text
stringlengths 1
888k
|
---|
Tá svaraði Job og segði: «Vissuliga veit eg, at tað er so, hvønn rætt hevur maður móti Guði? Um hann vildi træta við hann, kann hann ikki svara upp á eitt av túsund. Vitur í hjarta og mikil í mátti – hvør reistist upp móti honum og slapp óskalaður frá tí? Hann, sum flytur fjøll, so tey vita ikki av, kollveltir tey í vreiði síni; hann, sum skakar jørðini úr staði hennar, so at stuðlar hennar riða; hann, sum býður sólini, so hon skínur ikki, og setir innsigli fyri stjørnurnar; hann, sum tenur út himmalin eina og gongur á stóraldum havsins, hann, sum skapaði Karlsvagnin og Orion, Sjeystjørnuna og Suðurs kømur; hann, sum stórverk ger, ið ófatandi eru, og undurverk, ið óteljandi eru. Gongur hann fram við meg, síggi eg hann ikki, fer hann burtur, eg verði hann ikki varur; tekur hann, hvør kann tá forða honum, hvør sigur við hann: «Hvat gert tú?» Guð heldur ikki aftur vreiði síni, Ráhabs hjálparmenn boygdu seg undir hann. Hvussu kann eg tá svara honum, snúgva væl orðum mínum fyri honum! Um eg so havi rætt, kann eg einki svara, men má biðja dómara mín um náði. Um eg rópaði, svaraði hann mær ikki, eg hugsi ikki, hann hoyrdi rødd mína, hann, sum tekur meg burtur í stormveðri og økir sár míni uttan orsøk, loyvir mær ikki at draga anda, men mettar meg við beiskum lutum. Ræður um kappavald, tá er hann har, ræður um rætt, hvør stevnir honum! Um eg so havi rætt, má muður mín tó fella meg; um eg so eri sakleysur, dømir hann meg sekan! Sakleysur eri eg; eg leggi einki í sál mína, eg hirði einki um lív mítt! Tað kann vera mær tað sama; tí sigi eg: ósekan og sekan týnir hann líka! Tá ið koyrilin snøggliga veldur banasár, tá lær hann at kvølum teirra sakleysu. Jørðina gav hann í hendur á gudleysum, bindur fyri eyguni á dómarum hennar, er tað ikki hann – hvør er tað tá? Skjótari enn rennarin runnu dagar mínir, teir fóru, men lukku sóu teir onga. Teir gingu eins og bátar av sevi, líkir ørn, ið skjýtst niður eftir fongi. Um eg sigi: «Eg vil gloyma stynjan mína, slætta enni mítt og gerast glaður,» má eg tó kvíða fyri øllum mínum pínslum, eg veit, at tú ei fríkennir meg. Eg skal so, ið hvussu er, vera sekur, hví møða meg til onga nyttu? Um eg so tváaði mær í snjógvi og reinsaði hendur mínar í lúti, so koyrdi tú meg tó undir í fenið, so at klæðum mínum stóðst við meg. Tí at hann er ikki maður eins og eg, at eg kann svara honum, og at vit kundu farið saman fyri rættin. Eingin er at gera skil á okkara millum og at leggja hond sína á okkum báðar! Hevði hann tikið stav sín frá mær og ikki latið ræðslur sínar ræða meg, tá kundi eg talað og ikki óttast hann, tí at soleiðis haldi eg ikki um meg sjálvan. |
Sál míni býður lív mítt ímót, eg vil tí geva klagu míni fríar ræsur, eg vil tala í sálarmóði mínum. Eg vil siga við Guð: Døm meg ikki! Lat meg vita, hví tú stríðist við meg! Er tær nakað gagn í, at tú innir vald, at tú havnar tí verki, tínar hendur hava gjørt, men letur ljós skína yvir ráðum teirra gudleysu? Eru eygu tíni holdlig? Sært tú eins og maður sær? Eru dagar tínir sum mansins dagar, ella eru ár tíni eins og mansævi, við tað at tú leitar eftir misgerð míni og sóknast eftir synd míni, tó at tú veitst, at eg eri ikki sekur, men úr tíni hond er eingin, ið bjargar? Hendur tínar hava skapað meg og myndað meg, allan sum eg eri, og nú ætlar tú at týna meg! Minst tó til, at tú myndaði meg sum leir, og nú vilt tú gera meg aftur til mold! Lætst tú meg ikki hella út sum mjólk og lætst meg storkna eins og ost? Tú klæddi meg í húð og hold og flættaði meg saman við beinum og sinum. Lív og lívsmegi gavst tú mær, og umsjón tín varðveitti andadrátt mín. Og so fjaldi tú tó hetta í hjarta tínum – eg veit, at tú hevði tað í hyggju –: Um eg syndaði, tá gavst tú mær gætur og fyrigavst mær ikki misgerð mína. Um eg var sekur, tá vei mær! Og var eg rættvísur, tá skuldi eg tó ikki bera høvur mítt hátt, men verða mettur av skemd og settur av eymd. Var eg andbráður, tá elti tú meg sum ljónið og fórt aftur undarliga við mær. Tú førdi fram nýggj vitni móti mær, økti vreiði tína móti mær og sendi móti mær her eftir her! Hví dróst tú meg tá úr móðurlívi? Eg átti at hava andast, áðrenn nakað eyga sá meg; eg átti at verið, eins og eg aldri hevði verið til, verið borin til gravar frá móðurlívi. Eru ikki lívsdagar mínir fáir? Slepp mær tí, at eg kann gleðast eitt sindur, áðrenn eg fari burtur – og komi aldri aftur – í land myrkurs og niðu, land bølamyrkurs sum um miðja nátt, niðu og skipanarloysis, har sum ljósið sjálvt er sum svarta nátt.» |
Tá tók Zofar Náamatiti til orða og mælti: «Skal gabbarin ikki fáa svar, skal orðabrasksmaðurin hava rætt? Skulu menn tiga til orðageip títt? Skalt tú spotta og eingin gera teg til skammar? Tú sigur: «Sakleys er atferð mín, og eg eri reinur í eygum hans!» Men vildi Guð bert tala, lata upp varrar sínar móti tær, kunngera tær loyndardómar vísdómsins, tí at margfaldur er hann í síni grund; tá mundi tú fáa at vita, at Guð hevur gloymt tær nakað av tíni skuld! Hevur tú funnið til botns í Guði ella ert komin til ytstu mark hins alvalda? Hægri er hann enn himinin – hvat kanst tú? Djúpari enn helheimurin – hvat veitst tú? Hann er longri enn jørðin í vídd og breiðari enn havið. Um hann stígur fram og fongslar, stevnir til dóms, hvør steðgar honum? Tí hann kennir lygimenninar, órætt sær hann og gevur honum far, so at høvurtómur maður verður vitur, og villasnafylið verður endurføtt sum menniskja. Um tú vilt búgva hjarta títt til og breiða út hendur tínar móti honum, um órættur er fjart frá tíni hond, og misgerð ei heldur til í tjaldi tínum, ja, tá kanst tú lýtaleysur lyfta ásjón tíni, standa fastur og ikki tørva at óttast; ja, tá skalt tú gloyma møði tína, minnast hana bert sum vatn, ið runnið er burtur; lív títt skal renna upp bjartari enn middagssólin, myrkrið skal verða sum dagsbrún. Tryggur skalt tú vera, tí at nú er vón, tú lítur teg um og legst óttaleysur til hvíldar; tú liggur, og eingin órógvar teg, og mangir vilja fegnir vinna yndi títt. Men eygu teirra gudleysu kámast; øll skjól teirra eru farin, einasta vón teirra er at geva upp andan.» |
Tá svaraði Job og segði: «Jú, sanniliga, tit eru rættu menninir, við tykkum man vísdómurin doyggja út! Eisini eg havi vit eins og tit, eg standi ikki til afturs fyri tykkum, og hvør er hann, ið ikki veit slíkt? Til láturs fyri vin sín verður tann, ið kallaði á Guð og fekk svar, til láturs er rættvísur maður. Sakleysir í ólukku falla, hin tryggi vanvirðir vandan, hans fótur stendur fast, so leingi tað er freist. Valdsmanna tjøld standa í friði, tryggir eru teir, sum eggja Guð til vreiði, tann, ið ber gud sín í hendi sær. Spyr tú neytini, tey skulu læra teg, himmalsins fuglar, teir skulu greina tær, ella tala til jørðina, hon skal læra teg, og havsins fiskar, teir skulu siga tær tað! Hvør av teimum øllum veit ikki tað, at hond Harrans hevur hetta skapað, hann, sum hevur sálina í øllum livandi í síni hond og andan í hvørjum manslikami! Roynir ikki oyrað orðið, eins og gómurin smakkar matin? Er aldurdómur tað sama sum vísdómur, langir lívsdagar tað sama sum skyn? Hjá honum eru vísdómur og veldi, hjá honum eru ráð og skyn. Tá ið hann rívur niður, verður ikki upp aftur bygt; tá ið hann setir mann fastan, verður ikki upplatið. Tá ið hann byrgir fyri vøtnunum, torna tey upp; tá ið hann loypur teimum, grópa tey jørðina upp. Hjá honum er máttur og vitska; hans verk er bæði tann, ið villist, og tann, ið villir. Hann førir ráðharrar burtur naknar, og dómarar ger hann til dárar. Hann loysir konganna fjøtur og bindur reip um teirra egnu lendar. Hann førir prestar burtur naknar og oyðir út eldgamlar ættir. Hann tekur málið frá orðkringum monnum og vitið frá teimum gomlu. Hann oysir út háð yvir høvdingar og loysir upp beltið hjá teimum sterku. Hann leiðir hitt hulda fram úr myrkrinum og dregur niðuna fram í ljósið. Hann økir fólkini og oyðir tey, breiðir út fólkasløg og leiðir tey aftur burtur. Hann tekur vitið frá heimsins høvdingum og letur teir villast á vegleysum oyðum. Teir trilva í myrkri uttan ljós og vingla eins og druknir. |
Maðurin, føddur av konu, hans ævi er stutt, hann mettast av órógv; hann sprettur eins og blóma og følnar, fer burtur eins og skuggi og stendur ikki við. Og yvir slíkum heldur tú eygum tínum opnum og dregur hann fyri dóm hjá tær! Ja, kundi reinur komið av óreinum! Nei, ikki ein! Tá ið dagar hans eru ásettir, mánaða tal hans skilað til hjá tær, og tú hevur sett honum mark, sum hann ikki sleppur um, so hygg tú av honum, lat hann fáa frið, so at hann má gleðast um dag sín eins og bønarmaður! Tí at fyri træinum er vón: Verður tað høgt, sprettur tað aftur, ikki tróta tí nýggir angar; um so rótin eldist í jørðini, og stovnurin doyr í moldini, fær tað tev av vatni, so sprettur tað av nýggjum, og á tað koma greinar eins og á gróðurkvisti. Men doyr maðurin, tá liggur hann flatur, og andast menniskjan, – hvar er hon tá? Eins og tað rennur úr einum vatni, og áin minkar og tornar upp, soleiðis legst maðurin og reisist ikki aftur, til himnarnir farast, vaknar hann ikki, aldri hann verður vaktur úr svøvni sínum. Á gævi tú goymdi meg í helheimi, fjaldi meg, til vreiði tín er av, gavst mær eina freist og síðan mintist til mín! Um maður doyði fyri aftur at livna, tá bíðaði eg í treysti allar stríðsdagar mínar, til loysunartíð mín kom. Tú skuldi kalla, – og eg skuldi tær svara – tær skuldi leingjast eftir verki handa tína. Harímót telur tú nú hvørt fótaspor mítt og fyrigevur ikki synd mína. Misbrot míni liggja innsiglað í pokanum, yvir søk míni hevur tú latið aftur. Nei, eins og bergið molnar og rapar, og kletturin verður fluttur av grundini, eins og vatnið holar steinar, og gloppregnið skolar burt mold, soleiðis hevur tú gjørt mansins vón til einkis. Tú slært hann til jarðar med alla, hann fer burtur; tú skemmir hans ásjón og rekur hann burtur. Koma børn hansara til heiðurs, hann veit tað ikki, verða tey vanvird, hann verður tess ikki varur; bert hans egna likam kennir líðing hans, bert hans egna sál kennir sorg hans.» |
Tá tók Elifaz Temaniti til orða og segði: «Man vísmaður svara við vindkendum viti og fylla barm sín við eystanstormi fyri at verja seg við røðum, ið einki gagna, við orðum, ið einki duga? Tess uttan rívur tú gudsóttan niður og brýtur tað fyrilit, sum sømir fyri Guði. Tí at synd tín leggur tær orð í munn, tú talar eins og svikafullir tala. Muður tín dømir teg, ikki eg, varrar tínar vitna móti tær! Vart tú fyrstur av monnum, ið varð føddur. Vart tú borin í heim, áðrenn heyggjarnir vóru til? Hevur tú lurtað eftir, tá ið Guð hevði ráðagerð, og hevur tú rænt vísdóm til tín? Hvat veitst tú, sum vit ikki vita, hvat skilir tú, sum vit ikki kenna? Eisini oldingur, eisini gráhærdur maður er okkara millum, sum hevur fleiri dagar á baki enn faðir tín. Er troyst frá Guði tær ov lítil, tað orðið, hann hóvliga talaði til tín? Hví letur tú hug tín eggja teg, hví rennir tú eygu tíni so illa? Tí at tú vendir vreiði tíni mót Guði og letur slík orð fara út úr munni tínum. Hvat er menniskjan, at hon kann vera rein, og kvennaføddur hava rætt? Sí, á sínar heilagu lítur hann ikki, og í eygum hans er ikki himmalin reinur. Hvat tá hin andstyggiligi, hin vándi, – maðurin, ið drekkur órætt eins og vatn! Eg skal teg læra, hoyr tú meg, og tað, sum eg havi sæð, frá tí skal eg siga, tað, sum vísmenn hava kunngjørt og fedrar teirra ikki hava dult, teimum eina var landið givið, og eingin fremmandur ferðaðist teirra millum: Allar dagar sínar livir hin gudleysi í ótta, øll tey ár, ið eru valdsmanninum goymd. Ræðslurøddir ljóða í oyrum hans, í friðartíðum er oyðarin eftir honum. Hann trýr ikki, at hann kemst undan myrkrinum, og hann er lagdur niðurfyri undir svørðið. Hann er ætlaður gammum til føði, hann veit, at hann er komin til fals. Myrkursins dagur skal ræða hann, trongd og angist skulu ganga á hann eins og kongur, sum búgvin er til stríð. Tí at hond sína rætti hann út móti Guði og reistist stívur móti hinum alvalda, hann rann móti honum, nakkafattur, við sínum tjúkku, bungutu skjøldum. Tí at hann huldi andlit sítt við fiti og legði hold um lendar sínar, settist niður í bygdum, sum oyddar lógu, í húsum, sum eingin mátti búgva í, ætlað at liggja avtoftað. Hann verður ikki ríkur, og ognir hans vara ikki við, og kornøks hans bogna ikki til jarðar. Hann kemst ikki undan myrkrinum, sólarhitin svíður greinar hans av, og blóma hans ferst av vindi. Hann líti ikki á fáfongd – hann verður svikin –; tí at fáfongd verður løn hans! Í ótíð følnar bulur hans, og pálmagrein hans skal ikki grønkast; hann ristir av sær berini eins og vínviðurin, og kastar av sær blómurnar eins og oljutræið. Tí at syndara samfelag er ófruktbart, og eldur oyðir muturstjøld; teir ganga kvidnir við møði, føða órætt, og móðurlív teirra elur svik!» |
Tá svaraði Job og segði: «Eg havi hoyrt nóg mikið av slíkum, møðiligir uggarar eru tit allir samlir! Helmar orðavindurin ongantíð í? Hvat hevur fingið teg til at svara? Eg kundi talað eins og tit, um tit vóru í mínum staði, snúgvað orðum mínum móti tykkum og rist við høvdinum at tykkum, styrkt tykkum við munni mínum og ikki spart eymkandi orðum. Um eg tali, tá linnar ikki kvøl mín, og um eg tigi, hvønn lætta fái eg tá? Tó, nú hevur hann møtt meg út, – alt húski mítt hevur tú oytt – hevur nívt meg, og tað er vitni móti mær; sjúkdómur mín vitnar móti mær. Vreiði hans slítur meg sundur og eltir meg, hann bítur á kampi móti mær, fíggindarnir hvessa eyguni at mær. Teir tamba upp gapið móti mær, geva mær skemdarhøgg á kinn og tyrpast í flokk uttan um meg. Guð gav meg upp til misgerðarmenn, kastaði meg í hendur á gudleysum. Eg livdi í friði, tá breyt hann meg sundur, hann tók meg í nakkan og sorlaði meg; hann setti meg upp sum eitt skotmál, ørvar hans um meg fljúgva, uttan at eira sker hann nýru míni sundur og tømir út gall mítt til jarðar. Skarð eftir skarð brýtur hann í meg, eins og hermaður herjar hann á meg. Sekk havi eg seymað um húð mína og borað horn míni niður í moldina. Andlit mítt er trútið av gráti, myrkur liggur yvir eygnalokum mínum, tó at tað ikki er órættur í míni hond, og bøn mín er rein! Jørð, fjal tú ikki blóð mítt, og klaga mín fái einki íhald! Longu nú er vitni mítt á himnum, og verji mín í hægstu hæddum. Gævi, at vinur mín var at hitta! Grátandi lítur eyga mítt til Guðs, at hann dømir millum menniskju og Guðs, millum mannin og vin hans; tí at hini tøldu árini líða, og eg skal fara ta leið, sum eg ikki komi aftur. |
Andi mín er farin, lív mítt sloknað, gravir bíða mín. Vissuliga, spottarar eru rundan um meg, og harmiligt er tað, sum eyga mítt má skoða. Set veð fyri meg hjá tær! Hvør skal annars taka í hond mína? Tí at tú stongdi hjørtu teirra fyri viti, tessvegna vilt tú ikki hevja teir upp. Tann, sum svikaliga letur vinir sínar til ræningar, á sonum hans skulu eyguni slokna. Tú hevur gjørt meg til orðtak millum manna, jartekin eg eri vorðin fyri teim; eyga mítt er dapurt av harmi, sum skuggi eru allir mínir limir. Rættvísir øtast við slíkt, og hin sakleysi ilskast um hin vánda; men hin rættvísi gongur sína leið, og tann, ið reinar hevur hendur, styrknar enn meira. Men tit, – komið tit bert allir higar aftur, ongan finni eg vísmann tykkara millum. Dagar mínir líða at deyða, hjartans ætlanir mínar eru brostnar; náttina geri eg til dag, ljósið fyri framman meg er myrkur; tá ið eg vóni, fái eg tó hús mítt í helheimi, í myrkrinum reiði eg legu mína. Tá ið eg kalli grøvina «faðir mín», og maðkarnar «móður mína og systur», hvar er tá vón mín, og hvør kann tá eygna lukku mína? Munnu tær vilja fylgja mær oman í helheim, skulu saman vit fara til moldar?» |
Tá tók Bildad Sjúhiti til orða og segði: «Halt tó uppat við orðum tínum, sissast, og lat okkum tala! Hví skulu vit verða roknaðir fyri neyt, sum ómælandi í eygum tínum? Tú, sum slítur sál tína sundur í vreiði tíni, – skal fyri tína skuld jørðin gerast oyðin og fjallið flytast úr sínum staði? Nei, ljós hins gudleysa sloknar, og eldslogi hans lýsir ikki; ljósið myrknar í tjaldi hans, lampan sloknar uppi yvir honum; tey treystu stig hans styttast, hans egnu ráð fáa hann at falla; fótur hans verður dreivaður í netið, hann gongur seg fastan í garnið; fellan tekur um hælin á honum, lykkjan rubbast saman um hann; snerran er fjøld fyri hann á jørðini, fjøtur eru fyri honum á veginum; ræðslur ræða hann runt íkring og styggja hann fyri hvørt stig; ógævuni sveingist eftir honum, undirgangur bíðar eftir falli hans; hann skal eta limirnar á likami hans, ja, deyðans frumburður skal eta limir hans; hann verður burturryktur úr tjaldi sínum, sum var hans treyst, og hann skal verða beindur til ræðslukongin; í tjaldi hans heldur undirgangur til, svávul verður stroyddur yvir bústað hans; í neðra torna røtur hans, í erva følna greinar hans; minnið um hann hvørvur av jørðini, navn hans er ikki nevnt úti á gøtum, tey koyra hann úr ljósinum út í myrkrið og reka hann burtur av jarðarríki; hvørki børn ella ætt hevur hann í fólki sínum, í heimbýli hans er eingin undansloppin. Vestanmenn eru ovfarnir av forlagadegi hans, og eystanmenn øtast. Ja, soleiðis gongst bústaði hins vánda, heimi hans, ið ikki kennir Guð.» |
Tá svaraði Job og segði: «Hvussu leingi vilja tit sál mína meina, og berja meg sundur við orðum? Tíggju ferðir hava tit nú háðað meg, tit skammast ikki fyri at fara illa við mær. Havi eg í roynd og veru gjørt skeivt, og hongur misgerð uppi í mær? Ella vilja tit reiðuliga gerast stórir móti mær og seta at mær við háð? So vitið tá, at Guð hevur boygt meg niður og hevur ringað net sítt um meg. Sí, eg rópi: «Valdsgerð!» men fái einki svar, eg kalli á hjálp, men eingin rættur er. Hann hevur byrgt veg mín, so eg sleppi ikki fram, og lagt myrkur um leiðir mínar. Hann hevur latið meg úr heiðuri mínum og tikið krúnuna av høvdi mínum. Hann hevur brotið meg niður allar staðir, so at eg má burtur, og slitið upp vón mína eins og træið. Vreiði hans logar móti mær, hann heldur meg vera fígginda sín. Í felagi koma skarar hans fram og halda ferð síni móti mær, teir seta herbúðir sínar kring tjald mítt. Brøður mínir eru farnir frá mær, vinir mínir vilja ikki vita av mær, næstingar mínir og kunningar halda sær burtur, húsfólk míni hava gloymt meg; arbeiðiskonur mínar rokna meg fyri fremmandan, eins og ókunnigur maður eri eg í eygum teirra; rópi eg á træl mín, svarar hann ikki, eg má bøna og biðja hann við munni mínum; konu míni stendst við anda mín, ein dampur eg eri fyri mínum egnu brøðrum; sjálvt óvitadreingir vanvirða meg, tá ið eg reisist, spotta teir meg. Allir mínir lagsmenn hava mótboð av mær, og teir, ið eg elskaði, venda sær frá mær. Beinini hanga føst í húð míni, við holdinum í tonnunum komst eg undan. Várkunn, várkunn, tit vinir mínir, tí at hond Guðs hevur rakt meg! Hví elta tit meg við eins og Guð og verða ei mettir av holdi mínum? Gævi at orð míni vórðu skrivað upp, vórðu ritað í bók, við jarngrifli og blýggi, høgd í klett fyri allar ævir! Men eg veit, at loysnari mín livir, yvir dustið skal málsmaður rísa upp. Tá ið húð mín er burturtærd, skal eg tó frá holdi mínum skoða Guð, sum eg skal síggja mær við lið; hann skulu eygu míni síggja og ongan fremmandan! Nýru míni farast inni í mær! Tá ið tit siga: «Hvør vit skulu hann elta, eftir rótini til málið vilja vit kanna hjá honum!» Tá varið tykkum fyri svørðinum, tí at vreiði verður hevnd við svørði, til tess at tit mega sanna, at dómur er til!» |
