text
stringlengths
369
192k
Мәскәү һәм Көнбайыш урамдарындағы мәктәпкәсә белем биреү учреждениеларын ағымдағы йылдың аҙағында тапшырыу планлаштырыла. Дәүләкәндә Рәсәй Президенты Владимир Путиндың Май Указдары менән раҫланған "Демография" милли проекты сиктәрендә ике балалар баҡсаһы төҙөү дауам итә. Мәскәү һәм Көнбайыш урамдарындағы мәктәпкәсә белем биреү учреждениеларын ағымдағы йылдың аҙағында тапшырыу планлаштырыла. Көнбайыш урамындағы 130 урынлыҡ балалар баҡсаһы 2019 йылдың ноябрь айында төҙөлә башлағайны. Микрорайон яңы, бында күбеһенсә бәләкәй балалы йәш ғаиләләр йәшәй. Шуға урындағы халыҡ мәғариф учреждениеһының асылыуын түҙемһеҙлек менән көтә. Был объектта төп төҙөлөш эштәре тамамланған, тип әйтергә була. Әлеге мәлдә унда эске биҙәкләү һәм территорияны төҙөкләндереү эштәре башҡарыла. Объектты ағымдағы йыл аҙағына төҙөп бөтөрөргә планлаштыралар. Мәктәпкәсә учреждениеларҙың икеһендә лә өс йәшкә тиклемге кескәйҙәр өсөн йәсле төркөмдәре лә эшләйәсәген билдәләп үтергә кәрәк. Шулай уҡ Көнбайыш урамындағы балалар баҡсаһы эргәһендә балалар өсөн уйын һәм спорт майҙансыҡтары ла төҙөкләндерелде. Улар тулыһынса тәртипкә килтерелде, уйын майҙансығына йомшаҡ резина ҡатламы түшәлде. Ошо минуттарҙа төҙөүселәр майҙансыҡтарҙы тәртипкә килтереүҙә һуңғы һыҙаттар яһай. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Балкантау" Зарегистрировано Управлением Федеральной службой по надзору законодательства в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ №ТУ02-01350 от 09 июля 2015 г.
Борон-борондан малсылыҡ менән көн иткән башҡорт халҡында һарыҡ йөнөнән әйберҙәр эшләү кәсебе үҫешкән булған. Беҙҙең ата-бабалар кәзә йөнөнән мамыҡ кеүек йомшаҡ дебет шәлдәр бәйләгәндәр. Ә һарыҡ йөнөнән кейеҙ баҫҡандар. Кейеҙҙе түшәк рәүешендә генә түгел, ә тирмәне ҡаплау өсөн дә ҡулланғандар. Кейеҙҙән ҡапланған тирмә ямғыр үткәрмәгән, эстә йылы тотҡан. Бынан тыш, һарыҡ йөнөнән, кәзә ҡылынан матур-матур балаҫтар һуҡҡандар. Бының өсөн тәүҙә һарыҡ йөнөн йыуып, махсус ағас тараҡ менән иләгәндәр. Шунан ҡолғаға (1,5 метр оҙонлоҡтағы таяҡ) ҡуйып иләнгән йөндән орсоҡ ярҙамында еп эшләгәндәр, йәғни йөндө орсоҡҡа бәйләп, өйөрөлтөп, еп яһағандар. Борон башҡорттар балаҫ һуғыу өсөн иләнгән ептәргә төрлө төҫ биреү өсөн үҙҙәре буяу әҙерләгән. Мәҫәлән, ҡыҙыл буяу өсөн ҡыҙыл тамыр үләнен (урыҫса – Марена красильная тип атала), һары буяу өсөн – һыйыр теле үләнен (урыҫса – Серпуха красильная), ә йәшел төҫтәге буяу эшәү өсөн көкөрт үләнен (урыҫса – Плаун) ҡулланғандар. Ҡыҙыл буяу әҙерләү өсөн ҡыҙыл тамыр үләненең тамырын киптереп, ваҡлап, һыуҙа ҡайнатҡандар һәм һелте (урыҫса – щелочь) ҡушҡандар. Һелтене башҡорттар, ғәҙәттә, утындан ҡалған көлдө ҡайнатып әҙерләгән. Ҡыҙыл тамыр төнәтмәһенә һелте ҡушҡас сағыу ҡыҙыл буяу килеп сыҡҡан. Йөн ептәрҙе йәшел төҫкә буяу өсөн. Тәүҙә көкөрт үләненән серетмә әҙерләгәндәр,йәғни үләнде һыуға һалып сереткәндәр. Үләндең һуты (төҫө) һыуға һеңгән. Серетмәне тиҙерәк әсетеү өсөн ҡайһы осраҡта әсеүташ (урыҫса – квасцы) ҡушҡандар. Ҡайһы саҡта көкөрт үләне урынына артыш (урыҫса – можжевельник) һабаҡтарын ҡулланғандар. Йөндө һары төҫкә буяу өсөн башҡорттар һыйыр теле үләненең һабаҡтарын ҡаҙанда ҡайнатыр булған. Тәүҙә көкөрт үләне төнәтмәһенә һалынған йөндө 15 минутҡа һыйыр теле үләненән әҙерләнгән шыйыҡсала тотҡандар. Шул рәүешле йөн һары төҫкә ингән. Йөн ептәрҙе төрлө төҫкә буяғандан һуң уларҙы, киптереп, балаҫ һуғыу станогына ҡуйғандар. Был ҡорамал башҡорттарҙа урынағас тип аталған. Урынағастың (станоктың) рамы (һөлдәһе) бер-береһенә беркетелгән дүрт ағас бағананан ғибәрәт. Артҡы бейек бағаналарына өйөрөлөп торған вал (күсәр) беркетелгән. Ул айыубаш тип аталған. Тараҡ менән көрөҫ ебе (балаҫ ептәрен беркетә торған ҡыл) урынағастың артҡы бағаналарына беркетелгән ағасҡа нығытылған булған. Ул ҡалтырса сығыр тип аталған. Урынағастың тарағы йоҡа ғына ағас таптарынан эшләнгән. Ғәҙәттә, балаҫты һуғыу, йәғни балаҫ йөндәрен беркетеү өсөн аттың йәки кәзәнең ҡылын ҡул-ланғандар. Ул көрөҫ ебе тип аталған. Һуғылған балаҫты урау өсөн станоктың алдында торған вал борғоса тип исемләнгән. Борғоса тыйғысы тип аталған махсус рычаг менән нығытылған булған. Башҡорттар ошондай уҡ станокта киндер, етендән туҡымалар етештергәндәр. Кәрәк саҡта, урынағастың (станоктың) тарағын һәм көрөҫ ебен алмаштырып, балаҫ һуҡҡандар, тип яҙа этнограф С. Руденко. Элек балаҫтарҙы бөтөн Башҡортостанда һуҡҡандар. Ғәҙәттә, кәзә һәм һарыҡ йөнөнән. Әммә төньяҡ-көнбайыш башҡорттарында балаҫ һирәгерәк эшләнгән. Сөнки күскенселәрҙең күпләп килеүе, шул арҡала ерҙәр тарайыу сәбәпле был яҡ башҡорттары малды әҙерәк көтөргә мәжбүр була. Шуға күрә лә төньяҡ-көнбайыш башҡорттары 20-се быуат башында сепрәктән балаҫ һуға башлай. Көньяҡ-көнсығыш башҡорттарында балаҫ һуғыу кәсебе башҡа төбәктәрҙән әҙерәк айырылған. Бында рамһыҙ урынағаста (станокта) балаҫ һуғыр булғандар. Балаҫты, ғәҙәттә, оҙон таҫма формаһында (18–24 см) һуҡҡандар. Шунан уны кәрәк күләмдә ҡырҡҡандар (ғәҙәттә, 2 метрҙан 3,5 метрға тиклем). Артабан таҫмаларҙы бергә тегеп, балаҫ яһағандар. Бер балаҫта 6-7 балаҫ таҫмаһы беркетелгән. Ҡырҡылған ситтәре төҫлө туҡыма менән тегелгән. Балаҫты, ғәҙәттә, урындыҡҡа тирмәнең ҡунаҡтар ҡабул итә торған яғында йәйеп һалғандар. Кейеҙгә тегелгән бәләкәй балаҫтарҙы йоҡлау өсөн түшәк итеп ҡулланғандар. Көньяҡ-көнсығыш башҡорттарында борон-борондан буй балаҫ һуҡҡандар, йәғни балаҫ төҫтәр, биҙәктәр буйлап һалынған. Бындай балаҫтар Дим буйы башҡорттарында ла булған. Хәҙерге Ғафури, Ишембай райондарында һәм көньяҡ башҡорт-тары урынағаста (станокта) 70 сантиметр киңлегендәге арҡыры балаҫтар һуҡҡан. 20-се быуаттан көньяҡ-көнбайыш Башҡортостанда буй балаҫ урынына сағыу орнаменталь композициялы, төрлө конфигурациялағы геометрик биҙәктәр ҡулланып балаҫтар эшләй ашлағандар. Бында балаҫтар келәм йәки аҫалы балаҫ тип йөрөтөлә. Бөгөн дә Дим, Ағиҙел йылғалары буйлап йәшәгән көньяҡ-көнбайыш башҡорттарында сағыу балаҫтар һуғыу йолаһы ҙур үҫеш алған. Балаҫ һуғыу кәсебе башҡорт халҡының сал быуаттарҙан килгән бай матди мәҙәниәтенең сағыу өлгөһө булып тора. Читайте нас в © 2008-2020 «Аманат» Республика балалар-үҫмерҙәр журналының сайты. Сайт Республиканского детско-юношеского журнала «Аманат». Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Кисә Өфөнөң Калинин районында туғыҙ йәшлек ҡыҙ асыҡ ҡалдырылған ҡоҙоҡҡа йығылып төшкән. Был турала Өфө хакимиәте башлығы Сергей Греков үҙенең “Бәйләнештә” селтәрендәге сәхифәһендә яҙып сыҡты: “Кисә бик ҡурҡыныс хәл булды. Калинин районында алты метр тәрәнлектәге асыҡ ҡоҙоҡҡа ҡыҙ бала йығылып төшкән. Ашығыс хеҙмәттәр килеп еткәнсе, беҙҙең район хакимиәте хеҙмәткәре үҙе ҡоҙоҡҡа төштө һәм ҡыҙҙы яурындарына ултыртып, өҫкә алып сыҡты. Баланы участка инспекторы менән бергә “Ашығыс ярҙам” машинаһында оҙаттыҡ. Ул иҫән-һау, күҙгә күренер йәрәхәттәр алмаған”. Ысынлап та, алты метр тәрәнлеккә осҡан баланың имгәнмәйенсә иҫән-һау ҡалыуын мөғжизәгә тиңләргә була. Был ҡоҙоҡ ҡайһы ойошмаға ҡарай? Ни эшләп ул асыҡ ҡалған, кем быға юл ҡуйған? Баш ҡала мэры быны асыҡлаясаҡтарын һәм ғәйеплеләр яуап бирәсәген хәбәр итә. “Хужаһыҙ ҡоҙоҡтар булырға тейеш түгел һәм бындай ҡурҡыныс хәлдәргә юл ҡуйырға ярамай”, – ти ул. Сергей Греков бөгөн “Ҡоҙоҡ” операцияһы иғлан ителеүе хаҡында яҙа. “Яуаплы хеҙмәттәргә бөтә ҡалала тикшереү үткәреү өсөн ике тәүлек бирәм”, – тип белдерә. Өфө хакимиәте башлығы битараф булмаған кешеләрҙе асыҡ ҡоҙоҡтар хаҡында хәбәр итергә саҡыра. “Әгәр ҡайҙалыр ябылмаған ҡоҙоҡтар күрһәгеҙ, миңә яҙығыҙ, адрестарын күрһәтеп, фотоларын һалығыҙ", – ти ул. Автор:Альмира Кирәева Читайте нас в © 2020 Сайт журнала «Башҡортостан ҡыҙы». Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Коронавирусты йоҡторғандарҙың 45 процентында сирҙең бер генә билдәһе лә күҙәтелмәй. Ғалимдар был серҙе асҡан тиерлек. Пекиндағы дөйөм профилле дауахананың Үпкә медицинаһы һәм реанимация колледжы белгестәре коронавирусҡа толерантлығы булған өс пациенттың хәлен һүрәтләгән. Был сирлеләрҙе бер ниндәй ҙә ауырыу билдәләре борсомаған, әммә коронавирус уларҙың организмында оҙаҡ ваҡыт һаҡланған. Бығаса ошондай феномен туберкулезға, холераға һәм башҡа инфецияларға бәйле һүрәтләнгән булған. Унда ла сирлеләрҙең күпселеге ауырыуҙы билдәһеҙ үткәрә. Хәҙер килеп, ғалимдар билдәһеҙ (симптомһыҙ) COVID-19 вирусын йөрөтөүселәрҙең серен асҡан тиерлек. Уларҙың ҡанында организмды вирус өлөшсәләренән тиҙ генә таҙартыусы лимфоциттар күп икәнлеге билдәле. Ошо хаҡта Ҡытайҙың Ухань университетының бер төркөм белгестәре журналда ғилми эш баҫтырған. Коронавирус инфекцияһын йоҡторғандарҙың 45 процентында сирҙең бер генә билдәһе лә күҙәтелмәй, һәм был пандемия башланғандан бирле тикшереүселәр өсөн сер булып тора. Шул уҡ ваҡытта сир билдәһе булмау был кешеләр башҡалар өсөн хәүефһеҙ тигәнде аңлатмай: улар, сир билдәһе булғандар кеүек үк, вирусты әүҙем рәүештә тарата, шуға күрә ҙур хәүеф тыуҙыра. Анығыраҡ әйткәндә, тап ошондай кешеләр пандемияны алға этәреүсе булып тора ла. Белгестәр COVID-19 йоҡторған кешеләрҙең ни өсөн ауыр эҙемтәләрҙән һәләк булғаны, ә бәғзеләрҙең был вирусты хатта тоймауы серҙәрен дә асыҡларға тырышҡан. Бының өсөн Ҡытай ғалимдары сир билдәһе булмаған һәм коронавирустың ауыр формаһы менән ауырыған 25, дауаханаға эләккән 27 пациенттың тамаҡтан алынған биоматериалдарын, ҡан өлгөләрен тикшергән. Ике төркөм пациенттарҙың да вирус көсөргәнеше яҡынса бер сама булып сыҡҡан (организмдағы шыйыҡсаларҙа вирус өлөшсәләренең концентрацияһы). Ә сир билдәһе булмағандарҙың организмында лимфоциттарҙың бөтә төрө лә юғары кимәлдә икәне асыҡланған. Билдәле булыуынса, улар - иммун системаһының төп күҙәнәктәре, төрлө инфекцияларҙан һаҡлайҙар. Ғалимдар иҫәпләүенсә, тап коронавирустың билдәһе булмаған кешеләрҙең организмында лимфоциттарҙың юғары концентрацияһы уларҙың өҫтөнлөклө хәлдә икәнен билдәләй. Т-күҙәнәктәр вирусты контролдә тота, организмды уларҙың өлөшсәләренән тиҙ таҙартыуға булышлыҡ итә, сир билдәләренә үҫешергә форсат бирмәй. Фото: zen.yandex.ru Автор: Гүзәлиә Балтабаева https://bash.rbsmi.ru/articles/s-l-m-t-bulayy/Sir-bild-e-bulma-andar-ur-h-ef-tiu-ira-525307/ Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Даирә" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Үрге Йәркәйҙәге «Эра» йәмғиәтенең «Горячий хлеб» магазинында асыҡ йөҙлө, үҙ эшенә яуаплы ҡараусы һатыусылар хеҙмәт һала. Ғәлиә Ғәбдрәхимова –шундайҙарҙың береһе. Ул Өфөлә аҙыҡ техникумында уҡып, технолог һөнәрен үҙләштерә. Юллама буйынса ТРҙың Зәй ҡалаһына ебәрелеп, «Зәй икмәк комбинаты»нда хеҙмәт юлын башлай. Артабан тыуған яғы- на ҡайтып, Үрге Йәркәйҙәге «Илеш аҙыҡ комбинаты»ның кондитер цехында бригадир булып дауам итә. Әлеге предприятие эшсәнлеген туҡтатҡас, Ғәлиә Фәхрислам ҡыҙы төрлө сауҙа нөҡтә- ләрендә һатыусы һөнәрен башҡара. Уның дөйөм стажы 35 йыл булып, шуның 6 йылын «Горячий хлеб» магазинында эшләй. Үҙ вазифа бурысына намыҫлы ҡарау һөҙөмтәһендә һәр һатып алыусының ихтыяжын ҡәнәғәтләндереп, яҡты йөҙ һәм тәмле һүҙ менән ҡаршы ала ул. «Эра» йәмғиәте етештергән ризыҡтарҙы райондаштар теләп һатып ала, шуға күрә бынан кеше өҙөлмәй, тиһәң дә яңылыш булмаҫ. (Дауамын гәзитебеҙҙнең 3 һанында уҡығыҙ) Читайте нас в Газета "Сарманай" региональная газета г.Дюртюли, Дюртюлинского,Илишевского Кушнаренковского и Чекмагушевского районов Республики Башкортостан Регистр.номер ПИ №ТУ 02-01522 Главный редактор Амирханов Ф.Ф.
Риф Тойғондоң "Йөрәктә мөхәббәт = В сердце любовь" исемле баҫмаһын ҡулыңа алғас үҙеңде хозур тәбиғәт ҡосағында тояһың. Ижады менән танышыу күңелгә сихәт бирә, матурлыҡҡа әйҙәй, изгелеккә ышанысты арттыра. Тәбиғи ҙә, ябай ҙа, шул уҡ ваҡытта фәлсәфәүи уйланыуҙарға илткән әҫәрҙәре хатта борсолоулы темала ла өмөттө һәм сикһеҙ хыялдарҙы бөрөләндереп ҡуя... Күренекле шағир, прозаик, драматург Риф Тойғондоң был китабында тормош ҡанундарына бәйле фәлсәфәүи, тыуған яҡҡа, Тыуған илгә, ҡатын-ҡыҙҙарға, дуҫтарына бағышланған лирик шиғырҙары, поэмалары тупланды, шулай уҡ, айырым бүлек итеп шағирҙың ижады, тормошо хаҡында ҡәләмдәштәренең мәҡәләләре һәм уға арналған шиғырҙар индерелде. Китап башҡорт һәм рус телдәрендә баҫылды һәм уны нәшерләүгә билдәле яҙыусы Фәрзәнә Ғөбәйҙуллина әҙерләне. Китап һеҙҙе көтә, дуҫтар! 22.11.2021 Возврат к списку ОБ ИЗДАТЕЛЬСТВЕ Сегодня ГУП "Башкирское издательство "Китап" им. Зайнаб Биишевой - крупнейшее в республике. Здесь выпускается художественная, общественно-политическая и научно-популярная литература, выходят в свет словари, справочники на башкирском, русском, татарском и других языках. Согласно рейтингу Ассоциации книгоиздателей России, среди шести тысяч российских издательств "Китап" входит в число первых пятидесяти, среди региональных занимает шестое место, а среди национальных - первое.
Йыл һайын яҙ башында Өфөлә гүзәл дә, ҡыйыу ҙа, сос һәм дәртле лә, сағыу йөҙлө, һомғол буйлы, ижади һәләттәре менән һоҡландырыр башҡорт ҡыҙҙарының республика матурлыҡ конкурсы уҙа. Быйылғы сара егерме алтынсы тапҡыр үткәрелеп, Ғаилә йылына һәм 2020 йылғы Бөтә донъя фольклориадаһына арналды. Йыл һайын яҙ башында Өфөлә гүзәл дә, ҡыйыу ҙа, сос һәм дәртле лә, сағыу йөҙлө, һомғол буйлы, ижади һәләттәре менән һоҡландырыр башҡорт ҡыҙҙарының республика матурлыҡ конкурсы уҙа. Быйылғы сара егерме алтынсы тапҡыр үткәрелеп, Ғаилә йылына һәм 2020 йылғы Бөтә донъя фольклориадаһына арналды. “Һылыуҡай” исеменә Башҡортостандың төрлө төбәктәренән һәм Мәскәү ҡалаһынан ун ике ҡыҙ дәғүә итте. Гүзәллек бәйгеһенең төп ваҡиғаһы булған финалға әҙерлек барышында улар хореографтар, вокал, актерлыҡ оҫталығы буйынса педагогтар етәкселегендә үҙ һәләттәрен камиллаштырыу өҫтөндә эшләне. Конкурста ҡатнашыусыларҙың төрлө ваҡиғаларға бай һәр көнөн, ойоштороусыларҙың улар өсөн әҙерләгән һынауҙарын телевидение аша күҙәтергә лә мөмкин булды – ҡыҙҙар көн һайын “Һылыуҡай көндәлеге” тапшырыуында сығыш яһаны. Матурлыҡ бәйгеһендә Әлшәй районын егерме йәшлек Әлфинә Кашапова лайыҡлы тәҡдим итте. Өфө дәүләт авиация университеты информатика һәм робототехника факультетының өсөнсө курсында уҡыусы ҡыҙ Себенле ауылында тыуып үҫкән. Унынсы синыфҡа тиклем туған мәктәбендә белем алған, ә ун беренсе синыфты М. Буранғолов исемендәге башҡорт лицейында тамамлаған. Апаһы Альмира кеүек, мәктәпте алтын миҙалға тамамлай. Әйткәндәй, Кашаповтар ғаиләһендә өс ҡыҙ ңҫкән. Өлкәндәре – юрист, уртансыһы – бер юлы бер нисә уҡыу йорто студенты, Әлфинә иһә иҡтисади хәүефһеҙлек буйынса белгес буласаҡ. Башҡортостан гүзәленең ата-әсәһе – йорт хужабикәһе Люциә Биктимер ҡыҙы һәм Себерҙә нефтсе булып эшләүсе Таһир Рәйес улы һәйтеүенсә, Әлфинә бәләкәй сағынан уҡ “Һылыуҡай” конкурсында ҡатнашыу тураһында хыялланған. Ул үҙе лә был хаҡта социаль селтәрҙәрҙә бына нимәләр яҙа: “Мин бәләкәй саҡтан һылыуҡай тажы тураһында хыялландым... Хыялымды тормошҡа ашырырға ярҙам иткән атай-әсәйемә бик рәхмәтлемен. Улар миңә лайыҡлы тәрбиә бирҙе, туған телгә, мәҙәниәткә һөйөү тәрбиәләне, халҡыбыҙҙың йолаларын һәм ғөрөф-ғәҙәттәрен хөрмәт итергә өйрәтте. Бөгөн мин республиканың иң гүзәл ҡыҙы исеменә лайыҡ булдым. Быға әлегә үҙем дә ышанмайым... Был исемгә тап төшөрмәҫкә тырышасаҡмын”. Һылыуҡайҙар боронғо эпос, заманса подиум героинялары, ауыл ҡыҙҙары, стюардессалар образдарына ингән финал тамашаһында ғына түгел, журналистар менән матбуғат конференцияһында ла һынатманы Әлфинә. Фекерләү һәләте, зирәклеге һәм төплө белемле булыуы менән ул “Мисс Пресса” номинацияһында ла билдәләп үтелде. Башҡортостан гүзәле титулы һәм һылыуҡай тажы менән бергә Әлфинә Кашаповаға “Лада Гранта” автомобиле асҡысы ла тапшырылды. Бындай бүләк конкурста тәүге тапҡыр булдырылды. Әйткәндәй, һылыуҡайҙың шофер таныҡлығы бар инде. “Һылыуҡай-2018” финалын сыҡҡан тағы ла ике Әлшәй ҡыҙы - республика инженерлыҡ лицей-интернаты уҡыусыһы Әҙилә Фәйзуллина (Раевка ауылы) – “Мисс Bashkirian Beauty 2018” номинацияһына, аграр университет студенты Зөһрә Муллағәлина (Ҡармыш ауылы) “Мисс Фэшн” номинацияһына лайыҡ булды. Читайте нас в © 2020 Сайт издания «Әлшәй хәбәрҙләре» Копирование информации сайта разрешено только с пись менного согласия администрации.
Республикабыҙҙа билдәле ҡумыҙсы Миңлеғәфүр Зәйнетдиновтың ғаиләһе Башҡортостанда социаль яҡтан иң әүҙем ғаилә тип танылды. Улар «Өлгө ал» республика конкурсында еңеү яуланы. Бәйгелә Башҡортостандың 43 ҡала һәм районынан йәмғиәткә файҙа килтергән, ауылды, ҡаланы йәки районды үҫтереүгә үҙ өлөшөн индергән 107 ғаилә ҡатнашты. Барлыҡ ғаилә ағзаларының социаль яҡтан әүҙем булыуы төп шарттарҙың береһе ине. Ғаиләләр өс этапта интернетта тауыш биреү юлы менән, шулай уҡ Рәсәй Президенты ҡарамағындағы Бала хоҡуҡтары буйынса вәкил Анна Кузнецова етәкселегендәге махсус комиссия тарафынан һайлап алынды. «Бөгөн бөтә ғаиләләр ҙә еңеүсе. Барығыҙ ҙа шундай матур, ижади һәм әүҙем. Һеҙҙең хаҡта фильмдар төшөрөргә, мәҡәләләр яҙырға кәрәк. Булғанығыҙ өсөн рәхмәт», — тине Анна Кузнецова, финалға сыҡҡан ғаиләләргә мөрәжәғәт итеп. Бала хоҡуҡтары буйынса вәкил Зәйнетдиновтар ғаиләһенә автомобиль һатып алыу өсөн 600 мең һумлыҡ сертификат тапшырҙы. Конкурстың финалына сыҡҡан башҡа ғаиләләрҙең балалары, ҡиммәтле бүләктәрҙән тыш, «Орленок» халыҡ-ара балалар мәғариф үҙәгендә ял итеүгә сертификаттар менән бүләкләнде. Миңлеғәфүр Зәйнетдинов «Башинформ» агентлығына ғаиләһенең конкурста еңеүенә өмөтләнеүе, ләкин сәхнәнән иғлан иткәнсе быға ышанмауы хаҡында һөйләне. «Ошондай исемгә лайыҡ булыу ҙур яуаплылыҡ өҫтәй, ғаиләбеҙ өсөн сит илдәрҙә йәшәгән яҡташтарыбыҙ ҙа тауыш бирҙе. Әлбиттә, бында тәү сиратта тормош иптәшем Гөлгөнәнең һәм ҡыҙҙарыбыҙ Ләйсән менән Илүзәнең, улыбыҙ Азаматтың өлөшө ҙур. Беҙҙең өсөн тауыш биргәндәрҙең барыһына ла ҙур рәхмәт. Үҙебеҙгә һәм башҡаларға халыҡтың мәҙәниәтебеҙҙе хуплауын һәм уның үҫешеүен иҫбатланыҡ. Башҡортостанда йәшәүселәр күрһәткән ошо ҙур ышанысты аҡларға тырышырбыҙ», — тине Зәйнетдиновтар ғаиләһе башлығы. http://www.bashinform.ru/news/1239356-semya-zaynetdinovykh-iz-ufy-priznana-samoy-sotsialno-aktivnoy-v-bashkirii-/ Читайте нас в Башҡортостан Республикаһы Стәрлетамаҡ ҡалаһының ижтимағи-сәйәси гәзите Башҡортостан Республикаһы буйынса элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киңкүләм коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәт идаралығында 2019 йылдың 22 июлендә теркәлде. Теркәү номеры – ПИ №ТУ02-01679. 1990 йылдың ғинуарына нәшер ителә. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Стәрлетамаҡ мәғлүмәт үҙәге- Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы филиалы. Баш мөхәррир - Мансуров Рәмил Ғәбдрәшит улы. Телефон Баш мөхәррир (347) 325-18-57 Яуаплы сәркәтип (347) 325-18-57 Хәбәрселәр (347) 325-75-70 Бухгалтерия (347) 325-60-73
Республикала коронавирус инфекцияһын йоҡторғандар һаны 27 меңгә етеп килә. Һуңғы тәүлектә йәнә 153 кешенең вирусты йоҡтороуы асыҡланды. 257 пациенттың һауығып сығыуы билдәле. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, тәүлек эсендә дүрт ауырыу вафат булған. Шулай итеп, вирус ҡорбандарының дөйөм һаны 238-гә етте. Әле стационарҙарҙа - 255 пациент, амбулатор шарттарҙа 5 238 ауырыу дауалана. Республикала киҫкен респиратор вируслы сирҙәр ҙә таралыуын дауам итә. Үткән аҙнала 27 мең кеше ауырыуҙы эләктергән, яртыһынан күбеһе - 17 йәшкә тиклемге балалар. Был - унан алдағы аҙна менән сағыштырғанда 10 процентҡа күберәк. Белгестәрҙең әйтеүенсә, һуңғы эпидемиологик миҙгелдәрҙә вирустың бөтә өс штаммы ла таралыуы күҙәтелә. Республикала эпидемиологик хәлдең киҫкенләшмәүе өсөн бөтә санитария-гигиена ҡағиҙәләрен үтәү мөһим. Битлек режимын һаҡлау әүәлгесә һаҡлана. Үҙегеҙҙе һәм яҡындарығыҙҙы ҡатмарлы эпидемиологик осорҙа йоғошло сирҙәрҙән араларға тырышығыҙ. Фото: BashNews. Автор: Дина Арсланова https://bash.rbsmi.ru/articles/s-l-m-t-bulayy/Epidemiologik-h-l-nisek-681801/?utm_source=vk&utm_medium=social&utm_campaign=104965500 Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Даирә" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Башҡортостан Ғаилә, хеҙмәт һәм халыҡты социаль яҡлау министрлығынан яңы йыл байрамдарында ял көндәре тураһында хәбәр иттеләр. Яңы йыл байрамдарында нисек ял итәбеҙ? Башҡортостан Ғаилә, хеҙмәт һәм халыҡты социаль яҡлау министрлығынан яңы йыл байрамдарында ял көндәре тураһында хәбәр иттеләр. «Хеҙмәт ҡануниәтенә ярашлы (Рәсәй Хеҙмәт кодексының 112-се статьяһы), 1, 2, 3, 4, 5, 6 һәм 8 ғинуар – яңы йыл каникулдары, 7 ғинуар – Раштыуа – байрам көндәре булып тора. 2023 йылда 1 һәм 8 ғинуарҙағы байрам көндәре йәкшәмбегә тура килә. Рәсәй Хөкүмәте ҡарары менән 1 ғинуарҙағы ял көнө 24 февралгә, йомаға, 8 ғинуарҙағы ял иһә 8 майға, дүшәмбегә күсерелде. 2022 йылда 31 декабрь шәмбегә тап килә. Шулай итеп, 2022 йылдың 31 декабре һәм 2023 йылдың 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ғинуары ял көндәре булып иҫәпләнә», – тиелә ведомство белдереүендә. Йыллыҡ төп йәки өҫтәмә түләүле отпуск бирелгәндә 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ғинуарҙағы байрам көндәре отпускының календарь көндәре иҫәбенә индерелмәй. Сығанаҡ: “Башинформ”. Автор: Читайте нас в © 2020 Сайт журнала «Башҡортостан ҡыҙы». Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Башҡортостанда һут етештереүҙе арттырасаҡтар һәм еләк, алма үҫтергән фермерҙарға ярҙам күрһәтәсәктәр.#национальныепроекты#регпроекты#нацпроектыБашкортостан Башҡортостанда һут етештереүҙе арттырасаҡтар һәм еләк, алма үҫтергән фермерҙарға ярҙам күрһәтәсәктәр. Был 2026 йылға тиклем ауыл хужалығын үҫтереү буйынса төбәк программаһында ҡаралған. Ведомствонан белдереүҙәренсә, йыл аҙағына тиклем аграрийҙар интенсив баҡсасылыҡты үҫтереүгә әҙерлек алып барасаҡ. Ауыл хужалығы эскперттары Үзбәкстан, Краснодар крайы һәм Ҡырым тәжрибәһен иҫәпкә алған. Баҡсаларҙы әҙерләү былтыр уҡ башланған. "Беҙ баҡсасылыҡ менән ныҡлап шөғөлләнергә теләгән бәләкәй хужалыҡтарға, иҡтисад субъекттарына да субсидиялар тәҡдим итәбеҙ. Бер гектарға 500 мең һум килеп сыға. Ерҙе әҙерләү, уңышты һаҡлау һәм логистика системаһын индергәндәр ҙә ярҙам аласаҡ", – тип белдерҙе Башҡортостан Хөкүмәте Премьер-министры урынбаҫары – ауыл хужалығы министры Илшат Фәзрахманов. Әлегә республикала баҡсасылыҡ, емеш культуралары менән эшләү кеүек тармаҡтарҙа программалар тейешле кимәлдә үтәлмәй. Был өлкәләр 2021 – 2026 йылдарҙа ғәмәлгә ашырыласаҡ, төбәк Хөкүмәте тарафынан раҫланған “Ауыл хужалығын үҫтереү һәм ауыл хужалығы тауарҙарын, сеймалын, һатыу баҙарын көйләү” дәүләт программаһына ярашлы ярҙам аласаҡ. Унда алты төрлө йүнәлеште хәстәрләү ҡаралған. Фото: zen.yandex.ru Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Оскон" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса Федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идара-лығында 2015 йылдың 6 ноябрендә теркәлде. Òåðêәү íî­ìå­ðû ÏÈ ¹ТУ 02-01480.
“Транснефть-Урал” акционерҙар йәмғиәтенең хеҙмәтте һаҡлау, экология һәм энергияны һаҡлау өлкәһендәге менеджмент системалары халыҡ-ара стандарттар талаптарына яуап бирә. Ойошмала тышҡы аудит үткәргән эксперттар ошондай һөҙөмтәгә килгән. Акционерҙар йәмғиәтенең төп офисы Өфөлә урынлашҡан. Башҡортостандан тыш, етештереү объекттары күрше төбәктәрҙә лә эшләй. Быйыл аудит ойошманың Силәбе өлкәһендәге объекттарында үтәрелгән. “Транснефть-Урал” акционерҙар йәмғиәтенең хеҙмәтте һаҡлау, экология һәм энергияны һаҡлау өлкәһендәге менеджмент системалары халыҡ-ара стандарттар талаптарына яуап бирә. Ойошмала тышҡы аудит үткәргән эксперттар ошондай һөҙөмтәгә килгән. Акционерҙар йәмғиәтенең төп офисы Өфөлә урынлашҡан. Башҡортостандан тыш, етештереү объекттары күрше төбәктәрҙә лә эшләй. Быйыл аудит ойошманың Силәбе өлкәһендәге объекттарында үтәрелгән. “Киң, системалы һәм планға ярашлы” – аудиторҙар ойошмала хеҙмәтте һаҡлау буйынса алып барылған эшмәкәрлеккә ошондай баһа биргән. Әлбәттә, бойомға ашырылған саралар юғары һөҙөмтәлелек күрһәтә. Эксперттар “Транснефть-Урал”ҙың энергоменеджмент өлкәһендә яғыулыҡ-энергетика ресурстарын ҡулланыуҙа маҡсатҡа ярашлы күрһәткестәрҙе үтәүен раҫлаған. Шул уҡ вакытта энергияны ҡулланыу күрһәткесе тәү сиратта нефть һәм нефть продукттарын ебәреү-перекачканың иң оптималь режимдарын һайлап алыу һөҙөмтәһендә түбәнәя. “Транснефть-Урал” акционерҙар йәмғиәте шулай уҡ тәбиғәтте һаҡлау буйынса сараларҙы ла уңышлы тормошҡа ашыра. Аныҡлап әйткәндә, эшмәкәрлек алып барылған төбәктәрҙә даими нигеҙҙә һыулыҡтарҙың биологик ресурстарын яңыртыу эштәре башҡарыла. Эксперттар ойошманың менеджмент системаһының һөҙөмтәлелеген һәм экологик менеджмент системаһының ғәмәлдәге ISO 14001:2015 стандартына тура килеүен раҫланы. Улар шулай уҡ хеҙмәтте һаҡлау идаралығы һәм энергоменеджмент системаларының яңы ISO 15001:2018 һәм ISO 50001:2018 халыҡ-ара стандарттары талаптарына тура килүе тураһында сертификаттар тапшыру хаҡында ҡарарны тапшырҙы. Бынан тыш, аудиторҙар “Транснефть-Урал” акционерҙар йәмғиәте һәм уның Силәбе филиалының аудитта ҡатнашҡан идаралыҡ аппараты хеҙмәткәрҙәренең юғары һөнәри оҫталығын һәм яңы стандарттарға күсеү буйынса документацияне формалаштыруның юғары сифатын билдәләне. Яңы ISO 15001:2018 һәм ISO 50001:2018 халыҡ-ара стандарттарын ғәмәлгә индереүгә бәйле Яңы стандарттарға күсеү буйынса саралар планын үтәү, шул иҫәптән эске аудиторҙарҙы уҡытыу, аудиттарҙы планлаштырыу һәм үткәреү, ойошма етәкселеге тарафынан уларҙың һөҙөмтәләрен анализлауға ҙур иғтибар бүленде. Шулай уҡ персоналды интервьюлаштырыу ҙа актив алып барылды. Менеджмент системалары яңы “Транснефть-Урал” акционерҙар йәмғиәте дөйөм идаралыҡ системаһының бер айырылғыһыҙ өлөшө булып тора. Уларҙың эшмәкәрлеге һәм халыҡ-ара стандарттар талаптарына тура килеүе йыл дауамында эске аудиттар сиктәрендә контрольдә тотола. Уларҙың һөҙөмтәләрен акционерҙар йәмғиәтенең Координация советы баһалай. Автор: Рамиль Мансуров Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Иэйгор" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Республикала Башҡорт дәүләт медицина университеты базаһында коронавирус инфекцияһын иҫкәртеү йәһәтенән ирекмән медиктар штабы ойошторолған. Республикала Башҡорт дәүләт медицина университеты базаһында коронавирус инфекцияһын иҫкәртеү йәһәтенән ирекмән медиктар штабы ойошторолған. Төбәк штабының эше “Демография” милли проектына ярашлы алып барыла. Коронавирус эпидемияһы осоронда #МыВместе үҙ-ара ярҙам күрһәтеү акцияһы илдең халыҡҡа ярҙам күрһәтергә теләгән граждандарын берләштерә. БДМУ-ның ирекмән медиктары карантинда һәм үҙаллы изоляцияла булған кешеләргә, оло йәштәгеләргә һәм аҙ мобилле граждандарға ярҙам күрһәтеү өсөн “ҡыҙыу бәйләнеш” булдырған. Улар аҙыҡ-түлек, дарыуҙар һәм тәүге ихтыяждағы әйберҙәр һатып алыуҙа, коммуналь түләүҙәрҙе атҡарыуҙа ярҙам күрһәтәсәк, психологик хәстәрлек тә күҙаллана. Ирекмән медиктарҙың төбәк коородинаторы – Ләйсән Хызырова, телефоны 8 (927) 636-34-88. Әгәр һеҙ эргә-тирәгеҙҙә ярҙамға мохтаж кешеләр барлығын белһәгеҙ, 8-800-200-34-11 телефоны буйынса шылтыратып, хәбәр итергә була. Оператор проблеманы тыңлағандан һуң, мөрәжәғәтте профессиональ ярҙам күрһәтеү өсөн ирекмәндәргә йүнәлтәсәк. Унан тыш «ОНФ.Помощь» тигән мобиль ҡушымтаны ҡулланырға була, унда ла ғариза ҡалдырырға мөмкин. #нацпроекты Читайте нас в "© 2020 Башҡортостан Республикаһы Ғафури районы муниципаль районының "Табын" ижтимағи-сәйәси гәзите. Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Газета зарегистрирована Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство ПИ № ТУ 02-01436 от 1 сентября 2015 года. Главный редактор: Кинзябаева Гульдар Барыевна.
Өфөлә ЮХХДИ-ның ике хеҙмәткәренең ришүәт алыу осрағы буйынса хөкөм ҡарары сығарылды, тип хәбәр итә Башҡортостан прокуратураһы. ЮХХДИ хеҙмәткәрҙәре ришүәт алған Судта асыҡлауҙарынса, 2020 йылдың октябрендә ғәйепләнеүселәр рейд барышында Kia Rio маркалы автомобилде туҡтата һәм уның водителенең иҫерек булыуын асыҡлай. Протокол төҙөгәндә инспекторҙар дәлилдәрҙе үҙгәртеп, автоһәүәҫкәрҙең айыҡ булыуы хаҡында яҙа. Бынан тыш, улар иҫерек килеш машина йөрөткән, ҡыҙыл утҡа сыҡҡан һәм ҡаршы һыҙатҡа сыҡҡан өсөн водителдәрҙән ришүәт алған өсөн ғәйепле тип танылды. Ришүәт суммаһы 1–30 мең һум тәшкил иткән. Улар бөтәһе 71 мең һум аҡса алған. Хөкөм ителеүселәр үҙ ғәйебен өлөшләтә таныны. Өфөнөң Совет районы суды – 5 һәм 7 йылға эске эштәр органдарында вазифалар биләү хоҡуғынан мәхрүм итеп, ҡаты режимлы холоҡ төҙәтеү колонияһында 8 йылға иркенән мәхрүм итеү тураһында ҡарар сығарҙы.
2020 йылда “Артефакт” платформаһына 78 яңы күргәҙмә ҡуйылған. Унда мөһим тарихи экспонаттар һәм сәнғәт әҫәрҙәре күрһәтелгән. Рәсәйҙең 48 төбәгендәге өс меңдән ашыу музей экспонаты тасуирламаһы буйынса ҙур эштәр һөҙөмтәһе ул.#миллипроект #нацпроект #национальныепроектыБашкортостан 2020 йылда “Артефакт” платформаһына 78 яңы күргәҙмә ҡуйылған. Унда мөһим тарихи экспонаттар һәм сәнғәт әҫәрҙәре күрһәтелгән. Рәсәйҙең 48 төбәгендәге өс меңдән ашыу музей экспонаты тасуирламаһы буйынса ҙур эштәр һөҙөмтәһе ул. #миллипроект #нацпроект #национальныепроектыБашкортостан Был эштәр “Мәҙәниәт” милли проекты сиктәрендә башҡарылған. БР Мәҙәниәт министрлығының матбуғат хеҙмәте хәбәр итеүенсә, платформала күрһәтелгән коллекциялар араһында Башҡортостандың музейҙары экспозициялары һәм күргәҙмә проекттары буйынса мультимедиа-гидтар ҙа бар. Туймазы районы тарих-тыуған яҡты өйрәнеү музейы – “Этнография залы”, Дүртөйлө районы тарих-тыуған яҡты өйрәнеү музейы – “Дүртөйлө төбәгенең тәбиғәте һәм тарихы”, Бәләбәй районы Надеждино ауылы Аксаковтар ғаиләһе музейы – “Аксаковтар ғаиләһе музейының ҙур ҡунаҡ бүлмәһе” тәҡдим иткән, “Башҡортостан Республикаһы милли музейы экспозициялары” бар. 2019 йылда Башҡортостан республика Хәрби Дан музейы һәм М. Нестеров исемендәге Башҡорт дәүләт художество музейы ла ошо эште башҡарғайны. Рәсәй Мәҙәниәт министрлығының Мәғлүмәт һәм һанлы үҫеш департаменты директоры Вадим Ваньков мәҙәниәт ойошмаларына “Мәҙәниәт” милли проектында әүҙем ҡатнашҡаны өсөн рәхмәт белдерҙе. Платформала һирәк осрай торған музей экспонаттары: көнкүреш әйберҙәре, раритет ҡорал, коллекцион китаптар, археологик ҡаҙылмалар һәм билдәле рәссамдарҙың әҫәрҙәре менән танышырға мөмкин. Зәргәр сәнғәте оҫталары, халыҡ промыслалары традицияларын һаҡлаусылар тураһында ла белергә була. Биографик күргәҙмә проекттары билдәле мәҙәниәт, тарих, сәнғәт әһелдәре тураһында һөйләй. Фото – БР Мәҙәниәт министрлығының матбуғат хеҙмәте. Автор:Гөлшат Ҡунафина Читайте нас в © 2020 Сайт журнала «Башҡортостан ҡыҙы». Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Һауа торошо Башҡортостанда йәшәүселәрҙе ҡуҙғытыуын дауам итә. «Гисметео» порталының яҡынса мәғлүмәттәре буйынса, 20 градус һыуыҡтан һуң республикала ҡапыл йылыта. Синоптиктар белдереүенсә, йәкшәмбе, 24 ғинуарҙа, көндөҙ 0 градус була, ә төндә -12 градустан түбәнәймәй. Киләһе аҙнала Өфөлә йылы булыуы көтөлә. Татьяна көнөндә 0-дән +2 градусҡа тиклем йылыта. Шул уҡ ваҡытта республиканың баш ҡалаһында бер аҙ һәм ямғыр яуыуы ихтимал. https://www.bashinform.ru/bash/1548373/ Читайте нас в Ижтимағи-сәйәси гәзит. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ № ТУ 02 - 01391 от 12 августа 2015 г. выдано Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Главный редактор Имангулова М.Г.
Бигерәк тә һаулыҡ торошо буйынса мөмкинлектәре сикләнгән һәм аҙ тәьмин ителгән ғаиләләрҙә тәрбиәләнгән балалар быға мохтаж. Беҙ ауыр тормош хәлендә ҡалған ғаиләләрҙең нисек йәшәүе тураһында күп ваҡыт уйлап та бөтөрмәйбеҙ. Уларҙың күбеһе аҙыҡ-түлек һәм көндәлек кәрәк-яраҡ һатып алыуға бәйле ауырлыҡтар кисерә. Әммә ғаилә ниндәй генә булмаһын – ярлымы ул, баймы, балалар һәр ваҡыт байрамды көтөп ала һәм мөғжизәгә ышана. Ҡәҙерле әлшәйҙәр! БР Көньяҡ-көнбайыш район-ара үҙәгенең Әлшәй районындағы “Ғаилә” хеҙмәте 20 ноябрҙән 27 декабргә тиклем “Яңы йыл мөғжизәһе бүләк ит!” акцияһы үткәрә. Уның барышында ауыр тормош хәлендә ҡалған ғаиләләргә яңы йыл бүләктәре, шулай уҡ тиҙ боҙолмай торған аҙыҡ-түлек, тәм-том, уйынсыҡтар, балалар өсөн саналар, коляскалар, ҡышҡы өҫ һәм аяҡ кейемдәре бүләк итә алаһығыҙ. Акцияла теләге булған һәр кем ҡатнаша ала! Изге күңелле кешеләрҙе Раевка ауылы, Юбилей урамы, 23 а адресы буйынса көтөп ҡалабыҙ. Белешмәләр өсөн тел. 2-15-62. фото/яндекс Читайте нас в © 2020 Сайт издания «Әлшәй хәбәрҙләре» Копирование информации сайта разрешено только с пись менного согласия администрации.
