nun yayımlanması ile birlikte iLife paketi tamamlanmış oldu.[74] Apple perakende satış mağazaları potansiyel müşterilere ürünleri satın almadan kullanma imkânı vermektedir.(2005 yılında Kuzey Michigan Caddesi, Chicago, Illinois’deki Apple Store’da) 24 Mart 2001’de OPENSTEP ve BSD Unix temelli Mac OS X, birkaç yıllık geliştirmenin ardından yayımlandı. Yeni işletim sistemi, Mac OS 9’dan geçenlere yardımcı olmak için Classic environment aracılığıyla OS 9 uygulamalarını destekliyordu.[75] 19 Mayıs 2001’de Apple ilk resmî perakende mağazasını Virginia ve California’da açtı.[76] 9 Temmuz’da DVD authoring şirketi Spruce Technologies’i satın aldı. 23 Ekim’de taşınabilir dijital müzik çalar iPod duyuruldu ve satışı 10 Ekim’de başladı. Çok başarılı olan ürün altı yılda 100 milyondan fazla sattı.[77][78] 2003 yılında iPod ile uyumlu ve $0.99’a müzik indirme imkânı veren çevrimiçi mağaza iTunes Store tanıtıldı. Bu servis hızla çevrimiçi müzik alanında pazar lideri haline geldi ve 19 Haziran 2008’de beş milyarıncı şarkı indirildi.[79] 2001 yılından itibaren Apple tasarım ekibi ilk kez iMac G3'te kullandıkları renkli yarı saydam plastiği gitgide terk etmeye başladı. Titanyum PowerBook ile başlayan süreç beyaz polikarbonat iBook ve iMac ile devam etti.[80][81] 2005–07: Intel'e geçiş[değiştir | kaynağı değiştir] Ana madde: Apple'ın Intel işlemcilere geçişi Apple'ın Ocak 2006'da duyurduğu Intel işlemcili ilk dizüstü bilgisayarı, MacBook Pro. Apple Store (Zorlu Center, İstanbul) 6 Haziran 2005'te gerçekleştirilen Worldwide Developers Conference’da Steve Jobs, 2006 yılı itibarıyla Apple'ın Intel temelli Mac bilgisayar üreteceğini duyurdu.[82] 10 Ocak 2006’da yeni MacBook Pro ve iMac, Intel’in Core Duo işlemcisini kullanan ilk Apple bilgisayarı oldu. 7 Ağustos 2006’da Apple, tüm Mac ürünlerinde Intel’in yongalarını duyurulan tarihten bir yıl daha erken kullanmaya başladı.[82] Geçiş sürecinde Power Mac, iBook ve PowerBook serileri üretimden kalktı; Mac Pro, MacBook ve MacBook Pro bu serilerin yerini aldı.[83][84] 29 Nisan 2009’da The Wall Street Journal Apple’ın mikroçip tasarlamak için kendi mühendis ekibini kurduğunu duyurdu.[85] Apple, kullanıcıların bilgisayarlarına Mac OS X yanında Windows XP ya da Windows Vista kurmalarına yardımcı olan Boot Camp yazılımını tanıttı.[86] Apple'ın bu dönemdeki başarısı hisse senetlerine de yansıdı. 2003 yılının başı ile 2006 yılları arasında Apple’ın hisse seneti fiyatları 6 dolardan 80 doların üzerine çıkarak 10 kattan fazla artış gösterdi. Ocak 2006’da Apple’ın pazar payı Dell’i geçti.[87] 2007–11: Yaygın başarı[değiştir | kaynağı değiştir] Apple, cep telefonu, taşınabilir müzik çalar ve kişisel bilgisayar alanında yenilik yapan iPhone, iPod Touch ve iPad ürünleriyle büyük başarı yakaladı. Buna ek olarak uygulama satın almak için kurduğu mağaza yeni bir iş modeli yarattı. Steve Jobs, 9 Ocak 2007 Macworld Expo konuşmasında taşınabilir elektronik cihazlara önem verilmesi ve şirketin odak noktasının artık bilgisayar sektörü olmaması nedeniyle şirketin adının Apple Computer, Inc. yerine Apple, Inc. olarak değiştirildiğini duyurdu. Aynı etkinlikte iPhone ve Apple TV’nin de tanıtımı yapıldı.[88] İlerleyen günlerde Apple’ın hisse senedi fiyatları 97.80 dolara yükseldi ve mayıs ayında 100 dolar sınırını aştı.[89] 6 Ocak 2007’de Apple’ın internet sitesinde yayımlanan bir makalede Steve Jobs, müzik şirketleri kabul ederse Apple’ın iTunes Store’da DRM (Dijital Haklar Yönetimi) içermeyen müzik satmak istediğini açıkladı. (Böylece şarkılar üçüncü parti oynatıcılarda da dinlenebilecekti.)[90] 2 Nisan 2007’de Apple ve EMI birlikte açıklama yaparak mayıs ayından itibaren geçerli olmak üzere EMI kataloğunun iTunes Store’daki şarkılarından DRM teknolojisinin kaldırıldığını duyurdu.[91] Aynı yıl içerisinde diğer müzik şirketleri de buna katıldı. Aynı yılın Temmuz ayında iPhone ve iPod Touch için üçüncü parti uygulama satmak amacıyla App Store yayımlandı.[92] Bir ay içerisinde 60 milyon uygulama satılması ve günlük ortalama 1 milyon dolar gelir getirmesi ile birlikte Jobs, Apple Store’un Apple için milyar dolarlık bir iş haline dönüşeceğini düşünmeye başladı.[93] Üç ay sonra iPhone’un popülerliği ile birlikte Apple, dünyanın en büyük üçüncü mobil cihaz üreticisi haline geldi.[94] 16 Aralık 2008’de Apple, 20 yıl boyunca katıldığı Macworld Expo’ya 2009 yılında son kez katılacağını açıkladı ve beklenenin aksine sunumu Steve Jobs yerine Phil Schiller gerçekleştirdi.[95] 1 ay sonra 14 Ocak 2009’da şirket içi bilgi notunda Jobs, sağlığına daha çok önem verebilmek ve basının sağlığı konusunda yaptığı spekülasyonlar olmadan şirketin ürünlerine daha iyi odaklanabilmesini sağlamak amacıyla 2009 yılının sonuna kadar 6 aylığına ücretli izin kullanacağını açıkladı.[96] Jobs’ın eksikliğine rağmen şirket 8.16 milyar dolarlık gelir ve 1.21 milyar dolarlık kar ile krizden bu yana geçirdiği en iyi çeyreği yaşadı.[97][98] Yıllar süren tartışma ve dedikodulardan sonra 27 Ocak 2010’da Apple, geniş ekranlı tablet medya cihazı iPad’i tanıttı. iPhone ile aynı dokunmatik temelli işletim sistemini kullanan iPad, iPhone’un birçok uygulaması ile de uyumluydu. Bu özelliği iPad’e yayımlanmadan önce az bir geliştirme süresinin bulunmasına rağmen geniş bir uygulama kataloğuna sahip olmasını sağladı. 3 Nisan 2010’da iPad ABD’de satışa sunuldu ve aynı gün 300.000, aynı hafta ise 500.000 cihaz satıldı.[99] Aynı yılın Mayıs ayında Apple’ın pazar payı 1989’dan beri ilk kez rakibi Microsoft’u geçti.[100] 7 Haziran 2010'da Apple; görüntülü görüşme, çoklu görev ve anten görevi gören izole edilmemiş paslanmaz çelik tasarıma sahip olan dördüncü nesil iPhone’u tanıttı. Anten tasarımı nedeniyle bazı iPhone 4 kullanıcıları telefonu belirli bir şekilde tuttuklarında sinyal gücünün azaldığını rapor etti. Büyük medya kuruluşlarının bu konuyu çokça irdelemesi nedeniyle Apple basın toplantısı düzenleyerek sinyal sorununu çözmesi amacıyla kullanıcılara ücretsiz plastik kılıf önerdiğini açıkladı. Aynı yıl Apple iPod serisi mp3 oynatıcılarını yenileyerek çoklu dokunmatik özellikli iPod Nano’yu, Facetime özellikli iPod Touch’ı ve tuşlu iPod Shuffle’ı tanıttı.[101][102][103] Kasım 2010’da Apple’ın hisse senetleri 300 dolar ile tüm zamanların en yüksek değerine ulaştı.[104] Buna ek olarak 20 Kasım’da Apple, MacBook Air dizüstü bilgisayarı ve iLife uygulamalarını güncelleyerek Mac OS X adını kullanan son versiyon olan Mac OS X Lion’ı tanıttı.[105] 6 Ocak 2011’de şirket iOS App Store benzeri dijital yazılım dağıtım platformu Mac App Store’u faaliyete geçirdi.[106] Apple, 2011 yılında gösterime giren Something Ventured belgeseline konu oldu. 2011–günümüz: Steve Jobs'ın ölümü ve sonrası[değiştir | kaynağı değiştir] Steve Jobs 24 Ağustos 2011'de şirketin yönetim kurulu başkanlığından ayrıldığını açıkladı ve görevi Tim Cook'a bıraktı. Ancak 5 Ekim 2011 tarihinde ailesi tarafından yayınlanan bir bildiride "Steve Jobs aile üyeleri başucunda ve sükunet içinde öldü." açıklaması yapıldı. Tim Cook haberi büyük bir üzüntüyle öğrendiklerini söyledi. Cook, Apple, vizyon sahibi bir kişiyi ve bir yaratıcı dehayı; dünya inanılmaz bir insanı kaybetti Açıklamasının ardından kimi çevreler bu ölümün ardından şirketin kurucuları arasında yer alan Steve Wozniak'ın daha fazla sorumluluk alması gerektiğini savundu ancak bu olay Wozniak'ın çok net olumsuz yanıtı ile uygulamaya geçilmeden rafa kaldırılmış oldu. Şirket yeni bir yönetim kurulu oluşturarak Tim Cook'ın yönetiminde faaliyetlerine devam etmekte. Apple günümüzde 700 milyar dolar bütçesi ile dünyanın en zengin şirketi konumunda.[107]Yonkers, New York'ta bulunan Apple Store Ürünleri[değiştir | kaynağı değiştir] Apple TV,Apple firmasının ürettiği Televizyon sağlayıcısı The Macintosh Portable 1989 Yılında şirketin ürettiği ilk Laptop diye tabir edilen bilgisayar modeli Macintosh Portable Macintosh Portable'nin devamı 15.4 inch ekrana sahip MacBook Pro'nun Ocak 2006'daki tanıtım görüntüsü. Şirket ilk olarak Apple I ile tüketici elektroniği piyasasına giriş yapmıştır takiben ürettiği Apple II ve Apple III modelleri büyük beğeni toplamıştır. Şirket 1984 yılından itibaren bilgisayarlarında kullanmaya başlayacağı Mac OS'u tanıttı Mac OS işletim sistemini şirket aynı yıl içerisinde ürettiği Apple bilgisayar üçlemesinin devamı olarak gösterilen Macintosh 128K modelinde kullandı. Olumlu kullancı yorumlarının ardından şirket günümüze kadarki bütün bilgisayarlarında Mac OS işletim sistemini her defasında geliştirerek kullanmaya başladı. iPod[değiştir | kaynağı değiştir] Ana madde: iPod iPod ailesi, görüntüde sırasıyla iPod Shuffle, iPod Nano, iPod Classic, ve iPod Touch iPod, 23 Ekim 2001 tarihinde Apple tarafından tanıtılan müzik çalardır. Tanıtıldığı günden beri birçok güncelleme geçirmiştir, şu anda taşınabilir müzik çalar pazarının lideridir ve Eylül 2012 tarihine kadar 350 milyondan fazla satmıştır.[108] Apple'ın şu an satışına devam ettiği iPod modelleri: iPod Shuffle: Ultra taşınabilir müzik çalar. Sadece 2 GB kapasiteye sahip modeli bulunmaktadır. İlk modeli 2005 yılında tanıtılmıştır. iPod Nano: Taşınabilir medya oynatıcısı, 16 GB'lık kapasiteye sahip modeli bulunmaktadır. İlk modeli 2005 yılında tanıtılmıştır. iPod Touch: iOS işletim sistemiyle çalışan media oynatıcısı, 32 GB ve 64 GB kapasiteye sahip modelleri bulunmaktadır. İlk modeli 2007 yılında tanıtılmıştır. Apple A5 işlemcisine, Retina ekrana ve çift kameraya sahiptir. 1080p HD video kaydı yapabilmektedir.[109] iPod Classic: Taşınabilir müzik oynatıcısı. 160 GB'lık kapasiteye sahip tek bir modeli vardır. İlk modeli 2001 yılında tanıtılmıştır.[110] 10 Mayıs 2022'de iPod Touch'un üretimi durdurulduğu için bu tarihten sonra iPod serisinin üretimi durdurulmuştur.[111] iPad[değiştir | kaynağı değiştir] Ana madde: iPad Apple şirketi tarafından geliştirilen bir tablet bilgisayar ve iPod Touch'dan daha iyi özelliklere sahip olmasına ek olarak dört kat daha büyük retina ekran özelliği sunarak bu ekran sayesinde yazıcıdan çıktı alma, video, fotoğraflar ve medya dosyalarını multi-touch işlemler ile kullanmaya olanak sağlıyor. Wi-Fi kanalıyla internete bağlanabiliyor ve bazı modellerde 3G özelliğini sunuyor. Ayrıca iPad için iPhone OS'de kullanılan uygulamalara ek olarak özel tasarlanan bazı uygulamalar konmuş. Bu cihaz LED-backlit 9.7 inçlik (25 cm) renkli IPS LCD ekrana sahip ve metin girdileri için kullanılmak üzere sanal klavye de mevcut. iPad 27 Ocak 2010 yılında kamuoyuna duyuruldu ve FCC'nin onayının ardından Mart 2010'da (sadece Wi-Fi özelliğine sahip modeli) ve Nisan 2010'da (Wi-Fi+3G özellikli modeller) piyasaya sürüldü. Yaklasik 9 ay sonra da 2 Mart 2011 tarihinde flansmani yapıldı ve 11 Mart 2011 tarihinde hem beyaz hem de siyah olmak üzere 2 farkli renkte (sadece Wi-Fi özelliğine sahip modeli) ve (Wi-Fi+3G özellikli modeller) piyasaya sunuldu. Son olarak da 7.9 inçlik ipad mini 2 ve ipad air piyasaya sürüldü renk seçenekleri space grey ve white'tır. Appel 2021 yılından itibaren yani nesil Macbook bilgisayarlarda kullandığı M serisi çiplerini de iPad modellerinde kullanmaya başlamıştır. En son çıkan ve 2022 Ekim ayında tanıtılan iPad Pro 11 inç ve 12.9 inç boyutunda iki farklı ekran boyutunda ve Pro M2 çipe sahiptir. iPhone[değiştir | kaynağı değiştir] Ana madde: iPhone 4.Nesil iPhone olan iPhone 4 Şirketin telekomünikasyon sektörüne giriş sağladığı ürünüdür. Rakipleri Samsung, Sony, Nokia ve LG'nin bu sektördeki hegomonyasını kırmak amacı ile ilk model olan iPhone (Original) 2007 yılında şirketin yönetim kurulu başkanı Steve Jobs tarafından tanıtıldı. Yeni modelleri ile piyasaya sunulmaya devam etmektedir. Piyasaya sürülmüş son modeli iPhone 15, iPhone 15 Plus, iPhone 15 Pro ve iPhone 15 Pro Max versiyonlarıdır.[112][113] Ayrıca en güncel işletim sistemi iOS 17'dır.[114] Apple Advanced Technology Group[değiştir | kaynağı değiştir] Apple Advanced Technology Group (Cupertino, Kaliforniya) 1986-1997 yılları arasında hizmet vermiş bir araştırma-geliştirme laboratuvarıdır. Larry Tesler tarafından kurulmuş olan laboratuvar daha sonra David Nagel, Richard LeFaivre ve Donald Norman tarafından yönetilmiştir. Laboratuvar, Steve Jobs'un 1997'de Apple'a dönüşünün ardından kapanmıştır. Logosunun anlamı[değiştir | kaynağı değiştir] Apple'nin 1976'da Ronald Wayne tarafından tasarlanan ilk logosu Steve Jobs'a göre; Apple ismi "fun, spirited and not intimidating" düşüncesi altında ortaya atılmıştır. Meyve diyetinde olan Steve Jobs çiftliğinden geri dönerken bu fikri benimsemiştir. İlk logo Isaac Newton'un elma ağacının altında oturmasını imgeleyerek Ron Wayne tarafından tasarlanmıştır. İlerleyen süreçte Rob Janoff tarafından düzenlenip yeni logo üzerinden bir parça alınmış ve gökkuşağı renkleriyle kaplanmış elma olarak sergilenmiştir. Rob Janoff hazırlamış olduğu logoyu tek renge kavuşturarak Jobs'a sundu. Logo kirazla karıştırılmaması için ısırık imgesi kullanılmaya devam edildi. Logo hâlen son haliyle kullanılmaktadır. Logonun ortaya çıkışıyla alakalı toplum içinde yanlış anlaşılmalar 3 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. bulunmaktadır. Özellikle logonun çıkışı Alan Turing'in intihar biçimine dayatılmış, bunun üzerine çeşitli davalar gündeme gelmiştir. Vision Pro[değiştir | kaynağı değiştir] Ana madde: Vision Pro Apple Vision Pro, Apple'ın karma gerçeklik gözlüğüdür. 5 Haziran 2023 tarihinde düzenlenen Apple Worldwide Developers Conference'ta tanıtılan gözlük, 2024 başında satışa sunulacak.[115][116] Gözlük, şirketin 2015'teki Apple Watch'tan bu yana ilk yeni tüketici ürün grubu olan Apple Vision serisinin ilk modelidir. Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir] Pixar GAFAM AppleTalk Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir] Özel "Arşivlenmiş kopya". 12 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  "Arşivlenmiş kopya". 26 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  "Apple Reports Fourth Quarter Results". 27 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2022y.  "Apple - Diversity - Inclusion inspires innovation". Apple.com. 12 Ağustos 2014. 4 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2014.  ucdvicky. "Waymarking: Apple Inc". Waymarking.com: GEO*Trailblazer 1. 20 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2013.  "Arşivlenmiş kopya". 16 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 17 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  "Arşivlenmiş kopya". 17 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  "Arşivlenmiş kopya". 27 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  "Arşivlenmiş kopya". 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  "Arşivlenmiş kopya". 29 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  "Arşivlenmiş kopya". 1 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  "Arşivlenmiş kopya". 7 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  "Arşivlenmiş kopya". 29 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  "Arşivlenmiş kopya". 30 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  "Students say they are forced to work on new iPhone 5" 30 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Shanghai Daily. September 6, 2012. Retrieved February 7, 2013. "Apple Retail Store – Store List". Apple Inc. 28 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2010.  "news and information about Apple Inc.'s retail stores -- At a Glance". 23 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2012.  "US Apple Store". 13 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  "Exxon overtakes Apple as biggest public company". The Daily Telegraph. 25 Ocak 2013. 12 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2013.  "Arşivlenmiş kopya". 19 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2013.  Linzmayer, Ronald W. (1999). Apple Confidential: The Real Story of Apple Computer, Inc. No Starch Press. 12 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  "Apple co-founder tells his side of the story". Sydney Morning Herald. 28 Eylül 2006. 3 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2011.  "A Chat with Computing Pioneer Steve Wozniak" 22 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., National Public Radio, September 29, 2006. Wozniak, Stephen. "Homebrew and How the Apple Came to Be" 2 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Digital Deli. Retrieved March 2, 2007. Kahney, Leander. Rebuilding an Apple From the Past 8 Aralık 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, Wired, 19 Kasım 2002. "BBC News: History of Technology". 15 Kasım 2007. 28 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2008.  "Apple I". Computer History Museum. 26 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2008.  Game Makers (TV Show) 4 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: Apple II. Originally aired January 6, 2005. "Picture of original ad featuring US666.66 price". 7 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2013.  Wozniak, Steven. "iWoz", p. 180. W. W. Norton, 2006. ISBN 978-0-393-06143-7 Apple Investor Relations FAQ 16 Ekim 2009 tarihinde Portuguese Web Archive sitesinde arşivlendi, Apple inc. Retrieved March 2, 2007. "Apple Chronology". Fortune. CNN. 6 Haziran 1998. 11 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2008.  "Apple Inc". MSN Encarta. 31 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2007.  Steven Weyhrich (21 Nisan 2002). "Apple II History Chapter 4". 22 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2008.  a b Hormby, Thomas. VisiCalc and the rise of the Apple II 9 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Low End Mac, September 22, 2006. Retrieved March 2, 2007. Bagnall, Brian (2005). On the Edge: The Spectacular Rise and Fall of Commodore. Variant Press. ss. 109-112. ISBN 978-0-9738649-0-8.  Personal Computer Market Share: 1975–2004 6 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The figures show Mac higher, but that is not a single model. Coventry, Joshua. "Apple III Chaos: What Happened When Apple Tried to Enter the Business Market" 25 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Low End Mac. September 1, 2006. Retrieved March 2, 2007. Landley, Rob (18 Eylül 2000). "Fool.com: How Xerox Forfeited the PC War". The Motley Fool. 23 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2008.  "Apple at 30 – 1976 to 1986". World of Apple. 5 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2008.  "Apple Inc - Frequently Asked Questions". 14 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2012.  Malone, Michale S. Infinite Loop. ISBN 978-1-85410-638-4 Hormby, Thomas. A history of Apple's Lisa, 1979–1986 8 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Low End Mac, 6 Ekim 2005. Retrieved March 2, 2007. "Apple's 1984: The Introduction of the Macintosh in the Cultural History of Personal Computers". 14 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2013.  "Apple's '1984' Super Bowl commercial still stands as watershed event". USA Today. 28 Ocak 2004. 23 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2013.  Leopold, Todd (3 Şubat 2006). "Why 2006 is not like '1984'". CNN. 5 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2008.  Cellini, Adelia (Ocak 2004). "The Story Behind Apple's '1984' TV commercial: Big Brother at 20". Macworld 21.1, sayfa 18. 26 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2008.  a b Hormby, Thomas. Good-bye Woz and Jobs: How the first Apple era ended in 1985 2 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Low End Mac, 2 Ekim 2006. Retrieved March 2, 2007. "When was desktop publishing invented?". 20 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2007.  a b Hormby, Thomas. Growing Apple with the Macintosh: The Sculley years 28 Haziran 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, Low End Mac, February 22, 2006. Retrieved March 2, 2007. Spector, G (24 Mayıs 1985). "Apple's Jobs Starts New Firm, Targets Education Market". PC Week. s. 109.  "Macintosh Performa". Vectronics Apple World. 19 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2010.  a b "Apple II History Chap 11". 12 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2008.  "1990–1995: Why the World Went Windows". 29 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2008.  Hormby, Thomas. The Apple vs. Microsoft GUI lawsuit 4 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Low End Mac, August 25, 2006. Retrieved March 2, 2007. "Michael Spindler: The Peter Principle at Apple". 8 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2008.  "1990–1995: Hitting the Wall". 24 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2008.  "Power Macintosh 6100". 13 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2008.  Chaffin, Bryan. "Former Apple CEO Gil Amelio Lands A New CEO Job | The Mac Observer" 28 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Mac Observer, February 6, 2001. Retrieved August 15, 2008. "Apple Computer, Inc. Finalizes Acquisition of NeXT Software Inc". Apple Inc. 7 Şubat 1997. 24 Temmuz 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2006.  Microsoft and Apple Affirm Commitment to Build Next Generation Software for Macintosh 26 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Apple Inc., August 6, 1997. Harreld, Heather. "Apple gains tech, agency customers in Next deal" 6 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Federal Computer Week, January 5, 1997. Retrieved August 15, 2008. "Apple unveils new marketing strategy". Knight Ridder/Tribune News Service. 10 Kasım 1997. 13 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2008.  Grossman, Lev. The Apple Of Your Ear 24 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Time, January 12, 2007. Retrieved February 1, 2007. Wilson, Greg. Private iCreator is genius behind Apple's polish, New York Daily News, January 14, 2007. Retrieved February 1, 2007. Apple Canada Inc (5 Ocak 1999). "800,000 iMacs Sold in First 139 Days". 8 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2008.  "Why Apple Bounced Back". Roughly Drafted. 25 Ekim 2006. 15 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2014.  "A new beginning or swan song for Final Cut Pro X". GR Reporter. GRRreporter Ltd. 7 Haziran 2013. 2 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2014.  Sandoval, Greg (15 Nisan 2007). "Apple exhibits Final Cut Studio 2". CNET. 8 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2007.  Chaffin, Bryan. "Apple Shake: Apple Buys Nothing Real, A High End Compositing Software Maker" 28 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Mac Observer, February 7, 2002. Retrieved August 15, 2008. Apple Acquires Emagic 21 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Apple, July 1, 2002. Retrieved August 15, 2008. Deitrich, Andy. Garage Band: Part 1 11 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ars technica, February 2, 2004. Retrieved August 15, 2008. Apple Introduces iPhoto 6 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Apple Inc., January 7, 2002. Retrieved August 15, 2008. Mac OS X v10.4 Tiger Classic Environment 16 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Apple Inc. "Apple Stores 2001–2003". IFO Apple Store. 9 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2011.  Apple enjoys ongoing iPod demand 28 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC News, January 18, 2006. Retrieved April 27, 2007. Cantrell, Amanda. Apple's remarkable comeback story 5 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., CNN, March 29, 2006. Retrieved March 2, 2007. iTunes Store Tops Five Billion Songs 1 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Apple Inc., June 19, 2008. Retrieved September 3, 2008. "Apple revamps iBook. Network World (May, 2001)" 1 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Network World, May 2, 2001. Retrieved August 19, 2008. Magee, Mike. "iMac "All-in-One" is a trinity" 3 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Inquirer, January 26, 2002. Retrieved August 19, 2008. a b Apple to Use Intel Microprocessors Beginning in 2006 22 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Apple Inc., June 6, 2005. Retrieved March 2, 2007. Johnson, Bobbie (10 Ağustos 2006). "Power Mac to Mac Pro". The Guardian. Londra. 17 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2011.  "Apple Unveils New MacBook Featuring Intel Core Duo Processors". 9 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2013.  "In Major Shift, Apple Builds Its Own Team to Design Chips". The Wall Street Journal. 30 Nisan 2009. 2 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2013.  Hesseldahl, Arik (5 Nisan 2006). "News Flash: Apple Introduces 'Boot Camp' To Run Windows XP on Macs". BusinessWeek. 14 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2008.  Gamet, Jeff. Apple Passes Dell's Market Cap 28 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., MacObserver, January 16, 2006. Retrieved March 2, 2007. "Hot News – Macworld 2007". Apple.com. 11 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2011.  AAPL surges past $100, target at $140 28 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., MacNN, April 26, 2007. Retrieved July 10, 2007. Jobs, Steve. "Thoughts on Music" 22 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Apple Inc., February 6, 2007. Retrieved March 2, 2007. Dalrymple, Jim (2 Nisan 2007). "Apple, EMI offer higher-quality DRM free downloads". Playlist Magazine. 4 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2010.  Flandez, Raymund. "Programmers Jockey for iPhone Users at Apple Site" 2 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Wall Street Journal. Retrieved August 16, 2008. McLaughlin, Kevin. "Apple's Jobs Gushes Over App Store Success – The Channel Wire – IT Channel News And Views by CRN and VARBusiness" 1 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ChannelWeb, August 11, 2008. Retrieved August 16, 2008. Chen, Brian (26 Şubat 2009). "Jobs: Apple Is Third Largest Handset Supplier". Wired. Mac Life. 11 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2009.  "Chunkier sidekick to replace Jobs at Macworld" 28 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., DoesWhat. Retrieved December 16, 2008. "Apple Media Advisory". Apple. 14 Ocak 2009. 15 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2009.  "Apple Inc, Form 10-Q, Quarterly Report, Filing Date Apr 23, 2009". secdatabase.com. 2 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.  "Apple reports the best non-holiday quarter in its history". Betanews. 22 Nisan 2009. 25 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2010.  "Apple Sells Over 300,000 iPads First Day" (Basın açıklaması). Apple Inc. 9 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2010.  "Apple passes Microsoft to be biggest tech company". BBC News. BBC. 27 Mayıs 2010. 29 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2010.  Topolsky, Joshua (7 Eylül 2010). "iPod touch review (2010)". Engadget. AOL. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2012.  "Apple unveils new TV box for renting movies, shows – Yahoo! News". News.yahoo.com. 2 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2010.  Apple Computer, Inc. (1 Eylül 2010). "Apple Reinvents iPod nano With Multi-Touch Interface". Apple.com. 15 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2010.  "Apple Shares Hit $300". Mashable. 13 Ekim 2010. 16 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2010.  Albanesius, Chloe (20 Ekim 2010). "Apple Unveils iLife 11 with New iPhoto, iMovie, GarageBand". PC Magazine. PC Magazine. 21 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2010.  Muchmore, Michael (6 Ocak 2011). "Apple's Mac App Store: Hands On". PC Magazine. 4 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2011.  "Apple'ın piyasa değeri 700 milyar dolara ulaştı". 27 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2015.  "Arşivlenmiş kopya". 3 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  "Arşivlenmiş kopya". 8 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  "Arşivlenmiş kopya". 26 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  "Apple, 21 yıl sonra iPod touch'ın üretimini durduruyor". BBC Türkçe. 10 Mayıs 2022. 10 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.  "iPhone 15 özellikleri". şikayetvar deneyim raporları. |arşiv-url= kullanmak için |arşiv-tarihi= gerekiyor (yardım) tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2024.  "iPhone 15 Pro Max özellikleri". Şikayetvar Deneyim Raporları. Şikayetvar. 25 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2022.  "iOS 17 ile gelen özellikler". Apple. 17 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2024.  "Apple Vision Pro fiyatı ne kadar, kaç TL? Apple Vision Pro nedir, ne zaman çıkacak, özellikleri neler?". Sabah. 2 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2023.  Silberling, Amanda (5 Haziran 2023). "The Apple Vision Pro headset will cost $3,499, out early 2024". TechCrunch (İngilizce). 6 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2023.  Genel Leavitt, David (2007). The Man Who Knew Too Much; Alan Turing and the invention of the computer. Phoenix. ISBN 978-0-7538-2200-5.  Rob Price (1987). So Far: The First Ten Years of a Vision. Apple Computer. ISBN 978-1-55693-974-7.  Ken Polsson. "Chronology of Events in the History of Microcomputers". 2 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2008.  "Apple II history". 21 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2008.  "Apple III history". 1 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2006.  "Apple's 2012 Annual Report: More Employees, More Office Space, More Sales". 14 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2013.  Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir] Twitter'da Apple Facebook'ta Apple Instagram'da Apple Resmî site Apple Inc. hakkında finansal bilgi 7 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. gtdApple Tarihi Anahat Üretimden kaldırılan ürünler Kurucular Steve Jobs Steve Wozniak Ronald Wayne Yönetim KuruluMevcut James A. Bell Tim Cook (CEO) Albert Gore Jr. Robert A. Iger Andrea Jung Arthur D. Levinson, Ph. D. (Chairman) Ronald D. Sugar, Ph. D. Susan L. Wagner Önceki Steve Jobs Fred D. Anderson Gil Amelio Bill Campbell Larry Ellison Delano Lewis Mike Markkula Arthur Rock Eric Schmidt John Sculley Edgar S. Woolard, Jr. Jerry York Mickey Drexler YöneticilerMevcut Tim Cook (CEO) Angela Ahrendts Eddy Cue Craig Federighi Jonathan Ive (CDO) Lisa Jackson Luca Maestri (CFO) Dan Riccio Philip W. Schiller Bruce Sewell Jeff Williams (COO) Önceki Steve Jobs Fred D. Anderson John Browett Tony Fadell Scott Forstall Nancy R. Heinen Ron Johnson Peter Oppenheimer Mark Papermaster Jon Rubinstein Bertrand Serlet Sina Tamaddon Avie Tevanian Servisler Apple ID Apple Haritalar Apple Music Apple Pay Developer iAd TestFlight Game Center iCloud iWork Haberler Gazete bayii Mağazalar Apple Store online iOS App Store iBookstore iTunes Store Mac App Store Destek AppleCare Apple Specialist Sertifika Genius Bar ProCare One to One ÜrünlerDonanım Macintosh Intel'e geçiş iPod Nano Shuffle Touch iPhone iPad Mini Air Pro Apple TV Kulaklıklar Apple Watch Apple SIM AirTag Vision Pro Apple Mobil İşlemcileri Yazılım Mac OS Tarihi macOS Tarihi macOS Server Genel iPadOS iOS Sürüm tarihçesi tvOS watchOS Core Foundation Developer Tools Final Cut Studio Logic Studio QuickTime CarPlay ŞirketlerBağlı ortaklıklar Beats Electronics Beats Müzik Braeburn Capital FileMaker Inc. Apple Studios Devralmalar Anobit AuthenTec Inc. Beats Electronics Beats Müzik Cue Emagic FingerWorks Intrinsity Lala NeXT Nothing Real Metaio P.A. Semi PrimeSense Siri Shazam Spotsetter Topsy ilgili Reklamlar 1984 Think Different Get a Mac iPod'lar Product Red Campus Sloganlar Tasarım Didi Chuxing IDg Tipografi Tarihi Kodadları Topluluk Eleştiri Davalar FBI–Apple şifreleme uyuşmazlığı iOS uygulama onayları Kişiler Önemli Çalışanlar Mac Tasarım Ekibi Apple Müzik Festivali Otorite kontrolü BIBSYS: 90133429 BNF: cb11991592t (data) CiNii: DA02707680 GND: 1095305-X ISNI: 0000 0004 0635 9049 LCCN: n84040978 LNB: 000169010 MusicBrainz: 9b502a85-104b-4489-beff-ecedca81741c MusicBrainz: e43bc221-ca95-4b7c-b944-09d0f99b9ace NDL: 00276548 NKC: olak2003164541 NLA: 36551832 NLG: 261146 NLI: 987007528282705171 NLK: KAB202202356 NSK: 000394565 RERO: 02-A002934454 SELIBR: 352120 SNAC: w67t8fjv SUDOC: 02800261X ULAN: 500335330 VIAF: 154701873 WorldCat: lccn-n84040978 "https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Apple&oldid=32098519" sayfasından alınmıştır
Nokia, Finlandiya merkezli şirket Nokia, Finland, Finlandiya'da bir şehir Bu anlam ayrımı sayfası Nokia ile benzer ada sahip maddeleri listeler.Eğer bir iç bağlantıdan bu sayfaya eriştiyseniz, lütfen kullandığınız bağlantıyı ilgili maddeye yönlendirin. "https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Nokia_(anlam_ayrımı)&oldid=13038330" sayfasından alınmıştır
EspooEsboŞehirEspoo şehri Arma EspooEspoo'nun Finlandiya'daki konumuÜlke FinlandiyaBölgeUusimaaİdare • Belediye başkanıJukka Mäkelä (KOK)Yüzölçümü • Toplam330.23 km²Nüfus (2017) • Toplam277,375 • Yoğunluk888.2/km²Zaman dilimiUTC+02.00 (DAS) • Yaz (YSU)UTC+03.00 (DAYS)Resmî sitewww.espoo.fi Espoo (İsveççe: Esbo), Finlandiya'nın Uusimaa bölgesinde bulunan bir şehirdir. Şehir, başkent Helsinki'nin batısında Finlandiya Körfezi'nin kıyısında yer almakta olup Büyük Helsinki'nin bir parçasıdır. Nüfusu 31 Ağustos 2017 tarihi itibari ile 277.375 olup ülkenin ikinci büyük şehridir.[2] Espoo, 1458 yılında kurulmuş olup 1972 yılında şehir statüsü almıştır. Espoo'nun geleneksel bir şehir merkezi olmayıp birkaç yerel bölgesel merkezi bulunmaktadır. Nuuksio Millî Parkı şehrin kuzey batısında yer almaktadır. Espoo, Aalto Üniversitesi ve VTT'ye ev sahipliği yapmaktadır. Ayrıca Nokia Networks, KONE, Neste, Fortum, Orion ve Outokumpu'nun yanı sıra video oyun geliştiricileri Rovio ve Remedy Entertainment de dahil olmak üzere birçok büyük şirketin genel merkezi Espoo'da yer almaktadır. Children of Bodom, Norther gibi iki önemli melodik death metal grubu Espoo kökenlidir. Ayrıca ünlü Formula 1 dünya şampiyonu Kimi Raikkönen de Espoo doğumludur. Galeri[değiştir | kaynağı değiştir] Şehirden bir görünüm Fortum'un genel müdürlük binası, Keilaniemi, Espoo Helsinki Teknoloji Üniversitesi, Otaniemi, Espoo Nokia'nın genel müdürlük binası, Keilaniemi, Espoo Espoo'nun 55 bölgesi Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir] Espoo'nun aşağıdaki şehirler ile kardeş şehir anlaşması bulunmaktadır:[3] Esztergom, Macaristan Gatçina, Rusya Irving, ABD[4] Køge, Danimarka Kongsberg, Norveç Kristianstad, İsveç Nõmme, Estonya Sauðárkrókur, İzlanda Şanghay, Çin Soçi, Rusya Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir] "Pinta-alat kunnittain (Excel)" (Fince). Maanmittauslaitos. 1 Ocak 2017. 4 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.  a b "Ennakkoväkiluku sukupuolen mukaan alueittain, elokuu 2017" (Fince). Tilastokeskus. 31 Ağustos 2017. 20 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.  "Twin towns". Espoo. 17 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.  "Interactive City Directory". Sister Cities International. 22 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.  Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir] Wikimedia Commons'ta Espoo ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. Resmî site Vikigezgin'de :en:Espoo ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır. gtdFinlandiya'daki şehirler500 000 + şehirlerHelsinki (başkent)200 000 + şehirlerEspoo · Tampere100 000 + şehirlerVantaa · Turku · Oulu · Jyväskylä · Lahti50 000 + şehirlerKuopio · Kouvola · Kotka · Pori · Joensuu · Lappeenranta · Hämeenlinna · Rovaniemi · Vaasa · Seinäjoki · Salo · Kotka30 000 + şehirlerPorvoo · Mikkeli · Kokkola · Hyvinkää · Nurmijärvi · Rauma · Lohja · Järvenpää · Kajaani · Kerava · Nokia · Kaarina · Ylöjärvi20 000 + şehirlerRaseborg · Riihimäki · Imatra · Savonlinna · Sastamala · Raisio · Jämsä · Varkaus · Raahe · Finlandiya · Tornio · Iisalmi · Hamina · Valkeakoski · Heinola · Äänekoski · Pieksämäki10 000 + şehirlerMäntsälä · Jakobstad · Naantali · Laukaa · Forssa · Kauhava · Loimaa · Kuusamo · Uusikaupunki · Loviisa · Väståboland · Orimattila · Kurikka · Lapua · Akaa · Kauhajoki · Ylivieska · Kontiolahti · Ulvila · Lieksa · Kalajoki · Kankaanpää · Mänttä-Vilppula · Mariehamn · Nivala · Huittinen · Keuruu · Saarijärvi · Alajärvi · Paimio10 000 - şehirlerOrivesi · Hanko · Kuhmo · Närpes · Somero · Kitee · Alavus · Kiuruvesi · Karkkila · Pudasjärvi · Nurmes · Kauniainen · Kemijärvi · Laitila · Loppi · Kokemäki · Oulainen · Haapajärvi · Suonenjoki · Virrat · Harjavalta · Nykarleby · Outokumpu · Haapavesi · Ikaalinen · Kristinestad · Viitasaari · Parkano · Nilsiä · Ähtäri · Pyhäjärvi · Kannus · Juankoski · Kaskinen gtdUusimaa'nın belediyeleri Askola Espoo Hanko Helsinki Hyvinkää Ingå Järvenpää Karkkila Kauniainen Kerava Kirkkonummi Lapinjärvi Lohja Loviisa Mäntsälä Myrskylä Nurmijärvi Pornainen Porvoo Pukkila Raseborg Sipoo Siuntio Tuusula Vantaa Vihti Kalın yazılı belediyeler şehir statüsüne sahiptir. Otorite kontrolü BNF: cb13752361b (data) GND: 4070966-8 ISNI: 0000 0004 9294 9378 LCCN: n79041606 MusicBrainz: 638a021d-f628-4266-8a91-7956f91f1e08 NKC: ge307673 NLI: 987007559522305171 SUDOC: 142583235 VIAF: 153591826 WorldCat: lccn-n79041606 "https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Espoo&oldid=31075467" sayfasından alınmıştır
İşletme yönetimi İş yönetimleri Muhasebe Yönetim muhasebesi Finansal muhasebe Maliyet ve performans muhasebesi Mali denetim Legal kişi Şirketler grubu Konglomerat Holding Kooperatif Sermaye şirketi Sermayesi bölünmüş şirket Limited şirket Ortaklık Özel şirket Şahıs işletmesi Kamu İktisadi Teşebbüsü Kurumsal yönetim Yıllık genel kurul toplantısı Yönetim kurulu Denetim Kurulu Danışma kurulu Denetim komitesi Şirketler hukuku Ticaret hukuku Anayasal belgeler Sözleşme Kurumsal suç Kurumsal sorumluluk İflas kanunu Uluslararası ticaret hukuku Şirket birleşmesi Meslek unvanı Başkan (iş dünyası) Baş iş yetkilisi/Baş marka sorumlusu İcra kurulu başkanı/Baş işletme görevlisi Mali işler müdürü İnsan kaynakları müdürü Baş bilgi sorumlusu/Pazarlama müdürü Baş ürün yöneticisi/Baş teknoloji yöneticisi Ekonomi Emtia Kamu ekonomisi Çalışma ekonomisi Gelişme iktisadı Uluslararası iktisat Karma ekonomi Planlı ekonomi Ekonometri Çevresel ekonomi Açık ekonomi Piyasa ekonomisi Bilgi ekonomisi Mikroekonomi Makroekonomi Ekonomik kalkınma Ekonomik istatistikler Finans Mali bilanço Sigorta Faktoring Nakit çevrim döngüsü İçeriden öğrenenlerin ticareti Sermaye bütçelemesi Mevduat bankası Türev Finansal durum analizi Finansal risk Maliye Kurumsal finansman Yönetim finansmanı Uluslararası finans Tasfiye Hisse senedi piyasası Finansal piyasalar Vergi Finansal kurum İşletme sermayesi Girişim sermayesi Yönetim türleri Varlık Marka İş zekası İş geliştirme Kapasite Değiştir inovasyon Ticari Pazarlama İletişim Yapılandırma Çatışma İçerik Müşteri ilişkileri Dağıtılmış Kazanılan değer Elektronik Ticaret Kurumsal kaynak planlaması  Yönetim Bilişim Sistemleri Finansal İnsan kaynakları  geliştirme Olay Bilgi Malzemeler Ağ yöneticisi Ofis İşlemler  hizmetler Performans Güç Sorun Süreç Ürün yaşam döngüsü Ürün Proje Kalite Kayıtlar Kaynak Risk  kriz Satış Güvenlik Hizmet Stratejik Tedarik zinciri Sistemler yöneticisi Yetenek Teknoloji Organizasyon Mimarlık Davranış İletişim Kültür Çatışma Geliştirme Mühendislik Hiyerarşi Kalıplar Alan Yapı Liste İş analizi İş etiği İş planı İş kararı kuralı Tüketici davranışı İş operasyonları Uluslararası iş İş modeli Uluslararası ticaret İş süreci İş istatistikleri gtd Anonim şirket (AŞ) ya da anonim ortaklık (AO); sermayesi ortak tarafından taahhüt edilmiş ve paylara bölünmüş olan, tüzel kişiliği haiz, borçlarından dolayı kendi mal varlığıyla sorumlu bulunan şirkettir. Her pay sahibi, hisseleri (sahiplik belgeleri) ile kanıtlanan orantılı olarak şirket hissesine sahiptir.[1] Pay sahipleri, şirketin varlığının devamına herhangi bir etkide bulunmaksızın paylarını başkalarına devredebilmektedir.[2] Günümüz şirketler hukukunda, bir anonim şirketin varlığı genellikle kuruluş (hissedarlardan ayrı bir tüzel kişiliğe sahip olma) ve sınırlı sorumluluk (hissedarlar şirketin borçlarından yalnızca yatırdıkları paranın değeri kadar sorumludur) ile eşanlamlıdır. şirkette). Bu nedenle, anonim şirketler genellikle anonim şirket veya limited şirket olarak bilinir. Bazı yargı bölgeleri, anonim şirketlerin sınırlı sorumluluk olmaksızın tescil edilmesine hâlâ olanak sağlamaktadır. Birleşik Krallık'ta ve onun şirketler hukuku modelini benimseyen diğer ülkelerde, bunlar sınırsız şirketler olarak bilinirler. Amerika Birleşik Devletleri'nde, basitçe anonim şirketler olarak bilinirler. Anonim şirket, tüzel bir kişidir; onu oluşturan kişilerden ayrı bir hukuki varlığa sahiptir. Dava açabilir ve aleyhine açılabilir. Kanunla kurulmuş, ticari amaçla kurulmuş ve çok sayıda üyeden oluşmaktadır. Her üyenin hisseleri, diğer üyelerin rızası olmaksızın alınabilir, satılabilir ve devredilebilir. Sermayesi, büyük teşebbüslere uygun, devredilebilir paylara bölünmüştür. Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir] The Law of Private Companies. 2nd. 2002. s. 26. ISBN 1-85475-265-0.  West's Encyclopedia of American Law, Vol. 1. 2. Detroit: Thomson/Gale. 2005. s. 117. ISBN 9780787663742.  "https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Anonim_şirket&oldid=31032291" sayfasından alınmıştır
