File size: 236,291 Bytes
2fa2727
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
1449
1450
1451
1452
1453
1454
1455
1456
1457
1458
1459
1460
1461
1462
1463
1464
1465
1466
1467
1468
1469
1470
1471
1472
1473
1474
1475
1476
1477
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
1505
1506
1507
1508
1509
1510
1511
1512
1513
1514
1515
1516
1517
1518
1519
1520
1521
1522
1523
1524
1525
1526
1527
1528
1529
1530
1531
1532
1533
1534
1535
1536
1537
1538
1539
1540
1541
1542
1543
1544
1545
1546
1547
1548
1549
1550
1551
1552
1553
1554
1555
1556
1557
1558
1559
1560
1561
1562
1563
1564
1565
1566
1567
1568
1569
1570
1571
1572
1573
1574
1575
1576
1577
1578
1579
1580
1581
1582
1583
1584
1585
1586
1587
1588
1589
1590
1591
1592
1593
1594
1595
1596
1597
1598
1599
1600
1601
1602
1603
1604
1605
1606
1607
1608
1609
1610
1611
1612
1613
1614
1615
1616
1617
1618
1619
1620
1621
1622
1623
1624
1625
1626
1627
1628
1629
1630
1631
1632
1633
1634
1635
1636
1637
1638
1639
1640
1641
1642
1643
1644
1645
1646
1647
1648
1649
1650
1651
1652
1653
1654
1655
1656
1657
1658
1659
1660
1661
1662
1663
1664
1665
1666
1667
1668
1669
1670
1671
1672
1673
1674
1675
1676
1677
1678
1679
1680
1681
1682
1683
1684
1685
1686
1687
1688
1689
1690
1691
1692
1693
1694
1695
1696
1697
1698
1699
1700
1701
1702
1703
1704
1705
1706
1707
1708
1709
1710
1711
1712
1713
1714
1715
1716
1717
1718
1719
1720
1721
1722
1723
1724
1725
1726
1727
1728
1729
1730
1731
1732
1733
1734
1735
1736
1737
1738
1739
1740
1741
1742
1743
1744
1745
1746
1747
1748
1749
1750
1751
1752
1753
1754
1755
1756
1757
1758
1759
1760
1761
1762
1763
1764
1765
1766
1767
1768
1769
1770
1771
1772
1773
1774
1775
1776
1777
1778
1779
1780
1781
1782
1783
1784
1785
1786
1787
1788
1789
1790
1791
1792
1793
1794
1795
1796
1797
1798
1799
1800
1801
1802
1803
1804
1805
1806
1807
1808
1809
1810
1811
1812
1813
1814
1815
1816
1817
1818
1819
1820
1821
1822
1823
1824
1825
1826
1827
1828
1829
1830
1831
1832
1833
1834
1835
1836
1837
1838
1839
1840
1841
1842
1843
1844
1845
1846
1847
1848
1849
1850
1851
1852
1853
1854
1855
1856
1857
1858
1859
1860
1861
1862
1863
1864
1865
1866
1867
1868
1869
1870
1871
1872
1873
1874
1875
1876
1877
1878
1879
1880
1881
1882
1883
1884
1885
1886
1887
1888
1889
1890
1891
1892
1893
1894
1895
1896
1897
1898
1899
1900
1901
1902
1903
1904
1905
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913
1914
1915
1916
1917
1918
1919
1920
1921
1922
1923
1924
1925
1926
1927
1928
1929
1930
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
1939
1940
1941
1942
1943
1944
1945
1946
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
2038
2039
2040
2041
2042
2043
2044
2045
2046
2047
2048
2049
2050
2051
2052
2053
2054
2055
2056
2057
2058
2059
2060
2061
2062
2063
2064
2065
2066
2067
2068
2069
2070
2071
2072
2073
2074
2075
2076
2077
2078
2079
2080
2081
2082
2083
2084
2085
2086
2087
2088
2089
2090
2091
2092
2093
2094
2095
2096
2097
2098
2099
2100
2101
2102
2103
2104
2105
2106
2107
2108
2109
2110
2111
2112
2113
2114
2115
2116
2117
2118
2119
2120
2121
2122
2123
2124
2125
2126
2127
2128
2129
2130
2131
2132
2133
2134
2135
2136
2137
2138
2139
2140
2141
2142
2143
2144
2145
2146
2147
2148
2149
2150
2151
2152
2153
2154
2155
2156
2157
2158
2159
2160
2161
2162
2163
2164
2165
2166
2167
2168
2169
2170
2171
2172
2173
2174
2175
2176
2177
2178
2179
2180
2181
2182
2183
2184
2185
2186
2187
2188
2189
2190
2191
2192
2193
2194
2195
2196
2197
2198
2199
2200
2201
2202
2203
2204
2205
2206
2207
2208
2209
2210
2211
2212
2213
2214
2215
2216
2217
2218
2219
2220
2221
2222
2223
2224
2225
2226
2227
2228
2229
2230
2231
2232
2233
2234
2235
2236
2237
2238
2239
2240
2241
2242
2243
2244
2245
2246
2247
2248
2249
2250
2251
2252
2253
2254
2255
2256
2257
2258
2259
2260
2261
2262
2263
2264
2265
2266
2267
2268
2269
2270
2271
2272
2273
2274
2275
2276
2277
2278
2279
2280
2281
2282
2283
2284
2285
2286
2287
2288
2289
2290
2291
2292
2293
2294
2295
2296
2297
2298
2299
2300
2301
2302
2303
2304
2305
2306
2307
2308
2309
2310
2311
2312
2313
2314
2315
2316
2317
2318
2319
2320
2321
2322
2323
2324
2325
2326
2327
2328
2329
2330
2331
2332
2333
2334
2335
2336
2337
2338
2339
2340
2341
2342
2343
2344
2345
2346
2347
2348
2349
2350
2351
2352
2353
2354
2355
2356
2357
2358
2359
2360
2361
2362
2363
2364
2365
2366
2367
2368
2369
2370
2371
2372
2373
2374
2375
2376
2377
2378
2379
2380
2381
2382
2383
2384
2385
2386
2387
2388
2389
2390
2391
2392
2393
2394
2395
2396
2397
2398
2399
2400
2401
2402
2403
2404
2405
2406
2407
2408
2409
2410
2411
2412
2413
2414
2415
2416
2417
2418
2419
2420
2421
2422
2423
2424
2425
2426
2427
2428
2429
2430
2431
2432
2433
2434
2435
2436
2437
2438
2439
2440
2441
2442
2443
2444
2445
2446
2447
2448
2449
2450
2451
2452
2453
2454
2455
2456
2457
2458
2459
2460
2461
2462
2463
2464
2465
2466
2467
2468
2469
2470
2471
2472
2473
2474
2475
2476
2477
2478
2479
2480
2481
2482
2483
2484
2485
2486
2487
2488
2489
2490
2491
2492
2493
2494
2495
2496
2497
2498
2499
2500
2501
2502
2503
2504
2505
2506
2507
2508
2509
2510
2511
2512
2513
2514
2515
2516
2517
2518
2519
2520
2521
2522
2523
2524
2525
2526
2527
2528
2529
2530
2531
2532
2533
2534
2535
2536
2537
2538
2539
2540
2541
2542
2543
2544
2545
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
2554
2555
2556
2557
2558
2559
2560
2561
2562
2563
2564
2565
2566
2567
2568
2569
2570
2571
2572
2573
2574
2575
2576
2577
2578
2579
2580
2581
2582
2583
2584
2585
2586
2587
2588
2589
2590
2591
2592
2593
2594
2595
2596
2597
2598
2599
2600
2601
2602
2603
2604
2605
2606
2607
2608
2609
2610
2611
2612
2613
2614
2615
2616
2617
2618
2619
2620
2621
2622
2623
2624
2625
2626
2627
2628
2629
2630
2631
2632
2633
2634
2635
2636
2637
2638
2639
2640
2641
2642
2643
2644
2645
2646
2647
2648
2649
2650
2651
2652
2653
2654
2655
2656
2657
2658
2659
2660
2661
2662
2663
2664
2665
2666
2667
2668
2669
2670
2671
2672
2673
2674
2675
2676
2677
2678
2679
2680
2681
2682
2683
2684
2685
2686
2687
2688
2689
2690
2691
2692
2693
2694
2695
2696
2697
2698
2699
2700
2701
2702
2703
2704
2705
2706
2707
2708
2709
2710
2711
2712
2713
2714
2715
2716
2717
2718
2719
2720
2721
2722
2723
2724
2725
2726
2727
2728
2729
2730
2731
2732
2733
2734
2735
2736
2737
2738
2739
2740
2741
2742
2743
2744
2745
2746
2747
2748
2749
2750
2751
2752
2753
2754
2755
2756
2757
2758
2759
2760
2761
2762
2763
2764
2765
2766
2767
2768
2769
2770
2771
2772
2773
2774
2775
2776
2777
2778
2779
2780
2781
2782
2783
2784
2785
2786
2787
2788
2789
2790
2791
2792
2793
2794
2795
2796
2797
2798
2799
2800
2801
2802
2803
2804
2805
2806
2807
2808
2809
2810
2811
2812
2813
2814
2815
2816
2817
2818
2819
2820
2821
2822
2823
2824
2825
2826
2827
2828
2829
2830
2831
2832
2833
2834
2835
2836
2837
2838
2839
2840
2841
2842
2843
2844
2845
2846
2847
2848
2849
2850
2851
2852
2853
2854
2855
2856
2857
2858
2859
2860
2861
2862
2863
2864
2865
2866
2867
2868
2869
2870
2871
2872
2873
2874
2875
2876
2877
2878
2879
2880
2881
2882
2883
2884
2885
2886
2887
2888
2889
2890
2891
2892
2893
2894
2895
2896
2897
2898
2899
2900
2901
2902
2903
2904
2905
2906
2907
2908
2909
2910
2911
2912
2913
2914
2915
2916
2917
2918
2919
2920
2921
2922
2923
2924
2925
2926
2927
2928
2929
2930
2931
2932
2933
2934
2935
2936
2937
2938
2939
2940
2941
2942
2943
2944
2945
2946
2947
2948
2949
2950
2951
2952
2953
2954
2955
2956
2957
2958
2959
2960
2961
2962
2963
2964
2965
2966
2967
2968
2969
2970
2971
2972
2973
2974
2975
2976
2977
2978
2979
2980
2981
2982
2983
2984
2985
2986
2987
2988
2989
2990
2991
2992
2993
2994
2995
2996
2997
2998
2999
3000
3001
3002
3003
3004
3005
3006
3007
3008
3009
3010
3011
3012
3013
3014
3015
3016
3017
3018
3019
3020
3021
3022
3023
3024
3025
3026
3027
3028
3029
3030
3031
3032
3033
3034
3035
3036
3037
3038
3039
3040
3041
3042
3043
3044
3045
3046
3047
3048
3049
3050
3051
3052
3053
3054
3055
3056
3057
3058
3059
3060
3061
3062
3063
3064
3065
3066
3067
3068
3069
3070
3071
3072
3073
3074
3075
3076
3077
3078
3079
3080
3081
3082
3083
3084
3085
3086
3087
3088
3089
3090
3091
3092
3093
3094
3095
3096
3097
3098
3099
3100
3101
3102
3103
3104
3105
3106
3107
3108
3109
3110
3111
3112
3113
3114
3115
3116
3117
3118
3119
3120
3121
3122
3123
3124
3125
3126
3127
3128
3129
3130
3131
3132
3133
3134
3135
3136
3137
3138
3139
3140
3141
3142
3143
3144
3145
3146
3147
3148
3149
3150
3151
3152
3153
3154
3155
3156
3157
3158
3159
3160
3161
3162
3163
3164
3165
3166
3167
3168
3169
3170
3171
3172
3173
3174
3175
3176
3177
3178
3179
3180
3181
3182
3183
3184
3185
3186
3187
3188
3189
3190
3191
3192
3193
3194
3195
3196
3197
3198
3199
3200
3201
3202
3203
3204
3205
3206
3207
3208
3209
3210
3211
3212
3213
3214
3215
3216
3217
3218
3219
3220
3221
3222
3223
3224
3225
3226
3227
3228
3229
3230
3231
3232
3233
3234
3235
3236
3237
3238
3239
3240
3241
3242
3243
3244
3245
3246
3247
3248
3249
3250
3251
3252
3253
3254
3255
3256
3257
3258
3259
3260
3261
3262
3263
3264
3265
3266
3267
3268
3269
3270
3271
3272
3273
3274
3275
3276
3277
3278
3279
3280
3281
3282
3283
3284
3285
3286
3287
3288
3289
3290
3291
3292
3293
3294
3295
3296
3297
3298
3299
3300
3301
3302
3303
3304
3305
3306
3307
3308
3309
3310
3311
3312
3313
3314
3315
3316
3317
3318
3319
3320
3321
3322
3323
3324
3325
3326
3327
3328
3329
3330
3331
3332
3333
3334
3335
3336
3337
3338
3339
3340
3341
3342
3343
3344
3345
3346
3347
3348
3349
3350
3351
3352
3353
3354
3355
3356
3357
3358
3359
3360
3361
3362
3363
3364
3365
3366
3367
3368
3369
3370
3371
3372
3373
3374
3375
3376
3377
3378
3379
3380
3381
3382
3383
3384
3385
3386
3387
3388
3389
3390
3391
3392
3393
3394
3395
3396
3397
3398
3399
3400
3401
3402
3403
3404
3405
3406
3407
3408
3409
3410
3411
3412
3413
3414
3415
3416
3417
3418
3419
3420
3421
3422
3423
3424
3425
3426
3427
3428
3429
3430
3431
3432
3433
3434
3435
3436
3437
3438
3439
3440
3441
3442
3443
3444
3445
3446
3447
3448
3449
3450
3451
3452
3453
3454
3455
3456
3457
3458
3459
3460
3461
3462
3463
3464
3465
3466
3467
3468
3469
3470
3471
3472
3473
3474
3475
3476
3477
3478
3479
3480
3481
3482
3483
3484
3485
3486
3487
3488
3489
3490
3491
3492
3493
3494
3495
3496
3497
3498
3499
3500
3501
3502
3503
3504
3505
3506
3507
3508
3509
3510
3511
3512
3513
3514
3515
3516
3517
3518
3519
3520
3521
3522
3523
3524
3525
3526
3527
3528
3529
3530
3531
3532
3533
3534
3535
3536
3537
3538
3539
3540
3541
3542
3543
3544
3545
3546
3547
3548
3549
3550
3551
3552
3553
3554
3555
3556
3557
3558
3559
3560
3561
3562
3563
3564
3565
3566
3567
3568
3569
3570
3571
3572
3573
3574
3575
3576
3577
3578
3579
3580
3581
3582
3583
3584
3585
3586
3587
3588
3589
3590
3591
3592
3593
3594
3595
3596
3597
3598
3599
3600
3601
3602
3603
3604
3605
3606
3607
3608
3609
3610
3611
3612
3613
3614
3615
3616
3617
3618
3619
3620
3621
3622
3623
3624
3625
3626
3627
3628
3629
3630
3631
3632
3633
3634
3635
3636
3637
3638
3639
3640
3641
3642
3643
3644
3645
3646
3647
3648
3649
3650
3651
3652
3653
3654
3655
3656
3657
3658
3659
3660
3661
3662
3663
3664
3665
3666
3667
3668
3669
3670
3671
3672
3673
3674
3675
3676
3677
3678
3679
3680
3681
3682
3683
3684
3685
3686
3687
3688
3689
3690
3691
3692
3693
3694
3695
3696
3697
3698
3699
3700
3701
3702
3703
3704
3705
3706
3707
3708
3709
3710
3711
3712
3713
3714
3715
3716
3717
3718
3719
[
    {
        "id": 1908,
        "beyt": "نِی که می نالد همی در مجلس آزادگان * زآن همی نالد که بر وی زخمِ بسیار آمده ست",
        "text": "نی که همواره در محفل آزادگان ناله سر می دهد به این دلیل است که آن را به ضرب تیغ از نیستان جدا کرده اند و هنگام سوراخ کردن داغ هایی بر وی نهاده اند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 4910,
        "beyt": "مصطفی روزی به گورستان برفت * با جنازۀ مردی از یاران برفت",
        "text": "روزی حضرت رسول خدا همراه جنازۀ مردی از یاران خود به گورستان درآمد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3157,
        "beyt": "جانِ بابا گویدت ابلیس هین * تا به دَم بفرییدت دیوِ لعین",
        "text": "اینست سزای کسی که به سبب خام طمعی خدمت کردن به بزرگان را ترک گوید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1276,
        "beyt": "گفت : سعدی ، خیال خیره مبند * سیب سیمین برای چیدن نیست",
        "text": "گفت : ای سعدی ، خیال باطل به خود راه مده ، زیرا این چانۀ نقره فام من مثل سیب نیست که بتوان آن را چید ، بلکه باید به مشاهده ای از آن بر روی درختِ قامت بسنده کرد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 5971,
        "beyt": "ور برای بنده اش است این گفت و گو * آنکه حق گفت او من است و من خود او",
        "text": "تازه اگر این حرفها را در بارۀ بندۀ خاص خدا هم که بزنی یعنی همان بنده ای که حق تعالی در بارۀ او فرمود : « او من هستم و من او »",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4945,
        "beyt": "ابرها گندم دهد کآن را به جهد * پخته و شیرین کند مردم به شهد",
        "text": "ابرهای آسمان ، باعث رویش گندم زارها می شوند و مردم با جهد و تلاش خود با گندمها نان می پزند و مانند انگبین شیرین می کنند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6670,
        "beyt": "اندرین وادی مرو بی این دلیل * لا احب الافلین گو چون خلیل",
        "text": "در وادی سلوک و عشق ( که مولانا در بیت 13 آنرا راه پر خون دانسته ) بدون مرشد و ولی قدم مگذار و مانند حضرت ابراهیم (ع) از معبودهای آفل و معشوق های زائل رخ برتاب و بگو من معبودهای افول گر را دوست نمی دارم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8719,
        "beyt": "چون که مرا زین همه دشمن نهند * تهمت این واقعه بر من نهند»",
        "text": "چون که از میان همه بچه‌ها،‌من را دشمن او می‌دانند. پس به من بدگمان می‌شوند.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 2329,
        "beyt": "سروِ بالایِ کمان ابرو اگر تیر زند * عاشق آن است که بر دیده نهد پیکان را",
        "text": "هر گاه معشوق بلند بالای ابرو کمانی ، تیر به سوی عاشق روانه سازد . این عاشق است که چشمان خویش را آماجگاه تیرِ او می سازد و شاکر است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 780,
        "beyt": "حافظ نه غلامیست که از خواجه گریزد * صلحی کُن و بازآ که خرابم ز عتابت",
        "text": "حافظ غلامی نیست که از خواجه خود بگریزد . یعنی اگر هزار بلا هم بیند از خواجه خود فراری نمی شود . حالا لطف کن و خشم و غضب را ترک کن یعنی از رویه ات عدول کن که از عتاب ات خرابم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 3133,
        "beyt": "تو بگویی : آفتابا کو گواه ؟ * گویدت : ای کور از حق دیده خواه",
        "text": "این مفلس دَمی خوش و گفتاری دلنشین دارد و بسیار می خورد . جامۀ زیرینش نو و جامۀ زبرینش کهنه و پاره پاره است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2635,
        "beyt": "آن فلان روزت خریدم آن مَتاع * کُلُّ سِرِِّ جاوَزَالاِثنَینِ شاع",
        "text": "آن صوفی ، یک چهارپا داشت که آن را در آخوری بست و خودش به صدر مجلس یاران رفت و نشست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4008,
        "beyt": "وا نگشتند آن گُرُه از گَردِ گُرگ * گرگِ محنت بعدِ گَرد آمد سترگ",
        "text": "فرمود : ای فرومایگان ، در پیشگاهِ الهی ، تلفظِ غلط بلال از صد نوع فصاحت و قیل و قال شما بهتر است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3387,
        "beyt": "ذکرِ حق پاک است ، چون پاکی رسید * رخت بر بندد ، برون آید پلید",
        "text": "تا کودکِ حلوا فروش گریه سر ندهد . دریای رحمتِ من به جوش و خروش در نمی آید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6716,
        "beyt": "در یکی گفته که عجز خود مبین * کفر نعمت کردن است آن عجز ، هین",
        "text": "در طومار دیگری گفته : مبادا اظهار عجز کنی که این عجز ، کفران نعمت الهی است که خداوند به ما عطا کرده چرا که قدرت ما متعلق به قدرت حق است .  .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1082,
        "beyt": "چون غنچـه گـل قرابـه‌پرداز شود * نرگـس به هوای می قدح ساز شود",
        "text": "Since the flower withers in the dark, The bud blooms to leave its mark,",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 9082,
        "beyt": "بدان شمشیر تیز عافیت سوز * در آن انبوه، کار مرگ می‌کرد",
        "text": "جلال الدین با شمشیر برّنده و کشنده اش سربازان مغول را می‌کشت و نابود می‌کرد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 5369,
        "beyt": "هر چه گیرد عِلّتی ، عِلّت شود * کفر گیرد کاملی ، ملّت شود",
        "text": "برای مثال ، شخص بیمار هر چه بخورد باز بر اثر خوردن آن چیز بر بیماری اش افزوده می شود و اگر انسان کاملی ، کُفر را پیشه کند . همان کُفر را به مذهب و آیین حق مبدل سازد . (ملّت = دین و آئین)",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4030,
        "beyt": "ور نه ، من تان کور گردانم ، ستم * گفتم ، از گردن برون انداختم",
        "text": "قصه هاروت و ماروت را گوش کن . ای که ما غلام و چاکرِ رویِ ماهِ تو هستیم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7306,
        "beyt": "كُشانی هم اندر زمان جان بداد * چنان شد كه گفتی ز مادر نزاد",
        "text": "اشکبوس در همان لحظه جان داد، به‌گونه‌ای که انگار اصلاً از مادر زاده نشده است.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 5203,
        "beyt": "چون شما را حاجتِ طاحون نماند * آب را در جویِ اصلی باز راند",
        "text": "ولی چون شما به آسیای ارشاد و هدایت نیازی ندارید . پس آب حقایق را دوباره به سوی راهِ اصلی اش باز می گرداند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 781,
        "beyt": "گفتم ای سلطانِ خوبان رحم کن بر این غریب * گفت در دنبالِ دل ره گم کند مسکین غریب",
        "text": "گفتم ای سلطان ماهرویان ، به این بی کس و غریب رحم کن . در جوابم گفت : غربت در دنبال دل راهش را گم می کند . یعنی در اثر متابعت از هوای دل از حد اعتدال خارج شده و بالاخره دیوانه و شیدا می شود . یعنی کسانی که زمام اختیار را به دست دل می سپارند بالاخره سرگردان می مانند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 7666,
        "beyt": "آب اجل که هست گلوگیر خاص و عام * بر حلق و بر دهان شما نیز بگذرد",
        "text": "مرگ که همه انسان ها را یک روز در برمیگیرد، قطعا نوبت شما هم خواهد رسید. (شما هم یک روز خواهید مُرد. پس به جاودانه بودن زندگی تان امیدوار نباشید.)",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 7904,
        "beyt": "تا می آید پرده ها از خانه ها * باز توی کوچه ها سر می کشند",
        "text": "تا امام از راه می رسد، پرده ها از خانه ها – توی کوچه ها سرک می کشند. ( یعنی مردم پرده ها را کنار می زنند و آمدن امام را از کوچه تماشا می کنند.)",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 511,
        "beyt": "ورایِ طاعتِ دیوانگان از ما مطلب * که شیخِ مذهبِ ما عاقلی گنه دانست",
        "text": "غیر از طاعت دیوانگان از ما طاعتِ دیگر مخواه . زیرا شیخ و پیر مذهب ما عاقل بودن را گنه دانسته است . یعنی ما که عشاق مجنونیم . از ما تکلیف عبادات و طاعت را مخواه ، زیرا تکلیف از ما ساقط است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 8933,
        "beyt": "با این نسیم سحرخیز برخیز اگر جان سپردیم * در باغ می ماند ای دوست گل یادگار من و تو",
        "text": "همراه با این نسیم سحرگاهی برخیز [قیام کن] و همراه شو. اگر در این راه مبارزه مردیم [هراسی نیست.] ای دوست، گل و انقلاب به یادگار از من و تو خواهد ماند.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 1598,
        "beyt": "دلم ز دست به در بُرد سروبالایی * خلاف عادتِ آن سروها که بر لب جوست",
        "text": "معشوق سروبالایی دل از کفم ربود ، بر خلاف عادت سروهای لب جو که بدین سان توانایی دلربایی ندارند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 7135,
        "beyt": "همچو آب و نان که جنس ما نبود * گشت جنس ما و اندر ما فزود",
        "text": "برای مثال ، آب و نان که ظاهرا همجنس انسان نیستند ولی همینکه داخل بدن انسان می شوند همجنس او می گردند و سبب رشد و نمو او می شوند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1576,
        "beyt": "هر آن که با رخ منظور ما نظر دارد * به ترک خویش بگوید که خصم عربده جوست",
        "text": "هر کس که به چهرۀ محبوب مورد نظر ما توجّهی داشته باشد ، باید خویش را فدا سازد . زیرا او چونان دشمنی ستیزه کار و تندخوست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 2162,
        "beyt": "باز گویم نه که این صورت و معنی که تو راست * نتَواند که ببیند مگر اهلِ نظرت",
        "text": "امّا نه چنان است که گفتم ، زیرا که این چنین ظاهر و باطنی که در تو گِرد آمده ، چیزی است که فقط اهلِ نظر قادر به تماشای آن هستند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 6761,
        "beyt": "این ثنا گفتن ز من ، ترک ثناست * کین دلیل هستی و ، هستی خطاست",
        "text": "ستایش من از حضرت حق در حقیقت ترک ستایش اوست زیرا ستایش از آثار صحو و با خویشی سالک است و ثنا در مقامی است که “من” هنوز باقی است و بین حق و خلق جدائی دیده شود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 897,
        "beyt": "ساقی که جامت از می صافی تهی مباد * چشـم عـنایتی بـه من دردنوش کن",
        "text": "O wine-bearer, may your cup always be full. With your grace, bring drunken me aboard.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 611,
        "beyt": "گدای کوی تو از بهشتِ خلد مستغی ست * اسیر عشقِ تو از هر دو عالم آزاد است",
        "text": "گدای محلۀ تو از هشت خلد یا از هشت بهشت بی نیاز است و اسیر بندِ تو ، یعنی گرفتار زلفِ تو از دو عالم آزاد است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 4851,