Tá tók Zofar Náamatiti til orða og segði: «Tí geva hugsanir mínar mær svar, og tí leikar í inni í mær; skemdar átalur fái eg at hoyra, og vitloysis orðavind fái eg til svar. Veitst tú tá ikki frá farnum tíðum, frá tí at menniskjan varð sett á jørðina, at vándir hava skamman fagnað og gudleysir stokkuta gleði? Um so hugmóð hans stígur at himni, og høvur hans tekur upp í skýggj, so hvørvur hann kortini med alla eins og hans egna skarn; teir, sum sóu hann, siga: «Hvar er hann?» Hann fer burtur eins og dreymur, tey finna hann ikki, verður burturrikin eins og náttarsjón. Eygað, ið sá hann, sær hann ikki aftur, bústaður hans sær hann aldri meir. Børn hans mega gera sær dælt við fátæk fólk, hendur hans mega lata ognir hans frá sær aftur. Bein hans vóru full av ungdómsmegi, men hon legst í mold saman við honum. Um so hitt illa er søtt í munni hans, um hann goymir tað undir tungu síni, drýggjar sær tað og vil ikki sleppa tí, og heldur tí fast í góma sínum, so broytist tó føðin í búki hans til ormaeitur innan í honum; ríkidømið, hann gloypti, má hann spýggja upp aftur, Guð koyrir tað út úr maga hans; hann sýgur í seg ormaeitur, slangutungan drepur hann; hann fær ei at síggja løkir av olju, áir av hunangi og róma; hann má lata frá sær vinning sín og gloypir honum ikki, tann eyður, hann vann sær, veitir honum onga gleði. Tí at hann kúgaði armingar og læt teir liggja, rændi hús, sum hann ikki bygdi. Tí at hann hevur onga hjálp av ognum sínum, við gripum sínum hann ikki verður bjargaður. Einki slapp undan, at hann ikki át tað, tí skal eydna hans ikki vara við. Í allari ríkidømis ovurnøgd skal vera trongligt hjá honum, alt hans vanlukku magn kemur yvir hann. Til tess búk hans at fylla sendir Guð í hann sína brennandi vreiði, letur grimd sína regna oman yvir hann. Flýggjar hann fyri jarnvápnum, tá gjøgnumgatar koparbogin hann. Knívur kemur út gjøgnum ryggin á honum og blankur oddur út úr galli hans, og deyðaræðslur falla á hann. Alt myrkur er goymt niðurfyri til hansara, eldur, sum ei verður kyndur, oyðir hann, etur tað, ið eftir er í tjaldi hans. Himmalin opinberar brotsverk hans, jørðin reisist móti honum. Grøðin í húsi hans fer í útlegd, rennur burtur á vreiðidegi hans. Slíkur er luturin hjá gudleysum manni frá Guði og arvurin, sum honum er ætlaður av Guði.» |
Tá svaraði Job og segði: «Gevið væl orðum mínum ljóð og latið tað vera ugganina frá tykkum! Unnið mær tað, at eg fái talað, síðan kunnu tit so háða! Klagi eg um menniskjur? Ella hví skuldi eg ikki vera ótolin? Lítið til mín og ógvist við, og leggið hond á munn! Tá ið eg hugsi um tað, má eg øtast, og skjálvti fer mær um kroppin. Hví sleppa gudleysir at liva, verða gamlir, ja, mennast? Ætt sína hava teir verandi hjá sær, avkom sítt fyri eygunum á sær; hús teirra standa í friði og uttan ótta, Guðs koyril kemur ikki niður á teir; tarvur teirra springur, og tað miseydnast ikki, kúgv teirra kálvar og verður ikki kálvskotin; teir sleppa dreingjum sínum út sum seyðafylgi, børn teirra hoppa og leika; teir syngja til bumbu og sitara, og gleðast við ljóðið av floytu; teir liva dagar sínar í lukku og fara í friði niður til heljar, tó at teir søgdu við Guð: «Far tú frá okkum, at kenna vegir tínar hugnar okkum ikki! Hvat er hin alvaldi, at vit skulu tæna honum? Hvat gagn er okkum í at heita á hann?» Er ikki lukka teirra í teirra egnu hond, og ráð teirra gudleysu langt burtur frá honum? Nær sloknar lampan hjá gudleysum? Nær kemur ógævan yvir teir? Nær skiftir hann sundur lut teirra í vreiði síni, so at teir verða sum strá fyri vindi, sum dumba, ið fýkur burtur í stormi? Goymir Guð børnum hansara ógævu hansara? Lat hann endurgjalda honum sjálvum, so hann fær tað at kenna; lat hann sjálvan fáa sítt óhapp at síggja og vreiði hins alvalda at drekka! Tí at hvat leggur hann í hús sítt eftir seg, tá ið mánaða tal hans er fylt? Kann nakar læra Guð vitsku, hann, sum dømir hinar hægstu verur? Ein doyr í hægstu vælferð, fullkomiliga tryggur og sorgleysur; biði hans eru full av mjólk, og í beinunum er digagóður mergur. Annar doyr við beiskari sál og hevur ongantíð notið nakra lukku. Teir leggjast báðir í moldina, og maðkarnir hylja teir báðar. Sí, eg veit væl hugsanir tykkara og svikaráð tykkara móti mær, tá ið tit siga: «Hvar er stórmanshúsið, og hvar er tjaldið, sum hinir gudleysu búgva í?» Hava tit ongantíð spurt ferðafólk, og frásagnir teirra munnu tit ikki avsanna: Á skaðadegi verður hin vándi spardur, á vreiðidegi verður hann bjargaður. Hvør setir at honum fyri atferð hans, hvør lønir honum aftur tað, ið hann ger? Til gravar verður hann borin, við gravarheyggj hans vakt verður hildin; søtan svevur hann undir torvu í dali, og eftir hann fylgja allir menn, eins og óteljandi eru farnir undan honum. Hvør tóm er uggan tykkara! Og svar tykkara – eina svikið er eftir!» |
Tá tók Elifaz Temaniti til orða og segði: «Er maðurin Guði at gagni? Nei, vitur maður gagnar sær sjálvum. Er tað hinum alvalda nakar hugnaður, at tú ert rættvísur, ella nakar vinningur, at tú fert rættiliga at? Er tað gudsótta tín, hann revsar, og fyri hann, at hann fer við tær fyri dóm? Er ikki vándskapur tín mikil og misgerðir tínar uttan enda? Tí at uttan orsøk pantaði tú brøður tínar og lætst tey úr, ið vóru illa klædd; ikki gavst tú hinum móða vatn at drekka, og hinum svanga sýtti tú breyð. Hin máttmikli – hann átti landið, hin háttvirdi búði í tí. Einkjur koyrdi tú tómhentar burtur, og armarnar á faðirleysum breytst tú. Fyri tað eru snerrur uttan um teg, og hevur ræðsla brádliga tikið teg. Ljós títt gjørdist myrkur, tú kanst ikki síggja, og vatnflóðir skola yvir teg! Er Guð ikki í hægsta himni? Hygg at ovastu stjørnum, hvussu høgt tær standa! Og tú sigur: «Hvat veit Guð? kann hann døma aftan fyri skýsortan? Tí at skýggini myrkja fyri honum, so at hann sær ikki, og á himnahválvinum hann gongur!» Vilt tú halda fortíðar leið, sum illgerðarmenn hava gingið, teir, sum í úrtíð vórðu ryktir burt, og grundvøllur teirra skolaðist burtur sum streymur, sum søgdu við Guð: «Far tú frá okkum! Hvat kann hin alvaldi gera okkum?» Og tó fylti hann hús teirra við signing, ráð teirra gudleysu eru langt burtur frá honum. Rættvísir sóu tað og gleddust, hin sakleysi spottaði teir. Vissuliga fórust fíggindar okkara, og tað, ið eftir var av teimum, át eldurin. Verð vinur við hann og bind frið, við tað skal lukka verða tær fyri. Tak við læru av munni hans og legg orð hans tær í hjarta! Vendir tú tær til hin alvalda og eyðmýkir teg sjálvan, rekur tú órættin burtur frá tjaldi tínum. Kastar tú gullið í dustið, Ofirgullið millum steinarnar í ánni, tá skal hin alvaldi verða gull títt og hitt skærasta silvur hjá tær. Ja, tá skalt tú frøast um hin alvalda og lyfta ásjón tíni til Guðs. Biður tú til hansara, bønhoyrir hann teg, og tú kanst halda tað, tú hevur lovað; ætlar tú nakað, skal tað eydnast tær, og ljós skal skína á vegum tínum. Tí at hástór og hugmóðig eyðmýkir hann, men hjálpir tí, ið hyggur niður. Hann bjargar sakleysum manni, og tað við reinleika handa sína.» |
Tá svaraði Job og segði: «Eisini í dag er beiskleiki í klagu míni, eg stynji tungan undir hond hans! Gævi, at eg visti, hvussu eg kundi finna hann, hvussu eg kundi koma at hásæti hans! Tá skuldi eg lagt málið fram fyri hann og fylt munn mín við prógvum. Eg skuldi fingið at vita, hvat hann svaraði mær, og gáað eftir, hvat hann segði við meg! Mundi hann staðið mær ímót við sínum mikla mátti? Nei, vissuliga mundi hann lýtt á meg; tá hevði sakleysur maður havt sak við hann, og med alla hevði eg bjargað rætti mínum. Men fari eg eystur, tá er hann ikki har, og vestur, verði eg ikki varur við hann; eg leiti í norðri og tekki hann ikki, eg vendi í suður og hómi hann ikki. Tí at hann veit vegin, eg fari; um hann royndi meg, eg skuldi roynst sum gull. Fótur mín hevur hildið sær í sporum hans, vegi hans fylgt eg havi og ikki vikið frá, frá boði av vørrum hans eg ikki havi vikið, orð av munni hans eg varðveitt havi í mínum brósti. Men hann hevur valt, – hvør forðar honum? Tað, ið hann hevur hug til, ger hann. Tí at hann fremur tað, ið hann hevur ætlað, og av slíkum hevur hann nógv í verki. Tí ræðist eg ásjón hans, mær øgist við at hugsa um hann. Ja, Guð hevur brotið hug mín niður, hin alvaldi hevur loypt skelk á meg; tí at eg gangi undir í myrkri, andlit mítt er fjalt av bølaniðu. |
Hví hevur ikki hin alvaldi revsingartíðir niðurfyri? Hví fáa tey, ið kenna hann, ikki dagar hans at skoða? Illmenni flyta markaskil, ræna fenað og goyma hann á beiti; asna faðirloysingans fara teir við og taka oksa einkjunnar í veð; teir skúgva fátæk av vegnum; øll neyðstødd í landinum noyðast at krógva seg. Ja, sum villasnar í oyðimørkum fara tey út at starva og leita eftir føðslu; í reynum finna børnini sær villibráð til matna. Um nætur tey leita á markini eins og djór eftir føðslu, eftirtína vínber í gørðum hjá hinum ríka; nakin liggja tey á nátt við ongum klæðum og ongum áklæði móti kulda; vát av skúrum oman úr fjøllum halla tey sær inn at klettinum, tí at tey onga lívd finna; faðirloysingar verða rivnir frá móðurbrósti, og neyðstødd tikin í veð; nakin ganga tey – uttan klæði, svong bera tey bundi saman; innanveggja reinsa teir olju, troða vínfargið – og tysta; úr borg og húsum verða teir riknir, og sáran rópa børnini um hjálp, men Guð gevur hesum ranglæti ikki gætur. Aðrir eru vorðnir fíggindar ljósins; teir kenna ikki vegir ljósins og halda seg ikki á leiðum tess. Fyri lýsing fer drápsmaðurin upp og drepur eym og fátæk; um nætur reikar tjóvurin um. Horkallurin bíðar eftir skýming; hann hugsar: «Einki eyga sær meg,» og dregur slør fyri andlitið. Í myrkrinum bróta teir inn í hús, men um dagin loka teir seg inni, tí at ljósinum vilja teir ikki vita av. Teimum øllum er bølamyrkrið morgun; teir eru kunnigir við myrkursins ræðslur. Skjótt berst hann burtur við streyminum, bølbiðin er arvalutur hans í landinum, í víngarðin kemur hann ikki meira. Eins og krapi hvørvur fyri turki og hita, svá gloypir helheimur teimum, ið synda. Móðurlívið gloymir hann, og maðkarnir metta seg av honum; eingin minnist hann longur; eins og træið fer ranglætið sundur. Hann fór illa við hini barnleysu, sum ikki føddi, einkjuni dugnaði hann ikki hond; í mátti sínum týndi hann vesælar. Hann fer upp, men veit sær eingi livandi ráð; hann ferst uttan vón og stuðul, eymd hevur hann altíð fyri eyga; stokkutur er stórleiki hans, brátt er hann burtur, má lúta eins og alt, ið doyr, verða avslitin eins og aksalutur. Er ikki svá? Hvør kann siga, at eg ljúgvi, og gera míni orð til einkis?» |
Tá tók Bildad Sjúhiti til orða og segði: «Hjá honum er veldi og ræðsla; hann skapar frið í sínum høga bústaði. Fæst tal á herflokkum hans? Yvir hvørjum rennur ikki ljós hans upp? Hvussu kann maðurin vera rættvísur fyri Guði, og tann vera reinur, ið føddur er av konu? Sí, í eygum hans er mánin ikki bjartur og stjørnurnar ikki reinar! Hvat tá maðurin, tann maðkurin, og mansbarnið, tað skriðkyktið!» |
Tá svaraði Job og segði: «Hvat hevur tú hjálpt hinum máttleysa, styrkt hin maktaða arm, lagt hinum óvitra ráð og givið honum mikla speki! Hvør mundi hjálpa tær orðum at mæla? Hvørs andi var tað, ið talaði út úr tær? Deydningarnir skelva av ótta og alt, sum undir vøtnunum hølast; opin liggur helheimur fyri honum og undirdýpini ber. Hann tenur norðurhválvið út yvir oyðuna og letur jørðina sveima í tómum heimi. Vatnið hann byrgir í skýggjum sínum, tó brestur ikki skýloftið undir tí. Hann fjalir hásæti sítt fyri eygum okkara og breiðir yvir tað skýggj síni. Kring havið setir hann mark, har myrkrið og ljósið møtast. Stólpar himinsins skelva, teir ræðast fyri hóttum hans. Í mátti sínum øsir hann havið upp, við hyggju síni morlar hann havdrekan. Fyri andablástri hans varð himinin heiður, hond hans legði ígjøgnum hin flýggjandi dreka. Sí, hetta er einans hómvegur eftir hann, hvør lítið er tað tesk, vit hoyra um hann! Men toru veldis hansara – hvør skilir hana?» |
Og Job helt áfram at flyta røðu sína: «So satt sum Guð livir, ið tikið hevur burtur rætt mín, hin alvaldi, sum elvt mær hevur beiskan harm: So leingi sum lívsandi er í mær, og andi Guðs í nasum mínum, skulu varrar mínar ikki tala ilt og tunga mín ikki mæla svik! Fjart veri tað mær at geva tykkum rætt! So leingi sum eg ani, gangi eg ikki frá sakloysi mínum! Rættvísi mína haldi eg fast við og sleppi henni ikki; meg ákærir eingin av døgum mínum! Fari mínum fígginda eins og hinum gudleysa, mínum mótstøðumanni eins og hinum rangláta. Tí at hvørja vón hevur hin vanhalgi, tá ið Guð sker hann av og krevur sál hansara? Man Guð hoyra róp hans, tá ið neyð gongur á hann? Kann hann fegnast í hinum alvalda ella á hvørji stund kalla á Guð? Eg skal læra tykkum um hond Guðs, ikki loyna tí, sum hin alvaldi hevur í hyggju; tit hava jú sjálvir sæð tað; hví hugsa tit so lítið? Hetta er jú lutur hins gudleysa frá Guði, arvurin, ið yvirgangsmenn ljóta av hinum alvalda: Fjølgast børn hans, skal svørðið týna tey, avkom hansara mettar seg ikki við breyði. Teir, ið undan komast, jarðar drepsóttin; einkjur teirra halda ongan harmagrát eftir teir. Rúgvar hann saman silvur eins og mold og dregur klæði saman eins og leir – tá dregur hann saman, men hin rættvísi fer í tey, silvur hans lutast hinum sakleysa. Hann byggir sær hús eins og kongurlakkur, líkt eini búð, sum varðmaður setir upp. Ríkur legst hann – men síðstu ferð; hann letur upp eyguni – men tá er einki eftir. Sum vatnflóðir fáa ræðslur hann aftur; á nátt rívur stormurin hann burtur. Hann fýkur avstað fyri eystanstormi, sum foykir hann burtur frá heimstaði hans. Guð skjýtur eftir honum eirindaleyst; við skundi má hann flýggja undan hendi hans. Menn klappa í lógva yvir hann, bríksla hann burtur frá bústaði sínum. |
Silvur verður jú funnið á staði sínum, og somuleiðis gullið, sum verður reinsað; jarn fæst upp úr jørðini, og kopar verður brætt burtur úr gróti. Maður vinnur á myrkrinum, úr djúpastu holum hann leitar fram steinar, sum fjaldir hava ligið í bølamyrkri. Djúpt niðri undir fótum sínum brýtur hann sær námugongdir, gloymdur, fjart frá fólki hongur hann og reiggjar í leysum lofti. Upp úr jørðini veksur breyðið; hon verður rótað um, sum var tað av eldi. Saffirur finst í gróti jarðarinnar; og gullsand finnur tann, ið grevur. Ørnin kennir ikki vegin hagar, og heykurin ber ikki eyga við hann; hini stoltsligu villdjórini ganga hann ikki, ljónið fer ikki eftir honum. Hann leggur hond á harðasta grót, skakar fjøllini av grund; í bjørgini høggur hann gongdir, eyga hans sær hvønn dýrindisstein. Hann teppir streymar, so at teir steðga, hitt fjalda flytur hann fram í ljósið. Men spekin, hvar er hon, og hvar er vitskan at finna? Vegin til hennara kennir ikki maður; hon finst ikki í mannaheimi. Frumdjúpið sigur: «Í mær er hon ikki!» Og havið sigur: «Ikki er hon hjá mær!» Hon fæst ikki fyri tað skíra gull, ikki kann hon keypast fyri silvur. Hon verður ikki goldin við Ofirgulli ella við dýrum sjóham- og saffirsteinum. Gull og glar viga ikki upp ímóti henni, og hon fæst ikki í býti fyri gripir av skírum gulli; eg vil ikki tala um krystallar og kórallar; spekin er betri at eiga enn perlur. Tópasar Blálands eru einki móti henni; hon verður ikki goldin við reinasta gulli. Men spekin, hvaðan kemur hon? Hvar hevur vitskan heimstað? Hon er duld fyri eygum teirra, sum liva, fjald fyri fuglum himinsins. Undirdýpið og deyðin siga: «Vit hava einans hoyrt hana gitna.» Guð eina kennir veg hennar, hann eina veit um stað hennar. Tí at hann skoðar til endamark jarðar, alt undir himni sær hann. Tá ið hann tilskilaði vindinum vekt og mátaði vatnið við máti, tá ið hann setti regninum mark og snarljósinum veg gjøgnum skýggini, tá sá hann spekina og boðaði frá henni; tá skipaði hann fyri henni og rannsakaði hana. Men við mannin segði hann: «Sí, at óttast Harran, tað er speki, at víkja frá tí illa, tað er vitska.»» |
Og Job helt áfram við røðu síni og segði: «Á, at mær hevði verið sum í forðum, sum á hinum døgum, tá ið Guð varðveitti meg, tá ið lampa hans lýsti yvir høvdi mínum, og eg gekk við ljósi hans ígjøgnum myrkrið, sum á valadøgum mínum, og vinskapur Guðs var yvir tjaldi mínum, tá ið hin alvaldi enn var við mær, og børn míni vóru kring meg, tá ið føtur mínir vóðu í róma, og oljan veldi upp, hvar eg gekk, tá ið eg gekk út í borgarliðið og setti á torginum stól mín! Ungmenni høvdu seg burtur, tá ið teir sóu meg, gamlir risu úr sæti og stóðu upp, høvdingar fingu ikki orðið upp; teir løgdu hondina á munnin, rødd tignarmanna tagnaði, tunga teirra loðaði við góman; teir, ið hoyrdu meg, søgdu meg sælan, teir, ið sóu meg, góvu mær lovorð, tí at eg bjargaði arminganum, ið rópaði um hjálp, faðirloysinganum, ið ongan góðan hevði. Hin deyðkomni bað alt gott oman yvir meg, eg hjarta einkjunnar fylti við fagnaði. Eg klæddist í rættvísi, og hon í meg; rættur var mær skikkja og høvuðskreyt. Eg var eyga hins blinda, og eg var fótur hins halta. Eg var faðir teirra fátæku, og málevni ókunnumansins eg rannsakaði. Jakslir teirra ranglátu breyt eg, og reiv bráðina undan tonnum teirra. Tá hugsaði eg: «Í reiðri mínum man eg andast, liva leingi eins og Føniks fuglurin; vatn man renna at rót míni, og døggin liggja nátt á greinum mínum; heiður mín skal altíð verða nýggjur, bogi mín altíð yngjast í hond míni!» Teir lýddu á meg og bíðaðu, tagdu, meðan eg legði ráð. Tá ið eg hevði talað, tók eingin aftur til orða, orð míni drupu leskandi á teir. Teir bíðaðu mín eins og regns, opnaðu munnin eins og eftir várregni. Eg leit brosandi til teir hugbrotnu, andlit mítt fingu teir aldri gjørt dapurt. Eg leiddi teir og sat fremstur teirra millum, sat eins og kongur í miðjum herliði sínum, eins og hann, ið uggar sorgarbundnar. |
Men nú flenna teir at mær, ið yngri eru enn eg – og kortini hirdi eg ikki at seta fedrar teirra millum seyðahundar mínar. Lítið virði eg um teirra máttugu hendur! Mist hava teir alla ungdómsmegi; av troti og hungri teir skríða í skræðuni; teir gnaga reyn og oyðimerkur; teir royta sær salturtir millum runna, og gývilrøtur er føðsla teirra. Úr hvørjum mannafelagi verða teir riknir; fólk rópar eftir teimum sum eftir tjóvi; teir búgva í gjáum, fullum av ræðslum, í moldholum og berghellum; millum runna ganga teir og grenja, hølast inni í hømiliutyssum, eitt fákunnugt, navnleyst ættarkyn, rikið av landinum við koyrli. Nú yrkja teir tættir um meg; eg eri vorðin teimum tiltak; teir hava andstygd fyri mær og koma mær ikki nær, aftra seg ikki við at spýta á meg. Tí at hann hevur loyst bogastrong mín og nívt meg; teir sleppa teymum sínum fyri ásjón míni. Mær til høgru handar veksur upp avkom teirra; teir taka meg av fótum og leggja glatunarvegir fyri meg; teir hava brotið upp veg mín, skundað undir fall mítt, og eingin forðar teimum. Eins og inn um stórt skarð í múri koma teir og brótast fram, har alt liggur í sorli. Ræðslur hava snúgvast ímóti mær, tign mín er farin sum fyri vindinum, sum skýggj er gæva mín horvin. Sál mín er sundurfarin í mær, eymdardagar halda mær føstum. Um nætur tað nítur í bein míni, aldri blunda mínir gnagandi verkir. Fyri mikla mátti hans er hold mítt avskeplað, tað hongur uttan á mær, sum var tað kyrtil mín. Hann tveitti meg út í rununa, eg eri vorðin eins og mold og øska. Eg rópi til tín, men tú svarar ikki; tú stendur har, men gevur mær ikki far. Grimmur ert tú vorðin mær, við tíni sterku hond tú stríðist ímóti mær. Tú tveitir meg fyri vind og vág, í stormgný letur meg farast. Tí at eg veit, at tú vilt leiða meg til heljar, í húsið, har alt livandi savnast. Men rættir ikki maður, ið søkkur, hondina út, rópar hann ikki um hjálp í vanda sínum? Græt eg ikki við teimum, ið høvdu ringar dagar? Syrgdi ikki sál mín við teimum, ið fátæk vóru? Eg stundaði eftir eydnu, men ógæva kom; eg væntaði ljós, men tað varð myrkur. Tí bylgist mín barmur uttan hvíld, eymdardagar hava verið mær fyri. Svartur í holdinum gangi eg – men ikki av sólarhita; í miðjum savnaði rísi eg upp og rópi um hjálp. Eg eri vorðin bróðir sjákálanna og lagsbróðir strutsanna; húð mín er svørt og flusnar av mær; bein míni eru brend av hita. Tí ljóðar mín sittari syrgin, og ljóðpípa mín sum harmagrátur. |