Uluslararası Menkul Kıymet Kimlik Numarası (ISIN) bir güvenliği benzersiz olarak tanımlamaktadır. Yapısı ISO 6166'da tanımlanmıştır. ISIN kodu, ticaret ve yerleşim sırasında var olan atanmış Ulusal numaranın normalleştirilmesi yoluyla bir güvenliğin tek düze tanımlanmasına hizmet eden 12 karakterli bir alfanümerik koddur. Tarih[değiştir | kaynağı değiştir] ISIN'ler ilk kez 1981'de kullanıldı, ancak G30 ülkelerinin kabul edinilmesini önerdiği 1989 yılına kadar geniş kabul görmemiştir.[1] ISIN bir yıl sonra ISO tarafından ISO 6166 standardı ile onaylanmıştır. Başlangıçta bilgiler CD-ROM'lar aracılığıyla dağıtıldı ve bu daha sonra internet üzerinden dağıtımla değiştirilmiştir. 2004 yılında Avrupa Birliği, ISIN'i geçerli tanımlayıcılardan biri olarak içeren bazı düzenleyici raporlamalarında araç tanımlayıcılarının kullanılmasını zorunlu kılmıştır.[2] Tanım[değiştir | kaynağı değiştir] ISO 6166 (veya 2013 revizyonu itibarıyla ISO6166:2013), Uluslararası Menkul Kıymet Kimlik Numarası'nın (ISIN) yapısını tanımlamaktadır. ISIN, fonksiyonel bir güvenliği benzersiz bir şekilde tanımlamaktadır. ISIN'lerin kullanılabileceği menkul kıymetler şunlardır. Hisse senetleri (hisse senetleri, birimler, depo makbuzları) Borçlanma araçları (uluslararası, uluslararası tahvil ve borçlanma araçları dışındaki tahvil ve borçlanma araçları, soyulmuş kuponlar ve anapara, hazine bonoları, diğerleri) Haklar (haklar, izinler) Türev ürünler (opsiyonlar, vadeli işlemler) Diğerleri (emtialar, para birimleri, endeksler, faiz oranları) ISIN'ler, ihraç eden ülke için ISO 3166-1 alfa 2 kodu olan iki alfabetik karakterden, dokuz alfa sayısal karakterden (Ulusal Menkul Kıymet tanımlama numarası veya güvenliği tanımlayan NSIN, gerektiğinde baştaki sıfırlarla doldurulur) ve bir sayısal kontrol basamağından oluşmaktadır. Böylece her zaman 12 karakter uzunluğundadır. NSIN kurumsal eylemler veya diğer nedenlerle değiştiğinde, ISIN da değişecektir. ISIN'lerin verilmesi, bireysel ulusal numaralandırma kuruluşlarına (NNA) merkezi değildir. Çeşitli NNA'lar tarafından yönetilen mevcut ulusal numaralandırma şemaları ISIN'ler için temel oluşturduğundan, atama metodolojisi küresel olarak ajanslar arasında tutarlı değildir. ISIN belirli bir işlem konumunu belirtemezdir. Bunun için ISIN'e ek olarak, genellikle bir MIC (Pazar Tanımlayıcı Kodu) veya üç harfli değişim kodu olan başka bir tanımlayıcının belirtilmesi gereklidir. Bu yöntemi kullanarak enstrümanı benzersiz bir şekilde tanımlamak için ticaretin para birimi de gerekecektir. Kullanım ve kabul[değiştir | kaynağı değiştir] ISIN'lerin tanıtıldığı 1989'dan bu yana, kullanımlarında dünya çapında yavaş yavaş ilgi görmüştür. ISIN'ler dünya çapında tanıtılıyor ve en popüler küresel menkul kıymet tanımlayıcısıdır. Birçok ülkede ticaret, takas ve uzlaşma sistemleri, ISIN'leri menkul kıymetleri tanımlamanın ikincil bir ölçüsü olarak benimsemiştir. Başta Avrupa olmak üzere bazı ülkeler, menkul kıymetleri tanımlamanın birincil aracı olarak ISIN'i kullanmaya geçmişlerdir. Buna ek olarak, Solvency II gibi yeni Avrupa düzenlemeleri giderek artan bir şekilde ISIN'NİN rapor edilmesini gerektirmektedir.[3] Ticari model[değiştir | kaynağı değiştir] ISIN genellikle finansal veri satıcıları ve aracıları tarafından satılan hizmetlere dahildir. Bilgilere daha fazla katma değerli veri dahil edildikçe, bu hizmetler normalde ücretli hizmetlerdir. Genel olarak, bir güvenliği veren, isin'i kimlik belirleme amacıyla verme kağıtlarına veya diğer belgelere dahil edecektir. Tartışma[değiştir | kaynağı değiştir] 2009 yılında Standard & Poor's, Avrupa Komisyonu (EC) tarafından, Avrupa finansal firmalarının ve veri satıcılarının kullanımları için lisans ücreti ödemelerini talep etmiştir. Amerika Birleşik Devletleri menkul kıymetleri için uluslararası menkul kıymet kimlik (ISIN) kodlarını lisanslama konusundaki konumunu kötüye kullanmakla suçlamıştır. Avrupa Komisyonu, S&P ' ye karşı olumsuz bir bulguya zemin hazırlayan itiraz açıklamasında, "bu davranış haksız fiyatlandırmaya denk geliyor." diye yanıt vermiştir. "(Sayılar), finans kurumlarının gerçekleştirdiği bir dizi operasyon için vazgeçilmezdir - örneğin, yetkililere raporlama veya takas ve uzlaşma ve ikame edilemez".[4][5] 2011 yılında Standard and Poor's, durumu düzeltmek için Avrupa Komisyonu'na altı girişim[6] sağlamıştır. Anlaşma, Avrupa Ekonomik Alanı'ndaki tüm tüketen şirketler için geçerlidir. Bunlar 2016 sonunda sona ermiştir. Örnekler[değiştir | kaynağı değiştir] Aşağıdaki örnekler, Luhn algoritmasını iki farklı ISIN üzerinde uygulamak için bir yaklaşımı açıklamaktadır. İki örnekteki fark, harfleri sayıya dönüştürdükten sonra tek veya çift sayıda basamak varsa ilgilidir. NSIN öğesi herhangi bir alfanümerik sıra (9 karakter) olabileceğinden, tek sayıda harf çift sayıda basamağa ve çift sayıda harf tek sayıda basamağa neden olmaktadır. Tek sayıda basamak için, ilk örnekteki yaklaşım kullanılmaktadır. Çift sayıda basamak için, ikinci örnekteki yaklaşım kullanılmaktadır. Luhn algoritması, her iki tür veya uzunluk için de aynı şekilde uygulanabilir (alternatif olarak, dizenin sonundan başlayarak basamak dizesini 1 ve 2 ile çarpar), daha geneldir. Apple[değiştir | kaynağı değiştir] Apple, ISIN US0378331005, CUSIP 037833100'den genişletildi ISIN'in ana gövdesi, 1970'lerde atanan orijinal CUSIP'tir. Ön tarafa "ABD" ülke kodu ve sonuna ek bir kontrol hanesi eklenmiştir. Ülke kodu, ihraç edilen ülkeyi göstermektedir. Kontrol rakamı Luhn algoritması kullanılarak hesaplanmaktadır.[7] Herhangi bir harfi sayılara dönüştürülmektedir. U = 30, S = 28. US037833100 -> 30 28 037833100 Tek ve çift karakterleri toplanmaktadır. 3028037833100 = (3, 2, 0, 7, 3, 1, 0), (0, 8, 3, 8, 3, 0) En sağdaki karakteri (ilk grup olan) içeren grubu 2 ile çarpılmaktadır. (6, 4, 0, 14, 6, 2, 0) Tek tek rakamları eklenmektedir. (6 + 4 + 0 + (1 + 4) + 6 + 2 + 0) + (0 + 8 + 3 + 8 + 3 + 0) = 45 Toplamın 10'lar modüllerini alınmaktadır. 45 mod 10 = 5 10'dan çıkarılmaktadır. 10 − 5 = 5 Sonucun 10s modülünü alın (bu son adım, toplamın modülünün 0 olduğu durumda önemlidir, çünkü elde edilen kontrol rakamı 10 olacaktır). 5 mod 10 = 5 Yani ISIN kontrol rakamı beştir. Victoria Hazine Şirketi[değiştir | kaynağı değiştir] Victoria Hazine Şirketi 5 ¾ 2005-2016: ISIN AU0000XVGZA3. Kontrol rakamı Luhn algoritması kullanılarak hesaplanmaktadır.  Herhangi bir harfi sayılara dönüştürülmektedir.[8] A = 10, G = 16, U = 30, V = 31, X = 33, Z = 35. AU0000XVGZA -> 10 30 0000 33 31 16 35 10. Tek ve çift karakterleri toplanmaktadır. 103000003331163510 = (1, 3, 0, 0, 3, 3, 1, 3, 1), (0, 0, 0, 0, 3, 1, 6, 5, 0) En sağdaki karakteri (ikinci grup olan) içeren grubu 2 ile çarpılmaktadır. (0, 0, 0, 0, 6, 2, 12, 10, 0) Tek tek rakamları eklenmektedir. (1 + 3 + 0 + 0 + 3 + 3 + 1 + 3 + 1) + (0 + 0 + 0 + 0 + 6 + 2 + (1 + 2) + (1 + 0) + 0) = 27 Toplamın 10s modülünü alınmaktadır. 27 mod 10 = 7 10'dan çıkarılmaktadır. 10 − 7 = 3 Sonucun 10s modülünü alın (bu son adım, toplamın modülünün 0 olduğu durumda önemlidir, çünkü elde edilen kontrol rakamı 10 olacaktır). 3 mod 10 = 3 Yani ISIN kontrol rakamı üçtür. BAE sistemleri[değiştir | kaynağı değiştir] Birleşik Arap Emirlikleri sistemleri: ISIN GB0002634946, SEDOL 000263494'ten genişletilmiştir.[9] Ana gövde, iki sıfır ilavesiyle ön tarafta yastıklı SEDOL'dur. Ülke kodu "GB" daha sonra ön tarafa ve yukarıdaki örnekte olduğu gibi sonundaki onay hanesini eklenmektedir. ISIN'de kontrol rakamı hatası[değiştir | kaynağı değiştir] Victoria ISIN Hazine Şirketi, ISIN'in transpoze harflere izin veren kontrol hanesi algoritmasındaki bir kusuru göstermektedir: ISIN'in AU0000VXGZA3 (AU0000XVGZA3 yerine) olarak yanlış yazıldığını gösterilmektedir. A = 10, G = 16, U = 30, V = 31, X = 33, Z = 35. "AU0000VXGZA" -> 10 30 00 00 31 33 16 35 10". Tek ve çift karakterleri toplanmaktadır. 103000003133163510 = (1, 3, 0, 0, 3, 3, 1, 3, 1), (0, 0, 0, 0, 1, 3, 6, 5, 0) En sağdaki karakteri (ikinci grup olan) içeren grubu 2 ile çarpılmaktadır. (0, 0, 0, 0, 2, 6, 12, 10, 0) Tek tek rakamları eklenmektedir. (1 + 3 + 0 + 0 + 3 + 3 + 1 + 3 + 1) + (0 + 0 + 0 + 0 + 2 + 6 + (1 + 2) + (1 + 0) + 0) = 27 Toplamın 10’lar modülünü alınmaktadır. 27 mod 10 = 7 10'dan çıkarılmaktadır. 10 − 7 = 3 Sonucun 10’lar modülünü alın (bu son adım, toplamın modülünün 0 olduğu durumda önemlidir, çünkü elde edilen kontrol rakamı 10 olacaktır.) 3 mod 10 = 3 Bu nedenle, iki harf aktarılmış olsa bile, ISIN kontrol rakamı hala üçtür. Tek bir harf veya rakam çiftine karşı bu tür bir kusur, sadece bir yerine iki kontrol hanesi kullanmaktan kaçınılmaktadır. Yani, harfleri ve rakamları karıştırabilecek IBAN sayılarında olduğu gibi, 10 modül yerine 97 modülleridir. Bazı protokoller, tam ISIN numarasına eklenen ek denetim basamaklarının iletilmesini gerektirmektedir. Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir] "Koordineli Portföy Yatırım Anketi Kılavuzu" (PDF). 1 Mayıs 2003 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.  "Belge 32004R0809". 14 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.  "EIOPA XBRL Filing Rules for Solvency II reporting" (PDF). 15 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.  "EC Charges S&P; With Monopoly Abuse". 9 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2021.  "European Commission accuses S&P; of monopoly abuse over Isin fees". 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2021.  "(Case COMP/39.592 - Standard & Poor's" (PDF). 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.  "Apple ISIN". 26 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.  "Victoria ISIN". 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.  "BAE System ISIN: GB0002634946". 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.  "https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Uluslararası_Menkul_Kıymetler_Kimlik_Numarası&oldid=30865160" sayfasından alınmıştır
New York Menkul Kıymetler BorsasıTipMenkul Kıymetler BorsasıKuruluş8 Mart 1817KurucuNYSE EuronextGenel merkeziNew York City, ABDÖnemli kişilerDuncan L. Niederauer (CEO)Web sitesinyse.com New York Menkul Kıymetler Borsası (New York Stock Exchange (NYSE)), ABD, New York City, Aşağı Manhattan, 11 Wall Street'te bulunan menkul kıymet borsasıdır. Kasım 2010'da Dünyanın en büyük borsalarının Market capları $13.39 trilyon değeri bulan hisseye sahiptir.[1] 2008 yılında ortalama $153 milyar günlük işlem hacmine ulaşmaktadır. Tarihçesi (1901-1950)[değiştir | kaynağı değiştir] Borsa, 1882 NYSE 1903’te Wall Street Numara 11’deki binaya taşınmıştır. Binanın girişi bir yan cadde olan 18 Broad Street tarafındaydı. Bu bina New York Borsası’nın günümüze kadar olan yeridir. Wall Street 1907 yılında ağır bir banka krizi geçirmiştir. 14 Mart 1907’de finansal dönüşümün güvencesi olarak büyük bir kısmı kullanılan Union Pacific Railroad demir yolu şirketinin hisseleri elli puan düşerken Dow Jones Endeksi yüzde 8,29 değer kaybetmiştir. 21 Kasım 1907’de Ulusal Ticaret Bankası (National Bank of Commerce) o zamanlar New York’un üçüncü en büyük bankası olan Knickerbocker Trust Şirketi’nin dönüşümünü kurtarmayı reddetmiştir. Bundan bir gün sonra Knickerbocker Trust şirketi üzerine yoğun bir şekilde yığılma Wall Street’te genel bir paniğe neden olmuştur. Bankalar verdikleri kredileri geri istemişlerdir, borsadaki hisse kurları kâr getirmiştir. Diğer bankacılarla görüşüp likidite desteği hazırlayan işletmeci ve bankacı John Pierpont Morgan bir yatıştırma sağlamıştır. Ancak Dow Jones Endeksi 1907 yılının sonunda sene başına göre yüzde 37,73 daha düşük oranda kota etmiştir. 1907’deki ekonomik kriz süresince kredi sağlamadaki sorunlar 23 Aralık 1913’te Birleşik Devletler Rezerv Bankası’nın kurulmasına zemin hazırlamıştır. Borsa Birinci Dünya Savaşı nedeniyle 1914 yılında dört buçuk ay kapalı kalmıştır. New York Menkul Kıymetler Borsası 12 Aralık 1914’te yeniden açıldığında endeks 74,56 puanla kapanmıştı ve aynı yılın 30 Temmuzunda 71,42'lik kapama durumu yüzde 4,4 civarındaydı. 12 Aralık 1914 günü, yüzde 24,39 değerle tarihin yüzde hesabıyla en büyük gerilemesinin yaşandığı gün olarak tanımlanmıştır. Gerçekte, endeksin bileşimindeki bir değişiklik söz konusu olmuştur, gerçekçi bir gerileme değil. Wall Street Journal 4 Ekim 1916'da ilk defa 20 hisseli bir Dow Jones Endeksi yayımlamıştır. Bu, 12 Aralık 1914'e kadar 54,62 puanın kapanış durumu üzerine hesaplanmıştır ve o gün on iki hisse değerli endeks için yaklaşık yüzde 26,7 değerle kapanış durumunun altında seyretmiştir. 