Республика Башлығының 15 июндәге указына ярашлы, 29 июндән "Планета" сауҙа-күңел асыу үҙәгендәге аквапарк эшләй башлай, тиелгән. Унда Рәсәй ҡулланыусылар хоҡуҡтарын күҙәтеү хеҙмәте талаптары буйынса өҫтәмә санитар хәүефһеҙлек ҡағиҙәләре индерелгән. Шулай уҡ аквапаркта бер үк ваҡытта булыусылар һаны ла сикләнгән. Шуға күрә алдан сайт аша билет алырға тәҡдим ителә. Эш көндәрендә - 12-нән киске 10-ға тиклем, ял көндәрендә иртәнге 10-дән киске 10-ға тиклем эшләй. Читайте нас в 1930 йылдың 12 февраленән нәшер ителә. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының «Башҡортостан Республикаһы» нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Баш мөхәррире — Мирсәйет Ғүмәр улы Юнысов. Башҡортостан Республикаһы буйынса элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киңкүләм коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәт идаралығында 2015 йылдың 18 авгусында теркәлде. Теркәү номеры — ПИ №ТУ02-01403. Республиканский информационный центр – филиал государственного унитарного предприятия Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан». Р./счёт 40602810200000000009 в Филиал ПАО «БАНК УРАЛСИБ» в г.Уфа, БИК 048073770, ИНН 0278066967, КПП 027843012, к/с 30101810600000000770.
Рәсәй Федерацияһы Мәғариф министрлығының конкурс комиссияһы 2020 йылда федераль бюджеттан субсидия рәүешендә грант аласаҡ һөнәри белем биреү ойошмаларын һайлап алды. Рәсәй Федерацияһы Мәғариф министрлығының конкурс комиссияһы 2020 йылда федераль бюджеттан субсидия рәүешендә грант аласаҡ һөнәри белем биреү ойошмаларын һайлап алды. Еңеүселәр исемлегендә Башҡортостандан бер түгел өс уҡыу йорто – Салауат белем биреү һәм һөнәри технологиялар колледжы, Туймазы дәүләт юридик колледжы һәм М. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университеты бар. Был матди ярҙам “Мәғариф” милли проектының “Йәш профессионалдар” федераль проектын ғәмәлгә ашырыу сиктәрендә бирелә һәм уҡыу йорттарының матди-техник базаһын заманса талаптарға ярашлы итеү өсөн йүнәлтелә. Салауат белем биреү һәм һөнәри технологиялар колледжы менән М. Аҡмулла исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия университеты – “Социаль мөхит”, ә Туймазы дәүләт юридик колледжы “Мәғлүмәт-коммуникация технологиялары” лотында еңеүсе тип табылған. Әлеге гранттар уҡыу йорттарында заманса уҡытыу шарттары булдырыуға, белем биреүҙең сифатын күтәреүгә, матди-техник базаны нығытыуға ҙур мөмкинлек асасаҡ. #нацпроекты Читайте нас в "© 2020 Башҡортостан Республикаһы Ғафури районы муниципаль районының "Табын" ижтимағи-сәйәси гәзите. Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Газета зарегистрирована Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство ПИ № ТУ 02-01436 от 1 сентября 2015 года. Главный редактор: Кинзябаева Гульдар Барыевна.
Беҙгә 35 илдән 1,5 меңгә яҡын йәш спортсы килде. 12 – 15 йәшлек үҫмер балалар еңел атлетика, йөҙөү, футбол, фехтование, пляж волейболы, баскетбол 3x3, дзюдо, грек-рим көрәше һәм ҡаяға менеү спорт төрҙәре буйынса ярышасаҡ. Балалар ярышына килгәндә, ул 1968 йылдан алып уҙғарыла. Беҙҙә иһә, СССР заманынан һуң (1990 йылда Ужгород ҡалаһында уҙа), беренсе тапҡыр уҙғарыла. Ярыштар Өфөнөң төрлө спорт майҙанында үтәсәк. http://www.ye02.ru Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Дим буйзары" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
15 февралдә Хөкүмәттәге оператив кәңәшмәлә Башҡортостан Башлығы Радий Хәбиров Башҡортостан Республикаһы вице-премьеры, ғаилә, хеҙмәт һәм халыҡты социаль яҡлау министры Ленара Иванованың Һаулыҡ һәм әүҙем оҙон ғүмер йылын уҙғарыу планы тураһында докладын ҡабул итмәне. Хәтерегеҙгә төшөрәбеҙ, 2021 йыл республикала Һаулыҡ һәм әүҙем оҙон ғүмер йылы тип иғлан ителде, ул үлемде кәметеүгә, халыҡтың йәшәү сифатын күтәреүгә һәм ғүмер оҙонлоғон арттырыуға йүнәлтелгән. Республика етәксеһе белдереүенсә, вице-премьер үҙенең шул тиклем мөһим темаға докладында республикала үлемде кәметеү буйынса аныҡ саралар тәҡдим итмәгән. «Маҡсат күрһәтелергә тейеш – үлемде кәметеү. Һеҙҙең докладта был хаҡта бер һүҙ ҙә күрмәнем», — тип билдәләне ул. Хәбиров һүҙҙәренсә, Һаулыҡ һаҡлау министрлығы менән ентеклерәк эшләргә һәм уларҙың һәр береһе буйынса күрһәткестәрҙе кәметеү буйынса план төҙөргә кәрәк. https://www.bashinform.ru/news/1558787-radiy-khabirov-poruchil-bolee-detalno-razrabotat-plan-goda-zdorovya-i-aktivnogo-dolgoletiya/ «Башинформ» мәғлүмәт агентлығы Теги: һаулыҡ һәм әүҙем оҙон ғүмер йылы Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Балкантау" Зарегистрировано Управлением Федеральной службой по надзору законодательства в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ №ТУ02-01350 от 09 июля 2015 г.
Дәүләкән ҡалаһында 130 урынға иҫәпләнгән яңы балалар баҡсаһы барлыҡҡа киләсәк. Ул, “Демография” милли проектының “Ҡатын-ҡыҙҙар мәшғүллегенә булышлыҡ итеү – өс йәшкә тиклемге балаларға мәктәпкәсә белем биреү өсөн шарттар тыуҙырыу” төбәк проектына ярашлы, республика бюджеты иҫәбенә төҙөлә. Барлыҡ заманса талаптарға яуап биргән яңы балалар баҡсаһы Дәүләкән ҡалаһының Көнбайыш урамы, 34 адресы буйынса сафҡа инә. Объекттың заказсыһы – төбәк Капиталь төҙөлөш идаралығы. Әйтергә кәрәк, башлыса шәхси йорттарҙан торған биҫтә халҡы был баҡсаны күптән көтә. Бында башлыса бәләкәй балалары булған йәш ғаиләләр йәшәй, иң яҡын баҡсаға тиклем байтаҡ ара үтергә тура килә. Яңы мәктәпкәсә белем биреү учреждениеһы 2021 йылдың аҙағында - 2022 йылдың башында асыласаҡ, тип күҙаллана. Район хакимиәте башлығы Илгиз Мөхәмәтйәнов билдәләүенсә, төҙөлөштө башлап ебәргәнгә тиклем ярайһы уҡ күп ваҡытты алған әҙерлек эштәре башҡарылған: проект-смета документацияһы тупланған, дәүләт экспертизаһы үткәрелгән һәм иң мөһиме – Республика адреслы инвестиция программаһына инеүгә өлгәшелгән. Автор: Гөлдәр Яҡшығолова Читайте нас в © 2008-2020 «Аманат» Республика балалар-үҫмерҙәр журналының сайты. Сайт Республиканского детско-юношеского журнала «Аманат». Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Кисә, 16 сентябрь, Әхмәтзәки Вәлиди исемендәге милли китапханала Башҡортостандың халыҡ шағиры Ҡәҙим Аралбай менән ижади осрашыу үтте. Әҙиптең юбилейына арналған был сарала әҙәбиәтселәр, яҙыусылар, журналистар, дәүләт һәм йәмәғәт эшмәкәрҙәре, студенттар ҡатнашты. Саҡырылған ҡунаҡтар билдәләүенсә, шағир күптәр өсөн өлгө, остаз һәм аҡһаҡал булып ҡына ҡалмай, уның ижадында тулы фәлсәфә ята, әҫәрҙәре эстәлеге менән уҡыусыларҙы уйландыра ла, шатландыра ла белә. М. Аҡмулла исемендәге БДПУ студенттары Ҡ. Аралбайҙың шиғырҙары менән сығыш яһаһа, Венер Йылҡыбаев етәкселегендәге ҡурайсылар ансамбле халыҡ көйҙәрен башҡарҙы ә шағир үҙенең шиғырҙарын уҡып ишеттерҙе. Ҡунаҡтар өсөн шағирҙың 80 йәшлек юбилейына ҡарата виртуаль күргәҙмә булдырылды. "Башҡорт әҙәбиәте һәм тыуған яҡты өйрәнеү бүлеге" фондынан китап күргәҙмәһе эшләне. Зәйнәб Биишева исемендәге Башҡортостан “Китап” нәшриәте тарафынан Ҡәҙим Әбделғәлим улының йыйынтыҡтарын һатыу күргәҙмәһе ойошторолдо. Сараны шағирҙың ҡыҙы Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре, Ш. Хоҙайбирҙин исемендәге йәштәр, ТЮРКСОЙ Халыҡ-ара премиялар лауреаты Ләйлә Аралбаева алып барҙы. 17.09.2021 Возврат к списку ОБ ИЗДАТЕЛЬСТВЕ Сегодня ГУП "Башкирское издательство "Китап" им. Зайнаб Биишевой - крупнейшее в республике. Здесь выпускается художественная, общественно-политическая и научно-популярная литература, выходят в свет словари, справочники на башкирском, русском, татарском и других языках. Согласно рейтингу Ассоциации книгоиздателей России, среди шести тысяч российских издательств "Китап" входит в число первых пятидесяти, среди региональных занимает шестое место, а среди национальных - первое.
Хәтерегеҙгә төшөрәбеҙ: шәфҡәт туташы булып эшләгән ике ҡатын коронавирус инфекциялы пациент менән аралашҡаны өсөн моргта бикләнеп ултырғайны... 20 июлдә ике хеҙмәткәрен моргҡа бикләгән Архангел үҙәк дауаханаһының баш табибибәһе эштән китеүе хаҡында ғариза яҙған. Был хаҡта “Медиокорсеть” баҫмаһы, үҙ сығанағына таянып, хәбәр иткән. “Бөгөн баш табибә китте, коллектив менән осрашып торманы. Уны начмед, баш шәфҡәт туташы һәм кадрҙр бүлеге хеҙмәткәре оҙатырға сыҡты. Ә беҙ тәҙрәнән күҙәттек. Уларҙың ярайһы тулҡынландырғыс ҡына хушлашыуыы булды был”, – тигән ул. Фото: социаль селтәрҙән. Автор: Айһылыу Низамова https://bash.rbsmi.ru/articles/sotsial-m-s-l/Ike-sh-f-t-tutashin-bikl-g-n-bash-tabib-g-nim-bul-an-374912/ Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Даирә" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
31 декабрҙә республиканың барлыҡ почта бүлексәләре билдәләнгән графикка ярашлы эшләй, эш көнө бер сәғәткә ҡыҫҡара, тип хәбәр иттеләр Федераль почта элемтәһенең Башҡортостан буйынса идаралығынан. 31 декабрҙә республиканың барлыҡ почта бүлексәләре билдәләнгән графикка ярашлы эшләй, эш көнө бер сәғәткә ҡыҫҡара, тип хәбәр иттеләр Федераль почта элемтәһенең Башҡортостан буйынса идаралығынан. «2020 йылдың 1,2 һәм 7 ғинуары республиканың почта элемтәһе бүлексәләре өсөн ял булып тора. Был көндәрҙә гәзит-журналдар таратылмай, почта йәшниктәренән хаттар алынмай, — тип белдерҙе Федераль почта элемтәһе Башҡортостан буйынса идаралығының матбуғат секретары Борис Слуцкий. — 3, 4, 5, 6 һәм 8 ғинуарҙа почта бүлексәләре ғәҙәти режимда эшләй». Шул уҡ ваҡытта пенсияларҙы һәм пособиеларҙы, почта аша ебәрелгән әйберҙәрҙе, гәзит-журналдарҙы ваҡытында таратыу өсөн ауылда ҡайһы бер почта бүлексәләренә икенсе эш режимы булдырылыуы мөмкин. Байрам көндәрендә пенсиялар һәм пособиелар Пенсия фондының Башҡортостан буйынса бүлексәһе менән килешеүенә ярашлы таратыла. http://www.bashinform.ru/news/1395885-kak-v-bashkirii-budut-rabotat-pochtovye-otdeleniya-v-novogodnie-kanikuly-grafik-/ Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Эйлестан" Зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР). Регистрационный номер: серия ПИ №ТУ02-01373 от 29 июля 2015 г.
Әнүр – Мораҡ ауылы егете. Уларҙың татыу һәмэшһөйәр ғаиләһендә алты бала тәрбиәләнә. Ишле ғаиләлә тәрбиәләнгәндәрбәләкәстән үҙаллылыҡҡа, эшкә өйрәнеп, артабан булдыҡлылығы, кеселеклелеге,ябайлығы менән был тормошта айырылып тороусандар. Мәҡәләбеҙҙең геройы - 2017 йылдан Рәсәй Эске эштәр министрлығының Күгәрсен районы буйынса бүлегендә оператив дежурный ярҙамсыһы булып хеҙмәт итеүсе Әнүр Баймырҙин. Әнүр – Мораҡ ауылы егете. Уларҙың татыу һәм эшһөйәр ғаиләһендә алты бала тәрбиәләнә. Ишле ғаиләлә тәрбиәләнгәндәр бәләкәстән үҙаллылыҡҡа, эшкә өйрәнеп, артабан булдыҡлылығы, кеселеклелеге, ябайлығы менән был тормошта айырылып тороусандар. Әнүр Әмир улы ла тап шундай. Мораҡ башҡорт гимназияһын тамамлағас, Стәрлетамаҡ дәүләт педагогия академияһының (хәҙерге БДУ-ның Стәрлетамаҡ филиалы) педагогия-психология бүлегенә уҡырға инә. Уны уңышлы тамамлағас, үҙен ысын ир-егеттәр һөнәрендә һынап ҡарау һәм матди яҡтан нығыныу теләге менән Себер тарафтарында быраулаусы ярҙамсыһы булып эшләй. Ә хәрби комиссариаттан ҡулына повестка алғас, 2015 йылда ҙур теләк менән әрме сафына баҫа. Тәүҙә ракета ғәскәрҙәренә эләгә. Хабаровск өлкәһендә бер ай “учебка” үткәс, хеҙмәтен Краснореченск янында урынлашҡан хәрби частың радиация, химик һәм биологик һаҡ подразделениеһында дауам итә. Һалдат тормошон белгәндәр яҡшы аңлай: бында хеҙмәт итеүе еңелдән түгел. Отделение командиры булараҡ, хеҙмәттәштәрем өсөн дә ҙур яуаплылыҡ тойҙом, - тип кисәге һалдат хеҙмәтенең әһәмиәтен аңлатты, әрме сафын иҫкә алып үтте. – Армия мине күпкә өйрәтте. Һалҡын ҡорал менән ҡулланырға, коллективта үҙеңде нисек тоторға, дуҫтарҙың, туғандарҙың ҡәҙерен белергә... Иң мөһиме – психологик һәм физик яҡтан сыныҡтырҙы. Нәҡ армияла алған күп яҡлы тәжрибә хәҙер полиция сафында миңә тик файҙаға ғына. Эйе, район эске эштәр бүлегендә йөкмәгән вазифаһы ла егеттән кеше менән дөрөҫ мөғәмәлә итеүҙе, психик һәм физик яҡтан ныҡлыҡты талап итә. Беҙҙең өсөн ябай күренгән хеҙмәт артында күпме йоҡоһоҙ һәм тынғыһыҙ төндәр, төрлө ҡатлам кешеләренән мөрәжәғәттәр ҡабул итеү, аралашыу, етәкселегеңә “отчет” биреү, етди һөйләшеүҙәр... Юғарынан тикшереү килеп төшкәндә лә иң тәүҙә дежур бүлектә ултырғандарҙың нисек баштарынан “һыйпағандарын” зәңгәр экрандарҙан ҡарап, күреп-белеп тә торабыҙ. Тик армия сафында ауырлыҡтарға өйрәнгән, киң күңелле, тормошҡа һәм тирә-яҡҡа яҡты ҡарашлы, коллегаларын һәм етәкселәрен ысынлап хөрмәт иткән Баймырҙин эшенең ҡыйынлығына һис зарланмай, киреһенсә: “Эшем оҡшай, полиция хеҙмәте – абруйлы, яуаплы, тынғыһыҙ, әммә мауыҡтырғыс”, - ти (был һөнәргә ихтирам егеткә атаһынан да бирелгән, Әмир ағайҙы тирә-яҡта эске эштәр бүлегендә оҙаҡ йылдар эшләүсе һәләтле водитель булараҡ яҡшы беләләр). Өҫтәүенә, егеттең үҙенең ғаиләһе Стәрлебашта булғанға күрә, уға йөрөп эшләргә тура килә, кәләше Эльнараға һәм һөйөклө ике сабыйына тейешенсә иғтибар бүлергә кәрәк. Ғаиләһенең именлеген, матди яғын ҡайғыртыусы хәстәрлекле ир һәм атай ҙа ул, Мораҡта йәшәүсе ата-әсәһенең һөйөклө улы, кескәй туғандарына йөрәк йылыһын бүлергә өлгөрөүсе өлгөлө ағай ҙа. Ни һөйләһәң дә, Әнүр Баймырҙин кеүек тормош ауырлығынан ҡурҡмаған илһөйәр һәм эшһөйәр, алсаҡ йөҙө һәм донъяға киң ҡарашы менән күңелде арбаусы дәртле йәштәребеҙ бар әле арабыҙҙа, тимәк, йәмғиәтебеҙҙә бөтәһе лә юғалтылмаған, яҡты һәм имен киләсәгебеҙгә ҙур ышаныс менән өмөт бағларға ла була! Гөлшат ВӘЛИЕВА. Автор фотоһы. Читайте нас в Башҡортостан Республикаһы Күгәрсен районы "Мораҙым" ижтимағи-сәйәси гәзитенең рәсми сайты. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. 2015 йылдың 12 авгусында бирелгән ПИ ТУ 02-01395-се һанлы теркәү тураһындағы таныҡлыҡ. Директор (баш мөхәррир) Ладыженко А.Ғ., "Мораҙым" гәзите мөхәррире вазифаһын башҡарыусы Р.И.Исҡужина.
7 көн дауамында «Родина» ла рус һәм башҡорт телдәрендә төшөрөлгән «Өс таған» мажаралы фильмдары, "Йыл ғаиләһе" комедияһы күрһәтеләсәк «Родина» кинотеатрында башҡорт режиссеры Айнур Асҡаровтың фильмдар аҙналығы үтәсәк «Родина» кинотеатрында башҡорт режиссеры Айнур Асҡаровтың фильмдар аҙналығы үтәсәк. Ҡыштың тәүге көнөндә, 1 декабрҙә, «Родина» кинотеатрында Айнур Асҡаровтың «Буран» фильмы күрһәтелә башлай. Шулай уҡ 7 көн дауамында «Родина» ла рус һәм башҡорт телдәрендә төшөрөлгән «Өс таған» мажаралы фильмдарын, «Йыл ғаиләһе " комедияһын күрһәтәләр. Пушкин картаһы буйынса билет алыу мөмкинлеге бар. «Беҙ барыһын да «Башҡортостан» киностудияһы һәм «Асҡарфильм»компанияһы төшөргән киноға фильмдар аҙналығына саҡырабыҙ. «Буран» драмаһы хужа менән килешеү буйынса прокатта ни бары бер аҙна буласаҡ. Һәр фильмдан һуң ижади осрашыуҙар планлаштырабыҙ, уларҙа шәхсән үҙем ҡатнашасаҡбыҙ, шулай уҡ ижади коллективтар саҡырылған. Яратҡан тамашасы менән “һорау-яуап" форматында аралашырға, тәьҫораттар менән уртаҡлашырға теләйбеҙ. Һәммәһен дә көтәбеҙ», - тип билдәләне режиссер Айнур Асҡаров. «Буран» драмаһы Свердловск киностудияһында төшөрөлгән һәм режиссерҙың тыуған төйәгендә — Башҡортостандың Хәйбулла районында 2016 йылдың ҡышында булған реаль ваҡиғаларға нигеҙләнгән. Фильм 2021 йылда прокатҡа сыҡты, ләкин Өфөлә күпләп күрһәтеү булманы. Сценарийҙы Ай Аҡманов Айнур Асҡаров һәм Рада Демент менән берлектә яҙған. Төп ролдәрҙә: Александр Головин, Маша Лобанова, Ангелина Поплавская, Михаил Сафронов, Наталья кузнецова, Иннокентий Луковцев, Михаил Черноморец, Александр Ткачук, Владислав Сахнов, Владимир Мантуров. 2020 йылда “Буран” Сямэнь ҡалаһында “Алтын әтәс” Ҡытай кинопремияһының Рәсәй киноһы секцияһында асыш фильмы булды. Фильмдың төп геройы –хоккей клубы йондоҙо Максим Ковалев, һәләк булған миллиардерҙың һәм команда хужаһының улы, хис-тойғоларын тотоп өйрәнмәгән. Хоккей матчында ла, мөһим уйынға илткән юлда ла гаишник уны тотҡарлай һәм ул бөтә «ҡағиҙәләр буйынса» рәсмиләштерергә теләй... Ябай конфликт уның өсөн ҡот осҡос хәлгә әйләнә, ул уның тормошон тамырынан үҙгәртә. «Родина» кинотеатрында башҡорт режиссеры Айнур Асҡаровтың фильмдар аҙналығы үтәсәк Автор:Рузилә Иҫәнбаева Читайте нас в © 1917 - 2020 «Башҡортостан» гәзите. Бөтә хоҡуҡтар ҙа яҡланған. Мәҡәләләрҙе күсереп баҫҡанда, йә уларҙы өлөшләтә файҙаланғанда «Башҡортостан» гәзитенә һылтанма яһау мотлаҡ. Зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР). Регистрационный номер: серия ПИ ФС77-33205 от 11 сентября 2008 г.
Районыбыҙ территорияһында эшләп килгән Приуралье тимер юл станцияһы коллективы, замана шауҡымына ҡарамай, әүәлгесә тырышып, дәртләнеп эшләй. Ҡайһы заманды ғына алһаң да, тимер юлы иң уңайлы һәм хәүефһеҙ транспорт төрө булып ҡала. Йәмғиәттең социаль-иҡтисади үҫеше лә тимер юлдарҙың тотороҡло эшләүенә тығыҙ бәйләнгән. Ҡорос магистралдәр хәҙерге шарттарҙа ла транспорттың киң ҡулланылған һәм арзан төрҙәренең береһе булып ҡала. Иң күп йөк ташыу әйләнеше ошо транспортҡа тура килһә, пассажирҙар йөрөтөү автомобиль транспортынан ғына ҡалыша. Тимер юл транспортының тотороҡло эшләүе беҙҙең республика өсөн дә ҙур әһәмиәткә эйә. Тимер юл хеҙмәте менән Башҡортостан халыҡ хужалығының бөтә тармаҡтары ла файҙалана. Районыбыҙ территорияһында эшләп килгән Приуралье тимер юл станцияһы коллективы, замана шауҡымына ҡарамай, әүәлгесә тырышып, дәртләнеп эшләй. Был станцияның начальнигы, ошо өлкәгә 28 йыл ғүмерен бағышлаған гүзәл ханым, Дилара Сөләймәнова. Ул сығышы менән Ғафури районынан. Ата-әсәһе Ҡарламанға күсеп килгәндән һуң, урындағы мәктәптә 1-се класҡа уҡырға бара. Белем алған йылдарында тимер юлы станцияһына экскурсияға йөрөйҙәр һәм ҡыҙға пультҡа баҫыу, сигналдарҙы асып, поездарҙы үткәреү оҡшай. Өлгөргәнлек аттестатын ҡулына алғас, күп уйлап тормай, Өфө тимер юлы техникумына уҡырға инә. Артабан 1992 йылда Равтау станцияһы буйынса дежурный булып хеҙмәт юлын башлай. Эшенә яуаплы ҡараған белгесте иғтибар үҙәгенә алалар: 26 йәшендә ул начальник итеп тәғәйенләнә. Һуңғы 11 йылда Приуралье станцияһында начальник бурысын атҡара. Хеҙмәт дәүерендә байтаҡ йәш белгестәргә һөнәр нескәлектәрен өйрәткән — Дилара Ғәфүр ҡыҙы иң яҡшы наставниктарҙан һанала. Уның ҡулында практика үтеүселәр хәҙер тимер юлы селтәренең төрлө мөйөштәрендә эшләй. Тимер юлсыларҙың эше яуаплы ла, ауыр ҙа булыуы һәр кемгә билдәле. Шуға ҡарамаҫтан, үҙебеҙгә йөкмәтелгән бурысты намыҫлы үтәргә тырышабыҙ. Тәү сиратта был, әлбиттә, пассажир һәм йөк ташыу поездарының хәүефһеҙ һәм тотҡарлыҡһыҙ хәрәкәтен тәьмин итеү. Икенсенән, дөйөм һәм дөйөм булмаған ҡулланылыштағы поездарҙы юлға ҡуйыу һәм таҙартыу буйынса производство-маневр эштәрен уҙғарыу. Шуға күрә беҙҙең тимер юл станцияһында төрлө һөнәр эйәләре: юлсы, электрик, механик, энергетик, элемтәсе, юл монтерҙары кеүектәр бар. Билеттарҙы вагонда ҡулаҡсаға ла, карта менән дә, почтала йәки Интернет аша бер ниндәй тотҡарлыҡһыҙ алырға мөмкин. Форсаттан файҙаланып, пассажирҙарға уңайлы ла, осһоҙ ҙа тимер юл транспорты барлығын онотмауҙарын, уның менән йышыраҡ файҙаланыуҙарын теләйем. Ә инде коллективты һөнәри байрамыбыҙ менән ҡотлайым, иң мөһиме ныҡлы һаулыҡ, ғаилә именлеге, яуаплы эштәрендә ҙур уңыштар теләйем, — тип эшмәкәрлектәре менән таныштырҙы етәксе. Эйе, тимер юлсы тигән яуаплы һәм хәүефле һөнәр артында бѳтә коллективтың намыҫлы хеҙмәте ята. Тимер юлында тотҡарлыҡтар, өҙөклөктәр, авариялар булмаһын өсөн һәр хеҙмәткәр бар көсөн, тырышлығын һалып эшләй. Уйлап ҡараһаң, сәфәребеҙҙең уңышлы үтеүе ниндәйҙер кимәлдә ябай ғына тойолған билет кассирының эшенән дә тора. Уларҙың һѳнәри оҫталығы, шулай уҡ мөнәсәбәте беҙҙе юл буйы оҙатып йөрөйәсәк. Һөнәри байрамдары уңайынан тимер юлсыларға ауыр һәм тынғыһыҙ эштәрендә уңыштар теләйбеҙ. Рәғиҙә Ғиззәтуллина. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Инйәр" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации
24 – 28 майҙа Башҡортостанда Эшҡыуарлыҡ аҙнаһы үтә.#миллипроект #национальныепроекты #нацпроекты #нацпроектыБашкортостан 24 – 28 майҙа Башҡортостанда Эшҡыуарлыҡ аҙнаһы үтә. #миллипроект #национальныепроекты #нацпроекты #нацпроектыБашкортостан Эшҡыуарҙарҙы мауыҡтырғыс һәм файҙалы программа көтә. Көнүҙәк мәсьәләләр хәл ителә, эшҡыуарҙарға практик ярҙам булырлыҡ саралар уҙғарыла. “Ментор ҡунаҡханаһы” нетворкинг-сессияһында тәжрибәле эшҡыуарҙар һәм өлкәләге эксперттар бизнеста уңышҡа ирешеү өсөн мөһим булған нәмәләр хаҡында һөйләне, тәжрибә, белем уртаҡлашты, серҙәрен бүлеште, тип белдерә БР эшҡыуарлыҡ буйынса дәүләт комитетының матбуғат хеҙмәте. Башҡортостан эшҡыуарлыҡ ойошмалары ассоциацияһы советы рәйесе Алексей Щербацкий, 30 йыл йыйылған тәжрибәһенән сығып, төрлө тарихтар һөйләне. Бизнесҡа тотонор алдынан барыһын да иҫәпләргә, ял һәм байрамһыҙ эшләргә әҙер булырға кәңәш итте. “Эшҡыуарлыҡта иң мөһиме – һанай белеү һәм ең һыҙғанып эшләү”, – тине ул. Эксперттар буласаҡ бизнесмендарға заман менән бергә атларға, күңелгә яҡын эш менән шөғөлләнергә кәңәш итте, проект һайларға өйрәтте. “Ментор ҡунаҡханаһы” нетворкинг-сессияһы мәғлүмәткә бай, ҡыҙыҡ һм файҙалы булды. Ҡыҙыҡһыныусылар уның видео яҙмаһын ошо һылтанма буйынса ҡарай ала: https://www.youtube.com/watch?v=YQMk7q3L6QQ&t=5255s. Эшҡыуарлыҡ аҙнаһы “Бәләкәй һәм урта эшҡыуарлыҡ һәм шәхси эшҡыуарлыҡ башланғысына булышлыҡ” милли проекты сиктәрендә ойошторола. Фото – БР эшҡыуарлыҡ буйынса дәүләт комитетының матбуғат хеҙмәте. Автор:Гөлшат Ҡунафина Читайте нас в © 2020 Сайт журнала «Башҡортостан ҡыҙы». Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
8 сентябрҙә Башҡортостанда төп сәйәси ваҡиға – Республика Башлығын һайлаясаҡбыҙ. Бынан тыш, тағы ниндәй һайлауҙар үтәсәк, ниндәй үҙгәрештәр, яңылыҡтар көтөлә. Ошо хаҡта Салауат районы Территориаль һайлау комиссияһы рәйесе Нелли РӘХМӘТУЛЛИНА һөйләй. 8 сентябрҙә Башҡортостанда төп сәйәси ваҡиға – Республика Башлығын һайлаясаҡбыҙ. Бынан тыш, тағы ниндәй һайлауҙар үтәсәк, ниндәй үҙгәрештәр, яңылыҡтар көтөлә. Ошо хаҡта Салауат районы Территориаль һайлау комиссияһы рәйесе Нелли РӘХМӘТУЛЛИНА һөйләй. – Нелли Наил ҡыҙы, 8 сентябрҙә беҙҙең районда ниндәй һайлауҙар көтөлә? – Быйыл Салауат районында бер нисә һайлауҙар үтәсәк. Улар – Башҡортостан Республикаһы Башлығы, район ауыл биләмәләре советтарына депутаттар һәм дүртенсе саҡырылыш БР Салауат районы МР Советының 2-се бер мандатлы һайлау округы депутатына өҫтәмә һайлауҙар. Һайлауҙарға әҙерлек йыл башынан уҡ бара. Һайлау участкаларының сиктәрен аныҡлау, уларҙың һанын оптималләштереү, комиссияларҙы кадрҙар менән тәьмин итеү, тауыш биреү биналарын әҙерләү эштәре башҡарылды. 44 участка һайлау комис­сияһы эшләйәсәк, 20 475 һайлаусы ҡатнашасаҡ. – Урындағы Советтарға депутаттар һайлау тураһында ла һөйләп үтегеҙ. – Мөрсәлим ауыл биләмәһенән башҡа, әлеге депутаттарҙың вәкәләттәренең срогы сығыуы менән бәйле, бар ауыл советтарында ла урындағы үҙидаралыҡтың вәкәләтле органдарына депутаттар һайлау үтәсәк. 2019 йылдың 12 июленә тиклем урындағы үҙидаралыҡтың вәкәләтле органдарына депутатлыҡҡа кандидаттарҙан документтар ҡабул итәбеҙ. Территориаль һайлау комиссия 10.00 сәғәттән алып 18.00 сәғәткә тиклем эшләй. Ял ваҡыты – 13.00 сәғәттән 14.00 сәғәткә тиклем. Территориаль һайлау комиссияһы сайтында бер мандатлы һайлау округтарының ентекле схемаһы ҡуйылған. Барлығы 147 депутат һайланасаҡ. Бынан тыш, дүртенсе саҡырылыш БР Салауат районы МР Советына бер мандатлы 2-се һайлау округы (Арҡауыл һәм Күҫәләр ауылдары) депутатын һайлау буйынса өҫтәмә һайлауҙар тәғәйенләнгән. – Буласаҡ һайлауҙарҙа ниндәй яңылыҡтар көтөлә? – Беренсенән, тауыш биреү ваҡыты 2 сәғәткә арттырылды. Яңы законға ярашлы, Башҡортостан Республикаһы биләмәһендә тауыш биреү иртәнге 7-нән алып 21 сәғәткә тиклем үтәсәк. Икенсенән, элек көндөҙгө бүлектә уҡыусы студенттар йәшәү буйынса, йә уҡыған ерендә һайлай алһа, яңы закон буйынса, студенттар өсөн “мобиль һайлаусы” ғына эшләй. Тимәк, уҡыу ере буйынса ғына һайлай ала. Өсөнсөнән, ауыл биләмәләре һайлауҙарына ҡағылышлы үҙгәрештәр. БР Һайлауҙар тураһында Кодексының 58-се статьяһына ярашлы, һайлау фондтарын булдырыу тәртибен регламентлай. Ауыл биләмәләренең урындағы үҙидаралыҡ органдарына депутатлыҡҡа кандидаттар махсус һайлау иҫәбе асмайынса һайлау фондын аса ала, әгәр кандидаттың һайлау кампанияһын финанслауға сығымдары 15 мең һумдан ашмаһа. Элекке закон буйынса 5 мең һумдан артыҡ булмаһа. – Һайлаусыларға ниндәй теләктәрегеҙ булыр? – Беҙ һайлаусыларҙы әүҙем булырға саҡырабыҙ, үҙегеҙҙең гражданлыҡ мөнәсәбәтегеҙҙе белдерегеҙ, һеҙҙең һайлауҙан республикабыҙ һәм район киләсәге билдәләнә. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Юрюзань" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Газета зарегистрирована Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Регистрационный номер и дата принятия решения о регистрации: ПИ № ТУ02-01671 от 27 мая 2019 г.
Һуңғы йылдарҙа ҡаҡҡа “мода” әйләнеп ҡайтты. Ниндәй генә емеш-еләктән әҙерләмәйҙәр уны. Ҡаҡ өсөн ҡайын еләге, ер еләге, ҡарағат, балан, алма, слива алырға мөмкин. Ҡаҡты әҙерләү өсөн еләкте йәки емеште ике тапҡыр ит турағыстан үткәреп, иҙмә әҙерләйҙәр. Иҙмәне эре иләктән үткәрәләр. Күптәр шәкәр өҫтәмәй, емеш әсерәк булһа, саҡ ҡына ҡушырға ла ярай. Алдан өҫтөн майлап әҙерләп ҡуйған таҡталарға, батмустарға йоҡа ғына итеп иҙмәне йәйеп һалалар. Ҡояш төшмәгән, әммә еләҫ ерҙә киптерәләр. Әҙер ҡаҡ ҡоро булырға, тик һынып торорға тейеш түгел. Йәймәне торба һымаҡ итеп төрөп һаҡлайҙар. Сливанан эшләнгән ҡаҡ рецебын тәҡдим итәбеҙ. Бер кг слива, ярты стакан һыу һәм шәкәр кәрәк. Барыһы ла үҙ самаң менән эшләнә. Шәкәрҙе артыҡ күп һалмағыҙ, ризыҡ файҙалыраҡ килеп сығыр. Йыуылған, төшө алынған сливаны кәстрүлгә һалабыҙ ҙа, һыу өҫтәп, утҡа ҡуябыҙ. Сливаның “һулып” төшөүен күреү менән, уттан алығыҙ һәм шәкәр өҫтәгеҙ. Шәкәрҙе эҫе массаға һалырға кәрәк, шул саҡта ул тулыһынса иреп бөтәсәк. Һыуынғас, иләк аша үткәрәбеҙ, пюре килеп сығырға тейеш. Батмус йәки противень алып, уны үҫемлек майы менән майлайбыҙ ҙа массаны тигеҙ генә итеп йәйәбеҙ. Уны бер нисә көн ҡояшта киптереп алабыҙ. Читайте нас в "© 2020 Башҡортостан Республикаһы Ғафури районы муниципаль районының "Табын" ижтимағи-сәйәси гәзите. Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Газета зарегистрирована Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство ПИ № ТУ 02-01436 от 1 сентября 2015 года. Главный редактор: Кинзябаева Гульдар Барыевна.
«Таҙа һауа» федераль проекты буйынса Рәсәй Федерацияһының сәнәғәтле ҡалаларында бысраҡ һауаны таҙартыу буйынса эш алып барыла ине. Ә хәҙер... Илебеҙҙә килеп тыуған ауыр хәл айҡанлы, был проектты финанслау 15 миллиардҡа тиклем кәметеләсәк. «Таҙа һауа» федераль проекты «Экология» милли проектына инә. Быға тиклем ҡуйылған маҡсат өсөн 2024 йылға тиклем 500 миллиардтан ашыу аҡса һалынғайны. #национальныепроекты; #нацпроекты; #региональныепроекты; #регпроекты; #нацпроектыБашкортостан Читайте нас в 1930 йылдың 12 февраленән нәшер ителә. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының «Башҡортостан Республикаһы» нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Баш мөхәррире — Мирсәйет Ғүмәр улы Юнысов. Башҡортостан Республикаһы буйынса элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киңкүләм коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәт идаралығында 2015 йылдың 18 авгусында теркәлде. Теркәү номеры — ПИ №ТУ02-01403. Республиканский информационный центр – филиал государственного унитарного предприятия Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан». Р./счёт 40602810200000000009 в Филиал ПАО «БАНК УРАЛСИБ» в г.Уфа, БИК 048073770, ИНН 0278066967, КПП 027843012, к/с 30101810600000000770.
Ауыл кешеһенә малсылыҡта ла, игенселектә лә ямғыр ҙа,ҡар ҙа ҡамасау. Шуға ҡарамаҫтан ауыл хеҙмәтсәндәре тәбиғәт һынауҙарына бирешмәй, үҙ бурыстарын намыҫлы башҡарырға өйрәнгән. Ауыл кешеһенә малсылыҡта ла, игенселектә лә ямғыр ҙа,ҡар ҙа ҡамасау. Шуға ҡарамаҫтан ауыл хеҙмәтсәндәре тәбиғәт һынауҙарына бирешмәй, үҙ бурыстарын намыҫлы башҡарырға өйрәнгән. «Искра» ауыл хужалығы эшсәндәре, быйылғы ураҡ эштәрен ваҡытында юғалтмайынса атҡарып сығыу бурысы менән йәшәй. Хужалыҡта эштәр һуңғы гектарҙарҙа ҡалды. Ауыл хужалығына бағышланған байрамды хужалыҡ ағзалары эшлекле кәйеф менән ҡаршылай һәм бер юлы, алға яңы бурыстар ҙа ҡуя. Хужалығыбыҙҙың ҡаҙаныштарында һәр кемдең өлөшө бар. Шундай эшһөйәр ир-уҙаманыбыҙ Әҡсән Миңләхмәт улы Хәйбуллин. Ул тыумышы менән Ҡотлоюл ауылынан. Мәктәпте тамамлап, ҡулына өлгөргәнлек аттестаты алғас, Күмертауҙағы ДОСААФ автомәктәбендә алты ай уҡый. Совет Армияһына алынғас, ил алдындағы бурысын Германия Демократик Республикаһында үтәй. Ул 1987 йылдан бирле водитель булып эшләй. Утыҙ йыл хеҙмәт стажына эйә. Ул бер түгел ике машинала эшләй. Иртә таңдан автобусы менән ауылдарҙан комбайнсыларҙы йыйнап, баҫыуҙарға комбайндары янына алып барып ҡуя. Шунан йөк ташыусы Зил машинаһын ҡабыҙып, ырҙынға иген ташый башлай.Үтә лә егәрле ул беҙҙең ағайыбыҙ. Әҡсән Хәйбуллиндың теләге изгелекле — хужалығыбыҙ артабан да нығынып, иртәгәһе тыуыр көндәребеҙгә тыныслыҡ менән именлек, эшләргә эш урыны булыуына ҡәнәғәт булып, яңы үҫештәргә ынтылып йәшәү. Эшендәге яҡшы һөҙөмтәләре өсөн Әҡсән ағайыбыҙ Республикабыҙҙың юғары наградаһына эйә булды. Рәүеф АБДУЛЛИН Читайте нас в Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ ФС 02 - 01456 от 14.09.2015 г. выдано Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан»
Башҡортостан Башлығы Радий Хәбиров социаль селтәрҙәге сәхифәһендә республикала фельдшер-акушерлыҡ пункттарына ҡағылышлы фекерҙәрен яҙҙы. Башҡортостан Башлығы Радий Хәбиров социаль селтәрҙәге сәхифәһендә республикала фельдшер-акушерлыҡ пункттарына ҡағылышлы фекерҙәрен яҙҙы. “Йәрмәкәй районы халҡы 2018 йыл аҙағында ФАП-тарҙың иҫкереүе, уларҙа эшләү өсөн шарттарҙың булмауына зарланғайны. Тиҙҙән Яңы Шах һәм Богородский ауылдарында өр-яңы ике фельдшер-акушерлыҡ пункты эшләй башлаясаҡ. Быйыл республикала йәмғеһе 85 ФАП-ты сафҡа индереү күҙаллана”, – тип яҙған Башҡортостан Башлығы. Фото: vk.com Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Урал" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
5 июлдә Ишембайҙың Бульвар урамында урынлашҡан почта бүлексәһенә бысаҡ менән ҡоралланған, башына пакет кейеп алған ир килеп инә һәм кассирҙы ҡурҡытып биш мең ярым һум аҡса тартып ала. 5 июлдә Ишембайҙың Бульвар урамында урынлашҡан почта бүлексәһенә бысаҡ менән ҡоралланған, башына пакет кейеп алған ир килеп инә һәм кассирҙы ҡурҡытып биш мең ярым һум аҡса тартып ала. Урамға сыҡҡас ул “маска”һын сисеп, яҡында торған таксисҡа мең һум түләйем тип, үҙен өйөнә алып барырға ҡуша. Тик таксист был сәйер клиентты хеҙмәтләндереүҙән баш тарта. Енәйәтсе өйөнә ҡайтҡансы полицияға енәйәт һәм шик аҫтына алыныусының билдәләре тураһында хәбәр килә. Тиҙҙән ир ҡулға алына. Унан енәйәткә ҡағылышлы әйберҙәр тартып алына. Ҡулға алыныусыны таксист һәм кассир – тауышы һәм кейеме буйынса таный. Әйткәндәй, был ирҙең элек тә енәйәт яуаплылығына тарттырылған булыуы асыҡлана. Фото: pixabay.com Читайте нас в Сайт общественно-политической газеты «Торатау» города Ишимбая и Ишимбайского района Регистрационный номер ПИ ТУ02-01361. Свидетельство выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан от 24.07.2015 г.
Район башҡорттары Ҡоролтайы башҡарма комитетының сираттағы ултырышы уҙҙы. Унда мең ырыуы башҡорттарының III съезына әҙерлек мәсьәләһе тикшерелде. Район башҡорттары Ҡоролтайы башҡарма комитетының сираттағы ултырышы уҙҙы. Унда мең ырыуы башҡорттарының III съезына әҙерлек мәсьәләһе тикшерелде. Башҡортостан Республикаһы ойошторолоуҙың 100 йыллығына арналған йыйын Өфөлә үтәсәк. Меңлеләр – башҡорт халҡының 100 меңдән ашыу кешене тәшкил иткән иң ҙур ырыуҙарының береһе. Улар башҡорттарҙың көньяҡ-көнбайыш төркөмөнә инә һәм Дим, Өршәк йылғалары буйында йәшәй. Әлеге ваҡытта мең ырыуы вәкилдәре Иглин, Шишмә, Әлшәй, Благовар, Благовещен, Дәүләкән, Ауырғазы, Миәкә, Стәрлетамаҡ, Ҡырмыҫҡалы, Өфө һәм Бишбүләк райондары территорияларында көн күрә. Район башҡорттары Ҡоролтайы рәйесе, хакимиәт башлығы урынбаҫары Закуан Әхмәтов ҡайһы бер ойоштороу мәсьәләләренә ентекле туҡталды һәм башҡарма комитет ағзаларына делегаттар - мең ырыуының йәмәғәт форумында районыбыҙҙы лайыҡлы тәҡдим итерлек иң әүҙем вәкилдәрен һайлау эшен үткәрергә ҡушты. Резеда ХӨСӘЙЕНОВА. Читайте нас в © 2020 Сайт издания «Әлшәй хәбәрҙләре» Копирование информации сайта разрешено только с пись менного согласия администрации.
Рәсәй Президенты Владимир Путин балалы ғаиләләр өсөн өҫтәмә социаль түләм тураһында Указға ҡул ҡуйҙы.#ВладимирПутин Рәсәй Президенты Владимир Путин балалы ғаиләләр өсөн өҫтәмә социаль түләм тураһында Указға ҡул ҡуйҙы. Документҡа ярашлы, бындай айына 5000 һумлыҡ түләмде, 2006 йылдың 29 декабрендәге 256-сы Федераль законға ярашлы әсәлек капиталы алыуға хоҡуҡлы һәм 2020 йылдың 1 июленә тиклем дәүләт ярҙамы алырға тейеш булған ғаиләләр аласаҡ. Пенсия фонды аша апрелдән июнгә тиклем биреләсәк айлыҡ түләм ғаиләнең дөйөм килем иҫәбенә индерелмәй һәм ғаиләнең башҡа төр социаль ярҙам алыуында иҫәпкә алынмаясаҡ. Бындай өҫтәмә алыуға хоҡуҡлы кешеләр 2020 йылдың 1 октябренә тиклеү мөрәжәғәт итә ала. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Оскон" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса Федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идара-лығында 2015 йылдың 6 ноябрендә теркәлде. Òåðêәү íî­ìå­ðû ÏÈ ¹ТУ 02-01480.
