rus
stringlengths
3
384
udm
stringlengths
3
4.31k
eng
stringlengths
3
469
Звали их, а они уходили прочь от лица их: приносили жертву Ваалам и кадили истуканам.
Соосты ӧтё, нош соос син азьысь кошко, ваалъёслы курбон сётылӥзы, сульдэръёсты-идолъёсты фимиамен ӵындытылӥзы.
They were called, but they walked away from their face: they sacrificed to Baals and burned incense to idols.
Я Сам приучал Ефрема ходить, носил его на руках Своих, а они не сознавали, что Я врачевал их.
Мон Ачим Ефремез ветлыны дышетӥ, Ас ки вылам сое нуллӥ, нош соос валаны ӧз быгатэ, Мон соосты эмъясько шуыса.
I taught Ephraim to walk Myself, carried him in My arms, but they did not realize that I was healing them.
Узами человеческими влек Я их, узами любви, и был для них как бы поднимающий ярмо с челюстей их, и ласково подкладывал пищу им.
Адями герӟетъёсын-кусыпъёсын Мон соосты нуи, яратонлэн герӟетъёсыныз-кусыпъёсыныз, соос понна ымысьтыз кортнэтсэс ӝутӥсь интыын вал, эркияса соослы сиён тырылӥ.
By the bonds of men I drew them, by the bonds of love, and for them I was like lifting a yoke from their jaws, and tenderly laid food for them.
Не возвратится он в Египет, но Ассур–он будет царем его, потому что они не захотели обратиться ко Мне.
Египетэ со уз берытскы; нош Ассур солэн эксэез луоз, малы ке шуоно соослэн Мон пала берытскемзы ӧз поты.
He will not return to Egypt, but Assyria–he will be its king, because they did not want to turn to Me.
И падет меч на города его, и истребит затворы его, и пожрет их за умыслы их.
Солэн городъёсыз вылэ тӥр-пурт усёз, ворсэтъёссэ быдтоз, кескич малпанъёссы понна соосты ньылоз.
And the sword shall fall upon his cities, and destroy his gates, and devour them for their designs.
Народ Мой закоснел в отпадении от Меня, и хотя призывают его к горнему, он не возвышается единодушно.
Мынам калыке, бордысьтым усьылыса, измем сюлэмо луиз, сое вылӥе (Инмар доры) ӧтё ке но, со нокызьы но уг ӝутскы.
My people are hardened in falling away from Me, and although they are called to the highest, they do not rise with one accord.
Как поступлю с тобою, Ефрем? как предам тебя, Израиль? Поступлю ли с тобою, как с Адамою, сделаю ли тебе, что Севоиму? Повернулось во Мне сердце Мое, возгорелась вся жалость Моя!
Мар каром тонэн, Ефрем? Кызьы тонэ тушмон киулэ сётом, Израиль? Адмалы кадь-а тыныд каром, Севоимлы кадь-а тыныд лэсьтом? Пушкам сюлмы берыктӥськиз, вань жалянэ пушкам ӝуатскиз!
What will I do with you, Ephraim? How will I betray you, Israel? Will I do to you as I did to Adam, will I do to you what I do to you? My heart turned in Me, all My pity was kindled!
Не сделаю по ярости гнева Моего, не истреблю Ефрема, ибо Я Бог, а не человек; среди тебя Святый; Я не войду в город.
Вожпотонэлэн ӝуатскемезъя уг лэсьты, Ефремез уг быдты, уго Мон Инмар, адями ӧвӧл; тон пӧлын Святой; Мон городэ уг пыры.
I will not do according to the fury of my wrath, I will not destroy Ephraim, for I am God and not man; I am a saint among you; I will not enter the city.
Вслед Господа пойдут они; как лев, Он даст глас Свой, даст глас Свой, и встрепенутся к Нему сыны с запада,
Кузё-Инмар бӧрсьы соос мынозы, лев кадь Со куаразэ поттоз; Со куаразэ поттӥз ке, шундыпуксёнысь пиос куалектыса Со доры лыктозы,
They will follow the Lord; like a lion, He will give His voice, He will give His voice, and the sons of the west will start up to Him,
встрепенутся из Египта, как птицы, и из земли Ассирийской, как голуби, и вселю их в домы их, говорит Господь.
Египетысь тылобурдо кадь куалектыса берытскозы, Ассирия музъемысь – дыдык кадь, юртъёсазы соосты интыяло, – шуэ Кузё-Инмар.
They will rise up out of Egypt like birds, and out of the land of Assyria like doves, and I will put them in their houses, says the Lord.
Окружил Меня Ефрем ложью и дом Израилев лукавством; Иуда держался еще Бога и верен был со святыми.
Ефрем ӧрекчаськонэн Монэ котыртӥз, Израиль юрт – кескичлыкен; Иуда Инмар бордын возиське на вал, святойёсын огазьын оскиськымон вал.
Ephraim surrounded Me with lies and the house of Israel with deceit; Judas still clung to God and was faithful with the saints.
