Datasets:

Hieuman

/

sw_MIRACL

like 0

[ "Bandari ya Kilindini\nBandari ya Kilindini ni hori kubwa asili ya maji yenye urefu kwenda chini unaoendelea barani kutoka Mombasa, Kenya. Inatumika kama bandari ya Mombasa, na inayo uendelezaji mikoani hadi Uganda na Sudan. Bandari ya Kilindini ni sehemu kuu ya Bandari ya Mombasa, bandari ya kimataifa ya pekee nchini Kenya. Inasimamiwa na Mamlaka ya Bandari ya Kenya (KPA). Mbali na upakuaji na upakiaji mizigo, bandari ya Mombasa ni hupokea meli za kitalii kwa mara nyingi.", "Kaunti ya Mombasa\nUchumi wa Mombasa na nchi ya Kenya kwa jumla hutegemea sana bandari ya Mombasa. Bandari ya Mombasa ndio bandari kubwa zaidi katika ukanda wa Afrika Mashariki. Bidhaa nyingi hupitia hapo kutoka na kuingia ndani ya nchi. Bandari hii pia hutegemewa na nchi ya Uganda, Burundi, Sudani Kusini, Jamuhuri ya Kidemokrasia ya Kongo na Rwanda kupitisha bidhaa kama vile, mafuta. \nMombasa pia ni kituo kikuu cha utalii kwa sababu ya fuko zake zenye mchanga, Fort Jesus na Mji wa Kale. Baada ya mashambulizi kadhaa ya kigaidi katika miaka ya awali ya mwongo wa 2010 na Al Shabaab na vikundi vingine, utalii ulidorora. Nchi za Marekani, Uingereza, Ufaransa pamoja na nchi zingine za magharibi zilianza kutoa tahadhari za safari. Baada ya Operesheni Linda Nchi, na juhudi za polisi kukumbana na ugaidi, juhudi zinaelekezwa kuimarisha utalii tena. Pia, kuanzishwa kwa huduma ya reli mpya ya SGR kati ya Jiji la Mombasa na Nairobi, kumeongeza idadi ya watalii wa ndani." ]

[ "Busia, Uganda\nMji huu, pamoja na mji dada yake wa Busia, Kenya kando ya mpaka, ni vituo vya shughuli za kibiashara kubwa na trafiki ni nzito katika pande zote mbili. Bidhaa kutoka Uganda ni pamoja na mazao ya biashara kama kahawa, pamba na mbao zinazopelekwa katika bandari ya Mombasa nchini Kenya kwa ajili ya kuuza nje. Vyakula kama ndizi, mananasi na maembe zinazopelekwa kwa soko ya Kenya pia hupita mpakani. Kwa upande mwingine, Uganda huagiza mafuta ya petroli, bidhaa za viwandani na nyumbani kama mafuta ya kupikia, sabuni, nguo,vifaa vya elektronik na magari.\nBusia ndio mji wa shughuli nyingi sana mpakani kati ya nchi hizi mbili jirani wanachama wa Jumuiya ya Afrika Mashariki. Mji wa mpaka wa Malaba ulioko takribani kaskazini, ni wa pili kwa shughuli za kibiashara kati ya Uganda na Kenya katika eneo la pamoja la mpaka wao. Tazama jadwali hapa chini:", "Kenya\nKwa karne nyingi, upwa wa Kenya umekuwa mwenyeji wa wafanyabiashara na wasafiri. Kati ya miji iliyopo kwenye upwa wa Kenya ni mji wa Malindi. Umebakia kuwa makazi muhimu ya Waswahili tangu karne ya 14 na wakati mmoja ulishindana na Mombasa kwa ukuu pande hizi za Afrika Mashariki. Kwa kawaida, Malindi umekuwa mji na bandari ya kirafiki kwa serikali zingine. Mwaka wa 1414, Sultani Mwarabu wa Malindi alianzisha uhusiano wa kidiplomasia na utawala wa Uchina wa Ming, wakati wa safari za mchunguzi Zheng He. Katika mwaka wa 1498, utawala wa Malindi ulimkaribisha msafiri na mvumbuzi maarufu kutoka Ureno, Vasco da Gama.", "Kenya\nNairobi inaendelea kuwa kituo muhimu na cha kimsingi kwa mawasiliano na biashara cha Afrika Mashariki. Kinajivuna kuwa na miundo msingi ya uchukuzi na mawasiliano bora zaidi katika eneo hili, na wafanyi kazi wenye ujuzi. Makampuni mengi ya kigeni hudumisha matawi yao katika eneo hili ama ofisi za kuyawakilisha mjini Nairobi. Mnamo Machi 1996, Marais wa Kenya , Tanzania na Uganda waliifufua Jumuia ya Afrika Mashariki (EAC). Shabaha za EAC ni pamoja na kasawazisha kodi na ada zinazotozwa bidhaa, utembeaji huru wa watu na kuimarisha miundo msingi katika eneo hili. Nchi hizi tatu za Afrika Mashariki zilitia saini mkataba wa Customs Union Agreement mwezi wa Machi 2004.", "Kenya Ports Authority\nKenya Ports Authority \"(KPA)\" ni shirika la serikali lenye wajibu wa \"kudumisha, kutekeleza, kuboresha na kusimamia kufanyika kwa huduma zote kwenye Bahari ya Hindi ukanda wa pwani ya Kenya, ikiwa ni pamoja na Bandari ya Kilindini hususan ya Mombasa. Bandari zengine zinazohudumiwa na KPA ni pamoja na Lamu, Malindi, Kilifi, Mtwapa, Kiunga, Shimoni, Funzi na Vanga. KPA ilianzishwa mwaka wa 1978 kwa kitendo cha Bunge na iko Mombasa.", "Hifadhi ya Taifa ya Tsavo Mashariki\nHifadhi ya Taifa ya Tsavo Mashariki ni moja ya hifadhi kubwa zaidi na kongwe nchini Kenya iliyo tambaa eneo la kilomita za mraba 11,747. Ilifunguliwa mnamo Aprili 1948, na iko karibu na kijiji cha Voi katika Wilaya ya Taita Mkoa wa pwani. Hifadhi hii imegawanywa katika sehemu za mashariki na magharibi na barabara na reli ya A109. Jina lake ambalo linatokana mto Tsavo, ambao unatiririka kutoka magharibi hadi mashariki kupitia hifadhi hii, iko mpakani mwa mbuga ya kitaifa ya milima ya Chyulu, na hifadhi ya wanyama ya Mkomazi nchini Tanzania.", "Ukumbi wa Mikutano wa Kimataifa wa Kenyatta\nUkumbi wa Mikutano wa Kimataifa wa Kenyatta au Kenyatta International Conference Centre (KICC) ni jengo la ghorofa 30 iliko mjini Nairobi, Kenya.\nIko katikta eneo la kati la biashara la Nairobi. Ni ukumbi kwa mikutano, maonyesho na matukio maalumu ndani ya umbali wa kutembea wa hoteli kadhaa za nyota tano. Imekuwa mwenyeji wa mikutano mingi ya kimataifa na semina.\nKuna vyumba kadhaa vya mikutano vilivyo na vifaa vizuri na kile kikubwa kabisa kiko na uwezo wa zaidi ya wajumbe 4,000. Iko na vifaa vya kutafsiria lugha sambamba ambavyo vina uwezo wa kutafsiria lugha saba, kituo cha biashara cha kisasa, benki, huduma za ziara na kusafiri, kiwanja kikubwa na pahali pa kuegezea magari salama.", "Utalii nchini Kenya\nHifadhi ya taifa ya Nairobi ilikuwa mbuga ya kwanza nchini Kenya ilipoanzishwa mwaka wa 1946. Iko takriban kilomita 7 kusini mwa katikati ya Nairobi, mji mkuu wa Kenya, na ni ndogo ikilinganishwa na mbuga nyingine za wanyama barani Afrika. Majumba marefu jijini Nairobi yaweza kuonekana kutoka kwenye mbuga.", "Bandari ya Kilindini\nWakati wa Vita vya II vya dunia, wakati Kenya ilikuwa koloni ya Uingereza, Kilindini ilikuwa makao ya muda ya wigo wa Mashariki ya jeshi la Uingereza mapema Avril kutoka 1942 hadi tishio la Ujapani kwa mji wa Colombo, Ceylon (sasa Sri Lanka) ulikuwa umeondolewa. Karibu, afisi buku ya Mashariki ya Mbali, kituo cha mbali cha Waingereza cha kuvunja kanuni iliyokuwa Bletchley Park,ulihifadhiwa katika shule ya Allidina Visram, Mombasa na ilikuwa na mafanikio katika kuvunja kodi za kibaharia za Kijapani.", "Kenya\nMombasa ulikuwa mji wenye bandari wa nchi ya Kenya kabla ya ukoloni katika Enzi ya kati. Bandari hiyo ilitumika kuendeleza biashara na miji mingine yenye bandari Afrika, Uajemi, na wafanyabiashara Waarabu, Yemeni na hata Bara Hindi.", "Bandari\nKuna mabandari yanayopokea mizigo ya kila aina kama bandari ya Dar es Salaam au Mombasa." ]

[ "Mji mkuu\nAustralia ilijenga mji mkuu mpya kwa sababu miji mikubwa ya Sydney na Melbourne yote yalitaka kuwa mji mkuu wa kitaifa wa Shirikisho la Australia. Mwaka 1908 eneo la Canberra lililokuwa mashambani wakati ule liliteuliwa, ujenzi wa mji mpya ulianza mwaka 1913 na serikali pamoja na bunge ilihamia Canberra mwaka 1927. Dola la shirikisho la New South Wales lilikabidhi \"Eneo la Mji Mkuu wa Shirikisho\" lililokuwa eneo la pekee chini ya Bunge la Australia moja kwa moja.", "Canberra\nCanberra ni mji mkuu wa Australia mwenye wakazi 330,000. Si sehemu ya jimbo lolote la shirikisho la Australia lakini \nlimepewa eneo lake la kitaifa kando la mto Molonglo ndani ya eneo la jimbo New South Wales.", "Australia\nMji mkuu, Canberra (wakazi milioni 308,700) ulijengwa kati ya Sydney na Melbourne kwa sababu miji hiyo miwili ilishindwa kukubaliana kati yao ni mji upi unaostahili kuwa mji mkuu." ]

[ "Kisiwa cha Krismasi\nKisiwa cha Krismasi ni eneo dogo la Australia katika Bahari Hindi takriban 500 km upande wa kusini ya Jakarta mji mkuu wa Indonesia na 2,400 km kaskazini ya Australia yenyewe.", "Brisbane\nBrisbane ni mji mkubwa wa tatu wa Australia na mji mkuu wa jimbo la Queensland katika kaskazini ya nchi. Idadi ya wakazi ni mnamo 1,730,000. Iko kando la mto Brisbane na mdomo wake unapita mjini.", "Abidjan\nAbidjan ni mji mkubwa nchini Cote d'Ivoire pia ni mji mkuu hali halisi. Vilevile ni bandari kuu ya nchi kwenye Ghuba ya Guinea ya bahari ya Atlantiki. Abidjan haiko baharini moja kwa moja lakini kwenye wangwa ya Ebrie inayotengwa na bahari kwa kanda nyembamba ya mchanga.", "Australia ya Magharibi\nAustralia ya Magharibi (Kiing.: \"Western Australia\") ni moja ya jimbo 8 ya kujitawala ya Jumuiya ya Australia. Idadi ya wakazi wake ni takriban 2,163,200. Mji wake mkuu ni Perth.", "Abuja\nAbuja ni mji mkuu wa Nigeria. Idadi ya wakazi wake imekadiriwa kuwa watu 178,462 . Mwaka wa 1976, serikali ya Nigeria iliamua kuanzisha mji mkuu mpya badala ya Lagos. Wakachagua katikati ya nchi, na mipango ya ujenzi ikaundwa chini ya makampuni matatu ya Marekani: PRC Corporation; Wallace, McHarg, Roberts na Todd; na Archisystems. Mipango hiyo ikabadilishwa baadaye na Kenzo Tange, msanifu majengo maarufu wa Japani. Abuja ikatangazwa rasmi kuwa mji mkuu wa Nigeria tarehe 12 Desemba 1991. Iko mahali pa 9, 10, Kaskazini na 7, 10, Mashariki.", "Miji bora\nNi mji wa Australia ulioshika nafasi ya 10; ni mji wenye vivutio vingi kama vile ufukwe, mipango mizuri ya ujenzi na bandari, daraja kubwa la kwenda angani, pia limekuwa kivutio cha utalii.", "Wikimania\nMpaka kumwisho kulikuwa na miji mita, na miji mingine ya Atlanta na Cape Town. Andiko kwa ajili ya mji wa Karlsruhe, London na Toronto pia iliwasilishwa na baadaye walijiondoa wenyewe kwenye kinyang’anyilo. Kulikuwa na mkukanganyiko, ilifikia hata watu kutaka kugomea kuhudhuria Wikimania 2008 kwa sababu ya Egypt's ikituhumiwa kuendesha zoezi la kuhakiki na kuwaweka watu magerezani kwa sababu ya kuanzisha mitandapo wakati wa utawala wa Rais Husein Mubaraka wa nchi hiyo. era. Mohamed Ibrahim, mhitimu wa Alexandria University ambaye alifanya kazi kubwa ya kupeleka mkutano huo katika jiji la Alexandria, aliongea kupitia kituo cha redio cha BBC \"akisema “ nafikiri tuna haki ya kuendelea na kuwa na uhuru wa kujieleza katika kiwango cha juu.\" moja ya lengo lake ilikuwa ni kukuza lugha ya kiarabu Arabic Wikipedia ambapo alikuwa mchangiaji mzuri tangu mwaka 2005. Waziri wa baraza la mawazi la misri ambaye alifungua mkutano kwa niaba ya rais Husein Mubaraka. \n Mkutano ulifanyika Buenos Aires, Argentina, kuanzia tarehe 26–28, August 2009. Ulihudhuriwa na washiriki 559. maamuzi ya mwisho yakuwa kati ya miji ya Buenos Aires na Toronto. Brisbane na Karlsruhe pia walipendekezwa lakini baadaye walijiondoa.\nMkutano wa ulifanyika kuanzia tarehe 9–11, July katika ukumbi wa Polish Baltic Philharmonic jijini Gdańsk, Poland. Katika siku yake ya kwaqnza ya tarehe 9 august,mkutano huo ulilenga sana katika kuzungumzia mradi wa kitaaluma waWikiSym. Tenda kwa Amsterdam na Oxford Wikimania 2010 lost by a small margin. mkutano huu ulikuwa ndo wa kwanza kujikita katika masuala ya kiutamaduni , hasa onesho la bendi ya philharmonic orchestra, wakisherehekea miaka kumi tangu kufariki kwa mwanamuziki mtunzi wa Poland Władysław Szpilman na maonyesho ya filamu ya Truth in Numbers?. Kwenye mkutano, Sue Gardner, Mkurugenzi mtendaji wa Wikimedia Foundation, alisema kwamba lengo la foundation ni kukuza ama kuongeza namba ya watembeleaji wa tovuti ya wikimedia kutoka milioni 371 na kufikia million 680 kwa mwezi katika kipindi cha miaka mitano ijayo.\nMkutano wa Wikimania 2011 Uilifanyika jijini Haifa, Israel, kuanzia tarehe 4–7, August. Ukumbi wa mikutano ulikuwa katika jumba la Haifa Auditorium Badala ya ukumbi wa Beit Hecht cultural center on Mount Carmel. Wasemaji katika mkutano walikuwa ni pamoja na Yochai Benkler, a fellow at the Berkman Center for Internet and Society katika Chuo Kikuu cha Harvard na Joseph M. Reagle Jr. wa MIT, mtunzi wa \"Good Faith Collaboration: The Culture of Wikipedia\". Mkuu wa kamati ya sayansi na teknologia wa Knesset, Meir Sheetrit, pia alipata nafasi ya kuzungumza katika mkutano huo Yonah Yahav, ambaye ni Meya wa jiji la Haifa. Mmoja wapo wa wadhamini wa mkutano walikuwa ni Chuo Kikuu cha Haifa. zaidi ya masuala 125 yalijadiliwa katika makundi manne na mkutano uklihudhuriwa na washiriki 720 Wikimedians kutoka katika nchi 56 duniani, hii ilihusisha hata nchi ambazo hazina uhusiano wa kidipromasia na Israel. katika mahojiano na Haaretz, Mwanzilishi waWikipedia Jimmy Wales alieleza kwamba kulikuwa na mgomo ulioitishwa na dhidi ya Israel, kama ilivyokuwa katika mkutano wa Misri 2008. Mgogoro baina ya wahariri kuhusiana na mgogoro wa kisiasa wa Israel-Palestinian conflict,jithada zilizokuwa zikifanywa na makundi mbalimbali ya waisraelkwa lengo la kuongeza namba ya wahariri wa Wikipedia, alisema daima wahariri wa Wikipedia hawafungamani “alisisitiza” jambo hili halina mjadala.”Wikimedia Foundation Mkurugenzi mtendaji Sue Gardner aliueleza mkutano kuhusu mwanamume mmoja kutoka nchi za mashariki namna ambavyo yeye hakukubaliana na Wikipedia ya leo. Katika sherehe ya kufunga mkutano tarehe 7 mwezi wa Augost bwn Jimmy wales alionyesha stampu ya kwanza ya mwaka ambayo ilitengenezwa maalum na shirika la posta la Israel kama heshima kwa Wikipedia ikitimiza miaka 10 tangu kuanziswa kwake mwaka 2001. Miongini mwa miradi ambayo ilijadiliwa ilikuwa ni pamoja na kushirikisha masuala ya utamaduni, Maktaba na maeneo ya makumbusho. After the conference, participants were offered a free tour of Haifa, Jerusalem, w:Nazareth:Nazareth or Akko. mwenyenykiti Shay Yakir, aliyekuwa anamaliza muda wake kwa shirika la wikimedia la Israel, alisema kwa waisrael kuandaa mkutano wa wikimania mwaka 2011 kwao ilikuwa kama kuandaa michezo ya Olimpic." ]

[ "Mambo yaliyompata Pinokyo\nMambo yaliyompata Pinokyo: habari za mwanasesere (kwa Kiitalia jina linalotamkwa hivyo linaandikwa Pinocchio) ni hadithi ya karagosi hai ya ubao na shani zake. Hadithi hiyo ilitungwa na mwandishi Mwitalia Carlo Collodi tangu mwaka 1881 hadi 1883 ilipotolewa kama kitabu, kwa jina la Kiitalia \"Le avventure di Pinocchio: Storia di un burattino\"." ]

[ "Mambo yaliyompata Pinokyo\nTabia muhimu ya Pinokyo katika hadithi ni pua lake linaloanza kuwa ndefu sana kila akisema uwongo. Kutokana na hilo wachoraji wa katuni za kisiasa hupenda kumchora mtu kwa pua ndefu wakitaka kuonyesha huyu ni mwongo.", "Mambo yaliyompata Pinokyo\nSiku moja seremala Maestro Ciliegia anakuta kipande cha ubao kinachoanza kusema akitaka kukikata. Kwa kuogopa anampa rafiki yake Geppetto (jina linasomeka Jepeto) aliye mchongaji. Geppetto anatumia ubao huo kuchonga karagosi anayeendelea kusema na mara baada ya kukamilika anatoroka. Akirudi nyumbani kwa njaa anaahidi kuwa mtoto mzuri na mtiifu lakini baada ya muda anatoroka tena. Anapatwa na shani nyingi hadi kukutana na baba yake Geppetto ndani ya tumbo la nyangumi. Pamoja wanajiokoa na Pinokyo anaahidi tena kuwa mtoto mzuri na safari hii anaacha utundu wake. Baada ya kutenda mema, anaamka siku moja anajikuta amebadilika umbo lake na sasa yu mvulana mwenye mwili wa kibinadamu.", "Mambo yaliyompata Pinokyo\nCollodi alianza kutoa habari za Pinokyo kama simulizi mfululizo katika gazeti la kila wiki kwa ajili ya watoto. Hadithi ilipendwa sana na wasomaji ikamhamasisha mhariri kumwambia Collodi aiendeleze na hatimaye ikawa kitabu. Labda awali \"Pinokyo\" haikulenga watoto, na mwishowe Pinokyo alikufa vibaya wa kunyongwa kwa makosa yake mengi.", "Pinokyo (mhusika)\nSiku moja seremala Maestro Ciliegia anakuta kipande cha ubao kinachoanza kusema akitaka kukikata. Kwa kuogopa anampa rafiki yake Geppetto (jina linasomeka Jepeto) aliye mchongaji. Geppetto anatumia ubao huo kuchonga karagosi anayeendelea kusema na mara baada ya kukamilika anatoroka. Akirudi nyumbani kwa njaa anaahidi kuwa mtoto mzuri na mtiifu lakini baada ya muda anatoroka tena. Anapatwa na shani nyingi hadi kukutana na baba yake Geppetto ndani ya tumbo la nyangumi. Pamoja wanajiokoa na Pinokyo anaahidi tena kuwa mtoto mzuri na safari hii anaacha utundu wake. Baada ya kutenda mema, anaamka siku moja anajikuta amebadilika umbo lake na sasa yu mvulana mwenye mwili wa kibinadamu.", "Alan Paton\nRiwaya za pili na za tatu za Paton, \"Phalarope anayechelewa sana\" (1953) na \"Ah, lakini Nchi yako ni Nzuri\" (1981), na hadithi zake fupi, \"Hadithi Kutoka Eneo Lenye Shida\" (1961), zote zinahusu na mada ile ile ya ubaguzi wa rangi zilizokuwa katika kitabu cha kwanza cha mwandishi huyo. \"Ah, lakini nchi yako ni nzuri\" ilikuwa na msingi wake katika hadithi za maisha, barua, hotuba, habari na rekodi za kesi za kisheria, na wahusika wa kubuni na wa kweli kama vile Albert Luthuli na Hendrik Verwoerd. Riwaya yenyewe ilikuwa ubunifu wa kihistoria, iliyotoa maelezo yenye ufasaha kuhusu harakati za upinzani nchini Afrika Kusini wakati wa miaka ya 1960. \"Paton anajaribu kuwapa wahusika wake ubinadamu ambao hautarajiwi kutoka kwao. Katika riwaya hii, kwa mfano, tunakutana na Muafrikana mkaidi anayekiuka Sheria dhidi ya Uovu. Kuna Waafrikana wengine pia wanaaongozwa na na nia yao na si sheria, na kanuni zinazotolewa na bunge lisilokuwa na uso na lenye kushikilia mtazamo mmoja tu.\" (kutoka kitabu cha Waandishi wa Kiafrika wa baada ya Enzi ya Kikoloni,kilichohaririwa na Pushipa Naidu Parekh na Siga Fatima Jagne, 1998)", "Mambo yaliyompata Pinokyo\nLakini mhariri alimwomba kuendeleza simulizi na kuipeleka kwenye mwisho mwema kama kitabu kwa watoto. Hivyo masimulizi yaliyowahi kutolewa katika gazeti yalikuwa sehemu ya kwanza ya kitabu na Collodi aliendelea kuongeza shani mpya za Pinokyo anapokutana na roho jike mwema mwenye nywele za buluu anayemwokoa mara kadhaa katika matatizo yake.", "Anjela wa Foligno\nMang'amuzi mengine aliyoshirikisha ni kama haya yafuatayo: “Siku moja roho yangu ilinyakuliwa, nikamuona Mungu katika uangavu mkubwa kuliko wowote niliowahi kujua… Nilimuona Mungu katika giza, na ni lazima liwe giza, kwa kuwa yuko juu mno kuliko roho, na lolote linaloweza kufikiriwa halilingani naye… Sioni kitu ila naona yote; hakika inapatikana katika giza. Kadiri giza lilivyo nene, wema unazidi yote. Ni fumbo lililofichika… Uweza, hekima na utashi wa Mungu, nilivyoviona vizuri ajabu siku nyingine, natambua ni kidogo kuliko hilo. Hilo ni kitu kizima, hivyo ni kama sehemu zake tu”. Maana yake, sasa sioni kitu maalumu, ila naona sifa zote za Mungu zimeunganika vizuri ajabu katika ukuu wake unaozidi akili yangu.", "Mambo yaliyompata Pinokyo\nHadithi ilitafsiriwa na kutolewa kwa Kiswahili mwaka 1956 na Tanganyika Mission Press mjini Tabora.", "Mambo yaliyompata Pinokyo\nTangu 1892 kitabu kilitafsiriwa kwa lugha nyingi; kwanza kwa Kiingereza, baadaye pia kwa lugha zote za Ulaya na baadaye hata nje ya Ulaya." ]

[ "Timu ya Taifa ya Kandanda ya Brazil\nBrazil ni timu ya taifa yenye mafanikio zaidi katika Kombe la aduni la FIFA, mashindano ya mpira wa miguu ya kimataifa, kuwa mshindi wa taji mara tano: 1958, 1962, 1970, 1994 na 2002. Brazil pia ina utendaji bora zaidi katika Kombe la Dunia, kwa kawaida na masharti kamili, na rekodi ya ushindi 73 katika mechi 109 zilicheza, tofauti ya lengo la 124, pointi 237, na hasara 18. [12] [13] Brazil ni timu ya kitaifa pekee ya kucheza kwenye matoleo yote ya Kombe la Dunia bila kutokuwepo na haja ya playoffs. pia ni timu ya kitaifa yenye mafanikio katika Kombe la Confederations ya FIFA yenye majina manne: 1997, 2005, 2009 na 2013.", "Kombe la Dunia la FIFA\nBrazili ndio nchi pekee ambayo imeweza kutwaa kombe hilo mara tano. Ujerumani na Italia zimelitwaa mara nne. Nchi nyingine ambazo zimewahi kulitwaa ni Uruguay, Argentina, Uingereza, Ufaransa na Hispania." ]

[ "Timu ya Taifa ya Kandanda ya Brazil\nTimu ya soka ya taifa la Brazil inawakilisha Brazili katika soka ya kimataifa ya wanaume. Brazil inasimamiwa na Shirikisho la Soka la Brazil CBF, kikundi kinachoongoza kwa soka nchini Brazil. Wamekuwa mwanachama wa FIFA tangu 1923 na mwanachama wa CONMEBOL tangu 1916", "Bebeto\nNa alishinda mabao 39 katika mechi 75 za Brazil, Bebeto ni mchezaji wa sita wa timu yake ya taifa. Alikuwa mchezaji bora wa Brazil katika Copa América ya 1989 kama taifa liliendelea kushinda mashindano hayo. Katika Kombe la Dunia la FIFA 1994, alifanya ushirikiano mkubwa wa mgomo na Romário kuongoza Brazil kwenye robo fainali ya Kombe la Dunia. Alikuwa pia mwanachama wa upande wa Brazil ambao alishinda Kombe la Confederations ya FIFA ya 1997, wakati huohuo alishinda medali za fedha na shaba za Olimpiki na Brazil katika michezo ya Olimpiki ya kiangazi ya 1988 na 1996. Mnamo 1989.", "Timu ya Taifa ya Kandanda ya Ubelgiji\nTimu ya taifa ya Ubelgiji imehusika katika mashindano makubwa ya mpira wa miguu ya kila baada ya miaka minne. Ilionekana katika hatua za mwisho za vikombe kumi na tatu vya FIFA ya Dunia na michuano mitano ya UEFA ya Ulaya, na ilionekana katika mashindano ya soka ya Olimpiki, ikiwa ni pamoja na mashindano ya Olimpiki ya 1920 ambayo walishinda.", "Antonio Valencia\nValencia aliichezea timu ya taifa kwa mara ya kwanza katika mechi ya kufuzu kushiriki katika Kombe la Dunia la FIFA dhidi ya Paragwei tarehe 27 Machi 2005, na alifunga mabao mawili katika ushindi wa 5-2. Aliichezea Ecuador katika kombe la dunia la 2006, na alichaguliwa kama mteule wa timu ya FIFA ya wachezaji 11 bora, ambayo inatambua wachezaji nyota katika kila nafasi katika Kombe la Dunia. Pia aliorodheshwa kama mmoja wa wagombea sita kwa tuzo la mchezaji bora mchanga wa Gillette. Barua pepe lilisambazwa nchini Uingereza na liliwapa moyo watu kumpigia kura Valencia, katika jaribio la kuzuia Cristiano Ronaldo kushinda. Valencia alipokea idadi kubwa ya kura katika uchaguzi wa mtandao wa tarakilishi, [34] lakini tangu Mshindi wa tuzo anadhamiriwa na kura za wafuasi na jopo la majaji, hatimaye tuzo alipewa Lukas Podolski.", "Kombe la Dunia la FIFA 2018\nTimu nyingine zilizofanikiwa kurudi baada ya kitambo kidogo ni,Misri mara ya mwisho ilishiriki 1990, Morocco tokea 1998, Peru tangu 1982 na Senegal ambayo ilishiriki mwaka 2002 na kufika hatua ya robo fainali. Ni kwa mara ya kwanza pia kwa nchi tatu kutoka “Nordic countries” na nchi nne za Kiarabu kufanikiwa kushiriki katika mashindano hayo. \nNchi maarufu zilizoshindwa kupita ni pamoja na Italia waliowahi kuchukua kombe hilo mara nne, Uholanzi, Cameroon.", "Timu ya Taifa ya Kandanda ya Argentina\nWasimamizi wa Kombe la Dunia wa Argentina ni César Luis Menotti mwaka wa 1978, na Carlos Bilardo mwaka 1986.", "Timu ya Taifa ya Kandanda ya Afrika Kusini\nTimu ya kandanda ya kitaifa Afrika Kusini au Bafana Bafana ni timu ya kitaifa ya Afrika Kusini na hudhibitiwa na Shrikisho la Kandanda la Afrika Kusini (SAFA). Walirudi kwenye jukwaa la dunia mwaka wa 1992, baada ya miaka ya kupigwa marufuku kutoka FIFA. Watakuwa mwenyeji wa kombe la dunia la FIFA mnamo Juni 2010 baada ya kuwa mwenyeji wa Kombe la Shirikisho la FIFA mwaka wa 2009. Afrika Kusini itakuwa nchi ya kwanza barani Afrika kuwa mwenyeji wa Kombe la Dunia la FIFA. Wao wamekuja njia ndefu kuanzia wakati walipigwa marufuku na FIFA mwaka wa 1962 na kuwa mwenyeji wa Kombe la Dunia.", "München\nKlabu ya soka ya Bayern München imeshinda mara 19 kombe la kitaifa na mara tatu kombe la Ulaya.", "Timu ya Taifa ya Kandanda ya Ujerumani\nTimu ya soka ya taifa ya Ujerumani ni timu ya soka ya mpira wa miguu ambayo imewakilisha Ujerumani katika mashindano ya kimataifa tangu mwaka 1908.\nTimu hii inaongozwa na Chama cha Soka cha Ujerumani, kilianzishwa rasmi mwaka 1900. Mwishoni mwa Kombe la Dunia la FIFA la mwaka 2014, Ujerumani ilipata kiwango cha juu zaidi cha Elo cha timu yoyote ya soka ya kitaifa katika historia na pointi 2205." ]

[ "Omar Bongo\nKiongozi huyo amevunja rekodi ya kuwa Rais aliyekaa muda mrefu marakani kuliko Rais yeyote barani Afrika. Rais huyo amefariki dunia akiwa na umri wa miaka 73, ambapo ameiongoza Gabon kwa miaka 42.\nBongo alijiunga na serikali ya Gabon mwaka 1965 na mwaka 1967 akawa makamu wa Rais ambapo mwaka huo huo akashika hatamu ya kuwa Rais wa nchi hiyo kufuatia cha kifo cha ghafla cha Rais Leon Mba.\nBongo alipoingia madarakani alijenga utawala imara ambao ulinufaika zaidi baada ya kugunduliwa kwa mafuta nchini Gabon ingawa utajiri wake ulinufaisha idadi ndogo ya watu wanaokadiriwa kuwa milioni 1.5. kitu kilicholeta lawama kubwa kwa kiongozi huyo.\nRais huyo amefariki dunia wakati akipata tiba ya saratani jijini Barcelona nchini Hispania.\nRais Bongo ameaga dunia takribani miezi mitatu baada ya kifo cha mkewe, Edith Lucie Bongo Ondimba (45) aliyefariki dunia 14 Machi mwaka huu wakati akipata tiba mjini Rabat nchini Morocco.\nBongo na Edith walifunga ndoa mwaka 1990. Edith aliuguzwa kwa miezi kadhaa nchini Morocco, na umma haukutangaziwa sababu za kifo chake. Edith alikuwa binti wa Rais wa Congo, Denis Sassou Nguessou. Mwanaharakati huyo wa mapambano dhidi ya Ukimwi alikuwa mke wa pili kwa Bongo, mke wa kwanza wa Rais huyo alikuwa, Josephine Nkama.", "Historia ya Gabon\nJamhuri ya Gabon, kutoka kushinda uhuru kutoka ukoloni wa Ufaransa tarehe 17 Agosti 1960, imeongozwa na Rais watatu, Léon M'ba, El Hadj Omar Bongo ambaye amekuwa kiongozi kutoka mwaka wa 1967 hadi kifo chake (2009: ndiye aliyekuwa kiongozi barani Afrika aliyeshikilia uongozi kwa muda mrefu zaidi), halafu mwanae Ali.\nMwaka wa 1990 Gabon ilianza demokrasia ya vyama vingi na katiba ya kidemokrasia ambayo inaruhusu ukweli wa uchaguzi na utekelezaji wa idara za serikali.", "Gabon\nJamhuri ya Gabon, kutoka kushinda uhuru kutoka Ufaransa tarehe 17 Agosti 1960, imeongozwa na Rais watatu, Léon M'ba, El Hadj Omar Bongo ambaye amekuwa kiongozi kutoka mwaka wa 1967 hadi kifo chake (2009: ndiye aliyekuwa kiongozi barani Afrika aliyeshikilia uongozi kwa muda mrefu zaidi), halafu mwanae Ali." ]

[ "Omar Bongo\nHabari za kifo cha Rais huyo wa Gabon zilikuja wiki chache baada ya mahakama nchini Ufaransa kutaka kufanyiwa uchunguzi juu ya mali ya Rais Bongo nchini Ufaranasa. Uchunguzi kama huo pia utafanyiwa mali ya rais wa Kongo Brazzaville Dennis Sassou Nguesso na rais wa Guinea ya Ikweta Teodoro Obiang` Nguema.\nShirika la kupambana na rushwa \"Transparency International\", tawi la Ufaransa linawalaumu viongozi hao kwa kutumia fedha za umma, kununua nyumba katika nchi za nje na pia kwa kununua magari ya kifahari, madai ambayo viongozi hao wameyakanusha.\nRipoti iliyotolewa na serikali ya Gabon ilisema kuwa, ilithibitisha kuwa rais Bongo alikuwa amelazwa katika zahanati moja nchini Uhispania lakini haikutaja chochote kuhusiana na maradhi ya saratani, baada ya madai kuwa rais Bongo alikuwa akiugua saratani ya utumbo.\nPia ripoti hiyo ilisema kuwa kiongozi huyo hajafanyiwa upasuaji wowote na kuvilaumu vyombo vya habari kwa kueneza uvumi wenye lengo la kuivuruga Gabon.", "Omar Bongo\nEl Hadj Omar Bongo Ondimba (30 Desemba 1935 – 8 Juni 2009) alikuwa Rais wa nchi ya Gabon tangu mwaka wa 1967. Baadhi ya marais barani Afrika, Bongo ameshika urais kwa muda mrefu kabisa. Alimfuata Leon M'ba akiwa na umri wa miaka 31 tu, na wakati ule alikuwa rais kijana kabisa duniani. Jina lake la kuzaliwa lilikuwa \"Albert-Bernard Bongo.\nKiongozi huyo mwanzoni alitambulika kama Albert Benard Bongo kabla ya baadae kusilimu na kuitwa Omari Bongo. baada ya kumaliza masomo yake ya awali na sekondari mjini Brazzaville, Bongo alianza kazi katika shirika la umma lililokuwa likishughulika na masuala ya posta na simu lakini baadae aliingia kwenye mafunzo ya kijeshi na taratibu ukawa mwanzo wa kujikita kwenye siasa.", "Ghana\nKwame Nkrumah, Waziri Mkuu wa kwanza na baadaye Rais wa nchi ya sasa ya Ghana, hakuwa tu kiongozi wa Kiafrika wa kupigana dhidi ya ukoloni ila alikuwa pia mtu aliyekuwa na ndoto ya muungano wa Afrika ambayo haingejipata katika ukoloni mamboleo. Alikuwa kiongozi wa serikali ya kwanza Afrika kukuza Muungano wa Waafrika (Pan-Africanism), wazo ambalo alilipata wakati wa masomo yake katika Chuo Kikuu Cha Lincoln lililoko Pennsylvania (Marekani), wakati ambapo Marcus Garvey alikuwa anapata umaarufu kwa harakati zake za “Back to Africa Movement.\" Aliunganisha ndoto za Macus Garvey na zile za mwanachuo mashuhuri Mmarekani Mweusi W.E.B. Du Bois ili kuandaa Ghana kisasa.", "Oliver N'Goma\nOliver N'Goma (23 Machi 1959 – 7 Juni 2010) alikuwa mpiga gitaa na mwimbaji wa muziki wa Afro-zouk na reggae kutoka nchini Gabon. Alipewa jina la utani la \"Noli,\" alizaliwa mjini Mayumba huko mjini kusini-mwagharibi mwa nchi ya Gabon mnamo mwaka wa 1959. Alifahamika sana kwa kibao chake cha mwaka wa 1989 Bane, ambacho kilivumishwa sana na Radio Africa N.1 na Gilles Obringer.", "Burundi\nRais atachaguliwa na wananchi wote lakini mapatano yalisema rais wa kwanza atachaguliwa na bunge.\nMwaka 2005 uchaguzi wa kwanza wa bunge baada ya vita ya wenyewe kwa wenyewe ulifanyika. Chama cha CNDD-FDD kilipata kura nyingi na kiongozi chake Pierre Nkurunziza alichaguliwa na bunge kuwa rais wa taifa. Vyama vya UPRONA na FRODEBU vilivyotangulia kuongoza serikali ya mpito vilipata kura chache kwa sababu vilishtakiwa kuwa na rushwa na upendeleo wa kindugu.", "Ali Bongo Ondimba\nAli-Ben Bongo Ondimba (amezaliwa na jina la Alain Bernard Bongo mnamo tar. 9 Februari 1959) ni mwanasiasa kutoka nchini Gabon ambaye kwa sasa ni Rais wa Gabon kwa kufuatia ushindi wake kwenye uchaguzi wa rais wa 2009.", "Thomas Sankara\nMwaka wa 1966, rais wa kwanza wa Volta ya Juu, Maurice Yameogo, aliondolewa kupitia mapinduzi na kamanda wa jeshi, Sangoulee Lamizana, alichukua uongozi. Lamizana akaanzisha chuo cha wanajeshi mjini Ouagadougou, ambacho kilikuwa cha kwanza nchini. Sankara alisikia kwenye redio tangazo kwamba wanafunzi wa kwanza wa chuo hicho watachaguliwa kutoka waliohitimu shule ya upili. Alipohitimu, alikuwa mmoja wa waliochaguliwa. Wakati huo, alikuwa na umri wa miaka 17." ]

[ "Uthai\nNchi ina wakazi zaidi ya milioni 67, hivyo inashika nafasi ya 20 duniani." ]

[ "Mkimbizi\nKuhusiana na kuwapa makao mapya \"waliotoka\", mnamo mwaka wa 2008 wakimbizi 65,548 walipewa makao mapya katika nchi 26, ongezeko kutoka idadi ya 49,868 ya mwaka wa 2007. Idadi kubwa zaidi ya waliosaidiwa na Ubalozi wa Umoja wa Mataifa wa Wakimbizi kutoka walikuwa kutoka nchi za Thailand (16.807), Nepal (8.165), Syria (7.153), Jordan (6.704) na Malaysia (5.865). Kumbuka kwamba hizi zilikuwa nchi za kutoka ambapo wakimbizi walipewa makao mapya, si nchi zao za kiasili.", "Jiografia ya Tanzania\nTanzania ina idadi kubwa sana ya watu waishio nchini, kutokana na makabila mbalimbali yaliyomo nchini, yakiwemo ya Wasukuma, Wanyamwezi, Wahaya, Waha, Wagogo, Wanyakyusa, Wahehe, Wachaga, Waluguru, Wazaramo na mengineyo.", "Mkimbizi\nWapatao wakimbizi 30,000 wa Kirohingya ni wakazi wa kambi mbili katika maeneo ya Nayapara na Kutupalong ya Cox, Wilaya ya Bazar nchini Bangladesh. Wakazi wa kambi hizi wanapata huduma za msingi, walioko nje hawapati huduma hizo. Mabadiliko nchini Burma bado yakiwa mbali, lazima Bangladesh iyafahamu mahitaji ya kipindi kirefu ya wakimbizi wote wa Kirohingya nchini, na kuyaruhusu mashirika ya kimataifa kupanua huduma ambazo zitafaidi Warohingya na vilevile jamii. Shirika la Umoja wa Mataifa la Wakimbizi, UNHCR limekuwa likiwabagua wakimbizi wa Kirohingya kutoka nchini za Burma na Bangladesh.", "Kiphu-Thai\nKiphu-Thai ni lugha ya Kitai-Kadai nchini Vietnam, Laos na Uthai inayozungumzwa na Waphu-Thai. Mwaka wa 2006 idadi ya wasemaji wa Kiphu-Thai nchini Uthai imehesabiwa kuwa watu 470,000. Pia kuna wasemaji 187,000 nchini Laos (2005) na 209,000 nchini Vietnam (2002). Kufuatana na uainishaji wa lugha, Kiphu-Thai iko katika kundi la Kitai ya Kusini-Magharibi.", "Tahiti\nTahiti ni kisiwa kikuu cha Polinesia ya Kifaransa. Kiko upande wa kusini-magharibi wa funguvisiwa ya Tuamotu. Eneo la kisiwa ni 1045 km². Mji mkubwa kabisa kisiwani huitwa Faaa. Mwaka wa 2012, idadi ya watu kisiwani imehesabiwa kuwa 183,645. Watu wakaao kisiwani kwa Tahiti huongea Kitahiti.", "Mkimbizi\nBaada ya msafara wa kutoka wa Watibeti wa mwaka 1959, kuna zaidi ya Watibeti 150,000 wanaoishi nchini Uhindi, wengi katika makazi katika Dharamsala, Mysore, na Nepal. Hawa ni pamoja na watu ambao wamekimbia kwa kuikwea milima ya Himalaya wakitoroka eneo la Tibet, wakiwa na watoto wao na wajukuu wao. Nchini Uhindi idadi kuu ya Watibeti wanaozaliwa nchini humo bado hawana uraia na wao hubeba hati iitwayo Kadi ya Utambulisho inayotolewa na serikali ya Uhindi badala ya pasipoti. Waraka huo unasema kuwa uraia wa mtu mwenye kuubeba waraka ni wa Kitibeti. Ni waraka huo ambao mara nyingi hukataliwa kama hati halali ya kusafiri katika idara nyingi za forodha na uhamisho. Wakimbizi wa Kitibeti pia humiliki Kitabu cha Kijani Kibichi kinachotolewa na Serikali ya Tibet Uhamishoni kwa haki na wajibu kuelekea utawala huu.", "Wilaya ya Tharaka\nIdadi ya watu katika Wilaya hii kulingana na Hesabu ya 1999 ni 100,992, na hakuna wanaohesabiwa kuwa wakazi wa Mtaani.\nMnamo 1998, Wilaya hii ilitenganishwa kutoka Tharaka-Nithi, ambayo pia ilikuwa sehemu ya Wilaya Kubwa ya Meru.\nTharaka ndiyo maskani ya watu wa Ameru (Wameru) ambao wakati mwingine wanatajwa kuwa na uhusiano na kabila zingine ziishizo katika maeneo ya Mlima Kenya: Wakikuyu na Waembu.", "Mkimbizi\nNchi yenye idadi kubwa ya waliohamishwa makwao nchini mwao ni Sudan, ambapo idadi hiyo ni watu milioni 5. Kufikia mwaka wa 2006, ikiwa na wakimbizi na watu wasiokuwa na makao 800,000. Wakazi wote walipohesabika, Azerbaijan ilikuwa na idadi kuu ya watu waliofukuzwa kutoka makwao ulimwenguni kote.", "Indonesia\nNchi ina wakazi 238,452,952 (2004) hivyo ina nafasi ya nne kati ya mataifa makubwa duniani. Ni nchi yenye Waislamu wengi kuliko nyingine zote duniani. Makabila asili ni 300 hivi; kubwa zaidi ni Wajava (42 %).", "Sumatra\nSumatra ni kisiwa cha Indonesia. Kiko upande wa kusini wa bara la nchi ya Malaysia. Eneo la kisiwa ni 480,847 km². Mji mkubwa kabisa kisiwani huitwa Medan. Mwaka wa 2010 idadi ya watu kisiwani imehesabiwa kuwa 50,365,538. Watu wakaao kisiwani kwa Sumatra huongea lugha mbalimbali, idadi yake zaidi ya hamsini, hasa Kimalay na lugha nyinginezo." ]

[ "Katanga\nBaada ya uhuru wa Kongo mwaka 1960 jimbo lilijitenga na kuwa nchi ya pekee chini ya urais wa Moise Tshombe. Jeshi la UM lilimaliza kipindi hiki kwa nguvu ya kijeshi na kurudisha Katanga kuwa sehemu ya Kongo tena hadi Januari 1963. Katika kipindi hiki kifupi waziri mkuu wa Kongo Patrice Lumumba aliuawa katika Katanga.", "Patrice Lumumba\nMnamo mwezi wa Octoba, mwaka 1959, Lumumba, kama kiongozi wa chama cha MNC, alikamatwa kwa kosa la kuchochea vurugu za kupinga serikali ya kikoloni katika mji wa Stanleyville ambapo watu takriban 30 waliuawa na yeye alihukumiwa kwenda jela kwa muda wa miezi sita. Mnamo tarehe 18 ya mwezi Januari 1960 ambayo ilikuwa siku ya majaribio na hapohapo katika siku ya kwanza ya mkutano wa wa kuzungumzia hatma ya nchi ya kidemokrasia ya Kongo itakumbukwa kwamba licha ya Lumumba kuwa jela katika kipindi hicho cha chake cha MNC kilifanikiwa kuwashawishi wananchi kwenye uchaguzi uliofanyika mwezi Decemba na kushinda katika jamhuri ya Congo. Kutokana na nguvu ya umma iliyokuwa ikifanywa na wananchi wa Congo dhidi ya kuachiliwa kwa Lumumba kutoka kila kona, aliachiliwa na kuruhusiwa kuhudhuria katika mkutano wa Brussels. Mkutano huo ulifikia kilele tarehe 27, June 1960 kwa azimio la uhuru wa nchi ya Kongo na kupanga uchaguzi tarehe 30 ya mwaka huo huo wa 1960 Uchaguzi Mkuu wa Congo 11–25 May 1960. Lumumba na chama chake cha MNC walipata ushindi uliowawezesha kuunda serikali kwa tangazo la tarehe 23 June 1960 na Patrice Lumumba anapata cheo cha uwaziri mkuu akiwa na umri wa miaka 34 na Joseph Kasa-Vubu akiwa ndie Rais wake wa kwanza. Kwa mujibu wa katiba ya Congo mnamo tarehe 24 June serikali ilipitisha kura ya kijasiri ambayo iliamuliwa na baraza la maseneta kwamba tarehe 24 iwe ni siku ya ya kuadhimisha uhuru wa Congo.", "Bendera ya Jamhuri ya Kongo\nIlianzishwa Agosti mwaka 1958 Kongo ilipopata madaraka ya kujitawala ndani ya Umoja wa Kifaransa ikaendelea kuwa bendera ya taifa baada ya uhuru kamili mwaka 1960.\nMwaka 1970 wakati wa Jamhuri ya Watu wa Kongo bendera ilibadilishwa kuwa bendera nyekundu yenye nyota na jembe pamoja na nyundo za njano halafu majani ya mnazi ya kijani.", "Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo\nKoloni la Kongo ya Kibelgiji lilipata uhuru tarehe 30 Juni 1960." ]

[ "Lubumbashi\nÉlisabethville ulitumikia kama mji mkuu na kitovu cha biashara wa Jimbo la kujitenga la Katanga wakati wa vita vya wenyewe kwa wenyewe vya miaka 1960-1963. Moise Tshombe alitangaza uhuru wa Katanga mnamo Julai 1960. Viongozi wa Kongo walimtia nguvuni akashtakiwa kwa uhaini Aprili 1961, hata hivyo alikubali kufutilia washauri wake wa kigeni na vikosi vya kijeshi kubadilishana na uhuru wake.", "Laurent Kabila\nAlirudi 1996 wakati wa uvamizi wa Kongo ya Mashariki ya wanamigambo wa Hutu kutoka Rwanda. Mabaki ya jeshi la kihutu kutoka Rwanda walikuwa wamekimbilia Kongo 1994 baada ya mauaji ya kizazi ya Rwanda na sasa walishambulia Wabanyamulenge waliokuwa Watutsi wa Kongo. Serikali ya Rwanda ilitafuta njia ya kumaliza wanamigambo hawa kwa sababu walikuwa tishio kwa utaratibu mpya wa Rwanda. Hapa walikuwa tayari kusaidia kujenga vikosi vya Wakongo waliokuwa tayari kupambana na Wahutu katika Kongo", "Historia ya Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo\nMtawala alikuwa na cheo cha Manikongo na ufalme uligawiwa kwa majimbo sita. Baada ya kufika kwa Wareno wafalme na matabaka ya juu walikuwa Wakristo. Ufalme uliporomoka kutokana na vita vilivyosababishwa na biashara ya watumwa na kuingilia kwa wafanyabiashara ya watumwa katika siasa ya ndani. Hata hivyo, nasaba za watawala waliotumia cheo cha \"Awenekongo\" waliendelea kukaa katika mji mkuu wa kale M'banza-Kongo (iliyobadilishwa jina kuitwa San Salvador) hadi mwaka 1914 ambako Wareno walifuta mabaki ya uhuru na kufanya eneo lililobaki sehemu kamili ya koloni lao la Angola.", "Force Publique\nWakati wa uhuru wa Kongo Wabelgiji hawakufanya juhudi kuwaandaa Waafrika kwa uongozi. Hadi mwisho Force Publique ilikuwa jeshi la askari Waafrika walioongozwa na maafisa wazungu. Mara baada ya uhuru uasi wa askari waafrika ulitokea walioshambulia maafisa wazungu na uasi ulikandamizwa na wanajeshi kutoka Ubelgiji.", "Mobutu Sese Seko\nChini ya Mobutu nchi kubwa ya Kongo-Zaire ilirudi nyuma. Mobutu alijitajirisha kupita kiasi wakati nchi yake ilioza. Mwaka 1984 mali yake binafsi nje ya Kongo ilikadiriwa kuwa dolar za Marekani bilioni 4. Nchi kubwa za Magharibi, kama vile Marekani na Ufaransa, walimvumilia na kumsaidia kwa sababu alionekana kama mwanasiasa anayepambana na Ukomunisti na harakati za ukombozi, kwa mfano Angola.", "Kamerun ya Kiingereza\nBaada ya Vita Kuu ya Pili ya Dunia usimamizi wa maeneo ya kukabidhiwa ulihamia mikononi mwa Umoja wa Mataifa ulioamua ya kwamba maeneo hayo yapewe uhuru kuanzia mwaka 1960. Ilhali Kamerun ya Kiingereza ilitazamiwa kuwa ndogo mno kwa kuanzisha nchi ya pekee, pia haikuwa na eneo mfululizo, wananchi walipewa chaguo cha kujiunga na nchi jirani.", "Patrice Lumumba\nMaadhimisho ya uhuru wa Congo kwa mara ya kwanza yalifanyika mnamo tarehe 30 June 1960 ambapo maadhimisho hayo yalihudhuriwa pia na Mfarme Baudouinwa Ubeljiji pamoja na vyombo mbalimbali vya habari kutoka nchi za nje. Lumumba alitoa hotuba yake kama Waziri mkuu katika nchi huru japo yeye alikuwa ameenguliwa katika ratiba ya shughuli hiyo. Hotuba ya Mfalme wa Ubeljiji Mfalme Baudouin alihutubia kwa kutukuza utawala wa kikoloni, huku akilingania fikra za mjombae ambae alikuwa mfalme wa Ubeljiji akiitwa Léopold wa Pili glossing over atrocities committed during the Taifa huru la congo. Mfalme aliendelea kutoa masharti, \"aliwataka kuto kufanya mabadiliko yoyote mpaka hapo wao watakapo ona kwamba wanaweza kufanya vyema, na kwamba hawakutakiwa kufanya mabadiliko yoyote yalika bidhiwa na kwamba tutaendelea kutoa ushauri. \" Lumumba aliufahamisha umma kwamba uhuru uliotolewa na wabeljiji sio haukuja hivihivi:" ]

[ "Msitu wa mvua\nMaeneo makubwa yako hasa Brazil katika beseni ya Amazonas, Afrika katika beseni ya mto Kongo, Asia ya Kusini-Mashariki na kaskazini ya Australia." ]

[ "Milima ya Ufa Mashariki\nMilima ya Ufa Mashariki ni safu mbili za milima ya eneo la Maziwa makubwa ya Afrika, katika nchi a Kenya, Uganda, Tanzania, Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo, Rwanda na Burundi.\nInaitwa hivyo kutokana na uhusiano wake na Bonde la Ufa la Afrika ya Mashariki; safu ya magharibi ina: Milima ya Virunga, Milima ya Mitumba na Milima ya Rwenzori, wakati ile ya mashariki ina vilele vya juu zaidi katika bara zima la Afrika: Mlima Kilimanjaro (mita 5,895, sawa na futi 19,340) na Mlima Kenya (mita 5,199, futi 17,058). Kati ya milima mingine kuna Mlima Elgon kati ya Kenya na Uganda. Yote, isipokuwa Ruwenzori ina asili ya volkeno.", "Bara\nMabara jinsi yalivyo leo hayakuwepo tangu mwanzo wala hayakai vile. Ilhali kila bara inalingana na bamba 1 au mabamba ya gandunia ina pia mwendo pamoja na bamba lake. Wanajiolojia huamini ya kwamba miaka mamilioni iliyopita mabara yote yaliwahi kukaa pamoja kama bara 1 kubwa sana lililoendelea kupasuliwa baadaye. Vipande huelea juu ya koti ya dunia ambayo ni kiowevo na moto. Mwendo wa mabamba umepimiwa kuwa sentimita kadhaa kila mwake. Uhindi zamani haikuwepo sehemu ya Asia, na sasa hivi Afrika inaelekea kupasuliwa kwenye mstari wa bonde la Ufa la Afrika ya Mashariki.", "UEFA\nUEFA ndilo shirikisho la bara kubwa zaidi katika FIFA kwa sita yaliyomo. Kati ya mashirikisho yote, kwa mbali ndilo lenye nguvu zaidi katika masuala ya mali na ushawishi katika ngazi ya klabu. Karibu wachezaji wote mashuhuri wa soka ulimwenguni hucheza katika ligi za Uropa, kidogo kwa sababu ya mishahara inayopatikana kutoka vilabu tajiri zaidi duniani, hasa katika Uingereza, Uhispania, Italia na Ujerumani. Nyingi ya timu za kitaifa zenye nguvu zaidi duniani ziko katika UEFA. Katika nafasi 32 zilizoko katika Kombe la Dunia la FIFA 2010, 13 zilitengewa timu za mataifa ya UEFA, na kwa sasa 12 ya timu bora 20 kulingana Orodha ya FIFA ya Dunia ni wanachama wa UEFA.", "Jiografia ya Kenya\nEneo hili la milima ndilo la juu zaidi nchini Kenya (na la pili kwa urefu barani Afrika): Mlima Kenya, unaofikia urefu wa mita 5,199 (futi 17,0570) na ni eneo lenye mito ya barafu. Ng'ambo ya mpaka wa Tanzania Mlima Kilimanjaro () huweza kuonekana upande wa kusini.", "Umaskini\nNafasi bora za kazi katika mataifa tajiri zaidi husababisha watu wenye vipawa maalum kuhama, na hivyo kuwapoteza wataalamu. Kupotea huku kunaligharimu bara la Afrika zaidi ya Dola bilioni 4 zinazotumika kuajiri zaidi ya wataalamu 150,000 kutoka nchi za ng’ambo kila mwaka.", "Deutsche Lufthansa\nDeutsche Lufthansa ni shirika ya ndege kubwa zaidi kwenye bara Ulaya, kulingana na jumla ya wasafiriwa inabeba. Ni ndege kuu nchini Ujerumani. Jina la kampuni hili linatokana na \"Luft\" (neno la Kijerumani linalomaanisha \"hewa\") na \"Hansa\" (baada ya \"Hanse\" iliyokuwa ushirikiano mashuhuri wa wafanyabiashara thabiti).", "Kichomi (diwani)\nShairi la kwanza \"Jinamizi\" linatalii dhamira ya dhuluma barani Afrika. Siasa za Afrika zimekoleza msingi wa dhuluma. Kuna aina mbili za ukoloni: ukoloni mkongwe unaowakilishwa na watu weupe kwenye mtumbwi na ukoloni mamboleo unaowakilishwa na watu weusi kwenye mtumbwi. Jazanda ya mtumbwi inawakilisha nchi za Afrika. Samaki baharini ni wananchi wazalendo, majitu yenye meno ya kutisha ni wakoloni wa kisasa na mabepari wanaoendelea kulifyonza bara la Afrika. Kupitia kwa tashtiti na kejeli mshairi anaudhihaki 'utawala wa chuma' yaani utawala wa kimabavu. Mamba wanasimamia wakombozi ambao baada ya mapinduzi wanawasaliti wananchi wenzao. Hapa sanaa ya ushairi inatumiwa kama jukwaa la kutetea haki ya mnyonge katika jamii. Hata hivyo, mwelekeo na tuni inayotawala kwenye shairi hili ni ile ya utamaushi na udhanaishi. Mshairi amekata tamaa kuhusu suala la uhuru barani Afrika. Baada ya uhuru ukoloni unaendelea Afrika kwa misingi na sura mpya.", "Madola\nKatika mabara, lile lenye nchi nyingi zaidi ni Afrika likiwa na nchi au madola 54, likifuatiwa na bara la Ulaya likiwa na madola 48, kisha Asia likiwa na madola 44, halafu Amerika ya Kaskazini pamoja na Amerika ya Kati likiwa na madola 23, na baada yake ni Australia na Pasifiki (Oshania) likiwa na madola 14, na mwishowe ni Amerika ya Kusini likiwa na madola 12. Kwa hivyo, kwa ujumla, kuna madola 195 ulimwenguni.", "Lamu\nMji ulistawi kwenye biashara kati ya pwani la Afrika Mashariki na Bara Arabu pamoja na Uhindi. Kilwa ilikuwa kituo kwa ajili ya majahazi yaliyopita njiani. Miji yote ya Uswahilini ilinunua bidhaa kutoka Waarabu na Wahindi na kuuza pembe za ndovu, ganda la kobe na mazao pamoja na watumwa. Biashara kubwa ya Lamu ilikuwa miti aina ya mkoko yenye ubao usiooza rahisi hasa hauliwi na mchwa hivyo unafaa vizuri kwa ujenzi wa nyumba. Mikoko ilipatikana tele kwenye funguvisiwa ya Lamu lakini siku hizi imepungua mno hivyo serikali imekataa kuziuza nje.", "Asia\nBara la Asia lina nchi 44 na visiwa mbali mbali vya madola mbalimbali. Mlima mrefu kabisa ulimwenguni ambao ni mlima wa Everesti wenye urefu wa mita 8,850 (futi 29,035) ulioko Nepal pia uko kwenye bara hili. Kadhalika, nchi zenye wakazi wengi zaidi ulimwenguni China na India pia ziko kwenye bara hili." ]

[ "Kaunti ya Samburu\nMakao makuu yako Maralal." ]

[ "Wasamburu\nWanaishi kaskazini ya ikweta katika kaunti ya Samburu, eneo la kilomita za mraba 21,000 (maili za mraba 8,000). Ardhi yao ni ya pekee na ni rembo. Kabla na miaka michache baada ya uhuru wa Kenya eneo hili lilikuwa linajulikana kama Northern Frontier District (NFD). Wilaya ya Samburu wakati moja ilikuwa sehemu kubwa ya NFD. Ni viongozi wa serikali tu ambao waliruhusiwa kuingia na ilikuwa imefungiwa kwa wageni wote wenye ukoo wa Kizungu na ukoo wa Kiafrika. Kibali maalumu kilichotolewa na utawala kilihitajika kuonyeshwa ili kuingia katika sehemu ya NFD. Hata leo sehemu hiyo bado ni eneo la mashambani. Kuna pia Hifadhi ya wanyama katika eneo hilo, Hifadhi ya Taifa ya Samburu.", "Kaunti ya Samburu\nKaunti ya Samburu ni mojawapo ya kaunti za Kenya zilizopo baada ya katiba mpya ya Jamhuri ya Kenya kupatikana mwaka 2010.", "Kaunti ya Embu\nMto Tana hupitia katika kaunti hii, upande wa kusini na mashariki katika mpaka na kaunti za Machakos na Kitui. Sehemu hii ya Mto Tana huwa na malambo ya uzalishaji umememaji, yanayojulikana kama \"Seven Forks Dams\".Mbuga zilizo katika kaunti hiii ni sehemu ya Mbuga ya Kitaifa ya Mlima Kenya na Hifadhi ya Kitaifa ya Mwea inayopakana na Bwawa la Kamburu.", "Kaunti ya Kiambu\nGavana, sasa Ferdinand Waititu, ndiye mkuu wa kaunti na serikali. Yeye huchaguliwa kwa muhula wa miaka mitano katika uchaguzi mkuu. Ana nguvu za utendaji na za kuteua wanakamati wa Kamati ya Utendaji ya Kaunti baada ya kuidhinishwa na Bunge la Kaunti. Hata ingawa mji mkuu wa kaunti uko Kiambu, utendaji wa serikali uko mji wa Thika.", "Kiambu\nKiambu ni mji wa Kenya ya Kati, makao makuu ya kaunti ya Kiambu.", "Wilaya ya Samburu\nMakao makuu yalikuwa mjini Maralal.", "Mkoa wa Pwani (Kenya)\nPwani la Kenya ni nchi ya miji ya Waswahili hasa. Miji hii kama vile Lamu, Mombasa, Malindi, na mengi mengine iliyokuwa vituo vya biashara ya kimataifa tangu zaidi ya miaka 1000 iliyopita. Upepo wa monsuni ulibeba jahazi kutoka Uarabuni, Uajemi hata Bara Hindi kwenda pwani la Afrika ya Mashariki. Monsuni ulipogeuka kila baada ya nusu mwaka jahazi ziliweza kurudi kwao na bidhaa za biashara. Hivyo vituo vya biashara na mapunziko vikawa miji ya Waswahili, utamaduni uliounganisha tamaduni za wafanyabiashara Waarabu au Waajemi na Waafrika wenyeji wa pwani.", "Kaunti ya Marsabit\nKaunti ya marsabit ni kavu. Ina Jangwa la Chalbi ambalo ni jangwa kweli la pekee katika Kenya. Kaunti za Marsabit, Turkana na Samburu hushiriki Ziwa Turkana. Mbuga ya Kitaifa ya Sibiloi hupatikana katika fuo za Ziwa Turkana katika upande wa Marsabit. Hifadhi ya Kitaifa ya Losai hupatikana katika mpaka wa Kaunti ya Marsabit na Samburu. Mlima Marsabit uko katika Hifadhi ya Kitaifa ya Marsabit. Mlima Kulal na Vilima vya Huri hupatikana katika kaunti hii.", "Mto Kapai (Samburu)\nMto Kapai (Samburu) unapatikana katika kaunti ya Samburu, nchini Kenya (eneo la Bonde la Ufa la Afrika Mashariki)." ]