16 Eylül 1920’de gerçekleşen bir bombalı saldırıda binanın dışında 38 kişi yaşamını yitirmiş ve 400’den fazla kişi yaralanmıştır. 1 Kasım 1928'de Dow Jones Endeksi’nde hisse değerleri yüzde 30 yükselmiş ve bundan böyle hesaplama, hisse dağılımını göz önünde bulunduran belli bir bölen üzerinden gerçekleştirilmiştir. Endeks oranı 20 hisse değerinden oluşan önceki endeksle uyum içinde bulunuyordu. Dolayısıyla ikisinin uyumunu sağlama gereksinimi yoktu. Dünyaya etkileri ve sonuçları bakımından en zengin borsa çalkalanması, 24 Kasım 1929’da görülmüştür. Bu gün Kara Perşembe (Black Thursday) olarak bilinmektedir. Bu gün zaman farkından dolayı Avrupa’da Kara Cuma olarak bilinmektedir. Daha önceden yıllar boyunca hızlı bir şekilde yükselen Dow Jones Endeksi’nin belirgin şekilde gerilemesi önceki haftalarda kaydedildikten sonra o gün yatırımcılar arasında panik meydana gelmiştir. Borsa kurları güçlü bir şekilde çökmüş ve borsanın kapanmasından sonra birçok yatırımcı borçlanmıştır. Borsanın bu çalkantısı dünya ekonomik krizinin (1929 Dünya Ekonomik Bunalımı) ortaya çıkmasının sebebi olarak kabul edilmiştir. Kaba bir tabirle, her şey bir günde yerle bir olmuştu ve eğilim piyasası 8 Temmuz 1932'de dip noktasına ulaşmıştır. Bu günde Dow Jones Endeksi yüzde 89,19 değerle 3 Eylül 1929'da eriştiği en yüksek durumunun altında seyretmiştir. Bu olaylar nedeniyle 6 Temmuz 1934’te Birleşik Devletler Güvenlik ve Borsa Komisyonu (United States Securities and Exchange Commission - SEC), yani borsa denetleme kurulu faaliyete sokulmuştur. Dow Jones Endeksi yüzde 15,34 yükseliş gösterdiğinde NYSE 15 Mart 1933'te en iyi ticaret gününü yaşamıştır. Bu arada o günün 3 Mart 1933 gününden beri ilk ticaret günü olduğunun altını çizmekte fayda vardır. Franklin D. Roosevelt’in Birleşik Devletler 32. Cumhurbaşkanı olarak göreve gelmesiyle verilen birçok bankanın tatil günleri (Ulusal Bankacılık Tatilleri) ticaretin durdurulmasının sebebiydi. New York Menkul Kıymetler Borsası tarihinin en dip noktasını, o dönemden bir önceki başkanın (1930–1935) ve sayısız müşterisinin parasını dolandıran, borsanın yönetim kurulu üyesi Richard Whitney'in (1919–1938) yargılanması ve tutuklanmasıyla yaşamıştır. Yıllardır görevini kötüye kullandığı bir yığın olay kamuoyunun gözleri önüne serildiğinde şirketi Richard Whitney&Co. 10 Mart 1938'de batmıştır. İflasını açıkladığında yaklaşık 6,5 milyar Amerikan Doları borcu bulunuyordu. Yabancı araçların kötüye kullanımından dolayı hakkında dava açıldı, suçlu bulundu ve üç yıl dört ayını cezaevinde cezasını çekerek geçirmek zorunda kaldığı beş ila on yıl arasında hapis cezasına çarptırılmıştır. 1951 ve 2000 yılları arası[değiştir | kaynağı değiştir] 31 Aralık 1965 tarihinde New York Borsası’nda listelenen, bütün işletmeleri bünyesinde barındıran NYSE bileşiği devreye konulmuştur. Youth İnternational Party’nin (Yippies) kurucularından biri olan siyaset ve sosyal aktivist Abbie Hoffman 24 Ağustos 1967’de kapitalizm ve benzeri eğilimleri protesto etmek için bir grubu New York Borsası binasına yönlendirmiştir. Ellerindeki Amerikan Doları banknotlarını, yukarıdaki galeriden aşağıda işlemleri yürüten borsa tüccarlarının üstlerine fırlatmışlardır. Tüccarlar mümkün olduğu kadar banknot yakalamak için çaba sarf etmişlerdir. Hoffman'ın protestosu komisyoncuların kendi görüşlerine göre sürekli yaptığı şeyi mecazi bir şekilde ortaya vurmuştur. Bunun üzerine NYSE gelecekte bu tür protestoları önlemek için bariyerler kurmuştur. 1979 yılında bir yavru firma kurulmuştu: New York Futures Borsası (NYFE). Burada Futures işler tasfiye edilmektedir. 100 milyon hissenin işlemden geçirildiği (132.681.120) gün 18 Ağustos 1982 günüydü. NYSE en kötü işlem gününü, Dow Jones Industrial Average’in birkaç saat içinde yüzde 22,6 oranında (508 puan) zarar ettiği “Kara Pazartesi” olarak bilinen 19 Kasım 1987 tarihinde yaşamıştır. Borsanın iflasına belli olaylar neden olmadığı için “Kara Pazartesi” gününe birçok sebebin yol açtığı tahmin edilmektedir. Bu sebeplere diğer birçok sebebin yanı sıra yüksek enflasyon, ABD'nin artan ticaret açığı, para pazarlarında gittikçe artan güvensizlik ve Amerikan para birimine olan güven kaybı dâhildir. Diğer bir sebep olarak da o zamanın bilgisayar teknolojisi görülmektedir. Anılan günde yapılan yüksek ticaret hacmi sayesinde yoğun hisse satımına neden olan yanlış bedel sinyallerinin göstergeleri ortaya çıkmıştır. 1987 olayının tekrarından kaçınmak için SEC Borsa Denetleme Kurulu tarafından 350 puandaki kurların geri çekilmesinden sonra NYSE'yi yarım saatliğine ve kurlar 550 puanın üzerine çıktığında bir saatliğine kapatmaya karar verilmiştir. Alışılagelmişin dışında bir gelgeçlik durumunda ticaretin ara verilmesine yönelik düzenleme “Rule 80B” (Trading Halts due to extraordinary Market Volatility) 19 Kasım 1988 tarihinde yürürlüğe geçmiştir. 27 Kasım 1997 tarihinde borsadaki ticaret, kurların 554,26 puan civarından geriye düşmesi sonrasında tarihinde ilk defa durdurulmuştur. Nisan 1988'de "Rule 80B'nin" değiştirilmiş bir biçimi yürürlüğe konulmuştur. 28 Ağustos 2000 tarihinden bu yana NYSE’deki hisseler desimal sayılar üzerinden değer görmektedir. O tarihe kadar bir hissenin bedelinin kesirlerle hesaplanması olağan bir şeydi. 2001’den bu yana[değiştir | kaynağı değiştir] New York'ta gerçekleştirilen terör saldırılarından sonra bütün finans bölgesi tahliye edildiği için borsa 11 ve 14 Eylül 2001 tarihleri arasında 4 işlem günü kapatılmıştır. Bu terör saldırıları nedeniyle Manhattan’daki hemen hemen bütün işletmeler, tüccarlar ve bankalar çalışanlarını ya da iş arkadaşlarını kaybetmişlerdir. Borsanın 17 Eylül 2001 tarihinde yeniden açılmasından sonra kurlar yüzde 7,13 civarında kalmıştır. NYSE 2003’te o zamana kadar en büyük rakibi olan NASDAQ ile bir iş ortaklığı başlatmıştır. İş hacmi her gün ortalama 45 milyon dolar civarında seyretmekteydi. NYSE 2005 yılının Nisan ayında merkezi Chicago’da olan elektronik ticaret platformunu, Archipelago Exchange (ArcaEx), devraldığını açıklamış ve bunun hemen sonrasında borsayı elektronik ortama taşımıştır. ArcaEx 2002 yılında ticari işleme başlamıştır ve 2005 yılında 1882’de San Francisco Stock and Bond Exchange olarak kurulan bir borsa olarak Pacific Exchange (PCX) borsasını satın almıştır. Satış 7 Mart 2006 tarihinde gerçekleştirilmiştir ve Archipelago Exchange, NYSE Arca olarak isim değiştirmiştir. 8 Mart 2006 tarihinde NYSE 214 yıl sonra borsaya girmiştir. NYSE Group ve Euronext birleşip NYSE Euronext olduktan sonra dünya tarihindeki ilk Atlantik ötesi borsa 4 Nisan 2007 tarihinde ortaya çıkmıştır. Bu yeni işletmenin 30 milyon Amerikan Doları civarında bir piyasa sermayesi bulunmaktaydı. 1 Aralık 2007’de Duncan Niederauer NYSE Euronext’in genel müdürü olmuştur. 1 Ocak 2004 tarihinden beri NYSE’nin yönetim kurulu başkanı olan John Thain aynı gün Merrill Lynch şirketindeki görevini üstlenmiştir. Bir Alman-Amerikalı olan Niederauer ve Thain ilk olarak, sonraları Birleşik Devletler Ekonomi Bakanı olan Hank Paulson’nun Yönetim Kurulu Başkanı olduğu Goldman Sachs şirketinde çalışmışlardır. NYSE Euronext 17 Ocak 2008 tarihinde Amerikan Borsası’nı (American Stock Exchange [AMEX]) devraldığını bildirmiştir. 1842 yılında New York Curb Exchange olarak kurulan New York merkezli AMEX opsiyonlu ticaret ve borsa kotalı fonlar alanında uzmanlaşmıştır. Satış 1 Kasım 2008 tarihinde gerçekleştirilmiş ve AMEX NYSE Alternext U.S. olarak işim değiştirmiştir. Bundan altı ay sonra, yani 6 Mart 2009 tarihinde bu borsa NYSE Amex ismini almıştır. Uluslararası ekonomik kriz sırasında Dow Jones Endeksi 9 Kasım 2007 (14.164.53 puan) ile 9 Mart 2009 (6.547.05 puan) arasında yüzde 53 düşüş göstermiştir. Dow Jones Endeksi 13 Kasım 2008 tarihinde yüzde 11,08'lik bir artışla 21 Eylül 1932'den beri en büyük yüzdelik günlük karını elde etmiştir. Bundan iki gün sonra, yani 15 Kasım 2008'de endeks yüzde 7,87'lik düşüşle en büyük yüzdelik günlük zararını görmüştür. NYSE Endeksleri[değiştir | kaynağı değiştir] NYSE U.S 100 Endeksi: NYSE'de kote edilen toplam piyasa değerleri en büyük olan 100 şirketten oluşur. Şirketlerin toplam piyasa değerleri 5.7 trilyon $ ve Amerika'daki tüm şirketlerin piyasa değerlerinin 31.12.2003 tarihinde %46'sını oluşturmaktadır. NYSE'deki tüm şirketlerin piyasa değerlerinin de %40'ını oluşturmaktadır. NYSE International 100 Endeksi: NYSE'nin toplam piyasa değeri en yüksek ve Amerikan olmayan 100 şirketten oluşmuştur. Bu endeks, Uluslararası Piyasaları takip etmek ve yatırımcı araştırmaları yönlendirmek amaçlı tasarlanmıştır. NYSE TMT Endeksi: Teknoloji, Medya ve İletişim sektöründeki en büyük 100 şirketten oluşmaktadır. NYSE World Leaders Endeksi: NYSE US100 ve NYSE Uluslararası 100 endeksinin bir kombinasyonudur. En büyük 200 şirketin performansını yansıtır. NYSE Composite Endeksi: NYSE Composite Endeksi, 1966 yılında genel olarak NYSE'deki tüm hisse senetlerinin performanslarının ölçülmesi için oluşturulmuştur. NYSE Composite Endeksi 2044 Amerikan ve Amerikan olmayan hisselerden oluşmaktadır. NYSE Sector Endeksleri: Yeni sektör endeksleri NYSE Energy Endeksi, NYE ID olarak, NYSE Financial Endeksi NYK. ID ve NYSE Healthcare Endeksi NYP.ID olarak sembollendirilmiştir. Tüm bu üç sektör endeksleri, NYSE Composite endeksinin alt kümeleridir. NYSE sektör endeksleri Dow Jones Global Sınıflandırma sistemine uygun olarak sınıflandırılmıştır. Tüketici fiyat endeksinde olduğu gibi NYSE endeksleri Laspeyres endeksidir. Laspeyres endeksi her dönemdeki sabit ağırlıklandırılmış fiyat değişimlerini ölçer. NYSE endeksleri, endeksteki her şirket için son fiyatlar kullanılarak NYSE açık olduğu sürece hesaplanmaktadır. Önceki günün kapanış değerini takiben NYSE'nin açılışından sonra endeks değerleri güncellenmektedir. Bu işlem endeksteki herhangi bir bileşeni hakkında ilk fiyatın gelmesiyle başlamaktadır. Yatırım yapılabilir menkul kıymetlerin oluşturulması için piyasada bulunan hisseler, hisse sınıflarına ve likiditelerine göre endekse dahil edilir.[2] Popüler Kültürde[değiştir | kaynağı değiştir] Video oyunu Call of Duty: Modern Warfare 3, 17 Ağustos 2016 yılında Kara Salı bölümünde, Delta timleri Rus askerlerini imha etmek üzere binaya girmektedirler Notlar[değiştir | kaynağı değiştir] "World-exchanges.org". 5 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2011.  "Arşivlenmiş kopya". 12 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2012.  Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir] Buck, James E. (1992). The New York Stock Exchange: The First 200 Years. Greenwich Pub. Group. ISBN 0944641024.  Geisst, Charles R. (2004). Wall Street: A History – From its Beginnings to the Fall of Enron. Oxford University Press. ISBN 0195170601.  Kent, Zachary (1990). The Story of the New York Stock Exchange. Scholastic Library Pub. ISBN 0516047485.  Sloane, Leonard (1980). The Anatomy of the Floor. Doubleday. ISBN 0385122497.  Sobel, Robert (1975). N.Y.S.E.: A History of the New York Stock Exchange, 1935–1975. Weybright and Talley. ISBN 0679401245.  Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir] Wikimedia Commons'ta New York Menkul Kıymetler Borsası ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. Resmî site Price of membership and a seat12 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Otorite kontrolü BIBSYS: 90122665 BNF: cb11949451v (data) CiNii: DA00261773 GND: 124897-2 ISNI: 0000 0001 0672 5000 LCCN: n79128010 NKC: kn20080910016 NLA: 36232762 NLI: 987007265937505171 RERO: 02-A016613591 SNAC: w65t7kvj SUDOC: 02745777X Trove: 1233956 VIAF: 151220177 WorldCat: lccn-n79128010 "https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=New_York_Menkul_Kıymetler_Borsası&oldid=31984793" sayfasından alınmıştır
