sentences
stringlengths 47
13.9k
| labels
stringclasses 54
values |
|---|---|
Zmiana jakości życia pacjentów ze stabilną chorobą wieńcową leczonych przezskórną angioplastyką tętnic wieńcowych w rocznej obserwacji Wprowadzenie i cel pracy. W ostatnich latach dużą uwagę poświęca się badaniom jakości życia w chorobach układu sercowo-naczyniowego. Celem przeprowadzonych badań była ocena jakości życia pacjentów z chorobą wieńcową po zabiegu przezskórnej angioplastyki tętnic wieńcowych (PCI).
Materiał i metoda. Do badania włączono 275 chorych z objawową chorobą wieńcową, zakwalifikowanych do planowego zabiegu PCI. Badanie jakości życia przeprowadzono za pomocą kwestionariusza SAQ, oceniającego fizyczne i emocjonalne konsekwencje choroby. Zrealizowano badanie kohortowe typu rejestru, prospektywne. Oceny wyjściowej dokonano dzień przed lub w dniu wykonania zabiegu angioplastyki. Końcowa ocena miała miejsce po upływie 12 miesięcy od daty wykonania zabiegu.
Wyniki. Dla podskali kwestionariusza SAQ dotyczącej ograniczeń fizycznych, różnica między średnimi z dwóch pomiarów nie była istotna statystycznie. Średnie wartości podskal kwestionariusza SAQ, dotyczące nasilenia i częstotliwości dolegliwości dławicowych, zadowolenia z leczenia, ogólnej oceny jakości życia wskazywały na istotną poprawę jakości życia w całej badanej grupie po 12 miesiącach od wykonania zabiegu angioplastyki.
Wnioski:
1. W badanej grupie chorych nie stwierdzono, że po 12 miesiącach od zabiegu angioplastyki jakość życia pacjentów, badana na podskali mierzącej ograniczenia fizyczne pojawiające się podczas wykonywania czynności wymagających dużego wysiłku fizycznego, była istotnie wyższa niż przed zabiegiem.
2. Stwierdzono natomiast, że 12 miesięcy po zabiegu angioplastyki wzrosła jakość życia pacjentów oceniana podskalami odnoszącymi się do nasilenia występowania dolegliwości dławicowych, częstotliwości dolegliwości dławicowych, zadowolenia z leczenia. Wzrosła też ogólna jakość życia. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Zwierzęta trujące i jadowite. Wybrane przykłady należące do bezkręgowców Wprowadzenie i cel pracy. Jady i trucizny w świecie zwierzęcym stanowią broń chemiczną Jadowite i trujące bezkręgowce
wytwarzają trucizny w celach obronnych lub w celu zdobycia pożywienia. Zwierzęta te wykształciły morfologiczne i fizjologiczne
przystosowania (narządy i gruczoły jadowe), które umożliwiają dostanie się jadu lub trucizny do ciała lub na ciało
innego zwierzęcia lub człowieka. Substancje te wywołują u człowieka schorzenia narządowe, reakcje alergiczne i toksyczne,
niekiedy nawet prowadzące do śmierci. Znajomość miejsc bytowania i sposobów zachowania się tych zwierząt może
uchronić człowieka przed niebezpieczeństwem utraty zdrowia, a nawet życia. Celem pracy jest przedstawienie wybranych
gatunków zwierząt trujących i jadowitych, należących do bezkręgowców, groźnych dla zdrowia lub życia człowieka.
Opis stanu wiedzy. W pracy przedstawiono gatunki najbardziej niebezpieczne dla człowieka, których jad jest śmiercionośny.
Do jadowitych bezkręgowców zaliczamy: parzydełkowce, skorpiony, pająki, mięczaki (ślimaki, głowonogi). Przykładem
są: krążkopławy z rodzaju Chironex, karakurt (Latrodectus mactans tredecimguttatus). Do trujących bezkręgowców należą
miedzy innymi niektóre motyle (monarcha – Danaus plexippus) i chrząszcze (majka lekarska – Lytta vesicatoria).
Podsumowanie. Wiedza na temat zwierząt jadowitych i trujących jest bardzo przydatna dla osób wybierających się do krajów
tropikalnych. Niestety, jest ona nadal niewystarczająca zarówno wśród turystów, jak również pracowników biur podróży. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Praktyczne wykorzystanie symulacji dźwięku w kształceniu technicznym studentów Głównym celem niniejszej dysertacji jest zapoznanie czytelnika z szeroko
rozumianą problematyką syntezy ludzkiego głosu w procesie komunikacji na
drodze człowiek–maszyna. Realizacja aplikacji multimedialnych wzbogaconych
w generowany system mowy jest szczególnie interesującą propozycją wykorzystywaną
w edukacji zdalnej na odległość. | nauki społeczne |
Pierwszy w Polsce system wczesnego ostrzegania o zagrożeniu osuwiskowym w czasie rzeczywistym na przykładzie wybranych lokalizacji w Beskidzie Niskim W artykule zaprezentowano nowoczesny system wczesnego ostrzegania i monitoringu osuwisk, zainstalowany w Beskidzie Niskim w województwie małopolskim. System jest pierwszym tego typu w Polsce i został zbudowany w ramach programu UE Innowacyjna Gospodarka. Cztery stacje pomiarowe znajdują się ponad drogą powiatową Szymbark–Bystra. Występuje tam sześć aktywnych osuwisk o głębokości 7–20 m. Osuwiska utworzyły się w miękkoplastycznych fliszowych gruntach ilastych z przewarstwieniami piaskowców. System integruje różnego rodzaju automatyczne urządzenia pomiarowe, w tym nowoczesne czujniki do pomiarów przemieszczeń wgłębnych w trzech płaszczyznach (3D). Zawiera dwa ciągłe systemy inklinometryczne 3D do głębokości 12 i 16 m oraz urządzenie do pomiarów przemieszczeń wgłębnych w otworze wiertniczym w standardowych rurach inklinometrycznych. Wpływ warunków hydrogeologicznych na aktywację osuwisk badany jest przez trzy automatyczne rejestratory ciśnienia porowego oraz głębokości zwierciadła wód gruntowych. Warunki meteorologiczne analizowane są poprzez automatyczną stację mierzącą wielkości opadów, ciśnienia atmosferycznego, temperatury i wilgotności powietrza. System został zainstalowany w okresie maj–czerwiec 2010 r. Dane zbierane są co godzinę i przesyłane przez sieć telefonii komórkowej do internetu (częstotliwość ta może być zmieniana). Zaplanowany, 3-letni okres monitoringu powinien umożliwić poznanie zależności pomiędzy czynnikami aktywującymi badane osuwiska, a także wczesne ostrzeganie o istniejących zagrożeniach dla drogi powiatowej i nowego mostu na rzece Bystrzance. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Ściana komórki roślinnej - struktura z przyszłością Ściana komórkowa, oparta na celulozowym szkielecie, jest charakterystyczną strukturą roślin lądowych i glonów. Przez trzysta lat uważana była za bierną i ograniczającą wzrost i rozwój komórek. Dziś wiadomo, że ściana, otaczając i zamykając każdą komórkę, umożliwia jej także kontakt z sąsiednimi komórkami i ze środowiskiem, przenikanie substancji i cząsteczek sygnałowych, kontroluje kierunek wzrostu, nadając kształt komórce i całej roślinie, a także chroni przed atakami patogenów i niekorzystnymi czynnikami środowiska. Aby właściwie wypełniać te zadania, ściana musi być nie tylko dynamiczną i ściśle regulowaną strukturą, odbierającą i odpowiadającą na wewnętrzne i zewnętrzne sygnały, ale jak uważają niektórzy, całym systemem, "inteligentną granicą", zdolną do koordynacji procesów wzrostu i rozwoju indywidualnych komórek, prowadzących do odpowiedzi całej rośliny na zmieniające się warunki środowiska. To skomplikowane zadanie jest realizowane przez ściany, których skład różni się w zależności od typu komórki, jej stadium rozwoju czy nawet pory roku. Obecna praca jest próbą przybliżenia czytelnikowi choć niewielkiej części nowo poznanych zagadnień, związanych ze ścianą, jej rolą, mechanizmami funkcjonowania oraz praktycznym wykorzystaniem w rolnictwie, przemyśle spożywczym, papierniczym czy energetycznym. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Właściwości fizykochemiczne i sorpcyjne węgli aktywnych otrzymanych przez aktywację skór owoców cytrusowych oraz niskiej jakości węgla brunatnego W pracy przedstawiono wyniki badań nad otrzymywaniem węgli aktywnych ze skór owoców cytrusowych oraz niskiej jakości węgla brunatnego. Adsorbenty węglowe otrzymano na drodze aktywacji bezpośredniej prekursorów oraz aktywacji fizycznej karbonizatów za pomocą tlenku węgla(IV). Zbadano wpływ wariantu aktywacji na skład elementarny, parametry teksturalne i właściwości kwasowo-zasadowe wytworzonych materiałów węglowych, a także na efektywność usuwania tlenku azotu(IV) i siarkowodoru ze strumienia powietrza oraz jodu i błękitu metylenowego z roztworów wodnych. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że produkty aktywacji charakteryzują się dość przeciętnie rozwiniętą powierzchnią właściwą mieszczącą się w przedziale od 107 do 527 m<sup>2</sup>/g i całkowitą objętością porów wynoszącą od 0,09 do 0,37 cm<sup>3</sup>/g. Wykazano również, że zarówno aktywacja bezpośrednia prekursorów, jak i aktywacja fizyczna karbonizatów za pomocą CO<sub>2</sub> prowadzi do uzyskania materiałów o wysokiej zawartości popiołu i wyraźnie zasadowym charakterze powierzchni. Przeprowadzone testy sorpcyjne wykazały ponadto, iż węgle otrzymane poprzez aktywację skór owoców cytrusowych oraz niskiej jakości węgla brunatnego charakteryzują się dobrymi zdolnościami sorpcyjnymi wobec zanieczyszczeń gazowych i ciekłych, w szczególności wobec tlenku azotu(IV) i jodu. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Potrzeby korekcyjne pacjentów 40+ Artykuł opisuje dostępne obecnie metody optycznej korekcji prezbiopii i możliwości jej optymalizacji przez uwzględnienie podstawowej wady wzroku pacjenta oraz jego codziennych potrzeb. Autor zawarł w nim praktyczne wskazówki, które mogą być pomocne w codziennej pracy specjalistów zajmujących się korekcją wad wzroku. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Robotyzacja pakowania wybranych opakowań dla produktów rolno-spożywczych Przedstawiono zrobotyzowane stanowisko badawcze z chwytakiem podciśnieniowym
do analizy procesu pakowania. Wykorzystano dwa rodzaje przyssawek, Piab BX 52P i Piab F50-2. Na podstawie badań dla procesu pakowania kartonowych opakowań zbiorczych ustalono relacje pomiędzy parametrami, tj.: podciśnieniem, prędkością roboczą
robota i masą opakowań. Stwierdzono, iż dla procesu pakowania opakowań o masie 0,25 kg
właściwe podciśnienie powinno wynosić 0,4 bar, natomiast dla opakowań o masie 0,5 i 1 kg
powinno być równe 0,6 bar. Analizowano także wpływ odległości między opakowaniami
w położeniu początkowym na przebieg procesu pakowania. W tym przypadku najlepszy
rezultat uzyskano stosując odległość równą 15 mm. | nauki rolnicze |
Chrzest jako duchowe małżeństwo w nauczaniu Jana Chryzostoma Jan Chryzostom w swoim bogatym dorobku duszpasterskim pozostawił po sobie także katechezy skierowane do katechumenów i nowo ochrzczonych. W dostępnych pouczeniach katechetycznych możemy dostrzec, iż szczególnie często odwołuje się on do wizji chrztu jako duchowego małżeństwa. W takim rozumieniu Chrystus – doskonały oblubieniec – przychodzi poślubić oblubienicę – katechumena – a jego inicjatywa i bezwarunkowa miłość przemienia grzesznego i pełnego słabości kandydata, czego symbolem przywoływanym przez katechetę staje się także lśniąca szata weselna. Artykuł wskazuje konteksty, w których Jan Chryzostom przywołuje wskazane porównanie oraz próbuje odpowiedzieć na pytanie, skąd u autora tak liczne odwołania do obrazu małżeństwa w odniesieniu do sakramentu chrztu. | nauki teologiczne |
Projekt regulowania kursu autonomicznej jednostki pływającej W artykule omówiony został projekt cyfrowego regulatora kursu statku. Projekt zrealizowano przy pomocy ogólnodostępnej na rynku platformy wykorzystującej mikrokontrolery. Do realizacji regulatora wykorzystano algorytm PID. Badania regulatora przeprowadzono w warunkach rzeczywistych. Do badań wykorzystano samodzielnie wykonany układ pomiarowy. Analiza uzyskanych wyników wykazała niestabilne działanie regulatora w zmiennych warunkach zewnętrznych. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Modelowanie numeryczne górotworu wokół wyrobiska korytarzowego narażonego na wpływy ciśnień eksploatacyjnych W artykule przedstawiono próbę odwzorowania za pomocą modelowania numerycznego, zachowania się górotworu wokół wyrobiska przyścianowego znajdującego się w strefie oddziaływania przesuwającego się frontu eksploatacyjnego. Próby te zostały przeprowadzone w oparciu o wybrane wyniki dołowych pomiarów konwergencji chodników przyścianowych w kopalniach węgla kamiennego. | nauki inżynieryjno-techniczne |
