File size: 215,307 Bytes
78aa4ee
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
1449
1450
1451
1452
1453
1454
1455
1456
1457
1458
1459
1460
1461
1462
1463
1464
1465
1466
1467
1468
1469
1470
1471
1472
1473
1474
1475
1476
1477
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
1505
1506
1507
1508
1509
1510
1511
1512
1513
1514
1515
1516
1517
1518
1519
1520
1521
1522
1523
1524
1525
1526
1527
1528
1529
1530
1531
1532
1533
1534
1535
1536
1537
1538
1539
1540
1541
1542
1543
1544
1545
1546
1547
1548
1549
1550
1551
1552
1553
1554
1555
1556
1557
1558
1559
1560
1561
1562
1563
1564
1565
1566
1567
1568
1569
1570
1571
1572
1573
1574
1575
1576
1577
1578
1579
1580
1581
1582
1583
1584
1585
1586
1587
1588
1589
1590
1591
1592
1593
1594
1595
1596
1597
1598
1599
1600
1601
1602
1603
1604
1605
1606
1607
1608
1609
1610
1611
1612
1613
1614
1615
1616
1617
1618
1619
1620
1621
1622
1623
1624
1625
1626
1627
1628
1629
1630
1631
1632
1633
1634
1635
1636
1637
1638
1639
1640
1641
1642
1643
1644
1645
1646
1647
1648
1649
1650
1651
1652
1653
1654
1655
1656
1657
1658
1659
1660
1661
1662
1663
1664
1665
1666
1667
1668
1669
1670
1671
1672
1673
1674
1675
1676
1677
1678
1679
1680
1681
1682
1683
1684
1685
1686
1687
1688
1689
1690
1691
1692
1693
1694
1695
1696
1697
1698
1699
1700
1701
1702
1703
1704
1705
1706
1707
1708
1709
1710
1711
1712
1713
1714
1715
1716
1717
1718
1719
1720
1721
1722
1723
1724
1725
1726
1727
1728
1729
1730
1731
1732
1733
1734
1735
1736
1737
1738
1739
1740
1741
1742
1743
1744
1745
1746
1747
1748
1749
1750
1751
1752
1753
1754
1755
1756
1757
1758
1759
1760
1761
1762
1763
1764
1765
1766
1767
1768
1769
1770
1771
1772
1773
1774
1775
1776
1777
1778
1779
1780
1781
1782
1783
1784
1785
1786
1787
1788
1789
1790
1791
1792
1793
1794
1795
1796
1797
1798
1799
1800
1801
1802
1803
1804
1805
1806
1807
1808
1809
1810
1811
1812
1813
1814
1815
1816
1817
1818
1819
1820
1821
1822
1823
1824
1825
1826
1827
1828
1829
1830
1831
1832
1833
1834
1835
1836
1837
1838
1839
1840
1841
1842
1843
1844
1845
1846
1847
1848
1849
1850
1851
1852
1853
1854
1855
1856
1857
1858
1859
1860
1861
1862
1863
1864
1865
1866
1867
1868
1869
1870
1871
1872
1873
1874
1875
1876
1877
1878
1879
1880
1881
1882
1883
1884
1885
1886
1887
1888
1889
1890
1891
1892
1893
1894
1895
1896
1897
1898
1899
1900
1901
1902
1903
1904
1905
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913
1914
1915
1916
1917
1918
1919
1920
1921
1922
1923
1924
1925
1926
1927
1928
1929
1930
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
1939
1940
1941
1942
1943
1944
1945
1946
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
2038
2039
2040
2041
2042
2043
2044
2045
2046
2047
2048
2049
2050
2051
2052
2053
2054
2055
2056
2057
2058
2059
2060
2061
2062
2063
2064
2065
2066
2067
2068
2069
2070
2071
2072
2073
2074
2075
2076
2077
2078
2079
2080
2081
2082
2083
2084
2085
2086
2087
2088
2089
2090
2091
2092
2093
2094
2095
2096
2097
2098
2099
2100
2101
2102
2103
2104
2105
2106
2107
2108
2109
2110
2111
2112
2113
2114
2115
2116
2117
2118
2119
2120
2121
2122
2123
2124
2125
2126
2127
2128
2129
2130
2131
2132
2133
2134
2135
2136
2137
2138
2139
2140
2141
2142
2143
2144
2145
2146
2147
2148
2149
2150
2151
2152
2153
2154
2155
2156
2157
2158
2159
2160
2161
2162
2163
2164
2165
2166
2167
2168
2169
2170
2171
2172
2173
2174
2175
2176
2177
2178
2179
2180
2181
2182
2183
2184
2185
2186
2187
2188
2189
2190
2191
2192
2193
2194
2195
2196
2197
2198
2199
2200
2201
2202
2203
2204
2205
2206
2207
2208
2209
2210
2211
2212
2213
2214
2215
2216
2217
2218
2219
2220
2221
2222
2223
2224
2225
2226
2227
2228
2229
2230
2231
2232
2233
2234
2235
2236
2237
2238
2239
2240
2241
2242
2243
2244
2245
2246
2247
2248
2249
2250
2251
2252
2253
2254
2255
2256
2257
2258
2259
2260
2261
2262
2263
2264
2265
2266
2267
2268
2269
2270
2271
2272
2273
2274
2275
2276
2277
2278
2279
2280
2281
2282
2283
2284
2285
2286
2287
2288
2289
2290
2291
2292
2293
2294
2295
2296
2297
2298
2299
2300
2301
2302
2303
2304
2305
2306
2307
2308
2309
2310
2311
2312
2313
2314
2315
2316
2317
2318
2319
2320
2321
2322
2323
2324
2325
2326
2327
2328
2329
2330
2331
2332
2333
2334
2335
2336
2337
2338
2339
2340
2341
2342
2343
2344
2345
2346
2347
2348
2349
2350
2351
2352
2353
2354
2355
2356
2357
2358
2359
2360
2361
2362
2363
2364
2365
2366
2367
2368
2369
2370
2371
2372
2373
2374
2375
2376
2377
2378
2379
2380
2381
2382
2383
2384
2385
2386
2387
2388
2389
2390
2391
2392
2393
2394
2395
2396
2397
2398
2399
2400
2401
2402
2403
2404
2405
2406
2407
2408
2409
2410
2411
2412
2413
2414
2415
2416
2417
2418
2419
2420
2421
2422
2423
2424
2425
2426
2427
2428
2429
2430
2431
2432
2433
2434
2435
2436
2437
2438
2439
2440
2441
2442
2443
2444
2445
2446
2447
2448
2449
2450
2451
2452
2453
2454
2455
2456
2457
2458
2459
2460
2461
2462
2463
2464
2465
2466
2467
2468
2469
2470
2471
2472
2473
2474
2475
2476
2477
2478
2479
2480
2481
2482
2483
2484
2485
2486
2487
2488
2489
2490
2491
2492
2493
2494
2495
2496
2497
2498
2499
2500
2501
2502
2503
2504
2505
2506
2507
2508
2509
2510
2511
2512
2513
2514
2515
2516
2517
2518
2519
2520
2521
2522
2523
2524
2525
2526
2527
2528
2529
2530
2531
2532
2533
2534
2535
2536
2537
2538
2539
2540
2541
2542
2543
2544
2545
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
2554
2555
2556
2557
2558
2559
2560
2561
2562
2563
2564
2565
2566
2567
2568
2569
2570
2571
2572
2573
2574
2575
2576
2577
2578
2579
2580
2581
2582
2583
2584
2585
2586
2587
2588
2589
2590
2591
2592
2593
2594
2595
2596
2597
2598
2599
2600
2601
2602
2603
2604
2605
2606
2607
2608
2609
2610
2611
2612
2613
2614
2615
2616
2617
2618
2619
2620
2621
2622
2623
2624
2625
2626
2627
2628
2629
2630
2631
2632
2633
2634
2635
2636
2637
2638
2639
2640
2641
2642
2643
2644
2645
2646
2647
2648
2649
2650
2651
2652
2653
2654
2655
2656
2657
2658
2659
2660
2661
2662
2663
2664
2665
2666
2667
2668
2669
2670
2671
2672
2673
2674
2675
2676
2677
2678
2679
2680
2681
2682
2683
2684
2685
2686
2687
2688
2689
2690
2691
2692
2693
2694
2695
2696
2697
2698
2699
2700
2701
2702
2703
2704
2705
2706
2707
2708
2709
2710
2711
2712
Ang’o ma wabiro puonjore e sula maluwo ?
( Som Mathayo 24 : 37 - 39 . )
Dwarore watim kaluwore gi lamowa .
( b ) En ang’o ma wabiro nono e sula maluwo ?
10 : 23 ) Ee , “ ng’ato obedo gi teko kuom machielo mondo o@@ hi@@ me . ”
( Som 2 Timotheo 3 : 1 - 5 , 13 . )
( Som Zaburi 40 : 8 - 10 . )
( b ) Ang’o ma wabiro nono e sulani ?
( b ) En ang’o ma wabiro nono e sula maluwo ?
( b ) En ang’o ming’ado ni ibiro timo ?
( b ) Gin penjo mage mibiro non e sulani ?
( Som Zaburi 19 : 7 - 11 . )
( Som Jo Efeso . 5 : 15 , 16 . )
( b ) Gin penjo mage mwabiro nono ?
An kodu ndalo duto nyaka giko mar ndalo . ’
” Roho owuon riwore kaachiel kod chunywa kod@@ oko janeno ni wan nyithind Nyasaye . ’
( Som 1 Jo Korintho 10 : 13 . )
( Som 2 Weche mag Ndalo 34 :⁠ 1 - 3 . )
• Ang’o momiyo Nyasaye nochweyo piny ?
( Som 1 Timotheo 6 :⁠ 17 - ​ 19 . )
Yesu nowacho kama : “ Onge ng’a ma nyalo biro ira , ma ok Wuoro ma noora e mo@@ ywaye . ”
Ma e chik maduong ’ kendo mokwongo . ”
( Som Jakobo 1 : 5 - 8 . )
( Som 2 Jo Korintho 5 : 14 , 15 . )
Nyinge moko oseloki e sulani .
( Som Jo Rumi 13 : 1 , 2 . )
( Som 1 Jo Korintho 2 : 10 . )
( Som 1 Jo Korintho 6 : 9 - 11 . )
Bang ’ kane ose@@ chwe Hawa , Adam ne mor ahinya kuom yudo jakony mowinjorene , mi nowacho niya : “ Ma e chogo mar cho@@ ke@@ ga , ringruok mar ringra . ”
( b ) Ang’o ma sula maluwo biro wuoyoe ?
Ne ane kabe inyalo dwoko penjo maluwogi :
( Som 2 Jo Korintho 13 : 5 . )
Kaka wach motigo ni “ chiwo mochan ” nyiso , chiwo kaka mago dwaro ni jalo ma gologi otim chenro motelo .
( Som 1 Jo Korintho 15 : 58 . )
Dorka “ ne timo timbe mabeyo mathoth gi tich ng’wono . ”
Ang’o mwabiro nono e sulani , to nikech ang’o ?
( Som Ngeche 3 : 5 , 6 . )
( Som Jo Hibrania 11 : 24 - 27 . )
“ Wach Nyasaye ongima , kendo otiyo . ” ​ — HIB .
Be is@@ esomo adimba gocho mosekalo mag Ohinga mar Jarito ?
( Som 2 Jo Korintho 1 : 3 , 4 . )
( Som Tito 2 : 3 - 5 . )
( Som Jo Rumi 7 : 21 - 23 . )
( Som Isaiah 63 : 11 - 14 . )
( Som Zaburi 1 : 1 - 3 . )
( Som Jo Rumi 7 : 21 - 25 . )
( Som 2 Petro 2 : 5 . )
’ ( Som Isaiah 48 :⁠ 17 , 18 . )
( Som Jo Efeso 4 : ​ 1 - 3 . )
M@@ ogo gi Joneno mag Jehova to sani ok goye . Ul@@ ster en nying machielo mar Northern Ireland .
( Som Jo Hibrania 13 :⁠ 7 , 17 . )
• Ndik barua manyiso ni chiwono en mibiro dwok@@ oni bang’e .
To nikech chike matayo wach golo osuru opogore opogore , en gima owinjore mondo inon kuom joma olony e weche mag osuru kapok iyiero yo maberni mondo ig@@ ol@@ go chiwo .
Ute gi Puo@@ the : Ute koda puothe minyalo ng’i@@ ew , inyalo chiw ne nying riwruok ma Joneno mag Jehova tiyogo , to kapo ni en ot kata puodho ma wuon - go pod odakie , onyalo dhi nyime dakie nyaka chieng ’ otho .
Ndiko W@@ il : Mwandu kata pesa inyalo mi achiel kuom riwruoge ma Joneno mag Jehova tiyogo kokalo kuom wil mondiki kaluwore gi chik sirkal , kata ndiko nying riw@@ ruokno ni ema biro yudo chudo kuom chenrono .
Muma nyiso ni Jehova e nying Nyasaye .
( Som Jo Hibrania 11 :⁠ 17 - ​ 19 . )
Ei Muma , gode seche moko nyalo chung’ne pinjeruodhi kata sirkande .
( b ) Gin penjo mage ma wabiro yudo dwoko maggi e sulani ?
Un wuone , kik ul@@ wer nyithindu , dipo ka chunygi ojok . ”
Mondo iyud weche momedore , ne sula mar 3 e bugni , mogo gi Joneno mag Jehova
( Som 2 Timotheo 1 : 7 . )
Mondo iyud weche momedore , ne sula mar 8 e bugni , Ang’o ma Muma Puonjo Kuom Adier ? mogo gi Joneno mag Jehova
( Som 1 Jo Thessalonika 5 : 1 - 6 . )
( Ne PUONJ MAG MUMA > DWOKO PENJO MAG MUMA )
( Som Luka 21 : 1 - 4 . )
( b ) Gin penjo mage ma wabiro nono e sula mabiro ?
Eka jo manie Judea mondo giringi gidhi e gode ; kendo jo man Jerusalem mondo gi@@ ae ; kendo jo man e kuonde moki@@ e@@ wogo , kik gi@@ donj@@ ie . ”
En ang’o ma wabiro puonjore e sula maluwo mae ?
( Isa . 60 : 22 ) Ndalo moko machon , owete Yesu mowir kuom roho ne chalo “ ng’ama tin , ” kata kamano kwan - gi nomedore kane Israel mar Nyasaye omedo biro e riwruok mar oganda Nyasaye .
( b ) Gin penjo mage ma wabiro nono e sulani ?
( Som Luka 10 : 29 - 37 . )
Gin penjo mage ma wabiro nono dwoko maggi e sulani ?
( Som Fweny 14 : 6 , 7 . )
( Som 1 Jo Thessalonika 2 : 13 . )
Gi@@ midwaro mondo otimre e piny kaka e polo . ’
Mondo iyud weche momedore , ne sula mar 10 e bugni , mogo gi Joneno mag Jehova
‘ Jo matir ginicham piny , mi ginidagie nyaka chieng ’ . ’ — Zaburi 37 : 29 .
“ Yie en bedo gi adiera e chuny kuom gi mi@@ kiyo . ” — HIB .
Yesu nowacho kama : “ Nikech ka ma mwandu@@ ni nitie e ka ma chunyi bende nobedie . ”
Ka en kamano , to wa@@ puo@@ yi ahinya .
“ Jogo gimor , ma Nyasachgi en Jehova . ” ​ — ZAB .
( Som Jakobo 5 : 14 - 16 . )
( b ) Ang’o ma wabiro nono e sula ma luwo mae ?
Ne ondiko kama : “ An to an mar ringruok , kendo an jal ma richo oseng’@@ iewo .
Wabiro nono ang’o e sula ma luwo ?
Ok unyal bedo wasumbni mag Nyasaye kendo wasumbni mag Mwandu . ”
( Som Jo - Hibrania 10 : 24 , 25 . )
( Som 2 Jo - Korintho 8 : 13 - 15 . )
Kata kamano , “ Noa ne en ng’a makare kendo malong’o e ti@@ eng@@ ege duto , kendo Noa nowuotho gi Nyasaye . ” — Chak .
Ngeche 14 : 15 wacho niya : “ Ng’a ma riekone tin oyie ayie weche duto ; to ng’a ma jater@@ re mos oparo maber yo ma do@@ wuo@@ thie . ”
Nikech jok mara yom kendo ting’na yot . ”
Ng’ato ka ng’ato mondo odhi nyime nano gi nyawadgi , kendo wer@@ euru ketho e kindu gi chuny man thuolo kata kapo ni ng’ato nigi wach moro gi nyawadgi .
Mana kaka Jehova bende ne ni thuolo weyonu richou , un bende nyaka utim kamano .
Omiyo , ka wang’i ma korachwich miyo i@@ chwany@@ ori , gole oko kendo i@@ wite oa kuomi . ”
© 2016 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
WECHE MAMOKO MA MUMA PUON@@ JO@@ WA GIN MAGE ?
Ang’o momiyo dwarore ahinya ni wadhi nyime bedo gi hera e kindwa kaka owete ?
Ang’o momiyo Paulo nondiko barua ne Jokristo ma Jo - Hibrania ?
( Som Jo - Hibrania 10 : 36 - 39 . )
Ang’o momiyo onego wanon bug Jo - Hibrania ?
Ndiko ma higa mar 2016 en mane , to ang’o momiyo owinjore ?
W@@ es@@ no e ma oyier mondo obednwa ndiko mar higa mar 2016 .
Ndi@@ kowa ma higa mar 2016 en : ‘ Hera manie kindu kaka owete omed dhi nyime . ’ — Jo - Hibrania 13 : 1
Hera manie kind owete tiende en ang’o ne Jokristo madier ?
( a ) Gima duong’ie mogik momiyo onego wabed gi hera e kindwa kaka owete en mane ?
( b ) Wach ane gimachielo maduong ’ momiyo onego wajiw herawa ne jomoko .
Yesu nolero kaka ngima ne dhi bedo matek e kindego .
En ang’o monego watim sani ka masira maduong ’ pok ochakore ?
( a ) Gin ang’o ma timore e kindegi ma miyowa thuolo mar nyiso ni waherore kaka owete ?
( b ) Chiw ane ranyisi moko ma nyiso kaka jo Jehova osenyiso ni gin gi hera e kindgi .
Ere kaka wanyalo ‘ paro joma ni e jela ’ ?
“ Beduru ka uparo joma ni e jela . ”
“ Kend mondo obed gima ji duto miyo luor . ”
Ere kaka bedo joma gik ma wan - go romo biro konyowa nyiso hera manie kind owete ?
‘ Wabed joma gik ma wan - go sani romowa . ’
Ere kaka ‘ bedo gi chir ’ biro konyowa nyiso hera manie kind owete ?
Wanyalo timo ang’o mondo wamed hero jodong - kanyakla ?
“ Beduru ka uparo joma tay@@ ou . ”
Wanyalo dhi nyime nyiso nade ni waherore kaka owete e okang ’ momedore moloyo ?
Hera ma Kristo oherowago chwalowa timo ang’o ?
Hera ma Nyasaye oherowago jiwowa nade hero owetewa ?
Ang’o momiyo bedo ni Nyasaye wey@@ onwaga richowa , onego ojiwwa wawe ne owetewa kethogi ?
1 , 2 . ( a ) ‘ Mich ma Nyasaye chiwo nono mokalo awacha ’ oriwo ang’o ?
( Som 2 Jo - Korintho 1 : 20 . )
3 , 4 . ( a ) I@@ winjoga nade sama ng’ato omiyi mich moro ?
( b ) Ere kaka mich makende ma ng’ato omiyi nyalo loko ngimani ?
Ang’o momiyo mich mar rawar ma Nyasaye nomiyowa duong ’ moloyo mich mamoko duto ?
( a ) Gin gueth mage ma igeno ahinya yudo motudore gi mich ma Jehova omiyowa ?
( b ) Wach ane gik moko adek ma mich ma Nyasaye omiyowa biro chwalowa mondo watim .
Hera ma Kristo oherowago miyo wawinjo nade , to mano onego ochwalwa watim ang’o ?
Kamano bende , ng’ato ang’ata mo@@ hera , Wuora biro here , kendo abiro here , mi an@@ anyis@@ r@@ ane ayanga . ” — Joh . 14 : 21 ; 1 Joh . 5 : 3 .
Gin penjo mage ma wanyalo penjore e kinde Rapar@@ ni , to dwoko mag penjogo onego ochwalwa watim ang’o ?
( Som 1 Timotheo 2 : 9 , 10 . )
( a ) Hera ma waherogo Jehova gi Yesu jiwowa nade e tij lendo ?
( b ) Ere kaka hera ma wan - go nyalo miyo wakony jomoko e kanyakla ?
Hera ma Nyasaye oherowago biro chwalowa mondo watim ang’o kendo ?
Yesu noketo ranyisi mane kodok korka hero jomamoko ?
Be inyalo konyo owadwa kata nyaminwa moro ma hike ng’eny e tij lendo ?
En ang’o ma inyalo timo mondo inyis ni ihero Jokristo weteni ?
( Som Luka 14 : 12 - 14 . )
16 , 17 . ( a ) Ang’o ma wanyalo puonjore e wi ngero ma Yesu nogoyo e wi ruoth kod misumba ?
( b ) Bang ’ paro matut ngero ma Yesu nogoyono , ing’ado mar timo ang’o ?
Hera ma Nyasaye oherogo dhano nokonyo nyaminwa moro nade nano gi nyawo mag nyaminwa machielo ?
Daher ng’eye ka koro oonge gi richo mar Adam . ”
‘ Mich ma Nyasaye chiwonwa nono ’ biro chwalowa mondo watim ang’o ?
[ 1 ] ( paragraf mar 18 ) Nyinge moko ma otigo e sulani oloki .
Gin gik mage ma notimore chieng ’ Pentekost ma nomiyo obedo odiechieng ’ makende ahinya , to ere kaka mano nochopo wach ma nokor e Ndiko ?
( a ) Ang’o momiyo onego wanon gik ma notimore chieng ’ Pentekost ?
( b ) En ang’o machielo maduong ’ ma nyalo bedo ni notimore e odiechieng ’ ma kamano higni mathoth ma nosekalo ?
Ere kaka wang’eyo ni joma iwalo gi roho maler ok wal e yo ma chalre ?
En ang’o ma Jokristo duto mowal yudo , to mano miyo gibedo gi adiera mane e chunygi ?
En ang’o ma Jakristo ka Jakristo mowal onego otim mondo obi oyud pok mar dhi e polo ?
Petro nolero wachno kama : “ Kuom mano , owetena , med@@ uru timo matek mondo une ni uchung ’ motegno kaka joma Nyasaye ne oluongo kendo yiero adier , nimar ka udhi nyime timo gigo , ok unu@@ rem e yo moro amora ngang ’ .
To adier , e yo ma kamano ibiro miu gueth maduong ’ mar donjo e Pinyruoth mochwere mar Ruodhwa kendo Jawarwa Yesu Kristo . ”
8 , 9 . ( a ) Ang’o momiyo ji mathoth yudo ka teknegi winjo tiend gima timore sama owal ng’ato ?
( b ) Ere kaka ng’ato ng’eyo ni ogwele mondo odhi e polo ?
Nowachonegi niya : “ Ok nu@@ yudo roho ma keto@@ u wasumbni ku@@ bedo gi luoro kendo , to nu@@ yudo roho ma keto@@ u ubed nyithind Nyasaye , kendo kokalo kuom rohono wak@@ ok niya : ‘ A@@ ba , Wuonwa ! ’
Sama ndiko mar 1 Johana 2 : 27 wacho ni Jakristo mowal ok onego opuonj gi dhano moro amora , tiende en ang’o ?
Ang’o ma Jakristo mowal nyalo penjore , to en ang’o ma ok oketie kiawa ?
Yo ma ng’ato parogo gik moko lokore nade sama ose@@ wale gi roho , to en ang’o ma kelo lok@@ ruogni ?
Jokristo mowal neno nade dak ma pod gid@@ akgo e pinyka ?
Gin weche mage ma ok nyis ni ng’ato owal gi roho maler mondo oyud pok mar dhi e polo ?
Wang’eyo nade ni ok ji duto moseyudo roho mar Nyasaye ogwel mondo odhi e polo ?
17 , 18 . ( a ) En pok mane ma thoth jotich Nyasaye e kindegi geno yudo ?
Weche manie Zekaria 8 : 23 chopo nade ?
1 , 2 . ( a ) En ang’o ma Jehova nowacho ni biro timore e kindewagi ?
( b ) Gin penjo mage ma ibiro dwok e sulani ?
Ang’o momiyo ok wanyal ng’eyo gadier ni gin ng’a gini ma biro bedo e kwan mar Jokristo 144,000 mowal ?
En siem mane ma Jokristo mowal onego opar matut , to nikech ang’o ?
En ang’o ma Jokristo mowal ok onego otim to nikech ang’o ?
Ang’o momiyo dwarore ni wabed motang ’ kaluwore gi paro ma wan - go kuom joma chamo makate kendo madho divai e Rapar ?
( Ne sula ma wiye wacho ni “ ‘ Hera Ok Tim Timbe ma Ok Nyis Luor . ’ ” )
Yesu nonyiso jopuonjrene kama : “ Uduto un owete . ”
Ere kaka wanyalo chiwo luor ne Jokristo mowal ?
En obadho mane ma ok bi yudowa ka wamiyo Jokristo mowal luor mowinjore ?
Ang’o momiyo kwan joma chamo makate kendo madho divai e Rapar ok onego ochand chunywa ?
“ Jehova ong’eyo joma gin joge . ”
Ang’o ma Muma wacho e wi kwan joma owal ma dhi bedo e piny ka masira maduong ’ chakore ?
En wach mane monego wang’e e wi Jokristo 144,000 ma Jehova oyiero ?
Gin mana Jokristo manok kende mowal ma notigo e ndiko Ndiko mag Dho - Grik .
miyo wabedo machiegni gi Nyasaye kod dhano wetewa ?
Kata obedo ni Jehova en Nyasaye man malo chutho , osebedo korwako jomamoko mondo otim ang’o ?
En tich mane maduong ’ ma Jehova nomiyo Yesu thuolo mar timo kanyachiel kode ?
En tich mane ma Jehova nomiyo Adam , to nikech ang’o ?
Kuom ranyisi , noyie ne Adam mondo ochak le nying .
Ere kaka jomoko notiyo gi Nyasaye e chopo dwache ?
En tich mane ma wanyalo timo , to be nochuno ni Jehova omiwa tijni ?
Jaote Paulo nondiko niya : “ Ka watiyo kanyachiel gi Nyasaye , wakwa@@ you bende ni kik ur@@ wak ng’wono mogundho mar Nyasaye kae to wiu wil gi gimomiyo ne ochiwe . ”
Wuod Nyasaye makayo nolero nade kaka nowinjo e chunye tiyo gi Wuon mare ?
Ang’o momiyo tij lendo morowa ?
En ang’o ma jomoko osewacho e wi tiyo kanyachiel gi Jehova ?
Fran@@ co ma be tiyo ne Nyasaye e piny Italy wacho niya : “ Jehova tiyo gi Wachne kod chiemb chuny mochi@@ wonwa e yore mopogore opogore mondo oparnwa pile ka pile ni oherowa kendo ni gimoro amora ma wa@@ timone kata bed ni wanyalo paro ni otin , okawo mapek .
Ma e momiyo tiyo kanyachiel gi Nyasaye kelona mor kendo miyo abedo gi geno e ngimana . ”
En kit winjruok ma chalo nade ma ne ni e kind Jehova gi Yesu , to nikech ang’o ?
Ang’o momiyo tij lendo miyo wasudo machiegni gi Nyasaye kod jomoko ?
N@@ olemo niya : “ Mondo gibed achiel mana kaka wan kodi wan achiel . ”
Wapuonjore gimomiyo en gima nyiso rieko geno kuome kendo luwo kaka otayowa .
Ang’o momiyo wabiro medo sudo machiegni gi Jehova kod owetewa e piny manyien ?
Janeno moro e piny Australia neno nade tij lendo ?
Joel ma odak e piny Australia wacho niya : “ Tij lendo konya ng’eyo gik ma timore e kindegi .
O@@ konya ng’eyo chandruoge ma ji yudo kod ber mase@@ yudo nikech luwo puonj mag Muma e ngimana .
Tij lendo osekonya siko ka abol@@ ora , miya thuolo mar geno Jehova kendo geno owete gi nyiminena . ”
Ere kaka nano e tij lendo nyiso ni roho mar Nyasaye ni kodwa ?
Ibiro dhi nyime gi tijno kuom kinde ma romo nade ?
Tij lendo otudore nade gi dwaro mar Nyasaye ne dhano ?
Tijwa mar lendo otudore nade gi chike madongo ma Nyasaye ochiwo ?
Mar ariyo ma chal kode e ma : ‘ Nyaka iher wadu kaka iherori iwuon . ’ ”
Ineno nade thuolo ma jaber ma in - go mar lando wach maber ?
Ase@@ miyo@@ i tekona , Wach@@ na ma en Muma , kony mowuok kuom malai@@ ke@@ ga , joweteni modak e piny , tiegruok mong’ith , kaachiel gi weche monego iwach e kinde mowinjore . ’
To mano doko dhi@@ al modhi@@ al@@ wago timo tich ma Jehova omiyowa kendo tiyo kanyachiel kode ! ”
GASET MAR Ohinga mar Jarito miyo nying Jehova Nyasaye duong ’ kaka Jaloch e wi gik moko duto .
O@@ hoyo ji gi wach maber ni Pinyruodh Nyasaye ma locho e polo chiegni tieko gik maricho duto kendo loko piny obed paradiso .
Gasedni jiwo yie kuom Yesu Kristo , jal ma ne otho mondo wayud ngima mochwere , kendo olocho sani ka en Ruoth e Pinyruodh Nyasaye .
Gasedni osego e dho Kisungu chakre higa mar 1879 , kendo ok odonjre gi weche siasa .
O@@ makore chuth gi gima Muma wacho .
O@@ goye mondo okony tich ma dhi nyime mar puonjo Muma e piny mangima , kendo tijno itimo kokalo kuom chiwo ma onge achune .
Inyalo dhi e websaitwa mar www.jw.org / luo mondo igol chiwo .
Mana ka onyis e yo machielo , Ndiko mag Chakruok nyaka Malaki ogol e The Bible in Luo , 1968 . To mag Mathayo nyaka Fweny ogol e Muma Maler ( Mathayo - Fweny ) – Loko mar Piny Manyien .
Be@@ be nohero wuon - gi ahinya .
Kata obedo ni ng’at ma ne hoye gi wechego ne en osiepgi ahinya . Be@@ be nowinjo ka wechego me@@ done mana lit .
N@@ osiko kowacho e chunye ni , “ Lit@@ na ni baba otho . ”
Higni moko bang’e ka nondiko wach ma notimoreno , weche ma notiyogo ne nyiso ni pod ne en gi kuyo e chunye .
Mana kaka ne otimore ne Be@@ be , kinde malach nyalo kalo ka ng’ato pod nigi kuyo e chunye , to moloyo ka ng’at ma oth@@ ono ne giher@@ orego ahinya .
Muma wacho ni tho en “ jasigu mogik . ”
Tho jap@@ ore e ngimawa sama ok wapar , kae to oma@@ yowa jogo mwageno .
Onge ng’ama nyalo dak ma ok ng’@@ ate moro amora othoe .
Omiyo , ok onego okawwa gi wuoro ka piny ocha@@ mowa nikech wal@@ alo ng’at@@ wa mwageno e tho .
Nyalo bedo ni isegapenjori niya : ‘ Ka@@ woga kinde marom nade ka pok ng’ato oloyo kuyo ma tho kelo ?
Ere kaka anyalo hoyo joma joggi otho ?
Be jomotho chieng ’ nobed mangima kendo ? ’
Be tuwo moro osega@@ go@@ ie matek kuom kinde ?
Kuom ranyisi , par ane gima jatich Nyasaye miluongo ni Ibrahim notimo ka ne jaode otho .
Muma wacho ni , “ Ibrahim [ nochako ] den@@ go nikech Sara , kendo mondo oyu@@ age . ”
Wach motigo kanyo ni “ nochako ” nyalo nyiso ni en gima nokawo kinde ka pod onyagore gi kuyo mar lalo jaode .
No@@ ywago wuode kuom “ ndalo momedore , ” ma kata joode duto ne ok nyal hoye .
Higni mang’eny bang’e , pod chunye ne lit ahinya koparo tho Josef . — Chakruok 23 : 2 ; 37 : 34 , 35 ; 42 : 36 ; 45 : 28 .
‘ Robert chwora ne otho tarik 9 dwe mar Julai , 2008 .
Sani koro higni auchiel osekalo , to pod awinjo malit ahinya e chunya .
Ok apar ni kuyo ma an - go nikech tho mar Robert chieng ’ norum . ’ — Gail ma sani jahigni 60 .
“ Kata obedo ni chiega notho higni 18 mosekalo , pod aku@@ yoga ahinya ka ap@@ are .
Samoro amora ma aneno gimoro ma lombo wang’a , gima kwon@@ goga biro e pacha en kaka jaoda dine omor ka en bende oneno gino . ” — E@@ ti@@ enne ma sani jahigni 84 .
Kuom mano , nenore maler ni kuyo mosiko mwa@@ bedogago sama ng’at mwageno otho en gima timorega ne dhano duto .
Ng’ato ka ng’ato nigi yo moku@@ yogo , omiyo ok owinjore wang’ad ne ng’ato ang’ata bura kuom yo ma oku@@ yogo sama ng’@@ ate otho .
E wi mano , ok onego chunywa oket@@ nwa bura ni yo ma wanyisogo ni wa@@ kuyo okalo tong ’ .
Mana kaka oler e sula ma wiye wacho ni “ Luw Yie Margi ” e gasedni , Isaka pod ne ywago Sara higni adek bang ’ thone . — Chakruok 24 : 67 .
Kuom ranyisi , jomoko nyalo nyisi ni kik i@@ ywag kata kik inyis ni i@@ kuyo e yo moro amora sama ng’at migeno otho .
Jomoko to nyalo nyisi ni i@@ ywag kendo inyis kaka iwinjo e chunyi .
Muma to konyowa bedo gi paro mowinjore ma kata jotim nonro mathoth me kindegi bende oyie .
Nitie ogendini moko ma neno ni joma chwo ok onego oywa@@ g sama ng’ato otho .
Be nitie gimomiyo wiwa onego okuo@@ d gi ywak e nyim ji ?
Lakteche moko ma thiedho obwongo wacho ni ywak en achiel kuom yore mag nyiso ni ng’ato okuyo .
Kendo bedo mokuyo nyalo konyi ahinya nyagruok gi lit ma bedoe sama il@@ alo ng’ato e tho .
Kata kamano , ng’at ma temo mondo kik onyis ni okuyo nyalo mana medo hinyore owuon .
Onge kamoro amora e Muma ma nyiso ni dichwo ma ywak nikech olalo ng’@@ ate e tho ni en ng’at ma yomyom .
No@@ ywak e nyim ji ka ne osiepne ma Lazaro otho , kata obedo ni ne en gi nyalo mar chiere ! — Johana 11 : 33 - 35 .
Mirima bende ja@@ betie e kinde ma kuyo nitie , to moloyo kapo ni ng’at ma n@@ wahero ahinya e ma otho apoya .
Nitie gik mang’eny ma nyalo miyo ng’at molalo ng’@@ ate e tho obed gi mirima . Iye nyalo wang ’ kapo ni ng’at momiyo luor owacho gimoro ma ok oparo kata moch@@ uogo .
Dichwo moro miluongo ni Mike ma a e piny South Africa wacho niya : “ Wuonwa ne otho ka ajahigni 14 kende .
Ka ne wan e liend wuonwa , jatend din mar Ang@@ li@@ kan nowacho ni Nyasaye dwaro joma beyo , kendo ni oja@@ kawoga joma beyo mapiyo .
* Wachno nomiyo mirima omaka , nikech ne pod wadwaro wuonwa ahinya .
Sama ng’ato otho apoya , yot chako paro ni , ‘ Da@@ timo gimoro mondo gima kama kik timre . ’
Kapo ni weche ma kamago chando chunyi kata i@@ jabedo gi mirima kinde ka kinde , kik iling ’ aling’a gi wechego e chunyi .
Kar mano , wuo gi osiepni moro migeno ma biro chi@@ koni ite , kendo konyi neno ni kaka iwinjo e chuny@@ ino , e kaka jomamoko bende molalo jogi e tho winjoga .
Muma paronwa niya : “ Osiep ng’ato ohere ndalo duto ; kendo omin ng’ato nonyuo@@ le mondo okonye chieng ’ chandruok . ” — Ngeche 17 : 17 .
Osiep maber ahinya ma ng’at mokuyo nyalo bedogo en Jachuechwa Jehova Nyasaye .
Ny@@ ise kaka iwinjo e chunyi nikech ‘ odewi . ’
E wi mano , Jehova singo ni jogo duto ma nyise gima nie chunygi obiro miyogi “ kuwe ma loyo ng’eyo duto . ”
Bende , we mondo hoch ma Nyasaye chiwo kokalo kuom Wachne ma en Muma okonyi nyagruok .
Ka iparo matut kuom ndikogo to moloyo seche mag otieno sama koro iyudo ka chunyi lit kendo nindo otamore teri , ginyalo konyi . — Isaiah 57 : 15 .
Nyocha dichwo ma jahigni 40 ma wabiro luongo ni Jack , nolalo jaode e tho nikech tuwo mar kansa .
Owacho kama : “ Sama ase@@ wuoyo gi Jehova , ok awinj@@ ga ka an kenda .
Kinde ka kinde aja@@ chie@@ w@@ ga gotieno kendo bang ’ mano ayu@@ doga ka nindo orumo e wang’a .
Bang ’ ka asesomo kendo paro matut kuom Ndiko ma hoya , kendo nyiso Nyasaye e lamo kaka awinjo e chunya , awinjoga ka chunya okuwe . Kendo aja@@ winjoga ka kuwe moro makende konya bedo gi paro mokuwe ma achak nindo kendo . ”
Min nyako moro miluongo ni Vanessa ne otho bang ’ bedo matuwo .
Vanessa bende oseneno kaka lamo nigi teko mang’eny .
Owacho kama : “ Kinde ma ne awinjo ka chunya lit ahinya , ne al@@ uong@@ oga nying Nyasaye kae to achako ywak malit .
Jehova ne winjoga la@@ moga , kendo nomiya teko mar nyagruok . ”
Joma chiwoga hoch ne joma olalo joggi e tho , wacho ni moko kuom gik manyalo konyo joma nigi kuyo en ka gichiwo thuologi mondo gikony jomoko .
Timo kamano nyalo konyogi nyagore gi kuyo kendo bedo gi mor .