Eg gjørdi sáttmála við eygu míni, at eg skuldi ikki hyggja at ungmoyggj. Tí hvat hevði annars verið luturin frá Guði har uppi, arvurin frá hinum alvalda á himnahæddum? Er ikki glatan fyri hin rangláta og ógæva fyri illgerðarmannin? Sær hann ikki vegir mínar, telur hann ikki øll míni fet? Havi eg gingið við lygnum, og hava føtur mínir verið skjótir eftir svikum – Guð vigi meg á rættari vágskál, tá man hann síggja sakloysi mítt – viku míni fet av vegnum, fylgdi mítt hjarta eygum mínum, ja, er nakar flekkur á hondum mínum – tá eti aðrir tað, sum eg havi sáað, tá verði vøkstir mínir slitnir upp við rót! Læt eg hug mín dára av konu, ella slotaði eg við dyrnar hjá granna mínum, tá mali kona mín á kvørn fyri annan, tá leggi aðrir seg hjá henni! Tí at tílíkt er skemdargerð, misbrot, ið fær sín dóm, ja eldur, sum oyðir til grundar og brennir av upptøku mína! Havi eg einkisvirt rættin hjá træli og trælkvendi mínum, tá ið tey høvdu trætumál við meg, hvat skuldi eg gjørt, um Guð tá reis upp, og hvat skuldi eg svarað, tá ið hann kom at rannsaka? Hevur ikki tann, sum skapaði meg, eisini skapað hann í móðurlívi? Hevur ikki hin sami virkað okkum í móðurkviði? Havi eg sýtt fátækum bøn og latið eygu einkjunnar slokna? Havi eg einsamallur etið breyð mítt og einki latið faðirloysingan fingið burturav? Nei, alt frá ungdómi havi eg eins og faðir fostrað hann, frá tí eg var lítil, havi eg hjálpt einkjum. Havi eg sæð arminga klædnaleysan og fátækan uttan áklæði? Vissuliga nei; meg signaðu lendar hans, tá ið hann vermdi seg við ull av seyðum mínum. Havi eg hevjað hond ímóti faðirloysinganum, tá ið eg visti mær viðhald í borgarliðinum, tá loysni akslarnar frá herðunum, og verði armur mín støktur úr liði! Tí at ótti fyri Guði ræddi meg, eg megnaði tað ikki fyri hátign hans. Gjørdi eg gull til vón mína og nevndi hitt skíra gull álit mítt, var tað gleði mín, at eg var ríkur, at hond mín hevði vunnið mær miklan eyð, leit eg at sólini, hvussu hon skein, at mánanum, ið glæsiligur fór sína leið, tøldist í loynum hjarta mítt, so at eg gav teimum handarkoss, tá hevði tað verið misbrot, ið átti at verða revsað, tí at tá hevði eg avnoktað Guð á himna hæddum! Gleddist eg við ógævu fígginda míns, fegnaðist eg, tá ið óhapp varð honum fyri, – nei, ikki loyvdi eg góma mínum at synda, so at eg við illbønum ynskti hans deyða! Mátti ikki húsfólk mítt siga: «Hvønn hevur hann við borð sítt ikki mettað við kjøti?» – Nei, ikki læt eg ókunnigan liggja úti á nátt, heldur opnaði eg ferðamanninum hurðar mínar. Fjaldi eg á mannavísi syndir mínar, so at eg krógvaði mær í barmi misgerð mína, av tí at eg óttaðist fjøldina, og at ættarfrændur skuldu vanvirða meg, so at eg tagdi og fór ikki út fyri dyr! – Gævi eg hevði einhvønn at lýða á meg! Her er undirskrift mín – hin alvaldi svari mær! Hevði eg havt bræv ákærara míns, vissuliga skuldi eg tikið tað upp á økslina, bundið tað sum høvuðskreyt um mítt enni, eg skuldi sagt honum frá hvørjum feti mínum, gingið sum høvdingi fram fyri hann! Hevur jørðin rópað undan mær, so at allar foyrur hennara grótu, havi eg notið gróður hennara ógoldnan, og týnt ánarar hennara av lívi, tá spretti tornir upp í staðin fyri hveiti og illgresi í staðin fyri bygg!» Her enda røður Jobs. |
Hesir tríggir góvust nú at svara Job, av tí at hann helt seg vera rættvísan. Men tá vreiddist Elihu Bárakelsson Buziti av Ráms ættarkyni; vreiði hans tendraðist móti Job, av tí at hann helt seg vera rættvísari enn Guð, og móti teimum trimum vinum hans, tí at teir einki svar vistu og kortini søgdu Job órættvísan. Elihu hevði bíðað, meðan teir talaðu við Job, av tí at teir vóru eldri enn hann. Men tá ið hann sá, at teir tríggir menninir einki fingu svarað, tendraðist vreiði hans; tá tók Buzitin Elihu Bárakelsson til orða og segði: «Eg eri ungur á aldri, og tit eru gamlir menn, tessvegna firnaðist eg og aftraði meg frá at kunngera tykkum tað, eg veit. Eg hugsaði: «Lat aldurin tala og árini mongu kunngera vísdóm!» Tó – tað er andin í monnunum, andablástur hins alvalda, sum ger teir vitrar. Hinir gomlu eru ikki altíð vitrastir, oldingar skyna ikki altíð, hvat ið rætt er. Tí sigi eg: Lýðið á meg, latið eisini meg telja tað, eg veit. Eg bíðaði eftir orðum tykkara, eftir at hoyra skilatalu; alt meðan tit leitaðu eftir orðum, gav eg mær gjølla far um tykkum, men sí, eingin sannførdi Job, eingin tykkara rak orð hans aftur. Sigið nú ikki: «Vit hava rakt við vísdóm; eina Guð kann fella hann, ikki maður!» Ikki móti mær hann snúði røðu síni, og við orðum tykkara ætli eg ikki at svara honum. Teir eru ræddir, vita einki meir at svara, orðini eru uppi hjá teimum; men eigi eg at drála, tá ið teir tiga og standa uttan at vita svar? Nei, eisini eg vil svara mítt, eisini eg vil telja tað, sum eg veit. Tí at eg eri fullur av orðum, andin í barmi mínum trokar á meg; barmur mín bylgist eins og innibyrgt vín, er um at rivna eins og nýfyltir bjølgir. Eg vil tala til tess at fáa lætta, lata upp varrar mínar og svara. Eg geri ongan mannamun, smikri ongan. Tílíkt má eg ikki gera, tí at skjótt hevði tá skapari mín rivið meg burtur. |
Men hoyr nú, Job, orð míni, lýð á alt, sum eg sigi! Sí, eg opni munn mín, tunga mín talar í góma mínum; av reinmeintum huga eg tali, royndum orðum varrar mínar mæla; andi Guðs hevur skapað meg, andablástur hins alvalda gevur mær lív. Svara mær, um tú kanst, búgv teg móti mær og gakk fram! Sí, eg eri eins og tú fyri Guði, eisini eg eri myndaður úr leiri; tær nýtist ikki at ræðast meg, hond mín skal ikki níva teg niður. Men nú hevur tú sagt fyri oyrum mínum – hesi orð hoyrdi eg teg mæla: «Eg eri reinur og uttan misbrot, sakleysur, og hjá mær er eingin misgerð; men Guð finnur sær eitthvørt til sakar móti mær og telur meg fígginda sín; hann setir føtur mínar í stokkin, gætir allar leiðir mínar!» Sí, í hesum hevur tú órætt, tað er svar mítt; tí at Guð er meiri enn maður. Hví vilt tú seta at Guði, fyri tað at hann ikki svarar øllum orðum tínum? Tí at vissuliga talar Guð bæði á ein og annan hátt, men menn geva tí ongan ans. Í dreymum, í náttarsjónum, tá ið tungur svøvnur er fallin á menn, og teir liggja og dúra í rekkjum sínum, tá opnar hann oyru manna og skelkar teir við ræðumyndum, til tess at aftra mannin frá misgerð og doyva hugmóð í mannanna børnum, bjarga sál hans frá grøvini og sleppa honum undan bana. Maður verður eisini agaður við svárum sjúkum, so at tað nítur honum í merg og mønu; honum vamlast við mat, sál hansara stendst við allar krásir; hold hans fúnar, so at einki sæst aftur av tí; beinini, sum áður ikki sóust, eru ber; sál hans kemur tætt at grøvini, lív hans nærkast hinum drepandi vøldum. Er tá hjá honum ein eingil, ein millumgongumaður, ein av hinum túsundum, ið boða manninum aga, og hann tá biður fyri honum og sigur: «Frels hann frá at fara niður í grøvina, loysnargjaldið havi eg fingið!» Tá yngist hann aftur í holdum, sínar ungdómsdagar fær hann aftur. Hann biður til Guðs, og hann er honum náðigur, hann skoðar ásjón hans við fagnaði og telur monnum frá frelsu síni; hann syngur um tað fyri fólki og sigur: «Eg syndaði og rongdi tað, sum rætt var; kortini varð tað mær ikki afturlønað; hann loysti sál mína frá at fara niður í grøvina, lív mítt gleðist við at síggja ljósið!» Sí, alt hetta ger Guð bæði tvær og tríggjar ferðir við mannin til tess at bjarga sál hans frá grøvini, til tess at lata hann skoða ljós lívsins! Gev ans og hoyr meg, Job, gev ljóð og lat meg tala! Hevur tú nakað at siga, tá svara mær; tala, tí at fegin vildi eg, at tú royndist rættlátur; um ikki er so, tá hoyr meg, gev ljóð, at eg má kenna tær vísdóm!» |
Og Elihu tók aftur til orða og segði: «Tit vitru menn, hoyrið orð míni, tit fróðu, gevið mær ljóð! Tí at oyrað kannar orðini, eins og gómin bragdar matin. Latum okkum tí royna, hvat ið rætt er, rannsaka hvør við øðrum, hvat ið gott er. Job hevur jú sagt: «Eg eri sakleysur; Guð hevur tikið mín rætt frá mær; hóast rætt mín standi eg sum lygnari, eri særdur til deyða, tó at eg onga misgerð havi gjørt!» Hvar finst maður líkur Job, ið drekkur spottan eins og vatn og fer í herslag við illgerðarmonnum og hevur felag við gudleysar menn? Tí at hann hevur jú sagt: «Hvat gagnar tað manni at vinna sær tokka hjá Guði?» Tessvegna hoyrið meg, tit skynsomu menn: Fjart er tað frá Guði at synda, frá hinum alvalda at fremja órætt! Nei, hann lønir manninum verk hans og letur mansbarnið bøta fyri sína atferð; Guð fremur als ikki ranglæti, hin alvaldi reingir ikki rættin! Hvør fekk honum jørðina í varðveitslu? Hvør man gæta allan heimin? Tekur hann andan aftur til sín og byrgir fyri lívsanda sínum, tá man alt hold geva upp andan, og maðurin aftur verða at mold. Hevur tú vit, tá hoyr hetta, og gev orðum mínum ljóð! Kann tann, sum hatar rættin, vera stjórnari? Ella vilt tú sekan døma hin rættvísa, hin veldiga? sum sigur við kongin: «Tín níðingur!» og við tignarmannin: «Tín brotsmaður!», sum ikki hevur høvdingar í meiri mæti og ikki setir ríkan hægri enn fátækan, tí at allir eru teir handaverk hans. Brádliga doyggja teir, ja, á miðjari nátt; hann leggur at stórmonnum, og teir farast, veldigir verða týndir, ikki fyri mannahond. Tí at hann eygleiðir mannanna veg, hvørt fótafet teirra sær hann. Einki myrkur, eingin niða er til, har illgerðarmenn seg kunnu fjala. Tí at maðurin fær onga frest til at møta fyri Guði í rættinum. Veldigar brýtur hann niður uttan rættarrannsókn og setir aðrar í teirra stað. Ja, hann kennir gerðir teirra, hann beinir fyri teimum á nátt. Fyri gudloysi teirra hann týnir teir, hann agar teir fyri alra manna eygsjón, av tí at teir viku frá honum og løgdu als einki í vegir hans og gjørdu, at eymir rópaðu til hans, og at hann mátti hoyra neyðarróp arminganna. Um hann er tigandi, hvør kann sakfella hann? Fjalir hann ásjón sína, hvør kann lasta hann? Kortini hann vakir yvir tjóð og einstaklingi, til tess at ikki gudleysur skal ráða og vera fólkinum snerra. Um einhvør tá sigur við Guð: «Eg fór skeivur, men skal ikki synda aftur; eg síggi tað, gev tú mær leiðbeining; havi eg framt órætt, geri eg tað ikki aftur!» eigur hann tá at løna eftir tínum tykki, av tí at tú hevur hug at havna? Sig nú fram tað, sum tú veitst, tí at tú hevur sjálvur borið hetta upp á mál og ikki eg. Skynsamir menn munnu siga við meg og vitur maður, ið hoyrir meg: «Job talar ikki við skili, høpisleys eru orð hans. Gævi, at Job má verða royndur uttan íhald, av tí at hann hevur svarað, eins og illmenni svara! Tí at aftur at synd síni leggur hann misbrot oman á misbrot, er drambsfullur her okkara millum og flytur langar røður móti Guði!»» |
Og Elihu tók aftur til orða og segði: «Telur tú hetta tín rætt, og kallar tú hetta rættlæti títt fyri Guði, at tú sigur: «Hvat batar – hvat gagnar tað mær, at eg ikki syndi?» Eg skal veita tær andsvar og vinum tínum við tær: Lít upp ímóti himni og hygg, sí skýggini, hvussu hátt tey eru yvir tær! Um tú syndar, hvønn skaða elvir tú honum? Eru misbrot tíni mong, hvat sakar tað hann? Og ert tú rættlátur, hvat kanst tú gagna honum? Ella hvat kann hann fáa av hond tíni? Tú maður, teg rakar synd tín, tú mansbarn, teg rakar rættvísi tín! Menn kvarta undan miklari kúgan, rópa um hjálp móti armi hinna máttugu, men eingin spyr: «Hvar er Guð, skapari mín, hann, sum veitir lovsong á nátt, sum gevur okkum kunnleika fram um djórini á fold og ger okkum vitrari enn himinsins fuglar?» Har rópa teir – men hann svarar ikki – undan dramblæti illgerðarmanna; nei, Guð hoyrir ikki tóm orð, hin alvaldi gevur teimum ikki gætur, tíansheldur orðum tínum um, at tú ikki sært hann! Ver kvirrur fyri ásjón hans og bíða eftir honum! Men av tí at vreiði hans enn ikki hevur revsað, og at hann hevur givið sær lítið far um syndina, tessvegna mælir Job fáfongdum orðum og flytur langar røður við ongum skili.» |
Og Elihu helt áfram og segði: «Bíða eitt sindur, eg skal siga tær nakað, tí at enn er mangt at siga Guði til varnar; langar leiðir skal eg fara eftir speki míni og prógva, at skapari mín hevur rætt; eg fari vissuliga ikki við lygnum, frammi fyri tær stendur maður við hollum kunnleika. Sí, Guð havnar hinum drambláta; hann uppiheldur ikki lívi hins gudleysa, men eymar letur hann fáa sín rætt. Hann vendir ikki eygum sínum frá hinum rættvísu, hátt hevjaðar í hásætum hjá kongum letur hann teir ævinliga sita. Verða teir fjøtraðir við leinkjum og bundnir við reipum eymdarinnar, tá kunnger hann teimum gerðir teirra, tey misbrot, teir framdu við dramblæti sínum, opnar oyru teirra fyri aga og býður teimum at víkja frá ranglæti; um teir tá vilja hoyra og vera lýdnir, skulu teir slíta øll síni ár í gævu og dagar sínar í øllum góðum. Men lýða teir ikki, skulu teir falla fyri svørði og geva upp andan í óhyggju síni. Men vanhalgir menn treiskast í sínum hjarta; teir rópa ikki um hjálp, tá ið hann fjøtrar teir. Í ungdóminum doyr sál teirra, sum horkallar enda teir lív sítt. Men hin eyma frelsir hann við eymd hans og opnar oyru hans við trongdini. Ja, hann vil hava teg út úr neyðini út á víðar ræsur, har einki er til bága, og har gilt er til matna. Men tú ert fullur av vanhalgari døman, hugsar einans um dóm og rætt. Lat ikki vreiði lokka teg til at spotta og hitt mikla loysnargjald villa teg av leið! Kunnu neyðarróp títt, eyður tín og mikli máttur sleppa tær undan trongd? Stunda ikki eftir náttini, tá ið tjóðir verða stygdar burtur av støðum sínum! Vara teg, fást ikki við ranglæti, so at tú velur órætt heldur enn at líða! Sí, hátt hevjaður er Guð í sínum veldi, hvør kann leiðbeina eins og hann? Hvør hevur fyriskipað honum veg hans, og hvør torir at siga: «Tú hevur gjørt rangt!» Hav tú í huga at hálova verki hans, tað, sum menn hava sungið lovkvæði um; hvørt mansbarn skoðar tað við gleði, tó at deyðiligur maður einans hómar tað. Ja, Guð er størri, enn vit skilja, áratal hans er órannsakanligt. Tí at hann dregur droparnar úr havinum og letur teir regna úr síni toku; úr skýggjunum hann letur tað sirma og drúpa niður yvir mong fólk. Ja, hvør skilir útbreiðslu skýggjanna og dunið frá tjaldi hans? Sí, hann breiðir toku sína kring seg og hylur havsins røtur, tí at soleiðis mettar hann tjóðirnar og veitir nøgdir av føðslu; hendur sínar hylur hann í ljósi og býður tí út ímóti fíggindanum. Tora hansara boðar komu hans, ja, eisini djórini siga frá, tá ið hann kemur. |
Av hesum titrar hjarta mítt og nøtrar, so at tað kippist úr stað. Hoyr, hoyr brakið av rødd hans, dunið, ið fer úr hans munni! Undir endilanga himninum letur hann rødd sína fara, og ljós sítt alt at endamarki jarðar; eftir tað gellur rødd hans; við torurødd hann tignarliga glymur; snarljósunum heldur hann ikki aftur, meðan rødd hans dunar. Undursamliga letur Guð torurødd sína ljóða; hann ger stórverk, sum vit ikki skilja. Tí at hann býður kavanum at falla á jørðina, ælunum og skúrunum at streyma stríðan; hann setir innsigli á allar menn, so at mannabørn mega kenna verk hans. Villdjórini leita sær skjól, fjala seg í bølum sínum. Úr høli sínum kemur stormurin og kuldin úr norðanvindunum. Fyri andablástri Guðs verður ísur, og vøtnini verða løgd í fjøtur, skýggini fyllir hann við vætu og letur ljósini ganga úr teimum, tey fara aftur og fram, soleiðis sum hann leiðir tey, til tess at fremja alt, sum hann býður, um allan heim, hvørt hann nú reiggjar teimum sum koyrli, ella hann sendir tey við signing. Lýð tú, Job, á hetta, statt stillur og gáa um undurgerðir Guðs! Veitst tú, hvussu Guð fremur tey, og letur ljósini glampa úr skýggi sínum? Skilir tú, hvussu skýggini sveima í leysum lofti, skilir tú undurverk hins alvísa? Tú, hvørs klæði eru heit, tá ið jørðin mókar í sunnanloti! Tenur tú út við honum himnahválvið, sum fast er eins og stoyptur spegil? Kenn mær, hvat vit skulu siga við hann! Myrkur fløkir hugsanir mínar. Skal hann frætta, at eg havi talað? Man maður sjálvur ynskja sær bana? Og nú, sí, maður hómar ikki ljósið, sum skínur gjøgnum skýggini; men vindur fýkur og sópar tey burtur, úr norðuri ljósglæma hómast; øgilig tign er yvir Guði. Til hins alvalda náa vit ikki, til hans, ið er mikil í mátti. Men rættin og rættlætið reingir hann ikki. Tí óttast menninir hann; men hinar sjálvklóku torgar hann ikki.» |
Tá svaraði Harrin Job út úr storminum og segði: «Hvør er hetta, sum myrkir fyri ráðagerðum mínum við skilaleysum orðum? Gyrð nú sum ein maður tínar lendar; so skal eg spyrja teg, og tú skalt læra meg. Hvar vart tú, tá ið eg legði grundvøll jarðarinnar? Sig fram, um tú hevur tílíkan kunnleika! Hvør setti mál hennar – tú veitst tað jú – ella hvør tandi út mátingarband yvir hana? Hvar vóru stólpar hennar niðurslignir? Ella hvør legði hornstein hennar, meðan allar morgunstjørnur fegnaðust, og allir synir Guðs rópaðu av gleði? Hvør byrgdi fyri havinum við hurðum, tá ið tað ymjandi breytst fram úr móðurkviði, tá ið eg fekk tí skýggið til klædnabúna og bølamyrkrið til reiv, tá ið eg breyt mark fyri tí, setti upp hurðar og lokur og mælti: «Higar og ikki longur! Her steðgi tínir stoltu streymar!» Hevur tú nakrantíð boðið út morgninum, víst morgunroðanum á stað sín, so at hann treiv um skeyt jarðarinnar, og gudleysir ristust burtur av henni, so at hon broyttist eins og leir undir innsigli og litaðist, eins og hon var klæði? Ljós hinna gudleysu varð tikið frá teimum og hin hevjaði armur sundurbrotin. Hevur tú verið við lindir havsins ella gingið á botni frumdjúpsins? Munnu lið deyðans hava opnast fyri tær, hevur tú sæð grindir bølamyrkursins? Hevur tú rannsakað ta víðu verøld? Sig fram, um tú veitst tað alt samalt! Hvar liggur leiðin, hagar ið ljósið býr, og myrkrið – hvar eigur tað heima, so at tú kundi flutt tey aftur í land sítt og leitt tey sama vegin aftur á bústað sín? Tú veitst tað, tí at tú føddist jú tá, tí at mong hevur tú árini á baki. – Hevur tú verið har, sum kavin býr, hevur tú sæð goymslubúr heglingsins, sum eg goymi, til tími neyðarinnar kemur, orrustu- og ófriðardagurin! Hvar er tað, at ljósið skilir seg sundur, og eystanvindurin breiðir seg út um jørðina? Hvør hevur gjørt áarførinum rennur og toruni veg gjøgnum skýggini til tess at lata regna yvir mannoytt land og yvir óbygdar oyðimerkur, til tess at metta reyn og oyður og ala fram urtir í oyðisondum? Man regnið hava faðir, ella hvør hevur gitið døggdroparnar? Úr hvørjum fangi kemur ísurin, og hvør føðir rím himinsins? Vøtnini harðna sum grót, og havsins yvirborð stirðnar. Bindur tú bondini á Sjeystjørnuna, kanst tú loysa fjøtur Orions? Letur tú stjørnumerki djórakringsins koma fram í rættum tíma, og leiðir tú Bjørnina við hvølpum sínum? Kennir tú lógir himinsins, og skipar tú fyri valdi hans yvir jørðini? Kanst tú at hevja rødd tína til skýggja, so at vatnflóðirnar lýða teg? Sendir tú snarljósini avstað, so at tey fara og siga við teg: «Sí, her eru vit!» Hvør legði vitsku í skýggini, hvør gav veðurhimninum speki? Hvør er so vitur, at hann telur skýggini og hellir burtur úr vatnslutum himinsins, tá ið jørðin verður ein evja, og moldbøkkarnir loða hvør við annan? |