        "beyt": "جانِ لقمان که گلستان خداست * پایِ جانش ، خستۀ خاری چراست ؟",
        "text": "جان لقمان که گلستان و مرغزار خدای تعالی است . چرا پای جانش ، زخمیخاری است ؟ آیا رواست که خاری ، پای روح را خسته و مجروح سازد و از طی طریق بازش دارد ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7917,
        "beyt": "کمال عقل آن باشد در این راه * که گوید نیستم از هیچ آگاه",
        "text": "وقتی عقل انسان کامل میشود که بداند از هیچ چیز آگاه نیست و بگوید: نمی دانم. (یعنی اگر کسی بسیار دانا و عاقل شود، به جهل خود اقرار خواهد کرد و همین اقرار کردن به جهل نشان می دهد که انسان عاقل شده است.)",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 5549,
        "beyt": "بعد از این خون ریز درمان ناپذیر * کاندر افتاد از بلای آن وزیر",
        "text": "پس از این پادشاه آدمکش علاج ناپذیر که بر اثر مبتلا شدن به مکر آن وزیر به شرارت افتاد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2074,
        "beyt": "اگر قبول کنی ، ور برانی ازبرِ خویش * خلاف رای تو کردن خلاف مذهب ماست",
        "text": "اگر ما را بپذیری و یا از نزد خود برانی ، به جان پذیراییم زیرا بر خلاف رای تو عمل کردن با شیوۀ عاشقی ما سازگار نیست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 6484,
        "beyt": "می بلرزد عرش از مدح شقی * بد گمان گردد ز مدحش ، متقی",
        "text": "زیرا عرش جهان هستی از اینکه شخصی تبه کار مورد ستایش قرار گیرد بر خود می لرزد چرا که مدح اشقیا مذموم و منفور است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8649,
        "beyt": "ترسم تو را ببیند و شرمندگی کشد * یوسف، بگو که هیچ نیاید برون ز چاه",
        "text": "ای شهید! تو از حضرت یوسف هم زیبا‌تری و من می‌ترسم که او با دیدن تو اندوهگین و شرمنده شود.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 7726,
        "beyt": "از هر کران بانگ رحیل آید به گوشم * بانگ از جرس برخاست وای من خموشم",
        "text": "از هر زرف صدای کوچ کردن و سفر به گوشم می آید. زنگ کاروان هم به صدا در آمده ای وای بر من که سکوت کرده ام و کاری نکنم.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 1686,
        "beyt": "این خطّ شریف از آن بَنان است * وِاین نُقل حدیث از آن دهان است",
        "text": "این نوشتۀ زیبا کار سرانگشتان هنرمند اوست و این سخن شیرین از آن دهان برآمده است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 6821,
        "beyt": "گفت و گوی ظاهر آمد چون غبار * مدتی خاموش خو کن ، هوش دار",
        "text": "گفتگوی ظاهری مانند غبار است و این قیل و قال های ظاهری زنگاری است بر صفحه دل ، پس عقلت را بر نفست چیره ساز و مدتی را در خاموشی سپری کن .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4097,
        "beyt": "پوستِ دنبه یافت شخصی مُستَهان * هر صَباحی چرب کردی سِبلَتان",
        "text": "مثلاََ ای نیک مرد ، تا وقتی که ریش بر رخشاره ات نروییده ، کسانی را که هنوز موی بر صورتشان نرُسته تمسخر مکن .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1515,
        "beyt": "هر کسی را غم خویش است و ، دل سعدی را * همه وقتی غم آن تا چه کند با غم دوست",
        "text": "[ هر کسی به فکر خویش است و برای خود غصّه می خورد ، امّا دل سعدی همواره در غم این است که با غم دوست چه کند و چگونه آن را تحمّل نماید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 7935,
        "beyt": "بی تو می‌گویند تعطیل است کار عشقبازی * عشق امّا کی خبر از شنبه و آدینه دارد؟",
        "text": "بدون تو حتی عشق ورزیدن هم تعطیل می شود. (بساط عاشقی کردن ها برچیده می شود) اما عشق روز و زمان سرش نمی شود که شنبه است یا جمعه. ( عشق همیشگی است و مربوط به روز خاصی نمی شود.)",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 4169,
        "beyt": "چون جفا آری ، فرستد گوشمال * تا ز نقصان وا روی سویِ کمال",
        "text": "من هم اینک مظهر لطف الهی شده ام و به لوحی تبدیل شده ام که اسرار کبریایی و حقایق ربّانی در من نوشته شده است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 655,
        "beyt": "مطرب چه پرده ساخت که در پرده سماع * بر اهل وجد و حال درِ های و هو ببست",
        "text": "مطرب با چه نغمه به روی اهل وجد و حال که در حالت سماع بودند . درِ های و هوی را بست . یعنی فریاد و فغانشان را قطع کرد . حاصل کلام : نغمۀ مطرب به قدری به اهل وجد و حال اثر کرد که های و هوی خود را ترک کردند و به استماع نغمۀ او مشغول شدند . و یا اینکه ، مطرب در حالی که خود در پردۀ سماع بود به روی اهل وجد و حال درِ های و هوی را ببست و به نغمه سماع خود مشغول شان ساخت .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 5176,
        "beyt": "فقر و رنجوری به استت ای سَنَد * کآن تبسّم ، دامِ خود را بر کَنَد",
        "text": "ای شخصِ مورد اعتماد ، بدان که ترش رویی دنیا . یعنی فقر و رنجوری و تهیدستی برای تو بهتر است . زیرا آن لبخند یعنی خوشی دنیا ، سرانجام دامِ خود را آشکار می سازد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1957,
        "beyt": "دیباچۀ صورت بدیعت * عنوان کمال حُسن ذات است",
        "text": "آنچه از چهرۀ بدیع و زیبایت در اوّلین وهله به چشم می آید ، سرآغازی است برای نمودن کمال زیبایی گوهرین تو .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 3699,
        "beyt": "ما نخواهیم این چنین لاف و دروغ * کردن اندر گوش و ، افتادن به دوغ",
        "text": "در هر کجا که گریه و زاری سر می دهند . همانجا بنشین ، زیرا که تو برای گریستن سزاوارتری .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2953,
        "beyt": "باز این در را رها کردی ز حرص ؟ * گِردِ هر دکّان همی گردی چو خِرس ؟",
        "text": "ای آدمیزادگان ، من شما را در وجودِ اجدادِ پیشینتان حفظ کردم و شما را از درگاهِ رحمتم مردود نساختم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1833,
        "beyt": "تو که در خواب بوده ای همه شب * چه نصیبت ز بلبل سَحر است ؟",
        "text": "ای کسی که تمام طول شب را به غفلت خفته ای ، تو که دم صبحگاهی را درنیافته ای . از نوای خوش بلبل سحَر ، چه نصیبی برده ای .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 4922,
        "beyt": "منُکِران همچون جُعل زآن بوی گُل * یا چو نازک مغز در بانگِ دُهُل",
        "text": "منکران مانند جانوری که سِرگین جمع می کند همواره در جاهای کثیف و متعفن زندگی می کنند . از بوی دلاویز گل نفرت دارند و یا مانند افراد حساس و کم تحمل از شنیدن آوای دُهُل ، پرهیز می کنند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6704,
        "beyt": "این ده و این دو امیر و قومشان * گشته بنده ، آن وزیر بد نشان",
        "text": "این دوازده پیشوای مذهبی عیسویان به اضافه پیروانشان ، جملگی مطیع آن وزیر بدنهاد شده بودند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5786,
        "beyt": "آن فلان خانه که ما دیدیم خَوش * بود موزون صُفّه و سقف و دَرَش",
        "text": "از بین خانه ها ، فلان خانه ای که به نظر ما زیبا آمد ، سقف و در و ایوانش موزون و متناسب بود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4605,
        "beyt": "گوشت های بندگان حق خَوری * غیبت ایشان کُنی ، کیفَر بَری",
        "text": "گرمی خلوص و پاکدلی ویژه انبیاء و اولیاست . ولی گستاخی و بی شرمی ، پناهگاهِ حیله گران است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5789,
        "beyt": "جمله اجزایِ جهان را بی غَرَض * در نگر حاصل نشد جز از عَرَض",
        "text": "اگر تمام اجزای دنیا را با دیدی عاری از غَرض نگاه کنی خواهی دید که همۀ آنها بجز از عَرَض از چیز دیگری پدید نیامده است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 177,
        "beyt": "گر باد فتنه هر دو جهان را به هـم زند * ما و چراغ چشم و ره انتـظار دوسـت",
        "text": "If the winds of calamity blow in both worlds. My eyes upon the composure, calm & bland of my friend.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 3632,
        "beyt": "غمگساری کُن تو با ما ای رَوی * گر به سویِ رَبِ اَعلی می روی",
        "text": "در آن وقت است که ثروتمند درمی یابد که صاحبِ هیچ زر و سیمی نیست و نیز هوشمند در آن وقت درمی یابد که هیچ هنری ندارد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5580,
        "beyt": "یافتش زیرک دل و شیرین جواب * از لبِ شِکّر چه زاید ؟ شِکّر آب",
        "text": "شاه ، آن غلام را هوشیار و شیرین سخن یافت . مگر از لبِ شیرین مانند شکر چه بیرون می آید ؟ مسلّماََ سخنانی شیرین مانند شربت .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4159,
        "beyt": "چون به صد اِلحاح آمد سویِ دَر * گفت : آخر چیست ای جانِ پدر ؟",
        "text": "من به قدری بیخویشم که حتّی عُمَر ( خلیفۀ دوم مسلمین ) را از ابولهب نمی توانم بازشناسم . ولی بادِ کرّه خرم را در نیمۀ شب در میانِ بیست بادِ دیگر می شناسم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8863,
        "beyt": "ناله مرغ اسیر این همه بهر وطن است * مسلک مرغ گرفتار قفس همچو من است",
        "text": "میهن دوستی",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 3587,
        "beyt": "صومعۀ عیساست خوانِ اهلِ دل * هان و هان ، ای مبتلا این دَر مَهِل",
        "text": "خلاصه برای گرفتن مژدگانی ، هر آدمِ بی سر و پایی به یاوه ، صد نوع علامت و نشانی از آن شتر گمشده می دهد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3820,
        "beyt": "می گزندش که برو بر جایِ خویش * حقِ آن نعمت ، فرو مگذار بیش",
        "text": "زیرا کسی که سُرمه نیستی به چشمان خود می کشد . یعنی هوی و هوس را بر دل خود حاکم می سازد و از تصویر شیطان باده می نوشد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8826,
        "beyt": "می‌داشت پدر به سوی او گوش * کاین قصه شنید، گشت خاموش",
        "text": "پدر به سخنان مجنون گوش می‌داد. وقتی راز و نیاز عاشقانه او را شنید ساکت شد و سخنی نگفت.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 392,
        "beyt": "دلِ صنوبریم همچو بید لرزان است * ز حسرت قد و بالای چون صنوبر دوست",
        "text": "از حسرت قد و بالای چون صنوبر دوست ، قلب صنوبری من مثل درخت بید لرزان است . یعنی از حسرت قد و بالای موزون جون صنوبر دوست ، دلم چون بید می لرزد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 2187,
        "beyt": "مرا به شاعری آموخت روزگار ، آنگه * که چشم مستِ تو دیدم که ساحری آموخت",
        "text": "هنگامیکه دیدم چشمِ مخمورِ تو جادوگری آموخته ، مردم را تسخیر می کند . روزگار هم به من شاعری و سخن سرایی را تعلیم داد . یعنی چشمان خمارآلوده و جادوگرت مرا شاعر کرد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 4550,
        "beyt": "گفت حق : آن را که این گُرگَش بخورد * دید گَردِ گُرگ ، چون زاری نکرد ؟",
        "text": "چون که حق تعالی ، نور خویش را بر این جان ها افشانده ، نور آن خدا هرگز پراکنده نمی گردد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 685,
        "beyt": "ابروی یار در نـظر و خرقـه سوخـتـه * جامی بـه یاد گوشـه مـحراب می‌زدم",
        "text": "To the vision of your brow I lost my cloak. I'd drink to the corner of the altar, old and gray.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 6932,
        "beyt": "چون به صورت آمد آن نور سره * شد عدد چون سایه های کنگره",
        "text": "از آن وقت که آن نور خالص ، صورت و رنگهای مختلف به خود گرفت مانند سایه کنگره متعدد شد .  .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5001,
        "beyt": "او همی گوید : بکُش پیشین مرا * تا نیاید از من این مُنکر خطا",
        "text": "وقتی ابن ملجم از حضرت رسول (ص) این سخنان را شنید به من همیشه می گفت : ای علی مرا پیشاپیش بکُش تا این عمل زشت از من سر نزند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6177,
        "beyt": "چون به ره کردش ، بگفت : ای تیزبین * تو فقیهی ، ظاهرست این و یقین",
        "text": "باغبان همینکه سیّد را راهی کرد به فقیه گفت : ای آدم موشکاف و باریک بین ، این مسلّم واضح است که تو یک فقیهی .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1349,
        "beyt": "دانی که خبر ز عشق دارد ؟ * آن کز همه عالَمش خبر نیست",
        "text": "می دانی چه کسی از عشق آگاه داست ؟ کسی که تنها از دوست آگاهی دارد و جز او به چیزی نمی اندیشد و از هیچ چیز خبر ندارد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 7696,
        "beyt": "بزد بر کمربند گردآفرید * زره بر برش یک به یک بردرید",
        "text": "سهراب ضربه‌ای به کمربند گُردآفرید زد و حلقه‌های زره تنش یکی‌یکی باز شد و زره پاره شد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 6688,
        "beyt": "چون وزیر ، از ره زنی مایه مساز * خلق را تو بر میاور از نماز",
        "text": "تو مانند آن وزیر پرتزویر مباش که گمراه کردن دیگران را سرمایه خود کرد و مردم را از عبادت باز مدار ( اگر تو خود گمراهی دیگران را گمراه مساز ) .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8099,
        "beyt": "آفرینش همه تنبیه خداوند دل است * دل ندارد که ندارد به خداوند اقرار",
        "text": "آفرینش (این جهان و موجودات آن) برای بیدار کردن و هوشیار کردن دل انسان از جانب خداست. کسی که توجهی به آن نکند و به قدرت خداوند در آفرینش موجودات اقرار نکند، هیچ احساس و انسانیتی ندارد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 9015,
        "beyt": "مرد نقّال از صدایش ضجّه می‌بارید و نگاهش مثل خنجر بود: * «و نشست آرام، یال رخش در دستش * باز با آن آخرین اندیشه ها سرگرم * جنگ بود این یا شکار؟ آیا * میزبانی بود یا تزویر؟",
        "text": "از صدای مرد نقّال، ناله و زاری همچون باران می‌بارید (بسیار ناراحت و خشمگین بود) و نگاهش تیز و گیرا بود. رستم آرام در کنار رخش نشست در حالی که یال رخش در دستش بود، در این اندیشه فرورفته بود که آمدن به این دشت برای شکار نبود؛ بلکه برای به دام انداختن و کشتن او بود؛ این میزبانی نبود. بلکه فریب و نیرنگ دشمنان بود.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 7512,
        "beyt": "راست به مانندِ يكی زلزله * داده تنش بر تن ساحل يَله",
        "text": "درست شبیه زلزله ای شده بود که تنش را در تن ساحل رها و آزاد کرده بود و با امواجش به لزره در آمده بود!",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 4578,
        "beyt": "گفت پیغمبر که در بازارها * دو فرشته می کند ایدر دعا",
        "text": "که ای خداوند ، انفاق کنندگان را عوض ده و ای خدا ، تنگ چشمان و خسیسان را تباه فرما .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 623,
        "beyt": "سرودِ مجلست اکنون فلک برقص آرد * که شعر حافظ شیرین سخن ترانۀ تست",
        "text": "آواز تو در مجلس ، فلک را برقص در می آورد . زیرا ترنمات سخنان شیرین و لذیذ ، شعر شیرین حافظ است . حاصل مطلب اینکه ، تو که در مجلس ، شعر حافظ را به نغمه و تونم در می آوری . آوازت فلک را به رقص در می آورد . زیرا آن آواز تو از دو چیزِ شیرین و مطبوع ترکیب یافته . یکی دهان لذیذت و دومی شعر شیرین حافظ .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 4124,
        "beyt": "چربِش اینجا دان که جان فَربِه شود * کارِ نا اومید اینجا بِه شود",
        "text": "مردی بیمقدار ، پوستِ دُنبه ای پیدا کرد و هر بامداد سبیل خود را با آن چرب می کرد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1223,
        "beyt": "خسرو آن است که در صحبت او شیرینی است * در بهشت است که هم خوابۀ حورالعینی است",
        "text": "عاشق کامگار کسی است که معشوق خویش را در کنار داشته باشد ، همانند خسرو پرویز که هم صحبتی چون شیرین داشت ، چنین کسی گویی که در بهشت است و هم خوابۀ حوران بهشتی است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 9339,
        "beyt": "راست به مانند یکی زلزله * داده تنش بر تن ساحل یله",
        "text": " درست مانند زلزله ای بود که تنش را بر تن ساحل تکیه داده بود.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 5727,
        "beyt": "آن خداوندی که از خاکِ ذلیل * آفرید او شهسوارانِ جلیل",
        "text": "همان خدایی که از خاکِ خوار و بی مقدار ، شهسوارانی بزرگ بیافرید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 741,
        "beyt": "باز پرسید ز گیسویِ شکن در شکنش * کاین دلِ غمزده سرگشته گرفتارِ کجاست",
        "text": "از گیسوی چین و شکن دارش بپرسید که دل غگین من کجا سرگردان و گرفتار است . یعنی دل من اسیر گیسوی معشوق است و معلوم نیست کجا در انبوه پیج و خم آن حیران و گرفتار مانده است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 1788,
        "beyt": "چست بوده ست مرا کسوت معنی همه وقت * باز بر قامت زیبای تو چالاک تر است",
        "text": "معنی ، جامه ای است که همیشه بر بالای سخن من مناسب بوده است . امّا معنا و حقیقت بر قامت زیبای تو برازنده تر و زیباتر است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 6775,
        "beyt": "بس دل چون کوه را انگیخت او * مرغ زیرک با دو پا آویخت او",
        "text": "آن خداوند قهار ، دلهای قوی و گرانسنگ را که به عقل و تدبیر خود می بالند از جا برمی کند و آن انسان زیرک و هوشیار را با همه عقل و زیرکی به دام تقدیر و قضای خود گرفتار می آورد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5514,
        "beyt": "مرگ می دیدم گه زادن ز تو * سخت خوفم بود افتادن ز تو",
        "text": "ای مادر در آن هنگام که از تو زاده می شدم و از رحم تو بیرون می آمدم بسیار بیمناک بودم زیرا خیال می کردم که جهانی فراخ تر از رحم یافت نمی شود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4528,
        "beyt": "گفت : هستند آن عیالم منتظر * بهرِ فرزندانِ تو ای اهلِ بِرّ",
        "text": "چند تن از آدم هایی که آزار و ایذایشان مانند نیشِ عقرب بود ، حیله بکار بُردند تا رزق و روزی چند نفر بینوا را قطع کنند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6811,
        "beyt": "پنبه آن گوش سر ، گوش سر است * تا نگردد این کر ، آن باطن ، کر است",
        "text": "گوش سر یعنی همین گوش حسی و ظاهری در واقع پنبه و حجاب گوش باطن است ، مادام که گوش ظاهری می شنود آن گوش باطنی بسته و ناشنواست .  .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7062,
        "beyt": "ای خنک چشمی که آن ، گریان اوست * ای همایون دل که آن ، بریان اوست",
        "text": "خوشا به سعادت آن چشمی که از شوق لقای حضرت حق بگرید و خجسته باد آن دلی که از سوز و عشق حق تفتیده و بریان باشد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5235,
        "beyt": "لشکری از خاک زآن سوی اَجل * تا ببیند هر کسی حُسن عمل",
        "text": "و لشکری نیز از خاک به سوی مرگ و اجل گسیل می دارد که هر کسی پاداش نیکی کردار خود را ببیند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2495,
        "beyt": "اولِ دفتر به نامِ ایزدِ دانا * صانعِ پروردگار ، حیِ توانا",
        "text": "آغاز دفتر به نام خداوندی که آفرینندۀ پرورانده و دانای همواره زنده و لایزال است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 9435,
        "beyt": "جهانی بدین خوبی آراستی * برون زان که یاریگری خواستی",
        "text": "جهان را به این خوبی زیبا کردی و زینت دادی، بدون اینکه از کسی کمک بخواهی.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 5734,
        "beyt": "چونکه اسماعیل در جُویَش فتاد * پیشِ دشنۀ آبدارش سَر نهاد",
        "text": "از آنرو که حضرت اسماعیل (ع) به مجرای آن نور درآمد . پس در برابر کاردِ بُرّان حضرت ابراهیم (ع) سرِ تسلیم بر زمین نهاد . صوفیه ، حضرت اسماعیل (ع) را مظهر اسمِ علی می دانند . از اینرو فصّ حکمتِ علیّه به نامِ او موسوم گشته . ( شرح فصوص الحکم ، ج 1 ، ص 288 ) .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7375,
        "beyt": "دست برد و گرفت کله ی موش * شد گرفتار، موش بازی گوش",
        "text": "شیر دستش را برد و سر موش را در پنجه اش گرفت. موش بازیگوش در دست او گرفتار شد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 3258,
        "beyt": "خواب می بیند که او را هست مال * ترسد از دزدی که برباید جوال",
        "text": "برای مثال ، تعدد ظاهری آنان مانند موج های دریاست . که وزش باد ، آنان را متعدد کرده است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1751,
        "beyt": "چو مور افتان و خیزان رفت باید * وگر خود ره به زیر پای پیل است",
        "text": "در راه معشوق باید مثل مور ، افتان و خیزان ره سپرد ، هر چند این راه بر زیر پای و احتمال خطرِ در هم نوردیده شدن ، وجود داشته باشد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 294,
        "beyt": "ای دل بیا کـه ما بـه پـناه خدا رویم * زان چـه آسـتین کوته و دسـت دراز کرد",
        "text": "Come O heart, let's commend ourselves unto the Lord. Keep from rolled up sleeve that outstretched arm belies.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 6890,
        "beyt": "بعد از این دستوری گفتار نیست * بعد از این با گفت و گویم کار نیست",
        "text": "زین پس اجازه ندارم که وعظ و گفتاری برای کسی داشته باشم و بعد از این دیگر هیچ حرف و سخنی نخواهم داشت زیرا مامور به سکوت شده ام .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6349,
        "beyt": "بی خبر بودند از حال درون * استعیذالله مما یفترون",
        "text": "آن طبیبان مغرور از احوال درون کنیزک آگاهی نداشتند ، پناه می برم به خدا از اکاذیبی که برهم می بافند . یعنی آنها چیزی از شناخت و درمان دردها و بیماریهای مردم نمی دانند بلکه فقط ادعا می کنن که مائیم دانا به احوال بیماران .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7647,
        "beyt": "چو فردا نامه خوانان نامه خوانند * تو وینی نامه خود، ننگت آیو",
        "text": "(کاری نکن که) روز قیامت که نامه اعمالت را به دستت دادند و تو آن را خواندی، باعث خفت و خواری ات شود. ( پس گناه نکن و ارزش وجودی خودت را حفظ کن تا از ملائکه هم برتر شوی)",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 147,
        "beyt": "هر صبح و شام قافله ای از دعای خیر * در صحبتِ شمال و صبا می فرستمت",
        "text": "هر صبح و شام ، دعاعای کثیره به همراهِ بادِ صبا و شمال برایت می فرستم . زیرا این ها مرید عاشقان و پیک مشتاقانند . خلاصه از هر حیث به اسرار عشاق محرمند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 917,
        "beyt": "حافـظ گرت به مجلس او راه می‌دهـند * می نوش و ترک زرق ز بـهر خدا بـگو",
        "text": "If to His feast, Hafiz, they would invite. Drink wine & throw away every deceitful rite.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 4994,
        "beyt": "بازگو ای بازِ پَرّ افروخته * با شه و با ساعدش آموخته",
