File size: 3,486 Bytes
c5b6280 |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 |
Book,Page,LineNumber,Text
06,0049,001,สังขยาว่า ที่ ๑ ที่ ๒ ที่ ๓ ที่ ๔ หรือใช้ศัพท์เช่นนั้นในภาษามคธว่า
06,0049,002,ปฐมะ ทุติยะ ตติยะ จตุตถะ ท่านกำหนดด้วยองคสมบัติดังนี้ :-
06,0049,003,๑. ปฐมฌานมีองค์ ๕ คือ ยังมีตรึกซึ่งเรียกว่าวิตก และยังมี
06,0049,004,ตรองซึ่งเรียกว่าวิจาร เหมือนอารมณ์แห่งจิตคนสามัญ แต่ไม่ประกอบ
06,0049,005,ด้วยกิเลสกามและอกุศลธรรม ซ้ำมีปีติคือความอิ่มใจ และสุข คือ
06,0049,006,ความสบายใจเกิดแต่วิเวก คือความเงียบ กับประกอบด้วยจิตมีอารมณ์
06,0049,007,เป็นหนึ่งลงไป ซึ่งเรียกว่าเอกัคคตา.
06,0049,008,๒. ทุติยฌาน มีองค์ ๓ ละวิตกวิจารเสียได้ คงอยู่แต่ปีติและ
06,0049,009,สุขอันเกิดแต่สมาธิ กับเอกัคคตา.
06,0049,010,๓. ตติยฌาน มีองค์ ๒ ละปีติเสียได้ คงอยู่แต่สุขกับเอกัคคตา.
06,0049,011,๔. จตุตถฌาน มีองค์ ๒ เหมือนกัน ละสุขเสียได้ กลายเป็น
06,0049,012,อุเบกขา คือเฉย ๆ กับเอกัคคตา.
06,0049,013,ฌาน ๔ นี้ จัดเป็นอุตตริมนุสสธรรมประเภทหนึ่ง.
06,0049,014,อีกฝ่ายหนึ่ง จิตอันบริสุทธ์จากิเลส คืออารมณ์เครื่อง
06,0049,015,เศร้าหมองใจ ย่อมเป็นมูลสำคัญแห่งความประพฤติบริสุทธิ์ ความสุข
06,0049,016,ใจ ความเมตตากรุณาอันเป็นเหตุขวนขวายเพื่อประโยชน์ผู้อื่นทั่วไป.
06,0049,017,ท่านผู้มีใจบริสุทธ์จึงเป็นที่นิยมนับถือของคนอื่น จะชักอุทาหรณ์
06,0049,018,พอเห็นง่าย ๆ คนใจดีใจเย็นย่อมเป็นที่รักนับถือของคนทั้งหลายมิใช่
06,0049,019,หรือ ยิ่งมีใจเผื่อแผ่ด้วย ความก้าวความนับถือก็ยิ่งมากขึ้น. ความ
06,0049,020,บริสุทธิ์แห่งจิตนั้น ทำได้เป็นพัก ๆ ก็มี เช่นดับความโกรธได้แล้ว
|