КНИГА ПРОРОКА ОСИИ
ОСИЯ ПРОРОКЛЭН КНИГАЕЗ
THE BOOK OF THE PROPHET HOSEA
Глава 12
12-тӥ ЛЮКЕТ
Chapter 12
Ефрем пасет ветер и гоняется за восточным ветром, каждый день умножает ложь и разорение; заключают они союз с Ассуром, и в Египет отвозится елей.
Ефрем тӧлэз пастука, шундыӝужанысь тӧл сьӧрын уйылӥське, нуналлы быдэ ӧрекчаськонэз, куашкатон-тарканэз йылэтэ; Ассурен кусып кылдыто, Египетэ но вӧй нуо.
Ephraim shepherds the wind and chases the east wind, multiplies lies and ruin every day; they make an alliance with Assur, and oil is transported to Egypt.
Но и с Иудою у Господа суд и Он посетит Иакова по путям его, воздаст ему по делам его.
Иудалы но Кузё-Инмар суд лэсьтоз, – Со Иаков доры солэн сюресъёсыз кузя лыктоз, солэн ужъёсызъя пунэмзэ берыктоз.
But the Lord also has judgment with Judah, and He will visit Jacob according to his ways, and reward him according to his deeds.
Еще во чреве матери запинал он брата своего, а возмужав боролся с Богом.
Эшшо анаез пушкын дыръяз со аслэсьтыз братсэ ӵыжаз, нош бадӟым луэм бераз Инмарен нюръяськиз.
Even in his mother's womb, he kicked his brother, and when he grew up, he fought with God.
Он боролся с Ангелом–и превозмог; плакал и умолял Его; в Вефиле Он нашел нас и там говорил с нами.
Со Кылчинэн нюръяськиз – вормиз сое; бӧрдыса, тэльмырыса куриз сое; Вефильысь Со милемыз шедьтӥз, отысен милемын вераськиз.
He wrestled with the Angel and prevailed; wept and begged Him; in Bethel He found us and there He spoke to us.
А Господь есть Бог Саваоф; Сущий (Иегова) –имя Его.
Нош Кузё-Инмар со Саваоф Инмар; Кузё-Инмар Солэн нимыз.
And the Lord is the God of hosts; Who is (Jehovah) is His name.
Обратись и ты к Богу твоему; наблюдай милость и суд и уповай на Бога твоего всегда.
Тон но Аслад Инмаредлы вазиськы: гажась-жалясь, шонерлыкез утись лу, котьку но Инмаредлы оскиськы.
Turn also to your God; observe mercy and judgment, and put your trust in your God always.
Хананеянин с неверными весами в руке любит обижать;
Ханаан пи, кияз шонертэм мертаськон кутыса, яратэ вӧсь карыны;
The Canaanite with the wrong scales in his hand likes to offend;
и Ефрем говорит: `однако я разбогател; накопил себе имущества, хотя во всех моих трудах не найдут ничего незаконного, что было бы грехом'.
Ефрем но шуэ: «Ну бен узырми ик мон; аслым ваньбур люкай, вань ужбергатонъёсы пӧлысь номыр но законлы пумит луисьсэ, сьӧлыкозэ уз шедьтэ».
and Ephraim says, `However, I have become rich; I have accumulated property for myself, although in all my labors they will not find anything illegal that would be a sin.'
А Я, Господь Бог твой от самой земли Египетской, опять поселю тебя в кущах, как во дни праздника.
Мон Кузё-Инмар, Египет музъемысь тонэ поттэм дырысен кутскыса тынад Инмаред, нош ик тонэ, праздник нуналъёсы кадь тылысъёсы-балаганъёсы улыны интыяло.
And I, the Lord your God, from the very land of Egypt, will put you back in tabernacles, as in the days of the feast.
Я говорил к пророкам, и умножал видения, и чрез пророков употреблял притчи.
Мон пророкъёсын вераськыса улӥ, паймымон адӟонъёсты трос пол возьматъяй, пророкъёс пыр мадёнъёс вералляй.
I spoke to the prophets, and multiplied visions, and used parables through the prophets.
Если Галаад сделался Авеном, то они стали суетны, в Галгалах заколали в жертву тельцов, и жертвенники их стояли как груды камней на межах поля.
Галаад номырлы ярантэм ке, соку соос но номырлы ярантэмесь; Галгалын кунянъёсты курбон сётылыса улӥзы, курбон сётон интыоссы но бусыосысь йыранъёс (межаос) вылысь из люкъёс кадесь вал.
If Gilead became Aven, then they became vain, they sacrificed calves in Galgals, and their altars stood like piles of stones on the borders of the field.
Убежал Иаков на поля Сирийские, и служил Израиль за жену, и за жену стерег овец.
Иаков Сирияысь бусыосы пегӟыса кошкиз, Израиль кышно басьтон понна ужаз-тыршиз, кышноез понна ик ыж возьмаса улӥз.
Jacob fled to the fields of Syria, and Israel served for his wife, and guarded the sheep for his wife.
Чрез пророка вывел Господь Израиля из Египта, и чрез пророка Он охранял его.
Пророк пыр Кузё-Инмар Израилез Египетысь поттӥз, пророк пыр сое Со возьмаса улӥз.
Through the prophet the Lord brought Israel out of Egypt, and through the prophet He guarded it.
Сильно раздражил Ефрем Господа и за то кровь его оставит на нем, и поношение его обратит Господь на него.