[ "Pelé\n= Maisha ya awali =\nPelé alizaliwa mjini Três Corações, Minas Gerais, Brazil, na ni mtoto wa mchezaji wa zamani wa Fluminense Dondinho (mtoto wa João Ramos do Nascimento) na Celeste Arantes.Ni mkubwa kati ya watoto wawili. Alipewa jina la shujaa wa Kimarekani Thomas Edison. Wazazi wake waliamua kuitoa herufi \"i\" na kumuita \"Edson\",lakini kulikuwa na makosa kwenye cheti chake cha kuzaliwa kusababisha litumike jina la \"Edison\" badala ya \"Edson\".F amilia yake walimpa jina la \"Dico\". Alipewa jina la \"Pelé\" alipokuwa shule inaposemekana kuwa alishindwa kutamka jina la golikipa wa timu ya Vasco Da Gama anayeitwa Bilé,alivyozidi kulitamka ndivyo alivyozidi kuchapia. Pelé aliwahi kusema hakujua maana ya jina hilo wala marafiki zake waliompa jina hilo.Lakini jina hilo lilitokana na jina la Bilé lakini kwa Kiebrania maana yake ni maajabu (פֶּ֫לֶא),lakini jina halina maana yoyote kwa KIreno.", "Pelé\nPelé (jina lake halisi ni Edison Arantes do Nascimento; amezaliwa 23 Oktoba 1940) alikuwa mchezaji wa mpira wa miguu kutoka Brazili. Anahesabiwa na wengi, kama waandishi wa habari na mashabiki, kuwa mchezaji mzuri zaidi wa wakati wote." ]

[ "Pelé\nPelé alishinda taji kubwa kwa mara ya kwanza akiwa na Santos mwaka 1958 ambapo timu ailishinda taji la Campeonato Paulista; Pelé alimaliza mashindano akiwa mfungaji bora wa magoli 58, rekodi inayoshikiliwa hadi sasa.Mwaka mmoja baaadaye aliisaidia nchi yake kushinda mabao 3-0 dhidi ya Vasco Da Gama kwenye michuano ya Torneio Rio-São Paulo Santos hawakuwa na uwezo wa kushindana kwenye michuano hiyo.Mwaka 1960, Pelé alifunga magoli 33 akiisaidia timu yake kurudi tena kwenye michuano ya Campeonato Paulista na kubeba taji hilo lakini walifungwa kwenye michuano ya Rio-São Paulo baada ya kumaliza wakiwa nafasi ya nane.Kwenye msimu wa 1960, Pelé alifunga magoli 47 na kuisaidia Santos kubeba taji la Campeonato Paulista.Walisonga mbele na kubeba taji la Taça Brasil mwaka huohuo kwa kuwafunga Bahia kwenye fainali.Kwenye fainali,Pelé aliibuka mfungaji bora akiwa na magoli 9.", "Pelé\nWakati msimu wa 1957 ulipoanza, Pelé alipewa nafasi katika kikosi cha kwanza akiwa na umri wa miaka 16 akawa mfungaji bora wa ligi.Miezi kumi baadaye aliitwa kwenye kikosi cha timu ya taifa ya Brazil.Baada ya kombe la dunia la 1958 na 1962,klabu tajiri za Ulaya kama Real Madrid, Juventus and Manchester United, walijaribu kutaka kumsajili.Mwaka 1958 Iner Milan walimsajili lakini Angelo Moratti ilimbidi akatishe mkataba huo baada ya mwenyekiti wa klabu ya Santos kushambuliwa na shabiki wa Kibrazili.Lakini mwaka 1961 serikali ya Brazil chini ya rais Jânio Quadros ilisema kuwa Pelé ni mchezaji kivutio kwa nchi hivyo haruhusiwi kuhamishwa kwenda nje ya nchi.", "Pelé\nPelé alienda nchini Sweden akiwa na jeraha la goti lakini wenzake walimtetea ili aitwe kwenye kikosi.Mechi yake ya kwanza ilikuwa dhidi ya USSR kwenye mechi ya tatu kwenye mzunguko wa kwanza wa kombe la dunia la mwaka 1958,ambapo alimpa pasi Vavá iliyozaa goli la pili.Alikuwa mchezaji mdogo kuliko wote kwenye michuano na mchezaji mdogo kuwahi kucheza kombe la dunia.Dhidi ya Ufaransa kwenye nusu fainali,Brazili walikuwa wakiongoza 2-1.", "Pelé\nPelé alikulia katika hali ya umaskini huko Bauru kwenye mji wa Paulo.Alijikusanyia fedha kidogo alipofanya kazi kwenye duka la chai.Alfundishwa kucheza mpira wa miguu na baba yake lakini hakuweza mara acheze na soksi iliyojazwa na magazeti au magada ya mapera huku akifunga na kamba.Amechezea klabu nyingi za vijana kama \"Sete de Setembro\", \"Canto do Rio\", \"São Paulinho\", na \"Amériquinha\". Pelé aliisaidia \"Bauru Athletic Club\" klabu ya vijana (ikifundishwa na Waldemar de Brito) kushinda mataji mawili ya mashindano ya klabu za vijana za São Paulo.Pelé alishindana mashindano ya mpira wa miguu ya ndani ya chumba ambapo aliisaidia timu yake ya Bauru.", "Pelé\nPelé aliwahi kukiri kuwa mashindiano hayo yana changamoto kubwa,alisema kuwa kuwa mchezo huo ulikuwa wa haraka kidogo kuliko mpira wa miguu wa kwenye nyasi na kwamba mchezo huo ulihitaji uwezo mkubwa wa kufikiri haraka kwa kuwa kila watu wanakuwa karibukaribu ndani ya uwanja.Pelé anauheshimu sana mchezo huo kwa kuwa ulimpa uwezo mkubwa wa kufikiri papo kwa papo anapokuwa uwanjani.Licha ya hivyo mchezo huo ulimpa uwezo wa kuchezaccredits indoor football for helpin na wakubwa zaidi rika lake alipokuwa na umri wa miaka 14.Katika kila mashindano aliyowahi kucheza alikuwa akichukuliwa kama mdogo asingeweza kucheza lakini kila mashindano yanapoisha yeye ndiye anayekuwa mfungaji bora akiwa na magoli kumi na nne au kumi na tano.\"Hicho kilinipa kujiamini zaidi\", Pelé alisema\"Hapo nilijua kuwa nisiwe mwoga kwa chochote kile\".", "Pelé\nMwaka 1956, de Brito alimpeleka Pelé Santos,mji wa viwanda na bandari karibu na São Paulo,alienda kwa majaribio kwenye klabu ya Santos FC,akiwaambia mabosi kuwa kijana wa miaka 15 atakuwa mchezaji mkubwa duniani.Pelé alimshangaza kocha Lula wakati majaribio kwenye uwanja wa Estádio Vila Belmiro, na akasaini mkataba na klabu hiyo Juni 1956.Pelé alitangazwa sana kwenye vyombo vya habari kuwa nyota wa baadae.Alianza vizuri Septemba 7 1956 akiwa na umri wa miaka 15 kwenye ushindi wa 7-1 dhidi ya Corinthians Santo Andre akishinda goli la kwanza.", "Pelé\nPelé alianza kuichezea Santos akiwa na umri wa miaka 15 na timu ya taifa ya Brazil akiwa na miaka 16.Katika ngazi za kimataifa alishinda kombe la dunia mara tatu 1958,1962 na 1970,akiwa ni mchezaji wa pekee kufanya hivyo.Ni mchezaji wa kibrazili anayeongoza kwa magoli mengi zaidi kwa kufunga magoli 77 kwenye mechi 92.Kwenye ngazi ya klabu ni mfungaji bora wa muda wote katika klabu ya Santos, na aliisaidia kubeba taji la Copa Libertadores kwa miaka ya 1962 na 1963.Kwa mchezo wake wa haraka ,chenga zake na magoli yake ya ajabu yalimpa umaarufu duniani kote.Tangu alipostaafu mwaka 1977,Pelé amekuwa balozi wa mpira wa miguu duniani.", "Soucis Ya Likinga\n\"Soucis Ya Likinga\" ni albamu iliyotoka mwaka 1986 kutoka kwa msanii wa muziki wa soukous kutoka Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo, Pepe Kalle. Albamu ina nyimbo nne tu, mbili upande A na mbili upande B. Hii ni albamu ya kwanza ya Pepe Kalle kuitengeneza akiwa nchini Ufaransa. Katika albamu Pepe Kalle katunga nyimbo mbili tu—Soucis Ya Likinga na Dadou 2e Version. Wakati Perfusion ukiwa utunzi wake Misha Mfum na Simplicité imetungwa na Solo Sita.", "Ghana\nSoka ndiwo mchezo ulio na umaarufu zaidi nchini.\nTimu za kitaifa za soka ya wanaume zinajulikana kama The Black Stars, the Black Satellites na the Black Starlets na timu hizi hushiriki katika michuano mingi ikiwemo ile ya Kombe la Mataifa ya Afrika, Kombe la Dunia la FIFA na Kombe la Dunia la FIFA kwa walio chini ya miaka 20. Timu ya the Black Satellites ilishinda Kombe la Dunia la FIFA kwa walio chini ya miaka 20 mnamo 2009 baada ya kushinda timu ya Brazili ya Seleção. Kuna timu za soka kadhaa nchini Ghana za kutajika zaidi zikiwa Accra Hearts ya Oak SC na Asante Kotoko baina ya zingine. Baadhi ya wachezaji wa soka wa Ghana wanaojulikana katika daraja ya kimataifa au waliopata ufanisi katika soka ya Ulaya ni Abedi Pele, Ibrahim Abdul Razak, Tony Yeboah, Anthony Annan, John Paintsil, Asamoah Gyan, Samuel Osei Kuffour, Richard Kingston, Sulley Muntari, Laryea Kingston, Stephen Appiah, Andre Ayew, Emmanuel Agyemang-Badu, Dominic Adiyiah na Michael Essien." ]

[ "Masinde Muliro\nMwaka wa 1948, Muliro alijiunga na chama cha Kenya African Union (KAU), chama kilichoanzishwa kutetea maslahi ya Waafrika nchini Kenya ambayo wakati huo ilikuwa chini ya ukoloni.\nAlipoacha kufunza mwaka wa 1957, aligombea kiti cha ubunge cha eneo bunge la Nyanza Kaskazini ambacho wakati huo kilikuwa kinashikiliwa na W.W.W. Awori (kakake mkongwe wa makamu wa rais wa zamani wa Kenya, Moody Awori). Muliro alishinda uchaguzi.\nMiongoni mwa wabunge wenzake walikuwa Daniel Arap Moi ambaye aliyekuwa anawakilisha Bonde la Ufa, Tom Mboya ambaye aliyekuwa anawakilisha eneo la Nairobi, Bernard Mate ambaye aliyekuwa anawakilisha Mkoa wa Kati, Ronald Ngala ambaye aliyekuwa anawakilisha Mkoa wa Pwani, James Nzau Muimi ambaye aliyekuwa anawakilisha Mkoa wa Mashariki, Lawrence Oguda ambaye aliyekuwa anawakilisha Nyanza Kusini na Oginga Odinga ambaye aliyekuwa anawakilisha Nyanza ya Kati. Mwaka wa 1958 Muliro alianzisha chama cha Kenya National Party huku akiungwa mkono na wanachama 9 wa Legco(Legislative Council). Kisha alikibomia chama hicho na kujiunga na chama cha Kenya African Democratic Union (KADU). Hatimaye aliteuliwa kama Waziri wa Biashara kabla tu ya Kenya kupata uhuru mwaka wa 1963.\nMuliro alihudumu katika nyadhifa mbalimbali katika serikali za baadaye, lakini mara kwa mara alikuwa katika upande mbaya wa Rais Jomo Kenyatta. Baada ya kifo chake Kenyatta, Muliro alirejea Bungeni baada ya kushinda ombi mahakamani. Alihudumu kama mbunge wa eneo bunge la Kitale Mashariki hadi mwaka wa 1988, wakati eneo bunge hili liligawanywa. Alishinda kiti kipya cha ubunge cha eneo bunge la Cherangany mwaka wa 1988, lakini alishikilia nyadhifa hiyo kwa muda wa miaka miwili tu. Katika uchaguzi wa wabunge wa mwaka wa 1990, kiti hicho cha Cherangany kilishindwa na Kipruto Arap Kirwa.", "Masinde Muliro\nHenry Pius Masinde Muliro alizaliwa katika eneo la Kimilili nchini Kenya, mwana wa Muliro Kisingilie na mkewe Makinia. Wazazi wake walikufa wakati alipokuwa mchanga na alilelewa na kaka wa kambo, Aibu Naburuku.\nBaada ya masomo ya shule ya msingi na ya upili nchini Kenya na Uganda, alijiunga na Chuo Kikuu cha Cape Town nchini Afrika Kusini mwaka wa 1949. Alijiunga na kozi ya Shahada ya Sanaa katika Kiingereza, Historia na Falsafaya Siasa, na alihitimu mwaka wa 1953 akiwa na shahada za na Sanaa na Elimu. Mwaka wa 1954 alirejea nyumbani na mke wa asili ya Afrika Kusini, na alifundisha kwa muda katika shule ya serikali. Mwaka wa 1957, alipiga moyo konde kuiacha kazi hiyo ya ualimu na kujiunga na siasa." ]

[ "Masinde Muliro\nMasinde muliro (alizaliwa mnamo 1922 na aliaga dunia mnamo 14 Agosti 1992) alikuwa mwanasiasa wa Kenya, mmoja wa viongozi wakuu katika kuchagiza siasa nchini Kenya. Alikuwa mpigania uhuru aliyejulikana na alifanya kampeni kwa ajili ya marejesho ya demokrasia ya vyama vingi nchini Kenya katika miaka yake ya mwisho.\nAlikuwa muhawiliki asiye na mzaha wala huruma na mtu wa amani aliyejihusisha sana kwa siasa. Mmoja wa wanasiasa safi zaidi katika historia ya Kenya , rekodi ambayo inaweza pinzaniwa tu na Musikari Kombo na Ronald Ngala.\nAlikuwa anajulikana kama mmoja wa viongozi bora ambao kamwe hawakuwahi kuwa rais, na kama hangeupa dunia mkono wa buriani, nafasi zilikuwa kwamba angemshinda Daniel Arap Moi kwa urais katika uchaguzi mkuu wa mwaka wa 1992.", "Elijah Masinde\nMara ya kwanza kabisa kufungwa ilikuwa ni mwaka 1945. Serikali ya kikoloni ilishindwa kumwelewa Masinde na kuamua kumchukilia kama mwendawazimu na hivyo kumweka katika hospitali ya vichaa ya Mathare kwa maiaka miwili. Mwaka 1948 Masinde alishtakiwa kwa kosa la uhaini na kupelekwa uhamishoni huko Lamu ambako alikaa hadi mwaka 1961. Baada ya kuachiliwa huru, Masinde aliendelea na shughuli za kidini na kisiasa. Alikuwa akiunga mkono chama cha Kenya African National Union (KANU) jambo ambalo lilimpunguzia umaarufu wake kwakuwa watu wengi wa eneo analotoka walikuwa wakiunga mkono chama cha Kenya African Democratic Union (KANU).", "Moïse Katumbi\nMnamo 29 Septemba 2015 alijiuzulu kuwa Gavana, baada ya viongozi wa vyama saba vya siasa walipofurushwa kutoka kwenye Upande wa Wengi wa Urais kwa kuandika barua kwa Kabila ambapo waliuliza nia yake ya kujiondoa mwisho wa muhula wake wa pili mwaka wa 2016. Katumbi aliongeza kuwa kujiuzulu kwake kutoka kwenye People's Party for Reconstruction and Democracy kungalimruhusu kuangazia majaribio ya serikali ya taifa kukiuka katiba na kuchelewesha uchaguzi na pia kupata uhuru wake wa kuongea na kuchukua hatua. Katika azimio lilo hilo, alitangaza kuwa ushauri muhimu miongoni mwa wanachama wa mashirika ya raia ungalifanyika ili kuunda vuguvugu la jamhuri na demokrasia nchini. Mnamo 19 Desemba 2015, Moïse Katumbi alijiunga na watu wengine mashuhuri wa Kongo katika muungano ulioitwa \"Front Citoyen 2016\". Chombo hiki kinajishughulisha na kulinda Katiba na kuhakikisha kuwa uchaguzi wa mwaka wa 2016 unafanyika.", "David Mathayo David\nMwanzo wa siasa\nSiasa alizianza rasmi mwaka 1995 alitumia TV yake kwenda kuonyesha vijijini madhara ya vyama vingi, alitumia mapigano ya Rwanda na Burundi kama kutishia wananchi wasikubali upinzani na kipindi kile wananchi walikuwa wepesi kuelewa kumbuka TV hazikuwa nyingi Tanzania kipindi kile. Alijijengea umaarufu sana ndani ya chama mkoani Morogoro na kitaifa. Aligombea ujumbe wa NEC mkoa wa Morogoro kundi la vijana alishinda. Mathayo alimaliza SUA 1997 na kupata kazi ya kufundisha chuo kimoja huko Serowe Botswana. Kwa kuwa mjumbe wa NEC alikuwa karibu na akina Lowasa, JK na vingunge wengine aliweza kuwa anaonana na akina Makamba na akawa ni mwanamtandao. Wakati huo Matayo alikuwa akirudi Tanzania kufanya shughuli zake za kisiasa wakati bado ni mwajiriwa wa serikali ya Botswana. Kwa mfano wakati mmoja alirudi Tanzania na kuwahamasisha wanafunzi wa SUA (kama 200 hivi) na kuwapeleka Dodoma kupokea kadi za CCM chini ya mwenyekiti wa CCM Mkapa. Wanafunzi walahidiwa wangepatiwa ajira kwa kufanya hivyo. Hii ilimjenga sana Matayo ambaye aliisha kuwa maarufu kwenye ofisi za chama Dodoma, kama mjumbe wa NEC na mkutano mkuu. Mwaka 2000 aligombea Ubunge Same Magharibi na kushinda na kuteuliwa kuwa waziri mdogo. Wakti huu aliisha tamka kwamba amesomea Afrika Kusini digrii ya falsafa (PhD). Prof Msolla wakati aliyekuwa waziri wa elimu ya juu na sayansi ambaye aliwahi kufundisha SUA alimjua sana Matayo na alimwita Matayo na kumuuliza kuwa PhD alifanya lini na wapi na pia aletee PhD thesis yake. Prof Msolla alisema \"Matayo aliogopa sana na alikili mbele yangu, kuwa Prof mimi nimetumia hii title kisiasa zaidi, sina MSc wala PhD”.", "Halima James Mdee\nAlipata ajira katika Wizara ya Kazi na Maendeleo ya Vijana mwaka 2004 akiwa Ofisa Maendeleo kama mwanasheria mpaka mwaka 2005 alipoamua kuacha kazi na kuingia katika kinyang’anyiro cha uchaguzi mkuu wa mwaka 2005, ambako alishiriki kuwapigia kampeni wagombea mbalimbali wa CHADEMA kabla ya kuchaguliwa kuwa mbunge wa viti maalumu.", "Ushairi wa Christopher Richard Mwashinga\nKama miezi saba tangu alipojiunga na kundi hili la Matadi SDA, idara ya vijana ya kundi iliandaa tamasha la vijana kama sehemu ya programu maalumu za kufungia mwaka. Hapo ndipo kiongozi wa vijana wakati huo, Bw. Yohana Jackson, alipomwomba Christopher Mwashinga aandike shairi litakaloimbwa wakati wa tamasha hilo, naye akakubali. Kwa hiyo siku ya Ijumaa, Desemba 27, 1985 Christopher Mwashinga, wakati huo akiwa na umri wa miaka ishirini, alitunga shairi la beti nane aliloliita,”Tunapomaliza Mwaka.” Shairi hili liliimbwa kesho yake, Jumamosi Desemba 28, 1985 wakati wa tamasha lililofana sana la vijana wa kundi hilo. Hilo ndilo lililokuwa shairi lake la kwanza alilotunga lenye maudhui ya kidini. Ubeti wa saba wa shairi hilo una maneno yafwatayo:", "Michael Wamalwa Kijana\nKuingia kwake siasa nchini Kenya kulikuja katika uchaguzi wa ubunge wa 1974. Akiwa tu na umri wa miaka 30, wapinzani wake walimpuzilia yeye kama kijana na pia kutoka familia ya kitajiri mno ili kuwakilisha eneo bunge lake vyema. Kampeni yake ilikuwa ya kifahari: ilijumuisha matumizi ya ndege na mikutano ya kampeni za umma iliyoja ufujaji wa pesa. Hatimaye alishinda kiti cha mwaka 1979, kwa kushirikiana na Masinde Muliro.", "Masinde Muliro\nMwaka wa 1989, Muliro aliungana na Kenneth Matiba, Charles Rubia, Martin Shikuku, Phillip Gachoka na Oginga Odinga kuunda FORD (Forum for Restoration of Democracy), ni kundi shinikizo lililotaka kurejeshwa kwa siasa ya vyama vingi. Baada ya mapigano ya vurugu kati ya wafuasi wa FORD polisi na wafuasi wa serikali na polisi, serikali ya KANU lilikubali siasa ya vyama vingi mwaka wa 1991. FORD ikawa chama huku Muliro akiwa Makamu wa Mwenyekiti." ]

[ "Kenya\nKatika uchaguzi mkuu uliofanyika tarehe 27 Desemba 2007, Rais Kibaki wa chama cha Party of National Unity (PNU) aliwania uchaguzi dhidi ya chama kikuu cha upinzani Orange Democratic Movement (ODM). Kulingana na wachunguzi wa kimataifa, uchaguzi huo ulikumbwa na udanganyifu na hivyo kutofikia kiwango kinachokubalika kimataifa. Chama cha ODM kilisambaratika na kupoteza 8 % ya kura zake kwa chama kipya cha Orange Democratic Movement-Kenya (ODM) - kikiongozwa na Kalonzo Musyoka. Kinyang’anyiro kilikuwa kikali kati ya mgombea wa ODM, Raila Odinga na Kibaki wa PNU. Kuhesabiwa kwa kura na Tume ya Uchaguzi ya Kenya kulionyesha Raila akiongoza kwa kura chache na baadaye kwa kura nyingi. Hata hivyo, kura zilipoendelea kuhesabiwa na Tume ya Uchaguzi, Kibaki alimkaribia mpinzani wake kwa kura, kisha akamshinda. Matokeo hayo yalisababisha maandamano na kulaumiwa kwa Tume ya Uchaguzi ya Kenya kwa kumpendelea Kibaki,hivyo Oginga akajitangaza “rais wa watu” na kutaka kura zihesabiwe tena.", "Orange Democratic Movement\nKufuatia umoja wao katika kura ya maoni na mjadala wa kukabiliana na tisho kutoka kwa chama kipya cha NARC-Kenya, viongozi wa KANU, LDP na baadhi ya vyama vidogo waliamua kuungana hadi kwa uchaguzi mkuu ujao wa 2007 ,na kutengeneza chama cha Orange Democratic Movement, ambalo jina lake lilitokana na alama ya chungwa iliyowakilisha kutokubaliana \"No\" katika kura ya maoni ya katiba. Hata hivyo, wakili Mugambi Imanyara aliweza kusajili ODM kama chama kabla ya muungano , na kulazimisha wao kutumia bendera ODM-Kenya.", "Orange Democratic Movement\nKatika mwaka wa 2007 muungano huu ulianza kutokuwa imara, ambapo makundi mengine yalijiondoa. Chama cha Uhuru Kenyatta KANU ndicho kwanza, kujiondoa mwezi wa Julai mwaka wa 2007 na kuunga kuchaguliwa tena kwa Rais Kibaki , ingawa baadhi ya wanasiasa binafsi kutoka KANU walibaki katika ODM. kutokana nakutoelewana kati ya Kalonzo Musyoka na Raila Odinga, chama cha ODM kiligawanyika katika makundi mawili katika katikati mwa mwezi wa August2007.. Kundi la Raila, ambayo pia ni pamoja naMusalia Mudavadi, William Ruto, Joseph Nyagah na Najib Balala walijiondoa kayika ODM Kenya kuchukua chama cha ODM ambacho kilisajiliwa na Mugambi Imanyara, wakati huo kundi la Kalonzo, likiongozwa na yeye mwenyewe na Dr Julia Ojiambo llibakia katika asili ODM - Kenya.", "Orange Democratic Movement\nMakundi mawili yalifanya uchaguzi wamgombea urais siku mfululizo katika jumba la michezo Kasarani mjini Nairobi. Tarehe 31 Agosti 2007, Kalonzo Musyoka alishinda Julia Ojiambo ili kuwaania urais na tiketi ya ODM-Kenya,na tarehe 1 Septemba Raila Odinga alishinda Ruto, Mudavadi, Balala na Nyagah. Kulikuwa na madai kuwa baadhi ya wajumbe walihudhuria na kupiga kura katika uteuzi wa pande zote na kusababisha tatizo la uanachama wa vyama nchini Kenya. Raila na Kalonzo kisha walikabiliana na rais Kibaki katika uchaguzi mkuu. Kibaki alitangazwa kama mshindi wa uchaguzi katika mazingira ambayo yalikuwa yalifafanuliwa kama \"questionable\" kwa waangalizi mbalimbali. Raila Odinga na wafuasi wake hawakukubali matokeo gombana, na hii yalisababisha mgogoro vurugu kuenea nchini kote, kwa ujumla aidha kati ya wafuasi wa chama.", "National Rainbow Coalition\nNational Rainbow Coalition (NARC) ni chama cha kisiasa nchini Kenya kilichoanzishwa kabla ya uchaguzi wa mwaka 2002.\nIlikuwa muungano wa vyama mbalimbali vya upinzani dhidi ya KANU na rais Daniel arap Moi. Ilikuwa hasa na pande mbili:\nMsingi wa ushirikiano ulikuwa mapatano kati ya pande za NARC yaliyoitwa \"Memorandum of Understanding\" (MoU). Hapo walipatana ya kuwa:\nNARC ikashinda uchaguzi wa 2002 na Kibaki akawa rais mpya. LDP ilikuwa na wabunge wengi kati ya vyama vya NARC. Lakini Kibaki hakutekeleza azimio la pamoja katika \"Memorandum of Understanding\" kupatia LDP nusu ya mawaziri wala kuwezesha mabadiliko ya katiba ya kumpa Odinga nafasi ya waziri mkuu.\nLDP iliendelea kudai mapatano yafuatwe, ikakataliwa na polepole kuelekea upande wa upinzani hata kama bado ilikuwa sehemu ya serikali.\nKatika miaka iliyofuata farakano ilikua. Mwaka 2005 Kibaki alijaribu kupitisha katiba mpya isiyopunguza sana mamlaka za afisi ya rais. Hapa sehemu kubwa ya LDP pamoja na KANU wakiungana kwa harakati ya machungwa (ODM) walipinga pendekezo la katiba katika kura maalumu ya wananchi, na pendekezo likakataliwa na wananchi.\nKibaki alijibu kwa kufuta serikali akiwaachisha mawaziri wote. Serikali mpya ilikuwa bila wawakilishi wa LDP tena.\nSasa Raila pamoja na Uhuru wa KANU waliunda harakati mpya ya ODM (Orange Democratic Movement) kwa kusudi la kugombea uchaguzi wa 2007.\nHii ilikuwa mwisho wa NARC kama chama tawala.\nKiongozi wa kisheria alikuwa Charity Ngilu asiyekubaliwa na sehemu ya viongozi waliokuwa karibu na rais. Hivyo walianzisha 2006 kitengo kipya kwa jina la NARC-Kenya iliyoingia 2007 katika maungano ya PNU ya Kibaki. \nNgilu aliamua Septemba 2007 kusimama upande wa Raila Odinga. Katika uchaguzi wa 2007 NARC iliweza kusimamisha wagombea wachache nje ya maungano ya Orange Democratic Movement na watatu walichaguliwa.", "Orange Democratic Movement\nODM ilianzishwa na chama cha Uhuru Kenyatta, KANU na chama cha Raila Odinga, LDP, lakini chama cha KANU kiliweza kujiondoa, na waliobaki waligawanyika katika makundi haya mawili yanayoongozwa na Raila Odinga (ODM; ndio wengi zaidi) na Kalonzo Musyoka (ODM-Kenya). Sababu ya farakano ilikuwa suala la nani atakuwa mgombea wa urais upande wa ODM.", "Wiper Democratic Movement\nMakundi hayo mawili yalifanya uchaguzi wa kumchagua mgombea wao wa urais siku kadhaa mfululizo katika jumba la michezo la Kasarani mjini Nairobi. Tarehe 31 Agosti 2007, Kalonzo Musyoka alimshinda Julia Ojiambo kwa tiketi ya ODM-Kenya. Tarehe 1 Septemba, Raila Odinga alichaguliwa mgombea urais wa ODM. Raila na Kalonzo walikabiliana na rais Kibaki katika uchaguzi mkuu. Kalonzo aliibuka wa tatu, lakini mnamo Januari 2008, akawa makamu wa rais wa Kenya chini ya Kibaki, ambaye ushindi wake ulikataliwa na Raila Odinga na ODM.", "Orange Democratic Movement\nKufuatia kupitishwa kwa sheria ya vyama vya siasa. Chama cha ODM, kilifanya uchaguzi wa ndani yake mwishoni mwa Desemba 2008 pamoja na Waziri Mkuu Raila Odinga anayeibukia kama kiongozi wa chama, na Waziri wa viwanda Henry Kosgey kama mwenyekiti wa chama. Hata hivyo kutokana na fadhaa juu ya kikanda na uwakilishi wa jinsia, baadhi ya vyeo vya chama viliundwa si kuhiyo." ]

[ "Orange Democratic Movement\nKura ya kutokubaliana'No' ambayo chama cha ODM kilifanyia kiampeni ilishida kwa asilimia 58.12%ya Wakenya waliopiga kura na kuweka chini katiba iliyopendekezwa, na kupatia Chungwa ushindi. Baada ya katiba kukataliwa Rais Mwai Kibaki aliwaodoa mawaziri. Wanachanma wa ODM walisema kwamba hii ilikuwa ni hatua katika mwelekeo sahihi, lakini kukawa na wito wa haraka wa uchaguzi mkuu katika serikali nzima Kenya, wakidai kuwa serikali ya Kibaki imepoteza mamlaka yake kwa sababu ya matokeo ya kura ya maoni ambayo serkali hii iliunga mkono. Serkali ya Kibaki ilipinga uchaguzi huu na haukufanyika mpaka wiki ya mwisho ya miaka mitano ya mamlaka aliyopewa Kibaki. Hata hivyo, ODM imeibuka kama chama cha upinzani mkubwa pamoja na KANU, imepanga mikutano kadhaa ya kampeni kota nchini ikidai uchaguzi na katiba mpya miongoni mwa madai mengine. Pia,chama cha ODM kilipinga mawaziri wapya wa rais Kibaki. Chama chaLiberal Democratic Party (LDP), ambacho kilipinga katiba mpya, kilishushwa nje ya mawaziri.", "Uhuru Kenyatta\nKatika kura maalumu ya wananchi kuhusu katiba Uhuru alishikamana na viongozi wa LDP katika kambi ya Chungwa. Mipango yake ya kushiriki katika Orange Democratic Movement (ODM) yalipingwa vikali ndani ya chama kwa sababu wanaKANU pamoja na rais mstaafu Moi waliogopa kupotea kwa chama cha kwanza katika historia ya Kenya.", "Orange Democratic Movement\nOrange Democratic Movement (ODM) (jina kamili: Orange Democratic Movement Party of Kenya ni chama cha kisiasa nchini Kenya. Kilianzishwa mwaka 2006 katika maandalizi ya uchaguzi wa bunge la Kenya wa mwaka 2007, lakini asili yake ni harakati za kura juu ya katiba mpya nchini Kenya ambayo ilianzishwa mwaka 2005 kwa ajili ya kura ya maoni ya katiba ya Kenya.", "Orange Democratic Movement\nKatika uchaguzi wa rais Raila Odinga alitangazwa kuwa ameshindwa na rais Kibaki kwa kura 230,000. Lakini watazamaji wengi waliona kasoro katika hesabu ya kura na ODM ilidai kuwa Odinga ni mshindi halali. ODM ilifaulu vizuri upande wa viti vya bunge la Kenya. Ilipata karibu nusu ya wabunge wote yaani 99 kati ya 120 ikawa kubwa katika bunge baada ya uchaguzi wa Desemba 2007 na 99 wajumbe wa bunge na akaenda mbele kwa kushinda 3 nje ya tano kwa-uchaguzi mapema mwaka 2008. Hata hivyo inaonekana kwamba hali ya kupoteza Wabunge bado imekabili chama hili ambapo kumekuwana uchaguzi mara mbili katika majimbo ya wabunge ambao ODM wawili waliuawa katika mwanzo wa mwaka zaidi kuliko wabunge wawili walikufa baada ya kuanguka na ndege." ]

