myv
stringlengths
1
2.44k
ru
stringlengths
1
2.47k
src
stringclasses
1 value
! Вадо!/Азёдо тестэ!
отойти
! Вастомазонок! Неемазонок!
до
! Инескеть/энялдан
разрешить
! Мезес пачкодемс!
дожить
!вайх!
ах!
"1918-це иень геноцидэнь жертватненень» кеврунго (памятник)
Памятник «жертвам геноцида 1918 года»
"Menetrend" альбомось (1981) ульнесь №5, "Újhold" альбомось (1985) ульнесь №6.
Альбом "Menetrend" (1981) был №5, альбом "Újhold" (1985) был №6.
"Арсиця стадаваный" («Задумчивый пастух») скульптурась.
Скульптура «Задумчивый пастух».
"Дагестанской" Государственной природной заповедникень сайтсэ "Самурской" заказникень лопась
Страница заказника «Самурский» на сайте Государственного природного заповедника «Дагестанский»
"Книга письма и меры Д. Пушечникова и А. Костяева" (1624)) .
Занимались изготовлением рогож, кулей, другой тканой продукции.
"Очерки по этнографии народа коми" (1958) важодевкссэнзэ келейстэ ванны коминь материальной культуранть ды эрямо койтнень, этнической историянь кевкстематнень ды келень ёнкстнэнь.
Работа "Очерки по этнографии народа коми" (1958) подробно рассматривает материальную культуру и быт коми, вопросы его этнической истории и характеристики языка.
"Ф.И.Беззубова валморонь ладсиесь эрзянь оршамопельсэ".
Ф. И. Беззубова была членом Союза писателей СССР с 1938 года.
"Чешское сердце").
«Чешское сердце»).
# Иесь, Таркась Шкась Лемесь ды буелемесь Спортонь видэсь 1 1996, Атланта Кизэ Владимир Богоевски 2 1998, Нагано Теле Гджоко Динески Сокст 3 2000, Сидней Кизэ Лазар Поповски (англ.)
# Год, Место Сезон Имя Фамилия Вид спорта 1 1996, Атланта Лето Владимир Богоевски 2 1998, Нагано Зима Гджоко Динески Лыжи 3 2000, Сидней Лето Лазар Поповски (англ.)
'
принять
' Секе иестэ ульнесь совавтозь Россиянь паралимпийской вейсэндявксос.
В том же году он был включён в сборную паралимпийской команды России.
' кодаяк саема
та’нье)
' кудотнеяк
тоже
'XX Vispārējie latviešu Dziesmu un X Deju svētki') ульнесь кизэ 1990 иестэ, курок мекев ладямс Латвиянь независимость мейле.
XX Vispārējie latviešu Dziesmu un X Deju svētki) состоялся летом 1990 года, вскоре после восстановления независимости Латвии.
(1 %) лия — 3 %.
(1 %) другие — 3 %.
(1) Â â тешкс, теи чевтелгавтыцянь текшкс икельце согласноень, а ули башка буквась.
(1) Знак Â â, используемый как показатель смягчения предшествующего согласного, не является отдельной буквой.
(1622-це иень якшамковонь 15 чистэ, Париж - 1673-це иень даволковонь 17 чистэ, Париж) — хранцузонь пейдемань сёрмадыця, XVII пингень пейдиграф, классической пейдеманть арсизей, ульнесь актёр ды театрань прявт, кона содавиксэв кода Мольерэнь труппа (Troupe de Molière, 1643—1680).
15 января 1622, Париж — 17 февраля 1673, там же) — французский комедиограф XVII века, создатель классической комедии, по профессии актёр и директор театра, более известного как труппа Мольера (Troupe de Molière, 1643—1680).
(18.02.2017).
(31.12.2013).
(1913 ие), 1862лом (2002 ие), 1834 лом.
(2001), преимущественно мордва-эрзя.
(1927 иень эйзюрковонь 6 чистэ Аракатака ош - 2014 иень чадыковонь 17 чистэ, Мехико) — колумбиянь сермадей-прозаик, куляньсёрмадей ды и вийкирдиень ветий.
6 марта 1927, Аракатака — 17 апреля 2014, Мехико) — колумбийский писатель-прозаик, журналист, издатель и политический деятель.