Күптән мәғлүм, Хөкүмәт пенсияға сыҡҡансы, ат урынына эшләгән һәм хаҡлы ялға сыҡҡандың икенсе көнөнә шым ғына ятып үлгәндәрҙе ярата. Сәбәбе билдәле – пенсия түләр өсөн аҡса етмәй. Мәҫәлән, Рәсәйҙең 85 төбәгенең 73-өндә пенсия хаҡлы ялдағыларға дотация иҫәбенә түләнә. Бының сәбәбе билдәле – ҡатын-ҡыҙ пенсияға иртәрәк сыға һәм оҙағыраҡ йәшәй. Ҡатын-ҡыҙҙарға түләү өсөн пенсия дефициты вафат булған ирҙәре иҫәбенән алып түләнәсәк, һөҙөмтәлә, улар үҙҙәренең тотонолмаған аҡсаһы иҫәбенә ҡатындарын ҡарауҙы дауам итәсәк, ти эксперттар. Хәҙер иҫәпләп ҡарайыҡ. Ирҙәр пенсияға сыҡҡандан һуң уртаса 7,5 йыл, ә ҡатын-ҡыҙ –22,6 йыл йәшәй. Хәҙер 22,6 йылдан 7,5 йылды алып ташлайбыҙ һәм айҙарҙы һанап, һәр ай түләнгән пенсияға ҡабатлайбыҙ. Һананығыҙмы, байтаҡ ҡына сыға бит. Бер үк аҡса артынан урындағы Пенсия фондына йүгерергә ашыҡмағыҙ. Унда ултырған түрәләрҙә һеҙҙең ҡайғығыҙ юҡ, әрләнеп ҡуйыуығыҙ ҙа бар. Алда әйтеүебеҙсә, былар әлегә эксперттарҙың фекере. Тимәк, закон түгел. Ә инде ысынбарлыҡҡа килгәндә, һандар күпкә ҡәтғиерәк. Пенсия фонды киләһе йылға түләүҙәрҙе 3 процентҡа, инфляция кимәленә, арттырырға вәғәҙә итә. Беҙгә әлегә шул проценттарҙы ғына мөрхәтһенергә тура килер.
♦ Рәсәй биләмәһендә 160 милләт йәшәй, уларҙың һәр береһенең үҙ теле, тарихы, мәҙәниәте һәм үҙ йолалары бар. ♦ Рус теле илебеҙ территорияһында дәүләт теле тип танылған. Был милләт-ара аралашыу телен Рәсәй территорияһынды йәшәгән һәр кем белергә тейеш. ♦ Рәсәй халҡының башҡа телдәре – уның үҙенсәлекле мәҙәниәтенең айырылғыһыҙ өлөшө, РФ Конституцияһында уларҙы өйрәнеү хоҡуғы беркетелгән. ♦ “Мәғариф тураһында” Федераль закон мәктәпкәсә белем биреү учреждениеларында, башланғыс һәм урта белем биреү мәтәптәрендә әсә телендә белем алыу мөмкинлеген тәьмин итеүҙе күҙ уңында тота. ♦ Уҡырға барғанда белем телен һайлау ата-әсә йәки баланың законлы вәкилдәре ғаризаһы буйынса ирекле ғәмәлгә ашырыла. ♦ Мәғариф ойошмаһы ата-әсә ғаризаһы буйынса туған телде өйрәнеүҙе тәьмин итмәһә, күҙәтселек органдарына мәрәжәғәт итергә кәрәк. Читайте нас в © «Аҡбуҙат» - Мәктәпкәсә йәштәге һәм башланғыс класс уҡыусылары өсөн әҙәби-нәфис журнал. Сайттағы мәҡәләләрҙе администрацияның ризалығы менән генә күсереп алырға рөхсәт ителә. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуған һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының Яҙыусылар союзы.
9 сентябрь – Халыҡ-ара матурлыҡ көнө Һәр гүзәл зат үҙенсә матур, һөйкөмлө. Ошо тәбиғәттән бирелгән гүзәллекте һаҡлап, заман талаптарынан ҡалышмай йәшәү мөһим бөгөн күп ҡатын-ҡыҙҙарға. Улар йыш ҡына ярҙам һорап матурлыҡ тыу-ҙырыусы оҫталарға мөрәжәғәт итә. Ошондай оҫталарҙың береһе булған Лидия Севастьянова өсөн эш ябай мауығыу-ҙан башлана. Бөгөн – ул профессиональ стилист, визажист, лешмейкер. Бала сағында Лидия пластик хирург булырға хыяллана. – Мин кешеләрҙе матурыраҡ итергә теләй инем, – тип һөйләй ул. – Әммә пластик операциялар тураһында тапшырыуҙар ҡарай торғас, хирург булыу теләгем юҡҡа сыҡты. Бәләкәйҙән үк сәс менән булырға ярата инем: һеңлеләремә, класташ ҡыҙҙарға төрлө прическалар эшләй торғайным. Һөнәре буйынса Лидия – интерьер дизайнеры. Әммә был үткәндәрҙә ҡалған. Икенсе курста өҫтәп керпек үҫтереүсегә уҡып ала. Тәүҙә был эш уға ауыр тойола. Шунлыҡтан бер-ике ай ҡулына пинцет алмай. Әммә әхирәттәре уны яңынан тотонорға саҡыра. Шулай башланып китә лә инде Лидияның матурлыҡ донъяһындағы тәүге аҙымдары. 2010 йылда Лидия эшкә әүҙем тотона. Мәсетле ҡыҙҙары өсөн өҫтәп керпек үҫтереү яңылыҡ була. Бер аҙҙан ул маникюр, прическалар, макияж яһай башлай, ҡаштарға ла тотона. Бөгөн Лидия Севастьянова – бөтә йүнәлештәр буйынса ла сертификаты булған оҫта. Яратҡан эште үҙләштереү өсөн шарттар тыуҙырырға уға ире Семен ярҙам итә. Нәҡ ул салон төҙөргә тәҡдим итә. – Тәүҙә финанс яҡтан ауырлыҡтар булды, – тип хәтерләй Лидия. – Барыһын да үҙебеҙ эшләнек, бер кем дә ярҙам итмәне. Әммә яратҡан шөғөл менән булыу теләге булышты. Бер ҡайҙа ла еңел түгел, һәр һөнәрҙең үҙ ҡатмарлыҡтары бар. Әммә, теләгең булһа, тауҙар аҡтарырға ла мөмкин. Ә мин матурлыҡ тыуҙырырға яратам. Хәҙер ҡыҙҙар ғына түгел, өлкәнерәк ҡатындар ҙа мөрәжәғәт итә. Минеңсә, бөтә ҡатын-ҡыҙҙар ҙа сибәр, оҫталар-ҙың бурысы – ошо матурлыҡты нығыраҡ асыу. Лидияның фекеренсә, матурлыҡ – кешенең эске донъя-һы. Тирә-яҡ мөхит һәм үҙең менән гармонияла йәшәгәндә, яратҡан эшең менән шөғөлләнгәндә, яҡын кешеләреңә ярҙам иткәндә –ошонан да ҙурыраҡ бәхет юҡ донъяла.
Башҡорт дәүләт медицина университеты клиникаһында утыҙ йыл эндокринолог булып эшләгән Леонора Хөсәйенова һөйләүенсә, 30-ышар пациент килтерелгән тәүге өс көн айырыуса ҡатмарлы булған. Уның менән бергә «ҡыҙыл зона»ла үҙ теләге менән студент ҡыҙы ла эшләй. «Туғандарым минең иҫәнме-юҡмы икәнемде күреү өсөн видеобәйләнештән шылтырата» — Өфө табиптары коронавирусҡа ҡаршы нисек көрәшәБашҡорт дәүләт медицина университеты клиникаһында утыҙ йыл эндокринолог булып эшләгән Леонора Хөсәйенова һөйләүенсә, 30-ышар пациент килтерелгән тәүге өс көн айырыуса ҡатмарлы булған. Уның менән бергә «ҡыҙыл зона»ла үҙ теләге менән студент ҡыҙы ла эшләй.— Ныҡ хәл бөтә. Был костюмда йөрөү, тирләгән битлек кейеп өҙлөкһөҙ эшләү бик ауыр. Һигеҙешәр сәғәт буйына һыу эсмәү, ашамау. Бысраҡ зонанан бөтәһе лә ныҡ арып сыға, — тип һөйләй Леонора.Ләкин физик арыуҙан тыш, бының эмоциональ яғы ла бар. Табип Руслан Ғүмәров өсөн ғаиләһе – ҡатыны һәм алты балаһы борсола. Кескәйенә бер аҙна тулыу менән ул «ҡыҙыл зона»ға ингән.— Улар ныҡ ҡайғыра, ваҡыты менән шылтыраталар. Минең иҫәнме-юҡмы икәнемде күреү өсөн барыһы ла видеобәйләнештән шылтырата, - ти Руслан.Көн һайын табиптар сменалар араһындағы ялда көс тупларға тырыша, ә һуңынан йәнә «ҡыҙыл зона»ға, уларҙың береһе лә бирешергә йыйынмай. Башҡортостаным яңылыҡтары Читайте нас в Общественно-политическая газеты муниципального района Учалинский район Республики Башкортостан. Издается с 1991 года. Учредитель: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан и ГУП РБ Издательский дом "Республика Башкортостан". Свидетельство ПИ № ТУ02-01481. Издание зарегистрировано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 06 ноября 2015 г.
Муниципаль район хакимиәте башлығы үткәргән сираттағы эшҡыуарлыҡ сәғәтендә фермалар ойоштороу, умартасылыҡты үҫтереү, автозаправкалау станцияһы асыу тураһында һәм башҡа мәсьәләләр ҡаралды. Муниципаль район хакимиәте башлығы үткәргән сираттағы эшҡыуарлыҡ сәғәтендә фермалар ойоштороу, умартасылыҡты үҫтереү, автозаправка станцияһы асыу тураһында һәм башҡа мәсьәләләр ҡаралды. Шәрип ауылында фазан ите һәм йомортҡаһы етештереү, спорт һунарсылығы ойоштороу өсөн ферма асыу планлаштырыла. Икенсе инвестор Рәсмәкәй ауылы биләмәһендә ит етештереү маҡсатында һыйр эре малы фермаһы асырға ниәтләй. Тағын да бер проект Әхмәт ауылында бал ҡорттары үрсетеү, умартасылыҡ продукцияһы етештереү һәм һатыуҙы күҙ уңында тота. Шәрип ауылында автозаправкалау станцияһын асыу проектын тәҡдим иткән инвесторҙың был йүнәлештә эш тәжрибәһе бар. Ул әле лә сағыштырмаса түбән хаҡҡа яғыулыҡ һатыу менән шөғөлләнә. «Башҡорт фермеры» ауыл хужалығы кооперативы тәүлегенә 500 литр һөт продукттары етештерергә һәләтле цех асыу проектын тәҡдим итте. Ул йыһаздар һатып алған, әлеге ваҡытта модулле цехты ҡоралар. Кәңәшмәлә шулай уҡ балыҡ үрсетеү һәм уны эшкәртеү тураһында ике проект ҡаралды. Уларҙы тәҡдим итеүсе инвестор әҙер балыҡ продукцияһын да алып килгән ине. Читайте нас в Газета "Сарманай" региональная газета г.Дюртюли, Дюртюлинского,Илишевского Кушнаренковского и Чекмагушевского районов Республики Башкортостан Регистр.номер ПИ №ТУ 02-01522 Главный редактор Амирханов Ф.Ф.
2022 йылдан башлап илдә ҡағыҙ паспорт урынына чиплы пластик карточка һәм мобиль ҡушымта ҡулланыла башлаясаҡ тип хәбәр итә РБК һәм хөкүмәт рәйесе урынбаҫары Максим Акимовҡа һылтанма бирә. Уның һүҙҙәренә ҡарағанда, 2020 йылда Мәскәүҙә электрон паспорт биреү буйынса пилот проекты башланасаҡ. Унан һуң ике йылдан электрон документтар ҡағыҙ хәлендәгеләрҙе тулыһынса ҡыҫырыҡлып сығарасаҡ. Электрон паспорттарҙы киләһе йылдың июленән Мәскәүҙә бирә башлаясаҡбыҙ. Артабан яңы өлгөлө паспорттарҙы биреү пункттарын 1100-ҙән 3000-гә тиклем арттырып, 2022 йыл дауамында иҫке өлгөлө паспорттарҙы биреүҙе тулыһынса тамамлаясаҡбыҙ», — тип хәбәр итте Акимов премьер-министр Дмитрий Медведев үткәргән кәңәшмә һуңында Формаль рәүештә шәхесте раҫлаусы документтың электрон концепцияһы әлегә раҫланмаған. Шулай ҙа Акимовтың белдереүенән түбәндәгеләр билдәле: — электрон паспорт чиплы карточка формаһында буласаҡ. Ул тик Рәсәй компонеттарынан торасаҡ һәм ватан программаһында эшләйәсәк. Илебеҙҙә етештерелгән криптографик алгоритмдар ҡулланыласаҡ. «Был юҫыҡта хәүефһеҙлек ҡағыҙ паспорттарға ҡарағанда юғарыраҡ буласаҡ. Әгәр ҙә һеҙ электрон документты юғалтһағыҙ, уға бер нисә секундта блокировка яһарға мөмкин», — тине Максим Акимов. — электрон паспорт-карточка 10 йыл дауамында ғәмәлдә буласаҡ, ҡағыҙ документтарҙы электрон хәлдәгенә алмаштырыу эйәһе теләгендә башҡарыласаҡ. — тәүҙә электрон паспорт алыу пошлинаһы ҡағыҙ паспорт алғандағы кеүек 300 һум тәшкил итәсәк, артабан иһә уның суммаһы арттырыласаҡ. — карточкаға өҫтәмә рәүештә мобиль платформалар өсө ҡушымталар сығарыласаҡ. Был сервис бушлай күрһәтеләсәк һәм уны дәүләт программалаусылары яҙасаҡ. «Электрон паспорт дәүләт органдары, дәүләт һәм коммерциялы хеҙмәттәрҙе алыуҙа ярҙам итәсәк. Анкеталар тултырыу, белешмәләр юллау, уларҙа хаталаныу бөтәсәк. Электрон документты алдап яһау, уны сафтан сығарыу ҙа ауыр буласаҡ», — тип белдерҙе кәңәшмә мәлендә Дмитрий Медведев. http://www.bashinform.ru Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Дим буйзары" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Ҡаланың яңы ғына эшләй башлаған берҙәм диспетчерлыҡ үҙәге 112 телефоны буйынса 29 августа иртәнсәк Шахтау мәктәбендә янғын сығыуы тураһында, ә кис Ленин проспекты 19А адресы буйынса урынлашҡан күп фатирлы йортта газ йыйылып тороп шартлауы хаҡында хәбәр ала. Ваҡиға урынына беҙ ҙә барҙыҡ һәм хатта ҡотҡарыусыларҙан алданыраҡ... Ҡаланың яңы ғына эшләй башлаған берҙәм диспетчерлыҡ үҙәге 112 телефоны буйынса 29 августа иртәнсәк Шахтау мәктәбендә янғын сығыуы тураһында, ә кис Ленин проспекты 19А адресы буйынса урынлашҡан күп фатирлы йортта газ йыйылып тороп шартлауы хаҡында хәбәр ала. Ваҡиға урынына беҙ ҙә барҙыҡ һәм хатта ҡотҡарыусыларҙан алданыраҡ... Журналистарҙың бәлә сыҡҡан урынға ҡотҡарыусыларҙан алда килеп етеүен күнекмәләр менән аңлатырға булалыр. Һүҙ тап ошо сара хаҡында бара ла инде. Ҡала хакимиәте башлығының беренсе урынбаҫары, ҡаланың ғәҙәттән тыш хәлдәр комиссияһы рәйесе Юрий Тротт әҙерләгән һынау буйынса ҡотҡарыусылар был көндө ике тапҡыр күнекмәләрҙә ҡатнашты. 9-сы мәктәптәге иртәнге “янғында” әлегә унда уҡыусылар юҡ ине. Шулай ҙа педагогтар ҡатнашлығында үткән күнекмәләр ҙә ҡотҡарыусылар бригадаһының әҙерлеген тикшерергә, янғын осрағында яуаплыларҙың хаталарын һәм етешһеҙлектәрен билдәләргә мөмкинсе-лек бирҙе. Әйткәндәй, уҡыу йортонда күнекмәләр шыма үтмәне, теоретик яҡтан барыһын да яҡшы белһәләр ҙә, вахтала ултырған инәй ҡотҡарыусыларға хәбәр итергә, йәғни шылтыратырға онотҡан. Ленин проспекты 19 А адресы буйынса урынлашҡан күп фатирлы йортҡа барғанда ысын фажиға булған кеүек күренешкә тап булаһың, төтөн генә юҡ. Хужалары күсеп киткән авариялы хәлдәге, һүтелә башлаған йорт һайланған ине. Легенда буйынса йорт шартлап, түбәһе килеп төшкән, ә стенаһы урамда ултырған машинаның өҫтөнә ишелгән, емеректәр аҫтында 5 кеше ҡалған. Берҙәм диспетчерлыҡ үҙәгенә шылтыратҡандан һуң бер нисә минуттан газ хеҙмәте килеп етте, улар газ һүндереү эштәрен үтәне, артабан ҡотҡарыусылар килде, полиция биләмәне һаҡҡа алды. Ҡотҡарыусылар төркөмдәргә бүленеп, эш башланы: бер төркөм машина эсендәгеләрҙе ҡотҡарырға тотондо, ә икенселәр йортҡа инеп китте. Еңел автомобилдә ултырған ике кешене ҡотҡарыу өсөн автомобилдең аккумулятор батареяһын ысҡындырып, ишектәрен, түбәһен, ултырғыстарын ҡырҡып ташларға тура килде. Йорт эсендә аҫта ҡалған кешеләрҙе күтәреп, ә өҫтәгеләрҙе арҡан һүҙып төшөрҙөләр. – Күнегеүҙәр булғас, егеттәр ашығыс эшләмәне, ғәҙәттә, ысын саҡырыуға сыҡҡанда улар күпкә етеҙерәктәр. Мәҫәлән, машинанан ҡотҡарыу юл-транспорт бәрелештәрендә йыш осрай, емерелгән тимер аҫтында тере кеше барлығын белгәндә етеҙ эш итергә кәрәк. Нисек кенә булмаһын, ҡотҡарыусылар еренә еткереп эшләне, беҙгә биш кеше булыуы билдәле булһа ла, махсус йәшерелгән алтынсы моникенды ла таптылар. Тимәк, күнегеүҙәр булһа ла бина тулыһынса тикшерелгән, – тине ҡала буйынса авария-ҡотҡарыу отрядының начальник урынбаҫары Ирек Сөнәйев. Ҡотҡарыу күнекмәһе тамамланғас ҡаланың ғәҙәттән тыш хәлдәр комиссияһы рәйесе Юрий Тротт ҡатнашыусылар менән фекер алышты. Уның һүҙҙәренсә, дөйөм алғанда эш яҡшы үтәлде, әммә етешһеҙлектәр бар һәм уларҙы хәл итергә кәрәк буласаҡ. – Кеше ғүмере хәүефһеҙлеге тураһында һүҙ барғанда, етешһеҙлектәрҙең бәләкәйе, ҙуры булмай, барыһын да үтәргә кәрәк, – тигән һүҙҙәр менән тамамлап ҡуйҙы етәксе ҡотҡарыу күнекмәләрен. Эльдар ФӘТТӘХОВ. Читайте нас в Башҡортостан Республикаһы Стәрлетамаҡ ҡалаһының ижтимағи-сәйәси гәзите Башҡортостан Республикаһы буйынса элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киңкүләм коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәт идаралығында 2019 йылдың 22 июлендә теркәлде. Теркәү номеры – ПИ №ТУ02-01679. 1990 йылдың ғинуарына нәшер ителә. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Стәрлетамаҡ мәғлүмәт үҙәге- Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы филиалы. Баш мөхәррир - Мансуров Рәмил Ғәбдрәшит улы. Телефон Баш мөхәррир (347) 325-18-57 Яуаплы сәркәтип (347) 325-18-57 Хәбәрселәр (347) 325-75-70 Бухгалтерия (347) 325-60-73
Алдан хәбәр итеүебеҙсә, был көндәрҙә Йылайыр районының Һынташ ауылы янындағы Ситәнбар-Бәләкәй Яманташ атамалы ерҙә “Алға, Урал аръяғы-2019” фестивале үтте. Тап шуға ла Мәләүез районының Иштуған ауылындағы үҙенсәлекле фестивалгә Рәсәйҙең төрлө төбәктәренән генә түгел, хатта Канаданан, Һиндостандан да килеп еткәндәр. Ярыш өсөнсө тапҡыр уҙғарылды. Фестиваль программаһы бай. Төрлө аҙыҡ төрҙәре әҙерләү, ҡыҫала ярыштырыу буйынса ла таһыллыҡҡа көс һынашты ҡунаҡтар. Бәйгенең һөҙөмтәһе хаҡында һуңғараҡ хәбәр итербеҙ. bash.rbsmi.ru Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Дим буйзары" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Беҙҙең педагогтар йөкмәткеле һәм ҡыҙыҡлы асыҡ дәрестәр, дәрестән тыш заниятиелар күрһәтеп, юғары һөнәри оҫталыҡтарын дәлилләне // “Торатау” Конгресс-холда “Башҡортостан Республикаһының йыл уҡытыусыһы” республика һәм “Башҡорт теле һәм әҙәбиәте буйынса йыл уҡытыусыһы” төбәк-ара конкурстарында ҡатнашыусылар тантаналы шарттарҙа бүләкләнде. Хәйбулла районы намыҫын ике педагог яҡланы. “Башҡортостандың йыл уҡытыусыһы” номинацияһында 2-се Аҡъяр мәктәбенең инглиз теле уҡытыусыһы Зарема Турабова тағы ла 73 конкурсант составында уңышлы ҡатнашты. Ә “Йәш уҡытыусы-2020” номинацияһында Сиҙәм мәктәбенең физкультура уҡытыусыһы Фәрвәз Рәхмәтов тағы ла 37 конкурсант араһында үҙен лайыҡлы күрһәтте. Беҙҙең педагогтар йөкмәткеле һәм ҡыҙыҡлы асыҡ дәрестәр, дәрестән тыш заниятиелар күрһәтеп, юғары һөнәри оҫталыҡтарын дәлилләне. Зарема Борисовна балалар менән уйынсәйәхәт ойошторҙо. Уҡыусылар “География”, “Шиғриәт”, “Музыка”, “Спелеология” станциялары аша үтеп, Великобритания һәм Башҡортостанды өйрәнде. Фәрвәз Сәлимйән улы үҙ дәресен Сиҙәм мәктәбе уҡыусыларының лицей уҡыусыларын видеосәләмләүҙән башланы. Дәрес темаһы видеоролик файҙаланып һайланды. Дәрестән тыш занятиеала йәш педагог дебаттар ойошторҙо. https://vk.com/haibroo Читайте нас в Ижтимағи-сәйәси гәзит. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ № ТУ 02 - 01391 от 12 августа 2015 г. выдано Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Главный редактор Имангулова М.Г.
Эшлекле һөйләшеүҙә ике республика араһындағы сауҙа бәйләнештәрен киңәйтеү, эшҡыуарҙарҙы бер-береһенә яҡынайтыу мөмкинлектәре тураһында һүҙ барҙы. Башҡортостандың Тышҡы иҡтисади бәйләнештәр буйынса дәүләт комитеты рәйесе урынбаҫары Лена Изотова етәкселегендәге делегация Ҡырғыҙстандың Рәсәйҙәге сауҙа вәкиле Валерий Латипов менән осрашты. Эшлекле һөйләшеүҙә ике республика араһындағы сауҙа бәйләнештәрен киңәйтеү, эшҡыуарҙарҙы бер-береһенә яҡынайтыу мөмкинлектәре тураһында һүҙ барҙы. - Эшҡыуарлыҡтың әүҙемләшеүен һәм компанияларҙың бер-береһе менән ҡыҙыҡһыныуын ҡуш ҡуллап хуплайбыҙ. Берҙәм проекттарҙы бойомға ашырыуҙа һәр яҡлап ярҙам итәсәкбеҙ, – тине осрашыу барышында Валерий Латипов. Башҡортостан вәкилдәре Ҡырғыҙстандың Ауыл хужалығы, аҙыҡ-түлек сәнәғәте һәм мелиорация министрлығында булды. Унда улар министр урынбаҫары Жаныбек Керималиев менән осрашып, ауыл хужалығы өлкәһендәге хеҙмәттәшлек мәсьәләләрен ҡараны. Ҡырғыҙҙар беҙҙән тоҡомло мал, ит, ҡош ите, йомортҡа, көнбағыш майы һәм ауыл хужалығы техникаһы алыуға ҡыҙыҡһыныуын белдергән, хатта ошо йүнәлештә килешеү төҙөргә лә әҙер. Эшлекле сәфәр барышында Башҡортостан делегацияһы предприятиелар менән танышып, уларҙың етәкселәре менән осрашты. Мәҫәлән, “Эколайн” йәмғиәте – аяҡ кейеме етештергән “Империал Групп Компани” предприятиеһы, “Башпромторг”, “Абсолют ДЕК”, “Ирида” йәмғиәттәре төҙөлөш компаниялары менән осрашыуҙар уҙғарҙы. Башҡортостан Хөкүмәте сит өлкәләр һәм илдәр менән сауҙа бәйләнештәрен нығытыуға айырыуса иғтибар бирә. Әлбиттә, бындай саралар Рәсәй Президенты Владимир Путиндың “Халыҡ-ара кооперация һәм экспорт” милли проектын бойомға ашырыу сиктәрендә төбәктә кооперация һәм экспорт йүнәлешен үҫтереүгә тос өлөш индерә. Сығанаҡ: https://bash.rbsmi.ru/articles/milli-proekttar/To-omlo-mal-it-yomort-a-k-r-k-ti--r-sht-r-24510/ Фото: БР Тышҡы иҡтисади бәйләнештәр буйынса дәүләт комитеты сайтынан. #национальныепроекты;#нацпроекты;#региональныепроекты;#регпроекты;#нацпроектыБашкортостан Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Оскон" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса Федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идара-лығында 2015 йылдың 6 ноябрендә теркәлде. Òåðêәү íî­ìå­ðû ÏÈ ¹ТУ 02-01480.
Рәсәй һәм Ҡырғыҙстан Президенттары Владимир Путин менән Садыр Жапаров Ҡырғыҙстандағы Джеруй ятҡылығы алтынын сығарыу өсөн төҙөлгән тау комбинаты эшен башлауға фатиха бирҙе. Рәсәй һәм Ҡырғыҙстан Президенттары Владимир Путин менән Садыр Жапаров Ҡырғыҙстандағы Джеруй ятҡылығы алтынын сығарыу өсөн төҙөлгән тау комбинаты эшен башлауға фатиха бирҙе. Владимир Путин сарала видео бәйләнеш аша ҡатнашты. Алтын ятҡылығы 1968-1969 йылдарҙа асыла. Уны бөгөнгө көндә "Альянс Алтын" яуаплылығы сикләнгән Рәсәй компанияһы үҙләштерә. Һалынған дөйөм инвестиция күләме – 600 миллион доллар. 2021 йылда комбинат өс тонна алтын бирергә тейеш. Иҫәпләүҙәр күрһәтеүенсә, ятҡылыҡта алтындың 88,2 тонна баланс запасы бар. Автор:Рәсүл Байгилдин Читайте нас в © 2020 Сайт журнала «Башҡортостан ҡыҙы». Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Үгеҙ йылы, Буға йылы – Сысҡан йылынан һуң, Барыҫ йылынан алда килә торған мөсәл иҫәбенең икенсе йылы. Киләһе 2021 йылдың хужаһы Аҡ Тимер Үгеҙ вәғәҙәләүенсә, бөтә 12 ай ҙа бик күтәренке кәйефтә үтәсәк. Был осор тыныс һәм тотороҡло буласаҡ, унда асыҡ конфликттар һәм ғәҙәттән тыш хәлдәр көтөлмәй. Астрологтар вәғәҙәләүенсә, 2021 йылды дипломатия йылы тип атарға мөмкин, хатта дошмандарығыҙ менән килеп сыҡҡан киҫкен һорауҙарҙа компромисс табасаҡһығыҙ.Үгеҙҙең йондоҙнамә билдәләренә тәьҫире, шәхси тормоштар ниндәй үҙгәрештәр көтөүе, һаулыҡ торошо тураһында сайтта уҡырһығыҙ. Үгеҙ йылы, Буға йылы –Сысҡан йылынан һуң, Барыҫ йылынан алда килә торған мөсәл иҫәбенең икенсе йылы. Киләһе 2021 йылдың хужаһы Аҡ Тимер Үгеҙ вәғәҙәләүенсә, бөтә 12 ай ҙа бик күтәренке кәйефтә үтәсәк. Был осор тыныс һәм тотороҡло буласаҡ, унда асыҡ конфликттар һәм ғәҙәттән тыш хәлдәр көтөлмәй. Астрологтар вәғәҙәләүенсә, 2021 йылды дипломатия йылы тип атарға мөмкин, хатта дошмандарығыҙ менән килеп сыҡҡан киҫкен һорауҙарҙа компромисс табасаҡһығыҙ. Үгеҙҙең йондоҙнамә билдәләренә тәьҫире Бөтә 2020 йыл буйы Аҡ Сысҡан ихлас тырышҡан билдәләргә карьера өлкәһендә, шәхси үҫештә һәм финанс хәлдәрен яҡшыртырға ҡулынан килгәнсә ярҙам итергә тырышты. Үгеҙ йылы башланыу менән яңы үҙгәрештәр киләсәк. Йыл яҡлаусыһы кешеләргә асығыраҡ булырға ярҙам итер. Уларға яңы таныштар табыу һәм потенциал эш биреүселәр, партнерҙар менән диалогҡа инеү еңел буласаҡ. Үгеҙ кешеләрҙе ныҡышмалыраҡ итәсәк. Кем үҙ алдына маҡсат ҡуя һәм үҙ өҫтөндә эшләп, уға ҡарай ышаныслы хәрәкәт итә – үгеҙҙәр уларға ярҙам итергә әҙер торасаҡ. Маҡсатҡа ынтылыш Үгеҙ тарафынан тулыһынса бүләкләнәсәк, бында хәл-ваҡиғаларҙың уңышлы ағышына, тирә-йүндәгеләрҙең ярҙамына һәм илтифатлылығына өмөт итергә була. Шәхси тормошта үҙгәрештәр Был йылда ғаиләлеләргә еңелсә флиртты ситтә ҡалдырып торорға кәңәш ителә. Йыл хужаһы ситтә бәйләнеш булдырғандарға кире ҡарашта, ул тик ышаныслы партнерҙарға һәм ныҡлы ғаилә булдырырға теләгәндәргә генә ярҙам итәсәк. Үгеҙ өсөн тоғролоҡ һәм намыҫ төшөнсәләре – ябай һүҙҙәр генә түгел. Ул тормош иптәштәренә хыянат иткәндәрҙе, ситтә интригалар булдырғандарҙы өнәмәй. Үгеҙ йылында һаулыҡ торошо Үгеҙ – сыҙам һәм көслө хайуан, һәм, әлбиттә, был сифаттарҙы ул 12 йондоҙнамә билдәһенә лә бирәсәк. Шулай ҙа, яҡшы хәл-торош кем үҙенең һаулығына иғтибарлы һәм табиптарға йыш күренеп, тикшерелеп тора – уларға юлдаш булыр. Һәр билдәгә лә ашауына иғтибар итергә кәрәк. Кешенең дөйөм хәле күп осраҡта рационға бәйле. Ашаған ризығығыҙҙың нигеҙендә витаминдар һәм микроэлементтар менән байыҡтырылған аҙыҡ-түлек ятырға тейеш. Ялығыҙҙы файҙалы итеп, күп ваҡытты тәбиғәттә үткәрергә тырышығыҙ. Үгеҙ – хеҙмәт һөйөүсән хайуан, үҙ эше менән булғандарға ул ярҙам итәсәк. Шулай ҙа карьера тип сабып, уның һаулыҡҡа килтергән зыян яғын да оноторға ярамай. Эш һәм ял араһында баланс табырға – шул саҡта бөтә маҡсаттарға ирешерһегеҙ, ә дөйөм хәлегеҙ иң яуаплы мәлдә һынатмаҫ. Сысҡан йылының күңелһеҙлектәре күп булды. Хәҙер инде бөтә өмөт Үгеҙ йылында. Ҡуҙы (21.03 – 20.04) Эш урынында һеҙҙе яңы статус көтә. Яңы мөмкинлектәр, өмөтлө пландар барлыҡҡа киләсәк. Тик хыялдарығыҙға ғына түгел, хатта уйҙарығыҙға ла яуызлыҡ индерә күрмәгеҙ. Юҡһа бөтөн уңыштарығыҙ селпәрәмә килергә мөмкин. Аҡсаға килһәк, йыл әйләнәһе уға ҡытлыҡ кисермәйәсәкһегеҙ. Тик сит ил аҡсаһы менән бик һаҡ булыу кәрәк! Юҡһа мутлашыусылар ҡорбанына әйләнеү ҡурҡынысы бар. Һөйөклөгөҙ менән мөнәсәбәттәр – тел-теш тейҙергеһеҙ! Шикләнеүҙәр менән генә араға һыуыҡлыҡ инмәһә… Сәләмәтлек мәсьәләһендә лә борсолорға урын юҡ. Шулай ҙа ыңғай фекер йөрөтөргә, юҡҡа-барға үҙегеҙҙе бөтөрмәҫкә өйрәнеү кәрәк буласаҡ. Буға (21.04 – 20.05) Сабырлыҡты йыйып, бик ҡаты эшләргә әҙер тороғоҙ. Ҡайһы бер ҡыйынлыҡтар аша уҙырға ла тура килер. Әммә күңелегеҙҙе төшөрәһе түгел, барыһы ла бик һәйбәт килеп сығасаҡ! Һөҙөмтәһе финанс муллығы менән ҡыуандырасаҡ. Йәғни мәҫәлән, кеҫәләрегеҙ буш тормаясаҡ. Ләкин эс бошҡандан ғына аҡса туҙҙырмау һәйбәт булыр. Сөнки йәйен кәрәк әйберҙәргә байтаҡ ҡына аҡса талап ителәсәк. Мөхәббәт өлкәһендә ваҡыт-ваҡыт күңелгә һары май булып ятырҙай тынлыҡ урынлашасаҡ. Шундай миҙгелдәрҙә күңелегеҙҙең нимә теләүенә төшөнәсәкһегеҙ. Балаларығыҙ үҙҙәренең уңыштары менән әленән-әле һөйөндөрөп торасаҡ. Һаулығығыҙ тәртиптә буласаҡ. Игеҙәктәр (21.05 – 21.06) Яратҡан эшегеҙ ялыҡтыра башлар, моғайын. Шуға күрә эш урынын алыштырыу теләге тыуырға мөмкин. Әммә ашыҡмағыҙ әле! Сабыр төбө – һары алтын, тигәнде иҫтә тотоп, әкрен генә эшләгеҙ ҙә эшләгеҙ. Шулай итеп, юғарыраҡ баҫҡысҡа ла менеп китәсәкһегеҙ. Аҡса мәсьәләһендә – тәртип. Хеҙмәт хаҡығыҙ артасаҡ, премиялар йыш биреләсәк. Ләкин шикле эштәр йоғонтоһона бирелеүҙән һаҡ булығыҙ: аҡсағыҙҙы елгә осороу ҡурҡынысы бар. Туғандар араһында үпкә-рәнйештәр онотолоп, асыҡтан-асыҡ эскерһеҙ һөйләшеү көтелә. Шунан һуң бик еңел булып китәсәк. Сәләмәтлеккә килгәндә, ваҡ-төйәк сирҙең хроник ауырыуға әүерелеп китеүе бар. Шуға күрә организмда әҙ генә тайпылыш һиҙеүгә, табипҡа күренеү һәйбәт. Йәй аҙағы – көҙ башынан тормошоғоҙҙоң бар өлкәһендә лә уңай ғына килеп торасаҡ. Ҡыҫала (22.06 – 22.07) Йыл башында бик ныҡ арыу хисе баҫырға мөмкин. Әммә бирешмәҫкә! Һеҙҙе бер кем дә ниәттәрегеҙҙән кире ҡайтара, юлығыҙға ҡаршы төшә алмаҫҡа тейеш. Алға ҡуйылған маҡсатығыҙға табан тырышып барһағыҙ, зарығып көтөлгән уңышҡа, һис шикһеҙ, ирешәсәкһегеҙ. Финанс өлкәһендә ҡайғырырға кәрәкмәй. Өйөгөҙҙә йыл дауамында муллыҡ хөкөм итәсәк. Шулай ҙа бурысҡа аҡса биреп тормау хәйерле: бурысҡа алыусылар менән тауыш-ғауға сығыу ҡурҡынысы бар. Сәләмәтлек тураһында. Иммунитетты нығытығыҙ. Сит илдәрҙең шау-шыулы курорттары, экзотик экскурсиялары урынына үҙебеҙҙең ябай ғына санаторийҙарҙы һайлағыҙ. Шулай икән, барыһы ла һәйбәт буласаҡ. Арыҫлан (23.07 – 23.08) Үҙгәрештәр осоро етә. Эштән ҡәнәғәтһеҙлек хисе көсәйгәндән-көсәйә барасаҡ. Элекке эш урынында ҡалырғамы, әллә инде яңыһын табырғамы – икенең береһен һайлап алырға кәрәк буласаҡ. Хафаланмағыҙ: эске һиҙемләүегеҙ бик дөрөҫ ҡарарға килергә ярҙам итәсәк. Аҡсаны юҡҡа-барға исраф итмәгәндә, ғаилә бюджетында көйһөҙлөктәр килеп сыҡмаясаҡ. Ҡайһы берәүҙәр бик ныҡ ғашиҡ булырға мөмкин. Әммә был ғаиләләрҙе тарҡатыуға уҡ барып етмәйәсәк. Дуҫтарығыҙ һәм туғандарығыҙ һөйөндөрәсәк. Улар бик күп эштәрегеҙҙә ярҙам ҡулы һуҙасаҡ. Сәләмәтлек мәсьәләһендә иң элек дөрөҫ туҡланыуҙы иғтибар үҙәгенә алырға кәрәк буласаҡ. Майлы, татлы, ҡамыр ризыҡтарын кәметеү яғын ҡарарға! Ҡыҙ (24.08 – 22.09) Ваҡытлыса ауырлыҡтар арҡаһында эш алыштырыуға ҡәҙәр барып етмәҫкә! Бер аҙ түҙһәгеҙ, барыһы ла элекке эҙенә ҡайтасаҡ. Хеҙмәттәштәрегеҙ менән үҙ-ара аралашыуҙа ҡайһы бер ҡыйынлыҡтар килеп сығырға мөмкин. Әммә әҙәпле һәм тыйнаҡ булыуығыҙ тауыш сығыуҙан ҡотолоу мөмкинлеге бирәсәк. Йыл башында аҡса менән проблемалар килеп сығырға мөмкин. Уйланылмаған сығымдар күп – шуға шулай. Борсолмағыҙ: йыл урталарында финанс хәлегеҙ бик ныҡ яҡшырасаҡ. Ғаиләлә – тыныслыҡ. Хәләлегеҙ менән уртаҡ тел таба алмау кеүек ваҡ-төйәк күңелһеҙлектәр артта ҡаласаҡ. Ә яңғыҙҙар үҙҙәренең мөхәббәттәрен табасаҡ. Бәхетегеҙҙе ҡулдан ысҡындырмағыҙ! Яҙмыш һеҙҙе һәйбәт кеше менән ҡауыштырасаҡ. Сәләмәтлеккә килгәндә, уның тураһында артығын ҡайғыртаһығыҙ, юҡтан ғына үҙегеҙҙә төрлө ауырыуҙар “табаһығыҙ”, шуға йыш ауырыйһығыҙ. Киләһе йылда буласаҡ бер хәл был ғәҙәтегеҙҙе юҡҡа сығарып, үҙегеҙҙе бермә-бер яҡшыраҡ тоя башлауға килтерәсәк. Үлсәү (23.09 – 23.10) Һеҙҙең өсөн бик уңышлы йыл. Эштәрегеҙ күп буласаҡ һәм улар үҙегеҙгә иҫ киткес ҙур ҡәнәғәтлек хистәре килтерәсәк. Яңы таныштарығыҙ аҡсалыраҡ эшкә күсенеү йәки юғарыраҡ вазифаға күтәрелергә ярҙам итәсәк. Етәксегеҙ һәр бер эшегеҙҙе тейешенсә баһалаясаҡ. Ҡысҡаһы, хеҙмәт хаҡы ла шәп, премияларға ла өмөт итеп буласаҡ. Көҙөн яҡындарығыҙ үҙегеҙҙе ҡиммәтле бүләк менән ҡыуандырасаҡ. Ғаиләлә – именлек. Әммә һаман эш кенә булмаһын. Һөйөклөгөҙ, балаларығыҙ тураһында ла онотмағыҙ. Иғтибар-ҡайғыртыуығыҙ ваҡ-төйәк тауыш-ғауға, үпкә-рәнйештәрҙән һаҡлап ҡаласаҡ. Сәләмәтлек өсөн борсолорға тура килмәйәсәк. Шулай ҙа иммун системаһын нығытыу өсөн һыу менән дуҫ булыу – йышыраҡ мунса инеү, бассейнға йөрөү, йәйен һыу ятҡылыҡтарында ҡойоноу һәйбәт. Саян (24.10 – 22.11) Һеҙҙе бик ҡыҙыҡлы, ваҡиғаларға бай йыл көтә. Көс-ҡеүәтегеҙ ташып торасаҡ, эшлекле, булдыҡлы булыуығыҙ күптәрҙе көнләштерәсәк. Шуның һөҙөмтәһендә зурыраҡ вазифаға күтәрелеп ҡуйыу ихтималы ғәйәт ҙур. Аҡсаға килгәндә, етәксегеҙ уңыштарығыҙҙы күрәсәк, әммә хеҙмәт хаҡын арттырырға атлығып тормаясаҡ. Шуға күрә был мәсьәләлә үҙегеҙҙең беренсе булып һүҙ башлауығыҙ зыян итмәйәсәк. Уның ҡарауы, ситтән аҡса эшләү юлдары сығып ҡына торасаҡ. Йыл урталарында үҙегеҙҙе ҡыҙыу мөхәббәт хисе ҡуҙғытып алыуы бар. Ғаиләлеләргә нисек тә хистәрен йүгәнләргә тура киләсәк. Юҡһа… Сир-сорға бирешмәҫ өсөн эште ял менән сиратлаштырыу һәйбәт булыр. Юҡһа стресҡа бирешеүҙәр булырға мөмкин. Уҡсы (23.11 – 21.12) Эштә баш әйләндергес уңыштарға ирешәсәкһегеҙ! Әммә уяуыраҡ булығыҙ. Тирәгеҙҙә көнсөлдәр һәм үҙегеҙҙе дошман күреп йөрөүселәр пәйҙә булырға мөмкин. Улар менән асылып һөйләшә күрмәгеҙ. Серҙәрегеҙҙе бары тик яҡындарығыҙға ғына сисегеҙ. Аҡса тигәндә, һанағанды яратыуын беләһегеҙ. Шуны онотмағыҙ. Был мәсьәләлә әллә ни ҙур ҡыйынлыҡтар булмаһа ла, артығын сығымламау яҡшыраҡ. Кредиттарығыҙ өсөн борсолаһы юҡ: улар хатта ваҡытынан алда түләнеп бөтәсәк. Ғаиләлә үтә лә бәхетле, тыныс, мул осор етәсәк. Һөйөклөгөҙ үҙегеҙҙе тик күтәреп кенә йөрөтмәйәсәк – һеҙҙе ярты һүҙҙән аңлаясаҡ, байрамдарҙа затлы бүләктәр менән ҡыуандырасаҡ. Сәләмәтлек тә, юҡ-бар һалҡын тейеүҙәрҙе һанамағанда, йыл дауамында әллә ни һынатмаясаҡ. Кәзәмөгөҙ (22.12 – 20.01) Быға тиклем хәл итеп булмаҫ кеүек тойолған проблемаларҙың осона сығыу өсөн үтә һәйбәт мөмкинлектәр асыласаҡ. Хеҙмәттәштәрегеҙҙең дә ярҙамы ҙур буласаҡ. Бары тик уларға өҫтән генә ҡарамаҫҡа… Аҡса янсығы ла йыл дауамында ҡыштырлап торған ҡағыҙҙарҙан өҙөлмәйәсәк. Шуның һөҙөмтәһендә барлыҡ бурыстарҙан, хатта ҙур ғына кредиттарҙан ҙа ҡотола аласаҡһығыҙ. Ләкин аҡсаны шикле эштәргә йәлеп итеүҙән һаҡ булығыҙ – “яныу” ҡурҡынысы ҙур. Бәхеткә, ғаилә тормошонда бер ниндәй юғалтыуҙар көтөлмәй. Киреһенсә, мөнәсәбәттәр тағы ла нығып, бер-береңә ҡарата йылы хистәр көсәйәсәк. Сәләмәтлеккә килгәндә, аяҡта йөрөп уҙҙыра торған ваҡ-төйәк сирҙәрҙән ҡала, башҡа бер нимә лә борсомаясаҡ. Профилактика саралары күрелһә, улары ла урап уҙасаҡ. Һыуғояр (21.01 – 19.02) Эштәге барлыҡ “баш ауыртыуҙар” артта ҡаласаҡ. Һәйбәт хеҙмәт хаҡы алып эшләүсе хеҙмәткәргә әйләнәсәкһегеҙ. Шуға күрә финанс мәсьәләһендә барыһы ла ал да гөл буласаҡ: бик ҡиммәтле әйберҙәр алырға уйлаһағыҙ ҙа, бурысҡа инмәгеҙ. Ғаиләлә лә борсоуға һалырлыҡ бер ни ҙә булмаясаҡ. Ә инде балаларығыҙҙың күңелле мәшәҡәттәре яҡты киләсәккә бик зур өмөттәр уятасаҡ. Бынан тыш йәй урталарындағы бер ваҡиға матди хәлегеҙҙең иҫ киткес яҡшырыуына ишараяласаҡ. Сәләмәтлек мәсьәләһенә килгәндә, организмығыҙҙы тыңларға өйрәнегеҙ, уны артыҡ ҙур көс һалып эшләргә мәжбүр итмәгеҙ. Туҡланыуға иғтибарлы булығыҙ, спорт, физик күнегеүҙәр менән шөғөлләнергә тырышығыҙ. Юҡһа һыуыҡ тейеү кеүек юҡ-бар сирҙәр эләгергә генә торасаҡ. Балыҡ (20.02 – 20.03) Әкрен барған тиҙ етер. Һеҙҙең өсөн был йылдың девизы нәҡ шундай. Эштәрегеҙҙе бик ентекләп планлаштырып, ашыҡмайса, ипләп кенә башҡарһағыҙ, маҡсаттарығыҙға, һис шикһеҙ, ирешмәйсә ҡалмаясаҡһығыҙ. Аҡса тигәнебеҙ кеҫәгеҙгә үҙе үк керәм-керәм тип торасаҡ. Яҙмышығыҙ ҡиммәтле бүләктәр һәм матди сюрприздар менән ҡыуандырасаҡ. Ғаилә мәсьәләһенә килгәндә, тормошоғоҙҙоң ҡалған барлыҡ өлкәләрен күләгәлә ҡалдырасаҡ ул. Яҡындарығыҙ һәм балаларығыҙ менән аралашыу ғәйәт ҙур ҡәнәғәтлек хисе бирәсәк. Ғөмүмән, ваҡытты ғаилә ҡосағында уҙҙырыуҙан да яҡшыһы булмаясаҡ. Йыл урталарында яңғыҙ Балыҡтар үҙҙәренең мөхәббәтен осратасаҡ. Сәләмәтлек тә, тьфү-тьфү, насар булмаясаҡ. Шулай ҙа актив ял иткәндә, физик күнегеүҙәр менән шөғөлләнгәндә һаҡлыҡ ҡағиҙәләрен үтәү зыян итмәйәсәк. Айгөл Ҡылысбаева. Читайте нас в © "Ейәнсура таңдары" сайты, 2020 Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. ПИ ТУ02-01355-се һанлы теркәү тураһында таныҡлыҡ 2015 йылдың 10 июлендә бирелгән.