Thoth Jokristo mosel@@ alo joggi e tho oseyudo ni konyo jomoko ose@@ hoyo chunygi ahinya . — 2 Jo - Korintho 1 : 3 , 4 .
Nyasaye ke@@ chi ahinya sama iwinjo malit e chunyi . — Zaburi 55 : 22 ; 1 Petro 5 : 7 .
• Nyasaye winjo lamo mag jotichne . — Zaburi 86 : 5 ; 1 Jo - Thesalonika 5 : 17 .
Nyasaye paro ahinya joma wal@@ alo e tho . — Ayub 14 : 13 - 15 .
Nyasaye singo ni obiro chiero jomotho . — Isaiah 26 : 19 ; Johana 5 : 28 , 29 .
Be isega@@ bedo machiegni gi ng’ato ma ywago ng’@@ ate motho to ok ing’eyo kaka di@@ hoye ?
Nyalo bedo ni ikiya gima onego inyise kata monego i@@ timne , kendo gikone iweyo ma ok ikonye e yo moro amora .
Kata kamano , nitie gik ma inyalo timo ma nyalo konyo ng’at moku@@ yono .
Yo maduong ’ minyalo kony@@ ego en bedo kode kanyo kendo nyise ni , “ Mos ahinya kuom gima otimoreni . ”
E ogendni mathoth , kwako ng’ato mokuyo kata mako bade , en yo maber mar nyiso ni idewe gadier .
Kapo ni ng’ano dwaro wacho gimoro , chikne iti maber .
Moloyo duto , inyalo konyo joma okuyo e timo tije mopogore opogore ma ok ginyal timo gie sechego , kaka te@@ donegi , rit@@ onegi nyithindo , kata konyo e chenro mag liel kapo ni mano dwarore .
Timo gik ma kamago nyalo konyo ahinya moloyo mana tiyo gi weche kende .
Bang ’ kinde inyalo wacho gimoro e wi jal mothono kaka kido mabeyo ma ne en - go kata gik mabeyo ma notimo kapod ongima .
Mbaka ma kamago nyalo kata mana miyo ng’at moku@@ yono ob@@ uonj@@ ie matin .
Kuom ranyisi , dhako moro miluongo ni Pa@@ m ma chwore ne otho higni auchiel mokalo wacho kama : “ Samoro ji nyis@@ aga gik mabeyo ma I@@ an chwora notimo ma an awuon ok nang’eyo , to mano miyoga awinjo maber e chunya . ”
Jotim nonro osefwenyo ni ng’eny joma joggi otho yudoga kony e kinde ma gilalo ng’at@@ gino , kae to bang’e wi ji wil@@ ga kodgi nikech di@@ je mang’eny ma ji nigo .
Kuom mano , tem matek mondo kinde ka kinde ilim kata itudri gi osiepni molalo ng’@@ ate e tho .
* Ng’eny joma okuyo bedoga mamor sama ji oli@@ mogi nikech giyudo thuolo mar golo kuyo ma gise@@ bedogo kuom kinde malach .
Wane ane ranyisi mar dhako moro ma wuok e piny Japan miluongo ni Ka@@ ori ma min - gi notho , kae to bang ’ dweche 15 nyamin - gi maduong ’ bende otho .
Gimaber en ni osiepene mogeno ne hoye kendo jiwe kinde ka kinde .
Rit@@ suko ma hike ne ng’eny moloye nobedo osiepne machi@@ eg@@ nie moloyo .
Kata kamano , gik mabeyo ma Rit@@ suko no@@ timona nokonya sudo machiegni ahinya kode .
Juma ka juma ne wadhiga e tij lando wach Nyasaye kod e chokruoge mag Jokristo kanyachiel kode .
N@@ ogwel@@ aga mondo wa@@ madh chai kode , nokel@@ onaga chiemo , kendo kinde mathoth no@@ or@@ onaga kad kod barupe .
Paro mowinjore ma Rit@@ suko ne nigo nokonya ahinya . ”
Higni apar gariyo osekalo nyaka ne min Ka@@ ori tho , kendo sani Ka@@ ori gi jaode mor tiyo ne Nyasaye kuom thuologi duto .
Ka@@ ori wacho kama : “ Rit@@ suko pod dewa ahinya .
Samoro amora ma adok dala al@@ im@@ ega mondo wajiwre kode . ”
Ng’at machielo ma bende oseyudo kony nyaka ne olal ng’at mogeno e tho en Pol@@ i ma en Janeno mar Jehova e piny Cyprus .
Ja@@ od Pol@@ i ma ne iluongo ni So@@ z@@ os ne en jak@@ wadh maber e kanyakla , kendo kinde ka kinde nogwel@@ oga nyithi kiye kod mond liete mondo gichiem kanyachiel .
Gima lit en ni ka So@@ z@@ os ne jahigni 53 kansa mar obwongo non@@ ege .
Ne gichako dhi e chokruoge mag Joneno mag Jehova kuno .
Pol@@ i wacho kaka weche ne chalo : “ Osiepe ma ne wayudo e kanyaklawa manyienno ne ok ong’eyo pek kod chal ma ne wase@@ kaloe .
Kata kamano , pod ne gir@@ wakowa gi weche mang’won kendo ne gimiyowa kony ma dwarore .
To mano kaka ne gikonyowa ahinya to moloyo e kinde ma wuoda ne gombo wuon - gi ahinya !
Joma ne tayo kanyaklano nonyiso ni gidewo Daniel gadier .
Achiel kuomgi nohero gwelo Daniel sa asaya ma nochano dhi budho kamoro gi osiepene , kata sama ne gidwaro dhi tugo opira . ”
Pol@@ i gi wuode sani dhi maber .
Kuom adier , nitie yore mang’eny ma wanyalo konyogo joma kuyo kendo hoyogi .
Muma bende hoyo chunywa kuom singonwa gik mabeyo ma biro timore e kinde ma biro .
Nitie joma ndi@@ koga e kal@@ enda maggi odiechieng ’ ma osiep@@ gino nolalo ng’@@ ate e tho mondo okonygi paro odiechieng ’ ma jalo biro dwa@@ roe hoch moloyo .
E sula mosekalo e gasedni , e wawuoyo e wi dhako moro ma nyinge Gail ma ne nigi kiawa kabe obiro neno jaode ma notho miluongo ni Robert .
Sani Gail geno neno Robert kendo e piny manyien ma Nyasaye osingo .
A@@ winjoga malit ahinya sama ng’ato olalo ng’@@ ate e tho to ok ong’eyo ni Muma singo ni obiro neno ng’at@@ eno kendo . ”
Machiegnini , Nyasaye biro timo mano ne Ayub kod jo mamoko mang’eny e kinde ma ibiro lok pinyni obed paradiso .
Muma wacho kama e Tich Joote 24 : 15 : “ Chier nobedie . ”
Yesu no@@ singonwa kama : “ Kik u@@ wuor wachni nikech sa biro ma ji duto manie liete nowinj dwonde mi giniwuog oko . ”
Kendo obiro neno ka ‘ dende bedo mapoth moloyo dend nyathi , ’ kendo ka tekone siko kaka mar “ rawera . ”
( Ayub 33 : 24 , 25 ) Mano bende e gima biro timore ne joma nigi yie kuom geno majaber mar chier ma Nyasaye osingo .
Obiro chierogi mondo gidag e piny kae . Weche ma wase@@ wuoyo@@ egi ok nyal gol@@ oni kuyo chuth kapo ni isel@@ alo ng’at migeno e tho .
Kata kamano , kiparo matut kuom singo mag Nyasaye manie Muma , gibiro konyi bedo gi geno kod teko mar nyagruok gi kuyo . — 1 Jo - Thesalonika 4 : 13 .
Be diher yudo weche momedore kuom kaka inyalo nyagori gi kuyo sama il@@ alo ng’ato migeno e tho ?
Koso dibed ni in gi penjo mamoko kaka , “ Ang’o momiyo Nyasaye oweyo dhano mondo ochandre ? ”
Dhi e websaitwa mar jw.org / luo , mondo ine kaka Muma chiwo dwoko mahoyo chuny kendo makonyo .
‘ Nyasaye biro yweyo pi wang ’ duto oa e wengegi , mi tho ok nobedie kendo . ’ — Fweny 21 : 3 , 4 .
Gasedni nyiso kaka Nyasaye biro chopo singono , kod kaka wachno mulo ngimani .
N@@ anyiso as@@ kar@@ ino ni noseg@@ atu@@ eya e jela nikech n@@ atamora donjo e lweny .
NE ONYUOLA e higa mar 1926 kama iluongo ni Cro@@ ok@@ s@@ ville , Ohio , e piny Amerka .
Wuonwa gi minwa ne ok dhiga lemo , to ne ginyis@@ o@@ waga karwa nyithindo aboro ni wadhi e kanisa .
Margaret Wal@@ ker ( nyaminwa mar ariyo kowuok koracham ) nokonya ng’eyo adiera
E kindego , jir@@ andwa moro miluongo ni Margaret Wal@@ ker ma ne en Janeno mar Jehova , nochako limo minwa kowuoyo kode e wi weche Muma .
Kata kamano , natemo chiko ita mondo awinj gik ma ne gipuonjore .
Bang ’ limowa nyadinwoya , Margaret nopenja niya , “ Be ing’eyo nying Nyasaye ? ”
Nad@@ woke ni , “ Be nitie ng’at ma kia mano ? Donge iluonge mana ni Nyasaye ? ”
Nowacho kama , “ K@@ el ane Muma mondo isom ane Zaburi 83 : 18 . ”
Na@@ timo kamano , mi afwenyo ni nying Nyasaye en Jehova .
Na@@ wuok oko gi ng’wech kadhi ir osiepena , kae to anyisogi ni , “ Ka ang ’ u@@ chopo ot , us@@ om ane Zaburi 83 : 18 e Muma mondo ung’e nying Nyasaye . ”
Inyalo wacho ni nachako lendo mana gi kanyo .
Napuonjora Muma mi obatisa e higa mar 1941 .
Mapiyo bang’e , nomiya migawo mar tayo puonjruok buk mar kanyakla .
Na@@ jiwo minwa gi nyithindwa mondo obi , kendo giduto ne gichako biro e puonjruok buk ma ne atayo .
Seche moko ka ne minwa osewuok dhi e chokruok , wuonwa ne jal@@ awe ma ywaye ka duoke e ot .
Kata kamano , ka nose@@ duoke e ot , minwa ne wuo@@ k@@ ga gi dhoot machielo kodhi e chokruoge .
N@@ anyiso ofis@@ ago bende ni ok adhi bedo jalweny .
Jumbe ariyo bang’e ka ne an e od ng’ado bura , jang’ad bura nonyisa niya : “ De@@ bed ni an gi nyalo , d@@ atu@@ eyi ngimani te .
Nad@@ woke niya : “ Ruodha , nonego u@@ kwan@@ a kaka jatich Nyasaye .
An ali@@ moga ji ot ka ot , kendo asel@@ ando wach maber mar Pinyruoth ne ji mathoth . ”
Jang’ad bura nonyiso j@@ ury * niya : “ Ok un ka mar nga@@ ’@@ do ka po ni ng’atni en jatich Nyasaye kata ooyo .
Un ka mondo ung’ad ka be nori@@ pot e lweny koso ooyo . ”
Nal@@ amo Jehova ka anyise niya : “ Ok anyal tieko higni abich e sel .
Kinyne , jorit jela noya@@ wona .
Na@@ wuok oko mar sel ma aromo gi jal moro ma be notue . Ne or@@ ab@@ ora kendo ago@@ ge noy@@ arore malich .
Ne wachung ’ kode ka wang’iyo oko e dirisa .
Na@@ wachone ni , “ An Janeno mar Jehova . ”
N@@ anyise niya : “ Joneno mag Jehova ok dhiga e lweny mondo gineg ji . ”
N@@ anyise ni , “ Ooyo , wachno ok donji . ”
Kae to nonyisa niya : “ Ne an e jela moro higni 15 kendo nasomo bug@@ eu moko ka an kuro . ”
Ne an achiel kuom Joneno ma ne otue e jela man Ash@@ land , Ken@@ tucky nikech tamruok donjo e lweny
Mano e kaka ne wa@@ lendoga e yo mochanore .
Paro gima wuonwa noseny@@ isa ni , “ Ka inyalo wuo@@ kna e dal@@ aka , to jo@@ modong ’ tijgi yot , ” nomiyo chunya ochako chandore e wi joodwa .
Ka noseg@@ ola e jela , naromo gi wach moro maber ma nomora nyowuoyo .
N@@ anyise ni , “ Mano ber , mak mana ni ok adhi bedo jalweny . ”
N@@ anyise weche ma yudore e 2 Timotheo 2 : 3 kae to amedo wacho kama : “ An an - ga jalweny ma kedo ne Kristo . ”
Bang ’ ling ’ aming’a , nonyisa ni , “ Inyalo dhi . ”
Bang ’ ndalo matin , nadhi e chokruok maduong ’ ma ne otim C@@ inc@@ in@@ n@@ ati , Ohio kendo ka an e chokruogno nadhi e romo mar joma dwaro dhi e Bethel .
E wi mano , natiyo e Ute Chokruok mag Alwora ma ne ni New York City .
Asebedo gi osiepe mang’eny e Bethel kae kod e kanyakla .
Napuonjora dho China miluongo ni Mand@@ ar@@ in kendo mor@@ aga malich lendo ne Jo - China e ndara .
Seche moko kal@@ endo gokinyi aja@@ chiwo gasede 30 kata 40 ne joma orwako wach .
Ka alendo ne Jo - China man Brooklyn , New York
Ase@@ kata timo limbe ne ng’ato China !
Nokawo gasedego mi onyisa ni iluonge ni Kati@@ e .
Bang ’ mano , sa asaya ma Kati@@ e non@@ ena , no@@ biroga mowuo koda .
Nap@@ uon@@ je nying olembe kod alode mopogore opogore e dho Kisungu , kawacho to onwoyo .
Na@@ jal@@ erone Muma bende , kendo noyie kawo bug Muma Puonjo .
To bang ’ jumbe moko , ne ok achako an@@ ene kendo .
Juma ma noluwo , nomiya simu konyisa ni , “ Ero wuo gi ng’ato China . ”
Nad@@ woke ni , “ Onge ng’ato ang’ata mang’@@ eyo China . ”
To noramo , omiyo na@@ kawo simu ma awacho ni , “ H@@ alo , ma en Rob@@ ison . ”
Dwol ma ne awinjo nowacho kama , “ Rob@@ by , ma Kati@@ e .
Ki@@ yie , to puonj@@ ee kaka ni@@ puonja . ”
Na@@ wachone ni , “ Kati@@ e , abiro temo kar nyalona .
Erokamano kuom nyisa kama intie . ”
Na@@ dhi nyime wuoyo gi nyamin Kati@@ e , kae to bang’e ne ok achako an@@ ene kendo .
Ka en dwaro mar Nyasaye , to joodwa gi osiepena mosetho , biro chier e piny manyien .
Sama ne iiko sulani , Cor@@ win Rob@@ ison ne otho kochung ’ motegno gi Jehova .
Ere kaka gik ma Ibrahim nong’eyo e wi Nyasaye kod gik ma noseneno nomiyo obedo gi yie motegno ?
Ang’o ma Ibrahim notimo mondo oteg osiep ma ne nie kinde gi Nyasaye ?
Ere kaka inyalo luwo ranyisi mar Ibrahim e mako osiep gi Jehova ?
1 , 2 . ( a ) Wang’eyo nade ni dhano nyalo bedo osiepe Nyasaye ?
3 , 4 . ( a ) Ler ane gima nyalo bedo ni ne duong’ie mogik ma notemo yie mar Ibrahim . ( b ) Ang’o momiyo Ibrahim ne oyie chiwo Isaka wuode kaka misango ?
Nyalo bedo ni Ibrahim nong’eyo Jehova nade , to gik ma nong’@@ eyogo nomiyo otimo ang’o ?
Ere kaka wanyalo medo ng’eyo Jehova kendo neno gik mo@@ timonwa mondo osiep manie kindwa kode obed motegno ?
9 , 10 . ( a ) Ang’o ma dwarore mondo osiep obed motegno ?
( b ) Ang’o ma nyiso ni Ibrahim nogeno kendo notego osiep ma ne nie kinde gi Jehova ?
Ibrahim nogeno osiep ma ne nie kinde gi Jehova kendo norito osiep@@ no .
Ang’o momiyo chuny Ibrahim nochandore ka nowinjo ni idhi keth Sodom gi Gomor@@ ra , to ere kaka Jehova nokonye ?
12 , 13 . ( a ) Ng’eyo ma Ibrahim nong’@@ eyogo Nyasaye kod gik ma noseneno nokonye nade bang’e ?
( b ) Ang’o ma nyiso ni Ibrahim ne nigi yie kuom Jehova ?
Gin pek mage mi@@ romogo nikech itiyo ne Jehova , to ranyisi mar Ibrahim nyalo konyi nade ?
Ibrahim gi Sara ng’eyo Jehova kendo gichako tiyone
Ibrahim tho ka “ hike thoth maber ”
Ang’o momiyo wanyalo bedo gadier ni Ibrahim ne ok oyu@@ ago ang’e kata matin kuom luwo chike Jehova ?
Ing’ado mar timo ang’o , to wabiro nono ang’o e sula ma luwo mae ?
Mad waduto wang’ad mar bedo gi yie kaka mar Ibrahim !
( Som Jo - Hibrania 6 : 10 - 12 . )
E sula ma luwo mae , wabiro nono ranyisi mamoko adek mag jotich Nyasaye ma bende nobedo osiepene .
Ang’o ma wanyalo puonjore e wi osiep ma Ruth ne nigo gi Nyasaye ?
Ang’o momiyo Ruoth Hezekia nobedo osiep Jehova ?
Gin kido mage ma Maria min Yesu ne nigo ma nomiyo obedo osiep Jehova Nyasaye ?
1 - 3 . ( a ) Ang’o momiyo wan gadier ni wanyalo bedo osiepe Nyasaye ?
( b ) Wabiro puonjore e wi jomage e sulani ?
En yiero mane matek ma nyaka ne Ruth tim , to ang’o momiyo no@@ tek ?
( a ) En yiero mane makare ma Ruth notimo ?
( b ) Ang’o momiyo Boaz nowacho ni Ruth nomanyo konyruok e bwo buo@@ mb Jehova ?
Ang’o ma nyalo konyo joma pok okawo okang ’ mar chiwo ngimagi ne Jehova ?
9 , 10 . ( a ) Ang’o ma ne nyalo miyo Hezekia obed gi mirima ?
( b ) Ang’o momiyo chunywa ok onego ochi@@ d gi Nyasaye ?
( c ) Ang’o momiyo ok onego wapar ni ngima ma ne wa@@ pon@@ ie chiko kaka wabiro chalo bang’e ?
Rowere mathoth rwako adiera mag Muma kata obedo ni ne gipon e ngima ma chalo nade ( Ne paragraf mar 9 kod 10 )
Ang’o momiyo wanyalo wacho ni Hezekia ne en achiel kuom ruodhi Juda mabe@@ yoe mogik ?
( Som 2 Ruodhi 18 : 5 , 6 . )
Ere kaka ji mathoth e kindegi osenyiso ni gin osiepe Jehova mana kaka Hezekia notimo ?
Ang’o momiyo migawo ma ne omi Maria ne nenore ni pek ahinya , to nowacho ang’o ne malaika Gabriel ?
Ang’o ma nyiso ni Maria ne chi@@ koga ite e yo malong’o mondo owinj wach ?
Kinde ariyogo duto , Maria nochiko ite , wiye ne ok owil gi gik ma no@@ winjogo , kendo noparo matut kuomgi . — Som Luka 2 : 16 - 19 , 49 , 51 .
Ang’o ma wanyalo puonjore kuom kaka Maria ne wuoyoga ?
Wanyalo bedo gi yie ma Maria ne nigo nade ?
Ang’o mwanyalo bedogo gadier sama wadhi nyime luwo ranyisi mag jotich Nyasaye ma ne nigi yie motegno mowuo kuomgi e Muma ?
PA@@ RI@@ E odiechieng ’ ma ne im@@ orie moloyo e ngimani .
Dibed ni ne en odiechieng ’ ma nu@@ kend@@ or@@ ue koso ma nu@@ yudoe nyathi@@ u makayo ?
Nyaka bed ni ise@@ medo bedo mamor tiyo ne Jehova chakre batisi .
Gin gik mage ma nyalo konyowa dhi nyime tiyo ne Jehova ka wamor ?
Par ni Yesu nowacho kama : “ Biuru ira , un duto mu@@ jony kendo ma ting ’ tu@@ rou , to anamiu yueyo .
Keturu jok mara kuomu kendo puonjreuru kuoma , nimar ade@@ mbora kendo chunya muol , to ununwang ’ yueyo .
Watiyo ne Nyasaye mamor kendo ma Jachiw Ngima .
Ne ane ranyisi mar H@@ é@@ ctor , ma nosetiyo ne Jehova ka en jarit - alwora kuom higni 40 .
Owacho niya : “ Kata obedo ni en gima lit neno kaka ngima jaoda medo bedo marach , kendo rite osebedo matek , mano ok ose@@ mona tiyo ne Nyasaye madier ka amor .
To nikech ang’eyo ni Jehova e ma nomiya ngima kendo en e ma nochueyo dhano gi gimomiyo , mano kende oromo miyo ahere kendo tiyone gi chunya duto .
Atemo kar nyalona mondo abed gi kinda e tij lendo , mondo geno mar Pinyruoth obed mokwongo e pacha e ka mor ma an - go kik lal . ”
Jehova ose@@ chiwonwa rawar , komiyowa thuolo mar bedo mamor e ngimawa .
Adier , “ Nyasaye nohero piny ahinya mi nochiwo Wuode ma miderma , mondo ng’ato ang’ata ma nyiso yie kuome kik keth , to obed gi ngima ma nyaka chieng ’ . ”
Owadwa moro miluongo ni Jes@@ ú@@ s man Mexico , nowacho niya : “ Chon tich ma ne atiyo no@@ loka misumbane .
Ne ati@@ moga kamano mana mondo alos pesa mathoth .
Kae to napuonjora e wi Jehova kod kaka nochiwo wuode mohero ne dhano .
Nabedo gi siso ahinya mar tiyo ne Jehova .
Omiyo na@@ chiwo ngimana ne Jehova , to bang ’ tiyo e kambino kuom higni 28 , nayiero mar weyo tijno kae to achako tiyo ne Nyasaye gi thuolona duto . ”
Be inyalo paro kaka ngimani ne chalo kane pok ing’eyo Jehova ?
Jaote Paulo noparo ne Jokristo ma ne ni Rumi ni chon ne gin “ wasumbni mag richo ” to koro ne gisebedo “ wasumbni mag tim makare . ”
“ Higni ma ase@@ bedoe mamor ahinya e ngimana gin ma ase@@ tiyonego Jehova . ” ​ — Jaime
Jaime wacho ka@@ ma@@ endi : “ Mos mos , nafwenyo ni nitiere Wuoro ma jahera ma en Nyasaye ma kecho ji .
Mako chike mag Jehova ma tayo timbe makare oserito ngimana ahinya .
Dine bed ni ok alokora , dikoro nosen@@ ega , mana kaka moko kuom osiepena ma ne wa@@ tu@@ gogo tuke mag adhong ’ .
Higni ma ase@@ bedoe mamor ahinya e ngimana gin ma ase@@ tiyonego Jehova . ”
Jonathan wuod Ruoth Saulo nonyiso nade ni omakore gi Jehova ?
Wanyalo nyiso nade ni wamakore gi Nyasaye kapo ni waneno ni ng’at moro ma nigi migawo mar tayowa ok owinjore wami luor ?
Ere kaka wanyalo nyiso ni wamakore gi Jehova kapo ni jomoko kawowa marach kata timonwa gik moko e yo maok kare ?
Ang’o momiyo osiep ma ne nie kind Jonathan gi Daudi en ranyisi maber mar osiepe ma ok were ?
En ang’o ma Jonathan nokawo kaka gima duong ’ e ngimane , to wang’eyo mano nade ?
( a ) En ang’o ma biro miyo wabed mamor gadier ?
Ang’o momiyo ne tek ahinya ne Jo - Israel makore gi Nyasaye e kinde loch Saulo ?
Ang’o ma nyiso ni Jonathan nomakore gi Jehova ?
Ere kaka wanyiso ni wamakore gi Nyasaye sama wachiwo luor ne joma tayowa ?
Ere kaka Jonathan nong’eyo ng’at monego omak@@ rego ?
Hera ma waherogo Nyasaye konyowa nade timo yiero mar makore kode ?
Ere kaka makruok gi Nyasaye nyalo konyowa seche ma weche obedo matek e ngima mar joot ?
Kapo ni owadwa moro otimonwa gima ok ber onego watim ang’o ?
Gin gik mage ma dwarore ni wamak@@ ree gi Nyasaye ma ok waluwo dwachwa ?
[ 1 ] ( paragraf mar 9 ) Nyinge moko oloki .
Ang’o momiyo yo ma Jonathan gi Abner notimogo gik moko ne Daudi nopogore ?
Gin kido mage ma nyalo konyowa makore gi Nyasaye , to ginyalo konyowa e yo mane ?
Daudi nonyiso nade ni omakore chuth gi Nyasaye ?
( a ) Ere kaka Daudi noketo ranyisi maber mar bedo jal momakore gi Nyasaye ?
( b ) Gin ranyisi mage mamoko ma wabiro nono ?
Paro ma ok kare ma Abishai ne nigo puonjowa ang’o ?
Kata obedo ni yotga dok@@ ne watwa kata osiepwa , ang’o momiyo onego watang ’ ?
Ere kaka nyaminwa moro nonyiso ni omakore gi Nyasaye kane wach moro matek osieko ?
Gin kido mage ma biro konyowa mondo makore gi Nyasaye ?
Wanyalo yudo puonj mane kuom gik ma Muma wacho e wi Abner , Absalom , kod Baruk ?
Idwaro mondo ibedi ng’a moseyudo duong ’ ?
Nyis ane gimomiyo ok wanyal makore gi Nyasaye kapo ni waluwo gombowa wawegi .
Bang ’ lemo nyading’eny ka aywak , mano e gima natimo .
Ere kaka Nathan nonyiso ni omakore gi Nyasaye kod Daudi e kinde ma Daudi no@@ timoe richo ?
Inyalo nyiso nade ni imakori gi Jehova kaachiel gi osiepni kata watni ?
Ang’o momiyo ne dwarore ni Hushai obed gi chir eka onyis ni omakore gi Nyasaye ?
Ang’o momiyo dwarore ni wabed gi chir eka wanyis ni wamakore gi Nyasaye ?
N@@ alemo mondo abed gi chir mar timo kaka nas@@ eng’ado .
Sani koro chunygi oseg@@ onyore , kendo anyalo limogi kinde ka kinde . ” — Som Ngeche 29 : 25 .
[ 1 ] ( paragraf mar 7 ) Nyinge moko oloki .
WACH MADUONG ’ MA GASET WUOYOE | ANG’O MOMIYO NE O@@ S@@ AND YESU MA ON@@ E@@ GE ?
E higa mar 33 , ne oneg Yesu ma Ja - Nazareth .
Ne ohang@@ ne ni nodwaro bedo ruoth , kendo nogoye malit , kae to ogure e yath .
Kata kamano , Nyasaye nochiere , kendo bang ’ ndalo 40 nodhi e polo .
Wa@@ josomo wechego e buge ang’wen miluongo ni Injili ma yudore e Ndiko mag Dho - Grik kata mong’ere ni Muma Manyien .
To komachielo , kapo ni wechego ne otimore adier , to kare dhano biro dak nyaka chieng ’ e Paradiso , kendo mano en geno ma in bende inyalo bedogo .
Kuom mano , be weche manie buge mag Injili gin adier koso gin mana miriambo ?
Mopogore gi sigendni moch@@ uog , buge mag Injili nyiso gik ma notimore gadier , kendo ginyiso kaka gigo notimore .
Kuom ranyisi , bugego nigi nyinge mag pinje ma ne nitie adier , kendo moko kuom pinjego pod nitie nyaka chil kawuono .
Jotim nonro e weche machon bende oyie ni joma buge mag Injili wuoyo kuomgi nodak adier . — Luka 3 : 1 , 2 , 23 .
Jondiko moko ma nodak e kinde Jokristo mokwongo kod higni mia achiel kama bang ’ ka Jokristogo nosetho bende nowuoyo e wi Yesu .
* Yo ma buge mag Injili lerogo kaka non@@ ege otudore adimba gi yo ma Jo - Rumi ne ne@@ gogo ji e kindego .
E wi mano , bugego lero gik ma notimore ma ok gi@@ me@@ die chumbi kata pando weche moko . Nitie kuonde ma bende giwuoyo kuom ketho moko mag jopuonjre Yesu .
Wechegi duto nyiso ma onge kiawa ni jondik buge mag Injili ne joratiro , kendo ne gindiko weche madier e wi Yesu .
Kata obedo ni ji mathoth nyalo yie ni Yesu nodak e piny kendo notho , pod nitie joma keto kiawa e wi chierne .
Kata mana jootene bende ne ok oyie gi wachno ka ne gi@@ hango winjo ni osechier .
To giduto ne giyie gi wachno bang ’ ka ne giseneno Yesu gin giwegi kaachiel gi jopuonjre mamoko ma bende non@@ ene kuonde mopogore opogore .
Nitie kinde moro ma nofwenyore ne ji mokalo 500 . — 1 Jo - Korintho 15 : 6 .
Kata obedo ni ne imako jopuonjre Yesu k@@ itu@@ eyogi e jela kendo moko nin@@ ego , pod ne gilando wach chier Yesu gi kinda nyaka ne jogo ma non@@ ege .
Be iparo ni jopuonjrego duto ne nyalo bedo gi chir ma kamano kapo ni ne gionge gadier ni Yesu nochier ?
Kuom adier , chier mar Yesu e ma nojiwo ahinya yie mar Jokristo e kinde machon kendo ojiwo yiewa e kindegi bende .
Buge mag Injili lero adimba tho mar Yesu kod chierne .
Kis@@ omogi e yo matut to ibiro yie ni wechego notimore adier .
Yie mari biro medo bedo motegno king’eyo gimomiyo gigo notimore .
Jal miluongo ni Tacitus ma nonyuol e higa mar 55 e kinde Jokristo mokwongo . Nondiko niya : “ Kristo ma e jach@@ ak din mar Jokristo , no@@ sand malit e bwo loch mar Tiberi@@ o e lwet achiel kuom jotelo ma ne nyinge Pontio Pilato . ”
Jondiko moko ma bende wuoyo kuom Yesu gin Su@@ et@@ oni@@ us , kod jasomo ma Ja - Yahudi miluongo ni Josephus , to giduto ne gidak e kinde Jokristo mokwongo .
Bende , nenore maler ni onge kaka joma ne kwedo Yesu ma kwan - gi ne thoth ahinya ne nyalo ndiko gimoro amora ma nyiso ni ne entie adier .
Achiel kuom joote Yesu miluongo ni Petro , nondiko kama e wi chierne : “ Nyasaye nochiero jalo e odiechieng ’ mar adek kendo nomiyo jalo ofwenyore , ok ne ji duto , to ne joma gin joneno ma Nyasaye noseketo motelo , mana ne wan ma ne wa@@ chiemo kode kendo metho kode bang ’ chierne a kuom joma otho . ”
Injili mar Mathayo nyisowa ni ka ne jotend din owinjo ni nose@@ chier Yesu , ne gitemo matek mondo kik wachno olandre . — Mathayo 28 : 11 - 15 .
Be mano nyiso ni Yesu ne dwaro ni wach chierne obed maling ’ ling ’ ?
Ooyo . Petro nodhi nyime wacho niya : “ No@@ chikowa mondo wa@@ yal ne ji kendo wachiw neno e okang ’ mong’ith chuth , ka wanyiso ji ni jalo e ma Nyasaye noketo mondo obed jang’ad - bura ne joma ngima gi joma otho . ”
Mano e gima Jokristo madier osebedo ka timo . — Tich Joote 10 : 42 .
“ Richo nodonjo e piny kokalo kuom ng’ato achiel [ Adam ] , kendo tho nobiro kokalo kuom richo . ” ​ — Jo - Rumi 5 : 12
Inyalo dwoko nade ka ng’ato openji niya : “ Be diher dak nyaka chieng ’ ? ”
Thothgi biro yie . Kata kamano , pod gineno ni mano en gima ok nyalre .
Ji wachoga ni “ tho nondiki ” kata ni “ tho nosingi , ” kendo ni ji duto nyaka tho .
To nade kapo ni olok penjono mo@@ penji niya , “ Be igombo tho ? ”
Joma nigi paro makare biro dwoko penjono ni ooyo .
Muma nyiso ni Nyasaye nochueyo dhano gi gombo mar dak nyaka chieng ’ .

Kata kamano , onge dhano mose@@ dak@@ ga nyaka chieng ’ .
Be Nyasaye osetimo gimoro amora mondo olos wachno ?
Muma chiwo dwoko ma jiwo chunywa ahinya , kendo dwokogo otudore achiel kachiel gi gima nomiyo osand Yesu kae to onege .
Sula adek mokwongo mag bug Chakruok nyisowa ni Nyasaye nowuoyo gi jonyuolwa mokwongo Adam gi Hawa kuom ngima ma nyaka chieng ’ , kendo nonyisogi gima nonego gitim mondo gidag nyaka chieng ’ .
Kae to sulago bende nyiso kaka ne gitamore winjo Nyasaye mi gilalo ngima maberno .
Ji wuoyoga kuom gima notimoreno mana ka sigana moro , kendo mano osemiyo jomoko okawe mana ka wach moro moch@@ uog .
Kata kamano , mana kaka buge mag Injili , bug Chakruok oting’o weche ma nyiso ni gigo notimore adier .
Richo ma Adam notimono ose@@ kelonwa ang’o ?
Muma wacho kama : “ Kaka richo nodonjo e piny kokalo kuom ng’ato achiel [ Adam ] , kendo tho nobiro kokalo kuom richo , tho nolandore kuom ji duto nikech giduto ne gisetimo richo . ”
Omiyo , nolalo geno ma ne en - go mar dak nyaka chieng ’ , mi bang’e notho .
Nikech wan nyithinde , onyuolwa e richo .
To be nitie gima Nyasaye osetimo e wi wachno ?
Adam nolalo ngima maber ne nyithinde . Kata kamano , Nyasaye notimo chenro mondo oduok ngima ma Adam nol@@ al@@ ono , ma en ngima ma nyaka chieng ’ .
Muma wacho kama e bug Jo - Rumi 6 : 23 , “ Mis@@ ach richo en tho . ”
Mano nyiso ni watho nikech richo .
Kamano bende , watho nikech wan joricho .
Kata obedo ni jonyuolwa mokwongo e ma notimo richono , wan be rich@@ ogino mulo ngimawa .
Nyasaye nonyisowa hera kuom or@@ onwa Wuode Yesu mondo ochul@@ nwa “ misach richo . ”
Tho mar Yesu noya@@ wonwa yo mar yudo ngima mochwere
Adam ne en ng’at makare to ka noketho chik Nyasaye nokelo richo gi tho . Omiyo , ne dwarore ni dhano makare ma ne nyalo rito chike Nyasaye nyaka e thone , owarwa kuom tho .
Muma lero wachno kama : “ Mana kaka kokalo kuom tim ng’ato achiel mar tamruok luwo chik , ji mang’eny nobedo joricho , e kaka bende kokalo kuom tim ng’ato achiel mar luwo chik , ji mang’eny ibiro kwan kaka joma kare . ”
No@@ wuok e polo , mobedo dhano makare chuth , * kendo ne ochiwo ngimane nikech wan .
Mano e momiyo wanyalo bedo gi winjruok maber gi Nyasaye , kendo wanyalo bedo gi geno mar dak nyaka chieng ’ .
Ang’o momiyo ne nyaka Yesu tho mondo ochop wachno ?
Donge Nyasaye ma Nyalo Duto ne nyalo chiko mondo nyithind Adam odag ad@@ aga nyaka chieng ’ ?
Kapo ni Nyasaye dine om@@ be@@ ko chikno gi e kindeno , donge mano ne dhi miyo dhano obed gi kiawa kabe odhi mbeko chikene mamoko ?
Kuom ranyisi , be ne odhi ng’ado bura e e yo makare sama ong’ado ni nyithi Adam mage mowinjore oyud ngima mochwere ?
Be dhano ne dhi gene kuom chopo singo mage ?
Nikech Nyasaye dwaro ng’ado bura e yo makare , oseloso chenro ma nyalo resowa , kendo mano nyiso maler ni kinde duto obiro timo gik moko e yo makare .
Tho mar Yesu nomiyo Nyasaye oyawo ne dhano yo mar dak nyaka chieng ’ e Paradiso e pinyka .
Ne ane weche ma Yesu nowacho e Johana 3 : 16 : “ Nyasaye nohero piny ahinya mi nochiwo Wuode ma miderma , mondo ng’ato ang’ata ma nyiso yie kuome kik keth , to obed gi ngima ma nyaka chieng ’ . ”
Tho mar Yesu nyiso kaka Nyasaye ng’ado bura kare , to moloyo , tho Yes@@ uno nyiso kaka Nyasaye ohero dhano .
Kata kamano , ang’o momiyo ne dwarore ni osand Yesu kendo otho tho malit kaka ondik e buge mag Injili ?
Ka ne Yesu ochung ’ motegno e bwo tembe mager , nonyiso ni gima Jachien nowacho ni dhano ok nyal tiyo ne Nyasaye e bwo tembe ok en adier .
( Ayub 2 : 4 , 5 ) Wachno ne nyalo nenore ka gima en adier bang ’ ka Satan nose@@ wuondo Adam motimo richo .
Kata kamano , Yesu ma ne en ng’at makare chuth kaka Adam kapok Adam otimo richo , ne ok oketho chik Nyasaye kata e bwo sand malit .
Yesu nonyiso maler ni kata Adam ne nyalo luwo chik Nyasaye ka dine oyiero mar timo kamano .
Kuom nano e bwo tem Yesu no@@ weyonwa ranyisi maber monego waluw .
Nyasaye nomiyo Wuode ngima ma ok nyal kethre e polo nikech norito chikene .
Yesu nol@@ eronwa gima onego watim ka nowacho kama : “ Ma e ngima ma nyaka chieng ’ , ni ging’eyi in Nyasaye makende mar adier kod jal ma ne ioro , Yesu Kristo . ” — Johana 17 : 3 .
Joma ogoyo gasedni gweli ni mondo ipuonjri e wi Jehova ma en Nyasaye mar adier kod Wuode Yesu Kristo .
Joneno mag Jehova modak e alworau oikore puonji wechego .
Bende , inyalo yudo weche momedore e websaitwa mar www.jw.org / luo .
