Datasets:
date
stringlengths 19
19
| link
stringlengths 33
35
| title
stringlengths 7
2.75k
| content
stringlengths 10
27.1k
| categories
stringclasses 818
values |
|---|---|---|---|---|
2024-05-18T17:39:45 | https://shannews.org/archives/53027 | ဝတ်ႉဢွၵ်ႉသၽိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ တေပိုတ်ႇၵိင်ႇၽႄထႅင်ႈ တီႈမိူင်းၵျပၢၼ်ႊ | မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 19/05/2024 တူၵ်းမႅၼ်ႈလိူၼ်ႁူၵ်းမႂ်ႇ 12 ၶမ်ႈ (ဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉ) ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း ထိုင် 4 မူင်းဝၢႆးဝၼ်း ယူႇတီႈ ၸုမ်းၵေႃႇမတီႇဝတ်ႉလႄႈ တၵႃႇသတ်ႉထႃး တင်းသဵင်ႈ တေဢွၼ်ၵၼ် ပိုတ်ႇၽုၺ်ႇဝတ်ႉဢွၵ်ႉသၽိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရလႄႈ တၢင်ႇဢၼေႇၵၸႃႇပုတ်ႉထၸဝ်ႈ တီႈမိူင်းၵျပၢၼ်ႊ ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈၶူး ပိုၼ်းၼုမ်ႇ ပၼ်ႇတိတ (လႃႈသဵဝ်ႈ) ၸၼ်ႉၸွမ်ပုတ်ႉထ မိူင်းတႆး ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဝတ်ႉဢွၵ်ႉသၽိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ ၵိင်ႇၽႄတီႈမိူင်းၵျပၢၼ်ႊၼႆႉ တေပိုတ်ႇၽုၺ်ႇ မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈဝၼ်းတီႈ 19 ၵႂႃႇယဝ်ႉ လႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ၽွၼ်းလီ တႃႇပုတ်ႉထၽႃသႃႁဝ်း၊ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်း ၵျပၢၼ်ႊ ၵူႈတီႈၵူႈလႅၼ်လႄႈ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ပီႈၼွင်ႉပုတ်ႉထၽႃသႃ ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼင်ႇႁိုဝ် ၵၢၼ်သႃသၼႃ ႁဝ်း ပေႃးတေႁိူဝ်ႈႁိူင်း ၸွတ်ႈတူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉၵႂႃႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း ပေႃးတေလႆႈႁပ်ႉႁူႉ ႁၼ် ၸွမ်းဝႃႈ တီႈမိူင်းၵျပၢၼ်ႊၵေႃႈ မီးဝႆႉဝတ်ႉ/ ၵျွင်းႁဝ်းယူႇ ၸိူဝ်း ၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ – “ယိၼ်းၸူမ်းၶွပ်ႈၸႂ်ထိုင် တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁဝ်း ၸိူဝ်းႁွတ်ႈ ထိုင်ဝႆႉတီႈမိူင်းၵျပၢၼ်ႊၼႆႉသေ ၶပ်ႉၶိုင်ၸွႆႈပၼ်ပႃး ၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃးတေမီးမႃး ဝတ်ႉဢွၵ်ႉသၽိူတ်ႉ ပုတ်ႉ ထဝိႁႃရၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ တွၼ်ႈတႃႇ တေဢွၼ်ႁူဝ် ပိုတ်ႇၽုၺ်ႇ ဝတ်ႉဢွၵ်ႉသၽိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ ၵိင်ႇၽႄမိူင်းၵျပၢၼ်ႊၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈၶူး ၻွၵ်ႉတိူဝ်ႇ ပၺ်ႇၺႃႇဝမ်ႇသ ဝတ်ႉဢွၵ်ႉသၽိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ မိူင်းဢင်းၵိတ်း။ ၸဝ်ႈၶူး တွၵ်ႉတိူဝ်ႇ ဝႃႇယႃႇမိၼ်ႇတ ဝတ်ႉဢွၵ်ႉသၽိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ မိူင်းသိင်ႇၵပူဝ်ႇလႄႈ ၸဝ်ႈၶူး တွၵ်ႉတိူဝ်ႇ ပၼ်ႇတဝ ၸၼ်ႉၸွမ်ပုတ်ႉထမိူင်းတႆး ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸဝ်ႈၶူး ဢၼ်တေပႂ်ႉဢဝ် ပုၼ်ႈၽွၼ်းသမ်ႉ တေပဵၼ် ၸဝ်ႈၶူးၶမ်းၵူႇ ၵုမႃႇရ (လၢင်းၶိူဝ်း) ၸၼ်ႉၸွမ်ပုတ်ႉထ မိူင်းတႆး ဝဵင်းတူၼ်ႈတီးလႄႈ ၸဝ်ႈၶူး ပိုၼ်းၼုမ်ႇ ပၼ်ႇတိတ (လႃႈသဵဝ်ႈ) ၸၼ်ႉၸွမ်ပုတ်ႉထမိူင်းတႆး ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – Oxford Buddha Vihara Japan/ ၸဝ်ႈၶူးလႄႈ ဝတ်ႉဢွၵ်ႉသၽိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ တီႈမိူင်းၵျပၢၼ်ႊ မၢႆၶပ်ႉ ပၢင်ပိုတ်ႇၽုၺ်ႇ ဝတ်ႉဢွၵ်ႉသၽိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ ၵိင်ႇၽႄမိူင်းၵျပၢၼ်ႊသမ်ႉ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း တေတၢင်ႇဢၼေႇၵၸႃႇ ၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ၊ ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 11 မူင်းသမ်ႉ ၵၢပ်ႈသွမ်းဝၼ်းသင်ၶၸဝ်ႈ။ ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 12 မူင်း လဵင်ႉလူၸႃႇၵၶဝ်ႈဝၼ်း ပီႈၼွင်ႉမႃးပွႆးလႄႈ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်းထိုင် 4 မူင်း သမ်ႉ ပၢင်ၽုၺ်ႇဝတ်ႉလႄႈ လူႇတၢၼ်းယၢတ်ႇၼမ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – Oxford Buddha Vihara Japan/ လိၵ်ႈမွၵ်ႇထိုင် ပၢင်ပိုတ်ႇဝတ်ႉဢွၵ်ႉသၽိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ တီႈမိူင်းၵျပၢၼ်ႊ ဝတ်ႉဢွၵ်ႉသၽိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ ၵိင်ႇၽႄမိူင်းၵျပၢၼ်ႊၼႆႉ တေတင်ႈဝႆႉတီႈ 368-11 Terao, Kawagoe – shi, Saitama, Japan, 350-1141 Shingashi Station 17 min ၼႆယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇ သႃသၼႃ ပုတ်ႉထၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ ပေႃးတေၸွတ်ႇတူဝ်ႈ လုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈၶူးလူင် ပႃႇမွၵ်ႉၶ တွၵ်ႇတိူဝ်ႇၶမ်းမၢႆ ထမ်ႇမသႃႇမိ ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃး ႁဵတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်မႃး ဢွၼ်ၼမ်းတၵ်ႉၵႃႇ တီႈၸမ်ၵႆသေ တႄႇ ၵေႃႇသၢင်ႈဝတ်ႉဢွၵ်ႉသၽိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရၼႆႉမႃး တီႈမိူင်းဢင်းၵိတ်း 2 တီႈ၊ မိူင်းသိင်ႇၵပူဝ်ႇ၊ မိူင်းသိူဝ်းပီးယိူဝ်း၊ မိူင်းဢိင်ႇၵလီႇ၊ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈလႄႈ မိူင်းၵျပၢၼ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ | ['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2024-05-18T17:30:00 | https://shannews.org/archives/53022 | ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၾႆးၾႃႉ တိူင်းတႃႈၵုင်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၾႆးၾႃႉတေၶၢတ်ႇ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း | ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၾႆးၾႃႉ တိူင်းတႃႈၵုင်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၸၢၵ်ႈၸႅၵ်ႇၾႆးၾႃႉၵွႆလႄႈ ၼႂ်းတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ ၾႆးၾႃႉ တေၶၢတ်ႇၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ဝႃႈၼႆ။ ၾႆးၾႃႉၼႆႉ တေတႄႇၶၢတ်ႇ ဝၼ်းတီႈ 17/05/2024 တႄႇယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 4 မူင်းၵႂႃႇ တေၶၢတ်ႇႁိုင်ၵႃႈႁိုဝ် ပႆႇၸၢင်ႈလၢတ်ႈ တေၶတ်းၸႂ်မႄးၸၢၵ်ႈ ႁႂ်ႈၸဵဝ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈယူႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းတႃႈ ၵုင်ႈ တႄႉဝႃႈ ၾႆးၾႃႉၶၢတ်ႇၵူႈဝၼ်း ပၼ်ၵေႃႈဢမ်ႇပၼ်မၢၼ်ႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ယၢပ်ႇၸႂ်ၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈလွင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸၢၵ်ႈဢၼ်ပၼ်ႇ ပဵၼ်ႁႅင်းဢီး ႁႅင်းထၢတ်ႈၵႅတ်ႉသ်သူင်ႇ ၸွမ်းလွတ်ႇ – ၸေႃးတိၵ (ဇောတိက သဘာဝ ဓာတ်ငွေႉပိုက်လိုင်း) – ဢၼ်သူင်ႇၵႅတ်ႉသ် ၸူးတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ တႃႇႁဵတ်းၾႆးၾႃႉၼၼ်ႉ ၵွႆဝႆႉလႄႈ တိုၵ်ႉမူၼ်ႉမႄးယူႇ။ တေႁိုင်မွၵ်ႈ 2 ဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ဢၼ်မီးတီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – ဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင်ၵေႃႈ ၾႆးၾႃႉၵမ်းၵမ်းၶၢတ်ႇ။ ပၢႆလိူဝ် မႆႈယုင်း ၵေႃႈလိူင်ႇ လပ်းသိင်ႇလပ်းမိုတ်ႈ၊ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး၊ လႆႈမႆႈၸႂ်ၽူႈလၵ်ႉၵူၼ်းၸူၼ်လႄႈ ၵၢၼ်ၵေႃႇၵၢၼ် ႁၢႆႉ ဝႆႉယူႇတႃႇသေႇ ဝႃႈၼႆ။ | ['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2024-05-18T16:30:00 | https://shannews.org/archives/53013 | မိူင်းၶႄႇ သူင်ႇၼဵင်ႈပွမ် ၶဝ်ႈၶၢႆမိူင်းတႆး – မိူင်းမၢၼ်ႈ | မိူင်းၶႄႇ သူင်ႇၼဵင်ႈပွမ် ၶဝ်ႈၶၢႆမိူင်းတႆး – မိူင်းမၢၼ်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈသူၼ်ၼဵင်ႈမိူင်းတႆး ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇ ၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်။ ၸဝ်ႈသူၼ်ၼဵင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဝႃႈ – “ၶၼ်ၼဵင်ႈပွမ် ဢၼ်ၶႄႇသူင်ႇ ၶဝ်ႈမိူင်းတႆး ၼႆႉ ထုၵ်ႇလိူဝ်ၼဵင်ႈႁွမ်မိူင်းတႆး ၶိုင်ႈပၢႆ။ ၼမ်ႉၵိၼ်ၼမ်ႉဝၢၼ်မၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၢႆၼဵင်ႈလႄႈ ၾၢင်ႁၢင်ႈတႄႉ မိူၼ်ၵၼ်လီလီ။ လႅပ်ႈပဵၼ်ဝႂ်ဢၼ်မိူၼ်ဝႂ်ၼဵင်ႈ ဢၼ်ဢွၵ်ႇ ၼႂ်းထိူၼ်ႇလိုၵ်ႉၼၼ်ႉမႃး လေႃးဝႆႉ။ ပေႃးတူၺ်းဢဝ်ၵူၺ်းတႄႉ ၸႅၵ်ႇဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ပွမ်ႁႃႉဢၼ်တႄႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼဵင်ႈႁႅင်းပွမ်မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ဢဝ်မႃးသႂ်ႇထူင် တိတ်းမိၵ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈသေ သူင်ႇၶၢႆတူဝ်ႈမိူင်း သူင်ႇထိုင်ဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ၊ ဝဵင်းလိူဝ်ႇယဝ်ႉလႄႈ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၸဝ်ႈသူၼ်ၼဵင်ႈ ၊ ၸုမ်းၵူၼ်းၵႃႉၼဵင်ႈ မိူင်းတႆး – မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵုမ်းလႆႈၼဵင်ႈပွမ်ၼႆႉယဝ်ႉ – ၸုမ်းၵူၼ်းၵႃႉၼဵင်ႈ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ – ၼဵင်ႈပွမ် ဢိင်ၼိူဝ် ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇၼဵင်ႈ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၼဵင်ႈ မိူင်းတႆး ဢမ်ႇပေႃးၶႂ်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်ယဝ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸဝ်ႈသူၼ်ၼဵင်ႈ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ မိူင်းႁိမ်းႁွမ်း ၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉ – ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ | ['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2024-05-18T14:55:20 | https://shannews.org/archives/53007 | ပၢင်တိုၵ်း ၶၢဝ်းတၢင်းသွင်ဝူင်ႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်း 10 ၵေႃႉ | ပၢင်တိုၵ်း ၶၢဝ်းတၢင်းသွင်ဝူင်ႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းမႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢမ်းယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၸႂ်ႉၶိူင်ႈ မိၼ်တိုၵ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇလႄႈ ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇမႅင်း ဢၼ်ၵိုတ်းၶင်ႉၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်း 10 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ၊ ယွင်ႁူၺ်ႈ၊ ႁူဝ်ပူင်းလႄႈ ပၢင်လွင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ မၢင်ၵေႃႉ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်း တိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်း ၽွင်းၵႂႃႇမႃးၼႂ်းသူၼ် ၼႂ်းႁႆႈ၊ ၽွင်းပွၵ်ႈမိူဝ်းၸႂ်းႁိူၼ်းလႂ်၊ မၢင်ၵေႃႉသမ့် ၺႃးၸုမ်းသိုၵ်းလၢမ်းယိုဝ်းသႂ်ႇလႄႈ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်း – ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇပဢူဝ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 13 လိူၼ်မေႊၼႆ့ ၼင်ႇၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း 3 လိူၼ်ပၢႆ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ၸမ် 100 ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ 92 ၵေႃႉ၊ ဢၼ်လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မီးၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇတီႈ ၼႂ်းထိူၼ်ႇၼႂ်းၶိူဝ်း ယၢမ်းလဵဝ် ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တႃႇယူႇသဝ်းၵိၼ်ယႅမ်ႉလႄႈ ယႃႈယႃ ဝႃႈၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ လင်ႁိူၼ်းလူႉၵွႆ 600 ပၢႆ ၊ ႁူင်းႁဵၼ်း ႁူင်းသဝ်းသႃသၼႃ ၊ ႁူင်းယႃ ၊ ႁွင်ႈယႃလႄႈ ၵၢတ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆၸွမ်းထႅင်ႈ တင်းၼမ်။ ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်းၼႆႉ တႄႇပဵၼ်မႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ 2024 ၊ ပဵၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ယိုဝ်းတိုၵ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ပဢူဝ်း PNLA ၼႆယဝ်ႉ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း'] |
2024-05-18T13:59:41 | https://shannews.org/archives/53000 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းၶၢၼ်းၵဵပ်းၵူၼ်းမိူင်း သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၸုပ်ႈ 2 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တဵၵ်းၶၢၼ်းၵဵပ်းၵူၼ်းမိူင်း ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းလႄႈ တိူင်း ပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၸုပ်ႈ 2 ယဝ်ႉၼႆ – ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15 လိူၼ်မေႊၼႆ့ ၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/02/2024 ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပၵ်းပိူင် ၵူၼ်းမိူင်းၵူႈၵေႃႉ တေလႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇ ၵၢၼ်သိုၵ်း ဝၢႆးလင် ၶၢဝ်းသွၼ်းၼမ်ႉယဝ်ႉ တေတႄႇၵဵပ်းၵူၼ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇၵွၼ်းပွၵ်ႉ တဵၵ်းၶၢၼ်းၵဵပ်းၵူၼ်းမိူင်း ၸဵမ်မိူဝ်ႈၼႃႈၶၢဝ်းသွၼ်းၼမ်ႉသေ ပိုတ်ႇပၢင်သွၼ် ၵၢၼ်သိုၵ်း ၸုပ်ႈထီႉၼိုင်ႈမႃးယဝ်ႉ။ ဝၢႆးလင် ၶၢဝ်းသွၼ်းၼမ်ႉယဝ်ႉ တႃႇပၢင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၸုပ်ႈထီႉသွင်ၼႆ့ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တႄႇၵဵပ်းၵူၼ်းမိူင်း မႃးလၢႆလၢႆတီႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်းၼႆ့ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၶဝ်ႈထိုင် ၼႂ်းႁိူၼ်းသေ ႁွင်ႉဢဝ် ၵႂႃႇၵူၼ်းၼုမ်ႇၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၸုပ်ႈ 2 ယၢမ်းလဵဝ် ၼိူဝ်ဝဵင်းပၢင်လွင်းၼႆ့ ၼိုင်ႈပွၵ်ႉလႂ် တေလႆႈပၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ 2 ၵေႃႉ။ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈလႄႈ လႆႈသႂ်ႇငိုၼ်း ၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႂ် 8 မိုၼ်ႇ ၸၢင်ႈၵူၼ်းသႂ်ႇၵႂႃႇၸွမ်းၼႆ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈပၢင်လွင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈတင်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၼ်တင်း ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉဝႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸုမ်းသိုၵ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း တဵၵ်းၶၢၼ်းႁွင့် ဢဝ်ၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈသူင်ႇၼႃႈသိုၵ်း ထိုင်တီႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇ ၵေႃႈမီး။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်မေႊၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဢွၵ်ႇဝႃႈ – ႁၢမ်ႈၵူၼ်းၸၢႆး ဢွၵ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း။ ဝၢႆးလင် ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းၶိုင်ႁႃဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း တိူဝ်းၼမ်မႃး။ ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းႁၢင်ႈႁႅၼ်းတႃႇ ဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း မီးႁူဝ်ၵူၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 1 သႅၼ်ၼႆ – ၸုမ်း BACS ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ | ['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2024-05-18T11:50:33 | https://shannews.org/archives/52997 | သုထိၶျႆႊ ယုၼ်ႇ(ၼၵ်ႉၶၢဝ်ႇႁုၼ်ႈသႅၼ်းယႂ်ႇ) ထတ်းသၢင်ထတ်းသိၼ်(ဢၻိတ်ႇၸွမ်ၽွင်းလူင်ထႆး) ၵဵဝ်ႇလွင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ | ၶုၼ်ႊထၵ်းသိၼ်လုၵ်ႉၶိုၼ်ႈမႃးၶပ်းၶိုင်ၵၢၼ်ၵဵဝ်ႇလွင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ လိုၼ်းသုတ်းၶၢဝ်ႇဢၼ်ႁွင်ႈၵၢၼ် VOA ၶိုၼ်ႈ ၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ၶုၼ်ႊထၵ်းသိၼ်လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈလၢႆၸုမ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇ RCSS/SSA လႄႈၽူႈတႅၼ်း KNU ႁူမ်ႈပႃးတင်း KNO ယဝ်ႉၵေႃႈ NUG လူင်ပွင်ၸိုင်ႈငဝ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပိူဝ်ႈဢုပ်ႇႁႃလိုဝ်း ၵိူဝ်း ၵုမ် လိူင်ႈလၢဝ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈလူၺ်ႈၶၢဝ်ႇ ၽႃသႃမၢၼ်ႈ။ မီးၵၢၼ်ၵူတ်ႇထတ်းၸွပ်ႇထၢမ်ဝႃႈ ၶၢဝ်ႇၼႆႉပဵၼ်ၶၢဝ်ႇတႄႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်ႇၽွင်း ၶုၼ်ႊထၵ်းသိၼ် ၶိုၼ်ႈမႃးၼႂ်းၵဵင်းမႆႇ မိူဝ်ႈလိူၼ် ဢေႊပရိူဝ်ႊလ် ၽွင်းသွၼ်းၼမ်ႉ လႄႈမီးၵၢၼ်သူင်ႇၵူၼ်းၵႂႃႇ ၵပ်းသၢၼ်ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလၢႆၸုမ်း ၼတ်ႉၵၼ်မႃး ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ်တင်း