[ "Ngugi wa Thiongo\nNgugi amezaliwa Kenya katika kijiji cha Kamiriithu karibu na Limuru, wilaya ya Kiambu katika jamii ya Wagikuyu akabatizwa James Ngugi. Alikuwa mtoto wa tano wa mke wa tatu wa baba yake Thiong'o wa Nducu. Baba alikuwa mkulima aliyepotea shamba lake kutokana na Waingereza kuteka na kutwaa Nyanda za Juu za Kenya. James alisoma shule za wamisionari za Kamaandura (Limuru), Karinga (Mangu) na Alliance High School (Kikuyu). Katika miaka ile akawa Mkristo. Wakati alikisoma shule familia yake iliathiriwa na vita ya Maumau ikawa kaka yake aliuawa na mama yake aliteswa." ]

[ "Ngugi wa Thiongo\nKazi yake ya kifasihi ilimpeleka katika mzozo na serikali. Kuanzia mwaka 1976 Ngugi alishirikiana na wanakijiji Wagikuyu karibu na Limuru kuanzisha maagizo ya tamthilia katika lugha yao. 1976 riwaya yake ya \"PETALS OF BLOOD\" ilichora picha ya watawala wapya Waafrika jinsi walivyochukua nafasi ya wakoloni wa awali wakidharau na kukandamiza wananchi. Mwaka uleule aliandika tamthilia ya \"Ngaahika Ndeenda\" (Nitaolewa nitakapopenda). Wakubwa katika serikali walikuwa na wasiwasi wakiogopa mwelekeo wa kimarxist wa Ngugi hasa alipotoka katika Chuo Kikuu na kuingia kati ya wananchi wa kawaida kwa njia ya maigizo yake katika lugha ya Gikuyu. Makamu wa Rais wa Kenya Moi aliamua kumkamata Ngugi kwa misingi ya sheria ya usalama wa kitaifa wakati Rais Jomo Kenyatta mwenyewe tayari alikuwa amedhoofika kutokana na uzee na ugonjwa.", "Ngugi wa Thiongo\nNgũgĩ wa Thiong'o (amezaliwa 5 Januari 1938) ni mwandishi Mkenya aliyeandika kwa Kiingereza lakini siku hizi anatumia lugha ya Gikuyu.", "Ngugi wa Thiongo\n1973 alirudi Nairobi kama Profesa wa Kiingereza na mwenyekiti wa idara ya fasihi. Idara hii ilianzishwa kutokana na upinzani wa Ngugi na wenzake dhidi ya hali ya Kiingereza kuwa nguzo kuu ya elimu katika Afrika. Katika makala 'On the Abolition of the English Department' aliyoandika 1968 pamoja na Taban lo Liyong na Henry Owuor-Anyumba, aliwahi kuuliza \"Tukihitaji kutazama historia ya utamaduni mmoja kwa undani kwa ajili ya masomo yetu, kwa nini tusichague utamaduni mmoja wa Kiafrika na kuupa kipaumbele ili tulinganishe tamaduni mbalimbali nao?\" Kutokana na msimamo huo aliendelea kutafiti fasihi ya simulizi ya makabila ya Kenya, hasa ya Wagikuyu na fasihi ya Kiswahili.", "Kikuyu (lugha)\nTangu zamani za koloni Gikuyu imewahi kuandikwa. Vitabu vya kwanza kwa Gikuyu vilikuwa Biblia na vitabu vya ibada. Tangu uhuru waandishi mbalimbali walianza kuandika. Anayejulikana zaidi ni Ngugi wa Thiong'o na kati ya riwaya zake iko \"Mũrogi wa Kagogo\". Waandishi wengine ni Mwangi wa Mutahi na Gatua wa Mbugwa.", "Francis Imbuga\nHatima ya jamii ya Waafrika ilyozungukwa na itikadi ngeni ndio ilokuwa dhamira na maudhui ya kazi za waandishi waanzilishi wa Afrika,kazi ambazo Imbuga alizisoma.Kazi za Ngugi wa Thiong'o kama vile Weep Not, Child (1964), The River Between (1965), na The Black Hermit (1968) zina maudhui makuu ya mabadiliko ya kihistoria ya Waafrika na mizozo inayotokana na kuwepo kwa Wazungu katika Afrika.. Imbuga alizisoma kazi hizi pamoja na za waandishi wengine kama vile Elvania Zirimu, Peter Nazareth, Jonathan Kariara,na Okot p'Bitek.", "Kenya\nNgugi wa Thiong'o ni mmoja wa waandishi maarufu wa Kenya. Kitabu chake, \"\" ni ufafanuzi wa maisha yalivyokuwa Waingereza walipoitwaa Kenya. Hii ni hadithi kuhusu athari za Mau Mau katika maisha ya Wakenya weusi. Kinavyochanganya maudhui - ukoloni, elimu, na mapenzi - kunakifanya kuwa kimojawapo kati ya vitabu bora vya hadithi barani Afrika.", "John Ngugi\nNgugi ni mzaliwa wa Kigumo na mafanikio yake ya mapema ya kimataifa yalikuja katika michuano ya dunia Cross Country, ambapo alishinda taji nne mfululizo kati ya mwaka wa 1986 na 1989 (hii ililkuwa rekodi ya uanariadha) na kwa ujumla taji tano.", "John Ngugi\nJohn Ngugi Kamau (alizaliwa mnamo 10 Mei 1962 katika sehemu ya Kigumo, wilayani Muranga) [8] ni mkimbimbiaji wa zamani wa Kenya na mara nyingi huitwa mmoja wa wanariadha bora nchini katika mbio za “cross-country” na ni mshindi wa mita 5,000 katika Olimpiki ya mwaka wa 1988.", "John Ngugi\nNgugi alijiimarisha mwenyewe kama mkimbiaji wa mburuzo yake aliposhinda mbio ya mita 5000 katika Michuano ya Dunia ya mwaka wa 1987 katika mji mkuu wa Roma. Katika fainali, Ngugi alichukua uongozi alipofikia kilomita ya pili, lakini licha ya mbinu zake za uongozi katika mbio hizo, alipitwa na wanariadha wenzake wakati wa kumaliza, na kumaliza katika nafasi kumi na mbili; nafasi ya kusikitisha. Alishinda mbio za mita 5000 katika Michezo ya All-Africa ya mwaka wa 1987 uliofanyika nchini Kenya." ]

[ "Steven Zuber\nMnamo Agosti 14 mwaka 2014, Zuber alihamia Hoffenheim juu ya mkataba wa miaka minne. Mnamo 25 Januari 2017, aliongeza mkataba wake hadi 2020." ]

[ "Steven Zuber\nSteven Zuber (alizaliwa tarehe 17 Agosti mwaka 1991) ni mchezaji wa soka wa Uswisi ambaye anacheza kama kiungo wa klabu ya Ujerumani Hoffenheim na timu ya taifa ya Uswisi.", "Steven Zuber\nZuber alifanya timu yake ya kwanza kwa tarehe 12 Julai 2008 katika Kombe la Intertoto , mechi ya pili ya mguu dhidi ya KS Besa, ambako alikuja kama mbadala wa dakika ya 83. Mnamo Agosti 3, alifanya sura yake ya kwanza ya Uswisi Super League katika safu ya 1-1 na Vaduz.", "Makoto Hasebe\nIliripotiwa mwezi wa 10 2007 atajiunga na klabu iitwayo A.C Siena katika ligi ya Itali eti timu hiyo imeweza kuchukua saini yake na atajiunga na klabu hiyo Januari, lakini haikuwa sahihi, maana baadae alijiunga na klabu ya Vfl Wolfsburg na alikuwa mchezaji wa kwanza kabisa kutoka Japan kuichezea klabu hiyo ya Vfl Wolfsburg na alikuwa ni mchezaji wa pili kutoka Japan kuchukuwa ubingwa wa Bundesliga baada ya mchezaji aitwaeYasuhiko Ukudera", "Roberto Firmino\nFirmino iliyosainiwa na Hoffenheim mnamo Desemba 2010, na mkataba uliendelea mpaka Juni 2015. Aliwasili rasmi huko Hoffenheim tarehe 1 Januari 2011. Kisha meneja wa Hoffenheim Ernst Tanner alisema kuwa \"walifurahi kuajiri mchezaji wa Brazil mwenye uwezo mkubwa\". Firmino aliipatia Hoffenheim mafanikio makubwa.", "Sibusiso Zuma\nZuma ilianza wasifi wake katika klabu za Afrika Kusini kama vile Mighty Pa, African Wanderers na Orlando Pirates. Mwezi Juni mwaka wa 2000, alijiunga na klabu ya Kideni ya FC København, ambapo alijiendeleza kama mchezaji. Aliisaidia klabu yake kushinda taji la ligi ya Kideni kwa mara yake ya pili na aliteuliwa kuingia katika “hall of fame” ya klabu kutokana na jitihada zake bora katika msimu wa 2004-05, na mwaka wa 2001 Zuma aliteuliwa katika nafasi ya 29 katika tuzo la mwanakandanda bora wa FIFA wa mwaka wa 2001. Baada ya miaka 5 ½ katika klabu ya FC København, Sibusiso Zuma aliuzwa kwa klabu ya Bundesliga, ambayo ni ya ligi ya Kijerumani, Arminia Bielefeld kwa kitita cha yuro milioni moja mnamo Julai 2005.", "André Schürrle\nAlianza kazi yake mnamo tarehe 05 mwaka 2009, akitumia miaka miwili kwenye klabu kabla ya uhamisho wa £ 6.5 milioni kwa Bayer 04 Leverkusen. Maonyesho yake huko alipata kipaumbele cha Chelsea, ambaye walimsajili kwa mkopo wa milioni 18 mwaka 2013. Schürrle alicheza msimu wa Ligi Kuu ya Ligi Kuu ya Uingereza kabla ya kujiunga na VfL Wolfsburg kwa £ 22 milioni Januari 2015, kushinda DFB-Pokal na DFL-Supercup katika mwaka wake wa kwanza.", "Mohamed Zidan\nAlishiriki na klabu hiyo katika mechi 10 na alifunga magoli 2,baadaye klabu hiyo ikamwuza kwa njia yakuazima katika klabu ya Ujerumani nyingine inayoitwa 1. FSV Mainz 05 kunzia mwaka 2005 hadi 2006. Katika klabu hiyo alifunga magoli 10 katika mechi 30 na alionekana kuwa mchezaji mzuri tena alipendwa na washabiki wa timu hiyo hadi walitamani abaki ila haikuwezekana kwani Werder Bremen ikamuomba arudie kutokana na uchezaji wake mzuri ulionekana katika klabu hiyo ya Mainz.", "Wojciech Szczęsny\nBaada ya kuanza kazi yake katika klabu ya Legia Warsaw, Szczęsny alijiunga na Arsenal mwaka 2006. Baada ya mwaka mmoja alihamia Brentford kwa mkopo msimu uliofuata, baadaye akawa golikipa bora katika klabu yake, alishinda makombe mawili ya FA na kuwa mpokeaji wa Golden Glove ya 2013-14 pamoja na mwenzake Petr Čech.", "Antonio Valencia\nMwanzoni mwa msimu uliyofuata, alijiunga na klabu ya Ligi ya Uingereza, Wigan Athletic, awali kama mpango wa mkopo kwa muda wa mwaka moja. Alicheza mechi yake ya kwanza ya Wigan tarehe 19 Agosti 2006, mechi ambayo Wigan ilipoteza 2-1 dhidi ya Newcastle United, na aliifungia Wigan bao lake la kwanza dhidi ya Manchester City tarehe 21 Oktoba 2006. Muda wa mkopo uliongezwa hadi msimu uliyofuata, na tarehe 18 Januari 2008 alihamia Wigan rasmi kwa kitita cha ada ambacho hakikutangazwa, na alisaini mkataba wa miaka tatu unusu. Alikataa kuihamia timu ya La Liga ya Real Madrid mnamo Januari 2009. Mapema juni mwaka wa 2009, mwenyekiti wa Wigan alitangaza kuwa hatamlazimisha Valencia kubaki katika klabu.", "Steven Zuber\nMnamo tarehe 5 Julai 2013, Zuber alisaini mkataba wa miaka mitano na mabingwa wa Ligi Kuu ya Urusi ya CSKA Moscow. Alianza tarehe 13 Julai dhidi ya Zenit St Petersburg katika Kombe la Urusi la mwaka 2013, ambalo CSKA alishinda 3-0." ]

[ "Mkoa wa Dodoma\nKatika sensa ya mwaka 2012, idadi ya wakazi wa Mkoa wa Dodoma ilihesabiwa kuwa 2,083,588.", "Dodoma (mji)\nEneo la mji liko mita 1135 juu ya usawa wa bahari UB. Wakati wa sensa iliyofanyika mwaka wa 2012, mji wa Dodoma ulikuwa na wakazi wapatao 410,956 waishio humo." ]

[ "Dodoma vijijini\nDodoma Vijijini ilikuwa wilaya moja ya Mkoa wa Dodoma wenye msimbo wa posta 41200. Katika sensa ya mwaka 2002, idadi ya wakazi wa Wilaya ya Dodoma Vijijini ilihesabiwa kuwa 440,565 .", "Mkoa wa Dodoma\nKwa jumla Dodoma haina mvua nyingi isipokuwa sehemu za wilaya za Mpwapwa na Kondoa. Hivyo hasa mazao yasiyotegemea sana mvua hulimwa kama vile mtama, wimbi, muhogo; kilimo cha mahindi hupatikana mara kwa mara na matatizo ya kukosa mvua. Mazao ya sokoni ni karanga alizeti na simsim. Dodoma ni pia mwanzo wa ustawishaji wa mizabibu na uzalishaji wa divai katika Tanzania.", "Kiwanja cha Ndege (Dodoma)\nKiwanja cha Ndege ni jina la kata ya Dodoma Mjini katika Mkoa wa Dodoma , Tanzania yenye msimbo wa posta 41115. Wakati wa sensa iliyofanyika mwaka wa 2012, kata ilikuwa na wakazi wapatao 10129 waishio humo.", "Viwandani (Dodoma)\nViwandani ni jina la kata ya Dodoma Mjini katika Mkoa wa Dodoma , Tanzania yenye msimbo wa posta 41102. Wakati wa sensa iliyofanyika mwaka wa 2012, kata ilikuwa na wakazi wapatao 4883 waishio humo.", "Mkoa wa Bagamoyo (DOA)\nLakini tangu kuanzishwa kwa reli ya kati kutoka Dar es Salaam kwenda Morogoro (1907), halafu hadi Dodoma mwaka 1910 na hadi Tabora mwaka 1912 biashara ya misafara ilizidi kupungua pamoja na idadi ya watu walioishi Bagamoyo na mnamo mwaka 1913 walikuwa 5,000 tu.", "Kikuyu Kaskazini\nKikuyu Kaskazini ni jina la kata ya Dodoma Mjini katika Mkoa wa Dodoma , Tanzania yenye msimbo wa posta 41111. Wakati wa sensa iliyofanyika mwaka wa 2012, kata ilikuwa na wakazi wapatao 9852 waishio humo.", "Kilimani (Dodoma)\nKilimani ni jina la kata ya Dodoma Mjini katika Mkoa wa Dodoma , Tanzania yenye msimbo wa posta 41110. Wakati wa sensa iliyofanyika mwaka wa 2012, kata ilikuwa na wakazi wapatao 6471 waishio humo.", "Mkoa wa Dodoma\nKutokana na hali ya hewa mifugo ni mingi (ng'ombe 1,600,000, mbuzi 954,000, kondoo 274,000, nguruwe 23,000, kuku takriban 1,400,000). Idadi ya mifugo imeongeza tatizo la mmomonyoko wa ardhi katika sehemu za mkoa.", "Kizota\nKizota ni jina la kata ya Dodoma Mjini katika Mkoa wa Dodoma , Tanzania yenye msimbo wa posta 41114. Wakati wa sensa iliyofanyika mwaka wa 2012, kata ilikuwa na wakazi wapatao 34453 waishio humo.", "Iyumbu (Dodoma mjini)\nIyumbu ni jina la kata ya Dodoma Mjini katika Mkoa wa Dodoma , Tanzania. Wakati wa sensa iliyofanyika mwaka wa 2012, kata ilikuwa na wakazi wapatao 2700 waishio humo." ]

[ "Maziwa ya mama\nKunyonyesha kunaendelea kutoa manufaa katika na baada ya kipindi cha utoto. Faida hizi ni pamoja na kupunguzwa kwa dari hatari ya kifo cha ghafla kwa watoto wachanga (SIDS), inaongeza akili, inapunguza uwezekano wa kuambukizwa ugonjwa wa katikati mwa sikio, homa, na viini vinavyolete homa, hupunguza uwezekanno wa kupata baadhi ya saratani kama vile sarateni ya damu kwa watoto lukemia, kupunguza hatari ya mwanzo wa ugonjwa wa kisukari wa mtoto, hupunguza hatari ya pumu na ezema, hupunguza matatizo ya meno, Hupunguza hatari ya fetma baadaye katika maisha, na hupunguza uwezekano wa kupata matatizo ya kisaikolojia." ]

[ "Draft: Chanjo ya matumbwitumwi\nChanjo ya matumbwitumwi inazuia ugonjwa wa matubwitumwi. Watu wengi wakichanjwa huwa inapunguza matatizo ndani ya jamii. Inafaa zaidi kama asilimia 90% ya wananchi wakichanjwa na ubora wake unakadiriwa kuwa asilimia 85% ya wananchi. Dozi mbili zinahitajika ili kukinga ugonjwa huo kwa muda mrefu. Dozi ya kwanza inapendekezwa kwa watoto wenye miezi 12 hadi miezi 18. Dozi ya pili kwa kawaida watoto wanapewa wakiwa wana miaka miwili hadi sita. Kwa watoto ambao hawajachanjwa akiugua anaweza kupewa dozi kinga.", "Kanisa la Kiorthodoksi la Eritrea\nNdoa huweza kuanzishwa au kupangwa wakati mwanamume ana umri wa miaka kumi na..., au ishirini na... Kiutamaduni, wasichana wanaruhusiwa kuolewa wakiwa na umri wa miaka 14 hadi 18, lakini katika karne ya 20, mambo yamebadilika, hivyo sasa umri mdogo kuliko wote wa kuolewa ni miaka 18, na suala hili linasimamiwa na serikali. Ndoa za kiserikali ni nyingi japo pia, wapo watu wanaofunga ndoa katika makani mbalimbali. Na baada ya kufunga ndoa kanisani, suala la talaka halipo na haliwezekani. Kila familia hufanya sherehe ya ndoa baada ya harusi.", "Kanisa la Kiorthodoksi la Ethiopia\nNdoa huweza kuanzishwa au kupangwa wakati mwanamume ana umri wa miaka kumi na..., au ishirini na... Kiutamaduni, wasichana wanaruhusiwa kuolewa wakiwa na umri wa miaka 14 hadi 18, lakini katika karne ya 20, mambo yamebadilika, hivyo sasa umri mdogo kuliko wote wa kuolewa ni miaka 18, na suala hili linasimamiwa na serikali. Ndoa za kiserikali ni nyingi japo pia, wapo watu wanaofunga ndoa katika makani mbalimbali. Na baada ya kufunga ndoa kanisani, suala la talaka halipo na haliwezekani. Kila familia hufanya sherehe ya ndoa baada ya harusi.", "Uzazi wa mpango kwa njia asilia\nKwa kuzingatia tabia hizo mbili tofauti, maharusi wakitaka mtoto wa kiume wanatakiwa kufanya tendo la ndoa siku ya kwanza baada ya kilele (kujisikia kuteleza) na kuendelea kwa miandamo 6 ya hedhi.\nKama mwanamke hajapata mimba baada ya miandamo 6, waanze kuonana siku ya kilele na siku inayofuata. Kama mwanamke amekosa siku ya kilele, yaani kama utelezi wa ute unaendelea siku inayofuata, waonane tena siku inayofuata.", "Maradhi ya zinaa\nChunguzi zinaonyesha kuwa wenye umri kati ya miaka 16 na 24 wapo katika hatari kubwa zaidi ya kupata magonjwa ya zinaa kuliko watu wa makamo kwa sababu vijana wanaweza kuwa na wenzi wengi wa mapenzi kuliko kuwa na mahusiano ya muda mrefu na mwenzi mmoja. Zaidi, vijana wanaweza wakaona ugumu kuwaambia wenzi wao kuwa wameambukizwa magonjwa ya zinaa. Vijana pia wanaweza kuona aibu au kutokuwa na uwezo wa kutafuta matibabu ya magonjwa haya. Hii inamaamisha si tu kuwa wanaweza kuambukiza ugonjwa kwa vijana wenzao bali pia wana hatari kubwa ya kupata madhara yanayosababishwa na kutotibu ugonjwa kwa muda mrefu.", "Kisukari aina ya 2\nAina ya  2  ya kisukari kwa kawaida ni ugonjwa sugu unaohusiana na upungufu wa matarajio ya kuishi kiasi cha miaka kumi  Kwa upande mmoja, jambo hili husababishwa na matatizo yanayohusiana na kisukari ikiwa ni pamoja na: hatari ya mara mbili hadi nne ya ugonjwa wa moyo na mishipa ikijumuisha ugonjwa wa moyo wenye iskemia na kiharusi, ongezeko la hadi mara 20   la kiwango cha kukatwa miguu na ongezeko la kulazwa hospitalini.. Katika nchi zilizostawi, na sehemu zingine kwa viwango vinavyoongezeka, ugonjwa wa kisukari aina ya  2  ndio kisababishi kikuu zaidi cha upofu usiotokana na majeraha na matatizo ya figo. Ugonjwa huu pia umehusishwa na ongezeko la hatari ya matatizo ya kiutambuzi na dimenshia kupitia kwa taratibu za magonjwa kama vile Ugonjwa wa Alzeheimer na dimenshia ya mishipa. Matatizo mengine ni pamoja na: akanthosi nigrikani, uhanithi na maambukizi ya kila mara.", "Ulemavu\nUlemavu wa kiakili unatokea kwa viwango tofauti sana. Mara nyingi hautambuliki hadi mtoto anapoingia shule na huko anachelewa kujifunza. Hata hapo ni lazima kutofautisha kama tatizo ni ulemavu wa akili au ulemavu wa kujifunza tu. Wengine wanaishia kiwango cha elimu kinacholingana na uwezo wa mtoto wa wastani mwenye miaka 9-12 na wanaweza kujifunza kazi inayowawezesha kudumisha maisha yao wakiwa watu wazima.", "Upara\nMatukio ya upara wa kiolezo hutofautiana miongoni mwa idadi kubwa ya watu kwa misingi ya maumbile ya jeni; sababu za kimazingira hazionekani kuathiri sana aina hii ya upara. Utafiti mmoja mkubwa uliofanywa katika Maryborough, Victoria, Australia ulionyesha kuwa kiwango cha ya upotezaji nywele za mbeleni mwa kichwa-katikati hulingana na ongezeko la umri na huathiri 73.5% ya wanaume na 57% ya wanawake wenye umri wa miaka 80 na zaidi. Kwa mujibu wa tovuti ya Medem Medical Library, upara wa kiume huathiri takribani wanaume milioni 4 nchini Marekani. Takriban asilimia 25 ya wanaume huanza kupata upara tokea umri wa miaka 20, theluthi mbili huanza kupata upara kuanzia miaka 60. Uwezekano wa kupata jeni ya upara ni 4 kwa 7.", "Ukuaji wa binadamu\nAnahitaji kutiwa moyo (anapenda ukweli na sifa) ajihisi anaweza kufanya kitu, atambue mahitaji ya wengine na kuwasaidia wayapate. \nUmri wa miaka 13-20 ni kipindi cha mpito chenye mabadiliko mengi yanayoathiri mwendo mzima wa kijana ili atoke utoto na kuingia utu uzima. Msichana anabalehe mapema kuliko mvulana. Mvulana ana mwamko mkubwa kuliko msichana. Kuna mvuto mkubwa kati yao, hivyo wanahitaji kuongozwa na nidhamu safi (maadili ya unyago). Ni kipindi cha [[vurugu na cha [[hisi kali]] (kulia, kucheka n.k.). [[Akili]] inapanuka sana na kupenda [[nadharia]]; hivyo ni wakati wa kujipatia [[maarifa]].", "Skizofrenia\nWatu walio na umri wa takriban miaka 18 na walio katika mwanzo wa utu uzima wako katika kiwango cha juu zaidi cha kupata skizofrenia. Miaka hii ni muhimu katika kuendelea kijamii na kitaaluma katika maisha ya vijana. Katika asilimia 40 ya wanaume na asilimia 23 ya wanawake wanaotambuliwa na skizofrenia, hali hii hujionyesha kabla ya umri wa miaka 19. Ili kupunguza matatizo ya ukuaji yanayohusishwa na skizofrenia, hivi karibuni juhudi nyingi zimefanyika ili kutambua na kutibu awamu ya ugonjwa inayotokea kabla ya dalili kuanza. Awamu hii ya “kabla ya mwanzo” imeshatambuliwa hata miezi 30 kabla ya dalili kuanza.Wakati wa awamu ya kabla ya mwanzo, watu ambao hupata skizofrenia baadaye wanaweza kuwa na dalili za muda mrefu au zilizo na kikomo au dalili kuu sanapamoja na dalili zisizo maalum za kujitenga na watu, hasira na hisia za kijumla za kukosa furaha pakubwa na kuzembea ." ]

[ "Utalii nchini Kenya\nMbuga ya wanyama ya kitaifa ya Ziwa Nakuru, lililoanzishwa mwaka wa 1961 karibu na Ziwa Nakuru, liko karibu na mji wa Nakuru. Inajulikana sana kwa maelfu, na wakati mwingine mamilioni ya ndege wa aina ya flamingo wanaokusanyika ufuoni mwa ziwa Nakuru. Wajihi wa ukame wa ziwa hili ni vigumu kujulikana kwa sababu ya flamingo wengi. Idadi ya flamingo katika ziwa hutegemea maji na hali ya chakula. Pahali bora kuwatazama ndege hawa ni juu ya mwinuko unaoitwa \"Baboon Cliff\".", "Ziwa Natron\nHili ndilo ziwa pekee katika eneo la Afrika Mashariki ambalo kwa kawaida flamingo milioni 2.5 ambao ni wadogo na ambao huhofiwa maisha yao hufugwa. Kiwango cha chumvi kiongezekapo, cyanobacteria pia huongekeka, na ziwa yaweza kusaidia viota zaidi. Flamingo hao, kundi kubwa zaidi katika Afrika Mashariki, hukusanyika pamoja katika maziwa ya chumvi, ambapo hujilisha Spirulina (mwani ya rangi ya buluu na kijani na pigmenti nyekundu). Ziwa Natron ni sehemu salama kufuga Flamingo wale wadogo kwa sababu mazingira yake ni kikwazo dhidi ya wanyama wanaokula wenzao wanaojaribu kufikia viota vyao. Flamingo wakuu pia hufuga katika sehemu zenye ardhi zilizonyooka.", "Ziwa Magadi (Kenya)\nZiwa Magadi lipo kusini mwa Kenya katika mkoa wa Bonde la Ufa, kaskazini mashariki mwa Ziwa Eyasi. Wakati wa kiangazi 80% ya ziwa hili huwa limejaa Sodium kabonati na ni maarufu kwa aina mbali mbali za ndege zinazoishi kando kando ya ziwa hilo kwa mfano flamingo." ]

[ "Jangwa\nMto wa Ewaso Nyiro katika Kenya ya kaskazini kwa kawaida hukwisha katika nchi yabisi za Usamburu. Lakini kila baada ya miaka makumi kadhaa baada ya mvua kubwa sana inaendelea kuvuka jangwa la Somalia ya kusini na kufikia Bahari Hindi jinsi ilvyotokea wakati wa El-Nino 1998.", "Mto Gandeni\nMto Gandeni unapatikana katika kaunti ya Mombasa, kusini mashariki mwa Kenya (kwenye bahari ya Hindi).", "Mto Kadingo\nMto Kadingo unapatikana katika kaunti ya Kwale, kusini mashariki mwa Kenya (kwenye bahari ya Hindi).", "Mto Logogo\nMaji yake yanaishia katika ziwa la magadi linaloitwa Turkana na lililo kubwa kuliko maziwa yote ya Kenya. Ni pia ziwa la jangwani lililo kubwa kuliko yote duniani.", "Mto Gandi (Kilifi)\nMto Gandi (Kilifi) unapatikana katika kaunti ya Kilifi, kusini mashariki mwa Kenya (eneo la pwani).", "Mto Kai-Ekongo\nMaji yake yanaishia katika ziwa la magadi linaloitwa Turkana na lililo kubwa kuliko maziwa yote ya Kenya. Ni pia ziwa la jangwani lililo kubwa kuliko yote duniani.", "Mto Vigurungani\nMto Vigurungani unapatikana katika kaunti ya Kwale, kusini mashariki mwa Kenya (kwenye bahari ya Hindi).", "Ziwa Nakuru\nZiwa Nakuru ni mojawapo ya maziwa ya magadi katika Bonde la Ufa. Linapatikana kusini mwa mji wa Nakuru, katika eneo la kati nchini Kenya na linazungukwa na Hifadhi ya Taifa ya Ziwa Nakuru. Hifadhi hiyo ilianzishwa mwaka 1961. Ilianza ndogo, ikizingira ziwa hilo maarufu na maeneo ya milima yaliyo karibu. Na sasa imeongezwa kujumuisha sehemu kubwa ya maeneo ya mbuga." ]

[ "Raila Odinga\nRaila Amolo Odinga (*7 Januari 1945) ni mwanasiasa wa upinzani nchini Kenya na tangu 13 Aprili 2008 waziri mkuu nchini humo hadi 2013. Aliwahi kuwa mbunge tangu 1992 na waziri katika serikali ya rais Mwai Kibaki kati ya 2001 hadi 2005. Katika uchaguzi wa mwaka 2007 alikuwa mgombea wa urais upande wa Orange Democratic Movement (ODM). Ajulikana kote Kenya kwa jina la la kwanza Raila. Waluo wenzake hupenda kumwita \"Agwambo\"." ]

