sentences
stringlengths 47
13.9k
| labels
stringclasses 54
values |
|---|---|
Kompetencje kanclerza kurii diecezjalnej dotyczące archiwum według Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku Jedną z wielu kompetencji kanclerza kurii diecezjalnej wskazaną w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r. jest strzeżenie dokumentów w archiwum kurii. Obowiązek ten obejmuje zarówno troskę o same akta kurialne, aby były odpowiednio przechowywane, jak i troskę o samo archiwum, aby było miejscem odpowiednio przystosowanym do właściwego przechowywania dokumentów. Ponadto kanclerz kurii ma klucz do archiwum diecezjalnego, jednak bez zezwolenia biskupa lub moderatora kurii i kanclerza równocześnie nikomu nie wolno wchodzić do archiwum. Podobnie z archiwum nie wolno zabierać dokumentów, chyba że tylko na krótki czas i za zgodą biskupa albo moderatora kurii i kanclerza równocześnie. Jeśli chodzi o tajne archiwum kurialne, kanclerz powinien pilnować, aby były przestrzegane wszystkie procedury określone w prawie, jednak sam, bez specjalnego upoważnienia od kompetentnej władzy, nie może wchodzić do tajnego archiwum. | prawo kanoniczne |
Pragnienia miejsc (initial habitats of inner spaces). Kształtowanie przestrzeni a tożsamość kulturowa miejsca Artykuł to próba zobrazowania istoty wpływu kilku najważniejszych czynników na tożsamość miejsca poprzez pryzmat przywołania konkretnych przestrzeni. Najistotniejsze przywołane składowe to czas, miejsce, krajobraz, pamięć, dźwięk – wzajemne ich współistnienie tworzy w naszym pojmowaniu obraz, który mimo naszego stałego wyobrażenia o nim nieustannie zmienia się in situ. Rozważania podjęte w treści artykułu odnoszą się zarówno do pojęcia tożsamości niezwiązanej z miejscem, jak również do kilku wybranych miejsc w Polsce południowo-wschodniej. | sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki |
OCENA AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ GIMNAZJALISTÓW W PUŁAWACH Celem przeprowadzonych badań była ocena aktywności fizycznej młodzieży gimnazjalnej z uwzględnieniem różnicy płci, oraz analiza oferty szkół w zakresie wypracowania postaw prorekreacyjnych wśród młodzieży gimnazjalnej. Badaniami objęto 300 uczniów szkół gimnazjalnych funkcjonujących w Puławach.
Na podstawie otrzymanych wyników badań stwierdzono, że uczniowie oceniają dobrze swoją kondycję fizyczną i uważają, że w większości prowadzą aktywny tryb życia. Natomiast dalsze badania wskazują, że w wolnym czasie wybierają raczej bierne formy wypoczynku. Stwierdzono również znaczne różnice w przejawianych tendencjach do rekreacji wśród dziewcząt i chłopców oraz zbyt małe uczestnictwo rodziców i nauczycieli w procesie wypracowywania postaw prozdrowotnych wśród badanej młodzieży. | nauki o kulturze fizycznej |
Działalność naukowa Wydziału Prawa Kanonicznego w latach 1954–2019 Zaprezentowane opracowanie ma charakter uroczystego wykładu wygłoszonego z okazji 65 rocznicy działalności naukowej Wydziału Prawa Kanonicznego. Autor przedstawił następujące wątki tematyczne: krótką historię Wydziału, główne kierunki badań naukowych, dorobek naukowy pracowników Wydziału, posiedzenia naukowe pracowników, wykłady kanonistów, Doktoraty honoris causa oraz inne formy działalności. | prawo kanoniczne |
Przemysł 4.0. Cz. II. Uwarunkowania w obszarze technologii wytwarzania i architektury systemu informatycznego w przetwórstwie tworzyw polimerowych Artykuł stanowi cz. II publikacji [1] dotyczącej możliwości zastosowania koncepcji Przemysł 4.0 w procesach produkcyjnych związanych z przetwórstwem tworzyw polimerowych. Przeanalizowano strukturę architektury systemu informatycznego, który może być wykorzystywany w przetwórstwie tworzyw polimerowych oraz zaproponowano architekturę przeznaczoną dla złożonych przemysłowych systemów produkcyjnych, opartą na spiralnym cyklu życia produktu implementowanym do struktury Przemysł 4.0. Przedstawiony model jest elastyczny, co pozwala na jego wykorzystanie zarówno do tworzenia zupełnie nowej, jak i do modernizacji oraz rozbudowy już istniejącej infrastruktury przemysłu przetwórczego. | inżynieria materiałowa |
Dokładność i powtarzalność obiektywnego pomiaru wady refrakcji konwencjonalnym autorefraktometrem, autorefraktometrem otwartego pola oraz aberrometrem u młodych dorosłych W pracy przedstawiono wynik badania dokładności i powtarzalności obiektywnego pomiaru wady refrakcji konwencjonalnym autorefraktometrem Nidek ARK-510A, autorefraktometrem otwartego pola Shin-Nippon NVision-K 5001 oraz aberrometrem Visionix L80 Wave+ u młodych dorosłych. Badanie objęło pomiary refrakcji 51 uczestników (40 kobiet i 11 mężczyzn) w wieku od 19 do 23 lat, bez stosowania cykloplegii. Wykazano, że pomiary z trzech porównywanych urządzeń nie różnią się istotnie statystycznie między sobą. Porównując je z refrakcją subiektywną można zaobserwować, że najwyższą dokładność w pomiarze ekwiwalentu sferycznego zapewnia autorefraktometr otwartego pola. Aberrometr jest najbardziej dokładny w pomiarze osi astygmatyzmu. Konwencjonalny autorefraktometr wypadł pośrednio we wszystkich rozpatrywanych kategoriach. Wszystkie urządzenia dały wyniki wysoce powtarzalne. | nauki o kulturze fizycznej |
Możliwości symulacji wpływu impulsowych zaburzeń elektromagnetycznych na układy sieci trakcyjnych Sieci trakcyjne są narażone na występowanie zagrożenia pojawiającego się zarówno przy bezpośrednim udarze piorunowym, jak i nawet przy każdym dość odległym wyładowaniu. W wyniku udaru na przepięcia o dużych am-plitudach narażone są elementy układów zasilania sieci trakcyjnych oraz połączone z nimi urządzenia sterowania ruchem kolejowym [1, 2]. Tego typu uszkodzenia, jak i innego pochodzenia są rejestrowane i analizowane przez odpowiednie służby PKP. | inżynieria lądowa i transport |
Częstość występowania typów postawy ciała chłopców i dziewcząt w młodszym wieku szkolnym Celem pracy są ocena kształtu kręgosłupa w płaszczyźnie strzałkowej oraz częstości występowania poszczególnych typów sylwetki ciała dzieci w młodszym wieku szkolnym. Badania zostały przeprowadzone w latach 1997-2001 wśród dzieci zamieszkujących duże i małe miasta oraz tereny wiejskie. Zbadano 16,765 dzieci, w tym 8302 chłopców i 8463 dziewcząt. Do oceny postawy wykorzystano nieinwazyjne urządzenie pomiarowe posturometr-S. Na podstawie zgromadzonych wyników stwierdzono, że ilość postaw nieprawidłowych u dzieci w młodszym wieku szkolnym wzrasta wraz z wiekiem badanych. Postawy nieprawidłowe występują częściej w grupach dziewcząt niż chłopców. | inżynieria biomedyczna |
Recenzje, omówienia, noty Jolanta Kępa-Mętrak: Ustawicznie czujni... O dziennikarzach regionu kielecko-radomskiego (i nie tylko) (Wiesław Sonczyk) s. 180;Katarzyna Pokorna-Ignatowicz (red.): Medialny obraz rodziny i płci (Joanna P. Bierówka) s. 183;Krzysztof Stępnik:Setna rocznica urodzin Józefa Ignacego Kraszewskiego w prasie warszawskiej (ajc) s. 186 | nauki o komunikacji społecznej i mediach |
Sole stilbazoliowe jako sondy fluorescencyjne do monitorowania lokalnej lepkości i pH roztworów Serię 7. barwników stilbazoliowych, p-podstawionych jodków 2- i 4-styrylochinoliniowych oraz 2- i 4-styrylopirydyniowych otrzymano przez kondensację aldehydu 4-(N,N-dimetyloamino)benzoesowego oraz aldehydu 4-(N,N-dimetyloamino)-1-naftoesowego z jodkami N-podstawionych pikolin i metylochinolin. Wyznaczono właściwości spektroskopowe otrzymanych związków w rozpuszczalnikach znacznie różniących się polarnością, oraz zbadano ich przydatność jako sond fluorescencyjnych do badania lokalnej lepkości i pH roztworów. | inżynieria chemiczna |
Praca bez sensu. Wokół koncepcji Davida Graebera w kontekście kondycji i aktualnych wyzwań polskiej pracy socjalnej Przyjąwszy za podstawę teorię „prac bez sensu” Davida Graebera, autor argumentuje w tekście tezę głoszącą, że jedną z nich może być polska praca socjalna. Analizy skupiają się wokół postrzegania własnych obowiązków zawodowych przez pracowników socjalnych, co stanowi podstawowy warunek kwalifikujący pracę jako pozbawioną sensu. Główną osią problemową jest dwojaki sposób realizowania pracy socjalnej: jako pracy z człowiekiem oraz pracy z dokumentami. Konkluzje dotyczą potrzeby refleksji nad obecnym kształtem polityki społecznej, jako podstawy pracy socjalnej oraz rozdzielenia jej na pracę socjalną i świadczenia pieniężne. | nauki socjologiczne |
Wpływ rozkładu obciążenia ekwiwalentnego na zachowanie membrany modelującej zbrojenie warstwy transmisyjnej Rozkład obciążenia zastępczego w analizie zbrojenia warstwy transmisyjnej nasypów na słabym podłożu wzmocnionym kolumnami ma wpływ na zachowanie membrany modelującej to zbrojenie. W zależności od modelu obliczeniowego powszechnie stosowane są rozkłady trójkątny, równomierny i odwrotny trójkątny. W pracy przeanalizowano zachowanie membrany pod wpływem 11 różnych rozkładów obciążenia. Dla wszystkich rozkładów wyznaczono krzywe ugięcia oraz wykresy sił rozciągających, odkształceń i kąta obrotu membrany dla zadania modelującego eksperyment w skali rzeczywistej. Przeprowadzono także analizę wpływu współczynnika sztywności k słabego podłoża między kolumnami oraz sztywności zbrojenia na zachowanie membrany. Stwierdzono, że przyjęcie jednego z rozkładów jako odpowiedni w każdej sytuacji projektowej nie zawsze jest uzasadnione. W pracy wykazano, że stosunek odporu gruntu do sztywności zbrojenia ma istotny wpływ na charakter funkcji i wartości ekstremalne sił wewnętrznych, odkształceń i ugięć. W wyniku przeprowadzonych analiz wykazano, że zwiększanie sztywności gruntu (parametr k) zmienia w sposób istotny charakter funkcji ugięcia, odkształcenia i siły normalnej w membranie, a zmiana ta zależy od rozkładu obciążenia zastępczego. | architektura i urbanistyka |
Nieznane plany rozbudowy kościoła św. Marii Magdaleny w Tarnobrzegu Kościół św. Marii Magdaleny w Tarnobrzegu, wzniesiony w centrum dawnej Puszczy Sandomierskiej, jest świątynią parafii erygowanej w roku 1185. Jest zbudowany z cegły, orientowany, jednonawowy z węższym od nawy prezbiterium, zamkniętym prostą ścianą. Najwcześniejszą jego częścią jest prezbiterium ufundowane prawdopodobnie przez króla Kazimierza Wielkiego około roku 1340, nakryte sklepieniem krzyżowym. W I połowie XVII stulecia od strony zachodniej prezbiterium dostawiono pierwszą część nawy, którą przedłużono w latach 30. XIX wieku. Nawę przykryto sklepieniem kolebkowym, ale bryła świątyni zachowała wygląd nawiązujący do kościołów średniowiecznych (wysoki dach namiotowy, ostrołukowe okna, nieotynkowany wątek ceglany elewacji). W zbiorach Muzeum Historycznego m. Tarnobrzega zachowały się interesujące projekty rozbudowy kościoła z 1928 roku, opracowane przez lwowskiego architekta Ludomiła Gyurkovicha. Istotą owych planów było nadanie stosunkowo niewielkiej świątyni cech monumentalnych. Architekt zamierzał to osiągnąć poprzez dostawienie od zachodu niewielkiej kruchty oraz wysokiej dzwonnicy w pobliżu jej narożnika południowo-zachodniego. Dzwon- nica miała być połączona z kościołem łącznikiem w postaci krużganka pełniącego rolę tradycyjnej soboty. Dla wzmocnienia bryły kościoła, w miejscu przejścia prezbiterium w nawę, zarówno od strony południowej, jak i północnej stanąć miały dwie kaplice boczne zbudowane na rzucie koła i nakryte kopułą z latarnią. Na planie świątyni tworzyłyby rodzaj nieistniejącego transeptu. Projektowane zmiany uczyniłyby z niewielkiego kościoła stosunkowo dużą, widoczną z daleka bryłę. Z opisanych planów ostatecznie zrealizowano jedynie kaplicę północną w roku1932. Nie zmieniła ona w sposób decydujący wyglądu świątyni ukształtowanej od XIV do XIX wieku. Zachowane plany jej rozbudowy z okresu międzywojennego są jednak interesującym przykładem myśli architektonicznej i konserwatorskiej tamtego czasu. | nauki o sztuce |
Dziedzictwo kulturowe wsi opolskiej – problematyka konserwatorska Celem tego artykułu jest omówienie problemów związanych z ochroną zabytkowych wsi z uwzględnieniem charakterystyki zasobów oraz działań instytucjonalnych podjętych na rzecz zachowania tegoż dziedzictwa na Opolszczyźnie. Osadnictwo wiejskie Opolszczyzny bardzo często sięga średniowiecza i co szczególnie cenne, do dnia dzisiejszego historyczne układy ruralistyczne zachowały się często w niezmienionej formie – tj. nie rozpadły się w ostatnim stuleciu w chaotyczną zabudowę. Opracowanie problematyki konserwatorskiej dotyczącej wsi opolskiej nastręcza sporo trudności, które wynikają przede wszystkim z braku aktualnego materiału badawczego dotyczącego układów przestrzennych jak i szczegółowej analizy budownictwa, który pozwoliłby określić zasoby tego dziedzictwa i je zwartościować. Dlatego, już od roku trwają prace zespołu, którego celem jest zweryfikowanie zasobów dziedzictwa kulturowego Opolszczyzny. | architektura i urbanistyka |
Ocena efektów scalenia gruntów wsi Borek realizowanego w związku z budową autostrady A4 Uzyskane efekty prac scaleniowych należy uznać za korzystne, w szczególności zlikwidowane zostało zjawisko braku dostępu działek do dróg oraz ich niekorzystny kształt, chociaż dokonało się to kosztem zwiększenia liczby działek ewidencyjnym na rozpatrywanym obszarze. Pomimo tych pozytywnych efektów, sformułowana została teza o braku wystarczających podstaw do objęcia wsi Borek postępowaniem scaleniowym o charakterze infrastrukturalnym, po pierwsze
z uwagi na brak istotnego pogorszenia struktury przestrzennej przez projektowaną autostradę, po drugie przez praktyczny zanik działalności rolniczej na obszarze wsi objętym postępowaniem. | geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna |
Jakość higieniczna, wydajność i podstawowy skład mleka owczego w zależności od fazy laktacji Celem pracy było określenie wpływu fazy laktacji na wydajność i jakość mleka owiec. Materiał do badań stanowiło mleko z doju porannego, pobrane od 30 maciorek owcy wschodnio-fryzyjskiej, będących w 3.-5. laktacji. Dój towarowy rozpoczynano po odsadzeniu jagniąt i prowadzono przez okres ok. 120 dni. Próbki mleka pobierano indywidualnie od owiec w trzech fazach laktacji: w szczycie, ustabilizowanej laktacji oraz przy jej zakończeniu. Określano wydajność dobową, zawartość ogólnej liczby drobnoustrojów i komórek somatycznych oraz podstawowy skład chemiczny mleka. Stwierdzono wysoką jakość mikrobiologiczną i cytologiczną mleka. Wraz z upływem laktacji zwiększała się zawartość komórek somatycznych w mleku przy stabilnej jakości mikrobiologicznej. Pod koniec okresu laktacji stwierdzono istotny wzrost koncentracji suchej masy, białka i tłuszczu oraz spadek laktozy w porównaniu do szczytu laktacji. Wykazano istotne ujemne współczynniki korelacji między wydajnością i zawartością tłuszczu (–0,63; p≤0,01) oraz zawartością suchej masy (–0,53; p≤0,01), a dodatnie z zawartością laktozy (0,61; p≤0,01). | zootechnika i rybactwo |
Utlenianie anodowe biostopu Ti6Al4V w aspekcie jego zastosowań w implantacji Stop tytanu z aluminium i wanadem jest jednym z najczęściej
używanych stopów tytanu w implantologii. Ti6Al4V charakteryzuje
się dobrymi właściwościami i jest względnie tani. Na
stopie wytworzono warstwy metodą anodowania, przy zastosowaniu
trzech różnych elektrolitów i różnych parametrów procesu.
