text
stringlengths 2
130k
|
|---|
Recimo da u nekoj datoteci vrste XML postoji sledeća niska: Petar Petrović petar.petrovic@transmeta.com . |
Iz ove, za program nerazumljive niske znakova, odgovarajući raščlanjivač će da izdvoji ime (Petar), prezime (Petrović) i eadresu (-{petar.petrovic@transmeta.com}-) i posle će sa time program dalje moći da nešto radi (npr. da pošalje e-poštu Petru Petroviću). |
Raščlanjivači generalno dolaze iz okruženja za programiranje (delovi kompilatora), i takođe su nešto što programeri moraju da naprave. |
GNU-ova licenca za slobodnu dokumentaciju GNU-ova licenca za slobodnu dokumentaciju (; skraćeno GLSD, na engleskom -{GNU FDL}- ili -{GFDL}-) je kopileft licenca za slobodnu dokumentaciju koju je osmislila Zadužbina za slobodni softver, a za potrebe Projekta GNU. |
Ova licenca dozvoljava korisniku licenciranog materijala da isti umnožava, redistribuira, i modifikuje, pod uslovom da svi umnošci i izvedena dela budu dostupna pod istom licencom. |
Umnošci mogu biti komercijalno prodavani, ali ukoliko se proizvode u većim količinama (većim od 100), originalni dokument ili izvorni kod moraju biti učinjeni dostupnim primaocu rada. |
GLSD je razvijena za potrebe referentnih priručnika, dokumentacionog i sličnih materijala koji obično prate GNU softver. |
Međutim, može se koristiti za bilo koja tekstualna dela, nezavisno od njihovog sadržaja ili namene. |
Na primer, Vikipedija koristi GLSD za sav svoj tekstualni sadržaj. |
Spisak ljudi Ovde je spisak ljudi o kojima postoje članci na srpskoj Vikipediji. |
Spisak je razdvojen na više delova, glavna i osnovna podela je na imena i prezimena po azbučnom redu. |
U svakom spisku pod jednim slovom azbuke se u dve kolone popisuju biografski članci koji postoje na ovoj Vikipedije, sa leve strane, u prvoj koloni ide spisak ljudi čije ime počinje pod tim slovom, a sa desne strene, u drugoj koloni, ide spisak ljudi čije prezime počinje tim slovom. |
Ukoliko osoba nema prezime, kao na primer Aristotel, onda je sortirana samo prema imenu i to samo u levoj koloni. |
Pre nego što počnete da pišete nečiju biografiju, pogledajte prvo ovaj spisak da vidite da li ta stranica možda već postoji. |
Da bi spisak bio uvek ažuran poželjno je da u njega dodate sve one biografije koje ste vi napisali, ili one za koje primetite da nisu u spisku. |
Ćirilica Ćirilica je pismo koje koristi osam slovenskih jezika (beloruski, bugarski, makedonski, ruski, srpski, ukrajinski, crnogorski i bošnjački), kao i veći broj drugih jezika bivšeg Sovjetskog Saveza, Azije i istočne Evrope. |
Dungani, islamizovani Kinezi iz Kazahstana koji govore jednim dijalektom mandarinskog kineskog, takođe koriste ćirilicu kao standardni pisani sistem. |
Dunganski dijalekt je jedini iz kineske grupe jezika koji ne koristi kineske karaktere i jedini jezik sinotibetske porodice koji koristi ćirilicu kao standardni pisani sistem. |
Oznaka savremene ćirilice prema -{ISO 15924}- je -{Cyrl 220}-, a njene staroslovenske varijante -{Cyrs 221}-. |
Ćirilica je bazirana na ranoj ćirilici, koja je razvijena u Prvom bugarskom carstvu Ćirilicu i glagoljicu su formulisali bilo Ćirilo i Metodije koji su doneli hrišćanstvo kod Južnih Slovena, ili njihovi učenici. |
To je osnova alfabeta koji se koriste u raznim jezicima, bivšim ili sadašnjim, u delovima jugoistorčne Evrope i severne Evroazije, a posebno kod onih sa slovenskim poreklom, i kod neslovenskih jezika koji su pod uticajem ruskog jezika. |