        "text": "آن پهلوان دوباره گفت : ای باز پر افروخته الهی ، یعنی ای بازی که بالهای تو با نور خداوند روشنی یافته ، و ای آن بازی که دست پروردۀ شاه هستی . یعنی شاه حقیقی جهان هستی ، تو را پرورش داده است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6107,
        "beyt": "روی واپس کردنش ، آن حرص و آز * روی در ره کردنش ، صدق و نیاز",
        "text": "اینکه کافر روی به قهقرا می کند به دلیل اینست که دچار حرص و آزمندی است . یعنی اینکه کافر ، رخ از حق برمی تابد معلولِ حرص و آزِ اوست و اینکه شخصِ مؤمن روی به حق می آورد . معلول صداقت و نیاز معنوی اوست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3804,
        "beyt": "مُهر در گوشِ شما بنهاد حق * تا به آوازِ خدا نارَد سَبَق",
        "text": "زیرا زیبایی دل ، جاودانه است و دو لَبِ او آب حیات را به او می نوشاند و سیراب می کند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1763,
        "beyt": "آن که می گوید نظر در صورت خوبان خطاست * او همین صورت همی بیند ، ز معنی غافل است",
        "text": "کسی که ادّعا می کند نگاه به چهرۀ زیبارویان اشتباه و نادرست است ، ظاهر را دیده و از باطن و حقیقت معنای زیبایی آگاهی ندارد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 5815,
        "beyt": "آنچه می دانست تا پیدا نکرد * بر جهان ننهاد رنجِ طَلق و درد",
        "text": "خداوند پیش از آنکه معلومات خود را آشکار سازد . رنج و دردِ زایمان را در جهان پدید نیاورد . ( طَلق = درد زایمان ) .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7699,
        "beyt": "به آورد با او بسنده نبود * بپیچید ازو روی و برگاشت زود",
        "text": "گُردآفرید فهمید که نیروی کافی برای جنگیدن با سهراب را ندارد، برای همین از او روی برگرداند و به سرعت به سمت قلعه برگشت.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 5319,
        "beyt": "ای عجب آن عهد و آن سوگند کو ؟ * وعده های آن لبِ چون قند کو ؟",
        "text": "شگفتا آن عهد و سوگند کجا رفت ؟ و کو آن وعده هایی که از لبان شیرین گفتار شما شنیدم ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7554,
        "beyt": "ﺯﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺧﻮﺍﻩ ﺗﯿﺮﻩ، ﺧﻮﺍﻩ ﺭﻭﺷﻦ * ﻫﺴﺖ ﺯﯾﺒﺎ، ﻫﺴﺖ ﺯﯾﺒﺎ، ﻫﺴﺖ ﺯﯾﺒﺎ",
        "text": "اگر زندگی برایت سخت و تیره شد یا گاهی روشن و امید بخش شد، در هر صورت زیباست. (چون آفریده خداست 🙂 )",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 1739,
        "beyt": "تنها دل من گرفتار در غمان ؟ * یا خود در این زمانه دل شادمان کم است ؟",
        "text": "آیا در این زمانه فقط دل من اسیر اندوه است ؟ یا اصلاََ دل شادمان کم است ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 9011,
        "beyt": "گفت در دل رخش، طفلک رخش * آه * این نخستین بار شاید بود * کان کلید گنج مروارید او گم شد.",
        "text": "رستم در دل خود این گونه می‌گفت: بیچاره رخش، و این برای نخستین بار بود که لبخند از لبان رستم دور می‌شد؛ زیرا رخش گرامی خود را آغشته به خون و نزار می‌دید.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 4836,
        "beyt": "خواه بین نور ، از چراغِ آخِرین * خواه بین نورش ، ز شمع غابرین",
        "text": "اگر خواستی آن نور را از چراغ آخری بگبر و یا از شمع اولیاء و انبیای پیشین . هیچ فرقی ندارد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2389,
        "beyt": "دوش ای پسر ، مِی خورده ای ، چشمت گواهی می دهد * باری ، حریفی جو که او مستور دارد راز را",
        "text": "ای جوان زیبا روی ، دیشب شراب خورده ای و این از چشمانت پیداست . پس به دنبال یاری باش که رازِ می گساریت را پوشیده دارد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 8141,
        "beyt": "به درگاه لطف و بزرگیش بر * بزرگان نهاده بزرگی ز سر",
        "text": "خداوند از هر بزرگ و صاحل ارزشی، بزرگتر و ارزشمند تر است و همه در برابر او ناتوان اند.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 6773,
        "beyt": "صد هزاران دفتر اشعار بود * پیش حرف امیی اش عار بود",
        "text": "صدها هزار دفتر اشعار فصیح در برابر کلام یک فرد امی ( پیامبر خاتم ) ، ننگ و عار به شمار می آید . یعنی آ ن شاعران سخنور وقتی که اشعار خود را با قرآن مقایسه می کردند . در خود احساس شرمندگی می نمودند بس که کلام وحی فصیح و بلیغ است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2882,
        "beyt": "این بدین سو ، آن بِدان سو می کشَد * هر یکی گویا : مَنَم راهِ رَشَد",
        "text": "اگر حضرت آدم (ع) در آن هنگام که می خواست از گندم تناول کند . مشورت می کرد . هرگز در موقع پشیمانی از کرده خویش معذرت و پوزش نمی خواست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8722,
        "beyt": "دشمن دانا که غم جان بود * بهتر از آن دوست که نادان بود",
        "text": "دشمن دانایی که سبب غم و اندوه انسان باشد، از دوست نادان بهتر است.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 1693,
        "beyt": "روزی برود روان سعدی * کِاین عیش نه عیش جاودان است",
        "text": "روان سعدی روزی به سرای باقی خواهد شتافت ، زیرا این زندگی و شادمانی جاودانه و ابدی نیست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 6104,
        "beyt": "کاش از خاکی سفر نگزیدمی * همچو خاکی دانه یی می چیدمی",
        "text": "ای کاش از مرتبۀ خاک بودن در نمی گذشتم . و همچون خاک ، دانه ای در دلِ خود می پروردم و آن را می رویانیدم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3837,
        "beyt": "نقشِ جانِ خویش می جُستم بسی * هیچ می ننمود نقشم از کسی",
        "text": "سراسر شب در فکرِ حیله سازی بودند و چند عَمرو و بکر یعنی فلان آدم و بهمان شخص روبروی یکدیگر می نشینند و در بارۀ محروم کردن حقوق بینوایان مذاکره می نمودند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2471,
        "beyt": "چون مِی روشن در آبگینۀ صافی * خویِ جمیل از جمالِ رویِ تو پیدا",
        "text": "همانطور که میِ بی غش و روشن از درونِ شیشۀ صافی به خوبی نمایان می گردد . خصائلِ پسندیده تو نیز از زیبایی چهره ات آشکارا متجلّی است .  . در این بیت ، خوی زیبای معشوق در حالی که از جمال او نمایان است ، به میِ روشن در آبگینۀ صافی ، تشبیه شده است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 2261,
        "beyt": "تا عهدِ تو در بستم ، عهدِ همه بشکستم * بعد از تو روا باشد نقضِ همه پیمان ها",
        "text": "از زمانی که با تو پیمان بستم ، پیمانِ خویش را با همه شکسته ام . زیرا بعد از عهد بستن با تو ، شکستن تمام پیمان ها جایز است و به آنها نیازی نیست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 681,
        "beyt": "نرگسش عربده جوی و لبش افسوس کنان * نیم شب دوش به بالین من آمد بنشست",
        "text": "چشمش افتان و خیزان چون نرگس مست ، و لبش افسوس کنان . دیشب ، نصف شب بر سرِ بالینم آمد و نشست . یعنی اوضاع و احوالی که در بیت قبل گفته شد به اضافه احوال او در مصراع اول این بیت . نصف شب بر سرِ بالینم آمد و نشست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 4433,
        "beyt": "گر نبودی امتحانِ هر بَدی * هر مُخَنّث در وَغا رُستم بُدی",
        "text": "ولی آن پیامبر مهربان که مرامِ شفقت و مرحمت داشت ، جُز لبختد و اظهارِ خرسندی کارِ دیگری نکرد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 865,
        "beyt": "من اگر خارم و گر گل چمن آرایی هست * که از آن دست که او می‌کشدم می‌رویم",
        "text": "If I am a thorn or rose, adorn the grass, it is vain. To think I can grow without the nurturing hand and rain.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 3174,
        "beyt": "جمله اهلِ مَحکمه گفتند : ما * هم بر اِفلاس و بر اِدبارش گُوا",
        "text": "اینگونه گفتند : سلام ما را اکنون به قاضی برسان و آزار و اذیتی که از دستِ این مردِ پست و بینوا می کشیم به او بگو .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4522,
        "beyt": "گفت : نااهلان نکردندت به ساز * پَر فزود از حدّ و ، ناخن شد دراز",
        "text": "چشمِ ظاهرِ برادران بر اثرِ خیالِ بَد ، حضرت یوسف (ع) را زشت و ناپسند دید و در همان حال ، و در همان حال چشمِ باطن در میان نبود بلکه ناپدید بود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2967,
        "beyt": "باز می گفت : ای عجب آن خادمک * نَه که با ما گشت هم نان و نمک ؟",
        "text": "ای برادر معنوی ، گوهر و حقیقت تو ، همان اندیشه تو است . و غیر از اندیشه ، تنها استخوان و رگی از تو می ماند که فاقد ارزش است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 9405,
        "beyt": "هرچه را دید و شنید * برد تا پهنه ی دشت",
        "text": "و هر آنچه که در باغ دیده و شنیده بود با خود به دشت برد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 1770,
        "beyt": "ای برادر ، ما به گرداب اندریم * و آن که شُنعت می زند بر ساحل است",
        "text": "ای برادر ، ما به گرداب عشق درافتاده ایم و آن کسی که به ما طعنه می زند و دشنام می دهد ، بر ساحل ایستاده و از حال اسیر گرداب آگاهی ندارد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 2520,
        "beyt": "گر چشمِ تو بربَست او ، چون مُهره ای در دستِ او * گاهت بغلتاند چنین ، گاهی ببازد در هوا",
        "text": "این حضرت معشوق است که گاهی چشمانت را می بندد و تو به دام گناه می افتی . و خلاصه مانند مهره ای هستی در دستِ مشیّت او . گاهی تو را اینگونه می غلطاند و گاهی در هوا می افکند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5236,
        "beyt": "این سخن پایان ندارد هین بتاز * سوی آن دو یارِ پاک پاکباز",
        "text": "اینگونه سخنان را پایانی نیست . پس هلا به سوی آن دو یار پاکِ پاکباز بشتاب . یعنی برای بیان حالِ آن دو دوستِ خالص عجله کنید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8745,
        "beyt": "خار بر پشت، زنی زین سان گام * دولتت چیست؟ عزیزیت کدام؟",
        "text": "تو خار بر پشت داری و این‌گونه، لنگ لنگان، راه می‌روی، دولت و خوشبختی‌ات چیست؟ بزرگی و عزتت کجاست؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 5435,
        "beyt": "کار بی چون را که کیفیت نهد ؟ * این که گفتم هم ضرورت می دهد",
        "text": "چه کسی می تواند کیفیتی برای کار خداوند قائل شود ؟ و تازه این حرفهائی را که زدم از روی ناچاری بود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2739,
        "beyt": "از فِطامِ لقمه ، لقمانی شود * طالبِ اِشکارِ پنهانی شود",
        "text": "از آستانۀ صاحبدلان ، بسیاری از طعام های معنوی نظیر و وَجد و بیخویشی رزقِ تو شد . [ سُکر = شرح بیت 575 دفتر اول / وَجد = شرح بیت 203 دفتر دوم / بی خویشی (استغراق) = شرح بیت 57 دفتر اوّل",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 933,
        "beyt": "بـه شمـشیرم زد و با کس نگفتم * کـه راز دوست از دشمن نهان بـه",
        "text": "Cut me with a sword, and I said no word, From foe keeping friend's secret is better.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 5156,
        "beyt": "روح ، قالَب را کُنون همره شده ست * مدّتی سگ ، حارسِ درگه شده ست",
        "text": "مثال دیکر ، روح اینک همراه کالبد است . چنانکه مدتی نیز سگ ، نگهبان درگاه شده بود مانند سگِ اصحاب کهف . ولی این همراهی و ملازمت ، دلیل بر این نیست که روح مانند کالبد باشد و سگ به مقام اصحاب کهف ، واصل  شده باشد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2905,
        "beyt": "این طبیبان را به جان بنده شوید * تا به مُشک و عنبر آگنده شوید",
        "text": "اگر فرضاََ عوام الناس ، دعاوی یاوۀ او را بدون تحقیق و امتحان بپذیرد . مسلماََ افرادِ مجرّب و آگاه در سلوکِ راهِ حق ، برای آن دعاوی دلیل و برهان می خواهند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7031,
        "beyt": "چشم بند است آتش از بهر حجاب * رحمت است این سر برآورده ز جیب",
        "text": "آنان که در حجاب غفلت و نادانی پوشیده شده اند رحمت خدا را آتش می بینند و این آتش در واقع رحمتی است که سر از گریبان غیب برآورده و نمایان شده است",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4217,
        "beyt": "چون نباشد عشق را پروای او * او چو مرغی ماند بی پر ، وای او",
        "text": "نجّار که با چوب کار می کند به این امید است که به یارِ زیبای خود خدمتی کند . ( دروگر = درودگر ، نجار )",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 617,
        "beyt": "نشاط و عیش و جوانی چو گل غنیمت دان * کـه حافـظا نـبود بر رسول غیر بـلاغ",
        "text": "The one who knows joy, youthfully glows. Hafiz’s is the message the prophets propose.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 1915,
        "beyt": "هیچ کس عیب هوس باختن ما نکند * مگر آن کس که به دام هوسی افتاده ست",
        "text": "هیچ کس بر عشق ورزی ما خرده نخواهد گرفت . مگر کسی که عشق را تجربه کرده و به دام آن افتاده باشد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 4027,
        "beyt": "ور نخواهد دید حق را گو : برو * این چنین چشمِ شقی گو : کور شو",
        "text": "قاضی گفت : زندانیان موردِ اتهام اند . زیرا از دستِ تو می گریزند و از دستِ تو خون گریه می کنند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2332,
        "beyt": "همه را دیده در اوصافِ تو حیران ماندی * تا دگر عیب نگویند منِ حیران را",
        "text": "و با مشاهدۀ رخسارت ، چشم همگان به تماشای ویژگی های تو متحیّر می ماند تا دیگر عیبِ منِ واله و حیران را به زبان نیاورند و ملامت نکنند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 9463,
        "beyt": "نه درویش بی‌کفن در خاک رفته * نه دولتمند برده یک کفن بیش",
        "text": "و فهمیدم نه فقیری بدون کفن خاک شده و نه ثروتمندی توانسته با خود بیشتر از یک کفن برده است (عاقبت همه مرگ است و لباس آخر ثروتمند و فقیر یک کفن است).",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 7072,
        "beyt": "جادوی کردت کسی یا سیمیاست * یا خلاف طبع تو از بخت ماست ؟",
        "text": "آتشا ! آیا کسی ترا جادو کرده و یا این حالت غریب تو از خوارق عادات ماست ؟ یا آنکه وارونه شدن طبع تو از بخت بد ماست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 821,
        "beyt": "ما مریدان روی سوی قبله چون آریم چون * روی سوی خانه خمار دارد پیر ما",
        "text": "مریدان شیخ صنعان با هم مشاوره می کنند که پیر ما عاشق دختر ترسا گشت و باده نوشید و انواع منهیات را مرتکب شد و بلکه به قول شیخ عطار کافر شد پس از این به بعد حال ما چطور خواهد شد . بعضی از مریدان گفتند که برگردیم به مکه ولی بعضی گفتند : « ما مریدان روی سوی کعبه چون آریم چون ، روی سوی خانه خمار دارد پیر ما » و گفتند که پیر ما مرتکب فسق و فجور شده است و حتما در این کار یک حکمت است پس باید صبر کرد تا حق تعالی چه کند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 6344,
        "beyt": "اَنتَ مَولَی القَومِ مَن لا یَشتَهی * قَد رَدی کلّا لَئن لَم یَنتَهِ",
        "text": "توئی سرور قوم سالکان و هرکس که تو را نخواهد و از این اعراض دست برندارد براستی که تباه خواهد شد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 557,
        "beyt": "به آب دیده بشوئیم خرقه ها از می * که موسمِ ورع و روزگارِ پرهیز است",
        "text": "لکه های باده خرقه هایمان را با اشک چشم بشوییم . یعنی از باده نوشی هایی که در زان گذشته کرده ایم پشیمان شویم و توبه نماییم و آنقدر اشک بریزیم تا لکه های شرابی که در خرقه ها است . تماماََ تمییز شود و پاک گردد . زیرا موسم ورع و زمان پرهیز است . تعریض به صوفیان مرآئی است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 1870,
        "beyt": "با جمله برآمیزی و ، از ما بگُریزی * جُرم از تو نباشد ، گنه از بخت رمیده ست",
        "text": "با همگان معاشرت و اختلاط می کنی ، ولی از ما می گریزی . این گریختن گناه تو نیست بلکه بَداقبالی من است که بخت از من رمیده است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 2400,
        "beyt": "کس ندیده ست آدمی زاد از تو شیرین تر سخن * شکّر از پستان مادر خورده ای یا شیر را ؟",
        "text": "کسی آدمیزاده ای شیرین سخن تر از تو ندیده است . آیا تو به جای شیر از پستانِ مادر ، شکر خورده ای ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 6945,
        "beyt": "آن امیران دگر ، یک یک قطار * بر کشیده ، تیغ های آبدار",
        "text": "پیشوایان دیگر عیسویان نیز یکایک صف کشیدند و همین ادعا را کردند و طومار خود را به رخ دیگری کشیدند و چون سخت به خشم آمدند شمشیرهای تیز را بر ضد یکدیگر برآهیختند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2037,
        "beyt": "تیغ برآر از نیام ، زهر برافکن به جام * کز قِبَل ما قبول ، وز طرف ما رضاست",
        "text": "شمشیر از غلاف بیرون کن و به جای شراب در جام ما زهر بریز . اینها از جانب ما پذیرفتنی و قابل قبول است و بدان خشنودیم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 3973,
        "beyt": "همچو نایی ، نالۀ زاری کند * لیک پیکارِ خریداری کُند",
        "text": "ظاهراََ از مولانا سؤال شده که : بدون شک انبیاء و اولیاء مخلوق اند . آیا درمان کوردلی بشر به دست مخلوق انجام می شود ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5951,
        "beyt": "لیک هرگز مستِ تصویر و خیال * در نیابد ذاتِ ما را بی مثال",
        "text": "ولی کسی که مست و شیفتۀ تصویر و خیال ما شده . هرگز ذاتِ ما را بدون مثال و تمثیل نمی تواند فهم کند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 981,
        "beyt": "نه گل از دست غمت رست و نه بلبل در باغ * هـمـه را نعره زنان جامه دران می‌داری",
        "text": "Neither rose nor nightingale are spared the pain of love. One rends its garment, other crying, yearns.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 6184,
        "beyt": "گر نبودی او نتیجۀ مُرتَدان * کی چنین گفتی برایِ خاندان ؟",
        "text": "اگر آن باغبان از نسلِ مرتدان و از نوادۀ دین برگشتگان نبود . چگونه ممکن بود که در حقِ خاندان پیامبر (ص) چنین یاوه هایی بر زبان راند ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2195,
        "beyt": "بلایِ غمزۀ نامهربانِ خونخوارت * چه خون که در دلِ یارانِ مهربان انداخت ؟",
        "text": "کرشمۀ نامهربان و خونریزت بسان آفت و مصیبتی ، دلِ یارانِ مهربان را چقدر خونین کرد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 7474,
        "beyt": "گریه کنی اگر * که آفتاب را ندیده ای * ستاره ها را هم * نمی بینی.",
        "text": "اگر توقعت را زیاد کنی و به خاطر چیزهای بزرگی که نداری، ناشکری کنی، همین نعمت هایی که در اطرافت هستند و به چشم تو کوچک اند نیز از دست خواهی داد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 9012,
        "beyt": "ناگهان انگار * بر لب آن چاه * سایه‌ای را دید * او شغاد آن نابرادر بود * که درون چه نگه می‌کرد و می‌خندید. * و صدای شوم و نامردانه اش در چاهسار گوش می‌پیچید…",
        "text": "ناگهان گویی در کنار آن چاه سایه‌ای را دید. آن سایه شغاد نابرادریش بود که به درون چاه نگاه می‌کرد و می‌خندید و صدای شوم و نامردانه اش در گوش رستم می‌پیچید.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 8444,
        "beyt": "همه تیغ و ساعد ز خون بود لعل * خروشان دل خاک در زیر نعل",
        "text": "شمشیر و دست‌های جنجگویان از خون سرخ شده بود. زمین به سبب تاخت و تاز اسب‌ها به لرزه در آمده بود.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 8077,
        "beyt": "رعد و برق شب طنین خنده‌اش * سیل و طوفان، نعره‌ی توفنده‌اش",
        "text": "صدای رعد و برق را که می شنیدم گمان می کردم صدای خنده هداست (که اینچنین بلند و مهیب است!) و سیل و طوفان از خروش و فریاد بلند خدا ناشی می شود! (که شاید از عصبانیت او بوده!)",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 4830,
        "beyt": "خواه از آدم گیر نورش ، خواه ازو * خواه از خُم گیر مَی ، خواه از کدو",
        "text": "پس اگر می خواهی نور حق را از انسان کامل بگیر و یا اگر می توانی و قابلیت داری بدون واسطه از خدا بگیر .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7569,
        "beyt": "ذره ذره به آسمان بروم * ابر باشم، دوباره آب شوم",
        "text": "(وقتی محو و بخار شدم،)کم کم به آسمان بروم و تبدیل به ابر شوم و دوباره از ابر تبدیل به آب شوم.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 1037,
        "beyt": "ما را نمی برازد با وصلت آشنایی * مرغی لَبِق تر از من باید هم آشیانت",
        "text": "ما شایستگی وصال تو را نداریم ، مرغی زیرک تر از ما لازم است تا بتواند با تو هم آشیان گردد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 4475,
        "beyt": "گفت : آری ، مویِ ابرو شد کمان * سویِ تو افکند تیری از گُمان",
        "text": "پس به کارگاه وارد شو . یعنی به عدم و نیستی در بیا تا کار و کارگر را در انجا با هم ببینی .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3751,
        "beyt": "مسجد و اصحابِ مسجد را نواز * تو مَهی ، ما شب ، دَمی با ما بساز",
        "text": "رفیقِ برهنه آن دو گفت : من ترسم از این است که این لشکریان به اینجا بیایند و دامن های بلندِ مرا قیچی کنند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8235,
        "beyt": "دیدار یار غایب، دانی چه ذوق دارد؟ * ابری که در بیابان بر تشنه‌ای ببارد",
        "text": "می‌دانی ملاقات دوست و یاری که غایب بوده و از دیدن او محروم بودی چه لذتی دارد؟ مانند حال تشنه‌ای است که در بیابان ابری بر او ببارد و او را سیراب کند.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 2572,
        "beyt": "آتش عشق است کاندر نی فتاد * جوشش عشق است کاندر می فتاد",
        "text": "آدم برهنه می ترسد که دامانش را قیچی کنند . چگونه ممکن است که دامن برهنه را قیچی کنند ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7516,
        "beyt": "تا توانی پیشِ کس مگشای راز * بر کسی این دَر مکن زنهار، باز",
        "text": "سعی کن تا میتوانی رازت را به هیچ کس نگویی. مراقب باش که این در دهان را بی موقع روی کسی باز نکنی.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 6330,
        "beyt": "بد گمانی کردن و حرص آوری * کفر باشد پیش خوان مهتری",
        "text": "بد گمان شدن و آزمندی نشان دادن در برابر سفره نعمت شخصی بزرگوار ، کفر و ناسپاسی به شمار آید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4493,
        "beyt": "گفت : اگر من نیستم اسرار خوان * هم تو برخوان نام را بر استخوان",
        "text": "پیامبر (ص) بر خرِ برهنه و بدون پالان سوار می شد . و نیز گفته اند که آن حضرت که آن حضرت با پای پیاده می رفت .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3523,
        "beyt": "شب ، غلط بنماید و ، مُبدَل بسی * دیدِ صایب ، شب ندارد هر کسی",