Na wszystkich próbkach otrzymano nanorurki. | inżynieria biomedyczna |
Searching for quantum circuits preparing maximally multipartite Praca skupia się na możliwości generowania stanów wielocząstkowo maksymalnie splątanych w układach kwantowych. Przedstawione zostały wyniki zastosowania algorytmów genetycznych do szukania układów kwantowych generujących takie stany. Praca zawiera dyskusję dotyczącą metod tworzenia funkcji przybliżających miarę splątania wielocząstkowego, w szczególności sposobów opartych na miarach dla systemów dwudzielnych. Przyjmujemy, że stan jest maksymalnie wielocząstkowo splątany jeśli jest maksymalnie splątany względem każdego możliwego podziału systemu. Poza problematyką doboru odpowiedniej miary splątania zostały poruszone zagadnienia związane z zastosowaniem algorytmów genetycznych do optymalizacji układów kwantowych. Rezultaty, które zostały zaprezentowane, dotyczą dwóch rodzajów systemów. Oprócz systemów pozwalających na oddziaływanie pomiędzy dowolnymi cząsteczkami dodatkowo rozpatrywany jest przypadek łańcucha spinowego, w którym oddziałują jedynie sąsiednie cząsteczki. Zamieszczone w pracy układy kwantowe przedstawiają przykładowe obwody dla systemów składających się z maksymalnie 8 qubitów. | informatyka |
Strategiczny projekt badawczy Narodowego Centrum Badań i Rozwoju pt. " Technologie wspomagające rozwój bezpiecznej energetyki jądrowej" Zadanie nr 6. Rozwój metod zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej dla bieżących i przyszłych potrzeb energetyki jądrowej. Cel 1: Opracowanie ogólnej koncepcji i metod badań środowiskowych (w tym zdrowotności) dla przewidywanej lokalizacji EJ. (Etapy 1, 2, 3, 4 i 5) Zasadniczym celem studiów eksperckich CELU 1 było opracowanie szczegółowych procedur pozwalających na stworzenie sieci
monitoringu w otoczeniu obiektu jądrowego, ze zróżnicowaniem na monitoring na terenie EJ (w strefie kontrolowanej) oraz otoczenia
elektrowni jądrowej rozumianego jako obszar ograniczanego użytkowania, jak również sieci monitoringu na obszarze całego
kraju. Opracowania adresowane są do szerokiego kręgu użytkowników, jak np: służby pomiarów skażeń promieniotwórczych środowiska,
kierowników projektów badawczych ukierunkowanych na prowadzenie badań środowiskowych, operatorów i personelu
przyszłej polskiej elektrowni jądrowej, ekspertów w zakresie ochrony środowiska. Podstawą tych opracowań były ostatnie zalecenia
i poradniki Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) oraz Dyrektywy UE jak również metodyka wdrożona przez Komisję
do spraw Energii Atomowej USA (NRC). W szczególności opracowana w ramach CELU 1 metodyka pozwala na profesjonalne
planowanie badań środowiskowych oraz na przestrzenną analizę uzyskanych danych pomiarowych metodami geostatystycznymi. | nauki fizyczne |
Finansowanie partii politycznych na Ukrainie w okresie niepodległości Celem artykułu jest przybliżenie rozwiązań prawnych w zakresie finansowania partii politycznych obowiązujących na Ukrainie w okresie niepodległości. Analizie poddano m.in.: przepisy Ustawy o zrzeszaniu się obywateli z 1992 r., Ustawy o partiach politycznych na Ukrainie z 2001 r., Ustawy o wniesieniu zmian do niektórych aktów normatywnych Ukrainy w związku z wprowadzeniem państwowego finansowania partii politycznych na Ukrainie z 2003 r., Ustawy o wniesieniu zmian do niektórych aktów ustawodawczych Ukrainy w zakresie zapobiegania i przeciwdziałaniu politycznej korupcji z 2015 r., a także normy prawne zawarte w ordynacjach wyborów parlamentarnych.Artykuł podzielono na cztery główne części: finansowanie partii politycznych w uwarunkowaniach ustawy o zrzeszaniu się obywateli i ustawy o partiach politycznych, finansowanie kampanii wyborczej w świetle ordynacji wyborów parlamentarnych, zmiany wprowadzone w zakresie finansowania partii politycznych po Euromajdanie oraz stosunek społeczeństwa wobec finansowania partii politycznych. | nauki o polityce i administracji |
Syn jako rozdarta zasłona. Misteria Jezusa w ujęciu J. Ratzingera–Benedykta XVI Kwestią objawienia prawdy o Bogu przez Wcielonego Syna zajmowało się w dziejach chrześcijaństwa wielu teologów. Ale prezentowane tu tezy J.Ratzingera/Benedykta XVI – Ojciec widziany dzięki "rozdarciu zasłony" Syna - interpretowane w aspekcie wyzwań teologiczno-kulturowych najnowszych, są oryginalne i wyjątkowe na tle teologii systematycznej ostatnich stu lat. Poznanie teologiczne jest tu metodologicznie ściśle wiązane z naśladowaniem Jezusa. Akcentuje nierozerwalną i wzajemną zależność naukowej teologii z chrześcijańską praxis, chrystologicznej hermeneutyki z egzystencjalną postawą wiary. Intelektualne i duchowe zrozumienie tajemnicy Jezusa zależy od zażyłości z Nim i na tej drodze rośnie: tylko Syn może pokazać Ojca, ponieważ Go zna w sposób, który definiuje Jego egzystencję jako Syna. Wewnątrztrynitarna rozmowa z Ojcem – modlitwa Syna, Jego synostwo-posłuszeństwo znajduje w historii swój cielesny wyraz, a człowieczeństwo Jezusa, którego kulminacją staje się krzyż, pozostaje Jego modlitwą. Ziemskie życie i Pascha Jezusa wprowadza w ludzkie, niejasne pojęcie Boga doświadczenie miłującego Ojca, czyniąc tym samym bieg dziejów definitywnie sensownym i spełnionym, a wiarę zasadną. | nauki teologiczne |
Edukacja dla bezpieczeństwa w szkole wyższej : zagrożenia, wyzwania, szanse W artykule przedstawiono problematykę poruszaną w uczelni wyższej z przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa. Problemy bezpieczeństwa były i są w centrum zainteresowania ludzi, a nabrały wysokiego priorytetu od ataku na WTC w 2001 roku. Nowe wyzwania, zagrożenia i szanse określają konieczność budowania struktur bezpieczeństwa, które byłyby w stanie przeciwdziałać współczesnym zagrożeniom. Przytoczone treści są jedynie niewielką częścią teorii edukacji dla bezpieczeństwa, która kształci i wychowuje na wszystkich poziomach nauczania. Przedmiot edukacja dla bezpieczeństwa i zakres zainteresowania bezpieczeństwem wymaga ciągłego prowadzenia analiz i ocen zmieniającego się środowiska i innych uwarunkowań, zwłaszcza pojawiających się wyzwań, zagrożeń i szans. | nauki o bezpieczeństwie |
Ciało i duch. Glosa do paraleli dzienników Zofii Nałkowskiej i Marii Dąbrowskiej Artykuł wprowadza w problematykę porównawczą między dziennikami Zofii Nałkowskiej i Marii Dąbrowskiej, koncentrując się na jednym tylko aspekcie tej bogatej paraleli, jakim jest stosunek obu diarystek do ciała. Odmienność obu kobiecych natur znajduje potwierdzenie także w tematyce i stylu ich zapisów codziennych, w których z jednej strony (Nałkowska) mamy wyraźnie widoczne związki między dbałością o ciało i jego kulturowy wizerunek a tożsamością autorki, ze strony drugiej (Dąbrowska) spotykamy zdecydowaną przewagę w eksponowaniu wartości duchowych nad fizycznymi. | literaturoznawstwo |
Zastosowanie metody vacuum casting do wytwarzania prototypów badawczych polimerowych kół zębatych Przeprowadzono badania dotyczące wykorzystania nanokompozytów na osnowie dwuskładnikowych żywic poliuretanowych typu RenPIM-VG 5286 (PUR) z dodatkiem nanonapełniaczy: Nanobent® ZR1 i ZR2, modyfikowanych oktakis(tetrametyloamonio)oktasilseskwioksanem i oktakis{3-[N-(hydroksyetylo)dimetyloamino]propylo}oktasilseskwioksanem w technologii vacuum casting (VC). Zbadano reaktywność kompozycji odlewniczych (czas żelowania i maksymalną temperaturę utwardzania) oraz właściwości tiksotropowe, które mają istotny wpływ na przebieg procesu technologicznego wytwarzania prototypów kół zębatych w matrycach silikonowych. Oznaczono także wpływ rodzaju nanonapełniacza na właściwości użytkowe uzyskanych kompozytów. Wykazano, że dzięki wprowadzeniu układu hybrydowych napełniaczy, uzyskano ograniczenie skurczu promieniowego i osiowego, co dało radykalną poprawę dokładności wymiarowej odlewanych kół zębatych. | inżynieria materiałowa |
Wpływ polaryzacji elektrochemicznej na pękanie korozyjne stopu układu Al-Mg Badano wpływ polaryzacji elektrochemicznej na odporność korozyjno-naprężeniową stopu AlMg2 Mn0,47Fe0,5. Próbki umieszczono w 3,5 % roztworze wodnym NaCl poddając obciążeniu przy stałej szybkości odkształcenia w warunkach polaryzacji anodowej i katodowej. Podatność na pękanie badanego stopu określono na podstawie obniżenia właściwości mechanicznych i przez pomiar energii zniszczenia. Stwierdzono, że wpływ wodoru oraz proces anodowego roztwarzania odgrywają zasadniczą rolę w naprężeniowo-korozyjnym niszczeniu stopów aluminium. | inżynieria lądowa i transport |
Zastosowanie analizy ryzyka do opracowania innowacyjnego systemu ograniczania strat i marnowania żywności w handlu detalicznym (system MOST) Redystrybucja żywności na cele społeczne może stanowić jeden z kluczowych i pożądanych sposobów ograniczania strat żywności. Rozwiązanie umożliwia uzyskanie wielopłaszczyznowych korzyści, z których najważniejszą jest poprawa dostępu do żywności osób o niskim dochodzie. Działania takie są praktykowane w krajach europejskich, np. w Wielkiej Brytanii i w Hiszpanii, gdzie nadwyżki żywności znajdujące się w dystrybucji są przekazywane organizacjom społecznym. Celem pracy było zastosowanie metody analizy ryzyka do opracowania innowacyjnego systemu ograniczania strat i marnowania żywności w handlu detalicznym (Model Ograniczenia Strat Żywności z Korzyścią dla Społeczeństwa – akronim MOST), rozumianego jako ogół działań i przedsięwzięć podejmowanych przez Przedsiębiorcę w porozumieniu z Organizacją ds. redystrybucji żywności. W pracy przedstawiono podsumowanie badań obejmujących opracowanie sytemu umożliwiającego identyfikację strat żywności powstających w handlu detalicznym oraz zagospodarowanie żywności zdatnej do spożycia na cele społeczne. Zaproponowany system MOST został opracowany na podstawie uniwersalnej dla wielu branż metody analizy ryzyka oraz funkcjonującego i obligatoryjnego w przedsiębiorstwach branży spożywczej systemu HACCP, dzięki czemu można go włączyć w działalność firmy bez ponoszenia dodatkowych nakładów finansowych. Opracowany system obejmuje charakterystyczne dla metody analizy ryzyka etapy, takie jak: ocena ryzyka, zarządzanie ryzykiem oraz jego komunikacja. Szczegółowej analizie poddawana była identyfikacja czynników oraz przyczyn wystąpienia strat żywności, na podstawie których wyznacza są Potencjalne Punkty Odzysku, mogące stać się po walidacji Punktami Odzysku. | technologia żywności i żywienia |
Cielesny wymiar badań nad autyzmem. Rzecz o dzienniku terenowym Sporządzanie zapisków terenowych pozostaje integralną częścią obserwacji uczestniczącej, która polega na tym, że badacz uzyskuje wgląd w konkretne sytuacje społeczne i zjawiska kulturowe. Procedura notowania z pozoru wydaje się prosta, jednak w istocie jest to złożony proces, uwarunkowany przez rozmaite okoliczności oraz mający swe korelaty cielesne i materialne. Dlatego warto zdawać sobie sprawę nie tylko z tego, co badacz zapisuje, ale także, że w ogóle zapisuje oraz – nade wszystko – jak to robi. Kwestie te należy zaś analizować w sposób zindywidualizowany i zlokalizowany, zorientowany na działania konkretnego badacza w konkretnym terenie. W artykule podejmuję refleksję nad praktycznymi aspektami tworzenia notatek terenowych na przykładzie własnych badań nad autyzmem. | psychologia |
Dialektologiczne badania terenowe na podstawie kolekcji muzealnej jako metoda budowania nowych kontekstów kulturowych Dialektologiczne badania terenowe w areałach charakteryzujących się skomplikowaną sytuacją socjolingwistyczną wymagają od eksploratora wiedzy także historycznej i etnograficznej. W artykule została przedstawiona metoda badań kontaktów językowych na pograniczu w oparciu o materiały archiwalne i obiekty muzealne. Korzystając z tej metody, badacz otrzymuje możliwość odczytania nowych kontekstów kulturowych, pozyskania nowego materiału gwarowego, a nawet łatwiejszego nawiązania kontaktu z informatorami. Metoda ta pozwala także spojrzeć na muzealia jako pomocne instrumentarium w dialektologicznych badaniach terenowych, a nie wyłącznie „martwą” materię. | językoznawstwo |