ZWIĄZEK MUZEÓW W POLSCE W LATACH 1914–1939 Artykuł przybliża podstawowe informacje na temat działalności i przemian organizacji skupiającej muzea i muzealników w II Rzeczypospolitej. Wspomina osobistości, które miały wpływ na rozwój muzealnictwa, ich poglądy i zajmowane stanowiska. Przedstawia cele i zadania organizacji, a także główne problemy, z którymi muzealnicy musieli się zmierzyć w dobie odbudowy polskiego państwa po 123 latach zaborów. Początek organizacji przypada na rok 1914 i powstanie Delegacji Muzeologów Polskich, jako reprezentacji polskich muzeów z trzech zaborów: austriackiego, rosyjskiego i pruskiego. W 1930 r. dokonano zmiany nazwy na Związek Muzeów w Polsce (ZMwP), która przetrwała do końca istnienia organizacji, tj. do 1951 roku. W latach 30. XX w. nastąpił znaczący rozwój organizacji skupiającej muzea różnych typów: historyczne, artystyczne, przyrodnicze, Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, specjalistyczne oraz mniejszości narodowych. W 1939 r. do Związku należało 110 muzeów (na 125 ogółem). Związek Muzeów w Polsce współtworzył projekty legislacyjne związane z muzealnictwem, debatował nad rozwiązywaniem różnorakich problemów ogólnych – rolą muzeów w państwie i społeczeństwie, stosunków z władzami państwowymi i samorządami, finansowaniem i rozwojem muzeów, celów oraz zadań muzeów, a także poziomem oferty muzealnej oraz kształceniem i wynagradzaniem muzealników. Znacząca była rola przedstawicieli ZMwP w Państwowej Radzie Muzealnej, ciele opiniodawczym dla rządu. Osiągnięciem ZMwP było opracowanie podręcznika pt. Muzealnictwo, wydanego już w 1947 r. oraz wydawanie periodyków poświęconych sprawom muzealnictwa. | nauki humanistyczne |
Marcina Lutra koncepcja "niewolnej woli" w świetle doktryny Kościoła katolickiego Celem artykułu jest ukazanie poglądów Marcina Lutra na temat "niewolnej woli" i wpływu, jakie wywarły i wciąż wywierają one na myśl filozoficzną i teologiczną kultury Europy i Stanów Zjednoczonych. Teza o "niewolnej woli" człowieka, wyjaśniona w broszurze "De Servo Arbitrio" z grudnia 1525 r., stoi u podstaw zarówno antropologii jak i teologii i chrystologii weimarskiego reformatora. Zgodnie z tą ideą, człowiek jest zbawiony jedynie przez wiarę (sola fides) i niemożliwa jest jakakolwiek współpraca woli ludzkiej z łaską Bożą, jako że natura człowieka po grzechu pierworodnym jest całkowicie zepsuta, grzeszna. Na poglądy Marcina Lutra musiał zareagować Sobór Trydencki, który podkreślił, że rzeczywiście jesteśmy usprawiedliwieni jedynie przez wiarę w Jezusa Chrystusa, jednak nie dzieje się to bez współpracy i odpowiedzialności osoby ludzkiej z łaską Bożą. | nauki humanistyczne |
Profetyczny wymiar Centesimus annus. Analiza z perspektywy 30. rocznicy publikacji trzeciej encykliki społecznej Jana Pawła II Przedmiotem artykułu jest profetyczny wymiar trzeciej encykliki społecznej Jana Pawła II jako przesłania na czas transformacji dla krajów Europy Środkowo-Wschodniej po upadku komunizmu. Centesimus annus była głosem Kościoła, który, zgodnie z naturą własnej nauki społecznej i jej profetyczno-krytyczną specyfiką, ma prawo do wydawania osądu w sprawach społecznych. Publikacja pokazuje różne aspekty profetyzmu encykliki, podkreślając jej ponadczasowość i aktualność. | nauki teologiczne |
Przedsiębiorczość w sektorze MSP – źródłem informacji w procesie formułowania strategii zatrudnienia w organizacji W gospodarce opartej na wiedzy kapitał ludzki, określany współcześnie jako wartościowyzasób, który dostarcza organizacji wymiernych korzyści, stanowi źródło jej przyszłych dochodów i kanwękonkurencyjności. Menedżerowie, aby pozyskać cenny kapitał, dokonują przemyślanych i celowychdziałań, które przekładają się na realizację strategii zatrudnienia. Jednym z elementów procesu formułowaniastrategii zatrudnienia jest analiza rynków pracy prowadzona tak po stronie podażowej, jak i popytowej.Informacje pozyskiwane przez pracodawców na temat rynku pracobiorców mogą dotyczyć np.:przedsiębiorczości, wielkości zatrudnienia i przychodów generowanych do gospodarki, kreowania nowychmiejsc pracy, które to informacje sukcesywnie gromadzi m.in. Główny Urząd Statystyczny (GUS).W niniejszym opracowaniu przedsiębiorczość w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw zostanieomówiona w odniesieniu do procesu formułowania strategii zatrudnienia. Ocena sytuacji na rynku, prowadzonaz uwzględnieniem możliwości pozyskania pracowników o kluczowych dla organizacji kompetencjach,jaką niewątpliwie stanowi przedsiębiorczość, jest zgodna z Europejską Strategią Zatrudnienia,Strategią „EUROPA 2020”, strategią lizbońską i rekomendacjami Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości(PARP). Podstawowym celem opracowania było rozpoznanie skali zjawiska przedsiębiorczościw sektorze MSP w Polsce oraz przeprowadzenie jego analizy w kontekście procesu formułowania strategiizatrudnienia. | nauki społeczne |
Polski Związek Sportowy jako organizacja w teorii pól Fligsteina i McAdama W polskiej socjologii nie prowadzono badań dotyczących takiej organizacji jak Polski Związek Sportowy. W niniejszym artykule staram się wskazać istotne elementy z zakresu teorii i metodologii socjologii organizacji, które można stosować do badania związku sportowego. Korzystając głównie z teorii pól Fligsteina i McAdama (2016), wskazuję, po pierwsze, na usytuowanie Polskiego Związku Sportowego w polu instytucjonalno-prawnym. Po drugie, odnoszę się do struktury wewnętrznej związku, istniejącego w nim subpola władzy, a także pokazuję szereg innych istotnych zależności istniejących w związku sportowym, takich jak działanie „czynnika ludzkiego” w kreowaniu, zarządzaniu i trwaniu tego związku. Po trzecie, opisuję usytuowanie związku sportowego na mapie instytucjonalnej na mezopoziomie jego działania. | nauki społeczne |
Znaczenie orzechów w diecie człowieka Orzechy jadalne (arachidowy, brazylijski, laskowy, makadamia, migdały, ner-
kowca, pekan, piniowy, pistacji, włoski) należą do grupy produktów spożywczych, która po-
winna znaleźć się w zrównoważonej i prozdrowotnej diecie człowieka. Owoce te mają wiele
walorów prozdrowotnych dzięki swojej wartości odżywczej i zawartości związków biologicz-
nie aktywnych. Jednak ze względu na występujące w nich substancje antyżywieniowe orzechy
mogą mieć również działanie antyzdrowotne. Dlatego rodzaj spożywanych orzechów i ich
ilość powinna być dobierana indywidualnie w zależności od wieku, płci, stanu fizjologicznego,
aktywności fizycznej i stanu zdrowia. Ponadto nieprawidłowy sposób przechowywania orze-
chów nie tylko obniża ich wartość odżywczą, ale czasem stwarza nawet ryzyko rozwoju pleśni
i wytwarzania przez nią szkodliwych dla ustroju aflatoksyn. W profilaktyce i dietoterapii
chorób rekomenduje się osobom dorosłym dzienne spożycie orzechów w ilościach 30-50 g | nauki medyczne i o zdrowiu |
Ekologiczne i technologiczne osiągnięcia w 40-letniej historii górnictwa otworowego siarki w Polsce W artykule przedstawiono najważniejsze elementy doskonalenia technologii eksploatacji otworowej siarki, które zadecydowały o przetrwaniu górnictwa otworowego siarki w jedynej w Polsce i na świecie kopalni otworowej siarki. Stanowią one o dużym wkładzie polskiej myśli naukowo-technicznej i osiągnięciach w ponad czterdziestoletniej historii jej stosowania w czynieniu jej bardziej przyjazną dla środowiska naturalnego i mniej energochłonną. Ponadto podano główne doświadczenia i osiągnięcia w sposobach i kierunkach rekultywacji oraz zagospodarowania zdegradowanych terenów górniczych w likwidowanych kopalniach otworowych siarki w Polsce. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Tworzenie i rodzaje wiedzy społecznej Przedmiotem artykułu są rodzaje wiedzy społecznej. Poznawanie bytów społecznych wymaga – obok myślenia analitycznego i systemowego – myślenia modularnego, które jest przede wszystkim nową interpretacją rzeczywistości społecznej. Uznanie występowania kilku rodzajów wiedzy społecznej jest jedną z fundamentalnych przesłanek odrzucenia koncepcji determinizmu w funkcjonowaniu świata społecznego. Jeżeli to uczynimy na rzecz probabilizmu, kontyngentności, czyli niekoniecznej konieczności, to dopuścimy z zasady możliwość wystąpienia szeregu sytuacji (stanów), nie dowolnych, a wielu, z których zaistnienie jednego z możliwych otwiera przestrzeń dla nowej puli możliwości. | nauki społeczne |
Badania meteorologiczne na obszarze NW części ziemi Wedela Jarlsberga (1986-2011) W pracy przedstawiono udział badaczy z UMCS oraz innych ośrodków naukowych w poznaniu warunków pogodowych i klimatycznych Spitsbergenu ze szczególnym uwzględnieniem Calypsobyen, historię Wypraw oraz eksplorację południowego obrzeża Bellsundu na Zachodnim Spitsbergenie. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza koncepcja działań obronnych w wojnie z Niemcami E. Śmigły-Rydz przejął w 1935 r. kierowanie GISZ, dokonał zmian kadrowych w Sztabie Głównym (szefem Sztabu został gen. W. Stachiewicz) i zlecił opracowanie planu obrony granic Polski przed sąsiadami. Plan „Z” – przeciwniemiecki – dokonywał oceny sił III Rzeszy i jej możliwości działań przeciw Polsce. Ocena ta wymuszała utrzymanie gros własnego terytorium do czasu ofensywy sojuszników. Pierwsze fazy planu były opracowane, następne miały elementy improwizacji, co było wynikiem realnych kalkulacji i wariantowości rozwoju sytuacji wojennej. Polska w 1939 r. była do wojny przygotowana, cechowała ją determinacja obrony całości państwa a także poparcie całego narodu. | nauki humanistyczne |
Ubezpieczenie jako forma transferu ryzyka jednostek samorządu terytorialnego Celem opracowania jest wskazanie ryzyk charakterystycznych dla sektora samorządowego oraz prezentację oferty ubezpieczeniowej dedykowanej temu sektorowi na przykładzie miasta Łodzi. W pracy postawiono tezę, że kompleksowo skonstruowana oferta ubezpieczeniowa przyczynia się do optymanego transferu ryzyk samorządu terytorialnego. Opracowanie powstało w oparciu o przegląd literatury przedmiotu, akty prawne oraz ofertę ubezpieczeniową skierowaną do jednostek samorządu terytorialnego. Pawidłowo przeprowadzony proces identyfikacji ryzyk oraz procedura wyboru ubezpieczyciela prowadzi nie tylko do wyboru optymalnej oferty ubezpieczeniowej, ale także samego podmiotu. Z ograniczonej analizy przykładu miasta Łodzi wynika, że władze samorządu są zainteresowane kompleksowymi, „szytymi na miarę” polisami ubezpieczeniowymi oferowanymi przez jednego ubezpieczyciela. Przekłada się to na czas przyjęcia, rozpatrzenia szkody i wypłaty odszkodowania. Pozytywnie należy ocenić programy ubezpieczeniowe bezpośrednio adresowane do JST, które pojawiają się na rynku ubezpieczeniowym. Przykładem jest program „Bezpieczna Gmina”. Należy oczekiwać, że w najbliższych latach, z uwagi na szczególne ograniczenia budżetowe wynikające z pandemii Covid-19, zaintersowanie władz samorządowych wzrośnie nowymi, innowacyjnymi rozwiązaniami w zakresie ubezpieczenia ryzyk. | nauki społeczne |
Ocena poziomu spożycia wybranych składników odżywczych w grupie hokeistów w okresie przygotowawczym Celem badań była ocena poziomu spożycia wybranych witamin i składników mineralnych w grupie 70 zawodników wyczynowo uprawiających hokej w okresie przygotowawczym. Analizę ilościową racji pokarmowych przeprowadzono na podstawie wywiadu żywieniowego o spożyciu w ciągu 72 godzin poprzedzających badania. Badania wykazały, że analizowane racje pokarmowe hokeistów cechuje niezbilansowana zawartość witamin: stwierdzono ponadnormatywną podaż witamy A (1271,9 µg) (według norm Ziemiańskiego), a jej deficyt (z uwzględnieniem norm Celej owej) oraz nadmierną podaż witamy E (13,6 mg). Racje pokarmowe hokeistów cechuje także niedobór witaminy C (62,5 mg) w odniesieniu do norm dla tej grupy sportowców. Średnia podaż witamy В2 (1,7 mg) była również niewystarczająca. Badania dowiodły także niezbilansowanej podaży niektórych składników mineralnych w racjach pokarmowych hokeistów. Podaż fosforu (1529,3 mg) przekraczała zalecane normy, podczas gdy podaż wapnia (746,6 mg) była deficytowa. Średnie pobranie magnezu (342,9 mg) mieściło się w normie, a żelaza (15,3 mg) pokrywało zapotrzebowanie zgodnie z normami Ziemiańskiego, było natomiast deficytowe w odniesieniu do norm Celejowej dla hokeistów | nauki medyczne i o zdrowiu |
Nowe strategie walki z chorobami zakaźnymi - leki skierowane przeciwko czynnikom wirulencji Stale rosnąca liczba szczepów bakterii patogennych opornych na stosowane w terapiach ludzi antybiotyki stanowi zagrożenie dla ludzkości. Zgodnie z danymi Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób tylko w Europie odnotowywanych jest rocznie około 25.000 zgonów z powodu chorób będącymi konsekwencją infekcji powodowanych przez mikroorganizmy oporne na antybiotyki. Pomiędzy rokiem 1930 a 1962 zidentyfikowano i wprowadzono do terapii ponad 20 klas antybiotyków. Od tego czasu zarejestrowano tylko dwie nowe klasy antybiotyków. Skuteczna walka z chorobami zakaźnymi wymaga opracowania i wprowadzenia na rynek nowych klas leków o odmiennych od antybiotyków mechanizmach działania. Praca przeglądowa prezentuje najnowsze osiągnięcia dotyczące identyfikacji nowej klasy leków antybakteryjnych, tzw. leków blokujących procesy wirulencji. Omówione są zarówno leki blokujące konkretne czynniki wirulencji, jak i te, których celem działania są globalne procesy zachodzące w komórkach, istotne także dla procesów patogenezy. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Badania i zastosowanie platform montażowych W publikacji przedstawiono kierunki rozwoju współczesnych technik montażu. Omówiono zastosowania platformy montażowej dla firmy ELEKTROBUDOWA S.A., jak również bardzo ważny element w projektowaniu struktury systemu produkcyjnego jakim jest analiza procesów technologicznych obróbki i montażu. Opisano badania platform montażowych. Za pomocą analizy klasterowej dokonano grupowania operacji, aby określić podobieństwo technologiczne wykonywanych produktów. | nauki inżynieryjno-techniczne |
JHWH – Bóg, który przebacza, gdyż jest miłosierny (Wj 34,5-7) Tekst Wj 34,5-7 przynosi najdłuższą autoprezentację Boga w Starym Testamencie, która stanowi dopełnienie objawienia imia Bożego (Wj 3,14-15; 6,2-8). Analiza egzegetyczna, jak również porównanie z podobnymi tekstami (np. Pwt 7,9-11; Wj 20,5; Pwt 5,9), pozwalają stwierdzić, iż perykopa Wj 34,5-7 pochodzi z czasów powygnaniowych. | nauki teologiczne |
Wpływ niektórych czynników na wiek ciągników i maszyn rolniczych w wybranych gospodarstwach środkowowschodniej Polski Celem pracy była odpowiedź na pytanie, czy właściciele większych obszarowo gospodarstw chętniej inwestowali w zakup nowych ciągników i maszyn rolniczych. Ponadto określono jak wiek i wykształcenie rolników wpływały na skłonność do inwestowania w nowe maszyny. Badania ankietowe przeprowadzono w 120 gospodarstwach rodzinnych położonych na terenie 5 powiatów środkowowschodniej Polski. Minimalna powierzchnia UR w gospodarstwie wynosiła 5 ha, średnia natomiast - 23 ha. Analiza wyników potwierdziła, że w gospodarstwach większych rolnicy decydujący się na inwestycje, znacznie częściej kupowali nowe ciągniki i maszyny. W gospodarstwach mniejszych natomiast, zakupy bardzo często dotyczyły używanego sprzętu. Znacznie częściej inwestowali w nowe ciągniki i maszyny rolnicy młodsi i lepiej wykształceni. | nauki rolnicze |
Na styku biografii i twórczości. Perspektywa psychologiczna Psychologiczna perspektywa ciągłości życia pozwala spojrzeć na twórczość jako świadka tego, co autor robi z własnym życiem i sobą samym, jak kształtuje i postrzega własną tożsamość, historię życia, jakie zmiany zachodzą w czasie jego trwania. W artykule prezentujemy próbkę możliwych efektów przyjęcia takiej perspektywy i postępowania badawczego, dla którego punktem wyjścia jest pytanie: Co wybrzmiewa wyraźnie w twórczości autorów domykających własne życie i twórczość? Następnie podejmujemy próbę zrekonstruowania drogi autora, która do tego wyraźnego brzmienia doprowadziła. Nakreślona próbka odwołuje się do twórczości głównie Wisławy Szymborskiej i Edwarda Stachury, choć pojawiają się też wyraźne odniesienia do Zbigniewa Herberta. | nauki humanistyczne |
Badanie uszkodzeń nowoczesnych ciągników rolniczych Niezawodność ciągnika określana jest jako prawdopodobieństwo poprawnego jego funkcjonowania w określonym czasie i ma
szczególne znaczenie w warunkach sezonowej produkcji. Czynnikami wpływającymi na niezawodność ciągników i ich zdolność
do wykonywania pracy są uszkodzenia i zużycia. W pracy przedstawiono badania uszkodzeń nowoczesnych ciągników rolniczych w aspekcie ich niezawodności. | nauki rolnicze |
Trudności w ocenie zaawansowania raka przewodu słuchowego zewnętrznego – opis przypadku Nowotwory przewodu słuchowego zewnętrznego (PSZ) są niezwykle rzadkie, występują z częstotliwością 1–6 przypadków na 1 000 000 pacjentów. Zazwyczaj dotykają osoby w średnim wieku (50–60 lat), równie często kobiety, jak i mężczyzn. Najczęstszym typem histologicznym jest rak płaskonabłonkowy. Celem pracy jest omówienie przypadku raka PSZ u 56-letniej pacjentki leczonej w Klinice Otolaryngologii WUM. Pacjentka zgłosiła się z powodu trwającego od ponad 5 miesięcy szumu w prawym uchu, stopniowego pogorszenia słuchu i okresowego wycieku z prawego ucha. W badaniu otoskopowym uwidoczniono guz w PSZ całkowicie wypełniający jego światło. Wykonano biopsję tkanek guza. Rozpoznano raka płaskonabłonkowego. Następnie wykonano tomografię komputerową kości skroniowych, rezonans magnetyczny głowy i badanie ultrasonograficzne szyi. Na ich podstawie ustalono stopień zaawansowania guza na T3 N0. Zaplanowano zabieg petrosektomii bocznej z elektywną operacją węzłów chłonnych szyi. W czasie resekcji śródoperacyjne badania histopatologiczne potwierdziły naciekanie przez raka przedniej ściany PSZ, jamy bębenkowej, szczytu piramidy kości skroniowej, torebki stawu skroniowo-żuchwowego oraz ślinianki przyusznej. Poszerzono resekcję o staw żuchwowo-skroniowy wraz z głową żuchwy oraz śliniankę przyuszną. Przypadek pokazuje, że badania obrazowe są niezbędne przed planowanym leczeniem operacyjnym, ale rozległość nacieku raka często jest niedoszacowana. Dostępne w literaturze wyniki badań sugerują, że najlepsze rokowania mają chorzy poddani rozległej resekcji, uzupełnionej radioterapią, choć dokładny schemat leczenia nie został do tej pory w pełni ustalony. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Logistyka odzysku na przykładzie branży motoryzacyjnej w świetle zrównoważonego rozwoju W artykule omówiona została analiza sieci dystrybucji przedsiębiorstw branży motoryzacyjne w aspekcie logistyki odzysku ze szczególnym uwzględnieniem aspektu zrównoważonego rozwoju. Przyjęto metodologię analizy danych statystycznych Głównego Urzędu Statystycznego. Dla zaprezentowania wybranego tematu wybrano dwóch producentów firmę Romet i firmę Junak. Obie firmy zajmują się produkcją i dystrybucją motocykli w Polsce. Obecnie w wyniku wzrostu zainteresowania motoryzacją w Polsce, nastąpił wzrost jej znaczenia. Coraz więcej ludzi chce posiadać własny środek transportu, co wiąże się z większym natężeniem ruchu, większą liczbą kolizji i wypadków drogowych. Zdarzenia drogowe jak również postępujący wiek pojazdów, powodują konieczność zakupu nowych części motocyklowych w celu ich naprawy lub też ich regeneracji, kiedy stare nie nadają się już do dalszej eksploatacji. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Nieprzestrzeganie zaleceń lekarskich przez pacjentów z jaskrą Nieprzestrzeganie zaleceń lekarskich w terapii jaskry ogranicza skuteczność leczenia i prowadzi do progresji choroby. Cel: Analiza współpracy pacjentów z jaskrą metodami subiektywną i obiektywną. Materiał i metody: Badaniem objęto 127 pacjentów z jaskrą. Subiektywna ocena compliance została przeprowadzona przy użyciu ankiety złożonej z 2 pytań. Odpowiedzi 28 pacjentów zostały dodatkowo zweryfikowane za pomocą urzą- dzenia Travalert Dosing Aid®. Wyniki: Stosowanie się do zaleceń oszacowane za pomocą aparatu Travalert® było dużo niższe niż określone w ankiecie (57% vs 93%; p = 7,896 × 10-16). Wnioski: Lekarze leczący jaskrę powinni mieć świadomość, że subiektywna metoda pomiaru compliance jest niemiarodajna. Nie należy podejmować decyzji terapeutycznych wyłącznie na podstawie wyników kwestionariusza samooceny. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Propozycja metod wyceny lokali mieszkalnych w zasobach TBS Racjonalna gospodarka zasobem nieruchomości gmin ma na celu rozwiązywanie
potrzeb mieszkaniowych jej mieszkańców. Dla części społeczeństwa, którego
nie stać na budowę, bądź zakup nieruchomości powstały możliwości rozwiązania
ich problemów lokalowych w ramach Towarzystw Budownictwa
Społecznego. Działają one często w ramach współpracy z władzami samorządowymi,
które wnosiły w aporcie do spółek grunty. Dzięki preferencyjnemu kredytowi
z Krajowego Funduszu Mieszkaniowego, udzielanego za pośrednictwem
Banku Gospodarstwa Krajowego, towarzystwa miały możliwość budowania
mieszkań dla osób średniozamożnych. Osoba pragnąca zamieszkać w takim lokalu,
podpisując umowę z TBS-em, wpłacała tylko 30% kosztów przedsięwzięcia,
a resztę spłacała w czynszu najmu. Musiała też dodatkowo spełniać wymogi ustawy
dotyczące wysokości średnich zarobków w gospodarstwie domowym.
Głównym problemem podjętym w pracy jest kwestia praw do mieszkań
z zasobu Towarzystw Budownictwa Społecznego oraz wyceny tych praw przy
ewentualnej sprzedaży lokalu. Pomimo wpłaty 30% kosztów budowy i spłaty zaciągniętego
kredytu w czynszu, najemca lokalu nadal nie jest jego pełnoprawnym
właścicielem. Ustawodawca w przypadku towarzystw budownictwa społecznego
nie przewidział żadnych rozwiązań w tej sprawie.
W związku z tym, opierając się na istniejących już na rynku nieruchomości
regulacjach prawnych, zaproponowane zostały sposoby przekształcenia takiego
prawa oraz związane z tym aspekty wyceny tego typu lokali. | nauki społeczne |
Chlorek tionylu Chlorek tionylu jest niepalną, lotną, dymiącą w wilgotnym powietrzu cieczą o ostrym, duszącym zapachu. Reaguje gwałtownie z wodą lub z parą wodną, wydzielając ditlenek siarki i chlorowodór. Chlorek tionylu znalazł wszechstronne zastosowanie w syntezie chemicznej jako czynnik chlorujący i dehydratujący (synteza leków, barwników, pestycydów, środków powierzchniowo czynnych, katalizatorów i gazów bojowych). Jest stosowany także w ogniwach i w bateriach litowotionylowych oraz jako rozpuszczalnik w powlekaniu galwanicznym. Chlorek tionylu jest zaklasyfikowany jako substancja żrąca i szkodliwa na drogi oddechowe i po połknięciu. Ostre narażenie inhalacyjne na dymy chlorku tionylu powoduje uszkodzenia płuc, które w zależności od wielkości narażenia mogą wahać się od względnie słabych i odwracalnych zmian śród-miąższowych do ciężkich postaci zarostowego zapalenia oskrzelików prowadzących do ostrej lub przewlekłej niewydolności oddechowej i do zgonu. Zmiany w płucach są opóźnione – występują nawet po kilkunastodniowym okresie latencji. Mogą także wystąpić oparzenia chemiczne skóry, błon śluzowych i rogówki oka. W piśmiennictwie i w bazach danych nie znaleziono informacji o skutkach przewlekłego narażenia ludzi na chlorek tionylu. Dane dotyczące działania chlorku tionylu na zwierzęta są bardzo ograniczone – dostępne są wyłącznie wyznaczone wartości medialnych dawek i stężeń śmiertelnych. Nie przeprowadzono badań działania rakotwórczego chlorku tionylu ani jego szkodliwego działania na rozrodczość. Skutkiem krytycznym działania chlorku tionylu jest silne działanie drażniące związku na błony śluzowe oczu i górnych dróg oddechowych. Należy podkreślić, że w kontakcie z wilgocią chlorek 44 ionylu gwałtownie hydrolizuje, tworząc silnie drażniące gazy – chlorowodór i ditlenek siarki. Istniejące dane nie pozwalają na wyznaczenie wartości NOAEL lub LOAEL chlorku tionylu, dlatego zaproponowano ustalenie wartości normatywu związku, tak aby zapewnić spójność z obowiązującymi w Polsce normatywami higienicznymi produktów jego hydrolizy. Proponuje się przyjęcie dla chlorku tionylu wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) wynoszącej 1,8 mg/m3. Narażenie na związek o tym stężeniu zapewni, nawet w przypadku całkowitej hydrolizy chlorku tionylu i przy założeniu addytywnego działania produktów jego hydrolizy, uznanie warunków pracy za dopuszczalne. Ze względu na silne działanie drażniące chlorku tionylu proponuje się przyjęcie wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) równej 3,6 mg/m3. Ze względu na działanie żrące chlorku tionylu na skórę i oczy proponuje się oznaczenie go literą „C”. Brak jest podstaw merytorycznych do ustalenia wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB) chlorku tionylu. | nauki społeczne |
Weganizm a reduktarianizm W artykule analizowana jest, głównie na podstawie materiałów The Reducetarian Foundation, ewolucja i różnorodność definicji i opisu reduktarianizmu, a także klasyczna definicja weganizmu przygotowana przez The Vegan Society. Badane są relacje pomiędzy dwoma postawami, zarówno w aspekcie formalnym opartym na zestawieniu definicji, jak i osobistym, na podstawie opinii poszczególnych osób. Przeprowadzone analizy prowadzą do próby znalezienia odpowiedzi na pytanie czy weganizm jest i/lub powinien być uznany za formę reduktarianizmu. | nauki humanistyczne |
Wpływ „Energy Road Map 2050" na rozwój społeczno-gospodarczy Polski Decydenci unijni w sposób priorytetowy traktują próby ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Pomimo braku ponadnarodowych porozumień politycy lansują programy coraz większej redukcji CO2, dekarbonizacji gospodarki, pokładają nadzieje w niesprawdzonych technologiach czy promocji Odnawialnych Źródeł Energii. Polska częściowo popiera działania wspólnotowych decydentów, ale nie może pogodzić się z proponowanym przez nich wzrostem kosztów utrzymania rodzin, pogorszenia się kondycji przedsiębiorstw czy wzrostu bezrobocia. Dekarbonizacja, uzależnienie od dostaw surowców, wzrost cen energii zwiększy obciążenia budżetów rodzinnych, powiększy koszy ich utrzymania oraz pogłębi zjawisko „ubóstwa energetycznego". | nauki inżynieryjno-techniczne |