Veiðir tú ljónstíkini bráð, og mettar tú hini gorhungraðu ungljón, tá ið tey hølast í bølum sínum ella liggja á loynum undir runnum? Hvør gevur ravninum føðslu, tá ið ungar hans rópa til Guðs og reika svangir um? Veitst tú tíðina, tá ið steingeitin lembir, gevur tú verkjum hindanna gætur, telur tú teir mánaðir, tær ganga kvidnar, so at tú veitst, nær tær skulu kálva? Tær leggja seg niður og kálva, skjótt lætta verkir teirra av. Kálvar teirra ganga í haganum og verða stórir, teir rýma burtur og koma ikki aftur til teirra. Hvør slepti villasnanum leysum, loysti bondini av hinum snarpa djóri, sum eg gav oyðimørkina til heim, hin salta slætta til bústað? Tað lær at hini hámiklu borg, hoyrir ikki rópan rakstrarmansins. Tað leitar millum fjalla eftir beitilendi, søkir sær allar grønar vøkstir. Man visundurin vera fúsur at træla fyri teg, standa bundin um nætur við krubbu tína? Spennir tú hann við bondum fyri plógvið, gongur hann fyri harvuni í dølum aftan á teg? Troystar tú á hans miklu megi, kanst tú líta honum upptøku tína til? Troystar tú honum til at flyta kornið heim og savna tað á treskivøllin? Hevur strutshønan brotnar veingir, ella vantar henni dún og fjaðrar, at hon fær jørðini egg síni og letur sandin verma tey og gloymir, at mannaføtur kunnu bróta tey, og villdjórini traðka tey sundur? Hon er hørð við ungar sínar, sum vóru teir ikki hennar egnu; at hava strevast til einkis, órógvar hana ikki. Tí at Guð læt hana gloyma vitsku og gav henni ongan lut í skynsemi. Koma skotgarpar, flagsar hon upp í loft og lær at hesti og reiðmanni. Gevur tú hestinum styrki, klæðir tú háls hans við flákrandi faksi? Kennir tú honum at leypa sum ongsprettan, meðan ræðsla stendst av hans stoltu neggjan? Lystiliga grópar hann dalin upp, vegligur rennur hann á vápnaðar menn; ekkaleysur lær hann at ræðsluni, hann hopar ikki undan svørðinum; á baki hans ørvahúsin glamrar, spjót og lansur glampa, við froysan og goysan rótar hann jørðina upp, ikki fæst hendur á hann, tá ið lúðurin gellur. So skjótt sum hornið ljóðar, fer hann at neggja, langar leiðir tevjar hann orrustu, høvdingaróm og herróp. Er tað verk av vitsku tíni, at heykurin rennur í loftið upp og breiðir veingir sínar suðureftir? Er tað eftir boði tínum, ørnin flýgur hátt og reiðrast á høgum hæddum? Hon byggir og býr í bjørgum, í homrum, á fjallatindum. Haðan skimast hon eftir æti, langar leiðir hon eygunum rennir. Ungar hennar fylla seg við blóði, helst hon er, har sum vignir liggja.» Og Harrin svaraði Job og segði: «Vil trætarin træta longur við hin alvalda? Hann, sum setir at Guði, hann svari hesum!» Tá svaraði Job Harranum og segði: «Eg eri ov lítilsverdur, hvat skal eg svara? Eg má leggja hondina á munnin. Einum sinni havi eg talað og taki tað ikki uppaftur, ja, tveimum sinnum, men geri tað ikki aftur!» |
Tá svaraði Harrin Job úr storminum og segði: «Gyrð nú lendar tínar sum ein maður, so skal eg spyrja teg, og tú skalt meg læra! Ætlar tú at gera rætt mín til einkis og sakfella meg til tess at rættvísgera teg sjálvan? Hevur tú arm eins og Guð, kanst tú rópa við torurødd eins og hann? Skrýð teg við tign og heiðuri, lat teg í dýrd og ljóma; úthell tínar vreiðistreymar, eyðmýk við einum eygnabragdi allar hástórar, boygg allar dramblátar niður við einum eygnabragdi, jarðlegg hinar gudleysu, har teir standa, goym teir í dustinum allar samlar og bind fyri andlit teirra í skotinum! Tá skal eg eisini bera tær lov fyri tann sigur, tín høgra hond hevur vunnið tær. Sí, nykurin, sum eg havi skapað eins og teg! Hann etur gras eins og neytið! Sí máttin í lendum hans og styrkina í búkvøddunum! Sterturin stinnur sum sedristræ, tjósinurnar samantvinnaðar. Leggir hans eru rør av kopari, beinini í honum stengur úr jarni. Hann er fremstur av verkum Guðs, skapaður til at valda hinum. Tí at fóður bera honum fjøllini, har sum øll villdjórini spæla sær. Hann liggur undir lotusrunnum, fjaldur í sevi og støri. Hann fær lívd og skugga av lotusrunnunum, pílaviðurin við løkin veitir honum skjól. Hann órógvast ikki, um áin veksur; er ekkaleysur, um streymar ymja um gapið á honum. Hvør kann grípa hann framman ífrá og draga teym ígjøgnum nasar hans? Kanst tú við ongli veiða krokodilluna ella binda tungu hennar við snøri? Dregur tú sevband ígjøgnum nasar hennar, ella høggur tú krók ígjøgnum kjálkar hennar? Man hon bøna og biðja teg leingi og mæla við teg fagurlátin orð? Man hon gera sáttmála við teg, so at tú tekur hana til ævinligan træl? Kanst tú spæla tær við hana eins og við pisu og lata smágentur tínar hava hana í tjóðri? Munnu veiðifeløg sølubjóða hana og býta hana sundur millum sølumannanna? Fyllir tú húð hennar við broddum og heys hennar við skutlum? Royn og legg hond á hana! Tað stríð manst tú fara at minnast! Tú gert tað ikki uppaftur. Tann vón hevði óivað svitast; tú smollið hevði niður bert av at sæð hana. |
Tá svaraði Job Harranum og segði: «Eg veit, at tú megnar alt, og at einki er tær ógjørligt! «Hvør er hesin, ið myrkir fyri ráðagerðum mínum við høpisleysari talu?» Ja, eg havi talað um tað, sum eg einki skil hevði á, um lutir, ið mær vóru ov undurfullir, og sum eg ikki kendi. Hoyr, eg biði teg, eg ætli at tala og spyrja teg, og tú skalt læra meg! Eg hevði eina hoyrt um teg, men nú hevur eyga mítt sæð teg; tí taki eg orð míni aftur og beri angur í mold og øsku!» Eftir at Harrin hevði mælt hesum orðum til Jobs, segði hann við Elifaz Temanita: «Vreiði mín er tendrað móti tær og báðum vinum tínum, av tí at tit hava ikki talað rætt um meg, eins og tænari mín Job. Men takið tykkum nú sjey tarvar og sjey veðrar og farið til tænara mín Job og ofrið brennioffur fyri tykkum, og Job tænari mín skal biðja fyri tykkum, tí at vegna forbøn hans skal eg ikki lata tykkum bøta fyri tann dárskap, at tit ikki talaðu rætt um meg eins og tænari mín Job!» Tá fóru teir Elifaz Temaniti og Bildad Sjúhiti og Zofar Náamatiti og gjørdu soleiðis, sum Harrin hevði boðið teimum; og Harrin bønhoyrdi Job. Og Harrin vendi lagnu Jobs, tá ið hann hevði biðið fyri vinum sínum. Og alt, sum hann hevði átt, gav Harrin honum tvífalt aftur. Síðan komu til hansara allir brøður og allar systrar hans og allir, sum áður høvdu verið kunningar hans, og hildu máltíð saman við honum í húsi hans, sýndu honum samkenslu og uggaðu hann eftir alla ta ógævu, sum Harrin hevði latið koma oman yvir hann; og teir góvu honum hvør ein ring av gulli. Harrin signaði evstu æviár Jobs enn meir enn hini fyrru; honum ognaðist fjúrtan túsund smalur, seks túsund kamelar, túsund pør av oksum og túsund øsnur. Og hann fekk sjey synir og tríggjar døtur; eina nevndi hann Jemimu, aðra Keziu og hina triðju Keren-Happuk. So fríðar konur sum døtur Jobs funnust ikki í øllum landinum. Og hann gav teimum arv við brøðrum teirra. Job livdi eftir hetta eitt hundrað og fjøruti ár og sá børn og barnabørn síni í fjórða ættarliði. Og Job doyði gamal og mettur av døgum. |
Sælur er maður, ið ei fylgir vándra manna ráði, ið ei stendur á syndara vegi og ei situr í spottara lagi; men hvørs hugur stendur til Harrans lóg og yvir lóg hans grundar dag og nátt. Hann er eins og træið, plantað við áarløkir, ið aldin gevur í tøkum tíma, og hvørs leyv ei følnar; alt, ið hann ger, honum eydnast skal. Ikki gongst soleiðis vándum monnum, men eins og bos teir eru, ið fýkur fyri vindi. Tí skulu gudleysir ei standast í dóminum og syndarar ei í rættvísra liði; tí Harrin kennir veg teirra rættvísu, og vegur teirra gudleysu ber av leið. |
Hví láta heidnir menn so illa og hava fólk fáfongt í ráði? Reisast heimsins kongar, og høvdingar ganga saman í ráð mót Harranum og hinum salvaða hans: «Slítum bond teirra og kastum av okkum fjøtur teirra.» Hann, sum í himni situr, brosar, Harrin spottar teir. So talar hann til teirra í vreiði síni, og í harmi sínum hann ræðir teir: «Kosið eg havi mær kong mín á Zion, mínum heilaga fjalli.» Greina vil eg frá ráðagerð, Harrin segði við meg: «Sonur mín ert tú, í dag havi eg føtt teg; heit á meg, og eg gevi tær heidningafólk í arv og í ogn jarðarríkið alt. Tú skalt sora teir við jarnstong, sum pottamakaraker tú sorla teir skalt.» Og nú, varnist tit heimsins kongar, sissist tit jarðarríkis drotnar! Tænið Harranum við ótta, fegnist við bivan! Heilsið syninum, at hann ei skal ilskast og vegur tykkara bera av leið; tí brátt birtist vreiði hans. Sælir eru allir teir, ið á hann troysta! |
Ein sálmur av Dávidi, tá ið hann flýddi undan syni sínum Absaloni. Harri, hvør mangir eru fíggindar mínir, mangir at mær søkja! Fjølmangir siga um mína sál: «Fyri honum er ei bjarging hjá Guði.» Sela. Men tú, Harri, ert mær skjól og skjøldur, mín heiður og hann, ið høvur mítt lyftir hátt! Tá ið eg kalli á Harran, svarar hann mær frá heiliga fjalli sínum. Sela. Til hvílu eg legði meg, sovnaði og vaknaði, tí Harrin er lívd mín. Ei eg óttist ta yðjandi mannanøgd, ið heldur á meg úr øllum ættum. Rís, Harri, hjálp mær, Guð mín, tí øllum fíggindum mínum tú høgg á kinn hevur givið, og tenn í teim gudleysu brotið! Hjá Harranum er frelsa, yvir tínum fólki signing tín veri! Sela. |
Til songmeistarans; við streingjaleiki; ein sálmur av Dávidi. Svara mær, tá eg kalli, rættvísis Guð mín! Í trongd vanst tú mær rúmd, so náða meg og hoyr mína bøn! Tit menn, hvussu leingi skal heiður mín vera til háð, tit elska fáfongd, fara eftir lygnum? Sela. Tit munnu spyrja, at Harrin undurfult fer við tænara sínum; Harrin hoyrir, tá ið eg á hann kalli. Harmist, men syndið ikki! Talið í hjørtum tykkara á tykkara legum og verið tigandi! Sela. Ofrið rættvísis offur og setið tykkara álit til Harrans! Mangir eru teir, ið siga: Hvør vil lata okkum skoða lukku? Lyft yvir okkum, Harri, andlits ljós títt! Mær í hjarta tú gleði hevur givið, størri enn teirra, tá tey í yvirflóð hava korn og vín. Í friði eg vil bæði leggjast og sovna, tí tú, Harri, meg letur búgva í trygdum, í einingi. |
Til songmeistarans; til nekilot; ein sálmur av Dávidi. Gev orðum mínum ljóð, Harri, gev tráan míni gætur, lýð á neyðarróp mítt, kongur mín, Guð mín, tí til tín biði eg! Árla hoyri tú, Harri, mína reyst; árla eg leggi tær sak mína fyri og bíði. Tí ei ert tú ein Guð, ið gudloysi líkar; vándur fær ei vist hjá tær; hugmóðigir tora ei at stíga tær fyri eygu fram. Allar illgerðarmenn tú hatar, lygnarar gert tú til einkis; drápsmenn og svíkjarar stendst Harranum við. Men av tíni stóru miskunn gangi eg inn í títt hús, í ærufrykt nígi eg niður fyri halgidómi tínum. Leið meg, Harri, í rættvísi tíni fyri mína fígginda sakir! Javna fyri mær veg tín! Tí sannleiki finst ei í teirra munni, ein avgrund er teirra hjarta, teirra kvørkrar ein opin grøv, sínar tungur gera teir hálar. Døm teir sekar, Guð, fyri egnum svikræðum lat teir falla, stoyt teir oman fyri tey stóru misbrot teirra! Tí tær hava teir staðið ímóti, at allir, ið líta á teg, mega gleðast, fegnast um allar ævir; varðveit teir, so í tær mega frøast teir, ið elska navn títt. Tí hin rættvísa signar tú, Harri, tína miskunn heldur tú sum ein skjøld fyri hann. |
Til songmeistarans; við streingjaleiki; til sjeminit ein sálmur av Dávidi. Harri, revsa meg ei í vreiði tíni, aga meg ei í ilsku tíni! Náða meg, Harri, tí eg maktist! Grøð meg, Harri, tí bein míni nøtra, og sál mín nøtrar so sára! Men tú, Harri, hvør leingi? Kom aftur, Harri, og bjarga míni sál, frels meg fyri tínar miskunnar sakir! Tí einki er minnið um teg í deyða; hvør syngur tær lov í hel? Eg eri troyttur av at stynja; hvørja nátt eg bloyti song mína, væti beðin við tárum mínum. Mítt eyga tærist av móði, eldist av øllum fíggindum mínum. Víkið frá mær, tit allir illgerðarmenn! Tí Harrin hevur hoyrt grát mín. Harrin hevur hoyrt mína eymkan, Harrin tekur við míni bøn. Skemdir og ræddir fíggindar mínir allir skulu verða, skulu víkja og verða fyri skommum í bræði. |
Ein Sjiggajon av Dávidi, sum hann sang fyri Harranum vegna orð Kusj Benjaminita. Harri, Guð mín, eg troysti á teg! Hjálp mær frá hvørjum, ið vil mær ann, og bjarga mær, so hann ikki sum vargur skal slíta og skræða mína sál, og eingin er, ið bjargar. Harri, Guð mín, havi eg gjørt hetta, er órættur í mínum hondum, havi eg gjørt honum ilt, ið mær unti væl, havi eg uttan orsøk volt fíggindum mínum skaða, so lat fíggindan elta mína sál og taka hana aftur, traðka lív mítt til jarðar og leggja mína æru í mold! Sela. Statt upp, Harri, í vreiði tíni! Rís móti illskapi fígginda mína! Vakna mær til hjálpar, tú, ið rætt hevur skipað! Fólkanna skari fylkist um teg! Far yvir honum aftur til himna upp! Harrin heldur yvir fólkum dóm. Døm meg, Harri, eftir rættvísi míni og sakloysi. Lat tó illskap teirra gudleysu helma í! Veit hinum rættvísa styrk! Tí tú ert tann, ið kannar hjørtu og nýru, ein rættvísur Guð. Mín skjøldur er hjá Guði, ið teim rættsintu bjargar. Guð er ein rættvísur dómari, ein Guð, ið ilskast hvønn dag. Tá ið hann aftur brand sín brýnir, bogan spennir og ger hann til reiðar, hevur hann sjálvum sær banavápn búgvið til, tær ørvar, hann brennandi ger. Sí, avynnu ber hann í heim; hann gekk við illgerð og føðir svik. Hann gróv eina grøv og hana dýpti, men sjálvur fellur hann í ta grøv, hann gjørdi. Illgerð hans kemur aftur yvir hans egna høvur, yvir hviril hans legst hans órættur niður. Eg Harranum prísi eftir rættvísi hans, lovsyngi navni Harrans, hins hægsta. |
Til songmeistarans; til mut-labben; ein sálmur av Dávidi. Eg vil Harranum lova av øllum hjarta mínum, um øll undurverk tíni vil eg boða; eg vil fegnast í tær og frøast, eg vil lovsyngja navn títt, tú hægsti, tí mínir fíggindar undan stukku, snávaðu og fullu fyri andliti tínum; tí tú hevur rætt mín framt og mína sak, hevur sett teg í hásæti sum ein rættvísur dómari. Heidningarnar hevur tú agað, teir gudleysu oytt og strokið út teirra navn ævinliga og altíð; fíggindin hvarv, oyddur med alla, staðir tú legði í oyði, teirra minni er útdeytt. Men Harrin hevur sæti um allar ævir, setir teknarstól sín til dóms; og hann dømir jarðarríkið við rættvísi, við rættlæti fellir hann yvir fólkum dóm. Harrin er teimum neyðstøddu skjól, skjól í neyðartíðum; teir líta á teg, ið kenna títt navn, tí ikki tú sveikst teir, ið á teg heita, Harri! Syngið Harranum lov, ið á Zion býr! Gerið kunn millum manna hans stórverk! Tí sum blóðhevnari hevur hann tey í huga hjá sær, ikki gloymir hann arminga róp. Náða meg, Harri, hygg neyð mín av fíggindum mínum, tú, ið lyftir meg upp úr deyðans durum, at eg kann boða allan tín prís, og í Zions portrum gleðast av frelsu tíni! Soknir eru heidnir menn í ta grøv, teir gróvu; í tí garni, teir loyndu, teirra fótur varð dreivaður. Harrin gav seg í ljós, dóm hevur hann hildið, í verki av egnum hondum varð hin gudleysi fangaður. Higgajon, Sela. Gudleysir skulu venda aftur í helheim, allir heidningar, ið gloyma Guð; tí ikki allan aldur verður armur gloymdur, vón teirra neyðstøddu týnd allar ævir. Reis teg, Harri, lat ei mann fáa valdið, lat heidningar fáa dóm fyri andliti tínum! Loyp á teir ræðslu, Harri, lat heidningar kenna, at teir eru menn! Sela. |
Hví stendur tú, Harri, so langt av leið, hví fjalir tú teg á neyðarstund? Eymur pínist av hugmóði hins gudleysa, fangast í svikum, hann hevði í ráðgerð! Tí gudleysur rósar sálarágirnd síni, ránsmaður lovar, men virðir ei Harran; nasadjarvur vándur mælir: «Hann revsar ei, eingin Guð er til;» tað er øll hans hugsan. Vegir hans eydnast á hvørji stund, hátt yvir høvdi hans eru dómar tínir; at øllum fíggindum sínum hann blæsur. «Ei eg vikist,» hann hugsar við sjálvum sær, «ætt eftir ætt ei óhapp mær verður fyri.» Av illbøn hans muður er fullur, av svikum og valdi, honum undir tungu órættur og ólukka liggja; við garðarnar hann liggur og smeitist, á loyningum sakleys hann drepur, armingar hann við eygunum eltir. Á loynum hann lúrir, sum ljóndjór í helli, lúrir eftir eymar at fanga, og hann teir fangar, tekur teir í hjálma sínum. Slignir teir níga til jarðar, í kløur hans armingar falla. Í sínum hjarta hann sigur: «Guð gloymir, hylur andlit sítt, fær tað aldri at síggja.» Statt upp, Harri, hav upp tínar hendur, Guð, gloym ikki menn í teirra eymd! Hví skal gudleysur vanvirða Guð, siga í sínum hjarta: «Tú revsar ikki!» Sætt tað tú hevur, tí sorg og móð títt eyga skoðar, til tess at líta tað upp í tínar hendur; neyðstaddur troystar á teg, faðirleysum tú hjálpari varðst! Brót arm á gudleysum manni, lat gudloysi illmennis ei verða at síggja! Harrin er kongur um aldur, ævir allar, oyddir eru heidnir menn út úr landi hans. Ynski teirra eymu tú hoyrt hevur, Harri, teirra hjarta tú styrkir, vendir oyra títt til fyri at vinna faðirleysum og hjálparleysum rætt. Ei longur skal maður av jørð halda á at ræða. |
Til songmeistarans; av Dávidi. Mítt álit eg seti til Harrans. Hvør kunnu tit siga til mína sál: «Flýggja til fjals eins og fuglur! Tí sí, illgerðarmenn bogan spenna, ørvar á streingin leggja fyri í myrkri at skjóta eftir rættsintum monnum! Tá grundarstólparnir sundur støkka, hvat er tá rættvísur mentur?» – Harrin er í heilaga templi sínum, Harrin hevur í himni hásæti sítt. Eygu hans skoða heimin, eygnabrá hans rannsaka menniskjunnar børn. Harrin rannsakar ill og góð, sál hans hatar tann, ið órætt elskar. Svávul og gløðandi brandar hann letur oman yvir gudleysar regna; glóðheitur vindur teimum í steyp verður máldur. Tí rættvísur er Harrin, rættvísi hann elskar, rættsintir fáa hans ásjón at sjá. |
Til songmeistarans; til sjeminitt; ein sálmur av Dávidi. Hjálp tú, Harri, tí gudsótti er horvin, frá monnum er trúskapur vikin; lygn teir tala, hvør við annan, við sleiskum vørrum, við tvífaldum sinni teir tala. Gævi Harrin oyddi allar sleiskar varrar, hvørja tungu, ið hámikil mælir; teir, ið siga: «Við vári tungu vit sterkir eru, várar varrar við okkum eru, hvør er harri vár?» «Fyri valdsgerð mót eymum, fyri stynjan teirra ørmu eg nú reisast vil,» sigur Harrin, «og frælsi geva hvørjum, ið stundar hará.» Orð Harrans eru rein orð, skírt silvur, sjey ferðir reinskað gull. Tú vilt tey varða, Harri, okkum verja mót hesi slekt, allar ævir. Víða sveima illgerðarmenn, tá níðingskapur metist høgt millum manna. |
Til songmeistarans; ein sálmur av Dávidi. Harri, hvør leingi vilt tú meg allar ævir gloyma? Hvør leingi vilt tú títt andlit fyri mær fjala? Hvør leingi skal eg bera harm í míni sál, trega í mínum hjarta dag eftir dag? Hvør leingi skal fíggindi mín sær bretta av mær? Lít til mín, svara mær, Harri, Guð mín! Birt mær í eyga ljós, at eg ei skal sova deyðans blund, at ei fíggindi mín skal siga: «Á honum vann eg sigur,» mínir øvundarmenn frøast, tí at eg mátti lúta. Eg líti á miskunn tína, lat hjarta mítt frøast av frelsu tíni! Lat meg Harranum lova, tí væl hevur hann mær gjørt! |
Til songmeistarans; av Dávidi. Í hjarta dárar siga: «Ei nakar Guð er til.» Teirra gerð er ring, er ljót; ei er nakar, ið ger gott. Av himni Harrin lítur á mannabørnini niður at vita, um nakar er vitur, um nakar søkir Guð. Teir eru allir spiltir, allir sum ein eru viltir; hann er eingin, ið ger gott, ikki ein einasti teirra. Fata teir tá einki, allir illgerðarmenn, teir, ið eta mítt fólk upp, sum tey eta breyð, og ikki kalla á Harran? Tá skulu teir skelva av ræðslu, tí við rættvísari ætt er Guð. Gerið bert armingans ráð til skammar, tí Harrin er hansara skjól. Gævi frá Zion kom frelsa fyri Ísrael! Tá Harrin vendir fólks síns lagnu, tá fegnast Jákup, frøir seg Ísrael. |
Ein sálmur av Dávidi. Harri, hvør skal eiga høli í tjaldbúð tíni, hvør skal ljóta vist á heiliga fjalli tínum? Sá, ið sakleysur gongur og rætt ger og sannleikan talar av hjarta, ikki hevur baktal á tungu sær, einki ger sínum granna til sakar, ikki ger sínum næstingum fyri skommum, vanvirðir hann, ið illa ger, og ærir tey, ið óttast Harran, svør sær til skaða, men tó ei brýtur sítt orð, ei letur pening mót okri og ei tekur mutur mót ósekum. Sá, ið hetta ger, allar ævir ei vikast. |
Ein miktam av Dávidi. Varða meg, Guð, tí hjá tær søki eg skjól! Við Harran eg sigi: «Tú ert Harri mín; mín lukka er eina hjá tær! Teimum heiligu, sum í landinum eru, Harrin dýrdarverk ger, til teirra er alt hans yndi.» Fjølmangar eru teirra sorgir, ið ein annan sær kjósa. Eg vil ei hella út teirra blóð-drykkjuoffur, ei taka upp á tunguna nøvn teirra. Harrin er mín tilmáldi lutur, mítt steyp. Luti mínum tú heldur uppi. Mær lutur fell á yndisligum støðum, og føgur er mær ogn mín. Eg Harranum lovi, ið ráð mær gav; sjálvt um nætur meg minna míni nýru. Altíð Harran eg havi fyri eygum mær, við honum til høgru handar mær eg fastur standi. Tí gleðist mítt hjarta og fegnast mín lund, ja, sjálvt mítt likam dvølist í trygdum. Tí ikki letur tú sál mína í helheim, ikki letur tú hin heiliga tín fáa grøvina at sjá. Kunnan gert tú mær lívsins veg; fyri ásjón tíni er fylling av gleði, sæla við tína høgru hond allar ævir. |