Рәсәйҙә 2018 йылдан алып бәләкәй ҡала һәм тарихи ауылдарҙа уңайлы ҡала мөхитен булдырыуға арналған иң яҡшы проект конкурсы уҙғарылып килә. Быйылғы конкурста Башҡортостандан еңеүселәр араһында Йылайыр районы ла бар. “Торлаҡ һәм ҡала мөхите” милли проекты сиктәрендә Башҡортостанға бүленгән 520 миллион һум күләмендәге матди ярҙам биләмәләрҙе күркәмләндереү, төҙөкләндереү өсөн тотоноласаҡ. --Мәртәбәле сарала еңеүебеҙгә шатбыҙ! Уның сиктәрендә Йылайыр ауылы Ленин урамының тарихи өлөшөн тулыһынса үҙгәртәсәкбеҙ. Был тәңгәлдә эштәр 2021 йылда башланасаҡ,--тип белдерҙе социаль селтәрҙәге сәхифәһендә Йылайыр районы хакимиәте башлығы Б.Н.Мелкоедов. Борис Николаевич шулай уҡ проектты тормошҡа ашырыуға булышлыҡ иткәндәре өсөн Республика Башлығы Радий Хәбировҡа, Башлыҡ хакимиәте етәксеһе Александр Сидякинға, ҡала мөхите һәм йәмәғәт урындары үҫеше мәсьәләләре буйынса советник Ольга Сарапуловаға, Башҡортостан ҡалалары үҫеше институтына, «КБ-11» конструктор бюроһына, проектты баштан алып аҙағынаса әҙерләүгә булышлыҡ итеүсе Ильгиз Фәтҡуллинға, Александр Годуленкоға һәм бөтә эш төркөмөнә ҙур рәхмәттәр еткерҙе. #нацпроекты#миллипроекттар Гульдар Кадаева. https://ataysal.rbsmi.ru/news/Yilayir-ar-shat-440272/ Читайте нас в Ижтимағи-сәйәси гәзит. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ № ТУ 02 - 01391 от 12 августа 2015 г. выдано Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Главный редактор Имангулова М.Г.
Рәсәй Президенты Владимир Путин үҙенең Указы менән Радий Хәбировты Башҡортостан Башлығы вазифаһын башҡарыусы итеп тәғәйенләне. Документ Кремлдең рәсми сайтында баҫылып сыҡты. “Башҡортостан Республикаһы Башлығы Р.З. Хәмитовтың вәкәләттәрен ваҡытынан алда туҡтатыу тураһындағы ғаризаһына бәйле һәм 1999 йылдың 6 октябрендәге “Рәсәй Федерацияһы субъекттары дәүләт власының закондар сығарыу (вәкиллекле) һәм башҡарма органдарын ойоштороуҙың дөйөм принциптары тураһында”ғы 184-се Федераль закондың 19-сы статьяһындағы 1-се пункттың “в” ярҙамсы пунктына һәм 9-сы пункттың “а” ярҙамсы пунктына ярашлы ҡарар итәм: Башҡортостан Республикаһы Башлығы Р.З. Хәмитовтың үҙ теләге буйынса отставкаһын ҡабул итергә. Башҡортостан Республикаһы Башлығы итеп һайланған кеше вазифаһына ингәнгә тиклем Башҡортостан Республикаһы Башлығы бурыстарын ваҡытлыса башҡарыусы итеп Хәбиров Радий Фәрит улын тәғәйенләргә”, — тиелә документта. “Президенттың ышанысын аҡлауҙы һәм бөтә көсөмдө, тәжрибәмде, белемемде Башҡортостан халҡының тормошон яҡшыраҡ итеүгә арнауҙы үҙем өсөн әле төп бурыс итеп күрәм”, — тип яҙған Facebook селтәрендәге сәхифәһендә Радий Хәбиров. Радий Фәрит улы Хәбиров 1964 йылдың 20 мартында Ишембай районының Һайран ауылында тыуған. Башҡорт дәүләт университетының юридик факультетын тамамлаған. Хеҙмәт эшмәкәрлеген 1981 йылда Ишембай транспорт машиналары эшләү заводында ферезерлаусы өйрәнсеге булып башлай. 1989—1992 йылдарҙа — Башҡорт дәүләт университетының юридик факультетындағы дәүләт хоҡуғы һәм совет төҙөлөшө кафедраһы ассистенты. 1994—2003 йылдарҙа Башҡорт дәүләт институтының өлкән уҡытыусыһы, доценты, юридик факультеты деканы урынбаҫары, Хоҡуҡ институты директоры була. 2003—2008 йылдарҙа — Башҡортостан Республикаһы Президенты Хакимиәте етәксеһе. 2008 йылда — Рәсәй Президентының Эске сәйәсәт идаралығындағы Рәсәй Федерацияһы Федераль Йыйылышы һәм сәйәси партиялар менән үҙ-ара эш итеү департаменты директоры. 2009 йылдан 2016 йылға тиклем Рәсәй Президентының Эске сәйәсәт идаралығы начальнигы урынбаҫары булып эшләй. 2017—2018 йылдарҙа — Мәскәү өлкәһенең Красногорск ҡала округы башлығы. Юридик фәндәр кандидаты, Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған юрисы. Автор: Лилиә ДӘҮЛӘТБӘКОВА Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Дим буйзары" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
#БылҠыҙыҡлыБүлмә гөлдәре күҙҙәрҙе һөйөндөрөп, һауаны кислород менән байытып ҡына ҡалмай, улар хужаларының киләсәген фаразларға ла һәләтле икән.Мәҫәлән, спатифиллум. Уны халыҡта “ҡатын-ҡыҙ бәхете” тип тә атайҙар. #БылҠыҙыҡлы Бүлмә гөлдәре күҙҙәрҙе һөйөндөрөп, һауаны кислород менән байытып ҡына ҡалмай, улар хужаларының киләсәген фаразларға ла һәләтле икән. Мәҫәлән, спатифиллум. Уны халыҡта “ҡатын-ҡыҙ бәхете” тип тә атайҙар. Был гөл киләсәктә хужабикәне ни көтөүен белдерергә һәләтле имеш. Спатифиллум шау сәскәгә төрөнһә, ҡатын-ҡыҙға байлыҡ, тыныслыҡ һәм ғаилә бәхете килтерә икән. Ҡыҙҙар гөлдөң бындай билдәһенән һуң кейәүгә сығырға әҙерләнһен. Был гөл күп итеп эре сәскәләр ата икән, өйгә бәпәй ҡайтасағы хаҡында һөйләй. Гөлдөң көтмәгәндә һулыуы – бер ҙә яҡшы билдә түгел, ғаиләгә финанс ҡытлығы киләсәк, имеш. Уның япраҡтары һарғайыуы ла мөнәсәбәттәрҙең боҙолоуына килтерә, өйҙә тауыш. Ғауға сығырға ла мөмкин, тигән ышаныу бар. Читайте нас в © "Ейәнсура таңдары" сайты, 2020 Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. ПИ ТУ02-01355-се һанлы теркәү тураһында таныҡлыҡ 2015 йылдың 10 июлендә бирелгән.
Коронавирус инфекцияһы таралыуын иҫкәртеү йәһәтенән үткәрелгән сираттағы онлайн брифингта Башҡортостан Башлығының дәүләт-хоҡуҡ идаралығы начальнигы урынбаҫары Рөстәм Хәйҙәров ҡатнашты.Ул Башҡортостан Башлығы Радий Хәбировтың республика биләмәһендә коронавирус инфекцияһы таралыу хәүефенә бәйле иғлан ителгән юғары әҙерлек режимы тураһындағы Указына үҙгәрештәр индерелеү хаҡында белдерҙе.Төп яңылыҡ: граждандарға дачаларға, баҡсаларға барырға рөхсәт ителде, шул иҫәптән 65 йәште үткән өлкәндәргә лә. Бының өсөн “Дорога 02” порталында теркәлеү талап ителмәй, әммә һәр кеше үҙе менән шәхесен билдәләгән, ер участкаһына, баҡсаһына йә дачаға хоҡуҡ биргән документты йөрөтөргә тейеш. Унан тыш, изоляцияны үҙ иркең менән боҙоу хаҡында махсус ғариза яҙыу ҙа мотлаҡ.Уның өлгөһө шул уҡ “Дорога 02” сайтында йә иһә Башҡортостандың хоҡуҡи порталында бар (Указға ҡушымта итеп бирелгән). Ғаризаны компьютерҙа баҫып йыйырға ла, ҡулдан яҙырға ла мөмкин. Унда объект адресы ла күрһәтелергә тейеш.Баҡсаға йә дачаға шәхси транспортта ла, йәмәғәт транспортында ла юлланырға мөмкин. Мәғлүм булыуынса, махсус указға ярашлы, йәмәғәт транспорты әле 20.00 сәғәткә тиклем йөрөй, ошоно ла иҫәпкә алырға онотмағыҙ."Башҡортостан" гәзите сайтынан. Фото: twpenzavzglyad.ru Коронавирус инфекцияһы таралыуын иҫкәртеү йәһәтенән үткәрелгән сираттағы онлайн брифингта Башҡортостан Башлығының дәүләт-хоҡуҡ идаралығы начальнигы урынбаҫары Рөстәм Хәйҙәров ҡатнашты. Ул Башҡортостан Башлығы Радий Хәбировтың республика биләмәһендә коронавирус инфекцияһы таралыу хәүефенә бәйле иғлан ителгән юғары әҙерлек режимы тураһындағы Указына үҙгәрештәр индерелеү хаҡында белдерҙе. Төп яңылыҡ: граждандарға дачаларға, баҡсаларға барырға рөхсәт ителде, шул иҫәптән 65 йәште үткән өлкәндәргә лә. Бының өсөн “Дорога 02” порталында теркәлеү талап ителмәй, әммә һәр кеше үҙе менән шәхесен билдәләгән, ер участкаһына, баҡсаһына йә дачаға хоҡуҡ биргән документты йөрөтөргә тейеш. Унан тыш, изоляцияны үҙ иркең менән боҙоу хаҡында махсус ғариза яҙыу ҙа мотлаҡ. Уның өлгөһө шул уҡ “Дорога 02” сайтында йә иһә Башҡортостандың хоҡуҡи порталында бар (Указға ҡушымта итеп бирелгән). Ғаризаны компьютерҙа баҫып йыйырға ла, ҡулдан яҙырға ла мөмкин. Унда объект адресы ла күрһәтелергә тейеш. Баҡсаға йә дачаға шәхси транспортта ла, йәмәғәт транспортында ла юлланырға мөмкин. Мәғлүм булыуынса, махсус указға ярашлы, йәмәғәт транспорты әле 20.00 сәғәткә тиклем йөрөй, ошоно ла иҫәпкә алырға онотмағыҙ. "Башҡортостан" гәзите сайтынан. Фото: twpenzavzglyad.ru Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Урал" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Радиола һәр йәкшәмбе эфирға сыҡҡан «Йәшәү йәме» тапшырыуы ябай хеҙмәт кешеләренең тормош юлын яҡтыртыуҙы маҡсат итеп ҡуя. Рухи ҡиммәттәрҙе туплаған ғаилә именлеге, хеҙмәт емеше, күңел бөтөнлөгө – күптәр йәшәү йәмен ошо төшөнсәләр менән бәйләй. Баймаҡ районының Билал ауылында ғүмер итеүсе 99 йәшлек хеҙмәт һәм тыл ветераны Файза Мостафа ҡыҙы Юлама­нованың тормош юлына боролоп ҡарау мөмкинлеге булһа, ҡыуаныслы ла, көйөнөслө лә, һикәлтәле лә оҙон ғүмер юлын күрер инек. Тирә-йүнгә «тракторсы Файза» тигән даны таралған инәйҙең бала сағын ҡәһәрле сәйәси золом һәм һуғыш йылдары урлай. Дүрт синыф белем алған ҡыҙға артабан уҡыу мөмкинлеге эләк­мәй. 1936 йылда нахаҡҡа бәлә яғып, атаһы Мостафа ҡулға алынғас, «кулак балаһы» тип уҡырға алмайҙар. Шулай итеп, ҡыҙ 13 йәшенән ҡара тирен түгеп, колхоз эшенә егелә. Фермала иҫәпсе, звеновод булып эшләп йөрөгән еренән колхоз уны тракторсылар курсына уҡырға ебәрә. Өр-яңы, йылҡылдап торған «НАТИ» тракторын ауыҙлыҡлап ер һөрә, иген сәсә, йәне-тәне менән баҫыу эшенә егелеп хеҙмәт итә. «Ҡайҙа хәҙерге замандағы кеүек балаларға иғтибар! Өлкәндәре кабинала үҫте», – ти ул. Эргәһендә ултырған, инде 80–гә еткән Рәйсә апайҙы шул йылдарҙағы илаҡлығы өсөн һүҙ араһында шелтәләп алырға ла онотмай. Техника ҡатын-ҡыҙ ҡу­лын һиҙгәндәй «киреләнеп» тә ҡуя, бигерәк тә ҡаты һыуыҡтарҙа йылытып тоҡан­дырырға кәрәк булғанда, ябынып ятҡан юрғанының мамығын да йәлләмәй тракторсы Файза. Бер быуат ғүмер кисергән инәй йор һүҙле, үткер ҡарашлы, теүәл зиһенле булыуы менән таң ҡалдырҙы. Түккән хеҙ­мәтенең бер тамсыһы ла елгә ос­маған. Ҡар-боҙҙо иретерлек йән йылы­һын әле лә балаларына, ейән-ейәнсәрҙәренә, бүләсәләренә биреп, тыныс ҡына ғүмер һуҡмағынан атлай Файза Мостафа ҡыҙы. Ашыҡмай ғына тормош дәфтәренең ап-аҡ биттәренә яҙмыш үҙ баһаһын ҡуя бара. Донъяның әсеһен-сөсөһөн татып та ауырлыҡтарға бирешмәй, кешеләрҙе, тормошто яратыу хисен һаҡлау – йәшәү йәмен юғалтмай ғүмер итеүсенең күңел торошона һис ниндәй дәрәжәгә лә алыштырмаҫлыҡ баһа түгелме?!. Баймаҡ районының Билал ауылында йәшәүсе Файза Мостафа ҡыҙы Юла­манованың яҙмышы нәҡ шуны дәлилләй. «Йәшлек» гәзите уҡыусылары «Йәшәү йәме» тапшырыуын «Юлдаш» радио­һында һәм https://bash.news/yuldash сайтында тыңлай ала.
1 июнь-оҙаҡ көтөп алған йәйҙең беренсе көнө. Был йәйге каникулдар һәм отпускылар башланыуын белдерә, һәм шуның өсөн тап ошо көндө балалар үҙҙәренең төп байрамын-Бөтә донъя балаларҙы яҡлау көнөн билдәләне. 1 июнь-оҙаҡ көтөп алған йәйҙең беренсе көнө. Был йәйге каникулдар һәм отпускылар башланыуын белдерә, һәм шуның өсөн тап ошо көндө балалар үҙҙәренең төп байрамын-Бөтә донъя балаларҙы яҡлау көнөн билдәләне. Иртән иртүк үҙәк майҙанға балаларҙы саҡырып йырҙар яңғыраны. Байрамға көндөҙгө ял лагерҙарына йөрөүселәр, балалар йыйылды. Уҡыу йылы артта ҡалды, хәҙер инде рәхәтләнеп ял итергә мөмкин. Байрамды мөғжизәле фея асып ебәрҙе. Мэри Поппинс ихласлығы менән балаларҙы хайран ҡалдырҙы, барыһында уйындарҙа әүҙем ҡатнашырға саҡырҙы.Тәүге минуттарҙан уҡ ҡыҙҙар һәм малайҙар майҙан буйлап таралды, һәр кем күңеленә оҡшаған шөғөл тапты. Улар асфальтта һүрәт төшөрҙө, ҡыҙыҡлы-уйындарҙа һәм конкурстарҙа ҡатнашты, популяр йырҙарҙы башҡарҙы һәм дәртле бейеүҙәр бейене. Бөтә донъя балаларҙы яҡлау көнө беҙҙең ҡалала Балалар ижады йорто хеҙмәткәрҙәре көсө менән үткәрелә. Балалар ижады йорто коллективы быйыл да ҡала майҙанында байрам күңелле, үҙенсәлекле һәм иҫтә ҡалырлыҡ булһын өсөн кескәй мөғжизә тыуҙырҙы. Байрам аҙағында ойоштороусылар татлы бүләктәр таратты, көтөп алған йәйге каникул осоронда байрам бик матур үтте. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Балкантау" Зарегистрировано Управлением Федеральной службой по надзору законодательства в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ №ТУ02-01350 от 09 июля 2015 г.
Башҡортостандың Үзбәкстанға экспортҡа сығарыу өсөн тауарҙары бар – он, макарон ризыҡтары, көнбағыш майы һәм шәкәр. Үзбәкстандың йәшелсә-емешен ашаясаҡбыҙ Башҡортостан һәм Үзбәкстан республикалары араһында тауар әйләнеше миллион долларға тиклем етәсәк. Башҡортостан делегацияһының Үзбәкстандың Фирғәнә өлкәһенә эш сәфәре барышында ошондай яҡшы һөҙөмтәләргә өлгәшкәндәр. Республиканың сауҙа һәм хеҙмәттәр министры Алексей Гусев белдереүенсә, Үзбәкстандан йәшелсә-емештең яңы йыйылғанын да, шулай уҡ киптерелгәнен дә төбәккә алып килеү буйынса килешеүҙәр төҙөгәндәр. Урта Азия дәүләтенән тәмләткестәр һәм БАД-тар импорты ла яйға һалынасаҡ. Башҡортостан һәм Үзбәкстан эшҡыуарҙары араһында тауар әйләнеше миллион долларлап буласаҡ. Башҡортостандың Үзбәкстанға экспортҡа сығарыу өсөн тауарҙары бар – он, макарон ризыҡтары, көнбағыш майы һәм шәкәр. Артабан Фирғәнә өлкәһенең Сауҙа-сәнәғәт палатаһы менән оҙайлы ваҡытҡа килешеү төҙөләсәк, һәм был ике республика эшҡыуарлығы араһында һөҙөмтәле хеҙмәттәшлеккә нигеҙ һаласаҡ, тигән ышаныс белдерә Алексей Гусев. Эш сәфәре барашында Башҡортостан һәм Үзбәкстан араһында ете килешеү төҙөлгән, уларҙың финанс күләме - ун миллион долларҙын ашыу. Башҡортостандың Үзбәкстан менән хеҙмәттәшлегенең үҫеше Рәсәй Президенты Владимир Путиндың май указдарына ярашлы ҡабул ителгән “Халыҡ-ара кооперация һәм экспорт” милли проектын (национальный проект “Международная кооперация һәм экспорт”) ғәмәлгә ашырыуға булышлыҡ итә. Фото: Алексей Гусевтың социаль селтәрҙәге диуарынан. #ВладимирПутин#национальныепроекты#нацпроекты #региональныепроекты#регпроекты#нацпроектыБашкортостан Автор:Рәмилә Мусина Читайте нас в © 1917 - 2020 «Башҡортостан» гәзите. Бөтә хоҡуҡтар ҙа яҡланған. Мәҡәләләрҙе күсереп баҫҡанда, йә уларҙы өлөшләтә файҙаланғанда «Башҡортостан» гәзитенә һылтанма яһау мотлаҡ. Зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР). Регистрационный номер: серия ПИ ФС77-33205 от 11 сентября 2008 г.
Хөкүмәт ултырышында БР Төҙөлөш һәм архитектура буйынса дәүләт комитеты рәйесе вазифаһын башҡарыусы Марат Әхмәҙуллин төбәк милли проекттарының нисек тормошҡа ашырылыуы хаҡында һөйләне. Милли проекттарҙы тормошҡа ашырыу өс йүнәлешкә бүленгән: ипотека буйынса саралар, торлаҡ менән тәьмин итеү һәм аврия хәлендәге торлаҡта йәшәүселәрҙе күсереү. Хөкүмәт ултырышында БР Төҙөлөш һәм архитектура буйынса дәүләт комитеты рәйесе вазифаһын башҡарыусы Марат Әхмәҙуллин төбәк милли проекттарының нисек тормошҡа ашырылыуы хаҡында һөйләне. Милли проекттарҙы тормошҡа ашырыу өс йүнәлешкә бүленгән: ипотека буйынса саралар, торлаҡ менән тәьмин итеү һәм аврия хәлендәге торлаҡта йәшәүселәрҙе күсереү. Дәүләт комитеты тарафынан төҙөлгән “Торлаҡ һәм ҡала мөхите” төбәк проекттары район һәм ҡалалар хакимиәттәре менән бергә тормошҡа ашырыла. “Башҡортостан Республикаһында торлаҡ” төбәк проектына ярашлы, быйыл 2 миллион 100 мең кв. метрҙан ашыу торлаҡ йорттар файҙаланыуға тапшырылырға тейеш. Федераль проекттар тәҡдим иткәнсә, республика күберәк төҙөй ала. Быйыл, мәҫәлән, 2333000 кв. метр. Авария хәлендәге торлаҡтан күсеү өсөн ғаиләләргә 400000 кв. метрҙан ашыу торлаҡ бүленгән. “Жилстройсбережение” программаһына ярашлы, 1180 кредит бүленгән, бынан тыш “Башҡортостан Республикаһында ипотека” төбәк программаһы тормошҡа ашырыла. Республика ҡалаларында һәм райондарында 8377 кв. метр торлаҡҡа авария хәлендәге йорттарҙа йәшәүселәр күсенәсәк.
Район мәҙәниәт йортонда “Район мисы – 2019” гүзәл­лек бәйгеһе ойош­торолдо. Райо­ныбыҙҙың төрлө ауылдарынан килгән ҡыҙҙар һылыу ҙа, уңған да, һәләтле лә, белемле лә булыуҙарын иҫбатларға тырышып, һынау тотто. Яҙ миҙгеленең йәмле март көнөндә район мәҙәниәт йортонда “Район мисы – 2019” гүзәл­лек бәйгеһе ойош­торолдо. Райо­ныбыҙҙың төрлө ауылдарынан килгән ҡыҙҙар һылыу ҙа, уңған да, һәләтле лә, белемле лә булыуҙарын иҫбатларға тырышып, һынау тотто. Иң тәүҙә жюри ағзалары һылыуҡайҙар әҙерләгән күргәҙмә менән танышты. Ниһайәт, сәхнәлә һигеҙ һылыу күренде. “Визитка”ла, таныштырыу конкурсында, ҡыҙҙар үҙҙәре, ғаиләләре һәм ғаилә йолалары тураһында төшөрөлгән видеояҙманы тамашасылар иғтибарына тәҡдим итте. “Мин – дизайнер” конкурсында улар ҡалдыҡ материалдан үҙҙәре эшләгән күлдәктәр менән сәхнәгә сығып, барыһын да һоҡландырҙы. Торналынан Ольга Скорнякова аҡ, ялтырауыҡ полиэтилендан яһалған күлдәге менән Ҡарһылыуҙы хәтерләтеп, башҡаларҙан айырылып торҙо. Артабан ҡыҙҙар һәләттәрен күрһәтте. Малаяҙҙан Гөлнәзирә Юлдашбаева, Янғантауҙан Айһылыу Ғимранова башҡорт ҡыҙҙары бейеүҙәре менән күңелде арбаны. Һөйкөмлөлөгө һәм башҡорт ҡыҙҙарына хас баҫалҡылығы менән айырылып тороусы Мәсетле һылыуы Гөлшат Исламғолованың моңло йыры күңелдәрҙең иң нескә ҡылдарын тирбәтте. Мөрсәлимдән Лилиә Ғәзимова шиғыр һөйләһә, Йонос һылыуы Диана Ғимранова – йыр, Ольга Скорнякова – Театр йылына арналған инсценировка, ә Арҡауылдан Руслана Деловерова вальс башҡарҙы. Шулай уҡ Малаяҙ ауылынан Алена Иҡсанованың моңло тауышы, дәртле сығышы тамашасыларға бик ныҡ оҡшаны. Жюри ағзалары ҡыҙҙарҙың белемен, отҡорлоғон, телмәргә оҫталығын һынаны. Һылыуҙар республикабыҙҙың, Салауат районының тарихына бәйле булған һорауҙарға яуап бирҙе, арҙаҡлы шәхестәр, ҡалаларҙы һанап үтте. Был һынауҙа Гөлнәзирә менән Гөлшат тапҡырлыҡтары менән айырылып торҙо. Ә шулай ҙа ҡайһы бер конкурсанттарҙың яҡташыбыҙ Рәми Ғариповтың халыҡ шағиры булыуын белмәүе күңелде ҡырҙы. “Дефиле”конкурсында – килешле киске күлдәктәрҙә бар ҡыҙҙар ҙа үҙҙәренең ысын һылыуҡай икәнен күрһәтте. Ә улар 70-се йылдарҙағы ретро көйҙәргә бейеү башҡарғанда, күптәр үҙҙәренең йәшлек осорон хәтерләгәндер. Шулай итеп, конкурстың Гран-при тажына лайыҡ тип Гөлнәзирә Юлдашбаева иғлан ителде. Вице-мисс исеменә Алена Иҡсанова, “Һоҡланғыс һылыу” – Диана Ғимранова, “Илһамлы һылыу” – Айһылыу Ғимранова, “Һәләтле һылыу” – Руслана Деловерова, “Артист һылыу” – Ольга Скорнякова, “Нәзәкәтле һылыу” – Гөлшат Исламғолова, “Йылмайыусан һылыу” номинацияһында Лилиә Ғәзимова еңеүсе булды. “Йүрүҙән” гәзите быйыл да “Бәйләнештә” социаль селтәрендәге төркөмөндә үҙ һылыуҡайын билдәләр өсөн тауыш биреү уҙғарҙы. Өс көн барған интерактив бәйгелә 265 тауыш менән Янғантауҙан Айһылыу Ғимранова “Йүрүҙән һылыуы” исемен яуланы. Һылыуҡайға Диплом һәм гәзиттең махсус призы тапшырылды. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Юрюзань" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Газета зарегистрирована Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Регистрационный номер и дата принятия решения о регистрации: ПИ № ТУ02-01671 от 27 мая 2019 г.
Халыҡ мәшғүллеге үҙәктәре 50 йәшлек һәм унан өлкән граждандарҙы һөнәри уҡытыуға субсидиялар алыу өсөн предприятиеларҙан һәм ойошмаларҙан ғаризалар ҡабул итә башланы, тип хәбәр иттеләр Башҡортостан Хеҙмәт министрлығынан. Эш биреүселәргә субсидия Рәсәй президенты Владимир Путиндың ҡушыуы буйынса әҙерләнгән «Демография» милли проекты сиктәрендә тапшырыла. Дәүләт (муниципаль) учреждениеларҙан тыш, шәхси эшҡыуарҙар һәм юридик берәмектәр бюджет субсидияларына иҫәп тота ала. Субсидиялар биреү тураһында тулы мәғлүмәттереспублика Хеҙмәт министрлығы сайтында алырға мөмкин. Автор: ИА "Башинформ" Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Иэйгор" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Бер ҡаланан икенсе ҡалаға йәки ауылдан ҡалаға йөрөп эшләүселәр аҙ түгел. Үҙем Ишембайҙа йәшәп, көн дә Салауатҡа хеҙмәт урынына юлланғас, был кешеләрҙең мәшәҡәттәрен аңлайым. Кешеләр ни өсөн үҙҙәре көн күргән ауылда һәм ҡаларында ғына эшләмәй һуң, тигән һорау тыуа. Беҙҙең коллективтан биш кеше күрше ҡаланан Салауатҡа йөрөп эшләй. Иртән ваҡытында килеп өлгөрөр өсөн ҡара таң менән тороп юлға сығырға кәрәк. Ҡайтҡанда инде тағы кисләтеп кенә өйгә килеп керәһең. Ишембай күперен йылдан ашыу төҙөнөләр, әле килеп Стәрле күперен ремонтлайҙар. Бар халыҡ Ишембай күпере аша «тимер ат»тарында елдерә. Аңлашыла инде, яртышар сәғәт көтөп ултырырға тура килә. Миңә ҡалһа, редакцияла күптән эшләгәс, өйрәнгән еремдә артабан да хеҙмәтемде дауам итергә тырышам. Шуға ла Ишембайҙа эш эҙләүҙе уйлап та ҡараған юҡ. Һөнәрең буйынса эш табыуы ла еңел түгел бит әле!? Киреһенсә, Салауатта йәшәп Ишембайға эшкә барыусылар ҙа бар. Йәки Ишембай һәм Салауаттан Стәрлетамаҡҡа йөрөүселәр ҙә аҙ түгел. Кеше ҡайҙа оҡшай, йә яҡшы түләйҙәр, шунда йәбешеп ята, тиҙәрме... Вокзалдарҙа торған маршруткаларҙа шығырым тулы студенттарҙы күреүгә лә өйрәнеп бөткәнбеҙ. Улар ҙа күрше ҡаланың уҡыу йорттарына ашҡына. Люциә Таһирова: - Ишембай районы Этҡол ауылынан Салауатҡа йөрөйөм. Үҙем хаҡлы ялдамын. Бер пенсия аҡсаһына ғына йәшәп булмай. Ике тәүлек эшләйем дә, ике тәүлек ял итәм. Тормош иптәшем булмаһа ла, ихата тултырып ҡош-ҡорт, мал-тыуар аҫрайым, баҡса үҫтерәм. Мин эштә булғанда күршем йорт-ҡораны ҡараша. Йөрөп эшләүгә килгәндә, әлбиттә, еңел түгел, айырыуса ҡышҡы һалҡындарҙа автобусты оҙаҡ ҡына көтөп торорға тура килә. Хәҙер йәштәр ҙә урын бирергә ашыҡмай. Ҡолаҡтарына ҡолаҡсындарын кейә лә, йоҡоға талған булып ҡылана. Тағы ла бер ике йыл шулай йөрөй алһам, яҡшы булыр ине. Азамат Мырҙағалин: - Көн дә Ишембайҙан «Газпром нефтехим Салауат» предприятиеһына юлланам. Үҙебеҙҙә эш булмағас, ҡайҙа бараһың. Һуңлап ҡалырға ярамай, юғиһә заводҡа индермәйҙәр. Хеҙмәт хаҡын ваҡытында бирәләр. Юлға аҡса китеп торһа ла, һигеҙенсе йыл ошо ойошмаламын инде. Бөгөн йәштәрҙең күбеһе ауыл тормошона, ундағы эш­һеҙлеккә, аҡса етмәүгә зарлана. Шуға ла күптәр ҡалаға сығып китеү яғын ҡарай. Әҙәм балаһына көн дә шулай йөрөп эшләүе һис кенә лә еңелдән түгел. Әммә ғаиләне ҡарайым тип ты-рышҡандар өсөн ҡала, ул күршеме, әллә тиҫтә саҡы-рымдарҙа урынлашҡанмы, берҙән-бер эшләү һәм табыш алыу сараһы. Ни эшләйһең, бөгөнгө ысын-барлыҡ ошонан ғибәрәт.
Башҡортостаныбыҙ медиакиңлектәрендә өр-яңы телеканал – «Сәләм» телеканалы барлыҡҡа килде. «Башҡортостан» телерадиокомпанияһы базаһында ойошторолған был каналды һис кенә лә иртәнге сәғәттәрҙә барыусы «Сәләм» тапшырыуы менән бутарға түгел. «Сәләм» телеканалы – тәүлек әйләнәһенә күрһәтеүсе һәм ике тиҫтәнән ашыу муниципаль телестудияларҙы берләштереүсе үҙ аллы канал. Республикабыҙ буйлап тәүге аҙымдарын яһаусы телеканалдың исем туйын быға тиклем Сибай, Ишембай ҡалаларында ойошторһалар, уҙған аҙнала ул Дүртөйлө ҡалаһында гөрләп үтте. Сара ысын-ысындан халыҡ байрамына әйләнде. Фойела ҡул эштәре күргәҙмәһе йәйелдерелгәйне, ҡала музыка мәктәбе уҡытыусыларының ансамбле уйнап торҙо, гәзит-журналдарға яҙылыу барҙы. Килеүселәрҙе «Әллүки» фольклор коллективы дәртле йырҙар менән ҡаршы алды. Дүртөйлөләрҙе рухиәттәге оло ваҡиға менән тәбрикләргә «Сәләм»дең баш продюсеры Айгөл Әхмәҙиева, коммерция директоры Римма Сәрүәрова, баш режиссеры Азамат Хужиәхмәтов, «Кызыл таң» гәзитенең баш мөхәрир урынбаҫары Олег Төхвәтуллин килгәйне. Әлбиттә, республикабыҙҙың төп ғаилә баҫмаһы «Башҡортостан ҡыҙы» ла ғаилә ҡиммәттәрен яҡтыртыусы был каналдың байрамынан ситтә ҡалманы. Популяр башҡарыусылар Рөстәм Ғиззәтуллин, Зәйнетдин, Зилиә Бәхтиева һәм урындағы үҙешмәкәр артистар менән бергәләшеп халыҡ йыр-моң тулҡынында тирбәлде. «Сәләм» телеканалы – үҙенсәлекле, ҡабатланмаҫ проект. Ул федераль һәм республика етәкселегенең ярҙамы менән Башҡортостандағы муниципаль телестудияларҙы һәм башҡа милек формаларындағы студияларҙы һаҡлап ҡалыу һәм уларҙы артабан үҫтереү маҡсатында ойошторола. Уның программаһына барлыҡ ҡатламдарға – балаларға, йәштәргә, хужабикәләргә, өлкән быуынға, ҡатын-ҡыҙҙарға, ир-аттарға тәғәйенләнгән тапшырыуҙар индереләсәк. Башҡортостан телевидениеһының алтын фондында һаҡланған яҙмалар ҙа урын аласаҡ. Яңы телеканал Башҡортостан кабель телевидениеһы селтәрҙәрендә һәм интернет-сервистарҙа тәүлек әйләнәһенә күрһәтәсәк. Ә ярты быуаттан ашыу тарихлы «Башҡортостан ҡыҙы» «Сәләм»дең бик тиҙҙән республикабыҙ халҡы һөйөүен яуларына ышана һәм уға аҡ юлдар теләй! Читайте нас в © 2020 Сайт журнала «Башҡортостан ҡыҙы». Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Яңыраҡ Өфөлә шәхси секторҙа йәшәгән кешенең өйрәк һәм күркәләрен нимәлер тамаҡлап сыҡҡаны тураһында мәғлүмәт булғайны. Урындағы халыҡ бының кемдең эше икәнлеген белә алмай, төрлөсө фараз ҡылды, хатта ысынбарлыҡта булмаған чупакабра тип тә бөттөләр. Тик яуап ябай булып сыға: был хәлдә күршеһенең эттәре ғәйепле булыуы асыҡлана. Хужаһына ошо турала дәғүә белдерелгәс, ҡатын үҙ тәрбиәләнеүселәрен яҡлашып, бар бәләне хужаһыҙ йөрөгән урам эттәренә япһарырға маташа. Оҙаҡ бәхәсләшкәндән, шаһиттарҙан һорашҡандан һуң зыян күреүсе судҡа мөрәжәғәт итә. Ошо көндәрҙә күршенән күрелгән зыян өсөн 95 мең һум күләмендә аҡса түләтергә тигән ҡарар сығарылған. Яңыраҡ Бәләбәйҙә лә ошоға оҡшаш хәл булған: эттәр бик күп йорт ҡоштарын тамаҡлап, туҙҙырып сыҡҡан. Ә был осраҡта ас йөрөгән урам эттәре ғәйепле, ти халыҡ. Фото: bashnews Автор: Аклима Гизатуллина Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Йәнтөйәк" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы һәм Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" Нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы.
Нәҡ бына шул көндәрҙә теге әбей алмағас төбөнән китмәй. Кем генә, нимә генә тип әйтһә лә, ул ҡуҙғалмай, өйгә инмәй. Өс көн, өс төн ул шул ағас төбөндә нимәлер шыбырлап уҡып ғүмер уҙғара. Ашамай ҙа, эсмәй ҙә, бер кемгә бер ауыҙ һүҙ әйтмәй. Ә дүртенсе көндө үҙ бүлмәһенә инеп бикләнә лә, тағы өс көн буйы бер ҡайҙа ла сыҡмай. Өйҙәгеләрҙең күңеленә шом йүгерә. Уға өндәшеп ҡараһалар ҙа файҙаһыҙ. Бер кемде күрмәй ҙә, ишетмәй ҙә – үҙ донъяһында йәшәй. Бер аҙна тирәһендә ул түшәккә йығыла. Йән бирер алдынан яҡындарын йыйып, улар менән хушлаша. - Ейәнем иҫән ҡайтасаҡ, тик бер ҡулы булмаясаҡ, - ти һәм аптыраулы ҡараштарҙы күреп... Тулыраҡ беҙҙең сайтта: Сихырсы: “Ейәнемде һаҡлап ҡалдым, уның урынына мин китәм...” Көҙгө зыярат буйлап үтәм. Көн болотло. Моңһоулыҡ күктән төшә, ерҙән дә күтәрелә. Быйыл ғына ауылдаштарының күбеһе бында күсте. Әле ҡасан ғына аралашып йөрөгәндәрҙең бында ятыуын күреү күңелгә һағыш өҫтәне. Улар янында ғына таныш фамилиялы кешеләрҙең ҡәбере. Быларҙы күргәс, тарих менән бөгөнгө осор нәҡ бына ошонда ҡушылған һымаҡ тойола башланы. Уҙған быуатта йәшәгәндәр ҙә, беҙҙең заман кешеләре лә бында тыныслыҡ тапҡан. Яңы тыуған балаларға йән тап шунан алып бирелә кеүек. Әйтерһең, улар ҡойманың теге яғына сығып бер ҡәҙәр йәшәп алалар ҙа бында кире әйләнеп киләләр. Үҙемдең дә тормошомдо тәнәфескә сыҡҡан кеше күек хис итәм. Шунда күҙем елберҙәп торған бер таҫмаға төштө. Ул ҡасандыр, кемдәндер ишеткән бер ваҡиғаны иҫемә төшөрҙө... Ауылда бик өлкән йәштәге әбей була. Шундай ҡырыҫ, өйөндә лә күп һөйләшмәй, башҡалар менән дә аралашмай. Бер кемгә, бер ниндәй зыян килтермәһә лә, һәр кем уға ҡурҡып ҡарай, сихырсы, тип уйлайҙар уны. Әммә ул үҙ һәләтен бер ҙә ҡулланмай, дауаламай ҙа, боҙом да яһамай. Тыныс ҡына үҙ аллы көн итә. Бары тик 1941 йылда бер ейәне һуғышҡа оҙатҡанда ғына уны өй артында ултырған алмағасҡа алып килә. Бер ни әйтмәй, ейәненә аҡ таҫма тоттора ла ике осон да тигеҙ итеп ағас ботағына бәйләргә ҡуша. Ә үҙе ниҙер уҡып өшкөрә. 1941 йылда һуғышҡа киткәндәрҙең барыһынан да тиерлек ҡара ҡағыҙ килә. Иҫән ҡайтыусылар бармаҡ менән генә һанарлыҡ. Уларының да кемеһе аяҡһыҙ, кемеһе ҡулһыҙ. Өйҙәгеләр ҙә ҡара ҡағыҙ килеп ҡуймаһын тип борсола. Ә теге әбей: “Ул иҫән ҡайтасаҡ!” - тип өҙә һуғып әйтеп ҡуя. Ә үҙе көн һайын теге алмағас янына сығып, ниҙер уҡыр булған. Фронтҡа киткән ейәне ауыр һуғыш юлы үтә. Бер нисә тапҡыр яраланып, госпиталгә эләгә, унан тағы һуғышҡа инә. Бер мәлде снаряд шартлап, ул ер аҫтында ҡала. Ныҡ ҡына күмелә. Яуҙаштары уны саҡ эҙләп табып, һөйрәп сығара. Йәне ҡыл өҫтөндә генә ҡалған була. Тик барыбер терелеп, ҡайтанан сафҡа баҫа. Сентябрь аҙағында ул немецтар менән ҡул һуғышына эләгә. Бер нисә немец менән алышҡанда ҡулын өҙҙөрә. Бик күп ҡан юғалтып, үлем хәлендә була... Нәҡ бына шул көндәрҙә теге әбей алмағас төбөнән китмәй. Кем генә, нимә генә тип әйтһә лә, ул ҡуҙғалмай, өйгә инмәй. Өс көн, өс төн ул шул ағас төбөндә нимәлер шыбырлап уҡып ғүмер уҙғара. Ашамай ҙа, эсмәй ҙә, бер кемгә бер ауыҙ һүҙ әйтмәй. Ә дүртенсе көндө үҙ бүлмәһенә инеп бикләнә лә, тағы өс көн буйы бер ҡайҙа ла сыҡмай. Өйҙәгеләрҙең күңеленә шом йүгерә. Уға өндәшеп ҡараһалар ҙа файҙаһыҙ. Бер кемде күрмәй ҙә, ишетмәй ҙә – үҙ донъяһында йәшәй. Бер аҙна тирәһендә ул түшәккә йығыла. Йән бирер алдынан яҡындарын йыйып, улар менән хушлаша. - Ейәнем иҫән ҡайтасаҡ, тик бер ҡулы булмаясаҡ, - ти һәм аптыраулы ҡараштарҙы күреп: - Мин уны һаҡлап ҡала алдым. Уның урынына мин китәм, - тип өҫтәп әйтеп ҡуя. Бер аҙҙан ейәне ҡайтып төшә. Ысынлап та бер ҡулы булмай. Быны күреп яҡындары шул ҡәҙәр аптырауға ҡала. Һалдат алмағас янына килә. Бәйләп киткән аҡ таҫма уның ботағында эленеп тора, уңып, туҙып бөткән инде. Тик уның бер яҡ осо ғына ҡыҫҡарған. Һалдат быны үҙенең сулаҡ ҡалғанына ишара тип аңлай. Бына шулай. Кеше ышанмаҫлыҡ булһа бер кемгә лә һөйләмә, тиҙәр. Мин һөйләнем инде. Бер ҡараһаң, әҙәм балаһының һәр көнө бер мөғжизәнән тора. Бары тик үҙебеҙ генә һиҙмәйбеҙ, аңламайбыҙ. Теге әбейҙең ҡайҙа ерләнгәнен белмәйем. Ә ейәне аҙ ғына аҫтараҡ ята. Елберләп торған теге аҡ таҫма уныҡы түгел. Тик быныһы ла яугирҙыҡы, Афғандан алып ҡайттылар...