ထၵ်းသိၼ် ၶျိၼ်းၼဝတ်း ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ထတ်းထွင်ႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ မီးၵၢၼ် ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တႄႉယူႇ။ လႅင်ႇၶၢဝ်ႇၾၢႆႇၵႂၢမ်းမၼ်ႈၶူင်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး ပိုတ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၶုၼ်ႊထၵ်းသိၼ် ပဵၼ်ၽူႈမီးဢူငဝ်းၼႂ်းလူင်ပွင် ၸိုင်ႈထႆးၸုပ်ႈၼႆႉ လႆႈသူင်ႇတူဝ်တႅၼ်းၵႂႃႇၵပ်းသၢၼ်တင်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလၢႆလၢႆၸုမ်း “ၶုၼ်ႊထၵ်းသိၼ်ပဵၼ် ၵေႃႉသူင်ႇၵူၼ်းၵႂႃႇတိတ်းတေႃႇ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်သူင်ႇၵူၼ်းမႃးတိတ်းတေႃႇထၵ်းသိၼ် မၼ်းၵေႃႈ ပွင်ႇဝႃႈ ထၵ်းသိၼ်ပဵၼ်ၵေႃႉတႄႇလိူင်ႈ သူင်ႇၵူၼ်းၵႂႃႇတိတ်းတေႃႇပိူဝ်ႈႁႃတၢင်းဢွၵ်ႇလွင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း သူင်ႇၵူၼ်းမႃးႁႂ်ႈထၵ်းသိၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၵၢင် တိတ်းတေႃႇတင်းၾၢႆႇလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉလႄႈၾၢႆႇ ၵွင်တပ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ SAC”။ ဝၢႆးသေၼၼ်ႉထၵ်းသိၼ်တင်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈၾၢႆႇသၢၼ်ၶတ်းၵေႃႈဢုပ်ႇႁႃလိုဝ်းၵၼ် 2 ပွၵ်ႈၸွမ်းၼင်ႇ ၶၢဝ်ႇၶွင်ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇၸၢႆးၶွပ်ႇ(လႅၼ်လိၼ်) ၵမ်းဢွၼ်တၢင်းၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈမိူဝ်ႈလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊလ် ဝၼ်းတီႈ 13 ဢၼ်မီး (Karen National Union-KNU) ယဝ်ႉၵေႃႈယင်းမီးယၢင်းလႅင် (Karenni National Progressive Party-KNPP) လႄႈၸုမ်းၶၢင် Kachin National Organization (KNO) ႁူမ်ႈတင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ငဝ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ (National Unity Government-NUG) လႆႈႁူပ်ႉထူၵ်းၵၼ် တင်း ထၵ်းသိၼ်တီႈၼႂ်းၵဵင်းမႆႇ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းထႅင်ႈၸုမ်းၼိုင်ႈ ဢၼ်မီးဢူငဝ်းၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၼမ်းလူၺ်ႈ ၶွင်ႊသီႊ ဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆးတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ဢၼ်မီးၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းဢွၼ်ႁူဝ် လႆႈႁူပ်ႉထူပ်း ထၵ်းသိၼ် ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် 2 ပွၵ်ႈ ၵမ်းထူၼ်ႈ 2 ၼႆႉမီးၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းၶဝ်ႈမႃးပႃး။ ၼႆႉၵေႃႈပွင်ႇဝႃႈ ထၵ်းသိၼ်လႆႈတႄႇၶုတ်းၵုၺ်ႉၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵွႆးၵႃႈႁဝ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမၼ်ႈၸႂ်ဝႃႈႁွင်ႈၵၢၼ် ၼွၵ်ႈမိူင်း ႁိုဝ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ၸွမ်ၽွင်းလူင်သဵတ်ႇထႃႇ ထဝီႊသိၼ် ႁူႉလိူင်ႈၼႆႉယူႇႁိုဝ် ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 13 ၼၼ်ႉ ၽွင်းလူင်ၼွၵ်ႈမိူင်းၵေႃႈယင်းပဵၼ် ပၢၼ်ႊပရီႊယ် ၽႁိထ်ႇထႃႊၼုၵွၼ်ႊယူႇ ႁဝ်းၵေႃႈဢမ်ႇမၼ်ႈၸႂ် ပၢၼ်ႊပရီႊယ် ႁူႉလွင်ႈၼႆႉယူႇႁိုဝ် ၶေႃႈၼၵ်းၼႅၼ်ႈၵေႃႈ လႅင်ႇၶၢဝ်ႇႁူဝ်ၼႆႉ VOA ၽႃႇသႃႇမၢၼ်ႈဢွၵ်ႇႁၢႆးငၢၼ်းမႃး ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇၸၢႆးၶွပ်ႇ(လႅၼ်လိၼ်) ၵူတ်ႇသွပ်ႇလွင်ႈတၢင်းယဝ်ႉယိုၼ်ယၼ် ဝႃႈ ပဵၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်။ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇၸၢႆးၶွပ်ႇ(လႅၼ်လိၼ်)ဝႃႈ လႅင်ႇၶၢဝ်ႇႁၢႆးငၢၼ်းၵၢၼ်ထူပ်ႈၵၼ်ၼၼ်ႉ လႆႈဢုပ်ႇႁႃလိုဝ်းထိုင်လိူင်ႈလဝ်းၼႂ်းမိူင်း မၢၼ်ႈ လူၺ်ႈၽွင်းယၢမ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႂ်းမျႃႉဝၻီႇ ဢၼ်တေႃႇၼႃႈၵၼ်တင်းဝဵင်းမႄႈသွတ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းတၢၵ်ႇ လႅၼ်လိၼ်ထႆးမၢၼ်ႈ။ ၼႂ်းဝူင်းၵၢင်ၵၢၼ်ဢုပ်ႇႁႃလိုဝ်းၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈထၵ်းသိၼ်ၶဝ်ႈမႃးၸွႆႈ ႁႃတၢင်းဢွၵ်ႇၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ SAC တင်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈၾၢႆႇသၢၼ်ၶတ်း လွင်ႈၼႆႉၸွမ်းၼင်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ၸၢႆးၶွပ်ႇ(လႅၼ်လိၼ်)လႆႈမွပ်ႈၵႂၢမ်းသူၼ်ၸႂ်။ ဝၢႆးသေၼၼ်ႉၵေႃႈထၵ်းသိၼ် ႁႃတၢင်းတိတ်းတေႃႇ ၾၢႆႇသိုၵ်း မၢၼ်ႈ SAC ပိူဝ်ႈသၢၼ်ၵၢၼ် လၢႆလၢႆလွင်ႈ တေႃႇႁၢၼ်ႉၼႆႉၵေႃႈယင်းပႆႇလႆႈၶေႃႈတွပ်ႇ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ SAC ႁိုဝ် ၽၢႆႇသၢၼ်ၶတ်းယင်းၵႂင်ၸႂ်ၵၼ်ယူႇဝႃႈ ထၵ်းသိၼ်လၢတ်ႈၼႂ်းထႃႇၼသင် ၵွပ်ႈဝႃႈ ထၵ်း သိၼ် ဢမ်ႇမီးတၼ်းႁဵင်းသင်ၼႂ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးလႄႈယိင်ႈၶႅၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈသုၵ်ႉယုင်ႈယႂ်ႇတိူဝ်းၶိုၼ်ႈ။ ၵွပ်ႈ ဝႃႈ ၽွင်းလူင်ၼွၵ်ႈမိူင်းၽွင်းၼၼ်ႉပၢၼ်ႊပရီႊယ် ယင်းယူႇ ႁူမ်ႈတင်း သီႁသၵ်ႇ ၽူင်ႊၵဵတ်ႇၵႅဝ်ႈ ၵႅမ်ၽွင်း လူင်ၼွၵ်ႈမိူင်း ယၢမ်းၼႆႉၵေႃႈယင်းမီးတၼ်းႁဵင်းယူႇ။ ၽွင်းၼင်ႇၼၼ် ၽွင်းလူင်ၼွၵ်ႈမိူင်းပၢၼ်ႊပရီႊယ်လႄႈ သီႁသၵ်ႇ ၽူင်ႊၵဵတ်ႇၵႅဝ်ႈ ၵႅမ်ၽွင်းလူင်ၼွၵ်ႈမိူင်း ၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်ၵပ်းသၢၼ်တင်းလၢႆလၢႆၾၢႆႇယူႇယဝ်ႉ ။ ထၵ်းသိၼ်သမ်ႉ ၸိူၼ်းႁွင်ႉဢဝ် ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း မႃးႁူပ်ႉထူပ်းတီႈ ၵဵင်းမႆႇၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်ဝၢင်ႇဝိူဝ်ႈၸွမ်းလႄႈဝႃႈ ဢီႈသင်ပဵၼ်သင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ဝႃႈႁိုဝ် တေဢဝ် ၸိူင်ႉႁိုဝ် ဝႃႈလႃးၵေႃႈၼိူဝ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးယင်းမီးထၵ်းသိၼ်ယူႇႁိုဝ်လႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸွမ်ၽွင်းလူင်ၸိုင်ႈထႆး ယင်း မီးၸိုဝ်ႈပဵၼ် သဵတ်ႇထႃ တွၼ်ႈၼႆႉၵေႃႈမီးၽွင်းလူင်ၼွၵ်ႈမိူင်းၵေႃႉမႂ်ႇ မႃႊရိသ်ႊ သငဵမ်ႇၽူင်ႊ ၵေႃႈ ႁူႉၵၼ်လီ ယူႇဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းသၢႆၵမ်းသိုဝ်ႈတင်းထၵ်းသိၼ်။ လႅင်ႇၶၢဝ်ႇဝွၵ်ႇဝႃႈလွင်ႈဢၼ်ၶဝ်ႈထူပ်းထၵ်းသိၼ်ၼၼ်ႉ လၢႆၾၢႆႇလၢႆၸုမ်းၵေႃႈလႆႈၾၢင်ႉသတိတႄႉတႄႉ ဝႃႈ လႅင်ႇၶၢဝ်ၸၢႆးၶၢဝ်ႇဝွၵ်ႇ လႆႈၾၢင်ႉၵွပ်ႈသင် ၵွပ်ႈပဵၼ်လွင်ႈထူၼ်ႈသေးထီႇပူၼ်ႉၽႅဝ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၵွပ်ႈပဵၼ်လွင်ႈ မႆႈၸႂ်ၵၢၼ်ၸၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇထႆးလႄႈၸၢင်ႈယွၼ်ႉမႃးၵၢႆယဵၼ်ပဵၼ်ၵၢၼ်မိူင်းၼႂ်းမိူင်းထႆး ၸင်ႇလႆႈပိတ်း လပ်ႉဝႆႉၵၢၼ်ႁူပ်ႉထူပ်းထၵ်းသိၼ် ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ ထၵ်းသိၼ်လဵၼ်ႈလွၵ်းလၢႆးသင်ယူႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၽႂ်ႁပ်ႉႁွင်းယိုၼ်ယၼ်ဝႃႈထၵ်းသိၼ်မီးသူၼ်ႇလႆႈၵႂႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈ လူၺ်ႈသင်ဝႃႈဢမ်ႇ ၽၢၼ်ႇလတ်းသိုဝ်ႈ တၢင်းပၵ်းၵတိ ႁႂ်ႈၵွင်တပ်ႉထႆး ပဵၼ်ႁိုဝ် ႁႂ်ႈၽွင်းလူင်ၼွၵ်ႈမိူင်း တေပဵၼ်ႁိုဝ် ႁႂ်ႈသၽႃး ၵႂၢမ်းမၼ်ႈၶူင်းပဵၼ်ႁိုဝ် ႁူမ်ႈဝႃႈၵႂၢမ်းတင်ႈၸႂ်ၶွင်ထၵ်းသိၼ်ၼၼ်ႉၸၢင်ႈၶႄးလီသေတႃႉ မၼ်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈတေ ပဵၼ်လွင်ႈသုၵ်ႉယုင်ႈယႂ်ႇၶိုၼ်ႈတိူဝ်းထႅင်ႈၵေႃႈၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ။ ထၵ်းသိၼ်ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈၽိုၼ်လိၵ်ႈၶေႃႈလႆႈၸႂ်ၶိုၼ်ႈမႃး ႁႂ်ႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်းမႃးဢုပ်ႇဢူဝ်းၼၼ်ႉလူင်းလၢႆးမိုဝ်း တႅင်ႇတင်ႈတူဝ်ထၵ်းသိၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၵၢင် ၽူႈၵႄႈပူမ်ၶွတ်ႇၵၢၼ်ၶတ်းယႅင်ႈ Mediat လႄႈမွပ်ႈဢမ်းၼၢၸ်ႈပၼ် ႁႂ်ႈပဵၼ်တူဝ်တႅၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်း တတ်းသိၼ်ၸႂ်တၢင်လႆႈၼႆၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈထၵ်းသိၼ်ၶဝ်ႈၸႂ်ၼိူဝ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉလႄႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈငဝ်းမၢၼ်း ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈပၼ်ႁႃၽွၼ်းလႆႈထပ်ႉသွၼ်ႉလႄႈ ၽွၼ်းလႆႈၼိူဝ်ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးတႂ်ႈလိၼ် ဢၼ်ပဵၼ်သီမူၼ်ႇ လွင်ႈၽိတ်းၵူၼ်းမၢႆဢၼ်တုမ်ႉယွၼ်ႈၸွမ်းလႅၼ် လိၼ်ထႆးၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၼၼ်ဢဝ်ပဵၼ်ၶွင်လဵၼ်ႈ ပိူဝ်ႈလႆႈၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီ လႆႈၸိုဝ်ႈသဵင်လႄႈလႆႈႁပ်ႉ သူးရၢင်းလ်းၼူဝ်ႊပႄႊလ် Nobel ၾၢႆႇလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ႁိုဝ် သုထိၶျႆး – ၵၢဝ်ႇထတ်းသၢင်ၼင်ႇၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ဢၼ်ထၵ်းသိၼ်ႁဵတ်းယူႇၸိူဝ်းၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးႁပ်ႉႁူႉမွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ် ယဝ်ႉၵေႃႈ ထၵ်းသိၼ်ႁဵတ်းၵႂႃႇ ယဝ်ႉ မႃးသင်ႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးလႆႈႁိုဝ် ၵွပ်ႈဝႃႈမၼ်းတၵ်းတေလႆႈမီးလၵ်းၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်းႁူႉႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ တင်းၾၢႆႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ၵေႃႈ ၵႂင်ၸႂ်ၵႂင်ၶေႃးယူႇ ထၵ်းသိၼ် မႃးလၢတ်ႈယူႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႂ်းထႃႇၼတၼ်းႁဵင်းဢီႈသင် ယဝ်ႉၵေႃႈထၵ်းသိၼ်တိတ်းတေႃႇၵႂႃႇတီႈမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ တင်းၵွင်တပ်ႉ ၵေႃႈၵႂင်ပူၵႂင်ပႃယူႇ။ ႁဝ်းတၵ်းဢမ်ႇလိုမ်းဝႃႈ ၶႄႇ ဢိၼ်းၻီႊယိူဝ်ႊ ဢမေႊရိၵႃႊ ၵျပၼ်ႊ ၶဝ်ၵေႃႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ လွင်ႈၼႆႉယူႇ။ မွၼ်းၶိူဝ်း (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။) | ['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2024-05-17T18:47:00 | https://shannews.org/archives/52990 | လိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈ ၽႄႈၼမ်လၢႆ သၢႆၸႂ်ၶိူဝ်းၸင်ႇ ယိုၼ်း ယၢဝ်း | မိူဝ်ႈယၢမ်းတူၵ်းတႅမ်ႇ ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႅၵ်ႇယႅၵ်ႈ ၶူဝ်းၶွင်ငိုၼ်းၶမ်းၵေႃႈၽႄၸႅၵ်ႇ ၵဝ်ၼမ်မႂ်းဢေႇ ႁိမ်ၵၼ်ၽိတ်း မေႃးဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉၵၼ် ဢမ်ႇၼပ်ႉၼႃႈထိုဝ်တႃ ဢမ်ႇၼပ်ႉဢူငဝ်းၵၼ် ထိုင်တီႈတိုၵ်းတေႃးၶႃႈၽၼ်းၵၼ် တင်းတီႈ ႁူဝ်ၵူၼ်းမီးမၢၵ်ႈၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇယွၼ်ႇယၢၼ်း ထုၵ်ႇတၢင်ႇၸၢတ်ႈတၢင်ႇၶိူဝ်း တူၺ်းလဵၵ်ႉလူဝဝ် ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉၼပ်ႉယမ်။ ဝၢႆးသေ ၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵိုတ်းလိုဝ်ႈပေႃးၵၢၼ်ၶဝ်ႈယူႇသေႃႉထင်မူၵ်း ပူၵ်းသၢင်ႈတီႈယူႇတၼ်းသဝ်းတႂ်းႁူမ်ႈ ၽူၺ်းငဝ်း မုၼ်ယႂ်ႇၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းထႆး မိူဝ်ႈ 1961 တီႈဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ် (မႃးတင်ႈၸိုဝ်ႈဝၢၼ်ႈႁင်းၵွႆး – ဢွၼ်တၢင်းဝႃႈ ဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ်ပဝ်း) တီႈႁိမ်းၾင်ႇၼမ်ႉၵူၵ်း ၼႂ်းဢိူင်ႇတႃႈတွၼ်း ၸႄႈဝဵင်းမႄႈဢၢႆ ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈ မိူင်းထႆး။ မုၼ်ယႂ်ႇၸဝ်ႈႁေႃၶမ်း ၽူႊမိၽူလ်ႊဢၻုလ်ယၻဵတ်ႇဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈၸႂ်းပီႈၼွင်ႉတႆးဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ် ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၼႃႈတေထိုင်လိူၼ်ၾႅပ်ႉၿိဝ်ႊရီႊ ဝၼ်းတီႈ 7 ၽူႈၼမ်းတႆးၸင်ႇမႃးဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ႁဝ်းထုၵ်ႇလႆႈၸတ်း ငၢၼ်း(ပွႆး) ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆးႁဝ်းယူႇယူဝ်ႉၼႆ လၢႆၾၢႆႇပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင် ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇထၢမ် ၵိူဝ်းၵုမ် ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းၶဝ်ယူႇယူဝ်ႉ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈထုၵ်ႇလႆႈၵႂႃႇလဝ်ႈယွၼ်းဢၼုၺၢတ်ႈယူႇဝႃႈၼႆလႄႈ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်ၶဝ် ၸင်ႇပႃးၵၼ်ၵႂႃႇတွင်ႈထၢမ် ယွၼ်းဢၼုၺၢတ်ႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၸႄႈဝဵင်ႊမႄႈဢၢႆ။ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၸႄႈဝဵင်းမႄႈဢၢႆၵေႃႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်လႄႈၵႂၢမ်းတွပ်ႇမႃးဝႃႈ ႁဵတ်းတႄႉႁဵတ်းလႆႈယူႇ ၵွႆးၵႃႈပေႃးတေ ဢဝ်ၸိုဝ်ႈ “ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး” ၼႆ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼေႇဝိၼ်းတေၶဝ်ႈၸႂ်ၽိတ်းၸဝ်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်ႁဝ်းဝႃႈ ပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း ၸုမ်းၵူၼ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉဢၼ်တေႃႇတၢၼ်ႈသၢၼ်ၶတ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ မႃးယူႇၼႂ်းမိူင်းထႆးသေ လုၵ်ႉ ၽိုၼ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆၵေႃႈပိူင်ၼိုင်ႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ပၼ်ႁႅင်းၵမ်ႉၸွႆႈၵူၼ်းထိူၼ်ႇ ႁိုဝ် ၵူၼ်းလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉတိုၵ်းတေႃး မၢၼ်ႈၼႆ တေထုၵ်ႇၸီႉၼႄးၼင်ႇၼၼ် ၵွပ်ႈၼၼ် ႁႂ်ႈႁႃၸိုဝ်ႈတၢင်ႇဢၼ် ဢၼ်ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၵၢၼ်မိူင်းၸိုင် တေလီယူႇဝႃႈၼႆလႄႈ ၸင်ႇၶိုၼ်းမႃးဢုပ်ႇၶႆႈလဝ်ႈလၢတ်ႈ ၼႄၵၼ်ယဝ်ႉလိူၵ်ႈႁႃ ၸိုဝ်ႈၸတ်းငၢၼ်း(ပွႆး)။ ႁေႃၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး ဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ် လၵ်းလၵ်းမၼ်းၵေႃႈတိုၼ်းဢၢင်ႈဢၢၼ်းဝႆႉ ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယူႇယဝ်ႉ ယွၼ်ႉၼၼ်ၼႂ်းလိူၼ်ၾႅပ်ႉၿိဝ်ႊရီႊၼၼ်ႉမီး ငၢၼ်း(ပွႆး) သင် လိူဝ်သေလိူၼ်သၢမ်မူၼ်း ငၢၼ်းလူႇတၢၼ်းၶဝ်ႈယႃႇၵု ၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈပဵၼ်ငၢၼ်းသႃသၼႃ မီးယူႇႁင်း မၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၸင်ႇမႃးဝူၼ်ႉၵၼ်ဝႃႈ ပေႃးၼၼ်ႁဝ်းဢဝ်ပဵၼ် “ဝၼ်းယူၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး” ဢမ်ႇလီႁိုဝ် ႁူမ်ႈဝႃႈ ဝၼ်းယူၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆးၼႆႉ ၼႂ်းမိူင်းတႆးတႄႉၸတ်းႁဵတ်းၼႂ်းလိူၼ်သိပ်းသွင် သေတႃႉ ၸိုဝ်ႈၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈၵဵဝ်ႇတင်းငဝ်ႈငုၼ်းၵၢၼ်လိၵ်ႈလၢႆးလႄႈပဵၼ်သၢႆၸႂ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၵိုင်ႇလႅပ်ႈၶဝ်ႈၵၼ် တင်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းႁဝ်းယူႇၼႆလႄႈလႆႈၸႂ်ၵၼ် ဢဝ် “ဝၼ်းယူၵ်ႉယွင်ႈၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆး” မႃးပဵၼ်ၵၢၼ်ယူၵ်ႉယွင်ႈၵုၼ်း မုၼ်ၸဝ်ႈၶူးမေႃလိၵ်ႈတႆးႁဝ်း ဢိၵ်ႇတင်း ပဵၼ်ၵၢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉတႆး ၸိူဝ်းယူႇ ၼႂ်းမိူင်းထႆး ဢမ်ႇဝႃႈ မိူင်းၵွၵ်ႇ ၵဵင်းႁၢႆး မႄႈသၢႆ မႄႈႁွင်ႈသွၼ် ၵဵင်းမႂ်ႇ လႆႈမႃးႁူပ်ႉထူပ်းၵေႃႇၵုမ် ၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ် တီႈဝၢၼ်ႈမႂ်ႇမွၵ်ႇၸၢမ် တီႈဢေႇသုတ်း 1 ပီ 1 ပွၵ်ႈ။ ထိုင်မႃး 1983 ဝၢႆးသေပီႈၼွင်ႉတႆးႁူမ်ႈၵၼ်ႁႃငိုၼ်းမႃးသိုဝ်ႉလႆႈတီႈလိၼ်ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းသႃထုပရႃႊၻိတ်ႇ ၼႂ်းပွၵ်ႉ ၿၢင်ႊၽူင်ႊၽၢင်ႊ ၶဵတ်ႇယၢၼ်းၼႃႊဝႃႊ မိူင်းၵွၵ်ႇ ပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇသၢင်ႈဝတ်ႉတႆးၼႆလႄႈ လႆႈၸတ်းတင်ႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး လႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ႁဵၵ်ႈၸိုဝ်ႈတၢင်းထႆးဝႃႈ “ၶျူမ်ႊရူမ်ႊၶိူဝ်းတႆးသႃမၶ်းၶီး” (ชมรมเครือไตยสามัคคี) Tai Race Union of Bangkok in Thailand မီးလုင်းယူဝ်ႊ ထိၼ်ႊ (ၵူၼ်းတႆး 9 လၵ်း – တႃႈၵုင်ႈ) လႄႈ မေးၼၢင်းပႃႈၶိၼ်ႇယူင်ႇ (တႆးဝေႃႇၾႆးလႅင်း – မိူင်းၵမ်ႊပူႊၶျႃႊ) ပဵၼ်ၵဝ်ႉငဝ်ႈ ၵၢၼ်သၢင်ႈဝတ်ႉတႆး။ မီးၵူၼ်းလူင် ၸၢႆးၶႂၢၼ်ၾႃႉ(လုၵ်ႈၶူၺ် လုင်းယူဝ်းထိၼ်း ပႃႈၶိၼ်ႇယူင်ႇ) ၸၢႆးမႁႃၼုမ်ႇ ၸၢႆးထုၼ်း ၸၢႆးၼုမ်ႇသႅင် ၸၢႆးတိပ်ႉ(မႅဝ်း) ၸၢႆးသူမ်ၶျၢႆး ၸၢႆးယီႈမုင်ႉ ၶဝ်ၸဝ်ႈဢွၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ ပူၵ်းတင်ႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈတႆး တီႈၼႂ်းမိူင်းၵွၵ်ႇၶိုၼ်ႈမႃး ပဵၼ်ၸုပ်ႈဢွၼ်ႇတၢင်း သုတ်းလႄႈႁူမ်ႈတင်း ၵၢၼ်သၢင်ႈဝတ်ႉမႂ်ႇတႆး ၼႂ်းမိူင်းၵွၵ်ႇပဵၼ်ၶွင် ပီႈၼွင်ႉတႆး ၼႂ်းၼၢမ်းၸိုဝ်ႈၾၢႆႇထႆး(ศูนย์ศึกษาปฏิบัติธรรมสาธุประดิษฐ์) ။ ၶိူဝ်းတႆးသႃမၵ်းၶီး မိူင်းၵွၵ်ႇ “ 1983 မိူဝ်ႈယင်းပႆႇမီးဝိႁၢရ်တိုၵ်းလူင်ၵၢင်ဝတ်ႉ” ၵၢၼ်လိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈၼႆႉ ပဵၼ်ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈၸိူဝ်ႉၽၼ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆၵေႃႈဝႃႈလႆႈ ယွၼ်ႉၼႆႉ ၵူၼ်းတႆးႁဝ်း ၸိူဝ်းမႃးယူႇတီႈဝဵင်းလူင် မိူင်းၵွၵ်ႇၵေႃႈလႆႈၵေႃႇတင်ႈ “ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းမိူင်းၵွၵ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး- ၶိူဝ်းတႆးသႃမၵ်းၶီး မိူင်းၵွၵ်ႇ” မိူဝ်ႈ1982 သိုဝ်ႉဢဝ်တီႈလိၼ် ပွတ်းသဵၼ်ႈတၢင်းသႃထုပရႃႊၻိတ်ႇ ဝၢင်ႊၽူင်ႊၽၢင်ႊ ၼႂ်းၶဵတ်ႇယၢၼ်ႊၼႃႊဝႃႊ ၵၢင်ဝဵင်းလူင်မိူင်းၵွၵ်ႇ ပဵၼ်ၶွင်တႆးသေ ၵေႃႇသၢင်ႈပဵၼ်“ဝတ်ႉ”တႆး “သုၼ်သိုၵ်းသႃ ပတိဝတ်းထမ်း” ၶွင်တႆးၼႂ်းမိူင်းၵွၵ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး။ ထိုင်မႃး10/07/1994 ၼႂ်းၵဵင်းမႂ်ႇၵေႃႈ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်တႆး ၸိူဝ်းလိုဝ်ႈၵိုတ်းယင်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၸဝ်ႈႈၸၢင်ႉ ယွင်ႁူၺ်ႈ ၸဝ်ႈသႅင်သိုၵ်း ပေႃႈထဝ်ႈၺူဝ်ႇ ဢႃးၸၢၼ်ၼိၶူမ်း (ဢႃၸႃရိယ) ၸၼ်ႉၸွမ် ဢိၵ်ႇတင်းၽူႈၼမ်း လၢႆလၢႆၸဝ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႇတင်ႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆးၵဵင်းမႂ်ႇ ၶိုၼ်းမႃးၼႂ်းၵဵင်းမႂ်ႇသေ ယူၵ်ႉဢဝ်ၸဝ်ႈၼွႆႉသေႃးယၼ်ႇတ ပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸၢႆးသူၺ်ႇလ (သိင်ၶမ်း ႁိူၼ်ႊသႅင်) ပဵၼ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်း တူင်ႉၼိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈ ၵၢၼ် လိၵ်ႈလၢႆးၾိင်ႈငႄႈတႆး ပဵၼ်ၼႃႈတႃတႆး ၼႂ်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး။ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆးၵဵင်းမႂ်ႇ ယၢမ်းလဵဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉပဵၼ်ႁဵတ်ႇ(လွင်ႈတၢင်း) ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈပိူၼ်ႈႁူႉၸၵ်းတႆးလႄႈ ႁူႉၸၵ်းၾိင်ႈငႄႈတႆး ၶူဝ်းၼုင်ႈတၢင်းဝႆတႆး ၽႄႈမၢၵ်ႈၼမ်မႃးႁၢၼ်ႉတေႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ်။ ၼႆႉၵွႆးဢမ်ႇၵႃး ယင်းပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၸုမ်းၶွင်ပီႈၼွင်ႉတႆး လႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၵိုၵ်းၽၢၵ်ႈ ၵၢၼ်တင်းၾၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢိၵ်ႇတင်းထုၵ်ႇဝွၵ်ႇၸိူၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈငၢၼ်း(ပွႆး) ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်း ၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆး ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်း။ ၵွႆးၵႃႈ ၵူၼ်းတႆးႁဝ်းၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢမ်ႇပေႃးဝႆႉၵႃႈၶၼ် ၶဝႅႈၸႂ်ဝႃႈ ၵၢၼ်ၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆးၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းၶူင်ႇ ပဵၼ်ၵၢၼ်မၵ်ႉမိုတ်ႈသူင်တၢင်းမူၼ်ႈတၢင်းသိူဝ်းႁဵတ်း (ပွႆးလၢမ်း) ၵွႆး ပၢႆတင်းၶဝ်ႈၸႂ်ဝႃႈ ၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်သူၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၵၢၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၵၢၼ် NGO ၸိူဝ်းၼႆႉဢိူဝ်း ပဵၼ်ၵၢၼ်ၸၼ်ႉသုင် ဢၼ် ႁဵတ်းတႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း။ မွၼ်းၶိူဝ်း (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈ ဢေႃႈ။) | ['ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2024-05-17T16:26:10 | https://shannews.org/archives/52978 | ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်းတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထူပ်းၵၼ်တီႈမိူင်းၶႄႇ ပွၵ်ႈၵမ်း 5 | ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 15-16/05/2024 ၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်ၶႄႇ ယူႇၵၢင်ၶိုင်ၸတ်းပၼ်သေ ၽူႈၼမ်းသိုၵ်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း – သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လႄႈ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA တင်း တူဝ်တႅၼ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် တီႈဝဵင်းၶုၼ်ႊမိင်ႊ မိူင်းယူႊၼၢၼ်ႊ ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ ပွၵ်ႈၵမ်း 5 ။ ၼႂ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် ၵမ်းၼႆႉ ပိုတ်ႇႁူဝ်ၶေႃႈ ဢုပ်ႇလွင်ႈၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်လႄႈ လွင်ႈပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၼႆႉ ပိုတ်ႇႁူဝ်ၶေႃႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် လွင်ႈပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇလႄႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ႁင်းၵူၺ်း ၶေႃ ၶေႃ ၊ တႃႇပဵၼ်တူဝ်တႅၼ်း ၸုမ်းသိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ၼႆသေ ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်း တွၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၺူဝ်ႇထုၼ်းဢွင်ႇၵေႃႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ သိုၵ်း MNDAA သမ်ႉ ၵႅမ်ၸွမ်ႁၢၼ် ၽူင်းဝိၼ်းၼၢႆႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA သမ်ႉ ၸဝ်ႈသိုၵ်း တႃႇမူဝ်းႁဵင်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းသမ်ႉ ပဵၼ်ၸွမ်သိုၵ်း မဵဝ်းတၢၼ်ႉၼၢႆႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် NSPNC ဢွၼ်ႁူဝ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BNI ႁၢႆးငၢႆးဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ တီႈပၢင်ႁူပ်ႉၵၼ် ၵမ်းၼႆႉ ပိူင်လူင်ဢုပ်ႇၵၼ်တႃႇၵၢၼ် ၵႃႉၶၢႆၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် တေပၼ်ႇလႆႈလီၶိုၼ်း မိူၼ်ၵဝ်ႇ ၵူၼ်း ၸမ်ၸႂ်ၸုမ်းဢူၺ်းလီ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆသေတႃႉ သင်ဝႃႈ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၶိုၼ်းပၼ်ႇႁွၼ်ႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်မႃးၶိုၼ်းသေတႃႉၵေႃႈ တေႁႂ်ႈလီမိူၼ်ၵဝ်ႇၶိုၼ်းတႄႉ တေဢမ်ႇငၢႆႈ။ လွင်ႈလီလွင်ႈၸႃႉၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ တင်းမူတ်း။ ယွၼ်ႉ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ လႆႈပိုင်ႈၶႄႇမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈ တႄႇယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ တင်ႈတပ်ႉမႃး ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈထတ်းသၢင်ႈၵၢၼ်မိူင်း လၢတ်ႈဝႃႈ – “ၶဝ်ဢုပ်ႇၵၼ်မႃး ပဵၼ်လၢႆၵမ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၼ်ၶိုပ်ႈၼႃႈသင်မႃး ။ တႃႇၵၢၼ်ၵႃႉ ၶၢႆ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် တေ ၼိမ်ၶိုၼ်း မိူၼ်ၵဝ်ႇၵေႃႈ တေဢမ်ႇငၢႆႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ သဵၼ်ႈ တၢင်း လႃႈသဵဝ်ႈ – သႅၼ်ဝီ – ၵူတ်ႉၶၢႆ တေႃႇထိုင်မူႇၸေႊၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်သၢႆၸႂ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႈယဝ်ႉလူး။ ပေႃးၶႂ်ႈႁၼ်မၼ်း ပဵၼ်ႁိုဝ်ၼႆၵေႃႈ ယူႇတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ မူတ်းမူတ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈတႄႇယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇမႃး လႆႈပိုင်ႈၶႄႇသေ ၸင်ႇမီးႁူးလူမ်းထူၺ်ႈၸႂ်မႃး ယူႇတႃႇသေႇ” – ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ် ၵမ်းၼႆႉ ၽူႈၼမ်းၸိုင်ႈမိူင်းတင်းသွင်ၾၢႆႇ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈသပ်းၸႅင်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တႅၵ်ႇလႅင်းသင် ဝႃႈ ၼႆ။ “ပၢင်တိုၵ်း ဢၼ်လႆႈပဵၼ်မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၵူၺ်း။ ပၢင်တိုၵ်း ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်းၼႆႉၵေႃႈ ပိူင်လူင် ယိူင်းဢၢၼ်းတႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းၵတ်းယဵၼ် တႃႇပဵၼ်မိူင်းၾႅတ်ႊတရႄႊဝႃႈၼႆ ၵၼ်ယူႇသေတႃႉၵေႃႈ – ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း မီးမႃး 5-6 လိူၼ်ယဝ်ႉ ပႆႇထိုင်တႃႈယိူင်းမၢႆ”- ၽူႈထတ်းသၢင် ၵၢၼ်မိူင်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ တိုၵ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း တႃႇဢဝ်ၶိုၼ်းမိူင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆ တႅၵ်ႇလႅင်းယူႇသေတႃႉ – ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇတႄႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇမီး လၢႆမူလၢႆၸုမ်းလႄႈ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇႁၼ် ၼမ်ႉႁၼ်တူဝ်သင် သေဢမ်ႇၵႃး သိုၵ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼင်ႇၵၼ် မိူၼ်ႁိမ်ၼႃႈလိၼ်ၵၼ်ၶိုၼ်းၵေႃႈမီးလႄႈ လႅပ်ႈတေဢွၵ်ႇမႃးပိူင်ၾႅတ်ႉသိတ်ႉ ၵျပၢၼ်ႊ ယိုတ်းမိူင်း ၵူၺ်းယဝ်ႉႁိုဝ် – ၽူႈထတ်းသၢင်ၵၢၼ်မိူင်းလၢတ်ႈ။ “မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ဢၼ်ဢမ်ႇၸႅင်ႈလႅင်းလီၼႆႉ။ မိူဝ်ႈပႆႇယိုဝ်းၵၼ်တႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ တေႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်မိူင်းၾႅတ်ႊတရႄႊၼႆၼႃႇၼေႃႈ။ ၽိူဝ်ႇတိုၵ်းသေလႆႈမႃးတႄႉသမ်ႉ ၶႂ်ႈလိုပ်ႈၵၼ်ဢွၵ်ႇ ၼႃႈလိၼ်ဢၼ်ၶဝ်ၵုမ်းၵမ်။ လၢတ်ႈသိုဝ်ႈၵေႃႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ယိုတ်းလႆႈ လၢႆၸႄႈဝဵင်းမႃးယဝ်ႉသေတႃႉ ၶဝ်ဢမ်ႇၵႂႃႇသဵၼ်ႈတၢင်းၾႅတ်ႊတရႄႊ ၶႂ်ႈၵႂႃႇမိူၼ်ပိူင်ၽႅတ်ႉသိတ်ႉ ၵူၺ်း။ ပေႃးဢမ်ႇၼၼ် ၶဝ်တေလိုပ်ႈ သိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼင်ႇၵၼ်ၶိုၼ်းႁဵတ်းသင်။ ၵွပ်ႈၼၼ် တႃႇတေၵတ်းယဵၼ်တႄႉ ပႆႇႁၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းမၼ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ႁိုင်မႃး 2 လိူၼ် ဝၼ်းတီႈ 11 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ 2023 ၼၼ်ႉ ဢိင်ၼိူဝ် မိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈၵႄႈၵၢင်သေ သွင်ၾၢႆႇလႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ် ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းလႄႈ ဢုပ်ႇၵၼ် လွင်ႈၵႃႉၶၢႆၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ – မိူင်းၶႄႇပႃး။ တႃႇပၼ်ႇၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၸွမ်း လႅၼ်လိၼ်ၼႆသေ ၶႄႇတိုၵ်းသူၼ်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီ 3 ၸုမ်း ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် တီႈမိူင်းၶုၼ်ႊမိင်ႊၼၼ်ႉမႃး ဢမ်ႇယွမ်း 5 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၼႂ်းႁၢင်လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ပီ 2024 ၼႆႉၵေႃႈ ၽူႈတႅၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇလႄႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းယုၼ်ႊၼၢၼ်ႊ ႁွတ်ႈထိုင်မိူင်းမၢၼ်ႈသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉၵၼ် တႃႇပၼ်ႇၵၢၼ်ၶိုၼ်းလႆႈ ၸဵဝ်းဝႆး။ ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ ၽွင်းဢုပ်ႇၵၼ် ၵမ်းၼႆႉၵေႃႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် မိူင်းၵုတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပိုတ်းယိုဝ်းၸွမ်း ဝၢၼ်ႈသူၼ်ႁိူၼ်းယေးယူႇ။ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီၵေႃႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပႆႇႁတ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းပွၵ်ႈမိူဝ်းယူႇၶိုၼ်း တီႈဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ်ၵူႈဝၼ်း။ ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇၵေႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႆႈပွႆႇၽႃႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်းပၼ် သိုၵ်းရၶႅင်ႇ တီႈၼိုင်ႈယဝ်ႉတီႈၼိုင်ႈ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 6 လိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 10 ဢွင်ႈတီႈပၢႆ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵုမ်းလႆႈ 8 ဝဵင်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ | ['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ'] |
2024-05-17T14:51:32 | https://shannews.org/archives/52973 | TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တေဢဝ်လိူင်ႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် Non – CDM ၼႂ်းၼႃႈတီႈၶဝ်ၵုမ်းၵမ် | ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၸိူဝ်းႁဵတ်း Non – CDM ၼႂ်းၼႃႈတီႈ သိုၵ်း TNLA ၵုမ်းၵမ် ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ် တင်းမူတ်း သင်ဢမ်ႇၵိုတ်းၸိုင် တေဢဝ်လိူင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 15/05/2024 ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း PSLF/ TNLA ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၸူးၵူၼ်းၸိူဝ်း ႁဵတ်းၵၢၼ် Non – CDM ဝႆႉ ၼႂ်းၼႃႈတီႈၶဝ်ၵုမ်းၵမ် မိူၼ်ၼင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉသၼ်ႇ၊ ၼမ်ႉတူႈ၊ မၢၼ်ႈတူင်ႈ၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ ၼမ်ႉၶမ်း၊ မိူင်းငေႃႉလႄႈ မိူင်းလူင် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ် ငၢၼ်း ဢၼ်ႁၢပ်ႇဝႆႉ ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼၼ်ႉ တင်းမူတ်း ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သင်ဝႃႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်း ပဵၼ်ဝုၼ်ႇထၢၼ်း ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼႆႉ ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈၼမ်ႉၶမ်းသေ ၵႂႃႇပူင်သွၼ်လိၵ်ႈ ပၼ် တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊၼၼ်ႉသေ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းမႃးၸိုင် ဢမ်ႇဝႃႈၶၢဝ်းလႂ် ၶဝ်တေၶဝ်ႈတီႉၺွပ်း သိုၵ်းလွႆၶဝ် လွၵ်ႇငိုတ်ႈဝႆႉ ၸိူင်ႉၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ သင်ဝႃႈ တေၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇတီႈ မူႇၸေႊၼႆၸိုင် ႁႂ်ႈၶၢႆႉၵႂႃႇမူတ်းမူတ်း”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ Non – CDM ၸိူဝ်းၼႆႉ သင်တိုၵ်ႉသိုပ်ႇႁူမ်ႈမိုဝ်းၸွမ်း သိုၵ်း မၢၼ်ႈ၊ ၵပ်းသိုပ်ႇတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ဢဝ်ငိုၼ်းလိူၼ် တီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယူႇၸိုင် တေထုၵ်ႇဢဝ်လိူင်ႈ ပၼ် တၢင်းၽိတ်းၵႂႃႇ – သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ လူၺ်းယေႇဢူး ၾၢႆႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇ PSLF/TNLA လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ သူၺ်ႇၽီႇမျေႇဝႃႈ – “ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈတေဢဝ်လိူင်ႈၼၼ်ႉသေ တေပၼ်တၢင်းၽိတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်တႄႉ ပႆႇမီး၊ ဝၢႆးလင်ၼႆႉ ၸၢင်ႈမီးမႃးယူႇ။ Non – DCM ၶဝ် သင်ႁဵတ်းပူၼ်ႉပႅၼ် ဢၼ်တတ်းမၵ်းဝႆႉၼႆ တေၺႃးဢဝ်လိူင်ႈၵႂႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၼႃႈတီႈ သိုၵ်းတဢၢင်းၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယိုတ်းၵုမ်းဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ပၢႆးယူႇလီ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပၼ်ၵၢၼ်ဝႆႉ ၵူၼ်းႁဵတ်း CDM ။ တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်တၢင်ႇတီႈၵေႃႈ တေၸႂ်ႉ CDM ၶဝ်ထႅင်ႈ၊ ယွၼ်ႉၼၼ် ၵူၼ်းႁဵတ်း CDM ၶဝ် ႁူမ်ႈမိုဝ်းၶဝ်ႈပႃးၸွမ်းၼႆ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပႃးဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ | ['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2024-05-17T14:44:54 | https://shannews.org/archives/52968 | လုင်းၸၢႆးတိၼ်ႇလႅင်ႇ ၽူႈၼမ်းၼႂ်းပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၵေႃႉၵဝ်ႇ လူႉသဵင်ႈ | မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 17/05/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 4 မူင်း လုင်းၸၢႆးတိၼ်ႇလႅင်ႇ ဢႃယု 84 ပီ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD ၵေႃႉၵဝ်ႇ လူႉသဵင်ႈသုတ်းမုၼ် လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ တီႈႁိူၼ်းမၼ်းၸဝ်ႈ ဢၼ်မီးၼႂ်းဝၢင်းမွၵ်ႇၵူႇသွႆႈလႅင် 9 လၵ်း ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – SNLD လုင်းၸၢႆးသူၺ်ႇၵိဝ်း ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်လုမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“လုင်းတိၼ်ႇလႅင်ႇၼႆႉ ဢႃယုၵေႃႈ ယႂ်ႇယဝ်ႉ တၢင်းပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈၵေႃႈသမ်ႉမီးလႄႈ သဵင်ႈၵႂႃႇၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်တီႈႁိူၼ်း မွၵ်ႇၵူႇသွႆႈလႅင် ၵဝ်ႈလၵ်းၼၼ်ႉၶႃႈ ဢေႃႈ။ မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ႁပ်ႉပဵၼ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၽွင်းပီ 2005 ထိုင်မွၵ်ႈ 2012 ၽွင်းငဝ်းလၢႆးၵပ်ႉၵိၼ်း – ၽွင်းၽူႈၼမ်းပႃႇတီႇ ၺႃးတီႉၺွပ်းၶင်ၶွၵ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ။ လႆႈဝႃႈမၼ်းၸဝ်ႈၵေႃႈ လႆႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းယႂ်ႇမႃးဢၼ်ၼိုင်ႈ၊ မၼ်းၸဝ်ႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်သေလၢႆမွင်ၸႂ်ၸွမ်းတႄႉ”- ဝႃႈၼႆ။ လုင်းၸၢႆးတိၼ်ႇလႅင်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ပီႈဢၢႆႈ လုင်းၸၢႆးၼုတ်း (ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ယၢမ်းလဵဝ်) ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းႁိူၼ်းလုင်းၸၢႆးတိၼ်ႇလႅင်ႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ၵိုတ်းဝႆႉမေးၼၢင်း ပႃႈၸၢၼ်းသူၺ်ႇလႄႈ လုၵ်ႈယိင်း လုၵ်ႈၶူၺ်။ ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 19 ၼႆႉ တေယူႇတီႈလုၵ်ႈလၢင်းၼၢင်းမေးလႄႈ ပီႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ တေႁွပ်ႇႁူဝ်ၶဝ်ႈႁဵဝ်ႈ တီႈပႃႇႁဵဝ်ႈယေႇဝေး ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ'] |
