File size: 121,327 Bytes
10f56ad
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
[
  {
    "title": "ၼွၼ်းႁႂ်ႈဢိမ်ႇဢိမ်ႇတေလွတ်ႈတၢင်းပဵၼ် พักผ่อนนอนให้เพียงพออายุยืนสุขภาพดี",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ၾိင်ႈၽုင်းဢူမ်ပူႉ လုၵ်ႉလႂ်မႃး เคีั้ยวหมาก",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ပေႃႈထဝ်ႈပၢႆးမိူင်း မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း พ่อเฒ่าปายเมือง",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "သိပ်းသွင်ပီၵိူတ်ႇ ปีเกิด 12 นักษัตร",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ပၢႆးဝူၼ်ႉၵၢၼ်မိူင်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိုင်ႈတႆး လႄႈၵၢၼ်တႆးၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈ",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ၼမ်ႉပၢင်သႂ်ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ယၢၼ်ႈ น้ำป๋างงใส บ้านโหย่าน รัฐฉาน",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်းလၢတ်ႈဝႆႉၼႂ်းႁူင်းပွႆႇသဵင်မိူဝ်ႈပႆႇၺႃးယိုဝ်းမိူဝ်ႈ1947",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ SNDP ယိူင်းဢၢၼ်းမိူၼ်ႁိုဝ်ထွမ်တူၺ်းသ...",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "သဵင်မၢၵ်ႇႁူဝ်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း เสียงลูกหัวใจประชาชน ၸၢႆး ၻွၵ်ႇၻႃႇထူၺ်းမွင်ႇ...",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "သိူဝ်ၽိူၵ်ႇ လၢႆးၵၢၼ်တွင်ႈထၢမ် လုင်းၸၢႆးဢၢႆႈပဝ်း ပႃႇတီႇသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ SNDP",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "တႆးထူဝ်ႇၼဝ်ႈ ၶဝ်ႈၵူႈပိူင် ไตยถั่วเน่า",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "သိူဝ်တေႁွင်ႉယဝ်ႉ လၢႆးၵၢၼ် ၸၢႆးၸွမ် တိုၵ်းသူၼ်း รายการจายจ๋อม เสอเต๋ห้องเย่า",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ၸၢႆးၾႃႉလင် ၵႂၢမ်းဝၢၵ်ႇ12လိူၼ် จายฟ้าหลัง กวามหวาก12เดือน",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "သၢမ်ၸဵင်ႇၶမ်း",
    "content": "သၢမ်ၸဵင်ႇၶမ်း"
  },
  {
    "title": "မေးတၵႃႉမေးၼႆၶႃႈဝႃႈ မၼ်းတေမႅၼ်ႈသႂ်မေးၽႂ်ၼေႃႈ",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "24/6/2020 ၶၢဝ်ႇငၢဝ်း သိုၵ်းတႆးRCSS လႄႈသိုၵ်းတဢၢင်းTNLAၶဵင်ႈၶႅင်တေႃႇၵၼ်",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၸႂ်ယဵၼ် ၽူႈၵေႃႇတင်ႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ คืนใส ใจเย็น ผู้...",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "လွင်ႈၽၢတ်ႇလွင်ႈႁူမ်ႈ ဢၼ်လႂ်တႆးလႄႈၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းတေဢႅပ်ႈႁဵတ်းလႆႈ",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ၽိုၼ်လိၵ်ႈၸဝ်ႈသိၼ်ထမ်းၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉပၼ်ဢွၵ်ႇထမ်ႈမိူင်းၵႅတ်ႈ หนังสือ พร...",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "21/MAY ဝၼ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတိုၵ်းဢဝ်ၶိုၼ်းမိူင်းတႆးႁႂ်ႈၵွၼ်းၶေႃ",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး မိူဝ်ႈပၢၼ်ႁူဝ်မိူင်းႁိူဝ်ႈႁိူင်း ( ပၢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ )",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ပၢၼ်တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆးႁိူဝ်ႈႁိူင်းမိူဝ်ႈႁူဝ်မိူင်းၵိုၼ်းၶွၼ်ႈ",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "လႄႇပွႆးသၢင်ႇလွင်းဝၢၼ်ႈသႃလႃး เที่ยวปอยส่างลองบ้านศาลา อ.กุ๋นฮิง",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ဝၼ်းသိၼ်ယႂ်ႇလိူၼ်ႁူၵ်းမူၼ်း ဝၼ်းပီမႂ်ႇ သႃႇသၼႃႇ 2564",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇၵျွင်းႁၢမ်း ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ယၢၼ်ႈ วัดน้างหมู่บ้านร้างในรัฐฉาน",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ပၢႆးဝူၼ်ႉၵၢၼ်မိူင်း ၶိမ်းၵျွင်းဢိုၼ်း ၽူႈၼမ်းၵူဝ်းရီးယႃးႁွင်ႇ ၵဝ်းလီၼိူဝ်",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ၻွၵ်ႊၻႃႊ ၸၢႆးထူၺ်းမွင်ႇ ၶႆႈၼႄပိုၼ်းတႆးလႄႈဢၼ်ႁဝ်းလူဝ်ႇဢဝ်ၵွၼ်းၶေႃ",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ၶေႃႈထတ်းသၢင် ၸၢႆးၸွမ် ဝၼ်းထိ 1/5/2020",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ငဝ်းလၢႆးလီတႃႇမိူင်းတႆးမိူဝ်ႈပီ1947-48",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ၵွၼ်းၶေႃမိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး/ၶေႃႈထတ်းသၢင်ၸၢႆးၸွမ်/รายการวิเคราะห์จายจ๋อม",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ดอยไตแลงที่ตั้งกองทัพไต လွႆးတႆးလႅင်းပဵၼ်တီႈၶွၼ်ႈႁႅင်းတႆး",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ႁေႃးၸဵတ်းလုၵ်ႈဝၼ်း ပီၶရိတ်2020ပီးၵေႃးၸႃႇ1382",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "လိၵ်ႈမႁႃႇသၢင်းၵျၢၼ်ႇပီၵေႃးၸႃႇသၵ်ႈၵရဵတ်ႈ 1382 ၼီႈ",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ၶေႃႈထတ်းသၢင်ၸၢႆးၸွမ်လွင်ႈၵၢၼ်သိုၵ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၾၢႆႇတႆးဝၼ်းထိ2/4/2020",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ၸုမ်းသိုၵ်းယိပ်းၵွင်ႈၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸုမ်းၼမ်ဝႃႈၼမ်",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "1/4/2020ၶၢဝ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်းသိုၵ်းၵူဝ်းၵၢင်ႉယိုဝ်းၵၼ်",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၾၢႆႇတႆး ဝၼ်းၸၼ် 30/3/2020",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၾၢႆႇထီႉဝၼ်းထိ 27/3/2020",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "26/3/2020 ဝၢႆးပၢင်တိုၵ်းႁဵင်ၺႃးမၢၼ်ႈၺွပ်း",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉUWSA ၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်း ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ",
    "content": "တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉUWSA ၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်း ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ\n\n\"ဝႃႉပဵၼ်ၽႂ် လုၵ်ႉလႂ်မႃး\"\n\n“ ဝႃႉ” ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ\nပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢၼ်ၼိုင်ႈ ယူႇသဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး၊\nမိူင်းထႆး၊\nယုၼ်ၼၢၼ် မိူင်းၶႄႇ။ ၶိူဝ်းဝႃႉ မီး ယူႇလၢႆၶိူဝ်း မိူၼ်ၼင်ႇ လဝႃႉ၊ လွႆသၢမ်တဝ်ႉ၊\nလွႆလႃႉ၊ ဢႅၼ်ႇ၊ ၵုၺ်ႈ၊ ဝႃႉမိူင်းၶႄႇ၊ ဝႃႉမိူင်းတႆး\nၸိူဝ်းၼႆႉ။\nမွၼ်း၊ ၶမဵၼ် (ၵမ်ႇပေႃးတီးယႃး)၊ လူဝ်ႉ(လဝႃႉ)၊ ငေႃႉ၊ မေႃးၵႅၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ\nပဵၼ်ၸိူဝ်ႉသၢႆလဵဝ်ၵၼ်-ၵႂၢမ်းလၢတ်ႈတႄႉ\nဢမ်ႇပေႃးပွင်ႇၵၼ်\nမိူၼ် တႆး ထႆး လၢဝ်း။\n\nၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းပိုၼ်းၶဝ်တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ-ၽွင်းၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းထႆးတႆး\nၵၢၼ်ႉ\nသိုၵ်းၶႄႇ\nပၢႆႈလူင်းတၢင်းတႂ်ႈ မိူၼ်ၾၢႆတႅၵ်ႇ-ၽၢင်ႈလေႃႇလိုပ်ႈတိုၵ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း\nၸိူဝ်းယူႇၸွမ်းသၢပ်ႇၼမ်ႉၵဵဝ် ၊ၼမ်ႉ ၸဝ်ႈၽယႃး ၵေႃႇတင်ႈမိူင်းၸဝ်ႈၾႃႉ ယၢမ်းလဵဝ်ပဵၼ်မိူင်းႁေႃၶမ်းထႆး၊\nမိူင်းလၢဝ်း။\n\nယွၼ်ႉဢမ်ႇၶဵင်ႇလႆႈႁႅင်းတႆးထႆး လေႃႇတိုၵ်းလႄႈ\nၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇပိုၼ်ႉတီႈ ၵၢၼ်ႉသိုၵ်းသေၸိူဝ်းသုတ်ႉၵႂႃႇ တၢင်းတူၵ်း\nပဵၼ်ၶိူဝ်းမွၼ်း၊ ၸိူဝ်း\nသုတ်ႉၵႂႃႇတၢင်းဢွၵ်ႇ\nပဵၼ်ၶမဵၼ်(ၵမ်ႇပေႃးတီႈယႃး)၊ ၸိူဝ်းပၢႆႈၶိုၼ်ႈမႃးတၢင်းၼိူဝ် ယဵၼ်းပဵၼ်ၵႂႃႇၵူၼ်းႁူၺ်ႈႁၢဝ်းလွႆ\nတႅၵ်ႇယၢႆႈပဵၼ်ၵႂႃႇ လၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း၊ ဢၼ်တႆး ႁွင်ႉဝႃႈ-လွႆ၊ ဝႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇ။\n\n\"သႃသၼႃတီႈၵိူဝ်းလီ\"\n\nယူႇၼိူဝ်တူၼ်းႁူတ်ႈႁၢဝ်းလွႆ ၵႆယၢၼ်ၵၼ်၊\nၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇ၊ ဢမ်ႇမီးတီႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းလႄႈ ယုမ်ႇယမ်ၽီပေႃႈ ၽီ မႄႈပူႇယႃႈ ၶိင်းၼၢႆး။\nသွၼ်ႈၽီႁူၺ်ႈၽီပႃႇ ၵေႃႈမီး။ ၸိူဝ်းယုမ်ႇယမ်ပုတ်ႉထၸဝ်ႈ ၸႂ်ႉလိၵ်ႈတႆးၶိုၼ်၊ တႆးယူၼ်း\nလႄႈ ၸပ်းၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၵိူင်းယူၼ်း၊ မုၼ်ႈၸဝ်ႈတိုဝ်းသွၵ်းတိၼ်၊ ၶီႇမႃႉ၊ ၶီႇဝူဝ်း။\n\nၸိူဝ်းၵိူဝ်းၽီသွၼ်ႈၽီၵမ်ႈၽွင်ႈသမ်ႉ\nၼပ်ႉထိုဝ်သႃႇသၼႃႇၶရိတ်ႉယၼ်ႇ\nၵႂႃႇလႄႈ\nလိၵ်ႈလၢႆးၵေႃႈ ဢဝ်တူဝ်လိၵ်ႈရူဝ်းမႅၼ်ႈ(ဢၼ်တင်းၼမ်ႁူႉဝႃႈတူဝ်လိၵ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈ)\nၼၼ်ႉပဵၼ်လိၵ်ႈလၢႆးၸႂ်ႉတိုဝ်းမႃး။ ဢၼ်\nတိုၵ်ႉသွၼ်ႈၽီ၊\nဝႆႈၽီ ၊ ၽီပေႃႈ ၽီမႄႈၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၵ်ႉမီးယူႇသေတႃႉ ယွၼ်ႉၸမ်ၶႄႇလႄႈ\nယူႇမိူၼ်ဢမ်ႇမီးတီႈၵိူဝ်းလီသင်ၵေႃႈမီး။\n\n\"ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ\"\n\nၸိူဝ်းၼပ်ႉထိုဝ်ပုတ်ႉထသႃသၼႃ ႁဵတ်းသၢင်ႇ၊\nႁဵတ်းၸၢင်း ႁဵၼ်းလိၵ်ႈတႆးၶိုၼ်၊ တႆးယူၼ်း၊ ၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈ ႁဵၼ်းလၢႆး\nထိုင်မိူင်းမၢၼ်ႈသေတႃႉ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ ႁပ်ႉပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းၶႄႇ၊ ဢဝ်လိၵ်ႈၶႄႇ၊\nၵႂၢမ်းၶႄႇ ပဵၼ်လၵ်း။ ႁူင်းႁဵၼ်းမီးထိုင်ၸၼ်ႉသုင် ဢဝ်လၢႆးတၢင်းၶႄႇလွၼ်ႉလွၼ်ႉ။\n\nဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်သူင်ႇလုၵ်ႈလၢင်းယူႇႁူင်းႁဵၼ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ၊\nၸိူဝ်းဝႃႈလႆႈပွင်ပဵၼ်တႄႉ ဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်းၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈထိုင် ၶုၼ်းမိင်၊ ပိူၺ်ႇ\nၵျိၼ်း။\nၸိူဝ်းၵႂႃႇႁဵၼ်းထိုင် ထႆႇဝၼ်း၊ မႃၵၢဝ်း၊ ႁွင်ႇၵွင်ႇ၊ သိင်ႇၵပူဝ်ႇ\nၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ\nမီးၽွင်ႈ။ ၵွပ်ႈၾိင်ႈၶႄႇ ၵႂၢမ်းၶႄႇႁိူင်းလႄႈ လိၵ်ႈလၢႆး\nၵႂၢမ်းလၢတ်ႈ\nဢၼ်ၸႂ်ႉသိုဝ်ႇသၢၼ်ၵႂႃႇမႃး ၵပ်းသိုပ်ႇ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းၸိူဝ်း\nၼႆႉ\nပဵၼ်လိၵ်ႈၶႄႇ ၵႂၢမ်းၶႄႇမူတ်း။\n\n\"ဝႃႉ လႄႈ ယႃႈၾိၼ်ႇ\"\n\nမိူဝ်ႈပၢၼ်ဢိင်းၵလဵတ်ႈ\nၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ဝႃႉလႆႈႁပ်ႉဝႂ်ၶွၼ်ႇၽုၵ်ႇယႃႈၾိၼ်ႇဝႆႉလႄႈ ၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းၵေႃႈ\nယူႇဝႆႉႁင်းၶေႃ ။ တေႃႇ 1968 လႆႈဝႃႈ\nၶုၼ်ၽွင်းငမ်းၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ဝႃႉၵုမ်းၵမ်ယၢမ်းလဵဝ်\nပဵၼ်ဝႆႉ ၵႆႇယေႈတူဝ် ၶၼ်ယေႈ ၵုင်း၊ 8\nၼႃႈ\nလိၼ် ႁူမ်ႈပဵၼ်မိူင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈဝႆႉႁင်းၶေႃ။ ဢၼ်မီးၸဝ်ႈၾႃႉ တႆး/ဝႃႉ ၽွင်းငမ်းတႄႉ\nမိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ မိူင်းလိူၼ်း တင်း ဝဵင်းငိုၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ။\n\nတေႃႇထိုင် ပီၶရိတ်ႉ 2006 တဵမ် ၽုၵ်ႇယႃႈၾိၼ်ႊလမ်၊ ႁဵတ်းယႃႈၾိၼ်ႇ\nၶၢဝ်\nဢဝ်ပဵၼ်ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး မႃးတႃႇသေႇ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ယုမ်ႇယမ်ၼိူဝ်တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ\nၼိူဝ်ပိုၼ်ႉလိၼ်ဢမ်ႇမီးသူၼ်ၾိၼ်ႇၼႆသေတႃႉ ၵူႈမိူင်းမိူင်းတိုၵ်ႉသွၼ်ႇဝႃႈ\nၸုမ်းဝႃႉၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းတူဝ်ၵူင်းလူင် သူင်ႇဢွၵ်ႇၵႃႉၶၢႆယႃႈမႃႉ တင်း\nယႃႈမဝ်းၵမ်ၵူႈသႅၼ်းယူႇ။ ယႃႈမႃႉသႅၼ်း WY\nၸပ်းၸိုဝ်ႈဝႃႈ\nပဵၼ်ၶွင်ဝႃႉ မႃးတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ၾၢင်ႁၢင်ႈတႄႉၵေႃႈ ၸုမ်းဝႃႉ ယင်းတီႉၺွပ်း\nပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်း\nသိုဝ်ႉ၊\nၸိူဝ်းၵိၼ် ယႃႈမဝ်းၵမ်ယူႇ။\n\nမိူၼ်ၼင်ႇ ၽူႈၶဝ်ႈပႃး\nၼႂ်းၶွမ်ႇမတီႇငဝ်ႈငုၼ်းဝႃႉ လုင်း“ဝိူၺ်ႉသႅဝ်ႇၵင်း” ၼၼ်ႉ\nလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး တင်း မိူင်းဝၼ်းတူၵ်း ယင်းၶႂ်ႈလႆႈတူဝ်။\nမိူင်းထႆးယင်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႃႈႁူဝ်ဝႆႉ သွင်လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ။ မိူင်းဢမေႇရီႉၵၼ်ႇသမ်ႉ\nသွင်လၢၼ်ႉ တေႃႇလႃႇ။\n\n\"ၼႂ်းၸုမ်းဝႃႉယၢမ်းလဵဝ်\"\n\nၸုမ်းဝႃႉယၢမ်းလဵဝ် ပဝ်းယဵဝ်ႇသျႅင်\nပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ သႅဝ်းမိၼ်ႇလျႅင် ၵေႃႉတၢမ်း။ ယင်းမီးထႅင်ႈယူႇ လၢႆၵေႃႉလၢႆၵူၼ်းယူႇသေတႃႉ\nဢၼ်ပဵၼ်ယႂ်ႇ ၼႂ်းၸုမ်းဝႃႉမီးသွင်ၶိူဝ်းႁိူၼ်းၵူၺ်း။ ပဵၼ်ၶိူဝ်း “ပဝ်း” တင်း\nၶိူဝ်း“ဝိူၺ်ႉ”\nၵူၺ်း။\n\nဢၼ်မီးဢႃႇၼႃႇၾၢႆႇသိုၵ်းၾၢႆႇၽွင်းငမ်း\nပဵၼ်ၶိူဝ်း ပဝ်း ၊ ဢၼ်ပဝ်း\nယဵဝ်ႇသျႅင်\nပဵၼ်ငဝ်ႈ။ ဢၼ်မီးငိုၼ်းသေၸႂ်ႉဢႃႇၼႃႇလႆႈသမ်ႉ ပဵၼ်ၶိူဝ်းဝိူၺ်ႉ၊ သၢႆၵၢၼ်မိၼ်\nဢႄးရ်ယၼ်ႇၵုင်ႇ လႄႈၶွမ်ႇပၼီႇတေႃႇတႃႇဝိၼ်း Thawda\nWin ယင်း\nပဵၼ်ၶွင်ဝိူၺ်ႉသႅဝ်ႇၵင်း (ဢူးၸဵင်ႇဝိၼ်း) ဝႃႈၼႆ။\n\nဢိင်ၼိူဝ် ဝိူၺ်ႉသႅဝ်ႇၵင်း ဢဝ်ငိုၼ်းတွင်း\nလႅၵ်ႈပဵၼ်ဢႃႇၼႃႇမႃးလွႆးလွႆး\nၼၼ်ႉ\nလႆႈႁူႉဝႃႈ ပဝ်းယဵဝ်ႇသျႅင် ၵေႃႈမႆႈၸႂ်။ ၸင်ႇပူတ်းလၢႆႈ ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉမ တပ်ႉၸုမ်း\nဢၼ်ဢမ်ႇပေႃးဝႆႉ ဝၢင်းၸႂ်၊ ဢဝ်ၸိူဝ်းပဵၼ်လုၵ်ႈပဵၼ်\nလၢၼ်\nၸိူဝ်ႉသၢႆၶိူဝ်းပဝ်း ပုတ်ႈတႅၼ်း။ ၼႂ်းၸုမ်းဝႃႉၼႆႉ တပ်ႉၸုမ်း468 မိူင်းပွၵ်ႉ ဢဵၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇသေပိူၼ်ႈ။ တီႈၼၼ်ႈၵေႃႈ ပူတ်းပႅတ်ႈ\nလီ ဢၢႆႈသုသေ ဢဝ်လၢၼ်ဢွၵ်ႇဢွၵ်ႇမၼ်း ပဝ်းဢၢႆႈပၼ်းၼၼ်ႉပုတ်ႈတႅၼ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ\nဝႃႉဢၼ်တူင်ႉၼိုင် ပၵ်းသဝ်း ႁိမ်းႁွမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆးတႄႉ ဝိူၺ်ႉသႅဝ်ႇယိင်\nၵေႃႉပဵၼ်ၼွင်ႉၸၢႆး ဝိူၺ်ႉသႅဝ်ႇၵင်းၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉၵုမ်းၵမ်ယူႇ။ မီးပၼ်ႁႃသင်ၵေႃႈ\nဝိူၺ်ႉသႅဝ်ႇၵင်း ယင်းဢဝ်ငိုၼ်းတွင်းၵႄႈလိတ်ႈ\nမႃး\nလွၼ်ႉလွၼ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူဝ်ႈပဵၼ်ပၼ်ႁႃ ဝႃႉ ပႃးၶႄႇမႃးတႅပ်းမႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း\nမိူင်းတူၼ်ၼၼ်ႉ ပေႃးဢဝ်ၶိူဝ်းပဝ်း ဝႃႈ သဵင်ၵွင်ႈၶႂ်ႈ တႅၵ်ႇ\nၼႃႇယဝ်ႉ။\n\nၵူၺ်းၵႃႈ ဝိူၺ်ႉသႅဝ်ႇၵင်း\nသမ်ႉဢမ်ႇယွမ်းပၼ်သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ - ဢိင်ၼိူဝ်လူင်းတိုၼ်းလၢင်းဝႆႉၼမ်သေၸႂ်ႉငိုၼ်းၵႄႈ\nလိတ်ႈၵႂႃႇ။ ၵူၼ်းၸမ်ၸႂ်ၽူႈ\nၼမ်းဝႃႉၵေႃႉၼိုင်ႈ\nယင်းလၢတ်ႈဝႃႈ မီးပၼ်ႁႃသိုၵ်းၼိုင်ႈၵမ်း ဝိူၺ်ႉဢဝ် ငိုၼ်းယဵတ်ႈမွၼ်\nတီႈၽူႈၼမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်သႅၼ်။ ႁဵတ်း\nၼၼ်သေၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃလွင်ႈၶဵင်ႈ\nၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်း တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ\nၶဝ်\nမႃးတႃႇသေႇ။\n\n\"တပ်ႉဝႃႉ UWSA\"\n\nပီႊ1964\nၽွင်းၸဝ်ႈမႄႈၼၢင်းႁိူၼ်းၶမ်း\nၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈ တႆး SSA ၼၼ်ႉ ၽူႈႁူမ်ႈၽၢၵ်ႈ\nမီးတပ်ႉၵူဝ်းၵၢင်ႉ ဢၼ်ၸဝ်ႈလႅတ်ႇ ၸဝ်ႈ ၼၢင်းၶႃၶူၼ်ၶဝ် ပီႈၼွင်ႉဢွၼ်ႁူဝ် ဝၢႆးၼၼ်ႉ\nမီးတပ်ႉဝႃႉ ၸုမ်း\nၸဝ်ႈမႁႃႇသၢင်း\nၶိူဝ်းၸဝ်ႈၾႃႉဝဵင်းငိုၼ်း မႃးႁူမ်ႈ။ ဝၢႆးမႃးပဵၼ်တပ်ႉ\nသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝႃႉWNA။ ၼႂ်းပီ 2017 ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈမိပ်ႇဢီးယၢင်ႈ\nၸူးသဵၼ်ႈတင်း\nၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်းသေWNA ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸွမ်း\nတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ငဝ်ႈ ငုၼ်းပၢင်သၢင်းၵႂႃႇ။\n\nၼႂ်းပိုၼ်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇဝႃႉ\nမီးယူႇလၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း၊ ၸုမ်းဢၼ်\nၸဝ်ႈမႁႃႇသၢင်း\nဢွၼ်ႁူဝ်လႄႈ ဝႃႉဢၼ်ယူႇတႂ်ႈပႃႇတီႇၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉ\nမိူင်းမၢၼ်ႈ(ပၵပ)\nဢွၼ်ႁူဝ်။ ၽွင်း 1980 ပၢႆ\nဝႃႉၸိူဝ်းယူႇတႂ်ႈပႃႇတီႇ ၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉ ၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ်သေလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ။\n\nဝၼ်းထီႉ17/04/1989\nၽွင်းဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင်မိူင်းမၢၼ်ႈ\nမီးပၢင်လုၵ်ႉ\nႁိုၼ်ႇတူဝ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ\nၸုမ်းဝႃႉၵိုတ်းသိုၵ်း ၵၼ်တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ\nတႃႈၵုင်ႈသေ\nၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉUWSA ယၼ်ႇပၵ်းငဝ်ႈငုၼ်း\nတီႈဝဵင်းပၢင်သၢင်း။ (ဢွၼ်တၢင်း တင်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ ပႃႇတီႇၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉ\nၸၢတ်ႈမၢၼ်ႈ\nBNUP/BNUA ဝၢႆးမႃးလႅၵ်ႈပဵၼ် UWSP/UWSA။\n\nUnited Wa State Army : UWSA မီးၵႂၢမ်းမၢႆဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်း\nၶွတ်ႇလိူတ်ႈမိူင်းဝႃႉ ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈပႃႇတီႇၶွတ်ႇလိူတ်ႈမိူင်းဝႃႉUWSP:United\nWa State Party။\nတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉ UWSA ၼႆႉ ၼႂ်းၸုမ်းယိပ်း ၵွင်ႈ\nၵၢင်ႇတင်းသဵင်ႈ\nပေႃးသိုၵ်းလူင်ပွင် ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈယဝ်ႉ ႁႅင်းငိုၼ်းႁႅင်း\nသိုၵ်း\nယႂ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈ။\n\nတပ်ႉၸုမ်းလူင် ဢၼ်ယူႇႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ မီး 4 ဢၼ်၊\nဢၼ် ယူႇႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး မီး 5 ဢၼ်။\nႁႅင်းသိုၵ်းမီးသွင်မိုၼ်ႇပၢႆ၊ ပေႃး သွၼ်ႇပႃးသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်း\nတင်းမူတ်းဢမ်ႇယွမ်းသၢမ်မိုၼ်ႇ။ ၸုမ်းပႂ်ႉ တူၺ်းလွင်ႈ\nငမ်းယဵၼ်\nBNI တႄႉ ဢွၵ်ႇၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ သိုၵ်းဝႃႉ\nမီးႁႅင်းသိုၵ်း 25,000 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။\nသႅၼ်းရူတ်ႉတိုၵ်း ၵႃးတႅင်ႉဢမ်ႇမီး သေတႃႉ ၵႃးၵၢပ်ႇလဵပ်း(လေႃႉယၢင်)\nသႅၼ်းၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း မီးၼပ်ႉႁူဝ် သိပ်းလမ်း။ ယင်းမီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဝႃႈ\nမီးႁိူဝ်းမိၼ်ယိုဝ်းသိုၵ်းၼႆလူးၵွၼ်ႇ။ၵူၺ်းၵႃႈ ၾၢႆႇဝႃႉယိုၼ်ယၼ်ဝႃႈ ပဵၼ်ၶၢဝ်ႇပွမ်ၽၢင်းၵူၺ်းဝႃႈၼႆ။\n\n\"တပ်ႉဝႃႉ ႁဵတ်းႁိုဝ်ထိုင် ႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး\"\n\nပၢၼ်သိုၵ်း\nၼဝတၽွင်းၸွမ်သိုၵ်းၶိၼ်ႇၺုၼ်ႉမီးဢႃႇၼႃႇၼၼ်ႉ ယၢမ်ႈ\nဢဝ်ၶေႃႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇၵၼ်တင်း\nသိုၵ်းဝႃႉသေ လူင်းတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး MTA\nဢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇဢွၼ်ႁူဝ်။\nယင်းမီးၶၢဝ်ႇဝႃႈ သိုၵ်းဝႃႉ\nတိုၵ်းဢဝ်ၼႃႈလိၼ်\nၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇၵုမ်းၵမ်လႆႈထိုင်လႂ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈဢဝ်ထိုင်\nၼၼ်ႈ။\nၽွင်းၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈ ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ၊ MTA\nၶိုင်ဝၢင်းၶိူင်ႈ\n1995-96 ၼၼ်ႉ ဝႃႉၵေႃႈ ပုတ်ႈပၵ်းဢဝ်တီႈယူႇ တပ်ႉၸဝ်ႈ\nၶုၼ်သႃႇ\nၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆးၵႂႃႇတင်းၼမ်။\n\nပီႊ1998\nတႄႇၶၢႆႉ\nၵူၼ်းမီးႁေႃမီးႁိူၼ်းဝႃႉ ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇၵေႃႉ လူင်းယူႇၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈ တႃႈၶီႈလဵၵ်း၊\nၸႄႈတွၼ်ႈမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။\nၸုမ်းလႃးႁူႇ\nဢွၵ်ႇၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈၵူၼ်းဝႃႉႁိမ်းသႅၼ်သွင် ၸိူဝ်လုၵ်ႉ\nတၢင်းလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ\nၶၢႆႉ မႃးယူႇႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး ၽိုတ်ႉဢဝ်တူင်ႈ\nႁႆႈတူင်ႈၼႃး\nတႆး တင်းလႃးႁူႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ မိူင်းသၢတ်ႇ၊ မိူင်းတူၼ် ဝႃႈၼႆ။\n\nယၢမ်းလဵဝ် တပ်ႉဝႃႉႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး\nၶွတ်ႇၽွတ်ႈပဵၼ် ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း 171 မီး 5 တပ်ႉၸုမ်းလူင်\nၵွၼ်းဝႆႉ 25 တပ်ႉ ၵွင်၊\nပၵ်းသဝ်းတူင်ႉၼိုင်၊ ႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ လဵင်ႉၵႆႇ၊ လဵင်ႉမူ၊ ၽုၵ်ႇၶဝ်ႈ၊\nယႃႉထိူၼ်ႇ ယႃႉပႃႇ\nႁဵတ်းသူၼ်ယၢင်\nရႃႇပႃႇ ၶၢႆတေႃႇ မိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းထႆး။ မႆႉသၵ်း