Kompetencja referendarza sądowego do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu cywilnym w świetle konstytucyjnej zasady sądowego wymiaru sprawiedliwości Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza konstytucyjności przyznanego referendarzom sądowym uprawnienia do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu cywilnym. O ile bowiem ustawodawca zwykły jest uprawniony do rozszerzania kompetencji tego organu, o tyle nie może w tym względzie naruszać art. 175 Konstytucji RP, według którego wymiar sprawiedliwości sprawują wyłącznie sądy. Przedstawione w niniejszym opracowaniu rozważania w pierwszej kolejności podejmują kwestię tego, czy wydanie nakazu zapłaty w każdym z czterech postępowań odrębnych można lokować w sferze sprawowania wymiaru sprawiedliwości. Rozstrzygnięcie tej kwestii wydaje się kluczowe z perspektywy przedmiotu niniejszych rozważań, jako że art. 175 Konstytucji RP sugeruje, iż dopuszczalny zakres kompetencji referendarzy sądowych powinien kończyć się tam, gdzie zaczyna się sprawowanie wymiaru sprawiedliwości. | nauki społeczne |
Aspekty prawne związane ze stosowaniem substancji słodzących, w tym polioli Słodki smak jest jednym z pięciu podstawowych, obok kwaśnego, gorzkiego,
słonego i umami. Towarzyszy nam już od pierwszych dni życia, ponieważ w mleku matki
obecna jest laktoza. Nadmierne spożycie węglowodanów ma jednak negatywny wpływ na
zdrowie. Skłania to konsumentów do wyboru substancji słodzących i produktów, w których są
one zawarte. W pracy przedstawiono substancje słodzące, ze szczególnym uwzględnieniem
polioli, w świetle aktualnej wiedzy i aspektów prawnych. Omówiono warunki stosowania,
podział, kwestie dotyczące bezpieczeństwa spożycia, intensywności słodzenia, etykietowania
produktów, do których zostały dodane oraz podatku cukrowego wprowadzonego od stycznia
2021 roku. Wspomniano również o naturalnej zawartości polioli w żywności oraz ich wpływie na zdrowie. Są to substancje dobrze przebadane i bezpieczne. Mają działanie prebiotyczne, nie powodują próchnicy, ich wartość energetyczna, indeks insulinowy oraz glikemiczny są
niższe niż w odniesieniu do sacharozy. Warto więc włączyć je do swojej diety. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Pacjent w Internecie: szansa czy zagrożenie? Charakterystyka narzędzi oceny wiarygodności witryn o treści medycznej W związku z postępem technicznym i wzrostem dostępności Internet stał się w ostatnich latach źródłem wiedzy, z którego Polacy często i chętnie korzystają. Niestety, wiadomości związane z zagadnieniami medycznymi dostępne w Internecie z reguły pozbawione są cech właściwych dla wiarygodnej informacji. W niniejszej pracy przedstawione zostaną narzędzia oceny internetowej informacji medycznej przeznaczonej dla lekarzy i pacjentów. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Rzutowanie semiotyczne, czyli językowe oswajanie obcości w kulturze. Szkic lingwistyczno-antropologiczny Artykuł poświęcony jest zjawisku rzutowania semiotycznego (semantycznej projekcji znaczenia), które ujawniło się w trakcie badań tekstów traktujących o przeszłości, choć nie ogranicza się ono wyłącznie do tekstów historycznych. Jest ono doniosłe dla języka, jak również dla świadomości i mechanizmów poznawczych człowieka. Każda kultura, konfrontując się obcością (dotyczącą innej kultury lub czasów minionych), musi ową obcość oswoić (przezwyciężyć), nadając jej formę bardziej dla siebie zrozumiałą. Inaczej mówiąc, musi ją wpisać we własny horyzont sensu, a wraz z tym – we własny system semantyczny. Zrozumienie przeszłości bądź odmiennej kultury to właśnie ich oswojenie. Analizie w artykule podlega oswajanie trzech zasadniczych domen: przeszłości, obcej kultury i świata zwierząt. | nauki humanistyczne |
Analiza porównawcza wybranych metod szacowania błędu predykcji klasyfikatora Klasyfikacją nazywamy algorytm postępowania, który przydziela badane obserwacje/obiekty, bazując na ich cechach do określonych populacji. W tym celu konstruowany jest odpowiedni model – klasyfikator. Miarą jego jakości jest przede wszystkim zdolność predykcyjna, mierzona m.in. za pomocą prawdziwego błędu predykcji. Wartość tego błędu, ze względu na brak odpowiednio dużej, niezależnej próby testowej, musi być często szacowana na podstawie dostępnej próby uczącej. Celem artykułu jest dokonanie przeglądu oraz empirycznej analizy porównawczej wybranych metod szacowania błędu predykcji klasyfikatora, skonstruowanego z wykorzystaniem liniowej analizy dyskryminacyjnej. Zbadano, czy wyniki analizy uzależnione są od wielkości próby oraz metody wyboru zmiennych do modelu. Badanie empiryczne zostało przeprowadzone na przykładzie problemu prognozowania upadłości spółek akcyjnych w Polsce. | nauki społeczne |
Przydatność metod oraz miar statystycznych do oceny stabilności i adaptacji odmian: przegląd literatury W pracy przedstawiono przegląd najnowszego dorobku naukowego, publikowanego głównie w prestiżowych czasopismach, w zakresie zastosowań i badań przydatności wielu metod statystycznych do charakterystyki interakcji genotypowo-środowiskowej (interakcji GE) dla plonu i innych cech rolniczych odmian testowanych w doświadczeniach oraz analizy i interpretacji tej interakcji w kategoriach oceny odmian pod względem ich stabilności i adaptacji dla rozpatrywanych cech. Wśród rosnącego bogactwa klasycznych i oryginalnych metod, stosowanych w wymienionych badaniach nad oceną wartości gospodarczej odmian, dominują metody wielowymiarowe oparte na analizie składowych głównych, takie, jak analiza AMMI (ang. the additive main effects and multiplicative interaction model-based analysis), analiza GGE (ang. the genotype main effects and genotype × environment interaction effects model-based analysis) oraz łączna analiza skupień i AMMI lub GGE. Stosowane są także dość szeroko metody oparte na relatywnie prostych miarach stabilności i szerokiej adaptacji odmian pod względem badanych cech. To wyjątkowo bogate spektrum metod, przeznaczonych do wielostronnej oceny odmian z uwzględnieniem średnich genotypowych i efektów interakcji GE, stanowi wartościową ofertę metodyki statystycznej, z której szerzej powinni korzystać hodowcy i badacze wartości gospodarczej odmian roślin uprawnych w Polsce. | nauki rolnicze |
Wykorzystanie metod jakościowych do badania wiedzy środowiskowej społeczności lokalnych Możliwości jakie daje wykorzystanie jakościowych sposobów badań społecznych w analizach dotyczących świadomości ekologicznej społeczności lokalnych nie są w naszym kraju powszechnie znane, a metody te nie są stosowane. Jak pokazują przykłady z innych krajów posłużenie się wynikami tak przeprowadzonych badań pozwala na lepsze wdrożenie planów ochrony oraz pełniejsze zdiagnozowanie stanu świadomości ekologicznej danej społeczności. Niniejszy artykuł przedstawia te metody i pokazuje w jaki sposób należy je wykorzystywać, w zestawieniu z powszechnie stosowanymi w ochronie środowiska metodami ilościowymi. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Określenie trudności w identyfikacji cech konsumenta zrównoważonego na podstawie rozważań o modelu homo oeconomicus i homo sustinens Podejmowany temat zrównoważonego rozwoju w dyskusji nad współczesną ekonomią generuje coraz więcej zagadnień, których nie sposób przedstawić w sposób przejrzysty i wyczerpujący. Ma to związek z charakterem zrównoważonego rozwoju, który jest koncepcją wzbudzającą wiele wątpliwości, przede wszystkim co do możliwości jej urzeczywistnienia. Z kolei w obliczu zmian zachodzących na świecie i wizji globalnego kryzysu społeczno-gospodarczego to właśnie koncepcja zrównoważonego rozwoju przedstawiana jest jako hamulec dla współczesnego świata i zmiana jego kierunku rozwoju. Jednym z obszarów odpowiedzialnych za sytuację globalną jest w dużym stopniu konsumpcja, której odzwierciedleniem jest wszechobecna kultura konsumpcjonizmu i generowane przez nią negatywne skutki. Propozycją zmian wzorców konsumpcji jest konsumpcja zrównoważona, uważana za odzwierciedlenie zrównoważonego rozwoju w sferze spożycia. Pomimo funkcjonowania tego pojęcia od lat nie można wskazać, jakoby zachowania konsumentów masowo stały się zrównoważone. Za fakt ten odpowiada wiele różnych uwarunkowań, a jednym z nich jest nie w pełni wyjaśnione zagadnienie konsumpcji zrównoważonej na podłożu teoretycznym. Tym samym identyfikacja konsumenta zrównoważonego i zrozumienie podejmowanych przez niego decyzji, choć wymaga spojrzenia na to zagadnienie przez pryzmat wielu dyscyplin naukowych, silnie akcentuje potrzebę bezpośredniego odniesienia do ekonomii. Dlatego autor postawił za cel główny pracy wskazanie trudności w identyfikacji głównych cech konsumenta zrównoważonego za pomocą rozważań na gruncie teorii ekonomii zrównoważonego rozwoju oraz ekonomii nurtu klasycznego i neoklasycznego, odwołując się do modeli: homo sustinens oraz homo oeconomicus. W rozważaniach nad realizacją celu pojawia się wiele wątpliwości: czy model homo sustinens może być bezpośrednim odniesieniem do konsumenta zrównoważonego; czy słuszne jest zestawianie modelu homo oeconomicus do modelu homo sustinens i w tych kategoriach określanie, jakie są pożądane postawy konsumenta, a jakie nie; czy głównym odpowiedzialnym za współczesny kształt świata jest neoklasyczne podejście do rynku. Autor we wnioskach końcowych zwraca uwagę, że zachodzi konieczność dalszych badań, które pozwolą wypracować model konsumenta zrównoważonego, godzącego wiele aspektów i wątków. Przedstawiona w pracy próba odniesienia modelu homo oeconomicus i homo sustinens do konsumenta zrównoważonego pokazuje, że nie jest to zagadnienie wolne od problemów. Nie można zatem jednoznacznie stwierdzić, że cechy konsumenta zrównoważonego są zbieżne z cechami modelu homo sustinens, tak jak nie można stwierdzić, że cechy modelu homo oeconomicus są przeciwieństwem konsumenta zrównoważonego. Nie można także uznać, że model homo oeconomicus wyjaśnia kryzys współczesnego świata – przyjmując, że takowy istnieje, tak jak nie można przyjąć modelu homo sustinens za wzorzec i ideał, by temu kryzysowi się przeciwstawić | nauki społeczne |
Zasada porządku miłości we współczesnej bioetyce Celem artykułu jest ukazanie możliwości zastosowania klasycznej zasady ordo caritatis we współczesnych dylematach bioetycznych. Po syntetycznym ukazaniu jej istoty podjęto próbę jej aplikacji do konkretnych sytuacji związanych z praktyką biomedyczną. Skupiono się przede wszystkim na zagadnieniach medycyny ratunkowej oraz na sytuacjach utrudnionego dostępu do świadczeń medycznych. Wykazano, że zasada porządku miłości w połączeniu z innymi zasadami ingerencji medycznych, w tym przede wszystkim z zasadą proporcjonalności, może stanowić istotne kryterium oceny postępowania. | nauki teologiczne |
Rodzina jako obszar tworzenia tożsamości W artykule podjęto tematykę roli rodziny w procesie kształtowania tożsamości. Tożsamość rozumiana jest jako wynik osobistej autorefleksji nad własnymi potrzebami, celami, zasobami, co w konfrontacji z zebranymi i przetworzonym informacjami na temat siebie, pozwala odpowiedzieć młodemu człowiekowi na podstawowe tożsamościowe pytanie: Kim jestem? Prezentowany tekst ukazuje uwarunkowania rozwoju tożsamości, skupia się na opisie predyspozycji i kompetencji rodzinnych potrzebnych do rozwiązania tożsamościowego zamętu oraz korzystnego i niekorzystnego zachowania dorosłych wpływającego na kształtowanie się różnych typów tożsamości. | nauki teologiczne |
Teologiczno-uniwersalna misja muzyki i śpiewu w ujęciu Jana Pawła II Autor tego artykułu ukazał na podstawie przemówień Jana Pawła II wygłoszonych po ofiarowanych mu koncertach muzycznych pewien rozdział jego myśli na temat dziedziny nie zawsze dostrzeganej przez publicystów, jaką jest muzyka i śpiew. Zebrane w całość ukazują bogactwo treści jego nauczania o tej dziedzinie kultury europejskiej i chrześcijańskiej. Uwidoczniona została osobista więź papieża z tą dziedziną twórczości, a w sposób szczególny z udziałem w niej Polaków. Uwypuklone zostały też chrześcijańskie inspiracje największych dzieł muzyki światowej. Nicią przewodnią przemówień papieskich była misja, jaką ma do spełnienia w Kościele i świecie muzyka i śpiew. Ta misja ma charakter uniwersalny i teologiczno-eklezjalny, przy czym nie są one odseparowane, lecz ściśle złączone. W przemówieniach do młodzieży niemal zawsze papież zwracał uwagę na zadanie, jakim jest udoskonalanie pod względem profesjonalnym, ale też formacja integralna człowieczeństwa, kulturowa i religijna. Muzyka podnosi ducha ku temu, co transcenduje egzystencję ziemską. Poprzez harmonię nut i dialog z instrumentami muzyka prowadzi do kontemplowania piękna Boga i Jego uwielbienia. | nauki teologiczne |