Күмерселәр майҙаны Күмертау ҡалаһының иң тәүге майҙандарының береһе. Әммә ул ҡаланың үҙәге һәм үҙәк урам — Ленин урамының башы булып торһа ла, 2012 йылға тиклем исемһеҙ ине. Һәм, әлбиттә, был майҙандың иң әһәмиәтле һәм өҫтөнлөклө йорттарының береһе — Күмерселәр мәҙәниәт һарайы. 1956 йылдың июлендә был мәҙәниәт усағы үҙ ишектәрен аса һәм бына 60 йыл инде күмертауҙарҙың иң яратҡан мәҙәни урындарының береһе булыуын дауам итә. Ҡаланың иң мөһим саралары ошонда ғына үткәрелә. 1999 йылда Башҡортостан Республикаһының Министрҙар Кабинеты ҡарарына ярашлы, Күмерселәр мәҙәниәт һарайы базаһында «Дуҫлыҡ» Республика мәҙәни-методик үҙәге барлыҡҡа килде. Аҙаҡ Республика халыҡ ижады үҙәгенә лә әйләндерҙеләр. Шулай булыуға ҡарамаҫтан, Күмертау халҡына элекке исем нығыраҡ оҡшай ине, күрәһең, улар уны һаман да Күмерселәр мәҙәниәт һарайы тип йөрөтөүен дауам итте. Мәҙәниәт һарайы хеҙмәткәрҙәре ныҡ ҡына ҡыҫҡартылғандан һуң,ошо көндәрҙә беҙ «Дуҫлыҡ» исеме менән дә хушлашасаҡбыҙ. Ул республика ҡарамағынан яңынан ҡала округы муниципалитеты ҡарамағына күсәсәк һәм үҙ эсенә үҙәк китапхананы ла алып, ҙур бер үҙәккә әйләнәсәк. Буласаҡ үҙәктең теүәл генә исеме әлегә билдәле түгел. Шулай ҙа Күмерселәр исеме кире ҡайтарылырына ышаныс ҙур. Әйткәндәй, бында тәүҙә республика бюджетынан 32 миллион һумлыҡ ремонт та башҡарыласаҡ. Читайте нас в Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ ФС 02 - 01456 от 14.09.2015 г. выдано Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан»
Яман төштән һаташа-баҫлыға төн уртаһында йөрәге ҡабынып уянған Хәләф ҡараңғыға төбәлгән килеш ауыр уйҙарға бирелеп оҙаҡ ятты. Аҙға ғына күҙҙәрен йомһа, кисәге иләмһеҙ тип­тереүҙәре йәнә күренә башлай... Иҙрис НОҒОМАНОВ.ҒҮМЕРҘЕҢ БЕР ТӨНӨЯман төштән һаташа-баҫлыға төн уртаһында йөрәге ҡабынып уянған Хәләф ҡараңғыға төбәлгән килеш ауыр уйҙарға бирелеп оҙаҡ ятты. Аҙға ғына күҙҙәрен йомһа, кисәге иләмһеҙ тип­тереүҙәре йәнә күренә башлай... ...Бар ерҙәгесә Хәләфтәр ҙә – элекке моряктар – йыл яҙлыҡтырмайынса, Хәрби диңгеҙ флоты көнөн билдәләп үтәләр. Бер ауылдан йәмғеһе ете кеше үҙ ваҡытында төрлө урында, төрлө караптарҙа еңел булмаған диңгеҙ хеҙмәте юлын үткән. Был юлы ла йыйылып кә­ңәшләштеләр ҙә берәр шешә араҡы, яҡшы закуска алырға килештеләр. Әм­мә... Һәр ваҡыттағыса етмәйерәк ҡалды, закускаһы ла наҡыҫыраҡ булды. Матайҙарына атлана һалып, йәнә ҡайтып килделәр. Унан тағы, тағы... Һуңғы ҡайтыуҙарында кибет инде ябылып өлгөр­гәйне. Шулай ҙа ҡыҙып алған егеттәр аптырап ҡалманы: мул ғына итеп кө­мөшкә тапты. Юл ыңғайы ауыл осонда йәшәгән оло кешеләрҙең ояһына һу­ғылып, өс тауыҡтың муйынын бора һалып, ҡуйындарына тығырға ла баштары етте. Тауыҡ бешә торғансы, тип көмөш­кәнән берәр рюмка йотҡандар ине, уныһы шунда уҡ мейеләрен зәғифлән­дерә һуҡты. Быҫҡаҡлап ямғыр яуырға тотондо, еүешләнделәр, өшөнөләр. Элекке дан моряктарҙың ҡоро-һары йыйып усаҡҡа өҫтәрлек тә хәле ҡалманы. Бер аҙҙан тауыҡ һурпаһы ла онотолдо. Хәләф ҡайтып китергә лә уйла­ғайны, иҫерек иптәштәрен урманда ҡалдырғыһы килмәне. Ныҡ өшөгән егеттең башында «шәп фекер» тыуҙы. Улар күңел асҡан матур түңәрәк аҡ­ландың ҡап уртаһында кәбән тора ине, Хәләф шуға ут һалды. Ошо ҡыланышы­на ғарыҡ булған дуҫтарының берәйһе һүҙ әйтһәсе! Киреһенсә, бала-саға ише тирә-яҡты яҡтыртып янған сүмәлә ти­рәләй ҡыуанышып йүгерештеләр, аҡы­рышып әҙәпһеҙ йыр йырланылар. Тфү, шаҡшылар! Аңһыҙ ҡырағайҙар ише. Хәләфтең хәҙер үҙенә йәне көйә, үҙенә үҙе имәнес. Берәүҙең этләнеп әҙер­ләгән бесәнен үртә лә ҡуйсы әле! Кәбән яндырып байрам иткәнеңде ауылда белеп ҡалһалар, ояты ни тора? Өҫтәүенә, теге тауыҡтар. Әҙәм көлкөһө бит! Көл­көһө көлкө, ҡулың менән эшләгәнде иңең менән күтәрергә тура килмәгәйе. Ҡырын эш ҡырҡ йылдан һуң да... Бер аҙ шөр ҡалып, унан былайыраҡ, әрнеткес үкенестән Хәләф бер талай үртәлеп йөрөнө. Башҡаса иҫен юйыр хәлгә еткәнсе эсмәҫкә, тип үҙенә һүҙ бирҙе. Тәүге ҡар яуып, барлыҡ эҙҙәрҙе йәшерә башлағанда ғына тыныслана төштө ул. * * * Әрмеләрҙән үҙен көтөп алған бер­ҙән-бере, күрше ауыл сибәре Гөлсинә менән ошо Яңы йыл байрамында йәрәшеп, сәстәрен сәскә бәйләргә һүҙ ҡуйышҡан улар. Тәү ҡарауға әллә ҡайҙа һымаҡ күренһә лә, һөйләшкән көндәре тиҙ арала килеп тә етте. Барлыҡ туғандар, яҡындар түңәрәгендә никах мәжлесе үтте, бүләктәр бирелде, шаулап-гөрләп туй башланды, ҡыҙ ҡушылды. Туй хәстәре, оло кисерештәр, яңы той­ғолар менән янған Хәләфкә теге йәмһеҙ ваҡиға онотолғандай булды. Йәтеш кәүҙәле, үтә яшыҡ, әммә таҡ­маҡҡа шәп, яндырай бер инәй Хәләфкә айырата оҡшаны туйҙа. Гөлсинәнең атаһы яғынан өләсәһе булып сыҡты ул. Оҙон көн буйына мәжлес уртаһында, иғтибар үҙәгендә булып ярайһы уҡ йонсоған йәштәрҙе инәй кискелеккә үҙенә алып ҡайтты. Шау-шыулы тынсыу йыйын аҙағынан аулаҡ, һалҡынса өйгә килеп инеүҙән тән дә, йән дә тынысланғандай булды.. – Туйға барһаң, туйып бар, тип тикмәҫкә әйтмәгән шул ата-бабаларыбыҙ, йүнләп тамаҡҡа ла ашап булмай бит ул туй мәлендә. – Алсаҡ инәй үҙ өйөндә оторо ҡунаҡсылланып китте, йәштәрҙең арҡаһынан алмаш-тилмәш һөйөп алды. – Әйҙәгеҙ, үҙегеҙҙе ҡоймаҡ менән һыйлап алайым, балаҡайҙар. Гөлсинә: «Бушҡа мәшәҡәтләнәһең, өләсәй», – тип ҡаршы төшмәксе ине лә, әммә әбей өҙмәне лә ҡуйманы. – Бер мәшәҡәте лә юҡ уның, ҡыҙым, киреһенсә, балаңдың балаһына бәләкәс кенә яҡшылыҡ эшләһәң дә рәхәт булып китә. – Түрбашта ҡашығаяҡ шылтырат­ҡан әбей асылып китеп һүҙен дауам итте: – И-ии, ғүмер тигәнең! Әле генә өйләнешәһең, күҙең дә эйәрмәй, бала-сағаң үҫеп етә, унан олатай-өләсәй булғаныңды абайламай ҙа ҡалаһың. Бер-берегеҙҙең һүҙен йыҡмай, килешеп кенә, татыу йәшәгеҙ. Олатаң мәрхүм менән бер ауыҙ насар һүҙ әйтешкәнебеҙ булманы. Эшен дә емереп эшләнек, ете бала тәрбиәләп аяҡҡа баҫтырҙыҡ. Ир етеп, етеһе ете яҡҡа осто, тиер инем, бына, кинйәм, шөкөр, ауылда төпләнеп ергә еректе. Донъяның әсе­һен дә, сөсөһөн дә әҙ татыманыҡ, әммә бер-беребеҙгә төртөп күрһәтеп, үпкә­ләшә-әрләшә йөрөмәнек, иншаллаһ. Миңлегөл әбей шулай нотоҡ уҡый-уҡый йәтеш итеп табын йүнләне. Табыны әҙер булғас: – Әйҙәгеҙ, кейәү, ҡыҙым, яйлап ултырып, үҙебеҙ генә сәй эсеп алайыҡ, – тип ҡәҙерле ҡунаҡтарын әйҙүкләне. – Һи-и, элек кенә ул бахыр кейәү баланы өс көн рәттән ашатмай-эсермәй түҙемлеген һынарҙар ине. Хәҙер ул йола онотолдо. Әбей ике бөртөк һары тешен күрһәтеп, кеткелдәп көлдө. – Үҙ ғүмеремдә күпме туй үткәргәнмендер, иҫәбен дә әйтә алмайым, тик шуныһы: анһат түгел туй яһап, ҡоҙа һыйлауы. – Инәй, – тип һүҙ башламаҡсы ине Хәләф, Миңлегөл әбей уны бүлдерә һалды, йәнә аҡыл өйрәтергә тотондо: – Инәй булмайым инде мин һиңә хәҙер, балам. Ҡәйнәм, тип әйт, өлкән ҡәйнә мин. – Ҡәйнәм, – Хәләф йылмайып ҡуй­ҙы. Ғүмерендә тәү тапҡыр әйткән һү­ҙенән ҡәнәғәт ине ул. – Яңғыҙ башыңа донъя көтөүҙәре ауыр түгелме һуң? – Һи-и, Хәләфетдин кейәү, хәҙерге ауырлыҡ ауырлыҡмы ул! Бына элек... – Ихлас күңелсәкләнеп киткән оло ҡәйнә һуғыш осороноң, унан һуңғы йылдарҙың иң күтәрелгеһеҙ михнәттәре тураһында һөйләп алды. – Күнегелгән ул ҡыйынлыҡтарға, кейәү балаҡай. Яңғыҙ башыма бер һыйыр ҙа ике кәзә, һис ауырлығы юҡ һымаҡ. Әллә инде... – Ни тиһәң дә һикһәнде ҡыуаһығыҙ икән... – Кинйәбайым, ҡайныңды әйтәм, әсәй, мал көтөп аҙапланмаһаң ни була, итен-һөтөн беҙҙән алыр инең әле, ти ҙә ул, кәртә-ҡураны мәхрүм итеп буш тотҡо килмәй, әллә ҡалай һымаҡ. Унан, үҙеңдеке – үҙеңдеке инде. Үҙ аяҡтарым менән йө­рөгән сағымда ҡартым нигеҙен һыуын­дырмай айырым йәшәрмен, хәлемдән килгәнсә мал-тыуарын да тотормон, тигәнмен. Гөлсинә ҡыҙым да килеп йөрөй. Ҡулынан килгәнсе булыша, Аллаға шөкөр. – Мәшәҡәтләнмәйсә, тыныс ҡына йәшәй алмай инде ул өләсәйем, – тип йылмая ейәнсәре, – малды шул шөғөл булһын өсөн тота. – И-ии, мал бағыуҙары. Хайуанҡай­ҙарҙы тәрбиәләйем, тип, шуларға һүҙ ҡушҡан булып, көңгөр-көңгөр көнөң үтә. Берҙән, ойошҡан ҡаның яҙылһа, икенсенән, ҡартлыҡтан талсыҡҡан тә­нең ял итә. Йәнеңә лә сихәте бар. – Миңлегөл ҡарсыҡ һүҙгә әүрәүҙән онотола киткән ҡунаҡтарын ҡыҫтап алырға ла өлгөрә, кәрәкле хәбәрен дә табып тора: – Тик бына бесән әҙерләп алыуы ғына ҡыйынғараҡ тура килә. Балаларға абуз булмайым, тип уныһын да үҙем атҡарырға тырышам, эйе. Ниңә, ғүмер насип итеп, һаулығын бирһә ни... Һигеҙенсе тиҫтәгә яҡынлашҡан ҡәйнәһенең, бесәнде үҙем эшләп алам, тигәненә Хәләф ихлас ғәжәпләнә, ышанмағандай, ҡалҡына биреп, Гөлси­нәһенә ҡарай ҡуя. Уныһы ашығып өләсәһе һүҙен йөпләй һала: – Эйе, эйе, ысынды әйтә өләсәйем. Бер аҙ булһа ла ярҙамлашайыҡ, тип килһәң, ҡуй, ҡуй, юҡҡа борсолоп йө­рөмәгеҙ, үҙ эшегеҙ баштан ашҡан, тип ебәрә. Барыһына үҙе өлгөрмәксе... – Шулай ҙа, ай-вайыма ҡарамай, Гөлсинәм быйыл байтаҡ ерҙе сабышып, йыйып күбәләшкән ине. Кәбән ҡойоу атаһынан булды, – әбей йәнә кеткелдәй. Шунан кинәт етдиләнеп: – Ике кәбән ултыртҡайныҡ та, көҙ көнө кемеһелер берәүһен яндырып киткән, хәйерһеҙ. Яңылыштанмы, әллә хаслыҡ уйлапмы, кем белһен... Хәләфтең тәне буйлап көслө ут үттеме ни! Ауыҙына ҡапҡан майлы ҡоймаҡты сәйнәп йоторға ла онотоп, ул бер аҙға ҡатты ла ҡалды. Яңы ғына йылмайып торған йөҙө кинәт ҡомһарылды, төҫө үҙгәреп китте. Ә ҡәйнә кеше һаман һөй­ләй, Хәләфкә ул, белмәмеш булып, юрый шулай ҡылана һымаҡ тойола башлай. – Шуға бына бенсиямдан ҡалдырып йыйып ятҡан булам әле, берәйһе осһоҙ­лата бесән һатмаҫмы икән? – Миңлегөл әбейҙең һаман һүҙе бөтмәй: – Эс, кейәү, эс, яңы йылынып, төҫөң арыулана башла­ны, йөҙөңә ҡыҙыллыҡ йүгерҙе. Шулай килешә бит ул сәй. Һай, сәйҙең шифаһы!.. Әбейҙең һуңғы һүҙҙәренән һиҫкән­гәндәй, Хәләф асылына ҡайтты. – Бигерәк эҫе булып китте, бер аҙ тын алып инмәһәм, – тип һылтаулап болдорға сығып баҫты. Уға ысынлап та эҫе ине, эстән дөрләп яна ғына. Йә, Хо­ҙай, кемдәрҙе рәнйетеп, кемдәрҙән көл­гән ул?! Һыңар аяғы менән ҡәбер ситендә торған кәгез әбей менән йән һөйгәненең тир түгеп эшләгән эшен юҡҡа сығарып мыҫҡыл иткән! Оят! Һиҙеп ҡала күрмә­һендәр. Их, алдан белһәң ине ул ҡайҙа барып йығылырыңды... Аҙна үтеүгә Хәләф эш хаҡы иҫәбенә яҙҙырып алған йәм-йәшел бесәнде ҙур трактор арбаһына ыҡтыра тейәне лә, өлкән ҡәйнәһенә алып китте. Яҙыҡ эшен ярлыҡау әжеренән булыр. Юлда, күңеле күтәрелеүҙән, тигеҙ гөрөлдәп барған тракторы тауышына ҡушылып, йырлап та алды. Йырламай һуң, яҡындары алдындағы оло бурыстан, унан былайыраҡ, оло гөнаһтан ҡотола бит ул бөгөн. Баш­ҡаса шулай ҡыланһамы... Ана, кәләшенең ауылы. Ҡайҙа, ни эшл­әп йөрөй икән ошо мәлдә Гөлсинә­һе? Уны кейәү йортона әлегә оҙатып алмағандар. Март байрамына тәғәйенлән­гән ул йола. Яртылаш ҡарға сумып, йоҡомһорап торған өйҙәрҙең барыһынан да тиерлек урғылған күкшел таҫма, һыуыҡтан ҡатып ҡалған зәңгәр һауаға туп-тура күтәрелә лә, шыйыҡ болот булып, йәйелә бара. Өлкән ҡәйнәһенең мөрйәһендә нишләп­тер төтөн юҡ. Хәйер, ошо мәлгә тиклем йоҡлап ята тиһеңме уны, мейесен әллә ҡасан уҡ бөтөрөп томалағандыр инде. Эйе, ярайһы оло булыуға ҡарамаҫтан, ғәжәп хәрәкәтсән, яндырай Миңлегөл әбей. Өҫтәүенә, һүҙҙәре йәнеңде иретер, холҡо йомшаҡ, күңеле киң, ә ҡоймағы һуң, ҡоймағы! Телеңде йоторлоҡ. Кейәү менән ҡәйнә бер-береһен өнәмәй, тигән булалар, улар тураһында һәр төрлө уй­ҙырма мәрәкәләр, ҡолаҡҡа ятмаҫ әҙәпһеҙ көләмәстәр йөрөй. Кемгә нисектер, ә Хәләф бының менән риза түгел. Бәлки, бәләкәстән әсәйһеҙ ҡалып, күберәген өләсәй ҡулында үҫкәнгә яҡын күрәлер әбейҙе, кем белә? Һәр хәлдә, өлкән ҡәй­нәһе тәү күргәндә үк күңеленә хуш килде лә ҡуйҙы. Күпме генә ҡалған тиһең аҡ әбейгә фани донъя матурлығына ҡыуа­нып, үҙе лә кеше ҡыуандырып йәшәргә? Аяҡтары менән ергә баҫып йөрөгәнендә ҡараясаҡ Хәләф өлкән ҡәйнәһен. Ныҡ ҡарар. Күпте күргән оло кеше, исмаһам, ғүмер көҙөн рәхәтлектә үткәрһен. Гөлси­нәһен оҙатып алғас, өйөнә лә алып ҡайтыр уны. Бергә-бергә йәшәрҙәр. Йоҙ­роҡтай ғына әбейҙең уҫлаптай өйҙә ни оронсоғо тейер тиһең. Унан, Хоҙай насип итеп, ҡәйнәһе әйтмәксе, атай-әсәй булып китһәләр, сабыйҙарына бер ҡарау ҙа... Ҡыҫҡаһы, рәхәтләндереп, кинәндереп өлкән ҡәйнәһен түргә генә ултыртып ҡуясаҡ Хәләф. Шуның менән ярлыҡау алып, яҙыҡ эшенән пакланыр. Еңелме ни йөрәгеңдә таш ултырған килеш йәшәүе... Миңлегөл әбей өйө тәңгәленә еткәс, йәш кейәү шар асыҡ ҡапҡанан өс ҡарсыҡтың инеп барғанын күрҙе. Күрәһең, әхирәттәрен, ҡоймаҡлап сәйгә саҡыр­ған өлкән ҡәйнәһе, ана, ҡапҡаһын алдан асып әҙерләп ҡуйған. Хәҙер уны Хәләф шаҡ ҡатырасаҡ. Кейәү кеше туҡтап та тормаҫтан, гөрһөлдәп барып ихатаға инеп китте. Шунда уҡ солан ишеге асылып, унан Гөлсинәһе күренде. – Ҡаршы ал, кәләшем, бына, ҡәй­нәмә бесән килтерҙем! – тип һөрән һалды Хәләф, кабинанан башын сы­ғарып. Шатланыу урынына тегеһе сеңләп иланы ла ебәрҙе. – Өләсәйемә инде бесән кәрәкмәй, Хәләф. – Кәләш кейәүенең күкрәгенә ҡапланды. – Кисә кис һин дә мин йөрөп ятҡан еренән... Хәләф, һынағастай ҡатып, телһеҙ ҡалды. Ҡапыл эсендә ниҙер өҙөлөп төшкәндәй булды, йәне ҡорошто. Хатта башы әйләнеп китте. * * * Хәләф менән Гөлсинә көңгөр-ҡаң­ғыр итеп, матур ғына йәшәп яталар. Ата-әсәләре ҡыуанып бөтә алмай. Шау­ҡымлы Хәләф эшендә лә ал бирмәй, донъяһын да гөрләтеп көтә. Гөлсинә бәпәй бағып, усаҡты һүрелтмәй өйҙә ултыра. Кистәрен бәләкәстәрен өләсә­ләренә ҡалдыралар ҙа, етәкләшеп клуб­ҡа йөрөргә лә форсатын табалар. Унда үткән һәр төрлө сараларҙан ситтә ҡалмайҙар. Ҡыҫҡаһы, донъялары бөтөн, көн яҡтыһына ҡыуанып, былбыл йыры­нан илһам алып, малайҙарының ай-һай баҫа башлауына әллә кем булып йәшә лә йәшә. Тик... Тыштан һиҙҙермәһә лә, Хәләфтең күңеле китек. Әллә ҡасан ҡылынған яман эш, үтәлмәгән бурыс тойғоһо бәғерен өҙгөсләй, йөрәген ҡанһырат­ҡансы өйкәп тик тора. Ебәр­мәй ҙә ҡуя! Ғүмере буйы дауам итерме икән ни шулай?! Их, ҡәһәрле төн! Бер генә төн! Хәйер, төндөң ни ғәйебе бар бында? Тиккә генә: «Терһәк яҡын да ул, тешләп булмай», – тимәгәндер аҡыллы кешеләр. Йәшәйеште, аҙға ғына булһа ла, кире ҡайтарып булһа ине лә... Читайте нас в Общественно-политическая газеты муниципального района Учалинский район Республики Башкортостан. Издается с 1991 года. Учредитель: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан и ГУП РБ Издательский дом "Республика Башкортостан". Свидетельство ПИ № ТУ02-01481. Издание зарегистрировано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 06 ноября 2015 г.
Бөгөн, 2 июндә, 14. 00 сәғәттә “Берҙәм Рәсәй”ҙең “Гражданлыҡ университеты” онлайн-лекторийының коронавирусты профилактикалау буйынса сираттағы эфиры үтә. Лекция темаһы – “2020 уҡыу йылы аҙағы – өйҙә, Рәсәйҙә ял итеү ваҡыты”. Бөгөн, 2 июндә, 14.00 сәғәттә “Берҙәм Рәсәй”ҙең “Гражданлыҡ университеты” онлайн-лекторийының коронавирусты профилактикалау буйынса сираттағы эфиры үтә. Лекция темаһы – “2020 уҡыу йылы аҙағы – өйҙә, Рәсәйҙә ял итеү ваҡыты”. Уҡыу йылы тамамланыуы, БДИ тапшырыу, быйыл уҡыу йорттарына инеү кампанияһы хаҡында Башҡортостандың мәғариф һәм фән министры Айбулат Хажин һөйләйәсәк. Республиканың Туриндустрия ассоциацияһы рәйесе Комил Сиразетдинов пандемия шарттарында йәйге ялды ойоштороу тураһында һүҙ алып барасаҡ. Башҡортостан һаулыҡ министрлығының баш штаттан тыш реабилитологы Әнүир Сәләхов коронавирусҡа ҡаршы көрәштә ҡатнашҡан табиптарҙың ялын һәм уларҙы дауалауҙы ойоштороу хаҡында бәйән итәсәк. Осрашыу модераторҙары – “Берҙәм Рәсәй” төбәк башҡарма комитеты рәйесе Рөстәм Әхмәҙинуров һәм коронавирус пандемияһына бәйле күрелгән саралар тураһында халыҡ араһында аңлатыу эше алып барыу буйынса эшсе төркөм етәксеһе, БР Дәүләт Йыйылышы – Ҡоролтай депутаты Римма Үтәшева. Видеомәктәпкә теләүсе һәр кем ҡушыла ала – трансляция партияның төбәк бүлексәһенең Ютуб-каналында була. Шунда уҡ үткән лекцияларҙы ҡарарға мөмкин. Трансляция түбәндәге һылтанма аша бара: https://www.youtube.com/watch?v=9RtOzhGY2EI&feature=youtu.be. Автор:Альмира Кирәева Читайте нас в © 2020 Сайт журнала «Башҡортостан ҡыҙы». Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Күп баҡсасыларҙың түтәлдәрендә ҡыярҙың өлгөргән мәле. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, күпме көс түгеп ултыртылған йәшелсә күп осраҡта әсе була. Бының сәбәбен тәжрибәле баҡсасылар түбәндәгесә аңлата. Күп баҡсасыларҙың түтәлдәрендә ҡыярҙың өлгөргән мәле. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, күпме көс түгеп ултыртылған йәшелсә күп осраҡта әсе була. Бының сәбәбен тәжрибәле баҡсасылар түбәндәгесә аңлата. Ғәҙәттә, ҡыярҙа кукурбитацин артыҡ булғанда, ул әсе була. Был матдә йәшелсәләргә күп булмаған дозала хас. Әммә артыҡ булһа, насар. Ул дым, ҡояш нурҙары, туҡланыу етмәүҙән, юғары йәки түбән температурала йыйыла. Шулай итеп йәшелсәнең тәмен боҙа. Айырыуса йылы мәлдә ҡоро тупраҡта үҫкән ҡыярҙар әсе була. Әйткәндәй, һыуҙы түтәлде йөҙҙөргәнсе ҡойорға ла ярамай. Был йәшелсәне артыҡ дым да һәләк итә. Һәр нәмәлә сама белеү мөһим. Фото: "Бәйләнештә" Карима Усманова https://bash.rbsmi.ru/articles/ba-sa/iyar-ni-s-n-se-bula-322914/ Читайте нас в Сайт общественно-политической газеты «Торатау» города Ишимбая и Ишимбайского района Регистрационный номер ПИ ТУ02-01361. Свидетельство выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан от 24.07.2015 г.
Благовещен районының Удельно Дыуанай мәктәбе уҡыусылары уҡытыусылары Наталья Владимировна Бикбулатова етәкселегендә "Мәрхәмәт" хәйриә фонды ойошторған "Дверца в Сердце" асыҡ республика конкурсында ҡатнашты. 6- сы класс уҡыусылары Алена Безрукованың, Елизавета Исаеваның, Николай Антипиндың үҙ ҡулдары менән тырышып, барса фантазияһын эшкә егеп эшләгән эштәре жюри тарафынан диплом, бүләктәр менән тәбрикләнде. "Сәнғәт музейы залдарындағы картиналар нимә тураһында һөйләй?" тигән тема буйынса "Яһанты яһау" н номинацияһында еңеү яулаған балаларға алда ла ижади ҡараш, киң фекерләү ҡеүәһе теләп ҡалам. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Иэйгор" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Үткән шәмбелә Өфөлә Федераль именлек хеҙмәте хеҙмәткәрҙәре террорсыны ҡулға алғанда бер кеше һәләк була. Мәғлүм булыуынса, һәләк булған 27 йәшлек Бекзотжон Мурзакәримов үзбәк милләтенән, Рәсәй гражданы. "Московский комсомолец. Уфа" гәзите яҙыуынса, ул радикаль ислам яҡлы булып, республикала “дөрөҫ юлдан бармаған” бөтә мосолмандарҙы язалауҙы талап иткән “ата-бабаларыбыҙҙың ғәҙел диненә” ҡайтырға өндәп йөрөгән. Бындай саҡырыуҙар йыш ҡына Өфөләге мәсеттәрҙең береһендә ишетелгән. Бының менән сикләнмәйенсә, ул террор акты ойошторорға йыйына. Йәғни үҙе ҡулдан бомба эшләп, Өфөлә күп кеше йөрөгән урынға урынлаштырып, шартлатырға уйлай. Был хаҡта Федераль именлек хеҙмәте хеҙмәткәрҙәренә мәғлүм була. Улар күҙәтеү ойоштора, Бекзотжон енәйәт ҡылырға йыйынған ваҡытта сара күреп, фажиғәгә юл ҡуймай. Махсус операция барышында Мурзакәримовты тереләй ҡулға алырға теләһәләр ҙә, енәйәтсе пистолеттан ут аса. Операция Дим биҫтәһендәге юлда, кеше күп йөрөгән урында уҙғарылғанға күрә, хәүефһеҙлекте тәьмин итеү маҡсатында, енәйәтсене юҡ итергә мәжбүр булалар. Террорсының автомобилендә ҡулланыуға әҙер булған ҡулдан эшләнгән шартлатҡыс ҡорамал табыла. Саперҙар бомбаны зарарһыҙландыра. Фото: 82.rodina.news Автор: Рәмилә Мусина Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Балкантау" Зарегистрировано Управлением Федеральной службой по надзору законодательства в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ №ТУ02-01350 от 09 июля 2015 г.
Тормоштағы кеүек, хәрбиҙәр араһында ла төрлө һөнәр эйәләре бар. Рәсәйҙә 20 октябрь Хәрби элемтәселәр көнө булараҡ билдәләнә. Осраҡлы күренешме, яҙмыш ҡушыуымы, миңә лә әрмелә бик һирәк һөнәр булған радиотелеграфист булып хеҙмәт итергә тура килде. Бөгөн районда ла запастағы радиотелеграфистар, күп булмаһа ла, бар. Тормоштағы кеүек, хәрбиҙәр араһында ла төрлө һөнәр эйәләре бар. Рәсәйҙә 20 октябрь Хәрби элемтәселәр көнө булараҡ билдәләнә. Осраҡлы күренешме, яҙмыш ҡушыуымы, миңә лә әрмелә бик һирәк һөнәр булған радиотелеграфист булып хеҙмәт итергә тура килде. Бөгөн районда ла запастағы радиотелеграфистар, күп булмаһа ла, бар. Дөрөҫ, хәрби элемтәселәргә бер радиотелеграфистар (радистар) ғына ҡарамай. Телеграфистар, радиорелейщиктар, коммутаторҙы хеҙмәтләндереүсе телефон элемтәһе өсөн яуап биреүселәр һәм башҡалар. Элек (уҙған быуаттың 80-90-сы йылдары) хәрби хеҙмәткә саҡырыр алдынан комиссия үткәндә анкета тултырта торғайнылар. (Ул алым әле лә ҡулланыла булһа кәрәк). Унда спорттың ниндәй төрө менән шөғөлләнеүеңдән тыш ниндәй музыка ҡоралдарында уйнауың хаҡында ла һорау бар ине. Алтынсы кластан гармунда, һуңғараҡ ҡурайҙа, ҡумыҙҙа уйнай белгән кеше булараҡ, анкетала ошо мәғлүмәттәрҙе күрһәттем. Радиотелеграфист булып китеүемә лә ошо мәғлүмәт булышлыҡ итте. Өфөлә хәрби саҡырыу пунктында өс көн ятҡандан һуң Куйбышев (хәҙерге Һамар) ҡалаһынан ике сержант эйәртеп, беҙҙе “һатып алыусы” майор килде. Һәр беребеҙҙең документтарын ентекле тикшереп сыҡҡас, айырым-айырым әңгәмәгә саҡырҙы. Анкета менән танышып сыҡҡандан һуң минең ысынлап та музыка ҡоралдарында уйнауым менән ҡыҙыҡһынды. Унан һуң инде ҡулындағы ручка менән өҫтәлгә туҡылдатып, Морзе алфавитының бер нисә өнөн ҡабатларға ҡушты. Тап ул туҡылдатҡанса яуап биргәндән һуң үҙе менән алып китәсәген белдерҙе. Шулай итеп, Һамар ҡалаһындағы элемтәселәр әҙерләүсе айырым батальондың радиотелеграфистар әҙерләүсе 1-се ротаһына барып эләктем. Бер үк ротала Белореттан, Бүздәктән, Туймазынан, Өфөнән яҡташтар ҙа булды. 1-се ротаның 1-се взводы радиотелеграфистар, 2-сеһе телеграфист һәм кодлаусы, 3-һө радиорелейщиктар әҙерләүсе, 4-һе хеҙмәтләндереү взводы булараҡ формалаштырылған ине. Иртәнге физзарядка һәм иртәнге аштан һуң уҡыу бүлмәһенә йыйылып, мәктәптәгесә парта артына ултырабыҙ. Төшкә тик-лем ғүмер парта артында үтә. Көн дә политуҡыуҙарҙан тыш (СССР заманы ине бит) Морзе әлифбаһын үҙләштерәбеҙ. Ҡолаҡтан наушник төшмәй. Һәр бер Морзе өнөнөң үҙ тамғаһы һәм тауышынан тыш үҙ “йыры” ла бар. Әйтәйек, “А” хәрефе Морзе телендә нөктә һәм һыҙыҡ (“. _”) ярҙамында белдерелһә, “ай-даа” тип йырлана. “Г” хәрефе һыҙыҡ, һыҙыҡ һәм нөктә (“_ _ .”) менән белдерелһә, иҫтә ҡалыуға еңел булһын өсөн “Гаа-гаа-рин” тип “йырлана”. Йәғни, Морзе телен уҡытыу методикаһын эшләүселәр һәр хәрефкә һәм һанға айырым “йыр” уйлап сығарғандар. Ысынлап та, ошо “йыр”ҙы ҡолаҡҡа һеңдерә барғанда Морзе әлифбаһын үҙләштереү әллә ни ҡыйын булманы. Шулай итеп, “асҡыс” менән туҡылдатып та, клавиатураға баҫып та (гармунда уйнағас бармаҡтар тыңлаусан ғына) Морзе менән “һөйләшә” башланыҡ. Уҡытыусы-сержанттар тиҙлекте көндән-көн арттыра барҙы. Быларҙан тыш код ятлау, “Р-137”, “Р-141”, арҡаға йөкмәп йөрөтмәле “Р-09” радиостанцияларын үҙләштереү байтаҡ тырышлыҡ талап итте. Радиотелеграфистар телендә бер һөйләм 2-3 билдә менән генә аңлатыла. Шуға ла һиңә радиограмма ебәргән радиотелеграфистың нимә әйтергә теләгәнен белеү өсөн тотош бер һөйләмде аңлатҡан кодты яттан белергә тейешһең. Белмәйһең икән, секундына бер өн ҡабул итә алырлыҡ 2-се класлы радист була тороп та, әҙерлекһеҙһең тигәнде аңлата. Һамар ҡалаһында 6 ай уҡыу осоронда күп тапҡырҙар “увольнение”ға сығырға, ҡаланың иҫтәлекле урындарында, метрола, циркта, кинотеатрҙарында, 7 ноябрҙә Октябрь революцияһының йыллығына арналған парадта ҡатнашырға тура килде. Декабрь айында беҙҙән имтихан ҡабул иттеләр. “АК-74” автоматы, противогаз, кәрәк-яраҡ тултырылған рюкзактан тыш 12 килограмлы “Р-09” радиостанцияһын аҫып, 20 километр марш-бросок (5 километр һайын элемтәгә сығып, Морзе телендә үҙәккә хәбәр ебәреү) эшләү, “ЗИЛ-131” автомашинаһы базаһында урынлашҡан “Р-137” радиостанцияһын, антенналарын күтәреп, ваҡытҡа те-йешле йышлыҡҡа көйләү бик еңелдән булманы. Шулай ҙа һынатманыҡ, үҙебеҙгә еткерелгән бурысты уңышлы атҡарып сығып, имтихандарҙы “яҡшы” билдәһенә тапшырып (“отлично”ға тапшырыусы булманы), 3-сө класлы радист, кесе сержант званиеһында Свердловск (хәҙерге Екатеринбург) ҡалаһына тәғәйенләндем. Беҙҙең взводтан 25 радиотелеграфистың 21-ен Венгрияға ебәрҙеләр. Беҙҙе – 4 егетте Союзда ҡалдырҙылар. Туймазынан татар егете Илгиздең яҫы табанлы икәнлеге асыҡланды, Ырымбурҙан Виталий әрмегә тиклем өйләнгән дә, ҡыҙы тыуыу хәбәре килде, Силәбе өлкәһенән Виктор Даршт немец милләтенән булған өсөн генә Венгрияға ебәрелмәне. Мине иһә күҙлек кейгән өсөн Союзда ҡалдырҙылар. Шулай итеп, башҡорт, рус, татар, немец милләтенән булған 4 кесе сержант Свердловск ҡалаһына барып төштөк. Бында беҙҙе төрлө частарға айырҙылар. Ике аҙна ошо ҡалала булғандан һуң мине ошо өлкәләге Үрге Пышма ҡалаһына ебәрҙеләр. Бында миңә бөтөнләй икенсе – “Р-111” радиостанцияһын үҙләштерергә тура килде. Уның ҡарауы, ошо частан тыуған яҡҡа беренсе отпускыға ҡайттым, сержант званиеһы бирҙеләр. Ошо часта фажиғәле ваҡиға ла булып алды – Урта Азия һәм Кавказ егеттәре үҙ-ара низағлашып, ҡанлы бәрелешкә инде. Һуңынан беҙҙең часты тарҡатып, мине Силәбе өлкәһендәге ҡайын урманлығында урынлашҡан, 35 һалдаттан һәм офицер, прапорщиктарҙан торған бәләкәй генә бер часҡа ебәрҙеләр. Был часта 13 ай хеҙмәт итеү осоронда Ырымбур өлкәһенең Тоцк-4 хәрби полигонында, Удмуртияның Сарапул ҡалаһындағы хәрби часында командировкаларҙа, ике тапҡыр тыуған яҡҡа отпускыға ҡайтып әйләнергә өлгөрҙөм. Маҡтанып әйтмәйем, ике йыл хеҙмәт итеү осоронда өс тапҡыр отпускыла булдым һәм быларҙың барыһы ла радиотелеграфист эшен һәйбәт белеү һөҙөмтәһендә булды. Шуныһын да билдәләп үтмәй булмай, Силәбе өлкәһендә боронғо һәм хәҙерге башҡорт ерҙәрендә хеҙмәт итергә тура килде. Силәбе өлкәһенең Кәҫле (русса Касли тип йөрөтәләр) районына ҡараған Төбәк (русса Тюбук) исемле башҡорт ауылы беҙҙең частан 7 километр алыҫлыҡта ғына ине. Бына шулай булды беҙҙең хеҙмәт. Хәрби хеҙмәтте тултырып ҡайтҡас та бер ни тиклем тынғы булмай торҙо. Йыш ҡына “тревогаға” күтәреп, Ғафури район хәрби комиссариатына саҡыртып алырҙар, шунда ултырған “Р-141” радиостанцияһында эфирға сығыуҙы һорарҙар ине. Хәҙер уныһы ла бөттө. Күрәһең, Морзе әлифбаһын белеүселәрҙең кәрәге ҡалмағандыр инде. Юғары технологиялар заманында йәшәйбеҙ бит. Читайте нас в "© 2020 Башҡортостан Республикаһы Ғафури районы муниципаль районының "Табын" ижтимағи-сәйәси гәзите. Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Газета зарегистрирована Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство ПИ № ТУ 02-01436 от 1 сентября 2015 года. Главный редактор: Кинзябаева Гульдар Барыевна.
“Кешенең тормошонда уны уратып алған мөхиттең, йәмғиәттең өлөшө ҙур. Бер нисә йыл элек иремдең тыуған ауылына йәшәргә ҡайтҡайныҡ. Тәүҙә дәрте ҙур ине, аҙаҡ күңеле һүрелде лә ҡуйҙы. “Ауылдаштарым шулай ти, киләсәкте былай күҙаллай – алға китеп булмаҫ, ахыры...” – тип ҡулын һелтәне лә ҡуйҙы. Кеше һүҙе шулай күпме әҙәмдең ҡанатын һындыра бит. Ошо турала динебеҙҙә ниндәй һабаҡ бирелә икән?” Республикабыҙ райондарының береһендә йәшәгән ҡәрҙәшебеҙҙең һорауына дини китаптарға, дини остаздарыбыҙҙың әйткәндәренә нигеҙләнеп яуап бирергә тырышабыҙ. Иң башта билдәле хикәйәттәрҙең береһен иҫкә төшөрәйек. Һаҙлыҡ ҡорой башлағас, тәлмәрйендәр тиҙ арала икенсе урынға күсеү хаҡында кәңәш ҡорорға тотонған, ти. Бының өсөн текә ҡаялы тау аша сығырға кәрәк икән. “Ҡуй, юҡ менән булмайыҡ, – тип ҡаршы төшкән быны ишеткән өлкәндәр. – Ошонда ғына ятып үлергә яҙғандыр беҙгә”. Икенселәр иһә, тауҙың аръяғында бер ниндәй ҙә һыу ятҡылығы булмауы тураһында ишеткәндәрен әйтеп, уфтанышып баш эйгән. Шулай ҙа йәш тәлмәрйендәр тауға үрмәләй башлаған, ләкин арттағыларҙың һаман да өмөтһөҙ һыҡтаныуын, бушҡа ваҡыт уҙғармаҫҡа өгөтләүен ишетеп, кире төшкәндәр. Һөҙөмтәлә араларынан бер тәлмәрйен генә ҡая аша артылып сығып, теге һаҙлыҡты барып тапҡан, ти. Һәләкәттән яңғыҙы ҡотолоп ҡалған ул. Сәбәбе ниҙә тип уйлайһығыҙ? Был тәлмәрйен һаңғырау булған... Хикмәттән күренеүенсә, тормошта ҡайһы бер нәмәләрҙе “ишетмәү” яҡшы. Әҙәп-әхлаҡ, иман ҡағиҙәләренә яраҡһыҙҙарҙы, өмөт-хыялды емергәндәрҙе, һәйбәткә килтермәйәсәк тип шик-шөбһә, ығы-зығы тыуҙырасаҡ, хаҡ юлдан яҙҙырасаҡтарҙы һ.б. Ғөмүмән, дөрөҫ йәшәүҙән тайпылдырыр, ғәмәлдәргә – зыян, күңелгә зарар килтерер хәбәргә ҡолаҡ һалмау зарур. Ә бының нигеҙе, мәғлүм ки, ныҡлы холоҡ, ҡаҡшамаҫ рух, ихтыяр көсө. Ундай һыҙаттар – дөрөҫ тәрбиә емеше. Үҙ көсөнә ышанмаған ихтыярһыҙ кеше генә һәр һүҙгә ҡолаҡ һалып, шуға ышанып, күңеленә “сүп” йыя, тимәк, аңының томаланыуы, фекерләү ҡеүәһенә зарар килеүе, һөҙөмтәлә бар тормошо боҙолоуы ихтимал. Шул уҡ ваҡытта буш хәбәр таратып, башҡаларға зыян яһау – айырыуса ҙур гонаһ. “Һүҙегеҙҙе үлсәп һөйләгеҙ”, – тип белдергән бер мәл пәйғәм­бә­ребеҙ Мөхәммәт ғәләйһис-сәләм йы­йылған халыҡҡа. Улар аптырап ҡал­ған: “Йә, Рәсүлуллаһ, бының өсөн дә яуап бирәбеҙме ни?” Пәйғәмбәребеҙ: “Әҙәм балаһын йөҙтүбән йәһәннәмгә оҙатҡан нәмә шул тел бит”, – тип яуаплаған. Ул йәнә бер хәҙисендә Раббыбыҙҙың буш һүҙ менән ваҡыт үткәргән әҙәмде яратмауын белдергән. Әйтелгән һәр хәбәр йәмғиәт өсөн файҙалы, фәһемле булырға тейеш. Әгәр ҙә мәғлүмәт тормошто, хеҙмәт тәртибен яҡшыртыу, рухи-әхлаҡи үҫеш хаҡында түгел, белемде арттырыуға йүнәлтелмәгән икән, уны иғтибарһыҙ ҡалдырыу зарур. Ниҙер менән артыҡ ҡыҙыҡһыныу ҙа инҡар ителә. Мосолман үҙенә ҡағылмаған нәмәгә иғтибар итмәй, яҡынламай, ваҡытын һәм көсөн белемен камиллаштырыуға, туҡтауһыҙ хеҙмәткә бүлә. Әлеге һорауға айырым туҡтал­ған­да, ҡәрҙәшебеҙҙең тыуған төйәгенә ҡайтып төпләнеүе – ифрат һөйөнөслө, ҙур хуплауға лайыҡ күренеш. Күңелендә бындай рух булған кеше, ваҡытлыса һынауҙарға һынмайынса, артабан да алға барырға үҙендә көс табыр, буш һүҙҙәрҙән аңын томалатмаҫ, иншаллаһ. Хәҙистәрҙә әйтелгәнсә, мосолманға күркәм итеп һөйләү, шулай уҡ иғтибар менән тыңлай белеү зарур. Пәйғәм­бәребеҙҙең “Мосолмандың теленән дә, ҡулынан да, ғәмәлдәренән дә һис кем зыян күрмәҫкә тейеш” тигән һабағын һәр саҡ иҫтә тотоп, бер-беребеҙҙең күңел бөтөнлөгөн һаҡлап, тормошобоҙҙо, аңыбыҙҙы буш һүҙҙәр менән саңламайынса, күркәм мөнәсәбәттә йәшәйек. Дилбәр ИШМОРАТОВА Читайте нас в © 1917 - 2020 «Башҡортостан» гәзите. Бөтә хоҡуҡтар ҙа яҡланған. Мәҡәләләрҙе күсереп баҫҡанда, йә уларҙы өлөшләтә файҙаланғанда «Башҡортостан» гәзитенә һылтанма яһау мотлаҡ. Зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР). Регистрационный номер: серия ПИ ФС77-33205 от 11 сентября 2008 г.
Рәсми сығанаҡтарҙан мәғлүм булыуынса, Республика онкология үҙәгенең хирургия корпусына төкәтмә 2020 йылдың февралендә төҙөлөп бөтәсәк. Был эш “Һаулыҡ һаҡлау” милли проектына ярашлы тормошҡа ашырыла. Әлеге ваҡытта объектта эске ремонт һәм биҙәү эштәре бара. Туғыҙ ҡатлы бинаның майҙаны 20 мең квадрат метр, ул 240 койка-урынға иҫәпләнгән, бер сменала 450 пациентты ҡабул итеү мөмкинлеге буласаҡ. Башҡортостан төҙөлөш барған ике йылда федераль ҡаҙнанан 686 миллион һум аҡса аласаҡ. Тейешле бойороҡ Рәсәй Хөкүмәте сайтында баҫылған. Финанс саралары 2019-2020 йылдарҙа “Рәсәйҙә Һаулыҡ һаҡлауҙы үҫтереү” программаһы буйынса бүленә. Быйыл 500 миллион һум үҙләштерелһә, 2020 йылда 185,7 миллион һум аҡса бүленеүе көтөлә. Шулай уҡ яңы корпус “Онкология сирҙәренә ҡаршы көрәш” федераль программаһы аҡсаһына йыһазландырыласаҡ. Билдәле булыуынса, "Һаулыҡ һаҡлау” милли проекты "Беренсел медик-санитар ярҙам күрһәтеү системаһын үҫтереү", "Йөрәк-ҡан тамырҙары сирҙәренә ҡаршы көрәш", "Онкологик сирҙәргә ҡаршы көрәш", "Балалар һаулығын һаҡлауҙы үҫтереү", "Һаулыҡ һаҡлау системаһы медицина учреждениеларын медицина белгестәре менән тәьмин итеү", "Милли медицина тикшеренеүҙәр үҙәге селтәрҙәрен үҫтереү", "Медицина хеҙмәттәре экспортын үҫтереү" федераль проекттарын үҙ эсенә ала. #ВладимирПутин#национальныепроекты#нацпроекты #региональныепроекты#регпроекты#нацпроектыБашкортостан Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Дим буйзары" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Район хәкимиәтенән хәбәр итеүҙәренсә, кирбестән төҙөлгән бер ҡатлы мәғариф учреждениеһының түбәне ҡаплаған тимер бетон плитаһы ишелә. Мәктәп 1970 йылда төҙөлгән, дөйөм майҙаны — 1201,5 кв.м. Бында 9-сы класҡа тиклем 90 бала белем ала. Ваҡиға урынына шунда уҡ урындағы муниципалитеттан тикшереү бара. Әлегә башланғыс һәм 5- се синыф уҡыусылары ике сменала балалар баҡсаһында, өлкәндәр мәктәптең емерелмәгән өлөшөндә уҡып торасаҡ. Автор: Гөлнара Солтанова Фото: Т. Аманов https://yeshlek.rbsmi.ru/articles/ya-yly-tar-ta-ma-y-netu/by-lil-rayoninda-ber-m-kt-pte--iyi-i-emerelep-t-shk-n-705755/
Башҡортостан Республикаһының “Республика Башҡортостан” нәшриәт йорто район һәм республика баҫмаларына яҙылыусылар араһында елле бүләктәр уйнатыуы тураһында барыһы ла белә. Һыуытҡыс, электр самокаты, ноутбук, телевизор, ҡар таҙартыу машинаһы һ.б. приздар ғинуарҙа БСТ каналында тура эфир аша уйнатылды. Шуныһы айырыуса ҡыуаныслы – ҡар таҙартыу машинаһын Ишмырҙа ауылынан Зилә Ильяс ҡыҙы Ҡотлоғужина отто! Гәзиткә яҙыл да, бүләк от... Алты ай йәки йыл дауамында яратҡан матбуғат баҫмаңды уҡыуҙан тыш, уға яҙылып отҡан бүләгеңә йылдар дауамында ҡыуаныу. Башҡортостан Республикаһының “Республика Башҡортостан” нәшриәт йорто район һәм республика баҫмаларына яҙылыусылар араһында елле бүләктәр уйнатыуы тураһында барыһы ла белә. Һыуытҡыс, электр самокаты, ноутбук, телевизор, ҡар таҙартыу машинаһы һ.б. приздар ғинуарҙа БСТ каналында тура эфир аша уйнатылды. Шуныһы айырыуса ҡыуаныслы – ҡар таҙартыу машинаһын Ишмырҙа ауылынан Зилә Ильяс ҡыҙы Ҡотлоғужина отто! Бөгөн бүләкте тапшырыу өсөн, алыҫ араларҙы яҡын итеп, республика мәғлүмәт үҙәге етәксеһе Айнур Дәүләтбәков килде. “Кисә ошондай һөйөнөслө хәбәр менән Әбйәлил районында булып, бәхетле еңеүселәргә электр самокатын тапшырғайныҡ. Ә Баймаҡ ерҙәренә беҙ ҡар таҙартыу машинаһын килтерҙек. Киләсәктә лә беҙҙең матбуғат баҫмалары менән бергә ҡалығыҙ, төрлө конкурстарҙа ҡатнашып, еңеүҙәр яулағыҙ”,-тине ул. Зилә Ҡотлоғужина Ишмырҙа ауылы фельдшеры булып эшләй. Тынғыһыҙ эшенә бар күңелен һалып, яратып башҡара ул. Төрлө матбуғат баҫмаларын да даими алдыра. Был юлы ла “Һаҡмар” һәм “Йәшлек” гәзиттәренә яҙыла һәм уның квитанцияларын Өфөгә ебәрә. “Минең ҡар таҙартыу машинаһын отҡанымды үҙемдән алда ауылдаштарым, таныштарым белгән ине. Барыһы ла шылтырата, ҡотлай башлағас, аптырап ҡалдым. Унан һөйөнөсөмдөң иге-сиге булманы. Ошондай матур, дәртләндереү уйындарын ойоштороусыларҙың барыһына ла ҙур рәхмәт”,-тине Зилә апай бәхетле йылмайып. Бер ҙә эшенән бушамаған ауыл фельдшерына ҡар таҙартыу машинаһы заказ буйынса эләккәнме ни! Сөнки Зилә Ильяс ҡыҙы ауыл ситендә йәшәй. Уларҙың урамын әҙ генә өргән ҡар ҙа көрткә сумдырып китә. Зилә апайҙың ике улы башлы-күҙле булып, Өфөлә ҡалаһында йәшәй. Зилә апай ике ейәнгә бәхетле өләсәй ҙә. Байрам алдынан әсәләренең хәлен белешергә килгән улдары, килендәре, ейәндәренең бәхетле тауышына күмелгән йортҡа беҙҙең нәшриәт йорто ла шатлыҡ хистәрен өҫтәне. Киләсәктә лә һеҙҙең йортҡа гел шундай бәхетле хәбәрҙәр килһен, Зилә апай!