Godine 2011, oko 252 miliona ljudi u Evroaziji je koristilo ćirilicu kao zvanični alfabet u svojim nacionalnim jezicima, pri čemu Rusija obuhvata oko polovine tog broja. |
Sa prijemom Bugarske u Evropsku uniju 1. januara 2007, ćirilica je postala treće zvanično pismo Evropske unije, nakon latinice i grčkog pisma. |
Ćirilica je izvedena iz grčkog uncijala, proširena slovima iz starijeg glagoljičkog alfabeta, uključujući neke ligature. |
Ta dodatna slova su dodata za staroslovenske glasove koji nisu prisutni u Grčkom. |
Pismo je nazvano u čast dva vizantijska brata, Ćirila i Metodija, koji su ranije kreirali glagoljičko pismo. |
Moderni naučnici veruju da su ćirilicu razvili i formalizovali rani učenici Ćirila i Metodija. |
U ranom 18. veku ćiriličko pismo koje je korišćeno u Rusiji je znatno reformisano po nalogu Petra Velikog, nakon njegovog povratka iz diplomatske misije u zapadnoj Evropi. |
Nova forma slova je postala bliža latinskom pismu, nekoliko arhaičnih slova je uklonjeno i nekoliko slova je lično dizajnirao Petar Veliki (kao što je Я, koje je bilo inspirisano latiničkim slovom -{R}-). |
Zapadnoevropska tipografska kultura je takođe prihvaćena. |
Pošto su pismo osmislili i popularizovali sledbenici Ćirila i Metodija, umesto samih Ćirila i Metodija, njegovo ime označava počast, pre nego autorstvo. |
Ime ćirilica često zbunjuje ljude koji nisu upoznati sa istorijom pisma, pošto ne identifikuje zemlju porekla (za razliku od grčkog pisma). |
Neki ga nazivaju ruskim pismom pošto je ruski najpopularniji i najuticajniji alfabet baziran na ovom pismu. |
Neki bugarski intelektualci, poput Stefana Caneva, su izrazili zabrinutost zbog toga, i predložili da se ćiriličko pismo umesto toga nazove bugarskim alfabetom, zarad istorijske tačnosti. |
Bugarsko, makedonsko, rusko, i srpsko ćiriličko pismo je isto tako poznato kao azbuka, što je izvedeno iz starih imena prva dva slova većine ćiriličkih pisama (kao što je i termin alfabet proistekao iz prva dva grčka slova alfa i beta). |
Sledeći jezici koriste ili su koristili ćirilicu: Glavnica pisma nastala je iz rane ćirilice, koja je bila derivat glagoljice i grčkog ustavnog pisma uncijale. |
Za najverovatnije sastavljače ćirilice uzimaju se Kliment Ohridski ili Konstantin Preslavski, ali to pitanje do danas nije konačno rešeno. |
Najveći broj slova potiče iz grčkog pisma, dok neki znakovi predstavljaju manje ili više uprošćene oblike glagoljskih slova. |
Ćirilica je dobila ime po mlađem od dva brata, slovenska prosvetitelja, Ćirilu, za koga se obično pretpostavlja da je sastavio glagoljicu. |
Dok glavnica jezika koji se koriste ćirilicom imaju fonemsku ortografiju, postoje i izuzeci, uglavnom u ruskom: EGO (znači njega), a izgovara se kao /jɪˈvo/ umesto /jego/. Sricanje imena varira, posebno kad su u pitanju transkripcije/transliteracije -{Y/J/I}-, -{GH/G/H}- i -{ZH/J}-. |
Pre 1918. postojalo je još četiri slova u upotrebi: Іі (zamenjeno sa Ii), Ѳѳ (Fita fita ili tita ili teta, zamenjena sa Ff), Ѣѣ (Яtь jat, zamenjeno sa Ee), i Ѵѵ (ižica ižica, zamenjeno sa Ii). |
Kao u ruskom sa izuzecima: Kao ruski osim: Kao ruski osim: Kao ruski osim: Kao u srpskom osim: Ove azbuke su mahom nastale na osnovu ruske, ali sa popriličnim razlikama, pogotovu kad su u pitanju kavkaski jezici. |