Som wich ma wacho ni “ The Histori@@ cal Char@@ ac@@ ter of Genesis , ” e bug Insight on the Scriptures , Buk 1 e ite mar 9@@ 22 .
Bugni ogo gi Joneno mag Jehova . Maria ne omako ich ka ne Nyasaye ogolo ngima Wuode e polo moketo e iye , kendo roho maler mar Nyasaye nogeng’o Yesu mondo kik nyuo@@ le gi richo . — Luka 1 : 31 , 35 .
Otieno mogik kapok Yesu nochiwo ngimane , nochoko jootene ma nomakore kode gadier mony@@ isogi kaka ne gidhi timo Rapar mar thone .
Nowachonegi kama : “ Sikuru ka utimo ma mondo uparago . ”
Kaluwore gi chikno , Joneno mag Jehova chokorega higa ka higa mondo gipar tho mar Yesu .
Hig@@ ani ibiro tim Rapar mar tho Yesu chieng ’ Tich Adek Mach 23 , bang ’ ka chieng ’ osepodho .
Onge chudo moro amora ma ibiro kwayi , kendo onge sadaka ma ibiro chok .
Inyalo tud@@ ri gi Joneno mag Jehova manie alworau mondo ginyis@@ i sa kod kama gibiro romoe .
Kata inyalo limo websaitwa mar www.jw.org / luo .
INYALO DWOKO ni Jachien en . . .
Richo manie chuny ng’ato ?
Jachien ne owuoyo gi Yesu ‘ ka note@@ me . ’
Chon Jachien ne en malaika maler , kata kamano “ ne ok ochung ’ motegno e adiera . ”
N@@ odoko jamiriambo kendo nong’anjo ne Nyasaye .
Malaike mamoko nong’anjo kode . — Fweny 12 : 9 .
Jachien ose@@ dino pach ji mathoth mondo kik ging’eye . — 2 Jo - Korintho 4 : 4 .
JOMOKO WACHO NI mano en miriambo , Jachien ok nyal chiko dhano , jomoko to oluoro jochiende ahinya .
“ Piny duto ni e bwo teko mar Ng’at Marach . ”
Jachien nigi teko mar chiko dhano , kata kamano ok ochik ngima dhano duto .
Jachien tiyo gi miriambo mondo omak ji mang’eny . — 2 Jo - Korintho 11 : 14 .
Nitie kinde ma jochiende bende nyalo chiko ngima dhano . — Mathayo 12 : 22 .
Nyasaye nyalo konyi mondo ‘ ikwed Jachien . ’ — Jakobo 4 : 7 .
“ En ng’a kuomu ma ka dwaro gero ot ma rabora ok obi bet piny mondi kendo kwano nengo mondo one ka en - gi gima orome tieko odno ? ” — LUKA 14 : 28 .
Tiend bedo ng’at ma pache otegno en ang’o , to Daniel nonyiso nade ni pache otegno ?
Inyalo ng’eyo nade ni yiero mitimo mondo obatisi en gima owuok e chunyi ?
Chiwruok ne Nyasaye tiende en ang’o , to otudore nade gi batiso ?
1 , 2 . ( a ) Ang’o ma keloga mor ne jotich Nyasaye e kindegi ?
( b ) Ere kaka jonyuol ma Jokristo kod jodong - kanyakla nyalo konyo rowere mondo ging’e gimomiyo ibatiso ng’ato ?
Daher penji ni , ‘ Ang’o momiyo idwaro kawo okang ’ ma kamano ? ’ ”
( Som Luka 14 : 27 - 30 . )
( a ) Weche ma Yesu kod Petro nowacho , konyowa nade ng’eyo ni batiso en gima onego okaw mapek ?
( b ) Gin penjo mage ma wabiro nono , to nikech ang’o ?
( 2 ) Be an awuon agombo timo kamano ?
( 3 ) Be ang’eyo tiend chiwruok ne Jehova ?
4 , 5 . ( a ) Ang’o momiyo batiso ok en mana mar joma dongo kende ?
( b ) Tiend bedo Jakristo ma pache otegno en ang’o ?
Ngeche 20 : 11 wacho niya : ‘ Nyathi ng’ere kuom timne ; ka timne ler kata timne owinjore . ’
6 , 7 . ( a ) Ler ane pek ma Daniel noromogo kane en Babilon . ( b ) Ere kaka Daniel nonyiso ni pache otegno ?
Rawera ma pache otegno ok wuondre ni en osiep Nyasaye ka en e Od Romo to ka en e skul to en osiep piny ( Ne paragraf mar 8 )
Ok otimre ni en osiep Nyasaye ka en e Od Romo to ka en e skul to en osiep piny .
9 , 10 . ( a ) En ber mane ma rawera nyalo yudo kuom paro matut kaka osebedo kony@@ agore gi tembe moser@@ omogo kuom kinde matin mosekalo ?
11 , 12 . ( a ) Ng’at ma dwaro ni obatise nyaka bed gadier kuom wach mane ?
( b ) Ang’o ma biro konyi bedo gi paro mowinjore e wi chenro ma Jehova oketo e wi wach batiso ?
Ere kaka inyalo ng’eyo ni gombo ma in - go mondo obatisi owuok e chunyi ?
Kuom ranyisi , tem ane paro ni osiepni moro dwaro miyi mtoka kaka mich .
18 , 19 . ( a ) Ranyisi mar Rose gi Christopher nyiso nade ni batiso en thuolo makende ma kelo gueth mogundho ?
( b ) Ineno nade chenro mar batiso ?
Tich ma atimo ne Jehova kod riwruok mare kelona mor mogundho . ”
Tiend konyo ng’ato mondo oyie kuom puonj moro chuth en ang’o ?
‘ Timbe maler kod ma nyiso luoro Nyasaye ’ gin ang’o ?
Ere kaka paro matut kuom rawar nyalo konyi mondo imed goyo erokamano ne Jehova ?
1 , 2 . ( a ) Ler ane gimomiyo batiso en gima onego okaw mapek . ( b ) En ang’o ma ng’ato nyaka bedgo gadier kapok obatise , to nikech ang’o ?
Ranyisi mar Timotheo puonjo rowere ang’o ?
Ler ane kaka sula ma yudore e websaitwa ma wiye wacho ni “ Biblia I@@ na@@ fun@@ dis@@ ha Nini ? ” nyalo konyi mondo imed bedo gadier kuom gik misepuonjori e Muma .
Nyaminwa moro ma pod rawera nowacho kama : “ Kane pok ang’ado e chunya mondo obatisa , napuonjora Muma ma aneno adier ni mae e din madier .
Kendo pile ka pile amedo bedo gadier kuom wachno . ”
Ang’o momiyo en gima owinjore mondo Jakristo mosebatisi obed gi timbe ma luwore gi yiene ?
Muma wacho niya : “ Yie bende , ka en kende , ma onge tim , otho . ”
Bedo gi “ timbe maler ” tiende en ang’o ?
Kuom ranyisi , timbeni osebedo ka@@ chalo nade kuom dweche auchiel mosekalo .
Moko kuom ‘ timbe ma nyiso luoro Nyasaye ’ gin kaka mage , to onego in@@ egi nade ?
En ang’o mose@@ miwa ma nyalo konyi timo ‘ timbe ma nyiso luoro Nyasaye , ’ to ere kaka tiyo kode osekonyo rowere moko ?
“ Puonjruok ma mari iwuon ori@@ woga timo ang’o ? ”
“ Be id@@ higa lendo kata ka po ni jonyuolni ok dhi ? ”
Nyaminwa moro ma rawera miluongo ni T@@ il@@ da nowacho kama : “ Natiyo gi ite moy@@ ang@@ no mondo aket chenro ma nadwaro chopo .
N@@ achopo chenrogo duto , kendo bang ’ higa achiel na@@ ikora ne batiso . ”
Be ibiro dhi nyime tiyo ne Jehova kata kapo ni jonyuolni ok tim kamano ?
Ler ane gimomiyo chiwruok ne Nyasaye onego obed yiero mar ng’ato owuon .
16 , 17 . ( a ) Ang’o monego och@@ wal ng’ato mondo obed Jakristo ?
( b ) Inyalo tiyo gi ranyisi mane e lero gimomiyo onego wago erokamano nikech rawar ?
Yesu nodwoke kama : “ Nyaka iher Jehova Nyasachi gi chunyi duto , kendo gi ngimani duto , kendo gi pachi duto . ”
( Som 2 Jo - Korintho 5 : 14 , 15 ; 1 Johana 4 : 9 , 19 . )
18 , 19 . ( a ) Ang’o momiyo ok onego iluor chiwori ne Jehova ?
( b ) Ere kaka tiyo ne Jehova medo bero ngimani ?
En ang’o ma rawera nyalo timo mondo otim dongruok ma chop kama ochiwore ne Nyasaye ma batise ?
“ Nin@@ a@@ weza Ku@@ bor@@ es@@ ha@@ je S@@ ala Z@@ angu ? ” — Novemba 2008
“ Nin@@ a@@ weza Ku@@ f@@ anya Nini ili Ni@@ fu@@ ra@@ hi@@ e Kus@@ oma Biblia ? ” ​ — April 2009
“ M@@ imi Ni N@@ ani ? ” ​ — Oktoba 2011
“ Ni@@ f@@ any@@ e Nini ili Ni@@ fu@@ ra@@ hi@@ e Ku@@ ji@@ fun@@ za Biblia ? ” ​ — Februar 2012
“ Kwa Nini U@@ hu@@ dh@@ u@@ rie Mi@@ ku@@ tano ya K@@ ik@@ risto ? ” ​ — April 2012
Ere kaka wanyalo nyiso ni wariwore kanyachiel sama walando wach maber ?
Gin ang’o ma wanyalo timo mondo wakony kanyakla magwa osik k@@ oriwore ?
Dichwo gi jaode nyalo timo ang’o mondo gisik ka gin gimoro achiel ?
Chakre chuech , en ang’o maber mosen@@ enore ayanga sama itimo tije Nyasaye ?
( a ) En chuny mane ma ne nenore ayanga e kanyakla mar Jokristo mokwongo ?
( b ) Wadwaro nono penjo mage ?
( Som 1 Jo - Korintho 12 : 4 - 6 , 12 . )
Sama waduto watiyo kanyachiel , mano konyowa chopo ang’o ?
8 , 9 . ( a ) Paulo notiyo gi ranyisi mane mondo opuonj@@ go Jokristo gimomiyo onego gisik ka gin gi winjruok ?
( b ) Wanyalo riwo lwedo nade chenro mag kanyakla ?
( Som Jo - Efeso 4 : 15 , 16 . )
Ere kaka jokony - tich kon@@ yoga kanyakla mondo obed gi winjruok ?
Ang’o ma nyalo konyo ji duto e ot mondo obed gi winjruok maber e kindgi ?
Ka jaodi ok ti ne Jehova , inyalo timo ang’o mondo kend maru obed motegno ?
Ere kaka joma ose@@ budho e kend nyalo konyo joma pok obudho e kend ?
En ang’o ma jotich Nyasaye moriwore geno neno e kinde mabiro ?
Jehova nochiwo weche mage ma tayo joge e kinde Noa gi Musa ?
Gin weche mage manyien ma Nyasaye nochiwo mondo ota Jokristo ?
Wanyalo nyiso nade ni wayie mondo Nyasaye otawa ?
1 , 2 . ( a ) En siem mane ma oser@@ eso ngima ji mang’eny ?
Ere kaka dhano nodonjo e yo ma terogi e tho ?
( a ) Ang’o momiyo chike manyien ne dwarore bang ’ Ataro ?
( b ) Ere kaka lokruoge ma nobetie nonyiso paro ma Nyasaye nigo ?
Wadwaro nono ang’o , to nikech ang’o ?
Ang’o momiyo chike ma nomi Jo - Israel kokalo kuom Musa ne dwarore , to en chuny mane ma nonego gi@@ bedgo ?
( a ) Ler ane gimomiyo Jehova nomiyo joge chike ma tayogi . ( b ) Ere kaka Chik nobedo kaka jarit ne Jo - Israel ?
Ang’o momiyo onego otawa gi puonj ma yudore e Chik Musa ?
En lokruok mane ma nomiyo Nyasaye ochiwo weche manyien mondo ota dhano ?
Ang’o momiyo ne omi kanyakla mar Jokristo chike manyien , to gipogore nade gi chike ma ne omi Jo - Israel machon ?
Adiera en ni “ Nyasaye ok buon ng’ato ang’ata , to ei oganda moro amora , ng’at moluore kendo ma timo gik makare , oyiego . ”
Gin yore ariyo mage ma “ chik Kristo ” ne dhi mu@@ logo ngima Jokristo ?
13 , 14 . ( a ) “ Chik manyien ” nyalo riwo timo ang’o ?
( b ) Wanyalo puonjore ang’o kuom ranyisi ma ne Yesu oketonwa ?
( Som Johana 13 : 34 , 35 . )
Gin chal mage manyien ma wan - go e kindegi , to Nyasaye tayowa nade ?
Onego wakaw nade weche ma it@@ ay@@ owago e kindegi ?
Be in@@ enoga parogo kaka paro mowuok kuom Nyasaye ?
Gin buge mage modol mibiro yaw , kendo ang’o ma biro timore ?
Bende olero tich ma kido mar sinani chopo kuomwa ng’ato ka ng’ato .
Ere kaka ranyisi mar Jeftha gi nyare konyowa mondo wakwed gombo mag pinyni ?
Gin puonj mage mag Muma ma in iwuon i@@ yudoga ka konyi tieko ywaruok e kindi gi jomoko sama u@@ chwany@@ oru ?
Ere kaka sulani ose@@ jiwi mondo ibed ng’at ma chiwore ne tije Pinyruoth ?
En pek mane ma Jeftha kod nyare noromogo ?
Ang’o momiyo ranyisi mar Jeftha kod nyare nyalo konyowa ahinya e kindewagi ?
4 , 5 . ( a ) En chik mane ma Jehova nomiyo Jo - Israel kane gidonjo e Piny Manosingi ?
( b ) Kaka onyis e Zaburi 106 , ang’o ma noyudo oganda Jo - Israel bang ’ ng’anyo ne Nyasaye ?
Gin timbe mage mopong’o piny e kindegi , to ang’o ma nyaka watim ?
( a ) En tim mane ma anyuola Jeftha notimone ?
8 , 9 . ( a ) Gin puonj mage ma yudore e Chik Musa ma nyalo bedo ni nokonyo Jeftha ?
( b ) En ang’o ma Jeftha nokawo kaka gima duong’ie moloyo ?
Kaka Jokristo , ere kaka puonj mag Nyasaye nyalo konyowa timo gik moko e kindegi ?
Jeftha nosingore nade , to singono noriwo timo ang’o ?
Weche Jeftha ma yudore e Jobura 11 : 35 fwenyonwa ang’o kuom yie ma ne en - go ?
( Kwan 30 : 2 ) Mana kaka Hanna , ma nyalo bedo ni nodak e kindego , Jeftha bende ne nyaka chop singono kata obedo ni mano ne dhi loko ngimane kaachiel gi mar nyare e kinde mabiro .
En singruok mane ma thothwa osetimo , to ere kaka wanyalo nyiso ni wachung ’ motegno ?
Nyar Jeftha notimo ang’o bang ’ ng’eyo singo ma wuon mare notimo ?
( a ) Wanyalo timo ang’o mondo waluw yie mar Jeftha gi nyare ?
( b ) Weche manie Jo - Hibrania 6 : 10 - 12 jiwi nade mondo ibed gi chuny mar chiwruok ?
En ang’o mwapuonjore e sigand Jeftha gi nyare , to wanyalo timo ang’o mondo waluw ranyisi margi ?
Weyo “ mondo kido mar sinani ochop tichne chuth ” tiende en ang’o ?
1 , 2 . ( a ) Kido mar sinani ma Gideon gi jolweny mage 300 nonyiso nyalo puonjowa ang’o ?
( Ne picha man malo . ) ( b ) Kaluwore gi Luka 21 : 19 , ang’o momiyo kido mar sinani en gima dwarore ahinya ?
Jo@@ wasikwa gin Satan , piny mochi@@ koni , kod nyawo magwa wawegi .
En ang’o mwanyalo puonjore kuom joma notimo sinani ?
Ang’o momiyo wanyalo wacho ni hera e ma jiwo@@ waga mondo wanan ?
( Som 1 Jo - Korintho 13 : 4 , 7 . )
Ang’o momiyo Jehova e ma owinjore omiwa teko mar nano ?
Jehova en “ Nyasaye ma konyowa nano kendo ma chiwonwa hoch . ”
Mana kaka osingi e Muma , ere kaka Jehova nyalo losonwa “ yo mar wuok ” e tembe ?
Chiw ane ranyisi ma nyiso gimomiyo dwarore ni wacham chiemb chuny e ka wanan .
8 , 9 . ( a ) Kaluwore gi Ayub 2 : 4 , 5 , en wach mane monego wapar sama waromo gi tembe ?
( b ) Sama waromo gi tembe , en ang’o monego wang’e ni dhi nyime ?
Be Satan oseloko pache chakre kinde ma nowach@@ oe wechego ?
Ang’o momiyo onego wanon ranyisi mabeyo mag “ joma osenano ” ?
Wanyalo puonjore ang’o kuom ranyisi mar Jok@@ erubi ma ne oket e puodho mar Eden ?
En ang’o ma nokonyo Ayub yudo teko mar nano e tembe mager ?
Kamano , Ayub ne otho “ ko@@ ti motieko ndalo mang’eny . ” — Ayub 42 : 10 , 17 .
Kaluwore gi 2 Jo - Korintho 1 : 6 , ranyisi maber ma Paulo noketo mar nano nojiwo nade jomamoko ?
( Som 2 Jo - Korintho 1 : 6 . )
Sama wanano e bwo tembe , kido ma wan - go kaka Jokristo medo bedo maber kendo moromo chuth ( Ne paragraf mar 15 kod 16 )
17 , 18 . ( a ) Ler ane gimomiyo timo sinani nyaka giko en gimaduong ’ ahinya . ( b ) Kaka giko medo kayo machiegni , wanyalo bedo gadier e wi wach mane ?
Nimar an gadier chuth ni kata mana tho , kata ngima , kata malaike , kata loje , kata gik ma nitie sani , kata gik ma biro , kata gik ma nigi teko , kata bor , kata tut , kata chuech moro amora , ok bi pogowa gi hera ma Nyasaye oherowago kokalo kuom Kristo Yesu Ruodhwa . ”
[ 1 ] ( paragraf mar 11 ) Nono ranyisi mabeyo mag jotich Nyasaye mosen@@ ano e kindegi bende biro jiwi .
[ 2 ] ( paragraf mar 12 ) Muma ok nyiswa kwan mar Jok@@ erubi ma ne omi migawono .
“ Jogi nosiko . . . e lal@@ ruok kaachiel . ” — TICH 2 : 42 , The Bible in Luo , 1968 .
kaka jomoko yudoga ber sama wadhi e chokruoge .
1 - 3 . ( a ) Jokristo osenyiso nade ni gigeno chokruoge ?
( Ne picha man malo . ) ( b ) Gin ang’o ma wabiro nono e sulani ?
Mano nojiwowa kendo notego yiewa . ”
Ere kaka chokruogewa miyowaga thuolo mag puonjore e wi Jehova ?
Chokruoge mag Jokristo osekonyi nade tiyo gi puonj mag Muma kendo konyi bero tiji mar lendo ?
Gin gik mage ma ja@@ jiwowa kendo tegowa e chokruogewa mag Jokristo ?
( Som Tich Joote 15 : 30 - 32 . )
Ang’o momiyo dwarore ahinya ni wadhi e chokruoge ?
Ere kaka bedowa e chokruoge , paro ma wagolo , kod wer ma wa@@ wergo konyo Jokristo wetewa ?
( Ne bende sanduku ma wiye wacho ni “ O@@ ja@@ wuok K@@ owinjo Maber . ” )
9 , 10 . ( a ) Ler ane kaka weche ma Yesu nowacho e bug Johana 10 : 16 jiwowa mondo wachok@@ re gi owetewa . ( b ) Ka wadhi e chokruok ma ok wabare , mano nyalo konyo nade Jokristo wetewa ma joodgi ok Joneno ?
“ MA@@ CHI@@ EG@@ N@@ INI asebedo gi midekre ahinya ma miyo dhi e chokruoge bedona matek .
Kata kamano , sama atemo ma adhi e chokruoge , awinjoga ka amor nikech chiemb chuny ma Jehova oi@@ konwa .
Kata obedo ni abi@@ roga e chokruoge ka ch@@ onga ra@@ ma ahinya , tuoche mag adundo chanda , kod rem mamoko ma tuo mar su@@ kari kelo , awuo@@ k@@ ga e chokruoge ka awinjo maber moloyo kaka ne abiro .
“ Chieng ’ ma nakwongo winjo ki@@ wero e kanyakla wer namba 68 ma wiye wacho ni , ‘ Lamo mar Ng’at ma Ch@@ andore , ’ pi wang’a nor@@ engni .
Mas@@ in matin ma a@@ ketoga e ita mondo okonya winjo wach nokonya winjo duond ji duto ma a@@ wer kanyachiel kodgi .
Ere kaka dhi e chokruoge chiwonwa thuolo mar miyo Jehova gima owinjore oyudi ?
Jehova winjoga nade sama waluwo chik momiyowa mar dhi e chokruoge ?
Was@@ u@@ doga machiegni gi Jehova kod Yesu sama wan e chokruogewa e yo mane ?
Ler ane kaka dhi e chokruoge nyiso ni wariwo lwedo loch mar Nyasaye .
16 , 17 . ( a ) Ere kaka Jokristo mokwongo nochiwore chuth mar dhi e chokruoge ?
( b ) Owadwa George G@@ ang@@ as ne neno nade chokruoge mag Jokristo ?
Ahero bedo achiel kuom joma kwongo chopo e Od Romo , kendo wuok mogik ka nyalore .
A@@ winjoga ka amor ahinya sama awuoyo gi owete gi nyimine .
Bedo kodgi miyo awinjo ka an thuolo e paradiso mar ranyisi . ”
Ineno nade wach dhi e chokruoge , to ing’ado mar timo ang’o ?
[ 2 ] ( paragraf mar 3 ) Ne sanduku ma wiye wacho ni “ Gimomiyo Wad@@ higa e Chokruoge . ”
Con@@ vent man Zar@@ ago@@ za , e piny Spain ( koracham ) Loko mar Muma mar N@@ á@@ car - Col@@ unga ( korachwich )
Ok nang’eyo kabe ne atimo gima kare .
Anyalo paro ni kinde moro n@@ alemo kama : “ Erokamano Jehova kuom nano koda kendo miya thuolo mar yudo gima nasebedo ka amanyo ma en adiera manie Muma . ”
Jo - Par@@ ish ma an@@ tiere kod anyuol@@ ona biro wacho ang’o ? ”
N@@ apenje niya : “ To Nyasaye to biro wacho ang’o ? ”
Ne otho kodong ’ dweche ariyo to ibatise .
Wanyalo nyagore nade gi pek moko ma nyalo dwaro ni wariw lwedo siasa ?
Ranyisi mag joma osechung ’ motegno ma ok giriwo lwedo siasa nyalo konyowa nade ?
Yesu nolero nade puonj ma dwaro ni wabolre e okang ’ mowinjore , to ere kaka wanyalo luwo gima nowachono ?
Wanyalo timo ang’o mondo wanyis ni ok wariw lwedo siasa mag pinyni ?
( a ) Ang’o momiyo onego wang’e ni wach riwo lwedo siasa nyalo ketowa kama tek ?
( b ) Ang’o momiyo onego wang’ad e chunywa sani ni ok wabi riwo lwedo weche siasa ?
Gin okenge mage mabeyo mwanyalo kawo sama watudore gi sirkande mag dhano ?
Ere kaka wanyalo bedo “ motang ’ ” kendo “ ma onge bura ” sama waromo gi pek moko ma nyalo dwaro ni wariw lwedo konchiel ?
( Som Mathayo 10 : 16 , 17 . )
En ang’o monego watang’go sama wagoyo mbaka gi jomamoko ?
Ang’o mwanyalo timo mondo gik ma jofwamb weche lando kik yon@@ dhwa ?
12 , 13 . ( a ) Jehova neno nade oganda dhano duto ?
( b ) Wanyalo timo ang’o mondo kik wapak thu@@ chewa kata pin@@ jewa e yo mokalo tong ’ ?
Wuoyo gi Jehova e lamo nyalo konyowa nade , to en ranyisi mane manie Muma ma nyiso mano ?
Muma nyalo konyi nade mondo ichung ’ motegno sama ik@@ alo e tem moro ?
( Ne sanduku ma wacho ni “ Wach Nyasaye No@@ jiwogi . ” )
Ranyisi mar jotich Jehova ma nochung ’ motegno ma ok giriwo lwedo siasa kod lweny sama ne gikalo e tem , nyalo jiwowa nade ?
( Som Daniel 3 : 16 - 18 . )
18 , 19 . ( a ) Owete gi nyimine e kanyaklau nyalo konyi nade ?
“ Paro matut e wi ndiko kaka Ngeche 27 : 11 , Mathayo 26 : 52 , kod Johana 13 : 35 nojiwo chunya ahinya mondo kik adonj e tij lweny .
Ndi@@ kogi bende , nokonya dong ’ ka ak@@ uwe mos sama ne iy@@ ala . ” — And@@ ri@@ y , ma wuok Ukraine .
“ Ndiko mar Isaiah 2 : 4 nokonya chung ’ motegno e tem ma nayudo mar donjo e lweny .
Naparo kaka kuwe biro bedo e piny manyien , kama onge ng’ato ang’ata ma biro ting’o ligangla kodwaro hin@@ yogo nyawadgi . ” — Wil@@ mer , ma wuok Col@@ omb@@ ia .
“ U@@ rit kuwe e kindu . ” — MARI@@ KO 9 : 50 .
En puonj mane ma Yesu nochiwo mondo okonywa tieko ywaruok e yor hera ?
Gin penjo mage ma Jakristo nyalo penjore sama odwaro tieko ywaruok moro manie kinde gi jomoko ?
Okenge adek monyis e Mathayo 18 : 15 - 17 inyalo tigo nade e tieko ywaruok moko ma nyalo betie ?
Gin ywaruok mage ma yudore e bug Chakruok , to ang’o momiyo ber somogi ?
En paro mane mosel@@ andore e piny mangima , to mano osekelo ang’o ?
Yesu nojiwo jowinjone mondo otiek ywaruok e yo mane ?
6 , 7 . ( a ) Ang’o momiyo dwarore ahinya ni watiek ywaruok moro amora mapiyo ?
( b ) Gin penjo mage ma jotich Jehova duto onego openjre ?
Wuonwa manie polo biro winjo kendo dwoko kwayo ma kamago . — 1 Joh . 5 : 14 , 15 .
En ang’o monego watim kapo ni ng’ato ochwanyowa ?
( Som Ngeche 10 : 12 ; 1 Petro 4 : 8 . )
( a ) Nyaminwa moro nokwongo timo ang’o ka ne ji wuoyo kuome marach ?
( b ) Ndiko mane ma nokonye mondo osik gi kuwe ?
11 , 12 . ( a ) Jakristo onego otim ang’o ka po ni en gadier ni owadgi “ ni gi wach moro ” kode ?
Jarit chokruok moro notimo ang’o ka ne owadwa moro o@@ wuo@@ yone marach e simu , to wanyalo puonjore ang’o kuom ranyisine ?
14 , 15 . ( a ) Wanyalo tiyo gi puonj manie Mathayo 18 : 15 - 17 e kinde kaka mage ?
( b ) Gin okenge mage adek ma Yesu nowacho ni onego waluw , to onego wabed gi chuny mane sama waluwo okengego ?
Ang’o ma nyiso ni luwo okenge adek ma Yesu nochiwo gima konyo kendo nyiso hera ?
Gin gueth mage ma wabiro yudo ka watimo kinda mar loso kuwe gi jowetewa ?
ote ma gilando kod gimomiyo gil@@ ande ?
Gin penjo mage ma wanyalo penjore kaluwore gi weche ma Yesu nowacho e Mathayo 24 : 14 ?
Kaluwore gi Mathayo 28 : 19 , 20 , gin gik mage ang’wen ma jolup Yesu nyaka tim ?
Bedo “ jolupo mag ji ” tiende en ang’o ?
( Som Mathayo 4 : 18 - 22 . )
Gin penjo mage ang’wen ma dwarore ni wayud dwokogi , to nikech ang’o ?
Ang’o momiyo inyalo bedo gadier ni Joneno mag Jehova lando ote madier ?
Wang’eyo nade ni jotend dinde ma luongore ni Jokristo ok land ote madier ?
En paro mane ma Jakristo ok onego obedgo sama otiyo tij lendo ?
( Som Tich Joote 20 : 33 - 35 . )
Ere kaka Joneno mag Jehova osenyiso ni gilando wach maber gi chuny mowinjore ?
Gin yore mage mag lendo ma Yesu gi jopuonjrene notiyogo ?
Kinda ma jotich Jehova nigo e tij lando wach maber , opogore nade gi ma dinde mamoko nigo ?
Gin kendgi e ma gilando ni Yesu osebedo ka locho kaka Ruoth chakre higa mar 1914 .
Tij lendo ne idhi tim e alwora ma romo nade ?
Ang’o ma nyiso ni Joneno mag Jehova osechopo wach ma Yesu nokoro kaluwore gi alwora ma tij lendo ne dhi kwako ?
Websaitwa yudore e dhok mokalo 7@@ 50 .
Wang’eyo nade ni Joneno mag Jehova nigi roho maler mar Nyasaye ?
17 , 18 . ( a ) Ang’o momiyo wanyalo bedo gadier chuth ni Joneno mag Jehova ema lando wach maber mar Pinyruoth e kindewagi ?
( b ) Ang’o ma nyalo konyowa dhi nyime tiyo tijni ?
Nikech walando ote madier , ma en wach maber mar Pinyruoth .
En ang’o ma nyalo miyo moko kuom chiemb chuny mimiyowa ob@@ awa ?
Gin paro mage ma ka watiyogo to nyalo konyowa yudo ber kuom somo buge duto manie Muma ?
Ere kaka somo gasede gi buge molos ne rowere kod ji duto nyalo konyowa ?
1 , 2 . ( a ) Joneno mag Jehova neno Muma nade ?
( b ) En buk mane e Muma mihero somo ahinya ?
3 , 4 . ( a ) Wanyalo wacho ang’o e wi bugewa ?
( b ) Gin buge mage mi@@ go@@ yoga mondo okony ji mopogore opogore ?
Wanyalo bedo gadier ni Jehova morga gi ang’o ?
Ang’o momiyo dwarore ni wasom Muma ka wan gi paro mowinjore ?
8 , 9 . ( a ) Sama wasomo Muma , gin penjo mage ma wanyalo penjore ?
( b ) Gik ma dwarore ni ng’ato otim e ka obed jaduong ’ - kanyakla nyisowa ang’o e wi Jehova ?
Ere kaka anyalo tiyo gi wechego e konyo jomoko ? ’
( Som 1 Timotheo 3 : 2 - 7 . )
10 , 11 . ( a ) Sama wanono gik ma dwarore mondo ng’ato obed jaduong ’ - kanyakla , ere kaka wanyalo tiyo gi wechego e ngimawa ?
( b ) Wanyalo tiyo nade gi wechego e konyo jomoko ?
12 , 13 . ( a ) Ka watiyo gi gige timo nonro ma wan - go , gin gik mage ma wanyalo nono ?
( b ) Chiw ane ranyisi ma nyiso kaka ng’eyo weche moko motudore gi kama isomo nyalo konyi ng’eyo puonj moko ma ok yot fwenyo .
Buge molos ne rowere nyalo konyogi nade , to bugego nyalo konyo jomamoko e yo mane ?
Ang’o momiyo Jokristo mamoko bende onego osom buge molos ne rowere ?
En ang’o machielo ma bugewa konyo@@ gago rowere mondo otim ?
( Som Eklesiastes 12 : 1 , 13 . )
Sulano wuoyo e wi yore moko ma rowere nyalo tiyogo mondo somo Muma obednegi mamit .
Somo buge molos ne joma ok gin Joneno nyalo konyowa e yore mage ?
Wanyalo nyiso nade ni wadwoko erokamano kuom chiemb chuny ma Jehova miyowa ?
Ere kaka yiero ma watimo mulowa kendo mulo ngima jomoko ?
Sama Muma ok oketo chik ma achiel kachiel e wi wach moro , ere kaka wanyalo ng’eyo gima biro moro Jehova ?
Ere kaka wanyalo medo ng’eyo maber paro ma Jehova nigo ?
Moko kuom chike manie Muma gin mage , to ere kaka luwogi konyowa ?
2 , 3 . ( a ) Ang’o momiyo Muma ok oketonwa chike e wi weche duto ma yudowa e ngima ?
Ere kaka yiero ma watimo nyalo mulo ngimawa wawegi kaachiel gi mar jomamoko ?
Sama waromo gi wach moro ma Muma ok ochiwo chik ma achiel kachiel , ere kaka wanyalo ng’eyo gima Jehova dwaro ni watim ?
Ere kaka Yesu noy@@ ango gima Jehova dwaro ni otim ?
( Som Mathayo 4 : 2 - 4 . )
Yie kuome e yoreni duto , mi nomi yoreni bedo mochi@@ kore tir .
Gin penjo mage monego wapenjre sama wapuonjore Muma ?
Bu@@ gewa kaachiel gi chokruogewa konyowaga nade medo ng’eyo paro ma Jehova nigo e wi weche mopogore opogore ?
Chiw ane ranyisi ma nyiso kaka ng’eyo paro ma Jehova nigo nyalo konyowa timo yiero mowinjore .
( Som Luka 18 : 29 , 30 . )
Inyalo ng’eyo nade ni kit rwakruok moro ok mor Jehova ?
( Som Chakruok 6 : 5 , 6 . )
Gin ber mage ma wayudo sama watimo yiero mamoro Jehova ?
En adier ni kinde duto wa@@ biroga bedo gi wach moro manyien ma wanyalo puonjore e wi Jehova .
Ang’o momiyo dwarore ni wadhi nyime timo lokruok kata bang ’ batiso ?
Ang’o momiyo Nyasaye dwaro ni watim kinda mar loyo nyawo ma wan - go ?
Ang’o mwanyalo timo mondo Wach Nyasaye odhi nyime loko ngimawa ?
1 - 3 . ( a ) Gin lokruoge mage ma nyalo bedo matek timo kata mana bang ’ batiso ?
( b ) Kapo ni timo lokruok tek moloyo kaka ne waparo , gin penjo mage monego wapenjre ?
Ang’o momiyo seche moko ok yot timo gik ma moro Jehova ?
Gin lokruoge mage ma ne watimo kapok obatiswa , to gin nyawo mage ma seche moko nyaloga dhi nyime chandowa ?
6 , 7 . ( a ) En ang’o ma konyowa bedo osiepe Jehova , kata obedo ni warem ?
( b ) Ang’o momiyo ok onego waluor kwayo Jehova ng’wono ?
Wang’eyo nade ni wanyalo dhi nyime rwako dhano manyien ?
En ang’o ma dwarore ni watim mondo Muma okonywa dhi nyime timo dongruok , to gin penjo mage ma wanyalo penjore ?
Ang’o momiyo Jehova oweyo mondo wan e ma watim kinda e loyo nyawo ma wan - go ?
Ang’o monego watim mondo wanyag kido ma Jehova dwaro ?
( Ne sanduku ma wiye wacho ni “ Muma kod Lamo N@@ okonyogi Loko Ngi@@ magi . ” )
Ang’o momiyo chunywa ok onego onyosre kapo ni dongruok ma watimo dhi mos ?
Ka wamakore gi Jehova , wanyalo bedo gi geno mane kuom kinde mabiro ?
Ere kaka wanyalo bedo gadier ni Muma nigi teko mar dhi nyime loko ngimawa ?
[ 1 ] ( paragraf mokwongo ) Nyinge oloki .
Russell : “ Lamo kod somo Muma pile ka pile nokonya .
Paro matut e wi ndiko mar 2 Petro 2 : 11 kod kony ma jodongo nomiya nokel@@ ona lokruok maduong ’ ahinya . ”
Maria Victoria : “ Ne asiko ka@@ sayo Jehova mondo okonya arit le@@ wa .
Ne aneno gimomiyo ber ng’ado osiep gi joma ohero kuoth .
Zaburi 64 : 1 - 4 nokonya fwenyo ni ok onego abed ng’at ma Jokristo wetene kwayo Nyasaye ni kik obed machiegni kodgi !
Nafwenyo ni bedo ng’ama jak@@ uoth ne dhi miyo abed ranyisi marach , ma en gima ne dhi miyo a@@ keth nying Jehova . ”
Linda : “ N@@ amedo somo matut trakt magwa ma wa@@ len@@ do@@ gago mondo ang’e kaka anyalo chiwogi ne jomoko .
Wuoyo gi joma ong’eyo tiyo gi yore mopogore opogore mag lendo osekonya ndi !
Kendo kinde duto akwa@@ yoga Jehova mondo okonya . ”
Ji duto e piny nigi timbe kod nyawo moko ma nyalo chwanyo jowetegi .
kaka Jehova yiero joma ochueyo ?
kaka ochueyo joma obol@@ orene ?
Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Jo - Israel ma noloko chunygi ?
Ere kaka Jehova yiero joma oywayo ire ?
( Som 1 Samuel 16 : 7 . )
Bedo gi yie kuom Jehova kaka Jachuechwa biro miyo wabed gi paro mane kuom ( a ) joma walendonegi ?
Bang ’ kinde , ne aromo gi joot moro ma timbegi mabeyo nomora ahinya .
Ne abwok ahinya ka ne afwenyo ni gin Joneno mag Jehova !
Tim@@ begi mabeyo nomiyo achako paro gimomiyo ach@@ ayo Joneno mag Jehova .
Nad@@ wogo afwenyo ni kare gik ma ne miyo ach@@ ayo Joneno ne gin mana weche mag awinjo . ”
( Som Jo - Hibrania 12 : 5 , 6 , 11 . )
Ere kaka Jehova puonjowa e kindegi , to ere kaka obiro medo puonjowa e kinde ma biro ?
Bende , wasepuonjore hero jomamoko .
Ere kaka Yesu noluwo ranyisi mar Nyasaye ka notiego jootene kotiyo gi rieko kod horuok ?
( Som Zaburi 103 : 10 - 14 . )
Gin yore mage ma Daudi nonyisogo ni en lowo mayom ma inyalo chue , to ere kaka wanyalo luwo ranyisine ?
Ere kaka Jehova puonjowa kotiyo gi roho maler kod kanyakla mar Jokristo ?
Kata obedo ni Jehova nigi teko e wi lowo , ere kaka onyiso ni omiyowa luor kuom weyo mondo watim yiero wawegi ?