Ефрем Кузё-Инмарлэсь туж юн вожзэ поттӥз, со понна со вылэ вирзэ кельтоз, сантэман улэ сое сётоз Кузё-Инмар.
Ephraim greatly irritated the Lord, and therefore his blood will leave on him, and the Lord will turn his reproach on him.
КНИГА ПРОРОКА ОСИИ
ОСИЯ ПРОРОКЛЭН КНИГАЕЗ
THE BOOK OF THE PROPHET HOSEA
Глава 13
13-тӥ ЛЮКЕТ
Chapter 13
Когда Ефрем говорил, все трепетали. Он был высок в Израиле; но сделался виновным через Ваала, и погиб.
Ефрем вераськыку, ваньзы куалекъязы. Израильын со вылӥ вал, нош Вааллы йыбыртъяны кутскыса, со янгыше усиз но быриз.
When Ephraim spoke, everyone trembled. He was exalted in Israel; but he became guilty through Baal, and perished.
И ныне прибавили они ко греху: сделали для себя литых истуканов из серебра своего, по понятию своему, –полная работа художников, –и говорят они приносящим жертву людям: `целуйте тельцов!'
Али нош ик сьӧлыксы борды ватсазы на: асьсэлы ас валамзыя, азвесьсэс дурыса, сульдэръёс-идолъёс лэсьтӥзы, – ваньзы соос суредасьлэн-дурисьлэн киыныз лэсьтэм макеос, – курбон вайись муртъёслы соос шуо: «Кунянъёсты чупалэ!»
And now they have added to sin: they have made for themselves cast idols out of their silver, according to their concept, the complete work of artists, and they say to the sacrificing people: `Kiss the calves!'
За то они будут как утренний туман, как роса, скоро исчезающая, как мякина, свеваемая с гумна, и как дым из трубы.
Та понна соос ӵукна ӝутскись бус кадесь, ӝог тӧлӟись лысву кадесь луозы, итымысь тӧлӟытэм тӧлбер кадесь, муръёысь ӝутскись ӵын кадесь луозы.
Therefore, they will be like morning mist, like dew, soon disappearing, like chaff being blown from the threshing floor, and like smoke from a chimney.
Но Я–Господь Бог твой от земли Египетской, –и ты не должен знать другого бога, кроме Меня, и нет спасителя, кроме Меня.
Но Мон – тынад Инмаред Кузё-Инмар Египет музъемысь поттэм дырысен, – тынад, Мон сяна, мукет инмаред луыны кулэ ӧвӧл, Мон сяна, мукет Утись ӧвӧл.
But I am the Lord your God from the land of Egypt, and you must not know another god besides Me, and there is no savior besides Me.
Я признал тебя в пустыне, в земле жаждущей.
Кыр дуннеысен, вулы ӟудыса пашмем музъемысен, Мон тонэ кабыл басьтӥ.
I recognized you in the desert, in a thirsty land.
Имея пажити, они были сыты; а когда насыщались, то превозносилось сердце их, и потому они забывали Меня.
Возьёссы луиз но, кӧтсы тыр улӥз; нош куке укыр тыр луылӥзы, соку сюлэмзы вылтӥяськыны кутскылӥз, соин ик Монэ вунэтылӥзы.
Having pastures, they were full; and when they were full, their heart was exalted, and therefore they forgot Me.
И Я буду для них как лев, как скимен буду подстерегать при дороге.
Мон соослы лев кадь луо, левпи кадь сюрес дурын соосты возьмаса уло.
And I will be like a lion to them, like a skimmer, I will lie in wait for them on the road.
Буду нападать на них, как лишенная детей медведица, и раздирать вместилище сердца их, и поедать их там, как львица; полевые звери будут терзать их.
Пиоссэ талам мумы гондыр кадь соос вылэ урдӥсько, мумы лев кадь сюлэм пушсэс кесяса отын сиё; кыр пӧйшуръёс соосты кесялозы.
I will attack them like a bear deprived of children, and tear apart the receptacle of their hearts, and eat them there like a lioness; the beasts of the field will torment them.
Погубил ты себя, Израиль, ибо только во Мне опора твоя.
Быдтӥд тон астэ, Израиль, уго Мон дорын гинэ тынад пыкиськон-утиськон интыед!
You have ruined yourself, Israel, for only in Me is your support.
Где царь твой теперь? Пусть он спасет тебя во всех городах твоих! Где судьи твои, о которых говорил ты: `дай нам царя и начальников'?
Кытын табере тынад эксэед? Вань городъёсад со тонэ мед утёз! Кытын судьяосыд, кудъёсыз сярысь тон шуиськод вал: «Сёт милемлы эксэй, кивалтӥсьёс сёт милемлы»?
Where is your king now? May he save you in all your cities! Where are your judges, of whom you said, `Give us a king and rulers'?
И Я дал тебе царя во гневе Моем, и отнял в негодовании Моем.
Йыркуре потыса, Мон тыныд эксэй сётӥ, воже потыку, сое тынэсьтыд талай.
And I gave you a king in my anger, and took him away in my indignation.
Связано в узел беззаконие Ефрема, сбережен его грех.