Ein bøn av Dávidi. Harri, gev rættferð míni gætur, gev rópi mínum ljóð, hoyr mína bøn av falsleysum vørrum! Frá tíni ásjón lat koma mín rætt, eygu tíni rættlæti skoða. Mítt hjarta tú royndi, tað kannaði á nátt, rannsakaði meg, ei svik í mær tú fanst, ikki leyp yvir seg muður mín. Í menniskjunnar gerðum eg havi meg varðað frá valdsmanna gøtum eftir orðinum av tínum munni. Fet míni stigu í tíni spor, stig míni snávaðu ikki. Eg rópi til tín, tí tú svarar mær, Guð, vend oyra títt til mín og hoyr míni orð. Veit mær undurfullu miskunn tína, tú, ið teimum bjargar, ið móti fíggindavoldum søkja skjól hjá høgru hendi tíni. Goym tú meg hjá tær sum eygnastein. Fjal tú meg í skugga veingja tína fyri teim gudleysu, ið meg leggja í oyði, mínum deyðafíggindum, ið kringseta meg. Hjørtu síni teir latið hava aftur, hugmóðs orð teirra muður mælir. Nú eru teir uttan um meg, hvar eg so gangi, teirra eygnamið er at stoyta til jarðar. Teir líkjast ljóndjóri, ið stundar eftir ráni, ungari leyvu, ið á loynistaði lúrir. Statt upp, Harri, stíg móti teimum fram! Lat teir níga til jarðar, sál míni bjarga við tínum svørði frá vándum, við tíni hond frá monnum, Harri, frá veraldar monnum, sum hava teirra lut her í lívi! Fyll teirra búk av tíni samangoymdu vreiði, lat teirra synir verða mettar við og goyma tað, teir leiva, til børn síni! Men eg skal í rættlæti skoða títt andlit, mettast av tíni ásjón, tá ið eg vakni. |
Til songmeistarans, av tænara Harrans, av Dávidi, sum sang fyri Harranum orðini í hesum songi á tí degi, tá ið Harrin bjargaði honum úr øllum hansara fígginda hondum og úr Sáuls hondum. Hann sang: Eg elski teg, Harri, styrki mín. Harri, klettur mín, borg mín, høli mítt, Guð mín, vernd mín, har eg fái lívd; skjøldur mín, virki mítt, horn mítt, har eg fái frelsu. Lovaður veri Harrin, so ljóðar mítt róp, og frá fíggindum mínum eg bjargist. Deyðans boðabrot hava verið íkring meg, undirgangsins íður hava rætt meg. Heljarbond vóru um meg spent, deyðans reip komu á meg. Í míni trongd eg kalli á Harran, og til Guð mín eg rópi. Frá háborg síni hann hoyrir mína reyst, róp mítt nær fram at hans oyra. Tá titraði jørðin og skalv, kykar gingu fjallanna grundir, skakaðust, tí bræði hans brann. Roykur stóð honum úr nasum út, oyðandi eldur úr munni hans, frá honum geisaðu logar. Himin seig niður, og hann steig oman, bølmyrkur var undir hans fótum. Hann reið á kerúbum og fleyg sveimandi á vindanna veingjum. Í myrkur hann sveipaði seg inn, runt um í skýtjaldi huldur av dimmum vøtnum og tjúkkum skýggjum. Frá ljómanum fyri framman hans ásjón runnu skýggj hans undan, heglingur og logandi brandar. Í himni tornaði Harrin, hin hægsti læt rødd sína ljóða. Sínar ørvar sendi hann út, spjaddi teir sundur, snarljósini glampa hann læt og ræddi teir. Tá kom til sjóndar havsins botnur, og berar gjørdust jarðarríkis grundir fyri hóttum tínum, Harri, fyri tínum vreiðinnar nosi. Hann rættir sína hond frá tí høga, meg grípur og dregur meg upp úr miklum vøtnum. Hann bjargar mær frá mínum veldigu fíggindum, mínum øvundarmonnum, ið eru mær ov sterkir. Teir søkja at mær á mínum óhaps degi, men Harrin er stuðul mín. Hann førir meg á víðar ræsur, mær hjálpir, tí til mín hann tokka hevur. Harrin ger mær eftir rættvísi míni, eftir reinleika handa mína lønir hann mær. Tí eg havi hildið mær á Harrans leiðum og ikki gjørt meg sekan fyri Guði mínum. Øll boð hans eru mær fyri eygum, boðorð hans eg ei havi frá mær víst, ósekur eg havi fyri honum verið, og havi meg varað fyri míni synd. Tí lønir mær Harrin eftir rættvísi míni, eftir reinleika handa mína fyri eygum hans. Móti góðum tú góður gerst og móti rættiligum rættiligur. Móti stórbærum tú stórbærur gerst og móti svikafullum snúðigur. Tí eyðmjúkum fólki tú bjargar, men tey stórligu eygu fært tú at líta niður. Ja, tú letur lýsa kertu mína, Harrin, mín Guð, mær birtir ljós í myrkri. Tí við tíni hjálp bróti eg víggarðar niður, við Guðs míns hjálp geri eg álop á virki. Guðs ferð er uttan lýti, orð Harrans er reint og skært. Ein skjøldur er hann teimum øllum, ið til hansara hava lít. Ja, hvør er Guð uttan Harrin, hvør er ein klettur uttan vár Guð, tann Guð, ið við styrki meg gyrðir og ger beinan mín veg, ið gevur mær føtur eins og hindin og gevur mær fótafesti uppi á hæddum, ið hond mína venur til víggja, so mínir armar koparbogan spenna. Tú mær rættir tín frelsunnar skjøldur, tín høgra hond meg styðjar, tín mildi ger meg sterkan. Tú gevur mær rúmd fyri mínum sporum, og ikki eg skinkli í øklum. Eg elti mínar fíggindar og taki teir aftur, vendi ikki við, fyrr enn teir eru slignir. Eg slái teir niður, so teir ikki reisast aftur, mær til fóta teir falla. Til bardaga tú gyrðir meg við styrki, mínar mótstøðumenn nívir tú mær undir føtur. Tú letur meg síggja mínar fíggindar á bakið, mínar øvundarmenn eg týni av lívi. Teir rópa, men eingin hjálpir, til Harrans, men hann svarar teim ikki. Eg smildri teir sum fon fyri vindi, sum skarnið á gøtum eg traðki á teir. Tú fríar meg frá fólkanna stríðum, gert meg til høvding at tjóðum. Fólkasløg, eg ei kenni, mær tæna. Einans ágiti mítt ger tey mær lýðin; útlendskir fyri mær krúpa. Útlendskir koma burtur í einki, koma piprandi út úr skýlum sínum. Heilur og sælur Harrin! Signaður klettur mín! Hálovaður frelsunnar Guð mín! Tann Guð, ið mær unnar sigur, kúgar fólkasløg mær undir føtur, bjargar mær frá fíggindum mínum, tryggjar meg móti teimum, ið mær vilja ann, og veitir mær móti valdsmonnum hjálp. Harfyri eg prísi tær, Harri, og lovsyngi navn títt fólkanna millum, sum gevur tínum kongi frelsu mikla og vísir miskunn móti hinum salvaða tínum, móti Dávidi og hansara ætt allar ævir. |
Til songmeistarans; ein sálmur av Dávidi. Himin boðar hátign Guðs, hans handaverk hválvið ger kunn. Dagur frá degi orðum mælir, nátt eftir nátt talar fróðskap. Uttan orð og uttan talu, uttan at mál hans hoyrist, fer boðan hans um alla jørðina út, hans frásøgn til heimsins enda. Hann sólini reisti eitt tjald á himni, hon eins og brúðgómur er, ið frá brúðskemmu gongur, seg frøir sum kappin at renna sítt skeið. Við himinsins mark er útgangur hennar, til himinsins enda røkkur bogi hennar, fyri glóðhita hennar einki er dult. Harrans lóg er uttan lýti, sálina lívgar. Harrans vitnisburður álítandi er, ger einfaldan vísan. Harrans ráð eru rætt, gleða hjartað. Harrans boð eru rein, gera eygað bjart. Harrans agi er skírur, stendur við allar ævir. Harrans dómar eru sannir, rættvísir allir samlir. Teir eru dýrari enn gull og fjølmangir gripir; søtari enn hunangur og søtan, ið úr vakskøkum drýpur. Tænari tín fer eisini varliga við teim, at varða um teir gevur stóra løn. Hvør kennir síni villunnar brek? Frá duldum meinum reinsa tú meg! Eisini tænara tínum móti skammleysum lív tú, ei lat teir á mær fáa valdið, tá syndaleysur eg verði og uttan sekt í teim misbrotum stóru. Orðini av mínum munni veri tær til vildar; mín hjartans hugsan komi tær fyri ásjón! Harri, klettur mín, loysnari mín! |
Til songmeistarans; ein sálmur av Dávidi. Harrin bønhoyri teg á váðastund, og varðveiti teg Jákups Guðs navn! Hann sendi tær frelsu frá halgidómi sínum og komi tær til hjálpar frá Zion! Hann minnist á allar offurgávur tínar, og brennioffur títt hann taki fyri fult! Sela. Hann veiti tær tað, ið hjarta títt ynskir, og lati eydnast øll tíni ráð! So vit mega fegnast um sigur tín og merkinum lyfta í Guðs várs navni! Øll tíni ynski lati Harrin tær gegna! Nú veit eg, at Harrin vil frelsa sín salvaða kong og svara honum frá sínum heilaga himli við kraftargerðum av síni frelsandi høgru hond. Hinir líta á vagnar, hinir á hestar, men vit líta á Harrans Guðs várs navn. Teir komast á knæ og falla, men vit reisast og koma aftur á føtur. Harri, veit konginum hjálp! Bønhoyr okkum á tí degi, vit kalla! |
Til songmeistarans; ein sálmur av Dávidi. Kongurin gleðist av mátti tínum, Harri, og frøist stórum av frelsu tíni. Hans hjartans trá tú honum hevur givið og ikki sýtt honum bøn av hansara vørrum. Sela. Tú kemur honum ímóti við signing av lukku, við gyltari krúnu tú høvur hans prýðir. Hann lív av tær bað, tú tað honum gavst, eitt langt dagatal, aldur og ævir allar. Mikil er hans heiður av frelsu tíni, dýrd og æru tú honum unti. Allar ævir tú honum signing veitti og hugar hann við gleði fyri ásjón tíni. Tí kongurin setir sítt álit til Harrans, í náði hins hægsta hann ikki vikast. Hond tín skal raka allar fíggindar tínar, tín høgra hond tínar øvundarmenn. Tú skalt gera teir eins og ein geisandi ovn, tá títt andlit tú letur til sjóndar. Í síni vreiði man Harrin teir oyða, og eldur man eta teir upp. Teirra frukt manst tú týna av foldum, avkomar teirra úr menniskjunnar børnum. Tí móti tær høvdu teir ilt í huga, høvdu svik í ráðgerð, men vóru einki mentir. Tú letur teir undan flýggja, tínar bogastreingir tú á teirra andlit stillir. Reis teg, Harri, í mátti tínum, lat okkum leika og syngja um avreksverk títt! |
Til songmeistarans; eftir morgunroðans hind; ein sálmur av Dávidi. Guð mín, Guð mín, hví ert tú farin frá mær? Hví stendur tú so langt burtur frá ákalli mínum, frá neyðarrópi mínum! Guð mín, eg rópi á degi og fái einki svar, á nátt, og fái ongan lætta. Og tó ert tú hin heilagi, borin av lovsongum Ísraels. Til tín høvdu fedrar várir lít, teir litu á teg, og tú bjargaði teim. Teir heittu á teg og fingu hjálp, teir litu á teg og vórðu ikki sviknir. Men eg eri ein ormur og ikki maður, eitt spott fyri monnum, ein vanvirða fyri fólki. Øll, ið síggja meg, háða meg, skelkja og rista við høvdi: «Hann á Harran leit sínar leiðir, hann hjálpi honum, hann bjargi honum, við tað at hann hevur hans yndi!» Ja, tú ert hann, ið úr móðurlívi meg dró, ið lætst við móðurbarm meg hvíla trygt. Tær varð eg frá barnsbeini fingin, frá móðurfangi ert tú mín Guð. Ver ikki frá mær so langt av leið, tí neyðin er nær, og eingin hjálparmaður! Sterkir tarvar eru íkring meg, um meg flykkjast Básjans oksar; teir tamba á kjafti ímóti mær eins og ránfúsar, ýlandi leyvur. Sum vatn eg eri útoystur, allir mínir liðir skiljast sundur. Mítt hjarta er vorðið eins og vaks, bráðnað í mínum brósti. Mín gómi er turrur sum eitt leirbrot, tunga mín í kjálkarnar grør føst. Tú leggur meg niður í deyðans dusm. Tí hundar um meg tyrpast, flokkur av níðingum er rundan um meg. Teir hava stungið meg gjøgnum hendur og føtur. Eg kann telja øll míni bein, teir hyggja at, fegnir teir líta hará. Teir skifta míni klæði sín ámillum, um kyrtil mín kasta teir lut. Men tú, Harri, statt ikki langt burtur! Styrki mín, skunda tær mær til hjálpar! Sál míni bjarga frá svørði, mínum einasta úr hundavaldi! Frels meg undan ljóndjóra kjafti, mínum arminga undan villoksa hornum. Eg vil boða títt navn fyri brøðrum mínum; á mannafundi vil eg tær lova. Lovið honum, tit, ið óttast Harran! Æra hann øll Jákups ætt, hav fyri honum ótta øll Ísraels ætt! Tí ikki hevur hann vanvirt og ikki varnast fyri armingans neyð, og ikki fjalt andlit sítt fyri honum; men hoyrt, tá ið hann rópaði á hann. Frá tær mín lovsangur kemur á miklum mannafundi; míni heitorð eg haldi fyri eygum teirra, ið hann óttast. Eymir skulu eta og verða mettir. Teir, ið søkja Harran, skulu honum lova, teirra hjørtu eiga lív allar ævir. Allir heimsins endar skulu minnast hará, allar heidninga ættir falla á knæ fyri ásjón tíni. Tí ríkið er Harrans, hann er fólkanna drottin. Bert fyri honum skulu níga allir mætir á fold, falla á knæ fyri hans ásjón øll, ið fóru undir mold, og tann, ið ikki kann halda síni sál í lívi. Eftirmenn skulu honum tæna, tey skulu tala um Harran til komandi ættir. Tey skulu koma og boða um rættlæti hans fyri tí fólki, ið føðist; tí hann hevur útint sítt verk. |
Ein sálmur av Dávidi. Harrin er hirði mín, ongan sakn eg kenni. Á grasgóðum fløtum hann letur meg liggja, til hvíldaráir hann leiðir meg. Hann sál mína lívgar, fyri navn sítt meg beinir á rætta leið. Gangi eg í dimmum dølum, einki ilt eg óttist. Tí tú ert við mær, tín stavur og tín keppur, teir ugga meg. Mær borð tú reiðir fyri eygunum á fíggindum mínum. Við smyrsli tú salvar mítt høvur, bikar mítt yvir flýtur. Eina góðska og náði mær fylgja allar mínar lívsins dagar. Í Harrans húsi eg dvøljist í endaleysar tíðir. |
Av Dávidi; ein sálmur. Foldin er Harrans og fylli hennar, heimurin og tey, ið heimin byggja. Tí hann hevur lagt hennar grundvøll í havið, yvir streymum hann hevur hana fest. Hvør torir ganga niðan á fjall Harrans, hvør torir standa á hans heilaga staði? Sá, ið sakleysar hevur hendur og hjarta reint, ikki hevur vent sínum huga at lygnum og ikki svør svikara eið. Hann skal av Harranum fáa signing og rættlæti frá sínum frelsunnar Guði. Slík er tann ætt, ið leitar til Harrans og søkir ásjón Jákups Guðs. Sela. Hevjið tykkara høvur, borglið! Reisist tit avgomlu portur, at dýrdarinnar kongur kann koma! Hvør er hesin dýrdar kongur? Harrin, veldigur og sterkur, Harrin, sterkur í stríðum. Hevjið tykkara høvur, borglið! Reisist tit avgomlu portur, at dýrdarinnar kongur kann koma! Hvør er hann, hesin dýrdar kongur? Harri herskaranna. Hann er tað, ið er dýrdar kongur. Sela. |
Av Dávidi. Til tín, Harri, lyfti eg mína sál, Guð mín, eg líti á teg. Lat meg ei verða til skammar, lat ei fíggindar mínar fegnast av mær. Ei verða teir sviknir, ið bíða tín, men teir trúleysu venda tómhentir aftur. Kenn mær, Harri, tínar vegir, kunnar ger mær leiðir tínar. Lat í trúfesti tíni meg ganga og lær meg, tí tú ert frelsunnar Guð mín, og eftir tær allan dagin eg bíði. Minst á, Harri, miskunn tína og tína náði, tí frá fyrndartíðum tær eru. Minst ikki ungdómssyndir mínar og míni misbrot, minst til mín eftir náði tíni, fyri góðsku tína, Harri. Góður og rættvísur er Harrin, tí hann syndarum vísir rættan vegin. Hann eyðmjúkar letur ganga við rætti, hann eyðmjúkar veg sín lærir. Allar Harrans leiðir eru kærleiki og trúskapur fyri teimum, ið halda sáttir hans og boð hans. Fyri navns tíns sakir, Harri, fyrigev mær mína synd, tí hon er stór. Um maður óttast Harran, so vísir hann honum tann veg, hann skal velja. Sál hans í sælu skal búgva, og hans eftirmenn skulu fáa landið í ogn. Harrin hevur samlag við teir, ið hann óttast, fyri at kunngera teimum sáttarmál síni. Eygu míni javnan líta til Harrans, tí hann loysir fót mín úr snerru. Vend ásjón tíni til mín og náða meg, tí einsamallur eg eri og eymur. Neyðir hjarta mínum níva; hjálp mær út úr mínum trongdum! Hygg at eymd míni og møði; fyrigev mær allar syndir mínar! Hygg hvussu mangir mínir fíggindar eru, teir hata meg við óðum hatri. Varðveit mína sál og bjarga mær; lat meg ei verða til skammar, tí mítt álit er til tín. Lat sakloysi og rættlæti meg varða, tí tín eg bíði. Loys, Guð, Ísrael út úr øllum tess trongdum! |
Av Dávidi. Veit mær rætt, Harri, tí í sakloysi mínum eg fari fram, á Harran eg líti uttan at vikast. Royn meg, Harri, og rannsaka meg, kanna míni nýru og hjarta mítt. Tí náði tín er mær fyri eygum, í trúfesti tíni eg gangi. Eg ei millum lygnara sessist, eg svikara millum ei ferðist; vándra manna fund eg hati, blant gudleysar eg ei havi sæti. Eg hendur mínar í reinleika tvái, at eg má reika um altar títt, Harri, til tess at lata lovsongin ljóða og boða um allar undurgerðir tínar. Harri, skýlið í tínum húsi eg elski, tann stað, har sum hátign tín býr! Rykk ikki sál mína við syndarum burt, lív mítt við blóðsekum monnum, hvørjum í hondum er níðingsverk, høgra hondin av mutri er full. Men eg í sakloysi mínum man ganga, bjarga mær og meg náða! Mín fótur stendur á slættum, í samkomum eg vil tær lova, Harri. |
Av Dávidi. Harrin er ljós mítt og frelsa mín, hvønn skal eg óttast? Harrin er lívs míns vernd, hvønn skal eg ræðast? Tá ið níðingar at mær nærkast fyri at eta mítt kjøt, so eru tað fíggindar mínir og øvundarmenn, ið sjálvir snáva og falla. Tá ið herlið at mær søkja, ikki hjarta mítt óttast; tá ið ófriður móti mær rísur, eg havi tó gott troyst. Eittans eg havi biðið Harran um, eina hetta stundi eg á: at eg má búgva í Harrans húsi allar mínar lívsins dagar, fyri ástríki Harrans at skoða og grunda í templi hans. Tí hann meg goymir í sínum høli á mínum vanlukku degi, meg fjalir í skjóli í sínum tjaldi, tá ið neyðin gerst mær ov stór. Tí er hátt mítt høvur borið yvir fíggindum mínum, ið eru íkring meg. Eg vil ofra í tjaldi hans fagnaðaroffur, eg vil syngja fyri Harranum og leika. Hoyr, Harri, mítt kallandi ljóð, náða meg og gev mær andsvar! Mítt hjarta talar til tín: «Søkið ásjón mína!» Harri, eg søki tína ásjón. Fjal ei fyri mær ásjón tína, rek ei í vreiði tín tænara frá tær, tú hevur verið mín hjálp! Koyr meg ei burtur og far ikki frá mær, frelsunnar Guð mín! Faðir mín og móðir fóru mær frá, men Harrin tók meg at sær. Kunnan ger mær, Harri, veg tín, leið meg eftir slættum gøtum fyri mína fígginda sakir! Gev meg ikki upp, Harri, í grimd fígginda mína, tí lygivitni móti mær reisast og níðingar grimmir. Ja, um eg ei fast leit á at fáa Harrans náði at sjá í lívsins landi –! Eftir Harranum bíða! Hav gott troyst, tak mót í hjarta og Harranum bíða! |
Av Dávidi. Til tín eg rópi, Harri, klettur mín, vend tær ei tigandi frá mær, at eg ei við tíni tøgn verði teimum líkur, ið sukku niður í grøv. Hoyr mína bønligu reyst, tá ið eg rópi til tín, tá ið eg hendur mínar hevji móti halgidómi tínum! Rykk meg ei við gudleysum burtur, saman við illgerðarmonnum, ið blídliga mæla við næsta sín, men hava ilt í huga! Lat teir fáa eftir verkum teirra, eftir illskapinum í teirra gerðum; gev teimum eftir teirra handa dáð, løn teimum gerningar teirra! Tí teir geva ei gætur eftir Harrans dáð, ei heldur hans handa verkum. Hann bróti teir niður, og byggi teir ikki upp –! Lovaður veri Harrin, at hann hevur hoyrt mína bønligu reyst! Harrin er mín styrki og mín skjøldur, hjarta mítt leit á hann, og eg fekk hjálp; tí frøist mítt hjarta, og við mínum songi eg honum lovi. Harrin sínum fólki er vernd, sínum salvaða frelsunnar borg. Varða tú fólk títt og signa tína ogn, røkta tey og ber tey allar ævir! |
Ein sálmur av Dávidi. Gevið Harranum, tit synir Guðs, gevið Harranum heiður og lov! Gevið Harranum navns hans heiður, í heilagum skrúði fallið honum til kníggja! Hoyrið rødd Harrans yvir vøtnum, dýrdarinnar Guð, Harrin tornar yvir veldigum vøtnum! Hoyrið rødd Harrans í veldi! Hoyrið rødd Harrans í dýrd! Hoyrið rødd Harrans, tá hann sedristrø smildrar, Harrin smildrar Libanons sedristrø. Hann fær Libanon at spæla sum ein kálv, Sirjon eins og villoksa ungan! Hoyrið rødd Harrans, tá hann klývur eldin í logar! Hoyrið rødd Harrans, tá hann fær oyðimørkina at skelva, Harrin fær oyðimørkina Kádesj at skelva! Hoyrið rødd Harrans, tá hann hindirnar lambskotnar ger, og hann ger bart í skógum –! Og í halgidómi hans sigur alt: «Æra!» Harrin sat í hásæti yvir flóðini miklu, Harrin situr sum kongur allar ævir! Harrin vil veita sínum fólki vernd, Harrin vil signa sítt fólk við friði. |
Ein sálmur; ein songur til vígslu av templinum; av Dávidi. Eg lovi tær, Harri, tí tú bjargaði mær og lætst ikki gleðast fíggindar mínar av mær. Harri, Guð mín, eg rópaði til tín, og tú grøddi meg. Harri, tú sál mína dróst úr helheimi upp, tú meg vakti til lívs frá teim, í grøv fóru niður! Syngið Harranum lov, tit heilagu hans, prísið hans heilaga minni! Eitt eygnabragd varir hans vreiði, eina lívsævi náði hans. Á kvøldi kemur grátur at gista, men á morgni fagnaðarróp. Eg hugsaði við sjálvum mær í míni trygd: «Um ævir eg ei skal vikast.» Harri, í miskunn tíni hevði tú klett mín fastan gjørt; tú fjaldi andlit títt, og eg varð ræddur. Til tín eg rópaði, Harri, til Harrans eg bønliga bønir bað: «Hvat er gagn í mínum blóði, at eg fari niður í grøv? Kann væl dism tær prísa, boða um trúfesti tína? Hoyr meg, Harri, og miskunna mær, Harri, mær hjálpari ver! Tá mína sorg tú til gleðidans vendi, lætst meg úr mínum sorgarbúna og klæddi meg í gleði, at sál mín skal syngja tær lov og onga tíð tagna; Harri, mín Guð, allar ævir eg vil tær lova! |