Antik bir telefon Telekomünikasyon, iki ya da daha fazla kişinin teknolojiyi kullanarak bilgi alışverişinde bulunmasına denir. Haberleşme teknolojisi kanalları kullanarak ve fiziksel yollarla (sinyal kabloları) ya da elektromanyetik dalgaların bir formu olarak bilgileri iletir. Elektrik sinyalleri buna örnek olarak verilebilir. Telekomünikasyon topluluk adı olarak isimlendirilebilir çünkü birçok farklı teknolojiyi içinde barındırmaktadır. Eski zamanlardaki uzak mesafe iletişim için ışık, dumanla haberleşme ve semafor gibi görsel sinyaller aracılığıyla kullanılırdı. Mesafeler arası iletişime geçişte ilk modern haberleşmedeyse borazan, davul veya ıslık gibi sesli mesaj araçlarıyla iletişim yaygındı. Günümüz modern teknolojisinde elektriksel ve elektromanyetik dalgalar uzun mesafelerarası iletişim yaygın olarak kullanılmaktadır. Telgraf, telefon, network, fiber optik ve haberleşme uyduları günümüz teknolojisinde kullanılan elektriksel ve elektromanyetik dalgalara birkaç örnektir. Wireless iletişimdeki devrim 1909’da Fizik dalında Nobel ödülü alan Guglielmo Marconi’nin radyo haberleşmesi alanında öncülük ettiği gelişmelerle 20. yüzyılın ilk on yılı içerisinde başladı. Diğer kayda değer öncü icatlar ve geliştirmelerin mucitleri arasında elektrik ve elektronik iletişimi alanında Charles Wheatstone, telgrafı icat eden Samuel Morse, telefonu icat eden Graham Bell, radyoyu geliştiren Lee de Forest, Edwin Armstrong, Wladimir K. Zworykin ve Guglielmo Marconi ve televizyonu icat eden Philo Farnsworth ve John Logie Baird sayılabilir. Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir] Telekomünikasyon, Fransızca bir kelime olup kökeni bakımında Yunancadan gelen manası mesafe olan "-tele" eki ve Latince paylaşmak olan "coommunicare"dan alınarak 1904 yılında Fransız mühendis ve yazar Edouardo Estaunie tarafından Fransızcaya kazandırılmıştır. Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir] İlk zamanlarda telekomünikasyon[değiştir | kaynağı değiştir] Orta Çağ'da işaret ışığı çok yaygındı. Bu ışıklı işaretler mesafe olarak kısa oldukları için bunun dezavantajları çokça yaşanıyordu. 1792 de Fransız mühendis Claude Chappe Lille ve Paris arasında ilk düzenli görsel telgraf sistemini kurdu. Bu sistem niteliksiz işletmeci ve pahalı kulelerinden ve uzak mesafeden dolayı sıkıntı çekti. Sonuç olarak elektrikli telgraflardan oluşan rekabetten son ticari hat 1880 yılında terk edildi. Posta güvercinleri farklı kültürler tarafından tarih boyunca kullanılmıştır. Güvercinlerin aslen Pers kökenli olduğu söylenmektedir ve askeri yardım için Romalılar tarafından da kullanıldı. Frontinus Julius Caesar'ın Galya'yı fethinde güvercinleri kullandığını söyledi. Yunanlarda güvercinleri kullanarak Olimpiyat Oyunlarında galip gelen isimlerini iletti. Telefon ve telgraf[değiştir | kaynağı değiştir] Sir Charles Wheatstone ve Sir Fothergil Cooke 1837'de elektrikli telgrafı icat ettiler. Ayrıca ilk elektrikli ticari telgrafı 9 Nisan 1839 Wheastone ve Cooke tarafından inşa ettirilip açılmıştır. 27 Temmuz 1866 tarihinde ilk translantik telefon kablosu başarı ile tamamlandı. Geleneksel telefon 1876 yılında Alexander Grahambell ve Elisha Gray tarafından icat edildi. Antonio Meucci 1846 yılında bir hat üzerinden ses ve elektrik iletimine izin veren bir cihaz icat etti. İlk ticarî telefon hizmetler 1878 ve 1879 yılında Atlantik’in iki yakasından New Heaven ve Londra şehirleri arasında inşa edildi. Radyo ve Televizyon[değiştir | kaynağı değiştir] İngiliz bilim insanı James Clerk Maxwell 1865 yılında elektronik olarak üretilen radyo dalgalarının yayılma teorisini kurmuş ve Alman fizikçisi Heinrich Hertz, 1888 yılında Maxwell'in teorisini pratik olarak gerçekleştirerek bu konuda öncülük etmişlerdir. Marconi ile birlikte 1898 yılında ilk radyo resmen doğmuş oldu. İlk kullanımı gemiden sahile haberleşme içindi. 1923 yılında yüksek frekans radyo dalgalarının İyonsfer'e çarparak dünyaya döndüğü ispatlanınca radyo, deniz aşırı haberleşme de dâhil olmak üzere hızla yaygınlaştı. Televizyon, 1923 yılında John Logie Baird tarafından İngiltere'nin Hastings kasabasında icat edilmiştir. İlk televizyon görüntüsü ise yine Baird tarafından 1926 yılında yayımlanmıştır. Başlangıçta noktalar hâlinde ve titrek olan görüntülerin kalitesi Baird tarafından geliştirilmiştir. Baird'in televizyon sisteminde mekanik olarak döndürülen diskler kullanmasına karşın aynı dönemde Marconi-Emi sistemi gibi elektronik olarak işleyen rakip sistemler de üretildi. 1930'lu yılların başında televizyon elektronik eşya olarak satılmaya ve geniş kitlelere hitâp etmeye başladı. Örnek olarak: 1936 Berlin Yaz Olimpiyatları Almanya'da evlerdeki televizyonlardan izlendi. Bilgisayar Altyapısı ve İnternet[değiştir | kaynağı değiştir] Eylül 1940 tarihinde 11, George Stibitz New York'ta Karmaşık Sayı Hesaplama teleyazıcı kullanarak sorunları iletmek ve New Hampshire Dartmouth College geri bilgisayarlı sonuçlar almayı başardı. 60'ların başında The US Department of Defense tarafından desteklenen ağ çalışmalarından birisi, İnternet Protokolü'nü (IP) kullanan ilk ağ olan ARPANET'tir. ARPANET üzerinden ilk mesaj, Los Angeles'taki Kaliforniya Üniversitesi (UCLA)'daki Professor Leonard Kleinrock'un laboratuvarından, Stanford Research Institute (ISR)'de bulunan bir bilgisayara gönderildi. Yerel alan ağları (LAN) için iki popüler bağlantı protokolleri de 1970'lerde ortaya çıktı. Token Ring protokolü için bir patent Olof Soderblom tarafından 29 Ekim 1974 tarihinde açıldı. Öncü icatlar ve geliştirmeler[değiştir | kaynağı değiştir] Elektrik ve elektronik iletişim alanında Charles Wheatstone önde gelen isimlerdendir. Telgrafın mucidi ve icat eden kişi: Samuel Morse'dur. Telefonun mucidi ve icat eden kişi: Graham Bell'dir. Radyonun mucidi ve icat eden kişi(ler): Lee de Forset, Edwin Armstrong, Wladimir K. Zworykin, John Logie Baird. Televizyonun mucidi ve icat eden kişi: Philo Farnsworth. Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir] Telekomünikasyon mühendisliği Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir] Vikikitap Vikikitapta bu konu hakkında daha fazla bilgi var: Telekomünikasyon gtdBilgisayar biliminin alt dallarıMatematiksel temellerMatematiksel mantık · Kümeler kuramı · Sayı teorisi · Çizge teorisi · Tip teorisi · Kategori teorisi · Sayısal çözümleme · Bilgi teorisi · Kombinatorik · Boole cebiriHesaplama teorisiOtomat teorisi · Hesaplanabilirlik teorisi · Hesaplamalı karmaşıklık teorisi · Kuantum hesaplama teorisiAlgoritmalar ve veri yapılarıAlgoritma çözümlemesi · Algoritma tasarımı · Hesaplamalı geometriProgramlama dilleri ve derleyicilerAyrıştırıcılar · Yorumlayıcılar · Yordamsal programlama · Nesne yönelimli programlama · Fonksiyonel programlama · Mantık programlama · Programlama paradigmalarıEşzamanlı, paralel ve dağıtık sistemlerÇoklu işleme · Dağıtımlı hesaplama · Eşzamanlılık denetimiYazılım mühendisliğiGereksinim çözümleme · Yazılım tasarımı · Bilgisayar programlama · Biçimsel yöntemler · Yazılım testi · Yazılım geliştirme süreciSistem mimarisiBilgisayar mimarisi · Bilgisayar organizasyonu · İşletim sistemiTelekomünikasyon ve ağ oluşturmaBilgisayar müziği · Yönlendirme · Örgü topolojisi · KriptografiVeritabanlarıVeritabanı yönetim sistemleri · İlişkisel veritabanı · SQL · İşlem yürütme · Veritabanı indeksleme · Veri madenciliği · Metadata (Üst veri) · Ana veri (Master data)Yapay zekâOtomatikleştirilmiş muhakeme · Bilgisayarlı dilbilim · Bilgisayarlı görü · Evrimsel hesaplama · Uzman sistemler · Makine öğrenimi · Doğal dil işleme · RobotikBilgisayar grafikleriGörselleştirme · Bilgisayar animasyonu · Görüntü işlemeİnsan-bilgisayar etkileşimiBilgisayar erişilebilirliği · Kullanıcı arayüzleri · Giyilebilir hesaplama · Yaygın bilişim · Sanal gerçeklikBilimsel hesaplamaYapay yaşam · Biyoenformatik · Bilişsel bilim · Bilgisayarlı kimya · Hesaplamalı nörobilim · Hesaplamalı fizik · Sayısal algoritmalar · Sembolik matematikBilgisayar bilimi, ACM Hesaplama ve Sınıflandırma Sistemi'ne göre farklı konu ve alanlara ayrılabilir. Otorite kontrolü BNE: XX525038 BNF: cb119335984 (data) GND: 4059360-5 HDS: 010474 LCCN: sh85133270 NARA: 10643335 NDL: 00561375 NKC: ph116420 NLI: 987007565815105171 "https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Telekomünikasyon&oldid=32141313" sayfasından alınmıştır
Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. Lütfen güvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin geliştirilmesine yardımcı olun. Kaynaksız içerik itiraz konusu olabilir ve kaldırılabilir.Kaynak ara: "İnternet" – haber · gazete · kitap · akademik · JSTOR (6 Temmuz 2022) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) İnternetİnternet yönlendirme yolları görseli Genel Erişim Sansür Demokrasi Dijital eşitsizlik Dijital haklar Bilgi edinme özgürlüğü İnternet'in tarihi İnternet fenomenleri İnternet tarafsızlığı İnternet öncüleri Gizlilik Sosyoloji Kullanım Yönetim ICANN IETF İnternet Yönetim Forumu ISOC Bilişim altyapısı DNS HTTP İnternet değişim noktası İnternet iletişim kuralları dizisi İnternet iletişim kuralları dizisi İnternet servis sağlayıcısı IP adresi IMAP SMTP Hizmetler Blog Mikroblog E-posta Faks Dosya paylaşımı Dosya transferi Oyunlar Anlık mesajlaşma Podcast Alışveriş Televizyon VoIP World Wide Web Arama gtd Ölçeğe göre bilgisayar ağı türleri Nano-ölçek Near-field (NFC) Body (BAN) Personal (PAN) Near-me (NAN) Local (LAN) Storage (SAN) Wireless (WLAN) Virtual (VLAN) Home (HAN) Building Campus (CAN) Backbone Metropolitan (MAN) Municipal wireless (MWN) Wide (WAN) Cloud İnternet Gezegenlerarası İnternet gtd İnternet haritası. Her bir çizgi IP adreslerini temsil eden iki düğüm (node) arasında çizilmiştir. Çizgilerin uzunluğu IP adresleri arasındaki gecikmeyi temsil eder. Bu çizim C sınıfı ağların yaklaşık %30'unu temsil eder. Renk kodları, çizgilerin RFC 1918 kodlarını temsil eder. İnternet, bilgisayar sistemlerini birbirine bağlayan elektronik iletişim ağıdır.[1] TDK, internet sözcüğüne karşılık olarak genel ağı önermiştir.[2] İnternet yerine zaman zaman sadece net sözcüğü de kullanılır.[3] İnternet, çok protokollü bir ağ olup birbirine bağlı bilgisayar ağlarının tümü olarak da tanımlanabilir. Binlerce akademik ve ticari ağ ile devlet ve serbest bilgisayar ağının birbirine bağlanmasıyla oluşmuştur. Bilgisayarlar arasında bilgi çeşitli protokollere göre paketler hâlinde transfer edilir. İnternet üzerinde elektronik posta ve birbirine bağlı sayfalar gibi çok çeşitli bilgiler ve hizmetler vardır. İnternet üzerinden oyunlar da oynanabilir. İnternetin kökeni, hataya dayanıklı, sağlam ve özel bir bilgisayar ağı kurmak isteyen Amerika Birleşik Devletleri hükûmeti tarafından 1960 yılındaki araştırmalara dayanır. 1980'lerde Ulusal Bilim Vakfı tarafından yeni bir ABD omurgasının finansmanı için toplanan özel fonlar, dünya çapında katılım ve birçok özel ağın birleşmesine neden olmuştur. 1990'larda uluslararası bir ağın yaygınlaşması ile internet, modern insan hayatının temelinde yer almıştır. Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir] 1985 yılında kullanılmaya başlayan[1] İngilizce internet kelimesi, "kendi aralarında bağlantılı ağlar" anlamına gelen Interconnected Networks teriminin kısaltmasıdır.[4] Ön ek olan inter-, İngilizcede arasında ve karşılıklı anlamlarına gelir. Net kelimesi ise ağ anlamına gelir.[5] Zaman zaman internet kelimesi yerine kullanılan "WWW" kısaltması ise World Wide Web (Dünya Çapında Ağ) sözcüklerinin akronimidir ve internet ile eş anlamlı değildir. Yazılışı[değiştir | kaynağı değiştir] İnternet, belirli ve tek bir iletişim ağının adı olduğu için özel isimdir. Özel isimlerin büyük harfle yazılması gerektiği kuralına[6] dayanarak büyük harfle yazılmalıdır. Ancak bunun dışında, özel isimler, anlamı dışında kullanıldığı zaman küçük harfle yazılabilir.[6] Örneğin: "Güneş'e en yakın gezegen Merkür'dür" cümlesinde Güneş büyük harfle yazılırken "Bu odaya hiç güneş girmiyor" cümlesinde "güneş" özel isim anlamı yerine "güneş ışığı" anlamında kullanıldığından küçük harfle yazılır.[6] Buna benzer olarak "İnternet" de bazen anlamı dışında, örneğin "Evimde internet yok", "İnternet hızım düşük" gibi bir cümlelerde "internet bağlantısı" anlamında kullanılabilir ve özel isimlerin yazım kuralı gereği bu kullanımlar bağlamında küçük harfle yazılabilir. İnternet'in yaygınlaşmasıyla, özel isim olan temel anlamı dışındaki yan anlamlar da yaygınlaşmış, Türk Dil Kurumu Sözlüğü'nde de sadece "isim" olarak nitelendirilmiş[7] ve küçük harfle yazılmış, temel anlamının gerektirdiği "özel isim" yazım biçimine yer verilmemiştir. Geçmiş[değiştir | kaynağı değiştir] Ana madde: İnternet'in tarihi 70'lerde Arpanet Noktaları İnternet üzerinden ağ sayesinde iletişim kuran bilgisayar sistemleri olan askerî iletişim sistemi Semi-Automatic Ground Environment (SAGE) ve ticari hava yolu rezervasyon sistemi olan Semi-Automatic Business Research Environment (SABRE) 1950'lerin başında başlamıştır. 1960 'larda ise the Advanced Research Projects Agency (ARPA), ABD'nin savunma sistemi için the Advanced Research Projects Agency Network'ün (ARPANET) tasarım finansmanı olmaya başladı. 1960'larda oluşturulan projelerin sayesinde 1969'da internet o dönemin zirvesine ulaşmıştır. Bu tarihten sonra da ARPANET bildiğimiz modern internet olarak hayatımıza girmiş oldu. 70'li yılların başında Amerikan üniversitelerinde bu projeden yararlanma imkânı verilmesinin ardından e-posta (SMTP) ve NNTP uygulamaları yaygınlık kazanmaya başlamıştır. Bunları FTP ve HTTP izlemiştir. 30 Nisan 1993'te CERN tarafından WWW ön eki ile internet kamunun ulaşabileceği şekle getirildi. internet teknolojisi Türkiye’ye ilk olarak 1987 yılında Ege Üniversitesi’nin öncülüğünde kurulan Türkiye Üniversite ve Araştırma Kurumları Ağı (TÜVAKA) ile geldi,[8][9][10] 12 Nisan 1993 tarihinde ODTÜ'den Ankara-Washington arasında kiralık hat ile de Türkiye'de ilk internet bağlantısı kuruldu ve vatandaşların kullanımına açıldı.