[ "Raila Odinga\nAlizaliwa 1945 katika familia ya Waluo akiwa mtoto wa chifu Jaramogi Oginga Odinga aliyekuwa makamu wa rais wa kwanza nchini Kenya. Baba yake alikuwa kiongozi mkuu wa Waluo akatazamiwa baadaye kama mpinzani mkuu wa rais wa kwanza Jomo Kenyatta. \nKaka yake Raila, Oburu Odinga amekuwa mwanasiasa na mbunge vilevile.", "Raila Odinga\nKatika miaka iliyofuata farakano ilikua. Mwaka 2005 upande wa rais Kibaki ulijaribu kuanzisha katiba mpya usiokuwa na mabadiliko mengi kuhusu madaraka ya rais. Cheo kipya cha waziri mkuu kikapangwa kuwa na madaraka machache. Vilevile ugatuzi wa madaraka hayakuonekana jinsi ilivyowahi kukubaliwa katika mkutano wa Bomas of Kenya. Katiba hii ilitakiwa kukubaliwa na wananchi wote. Kempeni ya kura hii ikagawa taifa hata mawaziri wa serikali walionekana pande zote mbili. Watetezi wa katiba iliyopendekezwa walitumia ishara ya ndizi na wapinzani walitumia ishara ya chungwa. Raila pamoja na chama cha KANU kilichokuwa chama cha upinzani tangu 2002 wakafaulu kuzuia katiba katika kura ya wananchi wote. Kibaki akajibu kwa kuachisha mawaziri wote pamoja na Raila na kutomwita tena katika serikali mpya.", "Raila Odinga\nUchaguzi mwenyewe ulikuwa na matatizo kwa sababu matokeo ya kwanza yalimwonyesha Raila kuwa na kura nyingi lakini Tume la Uchaguzi lilisimamisha matangazo ya matokeo ghafla. Matangazo yaliyofuata baada ya siku mbili ghafla yalimwonyesha Rais Kibaki kuwa na kura nyingi akaapishwa haraka bila kusubiri muda wa kisheria kwa malalamiko. Odinga alitangazwa na ODM kama mshindi wa kweli na farakano hili lilisababisha ghasia kali sana zilizoendelea kukaribia hali ya vita ya wenyewe kwa wenyewe. Watu wengi walifukuzwa katika maeneo hasa ya Bonde la Ufa na pia katika mitaa ya vibanda kwenye miji mbalimbali kufuatana na kabila yao. Baada ya vifo ya watu maelfu na kuporomoka kwa uchumi nchini majadiliano kati ya pande zote mbili chini ya Kofi Annan yalileta maelewano juu ya kuundwa kwa serikali ya umoja wa kitaifa na Kibaki kama rais na Raila kama waziri mkuu.", "Orange Democratic Movement\nMakundi mawili yalifanya uchaguzi wamgombea urais siku mfululizo katika jumba la michezo Kasarani mjini Nairobi. Tarehe 31 Agosti 2007, Kalonzo Musyoka alishinda Julia Ojiambo ili kuwaania urais na tiketi ya ODM-Kenya,na tarehe 1 Septemba Raila Odinga alishinda Ruto, Mudavadi, Balala na Nyagah. Kulikuwa na madai kuwa baadhi ya wajumbe walihudhuria na kupiga kura katika uteuzi wa pande zote na kusababisha tatizo la uanachama wa vyama nchini Kenya. Raila na Kalonzo kisha walikabiliana na rais Kibaki katika uchaguzi mkuu. Kibaki alitangazwa kama mshindi wa uchaguzi katika mazingira ambayo yalikuwa yalifafanuliwa kama \"questionable\" kwa waangalizi mbalimbali. Raila Odinga na wafuasi wake hawakukubali matokeo gombana, na hii yalisababisha mgogoro vurugu kuenea nchini kote, kwa ujumla aidha kati ya wafuasi wa chama.", "Raila Odinga\nNARC ikashinda uchaguzi na Kibaki akawa rais mpya. Raila akaingia katika serikali kama waziri wa barabara. Lakini Kibaki hakutimiza MoU. LDP haikupata nusu ya mawaziri. Mkutano wa kusahihisha katiba ulikwamishwa na na mapendekezo ya mkutano wa kutunga katiba mpya katika Bomas of Kenya hayakutekelezwa. Cheo cha waziri mkuu haukuanzishwa.", "William Ruto\nKatika Januari mwaka wa 2006, Ruto alitangaza hadharani kwamba atawania kuwa rais katika uchaguzi mkuu ujao, uliopangwa kufanyika mwezi wa Desemba 2007. Taarifa yake alisstumiwa na baadhi ya wanachama wa KANU wake, pamoja na rais wa zamani Daniel arap Moi. Ruto alitaka uteuzi wa chama cha Orange Democratic Movement (ODM) kama mgombea wa urais wake, lakini katika kura cha chama mnamo tarehe moja Septemba 2007, yeye alikuwa wa tatu kwa kura 368, nyuma ya mshindi, Raila Odinga (kwa kura 2,656) na Musalia Mudavadi (na 391). Ruto aliuunga mkono Odinga baada ya kura. Yeye alijiuzulu kutoka wadhifa wake kama katibu mkuu wa KANU tarehe 6 Oktoba 2007.", "Nana Akufo-Addo\nMwishoni mwa utawala wa kijeshi wa Jerry Rawlings alianza tena kuandaa chama kipya cha NPP kuanzia mwaka 1992. \nKuanzia mwaka 1996 hadi 2008 alichaguliwa mara tatu kuwa mbunge. Mwaka 1998 alijaribu kuwa mgombea wa urais kwa niaba ya chama cha NPP lakini hakufaulu. Aliendelea kumfanyia kampeni mgombea mshindi John Kufuor. Baina ya 2001 na 2007 alikuwa waziri katika serikali ya rais huyo, kwanza kama waziri wa Sheria na Mwanasheria Mkuu, halafu kama Waziri wa Mambo ya Nje ya Ghana.", "Kenya\nTarehe 12 Februari 2008 Kibaki na Odinga walitia sahihi mkataba wa kuunda serikali ya muungano ambapo Odinga angekuwa waziri mkuu wa pili nchini Kenya. Kulingana na mkataba huo, rais angeteua baraza la mawaziri kutoka pande zote mbili za PNU na ODM kulingana na wingi wa wabunge wa kila chama bungeni. Mkataba huo ulieleza kuwa baraza la mawaziri litajumuisha Makamu wa Rais na manaibu wawili wa Waziri Mkuu. Baada ya majadiliano bungeni ilipitishwa kuwa muungano huo utadumu hadi mwisho wa kipindi cha bunge, ama chama kimoja kikijitoa kwenye muungano kabla ya kipindi cha bunge kuisha.", "Raila Odinga\nKatika uchaguzi wa 1997 alimaliza nafasi ya tatu kaa mgombea wa rais baada ya Moi na Mwai Kibaki. Akaingia katika bunge kati ya vyama vya upinzani lakini akaanza kujenga maelewano na Moi na chama cha KANU. Wapinzani wake Raila walisema ya kwamba shabaha zake za kiuchumi zilikuwa sababu muhimu katika badiliko wakidai ya kwamba biashara za Raila zilisogea mbele wakati ule wa ushirioano na Moi. Watetezi wake walisema ya kwamba aliona upinzani ulikuwa umegawnyika mno akaona njia ya pekee ya kubadilisha hali ya nchi ilikuwa ushirikiano na KANU." ]

[ "Mji mkuu\nNigeria iliamua mwaka 1976 kuhamisha mji mkuu wa kitaifa kutoka Lagos kwenda mahali pa katikati ya nchi. \"Eneo la Mji Mkuu wa Shirikisho\" limeteuliwa. Mji mpya wa Abuja ndani ya eneo hili ukawa mji mkuu wa Nigeria mwaka 1991.", "Abuja\nAbuja ni mji mkuu wa Nigeria. Idadi ya wakazi wake imekadiriwa kuwa watu 178,462 . Mwaka wa 1976, serikali ya Nigeria iliamua kuanzisha mji mkuu mpya badala ya Lagos. Wakachagua katikati ya nchi, na mipango ya ujenzi ikaundwa chini ya makampuni matatu ya Marekani: PRC Corporation; Wallace, McHarg, Roberts na Todd; na Archisystems. Mipango hiyo ikabadilishwa baadaye na Kenzo Tange, msanifu majengo maarufu wa Japani. Abuja ikatangazwa rasmi kuwa mji mkuu wa Nigeria tarehe 12 Desemba 1991. Iko mahali pa 9, 10, Kaskazini na 7, 10, Mashariki.", "Nigeria\nMji mkuu ni Abuja ikitanguliwa na Lagos hadi mwaka 1991." ]

[ "Enugu\nHapo wali Enugu ilikuwa mji mkuu wa Mkoa wa Mashariki wakati Nigeria ilipata uhuru mwaka wa 1960. Tarehe 27 Mei 1967, serikali ya Nigeria iligawanya mikoa hii tatu katika majimbo 12. Mkoa wa Mashariki ulivunjwa na Enugu ilifanywa mji mkuu wa Jimbo Kuu ya Mashariki. Tarehe 30 Mei 1967, ilitangazwa kama mji mkuu wa taifa ya wa Jamhuri ya Biafra; tarehe 28 Septemba 1967, wakati Enugu ilitekwa na askari wa Nigeria,mji mkuu wa Biafran ulihamia Umuahia.\nMwishonim wa Vita vya Nigeria mwaka wa 1970, Enugu tena ikawa mji mkuu wa Jimbo Kuu ya Mashariki. Tarehe 3 Februari 1976, Jimbo Kuu Mashariki lilivunjwa katika majimbo mawili mapyaAnambra naIMO{/ 0} . Enugu ikawa mji mkuu wa jimbo laAnambra.\nMwaka wa 1991, udikteta wa kijeshi wa Ibrahim Babangida uligawanya jimbo la Anambra katika majimbo mawili mapya, jimbo la Enugu na jimbo la Anambra . Enugu alibakia kama mji mkuu wa jimbo lipya la Enugu, wakati huoAwka ikawa mji mkuu wa Anambra .\nWazawa kuu ya mji huu ni Ogui Nike ambao wanaishi katika maeneo yanayozunguka Hotel Rais na Obiagu na Ama-Igbo maeneo, kama vile Onu-Ihewuzi na maeneo ya Asata. Vikundi vingine ni pamoja na watu wa Awkunanaw , ambao wanaishi hasa katika eneo la Achara na maeneo ya Uwani;watu wa Enugwu Ngwo , ambao wanaishi juu ya vilima na mashamba yao yameenea kote bonde. Ugunduzi wa makaa ya mawe katika ardhi yao ilisababisha kuongezeka kwa makazi katika viini vya milima na wakazi walivyoongezeka, mji ulipanika katika maeneo mengine. Mji huu uliitwa Enugwu Ngwo kabla ya kubadilishwa na kuitwa Enugu . Wakazi wa Nike hasa huishi katika Abakpa, Iji-Nike, na Emene maeneo ya mji mkuu wa jimbo.", "Niamey\nNiamey ni mji mkuu wa Niger. Iko mwambaoni wa mto Niger. Ikiwa na wakazi 674,950 (sensa ya 2002) Niamey ni mji mkubwa wa Niger na kitovu cha kiutawala, kiuchumi na kiutamaduni.", "Siasa ya Nigeria\nShirikisho limegawanywa katika majimbo 36 na eneo 1 *; makao mkuu ya shirikiho (Abuja) *, Abia, Adamawa, Akwa Ibom, Anambra, Bauchi, Bayelsa, Benue, Borno, Cross River, Delta, Ebonyi, Edo, Ekiti, Enugu, Gombe, IMO, Jigawa, Kaduna, Kano, Katsina, Kebbi, Kogi, Kwara, Lagos, Nasarawa, Niger, Ogun, Ondo, Osun, Oyo, Plateau, Rivers, Sokoto, Taraba, yobe, Zamfara\nKila jimbo limegawanywa katika Maeneo ya Serikali za Mitaa yanayojilikana kwa luga ya kimombo kama LGAs. Kuna LGAs 774 nchini Nigeria. Maeneo haya yameorodheshwa katika makala kwa kuwa jimbo. Jimbo la Kano lina idadi kubwa ya Serikali za Mitaa kwa mitaa 44, na Bayelsa ndilio jumba amabalo lina kiasi ambayo ni 9 . Mji mkuu wa shirikisho hili Abuja ina mitaa 6 . Maeneo ya Serikali za Mitaa yalichukua nafasi ya Wilaya ambayo ilikuwa kitengo cha tatu chini wakati wa utawala wa serikali ya Uingereza.", "Ahmadu Bello\nKatika uchaguzi wa kwanza uliofanyika Kaskazini mwa Nigeria mwaka 1952, Bwana Ahmadu Bello alishinda [[kiti[[ cha bunge cha Kaskazini, na kuwa mwanachama wa [[baraza tendaji]] kikanda kama [[waziri wa kazi]]. Bello aliweza kufanikiwa kuwa [[waziri wa Ujenzi]], katika Serikali za Mitaa, na ya [[Ustawi wa Jamii]] katika Mkoa wa Kaskazini mwa Nigeria.\nMwaka wa [[1954]], Bello aliweza kuwa [[mkuu]] wa kwanza wa Kaskazini mwa Nigeria. Katika Uchaguzi mkuu huru wa mwaka wa [[1959]], Bello aliongoza NPC kushinda viti vingi vya [[bunge]]. Chama cha Bello NPC kiliungana na chama cha [[Nnamdi Azikiwe]] NCNC [[(Baraza la Taifa la Nigeria na Kamerun)]] na kuunda serikali ya kwanza ya shirikisho la Nigeria ambayo ilileta [[uhuru]] kutoka Uingereza. Katika kutengeneza shirikisho la serikali huru ya Nigeria mwaka wa [[1960]], Bello alichagua kubaki mkuu wa Kaskazini mwa Nigeria na kumwachia [[makamu wa rais]] wa NPC [[Abubakar Tafawa Balewa]] nafasi ya [[Waziri Mkuu]] wa [[Shirikisho]] hilo.\nTendo kuu la Bello na urithi mkubwa alioacha ni kuunganisha watu mbalimbali wa Kaskazini mwa Nigeria. Aliuawa wakati wa [[mapinduzi ya kijeshi]] baada ya kuangusha serikali huru nchini Nigeria tarehe 15 Januari 1966 alipokuwa anatumikia kama mkuu wa Kaskazini mwa Nigeria wakati huo.", "Jimbo la Niger\nJimbo la Niger ni jimbo upande wa magharibi mwa nci ya Nigeria na ndilo jimbo kubwa nchini humo. Mji mkuu wake ni Minna na miji mikubwa mingine ni Bida, Kontagora na Suleja. Liliundwa mwaka wa 1976 wakati Jimbo la Kaskazini Magharibi liligawanywa na kuunda majimbo ya Sokoto na Niger.", "Siasa ya Cote d'Ivoire\nMji mkuu rasmi tangu 1983 ni Yamoussoukro; hata hivyo, Abidjan unabaki kuwa kitovu cha utawala. Nchi nyingi huweka balozi zao mjini Abidjan, ijapokuwa baadhi yao (ikiwa ni pamoja na Uingereza) wamefunga harakati zao kwa sababu ya fujo zinaoendelea na ushambuliaji dhidi ya Wazungu. Wakazi wanaendelea kupata shida kwa kufuatia vita ya wenyewe kwa wenyewe inayoendelea.", "Jimbo la Ebonyi\nJimbo la Ebonyi ni jimbo la nchi kavu lililoko kusini-mashariki mwa Nigeria, kimsingi, wakaazi wake ni Waigbo (95% ya idadi ya watu). Mji mkuu wake na mji mkubwa ni Abakaliki. Afikpo ni mji mkubwa wa pili. Miji mikubwa mingine ni Edda, Onueke, Nkalagu, Uburu, Onicha, Ishiagu, Amasiri na Okposi. Ni mojawapo ya majimbo sita mpya nchini Nigeria yaliyoumbwa mwaka wa 1996;Ebonyi aliumbwa kutoka kwa tarafa ya zamani ya Abakaliki ya Jimbo la Enugu na tarafa ya zamani ya Afikpo ya Jimbo la Abia.", "Siasa ya Nigeria\nRais huchaguliwa na watu. Yeye ni mkuu wa nchi na kiongozi wa serikali na pia mkuu wa Shirikisho Mtendaji wa Baraza. Nigeria ina mzunguko wa urais ili kanda kuu tatu za Nigeria (Kaskazini, Mashariki na Magharibi) kushiriki kudhibiti siasa ya nchi.\nTawi mtendaji imegawanywa katika Wizara zifuatazo:" ]

[ "Machozi Jasho na Damu\nHalkadhalika ame-enzi kazi ya mwanzilishi halisi wa rap ya Kiswahili nchini Tanzania bwana Edward Mtui (maarufu kama Fresh XE) kwa kuchukua kiitikio chake cha \"Piga Makofi\" ambacho kilimpelekea ashinde tuzo ya Yo Rap Bonanza katika miaka ya 1980, lakini hakutoa nyimbo. Jay anatungia wimbo kiitikio hicho na ndani yake anataja wale wote walioifikisha hip hop ya Tanzania hapa kwa kuwataja.", "Bongo Flava\nMwanzilishi wa hip hop ya Tanzania ni Mr. II (pia anajulikana kama Sugu au 2-Proud), ambaye alitoa kibao chake cha kwanza maarufu cha Bongo flava, \"Ni Mimi\" mnamo 1995. Mr. II bado yupo hadi leo (rekodi yake ya mwisho ni \"Coming of Age\", ilitolewa mnamo 2007). Kundi la kwanza la hip hop la Tanzania, Kwanza Unit, 1993. Awali walikuwa wanaimba kwa Kiingereza lakini hatimaye wakawa wanaimba kwa Kiswahili. Moja kati ya wanachama wa zamani wa kundi hili ni Professor Jay, kwa ni moja kati ya wasanii maarufu wa hip hop nchini Tanzania. Vilevile kundi la Diplomate lililokuwa na kina Saigon." ]

[ "Nash MC\nAlipitia mengi yanayohitajika ili kuwa mchanaji hasa. Alipata msaada kutoka kwa wasanii wakongwe wa hip hop ya Tanzania kama akina Lindu Lindulu, Zavara Mponjika, Saigon na wengine wengi tu. Kwenye mwaka wa 2009 alifanya mahojiano ya nguvu na Saigon wakati huo mtangazaji katika kipindi cha \"HIP-HOP Base\" cha EATV. Mahojiano haya Nash aliongea mengi ya msingi kuhusu uwanja wa hip-hop na alivyorudi katika kuchana alikuwa tofauti na zamani kabisa. Baadaye akaja kutoa \"Nani Mkali Kwenye Game\" chini ya mtayarishaji Kita ndani Ramo Records huko Magomeni, Dar es Salaam. Hiyo ilikuwa mwaka 2010. Mwaka 2011 anatoa kandamseto ya kwanza \"Hazina Sura ya Kwanza\" halafu akaendelea kutoa albamu kila mwaka uliofuata hadi 2014. Mwaka wa 2012 \"Mzimu wa Shaaban Robert\", mwaka wa 2013 \"Chizi\", mwaka wa 2014 Mchochezi. Albamu zote zimetazamia maisha halisi ya raia wa Tanzania na Afrika kwa ujumla jinsi wanavyopitia magumu yao ya kila siku.", "Hoyce Temu\nPamoja na kuendeleza sanaa ya urembo nchini Tanzania, ni mtangazaji wa kipindi cha runinga \"Mimi na Tanzania\"\nalichokianzisha mwaka 2011 kikiwa na lengo la kuyaibua matatizo ya watu wenye uhitaji ili waweze kupata msaada (fedha, faraja au fedha na faraja); mpaka tarehe 18 Mmachi 2016 kipindi hicho kimeweza kusaidia watu 1,000 na bado kinaendelea kusaidia watu zaidi.", "Hussein Mkiety\nSharo ndiye msanii wa kwanza wa vichekesho nchini Tanzania kufanya ucheshi bila kuvaa midabwada. Awali ilionekana kawaida sana kwa mchekeshaji kuvaa midabwada ili aonekane anachekesha. Au kuvaa nguo zenye mwonekano wa kipekee tofauti na hali ya kawaida. Hili alionesha mapinduzi ya hali ya juu. Baadaye alikuja kushiriki katika filamu ya Chumo iliyoongozwa na Jordan River yenye maudhui ya kupambana na ugonjwa wa malaria. Vilevile amepata kuonekana katika video ya \"Sababu ya Ulofa\" ya Top C. Alifamika sana kwa staili yake ya \"Ooh mama\" ambayo ndiyo ilikuja kuwa kama alama ya kumtambulisha Sharo katika kila kazi. Vilevile alikuwa na uhusiano wa karibu na King Majuto, ambaye walishiriki ote katika filamu ya Alosto. \nMnamo tarehe 26 Novemba, 2012 ni siku ambayo alipata ajali hukohuko Tanga akiwa sio mbali sana na nyumbani kwa mama yake ambako alikuwa anaenda kusamlimu. Ajali ilitokea saa mbili usiku, huku ikitipotiwa kuwa mwendokasi ndiyo kiini cha ajali hiyo. Hussein alikuwa anaenda Tanga kwa mama yake kumpatia fedha kwa ajili kulimia shamba na baadaye aanze ujenzi wa nyumba imara kwa ajili ya mama yake mzazi. Alikuwa anaendesha gari aina ya Toyota Harrier. Kifo kiligubikwa na dhana nyingi za ushirikina, huku marafiki wa karibu (Kitale) wakiweweseka juu ya kuondoka mapema duniani kwa Sharo.", "Washirika Tanzania Stars\nWanamuziki wengine waliopitia hapo ni Mhina Panduka 'Toto Tundu' na Emma Mkelo 'Lady Champion'. Kibao cha kwanza walichoibuka ni ‘Penzi la Ulaghai’ kilichoimbwa na Eddy Sheggy katika sauti ya kwanza na Adam Bakari katika sauti ya tatu. Gitaa la solo lilikuwa likicharazwa na Hamza Kalala, solo namba mbili alipiga Robert Mabrish, Noordin Athumani alipiga rhythm, gitaa la bass lilipigwa na Juma Shaaban, Hassan Athumani (tumba), Kejeli Mfaume (drums) na kinanda kilikuwa kinapapaswa na Abdul Salvador. Onyesho la kwanza la bendi lilifanyika Novemba 1989 kwenye ukumbi wa Dodoma Hotel kwa ajili ya kuwaburudisha Wabunge na liliingiza jumla ya Shs. 17,000, yakiwa ni mapato makubwa zaidi kuingizwa na bendi yoyote ya dansi nchini kwa wakati huo.", "Professor Jay\nJay na HBC walitoa albamu ya kwanza iitwayo 'Funaga Kazi' mwaka 2000. Albamu hiyo inaaminika kwamba ilileta mapinduzi makubwa sana ya muziki wa Hip Hop nchini Tanzania. Albamu hii yenye ujumbe mzito ina nyimbo kama 'Chemsha Bongo' na 'Mamsapu' ambazo zilichangia kufanya muziki wa 'Bongo Flava' kuwa wa kila rika na kupewa heshima. Kabla ya hapo muziki huo ulionekana kuwa ni muziki wa wahuni.", "Al-Shymaa Kway-Geer\nKway-Geer ni mzaliwa wa mkoa wa Tanga nchini Tanzania na aliteuliwa kuwa mbunge mnamo mwaka 2008. Hapo awali Kway-Geer alikuwa mhudumu wa ndege. Akiwa mlemavu wa ngozi (Albino), Kway-Geer ameonesha matumaini kwa watu wenye ulemavu kama yeye na kubadilisha mtazamo wa watu wengi nchini Tanzania wenye imani kuwa mtu mwenye ulemavu wa ngozi ni laana au chanzo cha kujipatia nguvu za giza. Manyanyaso kwa watu wenye ulemavu wa ngozi (Albino) yameshamiri sana nchini Tanzania yakiwemo mauaji ya maalbino, kuwavamia na kukata baadhi ya viungo vyao.", "Yataka Moyo\n\"Yataka Moyo\" ni jina la wimbo wa sita upande A kutoka katika tepu ya albamu ya \"Machozi Jasho na Damu\" ya msanii wa muziki wa hip hop kutoka nchini Tanzania, Professor Jay. Wimbo umetayarishwa na P. Funk ndani ya Bongo Records. \nKwa ujumla wake Jay anazungumzia mafanikio ya sanaa na wasanii. Katika muziki wa Tanzania imeonekana kawaida sana kwa wasanii na wanamuziki kutokuwa na kipato kinachoeleweka. Mifumo isiyosaidizi kwa tasnia nzima ya muziki wa Tanzania. \nJay anazungumzia wasanii wa zamani jinsi walivyoteseka katika kuuleta muziki wa Tanzania katika ramani inayoeleweka. Tena wengi wao wanakufa maskini huku kazi zao zikitumiwa na taasisi za serikali na watu binafsi bila faida kwa msanii. Wanaomba hakimiliki ya kazi za sanaa zao lakini majibu bado magumu. Katika wimbo anataja watu wengi maarufu tangu muziki wa rap ulivyoanza, hadi makuzi ya muziki wa dansi.", "Upendo Nkone\nUpendo Nkone ni mwimbaji maalum wa kisasa Tanzania. Anaimba nyimbo za Mungu na sauti kubwa sana na kwaya yake wanaweza vizuri kumsaidia. Nkone alizaliwa sehemu ya Kigoma ingawa alipokuwa mtoto akahama mjini Dar es Salaam ambapo akalelewa. Sasa hizi, yeye ni mjane na ana watoto wawili. Nyimbo zake nyingi zinawaambia wajane, mayatima na wengine walio na matatizo kujipa moyo na kusonga mbele kwa furaha kwa sababu Mungu anawalinda. Ametunga nyimbo za kutosha kujaza albamu mbili na zote ni nzuri sana. Hasa nyimbo hizi ‘Usifurahi juu yangu’ na ‘Upendo wa Yesu’ zinapendwa sana na WaTanzania. Ndiyo maana yeye ni shujaa wa muziki ya injali ya sasa hizi.", "Muziki wa Tanzania\nKwa upande wa muziki wa kizazi kipya, ukiacha wale walioanza kabla ya 2000, hapa anakuja Dully Sykes, Manzese Crew, Wandava Creek, Wehu Kumi Ngangari (W TEN N), TID, Jay Moe, Ngwair, Daz Nundaz, Madee, Mandojo na Domo Kaya, Mr. Blue, Complex, Dudu Baya, Juma Nature na FSG, A.Y., G.K., Q Chillah, MwanaFA, Lady Jay Dee na Ray C.. Jay Dee ndiye msanii wa kwanza kurekodi albamu yenye gharama kubwa mno kuliko zote tangu kuanza kwa muziki wa kizazi kipya kwa kipindi kile cha mwanzoni mwa miaka ya 2000. Ndiye aliyeanza kupiga video na Benchmark Production kwa kipindi haikuwa rahisi sana kufanya kazi na kampuni hiyo. Jay Dee na A.Y. ni wasanii wa mwanzo kabisa kuthubutu kutoka nje ya mipaka ya Tanzania katika kufanya muziki na wasanii wa nchi za nje." ]

[ "Kikurdi\nKikurdi ni kundi la lahaja za Kiajemi zinazotumika na Wakurdi wengi (milioni 20-30 hivi) huko Mashariki ya Kati." ]

[ "Kikuri\nKikuri (pia Kimodan au Kinabi) ni lugha ya Kiaustronesia nchini Indonesia inayozungumzwa na Wakuri kwenye kisiwa cha Papua. Mwaka wa 1982 idadi ya wasemaji wa Kikuri imehesabiwa kuwa watu 500 tu. Kwa vile Wakuri wengi wameacha lugha yao, Kikuri iko hatarini mwa kutoweka kabisa hivi karibuni. Kufuatana na uainishaji wa lugha Kikuri haijaainishwa kwa ndani zaidi.", "Kikuria\nKikuria ni lugha ya Kibantu nchini Tanzania na Kenya inayozungumzwa na Wakuria. Mwaka wa 2005 idadi ya wasemaji wa Kikuria nchini Tanzania imehesabiwa kuwa watu 430,000. Pia kuna wasemaji 260,000 nchini Kenya. Kufuatana na uainishaji wa lugha za Kibantu wa Malcolm Guthrie Kikuria iko katika kundi la E40.\nKitabu hiki kinataja marejeo mengine kama:", "Kirufiji\nKirufiji (au \"Kiruihi\") ni lugha ya Kibantu nchini Tanzania inayozungumzwa na Warufiji. Mwaka wa 1987 idadi ya wasemaji wa Kirufiji imehesabiwa kuwa watu 200,000. Kufuatana na uainishaji wa lugha za Kibantu wa Malcolm Guthrie Kirufiji iko katika kundi la P10.\nKitabu hiki kinataja marejeo mengine kama:", "Kiluri\nKiluri ni lugha ya Kiafrika-Kiasia nchini Nigeria inayozungumzwa na Waluri. Mwaka wa 2004 idadi ya wasemaji wa Kiluri imehesabiwa kuwa watu wawili tu. Kwa hiyo lugha ya Kiluri imekaribia kutoweka kabisa. Kufuatana na uainishaji wa lugha kwa ndani zaidi, Kiluri iko katika kundi la Kichadiki.", "Kikari\nKikari ni lugha ya Kibantu nchini Jamhuri ya Kidemokrasia ya Kongo inayozungumzwa na Wakari. Mwaka wa 1996 idadi ya wasemaji wa Kikari nchini Kongo imehesabiwa kuwa watu 1000. Pia kuna wasemaji waliosambaasambaa nchini Jamhuri ya Afrika ya Kati. Kikari hakijaainishwa kufuatana na uainishaji wa lugha za Kibantu wa Malcolm Guthrie.", "Kikareli\nKikareli ni lugha ya Kifini-Kiugori nchini Urusi na Ufini inayozungumzwa na Wakareli. Mwaka wa 2010 idadi ya wasemaji wa Kikareli nchini Urusi imehesabiwa kuwa watu 25,600. Pia kuna wasemaji 10,000 nchini Ufini (1994). Kufuatana na uainishaji wa lugha kwa ndani zaidi, Kikareli iko katika kundi la Kifini.", "Kimeru (Tanzania)\nKimeru (au Kirwa) ni lugha ya Kibantu nchini Tanzania inayozungumzwa na Warwa. Isichanganywe na lugha ya Kimeru nchini Kenya. Mwaka wa 1987 idadi ya wasemaji wa Kimeru imehesabiwa kuwa watu 90,000. Kufuatana na uainishaji wa lugha za Kibantu wa Malcolm Guthrie Kimeru iko katika kundi la E60.", "Kiludi\nKiludi ni lugha ya Kiurali nchini Urusi inayozungumzwa na Waludi. Mwaka wa 2012 idadi ya wasemaji wa Kiludi imehesabiwa kuwa watu 3000. Waludi wengi wanaotumia lugha ya Kirusi, na lugha imekaribia kutoweka kabisa hivi karibuni. Hata hivyo, nchini Ufini kuna jitihada za kufufua na kuendeleza lugha ya Kiludi.", "Kikisi (Tanzania)\nKikisi ni lugha ya Kibantu nchini Tanzania inayozungumzwa na Wakisi. Isichanganywe na Kikisi-Kaskazini nchini Guinea wala na Kikisi-Kusini nchini Liberia; tena ni tofauti na Kikisii nchini Kenya. Mwaka wa 2001 idadi ya wasemaji ya Kikisi imehesabiwa kuwa watu 10,200. Kufuatana na uainishaji wa lugha za Kibantu wa Malcolm Guthrie, lugha ya Kikisi iko katika kundi la G60.\nKitabu hiki kinataja marejeo mengine kama:", "Kiduri\nKiduri (pia Kimasenrempulu) ni lugha ya Kiaustronesia nchini Indonesia inayozungumzwa na Waduri kwenye kisiwa cha Sulawesi. Mwaka wa 2000 idadi ya wasemaji wa Kiduri imehesabiwa kuwa watu 127,000. Kufuatana na uainishaji wa lugha kwa ndani zaidi, Kiduri iko katika kundi la Kisulawesi-Kusini." ]

[ "Bahari kuu\nBahari Kuu (ing. \"w:ocean\") ni jina linalotumika kutaja jumla ya maeneo makubwa ya maji ya chumvi duniani yanayopakana na kufuatana kama gimba moja. Kwa maana hii bahari kuu inafunika zaidi ya theluthi mbili za uso wa dunia.", "Bahari kuu\nBahari Kuu imegawiwa na ardhi ya mabara kwenye nusutufe ya kaskazini ya dunia lakini sehemu zake zinaungana kwenye nusutufe ya kusini. \nEneo hili kubwa huhesabiwa mara nyingi kama bahari kuu tatu yaani:", "Pasifiki\nPasifiki ni bahari kubwa kuliko zote duniani.", "Pasifiki\nPasifiki iko kati ya Bara la Amerika upande wa mashariki na Bara la Asia / Australia upande wa magharibi. \nEneo lake ni kilometa za mraba milioni 179.7 ambayo si bahari kubwa tu bali pia ni eneo kubwa kuliko nchi kavu yote duniani: ni karibu nusu ya uso wa dunia." ]