Pomiar kosztów społecznej odpowiedzialności Lasów Państwowych – zarys problematyki Celem artykułu jest propozycja metody identyfikacji i pomiaru kosztów społecznej odpowiedzialności Lasów Państwowych w kontekście zadań związanych z pozaprodukcyjnymi funkcjami lasów. Cel artykułu osiągnięto poprzez studia literaturowe i przeprowadzone studium przypadku na wybranej jednostce organizacyjnej Lasów Państwowych. We wstępie autorka wskazała na niektóre bieżące problemy Lasów Państwowych, określiła potrzebę identyfikacji i pomiaru kosztów społecznej odpowiedzialności ponoszonych w Lasach Państwowych oraz przestawiła główne informacje o kosztach w systemie rachunkowości tego podmiotu. Następnie przedstawiła fragmenty studium przypadku z propozycją pomiaru dotyczącego sposobu identyfikacji kosztów społecznej odpowiedzialności w działalności administracyjnej Lasów Państwowych. W podsumowaniu autorka podkreśliła konieczność identyfikacji i pomiaru kosztów społecznej odpowiedzialności Lasów Państwowych. Słowa kluczowe: Lasy Państwowe, pozaprodukcyjne funkcje lasu, system rachunkowości Lasów Państwowych, koszty społecznej odpowiedzialności. | ekonomia i finanse |
Wielkoskalowe symulacje biologicznych sieci neuronowych charakteryzujących się wewnętrzną topologią wielowymiarowych torusów z wykorzystaniem PGENESIS Praca obejmuje implementacje oraz testy wydajności i skalowania biologicznych sieci neuronowych charakteryzujących
się wewnętrzną topologią wielowymiarowych torusów. Do obliczeń wykorzystano równoległą wersję symulatora
GENESIS - PGENESIS. Symulacje przeprowadzono w środowisku równoległym na superkomputerze (klaster
wydajnościowy o architekturze x86_64) HP BladeSystem/Actina, Hydra dostępnym w Interdyscyplinarnym Centrum
Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego. Testy objęły procesory AMD Opteron
2435, AMD Opteron 6174, AMD Opteron 6272 oraz Intel Xeon X5660. Uwzględniono także aspekt wykorzystania interfejsów
sieciowych Infiniband QDR, Infiniband DDR oraz 10Gb Ethernet w komunikacji międzywęzłowej. Dodatkowo
wykonano analizę uzyskanego zysku wydajności dzięki zastosowaniu wersji PGENESIS skompilowanej pod kątem
wybranego procesora. W pracy skupiono się jedynie na części dotyczącej pomiarów wydajności – nie podjęto jakichkolwiek
prób analiz aktywności modelowanych biologicznych sieci neuronowych. | informatyka techniczna i telekomunikacja |
Who’s interested in contemporary paintings with semantic and syntactic violations? Sztuka współczesna często zawiera celowe zakłócenia formalne i treściowe.
W niniejszym tekście zostały one zoperacjonalizowane jako niespójności syntaktyczne
i semantyczne. Prezentowane tutaj badanie miało na celu określić czy niespójności
w obrazach wzbudzają zainteresowanie widzów, a także które charakterystyki
widzów w kontekście cech osobowości oraz wiedzy eksperckiej będą predyktorami
zainteresowania tego typu sztuką. Eksperci (N=37) oraz laicy (N=56) oceniali 20
obrazów podzielonych na cztery grupy (tj. bez niespójności, zawierające tylko jeden typ
niespójności: semantyczny lub syntaktyczny, oraz zawierające oba typy niespójności), a następnie wypełniali kwestionariusz Wielkiej Piątki oraz Skalę Potrzeby Poznawczego
Domknięcia. Wyniki badania wskazują, że obrazy zawierające niespójności wywołują
większe zainteresowania odbiorców, jednak ten efekt jest istotny wyłącznie w przypadku
niespójności syntaktycznych. Nie stwierdzono interakcji pomiędzy typem niespójności
w obrazie, różnicami indywidualnymi oraz dokonanymi ocenami obrazów. Ekspertyza
nie była predyktorem zainteresowania. Natomiast wysoka otwartość na doświadczenie,
wysoka potrzeba domknięcia poznawczego oraz niska neurotyczność okazały się
predyktorami zainteresowania współczesną sztuką wizualną | psychologia |
Struktura zużycia energii i emisji zanieczyszczeń powietrza na obszarach wiejskich gminy Bochnia Przedstawiono analizę zużycia energii finalnej oraz obliczono wielkość
emisji zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego na obszarach wiejskich gminy
Bochnia. Dla potrzeb pracy obiekty gminne podzielono na następujące sektory:
mieszkaniowy, infrastruktury społecznej, infrastruktury ekonomicznej oraz uprawy
pod osłonami. Pozwoliło to na obliczenie wielkości i struktury zużycia nośników
energetycznych w poszczególnych grupach odbiorców i na tej podstawie
określenie jaki mają wpływ na zanieczyszczenie powietrza na analizowanym terenie.
Na podstawie badań i obliczeń modelowych stwierdzono, że największy
wpływ na zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego w gminie ma sektor
mieszkaniowy, który jest głównym konsumentem energii. Obiekty infrastruktury
społecznej praktycznie nie wpływają na stan zanieczyszczenia powietrza, ponieważ
przy produkcji ciepła w większości jako paliwo wykorzystują gaz ziemny. | geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna |
Interfejs mózg-komputer oraz diagnostyka EEG stanu aktywacji mózgu w treningu sportowym: meta-analiza Praca dotyczy obszaru badań związanych z pomiarami i przetwarzaniem sygnału elektroencefalograficznego oraz bezpośredniej komunikacji aktywacji mózgu z urządzeniem zewnętrznym za pomocą systemów zawierających interfejs mózg-komputer (ang. BCI - brain computer interface) w celu modyfikacji klasycznego podejścia metodycznego w sporcie. Osiąganie wyników sportowych zbliża się do granic przystosowania ustroju ludzkiego. Natomiast poszukiwanie kryteriów i wysokiej wartości diagnostycznej potencjału sportowego oraz określenie tej wartości z pewnością spełni funkcję predykcyjną w szkoleniu sportowym. Badania wskazują na to, że wdrożenie metody sprzężenia zwrotnego EEG do treningu sportowego wpływa na poprawę stanu funkcjonalnego organizmu, a w konsekwencji polepszenie wyników w sporcie. | inżynieria biomedyczna |
Japonia – niepokoje czy sztuka wyciszenia? Wpływ japońskiej estetyki na współczesne wzornictwo Celem artykułu jest przybliżenie wpływu, jaki na projektantów mody i designu z Azji, a dokładniej z Japonii, wywiera wykształcona przez Japończyków estetyka. Czy twórcze niepokoje znajdują wizualizację w projektach, czy sztuka wyciszenia, filozofia i estetyka wykształcona od pokoleń daje impuls do działania? Analiza założeń i pojęć z tej dziedziny pozwoliła na wybranie tych – według autorki najważniejszych – pojęć, które determinują działania japońskich twórców. Każdy aspekt życia Japończyków ma na celu wywołanie efektu estetycznego.
W tekście omówione zostały takie określenia charakterystyczne dla estetyki japońskiej jak shibui, wabi sabi, iki. Poznanie tych zagadnień pozwala głębiej zrozumieć sens działań i filozofię projektantów, ich podejście do piękna, życia, śmierci. Autorka opisuje zachwyt Japończyków nad kruchością i ulotnością, niedoskonałością i niedopowiedzeniami. Zrozumienie tych podstawowych pojęć daje wiedzę, która pozwala zrozumieć filozofię twórców designu na przykładzie twórczości Naoto Fukasawy, studia projektowego Nendo czy marki MUJI. Omówione zostały również sylwetki projektantów mody mających wkład w rozwój tego obszaru: Rei Kawakubo, Isseya Miyake, Yoshija Yamamto. Zapoznanie się z przedstawionymi w tekście zagadnieniami pozwala lepiej i głębiej zrozumieć filozofię twórczości japońskich projektantów. | sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki |
Pozarolnicza działalność gospodarcza a rozwój społeczno-gospodarczy gmin wiejskich województwa łódzkiego Głównym celem opracowania jest próba określenia relacji, która zachodzi między rozwojem pozarolniczej działalności gospodarczej a poziomem rozwoju społeczno-gospodarczego na obszarze wybranych gmin wiejskich województwa łódzkiego. W pierwszej części artykułu zbadano poziom rozwoju pozarolniczej działalności gospodarczej w wybranych gminach wiejskich w 2018 roku na podstawie sześciu wybranych cech. W części drugiej określono wskaźnik przedsiębiorczości rozumiany jako liczba podmiotów prywatnych na tysiąc osób w wieku produkcyjnym. Wykorzystano do tego celu średnią obrazującą liczbę podmiotów prywatnych w poszczególnych gmi nach wiejskich za lata 2014-2018 Ostatnim etapem było prześledzenie związku, który zachodzi między poziomem rozwoju wybranych gmin wiejskich a poziomem przedsiębiorczości. W pracy odwołano się głównie do metod matematyczno-statystycznych (wskaźnik syntetyczny Perkala oraz wskaźniki korelacji Pearsona), a materiał źródłowy pozyskano z oficjalnej statystyki GUS (Bank Danych Lokalnych). Wyboru gmin dokonano w sposób celowy; wybrano te gminy, które w latach 2008-2013 w badaniach A. Suliborskiego i J. Tomczyk (2016) wykazały największe i najmniejsze zmiany w poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego. Przeprowadzona analiza ujawniła, że poziom rozwoju przedsiębiorczości na badanym obszarze tylko w niewielkim stopniu jest skorelowany z poziomem rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów. Badania wprawdzie potwierdziły tę zależność, ale uzyskana wielkość była bardzo mała i nieistotna statystycznie. Uzyskane wyniki dowodzą zatem, że rozwój przedsiębiorczości jest bardzo złożony i źródeł jego fenomenu należy upatrywać w różnych czynnikach. | nauki o zarządzaniu i jakości |
Wielofunkcyjne zastosowanie szkła w malarstwie Rafaela Santi Od pierwszej połowy XV wieku dawne źródła pisane wspominają o dodawaniu sproszkowanego szkła do farb i pigmentów z dwóch powodów. Pierwszy miał na uwadze przyspieszenie procesu schnięcia wolnoschnących czerwieni organicznych, drugi ułatwiał rozcieranie opornego aurypigmentu. Przeprowadzone badania analityczne obrazów Rafaela Santi wykazały, że sproszkowane szkło występuje z wyjątkowo szeroką gamą farb olejnych. Odkrycia w tym zakresie stały się powodem do przeprowadzenia szczegółowych badań technologicznych wyjaśniających celowość takiego postępowania. Do 10 farb olejnych stosowanych przez Rafaela dodano w trzech różnych proporcjach sproszkowane bezbarwne szkło ołowiowe celem sprawdzenia, w jaki sposób jego obecność wpływa na właściwości poszczególnych farb. Badania wykazały, że dodatek sproszkowanego szkła pełnił − w zależności od rodzaju pigmentu − wiele funkcji. W przypadku farb wolnoschnących dodatek szkła skrócił czas ich schnięcia nawet kilkukrotnie, stając się jednocześnie bezbarwnym wypełniaczem. Dodatek szkła wydłużył natomiast czas schnięcia farb ołowiowych, co stanowi nowe spostrzeżenie w tym zakresie. Farbom silnie kryjącym szklany proszek nadał właściwości laserunkowe. Wyjaśniono również, że preparowanie szkła razem z wodą przyspiesza proces jego rozdrabniania. | nauki o sztuce |
Geneza i przedmiot Konkordatu między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską z 1993 roku Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską został podpisany 28 lipca 1993 r., natomiast ratyfikowany 23 lutego 1998 r. Ta międzynarodowa umowa potwierdziła i uszczegółowiła zasady proklamowane na Soborze Watykańskim II: 1) zasadę autonomii i niezależności Kościoła i państwa; 2) zasadę współdziałania Kościoła i państwa; 3) zasadę wolności religijnej. Konkordat reguluje m.in. następujące sprawy: uznanie osobowości prawnej Kościoła katolickiego i jego jednostek organizacyjnych; swobodę Kościoła w dokonywaniu zmian w strukturze terytorialnej Kościoła; ochronę małżeństwa i rodziny, a zwłaszcza uznanie skutków cywilnych małżeństwa zawartego według formy kanonicznej i współdziałanie państwa i Kościoła na rzecz małżeństwa i rodziny. | prawo kanoniczne |
Neuronowa analiza wplywu sposobu doju i wybranych cech zootechnicznych krow na liczbe komorek somatycznych w mleku Sztuczne sieci neuronowe są narzędziem coraz częściej wykorzystywanym w poznawaniu złożonych procesów biologicznych.