J@@ opuonjore mag Muma nyalo nyiso nade ni gidwaro mondo Jehova ochu@@ egi ?
( a ) Ang’o momiyo bedo ni Jehova e ma chu@@ eyowa en gima ber ?
( b ) Gin weche mage ma wabiro nono e sula ma luwo ?
Gin kido mage ma nyalo monowa rwako siem ma Jehova miyowa ?
Gin ang’o ma biro konyowa mondo wabed kaka lowo mayom e lwet Nyasaye ?
Jonyuol ma Jokristo nyalo nyiso nade ni Jehova e ja@@ chu@@ ech@@ gi ?
Ang’o momiyo Nyasaye ne oluongo Daniel ni “ ng’at moher ahinya , ” to wanyalo luwo ranyisi mar Daniel e yo mane ?
Ndiko mar Ngeche 4 : 23 wacho niya : ‘ Ritri gi kinda duto ni mondo chunyi obed makare , nimar weche madongo mag ngima mar dhano a e chunye ’ .
( Som 2 Weche mag Ndalo 26 : 3 - 5 , 16 - 21 . )
En ang’o ma nyalo timore kapo ni ok watang ’ gi ng’ayi ?
Owadwa moro nowacho ni nochopo kama koro chunye ok ne chande ka otimo richo . ( Ekl .
7 , 8 . ( a ) Ere kaka Jo - Israel nonyiso ni gin gi chuny matek ma onge yie ?
( b ) Ranyis@@ i@@ gino puonjowa ang’o ?
Ang’o momiyo onego ‘ wasik ka wanono ’ yiewa , to wanyalo timo kamano nade ?
Ang’o ma nyalo konyowa mondo wabed kaka lowo mayom e lwet Jehova ?
Ere kaka Jehova nyalo tiyo gi kanyakla mar Jokristo mondo oriewa kaluwore gi chal marwa ?
Tij lendo nyalo konyowa nyago kido mage , to kidogo nyalo konyowa nade ?
Ang’o ma jonyuol nyaka tim mondo giri@@ e nyithindgi e yo maber ?
Ere kaka jonyuol nyalo nyiso ni gigeno Nyasaye sama ogol nyathigi e kanyakla ?
( Som 1 Jo - Korintho 5 : 11 , 13 . )
Ang’o momiyo onego wasik ka wabolore ne Jehova , to timo kamano biro konyowa nade ?
Jehova Nyasachwa en “ Jehova achiel ” e yore mage ?
Wanyalo nyiso nade ni walamo “ Jehova achiel ” ?
Ang’o ma wanyalo timo mondo warit kuwe kod winjruok manie kindwa ?
( b ) Ang’o momiyo Musa nowacho weche ma yudore e ndikono ?
4 , 5 . ( a ) Wach motigo ni “ Jehova achiel ” tiende en ang’o ?
( b ) Jehova opogore nade gi nyiseche mag ogendni mamoko ?
Wacho ni “ Jehova achiel ” tiende en ang’o kendo , to Jehova nonyiso nade ni en achiel ?
8 , 9 . ( a ) En ang’o ma Jehova dwaro ni jotichne otim ?
( b ) Yesu nojiwo nade weche ma Musa nowacho ?
( Som Mariko 12 : 28 - 31 . )
10 , 11 . ( a ) Ere kaka wanyalo nyiso ni Jehova kende e ma walamo ?
( b ) Rowere ma Jo - Hibrania ma ne ni Babilon nonyiso nade ni gilamo mana Jehova kende ?
Mondo walam mana Jehova kende , en ang’o ma nyaka watang’go ?
Gin ang’o gini ma wanyalo chako hero moloyo Jehova ?
Ang’o momiyo jaote Paulo noparo ne Jokristo ni Nyasachgi en “ Jehova achiel ” ?
16 , 17 . ( a ) En wach mane ma nokor ma chopo e kindegi , to mano osekelo ang’o ?
( b ) Ang’o ma nyalo ketho kuwe kod winjruok manie kindwa ?
18 , 19 . ( a ) En siem mane ma yudore e Jo - Efeso 4 : 1 - 3 ?
( b ) Ang’o ma wanyalo timo mondo kuwe gi winjruok osik ka nie kanyakla ?
Ere kaka wanyalo nyiso ni wayie ni “ Jehova Nyasachwa en Jehova achiel ” ?
Nitiere gwenge mathoth mag lupo e piny Trin@@ i@@ dad gi Tob@@ ago .
Joneno mag Jehova kawoga thuolo mar lendo ne jolupo ma giromogo
Ere kaka Muma konyowa ng’eyo ni waduto wan joketho ?
Onego watim ang’o seche ma waketho ne jomoko kata ka jomoko oketh@@ onwa ?
Muma nokoro nade ni jotich Jehova ne dhi medore e piny ?
( Som Mika 4 : 1 , 3 . )
Mano osekonyogi dong ’ ka giler “ kuom remb ji duto . ” — Tich 20 : 26 .
Ang’o momiyo medruok mar jotich Jehova en gima iwuoro ?
Ang’o momiyo jomoko seche moko nyalo chwanyowa ?
( Som Jo - Rumi 5 : 12 , 19 . )
Dine bed ni idak e ndalo Eli kod yawuote , dine itimo nang’o ?
Eli ne ok okumo yawuote e yo mane ?
En richo mane maduong ’ ma Daudi notimo , to Nyasaye noka@@ wone okang ’ mane ?
( a ) Ere kaka jaote Petro ne ok otimo kaka nosewacho ?
( b ) Ang’o momiyo Jehova ne odhi nyime tiyo gi Petro kata obedo ni notimo ketho maduong ’ ?
Ang’o momiyo in gadier ni kinde duto Jehova ng’a@@ doga bura e yo makare ?
Ang’o ma Yesu nong’eyo e wi ketho mag Judas Iskariot kod Petro ?
Muma nokoro wach mane e wi jotich Jehova e kindegi ?
Onego wane nade ketho mag jomoko ?
13 , 14 . ( a ) Ang’o momiyo onego wahore gi jowetewa ?
( b ) En singo mane monego wapar ?
Yesu nowacho ni onego watim ang’o sama jomoko ochwanyowa ?
Ang’o ma diher timo seche ma jomoko otimo gik ma chwanyi ?
( Som Mathayo 5 : 23 , 24 . )
Mana kaka Jehova bende ne ni thuolo weyonu richou , un bende nyaka utim kamano . ”

Wanyalo neno ma kuom gima Muma wacho e wi bedo ng’at ma weche donjone kendo ma nigi rieko .
Ngeche 3 : 13 - 15 wacho niya : ‘ Ng’atno ojahawi ma nwang’o rieko , gi jalo bende ma doko ng’ama weche donjone .
Nimar ohala ma rieko kelo ber moloyo ohand fedha , okelo ohala moloyo dhahabu ma lilo .
Yesu Kristo noketo ranyisi maber mar bedo jaratiro .
Nikech ne an maneja e kambino , ne ago@@ loga asoya mondo josol osuru kik donjore e mibadhi mar kambi .
Mano nomiyo ang’@@ era kaka ng’at ma ok jaratiro .
Ka napuonjora Muma , n@@ atamora donjo e timbe mag mibadhi kata obedo ni tijno ne miya pesa mabup .
A@@ keto ranyisi maber ne yawuota ariyo kendo sani inyalo miya migepe e kanyakla .
Kata mana josol osuru bende tinde ong’eyo ni an jaratiro . ”
Ruth noyie dhi Israel kama nonyalo lamoe Nyasaye madier .
1 : 16 .
Yo maduong’ie mogik ma Jehova oseny@@ isogo dhano ng’wonone mogundho en mane ?
Wanyalo nyiso nade ni richo ok loch e wiwa kendo , to mana ng’wono mogundho ema locho e wiwa ?
Gin gueth mage ma wayudo nikech ng’wono mogundho mar Jehova ?
1 , 2 . ( a ) Ler ane ngero ma Yesu nogoyo e wi wuon puoth mzabibu . ( b ) Ere kaka ngerono lero tiend bedo ng’ama nyiso ng’wono mogundho kod bedo jachiwo ?
Donge an gi ratiro mar chulo jotichna duto kaka an e ma adwaro ? Koso iu lit nikech atimo ne ji duto maber ?
( Som 2 Jo - Korintho 6 : 1 . )
Ang’o momiyo Jehova osenyiso ji duto ng’wono mogundho , to osetimo mano e yo mane ?
Wacho ni Jehova nyiso ng’wonone mogundho e “ yore mopogore opogore ” tiende en ang’o ?
Jaote Petro nondiko niya : “ E okang ’ ma ng’ato ka ng’ato ose@@ yudogo mich moro , oti kode e konyo jowetene , nikech un jorit mabeyo mochung ’ ne mwandu Nyasaye , ma en ng’wonone mogundho ma onyiso e yore mopogore opogore . ”
Jaote Johana nondiko kama : “ Nimar ne opong ’ gi ng’wono mogundho , waduto wayudo ng’wono mogundho ma ok rum . ”
En ber mane ma wayudo nikech ng’wono mogundho mar Jehova , to ere kaka wanyalo nyiso ni wago erokamano ?
( Som 1 Johana 1 : 8 , 9 . )
Kind@@ wa gi Jehova bedo ma chalo nade sama onyisowa ng’wonone mogundho ?
Yore ma Nyasaye nyis@@ owago ng’wonone mogundho : Thuolo mar winjo wach maber ( Ne paragraf mar 11 )
Ere kaka Jokristo mowal osekonyo “ rombe mamoko ” mondo obed joma kare e wang ’ Jehova ?
Thuolo mar wuoyo kode e lamo ( Ne paragraf mar 12 )
Ang’o momiyo wanyalo wacho ni lamo en yo ma Jehova nyis@@ owago ng’wonone mogundho ?
Ere kaka ng’wono mogundho mar Nyasaye “ konyowa e kinde mowinjore ” ?
Ng’wono mogundho mar Jehova hoyo chunywa e yo mane ?
En geno mane ma wan - go nikech ng’wono mogundho mar Nyasaye ?
( Som Zaburi 49 : 7 , 8 . )
Ere kaka moko kuom Jokristo mokwongo ne otiyo marach gi ng’wono mogundho mar Nyasaye ?
Gin ting ’ mage ma wan - go bang ’ yudo ng’wono mogundho mar Jehova ?
En ting ’ mane ma wan - go ma wabiro nono e sula ma luwo mae ?

‘ Chiw neno e okang ’ malong’o chuth e wi wach maber mar ng’wono mogundho mar Nyasaye . ’ — TICH 20 : 24 .
Ng’wono mogundho mar Jehova onego ojiwwa mondo watim ang’o ?
Ere kaka ‘ wach maber mar Pinyruoth ’ konyo ji ng’eyo ng’wono mogundho ma Jehova nigo ?
Jehova biro nyiso nade ng’wonone mogundho e piny manyien ?
Ere kaka jaote Paulo nonyiso ni ogoyo erokamano nikech ng’wono mogundho ma ne Nyasaye onyise ?
JAOTE Paulo nowacho gi chuny maler niya : ‘ Ng’wono mogundho ma Nyasaye nonyisa ok nobedo kayiem nono . ’
( Som 1 Jo - Korintho 15 : 9 , 10 . )
( Som Jo - Efeso 3 : 5 - 8 . )
Ang’o momiyo wanyalo wacho ni ‘ wach maber mar Pinyruoth ’ bende inyalo luong ni “ wach maber mar ng’wono mogundho mar Nyasaye ” ?
Ang’o momiyo wanyalo wacho ni walando ne ji wach maber mar ng’wono mogundho mar Nyasaye sama wal@@ eronegi tiend rawar ?
Ang’o momiyo dwarore ni olos winjruok e kind dhano ma joricho kod Nyasaye ?
Jaote Johana nondiko kama : “ Ng’at ma nyiso yie kuom Wuod Nyasaye nigi ngima ma nyaka chieng ’ ; to ng’at ma ok winj Wuowi ok none ngima , to mirimb Nyasaye siko kuome . ”
9 , 10 . ( a ) En tich mane ma Kristo ne omiyo Jokristo mowal ?
Kaka joma tiyo e lo Kristo , wa@@ sayo kama : ‘ L@@ osuru winjruok maber gi Nyasaye . ’
Ang’o momiyo puonjo ji ni ginyalo wuoyo gi Jehova e lamo en wach maber ?
Ji mang’eny lemo mana nikech mano miyo giwinjo maber bang ’ lemo , to ok ni nikech Nyasaye winjo lamogi .
Onego ging’e ni Jehova “ winjo kwayo mar ji . ”
Daudi nowacho niya : ‘ A in ma winjo kwayo mar ji , ji duto nobi iri .
Yesu nowacho ne jopuonjrene niya : “ Ka u@@ kwayo gimoro amora e nyinga , abiro tim@@ on@@ ugo . ”
13 , 14 . ( a ) Gin gueth mage ma Jokristo mowal biro yudo e kinde mabiro ?
( b ) En tich mane maber ma Jokristo mowal biro timo ne dhano ?
Ere kaka Jehova biro nyiso “ rombe mamoko ” ng’wonone mogundho e kinde mabiro ?
Ji mathoth ma notho ka pok ong’eyo Nyasaye bende ibiro chier .
Johana nondiko niya : “ Ne aneno joma otho , madongo gi matindo , kochung ’ e nyim kom - lojno , kendo ne oyaw buge modol .
To ne oyaw buk machielo ; en buk mar ngima .
Ne ong’ad ne joma otho bura koa e weche mondik ei bugego ka luwore gi timbegi .
To nam nogolo joma otho manie iye , kendo tho gi Liel nogolo joma otho manie igi , eka ne ong’adnegi bura ng’ato ka ng’ato ka luwore gi timbene . ”
Ang’o monego waket e paro sama walendo ?
Muma wacho kama : “ Chuech bende [ ibiro gony ] oa e tuech mar tow , eka giyud thuolo ma nigi duong ’ mar bedo nyithind Nyasaye . ”
Bende owacho niya : “ Ndik , nikech wechegi gin migeno kendo madier . ”
Sama walando ne ji wach maber gi kinda , wamiyo ji ng’eyo ng’wono mogundho mar Jehova .
“ Sikuru ka udwaro [ Pinyruodh Nyasaye ] kendo gigo duto ibiro med@@ nu . ” — LUKA 12 : 31 .
Pogruok mane mantie e kind gik mochuno to kod ma ng’ato dwaro ad@@ wara ?
Ang’o momiyo onego watang ’ mondo kik wabed gi gombo mar bedo gi mwandu mang’eny ?
Ang’o momiyo in gadier ni Jehova biro miyi gik mochuno e ngima ?
Satan tiyo nade gi “ gombo mag wang ’ ” ?
Jaote Johana nowacho kama : “ Piny kadho gi gombone . ”
Ang’o ma nyalo timore ne joma oketo pachgi duto kuom choko mwandu ?
En ang’o ma wadwaro nono , to nikech ang’o ?
8 , 9 . ( a ) Ang’o momiyo ok onego waparre ahinya e wi gik mochuno e ngimawa ?
( b ) Yesu nong’eyo wach mane e wi dwaro mag dhano ?
Ka ne Yesu puonjo jolupne kaka onego gilem , nowacho ni en ang’o monego giket motelo e ngimagi ?
En puonj mane ma wayudo e wi kaka Jehova rit@@ oga winy manie polo ?
Onego wanon “ adimba winy manie polo . ”
147 : 9 ) Kata kamano , Jehova ok ketnegi chiemo e dhoggi !
Ang’o ma nyiso ni nen@@ gowa duong ’ ahinya moloyo winy manie polo ?
( Pim gi Luka 12 : 6 , 7 . )
15 , 16 . ( a ) Ang’o ma wapuonjore e yo ma Jehova ritogo maupe manie pap ?
( Ne picha manie chak sulani . ) ( b ) Gin penjo mage monego wapenjre , to nikech ang’o ?
Ang’o ma Jehova ong’eyo kuomwa ng’ato ka ng’ato , to ang’o ma obiro timonwa ?
Ang’o momiyo ok onego waparre e wi gik ma kiny ?
Be inyalo keto ngimani obed mayot mondo ichiwri ne tije mag Pinyruoth e okang ’ momedore ?
( a ) En ang’o ma diher timo motudore gi tiyo ne Jehova ?
( b ) Ang’o ma inyalo timo mondo iket ngimani obed mayot ?
Ang’o ma biro konyi mondo isud machiegni gi Jehova ?
Chiw ane ranyisi ma nyiso gimomiyo ber ng’eyo sa kod gima timore kama wantiere .
Ang’o momiyo Yesu nonyiso jopuonjrene ni ‘ gisik ka gineno ’ ?
Ang’o momiyo onego waluw siem ma Yesu nomiyowa ?
( a ) Ang’o momiyo wanyalo bedo gadier ni Yesu koro oseng’eyo chieng ’ ma Har – Magedon biro chakoree ?
( b ) Kata obedo ni ok wang’eyo chieng ’ ma masira maduong ’ biro chakoree , en ang’o ma wan - go gadier ?
Ka ne Yesu ni pinyka , nowacho niya : “ Kuom wach chieng’no kod sano , onge ng’at mong’eyo , kata malaike manie polo kata Wuod Nyasaye , to mana Wuora . ”
’ ( Som Habakkuk 2 : 1 - 3 . )
Chiw ane ranyisi ma nyiso ni gik ma Jehova okoro kinde duto chopo e wang ’ sa .
Moko kuom weche ma Jehova nokoro , osechopo e wang’e !
Higni moko bang’e , Jehova nonyiso Ibrahim kama : “ Ng’e adieri kaka kothi nobedi jowuoth e piny mak margi , kendo gin@@ it@@ ini@@ gi ; kendo gin@@ is@@ andgi maromo higini [ 400 ] . ” ( Cha .
Ang’o momiyo wanyalo bedo gadier ni Jehova biro reso joge ?
7 , 8 . ( a ) Jorit machon ne nigi ting ’ mane , to mano puonjowa ang’o ?
( b ) Chiw ane ranyisi mar gima nyalo timore ka jorit onindo e tich .
En ang’o ma ji mang’eny ok ong’eyo e kindegi ?
10 , 11 . ( a ) En ang’o ma nyaka watang’go , to nikech ang’o ?
( b ) En ang’o ma miyo ibedo gadier ni Jachien ose@@ dino pach ji ma miyo ok gidew weche ma Muma nokoro ?
Ang’o momiyo ok onego wawe Jachien owuon@@ dwa ?
Yesu nochiwonwa siem kama : “ Beduru moikore , nikech e sa ma ok upar ni nyalore , e ma Wuod dhano biroe . ”
Ere kaka chuny mar piny ose@@ hinyo dhano , to ere kaka wanyalo tang ’ ?
En siem mane ma wayudo e Luka 21 : 34 , 35 ?
( Som Luka 21 : 34 , 35 . )
Ang’o ma notimore ne Petro , Jakobo , kod Johana , to ere kaka gima kamano nyalo timorenwa wan bende ?
Kaluwore gi Luka 21 : 36 , Yesu nowacho ni wanyalo timo ang’o mondo ‘ wasik ka waneno ’ ?
Ere kaka wanyalo bedo gadier ni waikore ne gik ma chiegni timore ?
[ 1 ] ( paragraf mar 14 ) Som sula mar 21 e bug Ufalme wa Mungu Un@@ at@@ awa@@ la !
Ka ne wan e chokruok moro mar alwora , owadwa moro nopenja ka be daher dhi e lendo .
Ne wadhi kode lendo kendo ne omiya buge moko ma wuoyo e wi Pinyruodh Nyasaye .
Achiel kuom nyimine ma ne ni kuro ne puonjo@@ ga nyithindo moriwo nyaka an kotiyo gi Muma kod buk miluongo ni The Harp of God .
Ka ne an rawera , nahero lendo ne ji k@@ anyisogi geno ma yudore e Wach Nyasaye .
Owadwano nochung ’ kae to onyisa mondo wabed piny matin .
N@@ openja niya : “ Ere kaka inyalo ng’ado ne ng’ato bura ni en diel ?
Wadhi mana nyime nyiso ji wach maber , to tij ng’ado bura wawe ne Jehova . ”
Owadwa machielo ma bende hike ng’eny nopuonja ni ka wadwaro yudo mor kuom bedo jochiwo , nyaka wabed joma hore .
Higni moko bang’e , horuok mar owadwano ne ok odhi nono nikech jo@@ ad@@ eno nobatisi mobedo Janeno mar Jehova .
Bang ’ lweny nabedo painia kuom higni ariyo e piny Ireland .
Ne ok wang’eyo kaka padri mag Katholik ne nigi teko mang’eny ahinya e pinyno .
Noyudo pok a@@ id@@ hoga yie nyaka nene , omiyo namor matek .
Kuom higni abich , ne walendo ahinya ahinya e chulni man maboyo ma ne onge Joneno .
Jom@@ isonari ma ne wan - go e yie miluongo ni Sib@@ ia ( koracham kadhi korachwich ) : Ron Par@@ kin , D@@ ick R@@ y@@ de , G@@ ust Mak@@ i , kod St@@ an@@ ley Car@@ ter
Ne gi@@ ja@@ miyowa rech , av@@ o@@ ka@@ do kod n@@ j@@ ug@@ u .
Ka nochopo godhiambo , ne wa@@ go@@ yoga ol@@ ang ’ mar yie .
Ne wamor ahinya neno kaka moko kuomgi nokawo migawono mapek .
Ka ne wachopo , ne aromo gi nyaminwa moro ma jaber ma nomako wang’a miluongo ni Max@@ ine Bo@@ y@@ d ma ne en jamisonari .
Omiyo ne awacho e chunya niya , ‘ Ronald , kapo ni idwaro nyak@@ oni adier , to nyaka i@@ ka@@ s@@ ri . ’
Bang ’ jumbe adek n@@ apenje kabe wanyalo kendore , to bang ’ jumbe auchiel , ne wakendore .
Ka ne wasekendore , an kaachiel gi Max@@ ine ne omiwa migawo kaka jomisonari e piny Puerto Rico , ma nyiso ni ne ok adok gi yie manyienno .
Kuom ranyisi , e gweng ’ miluongo ni P@@ ot@@ ala Pas@@ ti@@ l@@ lo , ne nitie owete moko ariyo ma ne nigi nyithindo mang’eny ahinya , kendo ne ahero tu@@ g@@ onegi as@@ ili .
Ne apenjo nyako moro matin miluongo ni Hil@@ da , ka be doher dhi kodwa e tij lendo .
Ne wang’@@ ie@@ wone wuoche , kendo ne omor dhi e lendo kodwa .
Ne ochiegni mana wuok mondo odhi e migawo mare a piny Ecuador . N@@ open@@ jowa niya : “ Be unyalo par@@ a adier ?
An e nyako matin ma ne u@@ ng’i@@ e@@ wone wuoche e gweng ’ mar Pas@@ ti@@ l@@ lo . ”
Ka ne wachako , an kod Len@@ nar@@ t John@@ son e ma ne watiyo tije mang’eny kanyo .
Nathan Knorr , ma e ma ne tayo tije Joneno mag Jehova e kindeno , ne obiro e piny Puerto Rico .
Bang ’ chokruok , nomiya siem motegno kaka nonego abed ng’at mochanore kendo nonyisa ni ne ok opar ni anyalo timo kamano .
E kinde ma ne ibati@@ so@@ wae an kod Mama , Wuonwa ne pok oyie adiera .
Max@@ ine , jaoda ma nahero notho e higa mar 2011 .
Arito gi siso ahinya nene ko@@ chier .
Bang ’ dak kuom higni 60 e chula mar Puerto Rico , nawinjo mana ka gima an bende an jap@@ iny@@ no .
Moko kuom joma biroga lima dwaroga ni wawuo e wi chandruoge ma gin - go giwegi kata mag dak .
Tije duto ma watimo e Bethel , gin tije ma siro lamo madier .
Wan gi thuolo mar pako Jehova e migawo moro amora ma watimo .
Sigand ngima mar owadwa Leon@@ ard Smith yudore e Ohinga mar Jarito ma April 15 , 2012 .
Ang’o momiyo inyalo wach ni kend en mich mowuok kuom Nyasaye ?
Ler ane kaka kend ne chal chakre kinde Adam nyaka e kinde Yesu .
Ang’o ma nyalo konyo Jakristo mondo ong’e ka be onego odonj e kend ?
1 , 2 . ( a ) Kend nochakore nade ?
( b ) En wach mane ma dichwo gi dhako mokwongo ne ofwenyo e wach kend ?
( Som Chakruok 2 : 20 - 24 . )
2 : 18 ) Gima duong ’ momiyo Nyasaye nochako kend ne en ni mondo dhano onyuol@@ re opong ’ piny .
Dwoko ma Adam gi Hawa ne omiyo Jehova puonjowa ang’o ?
Inyalo lero nade ndiko mar Chakruok 3 : 15 ?
( a ) Gin chandruoge mage ma osebedo e kend nyaka ne Adam gi Hawa ng’@@ any e puodho mar Eden ?
( b ) Muma wacho ni dichwo gi dhako onego odag nade ?
Kend ne chalo nade chakre e kinde Adam nyaka ataro e kinde Noa ?
Ang’o ma Jehova notimo ne joma richo e ndalo Noa , to gik ma notimore e kindego puonjowa ang’o ?
( a ) Ogendni mang’eny ne neno nade timbe mag terruok ?
( b ) Ibrahim gi Sara noketo ranyisi mane maber e kend margi ?
( Som 1 Petro 3 : 3 - 6 . )
Chike ma Nyasaye nomiyo Jo - Israel ne ritogi e yo mane ?
( Som Rapar mar Chik 7 : 3 , 4 . )
12 , 13 . ( a ) Chwo moko ma Jo - Yahudi ne timo ne mondegi tim mane e kinde Malaki ?
( b ) E kindegi , ka owadwa kata nyaminwa ma osebatisi oterore gi ng’at machielo , ibiro ka@@ wne okang ’ mane ?
( a ) En rang’iny mane ma Jokristo onego oluw kodok korka weche mag kend ?
Jaote Paulo nowacho ni ng’ato nyalo weyo ma ok odonjo e kend , mak mana ni nomedo niya : “ Nikech tim terruok onya , ber mondo dichwo ka dichwo obed gi chiege owuon kendo dhako ka dhako obed gi chwore owuon . ”
18 , 19 . ( a ) Kend mar Jokristo onego ochakre nade ?
( b ) Sula ma luwo mae biro wuoyo e wach mane ?
Gin migepe mage ma Nyasaye omiyo dichwo gi dhako mokendore ?
Ang’o momiyo hera kod bedo mang’won dwarore ahinya e kend ?
Ere kaka Muma nyalo konyo seche ma chandruoge moko osieko e kend ?
Kata obedo ni kend chak@@ orega gi mor mang’eny , en ang’o ma joma okendore nyaka ikre romogo ?
Gin kit hera mage ma joma okendore onego obedgo e kindgi ?
Hera onego obed motegno marom nade e kind joma okendore ?
Paulo nondiko kama : “ Un chwo , dhiuru nyime hero mon@@ deu , mana kaka Kristo bende nohero kanyakla mi nochi@@ worene en owuon . ”
( Som Johana 13 : 34 , 35 ; 15 : 12 , 13 . )
4 , 5 . ( a ) En migawo mane ma dichwo nigo kaka wi ot ?
( b ) Dhako onego one nade migawo ma chwore nigo kaka wi ot ?
( c ) Gin lokruoge mage ma nyaminwa moro gi chwore ne otimo ?
Ka ne okenda , koro ne nyaka ak@@ wong apen@@ j jaoda wach ka pok ang’ado mar timo gimoro .
Timo mano ok yot , kata kamano timo gik moko kaka Jehova dwaro osemiyo wabedo osiepe ahinya . ”
Ka ne akendo , ng’ado paro ma mulo ji ariyo koro nomedo bedona matek moloyo .
Kata kamano , kwayo Jehova e lamo mondo okonya kendo winjo paro ma chiega nigo , miyo timo kamano bedo mayot pile ka pile .
Aneno ni wan gimoro achiel . ”
Ere kaka hera konyo sama joma okendore ochwanyore ?
7 , 8 . ( a ) Muma chiwo paro mane e weche mag nindruok e kend ?
( b ) Ang’o momiyo joma okendore onego obed mang’won e kindgi ?
( Som 1 Jo - Korintho 7 : 3 - 5 . )
Kinde mang’eny , ng’ama dichwo nyalo ikore ne weche mag nindruok mapiyo moloyo dhako .
Ang’o momiyo bedo gi gombo mar nindruok gi ng’at ma ok jaodi en gima ok onego obedie e kind Jokristo ?
10 , 11 . ( a ) Tim mar ketho kend onya e okang ’ maromo nade ?
( b ) Muma wacho ang’o e wi pogo dak ?
( c ) Ang’o ma biro konyo joma okendore mondo kik rikni pogo dak ?
Ang’o ma nyalo miyo ng’ato opar mar pogo dak ?
En ang’o ma Muma wacho ne Joneno ma chwogi kata mondegi ok gin Joneno ?
( Som 1 Jo - Korintho 7 : 12 - 14 . )
To in dichwo , ere kaka d@@ ing’e kabe ni@@ res chiegi ? ”
15 , 16 . ( a ) En puonj mane ma Muma chiwo ne mon ma Joneno ma chwogi ok gin Joneno ?
( b ) Janeno onego obed gi paro mane ka jaode “ ma ok ni e yie oyiero mar pogo dak ” ?
Jaote Petro nyiso mon ma Jokristo ni obolre ne chwogi ‘ mondo ka nitie moko kuomgi ma ok luw wach Nyasaye , to mondo ywa@@ gi kokalo kuom timbe mag mondegi kata ka ok oy@@ al@@ negi wach , nikech gisebedo ka gineno timbegi maler kod kaka ginyiso luor matut . ’
To nade ka jaot ma ok en Janeno oyiero mar pogo dak gi nyawadgi ?
Muma wacho niya : “ Ka jal ma ok ni e yie oyiero mar pogo dak gi jaode manie yie , we otim kamano ; owadwa kata nyaminwa ok otue sama gima kamano otimore , to Nyasaye osel@@ uon@@ gou mondo uyud kuwe . ”
En ang’o ma Jokristo manie kend onego oket mokwongo e ngimagi ?
Ang’o momiyo kend mag Jokristo nyalo dhi maber ?
[ 1 ] ( paragraf mar 5 ) Nying@@ egi oloki .
[ 2 ] ( paragraf mar 13 ) Som apendiks ma wiye wacho ni “ Kaka Muma Neno Wach Ketho Kend Chuth kod Pogo Dak , ” ma yudore e bug “ Ritreuru e Hera mar Nyasaye . ”
Lendo e seche mag okinyi e tie Aora Dan@@ u@@ be ber miwuoro !
Jolendo ariyo mamor lendo ne miyo moro ka gin V@@ ig@@ ad@@ ó S@@ qu@@ are e taon mar Bud@@ ap@@ est , e piny Hungary
Inyalo timo ang’o mondo itim dongruok ?
Ere kaka inyalo timo dongruok ma ok iol ?
Gin lokruoge mage ma ka itimo to inyalo yudo nyak e tij lendo ?
1 , 2 . ( a ) Ere kaka weche ma ne okor e Isaiah 60 : 22 chopo e ndalo gikogi ?
( b ) En ang’o ma dwarore ahinya sani e riwruok mar oganda Jehova manie piny ?
“ NG’@@ A matin nobed gana , kendo ng’a ma ok duong ’ nobed oganda man gi teko . ”
Ang’o ma dwarore mondo itim dongruok ?
Rowere nyalo tiyo nade gi teko ma gin - go e tiyo tije mag Pinyruoth ?
6 - 8 . ( a ) Ere kaka rawera moro noloko paro ma ne en - go e tiyo ne Nyasaye , to mano nokelone gueth mage ?
( b ) Ere kaka wanyalo ‘ rango kendo neno kaka Jehova ber ’ ?
Nikech gueth mose@@ gu@@ ed@@ ha@@ go , aneno ni an gi gowi maduong ’ monego a@@ chule . Mano chwa@@ la mondo atim mathoth e tiyone , to mano miyo omedo guedha . ”
( Som Zaburi 34 : 8 - 10 . )
Ang’o momiyo dwarore ni ibed gi chuny mar rito ?
Gin kido mage ma wanyalo nyago , to ang’o momiyo ber ka wanyago kidogo ?
Owete gi nyimine nyalo nyiso nade ni gin joma inyalo gen ?
Ranyisi mar Josef nyalo konyi nade sama i@@ timoni gik ma ok ni kare ?
Inyalo timo nang’o ka jomoko timoni gik ma ok ni kare ?
14 , 15 . ( a ) Ang’o momiyo dwarore ni wasik ka wanono yore ma walendogo ?
( b ) Inyalo timo ang’o ka yo ma il@@ endogo ok ti maber e alworau ?
( Ne picha manie chak sulani , kod sanduku ma wiye wacho ni “ Be Inyalo Lendo Kitiyo gi Yo Machielo ? ” )
Ere kaka lendo e lela nyalo kelo nyak ?
17 , 18 . ( a ) Ere kaka inyalo yudo chir mar lendo e lela ?
( b ) Ang’o momiyo chuny ma Daudi ne nigo mar pako Jehova en gima nyalo jiwi sama ilendo ?
Owacho kama : “ Sama watimo lamo mar joot , an gi jaoda watimoga nonro mondo wang’e kaka wanyalo dwoko joma kwedo wach ma walando kata joma nigi paro mopogore .
Bende , wa@@ penjoga jolendo wetewa gima konyo@@ giga . ”
( Som 1 Timotheo 4 : 15 . )
Gin@@ it@@ wag kuom duong ’ maler mar pinyruodhi , gini@@ wuo kuom tekoni ; mondo omi yawuot ji ng’eyo tijeni madongo , gi duong ’ motelo , maler , mar pinyruodhi . ’ ( Zab .
Ere kaka inyalo konyo jomamoko kapo ni in gi migepe momedore e kanyakla ?
Ven@@ e@@ cia sani wacho ni lendo gi simo en gima nyalore adier !
Jaoda notho higni adek mokalo , to higa mokalo wuoda ne otho e aksident . ”
An@@ di@@ konu mondo anyis@@ u ni sani koro ose@@ batisa kata obedo ni higni ariyo osekalo nyaka ne ayud bar@@ up@@ u . ”
Ang’o momiyo onego wajiw jopuonjre mag Muma mondo oher puonjore Muma gin giwegi ?
Ere kaka wanyalo konyo jolendo manyien mondo ong’e kaka ginyalo wuoyo gi joma gil@@ endonegi ?
Ang’o momiyo onego watim kinda e tiego owete ma nyalo bedo jokwath e kanyakla ?
Ang’o momiyo onego watieg jomoko mondo oyud migepe e kanyakla ?
3 , 4 . ( a ) Ere kaka Paulo no@@ tudo puonjruok Muma kod bedo gi nyak e tij lendo ?
( b ) Kapok wajiwo jopuonjre Muma mondo gibed gi puonjruok Muma ma margi giwegi , wan nyaka watim ang’o ?
Chiw ane paro ma nyalo konyo jopuonjre Muma obed gi puonjruok ma margi giwegi ma ok gibare .
Inyalo penjori kama , ‘ Ere kaka anyalo konyo japuonjre mondo opuonjre Muma ma ok obare ? ’
J@@ iwe mondo os@@ om@@ ga gasede duto mag Ohinga mar Jarito kod Amkeni !
( a ) Ere kaka inyalo konyo japuonjre Muma mondo oher somo Muma ?
( b ) En ang’o ma japuonjre Muma mohero somo Muma biro timo ?
Yesu notiego nade jootene mondo oland wach maber ?
8 , 9 . ( a ) Yesu ne wuoyo gi ji e yo mane ka ne en e tij lendo ?
( b ) Ere kaka wanyalo konyo jolendo manyien mondo owuo gi ji mana kaka Yesu notimo ?
10 - 12 . ( a ) Ere kaka Yesu nokonyo joma ne dwaro winjo wach maber ?
( b ) Wanyalo konyo nade jolendo manyien mondo obed joma olony e puonjo adiera manie Muma ?
13 , 14 . ( a ) Ranyisi manie Muma mar joma nochiwore mondo okony jowetegi jiwi nade ?
( b ) Gin yore mage minyalo tiyogo e tiego jolendo manyien kod rowere mondo ginyis ni gihero owete gi nyimine ?
Ang’o momiyo dwarore ni jodongo okony owete otim dongruok e kanyakla ?
16 , 17 . ( a ) Jaote Paulo nonyiso nade ni ne omor gi tiego Timotheo ?
( b ) Ere kaka jodongo nyalo tiego owete ma biro bedo jokwath e kanyakla ?
Ang’o momiyo tiego jomoko en gima dwarore ahinya e kindegi ?
Ang’o momiyo inyalo bedo gadier ni kinda mitimo e tiego jomamoko e tij Jehova ok bi dhi kayiem nono ?
Gil@@ ama kayiem nono nikech gipuonjo chike dhano ka gima gin chike Nyasaye . ’
U@@ weyo chik Nyasaye kae to u@@ mak@@ oru gi tim dhano . ” ​ — Mar . 7 : 6 - 8 .
3 ‘ Kik Lu@@ eti Ny@@ osre ’
Ere kaka Jehova notego luet Musa , Asa , kod Nehemia
Gin yore mage ma wanyalo te@@ gogo luet owete gi nyiminewa ?
( b ) En ang’o ma nyalo miyo lue@@ tewa onyosre ?
Kuom ranyisi , lwedo en achiel kuom fuonni ma Muma wuoye nyading’eny .
Ang’o ma nyalo jiwi kendo me@@ di teko mar nano mondo idhi nyime bedo mamor ?
Kata kamano , ka ne luete Musa ojony mochako dok piny , Jo - Amalek ne loyo Jo - Israel .
( b ) Jehova nodwoko nade lamo mar Nehemia ?
( Som Nehemia 1 : 10 ; 2 : 17 - 20 ; 6 : 9 . )
Be iyie ni Jehova tiyo gi ‘ tekone maduong ’ ’ kod ‘ luete motegno ’ mondo ojiwgo jotichne ma kindegi ?
10 , 11 . ( a ) Satan osetemo timo ang’o mondo onyos lue@@ tewa ?
( b ) Jehova tiyo gi yore mage mondo omed@@ wago teko ?
O@@ temo b@@ wogowa kotiyo gi miriambo mowuok kuom sirkal , jotend dinde , kod joma ong’anyo ne adiera .
13 , 14 . ( a ) Ere kaka owadwa moro noyudo jip kane jaode otho ?
Lamo kod puonjruok ma mara awuon osebedo ka konya ahinya .
Kony ma aseyudo kokalo kuom owete gi nyimine ose@@ hoya ahinya .
Asefwenyo kaka en gima long’o mondo ng’ato obed gi winjruok maber gi Jehova ka pok masira moro osieko . ”
Ere kaka Nyasaye tiegowa mondo waked gi jowasikwa ?
