| Book,Page,LineNumber,Text | |
| 08,0011,001,<B>ปุริโส เทสนฺตรํ ตณฺหารชฺชุมา พนฺธํ สตฺตสนฺตานํ อภิสงฺขาโณ | |
| 08,0011,002,ภวนฺตรํ เสิ อาตายาติ ภวเนตฺติ </B> อภิสังขาร ย่อมนำสันดานแห่งสัตว์ | |
| 08,0011,003,ที่ตนผูกไว้ด้วยเชือกคือตัณหาไปสู่ภพอื่นด้วยตัณหานั้น เหมือนบุรุษ | |
| 08,0011,004,มีเชือกในมือ นำนกที่ตนผูกแล้วด้วยเชือยาวไปสู่ประเทศอื่น เหตุนั้น | |
| 08,0011,005,ตัณหานั่นจึงชื่อว่าภวเนตติ. จึงน่าจะสันนิษฐานว่าศัพท์ที่เป็นลิงค์โดย | |
| 08,0011,006,กำเนิดจะไม่สมมติให้เป็นลิงค์อื่นก็ได้ คือคงไว้ตามภาวะเดิม คำว่า <B>รชฺชุ</B> | |
| 08,0011,007,แท้จริงก็เป็นนปุํสกลิงค์โดยกำเนิด แต่ท่านสมมติให้เป็นอิตถีลิงค์ ส่วน | |
| 08,0011,008,ในอุทาหรณ์ที่ยกมานั้นส่อให้เห็นว่าหาเป็นไปตามสมมติไม่ คือเป็น | |
| 08,0011,009,<B>รชฺชุนา</B> แจกตามแบบ นปุํ. ยุกติอย่างไรขอนักบาลีพิจารณาดูเถิด. | |
| 08,0011,010,วจนะ | |
| 08,0011,011,สิ่งทั้งปวงที่ผู้พูดกล่าวถึงมากบ้างน้อยบ้างเป็นธรรมดา เพื่อจะให้ | |
| 08,0011,012,ผู้ฟังเข้าใจเนื้อความและจำนวนมากน้อย ท่าจึงบัญญัติวจนะไว้โดยทั่ว | |
| 08,0011,013,ไปเป็น ๒ เว้นแต่พวก <B>ภควนฺตุ</B> ศัพท์ แบ่งเป็น ๓ วจนะ ดังกล่าว | |
| 08,0011,014,ข้างหน้า คำพูดที่มุ่งหมายเอาของสิ่งเดียวหรือบุคคลผู้เดียว เรียกเอก- | |
| 08,0011,015,วจนะ ถ้ามุ่งหมายตรงกันข้ามคือหมายเอาของหลายสิ่งหรือบุคคลหลาย | |
| 08,0011,016,คนตั้งแต่ ๒ ขึ้นไปเรียกว่าพหุวจนะ เช่น <B>ปุริโส</B> ชายคนเดียว เป็น | |
| 08,0011,017,เอกวจนะ <B>ปุริสา</B> ชายหลายคน เป็นพหุวจนะ. | |
| 08,0011,018,การกำหนดรู้เอกวจนะและพหุวจนะนี้ ท่านให้กำหนดที่สุดของ | |
| 08,0011,019,ศัพท์ เพราะที่สุดศัพท์นั้นจะบอกให้รู้ว่าเป็นวจนะอะไร แต่มีศัพท์ | |
| 08,0011,020,ที่ทำให้กำหนดยาก เพราะเอกวจนะกับพหุวจนะมีรูปเหมือนกัน เช่น | |
| 08,0011,021,<B>เสฏฺี</B> อาจเป็นได้ ๒ วจนะ แต่มีสังเกตเพื่อให้รู้ได้ คือให้กำหนด | |