Celem pracy było wykorzystanie zalet sztucznych sieci neuronowych do oceny wpływu sposobu doju oraz wybranych cech
zootechnicznych krów na liczbę komórek somatycznych w mleku. | nauki leśne |
Model składni semantycznej w badaniach historycznojęzykowych. Możliwości i perspektywy W artykule autorka stawia pytanie, czy jest możliwe zastosowanie modelu składni semantycznej do badań diachronicznych. W dotychczasowych opracowaniach składni historycznej dominowały dwa kierunki badawcze: składnia tradycyjna i strukturalizm. Ich metodologia tylko w pewnym zakresie pozwalała opisać zjawiska występujące w rozwoju konstrukcji syntaktycznych polszczyzny. Autorka odnosi model wypracowany przez autorów „Gramatyki współczesnego języka polskiego” do koncepcji opisu składni średniowiecznej stworzonej przez Z. Krążyńską, T. Mikę i A. Słobodę. Celem artykułu jest wskazanie tych zjawisk składniowych, w wypadku których jest to możliwe oraz tych elementów modelu, które wymagają modyfikacji, by stać się użytecznym narzędziem do interpretacji faktów językowych ujmowanych historycznie. Tekst jest kolejnym głosem w toczącej się dyskusji na temat relacji diachronia – synchronia. | językoznawstwo |
Zastosowania termowizji w inżynierii bezpieczeństwa W artykule opisano sposoby wykorzystania kamer termowizyjnych w działaniach ratowniczo- gaśniczych jednostek Państwowej Straży Pożarnej. Przedstawiono wybrane zastosowania termowizji w inżynierii bezpieczeństwa. | nauki o bezpieczeństwie |
Kreowanie wizerunku organizacji jako pracodawcy W artykule omówiono istotę wizerunku organizacji jako pracodawcy, a także przedstawiono przebieg procesu jego kreowania. Wskazano adresatów i narzędzia budowania wizerunku pracodawcy oraz odwołano się do wtórnych źródeł informacji, tj. raportów z badań na temat kształtowania wizerunku firmy jako pracodawcy. W podsumowaniu artykułu wyeksponowano korzyści płynące dla organizacji z posiadania wizerunku atrakcyjnego pracodawcy. | nauki o zarządzaniu i jakości |
Wpływ etapów produkcji marynat zimnych ze śledzia atlantyckiego (Clupea harengus) na profil kwasów tłuszczowych tłuszczu rybnego Celem pracy było określenie składu kwasów tłuszczowych w tłuszczu śledzia atlantyckiego (Clupea harengus) po kolejnych etapach produkcji marynat zimnych oraz w okresie składowania. Badania przeprowadzono na mrożonych filetach ze śledzi atlantyckich (n = 320) złowionych w strefie połowów FAO 27 na Morzu Północnym, które do zakładu produkcyjnego przywieziono w postaci głęboko zamrożonych (-18 °C) 15 - 20 kg bloków. Płaty wg Polskich Norm należały do sortymentu H, tj. na 1 kg surowca przypadało 10 - 16 sztuk płatów. Przeprowadzono dwa eksperymenty, a każdy z nich podzielono na 4 etapy. Dwa pierwsze etapy dotyczyły produkcji i wykonano je w zakładzie przetwórczym. Pozostałe dwa wprowadzono w celu określenia zmian zachodzących w tłuszczu badanych ryb w okresie ich składowania. W etapie 1., w którym następowało wstępne mieszanie filetów z zalewą marynującą, sprawdzono dwie metody stosowane w zakładzie produkcyjnym: I - tradycyjną, w której dyfuzja składników zalewy do surowca następowała w kąpieli marynującej w basenie; II - z użyciem obrotowego bębna, w którym zalewę doprowadzano do surowca rurociągiem. Marynowanie nie spowodowało istotnych zmian w udziale poszczególnych grup kwasów tłuszczowych. Dominującą grupą były kwasy monoenowe, następnie kwasy nasycone i polienowe (MUFA>SFA>PUFA). Istotne (p < 0,05) zmiany dotyczyły tylko zmniejszenia poziomu PUFA oraz stosunku n-3/n-6 (p < 0,01) w II etapie w obu eksperymentach. Na tej podstawie można wnioskować, że zastosowanie bębna obrotowego, w celu lepszego wymieszania surowca z zalewą marynującą, nie przyczyniło się do zmniejszenia poziomu PUFA w filetach marynowanych. Filety marynowane w sposób tradycyjny charakteryzowały się większą zawartością kwasów EPA i DHA aniżeli filety marynowane w bębnie obrotowym. Poziom długołańcuchowych kwasów tłuszczowych n-3 PUFA w filetach marynowanych podczas 30 i 60 dni przechowywania był nadal wysoki i nie różnił się istotnie od ich poziomu w filetach surowych. | technologia żywności i żywienia |
Konserwatorska Wieża Babel W artykule przedstawione zostały zagadnienia związane ze słownictwem konserwatorskim. Wymienione problemy związane są zarówno z definiowaniem pojęć w różnych językach, z przekładem terminów powszechnie stosowanych, jak i z pojawianiem się terminów nowych. Autorka omawia istniejące i proponuje nowe rozwiązania wspomagające prace nad słownikami terminologicznymi, językowymi, jak również nad przekładem tekstów konserwatorskich. | nauki o sztuce |
Analiza porównawcza zastosowania wybranych narzędzi marketingu wewnętrznego w fitness clubach z regionu Śląska w latach 2010–2015 Cel badań. Celem artykułu jest prezentacja wyników analizy porównawczej wykorzystania narzędzi marketingu wewnętrznego w fitness clubach w latach 2010–2015. Materiał i metody. Badania przeprowadzono w 2010 r. na próbie liczącej 23 fitness cluby (badanie I) i w 2015 r. na próbie liczącej 30 fitness clubów (badanie II) zlokalizowanych na Śląsku. Zastosowano sondaż diagnostyczny z użyciem kwestionariusza ankiety. Wyniki. Przedstawione badania empiryczne wykazały różnice w zakresie wykorzystania instrumentów marketingu wewnętrznego w analizowanych fitness clubach. Wnioski. Potwierdzono tezę o zwiększeniu zakresu wykorzystania narzędzi marketingu wewnętrznego w badaniu II w porównaniu badaniem I. W badaniu II zaobserwowano, iż menedżerowie rozumieją i stosują założenia marketingu wewnętrznego, postrzegając personel jako klienta wewnętrznego. Starają się rozpoznawać jego potrzeby i tworzyć warunki do ich zaspokojenia, czego nie stwierdzono w badaniu I. | nauki o kulturze fizycznej |
Oblicza liberalizmu europejskiego Book Review: Zbigniew Drozdowicz, Liberalizm europejski, Wyd. Forum Naukowe, Poznań 2005, ss. 192 | filozofia |
Jakość stron internetowych dotyczących gier komputerowych W artykule omówiono aktualną problematykę związaną z grami komputerowymi omawianymi i reklamowanymi w Internecie. Zwrócono uwagę zwłaszcza na jakość stron WWW zawierających informacje o grach i dokonano ich analizy według sześciu głównych kryteriów, takich jak: szybkość działania i czas ładowania, nawigacja, dostępność, treść szata graficzna, dodatki. Analizę dwunastu stron najczęściej odwiedzanych przez polskich internautów przeprowadzono przy wykorzystaniu metody AHP i opracowano ranking najlepszych jakościowo stron. | informatyka |
Struktura i działalność Europejskiego Instytutu Norm Telekomunikacyjnych (ETSI) Opisano strukturę Europejskiego Instytutu Norm Telekomunikacyjnych oraz scharakteryzowano jego działalność. Wskazano, jak ważną rolę odgrywa ta organizacja w tworzeniu norm dotyczących różnych obszarów telekomunikacji. Omówiono też poszczególne rodzaje dokumentów wydawanych przez ETSI i stosowne procedury ich zatwierdzania. | informatyka techniczna i telekomunikacja |
Klastry meblarskie na tle struktury przestrzennej przemysłu meblarskiego w Polsce Przemysł meblarski to ważna gałąź polskiej gospodarki, a meble w 2016 roku były jednym z trzech głównych produktów eksportowanych z Polski (obok samochodów i komponentów branży motoryzacyjnej oraz artykułów spożywczych). Celem artykułu jest przedstawienie wyników badań nad strukturą przestrzenną przemysłu meblarskiego w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem klastrów. Klastry rozumiane są dwojako: jako przestrzenne skupienia (koncentracje) firm meblarskich i zatrudnienia w me- blarstwie, jak również jako sformalizowane porozumienia: inicjatywy i organizacje klastrowe zrzeszające podmioty branży meblarskiej na pewnym obszarze. Analizę przeprowadzono z wykorzystaniem zarówno metod wskaźnikowych (iloraz lokalizacji, wskaźnik koncentracji Florence’a), jak i metod klasycznie stosowanych w geografii ekonomicznej oraz metod ekonometrii przestrzennej – lokalnych związków przestrzen- nych stanowiących terytorialne rozwinięcie tzw. autokorelacji przestrzennej. Wyniki badania wskazują ponadprzeciętną – w stosunku do innych branż przemysłu – koncentrację przestrzenną przemysłu meblarskiego w Polsce: na poziomie regionalnym i subregionalnym (powiatowym, np. w południowej i środkowej Wielkopolsce oraz w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego). Inicjatywy i organizacje klastrowe są rozmieszczone na terenie siedmiu województw, nie tylko na tych obszarach, w których wystę- pują klastry – skupienia firm meblarskich. Szczegółowa analiza zrzeszonych w nich przedsiębiorstw oraz ich funkcjonowania pozwala jednak stwierdzić, że jakkolwiek zatrudnienie w trzech największych klastrach stanowi ok. 20% zatrudnienia w kraju, w meblarskich inicjatywach i organizacjach klastrowych zrzeszonych jest mniej niż 1% firm obejmujących niespełna 1% wszystkich osób zatrudnionych w meblarstwie w Polsce. | inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka |
Rozważanie o podstawach tribologii. Cz. 10. Obiekty idealne w tribologii W artykule przedstawiono zasady metody idealizacji i jej funkcje w modelowaniu zjawisk fizycznych. Realizację metody idealizacji w tribologii pokazano na przykładzie modeli interpretacyjnych tarcia suchego (od modelu Amontonsa do modelu Kragielskiego). Zwrócono uwagę na możliwość zastosowania tej metody w eksperymencie tribologicznym. | inżynieria mechaniczna |
Rodziny z wyboru. Homoseksualny związek jako współczesna alternatywa rodziny – analiza zjawiska Przedmiotem zainteresowania w artykule uczyniono rodzinę homoseksualną jako alternatywę dla tradycyjnej rodziny. Zaproponowane w pierwszej części tekstu analizy koncentrują się na okolicznościach związanych z pojawieniem się tej formy rodziny w społeczeństwach zachodnich oraz w Polsce. Analizy te dokonane zostały w perspektywie przemiany stylów życia, seksualności oraz relacji między parterami jako uwarunkowań pojawienia się tematyki homorodzin w dyskursie publicznym. Uzupełnieniem tych rozważań są wyniki autorskich badań jakościowych, których celem było odwzorowanie i zrekonstruowanie życia codziennego badanych rodzin homoseksualnych. Badania realizowano techniką swobodnego wywiadu pogłębionego z członkami trzech rodzin jednopłciowych. Z badań wynika, że ich uczestnicy nie oczekiwali akceptacji wybranego przez siebie modelu rodziny; twierdzili, że ich związki nie odbiegają w sposób znaczący od innych modeli życia rodzinnego. Badani skupiali się przede wszystkim na budowaniu wzajemnej więzi z dziećmi, wychowywaniu potomstwa oraz codziennej egzystencji. | nauki socjologiczne |
Początki geometrii różniczkowej w Polsce Współczesna geometria różniczkowa jest dziedziną niezwykle rozbudowaną i dzieli się na wiele różnych poddziedzin. Jej rezultaty znalazły ważne zastosowania w innych działach matematyki. Trudno sobie wyobrazić ogólną teorię względności bez przestrzeni pseudoriemannowskich i współczesną kosmologię bez geometrycznych modeli wszechświata. Również klasyczna mechanika przyjęła elegancką postać w języku teorii rozmaitości symplektycznych. Zaskakujące rezultaty Donaldsona o niewygładzalnych strukturachna R^4 możliwe były do uzyskania dzięki teorii Yanga-Millsa, której równania przejrzyście można sformułować się w języku obiektów geometrycznych. A są to tylko może najbardziej spektakularne przykłady wykorzystania geometrii różniczkowej. | matematyka |
Badania zespolonych słupów stalowo-betonowych poddanych długotrwałym obciążeniom Przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych, przeprowadzonych na modelach zespolonych słupów stalowo-betonowych, poddanych działaniu obciążeń długotrwałych. Powstające od tych obciążeń odkształcenia nie są najważniejszym czynnikiem, uwzględnianym przy zniszczeniu konstrukcji zespolonych, jednakże mogą mieć istotny wpływ na użytkowalność i trwałość tych konstrukcji. Celem przedstawianych badań była próba ustalenia jakościowego wpływu pełzania betonu na pracę zespolonych słupów stalowo-betonowych wybranego typu, także w odniesieniu do słupów żelbetowych. | architektura i urbanistyka |
Zasoby i działalność jednostek służby medycyny pracy w Polsce: analiza obligatoryjnej sprawozdawczości za lata 2014–2018 WstępLiczbę lekarzy i jednostek służby medycyny pracy (SMP) w Polsce, a także realizowaną przez nich działalność profilaktyczno-
orzeczniczą można ocenić na podstawie obowiązkowej sprawozdawczości medycznej.Materiał i metodyAnalizą objęto dane
z lat 2014–2018 zawarte w formularzach statystycznych MZ-35 i MZ-35A. Dla potrzeb oceny zakresu sprawozdawczości z dziedziny
medycyny pracy przeprowadzono online kwestionariuszowe badanie opinii ekspertów.WynikiW 2018 r. w Polsce było zarejestrowanych
6685 lekarzy SMP, 6005 jednostek podstawowych SMP oraz 20 wojewódzkich ośrodków medycyny pracy (WOMP).