[10] Kişisel kullanım[değiştir | kaynağı değiştir] Kişisel bilgisayarlar ile internete bağlanabilmek için genellikle bir telefon hattına ihtiyacı vardır. Bunun yanında uydu, kablo ve Wi-Fi diye adlandırılan radyo yayınlarıyla da internete bağlanılabilir. En yaygın olanı ise bir analog modem ile belli hızda bir internet servisi veren bir şirketin hizmetinden yararlanmaktır. Modemin ayarları şirketin verdiği servis telefon numarası ve özelliklerine göre ayarlanıp, bağlan komutu verilir. Analog modem bilgisayarın dijital verileri (bits) çeşitli ses frekanslarına çevirip telefon hattından internet servisine ulaştırmakta olup tersine aynı yöntemle verileri almaktadır. Her görüntülenen sitenin bir adresi numarası vardır Bu, dört yuvadan oluşan ve her yuvanın 0 ile 255 arası değeri olan bir adrestir. Fakat kullanıcı bu yalın sayı değerini her çağıracağı site için aklında tutamayacağı için bu adresleri Web sayfasına eş değer tutan DNS bilgisayarları vardır. Bunların görevi ise görüntülenecek her site ismine eş değer IP adresini hazır tutmak ve bilgi taşıma protokolünün paketlerini (TCP/IP) bu adrese yönlendirmektir. Tıpkı telefon rehberlerindeki isim-numara eşleştirmesi gibi alan adı-IP eşleştirmesi yapar. Böylece az uğraşla internet gezgincisinin çağırdığı sitedeki bilgilere ulaşılabilir. Günümüzde analog modemlerin yerini daha hızlı ve daha az hatalı olan dijital (ADSL) modemler almaktadır. Bunların kullanım ücretleri, çoğul katılımın artması sayesinde makul ödenebilir düzeye inmektedir. ADSL bir analog modemden 10x - 1500x kez hıza sahip olup canlı videolu sohbet imkânı yanında bir sinema filmini kısa bir zaman dilimi içinde yükleme imkânı vermektedir. WWW. Dünyası yanında dosya indirimi sanal sohbet odaları, eCommerce (sanal ticaret), tartışma mekânları (forum), internet üzerinden sohbet doğrudan mesaj (IM) gibi kullanım alanlarını, bugün bütün Dünya'da yüz milyonlarca insan kullanmaktadırlar. Günümüzdeki kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir] Günümüzde özellikle mobil internet aygıtlarıyla hemen hemen her yerden internete erişilebilir. Kablosuz ağ bağlantısını destekleyen cep telefonları, taşınabilir oyun konsolları, dizüstü bilgisayarlar gibi cihazlarla kullanıcılar istedikleri zaman istedikleri yerden internete ulaşabilirler. Servis sağlayıcılarının hizmetleri ve sundukları kablosuz veri iletim ücretleri diğer erişim yöntemlerine göre daha yüksek olabilir. Yaygınlaşması[değiştir | kaynağı değiştir] Radyo, televizyon ve internetin bulunuşundan 50 milyon kullanıcıya ulaşmak için geçen süre incelendiğinde radyo için 38, televizyon için 13 yıl iken internet için sadece beş yıldır. İnternet Türkiye'ye 1993 yılında gelmiştir ve geldikten sonra Türkiye'de kullanımı yaygınlaşmıştır. İnternet günümüzde de yaygın olan yediden 70'e herkesin kullandığı teknoloji ürünü olan ve her gün yenilenen bir bilgi kaynağı teknoloji ürünüdür. Terimler[değiştir | kaynağı değiştir] İnternet ve "World Wide Web" sözcükleri günlük kullanımda genelde aynı anlamda kullanılır fakat aynı şey değillerdir. İnternet yazılım ve donanım altyapısı ile sağlanan küresel veri iletişim dizgesidir fakat web, internet ile sağlanan iletişim şekillerinden yalnızca birisidir. Site[değiştir | kaynağı değiştir] Vikipedi sitesinin 16 Eylül 2010 tarihindeki ana sayfası. İnternet sitesi, internet üzerinden yazı, resim ve diğer dosyaların paylaşıldığı dijital sayfalar grubudur. internetin, ekran aracılığıyla görsel olarak hoparlörler aracılığıyla da işitsel olarak kullanıldığı ortamlardır. Bir internet sitesi bir sayfadan ya da binlerce sayfadan oluşabilir. Bir sitenin kullanıcının karşısına çıkan ilk sayfasına "ana sayfa" denir. Ana sayfadan, linkler (bağlantılar) aracılığıyla sitenin diğer kısımlarına veya yabancı sitelere ulaşılabilir. Modem[değiştir | kaynağı değiştir] Ana madde: Modem Telefon sinyallerini sayısal verilere çeviren ve bilgisayarın internete bağlanmasını sağlayan elektronik alettir. TCP/IP[değiştir | kaynağı değiştir] interneti çağın haberleşme ortamı yapan ise TCP/IP dosya iletişim protokolüdür. Açılımı; Transmission Control Protocol/Internet Protocol'dur (Aktarım Denetim Kuralı/internet Kuralı). TCP/IP, özde makinelerin konuşmasını sağlayan, işletim sisteminden veya uygulama yazılımlarından bağımsız bir kuralıdır. Bu özelliği sayesinde, cep telefonu, kişisel bilgisayar veya bir saat dahi internete bağlı diğer cihazlarla konuşabilir. Adres işareti (@)[değiştir | kaynağı değiştir] Ana madde: @ internette sık kullanılan sembollerden birisi @'dir (okunuşu: et). Elektronik posta adreslerinde kullanıcı ismi ile gönderilen hedef alanını (site adı) ayırır. Adres işareti, güzel a olarak da bilinir. Türk Dil Kurumu çengelli a ya da kuyruklu a karşılıklarını önermiştir. E-posta[değiştir | kaynağı değiştir] Ana madde: E-posta E-posta (İngilizce: e-mail) "elektronik posta" sözcüklerinin kısaltmasıdır. internet üzerinden gönderilen ve alınan dijital mektuplardır. Günlük kullanımda "mail" (okunuşu: meyl) olarak da geçer. Görsel olarak kâğıt bir mektup ile aralarında büyük bir fark yoktur. E-postalara resim, müzik, video gibi her türlü dosya türü eklenebilir ve alıcının bilgisayarına transfer edilebilir. Her gün Dünya'da milyarlarca e-posta gönderilmektedir. Ucuzluğu ve kolaylığı nedeniyle kâğıt mektuplardan daha yaygın olarak kullanılmaktadır ancak güvenilirliğinin yetersizliği nedeniyle resmî işlerde kullanımı oldukça kısıtlıdır. E-posta hesapları bu hizmeti veren çeşitli sitelerden ücretsiz veya belirli bir ücret karşılığında açılabilir. E-posta adresleri; kullanıcı adı, adres işareti, hesabın oluşturulduğu sitenin e-posta sunucusunun adı, nokta (.) ve site uzantısının aralık bırakılmadan yazılması ile oluşur. Örneğin: vikipedist@vikipedi.com İnternete bağlanabilen cihazlara gelebilecek dijital tehlikeler[değiştir | kaynağı değiştir] Pek çok faydasının yanında internet çeşitli tehlikelere de yol açar. İnternet ağına bağlanıldığı andan itibaren çeşitli zararlı yazılımların saldırılarına mazur kalınabilir, hacker diye tanımlanan bilgisayar korsanlarının bilgisayarı ele geçirebileceğine şahit olunabilir, çevrim içi bankacılık aracılığı ile banka hesabı boşaltılabilir; cihazlar, anlaşılamayan garip davranışlarda bulunmaya başlayabilir. Virüsler[değiştir | kaynağı değiştir] Bilgisayar virüsleri, zararlı kod ve programcıklardır. Bilgisayarlara veri taşıyan diskler, taşınabilir hafızalar, yerel ağlar ya da internet aracılığıyla girerler. Kendini kopyalamak, verileri silmek, istenmeyen programları çalıştırmak, kişisel (şifre vb.) bilgileri yaymak gibi zararlı faaliyetlerde bulunabilirler. Bilgisayarlara zarar verme yöntemleri canlılarda hastalık meydana getiren virüslere benzediği için bu isim uygun görülmüştür. Bazı virüsler bir programın zaman aşımına uğramış veya bozunmuş yani istem dışı çalışan ve genellikle görevleri belli olmayan hâlleridir. Kötü emeller için hazırlanan trojan, win32, win29, solucan vb. virüsler başkaları tarafından bulaştırılırlar. Virüsler kendi kendine oluşmazlar, fark edildiğinde derhâl temizlenmesi gerekir. Casus programlar[değiştir | kaynağı değiştir] Malware, adware, spyware gibi çeşitli şekillerde adlandırılan casus programlar, bilgisayarlardan bilgi toplamak amacıyla oluşturulmuş küçük yazılımlardır. Virüs gibi faaliyet gösterirler bu nedenle bir kısmı virüs olarak da adlandırılır. Bilgisayar kullanıcısının internet alışkanlıkları, hesap numaraları gibi bilgileri zararlı kişi ve kuruluşlara ulaştırırlar. Bazıları çok zararlı olmamakla birlikte, veri toplarken arka planda çalışarak bilgisayar hafızasını gereksiz yere işgal ederler. Bazı casus programlar ise resmî kuruluşlar tarafından suçluları ve terörist faaliyetleri izlemek amacı ile geliştirilmiştir. Ayrıca devletler eski casusluk yöntemleri yerine bilgisayar ortamında casusluk yöntemlerine başvurmakta buna bağlı olarak risk ve maliyeti düşürmektedirler. Bilgisayar korsanları[değiştir | kaynağı değiştir] Başka insanların bilgisayar, telefon gibi elektronik cihazların bilgilerine izinsiz olarak ulaşarak kişisel bilgilerini çalan kişilerdir. Fakat her zaman bu gerekmez. Bazı hackerlara yer verilen sitelerde hackerlar, sitelerin teknik gelişimine yardım ederler. Bunun Vikipedi'de örneği teknisyenlerdir. Bu tehlikelerden korunma yöntemleri[değiştir | kaynağı değiştir] Bilgisayarları internetten gelebilecek tehditlere karşı korumanın en etkin yolu bilinçli olmaktır. Şüpheli sitelere, bağlantılara girilmemeli ve antivirüs, anticasus ve güvenlik duvarı yazılımları kullanılmalıdır. Norton, Kaspersky, McAfee, Avast gibi günümüzdeki birçok ticari güvenlik yazılımı, bu üç korumayı da içerir. İnternetten gelebilecek diğer tehlikeler[değiştir | kaynağı değiştir] İnternetin yaygınlaşması sonucu her gün milyonlarca insanın hiç tanımadığı insanlarla şahsi bilgilerini paylaşması, virüslerden çok daha tehlikeli bir tehdit oluşturmaktadır. İnternetin dikkatsiz kullanımı, kimlik bilgilerinin çalınması ya da polisiye olaylara istemeden karışmak gibi sonuçlar doğurabilir. Sohbet ve oyun odaları, çok güzel dostluklara ve ilişkilere vesile olabildiği gibi, hırsızlık, pedofili, teşhir, taciz, tecavüz ve hatta cinayete varan tehditlere de kapımızı sonuna kadar açmaktadır. Pornografiye erişimin hızlı ve kolay olması, her yaşta pornografi bağımlılığı riskini artırmakta; şahısların cinsel hayatını, aile hayatını ve zaman zaman da psikolojilerini tehdit etmektedir. Çocukların çok küçük yaşta pornografiye kolayca erişebilmeleri, ileriki yaşlarda ciddi cinsel ve psikolojik rahatsızlıklara sahip olmalarına neden olabilmektedir. Bu tehlikelerden korunma yöntemleri[değiştir | kaynağı değiştir] İnternet ortamında kimliğini, yaşını, görünüşünü, ekonomik durumunu, eğitim durumunu, kısaca bir şahsa ait her şeyi gizlemek ya da sahte bir kimlik oluşturmak çok kolay olduğu için, arkadaşlık kurarken çok daha dikkatli olunması gerekir. Özellikle yeterince tanınmayan kişilere adres ve telefon vermekten özellikle kaçınılmalı, karşıdaki kişinin bunlara ulaşmasını sağlayacak ipuçları vermekten de sakınılmalıdır. Günümüzde birçok internet güvenlik yazılımı, "ebeveyn kontrolü" özellikleri ile birlikte gelmektedir. Ebeveyn kontrol paneli bilgisayar erişim saatlerinin ayarlanmasına, istenmeyen sitelere erişimin engellenmesine imkân vermekte, bu ayarlar parolalar aracılığıyla korunabilmektedir. Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir] WWW İnternet sansürü İnternet (terim isim) İnternete erişim hakkı Ölü İnternet teorisi Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir] a b Merriam Webster's Dictionary & Thesaurus, 2008 "TDK Türkçe Sözlük". 27 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2008.  "net." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003. "internet (n.)". Online Etymology Dictionary. 15 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.  "Internet." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003. a b c "Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler". Türk Dil Kurumu. 25 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020.  "Türk Dil Kurumu Sözlükleri". 29 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020.  "Arşivlenmiş kopya". 15 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2016.  "Arşivlenmiş kopya". 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2016.  a b "Arşivlenmiş kopya". 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2014.  Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir] Wikimedia Commons'ta İnternet ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. internet, Nsf.gov7 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) Siberalem hakkında bilgi, Harvard Üniversitesi1 Şubat 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) internet, email vs. hakkında detaylı bilgi (İng.)1 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) Bilim-Teknoloji-internet18 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) internet Vadisi1 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) Global Internet Traffic Report (İngilizce) Otorite kontrolü BNE: XX535672 BNF: cb12337059x (data) GND: 4308416-3 HDS: 048816 LCCN: sh92002816 NARA: 10637028 NDL: 00841024 NKC: ph117022 NLI: 987007558630405171 "https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=İnternet&oldid=32288137" sayfasından alınmıştır
Bu madde veya bölüm Yazılım geliştirici adlı maddeye çok benzemektedir ve bu iki maddenin tek başlık altında birleştirilmesi önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{Geçmiş birleştir}} şablonunu ekleyiniz.Jean Bartik ve Frances Spence, ilk ENIAC programlama ekibinde yer alıyorlardı. Bilgisayarda programlama üzerine çalışan bir kimse. Bilgisayar programcılığı, söz dizimi ve anlamı tanımlanmış bir kurallar bütününü olan programlama dillerini kullanarak ve bu şekilde sonlu sayıda komutu yazarak donanımına belli bir işi yaptırmaktır. Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir] Programlama dilleri Özgür yazılım Bilgisayar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. Otorite kontrolü GND: 4175854-7 LCCN: sh85029522 NKC: ph884924 NLI: 987007545774505171 "https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Bilgisayar_programcılığı&oldid=27591857" sayfasından alınmıştır
