sentences
stringlengths
47
13.9k
labels
stringclasses
54 values
Zmiany inwolucyjne narządu ruchu a ryzyko złamań W badaniach nad urazami kości i stawów analizuje się najistotniejsze czynniki ryzyka upadków i złamań. Efektem procesów inwolucyjnych może być utrata stabilności postawy ciała człowieka, obniżona siła mięśniowa, zmniejszony zakres ruchomości stawów oraz obniżona gęstość tkanki kostnej z pogorszeniem jej wytrzymałości. Zmiany te wyraźnie ograniczają możliwości ruchowe i lokomocyjne osób starszych. Celem niniejszej pracy była analiza wybranych czynników ryzyka złamań i częstotliwości ich występowania u dorosłych i starszych kobiet. Przebadano 193 kobiety, które podzielono na 3 grupy wiekowe: osoby 50-letnie (N = 46, średnia wieku 55,6 ± 3,1), 60-letnie (N = 90, średnia wieku 64,8 ± 2,9) oraz 70-letnie (N = 57, średnia wieku 74,9 ± 3,2). Wykonano podstawowe pomiary somatyczne, badania densytometryczne za pomocą aparatu EXA-3000 firmy Mar-Med, pomiary siły mięśniowej z wykorzystaniem wielofunkcyjnego fotela rehabilitacyjno-diagnostycznego do analizy momentów sił mięśni stawu kolanowego w warunkach pracy izometrycznej oraz przeprowadzono badanie stabilności postawy ciała z wykorzystaniem platformy dynamograficznej ACCU GAIT firmy Technomex. W badaniach obserwowano charakterystyczne dla wieku zmiany cech somatycznych, czyli obniżanie wysokości ciała i zwiększanie względnej masy ciała (BMI - Body Mass Index). Wyniki badań wykazały spadek gęstości tkanki kostnej wraz z wiekiem (BMD - Body Mass Density) oraz zmniejszenie momentów siły mięśnia czworogłowego i zginaczy stawu kolanowego. Parametry równowagi (pole powierzchni stabilogramu oraz długość całkowita stabilogramu) były większe w kolejnych grupach wiekowych. Przeprowadzona analiza wykazała istotne związki między wiekiem a badanymi parametrami. W badaniach ankietowych z ostatnich 3 lat wykazano wzrastającą częstość złamań w tych grupach kobiet, odpowiednio 20, 28 i 35%. Wyniki badań potwierdzają, że ryzyko złamania rośnie nie tylko wraz z wiekiem, ze zmniejszaniem się masy kostnej, lecz także w następstwie fizjologicznych zmian pozaszkieletowych dotyczących układu nerwowo-mięśniowego.
inżynieria biomedyczna
Firmy rodzinne jako przykład przedsiębiorstw zarządzanych przez wartości, ich sens i znaczenie Celem artykułu było przeanalizowanie etycznego aspektu funkcjonowania firm rodzinnych jako trwałego elementu przewagi konkurencyjnej. Podjęto próbę analizy, dlaczego firmy rodzinne są długowieczne i dlaczego wyróżniają się na rynku. Przedstawiono ideę oraz cechy przedsiębiorstw rodzinnych jako firm z wieloletnią tradycją, których model zarządzania opiera się na wartościach.
ekonomia i finanse
Ślub kościelny. Jak przygotować? Pastoralne działania formacyjne wobec narzeczonych w archidiecezji gnieźnieńskiej Celem niniejszego opracowania było ukazanie sprawdzonych form przygotowania do sakramentu małżeństwa w archidiecezji gnieźnieńskiej oraz przedstawienie ich mocnych i słabych stron. Punktem wyjścia do rozważań na temat ślubu kościelnego jest nauka Kościoła o przygotowaniu do ślubu zawarta w dokumentach Papieskiej Rady ds. Rodziny oraz w wypowiedzi Benedykta XVI. Omówiono zarówno: „parafialną pedagogizację rodziców”, odnowienie przyrzeczeń małżeńskich, modlitwę całej wspólnoty parafialnej za małżonków oraz o przyszłe powołania do sakramentu małżeństwa, promocję błogosławionych małżonków, jak i katechezę parafialną dla młodzieży ponadgimnazjalnej oraz przygotowanie bezpośrednie. Jako fakultatywną propozycję dla narzeczonych w archidiecezji przedstawiono tzw. „Weekendy dla narzeczonych”.
nauki teologiczne
O statusie i zasięgu gwary w osiemnastowiecznej Polsce (na przykładzie nazw orczyka w wielkopolskich inwentarzach dóbr szlacheckich) Artykuł podejmuje temat statusu społecznego gwary w XVIII-wiecznym społeczeństwie polskim. Składa się z dwóch części. Pierwsza zawiera uwagi teoretyczne: ustalenia badaczy oraz opinie świadków epoki. Okazuje się, że dawniej zasięg społeczny gwary był szerszy i nie ograniczał się tylko do chłopów. Druga część to analiza nazw orczyka na jednego, dwa i trzy konie. Wykorzystano materiał wielkopolskich inwentarzy dóbr szlacheckich z 2. połowy XVIII wieku, pokazując obecność w nich leksyki dyferencyjnej i regionalnej.
językoznawstwo
Wpływ Roundupu na gamety amura białego (Ctenopharyngodon idella Val.) – badania wstępne Badania prowadzono na jajach (ikrze) i plemnikach amura białego (Ctenopharyngodon idella Val.) uzyskanych podczas sztucznie stymulowanego tarła. Do oceny wpływu Roundupu na ikrę zastosowano następujące stężenia herbicydu: 0,0 ‒ kontrola; 0,1; 0,2; 0,5; 2,0; 5,0 i 10,0 mg/l. Natomiast ruchliwość plemników mierzono w tężeniach: 0,0 ‒ kontrola; 0,1; 0,5; 2,0; 5,0; 10,0; 20,0 i 50,0 mg/l. Badania wykazały, że herbicyd spowodował zwiększone pęcznienie ikry oraz znacząco skrócił czas ruchliwości plemników amura białego.
zootechnika i rybactwo
Zawartosc Ca, Mg, Fe i Cu w wybranych gatunkach ziol i ich naparach W suchej masie i naparach 6 gatunków ziół (rumianek pospolity, lipa drobnolistna, skrzyp polny, melisa lekarska, mięta pieprzowa, dziurawiec zwyczajny) oznaczono metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej (ASA) Ca, Mg, Fe, Cu. Stwierdzono, że badane pierwiastki w różnym stopniu ulegają ekstrakcji do naparów. Wysoki stopień ekstrakcji do naparu wykazywał Ca i Mg, a niski Cu i Fe.
nauki o zdrowiu
Ocena rozwoju społeczno-gospodarczego gmin województwa mazowieckiego z wykorzystaniem metod analizy wielowymiarowej Statystyczne metody porównywania obiektów pozwalają na ich badanie z uwzględnieniem kilku cech jednocześnie, zwiększając przy tym efektywność badań. Można zatem stwierdzić, że metody wielowymiarowej analizy porównawczej danych mogą stanowić swoiste instrumentarium badań rozwoju lokalnego. W artykule przedstawiono propozycję zastosowania do badania poziomu rozwoju gmin woj. mazowieckiego dwóch metod wielowymiarowej analizy porównawczej, tj. wskaźnika względnego poziomu rozwoju oraz miary syntetycznej uwzględniającej metodę unitaryzacji zerowanej. Ocenę poziomu rozwoju gmin przeprowadzono wykorzystując cechy ilościowe na podstawie danych statystyki publicznej dla lat 2007 i 2013.
ekonomia i finanse
Proces skrócony o nieważność małżeństwa przed biskupem Papież Franciszek na mocy motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus wprowadził szereg reform dotyczących procesów małżeńskich. Jedną z najważniejszych jest ustanowienie nowej instytucji – procesu skróconego. Postępowanie w sprawach dotyczących stwierdzenia nieważności małżeństwa w trybie procesu skróconego może mieć miejsce jedynie w przypadku zaistnienia szczególnych przesłanek, takich jak zgodna prośba obojga małżonków oraz wystąpienie okoliczności, które poparte dowodami, w sposób oczywisty wskazują na nieważność małżeństwa (kan. 1683). Wyłącznie do biskupa diecezjalnego należy orzekanie w procesie skróconym, co w sposób szczególny podkreśla jego znaczenie jako pierwszego sędziego w powierzonym mu Kościele partykularnym. Poza biskupem w przebieg procesu skróconego odpowiednio zaangażowani są także wikariusz sądowy, instruktor oraz asesor. Wikariusz sądowy decyduje, czy sprawa może być rozpatrywana w trybie skróconym oraz powołuje instruktora i asesora – osoby bezpośrednio wspomagające biskupa w procesie. To z nimi bowiem biskup konsultuje się przed podjęciem decyzji dotyczącej nieważności małżeństwa. Skrócenie procedury w procesie biskupim przejawia się m.in. w odbyciu (co do zasady) jednego posiedzenia dowodowego, po którym akta sprawy przekazywane są do biskupa diecezjalnego. Gdy osiągnie on moralną pewność, stwierdza nieważność małżeństwa. W przeciwnym razie kieruje sprawę do rozpatrzenia w trybie procesu zwykłego. Wprowadzenie nowej instytucji procesu skróconego ma na celu przyspieszenie i uproszczenie procedur, w żaden sposób nie podważając zasady nierozerwalności małżeństwa. Zaangażowanie i odpowiednie kwalifikacje osób odpowiedzialnych za przeprowadzenie procesu skróconego są przy tym podstawą prawidłowości i legalności postępowania.
prawo kanoniczne
Feliks Nowowiejski (1877–1946) – patron roku 2016. Poznańskie lata – miłość odwzajemniona? Feliks Nowowiejski – kompozytor, dyrygent, wirtuoz organista, inicjator przedsięwzięć o wydźwięku patriotycznym – po uzyskaniu przez Polskę niepodległości osiedlił się w Poznaniu. W swoim dorobku kompozytorskim miał już formy oratoryjne, kantaty, msze, pieśni i drobne utwory organowe. W Poznaniu rozwinął działalność jako dyrygent i kompozytor utworów operowych i scenicznych oraz solowych utworów organowych o charakterze koncertowym. Położył też duże zasługi jako organizator życia muzycznego. Środowisko odwdzięczało się z jednej strony ogromnym uznaniem, z drugiej – nie szczędziło krytyki. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, w jakim stopniu dynamiczna i nietuzinkowa indywidualność artysty i jego dokonania zostawiły ślad na dzisiejszym życiu muzycznym Poznania.
nauki o sztuce
Analiza wpływu ukształtowania wjazdów na posesje mieszkalne na skuteczność drogowych ekranów akustycznych Drogowe ekrany akustyczne są najczęściej stosowanymi zabezpieczeniami posesji mieszkalnych przed hałasem drogowym. W istniejących układach komunikacyjnych bardzo często zachodzi konieczność budowy ekranów w kolizji z licznymi wjazdami do posesji oraz drogami lokalnymi. Właściwe zaprojektowanie wjazdów na posesje mieszkalne determinuje uzyskanie wymaganej skuteczności całego ekranu i bardzo często jest kluczowe dla powodzenia całej inwestycji. Pozostawienie licznych otworów i nieciągłości w ekranach akustycznych prowadzi do zmniejszenia skuteczności ekranowania oraz występowania zjawiska migotania akustycznego. W artykule przedstawiono wpływ pozostawienia nieszczelności w ekranach akustycznych na zmniejszenie skuteczności ekranowania oraz wskazano właściwe rozwiązania zabezpieczeń akustycznych wjazdów na posesje mieszkalne.
inżynieria lądowa i transport
Idea humanizacji gospodarki według Gaudium et spes w wybranych rozwiązaniach organizacji przedsiębiorstw W artykule postawiono sobie za cel ukazanie na przykładzie wybranych rozwiązań organizacji i funkcjonowania przedsiębiorstw związków z ideą humanizacji gospodarki postulowaną w konstytucji soborowej Gaudium et spes. Po zarysowaniu ujęcia zagadnień gospodarczych w tym dokumencie autor wykazuje na przykładzie koncepcji Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw oraz Planu Pracowniczej Własności Akcji zastosowanie rozwiązań korespondujących z ideami zawartymi w Gaudium et spes.
nauki o zarządzaniu i jakości
Buddyjska magia przed powstaniem wadźrajany Pogląd, zgodnie z którym obrzędy magiczne są w obrębie buddyzmu elementem obcym, jest rażąco błędny, jeśli rozpatrywać go w perspektywie historycznej. Rozwój buddyjskiej magii sięga początków tej religii. Do praktyk magicznych powszechnie odwoływali się świeccy wyznawcy i mnisi reprezentujący indyjską śrawakajanę i mahajanę. Za rytuały magiczne można uznać szeroko rozpowszechnione praktyki buddyjskie, takie jak recytacja tekstów ochronnych, oddawanie czci Śakjamuniemu w miejscach szczególnie ważnych w jego życiu, kult stup, kult wizerunków buddów i bodhisattwów. Obrzędowym działaniom charakterystycznym dla praktyk magicznych przypisano nawet funkcję zbawczą, co świadczy o ich randze. Dążenie do rytualnego wpływania na przebieg zdarzeń osiągnęło kulminację w nurcie mahajany, który jest znany z tekstów zwanych „dharani-sutrami”. Dają one wyraz fascynacji magią jako narzędziem przekształcania otoczenia i samego siebie. Stanowią również świadectwo śmiałego czerpania z obcych tradycji liturgicznych. W wielu dharani-sutrach mamy do czynienia z przypisaniem rytuałom o proweniencji magicznej statusu głównego czynnika w procesie zbawczej transformacji umysłu. Wadźrajana rozwinęła się na gruncie podejścia znanego z dharani-sutr.
nauki o kulturze i religii
Prawo karne środowiska Część I. Ewolucja polskiego prawa karnego środowiska Przedmiotem artykułu jest przedstawienie ewolucji przepisów o przestępstwach przeciwko środowisku, którego podstawowe etapy wyznaczają: - zalążki w latach 60. ubiegłego wieku, - ustawa z 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska, - ustawa z 16 października 1991 r. o ochronie przyrody, - kodeks karny z 6 czerwca 1997 r. - wielka reforma prawa ochrony środowiska z roku 2001. Przegląd uregulowań prowadzi do wniosku, że ukształtował się stosunkowo obszerny zbiór przepisów o przestępstwach, który może być nazwany prawem karnym środowiska.
nauki o zdrowiu
Uwarunkowania wolontariatu pracowniczego w firmie informatycznej Zaangażowanie firm oraz instytucji w działalność charytatywną jest w Polsce powszechne, nowością jest tworzenie programów wolontariatu pracowniczego. Programy wolontariatu pracowniczego wspierają budowanie więzi z pracownikami oraz między pracownikami. Możliwość zaangażowania się w działania wolontaryjne jest formą zaspokajanie potrzeb pracownika i podnoszenie poziomu jego zaangażowania, której efektem może być wzrost indywidualnej efektywności. Badania dotyczyły rozumienia i postrzegania wolontariatu pracowniczego oraz czynników wpływających na udział w tego typu inicjatywach. Celem badań było sformułowanie warunków do konstrukcji i wdrożenia efektywnego programu wolontaryjnego. Zastosowano metody jakościowe (obserwacja uczestnicząca, wywiady nieustrukturalizowane) oraz ilościowe (ankieta). Badanie miało charakter pełny, otrzymano 92 ankiety, poziom zwrotu wynosił 65%.
nauki o zarządzaniu i jakości
Udział prawników poznańskich w pracach Komisji Kodyfikacyjnej RP nad ujednoliceniem prawa prywatnego w latach 1919-1939 W 2013 r. upłynęła 80. rocznica powstania Kodeksu zobowiązań – aktu prawnego, który do dzisiaj uchodzi za jeden z najdoskonalszych owoców polskiego prawoznawstwa. W związku z tą rocznicą autor podjął badania nad procesem kodyfikacji prawa prywatnego w okresie II RP. Celem opracowania jest podsumowanie i usystematyzowanie ustaleń polskiego prawoznawstwa w zakresie udziału prawników poznańskich w procesie ujednolicania prawa zobowiązań. W opracowaniu czytelnik odnajdzie obszerny przegląd bibliograficzny dotyczący zagadnienia, informacje na temat poznańskich prawników uczestniczących w pracach Komisji Kodyfikacyjej RP oraz funkcjach jakie w niej pełnili.
nauki prawne
E-poradnictwo jako jedna ze współczesnych form działalności doradcy Celem artykułu jest przybliżenie czytelnikowi kwestii związanych z e-poradnictwem. Dynamiczny rozwój technologii spowodował i powoduje, że zapotrzebowanie na tego rodzaju usługi doradcze wzrasta i staje się bardzo popularne. Gdyż poradnictwo internetowe pozwala na szybką i efektywną komunikację oraz uzyskanie potrzebnej informacji.
nauki socjologiczne
Petrografia żwirów i eratyki przewodnie w osadach wodnolodowcowych jako przesłanki wnioskowania na temat źródeł i kierunków transportu materiału w obszarze między Piotrkowem Trybunalskim, Radomskiem a Przedborzem W artykule przedstawiono cechy petrograficzne średnioziarnistych żwirów (4–10 mm) dla 64 próbek w 28 stanowiskach terenowych oraz gruboziarnistych (20–60 mm) w połączeniu ze wskaźnikiem TGZ dla 7 stanowisk. Stwierdzono, że w całym badanym obszarze skład petrograficzny w osadach wodnolodowcowych jest generalnie podobny. Wskazano, że w drobniejszej frakcji żwiru rzadziej obecne są wapienie dolnopaleozoiczne, natomiast więcej jest skał krystalicznych i krzemieni. Analiza petrograficzna frakcji grubszej żwiru dowodzi, że zanim lądolód dotarł do północnych stoków wyżyn musiał przemieszczać się (= egzarował) po wychodniach skał w SE Szwecji oraz dnie Bałtyku. Wyliczone centrum głazowe badanych osadów lokuje się w strefie ograniczonej koordynatami geograficznymi: 16,4–17,0°E oraz 57,5–58,7°N.