Widoczne jest zróżnicowanie terytorialne pod względem dostępu do świadczeń medycyny pracy. W Polsce na 1 lekarza SMP przypada
średnio 3481 osób w wieku produkcyjnym (najmniej w województwie śląskim – 1566 osób, najwięcej w podlaskim – 7142).
W latach 2014–2018 wykonywano rocznie średnio 5 223 000 badań profilaktycznych pracowników oraz 322 000 badań w związku
z praktyczną nauką zawodu wśród uczniów, studentów, słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych i uczestników studiów
doktoranckich. W 2018 r. po raz pierwszy wykonano więcej badań wstępnych niż okresowych. Rocznie ok. 0,03% orzeczeń lekarskich
o braku lub istnieniu przeciwwskazań zdrowotnych do pracy wydawanych w jednostkach podstawowych SMP jest kwestionowana
pod względem formalnym przez pracowników lub pracodawców. W wyniku postępowania odwoławczego prowadzonego
w WOMP-ach w 58% takich przypadków zmieniono pierwotną decyzję orzeczniczą. W ostatnich latach <60% lekarzy zobligowanych
do sporządzania sprawozdań z działalności profilaktycznej spełniało ten coroczny obowiązek. Za główne przyczyny takiej
sytuacji ankietowani eksperci uznali wprowadzenie sprawozdawczości elektronicznej, brak realnych konsekwencji za nieprzesłanie
sprawozdania oraz niedostateczną wiedzę lekarzy.WnioskiNależy monitorować terytorialną dostępność badań profilaktycznych
wykonywanych przez lekarzy SMP dla wszystkich zobligowanych do ich zapewnienia pracodawców oraz dla wszystkich pracowników,
którzy mają obowiązek poddać się badaniom. Zakres przedmiotowy obligatoryjnej statystyki publicznej dotyczący działalności
orzeczniczej medycyny pracy wymaga aktualizacji. Z uwagi na dużą stabilność rodzajów wydawanych orzeczeń powinien mieć
zawężony zakres szczegółowości. | nauki medyczne |
Analiza udziałów założycieli i przodków w populacji aktywnej owczarka niemieckiego w rejonie działania Krakowskiego Oddziału Związku Kynologicznego w Polsce Owczarek niemiecki to jedna z najpopularniejszych na świecie i w Polsce ras psów o wszechstronnym
użytkowaniu. Celem pracy było zbadanie udziału założycieli i przodków w populacji
aktywnej psów rasy owczarek niemiecki wpisanych do ksiąg Krakowskiego Oddziału
Związku Kynologicznego w Polsce. Materiał stanowiły czteropokoleniowe rodowody 60
owczarków niemieckich – 17 psów i 43 suk, urodzonych w latach 1994-2005. Populacją referencyjną
do analizy udziałów założycieli i przodków było 60 zwierząt z populacji aktywnej.
Oszacowano efektywną liczbę założycieli (fe) i przodków (fa) oraz ogólną liczbę założycieli i
przodków. Wyznaczono założycieli i przodków o najwyższych udziałach genów w badanej
populacji. Ogólna liczba założycieli dla 60 zwierząt z populacji referencyjnej wynosiła 277,
zaś ogólna liczba przodków – 60 osobników. Efektywna liczba założycieli była równa 66, a
efektywna liczba przodków wynosiła 36. Założycielami o najwyższych wkładach w populację
badaną było 17 zwierząt, w tym osiem psów i dziewięć suk. Z tej grupy pięć sztuk – dwa psy
i trzy suki, miało udziały od 2% do ponad 6%. Następni z założycieli, tj. sześć suk i sześć
psów, wnieśli wkłady genów w granicach od 1% do około 2%. Natomiast najwyższe udziały
spośród przodków miały 43 osobniki – 16 psów i 27 suk. W tej grupie były cztery psy i cztery
suki o udziałach genów od 3% do 7%, zaś pozostali przodkowie wnieśli wkłady o wysokości
do 3%. Trzy osobniki powtarzały się zarówno wśród wymienionych wyżej głównych założycieli,
jak i przodków. | zootechnika i rybactwo |
Seniorzy i osoby niepełnosprawne w społeczeństwie informacyjnym : udogodnienia programowe i sprzętowe W artykule omówiono problem wykluczenia cyfrowego i informacyjnego seniorów i osób niepełnosprawnych. Zaprezentowano dostępne udogodnienia informatyczne w ujęciu programowym i sprzętowym dla tej grupy docelowej. Następnie przeprowadzono testy wybranych programów asystujących i zamieszczono opis tych badań. | informatyka |
Ekstensywność i intensywność występowania pasożytów jelitowych u świń w gospodarstwie stosującym program profilaktyczny Celem badań było porównanie składu parazytofauny jelitowej świń, należących do różnych
grup technologicznych (lochy, warchlaki, tuczniki), przed i po zastosowaniu środka odrobaczającego.
Badania przeprowadzono dwukrotnie, w lutym i czerwcu 2011 roku, w gospodarstwie
utrzymującym świnie systemem ściołowym. Do badań pobrano dwukrotnie próbki
kału od 15 loch, 7 warchlaków oraz 18 tuczników. Łącznie przebadano metodą flotacji i Mc
Mastera 80 próbek kału. Zdiagnozowano 3 gatunki pasożytów należących do typu Nematoda
(Strongyloides ransomi, Ascaris suum, Oesophagostomum dentatum) oraz 1 gatunek pierwotniaka
należącego do typu Apicomplexa (Eimeria sp.) Największą ekstensywność ogólną
odnotowano u loch w okresie poprzedzającym odrobaczanie (86,7%). Stwierdzono różnice
w zakresie intensywności i ekstensywności inwazji pasożytów jelitowych w okresie przed
i po zastosowaniu programu profilaktycznego. Intensywność zarobaczenia Ascaris suum
u loch przed i po odrobaczeniu różniła się istotnie (P≤0,05). Największą intensywność inwazji
stwierdzono po odrobaczaniu w grupie tuczników (26 800 oocyst kokcydiów w 1 g kału).
U niektórych zarażonych świń zaobserwowano inwazje wielogatunkowe. Uzyskane wyniki
wskazują na potrzebę prowadzenia przesiewowych badań w stadach świń, w celu kontroli i
wdrażania programów profilaktycznych i/lub leczniczych. | zootechnika i rybactwo |
Wykorzystanie testu Levene’a i testu Browna-Forsythe’a w badaniach jednorodności wariancji W artykule przedstawiono analizę możliwości zastosowania testu Levene’a i testu Browna-Forsythe’a do weryfikacji hipotezy o jednorodności wariancji dla dwóch lub więcej populacji, dostępne w programie STATISTICA. Wybierając odpowiedni test, należy zwrócić uwagę na liczebności prób losowych. Dla współczynnika istotności α podjęcie decyzji weryfikującej sprowadza się do interpretacji wartości prawdopodobieństwa testowego p, jaki otrzymuje się w wynikach odpowiednich testów. Wybór właściwego testu jest podstawowym wymogiem prawidłowego przebiegu procesu weryfikacji hipotezy o jednorodności wariancji dla dwóch lub więcej populacji.
Słowa kluczowe: hipoteza statystyczna, test istotności, test Levene’a, test Browna-Forsythe’a, poziom istotności, weryfikacja hipotez statystycznych. | pedagogika |
Rola Lasow Panstwowych w propagowaniu turystyki przyrodniczo-lesnej W zarządzie PGL Lasy Państwowe pozostaje prawie 7,5 miliona hektarów lasów, tj. około 1/4 powierzchni kraju bardzo atrakcyjnej turystycznie, co wynika z faktu przedstawiania przez nie przyjaznego, niezdegradowanego środowiska, bardzo zróżnicowanego krajobrazowo i przyrodniczo. Oferta skierowana do turystów jest niezwykle bogata i różnorodna. Dla ich potrzeb wyznaczone zostały szlaki piesze, rowerowe, konne, wodne i narciarskie. Lasy Państwowe udostępniły także swoją bazę noclegową. Co roku aktualizowany jest „Leśny Przewodnik Turystyczny”. Dodatkowo prowadzona jest na dużą skalę edukacja leśna społeczeństwa w licznych ośrodkach i punktach edukacyjnych. Działalność turystyczna i edukacyjna LP niesie ze sobą również realne zagrożenia i problemy. Pomimo znacznych nakładów finansowych ponoszonych każdego roku przez PGL LP na rozwój i utrzymanie bazy turystycznej, bardzo istotnym problemem jest brak wystarczających środków na utrzymanie, konserwację i remonty już istniejących obiektów. Olbrzymim problemem jest także zanieczyszczanie polskich lasów przez samych odwiedzających. | nauki leśne |
Baza Tez-MeSH jako efektywne narzędzie do opracowania rzeczowego i wyszukiwania informacji z zakresu medycyny i nauk pokrewnych W artykule omówiono bazę Tez-MeSH, która jest polską wersją amerykańskiego języka informacyjno-wyszukiwawczego (Medical Subject Headings, MeSH) prowadzonego przez Narodową Bibliotekę Medycyny Stanów Zjednoczonych (U.S. National Library of Medicine, NLM). Zawiera terminologię z zakresu medycyny, nauk pokrewnych oraz organizacji ochrony zdrowia. W Polsce baza jest prowadzona od 1978 r. przez Główną Bibliotekę Lekarską (GBL), początkowo udostępniana w formie drukowanej a później elektronicznej. Od 2006 r. funkcjonuje w wersji on-line i mogą z niej korzystać bezpłatnie wszystkie zainteresowane uczelnie oraz inne instytucje, po wcześniejszym podpisaniu umowy. W GBL baza wykorzystywana jest do sporządzania opisów treściowych piśmiennictwa zakwalifikowanego do Polskiej Bibliografii Lekarskiej (PBL) oraz służy jako narzędzie wyszukiwawcze przy tematycznych zestawieniach literatury. Korzysta z niej również wiele bibliotek przy opracowywaniu zbiorów własnych. Pod koniec każdego roku jest aktualizowana do nowej wersji źródłowej MeSH, tłumaczona oraz implementowana do Polskiej Bibliografii Lekarskiej. W 2011 r. została przyjęta do bazy multitezaurusa prowadzonej przez NLM. Od 2019 r. GBL udostępnia hasła z Tez-MeSH również w formacie wymiennym MARC21 w celu ułatwienia użytkownikom opracowywania zbiorów własnych. | nauki o komunikacji społecznej i mediach |
Materiały kompozytowe stosowane do wytwarzania korpusów osłon spawalniczych Omówiono zagadnienia związane z jakością, produkcją i normalizacją w Polsce w zakresie spawalniczych tarcz i przyłbic. Przedstawiono metody badań materiałów kompozytowych przeznaczonych do wytwarzania korpusów osłon spawalniczych oraz założenia szczegółowe dotyczące tych materiałów. | nauki o bezpieczeństwie |
Poczucie odmienności i osamotnienia u dzieci zdolnych W artykule podjęto problem poczucia samotności u niektórych dzieci zdolnych. Jej przyczyną są ich unikalne cechy indywidualne, np. wysoki poziom intelektu, silna wrażliwość i intensywność przeżywania, niepowtarzalne spojrzenie na zjawiska otaczającego świata, głęboka samoświadomość (samorefleksja i wgląd w siebie), większy zakres wiedzy, odmienne niż u rówieśników sposoby myślenia i wiele innych cech. Wszystkie te właściwości wraz z odmiennymi doświadczeniami społeczno-emocjonalnymi odróżniają te dzieci od rówieśników i powodują wewnętrzne napięcie (jestem „inny”, „obcy”, „odmienny”, „nie pasuję” do grupy). Prowadzi ono do izolacji i osamotnienia. Świadome własnej odmienności dzieci zdolne przeżywają ją bardzo silnie i albo ją ignorują, albo od niej „uciekają w twórczość”. Poczucie niedopasowania do tradycyjnego systemu edukacyjnego, problemy wynikające ze stereotypów w myśleniu nauczycieli o uczniach zdolnych (trudni, kłopotliwi), czasem społeczne upokarzanie z powodu bycia zdolnym wskazują, że część tych dzieci nie ma wsparcia i dobrych warunków do zaspokojenia unikalnych potrzeb edukacyjnych i ma prawo czuć się osamotniona. Ponadto często występujący silny perfekcjonizm prowadzi do trudności adaptacyjnych, do których poza nieśmiałością należą także strach przed negatywną oceną, spadek samooceny, silny lęk społeczny. Warto jednak podkreślić, że takie stany jak: refleksja w samotności, smutek, wycofanie, samotność z wyboru, a nawet nastroje depresyjne mogą również wspomagać rozwój zdolności bądź/i być niezbędne w niektórych fazach procesu twórczego. | psychologia |
Produkcja mleka na opolszczyźnie w świetle mechanizmu „kwotowanie produkcji mleka” realizowanego w ramach wspólnej polityki rolnej Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, zgodnie z prawodawstwem unijnym oraz na podstawie krajowych aktów prawnych,
producenci mleka zostali zobligowani sprostać wysokim wymaganiom w zakresie pozyskiwania mleka i dobrostanu zwierząt.
