| Book,Page,LineNumber,Text | |
| 01,0013,001,พยัญชนะอื่น ก็ทำให้สระที่อยู่ข้างหน้าตน ออกเสียงมีลมมากขึ้น | |
| 01,0013,002,"เหมือนคำว่า พฺรหฺม ถ้าพยัญชนะ ๘ ตัว ณ น ม, ย ล ว ฬ, นำหน้า" | |
| 01,0013,003,มีสำเนียงเข้าผสมพยัญชนะนั้น. | |
| 01,0013,004,[ ๑๕ ] ข้อที่ว่าไว้ข้างต้นว่า พยัญชนะทั้งปวงกึ่งมาตรานั้น ว่า | |
| 01,0013,005,ตามที่ท่านแสดงไว้โดยไม่แปลกกัน ถ้าจะแสดงให้พิสดารสักหน่อย | |
| 01,0013,006,ตามวิธีนักปราชญ์ชาวตะวันตกจัดแบ่งไว้นั้น เห็นว่า พยัญชนะวรรค | |
| 01,0013,007,ทั้งปวง เป็นมูคะพยัญชนะ MUTES ไม่มีมาตราเลย เพราะจะรวมเข้า | |
| 01,0013,008,กับพยัญชนะวรรคตัวใดตัวหนึ่งลงในสระเดียวกัน ออกเสียงผสมกับ | |
| 01,0013,009,"ไม่ได้ เป็นได้อยู่แต่ตัวสะกดอย่างเดียว, ส่วนพยัญชนะ คือ ย ร ล" | |
| 01,0013,010,ว ส ห ฬ ๗ ตัวนี้ เป็นอัฑฒสระ มีเสียงกึ่งสระ คือ กึ่งมาตรา | |
| 01,0013,011,เพราะพยัญชนะเหล่านี้ บางตัวก็รวมลงในสระเดียวกันด้วยพยัญชนะ | |
| 01,0013,012,อื่น ออกเสียงพร้อมกันได้ บางตัว แม้เป็นตัวสะกด ก็คงออกเสียง | |
| 01,0013,013,หน่อยหนึ่ง พอให้รู้ได้ว่าตัวนั้นสะกด | |
| 01,0013,014,ลำดับอักขระ | |
| 01,0013,015,[ ๑๖ ] การเรียงลำดับอักขระนั้น ไม่สู้เป็นอุปการะแก่ผู้ที่แรก | |
| 01,0013,016,ศึกษา ถึงกระนั้น ก็เป็นเครื่องประดับปัญญาได้อย่างหนึ่ง จึงได้ | |
| 01,0013,017,แสดงไว้ในที่นี้ ในคัมภีร์มุขมัคคสารทีปนี ท่านแสดงลำดับแห่ง | |
| 01,0013,018,อักขระไว้ดังนี้ อักขระ ๔๑ ตัว แม้ต่างกันโดยฐานที่เกิดเป็นต้น ก็ | |
| 01,0013,019,เป็น ๒ อย่าง คือ เป็นนิสสัยอย่าง ๑ เป็นนิสสิตอย่าง ๑ สระที่เป็น | |
| 01,0013,020,"ที่อาศัยของพยัญชนะ ชื่อนิสสัย, พยัญชนะอันอาศัยสระ ชื่อนิสสิต" | |