        "text": "حق تعالی به یقین نیز همانند عصا ، حلق و گلویی بخشیده تا هر خیالِ یاوه ای را که در قلب پدید می آید فرو بلعد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5348,
        "beyt": "این چرا کردم ؟ چرا دادم پیام ؟ * سوختم بیچاره را زین گفتِ خام",
        "text": "بازرگان با تاسف ادامه داد . آخر چرا این کار را کردم ؟ چرا از آن طوطی برای این طوطی پیام آوردم ؟ من با این سخن ناپخته ای که گفتم . جان عزیز او را تباه کردم و حیات او را به آتش کشیدم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7691,
        "beyt": "به سهراب بر، تیر باران گرفت * چپ و راست جنگ سواران گرفت",
        "text": "پی‌درپی و از همه طرف به سوی سهراب تیر پرتاب کرد و به شیوه سواران، شروع به جنگیدن کرد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 6540,
        "beyt": "حرف ، ظرف آمد در او معنی چو آب * بحر معنی ، عنده ام الکتاب",
        "text": "حروف مانند ظرف است و معنی در آن مانند آب است ، یعنی همانطور که آب را در ظرف می ریزند معنی را نیز در قالب حروف می ریزند ، همانا ام الکتاب که دریای معنویات است در نزد خداوند است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2664,
        "beyt": "آن یکی همره ، نخورد و پند داد * که حدیثِ آن فقیرش بود یاد",
        "text": "آن مردکِ حقیر با ادّعا و منم منم کردن می خواهد خود را در صفِ اعیان و اشراف جا بزند . ولی معدۀ خالی و گرسنۀ او بر سبیل چربِ او نفرین می فرستد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1808,
        "beyt": "زهرم مده به دست رقیبان تندخوی * از دست خود بده که ز جُلّاب خوشتر است",
        "text": "ای محبوب من ، به من از دست نگهبانان تندخوی زهر مده . زهر را با دستان خود به من بنوشان که در آن صورت از شربت گلاب هم خوشگوارتر است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 257,
        "beyt": "وقتِ آن شیرین قلندر خوش که در اطوارِ سیر * ذکرِ تسبیحِ ملک در حلقۀ زنّار داشت",
        "text": "وقت و حالِ آن شیرین قلندر یعنی حضرت شیخ صنعان خوش است که ذکرِ تسبیح ملک را در حلقۀ زنّار می کرد . یعنی خلاصه شرایط اسلام را در صورت کفر رعایت می کرد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 2782,
        "beyt": "اهل و فرزندان ، سفر را ساختند * رخت را بر گاوِ عزم انداختند",
        "text": "از فریاد و شیون کودک ، همه نوع آدم از خوب و بد پیرامونِ او جمع شدند و انبوه گشتند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7440,
        "beyt": "از سر بکش آن سپید معجر * بنشین به یکی کبود اورند",
        "text": "آن روسری سفید را از سرت باز کن (کنایه از دوری از ضعف و گوشه گیری) و بر تخت پادشاهی ات بنشین.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 7198,
        "beyt": "برداشته دل ز کار او بخت * درماند پدر به کار او سخت",
        "text": "بخت و سرنوشت مجنون به او پشت کرد و بر وفق مرادش پیش نرفت. پدر مجنون نیز از این حال و روز او به شدت درمانده شد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 435,
        "beyt": "واعظان کاین جلوه در محراب و منبر می‌کنند * چون به خلوت می‌روند آن کار دیگر می‌کنند",
        "text": "On the pulpit, preachers, goodness display. Yet in private, they have a different way.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 7347,
        "beyt": "که چون زندگانی به سر می برد * بدین دست و پای از کجا می خورد",
        "text": "که این روباه بی دست و پا، چگونه زندگی می کند؟ بدون دست و پا چگونه غذا می خورد و خودش را سیر نگه می دارد؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 8688,
        "beyt": "تا عهد تو دربستم عهد همه بشکستم * بعد از تو روا باشد نقض هم پیمان‌ها",
        "text": "از وقتی با تو پیمان عشق بسته‌ام، پیمان با دیگران را شکسته‌ام. پس از پیمان بستن با تو، شکستن عهدهای دیگر جایز است.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 309,
        "beyt": "بر درِ میخانه رفتن کارِ یک رنگان بُوَد * خود فروشان را به کوی می فروشان راه نیست",
        "text": "رفتن به در میخانه کارِ عاشقان ساده دل و بی ریا است پس خودفروشان مرایی را به محلّۀ میخانه چیان راه نیست . یعنی به مقامی که عاشقان صادق و بی ریا واصل می گردند . زاهدان و عابدان ریا کار هرگز نمی رسند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 8881,
        "beyt": "با آنکه جیب و جام من از مال و می‌‌ تهی است * ما را فراغتی است که جمشید جم نداشت",
        "text": "داشتن آرامش با وجود تهیدستی",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 2168,
        "beyt": "نه چمن شکوفه ای رُست چو رویِ دلستانت * نه صبا صنوبری یافت چو قامتِ بلندت",
        "text": "نه چمن توانسته است شکوفه ای به زیبایی رویِ دلربایت برویاند و نه بادِ صبا ، صنوبری به بلندی قامتِ تو یافته است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 4147,
        "beyt": "چند کُوبَد زخم هایِ گُرزشان * بر سرِ هر ژاژخا و مُرزشان",
        "text": "من اجداد شما را در آن روزگار بوسیله کِشتی نوح (ع) از طوفان و امواجِ دریا حفظ کردم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2562,
        "beyt": "خامُش که بس مُستَعجِلَم ، رفتم سویِ پایِ عَلَم * کاغذ بِنِه ، بشکن قلم ، ساقی درآمد ، اَلصَّلا",
        "text": "خاموش باش که بسیار برای وصال حق شتاب دارم . و برای رسیدن به این وصال می خواهم جان بازی کنم . دفتر را پاره کنم و قلم را بشکنم . یعنی قیل و قال را ترک کنم که ساقی وارد شد . یعنی حضرت معشوق تجلّی کرده است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 9258,
        "beyt": "من آزاده از خاکِ آزادگانم * گل صبر، می‌پرورد دامن من",
        "text": " من آزاده‌ای از سرزمین آزادگان (ایران) هستم. صبر و بردباری را مثل گلی پرورش می‌دهم و همیشه صبور خواهم بود.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 4292,
        "beyt": "کز رمۀ پیلان بر آن چشمۀ زلال * جمله نخچیران بُدند اندر وَبال",
        "text": "هر گاه سالک ، از اینکه راه حقیقت را با نشانه های تکلیف و تعبّد پیموده شاکر باشد . ناگزیر بر اثر این سلوک به مراد خویش خواهد رسید و در زمرۀ اهلِ حقیقت قرار خواهد گرفت .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 402,
        "beyt": "مائیم و آستانۀ عشق و سرِ نیاز * تا خوابِ خوش کرا بَرَد اندر کنارِ دوست",
        "text": "ماییم و عرض احتیاج به آستان دوست . عجبا در کنار دوست خوابِ خوش برای که میسر شود . یعنی ما با خلوص نیت و با نیازِ تمام ملازم آستان یاریم ، تا همخوابی با دوست و خواب شیرین و لذیذ نصیب که شود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 8758,
        "beyt": "به راه این امید پیچ در پیچ * مرا لطف تو می‌باید، دگر هیچ",
        "text": "خدایا برای گذر از راه دشوار شناخت تو، من فقط لطف تو را به عنوان کمک می‌خواهم و هیچ چیز دیگری نمی‌خواهم.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 6723,
        "beyt": "ترک دنیا هر که کرد از زهد خویش * پیش آمد پیش او دنیا و بیش",
        "text": "هر کس دنیا را به خاطر زهد و پارسایی خود رها کند ، دنیا بدو روی آرد . زیرا دنیا مانند سایه است اگر دنبالش روی از تو بگریزد و اگر از آن بگریزی در پی ات آید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4174,
        "beyt": "چون خَلَف دادَستشان جانِ بقا * جانِ ایمن از غم و رنج و شقا",
        "text": "مناسبت این بیت با بیت قبلی در اینست که حضرت محمد (ص)  نیز برای غلبه بر دشمنان ، از حق تعالی یاری خواست و حق تعالی به او فرمود : ای احمد ، سپاهیان روی زمین چه اهمیتی دارند ؟ به ماهی که در پهنۀ آسمان است نگاه کن و پیشانیش را از هم بشکاف .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 155,
        "beyt": "از آن زمان که بر این آستان نـهادم روی * فراز مسند خورشید تکیه گاه من اسـت",
        "text": "From the time that I made my search for Thee my intent. I lean upon the throne on which the sun may lay.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 1081,
        "beyt": "گویند شب آبستن و این است عجب * کاو مرد ندید از چه آبستـن شد",
        "text": "They say the night is pregnant, and I say, Who is the father? And how do you know?",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 4121,
        "beyt": "چار هندو ، در یکی مسجد شدند * بهرِ طاعت ، راکع و ساجد شدند",
        "text": "مردِ غریب گفت : بله ، البته همینطور است که تو می گویی . زندگی کردن در جوارِ یاران ، واقعاََ دلنشین است . ولی ای عزیزِ من ، در «اگر» ممکن نیست آدم سکونت کند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6096,
        "beyt": "کان به غیرِ آبِ لطفِ کردگار * کم نگردد از درونِ مردِ کار",
        "text": "زیرا که پلیدی و آلودگی باطن انسان را که خود ، عامل آن بوده تنها لطفِ حضرت حق پاک می کند . آن پلیدی ها به واسطۀ الطاف الهی از وجود انسان کاسته و برکنده می شود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1054,
        "beyt": "آن طره که هر جـعدش صد نافـه چین ارزد * خوش بودی اگر بودی بوییش ز خوش خویی",
        "text": "Each curl of your hair. Is priceless and so rare. Seek joy and joy spare. And gently take a peek",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 228,
        "beyt": "سخنِ عشق نه آن است که آید به زبان * ساقیا مِی دِه و کوتاه کن این گفت و شنفت",
        "text": "صحبت و گفتگوی عشق آن نیست که بتوان به زبان آورد . عشق یک امر حالی است نه قالی . فقط عاشقان دانند که عشق چگونه حالتی است ، بی دردان آن را درک نمی کنند . حال ای ساقی ، باده بده و این گفت و شنود را به کُل ترک کن . مرادِ عشق با گفتگو فهمیده نمی شود پس قیل و قال را ترک کن و باده بیاور .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 9285,
        "beyt": "فردا اگر درنگ کنی، کوچه‌های شهر * میدانِ جنگ تن به تن و تانک با تن است",
        "text": " اگر تاخیر بکنی و وقت را هدر بدهی، فردا تانک های دشمن در کوچه های شهر، مردم را از بین می برند و شهر، محل جنگ های تن به تن خواهد شد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 3561,
        "beyt": "صبر کردن بهرِ این نَبوَد حَرَج * صبر کُن کِالصبر مِفتاحُ الفَرَج",
        "text": "خار و خَس ، به اقتضای ذاتِ خود بر روی آب ، حقیرانه می رود . اما آبِ صاف و زلال بی هیچ پریشانی ، رام و هموار می رود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 9432,
        "beyt": "پناه بلندی و پستی تویی * همه نیستند آنچه هستی تویی",
        "text": "تو پناه گاه همه بلندی ها و پستی (همه مخلوقات جهان) هستی، همه موجودات در برابر تو هیچ هستند، هر چه هست تویی، تو خالق همه موجودات هستی.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 3741,
        "beyt": "مرغ ، پندارد که جنسِ اوست او * جمع آید ، بَر دَرَدشان پوست ، او",
        "text": "ذوق و شوق گروه صوفیان در من بازتابی پیدا کرد . یعنی مرا تحتِ تأثیر قرار داد و دل و درونم از انعکاسِ ذوقِ آنان ، سرِ ذوق آمد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8435,
        "beyt": "ابر و باد و مه و خورشید و فلک درکارند * تا تو نانی به کف آری و به غفلت نخوری",
        "text": "تمام پدیده‌های هستی در فعالیت و تکاپو هستند تا تو رزق و روزی خود را به دست آوری و در عین حال از یاد خدا غافل نباشی.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 7243,
        "beyt": "از قیاسش خنده آمد خلق را * کو چو خود پنداشت صاحب دلق را",
        "text": "از این مقایسه کردن طوطی، مردم خنده شان گرفت. چرا که او مرد گدای کچل را مثل خودش می دانست!",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 2196,
        "beyt": "ز عقل و عافیت آن روز بر کران ماندم * که روزگار حدیثِ تو در میان انداخت",
        "text": "در آن زمانی که روزگار ، داستان تو را به میان آورد و از وجودِ تو خبر دار شدم . خِرَد و صحّتِ خویش را از دست دادم و از آنها بی نصیب ماندم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 5229,
        "beyt": "اَکمَه و اَبرَص چه باشد ؟ مُرده نیز * زنده گردد از فسونِ آن عزیز",
        "text": "درمانِ کورِ مادرزاد و آنکه دچار بیماری پیسی شده ، برای او بس آسان است . اینکه چیزی نیست حتی مُرده نیز با افسون آن شاهِ وجود و به اقتضای اسمِ مبارک «مُحی» زنده می شود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1153,
        "beyt": "موکب سَودا جهانیدن چه سود ؟ * چون زمام اختیار از دست رفت",
        "text": "چه سود که اسب خیال را به حرکت درآورم ؟ زیرا عنان اختیار را از دست داده ام .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 3352,
        "beyt": "دشمنِ روزند ، این قلّابکان * عاشقِ روزند ، آن زرهایِ کان",
        "text": "بیدرنگ آن مردِ شکمباره که گلویی مانند دهانۀ دوزخ دارد و سیری ناپذیر است و بهانه اش این است که خدا فرموده است : بخورید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6604,
        "beyt": "دور دور عیسی است ای مردمان * بشنوید اسرار کیش او به جان",
        "text": "ای مردم ، اینک دور ، دور عیسی (ع) است اسرار دین او را با دل و جان گوش دهید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1869,
        "beyt": "آن خون کسی ریخته ای یا می سرخ است ؟ * یا توت سیاه است که بر جامه چکیده ست",
        "text": "آیا آنچه که بر جامه ات ریخته ، خون کسی است که کشتۀ عشق توست یا شراب سرخ یا آب توتِ سیاه است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 8440,
        "beyt": "کرم بین و لطف خداوندگار * گنه بنده کرده ست و او شرمسار",
        "text": "بزرگواری و مهربانی خداوند را مشاهده کن؛ بنده گناه می‌کند ولی خدا شرمنده می‌شود.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 9184,
        "beyt": "به ترتیبی نهاده وضع عالم * که نی یک موی باشد بیش و نی کم",
        "text": "قانونمندی آفرینش خدا",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 5131,
        "beyt": "ظاهرِ ما چون درونِ مُدّعی * در دلش ظلمت ، زبانش شَعشَعی",
        "text": "ظاهر ما همانند سیرت و قلب مدعیان است یعنی مانند قلب مدعی ژاژخا . تاریک است ولی زبانش نورانی و مشعشع است . یعنی کلمات و الفاظ پُر رونق بر زبان می آورد . اما دلی سیاه دارد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 9151,
        "beyt": "پرورده عشق شد سرشتم * جز عشق مباد سرنوشتم",
        "text": "جان من با عشق پرورش یافته است و (آرزو دارم) سرنوشتم بجز عشق نباشد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 459,
        "beyt": "یاد باد آن که خرابات نشین بودم و مسـت * وآنچه در مسجدم امروز کم است آن جا بود",
        "text": "Happy days in the tavern I would abide. Saw the things that from the temple would hide.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 5917,
        "beyt": "و آنچه دادی ، هر چه داری در زکات * چون زکاتِ پاکبازان رختهات",
        "text": "و این است که تو هر چه داری در راهِ او می دهی . همانند پاک باختگان ، جامه های خود را نیز در راهِ او می بخشی .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 249,
        "beyt": "هر راهرو که ره به حریمِ درش نبرد * مسکین برید وادی و ره در حرم نداشت",
        "text": "هر عاشقِ سالک که به حرمِ جانان ره نبرد یعنی به درِ حرمِ جانان واصل نشد . بیچاره وادی حرم را طی کرد امّا به حرم راه نیافت . خلاصه ، عاشقی که با وجودِ سعی بلیغ نتواسته به درِ حریمِ جانان واصل گردد چون حاجیی است که قطع بیابان نموده امّا به زیارت مکه نایل نشده است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 1705,
        "beyt": "آتش به نی قلم درانداخت * وِاین حَبر که می رود دُخان است",
        "text": "نالیدن سعدی نی قلم را سوزاند و این مرکّبی که بر کاغذ نقش می بندد ، دود نی قلم است که در اثر نلۀ سعدی دل سوخته به وجود آمده است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 782,
        "beyt": "گفتمش مگذر زمانی گفت معذورم بدار * خانه پَروردی چه تاب آرد غمِ چندین غریب",
        "text": "به جانان گفتم اندکی توقف کن و زود مگذر . جانان در جوابم گفت : معذورم بدار زیرا یک خانه پرورد ، غمِ این همه غریب را چگونه طاقت بیاورد . یعنی طاقت نمی آورد . [ معشوق می گوید اینکه می گویی توقف کن و زود مگذر تا عشاق اظهار غموم بکنند . اما من تحمل آن را ندارم چون که یک خانه پرور ، طاقت تحمل انظار بیگانه را ندارد تا چه برسد که عرض هموم آنها را بشنود . ( خانه پرورد = به کسی گویند که فقط در خانه محدود بوده و هرگز در خارج از منزل با بیگانگان اختلاط نکرده باشد مثل شاهزادگان )",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 1971,
        "beyt": "تندی و جفا و زشت خویی * هر چند که می کنی ، نکویی",
        "text": "هر قدر که بر خشم و ستم و تندخویی خویش بیفزایی ، باز هم زیبا و خوبی .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 8540,
        "beyt": "به هر مجلس به هر زندان به هر شادی به هر ماتم * به هر حالت که بودم با تو بودم؛ میهن ای میهن!",
        "text": "ای وطن، در هر حالتی؛ در مهمانی یا زندان، در شادی یا غم، من عاشق تو بودم.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 8204,
        "beyt": "این نغمه محبت بعد از من و تو مانَد * تا در زمانه باقی­ست، آواز باد و باران",
        "text": "آواز زیبای عشق من و تو همچون آواز دائمی باد و باران، برای همیشه باقی خواهد ماند. (تا آواز باد و باران هست، آواز عشق ما هم هست.)",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 3884,
        "beyt": "هر طرف غولی همی خوانَد تو را * کای برادر راه خواهی ؟ هین بیا",
        "text": "شراب الهی ، حقیقت دارد و دروغی در کار نیست ولی چه کنم که تو دوغ خوردی ، دوغ خوردی و با دوغ خوردن مست شده ای .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1136,
        "beyt": "با هر که مشورت کنم از جَور آن صنم * گوید : ببایدت دل از این کار برگرفت",
        "text": "در باب جور و ستم معشوق زیبارو با هر کس مشورت می کنم ، می گوید : لازم است که از این کار دلدادگی دست برداری .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 6648,
        "beyt": "تا از این طوفان بیداری و هوش * وارهیدی این ضمیر و چشم و گوش",
        "text": "تا این دل و چشم و گوش از این طوفان بیداری و هوش جزئی وارهد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2544,
        "beyt": "فکری بُده ست اَفعال ها ، خاکی بُده ست این مال ها * قالی بُده ست این حال ها ، حالی بُده ست این قال ها",
        "text": "هر کردار و عملی در آغاز به صورت فکر و ایده بوده است . و این همه اموال گرانبها در ابتدا خاک بوده است . چون هر ثروتی از زمین سرچشمه می گیرد اعمّ از ثروت های جمادی و نباتی و حیوانی . و این احوال معنوی ابتدا به صورت گفتار بوده است . یعنی ابتدا نکته ای لطیف شنیده می شود و آن نکته درون را تحت تأثیر قرار می دهد و آن گاه احوال خوش در ظهور می آید . و این نکات لطیفی که از زبان بزرگان شنیده می شود از حال های معنوی شان نشأت گرفته است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5057,
        "beyt": "کوهم و هستیِ من ، بنیاد اوست * ور شوم چون کاه ، بادم بادِ اوست",
        "text": "من کوهم و هستی من از بنیاد آن شاه حقیقی است و اگر هم مانند کاه ، سبک باشم و به هر سو بروم . آن بادی که مرا می جنباند و به ای سو و آن سو می برد . تنها باد ارادۀ حق است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7207,
        "beyt": "گو، یا رب از این گزاف کاری * توفیق دهم به رستگاری",
        "text": "پسرم به خدا بگو ای پروردگار! مرا از این عشق های بیهوده نجات بده و بجایش موفقم کن که (در دنیا و آخرت) رستگار و پیروز شوم.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 838,
        "beyt": "ساغر می بر کفم نه تا ز بر * برکشم این دلق ارزق فام را",
        "text": "ای ساقی ، ساغر می را بر کفم نِه . یعنی به دستم ده تا این خرقۀ ازرق یعنی کبود رنگ را از تن بیرون آورم . یعنی مست شوم و خرقه را چاک زنم و از تن به درآرم و دور اندازم . این بیت تعریض است به شیخ حسن ازرق پوش و پیروانش . چه این گروه همگی جامۀ کبود رنگ پوشند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 4417,
        "beyt": "گر ز زندانم برانی تو به ردّ * خود بمیرم من ز تقصیری و کدّ",
        "text": "وقتی که حضرت موسی (ع) ، رونق و درخشندگی دورِ زمانِ تو را که بامدادِ تجلّیِ الهی در آن ظاهر بود . مشاهده کرد",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6091,
        "beyt": "حمدِ تو نسبت بدان گر بهترست * لیک آن نسبت به حق هم اَبترست",
        "text": "حمد و ستایش تو اگر چه نسبت به حمد و ستایش آن چوپان برتر و بهتر است ولی همین حمد و ستایش تو نیز نسبت به مقام کبریایی حق ، ناقص و نارساست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2350,
        "beyt": "غافل مباش ار عاقلی ، دریاب اگر صاحب دلی * باشد که نتوان یافتن دیگر چنین ایّام را",
        "text": "اگر خردمندی ، این روزگار و طبیعت با طراوت را دریاب و از آن غافل مشو ، شاید که دیگر مجالی برای درک چنین روزهایی نیابی .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 9305,
        "beyt": "ای ایران، ای مرز پر گُهر * ای خاکت سرچشمه‌ی هنر",
        "text": "ای ایران، ای مرز گران قیمت، با ارزش و پر گوهر. ای کشوری که خاکت سرچشمه و منشأ هنر و فضیلت است.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 6141,
        "beyt": "زآنکه انبوهی و جمعِ کاروان * رَه زنان را بشکند پشت و سِنان",
        "text": "زیرا کثرت کاروان و اجتماعِ آنان ، پشت و نیزۀ حرامیان را می شکند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7614,
        "beyt": "پناه بلندی و پستی تویی * همه نیستند آنچه هستی تویی",
        "text": "پناهگاه بلندی ها و پستی ها تو هستی. هیچ کس وجودش مهم نیست. تنها تو هستی که همه موجودات وجودشان را از تو می گیرند.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 9362,
        "beyt": "توانا بوَد هرکه دانا بوَد * زدانش، دل پیر، بُرنا بود",
        "text": "انسان دانا و آگاه در انجام کارها موفق و پیروز است. آگاهی و دانش سبب شادابی و نشاط دل انسان می شود.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 7687,
        "beyt": "که گُردان کدامند و جنگ‌آوران * دلیران و کارآزموده سران",
        "text": "که دلیران و جنگ‌آوران و پهلوانان و افراد باتجربه سپاه شما چه کسانی هستند؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 465,
        "beyt": "ترک عاشق کش من مست برون رفت امروز * تا دگر خون کـه از دیده روان خواهد بود",
        "text": "My lovely beloved left our midst on this day, My tears ceaselessly flow, ceaselessly my chest I pound.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 483,