Celem artykułu jest prezentacja zmian, jakie zarejestrowano w zakresie produkcji mleka na Opolszczyźnie w okresie 2004-2012 r. | technologia żywności i żywienia |
Relacje miedzy lasem a woda - przeglad problemow Wzajemne oddziaływania między ekosystemem leśnym, a zasobami wodnymi są bardzo silne, jakkolwiek ich charakter i skutki zależą głównie od warunków siedliskowych. O tym, jak ważne zarówno dla gospodarki leśnej, jak i gospodarki wodnej, są te wzajemne związki, świadczy opracowanie i przyjęcie Rezolucji „Lasy i woda” na V Ministerialnej Konferencji nt. Ochrony Lasów w Europie (Warszawa, listopad 2007 r.). W Rezolucji przedstawiono najważniejsze zagrożenia dla lasów europejskich związane z zasobami wodnymi, znaczenie lasów dla gospodarki wodnej, działania konieczne dla poprawy sytuacji oraz zobowiązania ministrów do aktywności w tym zakresie. W artykule dokonano przeglądu tych zobowiązań, które w Rezolucji podzielono na cztery grupy problemowe: zrównoważona gospodarka leśna a woda, koordynowanie polityki leśnej i wodnej, lasy i woda wobec zmian klimatycznych oraz ekonomiczne aspekty świadczeń lasu związanych z wodą. Szczególną uwagę zwrócono w artykule na problem oddziaływania lasu na charakterystyki hydrologiczne cieków w małych zlewniach leśnych, zwłaszcza w okresach niżówek i wezbrań oraz na czynniki, które mogą być przyczyną destabilizacji relacji las – woda. | nauki leśne |
Obozy pracy dla Żydów w ramach planu „Otto” Wiosną 1940 r. Niemcy rozpoczęli tworzenie sieci obozów pracy na terenie powiatu zamojskiego i biłgorajskiego. W tym czasie działały one w ramach tzw. planu „Otto”, którego celem była budowa rowu przeciwczołgowego na linii demarkacyjnej ze Związkiem Radzieckim. Obozy powstały w miejscowościach Bełżec, Cieszanów, Dzików, Lipsko i Płazów. Bełżec stał się głównym obozem w połowie sierpnia 1941 roku. Mieściła się tam Centralna Rada Obozowa, która była instytucją pomocową dla robotników żydowskich. Również Rada Żydowska w Lublinie oraz nieliczne Rady Żydowskie z innych miejscowości starały się otoczyć opieką robotników żydowskich. Warunki życia w obozach, ciężka praca fizyczna, sadyzm załogi niemieckiej i niedostateczne wyżywienie powodowały epidemie tyfusu i czerwonki. Skutkiem tego była m.in. duża liczba zgonów. Obozy w ramach planu „Otto” funkcjonowały do jesieni 1940 roku. | historia |
Ocena oddzialywania trzech herbicydow: Solar 200 EC, Lontrel 300 SL, Mustang 306 SE na aktywnosc biologiczna gleby na podstawie jej aktywnosci fosfatazowej W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono inhibitujący wpływ wszystkich stężeń badanych pestycydów, zwłaszcza na aktywność fosfatazy kwaśnej oraz w mniejszym stopniu fosfatazy zasadowej w glebie. Najsilniejszą inhibicję stwierdzono zwłaszcza przy dawkach znacznie przekraczających zalecane przez producenta. Pomimo zaobserwowanej inhibicji nie stwierdzono zmian traktowanych według Domscha jako groźne dla ekosystemu glebowego, a jedynie tych traktowanych jako pomijalne i tolerowane. | rolnictwo i ogrodnictwo |
Identyfikacja obszaru usług świadczonych przez farmaceutę w opiece nad pacjentami z problemami zdrowia psychicznego – uwarunkowania, możliwości sprawowania i potrzeby pacjentów Głównym sposobem leczenia w przypadku chorób takich jak depresja, choroba afektywna dwubiegunowa i schizofrenia jest farmakoterapia, dlatego też możliwość usługi świadczonej przez farmaceutę w szczególności poprzez wykonywanie przeglądów lekowych, aktywny udział w poprawie przestrzegania zaleceń terapeutycznych oraz współpracy wyspecjalizowanych farmaceutów (ang. psychiatric pharmacist, mental health clinical pharmacist) w ramach interdyscyplinarnego zespołu opieki nad chorym hospitalizowanym, są wykazywane w wielu krajach jako istotne elementy opieki zdrowotnej. W prezentowanym artykule na podstawie dostępnego piśmiennictwa zidentyfikowano potencjalną rolę i opisano rodzaje działań podejmowanych przez farmaceutów jako jednej z grup specjalistów działających na rzecz zdrowia w opiece nad pacjentami z problemami zdrowia psychicznego. Opisano udział farmaceutów w badaniach przesiewowych np. w kierunku depresji, ich rolę w edukacji i dostarczaniu kompleksowych informacji na temat leków pacjentom i innym pracownikom ochrony zdrowia, ich rolę we wzmocnieniu profilaktyki pierwotnej i promocji zdrowia oraz udział w podejmowanych działaniach związanych ze zmianą stylu życia pacjenta. Zwrócono uwagę na miejsce farmaceutów w usługach monitorowania farmakoterapii w celu poprawy przestrzegania zaleceń dotyczących stosowania leków przeciwdepresyjnych oraz na ich udział w ocenie wyników badań laboratoryjnych i analizie przepisywania leków w szpitalach. | nauki farmaceutyczne |
Dwa modele titoizmu. Lingwistyczne badania nad ideologią realnosocjalistycznej Jugosławii Dyskurs polityczny państw zachodnich Bałkanów w latach 1945–1980 można nazwać ideologią titoizmu i przynajmniej po części scharakteryzować dzięki badaniu tekstów przemówień czy artykułów marszałka Josipa Broza-Tity. Uwzględniająca kontekst społeczno-polityczny analiza ilościowa występujących w nich słów kluczowych i kolokacji pozwala natomiast na wykrycie dwóch zasadniczych odmian tej ideologii (wcześniejszego, modelu N, odwołującego się do pojęcia „ludu, narodu” i późniejszego modelu Z, korzystającego z koncepcji „państwa” i „kraju”), których transformacja przebiegała w latach 50. i 60. XX w. Niniejszy artykuł stanowi próbę opisu obu modeli, ich metaforyki i głównych tematów przez pryzmat najczęstszych słów kluczowych i kolokacji. | językoznawstwo |
Architektura i jej nauczanie Architektura nie może być jedynie odpowiedzią na jednostkowe zamówienie. Podobnie jak sztuka w ogóle, architektura winna stawiać pytania i jednocześnie formułować odpowiedzi. Jest jej potrzebna wolność, która nie oznacza oderwania od rzeczywistości, ale wolność pozwalająca poznawać rzeczywistość, w którą architektura jest wkomponowywana… by budować nową rzeczywistość, zdolną interpretować wartości i dążenia naszych czasów. Ostatecznym celem architektury jest „dotknąć serca”. Ale co nas porusza w formach architektonicznych, jeśli nie identyfikacja ich znaczenia? Relacja pomiędzy formą i znaczeniem winna być ustanawiana za każdym razem na nowo, z pełną świadomością tradycji, a jednocześnie swobodą myśli, pozwalającą wyjść poza wcześniej ustanowione relacje. Architektura nie jest zbyteczna, jak wielu uważa, ale niezbędna dla dobra nas wszystkich. | architektura i urbanistyka |
Badanie wymiany ciepła podczas wrzenia w przepływie czynników roboczych - FC-72 i wody destylowanej w minikanałach W artykule zestawiono wartości lokalnych współczynników przejmowania ciepła uzyskane z badań wymiany ciepła podczas przepływu czynnika chłodniczego FC-72 i wody destylowanej przez pionowy minikanał podczas zmiany przepływu. Minikanał posiadał wymiary: głębokość - 1,7 mm, szerokość - 16 mm, długość - 180 mm oraz był ogrzewany asymetrycznie. Elementem grzejnym była płyta grzejna z super stopu Haynes - 230 o grubości 0,45 mm. Lokalne współczynniki przejmowania ciepła wyznaczono na styku ciecz wrząca - powierzchnia grzejna z warunku brzegowego trzeciego rodzaju, przy wykorzystaniu metody jednowymiarowej. Temperatura powierzchni na zewnętrznej powierzchni grzejnej stykającej się bezpośrednio z otoczeniem rejestrowana była za pomocą termowizji (IRT). Płyta szklana stanowiąca drugą ściankę kanału pozwoliła na jednoczesną obserwację struktur przepływu dwufazowego. W pracy omówiono i pokazano stanowisko pomiarowe z jego obiegami i systemami. Przedstawiono przegląd literatury dotyczący zastosowania różnych czynników roboczych w badaniach innych naukowców. Zestawiono i przeanalizowano uzyskane zależności współczynnika przejmowania ciepła w funkcji odległości od wlotu do wylotu minikanału podczas zwiększania strumienia ciepła i skonstruowano krzywe wrzenia, otrzymane na podstawie badań z wykorzystaniem dwóch czynników roboczych: FC-72 i wody destylowanej, przy uzmiennianiu natężenia przepływu. Porównano uzyskane wyniki oraz zarejestrowane struktury wrzenia. | inżynieria lądowa i transport |
Selfie w muzeum – określenie paradygmatów analizy zjawiska fotografowania (się) na wystawach muzealnych Dzięki rozwojowi mediów społecznościowych coraz popularniejsze staje się udostępnianie zdjęć, często w formie tzw. selfie. Zjawisko fotografowania samego siebie pojawiło się w instytucjach kultury, w tym także w muzeach. Placówki wypracowują różne strategie reagowania na fotografowanie się na tle eksponatów. W artykule dokonano analizy tych reakcji, a na ich podstawie wskazano zróżnicowane sposoby definiowania funkcji oraz roli współczesnego muzeum. Spróbowano także odpowiedzieć na pytanie, czy udostępnienie zdjęć przez zwiedzających jest elementem tworzenia ich własnego wizerunku (kultura narcyzmu), czy raczej interakcji z dziedzictwem, dialogu z prezentowanymi treściami (kultura remiksu). | nauki socjologiczne |
Modelowanie procesu hydrolizy preparatów skrobiowych w cyrkulacyjnym reaktorze membranowym W pracy podjęto próbę opracowania modelu reaktora membranowego do enzymatycznej hydrolizy preparatów skrobiowych. Wykorzystano iteracyjny model hydrolizy biopolimerów. W modelowaniu separacji na module ultrafiltracyjnym uwzględniono rozkład wielkości porów membrany. Uzyskane rozkłady produktów hydrolizy zestawiono z wynikami badań eksperymentalnych. | inżynieria chemiczna |
Analiza stosunków wodnych substratów wykorzystywanych w systemach zielonego dachu Zielone dachy, jako odtworzenie powierzchni biologicznie czynnej, należą do dość powszechnych i efektywnych metod gospodarowania wodami opadowymi na terenach zurbanizowanych. W zależnosci od konstrukcji zielonego dachu i rodzaju materiału, z jakiego usypano warstwę wegetacyjną, możliwe jest zatrzymanie 50–90% wody opadowej. Celem pracy było określenie właściwości fizyko-wodnych dwóch substratów wykorzystywanych przy budowie zielonych dachów (intensywny i ekstensywny). Porównano retencyjność obu substratów przy zastosowaniu kruszonego gazobetonu jako warstwy drenażowej. W doświadczeniu, w którym zastosowano gazobeton jako warstwę drenażową, zaobserwowano większe przesuszanie wierzchniej warstwy substratu co może być związane dużą nasiąkliwością tego materiału. Odciek z substratu przy zastosowaniu gazobetonu jako warstwy drenażowej wyniósł średnio od 22–51% objętości dostarczonej wody dla substratu ekstensywnego, natomiast 19–46% objętości dostarczanej wody dla substratu intensywnego. Odciek, z substratu bez warstwy drenażowej wyniósł 40–48% objętości dostarczonej wody. | inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka |
Wyniki analizy pyłkowej osadów organicznych z doliny Rawki Opracowanie dostarcza informacji dotyczących tła środowiskowego osadnictwa ostatnich około trzech tysięcy lat w dolinie Rawki w środkowej Polsce. Analizy archeologiczne osadów w dolinie rzeki wykonano w ramach prac ratowniczych przed realizowaną inwestycją budowy obwodnicy Rawy Mazowieckiej. Osady organiczne pobrane z profilu wykopu archeologicz-nego wykorzystano do badań metodą analizy pyłkowej. Pozwoliły one na odtworzenie roślinności w otoczeniu stanowiska badań oraz wyznaczenie faz aktywności człowieka. | archeologia |
Zanieczyszczenia mikrobiologiczne cieczy obróbkowych Ciecze obróbkowe są powszechnie stosowane podczas procesów mechanicznej obróbki metali. Obecność wody oraz różnych substancji organicznych sprawia, że w cieczach mogą rozwijać się drobnoustroje, głównie bakteryjne. Wśród nich mogą być obecne bakterie i grzyby potencjalnie niebezpieczne dla zdrowia człowieka. Podczas pracy obrabiarek ciecz obróbkowa uwalniana jest do powietrza w postaci mgły olejowej, na cząstkach której transportowane są czynniki biologiczne. Stężenia bioaerozoli mogą przekraczać proponowane wartości dopuszczalne, stanowiąc zagrożenie szczególnie dla prawidłowego funkcjonowania układu oddechowego osób narażonych. | nauki o bezpieczeństwie |
Poziom niezawodności a wzrost obciążalności systemów zasilania gwarantowanego (UPS) W pracy zajęto się systemami zasilania gwarantowanego UPS. Przeprowadzono rozważania związane z możliwościami pokrywania rosnącego zapotrzebowania na energię (w wyniku rozbudowy infrastruktury odbiorczej), jak również z zapewnianiem oczekiwanej niezawodności zasilania elektrycznego odbiorników o znaczeniu priorytetowym. Opisano własności funkcjonalne podstawowych struktur redundantnych UPS. Przedstawiono i skomentowano uzyskane rezultaty badań wykonanych w układach UPS EVER POWERLINE GREEN 33. | automatyka, elektronika i elektrotechnika |
Polityczne meandry łemkowskich cerkwi Zachowane do dziś łemkowskie cerkwie są jednymi z najbardziej charakterystycznych elementów krajobrazu kulturowego północnych Karpat oraz dowodem na wielonarodową i wielowyznaniową przeszłość Beskidów. Dramatyczna i skomplikowana historia oraz współczesna sytuacja tego regionu pokazuje bezpośredni wpływ wydarzeń politycznych na dzieje Łemków, ich kulturę duchową i materialną. Głównym celem artykułu jest pokazanie na przykładzie Łemkowszczyzny nadrzędnego wpływu uwarunkowań politycznych na strukturę wyznaniową. Przekształcenia i decyzje polityczne, zapadające bez udziału najbardziej zainteresowanych (w tym przypadku Łemków), skutecznie determinowały tak bardzo prywatną sferę życia jak wiara religijna. Miało to miejsce zarówno w XX w., jak i kilkaset lat wcześniej, jest tak również współcześnie. | historia |
Nowe materiały kultury wielbarskiej z Pojezierza Iławskiego – Jawty Wielkie, pow. iławski Stanowisko w Jawtach Wielkich zostało zlokalizowane w maju 2015 roku po przekazaniu informacji przez lokalnego mieszkańca do stowarzyszenia miłośników historii. Po przeprowadzeniu poszukiwań we wskazanym miejscu odnaleziono zabytki archeologiczne. Przekazany do Muzeum Warmii i Mazur zbiór liczył 51 przedmiotów wykonanych głównie ze stopu miedzi. Jedynym wyjątkiem była żelazna brzytwa. W skład zbioru wchodzi ponadto: 25 zapinek, 11 bransolet, 5 sprzączek, 2 okucia końca pasa oraz ostroga. Pozostałą część materiału stanowią przedmioty, które ze względu na stan lub fragmentaryczność zachowania nie mogą być jednoznacznie zinterpretowane. Zabytki zostały podjęte z niewielkiej głębokości, maksymalnie dochodzącej do kilkunastu centymetrów. Niektóre z nich noszą ślady przepalenia. Widoczne na powierzchni przedmiotów są również ślady intensywnie czarnej ziemi oraz węgli.
Opisywane stanowisko należy łączyć z ludnością kultury wielbarskiej. Wskazuje na to spektrum pozyskanych zabytków, które wykonane są w zdecydowanej większości ze stopów miedzi i stanowią głównie ozdoby. Zabytki datowane są od okresu wpływów rzymskich do okresu wędrówek ludów. W tym czasie obszar Pojezierza Iławskiego zajęty był przez ludność wskazanego ugrupowania kulturowego. Stanowisko było wykorzystywane jako nekropola. Świadczyć o tym mogą, wspomniane wyżej, ślady spalenizny oraz pozostałości węgli na zabytkach. W tym aspekcie interesująca wydaje się także obecność w północnej części stanowiska grupy niewielkich wzniesień o dosyć regularnej, okrągłej podstawie, które swoim kształtem i wielkością mogą przypominać nasypy kurhanowe.
Najstarszym zabytkiem w zbiorze jest fibula A.III.53 będąca wyznacznikiem fazy B1b. Zapinki tego typu do tej pory nie były znane z terenów Pojezierza Iławskiego, które jest częścią tzw. strefy D osadnictwa ludności kultury wielbarskiej. Według ustaleń R. Wołągiewicza obszar ten miał zostać zasiedlony w fazie B2b, jednak na podstawie wspomnianej zapinki oczkowatej serii głównej, a także niedawno opublikowanych odkryć z Bajd, Przezmarka i Zawady, wydaje się prawdopodobne, że sporadyczna penetracja tych ziem przez ludność kultury wielbarskiej zaczęła się wcześniej, w fazie B1. Na podstawie całego zbioru zabytków można również stwierdzić, że cmentarzysko było nieprzerwanie użytkowane do wczesnego okresu wędrówek ludów. Najmłodszym przedmiotem w kolekcji jest dziobowate okucie końca pasa.
Interesująco przedstawia się kwestia nasypów ziemnych o okrągłych podstawach położonych na terenie, na którym zostały odkryte zabytki. Należy rozstrzygnąć czy grupa wspomnianych obiektów jest formą naturalną czy pochodzenia antropogenicznego. Przy przyjęciu drugiego założenia pojawia się również problem ustalenia bezpośredniej atrybucji kulturowej. Analiza wykazała, że konstrukcje te najbardziej przypominają kurhany znane z cmentarzysk wielbarskich. Nie można jednak wykluczyć, że konstrukcje te zostały wzniesione przez starsze kultury archeologiczne – grupę warmińsko-mazurską kultury łużyckiej lub kulturę kurhanów zachodniobałtyjskich. Rozstrzygnięcie tego problemu mogą przynieść wyłączne weryfikacyjne badania wykopaliskowe. | archeologia |
Sekwencja Stabat Mater we włoskich interpretacjach muzycznych doby XVIII wieku Treść poematu Stabat Mater, opisującego postać Matki Bożej cierpiącej pod krzyżem, na którym umiera Jezus – Jej Syn, stała się jednym z uniwersalnych tematów sztuki, zainspirowała kompozytorów różnych wieków i ośrodków, co znalazło swój wyraz w bardzo licznych interpretacjach muzycznych. Spośród ponad 4000 kompozycji do tekstu sekwencji znaczna część to dzieła XVIII-wieczne (najczęściej późnobarokowe), pochodzące z kręgu włoskiego. Chcąc zinterpretować utwór słowno-muzyczny XVIII wieku, nie sposób czynić tego w oderwaniu od teorii afektów i retoryki muzycznej, które uzależniają tekst od muzyki zarówno na poziomie emotywnym, jak i symbolicznym. Referat stanowi próbę oglądu kompozycji Stabat Mater w kontekście retoryki na trzech odpowiadających jej poziomach: inventio, dispositio i decoratio. Wyartykułowane są tendencje wspólne oraz indywidualne, przejawiające się w odpowiednim doborze tonacji, tempa i figur retorycznych, a także pewnych motywów melodycznych, rytmicznych lub struktur harmonicznych funkcjonujących w roli znaku ilustracyjno-symbolicznego. Zaprezentowane zostają punkty węzłowe dzieł oraz prośby człowieka skierowane do Matki (druga część sekwencji) o różnorakiej intonacji błagalnej. Wskazana jest funkcja i przesłanie kompozycji. W czasach współczesnych Stabat Mater wielkich twórców rozbrzmiewają głównie jako dzieła koncertowe we wnętrzach kościelnych lub świeckich. Żywotność tych interpretacji 300 lat od ich powstania świadczy niewątpliwie o kompozytorskim kunszcie utworów oraz o ich znaczeniu nie tylko dla muzyki XVIII wieku, ale i dla dzisiejszej kultury i wiary. | nauki teologiczne |
Od pierwszej do trzeciej deportacji sowieckiej w rejonie ciechanowieckim Artykuł prezentuje sytuację społeczności polskiej i żydowskiej na obszarze rejonu ciechanowieckiego pod okupacją sowiecką w pierwszym półroczu 1940 r. Ramy tego okresu wyznaczają pierwsza i trzecia deportacja na Syberię. Oprócz represyjnych wywózek, w tym czasie odbyły się też wybory do Rad Najwyższych Białorusi i Związku Sowieckiego oraz przymusowe wysiedlenia z pasa granicznego. Ludność, zwłaszcza żydowska, próbowała opuszczać badany rejon w celu uniknięcia opresyjności władz okupacyjnych. | historia |
Społeczno-ekonomiczna kondycja polskiej rodziny w pierwszej dekadzie XXI wieku Funkcjonowanie rodziny i jej kształt są uzależnione od kilku czynników makroekonomicznych i strukturalnych do których można zaliczyć: system ekonomiczny, miejski styl życia, politykę społeczną. Taka sama jest sytuacja w odniesieniu do rodziny polskiej przełomu XXI wieku. Następujące czynniki są odpowiedzialne za jej stan i jej funkcjonowanie: zmaganie się z trudnościami gospodarczymi, bezrobocie, ubóstwo, ideologie antyrodzinne, emigracja zarobkowa. Czynniki te w przeważającej mierze określają stan polskiej rodziny na początku XXi wieku. Integralne elementy tego stanu to: ubóstwo wielu polskich rodzin, wysokie bezrobocie, niski wskaźnik urodzeń, dużea liczby niezamężnych osób (single), konkubinatu i rozwodów. | nauki teologiczne |
Teoretyczny model przestępstwa prawa publicznego (crimen publicum) autorstwa Claudiusa Saturninusa (D. 48,19,16) a współczesna nauka o przestępstwie karnym Rzymianie nie rozwinęli nauki o przestępstwie karnym, ale podejmowali próby opisania istoty i specyfiki przestępstwa prawa publicznego. Ze źródeł Justyniańskich wiadomo, że jurystą, który na taką próbę się odważył, był Claudius Saturninus. Dokonał on rozróżnienia przestępstw, koncentrując się głównie na sposobie ich popełnienia i idąc w podobnym kierunku, jak współczesna nauka podczas rozważań dotyczących tzw. przestępczego modus operandi. Rozróżnienia dokonał w dość oryginalny dwustopniowy sposób. Jurysta stworzył najpierw czwórpodział (quattuor genera) przestępstw, kierując się kryterium przypominającym kryterium formy, jakie jest przyjmowane dla czynności prawnych na gruncie prawa prywatnego. Według jurysty przestępstwa mogły być popełniane w formie facta, dicta, scripta i consilia. Na tak stworzony system quattuor genera (form, sposobów) popełnienia przestępstw karnych Claudius Saturninus nałożył następnie już bardziej szczegółowy podział okoliczności składających się na typ czynu zabronionego prawem. W ten sposób wyliczył kolejno siedem znamion (niemal wyłącznie) strony przedmiotowej przestępstwa: causa, persona, locus, tempus, qualitas, quantitas i eventus. Wszystkie sposoby i okoliczności popełnienia przestępstwa karnego jurysta zilustrował przykładami. | nauki prawne |
Teologia naturalna, naturalizm metodologiczny i „żółwie do samego dołu” Teologia naturalna nie cieszyła się szczególnym poważaniem przez ostatnie 150 lat. Najnowsze ustalenia zarówno w dziedzinie nauki, jak i filozofii nauki zapewniają jednak pewne nowe możliwości i środki. W artykule analizuję pewne obszary i struktury, w ramach których objawić się może (w zasadzie) potencjał teologii naturalnej. Następnie argumentuję, że współczesna broń przeciwko próbom rzeczowego powiązania nauki i religii — naturalizm metodologiczny — nie tylko nie stanowi nienaruszalnej normy, nie wykluczając zatem możliwości uprawiania autentycznej teologii naturalnej, ale też może nieść niefortunne konsekwencje teologiczne. | filozofia |
Pół wieku innowacji - prace Oddziału Instytutu Łączności we Wrocławiu Omówiono główne kierunki prac badawczych w dziedzinie kompatybilności elektromagnetycznej, prowadzonych w Oddziale Instytutu Łączności we Wrocławiu od momentu jego powstania. Podkreślono ich pionierski, a jednocześnie użyteczny charakter i szeroki zakres, obejmujący również prace normalizacyjne i konstrukcyjne oraz współpracę międzynarodową. | informatyka techniczna i telekomunikacja |
Wyrzucam strach Teatr Powszechny w Warszawie Ronja, córka zbójnika na podstawie powieści Astrid Lindgren w tłumaczeniu Anny Węgleńskiej reżyseria i adaptacja: Anna Ilczuk, scenografia i kostiumy: Mateusz Stępniak, muzyka: Maciej Zakrzewski, reżyseria światła: Piotr Pieczyński premiera: 18 września 2020 | sztuki filmowe i teatralne |
Analiza karier równoległych z wykorzystaniem nieparametrycznego modelu ryzyk konkurencyjnych Przedmiotem badania są dwie wpływające na siebie nawzajem kariery równoległe: rodzinna i zawodowa. Analizie poddano dane zgromadzone w wyniku badania retrospektywnego „Biografie Zawodowe, Rodzinne i Edukacyjne”, przeprowadzonego przez Instytut Statystyki i Demografii SGH w 2006 roku. Dotyczyły one zdarzeń zanotowanych w biografiach aktywnych zawodowo młodych mężatek. Do modelowania wykorzystano nieparametryczny model zależnych ryzyk konkurencyjnych. | ekonomia i finanse |
A kysz! Albo: proszę uciekać szybciutko Dziady na Mickiewicza 34/36 pomysł: kolektyw „Aurora”, reżyseria: Oskar Sadowski, muzyka: BAASCH, dramaturgia: Anka Herbut, światła: Jacquline Sobiszewski, wideo: Adrien Cognac & PUSSY MANTRA (Marta Navrot & Jagoda Wójtowicz), charakteryzacja: Anna Piechocka, plakat: Bartek Arobal Kociemba nagrania: Wojciech Kaniewski Adam Abramczyk, bębny: Anna Sierpowska – Movement Medicine, Agnieszka Dziewanna, Anna Szyszka, zespół tańca bojowego z wachlarzami w składzie: Lia Stula, Sylwia Domańska, Anna Juniewicz, Patrycja Pati, Ula Bogucka, dekoracje: Malwina Konopacka, Teresa, Aniela i Jula, Piotr Kowalski, inicjatywa oddolna mieszkańców kamienicy przy ulicy Mickiewicza 34/36, produkcja: wszyscy | sztuki filmowe i teatralne |
O udostępnianiu dzieł sztuki współczesnej i ich percepcji przez osoby z dysfunkcją wzroku Artykuł niniejszy dotyczy zagadnienia udostępniania sztuki współczesnej osobom niewidomym na przykładzie profesjonalnej wystawy artystycznej pt. Dotyk Sztuki, zorganizowanej przez Instytut Sztuk Pięknych Wydziału Artystycznego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Tekst podejmuje zatem refleksję, jak wykreować dzieło artystyczne, aby przekaz wizualny był zrozumiały i dostępny percepcyjnie dla niewidomych. Zarysowuje także szerszy kontekst zagadnienia dostosowań dla osób z dysfunkcją wzroku wystaw w muzeach i galeriach w Polsce i na świecie. Przywołuje również empiryczne badania percepcji sztuki, zorganizowane przy okazji wystawy, w których wzięły udział osoby z dysfunkcją wzroku. | sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki |
Średniowieczne lokacje miejskie nad Dunajcem. Czchów. Ze studiów nad budową i kształtem miasta lokacyjnego Czchów - dziś niewielkie miasteczko położone w granicach województwa małopolskiego jest jednym ze starszych ośrodków miejskich Ziemi Krakowskiej. Jego początki sięgają co najmniej XIII wieku i związane są z przedlokacyjną fazą rozwoju tutejszej osady. Koniec tego okresu przypada na lata pomiędzy 1288 a 1333 rokiem, kiedy to Czchów otrzymuje prawo lokacyjne i staje się miastem. W fazie trzeciej otrzymuje ono umocnienia obronne. Zamknięte obwodem obronnym miasto zmieniło swój dotychczasowy charakter z układu dynamicznego w kierunku układu statycznego posiadającego wyraźnie wyznaczone i nieprzekraczalne ramy dalszego rozwoju przestrzennego. Faza czwarta - kończąca w zasadzie okres - średniowiecznego rozwoju przestrzennego Czchowa odpowiada dogęszczeniu osadnictwa wewnątrz obwodu obronnego miasta. Związana jest tez z jego wyjściem poza narys umocnień obronnych i początkami formowania się struktur przedmiejskich Czchowa. | nauki o sztuce |
Sport w polityce władz partyjnych i państwowych w schyłkowym okresie Polski Ludowej (1980-1989) Celem artykułu było ukazanie ram organizacyjnych polskiego systemu sportu w dekadzie lat
osiemdziesiątych XX wieku na tle uwarunkowań politycznych i ekonomicznych tamtego okresu.