archeologia
Zmagania nietradycyjnych studentów w poszukiwaniu zatrudnienia. Refleksje badaczy polskich i szwedzkich W artykule porównujemy wyniki badań, które zostały przeprowadzone wśród nietradycyjnych studentów w Polsce i Szwecji. Szukamy zarówno podobieństw, jak i różnic w tak czasami odmiennych systemach edukacyjnych, a z drugiej strony podobnej sytuacji na rynku pracy wywołanej czynnikami globalnymi. Nasze badania dotyczą „zatrudnialności” (employability) jako koncepcji, która zdobyła szczególną popularność w polityce edukacyjnej Unii Europejskiej promującej ścisłe związki między uniwersytetami, rynkiem pracy i gospodarką. Badacze w krytycznym dyskursie nad zatrudnialnością wskazują, że jest to istotny zwrot w debacie i podejmowanych w tym obszarze działaniach, gdyż polega na przesunięciu odpowiedzialności za zatrudnienie z państwa (polityka gospodarcza i rynek pracy) na jednostkę (uzyskanie odpowiednich umiejętności, które odpowiadają na potrzeby rynku pracy). Artykuł przedstawia zmagania z zatrudnieniem i zatrudnialnością grupy studentów, którą określamy jako nietradycyjną (niedoreprezentowaną w szkolnictwie wyższym) na tle różnic w organizacji szkolnictwa wyższego, występujących barier w dostępie do rynku pracy dla badanej grupy studentów oraz sposobów radzenia sobie z zatrudnialnością. Badania zostały przeprowadzone metodą wywiadów biograficznych w ramach międzynarodowego projektu EMPLOY finansowanego z środków programu Erasmus+ (2014-1-UK01-KA203-001842-TP).
pedagogika
Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku cieśli, jako czynnik poprawiający bezpieczeństwo pracy Poniższy artykuł dotyczy kwestii związanej z oceną ryzyka zawodowego na stanowisku cieśli w wybranym zakładzie ciesielskim. Ocena ta ma na celu przybliżenie zagrożeń, na jakie narażony jest pracownik wykonujący pracę na stanowisku cieśli. Artykuł zawiera ocenę ryzyka zawodowego, wykonaną przy użyciu dwóch metod. Zaprezentowano również porównanie wykorzystanych metod oceny ryzyka.
inżynieria materiałowa
Mazerowanie. Nieco o historii i technice Artykuł zawiera informacje dotyczące techniki mazerowania. Omawia historię i różnicę między różnymi ośrodkami meblarskimi wykorzystującymi tę technikę. Prezentuje wzory stosowane w mazerunku ludowym na przykładzie między innymi zbiorów Muzeum Wsi Radomskiej i opisuje wygląd mazerowania na boazeriach, kasetonach i stolarce drzwiowej w Pałacu Jana III Sobieskiego w Wilanowie. Omawia stosowane techniki wykonania fladrowania, rodzaje farb oraz ich kolory.
nauki o sztuce
Znaczenie receptora estrogenów oddziałującego z białkami G w fizjologii i patofizjologii Estrogeny, bez wątpienia, odgrywają istotną rolę w regulacji procesów fizjologicznych i patofizjologicznych. Za pośrednictwem kanonicznych recepto– rów estrogenów ERα i ERβ hormony te modulują wiele ścieżek sygnałowych w komórce zarówno na drodze genomowej, jak i niegenomowej. Wyniki badań ostatnich lat ujawniają, że nie wszystkie biologiczne efekty estrogenów wynikają z ich klasycznego modelu działania. Obok kanonicznych receptorów ERα i ERβ w estrogenozależnej regulacji funkcjonowania wielu tkanek i narządów pośred– niczy receptor estrogenów oddziałujący z białkami G. Powszechne występowa– nie receptora estrogenów oddziałującego z białkami G w różnych tkankach, jak i obserwowana deregulacja jego ekspresji w określonych patologiach pozwala domniemywać o istotnej roli tego receptora w funkcjonowaniu komórek, tkanek i organizmów. Aktywacja/dezaktywacja receptora estrogenów GPER ma miejsce podczas metabolizmu węglowodanów i lipidów czy odpowiedzi immunologicznej, zaangażowana jest w wiele zdarzeń ze strony układu rozrodczego, sercowo– naczyniowego, nerwowego oraz kostnego.
nauki medyczne
Sprawiedliwość i solidarność w polityce zagranicznej Izraela na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych Polityka zagraniczna Izraela jest grą idei i interesów. Idee wywodzą się najczęściej z etyki i tradycji religijnej Żydów i - jak podkreślają izraelscy politycy - są światowym, uniwersalnym dziedzictwem. Powołując się na nie, Izrael stara się jednocześnie usprawiedliwić swoją politykę (interesy), która m.in. na forum ONZ spotyka się z szeroką krytyką, zwłaszcza za łamanie praw człowieka. Dlatego też Izrael szczególną wagę przywiązuje do propagowania idei sprawiedliwości i solidarności, które znalazły swój wyraz m.in. w przyjętych przez ONZ Milenijnych Celach Rozwoju, w tym także do praktycznych działań mających te idee urzeczywistniać. W artykule starano się zweryfikować założenie konstruktywistycznej metody badania stosunków międzynarodowych, iż idee nie muszą być przeciwstawiane interesom - mogą być wkomponowane w nie i eksponowane jako czynnik wznioślejszy i łatwiejszy do akceptacji przez pozostałych uczestników stosunków międzynarodowych.(abstrakt oryginalny)
nauki o polityce i administracji
W stronę europejskiego nacjonalizmu? Tendencje unifikacyjne we współczesnych europejskich ruchach nacjonalistycznych W Europie obserwujemy zjawisko renesansu nacjonalizmu. Zauważalny jest wyraźnie wzrost znaczenia partii odwołujących się do kategorii narodu i interesu narodowego. Niektórzy mówią wręcz o trzeciej fali nacjonalizmu po okresie nacjonalizmu demokratycznego z lat 1789–1870 i niedemokratycznego z okresu od 1886 do 1945 r., wówczas nastąpić miałby czas nacjonalizmu europejskiego. Rzeczywiście partie i ugrupowania nacjonalistyczne w poszczególnych krajach europejskich odnalazły wiele łączących je problemów, pewne uniwersalne treści wspólne im wszystkim, których chcą bronić, bądź je propagować. W związku z tym mamy do czynienia z próbami tworzenia sieci transnarodowych, walczących o wspólne cele, przeciwstawiających się zjawiskom migracji, islamizacji czy federacyjnemu modelowi integracji europejskiej.
nauki o polityce i administracji
Estymacja efektywności technicznej: Podejście kombinowane W pracy zaproponowano modyfikację metody łączącej podejście nieparametryczne z parametrycznym dla estymacji efektywności technicznej. W przeciwieństwie do oryginalnej metody kombinowanej oraz dwóch metod opartych wyłącznie na analizie regresji metoda proponowana wykorzystuje własność niezmienniczości charakteryzującą podejście nieparametryczne DEA realizowane przy założeniu maksymalizacji wyniku produkcyjnego i zmiennego zwrotu ze skali. Rozważania zilustrowano wykorzystując dane o produkcji rolniczej przeciętnych, w skali regionów Unii Europejskiej, gospodarstw prowadzących uprawy polowe. Uzyskane oceny efektywności potwierdzają, że metoda proponowana dostarcza ocen efektywności, które są najbardziej skorelowane z ocenami wyznaczanymi metodą nieparametryczną, a równocześnie są bardziej zróżnicowane, co przemawia na jej korzyść.
ekonomia i finanse
Cztery pieśni do świętego Mikołaja pochodzące ze Zbioru pieśni nabożnych katolickich do użytku kościelnego i domowego (Pelplin, 1871) w aspekcie semantycznym oraz wybranych zagadnień muzycznych W niniejszym artykule autor przybliża cztery pieśni do świętego Mikołaja, pochodzące z opublikowanego w 1871 roku w Pelplinie Zbioru pieśni nabożnych katolickich do użytku kościelnego i domowego. Pieśni nie posiadają tytułów. Ich incipity są następujące: pieśń I Niech będzie Bóg nasz pochwalony w świętym Mikołaju, pieśń II Krzyknijmy wszyscy, zgodnemi głosami, pieśń III Mikołaj Biskup przebłogosławiony, pieśń IV Kochany Bogu święty Mikołaju. Warstwa semantyczna pieśni wyrasta z nurtu tzw. religijności potrydenckiej, która wyrażała się między innymi w postrzeganiu istniejącego zła, choroby czy innego nieszczęścia jako kary Bożej za grzechy ludzi. Z drugiej jednak strony ukazuje postawę, która świadczy o tym, że to właśnie Bóg może dokonać cudownej interwencji, dlatego człowiek wzywa orędownictwa świętego. Z kolei w warstwie muzycznej pieśni posiadają prostą budowę i nieskomplikowaną linię melodyczną. Te przymioty niewątpliwie pomagały w modlitwie do ulubionego świętego.
