buddhist-theology / 10 /100049.csv
uisp's picture
initial upload
6bd72a3
raw
history blame
2.82 kB
Book,Page,LineNumber,Text
10,0049,001,ลบทีสุดธาตุบ้าง มีอำนาจให้แปลงวิภัตติ แปลงตัวเอาพร้อมทั้ง
10,0049,002,วิภัตติบ้าง ทีฆะต้นธาตุบ้าง พึงเห็นดังต่อไปนี้ :-
10,0049,003,คงวิภัตติไว้ ลบต้นธาตุ อุ. สนฺติ.
10,0049,004,""" ลบที่สุดธาตุ อุ. อสิ."
10,0049,005,""" ทีฆะต้นธาตุ อุ. อาส, อาสุํ, อาสิตฺถ, อาสิ,"
10,0049,006,อาสิมฺหา.
10,0049,007,"แปลงวิภัตติ ลบต้นธาตุ อุ. สิยา, สิยุํ."
10,0049,008,""" ลบที่สุดธาตุ อุ. อตฺถิ, อตฺถ, อมฺหิ,"
10,0049,009,อมฺห.
10,0049,010,""" กับทั้งธาตุ อุ. อสฺส, อสฺสุํ, อสฺสถ,"
10,0049,011,"อสฺสํ, อสฺสาม."
10,0049,012,๗. วาจก
10,0049,013,วาจก หมายความว่า กิริยาศัพท์ซึ่งกล่าวบทซึ่งเป็นประธาน
10,0049,014,ได้แก่บ่งให้ทราบบทที่เป็นประธานในประโยค กิริยาศัพท์ที่จะเป็น
10,0049,015,วาจกได้ ต้องประกอบด้วยวิภัตติ กาล บท วจนะ บุรุษ ธาตุ (ดัง
10,0049,016,กล่าวแล้ว) และปัจจัย (ซึ่งจะกล่าวข้างหน้า) กิริยาศัพท์ซึ่งประกอบ
10,0049,017,ด้วยเครื่องปรุงดังกล่าวมานี้ มีอยู่ในประโยคแห่งคำพูดใด ย่อม
10,0049,018,แสดงให้ทราบถึงตัวประธานในประโยคนั้นว่ามีอยู่ แม้จะไม่ปรากฏ
10,0049,019,ตัวในประโยคก็ตาม โดยอาศัยกิริยานั่นเองเป็นเครื่องชี้ กิริยาศัพท์
10,0049,020,อันบ่งประธาน ซึ่งเรียกว่า วาจก นี้ เมื่อจะกล่าวโดยประเภทมีอยู่ ๕
10,0049,021,คือ :-