[ "Bahari ya Kaspi\nBahari ya Kaspi (pia Bahari ya Qazwin- Kiajemi دريا خزر \"\"darya khazar\"\"; Kirusi Каспийское море \"\"kaspiiskoye more\"\") ni ziwa kubwa kabisa duniani lenye eno la 371,000 km² na mjao wa 78,200 km³. Liko kati ya Azerbaijan, Urusi, Kazakhstan, Turkmenistan na Uajemi.", "Bahari kuu\nBahari kuu hushika asilimia 97% ya maji yote duniani. Hadi sasa ni asilimia 5 pekee zilizofanyiwa utafiti kamili. Kiasi cha maji yote kwenye bahari kuu ni takriban kilomita za mjazo bilioni 1.3.", "Ganimedi (Mshtarii)\nMasi ya Ganimedi ni takriban nusu mwamba na nusu maji. Kwenye kitovu chake kuna kiini kidogo cha metali hasa chuma. Uso wake unafunikwa kote na barafu yenye unene wa mamia ya kilomita. Chini ya uso wa barafu iko bahari ya maji katika hali ya kiowevu. Kuna makadirio ya kwamba kiasi cha maji kwenye ganimedi inazidi jumla ya maji Duniani.", "Kitu Gani\nKitu Gani ni nyimbo ya Dknob akimshirikisha Q Jay. Inatoka katika albamu ya \"Bomoa Mipango\". Nyimbo ilirekodiwa katika studio ya Mwamba Production ya Dar es Salaam, Tanzania. Nyimbo hii imekuwa kama utambulisho wa albamu hiyo ya Bomoa Mipango, ingawaje si wengi waliotegemea albamu itakwenda kwa jina hilo. Albamu imetolewa mnamo tarehe 1 Julai ya mwaka wa 2008.", "Masai Mara\nHifadhi Mbuga ya Wanyamapori ya Kitaifa ya Masai Mara ina upana wa kilomita 1530 kieneo upande wa Kusini Magharibi mwa Kenya. Ndiyo sehemu ya Serengeti iliyo upande wa Kaskazini zaidi yenye upana wa jumla ya kilomita 25,000 kilomita kieneo. Upande wa Kusini imepakana na muga ya wanyama ya Serengeti, na upande wa magharibi na mharara wa Siria na upande wa Kaskazini Mashariki na Magharibi imepakana na maeneo ya ufugaji. Kiwango cha mvua katika mazingira haya huongezeka kuanzia kusini-mashariki-hadi magharibi, japo hubadilika kiwakati kutoka eneo moja hadi lingine na ni ya misimu miwili. Mito ya Sand, Talek na Mara ndiyo mito mikubwa ambayo hutoa maji kwenye hifadhi ya mbuga hii. Vichaka na miti iliyomea kwenye kingo za mito hufunika miteremko na vilele vya milima\nKimsingi mandhari ya hifadhi hii ni nyasi iliyowazi na mito. Eneo la Kusini Magharibi kuna vichka vya aina mbalimbli ya miti ya aina ya mwangate. Upande wa mpaka wa magharibi kuna harara(genge) la Esoit Oloololo la Bonde la Ufa, na wanyamapori wanapatikana eneo hili kwa wingi kwa sababu chemichemi ya maji hupatikana kwa urahisi na hakuna usumbufu wa watalii. Mwisho wa mpaka wa Mashariki ni kilomita 224 kutoka Nairobi, kwa hivyo, ni upande wa mashariki ndio hutembelewa na watalii sana.", "Bahari kuu\nKiasi cha maji baharini kinajulikana kuwa kilicheza na kubadilika katika historia ya dunia. Wakati wa vipindi vya baridi duniani, kama vile enzi ya barafu, sehemu kubwa ya maji yalipatikana kwa umbo la barafu na maji kiowevu yalikuwa kidogo. . Kuongezeka kwa halijoto duniani kunasababisha kupanda kwa uwiano wa bahari kote duniani. Nchi mbalimbali hasa kwenye pwani au nchi za visiwa zitapungua kieneo.", "Mirihi\nMirihi ni sayari iliyoaminika kuwa na uhai hata aina ya wanadamu. Tofauti na sayari nyingine jirani na dunia yetu, ambayo ni Zuhura (au Ng'andu), uso wa Mirihi unaonekana kwa darubini. Katika karne ya 19 BK wanaastronomia, hasa Mwitalia Giovanni Schiaparelli, waliona alama kama mistari kwenye uso wa Mirihi. Schiaparelli aliita mistari hii kwa neno la Kiitalia \"canali\" yaani mifereji. Jina hili lilisababisha watu wengi kujiuliza: mifereji imepatikana namna gani? Halafu katika eneo la mistari hii mabadiliko ya rangi ilionekana. Haya yote yamesababisha dhana na makadirio ya kuwa mifereji imechimbwa kwa kusudi la kupeleka maji maeneo makavu yanayomwagiliwa na kuonyesha rangi ya mazao kimajira. Kumbe lazima kuwe na wachimbaji, kwa hiyo wako aina ya watu wenye utamaduni. Watu hao waliozaliwa katika fikra za wanaastronomia na waandishi wa vitabu walijulikana kote duniani; baadaye imani ilianza ya kuwa wanatutembelea duniani.", "Madhara ya ongezeko la joto duniani\nKuongezeka kwa asidi baharini ni chanzo cha ukolezi wa kiwango cha CO katika anga, na si matokeo ya moja kwa moja ya ongezeko la joto Duniani. Bahari huchukua ndani kiasi kikubwa cha CO kinachotolewa na viumbe hai, kama gesi mmunyufu au katika mifupa ya wanyama wadogo wa majini ambao huanguka chini na kuwa chokaa au simiti. Bahari kwa sasa huchukua karibu tani moja ya CO kwa kila mtu kila mwaka. Inatabiriwa kuwa bahari imechukuwa ndani karibu nusu ya CO inayozalishwa na shughuli za kibinadamu tangu mwaka wa 1800 (petagramu 118 ± 19 za kaboni tangu mwaka wa 1800 hadi mwaka wa 1994)." ]

[ "Gold Coast\nTangu 1919 gavana aliwajibika pia kwa sehemu ya Togo ya Kiingereza (maeneo ya Togo ya Kijerumani ya awali zilizokabidhiwa kwa Uingereza) iliyotawaliwa kama \"Togo ng'ambo ya mto Volta\". Wakati wa mwisho wa ukoloni wakazi wengi wa sehemu hiyo walipiga kura ya kujiunga na Gold Coast na sasa ni sehemu kamili ya Ghana.", "Guinea (kanda)\nLugha za Ulaya zilikuwa na majina ya kihistoria kwa ajili ya sehemu mbalimbali za pwani la Guinea ya Juu: Pwani la Pilipili (ing. \"Pepper Coast\"), Pwani la Meno ya Ndovu (ing. \"Ivory Coast\"), Pwani la Dhahabu (ing. Gold Coast) na Pwani la Watumwa (ing. \"Slave Coast\"). Majina haya yametokana na biashara kuu katika sehemu zile. Jina la \"Pwani la Meno ya Ndovu\" linaendelea kutumika katika nchi ya Cote d'Ivoire (Ivory Coast). Ghana lilitwa \"Gold Coast\" (Pwani la Dhahabu) hadi uhuru.", "Gold Coast\nGold Coast (kwa Kiswahili: Pwani ya Dhahabu) ilikuwa jina la koloni la Uingereza katika Afrika ya Magharibi kwenye mwambao wa Ghuba ya Guinea ambalo limekuwa nchi ya Ghana tangu uhuru wake (1957).", "Hastings Banda\nBaada ya miaka kadhaa huko Gold Coast (Ghana) aliombwa na wanasiasa Waafrika arudi Nyasaland akafika mwaka 1958. Kwenye mkutano wa chama cha Nyasaland African Congress (NAC) alichaguliwa mara moja kuwa kiongozi. Alikuta nchi yake Nyasaland kuwa sehemu ya Shirikisho la Afrika ya Kati ambako walowezi wa Rhodesia ya Kusini walikuwa na athira kubwa na kuendeleza ubaguzi wa rangi. Banda alipinga kuwepo kwa shirikisho hili.", "Ghana\nBaada ya Waholanzi kuondoka mwaka wa 1874, Uingereza iliiweka Gold Coast chini ya himaya yake. Kufuatia ushindi wa Uingereza mwaka wa 1896, hadi unyakuzi wa uhuru mnamo Machi 1957, eneo la Ghana ya sasa ghairi ya sehemu ya Volta Region (British Togoland), lilikuwa likijulikana kama Gold Coast." ]

[ "Dubai Gold Souk\nDubai Gold Souk (Kiarabu: دبي سوق الذهب au Gold Souk) ni soko la jadi lililopo mjini Dubai. Soko hili lipo mjini mashariki mwa Dubai katika sehemu za biashara wilayani Deira. Kuna zaidi ya wauzaji 300 wanaofanya biashara. Kuna maduka ya rejareja katika soko hili yanayojulikana kama Damas, ARY jewellery, Prima Gold na Joy Allukas jewellery. Vilevile kuna maduka madogo madogo yanayojihusisha na biashara ya dhahabu pekee yake. Dubai Gold Souk iko katika maeneo ya Al Dhagaya. Kwa kutumia makadirio, takriban tani 10 za dhahabu hupatikana wakati wowote katika \"Souk\" . Mipaka yake ya kaskazini ni Dubai Fish na Vegetable Market na Deira Corniche.\nBiashara katika \"Soko\" hili la dhahabu iliimarishwa wakati wa miaka ya 1940 kutokana na mfumo wa Dubai wa kuruhusu biashara huria iliyovutia wanabiashara kutoka India na Iran kuanzisha maduka katika \"Soko\" hilo. Hata kama bei ya dhahabu ilizorota kote duniani katika soko la kimataifa, thamani ya biashara ya dhahabu na almasi kwa jumla njini Dubai, isiyo ya moja kwa moja na biashara ya mafuta, iliongezeka kutoka 18% mwaka 2003, hadi 24% mwaka 2004. Mwaka 2003, thamani ya biashara ya dhahabu mjini Dubai ilikadiriwa kuwa Dirhamu Bilioni 21 (dola bilioni 5.8), wakati biashara ya almasi ilikadiriwa kuwa Dirhamu Bilioni 25 (Dola bilioni 7) mwaka 2005. India ni mnunuzi mkubwa kabisa wa dhahabu, ikikadiria wastani wa 23% (2005) kwaa jumla ya dhahabu mjini Dubai katika biashara ya mwaka 2005. Uswisi ulikuwa msambazaji mkubwa wa dhahabu iliyomo Dubai. Vilevile, Bara Hindi ilikuwa na wastani wa 68% ya almasi yote inayohusiana na biashara mjini Dubai; Ubelgiji ikikadiriwa kuwa takriban ya 13% katika biashara ya almasi mjini Dubai (2005).", "Ghana\nGhana ni nchi ambayo inapatikana katika Ghuba ya Guinea, nyusi chache kaskazini mwa Ikweta, jambo ambalo linaipa nchi hii hali ya joto. Nchi hii inapatikana katika eneo la kilomita mraba 238,500 (maili mraba 92,085). Eneo hili limezungukwa na Togo kwa upande wa mashariki, Cote d’Ivoire upande wa magharibi, Burkina Faso upande wa kaskazini na Ghuba ya Guinea (Bahari ya Atlantiki) upande wa kusini. Laini ya Greenwich Meridian hupita ndani ya Ghana, katika jiji la viwanda la Tema. Kijiografia Ghana inapatikana karibu zaidi ya sehemu ya “katikati” mwa ulimwengu kuliko nchi yoyote ile ingawa sehemu halisi ya katikati, (0°, 0°) inapatikana katika Bahari ya Atlantiki kwa makadirio kilomita 614 (maili 382) kusini mwa Accra, Ghana, katika Ghuba ya Guinea.", "Ghana\nWafanyabiashara wengine kutoka Ulaya walijiunga nao kufikia miaka ya kati ya karne ya 17, hasa Waingereza, Wadenmarki na Waswidi. Wafanyabiashara Waingereza, waliovutiwa na rasilimali katika eneo hilo, waliliita \"Gold Coast,\" (Pwani ya Dhahabu), huku nao wafanyabiashara Wafaransa, wakivutiwa na mapambo waliyokuwa wakivaa watu wa pwani, wakiliita eneo la sehemu ya magharibi “Côte d'Ivoire\", au Ivory Coast (pwani ya pembe za ndovu).", "Gold Coast\nMnamo 1902 maeneo upande wa kaskazini wa Ashanti yaliongezwa kufuatana na mapatano na Ujerumani na Ufaransa. Kwa hiyo sehemu tatu za Gold Coast yenyewe, Ashanti na maeneo ya kaskazini yalikuwa koloni moja chini ya gavana wa Accra.", "Gorée\nGorée (kifaransa: \"Île de Gorée\") ni kisiwa cha Atlantiki mbele ya pwani la Senegal na sehemu ya manisipaa ya Dakar. Ilijulikana kama kituo cha biashara ya watumwa. Hadi kukomeshwa kwa biashara hiyo mwaka 1848 watumwa walipelekwa kisiwani kutoka bara, kufungwa katika majela, kuuzwa kwenye minada na kubebwa Amerika kwa jahazi.", "Ghana\nBendera iliyokuwa na rangi nyekundu, dhahabu, kijani kibichi na nyota nyeusi ilikuwa bendera mpya mnamo 1957. Bendera hiyo iliundwa na Theodosia Salome Okoh, na rangi nyekundu inawakilisha damu iliyomwagwa ili kupata uhuru, rangi ya dhahabu inawakilisha ukwasi wa madini wa Ghana, ile ya kijani kibichi inaashiria utajiri wa kilimo na ile nyeusi ni ishara ya Uhuru wa Waafrika." ]

[ "Honolulu, Hawaii\nHonolulu ndiyo mji mkuu katika jimbo la Hawaii. Kwa mujibu wa sensa iliyofanyika mnamo mwaka wa 2000, mji una wakazi wapatao 900,000 wanaoishi katika mji huu. Mji upo m 0 kutoka juu ya usawa wa bahari.", "Hawaii\nMji mkuu ni Honolulu kwenye kisiwa cha Oahu." ]

[ "Papa Mbingusi\nKatika utamaduni wa asili wa Hawaii, papa wanachukuliwa kuwa miungu ya bahari, walinzi wa wanadamu, na wasafishaji wa bahari dhidi viumbe vya ziada. Baadhi ya hawa papa wanaaminika kuwa wanafamilia ambao walikufa na kuzaliwa upya katika umbo la papa. Hata hivyo, baadhi ya Papa huchukuliwa ni wala watu, pia wanajulikana kama niuhi. Papa hawa ni pamoja na papa mweupe mkubwa, papa ngusi na papa-fahali. Papa mbingusi, anayejulikana pia kama \"mano kihikihi\", hachukuliwi kama mla watu au \"niuhi\"; anachukuliwa kuwa moja ya papa mwenye kuheshimiwa zaidi baharini, ni aumakua. Familia nyingi za Hawaii huamini kuwa wanaye aumakua anayewaangalia na kuwalinda dhidi ya niuhi. Papa mbingusi anafikirika kuwa ni mnyama wa uzazi kwa baadhi ya watoto. Watoto wa Hawaii ambao huzaliwa na papa mbingusi kama ishara ya mnyama wanaaminika kuwa askari mashujaa na wamemaanishwa kusafiri baharini. Ni nadra sana kwa papa mbingusi kupita maji ya \"Maui\", lakini wenyeji wengi wa Maui huamini kwamba papa mbingusi akipita kuogelea ni ishara kwamba miungu wanazichunga familia zao, na bahari ni safi na tulifu.", "Mji mkuu\nKwa nia hiyohiyo Tanzania iliamua kuhamisha mji mkuu kutoka Daressalaam uliyoko pwani la Bahari Hindi kwenda Dodoma iliyoko katikati ya Tanzania. Uhamisho huu umepangwa tangu 1967 na kutangazwa rasmi mwaka 1997 lakini haujatekelezwa bado. Ni ofisi chache za serikali zimehamia hapo. Watanzania wanaochoka na kuchelewe huku waangalie mfano wa Brazil: Katiba ya Brazil ya mwaka 1891 ilishataja mahali pa mji mkuu mpya badala ya Rio de Janeiro lakini mipango haikuanza hadi 1926 halafu ujenzi ulianza 1956!Uturuki iliamua 1923 kuhamisha mji mkuu kutoka Istanbul kwenda Ankara. Istanbul iliwahi kuwa kwa karne nyingi mji wa Masultani tena mji wa kimataifa; mapinduzi ya 1923 yalimaliza utawala wa sultani na kutangaza Uturuki kuwa jamhuri. Pia Istanbul imekuwa kandokando ya eneo la Uturuki baada ya vita kuu ya kwanza kwa sababu sehemu za magharibi zilikuwa zimepotea na kuchukuliwa na Wagiriki na Wabulgaria. Hivyo Ankara iliteuliwa iliyoko katikati ya Uturuki mpya baada ya vita.", "Milima Makaleha\nMilima Makaleha (inayojulikana kama [mɐkəlɛhə] au [mɐtəlɛhə] katika Kihawaii) ni safu ya milima ambayo ipo katika kata ya Kauai upande wa mashariki wa funguvisiwa la Hawaii kilichopo Kauai.", "Arusha (mji)\nMji wa Arusha una kiwanja cha kimataifa cha ndege cha Kilimanjaro kinachopatikana kilomita 60 mashariki ukielekea Moshi kwa ajili ya wasafiri wa kimataifa. Kuna ndege za kimataifa na za ndani. Uwanja wa ndege wa Arusha ni uwanja mdogo magharibi mwa mji, kwa sasa wanaendelea na upanuzi wa uwanja huu. Uwanja huu una abiria 87,000 kila mwaka licha ya udogo wake.", "Nuku Hiva\nNuku Hiva ni kisiwa cha Polinesia ya Kifaransa. Kiko upande wa magharibi wa kisiwa cha Ua Huka. Eneo la kisiwa ni 339 km². Mji mkubwa kabisa kisiwani huitwa Taiohae. Mwaka wa 2007, idadi ya watu kisiwani imehesabiwa kuwa 2660. Watu wakaao kisiwani kwa Nuku Hiva huongea Kimarkesa ya Kaskazini na Kitahiti.", "Mbeya (mji)\nMji ulianzishwa katika sehemu zinazoitwa bado Uhindini, Uzunguni na Majengo. Mji ulipangwa kufuatana na kawaida ya miji wa kikoloni ya Afrika ya Mashariki kuwa na sehemu tatu:Mahali pa makanisa ya kale panaonyesha ugawaji huu wa kihistoria:", "Kenya\nWadhifa huo mpya wa waziri mkuu utakuwa na nguvu na mamlaka kuratibu na kusimamia shughuli za serikali. Vilevile itaongozwa na mbunge aliyechaguliwa ambaye pia atakuwa kiongozi wa chama au muungano wa vyama wenye idadi kubwa ya wabunge bungeni. Ulimwengu ulimshuhudia Annan na kamati yake iliyoungwa mkono na Umoja wa Mataifa na mwenye kiti wa muungano wa nchi za Afrika Jakaya Kikwete, walipowaleta pamoja wapinzani hawa sugu kwenye sherehe za kutia sahihi mkataba huu. Sherehe hizi zilionyeshwa moja kwa moja kwenya televisheni ya kitaifa kutoka kiingilio cha Jumba la Harambee mjini Nairobi. Wawakilishi wa PNU na ODM walianza majadiliano ya kina kuhusu ugavi wa mamlaka tarehe 29 Februari 2008. Wabunge wa Kenya, kwa pamoja, waliidhinisha mkataba wa ugawaji mamlaka tarehe 18 mwezi wa Machi 2008 ili kuiokoa Kenya iliyoaminika kama mojawapo ya nchi thabiti na iliyoendelea barani Afrika. Mkataba huu uliunganisha PNU iliyoongozwa na Kibaki na ODM ya Odinga kisha kupelekea kuundwa kwa serikali ya muungano, vyama vyote viwili vikiwa na mamlaka sawa.", "Kauehi\nKauehi ni kisiwa cha Polinesia ya Kifaransa ndani ya funguvisiwa ya Tuamotu. Kiko upande wa kaskazini-mashariki wa kisiwa cha Fakarava. Eneo la kisiwa ni 15 km². Mji mkubwa kabisa kisiwani huitwa Tearavero. Mwaka wa 2012, idadi ya watu kisiwani imehesabiwa kuwa 257. Watu wakaao kisiwani kwa Kauehi huongea Kituamotu na Kitahiti." ]

[ "Carleton Gajdusek\nBaba yake Gajdusek, Karol Gajdusek, alitoka Smrdáky, Ufalme wa Hungaria ambayo sasa inapatikana Slovakia. Karol alikuwa Mslovakia na alifanya kazi ya uchinjaji. Wazazi wa mama yake, waliokuwa Wahungaria na Wakalvini, walihama kutoka Debrecen, Hungaria. Gajdusek alizaliwa Yonkers, New York, na akahitimu kutoka Chuo Kikuu cha Rochester mwaka wa 1943 aliposoma fizikia, biolojia, kemia na hisabati." ]

[ "Catherine Ruge\nAlisoma Shule ya Sekondari Msalato mkoani Dodoma kuanzia mwaka 2001 hadi 2003. Baadaye alisoma Jangwani kuanzia Juni 2001 hadi Mei 2003 na kuhitimu elimu ya juu ya sekondari. Alijiunga na Chuo Kikuu cha Dar es Salaam (UDSM) mwaka 2004 hadi 2007 akisomea Shahada ya Biashara na Uhasibu. Mwaka 2011 – 2015 alisoma Shahada ya Uzamili katika Usimamizi wa Biashara katika chuo cha ESAMI (Eastern and Southern Africa Management Institute). Kwa sasa anachukua masomo ya udaktari (PHD) Chuo Kikuu cha Dar es Salaam kwenye masuala ya jinsia katika fani ya uhasibu.", "Carleton Gajdusek\nCarleton Gajdusek (amezaliwa 9 Septemba 1923) alikuwa daktari kutoka nchi ya Marekani. Baadhi ya utafiti mwingine hasa alichunguza maradhi za neva. Mwaka wa 1976, pamoja na Baruch Blumberg alikuwa mshindi wa Tuzo ya Nobel ya Tiba.", "Carleton Gajdusek\nMwaka wa 1966, Carleton Gajdusek alipatikana na hatia ya udhahilishaji wa watoto na akafungwa miezi 12 gerezani kabla ya kuhama kuenda Ulaya, alipokufa miaka kumi baadaye.", "Carleton Gajdusek\nMaandishi yake yamehifadhiwa katika Maktaba ya Udaktari ya Taifa ya Marekani, mji wa Bethseda, Maryland.", "Jost Gippert\nMwaka wa 1997 aliteuwa profesa wa heshima katika chuo kikuu \"Sulkhan Saba Orbeliani\", mji wa Tbilisi (Georgia), na 2009 aliteuwa udaktari wa heshima katika chuo kikuu \"Ivane Javakhishvili\", mahali sawasawa. Na mwaka wa 2013 aliteuwa udaktari wa heshima katika chuo kikuu \"Shota Rustaveli\", mji wa Batumi (Georgia). Kazi zake muhimu kama profesa kwa isimu ya mlingo katika Frankfurt, licha ya uchunguzi wa lugha za Kihindi-Kiulaya na mgawanyiko jenerali wa lugha, ni uchunguzi wa lugha za Caucasus. Miradi mingine ya kimataifa imefanyiwa chini ya usimamizi wake.", "Baruch Blumberg\nBaruch Samuel Blumberg (amezaliwa 28 Julai 1925) alikuwa daktari kutoka nchi ya Marekani. Hasa alichunguza damu ya watu. Mwaka wa 1976, pamoja na Carleton Gajdusek alikuwa mshindi wa Tuzo ya Nobel ya Tiba.", "Jost Gippert\nMwaka wa 1972 alihitimu masomo ya sekondari katika \"Leibniz-Gymnasium\", katika mji wa Essen-Altenessen. Tangu 1972 mpaka 1977 alijifunza isimu wa mlingo, usayansi wa India, usayansi wa Japan na usayansi wa China katika chuo kikuu Marburg na chuo kikuu huru Berlin. Baada ya masomo aliupata udaktari wa Falsafa (Ph.D.) kwa kazi yake kuhusu \"Syntax of infinitival formations in the Indo-European languagues\". Tangu 1977 mpaka 1990 alifanya kazi nyingine kama mwanamaarifa na alifanya madarasa katika Berlin, Vienna na Salzburg. Mwaka wa 1991, alipofanya kazi kama mwanamaarifa kwa isimu ya mashariki ya kompyuta, yeye alifanya katika chuo kikuu mji wa Bamberg kwa kazi yake kuhusu \"Iranian loanwords in Armenian and Georgian\". Jost Gippert afundisha isimu ya mlingo katika chuo kikuu \"Johann-Wolfgang-Goethe\", Frankfurt, tangu 1994. Tangu 1996 yeye ni mwanachama mgeni wa „Gelati Science Academy“ (Georgia). Tangu 2002 yeye ni mwanachama wa \"Tufankommission\"; na tangu 2007 ni mwanachama wa Katikati \"Lugha\" ya Chuo cha Sayansi Berlin-Brandenburg (Berlin-Brandenburg Science Academy).", "Constantine John Kanyasu\nAlijiunga na JKT Bulombola na baadaye alisoma uvuvi kabla ya kujiunga na chuo kikuu huria kwa digrii ya kwanza na baadaye SAUT Mwanza kwa digrii ya pili.", "Al-Shymaa Kway-Geer\nKway-Geer ni mzaliwa wa mkoa wa Tanga nchini Tanzania na aliteuliwa kuwa mbunge mnamo mwaka 2008. Hapo awali Kway-Geer alikuwa mhudumu wa ndege. Akiwa mlemavu wa ngozi (Albino), Kway-Geer ameonesha matumaini kwa watu wenye ulemavu kama yeye na kubadilisha mtazamo wa watu wengi nchini Tanzania wenye imani kuwa mtu mwenye ulemavu wa ngozi ni laana au chanzo cha kujipatia nguvu za giza. Manyanyaso kwa watu wenye ulemavu wa ngozi (Albino) yameshamiri sana nchini Tanzania yakiwemo mauaji ya maalbino, kuwavamia na kukata baadhi ya viungo vyao." ]

[ "Bergen\nBergen ni mji wa pili kwa ukubwa nchini Norwei. Mji una wakazi takriban 262,500 kulingana na makisio ya 31 Julai 2011. Bergen ni kitovu cha ngazi ya utawala ya jimbo la Hordaland. Maeneo ya Mji Mkuu wa Bergen kama yalivyoelezwa na Statistics Norway, una wakazi 386,400 ifikapo 31 Julai 2011.", "Norwei\nMji mkuu ni Oslo." ]

[ "Magharibi mwa Norwei\nMagharibi mwa Norwei () ni kanda iliyopo katika pwani ya bahari ya Atlantiki huko mjini kusini mwa nchi ya Norwei. Kanda ina-jumlisha baadhi ya majimbo kama vile Rogaland, Hordaland, Sogn og Fjordane, na Møre og Romsdal na kanda ina wakazi wapatao milioni 1.3. Mji mkubwa kabisa katika kanda hii ni Bergen, wa pili kwa ukubwa ni Stavanger. Agder, Vest-Telemark, Hallingdal, Valdres na sehemu za kaskazini mwa Gudbrandsdal zilikuwa katika jimbo hili wakati wa kupanga Magharibi mwa Norwei.", "Norrköping\nNorrköping ni mji kubwa nchini Uswidi. Ni mji mkubwa wa kumi katika nchi wa Uswidi. Kuna wakazi 83,561 (mwaka 2005). Iko kando ya Mto Motala. Kuna bendi simfoni, uwanja wa ndege na tawi la Chuo Kikuu cha Linköping", "Hedmark\nJimboni humo miji mashuhuri iliyojengwa ni pamoja na Hamar, Kongsvinger, Elverum na Tynset. Hedmark ni moja kati maeneo ambayo hayakujengwa sana nchini Norwei, kama jinsi ilivyo nusu ya wakazi wake wanaishi katika maeneo ya vijijini. Uwingi wa watu hutazamwa sana kule katika maeneo ya matajiri ambapo ni Mjøsa na pande zingine za kusini-mashariki. Misitu mikubwa ya jimboni hapa inasambaza mbao vya kutosha nchini Norwei; vigogo vilikuwa vikisafirishwa kupitia Glomma kwa njia ya bahari lakini siku hizi vinasafirishwa kwa njia ya lori au treni.", "Wellington\nWellington ni mji mkuu wa Nyuzilandi mwenye wakazi 350,000 (2005). Iko upande wa kusini wa kisiwa cha kaskazini ikitazama milima ya kisiwa cha kusini. Imekuwa mji mkuu tangu 1865 ilipochukua nafasi ya Auckland. Mji wa Wellington umekuwa maarufu sana kwakuwa filamu ya The Lord of the Rings ilitengenezwa katika mji huo.", "Mji mkuu\nNigeria iliamua mwaka 1976 kuhamisha mji mkuu wa kitaifa kutoka Lagos kwenda mahali pa katikati ya nchi. \"Eneo la Mji Mkuu wa Shirikisho\" limeteuliwa. Mji mpya wa Abuja ndani ya eneo hili ukawa mji mkuu wa Nigeria mwaka 1991.", "Norwei\nMji mkuu wake una wakazi wanaozidi 530,000. Miji mingine mikubwa ni pamoja na Bergen wenye wakazi 230,000 na Trondheim wenye wakazi 150,000; yote miwili imewahi kuwa miji mikuu ya Unowe katika miaka ya mwanzoni.", "Buskerud\nBuskerud ni moja kati ya Majimbo ya Norwei. Jimbo limepakana na Akershus, Oslo, Oppland, Sogn og Fjordane, Hordaland, Telemark, na Vestfold. Ngazi ya utawala ya jimboni hapa ipo mjini Drammen.\nBuskerud inaanzia kutoka Hurum katika Oslofjord hadi katika milima ya Halling na Hardanger. Kikawaida jimbo hugawanyika katika wilaya za zamani. Ambazo ni Eiker, Ringerike, Numedal na Hallingdal. Hønefoss ni wilaya kuu ya Ringerike.Upande wake wa magharibi ni milima na mabonde Uwanda wa misitu na ya juu, malisho ya nyasi; sehemu yake ya mashariki ina bonde tambarare na maziwa mengi na mito. Tyrifjorden na Krøderen ni miongoni mwa maziwa makubwa. Numedalslågen, ziwa la tatu ambalo ni refu sana nhini Norwei, linanza mjini Hordaland, linapitia Buskerud hadi Vestfold ambapo inakutana na bahari, wakati mto Begna unamwagikia katika ziwa Sperillen.", "Niamey\nNiamey ni mji mkuu wa Niger. Iko mwambaoni wa mto Niger. Ikiwa na wakazi 674,950 (sensa ya 2002) Niamey ni mji mkubwa wa Niger na kitovu cha kiutawala, kiuchumi na kiutamaduni.", "Rize\nRize ni jina la kutaja mji mkuu wa Mkoa wa Rize huko nchini Uturuki. Mji upo mjini kaskazini-mashariki mwa pwani ya Bahari Nyeusi. Mji una wakazi takriban 78,144 wanaoishi mjini hapa. Mji upo 6 kutoka juu ya usawa wa bahari." ]

[ "Malawi\nMalawi ilikuwa na siasa ya chama kimoja chini ya rais wa kwanza Hastings Kamuzu Banda tangu kupata uhuru mwaka 1964 na masahihisho ya katiba 1966.", "Malawi Congress Party\nBadala yake viongozi wa awali wa NAC wasiokuwa gerezani waliunda Malawi Congress Party (MCP) iliyomtambua Hastings Banda kuwa kiongozi wake ilhali amefungwa jela." ]