nauki teologiczne
Postępowanie dowodowe w procedurze cywilnej – wybrane zagadnienia Celem niniejszego artykułu jest omówienie wybranych kwestii problematyki związanej z przeprowadzeniem postępowania dowodowego w procedurze cywilnej ze szczególnym uwzględnieniem istoty wniosku dowodowego oraz możliwości jego zgłoszenia. Analizie poddane zostały przepisy ustawowe i podustawowe dotyczące zarówno kwestii formalnych składania wniosku dowodowego, możliwości dopuszczenia dowodu, sposobu przeprowadzenia dowodu, a także roztrząsanie wyników postępowania dowodowego. Przepisy obowiązujące w obecnym kształcie nie dają możliwości zgłaszania dowodów według własnego uznania przez strony i uczestników postępowania, dlatego też niezwykle istotne jest stosowanie ich zgodnie z zaleceniem ustawodawcy, tak aby nie zostać pozbawionym wydania korzystnego rozstrzygnięcia tylko z tego powodu, że Sąd uzna wniosek dowodowy za spóźniony.
nauki prawne
Widoki z arterii komunikacyjnych „przód i tył miejscowości” Istotnym i coraz ważniejszym elementem krajobrazów kulturowych są sieci komunikacyjne. To one łączą sąsiadujące miejscowości, integrującą społeczności ale i dzielą przestrzeń powodując jego fragmentacje. Powszechna obserwacja widoku z dróg i linii kolejowych obliguje do zadbania o panoramy widokowe, o usytuowanie „przodów miast i wsi” tak by można było podziwiać harmonię i ład przestrzenny z współcześnie głównych dróg dojazdowych. W ciągu wieków zmieniały się sposoby podróżowania i przewożenia towarów, istotnie zrosła prędkość przemieszczania się. W artykule prześledzono jak prezentował się w ciągu wieków krajobraz kulturowy miast i wsi z głównych (w danym okresie historycznym) arterii komunikacyjnych, z których szlaków widać było reprezentacyjny, uporządkowany widok, a kiedy dojeżdżając do miasta oglądano jedynie zaplecze, dzielnice magazynowo-składowe.
architektura i urbanistyka
Sposób postrzegania przeszłości jako światło dla μελέτη θανάτοu. Przyczynek z odniesieniem do myśli Parmenidesa z Elei (B3) Celem mojego artykułu jest przedstawienie refleksji na temat związku między sposobem istnienia przeszłości (tym, jak wolno ją postrzegać) a podejściem do umierania oraz śmierci. Leżąca u podstaw moich rozważań interpretacja Platońskich słów „μελέτη θανάτου” (Fedon, 81 a) w zestawieniu z Parmenidejskim „τὸ γὰρ αὐτὸ νοεῖν ἐστίν τε καὶ εἶναι” (Περί φύσεως, B3) wydaje się dozwolonym i korzystnym intelektualnie rezultatem spojrzenia na te wyimki w świetle ἄσκησις: filozofii pojmowanej jako sposób rozumnego życia-umierania. Jednym z ważnych przesłań filozofii starożytnej zdaje się pogląd, że to, o czym da się pomyśleć, musi istnieć. Wówczas — jako że myślenie (wspominanie) o tym, co wydarzone, jawi się rzetelniejsze niż przewidywanie tego, co dopiero się zdarzy — należy przydać przeszłości odmienny status ontyczny aniżeli przyszłości. Jeśli zaś sięgnąć, dla przykładu, po współczesną teorię rosnącego wszechświata (C. D. Broad; growing [block] universe theory), wtedy wolno — być może — uznać czyjąś śmierć za kolejną warstwę jego istnienia, nie destruującą warstw poprzednich. Pozwala to zmienić postrzeganie przyszłego bądź aktualnego „braku” osoby zmarłej, jak i nieuniknionego zbliżania się (do) śmierci.
filozofia
Socjalizacja konsumentów sportu Sport jest współcześnie ważnym elementem medialnej kultury konsumpcyjnej. Socjalizację do sportu, w której ważną rolę odgrywa rodzina, rozumie się zwykle jako proces wdrażania jednostek do aktywnego uczestnictwa w rywalizacji sportowej. Wiąże się ona jednak także z wdrażaniem do bezpośredniej lub medialnej konsumpcji sportu w roli kibica i kształtowaniem postaw wobec sportu jako elementu kultury. Wykorzystując literaturę przedmiotu, w artykule przeanalizowano uwarunkowania socjalizacji do konsumpcji sportowej, a także przemiany kultury kibicowania związane z przeobrażeniami koncepcji wykorzystania stadionów sportowych i nowych technologii informatycznych w sporcie. Zasygnalizowano również zagrożenia związane z socjalizowaniem konsumentów sportu rozumianego jako elementu kultury konsumpcyjnej.
nauki o kulturze fizycznej
Prace konserwatorskie i badania archeologiczno-architektoniczne przeprowadzone w katedrze wrocławskiej w latach 1946-2011 na tle powojennej doktryny konserwatorskiej W artykule przedstawiono zarys procesu odbudowy katedry wrocławskiej po II wojnie światowej na tle ówczesnych problemów technicznych oraz praktyki i doktryny konserwatorskiej związanej z odbudową obiektów monumentalnych wzniesionych w miastach europejskich, a zniszczonych w znacznym stopniu, czyli ok. 70 procentach tkanki zabytkowej. Zakres dat obejmuje dwa okresy odbudowy katedry: pierwszy, prowadzony przez Marcina Bukowskiego, oraz drugi, związany z konserwacją formy zewnętrznej budowli. Prace były wówczas koordynowane przez prof. Edmunda Małachowicza i trwały blisko 40 lat, nadając budowli obecny kształt. Celem niniejszej pracy jest analiza podejścia konserwatorskiego do zagadnień restytucji budowli obiektu obydwu architektów. Została przeprowadzona na podstawie badań literaturowych, analizy autorskich projektów, materiałów ikonograficznych oraz badań in situ tkanki obiektu. W 2022 r. przypadnie 70. rocznica rekonsekracji katedry po odbudowie, jednak proces rewaloryzacji obiektu, głównie jego wnętrza, trwa nadal. W ostatnich latach w architekturze są widoczne działania prowadzące do odbudowy i restytucji obiektów historycznych, uwzględniające w różnym stopniu wartość autentyzmu ich substancji zabytkowej - wartość omawianą w podstawowych dokumentach doktrynalnych, m.in.: w Karcie Ateńskiej z 1931 r., Karcie Weneckiej z 1964 r. oraz Dokumencie z Nara o autentyzmie z roku 1994. Fakt ten skłania do refleksji: czy dziś wartość autentyzmu traktowana w konserwatorstwie jako priorytet nadal stanowi główną wytyczną do prac na obiektach zabytkowych, czy jednak przez lata postulat ten traci na aktualności?
architektura i urbanistyka
Zdezagregowany wskaźnik inflacji w polityce pieniężnej banku centralnego Celem artykułu jest przedstawienie wyników badań zdezagregowanego wskaźnika cen w ocenie procesów inflacyjnych na przykładzie Polski. Prezentowane analizy wskazują, że podejście zdezagregowane pozwala na pełniejsze zrozumienie charakteru procesów cenotwórczych oraz na lepszą identyfikację czynników wpływających na kształtowanie się inflacji. Wyniki wskazują na trzy wnioski. Po pierwsze, znaczna część inflacji w Polsce jest uzależniona od czynników krajowych. Po drugie, nie należy utożsamiać wskaźnika inflacji bazowej z miarą presji popytowej w gospodarce. Po trzecie, zestaw czynników zewnętrznych kształtujących procesy cenotwórcze w Polsce jest stosunkowo szeroki i odmienny dla różnych komponentów wskaźnika cen.
ekonomia i finanse
Życie społeczne i kulturalne na łamach czasopisma zakładowego „Walczymy o Stal” w latach 1953–1956 Tematem artykułu jest ukazanie życia społecznego i kulturalnego lokalnej społeczności Ostrowca Świętokrzyskiego i okolic na łamach czasopisma „Walczymy o Stal” w latach 1953–1956. Autorka poddała analizie prasoznawczej pismo zakładowe „Walczymy o Stal” za lata 1953–1956. W artykule zaprezentowano ponadto wybrane przykłady prasy regionu kieleckiego w Polsce Ludowej, scharakteryzowano wybrane instytucje kultury ze szczególnym uwzględnieniem zakładowych instytucji kultury. Jak wykazała analiza, głównym ośrodkiem życia kulturalnego był Zakładowy Dom Kultury w Ostrowcu Świętokrzyskim. Tam bowiem odbywała się większość imprez o charakterze kulturowym, a także działały różnorodne sekcje. Do tej grupy instytucji zaliczono również: prężnie działający Ostrowiecki Dom Robotniczy, Klub Fabryczny, Osiedlowy Dom Kultury, biblioteki, a także kina.