Nakreślone w nim zostały organizacyjne, prawne i polityczne aspekty zmian w strukturze centralnej
administracji, odpowiadającej za realizację zadań w obszarze kultury fizycznej i sportu, w kontekście
powiązań z systemem dyrektywnego sterowania tą dziedziną przez instancje monopartii.
Przedstawione zostały również koncepcje reorientacji sportu w schyłkowym okresie Polski Ludowej.
Autorzy podjęli próbę oceny roli sportu w systemie politycznym i ekonomicznym Polski
u progu transformacji społeczno-gospodarczej. Artykuł może zatem stanowić przyczynek do podjęcia
szerszego dyskursu nad miejscem sportu w realiach państwa socjalistycznego. | nauki o kulturze fizycznej |
Wplyw wybranych ksenobiotykow i diety niskobialkowej na zdolnosc rozrodcza i potomstwo szczurow Cz.I. Przebieg i warunki ekspozycji zwierzat na dzialanie dymu tytoniowego Badano wpływ dymu tytoniowego, aniliny, relanium oraz diety niskobiałkowej na zdolność rozrodczą i potomstwo szczurów. Badania wykonano na sześciu miotach białych szczurów. W pierwszym etapie badano efekty działania dymu tytoniowego, którego stężenie kontrolowano drogą pomiaru tlenku węgla w powietrzu komory doświadczalnej. | nauki o zdrowiu |
Od zdrowia człowieka do inżynierii patentowej – wybrane zagadnienia W publikacji przedstawiono, w przekonaniu autora, ważne i potrzebne dla wszystkich ludzi zagadnienia obejmujące: przyczyny i skutki zachwiania równowagi między hormonami, czas trwania ciąży prawidłowej, objawy płodności, leczenie niepłodności, zależność liczby dzieci nienarodzonych od pochodzenia i wychowania człowieka sposoby rozpoznawania czasu jajeczkowania i czasu płodności, znaczenie wykresów podstawowej temperatury ciała we wczesnym wykrywaniu i leczeniu stanów poronienia zagrażającego, odkrycie objawów płodności, nowoczesny sposób oznaczania dni płodnych i niepłodnych kobiety, nienaruszalność prawa do życia każdego człowieka, rolnictwo ekologiczne, zdrowa żywność a zdrowie człowieka organizmy zmodyfikowane genetycznie a niepłodność i rak, wartość starych i nowych norm medycznych, główne źródło alkoholu propylowego, niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, nowoczesny lek roślinny oraz zagadnienia inżynierii patentowej. | automatyka, elektronika i elektrotechnika |
Teorie i koncepcje globalnego kryzysu żywnościowego Artykuł stanowi próbę systematyzacji teorii/hipotez opisujących źródła kryzysu na globalnym rynku żywnościowym w pierwszej dekadzie XXI wieku (global food crisis). W pracy skoncentrowano się na omówieniu wybranych hipotez ortodoksyjnych i heterodoksyjnych. Wstępna analiza wskazuje na korzyści wynikające ze wzbogacenia teorii głównego nurtu o alternatywne koncepcje powstania kryzysu żywnościowego. | rolnictwo i ogrodnictwo |
Ciepłooporność Mycobacterium avium subsp. Paratuberculosis W latach 90. XX w. ukazały się pierwsze publikacje wskazujące, że Mycobacterium avium subsp. paratuberculosis (Map) są bardziej ciepłooporne niż M. bovis i przeżywają pasteryzację mleka HTST. Od tego czasu ukazało się wiele prac potwierdzających obecność Map w produktach mlecznych. Obecność żywych komórek tych drobnoustrojów stwierdzono w próbkach rynkowego mleka pasteryzowanego, a także w serach. Badania nad ciepłoopornością Map są niełatwe ze względu na uciążliwość hodowli, a porównanie i interpretacja danych literaturowych z tego zakresu są utrudnione z uwagi na różnice w stosowanych metodach eksperymentalnych. W badaniach przeprowadzanych z użyciem mleka ogrzewanego w probówkach, kapilarach lub w pasteryzatorach laboratoryjnych wykazano, że pasteryzacja w temp. 63 ºC/30 min, jak i HTST zmniejszają liczbę Map o 4 - 7 rzędów logarytmicznych. Rozbieżne wyniki otrzymywano w doświadczeniach prowadzonych w warunkach pasteryzacji przemysłowej. Istnieje kilka hipotez oporności cieplnej Map w mleku, m.in. tworzenie skupisk komórek, adaptacja fizjologiczna prowadząca do nabycia ciepłooporności oraz fizykochemiczne zmiany we wnętrzu komórki. | technologia żywności i żywienia |
„Chory człowiek (Europy)” i morze – koncepcje rozwoju i działania floty osmańskiej na początku XX wieku Abdülhamid II odziedziczył flotę, która pod względem liczebnym uchodziła za trzecią na świecie, ale wskutek porażki w wojnie z Rosją (1877–1878) zmuszony został do zepchnięcia jej na dalszy plan i pilnego zajęcia się odbudową sił lądowych. Przez 30 lat osmańskie okręty nie opuszczały Stambułu, co miało katastrofalny wpływ zarówno na ich stan techniczny, jak i na poziom wyszkolenia załóg. Kolejny sułtan, Mehmed V, zmierzył się więc z koniecznością odbudowy marynarki wojennej. Turcy zwrócili się o pomoc merytoryczną do Londynu, w rezultacie czego w latach 1909–1914 wysłane zostały do Stambułu trzy kolejne brytyjskie misje morskie. Różnice kulturowe i rozbieżności w kwestii koncepcji rozwoju floty sprawiły jednak, że współpraca między oboma stronami nie przebiegała harmonijnie. Ważną rolę odegrały też nieszczerość intencji Brytyjczyków, wyraźny konflikt interesów oraz świadome stosowanie przez Turków dywersyfikacji dostaw broni i pomocy eksperckiej. Mimo całkowitego braku przygotowania do udziału w jakimkolwiek konflikcie zbrojnym, Osmańska Marynarka Wojenna poradziła sobie nadspodziewanie dobrze zarówno podczas wojen bałkańskich, jak i w czasie pierwszej wojny światowej. | historia |
Wpływ anatomicznych uwarunkowań nerwów krtaniowych na wyniki neuromonitoringu śródoperacyjnego w zabiegach tyroidektomii oraz na wyniki funkcjonalne po laryngektomiach oszczędzających Celem pracy jest opis, interpretacja i wykazanie wpływu neuroanatomii krtani na wyniki śródoperacyjnego neuromonitoringu w resekcji tarczycy. Bogata sieć połączeń nerwowych pochodzących od nerwu krtaniowego wstecznego (RLN) oraz nerwu krtaniowego górnego (SLN) ma wpływ na rezultaty tyroidektomii oraz laryngektomii oszczędzających. Śródoperacyjny neuromonitoring jest przydatnym narzędziem w rękach chirurga głowy i szyi, lecz nigdy nie zastąpi rzetelnej znajomości anatomii i dobrej techniki operacyjnej. | nauki medyczne |
Problematyka dopuszczenia do Komunii św. osób żyjących w tzw. sytuacjach nieregularnych Artykuł przedstawia szeroką analizę zagadnienia duszpasterskiej opieki nad członkami Kościoła, którzy rozwiedli się i wstąpili w nowy związek lub znajdują się w innej „nieregularnej sytuacji”. Synody rodziny w latach 2014 i 2015 rozważały możliwość dopuszczenia do sakramentu pokuty i Eucharystii osób rozwiedzionych, które zawarły nowy związek. Większość biskupów nalegała na utrzymanie dotychczasowej dyscypliny ze względu na konstytutywny związek między uczestnictwem w Eucharystii i komunii z Kościołem, a także jego nauczaniem o nierozerwalności małżeństwa. | prawo kanoniczne |
Nowoczesne przekrycia z dachowych tkanin membranowych W pracy omówiono zalety stosowania nowoczesnych tkanin technicznych, do których należą przekrycia membranowe. Przedstawiono charakterystykę konstrukcji, gdzie wykorzystywano tego typu tkaniny. Podano liczne przykłady wykorzystania tkanin membranowych w Polsce i na świecie | inżynieria lądowa i transport |
Przemoc w rodzinie. Analiza podstawowych pojęć na podstawie współczesnej literatury Przedmiotem artykułu są wybrane zagadnienia dotyczące problematyki zjawiska przemocy w rodzinie. Na podstawie najnowszej polskiej literatury przedstawiono definicje przemocy w rodzinie, wyjaśniono podstawowe terminy w nich zawarte. W drugim punkcie opisano główne rodzaje i typy stosowanej przemocy | historia |
Wpływ rozwoju technik komunikacji elektronicznej na rynek usług pocztowych w dobie tworzenia społeczeństwa informacyjnego Opisano zmiany zachodzące w otoczeniu prawnym, ekonomicznym i technicznym rynku pocztowego. Wskazano szanse i zagrożenia, jakie powstają przed pocztą w związku z rozwojem technik komunikacji elektronicznej. Zwrócono uwagę na nowe miejsce i zadania dla poczty w najbliższych latach, a także na wykorzystanie przez publicznych operatorów pocztowych internetu do świadczenia usług online. | informatyka techniczna i telekomunikacja |
Zapalenie oskrzelików – trudności diagnostyczno – terapeutyczne u pacjentów pediatrycznych Ostre zapalenie oskrzelików to choroba infekcyjna dolnych dróg oddechowych o etiologii wirusowej. Głównym czynnikiem etiologicznym jest wirus RSV. Najczęściej występuje u dzieci do 2. roku życia, ze względu na niedojrzałość układu odpornościowego i wąskie światło dróg oddechowych. Charakteryzuje się ostrym stanem zapalnym, obrzękiem, martwicą, złuszczaniem się komórek nabłonka wyścielającego końcowe drogi oddechowe, a także zwiększoną produkcją śluzu. Do głównych objawów ostrego zapalenia oskrzelików należą: nieżyt nosa, kaszel, świszczący oddech, uruchomienie dodatkowych mięśni oddechowych, tachypnoe oraz osłuchowo nad polami płucnymi świsty i trzeszczenia. Rozpoznanie oraz ocena ciężkości choroby opierają się na wywiadzie i obrazie klinicznym. Przed przystąpieniem do leczenia należy postawić prawidłową diagnozę ze względu na podobieństwo obrazu klinicznego zapalenia płuc oraz oskrzelików. Nie zaleca się natomiast wykonywania rutynowych dodatkowych badań, ponieważ nie mają one większego wpływu na diagnozę i ocenę rokowania. Leczenie jest objawowe, polega przede wszystkim na nawadnianiu oraz tlenoterapii. Niemniej przebieg choroby może być bardzo ciężki, dlatego niejednokrotnie stosowane są wybrane grupy leków przeciwbakteryjnych, przeciwwirusowych, glikokortykosteroidów oraz leków alfa- i betaadrenergicznych. W niniejszej pracy, przy pomocy metod obliczeniowych in silico dokonano wstępnej analizy bezpieczeństwa stosowania wybranych substancji należących do ww. grup leków. Otrzymane wyniki znalazły potwierdzenie w danych piśmienniczych. Najistotniejszą rolę odgrywa profilaktyka, polegająca na podaniu przeciwciała monoklonalnego- paliwizumabu, skierowanego przeciwko RSV. Immunoglobulina podawana jest pacjentom najbardziej narażonym na występowanie zapalenia oskrzelików i nie zmniejsza on ciężkości przebiegu choroby. | nauki farmaceutyczne |