Analiza metod oceny bezpieczeństwa pracy w górnictwie polskim W górnictwie polskim podobnie jak i w górnictwach innych krajów UE, nie ma jednej "narzuconej" metody ustalania (wyznaczania) wartości liczbowych dopuszczalnego poziomu ryzyka zawodowego osób obsługujących systemy antropotechniczne. Podstawą ustalania (określania, wyznaczania) dopuszczalnego ryzyka zawodowego w systemach antropotechnicznych są wymagania zamieszczone w aktach prawnych (przepisach bezpieczeństwa). Zgodnie z prawem Unii Europejskiej, w przypadku braku odpowiednich wymagań w określonych dziedzinach techniki zaleca się, aby odpowiednie organizacje (w Polsce Wyższy Urząd Górniczy) ustalały kryteria dopuszczalności ryzyka zawodowego w oparciu o opinie ekspertów i własne doświadczenie. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Usługi budowlano-remontowe w gospodarstwach rodzinnych w zależności od zasobów mieszkaniowych i budynków gospodarczych w Polsce Przedstawiono wielkook i strukturę nabywanych usług budowlano-remontowych w gospodarstwach, czterech gmin różniących się warunkami społeczno-ekonomicznymi rolnictwa. Analiza obejmuje stan zasobów mieszkaniowych i gospodarczych w dobranych losowo gospodarstwach rodzinnych. | nauki rolnicze |
Otwarcie Kościoła na naukę. Od Piusa IX do Benedykta XVI. Element rozumowy, który jest przyporządkowany wierze, jakiego ona zarazem poszukuje, nie jest współcześnie tak wyraźnie, jak było to w przeszłości, tylko obecny w filozofii. Obecnie oddziałuje on na wiarę z różnych obszarów dominujących powszechnie nauk przyrodniczych, dlatego najnowsza historia relacji między Kościołem a nauką pisana jest poprzez kongresy, sympozja i konferencje, które mają charakter interdyscyplinarny. Podczas tych spotkań teologowie, we wspólnej rozmowie z przedstawicielami nauk humanistycznych i przyrodniczych, dążą do tworzenia większej harmonii pomiędzy poszczególnymi naukami. Celem artykułu jest ukazanie otwarcia Kościoła na naukę na przykładzie nauczania Magisterium Kościoła od papieża Piusa IX (1792-1878) do Benedykta XVI (*1927). W szczególności analizowane są przemówienia papieża Jana Pawła II (1920-2005) do członków Papieskiej Akademii Nauk na temat relacji Kościoła do nauki (nauk przyrodniczych). Podjęcie ze strony Magisterium Kościoła takiej tematyki jest odpowiedzią na zainteresowania tych przedstawicieli nauk szczegółowych, którzy mimo specjalizacji własnych dyscyplin, pozostają otwarci na mądrościowy wymiary badań naukowych. Struktura prowadzonych rozważań obejmuje trzy etapy. Najpierw przedstawiono niemożność zaistnienia sprzeczności między wiarą chrześcijańską a nauką (§1). Następnie wskazano na podstawowe uwarunkowania dialogu między Kościołem i nauką – wzajemne uznanie autonomii między porządkiem ziemskim i wiecznym (§2) oraz na możliwe obszary współpracy między Kościołem a nauką w świetle dokumentów posoborowych (§3). W rezultacie przeprowadzonych analiz wykazano, że nauczanie Kościoła w kwestii otwarcia na naukę uległo wyraźnej przemianie. Dokumenty posoborowe nie tylko wskazują na możliwość i konieczność współpracy między Kościołem a nauką, ale także bliżej opisują jej uwarunkowania. Sama kooperacja sprzyja integralnemu ujmowaniu rzeczywistości i jednoczy badaczy we wspólnym poszukiwaniu prawdy. | nauki teologiczne |
Terapie genowe i genetyczne w chorobach nerwowo-mięśniowych wieku dziecięcego Osiągnięcia genetyki, biologii molekularnej i inżynierii genetycznej zrewolucjonizowały współczesną medycynę: umożliwiły poznanie i zrozumienie genetycznego podłoża wielu chorób i utorowały drogę do poszukiwania leczenia poprzez naprawę wadliwych genów. W ostatnich latach największe sukcesy w zakresie terapii genowej i genetycznej zostały osiągnięte w chorobach nerwowo-mięśniowych wieku dziecięcego: w rdzeniowym zaniku mięśni i dystrofii mięśniowej Duchenne'a. To nowoczesne leczenie wykorzystuje różnorodne techniki takie jak: transport genów za pomocą wektorów wirusowych czy modyfikację ekspresji genów z użyciem antysensownych oligonukleotydów i "małych cząsteczek" oraz jeszcze badaną, ale bardzo obiecującą, edycję genomu z zastosowaniem systemu CRISPR-Cas9. W pracy przedstawiono przegląd: przełomowych terapii w leczeniu SMA i DMD oraz leczenia genetycznego, badanego w innych chorobach nerwowo- mięśniowych wieku dziecięcego | nauki medyczne i o zdrowiu |
Biblijny obraz ludzkiej społeczności jako wzorczy normatyw ładu społecznego Dziś często możemy obserwować różne formy zaburzeń porządku społecznego. Ludzie poszukują sposobów radzenia sobie z tym problemem. Dla chrześcijan Objawienie Boże jest wyrazem woli Bożej w tym względzie. Biblia pokazuje, że Bóg stworzył człowieka. Ludzie powinni słuchać Boga i zbudować porządek społeczny, w tym posłuszeństwa. W Starym Testamencie był porządek społeczny oparty na unii Izraela z Bogiem oraz o Dekalogu. W Nowym Testamencie Jezus Chrystus jest osobista centrum ludzkiego społeczeństwa, podczas gdy przykazanie miłości jest normatywną podstawą porządku społecznego. To powinno być uziemienie jedności między ludźmi i jedności ludzi z Bogiem. Jest to również gwarancją trwałego pokoju i stabilnego porządku społecznego. | nauki teologiczne |
Jakość opieki medycznej w opinii chorych ze stomią jelitową Wstęp. Zapewnienie wysokiej jakości świadczeń medycznych jest niezbędnym warunkiem dla osiągnięcia celów ochrony zdrowia i prawidłowego funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej. Jakość opieki wpływa nie tylko na zadowolenie i satysfakcję pacjenta ale również decyduje o poziomie zdrowia lub życia człowieka. Wykonanie stomii jelitowej zawsze jest dla pacjenta poważnym i bardzo obciążającym zabiegiem. Z tego powodu pacjenci oczekują profesjonalnej i wysokiej jakości opieki medycznej. Cel. Celem pracy była ocena jakości opieki medycznej w opinii chorych ze stomią jelitową. Materiał i metody. Badaniem objęto 60 osób, którzy były pacjentami Poradni Chirurgicznej Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego we Włocławku. Badania wykonano w okresie od czerwca 2016 roku do marca 2017 roku. Badanymi osobami w większości były kobiety, a dominujący wiek osób badanych to 61-80 lat. Do badania wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego. Techniką badań była ankieta. Narzędzie badawcze stanowił kwestionariusz ankiety własnej konstrukcji. Wyniki. Wyniki badań zostały poddane opracowaniu i analizie statystycznej a następnie przedstawione graficznie w tabelach i na wykresach wraz z ich opisem. Wnioski. 1. Ocena poziomu opieki medycznej zależy istotnie od stanu cywilnego i wykształcenia osób ze stomią jelitową. 2. Ocena poziomu opieki medycznej zależy istotnie od korzystania przez chorych z pomocy psychologa oraz od zrozumiałości treści szkoleń realizowanych przez personel. 3. Ocena poziomu opieki medycznej zależy istotnie od przydatności wiedzy na temat stomii, szkolenia chorych w zakresie pielęgnacji stomii, zapoznania chorych | nauki medyczne i o zdrowiu |
Text mining w analizie zbiorów publikacji naukowych Często stosowaną form przechowywania informacji w organizacjach i społeczeństwie jest tekst. Tekst może zostać poddany eksploracji w celu pozyskania wcześniej nieznanej i użytecznej wiedzy. Celem niniejszego artykułu jest prezentacja wyników analizy wybranych publikacji naukowych. Analiza została przeprowadzona z wykorzystaniem text mining’u, a jej celem było ustalenie jakich słów najczęściej używali autorzy publikacji, oraz obliczenie korelacji tych słów z innymi. | nauki społeczne |
Analiza sytuacji na krajowym rynku pasz białkowych w kontekście ewentualnego zakazu stosowania materiałów paszowych GMO Przedstawiono zmiany zachodzące na krajowym rynku pasz wysokobiałkowych na tle rozwoju
produkcji zwierzęcej. Określono rolę i miejsce materiałów paszowych GMO (śruty sojowej) w bilansie pasz
białkowych. Oceniono możliwości substytucji pasz GMO innymi materiałami paszowymi, w tym zwłaszcza
pochodzącymi z krajowej produkcji nasionami roślin strączkowych. Zaobserwowano, że wraz z rozwojem
produkcji zwierzęcej rośnie popyt i wykorzystanie pasz wysokobiałkowych, Wskazano na znaczący
udział śruty sojowej GM w bilansie pasz białkowych oraz mimo zauważalnego wzrostu,
na niewielkie znaczenie krajowych roślin strączkowych. | nauki rolnicze |
Podział latyfundium Eustachego i Marianny z Kątskich Potockich w 1771 roku Artykuł poświęcony jest procesowi formowania się latyfundium, które znalazło się w posiadaniu Eustachego Potockiego i jego żony Marianny z Kątskich. Jego twórcą był podkanclerzy litewski Stanisław Antoni Szczuka (zm. 1710). W skład omawianego kompleksu majątkowego weszły też dobra, które były własnością Marcina (zm. 1710) i Jana Stanisława (zm. 1727) Kątskich oraz Jerzego Potockiego (zm. 1747). Eustachy i Marianna Potoccy byli właścicielami łącznie 11 miast, ponad 100 wsi i 25 folwarków. Dobra te przynosiły 460 tys. złp. rocznego dochodu. Po śmierci obojga małżonków w lutym 1768 r. ich latyfundium zostało podzielone między ich pięciu synów. Akt podziałowy został spisany w Warszawie w listopadzie 1771 r. Na każdego ze spadkobierców przypadły dobra przynoszące ok. 80 tys. złp. dochodu rocznego netto. Podział dawnego latyfundium Eustachego i Marianny Potockich sprawił, że ich synowie spadli do rzędu uboższych członków rodziny Potockich. | nauki humanistyczne |
Nowa klasyfikacja chmur W artykule przedstawiono nową Międzynarodową Klasyfikację Chmur zawartą w atlasie chmur udostępnionym 23 marca 2017 r. na stronie internetowej WMO https://www.wmocloudatlas.org/home.html i porównano ją z klasyfikacją dotychczas obowiązującą w polskiej służbie meteorologicznej. W nowym atlasie wprowadzono zmiany językowe, polegające m.in. na usunięciu archaizmów i zastosowaniu współczesnej terminologii. Poprawiono wygląd atlasu, wykorzystano fotografie doskonałej jakości, wprowadzono dodatkowe informacje i materiały źródłowe ułatwiające poznanie chmur i zrozumienie zjawisk zachodzących w atmosferze. Unowocześniono formę atlasu, dostosowując ją do interaktywnej wersji internetowej.
Pod względem merytorycznym dokonano następujących zmian: – wprowadzono 1 nowy gatunek chmur (volutus), – gatunek floccus dodano do chmur Stratocumulus, – wprowadzono 5 nowych zjawisk szczególnych (asperitas, fluctus, cavum, murus, cauda), – wprowadzono 1 nową chmurę towarzyszącą (flumen), – wprowadzono 5 nowych chmur szczególnych (flammagenitus, silvagenitus, cataractagenitus, homogenitus, homomutatus). Nie zmieniły się zasady szyfrowania chmur wg liczb klucza SYNOP C<sub>L</sub>, C<sub>M</sub>, C<sub>H</sub>. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Prątki niegruźlicze - dlaczego tak trudno leczyć mykobakteriozy? Zakażenia prątkami niegruźliczymi stanowią w dzisiejszych czasach znaczący problem. Infekcje te dotyczą najczęściej osób z obniżoną odpornością. Atypowe prątki są często przyczyną mykobakteriozy płucnej, ale także pozapłucnej, w przypadkach kiedy infekcja rozwija się w obrębie skóry, tkanek miękkich czy kości. Nowoczesna diagnostyka wykorzystująca narzędzia biologii molekularnej pozwala na szybką identyfikację gatunku MOTT, jednakże wykrycie atypowych prątków nie zawsze świadczy o mykobakteriozie i konieczności terapii, która ze względu na liczne mechanizmy oporności MOTT może okazać się nieskuteczna. Interesującym zjawiskiem jest także zdolność prątków atypowych do tworzenia biofilmów, trójwymiarowych struktur wielokrotnie zmniejszających wrażliwość tych drobnoustrojów na antybiotyki. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Blokowanie usług operatora sieciowego – przegląd wybranych ataków i metod ochrony Udany atak na usługę internetową zwykle kojarzy się z kompromitacją danych poufnych, jednakże nie musi tak być zawsze. Celem ataków z rodziny DoS nie jest uszkodzenie czy przechwycenie danych, a utrudnienie, bądź nawet uniemożliwienie dostępu do nich. Okazało się, że u usługodawców, mogą spowodować równie kosztowne straty. Autorzy przedstawili przegląd wybranych ataków, których celem jest zablokowanie usług udostępnianych przez operatora oraz wybrane metody minimalizujące ich skutki. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Metody spawania i zgrzewania nadwozia pojazdu W artykule przedstawiono podstawowe metody spawalnicze używane do łączenia elementów nadwozi pojazdów. Skupiono się głównie na zgrzewaniu punktowym i spawaniu. Zbadano również siły niezbędne do zniszczenia tych połączeń. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Postępowanie lekarskie w obturacyjnym bezdechu sennym u osób kierujących pojazdami − zalecenia Polskiego Towarzystwa Medycyny Pracy, Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc, Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi i Polskiego Towarzystwa Badań nad Snem Na podstawie wyników wielu badań i analiz prowadzonych w różnych krajach potwierdzono, że obturacyjny bezdech senny
(OBS) negatywnie wpływa na zdolności psychofizyczne kierowców. Dlatego w Dyrektywie Unii Europejskiej z dnia 1 lipca 2014 r.