2024-05-17T12:03:27 | https://shannews.org/archives/52960 | လုၵ်ႈႁဵၼ်းထႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႄၵၢင်ၸႂ် ၶၢမ်ႇဢိုပ်းၶဝ်ႈသေ တၢႆၼႂ်းၶွၵ်ႈ | လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ် ၵသဵတ်ႇသၢတ်ႇမိူင်းထႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢႃယု 28 ပီ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းဢွၼ်ႇ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၼွင်ႉပုမ်ႉ ၼႄၵၢင်ၸႂ်သၢၼ်ၶတ်းပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ ၼႄၵၢင်ၸႂ်တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈပွႆႇပၼ်ၵူၼ်းတူၵ်း ၶွၵ်ႈၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းထႆးၼႆသေတႃႉ ထုၵ်ႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တီႉၺွပ်းၶင်ၶွၵ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ – မၼ်းၼၢင်းၶိုၼ်းသိုပ်ႇ ၼႄၵၢင်ၸႂ် ၶၢမ်ႇဢိုပ်းၶဝ်ႈတီႈၼႂ်းၶွၵ်ႈထႅင်ႈ – ႁိုင်မႃးမွၵ်ႈလိူၼ် – ဢဝ်ႁႅင်းၵမ်ႉတူဝ်ၶၢတ်ႇသေ လူႉတၢႆၼႂ်းၶွၵ်ႈ။ မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ ၽွင်းၼႄၵၢင်ၸႂ်ၼၼ်ႉ ဢဝ်သီၵႂႃႇၽူႇသႂ်ႇႁူဝ်ႉတီႈလုမ်းတြႃးၼႆသေ ၺႃးတီႉၺွပ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ။ မၼ်းၼၢင်း ထုၵ်ႇၵုမ်းၶင်တူဝ်ဝႆႉၼႂ်းၶွၵ်ႈလူင်သေ ထတ်းထွင်တြႃး။ မၼ်းၼၢင်း ႁူႉဝႃႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၼႆသေ သိုပ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ်ယိူၼ်ႉၵၼ်ႈ ဢမ်ႇၵိၼ်ၶဝ်ႈၵိၼ်ၼမ်ႉ။ ၾၢႆႇတၢင်းလုမ်းတြႃး ပၼ်ပီႈၼွင်ႉမႃးၵမ်ႉတူဝ်သေ ဢွၵ်ႇၶွၵ်ႇ၊ ပၼ်ႁူပ်ႉပီႈၼွင်ႉ ပၼ်လွင်ႈယူတ်းယႃတူဝ် ယူႇၵေႃႈ မၼ်းၼၢင်း ဢမ်ႇယွမ်းႁဵတ်းၸွမ်း ၸဝ်ႈ ဢႃႇၼႃႇၶဝ်ၶိုင်ပွင် လိုၼ်းသုတ်း ထိုင်တီႈႁႅင်းၵမ်ႉတူဝ်ၶၢတ်ႇသေ သဵင်ႈၸႂ်ၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵွၼ်ႇပႆႇတၢႆၼၼ်ႉ မၼ်းၼၢင်းသင်ႇလၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ဢမ်ႇပၼ်ဢၼုယၢတ်ႈ မေႃယႃ မႃးယူတ်းယႃတူဝ် ၊ ႁၢမ်ႈပၼ် ဢွၵ်ႊသီႊၵျိၼ်ႊ၊ ႁၢမ်ႈသမ်းၶဵမ်တီႈတူဝ်မၼ်းၼၢင်း- သင်ဝႃႈ မၼ်းၼၢင်းတၢႆ – ႁႂ်ႈဢဝ်ၶၢပ်ႈတူဝ် မၼ်းၼၢင်းလူႇတၢၼ်းပၼ်မေႃယႃ ၸိူဝ်းၾိုၵ်းၵၢၼ်ငၢၼ်း တီႈႁူင်းယႃ ႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်တီႈမေႃယႃၶဝ် ၽႃႇ တတ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်း – ဝႃႈၼႆပႃးထႅင်ႈ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်ႁၵ်ႉလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း မိူင်းထႆး ဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းၸႂ်တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီ။ ယုၵ်ႉယွင်ႈမၼ်းၼၢင်း – ပဵၼ်ၽူႈပိုၼ်ႉပွႆႇပုၼ်ႈလီသုၼ်ႇတူဝ် – ယွမ်းတၢႆယွၼ်ႉတုၵ်း ယွၼ်းလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း တွၼ်ႈတႃႇဝၢၼ်ႈမိူင်းလႄႈ ပုၼ်ႈမိူဝ်းၼႃႈ တႃႇၵူၼ်းၼုမ်ႇ – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – Thairath | ['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၵၢၼ်မိူင်း'] |
2024-05-17T11:25:10 | https://shannews.org/archives/52953 | ပလိၵ်ႈထႆး တီႉၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 27 ၵေႃႉ တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး | ပလိၵ်ႈလႄႈ ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈမိူင်း တီႉလႆႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်ဢၼုယၢတ်ႈ ယူႇသဝ်း/ ႁဵတ်းၵၢၼ် တႃႇ 27 ၵေႃႉ တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ။ ဝၼ်းတီႈ 13/05/2024 ယူႇတီႈ ပလိၵ်ႈထႆးတင်း ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈမိူင်း မိူင်းထႆး ႁူမ်ႈၵၼ် လူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၶဝ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 27 တီႈၸၢင်ႉၵၢၼ်း ဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး ယွၼ်ႉၶဝ်ႈမိူင်းထႆး ဢမ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၶၢဝ်ႇထႆး Manager Online လၢတ်ႈဝႃႈ – “ၼႂ်းၸိူဝ်း မွၵ်ႈ 5-6 ၵေႃႉၼႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 7 ယၢမ်းတဵင်ႈၶိုၼ်း ၸၢႆႉ 1 မူင်း ၼၼ်ႉ ၵႂႃႇပေႃႉထုပ်ႉသြႃႇတီမူၺ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်တိုၵ်ႉၼင်ႈၵိၼ်တၢင်းၵိၼ် ၸွမ်းဢူၺ်း ၵေႃႉမၼ်း တီႈၶွင်းမႄႈၶႃႇ ပွၵ်ႉႁၢႆယႃး ဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇၼၼ်ႉ။ သြႃႇမေႃလၢႆးတီမူၺ်း ၶိုၼ်းလိုပ်ႈလမ်း ထုပ်ႉ လႄႈ ၸိူဝ်းၶဝ်လႅၼ်ႈပၢႆႈ။ သြႃႇမေႃလၢႆး ၵႂႃႇၸႅင်ႈ ပလိၵ်ႈတမ်ႇရူတ်ႇဝႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ပလိၵ်ႈၶဝ်ၸွမ်းတူၺ်းၵွင်ႈထၢႆႇ CCTV သေ လိုပ်ႈလမ်းတီႉၺွပ်း ၼုမ်ႇၸၢႆးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 11 ၸင်ႇတီႉလႆႈၸုမ်းၸိူဝ်းပေႃႉထုပ်ႉသြႃႇမေႃလၢႆး။ တီႉလႆႈၸိူဝ်းၶဝ်ယူႇသဝ်း တီႈၼႂ်းဝဵင်းႁၢင်ၻူင်း၊ မႄႈတႅင်လႄႈ ၼႂ်းဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပလိၵ်ႈၶဝ်ႈသွၵ်ႈတဝ် 6 တီႈ ဢွင်ႈ တီႈ ဢၼ်ထၢင်ႇဝႃႈ ၸိူဝ်းၶဝ်ယူႇသဝ်း ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းထုပ်ႉတွႆႇ သြႃႇမေႃလၢႆးတီမူၺ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းဢၼ်မီးၸိုဝ်ႈဝႃႈ SoHot ။ ႁူဝ်ၼႃႈ ၸုမ်း ၶဝ်ၸိုဝ်ႈၼၢႆး ၼၢတ်ႉၽူင်း ပလိၵ်ႈတီႉလႆႈမၼ်းၸၢႆး တီႈႁိူၼ်းမၼ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းႁၢင်ၻူင်း။ ပလိၵ်ႈတီႉ လႆႈပႃးၵွင်ႈလႄႈ မၢၵ်ႇၵွင်ႈတီႈမၼ်း။ မၼ်းၸၢႆးလၢတ်ႈဝႃႈ – ပဵၼ်ၶွင်ဢူၺ်းၵေႃႉမၼ်း ၵူၼ်းၸၢဝ်းမၢၼ်ႈ ဝႃႈၼႆလႄႈ ပလိၵ်ႈၸွမ်းလမ်းတီႉထႅင်ႈ လႆႈထႅင်ႈ 5 ၵေႃႉ။ ၸိူဝ်းၶဝ်ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်ယူႇသဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်သင်။ ၸိူဝ်းၶဝ်ၸင်ႇႁႃ မီးဢႃယု ၼႂ်းၵႄႈ 18 ထိုင် 20 ၵူၺ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၵၢၼ်ငၢၼ်းသင် – ဢႅဝ်ႇႁႃၵိၼ်ၸၢင်ႈၵိၼ်ငႃပိူၼ်ႈ ၸွမ်းၶွင်းမႄႈၶႃႇၼၼ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းပလိၵ်ႈၸွမ်းသွၵ်ႈတီႉၺွပ်းၶဝ် 5 ၵေႃႉၼၼ်ႉ တီႉလႆႈပႃးၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ – မိူင်းတႆး ၸိူဝ်းၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် ၶဝ်ႈမႃးတၢင်းထိူၼ်ႇ ဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်သင်သေ မႃးမူၵ်းယူႇသဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ သိုဝ်ႈယူဝ်းထႅင်ႈ 27 ၵေႃႉ။ ပလိၵ်ႈတီႉၵႂႃႇမူတ်း တေဢဝ်ၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်းသေ သူင်ႇပွၵ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၽႂ်မၼ်းၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁႅင်းၵၢၼ် ၸုမ်းၸိူဝ်းဢႅဝ်ႇႁႃထုပ်ႉတီပိူၼ်ႈ ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ပလိၵ်ႈဢဝ်လိူင်ႈ လူၺ်ႈတၢင်း ၽိတ်း တင်ႈၸႂ် ပေႃႉထုပ်ႉပိူၼ်ႈႁႂ်ႈပိူၼ်ႈၸဵပ်း ၊ ယွၼ်ႉယိပ်းၵွင်ႈဢမ်ႇမီးဝႂ်ၶွၼ်ႇ၊ လၵ်ႉလွမ် ၶဝ်ႈမိူင်းထႆး လူၺ်ႈဢမ်ႇမီးဝႂ်ၶႂၢင်ႉယူႇသဝ်းလႄႈႁဵတ်းၵၢၼ်၊ ဢမ်ႇမီးဝႂ်ႁဵတ်းၵၢၼ်သေ လၵ်ႉႁဵတ်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉသေ တေဢဝ်လိူင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇယဝ်ႉ ၸင်ႇသူင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်းဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉသေ ပလိၵ်ႈထႆးလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ – တေသိုပ်ႇၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်းၵူၼ်းလၵ်ႉလွမ်ၶဝ်ႈမိူင်းသေ ႁဵတ်း ၵၢၼ် ဢမ်ႇၸွမ်းပၵ်းပိူင်ဝၢၼ်ႈမိူင်း၊ လၵ်ႉလွမ်ၶဝ်ႈမိူင်းသေလႄႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တေတီႉၺွပ်းပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇသေ သူင်ႇတူဝ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ | ['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း'] |
2024-05-17T10:19:05 | https://shannews.org/archives/52951 | ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈထိုင် 4,100 ပျႃး – ၶၼ်ၶမ်းၼိုင်ႈဝၢတ်ႇ 49 သႅၼ်ပျႃး | ၵၢၼ်မိူင်းသုၵ်ႉယုင်ႈ ၵၢၼ်သိုၵ်းလၢမ်းၽႄႈ ၽၵ်းတူၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆလႅၼ်လိၼ်ပိၵ်ႉႁပ်းလႄႈ ၶၼ်ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၵိၼ်ယႅမ်ႉၼႂ်းမိူင်း ပုင်ႈၶိုၼ်ႈသုင်။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 08/05/2024 ၼႆႉမႃး ၶၼ်ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊလႄႈ ၶၼ်ၶမ်း မိူင်းမၢၼ်ႈ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈသုင် ယွၼ်ႉငိုၼ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇမီးၵႃႈၶၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၶၼ်ၶမ်း ၼိုင်ႈၵျၢပ်ႈ 48 သႅၼ် ပုင်ႈထိုင် 49 သႅၼ် 5 မိုၼ်ႇပျႃး ၸမ်တေထိုင် 50 သႅၼ်ယဝ်ႉ။ ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊသမ်ႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်ပူၼ်ႉ 1 တေႃႊလႃႊ 3,800 ပၢႆ လိူၼ်ၼႆႉသမ်ႉ မီးၼႂ်းၵႄႈ 4,030 တေႃႇ ထိုင် 4,100 ပျႃး ၶၼ်ငိုၼ်းထႆး ၼိုင်ႈဝၢတ်ႇလႂ် 111 ပျႃးယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆၶမ်း တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးယေးငိုၼ်း ငဝ်ႈငုၼ်းတူၵ်းၵေႃႈ ၶၼ်ငိုၼ်း ၼိမ်ဝႆႉၵမ်းၼိုင်ႈသေ ပေႃးပူၼ်ႉ မွၵ်ႈ 9 ဝၼ်း 10 ဝၼ်းၸိုင် ၶိုၼ်းတူင်ႉၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးၶၼ်ငိုၼ်းတူင်ႉ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၵေႃႉ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵမ်းသိုဝ်ႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်း ၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉဝၼ်းလႂ်ဝၼ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ တိူင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢမ်ႇမီးၶဝ်ႈၵိၼ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး'] |
2024-05-16T15:44:20 | https://shannews.org/archives/52941 | ပၢင်တိုၵ်း ပဵၼ်ထႅင်ႈတီႈၼွင်ၶဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ်တႃႇ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ | ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်း PDF ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၶိုၼ်း တီႈၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ယွၼ်ႉပၢင် တိုၵ်းသေ မၢင်ဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈငိူင်ႉပၢႆႈ တင်းဝၢၼ်ႈ ၊ မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈသေႃႉယူႇတီႈ ႁိူၼ်းယေး ပီႈၼွင်ႉၸမ်ၸႂ် တီႈယူႇဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သေ ၸဵမ်မိူဝ်ႈၼႂ်း ပီ 2023 ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈ ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းပဵၼ်ၸဝ်ႈသူၼ်ၸဝ်ႈၼႃးၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်လႆႈ ထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ဝၢႆးသၢင်းၵျၢၼ်ႇၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းထႅင်ႈ ၸွမ်းဢွင်ႈတီႈ MDY PDF ယိုတ်းၵုမ်းဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸိူဝ်းဢၢၼ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈ။ မၢင်ဝၼ်းၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်း PDF ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်တင်းသွင်ၾၢႆႇ မၢင်ဝၼ်း ဢမ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းသူၼ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈ လွတ်ႈၽေးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ယူႇတၢင်းဝၢၼ်ႈပၢင်ႇၺွင်ႇလႄႈ ပၢင်ႇပူၺ်းသေ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၵႂႃႇတၢင်း ဝၢၼ်ႈသုမ်ႇသၢႆႇ ၊ ၵိဝ်ႇဢၢင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ သွင်ၾၢႆႇ မီးလွင်ႈၵၢၼ်ႉသုမ်းလႄႈ လွင်ႈဢွင်ႇပေႉသေတႃႉ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ လႆႈႁပ်ႉၽွၼ်းယွၼ်ႈ လွင်ႈလူႉသုမ်းၵမ်းသိုဝ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပၢင်တိုၵ်းတႄႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵူႈဝၼ်းသေတႃႉၵေႃႈ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇၵွင်ႈလူင် သႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵူႈဝၼ်းယဝ်ႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် တေယူႇတၢင်းပၢင်ႇၺွင်ႇသေယိုဝ်း။ ထႅင်ႈတီႈၼိုင်ႈသမ်ႉ ယူႇတီႈပၢင်ပူၺ်းသေယိုဝ်းဢေႃႈ။ မၢၵ်ႇလူင်ၼႆႉ မၢင်ပွၵ်ႈၵေႃႈ တူၵ်းသႂ်ႇဝၢၼ်ႈသုမ်ႇသၢႆႇ၊ မၢင်ပွၵ်ႈၵေႃႈ ၵိဝ်ႇဢၢင်း။ ဢၼ်ၶဝ်ယိုဝ်းၵၼ်တႄႉ ၽႂ်ၵၢၼ်ႉၽႂ်သုမ်း ၾၢႆႇလႂ်တၢႆႁိုဝ် လိပ်းတႄႉဢမ်ႇႁူႉ ဢၼ်လူႉသုမ်းယူႇတိၵ်းတိၵ်းတႄႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ထၢင်ႇတေယဵၼ် သမ်ႉၶိုၼ်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းၼွင်ၶဵဝ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႃၵိၼ် လဵင်ႉတွင်ႉလီလီ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸိူဝ်းဢၢၼ်းပွၵ်ႈၶိုၼ်းသေ ၽုၵ်ႇမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈ။ တႃႇတေၽုၵ်ႈ တေသွမ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈငၢႆႈ ယွၼ်ႉၼမ်ႉမၼ်းၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈလႄႈ ၵႃႈလိၼ်ၾုၼ်ႇ (မျေႇဢေႃးၸႃႇ) လႄႈ ၸိူဝ်ႉၽၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်လၢႆပုၼ်ႈ။ လႆႈလူင်း တိုၼ်းလၢင်းၼမ်သေ လႆႈၶၢႆၶိုၼ်းၵႃႈထုၵ်ႇ ၵႃႈပေႃးၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ “ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်းယုင်ႈလႄႈ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆဢမ်ႇပဵၼ် ၶူဝ်းၵုၼ်ၵႃႈၶၼ်ပုင်ႈၶိုၼ်ႈသုင်၊ ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇမီးလၢႆးလႆႈငိုၼ်း၊ တႃႇၸႂ်ႉၸၢႆႇၵၢၼ်ယူႇၵၢၼ်ၵိၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵၼ်ၼႃႇ။ လွင်ႈၵႂႃႇမႃးၵေႃႈ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈ။ တႃႇတေၽုၵ်ႇမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈၼမ်ႉ မိူၼ်မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ။ တႃႇတေသိုဝ်ႉ ၼမ်ႉမၼ်းၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ တႃႇထႆသူၼ်ထႆၼႃးၵေႃႈ ၵႃႈ ၶၼ်သမ်ႉယႂ်ႇလႄႈ တေၽုၵ်ႇတေသွမ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇ ငၢႆႈငၢႆႈ။ တေလႆႈလူင်းတိုၼ်းလၢင်းမၼ်းၼမ်။ ပေႃးႁဵတ်းသမ်ႉ တေလႆႈၶၢႆႁႃႉ ဢမ်ႇလႆႈၶၢႆႁႃႉ ဢမ်ႇႁူႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ပေႃးပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၸွမ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းမိူင်း သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်းၵေႃႈ ၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇ၊ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၵေႃႈ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈသုင် မိူၼ်ၼင်ႇ ၸိူဝ်ႉၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၼိုင်ႈထူင်လႂ် မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း 5 မိုၼ်ႇပၢႆ ယၢမ်းလဵဝ် ၶိုၼ်ႈထိုင် 1 သႅၼ်ပျႃး။ လိၼ်ထၢတ်ႈ ၾုၼ်ႇ (မျေႇဢေႃးၸႃႇ) တႃႇသႂ်ႇၸွမ်းၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႆႇၸႂ်ႈသႅၼ်းလီၵႃႈၶၼ် ၼပ်ႉႁူဝ်သႅၼ်။ ယၢမ်းလဵဝ် ထိုင်ၶၢဝ်းၽုၵ်ႇၶဝ်ႈၵၢပ်ႇသေတႃႉၵေႃႈ ၵူဝ်သုမ်းတိုၼ်းလၢင်းလႄႈသင် ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆး ၵၢၼ်မိူင်းယုင်ႈလႄႈသင် ပႆႇပဵၼ်ၽုၵ်ႇၼႆ – ၸဝ်ႈၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၼွင် ၶဵဝ်လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ လႆႈပၢႆႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈယဝ်ႉပွၵ်ႈသွင် လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈပဵၼ်လၢႆတေႃႇလႄႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလွင်ႈယူႇ လွင်ႈၵိၼ်လႄႈ ယႃႈယႃ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းမၢၼ်ႈၼႃး၊ သီႇသုမ်ႇ၊ ပႃႇႁၵ်ႉ၊ ၵိဝ်ႇဢၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉ ၵူၼ်း 1,000 ပၢႆ ပၢႆႈသွၼ်ႈ ယူႇဝႆႉတီႈဝတ်ႉၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵုင်းသႃႇလႄႈ လွႆတွင်း ၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸဵမ်မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2023 ပုၼ်ႉ ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်း။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ဢၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇမီးတၢင်းပၢင်ႁူႈ (ပၢင်ႇဢူႈလူင်) ၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉဢမ်ႇယွမ်း 1,000 ၵေႃႉ ပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 10/05/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 8 မူင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တပ်ႉၶမယ 111 တီႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈတပ်ႉမ 33 ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၵႂႃႇတၢင်းဝၢၼ်ႈဢုမ်းသျီးလႄႈ ဝၢၼ်ႈသုမ်ႇသၢႆႇ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်း သႂ်ႇဢမ်ႇယွမ်း 4 ၵမ်း ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆလင်ၼိုင်ႈ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း 4 ၵေႃႉ လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ – လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း'] |