nauki o komunikacji społecznej i mediach
Krajobraz kulturowy – aktywna ochrona przez wartościowanie Ochrona krajobrazu kulturowego miast, których społeczność stanowi społeczeństwo informacyjne powinna być rozpatrywana w sposób odmienny niż miało to miejsce jeszcze kilkanaście lat temu. Priorytetowym zadaniem stało się uświadamianie społeczeństwu wartości tego krajobrazu przez udostępnianie informacji na ten temat przy zastosowaniu nowoczesnych metod komunikacji. Dla opinii publicznej łatwiej zrozumiałe jest przełożenie wartości krajobrazu kulturowego na czynniki wymierne np. finansowe, niż dyskusje teoretyczne. W tym celu zastosowano metodę prof. Bogdanowskiego jako podstawę do opracowania teorii systemu komputerowego łączącego w sobie elementy planowania i administracji krajobrazem z danymi socjologicznymi i finansowymi. Metoda JARK-WAK umożliwia pracę w różnych skalach miasta i skorelowaniu jednostek różnych poziomów planowania w jeden system. Może on stanowić narzędzie programowego zarządzania i ochrony krajobrazów kulturowych.
nauki o ziemi i środowisku
Pokrycie terenu województwa łódzkiego w latach 2000–2018 w świetle danych Corine Land Cover Celem pracy była analiza pokrycia terenu i jego zmian w województwie łódzkim w latach 2000–2018. Bazując na danych CORINE Land Cover oraz wykorzystując narzędzia GIS, wykonano analizę pokrycia terenu i jego zmian dla trzech przedziałów czasowych 2000–2006, 2006–2012 i 2012–2018, w ujęciu ilościowym i przestrzennym, co pozwoliło na scharakteryzowanie pokrycia terenu badanego obszaru oraz uchwycenie kierunków zmian, ich natężenia i miejsca występowania. W badaniu przeprowadzono pomiar gęstości zmian metodą estymacji rozkładu gęstości z wykorzystaniem nieparametrycznych estymatorów jądrowych (kernel function).
archeologia
Częstościomierz z układem CPLD i mikroprocesorem AVR W artykule przedstawiono układ częstościomierza, zrealizowanego w strukturze reprogramowalnej CPLD i 8-bitowym mikroprocesorze. Część zadań związana ze zliczaniem impulsów implementowana jest w układzie programowalnym (układy liczników, rejestrów, multipleksera), część zadań związana z obróbką danych i prezentacją wyniku, realizowana jest programowo w mikroprocesorze. Przedstawiono przykład zmiany koncepcji realizacji układów licznikowych, pozwalający na optymalne wykorzystanie zasobów obu układów.
automatyka, elektronika i elektrotechnika
Wytwarzanie nanocząstek akagenitu β-FeO(OH) na powierzchni nanorurek węglowych Akagenit jest jedną z odmian alotropowych hydroksytlenku żelaza. Z uwagi na specyficzną strukturę krystalograficzną stanowi interesujący materiał do zastosowań sorpcyjnych, takich jak usuwanie metali ciężkich z wody. W niniejszym artykule przedstawiono stosunkowo prostą i skuteczną metodę wytwarzania nanocząstek β-FeO(OH) na powierzchni nanorurek węglowych. Tak przygotowane nanorurki mogą być wykorzystane jako modyfikator materiałów filtracyjnych stosowanych do oczyszczania wody. Osadzenie ich na powierzchni membrany ceramicznej lub polimerowej pozwoli jednocześnie na usuwanie cząstek stałych i jonów metali ciężkich oraz zabezpieczy przed przedwczesnym zużyciem spowodowanym powstawaniem biofilmu.
inżynieria materiałowa
Najstarsze dzieje budowlane Wieży Kleszej na Zamku Wysokim w Malborku oraz prowadzone tam prace konserwatorskie w XIX w. w świetle wyników badań architektonicznych (cz. 1) Tekst jest podsumowaniem badań architektonicznych Wieży Kleszej znajdującej się na Zamku Wysokim w Malborku. Podzielony został on na dwie uzupełniające się części. Pierwsza zawiera prezentację zabytku, stan badań oraz analizę przekształceń budowlanych. W części drugiej przedstawiono rozwarstwienie chronologiczne zespołu oraz podjęto próbę hipotetycznej rekonstrukcji wybranych faz jej funkcjonowania. Dotychczas uważano, że Wieża powstała w 2. ćwierci XIV w., kiedy to rozbudowano kościół zamkowy. Najnowsze badania autorów pozwalają domniemać, że już w XIII w. funkcjonowała w tym miejscu duża wieża zabudowana arkadowo ponad fosą, zaś podczas prac restauracyjnych w XIX wieku C. Steinbrecht rozebrał jej oryginalne fragmenty i postawił nową w innym miejscu.
nauki o sztuce
Poziom katecholamin w ślinie podczas stresu egzaminacyjnego i wysiłku poznawczego By ustalić przydatność katecholamin w ślinie do badania stresu, pobrano próbki od 30 studentów przed egzaminem oraz w dniu pozbawionym stresorów. Następnie aby zbadać wpływ wysiłku poznawczego na poziomy katecholamin, przebadano 31 ochotników, którzy uczestniczyli w dwóch spotkaniach poświęconych realizacji różnych testów poznawczych. Za pomocą HPLC-ED zmierzono poziomy noradrenaliny, dopaminy i adrenaliny w ślinie. W grupie przed egzaminem zaobserwowano wyłącznie obniżony poziom dopaminy w porównaniu do dnia nieobciążonego stresorami. W drugiej grupie wysiłek poznawczy wywołał podwyższenie poziomów wszystkich trzech katecholamin. Zważywszy na niejednoznaczne wyniki z dotychczasowych badań wydaje się, iż adrenalina i noradrenalina w ślinie mogą być stosowane jako markery aktywności współczulnej w badaniach psychologicznych.
psychologia
Dobre praktyki w przetwarzaniu danych projektowych dla farm wiatrowych przy pomocy GIS W procesach projektowania lokalizacji elektrowni wiatrowych Systemy Informacji Geograficznej (GIS) wykorzystywane są do wspomagania decyzji związanych z interaktywnym przetwarzaniem danych w celu identyfikacji poziomów ryzyka inwestycyjnego. Wobec czego wykorzystanie systemów GIS na etapie zarządzania pracami projektowymi optymalizuje koszty i usprawnia proces podejmowania decyzji w ramach inwestycji. Analizy przestrzenne GIS pozwalają we wstępnej fazie zidentyfikować obszary nieposiadające potencjału do lokalizacji inwestycji, a tym samym stworzyć warunki pozwalające uchronić inwestorów przed nieuzasadnionymi kosztami wynikającymi z nieuzyskania rekomendacji realizacyjnych na dalszym etapie inwestycji. Zgodnie z powyższym w ramach dobrych praktyk projektowania elektrowni wiatrowych warto na początkowym etapie dobrze poznać charakter oraz ograniczenia danych, które będą wykorzystywane do prac projektowych. W szczególności należy zwrócić uwagę na takie elementy danych źródłowych, jak: skala, w jakiej wykonano opracowania, aktualność danych, rozdzielczość wersji elektronicznej, odwzorowanie i układ odniesienia, w jakim wykonano dane oraz tolerancja błędów danych wejściowych.
informatyka techniczna i telekomunikacja
Reakcje katalityczne pary wodnej w szczelinie zmęczeniowej metali obciążonej cyklicznie W trakcie rozwarcia szczeliny zmęczeniowej obciążonego elementu metalowego w przedniej jej części odsłania się świeża, czysta powierzchnia wraz z elektryczną warstwą podwójną EWP o polaryzacji ujemnej, będąca katalizatorem w reakcji wejścia wodoru z pary wodnej do wnętrza metalowej konstrukcji. Para wodna wchodząca do szczeliny w czasie tej reakcji katalitycznej ulega dysocjacji, wodór przechodzi do metalu, a tlen tworzy związki powierzchniowe na jej powierzchni.
informatyka techniczna i telekomunikacja
Analiza możliwości zagospodarowania pofermentu z biogazowni Jednym z zasadniczych wymagań przy prowadzeniu biogazowni rolniczej jest prawidłowa gospodarka produktem ubocznym powstającym przy wytwarzaniu biogazu, czyli pofermentem. Regulacje prawne stanowił swojego rodzaju barierę przy wykorzystywaniu tego substratu jako nawozu w rolnictwie. W pracy omówiono kilka podstawowych możliwości zagospodarowania produktu działalności biogazowni.