2020 йылдың 1 ғинуарынан ғаиләләргә беренсе балаһы тыуғас та әсәлек капиталы түләнә башлай, ә икенсе бала донъяға килһә, уның суммаһы тағы ла 150 мең һумға арттырыла. Хәҙер, индексациянан һуң, әсәлек капиталының суммаһы 466 мең 617 һум тәшкил итә. Икенсе бала тыуған осраҡта дөйөм сумма 616 мең һумдан артып китә һәм йыл һайын индексациялана. «Әле был программа 2021 йылдың 31 декабренә тиклем иҫәпләнгән. Беләм, күп кешеләрҙе борсоған һорау йыш яңғырай: 2021 йылдың 31 декабренән һуң дәүләт нимә эшләргә йыйына? Беҙ был программаны оҙайтырбыҙ. Кәмендә 2026 йылдың 31 декабренә тиклем. Әгәр ғаиләлә бала бар икән, икенсеһе тыуғас, уға әсәлек капиталы яңы, арттырылған күләмдә тапшырылырға тейеш тип иҫәпләйем. Ә был, әйтеүемсә, 616 617 һум», — тине Владимир Путин Федераль Йыйылышҡа мөрәжәғәтнамәһендә. Хәтерегеҙгә төшөрәбеҙ, өсөнсө бала тыуһа, дәүләт ғаиләнең ипотека кредитының 450 мең һумын «ҡаплай». Башинформ. Читайте нас в Башҡортостан Республикаһы Стәрлетамаҡ ҡалаһының ижтимағи-сәйәси гәзите Башҡортостан Республикаһы буйынса элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киңкүләм коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәт идаралығында 2019 йылдың 22 июлендә теркәлде. Теркәү номеры – ПИ №ТУ02-01679. 1990 йылдың ғинуарына нәшер ителә. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Стәрлетамаҡ мәғлүмәт үҙәге- Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы филиалы. Баш мөхәррир - Мансуров Рәмил Ғәбдрәшит улы. Телефон Баш мөхәррир (347) 325-18-57 Яуаплы сәркәтип (347) 325-18-57 Хәбәрселәр (347) 325-75-70 Бухгалтерия (347) 325-60-73
Беҙҙең йәш таланттар һәр төрлө конкурс-фестивалдәрҙә үҙҙәренең көсөн һынап ҡарап, яңынан-яңы еңеүҙәр яулайҙар. Яңыраҡ беҙҙең республикала “Мәҙәниәт” милли проекты сиктәрендә мәҙәниәт өлкәһенең белем биреү ойошмалары уҡыусылары араһында “Алтын тауыш” республика конкурс-фестивале үтте. Илдәге эпидемиологик хәлде иҫәпкә алып, ул дистанцион форматта уҙғарылды, дуэт һәм солистар “Академик йырлау”, “Халыҡ йыры” һәм “Эстрада йырҙарын башҡарыу” номинациялары буйынса 9 йәш төркөмө араһында көс һынашты. Конкурс-фестивалгә республиканың, Силәбе өлкәһенең сәнғәт мәктәптәре, урта һөнәри һәм юғары белем биреү ойошмаларынан бөтәһе 200-ҙән ашыу заявка килде. Шуныһы маҡтауға һәм иғтибарға лайыҡ – был мәртәбәле конкурста беҙҙең З.Биишева исемендәге Мораҡ сәнғәт мәктәбе уҡыусылары - Бөтә Рәсәй һәм республика конкурстары лауреаттары “Рондо” өлгөлө хоры һәм “Дэмитон” өлгөлө вокал ансамбле солистары Аиша Йыһаншина, Варвара Коряковцева һәм Артем Соколов (етәкселәре – Флорида Кәримова) ҡатнашты. Һәм, ҡыуанысҡа күрә, уларҙың һәләте һәм таланты абруйлы жюри тарафынан юғары баһаланды. Аиша Йыһаншина республика конкурс-фестиваленең 1-се дәрәжә дипломына лайыҡ булһа, Виктория Коряковцева менән Артем Соколов 3-сө дәрәжә дипломын алды. “Алтын тауыш”та беренсе урын алған Аиша аҡсалата премияға лайыҡ булды һәм фильмда төшөү хоҡуғын алды. Йәш таланттарҙы беҙ ҙә ҡотлайбыҙ һәм яңынан-яңы уңыштар теләйбеҙ! Беҙҙең йәш таланттар һәр төрлө конкурс-фестивалдәрҙә үҙҙәренең көсөн һынап ҡарап, яңынан-яңы еңеүҙәр яулайҙар. Яңыраҡ беҙҙең республикала “Мәҙәниәт” милли проекты сиктәрендә мәҙәниәт өлкәһенең белем биреү ойошмалары уҡыусылары араһында “Алтын тауыш” республика конкурс-фестивале үтте. Илдәге эпидемиологик хәлде иҫәпкә алып, ул дистанцион форматта уҙғарылды, дуэт һәм солистар “Академик йырлау”, “Халыҡ йыры” һәм “Эстрада йырҙарын башҡарыу” номинациялары буйынса 9 йәш төркөмө араһында көс һынашты. Конкурс-фестивалгә республиканың, Силәбе өлкәһенең сәнғәт мәктәптәре, урта һөнәри һәм юғары белем биреү ойошмаларынан бөтәһе 200-ҙән ашыу заявка килде. Шуныһы маҡтауға һәм иғтибарға лайыҡ – был мәртәбәле конкурста беҙҙең З.Биишева исемендәге Мораҡ сәнғәт мәктәбе уҡыусылары - Бөтә Рәсәй һәм республика конкурстары лауреаттары “Рондо” өлгөлө хоры һәм “Дэмитон” өлгөлө вокал ансамбле солистары Аиша Йыһаншина, Варвара Коряковцева һәм Артем Соколов (етәкселәре – Флорида Кәримова) ҡатнашты. Һәм, ҡыуанысҡа күрә, уларҙың һәләте һәм таланты абруйлы жюри тарафынан юғары баһаланды. Аиша Йыһаншина республика конкурс-фестиваленең 1-се дәрәжә дипломына лайыҡ булһа, Виктория Коряковцева менән Артем Соколов 3-сө дәрәжә дипломын алды. “Алтын тауыш”та беренсе урын алған Аиша аҡсалата премияға лайыҡ булды һәм фильмда төшөү хоҡуғын алды. Йәш таланттарҙы беҙ ҙә ҡотлайбыҙ һәм яңынан-яңы уңыштар теләйбеҙ! Уҡытыусылары, З.Бишева исемендәге Мораҡ балалар сәнғәт мәктәбе директоры Флорида Кәримова үҙенең уҡыусылары тураһында бына нимә ти: “Аиша Йыһаншина, Варвара Коряковцева, Артем Корнев, Анастасия Соколова – минең ғорурлығым, улар, әле бәләкәй генә булыуҙарына ҡарамаҫтан, ҙур музыканттар. Уларҙы юҡҡа ғына музыкант тимәйем, сөнки ғүмер буына музыкаға уҡырға мөмкин, әммә музыкант булыу бөтәһенә лә бирелмәй. Аиша, Анастасия, Артем, Варвара – Бөтә Рәсәй һәм республика конкурстары лауреаттары “Рондо” өлгөлө хоры һәм “Дэмитон” өлгөлө вокал ансамбле солистары. Аиша Йыһаншина менән беҙ солист юлын 2017 йылда башланыҡ. Ошо ҡыҫҡа ғына ваҡыт арауығында ул үҙен гел яҡшы яҡтан күрһәтте һәм ҙур ғына уңыштарға өлгәште. Бөтә Рәсәй һәм халыҡ-ара конкурстарҙа күп еңеүҙәр һәм призлы урындар яуланы, мәҫәлән, ағымдағы йылда яулаған уңыштарына ғына туҡталып үтәйек: “Башҡортостан таланттары” Бөтә Рәсәй конкурсында 2-се дәрәжә, “Апрель” республика вокаль конкурсында 1-се дәрәжә, композитор Анна Петрящева премияһына халыҡ-ара вокаль конкурсында төрлө номинацияларҙа 2-се һәм 3-сө дәрәжә, “Башҡортостан таланттары” Бөтә Рәсәй интернет-конкурсында 1-се дәрәжә лауреат исемен һәм башҡаларҙа конкурстарҙа ҙур еңеүҙәр яуланы. Айырыуса Аиша менән “Свободная птица” (Пермь) һәм “Нотная симфония” (Ҡазан) конкурстарында ҡатнашыу мәртәбәле булды, сөнки унда композиторҙар Анна Петряшева, Александр Ермолов, Александр Иевлевтар булды, уларҙың тәрбиәләнеүселәре “Голос” һәм «Детская волна» кеүек конкурстарҙың даими ҡатнашыусылары. Уңыштары өсөн Аиша район хакимиәте башлығы стипендиаты булды. Анастасия Соколова ла бик тырыш, маҡсатҡа ынтылыусан ҡыҙ. Беҙ уның менән 2016 йылда шөғөлләнә башланыҡ. Анастасия Бөтә Рәсәй һәм республика конкурстарында ҙур ғына еңеүҙәр яуланы. Артем Корневта ла уңышлы музыкант булыу өсөн бөтә нәмә: һәләт тә, тырышлыҡ та, музыканы тойоу һәм башҡалар бар. Ул вокал менән 2018 йылдан шөғөлләнә, шулай уҡ республика кимәлендәге конкурс-фестивалдәргә үҙкөсөн һынап ҡараны”, - ти уҡытыусылары Флорида Зәки ҡыҙы. Читайте нас в Башҡортостан Республикаһы Күгәрсен районы "Мораҙым" ижтимағи-сәйәси гәзитенең рәсми сайты. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. 2015 йылдың 12 авгусында бирелгән ПИ ТУ 02-01395-се һанлы теркәү тураһындағы таныҡлыҡ. Директор (баш мөхәррир) Ладыженко А.Ғ., "Мораҙым" гәзите мөхәррире вазифаһын башҡарыусы Р.И.Исҡужина.
27 мартта билдәләнгән Бөтә донъя театр көнөн Арыҫлан Мөбәрәков исемендәге Сибай башҡорт дәүләт драма театры ҙур уңыштар менән ҡаршылай. Ошо көндәрҙә мәҙәниәт усағының ике сәхнә оҫтаһы – Арсен Шәйхисламов менән Урал Зәйнуллин – ”Башҡортостандың атҡаҙанған артисы” тигән маҡтаулы исемгә лайыҡ булды. Урал Зәйнуллин Радий Хәбиров ҡулынан хеҙмәтенә лайыҡлы баһаһын алыр өсөн сәхнәгә күтәрелгәндә ”Беҙҙең әүлиәбеҙ”тип әйтеүҙәре уның Мөжәүир хәҙрәт ролен оҫта башҡарыуын һыҙыҡ өҫтөнә алды. 27 мартта билдәләнгән Бөтә донъя театр көнөн Арыҫлан Мөбәрәков исемендәге Сибай башҡорт дәүләт драма театры ҙур уңыштар менән ҡаршылай. Ошо көндәрҙә мәҙәниәт усағының ике сәхнә оҫтаһы – Арсен Шәйхисламов менән Урал Зәйнуллин – ”Башҡортостандың атҡаҙанған артисы” тигән маҡтаулы исемгә лайыҡ булды. Урал Зәйнуллин Радий Хәбиров ҡулынан хеҙмәтенә лайыҡлы баһаһын алыр өсөн сәхнәгә күтәрелгәндә ”Беҙҙең әүлиәбеҙ”тип әйтеүҙәре уның Мөжәүир хәҙрәт ролен оҫта башҡарыуын һыҙыҡ өҫтөнә алды. Сибай театрына ҡала хакимиәтенең архив бүлеге хеҙмәткәрҙәре бик елле бүләк – мәҙәниәт усағының үткәнен, бөгөнгөһөн сағылдырған “Халыҡсан һәм легендар” тип аталған интернет-күргәҙмә әҙерләгән. Бүлек етәксеһе Нилә Ишмөхәмәт ҡыҙы Зәйнуллина әйтеүенсә, унда Сибай театрының барлыҡҡа килгән йылдарынан алып бөгөнгәсә тиклемге эшмәкәрлеге хаҡындағы архив документтарының күсермәләре тупланған. –Күргәҙмәлә 360 архив документы фрагменты, 1930 йылдан алып һаҡланған фотоһүрәттәр, афишалар, буклеттар, дипломдар урын алды, –ти Нилә Ишмөхәмәт ҡыҙы. –Был күргәҙмә менән социаль селтәрҙә һәр кем таныша ала. Артистарҙың төрлө йылдарҙағы ижади эшмәкәрлеге, тормошо һәр кемде битараф ҡалдырмаҫ, моғайын. Әйткәндәй, был архив хеҙмәткәрҙәренең виртуаль донъяла тәүге хеҙмәте түгел. Улар 2010 йылда Сибай ҡалаһының юбилейына арналған, аҙаҡ төрлө темалар буйынса йәнә өс интернет-күргәҙмә әҙерләгәйне. Яҙмаларҙы һаҡлау, мәңгеләштереү талабы бөгөнгө заманда ла үҙ көсөн юғалтмай. Киреһенсә, яңы технологиялар, алымдар ярҙамында был эш киңәйә, байый ғына бара.
Башҡортостан Республикаһында тауар һөтөн етештереүҙә индустриаль һөт фермаларын төҙөү буйынса ҙур инвестиция проекттарын ғәмәлгә ашырған ауыл хужалығы предприятиелары лидерҙар булып тора. Ҙур инвестиция проекттары булған ауыл хужалығы предприятиелары алдынғы Ағымдағы йылдың 10 айында ошондай 15 һөт комплексында 204 мең тонна һөт етештерелгән, ул дөйөм республика күләменең өстән бер өлөшөн тәшкил итә (643 мең тонна). Ауырғазы районының «Уңыш» һәм Йәрмәкәй районының «Северная Нива Башкирия» яуаплылығы сикләнгән йәмғиәттәрендә йыл башынан алып 26 мең тоннанан ашыу һөт һауып алынған. Саҡмағош районының «Базы» берлектәге предприятиеһы, Әбйәлил районының “Красная Башкирия” һәм Стәрлетамаҡ районының «Калинин » ауыл хужалығы предприятиеларында 20 мең тоннаға яҡын һөт етештергәндәр.Тауар һөтөн етештереүҙә ыңғай динамикаға улар маҡсатлы рәүештә тоҡомсолоҡ эше алға ҡуйып, тармаҡты интенсивлаштырыу иҫәбенә өлгәшкән. Республикала хәҙерге көндә дөйөм хаҡы 26 миллиард һум булған 23 проект тормошҡа ашырыла, улар заманса һөт фермаларын төҙөүгә һәм һөт эшкәртеүгә йүнәлтелгән. Был проекттарҙыү күптәре тамамланыу өҫтөндә, улар буйынса планлаштырылған хаҡтың яртыһынан ашыуы һалынған да инде. Әйткәндәй, республикала үҙенең инвестиция проекттарын ғәмәлгә ашырған предприятиелар милеккә һалым түләүҙән азат ителә, килемгә һалым буйынса ташлама алалар. Шулай уҡ уларҙың проекттары өсөн ер участкалары һатыуҙар уҙғармайынса ҡуртымға бирелә, инфраструктура төҙөлөшөнә сығымдары ҡаплана. Автор:Вил Илһамов Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Оскон" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса Федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идара-лығында 2015 йылдың 6 ноябрендә теркәлде. Òåðêәү íî­ìå­ðû ÏÈ ¹ТУ 02-01480.
Шундай әйтем йәшәй халыҡта. Тулы варианты ошолай: "Урыҫ байыһа, өй һала, башҡорт байыһа, бисә ала". Был әйтем әлеге заманға әллә ни тура ла килмәҫ, әммә ундағы фәлсәфә һәм шул фәлсәфәгә ярашлы ир-ат психологияһы йәшәй әле. Күтәрелгән, уңышҡа өлгәшкән, байыған, билдәлелек яулаған ирҙәрҙең ҡатын алмаштырыу, ҡатын яңыртыу йолаһы йәшәй. Ошо мәсьәләне тикшереп ҡарайыҡ әле. Шундай әйтем йәшәй халыҡта. Тулы варианты ошолай: "Урыҫ байыһа, өй һала, башҡорт байыһа, бисә ала". Был әйтем әлеге заманға әллә ни тура ла килмәҫ, әммә ундағы фәлсәфә һәм шул фәлсәфәгә ярашлы ир-ат психологияһы йәшәй әле. Күтәрелгән, уңышҡа өлгәшкән, байыған, билдәлелек яулаған ирҙәрҙең ҡатын алмаштырыу, ҡатын яңыртыу йолаһы йәшәй. Ошо мәсьәләне тикшереп ҡарайыҡ әле.Ниндәй ул уңышлы ир? Уңышлы була торған ир - ул бала саҡтан, тимәк, йәштән көслө характерлы, тырыш, талапсан, маҡсатына ҡарай яҙлыҡмай бара белә торған кеше. Ул йомшаҡ, бәләсел, характерһыҙ, ҡурҡаҡ була алмай. Уңышҡа өлгәшәсәк ир юлындағыларҙы артыҡ аяп тормаҫ, үтә йомартланмаҫ та, уғата һаран да булмаҫ. Был сифаттары унан ана шул күпкә өлгәшер шәхес яһай ҙа инде.Бизнеста, спортта, шәхси эшҡыуарлыҡта йәки сәнғәт, сәйәсәт һәм башҡа өлкәләрҙә яҡшы үҫешеп китә алған, байыған, дәрәжә яулаған, дан алған ирҙәргә был уңыштар буштан ғына килмәй. Улар ошоларға эйә булыу өсөн нимәләрҙәндер үҙҙәрен мәхрүм итеп, ниндәйҙер сикләүҙәргә түҙеп, системалы эш алып барыуға, хатта тәүлек әйләнәһенә хеҙмәт итеүгә дусар булып йәшәй. Уңышлы ирҙәр - улар ысынында егәрле, идеялы, энергиялы кешеләр.Уңышҡа бер көндә генә өлгәшмәйҙәр, шулай бит? Уңыш артында тиҫтәләгән йылдарҙы үҙ эсенә алған тотош ғүмер ята. Ғәҙәттә, үҙ көсө менән байыған, дан алған ирҙәр, капиталының килем килтерә башлаған һәм аҙыраҡ тын алып, уңлы-һуллы ҡарай ала башлаған мәлендә инде 45-50 йәштәрҙәге ир уҙамандарына әйләнгән була. Һәм, әлбиттә, уларҙың йәштән өйләнгән, студент саҡтарында йәрәшкән, мөхәббәт менән ҡауышҡан ҡатындары бар. Уңышлы буласаҡ ирҙәр йәшләй өйләнә. Был уларҙың альфа самец булыуҙарын, иртә өлгөрөүҙәрен, ҡатын-ҡыҙҙы яулай белеүҙәрен һәм тоҡом ҡалдырырға тырышыуҙарын күрһәтә. Шул уҡ ваҡытта уңышлы ирҙәр артында аҡыллы ҡатындар тороуын да оноторға ярамай. Көнө-төнө аҡса табам, мал үрсетәм тип сапҡан иргә рухи көс биреп, уның теләктәрен ҡәнәғәтләндереп, күңелен үҫтереп, ҡайһылары хатта ҡуша йөрөп утты-һыуҙы бергә кисеп тә, ғаилә усағын дөрләтеп тота улар. Өйөндә, ғаиләһендә тыныслыҡ, йылы ҡараш, матур мөғәмәлә булғанда ғына ирҙәрҙә хеҙмәткә һәм башҡа нәмәгә дәрт уяна, илһам урғый, көсө була. Тимәк, уңышлы ирҙәрҙең үҫеү һәм тамыр нығытыу тупрағы - ул яҡшы ҡатын. Һәм улар был яҡшы ҡатынды үҙҙәре ҡарап, һайлап алған. Уңышҡа өлгәшәсәк ир-егеттәрҙә ҡатын-ҡыҙға ҡарата талап та юғары. Улар буласаҡ ҡатынын матурҙан, егәрленән, аҡыллынан һайларға ынтыла. Был уларҙың аңына шулай һалынған. Үҙҙәре альфа булғас, шундай уҡ көслө, сәләмәт, энергетикаһы тура килгән һәм үҙе һоҡланған ҡыҙҙы ғына тиң күрә ундайҙар.Тау үренә үрләгән ирҙең йәшәйеше тынғыһыҙ һәм ул ауырлыҡты ғаиләһенә лә төшөрмәй тормай. Уның кәйефһеҙ, асыулы, арыған, көйгән сағы күберәк. Һәм таяҡтың ауыр башы ҡатынына төшә. Ире яғынан килгән бөтөн негативты ҡабул итеп торған, үҙенә һеңдергән һәм кире ҡаға алмаған ҡатын физик һәм рухи яҡтан тиҙ туҙа, шәхес булараҡ ҡаҡшай башлай. Ире эскесе түгел, эштәре яҡшы бара, барын табып тора, ҡатынын кейендерә, шәп йортта йәшәтә, ялтыр машинала йөрөтә икән, ни эшләп ул ҡатын иренә зарланһын инде? Эске ҡыйралышын, баҫымдан, кәмһетеүҙәрҙән миктәгәнен тойһа ла, ул быларҙы тышҡа сығармаясаҡ. Ғәҙәттә, йүнһеҙ ирҙәрҙең ҡатындары зарлана, ирҙәрен яманлап, күңелдәрен бушатып ала. Ә уңышлы ир ҡатындары тешен ҡыҫып, китмәй, айырылмай, шул күнегелгән, туҡтауһыҙ әйләнгән бер үҙәк булып йәшәүен дауам итә. Һәм бер ваҡыт килеп шул үҙәк арый. Ул инде ирен илһамландыра, дәртләндерә алмай башлай. Шул ваҡыт ир ҙә ҡатынына иғтибар итә. Һәм ҡасандыр уны һоҡландырған сибәр, уңған ҡыҙ урынына арыуыҡ олоғайған, йонсоған, бәлки, һимергән йәки ауырыуға һабышҡан ханымды күрә. Уңыш юлында көрәшкән ирҙең ҡатыны бер нисек тә гөл һымаҡ ҡына булып ҡала алмай. Ул бит шул уңыштың эске яғын, башҡаларға күренмәгән мораль көрәшен үҙе аша үткәргән йән. Иренең уңыштары ҡатынының рухи, эмоциональ һәм ҡатын-ҡыҙҙа ғына була торған энергетикаһы аша килгән. Ул үҙен иренең уңышына ҡорбан иткән, тиергә лә була.Шулай итеп, ире урта йәштәргә етеп, уңыштың түбәһенә менеп еткәндә (етеп барғанда), ҡатын үҙ функцияһын үтәй алмай башлай һәм шул энергетикаға мохтаж булған һөйгәне был ролгә икенсе фигураны күҙләргә мәжбүр була. Һәм, күп тә уйлап тормай, ул ҡатынын йәшерәк йәргә алмаштырып та ҡуя. Был аҙымды яһау, әлбиттә, ниндәйҙер хистәр, конфликт һәм башҡа артыҡ күңелле булмаған күренештәр аша башҡарыла. Шулай ҙа, күп осраҡта, ул аҙым яһала - ир ҡатынын йәшерәккә, матурыраҡҡа, ҡараулыраҡҡа, сәләмәтерәккә алмаштыра. 45-50 йәштәрҙә ир-егет тулыһынса үҙаллылыҡ алған, уның артында ниндәйҙер капитал бар һәм был матдилыҡ уға һис шикһеҙ ныҡлы ышаныс, һауалылыҡ һәм хатта тәкәбберлек бирә. Барыһын да үҙе хәл итеп өйрәнгән ир был мәсьәләне лә эш алымы кеүек кенә итеп башҡарып ҡуя. Ябай ҡарашҡа был ирҙең байып, уңышҡа өлгәшеп, шашып, ҡатын йәшәртеүе булып күренһә лә, асылда, был яулаусы, еңеүсе, буйһондороусы ир-егеттең энергетика сығанағын алмаштырыуы ғына ул. Вампир кеүек, бер йәндең көсөн, илһамын һурып алып бөтөп, уның урынына яңыһын булдырыуы. Нисек кенә ҡырағай һәм вәхшилек булып күренмәһен, был көслө характерлы ирҙәрҙең тәбиғәте. Әлбиттә, иллегә еткәндә барыһы ла ҡартая, туҙа һәм башҡалар, әммә уңышлы ир ҡатындары елкәһе күберәкте күтәрә икән. Унан һуң, тағы берәү ҙә тота килеп ҡатынын, ҡартайған, тип ташлап ҡуймай. Күптәр ҡуша тиң ҡартайып йәшәй бирә. Ә уңышлы ирҙәрҙең етмеш проценты, үҙҙәренең тәбиғәттән һалынған альфалыҡ холоҡтарына барып, рухи һәм физик яҡтан ҡәнәғәтләндерә алмай башлаған, энергияһы кәмегән ҡатынды янында тотҡолары килмәй. Бының өсөн уларҙа алда әйтелгән ҡатылыҡ та, талапсанлыҡ та, ниндәйҙер кимәлдә ҡанһыҙлыҡ та етерлек.Шулай итеп, уңышлы ир ҡатынына үҙен ҡарап, аяп йәшәүҙән алда энергияһын самалап тотона белеп, йәшлеген, матурлығын һаҡларға тырышырға кәңәш бирер. Иренән бер аҙым алда барып, киләсәкте күҙаллап торорға ҡушыр. Һәм, иң беренсе сиратта, үҙенең ирҙең уңдырышлы тупрағы ғына түгел, ә ҡатын-ҡыҙ ҙа икәнен онотмаҫҡа, энергияны, көстө ҡатын-ҡыҙға хас булған инештәрҙән ала белергә кәңәш итер. Хатта ире кәңәш итмәгәндә лә уңышлы ирҙең ҡатыны быларҙы белергә тейеш. Әлиә ИСМӘҒИЛЕВА. Читайте нас в Общественно-политическая газеты муниципального района Учалинский район Республики Башкортостан. Издается с 1991 года. Учредитель: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан и ГУП РБ Издательский дом "Республика Башкортостан". Свидетельство ПИ № ТУ02-01481. Издание зарегистрировано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 06 ноября 2015 г.
Британия телевидениеһының дүртенсе каналы (Channel 4) Рәсәй Президенты Владимир Путинға арналған өс сериялы документаль фильм күрһәтә башлай. Каналдың сайтындағы мәғлүмәттәргә ярашлы, ул “Путин: рус шпионы тарихы” тип аталасаҡ. Британия телевидениеһының дүртенсе каналы (Channel 4) Рәсәй Президенты Владимир Путинға арналған өс сериялы документаль фильм күрһәтә башлай. Каналдың сайтындағы мәғлүмәттәргә ярашлы, ул “Путин: рус шпионы тарихы” тип аталасаҡ. “Әле донъяла барған хәл-ваҡиғаларҙың айышына төшөнөү өсөн Владимир Путинды аңларға кәрәк. Ул үҙен ХХI быуатта иң мөһим сәйәсмәндәрҙең береһе булып ҡала алыуын күрһәтте. Фильмда беҙ элекке шпиондың сәйәсәтте нисек үҙгәртеүен һәм бының донъяға ниндәй йоғонто яһауын асыҡларға тырышасаҡбыҙ”, – тине башҡарма продюсер Джеймс Роган. Дүртенсе канал Владимир Путиндың йәшлеге, СССР Дәүләт именлеге комитетында эшләгән осоро, 20 йыл буйы ил Премьер-министры һәм Рәсәй Президенты булып эшләгән дәүер хаҡында һөйләргә вәғәҙә итә. Фильм авторҙары буласаҡ президенттың шәхси тәжрибәһе, айырыуса уның разведкала эшләүе Рәсәйҙең дәүләт сәйәсәтендә нисек сағылыш табыуын күрһәтергә ниәтләй. Фильмдың анонсында Владимир Путин үҙенең алдына “Рәсәйҙе ҡайтанан бөйөк итеү” бурысын ҡуйған, АҠШ-тың дүрт президенты һәм Британияның дүрт премьеры менән эшләп өлгөргән, үҙ заманының иң йоғонтоло лидеры булған етәксе тип билдәләнә. #ВладимирПутин Фото: РФ Президентының матбуғат хеҙмәте. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Урал" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
БР Хөкүмәте Премьер-министры Андрей Назаров 2020 йылда Хөкүмәт эшмәкәрлегенә һөҙөмтәләр яһап, Башҡортостандың 2024 йылға тиклем социаль-иҡтисади үҫешенең стратегик йүнәлештәре хаҡында һөйләне. Мөһим бурыстар араһында яңы объекттар төҙөү һәм реконструкциялау эштәре лә бар. Андрей Назаров әйтеүенсә, 2023 йыл аҙағына тиклем Башҡортостанда Евразия китапханаһы, хәҙерге сәнғәт музейы, Өфөнән М5 трассаһына сығыу юлы, байдарка һәм каноэла йөҙөү буйынса спорт мәктәбе, велосипед һәм саңғы спорт комплексы, ябыулы футбол манежы, йөҙөү слаломы өсөн ҡоролмалар комплексы, фехтование, мотоспорт, шорт-трек үҙәктәре төҙөлә. Бынан тыш, Өфөлә Рус драма театрын, “Аҡбуҙат” ипподромын, дүрт трамплин комплексын, канат юлын реконструкциялау ҡаралған. Автор:Гөлшат Ҡунафина Читайте нас в © 2020 Сайт журнала «Башҡортостан ҡыҙы». Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Рәсәйҙә бушлай һәм ирекле диспансерлаштырыуҙың яңы ҡағиҙәләре үҙ көсөнә инде, тип яҙа федераль киң мәғлүмәт саралары. Хәҙер 40 йәше тулған һәр кем йыл һайын диспансерлаштырыу үтергә мөмкин, уларға онкология сирҙәрен иртә асыҡлау өсөн скринингтар тәғәйенләнә. 18-39 йәшлектәр өсөн өс йылға бер тапҡыр уҙғарыу тәртибе һаҡлана, ләкин улар йыл һайын профилактик медицина тикшереүе үтергә хоҡуҡлы. Ҡануниәт эш биреүсенең хеҙмәткәргә диспансерлаштырыу үтеү өсөн бер көн бирергә тейешлеген күҙ уңында тота. http://www.bashinform.ru/ Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Дим буйзары" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Эйе, ауыл фельдшеры – ул табип урынында. Шулай булмай, ауылда ябай фельдшер әллә күпме кешене бер үҙе хеҙмәтләндерә. Ниндәй генә ауырыуҙар менән эш итмәй ул: кәрәк булһа, уколын да ҡаҙай, системаһын да ҡуя, диагноз ҡуйып, рецебын да яҙа. Тағы ла, яҙылмаған ҡанун буйынса, ауырыу төндә көсәйә. Шуға ла ауыл фельдшерына йыш ҡына төнгө урам буйлап йүгерергә лә тура килә. Эйе, ауыл фельдшеры – ул табип урынында. Шулай булмай, ауылда ябай фельдшер әллә күпме кешене бер үҙе хеҙмәтләндерә. Ниндәй генә ауырыуҙар менән эш итмәй ул: кәрәк булһа, уколын да ҡаҙай, системаһын да ҡуя, диагноз ҡуйып, рецебын да яҙа. Тағы ла, яҙылмаған ҡанун буйынса, ауырыу төндә көсәйә. Шуға ла ауыл фельдшерына йыш ҡына төнгө урам буйлап йүгерергә лә тура килә. Байғужа ауылы фельдшеры Римма Рәфҡәт ҡыҙы Байғужинаның аҙаҡҡы 31 йыл ғүмере тап шундай темпта үтә. Байғужа һәм Бикйән ауылдарынан 217 кешене хеҙмәтләндерә ул. Бөгөнгө көндә яңы тыуған дүрт сабый ҙа уның ҡарамағында. – Әлдә дарыу менән тәьмин ителеш яҡшы. Былай булһа, ауырға тура килер ине. Байғужа ауылында фельдшер булып эшләгән дәүеремдә күпселек кеше йөрәк-ҡан тамырҙары ауырыуҙары, шәкәр диабеты, ревматизм һәм полиартрит кеүек сирҙәр менән мөрәжәғәт иткәндер, тием. Бынан тыш, киҫкен вируслы инфекция кеүек миҙгелле ауырыуҙар менән дә күп киләләр, – тип һөйләй Римма Рәфҡәт ҡыҙы. 1988 йылда Сибай медицина колледжын тамамлаған йәш белгес Римма йүнәлтмә буйынса беҙҙең районға эшкә килә. Байғужа ауылының фельдшер-акушерлыҡ пунктында хеҙмәт юлын башлаған Римма шул ваҡыттан алып ал-ял белмәй эшләй. Хатта йәйге отпускы ваҡытында ла уны алмаштырырлыҡ кеше юҡ. – Ауылдаштарымдың ҡайһы ваҡытта булһа ла килеп инеүенә һәм ярҙам һорауына күнеп-күнегеп бөткәнмен инде. Аллаға шөкөр, ирем мине аңлай, ярҙам итә. Ул булмаһа, фельдшер булып эшләй ҙә алмаҫ инем, биллаһи. Төн уртаһында ярҙам һорап киләләр икән, тәүҙә ирем Данилға мөрәжәғәт итәм. Ул, бер һүҙһеҙ аңлап, машинаһын тоҡандыра һала. Юғиһә ауылдың бер осонан икенсе осона йәйәүләп барып еткәнсе ҡәҙерле минуттар юғалыр ине... Бөгөнгө ауыл фельдшерының эше бының менән генә сикләнмәй. Улар ҙа ҡағыҙ тултырыуҙан, бихисап отчет-тарҙан азат түгел. Шулай булыуға ҡарамаҫтан, Римма Рәфҡәт ҡыҙы үҙ эшен белеп, яратып башҡара. Беренсе урынға ауылдаштарының һаулығын ҡуйып эш итергә күнеккән. Гөлгөнә ТАҺИРОВА. Читайте нас в Зарегистрировано Управлением Федеральной службой по надзору законодательства в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ №ТУ02-01424 от 26 августа 2015 г.
Донъяла изгелек эшләргә ынтылыусылар күплеге һоҡландыра. Беҙҙең күптәнге партнерҙар ҙа мәрхәмәтлеккә ҡушылып, 11 төрлө ризыҡ—макарон изделиелары, май, шәкәр, печенье һәм башҡалар һалынған 100 аҙыҡ-түлек йыйылмаһы әҙерләп штабҡа тапшырҙы. Уларҙы бөгөн үк ирекмәндәр мохтаждарға таратасаҡ. “СИТНО” компанияһы һәм “Магнитогорск тауар ихатаһы” Сибай ҡалаһында ғына түгел, Башҡортостан Республикаһында социаль йүнәлештә эшләгән предприятелар булып иҫәпләнә. Был компаниялар күптән таусылар ҡалаһының ышаныслы парнерҙары. Бөгөн улар “Тиҫтер” балалар һәм үҫмер клубы нигеҙендә булдырылған “Беҙ бергә!” ирекмәндәр штабына 100 аҙыҡ-түлек йыйылмаһы алып килде. --Дуҫтар ауыр ваҡытта һынала! Рәхмәт изгелектәре өсөн! Халыҡ мәнфәғәтен ҡайғыртыусы ирекмәндәргә лә рәхмәтебеҙ сикһеҙ!,--тине Сибай ҡалаһы хакимиәте башлығы Рөстәм Әхмәткәрим улы Афзалов мәрхәмәтлеккә ҡушылыусыларға изге теләктәрен еткереп. Башлыҡтың һүҙҙәрен уның урынбаҫары С.В.Озерцов та хупланы: --Коронавирусҡа бәйле эпидимиологик хәл һаман да тотороҡланмай. Ошондай мәлдә беҙҙең эргәлә ауыр тормош хәленә тарыусылар барлығын да да оноторға ярамай. Донъяла изгелек эшләргә ынтылыусылар күплеге һоҡландыра. Беҙҙең күптәнге партнерҙар ҙа мәрхәмәтлеккә ҡушылып 11 төрлө ризыҡ—макарон изделиелары, май, шәкәр, печенье һәм башҡалар һалынған 100 аҙыҡ-түлек йыйылмаһы әҙерләп штабҡа тапшырҙы. Уларҙы бөгөн үк ирекмәндәр мохтаждарға таратасаҡ,--тине Сергей Виниаминович.
22 апрелгә оператив мәғлүмәттәр буйынса, Башҡортостанда хәҙер 396 коронавирус сирле иҫәпләнә. Бер тәүлектә улар 25 кешегә күбәйгән. 22 апрелгә оператив мәғлүмәттәр буйынса, Башҡортостанда хәҙер 396 коронавирус сирле иҫәпләнә. Бер тәүлектә улар 25 кешегә күбәйгән. Республикала 396 ауырыуҙың 34-е һауыҡҡан, 14-е үлгән, тип хәбәр ителә стопкоронавирус.рф порталында. Һуңғы тәүлектә Рәсәй төбәктәрендә коронавирус йоҡтороуҙың 5236 яңы осрағы раҫланған, 57 үлем осрағы теркәлгән. Тәүлек эсендә илдә 547 кеше һауыҡҡан. Дөйөм алғанда, Рәсәйҙә әле 57 999 коронавирус сирле иҫәпләнә, уларҙың 4420-һе һауығып сыҡҡан, 513 кеше вафат булған. Башинформ. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Урал" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Башҡортостан Республикаһы Дәүләт Йыйылышы - Ҡоролтай рәйесе урынбаҫары Эльвира Айытҡолова быйыл Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайы Президиумы рәйесе итеп һайланды. Быйылғы Ҡоролтайҙа Эльвира Айытҡолова республиканың киң мәғлүмәт саралары етәкселәренә Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайы үткәргән сараларҙа әүҙемерәк ҡатнашырға саҡырып мөрәжәғәт иткәйне. Уларҙың иҫәбендә быйыл көҙ РФ субъекттарында уҙғарылған Башҡорт мәҙәниәте көндәре һәм республикала ойошторолған «Айыҡ ауыл-2019» бәйгеһе. Ошо көндәрҙә Рәсәй Федерацияһы Президенты Владимир Путин Рәсәй йәмғиәтенең ижтимағи-сәйәси тормошонда әүҙем ҡатнашҡаны һәм Бөтә Рәсәй халыҡ фронты сараларын, программаларын бойомға ашырыуға ҙур өлөш индергәне өсөн Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайы Президиумы рәйесе, БР Дәүләт Йыйылышы-Ҡоролтай рәйесе урынбаҫары Эльвира Айытҡоловаға рәхмәт хаты тапшырҙы. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Стәрлебаш шишмәләре" Газета зарегистрирована (ПИ №ТУ 02-01461 от 05.10.2015 г.) в Управлении Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. УЧРЕДИТЕЛИ: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан, Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан».
Президент Владимир Путиндың ҡарары менән 24 июндә Мәскәүҙә, герой-ҡалаларҙа һәм хәрби округтар штабы урынлашҡан үҙәктәрҙә Бөйөк Еңеүҙең 75 йыллығына ҡарата хәрби парадтар үтә. Коронавирус пандемияһына бәйле, был саранан баш тартҡан төбәктәр ҙә бар. Президент Владимир Путиндың ҡарары менән 24 июндә Мәскәүҙә, герой-ҡалаларҙа һәм хәрби округтар штабы урынлашҡан үҙәктәрҙә Бөйөк Еңеүҙең 75 йыллығына ҡарата хәрби парадтар үтә. Коронавирус пандемияһына бәйле, был саранан баш тартҡан төбәктәр ҙә бар. Башҡортостан Башлығы Радий Хәбиров билдәләүенсә, Өфөлә парад баштан уҡ планлаштырылмаған. Был көндә республиканың район һәм ҡалаларында Бөйөк Ватан һуғышы ветерандары өсөн, 9 майҙағы кеүек, шәхсән парадтар үтәсәк. Шулай уҡ 22 июндә ҡалала был датаға арналған киң саралар ҡаралған. Шул иҫәптән Өфө тимер юл вокзалы биләмәһендә Бөйөк Ватан һуғышына китеүселәр иҫтәлегенә һәйкәл асыласаҡ. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Урал" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Көняҡ округы хәрби суды өс ирҙе терроризмды финанслаған өсөн ҡаты режимлы холоҡ төҙәтеү колонияһына 9 һәм 14 йыл срокка хөкүм иткән. Был турала ТАСС агентлығы хәбәр итә.«Мирзамет Букаров, Рамазан Алиев, Абулғайтан Рәджәбов ғәйепле тип танылды. Букаровҡа - 14 йыл, Алиевҡа – 9, Рәджәбовҡа – 10 йыл ҡаты режимлы холоҡ төҙәтеү калонияһына йүнәлтеү хөкөмө сығарылды», - тип хәбәр итә суд вәкиле. Суд 2017 һәм 2018 йылдарҙа Букаровтың Рәсәйҙә тыйылған «Ислам Дәүләте» террористик төркөмө ағзаларына бер нисә тапҡыр аҡса күсереүен билдәләгән. Бынан тыш, террористарҙы финананслауға ул үҙенең иптәштәрен - Алиев һәм Рәджәбовты, үҙенең туғандарын да йәлеп иткән. Тәфтишселәр асыҡлауынса Букаровтың туғандары эштең ниҙә икәнен аңламағандар ҙа. Букаров, Алиев һәм Рәджәбовтың терроризмды финанслауы 2019 йылдың ғинуарында туҡтатыла. Ирҙәр сығышы менән Дағыстандан булалар. Букаров Красноярск крайында, Алиев һәм Рәджәбов Адыгеяла йәшәгәндәр. Ғәйепләнеүселәр ғәйебен танымаған. Читайте нас в Башҡортостан Республикаһы Стәрлетамаҡ ҡалаһының ижтимағи-сәйәси гәзите Башҡортостан Республикаһы буйынса элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киңкүләм коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәт идаралығында 2019 йылдың 22 июлендә теркәлде. Теркәү номеры – ПИ №ТУ02-01679. 1990 йылдың ғинуарына нәшер ителә. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Стәрлетамаҡ мәғлүмәт үҙәге- Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы филиалы. Баш мөхәррир - Мансуров Рәмил Ғәбдрәшит улы. Телефон Баш мөхәррир (347) 325-18-57 Яуаплы сәркәтип (347) 325-18-57 Хәбәрселәр (347) 325-75-70 Бухгалтерия (347) 325-60-73
Хоҡуҡ һаҡлау органдарына килгән енәйәттәр тураһындағы хәбәрҙәргә республика прокуратураһы тарафынан үткәрелгән анализ шуны күрһәтә – интернет-енәйәтселәр халыҡтың аҡсаһына эйә булыу өсөн төрлө ысулдарҙы әүҙем ҡулланалар.Урамдан башҡа ерҙә лә мутлашыусыларҙың ҡорбаны булырға мөмкин. Технологиялар үҫешеү менән яман ниәттә эш итеүселәр виртуаль киңлекте лә тиҙ генә үҙләштерҙеләр. Хоҡуҡ һаҡлау органдарына килгән енәйәттәр тураһындағы хәбәрҙәргә республика прокуратураһы тарафынан үткәрелгән анализ шуны күрһәтә – интернет-енәйәтселәр халыҡтың аҡсаһына эйә булыу өсөн төрлө ысулдарҙы әүҙем ҡулланалар. Урамдан башҡа ерҙә лә мутлашыусыларҙың ҡорбаны булырға мөмкин. Технологиялар үҫешеү менән яман ниәттә эш итеүселәр виртуаль киңлекте лә тиҙ генә үҙләштерҙеләр. Интернетта мутлашыуҙың ниндәй схемалары ҡулланыла һәм урлашыуҙарҙан үҙеңде нисек һаҡларға? Әгәр һеҙ ҡулдан тауар һатып алырға йәки үҙегеҙгә кәрәкмәгән әйберҙе һатырға уйлаһағыҙ, бик һаҡ булығыҙ – мутлашыусылар йыш ҡына һатып алыусы йәки һатыусы роленә инә. Һеҙҙең тауар менән үтә ныҡ ҡыҙыҡһынған һәм иҫәбегеҙгә шунда уҡ аванс күсереп ҡуйырға теләгән кеше табыла. Был маҡсатта ул һеҙҙең картағыҙҙың йәки телефонығыҙҙың номерҙарын ғына һорап ҡалмай, шулай уҡ картаның, йәнәһе лә, ысынмы икәнлеген билдәләүсе кодты ла (арт яғындағы өс һан) һорайҙар. Бындай аҙым һеҙҙә шик уятырға тейеш – аҡса күсереү өсөн картаның номерын ғына белеү ҙә етә. Әгәр һеҙ ҡулдан тауар һатып алһағыҙ, һеҙҙән алдан түләүҙе һәм картаның барлыҡ мәғлүмәттәрен хәбәр итеүҙе һорауҙары мөмкин. Әгәр һеҙҙең менән мутлашыусы бәйләнешкә сыҡҡан икән, иң яҡшы осраҡта һеҙ аванс итеп ебәргән аҡсағыҙҙан яҙыуығыҙ ихтимал. Иң насар осраҡта – әгәр һеҙҙең картағыҙҙың барлыҡ мәғлүмәттәрен һорап алһалар – иҫәбегеҙҙәге барлыҡ аҡсаларҙан ҡолаҡ ҡағыуығыҙ мөмкин. Быны нисек булдырмаҫҡа? Социаль селтәрҙәр йәки махсус сайттар аша ҡулдан тауар һатып алғанда бик һаҡ булығыҙ. Потенциаль һатыусыны йәки һатып алыусыны кешеләрҙең фекерҙәре (отзывтар) буйынса тикшерергә тырышығыҙ. Төркөмдәрҙә һәм сервистарҙа, ғәҙәттә, һатыусыларҙың да, һатып алыусыларҙың да “ҡара исемлеге” һәм модераторҙары була. Һатыусының профилен тикшерегеҙ – мутлашыусылар социаль селтәрҙәрҙә йыш ҡына бик әҙ генә мәғлүмәт ҡуйылған сәхифәләр (страницалар) булдыра. Һеҙҙең дуҫығыҙ аҡса биреп тороуҙы үтенгән йәки сәйер һылтанма (ссылка) менән шәхси хәбәр ебәргән. Тимәк, һеҙҙең дуҫығыҙҙың аккаунтын емергәндәр тигән һүҙ. Таныш булмаған кеше һеҙгә шәхси хәбәр яҙып, тотороҡло һәм юғары килем вәғәҙә иткән ҡатмарлы булмаған эш тәҡдим итә. Яҙмала тәғәйен мәғлүмәт юҡ, ләкин, йәнәһе, был эш тураһында ентекләберәк танышыу маҡсаты менән инеп уҡыр өсөн һылтанма (ссылка) бирелә. Бындай һылтанма буйынса һеҙ хыял иткән эш юҡ, һеҙҙе бары тик компьютер вирусы ғына көтөп торасаҡ. Йыш ҡына мутлашыусылар үҙҙәрен төрлө өлкә буйынса билдәле брендтарҙың һәм компанияларҙың хеҙмәткәрҙәре тип таныштыра. Һеҙгә түбән процент менән кредиттар, ҙур ташламалар, бушлай тауарҙар вәғәҙә итәләр йәки, һеҙ - конкурстың еңеүсеһе, тип алдауҙары ихтимал. Һеҙгә призды алыу йәки ташламаға эйә булыу өсөн, йәнәһе, күп тә кәрәкмәй – үҙегеҙҙең картағыҙҙың, паспортығыҙҙың мәғлүмәттәрен йәки барыһын да бергә хәбәр итергә, йәки ебәрелгән бүләктең страховкаһын түләргә кәрәк, тип әйтәләр. Нисек алданмаҫҡа? Әгәр социаль селтәрҙәр аша сәйер хәбәрҙәрҙе һеҙҙең дуҫығыҙ ебәрә икән, тиҙерәк шылтыратып, уға ысынлап та ярҙам кәрәкме икәнен белешегеҙ. Йәки мутлашыусылар уның аккаунтын боҙғандар – тағы ла кемдәрҙелер алдауҙары мөмкин. Таныш булмаған кешеләрҙән килгән хәбәрҙәр – интернетта аҡса эшләүҙең иң яҡшы ысулы түгел. Әгәр таныш булмаған кешеләр һеҙгә берәй бренд йәки компания исеменән яҙа икән, компанияның рәсми сайтында йәки социаль селтәрҙәге сәхифәһендә был мәғлүмәтте асыҡлау шарт. Эре компаниялар хатта ҡатнашмайынса ла уларҙа еңеп була торған һәр төрлө конкурстарҙы һирәк үткәрәләр һәм бер ваҡытта ла бушты юҡтан ғына һеҙҙең шәхси мәғлүмәттәрегеҙҙе, карта мәғлүмәттәрен һорамайҙар. Мутлашыусылар, оҡшаған атамаларҙы һәм биҙәлеште файҙаланып, билдәле сайттарҙы күсереп алалар, ҡабатлайҙар. Мәҫәлән, һеҙ ЮХХДИ сайтында штрафтарығыҙ бармы-юҡмы икәнлеген белергә йәки банктан онлайн кредит алырға теләйһегеҙ. Ә фишинг сайтҡа, йәғни клон-сайтҡа эләгәһегеҙ. Әгәр һеҙ был сайттарға үҙегеҙҙең мәғлүмәттәрегеҙҙе индерһәгеҙ, улар насар ниәт менән эш итеүселәр ҡулына эләгәсәк. Быны нисек булдырмаҫҡа? Һәр ваҡыт браузерҙың адресы яҙылған еренә иғтибар итегеҙ: клон-сайтта хата буласаҡ. Сайт аша ниндәйҙер тауар йәки хеҙмәт өсөн түләргә ниәт итһәгеҙ, һаҡланған бәйләнешле һәм түләү системаһы значогы булған сайттар аша ғына башҡарығыҙ. Сайттың эстәлеген дә иғтибар менән өйрәнегеҙ – яман ниәт менән эш итеүселәр сайтты тултырыуға йыш ҡына етди иғтибар бирмәйҙәр. Адресты ҡул менән йыймаҫ өсөн, йыш ҡулланған сайттарҙы закладкаларға һаҡлап барығыҙ. Ул ваҡытта һеҙ уларҙың исемдәрен яңылышмаҫһығыҙ һәм үҙегеҙгә кәрәкле сайтҡа эләгерһегеҙ. Зыянлы программалар һеҙ үҙегеҙҙең телефонығыҙға күсереп алған төрлө мобиль банктар аҫтында һәм төрлө өҫтәмәләрҙә йәшеренә беләләр. Телефондарығыҙға ҡушымталарҙы (приложениеларҙы) тик рәсми интернет магазиндарҙан ғына күсереп алығыҙ. Иң беренсе ҡушымтаны эшләүсегә иғтибар итегеҙ – рәсми банк ҡушымталарында банк үҙе күрһәтелгән була. Ҡушымталарҙың һүрәтләнешен иғтибар менән уҡығыҙ. Сит-яттарҙың ҡушымталарын күсереп алмағыҙ. Үрҙә аталған ҡағиҙәләрҙе үтәү һеҙҙе кибер-мутлашыусыларҙан хәүефһеҙ итер һәм аҡса средстволарығыҙҙың да теүәллеген тәьмин итер. Читайте нас в © 2020 "Таң" гәзитенең сайты. Сайт газеты "Тан" Свидетельство о регистрации СМИ ПИ № ТУ 02-01439 от 01.09.2015 г. выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан.