TampereŞehirTampere şehri BayrakArma TampereTampere'nin Finlandiya'daki konumuÜlke FinlandiyaBölgePirkanmaaİdare • Belediye başkanıLauri Lyly (SDP)Yüzölçümü • Toplam689.59 km²Nüfus (2020) • Toplam239.076 • Yoğunlukoto/km²Zaman dilimiUTC+02.00 (DAS) • Yaz (YSU)UTC+03.00 (DAYS)Resmî sitewww.tampere.fi Tampere (İsveççe: Tammerfors), Finlandiya'nın Pirkanmaa bölgesinin merkezi olan şehirdir. Şehir, Näsijärvi ile Pyhäjärvi göllerinin arasında yer almaktadır. Nüfusu 31 Ağustos 2017 tarihi itibarıyla 230.537 olup[2] Finlandiya'nın Büyük Helsinki dışında bulunan en büyük şehridir. Tampere, ülkenin sanayi merkezi olup başta kerestecilik, bilişim ve havacılık gibi sanayi dalları yer almaktadır. Ayrıca büyük tiyatro ve arenaları ile kültür ve turizm alanında da oldukça gelişmiştir. Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir] Tampere, 1775 yılında İsveç Kralı III. Gustav tarafından Tammerkoski kanalının kıyısında bir pazar yeri olarak kuruldu. 1 Ekim 1779 tarihinde şehir statüsü almıştır.[3] Tampere, 19. yüzyılda gelişerek bir sanayi kenti haline geldi.[4] Tampere, 20. yüzyılın başında Finlandiya'nın birçok önemli siyasi olayının merkeziydi. 1 Kasım 1905'te, genel grev sırasında ünlü Kızıl Delerasyon Keskustori'de ilan edildi.[5] Finlandiya'nın bağımsızlığını kazanmasının ardından 1918'de Tampere, Finlandiya İç Savaşı sırasında stratejik açıdan önemli yerlerden biriydi.[6] II. Dünya Savaşı'ndan sonra Tampere bazı komşu belediyeler ile birleşerek büyüdü. Tampere, tekstil ve metal sanayileri ile bilinirken 1990'larda yerini büyük oranda bilgi teknolojisi ve telekomünikasyon endüstrisine bırakmıştır. İklim[değiştir | kaynağı değiştir]  Tampere (1981–2010) iklimi  Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Yıl En yüksek sıcaklık (°C) 8,0 9,4 14,9 24,2 28,4 31,7 33,1 32,1 24,8 18,4 11,1 9,6 33,1 Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) −3,4 −3,5 1,2 8,2 15,4 19,5 22,2 19,9 14,0 7,5 1,5 −1,9 8,4 Ortalama sıcaklık (°C) −6,4 −6,9 −2,8 3,3 9,7 14,1 16,9 15,0 9,8 4,6 −0,6 −4,5 4,4 Ortalama en düşük sıcaklık (°C) −9,7 −10,6 −6,6 −1,3 3,8 8,6 11,7 10,4 5,9 1,9 −3 −7,6 0,3 En düşük sıcaklık (°C) −37 −36,8 −29,6 −19,6 −7,3 −2,8 1,8 −0,4 −6,7 −14,8 −22,5 −34,2 −37 Ortalama yağış (mm) 41 29 31 32 41 66 75 72 58 60 51 42 598 Kaynak: Finlandiya Meteoroloji Enstitüsü[7] Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir] Tampere'de Tampere Üniversitesi (UTA) ve Tampere Teknoloji Üniversitesi (TUT) olmak üzere iki üniversite bulunmaktadır. Şehir aynı zamanda Tampere Uygulamalı Bilimler Üniversitesi ile Polis Meslek Yüksekokulu'na ev sahipliği yapmaktadır. Spor[değiştir | kaynağı değiştir] Tampere'de spor esas olarak buz hokeyine bağlı olup buz hokeyinin Finlandiya'daki anavatanı olarak da bilinmektedir. Tampere'nin Ilves ve Tappara adlarında iki buz hokeyi takımı ile Ilves adında bir futbol takımı bulunmaktadır. Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir] Tampere'de şehiriçi toplu ulaşım otobüsler ile gerçekleştirilmektedir. Bunun yanında şehirde 1976 yılına kadar troleybüs hattı da bulunmaktaydı.[8] Şehirde hafif raylı sistem inşa halinde olup 2020 yılında açılması planlanmaktadır. Şehre, Tampere Ana Demiryolu İstasyonu ile Pirkkala'da yer alan Tampere-Pirkkala Havalimanı hizmet vermektedir. Ünlü kişiler[değiştir | kaynağı değiştir] Kiira Korpi Jonne Aaron Hans Wind Mikko Alatalo Vili Auvinen Antti Eskola James Finlayson Harry Hannelius Raimo Helminen Juice Leskinen Timo Jutila Leo Kinnunen Moog Konttinen Urpo Lahtinen Erkki Lindfors Väinö Linna Pate Mustajärvi Ville Nieminen Mika Noronen Teppo Numminen Pekka Paavola Veijo Pasanen Kari Peitsamo Reima Pietilä Jarmo Porola Kalle Päätalo Jarmo Rantanen Eero Roine Eila Roine Esko Roine Hannu Salama Eino Salmelainen Sylvi Salonen Veikko Sinisalo Juha Suoranta Vesa Toskala Lauri Viita Veltto Virtanen Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir] Braşov, Romanya Chemnitz, Almanya Essen, Almanya[9] Guangzhou, Çin[10][11] Kaunas, Litvanya Kiev, Ukrayna Klaksvík, Faroe Adaları Kópavogur, İzlanda Linz, Avusturya Łódź, Polonya (1996'dan beri)[12] Mwanza, Tanzanya Miskolc, Macaristan Nijni Novgorod, Rusya Norrköping, İsveç Odense, Danimarka Olomouc, Çekya Syracuse, ABD Tartu, Estonya Trondheim, Norveç (1946'dan beri)[13] Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir] "Pinta-alat kunnittain (Excel)" (Fince). Maanmittauslaitos. 1 Ocak 2017. 4 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.  a b "Ennakkoväkiluku sukupuolen mukaan alueittain, elokuu 2017" (Fince). Tilastokeskus. 31 Ağustos 2017. 20 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.  "The City Of Tampere – Tampere in brief – History". 28 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2017.  Andy Symington; George Dunford (2009). Finland. Lonely Planet. ss. 224-225. ISBN 978-1-74104-771-4. 29 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2017.  Gary Kaunonen (19 Şubat 2010). Challenge Accepted: A Finnish Immigrant Response to Industrial America in Michigan's Copper Country. MSU Press. s. 22. ISBN 978-1-62895-154-7. 21 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2017.  The Finnish Civil War 1918: History, Memory, Legacy. BRILL. 14 Ağustos 2014. s. 100. ISBN 978-90-04-28071-7. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2017.  "Finlandiya Meteoroloji Enstitüsü 1981–2010 verileri" (PDF). Finlandiya Meteoroloji Enstitüsü. Erişim tarihi: 26 Nisan 2016. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link) Alameri, Mikko. "Trolleybus City of Tampere". Raitio (Fince). Suomen Raitiotieseura. 10 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2017.  "List of Twin Towns in the Ruhr District" (PDF). © 2009 Twins2010.com. 28 Kasım 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.  |yayıncı= dış bağlantı (yardım) "Guangzhou Sister Cities [via WaybackMachine.com]". Guangzhou Foreign Affairs Office. 24 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.  "Some 15 Finnish towns have twinned with friendship cities in China". Helsingin Sanomat International Edition. 20 Haziran 2013. 23 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.  "Miasta partnerskie - Urząd Miasta Łodzi [via WaybackMachine.com]". Łódź şehri (Lehçe). 24 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.  "Trondheims offisielle nettsted - Vennskapsbyer" (Norveççe). Trondheim.com. 21 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.  Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir] Wikimedia Commons'ta Tampere ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. Resmî site The official Tampere Region visitor website13 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Virtual City Guide: VirtualTampere.com30 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 1952 Summer Olympics official report11 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. pp. 62–3. Tammerkoski Heritage – Town's Industrial Heritage Portal gtdFinlandiya'daki şehirler500 000 + şehirlerHelsinki (başkent)200 000 + şehirlerEspoo · Tampere100 000 + şehirlerVantaa · Turku · Oulu · Jyväskylä · Lahti50 000 + şehirlerKuopio · Kouvola · Kotka · Pori · Joensuu · Lappeenranta · Hämeenlinna · Rovaniemi · Vaasa · Seinäjoki · Salo · Kotka30 000 + şehirlerPorvoo · Mikkeli · Kokkola · Hyvinkää · Nurmijärvi · Rauma · Lohja · Järvenpää · Kajaani · Kerava · Nokia · Kaarina · Ylöjärvi20 000 + şehirlerRaseborg · Riihimäki · Imatra · Savonlinna · Sastamala · Raisio · Jämsä · Varkaus · Raahe · Finlandiya · Tornio · Iisalmi · Hamina · Valkeakoski · Heinola · Äänekoski · Pieksämäki10 000 + şehirlerMäntsälä · Jakobstad · Naantali · Laukaa · Forssa · Kauhava · Loimaa · Kuusamo · Uusikaupunki · Loviisa · Väståboland · Orimattila · Kurikka · Lapua · Akaa · Kauhajoki · Ylivieska · Kontiolahti · Ulvila · Lieksa · Kalajoki · Kankaanpää · Mänttä-Vilppula · Mariehamn · Nivala · Huittinen · Keuruu · Saarijärvi · Alajärvi · Paimio10 000 - şehirlerOrivesi · Hanko · Kuhmo · Närpes · Somero · Kitee · Alavus · Kiuruvesi · Karkkila · Pudasjärvi · Nurmes · Kauniainen · Kemijärvi · Laitila · Loppi · Kokemäki · Oulainen · Haapajärvi · Suonenjoki · Virrat · Harjavalta · Nykarleby · Outokumpu · Haapavesi · Ikaalinen · Kristinestad · Viitasaari · Parkano · Nilsiä · Ähtäri · Pyhäjärvi · Kannus · Juankoski · Kaskinen gtdPirkanmaa'nın belediyeleri Akaa Hämeenkyrö Ikaalinen Juupajoki Kangasala Kihniö Kuhmoinen Lempäälä Mänttä-Vilppula Nokia Orivesi Pälkäne Parkano Pirkkala Punkalaidun Ruovesi Sastamala Tampere Urjala Valkeakoski Vesilahti Virrat Ylöjärvi Kalın yazılı belediyeler şehir statüsüne sahiptir. Otorite kontrolü BNE: XX4319813 BNF: cb119463437 (data) GND: 4058969-9 ISNI: 0000 0004 0472 2510 LCCN: n79041987 MusicBrainz: 66b5ccd3-44a5-4335-9b62-d8824ce66672 NKC: ge394470 NLI: 987007559516705171 SUDOC: 027417719 VIAF: 125476363 WorldCat: lccn-n79041987 "https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Tampere&oldid=31000785" sayfasından alınmıştır
NokiaŞehirNokia şehri Arma NokiaNokia'nın Finlandiya'daki konumuÜlke FinlandiyaBölgePirkanmaaİdare • Belediye başkanıEero VäätäinenYüzölçümü • Toplam347.76 km²Nüfus (2017) • Toplam33,288 • Yoğunluk115.5/km²Zaman dilimiUTC+02.00 (DAS) • Yaz (YSU)UTC+03.00 (DAYS)Resmî sitewww.nokiankaupunki.fi Nokia, Finlandiya'nın Pirkanmaa bölgesinde bulunan bir şehirdir. Şehir, Tampere'nin 15 km batısında yer almaktadır. Yüzölçümü 347.76 km²[1] olan şehrin nüfusu 31 Ağustos 2017 tarihi itibari ile 33,288'dir.[2] Nokia şehri, günümüzde spa, mağazalar, su yolları ve etkinlikleri ile bilinmektedir. Şehirde lastik üreticisi Nokian Tyres'ın genel merkezi yer almaktadır. Günümüzde eski Nokia telefonların adı bu şehirden gelmektedir. Kardeş şehirler[değiştir | kaynağı değiştir] Blönduós, İzlanda Moss, Norveç Karlstad, İsveç Horsens, Danimarka Oryol, Rusya Sillamäe, Estonya Sárospatak, Macaristan Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir] a b "Pinta-alat kunnittain (Excel)" (Fince). Maanmittauslaitos. 1 Ocak 2017. 4 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2017.  a b "Ennakkoväkiluku sukupuolen mukaan alueittain, elokuu 2017" (Fince). Tilastokeskus. 31 Ağustos 2017. 20 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2017.  Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir] Wikimedia Commons'ta Nokia, Finlandiya ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. Resmî site Vikigezgin'de :en:Nokia ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır. Finlandiya'daki bir yerleşim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. gtdFinlandiya'daki şehirler500 000 + şehirlerHelsinki (başkent)200 000 + şehirlerEspoo · Tampere100 000 + şehirlerVantaa · Turku · Oulu · Jyväskylä · Lahti50 000 + şehirlerKuopio · Kouvola · Kotka · Pori · Joensuu · Lappeenranta · Hämeenlinna · Rovaniemi · Vaasa · Seinäjoki · Salo · Kotka30 000 + şehirlerPorvoo · Mikkeli · Kokkola · Hyvinkää · Nurmijärvi · Rauma · Lohja · Järvenpää · Kajaani · Kerava · Nokia · Kaarina · Ylöjärvi20 000 + şehirlerRaseborg · Riihimäki · Imatra · Savonlinna · Sastamala · Raisio · Jämsä · Varkaus · Raahe · Finlandiya · Tornio · Iisalmi · Hamina · Valkeakoski · Heinola · Äänekoski · Pieksämäki10 000 + şehirlerMäntsälä · Jakobstad · Naantali · Laukaa · Forssa · Kauhava · Loimaa · Kuusamo · Uusikaupunki · Loviisa · Väståboland · Orimattila · Kurikka · Lapua · Akaa · Kauhajoki · Ylivieska · Kontiolahti · Ulvila · Lieksa · Kalajoki · Kankaanpää · Mänttä-Vilppula · Mariehamn · Nivala · Huittinen · Keuruu · Saarijärvi · Alajärvi · Paimio10 000 - şehirlerOrivesi · Hanko · Kuhmo · Närpes · Somero · Kitee · Alavus · Kiuruvesi · Karkkila · Pudasjärvi · Nurmes · Kauniainen · Kemijärvi · Laitila · Loppi · Kokemäki · Oulainen · Haapajärvi · Suonenjoki · Virrat · Harjavalta · Nykarleby · Outokumpu · Haapavesi · Ikaalinen · Kristinestad · Viitasaari · Parkano · Nilsiä · Ähtäri · Pyhäjärvi · Kannus · Juankoski · Kaskinen gtdPirkanmaa'nın belediyeleri Akaa Hämeenkyrö Ikaalinen Juupajoki Kangasala Kihniö Kuhmoinen Lempäälä Mänttä-Vilppula Nokia Orivesi Pälkäne Parkano Pirkkala Punkalaidun Ruovesi Sastamala Tampere Urjala Valkeakoski Vesilahti Virrat Ylöjärvi Kalın yazılı belediyeler şehir statüsüne sahiptir. Otorite kontrolü GND: 4333139-7 ISNI: 0000 0004 0632 5084 LCCN: n85178226 MusicBrainz: 9424e958-634c-4d21-a375-7c5ff6446280 NLI: 987007555446405171 VIAF: 158343066 WorldCat: lccn-n85178226 "https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Nokia,_Finlandiya&oldid=31021031" sayfasından alınmıştır
UusimaaNylandBölgeUusimaa bölgesi Arma Uusimaa'nın Finlandiya'daki konumuÜlke Finlandiyaİdare • Bölge başkanıOssi SavolainenYüzölçümü • Toplam9568.32 km²Nüfus (2017) • Toplam1,653,336 • Yoğunluk181.7/km²Zaman dilimiUTC+02.00 (DAS) • Yaz (YSU)UTC+03.00 (DAYS)ISO 3166 koduFI-18Resmî sitewww.uudenmaanliitto.fi Uusimaa (İsveççe: Nyland), Finlandiya'nın bölgelerinden biridir. Bölge, Finlandiya'nın güneyinde yer almakta olup Güneybatı Finlandiya, Kanta-Häme, Päijät-Häme ve Kymenlaakso bölgeleri ile komşudur. Yüzölçümü 9.568,32 km² olan[1] bölgenin nüfusu 30 Eylül 2017 tarihi itibari ile 1.653.336'dır.[2] Bölgenin merkezi Helsinki'dir. Belediyeler[değiştir | kaynağı değiştir] Uusimaa, 13'ü şehir olmak üzere 26 belediyeye ayrılmaktadır.[3] Helsinki altbölgesi: Espoo Helsinki Hyvinkää Järvenpää Kauniainen Kerava Kirkkonummi Mäntsälä Nurmijärvi Pornainen Sipoo Siuntio Tuusula Vantaa Karkkila Lohja Vihti Raseborg altbölgesi: Hanko Ingå (Inkoo) Raseborg (Raasepori) Loviisa altbölgesi: Lapinjärvi Loviisa Porvoo altbölgesi: Askola Myrskylä Pukkila Porvoo Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir] a b "Suomen pinta-ala kunnittain 2017-01-01" (Fince). Maanmittauslaitos. 1 Ocak 2017. 4 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2017.  a b "Tilastokeskuksen PX-Web-tietokannat / Taulukko: Ennakkoväkiluku muuttujina sukupuoli, alue ja kuukausi" (Fince). Tilastokeskus. 30 Eylül 2017. Erişim tarihi: 23 Kasım 2017. [ölü/kırık bağlantı] "Regional Council - Uudenmaan liitto". www.uudenmaanliitto.fi (İngilizce). 5 Mart 2013. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2017.  Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir] Wikimedia Commons'ta Uusimaa ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. Resmî site Vikigezgin'de :en:Uusimaa ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır. gtdUusimaa'nın belediyeleri Askola Espoo Hanko Helsinki Hyvinkää Ingå Järvenpää Karkkila Kauniainen Kerava Kirkkonummi Lapinjärvi Lohja Loviisa Mäntsälä Myrskylä Nurmijärvi Pornainen Porvoo Pukkila Raseborg Sipoo Siuntio Tuusula Vantaa Vihti Kalın yazılı belediyeler şehir statüsüne sahiptir. gtdFinlandiya'nın bölgeleri Åland Güneybatı Finlandiya Güney Karelya Güney Ostrobotniya Güney Savonya Kainuu Kanta-Häme Kuzey Karelya Kuzey Ostrobotniya Kuzey Savonya Kymenlaakso Laponya Orta Finlandiya Orta Ostrobotniya Ostrobotniya Pirkanmaa Päijät-Häme Satakunta Uusimaa Otorite kontrolü GND: 4373073-5 MusicBrainz: 942bd6e5-e590-4202-b16f-de6335211dd5 VIAF: 143678804 "https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Uusimaa&oldid=31121262" sayfasından alınmıştır

No dataset card yet

New: Create and edit this dataset card directly on the website!

Contribute a Dataset Card
Downloads last month
35
Add dataset card