        "beyt": "دسـت از طـلـب ندارم تا کام مـن برآید * یا تـن رسد بـه جانان یا جان ز تـن برآید",
        "text": "Till you grant my wish, I won't give up my demand. I will reach the Soul of Souls, or be buried in this land.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 2085,
        "beyt": "به روی خوبان گفتی نظر خطا باشد * خطا نباشد ، دیگر مگو چنین ، که خطاست",
        "text": "گفتی که نگاه کردن به صورت زیبارویان درست نیست . نه این نگریستن خطا نیست و تو هم دیگر این سخن را بر زبان نیاور . زیرا که کلام تو نادرست است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 3496,
        "beyt": "سَر ببخشد ، شکر خواهد سجده یی * پا ببخشد ، شکر خواهد قعده یی",
        "text": "حضرت خِضر (ع) به آن درویش گفت : چرا از ذکرِ حق فرومانده ای ؟ چرا از ذکرِ حق پشیمانی ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5989,
        "beyt": "ما بَری از پاک و ناپاکی همه * از گِرانجانی و ، چالاکی همه",
        "text": "خداوند می فرماید : ذات ما از پاکی و ناپاکی بری و مبرّاست . یعنی از مرتبۀ تنزیه و تشبیه بالاتر است و نیز از هر روحی که در عبادت سست است و یا چالاک . ( گرانجانی = سستی ، پیری ) . [ مصراع اول ناظر است به اینکه حق تعالی در مرتبۀ ذات ، هیچگونه تعیّن و قیدی ندارد و از هر گونه صفات اعمّ از ثبوتیه و سلبیه ، پاک و مبرّاست . امام علی (ع) می فرمایند : « کمال یکتایی ذات بیچونِ الهی ، نفی هر گونه صفت از اوست » ( نهج البلاغه فیض الاسلام ، خطبۀ 1 ) . صفات و اسماء حضرت حق تعالی عین ذاتِ اوست و هیچگونه دویی و مباینتی میان ذات و صفات او نیست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4113,
        "beyt": "پیشِ من اِفلاسِ او ثابت شده ست * نقد و کالا نیستش چیزی به دست",
        "text": "مردان حق در ملأ عام می رقصند و جُست و خیز می کنند . مردان حق در میانِ خونِ خود می رقصند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2286,
        "beyt": "وگر تو جور کنی ، رای ما دگر نشود * هزار شُکر بگویم هر جفایی را",
        "text": "و چنانچه تو ستم بورزی ، نظر ما در باب تو تغییر نمی کند و در ازای هر جفای تو ، هزار شکر به جای خواهیم آورد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 196,
        "beyt": "همچو حافظ همه شب ناله و زاری کردیم * کِای دریغا به وداعش نرسیدیم و برفت",
        "text": "سراسر شب را چون حافظ فریاد و فغان و ناله کردیم . حیفا که به وداعش نرسیدیم و رفت . یعنی جانان چنان با عجله رفت که تودیع میسرمان نشد یعنی مجالِ وداع نشد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 1145,
        "beyt": "برِبود انده تو صبرم و نیکو برِبود * بگِرفت انده تو جانم و زیبا بگرفت",
        "text": "غم تو صبر از دلم ربود و چه خوب شد که در اثر عشق تو بی تاب شدم  . غم تو با زیبایی و شکوه جانم را تسخیر کرد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 3,
        "beyt": "بـه می سجاده رنگین کن گرت پیر مغان گوید * کـه سالک بی‌خبر نبود ز راه و رسم منزل‌ها",
        "text": "With wine color your robe, one of the old Magi’s best tips. Trust in this traveler’s tips, who knows of many paths and trips.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 9426,
        "beyt": "خرد را نیست تاب نور آن روی * برو از بهر او، چشم دگر جوی",
        "text": "عقل آدمی زاد قدرت دیدن نور چهره ی خداوند را ندارند، برو برای دیدن نور چهره ی خداوند، چشم دیگری (چشم دل یا چشم بصیرت) را جستجو کن.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 4937,
        "beyt": "گشت حیران آن مبارز زین عمل * وز نمودن عفو و رحمت بی محل",
        "text": "آن پهلوان از این عمل حضرت ، سخت حیرت کرد و از اینکه آن جناب ، بی مناسبت و در غیر جای خود ، عفو و بخشش کرده شگفت زده شد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 0,
        "beyt": "الا یا ایها الـساقی ادر کاسا و ناولـها * که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکل‌ها",
        "text": "O beautiful wine-bearer, bring forth the cup and put it to my lips. Path of love seemed easy at first, what came was many hardships.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 2463,
        "beyt": "شمایلی که در اوصافِ حُسنِ ترکیبش * مجالِ نطق نمانَد زبانِ گویا را",
        "text": "آن قد و قامت و رخساری که زبان گویا نمی تواند در وصفِ زیبایی و ترکیبش سخن بگوید . یا زبان قادر به توصیف و بیان زیبایی او نیست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 4158,
        "beyt": "چون بشاید سنگتان انبازِ حق * چون نشاید عقل و جان همرازِ حق ؟",
        "text": "من به این دو جهان نگاه نمی کنم مگر آنکه مشاهده کنم که این دو مجلس به چه کسی تعلق دارد ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1255,
        "beyt": "گر بگیری نظیر من چه کنم ؟ * که مرا در جهان نظیر تو نیست",
        "text": "اگر کسی مثل من را برگزینی چه سازم ؟ آری ، نظیر من برای تو بسیار است امّا من در تمام گیتی همتای تو را نخواهم یافت .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 6971,
        "beyt": "بود در انجیل ، نام مصطفی * آن سر پیغمبران ، بحر صفا",
        "text": "نام حضرت محمد مصطفی (ص) در انجیل آمده بود . همان پیامبری که سرور انبیاء و دریای صفا و نورانیّت است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 567,
        "beyt": "بردوخته ام دیده چو باز از همه عالم * تا دیدۀ من بر رُخِ زیبای تو باز است",
        "text": "از تمام عالَم چون باز چشم پوشیده ام . یعنی چشم بر هم نهاده ام از وقتی که چشمم به روی زیبای تو باز شده یعنی از وقتی که تو را دیدم و دل به تو دادم . دنیا در چشمم تار گشته ، زیرا مقتضای عشق همین است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 4963,
        "beyt": "آن یکی ، ماهی همی بیند عیان * و آن یکی ، تاریک می بیند جهان",
        "text": "برای مثال ، یکی ماه را آشکارا می بیند و آن دیگری این جهان را تیره و تار مشاهده می کند و اصلا ماه را نمی بیند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6056,
        "beyt": "تو همان کن که کند خورشیدِ شرق * با نفاق و حیله و دزدی و زرق",
        "text": "ای پیامبر دوران و ای مرشدِ زمان ، تو همان کاری را بکن که خورشید تابان می کند . یعنی بر همۀ خلایق بتاب . ولی ما که اهل دنیا و اسیر هوی هستیم ، دورویی و نیرنگ و دزدی و مکر به کار می بندیم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5397,
        "beyt": "این خورد ، زاید همه بخل و حسد * آن خورد ، زاید همه عشق احد",
        "text": "این یکی غذا می خورد و آن غذا در او صفات مذمومی نظیر بخل و حسادت پدید می آورد ولی آن یکی همان غذا را می خورد و عشق الهی را پدید می آورد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8397,
        "beyt": "به سهراب بر، تیرباران گرفت * چپ و راست، جنگ‌سواران گرفت",
        "text": "تیرهای زیادی به سوی سهراب پرتاب کرد و مانند سوارکار ماهر از هر طرف می‌جنگید.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 7139,
        "beyt": "مرغ را گر ذوق آید از صفیر * چونکه جنس خود نیابد ، شد نفیر",
        "text": "برای مثال اگر پرنده ای مجذوب آواز صیادی شود به این خیال که او هم پرنده ای همجنس اوست . وقتی به دنبال آن آواز برود و متوجه شود که آواز دهنده انسانی است که به تقلید پرندگان نغمه سرائی می کند ، از او می رمد زیرا آن شخص همجنس پرنده نیست و ای بسا برای صید کردن او نغمه سرائی می کند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4955,
        "beyt": "خویش را تأویل کن ، نه اخبار را * مغز را بدگوی ، نه گُلزار را",
        "text": "ای کسی که حقایق را بر مبنای وهم و خیال و هوای خود تأویل می کنی . اخبار و احادیث بزرگان را بی جهت تأویل مکن . بلکه خود را تأویل کن . اگر نقصی هم باشد از نقص و ادراک توست نه از گلزار معنا .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3785,
        "beyt": "موسیی آن را عصا دید و ، نبود * اژدها بُد ، سِرِ او لب می گشود",
        "text": "زیرا آن زیبایی ها و حُسن و جمال ها جنبۀ عاریتی و ناپایدار دارند و زیرِ آن زینت و جمالِ ظاهری ، زشتی ها نهفته است . پس سکه های تقلبی نیز اعتبار خود را از طلای حقیقی می گیرند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 194,
        "beyt": "یا رب آن شاهوش ماه رخ زهره جـبین * در یکـتای کـه و گوهر یک دانه کیسـت",
        "text": "O God, that supremely gentle and graceful face. Whose rare jewel is tonight and whose irreplaceable art?",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 8741,
        "beyt": "در دولت به رخم بگشادی * تاج عزت به سرم بنهادی",
        "text": "در خوشبختی را به رویم باز کردی و مرا عزتمند کردی.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 8041,
        "beyt": "لبريز زندگی است نفس های آخرت * آورده مرگ، گرم به آغوش تو پناه",
        "text": "نفس های آخر تو خبر از زندگی جاودان و حقیقی ای که در پیش داری می دهد. گویا مرگ نیز به آغوش تو پناه آورده تا جان بگیرد!",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 5242,
        "beyt": "چون خرید او را و برخوردار شد * آن کنیزک از قضا بیمار شد",
        "text": "پس از آنکه شاه آن کنیزک را خرید و از وصال او برخوردار شد ، اتفاقا آن کنیزک دچار بیماری شد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5923,
        "beyt": "بر مثالِ برگ می لرزی که وای * گر رود روز و نشان ، نآید بجای",
        "text": "از شدّتِ اضطراب مانند برگ به خود می لرزی و با خود می گویی : وای به حالِ من که روز سپری شود و آن نشانه ها آشکار نشود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 787,
        "beyt": "گفتم ای شامِ غریبان طرۀِ شبرنگِ تو * در سحرگاهان حذر کُن چون بنالد این غریب",
        "text": "گفتم ای جانان که طرّۀ شبرنگ تو سیاه تر از ظلمت شام غریبان است . اگر این عاشق غریب تو وقت سحر بنالد از گریه و زاری او هنگام سحر حَذر کن زیرا که آه و ناله سحری بسیار موثر واقع می شود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 6954,
        "beyt": "رو به معنی کوش ای صورت پرست * ز آنکه معنی ، بر تن صورت ، پرست",
        "text": "ای صورت پرست برو و برای دستیابی به معنا کوشش کن زیرا که معنا برای کالبد آدمی مانند پر و بال است برای پرنده ، همانطور که پرنده بدون پر وبال قادر به پرواز نیست . کالبد آدمی بدون پرنده جان ، قادر به پرواز نخواهد بود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7849,
        "beyt": "ولی چندان که برگ از شاخه می‌ریخت * دو چندان می‌شکفت و برگ می‌کرد",
        "text": "اما سربازان مغول آنقدر زیاد بودند که با کشتن هرکدومشان همچون برگ درخت، برگ دیگری جوانه میزد! (سرباز دیگری نمایان می شد)",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 906,
        "beyt": "آتش زهد و ریا خرمن دین خواهد سوخت * حافـظ این خرقـه پشمینـه بینداز و برو",
        "text": "Hypocrites ruin their own creed and nest. Hafiz leaves without his dervish’s vest.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 2376,
        "beyt": "دوستان گویند سعدی ، دل چرا دادی به عشق * تا میانِ خَلق کم کردی وقارِ خویش را",
        "text": "دوستانم به نصیحت می گویند : ای سعدی ، چرا عاشق شدی تا در میان مردم بزرگی و شکوه خود را از دست بدهی ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 7281,
        "beyt": "تو قلب سپه را به آیین بدار * من اكنون پیاده كنم كارزار",
        "text": "تو فرماندهی و منظم کردن مرکز سپاه را به عهده بگیر، من الآن پیاده به سوی میدان نبرد می‌روم.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 4866,
        "beyt": "چون شِکَر گردی ز بسیاری وفا * پس شکر کی از شکر باشد جدا ؟",
        "text": "هرگاه تو از تاثیر وفای حضرت سبحان ، به شکر مبدل شوی یعنی روح الهی شوی و حلاوتی از آن در تو حاصل شود . دیگر کی می توان شیرینی را از شکر جدا کرد ؟ یعنی آن حلاوتهای روحانی ، جزء ذات آن روح است و میان آن انفکاک ممکن نیست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 85,
        "beyt": "بداد لعلِ لبت بوسه ای به صد زاری * گرفت کامِ دلم زو به صد هزار اِلحاح",
        "text": "لبِ لعلِ تو با صد نوع زاری و نیاز بوسه ای داد و دلِ من با صد هزار اصرار و پافشاری ، از لبِ تو کام گرفت .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 2320,
        "beyt": "ای روی تو آرامِ دلِ خَلقِ جهانی * بیرون تو شاید که نبینند جهان را",
        "text": "ای کسی که طلعتِ زیبای تو موجبِ آرامش دلِ مردمِ دنیاست . شایسته است که مردم جهان بدون وجودِ چهره ات دنیا را نبینند . یعنی دنیا بی روی تو ارزش دیدن ندارد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 5151,
        "beyt": "گرچه زیشان شیرِ نر را ننگ بود * لیک کرد اِکرام و همراهی نمود",
        "text": "شیر نر اگر چه از آن دو عار داشت . ولی نسبت به آنان بزرگواری کرد و رفاقت نشان داد . ( اِکرام = گرامی داشتن )",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5113,
        "beyt": "کین همه فقر و جَفا ما می کَشیم * جمله عالَم در خوشی ، ما ناخوشیم",
        "text": "این همه فقر و ستم را ما می کشیم اما تمام مردم دنیا در خوشی اند . فقط ما هستیم که حال خوش نداریم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2732,
        "beyt": "از سرِ تقصیر آن صوفی رَمه * خر فروشی در گرفتند آن همه",
        "text": "آیا هرگز واغ واغ سَگ به گوشِ ماه می رسد ؟ بخصوص ماهی که مقبول حق تعالی باشد و از خواص او به شمار آید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 972,
        "beyt": "تـشـنـه بادیه را هـم به زلالی دریاب * بـه امیدی که در این ره به خدا می‌داری",
        "text": "I am thirsty in my desert, lead me to clear waters. With the hope of God's mercy, this path of yours you forbear.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 3631,
        "beyt": "غم یکی گنجی است و رنجِ تو چو کان * لیک کی درگیرد این در کودکان ؟",
        "text": "در آن هنگام ، مؤذنی وارد شد تا اذان گوید . یکی از آنها در حال نماز به آن مؤذن گفت : آیا وقت اذان و یا نماز شده است ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7868,
        "beyt": "کار ما ورزش‌ است و ‌خواندن درس * همه از تنبلی گریزانیم",
        "text": "ما ورزش می کنیم و وظیفه مان درس خواند و کسب دانش است. از تنبلی و سستی کردن در کارها فراری و بیزاریم.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 5831,
        "beyt": "خُبثِ یارش را چو از شه گوش کرد * در زمان دریایِ خشمش جوش کرد",
        "text": "آن غلامِ زیبارو وقتی که پلیدی و فرومایگی دوستش را شنید . ناگهان دریای خشم و غضبش به جوش آمد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5699,
        "beyt": "بر امیدِ عِزّ دَه روزۀ خُدوک * گَردنِ خود کرده اند از غم ، چو دوک",
        "text": "این مردم به امید شکوه و جلال روزگاری دنیوی که آکنده از تشویش و پریشانی روحی است . گردنِ خود را مانند دوک نخ ریسی لاغر و باریک می کنند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1135,
        "beyt": "تا کی بود این گرگ ربایی, بنـمای * سرپنجه دشمن افکن ای شیر خدای",
        "text": "How long upon our lives you prey? Why don’t you hunt our lives’ thief?",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 844,
        "beyt": "فـکر بـهـبود خود ای دل ز دری دیگر کـن * درد عاشـق نـشود به به مداوای حـکیم",
        "text": "O heart, seek your healing some other way. For pain of Love, doctors have no remedy.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 6094,
        "beyt": "با نمازِ او بیالوده ست خون * ذکرِ تو آلودۀ تشبیه و چون",
        "text": "همانگونه که نماز زنِ مستحاضه آلوده به خون است . ذکر تو نیز آلوده به تشبیه و چون و چراست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8400,
        "beyt": "سر نیزه را سوی سهراب کرد * عنان و سنان را پر از تاب کرد",
        "text": "سر نیزه را به سوی سهراب نشانه گرفت و افسار اسب و نیزه را به حرکت درآورد و پر از پیچ و تاب کرد",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 7518,
        "beyt": "گورخانهء رازِ تو چون دل شود * آن مرادت زودتر حاصل شود",
        "text": "اگر دلت را همچون قبری کنی که رازهایت را در آن دفن کنی، سریع تر به مراد دلت میرسی.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 1741,
        "beyt": "دانی خیال روی تو در چشم من چه گفت ؟ * آیا چه جاست این که همه روزه با نم است ؟",
        "text": "آیا می دانی که تصویر خیالی چهرۀ تو که در دیدگان جای گرفته بود ، به من چه گفت ؟ گفت : این چشم چه جایی است که هر روزه تر و مرطوب است ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 7566,
        "beyt": "تا معلم زگرد راه رسیـد * گفت با چهره ای پر از خنده:",
        "text": "معلم وارد کلاس و شد و با خنده گفت:",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 4340,
        "beyt": "کور گفت : اینک به نزدیک آمدند * خیز ، بگریزیم پیش از زخم و بند",
        "text": "همینطور اگر تکیه داشتن به غیر خدا امری شایسته است . پس آن دوستی و الفتی که با دایه و لَلَه ات داشتی چه شد و کجا رفت ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6689,
        "beyt": "ناصح دین گشته آن کافر وزیر * کرده او از مکر در لوزینه ، سیر",
        "text": "آن وزیر نیرنگباز که باطنا کافر و حق ستیز بود و در ظاهر اظهار خیرخواهی در دین و ایمان مردم می کرد در مثل به کسی ماند که سیر را درون باقلوا (لوزینه) قرار دهد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 987,
        "beyt": "عقل با عشق برنمی آید * جَورِ مزدور می بَرد استاد",
        "text": "عقل نمی تواند از عهدۀ عشق برآید و همانطور که استاد باید جور شاگرد را بکشد ، عشق هم باید جور عقل را تحمّل کند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 6280,
        "beyt": "بود شاهی در زمانی پیش از این * ملک دنیا بودش و هم ملک دین",
        "text": "در زمانهای پیشین شاهی بود که هم در دنیا فرمانروائی داشت و هم در دین ، یعنی نیکبختی دو سرا ی را دارا بود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3232,
        "beyt": "خادم آمد گفت صوفی ، خَر کجاست ؟ * گفت خادم : ریش بین ، جنگی بخاست",
        "text": "براستی که شما با حالتی سرگشته به سویِ گندم شتافتید و آنگاهِ پیامبرِ خویش را در حالیکه ایستاده بود تنها گذاشتید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5982,
        "beyt": "گفت : ای موسی ، دهانم دوختی * وز پشیمانی تو جانم سوختی",
        "text": "چوپان وقتی این سخنان را از حضرت موسی (ع) شنید به او گفت : ای موسی تو دهانِ مرا دوختی و از پشیمانی ، جانِ مرا به آتش کشیدی .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3486,
        "beyt": "سنگ هایِ امتحان را نیز پیش * امتحان ها هست در احوالِ خویش",
        "text": "حضرت حق به رزق و روزی موجودات نیز روزی می دهد . زیرا گندم چگونه می تواند بدون رزق و روزی حق تعالی نشو و نما کند . [ زَهَد = نشو نما کند ( شرح اسرار ، ص 189 )",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2933,
        "beyt": "با تو باشد در مکان و ، بی مکان * چون بمانی از سَرا و ، از دکان",
        "text": "اگر همین کالبد محسوس ، معشوقِ عاشق باشد . پس هر صاحبِ حسّی باید عاشق او باشد . ( شرح کفافی ، ج 2 ، ص 84 ) .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4447,
        "beyt": "گر وَرا مغزی بُدی ، اشکستنش * خود نبودی نقص ، اِلّا بر تَنش",
        "text": "ولی شکم آن مردِ یاوه گو با زبان حال جواب می داد : خدا ، مکرِ دروغگویان را نابود کند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2485,
        "beyt": "گو رَمَقی بیش نماند از ضعیف * چند کُند صورتِ بی جان بقا ؟",
        "text": "پیام مرا به او برسان و بگو که از منِ ضعیف ، جز نیم جانی باقی نمانده است . به راستی کالبد بی جان من ، یعنی جسمِ من دور از تو که در حکمِ جان هستی ، چه قدر می تواند بقا و دوام داشته باشد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 7065,
        "beyt": "باش چون دولاب ، نالان ، چشم تر * تا ز صحن جانت بر روید خضر",
        "text": "مانند چرخ چاه گریان و نالان باش یعنی اشک بریز و ناله کن تا در فضای درون جانت سبزه های (خضر) ایمان و عرفان بروید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 878,
        "beyt": "ندانم از چه سبب رنگ آشنائی نیست * سهی قدان سیه چشم ماه سیما را",
        "text": "نمی دانم به چه سبب ، محبوب های ماه سیما و سیه چشم و سهی قد با ما نشانۀ آشنایی ندارند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 1847,
        "beyt": "بازآ و حلقه بر در رندان شوق زن * کاصحاب را دو دیده چو مِسمار بر در است",
        "text": "باز آی و در رندان مشتاق را بکوب . زیرا که دو چشم دوستان مثل میخ که بر روی در کوبیده شده ، بر در مانده و انتظار ورود تو را می کشند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 3279,
        "beyt": "خوش دَم است او و ، گلویش بس فراخ * با شِعار نو ، دِثارِ شاخ شاخ",
        "text": "برای مثال ، وقتی که دزدی مالِ کسی را می دزدد . دچارِ گرفتگی روحی و دلتنگی می شود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3735,
        "beyt": "مر مُروّت را نهاده زیرِ پا * گشته زندان ، دوزخی ز آن نان رُبا",
        "text": "دوراندیشی آن است که چرب و شیرین و دام های این دنیا تو را نفریبد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3558,
        "beyt": "صبر ، شیرین از خیالِ خوش شده ست * کآن خیالات فَرَج پیش آمده ست",
        "text": "خادم که آمد ، صوفی به او گفت : خَرم کو ؟ خادم جواب داد : ریشت را ببین . یعنی زهی ابلهی و نادانی ، آیا این حرف شایسته این ریش هست ؟ این حرفِ احمقانه با این ریش و سن و سال تو مناسب است ؟ در اثر پاسخِ خادم نزاع درگرفت .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 9200,
        "beyt": "زین همرهان سست‌عناصر دلم گرفت * شیر خدا و رســتم دســتانم آرزوست",
        "text": "دل‌آزردگی از دوستان بی وفا",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 4496,
        "beyt": "گفت : ای قومِ دَغَل خامُش کُنید * تا نگویم رازهاتان ، تَن زنید",
        "text": "پیامبر (ص) فرمود : آوازِ خدا در گوشِ جانِ من همچون طنین صدایی منعکس می شود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4732,
        "beyt": "غَنج و نازت ، می نگنجد در جهان * باش تا که من شوم از تو جِهان",
        "text": "تویی که ناز و کرشمه ات در این جهان نمی گنجد . صبر کن تا من از تو دور بشوم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4072,
        "beyt": "پس درآ در کارگه ، یعنی عدم * تا ببینی صُنع و صانع را به هم",