(1962), «Думы, думы» (1963), «Любовь и ненависть» (1964).
(1962), «Думы, думы» (1963), «Любовь и ненависть» (1964).
(1990) ды Мордовиянь Госсобраниянь (1994) депутат.
В 2018 году передал 10% дочери, В.Н. Макаркиной.
(2001 ие), Германиясо — 135 600 лом., Францияcо 100 000—200 000 лом.
Согласно переписи 2002 года, в России проживало 3,7 тыс. венгров.
(2001).
(2001).
(2001и ие), 405 лом.
(2001), в основном мордва-эрзя.
(2002 ие) ды седе тов.
Типы поселений — разные.
(2004) (ошонть вакссо оштнень марто — 629 000).
(2004) (с пригородами — 629 000).
(2004), 147 кудот.
В 1717 г. разорено.
(2005 ие).
(2021).
(2006 ие), Румыниясо — 1 237 746 лом.
Стала образовываться венгерская нация.
(2010 ие), 1 344 лом., 254 кудот (1930 ие).
(2001), в основном мордва-эрзя.
(2010 ие), 188 лом.
(2001), в основном мордва-эрзя.
(2010 ие), 585 лом.
Ардатовского уезда.
(2010 иестэ ловнозь).
(2010, перепись).
(2010)
(2010)
(2010), ошсо - 19087 (Приволжск ды Плёс) лом.
По обрывам — орешники, осинники, жимолость.
(2010).
(2010).
(2012).
(2012).
(2014 и. якшамковонь 1 чи).
(на 1 января 2014 г.).
(2017).
(2021).
(2019).
(2022).
(2020)
(2021)
(2020).
(2020).
(2020).
(2021).
(2020).
(2021)[⇨].
(2021).
(2021).
(3,5 %), армянт — 428 чел.
(3,5 %), армяне — 428 чел.
(3,9 %), эрзят ды мокшот — 1 549 чел.
(3,9 %), мордва — 1 549 чел.
(34,2 %), рузт — 4 525 лом.(28,1 %), печкаст — 3 124 лом.
Абдикеевский, Четырлинский, Шенталинский сельсоветы.
(41,4 %), ветькеть — 4 773 (35,8 %), эрзят — 2 262 (17 %), печкаст — 362 (2,7 %) ды лият — 3,1 %.
(41,4 %), чуваши — 4 773 (35,8 %), мордва — 2 262 (17 %), татары — 362 (2,7 %), другие — 3,1 %.
(88,6 %), печкаст — 1 720 чел.
(88,6 %), татары — 1 720 чел.
(Ёвкс кезэрень пингеде) [Отрывок] Ушоткс
(Сказка о древних временах) [Отрывок] Начало
(А какой пулай!)(поднимает и трясет пулай).
Эно, ней эряви «валномс» Одирьванть.
(Ансяк иля нарда васеньце кавто строкатнень!)
(Только не удаляйте первые две строки!)
(Венстясы кедензэ омбоце тейтерентень.)
(Протягивает руку к следующей девушке.)
(Веши ярмак ветеце тейтеренть пельде.)
(Требует де нежку у пятой девушки.)
(Веши ярмак колмоце тейте ренть пельде.)
(Просит денежку у следующей девуш ки).
(Веши ярмак нилеце тейтеренть пельде.)
(Требует де нежку у четвертой девушки.)
(Все хорошо, все красиво.
Сестэ минсь каванятадызь.
(Вьясковонь ало кепедстямось ульнесь).
(2001), преимущественно мордва-эрзя.
(Иерусалимень тейтертне:) Мезе те истямось, качамонь палмантнень ладсо чаво модасто сыцясь? Миррасо ды фимиамсо сувтавицясь, омбо масторонь эрьва кодамо тантей човорявкссо качадыцясь?
Кто эта, восходящая от пустыни как бы столбы дыма, окуриваемая миррою и фимиамом, всякими порошками мироварника?
(Иерусалимень тейтертне:) – Ёвтык миненек, тейтертнестэ сехте мазыесь, мейсэ лиятнеде седе паро вечкевиксэть? Мейсэ лиятнеде седе вадря вечкевиксэть – мекс тон тенек максат истямо кемедеяк кеме кармавтома?
`Чем возлюбленный твой лучше других возлюбленных, прекраснейшая из женщин? Чем возлюбленный твой лучше других, что ты так заклинаешь нас?'
(Иерусалимень тейтертне:) – Ванодо, кие те од тейтерьавась сы чаво модасто вечкевиксэнзэ лавтовс нежедезь? (Тейтересь:) – Умарьчувто ало сыргозтитинь тонь: тосо, косо авать пекепотс сюлмавить, косо тиринь ават чачтынзить.