Ҡото алынған ҡыҙ, ғәрлегенән дә, рәнйеп тә, ятҡан ерендә үкһеп илай. Тирә-йүн яҡтыра башлағайны инде. Кешеләрҙең ҡайғыһында тәбиғәттең эше юҡ. Ана бит, ҡыуаҡлыҡта сутылдап ҡоштар һайрай. Сылтыр-сылтыр йырлап йылға аға. Иркәләп ел иҫә. Йомғаҡ кеүек йомарланып, бәхетһеҙ, ташландыҡ ҡиәфәттә ятҡан Нәсимәне егет сикһеҙ йәлләне. Бына бит, бер ғйепһеҙгә ни эшләй яҙҙы! Кит, Дим, шул хәлгә төштөңме ни? Үҙен битәрләй-битәрләй, тәнтерәкләп ҡыҙ янына килеп тубыҡланды. Һеҙҙең үҙегеҙҙе ҡайҙа ҡуйырға белмәй аптыранған мәлдәрегеҙ булғаны бармы? Димдең – бар. Егеттәр, ғәҙәттә, армиянан айҙа булғандай ҡиәфәттә ҡайта. Формаларын сисмәйенсә, бер нисә көн ҡуҡырайып та йөрөйҙәр. Дим дә, моғайын, шулай итер ине... Әммә уға әлеге мәлдә йәне, аҙашҡан мөхәббәтенә үпкәләп, тәнен ташлап сығып киткән төҫлө. Һәм хәҙер егет тәненә йән эҙләй. Әле лә клубҡа әсәһе: “Кит инде был армия тигәндәрен! Улымды бабайға әйләндереп ҡайтарғандар, бар, исмаһам клубҡа сығып елләнеп ҡайт!” – тип орошҡан өсөн генә, берәй йүне килеп сыҡмаҫмы тип аптырап китеп бара. Былай булһа, ятыр ине әле өйҙә телевизорға текәлеп. Армиянан ашҡынып ҡайтыу менәнме ни... ауылда толҡа тапмағас. Нимәгә тотонһа ла эсе боша. Үҙен донъялағы иң бәхетһеҙ, иң яңғыҙаҡ ир итеп хис итә. Әммә, әсәһе әйтмешләй, үҙеңде ваҡытынан алда ерләргә ярамай, нимәлер эшләргә, ниндәйҙер бер ҡарарға килергә кәрәк. Яңғыҙ интеккән әсәһе ауылда ҡалырға өгөтләй ҙә ул... Дим бында йәшәй алырмы? Ситкә китәм тиһә лә, уны кем ҡолас йәйеп көтөп тора тиһең? Армиянан ҡайтҡанына үкенеп тә ҡуя ул. Әллә кире китергәме? Бәлки, иң дөрөҫ юл шулдыр ҙа... Уға хәҙер элекке хыялдарынан, элекке пландарынан арынып, өр-яңынан тормош башларға кәрәк. Клубҡа етергә күп ҡалманы инде. Төрлө төҫтәге уттары менән әллә ҡайҙан үҙенә саҡырып ултыра. Бына мәктәпте урап үтһә... – Дим!.. Мәктәп баҡсаһы мөйөшөнән сыҡҡан был һүҙгә егет терт итеп ҡалды. Бер минутҡа ғына туҡталғандай итте лә, атлауын дауам итте. Әммә был аҙымдар ауырлыҡ менән яһалды, әйтерһең, әле генә әйтелгән үҙ исеме аяҡтарына гер булып аҫылды. – Дим! Туҡтап тор әле... Был тауыш эйәһен меңдәр араһынан да айыра егет: Тәслимә ул! Күмер төҫөндәге сем-ҡара күҙле, йылҡылдап торған ҡап-ҡара сәсле был ҡыҙ бынан ике йыл элек кенә уның иң ҡәҙерлеһе ине. Әле иһә уны күргеһе лә, тауышын ишеткеһе лә килмәй. Шулаймы икән? Әллә үҙ-үҙен алдарға, ошо уйҙарға күндерергә генә тырышамы? Бына бит, Тәслимәһенең тауышын ишеткәс, әллә ни эшләне лә ҡуйҙы. Туҡтағыһы, боролғоһо килә. Шул ваҡытта ирлек ғорурлығы быға юл ҡуймай, алға һөйрәй. Теге лә ныҡыш: бөтә ерҙә һағалай Димде. Күрешергә, һөйләшергә сәбәп эҙләй, ә быныһы күҙгә күҙ осрашыуҙан ҡаса. Бесәй-сысҡан уйынын бына ошолай ике аҙналап уйнайҙар инде. –Дим, зинһар... Тәне, йәне менән тартҡылашып барған егет шып туҡтаны. Йөрәге тағы ла нығыраҡ дарҫларға тотондо. Ни эшләргә? Үҙен нисек тоторға? Әллә, шулай ҙа, башын ғорур күтәреп, бар көсөн йыйып ары атларғамы? Һатлыҡ йән менән нимә тип һөйләшеп тормаҡ кәрәк? Ул арала беләгенә Тәслимәнең ҡулы ҡағылыуын тойҙо. Егеттең тәне буйлап ток йүгерҙе. Йөрәге ҡыҫылды, күҙҙәре ҡараңғыланды. “Их, Тәслимә! Ни эшләнең һин!” – тип тештәрен шығырлатып ҡыҫты. Һаман былай һынташ һымаҡ тороп булмай, Дим Тәслимәгә әйләнде: – Нимә кәрәк һиңә? Бер-береһен күрергә зарыҡҡан, һағыштан алйыр сиккә еткән ҡараштар осрашты. Аһ! Әммә ҡыҙ шунда уҡ башын ситкә борҙо. Шулай ҙа ошо бер генә ҡараш Димдең күңелен ҡуҙғытып ебәрергә етте. Уның биттәре ут булып янды. Мөхәббәт һәм нәфрәт тигәндәре бына нисек була икән! Бер яҡта төн йоҡоларын алған, хыялландырған, һәр сәғәт, һәр минут, юҡ, һәр секунд һайын матур киләсәккә өндәгән, һәр көнөн байрамға әйләндергән... Тәслимә. Икенсе яҡта... Дим армияла саҡта хыянат иткән, хатта кейәүгә сығып өлгөргән, уның бөтөн хыялдарын селпәрәмә килтергән, яҡты көнөн ҡара төнгә әйләндергән, өмөтһөҙлөккә төшөргән шундай таныш, шундай яҡын һәм... ете ят Тәслимә. Егет ошо ике ут араһында тора. Йөрәге Тәслимәне ҡыҫып ҡосаҡлап алырға тартһа, аҡылы хыянатын иҫенә төшөрә. Егет кеше булһа, хәҙер танһығы ҡанғансы, ҡанға туҙҙырғансы туҡмар ине, моғайын. Ҡатын-ҡыҙға ҡул да күтәреп булмай бит һуң. Уның ҡыҫылған йоҙроҡтарында таш булһа онталыр ине, биллаһи... – Дим, беҙгә барыбер ҡасан да булһа бер һөйләшеп, аңлашып ҡуйырға кәрәк, әйҙә, мәктәп урамына инәйек?.. Белә ҡайҙа көтөргә лә, ҡайҙа саҡырырға, тип һарыуы ҡайнаны Димдең. Ҡасандыр тап мәктәп урамы уларҙың осрашыу урыны була торғайны ҡасандыр. Егет үҙен һалҡын тотто шулай ҙа. – Нимә, кеше ләститенән ҡурҡаһыңмы? – Дим мыҫҡыллы тауыш менән сырт итеп төкөрөп ҡуйған булды. Үҙе һиҙҙермәй генә Тәслимәне күҙәтте. Үҙгәргән. Ябыҡҡан. Ҡасандыр нур бөркөп торған күҙҙәре һүнеп барған утты хәтерләтә. Һәр ваҡыт тулҡынланып, яурындарына төшөп торған сәсе артҡа йыйылған. Өҫтөндә – джинсы салбар, киң кофта, аяғында – галуш. Үҙ-үҙен бигүк ҡарамай, ахырыһы, илаһи заттан ҡәҙимге ауыл ҡатынына әйләнгән. Уйлап ҡараһаң, әле йәш бит әле, еләк кеүек бешкән генә сағы. Димгә ҡулдарын ең осона йәшереп, ғәйепле балалай башын аҫҡа эйеп торған Тәслимә йәл булып китте. “Улай минең менән осрашыу эҙләр булғас, ниңә генә кейәүгә сығырға ҡабаландың? – тип эстән өҙгөләнде. – Кейәү ҡасып китер тип уйланыңмы? Әллә өлгөрмәҫмен тип ҡурҡтыңмы? 10-сы класты ғына тамамлағайның бит!” – Ҡурҡам... Һине баянан бирле көтөп торам, өшөп бөттөм. Харап, холҡо менән тамсы ла үҙгәрмәгән. Һаман да элеккеләй эскерһеҙ, ихлас. Эсендәге – тышында. Дим уны элеккеләй ҡосағына алырға ынтылғайгы ла... күҙ алдына шунда уҡ Мәҡсүт – Тәслимәнең ире, Димдең класташы – килеп баҫты. Һөйгәненә булған йылы тойғолары ҡул менән һыпырып алғандай юҡҡа сыҡты. Йөрәге дарҫлауын белде, күҙ алдары ҡараңғыланды. Ике һатлыҡ йән! Тегеһе – аҫтыртын, уҡыған саҡта ла, аҙаҡ, Дим армияға киткәндә лә бер ауыҙ һүҙ өндәшмәне бит әле! Хатта Тәслимәне оҡшатыуы тураһында ым-ишара яһаһасы! Ә быныһы һуң? Армияға: “Яратам. Көтәм. Һарғайып үлермен...” – тип оҙатҡан үҙе түгел инеме ни? Ә аҙаҡ яҙған хаттары? Шул тиклем дә ике йөҙлө кешене күргәне юҡ әлегәсә Димдең. Ниндәй ғәйептәре өсөн үс алмаҡ булды һуң былар? Уйлап-уйлап, барыбер егет башына һыйҙыра алмай. Бәлки, ысынлап та, һөйләшеп, аңлашып ҡуйырға кәрәктер. Әле – Тәслимә менән, ә Мәҡсүт менән аҙағыраҡ, ирҙәрсә... – Әйҙә? – Шундай итеп әйтте Тәслимә, әйтерһең, бер нәмә лә булмаған, араларында уларҙы мәңгелеккә айырған кәртә тормай, кисә генә айырылышҡандар ҙа, бөгөн килеп осрашҡандар. Наҙлы, илерткес тауыш. Димдең үҙ-үҙенә асыуы килде. Хеҙмәт ваҡытында ниндәй ауырлыҡтарға бирешмәгәнде, аумаҡай бер ҡыҙ алдында бәлйерәп тора. – Йә, нимә тураһында һөйләшәбеҙ? – Дим нисек тә Тәслимәнең күңелен ауырттырырға тырышты. – Дим, зинһар, миңә былай ҙа ҡыйын, ыҙалатма. – Һа! Уның ҡарауы миңә еңел!.. – Мәҡсүт зәһәр көлә, ә эстән ғүмерҙә булмағанса һыҡтай. Гүйә, Тәслимә менән ятһырап гәпләшеүенә һаман ышанып бөтә алмай. Тәслимә алйот түгел, хәлен дә, тел төбөн дә аңлап тора. – Шуның өсөн аңлашайыҡ тим. Унан... бер ҡасан да... бер ҡасан да юлыңда осрамам... Һин йөрөгән һуҡмаҡтарҙы урап үтермен... – Ҡатынҡай һүҙҙәрен өҙөп-өҙөп саҡ әйтеп бөттө. Күҙҙәренән тәгәрәгән күҙ йәштәре тыныс ҡына һөйләшергә ҡамасаулай ине. Быны һиҙҙермәҫкә тырышһа ла, егеттең күҙ уңынан ысҡына буламы һуң! – Улай ғына ҡотола алырһыңмы икән? Әллә мин ҡотолормонмо? Һин бит ғүмерлеккә яра һалдың! Бына бында! Мәңгелеккә! Әллә ниндәй һуҡмаҡтарҙан йөрөгәнеңдә лә онотмаҫҡа! – Дим йөрәк тәңгәлен йоҙроғо менән төйгөсләне. – Аңлайһыңмы? – Сеү, берәйһе ишетеп ҡалыр! – Ишетһендәр, миңә барыбер. Артыңдан килмәгәнмен әле инәлеп. Хыянатты ла мин яһамағанмын! Һине күргем дә килеп тормай! Һине һәм ҡәҙерле иреңде. Дим ярһый башлағайны. Күңелендә ике тойғо айҡашты: мөхәббәт һәм нәфрәт. Тәслимәне элекке кеүек үк үлеп ярата... Шул уҡ ваҡытта күрә алмай. Армияла ҡыҙҙар арҡаһында аҫылыныр сиккә еткән егеттәргә ҡарап, иҫәрҙәр, тип көлә торғайны, хәҙер генә аңланы уларҙың хәлен. Ҡасан ғына үҙе лә әжәлгә аҙым яһарға әҙер ине түгелме? Ярай ҙа дуҫтары тотоп ҡалды. Ә, бәлки, тотмаһалар, яҡшыраҡ булмаҫ инеме? Барыһы өсөн дә? – Минең ғәйебем юҡ! – Һа-һа! Ҡолағым яңылыш ишетәме, әллә һинең аҡылың ысҡына башланымы? – Ышан, Дим. Шуның өсөн дә барһын да аңлатҡым килә үҙеңә. – Былай ҙа аңлап торам! – Шулай тиһә лә, Дим Тәслимәнең нәҙек бармаҡтарынан эләктереп алды, мәктәп ҡапҡаһы яғына атланы. Тәслимә артынан күндәм генә эйәрҙе. Бына мәктәп. Таныш та, ят та. Элек һөйгән йөрәктәрҙе шыбыр-шыбыр килеп серләшеп ҡаршы алған, үҙ ҡосаҡтарына йәшергән ағастар бөгөн үпкәләгәндәй шым. Ай, йондоҙҙар фатихаһы менән күпме таңдар аттырған баҡса бөгөн буш, ҡотһоҙ кеүек. Хатта ай ҙа, йондоҙҙар ҙа элеккеләй күҙ ҡыҫып тормай бит! Эх, Тәслимә, ни эшләнең һин! Ана уларҙың эскәмйәһе. Ул да етемһерәгән төҫлө. Егет ҡәҙерле нәмәһен күреп ҡалғандай, йөрәкһеп шунда ынтылды. Әммә Тәслимә уны баҡсаға индермәне, мәктәп артына һөйрәне. Ул яҡта ышығыраҡ шул. Ҡысҡырып һөйләшһәң дә, кемдер ишетер тип шикләнәһе түгел. Шулай инде, Дим ирекле ҡош булһа ла, Тәслимә ир ҡатыны бит әле. Үҙ һүҙен һүҙ итеп, эскәмйәлә туҡтарға булыр ине лә... – Дим, миңә асыуланаһыңмы? Мәктәптең һыуыҡ стенаһына һырығып һөйәлгән Тәслимә Димгә текәлде, егет иһә телһеҙ ҡалды. – Һа... һа... – тип нимә әйтергә белмәне. – Туҡта, Тәслимә? Һин минән ниндәй яуап ишетергә өмөт итәһең? Юҡ, асыуланмайым, ти әйтәйемме ни. – Ғәфү ит. Уйламайыраҡ әйттем. – Үҙ һорауынан үҙе уңайһыҙланды ҡатын. Ауыр тынлыҡ урынлашты. Икеһе лә һүҙ башлай алмай аҙапланды. – Нисек хеҙмәт итеп ҡайттың? – Тынлыҡты Тәслимә боҙҙо. – Күреп тораһың, һинән айырмалы, һүҙемдә торҙом, бик һәйбәт. Сюрпризың өсөн дә рәхмәт. – Дим төрттөрөп алды. – Дим... Беләм... Мине бер ҡасан да ғәфү итмәйәсәкһең. Үҙемде үҙем күрә алмайым шуның өсөн. Мин һине көттөм... – Һа-һа-һа! Уф, Тәслимә, һиңә нимә булған ул? Мине бөтөнләй алйотҡа иҫәпләйһеңме әллә? – Димдең мыҫҡыллы көлөүе Тәслимәнең һүҙен бүлде. – Аллаға шөкөр: армия – иҫәрҙәр йорто түгел, аҡылым үҙ урынында. Унан... хәҙер инде минең ғәфү итеүем-итмәүем һиңә кәрәкмәй. Ғөмүмән, минең был донъяла барлығымды бөтөнләй онот! Ҡатын, күҙ йәштәре аша күҙҙәренә мөлдөрәп ҡарап, егеттең ҡулынан эләктереп алды. Уның эҫе усын тойоуға егеттең тәне зымбырланы. Шул йомшарттымы, әллә Тәслимәнең шул тиклем дә бәхетһеҙ һын-ҡиәфәтеме: – Йә-йә, һөйлә... Әйҙә һөйләшәйек, – тип тыңларға әҙер икәнен белдерҙе. – Ошо көндө еткерә алмаҫмын тип уйлағайным, шөкөр, имен-аман йәшәй алдым. Шуға күңелем тыныс хәҙер. Мин һине генә яраттым, яратам һәм һиңә генә тоғро булып үләсәкмен... Дим ҡыҙға сәйерһенеп ҡараны: нимә ләпелдәй был? – Юҡты һөйләмәсе, Тәслимә! Мине яратһаң, мин китеү менән икенсенең ҡосағына суммаҫ инең бит! – Дим инде мөмкин тиклем тынысыраҡ өндәште. Уның ошолай кәмһенеп тороуын һис өнәп еткерә алманы. Ғорур ҡыҙыҡай була торғайны ла баһа? – Юҡты һөйләмәйем мин, Дим. Һин – минең берҙән-берем. – Ә Мәҡсүт? – Ә Мәҡсүт... Ул... ул көсләп алды... – Нимә-ә-ә? – Димдең күҙҙәре шарҙай булды. – Эйе, Дим. – Ну-ка, ну-ка! Барыһын да баштан, яйлап ҡына... – Мәҡсүтте иҫләйһеңдер? Юҡ, был Тәслимә менән ниҙер булған барыбер – нисек Дим Мәҡсүтте – үҙенең класташын белмәһен! Хәҙер инде Тәслимәнең дөрөҫ һөйләренә шикләнә лә башланы. Шулай ҙа, нимә генә һөйләһә лә, тыңларға тура килә, башҡаса сара юҡ. – Иҫләйһеңме, ул гел һинән көнләшеп йәшәне? Һинең буй-һыныңдан, һинең уңыштарыңдан? Һинең һөйгән ҡыҙыңдан, йәғни минән... Быларҙың барыһы ла хәтерендә Димдең. Мәҡсүт менән улар балалар баҡсаһына йөрөгәндән яҡшы дуҫтар булды. Башланғыс класта ла. Дим уны гел яҡлашып, үҙе янында ғына йөрөттө. Әммә аҙаҡ, үҫә килә, танауҙарына еҫ керә башлауға аралары һыуынды, бер-береһенән әкренләп ситләштеләр. Мәҡсүт күҙенең ҡылыйлығынан уңайһыҙланыпмы, баҫылды, һөйләшмәҫкә әйләнде. Ә Дим, киреһенсә, бөтөн сараның уртаһында йөрөнө, тырышты, маҡсаттарына өлгәште. Мәҡсүттең унан көнләшеүен күреп-һиҙеп йөрөнө, әммә ни хәл итәһең? Дим үҙенсә йәшәй бирҙе. – Ул әле лә көнләшә. Уның ни тиклем ҡара эсле булыуын белһәң икән һин! Иҫ киткес! Ә мине ҡанса ғүмер һине мыҫҡыллап ыҙалатыуҙары? Һөйләй башлаһаң, сәстәрең үрә торор... Шул тиклем күрә алмайым мин уны! Хәлемдән килһә, бөгөндән быуып ҡына үлтерер инем. Әле... һин ҡайтҡас, миңә бөтөнләй көн бөттө. Эт урынына йөрөтөп туҡманы бөгөн дә. Ул йоҡлап киткәс... шым ғына сығып ҡастым... – Тәслимә күҙ йәштәренә быуыла-быуыла һөйләне лә һөйләне. Дим күҙҙәрен алыҫтағы бер нөктәгә төбәгән килеш бүлдермәй тыңланы. Ниҙер әйтергә ни теле әйләнмәне, ни зиһененә тәғәйен фекер килмәне. – Беләһең, уҡырға инә алмағас, фермаға быҙау ҡарарға урынлашҡайным. Уныһы ауылдан ситтә ята. Минең ҡайтҡанды... шунда көтөп торған... Ҡаршылаштым, әммә... хәлем етмәне. Аҡырҙым, ҡысҡырҙым – береһе бер ишетмәне... Димдең тыңлап бөтөргә көсө етмәне. Тәслимәнең ҡулын йән көсөнә алып ташланы ла, һикереп торҙо. – Үлтерәм хәҙер ул этте! – Үҙендә әйтеп аңлата алмаҫлыҡ көс тойҙо. Кәрәкһә, тауҙар аҡтарып ташлар ине егетең был мәлдә. – Дим, зинһар, ҡыҙма, тыңлап бөт, – ҡурҡынған Тәслимә уның муйынына һарылды. – Шул әшәкегә ҡулыңды бысратма. Һөйгәненең эҫе тынын тойоуҙанмы, бер аҙҙан Дим Тәслимәнең иҫкәртеүенә буйһоноп, тынысланғандай булды. – Һөйлә! Мин барыһын да белергә тейешмен! – тип бойорҙо. – Ни эшләргә лә белмәнем шул мәлдә. Ғәрлегемдән элмәк әҙерләгәйнем, алып ҡалдылар. Дарыуҙар йоттом, йәнә үлергә бирмәнеләр. Күрәһең, ғүмерем бөтмәгән булғандыр. Беҙҙең туралағы хәбәр бөтөн ауылға таралды. Белмәйем, кемеһе һөйләп сығарғандыр... Моғайын, үҙелер... Шул төндән һуң көн дә килде беҙгә. Инәлде, ялбарҙы. Әсәйемдәр алдында йығылып ғәфү үтенде, яратам, тип ышандырҙы барыһын да. Аҙаҡ, һаман уға сығырға риза булмағас, барыһын да һиңә яҙам, тип ҡурҡыта башланы. Ахырҙа, уйланым-уйланым да, һин барыбер ғәфү итмәйәсәкһең тип, ризалаштым. Күндерҙеләр күмәкләп. Аҙаҡ ҡына, иҫ-аҡылыма килә башлағас ҡына, ниндәй хата яһауымды аңланым. Һуң ине инде. Барыбер аңлар инең мине, эйе бит? – Иҫәр һин! Ниңә шул ваҡытта барыһын да миңә яҙманың? – Ғәрләнмәйсә... нимә тип яҙайым? Туғандарыңдан да әҙ ғәйбәт ишеткән тип беләһеңме әллә? Барыһы ла йөҙ борҙо бит... – Их! – Дим йоҙроҡлап йән көсөнә стенаға һуҡты. Ҡулы йәнселеп, ҡан һарҡты. Ләкин Дим ауыртыу һиҙеүҙән үткәйне инде, иламһырап, стенаны туҡмауын белде. Бер аҙ шулай ярһыуын кәметеп алғас, Тәслимәне ҡосаҡлап, үҙ ғүмерендә тәүге тапҡырҙыр, күҙ йәштәренә тулыһынса ирек бирҙе. – Мәҡсүт мине бөтөнләй яратмай. Яратмаған да... – Тәслимә һүҙен дауам итте. – Ғөмүмән, берәйһен ярата беләме икән һуң? Йыртҡыс ул. Әйләнә лә кинәнеп: “Бына хәҙер Димең ҡуҡырайып йөрөп ҡараһын! Кикереген шәп шиңдерҙем, ә!” – тип маһая. “Бына һиңә Дим өсөн!| – тип һамаҡлай-һамаҡлай һуға. Уф, ҡуй, иҫләмәйем әле шул этте. Димдең күҙ алдынан һирәк сәсле, ҡолға кеүек оҙон буйлы, ҡарға танауылай кәкре танаулы, эре тештәрен ыржайтып көлөп торған ҡылый күҙ китмәне. Әйтәм, бар донъяға үсле йөрөнө гелән. Баҡтиһәң, көнсөллөгө бәхетле булырға ирек бирмәгән икән. “Көсләне... таланы...” Димдең ҡолағында хәтәр һүҙҙәр ҡабат яңғырап китте. Тәслимә егеттең ҡосағына бесәй балаһылай ғына һыйынып ултырған да, ҡатып ҡалған. Аҙмы-күпме тынысланғайны ул. – Дим, бел: күңелем менән тамсы ла хыянат итмәнем һиңә. Тәнем менән дә. Мәҡсүттән дә күберәген “эргәһенә ятмайым” тигән өсөн туҡмалам. Һине күрер көндө генә көттөм. Түҙҙем. Хәҙер инде бар тормошомдо үҙгәртәсәкмен. Алла бирһә, ҡайтам, йыуынам, ятып йоҡлайым – иртәгә бөтөнләй икенсе донъя буласаҡ... Тәслимә, һуңғы тапҡыр күргәндәй, Димгә тултырып ҡараны. Йылмайҙы. Һаҡ ҡына башынан һыйпаны, сикәһендә йылтырап торған күҙ йәштәрен һөрттө. – Мин шул тиклем бәхетле бөгөн, – тип бышылданы. Дим әле ишеткәндәрен һаман башына һыйҙырып бөтә алмай, шаңҡыған килеш ултыра бирҙе. – Рәхмәт әлеге төн өсөн, минең менән осрашыуың, мине тыңлауың, аңлауың һәм ғәфү итеүең өсөн. Миңә ошо ғына кәрәк ине. Ә хәҙер... миңә ҡайтырға кәрәк. Һау бул, ҡәҙерлем. Тәслимә урынынан ҡалҡына башлағас ҡына иҫенә килгәндәй булды. – Тәслимә, туҡтап тор, һөйләшеп бөтмәнек тәһә. – Юҡ, ҡайтам. Мине өйҙә абышҡам көтә. Ул уянмаҫ борон ҡайтып ята һалайым. – Мин дә һинең менән барам. Ауыҙ-моронон туҙҙырам да һине алып ҡайтам. Бер минут та тормаясаҡһың шул ҡәбәхәт янында. – Юҡ-юҡ. Бөгөн түгел. Иртәгә килерһең. Иртәгә барыһы ла яҡшы буласаҡ. Хуш, һау бул. Тәслимә Димдең маңлайынан үпте лә, ҡапҡаға ҡарай йүгерҙе. Дим иһә иҫәңгерәп ултырған килеш ҡалды. Әле генә булып уҙғандар төш кенә кеүек. Әллә ысынлап та төш күрҙеме? Төн... Шылҡ иткән дә тауыш юҡ. Ашыҡмай ғына клубҡа китеп бара ине. “Дим” тигән тауыш бәғерҙәрен өттө. Тәслимә. Ҡот осҡос хәбәр. Күҙ алдында – Мәҡсүт, тағы ла Мәҡсүт... Мәктәп урамынан сыҡҡас, Димде аяҡтары сәмәй һатылған йортҡа тартты. Ишекте астырғанын, бер ярты һатып алғанын, уны эсә-эсә клуб яғына ыңғайлағанын яҙа-йоҙа ғына иҫләй Дим, сөнки зиһене бөтөнләй шаңҡытҡыс уйҙар менән томаланғайны. Клубта дискотеканың ҡыҙған мәле. Саң, төтөн араһында берәйһен танырмын тимә. Ҡыҙҙар музыка ыңғайына үҙҙәренсә былғанлай. Егеттәр мөйөшкә, ҡараңғылыҡҡа сумған. “Яғыулыҡ” өҫтәп алған батырҙары ғына уртала шәплектәрен күрһәтеп маташа. Тәүҙә Димгә иғтибар иткән кеше лә булманы: һәр береһенең үҙ ғәме, үҙ моңо. Ә егеттең хәле ҡыҙыл сепрәк күреп ҡоторған үгеҙҙеке кеүек: асыуы ташҡын булып тышҡа урғыла. – Нимә, бейейһегеҙме? Күңел асаһығыҙмы? – тип, күкрәктәрен киреп, түңәрәк уртаһына уҡ сығып баҫты Дим. – Дим килде! – Ну-у, һалдат! Сәләм! – Ниңә улай оҙаҡланың? Әйҙә бейергә! Етеҙерәк, етеҙерәк! Һәр кем мөнәсәбәтен үҙенсә белдерергә ашыҡты. Сыр-сыу килеп, үҙен ҡыҙҙар уратып алды. – Йә, һалығыҙ! Минең эскем килә! Кемдә рүмкә бар? – Эсеп иҫереүҙән дә бигерәк бая ишеткән хәбәрҙән әҫәрләнгән дыуамал Дим түңәрәк уртаһында сайҡалды. Шул арала запаслы егет һәм ҡыҙҙарҙың эсемлеге лә, закускаһы ла, бүтәне лә табылды. Клуб эсе умарта кеүек геүләргә тотондо. Егет әтәс кеүек һаман түңәрәк уртаһында ҡайнаны. Үҙ алдына һөйләнде, шыңшып та алды, кемдер менән сәкәләшергә лә маташты, тик егеттәр, тәрәнгә ебәрмәй, шунда уҡ айыра һалды. – Минең кем икәнде белмәйһегеҙ әле! Иртәгә ишетерһегеҙ ағайығыҙ тураһында! Юҡһа, мине аяҡ сепрәге итергә уйлаған берәүҙәр... Кемдер уны йөпләп, ҡыҙыҡ итте, кемеһелер тыйырға маташты, өйөнә ҡайтырға кәңәш итеүселәр ҙә табылды. Әммә егет береһенә лә иғтибар итмәне, тилебәрән ашағандай, шайтан кеүек былағайланыуын белде. – Дим ағай, ваҡыт һуң, һеҙгә ҡайтырға кәрәк... Тыныс ҡына өндәшеү ток һуҡҡандай тәьҫир итте. Ҡотороноп бейеп йөрөгән еренән туҡтап ҡалды был. Алдында сәсен ерәнгә буяған бер ҡыҙ баҫып тора. “Һеҙ” ти, етмәһә. – Һин кем? Бәй, һине белмәйем... – Нәсимә ул. Мәҡсүт класташыңдың һеңлеһе... – Бейеп йөрөүселәрҙең ҡайһыһылыр әйтте был һүҙҙәрҙе. Стоп! Мәҡсүт? Класташ? Һеңлеһе? Мәҡсүттең сикәһенә сәпәнеләрме ни. Димдең үҙенә тексәйеп тороуынан уңайһыҙланыпмы, – Һеҙгә ҡайтырға кәрәк, Дим ағай, әйҙәгеҙ, мин һеҙҙе оҙатып ҡуям, – Ерәнсәс оялып ҡына өндәште лә, шунда уҡ башын аҫҡа эйҙе. Тирә-яҡтан: – О-О, Нәсимә! Давай-давай! – Ну, Нәсимә, хәт-тәр! Һинән бындайҙы көтмәгәйнем. – Тымыҡ күлгә шайтан оялай шул... – Да, ҡыйыу ғына икәнһең дә баһа! – Дим, шундай һылыу саҡырып торғас, ҡайтаһыңдыр... – тиеүҙәр, тел шартлатыуҙар ишетелде. Дим уларҙы тыңламаны ла, ҡолағына йәнә Мәҡсүт килеп эленгәйне, барыһы ла өр-яңынан иҫенә төштө. Мәҡсүттең һеңлеһе тиген, ә?.. Бер туғаны, тимәк, яҡын, ҡәҙерле кешеһе. Димгә лә Тәслимә ҡәҙерле ине бит. Егеттең башынан мең уй үтте. Ул арала уларҙы эткесләп-төрткөсләп клубтан сығарып ебәрҙеләр. – Ҡара уны, Нәсимә, тура өйөнә оҙатып ҡуй! Иртәгә тикшерәбеҙ, – тип мәрәкәләшеп ҡалдылар. Мыңғыр-мыңғыр һөйләнгән Дим эргәһендә Нәсимә шым ғына барҙы. Күпмелер атлай биреүгә егет айныға башланы. Һәи тле нимә һөйләгәнен ҡолағы ишетер хәлгә килде. – Бына ҡайтып та еттегеҙ, Дим ағай. Тыныс йоҡо. – Димдәрҙең өйҙәре тәңгәленә еткәс, Нәсимә боролоп китергә иткәйне лә, егет һә тигәнсе уны ҡулынан эләктереп алды. – Туҡта инде, Нәсимә, мин бит ҡурҡам – Ҡурҡаһығыҙ? – Нәсимә ышаныр-ышанмаҫ уға ҡараны. Әзмәүерҙәй егеттән бындай һүҙ ишетеүе мәҙәк тойолдо ахырыһы, сыңғырлатып көлөп ҡуйҙы. – Нимәнән? – Әсәйемдән, – тип яуаплыны Дим шым ғына, оло сер сискәндәй. – Минең эскәнемде һиҙһә, аяғымдан аҫып ҡуясаҡ. Ҡыҙ йәнә көлдө. – Мин ни эшләйем икән һуң? – Минең менән әҙерәк тор. Өлгөрөрһөң – ҡайтырһың. – Ярай һуң. – Ҡыҙ күндәм генә ризалашты. – Әҙ генә йөрөштөрөп киләйекме? Атлаһам, тиҙерәк айнығам мин! Быйыл унынсыны ғына тамамлаған ҡыҙ балаларса ышаныс менән Димгә йәнәш атланы. Ә тегеһенең башында үҙ ғәме: был бит Мәҡсүттең һеңлеһе. Ҡан туғаны. Ә ул Тәслимәне мыҫҡыл итте, Тәслимәнең генә түгел, Димдең дә намыҫын аяҡ аҫтына һалып тапаны. Мәҡсүт... Класташ... Мәҡсүт... Бик уңайлы осраҡ түгелме һуң? Ҡыҙ үҙе килеп ҡапты лаһа ҡармаҡҡа? Үҙе теләп, көсләшеп эйәрҙе. Нәсимә көлә-көлә нимәләрҙер һөйләне, һорауҙар бирҙе. Егет уның ярты һүҙен аңланы, ҡалғаны бер ҡолағынан инде лә икенсеһенән сыҡты. Күҙ алдары томаланды. Тәне тартышты. “Эләгеп йығылма, ҡараңғы, бер нәмә күренмәй”, – тигән булып, Нәсимәне ҡултыҡлатып алды. Әле, ауыҙындағы емен төшөрөп ебәрергә ҡурҡҡан ҡоштай, бармаҡтарынан эләктереп, ҡыҫып тотоп алды. Ҡыҙ ауыртыуҙанмы, уның был ҡылығын көтмәгәндәнме, ҡулын бер аҙ тартып ҡуйҙы, әммә нәҙек, һалҡын бармаҡтары Димдең яҫы, көрәктәй усында йомолоп ҡалды. Башында шик-шөбһә юҡ. Йәш шул әле, тормош юлына яңы аяҡ баҫа ғына бит әле. Курҡа ла белмәй, бөтөн нәмәгә эскерһеҙ. Тағы бер нисә минуттан уны ниҙәр көткәнен башына индереп тә сығармай. Дим, йәш саҡта ошонда йөрөргә ярата торғайныҡ тип, уны Һаҡмар буйына әйҙәне. Ҡыҙ, уға ярҙам итәмдер тигән ниәт менән, артынан эйәрҙе. Ул хатта Димгә иптәш була алыуы өсөн шат кеүек. Барған һайын Димдең йөрәге йышыраҡ типте. Йөрәк тибеүен ишетеп ҡалмаһын тип, хатта Нәсимәнең ҡулын күкрәк тәңгәленән төшөрөп, етәкләп алды. Башы нығыраҡ шауланы, күҙҙәренә ҡан һауҙы. Түҙмәне, ҡыҙҙы ҡапыл ҡыҫып ҡосаҡлап алды ла, ирендәренә үрелде. Нәсимә уны-быны аңларға өлгөргәнсе, ергә ҡолата һалғайны. Ҡыҙ тәүҙә уның был ҡыланышын шаяртыу тип ҡабул итте, ахырыһы, тартҡылашһа ла, шырҡ-шырҡ көлдө. Әммә егет уның кейемдәрен һәрмәкләй башлағас, эштең ҡайҙа барыуын аңланы. Димдең күҙ алдында Тәслимә менән Мәҡсүт кенә торҙо. Башын бер туҡтауһыҙ ”Мәҡсүт тә Тәслимә менән тап ошолай ҡыланған...” тигән боҙоҡ уй сүкене. Ҡоҙғон тырнағына эләккән йәнлектәй, Нәсимә көсһөҙ ҡулдары менән бар хәленсә тартышты, намыҫы өсөн көрәште. Уның инәлеү, ялбарыу һүҙҙәрен ишетмәне лә Дим. Ҡолағында фәҡәт: “Мәҡсүт мине...” – тигән тауыш ҡына торҙо. Бер мәлгә уларҙың ҡараштары тап булды. Шарҙай асылған күҙҙәр, үҙҙәренән субырлап йәш аға. Аҡылына килер, тигән өмөт тә, рәнйеү ҙә сағылып ҡала. Бахыр бала әле һаман Димдең шулай хайуандарса ҡыланыуына ышанып бөтә алмай һымаҡ. Был күҙҙәр шул арала Тәслимәнекенә әйләнде. Инәлеп, ялбарып ҡарай улар. “Аһ, Тәслимә!” – тип йән әсеүе менән өндәште лә, ҡыҙҙы бар көсөнә этеп ебәрҙе Дим. Үҙе һикереп тороп, ситкә китте, башын тотоп ултырҙы. “Нимә эшләйем мин? Ниңә улай ҡыланам? Алйот! Уның ни ғәйебе? Шәп булғасың, ана, барып, Мәҡсүттең үҙенән үсеңде ал!” – тип битәрләне үҙен-үҙе. Ярай әле ваҡытында аҡылына килде. Хәйер, аҡылы бармы икән? Булһа, был хәлгә килеп етмәҫ ине. Ҡото алынған ҡыҙ, ғәрлегенән дә, рәнйеп тә, ятҡан ерендә үкһеп илай. Тирә-йүн яҡтыра башлағайны инде. Кешеләрҙең ҡайғыһында тәбиғәттең эше юҡ. Ана бит, ҡыуаҡлыҡта сутылдап ҡоштар һайрай. Сылтыр-сылтыр йырлап йылға аға. Иркәләп ел иҫә. Йомғаҡ кеүек йомарланып, бәхетһеҙ, ташландыҡ ҡиәфәттә ятҡан Нәсимәне егет сикһеҙ йәлләне. Бына бит, бер ғйепһеҙгә ни эшләй яҙҙы! Кит, Дим, шул хәлгә төштөңме ни? Үҙен битәрләй-битәрләй, тәнтерәкләп ҡыҙ янына килеп тубыҡланды. – Ғәфү ит, Нәсимә, зинһар. Үҙем менән нимә булғанын аңламай ҙа ҡалдым. Һаҡ ҡына ҡыҙҙың яланғас беләгенә ҡағылыуға, тегеһе ытырғанып ҡулын тартып алды. – Ҡағылма миңә! Мин һине, Дим ағай, йүнле әҙәмдер тип уйлай торғайным. Бәләкәй генә сағымдан һиңә ғашиҡ булып үҫтем. Ә һин бер нәмәң менән дә ағайымдан артыҡ түгелһең икән! Еңгәйемдән, һеҙҙең мөхәббәтегеҙҙән гел көнләшә торғайным, хәҙер йәлләйем мин еңгәйемде. Ул бит һине үлеп ярата. Миңә икегеҙ ҙә шул тиклем йәлһегеҙ. Ағайымды, туғаным булһа ла, шул ваҡыттағы ҡыланышы өсөн генә күрә алмай инем, хәҙер килеп һин дә... Әллә егеттәрҙең бөтөнөһө лә шулай хайуан буламы? Егет ни өсөн шулай ҡыланғанын аңлатырға тип ауыҙын асҡан еренән кире япты. Ниңә? Уның аҡланыуынан Димгә йә Нәсимәгә еңел булып китәме ни? Алама булғас, әйҙә, алама булып ҡалһын. Бер ни өндәшмәй генә тыңланы рәнйеү һүҙҙәрен Дим. Һөйләһен әйҙә, күңелендә бер көйөк тә ҡалдырмаһын. Нәсимә ҡайтып еткәнсе башын аҫҡа эйгән килеш, үҙ уйҙарына сумып, шым ғына атланы. Дим, һаҡсыһы кеүек, уның артынан эйәрҙе. Әллә ниндәй төн булды. Тәслимәнең һағалап тороуы, шаҡ ҡатырғыс хәбәре... Ул бит инде һөйгәненең икенсенеке икәненә күнә лә башлағайны. Күрешкәс, бигерәк тә Мәҡсүт тураһында барыһын да белгәс, аҡылын юйҙы. Тап шул мәлдә, үс иткәндәй, был Нәсимәһенең осрауы! Алдан уйлаһаң да былай тура ғына килеп тормаҫ ине. Инде хәҙер ни эшләргә? Тәслимәһеҙ йәшәй алмаясаҡ ул, шуны ғына белә. Тимәк, мөхәббәте, бәхете өсөн көрәшергә. Оло юлға сығыуға, тынлыҡты боҙоп, уларҙы “тиҙ ярҙам” машинаһы үтеп китте. Былай ҙа йөрәкһеп килгән Димдең күңеле әллә ни эшләп китте. “Хәйерһеҙ төн әллә тағы миңә берәй нәмә әҙерләп ҡуйҙымы?” тип тә уйлап ҡуйҙы. Нәсимә аҙымдарын тиҙләткәс, ул да шәберәк атланы. Тиҙ ярҙам Тәслимәләр алдында ине. Димдең өҫтөнә эҫе һыу һиптеләрме ни. “Тәслимә!” тигән уй мейеһен ярып үтте уның. Бая әллә ниңә ҡайтарып ебәрҙе үҙен. Их, алйот! Дим арҡаһында үҙе менән берәй нәмә эшләй ҡалһа, ғүмерҙә лә ғәфү итмәйәсәк. Бер-бер артлы атлаған Дим менән Нәсимә аҙымдарын тағы ла нығыраҡ шәбәйтте. Улар килеп етеүгә носилка менән ике кешене алып сыҡтылар. Уларҙың береһе – Мәҡсүт, икенсеһе Тәслимә ине! Дим үҙен-үҙе белештермәй Тәслимәгә атылды. Был мәлдә ул һөйгәненең уфтанышып баҫып торған ҡәйнә-ҡайныһына ла, күршеләренә лә иғтибар итмәне. – Тәслимә, ҡәҙерлем, ни эшләнең һин? – Уның сәйер йылмайыу ятҡан ап-аҡ йөҙөнә, күгәргән ирендәренә, ғазапланып ҡыҫылған күҙҙәренә ҡарап, табиптарға әйләнде. – Ни булған уның менән? – Нимә, нимә! Газдары һүнеп торған! Хәлдәре насар, үҙең күреп тораһың. Тимәк... Тимәк... Тәслимә бая уның менән хушлашырға килгән булған. Хушлашырға һәм... Йә, Хоҙай!... үҙҙәренә ҡул һалырға! Шул ваҡытта уҡ аңларға тейеш булған бит Дим! Ә ул, иҫәр, үҙен генә йәлләгән. – Йәшәрме? Үлмәҫме? Әйтегеҙ, зинһар! Үтенәм! – Ҡатын йәшәр, ә ир кеше... белмәйем... уның йәшәре икеле... Был һүҙҙәрҙе ишетеүгә ауырыуҙарҙы оҙатып сыҡҡандарҙың кемеһелер һыңҡылдап илап ебәрҙе, кемдер “уй, Аллам, Хоҙайым күрһәтмәһен”, тип туғандарына именлек теләне, уфылдаштылар, һыҡташтылар. Сит-ят ирҙең ошолай ҡыланыуы, машинаға ултырып, Тәслимәне ҡосаҡлап, илай-илай оҙатырға китеүе халыҡтың күҙенән ситтә ҡалманы, бер Нәсимәне генә аптыратманы. Әле генә булып уҙған ваҡиғаның кем һәм нимә өсөн була яҙғанын аңланы шикелле ҡыҙ. “Бына был мөхәббәт”, – тип, ҡыҙыл тәреле “тиҙ ярҙам” күҙҙән юғалғансы ҡарап тора бирҙе. Гөлнара Мостафина. Читайте нас в © "Ейәнсура таңдары" сайты, 2020 Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. ПИ ТУ02-01355-се һанлы теркәү тураһында таныҡлыҡ 2015 йылдың 10 июлендә бирелгән.