nauki leśne
Ocena przydatności reokardiografii impedancyjnej w monitorowaniu stanu hemodynamicznego pacjentów z ciężkim uszkodzeniem lewej komory Reokardiografia impedancyjna, będąca nieinwazyjną metodą oceny stanu hemodynamicznego pacjenta, zdobywa w ostatnich latach uznanie jako cenne uzupełnienie badań echokardiograficznych i monitorowania inwazyjnego. W prezento- wanej pracy porównano wartości wybranych parametrów hemodynamicznych monitorowanych metodą reokardiografii z referencyjną metodą termodylucji. Badania przeprowadzono w czasie wstępnej diagnostyki przed zabiegiem transplantacji serca w grupie 22 chorych, hospitalizowanych z powodu niewydolności krążenia w przebiegu kardiomiopatii rozstrzeniowej.
inżynieria biomedyczna
Pośrednie metody określania szkodliwych imisji Autorzy przybliżają i opisują problemy badania stopnia zanieczyszczania powietrza. Wyodrębniając metody bezpośrednie i pośrednie określania koncentracji substancji szkodliwych w powietrzu, skupiają się metodach pośrednich, które wykorzystują metody matematyczne rozprzestrzeniania i transformacji zanieczyszczeń. Przy ich pomocy można również określić prognozy spodziewanych stanów oraz symulować stany ex post przy dokumentowaniu imisji w przyszłości. Najważniejszym problemem jest wybór odpowiedniego modelu dla danego zadania oraz reprezantycyjności danych wyjściowych. Autorzy wymieniają stosowane modele w badaniach europejskich, dyskutując ich zastosowanie w badaniach w Bratysławie.
geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna
Badania nad stresem doświadczanym przez lekarzy Artykuł jest efektem prowadzonych od kilku lat badań własnych nad stresem zawodowym lekarzy. Doświadczenia wynikające ze studiowania literatury przedmiotu stały się impulsem do powstania niniejszego tekstu. W artykule krytycznie omawiane są dwa obszary badawcze stresu doświadczanego przez lekarzy: wypalenie zawodowe i stres zawodowy. W konkluzjach autorki wskazują przyczyny utrudnień w tworzeniu syntez i metaanaliz badań nad stresem wynikającym z pracy lekarza.
psychologia
Wplyw dodatku surowcow pochodzenia naturalnego na wydajnosc biosyntezy kwasu cytrynowego metoda hodowli w podlozu stalym W pracy badano wpływ dodatku naturalnych surowców pochodzenia roślinnego na biosyntezę kwasu cytrynowego, prowadzoną metodą hodowli w podłożu stałym z użyciem pleśni Aspergillus niger. W tym celu do głównego surowca, wysłodków buraczanych, dodawano różne ilości tapioki, skrobi kukurydzianej, otrąb pszennych i żytnich, wycierki ziemniaczanej oraz melasy buraczanej i trzcinowej. Wydajność kwasu cytrynowego wahała się, w zależności od stosowanego surowca, od 68 g/kg s.s., w przypadku otrąb pszennych do 160 g/kg s.s., przy zastosowaniu wycierki ziemniaczanej oraz do ponad 200 g/kg s.s., w przypadku dodania tapioki lub melasy trzcinowej.
technologia żywności i żywienia
Działalność poszukiwawczo-wydobywcza grupy kapitałowej Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa SA za granicą (stan na lipiec 2016 r.) Jednym z kluczowych elementów kolejnych strategii biznesowych Grupy Kapitałowej Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa SA (PGNiG SA) jest rozszerzenie działalności poszukiwawczo-wydobywczej firmy poza granice Polski. Uzyskanie dostępu do złóż zagranicznych pozwala na rozbudowę potencjału własnych zasobów oraz wyjście spółek GK na rynki zagraniczne. Artykuł szczegółowo omawia zakres prac prowadzonych przez specjalistów PGNiG SA na koncesjach za granicą oraz przybliża zagadnienia związane z geologią poszczególnych regionów. Przykładem wspomnianej aktywności jest działalność PGNiG Upstream International na Norweskim Szelfie Kontynentalnym. Spółka eksploatuje tam złoża ropne i ropno-gazowe (Skarv, Morvin, Vale i Vilje, a niebawem również Gina Krog i Snadd), prowadzi także prace poszukiwawcze w sąsiedztwie eksploatowanych złóż oraz w rejonach słabiej rozpoznanych geologicznie. Innym przejawem aktywności firmy jest jej działalność w Danii (Południowa Jutlandia) i Niemczech (Południowa Bran-denburgia), gdzie poszukiwania skupiają się na, dobrze znanym polskim geologom, poziomie zbiornikowym dolomitu głównego (Ca2). W poziomie tym PGNiG SA odkryło, udokumentowało i udostępniło do produkcji dwa największe złoża ropno-gazowe w Polsce (BMB i LMG). W Pakistanie z kolei PGNiG SA z powodzeniem prowadzi poszukiwania na, zlokalizowanej w prowincji Sindh, koncesji Kirthar, gdzie od niedawna trwa eksploatacja złoża Rehman, a w nieodległej perspektywie czasowej do produkcji zostanie włączone nowoodkryte złoże Rizq. Całość uzupełnia działalność w Libii i Egipcie. Prace poszukiwawcze prowadzone w Libii przez POGC Libia BV koncentrują się w basenie naftowym Murzuq na obszarze koncesyjnym 113 i trwają nadal, mimo ogłaszanego stanu siły wyższej, w praktyce zawieszającego prace polowe. W Egipcie PGNiG SA prowadziło poszukiwania na koncesji Bahariya, zlokalizowanej w północnej części egipskiej Pustyni Zachodniej, jednak niesatysfakcjonujące wyniki prac skłoniły do opuszczenia tego kraju.
nauki o ziemi i środowisku
Beton towarowy – bezpieczeństwo i efektywność w nowej rzeczywistości Polska jest czwartym co do wielkości producentem betonu towarowego w Europie. Produkujemy go rocznie ponad 26 mln m3 . Liczby pokazują skalę: 592 producentów betonu w Polsce, 1075 wytwórni i ok. 3150 specjalistycznych pojazdów, tzw. betonomieszarek. Skala z kolei odzwierciedla wpływ branży na otoczenie. W tym roku budownictwo mierzy się z nową rzeczywistością – w produkcji, zatrudnieniu i transporcie.
architektura i urbanistyka
Niektore problemy tworzenia prawa turystyki w lasach i na obszarach przyrodniczo cennych Przeanalizowano 5 ustaw: o lasach, o usługach turystycznych, o ochronie przyrody, o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej, pod kątem zawartych tam norm i ustaleń dotyczących turystyki w lasach i na obszarach przyrodniczo cennych. Stwierdzono niewielką ilość odniesień tam występujących w stosunku do problematyki turystyki przyrodniczej. Wykazano potrzebę redefinicji podstawowych pojęć, całościowej i spójnej kodyfikacji zagadnień turystyki na obszarach leśnych, usunięcia sprzeczności, błędów, niesymetryczności ustaw oraz w miarę możliwości uzupełnień w stosunku do zasady trójczłonowej koncepcji normy prawnej. Prawo powinno zmieniać się wraz z rozwojem cywilizacyjnym, przystosowywać do nowych oczekiwań i potrzeb społecznych. Leśnictwo, ochrona przyrody, turystyka to działy dużej aktywności społecznej, rozwijające się, zmieniające, stąd potrzeba zmian w prawie.
nauki leśne
Badanie uszkodzeń nowoczesnych ciągników rolniczych Niezawodność ciągnika określana jest jako prawdopodobieństwo poprawnego jego funkcjonowania w określonym czasie i ma szczególne znaczenie w warunkach sezonowej produkcji. Czynnikami wpływającymi na niezawodność ciągników i ich zdolność do wykonywania pracy są uszkodzenia i zużycia. W pracy przedstawiono badania uszkodzeń nowoczesnych ciągników rolniczych w aspekcie ich niezawodności.
nauki leśne
Przedsiębiorczość społeczna – ujęcie procesowe Jednym z podstawowych problemów badawczych dotyczących przedsiębiorczości społecznej jest brak jej jednoznacznej definicji. Problem ten jest dostrzegalny także w Polsce, gdzie pojęcie to wyjaśniane jest w odniesieniu do koncepcji gospodarki społecznej i trzeciego sektora lub traktowane jest jako metafora działań innowacyjnych podejmowanych przez różne grupy i podmioty. Celem niniejszego artykułu jest wyjaśnienie znaczenia terminu „przedsiębiorczość społeczna” z wykorzystaniem podejścia procesowego. Do realizacji tego celu wykorzystano metodę analizy i syntezy literatury przedmiotu. W wyniku analizy stwierdzono, iż procesowe ujęcie przedsiębiorczości społecznej jest użyteczną perspektywą analityczną dla rozumienia sedna działalności łączącej cele społeczne z metodami rynkowymi, jak również poznania przebiegu procesu przedsiębiorczego na poziomie mikro. Jednocześnie sformułowano wniosek o konieczności popularyzacji w Polsce badań o charakterze empirycznym i teoretycznym z wykorzystaniem podejścia procesowego, zwłaszcza w kontekście braku prawnej definicji przedsiębiorstwa społecznego oraz wstępnych ustaleń w tym zakresie.