Кто это восходит от пустыни, опираясь на своего возлюбленного? Под яблоней разбудила я тебя: там родила тебя мать твоя, там родила тебя родительница твоя.
(Иерусалимень тейтертне:) – Велявт одов, Суламита*а, велявт одов! Велявт одов, велявт одов – Ужокая, вантадызь тонь! (Тейтересь:) – Мезекс тенк ваномс Суламита лангс, теке Манаимень киштицятнень-морыцятнень лангс?
`Оглянись, оглянись, Суламита! оглянись, оглянись, –и мы посмотрим на тебя'. Что вам смотреть на Суламиту, как на хоровод Манаимский?
(Иерусалимень тейтертне:) – Кие те истямось – конань чачозо, теке зоря, мазыйдеяк мазыесь, теке ков, валдодояк валдось, теке чипай, пелеме кармавтыцясь, теке масторкоцтост ало ушмось?
Кто эта, блистающая, как заря, прекрасная, как луна, светлая, как солнце, грозная, как полки со знаменами?
(Иерусалимень тейтертне:) – Тейтертнестэ сехте мазыесь, ков эно тусь вечкевиксэть? Кона ёнов сыргась малавиксэть? Минь карматано тонь марто сонзэ вешнеме.
`Куда пошел возлюбленный твой, прекраснейшая из женщин? куда обратился возлюбленный твой? мы поищем его с тобою'.
(Конатнеде панжтневсть а лововитькак зяро.
(Коих развелось немыслимо.
(Красива, аж глаз не оторвать).
(Пойдем, невестушка, в новый дом).
(Кто же, конечно, сама).
Первая гостья: Варчинка.
(Лоткавтсынзе лишмензэ васенце лома нень кужонть малас.)
(Оста навливается у первой группы крестьян.)
(Максы конфетка.)
(Отдает конфетку.)
(Налксевить казактнень строевой морост: «Набой алаша» — палка лангсо ардтнемаст ды шашкасо «джигитовкаст»)«Кода цыгант якить, кода сынь гуляить?»
(Строевые песни казаков и лихая скачка на конях-палках), «Как цыгане ходят, как они гуляют?»
(Оренбургской областьсэ вейкэ тонавтыця ёвтнесь: паспортонь саемстэ эрзятне, бути а сёрмадовить рузокс, ёвтыть пряст татарокс, чуважокс, ансяк аволь “мордвакс”.
(В Оренбургской области одна учительница рассказывала: при получении паспорта, эрзя, если не пишутся русскими, называют себя татарами, чувашами, но не «мордвой».
(Пикштядьсы судос.)
(Щелкает по носу конфетой в обертке.)
(Покш Превейчись азоравакс корты:) Мон тердинь, ды тынь эзиде кунсоло. Венстнинь кедь, ды арасель редицям.
Я звала, и вы не послушались; простирала руку мою, и не было внимающего;
(Псакась панжсы ве сельмензэ.)
(Кот от крывает глаза.)
(СССР-нь НА-нь президиумонь премия); рузонь келень академической Грамматикат, ютксост коллективной колмо покш грамматикат: «Грамматика современного русского литературного языка» (1970), кавто томонь академической «Рузонь грамматика» (1980), конанень максозель СССР Государственной премия;
(удостоен премии Президиума АН СССР); академические Грамматики русского языка, в том числе три большие коллективные грамматики: «Грамматика современного русского литературного языка» (1970), двухтомная академическая «Русская грамматика» (1980), удостоенная Государственной премии СССР;
(Састыне каи тензэ илёв сонть лавтов ланга.)
(Ударяет прутиком по плечу.)
(Сези пиципалакст, макссынзе нумолотненень.)
(Рвет крапиву, пере дает зайцам.)
(Сестэ меринь эстень:) «Ужо, стян, сырган ошканть, ютасынь кужонзо ды куронзо – карман вешнеме сень, кинь вечксы монь оймем». Вешнинь эйсэнзэ ды эзия муе.
Встану же я, пойду по городу, по улицам и площадям, и буду искать того, которого любит душа моя; искала я его и не нашла его.