Okonyowa kotiyo gi buge malero Muma , chokruoge mag kanyakla , mag alwora , kod chokruoge mag ndalo adek .
Ang’o ma wanyalo timo mondo richo kik lowa ?
( b ) Gin ranyisi mag jomage mowuo kuomgi e Muma ma wadwaro nono ?
Ang’o ma nokonyo Jakobo mondo onan , to ne oyudo pok mane ?
( Som Chakruok 32 : 24 - 28 . )
Ere kaka Jokristo moko ariyo noyudo kony mondo gig@@ eng ’ gombo maricho ?
Sula machielo ma bende nokonyo rawerano en ma wiye wacho ni “ Je , Mungu An@@ aku@@ bal@@ i Ng@@ ono I@@ si@@ yo ya As@@ ili ? ”
Rawerano nowacho niya : “ Nikech mano , kaka odiechienge medo kalo anyalo siko ka an gi timbe mabeyo .
Amor ni Jehova tiyo gi riwruok mar ogandane mondo okonywa siko ka wan gi timbe maler e piny marachni . ”
Par ane ranyis mar nyaminwa moro modak Amerka .
Nondiko niya : “ Ago@@ y@@ onu erokamano kuom miyowa chiemb chuny ma dwarore e sa mowinjore .
An@@ enoga ni an e ma ondi@@ kna sulagi .
Kuom higni mang’eny , asebedo ka anyagora gi gombo mar timo gima Jehova ok dwar .
Kinde moro ne achiegni weyo kedo gi gombono .
Ang’eyo ni Jehova ng’won kendo oweyo richo , to nikech an gi gombo marachni ma gie chunya ma iye ok ane kar@@ ach@@ na , aneno ni ok awinjora yudo kony mowuok kuom Jehova .
Kedo ma asebedo ka a@@ ke@@ dog@@ oni osekelona lit mang’eny e ngimana . . . .
Bang ’ somo sula ma wiye wacho ni “ Be In gi ‘ Chuny mar Ng’eyo ’ Jehova ? ”
ma yudore e Ohinga mar Jarito ma Mach 15 , 2013 , naneno ni kare Jehova dwaro konya . ”
( a ) Paulo noneno nade kedo ma noke@@ dogo ?
Chik ma Nyasaye ne omiyo Jo - Israel e wi wach rwakruok puonjowa ang’o ?
En ang’o ma nyalo konyo Jokristo mondo otim yiero mowinjore e wi lewni monego gir@@ waki ?
Gin kinde mage monego warwakre e yo mowinjore ?
En adier ni nitie kit rwakruok ma nyalo bedo mowinjore gi kamoro to ok owinjore gi kamachielo .
( Som 1 Jo - Korintho 10 : 32 , 33 . )
Gin ang’o ma nyalo miyo owadwa opidh tike kata kik otim kamano ?
Chike mag Musa ne dwaro ni joma chwo opidh ti@@ kgi .
Nitie kata mana owete ma nigi migepe to gipidho ti@@ kgi .
Kata kamano , owete moko e ogend@@ nigo oseyiero mondo kik gipidh ti@@ kgi .
Yo ma warwa@@ korego kendo wa@@ bidh@@ orego onego omul jomoko e yo mane ?
Owadwa moro modak e piny Germany nondiko niya : “ Jopuonj@@ na nenoga ni gik ma Muma wacho e wi chuech gin mana sigendni mochuogi .
Omiyo , chunygi ok chand@@ gi ka nyithindo oyie ni gik moko nosieko kendgi . ”
Nyaminwa moro modak e piny France nowacho niya : “ Jopuonj@@ wa nob@@ uok ahinya ka ne gifwenyo ni kare nitie nyithindo moko ma pod oyie kuom Muma . ”
Gige timo non@@ rogi oriwo vidio ma wiye wacho ni Ma@@ aj@@ abu ya U@@ um@@ ba@@ ji Yan@@ af@@ unu@@ a U@@ tu@@ ku@@ fu wa Mungu , brosua ma wi@@ y@@ egi wacho ni Uhai — U@@ lit@@ ok@@ ana na Muumba ? , Maswali Matano Muhimu Kuhusu Chanzo cha Uhai , kod buk ma wiye wacho ni Je , K@@ una Muumba An@@ ay@@ e@@ ku@@ jali ?
As@@ es@@ omogi nyading’eny . ”
Sul@@ ago nyiso ni joy@@ as@@ ans temoga kopo gik mo@@ chue to pod ok ginyal kopo ma gichop e okang ’ ma nochu@@ ego gigo . ”
Ang’o momiyo Nyasaye dwaro ni iti gi nyaloni mar paro ?
( Som Jo - Rumi 12 : 1 , 2 ; 1 Timotheo 2 : 4 . )
Thothgi nodak e kinde mopogore opogore kendo ne ok ging’ere e kindgi giwegi . ”
Sama nasomo , nal@@ ing’@@ ga matin mondo apar matut e wi kaka Pas@@ akano ne en gima duong ’ ! ”
14 : 50 ) Owadwa moro modak e piny Britain nowacho kama : “ Yudo joma wacho adiera kamano tek .
Mae miyo wamedo bedo gadier ni Muma en buk mowuok kuom Jehova . ”
Nyaminwa moro ma rawera modak Japan nondiko niya : “ Sama joodwa tiyo gi puonj manie Muma , mano miyo wabedo mamor .
Wabedo gi kuwe , winjruok , kod hera . ”
Jomoko to oseweyo bedo gi yie kuom Nyasaye nikech gik maricho ma dinde timo .
Nomedo wacho kama : “ Nono kata mana kaka nochue gik matindo tindo , en gima kawo ng’ato gi wuoro . ”
Nondiko niya : “ Ot ka ot nigi ng’at mog@@ ere , to jal ma ne ogero gik moko duto en Nyasaye . ”
Ang’o momiyo dwarore ni ing’e nyithindi e yo maber ?
Nyaka wakony nyithindwa mos mos mondo gibed gi yie . ”
O@@ pen@@ ja@@ ga ni : ‘ Muma wacho ang’o e wi wachno ? ’
‘ Be iyie gi gima Muma wacho ? ’
O@@ dwaroga ni achiw dwoko ka atiyo gi wechena awuon to ok mana gik ma en owuon ne onyisa kata ma Mama ne onyisa .
Kaka ne amedo dongo , e kaka ne chuno ni amed manyo dwoko momedore . ”
Ne gidwoko penjoga duto ka gitiyo gi Muma . ”
( Som Rapar mar Chik 6 : 5 - 8 ; Luka 6 : 45 . )
Omiyo ka en adier ni gik moko nosieko kendgi , to kare ang’o momiyo rech machon - gi nyalo miyo ng’ato opuonjre mathoth e wi chuech ?
Wachno nomora ahinya kendo ne wawuoye gi wuoda . ”
Kae to nonyisogi ni mondo ng’ato ka ng’ato och@@ wak@@ ne chai .
Miyono lero niya : “ Ne gitimo kamano ka gi tang ’ ahinya .
Ka ne ap@@ enjogi gimomiyo ne gi tang ’ kamano , ne gid@@ woka ni ne gidwa ch@@ wako chai mana kaka ach@@ wak@@ oga .
N@@ ak@@ onyogi ng’eyo ni kamano e kaka Jehova bende notiyo gi rieko e kiko muya mopogore opogore ma yudore e kor lwasi mondo ngimawa obed maber . ”
To be inyalo pimo dwol ma ndege golo sama en e kor yamo gi dwol mamit ma winyo golo sama ower ?
Koro , e kind ng’at ma noloso ndege gi Jachuech ma nochueyo winy , ere ng’at mariek moloyo ? ”
Wuoro moro nowacho niya : “ Kik iol tiyo gi yore manyien sama ipuonjo nyithindi weche ma ne ise@@ puonjogi chon . ”
Nachako puonjora kodgi kuom dakika 15 pile ka pile kata ka ne pod gitindo , mak mana e odiechienge mag chokruoge .
Mos mos gik ma ne chand@@ ago nayudo dwokogi e chokruoge mag kanyakla , e lamo mar joot , to moko nayudo e puonjruok ma mara awuon .
Mano e momiyo dwarore ni jonyuol odhi nyime puonjo nyithindgi ma ok giweyo . ”
Weuru mondo nyithindu one ni u@@ hero Jehova gi chunyu duto .
Giwacho niya : “ Wa@@ j@@ anyis@@ oga nyarwa maduong ’ ni , ‘ Gen Jehova gi chunyi duto , bed modich e tij Pinyruoth , kendo kik ibed gi parruok mokalo tong ’ . ’
Sama oneno ber mar timo kamano , ofwenyo ni kare Jehova konyowa .
Mano osekonye mobedo gi yie motegno kuom Nyasaye kod Muma . ”
Sula mokwongo nyiso kaka wanyalo bedo gi yie kendo siko ka wan gi yie motegno .
We aler@@ nu gima nokelo mbakano .
N@@ ONYUOLA Wi@@ ch@@ ita , Kansas , Amerka tarik 10 Desemba , 1936 . Ne wan nyithindo ang’wen kendo an ema ne an kayo .
Jalweny moro ne kadho machiegni kae to dak@@ tar@@ ino okok matek ka wachone niya : “ Ne ane gima di@@ timne ng@@ or@@ oni ! ”
Jal@@ wenyno nofwenyo ni dak@@ tar@@ ino omer omiyo nonyise niya : “ Dhi ot mondo kong’o orum e wang’i ! ”
Bab@@ awa ne nigi k@@ iny@@ os@@ i ariyo e taon mar Wi@@ ch@@ ita , kendo dak@@ tar@@ ino ne en achiel kuom joma no@@ li@@ el@@ oga !
An gi jonyuolna ka wadhi e chokruog - distrikt e taon mar Wi@@ ch@@ ita e higni mag 1940
Nikech kinda ma ne gin - go , Jehova no@@ guedhogi ahinya mi ne ochak kanyakla kanyo .
Owadwa ma nor@@ wa@@ ko@@ wano ne ou@@ so mtok@@ anano kuom dola 25 .
N@@ omiwa migawo mar bedo jopainia makende e taon mar Wal@@ nut R@@ id@@ ge , Ar@@ k@@ ansas .
Kae to e higa mar 1962 , ne wamor ahinya ka ne ogwelwa mondo wadhi e Skul mar Gilead e klas mar 37 .
Ka wan Na@@ iro@@ bi gi Mary kod Chris Kan@@ ai@@ ya e tij lendo
Ka ne osenyuol Kimberly ma en nyarwa ma kayo , ne wanyuolo Stephany bang ’ dweche 17 .
Seche moko ne wadhiga bayo kuonde moko gotieno kae to waloso hema ma wan@@ inde , to sama pok wanindo , ne wa@@ ja@@ oyo mach ka wagoyo mbaka kanyachiel .
Ne waketo chenro mar gwelo joma tiyo ne Nyasaye gi thuologi duto mondo obi olim@@ wa .
Ne gi@@ bwok ahinya ma gichako ywak ka giwacho ni gidwaro puonjore .
Kokalo kuom kony ma wayudo e riwruok mar oganda Jehova , ne watimo duto ma wanyalo mondo wakony nyithindwa oher Jehova .
Bang’e ka ne gidok kuno , Kimberly noromo gi owadwa moro miluongo ni Brian L@@ le@@ wel@@ lyn ma ne gitiyogo .
Omiyo giduto ne girito ma gichopo higni 23 .
E kindeno bende ne ogwel Brian gi Kimberly e Bethel ma London kae to bang’e gin bende ne oorgi e Bethel ma Malawi .
Odiechieng ’ ma ne wa@@ wuokie ka wadhi Watchtower Educ@@ ational Center man Patterson , Linda nogo@@ yonwa simu konyisowa ni mama osetho .
Bang’e ne wadhi tiego jolok dhok e piny Zim@@ bab@@ we kod Zambia .
E higa mar 2006 , Brian kod Kimberly nobiro dak machiegni kodwa mondo gipidh nyi@@ gi ariyo ma gin , Mac@@ ken@@ z@@ ie gi Elizabeth .
Paul gi Stephany pod ni Malawi , kendo Paul en achiel kuom joma ni e komiti ma tayo ofis .
Ang’o momiyo samoro nyalo dwarore ni walok paro ma wan - go kuom joma welo ?
Ka nawuok e paw ndege , koyo nodonjo kuoma ma achako mana ywak . ”
Jo - Yahudi ma ne wacho dho Grik nachako ng’ur ni mond li@@ e@@ tegi ne ok rit maber .
Kido kod timbe mag ogendni ma wa@@ wuokie nyalo chiko ngimawa kata ka ok wang’eyo .
( Som 1 Petro 1 : 22 . )
Bed ng’at ma hore gi joma welo ma temo ng’iyo gi pinyu .
Sama e ka wahango romo kodgi , nyalo bedo matek ng’eyo gik ma giparo kata kaka ginyalo timo sama wach moro oneno .
En ranyisi mane maber ma Ruth noketo ma joma welo nyalo luwo ?
Mokwongo , nochiwo luor ne chike mag Jo - Israel kuom kwayo thuolo mondo ohul .
[ 1 ] ( paragraf 1 ) Nyinge oloki .
Be dibed ni in achiel kuom joma puonjore dhok machielo ?
( Som Nehemia 13 : 23 , 24 . )
( b ) Wanyalo timo ang’o mondo wachop dwarono ?
Onego wang’e bende ni sama wa@@ iko weche ma wachano tiyogo e tij lendo , e chokruoge , kata ka wa@@ iko twak , seche moko weche ma wa@@ i@@ kogo ok wabi tiyogo e ngimawa wawegi .
To nikech pacha te aketo kuom kaka abiro wacho dhokno , mano miyo gik ma asomo ok mul chunya .
Mano e momiyo an - ga gi thuolo mar somo Muma kaachiel gi buge malero Muma e dhok ma nony@@ uola@@ e . ”
Mu@@ ri@@ el wacho niya : “ Dhi lendo gi dhok ma wendo no@@ sine ahinya kata obedo ni chon nohero lendo gi dho French ma e dhowa . ”
Ser@@ ge wacho kama : “ Ka ne wafwenyo ni mano ne mono wuodwa timo dongruok , ne wang’ado mar dok e kanyakla ma ne wantiere chon . ”
Tim kinda mondo ine ni adiera chopo e chuny nyithindi ( Ne paragraf mar 14 kod 15 )
Bende wan - ga gi chenro mar dhi e chokruoge mitimo gi dho French dichiel e dwe kendo ka wad@@ ok@@ ga thurwa , wadhiga e chokruoge madongo ma itimo gi dho French . ”
( Som Jo - Rumi 15 : 1 , 2 . )
Wanyalo nyiso nade ni wahero Wach Nyasaye ?
Owete moko lendo ne mak@@ ani@@ ka moro e gar@@ a@@ j .
( Som Fweny 21 : 3 - 6 . )
Ibrahim gi joode notimo ang’o mondo gisik ka gin gi yie motegno ?
( Som 1 Johana 5 : 14 , 15 . )
Gin tembe mage ma jonabi moko non@@ anoe nikech yie margi ?
To mamoko kaka Elija , nowuotho “ koni gi koni e th@@ im@@ be , e gode , e rog@@ ni , kendo ei buche manie lowo . ”
Ere kaka ranyisi mar Noa konyowa ng’eyo tiend bedo gi yie ?
Gin yore mage ma wanyisogo ni wan gi yie ?
Gin yore mage ariyo ma Jo - Hibrania 11 : 1 lerogo yie ?
Inyalo neno kaka yiene ne otiyo kanyachiel gi timne , kendo timne nomiyo yien@@ eno obedo malong’o chuth . ”
Kuom ranyisi , Johana nowacho niya : “ Ng’at ma nyiso yie kuom Wuod Nyasaye nigi ngima ma nyaka chieng ’ ; to ng’at ma ok winj Wuowi ok none ngima , to mirimb Nyasaye siko kuome . ”
Mana kaka hera , ang’o momiyo yie en gima duong ’ ?
Jakobo nopenjo Jokristo wetene mowal niya : “ Donge Nyasaye noyiero joma odhier ka luwore gi wang ’ pinyni mondo gibed momewo e yie , kendo gibed joma noyud pok mar Pinyruoth ma nosingo ne joma ohere ? ”
Kane ji nindo , jasike nobiro moch@@ uoyo ogolo e kind ngano , kae to odhi .
Kane it ngano odongo kendo onyago olemo , eka ogolo bende nosieko . ”
En ang’o ma Jehova nosingo ne joge , to ang’o momiyo singono ne en makende ahinya ?
Be Jo - Yahudi ne dhi yudo thuolo kendo mar lamo Nyasaye e yo ma oyiego ?
Kuom mano , nenore maler ni jotich Jehova ne ok odonjo e tuech mar Babilon Maduong ’ e higa mar 1918 .
( Som 1 Petro 2 : 9 , 10 . )
( Som Mathayo 13 : 24 , 25 , 37 - 39 . )
Be Jokristo madier ne dhi bedo thuolo ma gilam Nyasaye ayanga kendo e yo ma oyiego ?
Jokristo mowal ne ogony e tuech mar Babilon Maduong ’ karang’o ?
Owadwa Rutherford nochano mondo watim chokruoge madongo e taonde moko e piny Amerka kendo ne wa@@ oro jo@@ gol - twak mondo odhi ojiw owete gi nyimine . ”
“ Ka un gi wach moro amora ma unyalo jiwogo ji , wach@@ euru . ” ​ — TICH 13 : 15 .
Mano miyo asiko aywak kendo ok adwar wuoyo kodgi .
No@@ chi@@ kona ite mos ka api@@ mone gik ma ne chanda .
N@@ opar@@ ona gik mabeyo ma ne asebedo ka atimo .
Bende , nopar@@ ona weche ma Yesu nowacho ni ng’ato ka ng’ato kuomwa ber moloyo oy@@ undi mang’eny .
Kinde duto aparoga ndikono , kendo oho@@ yoga chunya .
Yo ma Jehova , Yesu , kod Paulo no@@ jiwogo jomoko puonjowa ang’o ?
( Som Eklesiastes 4 : 9 , 10 . )
Wanyalo puonjore ang’o kuom yo ma Yesu nonyisogo ni ohero jootene ?
Bang ’ wuotho e alworago kendo tiyo gi weche mang’eny ko@@ jiwogo joma ne ni kuondego , nochopo Grik . ”
( Som 1 Jo - Thesalonika 5 : 12 , 13 . )
Baru@@ pego jiwo@@ waga matek . ”
Andreas , ma nigi nyithindo ariyo wacho kama : “ Jiwo nyithindo konyogi mondo gidong ka gin gi winjruok maber gi Nyasaye kendo ka gimor .
Kata obedo ni nyithindwa ong’eyo gima kare , gitimo gigo mana nikech wadhi nyime jiwogi . ”
( Som Luka 21 : 1 - 4 ; 2 Jo - Korintho 8 : 12 . )
( Som Fweny 2 : 18 , 19 . )
Daher nyisi ni yo mang’won ma ne i@@ wuoyogo seche ma ne igolo twak kod bang’e ka ne iwuoyo koda wang ’ gi wang ’ nojiwa . Wechego ne gin mich mowuok kuom Jehova . ”
[ 1 ] ( paragraf 1 ) Nyinge moko oloki .
( b ) En ang’o ma wadwaro nono e sulani ?
Be kanyaklago noyudo ber moro amora kuom luwo kaka bura matayo ne chikogi ?
( Som 3 Johana 9 , 10 . )
( Som Mathayo 5 : 23 , 24 ; 18 : 15 - 17 . )
Muma chikowa ni wadhi e chokruoge ma ok wabare .
Be isebedo ka itiyo gi jw.org e tij lendo kod e lamo mar joot ?
kod brosua mar Gin Jomage Ma@@ timo Dwaro mar Jehova e Kindegi ?
Ang’o momiyo onego wago ne Jehova erokamano ?
Nitie gik mang’eny ma Jehova omiyowa ma miyo onego wad@@ wok@@ ne erokamano !
Bende olero kaka bedo gi geno mar yudo gueth konyowa .
Ne an mana jahigni aboro kende e kindeno .
Baba ne ok dwar ni mama onyisa gik ma ne opuonjore e Muma .
To nikech ne adwaro ng’eyo tiend weche mang’eny kendo ne ap@@ en@@ jo@@ ga penjo , mama ne puonj@@ orega koda sama baba ne ong@@ ega pacho .
Mano nomiyo ang’ado mar chiwora ne Jehova .
Mama ne onyisa ni ak@@ wong awuo gi jarit - alwora .
Ne onyisa niya , “ I@@ romo ! ”
Bang ’ dweche ang’wen , ne ayiero owadwa moro mondo watigo kanyachiel ka wan jopainia .
Minwa ne omakore gi nyaminwa machielo ma bende ne en painia kendo ne gilendo e kanyakla machielo .
E higa mar 1951 , ne a@@ oro kwayo mondo adhi e Skul mar Gilead .
Ne ayudo barua ma gwel@@ a e klas mar 22 mar Gilead ka ne an e jela .
Bang ’ chokruok ne aidho gach reru nyaka e taon mar South Lansing , New York , kama ne i@@ timee skundno .
Ka wan gi Janet e achiel kuom chulni man Philippines
Pod wadhi nyime tiyo ne Jehova e Bethel man Que@@ zon City
Ere kaka inyalo yudo “ kuwe mar Nyasaye ” ?
Kanyakla konyowa nade mondo wad@@ uok parruok chien ?
( Ne picha man malo . ) ( b ) Wad@@ wa nono ang’o e sulani ?
To ere kaka wanyalo timo kamano ?
Daudi nosayo Jehova kama : “ A Nyasaye , teg iti kuom kwayona . ”
Lamo nyalo konyowa nade seche ma wan gi parruok ?
( Som Mathayo 11 : 28 - 30 . )
Yesu ne nigi paro mane ka ne onyiso jolupne ni , “ Kik uparru ” ?
Nowacho niya : “ Ase@@ ywak nikech hum me i chunya . ” ( Zab .
( Ne sanduku ma wiye wacho ni “ Gik ma Nyalo Konyowa Duoko Parruok Chien . ” )
Ng’eyo tiend nying Nyasaye nyalo tego yie mari e yo mane ?
Tiend nyinge en ni “ Omiyo Gima Odwaro Timore . ”
“ Weche mapek manie chuny dhano omiyo dhano ol ; to kit@@ wak kode maber omiye mor . ”
Ang’o momiyo inyalo bedo gadier ni winjruok ma in - go gi Jehova biro miyi teko ?
( a ) Ere kaka wanyalo keto parruokwa kuom Nyasaye ?
Ere kaka wanyalo bedo gadier ni Jehova biro guedho jotichne ?
Jehova noguedho jotichne nade e kinde mosekalo ?
1 , 2 . ( a ) Hera kod bedo gi yie otudore nade ?
Kata kamano , bedo gi geno mar yudo gueth konyowa nade ?
Yesu nowacho ni jopuonjrene ne dhi yudo gueth nikech chiwruok margi ( Ne paragraf mar 5 )
Jaote Petro nopenjo Yesu niya : “ Ne ! Wase@@ weyo gik moko duto mi walu@@ wi ; kare wan to en ang’o ma wan@@ ayud ? ”
Yesu nowacho kama e twak ma nogolo e wi got : ‘ Moruru kendo beduru moil ahinya nimar pok maru duong ’ e polo , nimar kamano e kaka ne gis@@ ando jonabi ma notel@@ onu . ’
Musa nonyiso oganda mar Jo - Israel kama : “ Jehova no@@ gwedhi e piny ma Jehova Nyasachi omiyi , mondo obed mwandu mikawo ; kiwinjo mana dwond Jehova Nyasachi , kendo ine kitimo chikni duto ma koro achi@@ ko@@ i tinende .
Nikech Jehova Nyasachi no@@ gwedhi , mana kaka nosing@@ oni . ” ( Rap .
To nying jal mar ariyo noluongo ni Efraim kowacho ni , Nyasaye osemiya nyak e piny mar chand@@ ruokna . ’ ( Cha .
Muma wachonwa kama : “ Nikech mor maduong ’ ma ne oket e nyime , ne onano e yadh - sand ka ochayo wich - kuot . ”
Onge kiawa ni keto nying Nyasaye obed maler nomiyo Yesu obedo mamor .
Jehova neno nade gik ma wa@@ timone ?
‘ Ng’a makecho jochan oholo ni Jehova kendo nochu@@ le gi mosetimo maber . ’ ( Nge . 19 : 17 ; Mat .
Ndiko mar 1 Johana 3 : 19 , 20 jiwowa nade ?
( Som 1 Johana 3 : 19 , 20 . )
Moko kuom gueth ma wayudo sani gin mage ?
Jotich Jehova winjo nade kuom kaka Jehova ose@@ guedhogi ?
Kuom ranyisi , nyaminwa miluongo ni Bi@@ an@@ ca ma wuok Germany nowacho niya : “ Ago ne Jehova erokamano maduong ’ ahinya kuom konya loyo parruok kendo kuom konya odiechieng ’ kodiechieng ’ . Piny omer oko ka .
To kaka amedo tiyo kanyachiel gi Jehova , e kaka amedo winjo ka an gi kuwe e chunya .
Samoro amora ma achiwora ne Jehova , o@@ ol@@ onaga gueth mogundho . ”
Kata par ane ranyisi mar nyaminwa moro modak e piny Kanada miluongo ni Paula .
An gi bu@@ ga moro ma andi@@ koe ndiko mopogore opogore kod weche moko ma agolo e bugewa kendo a@@ jas@@ omo@@ giga kinde ka kinde mondo gijiwa .
Al@@ uong@@ ega ni ‘ Buk ma R@@ esa . ’
Gik ma nyoso chunywa gin gik ma kalo kapo ni waketo pachwa kuom gik ma Jehova osingonwa .
Jehova oikore konyowa kinde duto kata bed ni wan e chal mane . ”
Kata kamano , inyalo paro yore ma Jehova ose@@ gu@@ ed@@ higo kod kaka ose@@ guedho jomamoko ming’eyo .
Ere kaka Paulo kod jomamoko ne oket thuolo mondo oa e richo kod tho ?
( Som Jo - Rumi 6 : 1 , 2 . )
En yiero mane ma ng’ato ka ng’ato kuomwa nyaka tim ?
( Som Ngeche 14 : 5 ; Jo - Efeso 4 : 25 . )
Gi@@ yudo “ roho ” ka pod ‘ girito kinde ma Nyasaye biro keto@@ gie gibed yawuote .
( Som Jo - Rumi 4 : 20 - 22 . )
( Som Tich Joote 18 : 2 - 4 ; 20 : 20 , 21 , 34 , 35 . )
Welo mang’eny biroga limo taon ma A@@ v@@ e@@ iro man yo nyandwat e piny Portugal mondo gine kuonde moger ma chumbi los@@ oree .
Joneno mag Jehova manie alworano tiyoga gi thuolono mondo giland wach maber ne joma uso chumbi
( Isaiah 41 : 10 ) Tiend chikno en ni onego waher Nyasaye kendo wamiye luor matut .
Weche mamoko ma Muma puonjowa gin mage ?
© 2017 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
( Chakruok 2 : 16 , 17 ) Wachno nyiso maler ni ka dine Adam winj chik ma Nyasaye nomiye , dine ok otho , kar mano , dine odak nyaka chieng ’ e puodho mar Eden .
E sulani , wabiro puonjore kaka wanyalo tiyo gi mich ma wan - go mar timo yiero e yo ma moro Jehova .
Sula mokwongo lero gima bolruok en kod gima bolruok ok en .
Jehova dwaro ni wati nade gi nyalo ma wan - go ?
Ndikogo nyiso maler ni Jehova dwaro ni watim gik ma konyowa kendo ma konyo jomamoko bende .
Noa nodak e piny ma “ nopong ’ gi achach . ” ( Cha .
Akwede e tij lendo ( Ne paragraf mar 6 - 9 ) )
6 , 7 . ( a ) Gin ang’o ma Noa ne ok nyal timo ?
( b ) Gin gik mage ma ok wanyal timo ?
Wan bende wadak e piny mopong ’ gi gik maricho kendo wang’eyo ni Jehova osesingo ni obiro kethe .
Ka pod warito kindeno , ok wanyal chuno ji mondo oyie gi ‘ wach maber mar Pinyruoth . ’
Gik ma Noa ne nyalo timo : Noa noketo pache kuom gik ma nonyalo timo kar weyo mondo gik ma ne ok onyal timo onyos chunye .
Daudi notimo nang’o ka wechego nofwenyore ?
Richo ma ne watimo e kinde mokalo ( Ne paragraf mar 11 - 14 )
11 , 12 . ( a ) En ang’o ma Daudi ne ok nyal timo ka nosetimo richo ?
Gik ma Daudi ne ok nyal timo : Daudi ne ok nyal rucho gik ma notimo .
Nyaka nobed gi yie ni ka noloko chunye gadier , to Jehova ne dhi ng’wonone kendo ne dhi konye mondo onan e gik maricho ma ne dhi yu@@ dego .
( 1 Sa . 8 : 1 - 3 ) Ne oweyo weche e lwet Jehova .
Ne ane ranyisi mar owadwa moro miluongo ni Malcolm ma ne omakore gi Jehova nyaka e thone e higa mar 2015 .
Ket pachi kuom gik minyalo timo to ok kuom gik ma ok inyal . ”
( b ) Inyalo tiyo nade gi ndiko mar higa ma 2017 e ngimani ?
Ndiko mar higa ma 2017 : “ Gen Kuom Jehova , Kendo Tim Maber ​ — Zaburi 37 : 3 . ”
Wanyalo nyiso nade ni wachiwo luor ne yiero ma jomoko otimo ?
( Hos .
4 , 5 . ( a ) En ng’a ma Nyasaye nokwongo chueyo gi thuolo mar timo yiero , to notiyo gi thuolono nade ?
( b ) En penjo mane ma onego wapenjre ?
Yo ma watiyogo gi thuolo ma wan - go mar yiero nyalo miyo wayud ngima mochwere kata ooyo .
Nyasaye “ nokel@@ ogi ir Adam mondo one gi ma do@@ chak@@ gi . ”
Ang’o ma ok onego watim gi thuolo ma wan - go mar timo yiero ?
Par ane ni imiyo osiepni moro mich ma jaber .
Ang’o monego watang’go mondo kik wati marach gi thuolowa mar timo yiero ?
( Som 1 Petro 2 : 16 . )
En puonj mane ma wayudo e Jo - Galatia 6 : 5 ?
Wiwa kik wil gi puonj ma yudore e Jo - Galatia 6 : 5 .
Inyalo nyiso nade ni igeno thuolo ma in - go mar timo yiero ?
( a ) Ji mang’eny neno nade bedo gi kido mar bolruok ?
Bolruok en ang’o , to ok en ang’o ?
Ang’o momiyo ok onego wang’ad bura ne jomoko ?
Ranyisi mar Yesu nyalo konyowa nade sama wayudo migawo manyien ?
( Som Jo - Galatia 6 : 4 , 5 . )
( Som Eklesiastes 11 : 4 - 6 . )
Ang’o ma biro konyowa mondo wasik ka wabolore ?
Ang’o momiyo owete moko yudo ka teknegi weyo migepe ne owete ma rowere ?
Nochiko Nathan mondo onyis Daudi niya : “ Ok ni@@ ger@@ na ot ni mondo ad@@ agie . ”
( Som Kwan 11 : 24 - 29 . )
Mad ji duto mag Jehova obed jokor wach , ma Jehova di@@ ket rohone kuomgi ! ”
( Som Jo - Filipi 2 : 20 - 22 . )
Ofis ne oor@@ onwa gasede 800 mondo walend@@ go .
Kuonde ma ne apuon@@ je ne gin kaka Man@@ aus , Bel@@ é@@ m , For@@ tal@@ e@@ za , Re@@ ci@@ fe , kod Salvador .
Ne wachopo Lisbon e piny Portugal e dwe mar Agost higa mar 1964 .
Mani kende e riwruok ma timo tich ma Yesu nochiko jopuonjrene mondo otim , ma en lando wach maber mar Pinyruoth ! ”
Ka ne iiko sulani , owadwa D@@ ou@@ gl@@ as Gu@@ est notho tarik 25 , Oktoba higa mar 2015 kochung ’ motegno nyaka thone .
( Bura 6 : 34 ) “ [ Roho ] mar Jehova nobiro kuom Daudi . ”
Ang’o momiyo Nyasaye ne dwaro ni Jo - Israel ochiw luor ne joma ne tayogi ?
( Som Jo - Hibrania 1 : 7 , 14 . )
Muma luongo chike ma ne omi Jo - Israel ni “ chik Musa . ” ( 1 Ru .
11 , 12 . ( a ) En ang’o ma Joshua kod ruodhi ma ne tayo Jo - Israel ne nyaka tim ?
“ Ka ruoth nowinjo weche mag kitap chik , noyiecho lepe . ”
Ang’o momiyo Jehova nok@@ umo jotelo moko mag Jo - Israel ?
Jehova ne kumo ruodhi ma kamago kata gologi e loch . ( 1 Sa .
Ang’o ma nonyiso ni roho maler nomiyo Yesu teko ?
Mapiyo nono ka ne ose@@ batis Yesu , “ malaike nobiro ire mi gichako tiyone . ”
Kodong ’ seche moko to Yesu tho , “ malaika moro moa e polo no@@ fwen@@ yorene kendo nomiye teko . ”
Ere kaka Yesu noweyo mondo Wach Nyasaye ota ngimane kod gik ma nopuonjo ?
Gil@@ ama kayiem nono nikech gipuonjo chike dhano ka gima gin chike Nyasaye . ”
Onge ng’at maber mak mana ng’at achiel , ma en Nyasaye . ”
“ Malaika mar Jehova ne ogoye gikanyono , nimar ne ok omiyo Nyasaye duong ’ , kendo kute ne och@@ ame motho . ”
Wabiro nono ang’o e sula ma luwo ?
Sula ma luwo mae biro chiwo dwoko mag penjogo .
Nyalo bedo ni mae ne en kitap chik ma Musa owuon e ma nondiko .
Ang’o momiyo yiero jaote mar 12 ne en gima duong ’ kuomgi kendo duong ’ e wang ’ Jehova ?
Ka giduto gitiyo kaka bura matayo , ne gichiko kaka ne onego otim gik moko e kanyakla duto . — Tich 15 : 2 .
5 , 6 . ( a ) Roho maler nokonyo owete manie bura matayo nade ?
( c ) Ere kaka Wach Nyasaye nokonyo bura matayo ?
Mokwongo , roho maler e ma ne chiko bura matayo .
Mar adek , Wach Nyasaye notayo owete ma ne nie bura matayo .
Ang’o momiyo wanyalo wacho ni Yesu e ma ne tayo kanyakla mar Jokristo mokwongo ?
( a ) Yesu noyiero “ jatich mogen kendo mariek ” karang’o ?
Owadwa Russell notho e higa 1916 , to e higa mar 1919 , Yesu noyiero “ jatich mogen kendo mariek . ”
Ohinga mar Jarito ma Julai 15 , 2013 nowacho ni “ jatich mogen kendo mariek ” en grup matin mar owete mowal ma loso Bura Matayo .
Omiyo wanyalo dwoko nade penjo ma Yesu nopenjo ni , “ Ng’ano ma kuom adier e jatich mogen kendo mariek ? ”
Ere kaka roho maler osebedo ka konyo Bura Matayo ?
Achiel kuom yore ma wanyalo parogo owete manie Bura Matayo en mane ?
Ang’o momiyo ing’ado mar luwo Jatendwa Yesu ?
Yesu ne ok ojwang’o jolupne ka ne odok e polo .
Machiegnini , Yesu biro tayowa ko@@ terowa e ngima mochwere .
Kochakore higa mar 1955 , osebed k@@ iluongo riwruogno ni Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania .
Jehova “ hoyowa e masichewa duto ”

1 , 2 . ( a ) En ang’o ma Jehova osekonyowa ma wang’eyo ?
WECHE mokwongo tik tik e Muma wacho kama : “ Kar chakruok Nyasaye nochweyo polo gi piny . ” ( Cha .
( c ) Gin penjo mage ma wadwaro nono ?
To ang’o momiyo misango ma Yesu nochiwo e ma biro miyo dwach Nyasaye otimre ?
Gin mich mage mabeyo ma Jehova nomiyo Adam gi Hawa ?
Ne chal ka gima Satan wacho niya : ‘ Ng’ano mowacho ni ok unyal timo kaka udwaro ? ’
Gima ber en ni Jehova omakore gi chikene makare kendo ok olokre ngang ’ .
( Som Rapar mar Chik 32 : 4 , 5 . )
Ang’o momiyo misango ma Yesu nochiwo en gima duong ’ ahinya ?
Rawar ma Jehova nochiwo ne nigi nengo matek .
Jehova biro bedo “ gik moko duto ne ji duto ” karang’o ?
Wanyalo nyiso nade ni wahero nying Jehova ?
( Som 1 Petro 1 : 15 , 16 . )
Ang’o momiyo Jehova nyalo kwan@@ owa kaka joma kare kata obedo ni pod wan dhano morem ?
O@@ rwako ji duto mochiwore obed jotichne .
Ka ne Yesu owacho ni “ dwaroni mondo otimre , ” mano nonyiso ang’o ?
Ere kaka rawar konyo joma osetho ?
Dwaro mar Nyasaye ne ‘ oganda mang’ongo ’ en ang’o ?
( a ) Gin gueth mage ma Jehova miyowa e kindegi ?
( Som Tich Joote 3 : 19 - 21 . )
Ndiko wacho kama : “ Was@@ eng’eyo kendo wan gi yie kuom hera ma Nyasaye oherowago .
Be seche moko nyalo dwarore ni walok yiero moro ma ne wasetimo ?
Sulani chiwo dwoko mag penjogo .
Kata nobedo kamano , Jehova nok@@ wanogi kaka joma no@@ tiyone gi chunygi duto .
Be wan bende Nyasaye biro nenowa kaka joma tiyone gi chunygi duto , kata obedo ni samoro watimo gik maricho ?
Ne wadak e puodho moro matin man South Dak@@ ota .
Kata obedo ni ne wan jopur , mano ok e tich maduong ’ ma ne watiyo .
Jonyuolna nobatis e higa mar 1934 ma gibedo Joneno mag Jehova .
C@@ lar@@ ence , ma en babawa kod owadgi miluongo ni Alfred nobedo jochan bura mar jodongo e kanyaklawa ma ne ni Con@@ de , South Dak@@ ota .
Nyaminwa miluongo ni Dorothy nobedo jalendo ka ne en jahigni auchiel , to an bende nabedo jalendo ka ajahigni auchiel .
Chokruoge mag distrikt kod mag alwora bende ne wadhi@@ yega ma ok wabare .
