Hugging Face's logo

Datasets:
haohaa
/
shan-news-shannews_org

Tasks:
Text Generation
Modalities:
Text
Formats:
parquet
Languages:
Shan
Size:
1M<n<10M
Tags:
Libraries:
Datasets
pandas
mlcroissant
License:
Dataset card Viewer Files Community
Dataset Viewer
Auto-converted to Parquet
Viewer
date
stringlengths
19
19
link
stringlengths
33
35
title
stringlengths
7
2.75k
content
stringlengths
10
27.1k
categories
stringclasses
818 values
2024-05-18T17:39:45
https://shannews.org/archives/53027
ဝတ်ႉဢလၵ်ႉသၜိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ တေပိုတ်ႇၵိင်ႇၜႄထႅင်ႈ တီႈမိူင်သၵျပၢ၌်ႊ
မိူဝ်ႈၜုၵ်ႈ ဝ၌်သတီႈ 19/05/2024 တူၵ်သမႅ၌်ႈလိူ၌်ႁူၵ်သမႂ်ႇ 12 ၶမ်ႈ (ဝ၌်သဢႃသတိတ်ႉ) ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 9 မူင်သ ထိုင် 4 မူင်သဝၢႆသဝ၌်သ ယူႇတီႈ ၞုမ်သၵေႃႇမတီႇဝတ်ႉလႄႈ တၵႃႇသတ်ႉထႃသ တင်သသဵင်ႈ တေဢလ၌်ၵ၌် ပိုတ်ႇၜုၺ်ႇဝတ်ႉဢလၵ်ႉသၜိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရလႄႈ တၢင်ႇဢ၌ေႇၵၞႃႇပုတ်ႉထၞဝ်ႈ တီႈမိူင်သၵျပၢ၌်ႊ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၞဝ်ႈၶူသ ပို၌်သ၌ုမ်ႇ ပ၌်ႇတိတ (လႃႈသဵဝ်ႈ) ၞ၌်ႉၞလမ်ပုတ်ႉထ မိူင်သတႆသ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ဝတ်ႉဢလၵ်ႉသၜိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ ၵိင်ႇၜႄတီႈမိူင်သၵျပၢ၌်ႊ၌ႆႉ တေပိုတ်ႇၜုၺ်ႇ မိူဝ်ႈၜုၵ်ႈဝ၌်သတီႈ 19 ၵႂႃႇယဝ်ႉ လႆႈဝႃႈ ပဵ၌်ၜလ၌်သလီ တႃႇပုတ်ႉထၜႃသႃႁဝ်သ၊ တလ၌်ႈတႃႇ ၵူ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သ ၵျပၢ၌်ႊ ၵူႈတီႈၵူႈလႅ၌်လႄႈ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ပီႈ၌လင်ႉပုတ်ႉထၜႃသႃ ၵူႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၌င်ႇႁိုဝ် ၵၢ၌်သႃသ၌ႃ ႁဝ်သ ပေႃသတေႁိူဝ်ႈႁိူင်သ ၞလတ်ႈတူဝ်ႈလုမ်ႈၟႃႉၵႂႃႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သႁဝ်သ ပေႃသတေလႆႈႁပ်ႉႁူႉ ႁ၌် ၞလမ်သဝႃႈ တီႈမိူင်သၵျပၢ၌်ႊၵေႃႈ မီသဝႆႉဝတ်ႉ/ ၵျလင်သႁဝ်သယူႇ ၞိူဝ်သ ၌ႆႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ – “ယိ၌်သၞူမ်သၶလပ်ႈၞႂ်ထိုင် တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃသ ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ႁဝ်သ ၞိူဝ်သႁလတ်ႈ ထိုင်ဝႆႉတီႈမိူင်သၵျပၢ၌်ႊ၌ႆႉသေ ၶပ်ႉၶိုင်ၞလႆႈပ၌်ပႃသ ၌င်ႇႁိုဝ် ပေႃသတေမီသမႃသ ဝတ်ႉဢလၵ်ႉသၜိူတ်ႉ ပုတ်ႉ ထဝိႁႃရ၌ႆႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ တလ၌်ႈတႃႇ တေဢလ၌်ႁူဝ် ပိုတ်ႇၜုၺ်ႇ ဝတ်ႉဢလၵ်ႉသၜိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ ၵိင်ႇၜႄမိူင်သၵျပၢ၌်ႊ၌၌်ႉ ယူႇတီႈ ၞဝ်ႈၶူသ ၻလၵ်ႉတိူဝ်ႇ ပၺ်ႇၺႃႇဝမ်ႇသ ဝတ်ႉဢလၵ်ႉသၜိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ မိူင်သဢင်သၵိတ်သ။ ၞဝ်ႈၶူသ တလၵ်ႉတိူဝ်ႇ ဝႃႇယႃႇမိ၌်ႇတ ဝတ်ႉဢလၵ်ႉသၜိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ မိူင်သသိင်ႇၵပူဝ်ႇလႄႈ ၞဝ်ႈၶူသ တလၵ်ႉတိူဝ်ႇ ပ၌်ႇတဝ ၞ၌်ႉၞလမ်ပုတ်ႉထမိူင်သတႆသ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၞဝ်ႈၶူသ ဢ၌်တေပႂ်ႉဢဝ် ပု၌်ႈၜလ၌်သသမ်ႉ တေပဵ၌် ၞဝ်ႈၶူသၶမ်သၵူႇ ၵုမႃႇရ (လၢင်သၶိူဝ်သ) ၞ၌်ႉၞလမ်ပုတ်ႉထ မိူင်သတႆသ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသလႄႈ ၞဝ်ႈၶူသ ပို၌်သ၌ုမ်ႇ ပ၌်ႇတိတ (လႃႈသဵဝ်ႈ) ၞ၌်ႉၞလမ်ပုတ်ႉထမိူင်သတႆသ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၌ႆယဝ်ႉ။ Photo by – Oxford Buddha Vihara Japan/ ၞဝ်ႈၶူသလႄႈ ဝတ်ႉဢလၵ်ႉသၜိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ တီႈမိူင်သၵျပၢ၌်ႊ မၢႆၶပ်ႉ ပၢင်ပိုတ်ႇၜုၺ်ႇ ဝတ်ႉဢလၵ်ႉသၜိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ ၵိင်ႇၜႄမိူင်သၵျပၢ၌်ႊသမ်ႉ ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 9 မူင်သ တေတၢင်ႇဢ၌ေႇၵၞႃႇ ၜဌႃသပဵ၌်ၞဝ်ႈ၊ ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ 11 မူင်သသမ်ႉ ၵၢပ်ႈသလမ်သဝ၌်သသင်ၶၞဝ်ႈ။ ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ 12 မူင်သ လဵင်ႉလူၞႃႇၵၶဝ်ႈဝ၌်သ ပီႈ၌လင်ႉမႃသပလႆသလႄႈ ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ 2 မူင်သထိုင် 4 မူင်သ သမ်ႉ ပၢင်ၜုၺ်ႇဝတ်ႉလႄႈ လူႇတၢ၌်သယၢတ်ႇ၌မ်ႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ Photo by – Oxford Buddha Vihara Japan/ လိၵ်ႈမလၵ်ႇထိုင် ပၢင်ပိုတ်ႇဝတ်ႉဢလၵ်ႉသၜိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ တီႈမိူင်သၵျပၢ၌်ႊ ဝတ်ႉဢလၵ်ႉသၜိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ ၵိင်ႇၜႄမိူင်သၵျပၢ၌်ႊ၌ႆႉ တေတင်ႈဝႆႉတီႈ 368-11 Terao, Kawagoe – shi, Saitama, Japan, 350-1141 Shingashi Station 17 min ၌ႆယဝ်ႉ။ တလ၌်ႈတႃႇ သႃသ၌ႃ ပုတ်ႉထၜဌႃသပဵ၌်ၞဝ်ႈ ပေႃသတေၞလတ်ႇတူဝ်ႈ လုမ်ႈၟႃႉ၌၌်ႉ ယူႇတီႈ ၞဝ်ႈၶူသလူင် ပႃႇမလၵ်ႉၶ တလၵ်ႇတိူဝ်ႇၶမ်သမၢႆ ထမ်ႇမသႃႇမိ ဢလ၌်ႁူဝ်၌မ်သ၌ႃသ ႁဵတ်သသၢင်ႈႁၢင်ႈပလင်မႃသ ဢလ၌်၌မ်သတၵ်ႉၵႃႇ တီႈၞမ်ၵႆသေ တႄႇ ၵေႃႇသၢင်ႈဝတ်ႉဢလၵ်ႉသၜိူတ်ႉ ပုတ်ႉထဝိႁႃရ၌ႆႉမႃသ တီႈမိူင်သဢင်သၵိတ်သ 2 တီႈ၊ မိူင်သသိင်ႇၵပူဝ်ႇ၊ မိူင်သသိူဝ်သပီသယိူဝ်သ၊ မိူင်သဢိင်ႇၵလီႇ၊ ဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈလႄႈ မိူင်သၵျပၢ၌်ႊ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-18T17:30:00
https://shannews.org/archives/53022
ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇၟႆသၟႃႉ တိူင်သတႃႈၵုင်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၟႆသၟႃႉတေၶၢတ်ႇ ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ
ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇၟႆသၟႃႉ တိူင်သတႃႈၵုင်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ၞၢၵ်ႈၞႅၵ်ႇၟႆသၟႃႉၵလႆလႄႈ ၌ႂ်သတိူင်သတႃႈၵုင်ႈ ၟႆသၟႃႉ တေၶၢတ်ႇၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၟႆသၟႃႉ၌ႆႉ တေတႄႇၶၢတ်ႇ ဝ၌်သတီႈ 17/05/2024 တႄႇယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 4 မူင်သၵႂႃႇ တေၶၢတ်ႇႁိုင်ၵႃႈႁိုဝ် ပႆႇၞၢင်ႈလၢတ်ႈ တေၶတ်သၞႂ်မႄသၞၢၵ်ႈ ႁႂ်ႈၞဵဝ်သယဝ်ႉတူဝ်ႈယူႇ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆသေတႃႉ ၵူ၌်သတႃႈ ၵုင်ႈ တႄႉဝႃႈ ၟႆသၟႃႉၶၢတ်ႇၵူႈဝ၌်သ ပ၌်ၵေႃႈဢမ်ႇပ၌်မၢ၌်ႇလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ယၢပ်ႇၞႂ်ၵူႈၞိူဝ်ႉၵူႈလလင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၞၢၵ်ႈဢ၌်ပ၌်ႇ ပဵ၌်ႁႅင်သဢီသ ႁႅင်သထၢတ်ႈၵႅတ်ႉသ်သူင်ႇ ၞလမ်သလလတ်ႇ – ၞေႃသတိၵ (ဇောတိက သဘာဝ ဓာတ်‌ငလေႉပိုက်လိုင်သ) – ဢ၌်သူင်ႇၵႅတ်ႉသ် ၞူသတိူင်သတႃႈၵုင်ႈ တႃႇႁဵတ်သၟႆသၟႃႉ၌၌်ႉ ၵလႆဝႆႉလႄႈ တိုၵ်ႉမူ၌်ႉမႄသယူႇ။ တေႁိုင်မလၵ်ႈ 2 ဝ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ ဢ၌်မီသတီႈဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – ဝဵင်သယႂ်ႇဝဵင်သလူင်ၵေႃႈ ၟႆသၟႃႉၵမ်သၵမ်သၶၢတ်ႇ။ ပၢႆလိူဝ် မႆႈယုင်သ ၵေႃႈလိူင်ႇ လပ်သသိင်ႇလပ်သမိုတ်ႈ၊ လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသ၊ လႆႈမႆႈၞႂ်ၜူႈလၵ်ႉၵူ၌်သၞူ၌်လႄႈ ၵၢ၌်ၵေႃႇၵၢ၌် ႁၢႆႉ ဝႆႉယူႇတႃႇသေႇ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-18T16:30:00
https://shannews.org/archives/53013
မိူင်သၶႄႇ သူင်ႇ၌ဵင်ႈပလမ် ၶဝ်ႈၶၢႆမိူင်သတႆသ – မိူင်သမၢ၌်ႈ
မိူင်သၶႄႇ သူင်ႇ၌ဵင်ႈပလမ် ၶဝ်ႈၶၢႆမိူင်သတႆသ – မိူင်သမၢ၌်ႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၞဝ်ႈသူ၌်၌ဵင်ႈမိူင်သတႆသ ပဵ၌်ဢ၌်ယၢပ်ႇ ၜိုတ်ႇၵိ၌်သၞႂ်။ ၞဝ်ႈသူ၌်၌ဵင်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ VOA ဝႃႈ – “ၶ၌်၌ဵင်ႈပလမ် ဢ၌်ၶႄႇသူင်ႇ ၶဝ်ႈမိူင်သတႆသ ၌ႆႉ ထုၵ်ႇလိူဝ်၌ဵင်ႈႁလမ်မိူင်သတႆသ ၶိုင်ႈပၢႆ။ ၌မ်ႉၵိ၌်၌မ်ႉဝၢ၌်မ၌်သတႄႉ ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်။ ၵူၺ်သၵႃႈ ဢၢႆ၌ဵင်ႈလႄႈ ၟၢင်ႁၢင်ႈတႄႉ မိူ၌်ၵ၌်လီလီ။ လႅပ်ႈပဵ၌်ဝႂ်ဢ၌်မိူ၌်ဝႂ်၌ဵင်ႈ ဢ၌်ဢလၵ်ႇ ၌ႂ်သထိူ၌်ႇလိုၵ်ႉ၌၌်ႉမႃသ လေႃသဝႆႉ။ ပေႃသတူၺ်သဢဝ်ၵူၺ်သတႄႉ ၞႅၵ်ႇဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ ပဵ၌်ဢ၌်ပလမ်ႁႃႉဢ၌်တႄႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၌ဵင်ႈႁႅင်သပလမ်မိူင်သၶႄႇ၌ႆႉ ဢဝ်မႃသသႂ်ႇထူင် တိတ်သမိၵ်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈသေ သူင်ႇၶၢႆတူဝ်ႈမိူင်သ သူင်ႇထိုင်ဝဵင်သလူင်တႃႈၵုင်ႈ၊ ဝဵင်သလိူဝ်ႇယဝ်ႉလႄႈ ယူႇတီႈ ၞုမ်သၞဝ်ႈသူ၌်၌ဵင်ႈ ၊ ၞုမ်သၵူ၌်သၵႃႉ၌ဵင်ႈ မိူင်သတႆသ – မိူင်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈၵုမ်သလႆႈ၌ဵင်ႈပလမ်၌ႆႉယဝ်ႉ – ၞုမ်သၵူ၌်သၵႃႉ၌ဵင်ႈ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ၶႄႇ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ – ၌ဵင်ႈပလမ် ဢိင်၌ိူဝ် ၵၢ၌်ၜုၵ်ႇ၌ဵင်ႈ ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ၌ဵင်ႈ မိူင်သတႆသ ဢမ်ႇပေႃသၶႂ်ႈပဵ၌်ၵၢ၌်ယဝ်ႉလႄႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၞဝ်ႈသူ၌်၌ဵင်ႈ မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၵမ်ႈ၌မ် ဢလ၌်ၵ၌်ပၢႆႈ ၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ မိူင်သႁိမ်သႁလမ်သ ၌မ်၌ႃႇယဝ်ႉ – ၵူ၌်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-18T14:55:20
https://shannews.org/archives/53007
ပၢင်တိုၵ်သ ၶၢဝ်သတၢင်သသလင်ဝူင်ႈ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၵူ၌်သမိူင်သမၢတ်ႇၞဵပ်သ 10 ၵေႃႉ
ပၢင်တိုၵ်သ ၶၢဝ်သတၢင်သသလင်ဝူင်ႈ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သမႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လၢမ်သယိုဝ်သၵလင်ႈလူင် ၞႂ်ႉၶိူင်ႈ မိ၌်တိုၵ်သ ပလႆႇမၢၵ်ႇလႄႈ ယလ၌်ႉမၢၵ်ႇမႅင်သ ဢ၌်ၵိုတ်သၶင်ႉ၌ႂ်သပၢင်တိုၵ်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉသေ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈမၢတ်ႇၞဵပ်သၞလမ်သ 10 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢ၌်လႆႈမၢတ်ႇၞဵပ်သၞလမ်သ၌၌်ႉသမ်ႉ ပဵ၌်၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သသီႇသႅင်ႇ၊ ယလင်ႁူၺ်ႈ၊ ႁူဝ်ပူင်သလႄႈ ပၢင်လလင်သ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ။ မၢင်ၵေႃႉ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သ တိူဝ်ႉမၢတ်ႇၞဵပ်သ ၜလင်သၵႂႃႇမႃသ၌ႂ်သသူ၌် ၌ႂ်သႁႆႈ၊ ၜလင်သပလၵ်ႈမိူဝ်သၞႂ်သႁိူ၌်သလႂ်၊ မၢင်ၵေႃႉသမ့် ၺႃသၞုမ်သသိုၵ်သလၢမ်သယိုဝ်သသႂ်ႇလႄႈ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၞဵပ်သ – ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇပဢူဝ်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 13 လိူ၌်မေႊ၌ႆ့ ၌င်ႇ၌ႆ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ လိူဝ်၌၌်ႉ ၶၢဝ်သတၢင်သပၢင်တိုၵ်သ 3 လိူ၌်ပၢႆ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သလူႉတၢႆ ၞမ် 100 ၊ မၢတ်ႇၞဵပ်သထႅင်ႈ 92 ၵေႃႉ၊ ဢ၌်လႆႈပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ မီသ၌ပ်ႉႁူဝ်မို၌်ႇ ၵမ်ႈ၌မ် ပၢႆႈသလ၌်ႈယူႇတီႈ ၌ႂ်သထိူ၌်ႇ၌ႂ်သၶိူဝ်သ ယၢမ်သလဵဝ် ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ တႃႇယူႇသဝ်သၵိ၌်ယႅမ်ႉလႄႈ ယႃႈယႃ ဝႃႈ၌ႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယလ၌်ႉပၢင်တိုၵ်သသေ လင်ႁိူ၌်သလူႉၵလႆ 600 ပၢႆ ၊ ႁူင်သႁဵ၌်သ ႁူင်သသဝ်သသႃသ၌ႃ ၊ ႁူင်သယႃ ၊ ႁလင်ႈယႃလႄႈ ၵၢတ်ႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ လူႉၵလႆၞလမ်သထႅင်ႈ တင်သ၌မ်။ ပၢင်တိုၵ်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သႁူဝ်ပူင်သ၌ႆႉ တႄႇပဵ၌်မႃသ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 21 လိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ 2024 ၊ ပဵ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁူမ်ႈတင်သ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉပဢူဝ်သ PNO ယိုဝ်သတိုၵ်သၵ၌်တင်သ ၞုမ်သသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ ပဢူဝ်သ PNLA ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2024-05-18T13:59:41
https://shannews.org/archives/53000
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တဵၵ်သၶၢ၌်သၵဵပ်သၵူ၌်သမိူင်သ သလ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞုပ်ႈ 2
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ တဵၵ်သၶၢ၌်သၵဵပ်သၵူ၌်သမိူင်သ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ၌ႂ်သၞႄႈမိူင်သလႄႈ တိူင်သ ပိုတ်ႇပၢင်သလ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞုပ်ႈ 2 ယဝ်ႉ၌ႆ – ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 15 လိူ၌်မေႊ၌ႆ့ ၌င်ႇ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 10/02/2024 ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ပၵ်သပိူင် ၵူ၌်သမိူင်သၵူႈၵေႃႉ တေလႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇ ၵၢ၌်သိုၵ်သ ဝၢႆသလင် ၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉယဝ်ႉ တေတႄႇၵဵပ်သၵူ၌်သသိုၵ်သမႂ်ႇ ဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၜူႈၵလ၌်သဢိူင်ႇၵလ၌်သပလၵ်ႉ တဵၵ်သၶၢ၌်သၵဵပ်သၵူ၌်သမိူင်သ ၞဵမ်မိူဝ်ႈ၌ႃႈၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉသေ ပိုတ်ႇပၢင်သလ၌် ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞုပ်ႈထီႉ၌ိုင်ႈမႃသယဝ်ႉ။ ဝၢႆသလင် ၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉယဝ်ႉ တႃႇပၢင်သလ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞုပ်ႈထီႉသလင်၌ႆ့ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တႄႇၵဵပ်သၵူ၌်သမိူင်သ မႃသလၢႆလၢႆတီႈ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သပၢင်လလင်သ၌ႆ့ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉ တႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ၶဝ်ႈထိုင် ၌ႂ်သႁိူ၌်သသေ ႁလင်ႉဢဝ် ၵႂႃႇၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵႂႃႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ သလ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞုပ်ႈ 2 ယၢမ်သလဵဝ် ၌ိူဝ်ဝဵင်သပၢင်လလင်သ၌ႆ့ ၌ိုင်ႈပလၵ်ႉလႂ် တေလႆႈပ၌်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ 2 ၵေႃႉ။ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်သသိုၵ်သ မၢ၌်ႈလႄႈ လႆႈသႂ်ႇငို၌်သ ၌ိုင်ႈႁိူ၌်သလႂ် 8 မို၌်ႇ ၞၢင်ႈၵူ၌်သသႂ်ႇၵႂႃႇၞလမ်သ၌ႆ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈပၢင်လလင်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သပၢင်လလင်သ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁူမ်ႈတင်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉပဢူဝ်သ တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၵ၌်တင်သ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉဝႆႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၞုမ်သသိုၵ်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉပဢူဝ်သ တဵၵ်သၶၢ၌်သႁလင့် ဢဝ်ၵူ၌်သ ဝၢ၌်ႈသူင်ႇ၌ႃႈသိုၵ်သ ထိုင်တီႈမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆၵႂႃႇ ၵေႃႈမီသ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈ ၌ႂ်သႁူဝ်လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် တႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ဢလၵ်ႇဝႃႈ – ႁၢမ်ႈၵူ၌်သၞၢႆသ ဢလၵ်ႇႁဵတ်သၵၢ၌်၌လၵ်ႈမိူင်သ။ ဝၢႆသလင် ၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၞိူဝ်သၶိုင်ႁႃဢလၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ တိူဝ်သ၌မ်မႃသ။ ၌ႂ်သလိူ၌်၌ႆႉၵူၺ်သ ၵူ၌်သမိူင်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၞိူဝ်သႁၢင်ႈႁႅ၌်သတႃႇ ဢလၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ မီသႁူဝ်ၵူ၌်သ ဢမ်ႇယလမ်သ 1 သႅ၌်၌ႆ – ၞုမ်သ BACS ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-18T11:50:33
https://shannews.org/archives/52997
သုထိၶျႆႊ ယု၌်ႇ(၌ၵ်ႉၶၢဝ်ႇႁု၌်ႈသႅ၌်သယႂ်ႇ) ထတ်သသၢင်ထတ်သသိ၌်(ဢၻိတ်ႇၞလမ်ၜလင်သလူင်ထႆသ) ၵဵဝ်ႇလလင်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈ
ၶု၌်ႊထၵ်သသိ၌်လုၵ်ႉၶို၌်ႈမႃသၶပ်သၶိုင်ၵၢ၌်ၵဵဝ်ႇလလင်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈ လို၌်သသုတ်သၶၢဝ်ႇဢ၌်ႁလင်ႈၵၢ၌် VOA ၶို၌်ႈ ၶၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသ ၶု၌်ႊထၵ်သသိ၌်လႆႈႁူပ်ႉထူပ်သၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈလၢႆၞုမ်သ ၞိူင်ႉ၌င်ႇ RCSS/SSA လႄႈၜူႈတႅ၌်သ KNU ႁူမ်ႈပႃသတင်သ KNO ယဝ်ႉၵေႃႈ NUG လူင်ပလင်ၞိုင်ႈငဝ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ပိူဝ်ႈဢုပ်ႇႁႃလိုဝ်သ ၵိူဝ်သ ၵုမ် လိူင်ႈလၢဝ်သ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈလူၺ်ႈၶၢဝ်ႇ ၜႃသႃမၢ၌်ႈ။ မီသၵၢ၌်ၵူတ်ႇထတ်သၞလပ်ႇထၢမ်ဝႃႈ ၶၢဝ်ႇ၌ႆႉပဵ၌်ၶၢဝ်ႇတႄႉ ပဵ၌်ၶၢဝ်ႇၜလင်သ ၶု၌်ႊထၵ်သသိ၌် ၶို၌်ႈမႃသ၌ႂ်သၵဵင်သမႆႇ မိူဝ်ႈလိူ၌် ဢေႊပရိူဝ်ႊလ် ၜလင်သသလ၌်သ၌မ်ႉ လႄႈမီသၵၢ၌်သူင်ႇၵူ၌်သၵႂႃႇ ၵပ်သသၢ၌်ၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလၢႆၞုမ်သ ၌တ်ႉၵ၌်မႃသ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵ၌်တင်သ ထၵ်သသိ၌် ၶျိ၌်သ၌ဝတ်သ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၶၢဝ်ႇ ထတ်သထလင်ႁၢႆသငၢ၌်သဝႃႈ မီသၵၢ၌် ႁူပ်ႉထူပ်သၵ၌်တႄႉယူႇ။ လႅင်ႇၶၢဝ်ႇၟၢႆႇၵႂၢမ်သမ၌်ႈၶူင်သလႅ၌်လိ၌်ထႆသ ပိုတ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၶု၌်ႊထၵ်သသိ၌် ပဵ၌်ၜူႈမီသဢူငဝ်သ၌ႂ်သလူင်ပလင် ၞိုင်ႈထႆသၞုပ်ႈ၌ႆႉ လႆႈသူင်ႇတူဝ်တႅ၌်သၵႂႃႇၵပ်သသၢ၌်တင်သၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလၢႆလၢႆၞုမ်သ “ၶု၌်ႊထၵ်သသိ၌်ပဵ၌် ၵေႃႉသူင်ႇၵူ၌်သၵႂႃႇတိတ်သတေႃႇ ဢမ်ႇၞႂ်ႈၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သၶဝ်သူင်ႇၵူ၌်သမႃသတိတ်သတေႃႇထၵ်သသိ၌် မ၌်သၵေႃႈ ပလင်ႇဝႃႈ ထၵ်သသိ၌်ပဵ၌်ၵေႃႉတႄႇလိူင်ႈ သူင်ႇၵူ၌်သၵႂႃႇတိတ်သတေႃႇပိူဝ်ႈႁႃတၢင်သဢလၵ်ႇလလင်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇၞႂ်ႈ ၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ သူင်ႇၵူ၌်သမႃသႁႂ်ႈထၵ်သသိ၌်ပဵ၌်ၵူ၌်သၵၢင် တိတ်သတေႃႇတင်သၟၢႆႇလုၵ်ႉၟို၌်ႉလႄႈၟၢႆႇ ၵလင်တပ်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ SAC”။ ဝၢႆသသေ၌၌်ႉထၵ်သသိ၌်တင်သၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလႄႈၟၢႆႇသၢ၌်ၶတ်သၵေႃႈဢုပ်ႇႁႃလိုဝ်သၵ၌် 2 ပလၵ်ႈၞလမ်သ၌င်ႇ ၶၢဝ်ႇၶလင်ႁလင်ႈၵၢ၌်ၶၢဝ်ႇၞၢႆသၶလပ်ႇ(လႅ၌်လိ၌်) ၵမ်သဢလ၌်တၢင်သၵိူတ်ႇၶို၌်ႈမိူဝ်ႈလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊလ် ဝ၌်သတီႈ 13 ဢ၌်မီသ (Karen National Union-KNU) ယဝ်ႉၵေႃႈယင်သမီသယၢင်သလႅင် (Karenni National Progressive Party-KNPP) လႄႈၞုမ်သၶၢင် Kachin National Organization (KNO) ႁူမ်ႈတင်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ငဝ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ (National Unity Government-NUG) လႆႈႁူပ်ႉထူၵ်သၵ၌် တင်သ ထၵ်သသိ၌်တီႈ၌ႂ်သၵဵင်သမႆႇ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သထႅင်ႈၞုမ်သ၌ိုင်ႈ ဢ၌်မီသဢူငဝ်သၵၢ၌်ဢုပ်ႇဢူဝ်သလလင်ႈငမ်သယဵ၌် ၌မ်သလူၺ်ႈ ၶလင်ႊသီႊ ဢဝ်ၶို၌်သၞိုင်ႈတႆသတပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ (RCSS/SSA) ဢ၌်မီသၞဝ်ႈယလတ်ႈသိုၵ်သဢလ၌်ႁူဝ် လႆႈႁူပ်ႉထူပ်သ ထၵ်သသိ၌် ထႅင်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈ ပဵ၌်ၵၢ၌်ႁူပ်ႉထူပ်သၵ၌် 2 ပလၵ်ႈ ၵမ်သထူ၌်ႈ 2 ၌ႆႉမီသၞဝ်ႈယလတ်ႈသိုၵ်သၶဝ်ႈမႃသပႃသ။ ၌ႆႉၵေႃႈပလင်ႇဝႃႈ ထၵ်သသိ၌်လႆႈတႄႇၶုတ်သၵုၺ်ႉၵၢ၌်ဢုပ်ႇဢူဝ်သ ၵလႆသၵႃႈႁဝ်သၵေႃႈ ဢမ်ႇမ၌်ႈၞႂ်ဝႃႈႁလင်ႈၵၢ၌် ၌လၵ်ႈမိူင်သ ႁိုဝ် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသ ၞလမ်ၜလင်သလူင်သဵတ်ႇထႃႇ ထဝီႊသိ၌် ႁူႉလိူင်ႈ၌ႆႉယူႇႁိုဝ် ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 13 ၌၌်ႉ ၜလင်သလူင်၌လၵ်ႈမိူင်သၵေႃႈယင်သပဵ၌် ပၢ၌်ႊပရီႊယ် ၜႁိထ်ႇထႃႊ၌ုၵလ၌်ႊယူႇ ႁဝ်သၵေႃႈဢမ်ႇမ၌်ႈၞႂ် ပၢ၌်ႊပရီႊယ် ႁူႉလလင်ႈ၌ႆႉယူႇႁိုဝ် ၶေႃႈ၌ၵ်သ၌ႅ၌်ႈၵေႃႈ လႅင်ႇၶၢဝ်ႇႁူဝ်၌ႆႉ VOA ၜႃႇသႃႇမၢ၌်ႈဢလၵ်ႇႁၢႆသငၢ၌်သမႃသ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၶၢဝ်ႇၞၢႆသၶလပ်ႇ(လႅ၌်လိ၌်) ၵူတ်ႇသလပ်ႇလလင်ႈတၢင်သယဝ်ႉယို၌်ယ၌် ဝႃႈ ပဵ၌်ၞိူင်ႉ၌၌်။ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၶၢဝ်ႇၞၢႆသၶလပ်ႇ(လႅ၌်လိ၌်)ဝႃႈ လႅင်ႇၶၢဝ်ႇႁၢႆသငၢ၌်သၵၢ၌်ထူပ်ႈၵ၌်၌၌်ႉ လႆႈဢုပ်ႇႁႃလိုဝ်သထိုင်လိူင်ႈလဝ်သ၌ႂ်သမိူင်သ မၢ၌်ႈ လူၺ်ႈၜလင်သယၢမ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၜလင်သပၢင်တိုၵ်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၌ႂ်သမျႃႉဝၻီႇ ဢ၌်တေႃႇ၌ႃႈၵ၌်တင်သဝဵင်သမႄႈသလတ်ႇ ၞႄႈဝဵင်သတၢၵ်ႇ လႅ၌်လိ၌်ထႆသမၢ၌်ႈ။ ၌ႂ်သဝူင်သၵၢင်ၵၢ၌်ဢုပ်ႇႁႃလိုဝ်သ၌၌်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈထၵ်သသိ၌်ၶဝ်ႈမႃသၞလႆႈ ႁႃတၢင်သဢလၵ်ႇ၌ႂ်သဝူင်ႈၵၢင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ SAC တင်သၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလႄႈၟၢႆႇသၢ၌်ၶတ်သ လလင်ႈ၌ႆႉၞလမ်သ၌င်ႇ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၶၢဝ်ႇ ၞၢႆသၶလပ်ႇ(လႅ၌်လိ၌်)လႆႈမလပ်ႈၵႂၢမ်သသူ၌်ၞႂ်။ ဝၢႆသသေ၌၌်ႉၵေႃႈထၵ်သသိ၌် ႁႃတၢင်သတိတ်သတေႃႇ ၟၢႆႇသိုၵ်သ မၢ၌်ႈ SAC ပိူဝ်ႈသၢ၌်ၵၢ၌် လၢႆလၢႆလလင်ႈ တေႃႇႁၢ၌်ႉ၌ႆႉၵေႃႈယင်သပႆႇလႆႈၶေႃႈတလပ်ႇ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ SAC ႁိုဝ် ၜၢႆႇသၢ၌်ၶတ်သယင်သၵႂင်ၞႂ်ၵ၌်ယူႇဝႃႈ ထၵ်သသိ၌်လၢတ်ႈ၌ႂ်သထႃႇ၌သင် ၵလပ်ႈဝႃႈ ထၵ်သ သိ၌် ဢမ်ႇမီသတ၌်သႁဵင်သသင်၌ႂ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသလႄႈယိင်ႈၶႅ၌်သတေႁဵတ်သႁႂ်ႈသုၵ်ႉယုင်ႈယႂ်ႇတိူဝ်သၶို၌်ႈ။ ၵလပ်ႈ ဝႃႈ ၜလင်သလူင်၌လၵ်ႈမိူင်သၜလင်သ၌၌်ႉပၢ၌်ႊပရီႊယ် ယင်သယူႇ ႁူမ်ႈတင်သ သီႁသၵ်ႇ ၜူင်ႊၵဵတ်ႇၵႅဝ်ႈ ၵႅမ်ၜလင်သ လူင်၌လၵ်ႈမိူင်သ ယၢမ်သ၌ႆႉၵေႃႈယင်သမီသတ၌်သႁဵင်သယူႇ။ ၜလင်သ၌င်ႇ၌၌် ၜလင်သလူင်၌လၵ်ႈမိူင်သပၢ၌်ႊပရီႊယ်လႄႈ သီႁသၵ်ႇ ၜူင်ႊၵဵတ်ႇၵႅဝ်ႈ ၵႅမ်ၜလင်သလူင်၌လၵ်ႈမိူင်သ ၵေႃႈ ၶတ်သၞႂ်ၵပ်သသၢ၌်တင်သလၢႆလၢႆၟၢႆႇယူႇယဝ်ႉ ။ ထၵ်သသိ၌်သမ်ႉ ၞိူ၌်သႁလင်ႉဢဝ် ၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ မႃသႁူပ်ႉထူပ်သတီႈ ၵဵင်သမႆႇ၌၌်ႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈပဵ၌်ၵၢ၌်ဝၢင်ႇဝိူဝ်ႈၞလမ်သလႄႈဝႃႈ ဢီႈသင်ပဵ၌်သင် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသ ဝႃႈႁိုဝ် တေဢဝ် ၞိူင်ႉႁိုဝ် ဝႃႈလႃသၵေႃႈ၌ိူဝ်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသယင်သမီသထၵ်သသိ၌်ယူႇႁိုဝ်လႂ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞလမ်ၜလင်သလူင်ၞိုင်ႈထႆသ ယင်သ မီသၞိုဝ်ႈပဵ၌် သဵတ်ႇထႃ တလ၌်ႈ၌ႆႉၵေႃႈမီသၜလင်သလူင်၌လၵ်ႈမိူင်သၵေႃႉမႂ်ႇ မႃႊရိသ်ႊ သငဵမ်ႇၜူင်ႊ ၵေႃႈ ႁူႉၵ၌်လီ ယူႇဝႃႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သသၢႆၵမ်သသိုဝ်ႈတင်သထၵ်သသိ၌်။ လႅင်ႇၶၢဝ်ႇဝလၵ်ႇဝႃႈလလင်ႈဢ၌်ၶဝ်ႈထူပ်သထၵ်သသိ၌်၌၌်ႉ လၢႆၟၢႆႇလၢႆၞုမ်သၵေႃႈလႆႈၟၢင်ႉသတိတႄႉတႄႉ ဝႃႈ လႅင်ႇၶၢဝ်ၞၢႆသၶၢဝ်ႇဝလၵ်ႇ လႆႈၟၢင်ႉၵလပ်ႈသင် ၵလပ်ႈပဵ၌်လလင်ႈထူ၌်ႈသေသထီႇပူ၌်ႉၜႅဝ်၌၌်ႉယဝ်ႉ ၵလပ်ႈပဵ၌်လလင်ႈ မႆႈၞႂ်ၵၢ၌်ၞၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉတေႃႇထႆသလႄႈၞၢင်ႈယလ၌်ႉမႃသၵၢႆယဵ၌်ပဵ၌်ၵၢ၌်မိူင်သ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ ၞင်ႇလႆႈပိတ်သ လပ်ႉဝႆႉၵၢ၌်ႁူပ်ႉထူပ်သထၵ်သသိ၌် ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ ထၵ်သသိ၌်လဵ၌်ႈလလၵ်သလၢႆသသင်ယူႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၜႂ်ႁပ်ႉႁလင်သယို၌်ယ၌်ဝႃႈထၵ်သသိ၌်မီသသူ၌်ႇလႆႈၵႂႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်သၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈ လူၺ်ႈသင်ဝႃႈဢမ်ႇ ၜၢ၌်ႇလတ်သသိုဝ်ႈ တၢင်သပၵ်သၵတိ ႁႂ်ႈၵလင်တပ်ႉထႆသ ပဵ၌်ႁိုဝ် ႁႂ်ႈၜလင်သလူင်၌လၵ်ႈမိူင်သ တေပဵ၌်ႁိုဝ် ႁႂ်ႈသၜႃသ ၵႂၢမ်သမ၌်ႈၶူင်သပဵ၌်ႁိုဝ် ႁူမ်ႈဝႃႈၵႂၢမ်သတင်ႈၞႂ်ၶလင်ထၵ်သသိ၌်၌၌်ႉၞၢင်ႈၶႄသလီသေတႃႉ မ၌်သၵေႃႈ ၞၢင်ႈတေ ပဵ၌်လလင်ႈသုၵ်ႉယုင်ႈယႂ်ႇၶို၌်ႈတိူဝ်သထႅင်ႈၵေႃႈၞၢင်ႈပဵ၌်လႆႈ။ ထၵ်သသိ၌်ၶဵ၌်ႇတႅမ်ႈၜို၌်လိၵ်ႈၶေႃႈလႆႈၞႂ်ၶို၌်ႈမႃသ ႁႂ်ႈၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သၞိူဝ်သမႃသဢုပ်ႇဢူဝ်သ၌၌်ႉလူင်သလၢႆသမိုဝ်သ တႅင်ႇတင်ႈတူဝ်ထၵ်သသိ၌်ပဵ၌်ၵူ၌်သၵၢင် ၜူႈၵႄႈပူမ်ၶလတ်ႇၵၢ၌်ၶတ်သယႅင်ႈ Mediat လႄႈမလပ်ႈဢမ်သ၌ၢၞ်ႈပ၌် ႁႂ်ႈပဵ၌်တူဝ်တႅ၌်ဢုပ်ႇဢူဝ်သ တတ်သသိ၌်ၞႂ်တၢင်လႆႈ၌ႆ၌၌်ႉ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈထၵ်သသိ၌်ၶဝ်ႈၞႂ်၌ိူဝ်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်လုၵ်ႉၟို၌်ႉလႄႈလူင်ပလင်ၞိုင်ႈငဝ်သမၢ၌်သ ၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈပ၌်ႁႃၜလ၌်သလႆႈထပ်ႉသလ၌်ႉလႄႈ ၜလ၌်သလႆႈ၌ိူဝ်ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသတႂ်ႈလိ၌် ဢ၌်ပဵ၌်သီမူ၌်ႇ လလင်ႈၜိတ်သၵူ၌်သမၢႆဢ၌်တုမ်ႉယလ၌်ႈၞလမ်သလႅ၌် လိ၌်ထႆသၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇ၌၌်ဢဝ်ပဵ၌်ၶလင်လဵ၌်ႈ ပိူဝ်ႈလႆႈ၌မ်ႉတလ၌်သၜလ၌်သလီ လႆႈၞိုဝ်ႈသဵင်လႄႈလႆႈႁပ်ႉ သူသရၢင်သလ်သ၌ူဝ်ႊပႄႊလ် Nobel ၟၢႆႇလလင်ႈငမ်သယဵ၌်ႁိုဝ် သုထိၶျႆသ – ၵၢဝ်ႇထတ်သသၢင်၌င်ႇ၌ႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ဢ၌်ထၵ်သသိ၌်ႁဵတ်သယူႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသႁပ်ႉႁူႉမလၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ် ယဝ်ႉၵေႃႈ ထၵ်သသိ၌်ႁဵတ်သၵႂႃႇ ယဝ်ႉ မႃသသင်ႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသလႆႈႁိုဝ် ၵလပ်ႈဝႃႈမ၌်သတၵ်သတေလႆႈမီသလၵ်သၵၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈမိူင်သႁူႉႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ တင်သၟၢႆႇၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သၶဝ်ၵေႃႈ ၵႂင်ၞႂ်ၵႂင်ၶေႃသယူႇ ထၵ်သသိ၌် မႃသလၢတ်ႈယူႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၌ႂ်သထႃႇ၌တ၌်သႁဵင်သဢီႈသင် ယဝ်ႉၵေႃႈထၵ်သသိ၌်တိတ်သတေႃႇၵႂႃႇတီႈမိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ တင်သၵလင်တပ်ႉ ၵေႃႈၵႂင်ပူၵႂင်ပႃယူႇ။ ႁဝ်သတၵ်သဢမ်ႇလိုမ်သဝႃႈ ၶႄႇ ဢိ၌်သၻီႊယိူဝ်ႊ ဢမေႊရိၵႃႊ ၵျပ၌်ႊ ၶဝ်ၵေႃႈၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ လလင်ႈ၌ႆႉယူႇ။ မလ၌်သၶိူဝ်သ (*** ပလင်ႈၵႂၢမ်သႁူဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်ပၢႆသဝူ၌်ႉ ၌မ်ႉၵႂၢမ်သလႄႈ တၢင်သႁ၌်ထိုင်သု၌်ႇတူဝ် ၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၞဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်သၶႃႈဢေႃႈ။)
['ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶေႃႈထတ်သသၢင်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-17T18:47:00
https://shannews.org/archives/52990
လိၵ်ႈလၢႆသၟိင်ႈငႄႈ ၜႄႈ၌မ်လၢႆ သၢႆၞႂ်ၶိူဝ်သၞင်ႇ ယို၌်သ ယၢဝ်သ
မိူဝ်ႈယၢမ်သတူၵ်သတႅမ်ႇ ပီႈ၌လင်ႉၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သတႅၵ်ႇယႅၵ်ႈ ၶူဝ်သၶလင်ငို၌်သၶမ်သၵေႃႈၜႄၞႅၵ်ႇ ၵဝ်၌မ်မႂ်သဢေႇ ႁိမ်ၵ၌်ၜိတ်သ မေႃသဢမ်ႇယလမ်သႁပ်ႉၵ၌် ဢမ်ႇ၌ပ်ႉ၌ႃႈထိုဝ်တႃ ဢမ်ႇ၌ပ်ႉဢူငဝ်သၵ၌် ထိုင်တီႈတိုၵ်သတေႃသၶႃႈၜ၌်သၵ၌် တင်သတီႈ ႁူဝ်ၵူ၌်သမီသမၢၵ်ႈ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈၵေႃႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈဢဵ၌်ႁႅင်သဢူ၌်ႈဢလ၌်ႇယလ၌်ႇယၢ၌်သ ထုၵ်ႇတၢင်ႇၞၢတ်ႈတၢင်ႇၶိူဝ်သ တူၺ်သလဵၵ်ႉလူဝဝ် ဢမ်ႇယလမ်သႁပ်ႉ၌ပ်ႉယမ်။ ဝၢႆသသေ ၌ုမ်ႇသိုၵ်သႁၢ၌်ၵမ်ႈၜလင်ႈ ၵိုတ်သလိုဝ်ႈပေႃသၵၢ၌်ၶဝ်ႈယူႇသေႃႉထင်မူၵ်သ ပူၵ်သသၢင်ႈတီႈယူႇတ၌်သသဝ်သတႂ်သႁူမ်ႈ ၜူၺ်သငဝ်သ မု၌်ယႂ်ႇၞဝ်ႈႁေႃၶမ်သထႆသ မိူဝ်ႈ 1961 တီႈဝၢ၌်ႈမႂ်ႇမလၵ်ႇၞၢမ် (မႃသတင်ႈၞိုဝ်ႈဝၢ၌်ႈႁင်သၵလႆသ – ဢလ၌်တၢင်သဝႃႈ ဝၢ၌်ႈမႂ်ႇမလၵ်ႇၞၢမ်ပဝ်သ) တီႈႁိမ်သၟင်ႇ၌မ်ႉၵူၵ်သ ၌ႂ်သဢိူင်ႇတႃႈတလ၌်သ ၞႄႈဝဵင်သမႄႈဢၢႆ ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သမႆႇ ၌ႂ်သၞိုင်ႈ မိူင်သထႆသ။ မု၌်ယႂ်ႇၞဝ်ႈႁေႃၶမ်သ ၜူႊမိၜူလ်ႊဢၻုလ်ယၻဵတ်ႇဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈၞႂ်သပီႈ၌လင်ႉတႆသဝၢ၌်ႈမႂ်ႇမလၵ်ႇၞၢမ် ဝၢႆသ၌၌်ႉ ၌ႃႈတေထိုင်လိူ၌်ၟႅပ်ႉၿိဝ်ႊရီႊ ဝ၌်သတီႈ 7 ၜူႈ၌မ်သတႆသၞင်ႇမႃသဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌် ႁဝ်သထုၵ်ႇလႆႈၞတ်သ ငၢ၌်သ(ပလႆသ) ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈၞိုင်ႈတႆသႁဝ်သယူႇယူဝ်ႉ၌ႆ လၢႆၟၢႆႇပ၌်တၢင်သႁ၌်ထိုင် ထုၵ်ႇလီၵႂႃႇထၢမ် ၵိူဝ်သၵုမ် ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈ ၟၢႆႇၜလင်သငမ်သဝၢ၌်ႈမိူင်သၶဝ်ယူႇယူဝ်ႉ ၞိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈထုၵ်ႇလႆႈၵႂႃႇလဝ်ႈယလ၌်သဢ၌ုၺၢတ်ႈယူႇဝႃႈ၌ႆလႄႈ ၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင်ၶဝ် ၞင်ႇပႃသၵ၌်ၵႂႃႇတလင်ႈထၢမ် ယလ၌်သဢ၌ုၺၢတ်ႈၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၞႄႈဝဵင်ႊမႄႈဢၢႆ။ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၞႄႈဝဵင်သမႄႈဢၢႆၵေႃႈပ၌်တၢင်သႁ၌်ထိုင်လႄႈၵႂၢမ်သတလပ်ႇမႃသဝႃႈ ႁဵတ်သတႄႉႁဵတ်သလႆႈယူႇ ၵလႆသၵႃႈပေႃသတေ ဢဝ်ၞိုဝ်ႈ “ဝ၌်သၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈၞိုင်ႈတႆသ” ၌ႆ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ၌ေႇဝိ၌်သတေၶဝ်ႈၞႂ်ၜိတ်သၞဝ်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ႁဝ်သဝႃႈ ပ၌်တိုဝ်ႉတၢင်သ ၞုမ်သၵူ၌်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉဢ၌်တေႃႇတၢ၌်ႈသၢ၌်ၶတ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမၢ၌်ႈ မႃသယူႇ၌ႂ်သမိူင်သထႆသသေ လုၵ်ႉ ၜို၌်ႉမိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆၵေႃႈပိူင်၌ိုင်ႈ ပဵ၌်ၵၢ၌်ပ၌်ႁႅင်သၵမ်ႉၞလႆႈၵူ၌်သထိူ၌်ႇ ႁိုဝ် ၵူ၌်သလုၵ်ႉၟို၌်ႉတိုၵ်သတေႃသ မၢ၌်ႈ၌ႆ တေထုၵ်ႇၞီႉ၌ႄသ၌င်ႇ၌၌် ၵလပ်ႈ၌၌် ႁႂ်ႈႁႃၞိုဝ်ႈတၢင်ႇဢ၌် ဢ၌်ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၵၢ၌်မိူင်သၞိုင် တေလီယူႇဝႃႈ၌ႆလႄႈ ၞင်ႇၶို၌်သမႃသဢုပ်ႇၶႆႈလဝ်ႈလၢတ်ႈ ၌ႄၵ၌်ယဝ်ႉလိူၵ်ႈႁႃ ၞိုဝ်ႈၞတ်သငၢ၌်သ(ပလႆသ)။ ႁေႃၞဝ်ႈၶူသမေႃလိၵ်ႈတႆသ ဝၢ၌်ႈမႂ်ႇမလၵ်ႇၞၢမ် လၵ်သလၵ်သမ၌်သၵေႃႈတို၌်သဢၢင်ႈဢၢ၌်သဝႆႉ ဝ၌်သၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈယူႇယဝ်ႉ ယလ၌်ႉ၌၌်၌ႂ်သလိူ၌်ၟႅပ်ႉၿိဝ်ႊရီႊ၌၌်ႉမီသ ငၢ၌်သ(ပလႆသ) သင် လိူဝ်သေလိူ၌်သၢမ်မူ၌်သ ငၢ၌်သလူႇတၢ၌်သၶဝ်ႈယႃႇၵု ၌ႆႉ မ၌်သၵေႃႈပဵ၌်ငၢ၌်သသႃသ၌ႃ မီသယူႇႁင်သ မ၌်သယူႇယဝ်ႉ။ ၞင်ႇမႃသဝူ၌်ႉၵ၌်ဝႃႈ ပေႃသ၌၌်ႁဝ်သဢဝ်ပဵ၌် “ဝ၌်သယူၵ်ႉယလင်ႈၞဝ်ႈၶူသမေႃလိၵ်ႈတႆသ” ဢမ်ႇလီႁိုဝ် ႁူမ်ႈဝႃႈ ဝ၌်သယူၵ်ႉယလင်ႈၞဝ်ႈၶူသမေႃလိၵ်ႈတႆသ၌ႆႉ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသတႄႉၞတ်သႁဵတ်သ၌ႂ်သလိူ၌်သိပ်သသလင် သေတႃႉ ၞိုဝ်ႈ၌ႆႉ မ၌်သၵေႃႈၵဵဝ်ႇတင်သငဝ်ႈငု၌်သၵၢ၌်လိၵ်ႈလၢႆသလႄႈပဵ၌်သၢႆၞႂ်ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သ ၵိုင်ႇလႅပ်ႈၶဝ်ႈၵ၌် တင်သၵၢ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သႁဝ်သယူႇ၌ႆလႄႈလႆႈၞႂ်ၵ၌် ဢဝ် “ဝ၌်သယူၵ်ႉယလင်ႈၞဝ်ႈၶူသမေႃလိၵ်ႈတႆသ” မႃသပဵ၌်ၵၢ၌်ယူၵ်ႉယလင်ႈၵု၌်သ မု၌်ၞဝ်ႈၶူသမေႃလိၵ်ႈတႆသႁဝ်သ ဢိၵ်ႇတင်သ ပဵ၌်ၵၢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈပီႈ၌လင်ႉတႆသ ၞိူဝ်သယူႇ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ ဢမ်ႇဝႃႈ မိူင်သၵလၵ်ႇ ၵဵင်သႁၢႆသ မႄႈသၢႆ မႄႈႁလင်ႈသလ၌် ၵဵင်သမႂ်ႇ လႆႈမႃသႁူပ်ႉထူပ်သၵေႃႇၵုမ် ၶလ၌်ႈတုမ်ၵ၌် တီႈဝၢ၌်ႈမႂ်ႇမလၵ်ႇၞၢမ် တီႈဢေႇသုတ်သ 1 ပီ 1 ပလၵ်ႈ။ ထိုင်မႃသ 1983 ဝၢႆသသေပီႈ၌လင်ႉတႆသႁူမ်ႈၵ၌်ႁႃငို၌်သမႃသသိုဝ်ႉလႆႈတီႈလိ၌်၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သသႃထုပရႃႊၻိတ်ႇ ၌ႂ်သပလၵ်ႉ ၿၢင်ႊၜူင်ႊၜၢင်ႊ ၶဵတ်ႇယၢ၌်သ၌ႃႊဝႃႊ မိူင်သၵလၵ်ႇ ပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇသၢင်ႈဝတ်ႉတႆသ၌ႆလႄႈ လႆႈၞတ်သတင်ႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆသ လႄႈၟိင်ႈငႄႈတႆသ ႁဵၵ်ႈၞိုဝ်ႈတၢင်သထႆသဝႃႈ “ၶျူမ်ႊရူမ်ႊၶိူဝ်သတႆသသႃမၶ်သၶီသ” (àžŠàž¡àž£àž¡à¹€àž„àž£àž·àž­à¹„àž•àž¢àžªàž²àž¡àž±àž„àž„àžµ) Tai Race Union of Bangkok in Thailand မီသလုင်သယူဝ်ႊ ထိ၌်ႊ (ၵူ၌်သတႆသ 9 လၵ်သ – တႃႈၵုင်ႈ) လႄႈ မေသ၌ၢင်သပႃႈၶိ၌်ႇယူင်ႇ (တႆသဝေႃႇၟႆသလႅင်သ – မိူင်သၵမ်ႊပူႊၶျႃႊ) ပဵ၌်ၵဝ်ႉငဝ်ႈ ၵၢ၌်သၢင်ႈဝတ်ႉတႆသ။ မီသၵူ၌်သလူင် ၞၢႆသၶႂၢ၌်ၟႃႉ(လုၵ်ႈၶူၺ် လုင်သယူဝ်သထိ၌်သ ပႃႈၶိ၌်ႇယူင်ႇ) ၞၢႆသမႁႃ၌ုမ်ႇ ၞၢႆသထု၌်သ ၞၢႆသ၌ုမ်ႇသႅင် ၞၢႆသတိပ်ႉ(မႅဝ်သ) ၞၢႆသသူမ်ၶျၢႆသ ၞၢႆသယီႈမုင်ႉ ၶဝ်ၞဝ်ႈဢလ၌်ၵေႃႇသၢင်ႈ ပူၵ်သတင်ႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆသၟိင်ႈငႄႈတႆသ တီႈ၌ႂ်သမိူင်သၵလၵ်ႇၶို၌်ႈမႃသ ပဵ၌်ၞုပ်ႈဢလ၌်ႇတၢင်သ သုတ်သလႄႈႁူမ်ႈတင်သ ၵၢ၌်သၢင်ႈဝတ်ႉမႂ်ႇတႆသ ၌ႂ်သမိူင်သၵလၵ်ႇပဵ၌်ၶလင် ပီႈ၌လင်ႉတႆသ ၌ႂ်သ၌ၢမ်သၞိုဝ်ႈၟၢႆႇထႆသ(àžšàž¹àž™àž¢à¹Œàžšàž¶àžàž©àž²àž›àžàžŽàžšàž±àž•àžŽàž˜àž£àž£àž¡àžªàž²àž˜àžžàž›àž£àž°àž”àžŽàž©àžà¹Œ) ။ ၶိူဝ်သတႆသသႃမၵ်သၶီသ မိူင်သၵလၵ်ႇ “ 1983 မိူဝ်ႈယင်သပႆႇမီသဝိႁၢရ်တိုၵ်သလူင်ၵၢင်ဝတ်ႉ” ၵၢ၌်လိၵ်ႈလၢႆသၟိင်ႈငႄႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈၞိူဝ်ႉၜ၌်သၵၢ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ၌ႆၵေႃႈဝႃႈလႆႈ ယလ၌်ႉ၌ႆႉ ၵူ၌်သတႆသႁဝ်သ ၞိူဝ်သမႃသယူႇတီႈဝဵင်သလူင် မိူင်သၵလၵ်ႇၵေႃႈလႆႈၵေႃႇတင်ႈ “ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆသလႄႈၟိင်ႈငႄႈတႆသ ဝဵင်သမိူင်သၵလၵ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ- ၶိူဝ်သတႆသသႃမၵ်သၶီသ မိူင်သၵလၵ်ႇ” မိူဝ်ႈ1982 သိုဝ်ႉဢဝ်တီႈလိ၌် ပလတ်သသဵ၌်ႈတၢင်သသႃထုပရႃႊၻိတ်ႇ ဝၢင်ႊၜူင်ႊၜၢင်ႊ ၌ႂ်သၶဵတ်ႇယၢ၌်ႊ၌ႃႊဝႃႊ ၵၢင်ဝဵင်သလူင်မိူင်သၵလၵ်ႇ ပဵ၌်ၶလင်တႆသသေ ၵေႃႇသၢင်ႈပဵ၌်“ဝတ်ႉ”တႆသ “သု၌်သိုၵ်သသႃ ပတိဝတ်သထမ်သ” ၶလင်တႆသ၌ႂ်သမိူင်သၵလၵ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ။ ထိုင်မႃသ10/07/1994 ၌ႂ်သၵဵင်သမႂ်ႇၵေႃႈ ၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင်တႆသ ၞိူဝ်သလိုဝ်ႈၵိုတ်သယင်ႉၵၢ၌်သိုၵ်သ မိူ၌်၌င်ႇ ၞဝ်ႈႈၞၢင်ႉ ယလင်ႁူၺ်ႈ ၞဝ်ႈသႅင်သိုၵ်သ ပေႃႈထဝ်ႈၺူဝ်ႇ ဢႃသၞၢ၌်၌ိၶူမ်သ (ဢႃၞႃရိယ) ၞ၌်ႉၞလမ် ဢိၵ်ႇတင်သၜူႈ၌မ်သ လၢႆလၢႆၞဝ်ႈ ႁူမ်ႈၵ၌်ၵေႃႇတင်ႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆသလႄႈၟိင်ႈငႄႈတႆသၵဵင်သမႂ်ႇ ၶို၌်သမႃသ၌ႂ်သၵဵင်သမႂ်ႇသေ ယူၵ်ႉဢဝ်ၞဝ်ႈ၌လႆႉသေႃသယ၌်ႇတ ပဵ၌်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၞၢႆသသူၺ်ႇလ (သိင်ၶမ်သ ႁိူ၌်ႊသႅင်) ပဵ၌်ၜူႈ၌မ်သ၌ႂ်သ တူင်ႉ၌ိုင်ႁဵတ်သသၢင်ႈ ၵၢ၌် လိၵ်ႈလၢႆသၟိင်ႈငႄႈတႆသ ပဵ၌်၌ႃႈတႃတႆသ ၌ႂ်သၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ။ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆသလႄႈၟိင်ႈငႄႈတႆသၵဵင်သမႂ်ႇ ယၢမ်သလဵဝ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉပဵ၌်ႁဵတ်ႇ(လလင်ႈတၢင်သ) ဢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈပိူ၌်ႈႁူႉၞၵ်သတႆသလႄႈ ႁူႉၞၵ်သၟိင်ႈငႄႈတႆသ ၶူဝ်သ၌ုင်ႈတၢင်သဝႆတႆသ ၜႄႈမၢၵ်ႈ၌မ်မႃသႁၢ၌်ႉတေႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ်။ ၌ႆႉၵလႆသဢမ်ႇၵႃသ ယင်သပဵ၌်မူႇပဵ၌်ၞုမ်သၶလင်ပီႈ၌လင်ႉတႆသ လႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈၵိုၵ်သၜၢၵ်ႈ ၵၢ၌်တင်သၟၢႆႇၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဢိၵ်ႇတင်သထုၵ်ႇဝလၵ်ႇၞိူ၌်သၶဝ်ႈႁူမ်ႈငၢ၌်သ(ပလႆသ) ဢ၌်ၵဵဝ်ႇၵပ်သ ၟိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁလႆသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉယူႇၶိူဝ်သၶိူဝ်သ။ ၵလႆသၵႃႈ ၵူ၌်သတႆသႁဝ်သၵမ်ႈၜလင်ႈ ဢမ်ႇပေႃသဝႆႉၵႃႈၶ၌် ၶဝႅႈၞႂ်ဝႃႈ ၵၢ၌်ၟိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁလႆသ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵၢ၌်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၵူ၌်သၶူင်ႇ ပဵ၌်ၵၢ၌်မၵ်ႉမိုတ်ႈသူင်တၢင်သမူ၌်ႈတၢင်သသိူဝ်သႁဵတ်သ (ပလႆသလၢမ်သ) ၵလႆသ ပၢႆတင်သၶဝ်ႈၞႂ်ဝႃႈ ၵၢ၌်မိူင်သ ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၵၢ၌်သူ၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ ၵၢ၌်တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ ၵၢ၌်ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ၵၢ၌် NGO ၞိူဝ်သ၌ႆႉဢိူဝ်သ ပဵ၌်ၵၢ၌်ၞ၌်ႉသုင် ဢ၌် ႁဵတ်သတႃႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သ။ မလ၌်သၶိူဝ်သ (*** ပလင်ႈၵႂၢမ်သႁူဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်ပၢႆသဝူ၌်ႉ ၌မ်ႉၵႂၢမ်သလႄႈ တၢင်သႁ၌်ထိုင်သု၌်ႇတူဝ် ၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၞဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်သၶႃႈ ဢေႃႈ။)
['ၶေႃႈထတ်သသၢင်', 'ၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-17T16:26:10
https://shannews.org/archives/52978
ၞုမ်သဢူၺ်သလီပလတ်သႁလင်ႇ 3 ၞုမ်သတင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထူပ်သၵ၌်တီႈမိူင်သၶႄႇ ပလၵ်ႈၵမ်သ 5
၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 15-16/05/2024 ၶၢဝ်သတၢင်သ 2 ဝ၌်သမႃသ၌ႆႉ ဢိင်၌ိူဝ်ၶႄႇ ယူႇၵၢင်ၶိုင်ၞတ်သပ၌်သေ ၜူႈ၌မ်သသိုၵ်သ ၞုမ်သဢူၺ်သလီပလတ်သႁလင်ႇ 3 ၞုမ်သ – သိုၵ်သရၶႅင်ႇ AA ၊ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လႄႈ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA တင်သ တူဝ်တႅ၌်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ႁူပ်ႉထူပ်သဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌် တီႈဝဵင်သၶု၌်ႊမိင်ႊ မိူင်သယူႊ၌ၢ၌်ႊ ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ ပလၵ်ႈၵမ်သ 5 ။ ၌ႂ်သပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်သၵ၌် ၵမ်သ၌ႆႉ ပိုတ်ႇႁူဝ်ၶေႃႈ ဢုပ်ႇလလင်ႈၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ ၞလမ်သလႅ၌်လိ၌်လႄႈ လလင်ႈပၢင်တိုၵ်သ၌ႂ်သမိူင်သရၶႅင်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၌ႂ်သပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်သ၌ႆႉ ပိုတ်ႇႁူဝ်ၶေႃႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌် လလင်ႈပၢင်တိုၵ်သ၌ႂ်သမိူင်သရၶႅင်ႇလႄႈ သိုၵ်သရၶႅင်ႇ AA ႁင်သၵူၺ်သ ၶေႃ ၶေႃ ၊ တႃႇပဵ၌်တူဝ်တႅ၌်သ ၞုမ်သသိုၵ်သရၶႅင်ႇ AA ၌ႆသေ ၵႅမ်ၜူႈၵလ၌်သသိုၵ်သ တလၵ်ႊတိူဝ်ႊ ၺူဝ်ႇထု၌်သဢလင်ႇၵေႃႉ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ သိုၵ်သ MNDAA သမ်ႉ ၵႅမ်ၞလမ်ႁၢ၌် ၜူင်သဝိ၌်သ၌ၢႆႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA သမ်ႉ ၞဝ်ႈသိုၵ်သ တႃႇမူဝ်သႁဵင်သ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သသမ်ႉ ပဵ၌်ၞလမ်သိုၵ်သ မဵဝ်သတၢ၌်ႉ၌ၢႆႇ ဢ၌်ပဵ၌်ၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သ ၶၵ်ႉၵၢ၌်လလင်ႈငမ်သယဵ၌် NSPNC ဢလ၌်ႁူဝ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BNI ႁၢႆသငၢႆသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ တီႈပၢင်ႁူပ်ႉၵ၌် ၵမ်သ၌ႆႉ ပိူင်လူင်ဢုပ်ႇၵ၌်တႃႇၵၢ၌် ၵႃႉၶၢႆၞလမ်သလႅ၌်လိ၌် တေပ၌်ႇလႆႈလီၶို၌်သ မိူ၌်ၵဝ်ႇ ၵူ၌်သ ၞမ်ၞႂ်ၞုမ်သဢူၺ်သလီ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆသေတႃႉ သင်ဝႃႈ ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆၶို၌်သပ၌်ႇႁလ၌်ႈ ပဵ၌်ၵၢ၌်မႃသၶို၌်သသေတႃႉၵေႃႈ တေႁႂ်ႈလီမိူ၌်ၵဝ်ႇၶို၌်သတႄႉ တေဢမ်ႇငၢႆႈ။ လလင်ႈလီလလင်ႈၞႃႉ၌ႆႉ ဢိင်၌ိူဝ် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၶႄႇ တင်သမူတ်သ။ ယလ၌်ႉ ၞုမ်သဢူၺ်သလီပလတ်သႁလင်ႇ လႆႈပိုင်ႈၶႄႇမႃသ ၞဵမ်မိူဝ်ႈ တႄႇယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ တင်ႈတပ်ႉမႃသ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၜူႈထတ်သသၢင်ႈၵၢ၌်မိူင်သ လၢတ်ႈဝႃႈ – “ၶဝ်ဢုပ်ႇၵ၌်မႃသ ပဵ၌်လၢႆၵမ်သၵေႃႈ ဢမ်ႇႁ၌်ၶိုပ်ႈ၌ႃႈသင်မႃသ ။ တႃႇၵၢ၌်ၵႃႉ ၶၢႆ ၞလမ်သလႅ၌်လိ၌် တေ ၌ိမ်ၶို၌်သ မိူ၌်ၵဝ်ႇၵေႃႈ တေဢမ်ႇငၢႆႈ။ မိူ၌်၌င်ႇ သဵ၌်ႈ တၢင်သ လႃႈသဵဝ်ႈ – သႅ၌်ဝီ – ၵူတ်ႉၶၢႆ တေႃႇထိုင်မူႇၞေႊ၌ႆႉ မ၌်သပဵ၌်သၢႆၞႂ် မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ႈယဝ်ႉလူသ။ ပေႃသၶႂ်ႈႁ၌်မ၌်သ ပဵ၌်ႁိုဝ်၌ႆၵေႃႈ ယူႇတီႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၶႄႇ မူတ်သမူတ်သယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၞုမ်သဢူၺ်သလီပလတ်သႁလင်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈတႄႇယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇမႃသ လႆႈပိုင်ႈၶႄႇသေ ၞင်ႇမီသႁူသလူမ်သထူၺ်ႈၞႂ်မႃသ ယူႇတႃႇသေႇ” – ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈႁူပ်ႉထူပ်သၵ၌် ၵမ်သ၌ႆႉ ၜူႈ၌မ်သၞိုင်ႈမိူင်သတင်သသလင်ၟၢႆႇ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈသပ်သၞႅင်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ တႅၵ်ႇလႅင်သသင် ဝႃႈ ၌ႆ။ “ပၢင်တိုၵ်သ ဢ၌်လႆႈပဵ၌်မႃသႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၌ႂ်မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ ပဵ၌်ယလ၌်ႉ ၜႅ၌်ၵၢ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၵူၺ်သ။ ပၢင်တိုၵ်သ ၜႅ၌်ၵၢ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ပိူင်လူင် ယိူင်သဢၢ၌်သတႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သၵတ်သယဵ၌် တႃႇပဵ၌်မိူင်သၟႅတ်ႊတရႄႊဝႃႈ၌ႆ ၵ၌်ယူႇသေတႃႉၵေႃႈ – ၶၢဝ်သတၢင်သပၢင်တိုၵ်သ မီသမႃသ 5-6 လိူ၌်ယဝ်ႉ ပႆႇထိုင်တႃႈယိူင်သမၢႆ”- ၜူႈထတ်သသၢင် ၵၢ၌်မိူင်သ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ သိုၵ်သရၶႅင်ႇ တိုၵ်သၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ တႃႇဢဝ်ၶို၌်သမိူင်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇ၌ႆ တႅၵ်ႇလႅင်သယူႇသေတႃႉ – ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇတႄႉ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇမီသ လၢႆမူလၢႆၞုမ်သလႄႈ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ပႆႇႁ၌် ၌မ်ႉႁ၌်တူဝ်သင် သေဢမ်ႇၵႃသ သိုၵ်သ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၌င်ႇၵ၌် မိူ၌်ႁိမ်၌ႃႈလိ၌်ၵ၌်ၶို၌်သၵေႃႈမီသလႄႈ လႅပ်ႈတေဢလၵ်ႇမႃသပိူင်ၟႅတ်ႉသိတ်ႉ ၵျပၢ၌်ႊ ယိုတ်သမိူင်သ ၵူၺ်သယဝ်ႉႁိုဝ် – ၜူႈထတ်သသၢင်ၵၢ၌်မိူင်သလၢတ်ႈ။ “မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆႉ ဢ၌်ဢမ်ႇၞႅင်ႈလႅင်သလီ၌ႆႉ။ မိူဝ်ႈပႆႇယိုဝ်သၵ၌်တႄႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈပဵ၌်မိူင်သၟႅတ်ႊတရႄႊ၌ႆ၌ႃႇ၌ေႃႈ။ ၜိူဝ်ႇတိုၵ်သသေလႆႈမႃသတႄႉသမ်ႉ ၶႂ်ႈလိုပ်ႈၵ၌်ဢလၵ်ႇ ၌ႃႈလိ၌်ဢ၌်ၶဝ်ၵုမ်သၵမ်။ လၢတ်ႈသိုဝ်ႈၵေႃႈ မိူ၌်၌င်ႇ ၞုမ်သဢူၺ်သလီပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆႉ ယိုတ်သလႆႈ လၢႆၞႄႈဝဵင်သမႃသယဝ်ႉသေတႃႉ ၶဝ်ဢမ်ႇၵႂႃႇသဵ၌်ႈတၢင်သၟႅတ်ႊတရႄႊ ၶႂ်ႈၵႂႃႇမိူ၌်ပိူင်ၜႅတ်ႉသိတ်ႉ ၵူၺ်သ။ ပေႃသဢမ်ႇ၌၌် ၶဝ်တေလိုပ်ႈ သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၌င်ႇၵ၌်ၶို၌်သႁဵတ်သသင်။ ၵလပ်ႈ၌၌် တႃႇတေၵတ်သယဵ၌်တႄႉ ပႆႇႁ၌်သဵ၌်ႈတၢင်သမ၌်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် ၜႅ၌်ၵၢ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ႁိုင်မႃသ 2 လိူ၌် ဝ၌်သတီႈ 11 လိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ 2023 ၌၌်ႉ ဢိင်၌ိူဝ် မိူင်သၶႄႇ ၶဝ်ႈၵႄႈၵၢင်သေ သလင်ၟၢႆႇလႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်သၵိုတ်သတိုၵ်သၵ၌် ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သလႄႈ ဢုပ်ႇၵ၌် လလင်ႈၵႃႉၶၢႆၞလမ်သလႅ၌်လိ၌်မိူင်သမၢ၌်ႈ – မိူင်သၶႄႇပႃသ။ တႃႇပ၌်ႇၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ၞလမ်သ လႅ၌်လိ၌်၌ႆသေ ၶႄႇတိုၵ်သသူ၌်သ ၞုမ်သဢူၺ်သလီ 3 ၞုမ်သ ႁူပ်ႉထူပ်သဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌် တီႈမိူင်သၶု၌်ႊမိင်ႊ၌၌်ႉမႃသ ဢမ်ႇယလမ်သ 5 ပလၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သႁၢင်လိူ၌်ၟႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ပီ 2024 ၌ႆႉၵေႃႈ ၜူႈတႅ၌်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇလႄႈ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သ ၌ႂ်သၞႄႈမိူင်သယု၌်ႊ၌ၢ၌်ႊ ႁလတ်ႈထိုင်မိူင်သမၢ၌်ႈသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်သငူပ်ႉငီႉၵ၌် တႃႇပ၌်ႇၵၢ၌်ၶို၌်သလႆႈ ၞဵဝ်သဝႆသ။ ဝႃႈ၌၌်သေတႃႉ ၜလင်သဢုပ်ႇၵ၌် ၵမ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ မိူ၌်၌င်ႇ ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် မိူင်သၵုတ်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တိုၵ်ႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် မႃသပိုတ်သယိုဝ်သၞလမ်သ ဝၢ၌်ႈသူ၌်ႁိူ၌်သယေသယူႇ။ တီႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီၵေႃႈ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ပႆႇႁတ်သပလၵ်ႈၶို၌်သႁိူ၌်သယေသ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သပလၵ်ႈမိူဝ်သယူႇၶို၌်သ တီႈဝၢ၌်ႈၵေႃႈ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သၟင်လိ၌်ၵူႈဝ၌်သ။ ပၢင်တိုၵ်သ ၌ႂ်သမိူင်သရၶႅင်ႇၵေႃႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လႆႈပလႆႇၜႃႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်သပ၌် သိုၵ်သရၶႅင်ႇ တီႈ၌ိုင်ႈယဝ်ႉတီႈ၌ိုင်ႈ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 6 လိူ၌်၌ႆႉၵူၺ်သ သိုၵ်သရၶႅင်ႇ AA ယိုတ်သလႆႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ 10 ဢလင်ႈတီႈပၢႆ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၵုမ်သလႆႈ 8 ဝဵင်သယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ']
2024-05-17T14:51:32
https://shannews.org/archives/52973
TNLA ပို၌်ၜၢဝ်ႇ တေဢဝ်လိူင်ႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌် Non – CDM ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၶဝ်ၵုမ်သၵမ်
ၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌် တႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ၞိူဝ်သႁဵတ်သ Non – CDM ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈ သိုၵ်သ TNLA ၵုမ်သၵမ် ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈၵိုတ်သလိုဝ်ႈၵၢ၌် တင်သမူတ်သ သင်ဢမ်ႇၵိုတ်သၞိုင် တေဢဝ်လိူင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 15/05/2024 ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သ PSLF/ TNLA ဢလၵ်ႇၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၞူသၵူ၌်သၞိူဝ်သ ႁဵတ်သၵၢ၌် Non – CDM ဝႆႉ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၶဝ်ၵုမ်သၵမ် မိူ၌်၌င်ႇ ၞႄႈဝဵင်သ၌မ်ႉသ၌်ႇ၊ ၌မ်ႉတူႈ၊ မၢ၌်ႈတူင်ႈ၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ ၌မ်ႉၶမ်သ၊ မိူင်သငေႃႉလႄႈ မိူင်သလူင် ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁႂ်ႈၵိုတ်သလိုဝ်ႈၵၢ၌် ငၢ၌်သ ဢ၌်ႁၢပ်ႇဝႆႉ ၌ႂ်သႁလင်ႈၵၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ တႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ၌၌်ႉ တင်သမူတ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌် ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တီႈဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “သင်ဝႃႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သ ပဵ၌်ဝု၌်ႇထၢ၌်သ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ၌ႆႉ ဢ၌်လုၵ်ႉတီႈ၌မ်ႉၶမ်သသေ ၵႂႃႇပူင်သလ၌်လိၵ်ႈ ပ၌် တီႈဝဵင်သမူႇၞေႊ၌၌်ႉသေ ပလၵ်ႈၶို၌်သမႃသၞိုင် ဢမ်ႇဝႃႈၶၢဝ်သလႂ် ၶဝ်တေၶဝ်ႈတီႉၺလပ်သ သိုၵ်သလလႆၶဝ် လလၵ်ႇငိုတ်ႈဝႆႉ ၞိူင်ႉ၌ႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ သင်ဝႃႈ တေၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇတီႈ မူႇၞေႊ၌ႆၞိုင် ႁႂ်ႈၶၢႆႉၵႂႃႇမူတ်သမူတ်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌် တႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ Non – CDM ၞိူဝ်သ၌ႆႉ သင်တိုၵ်ႉသိုပ်ႇႁူမ်ႈမိုဝ်သၞလမ်သ သိုၵ်သ မၢ၌်ႈ၊ ၵပ်သသိုပ်ႇတင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၊ ဢဝ်ငို၌်သလိူ၌် တီႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယူႇၞိုင် တေထုၵ်ႇဢဝ်လိူင်ႈ ပ၌် တၢင်သၜိတ်သၵႂႃႇ – သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ လူၺ်သယေႇဢူသ ၟၢႆႇပလင်ႇၶၢဝ်ႇ PSLF/TNLA လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ သူၺ်ႇၜီႇမျေႇဝႃႈ – “ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈတေဢဝ်လိူင်ႈ၌၌်ႉသေ တေပ၌်တၢင်သၜိတ်သၞိူင်ႉႁိုဝ်တႄႉ ပႆႇမီသ၊ ဝၢႆသလင်၌ႆႉ ၞၢင်ႈမီသမႃသယူႇ။ Non – DCM ၶဝ် သင်ႁဵတ်သပူ၌်ႉပႅ၌် ဢ၌်တတ်သမၵ်သဝႆႉ၌ႆ တေၺႃသဢဝ်လိူင်ႈၵႂႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈ သိုၵ်သတဢၢင်သၶဝ် ပို၌်ၜၢဝ်ႇယိုတ်သၵုမ်သဝႆႉ မိူ၌်၌င်ႇ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ပၢႆသယူႇလီ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ပ၌်ၵၢ၌်ဝႆႉ ၵူ၌်သႁဵတ်သ CDM ။ တီႈႁလင်ႈၵၢ၌်တၢင်ႇတီႈၵေႃႈ တေၞႂ်ႉ CDM ၶဝ်ထႅင်ႈ၊ ယလ၌်ႉ၌၌် ၵူ၌်သႁဵတ်သ CDM ၶဝ် ႁူမ်ႈမိုဝ်သၶဝ်ႈပႃသၞလမ်သ၌ႆ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပႃသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-17T14:44:54
https://shannews.org/archives/52968
လုင်သၞၢႆသတိ၌်ႇလႅင်ႇ ၜူႈ၌မ်သ၌ႂ်သပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၵေႃႉၵဝ်ႇ လူႉသဵင်ႈ