မႆႉတိုင်း ၶူဝ်းႁႄႈ ၵႅဝ်ႈ\nသႅင်ငိုၼ်းၶမ်း ပႃးၸဵမ်တွင်း ၵေႃႈဢွၵ်ႇ။\n\n\"ႁူဝ်ၵူၼ်းလႄႈၽႅၼ်ႇလိၼ် တပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉUWSA ၵုမ်းၵမ်\"\nပေႃးဢဝ်ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း(လၵ်းမိူင်း)\n2008 ဝႃႈ\nဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈၼေႇပျီႇတေႃႇပၼ်ဝႆႉတွၼ်ႈတႃႇၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇဝႃႉ\nမီးယူႇ6 ၸႄႈဝဵင်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တွၼ်ႈၾၢႆႇဢွၵ်ႇၶူင်း -\nၸႄႈ\nဝဵင်း\nႁူဝ်ပၢင်ႇ၊ ပၢင်ဝၢႆ ၊ ၼႃး ၽၢၼ်း၊ မိူင်းမႂ်ႇ၊ ပၢင်သၢင်း(ပၢင်ၶမ်း) တင်း မၢၵ်ႇမၢင်။\nၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်တပ်ႉဝႃႉ ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉတႄႉ မီး4\nၸႄႈ\nဝဵင်း\nပၢင်ဝၢႆ ၊ ၼႃးၽၢၼ်း၊ မိူင်းမႂ်ႇ တင်း ပၢင်သၢင်း။\n\nလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈတႄႉ ၶႂ်ႈယုၵ်ႉဢဝ်\nၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇ တင်း ၸႄႈ\nဝဵင်းမၢၵ်ႇမၢင်\nမွပ်ႈပၼ်ဝႃႉသေယွၼ်း ဢဝ်ၶိုၼ်း ဢိူင်ႇမိူင်းပွၵ်ႉ ၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၽႅၼ် တင်း ႁူဝ်တဝ်း\nဢၼ်ၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယၢင်း။ ၾၢႆႇ\nၼိုင်ႈၵေႃႈ\nႁႂ်ႈၸုမ်းဝႃႉ ၸတ်းသၢင်ႈၾၢႆႇၽွင်းငမ်းၸွမ်းၼင်ႇလူင်ပွင်\nၸိုင်ႈဝၢင်းပၼ်။\nတပ်ႉဝႃႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႅၵ်ႈပဵၼ် တပ်ႉပႂ်ႉလႅၼ် လိၼ်။ လွင်ႈ\nၼႆႉ\nၸုမ်းဝႃႉဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ။ ယွၼ်ႉမိူင်းပွၵ်ႉ မိူင်းၽႅၼ် ပဵၼ်ႁူးထူၺ်ႈ\nၸႂ်ၸူးၾင်ႇၼမ်ႉၶွင်တင်း\nမိူင်းလၢဝ်း မိူင်းထႆး။ ဝႃႉ UWSA တႄႉ ဢွၵ်ႇ\nၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ\nၼႃႈလိၼ်ဝႃႉပွတ်းႁွင်ႇပွတ်းၸၢၼ်း(သွၼ်ႇပႃးႁိမ်းလႅၼ်လိၼ် ထႆး) မီး တၢင်းၵႂၢင်ႈ 35,000 လွၵ်းလၵ်းၵီႊလူဝ်ႊ။ ပွတ်း\nၼိူဝ်\n18,000 လွၵ်းလၵ်းၵီႇလူဝ်ႇ၊ ပွတ်းၸၢၼ်း 17,000 လွၵ်းလၵ်းၵီႊ လူဝ်ႊပၢႆ။ ႁူဝ်ၵူၼ်း တွၼ်ႈၼိူဝ် မီး 3 သႅၼ်ပၢႆ၊\nတွၼ်ႈၸၢၼ်းမီး သႅၼ်ပၢႆ ႁူမ်ႈတင်းမူတ်း မီး 4\nသႅၼ်ပၢႆ\nဝႃႈၼႆ။\n\nၼႃႈလိၼ်ဝႃႉ UWSA ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉ 4\nၸႄႈဝဵင်းၼၼ်ႉ\nၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 2 ၼႆၵေႃႈႁွင်ႉ။ မိူဝ်ႈ 1989 ၼႂ်းလုၵ်ႈလိူၼ်ဢေႇပိူဝ်ႇၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းၵူဝ်းၵၢင်ႉ\nၵိုတ်းသိုၵ်းဢဝ်ငမ်းယဵၼ်တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ\nဢွၼ်တၢင်း\nလႄႈ ပဵၼ်ၵႂႃႇၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 1၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ဝႃႉ\nၵိုတ်းၸွမ်းလႄႈ\nပဵၼ်ၵႂႃႇၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 2၊ SSPP/SSA ၵိုတ်း\nၸွမ်း\nထႅင်ႈလႄႈ သႅင်ၵႅဝ်ႉ ပဵၼ်ၵႂႃႇ 3၊ ၼႃႈလိၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမၢႆ 4 ပဵၼ်\nမိူင်းလႃး။\n\n\"လူင်းလၢႆးမိုဝ်းငမ်းယဵၼ် ၵမ်းထူၼ်ႈ 2\"\n\nၽွင်းပီ2008-09\nၼၼ်ႉ\nၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်း ၸွမ်သိုၵ်းလူင်တၢၼ်း\nသူၺ်ႇတဵၵ်းၸႂ်ႉႁႂ်ႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ\nၵၢင်ႇလႅၵ်ႈ ႁဵတ်းတပ်ႉပႂ်ႉလႅၼ်လိၼ်၊ မီးၸုမ်းၶၢင် ပၢင်ဝႃႈ NDA-Kဢိၵ်ႇၸုမ်းၸိူဝ်းၽၢတ်ႇငၢၵ်ႈၵၼ် ႁပ်ႉ\nႁဵတ်းတပ်ႉပႂ်ႉ\nလႅၼ်လိၼ် ၵႂႃႇသေတႃႉ ၸုမ်းဝႃႉ ၸုမ်းမိူင်းလႃး ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ။\nၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းတေႃႇၵၼ် တင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ တေႃႇပေႃးထိုင်ပၢၼ် ၸွမ်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇ\nယိုၼ်းမိုဝ်းမွၵ်ႇႁွင်ႉ သၢင်ႈဝၢၼ်ႈသၢင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈၵၼ်မိူဝ်ႈပီ 2011 ၸုမ်းဝႃႉ UWSA ၸင်ႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းဢဝ်ငမ်းယဵၼ်\nၸၼ်ႉၸႄႈမိူင်း၊ ၸၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မိူဝ်ႈ 07/09/2011\nၼၼ်ႉထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။\n\n\"တႅဝ်းႁူမ်ႈငမ်းယဵၼ် လႄႈၻီႇမူဝ်ႇၶ​ရေႇသီႇ\"\n\nဝၢႆးလူင်းလၢႆးမိုဝ်းဢဝ်ငမ်းယဵၼ်ယဝ်ႉ\nၸုမ်းၸိူဝ်းပၵ်းငဝ်ႈငုၼ်း ႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ၶႄႇ4\nၸုမ်း(မိူင်းလႃး၊\nပၢင် သၢင်း၊ လဝ်ႇၵၢႆး၊ ပၢင်ဝႃႈ)ၸိူဝ်း\nၽိုၼ်ႉဝၢႆႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ\nပႃႇတီႇၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ မိူဝ်ႈ 1989\nၼၼ်ႉ\nႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႇတင်ႈ တႅဝ်းႁူမ်ႈငမ်းယဵၼ်လႄႈၻီႇမူ ဝ်ႇၶရေႇသီႇ PDF ပိူဝ်ႈတႃႇႁူမ်ႈၵၼ်တိုၵ်းတေႃး ပေႃးႁူပ်ႉၽေးသိုၵ်း။\nၵိုတ်းသိုၵ်းယဝ်ႉ ၸမ်တဵမ် 20 ပီ\nသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁုပ်ႈလေႃႇသိုၵ်းၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ငဝ်ႈငုၼ်းလဝ်ႇၵၢႆး ဢၼ်ၽိူင်ၵျႃးသိူင်း\nဢွၼ် ႁူဝ်။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ယင်းဢမ်ႇမီးၸုမ်းလႂ်ၵႂႃႇၸွႆႈ။ ပႃးၸဵမ်ဝႃႉ။\n\n\"လွၵ်းၸုၵ်းၵၢၼ်မိူင်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ\"\n\nၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၵႅၼ်ႇၵႅၼ်ႇၶႅင်ၶႅင်သေဢဝ်ႁႅင်းသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး-ၼႆႉပဵၼ်ယိူင်းဢၢၼ်းသုင်သုတ်း။\nၽႅၼ်ၵၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇပေႃးယုင်ႈယၢင်ႈ လိူဝ်သေၶႂ်ႈၵေႃႇတင်ႈၸႄႈမိူင်းဝႃႉ\nပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်။ တႃႇ\n\nၵေႃႇတင်ႈၸႄႈမိူင်း\nဝႃႉလႆႈၼၼ်ႉ ႁႃႁွမ်ဢူၺ်းလီ တႃႇလႆႈလွင်ႈၵမ်ႉ\nထႅမ်။\n\nဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈတၢင်းၶႂ်ႈၵေႃႇတင်ႈ\nၸႄႈမိူင်းႁင်းၶေႃသေ15-19/04/\n2017 မွၵ်ႇႁွင်ႉၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ\nၶၢင် KIA၊ တႆး SSPP၊ ပလွင်ႈ TNLA၊ ၵူဝ်းၵၢင်ႉ MNDAA၊ ရၶႅင်ႇ AA၊\nမိူင်းလႃး NDAA သေၸတ်း\nႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်တီႈပၢင်သၢင်း။\nၵေႃႇတင်ႈၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ။ ၽွတ်ႈ\nၸုမ်းၶွင်ႇသီႇဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်\nမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် FPNCC (The Federal\nPolitical Negotiation and Consultative Com\nmittee ) သေတူၵ်ႇတၵ်ႉဝႃႈ\nၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း NCA ဢမ်ႇပဵၼ်\nၵၢၼ်ၼႆသေၶိုင်ႁႃသဵၼ်ႈတၢင်းမႂ်ႇ တႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း တင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ။\n\nၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ၊\nသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႄႈ ဢမ်ႇပဵၼ်\nၵၢၼ်။\nၶေႃႈၸုၵ်းမၼ်ႈတႄႉ ပေႃးဢမ်ႇပႃးလုၵ်ႈ ၸုမ်းတင်းမူတ်း တေ\nဢမ်ႇၽွမ်ႉတႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းလႃးလႃး။\nလူဝ်ႇလႆႈပႃးၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း၊ တိုၼ်းတေဢမ်ႇယႅၵ်ႈ ဢုပ်ႇၸုမ်းလႂ်ၸုမ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။\n\nၵူၺ်းၵႃႈ ဢူးဢွင်ႇၸူဝ်း ၶွင်ႇသီႇငမ်းယဵၼ်\nလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပိုတ်ႇလၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဝၼ်းတီႈ 13/04/2018 ဝႃႈ ၸုမ်း ဝႃႉ UWSA\nတင်း\nၸုမ်းမိူင်းလႃး NDAA တေလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း\nNCA ဝႃႈၼႆ။\n\nဢိင်ၼိူဝ်မိူင်းၶႄႇလူင်တိုၵ်းသူၼ်း ၸုမ်းဝႃႉ\nယွမ်းႁပ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီး One\nBelt One Road (OBOR) ၶွင်ၶႄႇ သေတူဝ်တႅၼ်း\nလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ\nယူႇၵၢင်ၸွႆႈၶိုင်ပၼ်။ ႁူပ်ႉၵုမ်ၵၼ်ႁႃတၢင်းၵႄႈပၼ်\nႁႃသေတႃႉ\nဢမ်ႇပေႃးပဵၼ်ၵၢၼ်၊ သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉထႅမ်\nႁႅင်းၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်း\nၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ဝႃႉ ၵုမ်းၵမ်ယူႇ။\n\nဢိင်ၼိူဝ်ႁႅင်းၼမ်ႉႁႅင်းလူမ်းလုမ်ႈၾႃႉ\nဢမေႇရီႇၵၼ်ႇ တင်းၶႄႇတႃႉ\nႁႅင်းၵၼ်သေဝႃႉယဵၼ်းပဵၼ်\nတူဝ်ငိုၼ်း တူဝ် ၶမ်း။ တူၵ်းပဵၼ်ၶိူင်ႈမိုဝ်း\nၶႄႇ\nဢဝ်သဵတ်ႈၵႃႈသဵတ်ႈႁူဝ် တေႃႇမိူင်းမၢၼ်ႈဢၼ်ယၢင်ႈၸူး လွၵ်း\nပိူင်ၽွင်းငမ်းမိူင်းလၢႆး\nမိူင်းဝၼ်းတူၵ်းၵမ်ႉထႅမ်။ ပေႃးဝႃႉမေႃၶိုင် ၸၢင်ႈသိုပ်ႇပဵၼ်မိူင်းလွတ်ႈလႅဝ်းၵႂႃႇ။\nသင်ယၢင်ႈလွၵ်းၽိတ်း ၸၢင်ႈပဵၼ် ၽိုၼ်းပဵၼ်ၾႆး။ မိူင်းတႆးၵေႃႈတေႃႈၼင်ႇၼၼ်\nငဝ်းလၢႆးမိူၼ်ၵၼ်ဝႆႉ။\n\n\"လွင်ႈပေႉတူဝ်\"\n\nဝႃႉၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ\nယွၼ်းၸႄႈမိူင်းယူႇမႅၵ်းမႅၵ်းသေတႃႉ တီႈတႄႉယူႇဝႆႉမိူၼ်မိူင်းလွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ၊\nယွၼ်းၸႄႈမိူင်းယူႇမႅၵ်းမႅၵ်းသေတႃႉ တီႈတႄႉ ယူႇဝႆႉမိူၼ်မိူင်းလွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်း ၶေႃ\nဢႃႇၼႃႇလူင်သၢမ်ယိူင်ႈ ၵၢၼ်ၽွင်းငမ်း၊ ၵၢၼ်ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈမၢႆမီႈ၊ၵၢၼ်တႅပ်းတတ်းတြႃး\nၸတ်းသၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ႁင်းၵူၺ်း။\nမီးၶႅပ်းငိုၼ်း၊ ငိုၼ်းၸေႈပိူင်လဵဝ် ဢမ်ႇ\nႁဵတ်းဢွၵ်ႇႁင်းၵူၺ်း။\nငိုၼ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႉ၊ ၸႂ်ႉၸၢႆႇငိုၼ်းၶႄႇ သိုဝ်ႉၶူဝ်း\nၶွင်\nတၢင်းမိူင်းၶႄႇၸႂ်ႉတိုဝ်းလွၼ်ႉလွၼ်ႉ။\n\n\"ၸွင်ႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တေပၼ်ၸႄႈမိူင်းဝႃႉ\"\n\nပေႃးဢဝ်ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 ဝႃႈ 1. ၽႂ်ၶႂ်ႈတင်ႈၸႄႈမိူင်းမႂ်ႇၸိုင်\nၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇမႂ်ႇ\nတၵ်း လႆႈယင်ႇၵၢင် ၸႂ်ဢဝ်သဵင်ၵမ်ႉထႅမ်လႆႈ ၶိုင်ႈပၢႆၵွၼ်ႇ၊ 2. တၵ်းလႆႈသိုပ်ႇယိုၼ်ႈထိုင် သၽႃးၸႄႈမိူင်းဢၼ်\nၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ\nၼႂ်းၽူႈတႅၼ်း 4 ပုၼ်ႈ ၵမ်ႉထႅမ် 3 ပုၼ်ႈပၢႆၵွၼ်ႇ၊\n3. ပေႃးသ\nၽႃးၸႄႈမိူင်း\nပၢၵ်ႈပႅတ်ႈၵွၼ်ႇ ၸင်ႇလႆႈယိုၼ်ႈထိုင် သၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈ\nတုမ်\nသေဢဝ်သဵင်ၵမ်ႉထႅမ် ၼႂ်း 4 ပုၼ်ႈ လႆႈ 3 ပုၼ်ႈယဝ်ႉ\nၸွမ်ၸိုင်ႈမၵ်းမၼ်ႈပၼ် ၸင်ႇလႆႈ။\n\nၾၢႆႇၼိုင်ႈ မီးၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ဢမ်ႇၸွမ်းလၢႆးၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း\nNCA သေလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸၢင်ႈမၵ်း မၼ်ႈၸႄႈမိူင်း\nဝႃႉ၊ တေဢဝ်လွင်ႈ\nၼႆႉ\nတေႃႇလွင်းႁႂ်ႈဝႃႉႁပ်ႉၶေႃႈၼွင်ႇငိူၼ်ႈၶႆၾၢႆႇၼေႇပျီႇတေႃႇ၊ ဝၢင်း\nၽႅၼ်ႁႂ်ႈ\nတိုတ်းၶၢတ်ႇသိုၵ်းၶၢင်၊ လွႆ တင်း ဝၢၼ်ႈႁႆး –\nဝႃႈၼႆ။\nငဝ်းလၢႆး\nၼႆႉတႄႉၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈယၢပ်ႇ\n– ပိူင်ပိုင်းလၵ်းမိူင်း 2008\nၼႆႉ\nသိုၵ်း\nလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ\nဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်း 14 ပီ ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈမႃးလႄႈ\nမီးၶေႃႈထတ်းသၢင် တႃႇၶဝ်တေပူၼ်ႉပႅၼ်ၶိုၼ်း တိုၼ်းတေဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ။\n\nBy - ၶုၼ်သၢင်ႇမူး\n\nၶေႃႈမုၼ်း -\nပပ်ႉၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ 003 April 2018 ၼၼ်ႉသေ\nငဝ်းလႅင်းႁုၼ်ႈမႂ်ႇ\n- ၶိုၼ်းတႅမ်ႈတၢင်ႇ ပိုၼ်ၽႄႈ"