OBS został uznany za jeden z najważniejszych czynników ryzyka wypadków samochodowych. Realizacja postanowień tej dyrektywy
w państwach członkowskich ma przyczynić się do jego ograniczenia. Wynikiem jej implementacji w Polsce jest rozporządzenie
Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie badań lekarskich osób ubiegających
się o uprawnienia do kierowania pojazdami i kierowców. Mimo że w załączniku nr 2 tego rozporządzenia podano szczegółowe
warunki badania lekarskiego w przypadku podejrzenia OBS, nie uregulowano ani nie wyjaśniono kwestii narzędzi i sposobu
pozwalających na powzięcie w przypadku badanego pacjenta podejrzenia umiarkowanej lub ciężkiej postaci choroby. Dlatego
konieczne było opracowanie dla lekarzy uprawnionych do badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o prawo jazdy standardów
postępowania w przypadku podejrzenia występowania OBS. W artykule przedstawiono usprawniający proces orzeczniczy
algorytm postępowania, który został opracowany przez Polskie Towarzystwo Medycyny Pracy, Polskie Towarzystwo Chorób
Płuc, Instytut Medycyny Pracy w Łodzi i Polskie Towarzystwo Badań nad Snem. Med. Pr. 2020;71(2):233–243 | nauki medyczne i o zdrowiu |
Sklad kwasow tluszczowych a jakosc i przydatnosc technologiczna tluszczow do pieczenia Celem pracy było sprawdzenie możliwości określania jakości i ustalania przeznaczenia tłuszczów do pieczenia w zależności od składu ich kwasów tłuszczowych. Zakres pracy obejmował ocenę składu kwasów tłuszczowych sześciu roślinnych tłuszczów piekarskich, masła i smalcu. Wyznaczono także czas indukcji każdego tłuszczu w aparacie Rancimat w temp. 150 ºC.
Badane tłuszcze różniły się znacząco składem kwasów tłuszczowych. Cechowały się zawartością SFA od 20,6 do 69,7 %, TFA od 0,2 do 55,9 %, MUFA cis od 22,4 do 46,0 % i NNKT od 1,0 do 10,0 %. Czas indukcji wynosił od 1,23 do 3,26 h. Stwierdzono, że na podstawie składu kwasów tłuszczowych, oznaczonych metodą GC, można określić jakość i przeznaczenie tłuszczów oraz ustalić warunki obróbki termicznej. Tłuszcze o wysokiej łącznej zawartości SFA i TFA cechowały się dłuższym czasem indukcji. Natomiast większa zawartość NNKT w tłuszczach powodowała ich niższą stabilność oksydatywną. | nauki rolnicze |
Elastyczność w sieci OSD jako kluczowy komponent transformacji energetycznej Zmiany w polityce klimatycznej, zarówno na szczeblu krajowym, jaki i europejskim, w tym wymaganie neutralności klimatycznej do roku 2050, przekładają się na intensyfikację procesów transformacji miksu elektorenergetycznego. W pracy przeprowadzono analizy ilościowe i jakościowe wybranych scenariuszy transformacji sektora mieszkaniowego w Polsce (łącznie około 50% zapotrzebowania na ciepło i energię elektryczną względem roku 2018). Do 2030 r. spodziewany jest istotny wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną, co związane jest z znaczącymi nakładami na modernizację KSE. Niniejsza praca pokazuje strategię obniżenia kosztów modernizacji KSE poprzez przedstawienie różnych podejść do zwiększenia zasobów elastyczności w KSE. Wśród nich przedstawiona jest koncepcja lokalnego bilansowania, na które składa się: autokonsumpcja chwilowa oraz bilansowanie techniczne. Zaproponowane zostały niezbędne mechanizmy regulacyjne. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Pedagogia chrześcijańskiej służby Bogu, bliźnim i ojczyźnie kardynała Stefana Wyszyńskiego Przedmiotem analizy są zawarte w dziennikach kardynała Stefana Wyszyńskiego poglądy na temat chrześcijańskiej służby Bogu, bliźnim i ojczyźnie z punktu widzenia czasu jego życia i działalności oraz ich ponadczasowej aktualności. Zwrócenie uwagi na socjalizacyjne oraz społeczno-polityczne źródła i głębię mądrości Prymasa Tysiąclecia pozwala na zrozumienie uwikłania jego życia w złożoność konfliktów społeczno-politycznych w dziejach powojennej Polski. Jest to zarazem szansa na przywrócenie w dyskursie naukowym roli chrześcijańskiej pedagogiki i nauczania społecznego Kościoła katolickiego w świetle ustawicznie eksponowanych przez zmieniające się siły politycznej władzy różnice światopoglądowe obywateli oraz potrzeby budowania jedności państwa dla dobra wspólnego. Konieczna jest refleksja na temat skutków sporów politycznych, w które uwikłana jest także pedagogika i praktyka wychowawcza różnych środowisk społecznych. | nauki teologiczne |
Analiza nakładów pracy w różnych systemach doju Badania przeprowadzono w czterech oborach, w których były eksploatowane
różne systemy doju – dojarka konwiowa, dojarka rurociągowa, hala udojowa „rybia ość” 2x4
i 2x9 stanowisk. Dla wykonanych dojów porannych i wieczornych wykonane zostały chronometraże czasu pracy urządzeń i obsługi. Do porównania systemów doju posłużyły trzy
wskaźniki. Wydajność eksploatacyjna W07 – liczba wydojonych krów w czasie T07 od wejścia dojarza do zakończenia mycia dojarki. Wydajność efektywna W1 – liczba wydojonych krów od rozpoczęcia przygotowania wymienia pierwszej krowy, dojarki konwiowej, rurociągowej lub początku wchodzenia pierwszej krowy na stanowisko udojowe w hali do zdjęcia ostatniego aparatu lub odpowiednio wyjścia ostatniej krowy ze stanowisk do czasu T1 oraz wydajność dojarza Wdoj – liczba wydojonych krów w czasie od wejścia do wyjścia dojarza z obory w przeliczeniu na 1 osobę. Wydajność eksploatacyjna w stosunku do wydajności efektywnej w zależności od systemu doju może różnić się prawie o 50% dla dojarki konwiowej i 30% dla hali udojowej. | nauki rolnicze |
Wpływ stylu zachowania na jakość życia chorych z cukrzycą, poziom samoopieki oraz parametry kliniczne Wstęp. Przewlekła hiperglikemia w cukrzycy wiąże się z występowaniem odległych powikłań, zaburzeniami funkcji i niewydolnością niektórych narządów, szczególnie oczu, nerek, serca oraz powikłaniami ze strony układu nerwowego i naczyń krwionośnych. Cukrzyca występuje z różnym natężeniem we wszystkich rasach, populacjach i w każdym wieku.
Cel pracy. Uzyskanie odpowiedzi na następujące pytania: 1. Jaki wpływ ma styl zachowania na jakość życia chorych z cukrzycą? 2. Jaki wpływ mają typy zachowań na poziom samoopieki pacjentów z cukrzycą? 3. W jaki sposób styl zachowania wpływa na parametry kliniczne?
Materiał i metody. Badanie zostało przeprowadzone wśród 100 pacjentów z cukrzycą w przedziale wiekowym 18–85 lat, leczonych w Klinice Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami we Wrocławiu. W badanej grupie 40 osób było leczone insuliną, 27 – doustnymi środkami hipoglikemizującymi, 23 – terapią skojarzoną, a 10 osób – tylko dietą. Narzędziami wykorzystanymi do badań były dwa kwestionariusze autorskie oraz analiza dokumentacji medycznej.
Wyniki. Po analizie przeprowadzonych badań stwierdzono, że styl 1, dezadaptacyjny, skoncentrowany na unikaniu reprezentuje 20 osób; styl 2, dezadaptacyjny, skoncentrowany na przeżywanie emocji i bierność reprezentują 33 osoby; styl 3, zorientowany na rozwiązanie problemu prezentuje 35 osób; styl 4, zorientowany na poszukiwanie najlepszego rozwiązania problemu reprezentuje 12 osób. W zależności od stylu pacjenci wykazują różne postawy wobec walki z chorobą.
Wnioski. Przeprowadzone badanie uwidoczniło zróżnicowanie w postrzeganiu choroby w zależności od stylu zachowania. Jednocześnie analizując wyniki badań, pokazano, że styl zachowania wpływa na jakość życia chorych z cukrzycą, na poziom samoopieki oraz na parametry kliniczne. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Wsparcie gospodarstw domowych w związku ze zmianą standardu nadawania naziemnej telewizji cyfrowej – próba oceny przyjętych rozwiązań normatywnych Ustawa o wsparciu gospodarstw domowych w ponoszeniu kosztów związanych ze zmianąstandardu nadawania naziemnej telewizji cyfrowej została uchwalona przez Sejm 24 lutego 2022 r., a już miesiąc później, 23 marca 2022 r., została znowelizowana, bowiem konieczne stało się doprecyzowanie absolutnie fundamentalnej z punktu widzenia tej ustawy kwestii kręgu osób uprawnionych do uzyskania wsparcia ze strony państwa. Treścią artykułu będzie ustalenie treści kompletu normatywnego, poprzez dokonanie takiej wykładni przepisów wskazanej ustawy, która uwzględnia wszystkie powiązania funkcjonalne badanych norm i jest oparta na wszystkich dostępnych źródłach informacji. Jednocześnie podczas analizy regulacji ustawowych autor dokona refleksji pod kątem ich zgodności z wyinterpretowaną przez Trybunał Konstytucyjny z konstytucyjnej zasady demokratycznego państwa prawnego zasadą określoności prawa. | nauki społeczne |
Metodyczne aspekty badania i prezentacji na mapach zmian zjawisk na przykładzie infrastruktury turystycznej Roztoczańskiego Parku Narodowego W artykule przedstawiono główne problemy metodyczne dotyczące badania i prezentacji zmian na mapach. Przedmiotem i obszarem badań była infrastruktura turystyczna w rejonie Roztoczańskiego Parku Narodowego. Zaprezentowano charakterystykę obiektów, wyjaśniono znaczenie doboru materiałów źródłowych i wydzielenia okresów czasowych, omówiono cechy prezentacji kartograficznej ruchu i zmian stanu oraz przedstawiono wybrane problemy redagowania map stanów, map wielofazowych oraz map typów. Rozważania teoretyczno-metodyczne zilustrowano kilkoma przykładami. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Określenie rodzaju azbestu w izolacji termicznej metodą proszkową (DSH) dyfrakcji rentgenowskiej Wstęp: Przed dwudziestu laty Instytut Medycyny
Pracy w Sosnowcu wdrożył metodę proszkową dyfrakcji
rentgenowskiej. Metoda pozwala identyfikować różne
rodzaje azbestu.
Cel pracy: Zastosowanie metody DSH do identyfikacji
azbestów w próbce materiałów izolacyjnych stosowanych
w przemyśle.
Materiał i metody: Azbesty do roku 1997 były szeroko
stosowane ze względu na swoje właściwości techniczne.
Mają one budowę krystaliczną i dają charakterystyczne
wzory dyfrakcyjne. Pozwala to określić ich
obecność w wyrobach. Badania metodą proszkową dyfrakcji
rentgenowskiej próbki materiałów stosowanych
do izolacji termicznej wykonano przy wykorzystaniu
dyfraktometru DRON 4S. Na uzyskanych dyfraktogramach
oznaczono refleksy od faz krystalicznych minerałów
obecnych w badanych materiałach. Obecność
włóknistych form azbestów potwierdzono obserwacjami
mikroskopowymi.
Wnioski: W próbce izolacji termicznej, złożonej
z kilku warstw, stwierdzono azbesty: chryzotyl, amozyt
oraz krokidolit. Jedna z warstw izolacji termicznej
wykonana była z substancji amorficznej. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych u dzieci PZNZP u dzieci może przebiegać łagodnie i mało charakterystycznie. Etiologia tego schorzenia jest wieloczynnikowa, co wymaga wszechstronnego i wielospecjalistycznego podejścia. Leczenie PZNZP u dzieci jest trudne, zakażenia często nawracają, a stosowane metody lecznicze są często nieskuteczne. U dzieci rzadko wykonuje się zabiegi operacyjne, tj. tylko w przypadku, gdy metody zachowawcze zawiodą. Pierwszą linię leczenia chirurgicznego stanowi adenoidektomia. Czynnościowa endoskopowa chirurgia zatok przynosowych (FESS) może być rozważona, gdy nie zaobserwowano poprawy stanu pacjenta po wykorzystaniu wszystkich możliwości leczenia zachowawczego. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Badania nad wplywem skladnikow surowcowych i czynnikow technologicznych na poziom akryloamidu we frytkach ziemniaczanych Celem pracy było zbadanie związku pomiędzy zawartością asparaginy w surowcu i barwą frytek smażonych a poziomem akryloamidu we frytkach przygotowanych z różnych odmian ziemniaków. Zawartość akryloamidu we frytkach smażonych otrzymanych z różnych odmian ziemniaków wahała się od 376 do 2348 µg/kg. Najniższą zawartość stwierdzono w smażonych frytkach z ziemniaków wyselekcjonowanej odmiany Irga, a najwyższą we frytkach, otrzymanych z tej samej odmiany ziemniaków, ale zakupionych w sklepie. Nie stwierdzono istotnych związków pomiędzy zawartością asparaginy w surowych ziemniakach a poziomem akryloamidu we frytkach (r = -0,13). Intensywność barwy badanych frytek istotnie korelowała (r = 0,8045; p < 0,005) z zawartością akryloamidu, niezależnie od odmiany surowca i kolejności smażenia. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Metodyczne i utylitarne aspekty sporządzania map przestrzennych oraz czasowych trendów plonowania W pracy zaprezentowano sposób wykonania i interpretację map przestrzennych i czasowych trendów plonowania. Badania przeprowadzono na trzech polach z uprawą pszenicy ozimej, rzepaku ozimego i kukurydzy na ziarno. W celu przeanalizowania stabilności uzyskiwania plonów o określonej wysokości, dokonano oceny zmienności plonowania w czasie. Na podstawie map trendów przestrzenno-czasowych plonowania można wnioskować, że nawożenie tradycyjne przyczyniło się do przewagi obszarów plonów stabilnych na polu z uprawą roślin ozimych, zaś zmienna aplikacja dała w tym względzie lepsze efekty na polu z monokulturą kukurydzy. | nauki rolnicze |
Wykorzystanie komputerowych systemów wizyjnych w technologii żywności. Część I Celem artykułu jest prezentacja wyników przeglądu zastosowania komputerowych systemów wizyjnych wykorzystywanych w przemyśle spożywczym, ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu owocowo-warzywnego, zbożowo-młynarskiego i piekarskiego. Ponadto przedstawiono zasadę działania komputerowych systemów wizyjnych, opisano przykładowe stanowisko oraz algorytm postępowania w poszczególnych etapach analizy obrazu. Natomiast w części II artykułu przedstawione zostaną aspekty związane z wykorzystaniem komputerowych systemów wizyjnych do oceny jakości mięsa i jego przetworów oraz złożonych produktów spożywczych. | nauki rolnicze |
Flora segetalna Wzniesień Łódzkich W pracy podano wykaz stanowisk 310 gatunków chwastów, zanotowanych
w latach 1973-1977 na siedliskach segetalnych Wzniesień Łódzkich. Poza
tym przedstawiono ogólną charakterystykę flory segetalnej tego mezoregionu.
