buddhist-theology / 09 /090042.csv
uisp's picture
initial upload
6bd72a3
raw
history blame
3.39 kB
Book,Page,LineNumber,Text
09,0042,001,๒. ปกฺขหตโอกจกฺขุปี€สปฺปิกุณิภาวกุฏฺ€โรคามิเภโท (ครุกา-
09,0042,002,พาโธ อาพาธหนัก) ต่างด้วยความเป็นผู้มีข้างข้างหนึ่งอันลมขจัดแล้ว
09,0042,003,และความเป็นผู้มีตาข้างเดียว และความเป็นผู้เสือกไสไปด้วยตั่ง (เปลี้ย)
09,0042,004,และความเป็นคนง่อย และโรคมีโรคเรื้อนเป็นต้น.
09,0042,005,ในตัวอย่างนี้มีศัพท์สมาสยืดยาว จำเป็นต้องแยกออกเป็นศัพท์ ๆ
09,0042,006,แล้วหาวิธีที่เนื่องกันแก่ศัพท์นั้น ๆ บางศัพท์ต้องใช้มัชเฌโลปเข้าประ
09,0042,007,กอบด้วย เช่นภาวศัพท์มีอยู่คำเดียว แต่เวลาแปลต้องให้ภาวศัพท์ ถึง
09,0042,008,๔ ศัพท์ ทำเป็นมัชเฌโลปเสีย ๓ ศัพท์จึงจะได้ความ แล้วตั้งวิเคราะห์
09,0042,009,แยกเป็นตอน ๆ ไป ดังนี้ :-
09,0042,010,ก. เอโก ปกฺโข=เอกปกฺโข ข้างข้างหนึ่ง. วิ. บุพพ. กัมม.
09,0042,011,ข. เอกปกฺโข หโต ยสฺส โส=ปกฺขหโต ข้างข้างหนึ่ง ของ
09,0042,012,บุคคลใด (วาเตน อันลม) ขจัดแล้ว บุคคลนั้นชื่อว่ามีข้างข้างหนึ่ง
09,0042,013,"อันลมขจัดแล้ว. ฉัฏฐีพหุพพิหิ, ปุพพโลป."
09,0042,014,ค. ปกฺขหตสฺส ภาโว ปกฺขหตภาโว ความเป็นแห่งบุคคลผู้มี
09,0042,015,ข้างข้างหนึ่งอันลมขจัดแล้ง. ฉัฏฐีตัปปุริสะ.
09,0042,016,ตอนนี้ รวมความได้ตอนหนึ่ง เหมือนห่อของไว้ห่อหนึ่งก่อน
09,0042,017,แล้วซ้อนกันทีหลัง.
09,0042,018,ฆ. เอกํ จกฺขุ ยสฺส โส=เอกจกฺขุ. ตาข้างเดียว ของบุคคลใด
09,0042,019,(อตฺถิ มีอยู่) บุคคลนั้น ชื่อว่ามีตามข้างเดียว. ฉัฏฐีพหุพพิหิ.
09,0042,020,ง. เอกจกฺขุสฺส ภาโว เอาจกฺขุภาโว ความเป็นแห่งบุคคล ผู้มี
09,0042,021,ตาข้างเดียว.ฉัฏฐีตัปปุริสะ.