[ "Siasa ya Malawi\nChini ya Katiba ya 1995, rais ambaye pia ni Kiongozi wa Nchi na kiongozi wa Serikali anachaguliwa na raia baada ya kipindi cha miaka mitano. Malawi ina Makamu wa Rais ambaye huchaguliwa na rais mwenyewe. Rais pia ana nafasi ya kumchagua makamu wa rais wa pili, ambaye lazima awe katika chama tofauti. Wanachama wa Baraza la Mawaziri wanaweza kuteuliwa miongoni mwa, au nje ya Bunge. Baraza hili huchaguliwa na rais.", "Uchaguzi Mkuu wa Malawi, 2004\nKufikia 22 Mei, hakuna matokeo yalikuwa yametangazwa, jambo lililoonekana kutishia amani. Mnamo 25 Mei, Tume ya Uchaguzi ya Malawi hatimaye ilitangaza matokeo. Bingu wa Mutharika, mgombezi wa urais kwa chama cha United Democratic Front, alitangazwa kuchaguliwa. Mutharika alikuwa akiungwamkono na rais anayeondoka Bakili Muluzi, ambaye alisaafu baada ya kuhudumu kwa vipindi viwili. Malawi haina Kura za maoni za kutegemewa lakini utafiti uliofanywa na vyombo vyya habari vya Malawi kabla ya uchaguzi ulikuwa umemweka Gwanda Chakuamba, mgombea wa mrengo wa vyama saba kuwa aliyepigiwa upato kuongoza.\nBunge la Malawi lina wabunge 192. Kulingana na BBC, Chama cha Malawi Congress kilishinda viti ‘’’60’’’, United Democratic Front kikashinda 49, Muungano wa Mgwirizano ukazoa viti 28 na wagombea wa kibinafsi wakanyakua viti 38. Katika Uchaguzi Mkuu wa Malawi wa 1999, United Democratic Front ilikuwa imeshinda viti 93, Malawi Congress Party kikashinda viti 66, huku Alliance for Democracykikishinda viti 29.", "Malawi\nKatika Unyasa daktari Hastings Kamuzu Banda alijitokeza kuwa mwanasiasa aliyependelewa na wananchi wengi, akawa waziri mkuu wakati wa Unyasa kupata madaraka ya kujitawala katika mambo ya ndani na baadaye rais wa kwanza wa taifa.", "Rais wa Afrika ya Kusini\nRais anachaguliwa na wabunge wa kitengo cha chini \"(National Assembly)\" cha Bunge la Afrika Kusini. Kwa kawaida huwa kiongozi wa chama kikubwa zaidi bungeni, ambacho kimekuwa African National Congress tangu uchaguzi wa kwanza baada ya kupinduliwa kwa apartheid (ubaguzi wa rangi) uliyofanyika tarehe 27 Aprili 1994. Rais wa kwanza kuchaguliwa chini ya katiba mpya alikuwa Nelson Mandela, ambaye alifuatwa na Thabo Mbeki mwaka wa 1999, kufuatiwa na Kgalema Motlanthe mnamo Septemba 2008 na kisha Jacob Zuma mnamo Mei 2009. Katika § 5, sehemu ya 88, katiba inaruhusu wakati wa Rais ofisini kuwa muhula miwili. Marais huchaguliwa kila baada ya uchaguzi wa wabunge, na uchaguzi huu huwapa marais muda wa miaka mitano, pamoja na nafasi ya kurudishwa mara moja.", "Siasa ya Malawi\nBakili Muluzi alikuwa rais wa Malawi kuanzia 21 Mei 2004, huku akiwa ameshinda tena baada ya kushinda uchaguzi wa 2000 na asilimia 51.4 ya kura, akimshinda mpinzani wake wa karibu zaidi Gwandaguluwe Chakuamba ambaye alikuwa na asilimia 44.3 kutoka chama cha MCP-AFORD. Mnamo 2004, Bingu wa Mutharika alimshinda tena Chakwamba kwa tofauti ya alama kumi.", "Malawi\nKutokana na katiba ya 1995 rais wa taifa anayechaguliwa na wananchi ndiye mkuu wa dola pia mkuu wa serikali. Makamu wa rais anachaguliwa pamoja naye lakini rais ana haki ya kumteua makamu wa pili asiyetoka katika chama chake.", "Historia ya Malawi\nKatika Unyasa daktari Hastings Kamuzu Banda alijitokeza kuwa mwanasiasa aliyependelewa na wananchi wengi, akawa waziri mkuu wakati wa Unyasa kupata madaraka ya kujitawala katika mambo ya ndani na baadaye rais wa kwanza wa taifa.", "Simeon Nyachae\nNyachae alistaafu kutoka kwa utumishi wa umma mnamo mwaka wa 1987 akaanza kujenga maisha yake ya kisiasa. Katika mwaka 1992 alichaguliwa mara ya kwanza kama mbunge wa Nyaribari Chache na Rais Moi akamteua kuwa Waziri wa Kilimo. Mwaka wa 1997 akawa Waziri wa Fedha. Mwaka mmoja baadaye, Rais Moi alimteua kama Waziri wa Usitawi na Nyachae akakataa na kujiuzulu kama Waziri na pia kutoka chama cha KANU, na akjiunga na Ford-People, chama kidogo cha upinzani, kilicho na ushawishi wa wanasiasa wa kutoka katika mkoa wa Kati.", "Jamhuri ya Watu wa Zanzibar\nRais Amani Abeid Karume ambaye ni mwana wa rais wa kwanza na alikuwa mgombea wa CCM alichaguliwa mara ya pili na wananchi wote tarehe 30 Oktoba 2005 katika kura iliyopingwa na chama cha upinzani CUF." ]

[ "Benito Mussolini\nDikteta Mjerumani Adolf Hitler alikuwa amevutwa na siasa ya Mussolini akamwiga katika mengi. Lakini Mussolini hakumpenda Hitler, hasa itikadi yake ya kimbari. Alikuwa na wasiwasi kuhusu mipango ya Hitler dhidi ya Austria. Mwaka 1934 alituma wanajeshi mpakani mwa Austria akiogopa uvamizi wa Wajerumani katika nchi ya jirani.", "Adolf Hitler\nChuki dhidi ya Wajerumani waliokuwa Wayahudi aliionyesha kwa sheria mbalimbali zilizokuwa kali zaidi na zaidi. Idadi ya Wayahudi katika Ujerumani ilikuwa ndogo, takriban nusu milioni kati ya wakazi milioni 62. Kila Mjerumani akitaka kuajiriwa na serikali au kupata nafasi ya masomo alitakiwa kuorodhesha wazazi na mababu hadi kizazi cha pili. Kwa njia hiyo Hitler alipanga Wajerumani wote katika vikundi vya \"Waaria\" (ambao hawana Wayahudi katika familia), \"Wayahudi\" (watu wenye asili ya Kiyahudi, hata kama wameshakuwa Wakristo tangu vizazi kadhaa au hawakufuata dini), \"Wayahudi nusu\" kama mzazi mmoja alikuwa Myahudi, \"Wayahudi robo\" kama mmoja kati ya mababu na mabibi wanne alikuwa Myahudi. Wayahudi na Wayahudi nusu walifukuzwa katika ajira ya serikali na walikataliwa kufanya kazi mbalimbali.", "Urusi\nMwaka 1939, mwanzoni mwa vita kuu ya pili ya dunia Stalin alipatana na Ujerumani wa Adolf Hitler kugawa maeneo ya Poland na nchi za Baltiki kati yao lakini mwaka 1941 Hitler alishambulia pia Umoja wa Kisovyeti.", "Historia ya Urusi\nMwaka 1939, mwanzoni mwa vita kuu ya pili ya dunia Stalin alipatana na Ujerumani wa Adolf Hitler kugawa maeneo ya Poland na nchi za Baltiki kati yao lakini mwaka 1941 Hitler alishambulia pia Umoja wa Kisovyeti." ]

[ "Adolf Hitler\nTangu 1910 Hitler alikuwa na mapato madogo kwa njia ya kunakili picha alizouza kupitia watu walioishi pamoja naye katika bweni. Wengine waliouza picha kwa niaba yake walikuwa Wayahudi lakini, tofauti na daktari wa mamake, hakuwapa usaidizi wowote baadaye: waliteswa kama Wayahudi wote baada ya kuvamiwa kwa Austria 1938.", "Adolf Hitler\nTangu 1906 Hitler alijisikia kuwa msanii alipeleleza nafasi za kusoma uchoraji. Mwaka 1907 aliomba kupokewa katika chuo cha sanaa mjini Vienna, lakini alishindwa. Akarudi nyumbani baada ya kusikia mamake alikuwa mgonjwa wa kansa. Aliangalia nyumba hadi kifo cha mama kwenye Desemba 1907. Mama alitibiwa na daktari Eduard Bloch aliyekuwa Myahudi; Adolf alimshukuru sana kwa juhudi zake na baadaye alimlinda Bloch dhidi ya mateso yaliyoandaliwa kwa Wayahudi katika miaka ya 1930 baada ya Hitler kuwa mtawala wa Ujerumani na tangu 1938 wa Austria pia.", "Adolf Hitler\nTarehe 25 Aprili 1945 Berlin yote ilizungukwa kama kisiwa na jeshi la Wasovyeti na tangu 28 Aprili waliingia katika kitovu cha Berlin. Habari zilifika Berlin ya kwamba makamu wake Hitler kama Himmler na Goering walijaribu kutafuta mapatano na Marekani au Uingereza. Hitler aliwatangaza ni wasaliti akaamuru kuwakamata lakini amri hizi hazikutekelezwa tena maana hawakuwa karibu naye.", "Adolf Hitler\nKatika hali hii Hitler alielewa ya kwamba hakuna njia ya kushinda na wataalamu hukubaliana ya kwamba hapo aliamua kujiua. Usiku wa 27 Aprili alimwoa mpenzi wake wa miaka mingi Eva Braun. Aliendelea kutunga wosia wake ambamo alimtaja mkuu wa jeshi la maji Karl Doenitz kuchukua madaraka yake kama mkuu wa dola na wa jeshi. Kwenye 29 Aprili jioni alipokea habari ya kwamba Benito Mussolini ameuawa huko Italia.", "NSDAP\nAdolf Hitler alijiunga na DAP mwaka 1919 kwa amri ya wakubwa wake jeshini. Wakati ule Hitler alikuwa bado mwanajeshi na wakubwa wake walitafuta habari juu ya vyama vingi vipya vilivyoundwa Munich baada ya mwisho wa Vita Kuu ya Kwanza ya Dunia. Alionekana mara moja kama msemaji bora mwenye uwezo wa kuwahotubia wasikilizaji wake. Hotuba zake ziliwavuta watu wengi na chama kikamtegemea. 1921 Hitler alikuwa mwenyekiti wa chama.", "Adolf Hitler\nTarehe 30 Aprili aligawa sumu kwa wote waliokuwa pamoja naye katika boma chini ya ardhi akawaruhusu kuondoka; aliagiza sumu ijaribishwe kwa mbwa wake mpendwa \"Blondi\". Mnamo saa 15.30 Eva Brau alijiua kwa kumeza sumu na Hitler alipigia risasi kichwani. Wasaidizi wa mwisho walibeba maiti hadi bustani ya ikulu na kuziweka katika shimo kutokana na mlipuko wa bomu; hapa wakazichoma kwa petroli.", "Adolf Hitler\nBaadaye siasa ya kuwatenda Wayahudi vibaya na kuwaua katika maeneo fulani ilibadilishwa kulenga Wayahudi wote katika nchi zote zilizokuwa chini ya athira ya Ujerumani au kutekwa na jeshi lake. Hadi mwisho wa vita Wayahudi walikusanywa kutoka kote Ulaya na kupelekwa kwa reli hadi makambi ya mauti.", "Adolf Hitler\nAlihutubia dharau na chuki ya kimbari dhidi ya watu wote wasio Wagermanik na hasa dhidi ya Wayahudi. Alisababisha Vita Kuu ya Pili ya Dunia na mateso ya watu milioni kadhaa. Akitangaza shabaha ya Ujerumani Mkubwa alisababisha kushindwa na kugawiwa kwa taifa lake pamoja na kupotewa na maeneo makubwa, hasa upande wa mashariki." ]

[ "Kipimajoto\nUgunduzi wa kipimajoto umechangiwa na Galileo, ingawa aina ya kipimajoto kilichozibwa hakikuwepo mpaka mwaka 1650. Vipimajoto vya kisasa vinavyotumia spiriti na zebaki viliundwa na mjerumani Gabriel Fahrenheit ambaye pia alipendekeza kipimio cha jotoridi, kilichoitwa kwa jina lake - Fahrenheit, ambapo 32 F ni jotoridi la kuganda kwa maji na 212 F ni jotoridi la kuchemka kwa maji katika mkandamizo wa hewa wa kawaida. Vipimio vingi vilipendekezwa tangu muda wake. Katika kipimio cha centigrade au celsius, kilichobuniwa na mnajimu wa kiswideni Anders Celsius, ndicho kinachotumika sana dunia. Katika kipimio hiki maji huganda katika 0 C na huchemka katika 100 C." ]

[ "Nani\nNani alikuwa mwanachama wa kawaida wa kikosi cha Kireno katika mechi za kufuzu kushiriki katika Euro 2008 UEFA, na alifunga bao moja kati ya mbili katika ushindi wa 2-1 dhidi ya Ubelgiji tarehe 2 Juni 2007. Pia alimwandalia pasi safi mchezaji mwenzake Ricardo Quaresma aliyefunga bao katika mechi ya kirafiki dhidi ya Italia tarehe 6 Februari 2008. Fomu ya Nani kwa Manchester United wakati wa msimu wa 2007-08 hatimaye ilimwezesha kupata mwito kwa kikosi cha wachezaji 23 cha Luiz Felipe Scolari kwa ajili ya Euro 2008, pamoja na mchezaji mwenzake wa klabu Cristiano Ronaldo. Nadra alitumika katika kampeni hiyo, lakini aliweza kuanda pasi safi iliyomsababisha Helder Postiga kufunga bao baada ya kuingai katika dakika 15 za mwisho katika robo fainali dhidi ya Ujerumani tarehe 19 Juni 2008. Ureno hatimaye ilipoteza mechi hiyo 3-2.", "Wabondei\nKama marehemu alikua ameoa ama kuolewa Linaandaliwa tambiko la kimila ambalo linaitwa kucha au mkucha ambapo mtu anachuku jembe na kikapu kisha panakokwa moto, mtu Yule anakwenda kujificha akishajificha anagonga lile jembe kidogo kisha anasema “Mkucha mkucha” mwengine anaitikia “Eehee” Yule mtu anasema tena “Fulani kafa” (Kwa kulitaja jina la aliekufa) Yule muitikiaji anauliza “Kafa?” kisha “kaolewa/kaoa wakati gani?” Yule mtu anautaja ule wakati “Wakati Fulani” Muitikiaji anauliza tena “Mahali kalipa?” atajibiwa kuwa amelipa ama hajalipa kisha watauliza madeni yake ya ndoa tu na atauliza pia alioa wake wangapi atajibiwa katika mfumo huo huo, ana watoto wangapi.. atajibiwa baada ya ukucha kumalizika sasa inafuata Ngoma ya Tindia na kisha Ngoma ya ukaa", "Nanyindwa\nKijiji hiki ni maarufu kwa kutoa walimu wengi sana ambao walifundisha sehemu mbalimbali za wilaya ya Masasi, kama Carlo Mpupua, Richard Kandaya, Kamenya, Jacob Chitukoro aliyewahi kuwa msaidizi wa Katibu Mkuu wa CCM, Rashid Kawawa, Julius Savava, Luca Munlia, Walace Chitukuro, Brigita Fransis, Owen Lami na Charles Lami ambao walikuwa mapacha wakaacha kufundisha na kushangaza wengi, Pepetua na wengine wengi.", "Joseph Kony\nJosph Kony alifikiriwa kuwa mtu mwenye pepo; amesawiriwa kama ama kma Masihi au shetani. Alizuru mara kadhaa milima ya Ato nchini Uganmda. Inadaiwa kuwa angekwea hadi kileleni cha milima na kulala huko kwenye jua kali kwa siku kadhaa. Angefunikwa na kundi la kumbikumbi wekundu ambao waliing'ata ngozi yake kwa undani. Mafuta kutoka mti uitwao Yao ilipakwa mwilini mwake. Kisha aliingia kwenye pango na kushinda huko pekee kwa majuma kadhaa. Alichowaamuru watoto wafanye kilikuwa kitu cha upuzi- aliwaambia kuwa iwapo wangechora mslaba kwenye vifua vyao na mafuta wangekingwa kutoka kutoka kwa risasi. Kony anasisitiza kwamba wanamugambo wa Lord's Resistance Army wanapigania Amri Kumi.\n\"Ndiyo, tunapigania Amri Kumi,\" Je, ni vibbaya? siyo kukiuka haki za binadamu. Na amri haikutolewa na Joseph. Haikutolewa na LRA. la, amri hiyo ilitolewa na Mungu. \"", "Ondoa Giza Kitaa\nNari anaona watu wana mawazo ya kijinga kiasi kwamba hata lililo mbele yao wanashindwa kuliona. Anarejea maneno ya \"Macho Ngumu Kuona\". Uwoga katika maisha haukufanyi kufanikiwa bali kukudumaza. Sio kwamba ukiwa muoga ndio utaenda peponi. Namna ya ufundishaji ambao sio rafiki kwa wasomeshwaji. Watu hawaelewi kitu. Bado kuna wengine wanajifanya watumikia hip hop kumbe ndio wanafiki wakubwa katika suala zima la kuiponda. Wanashangazwa pamoja na majungu yao ndio kwanza muziki unapaa. Wanabaki na maswali tu. Vilevile anarejea jinsi Kilimo Kwanza kilivyoshindwa kumsaidia mtu wa hali ya chini. Nari anachukizwa na marafiki bandia wanajiofanya wanaeneza upendo ilhali wanaeneza skendo.", "Nana Akufo-Addo\nMwishoni mwa utawala wa kijeshi wa Jerry Rawlings alianza tena kuandaa chama kipya cha NPP kuanzia mwaka 1992. \nKuanzia mwaka 1996 hadi 2008 alichaguliwa mara tatu kuwa mbunge. Mwaka 1998 alijaribu kuwa mgombea wa urais kwa niaba ya chama cha NPP lakini hakufaulu. Aliendelea kumfanyia kampeni mgombea mshindi John Kufuor. Baina ya 2001 na 2007 alikuwa waziri katika serikali ya rais huyo, kwanza kama waziri wa Sheria na Mwanasheria Mkuu, halafu kama Waziri wa Mambo ya Nje ya Ghana.", "Nonini\nBaadaye,wimbo Nani mwenza, kwa ushirikiano na mwanamuziki kutoka Tanzania Juma Nature, uliweza kujulikana kikanda. Katika ubunifu mkubwa hivi karibuni,ameshirikiana pamoja na msanii Nameless kuunda wimbo wa kitaifa wa Ijumaa ujulikanao kama \"furahi day\" ambao umechezwa sana katika vituo vya utangazaji. nyimbo zote mbili ziko kwenye albamu yake ya pili Mwisho Ya Mawazo,iliyotolewa mwaka 2007. Albamu yake iliwahusisha wanamuziki wakiwemo Nyota Ndogo, Mercy Myra, Profesa Jay na Q-Chief Agosti 2007, Nonini alikuwa miongoni mwa Wakenya 100 wenye ushawishi mkubwa kama ilivyochanguliwa na gazeti la The Standard Nonini alishinda tuzo bora la kimuziki la Chaguo La Teeniez mwaka 2008 kwa video yake ya \"Mtoto Mzuri\" katika Mwaka wa 2009 alitajwa kama Balozi wa international Lifestyle na Chuo Kikuu cha Limkokwing nchini Malaysia", "Ashatu Kachwamba Kijaji\nAshatu Kachwamba Kijaji (amezaliwa 26 Aprili 1976) ni mwanasiasa Mtanzania na mwanachama wa Chama cha kisiasa cha Chama Cha Mapinduzi (CCM). Amechaguliwa kuwa mbunge wa Kondoa kwa miaka 2015 – 2020.", "Nani\nNani husherehekea mabao yake kwa \"mfu\" au, kwa Kiingereza, \"mruko ya kifo\", sawa na ule wa Obafemi Martins na Lomana LuaLua. Njia hii ya kusheherekea, asili yake ni nyumbani anakotoka Nani katika \"capoeira\" , ambayo alikuwa anaifanyia mazoezi kama mtoto. Kwa muda, iliripotiwa kwamba meneja wa Manchester United, Alex Ferguson, alikuwa amempiga marufuku Nani kutosherehekea bao namna hiyo, kuogopea usalama wake, ingawa kamwe hii haikuungwa mkono na maneno yoyote ya moja kwa moja kutoka kwa Ferguson au Nani. Licha ya walidhani marufuku, Nani imeendelea kuadhimisha katika namna hii.", "Nani\nNani aliuziwa Manchester United kwa kitita cha ada ambacho hakikutambuliwa, lakini linadhaniwa kuwa kati ya pauni (£) milioni 14 na 17, asilimia tano ambayo ililipwa kwa Real de Massamá. Alipasi matibabu yake tarehe 6 Juni 2007, na kusaini mkataba wa miaka mitano." ]

[ "T-Pain\nFaheem Rasheed Najm (amezaliwa tar. 30 Septemba 1985) ni mwimbaji-mtunzi, rapa, na mtayarishaji wa rekodi kutoka nchini Marekani. Anafahamika zaidi kwa jina la kisanii kama T-Pain. Ameanza shughuli za urapa akiwa katika kundi la Nappy Headz. Mnamo mwaka wa 2005, akawa mwimbaji na kuweza kutoa albamu yake ya kwanza iliyoitwa \"Rappa Ternt Sanga\" ikiwa na vibao vyake vikali vya \"I'm Sprung\" na \"I'm N Luv (Wit A Stripper)\". Shughuli zake kama mwimbaji, T-Pain ametumia sana kionjo cha sauti cha Auto-Tune. Tangu kutolewa kwa albamu yake ya kwanza, T-Pain ametayarisha vibao kadhaa vikali vyake mwenyewe na vya marapa na waimbaji wengine wa R&B. T-Pain pia amekuwa na single kumi kwenye chati za Billboard Hot 100. Mnamo mwaka wa 2008, ameshinda tuzo ya Grammy na rapa Kanye West kwa ajili ya single ya \"Good Life\". Mnamo mwaka wa 2010 ameshinda tuzo nyingine ya Grammy na Jamie Foxx kwa ajili ya single ya \"Blame It\". T-Pain pia ni mwanzilishi wa studio ya kurekodia ya Nappy Boy Entertainment, imeanzishwa mwaka wa 2005." ]

[ "I'm 'n Luv (Wit a Stripper)\n\"I'm 'n Luv (Wit a Stripper)\" (ilitambulika kama \"I'm 'n Luv (Wit a Dancer)\" au kwa kifupi \"I'm 'n Luv\") ni kibao kilichoimbwa na msanii wa R&B T-Pain akishirikiana na rapa Mike Jones. Imetolewa mwishoni mwa mwaka wa 2005 (ingawa muziki wake wa video haukutolewa mpaka wiki ya 16 Januari 2006), na kushika #5 kwenye chati za Billboard Hot 100, na kukifanya kuwa kibao cha pili cha T-Pain kuingia kwenye 10 bora, na cha kwanza kwa Mike Jones. Hiki ni kibao chenye mafanikio makubwa cha T-Pain mpaka sasa, kikafuatiwa na kibao chake kingine cha \"Bartender\", lakini kwa upande wa Mike Jones kimebaki kuwa hikihiki ndicho maarufu mpaka sasa.", "U and Dat\n\"U and Dat\" ni kibao cha pili kutoka katika albamu ya E-40 \"My Ghetto Report Card\". Kibao kimemshirikisha msanii T-Pain na Kandi Burruss. Kibao kilitayarishwa na Lil Jon. Remix yake ilitolewa mwanzoni mwa mwezi wa Agosti na Juelz Santana, Snoop Dogg, na Lil Flip. Kibao hiki hupewa kete ya kwamba ndicho kilichompelekea T-Pain kuwa maarufu na kitikio bab-kubwa katika orodha ya nyimbo za hip hop zilizofanywa na T-Pain.", "T-Pain\nNajm alizaliwa mjini Tallahassee, Florida. Jina lake la kisanii ni kifupi cha \"Tallahassee Pain\" (\"Tallahassee Mauimivu) na amechagua jina hilo kwa sababu ya ugumu wa maisha aliyoyapata wakati anaishi huko.", "Plies\n\"The Real Testament\" ilitolewa mwezi Agosti 2007. Wimbo wake \"shawty\" akimshirikisha T-Pain ulishinda \"chati za\" nyimbo bopra za rapu na ilipata kushika nafasi ya tisa ya ngoma Motomoto 100. \"Hypnotized\", wimbo wa pili, ulioshirikisha Akon, na ilipata kushika nafasi ya tatu kwenye chati Rapu na 14 ya ngoma Motomoto 100. Wimbo wa kipekee wa tatu ulikuwa \"I Am The Club\". 29 Februari 2008, Kiwanda cha kurekodi cha Muungano wa Marekani/0} (RIAA) kuthibitishwa albamu imepita kiwango cha dhahabu kwa kuwa na kuuzwa zaidi ya mara 500,000 ; siku tano baadaye RIAA walifanya hivyo kwa ajili ya nyimbo \"shawty\" na \"Hypnotized\". Plies alifanywa mwimbjai mwalikwa katika wimbo wa kipekee wa Fat Joe \"Ain't Sayin' Nuthin\" kutoka \"The Elephant in the Room\" mapema mwaka 2008.", "Rappa Ternt Sanga\nRappa Ternt Sanga ni albamu ya kwanza ya mtayarishaji/mwimbaji-mtunzi wa nyimbo za hip hop T-Pain, ilitolewa mnamo mwaka wa 2005. Jina la albamu ni lahaja ya matamshi ya rai \"rapper turned singer\", yaani, \"rapa aliyegeuka kuwa mwimbaji\". Albamu imeuza nakala zaidi ya 800,000 dunia nzima. T-Pain alikuwa na vibao viwili kwenye US Billboard Top Ten cha \"I'm Sprung\" na \"I'm 'n Luv (Wit a Stripper)\". Nyimbo nyingine kutoka katika albamu ni pamoja na \"I'm So High,\" wimbo unaohusu wa matumizi ya madawa ya kulevya. \"Rappa Ternt Sanga\" iliingia nafasi ya #40 kwenye Billboard 200 na ikaanguka nafasi hamsini hadi #91 juma lililofuata; majuma kadhaa ya usoni hatimaye ikapanda hadi nafasi ya #33. Moja ya nyimbo zilizobaki ni pamoja na \"You And Me\", toleo la awali la \"I Can't Wait\" la Akon. Albamu yote imetengenzwa na GarageBand.", "Nelly Sachs\nNelly Leonie Sachs (10 Desemba 1891 – 12 Mei 1970) alikuwa mwandishi na mshairi Myahudi kutoka nchi ya Ujerumani. Mwaka wa 1940 alisaidiwa na rafiki yake Selma Lagerlof kukimbia ukatili wa WaNazi na kuhamia Sweden. Katika mashairi na tamthiliya zake alieleza mateso ya Wayahudi, k.m. katika tamthiliya \"Eli: Juu ya Mateso ya Israel\" (kwa Kijerumani \"Eli: Ein Mysterienspiel vom Leiden Israels\") iliyotolewa mwaka wa 1951. Mwaka wa 1966, pamoja na Shmuel Yosef Agnon alikuwa mshindi wa Tuzo ya Nobel ya Fasihi.", "Tundu Antiphas Mughwai Lissu\nMwenyekiti wa Chama cha Wananchi CUF anayetambuliwa na vyombo vya dola, Profesa Ibrahim Lipumba, naye ameonesha kukerwa na tukio la kutandikwa risasi kwa Lissu. Kwa uchungu, Lipumba amevitaka vyombo vya dola kuwatafuta wahusika wa tukio na wapelekwe katika vyombo vya sheria mara moja.", "Tundu Antiphas Mughwai Lissu\nMnamo tarehe 7 Septemba 2017 majira ya saa saba mchana alipigwa risasi 38, lakini 16 tu katika hizo ndizo zilizompata katika sehemu za mkononi, miguuni na tumboni. Tukio hilo lilitokea nyumbani kwake Dodoma Area D. Baada ya kupata matibabu ya awali, Lissu alisafirishwa hadi jijini Nairobi kwa matibabu zaidi.", "Ja Rule\nWakati wa miaka ya 2000, Ja Rule aliingia mkataba na The Inc. Records, ambayo awali ilikuwa ikitambulika kama Murder Inc. na ilikuwa ikiongozwa na Irv Gotti. Kutokana na vibao vyake na washirika wake, Ja Rule amepokea chaguzi nne za Grammy, na albamu zake sita zimeiingia katika kumi bora, mbili katika hizo ni \"\" (2000) na \"Pain Is Love\" (2001), imegonga vyema katika chati za US \"Billboard\" 200. Pia anafahamika sana katika jamii kwa kuwa na mgogoro na baadhi ya marapa wengine kama vile (hasa 50 Cent na Eminem)." ]

[ "Japani\nNchi ina eneo la km² 377.944; na wakazi milioni 127; idadi hiyo imeanza kupungua." ]