Muma wacho niya : “ Ng’a mawuotho kod jo mariek nobedi mariek , ” kendo ne nitie joma riek mang’eny e anyuola@@ wa ma ne ori@@ wa lwedo ka ne abedo painia . ( Nge .
Ka ne gilimo kanyakla ma ne ni machiegni gi kanyaklawa , ne gig@@ wel@@ aga mondo adhi alend kodgi .
Ka achung ’ e bath mtoka ma ne watiyogo ka ne achako tiyo Bethel
St@@ es@@ end redio mar W@@ BB@@ R bende ne yudore e Watchtower Far@@ m .
Jo - Bethel ma dirom 15 nyaka 20 e ma ne tiyoga e Watchtower Far@@ m .
Thothwa ne wan rowere kendo ne waonge lony .
Owadwa Pe@@ terson ne timo migawo ma ne omiye Bethel gi kinda ahinya , to tij lendo bende ne ok ojwang’o .
Ka an gi Angela e higa mar 1975 , ka ne wadhi wuoyo e TV
Higni adek bang’e , ne ogwelwa mondo wadhi wati Bethel .
Ang’o momiyo onego wami Jehova gi Kristo luor ?
Dhano ne ochue ‘ e kit Nyasaye . ’ ( Cha .
8 , 9 . ( a ) Joneno mag Jehova neno nade jotelo mag sirkal ?
( Som 1 Timotheo 5 : 17 . )
E wi mano , kik ul@@ uong ng’ato ang’ata e piny ni wuonu nikech Wuonu en achiel manie polo .
Bende , kik luong@@ u ni jotelo nikech Jat@@ end@@ u en achiel , ma en Kristo .
To ng’at maduong ’ moloyo e kindu nyaka bed jati@@ j@@ u .
Ng’at ma ng’awore malo owuon noduo@@ ke piny to ng’at ma duo@@ kore piny owuon nong’@@ awe malo . ”
Ang’o momiyo jomoko ok onego otimnwa yiero ?
( a ) Mondo watim yiero ma beyo , nyaka wabed gi yie kuom ang’o ?
Ang’o ma nyalo konyowa mondo watim yiero ma beyo ?
( Som 2 Jo - Korintho 1 : 24 . )
Jodong - kanyakla konyowa mondo watim yierowa wawegi ( Ne paragraf mar 11 )
21 : 9 - 12 ) Jodong - kanyakla bende onego okaw thuolo mondo gitim nonro .
Be obiro miyo jooda odag gi mor kod kuwe ?
Be obiro nyiso ni an ng’at ma hore kendo mang’won ? ’
Ang’o momiyo Jehova dwaro ni watim yierowa wawegi ?
Tiyo ne Jehova gi chunywa duto tiende en ang’o ?
E kind ruodhi ang’wen - go , diher luwo ranyisi mar ng’a , to nikech ang’o ?
( Som 2 Weche mag Ndalo 14 : 11 . )
Chunyi biro chwali mondo itim ang’o ?
Wuod Asa miluongo ni Jehoshafat “ nowuotho e yor Asa wuon mare . ” ( 2 We .
( Som 2 Weche mag Ndalo 20 : 2 - 4 . )
( Som Isaiah 37 : 15 - 20 . )
( Som 2 Ruodhi 20 : 1 - 3 . )
( Som 2 Weche mag Ndalo 34 : 18 , 19 . )
Ang’o momiyo wadwaro nono ranyisi mag ruodhi ang’wen mag Juda ?
( Som 2 Weche mag Ndalo 16 : 7 - 9 . )
( Som 2 Weche mag Ndalo 32 : 31 . )
Bang ’ mano owete gi nyimine p@@ woye kaka ogolo twak maber .
( Som 2 Weche mag Ndalo 35 : 20 - 22 . )
Muma wacho ni ‘ weche mag N@@ eko noa e dho Nyasaye ’ .
W@@ apar@@ uru matut ranyisigo kendo wago ne Jehova erokamano kuom ket@@ on@@ wagi e Muma !
Gin singruoge adi ma isetimo ne Jehova ?
To nade singruok ma ne itimo kapok obatisi kata ka ne idonjo e kend ?
Sama waneno ni otimnwa gima ok ni kare kata otimne ng’at ma wahero gima ok ni kare , mano nyalo miyo bedo gi yie motegno , bolruok , kod winjruok maber gi Jehova obednwa matek .
“ Piny kadho gi gombone , to ng’at ma timo dwach Nyasaye siko nyaka chieng ’ . ” ​ — 1 JOH . 2 : 17 .
Jehova biro timo ang’o ne joma richo kod riwruoge mopong ’ gi mibadhi ?
Muma wacho ni “ piny kadho . ”
Onge kar mudho kata kar tho , kama joma timo mamono di@@ pon@@ die . ’
Zaburino medo wacho kama : “ Jo matir ginicham piny , mi ginidagie nyaka chieng ’ . ” ( Zab .
37 : 11 , 29 ) Joma muol gi joma tir gin jomage ?
Ang’o momiyo wan gadier ni piny manyien ibiro chan e yo maber ?
Be nitie riwruok moro amora ma biro bedo e piny bang ’ Har – Magedon ?
Omiyo , “ piny manyien ” biro bedo kama ochan maber .
Gin timbe kaka mage mopong’o piny sani , to ere kaka timbego miyo ngimawa bedo matek ?
En puonj mane ma wayudo e yo ma Jehova noke@@ thogo Sodom gi Gomora ?
( Som 2 Petro 2 : 6 - 8 . )
( Som Zaburi 46 : 8 , 9 . )
Bang ’ Har – Magedon , gin chandruoge mage ma ibiro tiek chuth ?
Ler ane . ( b ) Wanyalo timo ang’o mondo wabi watony sama iketho piny marachni ?
‘ J@@ ANG’@@ AD bura mar piny duto ok notim gi makare koso ? ’
Mano en nikech kinde duto Jehova ng’a@@ doga bura makare .
Jokristo ong’eyo ni joma ok lam Jehova nyalo timonegi gik ma ok kare .
E higa mar 1946 , nodhi e Skul mar Gilead , klas mar aboro ma notimore New York , e piny Amerka .
Bang ’ wuok e skundno , ne omiye migawo mar bedo jarit - alwora e piny Switzerland .
Wabiro nono ranyisi mage e sulani kod ma luwe ?
E sulani , wadwaro nono ranyisi mar nyakwar Ibrahim miluongo ni Josef kod gima owetene ne otimone .
10 , 11 . ( a ) Gin gik mage ma richo ma no@@ timne Josef ?
( Som Mathayo 5 : 23 , 24 ; 18 : 15 . )
Hera ma waherogo Jehova kendo ma waherogo owetewa biro miyo kik watim gima kamano .
Moloyo duto , ne ok oweyo mondo richo mag jomoko opo@@ ge gi Jehova .
Ang’o momiyo onego wamed sudo machiegni gi Jehova sama waneno ni otimnwa gima rach e kanyakla ?
Wanyalo nyiso nade ni wageno ‘ jang’ad bura mar piny duto ’ ?
Sigand ngima mar Will@@ i Diehl yudore e Mnara wa Mlinzi ma Novemba 1 , 1991 . Wiye wacho ni , “ Yehova Ni Mungu W@@ angu N@@ it@@ aka@@ y@@ em@@ tu@@ ma@@ ini . ”
( Ne pichni man malo . ) ( b ) Gin penjo mage ma wadwaro nono e sulani ?
Ne giketo ranyisi maber ne joma dwaro singore ne Jehova e kindegi .
Singruok ne Nyasaye onego okaw mapek marom nade ?
Ranyisi mar Jeftha gi Hanna puonjowa ang’o ?
2 , 3 . ( a ) Singo en ang’o ?
( b ) Muma wacho ang’o sama ng’ato osingore ne Nyasaye ?
( a ) Onego wane nade singo ma watimo e nyim Nyasaye ?
( b ) Wadwaro puonjore ang’o e wi Jeftha kod Hanna ?
( a ) Be ne en gima yot ne Jeftha gi nyare chopo singo mane gitimo ne Nyasaye ?
Jeftha nowacho kama : “ Ase@@ yawo dhoga ni Jehova , kendo ok anyal dok chien . ”
( b ) Singo ma Hanna notimono nonyiso ni ngima Samuel ne dhi bedo nade ?
No@@ tero Samuel ir Eli , ma ne en Jadolo Maduong ’ e tabernakel ma ne ni Shilo kendo nowacho niya : “ N@@ akwayo nyathini eni ; kendo Jehova osemiya gino ma nak@@ wayo kuome : emomiyo an bende ase@@ chiwe ni Jehova nyaka ndalo duto mag ngimane . ” ( 1 Sa .
Singruok machielo maduong ’ ma ng’ato nyalo timo en singruok mar kend .
Muma wacho ang’o e wi ketho kend kod pogo dak ?
( Som 1 Jo - Korintho 7 : 10 , 11 . )
Dichwo moro gi chiege nowacho niya : “ Nikech wasebedo ka wapuonjore brosuano kanyachiel , mano osemiyo wabedo gi kuwe e kend marwa . ”
Sani wan gi kuwe kendo wamor . ”
18 , 19 . ( a ) Jonyuol mang’eny osetimo ang’o ?
( b ) Wanyalo wacho ang’o e wi joma tiyo ne Nyasaye gi thuologi duto e migepe makende ?
Singo mar tiyo ne Jehova gi thuoloni duto ( Ne paragraf mar 19 )
Migepe ma gitimogo gin migepe makende , to ok ni gin e ma i@@ kawogi kaka joma kende .
Ne bug “ Ritreuru e Hera mar Nyasaye , ” ite mag 2@@ 19 - 221 .
Koso iparo ni kidi@@ mb@@ ori , mano konye gang’o ? ”
( b ) Jo - Israel noloyo nade jolweny mag Jabin ?
( Som Jobura 4 : 14 - 16 . )
Aora mar Kishon noy@@ uo@@ yogi . ”
Ne sula ma wiye wacho ni , “ Parruok e Wi Weche mag Pesa ” ma yudore e Ohinga mar Jarito ma Julai 1 , 2015 .
1 , 2 . ( a ) En ang’o malit ma notim ne Naboth kod yawuote ?
( b ) Gin kido mage ariyo ma wadwa nono ?
Naboth ne en ng’at machalo nade , to ang’o momiyo notamore uso ne Ruoth Ahab puothe mar mzabibu ?
Naboth nomakore gi Jehova e kinde ma Jo - Israel mathoth ne luwo ranyisi marach mar Ruoth Ahab kod chiege ma kite rach miluongo ni Jezebel .
Som 1 Ruodhi 21 : 1 - 3 .
Nodwoko Ahab e yo mamuol kama : ‘ Ok anyal miyi mwandu mar kwer@@ ena . ’
Ang’o momiyo bedo gi bolruok ne nyalo konyo wede Naboth kod osiepene ?
( Som Rapar mar Chik 32 : 3 , 4 . )
( b ) Bolruok biro konyowa e yore mage ?
Ibiro timo nang’o kapo ni jodong - kanyakla ong’ado wach moro e yo ma ok iyiego ?
En wach mane ma wadwa nono , to nikech ang’o ?
Nor@@ ie Petro e yo mane , to mano kelo penjo mage ?
Higni moko bang’e , roho notelone ma ondiko barupe ariyo ma ne oket e Muma .
3 Konyo ‘ Joma Welo ’ Mondo ‘ Oti ne Jehova ka Gimor ’
Sula mar riyo lero kaka jonyuol mod@@ ar e pinjegi nyalo tiyo gi puonj manie Muma mondo gitim yiero ma nyalo konyo nyithindgi .
Ne waneno ka ji ringo koni gi koni kendo ka bunde bende muoch .
An , jonyuolna , kaachiel gi nyithindwa mamoko 10 ne waringo mana gi lewni ma ne wan - go e sechego .
Ang’o momiyo Yesu kod thoth jopuonjrene noringo moweyo thuchegi ?
Nowachonegi niya : “ Ka gis@@ an@@ dou e taon moro , ring@@ uru udhi e taon machielo . ”
( b ) sama gidak e kembe moy@@ ang@@ negi ?
Ti@@ end@@ ena no@@ kuot ma anyiso joodwa ni gidhi adhiya gi@@ weya .
Ne wanano odiechieng ’ kodiechieng ’ , kendo ne walemo ka wageno kuom Jehova .
Ne gi@@ kuo@@ tho , gimetho , gi@@ tugo tuke mag loyo pesa , gik@@ welo , kendo ne gi@@ terore . ”
( Som 1 Johana 3 : 17 , 18 . )
( b ) Ang’o momiyo onego wakonygi ka wahore ?
Onego gine ni wadewogi .
( b ) Owete gi nyiminego nyalo nyiso nade gi gigoyo erokamano ?
Ere kaka wanyalo konyo owete gi nyiminewa ma oringo thuchegi ?
( a ) En tem mane ma Jokristo moringo thuchegi onego ot@@ ang’go ?
No@@ ting’e malo ko@@ bwonjo kae to owachonwa niya : ‘ Be uneno ?
Ma e gima duong ’ e ngimawa ! ’ ” — Som 1 Timotheo 6 : 8 .
Gik ma wa@@ timonegi onego okonygi neno ni Jehova oherogi kendo dewogi .
Ng’eny joma oringo thuchegi e ndalogi owuok e pinje ma tijwa mar lendo ogo marfuk .
Owacho kama : “ Owete norwakowa maber mana kaka wedegi .
Ne gimiyowa chiemo , lewni , kar dak , kendo ne gikonyowa gi pesa ma ne wanyalo id@@ hogo mtoka .
Onge , mak mana Joneno mag Jehova ! ” ​ — Som Johana 13 : 35 .
Mapiyo nono ka owete gi nyimine moringo thu@@ che@@ gigo osechopo , jodong - kanyakla onego onon kendo oluw weche ma yudore e bug Riwruok ma Timo Dwach Jehova , sula mar 8 , paragraf mar 30 .
Bende , jodong - kanyakla nyalo penjo owete gi nyiminego penjo moko motudore gi kanyakla ma ne gi@@ ae kaachiel gi tijgi mar lendo , mondo ging’e kaka winjruokgi gi Jehova chalo .
“ Onge gima duong ’ ma dimi abed gi mor ma loyo wachni : ni asik ka awinjo ni nyithinda dhi nyime wuotho e adiera . ” ​ — 3 JOH .
Ere kaka jonyuol nyalo keto ranyisi maber ne nyithindgi ?
Ang’o ma nyalo konyo wiye udi e ng’eyo ni en kanyakla mi@@ wache dhok mane monego gidhiye ?
Jomamoko e kanyakla nyalo konyo nade jonyuol gi nyithindo moa e pinje mamoko ?
1 , 2 . ( a ) En chandruok mane ma nyithindo mang’eny mobiro dak e pinje mamoko romogo ?
( b ) Gin penjo mage ma wadwa nono e sulani ?
Kata kamano , ka ne achako dhi e skul , nachako hero dhok ma ne ipuonjo@@ wago kuno .
Bang ’ higni machuok , dhok miwacho e skul e ma koro ne achako tiyogo chuth e ngimana .
Ne ok anyal winjo gik ma ne ipuonjo e chokruoge kendo ne aweyo luwo timbe kod kido mag jo@@ thurwa . ”
3 , 4 . ( a ) Jonyuol nyalo keto ranyisi maber ne nyithindgi e yo mane ?
( b ) Jonyuol ok onego ogen ni nyithindgi biro timonegi ang’o ?
Sama nyithindu neno ka ‘ usiko k@@ udwaro mokwongo Pinyruoth , ’ mano miyo giketo geno kuom Jehova mondo omigi gik mochuno e ngimagi .
Kik ibed modich ahinya ma ok inyal yudo thuolo mar bedo gi nyithindi .
Ka nyithindi ong’eyo dhok ma thuru , mano nyalo konyogi nade ?
Un jonyuol , kapo ni mano e gima timore ne nyithindu , donge unyalo puonjoru dhok ma ji wacho e alwora ma ud@@ akieno ?
Kamano bende , ka nyithindi wacho dhok machielo e yo maber , donge onego ipuonjri dhokno mondo i@@ konygi ?
Kapo ni mano e gima timoreni , pod inyalo konyogi mondo ging’e Jehova kendo gihere .
Kata kamano , neno kaka ne opuonjore wach Nyasaye gi kinda , kaka ne olemo , kod timo duto monyalo mondo otim kodwa lamo mar joot juma ka juma , ne omiyo wafwenyo ni ng’eyo Jehova en gima duong ’ . ”
Ere kaka jonyuol nyalo konyo nyithindo ma nyalo dwarore ni opuonj adiera gi dhok ariyo ?
( a ) En ng’a monego oyier ni joot biro dhi e kanyakla ma i@@ wache dhok mane ?
Mano ok nyal timore kapo ni nyithindo ok winj maber dhok mitimogo chokruoge e kanyakla .
( Som 1 Jo - Korintho 14 : 9 , 11 . )
Jehova ne odwoko lamowa e yo ma ne ok wapar .
Kata kamano , ka ne waneno ni chokruoge ma ne itimo gi dhowa wawegi ne ok konygi ahinya , ne wang’ado mar dhi e kanyakla ma ne timo chokruoge gi dhok ma ne ji wacho e alwora ma ne wadakie .
Waduto ne wadhiga e chokruoge kod tij lendo kanyachiel ma ok wabare .
Ne wa@@ gwel@@ oga owete gi nyimine ma wacho dhokno e gago kendo ne wadhiga kodgi bayo .
Timo magi duto ne okonyo nyithindwa mondo ong’e owete gi nyimine e yo maber kendo mondo ging’e Jehova kaka Nyasachgi , Wuon - gi , kendo Osiep@@ gi .
Ne waneno ni timo kamano en gima ber moloyo ketogi mondo gipuonjre dhowa . ”
Samuel medo wacho niya : “ Mondo wasik ka wan gi winjruok motegno gi Jehova , an kaachiel gi jaoda ne wadhiga bende e chokruoge mitimo gi dhowa wawegi .
Ne wa@@ dich@@ ga ahinya kendo ne wa@@ ol@@ ga .
Kata kamano , wadwoko ne Jehova erokamano kuom guedho kindawa kod chuny mar chiwruok ma ne wanyiso .
Sani nyithindwa duto kargi adek tiyo ne Jehova gi thuologi duto . ”
Kris@@ tina wacho kama : “ Nang’eyo wacho dho jonyuolna . Kata kamano , ka nadhi e chokruoge to ne ok awinj thoth gik ma ne ipuonjo .
Ka ne ajahigni 12 , nadhi e chokruok maduong ’ ma ne otim gi dhok ma ne ipuonjo@@ wago e skul .
Mano e kinde ma ne ahango winjo ki@@ puonjo adiera e yo ma donj@@ ona maber !
Lokruok machielo ma ne atimo en ni nachako lemo ka atiyo gi dhok ma ne ipuonjo@@ wago e skul .
Koro nanyalo wuoyo gi Jehova kowuok e chunya ma iye ! ”
Un rowere , be uneno ni onego ubed e kanyakla ma i@@ timee chokruoge gi dhok ma iwacho e alwora ma un@@ tiere ?
Nadia ma sani tiyo e Bethel wacho niya : “ Ka ne wabedo rowere , an kaachiel gi nyithindwa mamoko ne wagombo dar mondo wadhi e kanyakla ma iwachoe dhok mitiyogo e alwora ma ne wantiere . ”
Nadia medo wacho niya : “ Sani koro wamor ahinya ni jonyuolwa ne otimo matek mondo gi@@ puonjwa wacho dhoggi , kendo ni ne gidhi kodwa kanyachiel e kanyakla mitimoe chokruok gi dhoggi .
Mano osemiyo ngimawa obedo maber kendo waseyudo thuolo mathoth mag konyo jomoko mondo ong’e Jehova . ”
( b ) Jonyuol nyalo yudo kony kanye mondo gipuonj nyithindgi adiera ?
( Som Ngeche 1 : 8 ; 31 : 10 , 27 , 28 . )
Kata kamano , jonyuol ma ok ong’eyo dhok ma iwacho e pinje ma gidhiye onego okwa kony mondo ging’e kaka ginyalo chopo e chuny nyithindgi .
Bedo gi Jokristo mamoko konyo nyithindo kaachiel gi jonyuolgi ( Ne paragraf mar 18 kod 19 )
( b ) En ang’o ma jonyuol nyaka dhi nyime timo ?
Napuonjora gik mathoth sama ne gikonya iko twege mimiyo jopuonjre e chokruok .
E wi mano , gik ma ne watimo kanyachiel sama ne wa@@ yueyo bende ne okonya . ”
Un jonyuol , lamuru Jehova okony@@ u kendo timuru duto munyalo mondo u@@ kony nyithindu .
( Som 2 Weche mag Ndalo 15 : 7 . )
Konyo nyithindi mondo obed osiepe Jehova e ma onego iket obed motelo to ok dwach@@ i iwuon .
Kata kamano , adiera mag Muma ne odonj@@ ona maber e higa mar 1946 .
Gikone ne apuonjora dho momni kendo ne amor ahinya tugo gi nyithindo mamoko .
Ne okwayo ni mondo oor@@ ne@@ ga gasede kendo nodwaro ni mondo adhi ang’e chwore miluongo ni Gary .
Gikone , ji abich nobedo Joneno mag Jehova e k@@ las@@ gino .
E kindeno , nomiya tam@@ tam moro ma okwaya ni wabed osiepe .
Ka ne odwaro ni mondo obatise , jonyuolne nonyise niya : “ Ka idwaro bedo Janeno mar Jehova , to ng’e maler ni dal@@ ani ok i@@ dagie ! ”
Nodhi nyime puonjore Muma ma bang’e obatise .
Ka ne wakendore e higa mar 1960 , jonyuolne ne ok obiro e arus@@ wa .
Wuoda miluongo ni Nich@@ ol@@ as ka en gi chiege Deborah , e Bethel ma London
F@@ aye gi James , Jerry gi Evelyn , Sh@@ ann@@ an gi Steven
Kuom mano , ne ayiero mar dhi dak gi achiel kuom yawuota . Sani wan e kanyakla mar Cal@@ g@@ ary Sign - Language kendo pod an jaduong ’ - kanyakla .
Ang’o ma nyalo konyowa mondo wasik ka wahero Jehova ?
Ere kaka wanyalo medo hero adiera manie Muma ?
Ang’o momiyo dwarore ni waher owete gi nyiminewa ?
Ang’o mane nyalo miyo hera mar Jokristo moko odog chien ?
E kindegi , ji mang’eny ok ohero Nyasaye .
Her Jehova ( Ne paragraf mar 10 )
( Som Zaburi 119 : 97 - 100 . )
Her adiera mag Muma ( Ne paragraf mar 14 )
E otieno mogik ka ne Yesu ni e piny ka , nonyiso jopuonjrene kama : “ A@@ miyou chik manyien , ni ubed gi hera e kindu ; mana kaka ase@@ her@@ ou , un bende her@@ reuru e kindu .
Ma e ma nomi ji duto ong’e ni un jopuonjrena ​ — ka un gi hera e kindu uwegi . ” ​ — Joh . 13 : 34 , 35 .
Jaote Johana nondiko kama : “ Ng’at ma ok ohero owadgi moseneno gi wang’e ok nyal hero Nyasaye ma pok oneno . ”
Her owete gi nyimine ( Ne paragraf mar 17 )
Gin yore mage ma wanyalo nyisogo ni wahero owetewa ?
Som 1 Jo - Thesalonika 4 : 9 , 10 .
21 : 15 .
Nowachonegi kama : “ ‘ Bol@@ uru gogo e bath yie korachwich to ubiro yudo rech . ’
Eka ne gib@@ olo , kendo koro ne ok ginyal ywaye mi gir@@ wake e yie , nikech rech ne ng’eny ahinya . ” ​ — Joh . 21 : 1 - 6 .
( b ) En wach mane ma owadwa moro e piny Thailand nofwenyo e wi tich ma notiyo ?
Mano nomiyo ayudo thuolo matin ndi mar timo gik motudore gi weche Nyasaye .
Gikone , nafwenyo ni mondo aket Pinyruoth obed mokwongo , ne nyaka amany tich machielo . ”
Nowacho niya : “ Bang ’ timo chenro maber kuom higa achiel kama , ne achako uso ice cre@@ am e nderni .
Ka ne achako , ne ok ayud pesa moromo , to mano ne nyoso chunya .
Ka ne aromo gi joma ne atiyogo chon , ne giny@@ i@@ ero ka gi@@ penja ni ang’o momiyo ne aparo ni uso ice cre@@ am ber moloyo loso kompyuta e alwora mokuwe maber .
Ne alemo ka akwayo Jehova mondo omiya teko mar nano kendo mondo ayud thuolo momedore mar timo tije mag Pinyruoth mana kaka ne asebedo ka agombo .
Ne achako ng’eyo ice cre@@ am ma ka@@ stem@@ be@@ ga nohero kendo nachako los@@ ogi e yo mong’ith .
Mano nomiyo koro na@@ uso ice cre@@ am duto ma ne aloso odiechieng ’ kodiechieng ’ .
Gima iwuoro en ni tinde ayudo pesa maber moloyo kinde ma ne aloso kompyuta .
Sani amor moloyo nikech aonge gi parruok ma ne aja@@ bedogo ka ne atiyo tija machon .
To gima duong’ie moloyo en ni sani an gi winjruok maber ahinya gi Jehova . ” ​ — Som Mathayo 5 : 3 , 6 .
Nowacho kama ka nose@@ batise : “ Gima pod aywago en ni ne a@@ ketho thuolo mang’eny kapok afwenyo ni tiyo ne Jehova e ma kelo mor moloyo la@@ wruok gi mor mar pinyni . ”
Yesu nowacho ni “ onge ng’at ma nyalo bedo misumba ruodhi ariyo . ”
Nomedo wacho niya : “ Ok unyal bedo wasumbni mag Nyasaye kendo wasumbni mag Mwandu . ”
( Som 1 Jo - Korintho 2 : 14 . )
Ne sula ma wacho ni “ Be Yor@@ eni mag Manyo Mor Kod Yueyo Gin Makonyo ? ”
Tij lendo bende ne wadhiye ma ok wabare . ”
Ne wa@@ kuyo ahinya , kendo ne lit@@ wa ni ne wachiegni weyo jopuonjrewa mag Muma . ”
Dwe achiel bang’e , ne giyudo wach ma no@@ morogi ahinya .
Miriam wacho niya : “ N@@ omiwa migawo mar bedo jopainia makende .
Ne wamor ahinya dhi nyime lendo e alwora ma ne wan@@ tiereno ! ”
Ne gin gadier ni Jehova ne dhi timonegi mana kaka osingo e Zaburi 37 : 5 ma wacho niya : “ Kwa Jehova mondo oriti e yori ; gen kuome bende , mi no@@ timni kaka ikwaye . ”
Sani to mano e kaka wadak , kendo onge gima wachando . ”
Ang’o momiyo ber ng’eyo ni joma okendore biro romo gi pek moko e ngimagi ?
Wan gadier ni Jehova oikore konyowa mana kaka nokonyo jotichne ma kinde mokalo , kendo odwaro ni wabed mamor sani kendo nyaka chieng ’ . — Som Yeremia 29 : 11 , 12 .
( Som 1 Samuel 1 : 4 - 7 . )
Paula wacho niya : “ Kata obedo ni Ann ne ok en wat@@ na , hera ma ne oher@@ ago ne okonya ahinya .
Mano ne omiyo adhi nyime tiyo ne Jehova . ”
( Som Zaburi 145 : 18 , 19 . )
“ Kama mwandu magu nitie , kanyo bende e kama chunyu nobedie . ” — LUKA 12 : 34 .
Sama wanono weche adekgo , tem ane paro matut kaka in iwuon inyalo dhi nyime nyiso ni igeno mwandu ma Jehova ose@@ miyo@@ wagi .
Nyaka bed ni l@@ ul@@ uno ne berne gadier !
( Som Mariko 10 : 28 - 30 . )
( a ) Ang’o momiyo jaote Paulo nowacho ni tijwa mar lendo chalo gi ‘ mwandu makende e gik mo@@ chue gi lowo ’ ?
( Som Jo - Rumi 1 : 14 , 15 ; 2 Timotheo 4 : 2 . )
Moko kuom jogo sani gin jo Bethel , jopainia , kod jodong - kanyakla .
Irene wacho niya : “ Ok apar ka nitie gimoro amora ma ne anyalo timo ma miya mor moloyo chiwora mondo alend kamano . ”
‘ Kar keno ’ ma Yesu nowuoye e Mathayo 13 : 52 en ang’o , to ere kaka wanyalo p@@ ong’e ?
( Som Ngeche 2 : 4 - 7 . )
Ne ane ranyisi mar owadwa moro miluongo ni Peter .
Ng’atno notemo Peter k@@ openje kama : “ Koro wuoda , nyisa ane , bug Daniel ne ondik e dhok mane ? ”
Ka ne adok ot ma asomo Ohinga mar Jarito kod Amkeni !
mag dweche moko mokalo , ne ayudo sula moro ma lero ni bug Daniel ne ondik e dho Ara@@ m . ”
Ka itimo kamano , ibiro loso ‘ mwandu ma ok rum e polo , kama jakuo ok su@@ die machiegni kendo kud@@ ni ok cham .
Nimar kama mwandu@@ ni nitie , kanyo bende e kama chunyi nobedie . ’ — Luka 12 : 33 , 34 .
Chris wacho kama : “ Ne ok wa@@ winjre gi owadwa moro ma ne watiyogo .
Chieng ’ moro ka ne wag@@ wand@@ ore , ji ariyo moko nobiro mondo one@@ e kaka ne wad@@ ha@@ wore . ”
Janet wacho kama : “ Nyaminwa moro ma ne wahero lendogo ne o@@ bu@@ kore ab@@ u@@ ka to oweyo dhi lendo koda .
Ne ok ang’eyo gimomiyo notimo kamano . ”
Michael wacho kama : “ Ne awuoyo e simo gi ji ariyo dichiel .
Achiel kuomgi nogo@@ yona oriti mi aparo ni oseng’ado simo .
Ne achako wuoyo kuome marach gi ng’at ma ne pod odong ’ e simo , to kare ng’at mokwon@@ go@@ cha ne pok ong’ado simo . ”
Gary wacho kama : “ Jopainia moko ariyo e kanyaklawa nochako bedo gi chwanyruok moko e kindgi .
G@@ wand@@ ruok@@ gino ne nyoso chuny jomoko . ”
“ Kik ud@@ haw e wang’@@ yo . ” ( Cha .
“ Ka onge jong’ad rieko ji ok yud gi ma gidwaro . ”
Michael wacho niya : “ Owadwano nong’@@ won@@ ona gi chuny maler . ”
“ Ng’ato ka ng’ato mondo odhi nyime nano gi nyawadgi , kendo wer@@ euru ketho e kindu gi chuny man thuolo kata kapo ni ng’ato nigi wach moro gi nyawadgi . ”
Sani gin gi winjruok maber e kindgi kendo gidhi nyime lando wach maber .
Pogruok ma kamano nyalo nenore ka gima tin , kata kamano , onyalo kelo chandruok . ”
Nikech gima notim@@ onano ne medo wang’o iya , an be ne achako nyise achaya .
Na@@ wacho e chunya niya , ‘ Nikech ok omiya luor an bende ok abi miye luor . ’ ”
Owacho kama : “ Ne achako neno nyawo maga awuon kendo mano nomiyo awinjo marach .
Nafwenyo ni ne nyaka alok pacha .
Bang ’ lemo , ne anyi@@ ewo ne nyaminwano mich moro matin kae to andi@@ kone kad ka ak@@ way@@ ego ng’wono kuom bedo gi paro marach kuome .
Ka ne waromo , ne wakwa@@ kore ma waloso kuwe e kindwa .
Sani wamor tiyo ne Jehova ka wan gi kuwe . ”
E KIND@@ EGI ji mathoth neno ni pesa e gima duong ’ ahinya .
Ang’o momiyo dwarore ni otiek wach ma Satan nochako ?
Ri@@ wo lwedo loch mar Jehova en gima duong ’ e okang ’ maromo nade ?
Nimar nyaka ne kwerewa n@@ ind e tho , gik moko duto dhi nyime mana kaka gisebedo a chakruok mar chuech . ”
( Som Isaiah 55 : 10 , 11 . )
( Som Ayub 1 : 7 - 12 . )
( Som Ayub 38 : 18 - 21 . )
( Som Jo - Rumi 5 : 3 - 5 . )
Achiel kuom gik momiyo loch mar Jehova e ma ber en ni en jaloch ma jahera .
O@@ dewowa moloyo kata kaka wa@@ de@@ wore wawegi .
Jodong - kanyakla kaachiel gi wiye udi nyalo luwo nade ranyisi mar Jehova ?
Zaburi 147 jiwo jotich Nyasaye nyading’eny mondo gi@@ pak Jehova .
Ang’o ma nomoro jandik zaburi e wi Jehova momiyo nowacho ni mondo opake ?
Owete gi nyimine mang’eny ma pod tindo chiwore mondo giti ne Nyasaye gi thuologi duto .
“ L@@ osuru osiep kutiyo gi mwandu ma ok kare . ” ​ — LUKA 16 : 9 .
Ere kaka wanyalo tang ’ mondo kik wabed wasumbini mag ohelni mag pinyni ?
Ang’o momiyo kinde duto wabiro bedo gi joma odhier e piny ma sani ?
Weche ma Yesu nowachogo puonjowa ang’o ?
Wang’eyo nade ni Nyasaye ne ok ochano mondo dhano olok ohala ?
Chiw ane ranyisi ma nyiso kaka owete tiyo maber gi mwandu ma ok kare .
A@@ yudo ka an gi chuny mar ng’wono ne jo@@ wetena , ah@@ ora gi jomoko , iya ok wang ’ mokalo tong ’ seche ma ochwanya , kendo aikora rwako siem momiya . ”
Ibrahim nonyiso nade ni nogeno kuom Nyasaye ?
( b ) Ere kaka wanyalo tiyo gi puonj ma Paulo nochiwono ?
Ka ne Paulo osewacho ni Timotheo en “ jalweny maber mar Kristo Yesu , ” nonyise niya : “ Onge ng’at ma tiyo kaka jalweny ma donjore kendo gi ohelni mapile mag ngima , nimar odwaro bedo malong’o e wang ’ jal ma nondike kaka jalweny . ”
Jehova guedho mana joma “ jomwandu e timbe mabeyo . ”
Gige gedo ma beyo kaka bepe , kite , kod chumbe biro yudore nono mondo ji og@@ ergo udi ma beyo .
Mondo igol chiwo kitiyo gi intanet , dhi e jw.org / luo kae to idi kama wacho ni “ Gol Chiwo mar S@@ iro Tijwa e Piny Ngima ” ma yudore kamoro amora ma in@@ donj@@ ie e websa@@ itno piny mogik .
NYAMINWA moro miluongo ni Sus@@ i wacho kama : “ Bang ’ tho wuodwa ne wawinjo malit ahinya kuom higa achiel kama . ”
Kinde duto kuwe mar Nyasaye norito chunywa kod pachwa gadier . ” ​ — Som Jo - Filipi 4 : 6 , 7 .
Yesu nonyiso nade ni nowinjo malit ahinya ka ne Lazaro otho ?
Ka dipo ni ng’at ma igeno otho , kare ndiko maluwogi nyalo ho@@ yi :
( Som 1 Jo - Thesalonika 5 : 11 . )
En ang’o monego wapar e wi joma okuyo ?
( Nge . 14 : 10 ) Kata sama ng’ato wacho kaka owinjo , ok yot mondo jomoko owinj gima otemo wacho gadier .
Kinde kaka mago , an@@ enoga ni kare nitie joma dewa . ”
Ju@@ nia wacho niya : “ Sama ng’ato oor@@ ona ote moro machuok kata sama Jakristo wadwa ogwela mondo wadhi wago mbaka kanyachiel , mano jiwa matek .
Gik ma kamago miyo aneno ni gi@@ hera kendo gidewa . ”
Dal@@ ene wacho niya : “ Sama nyimine obiro jiwa , akwa@@ yo@@ giga mondo gi@@ lem@@ na .
Sama gichako lemo ok giwuo moriere , en mana ni kaka gimedo wuoyo e kaka weche ma giwacho bende bedo mabeyo kendo la@@ mo@@ gino jiwo chunya ahinya .
Yie motegno ma gin - go , hera ma giher@@ ago , kod kaka gidewa osebedo ka miya teko . ”
“ Osiep ng’ato ohere ndalo duto ; kendo omin ng’ato nonyuo@@ le mondo okonye chieng ’ chandruok . ”
Owadwa moro ma jaode notho nowacho niya : “ Ne ang’eyo ni chieng ’ ma ne onego wapar@@ ie tarik ma ne wa@@ kend@@ oree ne ok dhi bedo mayot .
Kata kamano , owete gi nyimine moko manok no@@ lima e odiechiengno mondo kik abed kenda ahinya . ”
Ju@@ nia wacho kama : “ Kony ma owete miyowa kod limbe ma gi li@@ mo@@ wago en gima ber ahinya . Ok ochuno ni gitim kamano mana e kinde moko makende .
Kony kod limbe ma kinde ka kinde kaka mago konyowa kendo hoyowa ahinya . ”
Yo ma ne gi@@ kon@@ yago nomiyo aneno kaka Jehova ohera . ”
Ang’o momiyo gik ma Jehova osingonwa hoyowa ?

Ndiko mamoko ma jomoko oseyudo ka jiwogi gin Zaburi 20 : 1 , 2 ; 31 : 7 ; 38 : 8 , 9 , 15 ; 55 : 22 ; 121 : 1 , 2 ; Isaiah 57 : 15 ; 66 : 13 ; Jo - Filipi 4 : 13 ; kod 1 Petro 5 : 7 .
Som bende sula ma wiye wacho ni “ H@@ o Chuny Joma O@@ lalo Ng’at@@ gi e Tho Kaka Yesu Notimo ” e Ohinga mar Jarito ma Januar 1 , 2011 .
“ Ok wang’eyo gima wanyalo wacho gie sani .
Kata kamano , gima duong ’ en ni waher@@ i ahinya . Ok wanyal ng’eyo gadier kaka iwinjo , Jehova to ong’eyo kendo obiro miyi teko .
Wageno ni lamo ma wal@@ am@@ oni biro konyi . ”
“ Jehova mondo o@@ tegi e kinde ma@@ tekni . ”
“ Ng’e ni Jehova paro watni ma oth@@ ono kendo ong’eyo gimoro amora kuome , omiyo obiro chiere . ”
“ Osiepni ma otho biro bedo ma ngima kendo kose@@ gol tho ma en jasigu mogik .