Na podstawie analizy zebranego i zestawionego materiału
stwierdzono zależność składu flory segetalnej omawianego obszai^i od
warunków przyrodniczych, poziomu kultury rolnej i nasilenia procesów
urbanizacyjnych. Na skutek wzmożonej antropopresji zaznacza się wulgaryzacja
i kosmopolityzacja flory segetalnej tej części środkowej
Polski. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Chrześcijanie syryjscy w systemie kastowym indyjskiej Kerali Celem niniejszej prezentacji jest wprowadzenie w świat chrześcijan Kerali za pomocą szkicu etnograficznego z akcentem interkulturowym ilustrującym interesujący przypadek konceptualizacji hierarchicznej organizacji społecznej oraz praktyki koegzystencji radykalnie odmiennych religijnie społeczności w południowo‑zachodniej części Półwyspu Indyjskiego – arenie spotkania tradycji wczesnych gmin chrześcijańskich ze wzmożoną działalnością misyjną Kościołów europejskich, poczynając od czasów Vasco da Gamy. | nauki humanistyczne |
Portrety teatru Gob Squad, HAU Hebbel am Ufer Berlin. Utwór. (Obrazy dla Doriana) pomysł i wykonanie: Gob Squad, kostiumy: Ingken Benesch, scenografia: Lena Mody, dramaturgia i produkcja: Christina Runge premiera: 2 maja 2018 (premiera berlińska) Pokazy on-line w ramach Festiwalu Nowa Europa. Zbliżenia w Nowym Teatrze w Warszawie: 20-21 lutego 2021 | sztuka |
Wykorzystanie metod precyzyjnego wyznaczania pozycji obiektów powietrznych za pomocą GPS do badań radaru dalekiego zasięgu RST-12M W artykule przedstawiono podstawowe właściwości radaru dalekiego zasięgu typu RST- 12M oraz wyniki badań dokładności estymacji współrzędnych wykrywanych obiektów powietrznych z wykorzystaniem lotów samolotu z zainstalowanym na pokładzie odbiornikiem GPS i rejestratorem pozycji. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Niskotemperaturowe suszenie węgla brunatnego dla energetyki zawodowej. Badania własne Autorzy przeprowadzili serię eksperymentów używając innowacyjny system suszenia węgla brunatnego metodą fluidalną w niskich temperaturach czynnika suszącego (powietrza): 25-70°C. Badania prowadzono na węglu brunatnym ze złoża w Bełchatowie i Turoszowie, zakres badań dotyczył wielkości ziaren: 0-0,4; 0,4-2; 2 -4; 4-6,3 i ponad 6,3 mm. W artykule przedstawiono termo-kinetyczne właściwości badanych węgli, między innymi określono wpływ wielkości ziarna i struktury węgla oraz stopień wilgoci na intensywność procesu suszenia w funkcji temperatury czynnika grzewczego i czas trwania procesu. Ponadto, poprzez monitorowanie parametrów suszenia wyznaczono krzywe poboru energii do odparowania jednego kilograma wody z mokrego węgla brunatnego w ustalonych warunkach, a tym samym ustawiając optymalny obszar dla parametrów procesu suszenia ze względu na kinetykę procesu jak i nakład energetyczny. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Ocena stanu bezpieczeństwa przewozu drogowego towarów niebezpiecznych w Polsce W artykule przedstawiono problemy i zagrożenia związane z przewozem towarów niebezpiecznych w Polsce. Uwzględniono dane statystyczne dotyczące przewożonych ładunków oraz głównych przyczyn awarii i wypadków drogowych z udziałem towarów niebezpiecznych. Zaprezentowano wyniki własnych badań empirycznych dotyczących przewozu towarów niebezpiecznych. Ponadto zaproponowano strukturę systemu bezpieczeństwa transportu drogowego towarów niebezpiecznych, co w znaczny sposób mogłaby zmniejszyć ryzyko występowania niebezpiecznych incydentów oraz usprawnić działania służb ratowniczych. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Komunikacja marketingowa detalicznych przedsiębiorstw handlowych w Polsce. Wyniki badań prowadzonych metodą ocen ekspertów Na przełomie XX i XXI wieku wzrosło znaczenie komunikacji marketingowej w działaniach marketingowych przedsiębiorstw. Celem prowadzonych badań było określenie znaczenia komunikacji marketingowej w marketingu detalicznych przedsiębiorstw handlowych działających na terenie Polski. W szczególności starano się: określić znaczenie komunikacji marketingowej w działalności detalicznych przedsiębiorstw handlowych w Polsce, dokona identyfikacji kluczowych czynników otoczenia przedsiębiorstw handlowych determinujących ich proces komunikacji marketingowej, zidentyfikować i określić znaczenie instrumentów komunikacji marketingowej przedsiębiorstw handlowych oraz określić rolę komunikacji marketingowej w procesach marketingowych przedsiębiorstw handlowych. Badania komunikacji marketingowej prowadzone były metodą ocen ekspertów od połowy września do końca listopada 2010 roku na terenie Polski. W prowadzonych badaniach wzięło udział 46 ekspertów (zarówno teoretyków, jak i praktyków) zajmujących się problematykę marketingu, handlu i komunikacji marketingowej. | nauki społeczne |
Intranetowy, bazodanowy system wspomagający zarządzanie badaniami w ramach inżynierii rolniczej Działalność ośrodków badawczych zresztą jak innych podmiotów instytucjonalnych i gospodarczych jest już praktycznie niemożliwa bez wspierających go systemów informatycznych. Specyfika działań ośrodków badawczych w obszarze inżynierii rolniczej w połączeniu z dużą mobilnością pracowników wymaga wykorzystywania do ich funkcjonowania specjalistycznych aplikacji. Brak tego typu narzędzi, spełniających postawione kryteria skłonił autorów do zaprojektowania i wytworzenia intranetowego systemu informatycznego, opartego o najnowszą technologię .NET, wspomagającego kompleksowe zarządzanie badaniami. | nauki rolnicze |
Rola przeciwutleniaczy w zmniejszaniu ryzyka wystąpienia nowotworów i chorób krążenia W pracy omówiono aktywność biologiczną poszczególnych grup przeciwutleniaczy, wskazując na ich rolę w zmniejszaniu częstotliwości występowania nowotworów i chorób układu krążenia. Wskazano, że etiologia chorób nowotworowych obejmuje uszkodzenia oksydacyjne w DNA oraz uaktywnienie prokancerogenów pod wpływem aktywnych rodników. Przyczyną chorób krążenia jest proces miażdżycowy wywoływany przez oksydację frakcji LD-cholesterolu. Oba rodzaje chorób mogą by monitorowane przez szereg biomarkerów przydatnych w ocenie szybkości rozwoju zmian chorobowych. Ocena aktywności prozdrowotnej żywności przenosi się wyraźnie na poziom molekularny. Wyrazem tego są narodziny nutrigenomiki, nauki badającej wpływ żywienia człowieka na funkcjonowanie jego genomu. | nauki rolnicze |
Przyzwojaki jamy bębenkowej – charakterystyka kliniczna i postępowanie chirurgiczne Cel: Charakterystyka kliniczna oraz analiza postępowania chirurgicznego wobec leczonych w klinice pacjentów z przyzwojakami zlokalizowanymi w jamie bębenkowej. Materiał i metody: W latach 2000–2015 w klinice leczonych było 27 chorych z przyzwojakami jamy bębenkowej. Wiek pacjentów wahał się między 28 a 79 lat. Analizowano dane z badania podmiotowego, przedmiotowego oraz postępowanie chirurgiczne. Wyniki: Najczęstszymi zgłaszanymi przez pacjentów dolegliwościami były jednostronne szumy uszne oraz niedosłuch. Wśród technik chirurgicznych zastosowano tympanotomię przednią u 3 pacjentów (11,1%), antromastoidektomię z tympanotomią tylną u 21 chorych (77,8%), antromastoidektomię ze zniesieniem ściany przewodu słuchowego zewnętrznego u jednego chorego (3,7 %), petrosektomię boczną w 2 przypadkach (7,4 %). Wnioski: Przyzwojaki jamy bębenkowej częściej występowały u kobiet niż mężczyzn. Najczęściej zgłaszanymi dolegliwościami były: szumy uszne o charakterze pulsowania oraz niedosłuch. Najwięcej guzów operowanych miało II stopień zaawansowania. Najczęściej stosowaną techniką chirurgiczną była antromastoidektomia z tympanotomią tylną. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Ewolucja układu budżetu zadaniowego w obszarze polityki kulturalnej państwa na przykładzie Polski i Francji We właściwej konstrukcji budżetu zadaniowego mierniki stanowią jeden z najistotniejszych elementów, który warunkuje prawidłową ocenę stopnia osiągnięcia celu poprzez wykonane zadania i działania. Celem niniejszych badań jest pokazanie różnic w kwantyfikacji wydatków na kulturę w budżecie Polski i Francji. W efekcie hipoteza badawcza jest następująca: Ze względu na zbliżony charakter w prowadzeniu polityki kulturalnej w budżecie Polski i Francji powinny występować te same metody kwantyfikacji zadań i programów. W opracowaniu zastosowano metodę porównawczej analizy opisowej. Przeprowadzona analiza przykładowych wydatków w obrębie wybranego zadania i programu ma wykazać, czy zachowano konsekwencję w określeniu mierników, czy dokonano zmian koniecznych do właściwej oceny stopnia realizacji celów. Ze względu na różne daty wprowadzania budżetu zadaniowego w porównywanych krajach, przyjęty dla Polski okres badawczy przypada na lata 2009–2016, natomiast w przypadku Francji dotyczy lat 2006–2016. | nauki społeczne |
Asymetria mózgu jako objaw radiologiczny pomocny w dalszej diagnostyce neurologicznej - przegląd kliniczno-radiologiczny wybranych jednostek neurologicznych związanych z asymetrią budowy mózgu Asymetria półkul mózgu jest zjawiskiem fizjologicznym, a dominacja jednej ze stron, zwłaszcza czynnościowa, jest szczególnie wyraźna w sferze funkcji poznawczych. W odróżnieniu do fizjologicznej, w patologicznej nierówności półkul mózgowych występują znaczne różnice w budowie anatomicznej i histologicznej oraz pojawiają się objawy takie jak niedowłady, napady padaczkowe, zaburzenia funkcji poznawczych czy zaburzenia ruchowe. W artykule przedstawiono wybrane zespoły powiązane z asymetrią półkul mózgu, dokonano klasyfikacji ze względu na etiologię oraz przebieg (na postępujące i niepostępujące), przedstawiono ich kliniczną oraz radiologiczną charakterystykę. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Wpływ inhibitorów wzrostu kiełków na barwę frytek ziemniaczanych Celem pracy było określenie wpływu inhibitorów wzrostu kiełków na barwę frytek ziemniaczanych. Badania prowadzono na dwóch odmianach ziemniaka Asterix i Jelly. Ziemniaki przechowywano w temperaturze 8°C bez stosowania inhibitorów kiełkowania (kontrola) oraz z zastosowaniem preparatu Talent R i CIPC. Badania prowadzono w pięciu terminach: po zbiorze (wrzesień) oraz w miesiącach styczeń, luty, marzec i kwiecień. W każdym terminie badań z ziemniaków wykonano frytki i oznaczano barwę w trzech punktach: część przystolonowa, rdzeń wewnętrzny i wierzchołek. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że zastosowanie preparatu Talent R oraz CIPC nie wpływa na zróżnicowanie barwy frytek. Niezależnie od zastosowanego inhibitora oraz czasu przechowywania produkt otrzymany z bulw odmiany Asterix cechował się zbliżoną barwą. | nauki rolnicze |
Wpływ zanieczyszczenia gleb płowych WWA na wybrane parametry jakościowe kwasów huminowych Celem pracy było określenie wpływu zanieczyszczeń gleb wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi (WWA) na wybrane właściwości kwasów huminowych. Badania zrealizowano, korzystając z próbek gleb płowych reprezentatywnych dla Regionu Kujawsko-Pomorskiego, pobranych z terenów narażonych i nienarażonych na bezpośrednie zanieczyszczenia WWA. Próbki gleb zanieczyszczono wybranymi WWA fluoren, antracen, piren i chryzen - w ilości odpowiadającej 10 mg WWA/kg. Zanieczyszczone WWA próbki gleb inkubowano 10, 30, 60, 120, 180 i 360 dni w temperaturze 20÷25ºC i w stałej wilgotności - 50% PPW. Z próbek gleb przed oraz po 180 i 360 dniach inkubacji wyekstrahowano kwasy huminowe. Dla wyseparowanych kwasów huminowych przeprowadzono analizy: składu pierwiastkowego, spektrometryczne w zakresie UV-VIS i podatności na utlenianie. Wykazano, że wprowadzenie WWA do gleb skutkowało zmianą niektórych parametrów jakościowych kwasów huminowych. Stwierdzono m.in. spadek wartości stopnia utlenienia wewnętrznego oraz wzrost podatności na utlenianie. Zanieczyszczenie gleb WWA jest więc jednym z wielu czynników, które mogą modyfikować właściwości kwasów huminowych. | nauki ścisłe i przyrodnicze |