U centralnoj Aziji korišćenje ćirilice je postalo često predmet političkih sporova po raspadu Sovjetskog Saveza jer podseća na sovjetsku vlast. |
Određeni broj jezika je umesto ćirilice počeo da koristi druga pisma. |
Simboli u zagradi su isključivo za dvosmerno preslovljavanje (transliteraciju). |
U Unikodu ćirilički blok se prostire između od -{U+0400}- do -{U+052F}-. |
Znaci između pozicije -{U+0400}- i -{U+045F}- su u osnovi znaci iz kodnog rasporeda -{ISO 8859-5}- pomereni nagore za 864 pozicija. |
Znakovi u opsegu između -{U+0460}- i -{U+0489}- su istorijski i ne koriste se u savremenim jezicima. |
Znakovi u prostoru od -{U+048A}- i -{U+052F}- su dodatni znaci za različite neslovenske ćiriličke azbuke. |
Unikod ne uključuje akcentovana ćirilička slova, ali se mogu dobiti kombinovanjem sa različitim dijakritičkim znacima. |
Tako se dodavanjam -{U+0301}- (kombinujući akut) posle slova koje se želi akcentovati dobija akcentovano slovo (tj. -{ы}-́ -{э}-́ -{ю}-́ -{я}-́). |
Neki jezici (kao što je savremeni crkvenoslovenski jezik) još uvek nisu u potpunosti podržani. |
U unikodu verzije 9.0, ćirilička slova, uključujući nacionalne i istorijska pisma, su kodirana u nekoliko različitih blokova: Matematika Matematika ( što znači učenje) je formalna i egzaktna nauka koja je nastala izučavanjem figura i računanjem s brojevima. |
Iako ne postoji opšteprihvaćena definicija matematike, pod matematikom se u širem smislu podrazumeva da je ona nauka o količini (aritmetika), strukturi (algebra), prostoru (geometrija) i promeni (analiza). |
Matematika je nauka koja izučava aksiomatski definisane apstraktne strukture koristeći logiku. |
Izučavane strukture najčešće potiču iz drugih prirodnih nauka, najčešće fizike, ali neke od struktura su definisane i izučavane radi internih razloga. |
Istorijski, matematika se razvila iz potrebe da se obavljanja proračuna u trgovini, vršenje merenja zemljišta i predviđanje astronomskih događaja. |
Ove tri početne primene matematike se mogu dovesti u vezu sa grubom podelom matematike na izučavanje strukture, prostora i promena. |
Izučavanje strukture počinje sa brojevima, u početku sa prirodnim brojevima i celim brojevima. |
Osnovna pravila za aritmetičke operacije su definisana u osnovnoj algebri a dodatna svojstva celih brojeva se izučavaju u teoriji brojeva. |
Izučavanje metoda za rešavanje jednačina je dovelo do razvoja apstraktne algebre koja između ostalog izučava prstenove i polja, strukture koje generalizuju osobine koje poseduju brojevi. |
Fizički važan koncept vektora se izučava u linearnoj algebri. |
Izučavanje prostora je počelo sa geometrijom, prvo Euklidovom geometrijom i trigonometrijom u pojmljivom trodimenzionalnom prostoru, ali se kasnije proširila na neeuklidske geometrije koje imaju centralnu ulogu u opštoj relativnosti. |
Moderna polja geometrije su diferencijalna geometrija i algebarska geometrija. |
Teorija grupa izučava koncept simetrije, i predstavlja vezu u u izučavanju prostora i strukture. |
Topologija povezuje izučavanje prostora i izmjene fokusirajući se na koncept kontinuiteta. |
Razumevanje i opisivanje izmena merljivih promerljivih je glavna karakteristika prirodnih nauka, i diferencijalni račun je razvijen u te svrhe. |
Centralni koncept kojim se opisuje promena varijable je funkcija. |
Mnogi prirodni problemi su vodili uspostavljanju veze između vrednosti i količine izmene, i metodi razvijeni pri tome, se izučavaju u diferencijalnim jednačinama. |