Kata kamano , gie sani Jehova paro kaka no@@ tiyone gi kinda kendo obiro chiere mondo odag e Paradiso . ”
“ Kata obedo ni ok wanyal wacho lit ma ng’ato winjo sama ng’at ma ohero otho , wageno neno kinde ma ok wabi nyalo pimo mor ma wabiro bedogo kinde ma Jehova biro chiero watni ma otho . ”

Owadwa moro lando wach maber ne ng’at moro ma tiyo e puoth olemo mar apple e taon mar Gr@@ ó@@ je@@ c
( b ) Nono Zaburi 147 nyalo puonjowa ang’o ?
To nyalo bedo ni nitie galaksi tr@@ ili@@ onde mang’eny !
Adwaro ni ibed mamor nikech in Jan@@ en@@ ona . ”
( Som Zaburi 147 : 8 , 9 . )
Mut@@ suo wacho niya : “ Ne chal mana ka gima Jehova ne ochung ’ bath ng’ato ka ng’ato kuomwa ka okonyowa .
12 , 13 . ( a ) En ang’o ma nyaka wasin - go mondo Nyasaye okonywa ?
Komachielo , Nyasaye dwoko “ jo maricho chien chuth . ”
“ Jehova mor kod jogo ma luore , kod jogo ma geno kuom kechne . ” ( Zab .
15 - 17 . ( a ) Tembe ma waromogo nyalo miyo wawinj nade , to Jehova tiyo nade gi Wachne mondo okonywa ?
E kindegi , Jehova tayowa kotiyo gi Wachne ma en Muma .
( Som Zaburi 147 : 19 , 20 . )
Gin chenro mage ma biro miyo ibed ma mor e kinde ma biro ?
Bedo painia nyalo yawo ne ng’ato thuolo mag timo ang’o ?
U@@ N RO@@ W@@ ERE ung’eyo maber ni ka ng’ato pok ochako wuoth , nyaka okwong ochan maber kuma odwaro dhiye .
Ngima dhano chalo gi wuoth kendo sama pod itin e ma ber ka i@@ chan@@ ee kuma idwaro dhiye .
Ing’eyo nade ni Jehova dwaro ni ibed ma mor e kinde ma biro ?
Jachu@@ e@@ chni en “ Nyasach hera ” kendo “ Nyasaye mamor , ” ma nochueyo dhano e “ kite owuon . ”
Ibiro bedo ma mor sama iluwo ranyisi mar Nyasachwa ma jahera .
Yesu Kristo noketo ranyisi maber ahinya ne rowere .
3 : 4 ) Yesu bende no@@ sudo machiegni gi Jehova kuom puonjore Ndiko .
Muma wacho kama : “ Ka onge jong’ad rieko , to ji ok tim gik ma gichano , to ka jong’ad rieko ng’eny , to gik ma gichano dhi maber . ”
Mana kaka tije mamoko , biro kawo kinde mondo ibed molony .
Ka ne achako , bedo gi jopuonjre mag Muma ne ok yot , kata kamano , ka ne adhi e alwora machielo , ne abedo gi jopuonjre mag Muma mogwaro kochakore gi dwe ma ne adhi@@ yeno .
Japuonjre moro nochako biro e chokruok .
Kuom ranyisi , Jacob ma wuok Amerka wacho niya : “ Ka ne an jahigni abiriyo , thoth joma ne wan - go e klas ne gin Jo - Vietnam .
Nikech ne agombo puonjogi e wi Jehova , mano nomiyo atimo chenro mondo apuonjra dhok ma giwacho .
Kuom kinde mogwaro , ne apuonjora dho Vietnam kuom pimo weche manie Ohinga mar Jarito mar Kisungu kod mar Vietnam .
Bende , ne amako osiep gi owete gi nyimine ma ne nitie e kanyakla ma ne i@@ timee chokruok gi dho Vietnam .
Ka ne achopo jahigni 18 , ne abedo painia .
Bang’e , ne adhi e Skund Muma ne Owete Maok Nie Kend .
Gik ma ne apuonjora e skundno osekonya ahinya e migawo mar painia ma sani atimo , nikech an e jaduong ’ - kanyakla kende e grup mi@@ timee chokruok gi dho Vietnam .
Jo - Vietnam mang’eny ma aromogo wuoro ahinya ni ang’eyo wacho dhoggi .
Gir@@ wa@@ ka@@ ga e utegi , kendo apuon@@ jo@@ giga Muma .
Moko kuomgi osetimo dongruok mobatisi . ” ​ — Pim gi Tich Joote 2 : 7 , 8 .
Ahero jiwo rowere manie kanyaklawa kendo amor neno dongruok ma gitimo .
Bang ’ dhi e Skund Muma ne Owete Maok Nie Kend , ne ayudo migawo mar bedo painia e alwora machielo .
En adier ni pok apuonjo ng’ato Muma ma obatisi , jomamoko to osetimo kamano .
Ere kaka bedo painia nyalo yawo thuolo mamoko mag tiyo ne Nyasaye ?
Owadwa moro miluongo ni Kevin wacho niya : “ Ne achako gombo tiyo ne Jehova gi thuolona duto ka ne pod atin .
Omiyo ka ne aromo jahigni 19 , ne abedo painia .
Ne apuonjora goyo tado , kaachiel gi rwako diris@@ ni kod dhoudi .
Bang’e ne atiyo kuom higni ariyo gi grup ma ne konyo e alwora ma kodh yamo mager noke@@ the@@ e udi .
Ne wa@@ gero Ute Romo ma nokethore kaachiel gi ute owete gi nyimine .
Ka ne awinjo ni jogedo ne dwarore e piny South Africa , ne a@@ oro kwayo kendo ne ayudo thuolo mar dhi kuno .
E Afrika ka , wa@@ gero Od Romo moro bang ’ machielo kuom jumbe manok .
Wadak kanyachiel , wapuonjore Muma kanyachiel , kendo watiyo kanyachiel .
Bende amor ahinya lendo gi owete gi nyimine juma ka juma .
Chenro ma ne aketo ka ne pod atin osekelona mor mang’eny ahinya . ”
Tiyo Bethel miyo ng’ato bedo ma mor nikech gimoro amora ma otimo , otimo ne Jehova .
Bang ’ higa achiel gi nus , ne oluonga mondo adhi ati e Bethel . Ne apuonjora tiyo gi masinde mag goyo buge kae to bang’e ne apuonjora timo tije mag kompyuta .
E Bethel kae , wan gi thuolo mar winjo motelo kaka tij puonjo dhi nyime e piny ma ngima .
Ahero tiyo kae nikech tich ma watimo konyo ji mondo osud machiegni gi Jehova . ”
Bed gadier ni Jehova dwaro ni ‘ imak matek ’ ngima ma biro miyo ibed ma mor e kinde ma biro .
( Som 1 Timotheo 6 : 18 , 19 . )
Kae to i@@ chan timo gik ma more .
Osebedo k@@ osomo timbe dhano chakre ne Jehova chu@@ egi .
In iwuon e ma nyaka imany adiera . ”
kata “ Kik uwe jo@@ ten@@ du@@ go okel@@ nu masira kayiem ! ”
Yesu nowacho niya : “ Kik uluor joma nego ringruok to bang ’ mano ok ginyal timo gimoro mokalo kanyo . ”
26 : 24 , 25 ) Winj Jehova kendo gene e gik moko duto ma itimo .
Sula mar ariyo nyiso kaka Jehova nyalo timonwa gik moko e yo ma ok wapar .
Mana kaka japur hore ka rito , wan bende nyaka watim kamano .
Ranyisi mar janabi Mika puonjowa ang’o ?
( Som Mika 7 : 1 - 3 . )
Ka wan gi yie kaka mar janabi Mika , wabiro rito Jehova nikech waikore timo kamano .
Mano e momiyo ‘ wanano chutho kuom horuok kendo gi mor . ’
Ibrahim ne nyaka rit kuom higni mathoth e ka nyuol nyikwaye ma Esau kod Jakobo ( Ne paragraf mar 9 kod 10 )
( Som Jo - Hibrania 11 : 8 - 12 . )
Kata kamano , parie kaka Ibrahim biro bedo mamor ko@@ chiere e paradiso e piny !
Ne un@@ dhoga mondo u@@ timna gima rach , to Nyasaye no@@ loke gima ber , mondo ores ji mang’eny , ma koro ngima mana nikech wachno . ” ( Cha .
( b ) Ang’o ma nokonyo Daudi mondo ohore korito Jehova ?
( Zab . 13 : 5 , 6 ) Daudi nogeno ni Jehova ne dhi konye .
( Som 2 Petro 3 : 9 . )
Ang’o ma biro konyowa dhi nyime rito ka wahore ?
Gik ma notimre ne jaote Paulo ka ne en Filipi puonjowa ang’o ?
( Som Tich Joote 16 : 8 - 10 . )
Mapiyo nono bang ’ chopo Makedonia , ne omake motu@@ eye e jela !
Ang’o momiyo Jehova noweyo mondo gima kamano otimre ne Paulo ?
Paulo gi Sila nochako “ lemo ka gipako Nyasaye gi wer . ”
4 , 5 . ( a ) Ere kaka gik moko nyalo timorenwa mana kaka notimore ne Paulo ?
( b ) Ere kaka weche nolokore apoya ne Paulo ?
Gin gik mage ma wadwaro nono ?
( Som 1 Petro 5 : 6 , 7 . )
Seche moko onyalo timonwa gik moko e yo ma ok wapar kata matin .
18 : 14 , 15 ) Hezekia notimo chenro mondo giikre kapo ni Jo - Asuria ne nyalo monjogi kuom kinde malach .
( a ) Gima notimore ne Josef puonjowa ang’o ?
40 : 15 ; 41 : 39 - 43 ; 50 : 20 ) Onge kiawa ni yo ma Jehova no@@ konyogo Josef noloyo kaka noparo .
Par ane bende da Josef ma Sara .
( Som Isaiah 43 : 10 - 13 . )
Wang’eyo ni Jehova dewowa kendo odwaro ni ngimawa obed maber .
Ere kaka wanyalo lonyo dhano machon ma wawere kode chuth ?
Ka nochopo higa mar 1939 ne nitie Joneno 6,000 ma notue e [ kembe mis@@ ande ji ] . ”
S@@ ta@@ di@@ am bende ul@@ woko maler .
To gima berie moloyo en ni jorotenge gi wasunge obet kanyachiel . ”
Kata kamano , kaka namedo nindo kodgi e kaka namedo neno ni timno ok konya e yo moro amora . ”
Sakura nodhi nyime gi timno ma ochopo jahigni 23 .
Timno nodonjo e remba ma koro na@@ gomboga ag@@ omba mondo dhako ma ne ad@@ akgo owuog mondo achak ng’iyo vidio mag ponografi . ”
Ang’o ma nokonyo Stephen mondo owe ich wang ’ kod weche mag ayany ?
Owacho kama : “ Ngimawa mar joot nochako bedo maber .
Stephen en jakony - tich e kanyakla kendo jaode osebedo painia mapile kuom higni mang’eny .
Ndiko ma ne ji@@ waga ahinya ne en Isaiah 55 : 7 , ma wacho ni : ‘ Ng’at marach mondo owe yore , ’ kod 1 Jo - Korintho 6 : 11 , ma wuoyo kuom joma noweyo timbegi maricho ’ kowacho niya : ‘ To mano e kaka moko kuomu ne chal . ’
Jehova ose@@ hore koda kuom higni mang’eny kendo rohone maler osekonya mondo ar@@ wak dhano manyien . ”
5 : 17 ) Wach Nyasaye kod roho maler bende konyowa sama waikore maber ne chokruogewa mag kanyakla kendo dhi e chokruogego .
Nyinge moko olok e sulani .
Som sula mar 25 e bug Maswali Ambayo Vijana Huuliza — Majibu Yafanyayo Kazi , Bu@@ ku la 1 .
( Som Jo - Kolosai 3 : 10 - 14 . )
Nowacho niya : “ Ok kwan ni ng’ato en Ja - Grik kata Ja - Yahudi , ng’at mo@@ ter nyangu kata ng’at ma ok oter nyangu , ng’at ma wendo , gi Ja - S@@ ki@@ thia , * gi misumba , kata ng’at man thuolo . ”
( a ) Jotich Jehova onego one jomamoko nade ?
( Ne picha manie chak sulani . ) ( b ) Gin ber mage ma osebetie ?
Kae to , chieng ’ moro nodhi e chokruok mar Joneno mag Jehova .
I@@ yudo thuolo mar ng’@@ eri gi owete mawuok kuonde mopogore opogore e piny mangima kendo neno kaka gin gi kuwe makende . ”
Ka ne wa@@ som@@ onegi ndiko kaka Fweny 21 : 3 , 4 kata Zaburi 37 : 10 , 11 , 29 e Mumb@@ gi mar dho Portuguese , ne gichiko itgi kendo kinde moko ne pi wang’gi r@@ engni . ”
Wagoyo erokamano ma duong ’ ahinya ne Jehova . ” — Som Tich Joote 10 : 34 , 35 .
Yesu noketo ranyisi mane maber mar bedo ng’at ma muol kendo ma hore ?
Kae to nomedo wacho niya : “ Ka udhi nyime dewo wang ’ jomoko ahinya moloyo jowetegi , utimo richo . ”
Ang’o momiyo Jokristo nyaka bed joma oherore ?
Hera bende “ hore mos kendo ong’won . ” Hera “ ok obed gi sunga . ”
Paulo nowacho ni ka oonge gi hera , to en ng’at ‘ manono . ’
Herano en kama : ok ni wan e ma wase@@ hero Nyasaye , to Nyasaye e ma noherowa mi nooro Wuode mondo obednwa misango mar loso kuwe nikech richowa . ”
Yesu nowacho niya : “ Onge ng’at ma nigi hera maduong ’ ma loyo ma : ni ng’ato chiwo ngimane nikech osiepene . ”
We wane ane kaka wanyalo timo kamano .
Johana nondiko niya : “ Un nyithindo matindo , ok onego wanyis hera mana gi wach kata gi lep kende , to bende gi tim kendo gi adiera . ”
Kata kamano , ne apenjora niya , ‘ Ere kaka anyalo luwo ranyisi mar Yesu kaluwore gi gima ng’atni otim@@ ona ?
’ Bang ’ paro matut kaka Yesu do@@ timo , ne ang’ado mar weyo wachno .
Bang’e ne afwenyo ni kare ne onyagre gi tuo moro ma ne miyo obedo gi parruok mang’eny .
Omiyo ne awacho e chunya ni samoro weche ma ne ondi@@ kogo ne ok ondiko kohero .
Paro kaka Yesu nonyiso hera kata sama ne i@@ jare nokonya mondo an bende atim kamano sama ne ochwanya . ”
Ka nowuok e polo , “ noweyo duto ma ne en - go ” nikech dhano kendo noyie timo kamano “ nyaka e tho . ”
KU@@ WE : Hera miyo wanano gi jowetewa kendo mano miyo wabedo gi “ kuwe ma tu@@ eyowa kanyachiel . ”
Donge en adier ni bedo gi kuwe ma kamano en gima kende ahinya e piny ma ji onge gi ku@@ weni ? ( Zab .
Paulo nondiko niya : ‘ Hera gero ji . ’
Odiechieng ’ ma ne luwo , ji nobiro mang’eny ma gi@@ he@@ wo kar chokruok . ”
E bwo pichano nondike weche ma wacho ni : “ Gi@@ kwako taon . ”
Kanyakla moro nondiko niya , “ Gima okalo kae ne en mana lain mar tel@@ eg@@ ra@@ ph . ”
Ji 2,@@ 2@@ 6@@ 2,@@ 6@@ 46 nobiro e Rapar e piny Mexico e higa mar 2016 .
Mathayo nondiko wechene kaluwore gi gik ma notimore ne Josef .
1 , 2 . ( a ) Gin chandruoge mage ma nyalo yudo joma onge gi ritruok ?
Lem mondo Nyasaye omiyi nyalo mar rito le@@ wi kendo timo gima owinjore .
Ang’o monego itim mondo ikwed tembe ?
Ang’o ma notimore ne owadwa moro , to ang’o momiyo dwarore ni wan bende watim mana kaka notimono ka waromo gi wach ma chalo kaka mano ?
Gin yore mage ma jonyuol nyalo tiyogo e konyo nyithindgi mondo gibed gi ritruok ?
Ere kaka inyalo konyo nyithindi mondo gibed gi ritruok ?
( Som Wuok 34 : 5 - 7 . )
( b ) Ang’o momiyo onego ig@@ omb puonjori weche momedore e wi nyiso ng’wono ?
( a ) Ang’o momiyo Jehova ne ooro malaikene Sodom ?
( Som Wuok 22 : 26 , 27 . )
Muma wacho kama : “ Jehova Nyasach kweregi ne siko ka si@@ emogi nyadinwoya kokalo kuom jootene , nikech ne ong’won kodgi . ”
“ Nochako puonjogi gik mang’eny . ”
Kar mano , onego watim duto ma wanyalo mondo wakony ji mondo gilos winjruokgi gi Nyasaye .
Nonro moro wacho ni ng’at ma nyiso ji ng’wono en ng’at “ mochiwore mondo oth@@ agre kanyachiel gi joma th@@ agore . ”
‘ Bed matek kendo ibed gi chir kitimo [ tich ] .
Ere kaka jonyuol gi nyithindo nyalo nyiso chir ?
1 , 2 . ( a ) En migawo mane maduong ’ ma Jehova nomiyo Solomon ?
Mondo tich ma ne omiyeno odhi maber , Solomon ne nyaka bed gi chir kendo omak tich gi lwete ariyo .
Chir ma ne Daudi onyiso nopuonjo Solomon ang’o ?
( Som 1 Weche mag Ndalo 28 : 20 . )
Chir ma Yesu nonyiso nokonyo nade jolupne ?
Koro , we wane ane kuonde moko ma nyalo dwaro ni wabedie gi chir , ma gin e utewa kod e kanyakla .
( b ) Rowere nyalo luwo ranyisi mar Musa e yo mane ?
Nyasaye biro ya@@ wonegi yore ma ginyalo pi@@ dhogo joodgi .
Owacho kama : “ Ne apon ka an ng’ama luor - luor ahinya .
Ne tekna ahinya goyo mbaka gi ji e Od Romo . D@@ w@@ ong’o dh@@ out joma akia to koro n@@ aluoro ni chuth . ”
Jonyuolne kaachiel gi jo kanyaklagi ne okonye mi ochopo gombone mar bedo painia .
Ndiko mag Zaburi 37 : 25 kod Jo - Hibrania 13 : 5 nyalo konyo jonyuol e yo mane ?
( Som Zaburi 37 : 25 ; Jo - Hibrania 13 : 5 . )
Owadwa moro ma nigi nyithindo ariyo wacho niya : “ Jonyuol mang’eny tiyo gi seche kod pesa mang’eny e jiwo nyithindgi mondo giluw weche tuke , manyo mor , kod somo .
Donge onego giti gi seche kod pesa mang’eny moloyo e konyo nyithindgi timo gik ma miyo gichopo chenro mag tiyo ne Nyasaye ? Timo mano biro konyo nyithindgi obed gi winjruok maber gi Nyasaye .
Wasebedo mamor ahinya neno nyithindwa ka chopo chenro ma gin - go mag tiyo ne Nyasaye , to gima morowa moloyo en ni wasetimo karwa e konyogi . ”
Gin yore mage mopogore opogore ma ng’ato nyalo nyisogo chir e kanyakla ?
( a ) Owete mosebatisi nyalo nyiso chir e yo mane ?
( Som Jo - Filipi 2 : 13 ; 4 : 13 . )
Was@@ ayo owete duto mosebatisi niya : Beduru gi chir kendo tiuru matek e kanyakla !
Omiyo , bed gi chir kendo itim tich !
1 , 2 . ( a ) Ngima dikoro chal nade ka dine bed ni onge Muma ?
Ka ne jaote Petro ndiko ne Jokristo mokwongo , nomulo weche ma ni e Isaiah 40 : 8 .
( Som 1 Petro 1 : 24 , 25 . )
( a ) Ang’o ma timorega ne dhok ma ji wacho kaka kinde medo kalo ?
( Som Fweny 14 : 6 . )
Muma mar King James Version ma ne oduog ogo bang’e ne otiyo gi “ LORD ” e ndiko mag Mathayo nyaka Fweny ko@@ ketgi gi nyukta madongo .
Ang’o momiyo wamor gi Muma mar Loko mar Piny Manyien ?
( b ) Greek Septuagint en ang’o ?
( Som Zaburi 119 : 16@@ 2 - 165 . )
Ne sula ma wiye wacho ni , “ Je , Un@@ ah@@ it@@ aji Ku@@ ji@@ fun@@ za Ki@@ e@@ br@@ an@@ ia na Ki@@ giri@@ ki ? ”
ma yudore e Mnara wa Mlinzi ma Novemba 1 , 2009 .
Chieng ’ tarik 3 dwe mar April , 2017 e ofiswa maduong ’ ma ni Warwick , New York , e piny Amerka , ne oyaw mus@@ eum m@@ inyisoe Mumbni mopogore opogore .
Il@@ uonge ni “ The Bible and the Divine Name . ”
War@@ waki mondo ilim kanyo kod kuonde mamoko m@@ inyisoe gik mopogore opogore e ofiswa maduong ’ .
Ndikono ne en 2 Jo - Korintho 1 : 3 , 4 ma wacho ni , “ Wuoro ma kecho ji kendo Nyasach hoch duto . . . hoyowa e masichewa duto . ”
Owete ma puonjo ji e chokruok onego one migapgi nade ?
Donge wagoyo ne Jehova erokamano ahinya nikech omiyowa Wachne ma ni e Muma ?
Ne sanduk ma wiye wacho ni , “ Ngimana ne O@@ lokore . ”
Ler ndiko , ti gi ranyisi mowinjore , kendo ikony jowinjo neno kaka ginyalo tiyo gi puonj ma ni e ndikogo
“ N@@ asiko ka aparo ni Jehova ne ok nyal hera kata mana bang ’ ka ne ose@@ batisa , kata kamano , higni 15 bang’e , ngimana ne olokore .
Chieng ’ moro ka ne owadwa moro golonwa twak e Od Romo . . , ne owuoyo kuom ndiko mar Jakobo 1 : 23 , 24 .
Ndikogo pimo Wach Nyasaye gi ki@@ o ma wanyalo ng’iyo mondo wan@@ ere kaka Jehova nenowa .
Nachako parora ka di po ni ne an@@ en@@ ora e yo mopogore gi kaka Jehova ne nena .
“ Ndalo machuok bang’e , nasomo ndiko moro ma noloko ngimana chuth .
Ndikono en Isaiah 1 : 18 ma Jehova wachoe ni , ‘ Biuru koro , wap@@ or wach kaachiel ; kata richou obet makwar ahinya , gin@@ idok matar kaka th@@ elu@@ ji . ’
Nawinjo mana ka gima Jehova ne nyisa ni : ‘ Yaye Victoria , bi mondo wap@@ or wach kanyachiel mondo walos kue e kindwa .
Ang’@@ eyi maber malich , kendo ang’eyo richoni .
Bende , ang’eyo gima chunyi gombo , kendo ah@@ eri matek . ’
“ Chieng’no nindo ne odagi tera gotieno .
Ne pod an gi kiawa ka be Jehova ne nyalo hera gadier , kata kamano , ne achako paro matut kuom misango ma Yesu nochiwo .
Apoya nono , ne afwenyo ni Jehova osebedo ka hore koda kuom higni mang’eny konyiso kaka ohera .
An to chal ka gima ne asiko ka anyise ni , ‘ Kata iher ji e okang ’ ma rom nade , an to ok di@@ hera .
Misango ma Wuo@@ di nochiwo be ok nyal umo richona . ’
Ne chal ka gima Jehova ne miya mich kokalo kuom rawar , to an ne aduo@@ kone michno ma ok atiyogo .
Gikone , bang ’ paro matut kuom mich mar rawar , ne achako winjo e chunya ni Jehova ohera gadier . ”
Sulagi nono fweny mar auchiel , mar abiriyo , kod mar aboro ma Zekaria noneno .
To ere kaka Jehova no@@ guedhowa ? Mokwongo , we anyis@@ ue kaka ne apon .
NE ONYUOLA e higa mar 1923 e gweng ’ miluongo ni Hem@@ sworth ma ni e taon mar Yor@@ k@@ shire e piny England .
E higa ma ne luwo , ne oketa mondo abed painia makende kaachiel gi Mary Hen@@ shall .
Ne oorwa e alwora moro ma ne ok l@@ ende e ka@@ un@@ ti ma Ch@@ es@@ h@@ ire .
Sani amor ni nitie Joneno mang’eny e Northern Ireland .
E kinde ma ne wadhi Northern Ireland , owadwa ma Bob kod L@@ ot@@ tie jaode ne ni kuno kaka jopainia makende , kendo e higa mar 1952 , chokruok moro mar distrikt ma notim Belfast ne ori@@ wowa .
Waduto ne wanindo e mtoka achiel .
Alwora ma ne wan@@ tiereno ne en kama ji oher@@ oe pur . Gima ber en ni jopur moko ma chunygi ler ne yienwa keto od@@ wano e miechgi .
Ne wasebedo e alwora ma pok ne olendie .
Chokruok maduong ’ moriwo pinje ma ne ohango betie Ireland notim Dublin e higa mar 1965 .
Ji 3,9@@ 48 nobiro , kendo ne oti@@ s ji 65 .
Arthur moso Nathan Knorr kochopo e chokruok maduong ’ ma 1965
Arthur lando Bu@@ ga Moting’o Sigendini mag Muma e dho Ga@@ eli@@ c e higa mar 1983
E higa mar 2011 , weche ne olok@@ orenwa chuth . Ne oterwa Bethel ma London ka ne oriw ofis ma Britain gi Ireland .
Kuom higni manok mosekalo , ase@@ ga@@ bedo gi chuny monyosore , parruok mathoth , kod kuyo mang’eny .
Ka ne Arthur pod ngima , en e ma ne oji@@ waga .
Gima as@@ efwenyo en ni sama gik ma kamago oyudowa , wamedo sudo machiegni gi Jehova .
“ Ok onego wanyis hera mana gi wach kata gi lep kende , to bende gi tim kendo gi adiera . ” ​ — 1 JOH . 3 : 18 .
“ Hera ma onge wuondruok ” en hera ma chalo nade ?
Ere kaka Jehova osenyiso oganda dhano hera madier ?
Jehova nochako hero dhano kata ka ne pok ochueyo Adam gi Hawa .
Gin yore mage ma wanyalo nyisogo hera madier ?
6 , 7 . ( a ) “ Hera ma onge wuondruok ” en hera ma chalo nade ?
( Som Mathayo 6 : 1 - 4 . )
Ere kaka wanyalo nyiso hera madier sama wachiwo ne jowetewa gik moko kata sama warwako welo ?
( Som 1 Johana 3 : 17 . )
( Som Jo - Rumi 12 : 17 , 18 . )
Wanyalo nyiso nade ni waweyo ne ji kethogi gi chuny ma ni thuolo ?
“ Ligangla ” ma Yesu ne owacho ni odhi kelo en ang’o ?
Ere kaka inyalo siko ki@@ makori gi Jehova kata ka wedeni kwedo lamo madier ?
3 , 4 . ( a ) Puonj mag Yesu ne dhi kelo ang’o ?
Yesu nowacho niya : “ Kik upar ni ne abiro kelo kuwe e piny ; ne abiro kelo ligangla , to ok kuwe .
Nimar ne abiro kelo pogruok e kind ng’ato gi wuon - gi , e kind nyako gi min - gi , kendo e kind chi wuowi gi min chwore .
Ere kaka Jakristo nyalo puonjo nyithinde mondo gimi jaode ma ok Janeno luor ?
Kar mano , onego il@@ ernegi ni ng’ato ka ng’ato nyaka yier kende ka be obiro tiyo ne Jehova .
Muma jiwowa niya : “ We@@ che@@ u mondo obed mang’won . ”
( Som 1 Petro 3 : 1 , 2 , 16 . )
Ang’o ma wanyalo timo sama chunyi chandore nikech ok itim dwach wedeni ?
Achiel kuom kuonde mil@@ en@@ doe gi tro@@ li e taon mar La@@ go@@ s ma e taon ma nigi ji mang’eny moloyo taonde duto e Africa .
Jo - Israel ne ni e chal mane e kindeno ?
( Som Zekaria 1 : 3 , 4 . )
Sula mar 5 mar bug Zekaria chakore gi fweny moro mag@@ al@@ agala ma e fweny mar auchiel kuom fweny ma ne Zekaria oneno .
( Som Zekaria 5 : 1 , 2 . )
8 - 10 . ( a ) K@@ uong’@@ ruok en ang’o ?
Ang’o ma wanyalo puonjre kuom fweny mar auchiel ma ne Zekaria oneno ?
( Som Zekaria 5 : 5 - 8 . )
( Som Zekaria 5 : 9 - 11 . )
Ineno nade kinda ma dhi nyime e siro lamo madier e kindewagi ?
( Som Zekaria 6 : 1 - 3 . )
Jehova pod tiyo gi malaikene e rito yore mag jotichne
7 , 8 . ( a ) G@@ ode ariyo mag mula ochung ’ ne ang’o ?
( b ) Ang’o momiyo godego gin mag mula ?
G@@ eche lweny ang’wen kaachiel gi joma o@@ id@@ hogi ochung ’ ne ang’o , to en migawo mane ma omigi ?
( Som Zekaria 6 : 5 - 8 . )
( Som Zekaria 6 : 9 - 12 . )
Gikone , lamo madier biro kwako piny ngima !
Wi Jehova ok bi wil gi hera ma waherego !
HIG@@ NI moko 60 mosekalo , ne obatis wuon jal moro ma nyinge John mi obedo achiel kuom Joneno mag Jehova .
Sama John ne orieyo bade mondo omiye baruano , nofwenyo ni lwet John ne lit , mi ochiwore konye .
Ne odhi ir pad@@ ri@@ gi mi openje penjo ariyo ma ne chan@@ de@@ ka .
Nyisa ane kama Muma wachoe ni Yesu ok en Nyasaye .
Nyisa kama Muma wachoe ni ok onego walam Maria .
E sula ariyogi , wabiro neno puonj ma wanyalo yudo kuom taonde ma ne oyi@@ edh e kinde Jo - Israel mondo joma noneko kobo@@ th@@ negi oyudie resruok .
Ang’o momiyo wer en gima duong ’ ahinya e lamo madier ?
Kata kamano , wer to miyo ng’ato winjo ndhadhu mar weche . ”
( b ) Onego wawer ne Jehova e yo mane , to gin jomage monego oket@@ nwa ranyisi maber ?
Som weche mag wendno gi dwol mochwiny .
( a ) En ang’o machielo minyalo timo mondo iwer maber ?
( a ) En ang’o makende ma ne oland e romo moro ma notim e higa mar 2016 ?
Ti@@ e@@ gre@@ uru ne wer sama utimo lamo mar joot ( Ne paragraf mar 18 )
( Som Kwan 35 : 24 , 25 . )
Gikone , Daniel nodhi ir jodongo mondo okonye .
Nondiko kama : ‘ Ku@@ you nony@@ ago kuomu kinda maduong ’ , gombo mar nyiso ni uonge ketho , sin gi ketho , luoro Nyasaye , siso , kinda , mi us@@ eri@@ eyo ketho@@ u ! ’
K@@ ose@@ weni , to ose@@ weni — onge gimoro kendo !
Mano e gima Jehova wacho , ni okawo gik ma turi , to oter@@ ogi mabor ahinya kodi .
Ok ichak ine gik ma chan@@ di@@ go kendo . ”
Ang’o momiyo in iyiero mana Jehova e ma mondo obedni kar resruok ?
Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Jehova sama dwarore ni wawe ne jomoko kethogi ?
1 , 2 . ( a ) Yesu ne neno nade Chike Nyasaye ?
( b ) Mano puonjowa ang’o kuom Jehova ?
( Som Tich Joote 20 : 26 , 27 . )
( Som Kwan 35 : 20 - 24 . )
Omiyo , dhiuru kendo u@@ puonj@@ ru tiend wach ma wacho niya : ‘ Ok adwar misango , to adwaro ni ubed joma kecho jomoko . ’
Nikech ne abiro luongo joricho , to ok joma kare . ”
Chiemo kende ok e ma no@@ terogi Ka - Mathayo .
Kuom puonj duto ma wanono e wi taonde mag resruok , mane ma ichano tiyogo ?
Nyimin@@ ewa moko ariyo lendo ne miyo moro ma uso e taon mar Ti@@ pit@@ ap@@ a
En siem mane ma jaote Paulo nochiwo e wi paro mobam mag pinyni ?
Moko kuom paro mobam mag pinyni gin mage , to ere kaka wanyalo tamore luwo parogo ?
Beduru motang ’ mondo ng’ato kik ket@@ u e tuech kokalo kuom riekni mag piny kod wuond manono ma wuok kuom chike kod timbe mag dhano , kendo ka luwore gi gik ma chiko yore kod paro mag pinyni , to ok ka luwore gi Kristo . ”
Paro mobam : “ Ng’ato nyalo bedo abeda ng’ama ber kata ka ok oyie kuom Nyasaye . ”
Paro mobam : “ Ng’ato nyalo bedo abeda mamor kata ka ok en e din moro . ”
Jehova nigi ratiro mar ketonwa chike nikech en e ma nochueyowa .
Yesu nowacho kama : “ Onge ng’at ma nyalo bedo misumba ruodhi ariyo ; nimar obiro sin gi moro to ohero machielo , kata obiro makore gi moro to ochayo machielo .
( Som 1 Jo - Thesalonika 2 : 13 , 19 , 20 . )
Paro mobam : “ Dhano nyalo tieko chandruogegi ki@@ gin . ”
Ang’o ma joot nyalo timo mondo giduto giyud mich ?
( b ) Ang’o ma nyalo konyowa chomo wang’wa kuom mich ?
Ang’o ma wanyalo timo sama waromo gi tem moro ma nyalo miyo watim gik ma Jehova ok oyiego ?
Mondo wan@@ eg gombo mag terruok , nyaka watamre yore mag manyo mor mochido .
( Som Eklesiastes 7 : 21 , 22 . )
10 , 11 . ( a ) Ang’o momiyo nyiego rach ?
Muma wacho kama : “ Hera hore mos kendo ong’won .
23 : 16 - 18 ) Donge nyalo bedo maber ka wabedo mang’won gi Jokristo wetewa kendo herogi mana kaka Jonathan notimo ne Daudi ?
Un chwo , dhiuru nyime hero mon@@ deu kendo kik ubed gi mirima mager kodgi .
Un nyithindo , winjuru jonyuolu e gik moko duto nimar mano en gima ber kuom Ruodhwa .
Ang’o ma dichwo ma Jakristo nyalo timo ka oneno ni chiege ma ok Janeno och@@ aye ?
Muma wacho kama : ‘ Ng’ama rito dhoge en ng’a mong’eyo ; kendo ng’ama chunye ng’ich en ng’at ma weche donjone . ’
Sula ariyogi onego okonyi mondo imed bedo gadier ni ibiro chier jomotho .
11 : 11 .
Gin weche mage manie Muma ma nomiyo Maritha obedo gadier ni ibiro chier ji ?
Mana kaka Maritha , en ang’o maber ma igombo neno ka timore e kinde ma biro ?
Kar mano , nowacho niya : “ Ang’eyo ni obiro chier . ”
17 : 8 - 16 ) Bang’e , wuode nobedo matuwo motho .
Nyasaye nowinjo kwayo mar Elija mi nyathino nobedo ma ngima kendo .
( Som 1 Ruodhi 17 : 17 - 24 . )
( Som 2 Ruodhi 4 : 32 - 37 . )
Ere kaka Petro nokonyo nyaminwa moro ma Jakristo ma notho ?
Chieng ’ moro jaote Paulo ne nie chokruok ma ne itimo e od gorofa moro e taon mar Troa , ma sani yudore e piny Turkey .
Rawera moro miluongo ni Yu@@ tiko nobedo e dirisa kowinjo twak .
13 : 14 - 16 ; 18 : 18 ; Rumi 4 : 17 , 18 ) E wi mano , Jehova nowacho ni guethgo ne dhi biro kokalo kuom Isaka . ( Cha .
89 : 48 ) Kata kamano , mano ok nyis ni Nyasaye ok nyal chiero joma otho .
( Som Ayub 14 : 13 - 15 . )
( b ) Ang’o momiyo chier en gima duong ’ ahinya ?
Kata kamano , be ibiro nyise ni chier en achiel kuom puonj migeno ahinya ?
( Som 1 Jo - Korintho 15 : 12 - 19 . )
Kata kamano , wang’eyo ni Nyasaye nochiero Yesu .
Ere kaka Yesu nochopo weche ma nokor e Zaburi 118 ?
“ Jog@@ edo nodagi ” Mesia ( Ne paragraf mar 7 )
Ere kaka Yesu ne dhi bedo “ kidi maduong ’ moriwo kor ot ” ?
Ka Jo - Yahudi nodagi Yesu ma ginege , to ere kaka nodhi bedo kidi moriwo kor ot ?
( a ) En wach mane ma nokor e Zaburi 16 : 10 ?
( Zab .
( Som Tich Joote 2 : 29 - 32 . )
( Som Tich Joote 2 : 33 - 36 . )
( Som Tich Joote 13 : 32 - 37 , 42 . )
Nitie gik moko ma Nyasaye kende e ma ong’eyo “ kinde kata ndalo ” ma gibiro timoree .
Paulo nondiko niya : “ Kristo osechier oa kuom joma otho , en e nyak mokwongo kuom joma osenindo e tho . ”
Ang’o ma biro timore ne Jokristo moko mowal e kinde ma biro yudo ka Kristo nitie ?
Nimar ka wan gi yie ni Yesu ne otho mi nochiere kendo , kamano bende joma osenindo e tho kuom Yesu , Nyasaye biro chierogi . . .
Wan ma pod wabiro bedo ka wangima e kinde ma biro yudo ka Ruodhwa nitie , ok wabi kwongo ngang ’ ne joma osenindo e tho ; nimar Ruodhwa owuon biro lor koa e polo ka okok matek gi dwol ma chiko ji , . . . eka joma ne otho e winjruok achiel gi Kristo e ma biro chier mokwongo .
Jokristo mowal ma biro bedo ka pod ngima e kinde masira maduong ’ ibiro ‘ ter malo e boche polo . ’
Ka id@@ uogo to abiro turo tiendeni . ”
Ne onyuola Julai tarik 29 , 1929 , kendo ne adongo e gweng ’ moro manie provins mar Bul@@ ac@@ an e piny Philippines .
Nahero somo Muma , to ahinya ahinya buge ang’wen mag Injili .
Somo bugego nomiyo aikora luwo ranyisi mar Yesu . ​ — Joh . 10 : 27 .
Janeno moro ma hike oniang ’ matin nobiro e odwa ma oler@@ onwa gima Muma wacho e wi “ ndalo mag giko . ”
Ne onyisowa ni mondo wadhi e puonjruok Muma ma ne idhi tim e gweng ’ moro man machiegni .