Badania tribologiczne kół zębatych stożkowych. Cz. I - Urządzenie i metodyka badawcza W artykule przedstawiono, opracowane w Instytucie Technologii Eksploatacji – PIB w Radomiu, urządzenie i metodykę badań tribologicznych kół zębatych stożkowych o łukowej linii zęba. Koncepcja opracowania takiego urządzenia wynikła z problemu zgłaszanego przez niektórych wytwórców urządzeń zawierających koła zębate stożkowe (np. motoreduktorów), związanego ze zwiększeniem wiarygodności badań – do tej pory szeroko stosowane są urządzenia i metody badania wyłącznie kół zębatych walcowych o zębach prostych, których geometria wyraźnie różni się od geometrii kół stożkowych. Wobec braku norm dotyczących tribologicznych badań kół zębatych stożkowych opracowano własną metodykę badawczą. Dotyczy ona badania najgroźniejszych form zużywania kół zębatych stożkowych, takich jak zacieranie oraz powierzchniowe zużywanie zmęczeniowe (pitting). Celem zastosowania tych metod będzie zbadanie wpływu olejów przekładniowych oraz nowoczesnych sposobów modyfikacji powierzchni poprzez nanoszenie cienkich, twardych powłok niskotarciowych na wyżej wymienione formy zużywania kół zębatych. Konieczność takich badań podyktowana jest potencjalnymi wymaganiami stosowania olejów ekologicznych (z bazami naturalnymi) oraz tendencją do redukcji temperatury pracy w przekładniach (na skutek zmniejszenia tarcia), co można osiągnąć np. poprzez zastosowanie powłok niskotarciowych na zębach kół. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Teatr nie działa, aktor jest obecny Teatr nie działa Performans Teatru Muzycznego Capitol we Wrocławiu, pomysł: Konrad Imiela przy udziale Ceziego Studniaka, Łukasza Wójcika, Heleny Sujeckiej, Agnieszki Oryńskiej-Lesickiej, Bartosza Pichera, Adriana Kący, Mikołaja Woubisheta, Klaudii Waszak, Justyny Antoniak, Michała Zborowskiego, Alberta Pyśka, Krzysztofa Suszka, Justyny Woźniak, Artura Caturiana, Elżbiety Kłosińskiej, Tomasza Leszczyńskiego, Pauliny Jeżewskiej, Agaty Kucińskiej, Magdaleny Szczerbowskiej, Rafała Derkacza, Błażeja Wójcika 1-23 grudnia o godz. 19 w witrynie Teatru Muzycznego Capitol | sztuka |
Msza Święta Prymicyjna według posoborowych dokumentów Kościoła w Polsce Msza Prymicyjna jest ważnym dniem w życiu neoprezbitera, jego rodziny i parafii, z której pochodzi. Jej przebieg zawsze normowały księgi liturgiczne. Przed Soborem Watykańskim II nie była możliwa w tym przypadku koncelebra, stąd wytworzyła się funkcja manuduktora – starszego kapłana, który wskazywał prymicjantowi teksty mszalne. Błogosławieństwo prymicyjne poprzedzone było tzw. papieskim, następnie prymicjant błogosławił poszczególne stany, jak to ma miejsce i w odnowionej liturgii. Poszczególne diecezje różnie ustosunkowały się do owego błogosławieństwa papieskiego, którego nie zawierają już Obrzędy błogosławieństw. Sam udział we Mszy św. wiąże się z możliwością uzyskania odpustu zupełnego pod zwykłymi warunkami. Różnice są także w podtrzymywaniu tradycji błogosławieństwa np. wianka prymicyjnego, czasie powitania prymicjanta, jak i zaleceniom odnośnie organizacji agapy po Mszy świętej. | nauki teologiczne |
Lublin Marcina Wrońskiego. Mała ojczyzna w retrokryminalnym entourage’u Lublin jest bohaterem cyklu Marcina Wrońskiego o Zygmuncie Maciejewskim nie mniej ważnym niż sam detektyw. Kryminał retro - w rozumieniu pisarza odmiana wybitnie topograficzna i historyczna - doskonale nadawał się do przejęcia zadań literatury małych ojczyzn. Artykuł jest próbą odczytania retrokryminałów Wrońskiego jako kontynuacji literatury prywatnych ojczyzn i odpowiedzi na pytanie, jaki obraz Lublina wyłania się z tekstów autora. | nauki humanistyczne |
Zastosowanie sieci bayesowskich do analizy intensywności występowania zakłóceń w elektroenergetycznych sieciach rozdzielczych W artykule przedstawiono koncepcję zastosowania sieci bayesowskich do analizy intensywności występowania zakłóceń w elektroenergetycznych sieciach rozdzielczych. Przedstawiono podstawowe pojęcia dotyczące niezawodności sieci rozdzielczych. Zaproponowano ogólny model sieci bayesowskiej do analizy wpływu czynników zewnętrznych na intensywność występowania zakłóceń. Jako przykład zastosowania przedstawiono bayesowski diagram wpływu trzech zjawisk atmosferycznych na intensywność występowania zakłóceń w elektroenergetycznych liniach napowietrznych średniego napięcia. Omówiono rodzaje i sposoby pozyskiwania informacji niezbędnych do pogłębionej analizy niezawodności sieci rozdzielczych. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Oprawa artystyczna proklamacji królów hiszpańskich Filipa V i Ferdynanda VI w Cusco (1702, 1747) Artykuł został poświęcony uroczystościom proklamacji królewskiej Filipa V i Ferdynanda VI w Cusco (Peru), które odbyły się 8 stycznia 1702 r. i 23 września 1747 r. Rekonstrukcja świąt była możliwa dzięki trzem źródłom: kronice miasta napisanej w połowie XVIII w. przez Diego de Esquivela y Navię oraz dwóm drukom okazjonalnym zawierającym opisy uroczystości, autorstwa Pedro José de Bermúdeza (1702) i José Antonio Santandera (1748). W artykule została przeanalizowana oprawa artystyczna związana z uroczystościami, a także w pewnym zakresie odtworzono wygląd architektury okazjonalnej wraz ze zdobiącym ją malarstwem. Program ikonograficzny w czasie proklamacji Ferdynanda VI odzwierciedlał społeczny i polityczny kontekst uroczystości, która stanowiła manifestację dążeń emancypacyjnych miasta, opierających się na podkreślaniu starożytności Cusco i jego bogatej tradycji imperialnej w okresie przedhiszpańskim. | nauki humanistyczne |
Przedruk polskiego tłumaczenia artykułu z czasopisma Annals of Surgery za zgodą redaktora naczelnego: Annals of Surgery: Vol. 266, Nr 5, November 2017; 703 - 705: Czy współczesny chirurg jest jeszcze mistrzem, czy jest zależny tylko od postępu technologicznego? Początki mojego kształcenia chirurgicznego przypadły na lata, kiedy Polska należąc do bloku komunistycznego była izolowana od kontaktów ze światem, mówimy dzisiaj, że znajdowała się za żelazną kurtyną. Dotyczyło to całego naszego życia, w tym także medycyny. Kiedy po 40 latach pracy, patrzę na swoją drogę zawodową zastanawiam się, czy osiągnięcie biegłości w chirurgii zawdzięczam mojemu doświadczeniu i umiejętnościom manualnym, czy także mnie, ale nie tylko mnie, pomógł postęp technologiczny. Moimi mistrzami i nauczycielami byli dwaj wielcy chirurdzy polscy – pierwszy mój nauczyciel to prof. Zdzisław Łapiński. Manualny geniusz i niezwykły strateg operacyjny. Miał jedną wadę, ale kto ich nie ma. W 1975 r. obroniłem pracę doktorską. W 1977 r. zostałem konsultantem w dziedzinie chirurgii. Wiedziałem, że dla dalszego kształcenia powinienem pojechać na stypendium postdoca do jakiegoś ośrodka za granicą. Prof. Z. Łapiński uważał, że od niego nauczę się całej chirurgii. Nie posłuchałem szefa i przy jego cichym przyzwoleniu w 1978 r. znalazłem się w ramach Stypendium Humboldta w Heidelbergu, a Kliniką w tym ośrodku kierował nie byle kto, bo sam prof. Fritz Linder (1). W jego Experimentale Chirurgie Abteilung zacząłem swoje badania do tez habilitacyjnych. | nauki medyczne i o zdrowiu |
Dodatkowe zbiorniki wypornościowe dla pojazdów pozadrogowych : poprawa bezpieczeństwa pracy i efektywności poruszania się po akwenach i terenach wodno-błotnych W artykule przedstawiono konstrukcję i sposób montażu nowej wersji zbiorników wypornościowych na zespole pojazdów gąsienicowych PIMR, które przeznaczone są do pracy w trudnym wodno-błotnym terenie. Nowej wydłużonej wersji zbiorniki wypornościowe zapewniają wystarczającą pływalność zespołu pojazdów gąsienicowych wraz z modułami roboczymi oraz poprawiają efektywność poruszania się po grząskich terenach pokrytych kilku centymetrową warstwą wody. Przeniesienie pędników śrubowych z kadłuba pojazdu gąsienicowego na rufową część zbiorników wypornościowych - poprawiło efektywność napędu, prędkość pływania wzrosła o około 60%. Nowe dodatkowe zbiorniki wypornościowe są przeznaczone do mocowania w pojazdach pozadrogowych i wpływają istotnie na poprawę poziomu bezpieczeństwa pracy i efektywności ich poruszania. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Silniki pmsm do zastosowań trakcyjnych – czy moc znamionowa silnika decyduje o jego gabarycie i masie? Na rynku pojawia się coraz więcej różnego rodzaju silników trakcyjnych z magnesami trwałymi, w tym silników do szeroko rozumianej elektro mobilności. W zależności od docelowego przeznaczenia różnią się one wieloma parametrami eksploatacyjnymi oraz naturalnie wymiarami gabarytowymi i masą. Wielu potencjalnych użytkowników, porównując masę i gabaryty silników pomiędzy sobą czyni to najczęściej w odniesieniu do ich mocy znamionowej, przyjmując ją jako podstawowe kryterium porównawcze. W niniejszej publikacji rozważaniom poddano słuszność takiego podejścia. Zwrócono uwagę na inne kluczowe parametry eksploatacyjne silników PMSM, które to zdaniem autorów determinują wymiary i masę maszyny na etapie projektowania jej obwodu elektromagnetycznego. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Porówanie dostępności komunikacyjnej transportem zbiorowym w ośrodkach wojewódzkich Polski Wschodniej na koniec perspektywy UE 2007–2013 W artykule zaprezentowano stan dostępności transportem
zbiorowym w ośrodkach wojewódzkich Polski Wschodniej
na koniec perspektywy UE 2007–2013. Badanie przeprowadzono
na koniec 2013 roku. W pracy przedstawione zostaną inwestycje infrastrukturalne
z perspektywy UE 2007–2013. Analizowany okres
przedstawia dostępność transportem zbiorowym po wprowadzeniu
kluczowych inwestycji z zakończonej prspektywy finasowej. Inwestycje
infrastrukturalne, na których oparta jest analiza dostępności transportem
miejskim, przedstawione zostały w dwu ekspertyzach dla miast
Polski Wschodniej. Przewodnim celem opracowania jest sprawdzenie,
czy środki z perspektywy UE na lata 2007–2013, które przeznaczone
zostały na poprawę funkcjonowania komunikacji zbiorowej, zostały dobrze
wydatkowane. Dodatkowym celem jest porównanie dostępności
komunikacyjnej w miastach. Analiza dostępności transportu zbiorowego
w sposób jednowymiarowy przedstawi zmiany powierzchni izochrony,
czasu dojazdu, liczby osób oraz gęstości zaludnienia znajdującej się
w izochronach w 2013 roku. | nauki inżynieryjno-techniczne |
Wiedza wlana Chrystusa Współczesna debata teologiczna szeroko omawia ludzkie poznanie
i samozrozumienie Chrystusa w kontekście historycznym. W niniejszym artykule analizowane jest rozróżnienie dokonane przez Akwinatę między zwykłą nabytą wiedzą
Chrystusa a Jego „wiedzą wlaną” lub nadprzyrodzonym zrozumieniem i poznaniem
profetycznym. To rozróżnienie w odniesieniu do nabytej wiedzy Chrystusa dostarcza
materiału do rozważań na temat przekazu i samozrozumienia Jezusa rozpatrywanych
w historycznym i kulturowym kontekście językowym. Nacisk na zwykłe ludzkie
uwarunkowania Chrystusa jest jednakże słusznie uzupełniony o wynikające z łaski
zrozumienie własnej tożsamości, misji i soteriologicznego znaczenia. Święty Tomasz
z Akwinu traktuje o wiedzy wlanej Chrystusa w taki sposób, aby umożliwić nam
uznanie w Jezusie habitualnej zdolności do profetycznego poznania, dzięki której
wiedziałby on wszystko, czego potrzebował dla dobra swojej misji. Ostatnia część
artykułu jest poświęcona badaniu, w jaki sposób afirmacja wiedzy wlanej jest również
zgodna z tradycyjnym katolickim twierdzeniem, że Chrystus nie miał teologicznej
cnoty wiary, tylko w pewnym stopniu widzenie uszczęśliwiające. Końcowe rozważania
dotyczą rozróżnienia i kompatybilności wiedzy wlanej oraz bezpośredniej, uszczęśliwiającej intuicji w ludzkim umyśle Chrystusa. | nauki teologiczne |
Autobiografia Michała Teatr Łaźnia Nowa Michał Buszewicz Autobiografia na wszelki wypadek reżyseria: Michał Buszewicz, scenografia: Robert Mleczko, kostiumy: Anna Ziemniak, kompozytor: Baasch premiera on-line na festiwalu Boska Komedia: 6 grudnia 2020 | sztuka |
III Konferencja Naukowa Stowarzyszenia Korona Północnego Krakowa „Wielka historia puka do naszych drzwi”. Wieś podkrakowska wobec polskich powstań narodowych XVIII-XIX wieku III Konferencja Naukowa Stowarzyszenia Korona Północnego Krakowa „Wielka historia puka do naszych drzwi”. Wieś podkrakowska wobec polskich powstań narodowych XVIII-XIX wieku (Baranówka 24 maja 2013 roku)Z okazji 150. rocznicy wybuchu powstania styczniowego Stowarzyszenie Korona Północnego Krakowa przy współudziale Instytutu Pedagogicznego w Krakowie zorganizowało konferencję naukową poświęconą tematyce podkrakowskich wsi w dobie polskich powstań narodowych od konfederacji barskiej po powstanie styczniowe.Honorowy patronat na przedsięwzięciem objął Marek Sowa, Marszałek Województwa Małopolskiego. | nauki humanistyczne |