(Стявтсы элестэнзэ кшуманенть.)
В т о р о й с т а р и к. И земли нет…
(Тейтеренть лелянзо:) – Минек ули сазоронок, сон вишкине, потензэяк оштё эзть касо. Мезе миненек теема сазоронок марто, зярдо сыть ладямонзо-чиямонзо?
Есть у нас сестра, которая еще мала, и сосцов нет у нее; что нам будет делать с сестрою нашею, когда будут свататься за нее?
(Тейтересь:) Вень перть ацавксом лангсо вешнинь сень, кинь вечксы монь оймем. Вешнинь эйсэнзэ ды эзия муе.
На ложе моем ночью искала я того, которого любит душа моя, искала его и не нашла его.
(Тейтересь:) Вечкевиксэм – монь, мон – сонзэ. Сон яки-ярсни*е лилиятнень юткова.
Возлюбленный мой принадлежит мне, а я ему; он пасет между лилиями.
(Тейтересь:) Кодамо умарьчувтось вирень чувтотнэнь ютксо – истямо монь вечкевиксэм лия од цёратнень ютксо. Сонзэ сулей экшсэ пек вечкан аштекшнеме, умарензэ тантейть монь кургонтень.
Что яблоня между лесными деревьями, то возлюбленный мой между юношами. В тени ее люблю я сидеть, и плоды ее сладки для гортани моей.
(Тейтересь:) Марян: те вечкевиксэм сы! Оно, сон чии пандотнень прява, кирнявтни губорькстнэнь ланга.
Голос возлюбленного моего! вот, он идет, скачет по горам, прыгает по холмам.
(Тейтересь:) – Ёвтак монень тон, кинь вечксы монь оймесь: косо ванат эсеть ракшат, косо эйсэст оймсевтят чинь куншкат? Мезекс монень улемс теке вельтявкс ало кекшницякс, ялгат ракшань куротнень*г юткова чарыцякс-вешницякс?
Скажи мне, ты, которого любит душа моя: где пасешь ты? где отдыхаешь в полдень? к чему мне быть скиталицею возле стад товарищей твоих?
(Тейтересь:) – Вай, тонгак мазыйдеяк мазыят, монь вечкевиксэм, видьстэ оймезэнь педить! Мадема тарканок – пиже парсеень луганарось,
О, ты прекрасен, возлюбленный мой, и любезен! и ложе у нас–зелень;
(Тейтересь:) – Вай, улевлитькак тон тень ялаксокс, монь авань потеловсосо андозекс! Сестэ ушосо вастомстот палсевлитинь, – ды монь а кортавтовлимизь.
О, если бы ты был мне брат, сосавший груди матери моей! тогда я, встретив тебя на улице, целовала бы тебя, и меня не осуждали бы.
(Тейтересь:) – Зярдо инязором симсь-ярсась морга экшсэ*д, нардом*е пертьпельксэнть пештясь тантей чинесэ.
Доколе царь был за столом своим, нард мой издавал благовоние свое.
(Тейтересь:) – Иерусалимень тейтерть! Кадык мон раужан, кода Кедаронь буень коцткудотне,*в – ялатеке вельть мазыян, теке Соломононь шаршавтне.
Дщери Иерусалимские! черна я, но красива, как шатры Кидарские, как завесы Соломоновы.
(Тейтересь:) – Мон – алкукс кевпирявтан, потень – теке пирявтконякст. Ды вечкевиксэнень неяван-маряван уцяскань-парочинь кандыцякс.
Я–стена, и сосцы у меня, как башни; потому я буду в глазах его, как достигшая полноты.
(Тейтересь:) – Монь вечкевиксэм валдыне-мазыйне, якстердиця чамаумарь марто, кемень тёжатнень ютксояк сонзэ кондямо арась.
Возлюбленный мой бел и румян, лучше десяти тысяч других:
(Тейтересь:) – Монь вечкевиксэм сась умарьпирезэнзэ, тантейстэ качадыця цецянзо юткс. Тосо сон карми якамо-ярснеме,*а карми лилиянь сезнеме.
Мой возлюбленный пошел в сад свой, в цветники ароматные, чтобы пасти в садах и собирать лилии.
(Тейтересь:) – Монь вечкевиксэм, капшак монень, чийть пандонь сеякс эли од сёканекс тантейстэ качадыця пандотнэнь прява!
Беги, возлюбленный мой; будь подобен серне или молодому оленю на горах бальзамических!