2024-05-16T13:16:03 | https://shannews.org/archives/52936 | ၾႆးမႆႈ ႁၢၼ်ႉၼမ်ႉၼဵင်ႈ တီႈတူၼ်ႈတီး လူႉယႂ်ႇသုမ်းၼမ် | ၾႆးမႆႈ ႁၢၼ်ႉၼမ်ႉၼဵင်ႈ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီႈ လူႉသုမ်းဢမ်ႇယွမ်း 150 သႅၼ်ပျႃး ယွၼ်ႉၾႆးၾႃႉသျွတ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 14/05/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 7 မူင်း ၾႆးမႆႈႁၢၼ်ႉၼမ်ႉၼဵင်ႈ သူၺ်ႇယီႇၼူႉ (ရွှေရည်နု) တီႈပွၵ်ႉႁေႃၵုင်း ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း လွင်ႈၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီးယွၼ်ႉၾႆးမႆႈၵႂႃႇတင်းလင်လႄႈ ၶူဝ်း ၶွင်ၼႂ်းႁၢၼ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈသင် ၺႃးၾႆးမႆႈပႅတ်ႈမူတ်း ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းၶႂၢႆႇၶႃပႄလႅင် ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢၼ်ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်လွင်ႈလူႉ သုမ်းၼႆ လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉ ၵႃႈၶၼ်ငိုၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 150 သႅၼ်ၶႃႈ။ ဢၼ်ၾႆးမႆႈၼႆႉၵေႃႈ လႆႈႁူႉဝႃႈ တႄႇ မႆႈၸၼ်ႉၼိူဝ်လူင်းမႃး ၵမ်ႈၼမ်တႄႉဝႃႈ ပဵၼ်ယွၼ်ႉၾႆးၾႃႉသျွတ်ႉၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈၽွင်းၾႆးမႆႈၼၼ်ႉ ၸၼ်ႉၼိူဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ယူႇဝႆႉလႄႈ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉဝႃႈ မႆႈယွၼ်ႉသင်”- ဝႃႈၼႆ။ ႁၢၼ်ႉၼမ်ႉၼဵင်ႈ သူၺ်ႇယီႇၼူႉၼႆႉ မီးဝႆႉတီႈ သဵၼ်ႈတၢင်းမျၢတ်ႉလေး ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး တိတ်းၸပ်းႁူင်းၸၢၵ်ႈႁဵတ်း ၼမ်ႉသႂ် (သူဝ်ႇလႃႇ)၊ ယူႇတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၶႄၾႆးတင်း ၵူၼ်းၼႂ်းပွၵ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ် ၸွႆႈၶႄၾႆး လႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းႁိုင်မွၵ်ႈၼိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်းသေ ၾႆးၸင်ႇတေမွၵ်ႇၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ “ႁိူၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ႁိူၼ်းသၢမ်ၸၼ်ႉ ဢၼ်မႆႈၵႂႃႇသမ်ႉ မႆႈၵႂႃႇတႃႇသွင်ၸၼ်ႉ။ ၶႃႈတႄႉ ပႂ်ႉၸွႆႈၶႄၾႆး တေႃႇပေႃးယဝ်ႉ ၶႃႈ ဢေႃႈ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းလႄႈ ပလိၵ်ႈၶဝ် တိုၵ်ႉဢွၼ်ၵၼ်ၵူတ်ႇ ထတ်းတူၺ်းယူႇ ၵူၺ်း ၵႃႈ ဢမ်ႇမၵ်းမၼ်ႈလႆႈဝႃႈ ဢၼ်ၾႆးမႆႈၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉသင်တႄႉတႄႉ”- ၸုမ်းၶႂၢႆႇၶႃပႄလႅင် ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 13 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ ၽွင်းတမ်ယၢမ်းတႃႇႁဵတ်းႁူင်းၾႆးမိၼ်ၼၼ်ႉ ဢဝ်တႅၵ်ႇၽူင်ႉ လၢမ်းမႆႈႁိူၼ်း ၼႂ်းပွၵ်ႉမင်ႇၵလႃႇ ဝဵင်းဢွင်ႇပၢၼ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း၊ ႁိူၼ်းတင်းလင် ၾႆးမႆႈလူႉၵွႆမူတ်း ၵူၼ်းၸၢႆး 3 ၵေႃႉ ၺႃး ၾႆးႁုပ်ႇမႆႈ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း။ ၵူၼ်းၸၢႆး 3 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဢူးဢွင်ႇမျိၼ်ႉ ဢႃယု 56 ပီ ၊ ဢူးဝိၼ်းဢူး ဢႃယု 61 ပီ လႄႈ ၵူဝ်ႇလုၼ်ႇဢူး ဢႃယု 24 ပီ ယွၼ်ႉၾႆးႁုပ်ႇမႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ယူႇတီႈ ႁူင်းယႃဢွင်ႇပၢၼ်း လႆႈသိုပ်ႇသူင်ႇထိုင် ႁူင်းယႃတူၼ်ႈတီးဝႆႉ ဝႃႈ ၼႆ။ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး၊ ဢွင်ႇပၢၼ်း၊ ၵၢတ်ႇလေႃႉ၊ ႁူဝ်ပူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၽွင်းတမ်ယၢမ်းတႃႇႁဵတ်းႁူင်းၾႆးမိၼ်သေ ၵႆႉပဵၼ်လွင်ႈတႅၵ်ႇၽူင်ႉ ၾႆးႁုပ်ႇလၢမ်းမႆႈ ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆၼမ်၊ မၢင်ပီ ထိုင်တီႈၵူၼ်းလူႉတၢႆၸွမ်းၵေႃႈမီး ဝႃႈၼႆ။ | ['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2024-05-16T13:00:00 | https://shannews.org/archives/52931 | သွင်ပီႈၼွင်ႉ ၸွႆႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသီႇသႅင်ႇ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း တီႉၺွပ်းၶႃႈတၢႆ | သွင်ပီႈၼွင်ႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း တင်း ၸုမ်းသိုၵ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO တီႉၺွပ်းၶႃႈတၢႆ တင်းသွင်ၼႆ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇၸုမ်းသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း PNLA လၢတ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 10/05/2024 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၶုၼ်ႇသႃႇၶုၼ်ႇလႄႈ ၶုၼ်ႇပလုၼ်ႇ ဢႃယု မွၵ်ႈ 30 ပၢႆ ၺႃးၸုမ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း တီႉၺွပ်း ႁွင်ႉၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်းၶႃႈတၢႆပႅတ်ႈ၊ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ၶုၼ်ႇရဵၼ်းယၼ်ႇ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ PNLA လၢတ်ႈဝႃႈ လွင်ႈတီႉၺွပ်း ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၸိူင်ႉၼႆၼႆ့ ပဵၼ်လွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်ပိူင်ၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ယွၼ်ႉၼၼ် လူဝ်ႇဢဝ်လိူင်ႈ (ဢယေး) တီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ႁႂ်ႈထိုင်တီႈ ဝႃႈၼႆ။ ၶုၼ်ႇသႃႇၶုၼ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ပူႇႁဵင်ဝၢၼ်ႈၼွင်လင်း (နောင်ရင်း) သေ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢွၼ်ႁူဝ်ၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း၊ ပဵၼ်ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်ၵူၼ်း တင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း 3 လိူၼ်ပၢႆ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ မီးၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း 7 မိုၼ်ႇပၢႆ၊ ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ဢၼ်ပၢႆႈၶဝ်ႈမႃး ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉသမ်ႉ မီး 3 မိုၼ်ႇပၢႆ၊ ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈသေႃႉယူႇတီႈၼႂ်းထိူၼ်ႇ ၼႂ်းထမ်ႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်လႄႈ ယႃႈယႃ။ ၼႂ်းၵၢင်လိူၼ်ထူၼ်ႈ 5 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း တဵၵ်းၶၢၼ်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈသွင်ၾၢႆႇ တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်း၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸိူဝ်း ပွၵ်ႈမိူဝ်းႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇၾင်လိၼ် မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း 3 လိူၼ်ပၢႆမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း လူႉတၢႆၸမ် 70 ၵေႃႉယဝ်ႉၼႆ – ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇပဢူဝ်း PYO ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ | ['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2024-05-16T12:00:00 | https://shannews.org/archives/52926 | လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆး တေမၵ်းမၼ်ႈယႃႈပၢင်း ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၶိုၼ်း | လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆး ဢၼ်သဵတ်ႇထႃ ထဝီးသိၼ် ပဵၼ်ၸွမ်ၽွင်းလူင်ယူႇယၢမ်းလဵဝ် ၶိုင်ပွင်တႃႇ ဢဝ်ယႃႈပၢင်း မၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်ယႃႈယႃ တႃႇၸႂ်ႉၼႂ်းႁိူၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ယႃႈပၢင်းၼႆႉ ၽွင်းပၢၼ်သိုၵ်းထႆး ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းသေ ႁဵတ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႆႉပဵၼ် ဢၼ်ဢမ်ႇၶွင်ႉၵဵဝ်ႇၽိတ်းမၢႆမီႈ။ ၽုၵ်ႇၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်းလႆႈ၊ ဢဝ်မႃးႁဵတ်းယႃႈယႃၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼႂ်းႁိူၼ်းလႆႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽိူဝ်ႇထိုင်ပႃႇတီႇၽိူဝ်ႉထႆး ဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသေ ၶိုၼ်ႈမႃးပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈယဝ်ႉ ၶိုၼ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ယႃႈပၢင်း ပဵၼ်ယႃႈမဝ်းၵမ်ၼႆသေ ၶိုၼ်းသင်ႇႁၢမ်ႈၽုၵ်ႇ၊ ၵိၼ်သိုဝ်ႉၶၢႆၸႂ်ႉတိုဝ်း။ သင်ဝႃႈ ၶႂ်ႈၽုၵ်ႇတူၼ်ႈသွင်တူၼ်ႈ ၵူၺ်းၵေႃႈ တိုၼ်းတေလႆႈတၢင်ႇမၢႆၾၢင် ယွၼ်းဢၼုယၢတ်ႈ – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၶေႃႈဢၢင်ႈတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတိတ်းၸပ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ယွၼ်ႉယႃႈပၢင်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၸွမ်ၽွင်းလူင် သဵတ်ႇထႃ ထဝီးသိၼ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ယႃႈပၢင်းၼႆႉ ပဵၼ်ယႃႈမဝ်းၵမ် ဢၼ်မီးၽေး ၸၼ်ႉထီႉ 5 ၼႆသေ ပေႃးလႆႈလိၵ်ႈဢၼုယၢတ်ႈ တီႈၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ ၸင်ႇၸၢင်ႈၸႂ်ႉ တိုဝ်းၵိၼ်သမ်း ပဵၼ်တႃႇပၢႆးယူႇလီ ဝႃႈ ၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ 2 သိုပ်ႇ 2 ပၢၼ် မႄးမၢႆမီႈလွင်ႈယႃႈပၢင်းၼႆႉသေ ၵူၼ်းမိူင်းထႆးၵေႃႈ ဢၼ်ထုၵ်ႇၸႂ်ၸွမ်း ၵေႃႈမီး ဢၼ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇၸႂ်ၸွမ်းမၢႆမီႈၵေႃႈမီး။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းလႆႈလူင်းတိုၼ်းလၢင်းၼပ်ႉႁူဝ်လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇသေ ၽုၵ်ႇသွမ်ႈယႃႈပၢင်းဝႆႉ ၽွင်းပၢၼ်လူင်ပွင် ၸိုင်ႈသိုၵ်း ပၼ်ၶႂၢင်ႉဝႆႉလွတ်ႈလႅဝ်းၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ထုၵ်ႇႁၢမ်ႈဝႆႉၼႆလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ဢမ်ႇႁၼ်လီၸွမ်းမၢႆမီႈ။ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢၼ်ထုၵ်ႇၸႂ်မၢႆမီႈသမ်ႉပဵၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းမီးလုၵ်ႈလၢင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ သႅၼ်းပၢၼ် လဵၼ်ႈလဝ်ႈလဵၼ်ႈယႃႈ၊ ၵူဝ်လုၵ်ႈလၢင်းတိတ်းၸပ်းယႃႈပၢင်းသေ ပဵၼ်ၶီႈလဝ်ႈၶီႈယႃႈၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ – ထိုဝ်ဝႃႈ ပဵၼ်မၢႆမီႈဢၼ်မီးၽွၼ်းလီ။ ၸဝ်ႈၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၸိူဝ်းဢၼ်လႆႈသႂ်ႇၶွၼ်ႇဝႆႉ တီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈယႂ်ႇလူင်သေ ၽုၵ်ႇဝႆႉ ဢၼ်ဝႃႈ တႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼႂ်း ၵၢၼ်ႁဵတ်းယႃႈယႃ ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ မီးလွင်ႈမၵ်းတတ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇဝႆႉသေ ၵူၼ်း ၸိူဝ်းလႆႈၶႂၢင်ႉၽုၵ်ႇ တႃႇၵႃႉၶၢႆသမ်ႉ ၽုၵ်ႇလႆႈၼမ်လၢႆ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈတတ်းမၵ်း။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႄႉ ၶႂ်ႈပွႆႇၵေႃႈပွႆႇ ၶႂ်ႈၵမ်ၵေႃႈၵမ် မၢႆမီႈၸိုင်ႈမိူင်းမီးၼႂ်းမိုဝ်းလႄႈ လဵၼ်ႈၵမ်ၼင်ႇ ဢၼ်ၸုမ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တေမီးၽွၼ်းလီဝႃႈၼႆသေတႃႉ – ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵမ်းသိုဝ်ႈသမ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်း မိူင်းၵူၺ်း။ ဝၢႆးလင် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မၢႆႈမီပၵ်းပိူင်ၸိုင်ႈမိူင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ ၽူႈၵဵဝ်ႇ ၶွင်ႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၵႄႈလိတ်ႈ သၢႆႈတႅၼ်းပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းသင် ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ပေႃးဢမ်ႇမီးပၵ်းပိူင်မၢႆ မီႈတၢႆတူဝ်မႃးတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်း တေဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ်သၢၼ်ၶတ်းယူႇၼႆ – ၵူၼ်းမိူင်းထႆး ဢွၼ်ၵၼ် လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ | ['ယႃႈမဝ်းၵမ်', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2024-05-16T11:00:00 | https://shannews.org/archives/52921 | USIP ဝႃႈ ၵၢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်တၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ | USIP ဢိၼ်ႇသတီႇၵျုတ်ႉ လွင်ႈငမ်းယဵၼ် မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊဝႃႈ ၵၢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်တၢင်း ဢွၼ်ႊလၢႆႊၼႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဝႃႈၼႆ။ USIP ဢိၼ်ႇသတီႇၵျုတ်ႉ လွင်ႈငမ်းယဵၼ် မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်း လွင်ႈၵၢၼ်ၽိတ်းမၢႆမီႈ ရႃႇ ၸဝၢတ်ႈၶၢမ်ႈမိူင်း ဢၼ်ပၵ်းလုမ်းၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်း ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၵုၼ် ၶဵဝ်ဢေႊသျႃႊ – ၵၢၼ်ဢၼ်လွၵ်ႇငိုတ်ႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်လႄႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ လုမ်ႈၾႃႉ – ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ ၸုမ်းလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းတင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၼႆႉ တိုၵ်ႉပၵ်းသဝ်းတူင်ႉၼိုင် ယူႇၼႂ်းမိူင်း ႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်ၸုမ်းလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း ဢၼ်ပၵ်းမိူင်းမၢၼ်ႈဝႆႉၼႆႉ – ဢမ်ႇမီး ၵူၼ်း – ၸုမ်းလႂ်ဢဝ် လိူင်ႈ ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇၶဝ်လႄႈ ယူႇတီႈၸိုင်ႈမိူင်းမေႊရိၵၼ်ႊသေၵေႃႈ လႆႈလူႉသုမ်းၸွမ်းငိုၼ်းတွင်း ၼပ်ႉႁူဝ်လၢၼ်ႉတေႃႊလႃႊယဝ်ႉ။ လူဝ်ႇႁႂ်ႈၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဢဝ်လိူင်ႈပၼ် တူတ်ႈတၢမ်ႇယႂ်ႇၼမ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၸီႉသင်ႇၸတ်းၵၢၼ် ၸုမ်း USIP ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵျေႊသိၼ်ႊတႃႊဝႃႊၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်လွၵ်ႇငိုတ်ႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊယႂ်ႇလူင်၊ ၼႂ်းပီ 2023 ၵူၼ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ သုမ်းငိုၼ်း 3.5 ပီႊလီႊယၼ်ႊတေႃႊလႃႊ၊ ၼႆႉလႆႈၸွမ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ဢၼ်တိူင်ႇလၢတ်ႈမႃးၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်ထုၵ်ႇလႅၼ်ငိုၼ်းတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊၼႆႉ ဢမ်ႇၵႃးမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၵူၺ်း၊ လၢမ်းၽႄႈတူဝ်ႈ ထိုင်မိူင်းပရႃႊသီး၊ မိူင်းၵၼေႇတႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ သုမ်းငိုၼ်ႊထိုင် 350 လၢၼ်ႉတေႃႊလႃႊ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵဵပ်းႁွမ်ဝႆႉ မီးငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈဢၼ်လႆႈ ၵႃႈတွပ်ႇတႅၼ်း – ၽွင်းပေႃးၵၢၼ်လိုဝ်ႈၵၢၼ်ၵေႃႈ ၺႃးလႅၼ် ၵိၼ်ၵႂႃႇတင်းမူတ်း ဢမ်ႇၵိုတ်းလိူဝ်သင် ဝႃႈၼႆ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ လွင်ႈလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းတင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊၼႆႉ ထုၵ်ႇလီဢဝ်လိူင်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉပႅတ်ႈ ဝႆးဝႆးယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တီႈပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ် လွင်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၵၢၼ်လွၵ်ႇၵိၼ်ငိုၼ်းတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊၼၼ်ႉ ဢုပ်ႇၵၼ်ပႃးဝႃႈ – ၵၢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ် ၵိၼ်ငိုၼ်းတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊၼႆႉ မီးၽွၼ်းလီတွၼ်ႈတႃႇ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်း မိူင်းလႄႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်း ၶိူဝ်း တႂ်ႈမၼ်းၵမ်းသိုဝ်ႈလႄႈ တႃႇတေၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၼႆႉ ယၢပ်ႇယဵၼ်းဝႆႉ ဝႃႈၼႆပႃး။ ယူႇတီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ၵမ်းၵမ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ႁဵတ်းလွင်ႈၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ လွင်ႈလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း တၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၼႆယူႇ။ ယူႇတီႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႈ 3 ၸုမ်း ဢၼ်ပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်း ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပီၵၢႆၼႆႉၵေႃႈ တိုၵ်းလိုပ်ႈ ဢွင်ႇပေႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉသေ ယင်းတီႉလႆႈပႃး ၵူၼ်းၸိူဝ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈပႃး ၼႂ်းၸုမ်းလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈသေ ဢၼ်လႆႈမွပ်ႈပၼ် တၢင်းမိူင်းၶႄႇၵေႃႈမီး။ ၵျေႇသိၼ်ႇတႃႊဝႃႊတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – ၸုမ်းၵူၼ်းလႅၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၵ်ႉမီးယူႇၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ မိူင်းဝႃႉ မိူင်းလႃး တင်းၼမ်။ ဢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ၼႆႉၵေႃႈ ယင်းလၢမ်းၽႄႈလူင်းမႃးထိုင် ဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင်ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ ဝဵင်းလိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း – ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA | ['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ'] |