        "text": "مانند فرعون که ریشِ خود را به جواهر آراسته بود و از روی نادانی و حماقت از حضرتِ عیسی (ع) نیز خود را بالاتر دانست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8461,
        "beyt": "شد چنان از تف دل، کام سخنور، تشنه * که ردیف سخنش آمده یک سر، تشنه",
        "text": "دهان سخنگو از داغ دل، چنان تشنه شد که ردیف شعرش همه کلمه تشنه شده است.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 8095,
        "beyt": "تازه فهمیدم: خدایم این خداست * این خدای مهربان و آشناست",
        "text": "من تازه فهمیدم که خدای من، خدای واقعی من، این خدای مهربان و آشنااست.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 7156,
        "beyt": "من به هر جمعیتی نالان شدم * جفت بدحالان و خوش‌حالان شدم",
        "text": "من در هر جمعیتی که رفتم از این درد دوری، برای همه ناله ها سر دادم . چه در نزد بی خبران از حقیقت و چه در نزد عالمان و عارفان واقعی.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 6334,
        "beyt": "هر که بی باکی کند در راه دوست * ره زن مردان شد و نامرد ، اوست",
        "text": "هر کس در راه دوست گستاخی کند ، راهزن مردان الهی است . هم گمراه است و هم گمراه کننده و البته چنین شخصی نامرد است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4154,
        "beyt": "چون ببینی رویِ او در تو فُتند * یا مَبین آن رُو ، چو دیدی خوش مَخَند",
        "text": "من بخشنده و بزرگوارم . از آنرو به بنده ام نان نشان می دهم تا امید ، او را وادار سازد که به درگاهِ من شیون و تضرّع نماید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2440,
        "beyt": "باور از مات نباشد ، تو در آیینه نگه کن * تا بدانی که چه بوده ست گرفتارِ بلا را",
        "text": "اگر گرفتاری ما را باور نمی داری ، در آینه به چهره خویش بنگر تا دریابی که زیبایی تو بر سرِ گرفتاران بلای عشق چه آورده است . خلاصه بدانی که چه قدر زیبایی و چه قدر بی تاب .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 1257,
        "beyt": "همه عالَم به عشق بازی رفت * نامِ سعدی که در ضمیر تو نیست",
        "text": "نام سعدی که در خاطرت نمانده و آن را فراموش کرده ای ، از لحاظ عشق بازی در سراسر جهان شهره گشته است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 4198,
        "beyt": "چون طبیبان را نگه دارید دل * خود ببینید و شوید از خود خَجِل",
        "text": "مکر و افسون شیطان ، در کج دلان نفوذ می کند و در درون آنان قرار می گیرد . چنانکه مثلا کفش کج مناسب پای کج است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6088,
        "beyt": "نقش می بینی که در آیینه ای است * نقشِ توست ، آن نقشِ آن آیینه نیست",
        "text": "برای مثال ، تو در یک آیینه ، عکس خود را می بینی . مسلماََ آن عکس و تصویر به تو تعلّق دارد و از آن آیینه نیست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7713,
        "beyt": "کنون لشکر و دژ به فرمان توست * نباید برین آشتی جنگ جُست",
        "text": "اکنون سپاه و قلعه به فرمان توست و آنها را تسلیم تو می‌کنم، با این صلح، دیگر  نباید در پی جنگیدن باشی».",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 6452,
        "beyt": "دشمن طاووس آمد پر او * ای بسی شه را بکشته فر او",
        "text": "پر طاووس ، دشمن جان طاووس است و چه بسیارند شاهانی که شکوه و شوکتشان آنها را هلاک کرده است . یعنی محسود خاندان قرار گرفته و در نتیجه قربانی حسدورزی ها شده اند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 375,
        "beyt": "گر آمدم به کوی تو چندان غریب نیست * چون من در آن دیار هزاران غریب هست",
        "text": "اگر به کوی تو آمده ام ، این کار بسیار عجیب و غریب نیست . زیرا در این دیار چون منِ غریب خیلی هست . حاصل کلام : آمدن من به محلۀ تو غریب نیست زیرا کوی تو مقام غُربا است . و غریب همیشه میل به غریب دارد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 9373,
        "beyt": "غنچه هم گفت: گر چه دلتنگم * مثل لبخند، باز خواهم شد",
        "text": "غنچه گفت: اگر چه من ناراحت و غمگینم، اما مانند لبخندی باز خواهم شد (شکفته و تبدیل به گل می شوم).",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 7465,
        "beyt": "آمد آن شکر گزاریش به گوش * گفت کای پیر خِرِف گشته، خموش",
        "text": "شکر گزاری پیرمرد را شنید و گفت: ای پیر کم عقل ساکت شو.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 4990,
        "beyt": "از رهِ پنهان که دور از حِسِ ماست * آفتابِ چرخ را بس راههاست",
        "text": "از یک راهِ پنهانی ، جنین با آفتاب پیوند یافت که این راه از حیطه حواس ، خارج است . آفتاب سپهر ، راههای نهانی بسیار دارد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8181,
        "beyt": "شبروان مست ولای تو علی * جان عالم به فدای تو علی",
        "text": "عارفان شب زنده دار، مست ولایت تو هستند ای علی جان – جان تمام عالم به فدای تو ای علی جان",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 5469,
        "beyt": "بعد از آن در زیر دار آور مرا * تا بخواهد یک شفاعتگر مرا",
        "text": "سپس مرا زیر چوبه دار بیاور بدین قصد که بر دارم زنی اما باید کسی بیاید و شفاعت مرا نزد تو کند تا بر بالای دار نروم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 867,
        "beyt": "در کوی نیکنامی ما را گذر ندادند * گر تو نمی پسندی تغییر کن قضا را",
        "text": "ما را در محله نیکنامی گذر ندادند یعنی از ازل ما را جزء سعدا خلق نکردند که اسممان به نیکی مشهور شود . حال اگر تو این تقدیر را نمی پسندی . حکم وضع ازلی خدا را تغییر ده یعنی مرا جزء سعدا کن .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 1447,
        "beyt": "سعدی چراغ می نکُند در شب فراق * ترسد که دیده باز کند جز به روی دوست",
        "text": "سعدی در شب هایی که در فراق به سر می برد ، چراغ روشن نمی کند ، زیرا بیم آن دارد که در پرتو روشنایی چراغ ، چشمش به چهرۀ کسی جز دوست بیفتد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 228,
        "beyt": "همـه کـس طالب یارند چه هشیار و چه مست * همه جا خانه عشق است چه مسجد چه کنشت",
        "text": "Everyone is seeking love, sober or drunk;. Everywhere a house of love, yet so unique.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 737,
        "beyt": "شبِ تار است و رهِ وادی ایمن در پیش * آتشِ طور کجا موعدِ دیدار کجاست",
        "text": "شب تاریک است و وادی ایمن در پیش ، آتش طور کجا است و وعده دیدار کجا . مراد از شب تار ، شب تاریک فراق است و وادی ایمن در پیش ، یعنی سالک راه عشقیم و از آن منقطع نمی شویم و مراد از موعد دیدار ، وعدۀ وصل جانان است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 8304,
        "beyt": "نهادند بر دشت هیزم دو کوه * جهانی نظاره شده هم‌گروه",
        "text": "هیزم‌ها را مانند دو کوه بزرگ در آن دشت بر روی هم انباشته کردند و مردم برای تماشا کردن آمده بودند.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 8515,
        "beyt": "در آن دریای خون، در قرص خورشید * غروب آفتاب خویشتن دید",
        "text": "با دیدن غروب خورشید، غروب عمر خود و پایان زندگی‌اش را احساس کرد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 932,
        "beyt": "وصال او ز عـمر جاودان بـه * خداوندا مرا آن ده کـه آن بـه",
        "text": "Than eternal life, union is better. O God, give me that, which is better.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 9124,
        "beyt": "خویشان همه در نیاز با او * هر یک شده چاره‌ساز با او",
        "text": "چاره جویی برای حل مشکل",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 9481,
        "beyt": "عشق بازی که هم آغوش خطر * خفت در خوابگه پیغمبر",
        "text": "حضرت علی (ع) آن عاشقی هستند که با خطر مرگ هو آغوش شدند و در شبی که کافران قصد کشتن پیامبر را داشتند در رختخواب او خوابید و پیامبر از مکه به مدینه هجرت کردند.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 2175,
        "beyt": "مرا به روزِ قیامت مگر حساب نباشد * که هجر و وصلِ تو دیدم ، چه جای موت و اعادت ؟",
        "text": "من در روزِ قیامت مشمول محاسبه نخواهم بود ، زیرا دیدن جدایی تو مثلِ مرگ سخت و دشوار و وصالِ تو همانند بازگشت به هستی و تولّدی دوباره است . یعنی مرگ و معاد عاشق هجران و وصال دوست است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 3216,
        "beyt": "حَزم آن باشد که چون دعوت کنند * تو نگویی ، مست و خواهانِ من اند",
        "text": "بخور که خورد و خوراکِ ما همین است . در حالی که روح ، طعامی جز لقاء الله و شهودِ حق ندارد . لوت و پوت = انواع و اقسام خوردنی ]",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4052,
        "beyt": "پای کژ را کفشِ کژ بهتر بُوَد * مر گدا را دستگه ، بَر دَر بُوَد",
        "text": "ما اصلاََ نه این نعمت ها را می خواهیم و نه این باغ ها را . و همچنین ما این امکانات و این آسایش را هم نمی خواهیم . [ این حالت همان چیزی است که در قرآن کریم ، آیه 7 ، سورۀ علق ، با عنوان استغنا یاد شده « براستی که آدمی سرکشی کند آنگاه که خود را توانگر بیند »",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1611,
        "beyt": "هر که را کنج اختیار آمد ، تو دست از وی بدار * کانچنان شوریده سر پایش به گنجی در فروست",
        "text": "دست از سر کسی که در پی عشق ورزی گوشۀ انزوا برگزیده است بردار ، زیرا چنین عاشق شیفته ای پایش به گنجی فرو رفته که دیگر دست از آن برنمی دارد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 3787,
        "beyt": "موی را نادیده می کرد آن لطیف * شیر را شاباش می گفت آن ظریف",
        "text": "زیرا آنها در یکی از سال های قحطی با شنیدن بانگِ طبل ، نماز جمعه را بیدرنگ رها کردند و رفتند . [ اشاره به آیه 11 سورۀ جمعه « و هرگاه داد و ستد و یا سرگرمی و لهوی بینند بدان سو شتابند و تو را در حالیکه ایستاده ای رها کنند . بگو آنچه در نزدِ خداست از لهو و سرگرمی و داد و ستد بهتر است و خداوند بهترین روزی دهندگان است » در تفاسیر قرآن کریم شأن نزول های مختلفی در این باب آمده که به نقلِ یکی از آنها بسنده می کنیم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1800,
        "beyt": "سعدی ، جفا نبرده چه دانی تو قدر یار ؟ * تحصیل کام دل به تکاپوی خوشتر است",
        "text": "ای سعدی ، اگر در راه طلب دوست تحمّل جفا نکنی ، قدر دوست را نخواهی فهمید . آری ، به دست آوردن آرزوی دل با تلاش و کوشش خوشتر و لذّت بخش تر است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 8920,
        "beyt": "بگرای چو اژدهای گرزه * بخروش چو شرزه شیر ارغند",
        "text": "مانند اژدهای زهرناک حمله‌ور شو و زهرت را بریز. مانند شیر شجاع و خشمگین فریاد بر آور و حرکت کن.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 2144,
        "beyt": "جمال دوست چندان سایه انداخت * که سعدی ناپدید است از حقارت",
        "text": "جمال دوست آنچنان سایه گُستر شد که سعدی در برابر آن از حقارت و کوچکی ناپدید گردید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 5150,
        "beyt": "هر سه با هم اندر آن صحرای ژرف * صیدها گیرند ، بسیار و شِگرف",
        "text": "هر سه با یکدیگر در آن هامون پهناور و عظیم ، صیدهای زیاد و خوشایندی بگیرند . ( شگرف = نیکو و خوشایند ، عجیب )",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6335,
        "beyt": "از ادب پر نور گشته این فلک * وز ادب معصوم و پاک آمد ملک",
        "text": "این فلک گردون به برکت ادب ، نورانی شده است و نیز به برکت ادب فرشتگان پاک و معصوم شده اند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7616,
        "beyt": "همه آفریدست بالا و پست * تویی آفریننده ی هرچه هست",
        "text": "همه چیز از بالا و پایین (سرتاسر جهان) به دست تو آفریده شده . تو آفریننده همه موجوداتی.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 8452,
        "beyt": "اگر لطفش قرین حال گردد * همه ادبارها اقبال گردد",
        "text": "اگر لطف خدا شامل حال کسی شود، همه بدبختی‌های او تبدیل به خوشبختی می‌شود.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 6106,
        "beyt": "ز آن همه میلش سویِ خاک است کو * در سفر سودی نبیند پیشِ رُو",
        "text": "اینکه کافر به سویِ خاک متمایل است . این است که او در ضمن سفر در پیش روی خود سودی مشاهده نمی کند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3862,
        "beyt": "نی در آن دُم ، دولتیّ و ، نعمتی * نی در آن سَر ، راحتیّ و ، لذّتی",
        "text": "سگان محلّه ، آن سگِ غریبه را گاز می گیرند و با زبان حال به او می گویند : ای سگِ سرکش و یاغی برو و با ولی نعمتِ خود سرکشی مکن .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7676,
        "beyt": "دلم را بده عزم بر بندگی * نه چون بی غمانم هوسناک کن",
        "text": "کمک کن که با قدرت و جدیت بندگی تو را کنم – من را مثل انسان های بی غم و هوسران قرار نده.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 7674,
        "beyt": "الهی ز عصیان مرا پاک کن * در اعمال شایسته چالاک کن",
        "text": "خدایا گناهان من را ببخش و پاک کن و از سرکشی کردن حفظم کن – قدرت بده که اعمال صالح و نیکو را با سرعت و نشاط انجام دهم.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 6463,
        "beyt": "عشق آن زنده گزین کو باقی است * کز شراب جانفزایت ساقی است",
        "text": "عشق آن کسی را انتخاب کن که زنده و جاودان است و مدام تو را از شراب جان افزای بقا و جاودانگی سیراب می کند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5534,
        "beyt": "آنکه می درید جامه خلق ، چست * شد دریده آن او ، ایشان درست",
        "text": "آن کسی که لباس آبروی مردم را بی درنگ از هم پاره می کرد . جامه آبرویش از هم دریده شد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8599,
        "beyt": "و می‌اندیشید * که نبایستی بگوید، هیچ * بس که بی‌شرمانه و پست است این تزویر. * چشم را باید ببندد، تا نبیند هیچ ...",
        "text": "رستم با خود می‌اندیشید که دیگر نباید چیزی بگوید. چرا که فریب و دشمنی بسیار بی‌شرمانه و پستی بود و او باید در مقابل این نیرنگ، چشم‌های خود را ببندد تا دیگر چیزی را نبیند.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 6108,
        "beyt": "هر گیا را کِش بُوَد میلِ عُلا * در مزیدست و حیات و در نَما",
        "text": "برای مثال ، هر گیاهی که میل به سوی عالم بالا داشته باشد . قطعاََ در حال رشد و حیات و نمو است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8589,
        "beyt": "مرد نقال –آن صدایش گرم، نایش گرم * آن سکوتش ساکت و گیرا * و دمش، چونان حدیث آشنایش گرم- * راه می‌رفت و سخن می‌گفت.",
        "text": "مرد نقال که صدایی گرم و دلنشین داشت، سکوت و خاموشی‌اش نیز گیرا و اثرگذار بود و سخنش مانند داستان و روایت آشنای او (داستان‌های شاهنامه) جذاب بود. در حالی که راه می‌رفت، سخن می‌گفت و داستان‌های شاهنامه را روایت می‌کرد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 4518,
        "beyt": "گفت : لبّیکم شبی آید جواب * ز آن همی ترسم که باشم ردِ باب",
        "text": "چشم و گوشِ باطنی همگان بسته است . مگر آنان که از وجودِ مجازی و موهومِ خود صرفِ نظر کرده اند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 349,
        "beyt": "تو بـندگی چو گدایان به شرط مزد مکـن * کـه دوسـت خود روش بـنده پروری داند",
        "text": "Like beggars serve not for the alms. Master keeps his servants in good form.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 9447,
        "beyt": "مرا در حضرت خود کامران دار * ز کژ گفتن زبانم در امان دار",
        "text": "مرا در نزد خودت پیروز و موفق کن و زبانم را از سخنان نادرست و بیهوده در امان نگه دار.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 3992,
        "beyt": "هیچ کس نسیه نفروشد بدو * قرض ندهد هیچ کس او را تَسو",
        "text": "عمر برای اینکه او را بطور عینی متوجه خیالات یاوه اش کند گفت : دستت را تَر کن و بر ابروانت بکش و سپس دوباره به هلالی که دیده ای بنگر .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 560,
        "beyt": "عراق و فارس گرفتی به شعرِ خوش حافظ * بیا که نوبتِ بغداد و وقتِ تبریز است",
        "text": "ای حافظ با اشعار دلنشین خود ، عراق و فارس را تسخیر کردی . بیا که حالا دیگر وقتِ تسخیر بغداد و فتح تبریز است . حاصل اینکه تمام عالَم را با شعر لطیف خود مسخر کردی .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 6807,
        "beyt": "جمله در خشکی چو ماهی می طپند * آب را بگشا ، ز جو بردار ، بند",
        "text": "مریدان بی قرارت همگی مانند ماهی در خشکی مضطرب و پر تاب هستند گویا که بی تو از ادامه زندگی قطع امید کرده اند پس اینک بند جدائی و فراق را بگسل و آب دیدارت را به روی ما باز کن .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7806,
        "beyt": "کمان بر کف نموده قصد جانش * هدف بگرفته و کرده نشانش",
        "text": "صیاد کمان را در دستش گرفته و قصد داشت کبوتر را شکار کند. بنابراین نشانه کمان را سمت کبوتر گرفت.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 4666,
        "beyt": "گر نبینی ، این جهان معدوم نیست * عیب جز ز انگشت نفس شوم نیست",
        "text": "اگر تو چشمانت را ببندی یا با چیزی بپوشانی و در آن صورت نتوانی جهان هستی را ببینی . این ندیدن تو دلیل بر این نمی شود که جهان وجود ندارد . زیرا نیافتن دلیل بر نبودن نیست . پس این انگشت نحس نفس اماره توست که دیده دل تو را پوشانده و سبب شده است که تو جهان را نبینی . پس عیب و منقصت تو و عدم بینش تو از ناحیه نفس اماره است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1053,
        "beyt": "چون شمـع نـکورویی در رهگذر باد اسـت * طرف هـنری بربـند از شـمـع نـکورویی",
        "text": "The candle flame of Goodness. The wind of Fate will caress. Commit and your art bless. With goodness shine and reek",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 2889,
        "beyt": "این جهان و عاشقانش مُنقَطع * اهلِ آن عالَم مُخَلّد مُجتمع",
        "text": "اگر در بارۀ کارهای صورت گرایان تحقیق کنی . درمی یابی که مانند پیاز لایه به لایه بوی گَند می دهد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6697,
        "beyt": "مدتی ، شش سال در هجران شاه * شد وزیر ، اتباع عیسی را پناه",
        "text": "ر مدت شش سال به دور از شاه ، پایگاه و ماوای عیسویان بود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1194,
        "beyt": "همای شخص من از آشیان شادی دور * چو مرغِ حلق بریده به خاک برمی گشت",
        "text": "تن هماگونم که از آشیان شادی دور مانده ، مثل مرغ سر بریده در خاک می تپید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 4936,
        "beyt": "آن خدو زد بر رُخی که رویِ ماه * سَجده آرد پیشِ او ، در سجده گاه",
        "text": "آن پهلوان بر چهره ای آب دهان انداخت که روی ماه ، با همه بلندی اش در برابر آن صورت ، در سجده گاه ، سجده می کند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 121,
        "beyt": "همـچو حافـظ به رغم مدعیان * شعر رندانه گفتنم هوس است",
        "text": "Like Hafiz, being love smart;. I long to master that art.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 2005,
        "beyt": "عشق ورزیدم و عقلم به ملامت برخاست * کآن که عاشق شد ، از او حکم سلامت برخاست",
        "text": "عشق ورزیدم و عاشق شدم و آنگاه عقل ، مرا سرزنش کرد و گفت که هر کس عاشق شود ، دیگر مشمول حکم سلامت نیست و بیمار خواهد بود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 120,
        "beyt": "به نوک خامه رقم کردۀ مرا * که کارخانۀ دوران مباد بی رقمت",
        "text": "با نوکِ قلم ، سلامی به من نوشته ای که کارگاهِ روزگار هیچوقت بی اسم و رسم تو نباشد یعنی با نبودن تو دنیا هم نباشد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 4634,
        "beyt": "یار ، چشمِ توست ، ای مردِ شکار * از خس و خاشاک او را پاک دار",
        "text": "یقین بدان که هر چیز تلخ به تلخ ها می پیوندد . یعنی مردم ناپاک و بَدنهاد که در واقع گوهرِ ناسِره دارند به اشخاصی مانند خودشان ملحق می شوند . سخن یاوه کی می تواند همطراز و همراه سخن حق شود ؟ مسلماََ نمی تواند چون جمع نقیض محال است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5144,
        "beyt": "او به قصد نیکِ خود جایی رسد * گرچه جان پنداشت ، و آن آمد جسد",
        "text": "آن مرید سالک با نیّت نیک خود به هدایت راه می برد . گرچه او آن پیر دروغین را جان و روان می پندارد . ولی در واقع آن پیر مدّعی ، همچون جسد فاقد جان است و دارای حسیات معنوی نیست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 939,
        "beyt": "خبر که می دهد امشب رقیب مسکین را ؟ * که سگ به زاویۀ غار درنمی گنجد",
        "text": "امشب چه کسی به رقیب خبر می دهد که در زاویۀ خلوت گزینی ما که یار غار هستیم ، جایی برای او که همانند سگ است وجود ندارد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 3693,
        "beyt": "لیک کو آن قربتِ شاخِ طری ؟ * که ثِمارِ پخته از وَی می خوری",
        "text": "در لحظۀ افتادن ، از آن حیوان بادی رها شد . و روستایی های های کرد و دست هایش را به علامتِ تأسف و افسوس بر هم کوفت .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1239,
        "beyt": "دل نمانده ست که گوی خم چوگان تو نیست * خصم را پای گریز از سَر میدان تو نیست",
        "text": "دلی که همانند گوی اسیر چوگان تو نگشته باشد وجود ندارد ، حتّی دشمنانی که علاقه ای به این اسارت ندارند ، نمی توانند از این میدان بگریزند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 9074,
        "beyt": "چه اندیشید آن  دم، کس ندانست * که مژگانش به خون دیده تر شد",
        "text": "اوضاع بگونه‌ای بود که در غروب آفتاب و دریای خونی که از کشته شدگان بوجود آمده بود، نابودی خورشید حکومت خود را نیز به چشم می‌دید.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 1011,
        "beyt": "مرا به دست تو خوشتر هلاک جان گرامی * هزارباره که رفتن به دیگری به حمایت",
        "text": "اگر جان عزیزم به دست تو هلاک شود ، برای من هزار بار بهتر است از اینکه برای جلب حمایت دیگری به او پناه برم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 571,
        "beyt": "ای نازنین پسر تو چه مکتب گرفته ای * کت خونِ ما حلال تر از شیرِ مادر است",
        "text": "ای پسر نازنین تو چه مذهب پیش گرفته ای که خون ما به تو حلال تر از شیر مادر است . یعنی ریختن خون عشاق به چه جهت به تو حلال تر از شیر مادر است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 3460,
        "beyt": "زشتی ات پیدا شد و ، رسوایی ات * سرنگون افتادی از بالایی ات",