Одӥг герӟетэ бинемын Ефремлэн законлы пумит улэмез, сьӧлыкез солэн возиське.
Ephraim's iniquity is tied in a knot, his sin is saved.
Муки родильницы постигнут его; он–сын неразумный, иначе не стоял бы долго в положении рождающихся детей.
Нуны вайисьлэн курадӟонэз со доры вуоз; со – укылтэм пи, сыӵе ке со ӧй луысал, кема ӝегаса ӧй улысал вордскись нуны интыын.
The pangs of childbirth will befall him; he is an unreasonable son, otherwise he would not have stood long in the position of children being born.
От власти ада Я искуплю их, от смерти избавлю их. Смерть! где твое жало? ад! где твоя победа? Раскаяния в том не будет у Меня.
Адлэн киулысьтыз Мон соосты басьто, кулонлэсь соосты мозмыто. Кулон! Кытын тынад шиед? Ад! Кытын тынад вормонэд? Со понна Мон уг ӧкыны.
I will redeem them from the power of hell, I will deliver them from death. Death! Where's your sting? Hell! Where is your victory? I will have no remorse for that.
Хотя Ефрем плодовит между братьями, но придет восточный ветер, поднимется ветер Господень из пустыни, и иссохнет родник его, и иссякнет источник его; он опустошит сокровищницу всех драгоценных сосудов.
Агай-вынъёсыз пӧлысь Ефрем емыш вайись ке но, шундыӝужанысь тӧл лыктоз, кыр дуннеысь Кузё-Инмарлэн тӧлыз ӝутӥськоз, – соку солэн ошмесэз куасьмоз, ву потон интыосыз бырозы; тушмон солэсь вань дуно сосудъёсын ваньбур тыронзэ тырттэм кельтоз.
Although Ephraim is fruitful among the brothers, the east wind will come, the wind of the Lord will rise from the desert, and his spring will dry up, and his fountain will dry up; he will empty the treasury of all precious vessels.
КНИГА ПРОРОКА ОСИИ
ОСИЯ ПРОРОКЛЭН КНИГАЕЗ
THE BOOK OF THE PROPHET HOSEA
Глава 14
14-тӥ ЛЮКЕТ
Chapter 14
Опустошена будет Самария, потому что восстала против Бога своего; от меча падут они; младенцы их будут разбиты, и беременные их будут рассечены.
Куашкатэмын, тырттэм кельтэмын луоз Самария, малы ке шуоно со Инмарезлы пумит султӥз: тӥр-пурт улын быризы соос, вож нуныоссы быдтэмын луозы, нылпи ваёно кышномуртъёссы ӵогыса куштэмын луозы.
Samaria will be devastated, because she has rebelled against her God; they will fall by the sword; their babies will be broken, and their pregnant women will be dissected.
Обратись, Израиль, к Господу Богу твоему; ибо ты упал от нечестия твоего.
Израиль, берыктӥськы Инмаред Кузё-Инмар пала, уго сьӧлыклэсь кышкатэк улэменыд, тон усид.
Turn, O Israel, to the LORD your God; for you have fallen from your wickedness.
Возьмите с собою молитвенные слова и обратитесь к Господу; говорите Ему: `отними всякое беззаконие и прими во благо, и мы принесем жертву уст наших.
Сьӧлыкъёс понна ӧпкелён кылъёстэс бордады кутэ но Кузё-Инмарлы вазиське, Солы шуэ: «Ваньзэ законлы пумит улэмъёсмес кушты, ӟечсэ кабыл басьты, вӧсяськон кылъёс Тыныд курбонлы ваёмы.
Take prayer words with you and turn to the Lord; say to Him: `Take away all iniquity and accept it for good, and we will offer a sacrifice of our mouth.
Ассур не будет уже спасать нас; не станем садиться на коня и не будем более говорить изделию рук наших: боги наши; потому что у Тебя милосердие для сирот'.
Ассур милемыз уз ни утьы; вал вылэ ум ни пуксе, киынымы лэсьтэм арбериосмылы ум ни шуэ: ”Милям инмаръёсмы”, уго Тон дорын анайтэм-атайтэм нылпиослы гажан-жалян улэ».
Assyria will no longer save us; we will not mount a horse and will no longer say to the product of our hands: our gods; because You have mercy for orphans.'
Уврачую отпадение их, возлюблю их по благоволению; ибо гнев Мой отвратился от них.
Соосты Мон бордысь усёнзылэсь эмъяло, Аслам ӟеч эрикеным соосты ярато; уго вожпотонэ соос дорысь кошкиз.
I will heal their falling away, I will love them according to my pleasure; for my anger has turned away from them.
Я буду росою для Израиля; он расцветет, как лилия, и пустит корни свои, как Ливан.
Израиль понна Мон лысву кадь луо; со лилия сяська кадь сяськаяськоз; Ливан кадь аслэсьтыз выжыоссэ лэзёз.
I will be the dew for Israel; it will blossom like a lily and take root like Lebanon.
Расширятся ветви его, и будет красота его, как маслины, и благоухание от него, как от Ливана.
Вайёсыз пасьтана вӧлъяськозы, – вӧйпу кадь со чебер луоз, Ливанысь кадь со дорысь ческыт зын потыса улоз.