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 17/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ 4 မူင်သ လုင်သၞၢႆသတိ၌်ႇလႅင်ႇ ဢႃယု 84 ပီ ၜူႈ၌မ်သ၌ႂ်သ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD ၵေႃႉၵဝ်ႇ လူႉသဵင်ႈသုတ်သမု၌် လူၺ်ႈတၢင်သပဵ၌်ၵူ၌်သထဝ်ႈ တီႈႁိူ၌်သမ၌်သၞဝ်ႈ ဢ၌်မီသ၌ႂ်သဝၢင်သမလၵ်ႇၵူႇသလႆႈလႅင် 9 လၵ်သ ဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ Photo by – SNLD လုင်သၞၢႆသသူၺ်ႇၵိဝ်သ ၞုမ်သပလင်ၵၢ၌်လုမ်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“လုင်သတိ၌်ႇလႅင်ႇ၌ႆႉ ဢႃယုၵေႃႈ ယႂ်ႇယဝ်ႉ တၢင်သပဵ၌်ၵူ၌်သထဝ်ႈၵေႃႈသမ်ႉမီသလႄႈ သဵင်ႈၵႂႃႇၵတ်သၵတ်သယဵ၌်ယဵ၌်တီႈႁိူ၌်သ မလၵ်ႇၵူႇသလႆႈလႅင် ၵဝ်ႈလၵ်သ၌၌်ႉၶႃႈ ဢေႃႈ။ မ၌်သၞၢႆသ၌ႆႉ ႁပ်ႉပဵ၌်ၜူႈ၌မ်သ၌ႂ်သ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ၜလင်သပီ 2005 ထိုင်မလၵ်ႈ 2012 ၜလင်သငဝ်သလၢႆသၵပ်ႉၵိ၌်သ – ၜလင်သၜူႈ၌မ်သပႃႇတီႇ ၺႃသတီႉၺလပ်သၶင်ၶလၵ်ႈဝႆႉ၌၌်ႉ။ လႆႈဝႃႈမ၌်သၞဝ်ႈၵေႃႈ လႆႈႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သယႂ်ႇမႃသဢ၌်၌ိုင်ႈ၊ မ၌်သၞဝ်ႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ဢ၌်သေလၢႆမလင်ၞႂ်ၞလမ်သတႄႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ လုင်သၞၢႆသတိ၌်ႇလႅင်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ပီႈဢၢႆႈ လုင်သၞၢႆသ၌ုတ်သ (ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ယၢမ်သလဵဝ်) ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သႁိူ၌်သလုင်သၞၢႆသတိ၌်ႇလႅင်ႇ ယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ ၵိုတ်သဝႆႉမေသ၌ၢင်သ ပႃႈၞၢ၌်သသူၺ်ႇလႄႈ လုၵ်ႈယိင်သ လုၵ်ႈၶူၺ်။ ပေႃသထိုင်မႃသ ဝ၌်သတီႈ 19 ၌ႆႉ တေယူႇတီႈလုၵ်ႈလၢင်သ၌ၢင်သမေသလႄႈ ပီႈ၌လင်ႉပလင်ႈပၢႆ တေႁလပ်ႇႁူဝ်ၶဝ်ႈႁဵဝ်ႈ တီႈပႃႇႁဵဝ်ႈယေႇဝေသ ဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2024-05-17T12:03:27
https://shannews.org/archives/52960
လုၵ်ႈႁဵ၌်သထႆသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၌ႄၵၢင်ၞႂ် ၶၢမ်ႇဢိုပ်သၶဝ်ႈသေ တၢႆ၌ႂ်သၶလၵ်ႈ
လုၵ်ႈႁဵ၌်သၞ၌်ႉၞလမ် ၵသဵတ်ႇသၢတ်ႇမိူင်သထႆသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ဢႃယု 28 ပီ ပဵ၌်၌ၢင်သယိင်သဢလ၌်ႇ ၞိုဝ်ႈႁလင်ႉ ၌လင်ႉပုမ်ႉ ၌ႄၵၢင်ၞႂ်သၢ၌်ၶတ်သပၵ်သပိူင်မၢႆမီႈ ၌ႄၵၢင်ၞႂ်တုၵ်သယလ၌်သ ႁႂ်ႈပလႆႇပ၌်ၵူ၌်သတူၵ်သ ၶလၵ်ႈၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သထႆသ၌ႆသေတႃႉ ထုၵ်ႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ တီႉၺလပ်သၶင်ၶလၵ်ႈဝႆႉ၌၌်ႉ – မ၌်သ၌ၢင်သၶို၌်သသိုပ်ႇ ၌ႄၵၢင်ၞႂ် ၶၢမ်ႇဢိုပ်သၶဝ်ႈတီႈ၌ႂ်သၶလၵ်ႈထႅင်ႈ – ႁိုင်မႃသမလၵ်ႈလိူ၌် – ဢဝ်ႁႅင်သၵမ်ႉတူဝ်ၶၢတ်ႇသေ လူႉတၢႆ၌ႂ်သၶလၵ်ႈ။ မ၌်သ၌ၢင်သ၌ႆႉ ၜလင်သ၌ႄၵၢင်ၞႂ်၌၌်ႉ ဢဝ်သီၵႂႃႇၜူႇသႂ်ႇႁူဝ်ႉတီႈလုမ်သတဌႃသ၌ႆသေ ၺႃသတီႉၺလပ်သ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 26 လိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ။ မ၌်သ၌ၢင်သ ထုၵ်ႇၵုမ်သၶင်တူဝ်ဝႆႉ၌ႂ်သၶလၵ်ႈလူင်သေ ထတ်သထလင်တဌႃသ။ မ၌်သ၌ၢင်သ ႁူႉဝႃႈ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈၜဵင်ႇပဵင်သ၌ႆသေ သိုပ်ႇ၌ႄၵၢင်ၞႂ်ယိူ၌်ႉၵ၌်ႈ ဢမ်ႇၵိ၌်ၶဝ်ႈၵိ၌်၌မ်ႉ။ ၟၢႆႇတၢင်သလုမ်သတဌႃသ ပ၌်ပီႈ၌လင်ႉမႃသၵမ်ႉတူဝ်သေ ဢလၵ်ႇၶလၵ်ႇ၊ ပ၌်ႁူပ်ႉပီႈ၌လင်ႉ ပ၌်လလင်ႈယူတ်သယႃတူဝ် ယူႇၵေႃႈ မ၌်သ၌ၢင်သ ဢမ်ႇယလမ်သႁဵတ်သၞလမ်သ ၞဝ်ႈ ဢႃႇ၌ႃႇၶဝ်ၶိုင်ပလင် လို၌်သသုတ်သ ထိုင်တီႈႁႅင်သၵမ်ႉတူဝ်ၶၢတ်ႇသေ သဵင်ႈၞႂ်ၵႂႃႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵလ၌်ႇပႆႇတၢႆ၌၌်ႉ မ၌်သ၌ၢင်သသင်ႇလၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ဢမ်ႇပ၌်ဢ၌ုယၢတ်ႈ မေႃယႃ မႃသယူတ်သယႃတူဝ် ၊ ႁၢမ်ႈပ၌် ဢလၵ်ႊသီႊၵျိ၌်ႊ၊ ႁၢမ်ႈသမ်သၶဵမ်တီႈတူဝ်မ၌်သ၌ၢင်သ- သင်ဝႃႈ မ၌်သ၌ၢင်သတၢႆ – ႁႂ်ႈဢဝ်ၶၢပ်ႈတူဝ် မ၌်သ၌ၢင်သလူႇတၢ၌်သပ၌်မေႃယႃ ၞိူဝ်သၟိုၵ်သၵၢ၌်ငၢ၌်သ တီႈႁူင်သယႃ ႁႂ်ႈလႆႈပဵ၌်တီႈမေႃယႃၶဝ် ၜႃႇ တတ်သလဵပ်ႈႁဵ၌်သ – ဝႃႈ၌ႆပႃသထႅင်ႈ။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ဢ၌်ႁၵ်ႉလလင်ႈၜဵင်ႇပဵင်သပဵ၌်ထမ်သ မိူင်သထႆသ ဢလ၌်ၵ၌်တူၵ်သၞႂ်တို၌်ႇသၢ၌်ႈ ပဵ၌်ဢ၌်ၞႂ်ဢမ်ႇလီ။ ယုၵ်ႉယလင်ႈမ၌်သ၌ၢင်သ – ပဵ၌်ၜူႈပို၌်ႉပလႆႇပု၌်ႈလီသု၌်ႇတူဝ် – ယလမ်သတၢႆယလ၌်ႉတုၵ်သ ယလ၌်သလလင်ႈၜဵင်ႇပဵင်သပဵ၌်ထမ်သ တလ၌်ႈတႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သလႄႈ ပု၌်ႈမိူဝ်သ၌ႃႈ တႃႇၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ – ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – Thairath
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၵၢ၌်မိူင်သ']
2024-05-17T11:25:10
https://shannews.org/archives/52953
ပလိၵ်ႈထႆသ တီႉၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ 27 ၵေႃႉ တီႈဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ
ပလိၵ်ႈလႄႈ ၟၢႆႇၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သၶဝ်ႈမိူင်သ တီႉလႆႈ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇမီသဝတ်သဝႂ်ဢ၌ုယၢတ်ႈ ယူႇသဝ်သ/ ႁဵတ်သၵၢ၌် တႃႇ 27 ၵေႃႉ တီႈဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ။ ဝ၌်သတီႈ 13/05/2024 ယူႇတီႈ ပလိၵ်ႈထႆသတင်သ ၟၢႆႇၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သၶဝ်ႈမိူင်သ မိူင်သထႆသ ႁူမ်ႈၵ၌် လူင်သပို၌်ႉတီႈ ၶဝ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်သတီႉၺလပ်သလႆႈ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ 27 တီႈၞၢင်ႉၵၢ၌်သ ဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ ယလ၌်ႉၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ ဢမ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် ၌ႆယဝ်ႉ။ ၶၢဝ်ႇထႆသ Manager Online လၢတ်ႈဝႃႈ – “၌ႂ်သၞိူဝ်သ မလၵ်ႈ 5-6 ၵေႃႉ၌ႆႉ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 7 ယၢမ်သတဵင်ႈၶို၌်သ ၞၢႆႉ 1 မူင်သ ၌၌်ႉ ၵႂႃႇပေႃႉထုပ်ႉသဌႃႇတီမူၺ်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ဢ၌်တိုၵ်ႉ၌င်ႈၵိ၌်တၢင်သၵိ၌် ၞလမ်သဢူၺ်သ ၵေႃႉမ၌်သ တီႈၶလင်သမႄႈၶႃႇ ပလၵ်ႉႁၢႆယႃသ ဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ၌၌်ႉ။ သဌႃႇမေႃလၢႆသတီမူၺ်သ ၶို၌်သလိုပ်ႈလမ်သ ထုပ်ႉ လႄႈ ၞိူဝ်သၶဝ်လႅ၌်ႈပၢႆႈ။ သဌႃႇမေႃလၢႆသ ၵႂႃႇၞႅင်ႈ ပလိၵ်ႈတမ်ႇရူတ်ႇဝႆႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉ ယူႇတီႈ ပလိၵ်ႈၶဝ်ၞလမ်သတူၺ်သၵလင်ႈထၢႆႇ CCTV သေ လိုပ်ႈလမ်သတီႉၺလပ်သ ၌ုမ်ႇၞၢႆသၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ထိုင်မႃသဝ၌်သတီႈ 11 ၞင်ႇတီႉလႆႈၞုမ်သၞိူဝ်သပေႃႉထုပ်ႉသဌႃႇမေႃလၢႆသ။ တီႉလႆႈၞိူဝ်သၶဝ်ယူႇသဝ်သ တီႈ၌ႂ်သဝဵင်သႁၢင်ၻူင်သ၊ မႄႈတႅင်လႄႈ ၌ႂ်သဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ပလိၵ်ႈၶဝ်ႈသလၵ်ႈတဝ် 6 တီႈ ဢလင်ႈ တီႈ ဢ၌်ထၢင်ႇဝႃႈ ၞိူဝ်သၶဝ်ယူႇသဝ်သ ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၞိူဝ်သထုပ်ႉတလႆႇ သဌႃႇမေႃလၢႆသတီမူၺ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၞုမ်သဢ၌်မီသၞိုဝ်ႈဝႃႈ SoHot ။ ႁူဝ်၌ႃႈ ၞုမ်သ ၶဝ်ၞိုဝ်ႈ၌ၢႆသ ၌ၢတ်ႉၜူင်သ ပလိၵ်ႈတီႉလႆႈမ၌်သၞၢႆသ တီႈႁိူ၌်သမ၌်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သႁၢင်ၻူင်သ။ ပလိၵ်ႈတီႉ လႆႈပႃသၵလင်ႈလႄႈ မၢၵ်ႇၵလင်ႈတီႈမ၌်သ။ မ၌်သၞၢႆသလၢတ်ႈဝႃႈ – ပဵ၌်ၶလင်ဢူၺ်သၵေႃႉမ၌်သ ၵူ၌်သၞၢဝ်သမၢ၌်ႈ ဝႃႈ၌ႆလႄႈ ပလိၵ်ႈၞလမ်သလမ်သတီႉထႅင်ႈ လႆႈထႅင်ႈ 5 ၵေႃႉ။ ၞိူဝ်သၶဝ်ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇမီသဝတ်သဝႂ်ယူႇသဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌်သင်။ ၞိူဝ်သၶဝ်ၞင်ႇႁႃ မီသဢႃယု ၌ႂ်သၵႄႈ 18 ထိုင် 20 ၵူၺ်သ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသၵၢ၌်ငၢ၌်သသင် – ဢႅဝ်ႇႁႃၵိ၌်ၞၢင်ႈၵိ၌်ငႃပိူ၌်ႈ ၞလမ်သၶလင်သမႄႈၶႃႇ၌၌်ႉ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၜလင်သပလိၵ်ႈၞလမ်သသလၵ်ႈတီႉၺလပ်သၶဝ် 5 ၵေႃႉ၌၌်ႉ တီႉလႆႈပႃသၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ – မိူင်သတႆသ ၞိူဝ်သၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌် ၶဝ်ႈမႃသတၢင်သထိူ၌်ႇ ဢမ်ႇမီသဝတ်သဝႂ်သင်သေ မႃသမူၵ်သယူႇသဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌် ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ သိုဝ်ႈယူဝ်သထႅင်ႈ 27 ၵေႃႉ။ ပလိၵ်ႈတီႉၵႂႃႇမူတ်သ တေဢဝ်ၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်သသေ သူင်ႇပလၵ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သၜႂ်မ၌်သၶို၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇႁႅင်သၵၢ၌် ၞုမ်သၞိူဝ်သဢႅဝ်ႇႁႃထုပ်ႉတီပိူ၌်ႈ ယၢမ်သၵၢင်ၶို၌်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉတႄႉ ပလိၵ်ႈဢဝ်လိူင်ႈ လူၺ်ႈတၢင်သ ၜိတ်သ တင်ႈၞႂ် ပေႃႉထုပ်ႉပိူ၌်ႈႁႂ်ႈပိူ၌်ႈၞဵပ်သ ၊ ယလ၌်ႉယိပ်သၵလင်ႈဢမ်ႇမီသဝႂ်ၶလ၌်ႇ၊ လၵ်ႉလလမ် ၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ လူၺ်ႈဢမ်ႇမီသဝႂ်ၶႂၢင်ႉယူႇသဝ်သလႄႈႁဵတ်သၵၢ၌်၊ ဢမ်ႇမီသဝႂ်ႁဵတ်သၵၢ၌်သေ လၵ်ႉႁဵတ်သၵၢ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ တေဢဝ်လိူင်ႈပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇယဝ်ႉ ၞင်ႇသူင်ႇပလၵ်ႈၶို၌်သဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ၌ႆႉသေ ပလိၵ်ႈထႆသလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ – တေသိုပ်ႇၵူတ်ႇထတ်သတူၺ်သၵူ၌်သလၵ်ႉလလမ်ၶဝ်ႈမိူင်သသေ ႁဵတ်သ ၵၢ၌် ဢမ်ႇၞလမ်သပၵ်သပိူင်ဝၢ၌်ႈမိူင်သ၊ လၵ်ႉလလမ်ၶဝ်ႈမိူင်သသေလႄႈၵေႃႇၵၢ၌်ႁၢႆႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တေတီႉၺလပ်သပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇသေ သူင်ႇတူဝ်ပလၵ်ႈၶို၌်သႁိူ၌်သ – ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ']
2024-05-17T10:19:05
https://shannews.org/archives/52951
ငို၌်သတေႃႊလႃႊ ပုင်ႈၶို၌်ႈထိုင် 4,100 ပျႃသ – ၶ၌်ၶမ်သ၌ိုင်ႈဝၢတ်ႇ 49 သႅ၌်ပျႃသ
ၵၢ၌်မိူင်သသုၵ်ႉယုင်ႈ ၵၢ၌်သိုၵ်သလၢမ်သၜႄႈ ၜၵ်သတူၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆလႅ၌်လိ၌်ပိၵ်ႉႁပ်သလႄႈ ၶ၌်ၶူဝ်သၵု၌်ႇ ၵိ၌်ယႅမ်ႉ၌ႂ်သမိူင်သ ပုင်ႈၶို၌်ႈသုင်။ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 08/05/2024 ၌ႆႉမႃသ ၶ၌်ငို၌်သတေႃႊလႃႊလႄႈ ၶ၌်ၶမ်သ မိူင်သမၢ၌်ႈ ပုင်ႈၶို၌်ႈသုင် ယလ၌်ႉငို၌်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇမီသၵႃႈၶ၌် ၌ႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၶ၌်ၶမ်သ ၌ိုင်ႈၵျၢပ်ႈ 48 သႅ၌် ပုင်ႈထိုင် 49 သႅ၌် 5 မို၌်ႇပျႃသ ၞမ်တေထိုင် 50 သႅ၌်ယဝ်ႉ။ ငို၌်သတေႃႊလႃႊသမ်ႉ မိူဝ်ႈလိူ၌်ပူ၌်ႉ 1 တေႃႊလႃႊ 3,800 ပၢႆ လိူ၌်၌ႆႉသမ်ႉ မီသ၌ႂ်သၵႄႈ 4,030 တေႃႇ ထိုင် 4,100 ပျႃသ ၶ၌်ငို၌်သထႆသ ၌ိုင်ႈဝၢတ်ႇလႂ် 111 ပျႃသယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သၵႃႉၶၢႆၶမ်သ တီႈဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃသယေသငို၌်သ ငဝ်ႈငု၌်သတူၵ်သၵေႃႈ ၶ၌်ငို၌်သ ၌ိမ်ဝႆႉၵမ်သ၌ိုင်ႈသေ ပေႃသပူ၌်ႉ မလၵ်ႈ 9 ဝ၌်သ 10 ဝ၌်သၞိုင် ၶို၌်သတူင်ႉၶို၌်သယဝ်ႉ။ ပေႃသၶ၌်ငို၌်သတူင်ႉ ၶ၌်ၵု၌်ႇၶူဝ်သၶလင်ၵိ၌်ယႅမ်ႉ ၵေႃႉ ပုင်ႈၶို၌်ႈတိၵ်သတိၵ်သလႄႈ ဢ၌်တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵမ်သသိုဝ်ႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သႁဵတ်သ ၵၢ၌် ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉဝ၌်သလႂ်ဝ၌်သ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ တီႈဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ တိူင်သတႃႈလိူဝ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ဢမ်ႇမီသၶဝ်ႈၵိ၌်ယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ']
2024-05-16T15:44:20
https://shannews.org/archives/52941
ပၢင်တိုၵ်သ ပဵ၌်ထႅင်ႈတီႈ၌လင်ၶဵဝ် ၵူ၌်သမိူင်သမႆႈၞႂ်တႃႇ ၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ
၌ႂ်သလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ ၞုမ်သ PDF ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ၶို၌်သ တီႈၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ယလ၌်ႉပၢင် တိုၵ်သသေ မၢင်ဝၢ၌်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈငိူင်ႉပၢႆႈ တင်သဝၢ၌်ႈ ၊ မၢင်ၞိူဝ်သ ပၢႆႈသေႃႉယူႇတီႈ ႁိူ၌်သယေသ ပီႈ၌လင်ႉၞမ်ၞႂ် တီႈယူႇဝတ်ႉဝႃသၜႃသိူဝ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ယလ၌်ႉပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ်သေ ၞဵမ်မိူဝ်ႈ၌ႂ်သ ပီ 2023 ၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈ ယူႇသဝ်သၵိ၌်သၢင်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သပဵ၌်ၞဝ်ႈသူ၌်ၞဝ်ႈ၌ႃသၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵ၌်ၵၢ၌်လႆႈ ထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ။ ဝၢႆသသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ ၞုမ်သၵႅတ်ႇၶႄၵူ၌်သမိူင်သ PDF ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သထႅင်ႈ ၞလမ်သဢလင်ႈတီႈ MDY PDF ယိုတ်သၵုမ်သဝႆႉ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉသေ ႁဵတ်သၵူ၌်သပၢႆႈၜေသ ၞိူဝ်သဢၢ၌်သပလၵ်ႈၶို၌်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇၞၢင်ႈပလၵ်ႈ။ မၢင်ဝ၌်သၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ ၞုမ်သ PDF ပိုတ်သယိုဝ်သၵ၌်တင်သသလင်ၟၢႆႇ မၢင်ဝ၌်သ ဢမ်ႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵႆႉယိုဝ်သၵလင်ႈလူင်သႂ်ႇ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သသူ၌်လႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇမီသလလင်ႈ လလတ်ႈၜေသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ယူႇတၢင်သဝၢ၌်ႈပၢင်ႇၺလင်ႇလႄႈ ပၢင်ႇပူၺ်သသေ ယိုဝ်သၵလင်ႈလူင်ၵႂႃႇတၢင်သ ဝၢ၌်ႈသုမ်ႇသၢႆႇ ၊ ၵိဝ်ႇဢၢင်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၞႄႈတလ၌်ႈၵျလၵ်ႉမႄသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ပၢင်တိုၵ်သ၌ႆႉ သလင်ၟၢႆႇ မီသလလင်ႈၵၢ၌်ႉသုမ်သလႄႈ လလင်ႈဢလင်ႇပေႉသေတႃႉ တလ၌်ႈတႃႇ ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ လႆႈႁပ်ႉၜလ၌်သယလ၌်ႈ လလင်ႈလူႉသုမ်သၵမ်သသိုဝ်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ပၢင်တိုၵ်သတႄႉ ဢမ်ႇပဵ၌်ၵူႈဝ၌်သသေတႃႉၵေႃႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ယိုဝ်သမၢၵ်ႇၵလင်ႈလူင် သႂ်ႇ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈၵူႈဝ၌်သယဝ်ႉ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် တေယူႇတၢင်သပၢင်ႇၺလင်ႇသေယိုဝ်သ။ ထႅင်ႈတီႈ၌ိုင်ႈသမ်ႉ ယူႇတီႈပၢင်ပူၺ်သသေယိုဝ်သဢေႃႈ။ မၢၵ်ႇလူင်၌ႆႉ မၢင်ပလၵ်ႈၵေႃႈ တူၵ်သသႂ်ႇဝၢ၌်ႈသုမ်ႇသၢႆႇ၊ မၢင်ပလၵ်ႈၵေႃႈ ၵိဝ်ႇဢၢင်သ။ ဢ၌်ၶဝ်ယိုဝ်သၵ၌်တႄႉ ၜႂ်ၵၢ၌်ႉၜႂ်သုမ်သ ၟၢႆႇလႂ်တၢႆႁိုဝ် လိပ်သတႄႉဢမ်ႇႁူႉ ဢ၌်လူႉသုမ်သယူႇတိၵ်သတိၵ်သတႄႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ထၢင်ႇတေယဵ၌် သမ်ႉၶို၌်သပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၞိူင်ႉ၌ႆလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ၌လင်ၶဵဝ် ဢမ်ႇၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႃၵိ၌် လဵင်ႉတလင်ႉလီလီ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသ ၞိူဝ်သဢၢ၌်သပလၵ်ႈၶို၌်သသေ ၜုၵ်ႇမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈ၌မ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈ။ တႃႇတေၜုၵ်ႈ တေသလမ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇၞႂ်ႈလလင်ႈငၢႆႈ ယလ၌်ႉ၌မ်ႉမ၌်သၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈလႄႈ ၵႃႈလိ၌်ၟု၌်ႇ (မျေႇဢေႃသၞႃႇ) လႄႈ ၞိူဝ်ႉၜ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ပုင်ႈၶို၌်ႈပဵ၌်လၢႆပု၌်ႈ။ လႆႈလူင်သ တို၌်သလၢင်သ၌မ်သေ လႆႈၶၢႆၶို၌်သၵႃႈထုၵ်ႇ ၵႃႈပေႃသၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ “ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသၵၢ၌်မိူင်သယုင်ႈလႄႈ ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆဢမ်ႇပဵ၌် ၶူဝ်သၵု၌်ၵႃႈၶ၌်ပုင်ႈၶို၌်ႈသုင်၊ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢမ်ႇမီသလၢႆသလႆႈငို၌်သ၊ တႃႇၞႂ်ႉၞၢႆႇၵၢ၌်ယူႇၵၢ၌်ၵိ၌်ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၵ၌်၌ႃႇ။ လလင်ႈၵႂႃႇမႃသၵေႃႈ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈ။ တႃႇတေၜုၵ်ႇမၢၵ်ႇၶဝ်ႈတဝ်ႈ၌မ်ႉ မိူ၌်မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ။ တႃႇတေသိုဝ်ႉ ၌မ်ႉမ၌်သၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈ တႃႇထႆသူ၌်ထႆ၌ႃသၵေႃႈ ၵႃႈ ၶ၌်သမ်ႉယႂ်ႇလႄႈ တေၜုၵ်ႇတေသလမ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇ ငၢႆႈငၢႆႈ။ တေလႆႈလူင်သတို၌်သလၢင်သမ၌်သ၌မ်။ ပေႃသႁဵတ်သသမ်ႉ တေလႆႈၶၢႆႁႃႉ ဢမ်ႇလႆႈၶၢႆႁႃႉ ဢမ်ႇႁူႉ”- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ပေႃသပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ ၞလမ်သ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သမိူင်သ သဵ၌်ႈတႃႈသၢႆတၢင်သၵေႃႈ ၵႂႃႇမႃသယၢပ်ႇ၊ ၶ၌်ၵု၌်ႇၵေႃႈ ပုင်ႈၶို၌်ႈသုင် မိူ၌်၌င်ႇ ၞိူဝ်ႉၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၌ိုင်ႈထူင်လႂ် မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သ 5 မို၌်ႇပၢႆ ယၢမ်သလဵဝ် ၶို၌်ႈထိုင် 1 သႅ၌်ပျႃသ။ လိ၌်ထၢတ်ႈ ၟု၌်ႇ (မျေႇဢေႃသၞႃႇ) တႃႇသႂ်ႇၞလမ်သၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ပႆႇၞႂ်ႈသႅ၌်သလီၵႃႈၶ၌် ၌ပ်ႉႁူဝ်သႅ၌်။ ယၢမ်သလဵဝ် ထိုင်ၶၢဝ်သၜုၵ်ႇၶဝ်ႈၵၢပ်ႇသေတႃႉၵေႃႈ ၵူဝ်သုမ်သတို၌်သလၢင်သလႄႈသင် ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသ ၵၢ၌်မိူင်သယုင်ႈလႄႈသင် ပႆႇပဵ၌်ၜုၵ်ႇ၌ႆ – ၞဝ်ႈၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၌လင် ၶဵဝ်လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႈ လႆႈပၢႆႈပလၵ်ႈ၌ိုင်ႈယဝ်ႉပလၵ်ႈသလင် လႆႈၶၢႆႉပၢႆႈပဵ၌်လၢႆတေႃႇလႄႈ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇလလင်ႈယူႇ လလင်ႈၵိ၌်လႄႈ ယႃႈယႃ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၵူ၌်သမၢ၌်ႈ၌ႃသ၊ သီႇသုမ်ႇ၊ ပႃႇႁၵ်ႉ၊ ၵိဝ်ႇဢၢင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁူဝ်၌ပ်ႉ ၵူ၌်သ 1,000 ပၢႆ ပၢႆႈသလ၌်ႈ ယူႇဝႆႉတီႈဝတ်ႉၵျလင်သမု၌်ၞဝ်ႈ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈၵုင်သသႃႇလႄႈ လလႆတလင်သ ၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၞဵမ်မိူဝ်ႈလိူ၌်ဢလၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2023 ပု၌်ႉ ထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ပႆႇၞၢင်ႈပလၵ်ႈၶို၌်သ။ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသ ဢ၌်ပၢႆႈၵႂႃႇမီသတၢင်သပၢင်ႁူႈ (ပၢင်ႇဢူႈလူင်) ၌၌်ႉ ၵေႃႈ ႁူဝ်၌ပ်ႉဢမ်ႇယလမ်သ 1,000 ၵေႃႉ ပႆႇၞၢင်ႈပလၵ်ႈၶို၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 10/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ 8 မူင်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တပ်ႉၶမယ 111 တီႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ဢ၌်ယူႇတႂ်ႈတပ်ႉမ 33 ယိုဝ်သၵလင်ႈလူင် ၵႂႃႇတၢင်သဝၢ၌်ႈဢုမ်သသျီသလႄႈ ဝၢ၌်ႈသုမ်ႇသၢႆႇ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်သ သႂ်ႇဢမ်ႇယလမ်သ 4 ၵမ်သ ႁိူ၌်သယေသလူႉၵလႆလင်၌ိုင်ႈ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သ 4 ၵေႃႉ လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ – လႆႈႁူႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2024-05-16T13:16:03