nauki o zarządzaniu i jakości
Holoceńska ewolucja niecek i dolin denudacyjnych w okolicach Łodzi w świetle dotychczasowych badań Nawiązując do wyników badań peryglacjalnych niecek i dolin denudacyjnych, prowadzonych w okolicach Łodzi przez prof. H. Klatkową w latach 50. i 60. ubiegłego stulecia, w artykule przedstawiono holoceńską ewolucję wyżej wymienionych form denudacyjnych. Wyróżniono trzy najważniejsze etapy tej ewolucji: 1) wypełnianie niecek i dolin denudacyjnych deluwiami antropogenicznymi, 2) rozcinanie form vistuliańskich przez wąwozy, 3) przemiany rzeźby wąwozów oraz niecek i dolin denudacyjnych pod wpływem denudacji agrotechnicznej. Poruszono zagadnienie czynników warunkujących neoholoceńskie zmiany rzeźby suchych niecek i dolin, podkreślając rolę narastającej antropopresji i fluktuacji klimatu. W pracy określono bliżej wiek poszczególnych etapów przemian ukształtowania niecek i dolin denudacyjnych. Ich ewolucja rozpoczęła się u schyłku subboreału i trwała przez niemalże cały subatlantyk aż do współczesności, ze szczególnym nasileniem w średniowieczu. Przedstawiono także litologiczną charakterystykę neoholoceńskich osadów wypełniających niecki i doliny denudacyjne.
archeologia
Współczesne funkcje centrów miast na przykładach rewitalizacji terenów miejskich na Podkarpaciu Artykuł dotyczy analizy stanu istniejącego oraz możliwości odnowy przestrzeni centrów wybranych miast podkarpackich w oparciu o projekty rewitalizacji. Przestrzenie rynkowe, które obecnie są niezagospodarowane i przypominają zapomniane parki, powinny w swojej ofercie programowej zawierać atrakcyjny program użytkowy. Działania remontowe, modernizacyjne oraz rewitalizacyjne mają na celu ożywienie społeczno-gospodarcze tych przestrzeni. Omówiono następujące centra miast w: Kolbuszowej, Sanoku, Dynowie, Boguchwale, Nowej Sarzynie, Stalowej Woli, Nowej Dębie. Zaprezentowane działania przyczyniły się do poprawy poziomu życia mieszkańców poprzez inwestycje, remonty obiektów zabytkowych, ulic i placów, modernizację budynków, tworzenie nowych przestrzeni publicznych itd. Ewaluacja projektów rewitalizacyjnych wykazała jednak, że kompleksowe narzędzie polityki miejskiej, jakim jest rewitalizacja zintegrowana, nie zostało w praktyce zastosowane. Wszystkie projekty były inwestycjami o charakterze twardym, infrastrukturalnym.
nauki o ziemi i środowisku
Od metra dawnego do współczesnego W artykule przestawiono historię definicji metra, od jej pierwotnej idei powiązanej z długością wahadła matematycznego do współczesnej, powiązanej z prędkością światła w próżni. Droga ta wiodła poprzez artefakty i zjawiska fizyczne, służące do odtwarzania jednostki miary długości. W obu wypadkach, tej dawnej i współczesnej definicji metra, istotą jest odwołanie się do jednostki czasu, poprzez stałą fizyczną.
nauki fizyczne
Rozwój szkolnego wychowania fizycznego na przestrzeni dziejów w Polsce a współczesny problem jego unikania Artykuł niniejszy ma na celu ustosunkowanie się do zjawiska unikania wychowania fizycznego w szkołach III Rzeczpospolitej, rozpatrywanego zarówno od strony historycznej, jak i współcze-snych problemów państwa. W pierwszej części odniesiono się do rozwoju wychowania fizycznego w niektórych krajach europejskich i Rzeczpospolitej do czasu rozbiorów, następnie w II Rzeczpo-spolitej i Polsce Ludowej. Część druga odnosi się do transformacji ustrojowej i problemów, które mają odbicie w funkcjonowaniu szkół oraz postawach uczniów i rodziców wobec zajęć wychowa-nia fizycznego.
nauki o kulturze fizycznej
Międzynarodowe ćwiczenia z zakresu ochrony cyberprzestrzeni W artykule omówiono podstawowe zagadnienia dotyczące zagrożeń płynących z cyberprzestrzeni. Opisano rzeczywiste incydenty zaistniałe w Polsce oraz ataki na instytucje finansowe na całym świecie. Następnie zaprezentowano ideę wykonywania ćwiczeń z zakresu ochrony cyberprzestrzeni i zaprezentowano historię organizacji ćwiczeń. Opisano kolejne ich edycje, jak m.in. międzynarodowe manewry Baltic Cyber Shield, Cyber Coalition, Locked Shield. Przedstawiono także polski wkład w tym zakresie: wygrana Polskiej ekipy na „Locked Shield 2014” oraz propozycja polskiego testu „Cyber-Exe”.
nauki o zarządzaniu i jakości
Ocena mikrostruktur kierunkowych i ich znaczenie dla właściwości technicznych piaskowców Badaniom poddano przykładowe piaskowce, różniące się genezą i wykształceniem, w celu określenia wpływu mikrostruktur kierunkowych na ich właściwości. Dla pobranych prób przeprowadzono obserwacje petrograficzne oraz wykonano badania właściwości fizycznych i mechanicznych. Mikrostruktury kierunkowe objawiały się występowaniem w próbach wydłużonych ziaren ułożonych w preferowanych kierunkach, obecnością laminacji równoległej bądź przekątnej, związanej z wysortowaniem ziaren i laminarnym nagromadzeniem substancji spoiwa czy mikrospękań lub ich wtórnych wypełnień. Próbą ilościowej oceny wymienionych cech było określenie poza graficznymi parametrami uziarnienia, także wskaźnika kształtu ziaren kwarcu. Badania prędkości fal podłużnych i ścieralności na tarczy Boehmego przeprowadzone na zorientowanych sześciennych próbach wykazały istnienie anizotropii tych parametrów, co powiązano z obecnością struktur linijnych. Przedstawiono wartości współczynnika anizotropii także dla innych kierunkowo uwarunkowanych właściwości, przewidując zależność pomiędzy jego wielkością a zdolnością pękania i niszczenia skały wzdłuż preferowanych powierzchni.
inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka
Aktualne uwarunkowania kształtowania sieci dróg leśnych w górach W pracy analizowana jest aktualność metodyki projektowania sieci dróg leśnych w terenach górskich. Omawiane jest dostosowanie poszczególnych etapów projektowania i szczegółowych procedur do aktualnego systemu funkcjonowania nadleśnictw w Polsce, potrzeb nowoczesnego leśnictwa oraz współczesnych możliwości projektowych i postaci materiałów wyjściowych. Podkreśla się wykorzystywanie w bieżących opracowaniach analiz i obróbki GIS danych zawartych w standardzie LMN. Etap inwentaryzacji i lokalizacji nowych dróg w sieci dobrze wykorzystuje nowe możliwości tych analiz. Wskazuje się na niespójność procedur w etapie określania optymalnej gęstości sieci drogowej z powodu rodzaju i treści niektórych, aktualnie dostępnych, danych wyjściowych. Etap oceny ekonomicznej projektowanego rozwiązania również wymaga aktualizacji z racji zmienionych realiów gospodarczych, przyjmowanych w analizie szacunkowych ustaleń, a także korzystania z nieadekwatnych wielkości ponoszonych kosztów. Metoda w obecnym kształcie nie jest stosowana jako całość, a tylko niektóre procedury włączane są do opracowań tematycznych. Potrzebne są nowe ustalenia kryteriów udostępniania drzewostanów i waloryzacja przynajmniej niektórych funkcji lasu.
geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna
Elementy konstruktywistyczne w twórczości Iannisa Xenakisa (1922-2001) Iannis Xenakis (1922-2001) był kompozytorem nietuzinkowym. Zamiast studiów w konserwatorium muzycznym wybrał Politechnikę Narodową w Atenach. Zamiast przepisywać fugi J.S. Bacha, kreślił na papierze milimetrowym innowacyjne szkice architektoniczne. Milan Kundera nazwał go prorokiem bezuczuciowości, zaś Artur Honegger odmówił jego próbom kompozytorskim miana muzyki. W środowisku drugiej awangardy Xenakis zyskał sobie jednak niekwestionowaną, wiodącą pozycję za sprawą innowacyjnych technik kompozytorskich, opartych zarówno na regułach matematycznych (probabilistyka, teoria zbiorów i in.), jak i na kształtującej się wówczas technologii informacyjnej. Prezentowany artykuł ukazuje twórczość artysty w odniesieniu do założeń rosyjskiego konstruktywizmu – nurtu, który, choć rozwinął się w innym środowisku, okazał się jednak zaskakująco zbieżny z stylem Xenakisa, ukazując pewne uniwersalne tendencje w XX-wiecznej sztuce awangardowej.