  },
  {
    "title": "ထုၵ်ႇလႆႈၵွၵ်းၶိုၼ်းပိုၼ်း",
    "content": "ထုၵ်ႇလႆႈၵွၵ်းၶိုၼ်းပိုၼ်း\n\nႁဝ်းထုၵ်ႇလႆႈႁူၼ်ၶိုၼ်းၵွၵ်းပိုၼ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်။\nတႃႇၵႄႈပၼ်ႁႃမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ\nပေႃးဝႃႈတူၺ်းၶၢမ်ႈပႅတ်ႈ ၶေႃႈလႆႈၸႂ်ပၢင်လူင် မၼ်းၵႄႈဢမ်ႇလႆႈ။\nၵႄႈၵေႃႈပႆႇၵတ်းယဵၼ်လႆႈ တိုၼ်းထုၵ်ႇလႆႈၶူၼ်ႉၶိုၼ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်၊\nပၼ်ႁႃလူင်မိူင်းမၢၼ်ႈ ယုင်ႈယၢႆႈတိုၵ်းတေႃးၵၼ် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ\nပဵၼ်ၽုင်လူင်ဝႆႉၼႆႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၵွင်လင်ပႅတ်ႈလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်၊\nသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးသိၵ်ႇယႃႇပႅတ်ႈ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ပၢင်လူင် ယိုတ်းဢႃႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊\nမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ၊ .....................................................\nၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း"
  },
  {
    "title": "ပၢင်ၵုမ်လူင်တွင်ႇၵျီး(တူၼ်ႈတီး)",
    "content": "ပၢင်ၵုမ်လူင်တွင်ႇၵျီး 8-16/6/1961\n\nၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ် ၵမ်ႈၼမ်ယၢမ်ႈယိၼ်းႁူႉၸၵ်း ပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် လႄႈ\nၶေႃႈလႆႈၸႂ်ၵၼ်တီႈပၢင်လူင် ယွၼ်ႉလူၺ်ႈၽဵင်းၵႂၢမ်း ဢၼ်ၶူးမေႃၸၢႆးၶမ်းလဵၵ်းတႅမ်ႈသေ\nမေႃၵႂၢမ်းၸႆးသၢႆမၢဝ်း ႁွင်ႉပိုၼ်ၽႄႈမိူဝ်ႈပီ 1974 ။\nပၢင်ၵုမ်လူင်တွင်ႇၵျီးတႄႉ ၵူၼ်းယၢမ်ႈယိၼ်းႁူႉၸၵ်းမီးဢေႇ ။ ၵူၺ်းၵႃႈၸိူဝ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵမ်ႈၽွင်ႈဝႃႈ\nပေႃးဢမ်ႇမီးပၢင်ၵုမ်လူင်တွင်ႇၵျီးၸိုင် ၶေးတေဢမ်ႇၸၢင်ႈမီး ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢမ်းၼၢတ်ႈ\nၵေႃႈပဵၼ်လႆႈ ဝႃႈၼႆ ။ မၢင်ၽဝ်ႇၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႈ ယင်းတေပဵၼ်မိူင်းတီႇမူဝ်ႇၶရေႇꩡီႇယူႇ။ ႁဵတ်းႁိုဝ်ၵေႃႈတေဢမ်ႇႁၢင်ႈႁၢႆႉမိူၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ဝႃႈၼႆ ။\nယွၼ်ႉၼၼ်ပၢင်ၵုမ်လူင်တွင်ႇၵျီးႁဵတ်းႁိုဝ်ပဵၼ်မႃး ? ၊ ႁဵတ်းႁိုဝ်တိူဝ်ႉယွၼ်ႈၸႂ်ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထိုင်တီႈပေႃးယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ဝၢႆးလင်ပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉ 9 လိူၼ် ၊ ၸိူဝ်းၼႆႉလီလဵပ်ႈႁဵၼ်းၽွင်ႈယူႇ။\n\n( ငဝ်ႈတႄႇ )\n\nဝၢႆးသေလႆႈၸႂ်ၵၼ်တီႈပၢင်လူင်မိူဝ်ႈ 12/2/1947 ၼိူဝ်လၵ်းၵၢၼ်လူင် (သုၼ်လႆႈၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ꧦ တီႇမွၵ်ႊၶရေႊသီႊ) လႄႈ သုၼ်လႆႈၵူၼ်း ၊ ၸိုင်ႈတႆးတင်းၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်မႃးယဝ်ႉ 4/1/1948 လႆႈၵွၼ်းၶေႃ\nတီႈၶုၼ်ဢဵင်းၵလဵတ်ႈသေ ပဵၼ်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မႃး ။ မိူင်းယၢင်း ၊ မိူင်းယၢင်းလႅင် ၊ မိူင်းၶၢင် ၊ လႄႈမိူင်းတႆး\nပဵၼ်ၸေႊမိူင်းသေ မိူင်ႈမၢၼ်ႈပဵၼ်မိူင်းငဝ်ႈ ။\nၽိူဝ်ႇထိုင်မႃး 1952 လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် (ဢၼ်ပဵၼ်ပႃးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ) ၵေႃႈသူင်ႇတပ်ႉသိုၵ်းၶိုၼ်ႈမႃးယိုတ်းဢဝ်ၸိုင်ႈတႆး ၼႄၼႃႈတိူဝ်ႈဝႃႈ တေတိုၵ်းတေႃး တပ်ႉသိုၵ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇ ၵေႃမိၼ်တင်\nဢၼ်ပူၼ်ႉပႅၼ်ၶဝ်ႈမႃႈမိူင်းတႆး တင်ႈတႄႇ 1950 ။ တႄႇဢဝ်ၼၼ်ႉမႃး ၸိုင်ႈတႆးၵေႃႈလႆႈယူႇတႂ်ႈမၢႆမီးသိုၵ်း\nမၢၼ်ႈမႃး ၾၢႆႇသိုၵ်းၶႂ်ႈႁဵတ်းသင်ၵေႃႈ ႁဵတ်ႈလႆႈ မီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸေႊမိူင်းတႆးယူႇၵေႃႈ (သုၼ်ႇလႆႈၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ) လႄႈသင် တီႇမွၵ်ႊၶရေႊသီႊ ဢၼ်ဝႃႈဢဝ်ၵၢင်ၵူၼ်းမိူင်း ၽွင်းငမ်းၼၼ်ႉလႄႈသင် သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း လႄႈသင် ဢမ်ႇပေႃးမီးၵႂၢမ်းမၢႆတီႈပွင်ႇသင်ယဝ်ႉ။ ၸင်ႇဝႃႈ 21/5/1958 ၸဝ်ႈၼွႆႉဢွၼ်ႁူဝ်ၵေႃႇတင်ႈၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်သေ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတိုၵ်းဢဝ်ၵွၼ်းၶေႃမႃး ။ ထိုင်တီႈပဵၼ်မႃး ပၢင်တိုၵ်ႈလူင် တၢင်ႉယၢၼ်း 16-30/11/1959 ။ ၽွင်းၼင်ႇၼၼ် ၶွင်ႊသီႊၸိုင်ႈတႆး ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ႁၼ်ဝႃႈ\nၽိူဝ်ႇတေဢဝ်ၵွၼ်းၶေႃၵမ်းသိုဝ်ႈၼႆႉ တႃႉႁဝ်းဢဝ်လၢႆးမၢႆမီႈသေ ၵႄႈလိတ်ႈၶိုၼ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းၸိုင်ႈမိူင်း\nႁူမ်ႈတုမ် တေသၢင်ႇထုၵ်ႇ ။ ပေႃးမႄးၵႄႈၶိုၼ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းလႆႈၸိုင် ပၼ်ႁႃသုၼ်ႇလႆႈၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ\nလႄႈသင် ၊ ပၼ်ႁႃတီႇမွၵ်ႊၶရေႊသီႊလႄႈသင် ပၼ်ႁႃသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းလႄႈသင် တေၵႄႈလိတ်ႈၶၢမ်ႈပူၼ်ႉလႆႈ။\nၽွင်းၼင်ႇၼၼ် တိုဝ်ႉတၢင်းပိူဝ်ႈတႃႇမူၼ်ႉမႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းၵေႃႈ ၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ယွၼ်ႉဝႃႈ ၸွမ်ၽွင်ႈလူင် ဢူးၼု လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵၼ် ၸွမ်ၽွင်ႈလူင်ၶႄႇ ၸဵဝ်းဢိူၼ်းလၢႆ မိူဝ်ႈ 1/10/1960 ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလႅၼ်လိၼ်\n။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမီႈလွင်ႈထုၵ်ႇလႆႈမႄးၶိုၼ်း ၶေႃႈၵႂၢမ်းၼႂ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 1947 ။ ဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢူးၼု လႆႈပၼ်ၵႂၢမ်းမၼ်ႈဝႆႉယဝ်ႉဝႃႈ ပေႃးလႆႈႁပ်ႉလိူၵ်ႈတင်ႈၶိုၼ်းၸိုင် တေပၼ်သုၼ်ႇလႆႈပုၼ်ႈတႃႇမႄးၵႄႈပိုင်ငဝ်ႈ\nပိုင်းမိူင်းၶိုၼ်း ၼႆဝႆႉလႄႈ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တႆးၸင်ႇလႆႈတွင်ႈထၢမ် ဢူးၼု တင်း ဢူးဢေးမွင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈၵိူဝ်း\nၵုမ်ၾၢႆႇမၢႆမီႈ ၶွင် ဢူးၼု ၶဝ်ၵေႃႈတွပ်ႇဝႃႈ ꧦ ပေႃးဢမ်ႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉလၵ်းၵၢၼ်ဢၼ်မီးဝႆႉ ဢမ်ႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉ\nလၵ်းၵၢၼ်တီႊမွၵ်ႊၶရေႊသီႇ လႄႈ ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၵေႃႈ မႄးလႆႈ ꧦ ။\n\n( ပၢင်ၵုမ်ၸေႊမိူင်းတႆး )\n\nႁူဝ်ပဝ်ႈၸေႊမိူင်းတႆး ၸဝ်ႈၶုၼ်ၶဵဝ်မိူင်းမိတ်ႈ ဢၼ်မီးၽူႈတႅၼ်း လႆႈႁပ်ႉလိူၵ်ႈတင်ႈၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး၊\nၽူႈတႅၼ်းပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ၊ ၽူႈတႅၼ်းၸိူဝ်းလႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းပၢင်လူင်မႃးဢိၵ်ႇတင်းပုၵ်ႈၵူဝ်ႇၽူႈမီး\nတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်ၶဝ်။\n\n7/11/1960 လႆႈၸတ်းတင်ႈၵေႃၵမ်ၵုမ်း ၵၢၼ်မူၼ်ႉမႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း (Steering committee for the Amendment the Constitution of the union of Burma) ဢၼ်ၸဝ်ႈပေႉမိူင်းၼၢႆးဢွၼ်ႁူဝ်။\n\n24/1/1961 ၵေႃၵမ်ၵုမ်းလႆႈတႅပ်းတတ်းလၵ်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းတေႁပ်ႉႁွင်းသုၼ်ႇလႆႈၽဵင်ႇပဵင်းမိူၼ်တႂ်ႈၼႆႉ\n1. တၵ်းလႆႈၵေႃႇတင်ႈၸေႊမိူင်းမၢၼ်ႈႁင်းၶေႃ။  2. သၽႃးၽူႈတႅၼ်းၵူၼ်းမိူင်း တင်းသၽႃးၽူႈတႅၼ်း\nၸၢဝ်းၶိူဝ်း တေလႆႈမီးဢႃႇၼႃႇၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်။  3. တီႈသၽႃးၸၢဝ်းၶိူဝ်း တေလႆႈမီးၽူႈတႅၼ်းၵူႈၸေႊမိူင်း\nၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်။  4. ၼွၵ်ႈသေဢႃႇၼႃႇဢၼ်ၼႄဝႆႉတီႈတႂ်ႈၼႆႉ ဢႃႇၼႃႇတၢင်ႇပိူင်တေလႆႈယူႇၾၢႆႇတႂ်ႈၸေႊမိူင်းၶဝ်\n4.1 ၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း\n4.2 ၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶေၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်\n4.3 ၵၢၼ်ငိုၼ်းၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်\n4.4 ၵၢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇငိုၼ်းၸေႈငိုၼ်းၶႅပ်း\n4.5 ၵၢၼ်သူင်ႇလိၵ်ႈ/ၵၢၼ်သိုဝ်ႇသၢၼ်\n4.6 ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇတၢင်ႈလူတ်ႉၾႆး တၢင်းၵၢင်ႁၢဝ် တၢင်းၼမ်ႉ\n4.7 ၵၢၼ်တႅပ်းတတ်းတြႃးၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်\n4.8 ၵၢၼ်ၵဵပ်းၶွၼ်ႇတႃႈႁိူဝ်းပၢင်ႇလၢႆႇ\n5. ငိုၼ်ႈၶဝ်ႈၸေႊမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်တေလႆႈၽႄမႅင်ႇၵၼ်ၽဵင်ႇပဵင်း\nၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈ ယွင်ႁူၺ်ႈ လႆႈလၢတ်ႈဝႃႈ\nၼႂ်းၵူႈၸေႊမိူင်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ် မီးၸေႇတၼႃႇ ၶႂ်ႈယႃႉၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။\nပေႃးဝႃႈမိူင်းမၢၼ်ႈယွမ်းပဵၼ်ၸေႊမိူင်း မိူၼ်ၵၼ်တင်းတၢင်ႇၸေႊမိူင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်\nတႄႉလွင်ႈဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်တင်းသဵင်ႈ တေၵွႆႈၵွႆႈႁၢႆလၢႆၵႂႃႇ ။\n\n25/2/1961 လႆႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၸေႊမိူင်းတႆးသေမၵ်းမၼ်ႈႁပ်ႉႁွင်း ၽိုၼ်လိၵ်ႈယိုၼ်ႈယွၼ်းမူၼ်ႉမႄး\nပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။\nၼႂ်းၽိုၼ်လိၵ်ႈၼၼ်ႉမီးသီႇတွၼ်ႈ  1.ပိုၼ်းပိုၼ်ႉလင် 2.