2024-05-16T08:00:00 | https://shannews.org/archives/52915 | ၵႅမ်ၽွင်းလူင် ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၵျပၢၼ်ႊ ႁူပ်ႉထူပ်းၽူႈၼမ်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ ၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် | ၵႅမ်ၽွင်းလူင် ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၵျပၢၼ်ႊ မႃႊသႃႊႁီႊရူဝ်ႊ ၶူဝ်ႊမူႊရႃႊ ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း ၽူႈ ၼမ်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ဝၼ်းတီႈ 14/05/2024 ႁူပ်ႉၵၼ်တင်း ႁူဝ်ပဝ်ႈႁူမ်ႈတုမ်ယၢင်းၽိူၵ်ႇ KNU ၽတူဝ်ႊၸေႃႊၵွႆႇထူးဝိၼ်း၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇ ႁုၼ်ႈမုၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယၢင်းလႅင် KNPP ၶူးဢူးရႄႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵႅမ်ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၵျပၢၼ်ႊ လၢတ်ႈဝႃႈ – “တေႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း ၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ တင်းသဵင်ႈသေ ယူႇတီႈမိူင်းၵျပၢၼ်ႊ တေဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် ႁႃတၢင်းၵႄႈလိတ်ႈၸွႆႈ ၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ – ႁႂ်ႈၸၢင်ႈတူၵ်းလူင်းၵၼ် ႁႃၶေႃႈၵႄႈလိတ်ႈလႆႈ” – ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ KNU တင်း KNPP တႄႉ ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမႃး ဢၼ်ၼိုင်ႈဝႃႈ – ၶွပ်ႈၸႂ်ထိုင် မိူင်းၵျပၢၼ်ႊ ဢၼ်ၸွႆႈထႅမ် လွင်ႈၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈမႃးတႃႇသေႇ။ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းသေ လႆႈဢုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄ လွင်ႈမုင်ႈမွင်းဝႆႉ တီႈမိူင်းၵျပၢၼ်ႊ ဢီႈသင်လၢႆလၢႆၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႃႈ တေႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်တင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၵျပၢၼ်ႊသေ ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်းၵႂႃႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ KNU လႄႈ ယၢင်းလႅင် KNPP ၼႆႉ ပူၼ်ႉမႃးၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း ၻႄႊရိတ်ႉ ၶျေႃႊလႅတ်ႉ ၽူႈၵိူဝ်းၵုမ်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ၊ ၼႂ်း လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊသမ်ႉ ႁူပ်ႉၵၼ်တင်း ၸွမ်ၽွင်းလူင်ၵဝ်ႇမိူင်းထႆး ထၵ်းသိၼ် သျိၼ်ႊၼႃႊဝတ်ႉ ဝႆႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA | ['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း'] |
2024-05-16T07:00:00 | https://shannews.org/archives/52912 | လၢၼ်ႇၵႃႉၶၢႆ ၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ်ပိၵ်ႉ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် လူတ်းယွမ်းၼမ် | ၶၢဝ်းတၢင်းပၢင်တိုၵ်း လူၺ်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 လႄႈ 1111 မႃးၼႆႉ လၢၼ်ႇၵႃႉၶၢႆၽၵ်း တူလႅၼ်လိၼ် ပိၵ်ႉ ဢိုတ်းၵႂႃႇတင်းၼမ်လႄႈ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆတၢင်းလႅၼ်လိၼ် လူတ်းယွမ်းၵႂႃႇတင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၵႃႉၶၢႆတေႃႇသူင်ႇလႄႈ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – “လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ လိူၼ်ႁႅၵ်ႈ တႃႇပီပၼ်ႊတႃႊငိုၼ်းတွင်း 2024-2025 ၼႆႉ လႆႈငိုၼ်းၶဝ်ႈ ဢၼ် လုၵ်ႉတီႈၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၼွၵ်ႈမိူင်း လႆႈမႃး 440 လၢၼ်ႉတေႃႊလႃႊ၊ ပေႃးတႅၵ်ႈၵၼ်တူၺ်း တင်းပီပူၼ်ႉ ၸိုင် ယွမ်းယူႇ 220 လၢၼ်ႉတေႃႊလႃႊ”- ဝႃႈၼႆ။ လၢၼ်ႇၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆတၢင်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မီး 17 ဢၼ်။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တႃႇ 10 ဢၼ်တႄႉ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆး ပၢင်တိုၵ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆလႄႈ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး လူတ်းယွမ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ပၢင်တိုၵ်းသေ ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼႆႉ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆလႅၼ်လိၼ်မၢၼ်ႈ – ၶႄႇ လူတ်းယွမ်း 124 လၢၼ်ႉတေႃႊလႃႊ၊ လႅၼ်လိၼ်ထႆး – မၢၼ်ႈ လူတ်းယွမ်း 95 လၢၼ်ႉတေႃႊလႃႊ၊ လႅၼ် လိၼ်မၢၼ်ႈ – ပင်းၵလႃႊတဵတ်ႉသျ် လူတ်းယွမ်း 2 လၢၼ်ႉတေႃႊလႃႊလႄႈ လႅၼ်လိၼ်မၢၼ်ႈ -ဢိၼ်ႊတီးယႃႊ လူတ်းယွမ်း 1 လၢၼ်ႉတေႃႊလႃႊ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းၵႃႉၶၢႆ ဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ယႂ်ႇၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ သူင်ႇၶၢႆတၢင်းၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇဢဝ်ၵေႃႈပႃး။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၼွၵ်ႈမိူင်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇမိူင်းထႆး၊ မိူင်းၶႄႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၶၢတ်ႇ ဢမ်ႇမီးဢၼ်တေၶၢႆၼႂ်းၵၢတ်ႇလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇ ပုင်ႈသုင် ဝႃႈၼႆ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး'] |
2024-05-15T17:10:39 | https://shannews.org/archives/52900 | ၸုမ်း WAN – INFRA ပၼ်သူးၼၢင်းယိင်း ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ၼႂ်း ၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ပႃးၼၢင်းၽေႃႉၵေႇ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း BNI | ၸုမ်းဢိတ်ႇဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽႄႈ လိၵ်ႈၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇ လုမ်ႈၾႃႉ WAN – INFRA ၸတ်းလိူၵ်ႈၼၢင်းယိင်း ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလႄႈ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼႂ်းၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇသေ ယုၵ်ႉယွင်ႈပၼ်သူး Women in News (WIN) Editorial Leadership Award 2024 ။ ၼၢင်းယိင်း ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ၼႂ်းၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဢၼ်လႆႈႁပ်ႉသူးမီး 3 ၵေႃႉ၊ ၽူႈတၢင်တူဝ်ၵုၼ်ဢႅပ်ႉၾရိၵ ပဵၼ် Beatrice Bandawe ပဵၼ် Managing Editor တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ The Guardian ဢၼ်ပၵ်းတီႈမိူင်းတၼ်ႊ ၸၼ်ႊၼီႊယႃႊ၊ ၽူႈတၢင်တူဝ်ထုင်ႉၸိုင်ႈ Arab ပဵၼ် Dima Khatib ပဵၼ် Managing Director ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ Al Jazeera ဢၼ်ပၵ်းတီႈမိူင်းပႃႊလႅတ်ႊသတၢႆႊလႄႈ ၼႂ်းၵုၼ်ၶဵဝ်ဢေႊသျႃႊ ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ Southeast Asia သမ်ႉပဵၼ် Nan Paw Gay ပဵၼ် Director , Editor in Chief တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇယၢင်းၽိူၵ်ႇ Karen Information Center – Burma News International (BNI) ဢၼ်မီးၸုမ်းၶၢဝ်ႇ 15 ၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ဝႆႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၼၢင်း ၶဝ်ႈပႃး ပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ၼၢင်းၽေႃႉၵေႇၼႆႉ တႄႇၶဝ်ႈၼႂ်းဝူင်းၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမႃး ၽွင်းပၢၼ်ပီ 2000 တဵမ်၊ ၽိူဝ်ႇထိုင်ပီ 2008 မႃး ၶိုၼ်ႈပဵၼ် ၽူႈထတ်းထွင်လိၵ်ႈ Editor in Chief တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်။ တီႈၸုမ်း Burma News International (BNI) သမ်ႉမၼ်းၼၢင်းပဵၼ် Development officer, Executive director လႄႈ ႁူဝ်ပဝ်ႈၵေႃႇမတီႇ ၾၢႆႇမူႇပိူင်။ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ လႆႈႁပ်ႉပဵၼ်ပႃး ႁူဝ်ပဝ်ႈ IPCM ၶွင်ႇသီႇမီႊတီႊယႃႊ ၶၢဝ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းဝႆႉ။ ပၢင်မွပ်ႈယိုၼ်ႈသူးၼႆႉ တေၸတ်းတီႈပၢင်ၵုမ်လူင်ၶွၼ်ႊၾရႅၼ်ႉ မီႊတီႊယႃႊ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလုမ်ႈၾႃႉ ဢၼ်တေၸတ်းတီႈဝဵင်းလူင် ၵူဝ်ႊပိၼ်ႊႁေႊၵႅၼ်ႊ ၸိုင်ႈမိူင်းတဵင်ႊမၢၵ်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 27 ထိုင် 29 လိူၼ်မေႊၼႆႉ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ ယူႇတီႈ WAN – INFRA သေ မွပ်ႈယိုၼ်ႈသူး Women in News (WIN) Editorial Leadership Award ပၼ်ၼၢင်းယိင်း ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ၾၢႆႇသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၼႆႉ မီးမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈ ပီ 2014 ။ ပီၼႆႉ ၶွပ်ႈတဵမ် 10 ပီယဝ်ႉ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ'] |
2024-05-15T16:48:16 | https://shannews.org/archives/52895 | ၵူၼ်းသႅၼ်ဝီ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်း တႅၵ်ႇသႂ်ႇထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ | ၶၢဝ်းတၢင်း 2 လိူၼ်မႃးၼႆႉ ၵူၼ်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်း တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ 7 ၵေႃႉယဝ်ႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 5 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 14/05/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 10 မူင်း ၸၢႆးသၢႆလႅင်း ဢႃယု 31 ပီ ၵႂႃႇၽဵဝ်ႈသူၼ်ၼႆသေ ၽႃႇ ၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းတႅၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈႁူဝ်တႃႈ ဢိူင်ႇၵွင်းႁေႃ ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇ ၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ် တီႈႁူင်းယႃဝဵင်းၵုၼ်လူင် ဝႆႉယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မၼ်းပဵၼ်မၢၵ်ႇ ဢၼ်ၶဝ်ယိုဝ်းမႃးတူၵ်းဝႆႉသေ ပႆႇတႅၵ်ႇ ၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈဢေႃႈ။ မၼ်းၸၢႆးသမ်ႉ ၵႂႃႇၽဵဝ်ႈသူၼ်သေ တႅၵ်ႇသႂ်ႇႁဵတ်းၼၼ်ၶႃႈ။ ယွၼ်ႉၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇတီႈၶေႃႈတိၼ် ယဝ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉပႃးလုပ်ႇၶႃမၼ်းၸၢႆးသေ လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃဝႆႉတီႈႁူင်းယႃ ဝဵင်းၵုၼ်လူင်ဝႆႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊလႄႈ လိူၼ်မေႊမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်း တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ တီႈၼႂ်းဢိူင်ႇၵွင်းႁေႃၼႆႉ တင်းမူတ်း မီးၵႂႃႇ 7 ၵေႃႉယဝ်ႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 5 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ “ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈမၢၵ်ႇမႅင်း ဢၼ်ၵိုတ်းၶင်ႉဝႆႉ ၸိူင်ႉၼႆသေ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်းယွၼ်းထိုင် ႁႂ်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈ ၵၢင်ႉၶဝ် မႃးၽဵဝ်ႈပၼ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ၶဝ်ဝႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈမၢၵ်ႇၶဝ် ပဵၼ်မၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵူၺ်းၼႆဝႃႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ၶဝ်တိုၵ်ႉႁွင်ႉဝႆႉယူႇ ၵူၼ်းႁႃမၢၵ်ႇၶဝ် ပႆႇႁွတ်ႈမႃး ၼႆၶႃႈဝႃႇ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 14 ၼႆႉၵူၺ်း မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇတၢင်းၾၢႆႇတူၵ်းဝၢၼ်ႈႁူဝ်တႃႈ ထႅင်ႈလုၵ်ႈၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵႂၢႆးလူႉတၢႆတူဝ်ၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းသႅၼ်ဝီ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ် ယွၼ်ႉၸွမ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူၼ်ၼင်ႇ – ၼႂ်းမူႇဝၢၼ်ႈ၊ ၶႅပ်ႇဝၢၼ်ႈ၊ ၸွမ်းသူၼ် ႁႆႈၼႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၵ်ႉမီးမၢၵ်ႇမႅင်းၵိုတ်ႉၶင်ႉဝႆႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း မႆႈၸႂ် ဢွၼ်ၵၼ်တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢမ်ႇဝႃႈၸုမ်းလႂ် ႁႂ်ႈမႃးၽဵဝ်ႈမၢၵ်ႇမႅင်း ဢွၵ်ႇပၼ် ဢၼ်ၵိုတ်းၶင်ႉဝႆႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ | ['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2024-05-15T14:19:50 | https://shannews.org/archives/52884 | ပၢႆႉၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ မိူင်းယူႉ ၺႃးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈယႃႉ | ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းယူႉ ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီၸွမ်း လွင်ႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ယႃႉပႅတ်ႈ ပၢႆႉၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ မိူင်းယူႉ ဢၼ်တႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆးတင်း လိၵ်ႈမၢၼ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 08/05/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း ယူႇတီႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ႁွင်ႉမေႃမိုဝ်း မႃးထၢၵ်ႇ ယႃႉပႅတ်ႈတူဝ်လိၵ်ႈတႆး၊ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ တုင်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးလႄႈ တုင်းသႃသၼႃ ၸိူဝ်းၼႆႉတင်းမူတ်း တီႈတၢင်းၽႄ ဢိူင်ႇမိူင်းယူႉ ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ပၢႆႉမိူင်းယူႉ ဢၼ်ၺႃးယႃႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်ၼႆႉ သိုၵ်းလွႆၶဝ် ႁွင်ႉပူႇၵႄႇ ၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇမိူင်းယူႉ၊ ပၢင်လေႃႉသေ လၢတ်ႈဝႃႈ ၶဝ်တေထူၺ်ႇယႃႉပႅတ်ႈပၢႆႉတီႈတၢင်းၽႄၼၼ်ႉ။ ၵမ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းတင်းၼမ် ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီယႃႉၼႆသေ ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းမႃး တူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႃႈ တေဢမ်ႇယႃႉ ၶဝ်တေတႅမ်ႈပၼ်လိၵ်ႈတႆး ၽၢၵ်ႇၼိုင်ႈ လိၵ်ႈလွႆၶဝ်ၽၢၵ်ႇၼိုင်ႈ လွင်ႈတေတႃးသီမၼ်းတႄႉ ၶဝ်တေ ႁဵတ်းၼႆဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 8 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၶဝ်ႁွင်ႉမေႃမိုဝ်းမႃးယႃႉ ထၢၵ်ႇပႅတ်ႈတူဝ်လိၵ်ႈ ဢၼ်တႅမ်ႈဝႆႉတီႈပၢႆႉၼၼ်ႉ တင်းမူတ်း ၸဵမ်တုင်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး၊ သႃသၼႃ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၵိုတ်းလိူဝ် သင်ၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ပၢႆႉတၢင်းၽႄ မိူင်းယူႉ (ၶႅပ်းႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) ပၢႆႉတၢင်းၽႄၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ တီႈဢိူင်ႇမိူင်းယူႉၼႆႉ တေတႅမ်ႈဝႆႉ လိၵ်ႈသွင်ၽႃသႃ လိၵ်ႈတႆးတင်းလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ။ လိၵ်ႈတႆးသမ်ႉ တႅမ်ႈဝႆႉ “တၢင်းၽႄ မိူင်းယူႉ ႁပ်ႉတွၼ်ႈယူႇဢေႃႈ” ။ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈသမ်ႉ “လမ်းခွဲ ကြိုဆိုင်ပါ ၏” ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈပၢႆႉၼၼ်ႉ သႂ်ႇဝႆႉ တုင်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးလႄႈ သႃသၼႃ ၼႆယဝ်ႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းၸူး ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ TNLA ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ ပၢႆႉတၢင်းၽႄ တီႈဢိူင်ႇမိူင်းယူႉၼႆႉ ယူႇတီႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းယူႉလႄႈ ပၢင်ႇလေႃႉ လႆႈႁူမ်ႈၵၼ် ၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/09/2019 ၼႆယဝ်ႉ။ “ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေဢိတ်း လွင်ႈဝႃႈပၢႆႉႁဝ်းၶႃႈ တေထုၵ်ႇယႃႉၸိူင်ႉၼႆ ပဵၼ်ဢၼ်သေ လၢႆတႄႉ ၶႃႈဢေႃႈ ဢၼ်ယူႇတီႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈသေ ႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈမႃး ၸိူင်ႉၼႆ လွင်ႈသိုၵ်းလွႆၶဝ် ႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်းၶႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵူတ်ႉၶၢႆ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဢိူင်ႇမိူင်းယူႉၼႆႉ မီးဝႆႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း တူင်ႉၼိုင်ယူႇဝႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ သိုၵ်းၶၢင် KIA ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လႄႈ သိုၵ်းတႆး SSPP ၸိူဝ်းၼႆႉ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း'] |
