Datasets:

BauyrjanQ

/

qazkorp

like 0

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/5.wav

жерді игердік әр отбасыға десятина суармалы жерден берілді су берілген соң әр құлаш жерді жырта бастадық

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/50.wav

дала өлкесінде өзге облыстармен қатар семей облысына да қоныстанушы немістердің қатары көп болды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/51.wav

ғасырдың жылдарында және әсіресе столыпин реформаларынан кейін ресейден павлодар уезінде ертістің сол жақ жағалауы мен оң жағалаудың қазіргі

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/52.wav

тищенконың естеліктерінде жылы ертіс ауданында немістер аввакумка новоивановка сладковское және тихоновка ауылдарының негізін қалаған

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/53.wav

сонымен қатар өлкетанушы варкентинаның көрсетуі бойынша осы жылы успен ауданында борисовка константиновка надаровка наташино ольгино равнополь ал павлодар

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/54.wav

соңы мен олардың жалпы алып жатқан аумағы мың шаршы шақырым дала губернаторлығының торғай облысына көбінесе оңтүстік

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/55.wav

бұл жерде алғаш неміс ауылы жылы озерное жылы надеждинка және воскресеновка жылы нелюбинский семеновский викентьевский ауылдары құрылды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/56.wav

неміс қоныс аударушыларына жоғары билік өкілдерінің қолдауымен жылы немістерге тек алдыңғы қоныстанушылардан бос жерлерде тұруға рұқсат етілді

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/57.wav

бұл уезде немістер сондай-ақ сухая балка және зеленый ауылдарында да қоныстанды олар орыстармен бірігіп тұрды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/58.wav

бұған қарай отырып немістердің семей облысына қарасты өскемен уезінен де қоныстанғаны көру қиын емес

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/59.wav

немістердің шығыс қазақстан аумағында пайда болуының тарихи деректерінде еуропа аумақтарында немістер келуінен біршама айырмашылық бар

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/6.wav

дала өлкесін немістердің қоныстану тарихы атап айтқанда неміс қоныс аударушыларының тарихы немесе неміс елді-мекендерінің тарихы болып табылады

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/60.wav

бұл жерге немістер тікелей өздерінің тарихи отанынан емес ресейдің батыс және орталық губернияларынан кавказдан волга бойынан қоныс аударды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/61.wav

бір жерден екінші жерге қоныс аударудың себептері күш көрсету сипатында емес өз шешімдерімен жоспарлы қоныс аудару сипатында болды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/62.wav

столыпиндік аграрлық реформаны жүзеге асыру кезінен бастап қазақстанға және орта азияға немістердің көші-қон қозғалысы тез өсіңкі

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/63.wav

ертіс успенск шарбақты аудандарының аумағына немістер қоныстана бастады және азы волынь аумағы мен аралас губерниялардан келгендер

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/64.wav

олардың ішіндегі ең үлкені волга жағалауындағы неміс аудандарынан келгендер басқасы ресей оңтүстігіндегі қаратеңіз аймақтарынан ал үшіншісі ең кеші

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/65.wav

осы ретте бірінші дүниежүзілік соғыс барысында немістердің қазақстан мен орта азияға қоныс аудару процестеріне келсек соғыстың

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/66.wav

жалпы неміс этносының ресей империясының еуропалық және ішкі аудандарынан қазақ жеріне келуіне ықпалы өте зор

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/67.wav

соғыста жүріп жатқан іс-қимылдар үштік одақтың әскери тұтқындарын отарлаушы империяның шикізат көзіне айналған қазақстанға қарай ағылуынан күшейе түсті

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/68.wav

әскери тұтқындардың алғашқы топтарының ішінде немістер де болып олаыр соғыс басталған алғашқы кезден бастап қазақстанға әкеліне бастады

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/69.wav

орыс-герман соғысы күшейе түскен сайын әскери тұтқындар саны арта түсті және ресей армиясының бас басқармасы ондаған

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/7.wav

неміс қоныстанушыларының дала өлкесінде қалыптасуы ғасырдың жылдардың соңында басталып ресей империясының еуропа аумағынан сібір мен қазақ даласынан сәттілік

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/70.wav

мың немістер мен өзге де әскери тұтқындарды омбы әскери округіне солтүстік-шығыс және орталық қазақстан аумағындағы

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/71.wav

сонымен бірге ондаған мың әскери тұтқындар түркістан әскери округіне де жіберіліп орналастырылады