[ "Historia ya tarakilishi\nMwaka 1903, Ryōichi Yazu wa Japani aliiweka dhahiri Yazu Arithmometer. Hiki ni Kikokotoo analojia kilichotumia Mche Duara mmoja wenye gia ishirini na mbili (22), ambacho kilifanya hesabu mchanganyo katika mpango wa namba wa kizio cha pili na wa kizio cha tano. Hizi hesabu ni mashuhuri kwa watumiaji wa Soroban (Abakusi ya Kijapani).", "Japani\nKijiolojia eneo hili liko kwenye mstari ambako mabamba ya gandunia ya Ulaya-Asia, Pasifiki na Ufilipino hukutana. Hii ni sababu ya kuwepo kwa volkeno 240 katika Japani na takriban 40 kati ya hizo ni hai pia kutokea kwa matetemeko ya ardhi ya mara kwa mara. Hivyo Japani ni sehemu ya pete la moto la Pasifiki linalozunguka bamba la Pasifiki.", "Japani\nVisiwa vikubwa na muhimu zaidi ni vinne tu ndivyo Honshu, Hokkaido, Shikoku na Kyushu. Safu ya milima inapita visiwa vyote vikubwa na kusababisha msongamano mkubwa wa wakazi katika miji kutokana na uhaba wa ardhi ya kukalia. Hali halisi Japani yote ni safu ya milima tu inayopanda juu kutoka sakafu ya bahari na vilele vya milima yake huonekana juu ya uso wa bahari kama visiwa vikubwa au vidogo.", "Wasuba (Kenya)\nMtegi ni mototo mwingine wa Girango, na walitoka Uganda sehemu ya Kitgum na wakatembea mpaka Karachuonyo. Na hapo walikaa kwa muda mrefu na wakahama mpaka nchi ya Wakipsigis. Na hapo walikaa sana, ndipo Tegi alipotengana na wenzake wakina Ongombe na Muruga. Na hapo ndipo Ongombe akahamia huko Kamagambo, ambapo hata hivi sasa bado wengi wao wanaishi huko na wanajulikana kama Wategi, \"ukoo wa Kamagambo\" au Kanyingombe. Wategi walianza kutelemka hadi wakafikia Kanyamkago na pale wakakaa kwa muda mrefu. Na kutokana na vita vya makabila walifukuzwa wakaja hadi Kanyamwa. Wategi walizidi kuja wengi kutoka huko nyuma walipokuwa wanabaki baki na wakajaa Nyandiwa na kuenea Mataro hadi Rasira Nyatambe. Mke wa Girango alikuwa binti wa Kijaluo kutoka Acholi na alizaa Gire kwao huko Kitgum–Uganda Kaskazini, kabla hajaolewa. Mke wa Girango alikuwa akiitwa \"Miluha\".", "Japani\nWajapani wengi hukalia sehemu ndogo ya 10% za nchi. Kuna miji kumi yenye wakazi zaidi ya milioni moja. Miji mikubwa ni Tokyo, Yokohama, Nagoya, Osaka, Kyoto, Kobe, Hiroshima, Fukuoka, Kitakyushu, Sendai na Sapporo.\nUsafiri ndani ya Japani ni hasa kwa treni, mabasi na ndege. Treni ya Shinkansen visiwani Honshu na Kyushu ni kati ya treni zenye mkasi mkubwa duniani.", "Jiografia ya Urusi\nTaiga ni kanda inayoenea kutoka mipaka ya magharibi hadi Pasifiki upande wa mashariki na kuwa 60% za eneo la Urusi kwa jumla. Inafunikwa kwa theluji kwa miezi mingi ya mwaka. Miti yake ni hasa aina mbalimbali za misonobari. Kutokana na baridi kuna wanyama wengi wenye manyoya mazito kama vile dubu, fisi-maji, melesi, elki, vicheche, wolverini na wengine waliovindwa kwa sababu ngozi zao zilitafutwa sana kwa matumizi ya koti katika nchi zote zenye majirabaridi kali. Uwindaji huu ulikuwa muhimu kiuchumi na sababu muhimu kwa uenezaji wa Urusi katika Siberia. \nMbuga baridi (kwa Kiingereza \"steppe\") ni kanda ya nchi inayoenea kuanzia Ukraina kupitia Urusi ya kusini hadi Kazakhstan na Manchuria. Uoto wake ni manyasi bila miti; miti inaweza kutokea penye maji karibu na mito au maziwa. Lakini kwa jumla tabianchi ya kanda hii ni yabisi au nusuyabisi ni hasa ukame unaozuia uoto wa miti.", "Masai Mara\nHifadhi Mbuga ya Wanyamapori ya Kitaifa ya Masai Mara ina upana wa kilomita 1530 kieneo upande wa Kusini Magharibi mwa Kenya. Ndiyo sehemu ya Serengeti iliyo upande wa Kaskazini zaidi yenye upana wa jumla ya kilomita 25,000 kilomita kieneo. Upande wa Kusini imepakana na muga ya wanyama ya Serengeti, na upande wa magharibi na mharara wa Siria na upande wa Kaskazini Mashariki na Magharibi imepakana na maeneo ya ufugaji. Kiwango cha mvua katika mazingira haya huongezeka kuanzia kusini-mashariki-hadi magharibi, japo hubadilika kiwakati kutoka eneo moja hadi lingine na ni ya misimu miwili. Mito ya Sand, Talek na Mara ndiyo mito mikubwa ambayo hutoa maji kwenye hifadhi ya mbuga hii. Vichaka na miti iliyomea kwenye kingo za mito hufunika miteremko na vilele vya milima\nKimsingi mandhari ya hifadhi hii ni nyasi iliyowazi na mito. Eneo la Kusini Magharibi kuna vichka vya aina mbalimbli ya miti ya aina ya mwangate. Upande wa mpaka wa magharibi kuna harara(genge) la Esoit Oloololo la Bonde la Ufa, na wanyamapori wanapatikana eneo hili kwa wingi kwa sababu chemichemi ya maji hupatikana kwa urahisi na hakuna usumbufu wa watalii. Mwisho wa mpaka wa Mashariki ni kilomita 224 kutoka Nairobi, kwa hivyo, ni upande wa mashariki ndio hutembelewa na watalii sana.", "Korea Kaskazini\nJeshi huwa na idadi kubwa ya vifaa lakini kuna tatizo kubwa la kwamba vifaru, ndege za kijeshi na manowari ni za kale sana na teknolojia ni ya miaka ya 1950-1970. Hakuna uhakika kiasi gani zinafanya kazi kutokana na hali bovu ya tasnia na uhaba wa vipuli. Korea Kaskazini ilijitahidi kutengeneza makombora na vifaa vingine kwa kunakili sampuli kutoka Urusi na China lakini inaonekana idadi iliyoweza kutengenezwa ni ndogo. Imekadiriwa na watazamaji kuwa wanaanga wanakosa mafuta ya kufanya mazoezi ya kutosha.", "Tōgane, Chiba\nTōgane (東金市, \"Tōgane-shi\") ni mji wa Japani katika mkoa wa Chiba. Kwa mujibu wa sensa iliyofanyika mnamo mwaka wa 2003, mji una wakazi wapatao 61,000 wanaoishi katika mji huu. Mji upo m 58 kutoka juu ya usawa wa bahari. Eneo lake ni 89.34 km².", "Go-Suzaku wa Japani\nGo-Suzaku (14 Desemba, 1009 – 7 Februari, 1045) alikuwa mfalme mkuu wa 69 (\"Tenno\") wa Japani. Jina lake la kuzaliwa lilikuwa \"Atsunaga\", na alikuwa mwana wa Tenno Ichijo. Mwaka wa 1036 alimfuata kaka yake, Tenno Go-Ichijo, na kuwa mfalme hadi kujiuzulu mwaka wa 1045, siku mbili tu kabla ya kifo chake. Aliyemfuata kama Tenno ni mwana wake, Go-Reizei." ]

[ "Sudan\nBaada ya uhuru wa nchi (1956), makabila ya kusini ambayo hayakukubali kusilimishwa yalipigania vita ndefu hadi kupata uhuru wao.", "Sudan Kusini\nWakati wa uhuru wa Sudan mwaka 1956 viongozi wa kusini walidai haki ya kujitawala ndani ya taifa jipya, lakini mapatano yalishindikana na hali hiyo ilisababishwa kutokea kwa vita ya Anyanya kati ya 1956 na 1972.", "Historia ya Sudan Kusini\nWakati wa uhuru wa Sudan mwaka 1956 viongozi wa kusini walidai haki ya kujitawala ndani ya taifa jipya, lakini mapatano yalishindikana na hali hiyo ilisababishwa kutokea kwa vita ya Anyanya kati ya 1956 na 1972." ]

[ "John Garang\nSPLA ilipata msaada wa Libya, Uganda na Ethiopia. Garang na jeshi lake walidhibiti sehemu kubwa ya mikoa ya kusini mwa nchi, iliyoitwa \"Sudan Mpya\" . Yeye alidai kuwa 'ujasiri wa askari wake kutoka kwa \"uthibitisho kwamba sisi tunapambana vita vya haki. Hilo ni jambo ambalo Sudan Kaskazini na watu wake hawana. \" Wakosoaji walipendekeza motisha za fedha kwa uasi wake, wakibainisha kuwa kiasi kikubwa cha mafuta ya Sudan kiko katika kusini mwa nchi.\nGarang alikataa kushiriki katika serikali ya mpito mwaka wa 1985 au uchaguzi wa 1986, na kubaki akiwa kiongozi wa waasi. Hata hivyo, SPLA na serikali zilitia saini mkataba wa amani tarehe 9 Januari 2005 mjini Nairobi, Kenya. Tarehe 9 Julai 2005, aliapishwa kama makamu wa rais, cheo cha pili kwa ukuu katika nchi, kufuatia sherehe ambapo yeye na Rais Omar al-Bashir walitia saini katiba ya kugawana madaraka. Yeye pia alikuwa kiongozi wa utawala wa kusini mwa Sudan yenye uhuru mdogo kwa miaka sita kabla ya kufanyika kwa kura ya maoni ya uwezekano wa Kuganywa. Hakuna Mkristo au mtu kutoka kusini aliwahi kushikilia cheo cha juu kama hicho serikalini. Akizungumza baada ya sherehe, Garang alisema, \"Mimi nawapongeza watu wa Sudan, hii si amani yangu au amani ya al-Bashir, ni amani ya watu wa Sudan.\"", "Historia ya Namibia\nMwaka 1978 Umoja wa Mataifa uliamua ya kwamba Afrika ya Kusini-Magharibi unapaswa kupewa uhuru. Baada ya miaka ya vita vya kupigania uhuru kati ya SWAPO na jeshi la Afrika Kusini, mchakato wa kimataifa wa kuelekea uhuru ulianza mwaka 1988 na hatimaye mwaka 1990 nchi ilipata uhuru wake kwa jina la Namibia.", "Kura ya maoni ya uhuru wa Sudan Kusini, 2011\nKura ya maoni ilichukua nafasi Kusini mwa Sudan kuanzia tarehe 9 hadi 15 Januari 2011, katika hali ya aidha kanda ya kusini ibaki kuwa sehemu ya Sudan au iwe huru. Kura hii ya maoni ni moja kati ya tokeo la 2005 la Mkataba wa Naivasha baina ya Khartoum na serikali kuu ya Sudan People's Liberation Army/Movement (SPLA/M).", "Mauaji ya kimbari\nMgogoro unaoendelea katika eneo la [[Darfur]], [[Sudan]], ambao ulianza mwaka wa 2003, ulitangazwa kuwa \"mauaji ya kimbari\" na Katibu wa Nchi ya [[Marekani]] [[Colin Powell]] tarehe 9 Septemba, mnamo mwaka wa 2004 katika ushahidi mbele ya [[Kamati ya Seneti ya Marekani ya Uhusiano wa Nje|Kamati ya Seneti ya Uhusiano wa Nje]]. Hata hivyo tangu wakati huo, hakuna mwanachama mwingine wa kudumu wa Baraza la Usalama la Umoja wa Mataifa ambaye ameufuata mfano huo. Kwa kweli, mnamo Januari mwaka wa 2005, Tume ya Kimataifa ya Uchunguzi wa Darfur, iliyoidhinishwa na Baraza la Usalama la Umoja wa Kimataifa Sheria nambari 1564 ya 2004, ilitoa taarifa kwa Katibu Mkuu ikisema kwamba \"Serikali ya Sudan haijafuata sera ya mauaji ya kimbari.\"", "Sudan Kusini\nNchi imeathiriwa vibaya na vita vya kwanza vya Anya-nya (1) na vya pili Anya (2) na pia Vita vya Pili vya Wenyewe kwa Wenyewe vya Sudan vya SPLA / M kwa karibu miaka 21 tangu historia ya mwanzo wa SPLA / M mwaka wa 1983 - na kupelekea kutelekezwa vibaya, ukosefu wa miundomsingi ya maendeleo, na uharibifu mkubwa na kuhama kutoka makazi yao.", "Namibia\nMwaka 1978 Umoja wa Mataifa uliamua ya kwamba Afrika ya Kusini-Magharibi unapaswa kupewa uhuru. Baada ya miaka ya vita vya kupigania uhuru kati ya SWAPO na jeshi la Afrika Kusini, mchakato wa kimataifa wa kuelekea uhuru ulianza mwaka 1988 na hatimaye mwaka 1990 nchi ilipata uhuru wake kwa jina la Namibia.", "Historia ya Sudan Kusini\nNchi imeathiriwa vibaya na vita vya kwanza vya Anya-nya na vya pili Anya na pia Vita vya Pili vya Wenyewe kwa Wenyewe vya Sudan vya SPLA / M kwa karibu miaka 21 tangu historia ya mwanzo wa SPLA / M mwaka wa 1983 - na kupelekea kutelekezwa vibaya, ukosefu wa miundomsingi ya maendeleo, na uharibifu mkubwa na kuhama kutoka makazi yao.", "Khartoum\nMwaka 2005 viongozi wa Sudan ya Kusini waliweza kufika Sudan baada ya mapatano ya amani kati ya serikali ya Khartoum na Jeshi la ukombozi wa Sudan Kusini. Walipewa vyeo mbalimbali katika serikali mpya. Baada ya kifo cha kiongozi wa Sudan ya Kusini John Garang katika ajali ya ndege palitokea ghasia kali mwanzo wa Agosti 2005.\nTangu mapatano ya amani kuhusu Sudan ya Kusini kuna mipango mikubwa ya kujenga kitovu kipya ya kibiashara kwa ajili ya Khartoum ni mradi wa \"Al-Mogran\". Kuna matumaini ya kwamba amani itawezesha nchi kutumia mapato kutokana na mafuta nchini kwa ajili ya miradi ya maendeleo. Lakini wakati uleule vita ya jimbo la Darfur inaleta wasiwasi tena.", "Mkimbizi\nTangu mwaka wa 2003, takriban wahamiaji 10,000 wasiokuwa Wayahudi kutoka nchi mbalimbali za Kiafrika wameingia nchini Israeli kinyume cha sheria. Takriban wakimbizi 600 kutoka kanda ya Darfur ya Sudan wamepewa hadhi ya ukimbizi. Wakimbizi wengine 2,000 kutokana na vita kati ya Eritrea na Ethiopia wamepewa ruhusa ya kuwa wakazi kwa muda kwa misingi ya kibinadamu. Nchi ya Israeli haipendi kuwatambua kama wakimbizi kwa hofu ya kuziaibisha nchi za Eritrea na Ethiopia. Wahamiaji waliosalia wanaishi nchini Israeli kinyume cha sheria. Mnamo mwaka wa 2007, Israeli iliwafukuza wakimbizi 48 hadi Misri baada ya wao kufanikiwa kuuvuka mpaka, ishirini kati yao walifukuzwa hadi nchi ya Sudan na serikali ya Misri, kwa mujibu wa Shirika la Kimataifa la Msamaha. Mnamo mwezi Agosti mwaka wa 2008 Wanajeshi wa Ulinzi wa Israeli waliwafukuza nchini watafuta hifadhi wengine 91 wa Kiafrika mpakani. Katika kipindi chote cha mwaka huu, polisi wa Kimisri wamewapiga risasi na kuwauwa angalau watafuta hifadhi 20 wa Kiafrika waliokuwa wakijaribu kuingia Israel.", "Sudan\nKhalifa alifaulu kupanua utawala wake juu ya maeneo karibu yote ya Sudan ya leo lakini alishindwa kufikia jimbo la Ikweta ambako Emin Pasha aliendelea kutetea mabaki ya Sudani ya Kimisri. \nItikadi ya kupanua utawala wa mahdiyya kwa njia ya jihad ilimsababisha khalifa kushambulia nchi jirani ya Ethiopia iliyotawaliwa na kaisari wa Kikristo. Mwaka 1887 akaongoza jeshi la askari 60,000 hadi Gondar. Waethiopia wakajibu kwa kushambulia Sudan mwaka 1889. Kifo cha Kaisari Yohane IV katika mapigano ya Metemma tarehe 9 Machi 1889 ililazimisha Waethiopia kurudi kwao. Lakini jeshi la mahdiyya lilipoteza wanajeshi wengi pia likadhoofika." ]

[ "Jibuti\nNchi ilipata uhuru tarehe 27 Juni 1977.", "Historia ya Afrika\nKatika mwaka wa 1977 Jibuti (Nchi ya Afars na Issas) iliyokuwa ikitawaliwa na Wafaransa ikarudi kwa wenyewe. Rhodesia (Zimbabwe) ikapata uhuru halisi mwaka wa 1980, na South West Africa, iliyokuwa ikitawaliwa na Afrika ya Kusini ikapata uhuru katika mwaka 1990 na kuitwa Namibia." ]

[ "Uhuru Kenyatta\nKatika Novemba 2006 Biwott alirudia jaribio la kumpindua Uhuru kwa kuita mkutano wa Kanu mjini Mombasa bila idhini ya mwenyekiti wala kamati ya chama. Hapo alichaguliwa kuwa mweyekiti mpya. Kwa msaada wa serikali Biwott alifaulu kuandikisha kamati yake kama uongozi rasmi, na hivyo kumwondoa Uhuru katika nafasi ya kiongozi wa upinzani bungeni.", "Historia ya Jibuti\nNchi ilipata uhuru tarehe 27 Juni 1977.", "Uchumi wa Kenya\nMiaka kumi na tano ya Uhuru wa Kenya, kama ilivyokua miaka iliyopelekea uhuru, ilitawaliwa na sifa zilizomhusu Jomo Kenyatta miongoni mwa watu. Utawala wa Kenyatta uliofikia kikoma mnamo Agosti 1978, wakati kitabu hiki hakijakamilika, unaelezewa kwa ufasaha na. Kinaelezea mchango aliokuwanao Rais huyo katika muelekeo wa Kibepari (capitalist) na kijamaa (socialist) unaodhihirika katika mikakati ya kiuchumi nchini Kenya hivi sasa.\nUshawishi wa ari ya “kinyakuzi” enzi za Kenyatta ulikuwa na athari zake. Jomo Kenyatta, muasisi wa Taifa la Kenya atakumbukwa daima kwa mchango wake katika kupatikana kwa uhuru nchini mwake. Hata hivyo, inasemekana kuwa uhuru wa Kenya ulikuja na matatizo chungu mzima: Ukabila, Rushwa, na Choyo. Nafasi za kiutawala zilipatikana kwa wachache waliokuwa na madhumuni ya kukusanya Utajiri mkubwa kadiri iwezekanavyo. Hata hivyo, mtizamo huu wa jinsi hali ilivyokuwa, unakingana na jinsi hali halisi ilivyokuwa. Je? Hakukuwa na ukabila kabla ya uhuru? Kiukweli, Jomo Kenyata hakuwa muanzilishi, bali mdhibiti mkuu wa hali ya kikabila nchini humo. Ulikuwepo na bado upo japo kuwa unadhihirika katika ngazi fulani fulani. Miezi ya mwanzo ya utawala wa Rais Daniel Arap Moi, ilitawaliwa na bidii za dhati za kutaka kuondoa makosa yote yaliyojidhihirisha katika utawala uliotangulia na kwa bahati mbaya, ulikuwa ni wakati mbaya na mgumu kiuchumi nchini Kenya. Hata hivyo, mawazo ya kuwa matatizo yote yangeweza kuisha kufumba na kufumbua, yalikosa msingi pamoja na uzuri wa matokeo yaliyokusudiwa na kwamba ukabila na rushwa ambavyo hupatikana ulimwenguni kote, vingeweza kupotea. Ni rahisi sana kulaumu nyakati zilizopita kuwa ni sababu ya matatizo ya sasa na ni rahisi pia kufikiri kuwa mambo mazuri yanaweza kupatikana kwa haraka. Kukubali matatizo yaliyouandama uongozi wa Kenyatta, sio kukataa mazuri yalo ambatana nao. Hatua kubwa zilipigwa kimaendeleo ya jamii ya watu wa Kenya miaka kumi na tano baada ya uhuru, bila kuzingatia baadhi ya maandiko yanayoweza kuwa yameandikwa nchini Kenya na kitabu hiki, kinalenga kutoa ukweli na uhalisia wa mambo.", "Uhuru Kenyatta\nUhuru Muigai Kenyatta (amezaliwa 26 Oktoba 1961) ni mwanasiasa nchini Kenya ambaye amekuwa rais wa nne na wa sasa wa Jamhuri ya Kenya. Baada ya kuongoza nchi, ameshinda uchaguzi mkuu wa Agosti 2017 lakini mahakama kuu ikaamua na kuamuru na kudai urudiwe, marudio ambayo licha ya kujiondoa kwa mpinzani wake mkuu Raila Odinga, Kenyatta aliibuka mshindi kwa asilimia tisini na nane. Hatimaye alitangazwa rasmi kuwa mshindi na kuapishwa kwa kipindi chake cha pili kwa mujibu wa sheria.", "Chiwale\nKutokana na hali ya vita vya kupigania uhuru wakati huo nchini Msumbiji kati ya Wareno (wavamizi),na FRELIMO (wazalendo); kulitokea tatizo dhidi ya serikali ya Tanzania. Walitakiwa wahame kutokana na kuhofiwa usalama wao. Jumbe Habilu Limbende akatumwa kuwahamisha. Lakini mwenye Makolela alikataa na kusema maneno haya yafuatayo, \"MKITAKA MJE MNIUE HAPAHAPA NA FAMILIA YANGU, MIMI HAPA SIHAMI, KWANI PATAKUWA MJINI HATA NINYI WENYEJI MUTAHAMIA.\"\nNdipo jumbe Limbende akaondoka. Siku moja mwaka wa 1966, mzee Sandali alikwenda Nambaya (kijiji cha jirani na Chiwale), kutembea akakutana na mwalimu Barzolo Kambona ambaye ndiye alikuwa mwalimu wake wa shule ya msingi huko Mpeta Masasi. Nia ya safari ilikuwa ni kuonana na mwenye Chiwale. Hapo mzee Sandali akatumia fursa ya kuonana na mwalimu Barzolo kumuomba masomo ya kwanza/awali, chaki na mpira wa kuchezea wanafunzi ili aweze kuanzisha darasa la awali kama sehemu ya nyongeza ya masomo ya dini (Kur'an), ya Kiisilamu yaliyokuwa yakitolewa katika familia hiyo ya mwenye Makolela. Baada ya mwalimu Barzolo kumpatia vifaa hivyo aliweza kuanzisha darasa likiwa na watu wanane (8), miongoni mwao wasichana 5 na wavulana 3. Darasa hilo lilijengwa jirani na mwamba ulioko kando ya ziwa.", "Wahehe\nHadi wakati huo, tayari von Heydebreck – mmoja wa manusura katika vita hivyo – alikuwa amekwishajeruhiwa na kuanguka akiwa amepoteza fahamu, lakini baadaye aliandika kwenye ripoti yake: “…Mfululizo wa matukio hadi wakati huu ulikuwa umetumia dakika mbili au tatu tu. Nilitambua hilo kabla ya kujeruhiwa, Wasudani tayari walikuwa wamekimbia kurudi nyuma vichakani baada ya kufyatua risasi mara mbili hivi. Mimi na askari wa Kikosi cha Tano tulilazimika kujilinda na kujitetea baada ya kuona Wahehe wakija katika umbali wa hatua 30. Kama sikosei, nilimsikia Sajini Tiedemann akisema alikuwa ameumia kabla hajafyatua risasi. Haikuwa rahisi kuona zaidi ya umbali wa hatua tano msituni kutoka pale njiani. Pia hakuna ambaye aliweza kunusurika kwa sababu Wahehe walikuja kwa kasi… Ni wazi walipanga kutushambulia baada ya kufika katikati msitu. Kuvurugika kwa mipango yao kulichangiwa hasa na kitendo cha Luteni von Zitewitz kufyatua risasi…”", "Muziki wa Jibuti\nJibuti ni taifa dogo lipatikanalo katika Pembe ya Afrika ambayo imekuwa mitimdo mingi ya muziki za humo nchini. Watu wa huko wamejikidhi kwa wengi katika mji wa uvuo ambao pia huitwa Mji wa Jibuti.\nNchi hiyo imekuwa ikishirikishwa mataifa mengi, hivi maajuzi ikiwa Ufaransa. Jibuti ilikuwa nchi ya mwisho kupata uhuru kutoka Ufaransa.", "Patrice Lumumba\nMaadhimisho ya uhuru wa Congo kwa mara ya kwanza yalifanyika mnamo tarehe 30 June 1960 ambapo maadhimisho hayo yalihudhuriwa pia na Mfarme Baudouinwa Ubeljiji pamoja na vyombo mbalimbali vya habari kutoka nchi za nje. Lumumba alitoa hotuba yake kama Waziri mkuu katika nchi huru japo yeye alikuwa ameenguliwa katika ratiba ya shughuli hiyo. Hotuba ya Mfalme wa Ubeljiji Mfalme Baudouin alihutubia kwa kutukuza utawala wa kikoloni, huku akilingania fikra za mjombae ambae alikuwa mfalme wa Ubeljiji akiitwa Léopold wa Pili glossing over atrocities committed during the Taifa huru la congo. Mfalme aliendelea kutoa masharti, \"aliwataka kuto kufanya mabadiliko yoyote mpaka hapo wao watakapo ona kwamba wanaweza kufanya vyema, na kwamba hawakutakiwa kufanya mabadiliko yoyote yalika bidhiwa na kwamba tutaendelea kutoa ushauri. \" Lumumba aliufahamisha umma kwamba uhuru uliotolewa na wabeljiji sio haukuja hivihivi:" ]

[ "Orodha ya Marais wa Marekani\nKumeapishwa marais 43, na kumekuwa na marais 44, kwa sababu rais Grover Cleveland alihudumu mihula miwili isiyofuatana, na kwa hivi anahesabiwa mara mbili, kama rais nambari 22 na nambari 24. Marais wanne walifariki kawaida wakiwa mamlakani (William Henry Harrison, Zachary Taylor, Warren G. Harding, na Franklin D. Roosevelt), mmoja akajiuzulu (Richard Nixon), na wanne wakauawa (Abraham Lincoln, James A. Garfield, William McKinley, na John F. Kennedy). Rais wa kwanza wa Marekani alikuwa George Washington, aliyeapishwa 1789 bada ya kupigiwa kura na wajumbe wote katika kongamano. William Henry Harrison alihudumu kwa muda wa siku 31 pekee, mwaka 1841, naye Franklin D. Roosevelt akahudumu kwa muda mrefu zaidi kuliko wote, miaka 12. Rais wa sasa ni Barack Obama, aliyeapishwa 20 Januari 2009.", "George Washington\nGeorge Washington (22 Februari 1732 - 14 Desemba 1799) alikuwa mwanasiasa, kiongozi wa kijeshi na rais wa kwanza wa Marekani kati ya 1789 na 1797." ]

[ "Muna Lee (mwandishi)\nAkiwa kiongozi wa kupigania haki za wanawake, Muna Lee alifanya mchango muhimu katika harakati za kisasa za wanawake, hasa mapambano ya haki sawa. Alikuwa mwanzilishi wa Tume ya Wanawake ya Amerika Zote. Ilikuwa katika jiji la New York, alikokutana na mume wake wa baadaye, mshairi wa Puerto Rico na mwandishi wa habari aliyeitwa Luis Muñoz Marín, ambaye angekuwa gavana wa kwanza wa Pwetoriko wa kuchaguliwa kwa uchaguzi wa kidemokrasia. Walifunga ndoa mnamo tarehe 1 Julai 1919 na wakati wa muungano wao walikuwa na watoto wawili: binti mmoja Munoz Muna Lee (anayejulikana kama \"Munita\") na mwana mmoja Luis Munoz Lee. Muna alipewa talaka rasmi mnamo 15 Novemba 1946, miaka miwili kabla ya Luis Muñoz Marín kuandikwa katika vitabu vya historia alipochaguliwa kama gavana. Iwapo wangekuwa bado mume na mke, Lee angekuwa Mwanamke wa Kwanza wa kwanza wa kisiwa hicho cha Pwetoriko.", "Joe Biden\nJoseph Robinette \"Joe\" Biden Jr. (amezaliwa 20 Novemba 1942) ni mwanasiasa wa Marekani. Kuanzia mwaka wa 1973 hadi 2009 alikuwa mbunge wa Senati ya Marekani akiwakilisha jimbo la Delaware. Halafu alikuwa Kaimu Rais wa Marekani chini ya Rais Barack Obama kuanzia mwaka wa 2009 hadi 2017, akiwa Mkatoliki wa kwanza na pia Mdelaware wa kwanza kuwa Kaimu Rais.", "Vanessa Williams\nVanessa Lynn Williams (amezaliwa Machi 18, 1963) ni mwimbaji, mwigizaji, mtayarishaji, mwanamitindo wa zamani, na Mlimbwende wa Marekani kwa mwaka wa 1984 - kutoka nchini Marekani. Mwaka wa 1983, amekuwa Mwamerika-Mweusi wa kwanza mwanamke kupewa taji la Miss America. Juma saba kabla mwisho wa taji lake, lakini, kashfa ikatokea pale jarida la \"\"Penthouse\"\"  liliponunua picha za utupu zisizoruhusiwa za Williams. Akavuliwa taji na kukabidhiwa mshindi wa pili wa taji hilo Bi. Suzette Charles wa New Jersey. Williams akarudi tena akiwa na kazi kama mburudishaji, na kupata teuzi kibao za Grammy, Emmy, na  Tony Award. Mnamo September, 2015 katika shindano la Ulimbwende la America 2016, Afisa Mtendaji Mkuu wa Miss America  Sam Haskell alimuomba radhi Williams (ambaye awali alisimama kama jaji mkuu) wa kulazimisha kujiuzuru kwake mnamo 1984.", "Hubert Humphrey\nHubert Horatio Humphrey Jr. (27 Mei, 1911 – 13 Januari, 1978) alikuwa mwanasiasa wa Marekani. Kuanzia mwaka wa 1949 hadi 1964 alikuwa mbunge wa Senati ya Marekani akiwakilisha jimbo la Minnesota. Halafu alikuwa Kaimu Rais wa Marekani chini ya Rais Lyndon B. Johnson kuanzia mwaka wa 1965 hadi 1969. Mwaka wa 1968 aligombea urais yeye mwenyewe lakini akashindwa na Rais Richard Nixon. Kuanzia 1971 hadi kifo chake 1978 akawa seneta wa Minnesota tena.", "Rais wa Marekani\nTangu marekebisho's ratificering, marais wanne kuwa aliwahi mbili Matokeo kamili: Dwight D. Eisenhower, Ronald Reagan, Bill Clinton na George W. Bush. Jimmy Carter na George HW Bush pili wakatafuta mrefu, lakini walikuwa na kushindwa. Richard Nixon alichaguliwa kwa muda ya pili, lakini alijiuzulu kabla ya kukamilisha hayo. Lyndon B. Johnson alikuwa rais tu chini ya marekebisho ukastahiki kumtumikia zaidi suala katika jumla mbili, baada ya kutumikia kwa miezi kumi tu zifuatazo John F. Kennedy 's kuuawa. Hata hivyo, Johnson kujiondoa kutoka 1968 Kidemokrasia ya Msingi, inashangaza Wamarekani wengi kwa kusema 'Mimi wala kutafuta, na mimi si kukubali, uteuzi wa chama wangu kwa muda mwingine kama rais wako'. Gerald Ford walitaka muda kamili, baada ya kutumikia nje miaka miwili iliyopita na miezi mitano ya pili ya Nixon mrefu, lakini hakuwa kuchaguliwa.", "Robert Kennedy\nAlichaguliwa Mwanasheria Mkuu wa Marekani baada ya uchaguzi uliofanikiwa na aliwahi kuwa mshauri wa karibu zaidi kwa Rais kutoka 1961 hadi 1963. Umiliki wake unajulikana kwa utetezi wake kwa Movement ya Haki za Kiafrika na Marekani, kupambana na uhalifu uliopangwa na Mafia , na kuhusika katika sera ya kigeni ya Marekani kuhusiana na Cuba. Baada ya kuuawa kwa kaka yake, alibakia katika ofisi katika Utawala wa Johnson kwa miezi kadhaa. Aliondoka ili kukimbia Seneti ya Marekani kutoka New York mwaka wa 1964 na kushindwa na klabu ya Republican Kenneth Keating. Katika ofisi, Kennedy alipinga ubaguzi wa rangi na ushiriki wa U.S. katika vita vya Vietnam. Alikuwa mwanasheria wa masuala yanayohusiana na haki za binadamu na haki ya kijamii na kuunda uhusiano na Martin Luther King Jr. na Cesar Chavez.", "Diana Ross\nMwaka wa 1976, jarida la \"Billboard\" wamemwita \"Mburudishaji wa Kike wa Karne.\" Mwaka wa 1993, kina \"Guinness Book of World Records\" wamemtangaza Diana Ross msanii wa kike mwenye mafanikio zaidi katika historia ya muziki akiwa na jumla vibao vikali 18 vikiwa nafasi ya kwanza huko nchini Marekani: 12 akiwa kama mwimbaji mkuu wa The Supremes na sita akiwa kama msanii wa kujitegemea. Ross alikuwa msanii wa kwanza mwanamke kushinda vibao vikali sita vikiwa nafasi ya kwanza. Ushirika huu unamweka nafasi ya tano katika wasanii wa kike wa kujitegemea kuwa na vibao vingi vya nafasi ya kwanza kwenyer Hot 100. Pia ni mmoja kati ya wasanii wachache wa rekodi kuwa na nyota mbili kwenye Hollywood Walk of Fame—moja akiwa kama msanii wa kujitegemea na nyingine akiwa kama mwanachama wa The Supremes. Mwezi wa Desemba 2007, amepokea Tuzo ya Heshima ya John F. Kennedy Center for the Performing Arts .", "Kim Tae Jung\nKim Dae Jung (Kikorea: 김대중 金大中) (6 Januari 1925 - 18 Agosti 2009) alikuwa rais wa zamani wa nchi ya Korea Kusini. Mnamo mwaka wa 2000, amepata Tuzo ya Nobel ya Amani. Huyu ndiye mtu wa kwanza kutoka Korea kupata Tuzo ya Nobel.. Yeye ni Mroma tangu mwaka wa 1957, alikuwa kiitwa \"Nelson Mandela\" wa Asia . Kim Tae Jung alikuwa rais na aliyekuja kupokelewa na Kim Young-sam kuanzia mwaka wa 1998 hadi 2003. Alizaliwa mjini Haui-do, Mkoani South Jeolla, kisiwa kilichopo kwenye Pwani ya Korea Kusini.", "George Washington\nTarehe 4 Februari 1789 alichaguliwa kuwa rais wa kwanza wa Marekani akirudishwa mwaka 1789. Baada ya kipindi chake cha pili alikataa kusimama tena akaunda hivyo utaratibu wa kwamba rais anaweza kurudishwa mara moja tu, hawezi kuendelea zaidi." ]