| Book,Page,LineNumber,Text | |
| 09,0011,001,ค. เวลาแปล ต้องหาอัญญบทอื่นมาเป็นประธาน. | |
| 09,0011,002,๔. วิเสสโนปมบท | |
| 09,0011,003,สมาสนี้แบ่งเป็น ๒ คือ อุปมาบุพพบท มีบทอุปมาอยู่ข้างหน้า | |
| 09,0011,004,อุปมานุตตรบท มีบทอุปมาอยู่ข้างหลัง ๑ เป็นไปทั้งสมาสนามและ | |
| 09,0011,005,สมาสคุณ ในบทปลงแห่งวิเคราะห์ มีศัพท์เป็นคุณคือวิเสสนะอยู่ด้วย | |
| 09,0011,006,ในที่เช่นนั้น เป็นสมาสคุณ เช่น สงฺขํ อิว ปณฺฑรํ=สงฺขปณฺฑรํ | |
| 09,0011,007,ขาวเพียงดังสังข์ คำว่าขาวเป็นคุณนาม บอกลักษณะของศัพท์อื่นซึ่ง | |
| 09,0011,008,ปรากฏในคำพูดหรือประโยคนั้น ๆ และคำว่า สงฺขปณฺฑรํนี้ บอก | |
| 09,0011,009,ลักษณะอาการของสิ่งนั้นว่าขาวเหมือนสังข์ ซึ่งในตัวอย่างนี้ ท่านใช้ | |
| 09,0011,010,ศัพท์ว่า ขีรํ น้ำนม ต้องแปลว่าน้ำนมขาวเพียงดังสังข์. | |
| 09,0011,011,ถ้าในบทปลงแห่งรูปวิเคราะห์เป็นนามนาม ซึ่งใช้เป็นประธาน | |
| 09,0011,012,เสร็จอยู่ในตัว ไม่ต้องหาบทอื่นมาเป็นประธาน ในที่เช่นนั้นต้องเป็น | |
| 09,0011,013,สมาสนาม เช่น าณํ จกฺขุ อิว=าณจกฺขุ ญาณเพียงดังจักษุเป็นต้น. | |
| 09,0011,014,บทสมาสซึ่งเป็นวิเสสโนปมบทนี้ บางบทอาจเป็นสมาสอื่นได้ | |
| 09,0011,015,อีก เช่น กากสูโร ถ้าแปลว่ากากล้า (คือใช้สูรเป็นวิเสสนะของกาก) | |
| 09,0011,016,"เป็นวิเสสนุตตรบท, ถ้าแปลว่ากล้ากว่ากา (คือใช้สูรเป็นคุณของนาม-" | |
| 09,0011,017,นามบทใดบทหนึ่ง เช่น นโร หรือ สีโห ที่มีความกล้ายิ่งกว่ากา) | |
| 09,0011,018,เป็นปัญจมีตัปปุริสสมาส ถ้าเป็นคุณของประเทศคือหมายความว่าประ | |
| 09,0011,019,เทศมีกากล้า ก็เป็นสัตตมีพุหพพิหิ แม้บทอื่น ๆ ก็พึงเทียบเคียงกับ | |
| 09,0011,020,สมาสอื่นอันเป็นได้ โดยนัยนี้. | |
| 09,0011,021,๕. สัมภาวนบุพพบท | |
| 09,0011,022,สมาสนี้ บทหน้าเวลาตั้งวิเคราะห์ประกอบด้วย อิติ (ว่า) บท | |