Its branches will expand, and its beauty will be like olives, and its fragrance will be like Lebanon.
Возвратятся сидевшие под тенью его, будут изобиловать хлебом, и расцветут, как виноградная лоза, славны будут, как вино Ливанское.
Солэн вужераз пукисьёс берытскозы, нянен тыр улозы, виноград вай кадь сяськаяськозы, Ливанысь вина кадь дано луозы.
Those who sat under his shadow will return, they will abound in bread, and they will blossom like a vine, they will be glorious like the wine of Lebanon.
`Что мне еще за дело до идолов?' –скажет Ефрем. –Я услышу его и призрю на него; Я буду как зеленеющий кипарис; от Меня будут тебе плоды.
«Мынам мар уже сульдэръёс-идолъёс бордын», – шуоз Ефрем. Куаразэ кыло но, солэн шораз учко; вожектӥсь кипарис кадь Мон луо; Мон тыныд емыш сёто.
`What else do I care about idols?'Ephraim will say. "I will hear him and look at him; I will be like a green cypress tree; fruits will come from me to you."
Кто мудр, чтобы разуметь это? кто разумен, чтобы познать это? Ибо правы пути Господни, и праведники ходят по ним, а беззаконные падут на них.
Кин визьлыко тае валаны? Кинлэн визьмыз вань тае валаны? Уго Кузё-Инмарлэн сюресъёсыз шонерлыкоесь, шонер улӥсьёс со кузя ветло, нош законлы пумит улӥсьёс отчы погралозы.
Who is wise to understand this? Who is intelligent enough to know this? For the ways of the Lord are right, and the righteous walk in them, but the lawless will fall upon them.
КНИГА ПРОРОКА ИОИЛЯ
ИОИЛЬ ПРОРОКЛЭН КНИГАЕЗ
THE BOOK OF THE PROPHET JOEL
Глава 1
1-тӥ ЛЮКЕТ
Chapter 1
Слово Господне, которое было к Иоилю, сыну Вафуила.
Вафуиллэн пиезлы Иоильлы Кузё-Инмарлэн верам кылыз.
The word of the Lord that came to Joel, the son of Bethuel.
Слушайте это, старцы, и внимайте, все жители земли сей: бывало ли такое во дни ваши, или во дни отцов ваших?
Кылзэ тае, пересь визьнодчиос, тае пеляды понэ, ваньды та музъем вылын улӥсьёс: тӥ улон вакытэ яке тӥляд атайёстылэн улоно нуналъёсазы луо вал-а таӵеос?
Listen to this, elders, and hearken, all the inhabitants of this land: did this happen in your days, or in the days of your fathers?
Передайте об этом детям вашим; а дети ваши пусть скажут своим детям, а их дети следующему роду:
Та сярысь асьтэлэн нылпиостылы вералэ; нош тӥляд нылпиосты асьсэлэн нылпиоссылы мед вералозы, нош соослэн нылпиоссы вуоно выжылы:
Tell this to your children; and let your children tell their children, and their children to the next generation:
оставшееся от гусеницы ела саранча, оставшееся от саранчи ели черви, а оставшееся от червей доели жуки.
гоно нумыр бере кылемзэ саранча сииз, саранча бере кылемзэ нумыръёс сиизы, нош нумыръёс бере кылемзэ бӧчыос-дургалиос сиыса быдтӥзы.
Locusts ate what was left of the caterpillar, worms ate what was left of the locusts, and beetles ate what was left of the worms.
Пробудитесь, пьяницы, и плачьте и рыдайте, все пьющие вино, о виноградном соке, ибо он отнят от уст ваших!
Вина пӧлы выемъёс, сайкалэ, ваньды вина юисьёс, куараен бӧрдэ, викышъялэ виноград ву пумысен, уго со тӥляд ым дорысьтыды басьтэмын!
Wake up, drunkards, and weep and weep, all wine drinkers, for the grape juice, for it has been taken from your mouth!
Ибо пришел на землю Мою народ сильный и бесчисленный; зубы у него–зубы львиные, и челюсти у него–как у львицы.
Уго Мынам музъем вылам кужмо, лыдъянтэм трос калык лыктӥз; солэн пиньёсыз сьӧсь пӧйшурлэн кадесь, анлыосыз мумы левлэн кадесь.
For a strong and countless people have come to my land; their teeth are lion's teeth, and their jaws are like those of a lioness.
Опустошил он виноградную лозу Мою, и смоковницу Мою обломал, ободрал ее догола, и бросил; сделались белыми ветви ее.
Виноград мерттосме тырттэм кельтӥз, смоквапуме тӥяз, гольык кельтытозяз, сулӥз но куштӥз; солэн вайёсыз тӧдьыесь луизы.
He emptied my vine, and broke off my fig tree, stripped it naked, and threw it away; its branches turned white.
Рыдай, как молодая жена, препоясавшись вретищем, о муже юности своей!
Егит дырысьтыз кузпалзэ буре вайись, бышкись чурыт дӥськутэн дӥсяськем вылькен кадь викышъя!
Weep like a young wife, girded with sackcloth, for the husband of her youth!