မိူင်းတႆးဝၢႆးလင်သိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉပွၵ်ႈၵမ်းသွင်\n3.ၶေႃႈယူပ်ႈယွမ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းလႄႈတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဢၼ်ၸေႊမိူင်းတႆးလႆႈထူပ်းမႃႈ\n4.ၵၢၼ်ၵေႃႇတင်ႈၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ။\n\n( ႁၢင်ႈႁႅၼ်းပၢင်ၵုမ်လူင်တွင်ႇၵျီး )\n\n20/3/1961 လႆႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်ဢၼ်ၽူႈတႅၼ်းၵူႈၸေႊမိူင်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈသေ တႅပ်းတတ်းပိူဝ်ႈတႃႇႁဵတ်း\nပၢင်ၵုမ် တီႈတွင်ႇၵျီး(တူၼ်ႈတီး)။ ၸေႊမိူင်းတႆးလႄႈၸေႊမိူင်းယၢင်းလႅင်လႆႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း\nၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်။ ထိုင်မႃး 21/4/1961 ဢူးၼု ၽႅဝ်မႃးတီႈတွင်ႇၵျီးသေ ၵုမ်ၵၼ်တင်းၸိူဝ်းၽွင်းလူင်\nၼႂ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸေႊမိူင်းတႆး။ မွၵ်ႇၼႄလွင်ႈလႆႈႁပ်ႉလိၵ်ႈတီႈသိင်ႇၵပူဝ်ႇ ဝႃႈတေမီးၽူႈတႅၼ်းမုၵ်ႉ\nၸုမ်းၼွၵ်ႈမိူင်း မႃးတင်ႈလုမ်း တီႈၵုင်းထဵပ်ႈ ပိူဝ်ႇတႃႇၵမ်ႉၸွႆႈလၢႆႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတႆး ႁႂ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၸိုင်ႈ\nမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ၸဝ်ႈပေႉမိူင်းၼၢႆးၵေႃႈလႆႈတၢင်ႇၼႄဝႃႈ ၽိုၼ်လိၵ်ႈယိုၼ်ႈယွၼ်းမူၼ်ႉမႄးၼႆႉ\nတိုတ်ႉၸၼ်ဝႆႉၸွမ်း လၵ်းၵၢၼ်ဢၼ်ဢူးၼု ပူင်တမ်းပၼ်ဝႆႉ ဢိၵ်ႇတင်းၼမ်ႉၸႂ်ပၢင်လူင်။ ဢမ်ႇပႃး\nဢေႃးၸႃႇၼွၵ်ႈမိူင်း ဢမ်ႇမီးဢဵၼ်းဢၢၼ်းၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ။\n\n24/6/1961 လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢူးၼု တႅပ်းတတ်းဝႃႈ ၵၢၼ်ယွမ်းႁပ်ႉဢုူပ်ႇဢူဝ်း ၽိုၼ်လိၵ်ႈဢၼ်ၸေႊမိူင်းတႆးတၢင်ႇၼၼ်ႉ တၵ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၾႃႉဢိၵ်ႇတင်းၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၵၢၼ်မိူင်းၶဝ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတင်းၸုမ်း\nလၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆၵွၼ်ႇ။\n\n25/6/1961 လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸေႊမိူင်းတႆးတႅပ်းတတ်း 1.တေႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်တင်းတပ်ႉသိုၵ်း (ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်)\nၼႂ်းၵၢၼ်ၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉလၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၸေႊမိူင်းတႆး။ 2.တေဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁဵၵ်ႈႁွင်ႉၸုမ်းလၢႆႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ၶဝ်ႈမႃးၶိုၼ်းၼႂ်ႈတူင်ႇဝူင်းမၢႆမီႈ။\n\n(ပုင်ၵုမ်လူင်တွင်ႇၵျီး)\n\n8/6/1961 ၸဝ်ႈၾႃႉယၢင်းလႅင် ၸဝ်ႈဝၼ်ႇၼ ပိုတ်ႇပၢင်ၵုမ်လူင်။ မီးၽူႈတႅၼ်းၵူႈၸေႊမိူင်း 226 ၵေႃႉ\n(ၸေႊမိူင်းတႆး 130 ၵေႃႉ) လႄႈၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း 104 ၵေႃႉ။ ဢမ်ႇမီးၽူႈတႅၼ်းၾႆႇမၢၼ်ႈသေၵေႃႉ။\nၽူႈတႅၼ်းၶဝ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၶေႃႈလႆႈၸႂ်ပၢင်လူင်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ၼမ်ႉပဵၼ်တူဝ်မႃး။\n\n9/6/1961 ဢုပ်ႇဢူဝ်းပိူဝ်ႈတႃႇတင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်း ၸေႊမိူင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ SUO (States Unity Organization)။\n\n10/6/1961 လိူၵ်ႈတင်ႈၸုမ်းပိူဝ်ႈတႃႇႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵေႃႇတင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်းၸေႊမိူင်း။\n\n11/6/1961 သိုပ်ႇဢုပ်ႇဢူဝ်းပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇတင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်းၸေႊမိူင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ( SUO ) ။\n\n12/6/1961 တႅပ်းတတ်းပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇတင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်းၸေႊမိူင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ( SUO ) ။\n\n13/6/1961 လိူၵ်ႈတင်ႈၵေႃပွင်ၵၢၼ်ၸေႊမိူင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ။ ၸဝ်ႈၶုၼ်ၶဵဝ် မိူင်းမိတ်ႈ လႄႈ ၸဝ်ႈဝၼ်ႇၼ\nမိူင်းယၢင်းလႅင် ဢွၼ်ႁူဝ် ။\n\n14/6/1961 ၽတ်းသၢင်ၽိုၼ်ယိုၼ်ႈယွၼ်းၶွင်ၸေႊမိူင်းတႆး။ ၸိူဝ်းသၢၼ်ၶတ်းမီး ၸရေးလႅင်ႇ မိူင်းၶျၢင်း၊\nသမႃးတူႇဝႃႇ သိၼ်ဝႃးၼွင်ႇ မိူင်းၶၢင်လႄႈ Aၸူဝ်းမိၼ်ႉ မိူင်းယၢင်းလႅင်။ ၸဝ်ႈၶုၼ်ၶဵဝ်ႁုပ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း\nသၢမ်ၸဝ်ႈဝႃႈ ဢဵၼ်းဢၢၼ်ႁဝ်းဢမ်ႇပႅၵ်ႇပိူင်ႈသင်။ ပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ်လွင်ႈလၢႆးႁဵတ်းမၼ်းၵူၺ်း။\nၼႂ်းတႆးၵေႃႈ ၸၢႆးထုၼ်းဢေးၼမ်ႉၶမ်း ဢမ်ႇမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ် ဝႃႈ ၸူဝ်ႈၵႃႈဢၼ်မီးၸုမ်းလၢႆႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ\nယူႇၼၼ်ႉ ပႆႇလီတင်ႈ။ ၸရေးလႅင်ႇၵေႃႈဝႃႈ ပေႃးမီးၶေႃႈတႅပ်းတတ်းၸိုင် တေမိူၼ်တင်းမိပ်ႇဢီးပိူၼ်ႈ။\n\n15/6/1961 သိုပ်ႇဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈၶေႃႈယိုၼ်ႈယွၼ်းမူၼ်ႉမႄး ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း။\n\n16/6/1961 ပၢင်ၵုမ်လူင်တွင်ႇၵျီးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ  1.တေၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်ၶိုင်ပွင် ႁႂ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်\nသိုပ်ႇယိုၼ်းယၢဝ်းၵႂႃႇ။ 2.ႁၼ်လီၼိူဝ် ၽိုၼ်လိၵ်ႈယိုၼ်ႈယွၼ်း မူၼ်ႉမႄးၶွင်ၸေႊမိူင်းတႆး။\n3.ႁဵၵ်ႈႁွင်ႉႁႂ်ႈမီးပၢင်ၵုမ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉ ပိူဝ်ႈတႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း။\n4.ႁႂ်ႈၵေႃႇတင်ႈၸေႊမိူင်း ပုၼ်ႈတႃႇမွၼ်း လႄႈ ရၶႅင်ႇ လႄႈ ၶျၢင်း ။ 5.ယွင်ႈယေႃးတပ်ႉသိုၵ်းဢၼ်တိုၵ်း\nတေႃးႁေႃႈလိုပ်ႈၶႄႇၽိူၵ်ႇ ၵေႃမိၼ်တင်ယူႇ။\n\n( ဝၢႆးပၢင်ၵုမ်လူင် )\n\nယိုၼ်ႈၼႄၶေႃႈတူၵ်းယွၼ်း ပိူဝ်တႃႇမူၼ်ႉမႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 1947 တၢင်ႇၽိုၼ်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်။\n\n27/7/1961 ဢူးၼု မွပ်ႈမၢႆပၼ် ၸုမ်းတီႈၵိူဝ်းၵုမ်မၼ်း ( မီး Dr. BaOo , Dr. TheinMaung , U OhnPe , U ChitThaung ) ႁႂ်ႈထတ်းသၢင်ၶေႃႈယိုၼ်ႈယွၼ်းၶွင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး သေ ၼႄႉၼမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဝႃႈ\nထုၵ်ႇလီႁဵတ်းႁိုဝ်။\n\n19/1/1962 ၾၢႆႇၸုမ်းတီႈၵိူဝ်းၵုမ်ၼႄႉၼမ်းဝႃႈ လွၵ်းပိူင်ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆးလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး\nတၢင်ႇမႃးၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်လႆႈ။ ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်တုမ်တႅၵ်ႇယၢႆႈ။\n\n24/2/1962 ဢူးၼု ၸတ်းႁႅၼ်းပၢင်ၵုမ်လူင်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ တႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၶေႃႈယိုၼ်ႈယွၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇပဵၼ်\nၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇ။\n\n2/3/1962 တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၼေေႇဝိၼ်းဢွၼ်ႁူဝ် ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇမႃးတေႃႇထိုင် ပီႊ 2010 ။\n\nဢၼ်လၢတ်ႈမႃးတႅမ်ႈမႃးၼႆႉ ပဵၼ်တီႈၵႅပ်ႈၵႅပ်ႈၵူၺ်း။ ႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းယင်းၵိုတ်းတင်းၼမ်။ ၼႄဝႆႉၼႂ်းပပ်ႉ\nဢၼ်ၶူးလူင်ၸၢႆးဢွင်ႇထုၼ်း တႅမ်ႈ ( History of the Shan State ) ပိုၼ်းမိူင်းတႆး ဢိတ်ႇဢွၵ်ႇမိူဝ်ႈႁူဝ်ပီႊ\n2009 ၼၼ်ႉ။\nၵူၺ်းၵႃႈၽူႈလူဢၢၼ်ႇႁဝ်းၶဝ် လူဢၢၼ်ႇမႃးတေႃႇပေႃးသုတ်းၼႆႉ ယိၼ်းပဵၼ်ၼႂ်ႈၸႂ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်?\nတႅပ်းတတ်းၸႂ်လႆႈဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇမႃးၼႆႉ ယွၼ်ႉတႆးႁဵၵ်ႈႁွင်ႉႁႂ်ႈပဵၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸႅတ်ႈၸၢင်ႇၼႄႇ ၊ ဝႃႈလႃးၵေႃႈ တႆးႁဵၵ်ႈႁွင်ႉႁိုဝ်ဢမ်ႇႁဵၵ်ႈႁွင်ႉ၊မၼ်းတၵ်းတေပဵၼ်ၼႆၵူၺ်းၼႄႇ ။\n( ထၢမ်တူၺ်းၸႂ်ၽူႈလူဢၢၼ်ႇသေတႅမ်ႈတွပ်ႇတၢင်းႁၼ်ထိုင်တႂ်ႈၼႆႉသေၵမ်း )\n\n(ၸၢႆးၶမ်းၸမ်ႈ) တႅမ်ႈဝႆႉၼႂ်းၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇၵွၼ်းၶေႃ မၢႆ 256 ပီႊ 2009\nၵေႃႉၶိုၼ်းတႅမ်ႈထုတ်ႇၵူးဢဝ်တၢင်ႇပၼ်ႁႂ်ႈပီႈၼွင်ႉလႆႈလူဢၢၼ်ႇၼႂ်းၼႆႉ\nပဵၼ်ၶႃႈႁဝ်း တႆးမႂ်ႇ 26/8/2018"
  },
  {
    "title": "ပိုၼ်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ",
    "content": "ပိုၼ်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၽူႈၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းတႆးႁူမ်ႈပွင်း\nSUA\n\nၸိုဝ်ႈ\nၶုၼ်သႃႇ\n\nၸိုဝ်ႈတၢင်ႇဢၼ် ၸၢႆးထုၼ်းသႃႇ ။ ၸၢင်းၶျီးၽူ ။\nၸၼ်တရႃႇၵုၼ်း ။ ဢူးထႅတ်ႉဢွင်ႇ\nဝၼ်းလိူၼ်ပီၵိူတ်ႇ 17/02/1934 ဝၼ်းသဝ် ( ပီႊမႃ )\n\nတီႈၵိူတ်ႇ\nဝၢၼ်ႈၽႃၽိုင်ႈ ဢိူင်ႇလွႆမေႃႇ ၸေႊဝဵင်း တၢင်ႉယၢၼ်း(မိူင်းယႆ) ၸေႊတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ\nမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ\nပေႃႈမေႈ\nၸဝ်ႈၶုၼ်ဢၢႆႈ (ၸၢင်းပိင်းယၢဝ်) ၼၢင်းသႅင်ၸုမ်ႈ\nၼႃႈႁိူၼ်း\nၵူပ်ႉၵူႈၵိုၵ်းၼၢင်းလီႇၵူၺ်ႉယိင်း မိူဝ်ႈ 1956\n(သဵင်ႈမုၼ်\n1993\nလုၵ်ႈလၢင်း\nၼၢင်းလူင် ၸၢႆးၸၢမ်ႇမိူင်း ၸၢႆးၸၢမ်ႇႁိူင်း ၸၢႆးၸၢမ်ႇမျတ်ႈ ၼၢင်းလဵၵ်ႉ\nၸၢႆးၸၢမ်ႇမျႃႉ\nမီးလုၵ်ႈယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈၵိုၵ်းၼၢင်းတိပ်ႉ\n\n( ပိူင်ပဵၼ်ၼႂ်းၸူဝ်ႈပၢၼ် )\n\n1935 ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈ ၸၢင်းပိင်ယၢင်လူႉၶွႆႈ\nမေႈတေႇၼႃႈႁိူၼ်းၵိုၵ်းၸဝ်ႈၶုၼ်ၵျီႇ-မဵဝ်ႉၸႃး)မိူင်းတွမ်း\n\n1939 ဝၢႆးမႄႈသဵင်ႈမုၼ်ယဝ်ႉ\nၵႂႃႇယူႇၸွမ်းၵေႃႉပဵၼ်ပူႇၶုၼ်ယီႈသႆႇ(ၸၢင်းသုၼ်ႉဝူႇ)ၸဝ်ႈမိူင်းလွႆမေႃႇ\n\n1945 ဢႃယု 11 ပီ လႆႈၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈတီႈႁူင်းႁဵၼ်းၶႄႇဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ\nတၼ်းလႆယူႇၼိုင်ႈပီ မႅၼ်ႈၽွင်း\nသိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉ\nပွၵ်ႈသွင်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ တေႃႉတေႉမေႃဢၢၼ်ႇမေႃတႅမ်ႈ ။ ၵေႃႉပဵၼ်ၶိင်းသွၼ်ပၼ်\nပႃး\nၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသူၼ်ၽၵ်း သူၼ်ၼဵင်ႈ ၽိုၵ်းလဵင်ႉမႃႉ ။\n\n1960 ၸဝ်ႈမိူင်း (မဵဝ်ႉၸႃး)ၵဝ်ႇလွႆမေႃႇလပ်းတႃလိုမ်းမိူင်းၵႂႃႇ\nတွၼ်ႈတႃႇလိုပ်ႈတိုၵ်း KMT ၼၼ်ႉ\nၸဝ်ၶုၼ်သႃႇၸင်ႇၵႂႃႇတိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸဝ်ႈသိုၵ်း\nမွင်ႇသူၺ်ႇ တီႈလႃႈသဵဝ်ႈ\nသိုၵ်းမၢၼ်ႈပၼ်ၵွင်ႈ\n50 လဝ်း တူၵ်းလူင်းႁဵတ်းၵႃႇၵွႆႇယေး\nၼွင်လႅင်လွႆမေႃႇမိူဝ်ႈဝၼ်းထိ\n06/01/1960 ။\n\n1962 ဝၢႆးၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼေႇဝိၼ်း ႁုပ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇယဝ်ႉ\nလႆႈဢၶႂၢင်ႉပူၵ်းတင်ႈၸုမ်းၵႃႇၵွႆႇ\nယေးလွႆမေႃႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်\nတွၼ်ႈတႃႇ ႁႄႉၵင်ႈပႃႇတီႇၶွမ်မိဝ်ႇၼိတ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ CPB တင်းၸုမ်းၶႄႇ\nၽိူၵ်ႇ KMT လႆႈႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ။\n1964 မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 15/06/1964 တီႈပၢင်ၵုမ်မိူင်းလွႆမေႃႇ လႆႈမီးၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၽူႈဢွၼ်လၢႆၵေႃႉ၊\n1.ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ(လုၵ်ႈမဵဝ်ႉၸႃးလွႆမေႃႇ လုၵ်ႈၶိုင်ႈတႆးၶႄႇ) 2.ပူဝ်ႇတေႇဝိင်ႇ (ၸဝ်ႈပွႆးတိုၵ်းတၢင်ႇယၢၼ်း\n1959 ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး) 3.ၸဝ်ႈသူးလၢႆး (လုၵ်ႈမဵဝ်ႉၸႃးမိူင်းၵႅတ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး) 4.ၸဝ်ႈသႅင်မိူင်း\nလုၵ်ႈမဵဝ်ႉၸႃးဝၢၼ်ႈတူၼ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဝ) 5.ၸဝ်ႈၶုၼ်သၢမ် (လုၵ်ႈမဵဝ်ႉၸႃးၼမ်ႉမေႃႇမိူင်းလဵင်း\nၸၢဝ်းၶိူဝ်းပလွင်ႈ) ။ လႆႈႁွမ်ႁႅင်းၵူၼ်းႁႅင်းၵွင်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်မီး 1900 ၵေႃႉ ၊ လုၵ်ႉဢဝ်မိူင်းလွႆမေႃႇ\n၊ တၢင်ႉယၢၼ်း ၊ ၶၢမ်ႈတႃႈၶူင်း(တႃႈဝိုၼ်းၼွင်း) ပၢင်ၵၼ်းႁွၵ်ႇ၊သိုပ်ႇၶၢမ်ႈတၢင်းၵႃးပွတ်းမိူင်းပဵင်း\n၊မိူင်းၶွၼ်၊ မိူင်းပၵ်ႉ၊ မိူင်းလုင်း၊ ၶၢမ်ႈၼမ်ႉသၢႆၶဝ်ႈမႃးမိူင်းထႆး ပွတ်းဝၢၼ်ႈၽၵ်းၵီး၊ ႁူၺ်ႈဢိုၼ်ႈ\nထိုင်ဝၢၼ်ႈႁိၼ်တႅၵ်ႇ ။\nၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လႆႈၸႂ်တင်ႈပဵၼ် (တပ်ႉသိုၵ်းတႆးႁူမ်ႈပွင်း) SUA ShanUnitedArmy\nတုင်းတပ်ႉသိုၵ်း (လွႆသၢမ်လုၵ်ႈသီလိူင်ၼိူဝ်ပိုၼ်ႉသီသွမ်ႇၼုမ်ႇလႄႈလၢဝ်ၼိုင်ႈလုၵ်ႈ)\nပူၵ်းတင်ႈငဝ်ႈၸုမ်း 1. လွႆမေႃႇ (မိူင်းတႆး) 2. ႁိၼ်တႅၵ်ႇ (မိူင်းထႆး) သေလႆႈပၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း\n1.ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ႁူဝ်ပဝ်ႈ  2.ၸဝ်ႈသႅင်မိူင်း ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ  3.ၸဝ်ႈသူးလၢႆး ၾၢႆႇပၢႆးမိူင်း\n4.ၸဝ်ႈၾႃႉလင် ၾၢႆႇသိုၵ်း  5.ၸဝ်ႈလႅင်းၸိုၼ်ႈႁူင်းၽိုၵ်းသွၼ်။\nဝၼ်းထိ 07/11/1964 ၸဝ်ႈပူဝ်ႇတေႇဝိင်ႇ ႁုပ်ႈသိမ်းၶူဝ်းၶွင်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇသေၶဝ်ႈႁူမ်ႈ\nKMT ၽိုၼ်ႉဝၢႆႇ SUA သေယိုဝ်းၶိုၼ်း SUA ။\n\n1967 လႆႈတိုၵ်းၵၼ်တင်းသိုၵ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇ KMT တီႈဝၢၼ်ႈၵႂၢၼ်ႉၼႂ်းလိၼ်လၢဝ်းႁိမ်းၾင်ႇၶွင်\nဢၼ်ၸိုဝ်ႈယႂ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်းဝႃႈပၢင်တိုၵ်းယႃႈၾိၼ်ႇ\nလႆႈသုမ်းယႃႈၾိၼ်ႇတၢင်ႇမႃႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇလင် ပၼ်\nၸွမ်သိုၵ်းလူင်\nဢူၼ်ႉရတ်းတိၵုၼ်း ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းတပ်ႉလိၼ်လၢဝ်း (ဝၢႆးၼၼ်ႉလႆႈၶိုၼ်းၵမ်ႉၽွင်ႈ) ။\n\n1969 ဝၼ်းထိ 19/10/1969\nမၢၼ်ႈႁွင်ႉၵႂႃႇၸူးငဝ်ႈငုၼ်းတိူင်းသိုၵ်းပွတ်းဢွၵ်ႇ(ယႉပႉၶႉ)လႆႈထုၵ်ႇ\nၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ\nလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ BSPP=မသလ\nပူဝ်ႇၼေႇဝိၼ်းတိႉၺွပ်းတီႈတူၼ်ႈတီးတွႆႇသၢႆလူမ်း\nပွင်ႇၵူႈတီႈ\nၵႂႃႇတူၵ်းၶွၵ်ႈတီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ(မၢၼ်းတလေး) ၸဝ်ႈၾလင်(ၸၢင်းသုၶွျၼ်)ဢွၼ်ႁူဝ်ယိပ်း\nၵုမ်းတပ်ႉသိုၵ်း\nSUA ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇ ႁဵတ်းဢူၺ်းလီတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSA ။\n\n1973 သိုၵ်းတၢမ်းၸႂ်ၵႅမ်တူဝ် ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၶျႃႇလီႇယင်း\nဢွၼ်ႁူဝ်ၵူၼ်းမူႇၼိုင်ႈၽၢမ်းတူဝ်ႁဵတ်း\nသိုၵ်းမၢၼ်ႈ\nၵႂႃႇတိမေႃယႃ ရတ်းသျႃးၼႂ်းႁူင်းယႃတူၼ်ႈတီး မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 16/04/1973 ဢဝ်ႁဵတ်း\nၶမ်းတၢႆတၢင်တွၼ်ႈတႃႇလႅၵ်ႈဢဝ်\nၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၵမ်ၵိၼ်းႁႂ်ႈမၢၼ်ႈပွႆႇဢွၵ်ႇၶွၵ်ႈ-ဢဝ်ရတ်းသျႃးသွင်\nၵေႃႉၵႂႃႇယူႇၸွမ်းတီမေႈမေႃႈပီပၢႆ။\n\n1974 ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ BSPP\n(မသလ)ပွႆႇတူဝ်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇဢွၵ်ႇၶွၵ်ႈသေတႃႉ\nပွႆႇသိုၵ်းၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇ\n\nMIS ၸွမ်းတူၺ်းဢမ်ႇၶၢတ်ႇသၢႆတႃ\nႁႂ်ႈယူႇၼႂ်းဝဵင်းလိူဝ်ႇၵူၺ်း ။\n\n1976 လွမ်လႅမ်သွတ်ႉသႅတ်ႉသွင်ႉဢွၵ်ႇဝဵင်း ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇမိူဝ်ႈ 7/2/1976 ႁူပ်ႉထူပ်းၶိုၼ်းၸုမ်းၸိူဝ်း\nလုၵ်ႈၼွင်ႉၼႂ်းမိူင်းတႆး\nဝၢႆးၼၼ်ႉလူင်းမႃးတီႈဝၢၼ်ႈႁိၼ်တႅၵ်ႇပွၵ်ႈၵမ်းသွင်\n\n1977 ႁပ်ႉထူပ်း ၵျုဝ်းသႅပ်ႉၾ်ၼႄႊလိတ်ႉသ်\nၽူႈၸွႆႈၵၢၼ်လိတ်ႉသ်တိူဝ်ႊဝုပ်ႊၾ် ၽွင်းတႅၼ်းသ\nၽႃးဢမေႇရီႇၵၼ်ႇ\nဢၼ်ႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်းပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ၾၢႆႇယႃႈမဝ်းၵမ် ၼႂ်းလူင်ပွင်\n\nၸိုင်ႈ ဢမေႇရီႇၵၼ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 16/4/1977 ယိုၼ်ႈတၢင်ႇၽႅၼ်ၵၢၼ် 6\nပီတႃႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈ\nၾိၼ်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆး။ဝၢႆးၼၼ်ႉလႆႈထုၵ်ႇၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ\nၵျိမ်းမီႊၶႃႊတိူဝ်ႊ ပတ်းပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ။\n\n1979 တပ်ႉမၢၼ်ႈထူဝ်းသိုၵ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၶၢဝ်းတၢင်းႁ 6 လိူၼ်\nၸဝ်ႈၶုၼ်ငူဝ်ႉ ဝၢၼ်ႈတူၼ်း\n(ၸဝ်ႈသႅင်မိူင်း)တူၵ်းသုမ်းၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း\nၸဝ်ႈႁၢၼ် ၸၢႆးယဵပ်ႇမိူင်း ၺႃးမၢၼ်ႈတိၺွပ်း ။\n\n1980 ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇၶိုၼ်းၶၢႆႉမႃးယူႇႁေႃမႂ်ႇတီႈႁိၼ်တႅၵ်ႇ(ဢၼ်သိုၵ်းထႆးဢဝ်ႁိူဝ်းဝိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ)\nမိူဝ်ႈ\nဝၼ်းထိ 25/01/1982\n\n1981 ၶိုၼ်းၶၢႆႉဢွၵ်ႇၵႂႃႇယူႇၼႂ်းထိူၼ်ႇတၢင်းႁွင်ႇမိူင်းသွင် ႁူဝ်မေႈၶမ်း။ပၢင်မၢၵ်ႇႁၼ်။ပၢင်ၼုၼ်။\nထိုင်ႁၢင်ပီ\nၶိုၼ်းၶဝ်ႈယူႇတီႈႁိၼ်တႅၵ်ႇ\n\n1982 သိုၵ်းထႆး (တပ်ႉပလိၵ်ႈလႅၼ်လိၼ်)ၶိုၼ်ႈတိုၵ်းၸုမ်းသိုၵ်း SUA တီႈႁိၼ်တႅၵ်ႇမိူဝ်ႈဝၼ်းထိ\n\n21/01/1982 ထိုင်တီႈၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၸဝ်ႈၾလင် လႆႈထွၼ်ဢွၵ်ႇလိၼ်ထႆး\nၶၢႆႉၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းယွၼ်း\n\nၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ဝႃႈ DEA ဢေမႇရီႇၵႃႇ ၸၢင်ႈထႆးယိုဝ်း။\nဝၢင်းၽႅၼ်ပွႆႇၵူၼ်းတိတ်းတေႃႇမွၼ်ငိုၼ်း\nသိုၵ်းမၢၼ်ႈ\n(ၶလယ)49မိူင်းသၢတ်ႇ ယိုမ်မိုဝ်းတပ်ႉမၢၼ်ႈၶဝ်ႈတိုၵ်းလွႆလၢင်း\n\n1983 ၶၢႆႉမိူဝ်းယူႇမိူင်းၵၢၼ်း။ၸိႉသင်ႇၸဝ်ႈၾလင် ႁႂ်ႈတိုၵ်း\nၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ CPB ၶဝ်ႈယိုတ်းလႆႈလွႆလၢင်း\nမိူင်းယွၼ်း\n\n1984 ၶိုၼ်းလွႆလၢင်းပၼ်ႁႅင်းၸႂ်သိုၵ်း\n။ပူၼ်ႉၵႂႃႇပူင်ႇပႃႇၶႅမ်။ၼႃးၵွင်းမူး။မိူင်းႁၢင်။ပူၼ်ႉၵႂႃႇမိူင်းၵျွၢတ်ႈ\nမိူင်းထႃး။မိူင်းတေႃႉ။\nပဵၼ်ပင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း KMT။\n\n1985 တူၵ်းလူင်းႁွမ်ႈႁွမ်းၶွင်ႇသီႇ-တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ-TRC/TRA မိူဝ်ႈ 3/3/1985\n\nဢၼ်ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း SURA တင်းၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇ SSA\nၶဝ်ႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်\nၵေႃႇတင်ႈမိူဝ်ႈ 1/4/1984\nဝၢႆးၼၼ်ႉလႅၵ်ႈလၢႆၸိုဝ်ႈပဵၼ်\nTRC/TRA ပဵၼ် SSRC/SSA\nမႂ်ႇ\nႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်ႈပဵၼ်ၸွမ်ပွင်သိုၵ်း\n\n( တၼ်းႁဵင်းၵၢၼ်မိူင်း )\n\n1986 ႁွၼ်ႁူဝ်ၵေႃႇတင်ႈငဝ်ႈငုၼ်း တီႈႁူဝ်မိူင်း\nပူင်းပွင်ႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၵိုၼ်းၶွၼ်ႈ ။\nဢိင်ၼိူဝ်ၽူႈပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း\nၸဝ်ႈၾႃႉလင် ဢွၼ်ပုတ်ႈလၢႆႈသေတေႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၸိုဝ်ႈသဵင် MTA မႃး\nတၼ်းႁဵင်းၾၢႆႇၵၢၼ်မိူင်းပဵၼ်ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ\nSSRC ။\n\n1987 ၸီႉသင်ႇၶတ်းၸႂ်ၵဵပ်းသိုၵ်း ႁွမ်သိုၵ်း ႁွမ်ၵွင်ႈ\nၽိုၵ်းၽွၼ်ႉၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်\n\n1988 လူၵ်ႈႁဵၼ်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ 8\nသီႇတူဝ်\nၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပၢႆႈၸူး MTA ၽွင်ႈ\nႁွမ်သိုၵ်းၵွင်ႈၽိုၵ်းသိုၵ်း\n\n1989 တေႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းလူင်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈလွႆလၢင်း\nဢၼ်ဝူၺ်ႇသဵဝ်ၵင်ႊ ၵႂႃႇႁူၺ်းၸၼ်သိုၵ်း\nUWSA ပၢင်သၢင်းလူင်းမႃးၸွႆႈယိုဝ်း\nတိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း သိုၵ်းဝႃႉတၢႆၵူႈၸွၵ်ႉလွႆ\n\n1991 လႆႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၶွင်ႇသီႇမေးပူင်းပွင်ၸိုင်ႈတႆး\nSSRC ဢၼ်ပဵၼ်ၸုမ်းၵၢၼ်\nမိူင်းဢွၼ်ႁူဝ်\nMTA ပုတ်ႈတႅၼ်း ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ဢၼ်သုတ်းမုၼ်\nမိူဝ်ႈ 11/7/1991 ။\n\n1992 တေႇဢွၼ်ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင် ၽူႈတၢင်တူဝ်ၵူၼ်းမိူင်း လႄႈ သင်ၶ\n(ၵူဢိူင်ႇၸေႊဝဵင်း မိူင်းတႆးပတ်း\nပိုၼ်ႉ)\nၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼပ်ႉႁဵင် ၼမ်းၼႃႈတိုၵ်းသူၼ်းၸတ်းႁႅၼ်း ဝၼ်းပီႊမႂ်ႇ တႆး ၵိုၼ်းၶွၼ်ႈ\nတီႈႁူဝ်မိူင်း။\n\n1993 ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမိူင်းတႆးၵွၼ်းၶေႃ ႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်းပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ\nထိုင်တီႈသိုဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းပိုၼ်ၽႄႈ ၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင်။\n\n1994 ဝၢင်းၽႅၼ်သူင်ႇသိုၵ်းၶိုၼ်ႈၼႃႈ\nၽိုတ်ႉၶဝ်ႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တေႃႇထိုင်လႅၼ်လိၼ်ၶေႇလႄႈ\nလႆႈထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁေႉၵႅတ်ႇ\nဝႅတ်ႉလွမ်ႉတိုၵ်းတေႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ။ လုၵ်ႉႁူဝ်မိူင်းၵႂႃႇမိူင်းထႃး ပၼ်ႁႅင်း\nၸႂ်ၼႃႈသိုၵ်း\nၼႂ်းလိူၼ်မေႊ မိူဝ်ႈၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း ဢွၼ်တိုၵ်းလႆႈတပ်ႉမၢၼ်ႈ 226 တီႈလွႆႁိၼ်ၵွင်။\n\n1995 ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်း တပ်ႉၸုမ်း 16 ၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈ ဢွၼ်သိုၵ်းၽိုၼ်ႉဝၢႆႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ MTA မိူဝ်ႈ\nဝၼ်းထိ\n6/6/1995 ။\nၵႂႃႇပူၵ်းတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး SSNA\nလႄႈ\nႁဵတ်းႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၸႂ်\n\nတုမ်ႉယွၼ်ႈမူႇၸုမ်းသၼ်ႇဝႆယုင်ႈယၢႆႈ ။\nၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ၸဝ်ႈၼႃႇတီႈထႆး (ပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ)\nသဝရိတ်ႉ\nယူင်ႊၸႆႊယုတ်း ႁႅတ်ႉႁၢမ်ႈမိပ်ႇငႅၼ်း ပိၵ်ႉလၢၼ်ႇ ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ\nသိုၵ်းမၢၼ်ႈ\n\nတင်းသိုၵ်းဝႃႉ UWSA လေႃႇတိုၵ်းတီႈလွႆလၢင်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၾႆးတၢင်းၼႂ်းလုၵ်ႉ\nႁႅင်းၼႃႇပူၼ်ႉတီႈ မွတ်ႇၶိုၼ်းဢမ်ႇလႆႈ ၵူၼ်းဢၼ်ႁၵ်းလင်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇၽၢတ်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉၶိုၼ်း\nသေႃႇသူၼ်းၶူၼ်းၵဝ်းႁႂ်ႈပိူၼ်ႈၸင်းၶုၼ်သႃႇၼမ်ၼမ်သေႁႂ်ႈႁႅင်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇတႅၵ်ႇယၢႆႈ\nလိူဝ်သေၼၼ်ႉ\nၵူၼ်းသိုၵ်းၼႂ်း မူႇၸုမ်း MTA ဢၼ်တိုၵ်ႉၵိုတ်းယူႇ\nသမ်ႉဢွၼ်ၵၼ်တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈ\nတူၵ်းၸႂ်လီၵူဝ်တႅၵ်ႇယၢႆႈၽူင်ႉၽိုဝ်ႇလၵ်ႉပၢႆႈယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်းယႂ်းယႂ်း။\n\nႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၶုၼ်သႃႇႁႅင်းဢေႇ ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇ\nတိူၵ်ႈတၼ် - ထိုင်တီႈ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၸဝ်ႈၾလင်\nၸဝ်ႈၶုၼ်သႅင်\nၶဝ် တႅပ်းတတ်းလပ်ႉလပ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇတိတ်းတေႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်း ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။\n\n1996 ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ တင်း ၸဝ်ႈၾလင် ဢွၼ်ႁူဝ် (\nဢဝ်ၵွင်ႈလႅၵ်ႈဢဝ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်) ဝၢင်းၶိူင်ႈ\nပၼ်\nၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈႁူဝ်မိူင်း ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈထုၵ်ႇႁွင်ႉၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇတႃႈၵုင်ႈ\nပႃႈတႂ်ႈ\nတပ်ႉၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇ MIS လူလွမ်\n\n2004 ဝၢႆးၸွမ်သိုၵ်းလူင်ၶိၼ်ႇၺုၼ်ႉ လႆႈပူတ်းထွၼ်\nယဝ်ႉၵေႃႈလႆႈႁပ်ႉဢၼုၺၢတ်ႈ ၶၢႆႉမိူဝ်ႈယူႇ\nႁိူၼ်း\nတီႈတုဝုၼ်ႇမဵဝ်ႉတိတ်ႉ ၼႂ်းတႃႈၵုင်ႈ တိုၵ်ႉလႆႈယူႇတႂ်ႈတပ်ႉၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇ MAS လူလွမ်\nၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၶုၼ်သႃႇယၢမ်ႈႁၵ်းၼႃႈႁၵ်းလင်မၢၼ်ႈမႃႈလၢႆပွၵ်ႈယဝ်ႉလႄႈ\nမၢၼ်ႈၵူဝ်မၼ်းၶဝ်ႈထိူၼ်ႇႁွမ်သိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶိုၼ်း\nမၢၼ်ႈၸင်ႇလူလွမ်ၵုမ်းထိင်းႁၢၼ်ႉတေႃႇပေႃးသဵင်ႈမုၼ်ယဝ်ႉ\n\n2007 သဵင်ႈမုၼ်တီႈႁိူၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 28/10/2007 ယၢမ်း 06.00 မူင်း လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်\nလိူတ်ႈ\nသုင်\nယဵဝ်ႈဝၢၼ် တၢႆၽၢၵ်ႇ ၽွင်းဢႃႇယု ယၢင်ႈၶဝ်ႈ 74\nပီ\nဝ\nဝၼ်းထိ\n30/10/2007 ႁွပ်ႇႁူဝ်ၶဝ်ႈႁဵဝ်ႈၾဝ်ၶၢပ်ႈတူဝ် တီႈပႃႇႁဵဝ်ႈ\nယေႇဝူၺ်း\n\nၸေႊဝဵင်း\nမျွၵ်ႉဢူၵ်ႉၵလႃႉပႃႉ ၸေႇတွၼ်ႊ တႃႈၵုင်ႈ\n\n( ၶေႃႈၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ )\nႁဝ်းမီးမိူင်းဢမ်ႇမီးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁင်းၶေႃၼႆႉ မီးငိုၼ်းၵေႃႈပၼ်ပိူၼ်ႈၸၢႆႇ၊\nၽုၵ်ႇၶဝ်ႈပၼ်ပိူၼ်ႈၵိၼ်၊ မီးႁိူၼ်းပၼ်ပိူၼ်ႈၽဝ်၊ မီးလုၵ်ႈၸၢႆးပၼ်ပိူၼ်ႈၸႂ်ႉ\nႁၢပ်ႇၸႂ်ႉပႃး၊ မီးလုၵ်ႈယိင်းပၼ်ပိူၼ်ႈၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆၵူၺ်း။\n\nပေႃးၶႂ်ႈမီးမိူင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၵတ်းယဵၼ်ယႃႇယိူင်ႈမၢၼ်ႈ၊ ႁဝ်းတၵ်းလႆႈယုၵ်ႉယွင်ႈ\nၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢွၼ်ႇ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလိူဝ်တႆးႁႂ်ႈပဵၼ်ၽူႈၼမ်းၸိုင်ႈမိူင်းမိူဝ်းၼႃႈ။\n\n7 ၸေႊမိူင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆႉမိူၼ်ၼိဝ်ႉမိုဝ်း၊ ပေႃးႁူမ်ႈႁႅင်းမိပ်ႇၽၼ်ႉမၢၵ်ႇမႆႉ(မၢၼ်ႈ)\nၼႂ်းဢူင်ႈမိုဝ်း မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵၼ်တႄႉလႅဝ်ၽႅဝ်ႉလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ။\n\nပဵၼ်ၵူၼ်းၶိုၵ်ႉယႃႇယိူင်ႈမွင်း၊ တွႆႇၸင်ႇလင်။ ႁႂ်ႈယိူင်ႈၼႃႇရီႇယၢမ်းမူင်း-ၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်း\nၵဝ်ၶႂ်ႈထၢမ်ၵူၼ်းဢမ်ႇယွမ်းပူၵ်းပွင်တူဝ်ၵဝ်ႇၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ။ ၵွပ်ႈၵူဝ်မိူင်းတႆးၵွၼ်းၶေႃၼႄႇၼႆၼၼ်ႉၵူၺ်း\n\nႁဵတ်းသင်ႁႂ်ႈမိူၼ်ၼၼ်ႉ၊ ႁဵတ်းသင်ႁႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉ၊ ၵႂၢင်ႈၵႅပ်ႈၶႅင်ဢူၼ်ႈ၊ ၵႂၢင်ႈတေႃႇဢူၼ်ႈတေႃႇ\nႁဝ်းၼင်ႇၵၼ်၊ ၵႅပ်ႈတေႃႇၶႅင်တေႃႇၽူႈၶဵၼ်။\n\nပႆႇၽိတ်းပေႃးႁူႉ၊ ပႆႇလုႉပေႃးမေႃ၊ ပႆႇပေႃႇပေႃးႁၼ်၊ ပဵၼ်ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်။\nၽိတ်းၸင်ႇႁူႉ၊ လုႉၸင်ႇမေႃ၊ ပေႃႇယဝ်ႉဢမ်ႇႁၼ်၊ ပဵၼ်ဢၢႆႈငိူဝ်ႈ။ ........................................................\n\nပၢႆးဝူၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်းတႃႇလၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တိုၵ်းတေႃးမၢၼ်ႈၶႂၢၵ်ႈမိူင်း ဢၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တႆး\nၵေႃႉလႂ်ဢမ်ႇယၢမ်ႈလၢတ်ႈမႃးႁဵတ်းမႃးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇယၢမ်ႈပၢၵ်ႈလွင်ႈၼႄတၢင်းဝႃႈ\nꧦ ႁႂ်ႈပေႃးၸၢင်ႈပေႉလူၺ်ႈဢမ်ႇလႆႈတိုၵ်းၼၼ်ႉ၊ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢမ်ႇၶႂ်ႈတိုၵ်း တၵ်းလႆႈမီးတပ်ႉ\nသိုၵ်းၵႅၼ်ႇၶႅင်။ သင်ဝႃႈတပ်ႉသိုၵ်းႁဝ်းလဵၵ်ႉဢေႇဢွၼ်ႇဢႄး-ႁူႉတၵ်းတေလႆႈတိုၵ်းယူႇၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်းၼႆယဝ်ႉ။\n\nတွၼ်ႈတႃႇႁႂ်ႈၽူႈမီးၸၼ်ႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လဵပ်ႈႁဵၼ်း ၾိင်ႈၸိူင်းပၢႆးသိုၵ်း the art of war ၶွင်ၶႄႇ ပူၼ်ႉမႃး 2500 ပီ ။ ပိုၼ်းၸိူင်းသၢမ်မိူင်းသၢမ်ၵူၵ်း ၶွင်မိူင်းၶႄႇပူၼ်ႉမႃး 1700 ပီႊ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈယၢမ်ႈၵႆႉတိုၵ်းသူၼ်း။\n\n( ၵၢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇႁဵတ်းၵူႈဝၼ်း )\n- ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 04.00 မူင်း လုၵ်ႉၸဝ်ႉလၢင်ႉၼႃႈ။\n- ၶီႇမႃႉလႅၼ်ႈဢႅဝ်ႇၸွမ်းၵိဝ်ႇၵၢင်ဝၢၼ်ႈ။\n- မိူဝ်ႈႁွတ်ႈထိုင်ၼႃႈႁိူၼ်းၵူၼ်းၸမ်ၸႂ် ႁွင်ႉပူၵ်း လုၵ်ႉဢေႉလုၵ်ႉဢေႉ။\n- ၶီႇမႃႉလဵၼ်ႈမွၵ်ႈ 30 ၼႃးထိး သေပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း။\n- ယင်ႉလိုဝ်ႈၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉသူတ်ႉၵႃႇၽီႇယဝ်ႉသင်ၵၢၼ်ဢၼ်ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈ။\n- ၶၢဝ်းယၢမ်း 08.00 မူင်း ၵိၼ်ၶဝ်ႈၼႂ်။\n- ၶဝ်ႈၽၵ်းတႃႇလႂ် 3-5 မီႇ ၽၵ်းၶႄႇၽၵ်းတႆး။\n- မိူဝ်ႈၵိၼ်ၶဝ်ႈယဝ်ႉသိုပ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်တွပ်ႇလိၵ်ႈတွပ်ႇသၢႆလူမ်း။\n- ၶၢဝ်းယၢမ်း 12.00 ၵိၼ်မၢၵ်ႇမႆႉ ၶွင်ဝၢၼ်။\n- လဵၼ်ႈမၢၵ်ႇၶူၼ်ၵႆႇဢွၵ်ႇႁိူဝ်ဢွၵ်ႇႁႅင်း။\n- ၶၢဝ်းယၢမ်း 14.00 မူင်း ဢၢပ်ႇၼမ်ႉ ၵွပ်ႈၼႂ်းထိူၼ်ႇၵတ်း။\n- ၶၢဝ်းယၢမ်း 15.00 မူင်း ၵိၼ်ၶဝ်ႈၶမ်ႈ။\n- ၶၢဝ်းယၢမ်း 16.00 မူင်း ထိုင် 21.00 မူင်း ႁူပ်ႉထူပ်းၶႅၵ်ႇ။\n- ၶၢဝ်းယၢမ်း 22.00 မူင်း ယင်ႉလိုဝ်ႈ ၶဝ်ႈၼွၼ်း။\n\n( မီးႁၢႆႉၵေႃႈမီးလီ )\nၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ပဵၼ်ၵူၼ်းတူဝ်ယႂ်ႇ လၢတ်ႈသဵင်ႁႅင်းတႅၵ်ႇလႅင်း မေႃလၢမ်းဢၵေးၵူၼ်း\nလႄႈ မေႃပၼ်ၵၢၼ်ဢၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇ၊ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်းႁူဝ်ဝႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ\nၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈသိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉပွၵ်ႈသွင် ၸမ်တေယဝ်ႉၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၽူႈၼမ်းလူင်\nၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ ဢၻွပ်ႉ ႁိတ်းလိူဝ်ႊ ဢဝ်မိူင်းၵျႃႇမၼီႇယွမ်းၵၢၼ်ႉၵေႃႈလီ။\nမိူဝ်ႈ 1949 ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ၶျဵင်းၵၢႆႊသျဵၵ်ႉ ဢွၼ်ႁူဝ်ၸုမ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇယွမ်းၵၢၼ်ႉၸုမ်းၶႄႇလႅင်\nမဝ်ၸိုဝ်တူင်း သေပၢႆႈၶၢမ်ႈပၢင်ႇလၢႆၵႂႃႇမူၵ်းယူႇၵုၼ်ထႆႇဝၼ်ႇ ပႃႈတႂ်ႈဢမေႇရီႇၵႃႊ\nၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉမီးၵူၼ်းႁၼ်လီၵမ်ႉထႅမ် ၶဝ်ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉတေႃႇယၢမ်းလဵဝ်။\n(ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇၵေႃႈတေႃႈၼင်ႇၼၼ်ယဝ်ႉ) ....................................................................\nဢိင်ဢဝ်ၼႂ်းပပ်ႉလိၵ်ႈ ( ၵွၼ်းၶေႃ မၢႆ 239 လႄႈ ပပ်ႉလိၵ်ႈ ႁိူၼ်း )"
  },
  {
    "title": "ပိုၼ်းၸွမ်ပွင်သိုၵ်းလူင် (ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း)",