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/72.wav

бірінші дүниежүзілік соғыстан бұрын ірілі кішілі қалаларда неміс қоныс аударушыларының ұлттық қауымдастықтары қалыптасты

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/73.wav

ғасырдың соңғы ширегінде қазақстан аумағына немістер ресейдің әр түрлі аудандарынан қоныстанған болса бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/74.wav

қазақстанға ресейдің еуропалық бөлігімен қатар германиядан австро-венгриядан қоныс аударылған халық топтарына неміс отбасыларының аумаққа тікелей

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/75.wav

бұлар қазақстанның барлық географиялық кеңістігіндегі орталық облыстар мен уездеріне барынша шашырай орналастырылды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/76.wav

бұл жағдай қазақстан мен орта азиядағы неміс диаспорасының этноәлеуметтік бейнесін ресей түкпірлеріндегі немістердің әлеуметтік келбетінен ерекшелендірді

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/77.wav

сондай-ақ аумаққа немістердің келуі өзінің көлденең сипатын сақтап қалды оның салдарынан неміс қоныстанушыларының түрлі әлеуметтік топтары қазақстанда

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/78.wav

кезеңінде немістер солтүстік батыста шағын елдімекенге қоныс тепті ал орталығында және неміс қоныстанушыларының ең көп бөлігі орналасқан солтүстік-шығыс

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/79.wav

ресейдің еуропалық бөлігінен және батыс елдерінен қазақстан мен орта азияға келген немістердің көші-қон қозғалысы солтүстік және

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/8.wav

дала өлкесіндегі алғашқы мигранттарды негізінен екі топқа бөлуге болады кедей-шаруалар және тәуекелшіл кәсіпкерлер

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/80.wav

солтүстік батыстан еуразияның құрғақ жерлерін кең көлемде игеру процесінің маңызды бөлігі болып табылды бұл алдымен

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/81.wav

көші-қон жүйесіне көші-қон ағындары оның болу жағдайлары көші-қонға қатысты дәйекті мақсаттар оған әсер ететін саяси мекемелер

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/82.wav

немесе түрлі деңгейдегі көші-қон тәртіптері осы реттеудің әдістәсілдері мен механизмдері шыққан елдеріндегі көші-қон коғамдастармен байланыстары

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/83.wav

біздің ойымызша көші-қон табиғатының белгіленген құрылымдық күрделілігін ескере отырып бұрынғы көші-қон жүйелерін жекеленген орналыстыру түрлерін бөлуге

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/84.wav

бұл қазан төңкерісіне дейінгі кезеңде солтүстік еуразия аумағындағы немістердің көші-қон қозғалысына кең көлемді жан-жақты сипаттама беруге мүмкіндік

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/85.wav

немістердің ресей аумағына қоныс аударуы екі ғасырға жуық уақытқа созылса ресейден қазақстан аумағына ерікті түрде қоныс

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/86.wav

осылайша ғасырдың жылдары тарихта алғаш рет қазақстанға неміс этносының өкілдері аяқ басты

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/87.wav

мұндай аяқ басулар кейіннен өз еркімен жүзеге асырылған үлкен қоныс аудару процесіне жалғасты

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/88.wav

олардың барлығы дерлік қостанай уезінде қоныстанды неміс қоныстанушыларының ауылдарының бірі екатериновский ауылы өскемен уезінде құрылды соның

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/89.wav

қазан төңкерісіне дейінгі кезеңде қазақстанға өз еркімен қоныс аударған немістердің қатары уақыт өткен сайын көбейіп олар

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/9.wav

алғашқылары кедейліктен шығар жол таба алмағандықтан келсе екіншілері өз капиталын байыту үмітімен келді

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/90.wav

қазақ даласының әр түрлі аймақтарына тарала бастады оның салдарынан қазақ жерінде немістер қоныстанған ірі елді-мекендер

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/91.wav

қазақстан мен орталық азияның ресейге қосылуы кезінде неміс ұлтының әр алуан топтары пайда болды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/92.wav

қазақстанда немістердің сандық құрамы мен таралу аймағы қазіргі уақытта қазақстанда өмір сүріп жатқан әрбір өзге этнос

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/93.wav

өкілдерінің қазақтан территорияларына көшіп келу қоныс аудару тарихымен қатар олардың таралу және демографиялық тарихы бар

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/94.wav

тақырыптың ұйытқысы болып отырған ғасырдың екінші жартысынан бастап қазақстанда өмір сүріп жатқан және өзге этностардың ішінде