Прекратилось хлебное приношение и возлияние в доме Господнем; плачут священники, служители Господни.
Кузё-Инмарлэн корказ салам нянь ваемысь, курбон-салам кисьтэмысь дугдӥзы; священникъёс – Кузё-Инмарлэн ужась-тыршисьёсыз – бӧрдо.
The grain offering and the libation in the house of the Lord have stopped; the priests, the servants of the Lord, are crying.
Опустошено поле, сетует земля; ибо истреблен хлеб, высох виноградный сок, завяла маслина.
Бусы тырттэм кельтэмын, музъем куректэ; уго ю-нянь быдтэмын, виноградпудлэн сокез быриз, вӧйпу куасьмиз.
The field is devastated, the earth laments; for the bread is destroyed, the grape juice has dried up, the olive tree has withered.
Краснейте от стыда, земледельцы, рыдайте, виноградари, о пшенице и ячмене, потому что погибла жатва в поле,
Нянь будэтӥсьёс, возьдаськыса ӵыжектэ, виноград будэтӥсьёс, чабей, йыды пумысен викышъялэ, бусыысь аранды куасьмиз-быриз уго.
Blush with shame, farmers, weep, winegrowers, for wheat and barley, because the harvest in the field has perished,
засохла виноградная лоза и смоковница завяла; гранатовое дерево, пальма и яблоня, все дерева в поле посохли; потому и веселье у сынов человеческих исчезло.
Виноградпуд куасьмиз, смоквапу шуяз; гранатпу, пальма, улмопу, бусыысь вань писпуос куасьмизы; соин ик адями пиос пӧлын шумпотон-шулдыръяськон быриз.
the vine withered and the fig tree withered; the pomegranate tree, the palm tree and the apple tree, all the trees in the field withered; therefore the joy of the sons of men disappeared.
Препояшьтесь вретищем и плачьте, священники! рыдайте, служители алтаря! войдите, ночуйте во вретищах, служители Бога моего! ибо не стало в доме Бога вашего хлебного приношения и возлияния.
Священникъёс, бышкись чурыт дӥськутэн думиськыса бӧрдэ! Алтарьын ужась-тыршисьёс, викышъялэ! Инмарелэн ужась тыршисьёсыз, пыре, бышкись чурыт дӥськутэныды кӧлэ, уго Инмардылэн корказ нянь курбонъёс уг ни сёто, кисьтоно курбон-саламъёс уг ни ваё.
Gird yourself with sackcloth and weep, priests! Weep, altar boys! Come in, spend the night in sackcloth, servants of my God! for there is no more grain offering and libation in the house of your God.
Назначьте пост, объявите торжественное собрание, созовите старцев и всех жителей страны сей в дом Господа Бога вашего, и взывайте к Господу.
Визяны кутске, огазе люкаськыны кулэ шуыса ялэ, Инмардылэн Кузё-Инмарлэн корказ пересь визьнодчиосты ӧте, та кунысь вань улӥсьёсты но ӧте, Кузё-Инмарлы тэльмырыса вазиське.
Appoint a fast, announce a solemn assembly, call the elders and all the inhabitants of this country to the house of the Lord your God, and cry out to the Lord.
О, какой день! ибо день Господень близок; как опустошение от Всемогущего придет он.
О, кыӵе нунал! Уго Кузё-Инмарлэн нуналыз матэ вуэ: Ваньмызлэсь Кужмо дорысь туркан-таркан кадь со лыктоз.
Oh, what a day! For the day of the Lord is at hand; as desolation from the Almighty it will come.
Не пред нашими ли глазами отнимается пища, от дома Бога нашего–веселье и радость?
Асьмелэн син азьысьтымы сиён-юон басьтэмын ӧвӧл-а, Инмармылэн коркасьтыз шумпотон, шулдыръяськон ӧз-а быры?
Is not food being taken away from our eyes, and joy and joy from the house of our God?
Истлели зерна под глыбами своими, опустели житницы, разрушены кладовые, ибо не стало хлеба.
Сюй комокъёс улэ сисьмиз кидыс, ю возён интыос тырттэм кылизы, ю кеносъёс куашкатэмын – ю-нянь ӧвӧл ни.
The grains rotted under their lumps, the granaries were emptied, the storerooms were destroyed, because there was no bread.
Как стонет скот! уныло ходят стада волов, ибо нет для них пажити; томятся и стада овец.
Макем кесясько пудоос, ӝожмыт ветло ош уллёос, уго соосты возьман инты быриз! Курадӟо ыж уллёос но.
How the cattle moan! herds of oxen walk dejectedly, for there is no pasture for them; flocks of sheep also languish.
К Тебе, Господи, взываю; ибо огонь пожрал злачные пастбища пустыни, и пламя попалило все дерева в поле.
Тыныд, Кузё-Инмаре, тэльмырыса вазиськисько: кыр дуннеысь турыно возьёсты тыл ӵушказ, бусыысь вань писпуосты гомась тыл сутӥз.
To You, O Lord, I cry; for fire has devoured the golden pastures of the desert, and the flame has consumed all the trees in the field.
Даже и животные на поле взывают к Тебе, потому что иссохли потоки вод, и огонь истребил пастбища пустыни.
