buddhist-theology / 08 /080034.csv
uisp's picture
initial upload
6bd72a3
raw
history blame
3.47 kB
Book,Page,LineNumber,Text
08,0034,001,เป็น นฺต แล้วเอา อะ กับ สิ เป็น อํ. <B>คุณวนฺตานิ </B>เอา นฺตุ เป็น นฺต
08,0034,002,แล้วแปลง โย เป็น อานิ นอกจากนี้แจกเหมือน <B>ภควนฺตุ</B>.
08,0034,003,<B>อายสฺมนฺตุ</B> ใช้เป็นได้ทั้งบทคุณและนาม ซึ่งเป็นคำแทนชื่อ
08,0034,004,ดุจ <B>ตุมฺห</B> ศัพท์ ที่เป็นบทคุณแดสงลักษณะของนาม เช่น <B>อายสฺมา</B>
08,0034,005,<B>อานนฺโท</B> พระอานนท์ผู้มีอายุ ถ้าใช้เป็นคำแทนชื่อของนาม ดุจ <B>ตุมฺห</B>
08,0034,006,ศัพท์ เช่น <B>อายสฺมา</B> อันว่าท่านผู้มีอายุ ตรงกับภาษาไทยว่า ท่าน
08,0034,007,เพราะฉะนั้น ในบาลีไวยากรณ์จึงเว้น <B>อายสฺมนตุ</B> เสีย ยกเอา
08,0034,008,<B>คุณวนฺตุ </B>เป็นตัวอย่าง.
08,0034,009,ข้อควรจำใน ภควนฺต ศัพท์
08,0034,010,๑. ศัพท์ที่นำมาแจกตาม <B>ภควนฺตุ</B> ได้ ศัพท์นั้นต้องประกอบ
08,0034,011,"ด้วย <B>วนฺตุ, มนฺตุ </B> และ <B>อิมนฺต, ตวนฺตุ </B>ปัจจัย นอกจากที่กล่าว"
08,0034,012,นี้นำมาแจกตามไม่ได้. เฉพาะ <B>วนฺตุ</B> และ <B>มนฺตุ</B> ปัจจัย ใช้ประกอบ
08,0034,013,"กับศัพท์ต่างกัน คือ <B>วนฺตุ</B> ใช้ประกอบกับศัพท์ที่เป็น อ การันต์,"
08,0034,014,<B>มนฺตุ</B> ใช้ประกอบกับศัพท์ที่เป็น อิ การันต์ หรือ อุ การันต์.
08,0034,015,๒. <B>ภควนฺตุ</B> เป็นได้เฉพาะปุํลิงค์อย่างเดียว.
08,0034,016,๓. ฝ่ายพหุวจนะ ถ้ามีคำว่า ตา หรือ เต อยู่ท้ายศัพท์ เช่น
08,0034,017,"คำว่า <B>ภควนฺตา, ภควนฺเต</B> ใช้เป็นทฺวิวจนะ. ส่วน <B>ภควนฺโต</B> และ"
08,0034,018,"ที่นอกจาก <B>ภควนฺตา, ภควนฺเต</B> ใช้เป็นพหุวจนะทั้งนั้น."
08,0034,019,<B>อรหนฺต</B> (พระอรหันต์ ) เป็นทฺวิลิงค์ ในปุํลิงค์แจกเหมือน
08,0034,020,"<B>ภควนฺตุ</B> แปลกแต่ ป. เอก. เป็น <B>อรหา, อรหํ </B> เท่านั้น. อิตถีลิงค์"