        "text": "جسم اولیاء الله نیز با نور الهی سرشته شده بطوریکه حتی بر روح و فرشتگان نیز سبقت گرفته است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 430,
        "beyt": "گـفـتـم هوای میکده غم می‌برد ز دل * گفتا خوش آن کسان که دلی شادمان کنند",
        "text": "I said, the tavern drowns my every sigh;. You said, happy is the one who makes sorrows fly.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 1838,
        "beyt": "این قدَر دونِ قدر اوست ، ولیک * حدّ امکان ما همیشه قدَر است",
        "text": "این مقدار در خور شأن و منزلت دوست نیست . امّا امکان محدود ما اجازۀ ایثار بیش از این را نمی دهد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 8642,
        "beyt": "ز نوای مرغ یا حق بشنو که در دل شب * غم دل به دوست گفتن چه خوش است شهریارا",
        "text": "ای شهریار! صدای مرغ یا حق را بشنو که در نیمه‌های شب غم دلش را به خدا می‌گوید. غم خود را به حضرت دوست گفتن چقدر خوب و دلنشین است.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 5958,
        "beyt": "ای فِدای تو همه بزهایِ من * ای به یادت هَیهَی و هَیهایِ من",
        "text": "ای خدا ، همه بزهایی که دارم فدای تو باد . ای خدایی که با شیون و فریادم ، تو را یاد می کنم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 614,
        "beyt": "برو فسانه مخوان و فسون مَدَم حافظ * کزین فسانه و افسون مرا بسی یاد است",
        "text": "برو ای حافظ ، افسانه های زائد مخوان و شعبده بازی در نیاور و افسون مَدَم یعنی به کارهای غیر ضروری مرتکب مشو . زیرا از این قبیل افسانه و افسون در خاطرم بسیار است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 5125,
        "beyt": "تو مرید و میهمانِ آن کسی * کو رباید حاصلت را از خسی",
        "text": "ای طالب تو مرید و مهمان کسی شده ای که او از فرومایگی ، حاصل دین و عُمرت را تباه می کند . در اینجا مولانا به طالبان حقیقت هشدار می دهد که بر خوانِ تهی از رزق معنوی مسند نشینان مدعی ننشینند . تا متاع گرانقدر دین و ایمانشان به دست آنان به یغما نرود . ( خَسی = فرومایگی و پستی ) ]",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2370,
        "beyt": "خاک پایش خواستم شد ، باز گفتم : زینهار * من بر آن دامن نمی خواهم غبارِ خویش را",
        "text": "می خواستم خاکِ پای او گردم امّا با خود گفتم : زنهار و برحذر باش از اینکه بخواهی غبارِ غم و اندوه را بر خاطر او بنشانی .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 7620,
        "beyt": "رهی پیشم آور که فرجام کار * تو خشنود باشی و ما رستگار",
        "text": "ما را به راهی هدایت کن که در نهایت، عاقبتمان ختم به خیر شود و سعادتمند گردیم و تو هم از ما راضی باشی.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 1350,
        "beyt": "سعدی چو امید وصل باقی است * اندیشه جان و بیم سر نیست",
        "text": "ای سعدی ، از آنجا که هنوز امید رسیدن به دوست در ما زایل نگشته است ، بنابراین ترسی از جان باختن و سر در انداختن نداریم /",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 7445,
        "beyt": "منم پور ایران و نام ­آورم * ز نیروی شیران بُوَد گوهرم",
        "text": "من زاده ی ایرانم و پرآوازه هستم – نژاد و تبار من از ایرانیان شجاعِ همچون شیر است.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 8592,
        "beyt": "همچنان می‌رفت و می‌آمد. * همچنان می‌گفت و می‌گفت و قدم می‌زد",
        "text": "نقال در فضای قهوه خانه قدم می‌زد و داستان (مرگ رستم) را روایت می‌کرد و این گونه می‌گفت:",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 1264,
        "beyt": "جَور تلخ است ، ولیکن چه کنم گر نبَرم ؟ * چون گریز از لب شیرین شکربار تو نیست",
        "text": "اگر ستم معشوق را تحمّل نکنم ، چه کاری می توانم بکنم ؟ زیرا ای معشوق ، از لبان شیرین تو که شهد از آن می چکد ، نمی توان گذشت و آن را نادیده گرفت . [ بردن = تحمّل کردن / لب شیرین = لب لطیف و با طراوت ، لبی که در آن شادی و نشاط باشد ، لبی که سخنان فصیح و بلیغ می گوید",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 1002,
        "beyt": "دیگری نیست که مِهر تو در او شاید بست * هم در آیینه توان دید مگر همتایت",
        "text": "کس دیگری وجود ندارد که بتوانم آن سان که به تو دل بسته ام به وی عشق ورزم ، مگر اینکه بتوان نظیر و مانند تو را در آینه دید . یعنی همتایی نداری و فقط خودت مانند خودت هستی .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 8970,
        "beyt": "بدان گه که شد پیش کاووس باز * فرود آمد از باره، بردش نماز",
        "text": "آن هنگام که پیش کی‌کاووس باز آمد، از اسب پیاده شد و رسم احترام و تعظیم به جا آورد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 3955,
        "beyt": "همچنان که خلقِ عام اندر جهان * ز آن جهان ، اَبدال می گویندشان",
        "text": "صوفیان همینکه خر را فروختند با پول آن غذایی فراهم کردند و شمع روشن نمودند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1746,
        "beyt": "نه وسمه ست آن ، به دلبندی خضیب است * نه سرمه ست آن ، به جادویی کحیل است",
        "text": "آن چیزی که ابروان را بدان آراسته ای وسمه نیست . بلکه خضابی است که بدان دل می بری و آنچه بر چشمان کشیده ای سرمه نیست ، بلکه چشمان سرمه کشیده و فریبندۀ توست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 1813,
        "beyt": "خون جگرم ز فُرقت تو * از دیده روانه در کنار است",
        "text": "در جدایی از تو خون جگرم از چشمان بیرون زده و در کنارم جاری گشته است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 894,
        "beyt": "پیران سـخـن ز تجربه گویند گفتمـت * هان ای پسر که پیر شوی پند گوش کـن",
        "text": "The wise speak from experience, as I said. You too, my son, by age will be floored.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 5279,
        "beyt": "ای مرا تو مصطفی من چون عمر * از برای خدمتت بندم کمر",
        "text": "ای راهبر تو برای من همانطور عزیز هستی که حضرت محمد مصطفی (ص) برای عمر عزیز بود . من به خدمت تو کمر همت بسته ام .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1190,
        "beyt": "ز بخت بی ره و آیین و پا و سر می زیست * ز  عشق ، بیدل و آرام و خواب و خَور می گشت",
        "text": "در اثر بخت بد راه گم کرده و سر از پای نشناخته زندگی می کرد و در اثر عشق ، ناآرام و بی خور و خواب به سر می برد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 139,
        "beyt": "ز جور کوکب طالع سحرگهان چشـمـم * چنان گریست که ناهید دید و مه دانست",
        "text": "From the pain of the fading morning star at dawn. I cried so much that I saw the moon, though Venus my eyes struck.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 5374,
        "beyt": "جست از سوی دکان ، سویی گریخت * شیشه های روغن گل را بریخت",
        "text": "از یک طرف دکان پرید طرف دگر و شیشه های روغن گل را روی زمین ریخت .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6516,
        "beyt": "این خورد ، گردد پلیدی زو جدا * آن خورد گردد همه نور خدا",
        "text": "یکی غذا می خورد و آن غذا در او پلیدی می زاید و دیگری همان غذا را می خورد ولی یک پارچه نور الهی می شود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1774,
        "beyt": "بذل جاه و مال و ترک نام و ننگ * در طریق عشقِ اوّل منزل است",
        "text": "اولین مرحله در راه عشق ، بخشیدن ثروت و واگذاشتن جاه و مقام و چشم پوشی از شهرت و آبروست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 1315,
        "beyt": "گر تو را کامی برآید دیر زود از وصل یار * بعد از آن نامت به رسوایی برآید ننگ نیست",
        "text": "اگر دیر یا زود در اثر رسیدن به یار کامروا شوی و از آن پس نامت به رسوایی علم گردد ، این را ننگ و عار مدان .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 1222,
        "beyt": "سعدی این ره مشکل افتاده ست در دریای عشق * اوّل ، آخر در صبوری اندکی پایاب داشت",
        "text": "ای سعدی ، این راه در دریای عشق سخت و دشوار گشته است . باری ، تو در آغاز عاشقی اندکی شکیبایی و تاب و توان داشتی .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 1613,
        "beyt": "گر کسی سرو شنیده ست که رفته ست این است * یا صنوبر که بُناگوش و بَرش سیمین است",
        "text": "اگر کسی شنیده باشد که سروی به حرکت درآمده است ، یا صنوبری گوش و سینه ای سیمین دارد ، او سرو و صنوبر است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 6832,
        "beyt": "بی تو ما را بر فلک ، تاریکی است * با تو ای ماه ، این فلک باری ، کی است",
        "text": "مریدان به آن وزیر گفتند : بی حضور تو ، روی فلک نیز تاریک و ظلمانی است و ای ماه ، با وجود تو این ماه چه ارزشی دارد . [ یعنی بی وجود تو این سپهر گردون هم به چیزی نیرزد چرا که انسان کامل “مدار هستی” است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 9379,
        "beyt": "جوجه‌های کبوتران گفتند: * کاش می‌شد کنار هم باشیم",
        "text": "کبوترهای کوچک با هم گفتند: ما آرزو داریم که همیشه کنار هم باقی بمانیم.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 8637,
        "beyt": "به جز از علی که آرد پسری ابوالعجایت * که علم کند به عالم شهدای کربلا را؟",
        "text": "به جز حضرت علی(ع) چه کسی می‌تواند پسری به دنیا آورد که واقعه کربلا و شهدای آن را در عالم جاودانه سازد؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 772,
        "beyt": "سر سودای تو در سینه بماندی پـنـهان * چـشـم تردامـن اگر فاش نگردی رازم",
        "text": "The secret of my love is well kept within my heart. Is only given away with heart’s cry and tearful eye.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 8027,
        "beyt": "باد هو هو مى کرد * ابر هِى می بارید * خبر داغ کلاغ * ده به ده می‌ پیچید",
        "text": "باد از شنیدن این خبر هو هو کرد و با شدتی که نشان از رسیدن فصل پاییز دارد، می وزید. (باد پاییزی) و ابر ها شروع به باریدن کردند. (باران پاییزی ) بالاخره خبر مهم کلاغ که همان رسیدن پاییز بود، همه جا رسید و بالاخره فصل پاییز شروع شد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 7807,
        "beyt": "به زیر پای صیاد و به سر باز * نه بنشستن صلاح است و نه پرواز",
        "text": "حالا کبوتر در زمین گرفتار صیاد بود و در بالای سرش هم گرفتار باز شکاری. بنابراین نه نشستن در زمین به صلاح او بود (چون هرلحظه ممکن بود صیاد او را شکار کند) و نه مصلحت بود که بلند شود و پرواز کند. ( چرا که باز شکاری در آسمان بود)",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 3601,
        "beyt": "ظاهرش گیر ، ار چه ظاهر کژ پَرَد * عاقبت ظاهر ، سویِ باطن بَرَد",
        "text": "خواجه توضیح می داد که من همان کسی هستم که تو بارها و بارها بر سَرِ سفره اش می نشستی و غذا می خوردی .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3248,
        "beyt": "خر برفت و خر برفت آغاز کرد * زین حرارت ، جمله را انباز کرد",
        "text": "برای مثال ، اگر ابزار زرگر در دستِ کفشگر قرار گیرد . مانند این است که دانه ای در ریگزار کاشته شود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6425,
        "beyt": "وعده اهل کرم نقد روان * وعده نااهل شد رنج روان",
        "text": "وعده مردم بزرگوار و کریم همچون گنج قارون ( گنج روان ) است اما وعده مردم نالایق موجب کدورت قلب و تیرگی روح می شود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 9161,
        "beyt": "می‌داشت پدر به سوی او گوش * کاین قصه شنید گشت خاموش",
        "text": "پدر که به رازها و نیازهای عاشقانه مجنون گوش می‌داد، ساکت شد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 3244,
        "beyt": "خاکِ درگاهت دلم را می فریفت * خاک ، بر وَی کو ز خاکت می شِکیِفت",
        "text": "برای مثال ، آدمِ پابرهنه در زمینِ پُر از تیغ و خار ، چگونه راه می رود ؟ مسلماََ بسیار آهسته و هشیار و محتاط راه می رود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5925,
        "beyt": "خواجه خیرست این دَوادَو چیستت ؟ * گم شده اینجا که داری ، کیستت ؟",
        "text": "اگر کسی در این اثنا به تو بگوید : ای آقا ، انشاءالله که خیر است . برای چه اینقدر می دوی ؟ گمشدۀ تو در اینجا کیست ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1136,
        "beyt": "ای کاش که بخـت سازگاری کردی * با جور زمانـه یار یاری کردی",
        "text": "I wish that fate would cease this carnage, And to the lovers give their due wage.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 3483,
        "beyt": "سغبۀ صورت شد آن خواجۀ سلیم * که به دِه می شد به گفتارِ سَقیم",
        "text": "حسد نیز به نوبۀ خود نقص و عیبی به شمار می آید . بلکه می توان گفت که حسد از همۀ معایب و نقص ها قبیح تر است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 87,
        "beyt": "مرا بـه بـند تو دوران چرخ راضی کرد * ولی چه سود که سررشته در رضای تو بست",
        "text": "Fate convinced me to be enslaved to thee. Yet nothing moves unless your will allows.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 885,
        "beyt": "ز عشق ناتمام ما جمال یار مستغنی است * به آب و رنگ و خال و خط چه حاجت روی زیبا را",
        "text": "حسن کامل جانان از عشق ابتر و ناقص ما بی نیاز است . چنانکه صورت زیبا احتیاج به آب و رنگ و خط و خال مشاطه ندارد . یعنی حسن جانان خدادادی است و احتیاج به اسباب عارضی حسن ندارد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 746,
        "beyt": "برسان بندگیِ دختر رَز گو بدرآی * که دَم و همت ما کرد ز بند آزادت",
        "text": "ای ساقی بندگی ما را خدمت دختر رز برسان و بگو که بیرون آی . یعنی اخنفاء را ترک کن که دَمِ همت ما تو را از غم آزاد کرد . حاصل کلام اینکه به مناسبت فرا رسیده ماه حرام شراب قدغن بوده اما حالا با فرا رسیدن عید همایونی نوشیدن آن مجاز است . حضرت خواجه این معنا را با کنایه تعبیر می فرمایند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 7482,
        "beyt": "به گفتار پیغمبرت راه جوی * دل از تیرگی ها بدین آب شوی",
        "text": "باید به گفته های رسول خدا، محمد مصطفی صلی الله علیه و آله گوش کنی و از فرامین ایشان اطاعت کنی؛ اینچنین می‌شود که با وصل شدن به دریای زلال اطاعت از نبی، دلت از تیرگی های جهل و گناه پاک خواهد شد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 163,
        "beyt": "شنیده ام سخنی خوش که پیرِ کنعان گفت * فراق یار نه آن میکند که بتوان گفت",
        "text": "سخن زیبایی شنیده ام که آن را یعقوب علیه السلام گفته است . بدین مضمون که فراق یار حالی نیست که قابلِ بیان باشد یعنی هجران یار کاری می کند که قابلِ تعبیر نیست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 8774,
        "beyt": "ای دل ار سیل فنا بنیاد هستی بر کند * چون تو را نوح است کشتیبان، ز توفان، غم مخور",
        "text": "ای دل! اگر نیستی و نابودی مانند سیل همه جهان را از بین ببرد، ناراحت نباش چون حضرت نوح کشتیبان تو است و تو را از توفان نجات می‌دهد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 2624,
        "beyt": "آن شغالِ رنگ رنگ آمد نهفت * بَر بناگوشِ ملامت گر بگفت",
        "text": "آن سگ ها او را گاز می گیرند و می گویند برو به منزل و محلِ خویش و در سپاس از نعمت هایی که خورده ای کوتاهی مکن .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6973,
        "beyt": "طایفه نصرانیان بهر ثواب * چون رسیدندی بدان نام و خطاب",
        "text": "گروهی از نصرانیان ( عیسویان ) ، همینکه به آن نامِ شریف و خطابِ لطیف می رسیدند . یعنی وقتی انجیل را می خواندند و نام و اوصاف شریف حضرت محمد (ص) را می یافتند برای بردن اجر و صواب .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 158,
        "beyt": "ای آنکه به تقریر و بیان دَم زنی از عشق * ما با تو نداریم سخنِ خیر و سلامت",
        "text": "ای کسی که با تقریر و بیان از عشق دَم می زنی یعنی عشق را با قیل و قال بیان می کنی ، ما با تو حرفی نداریم برو به خیر و سلامت . یعنی ای کسی که کیفیت عشق را با زبان بیان می کنی ، در حالی که عشق حال است و به قال نمی گنجد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 5632,
        "beyt": "که یکی را دَه عِوَض می آیدش * هر زمان جودِ دگرگون زایدش",
        "text": "که در برابر هر نیکی ، ده برابر پاداش بدست می آورد . هر لحظه سخاوت و جوانمردی تازه ای از او پدید می آید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2959,
        "beyt": "باز سوگندان بدادش کِای کریم * گیر فرزندان ، بیا بنگر نَعیم",
        "text": "ای الاغ هایی که هیچ جا را نمی بینید . بدانید که در صحرای دنیا ، دام هایی نهاده شده ، در پهنۀ دنیا ، خون آشام هایی کمین کرده اند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5698,
        "beyt": "از پیِ طاق و طُرُم ، خواری کشند * بر امیدِ عِز در خواری خَوشند",
        "text": "مردمِ دنیا برای بدست آوردن شکوه و جلال به ذلّت و خواری تن می دهند و به امید آنکه به عزّت رسند خود را در ذلّت سعادتمند احساس می کنند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 9014,
        "beyt": "بعد از آن تا مدتی تا دیر * یال و رویش را * هی نوازش کرد هی بویید هی بوسید * رو به یال و چشم او مالید …",
        "text": "پس از آن تا مدتی تا زمانی دراز، پیاپی یال و روی رخش را نوازش کرد و بویید و بوسید. چهره اش را به یال و چشم رخش مالید.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 9244,
        "beyt": "اگر لطف تو نبود پرتوانداز * کجا فکر و کجا گنجینهٔ راز؟",
        "text": "لطف الهی راهگشای ما در زندگی است.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 3479,
        "beyt": "سالِ دیگر گر توانم وارهید * از مهمّات ، آن طرف خواهم دوید",
        "text": "حتی یک جواب از بارگاه الهی به تو نرسیده ، آخر چقدر با سماجت و پُر رویی خدا را یاد می کنی ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7956,
        "beyt": "خشک گردید هم از دود دل و دیده دوات * خامه با سوز رقم کرد به دفتر تشنه",
        "text": "از سوختن دل و اشک چشم، دوات (جوهر) خشک شد و قلم (بجای اینکه با جوهر بنویسد) با سوز دل تشنگی را بر دفتر نوشت.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 5291,
        "beyt": "در میان قوم موسی چند کس * بی ادب گفتند : کو سیر و عدس ؟!",
        "text": "در میان قوم موسی (ع) چند نفر آدم بی ادب گفتند : پس سیر و عدس کو ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4060,
        "beyt": "پس بر او تکلیف چون باشد روا ؟ * اسب ، ساقط گشت و شد بی دست و پا",
        "text": "ماجرای دوستی من و تو را همۀ مردم شنیده اند . وقتی کسی از دستِ دیگری نعمتی بخورد نعمت خوار از نعمت دهنده حیا می کند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4049,
        "beyt": "پا برهنه ، تن برهنه می دَوَم * هر که نانی می دهد ، آنجا رَوَم",
        "text": "لیکن با کار و زحمت بی مزد برای این تنِ آکنده از استخوان ، هر لحظه بر دلِ عیسای روح بارِ تحمیل قرار مده .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 620,
        "beyt": "دریغ و درد که تا این زمان ندانـسـتـم * کـه کیمیای سـعادت رفیق بود رفیق",
        "text": "Alas that until now I was so unaware. That alchemy of life is to befriend a friend.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 2369,
        "beyt": "گبر و ترسا و مسلمان هر کسی در دینِ خویش * قبله ای دارند و ، ما زیبا نگارِ خویش را",
        "text": "اهل مذاهب مختلف نظیر زردشتی ، مسیحی و مسلمان ، هر کدام بر اساس آیین خویش قبله ای دارند که به هنگام پرستش بدان روی می آورند ، ما نیز در مذهب عشق ، نگارِ زیبای خود را قبله قرار داده و به او رو کرده ایم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 3298,
        "beyt": "دامنِ او گیر ، ای یارِ دلیر * کو مُنزّه باشد از بالا و زیر",
        "text": "بسیاری از مردم ، در واقع آدمخوارند . پس نباید به سلام علیک ظاهری آنان چندان مطمئن باشی .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 807,
        "beyt": "جهان پیر است و بی‌بنیاد از این فرهادکش فریاد * که کرد افسون و نیرنگش ملول از جان شیرینم",
        "text": "The world is baseless and old. Lovers shout out and scold. Magic spells take their hold, This is love's sorrowful route.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 4040,
        "beyt": "ورچه پرّم رفت ، چون بنوازیم * چرخ ، بازی کم کُند در بازیُم",
        "text": "قومِ گمراه سبا گفتند : ای کسانی که ادعا دارید که شاگردِ مکتبِ الهی هستید . دلیلِ طبابت و سودمند بودن داروهای شما کو و کجاست ؟ نشان دهید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5357,
        "beyt": "صبر باشد مُشتَهایِ زیرکان * هست حلوا ، آرزوی کودکان",
        "text": "صبر بر تلخی ها و ناملایمات ، خواسته و مطلوب هوشمندان است و شیرینی امیال و خواسته های سخیف ، آرزوی دل مردمان کودک صفت است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5140,
        "beyt": "دیر باید تا که سِرِ آدمی * آشکارا گردد افزون و کمی",
        "text": "زمانی دراز لازم است تا سِر و گوهر آدمی آشکار گردد . و معلوم گردد که در پسِ این چهره های به ظاهر پسندیده و خوشنما چه باطنی وجود دارد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1827,
        "beyt": "دست سعدی به جفا نگسَلد از دامن دوست * ترک لؤلؤ نتَوان گفت که دریا خطر است",
        "text": "دست سعدی با جفایی که تو بر او روا می داری ، از دامنت جدا نخواهد شد . مگر می توان به دلیل خطرناک بودن دریا از مروارید چشم پوشید .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 4525,
        "beyt": "گفت : نیمِ گندمِ آن تنگ را * در دگر ریز از پَیِ فرهنگ را",
        "text": "چنانکه برای پای کج ، کفشِ کج مناسب تر است . و گدا جایگاهی ندارد مگر در آستانۀ درِ منزل .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3961,
        "beyt": "همچو ابلیسی که می گفت : ای سلام * رَبّ اَنظِرنی الی یَومِ القِیام",
        "text": "طبیب گفت : بله ، بند آمدن نَفَس هم از پیری است . بطور کُلّی وقتی که پیری فرا می رسد . صدها بیماری پیدا می شود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2056,
        "beyt": "ای آتش خرمن عزیزان * بنشین که هزار فتنه برخاست",
        "text": "ای دلربایی که چونان آتشی خرمن عزیزان را می سوزانی . از حرکت بایست و بنشین زیرا با رفتار موزونت هزار غوغا به پا شد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 6197,
        "beyt": "ماه روزه گشت در عهدِ عُمَر * بر سرِ کوهی دویدند آن نَفَر",
        "text": "در دوران عمر ماه رمضان فرا رسیده بود و مردم با شتاب تمام بر کوهی بالا آمدند و گرد هم جمع شدند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6839,