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/95.wav

ең көп тарағаны неміс диаспорасының қазақ жеріне таралуы мен оның сандық құрамын зерттеу тәуелсіздік кезеңінен

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/96.wav

тәуелсіздік жылдарынан бастап қазақстан халықтарының тарихы мен олардың сандық құрамын зерттеу отандық ғалымдардың назарын өзіне көптеп аударды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/97.wav

соның нәтижесінде жергілікті қазақ халқы мен республикадағы өзге этностардың сандық құрамы мен орналасу аймағы туралы көптеген тарихистатистикалық жаңалықтар

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/98.wav

сол сияқты республикамыздағы немістердің сандық көрсеткіші мен олардың таралу аймағына да назар аударылды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/233/99.wav

бір-бірімен географиялық сондай-ақ әлеуметтік кеңістік бойынша бөлінді ішінде немістердің сандық құрамы да анықталуда

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/1.wav

санақ нәтижесі біріншіден неміс халқының жалпы санының біршама төмендеп оның адамға дейін азайғанын көрсетеді

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/10.wav

жылы жүргізілген халық санағының нәтижелеріне талдау жасай отырып немістердің жылғы көрсеткішпен салыстырғандағы азайғанын анық аңғару қиын емес

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/100.wav

кестеден көріп отырғанымыздай кеңестік модернизациялану жылдарында қазақстанда немістердің таралу мен көбею және жалпы жоғары өсімді көрсетіп отырған

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/101.wav

дегенмен де бұл кезеңде қазақстандағы неміс этносы солтүстікте көп шоғырланғанымен олар еліміздің барлық аймақтарын түгел дерлік қамтыды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/102.wav

санақ қорытындылары бойынша жинақталған мәліметтер немістердің қазақстан халқы құрамындағы жалпы үлес салмағы артып оның ға жеткенін көрсетті

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/103.wav

немістер бұрынғысынша солтүстік шығыста басымырақ өмір сүрді немістердің урбанизациялану қарқынымен салыстырғанда қазақстан халқының урбанизациялану процесі жылдам

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/104.wav

ауыл халқының ішінде жергілікті қазақ ұлтының үлес салмағы басым болып ол ды құрады

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/105.wav

уақыт өте қала мен ауылда тұратын немістер мен орыстардың пайыздық үлес көрсеткіштері теңесе бастады

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/106.wav

бұл уақытта немістердің қазақстанның экономикалық аудандарына таралу көрсеткіші де әр түрлі болды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/107.wav

жоғарыда атап өткендей бұл санақтың нәтижелері бойынша да немістердің орналасу мен қоныстану аймақтары бойынша орталық пен солтүстік және

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/108.wav

бұл кезде қалада тұратын немістердің үлес салмағы негізінен орталық қазақстанға қарасты болған аудандарда көптеп тіркелді

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/109.wav

одан кейінгі орынды орыс этносы иеленді ауылда тұратын немістердің үлес салмағы негізінен солтүстік қазақстан аумағында байқалды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/11.wav

түркістан республикасын территориялық межелеу мен оның нәтижесінде қазіргі оңтүстік аймақтардың қазақ іне қосылуына және ең маңыздысы

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/110.wav

ауылда тұратын немістердің негізгі тұрмыс-тіршілігі ауыл шаруашылығы мен колхоздарда жұмыс істеуге негізделді

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/111.wav

ал оңтүстік батыс және оңтүстік шығыс қазақстан экономикалық аймақтарында немістердің тез таралуы байқалмады

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/112.wav

жалпы немістердің мен жылдар аралығындағы санақ нәтижелері бойынша айтарлықтай көп болмауы немесе олардың үлкен көрсеткішке ие

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/113.wav

бола алмауы ғалымдар арасында да үлкен пікірталастар тудырып оның басты себептері жылдардың екінші жартысында немістердің

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/114.wav

қалада тұратын немістер өндіріс пен кен істерінде көптеп еңбек етті сонымен қатар бірқатар зерттеушілер жылғы жүргізілген

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/115.wav

дегенмен де жылғы санақ нәтижелері жылғы санақ қорытындыларымен салыстырмалы түрде қарағанда немістердің едәуір көбейгенін көрсетеді

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/116.wav

тек санақ нәтижелерінің нақты көрсеткіші бойынша көрсетуге тырыстық аймақтарға көшкен немістердің орнын толықтыруға едәуір үлес қосты