2024-05-15T12:08:44 | https://shannews.org/archives/52875 | ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်း တီႈၵဵင်းတုင် ၺႃးၸူၼ် | ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်း တီႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ႁၢၼ်ႉၼိုင်ႈ ၺႃးၵူၼ်းၼုမ်ႇ 3 ၵေႃႉ ၶဝ်ႈၸူၼ် လႆႈၶမ်းၵႂႃႇ မႅၼ်ႈၶၼ်ငိုၼ်း 500 သႅၼ်ပျႃး ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 14/05/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းမွၵ်ႈ 4 မူင်းၶိုင်ႈ ဢွၼ်ႇၸၢႆး 3 ၵေႃႉ ၶဝ်ႈၸူၼ် ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်း “ၼိမ်းသီႇ သူၺ်ႇသႅင်ႇ” (နှင်းဆီရွှေဆိုင်) ဢၼ်ပိုတ်ႇဝႆႉ ၾၢႆႇလင်ၶုမ်ၵုတ်းၸဝ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႉ 2 ဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – အရှေ့မောမြေ/ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ 3 ၵေႃႉ ဢၼ်ၶဝ်ႈၸူၼ်ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်း တီႈၵဵင်းတုင် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵဵင်းတုင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်သႅင်ႇၶမ်း “ၼိမ်းသီႇသူၺ်ႇသႅင်ႇ” ၺႃး ၸူၼ် လႆႈၵႂႃႇၶမ်း ၶၼ်ငိုၼ်း 500 သႅၼ်ပျႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းၸူၼ်ၼၼ်ႉ ၺႃးတီႉၺွပ်းၶိုၼ်း ၼႂ်းဝၼ်းၼၼ်ႉ ၵမ်းလဵဝ်းယဝ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢွၼ်ႇၸၢႆးတင်း 3 ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢွၼ်ႇၸၢႆး 3 ၵေႃႉ ဢၼ်ၶဝ်ႈၸူၼ် ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်း “ၼိမ်းသီႇသူၺ်ႇသႅင်ႇ” ၼႆႉ သႂ်ႇၽႃႈတူမ်းသူပ်း (Mask) ၵူႈၵေႃႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃးၸွမ်းၵၼ်လမ်းၼိုင်ႈသေ ယိပ်းၵွင်ႈပွတ်းသွင်လဝ်း ယိုဝ်းၶဝ်ႈႁၢၼ်ႉၶၢႆ ၶမ်းယဝ်ႉ ပေႃႉထုပ်ႉမၢၼ်ႇ (တိူၵ်ႈ) သႂ်ႇၶမ်းၼၼ်ႉၵွႆသေ ဢဝ်ၶမ်းၵႂႃႇ။ ယူႇတီႈပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်းတီႉ ၺွပ်းလႆႈၶဝ် တီႈၵဵၵ်ႉတႃႈပိင်း – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵဵင်းတုင် ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 11/05/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 4 မူင်း ၵူၼ်းၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးၵူၼ်းႁၢႆႉ ပႂ်ႉၸူၼ်ၸွမ်း တၢင်းတီႈ ၽၵ်းတူၼွင်ၽႃ ဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၸၢႆး ၺႃးၵူၼ်းႁၢႆႉ ပေႃႉထုပ်ႉ ထိုင်တီႈႁူဝ်တႅၵ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵဵင်တုင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မၼ်းၸၢႆး တေၵႂႃႇထၢႆႇ VDO ၊ ၶႅပ်းႁၢင်ႈ ပၼ်တီႈပွႆးပၢင်ၶႅၵ်ႇ တီႈဝၢၼ်ႈၵၢင်ၼႃးၼႆသေ ၺႃးၵူၼ်းႁၢႆႉ ပႂ်ႉၸူၼ်မၼ်းၸၢႆး တီႈၽၵ်းတူၼွင်ၽႃ ထိုင်တီႈၵွၵ်းႁူဝ်မၼ်းၸၢႆး ပေႃးတႅၵ်ႇဢေႃႈ။ ၵတ်းၵႃႈ ၵူၼ်းၶၢႆၽၵ်းၶဝ် မႃးႁၼ်မႅၼ်ႈသေ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈရူတ်ႉၶိူင်ႈၵႂႃႇ။ တူဝ်မၼ်းၸၢႆးတႄႉ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း လႆႈယဵပ်ႉပဵၼ်လၢႆႁွႆးဢေႃႈ လႆႈသူင်ႇၵႂႃႇယဵပ်ႉ ယူတ်းယႃတူဝ် တီႈၵဵင်းႁၢႆး မိူင်းထႆးပုၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ – “တီႈၵဵင်းတုင်ၼႆႉ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇမီးယဝ်ႉၶႃႈ ပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ် ဢဝ်လိူင်ႈထိုင်တီႈထိုင်လႅၼ်တႄႉတႄႉ ပေႃးတီႉလႆႈယဝ်ႉ ယူႇၵမ်းၼိုင်ႈၵူၺ်း ပေႃးပွႆႇတူဝ်ၶိုၼ်းယဝ်ႉ ၶႂ်ႈဝႃႈတႄႉ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈတင်း ၵူၼ်းၸူၼ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈဝႃႈပဵၼ် ၸုမ်းလဵဝ်ၵၼ်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းၵဵင်းတုင်ၼႆႉ ဢမ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းၸၢႆး/ ယိင်း ဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁတ်းဢွၵ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵေႃႉလဵဝ် ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ/ ၵၢင်ၶိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉမီးၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ လိူင်ႇၼမ်ႁႅင်း ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီ ပၢႆၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ'] |
2024-05-14T12:00:00 | https://shannews.org/archives/52871 | NUG ယၢၼ်မိူင်းလႄႈ ၶုၼ်ၵွမ်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ လီႁူႉ | ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸွမ်းမၢၼ်ႈၼႆ့ မိူၼ်ၼင်ႇ NUG, CRPH ၽွတ်ႈတင်ႈပဵၼ် ၸုမ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူႈၶႅင်ႇသေ ၽိူဝ်ႇတေပၵ်းၸႂ်ႁဵတ်းၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉသမ်ႉ ၵူၺ်းၵုမ်ႇသၢင်ႇႁၢင်ႈ ႁဵတ်းၶုၼ် ယၢၼ်မိူင်းယူႇၼၼ်ႉ ၾၢႆႇတၢင်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၵေႃႈ ဝူၼ်ႉၸႂ်လႆ ပႆၸွမ်းၵၢၼ်မိူင်း တၢင်း ၶုၺ်ႉႁၼ်သေ ၶိၼ်သၢင်ႈပဵၼ် ၶုၼ်ၵွမ်ႈဢွၼ်ႇ ၸွမ်းပိုၼ်ႉတီႈတူင်ႇတၢင်ႇ ၵဝ်ႇထၢင်ႇမႂ်းၸႂ်ႈၶဵၼ် မႂ်းႁၼ်ၵဝ် ပဵၼ်ၶၼ်ႈဝႆႉ ၵမ်ႈပႃႈၼမ်။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၸုမ်းၸၢဝ်းရၶႅင်ႇလႄႈ ရူဝ်ႊႁိၼ်ႊၵျႃႊ ၶွတ်ႇတႃမိုဝ်းၸွမ်ႇထွင်း လွမ်မွင်းပေႉပုၼ်ႈၵၼ်ယူႇၼၼ်ႉ ၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ ၸုမ်းၸၢဝ်းတႆးလႅင်လႄႈ ၶၢင်၊ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶၢင်လႄႈ လီႇသူႇ၊ ရဝၢင်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉလႂ်၊ ၸုမ်းၸၢဝ်း တဢၢင်းလႄႈ ၶၢင်၊ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၊ တႆး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉလႂ်၊ ၸုမ်းၸၢဝ်းတႆးလႄႈ တဢၢင်း၊ ပဢူဝ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉလႂ်ၵေႃႈ တွၵ်ႉတႅၵ်ႉၶႅၵ်ႉၶႂၢင်ၵၼ် လူၺ်ႈလၢႆးၵၢၼ်မိူင်း ႁေႃၶမ်းသိုၵ်းပဵၼ်ယႂ်ႇယူႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈၶွင်ႈၶမ် ဢမ်ဢူတ်းဝႆႉ ၸိူင်ႉၼင်ႇ ၼႂ်းၵႄႈမွၼ်းလႄႈ ယၢင်း၊ ရၶႅင်ႇလႄႈ ၶျၢင်း၊ ၶျၢင်းလႄႈ ၸူဝ်ႇမီး၊ ယၢင်းလႅင်လႄႈ ပဢူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မႆႈလၢမ်းယူႇမိူၼ်ၾႆးၸိုင်းၵႅပ်ႇယဝ့်။ တေႃႈၼႆ ပႆႇၼပ်ႉပႃး ပၼ်ႁႃလူင်လၢင် ဢၼ်ပဵၼ်မီးမႃးၸဵမ်ၵွၼ်ႇၸဵမ်ၵႃႉ ၼႂ်းၵႄႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈလႄႈ တၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼမ်လၢႆၶဝ်ၵွၼ်ႇ။ ပေႃးလမ်းတူၺ်း ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈၼႆ လၢတ်ႈလႆႈငၢႆႈငၢႆႈဝႃႈ ယွၼ်ႉတၢင်းလမ်ႇမၢၵ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ၶွင်ၸဝ်ႈ ဢႃႇၼႃႇ ၸၢဝ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၵူၺ်းၼႆၵေႃႈယႃႇ၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၼႆႉ ပႃးထႅင်ႈၵူၼ်းၶိူဝ်းၶဝ် ၵမ်ႈၼမ်ၼမ် ဢမ်ႇမေႃၼပ်ႉ ထိုဝ်မၵ်းမၼ်ႈတေႃႇသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းလႄႈ ပိူင်ၾၢင်ၶိုၵ်ႉၶၢႆးႁင်းၶေႃ ၶွင်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းလၢႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၼင်ႇၼႆ ဢၼ်ဢဝ်ၽႃႇသႃႇၵိူဝ်းယမ် ႁဵတ်းပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်း ၶဝ်ႈၸိမ်ၸႅၵ်ႇထႅၵ်ႇ ႁႂ်ႈၵူၼ်းၶိူဝ်းလဵဝ် တႅၵ်ႇယၢႆႈ ႁၢင်ႇယၢၼ်ႁၼ်ၽိတ်းၵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တေႃႈၼႂ်းၵူၼ်းၶဝ်ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၸင်ႇၼၼ် ပၼ်ႁႃဢၼ်ဝႃႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶဝ်၊ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၶဝ်ၵူၺ်း တေလႆႈႁဵတ်းၶုၼ် ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၼမ်းတၢင်းၵၢၼ်မိူင်းၵႂႃႇ တႃႇသေႇၵူႈ ပၢၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ယႂ်ႇဝႆႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈ ပၢႆးဝူၼ်ႉတိုၼ်ႈ၊ လၢႆးပႅၼ်ပႄႈ ၼင်ႇၼႆသေ လၢၵ်ႈၸၼ်ဢဝ် ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်း ၸိုင်ႈမိူင်း ဝူင်တူၵ်း လုၵ်းလဝ် မိူင်းၵွတ်းၽၢၼ်တူၵ်းတႅမ်ႇ ၸမ်ပၢၼ်ႁိၼ်ႁူဝ်တီးလုမ်ႈၾႃႉၵႂႃႇၼႆ့ ႁူႉၵၼ်ၸႅင်ႈလႅင်းယူႇ ၽႂ်ပဵၼ် ၽူႈၶွင်ႈမၢပ်ႇ ၵေႃႉၵေႃႇလိူင်ႈလၢဝ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽိူဝ်ႇတေၶႆႈၸႂ်ဝႃႈ ယွၼ်ႉသင် ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆယဝ်ႉ ၸႂ်ႉတိုဝ်းပၺႃႇ ပၢႆးမိူင်း၊ ၽႅၼ်ၸိူင်းတိုၵ်း၊ တမ်းလွၵ်းတိုၵ်းသေ ႁူမ်ႈၶပ်းၶိုင်ႁၢင်ႈႁႅၼ်း ၸွမ်းၶၢဝ်းပွတ်း၊ ၶၢဝ်းၵၢင်၊ ၶၢဝ်းယၢဝ်း ၶၵ်ႉယဝ်ႉၶၵ်ႉ လူၺ်ႈတၢင်းႁၼ်ပၢႆးမိူင်း ယိူင်းမၢႆၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵူၺ်းသမ်ႉၵုမ်ႇလႆႈႁၼ် လၢႆးၼိုင်ႈတႄႉ ဢဝ်တၢင်း ႁၢႆႉတေႃႇၶိုၼ်းလိူင်ႈႁၢႆႉ လူၺ်ႈငဝ်းလၢႆးဢီးသူင်ႇ။ လၢႆးသွင်သမ်ႉ ႁဵတ်းၵႅင်ႈဢမ်ႇႁူႉတူဝ်သေ လၵ်ႉလွမ်ယိူင်ႈ ၸွမ်း ပၢႆးၵၢၼ်မိူင်းၸႂ်လႆယဝ်ႉ ယႃၸႂ်လႅၼ်တူဝ်ၶိုၼ်းယူႇၼႆ ဢမ်ႇဢေႇသႄႈ။ တီႈဢၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ လၢႆးၵၢၼ်မိူင်းတၢင်းၶုၺ်ႉႁၼ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၸိူင်ႉ NUG ၶွတ်ႇၽွတ်ႈ ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ထိုင်တီႈႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် ပေႃးမိူဝ်လူင်တဵမ်မိူင်းၵႂႃႇသေ မီးၽွင်းလူင်ယဝ့် ဢမ်ႇမီးႁွင်ႈၵၢၼ်ၼၼ်ႉလႂ်၊ ယူႇ တီႈ ၽွင်းလူင်ႁွင်ႈ ၵၢၼ်လိူင်ႈမိူင်းၼွၵ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၸိူဝ်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈ(EROs)လႄႈ PDF ၶဝ် သုမ်ႇငုမ်းလႆႈဝႆႉ ၼႃႈလိၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇလႂ် 60 ဝၢၵ်ႈလိူဝ်ယဝ်ႉၼၼ်ႉလႂ်၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈတင်းၽွင်း လူင်ႁွင်ႈၵၢၼ် လိူင်ႈၵႅတ်ႇၶေသေ ပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၼႂ်းပီ 2022 မုင်ႈမွင်းဝႃႈ တေလႆႈဢွင်ႇပွႆး၊ ပီ 2023 တေလႆႈ ပဵၼ် ပီတႅပ်းတတ်းၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ယဝ်ႉတူဝ်ႈ ၶွတ်ႇယွတ်ႈၼႆၼၼ်ႉလႂ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မိူၼ်တင်းလူလၢႆ ၵူ ၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇၵူၺ်း။ 60% ဢၼ်ဝႃႈၼႆ့ ပေႃးၼပ်ႉၼႂ်း 330 ၵေႃႈ ပွင်ႇဝႃႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉသုမ်ႇငုမ်းလႆႈဝႆႉ ၸႄႈဝဵင်းမွၵ်ႈ 200 ယဝ်ႉလႄႈ ၵွပ်ႈသင် ၸုမ်းသိုၵ်းယိုတ်းမိူင်း ဢမ်ႇပႆႇပူတ်းတူၵ်းလႃႇၼႆ ပဵၼ်တီႈထၢမ်ၵၼ် တဝ်ႉၵၼ်ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၸင်ႇၼၼ် ႁပ်ႉၸိုဝ်ႈဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶွတ်ႇလိူတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း/ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၽွမ့်ႁူမ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆသေတႃႉ ၵွပ်ႈဢမ်ႇလႆႈမၼ်ႈၸႂ်တႄႉလႄႈ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ်ႇ ပႆႇမီးၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈၶိူဝ်းလႂ် ပူင်ၸႂ်ႁူမ်ႈႁွမ်း ပိုတ်းယိုဝ်းၸွမ်းတႄႉတႄႉၵွၼ်ႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၸိူင်ႉငဝ်းလၢႆးတၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆ မီးၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ပၢၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ တေၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၼႂ်း မိူင်းတႆးသေ တေတင်ႈမိူင်းလွတ်ႈလႅဝ်းႁင်းၶေႃၼၼ်ႉလႂ်၊ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတၢင်းၾၢႆႇတူၵ်း ဢၼ်မီးၾင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ ၸပ်းဝၢၼ်ႈၸပ်းဝဵင်းၶဝ်ၼၼ်ႉ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ တေတင်ႈမိူင်းပူတ်းပွႆႇႁင်းၶိူဝ်းၶဝ်ၶေႃၶေႃၼႆၼၼ်ႉလႂ် တေလႆႈၶိုၼ်းၼပ်ႉၸင်ႈတႄႉ ၸွင်ႇၸိုင်ႈမိူင်းလူင် ဢၼ်ဢိူမ်ႈၸမ်ငုမ်းငမ်လႆႈ ၼႂ်းႁဝ်းၵူႈပႃႈၾၢႆႇၼၼ်ႉ တေယွမ်းႁပ်ႉမၵ်းမၼ်ႈယူႇႁိုဝ် ၼႆယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၸုမ်းသိုၵ်း ယိုတ်းမိူင်း ဝူၼ်ႉၸႂ်လႆၼပ်ႉသွၼ်ႇဝႃႈ တေတင်ႈလႆႈၶိုၼ်း ၸိုင်ႈမိူင်းႁေႃၶမ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းပဵၼ်ယႂ်ႇၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းၸၢဝ်း ဢၼ်လႂ်၊ ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်လႂ်၊ တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းဢၼ်လႂ်ႁၼ် လီယွမ်းႁပ်ႉလႆႈၼၼ်ႉ တၢမ်တူဝ်ၸိူဝ်းၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတင်းလၢႆၵေႃႈ တၵ်းလႆႈဝႆႉၾၢင်ႉ ဢဝ်တွၼ်ႈသွၼ်ယူႇယဝ်ႉ။ | ['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်'] |
2024-05-13T12:00:00 | https://shannews.org/archives/52865 | ၸုမ်းဢူၺ်းလီႁူမ်ႈၽၢၵ်ႈ ဢႃႊရပ်ႉဝႃႈ တႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းထုင်ႉၵႃႊသႃႊ တေပူၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်းၼႆႉ လူဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းလၢႆးလဵဝ် | ၽွင်းလၢႆမိူင်း တင်းလုမ်ႈၾႃႉ ႁႃသဵၼ်ႈတၢင်းတႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းၼႂ်းၵုၼ် ၵႃႊသႃႊယူႇၼႆႉ ၸုမ်းဢူၺ်းလီႁူမ်ႈၽၢၵ်ႈ ဢႃႊရပ်ႉ လၢတ်ႈတီႈပၢင်ၵုမ် ၶွင်ႊသီႊႁူမ်ႈသၢင်ႈဢၢဝ်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ GCC ဝႃႈ တႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵႃႊသႃႊ ပူၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်းၼၼ်ႉ မီးလၢႆးလဵဝ် တၵ်းတေလႆႈၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ် ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ Antony Blinken ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းမႃး ဝၼ်းဢွၵ်ႇၵၢင်သေ ယၢမ်းလဵဝ် ထိုင်ဝႆႉတီႈမိူင်းသေႃႊတီႊ တေဢၢၼ်းႁွတ်ႈထိုင် မိူင်း ဢိတ်ႉသ်ရေႊလႄႈ ၵျေႃႊတၼ်ႊ ၼႂ်းဝၼ်းပုတ်ႉၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်းၼႆႉ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ လႅပ်ႈတေၸတ်းပႃးႁႂ်ႈပွႆႇပၼ် ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းထုၵ်ႇတီႉၺွပ်းဝႆႉ၊ ႁႂ်ႈပၼ်တၢင်းၸွႆႈထႅမ်ၶဝ်ႈထိုင် ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ ဢၼ် ထုၵ်ႇပိၵ်ႉႁၢမ်ႈဝႆႉ၊ ႁႂ်ႈတူၵ်းလူၵ်းၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်လႆႈ ၸဵမ် ၸိူဝ်းၼႆႉၼႆ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ လုမ်း ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းဢမေႊရိၵၼ် Matthew Miller ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ႁိူၼ်းႁေႃၶၢဝ်ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်း တီႈၵုၼ်ၵႃႊသႃႊၼႆႉ ႁိုင်မႃးလႆႈ ၶၢဝ်းတၢင်း 7 လိူၼ်ပၢႆယဝ်ႉလႄႈ ဢိတ်ႉသရေႊလႄႈ ႁႃႊမတ်ႉသ် ထုၵ်ႇလႆႈတူၵ်းလူင်းၵၼ် သိုပ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်ထႅင်ႈ ႁႂ်ႈထူၼ်ႈထိုင်ဝူင်ႈထီႉ 6 ယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA | ['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း'] |