Быйыл Ҡышты оҙатыу байрамы яңы урында – Ленин проспекты буйлап Ағиҙел йылғаһына төшкән ерҙә ойошторолдо. Быйыл Ҡышты оҙатыу байрамы яңы урында – Ленин проспекты буйлап Ағиҙел йылғаһына төшкән ерҙә ойошторолдо. Әйткәндәй, был майҙансыҡ үткән йыл “Берҙәм Рәсәй” партияһы башланғысы менән тормошҡа ашырылған “Ҡала мөхите” проекты сиктәрендә төҙөкләндерелгәйне. Көн ҡояшлы булһа ла, һыуыҡ ине. Шуға күрә тамашасыларға төрлө уйындарҙа ҡатнашып, гармун көйөнә бейеп йылынырға тура килде. Шәхси эшҡыуарҙар ишембайҙарға ҡайнар сәй, шешлек һәм, әлбиттә, ҡоймаҡтар тәҡдим итте. Балалар өсөн каруселдәр, төрлө аттракциондар ҙа урын алғайны. Мәҙәниәт, өҫтәмә белем биреү учреждениелары, йәштәр эштәре буйынса комитет хеҙмәткәрҙәре байрамға килеүселәргә концерт программаһы, ҡыҙыҡлы конкурстар һәм төрлө уйындар ҙа әҙерләгән. - Бөгөн миңә Кантюковка ауылынан туғандарым килде, улар беҙҙең ҡаланы бик ярата, шуға ла һәр байрамға беҙгә киләләр, - ти Новостройка биҫтәһендә йәшәүсе Рәйсә Йосопова. – Ә мин Ишембайыбыҙҙың эшләй ҙә, күңел аса ла, ошондай матур саралар ойоштора ла белеүенә шатландым. Сара көтөп алынған ҡыҙыҡлы күренеш – Ҡыш ҡарасҡыһын яндырыу менән тамамланды. Читайте нас в Сайт общественно-политической газеты «Торатау» города Ишимбая и Ишимбайского района Регистрационный номер ПИ ТУ02-01361. Свидетельство выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан от 24.07.2015 г.
Стәрлетамаҡта «Демография» милли проектын һәм «Ҡатын-ҡыҙҙар мәшғүллегенә ярҙам – 3 йәшкә тиклемге балаларға мәктәпкәсә белем алыу шарттарын булдырыу» төбәк проектын бойомға ашыралар. Стәрлетамаҡта «Демография» милли проектын һәм «Ҡатын-ҡыҙҙар мәшғүллегенә ярҙам – 3 йәшкә тиклемге балаларға мәктәпкәсә белем алыу шарттарын булдырыу» төбәк проектын бойомға ашыралар. Былтыр ноябрҙә Стәрлетамаҡта "Мәктәпкәсә белем биреү сертификаты" проекты ғәмәлгә ашырыла башлағайны. Был сертификат муниципаль балалар баҡсаһында урын менән тәьмин ителмәгән ике айҙан алып өс йәшкә тиклемге балаларҙың ата-әсәләренә муниципаль баҡсала билдәләнгән хаҡҡа шәхси мәктәпкәсә балалар ойошмаһында урын алыу хоҡуғы бирә. Проектта дүрт шәхси балалар баҡсаһы ҡатнаша. Балалары лицензиялы шәхси балалар баҡсаһына йөрөгән ата-әсәләр түләүҙең бер өлөшөн компенсациялауға субсидия ала. Хәҙергә дүрт шәхси балалар баҡсаһына 209 сетификат бирелгән. Был ҡаланың мәктәпкәсә учреждениеларына сиратты кәметеү мөмкинлеген биргән. Сығанаҡ: БР Стәрлетамаҡ ҡала округы хакимиәте. #Демография #Миллипроект #нацпроект Читайте нас в © 2008-2020 «Аманат» Республика балалар-үҫмерҙәр журналының сайты. Сайт Республиканского детско-юношеского журнала «Аманат». Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Башҡортостанда йөрәк-ҡан тамырҙары ауырыуҙарынан яфаланған ҡайһы бер пациенттар йыл буйы дарыуҙарҙы республика ҡаҙнаһы иҫәбенә аласаҡ, тип белдерҙеләр Һаулыҡ һаҡлау министрлығынан. Төбәк етәксеһенең ҡарарына ярашлы, халыҡтың айырым төркөмдәрен һәм категорияларын дарыуҙар һәм медицина тәғәйенләнешендәге әйберҙәр менән тәьмин итеү йәһәтенән ҡаҙна иҫәбенә социаль ярҙам сараларын ойоштороу тәртибенә үҙгәреш индерҙе. Ауырыуҙар категориялары исемлегенә йөрәктең ишемия сире һәм мейе инфаркты индерелгән. Әлегә тиклем препараттар ишемия менән ауырығандарға ғына алты айға бирелә ине. Был маҡсатҡа 185 миллион һум аҡса талап ителә. Башҡортостанда ошондай диагнозлы 10,5 меңдән ашыу кеше теркәлгән. Бындай пациенттарҙы дауалау хаҡы йылына 4700-33000 һумға төшә. Ҡарарҙы 2020 йылдың 1 ғинуарына тиклем тормошҡа ашырыу планлаштырыла.https://bash.rbsmi.ru/articles/sotsial-m-s-l/y-r-k-sirlel-rg-daryu-bushlay/ Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Стәрлебаш шишмәләре" Газета зарегистрирована (ПИ №ТУ 02-01461 от 05.10.2015 г.) в Управлении Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. УЧРЕДИТЕЛИ: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан, Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан».
Стәрлетамаҡ ҡалаһы башлығы Владимир Куликов социаль селтәрҙәрҙәге үҙенең битендә “Салауат” кинотеатры артындағы скверҙы яңыртыуға бәйле эскизды баҫтырып сығарҙы. Был эштәр 2020 йылда уҙғарыласаҡ. Иҫегеҙгә төшөрәбеҙ, кинотеатр алдындағы территория 2014 йылдан алып 2016 йылға тиклем Башҡорт сода компанияһы тарафынан төҙөкләндерелде һәм хәҙер ҡаланың иң матур ял итеү урынына әйләнде. Ә бына кинотеатрҙың арты әлегә үҙенә тартып тормай – ул һаман элеккесә ҡала. Ниһайәт, оҙаҡламай ундағы территория ла рәхәтләнеп ял итерлек итеп төҙөкләндереләсәк. “Был парк – халыҡтың яратҡан урыны, уны беҙ тағы нығыраҡ матурлаясаҡбыҙ әле”, - тип яҙа ҡала етәксеһе. Р.ЗАМАНОВА. Читайте нас в Башҡортостан Республикаһы Стәрлетамаҡ ҡалаһының ижтимағи-сәйәси гәзите Башҡортостан Республикаһы буйынса элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киңкүләм коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәт идаралығында 2019 йылдың 22 июлендә теркәлде. Теркәү номеры – ПИ №ТУ02-01679. 1990 йылдың ғинуарына нәшер ителә. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Стәрлетамаҡ мәғлүмәт үҙәге- Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы филиалы. Баш мөхәррир - Мансуров Рәмил Ғәбдрәшит улы. Телефон Баш мөхәррир (347) 325-18-57 Яуаплы сәркәтип (347) 325-18-57 Хәбәрселәр (347) 325-75-70 Бухгалтерия (347) 325-60-73
Хәтерегеҙҙәме, былтыр "Һеңлекәш» нәфис фильмы XVI «Нурлы фәрештә» халыҡ-ара хәйриә кинофестивалендә Гран-при һәм тамашасылар һөйөүе номинацияһын яулағайны. Ошо сараны ойоштороусылар фильмда төп ролде башҡарыусы Арыҫлан Ҡырымсуринды дүрт көнгә "Орлёнок"ка саҡырған. Унда "Нурлы фәрештә" мәҙәни-мәғариф проекты сиктәрендә "Һеңлекәш" фильмы күрһәтелгән. Бөтә Рәсәй Балалар үҙәгендә ял итеүсе балалар уны ҡыҙыҡһынып ҡараған. Төп герой менән аралашыу уларға бик оҡшаған. Арыҫланға кастинг, фильмды төшөрөү ваҡытындағы ҡатмарлыҡтар һәм башҡалар тураһында һорауҙар биргәндәр. Кескәй актёрыбыҙ "Сәңгелдәк"тең алып барыусыһы булыуы тураһында ла һөйләгән. Арыҫлан, әлбиттә, бүтән сараларҙа ла ҡатнашҡан. "Орлёнок" тормошо менән танышҡан. Читайте нас в 1930 йылдың 12 февраленән нәшер ителә. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының «Башҡортостан Республикаһы» нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Баш мөхәррире — Мирсәйет Ғүмәр улы Юнысов. Башҡортостан Республикаһы буйынса элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киңкүләм коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәт идаралығында 2015 йылдың 18 авгусында теркәлде. Теркәү номеры — ПИ №ТУ02-01403. Республиканский информационный центр – филиал государственного унитарного предприятия Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан». Р./счёт 40602810200000000009 в Филиал ПАО «БАНК УРАЛСИБ» в г.Уфа, БИК 048073770, ИНН 0278066967, КПП 027843012, к/с 30101810600000000770.
2020 йылдың 1 сентябрендә граждандарға банкротлыҡ процедураһын судҡа мөрәҗәғәт итмәй генә уҙырға мөмкинлек биреүсе федераль закон үҙ көсөнә инде. Бурыс күләме 50 мең һумдан 500 мең һумға ҡәҙәр булған граждандар күп функциялы үҙәктәр (МФЦ) аша түләүһеҙ ябайлаштырылған процедураларҙан файҙалана ала. Закон ауыр тормош хәленә юлыҡҡан, аҙ тәьмин ителгән граждандарға көстән килмәгән бурыстарҙан арынырға мөмкинлек бирә. Ябайлаштырылған процедураларҙан файҙаланыу өсөн күп функциялы үҙәктәргә ғариза һәм кәрәкле документтар пакетын, шулай уҡ барлыҡ кредиторҙарҙың исемлеген тапшырырға кәрәк буласаҡ. Өс көн эсендә судтан тыш банкротлыҡ процедураһын ҡуҙғатыу тураһында белешмәләр банкротлыҡ тураһында берҙәм федераль реестрға индерелә. Шул ваҡыттан алып пенялар һәм бурыстарҙы ваҡытында түләмәгән өсөн штрафтар иҫәпләнмәй. Башҡортостан Республикаһы буйынса Росреестр идаралығының мәғлүмәт хеҙмәте хәбәр итеүенсә, күп функциялы үҙәк биргән мәғлүмәттәр буйынса (ике ай өсөн) банкротлыҡ тураһындағы ғариза менән барлығы 163 граждан мөрәжәғәт иткән, уларҙың 26-һына ҡарата банкротлыҡ процедураһы ҡуҙғатылған, 38 граждандың ғаризаларына кире яуап бирелгән, 99–ы ҡайтарылған. Рәсәй буйынса 13 ноябргә ҡарата, ябайлаштырылған процедура буйынса 1001 граждан банкрот тип танылған. Иң күп процедуралар Краснодар крайында (67), Силәбе (47), Омск (46), Липецк (43) өлкәләрендә ҡуҙғатылған. Банкротлыҡ процедураһы менән файҙаланыу маҡсатынан күп функциялы үҙәктәргә Рәсәй буйынса 4144 кеше мөрәжәғәт иткән, 3143 ғариза кире ҡайтарылған (судтан тыш банкротлыҡ процедураһы 24 процентта ғына ҡуҙғатыла). Судтан тыш, шәхси банкротлыҡ һораусылар буйынса Санкт-Петербург ҡалаһы беренселектә (330 ғариза), унан һуң Мәскәү (306), Тюмень (193) һәм Алтай (180) крайҙары килә. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, ғаризаларҙың байтаҡ өлөшө ыңғай хәл ителмәй. Дүрт субъекттан бер мөрәжәғәт тә теркәлмәгән: Чукотка, Алтай Республикаһы, Ингушетия һәм Севастополь. Ғаризалар һаны буйынса иң аҙҙары (10-дан кәм) Псков, Магадан, Амур, Ярославск өлкәләрендә, шулай уҡ Дағстан, Чечен, Төнъяҡ Осетия — Алания, Тыва, Коми, Ҡалмыҡ республикаларында һәм Камчатка крайында. Наталья Шагиева, Башҡортостан Республикаһы буйынса Росреестр идаралығы етәксеһенең ярҙамсыһы. Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Инйәр" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации
ЮХХДИ-нан хәбәр итеүҙәренсә, 36 йәшлек Сибай кешеһе идара иткән «Лада Приора»а машинаһы ҡаршы килгән «Mitsubishi Lancer»ҡа бәрелә. Авариляла «Приора»лағы Баймаҡта йәшәгән 57 йәшлек пассажир һәләк була, водитель дауаханаға оҙатыла. «Mitsubishi»лағы өс пассажир – 45 һәм 36 йәшлек ҡатын-ҡыҙҙар, 46 йәшлек ир - шулай уҡ дауаханаға эләгә. Юл ваҡиғаһы көслө ямғыр аҫтында боролошта була. Әле уның сәбәптәре асыҡлана. Автор:Рәсүл Байгилдин Читайте нас в © 2020 Сайт журнала «Башҡортостан ҡыҙы». Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Ғалим-әҙәбиәт белгесе, юғары мәктәп уҡытыусыһы, филология фәндәре докторы, профессор, Салауат Юлаев ордены кавалеры, “Башҡортостан уҡытыусыһы” журналының 2020 йылғы лауреаты Ҡунафин Ғиниәт Сафиулла улының журналыбыҙ тураһында: Ғалим-әҙәбиәт белгесе, юғары мәктәп уҡытыусыһы, филология фәндәре докторы, профессор, Салауат Юлаев ордены кавалеры, “Башҡортостан уҡытыусыһы” журналының 2020 йылғы лауреаты Ҡунафин Ғиниәт Сафиулла улының журналыбыҙ тураһында: “Башҡортостан уҡытыусыһы” беҙҙең ҙур мәмләкәтебеҙ. Башҡортостанда ғына түгел, Рәсәй, элекке СССР донъяһында үҙе бер феноменаль күренеш булды, сөнки ул мәғариф системаһын, ғилем донъяһын, мәҙәниәт донъяһын бер нөктәлә, фокуста туплап торған күренеш. Әммә ошо күренеште беҙгә ҡәҙерен белеп, ябай ғына журнал тип ҡарарға кәрәкмәй, ул киң ғилми, мәҙәни, методик, педагогик, психологик характерҙағы баҫма. Фәлсәфәләр донъяһы үҙ эсенә һыйҙырған журналдың барлыҡҡа килеүенә 100 йыл ваҡыт үтеп киткән. Үҙе үк беҙҙең мәҙәниәтебеҙ, ғилемебеҙ, педагогикабыҙ мәғарифыбыҙ тарихында ҙур бит булып тора. Киләсәктә лә ошолай юғарылыҡта йәшәүен, үҙенең бәҫен, имиджын төшөрмәйенсә, ошондай энциклопедик функцияһын үтәгән педагогик, ғилми, мәҙәни, әхлаҡи, психологик, философик журнал булып ҡалыуын теләйбеҙ!” Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Башҡортостан уҡытыусыһы" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Теркәү тураһындағы ПИ ФС 77‑70646‑сы таныҡлыҡ 2017 йылдың 15 авгусында Элемтә, информацион технологиялар һәм киң мәғлүмәт сараларын күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәт идаралығы тарафынан бирелде. Ижтимағи-педагогик һәм фәнни-методик айлыҡ журнал Общественно-педагогический и научно-методический ежемесячный журнал. Издается с 1920 года. Главный редактор: Каримов С.Г.
Башҡортостанда ауылдарға, ҡала тибындағы ҡасабаларға йәки 50 меңгә тиклем кеше йәшәгән ҡалаларға эшкә ҡайтҡан уҡытыусыларға 1 миллион һум күләмендә компенсация түләй башлайҙар. Башҡортостанда ауылдарға, ҡала тибындағы ҡасабаларға йәки 50 меңгә тиклем кеше йәшәгән ҡалаларға эшкә ҡайтҡан уҡытыусыларға 1 миллион һум күләмендә компенсация түләй башлайҙар. Ошондай бер тапҡыр бирелә торған түләүҙәр тураһында тейешле ҡарар республиканың рәсми хоҡуҡи мәғлүмәт интернет-порталында баҫылып сыҡты. Субсидиялар өс йыл дауамында – 2020-2022 йылдарҙа бүленә. Аҡса йыл һайын 1 декабргә тиклем күсерелә. Документта билдәләнеүенсә, уҡытыусыларға бер тапҡыр бирелә торған компенсация түләүҙәрен алырға хоҡуҡлы дәғүәселәрҙе конкурс комиссияһы һайлай. Дәғүәселәргә талаптар иҫәбендә – уҡытыусының йәше 50-нән артмаҫҡа, махсус белеме булырға, аҙнаһына 18 сәғәттән кәм булмаған уҡыу йөкләмәһе менән уҡытыусы вазифаһына эшкә урынлашырға тейеш. Ауылда мотлаҡ биш йыл эшләргә кәрәк. Күсеп барырға ниәтләгән урындан 50 саҡрымдан кәмерәк алыҫлыҡта эшләгәндәр йәки йәшәгәндәр конкурста ҡатнаша алмай. Йә иһә күсергә ниәтләгән урын әлеге ваҡытта йәшәгән йәки эшләгән муниципалитетҡа тап килһә. Уҡытыусыларҙан ғаризалар йыл һайын 10 ғинуарҙан 15 апрелгә тиклем ҡабул ителә. http://www.bashinform.ru/news/1413220-uchitelya-pereekhavshie-na-rabotu-v-sela-bashkirii-poluchat-po-1-mln-rubley-/ Фото: kkoop.ru Читайте нас в © 2020 Сайт издания "Урал" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации.
Кешенең яҙмышы тыуғанда уҡ маңлайына яҙыла тигәндәре, дөрөҫлөккә тап киләме икән? Әллә һәр кем үҙе ғәйеплеме тормошоноң ниндәй юҫыҡҡа китеүенә? Маңлайға яҙылған яҙмыш. Нафиҡтың тормошо һәүетемсә генә барҙы.Егәрле татар ире ғаиләһен ас- яланғас итмәне. Ауылдың иң бай һәм етеш йәшәүселәрҙең береһе булды ул.Эре мал тотмаһалар ҙа , һарыҡ- кәзәне күпләп көттөләр.Баҡса үҫтерҙе, балыҡ тотто. Иң төп кәсебе балыҡсылыҡ ине уның.Шул балыҡ арҡаһында ла тормоштары етеш булды, башҡалар аслыҡтан шешенгән замандарҙа ла йүнсел Нафиҡ ғаиләһен аслыҡтан йонсотманы. Биш ҡыҙ, биш малай үҫкән ғаиләлә татыулыҡ,бер- берең өсөн өҙөлөп тороу көслө булды. Ител ( Волга) йылғаһы буйында урынлашҡан татар ауылында йәшәүсе Нафиҡтың ике ҡатлы бейек йорто әллә ҡайҙан балҡып ултыра.Ул йорттағы тормош та башҡаларҙыҡына оҡшамаған ине. Бында тормош гөрләп торҙо.Нафиҡ етеш йәшәһә лә ялсы тотманы, кеше йомшаманы.Бар эште үҙе улдары менән бергәләп башҡарҙы. Төп кәсептәре балыҡсылыҡ булғас,улар шуның менән ныҡлап шөғөлләнделәр.Балыҡ һатыуҙан килгән килем бик төшөмлө ине. Йорт- ҡура тирәһендәге барлыҡ эш ҡатыны Гөлзәйнәп менән, бер- бер артлы үҫеп ҡул араһына инә башлаған ҡыҙҙары елкәһендә булды. Гөлзәйнәпкә бойороҡ биреп кенә ултырһа ла булыр ине,тик эшһеҙ тороп өйрәнмәгән кеше ултырып сыҙаймы инде. Һарыҡ- кәзәнән дә, баҡса үҫтереүҙән дә аҡса арыу ғына килә ине.Эргәлә генә ятҡан Һамар баҙарына йөрөп һатыу иттеләр ирле- ҡатынлы Нафиҡ менән Гөлзәйнәп. Баҙар гөрләй. Кемдең ҡулынан нимә килә, шуны етештереп һатыу итә.Ит, һөт, май,балыҡ, нәски- бейәләй һәм башҡалар. Йәнеңә ни кәрәк, барыһын да табып була бында. Кемдер ҡояшҡа янған гимнастеркаһын тәҡдим итә, икенсеһе ҡолағы йәлпәшкән самуырын алып сыҡҡан, ямаулы ҡаҙан, дилбегә, көрәк, һоҫҡо,бер ир ялтырап торған хром итек тотоп тора. Сабаталы татар тиһәләр ҙә, Нафиҡтың улдары сабата кейеп үҫмәнеләр.Баҙарға барған һайын һәр береһенә ялтырап торған хром итектәр алып ҡайтты аталары.Иҫкерәктән булһа ла гимнастерка алды, ауылдың иң матур егеттәре булып йөрөнө уның улдары.Ә ҡыҙҙарын бигерәк осондорҙо атай кеше.Һәр береһенә күлдәклек тауар, таҫмаларҙы баҙарға барған һайын алып ҡайта ине. Гөлзәйнәп төндәр буйы ҡыҙҙарына күлдәк тегер ине. Иң кинйәләре бәләкәс Сәрүәрәне күмәкләп һөйҙөләр. Бәләкәсенә аҡса йәлләмәне атаһы, хаҡына ҡарамай ауыл балалары өсөн ят уйынсыҡтар алып ҡайта ине. Сәрүәрәнең үҙе ҙурлыҡ ҡурсаҡ алып ҡайтты бер көнө, "мама" тип әйтә белгән ҡурсаҡҡа күрше- тирәләге балаларҙың күҙҙәре ҡыҙҙы. Иҫке ҡурсаҡтарын әхирәттәренә бирҙе Сәрүәрә, тик быныһы бөтөнләй башҡа шул. Атаһы баҙарҙан бауға теҙелгән ҡаластар, монпаси кәнфиттәр, перәниктәр ҙә алып ҡайта.Ундай саҡта байрам була , Сәрүәрәнең әхирәттәренә лә насип була ҡала тәмлекәстәрен ауыҙ итергә. Өйҙәгеләр барыһы ла эш менән мәшғүл, тик бәләкәй ҡыҙыҡайҙың ғына уйындан башҡа ғәме юҡ. Күк төҫлө сәскәле күлдәк итәктәрен елпелдәтеп, сәсенә үргән ҡыҙыл таҫмаларын балҡытып күбәләктәй фырылдап осоп йөрөгән ҡыҙсыҡтың моңһоҙ, бәхетле сағы төш кеүек кенә булып ҡаласағын үҙе генә түгел, атай әсәһе лә белмәй инеләр әле. Башҡа яҡтарҙағы кулак мөһөрө һуғылып һөргөнгә оҙатыу, репрессия еле нисектер Нафиҡты урап үтте. Гөрләшеп кенә йәшәргә лә йәшәргә ине лә һуң, ҡәһәр һуҡҡыр һуғыш башланды. Иң өлкән улы Насипҡа килен оҙатып алған көндө Гитлер илебеҙгә ҡаршы һуғыш асты. Нафиҡ улдары Насип, игеҙәктәре Рәфиҡ менән Шафиҡ иң беренселәрҙән булып һуғышҡа алынды.Яңы ун һигеҙе тулыр тулмаҫ һуғыш утына эләккән игеҙәктәрҙең һыңары Шафиҡ тәүге көндәрҙә үк һәләк булды. Бер- бер артлы Насип, Рәфиҡ, 1942 йылдың башында Нафиҡтың да Батырҙарса һәләк булыуы тураһындағы ҡара ҡағыҙҙары килде. Бөтә ил башына төшкән ҡайғыны Гөлзәйнәп сабыр ғына кисерҙе.Һуғышҡа ауылдан иң күп ир- егет оҙатыусы ул булһа ла, сарбайлап ҡысҡырманы. Тешен ҡыҫып түҙҙе.Ҡатылығы ла бар ине уның.Ҡаты холоҡло булмаһа иренең һәм ҡарағайҙай өс улының үлемен күтәрергә көсө етер инеме һуң? Бер тамсы күҙ йәшен дә күрһәтмәне Гөлзәйнәп. Ҡырым татарҙарын депортировать итеү башланғас, үҙҙәренә лә ҡурҡыныс янау ихтималлығын һиҙеү, Гөлзәйнәптәр ауылында йәшәүселәрҙе ҡасырға мәжбүр итә. Бер мең туғыҙ йөҙ ҡырҡ дүртенсе йылдың май- июнь айҙарында, ғүмер буйы йәшәгән доньяларын ташлап ҡасыусылар араһында ете балаһын эйәрткән Гөлзәйнәп тә була.Иң өлкән балаһына ун алты, иң бәләкәсе Сәрүәрәгә биш кенә йәш була. Төйөнсөктәргә төрөп, көстәре етерлек аҙыҡ алып йәйәүләп сығып китәләр барлыҡ татар халҡы. Яртыһы Үзбәкстан тарафтарына юлланған халыҡтан айырылып,Гөлзәйнәп Башҡортостан яғына барыусыларға эйәрә. Йәйге эҫелә төйөнсөктәр йүкмәп, эреле- ваҡлы бала- сағалар менән ,михнәтле оҙон юл үтәләр улар.Ашарҙарына бөтә, өҫтәрендәге кейемдәре туҙа.Үҙҙәре бысраҡ, күҙҙәре генә йылтыраша.Йылға осраһа йыуынып,сарсауҙарын баҫҡанса һыу эсеп алалар ҙа тағы юлға. Күптәре юлда мәңгелеккә ятып ҡала.Мәрхүм булған яҡындарын әҙәм рәүешле ерләрлек рәттәре лә, хәлдәре лә булмаған юлсылар үлгәндәрҙе ағас ботаҡтары, үлән йә таш менән арлы- бирле ҡаплап китәләр ине. Аслыҡтан һәм ҡайҙа барып төртөлөреңде белмәгән михнәтле оҙон юлдан миктәгән балаларын бер- бер артлы ҡалдырып киткән Гөлзәйнәп, һуңғы туҡталыштары булған Баймаҡҡа биш йәшлек Сәрүәрәһе менән генә килеп йығыла. Теп- теүәл ике ай тирәһе йәйәүләп атлай улар. Гөлзәйнәп Баймаҡта төпләнергә була, һеңлеләре Гөлзаһира, Зөбәржәт, Нәзилә, Мәүсилә һәм Фәрхинур Сибайҙа төпләнә. Ихлас һәм эскерһеҙ башҡорт халҡы араһында өр- яңы тормош башлаусы Гөлзәйнәпкә ҡырҡ йәш кенә була ул саҡта. Ташландыҡ бәләкәй генә өйҙө рәтләп алып, ҡыҙы менән йәшәй башлай.Балаларын бер- бер артлы юғалтып бөтһә лә, яңғыҙ түгел әле ул. Биш һеңлеһе терәк була Гөлзәйнәпкә. Әллә күпме ҡайғы- хәсрәттәр кисереп, ауырлыҡтарҙы үткәргәндән һуң тыныс һәм һәүетемсә тормош китә. Һуғыш бөтөүгә Гөлзәйнәп бында үҙ кешегә әүерелгәйне инде. Уның кем икәнен дә, ҡайҙан килеүен дә тикшереүсе, белеүсе булманы. Һуғыштан һуңғы ауыр замандар булыуға ҡарамаҫтан,тормош дауам итә.Ауыр һуғыш касафатын үҙ иңдәрендә күтәргән халыҡ тыныс тормошто шул тиклем һағынған ине. Һәр кем матур йәшәүгә дәртләнеп ынтылды. Ир- егеттәргә ҡытлыҡ замандар.Күптәре яуҙан әйләнеп ҡайтманы.Кемеһе һәләк булды,кемеһе хәбәрһеҙ юғалды,ҡайһылары әсирлектә ыҙа сикте.Ҡайтҡандары бармаҡ менән генә һанарлыҡ ине, уларҙың да күбеһе йә аяҡһыҙ, йә ҡулһыҙ. Тол ҡатындар менән бер рәттән, кейәүгә сыға алмай ҡартайған ҡыҙҙар һаны иҫәпһеҙ ине шул. Уларға тигән типһә тимер өҙөрлөк егеттәр сит- ят илдәр ерендә ятып ҡалдылар. Гөлзәйнәпкә лә иш табылманы. Тик бер- бер артлы ике улға ғүмер бирҙе ул.Тауыш- тыны ишетелмәгән ҡатынға күрше- тирәһе аптыраңҡыраһа ла, серен белә алманылар.Улдарының атаһы кем булыуын берәү ҙә белмәне.Хатип менән Фатихты яуҙа һәләк булған ире исеменә яҙҙырҙы Гөлзәйнәп. Яңғыҙына өс баланы аяҡҡа баҫтырыуы еңел булманы уға. Ләкин ул бөгөлмәне,уҡытты балаларын,кеше итте.Юғары урындарҙа эшләүсе балалары менән бик ғорурлана ине ул. Һәр береһе үҙ яҙмышын ҡорор ваҡыт еткәс, әсәләре менән килешә алмаусанлыҡ тыуҙы. Сәрүәрәгә тиң кеше ауылда юҡ тип иҫәпләгән Гөлзәйнәп, ҡыҙының һайлаған тормош юлдашына риза булманы. Ҡыҙының йөклө икәнен белгәс, сараһыҙҙан тешен ҡыҫып риза булды. Райсоветта эшләүсе ҡыҙының насар даны таралыуын теләмәй ине ул. Йәштәр ҡауышып йәшәй башлағас, уларға тыныс тормош менән йәшәү насип булманы. Ябай шофер үҙенең ҡыҙына тиң түгеллеген аҙым һайын иҫләтеп, көргөп торған ҡәйнәһенең баҫымына күнеп йәшәргә теләмәгән кейәүе, Сәрүәрәне ташлап сығып китте. Яңы тыуған сабыйы менән ултырып ҡалған Сәрүәрә ныҡ ҡайғырҙы, әммә Гөлзәйнәптең ҡыуанысы сикһеҙ ине. Иманы камил, табасаҡ ул ҡыҙына тиң булырлыҡ егетте, һис шикһеҙ табасаҡ. Кешенең яҙмышы тыуғанда уҡ маңлайына яҙыла тигәндәре, дөрөҫлөккә тап киләме икән? Әллә һәр кем үҙе ғәйеплеме тормошоноң ниндәй юҫыҡҡа китеүенә? Ҡыҙын яратҡан кешеһенән айырып, ейәнен атайһыҙ ҡалдырыуына ла ҡайғырманы Гөлзәйнәп.Аҡылы менән түгел, бәлки аңы төбөндә һаҡланып ҡалған инстинкт буйынса эш итте ул. Ҡасандыр үҙе бай ғаиләнән сыҡҡан ҡатын, етеш ғаиләгә тормошҡа сығып , үҙҙәре лә етеш кенә донья көткән Гөлзәйнәптә мин- минлелек көслө ине. Ул һәр ваҡыт үҙен башҡаларҙан өҫтөн тотто, кешене байға һәм ярлыға айырып ҡараны, әсе теле менән кемделер рәнйетеү уның өсөн буш нәмә булды. Һуғыш булмаған булһа тормошо бөтөнләй икенсе булыр ине лә һуң... Ирен һәм туғыҙ балаһын юғалтҡан ҡатын, әсе елдәргә лә ыжғыр бурандарға ла бирешерлек түгел ине. Саҡматаштай ҡаты әсәләренә балалары ҡаршы килә алмайҙар ине.Анауынса михнәттәрҙе еңеп үтеп,уларҙы уҡытып кеше иткән әсәйҙәренә ихтирам менән ҡаранылар. Ләкин, Гөлзәйнәп үҙенең яһиллығы менән улдарын үҙенән ситләшергә мәжбүр итте.Бары тик Сәрүәрә генә әсәһенә хыянат итергә ҡыйманы,ни тиклем үҙәгенә үткәрһә лә, оҙон юлдан йәйәүләп үҙен йүкмәп атлаған саҡтарын оноторлоҡмо ни? Хатип алып ҡайтҡан ҡыҙҙы тәү ҡарауҙан оҡшатманы Гөлзәйнәп.Уның улдарына тиң булырлыҡ ҡыҙҙар булмай сыҡты ауылда, һәр хәлдә ул шулай уйланы.Хатип әсәһен хөрмәт итһә лә, тыңламаны ҡаршы булыуына ҡарамаҫтан алып ҡайтты.Гөлзәйнәп балаларының тыңламауына үпкәләне,үҙҙәренә тиң кешене һайлай белмәүҙәренә асыуланды.Үпкәһе шул тиклем көслө ине, хатта туй кеүек мәжлес тә ойоштороп торманы.Үҙе йығылған иламай,аҙаҡ миңә ҡарап үпкәләмәҫһегеҙ тип, теле менән ризалыҡ биргәндәй булһа ла, күңеле менән риза түгел ине ул.Хатиптың кәләше шартылдап торһа ла,Гөлзәйнәптең ҡыҫылыуына сыҙай алманы. Бер ай ҡыҙында, бер ай өлкән улында тағы бер ай кесе улында күсенеп йөрөүҙе ғәҙәт итеп алған Гөлзәйнәп, үҙ балалары өсөн дә ғазраилға әүерелде. Берәүҙәре тиҙҙән, бер аҙға ғына булһа ла тыныс йәшәйәсәктәренә ҡыуанһа,икенселәре йөрәген усында тотоп көтөр булды әсәйҙәренең килеүен. Гөлзәйнәп ныҡлы, һаулығы шәп,үҙ алдына йәшәрлек булһа ла улай йәшәргә теләмәне,балаларына бөтә ауырлығын һалды. Үҙ тормоштары менән йәшәргә ирек бирмәгән ҡәйнәләрен килендәре яратманы.Өлкән килененең сабырлығы етмәне, Хатиптан айырылып ҡайтып китте.Яңғыҙ ҡалған Хатибында торғоһо килмәне уның,кесе улы Фатихтарға күсте.Килене Миңзәлә йыуаштың йыуашы,кешегә ауыр һүҙ әйтеү түгел, ҡырын ҡараш та ташлай белмәгән гөнаһһыҙ бер етем ҡыҙ ине.Бер алдына, бер артына сығып өлтөрәп торһа ла , ярай алманы Миңзәлә ҡәйнәһенә. Әсәһенең көн- төн игәүе эҙһеҙ үтмәне.Фатих айырҙы Миңзәләне.Ике балаһы менән, зар илатып инде ҡартайған өләсәһенә алып барҙы ла ташланы.Ата- әсәһенән ҡалған ҡыҙҙы өләсәһе тәрбиәләп үҫтергәйне. Бибиямал әбей ейәнсәре менән ҡуша иланы.Етемде илатҡаның өсөн үҙең күр тип ҡәһәрләне.Әммә Гөлзәйнәптең таш күңелен бер ниндәй күҙ йәштәре лә, ҡарғыш та йомшарта алырлыҡ түгел. Ул доньяла мәңге йәшәрҙәй ҡыланған әҙәмдәр затынан ине... Хәйрулланың атаһы Мәхмүтйән һуғышта хәбәрһеҙ юғалды, әсәһе үлгәндә уға ни бары алты йәш кенә була.Үкһеҙ етем малай детдомда үҫә.Фельдшерҙар курсын тамамлап, фельдшер булып эшләп йөрөүсе егеттең күрше ауылда Гөлниса исемле бик матур һөйгән ҡыҙы бар.Алтын шикелле, ҡояшҡа ялтырап торған һары сәсле,күк йөҙөндәге болоттарҙай сөм күк күҙле Гөлниса менән фельдшерҙар курсында бергә уҡығайнылар.Вәғәҙәләр бирештеләр, өйләнешергә килештеләр.Ҡыҙҙың ата- әсәһе лә егетте үҙ итеп ҡабул иткәйне. Башҡалаға йомош менән барған Хәйрулла, көн боҙолоу сәбәпле ул ултырасаҡ самолеттың туҡтап торасағын иғлан иткән белдереүҙе ишеткәс,аэропорт вокзалының ашханаһына инде. Ҡабаланырға түгел, яйлап тамаҡты туйҙырып алыр кәрәк.Хәйрулла ҡалағын ауыҙына килтереп өлгөрмәне, алдында төпөшөрәк, йыуантаҡ ҡыҙ хасил булды. - Янығыҙға ултырырға мөмкинме? Ҡыҙ әрһеҙ һәм телдәр булып сыҡты. Көлә - көлә хәбәр һөйләгән ҡыҙҙың бихисап һорауҙарына егет яуап биреп тә өлгөрмәй ине,ҡыҙ уның яуабын да көтмәй өҫтө өҫтөнә һорауҙар яуҙыра ғына. Икеһе бер ауылдан булып сыҡтылар, тик ошоғаса бер берен күрмәгән генә булғандар икән. Баш- көллө Гөлнисаға ғашиҡ Хәйрулла, бәләкәс кенә һөйкөмһөҙөрәк ҡыҙға әллә ни иғтибар итмәне, осраҡлы юлдаш тип кенә ҡараны.Осраҡлы кешенең ғүмерлек юлдаш булып ҡуйыу ихтималлығы йәш егеттең башына ҡайҙан килһен? Бер ҡараштан үҙен әсир иткән Хәйрулланы ҡулынан ысҡындырманы Сәрүәрә. Хәйрулланың булған дуҫ- иштәре аптыраны, аҡҡош кеүек Гөлнисаны ошо турғайға алыштырҙыңмы тиеберәк әйтеүселәр булһа ла, егет яҙмышын Сәрүәрә менән бәйләне. Насар ҡатын булманы уға Сәрүәрә.Хәйрулланы яратты, ҡәҙер хөрмәт итте. Үҙен ҡарау иҫенә төшмәһә лә ирен энәнән ептән кейендереп, өҫтөн бөтөн йөрөттө.Етемлектә, иркәләү наҙ күрмәй үҫкән Хәйрулла Сәрүәрәгә тиҙ ылыҡты. Үҙ- ара татыу йәшәгән йәштәрҙең араһына Гөлзәйнәп килеп ҡыҫылды. Детдом балаһы булған зимагур кейәүен,тәүгеһенә ҡарағанда ла нығыраҡ яратманы Гөлзәйнәп.Ҡыҙын көнө- төнө әрләне.Әсәһенә ҡаршы өндәшә алманы Сәрүәрә,Хәйрулланы ла юғалтҡыһы килмәне.Ҡандай сибәр Гөлнисанан һалдырып алған ирен, хәҙер әсәһе яратмай тип тағы айырылырғамы? Әсәһенә лә ярарға тырышты,ирен дә хурлағыһы килмәне, ике ут араһында янды Сәрүәрә.Әммә, бер тоҡанған утты һүндереүе еңел булманы уға, һыу һипкән һайын, кәрәсин һипкәндәй ут нығыраҡ дөрләне генә. Бер- бер артлы ике улдары тыуғас,әсәһенең күңеле йомшарыр тип көткән Сәрүәрә яңылышты. Гөлзәйнәптең асыуы малайҙарға ла мул өлөш булып төштө.Гөлзәйнәп бар ҡөһөрөн ейәндәренә төшөрҙө.Сәрүәрәнең тәүге иренән тыуған Вәхитте яратты, әпәүләне.Хәйрулланан тыуған Илдар менән Риязды күңеле ҡабул итмәне, зимагур Хәйрүштең тыумалары тип йөрөттө. Ҡыҙы менән кейәүе көн оҙоно эштә. Кейәүен төндә лә саҡыртып алып китәләр. Өйҙә Гөлзәйнәп үҙе баш, үҙе түш ине. Әле сабый ғына балалар ошаҡлаша белмәнеләрме икән,һәр хәлдә өләсәләренең атаһы менән әсәһе юҡта үҙҙәрен сыбыҡ менән һыҙырыуын да, арыу ризыҡты Вәхит ағаларына ғына йәшереп ашатыуын һәм башҡа ҡылыҡтарын әсәләренә ошаҡламанылар. Ләкин, ҙурая килә уларҙың йөрәгендә өләсәйҙәрен яратмау хисе уяна барҙы.Вәхит менән дә борсаҡтары бешмәне, Илдар менән Рияз үҙ ара татыу булдылар. Вәхит улар өсөн ят бауыр ине, сөнки ағалары үҙе ҡустыларын эшкә һанаманы. Һәр саҡ йоҙроғон эшкә егергә әҙер Вәхиттән гел туҡмалып ҡына торманы малайҙар. Көстәре етә башлағас, әтрәйгән Вәхитте дөмбәҫләп кенә һалып ҡуйҙылар. Гөлзәйнәп тыйманы уларҙы, бер береһенә ҡаршы һөсләтеүен белде. Бер ҡарындан яралған өс егет дошмандарса мөнәсәбәттә үҫте.Атай әсәйҙең уларҙы тәрбиәләргә ваҡыты булманы, өләсәйҙәре үҙенең мин минлеген еңә алманы,һөҙөмтәлә малайҙарҙа тыуғанлыҡ хисе яралманы. Хатиптың икенсегә кәләш алып ҡайтыуын белгәс, Гөлзәйнәп йыйынып улына күсте.Зәбиҙә исемле матур ғына йәш ҡыҙға, тупһанан түргә үтеү менән күҙенең ағын әйләндереп ҡараны Гөлзәйнәп. Ҡәйнәһенең уҫаллығын кешенән ишетеп белгән ҡыҙ бала, әбейҙең ҡарашынан ҡойолоп төштө.Зәбиҙә тәүҙә сабыр булырға тырышты.Улы тыуып аяҡты ныҡҡа терәгәс, ишекте шар асты ла: - Вон, бынан! Килһәң яҡшы булып кил, яҡшы була алмайһың икән, тупһама баҫма! Гөлзәйнәптең бындай батырлыҡҡа иҫе китте,Хатипҡа ошаҡлап килендең иманын уҡыттырырына ышанғайны ла улы киленен яҡланы ла ҡуйҙы.Ҡайҙа барһын Гөлзәйнәп? Кесе улы Фатихҡа барып йығылды. Күп ваҡытта ҡайһы бер әсәйҙәр үҙҙәре лә һиҙмәҫтән,балаларының тормошон емереүсе булыуҙарын үҙҙәре лә аңламаймы,әллә аңлы рәүештә ғәзиз балаһының дошманына әүереләме, был һорауға яуап табып булмайҙыр. Гөлзәйнәп тә " өф" итеп үҫтергән балаларына тыныслыҡ бирмәне.Һәр береһенең тормошона ҡыҫылып, ниндәйҙер йөй эҙләп кенә торҙо. Уның әр- битәренән, ҡарғаныуынан килендәре генә түгел улдары ла ялҡып бөттө, арынылар,ғаиләләрендә ызғыш- талаш туҡтаманы. Барыһының да тормошо һәйбәт, эшләгән эштәре бар, кешенән кәм түгелдәр.Әсәйҙәренә тағы ни етмәй икәнен береһе лә аңлай алманы. Гөлзәйнәп яратманы килендәрен дә,кейәүен дә ,уларҙан тыуған балаларҙы ла.Бер Вәхит кенә уның йыуанысы,өмөтө.Тәүге ейәнен яратты ул,самаһыҙ шаштырҙы.Өлкән килене йылан,кесеһе быҙау,кейәүе зимагур булды уның өсөн.