Кыр пӧйшуръёс но Тыныд вазисько, уго бызись вуос куасьмизы, кыр дуннеысь пудо возьман интыосты тыл быдтӥз.
Even the animals in the field cry out to You, because the streams of water have dried up, and fire has destroyed the pastures of the desert.
КНИГА ПРОРОКА ИОИЛЯ
ИОИЛЬ ПРОРОКЛЭН КНИГАЕЗ
THE BOOK OF THE PROPHET JOEL
Глава 2
2-тӥ ЛЮКЕТ
Chapter 2
Трубите трубою на Сионе и бейте тревогу на святой горе Моей; да трепещут все жители земли, ибо наступает день Господень, ибо он близок–
Сӥонын пеллян гумыосын шудэ, Мынам святой гурезям гумы пелляса, кышкытлык сярысь тодытэ; быдэс музъем вылысь калыкъёс мед куалекъялозы, – Кузё-Инмарлэн нуналыз вуэ, со матын ини –
Blow the trumpet in Zion and sound the alarm on my holy mountain; let all the inhabitants of the earth tremble, for the day of the Lord is coming, for it is near–
день тьмы и мрака, день облачный и туманный: как утренняя заря распространяется по горам народ многочисленный и сильный, какого не бывало от века и после того не будет в роды родов.
тём-тём пеймыт, пилемо, бусо нунал; ӵук ӟардон кадь гурезьёс кузя кужмо, трос лыдо калык вӧлме, таӵеез дунне кылдон дырысен ӧй на вал, уз но луы выжыосысь выжыосы.
a day of darkness and gloom, a cloudy and foggy day: as the dawn spreads over the mountains, a numerous and strong people, such as has not happened from time immemorial and after that there will be no childbirth.
Перед ним пожирает огонь, а за ним палит пламя; перед ним земля как сад Едемский, а позади него будет опустошенная степь, и никому не будет спасения от него.
Солэн азьтӥз тыл сутыса мынэ, нош бертӥз гомась тыл ӵушка; солэн азьысьтыз музъем Едем сад выллем, нош бераз тырттэм кылем кыр музъем луоз, нокин но солэсь утиськыны уз быгаты.
In front of him the fire devours, and behind him the flame burns; in front of him the earth is like the garden of Eden, and behind him there will be a desolate steppe, and no one will be saved from it.
Вид его как вид коней, и скачут они как всадники;
Солэн вылтусыз валъёслы укша, вал вылын пукисьёс кадь соос вортто;
His appearance is like the appearance of horses, and they gallop like horsemen;
скачут по вершинам гор как бы со стуком колесниц, как бы с треском огненного пламени, пожирающего солому, как сильный народ, выстроенный к битве.
гурезьёс йылтӥ вортто ожмаськон уробоослэн дыбыртэмзы кадь, куроез сутӥсь гомась тыллэн шатыртэмез кадь, ожмаськыны султытэм кужмо калык кадь.
they gallop along the peaks of the mountains as if with the clatter of chariots, as if with the crackle of a fiery flame devouring straw, like a strong people lined up for battle.
При виде его затрепещут народы, у всех лица побледнеют.
Сое адӟизы ке, калыкъёс куалекъяны кутскозы, ымныръёссы кӧдэктозы.
The nations will tremble at the sight of him, and all their faces will turn pale.
Как борцы бегут они и как храбрые воины влезают на стену, и каждый идет своею дорогою, и не сбивается с путей своих.
Соос нюръяськисьёс кадь бызё, кышкасьтэм ожгарчиос кадь изкарлэн борддор йылаз тубо но котькудӥз ас сюрес кузяз мынэ, сюрес вылысьтыз уг кожылы.
They run like wrestlers and climb the wall like brave warriors, and each goes his own way, and does not stray from his ways.
Не давят друг друга, каждый идет своею стезею, и падают на копья, но остаются невредимы.
Огзэс огзы уг лёгало, котькудӥз мынэ ас сюрес кузяз, шибоды вылэ усё, но соослы номыр но уг луы.
They do not crush each other, each goes his own way, and fall on spears, but remain unharmed.
Бегают по городу, поднимаются на стены, влезают на дома, входят в окна, как вор.
Город кузя бызьыло, борддоръёс йылэ ӝутско, коркаос йылэ тубо, лушкаськись кадь укноостӥ пыро.
They run around the city, climb walls, climb houses, enter windows like a thief.
Перед ними потрясется земля, поколеблется небо; солнце и луна помрачатся, и звезды потеряют свой свет.
Соос азьын музъем зуркалоз, инбам куалекъялоз, шундыен толэзь пеймытомозы, кизилиослэн но югытсы быроз.
The earth will shake before them, the sky will shake; the sun and moon will darken, and the stars will lose their light.
И Господь даст глас Свой пред воинством Своим, ибо весьма многочисленно полчище Его и могуществен исполнитель слова Его; ибо велик день Господень и весьма страшен, и кто выдержит его?
Аслаз ожгарчиосызлы Кузё-Инмар куаразэ поттоз, уго туж трос кузя соос, Солэсь кылзэ быдэстӥсь туж кужмо; Кузё-Инмарлэн нуналыз быдӟым но укыр кышкыт, кин сое чиданы быгатоз?