Brojevi koji predstavljaju kontinualne veličine su realni brojevi, i detaljno izučavanje njihovih svojstava i funkcija je predmet analize. |
Zbog matematskih razloga, uveden je koncept kompleksnih brojeva koji se izučavaju u kompleksnoj analizi. |
Funkcionalna analiza je skoncetrisana na -{n}--dimenzionalne prostore funkcija postavljajući time osnovu za izučavanje kvantne mehanike. |
Radi pojašnjavanja i izučavanja osnova matematike, razvijene su oblasti teorija skupova, matematička logika i teorija modela. |
Važna oblast primjenjene matematike je vjerovatnoća i statistika koja se bavi izučavanjem i predviđanjem slučajnosti i slučajnih pojava. |
Numerička analiza izučava numeričke metode izračunavanja a diskretna matematika je zajedničko ime za oblasti matematike koje se koriste u računarskim naukama. |
Matematika se bavi proučavanjem brojeva. |
Njihovim proučavanjem je započeto i proučavanje struktura. |
Od svih skupova brojeva, najpre su formirani i proučavani prirodni brojevi, a zatim celi brojevi. |
Formirani su realni brojevi, kao brojeve koji predstavljaju kontinualne veličine. |
Iz matematičkih razloga uveden je koncept kompleksnih brojeva. |
Matematika se bavi proučavanjem struktura (matematičkih struktura), koje spadaju u granu matematike - algebru. |
Algebra obuhvata: Izučavanje struktura je započeto proučavanjem brojeva. |
Na početku su formirani i proučavani prirodni brojevi i celi brojevi. |
Osnovna pravila za aritmetičke operacije su definisana u osnovnoj algebri a dodatna svojstva celih brojeva se izučavaju u teoriji brojeva. |
Izučavanje metoda za rešavanje jednačina je dovelo do razvoja apstraktne algebre koja prvenstveno izučava prstenove i polja, tj. strukture koje generalizuju osobine koje poseduju brojevi. |
Važan fizički koncept vektora izučava se u linearnoj algebri. |
Radi pojašnjavanja i izučavanja osnova matematike, razvijene su oblasti teorija skupova, matematička logika i teorija modela. |
Matematika se bavi proučavanjem prostora, koji spada u granu matematike - geometriju. |
Geometrija obuhvata: Izučavanje prostora je započelo sa geometrijom. |
Najpre je nastala Euklidska geometrija i trigonometrija u pojmljivom trodimenzionalnom prostoru, koja se kasnije proširila na neeuklidske geometrije koje imaju centralnu ulogu u opštoj relativnosti. |
Moderna polja geometrije su diferencijalna geometrija i algebarska geometrija. |
Teorija grupa izučava koncept simetrije. |
Topologija izučava strukture u prostoru i njihove izmene pri neprekidnim preslikavanjima. |
Matematika se bavi proučavanjem beskonačno malih promena, koje spadaju u granu matematike - matematičku analizu. |
Analiza obuhvata: Teorija diferencijalnog računa je razvijena iz potreba prirodnih nauka za razumevanjem i opisivanjem promena koje se izvrše kod merljivih varijabli. |
Centralni koncept kojim se opisuje promena varijable je funkcija. |
Mnogi prirodni problemi su vodili uspostavljanju veze između vrednosti i količine izmene. |
Metode koje su razvijene za opisivanje i proučavanje ovakvih problema se izučavaju u teoriji diferencijalnih jednačina. |
Brojevi koji predstavljaju kontinualne veličine su realni brojevi, i detaljno izučavanje njihovih svojstava i funkcija je predmet matematičke analize. |
Zbog matematičkih razloga, uveden je koncept kompleksnih brojeva koji se izučavaju u kompleksnoj analizi. |