Til songmeistarans; ein sálmur av Dávidi. Hjá tær er skjól mítt, Harri, lat meg onga tíð verða til skammar! Bjarga mær í rættvísi tíni, oyra tínum til mín vend! Hjálp mær í skundi! Ver mær ein verndarklettur, ein varðhalds borg, mær til frelsu! Tí tú ert klettur mín og mín fasta borg. Fyri navns tíns sakir vilt tú meg føra og leiða. Tú vilt meg loysa út úr tí garni, teir í loyndum hava fyri meg sett; tí tú ert mín vernd. Tær í hond gevi eg anda mín. Tú vilt mær bjarga, Harri, tú trúfasti Guð. Eg hati teir, ið fara eftir hvørvisjónum lygnarinnar; men eg seti mítt álit á Harran. Lat meg fegnast og gleðast yvir góðsku tína, at tú hevur sæð mína neyð, um sálarvanda mín tær givið far, ikki givið meg fíggindum í hendur; men sett mínar føtur á víða grund! – Ver mær miskunnsamur, Harri, tí eg eri staddur í neyð; mítt eyga tærist av móði, sál mín og likam mítt. Tí lív mítt í trega fer, undir stynjan míni lívsins ár; máttur mín viknar í míni eymd, bein míni burtur maktast vegna fígginda mína alla. Eg eri vorðin eitt spott, ein ræðsla fyri mínum gronnum, fyri mínum frændum ein skuggsjón. Tey, ið síggja meg á gøtuni, undan mær rýma. Eg eri farin teim úr huga sum ein deyður, eg eri vorðin sum eitt burturkastað kerald. Tí eg hoyri tesk av mongum, ræðslu frá øllum síðum, tá ið teir leggja ráðini saman ímóti mær, hava í kvitta at taka mítt lív. Men eg seti mítt álit til tín, Harri, eg sigi: Tú ert Guð mín! Í tíni hond eru forløg míni! Bjarga mær úr hondum fígginda mína, frá teimum, ið mær vilja ann! Lat tína ásjón lýsa yvir tænara tínum! Frels tú meg í miskunn tíni! Harri, lat meg ei verða til skammar, tí at eg kalli á teg! Lat teir gudleysu verða til skammar, fara tigandi til heljar! Lat lygivarrar tagna, tær, ið frekar tala móti rættvísum monnum í hugmóði og háð. Hvør stór er góðska tín, sum tú hevur goymt til teirra, ið teg óttast, sum tú sýnir teimum, ið trúgva á teg, fyri eygum manna. Tú skýlir teim í tínum andlits skjóli móti baktali av monnum; tú goymir teir í loyndum frá trætna av tungum! Lovaður veri Harrin, tí hann mær hevur sýnt undurfulla náði í tryggjaðum staði. Og eg hugsaði í angist míni: «Eg eri rikin frá tínum eygum burtur;» men tú hoyrdi mína bønligu reyst, tá ið eg rópaði til tín! Elskið Harran, allir hans heilagu! Harrin varðar teir, ið trúfastir eru. Men teimum, sum í ovurmóði fara, lønir hann margfalt aftur. Havið treysti, takið mót í hjarta, allir, ið Harranum bíða! |
Sælur er hann, hvørs misbrot er fyrigivið, hvørs synd er kvittað. Sælur er maður, hvørs syndasekt Harrin ei roknar, og í hvørs anda ikki eru svik. Meðan eg tagdi, tærdust míni bein av míni stynjan tann líðilanga dag; tí tungt lá á mær hond tín bæði nátt og dag. Mín lívsalvi tornaði upp sum í brennandi summarhita. Sela. Tá segði eg tær mína synd og duldi ei misbrot míni. Eg segði: «Fyri Harranum eg vil kennast við misgerðir mínar;» og tú, tú fyrigavst mær syndasekt mína. Sela. Harfyri allir gudsdýrkarar eiga at biðja til tín ta stund, tú ert at finna. Um vatnflóðir miklar koma, hjá teimum skulu tær ei bera við. Tú skjól mær ert, tú úr vanda mær bjargar, íkring meg tú letur ljóða frelsunnar fagnaðarróp. Sela. Eg vil teg læra og vísa tær vegin, tú skalt ganga, eg vil hava eyguni eftir tær. Verið ikki eins og ross og múldjór, ið einki hava vit; teirra prýði er teymur og boygsl, sum tú temur tey við, annars koma tey tær ikki nær. Mangar eru kvalir tær, ið ráma gudleysan mann; men tann, ið á Harran lítur, verður krýndur av honum við miskunn. Gleðist um Harran og fegnist, rættvísu menn! Syngið av gleði, allir, ið rættsintir eru! |
Syngið Harranum lov, rættvísu menn, lovsongur rættvísum sámir. Harranum prísið við hørpuslátti, fyri honum spælið á tíggjustrengdari hørpu! Syngið honum nýtt ljóð, leikið fagurt við streingjum undir ljómi av lúðrum! Tí beint er orð Harrans, og verk hans øll í trúfesti. Hann elskar rættferð og rætt, av Harrans miskunn jørðin er full. Við orði Harrans varð himinin skapaður, allur himinsins herur við munsanda hans. Hann havsins sjógv savnaði sum í eitt ker, sankaði ægin í goymslubúr. Fyri Harranum má allur heimurin biva, fyri honum óttast øll, ið búgva á fold. Tí hann talaði, og so varð tað; hann beyð, og so tað stóð. Harrin breyt heidninganna ilskuráð, gjørdi fólkanna hugsan til einkis. Men ráð Harrans standa føst allar ævir, hans hjartans hugsan ætt eftir ætt. Sæl er tann tjóð, ið hevur Harran til Guð, sælt tað fólk, hann sær valdi til ognar. Av himni Harrin hyggur niður, skoðar mannabørnini øll. Frá bústaði sínum gevur hann gætur eftir øllum, ið heimin byggja. Hann, ið øllum hevur skapað hjørtu teirra, hann gevur far um hvørja teirra gerð. Ei er kongur frelstur við herliðum stórum, ei er kappin hjálptur av miklum mátti. Svikalig hjálp er hesturin til frelsu, við allari síni styrki hann ikki kann bjarga. Men Harrans eygu líta til teirra, ið hann óttast, til teirra, ið miskunn hans bíða, fyri sál teirra at bjarga frá deyða og teimum í lívi halda í hungursneyð. Várar sálir stunda á Harran, hann er vár hjálp og vár skjøldur. Tí í honum gleðist várt hjarta, vær lítum á hans heiliga navn. Veri miskunn tín, Harri, yvir okkum, tí vær troystum á teg! |
Set, Harri, at teimum, ið seta at mær; gakk í stríð móti teimum, ið stríða móti mær! Tak skjøld og verju tína, reis teg og kom mær til hjálpar. Búgv teg við spjóti og øksi móti teimum, ið herja á meg! Sig tú við mína sál: «Eg eri frelsa tín!» Lat teir verða skemdar og snópnar, ið mær eftir lívinum standa! Lat teir undan víkja og verða til skammar, ið móti mær hava ilt í ráði! Lat teir verða eins og agnar fyri vindi, og eingil Harrans teir raki! Lat gøtu teirra verða myrkur og hálkur, og eingil Harrans teir elti! Tí uttan orsøk teir loyndargørn hava fyri meg sett, uttan orsøk teir grøv fyri míni sál hava grivið. Lat undirgangin koma á teir óvart, lat garnið, teir hava loynt, teir sjálvar hefta, lat teir falla í grøv teirra egnu. Men mín sál skal í Harranum fegnast, gleðast um frelsu hans. Allir mínir liðir skulu siga: Harri, hvør er javnlíki tín, tú, ið armingan frelsir frá yvirmanni hans, og frá valdsmanni ein eyman og arman. Lygivitni stíga fram, fregnast eftir tí, sum eg ikki veit. Teir mær gott við illum løna; so eina mín sál seg kennir. Men tó eg klæddist í sorgarklæði, tá ið teir sjúkir vóru, svølti meg sjálvan við føstuhald, og bað við høvdi mót bringu. Syrgin eg gekk, sum var tað vinur mín, sum var tað bróðir mín; tungur og sorgarklæddur sum ein, ið móður syrgir. Men nú, tá ið snávan mær sjálvum berst á, nú gleðast teir og tyrpast í flokk; teir móti mær flykkjast og baktala meg, uttan at av nøkrum eg veit. Uttan íhald teir meg háða, við hánarorðum díkja meg undir og bíta á kampi ímóti mær. Harri, hvør leingi vilt tú líta at? Sál míni bjarga frá herverki teirra, mínum einasta frá ungum leyvum! Og eg vil tær prísa í stórari samkomu, í mannfjøld eg vil tær lova! Lat teir, ið fyri onga søk eru fíggindar mínir, ei halda gaman at mær! Lat teir, ið fyri onga søk eru hatarar mínir, ei meinfýsnar blunka við eygum! Tí ei frið teir tala, og móti teim spakføru í landinum teir falsmælis orð hugsa upp. Teir móti mær gapa við víðopnum munni, teir siga: «Há, há, við egnum eygum hava vit tað sæð!» Tú, Harri, hevur jú sæð tað, ei tigandi ver! Halt teg, Harri, ei langt burtur frá mær! Vakna, rís upp og fá mær rætt! Guð mín, Harri mín, stríð fyri míni sak! Døm meg eftir rættferð míni, Harri, Guð mín! Lat teir ei gleðast av mær! Lat teir ei siga í hjørtum teirra: «Há, vit fingu tað, okkum lysti!» Lat teir ei siga: «Vit hava hann slúkað!» Skomm og skemd veri øllum teimum, ið gleðast um vanlukku mína. Í spott og vanvirði lat teir sveipast, ið móti mær stórligir gerast. Men lat teir vera fegnar og glaðar, ið unna mær mín rætt! Lat teir altíð siga: «Hálovaður Harrin veri, ið unnar sínum tænara vælferð!» Og mín tunga skal boða rættvísi tína, allan dagin títt prís! |
Til songmeistarans, av Harrans tænara Dávidi. Syndarinnar tala til hins gudleysa mælir í hjartans dýpi hans; ei er ótti fyri Guði í hans tonkum. Hann uggar seg við teirri vón at vera fjaldur og uttan revsing. Orð muns hans eru svik og fals; hann hevur hildið uppat at fara við hógv, at gera gott. Um órætt hann hugsar, meðan hann hvílir á legu, hann gongur ta gøtu, ið ikki er góð, tí illa hann ikki havnar. Harri, sum himinin er miskunn tín há, trúfesti tín røkkur til skýggja! Sum Guðs fjøll er rættvísi tín, dómar tínir sum havdýpið mikla! Menniskjur og djór tú frelsir, Harri! Hvør dýrmæt er, Guð, tín miskunn! Undir skugga veingja tína søkja mannabørnini skjól! Av fitini í húsi tínum tey verða mett, tú teim gevur at drekka úr tínum yndisløkum; tí hjá tær er lívsins kelda, í tínum ljósi vær skoðum ljós! Lat miskunn tína vara við fyri teimum, teg kenna; rættvísi tína fyri teimum, ið eru falsleys í hjarta. Lat ei hugmóðs fót meg traðka niður, ei hond teirra gudleysu meg reka burt! Sí, illgerðarmenninir falnir eru, eru slignir til jarðar og reisast ei aftur meir! |
Vándum monnum ver tú ei grammur, illgerðarmonnum ber tú ei øvund; tí brádliga teir skulu følna sum grasið, svidna sum grønar urtir. Lít tú á Harran og ger tað góða, búgv tú í landinum og stunda á trúskap, so skalt tú í Harranum hava gleði tína, og hann man tær geva tíni hjartans ynski. Legg tú á Harran tínar leiðir, og lít tú á hann, hann man tað útinna, lata rætt tín koma upp sum ljósið, tína rættferð sum middagskláran. Ver tú fyri Harranum stillur og honum bíða, ei øvunda hann, ið hevur eydnuna við sær, tann mann, ið við svikum fer fram. Halt teg frá vreiði, lat yvri fara, ilskast ikki, tí harav stendst ilt; tí illgerðarmenn skulu oyðast út, meðan teir, ið Harran vænta, skulu fáa landið at arva. Um eitt lítið bil eru gudleysir ikki meira, kannar tú um teirra stað, eru teir burtur; men spaklyntir fáa landið í ogn, fegnast av ríkari lukku. Níðingar ilt í huga móti rættvísum hava og móti teimum bíta á kampi; men Harrin at teimum lær, tí hann sær, at teirra dagur kemur. Gudleysir svørðið draga og bogan spenna fyri armar og eymar at fella, og drepa teir, sum í rættvísi ganga; men svørðið rakar teir sjálvar í hjartað, og bogar teirra sundur bresta. Betri er lítið hjá rættvísum manni enn ríkidømi hjá mongum vándum; tí vándra manna armar brotnir verða, men Harrin teir rættvísu styðjar. Harrin kennir dagatal teirra, ið rættsintir eru, og ognir teirra vara við alla ævi, ei teir verða til skammar á eini illari stund, í hungurs døgum teir mettir verða. Tí gudleysir ganga til grundar, fíggindar Harrans sum blómuprýði í eingjum teir hvørva, sum roykur teir hvørva. Gudleysur lænir og kann ei aftur rinda, rættvísur gávumildur gevur; tí teir, ið hann signar, fáa landið í arv, men teir, ið hann bannar, leggjast í oyði. Harrin festir mansins stig, og tokka til veg hans hann hevur; um hann snávar, hann ikki fellur, tí Harrin heldur fast í hans hond. Eg ungur havi verið, eri gamal vorðin, men onga tíð eg sá ein rættvísan uppgivnan, ella børn hansara bidda breyð. Allan dagin hann miskunn sýnir og øðrum lænir, og til signing er ætt hansara. Vík frá tí illa og ger tað góða, og allar ævir tú búgvandi verður; tí Harrin rættvísi elskar, og ei hann svíkur teir heilagu sínar. Ringir ganga til grundar med alla, og vándra manna ætt ruddast út. Rættvísir fáa landið at arva og eiga har búgv alla tíð. Muður hins rættvísa vísdóm mælir, tað, ið rætt er, hans tunga talar; hansara Guðs lóg er honum í hjarta, og aldri sæst høgg á føti. Gudleysur eftir rættvísum lúrir og ætlar at taka hann av lívi; men Harrin ei gevur hann upp í hans hond og letur hann ei verða sekan dømdan. Harranum bíða og varða um veg hans, og hann man teg hevja til tess landið at arva, og síggja tú skalt teir gudleysu undir ganga. Eg ein gudleysan sá, ein yvirgangskropp, spelkin sum eitt Libanons sedristræ; men tá eg kom har framvið, var hann ikki meira, tá eg leitaði eftir honum, var hann ikki at finna. Varða um sakloysi, stunda á rættferð, tí friðarmaður framtíð eigur; men illgerðarmenn verða oyddir allir, vándir menn hava onga framtíð. Frá Harranum fáa teir rættvísu frelsu, hann er teirra vernd á neyðarstund; Harrin teimum hjálpir og teimum bjargar, hann teimum frá gudleysum bjargar og teir frelsir, tí til hansara høvdu teir lít. |
Ein sálmur av Dávidi; til minnisofrið. Harri, revsa meg ei í vreiði tíni, aga meg ei í ilsku tíni; tí ørvar tínar hava meg rakt, tungt liggur hond tín á mær! Í mínum holdi er einki heilt fyri vreiði tínar sakir; í mínum beinum er einki frískt fyri synda mína sakir; tí misgerðir mínar ganga mær yvir høvdið, tyngja meg sum ein byrði, eg ei orki at bera; míni sár tey rotna og dampa vegna dárskapar míns. Bogin eg eri, heilt samankropnaður, hvønn dag eg í sorgarklæðum gangi; tí mínar lendar eru av skruvum fullar, í mínum holdi er einki heilt. Eg avmaktaður eri, heilt sundursorlaður, eg skríggi av míni hjartans stynjan. Harri, tú kennir alla mína trá, mín stynjan er ikki fjald fyri tær. Mítt hjarta slær hart, mín kraft er farin, sjálvt ljósið í mínum eygum eg havi mist. Vinir mínir og frændur halda seg frá míni sótt; mínir næstingar langt burtur standa. Teir, ið vilja deyða mín, leggja fyri meg snerrur; teir, ið ætla mín undirgang, um ólukku tala; allan dagin teir um ilskuráð hugsa. Og eg eri sum ein deyvur, ið einki hoyrir, sum ein málleysur, ið ikki letur munnin upp. Eg eri vorðin eins og maður, ið ikki hoyrir, og hvørs muður ikki gevur svar. Tí til tín, Harri, stendur mín vón, tú vilt mær andsvar veita, Harri mín, Guð mín; tí eg sigi: «Lat teir ikki gleðast um meg, ei sær halda at gaman, tá mín fótur snávar!» Tí eg nærkomin eri til fals, aldri mín sársaki mær gongur úr huga! Tí mína synd eg sanni, og yvir míni misbrot eg syrgi. Teir mannsterkir eru, ið uttan orsøk eru fíggindar mínir, teir mangir eru, ið fyri onga søk meg hata, ið gjalda mær ilt fyri gott, standa mær ímót, aftur fyri at eg stundi á gott. Far ikki frá mær, Harri, mín Guð, halt teg ikki langt burtur frá mær! Skunda tær mær til hjálpar, Harri, frelsa mín! |
Til songmeistarans; til jedutun; ein sálmur av Dávidi. Eg segði: «Eg vil varða mín veg fyri ikki at synda við tungu míni. Eg vil leggja teym á munn mín, meðan gudleysur er mær í nánd.» Eg tagdi og mælti ei orð, men eg av tungum móði var rørdur. Mítt hjarta í brósti mær brann, undir míni grundan kveiktist eldur – tá mælti mín tunga. Kenn mær, Harri, mína endastund, hvat mál av døgum mær er lagað, lat meg vita, at brátt eg skal hiðan fara. Sí, sum eina løgd tú hevur mált mínar dagar, mín ævi er fyri tær sum eitt einki, bert ein andablástur hvør menniskja er. Sela. Bert sum ein skuggamynd maður gongur, bert tómleiki er allur hans hávi, hann savnar, men veit ei, hvørjum tað ognast. Hvat líti eg tá á, Harri! Eina til tín stendur øll mín vón! Frá øllum mínum syndum mær bjarga, ger meg ei til spott fyri dárum! Eg tigi, lati ikki munnin upp; tí tú hevur tað gjørt. Tak tína plágu frá mær, fyri slagi av hond tíni eg gangi undir. Tá tú við revsing agar mann fyri syndir hans, so mylur tú, eins og mølur, burt fagurleika hans! Bert ein andablástur hvør menniskja er. Sela. Harri, hoyr mína bøn, lýð á neyðarróp mítt! Til grát mín ei tigandi ver! Tí ein fremmandur eg eri hjá tær, ein gestur sum allir mínir fedrar. Hygg av mær, at mín ásjón má klárna, áðrenn eg hiðan fari og ei longur eri til! |
Til songmeistarans; ein sálmur av Dávidi. Eftir Harranum eg havi trúliga bíðað, og hann seg boygdi til mín og hoyrdi mítt róp. Hann dró meg upp úr undirgangsins djúpi, úr tí botnleysa díki; hann setti mínar føtur á klettin og gjørdi føst míni fet. Ein nýggjan song hann legði í mín munn, ein lovsong fyri Guði várum; mangir tað sóu, fullir av ótta, og fingu álit til Harrans. Sælur er maður, ið lít sína hevur til Harrans, og ei sær vendir til teirra, ið hava ólæti fyri, og til teirra, ið fara eftir lygnum. Harri, mín Guð, mong hevur tú tíni undurverk gjørt, og mong tíni ráð móti okkum, eingin er javnlíki tín; vil eg frá greina og um tey tala, tá eru tey ov mong at telja. Á skurðofrum og mjølofrum tú ongan hevur hug – tú hevur givið mær opin oyru – brennioffur og syndoffur ikki tú krevur. Tá eg segði: «Sí, eg komi, í bókabólki fyri mær stendur skrivað; at gera vilja tín, mín Guð, til tess er hugur mín, tín lóg er mær inst í hjarta.» Gleðiboðskapin um rættvísi tína eg í stórari samkomu bar boð um. Sí, mínar varrar eg ikki læt aftur, tú, o Harri, tað veitst. Rættvísi tína ei eg loyndi í hjarta mínum inni, trúfesti tína og frelsu eg havi kunngjørt. Í teirri samkomu stóru ikki eg duldi sannleika tín og náði tína. So fjali tú, Harri, ei heldur fyri mær miskunn tína, náði tín og sannleiki tín allar tíðir meg varði! Tí ólukkur, ið ikki tal er á, seg rundan um meg ringja, misgerðir mínar hava mær náað, so eg fái ikki hugt, tær fleir eru enn hárini á mínum høvdi, hjarta mítt mær bilar. Harri, lat tað væl tær líka mær at bjarga! Harri, skunda tær mær til hjálpar! Lat skomm og skemd henda teimum øllum somlum, ið mær eftir lívinum standa, til tess tað at týna! Lat teir undan víkja og fyri háðum verða, sum í ólukku míni hava fragd. Lat ræðslu koma á teir fyri skemdarverk teirra, teir, ið siga við meg: «Há! Há!» Lat teir fegnast og gleðast í tær, allar, ið søkja til tín! Lat teir, ið elska frelsu tína, allar tíðir siga: «Hálovaður Harrin veri!» Eg eri armur og eymur, men Harrin umsorgan fyri mær hevur. Tú ert mín hjálp og mín frelsa, Guð mín, ikki tú dvølji! |
Til songmeistarans; ein sálmur av Dávidi. Sælur er maður, ið hugsan fyri neyðstøddum hevur, á neyðardegi Harrin honum hjálpir. Harrin varðveitir hann og bjargar hans lívi, at hann má liva við lukku í landinum; hann gevur hann ikki hans fíggindum upp í hendur. Á sóttarsong Harrin hann styðjar, hans legu hann lættir undir sjúkum hans. Eg segði: «Harri, meg náða! Grøð mína sál, tí móti tær eg havi syndað!» Mínir fíggindar ynskja ilt yvir meg: «Man ikki skjótt hann doyggja og navn hans fara!» Um einhvør meg kemur at finna, er hann falskur í orðum, hans hjarta sankar saman illar tankar, hann út aftur fer og sigur frá teimum. Allir mínir øvundarmenn um meg saman teska, ilt teir ímóti mær hava í ráði: «Ein helsótt hevur hann søkt, hann, ið har liggur, skal ikki reisa seg aftur.» Sjálvt vinmaður mín, sum eg álit hevði á, sum hevur etið av mínum breyði, hann lyftir upp hælin móti mær. Men tú, Harri, náða meg og reis meg aftur, at eg kann løna teimum tað aftur! Av hesum veit eg, at tú góðsku til mín hevur, at fíggindi mín ikki seg frøir um meg. Fyri sakloysi mítt tú heldur mær uppi, letur meg standa fyri ásjón tíni allar ævir. Lovaður veri Harrin, Ísraels Guð, um aldur og allar ævir! Amen, amen! |
Guð, veit mær rætt, og stríð tú fyri sak míni móti miskunnarleysum fólki! Svikræðis og órættar monnum tú bjarga mær frá! Tí tú ert verndar mínar Guð, hví hevur tú koyrt meg burtur? Hví skal eg sorgarklæddur ganga, av fíggindum kúgaður? Send ljós títt og sannleika tín, lat tey vísa mær leið, lat tey meg leiða at tínum heilaga fjalli og til bústað tín, so eg má sleppa fram at Guðs altari, til Guð, ið er fagnaður mín og gleði mín, og tær lovprísa við hørpuljóði, o Guð, mín Guð. Hví ert tú, sál mín, stúrin og bylgist so stórum í mær? Bíða eftir Guði, tí aftur enn skal eg honum lova, ásjónar frelsu mínar og mínum Guði! |