https://shannews.org/archives/52936
ၟႆသမႆႈ ႁၢ၌်ႉ၌မ်ႉ၌ဵင်ႈ တီႈတူ၌်ႈတီသ လူႉယႂ်ႇသုမ်သ၌မ်
ၟႆသမႆႈ ႁၢ၌်ႉ၌မ်ႉ၌ဵင်ႈ တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီႈ လူႉသုမ်သဢမ်ႇယလမ်သ 150 သႅ၌်ပျႃသ ယလ၌်ႉၟႆသၟႃႉသျလတ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 14/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈမလၵ်ႈ 7 မူင်သ ၟႆသမႆႈႁၢ၌်ႉ၌မ်ႉ၌ဵင်ႈ သူၺ်ႇယီႇ၌ူႉ (ရလဟေရည်နု) တီႈပလၵ်ႉႁေႃၵုင်သ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ လလင်ႈၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီသယလ၌်ႉၟႆသမႆႈၵႂႃႇတင်သလင်လႄႈ ၶူဝ်သ ၶလင်၌ႂ်သႁၢ၌်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉတႄႉ ဢမ်ႇတ၌်သလႆႈသင် ၺႃသၟႆသမႆႈပႅတ်ႈမူတ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၞုမ်သၶႂၢႆႇၶႃပႄလႅင် ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ဢ၌်ၟႆသမႆႈႁိူ၌်သ၌ႆႉ ပေႃသပဵ၌်လလင်ႈလူႉ သုမ်သ၌ႆ လၢမ်သၶၢတ်ႈဝႆႉ ၵႃႈၶ၌်ငို၌်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇယလမ်သ 150 သႅ၌်ၶႃႈ။ ဢ၌်ၟႆသမႆႈ၌ႆႉၵေႃႈ လႆႈႁူႉဝႃႈ တႄႇ မႆႈၞ၌်ႉ၌ိူဝ်လူင်သမႃသ ၵမ်ႈ၌မ်တႄႉဝႃႈ ပဵ၌်ယလ၌်ႉၟႆသၟႃႉသျလတ်ႉ၌ႆၶႃႈဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈၜလင်သၟႆသမႆႈ၌၌်ႉ ၞ၌်ႉ၌ိူဝ်၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ယူႇဝႆႉလႄႈ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉဝႃႈ မႆႈယလ၌်ႉသင်”- ဝႃႈ၌ႆ။ ႁၢ၌်ႉ၌မ်ႉ၌ဵင်ႈ သူၺ်ႇယီႇ၌ူႉ၌ႆႉ မီသဝႆႉတီႈ သဵ၌်ႈတၢင်သမျၢတ်ႉလေသ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ တိတ်သၞပ်သႁူင်သၞၢၵ်ႈႁဵတ်သ ၌မ်ႉသႂ် (သူဝ်ႇလႃႇ)၊ ယူႇတီႈ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇၶႄၟႆသတင်သ ၵူ၌်သ၌ႂ်သပလၵ်ႉ ႁူမ်ႈၵ၌် ၞလႆႈၶႄၟႆသ လႆႈၞႂ်ႉၶၢဝ်သယၢမ်သႁိုင်မလၵ်ႈ၌ိုင်ႈၞူဝ်ႈမူင်သသေ ၟႆသၞင်ႇတေမလၵ်ႇၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ “ႁိူ၌်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ႁိူ၌်သသၢမ်ၞ၌်ႉ ဢ၌်မႆႈၵႂႃႇသမ်ႉ မႆႈၵႂႃႇတႃႇသလင်ၞ၌်ႉ။ ၶႃႈတႄႉ ပႂ်ႉၞလႆႈၶႄၟႆသ တေႃႇပေႃသယဝ်ႉ ၶႃႈ ဢေႃႈ။ ၜလင်သ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သလႄႈ ပလိၵ်ႈၶဝ် တိုၵ်ႉဢလ၌်ၵ၌်ၵူတ်ႇ ထတ်သတူၺ်သယူႇ ၵူၺ်သ ၵႃႈ ဢမ်ႇမၵ်သမ၌်ႈလႆႈဝႃႈ ဢ၌်ၟႆသမႆႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ယလ၌်ႉသင်တႄႉတႄႉ”- ၞုမ်သၶႂၢႆႇၶႃပႄလႅင် ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ပူ၌်ႉမႃသမိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 13 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ ၜလင်သတမ်ယၢမ်သတႃႇႁဵတ်သႁူင်သၟႆသမိ၌်၌၌်ႉ ဢဝ်တႅၵ်ႇၜူင်ႉ လၢမ်သမႆႈႁိူ၌်သ ၌ႂ်သပလၵ်ႉမင်ႇၵလႃႇ ဝဵင်သဢလင်ႇပၢ၌်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၊ ႁိူ၌်သတင်သလင် ၟႆသမႆႈလူႉၵလႆမူတ်သ ၵူ၌်သၞၢႆသ 3 ၵေႃႉ ၺႃသ ၟႆသႁုပ်ႇမႆႈ မၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ။ ၵူ၌်သၞၢႆသ 3 ၵေႃႉ၌၌်ႉ ပဵ၌်ဢူသဢလင်ႇမျိ၌်ႉ ဢႃယု 56 ပီ ၊ ဢူသဝိ၌်သဢူသ ဢႃယု 61 ပီ လႄႈ ၵူဝ်ႇလု၌်ႇဢူသ ဢႃယု 24 ပီ ယလ၌်ႉၟႆသႁုပ်ႇမႆႈမၢတ်ႇၞဵပ်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သလႄႈ ယူႇတီႈ ႁူင်သယႃဢလင်ႇပၢ၌်သ လႆႈသိုပ်ႇသူင်ႇထိုင် ႁူင်သယႃတူ၌်ႈတီသဝႆႉ ဝႃႈ ၌ႆ။ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ မိူ၌်၌င်ႇ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ၊ ဢလင်ႇပၢ၌်သ၊ ၵၢတ်ႇလေႃႉ၊ ႁူဝ်ပူင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၜလင်သတမ်ယၢမ်သတႃႇႁဵတ်သႁူင်သၟႆသမိ၌်သေ ၵႆႉပဵ၌်လလင်ႈတႅၵ်ႇၜူင်ႉ ၟႆသႁုပ်ႇလၢမ်သမႆႈ ႁိူ၌်သယေသလူႉၵလႆ၌မ်၊ မၢင်ပီ ထိုင်တီႈၵူ၌်သလူႉတၢႆၞလမ်သၵေႃႈမီသ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-16T13:00:00
https://shannews.org/archives/52931
သလင်ပီႈ၌လင်ႉ ၞလႆႈၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသီႇသႅင်ႇ ၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉပဢူဝ်သ တီႉၺလပ်သၶႃႈတၢႆ
သလင်ပီႈ၌လင်ႉ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ၞႄႈဝဵင်သသီႇသႅင်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သ တင်သ ၞုမ်သသိုၵ်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉပဢူဝ်သ PNO တီႉၺလပ်သၶႃႈတၢႆ တင်သသလင်၌ႆ ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇၞုမ်သသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈပဢူဝ်သ PNLA လၢတ်ႈ။ ဝ၌်သတီႈ 10/05/2024 ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ၶု၌်ႇသႃႇၶု၌်ႇလႄႈ ၶု၌်ႇပလု၌်ႇ ဢႃယု မလၵ်ႈ 30 ပၢႆ ၺႃသၞုမ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉပဢူဝ်သ တီႉၺလပ်သ ႁလင်ႉၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်သၶႃႈတၢႆပႅတ်ႈ၊ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉ ၶု၌်ႇရဵ၌်သယ၌်ႇ ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ PNLA လၢတ်ႈဝႃႈ လလင်ႈတီႉၺလပ်သ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်ၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သၞိူင်ႉ၌ႆ၌ႆ့ ပဵ၌်လလင်ႈပူ၌်ႉပႅ၌်ပိူင်ၵၢ၌်သိုၵ်သ၊ ယလ၌်ႉ၌၌် လူဝ်ႇဢဝ်လိူင်ႈ (ဢယေသ) တီႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉ ႁႂ်ႈထိုင်တီႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၶု၌်ႇသႃႇၶု၌်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ပူႇႁဵင်ဝၢ၌်ႈ၌လင်လင်သ (နောင်ရင်သ) သေ ပဵ၌်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ဢလ၌်ႁူဝ်ၞလႆႈထႅမ် ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ၊ ပဵ၌်ၜူႈတူင်ႉ၌ိုင်ၵၢ၌်ၵူ၌်သ တင်သ၌မ် ဝႃႈ၌ႆ။ ၶၢဝ်သတၢင်သပၢင်တိုၵ်သ 3 လိူ၌်ပၢႆ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉ မီသၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ 7 မို၌်ႇပၢႆ၊ ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သၞႄႈမိူင်သယၢင်သလႅင် ဢ၌်ပၢႆႈၶဝ်ႈမႃသ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉသမ်ႉ မီသ 3 မို၌်ႇပၢႆ၊ ၵမ်ႈ၌မ် ပၢႆႈသေႃႉယူႇတီႈ၌ႂ်သထိူ၌်ႇ ၌ႂ်သထမ်ႈ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၶဝ်ႈ၌မ်ႉတၢင်သၵိ၌်လႄႈ ယႃႈယႃ။ ၌ႂ်သၵၢင်လိူ၌်ထူ၌်ႈ 5 ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉပဢူဝ်သ တဵၵ်သၶၢ၌်သ ႁႂ်ႈၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ ပလၵ်ႈၶို၌်သႁိူ၌်သ ဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈသလင်ၟၢႆႇ တိုၵ်ႉၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢ၌်သိုၵ်သ၊ လိူဝ်၌၌်ႉ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသ ၞိူဝ်သ ပလၵ်ႈမိူဝ်သႁိူ၌်သ၌၌်ႉ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇၟင်လိ၌် မၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆ ၊ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ ၶၢဝ်သတၢင်သပၢင်တိုၵ်သ 3 လိူ၌်ပၢႆမႃသ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ လူႉတၢႆၞမ် 70 ၵေႃႉယဝ်ႉ၌ႆ – ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇပဢူဝ်သ PYO ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-16T12:00:00
https://shannews.org/archives/52926
လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သထႆသ တေမၵ်သမ၌်ႈယႃႈပၢင်သ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ၶို၌်သ
လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သထႆသ ဢ၌်သဵတ်ႇထႃ ထဝီသသိ၌် ပဵ၌်ၞလမ်ၜလင်သလူင်ယူႇယၢမ်သလဵဝ် ၶိုင်ပလင်တႃႇ ဢဝ်ယႃႈပၢင်သ မၵ်သမ၌်ႈပဵ၌်ယႃႈယႃ တႃႇၞႂ်ႉ၌ႂ်သႁိူ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ယႃႈပၢင်သ၌ႆႉ ၜလင်သပၢ၌်သိုၵ်သထႆသ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သသေ ႁဵတ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၜလင်သငမ်သဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌၌်ႉ ပို၌် ၜၢဝ်ႇဝႆႉပဵ၌် ဢ၌်ဢမ်ႇၶလင်ႉၵဵဝ်ႇၜိတ်သမၢႆမီႈ။ ၜုၵ်ႇ၌ႂ်သဝၢင်သႁိူ၌်သလႆႈ၊ ဢဝ်မႃသႁဵတ်သယႃႈယႃၞႂ်ႉတိုဝ်သ ၌ႂ်သႁိူ၌်သလႆႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၜိူဝ်ႇထိုင်ပႃႇတီႇၜိူဝ်ႉထႆသ ဢလင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသေ ၶို၌်ႈမႃသပဵ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈယဝ်ႉ ၶို၌်သပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ယႃႈပၢင်သ ပဵ၌်ယႃႈမဝ်သၵမ်၌ႆသေ ၶို၌်သသင်ႇႁၢမ်ႈၜုၵ်ႇ၊ ၵိ၌်သိုဝ်ႉၶၢႆၞႂ်ႉတိုဝ်သ။ သင်ဝႃႈ ၶႂ်ႈၜုၵ်ႇတူ၌်ႈသလင်တူ၌်ႈ ၵူၺ်သၵေႃႈ တို၌်သတေလႆႈတၢင်ႇမၢႆၟၢင် ယလ၌်သဢ၌ုယၢတ်ႈ – ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ ၶေႃႈဢၢင်ႈတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတိတ်သၞပ်သယႃႈမဝ်သၵမ် ယလ၌်ႉယႃႈပၢင်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ၞလမ်ၜလင်သလူင် သဵတ်ႇထႃ ထဝီသသိ၌် ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ယႃႈပၢင်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ယႃႈမဝ်သၵမ် ဢ၌်မီသၜေသ ၞ၌်ႉထီႉ 5 ၌ႆသေ ပေႃသလႆႈလိၵ်ႈဢ၌ုယၢတ်ႈ တီႈၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီ ၞင်ႇၞၢင်ႈၞႂ်ႉ တိုဝ်သၵိ၌်သမ်သ ပဵ၌်တႃႇပၢႆသယူႇလီ ဝႃႈ ၌ႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ 2 သိုပ်ႇ 2 ပၢ၌် မႄသမၢႆမီႈလလင်ႈယႃႈပၢင်သ၌ႆႉသေ ၵူ၌်သမိူင်သထႆသၵေႃႈ ဢ၌်ထုၵ်ႇၞႂ်ၞလမ်သ ၵေႃႈမီသ ဢ၌်ဢမ်ႇထုၵ်ႇၞႂ်ၞလမ်သမၢႆမီႈၵေႃႈမီသ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သလႆႈလူင်သတို၌်သလၢင်သ၌ပ်ႉႁူဝ်လၢ၌်ႉဝၢတ်ႇသေ ၜုၵ်ႇသလမ်ႈယႃႈပၢင်သဝႆႉ ၜလင်သပၢ၌်လူင်ပလင် ၞိုင်ႈသိုၵ်သ ပ၌်ၶႂၢင်ႉဝႆႉလလတ်ႈလႅဝ်သ၌၌်ႉ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ထုၵ်ႇႁၢမ်ႈဝႆႉ၌ႆလႄႈ ပဵ၌်ဢ၌်တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ၊ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ဢမ်ႇႁ၌်လီၞလမ်သမၢႆမီႈ။ ၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သဢ၌်ထုၵ်ႇၞႂ်မၢႆမီႈသမ်ႉပဵ၌် ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သမီသလုၵ်ႈလၢင်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ သႅ၌်သပၢ၌် လဵ၌်ႈလဝ်ႈလဵ၌်ႈယႃႈ၊ ၵူဝ်လုၵ်ႈလၢင်သတိတ်သၞပ်သယႃႈပၢင်သသေ ပဵ၌်ၶီႈလဝ်ႈၶီႈယႃႈၵႂႃႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ – ထိုဝ်ဝႃႈ ပဵ၌်မၢႆမီႈဢ၌်မီသၜလ၌်သလီ။ ၞဝ်ႈၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ၞိူဝ်သဢ၌်လႆႈသႂ်ႇၶလ၌်ႇဝႆႉ တီႈလူင်ပလင်ၞိုင်ႈယႂ်ႇလူင်သေ ၜုၵ်ႇဝႆႉ ဢ၌်ဝႃႈ တႃႇၞႂ်ႉတိုဝ်သ ၌ႂ်သ ၵၢ၌်ႁဵတ်သယႃႈယႃ ၞိူဝ်သ၌ႆႉသမ်ႉ မီသလလင်ႈမၵ်သတတ်သၵၢ၌်ၜုၵ်ႇဝႆႉသေ ၵူ၌်သ ၞိူဝ်သလႆႈၶႂၢင်ႉၜုၵ်ႇ တႃႇၵႃႉၶၢႆသမ်ႉ ၜုၵ်ႇလႆႈ၌မ်လၢႆ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈတတ်သမၵ်သ။ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈတႄႉ ၶႂ်ႈပလႆႇၵေႃႈပလႆႇ ၶႂ်ႈၵမ်ၵေႃႈၵမ် မၢႆမီႈၞိုင်ႈမိူင်သမီသ၌ႂ်သမိုဝ်သလႄႈ လဵ၌်ႈၵမ်၌င်ႇ ဢ၌်ၞုမ်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇ တေမီသၜလ၌်သလီဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ – ဢ၌်တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵမ်သသိုဝ်ႈသမ်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သ မိူင်သၵူၺ်သ။ ဝၢႆသလင် ပို၌်ၜၢဝ်ႇ မၢႆႈမီပၵ်သပိူင်ၞိုင်ႈမိူင်သယဝ်ႉ၌၌်ႉ ၟၢႆႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈလႄႈ ၜူႈၵဵဝ်ႇ ၶလင်ႈ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈၵႄႈလိတ်ႈ သၢႆႈတႅ၌်သပ၌်ၵူ၌်သမိူင်သသင် ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ပေႃသဢမ်ႇမီသပၵ်သပိူင်မၢႆ မီႈတၢႆတူဝ်မႃသတႄႉ ၵူ၌်သမိူင်သ တေဢလၵ်ႇ၌ႄၵၢင်ၞႂ်သၢ၌်ၶတ်သယူႇ၌ႆ – ၵူ၌်သမိူင်သထႆသ ဢလ၌်ၵ၌် လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။
['ယႃႈမဝ်သၵမ်', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-16T11:00:00
https://shannews.org/archives/52921
USIP ဝႃႈ ၵၢ၌်လလၵ်ႇလႅ၌်ၵိ၌်တၢင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ
USIP ဢိ၌်ႇသတီႇၵျုတ်ႉ လလင်ႈငမ်သယဵ၌် မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊဝႃႈ ၵၢ၌်လလၵ်ႇလႅ၌်ၵိ၌်တၢင်သ ဢလ၌်ႊလၢႆႊ၌ႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဢမေႊရိၵ၌်ႊ ဝႃႈ၌ႆ။ USIP ဢိ၌်ႇသတီႇၵျုတ်ႉ လလင်ႈငမ်သယဵ၌် မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ႁဵတ်သဢလၵ်ႇၜို၌်ႁၢႆသငၢ၌်သ လလင်ႈၵၢ၌်ၜိတ်သမၢႆမီႈ ရႃႇ ၞဝၢတ်ႈၶၢမ်ႈမိူင်သ ဢ၌်ပၵ်သလုမ်သ၌ႂ်သၞိုင်ႈမိူင်သ ၞဵင်ႇၞၢ၌်သဝ၌်သဢလၵ်ႇၵု၌် ၶဵဝ်ဢေႊသျႃႊ – ၵၢ၌်ဢ၌်လလၵ်ႇငိုတ်ႈ လလင်ႈငမ်သယဵ၌်လႄႈ လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ လုမ်ႈၟႃႉ – ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ပႃှဝႆႉဝႃႈ ၞုမ်သလလၵ်ႇလႅ၌်ၵိ၌်ငို၌်သတင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊ ၌ႆႉ တိုၵ်ႉပၵ်သသဝ်သတူင်ႉ၌ိုင် ယူႇ၌ႂ်သမိူင်သ ႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ်ၞုမ်သလလၵ်ႇလႅ၌်ၵိ၌်ငို၌်သ ဢ၌်ပၵ်သမိူင်သမၢ၌်ႈဝႆႉ၌ႆႉ – ဢမ်ႇမီသ ၵူ၌်သ – ၞုမ်သလႂ်ဢဝ် လိူင်ႈ ပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇၶဝ်လႄႈ ယူႇတီႈၞိုင်ႈမိူင်သမေႊရိၵ၌်ႊသေၵေႃႈ လႆႈလူႉသုမ်သၞလမ်သငို၌်သတလင်သ ၌ပ်ႉႁူဝ်လၢ၌်ႉတေႃႊလႃႊယဝ်ႉ။ လူဝ်ႇႁႂ်ႈၞ၌်ႉၞိုင်ႈမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ဢဝ်လိူင်ႈပ၌် တူတ်ႈတၢမ်ႇယႂ်ႇ၌မ်ယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၜူႈၞီႉသင်ႇၞတ်သၵၢ၌် ၞုမ်သ USIP ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈ ၵျေႊသိ၌်ႊတႃႊဝႃႊၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ပဵ၌်ဢ၌်လလၵ်ႇငိုတ်ႈလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊယႂ်ႇလူင်၊ ၌ႂ်သပီ 2023 ၵူ၌်သမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ သုမ်သငို၌်သ 3.5 ပီႊလီႊယ၌်ႊတေႃႊလႃႊ၊ ၌ႆႉလႆႈၞလမ်သသဵ၌်ႈမၢႆ ဢ၌်တိူင်ႇလၢတ်ႈမႃသၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢ၌်ထုၵ်ႇလႅ၌်ငို၌်သတၢင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊ၌ႆႉ ဢမ်ႇၵႃသမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊၵူၺ်သ၊ လၢမ်သၜႄႈတူဝ်ႈ ထိုင်မိူင်သပရႃႊသီသ၊ မိူင်သၵ၌ေႇတႃႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ သုမ်သငို၌်ႊထိုင် 350 လၢ၌်ႉတေႃႊလႃႊ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ၵဵပ်သႁလမ်ဝႆႉ မီသငို၌်သၵမ်ႉၞလႆႈဢ၌်လႆႈ ၵႃႈတလပ်ႇတႅ၌်သ – ၜလင်သပေႃသၵၢ၌်လိုဝ်ႈၵၢ၌်ၵေႃႈ ၺႃသလႅ၌် ၵိ၌်ၵႂႃႇတင်သမူတ်သ ဢမ်ႇၵိုတ်သလိူဝ်သင် ဝႃႈ၌ႆ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ လလင်ႈလလၵ်ႇလႅ၌်ၵိ၌်ငို၌်သတင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊ၌ႆႉ ထုၵ်ႇလီဢဝ်လိူင်ႈၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉပႅတ်ႈ ဝႆသဝႆသယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ် လလင်ႈၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၵၢ၌်လလၵ်ႇၵိ၌်ငို၌်သတၢင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊ၌၌်ႉ ဢုပ်ႇၵ၌်ပႃသဝႃႈ – ၵၢ၌်လလၵ်ႇလႅ၌် ၵိ၌်ငို၌်သတၢင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊ၌ႆႉ မီသၜလ၌်သလီတလ၌်ႈတႃႇ ၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သ မိူင်သလႄႈ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞၢဝ်သ ၶိူဝ်သ တႂ်ႈမ၌်သၵမ်သသိုဝ်ႈလႄႈ တႃႇတေၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉ၌ႆႉ ယၢပ်ႇယဵ၌်သဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆပႃသ။ ယူႇတီႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႉ ၵမ်သၵမ်သပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ – ႁဵတ်သလလင်ႈၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉ လလင်ႈလလၵ်ႇလႅ၌်ၵိ၌်ငို၌်သ တၢင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊ ၌ႆယူႇ။ ယူႇတီႈ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၞုမ်သဢူၺ်သလီပလတ်သႁလင်ႈ 3 ၞုမ်သ ဢ၌်ပိုတ်ႇ၌ႃႈသိုၵ်သ ၜႅ၌်ၵၢ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ပီၵၢႆ၌ႆႉၵေႃႈ တိုၵ်သလိုပ်ႈ ဢလင်ႇပေႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈယဝ်ႉသေ ယင်သတီႉလႆႈပႃသ ၵူ၌်သၞိူဝ်သၵဵဝ်ႇၶလင်ႈပႃသ ၌ႂ်သၞုမ်သလလၵ်ႇလႅ၌်ၵိ၌်ငို၌်သ ၵမ်ႈၜလင်ႈသေ ဢ၌်လႆႈမလပ်ႈပ၌် တၢင်သမိူင်သၶႄႇၵေႃႈမီသ။ ၵျေႇသိ၌်ႇတႃႊဝႃႊတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – ၞုမ်သၵူ၌်သလႅ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တိုၵ်ႉမီသယူႇ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ပလတ်သႁလင်ႇလႄႈ မိူင်သဝႃႉ မိူင်သလႃသ တင်သ၌မ်။ ဢ၌်လလၵ်ႇလႅ၌်ၵိ၌်၌ႆႉၵေႃႈ ယင်သလၢမ်သၜႄႈလူင်သမႃသထိုင် ဝဵင်သယႂ်ႇဝဵင်သလူင်၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ မိူ၌်၌င်ႇ တၢင်သဝဵင်သလူင်တႃႈၵုင်ႈ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2024-05-16T08:00:00
https://shannews.org/archives/52915
ၵႅမ်ၜလင်သလူင် ႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ မိူင်သၵျပၢ၌်ႊ ႁူပ်ႉထူပ်သၜူႈ၌မ်သၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈ ၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်
ၵႅမ်ၜလင်သလူင် ႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ မိူင်သၵျပၢ၌်ႊ မႃႊသႃႊႁီႊရူဝ်ႊ ၶူဝ်ႊမူႊရႃႊ ႁူပ်ႉထူပ်သၵ၌်တင်သ ၜူႈ ၌မ်သ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်။ ဝ၌်သတီႈ 14/05/2024 ႁူပ်ႉၵ၌်တင်သ ႁူဝ်ပဝ်ႈႁူမ်ႈတုမ်ယၢင်သၜိူၵ်ႇ KNU ၜတူဝ်ႊၞေႃႊၵလႆႇထူသဝိ၌်သ၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ပႃႇတီႇ ႁု၌်ႈမု၌်သၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈယၢင်သလႅင် KNPP ၶူသဢူသရႄႊ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵႅမ်ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ မိူင်သၵျပၢ၌်ႊ လၢတ်ႈဝႃႈ – “တေႁူပ်ႉထူပ်သၵ၌်တင်သ ၜူႈၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ တင်သသဵင်ႈသေ ယူႇတီႈမိူင်သၵျပၢ၌်ႊ တေဢုပ်ႇၵုမ်ၵ၌် ႁႃတၢင်သၵႄႈလိတ်ႈၞလႆႈ ၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သမၢ၌်ႈ – ႁႂ်ႈၞၢင်ႈတူၵ်သလူင်သၵ၌် ႁႃၶေႃႈၵႄႈလိတ်ႈလႆႈ” – ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ယူႇတီႈ KNU တင်သ KNPP တႄႉ ဢလၵ်ႇၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇမႃသ ဢ၌်၌ိုင်ႈဝႃႈ – ၶလပ်ႈၞႂ်ထိုင် မိူင်သၵျပၢ၌်ႊ ဢ၌်ၞလႆႈထႅမ် လလင်ႈၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သမၢ၌်ႈမႃသတႃႇသေႇ။ ယူႇတီႈ ၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သသေ လႆႈဢုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ လလင်ႈမုင်ႈမလင်သဝႆႉ တီႈမိူင်သၵျပၢ၌်ႊ ဢီႈသင်လၢႆလၢႆ၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ၊ လိူဝ်၌၌်ႉ တူၵ်သလူင်သၵ၌်ဝႃႈ တေႁူမ်ႈမိုဝ်သၵ၌်တင်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၵျပၢ၌်ႊသေ ၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃၵၢ၌်မိူင်သၵႂႃႇ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၞုမ်သယၢင်သၜိူၵ်ႇ KNU လႄႈ ယၢင်သလႅင် KNPP ၌ႆႉ ပူ၌်ႉမႃသ၌ႂ်သလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်၌၌်ႉၵေႃႈ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်သၵ၌်တင်သ ၻႄႊရိတ်ႉ ၶျေႃႊလႅတ်ႉ ၜူႈၵိူဝ်သၵုမ်ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ၊ ၌ႂ်သ လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊသမ်ႉ ႁူပ်ႉၵ၌်တင်သ ၞလမ်ၜလင်သလူင်ၵဝ်ႇမိူင်သထႆသ ထၵ်သသိ၌် သျိ၌်ႊ၌ႃႊဝတ်ႉ ဝႆႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်မိူင်သ']
2024-05-16T07:00:00
https://shannews.org/archives/52912
လၢ၌်ႇၵႃႉၶၢႆ ၜၵ်သတူလႅ၌်လိ၌်ပိၵ်ႉ ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ ၞလမ်သလႅ၌်လိ၌် လူတ်သယလမ်သ၌မ်
ၶၢဝ်သတၢင်သပၢင်တိုၵ်သ လူၺ်ႈၜႅ၌်ၵၢ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 လႄႈ 1111 မႃသ၌ႆႉ လၢ၌်ႇၵႃႉၶၢႆၜၵ်သ တူလႅ၌်လိ၌် ပိၵ်ႉ ဢိုတ်သၵႂႃႇတင်သ၌မ်လႄႈ ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆတၢင်သလႅ၌်လိ၌် လူတ်သယလမ်သၵႂႃႇတင်သ၌မ် ဝႃႈ၌ႆ။ ယူႇတီႈ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇၵႃႉၶၢႆတေႃႇသူင်ႇလႄႈ ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ – “လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ လိူ၌်ႁႅၵ်ႈ တႃႇပီပ၌်ႊတႃႊငို၌်သတလင်သ 2024-2025 ၌ႆႉ လႆႈငို၌်သၶဝ်ႈ ဢ၌် လုၵ်ႉတီႈၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ၌လၵ်ႈမိူင်သ လႆႈမႃှ 440 လၢ၌်ႉတေႃႊလႃႊ၊ ပေႃသတႅၵ်ႈၵ၌်တူၺ်သ တင်သပီပူ၌်ႉ ၞိုင် ယလမ်သယူႇ 220 လၢ၌်ႉတေႃႊလႃႊ”- ဝႃႈ၌ႆ။ လၢ၌်ႇၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆတၢင်သလႅ၌်လိ၌် မိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ မီသ 17 ဢ၌်။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ တႃႇ 10 ဢ၌်တႄႉ ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသ ပၢင်တိုၵ်သသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆလႄႈ ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ လူတ်သယလမ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈ ပၢင်တိုၵ်သသေ ၌ႂ်သလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉ ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆလႅ၌်လိ၌်မၢ၌်ႈ – ၶႄႇ လူတ်သယလမ်သ 124 လၢ၌်ႉတေႃႊလႃႊ၊ လႅ၌်လိ၌်ထႆသ – မၢ၌်ႈ လူတ်သယလမ်သ 95 လၢ၌်ႉတေႃႊလႃႊ၊ လႅ၌် လိ၌်မၢ၌်ႈ – ပင်သၵလႃႊတဵတ်ႉသျ် လူတ်သယလမ်သ 2 လၢ၌်ႉတေႃႊလႃႊလႄႈ လႅ၌်လိ၌်မၢ၌်ႈ -ဢိ၌်ႊတီသယႃႊ လူတ်သယလမ်သ 1 လၢ၌်ႉတေႃႊလႃႊ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ၵူ၌်သၵႃႉၶၢႆ ဢလ၌်ၵ၌်ၞႂ်ယႂ်ႇၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ သူင်ႇၶၢႆတၢင်သ၌မ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇဢဝ်ၵေႃႈပႃသ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶူဝ်သၵု၌်ႇ ၌လၵ်ႈမိူင်သ မိူ၌်၌င်ႇ ၶူဝ်သၵု၌်ႇမိူင်သထႆသ၊ မိူင်သၶႄႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၶၢတ်ႇ ဢမ်ႇမီသဢ၌်တေၶၢႆ၌ႂ်သၵၢတ်ႇလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵႃႈၶ၌်ယႂ်ႇ ပုင်ႈသုင် ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ']
2024-05-15T17:10:39
https://shannews.org/archives/52900
ၞုမ်သ WAN – INFRA ပ၌်သူသ၌ၢင်သယိင်သ ၜူႈၵတ်ႉၶႅ၌်ႇ ၌ႂ်သ ၵၢ၌်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ပႃသ၌ၢင်သၜေႃႉၵေႇ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် ၞုမ်သသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ BNI
ၞုမ်သဢိတ်ႇဢလၵ်ႇပို၌်ၜႄႈ လိၵ်ႈၜို၌်ၶၢဝ်ႇ လုမ်ႈၟႃႉ WAN – INFRA ၞတ်သလိူၵ်ႈ၌ၢင်သယိင်သ ၜူႈၵတ်ႉၶႅ၌်ႇလႄႈ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်၌ႂ်သၵၢ၌်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇသေ ယုၵ်ႉယလင်ႈပ၌်သူသ Women in News (WIN) Editorial Leadership Award 2024 ။ ၌ၢင်သယိင်သ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်ၵတ်ႉၶႅ၌်ႇ ၌ႂ်သၵၢ၌်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဢ၌်လႆႈႁပ်ႉသူသမီသ 3 ၵေႃႉ၊ ၜူႈတၢင်တူဝ်ၵု၌်ဢႅပ်ႉၟရိၵ ပဵ၌် Beatrice Bandawe ပဵ၌် Managing Editor တီႈႁလင်ႈၵၢ၌်ၶၢဝ်ႇ The Guardian ဢ၌်ပၵ်သတီႈမိူင်သတ၌်ႊ ၞ၌်ႊ၌ီႊယႃႊ၊ ၜူႈတၢင်တူဝ်ထုင်ႉၞိုင်ႈ Arab ပဵ၌် Dima Khatib ပဵ၌် Managing Director ႁလင်ႈၵၢ၌်ၶၢဝ်ႇ Al Jazeera ဢ၌်ပၵ်သတီႈမိူင်သပႃႊလႅတ်ႊသတၢႆႊလႄႈ ၌ႂ်သၵု၌်ၶဵဝ်ဢေႊသျႃႊ ၞဵင်ႇၞၢ၌်သဝ၌်သဢလၵ်ႇ Southeast Asia သမ်ႉပဵ၌် Nan Paw Gay ပဵ၌် Director , Editor in Chief တီႈႁလင်ႈၵၢ၌်ၶၢဝ်ႇယၢင်သၜိူၵ်ႇ Karen Information Center – Burma News International (BNI) ဢ၌်မီသၞုမ်သၶၢဝ်ႇ 15 ၞုမ်သ ႁူမ်ႈၵ၌်ဝႆႉ ၌၌်ႉၵေႃႈ မ၌်သ၌ၢင်သ ၶဝ်ႈပႃသ ပဵ၌်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ။ ၌ၢင်သၜေႃႉၵေႇ၌ႆႉ တႄႇၶဝ်ႈ၌ႂ်သဝူင်သၵၢ၌်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမႃသ ၜလင်သပၢ၌်ပီ 2000 တဵမ်၊ ၜိူဝ်ႇထိုင်ပီ 2008 မႃှ ၶို၌်ႈပဵ၌် ၜူႈထတ်သထလင်လိၵ်ႈ Editor in Chief တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ်။ တီႈၞုမ်သ Burma News International (BNI) သမ်ႉမ၌်သ၌ၢင်သပဵ၌် Development officer, Executive director လႄႈ ႁူဝ်ပဝ်ႈၵေႃႇမတီႇ ၟၢႆႇမူႇပိူင်။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ လႆႈႁပ်ႉပဵ၌်ပႃသ ႁူဝ်ပဝ်ႈ IPCM ၶလင်ႇသီႇမီႊတီႊယႃႊ ၶၢဝ်ႇမိူင်သမၢ၌်ႈလလတ်ႈလႅဝ်သဝႆႉ။ ပၢင်မလပ်ႈယို၌်ႈသူသ၌ႆႉ တေၞတ်သတီႈပၢင်ၵုမ်လူင်ၶလ၌်ႊၟရႅ၌်ႉ မီႊတီႊယႃႊ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလုမ်ႈၟႃႉ ဢ၌်တေၞတ်သတီႈဝဵင်သလူင် ၵူဝ်ႊပိ၌်ႊႁေႊၵႅ၌်ႊ ၞိုင်ႈမိူင်သတဵင်ႊမၢၵ်ႉ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 27 ထိုင် 29 လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ လႆႈႁူႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ယူႇတီႈ WAN – INFRA သေ မလပ်ႈယို၌်ႈသူသ Women in News (WIN) Editorial Leadership Award ပ၌်၌ၢင်သယိင်သ ၜူႈၵတ်ႉၶႅ၌်ႇ ၟၢႆႇသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ၌ႆႉ မီသမႃသၞဵမ်မိူဝ်ႈ ပီ 2014 ။ ပီ၌ႆႉ ၶလပ်ႈတဵမ် 10 ပီယဝ်ႉ လႆႈႁူႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2024-05-15T16:48:16
https://shannews.org/archives/52895
ၵူ၌်သသႅ၌်ဝီ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သ တႅၵ်ႇသႂ်ႇထႅင်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈ
ၶၢဝ်သတၢင်သ 2 လိူ၌်မႃသ၌ႆႉ ၵူ၌်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သ တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ 7 ၵေႃႉယဝ်ႉ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 5 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 14/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်မလၵ်ႈ 10 မူင်သ ၞၢႆသသၢႆလႅင်သ ဢႃယု 31 ပီ ၵႂႃႇၜဵဝ်ႈသူ၌်၌ႆသေ ၜႃႇ ၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သတႅၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝၢ၌်ႈႁူဝ်တႃႈ ဢိူင်ႇၵလင်သႁေႃ ၞႄႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၞႄႈတလ၌်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇ ၞဵပ်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သသေ ယၢမ်သလဵဝ် လႆႈသူင်ႇယူတ်သယႃတူဝ် တီႈႁူင်သယႃဝဵင်သၵု၌်လူင် ဝႆႉယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “မ၌်သပဵ၌်မၢၵ်ႇ ဢ၌်ၶဝ်ယိုဝ်သမႃသတူၵ်သဝႆႉသေ ပႆႇတႅၵ်ႇ ၞိူင်ႉ၌၌်ၶႃႈဢေႃႈ။ မ၌်သၞၢႆသသမ်ႉ ၵႂႃႇၜဵဝ်ႈသူ၌်သေ တႅၵ်ႇသႂ်ႇႁဵတ်သ၌၌်ၶႃႈ။ ယလ၌်ႉၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇတီႈၶေႃႈတိ၌် ယဝ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉပႃသလုပ်ႇၶႃမ၌်သၞၢႆသသေ လႆႈသူင်ႇယူတ်သယႃဝႆႉတီႈႁူင်သယႃ ဝဵင်သၵု၌်လူင်ဝႆႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊလႄႈ လိူ၌်မေႊမႃသ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇမႅင်သ တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ တီႈ၌ႂ်သဢိူင်ႇၵလင်သႁေႃ၌ႆႉ တင်သမူတ်သ မီသၵႂႃႇ 7 ၵေႃႉယဝ်ႉ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 5 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ “ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈမၢၵ်ႇမႅင်သ ဢ၌်ၵိုတ်သၶင်ႉဝႆႉ ၞိူင်ႉ၌ႆသေ ႁဝ်သၶႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သတုၵ်သယလ၌်သထိုင် ႁႂ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈ ၵၢင်ႉၶဝ် မႃသၜဵဝ်ႈပ၌်ၶႃႈဢေႃႈ။ ၶဝ်ဝႃႈ ဢမ်ႇၞႂ်ႈမၢၵ်ႇၶဝ် ပဵ၌်မၢၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵူၺ်သ၌ႆဝႃႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်၌ႄၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ၶဝ်တိုၵ်ႉႁလင်ႉဝႆႉယူႇ ၵူ၌်သႁႃမၢၵ်ႇၶဝ် ပႆႇႁလတ်ႈမႃသ ၌ႆၶႃႈဝႃႇ”- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 14 ၌ႆႉၵူၺ်သ မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇတၢင်သၟၢႆႇတူၵ်သဝၢ၌်ႈႁူဝ်တႃႈ ထႅင်ႈလုၵ်ႈ၌ိုင်ႈ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၞၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵႂၢႆသလူႉတၢႆတူဝ်၌ိုင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သသႅ၌်ဝီ ဢလ၌်ၵ၌်မႆႈၞႂ် ယလ၌်ႉၞလမ်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ မိူ၌်၌င်ႇ – ၌ႂ်သမူႇဝၢ၌်ႈ၊ ၶႅပ်ႇဝၢ၌်ႈ၊ ၞလမ်သသူ၌် ႁႆႈ၌ႃသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တိုၵ်ႉမီသမၢၵ်ႇမႅင်သၵိုတ်ႉၶင်ႉဝႆႉလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ မႆႈၞႂ် ဢလ၌်ၵ၌်တုၵ်သယလ၌်သ ႁႂ်ႈၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ဢမ်ႇဝႃႈၞုမ်သလႂ် ႁႂ်ႈမႃသၜဵဝ်ႈမၢၵ်ႇမႅင်သ ဢလၵ်ႇပ၌် ဢ၌်ၵိုတ်သၶင်ႉဝႆႉ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-15T14:19:50
https://shannews.org/archives/52884
ပၢႆႉၶဝ်ႈဢလၵ်ႇ မိူင်သယူႉ ၺႃသၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈယႃႉ
ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သဢိူင်ႇမိူင်သယူႉ ၞႄႈဝဵင်သၵူတ်ႉၶၢႆ ဢလ၌်ၵ၌်ၞႂ်ဢမ်ႇလီၞလမ်သ လလင်ႈၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ယႃႉပႅတ်ႈ ပၢႆႉၶဝ်ႈဢလၵ်ႇ မိူင်သယူႉ ဢ၌်တႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆသတင်သ လိၵ်ႈမၢ၌်ႈဝႆႉ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 08/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 9 မူင်သ ယူႇတီႈ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ႁလင်ႉမေႃမိုဝ်သ မႃသထၢၵ်ႇ ယႃႉပႅတ်ႈတူဝ်လိၵ်ႈတႆသ၊ လိၵ်ႈမၢ၌်ႈ၊ တုင်သၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတႆသလႄႈ တုင်သသႃသ၌ႃ ၞိူဝ်သ၌ႆႉတင်သမူတ်သ တီႈတၢင်သၜႄ ဢိူင်ႇမိူင်သယူႉ ၞႄႈဝဵင်သၵူတ်ႉၶၢႆ ၞႄႈတလ၌်ႈမူႇၞေႊ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ပၢႆႉမိူင်သယူႉ ဢ၌်ၺႃသယႃႉ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သၵူတ်ႉၶၢႆ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ဝ၌်သတီႈ 5 လိူ၌်၌ႆႉ သိုၵ်သလလႆၶဝ် ႁလင်ႉပူႇၵႄႇ ၜူႈၵလ၌်သဢိူင်ႇမိူင်သယူႉ၊ ပၢင်လေႃႉသေ လၢတ်ႈဝႃႈ ၶဝ်တေထူၺ်ႇယႃႉပႅတ်ႈပၢႆႉတီႈတၢင်သၜႄ၌၌်ႉ။ ၵမ်ႈ၌ႆႉ ၵူ၌်သတင်သ၌မ် ႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီယႃႉ၌ႆသေ ၵမ်သလို၌်သသုတ်သမႃသ တူၵ်သလူင်သၵ၌်ဝႃႈ တေဢမ်ႇယႃႉ ၶဝ်တေတႅမ်ႈပ၌်လိၵ်ႈတႆသ ၜၢၵ်ႇ၌ိုင်ႈ လိၵ်ႈလလႆၶဝ်ၜၢၵ်ႇ၌ိုင်ႈ လလင်ႈတေတႃသသီမ၌်သတႄႉ ၶဝ်တေ ႁဵတ်သ၌ႆဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ထိုင်မႃသ ဝ၌်သတီႈ 8 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် ၶဝ်ႁလင်ႉမေႃမိုဝ်သမႃသယႃႉ ထၢၵ်ႇပႅတ်ႈတူဝ်လိၵ်ႈ ဢ၌်တႅမ်ႈဝႆႉတီႈပၢႆႉ၌၌်ႉ တင်သမူတ်သ ၞဵမ်တုင်သၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတႆသ၊ သႃသ၌ႃ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၵိုတ်သလိူဝ် သင်ၶႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ပၢႆႉတၢင်သၜႄ မိူင်သယူႉ (ၶႅပ်သႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) ပၢႆႉတၢင်သၜႄၶဝ်ႈဢလၵ်ႇ တီႈဢိူင်ႇမိူင်သယူႉ၌ႆႉ တေတႅမ်ႈဝႆႉ လိၵ်ႈသလင်ၜႃသႃ လိၵ်ႈတႆသတင်သလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ။ လိၵ်ႈတႆသသမ်ႉ တႅမ်ႈဝႆႉ “တၢင်သၜႄ မိူင်သယူႉ ႁပ်ႉတလ၌်ႈယူႇဢေႃႈ” ။ လိၵ်ႈမၢ၌်ႈသမ်ႉ “လမ်သခလဲ ကဌိုဆိုင်ပါ ၏” ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈပၢႆႉ၌၌်ႉ သႂ်ႇဝႆႉ တုင်သၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတႆသလႄႈ သႃသ၌ႃ ၌ႆယဝ်ႉ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉ ယူႇတီႈၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ၵပ်သၞူသ ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ TNLA ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ ပၢႆႉတၢင်သၜႄ တီႈဢိူင်ႇမိူင်သယူႉ၌ႆႉ ယူႇတီႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၌ႂ်သဢိူင်ႇမိူင်သယူႉလႄႈ ပၢင်ႇလေႃႉ လႆႈႁူမ်ႈၵ၌် ၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 29/09/2019 ၌ႆယဝ်ႉ။ “ႁဝ်သၶႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇသေဢိတ်သ လလင်ႈဝႃႈပၢႆႉႁဝ်သၶႃႈ တေထုၵ်ႇယႃႉၞိူင်ႉ၌ႆ ပဵ၌်ဢ၌်သေ လၢႆတႄႉ ၶႃႈဢေႃႈ ဢ၌်ယူႇတီႈ ၵူ၌်သမိူင်သႁဝ်သၶႃႈသေ ႁူမ်ႈၵ၌်ႁဵတ်သသၢင်ႈမႃသ ၞိူင်ႉ၌ႆ လလင်ႈသိုၵ်သလလႆၶဝ် ႁဵတ်သၞိူင်ႉ၌ႆ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်သၶႃႈ”- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ၵူတ်ႉၶၢႆ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် တီႈဢိူင်ႇမိူင်သယူႉ၌ႆႉ မီသဝႆႉ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ တူင်ႉ၌ိုင်ယူႇဝႆႉ မိူ၌်၌င်ႇ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၊ သိုၵ်သၶၢင် KIA ၊ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လႄႈ သိုၵ်သတႆသ SSPP ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2024-05-15T12:08:44
https://shannews.org/archives/52875
ႁၢ၌်ႉၶၢႆၶမ်သ တီႈၵဵင်သတုင် ၺႃသၞူ၌်
ႁၢ၌်ႉၶၢႆၶမ်သ တီႈဝဵင်သၵဵင်သတုင် ႁၢ၌်ႉ၌ိုင်ႈ ၺႃသၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ 3 ၵေႃႉ ၶဝ်ႈၞူ၌် လႆႈၶမ်သၵႂႃႇ မႅ၌်ႈၶ၌်ငို၌်သ 500 သႅ၌်ပျႃသ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 14/05/2024 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သမလၵ်ႈ 4 မူင်သၶိုင်ႈ ဢလ၌်ႇၞၢႆသ 3 ၵေႃႉ ၶဝ်ႈၞူ၌် ႁၢ၌်ႉၶၢႆၶမ်သ “၌ိမ်သသီႇ သူၺ်ႇသႅင်ႇ” (နဟင်သဆီရလဟေဆိုင်) ဢ၌်ပိုတ်ႇဝႆႉ ၟၢႆႇလင်ၶုမ်ၵုတ်သၞဝ်ႈၟႃႉ ပလၵ်ႉ 2 ဝဵင်သၵဵင်သတုင် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ Photo by – အရဟေ့မောမဌေ/ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ 3 ၵေႃႉ ဢ၌်ၶဝ်ႈၞူ၌်ႁၢ၌်ႉၶၢႆၶမ်သ တီႈၵဵင်သတုင် ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သၵဵင်သတုင် လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၞႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵ၌်သႅင်ႇၶမ်သ “၌ိမ်သသီႇသူၺ်ႇသႅင်ႇ” ၺႃသ ၞူ၌် လႆႈၵႂႃႇၶမ်သ ၶ၌်ငို၌်သ 500 သႅ၌်ပျႃသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၵူ၌်သၞူ၌်၌၌်ႉ ၺႃသတီႉၺလပ်သၶို၌်သ ၌ႂ်သဝ၌်သ၌၌်ႉ ၵမ်သလဵဝ်သယဝ်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ဢလ၌်ႇၞၢႆသတင်သ 3 ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢလ၌်ႇၞၢႆသ 3 ၵေႃႉ ဢ၌်ၶဝ်ႈၞူ၌် ႁၢ၌်ႉၶၢႆၶမ်သ “၌ိမ်သသီႇသူၺ်ႇသႅင်ႇ” ၌ႆႉ သႂ်ႇၜႃႈတူမ်သသူပ်သ (Mask) ၵူႈၵေႃႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃသၞလမ်သၵ၌်လမ်သ၌ိုင်ႈသေ ယိပ်သၵလင်ႈပလတ်သသလင်လဝ်သ ယိုဝ်သၶဝ်ႈႁၢ၌်ႉၶၢႆ ၶမ်သယဝ်ႉ ပေႃႉထုပ်ႉမၢ၌်ႇ (တိူၵ်ႈ) သႂ်ႇၶမ်သ၌၌်ႉၵလႆသေ ဢဝ်ၶမ်သၵႂႃႇ။ ယူႇတီႈပလိၵ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶို၌်သတီႉ ၺလပ်သလႆႈၶဝ် တီႈၵဵၵ်ႉတႃႈပိင်သ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သၵဵင်သတုင် ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 11/05/2024 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ 4 မူင်သ ၵူ၌်သၞၢႆသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၺႃသၵူ၌်သႁၢႆႉ ပႂ်ႉၞူ၌်ၞလမ်သ တၢင်သတီႈ ၜၵ်သတူ၌လင်ၜႃ ဝဵင်သၵဵင်သတုင် ၌၌်ႉၵေႃႈ မ၌်သၞၢႆသ ၺႃသၵူ၌်သႁၢႆႉ ပေႃႉထုပ်ႉ ထိုင်တီႈႁူဝ်တႅၵ်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သၵဵင်တုင် လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “မ၌်သၞၢႆသ တေၵႂႃႇထၢႆႇ VDO ၊ ၶႅပ်သႁၢင်ႈ ပ၌်တီႈပလႆသပၢင်ၶႅၵ်ႇ တီႈဝၢ၌်ႈၵၢင်၌ႃသ၌ႆသေ ၺႃသၵူ၌်သႁၢႆႉ ပႂ်ႉၞူ၌်မ၌်သၞၢႆသ တီႈၜၵ်သတူ၌လင်ၜႃ ထိုင်တီႈၵလၵ်သႁူဝ်မ၌်သၞၢႆသ ပေႃသတႅၵ်ႇဢေႃႈ။ ၵတ်သၵႃႈ ၵူ၌်သၶၢႆၜၵ်သၶဝ် မႃသႁ၌်မႅ၌်ႈသေ ဢမ်ႇတ၌်သလႆႈရူတ်ႉၶိူင်ႈၵႂႃႇ။ တူဝ်မ၌်သၞၢႆသတႄႉ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ လႆႈယဵပ်ႉပဵ၌်လၢႆႁလႆသဢေႃႈ လႆႈသူင်ႇၵႂႃႇယဵပ်ႉ ယူတ်သယႃတူဝ် တီႈၵဵင်သႁၢႆသ မိူင်သထႆသပု၌်ႉၶႃႈဢေႃႈ ”- ဝႃႈ၌ႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ – “တီႈၵဵင်သတုင်၌ႆႉ လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ မ၌်သဢမ်ႇမီသယဝ်ႉၶႃႈ ပလိၵ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇႁဵတ်သၵၢ၌် ဢဝ်လိူင်ႈထိုင်တီႈထိုင်လႅ၌်တႄႉတႄႉ ပေႃသတီႉလႆႈယဝ်ႉ ယူႇၵမ်သ၌ိုင်ႈၵူၺ်သ ပေႃသပလႆႇတူဝ်ၶို၌်သယဝ်ႉ ၶႂ်ႈဝႃႈတႄႉ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈတင်သ ၵူ၌်သၞူ၌် ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၶႂ်ႈဝႃႈပဵ၌် ၞုမ်သလဵဝ်ၵ၌်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် တီႈဝဵင်သၵဵင်သတုင်၌ႆႉ ဢမ်ႇဝႃႈ ၵူ၌်သၞၢႆသ/ ယိင်သ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ႁတ်သဢလၵ်ႇႁိူ၌်သယေသ ၵေႃႉလဵဝ် ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ/ ၵၢင်ၶို၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယလ၌်ႉမီသၜူႈလၵ်ႉၞၵ်ႉၶုတ်ႈ လိူင်ႇ၌မ်ႁႅင်သ ဝၢႆသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ၞိုင်ႈမိူင်သမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 3 ပီ ပၢႆ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2024-05-14T12:00:00
https://shannews.org/archives/52871
​​NUG ယၢ၌်မိူင်သလႄႈ ၶု၌်ၵလမ်ႈ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ လီႁူႉ
ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပ၌်ႁႃၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ၞလမ်သမၢ၌်ႈ၌ႆ့ မိူ၌်၌င်ႇ NUG, CRPH ၜလတ်ႈတင်ႈပဵ၌် ၞုမ်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵူႈၶႅင်ႇသေ ၜိူဝ်ႇ​​တေပၵ်သၞႂ်ႁဵတ်သၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉသမ်ႉ ၵူၺ်သၵုမ်ႇသၢင်ႇႁၢင်ႈ ႁဵတ်သၶု၌် ယၢ၌်မိူင်သယူႇ၌၌်ႉ ၟၢႆႇတၢင်သၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သမႅၵ်ႇၵလင်ႈလုၵ်ႉၜို၌်ႉၵေႃႈ ဝူ၌်ႉၞႂ်လႆ ပႆၞလမ်သၵၢ၌်မိူင်သ တၢင်သ ၶုၺ်ႉႁ၌်​​သေ ၶိ၌်သၢင်ႈပဵ၌် ၶု၌်ၵလမ်ႈဢလ၌်ႇ ၞလမ်သပို၌်ႉတီႈတူင်ႇတၢင်ႇ ၵဝ်ႇထၢင်ႇမႂ်သၞႂ်ႈၶဵ၌် မႂ်သႁ၌်ၵဝ် ပဵ၌်ၶ၌်ႈဝႆႉ ၵမ်ႈပႃႈ၌မ်။ မိူ၌်၌င်ႇ ၞုမ်သၞၢဝ်သရၶႅင်ႇလႄႈ ရူဝ်ႊႁိ၌်ႊၵျႃႊ ၶလတ်ႇတႃမိုဝ်သၞလမ်ႇထလင်သ လလမ်မလင်သ​​ပေႉပု၌်ႈၵ၌်ယူႇ၌၌်ႉ ၌င်ႇၵဝ်ႇ၊ ၞုမ်သၞၢဝ်သတႆသလႅင်လႄႈ ၶၢင်၊ ၞုမ်သၞၢဝ်သၶၢင်လႄႈ လီႇသူႇ၊ ရဝၢင်ႇ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉလႂ်၊ ၞုမ်သၞၢဝ်သ တဢၢင်သလႄႈ ၶၢင်၊ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၊ တႆှ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉလႂ်၊ ၞုမ်သၞၢဝ်သတႆသလႄႈ တဢၢင်သ၊ ပဢူဝ်သ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉလႂ်​​ၵေႃႈ တလၵ်ႉတႅၵ်ႉၶႅၵ်ႉၶႂၢင်ၵ၌် လူၺ်ႈလၢႆသၵၢ၌်မိူင်သ​​ ႁေႃၶမ်သသိုၵ်သပဵ၌်ယႂ်ႇယူႇ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ လလင်ႈၶလင်ႈၶမ် ဢမ်ဢူတ်သဝႆႉ ၞိူင်ႉ၌င်ႇ ၌ႂ်သၵႄႈမလ၌်သလႄႈ ယၢင်သ၊ ရၶႅင်ႇလႄႈ ၶျၢင်သ၊ ၶျၢင်သလႄႈ ၞူဝ်ႇမီသ၊ ယၢင်သလႅင်လႄႈ ပဢူဝ်သ၌၌်ႉ​​ၵေႃႈ မႆႈလၢမ်သယူႇမိူ၌်ၟႆသၞိုင်သၵႅပ်ႇယဝ့်။ ​​တေႃႈ၌ႆ ပႆႇ၌ပ်ႉပႃသ ပ၌်ႁႃလူင်လၢင် ဢ၌်ပဵ၌်မီသမႃသၞဵမ်ၵလ၌်ႇၞဵမ်ၵႃႉ ၌ႂ်သၵႄႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သမၢ၌်ႈလႄႈ တၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၌မ်လၢႆၶဝ်ၵလ၌်ႇ။ ​​ပေႃသလမ်သတူၺ်သ ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ၌ႆ လၢတ်ႈလႆႈငၢႆႈငၢႆႈဝႃႈ ယလ၌်ႉတၢင်သလမ်ႇမၢၵ်ႈၵၢ၌်မိူင်သ ၶလင်ၞဝ်ႈ ဢႃႇ၌ႃႇ ၞၢဝ်သမၢ၌်ႈၶဝ်ၵူၺ်သ၌ႆ​​ၵေႃႈယႃႇ၊ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈ၌ႆႉ ပႃသထႅင်ႈၵူ၌်သၶိူဝ်သၶဝ် ၵမ်ႈ၌မ်၌မ် ဢမ်ႇ​​မေႃ၌ပ်ႉ ထိုဝ်မၵ်သမ၌်ႈ​​တေႃႇသု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သလႄႈ ပိူင်ၟၢင်ၶိုၵ်ႉၶၢႆသႁင်သ​​ၶေႃ ၶလင်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သတင်သလၢႆ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သ၌င်ႇ၌ႆ ဢ၌်ဢဝ်ၜႃႇသႃႇၵိူဝ်သယမ် ႁဵတ်သပဵ၌်ၶိူင်ႈမိုဝ်သ ၶဝ်ႈၞိမ်ၞႅၵ်ႇထႅၵ်ႇ ႁႂ်ႈၵူ၌်သၶိူဝ်သလဵဝ် တႅၵ်ႇယၢႆႈ ႁၢင်ႇယၢ၌်ႁ၌်ၜိတ်သၵ၌်၌၌်ႉ​​ၵေႃႈ ​​တေႃႈ၌ႂ်သၵူ၌်သၶဝ်ၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ၞင်ႇ၌၌် ပ၌်ႁႃဢ၌်ဝႃႈ ၞုမ်သၞၢဝ်သၶဝ်၊ ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သၶဝ်ၵူၺ်သ ​​တေလႆႈႁဵတ်သၶု၌် ပဵ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၌မ်သတၢင်သၵၢ၌်မိူင်သၵႂႃႇ တႃႇ​​သေႇၵူႈ ပၢ၌်၌၌်ႉ ပဵ၌်ယႂ်ႇဝႆႉ ႁၢ၌်ႉတေႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉတီႈ ပၢႆသဝူ၌်ႉတို၌်ႈ၊ လၢႆသပႅ၌်ပႄႈ ၌င်ႇ၌ႆသေ လၢၵ်ႈၞ၌်ဢဝ် ၵူႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သတင်သ ၞိုင်ႈမိူင်သ ဝူင်တူၵ်သ လုၵ်သလဝ် မိူင်သၵလတ်သၜၢ၌်တူၵ်သတႅမ်ႇ ၞမ်ပၢ၌်ႁိ၌်ႁူဝ်တီသလုမ်ႈၟႃႉၵႂႃႇ၌ႆ့ ႁူႉၵ၌်ၞႅင်ႈလႅင်သယူႇ ၜႂ်ပဵ၌် ၜူႈၶလင်ႈမၢပ်ႇ ​​ၵေႃႉ​​ၵေႃႇလိူင်ႈလၢဝ်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၜိူဝ်ႇ​​တေၶႆႈၞႂ်ဝႃႈ ယလ၌်ႉသင် ၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ​​ယဝ်ႉ ၞႂ်ႉတိုဝ်သပၺႃႇ ပၢႆသမိူင်သ၊ ၜႅ၌်ၞိူင်သတိုၵ်သ၊ တမ်သလလၵ်သတိုၵ်သ​​သေ ႁူမ်ႈၶပ်သၶိုင်ႁၢင်ႈႁႅ၌်သ ၞလမ်သၶၢဝ်သပလတ်သ၊ ၶၢဝ်သၵၢင်၊ ၶၢဝ်သယၢဝ်သ ၶၵ်ႉယဝ်ႉၶၵ်ႉ လူၺ်ႈတၢင်သႁ၌်ပၢႆသမိူင်သ ယိူင်သမၢႆၵၢ၌်မိူင်သ၊ ၵူၺ်သသမ်ႉၵုမ်ႇလႆႈႁ၌် လၢႆသ၌ိုင်ႈတႄႉ ဢဝ်တၢင်သ ႁၢႆႉတေႃႇၶို၌်သလိူင်ႈႁၢႆႉ လူၺ်ႈငဝ်သလၢႆသဢီသသူင်ႇ။ လၢႆသသလင်သမ်ႉ ႁဵတ်သၵႅင်ႈဢမ်ႇႁူႉတူဝ်​​​​သေ လၵ်ႉလလမ်ယိူင်ႈ ၞလမ်သ ပၢႆသၵၢ၌်မိူင်သၞႂ်လႆ​​ယဝ်ႉ ယႃၞႂ်လႅ၌်တူဝ်ၶို၌်သယူႇ၌ႆ ဢမ်ႇ​​ဢေႇသႄႈ။ တီႈဢ၌်လၢတ်ႈဝႃႈ လၢႆသၵၢ၌်မိူင်သတၢင်သၶုၺ်ႉႁ၌်၌၌်ႉ မိူ၌်ၞိူင်ႉ NUG ၶလတ်ႇၜလတ်ႈ ၞုမ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ထိုင်တီႈႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သလူင် ​​ပေႃသမိူဝ်လူင်တဵမ်မိူင်သၵႂႃႇ​​သေ မီသၜလင်သလူင်ယဝ့် ဢမ်ႇမီသ​​ႁလင်ႈၵၢ၌်၌၌်ႉလႂ်၊ ယူႇ တီႈ ၜလင်သလူင်ႁလင်ႈ ၵၢ၌်လိူင်ႈမိူင်သ၌လၵ်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ၞိူဝ်သၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သမႅၵ်ႇၵလင်ႈ(EROs)လႄႈ PDF ၶဝ် သုမ်ႇငုမ်သလႆႈဝႆႉ ၌ႃႈလိ၌်မိူင်သမၢ၌်ႈ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇလႂ် 60 ဝၢၵ်ႈလိူဝ်ယဝ်ႉ၌၌်ႉလႂ်၊ လိူဝ်၌၌်ႉ ႁူမ်ႈတင်သၜလင်သ လူင်ႁလင်ႈၵၢ၌် လိူင်ႈၵႅတ်ႇ​​ၶေ​​သေ ပို၌် ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ၌ႂ်သပီ 2022 မုင်ႈမလင်သဝႃႈ ​​တေလႆႈဢလင်ႇပလႆသ၊ ပီ 2023 ​​တေလႆႈ ပဵ၌် ပီတႅပ်သတတ်သၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ယဝ်ႉတူဝ်ႈ ၶလတ်ႇယလတ်ႈ၌ႆ၌၌်ႉလႂ် ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မိူ၌်တင်သလူလၢႆ ၵူ ၌်သမိူင်သၜၵ်သၵႃႇၵူၺ်သ။ 60% ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆ့ ​​ပေႃသ၌ပ်ႉ၌ႂ်သ 330 ​​ၵေႃႈ ပလင်ႇဝႃႈ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉသုမ်ႇငုမ်သလႆႈဝႆႉ ​​ၞႄႈဝဵင်သမလၵ်ႈ 200 ယဝ်ႉလႄႈ ၵလပ်ႈသင် ၞုမ်သသိုၵ်သယိုတ်သမိူင်သ ဢမ်ႇပႆႇပူတ်သတူၵ်သလႃႇ၌ႆ ပဵ၌်တီႈထၢမ်ၵ၌် တဝ်ႉၵ၌်ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ၞင်ႇ၌၌် ႁပ်ႉၞိုဝ်ႈဝႃႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၶလတ်ႇလိူတ်ႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သ/ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၜလမ့်ႁူမ်ႈ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၌ႆ​​သေတႃႉ ​​ၵလပ်ႈဢမ်ႇလႆႈမ၌်ႈၞႂ်​​တႄႉလႄႈ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ်ႇ ပႆႇမီသၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သမႅၵ်ႇၵလင်ႈၶိူဝ်သလႂ် ပူင်ၞႂ်ႁူမ်ႈႁလမ်သ ပိုတ်သယိုဝ်သၞလမ်သ​​တႄႉတႄႉၵလ၌်ႇ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ မိူ၌်ၞိူင်ႉငဝ်သလၢႆသတၢင်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆ မီသၞုမ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ဢ၌်ပၢၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ​​​​တေၜၢတ်ႇဢလၵ်ႇ၌ႂ်သ မိူင်သတႆသ​​သေ တေတင်ႈမိူင်သလလတ်ႈလႅဝ်သႁင်သ​​ၶေႃ၌၌်ႉလႂ်၊ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သတၢင်သၟၢႆႇတူၵ်သ ဢ၌်မီသၟင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ ၞပ်သဝၢ၌်ႈၞပ်သဝဵင်သၶဝ်၌၌်ႉ ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ ​​တေတင်ႈမိူင်သပူတ်သပလႆႇႁင်သၶိူဝ်သၶဝ်​​ၶေႃ​​ၶေႃ၌ႆ၌၌်ႉလႂ် ​​တေလႆႈၶို၌်သ၌ပ်ႉၞင်ႈတႄႉ ၞလင်ႇၞိုင်ႈမိူင်သလူင် ဢ၌်ဢိူမ်ႈၞမ်ငုမ်သငမ်လႆႈ ၌ႂ်သႁဝ်သၵူႈပႃႈၟၢႆႇ၌၌်ႉ ​​တေယလမ်သႁပ်ႉမၵ်သမ၌်ႈယူႇႁိုဝ် ၌ႆယဝ်ႉ။ မိူ၌်ၞုမ်သသိုၵ်သ ယိုတ်သမိူင်သ ဝူ၌်ႉၞႂ်လႆ၌ပ်ႉသလ၌်ႇဝႃႈ ​​တေတင်ႈလႆႈၶို၌်သ ၞိုင်ႈမိူင်သ​​ႁေႃၶမ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ၞုမ်သသိုၵ်သပဵ၌်ယႂ်ႇ၌၌်ႉ ဢမ်ႇမီသၞုမ်သၞၢဝ်သ ဢ၌်လႂ်၊ ၞိုင်ႈမိူင်သဢ၌်လႂ်၊ တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သဢ၌်လႂ်ႁ၌် လီယလမ်သႁပ်ႉလႆႈ၌၌်ႉ တၢမ်တူဝ်ၞိူဝ်သၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉတင်သလၢႆ​​ၵေႃႈ တၵ်သလႆႈဝႆႉၟၢင်ႉ ဢဝ်တလ၌်ႈသလ၌်ယူႇယဝ်ႉ။
['ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶေႃႈထတ်သသၢင်']
2024-05-13T12:00:00
https://shannews.org/archives/52865
ၞုမ်သဢူၺ်သလီႁူမ်ႈၜၢၵ်ႈ ဢႃႊရပ်ႉဝႃႈ တႃႇႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သထုင်ႉၵႃႊသႃႊ တေပူ၌်ႉတၢင်သၵိ၌်သ၌ႆႉ လူဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သလၢႆသလဵဝ်
ၜလင်သလၢႆမိူင်သ တင်သလုမ်ႈၟႃႉ ႁႃသဵ၌်ႈတၢင်သတႃႇၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သ၌ႂ်သၵု၌် ၵႃႊသႃႊယူႇ၌ႆႉ ၞုမ်သဢူၺ်သလီႁူမ်ႈၜၢၵ်ႈ ဢႃႊရပ်ႉ လၢတ်ႈတီႈပၢင်ၵုမ် ၶလင်ႊသီႊႁူမ်ႈသၢင်ႈဢၢဝ်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ GCC ဝႃႈ တႃႇႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သၞႄႈတလ၌်ႈၵႃႊသႃႊ ပူ၌်ႉတၢင်သၵိ၌်သ၌၌်ႉ မီသလၢႆသလဵဝ် တၵ်သတေလႆႈၵိုတ်သတိုၵ်သၵ၌် ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ Antony Blinken ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သမႃသ ဝ၌်သဢလၵ်ႇၵၢင်သေ ယၢမ်သလဵဝ် ထိုင်ဝႆႉတီႈမိူင်သသေႃႊတီႊ တေဢၢ၌်သႁလတ်ႈထိုင် မိူင်သ ဢိတ်ႉသ်ရေႊလႄႈ ၵျေႃႊတ၌်ႊ ၌ႂ်သဝ၌်သပုတ်ႉ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၶၢဝ်သတၢင်သ၌ႆႉ ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ လႅပ်ႈတေၞတ်သပႃသႁႂ်ႈပလႆႇပ၌် ၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သထုၵ်ႇတီႉၺလပ်သဝႆႉ၊ ႁႂ်ႈပ၌်တၢင်သၞလႆႈထႅမ်ၶဝ်ႈထိုင် ၌ႂ်သၞႄႈတလ၌်ႈ ဢ၌် ထုၵ်ႇပိၵ်ႉႁၢမ်ႈဝႆႉ၊ ႁႂ်ႈတူၵ်သလူၵ်သၵိုတ်သတိုၵ်သၵ၌်လႆႈ ၞဵမ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ၌ႆ ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ လုမ်သ ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌် Matthew Miller ပို၌်ၜၢဝ်ႇလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ ႁိူ၌်သႁေႃၶၢဝ်ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်သ တီႈၵု၌်ၵႃႊသႃႊ၌ႆႉ ႁိုင်မႃသလႆႈ ၶၢဝ်သတၢင်သ 7 လိူ၌်ပၢႆယဝ်ႉလႄႈ ဢိတ်ႉသရေႊလႄႈ ႁႃႊမတ်ႉသ် ထုၵ်ႇလႆႈတူၵ်သလူင်သၵ၌် သိုပ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သၵ၌်ထႅင်ႈ ႁႂ်ႈထူ၌်ႈထိုင်ဝူင်ႈထီႉ 6 ယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']