    "content": "ပိုၼ်းၸွမ်ပွင်သိုၵ်းလူင်(ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း )တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး\n\nၸိုဝ်ႈ-ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း\nၸိုဝ်ႈပေႃႈ-လုင်းသၢင်ႇလူႇ\nၸိုဝ်ႈမႄႈ-ပႃႈၶမ်း\nတီႈၵိူတ်ႇ ဢိူင်ႇ-မိူင်းယၢႆး\nၸေႊဝဵင်း-မိူင်းၼွင် ၸေႊတွၼ်ႈ-မိူင်းၼွင် မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း\n\n( ပၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ )\n\nဝၼ်းထိ 16/5/1976 ၽွင်းဢႃႇယုလႆႈ\n17\nပီ လႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်း\nၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း SURA လႆႈၶဝ်ႈယူႇၼႂ်းတပ်ႉၵွင်မၢႆ 3 ဢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်ၵူႇဢွၼ်ႁူဝ်၊\n1977 လႆႈၶဝ်ႈႁူင်းႁဵၼ်းသွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း\nတီႈပၢင်မႂ်ႇသုင် လႅၼ်လိၼ် တႆး-ထႆး ႁိမ်းဝၢၼ်ႈပဵင်းလူင် ၶူးသွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းပဵၼ်\nၸဝ်ႈႁၵ်ႉမိူင်း ၸုမ်း KMT ဝၢႆးသေလူင်းႁူင်းၽိုၵ်းသွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉ\nလႆႈႁပ်ႉပဵၼ်သၢႆလူမ်း ယူႇၸွမ်းၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း၊\n1978 လႆႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ၊\n1979 လႆႈဢွၵ်ႇတၢင်းၵႂႃႇၸွမ်းၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း\nႁွတ်ႈထိုင် ပႃႇလၢႆး လႆႈၶဝ်ႈၽိုၵ်းသွၼ်ၵၢၼ် ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ\nၶူးသွၼ်ပၼ် ပဵၼ် ၶူးၶမ်းဢူး၊\n1980 လႆႈၶဝ်ႈႁူင်းၽိုၵ်းသွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းလႄႈၵၢၼ်မိူင်း\nၶူးသွၼ်ပၼ် ပဵၼ် ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း\nၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၸဝ်ႈမိူင်းၶွၼ်း၊\n1981 လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉပဵၼ် ၶုၼ်ႁၢၼ်တူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း၊\n1982 လႆႈၶိုၼ်ႈၸၼ်ႉပဵၼ် ၸဝ်ႈႁၢၼ် တူင်ႉၼိုင်\nၼမ်ႉၸၢင် မိူင်းၼၢႆး ၶူဝ်လမ် ၵဵင်းတွင်း၊\nဝၼ်းထိ 16/6/1983 ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ယွၼ်းတၢင်းႁူမ်ႈမိုဝ်းၵႂႃႇႁႃၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း\nႁႂ်ႈႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်ပဵၼ်ဢၼ်ၼိုင်ႈဢၼ်လဵဝ်\nမီးလၵ်းၼမ်း6ၶေႃႈ\n\n1 ၶတ်းၶႂၢင် ၶွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉ\n2 ၵွၼ်းၶေႃ\n3 တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ\n4 ႁူမ်ႈႁွမ်း ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ\n5 ပတ်းၽဵဝ်ႈယႃႈမဝ်းၵမ်\n6 လွတ်ႈလႅဝ်းၵတ်းယဵၼ်\n\n1984\nၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင်မၢႆ( 2 )SSA လႆသူင်ႇၽူႈတၢင်တူဝ် ၸဝ်ႈမုင်ႈၾႃႉ ၸဝ်ႈဢုင်းလႅင်ႇ\nမႃးဢုပ်ႇဢူဝ်း ၾၢႆႇ SURA ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းလႆႈသူင်ႇ ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ်\nၸဝ်ႈမိူင်းၶွၼ်း ၸဝ်ႈပၢႆးမိူင်း ပဵၼ်ၽူႈတိတ်းတေႃႇ ပဵၼ်ၽူႈတၢင်တူဝ်သေ\nလႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်\nဝၢႆးသေၼၼ်ႉၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇၵေႃႈလႆႈဢွၼ်တပ်ႉသိုၵ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁွမ်း\nၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းတီႈပၢင်မႂ်ႇသုင်\nၸွင်ႇလႆႈၵေႃႇတင်ႈ TRC-TRA ၶိုၼ်ႈ၊\n1985 ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ လႆႈဢွၼ်တပ်ႉသိုၵ်း SUA မႃးႁူမ်ႈႁွမ်းၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းထႅင်ႈ\nသၢမ်မူႇသၢမ်ၸုမ်းၸွင်ႇဢွၼ်ၵၼ်တၢင်ႇၸိုဝ်ႈ\nတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး MTA ၼႆယဝ်ႉ၊\n1985 ၼၼ်ႉၼင်ႇၵဝ်ႇ ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း\nလႆႈၽႅဝ်ႁွတ်ႈတီႈၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇႁူဝ်မိူင်း၊\n1986 လႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈ တူင်ႉၼိုင်\nၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းလႄႈပွတ်းၵၢင်တေႃႇထိုင် 1987၊\n1990 လႆႈႁပ်ႉၼႃႈတီႈတူင်ႉၼိုင် ၸွမ်းမိူင်းၵျွတ်ႈ\nႁိမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆး ထိုင်ပီ 1993\nဝၼ်းထိ 11/4/1994 လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်တီႈလွႆႁိၼ်ၵွင် ၶၢဝ်းတၢင်း 45 ဝၼ်း ၶၢဝ်ႇလိုဝ်းလင်\nဝၼ်းထိ 6/6/1995 ၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး MTA\nသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူဝ်မိူင်း\nမီးလွင်ႈဢမ်ႇယုမ်ႇယမ်ၵၼ် ၽၢႆးၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်း သုၵ်ႉသၵ်ႉ တႅၵ်ႇယၢႆႈ\nပၢႆႈၽူင်ႉ ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ\nၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇႁွင်ႉတူဝ်ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းၵႂႃႇႁူဝ်မိူင်း\nပုၼ်ႈတႃႇၵႅတ်ႇဝႆႉဢမ်ႇပၼ်ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းဢွၵ်ႇႁူဝ်မိူင်း\nၵူၺ်းၼႃႇၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းဢမ်ႇၵႂႃႇ\nဝၼ်းထိ 17/12/1995 ၸဝ်ႈၶုၼ်သႅင် ၸဝ်ႈၾႃႉလင် ၶဝ်လႆႈၵႂႃႇတိတ်းတေႃႇမၢၼ်ႈ ပုၼ်ႈတႃႇဝၢင်းၶိူင်ႈ၊\nဝၼ်းထိ 18/12/1995 ၸုမ်းၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းၶဝ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်လွင်ႈဢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇတေဝၢင်းၶိူင်ႈ၊\nဝၼ်းထိ 27/12/1995 ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းၸင်ႇဢွၼ်လုၵ်ႈၼွင်ႉ 800 ပၢႆၶၢမ်ႈၼမ်ႉၶူင်း\nမိူဝ်းတၢင်းမိူင်းတႆးပွတ်းၵၢင်ပွတ်းႁွင်ႇ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈႁူႉဝႃႈ MTA တေၵူၼ်ႇပင်းယဝ်ႉ၊\nဝၼ်းထိ 7/1/1996 ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇဝၢင်းၶိူင်ႈ သေ ၶၢဝ်းတၢင်း10ပီဢၼ်လႆႈႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်မႃးၵေႃႈ\nလူႉလႅဝ်မူတ်းသေ\nပဵၼ်တွၼ်ႈသုတ်းတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး MTAယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ\n\nဝၢႆးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်းၸင်ႇလႆႈတၢင်ႇၸိုဝ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းမႂ်ႇဝႃႈ\nSURA\nၸူဝ်ႈၶၢဝ်းသေ\nဝၢႆးမႃးၶိုၼ်းလၢႆႈၸိုဝ်ႈပဵၼ် SSA သေ တူင်ႉၼိုင်ၸွမ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တင်ႈတပ်ႉ\nတီႈဝၢၼ်ႈၶၢႆးတူဝ်း\nထိုင်မႃး 1997-98-99 မၢၼ်ႈသွၵ်ႈတဝ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ လႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ လႆႈၶၢမ်ႈၼမ်ႉ\nၶူင်း လႆလူင်းမႃးၶိုၼ်းလႅၼ်လိၼ်\nလႆႈမႃးၵေႃႇတင်ႈလွႆတႆးလႅင်း ပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်းဢၼ်ယိုင်ႈယႂ်ႇ\nႁၢၼ်ႉတေႃႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ"
  },
  {
    "title": "ၶုၼ်သႃႇလႄႈပူဝ်ႇတေႇဝိင်ႇ",
    "content": "ၶုၼ်သႃႇ လႄႈ ပူဝ်ႇတေႇဝိင်ႇ\n\nမိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 15/06/1964 ပၢင်ၵုမ်တီႈမိူင်းလွႆမေႃႇ ပူဝ်ႇတေႇဝိင်ႇ(တပ်ႉသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်း)\n\nလႄႈ ၶုၼ်သႃႇ(တပ်ႉၵႃႇၵွႆႇယေး) လႆႈတူၵ်းလူင်းၵၼ် တႃႇလူင်းၵႂႃႇယူႇပွတ်းလႅၼ်လိၼ်\n\nမိူင်းထႆးသေ လူင်းမႃးပၵ်းသဝ်းဝၢၼ်ႈမႄႈၶမ်း ဝၢၼ်ႈသႅၼ်ၸႆး ဝၢၼ်ႈႁိၼ်တႅၵ်ႇ။\n\nမိူဝ်ႈၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၵႂႃႇဢုပ်ႇထႆးတီႈၵုင်းထဵပ်ႈၼၼ်ႉ၊ ၸုမ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇသမ်ႉသေႃႇသူၼ်း\n\nပူဝ်ႇတေႇဝိင်ႇသေ ထိုင်မႃးဝၼ်းထိ 07/11/1964 ၼၼ်ႉ၊ ပူဝ်ႇတေႇဝိင်ႇ ႁုပ်ႈသိမ်း\n\nၶူဝ်းၶွင်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ တီႈဝၢၼ်ႈသႅၼ်ၸႆး ယဝ်ႉတႅၵ်ႇငၢၵ်ႈၵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ\n\nတႆးလႆႈၺႃးၸၢၵ်ႇသူၼ်းသေႃႇယွၼ်ႉၶႄႇၽိူၵ်ႇမႃး။ ......................................\nဢိင်ဢဝ်ၼႂ်းပပ်ႉလိၵ်ႈ ( ႁိူၼ်း )"
  },
  {
    "title": "ၾိင်ႈထုင်းတႆး 12 လိူၼ်",
    "content": "ၾိင်ႈထုင်းတႆးသိပ်းသွင်လိူၼ်\n\n( 1 ) လိူၼ်ၸဵင် ပီႊမႂ်ႇတႆး၊ လၵ်းၼီႊပီတႆး၊ လူႇၶဝ်ႈမႂ်ႇ၊ ၶဝ်ႈလၢမ်ထုပ်ႉ၊ ၶဝ်ႈမုၼ်ႈလၢမ်၊\nႁွင်ႉၾၼ်ၶဝ်ႈ၊ သွင်ႈပူႇၸၶၢႆႇၼၢႆးၸႃႇၶၢႆႇ၊\n\n( 2 ) လိူၼ်ၵမ် ပွႆးပွင်လွင်းဝၢတ်ႈ၊ ႁဵတ်းၶဝ်ႈပုၵ်း(ၶဝ်ႈတမ်ငႃး) ၊ ၵမ်ဢဝ်ၽူဝ်ဢဝ်မေး\n\n( 3 ) လိူၼ်သၢမ် လူႇၵွင်လူဝ်၊ ႁဵတ်းၶဝ်ႈယႃႇၵူႉ၊\n\n( 4 ) လိူၼ်သီႇ ပွႆးၽြႃးလိူၼ်သီႇၽီပၢင်း၊ ပွႆးၶိုၼ်ႈထၢတ်ႈ\n\n( 5 ) လိူၼ်ႁႃႈ သၢင်းၵျၢၼ်ႇတူၵ်း၊ ၵုင်းသွၼ်း၊ သွၼ်းၼမ်ႉၽြႃး၊ သွၼ်းတိၼ်သွၼ်းမိုဝ်းၵူၼ်းထဝ်ႈ၊\nၵူၼ်းၼုမ်ႇႁူတ်းၼမ်ႉၵၼ်၊ ၵၼ်ႇတေႃးၵူၼ်းထဝ်ႈၸဝ်ႈၸွမ်၊ ႁဵတ်းၶဝ်ႈမုၼ်းႁေႃႇတွင်ၵူၺ်ႈ၊\nတူၵ်းသူး၊ ၸႃႇတီႇၵွင်သၢႆး၊ ဝူၵ်ႇၼမ်ႉဝူၵ်ႇသၢႆး၊ မႆႉၵမ်ႉ၊\nပွႆးႁၢင်ၼမ်ႉ(လၢင်ႉၵျွင်း) ။ ပွႆးၼူၾႆး၊ လူႇၸႂ်ဝၢၼ်ႈ၊\n\n( 6 ) လိူၼ်ႁူၵ်း သွၼ်းၼမ်ႉၽြႃး ၺွင်ႇၽူဝ်းထီး၊ လူႇတၢၼ်းသွမ်းဢလွင်းပႃၸွၼ်ႈ၊\nလူႇၶဝ်ႈတူမ်ႈလႅမ်၊ သူတ်ႇထမ်းမႁႃသမယ၊ လူႇသလၢၵ်ႇ(ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း)\n\n( 7 ) လိူၼ်ၸဵတ်း မႄးဝၢၼ်ႈမႄးမိူင်း၊ ၶိုၼ်ႈၸဝ်ႈမိူင်း\n\n( 8 ) လိူၼ်ပႅတ်ႇ လူႇမွၵ်ႇၶဝ်ႈဝႃႇ၊ ႁႅၼ်းႁူဝ်သိၼ်၊ လူႇသၢင်ႇၵၢၼ်းၶၢမ်ႇၾူၼ်၊ လိူၼ်ပႅတ်ႇမူၼ်း(ဢဝ်လေးလႅင်ၶဝ်ႈၵူၺ်)\n\n( 9 ) လိူၼ်ၵဝ်ႈ လူႇႁေႃၽိူၵ်ႇႁေႃၶၢဝ်၊ ႁေႃးထမ်းၸဝ်ႈဝူၺ်ႇသၼ်ႇတြႃႇ၊ တၢင်ႇသွမ်းတေႃႇလၢဝ်ဝီးတဵင်ႈ\n\n( 10 ) လိူၼ်သိပ်း လူႇမႁႃတူၵ်ႈ၊ မႄႈပီႊတၢႆလိူၼ်သိပ်းလပ်း၊ ႁဵတ်းတၢင်ႈႁႅၵ်ႈ၊ တႆႈတဵၼ်းပၼ်ႁႆႈၼႃး၊\nတႆႈတဵၼ်းပႅၵ်ႇၽုင်၊ ဢၢပ်ႇၼမ်ႉမႄႈပီႊ၊ ႁႅၼ်းသွမ်းတၢင်တူဝ်၊ သႂ်ႇၶဝ်ႈယၢတ်ႇၼမ်ႉ၊\nသႂ်ႇၶဝ်ႈမူးၸႃး\n\n( 11 ) လိူၼ်သိပ်းဢဵတ်း ပွႆးဢွၵ်ႇဝႃႇ၊ ၶဵင်ႇသၢင်ႇပုတ်ႈ၊ ပွႆးၽြႃးလူင်းမိူင်း၊ တႆႈတဵၼ်းမွၵ်ႇမူဝ်၊\nၵႃႈၼူၵ်ႉၵႃႈတူဝ်း၊ လူႇတုင်းတမ်းၶွၼ်ႇ၊ ၵၼ်ႇတေႃးၵူၼ်းထဝ်ႈ\n\n( 12 ) လိူၼ်သိပ်းသွင် လူႇတၢၼ်းသၢင်ႇၵၢၼ်းၵထိၼ်၊ လူႇတဵၼ်းႁဵင်၊ ပွႆးႁူင်းၾႆးဝိၼ်၊ တၢင်ႇသွမ်းၸဝ်ႈဢုပၵုၵ်ႈ၊\nပွႆးဝူင်းၵူတ်း(ဝၢင်ႇၵပႃႇ) ၊ ပွႆးယုၵ်ႉယွင်ႈၶူးမေႃတႆး .............................................................................................\nဢိင်ဢဝ်ၼႂ်းပပ်ႉလိၵ်ႈ ( ႁိူၼ်း )"
  },
  {
    "title": "ပွႆးသၢင်ႇလွင်းဝၢၼ်ႈပၢင်ႇ",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလွႆ ပလွင်ႈ",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "တၢင်းၵႃႈ ၸၢဝ်းဢႃးၶႃႇ",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "လမ်းဝူင်း လီႉသေႃး",
    "content": ""
  },
  {
    "title": "ပီႊမႂ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းမူင်ႉ",
    "content": ""
  }
]