Til songmeistarans; av Kora sonum; ein maskil. Guð, við várum oyrum vit hava tað hoyrt, várir fedrar hava okkum frá tí sagt, frá tí verki, tú gjørdi á døgum teirra, í fornum tíðum. Við tíni hond tú sleitst heiðin fólk burtur, og teir plantaði tú, tú oyddi út tjóðir, og teir lætst tú nørast. Tí ikki við sínum svørði teir landið vunnu, teirra armar ikki góvu teimum sigur; men høgra hond tín tað var og armur tín, og andlits tíns ljós, tí til teirra tú yndi hevði. Eina tú ert kongur mín, o Guð, ið sendir út frelsu fyri Jákup. Við tíni hjálp vit várar fíggindar fella, við tínum navni vit várar mótstøðumenn traðka. Tí á boga mín eg ikki líti, svørð mítt ikki gevur mær sigur. Men tað er tú, ið hjálpir okkum móti fíggindum várum, ið ger hatarar várar til skammar. Vit prísa tær, Guð, tann heila dag, tínum navni vit lova allar ævir! Sela. Og tó tú hevur rikið okkum burtur við skommum, ikki tú fylgir út við herum várum. Undan fíggindanum tú letur okkum víkja, várir hatarar herfong sær savna. Tú letur okkum verða tiknar sum seyð í skurð, millum heiðin fólk tú hevur spjatt okkum sundur. Tú hevur selt títt fólk fyri gávuvirði, ikki tú hevur sett tað høgt í mæti. Tú gert okkum til háð fyri gronnum várum, til spott og spæ fyri teimum, sum íkring okkum búgva. Tú gert okkum til eitt orðtak heidninganna millum, tey rista høvdið at okkum fólkanna millum. Allan dagin er mín skomm mær fyri eygum, eg blúgvist og má fjala mítt andlit fyri røddini av spottarum og hádingsmonnum, fyri sjóndini av fíggindum og øvundarmonnum. Alt hetta er okkum hent, tó at vit ikki hava teg gloymt og ikki hava tín sáttmála svikið. Várt hjartað hevur ei vikið tær frá, vár spor hava ei slept tínum vegi. Og tó hevur tú okkum sundrað, har sjákálar búgva, og á okkum deyðans skuggar breitt. Um vit Guðs navn høvdu gloymt og rætt hendurnar fram móti fremmandum gudi, mundi Guð tá ei fingið tílíkt uppspurt, hann loyndómar hjartans jú kennir. Nei, fyri tínar sakir vit á hvørjum degi verða dripnir, verða mettir javnt við seyð til skurðar. Vakna! Hví svevur tú, Harri? Vak upp! Koyr okkum ei burtur med alla! Hví fjalir tú andlit títt og gloymir neyð vára og trongd? Vár sál er boygd til moldar, vár kroppur er nívdur til jarðar! Statt upp og kom okkum til hjálpar! Loys okkum fyri miskunn tína! |
Til songmeistarans; til liljurnar; av Kora sonum; ein maskil; ein songur um kærleika. Hjarta mítt flýtur av yndisorðum; fyri konginum eg kvæði mítt flyti fram, tunga mín er sum fjøður hjá snarhentum skrivara. Fagrastur ert tú av mannabørnum, yndi streymar um varrar tínar! Tí hevur Guð um ævir teg signað. Gyrð teg, kappi, við tínum svørði um lendar, við hátign tíni og dýrd! Og far út í stórlæti tínum, stíg á hervagn tín fyri sannleiks og rættferðar sakir! Og øgilig stórverk skal høgra hond tín teg læra. Ørvar tínar hvestar eru, fólkasløg tær til fóta falla, kongsins fíggindum hjartað bilar. Um allar ævir skal stólur tín standa, rættvísisstavur er tín kongastavur! Rætt tú elskar, og órætt tú hatar; tí hevur Guð, tín Guð, teg salvað við gleðismyrsli fram um felagar tínar! Av myrru og aloe og kassia anga øll klæði tíni. Frá fílabeinshøllum gleða teg streingjaleikir. Kongadøtur eru millum kostir tínar. Kongabrúðurin stendur við tína høgru hond, skrýdd í gulli frá Ofir. Lýð á, dóttir, og gev mær ljóð! Gloym fólk títt og faðirs tíns hús, at kongurin má tín vakurleika unna; tí hann er harri tín, honum veri tú holl! Og Týrusar dóttir man koma við gávum, og fólksins ríkmenn vilja søkja títt yndi. Skreyt er kongadóttirin øll, sum hon er, í perlum og gulli hennar klæði glæsa. Í skartabúna hon verður kongi leidd, moyggjar henni fylgja; vinkonur hennar koma til tín, verða leiddar við gleði og gleim, inn í kongsins borg tær trína. Í stað fedra tína komi synir tínir! Til høvdingar um landið alt tú teir seti. Eg vil navn títt minnast ætt eftir ætt, harfyri fólkini munnu tær lova allar ævir! |
Til songmeistarans; av Kora sonum, til alamot; ein sálmur. Guð er okkum vernd og verja, ein hjálp í trongdum, ið aldri svíkur. Tí óttast vit ei, um so jørðin verður umskift, um so fjøllini ryðja í havdýpið oman, um so havaldan sjóðar og brýtur, og bergið í ódnini skelvur. Harrin er við okkum, herskaranna Guð, Jákups Guð er vár fasta borg. Sela. Ein á og hennar løkir gleða Guðs stað, hin heilaga stað, har hin hægsti hevur búgv. Guð er í miðjum staði, so hann ikki skal vikast, tá ið lýsir av morgni, veitir Guð honum hjálp. Fólkini leikaðu í, ríkini góvu seg, rødd hansara ljóðaði, jørðin gekk kyk. Harrin er við okkum, herskaranna Guð, Jákups Guð er vár fasta borg. Sela. Komið og síggið stórverk Harrans, tær undurgerðir, hann innir á jørð! Hann fær kríggið at halda í, so langt jørðin gongur, bogan hann brýtur, hann ørvarnar støkkir av, skildirnar kolar hann upp! «Latið av og sannið, at eg eri Guð, hátt hevjaður fólkanna millum, hátt hevjaður á jørð!» Harrin er við okkum, herskaranna Guð, Jákups Guð er vár fasta borg. Sela. |
Ein songur, ein sálmur; av Kora sonum. Mikil Harrin og hálovaður er. Í Guðs várs staði hans heilaga fjall so yndisliga rísur, øllum heimi ein gleði. Zions fjall ytst móti norðri er veldisdrottins staður. Vár Guð í tess borgum er kendur sum tann dygga vernd. Tí sí, kongar løgdu saman ráð, hildu í felagi higar. Teir litu upp, men dátt varð teimum við, ræddir teir rýmdu. Har ræðslan teimum gekk eins og verkir á konu í barnsneyð. Við stormi av eystri hevur skip úr Tarsis tú brotið. Sum vit hava hoyrt frá tí sagt, soleiðis vit hava tað sæð í staði Harrans herskaranna, í Guðs várs staði. Guð letur hann standa í trygdum allar ævir. Sela. Vit hugsa, Guð, um náði tína í miðjum templi tínum. Sum navn títt, Guð, so røkki lovgerð tín til allar heimsins endar! Av rættvísi er tín høgra hond full. Gleðist Zions fjall, frøast Júda døtur yvir rættferðar dómar tínar! Gangið rundan um Zion, farið íkring tað! Teljið tornini hará! Gevið far um tess virki! Kannið gjølla tess glæstriborgir! At tit kunnu siga harfrá fyri komandi slektum! Tí her er Guð, vár Guð allan aldur og ævir. Um ævir hann vil okkum leiða. |
Til songmeistarans; av Kora sonum; ein sálmur. Hoyrið hetta, allar tjóðir! Lýðið á, allir, ið heimin byggja, bæði lágir og háir, bæði ríkir og armir! Muður mín vísdóm mælir, míns hjartans hugsan er vitska. Til orðtøk eg vendi mítt oyra, við hørpuljóði eg mína gátu ráði. Hví skal eg óttast í vándum døgum, tá illskapur fígginda mína umringar meg, teir, ið líta á ríkidømi sítt og rósa sær av sínum stóru ognum? Maður kann ikki keypa bróður leysan og ikki geva loysigjald fyri hann hjá Guði – ov dýr er útloysingin av sálum teirra, og hann letur tað vera med alla – til tess at hann skuldi liva allar ævir og ikki fáa grøvina at síggja. Nei, hann fær hana at síggja. Vísmenn doyggja, dárar og fákunnigir farast allir samlir og lata sínar ognir eftir seg til aðrar. Teirra gravir verða heimbýli teirra, bústaðir teirra ætt eftir ætt, teir, ið kallaðu jarðir við nøvnum sínum. Menniskjan í hennar mæti stendur ei við, hon verður djóra líki, ið fara til grundar. Slík er lagna teirra, ið líta á sjálvar seg, og teirra, ið teimum fylgja og teirra orðum játta. Sela. Eins og seyðir verða teir riknir í helheim oman, deyðin er hirði teirra. Rættvísir skulu fyri teimum ráða, tá ið morgunin kemur. Skap teirra fúnar burtur, helheimur er bústaður teirra. Men Guð skal loysa mína sál út av heljarhondum, tí hann meg til sín skal taka. Sela. Óttast tí ei, tá maður gerst ríkur, tá mikil verður dýrdin í húsi hans! Tí einki av øllum kann hann taka við sær í deyðan, dýrd hans ikki honum fylgir har oman. Um hann á lívi síni lukku lovar: «Tey teg lukkuligan prísa, tí tú góðar hevur dagar,» hann má tó fara til sína fedra ætt, sum aldri fær ljósið at skoða. Menniskjan í hennar mæti stendur ei við, hon verður djóra líki, ið fara til grundar. |
Drottin, Guð Harrin talað hevur, kallað á jørð frá sólarrisi til sólarlag. Frá Zion, fagurleiks krúnu, ljómaði Guð. – Guð vár komi og ikki hann tigi! – Undan honum geisaði eldur, um hann leikaði stormur. Hann kallaði á himin í erva og á jørð fyri at døma sítt fólk: «Savnið mær dýrkarar mínar, sum sáttmála gjørdu við meg við ofrum!» Tá kunngjørdi himinin rættvísi hans, at tað er Guð, ið dómari er. Sela. Gev ljóð, fólk mítt, at eg kann tala, Ísrael, at eg kann áminna teg, Guð, tín Guð eri eg. Ei fyri offur tíni vil eg teg lasta, brennioffur tíni eru mær javnan fyri eygum. Mær tørvar ei oksar av garði tínum, ella havrar úr fjósum tínum. Tí míni eru øll villdjór í skógum, alt fæ á teim túsund bjørgum. Eg tekki hvønn fugl millum fjalla, alt, ið krykir á fold, er mær fyri eygum. Um eg kendi svongd, ikki eg segði tær frá, tí mín er heimur og fylli hans. Man eg eta kjøt av tarvum, ella drekki eg blóð av havrum? Ofra tú Guði takklæti og lov, og tíni heitstreingi gjald hinum hægsta! Heit so á meg á neyðar degi, eg skal bjarga tær, og tú skalt lova mær! Men til hin gudleysa talaði Guð: Hví roknar tú upp míni boð og hevur sáttmála mín á munni, meðan tú hatar aga av mær og orð míni kastar aftur um bak? Vinmaður ert tú við tjóvar, við horkallar hevur tú hóslag. Munn tín tú loysir til illskap, svik setir tunga tín saman. Tú situr og baktalar bróður tín, son móður tínar tú klikkir. Alt hetta tú gert, og eg skal tiga, so tú heldur, at eg eri sum tú! Eg vil teg revsa og gera ferð tína bera! Gevið hesum gætur, tit, ið gloyma Guð, at eg ei skal ríva sundur, og eingin er, ið bjargar! Tann, ið takklæti ofrar, veitir mær æru, og tann, ið heiti síni heldur, lati eg skoða Guðs frelsu. |
Til songmeistarans; ein sálmur av Dávidi; ta ferðina tá Nátan profetur kom til hansara, eftir tað at hann hevði verið inni hjá Batsebu. Náða meg, Guð, fyri miskunn tína, fyri tína stóru várkunn strika út misgerðir mínar! Tváa meg allan reinan frá míni søk, frá míni synd meg reinsa! Tí misgerðir mínar eg veit, synd mín er mær altíð fyri eygum! Eina móti tær eg havi syndað og gjørt tað, ið tær tykir ilt, at tú mást rættvísur vera, tá ið tú talar, reinur, tá ið tú heldur dóm! Sí, í misgerð eri eg føddur, í synd hevur móðir mín meg gitið. Sí, til sannleiks í hjartadýpi er hugur tín, í hjartans duld tú meg vísdóm lærir! Reinsa meg við ýsopi, so at eg verði reinur, tváa meg, so at eg verði hvítari enn fann! Unna mær at hoyra gleði og gleim, lat gleðast tey bein, tú hevur brotið! Fjal títt andlit fyri syndum mínum, strika út mínar misgerðir allar! Skapa, Guð, mær hjarta reint, gev mær av nýggjum fastan anda mær í brósti! Koyr meg ei burtur frá ásjón tíni, tak ei tín heilaga anda mær frá! Veit mær aftur gleði um frelsu tína, halt mær uppi við einum reystum anda! So vil eg gudleysum læra vegir tínar, og syndarar skulu venda við til tín. Bjarga mær, Guð, frá blóðsøk, mínar frelsunnar Guð! Lat tungu mína gleðast um rættvísi tína! Lat upp, Harri, varrar mínar, og muður mín skal boða títt prís! Tí skurðoffur ikki tær líka, um eg brennioffur gav, tú einki legði í tað. Offur til Guðs er ein sundurbrotin andi; Guð, tú vrakar ei eitt brotið og sundurfarið hjarta! Sýn í tíni náði góðsku móti Zion, laða upp Jorsala múrar! Tá skalt tú gleðast av rættum ofrum, bæði brenniofri og fullum ofri, tá skulu tarvar verða leiddir upp á altar títt! |
Til songmeistarans; ein maskil; av Dávidi; tá ið Edómitin Dóeg kom og segði Sáuli frá, at Dávid var farin inn í húsini hjá Áhimeleki. Hví reypar tú av tí illa, kappi? Guðs miskunn varar allan dagin. Tunga tín elvir til meina, sum brýndur rakiknívur so hvøss, tú, ið leggur upp svikráð! Tú elskar tað illa fram fyri tað góða, lygn fram fyri sannleiks talu! Sela. Tú elskar hvørt spillandi orð, tú svikafulla tunga! Tí vil Guð bróta teg niður med alla, taka teg og draga teg út úr tínum tjaldi, slíta teg upp við rót úr landi teirra livandi! Sela. Rættvísir munnu tað síggja og óttast, teir munnu læa at honum og siga: «Sí, hetta er tann maðurin, sum ikki hevði Guð til sína vernd; men sum leit á hitt stóra ríkidømi sítt, og helt seg vera sterkan við sín óndskap!» Men eg eri eins og eitt oljutræ, ið stendur grønt í Guðs húsi! Guðs miskunn eg líti á um ævir og aldur. Eg vil tær lova um allan aldur, tí at tú hevur tað gjørt! Eg vil boða fyri dýrkarum tínum, at navn títt er gott! |
Til songmeistarans; til makalat; ein maskil av Dávidi. Í hjarta dárar siga: «Ei nakar Guð er til.» Ring og ljót er teirra ferð, eingin er, ið ger gott. Av himni sínum lítur Guð á mannabørnini niður at vita, um nakar er vitur, nakar, ið søkir Guð. Teir eru allir spiltir, allir sum ein eru viltir, hann er eingin, ið ger gott, ikki ein einasti teirra. Fata teir tá einki, teir illgerðarmenn, ið eta upp fólk mítt, sum tey eta breyð, og ikki kalla á Guð? Tá ræðsla á teir gekk, har einki var at ræðast; tí Guð spjaddi beinini um av teimum, ið søktu at tær; tú teimum gjørdi til skammar, tí at Guð hevði rikið teir burtur. Gævi frá Zion kom frelsa fyri Ísrael! Tá ið Guð vendir fólks síns lagnu, tá fegnast Jákup, frøir seg Ísrael. |
Til songmeistarans, við streingjaleiki; ein maskil av Dávidi, tá ið Zifitar komu og søgdu við Sául: «Dávid hevur krógvað seg hjá okkum.» Frels meg, Guð, við navni tínum, veit mær rætt við mátti tínum! Hoyr, o Guð, tú mína bøn, lýð á orð av munni mínum! Tí fremmandir móti mær rísa, valdsmenn mær standa eftir lívi, Guð teir ei hava fyri eygum. Sela. Sí, Guð er hjálpari mín, Harrin heldur sál míni uppi! Lat óndskapin ráma mínar fíggindar sjálvar, forkom teimum í trúfesti tíni! Av góðum huga vil eg bera tær offur, lova tínum navni, at tað er gott, Harri; tí at tú hevur mær bjargað úr hvørjari neyð, og mítt eyga lítur í frøi at fíggindum mínum. |
Til songmeistarans, við streingjaleiki; ein maskil av Dávidi. Lýð, o Guð, á mína bøn, loyn teg ikki fyri neyðarrópi mínum! Gev mær gætur og svara mær, tí eg klagi av trega og stynji, fyri rópan av fíggindum og treingjan av illmennum, tí teir órætt á meg skúgva og í vreiði meg elta! Hjarta mítt gevur seg í mínum brósti, deyðans ræðslur eru komnar á meg. Ótti og bivan hava meg tikið, nøtran á meg gongur. Og eg sigi: Gævi eg hevði veingir sum dúgvan, so fleyg eg burt og fann skjól! Ja, langa leið eg vildi mær skunda at finna í oyðimørk griðstað. Sela. Í skundi eg fór at søkja mær lívd móti ódnarvindi og veðri! Vill teir, Harri, klúgv teirra tungur! Tí sæð eg havi valdsgerð og ófrið í staðinum. Dag og nátt teir ganga runt á hansara múrum; skaðar og ógerðir eru í miðjum staðinum, yvirgangsverk har heldur til, fals og svik ei víkja frá hansara torgum. Tí tað er ikki mín fíggindi, ið meg háðar, tað kundi eg tolt, ikki mín óvinur, ið vanvirðir meg, honum kundi eg komist undan. Men tað er tú, javnlíki mín, vinur mín, lagsmaður mín! Vit, sum løgdu vinalig samráð saman, sum samhugaðir gingu í Guðs hús saman! Lat deyðan teir ráma! Lat teir livandi fara í helheim niður! Tí illskapur er í goymslum teirra og hjørtum. Men eg, eg rópi til Guð, Harrin vil veita mær bjarging. Kvøld og morgun og miðjan dag vil eg klaga og stynja, og hann hoyrir reyst mína. Harrin loysir út sál mína í friði frá teimum, ið søkja at mær, tí fjølmangir eru teir um meg. Guð, ið frá upphavi trónar, Sela, vil hoyra og kúga teir, ið ikki kenna at skifta sinni og ikki hava ótta fyri Guði. Hann legði hond á vinir sínar, og fostbrøðralagið hann breyt. Hálari enn smør er muður hans, men svik er honum í hjarta; mjúkari enn olja eru orð hans, men eru tó drigin svørð. Kasta tína byrði á Harran, og hann skal halda tær uppi! Allar ævir hann ikki vil loyva, at rættvísur fótfesti missir! Men tú, Guð, skal stoyta teir í gravdýpið niður. Blóðmenn og svikarar skulu ei náa til helvtar av lívsævi síni. Men eg líti fast á teg! |
Til songmeistarans; eftir «hini málleysu dúgvu á fjarlægum staði»; av Dávidi, ein miktam, tá Filistar tóku hann í Gát. Miskunna mær, Guð, tí menniskjur vilja meg slúka, allan dagin treingja meg stríðsmenn; allan dagin vilja fíggindar mínir meg slúka, tí mangir móti mær stríða í hugmóð! Tann dag, eg óttist, eg líti á teg! Við hjálp frá Guði vil eg lova hans orði. Eg líti á Guð, eg vil ikki óttast, hvat kann kjøt mær gera? Allan dagin teir venda mínum orðum, øll teirra hugsan er móti mær til tað illa. Teir taka seg saman, teir ganga á loynum, teir varða fótspor míni, rætt sum teir vildu mín deyða. Vegna illskapar teirra teir skulu ikki sleppa! Guð, í vreiði tíni rinda tú fólkasløg niður! Harm mín hevur sjálvur tú talt, tár míni eru goymd í tíni skál og bók. Tí skulu fíggindar mínir undan flýggja, tann dag tá eg rópi um hjálp. Tað veit eg av sonnum, at við mær er Guð. Við hjálp frá Guði vil eg lova hans orði, hjálptur av Harranum vil eg lova hans orði. Eg líti á Guð, eg vil ikki óttast, hvat kann mær menniskja gera? Eg lyfti tær skyldi, Guð, við takklæti eg vil tær gjalda. Tí sál míni tú hevur bjargað frá deyða og frá meinbogum fóti mínum, at eg fyri ásjón Guðs kann ganga í lívsins ljósi. |
Til songmeistarans, al tasjket, av Dávidi, ein miktam, tá ið hann flýddi undan Sáuli inn í hellið. Náða meg, Guð, náða meg, tí sál mín leitar at tær! Eg søki skjól undir skugga veingja tína, til tess at ólukkan er av. Eg kalli á Guð, á hin hægsta, á Guð, ið ger væl móti mær! Hann vil senda av himni og hjálpa mær og gera til skammar teir, ið meg hata. Sela. Guð vil senda miskunn sína og trúskap. Millum leyvur eri eg staddur, millum algoystar menn, tenn teirra eru spjót og ørvar, tungur teirra eru hvassir brandar. Reis teg, Guð, í hátign á himni! Um alheimin veri tín dýrd! Garn hava teir spent fyri fetum mínum, teirra egni fótur skal verða heftur harí. Grøv hava teir grivið framman fyri mær, teir sjálvir skulu falla harí. Sela. Trygt er hjarta mítt, Guð, trygt er hjarta mítt, syngja eg vil og leika. Vakna sál mín! Vakna harpa og saltur! Eg morgunroðan vil vekja! Fólkanna millum eg vil tær lova, blant fólkasløg eg vil um teg syngja; tí til himna upp røkkur tín miskunn, til skýggja trúfesti tín! Reis teg, Guð, í hátign á himni! Um alheimin veri tín dýrd! |
Til songmeistarans, al tasjket, av Dávidi, ein miktam. Munnu tit, gudar, av sonnum rættin røkja, og døma tit menniskjur við rættvísi? Nei, allir gera tit svik á jørðini, hendur tykkara vega órætt sundur. Teir gudleysu eru viknir frá longu frá móðurfangi, frá móðurlívi, eru lygnararnir á villari leið. Eitur teir hava eins og eitur av ormum, sum hin dumma eiturpadda teir eru, ið doyvir sítt oyra fyri ikki at hoyra slangutemjarans rødd, hann, ið er ramur og kønur í gandi. Brót, Guð, teirra tenn í munni teirra! Slít, Harri, jakslarnar úr teimum ungu leyvum! Lat teir hvørva sum rennandi vatn! Lat teir farast sum følnað gras! Lat teir verða sum ein snigil, ið verður til einkis, meðan hann skríður; sum eitt fostur hjá konu, ið ikki er komið av tíð og ikki hevur sólina sæð! Áðrenn teirra grýtur nerta við viðaeldin, skal stormurin sópa burtur bæði tað, ið rátt er, og tað, ið brennur. Hin rættvísi gleðist, tá ið hann fær hevndina at síggja, hansara føtur í blóði av gudssvikarum vaða. Og fólk skulu siga: «Tað finst tó fyri hinum rættvísa frukt, tað eru tó guddómar, ið døma á jørðini!» |
Til songmeistarans, al tasjket, av Dávidi, ein miktam, tá ið Sául sendi menn, ið skulu varða hús hansara fyri at drepa hann. Bjarga mær, Guð mín, frá fíggindum mínum, hjálp mær frá mínum øvundarmonnum! Frels meg frá teimum, ið órætt gera, og frá drápsmonnum tú mær bjarga! Tí sí, eftir lívi mínum teir lúra, grimmir teir móti mær flokkast, uttan sekt ella misbrot av mær, Harri. Uttan at eg havi gjørt nakað til sakar, halda teir á meg fúsir til víggja. Vakna, kom til mín og lít tú herá! Men tú, Harri, herskaranna drottin, Ísraels Guð, vakna upp til at aga øll heiðin fólk! Várkunna ongum av teim svikafullu níðingum! Sela. Um kvøldið koma teir aftur, ýla sum hundar og strúka rundan um staðin. Sí, reyp teir hava á munni, hánarorð eru á teirra vørrum, «tí hvør man hoyra?» teir hugsa. Men tú, Harrin, at teimum lært, øll heiðin fólk tú spottar. Styrki mín, tær vil eg lova, tí Guð er mín borg. Guð mín við náði síni mær kemur ímóti, Guð vil lata meg við lyst skoða fíggindar mínar. Drep teir ikki, at fólk mítt ikki skal gloyma! Kúga teir við tínum veldi! Rinda teir niður, Harri, vár skjøldur! Orð av vørrum teirra eru synd í munni teirra. Lat teir verða heftar í hugmóði sínum og fyri ta bannan og lygn, sum teir tala. Forkom teimum í tíni vreiði, forkom teimum, so at teir ei longur eru til! Lat teir sanna, at líka at heimsins enda er Guð tann, ið ræður í Jákupi. Sela. Um kvøldið koma teir aftur, ýla sum hundar og strúka rundan um staðin. Teir flakka um fyri at leita eftir føði, og verða teir ikki mettir, teir murra. Men eg vil syngja um veldi títt, á hvørjum morgni gleðast um náði tína, tí tú ert mær ein borg, mítt álit tann dag eg eri í neyð! Styrki mín, um teg vil eg syngja, tí Guð er mín borg, mín miskunnsami Guð! |