2024-05-12T12:00:00
https://shannews.org/archives/52859
ၜူႈ၌မ်သ NATO ႁလတ်ႈထိုင်ယူႊၶရဵ၌်ႊ လၢတ်ႈလလင်ႈၶိူင်ႈၵမ်ႉၞလႆႈတႃႇယူႊၶရဵ၌်ႊ
Jens Stoltenberg ၜူႈ၌မ်သ ၞုမ်သလိၵ်ႈၵိ၌်ၵႅ၌်ႇ ဢႅတ်ႉလ၌်ႊတိၵ်ႉ၌ိူဝ် NATO ႁလတ်ႈထိုင်ဝဵင်သ လူင်ၶိပ်ႉၟ်သေ မလၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ သူင်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်ပ၌်ယူႊၶရဵ၌်ႊဝႆႉယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ မ၌်သၞၢႆသလၢတ်ႈဝႃႈ ယၢမ်သလဵဝ် ယူႇၶရဵ၌်ႊလႆႈၜိမ်သၞႂ်ႉ မၢၵ်ႇၵလင်ႈၞို၌်သယၢမ်သ၊ မီသလလင်ႈလူႉသုမ်သ ယလ၌်ႉရတ်ႉသျႃသပိုတ်သယိုဝ်သယူႇသေတႃႉ ပေႃသလႆႈၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇၞလႆႈထႅမ်ၞိုင် ယူဝ်ၞၢင်ႈၶိုတ်သတ၌်သ တႃႇပိုတ်သယိုဝ်သၶို၌်သႁႄႉၵင်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇ ၶၢဝ်သယၢမ်သပႆႇတူၵ်သလို၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈတႄႉမ၌်သ ဢ၌်ၞုမ်သဢူၺ်သလီ NATO ၞတ်သသူင်ႇၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞလႆႈထႅမ်ယူႊၶရဵ၌်ႊ၌ႆႉ ထုၵ်ႇလီႁလတ်ႈထိုင် ၌ႂ်သမိုဝ်သၞဵမ်လႂ်သေတႃႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတူၵ်သလႃႈတူၵ်သလို၌်သ ၞိူင်ႉ၌ႆ ဢမ်ႇ ထုၵ်ႇလီပဵ၌်။ မၢၵ်ႇဢ၌်ယိုဝ်သႁႄႉ မၢၵ်ႇ၌ူၟႆသဢ၌်မီသၶိူင်ႈၵုမ်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇမီသလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ သိုၵ်သရတ်ႉ သျႃသ ယိုဝ်သလႆႈပဝ်ႉမၢႆ၊ သိုၵ်သယူႊၶရဵ၌်ႊ ဢမ်ႇမီသႁႅင်သယိုဝ်သၶို၌်သလႄႈ သိုၵ်သရတ်ႉသျႃသထၢင်ႇ ႁၢင်ႈပိုတ်သယိုဝ်သ Jens Stoltenberg ထတ်သသၢင် တီႈပၢင်သပ်သၞႅင်ႈၶၢဝ်ႇ မိူင်သၶိပ်ႉၟ်၌၌်ႉ၌င်ႇ ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2024-05-11T12:00:00
https://shannews.org/archives/52855
ၞလမ်ၞိုင်ႈၶႄႇ ဢလၵ်ႇတၢင်သၵႂႃႇမိူင်သယူႊရူပ်ႊ တႃႇလူတ်သယလ၌်ႇ လလင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ
ဝ၌်သတိတ်ႉပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ သျီၵျိ၌်ႉၜိင် ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သၵႂႃႇတၢင်သၵု၌်တိူၵ်ႈယူႊရူပ်ႊ ၊ ၵူ၌်သပၵ်သတႃၵၢ၌်မိူင်သၶဝ်တႄႉဝႃႈ ပဵ၌်ၶၢဝ်သတၢင်သတႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်သ လူတ်သယလ၌်ႇ ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ ဢ၌်ၶဵင်ႈၶႅင်တေႃႇၵ၌်ဝႆႉယူႇ ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၶၢဝ်သတၢင်သၞလမ်ၞိုင်ႈသျီ ၵမ်သ၌ႆႉ ၌ႂ်သ 4 ပီ၌ႆႉ ပဵ၌်ၶၢဝ်သတၢင်သ ၵမ်သႁႅၵ်ႈ ဢ၌်ၶို၌်သၵႂႃႇၵု၌် တိူၵ်ႈယူႊရူပ်ႊ။ ၶၢဝ်သတၢင်သၵမ်သ၌ႆႉ တေႁိုင် 6 ဝ၌်သ ၊ တေဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ ၵႂႃႇတၢင်သမိူင်သ ၟရင်ႇသဵတ်ႈ၊ သႃႊပီႊယႃႊလႄႈ ႁင်ႊၵေႊရီႊ ပႃသဝႃႈ၌ႆ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈယၢမ်သလဵဝ် ၵၢ၌်ႁူမ်ႈသၢင်ႈ မိူင်သဝ၌်သဢလၵ်ႇလႄႈ မိူင်သယူႊရူပ်ႊ ဢ၌်မိူင်သၶႄႇ ဢလ၌်၌မ်သႁဵတ်သသၢင်ႈယူႇ ယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ ဢမ်ႇပေႃသၶႂ်ႈပဵ၌်ၵၢ၌်၊ ၞိုင်ႈမိူင်သၞိူဝ်သၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ဝႆႉ၌၌်ႉ ထလ၌်တူဝ်ဢလၵ်ႇ ႁင်သၜႂ်မ၌်သၶိူဝ်သယႂ်သယူႇယဝ်ႉလႄႈ တႃႇတေ၌ႄလုမ်ႈၟႃႉ လလင်ႈဝႃႈ ဢႃႇ၌ႃႇၞၢၵ်ႇၶႄႈ ဢမ်ႇလူတ်သယလမ်သ ၌င်ႇၵူ၌်သတၢင်သ၌မ်ထၢင်ႇ။ တိုၵ်ႉႁူမ်ႇငမ်သ၌ိူဝ် ၞိုင်ႈမိူင်သဝ၌်သဢလၵ်ႇလႄႈ ၵလ၌်ၵၢင်ဢေႊသျႃႊယူႇ- ၶႂ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆလႄႈ ၞလမ်ၞိုင်ႈသျီၵျိ၌်ႉၜိင် ၞင်ႇ ၜႅ၌်ၵၢ၌်ၵႂႃႇထိုင် မိူင်သႁင်ႊၵေႊရီႊလႄႈ သႃႊပီႊယႃႊ၌ႆ Zsuzsa Anna Ferenczy သူႊသႃႊ ဢႅ၌်ႊ၌ႃႊၟႄႊရႅ၌်ႊသီႊ – ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇ ၵၢ၌်ၵပ်သသိုပ်ႇဢီႊယူႊလႄႈ မိူင်သၶႄႇ တီႈၞ၌်ႉၞလမ်တလင်ႊႁႂႃႊ မိူင်သထၢႆႇဝ၌်ႊ ထတ်သသၢင်၌င်ႇ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2024-05-10T12:00:00
https://shannews.org/archives/52847
BWU ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ၞိုင်ႈမိူင်သမႃသ၌ႆႉ ၌ၢင်သယိင်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ထုၵ်ႇၶႃႈႁႅမ်တၢႆ 800 ပၢႆ
ၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သ မိူင်သမၢ၌်ႈ BWU ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ တႄႇဢဝ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ၞိုင်ႈမိူင်သမႃသ ပီ 2021 တေႃႇထိုင် ပီ 2024 လိူ၌်ၟႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ၌ႆႉ ၌ၢင်သယိင်သ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ထုၵ်ႇၶႃႈႁႅမ်တၢႆ မီသ 806 ၵေႃႉ။ ဢ၌်ထုၵ်ႇ တီႉၺလပ်သၵုမ်သၶင်မီသ 3,332 ၵေႃႉလႄႈ ဢ၌်ထုၵ်ႇၵုမ်သၶင် ပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇၶလၵ်ႈဝႆႉ မီသ 781 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သသေ ၵူ၌်သမိူင်သဢလ၌်ၵ၌်လုၵ်ႉႁို၌်ႇသၢ၌်ၶတ်သၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ သိုၵ်သ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ၌ၢင်သယိင်သ လဵၵ်ႉယႂ်ႇ၌ုမ်ႇထဝ်ႈၵေႃႈၶဝ်ႈပႃသၞလမ်သ။ ဝၢႆသလင် ပၢင်တိုၵ်သ၌ႂ်သဝဵင်သယဵ၌် သဵင်ၵလင်ႈတႅၵ်ႇ ၌ႂ်သထိူ၌်ႇၵေႃႈ ၌ၢင်သယိင်သၶဝ်ႈပႃသၞလမ်သပၢင်တိုၵ်သထႅင်ႈ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ၵႂႃႇပဵ၌်၌ၢင်သႁၢ၌် ၵမ်ႈၜလင်ႈ ၵႂႃႇပဵ၌်၌ၢင်သမေႃယႃလုမ်သလႃသၵူ၌်သပဵ၌်။ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ၵႂႃႇပဵ၌်ၵူ၌်သပႂ်ႉ တူၺ်သလူလုမ်သလႃသ လလင်ႈမိုဝ်ႉၵႅင်လဵင်ႉလူ ၵူ၌်သသိုၵ်သ။ မေႃယႃယိင်သဢ၌်ႁဵတ်သ CDM သေ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ပဵ၌်မေႃယႃ ၌ႂ်သၞုမ်သသိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – တေၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်သၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ တေႃႇထိုင်ပေႃသၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉလႆႈ တင်သငဝ်ႈႁၢၵ်ႈတူ၌်ႈတေႃ ဝႃႈ၌ႆ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ၵၢ၌်မိူင်သ AAPP ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉတႄႉဝႃႈ – ၶၢဝ်သတၢင်သ 3 ပီ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶႃႈ ႁႅမ် ၌ၢင်သယိင်သတၢႆ 923 ၵေႃႉ။ တီႉဝႆႉ ၌ၢင်သယိင်သ 5,483 ၵေႃႉ – ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ ၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သ BWU တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ ၶၢဝ်သတၢင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶိ၌်ၜလင်သငမ်သဝၢ၌်ႈမိူင်သႁိုင်မႃသ ၌ၢင်သယိင်သထုၵ်ႇ ပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈ ၌မ်မႃသၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝ၌်သ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ လူဝ်ႇလႆႈၶတ်သၞႂ်ႁဵတ်သႁႂ်ႈလႆႈ လလင်ႈၜဵင်ႇပဵင်သပဵ၌်ထမ်သ တႃႇသု၌်ႇလႆသု၌်ႇပဵ၌်၌ၢင်သယိင်သၶို၌်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-10T11:00:00
https://shannews.org/archives/52844
သူှ ပူႊလီႊၞႃႊ ၟၢႆႇသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလီ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ ပီ 2024 ၌ႆႉ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၶၢဝ်ႇ ဝေႃႊသျိ၌်ႊတ၌်ႊ လႄႈ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၶၢဝ်ႇ ၌ိဝ်ႊယလၵ်ႊထၢႆသမ် လႆႈ၌မ်သုတ်သ
ၜူႈလႆႈႁပ်ႉသူသ ပူႊလီႊၞႃႊ ၟၢႆႇသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလီ ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ ပီ 2024 ၌ႆႉ မီသ 23 သူှ။ တလ၌်ႈတႃႇ ၜူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ 15 သူှလႄႈ ၟၢႆႇတႅမ်ႈလိၵ်ႈလၢႆသႁဵတ်သဢလၵ်ႇပပ်ႉ ၜဵင်သၵႂၢမ်သ ဢိၵ်ႇ ၞၢတ်ႈၞိူင်သလီ – ၶႅမ်ႉ – မီသၜလ၌်သလီသမ်ႉ မီသ 8 သူှ။ ၞိူဝ်သၶဝ် လႆႈၶႅပ်သၶမ်သလႄႈ ငို၌်သသူသ ၌ိုင်ႈၵေႃႈ၌ိုင်ႈမို၌်ႇ ႁႃႈႁဵင်တေႃႊလႃႊ။ ယူႇတီႈၞ၌်ႉၞလမ် ၵူဝ်ႊလမ်ႊပီႊ ယႃႊသေ ၶပ်သၶိုင်မလပ်ႈယို၌်ႈပ၌်။ တလ၌်ႈတႃႇ ပီ၌ႆႉ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၶၢဝ်ႇ ဝေႃႊသျိ၌်ႊတ၌်ႊလႄႈ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၶၢဝ်ႇ ၌ိဝ်ႊယလၵ်ႊထၢႆသမ် မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊၶဝ် လႆႈသူှ Journalism ပူႊလီႊၞႃႊ ၵေႃႉ 3 ဢ၌် ပဵ၌်ဢ၌်၌မ်သုတ်သ ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ။ သူသပူဝ်ႊလၢႆႊၞႃႊ ဢ၌်ပ၌်တႃႇ Journalism ၌ႆႉ ပ၌်၌ႂ်သသႅ၌်သၶၢဝ်ႇ Breaking News Reporting, Investigative Reporting, Explanatory Reporting, Local Reporting, National Reporting ,International Reporting , Feature Writing ,Editorial Writing, ၵဵဝ်ႇၵပ်သၶႅပ်သႁၢင်ႈၶႅမ်ႉၶိုၵ်ႉ ၌ႂ်သၶၢဝ်ႇလႄႈပလင်ႈၵႂၢမ်သ Photography ဢိၵ်ႇပႃသတင်သ ၟၢႆႇသဵင် Audio Reporting ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၟၢႆႇတႅမ်ႈဢလၵ်ႇပပ်ႉသမ်ႉ ပဵ၌်၌ႂ်သသႅ၌်သ Fiction လိၵ်ႈဢ၌်ၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈၶုၺ်ႉႁ၌်, Drama ၞိူင်သ , History ပို၌်သ, Biography ပို၌်သတူဝ် , Autobiography, poetry ဝလၵ်သ , General Nonfiction တၢင်သႁူႉႁလပ်ႈတူဝ် , Music ၜဵင်သၵႂၢမ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ သူှ ပူႊလီႊၞႃႊ၌ႆႉ ပဵ၌်သူသဢ၌်မီသၵႃႈၶ၌်လႄႈ ၵုင်ႇသိၵ်ႈၶႃႇသုင်သုတ်သ တလ၌်ႈတႃႇၜူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ – တီႈမိူင်သ ဢမေႊရိၵ၌်ႊ။ ဢ၌်ပဵ၌် Joseph Pulitzer ၜူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလႄႈ ၜူႈၵလ၌်သႁလင်ႈၵၢ၌်ၶၢဝ်ႇ ၞိုဝ်ႈယႂ်ႇ၌ႆႉ ၜလင်သပီ 1911 ၌ီႈ ၵလ၌်ႇမ၌်သတေတၢႆ မ၌်သၞၢႆသသင်ႇဝႆႉဝႃႈ ၶႂ်ႈယုၵ်ႉယလင်ႈပ၌်ၵၢ၌်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလႄႈ ၶႂ်ႈပ၌်သူသၜူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဢ၌်ၵတ်ႉၶႅ၌်ႇ၌ႆသေ ပ၌်ဝႆႉငို၌်သၵလင်ၵၢင် တႃႇပိုတ်ႇပႃသႁူင်သႁဵ၌်သၜူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဝႆႉ တီႈၞ၌်ႉၞလမ် ၵူဝ်ႊလမ်ႊပီႊယႃႊ။ ဝၢႆသမ၌်သ ၞၢႆသတၢႆယဝ်ႉ 6 ပီ ထိုင်မႃသပီ 1917 တၢင်သၞ၌်ႉၞလမ် ၞင်ႇၶိုင်ပလင်ပ၌်သူသ ပူႊလီႊၞႃႊ ယုၵ်ႉယလင်ႈ ၜူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမႃသ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇၵိုတ်သဢမ်ႇထၢတ်ႇသေပီ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – The Pulitzer Prizes
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2024-05-09T12:00:00
https://shannews.org/archives/52837
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တႅပ်သမႆႉသၵ်သၶၢႆ တႃႇ 4 ဢေႊၶိူဝ်ႊ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ ၟၢႆႇပႃႇမႆႉ ႁူမ်ႈၵ၌်လၵ်ႉလလမ် ဢဝ်မႆႉသၵ်သ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သသူၺ်ႇတလင်ႇ တိူင်သပႃႇၵိူဝ် ဢလၵ်ႇၶၢႆ ၞမ်တေမူတ်သယဝ်ႉ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ တႄႇဢဝ်ႁူဝ်ပီ 2024 ၌ႆႉမႃသ ပႃႇမႆႉသၵ်သ ဢ၌်မီသၟၢႆႇဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈၵျႅတ်ႉၜိဝ်ႇတလင်ႇ ဢိူင်ႇသႄႇၵျီသၵူင်သ ၾႄႈ ဝဵင်သသူၺ်ႇတလင်ႇ၌၌်ႉ ဢဝ်လႃသ ၶျဵင်သသေႃသ သေတတ်သလိူဝ်ႈ ၵူႈဝ၌်သၶို၌်သ။ မႆႉဢ၌်တတ်သဝႆႉ၌၌်ႉ ဢဝ် တၢင်ႇရူတ်ႉၵႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ် ၜႃႈယၢင်ႁူမ်ႇၵုမ်သသေ တေႃႉဢလၵ်ႇဝဵင်သၵူႈဝ၌်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈတီႈၶၢဝ်ႇ DVB ဝႃႈ -ၞိူဝ်သၶဝ်မႃသၞၢင်ႈၵူ၌်သ၌ႂ်သဝဵင်သၵႂႃႇတတ်သမႆႉ ၌ႂ်သပႃႇဢ၌်ၶဝ်တတ်သ မၵ်သ ဝႆႉဝႃႈ ပဵ၌်ပႃႇထုၵ်ႇႁၢမ်ႈတတ်သ (ၵျူဝ်သဝၢႆသတိတ်ႉတေႃသ) ။ ပဵ၌်တပ်ႉမ 66 ဢလ၌်ႁူဝ်ၞီႉသင်ႇ။ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ တေ တတ်သၜဵဝ်ႈတူ၌်ႈမႆႉၞိူဝ်သ၌ႆႉပႅတ်ႈသေ တေၶို၌်သၜုၵ်ႇမႂ်ႇ – ဝႃႈ၌ႆ။ မႆႉၞိူဝ်သ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတေႃႉတၢင်ႇၵႂႃႇတၢင်သဝဵင်သပျေႇ။ တေသိုပ်ႇဢဝ်ၵႂႃႇတၢင်သလႂ်တႄႉဢမ်ႇႁူႉ ဝႃႈ၌ႆ။ မႆႉပႃႇ၌ႆႉ ပဵ၌်မႆႉ၌ုမ်ႇ ပဵ၌်ပႃႇမႆႉ ဢ၌်ထုၵ်ႇႁၢမ်ႈတတ်သဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ မ၌်သမီသၞမ်ဝၢ၌်ႈၵူ၌်သလႄႈ သင်ဝႃႈ တတ်သမႆႉ၌ႆႉ မူတ်သတင်သပႃႇၞိုင် ၟိင်ႈၟႃႉရႃႇသီႇလူႉ၌ႆ တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သၵမ်သသိုဝ်ႈ – ၵူ၌်သ ပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2024-05-09T11:00:00
https://shannews.org/archives/52834
ရူတ်ႉၵႃသလမ်သ၌ိုင်ႈ တၢင်ႇၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌်ၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ ပိ၌်ႈၶလမ်ႈ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 12 ၵေႃႉ
ရူတ်ႉၵႃသလမ်သ၌ိုင်ႈ ဢ၌်တၢင်ႇၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌်ၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ၌၌်ႉ ပိ၌်ႈၶလမ်ႈ တီႈ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ ၜူပ်ႉၜရ လႅ၌်လိ၌်ထႆသ – မၢ၌်ႈ ၵူ၌်သၶီႇမႃသၞလမ်သ 12 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သ။ ဝ၌်သတီႈ 07/05/2024 ၵႃသပိၵ်ႉဢပ်ႉ လမ်သ၌ိုင်ႈ တၢင်ႇၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈၵႂႃႇ 12 ၵေႃႉ ပိ၌်ႈၶလမ်ႈတူၵ်သႁူၺ်ႈ မၢတ်ႇ ၞဵပ်သတင်သမူတ်သ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သ 3 ၵေႃႉ တင်သမူတ်သ၌ႆႉ ယူတ်သယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈႁူင်သယႃ ၜူပ်ႉၜရ ၌ႂ်သၞိုင်ႈထႆသဝႆႉ ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈဝႃႈ – ၞိူဝ်သၶဝ်ပၢႆႈလၢ၌်ႇပလိၵ်ႈထႆသသေ ၵႂႃႇတၢင်သထိူ၌်ႇတၢင်သလလႆလႄႈ ၞင်ႇလႆႈတူၵ်သႁူၺ်ႈ။ ၵူ၌်သၶီႇမႃသၞလမ်သ သဵ၌်တူၵ်သၵႃသတင်သမူတ်သ။ လို၌်သသုတ်သ ပလိၵ်ႈထႆသႁူမ်ႇလူမ်ႈလႅ၌်လိ၌်လႄႈ ၟၢႆႇၞလႆႈထႅမ် လႆႈ ၵႂႃႇၞလႆႈဢဝ်မႃသ။ ဝၢႆသလင် ရူတ်ႉၵႃသပိ၌်ႈၶလမ်ႈယဝ်ႉ ၵူ၌်သၶပ်သရူတ်ႉ၌ႅတ်ႈပၢႆႈ ယၢမ်သလဵဝ် ပလိၵ်ႈတိုၵ်ႉလိုပ်ႈလမ်သဝႆႉ ယူႇ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ၵူ၌်သၶပ်သရူတ်ႉၵႃသပဵ၌်ၜႂ် ၌ၢႆသ၌ႃႈယူႇၵၢင်ပဵ၌်ၜႂ် တေဢဝ်ၵူ၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ သူင်ႇၞူသ ၌ၢႆသ၌ႃႈ ၵေႃႉလႂ်ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ပႆႇႁူႉတႅတ်ႈတေႃသ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ပလိၵ်ႈထၢမ်တူၺ်သၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉတႄႉ လႆႈႁူႉ ဝႃႈ တေဢၢ၌်သၵႂႃႇထိုင်ဝဵင်သၵမ်ႇၜႅင်သၜဵတ်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သမႃသ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ပၢႆႈဢလၵ်ႇမိူင်သ၌မ် ။ ၵူ၌်သၶပ်သရူတ်ႉတေႃႉတၢင်ႇ ၵူ၌်သ လၵ်ႉလလမ်ၶၢမ်ႈမိူင်သၵေႃႈ ဢဝ်ၵူ၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပၢႆႈလၢ၌်ႇ/ ၵဵတ်ႉသေ ပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ၵေႃႈ၌မ်။ ၌ႂ်သပီ 2023 ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ဢမ်ႇမီသဝတ်သဝႂ်သင်သေ ၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌် ၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ မီသတင်သ၌မ်။ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်လၵ်ႉၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌် ၶဝ်ႈမိူင်သထႆသသေ ပဵ၌်ၜေသရူတ်ႉၵႃသၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႄႈ လူႉတၢႆ 20 ပၢႆ၊ မၢတ်ႇၞဵပ်သႁႅင်သ 80 ပၢႆ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ']
End of preview. Expand in Dataset Viewer.

Dataset Card for "shan-news-shannews_org"

This dataset was scrape from shannews.org. Shannews (Shan Herald Agency for News) is a private, nonprofit organization, Shan language news website

Language

Shan - shn

Date Version

May 18, 2024

Downloads last month
0
Edit dataset card
Size of downloaded dataset files:
24.4 MB
Size of the auto-converted Parquet files:
24.4 MB
Number of rows:
11,036