Ne wawuoyo e wi Muma otieno mangima .
Ne ad@@ wokogi ni “ Daher . ”
Nang’eyo ni ne adwaro ‘ tiyone Ruodhwa ma en Kristo . ’
Ne wadhi e aora moro ma ne ni machiegni kanyo kendo ne oti@@ s@@ wa gi nyawadwa ma ne wan - go tarik 15 dwe mar Februar , 1946 .
Cru@@ z kaachiel gi joode ne orwaka mondo adag kodgi e taon mar Ang@@ at .
Ne ogolo twak gi Kisungu kae to aloko , bang ’ golo twagno ne anyiso jowinjo weche ma ne owacho gi dho Tagalog .
Ne am@@ ondo tiyoga e ji@@ kon okinyi mang’ich .
Bang ’ tieko skul , ne ayudo migawo mar bedo painia makende e alwora miluongo ni Bronx mantie New York City .
Juma mokwongo bang ’ kendore ne wadhi limo kanyakla ma ne nie chula mar R@@ ap@@ u R@@ ap@@ u .
Nochopo kama ne wany@@ iewo nyaka lop ng’at ma ne owachonwa ni “ Jo - China ok us@@ ga lowo . ”
Tong ’ moser@@ omogo nyalo dongo e bad ofuko mar nyuol kata onyalo sudo nyaka e ofuko mar nyuol .
Mano biro miyo ich mose@@ mak@@ no okethre kapok ochako dongo .
Buk moro mogo gi Eng@@ land@@ ’s National Health Service wacho kama : “ IUD ma nigi copper mang’eny nigi teko mar geng’o ich gi pasent 99 .
Mano nyiso ni mana dhako achiel kuom mon 100 ma tiyo gi IUD e ma nyalo mako ich e higa achiel .
IUD ma nigi copper matin ok bi geng’o ich e okang ’ mamalo . ”
( a ) Ang’o ma nyalo konyo ng’ato mondo oyie gi gik mo@@ puonje ?
( b ) Wang’eyo nade ni ne okony Timotheo mondo oyie gi wach maber e wi Yesu ?
Kiwacho adier , chunya nyalo chandore ka oyie gi gimoro ma ok openjo penjo . ”
Be gima Muma puonjo e wi wachno donj@@ onegi maber ?
Sama ipuonjo nyithindi , en ang’o machielo maduong ’ ma wiyi ok onego owilgo ?
Stephanie , ma nigi nyiri adek wacho niya : “ Chakre ka ne nyithinda pod tindo , asebedo ka apenjora ni , ‘ Be anyis@@ oga nyithinda gimomiyo an gadier chuth ni Jehova en Nyasaye ma nitie , ni ohera , kendo ni chikene e ma beyo ?
Be nyithinda nyalo neno ayanga gik ma nyiso ni ahero Jehova ? ’
Ok anyal geno ni nyithinda biro yie gi gigo ka an awuon ok ayie kodgi . ”
Muma wacho ni “ kit chuny nyathi en fuwo . ” ( Nge .
Rieko ma kamano e ma dwarore mondo giyud warruok .
Ere kaka jonyuol nyalo konyo nyithindgi ‘ obed mariek mondo giyud warruok ’ ?
Di kama wacho ni MA@@ F@@ UND@@ IS@@ HO YA BIB@@ LI@@ A > VI@@ FA@@ A V@@ YA KU@@ JI@@ F@@ UN@@ Z@@ IA BIB@@ LI@@ A .
Inyalo timo ang’o mondo idhi nyime tiyo matek ne warruok mari iwuon ?
Nyalo bedo ni jonyuolgi gin Joneno mag Jehova .
Kata kamano , e kinde ma osebedo rawera kendo obedo gi gombo mag nindruok , nyaka obed gadier chuth ni luwo chike mag Jehova e gima ber . ”
( b ) En ang’o ma wanyalo puonjore e Jo - Filipi 4 : 11 - 13 ?
Tiyo matek ne war@@ ruokni iwuon gi “ luoro kod kir@@ ni ” tiende ang’o ?
Gin gik mage ma osekonyi e puonjruok mari ?
An bende onego abed thuolo wuoyo e wi gik ma ahero .
Omiyo , ach@@ ak@@ oga wuoyo kodgi ka awacho kama : ‘ Ny@@ oro ne apuonjo ng’ato Muma , kae to . . . ’
Bang ’ mano , adhi nyime gi wacho gima ne adwa nyisogi .
Kata obedo ni ok ochuno ni wawuo e wi weche manie Muma , jomoko kuomgi dwaroga ng’eyo gima ati@@ moga sama apuonjo ji Muma .
Kaka amedo tiyo gi yorno e kaka lendo bedona mayot .
Bang ’ timo kamano , a@@ bedoga mamor sip@@ wa@@ p ! ”
Wan kende e Joneno ma ging’eyo .
Omiyo , gik ma watimo nyalo miyo giyie kata git@@ amre winjo puonj mag Muma .
To nade ka wiwa kuot , wabedo maluor , kata wayudo ka chako wuoyo gi jomoko teknwa , kata ok wawuo gi chir sama walendo ?
Mano nyalo miyo rowere mamoko ochak paro ni ok wamor ni wan Joneno mag Jehova .
Ginyalo kata dwok@@ owa marach nikech ok wawuo gi chir .
Kata kamano , ka wawuoyo gi chir kendo e yo ma nyiso ni wan gadier gi gik ma wawacho , mana kaka wanyalo wuoyo ka wagoyo mbaka mapile , mano biro miyo gi@@ miwa luor .
Yesu nowacho niya : “ Ka ng’ato ang’ata dwaro luwa , to mondo okwerre owuon kendo oting ’ yadh - sand@@ ne , kae to odhi nyime luwa . ”
Mondo iyud weche momedore , som kama wacho ni “ Young People Ask ​ — Why Sh@@ ou@@ ld I Pra@@ y ? ”
© 2018 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
Ndiko mar Isaiah 40 : 26 puonjowa ang’o ?
Onge ng’ato ang’ata ma nyalo kwano sulwe duto manie polo .
Wanyalo bedo gadier nade ni Jehova nyalo miyowa teko ?
Kae to nomedo kama : “ To ununwang ’ yueyo .
Kata kamano , wa@@ winjoga nade sama waduogo ot ?
Twagno ne ogol e yo ma omulo chunya ahinya ma pi wang’a ochuer .
Twagno nopar@@ ona ni chokruok e kama onego abe@@ die kinde duto . ”
Jaote Paulo ne temo wacho ang’o ka nondiko niya : “ Sama any@@ ap , eka abedo gi teko ” ?
Ne ondiko niya : “ I@@ miyo al@@ oyo oganda lweny mo@@ mon@@ ja , kendo in e Nyasacha ma konya kalo ohinga . ” ( Zab .
Koso wabiro luwo puonj ma Muma miyowa mondo walos kuwe e kindwa mapiyo ?
Samoro inyalo chako wuoyo kode kiwacho niya : “ A@@ kiya ni an e ma achwany@@ or@@ aga mapiyo , kata kamano ny@@ oro sama ne awuoyo kodi nawinjo ka gima . . . ”
Nimar odiechieng ’ gi otieno lweti nobedo mapek kuoma . ”
Nondiko niya : “ N@@ ayie kethona e nyima , kendo ok as@@ ep@@ ando timna mamono . . . mi ni@@ weyo timna mamono ma@@ kethogo . ” ( Zab .
( 4 ) Be nitie kinde ma wabiro timo Rapar mogik ?
( Som Johana 3 : 16 ; 17 : 3 . )
( a ) Yesu nokwayo wach mane e lamo e otieno ma ne oh@@ ang timee Chiemb Odhiambo mar Ruoth ?
( b ) Ang’o ma nyiso ni Jehova ose@@ dwoko kwayono ?
( Som Johana 17 : 20 , 21 . )
( Som Ezekiel 37 : 15 - 17 . )
Wanyalo timo ang’o mondo kuwe obed e kindwa ?
Ere kaka wanyalo nyiso ni ‘ wanano e kindwa kuom hera ’ ?
Wang’eyo nade ni wabiro bedo gi Rapar mogik ?
Owete ariyo ma gin jopainia kanyachiel gi mondegi ni R@@ iber@@ al@@ ta , B@@ eni ka gip@@ ango buge e ndege .
Ang’o momiyo Jehova dwaro ni wati gik ma omiyowa mondo wag@@ ol@@ nego chiwo ?
Riwruok mar oganda Jehova tiyo nade gi pesa ma owete gi nyimine golo e kindegi ?
Riwruok mar oganda Jehova tiyo nade gi chiwo mag pesa ma owete ogolo e kindegi ?
( Som 2 Jo - Korintho 8 : 18 - 21 . )
Chiwo ma igolo konyo tije mitimo e piny mangima ( Ne paragraf mar 14 - 16 )
Nikech mano , wa@@ winjoga mana ka gima wan kendwa kendo samoro wiwa wil ni tij Jehova en gima timore e piny mangima .
Kata kamano , neno JW Broadcasting par@@ onwaga ni kare wan e riwruok mar owete e piny mangima .
Owete gi nyimine ma wan - go koni mor ahinya gi chenro mar JW Broadcasting .
Bang ’ neno program ma dwe ka dwe , gi@@ wachoga ni giwinjo ka gin machiegni gi owete manie Bura Matayo .
Sani gimor ahinya bedo e riwruok mar oganda Jehova moloyo kinde moro amora mosekalo . ”
( Som Ngeche 11 : 24 , 25 . )
Yesu nowacho kama : “ Nyaka iher wadu kaka iherori iwuon . ”
Ng’at mohero chiege oherore owuon , nikech onge ng’at ma osin gi dende owuon , to opidhe kendo ogene ahinya . ”
Wanyalo timo ang’o mondo kik wabed joma oherore giwegi ?
Paulo nondiko ni ji ne dhi bedo “ joma ohero pesa . ”
Higni moko mosekalo , nitie painia moro ma nowuoyo gi ng’at moro e wi Nyasaye .
Ang’o ma Muma wacho e wi mwandu kod dhier ?
Nowacho niya : “ Ni kik ayi@@ eng ’ , mit ak@@ we@@ di kawacho ni Jehova en ng’a ? ” ( Nge .
N@@ onyis@@ aga niya : ‘ An gi jatelo maber miwuoro ! ’
To nikech koro sani an bende an painia , waduto watiyone ne jatelo achiel ma en Jehova . ”
Wanyalo timo ang’o mondo kik wabed joma ohero pesa ?
Onyiso ni ok gihero Nyasaye kata matin . ”
Wanyalo timo ang’o mondo kik wabed joma ohero mor mar piny ?
Wang’eyo bende ni hera ‘ ok pak@@ re kendo ok bed gi sunga . ’
Ne aneno ni gi@@ hera , to mano nomiyo ayie timo kaka ne gichi@@ ka . ”
Ne ochango muofni , jom@@ ong’ol , jodhoho , kod joma itgi odino .
( Som Isaiah 11 : 6 , 7 . )
Inyalo somo ranyisi mag joma kamago e sula ma wiye wacho ni “ Muma Loko Kit Ngima Ji ” ma yudore e jw.org .
Onego watim gik ma miyo jomoko ng’eyo ni wan Joneno mag Jehova .
3 Bed gi Yie Kendo Winj Jehova Mana Kaka Noa , Daniel , kod Ayub Notimo
28 Mor En Kido ma Wayudo Kuom Nyasaye
9 , 10 . ( a ) Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Noa mar bedo gi yie kendo winjo Nyasaye ?
( Som Malaki 3 : 17 , 18 . )
( b ) Jehova noneno Daniel nade ?
( b ) Ranyisi ma jonyuol Daniel noketo nyalo konyo nade jonyuol ma kindegi ?
( Som Ayub 1 : 9 , 10 . )
19 , 20 . ( a ) Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Ayub mar bedo gi yie kendo winjo Nyasaye ?
1 - 3 . ( a ) Ang’o ma biro konyowa siko ka wamakore gi Nyasaye e ndalo mag gikogi ?
( Som Daniel 6 : 7 - 10 . )
( Som Ayub 31 : 24 - 28 . )
( Som Zaburi 11 : 5 ; 26 : 4 . )
( Zab . 1 : 1 - 3 ) Omiyo penjri ane kama : ‘ Be ang’eyo Jehova kaka Noa , Daniel , kod Ayub nong’@@ eye ? ’
K@@ war Noa miluongo ni Enok bende “ nowuotho gi Nyasaye . ”
( Cha . 22 : 15 - 18 ; Hib .
A@@ kiya kaka anyalo lero mor ma wan - go . ”
Nimar wan e ma Nyasaye ose@@ el@@ on@@ wagi kokalo kuom rohone . ”
Yesu nowacho niya : “ Ase@@ wachonu gigi mondo mor@@ na obed kuomu kendo mor maru opong ’ . ”
( 3 ) Kinda ma watimo mondo wabed gi “ pach Kristo ” nyalo konyowa nade mondo wabed gi winjruok maber gi Nyasaye ?
( Som 1 Jo - Korintho 2 : 14 - 16 . )
Muma wacho ang’o e wi joma nigi winjruok maber gi Nyasaye ?
Ranyisi mar Jakobo puonjowa ang’o ?
Ranyisi mar Maria puonjowa ang’o ?
( Som Luka 1 : 46 - 55 . )
( Som Isaiah 63 : 9 ; Mariko 6 : 34 . )
Nyaminwa moro miluongo ni Rachel modak Brazil wacho niya : “ Nahero luwo fas@@ on mag pinyni ahinya .
Mano ne miyo arwako lewni ma ok nyis luor .
Kata kamano , puonjruok adiera nomiyo atimo lokruok mondo abed gi winjruok maber gi Nyasaye .
Timo lokruogego ne ok yot . Kata kamano , ne amor nikech koro nanyalo dak e ngima ma moro Nyasaye . ”
Ka wabedo kaka Yesu , wabedo kaka Jehova .
Ne giwacho niya : “ Wan joneno mag gik moko duto ma notimo . ”
Bedo gi paro kaka mar Kristo biro konyi nade e ngimani mapile ?
Owacho niya : “ Onge gimoro marach ma ne atimo , mak mana ni natimo gik motudore gi lamo mana mar kamano .
N@@ an@@ en@@ ora gi oko kaka ng’at ma nigi winjruok maber gi Nyasaye nikech nad@@ higa e chokruoge duto kendo ne ajabedo painia ma konyo kinde ka kinde .
Robert wacho kama : “ Ne chal mana ka gima onge gima nang’eyo .
Na@@ wacho e chunya ni , ‘ Ka adwa tayo jaoda maber e weche Nyasaye , nyaka atim lokruok . ’ ”
Owacho niya : “ Nachako puonjora Muma gi kinda kendo mos mos weche nochako donj@@ ona .
Nachako ng’eyo puonj mag Muma kendo maduong’ie moloyo nabedo gi winjruok maber gi Jehova . ”
( 3 ) Bedo gi winjruok motegno gi Nyasaye nyalo konyowa nade e ngimawa mapile ?
( b ) Gima duong ’ momiyo wapuonjore Muma kendo paro matut en ang’o ?
( b ) Ranyisi mane manie Muma ma wanyalo luwo ?
12 , 13 . ( a ) Ang’o ma biro konyowa tiyo gi weche manie Jo - Rumi 15 : 5 ?
( Som 2 Petro 1 : 5 - 8 . )
Bedo joma nigi winjruok motegno gi Nyasaye miyo watimo yiero e yo mane ?
“ Timbe ma kelo tho ” monego watang’go gin mage ?
Be yiero ma atimo biro miyo abed gi chenro mag tiyo ne Nyasaye ?
Ang’o momiyo idwaro dhi nyime bedo gi winjruok maber gi Nyasaye ?
Jaote Petro nojiwo Jokristo mokwongo niya : “ Beduru joma rwako jo@@ weteu . ”
A malo mondo obatisi . ” ​ — TICH 22 : 16 .
Jonyuol ma Jokristo nyaka bed gadier gi wach mane kapok oti@@ s nyithindgi ?
Owacho niya : “ Kuom dweche mogwaro nasebedo kanyiso baba gi mama ni nadwaro mondo obatisa kendo ne gi@@ wuoyoga koda e wi wachno .
Ne gidwaro bedo gadier ni nang’eyo maber ting ’ ma nadhi bedogo nikech yierono .
Ne obatisa Desemba 31 , 1934 . ”
5 , 6 . ( a ) Yo ma Muma wuoyogo e wi Timotheo miyo wabedo gi paro mane e wi batisone ?
( Som Jo - Kolosai 1 : 9 , 10 . )
Nonyiso Jehova ni nomor gi yiero ma nyare matin notimo mar chiworene . ”
( Som 1 Petro 3 : 20 , 21 . )
Ang’o momiyo ok onego wachun ng’ato mondo obatise ?
Gin penjo mage ma wabiro nono e sula ma luwo ?
Kapo ni in janyuol , samoro isepen@@ j@@ ori niya : ‘ Be nyathina oseikore ne batiso adier ?
Penjo mokwongo wacho kama , “ Kokalo kuom misango mar Yesu Kristo , be isel@@ oko chunyi kuom richoni michiwo ngimani ne Jehova mondo itim dwaro mare ? ”
Ere kaka wanyalo rwako welo e chokruogewa mag Jokristo ?
( Som 3 Johana 5 - 8 . )
Nondiko kama : “ Mokwongo , n@@ aluor rwako owete nikech e ka ne akendo to ot ma ne wad@@ ake bende ne tin .
Kata kamano , rwakogi mondo gidag kodwa nomiyowa mor mar adier .
Nikech e ka ne akendo , an gi jaoda ne waneno kaka joma okendore nyalo bedo ma mor ka gitiyo ne Jehova kanyachiel . ”
Ang’o momiyo gwelo joma nyien mobiro e kanyaklau en gima dwarore ?
( Som Luka 10 : 41 , 42 . )
Chieng ’ moro godhiambo , jaoda ne gombo dala ahinya kendo kinda ma natimo mondo a@@ hoye ne ok okonyo .
Kae to ka sa achiel gi nus mar odhiambo ne chiegni , ng’ato ne od@@ w@@ ong’o dho@@ odwa .
Japuonjre moro mar Muma nok@@ elonwa ma@@ chun@@ ga adek .
No@@ biro mos@@ owa nikech ne wan jomisonari manyien e alworagi .
Ne war@@ wake mi wamiye pi modho .
Ji mang’eny bedoga gi parruok e wach rwako welo .
Jaduong ’ - kanyakla moro e piny Britain wacho niya : “ Ng’ato nyalo bedo gi luoro moko sama oikore rwako welo .
Kata kamano , mana kaka gimoro amora ma watimo motudore gi lamo Jehova , rwako welo kelo ber kod mor mogundho moloyo parruok ma wanyalo bedogo .
A@@ bedoga ma mor ahinya sama agoyo mbaka gi welo ka wa@@ madho chai . ”
Jaduong ’ - kanyakla machielo wacho kama : “ Rwako owete gi nyimine mondo obi oli@@ ma miya thuolo mar ng’eyogi maber , to ahinya ahinya kaka ne giyudo adiera . ”
Nyaminwa moro ma jaode ne puonjo e skundno nojiwa ndi .
Nonyisa ni jumbe ma gi@@ bedoga ma mor ahinya sama gin e tij alwora en kinde ma gidak gi owete gi nyimine ma ok omewo ruok to nigi paro machal gi margi , ma en tiyo ne Jehova kendo keto ngimagi obed mayot .
Mano nopar@@ ona gima minwa ne nyis@@ o@@ waga ka ne wan nyithindo niya : ‘ Ber chamo al@@ ot kama oher@@ ie . ’ ” ( Nge .
( Som Ngeche 25 : 21 , 22 . )
Joma orwako welo ik@@ orega maber ne w@@ endgi ( Ne paragraf mar 20 )
15 : 1 ) Bang ’ penjono , nowacho kido ma beyo ma Nyasaye dwaro ni wende obedgo .
Onego wachiw luor ne kido kod timbe mag ogendini mopogore opogore .
Ang’o momiyo dwarore ni ‘ wabed joma rwako jowetewa ’ ?
Owete ariyo chiwo trakt ne ja@@ wir rangi moro ka gin e olalo manie nyim ot miluongo ni Ka@@ š@@ ti@@ la@@ c ma no@@ ger e higni mag 1,500 machiegni gi taon mar Sp@@ lit
( Som Tito 2 : 11 - 14 . )
Jaduong ’ - kanyaklano wacho kama : “ Gra@@ ham ne nigi ng’ayi ahinya .
No@@ wuoyoga marach e wi jodongo ma ne okawo okang ’ mar gole e kanyakla .
Omiyo , kuom kinde moko , ne wanono ndiko moko ma wuoyo e wi ng’ayi kod rach mar bedo gi ng’ayi .
Gra@@ ham nochako nenore maler e rang’i mar Wach Nyasaye kendo ne ok omor gi gima noneno .
Bang ’ fwenyo ni ng’ayi nod@@ ino wang’e kaka yath maduong ’ kendo ni keto pache kuom ketho mag jomoko e gima ne chande , nochako timo lokruoge ma dwarore mondo obed ng’at maber .
Nochako dhi e chokruoge mag kanyakla ma ok obare , puonjruok Wach Nyasaye gi kinda , kendo lemo pile pile .
Nowacho niya : ‘ Asen@@ g’eyo adiera kuom higni mang’eny kendo asebedo painia .
Jaote Petro nondiko niya : “ Kwauru kueth mar Nyasaye mose@@ ke@@ tue jorit , ok ki@@ chuno@@ u , to gi chuny mohero e nyim Nyasaye ; bende , ok nikech hero ohala mag mibadhi , to gi chuny mamor ; bende , kik u@@ tim@@ ru ruodhi e wi joma gin mwandu Nyasaye , to kar mano ubed joma keto ranyisi maber ne kueth . ”
Ere kaka jonyuol nyalo pidho nyithindgi ka gi@@ rieyogi kaka Jehova dwaro ?
( Som Jo - Hibrania 12 : 5 - 11 . )
Nyathi nyalo ng’eyo nade kaka onyalo rieyo yorene owuon ?
4 , 5 . ( a ) Ang’o momiyo rieyo yorewa en gima ochuno mondo ng’ato orwak “ kit dhano manyien ” ?
Ere kaka wanyalo puonjore Wach Nyasaye e yo maber ?
Owadwa moro nowacho niya : “ Ago erokamano ahinya ne jonyuolna kuom yo ma ne gipi@@ dha@@ go .
( b ) Joot moro noyudo ber mane nikech jonyuol noluwo kaka Jehova dwaro ?
Higni moko bang’e , ne odwok nyakono e kanyakla .
( b ) Wanyalo timo ang’o mondo wami jodongo tich mayot ?
Ne ok gi@@ dha@@ wona kata j@@ ara , to ne gijiwa kendo tega .
Bang ’ chokruok ka chokruok , achiel kuom jodongo nyaka ne wuoye koda k@@ openja kaka adhi kata bed ni ne gidich machalo nade .
Nikech gima notimor@@ en@@ ano , naneno ni Nyasaye ok onego ohera .
Kata kamano , Jehova osetiyo gi kanyakla kod jodongo mondo onyisa ni ohera .
A@@ lemo ahinya mondo asik ka amakora kode chuth . ”
Kendo wang’i ij@@ uolo nang’o ? Kitimo maber , ok noyi@@ ei koso ?
To ka ok itimo maber , richo obedo e dho odi : kendo gi modwaro notimre kuom yieni , to in mondo ilo@@ ye . ” ( Cha .
1 : 24 - 31 ) Kuom mano , ‘ wa@@ winjuru puonj mondo wabed mariek . ’
Ji e piny mangima dwaro ni mondo gibed gi thuolo momedore .
15 Luw Ranyisi mar Jehova , Nyasaye ma Jiwo Ji
8 : 36 .
( Som 1 Weche mag Ndalo 29 : 11 , 12 . )
Mondo dhano oyud ber@@ no nyaka gigen kuom Nyasaye kendo giluw chikene .
Ka gitamore luwo chike Nyasaye , mano nyiso ni Nyasaye ne dhi weyogi mondo giyier kendgi gima ber kod gima rach . ’
Mana kaka jariemb nde@@ geno , Adam gi Hawa bende noyiero timo gik moko kaka gin ema gidwaro .
Nowacho niya : “ Ka usiko e wachna , un jopuonjrena adier , kendo ubiro ng’eyo adiera , mi adiera noket@@ u thuolo . ”
Ang’o momiyo thuolo ma Yesu no@@ singonwa e ma nyalo miyo wabed “ thuolo gadier ” ?
( Som Jo - Rumi 8 : 1 , 2 , 20 , 21 . )
( c ) Gin penjo mage ma wadwaro nono ?
( Di IN@@ TER@@ VI@@ E@@ W@@ S AND E@@ X@@ PER@@ I@@ EN@@ C@@ ES > EN@@ DURING T@@ RI@@ ALS . )
Oyie ne ng’ato timo gik moko duto , to ok ni gik moko duto gero ng’ato . ”
Noa gi joode noketonwa ranyisi mane ?
Ne gidak e piny mopong ’ gi mahundu kod anjawo .
‘ Noa notimo duto ma Nyasaye nochike , kamano notimo . ’
En tich mane ma Jehova ose@@ chikowa ni watim e kindegi ?
( Som Luka 4 : 18 , 19 . )
N@@ amedo ng’eyo tiend weche manie Jakobo 4 : 8 ma wacho niya : ‘ Suduru machiegni gi Nyasaye to en bende nosud iru . ’
Nayudo gima nadwaro , ma en bedo gi ngima maber . ”
Dichwo moro gi jaode ma gin jopainia makende lendo e alwora moro man machiegni gi taon mar Balykchy
( b ) Jehova nojiwo Yesu nade ?
Don@@ j e mor mar ruodhi . ”
Ere kaka Hezekia nojiwo jotend jolweny kaachiel gi joma nodak Jerusalem ?
Ere kaka Petro ‘ notego owetene ’ ?
Kata kamano , as@@ es@@ ay@@ onu mondo yieu kik tho ; to in , bang ’ kis@@ ed@@ uogo , iteg oweteni . ” — Luka 22 : 31 , 32 .
Gin jomage monego wajiw e kindegi , to nikech ang’o ?
Ere kaka jodongo nyalo chiwo siem e yo ma jiwo Jokristo wetegi ?
Jonyuol , be u@@ tiego nyithindu mondo ojiw jomamoko ?
Nonyisa kaka nosebedo kony@@ agore gi chandruok ma chal gi mar@@ ano , to mano nomiyo awinjo ni kare ok an kenda . ”
Ruoth Solomon nowacho niya : “ Wach mo@@ hul e ndalo mowinjore , ber ahinya .
Gi moromo wang ’ dhano omiyo chuny mor ; kendo weche mabeyo mo@@ ko@@ w omiyo choke bedo motegno . ”
Nimar in , Jehova , is@@ emi@@ ya mor kuom tichni : abiro wuo gi mor nikech tich lweti . ” ( Zab .
Jaote Paulo nowacho niya : “ Nyasaye ok en ng’at ma ok kare ma wiye diwil gi gik ma use@@ timo kod hera ma us@@ enyiso ne nyinge . ”
Kik ipar ni itin ahinya ma ok inyal keto chenro mag tiyo ne Nyasaye .
Ngeche 21 : 5 e Muma mar Luo New Testament , 2003 wacho niya : “ Chenro mag ng’at matiyo matek kelo ohala . ”
Ka iketo chenro mag tiyo ne Nyasaye ka pod itin , mano biro konyi mondo i@@ chop@@ gi .
Dine adhi e yunivasiti somo weche mag chike dine ayudo tich ma nigi pesa mabup mak mana ni tijno ne dhi kawo thuolona mang’eny . ”
17 , 18 . ( a ) Jehova dwaro ni rowere otim ang’o ?
Ka ne onyuola , jonyuolna ne odak e ot moro moger gi bao e taon moro matin miluongo ni L@@ iber@@ ty , Indi@@ ana , e piny Amerka .
Nitie owadwa maduong ’ gi nyiminena ariyo motel@@ ona kendo nitie owetena ariyo gi nyaminwa achiel ma luwo bang’@@ a .
ONGE gik ma ne timore malich e kinde ma ne adhi skul .
Ta@@ on mar L@@ iber@@ ty ne olwor gi puothe matindo tindo kendo b@@ ando e ma ne ipidho mang’eny .
N@@ od@@ higa kodwa e kanisa mar jo Baptist Jumapil ka Jumapil .
Ne gidwaro ni abed jalweny e ngimana duto .
Kata kamano , wang’ni to ne gig@@ wel@@ a mondo adhi e Puonjruok - Buk mar Kanyakla , ma ne en puonjruok weche ma nie Muma .
Ne itimo puonj@@ ruogno e odgi .
Ne awuoro ahinya neno kaka ne ging’eyo weche mathoth e wi Muma !
Higni moko chien kanyo ne apenjo mamawa e wi Joneno mag Jehova to ne onyisa ni : “ Jogo lamo jaduong ’ moro moti miluongo ni Jehova . ”
Sani to koro wengena ne osechako yepo !
Nabedo painia e higa ma ne luwo ma en 1958 .
Gloria ne jaber ka ne a@@ kende , kendo pod o@@ jaber nyaka sani .
Ne akendo Gloria dwe mar Februar e higa mar 1959 .
Owadwa miluongo ni Simon K@@ ra@@ ker no@@ penjowa penjo moko .
N@@ onyisowa ni e kindego , joma okendore ne ok luong e Bethel .
Thoth tije ma ne wayudo ne i@@ chu@@ lowa mana pesa matin e odiechieng ’ .
Juma ka juma Gloria ne go@@ yoga lewni pas ne joot moro .
Nitie chieng ’ moro ma ne adhi e stesen mar petrol .
Wiwa ok nyal wil gi kaka ne wan gi winjruok maber gi owete kendo ne wahero tij lendo ahinya !
An ne achako puonjo nyargi kaachiel gi chwore .
Miyono kaachiel gi nyare noyiero mar tiyo ne Jehova ma obatisgi .
Ne wan - gi osiepe ma wageno ahinya e kanyakla mar wasunge .
Riwruok moro ma ne iluongo ni K@@ u K@@ lu@@ x K@@ lan ( K@@ K@@ K ) ma ne jiwo wach kelo koko kod buono ji , ne nigi teko ahinya e kindego .
E higa mar 1962 , ne ogwela e Skul mar Tij Pinyruoth ma ne itimo South Lansing , New York .
Kam@@ bi moro mar simu ma ne nitie P@@ ine B@@ lu@@ ff ne osega@@ wuoyo koda e weche ma otudore gi tiyo e kamb@@ i@@ gino .
Ka dine ondi@@ ka e kambino , na adhi bedo jar@@ at@@ eng ’ mokwongo tiyo e kambino .
Ne aonge gi pesa ma ne anyalo dhigo New York .
Nonyisa niya : “ Dhi e skul ipuonjri gik mathoth kaka nyalore mondo id@@ uog i@@ puonjwa ! ”
Amor ahinya ni ne aweyo tijno !
Gloria be nigi weche moko ma oparo e kinde ma ne wadak P@@ ine B@@ lu@@ ff : “ Nahero ahinya alworawa mar lendo !
Omiyo , ne wa@@ lendoga ot ka ot gokinyi , kae to thuolo modong ’ watayo jopuonjre mag Muma samoro nyaka sa abich otieno .
Ka ne wan jopainia P@@ ine B@@ lu@@ ff , ne wa@@ oro kwayo mondo wabed jopainia makende .
Owadwa Le@@ on We@@ a@@ ver , ma sani en jachan Komiti mar Bad Ofis mar Piny Amerka , bende ne oket jarit - alwora e kindeno .
Ne awinjo ka aluor bedo jarit - alwora .
Ka ne ose@@ keta jarit - alwora , Owadwa Thompson ma ne en jarit - distrikt e ma ne akwongo tiyogo .
E kindego , jarit - alwora ne ok tieg malich ahinya .
Aparo ka ne apenjo Gloria niya : “ Be ochuno ni nyaka owewa sani ? ”
Chieng ’ moro jo K@@ K@@ K ne p@@ angore e taon mar Tennessee kama ne wadhi li@@ me@@ e kanyakla moro .
E dwe ma ne oluwo ne wachako tiyo e Bethel .
Gloria ne jaber ka ne a@@ kende , kendo pod o@@ jaber nyaka sani
Kae to e higa mar 1999 , ne oketa abedo achiel kuom owete manie e Bura Matayo .
Isaiah 32 : 17 wacho niya : “ Tich tim makare nokel kuwe , kendo tim makare nomi chuny ji bedo gi kuwe kod geno ndalo duto . ”
Mar ariyo , nyaka walem mondo Nyasaye omiwa rohone maler .
Ka odno owinjore , to kuwe maru mondo obed kuome ; to ka ok owinjore , to kuwe maru mondo oduo@@ g@@ nu . ”
Omiyo ne a@@ mose gi dhok ma ne giwacho thurgi .
N@@ owuoro ahinya ma openja ni , ‘ Ang’o ma okel@@ i kae ? ’
N@@ anyise e yo mamuol ni daher wuoyo gi jam@@ betr@@ e .
Ne og@@ och@@ one jatelono kae to obiro ma omo@@ sa gi dhoggi .
Bang ’ mano ne ochiko ite mos ka aler@@ one tich ma Joneno timo gi kuwe . ”
‘ Mago ma ne olwar e lowo maber , e joma . . . nyago olemo kuom nano . ’ ​ — LUKA 8 : 15 .
Ang’o ma biro konyowa mondo wadhi nyime nyago olemo ka wanano ?
( Ne picha man malo . ) ( b ) Ang’o ma Yesu nowacho e wi wach lendo e “ gweng’gi ” ?
“ Sin@@ ani margi jiwa mondo an bende an@@ an kendo abed gi chir e tij lendo . ”
Gin penjo mage adek ma wadwaro nono , to nikech ang’o ?
Kata kamano , onge tich ma daher timo moloyo tij lendo . ”
Som Johana 15 : 1 - 5 , 8 .
En tij lando wach maber mar Pinyruodh Nyasaye .
Som Luka 8 : 5 - 8 , 11 - 15 .
Ere kaka ‘ wanyago olemo ka wanano ’ ?
Nimar anyalo wacho gadier kuomgi ni gin gi kinda ne Nyasaye , to ok ka luwore gi ng’eyo malong’o . ”
Ka ne wachako dhi , joma ne kal@@ o@@ waga no@@ penjowa ni , ‘ Ang’o ma ne otimore ?
Ang’o momiyo ing’ado mar ‘ nyago olemo ka in@@ ano ’ ?
15 : 8 .
( Som Johana 15 : 1 , 8 . )
Yesu nonyiso jootene niya : “ Wuora yudo duong ’ nikech ma : ni udhi nyime nyago olemo mang’eny . ”
( b ) Thuolo ma wan - go mar keto nying Nyasaye obed maler miyo iwinjo nade ?
Mano miya gombo mar dhi nyime lendo . ”
( a ) Kaluwore gi Johana 15 : 9 , 10 , ang’o momiyo onego walend ?
Ere kaka wanyiso ni wadwaro siko e hera mar Kristo ?
Muma wacho ni Noa ne en “ jayal wach . ”
( a ) Mathayo 22 : 39 nyisowa wach mane momiyo onego walendi ?
Onego wal@@ and@@ negi wach maber . ”
13 , 14 . ( a ) En ang’o ma iwuoye e Johana 15 : 11 ma konyowa nano ?
( a ) En ang’o ma iwuoye e Johana 14 : 27 ma konyowa nano ?
( a ) En ang’o ma iwuoye e Johana 15 : 15 ma konyowa nano ?
( b ) Ang’o ma joote ne nyaka tim mondo gisik ka gin osiepene ?
( Som Johana 15 : 14 - 16 . )
Wan gadier ni Jehova dwoko lamowa ma wakwaye mondo okonywa ( Ne paragraf mar 18 )
Jaote Petro luongo Satan Jachien ni “ sibuor ma ruto , ” to Johana luonge ni “ thuol . ”
Gibiro konyowa mondo wakwed jasikwa .
( Nge . 18 : 11 ) Joma oseyie gi miriambono tiyo ne “ Mwandu ” kar tiyo ne Nyasaye .
Onego wang’e jasikwa to ok onego wa@@ luore .
Ka wakwedo Satan , obiro ring@@ owa .
Gige lweny ma wan - go gin mage ?
Jonyuolna kod osiepena bende nyalo gena . ”
Kata kamano , nitie ber mathoth ma iyudo kuom timo kamano : I@@ bedo gi chir , imedo sudo machiegni gi Jehova , kendo joma oheri biro dhi nyime miyi luor . ”
Adiera kaka m@@ si@@ p ( Ne paragraf mar 3 - 5 )
Nochopo kama koro ne aonge gi chir ma chunya nonyosore . ”
Moko kuom osiepena ne ochako tiyo gi yedhe ma mero ji to moko noweyo skul .
Ne litna ahinya neno kaka ngimagi ne obedo marach .
Owacho kama : “ A@@ japaro kinde duto ni il@@ uonga gi nying Jehova to tem en yo ma Satan tiyogo mondo ob@@ woga .
Sa asaya ma al@@ oyo tem moro , awinjo ka amor ahinya . ”
Tim makare kaka rageng ’ mar akor ( Ne paragraf mar 6 - 8 )
Sani amor lendo ne mbes@@ ena . ”
Kae to aparo kaka anyalo konyogi .
Sama aikora maber anyalo wuoyo kodgi achiel ka achiel e wi wach ma dhi konyogi . ”
A@@ temoga matek mondo asom weche duto ma ondik ne rowere .
Timo kamano miyo anyalo nyiso mbes@@ ena puonj moro ma nyalo konyogi ma yudore e Muma kata e jw.org . ”
Rwako ikruok e tiendeni ( Ne paragraf mar 9 - 11 )
Moko kuom ‘ aser@@ ni ma ka@@ kni ka mach ’ ma Satan tiyogo gin mage ?
Sani ai@@ ko chokruok maber kendo atemo chiwo paro diriyo kata didek .
Timo kamano ok yot , kata kamano awinjoga maber sama ase@@ chiwo paro .
Owete gi nyimine bende osebedo ka jiwa ahinya .
Tinde awuok e chokruok ka ang’eyo ni Jehova ohera . ”
Ok@@ umba malach mar yie ( Ne paragraf mar 12 - 14 )
Og@@ udu mar warruok ( Ne paragraf mar 15 - 18 )
Asefwenyo ni ji chiko itgi sama gineno ni ihero weche manie Muma , kendo itimo duto ma inyalo mondo i@@ konygi . ”
Ligangla mar roho maler ( Ne paragraf mar 19 - 20 )
Kata kamano , kokalo kuom teko mar Jehova wanyalo kwede !