Dataset Card for slone/myv_ru_2022

Dataset Summary

This is a corpus of parallel Erzya-Russian words, phrases and sentences, collected in the paper The first neural machine translation system for the Erzya language.

Erzya (myv) is a language from the Uralic family. It is spoken primarily in the Republic of Mordovia and some other regions of Russia and other post-Soviet countries. We use the Cyrillic version of its script.

The corpus consists of the following parts:

name size composition
train 74503 parallel words, phrases and sentences, mined from dictionaries, books and web texts
dev 1500 parallel sentences mined from books and web texts
test 1500 parallel sentences mined from books and web texts
mono 333651 Erzya sentences mined from books and web texts, translated to Russian by a neural model

The dev and test splits contain sentences from the following sources

name size description
wiki 600 Aligned sentences from linked Erzya and Russian Wikipedia articles
bible 400 Paired verses from the Bible (https://finugorbib.com)
games 250 Aligned sentences from the book "Сказовые формы мордовской литературы", И.И. Шеянова, 2017, НИИ гуманитарых наук при Правительстве Республики Мордовия, Саранск
tales 100 Aligned sentences from the book "Мордовские народные игры", В.С. Брыжинский, 2009, Мордовское книжное издательство, Саранск
fiction 100 Aligned sentences from modern Erzya prose and poetry (https://rus4all.ru/myv)
constitution 50 Aligned sentences from the Soviet 1938 constitution

To load the first three parts (train, validation and test), use the code:

from datasets import load_dataset
data = load_dataset('slone/myv_ru_2022')

To load all four parts (included the back-translated data), please specify the data files explicitly:

from datasets import load_dataset
data_extended = load_dataset(
    'slone/myv_ru_2022',
    data_files={'train':'train.jsonl', 'validation': 'dev.jsonl', 'test': 'test.jsonl', 'mono': 'back_translated.jsonl'}
)

Supported Tasks and Leaderboards

  • translation: the dataset may be used to train ru-myv translation models. There are no specific leaderboards for it yet, but if you feel like discussing it, welcome to the comments!

Languages

The main part of the dataset (train, dev and test) consists of "natural" Erzya (Cyrillic) and Russian sentences, translated to the other language by humans. There is also a larger Erzya-only part of the corpus (mono), translated to Russian automatically.

Dataset Structure

Data Instances

All data instances have three string fields: myv, ru and src (the last one is currently meaningful only for dev and test splits), for example:

{'myv': 'Сюкпря Пазонтень, кие кирвазтизе Титэнь седейс тынк кисэ секе жо бажамонть, кона палы минек седейсэяк!',
 'ru': 'Благодарение Богу, вложившему в сердце Титово такое усердие к вам.',
 'src': 'bible'}

Data Fields

  • myv: the Erzya text (word, phrase, or sentence)
  • ru: the corresponding Russian text
  • src: the source of data (only for dev and test splits)

Data Splits

  • train: parallel sentences, words and phrases, collected from various sources. Most of them are aligned automatically. Noisy.
  • dev: 1500 parallel sentences, selected from the 6 most reliable and diverse sources.
  • test: same as dev.
  • mono: Erzya sentences collected from various sources, with the Russian counterpart generated by a neural machine translation model.

Dataset Creation

Curation Rationale

This is, as far as we know, the first publicly available parallel Russian-Erzya corpus, and the first medium-sized translation corpus for Erzya. We hope that it sets a meaningful baseline for Erzya machine translation.

Source Data

Initial Data Collection and Normalization

The dataset was collected from various sources (see below).

The texts were spit in sentences using the razdel package. For some sources, sentences were filtered by language using the slone/fastText-LID-323 model. For most of the sources, myv and ru sentences were aligned automatically using the slone/LaBSE-en-ru-myv-v1 sentence encoder and the code from the paper repository.

Who are the source language producers?

The dataset comprises parallel myv-ru and monolingual myv texts from diverse sources:

Annotations

No human annotation was involved in the data collection.

Personal and Sensitive Information

All data was collected from public sources, so no sensitive information is expected in them. However, some sentences collected, for example, from news articles or LiveJournal posts, can contain personal data.

Considerations for Using the Data

Social Impact of Dataset

Publication of this dataset may attract some attention to the endangered Erzya language.

Discussion of Biases

Most of the dataset has been collected by automatical means, so it may contain errors and noise. Some types of these errors are systemic: for example, the words for "Erzya" and "Russian" are often aligned together, because they appear in the corresponding Wikipedias on similar positions.

Other Known Limitations

The dataset is noisy: some texts in it may be ungrammatical, in a wrong language, or poorly aligned.

Additional Information

Dataset Curators

The data was collected by David Dale (https://huggingface.co/cointegrated).

Licensing Information

The status of the dataset is not final, but after we check everything, we hope to be able to distribute it under the CC-BY-SA license.

Citation Information

[TBD]

Downloads last month
3
Edit dataset card

Models trained or fine-tuned on slone/myv_ru_2022

Space using slone/myv_ru_2022 1