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/117.wav

жылдарда және кейіннен жылдары ауылдық жерлердегі немістердің туу көрсеткішінің жоғары болуы репрессия мен аштықтан қайтыс болған және шет

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/118.wav

сонымен қатар қазақстанда немістердің артуына жылдардың орта тұсында өзге ұлттармен бірге батыс республикаларынан немістердің де біртіндеп күштеп көшіріле

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/119.wav

бұған козинаның кітабында келтірілген жылы еуропалық бөлігіндегі республикаларынан поляктарды қуғындау кезінде украинадан қазақстан территориясына мың поляк

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/12.wav

соның салдарынан халық санының көбеюіне қарамастан онда немістердің аз көрсеткішке ие болуы бұл этностың өсімінің

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/120.wav

мұндай мәліметтер неміс шаруаларының батыс республикаларынан өзге этностармен бірге күштеп көшірілгенін көрсетеді

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/121.wav

расында да жылғы санақ нәтижелері қазақстанға қоныс аударған немістердің саны жылы халық комиссариаты кеңесінің кеңес одағының

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/122.wav

батыс республикаларының бірі болған украинадан поляк этносы өкілдерін күштеп көшіру жөніндегі қаулысынан кейін көбейгенін айқындады

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/123.wav

поляктармен бірге шекаралық аймақтарда қоныстанған немістер де көшіріліп әкелінді осы жылдың соңына дейін қоныс аударылған поляктардың

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/124.wav

дүниежүзілік соғыс жылдарындағы немістер қазақстанда неміс этносының тарихы мен тағдыры екінші дүниежүзілік соғыс кезінде де ауқымды демографиялық процестердің

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/125.wav

екінші дүниежүзілік соғыс алты жыл уақытты қамтығанымен әуелде одан соң қазақстандағы немістердің тағдырына аса үлкен із қалдырды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/126.wav

оның ең негізгі мысалдарының бірі жылдардың аяқ шенінде басталған батыс республикаларынан қазақстанға немістерді күштеп көшіру процесі болды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/127.wav

бұл жағдайды қазақстанға немістердің қоныс аударуының екінші бір жаңа сипаты деуге де болады

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/128.wav

өйткені бұған дейін қазақстанға қоныс аударған немістер ерікті түрде келген болса ендігі кезекте күштеп қоныс аударды яғни депортацияланды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/129.wav

бұл кезде қазақстандағы неміс этносы тарихының жаңа бір кезеңі басталды осылайша қазақстандық немістер тарихының жаңа бір

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/13.wav

әрине мұндай кері құлдыраудың басты себептері жоғарыда аталған саяси және ашаршылық жағдайларымен тығыз байланысты

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/130.wav

ол жоғарыда атап өткендей жылдан бастап украинадан поляктарды көшірген кезде сонымен бірге жергілікті немістерді де көшірумен сипатталды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/131.wav

ал күштеп көшірудің арнайы түрде жаппай етек алуы жылы маусымда фашистік германияның шабуыл жасауынан кейін басталды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/132.wav

бұл кезде немістерді күштеп көшірудегі басты саяси ұстаным фашистік германияның жылы жасаған риббентроп-молотов құпия келісімін бұзғандықтан немістерге

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/133.wav

мұның салдарынан кеңес халқы арасында немістерге деген жеккөрушілік пайда болды фашистік агрессорларға деген халықтың өшпенділігі осы

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/134.wav

кеңес қоғамында неміс және фашист сөздері синонимдерге айналып ол бүтін бір халықтың тағдырына әсер етті

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/135.wav

осылайша гитлерлік германияның жылы соғыс ашуы кеңестік немістердің өмірінде қиын кезеңнің басталуына себеп болды

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/136.wav

ол немістердің бір аймақтан екінші бір аймаққа депортациялаумен байланысты болды бұл депортациялау негізінен жылдардың соңынан басталып

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/137.wav

бұл жағдай қазақстанда немістер санының күрт өсуіне және демографиялық жағдайдың өзгеруіне алып келді

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/138.wav

кеңес одағы мен гитлерлік германия арасында басталған соғыс кеңестік немістер үшін қайғылы әрі ондаған жылдар бойы бүкіл ұлттың

./sp_corp/part_2/audio_part_2/235/139.wav

атап өткендей ұлы отан соғысының басталуына дейін әр түрлі әлеуметтік және ірі этникалық топтарды күштеп көшіп-қондыру операцияларын орындау