2024-05-12T12:00:00 | https://shannews.org/archives/52859 | ၽူႈၼမ်း NATO ႁွတ်ႈထိုင်ယူႊၶရဵၼ်ႊ လၢတ်ႈလွင်ႈၶိူင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈတႃႇယူႊၶရဵၼ်ႊ | Jens Stoltenberg ၽူႈၼမ်း ၸုမ်းလိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇ ဢႅတ်ႉလၼ်ႊတိၵ်ႉၼိူဝ် NATO ႁွတ်ႈထိုင်ဝဵင်း လူင်ၶိပ်ႉၾ်သေ မွၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ သူင်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ယူႊၶရဵၼ်ႊဝႆႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မၼ်းၸၢႆးလၢတ်ႈဝႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ယူႇၶရဵၼ်ႊလႆႈၽိမ်းၸႂ်ႉ မၢၵ်ႇၵွင်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း၊ မီးလွင်ႈလူႉသုမ်း ယွၼ်ႉရတ်ႉသျႃးပိုတ်းယိုဝ်းယူႇသေတႃႉ ပေႃးလႆႈၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၸွႆႈထႅမ်ၸိုင် ယူဝ်ၸၢင်ႈၶိုတ်းတၼ်း တႃႇပိုတ်းယိုဝ်းၶိုၼ်းႁႄႉၵင်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇ ၶၢဝ်းယၢမ်းပႆႇတူၵ်းလိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။ တီႈတႄႉမၼ်း ဢၼ်ၸုမ်းဢူၺ်းလီ NATO ၸတ်းသူင်ႇၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၸွႆႈထႅမ်ယူႊၶရဵၼ်ႊၼႆႉ ထုၵ်ႇလီႁွတ်ႈထိုင် ၼႂ်းမိုဝ်းၸဵမ်လႂ်သေတႃႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူၵ်းလႃႈတူၵ်းလိုၼ်း ၸိူင်ႉၼႆ ဢမ်ႇ ထုၵ်ႇလီပဵၼ်။ မၢၵ်ႇဢၼ်ယိုဝ်းႁႄႉ မၢၵ်ႇၼူၾႆးဢၼ်မီးၶိူင်ႈၵုမ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ သိုၵ်းရတ်ႉ သျႃး ယိုဝ်းလႆႈပဝ်ႉမၢႆ၊ သိုၵ်းယူႊၶရဵၼ်ႊ ဢမ်ႇမီးႁႅင်းယိုဝ်းၶိုၼ်းလႄႈ သိုၵ်းရတ်ႉသျႃးထၢင်ႇ ႁၢင်ႈပိုတ်းယိုဝ်း Jens Stoltenberg ထတ်းသၢင် တီႈပၢင်သပ်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇ မိူင်းၶိပ်ႉၾ်ၼၼ်ႉၼင်ႇ ၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း'] |
2024-05-11T12:00:00 | https://shannews.org/archives/52855 | ၸွမ်ၸိုင်ႈၶႄႇ ဢွၵ်ႇတၢင်းၵႂႃႇမိူင်းယူႊရူပ်ႊ တႃႇလူတ်းယွၼ်ႇ လွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ | ဝၼ်းတိတ်ႉပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ သျီၵျိၼ်ႉၽိင် ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇတၢင်းၵုၼ်တိူၵ်ႈယူႊရူပ်ႊ ၊ ၵူၼ်းပၵ်းတႃၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်တႄႉဝႃႈ ပဵၼ်ၶၢဝ်းတၢင်းတႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်း လူတ်းယွၼ်ႇ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ဢၼ်ၶဵင်ႈၶႅင်တေႃႇၵၼ်ဝႆႉယူႇ ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းတၢင်းၸွမ်ၸိုင်ႈသျီ ၵမ်းၼႆႉ ၼႂ်း 4 ပီၼႆႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းတၢင်း ၵမ်းႁႅၵ်ႈ ဢၼ်ၶိုၼ်းၵႂႃႇၵုၼ် တိူၵ်ႈယူႊရူပ်ႊ။ ၶၢဝ်းတၢင်းၵမ်းၼႆႉ တေႁိုင် 6 ဝၼ်း ၊ တေဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ၵႂႃႇတၢင်းမိူင်း ၾရင်ႇသဵတ်ႈ၊ သႃႊပီႊယႃႊလႄႈ ႁင်ႊၵေႊရီႊ ပႃးဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈယၢမ်းလဵဝ် ၵၢၼ်ႁူမ်ႈသၢင်ႈ မိူင်းဝၼ်းဢွၵ်ႇလႄႈ မိူင်းယူႊရူပ်ႊ ဢၼ်မိူင်းၶႄႇ ဢွၼ်ၼမ်းႁဵတ်းသၢင်ႈယူႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးၶႂ်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်၊ ၸိုင်ႈမိူင်းၸိူဝ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ဝႆႉၼၼ်ႉ ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇ ႁင်းၽႂ်မၼ်းၶိူဝ်းယႂ်းယူႇယဝ်ႉလႄႈ တႃႇတေၼႄလုမ်ႈၾႃႉ လွင်ႈဝႃႈ ဢႃႇၼႃႇၸၢၵ်ႇၶႄႈ ဢမ်ႇလူတ်းယွမ်း ၼင်ႇၵူၼ်းတၢင်းၼမ်ထၢင်ႇ။ တိုၵ်ႉႁူမ်ႇငမ်းၼိူဝ် ၸိုင်ႈမိူင်းဝၼ်းဢွၵ်ႇလႄႈ ၵွၼ်ၵၢင်ဢေႊသျႃႊယူႇ- ၶႂ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆလႄႈ ၸွမ်ၸိုင်ႈသျီၵျိၼ်ႉၽိင် ၸင်ႇ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ၵႂႃႇထိုင် မိူင်းႁင်ႊၵေႊရီႊလႄႈ သႃႊပီႊယႃႊၼႆ Zsuzsa Anna Ferenczy သူႊသႃႊ ဢႅၼ်ႊၼႃႊၾႄႊရႅၼ်ႊသီႊ – ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ ၵၢၼ်ၵပ်းသိုပ်ႇဢီႊယူႊလႄႈ မိူင်းၶႄႇ တီႈၸၼ်ႉၸွမ်တွင်ႊႁႂႃႊ မိူင်းထၢႆႇဝၼ်ႊ ထတ်းသၢင်ၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း'] |
2024-05-10T12:00:00 | https://shannews.org/archives/52847 | BWU ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၼၢင်းယိင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ထုၵ်ႇၶႃႈႁႅမ်တၢႆ 800 ပၢႆ | ၸုမ်းၼၢင်းယိင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ BWU ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တႄႇဢဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ပီ 2021 တေႃႇထိုင် ပီ 2024 လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊၼႆႉ ၼၢင်းယိင်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ထုၵ်ႇၶႃႈႁႅမ်တၢႆ မီး 806 ၵေႃႉ။ ဢၼ်ထုၵ်ႇ တီႉၺွပ်းၵုမ်းၶင်မီး 3,332 ၵေႃႉလႄႈ ဢၼ်ထုၵ်ႇၵုမ်းၶင် ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈဝႆႉ မီး 781 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းသေ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်လုၵ်ႉႁိုၼ်ႇသၢၼ်ၶတ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ သိုၵ်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၼၢင်းယိင်း လဵၵ်ႉယႂ်ႇၼုမ်ႇထဝ်ႈၵေႃႈၶဝ်ႈပႃးၸွမ်း။ ဝၢႆးလင် ပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းဝဵင်းယဵၼ် သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ ၼႂ်းထိူၼ်ႇၵေႃႈ ၼၢင်းယိင်းၶဝ်ႈပႃးၸွမ်းပၢင်တိုၵ်းထႅင်ႈ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵႂႃႇပဵၼ်ၼၢင်းႁၢၼ် ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵႂႃႇပဵၼ်ၼၢင်းမေႃယႃလုမ်းလႃးၵူၼ်းပဵၼ်။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵႂႃႇပဵၼ်ၵူၼ်းပႂ်ႉ တူၺ်းလူလုမ်းလႃး လွင်ႈမိုဝ်ႉၵႅင်လဵင်ႉလူ ၵူၼ်းသိုၵ်း။ မေႃယႃယိင်းဢၼ်ႁဵတ်း CDM သေ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ပဵၼ်မေႃယႃ ၼႂ်းၸုမ်းသိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – တေၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း တေႃႇထိုင်ပေႃးၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉလႆႈ တင်းငဝ်ႈႁၢၵ်ႈတူၼ်ႈတေႃ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ ၵၢၼ်မိူင်း AAPP ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉတႄႉဝႃႈ – ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶႃႈ ႁႅမ် ၼၢင်းယိင်းတၢႆ 923 ၵေႃႉ။ တီႉဝႆႉ ၼၢင်းယိင်း 5,483 ၵေႃႉ – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၸုမ်းၼၢင်းယိင်း BWU တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ ၶၢဝ်းတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိၼ်ၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းႁိုင်မႃး ၼၢင်းယိင်းထုၵ်ႇ ပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈ ၼမ်မႃးၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ လူဝ်ႇလႆႈၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈလႆႈ လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း တႃႇသုၼ်ႇလႆသုၼ်ႇပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းၶိုၼ်း – ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA | ['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2024-05-10T11:00:00 | https://shannews.org/archives/52844 | သူး ပူႊလီႊၸႃႊ ၾၢႆႇသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလီၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပီ 2024 ၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ဝေႃႊသျိၼ်ႊတၼ်ႊ လႄႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ၼိဝ်ႊယွၵ်ႊထၢႆးမ် လႆႈၼမ်သုတ်း | ၽူႈလႆႈႁပ်ႉသူး ပူႊလီႊၸႃႊ ၾၢႆႇသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလီ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပီ 2024 ၼႆႉ မီး 23 သူး။ တွၼ်ႈတႃႇ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ 15 သူးလႄႈ ၾၢႆႇတႅမ်ႈလိၵ်ႈလၢႆးႁဵတ်းဢွၵ်ႇပပ်ႉ ၽဵင်းၵႂၢမ်း ဢိၵ်ႇ ၸၢတ်ႈၸိူင်းလီ – ၶႅမ်ႉ – မီးၽွၼ်းလီသမ်ႉ မီး 8 သူး။ ၸိူဝ်းၶဝ် လႆႈၶႅပ်းၶမ်းလႄႈ ငိုၼ်းသူး ၼိုင်ႈၵေႃႈၼိုင်ႈမိုၼ်ႇ ႁႃႈႁဵင်တေႃႊလႃႊ။ ယူႇတီႈၸၼ်ႉၸွမ် ၵူဝ်ႊလမ်ႊပီႊ ယႃႊသေ ၶပ်းၶိုင်မွပ်ႈယိုၼ်ႈပၼ်။ တွၼ်ႈတႃႇ ပီၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ဝေႃႊသျိၼ်ႊတၼ်ႊလႄႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ၼိဝ်ႊယွၵ်ႊထၢႆးမ် မိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊၶဝ် လႆႈသူး Journalism ပူႊလီႊၸႃႊ ၵေႃႉ 3 ဢၼ် ပဵၼ်ဢၼ်ၼမ်သုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ။ သူးပူဝ်ႊလၢႆႊၸႃႊ ဢၼ်ပၼ်တႃႇ Journalism ၼႆႉ ပၼ်ၼႂ်းသႅၼ်းၶၢဝ်ႇ Breaking News Reporting, Investigative Reporting, Explanatory Reporting, Local Reporting, National Reporting ,International Reporting , Feature Writing ,Editorial Writing, ၵဵဝ်ႇၵပ်းၶႅပ်းႁၢင်ႈၶႅမ်ႉၶိုၵ်ႉ ၼႂ်းၶၢဝ်ႇလႄႈပွင်ႈၵႂၢမ်း Photography ဢိၵ်ႇပႃးတင်း ၾၢႆႇသဵင် Audio Reporting ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၾၢႆႇတႅမ်ႈဢွၵ်ႇပပ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၼႂ်းသႅၼ်း Fiction လိၵ်ႈဢၼ်ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၶုၺ်ႉႁၼ်, Drama ၸိူင်း , History ပိုၼ်း, Biography ပိုၼ်းတူဝ် , Autobiography, poetry ဝွၵ်း , General Nonfiction တၢင်းႁူႉႁွပ်ႈတူဝ် , Music ၽဵင်းၵႂၢမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ သူး ပူႊလီႊၸႃႊၼႆႉ ပဵၼ်သူးဢၼ်မီးၵႃႈၶၼ်လႄႈ ၵုင်ႇသိၵ်ႈၶႃႇသုင်သုတ်း တွၼ်ႈတႃႇၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ – တီႈမိူင်း ဢမေႊရိၵၼ်ႊ။ ဢၼ်ပဵၼ် Joseph Pulitzer ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလႄႈ ၽူႈၵွၼ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ၸိုဝ်ႈယႂ်ႇၼႆႉ ၽွင်းပီ 1911 ၼီႈ ၵွၼ်ႇမၼ်းတေတၢႆ မၼ်းၸၢႆးသင်ႇဝႆႉဝႃႈ ၶႂ်ႈယုၵ်ႉယွင်ႈပၼ်ၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလႄႈ ၶႂ်ႈပၼ်သူးၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဢၼ်ၵတ်ႉၶႅၼ်ႇၼႆသေ ပၼ်ဝႆႉငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇပိုတ်ႇပႃးႁူင်းႁဵၼ်းၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဝႆႉ တီႈၸၼ်ႉၸွမ် ၵူဝ်ႊလမ်ႊပီႊယႃႊ။ ဝၢႆးမၼ်း ၸၢႆးတၢႆယဝ်ႉ 6 ပီ ထိုင်မႃးပီ 1917 တၢင်းၸၼ်ႉၸွမ် ၸင်ႇၶိုင်ပွင်ပၼ်သူး ပူႊလီႊၸႃႊ ယုၵ်ႉယွင်ႈ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမႃး တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၵိုတ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇသေပီ ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – The Pulitzer Prizes | ['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ'] |
2024-05-09T12:00:00 | https://shannews.org/archives/52837 | သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တႅပ်းမႆႉသၵ်းၶၢႆ တႃႇ 4 ဢေႊၶိူဝ်ႊ | သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၾၢႆႇပႃႇမႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ်လၵ်ႉလွမ် ဢဝ်မႆႉသၵ်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသူၺ်ႇတွင်ႇ တိူင်းပႃႇၵိူဝ် ဢွၵ်ႇၶၢႆ ၸမ်တေမူတ်းယဝ်ႉ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ တႄႇဢဝ်ႁူဝ်ပီ 2024 ၼႆႉမႃး ပႃႇမႆႉသၵ်း ဢၼ်မီးၾၢႆႇဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈၵျႅတ်ႉၽိဝ်ႇတွင်ႇ ဢိူင်ႇသႄႇၵျီးၵူင်း ၸႄႈ ဝဵင်းသူၺ်ႇတွင်ႇၼၼ်ႉ ဢဝ်လႃး ၶျဵင်းသေႃး သေတတ်းလိူဝ်ႈ ၵူႈဝၼ်းၶိုၼ်း။ မႆႉဢၼ်တတ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ဢဝ် တၢင်ႇရူတ်ႉၵႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ် ၽႃႈယၢင်ႁူမ်ႇၵုမ်းသေ တေႃႉဢွၵ်ႇဝဵင်းၵူႈဝၼ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈတီႈၶၢဝ်ႇ DVB ဝႃႈ -ၸိူဝ်းၶဝ်မႃးၸၢင်ႈၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်းၵႂႃႇတတ်းမႆႉ ၼႂ်းပႃႇဢၼ်ၶဝ်တတ်း မၵ်း ဝႆႉဝႃႈ ပဵၼ်ပႃႇထုၵ်ႇႁၢမ်ႈတတ်း (ၵျူဝ်းဝၢႆးတိတ်ႉတေႃး) ။ ပဵၼ်တပ်ႉမ 66 ဢွၼ်ႁူဝ်ၸီႉသင်ႇ။ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ တေ တတ်းၽဵဝ်ႈတူၼ်ႈမႆႉၸိူဝ်းၼႆႉပႅတ်ႈသေ တေၶိုၼ်းၽုၵ်ႇမႂ်ႇ – ဝႃႈၼႆ။ မႆႉၸိူဝ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတေႃႉတၢင်ႇၵႂႃႇတၢင်းဝဵင်းပျေႇ။ တေသိုပ်ႇဢဝ်ၵႂႃႇတၢင်းလႂ်တႄႉဢမ်ႇႁူႉ ဝႃႈၼႆ။ မႆႉပႃႇၼႆႉ ပဵၼ်မႆႉၼုမ်ႇ ပဵၼ်ပႃႇမႆႉ ဢၼ်ထုၵ်ႇႁၢမ်ႈတတ်းဝႃႈၼႆသေတႃႉ မၼ်းမီးၸမ်ဝၢၼ်ႈၵူၼ်းလႄႈ သင်ဝႃႈ တတ်းမႆႉၼႆႉ မူတ်းတင်းပႃႇၸိုင် ၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇလူႉၼႆ တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵမ်းသိုဝ်ႈ – ၵူၼ်း ပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ | ['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ'] |
2024-05-09T11:00:00 | https://shannews.org/archives/52834 | ရူတ်ႉၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ တၢင်ႇၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၶဝ်ႈမိူင်းထႆး ပိၼ်ႈၶွမ်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း 12 ၵေႃႉ | ရူတ်ႉၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ ဢၼ်တၢင်ႇၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၶဝ်ႈမိူင်းထႆးၼၼ်ႉ ပိၼ်ႈၶွမ်ႈ တီႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း ၽူပ်ႉၽရ လႅၼ်လိၼ်ထႆး – မၢၼ်ႈ ၵူၼ်းၶီႇမႃးၸွမ်း 12 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း။ ဝၼ်းတီႈ 07/05/2024 ၵႃးပိၵ်ႉဢပ်ႉ လမ်းၼိုင်ႈ တၢင်ႇၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၵႂႃႇ 12 ၵေႃႉ ပိၼ်ႈၶွမ်ႈတူၵ်းႁူၺ်ႈ မၢတ်ႇ ၸဵပ်းတင်းမူတ်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း 3 ၵေႃႉ တင်းမူတ်းၼႆႉ ယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈႁူင်းယႃ ၽူပ်ႉၽရ ၼႂ်းၸိုင်ႈထႆးဝႆႉ ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈဝႃႈ – ၸိူဝ်းၶဝ်ပၢႆႈလၢၼ်ႇပလိၵ်ႈထႆးသေ ၵႂႃႇတၢင်းထိူၼ်ႇတၢင်းလွႆလႄႈ ၸင်ႇလႆႈတူၵ်းႁူၺ်ႈ။ ၵူၼ်းၶီႇမႃးၸွမ်း သဵၼ်တူၵ်းၵႃးတင်းမူတ်း။ လိုၼ်းသုတ်း ပလိၵ်ႈထႆးႁူမ်ႇလူမ်ႈလႅၼ်လိၼ်လႄႈ ၾၢႆႇၸွႆႈထႅမ် လႆႈ ၵႂႃႇၸွႆႈဢဝ်မႃး။ ဝၢႆးလင် ရူတ်ႉၵႃးပိၼ်ႈၶွမ်ႈယဝ်ႉ ၵူၼ်းၶပ်းရူတ်ႉၼႅတ်ႈပၢႆႈ ယၢမ်းလဵဝ် ပလိၵ်ႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈလမ်းဝႆႉ ယူႇ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းၶပ်းရူတ်ႉၵႃးပဵၼ်ၽႂ် ၼၢႆးၼႃႈယူႇၵၢင်ပဵၼ်ၽႂ် တေဢဝ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ သူင်ႇၸူး ၼၢႆးၼႃႈ ၵေႃႉလႂ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပႆႇႁူႉတႅတ်ႈတေႃး။ ၸွမ်းၼင်ႇ ပလိၵ်ႈထၢမ်တူၺ်းၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ လႆႈႁူႉ ဝႃႈ တေဢၢၼ်းၵႂႃႇထိုင်ဝဵင်းၵမ်ႇၽႅင်းၽဵတ်း – ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်းၼမ် ။ ၵူၼ်းၶပ်းရူတ်ႉတေႃႉတၢင်ႇ ၵူၼ်း လၵ်ႉလွမ်ၶၢမ်ႈမိူင်းၵေႃႈ ဢဝ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပၢႆႈလၢၼ်ႇ/ ၵဵတ်ႉသေ ပဵၼ်ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ၵေႃႈၼမ်။ ၼႂ်းပီ 2023 ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်သင်သေ ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် ၶဝ်ႈမိူင်းထႆး မီးတင်းၼမ်။ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်လၵ်ႉၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် ၶဝ်ႈမိူင်းထႆးသေ ပဵၼ်ၽေးရူတ်ႉၵႃးၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႄႈ လူႉတၢႆ 20 ပၢႆ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း 80 ပၢႆ ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA | ['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း'] |
End of preview. Expand
in Dataset Viewer.
Dataset Card for "shan-news-shannews_org"
This dataset was scrape from shannews.org. Shannews (Shan Herald Agency for News) is a private, nonprofit organization, Shan language news website
Language
Shan - shn
Date Version
May 18, 2024
- Downloads last month
- 0