        "beyt": "جمله گفتند : ای وزیر ! انکار نیست * گفت ما چون گفتن اغیار نیست",
        "text": "مریدان عیسوی جملگی گفتند : ای وزیر ، ما تو را انکار نمی کنیم . حرف ما همچون حرف بیگانگان نیست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7294,
        "beyt": "بدو گفت رستم كه تیر و كمان * ببین تا هم اكنون سرآری زمان",
        "text": "رستم به او گفت که تیر و کمانم را ببین تا بدانی که هم‌اکنون زمان مرگت فرا رسیده است.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 551,
        "beyt": "بـه مسـتوران مگو اسرار مستی * حدیث جان مـگو با نـقـش دیوار",
        "text": "To the drunken say not secrets of the wine. Nor to lifeless the tale of soul disclose.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 4943,
        "beyt": "در شجاعت ، شیر رَبّانیستی * در مُروّت ، خود که داند کیستی",
        "text": "تو در شجاعت ، شیر خدایی و در مروّت و جوانمردی کسی نمی داند که تو کیستی ؟ یعنی هیچکس نمی داند که تو چه مقام والایی داری .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 102,
        "beyt": "پس از چندین شکیبایی شبی یارب توان دیدن * که شمعِ دیده افروزیم در محرابِ ابرویت",
        "text": "بعد از این همه صبوری ، ممکن می شود شبی شمعِ دیده را در ابروان مشابه محرابت روشن سازیم یعنی بعد از این همه جور و جفایت ، شبی دیدارِ وصالت میسر می گردد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 9286,
        "beyt": "از راه اگر بمانی و روشن شود هوا * تکلیف شهر خاطره‌های تو، روشن است",
        "text": " اگر نتوانی به راهت ادامه بدهی و هوا روشن شود. شهر پُر از خاطره ی خودت از بین خواهد رفت.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 538,
        "beyt": "حدیثِ مُدعیان و خیالِ همکاران * همان حکایتِ زر دوز و بوریا باف است",
        "text": "اشعار و سخنان مدعیان سست نظم و اشعار مخیل و مصنع اقران و امثال ما همان قصۀ زردوز و بوریاباف است بدین معنی که روزی بوریاباف در بازار زردوزان دعوا می کرده که ما با شما همکار و هم پیشه ایم زیرا ما هم چون شما صاحب دستگاهیم و کار ما وشما هر دومان به وسیله آلات و ابزار انجام می گیرد و بدون آلت نمی شود . پس خواجه می فرماید که ادعای همیشگی مدعیان سست نظم با ما عین همین قضیه است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 3245,
        "beyt": "خاکِ پاکان لیسی و ، دیوارشان * بهتر از عام و ، رَز و گُلزارشان",
        "text": "برای مثال ، آهنگر صورتِ خود را سیاه می کند و زحمت می کشد تا هنگام شب ، معشوقِ زیبای خود را ببوسد . یعنی شغلِ سختِ آهنگری را انجام می دهد تا دل محبوب خود را به دست آورد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3445,
        "beyt": "ز آنکه نیمِ او به عیبستان بُده ست * و آن دگر نیمش ز غیبستان بُده ست",
        "text": "تو پیشِ روح ، گوسالۀ بریان می گذاری ؟ یعنی لذایذ دنیوی و طعامِ نفسانی به او می دهی . و کاهی نیز او را به کاهدانِ دنیا می کشانی .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 911,
        "beyt": "گفت : در راهِ دوست خاک مباش * نه که بر دامنش نشیند گَرد",
        "text": "گفت : خاک راه دوست مباش . مبادا که غباری بر دامن او نشیند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 6848,
        "beyt": "حمله شان پیدا و ، نا پیداست باد * آنکه ناپیداست ، از ما کم مباد",
        "text": "حرکت و جنبش شیران منقوش بر پرچم آشکار اسست و به چشم می آید ولی خود باد دیده نمی شود ، لطف و فیض آن خدایی که ظاهرا به چشم نمی آید از ما کم مباد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 761,
        "beyt": "نبود نقش دو عالم که رنگِ اُلفت بود * زمانه طرحِ محبت نه این زمان انداخت",
        "text": "هنوز صورت دو عالَم به وجود نیامده بود که مابین ارواح الفت و آشنایی و دوستی وجود داشت . پس زمانه بنیاد محبت و یا قاعده دوستی را تازه در این زمان نیانداخته است . یعنی علاقه و محبتی که مابین عاشق و معشوق وجود دارد همان علاقه و محبت ازلی است که مابین ارواح بوده است .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 7867,
        "beyt": "ملک ایران یکی گلستانست * ما گل سرخ این گلستانیم",
        "text": "سرزمین باشکوه ایران، مانند باغ بزرگ پرگُل است که ماهم گل های سرخ این باغ بزرگ هستیم.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 8272,
        "beyt": "دست من بشکسته بودی آن زمان * چون زدم من بر سر آن خوش‌زبان»",
        "text": "کاش آن زمان که بر سر طوطی خوش‌آوازم زدم، دستم می‌شکست.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 4045,
        "beyt": "وعده دادی شهری او را دفعِ حال * تا برآمد بعدِ وعده هشت سال",
        "text": "لطفِ حضرت حق ، به خاک نیز گِلو می بخشد . یعنی به خاک قابلیت جذب آب می دهد تا آب را بیاشامد و سپس صد گونه گُل و گیاه از دلِ خود برویاند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 501,
        "beyt": "ز شسـت صدق گـشادم هزار تیر دعا * ولی چـه سود یکی کارگر نـمی‌آید",
        "text": "Ardently, sincerely, a thousand prayers I let fly. What use, not even one in my world I can make.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 3339,
        "beyt": "درد آمد بهتر از مُلکِ جهان * تا بخوانی مر خدا را در نهان",
        "text": "به ویژه آن انفاق کننده ای که جانش را ببخشد و گلوی خود را قربانی آفریدگار سازد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6379,
        "beyt": "گفتمش : پوشیده خوشتر سر یار * خود ، تو در ضمن حکایت گوش دار",
        "text": "من به حسام الدین گفتم : بهتر است که سر یار پوشیده  باشد تا که نامحرمان از آن آگاه  نشوند و تو خود گوش هوشت را باز کن تا اسرار یار را در ضمن حکایات دریابی .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 2636,
        "beyt": "آن فلان شب حاضر آ ای شاه پیل * تا درونِ چشمه یابی زین دلیل",
        "text": "آن صوفی به رفقایش پاسخ داد : خری که شب به جای کاه و جو ، لاحول بخورد شیوۀ راه رفتنش غیر از این نخواهد بود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8560,
        "beyt": "تنم گر بسوزی، به تیرم بدوزی * جدا سازی‌ ای خصم، سر از تن من",
        "text": "ای دشمن، اگر بدنم را بسوزانی و مرا تیرباران کنی و سرم را از بدنم جدا کنی",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 5608,
        "beyt": "با همه بنشین دو سه دستان بگو * تا ببینم صورتِ عقلت نکو",
        "text": "با وجودِ این همه عیب ونقص ، بنشین و دو سه حکایت برای ما تعریف کن تا میزانِ عقل و شعورت را بطور کامل بشناسیم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 618,
        "beyt": "مـقام امن و می بی‌غش و رفیق شفیق * گرت مدام میسر شود زهی توفیق",
        "text": "Secure place and sweet wine and tender friend. If only we could keep these three until the end.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 7412,
        "beyt": "چه ناخوش بود، دوستی با کسی * که بهره ندارد ز دانش، بسی",
        "text": "چقدر دوستی کردن با کسانی که هیچ بهره ای از علم و دانش ندارند، بد است.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 1148,
        "beyt": "ای عجب گر من رسم در کار دل * کی رسم ؟ چون روزگار از دست رفت",
        "text": "شگفتا اگر بتوانم به کار و بار دل و عاشقی دست یابم ، هرگز نمی توانم ، زیرا عمر و روزگار را از دست داده ام و زمانی برای این کار ندارم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 4019,
        "beyt": "ور بُرَد کفشت ، مرو در سنگلاخ * ور دو شاخستت ، مشو تو چار شاخ",
        "text": "قاتل ادامه داد : او را به قتل رساندم و از آلوده شدن به خون های مردم رهیدم . بریدنِ گلوی او بهتر است از بریدنِ گلویِ مردم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8317,
        "beyt": "سر پر ز شرم و بهایی مراست * اگر بی‌گناهم رهایی مراست",
        "text": "سراسر وجودم پر از شرم و حیا است. اگر واقعا بی‌گناه باشم (که هستم) از آتش رهایی خواهم یافت.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 1404,
        "beyt": "هر چه در روی تو گویند به زیبایی ، هست * و آنچه در چشم تو از شوخی و رعنایی هست",
        "text": "هر آنچه از ملاحت و زیبایی در باب چهرۀ تو بگویند و نیز آنچه از شنگی و دلربایی چشمانت بر زبان آرند ، همۀ اینها در روی و چشم تو وجود دارد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 7540,
        "beyt": "ز کوشش به هرچیز خواهی رسید * به هر چیز خواهی کَماهی رسید",
        "text": "با تلاش و کوشش می توانی به هر چیزی برسی و به هرچیز همان طور که می خواهی میرسی.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 3497,
        "beyt": "سَر بریدن واجب آید مرغ را * کو بغیرِ وقت جنبانَد دَرا",
        "text": "حضرت عیس (ع) با شگفتی به حق تعالی عرضه داشت . ای پروردگارم ، این دیپر چه اسراری است ؟ دلیل میل و خواهش این نادان نسبت به کارِ پُر رنج و تَعَب چیست ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6274,
        "beyt": "چون که حق رَشّ عَلَیهِم نُورَهُ * مُفتَرِق هرگز نگردد نورِ او",
        "text": "چون که حق تعالی ، نور خویش را بر این جان ها افشانده ، نور آن خدا هرگز پراکنده نمی گردد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3047,
        "beyt": "بهرِ گندم ، تخمِ باطل کاشتید * و آن رسولِ حق را بگذاشتید",
        "text": "ای پسرِ معنوی در راهِ به دست آوردن الطافِ ربّانی باید جان ببازی . یعنی از انانیّتِ خود درگذری . آیا بدون پیکار و شکیبایی امکان دارد پیروزی حاصل شود ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 3421,
        "beyt": "روی ها باشد که دیوان چون مگس * بر سرش بنشسته باشد چون حَرَس",
        "text": "تو خود فرمودی که خدا را یاد کن ، زیرا حقِ من و حکم و فرمانِ من کهنه و فانی نمی شود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6312,
        "beyt": "دید شخصی ، فاضلی پرمایه ای * آفتابی در میان سایه ای",
        "text": "شاه دید که شخصی دانا و گرانمایه ای مانند آفتابی که در میان سایه باشد ظاهر شد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 6136,
        "beyt": "پس صِلۀ یارانِ رَه لازم شمار * هر که باشد ، گر پیاده ، گر سوار",
        "text": "پس باید پیوند و رفت و آمد را لازم شماری . این همراه هرکس که هست باشد . چه پیاده و چه سواره . یعنی خویِ آدمی باید چنان باشد که فقط با بزرگان رابطه برقرار نکند . بلکه فرودستانِ جامعه را نیز دلجویی کند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 4625,
        "beyt": "یا سَرَم درد است ، دردِ سَر بِبَر * یا مرا خواندست آن خالو پسر",
        "text": "یا این گاومیش از زندان بیرون برود و یا اینکه از محلِ وقف برای او مقرری و مستمری معین شود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5547,
        "beyt": "در خدای موسی و موسی گریز * آب ایمان را ز فرعونی ، مریز",
        "text": "اگر می خواهی آب ایمانت به دست فرعون نفس ریخته نشود و از شر و گزند نفس اماره خلاص شوی به خدای موسی و خود موسی ( و جمیع موسی صفتان در هر عصر و روزگار ) پناه ببر . وجه دوم معنی مصراع دوم این است ” به سبب تکبر ، آب ایمانتد را مریز ” .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 524,
        "beyt": "با محتسبم عیب مگویید که او نیز * پیوسته چو ما در طلبِ شرب مدام است",
        "text": "عیب مرا به محتسب نگویید زیرا که او هم مثل ما در طلبِ شربِ مدام است . یعنی ما و محتسب هر دو در یک حالیم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 7823,
        "beyt": "شما را چو باور به یزدان بود * هم او مر شما را نگهبان بود",
        "text": "اگر شما به خداوند بزرگ و قدرت عظیمش باور و اعتقاد داشته باشید، خداوند از شما بخصوص در برابر دشمنان محافظت می کند.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 1146,
        "beyt": "دل سعدی همه زَایّام تو پرهیزد * سَر زلف تو ندانم به چه یارا بگرفت ؟",
        "text": "دل سعدی همواره از روزهای بلا و گرفتاری بر حذر می ماند ، نمی دانم با کدام توانایی تن به بلای عشق داد و به سر زلف تو چنگ زد ؟ ( یعنی سر زلف تو بلا و گرفتاری است ) .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 68,
        "beyt": "سود و زیان و مایه چو خواهد شدن ز دست * از بهرِ این معامله غمگین مباش و شاد",
        "text": "خواجه به عام خطاب می کند : چون سرمایه و سود و زیان همگی از بین خواهد رفت . پس از بهر معامله ای که ذکرش گذشت نه غمگین باش و نه شاد . خلاصه چون این دنیا خانۀ فناست پس نه برای فایده اش خوشحال باش و نه از ضررش غمگین .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 1857,
        "beyt": "شاهد که در میان نبوَد ، شمع گو بمیر * چون هست ، اگر چراغ نباشد منوّر است",
        "text": "اگر شاهد و زیباروی در میان جمع نباشد . به شمع بگو که خاموش شود ( زیرا در مجلس کسی که شایستۀ دیدن باشد وجود ندارد ) و امّا اگر معشوق در محفل حاضر باشد ، به چراغ و شمع هم نیازی نیست چون وجود نورانی او روشن کنندۀ مجلس است . ( در هر حال در صورت بودن یا نبودن معشوق نیازی به چراغ و شمع نیست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 3672,
        "beyt": "لاجَرم می خواست تبدیلِ قَدَر * تا قضا را بازگرداند ز دَر",
        "text": "در حالی که نه در آن دُم ، دولت و نعمتی وجود دارد و نه در آن سَر ، آسایش و لذّتی پیدا می شود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1658,
        "beyt": "درون خلوت ما غیر درنمی گنجد * برو که هر که نه یار من است ، بار من است",
        "text": "ما در خلوت خویش بیگانه را راه نمی دهیم . ای آن که یار من نیستی ، مرا ترک کن ، زیرا آن که یار من نباشد ، بار خاطری بیش نیست .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 9254,
        "beyt": "من ایرانی‌ام آرمانم شهادت * تجلّیِ هستی است، جان کندن من",
        "text": " من ایرانی هستم و آرزوی من شهادت است. مرگ من باعث زندگی دوباره است. (به زندگی و جاودانگی راستین دست می‌یابم.)",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 4939,
        "beyt": "آن چه دیدی بهتر از پیکارِ من * تا شدستی سست در اِشکارِ من ؟",
        "text": "تو چه چیز دیدی که بهتر از جنگیدن با من و ریختن خونم بود ؟ در نتیجه دست از کارزارم کشیدی .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 5649,
        "beyt": "کی کُند دل خوش به حیلت هایِ گَش * آنکه بیند حیلۀ حق بر سَرَش",
        "text": "کسی که تدبیر خدای متعال را بر حیله های خود غالب می بیند . کی به حیله های فراوان و انبوه خود می تواند دل خوش کند ؟ ( گش = بسیار ، فراوان ، انبوه ) .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7301,
        "beyt": "همی رنجه داری تن خویش را * دو بازوی و جان بد اندیش را",
        "text": "تن و دو بازوی خود را خسته و جان بدخواهت را آزرده می‌کنی.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 9342,
        "beyt": "لیک چنان خیره و خاموش ماند * کز همه شیرین سخنی گوش ماند",
        "text": " امّا چنان شگفت زده و خاموش در جای خودش ساکت ماند که همه ی شیرین سخنی خود را از یاد برد و خاموش شد.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 8575,
        "beyt": "که اینان ز آب و گل دیگرند * نگهبان دین، حافظ کشورند",
        "text": "(مردم جهان می‌گفتند) که سرشت و آفرینش این دلاور مردان با دیگران تفاوت دارد. آنان نگهبانان دین و پاسداران کشور خود هستند.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 6397,
        "beyt": "خار دل را گر بدیدی هر خسی ؟  * دست ، کی بودی غمان را بر کسی ؟",
        "text": "اگر قرار بر این بود که هر فرومایه بی مقداری بیماریهای مربوط به روح و روان و قلب و جنان را بشناسد چگونه ممکن بود که غم و اندوه بر دل مردم چیره آید ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 990,
        "beyt": "گرد دیوانـگان عشق مـگرد * کـه به عقل عقیله مشهوری",
        "text": "Befriend not lovers, who are insane, If sane sobriety is your fame.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 6819,
        "beyt": "موج خاکی ، وهم و فهم و فکر ماست * موج آبی ، محو و سکرست و فناست",
        "text": "اوهام و اندیشه های جزئی و ظاهری از امواج جهان ظاهر است و حالت محو و سکر و فنای فی الله از امواج جهان معناست . [ محو از اصطلاحات اهل الله است و مراد از آن زدودن اوصاف نفسانی و ازاله صفات بشری و نیل به بی خویشی و یا بیرون آمدن از خود مجازی و غریزی است . از اینرو در تعریف رسمی آن گفته اند : رفع اوصاف عادت و ازالۀ علت . ( شرح مثنوی ولی محمد اکبرآبادی ، دفتر اول ، ص 31 ) بطور کلی خود را از صفات نکوهیده پاک کردن و به صفات پسندیده متصف شدن را محو و اثبات گویند . ( ترجمه رساله قشیریه ، ص 115 ) . اما سُکر به معنی مستی و آن حالتی است که عقل را از تصرف و قوای نفسانی را از انقیاد عقل باز دارد . ( شرح مثنوی شریف ، ج 1 ، ص 244 ) . مراد از سکر عرفانی ، مستی شراب انگوری نیست . ( خلاصه شرح تعرف ، ص 384 ) . فنا عبارت است از عدم شعور سالک به هستی موهوم خود بواسطه استیلای ظهور هستی حقیقی . به عقیده صوفیه ، عارف جز واحد چیزی نبیند ” هر چه جز واحد بینی آن بت است ” . و در یک کلام نهایت سیر الی الله را فناء گویند ” .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 279,
        "beyt": "گرت هواست که معشوق نگسـلد پیمان * نـگاه دار سر رشـتـه تا نـگـه دارد",
        "text": "And if you want the Beloved not to break His oath. Keep your oath such that the chain won’t come undone.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 743,
        "beyt": "صـفای خـلوت خاطر از آن شمع چگل جویم * فروغ چـشـم و نور دل از آن ماه ختـن دارم",
        "text": "The joy of peace of the mind. In that radiant flower find. Light of eyes and heart combined. The moon, so radiant and whole",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 1624,
        "beyt": "دیگر از آن جانبم نماز نباشد * گر تو اشارت کنی که قبله چنین است",
        "text": "اگر تو به خود اشاره کرده و بگویی که قبله از این جانب است ، دیگر برای اقامۀ نماز به سوی قبله نمی ایستیم .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 272,
        "beyt": "نرگس همه شیوه‌های مستی * از چشم خوشت بـه وام دارد",
        "text": "Narcissus’s ways of drunkenness. Were borrowed from His eye’s gland.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 3440,
        "beyt": "ز آنکه تقلید ، آفتِ هر نیکو است * کَه بُوَد تقلید ، اگر کوهِ قوی است",
        "text": "تو نیز ای بی وفا ، تا به حال چندین بار این موضوع را امتحان کرده ای . بر اثرِ نَفَسِ گرمِ امیرانِ دین و ایمان (اولیاء الله) از گرفتاری های فراوانِ خود رهیده ای .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1050,
        "beyt": "چو نیست راهِ برون آمدن ز میدانت * ضرورت است چو گوی احتمال چوگانت",
        "text": "از آنجا که نمی توان از پرداختن به تو چشم پوشید ، پس ناگزیر باید همانند گوی ضربه های چوگانت را تحمّل کرد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 7901,
        "beyt": "جامه ای از عطرنرگس ها به تن * شالی از پروانه ها بر روی دوش",
        "text": "لباس پاک و مطهرش گویی عطر گل نرگس می دهد. ( واژه ” نرگس “، اشاره به مادر امام زمان دارد که نام ایشان نرگس یا نرجس بود.) – پروانه ها همچون شال، روی دوش امام می نشینند.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 4388,
        "beyt": "گر بدیدی حِسِّ حیوان شاه را * پس بدیدی گاو و خر الله را",
        "text": "و اگر یک نکته بِکر و لطیفی را بشنوی و مفهومِ آن را بفهمی . پس از آنکه آن مطلب را دریافتی . آن مطلب برایت پوچ و بی معنی می شود . و هیچگونه ذوق و نشاطِ روحی در تو پدید نمی آورد .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 7196,
        "beyt": "چون رایت عشق آن جهانگیر * شد چون مه لیلی آسمان‌گیر",
        "text": "وقتی عشق مجنون مانند زیبایی لیلی همگانی شد و همگان از عشق او به لیلی مطلع شدند.",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 5617,
        "beyt": "هر کسی کو عیبِ خود دیدی ز پیش * کی بُدی فارغ خود از اصلاحِ خویش ؟",
        "text": "هر کس عیب خود را پیشاپیش مشاهده کند . کی از اصلاح خود آسوده می شود .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 1082,
        "beyt": "آفرینِ خدای بر جانت * که چه شیرین ، لب است و دندانت",
        "text": "درود خدای بر تو باد که چه لب و دندان شیرینی داری .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 2912,
        "beyt": "این نمی بینی که قربِ اولیا * صد کرامت دارد و کار و کیا ؟",
        "text": "اگر مثلا خدا تو را زشت و بد منظر آفریده ، دیگر کاری نکن که اخلاقِ بَد نیز داشته باشی . که در آن صورت هم بَد صورت هستی و هم بَد سیرت .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 8096,
        "beyt": "دوستی از من به من نزدیک‌تر * از رگ گردن به من نزدیک‌تر",
        "text": "این خدا دوست من است و از من به خودم نیز نزدیکتر است و حتی او نزدیکتر از رگ گردن به من است! ( اشاره به آیه ۱۶ سوره ق از قرآن کریم: وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ: ما از رگ گردن او به او نزدیکتریم.)",
        "lang": "fa",
        "poet": "other"
    },
    {
        "id": 1573,
        "beyt": "سعدیا ، چندان که خواهی گفت وصف روی یار * حُسن گل بیش از قیاس بلبل بسیارگوست",
        "text": "ای سعدی ، هر قدر که از چهرۀ زیبای معشوق سخن بگویی نیکویی آن چهره بیش از اوصاف فراوان تو خواهد بود . همان طور که بلبل سالیان درازی با نغمه سرایی خود نتوانسته است اندکی از وصف روی گل را بیان کند .",
        "lang": "fa",
        "poet": "Saadi"
    },
    {
        "id": 611,
        "beyt": "سـحر به بوی گلستان دمی شدم در باغ * کـه تا چو بلبل بی‌دل کنم عـلاج دماغ",
        "text": "At dawn, to the garden, to inhale the perfume of the rose. Like the nightingale loudly exhale the cure of my head and nose.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    },
    {
        "id": 5897,
        "beyt": "کی نماید خاک ، اسرارِ ضمیر ؟ * کی شود چون آسمان بُستان مُنیر ؟",
        "text": "کی خاک ، اسرارِ نهفته خود را آشکار می سازد ؟ و کی بوستان همانند آسمان ، روشن و تابان شود ؟",
        "lang": "fa",
        "poet": "Rumi"
    },
    {
        "id": 480,
        "beyt": "گفتم که نوش لعلت ما را به آرزو کشت * گـفـتا تو بـندگی کن کو بنده پرور آید",
        "text": "I said, your sweet and red wine. Granted no wishes of mine. You said, in service define. Your life, and your time spend.",
        "lang": "eng",
        "poet": "Hafez"
    }
]