Til songmeistarans, til sjusjanedut, ein miktam av Dávidi til at læra; tá ið hann stríddi mót Áram-Náharáim og Áram-Zóba, og Jóab vendi aftur til Edóm og vann Edómitar í Saltdalinum, tólv túsund menn. Guð, tú hevur skúgvað okkum burt og okkum brotið! Vreiður tú varðst, vend tær til okkara aftur! Tú fekst landið at skelva og at rivna: bøt tú brestirnar, tí at tað riðar! Tú fólk títt hevur lagnu latið freista, hevur skonkt okkum óminnisvín! Tínum fylgismonnum tú hevur givið eitt merki, at teir kunnu undan bogunum flýggja! Sela. Til tess at tínir vinir mega bjargaðir verða, hjálp tú við tíni høgru hond og bønhoyr meg! Guð hevur talað í halgidómi sínum: «Í sigursgleði vil eg Sikem býta sundur, Sukkotsdal vil eg skifta. Mítt er Gilead, og mítt er Manasse, Efraim er verja fyri høvdi mínum, Júda mín veldisstavur. Móab er mín tváttarskál, til Edóm eg skógvar mínar blaki, rópi fagnaðarróp yvir Filistaland!» Men hvør skal meg føra til hin fasta stað? Hvør vil meg leiða til Edóm? Tú hevur, Guð, jú rikið okkum frá tær, við herum várum tú ikki fylgir út, o Guð! Veit tú okkum móti fíggindanum hjálp, bert eitt eiti er mannahjálp! Við Guðs hjálp skulu vit stórverk vinna, várar fíggindar hann treður niður í mold! |
Til songmeistarans; við streingjaleiki; av Dávidi. Hoyr, o Guð, róp mítt, lýð á bøn mína! Frá landsins ytsta enda eg á teg kalli, meðan hjarta mítt maktast; á fjallið, ið mær er ov høgt, tú leiði meg upp! Tí at skjól tú mær ert vorðin, eitt fast torn móti fígginda valdi. Lova mær at gista í tjaldi tínum med alla og fáa lívd í skugga veingja tína! Sela. Tí at tú, Guð, hevur lyfti míni hoyrt, hevur ynskjum teirra játtað, ið óttast navn títt. Tú vilt leggja dagar aftur at kongsins døgum, vil lata ár hans vara ætt eftir ætt. Hann skal sita allar ævir fyri ásjón Guðs, náði og trúfesti skulu hann varða. Tá man eg allar ævir lovsyngja navni tínum, fyri dag eftir dag míni lyfti at evna. |
Til songmeistarans; til jedutun; ein sálmur av Dávidi. Bíða í kvirri, sál mín, Guði, frelsa mín kemur frá honum! Eina hann er mín klettur, mín frelsa, mín borg, eg ikki skal vikast. Hvør leingi vilja tit á ein mann halda fyri allir í felagi honum at basa, sum var hann eins og veggur, ið stendur á halli, eins og garður, ið stendur á lopi? Teir hugsa bert um at stoyta hann oman, væl teimum lygnir líka; teir signing hava á munni, men bannan er teimum í hjarta. Sela. Bíða í kvirri, sál mín, Guði, vón mín kemur frá honum! Eina hann er mín klettur, mín frelsa, mín borg, eg ikki skal vikast. Hjá Guði er hjálp mín og æra mín, mín fasti klettur, mín vernd er Guð. Lítið á hann, fólk, á hvørji tíð, oysið út tykkara hjørtu fyri honum, okkum Guð er vernd. Sela. Bert ein fáfongd eru menn, bert eitt eiti menniskjunnar børn; á vágskálini fara teir upp, bert tómleiki eru teir allir. Lítið ikki á vald, vónið einki av ráni; tekur ríkidømið til, gevið tí ikki gætur! Eina ferð med alla Guð hevur talað, tvær ferðir eg havi tað hoyrt, at mátturin er Guðs. Ja, hjá tær er náði, Harri, tí at tú lønir hvørjum eftir gerningum hans. |
Ein sálmur av Dávidi, tá ið hann var í Júda oyðimørk. Guð, tú ert Guð mín, árla á morgni eg leiti til tín, eftir tær sál mín tystir, eftir tær likam mítt tráar sum eitt turrlendi, ið stunar uttan væti. Soleiðis eg í halgidóminum havi eftir tær hugt, til tess mátt tín at skoða og tína dýrd. Tí at betri enn lív er náði tín, tær skulu varrar mínar lova. Soleiðis vil eg teg signa allar lívsdagar mínar, í navni tínum eg hevji mínar hendur. Sum av mergi og fiti skal sál mín mettast, við fegnum vørrum skal mín muður tær lova, tá ið eg teg minnist á legu míni, hugsi um teg á náttarvøkum. Tí at tú mær hjálp ert vorðin, í skugga veingja tína eg fegnist. Sál mín ei víkur tær frá, tín høgra hond heldur mær uppi. Men hinir liggja mær eftir lívi, teim sjálvum til skaða, í niðasta dýpi undir jørð teir skulu søkka; teir skulu verða givnir svørði í vald og verða veiði hjá vargum. Men kongurin skal gleðast í Guði, hvør, ið svør við hann, skal fegnast, tí lygnaranna muður skal teppast. |
Til songmeistarans, ein sálmur av Dávidi. Hoyr, Guð, mína reyst í míni klagu, lív mítt varða frá fígginda ræðslum! Mær bjarga frá níðinga felagi, frá illgerðarmanna flokki, ið gera sína tungu sum svørðsodd hvassa, leggja eiturorð sum ørvar á bogan fyri í loyndum at ráma sakleys fólk, ráma tey óvart og uttan at óttast. Teir saman styrkjast í óndari ráðgerð, ráða av, hvussu í loyndum teir snerrur skulu leggja, og hugsa: «Hvør man tað síggja?» Teir illgerðir hava í ráði. «Vit eru lidnir, væl er til ráða fingið.» – Djúpt er lyndi og hjarta í manni! Men Guð man teir raka við ørvum sínum, dáttliga verða teir særdir; vegna tungur teirra munnu teir falla. Øll, ið síggja teir, munnu rista við høvdi. Allar menniskjur munnu óttast og boða Guðs dáð og verkum hans taka eftir. Í Harranum vilja rættvísir gleðast og søkja hjá honum skjól, fegnast vilja rættsintir allir. |
Til songmeistarans, ein sálmur av Dávidi, ein songur. Tær sømir, Guð, lovsongur á Zion, tær verða lyfti goldin. Til tín, ið hoyrir bønir, kemur allur heimur. Várar misgerðir vóru mær ov svárar, men tú fyrigavst okkum syndir várar. Sælur er hann, ið tú velur og letur koma nær at búgva í forgørðum tínum, so at vit lívgast av tí góða í húsi tínum, tínum heilaga templi. Tú okkum bønhoyrir við undurfullum verkum í rættferð, várar frelsunnar Guð, tú, ið skjól ert fyri teirri víðu verøld, fyri fjarløgdum strondum. Tú fjøllini festir við mátti tínum, gyrdur við veldi. Tú havódn stillir, bylgjanna bralan og fólkanna óljóð, so at tey, ið búgva við jarðarinnar enda, tíni undur óttast. Sólarris og sólarlag tú letur syngja. Tú landið hevur vitjað og latið lívgast, tað signað stórum. Guðs løkur er fullur av vatni. Tú letur korn teimum búgva til, tí til tess tú landið gert skikkað; tú tess foyrur vætir, tess veltur slættar, við ælum tær bloytir, signar tess gróður. Tú hevur krýnt títt góðskunnar ár, tíni vegaspor dryppa av fiti; á heiðum fløturnar flóta, hagarnir gyrðast við frøi; líðirnar klæðast við seyðum, dalarnir fyllast av korni; tey leika og syngja! |
Fegnast fyri Guði jarðarríkið alt, syngið um navns hans heiður, syngið dýrd hans lov! Sigið við Guð: «Hvør ræðandi eru tíni verk! Vegna mátt tín og veldi vilja fíggindar tínir tær hugnast. Fyri tær nígur jarðarríkið alt, tey lova tær, hálova tínum navni.» Sela. Komið og lítið at stórverkum Guðs, í sínum gerðum óttandi fyri menniskjunnar børn! Hann gjørdi havið um til turt land, so til gongu tey fóru gjøgnum streymin; har vit í honum vóru fegin. Við veldi sínum ævir allar hann ræður, eygu hans fólkini varða, so teir tvørsintu skulu ikki reisast. Sela. Lovið, tjóðir, Guði várum, latið hoyrast ljóð av lovsongi hans! Hann, ið lív okkum gav og varðar fót okkara frá at snáva. Tí, Guð, tú rannsakaði okkum, reinsaði okkum, sum tey reinsa silvur. Tú førdi okkum inn í trongd, legði byrðar á okkara lendar. Tú lætst fólk traðka okkum á høvur, vit fóru gjøgnum eld og vatn; men tú førdi okkum út í frælsi. Eg komi í hús títt við brenniofrum, eg vil halda míni heiti til tín, tað, ið mínar varrar hava lovað og mín muður talaði í míni neyð. Eg beri tær offur av feitineytum, við offurroyki av veðrum; eg lati bæði oksar og havrar. Sela. Komið og lýðið á! Latið meg greina, øll tit, ið óttast Guð, hvat hann hevur sál míni gjørt! Við mínum munni eg rópti á hann, meðan lovsongur var mær undir tungu. Hevði eg hugsað um ilt í hjarta mínum, tá hevði Harrin meg ikki hoyrt. Men hoyrt hevur Guð, hevur lýtt á mína bønligu rødd. Lovaður veri Guð, ið ikki synjaði fyri míni bøn og ikki tók frá mær miskunn sína! |
Til songmeistarans; av Dávidi; ein sálmur, ein songur. Guð reisist, hans fíggindar sundrast, hans hatarar flýggja fyri ásjón hans; sum roykur rekur burtur, tú teir rekur burtur, sum vaks, ið bráðnar í eldi, fara vándir til grundar fyri ásjón Guðs. Men góðir gleðast, fyri ásjón Guðs teir fegnast, gleðast í stórari frøi. Syngið fyri Guði, lovsyngið navni hans, leikið fyri honum, ið á skýggjum fer fram, hvørs navn er Harrin, fegnist fyri ásjón hans! Faðir at faðirloysingum, verji hjá einkjum, er Guð í sínum heilaga bústað; Guð førir einsligar aftur at heimi, leiðir út fangar til eydnu, eina tvørsintir mega í oyðimørkum búgva. Ta ferðina, Guð, tú tínum fólki á odda fórt út og gekst eftir heiðum, Sela – tá tók jørð at skelva, og himin dreyp fyri Guði, fyri ásjón Guðs, Ísraels Guði. Ríkligt regn gevur tú, Guð, tíni ogn, tú styrkir tey móðu og troyttu. Tað land, har sum fólk títt býr, í tíni góðsku, Guð, tú armingum reiðir til. Harrin heldur síni orð, stórt er liðið av konum, ið sigursboð bera: «Herskaranna kongar flýggja, ja flýggja, hon, ið heima situr, lutar herfong sundur. Á dúgvuni vórðu veingirnir lagdir við silvuri, hennar fjaðrar við gulgrønum, glitrandi gulli. Tá hin alvaldi spjaddi kongarnar, var tað, sum tá ið tað kavar á Zalmon.» Guðs fjall er Básjans fjall, tindamikið fjall er Básjans fjall. Hví eru tit øvundsjúk, tindamiklu fjøll, á tað fjall, sum Guð hevur kosið til bústað, og har hann vil búgva allar ævir? Guðs hervagnar vóru í tíggju túsunda tali, túsund og uppaftur túsund. Av Sinai kom Harrin í dýrd. Tú til himna fórt upp, førdi herfong av fangum, menniskjur tókst tú sum gávur; eina tvørsintir skulu hjá Harranum Guði ei búgva. Lovaður Harrin veri, dag eftir dag hann okkum ber, tann Guð, ið er frelsa vár. Sela. Guð er okkum frelsunnar Guð, hjá Harranum er útgongd frá deyða. Men Guð slær sundur høvur fígginda sína og hvirilin á misbrotamonnum, ið frekir ganga í syndum sínum. Mælt hevur Guð: «Frá Básjan eg flyti teir aftur, flyti teir aftur frá havsins dýpi, at tín fótur má vaða í blóði, og tungur hunda tína av fíggindunum fáa teirra part.» Skoðið skrúðgongu Guðs, skrúðgongu Guðs míns, kongs míns, í heilagleika! Fyri ganga sangarar, aftaná koma leikarar, í miðjuni jomfrýr, ið bumbur sláa: «Lovið í samkomum Guði, Harranum á hátíðum Ísraels!» Har er lítli Benjamin, einkarbarn hans, Júda høvdingar við miklum liði, Zebulons høvdingar, Naftali høvdingar. Bjóða út veldi títt, Guð! Fest, Guð, tað, ið tú fyri okkum hevur gjørt! Vegna halgidóms tíns í Jerúsalem tær skulu kongarnir bera gávur. Hótta tú djórið í sevlendinum, tarvanna fylgi og fólkanna drotnar, so fyri tær tey níga við silvurstykkjum! Sundra tey fólk, ið bardagar elska! Stórmenn skulu koma úr Egyptalandi, Blálond skulu brádliga rætta hendur til Guðs. Tit ríki á jørð! Syngið fyri Guði, syngið Harranum lov! Leikið fyri honum, ið fer um teir avgomlu himnanna himnar, ið letur rødd sína ljóða, sína veldigu rødd! Veitið Guði æru! Yvir himni er dýrd hans, millum skýggja er veldi hans! Øgiligur er Guð í halgidómi sínum. Ísraels Guð tað er, ið gevur mátt og megi fólki sínum. Lovaður veri Guð! |
Til songmeistarans; til liljurnar; av Dávidi. Bjarga mær, Guð, tí vøtnini vilja meg køva! Eg eri sokkin í botnleyst díki, og einki er fótafesti. Eg eri farin í vatndýpið niður, og flóðin yvir meg skolar. Eg havi rópt meg móðan, mínir kvørkrar brenna, míni eygu eru tærd av at bíða eftir Guði mínum. Fleiri enn hárini á høvdi mínum eru teir, ið meg hata uttan grund, fjølmangir vilja meg týna, fyri onga søk eru fíggindar mínir; tað, ið eg ikki havi tikið, má eg bøta. Guð, tú kennir mistak mítt, mínar syndir eru ei duldar fyri tær! Lat ei teir, ið líta á teg, verða til skammar av mær, Harri, herskaranna Harri. Lat ei teir, ið leita til tín, verða skemdar av mær, Ísraels Guð! Tí fyri tína skuld beri eg háðir, hevur skomm mítt andlit fjalið. Ein fremmandur eri eg vorðin brøðrum mínum, ein ókunnigur sonum móður mínar. Tí ídni fyri húsi tínum hevur etið meg upp, og teirra spott, ið teg spotta, er komið niður á meg. Tá ið sál mín græt undir føstuhaldi, varð tað til vanvirðu fyri meg. Tá ið eg skifti um klæði við sorgarbúna, varð eg eitt orðtak hjá teimum. Tey, í liðunum sita, tala um meg, í drykkjuveitslum kvøða teir um meg! Men eg komi til tín í bøn, Harri, lat náðistund upprenna, Guð! Fyri stóru miskunn tína bønhoyr meg í frelsandi trúfesti tíni! Hjálp mær úr díki, at ikki eg søkki! Drag meg úr havdýpi upp! Lat ikki bylgjurnar yvir meg skola, lat ikki dýpið meg gloypa, lat ikki hellið yvir mær lokast! Bønhoyr meg, Harri, tí góð er náði tín, vend tær til mín av tíni stóru miskunn! Fjal ikki andlit títt fyri tænara tínum, tí eg eri staddur í vanda, skunda tær og bønhoyr meg! Kom til mín og loys út mína sál, frels meg fyri mína fígginda sakir! Tú kennir mína skomm, mítt spott og spæ, fyri tínum eygum eru fíggindar mínir allir! Háð hevur brotið mítt hjarta, ógrøðandi eru míni sár! Eg væntaði eymkan, men eingin var, eg væntaði uggan, men onga eg fann. Teir rættu mær malurt til mat, fyri tosta teir góvu mær edik at drekka. Lat dúkin fyri framman teimum verða teimum snerra, teirra gildisoffur haft um fótin! Lat eygu teirra slokna og blindast, lat lendar teirra altíð riða! Oys út tína ilsku yvir teir, lat tína gløðandi vreiði teir ráma! Lat teirra bústað verða oydnan, teirra tjøld uttan íbúgvar! Tí at teir elta teir, ið tú hevur sligið, økja pínu teirra, ið tú hevur gjøgnumstungið! Legg sekt aftur at teirra sekt, lat teir ikki sleppa inn til rættvísi tína! Lat teir verða strikaðar úr lívsins bók, og ikki verða skrivaðar teirra rættvísu millum! Men eg, armi og eymi, mær skal frelsa tín bjarga, Guð, so at eg kann prísa Guðs navni við songi, hálova tær við takkarljóði! Og betur líkar Harranum hetta enn oksar, enn ungneyt við hornum og kleyvum! Síggið tað, armir, og gleðist! Tit, ið søkja Guð, takið mót í hjartað! Tí at Harrin teir neyðstøddu hoyrir, sínar fangar hann ikki vanvirðir. Himin og heimur skulu geva honum lov, havið og alt, sum rørist harí. Tí at Guð gevur Zion frelsu og byggir upp Júda staðir, tey skulu búgva í teim og teir fáa í ogn. Og avkom tænara hans skulu teir arva, og teir, ið elska hans navn, har hava búgv. |
Til songmeistarans; av Dávidi; til minnisofrið. Kom mær at bjarga, Guð, Harri, skunda tær mær til hjálpar! Skomm og skemd veri teimum fyri, ið mær eftir lívinum standa! Lat teir undan víkja og verða til skammar, sum í ólukku míni hava fragd! Lat teir víkja fyri skemdarverki teirra, teir, ið hava á munni: «Há, há!» Lat teir fegnast og gleðast í tær, allar, ið søkja til tín! Lat teir, ið elska frelsu tína, allar tíðir siga: «Hálovaður veri Guð!» Eg eri armur og eymur, kom tú brátt, Guð, til mín! Tú ert hjálp mín og frelsari mín, Harri, ikki tú dvølji! |
Hjá tær, Harri, søki eg skjól, lat meg onga tíð verða til skammar! Í rættvísi tíni tú meg fríggi og frelsi, vend til mín oyra títt og mær bjarga! Ver mær ein verndarklettur, ein varðhaldsborg mær til frelsu, tí at tú ert bjarg mítt og fasta borg! Hjálp mær, Guð, úr hondum á gudleysum, úr níðings og valdsmans lógvum! Tí at tú ert troyst mítt, Harri, Harri, mítt álit frá ungdómi mínum! Frá barnsbeini havi eg troystað á teg, frá móðurfangi hevur tú um meg fjálgað, til tín er altíð mín vón! Eitt undur eg mongum eri vorðin, men tú ert mítt trygga høli. Mín muður er fullur av lovi tínum, allan dagin av prísi tínum. Slepp mær ikki á ellisárum, far ikki frá mær, tá máttur mín minkar! Tí at fíggindar mínir um meg tala, teir, ið vilja deyða mín, leggja ráðini saman: «Guð er frá honum farin, eltið hann og hann takið, tí eingin er at hjálpa!» Guð, halt teg ei frá mær burtur, Guð mín, snarliga kom mær til hjálpar! Lat teir verða skemdar og nipnar, ið mær eftir lívinum standa! Lat teir, ið mína ólukku ynskja, í skomm og spott verða huldar! Men eg í heilum vil bíða og vil alt títt lov gera meiri. Mín muður skal boða um rættvísi tína, allan dagin um frelsu tína, tí eg veit ikki tal hará. Harrans stóru verk vil eg taka fram, Harri, eina um rættvísi tína vil eg boða! Guð, tú hevur lært meg upp frá ungdómi mínum, og til hesa stund eg kunngeri undurverk tíni! Og um eg verði gamal og gráur, vilt tú ikki fara frá mær, Guð, so at eg fyri komandi ætt kann boða av armi tínum! Veldi títt og rættvísi tín røkka, o Guð, til himna, stórverk hevur tú int, Guð, hvør er líki tín! Tú latið hevur okkum sæð so manga trongd og neyð; men tú vilt aftur okkum lívga og úr jarðarinnar dýpum okkum aftur flyta upp. Tú vilt mín stórleika økja og aftur mær uggan veita! Men eg vil tær lova við hørpuslátti, Guð, fyri trúfesti tína! Við streingjaleiki eg leika vil fyri tær, sum er Ísraels heilagi! Fegnast munnu varrar mínar, tá ið fyri tær eg syngi, og mín sál, sum tú hevur loyst. Ja, allan dagin ígjøgnum mín tunga skal tala um rættvísi tína; tí teir vórðu skemdir og foyir, ið ólukku mína ynsktu! |
Guð, veit konginum dómar tínar, kongasyninum rættvísi tína, at hann títt fólk kann døma av rættum, armingar tínar við sáma! Tá munnu fjøllini bera fólkinum eydnu, og heyggjarnir rættferð. Hann fyri fólksins armingum syrgir, hann fátækum hjálpir, valdsmenn týnir. Tá man hann liva so leingi, sum sólin sær, og mánin lýsir ætt eftir ætt. Hann man falla sum døgg á grasið, sum æl, ið jørðina væta. Á døgum hans man rættferð blóma, og vælferð vaksa yvir alt mál. Og hann man ráða frá havi at havi, frá Ánni at jarðarinnar marki. Fyri fótum hans munnu hans fíggindar níga, og hans mótstøðumenn sleikja dustið. Kongar frá Tarsis og fjarløgdum strondum munnu gávur honum bera. Kongar av Sába og kongar av Sjeba munnu skattir gjalda; og allir kongar fyri honum níga, øll fólkasløg honum tæna. Tí at hann bjargar tí fátæka, ið rópar eftir hjálp, arminganum og honum, ið ongan góðan hevur. Hann eymkar tey vesælu og veiku og hjálpir fátækra sálum. Hann sálum teirra bjargar frá valdi og meini, blóð teirra dýrt er í eygum hans. Tí munnu tey í heilum biðja fyri honum, hvønn ein dag hann vælsigna. Tá man um landið og fjallanna tindar vera nøgd av korni, øksini súsa sum Libanons skógir; og fólkið í staðinum nørist sum á markini grasið. Hann vælsignaður verður allar ævir; alt meðan sólin er til, man navn hans standa. Øll fólkasløg munnu seg signa í honum, allar ættir munnu hann sælan prísa. Lovaður veri Harrin, Guð, Ísraels Guð, ið undurverk ger eina! Lovað veri hans dýra navn allar ævir, av dýrd hans veri allur heimurin fullur! Amen, amen! Bønir Dávids, Ísai sonar, eru á enda. |
Av sanni, Guð er teimum rættsintu góður, teimum, ið reint hava hjarta. Og tó var tað tætt við, at føtur mínir snávaðu, tað vantaði lítið, at eg gleið útav. Tí at ein meinbogi vóru teir vándu mær, eg sá lukkuna hjá teimum gudleysu, tí at teir kenna ongar kvalir, og kroppur teirra er frískur og sterkur. Teir vita ikki av neyð sum onnur fólk og verða ikki raktir javnt við aðrar. Tí er hugmóð hálsband teirra, og teir eru sveipaðir í órættar skikkju. Úr teirra huga kemur fram synd, teirra hjartans tráan kann einki forða; í tí djúpa tala teir ilt, í tí høga tala teir fals. Teir seta munnin til himmals upp, um jørðina strýkur teirra tunga. Harfyri fer fólkið til teirra og sýgur inn vatnið í stórum. Tey siga: «Hvussu skuldi Guð nakað vita, og hin hægsti hava nakran kunnskap? Sí, hesir eru jú gudleysir menn, og tó altíð tryggir teir vaksa í mátti! Bert til ónyttu havi eg hildið mítt hjarta reint og mínar hendur í sakloysi tváað; allan dagin ígjøgnum tó raktur eg verði, hvønn morgun av nýggjum eg revsaður verði.» Um eg hevði hugsað at tala svá, tá hevði ein svikari eg verið móti børnum tínum. Men eg grundaði yvir at skilja hetta, svárt var tað í mínum eygum. Inntil eg gekk inn í halgidómar Guðs, gav gætur um endalykt teirra: Tú letur á hálkur teir stíga, tú letur í smildur teir falla! Hvør vórðu í bræði teir oyddir, horvnir, avkomnir av ræðslum! Eins og dreymamynd teir hvørva, tá ein vaknar; tú vaknar og lært at teirra mynd! Meðan eg var í hjarta grammur og kendi ilsku í nýrum mínum, var eg hugsanarleysur og fataði einki, var eg fyri tær sum eitt ómælandi djór. Men eg eri jú altíð hjá tær, tú hevur tikið í mína høgru hond! Tú meg leiðir við tínum ráðum og tekur meg síðan til dýrdar! Hvønn havi eg annars í himni, bert eg eri hjá tær, leggi eg einki í heimin! Um mítt hold forferst og mítt hjarta, er tó Guð mín klettur og mín lutur allar ævir! Tí at teir, ið seg halda frá tær, ganga til grundar, allar, ið tær ótrúgvir eru, tú oyðir. Men mítt góða er at vera Guði nær, til Harrans eg seti mína lít, til tess at boða frá øllum verkum tínum. |