And the LORD will give his voice before his army, for his army is very numerous and the doer of his word is mighty; for the day of the LORD is great and very terrible, and who will withstand it?
Но и ныне еще говорит Господь: обратитесь ко Мне всем сердцем своим в посте, плаче и рыдании.
Али но шуэ Кузё-Инмар: «Визяса, бӧрдыса, викышъяса чылкыт сюлмыныды Мон пала берытске».
But even now the Lord still says: Turn to Me with all your heart in fasting, weeping and sobbing.
Раздирайте сердца ваши, а не одежды ваши, и обратитесь к Господу Богу вашему; ибо Он благ и милосерд, долготерпелив и многомилостив и сожалеет о бедствии.
Сюлэмъёстэс кесялэ, дӥськуттэс эн, Инмарды Кузё-Инмар пала берытске; уго Со ӟеч, гажась-жалясь, кема чидась, Солэн гажан-жалянэз бадӟым, Аслэсьтыз лэзем шугадӟонъёссэ Со воштэ.
Rend your hearts, not your clothes, and turn to the Lord your God; for He is kind and Merciful, long-suffering and full of mercy, and is sorry for calamity.
Кто знает, не сжалится ли Он, и не оставит ли благословения, хлебного приношения и возлияния Господу Богу вашему?
Кин тодэ, оло, жалялоз Со, бакель каронзэ уз палэнты, Инмардылы Кузё-Инмарлы ваем нянь курбондэс, кисьтэм курбон-саламдэс кабыл басьтоз?
Who knows if He will not take pity and leave a blessing, a grain offering and a libation to the Lord your God?
Вострубите трубою на Сионе, назначьте пост и объявите торжественное собрание.
Сӥонын пеллян гумыосын шудэ, визяны кутске, огазе люкаськон сярысь ялэ.
Blow the trumpet in Zion, set a fast, and announce a solemn assembly.
Соберите народ, созовите собрание, пригласите старцев, соберите отроков и грудных младенцев; пусть выйдет жених из чертога своего и невеста из своей горницы.
Калыкез люкалэ, кенеш ортчытэ, пересьёсты ӧте, егит пиосты, нонӥсь нуныосты огазе люкалэ; четлыкысьтыз-юртысьтыз эмеспи мед потоз, вылькен чылкыт, чебер юртысьтыз мед лыктоз.
Gather the people, call an assembly, invite the elders, gather the youths and infants; let the bridegroom come out of his palace and the bride from her room.
Между притвором и жертвенником да плачут священники, служители Господни, и говорят: `пощади, Господи, народ Твой, не предай наследия Твоего на поругание, чтобы не издевались над ним народы; для чего будут говорить между народами: где Бог их?'
Храмлэн бӧльмыен курбон сётонлэн висказ мед бӧрдозы священникъёс, Кузё-Инмарлэн ужась-тыршисьёсыз, мед шуозы: «Кузё-Инмаре, жаля Аслэсьтыд калыктэ, сантэман киулэ эн сёты Аслэсьтыд люкеттэ, соосты мукет калыкъёс ултӥяса медаз ни возе! Калыкъёс пӧлын малы тазьы шуыны кулэ: ”Кытын соослэн Инмарзы?”»
Let the priests, the servants of the Lord, weep between the porch and the altar, and say: `Have mercy, O Lord, on your people, do not give up your inheritance to reproach, so that the nations do not mock them; why will they say among the nations: where is their God?'
И тогда возревнует Господь о земле Своей, и пощадит народ Свой.
Соку Кузё-Инмарлэн Ас музъемзэ яратонэз ӝуатскоз но Аслэсьтыз калыксэ жалялоз-утёз.
And then the Lord will be jealous of His land, and will spare His people.
И ответит Господь, и скажет народу Своему: вот, Я пошлю вам хлеб и вино и елей, и будете насыщаться ими, и более не отдам вас на поругание народам.
Ответ сётыса, Ас калыкезлы Кузё-Инмар шуоз: «Тани, Мон тӥледлы нянь, вина, вӧй сёто, соин кӧттэс тырыса улоды, азьланяз мукет калыкъёслэн киулазы сантэманы уг ни сёты тӥледыз.
And the LORD will answer and say to his people, "Behold, I will send you bread and wine and oil, and you will be filled with them, and I will no longer give you up to be reproached by the nations.
И пришедшего от севера удалю от вас, и изгоню в землю безводную и пустую, переднее полчище его–в море восточное, а заднее–в море западное, и пойдет от него зловоние, и поднимется от него смрад, так как он много наделал зла.
Уйпалась лыктэмез тӥ дорысь вутэм, тырттэм музъеме улляло, азьпал уллёзэ ысто шундыӝужанпал зарезе, мышказ лыктӥсьсэ – шундыпуксёнпал зарезе; со бордысь шимес зын, юрӟым зын ӝутӥськоз, уго укыр трос урод ужъёс лэсьтӥз».
And I will remove him who comes from the north from you, and I will drive him into a waterless and empty land, his front army into the eastern sea, and his rear into the western sea, and a stench will come from him, and a stench will rise from him, because he has done much evil.