nauki o kulturze i religii
Analiza współpracy międzynarodowej wybranych miast na prawach powiatu w ujęciu gospodarczym Zasadniczym celem artykułu jest omówienie i zaprezentowanie wyników badań nad prowadzoną przez wybrane miasta na prawach powiatu do 100 tys. mieszkańców współpracą zagraniczną, w ramach nawiązanych partnerstw z samorządami państw europejskich i pozaeuropejskich, w ujęciu gospodarczym. Analizie poddano cztery ośrodki miejskie: Nowy Sącz, Grudziądz, Siedlce i Jelenią Górę. Artykuł prezentuje przykłady podejmowanych przez samorządy działań, mających na celu nawiązanie międzynarodowych kontaktów biznesowych między przedsiębiorcami i promowanie oferty inwestycyjnej danego miasta poza granicami Polski. Poruszone zostały też kwestie efektów tych działań, jak również dokonano analizy zależności między intensywnością prowadzonej współpracy gospodarczej a bliskością geograficzną pomiędzy partnerskimi samorządami.
nauki o polityce i administracji
Rynek pojemności magazynowych na ropę naftową i paliwa ciekłe w Polsce perspektywy rozwoju Rok 2012 był pierwszym od 12 lat rokiem, w którym spadło zapotrzebowanie na paliwa płynne. Konsekwencją tego jest spadek popytu na pojemności magazynowe na zapasy obowiązkowe. Szybki wzrost popytu na pojemności magazynowe na ropę naftową i paliwa płynne w latach 2006-2008 spowodowany przez dynamiczny wzrost rynku paliw, wzrost wolumenu zapasów obowiązkowych spowodowany wzrostem liczby dni, średniorocznej dziennej konsumpcji (do 90 dni), zapasów obowiązkowych i dostosowanie prawa polskiego do przepisów Międzynarodowej Agencji Energii. Po 2008 roku wzrost popytu na nowe pojemności magazynowe jest związany z rozwojem rynku. Ze względu na perspektywy rozwoju rynku paliw w Polsce powstanie nowych dużych pojemności magazynowych w kawernach solnych może być niemożliwe.
nauki o ziemi i środowisku
30 lat Rzeszowskiego Ośrodka „Dojo Budokan” (1987-2017) Problem. Podjęto opracowanie o charakterze monograficznym, w celu wyeksponowania specyfiki jednej szkoły sztuk walki i ośrodka badań sztuk walki. Autor stara się określić, jak ten badany ośrodek/szkoła pełni swoją funkcję w perspektywie 30 lat działalności. Metoda – monograficzna, w której sięgnięto do kilku kategorii źródeł i opracowań. Metodą jest stadium pojedynczego przypadku, zarówno opisowe i oceniające, z obserwacją uczestniczącą i dokumentacją fotograficzną. Wyniki. Rzeszowski Ośrodek „Dojo Budokan” (RODB) był pierwotnie głównym klubem lub grupą sekcji, a następnie głównym ośrodkiem jednego ze stowarzyszeń, i działał w strukturach sportowych. Następnie, od roku 2000, uczestniczy także w działalności naukowej i wydawniczej. Wnioski. RODB działa podobnie, jak inne szkoły sztuk walki, ale nie ogranicza się do nauczania samoobrony, szkolenia sportowego lub usług rekreacyjnych. Działaniom nadaje ton lider. Realizowany jest szeroki program edukacyjny.
nauki o kulturze fizycznej
Głusi - na marginesie "świata słyszących" Zdaniem autorki osoby niesłyszące to z socjologicznego punktu widzenia najciekawsza statystyczna kategoria osób niepełnosprawnych. Część z nich należy do językowo-kulturowej mniejszości nazywanej „światem Głuchych”, część pragnie być częścią słyszącej większości, pozostali żyją między tymi dwoma światami. Bez względu na to, z którą z tych grup się identyfikują, nieważne gdzie i nieważne kiedy ma to miejsce – niemalże wszyscy niesłyszący wszędzie i zawsze żyją na marginesie „świata słyszących”. Gdzie należy szukać źródeł tej sytuacji? A może raczej powinniśmy zapytać, kto jest odpowiedzialny za wykluczenie niesłyszących? Problem polega bowiem nie na tym, że głusi nie słyszą, lecz wynika z tego, że słyszący ich nie słuchają. Pozostają głusi na problemy głuchych. Lata milczenia na temat „cichych współobywateli” zbudowały mur stereotypów pomiędzy światami słyszących i niesłyszących, przez który z trudem przebijać będziemy się przez najbliższe dekady. I choć głuchota, ukryta przez wieki w cieniu uprzedzeń, staje się aktualnie oswojonym elementem codzienności, to głusi nadal są i długo pozostaną na marginesie wielu obszarów „świata słyszących”.
nauki socjologiczne
Nauczanie matematyki w okresie zaborów (1795-1918) Od roku 1851wmonarchii Austro-Wegier ukazywały sie tzw. programy szkolne, wystepujace takze pod nazwa sprawozdan szkolnych. Kazdy raport roczny składał sie z dwóch czesci: urzedowej i naukowej. Czesc urzedowa zawierała informacje o nauczycielach, programach nauczania, podrecznikach, uczniach, pytaniach maturalnych, kronike szkoły itp. W artykule omawiamy programy nauczania w gimnazjach Galicji.
matematyka
Znaczenie innowacji w zarządzaniu łańcuchem dostaw Innowacyjność jest koniecznością w zarządzaniu łańcuchem dostaw, zwłaszcza dla operatorów usług logistycznych. Problematyka innowacji w logistyce jest nadal niedoceniana, a należy mieć na względzie, że rozwiązania związane z innowacjami produktowymi, technologicznymi i procesowymi niekoniecznie mogą być wykorzystywane do opisywania innowacji w logistyce, a jeszcze trudniej odnieść je do łańcuchów dostaw. Artykuł jest przede wszystkim przeglądem literatury dotyczącej znaczenia innowacji w logistyce i jest próbą uporządkowania wybranych innowacji w łańcuchu dostaw.
nauki o zarządzaniu i jakości
Łodzie słowiańskie z czasów wikingów. Problematyka badań, konserwacji i ekspozycji Artykuł przedstawia w zarysie zakres i stan popularyzowania wiedzy o łodziach i żegludze słowiańskiej w okresie wczesnego średniowiecza na tle rozwiniętej promocji osiągnięć skandynawskich w tej dziedzinie. Najbardziej popularnym kierunkiem takich działań jest tworzenie specjalistycznych muzeów oraz organizowanie wystaw, realizacja filmów i publikowanie opracowań przeznaczonych dla czytelników w różnym wieku. Na tle osiągnięć Skandynawów działania polskich muzealników i historyków średniowiecza nie są wystarczające i w celu udostępnienia społeczeństwom informacji o żegludze dawnych Słowian Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku realizuje projekt budowy Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego w Łebie, w którym przygotowywana jest stała wystawa „Łodzie słowiańskie z czasów wikingów”. Na ekspozycji przedstawione zostaną m.in. zrekonstruowane wraki trzech łodzi z X–XII wieku. Otwarcie instytucji planowane jest w roku 2023.
sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki
Regulacja nieuczciwych i nietransparentnych praktyk handlowych w relacji między użytkownikami biznesowymi a platformami — znaczenie prawa antymonopolowego Rozporządzenie P2B ustanawia zasady uczciwego i przejrzystego traktowania użytkowników biznesowych, korzystających z platform internetowych (usług pośrednictwa internetowego). Wskazany akt prawny dotyczy wielu kwestii o charakterze antymonopolowym oraz stanowi pierwszy krok w kierunku stworzenia regulacji ex ante platform internetowych. Autor artykułu zabiera głos w dyskusji na temat potrzeby powstania i ewentualnego kształtu regulacji platform internetowych. Celem przedstawionych rozważań jest: (i) wskazanie interakcji między Rozporządzeniem P2B a prawem antymonopolowym, ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia prawa antymonopolowego dla przyszłej regulacji ex ante dużych platform internetowych, (ii) określenie pożądanego standardu interwencji, w tym skutecznego mechanizmu egzekwowania przepisów Rozporządzenia P2B, po rozpoznaniu szkodliwych praktyk operatorów platform internetowych (tj. przedsiębiorców oferujących usługi pośrednictwa internetowego w ramach platformy). Wskazane zostaną argumenty za zasadnością publicznoprawnej interwencji w działalność operatorów platform internetowych w przypadku: znacznej przewagi siły rynkowej operatora platformy internetowej nad użytkownikami biznesowymi oraz szkody interesu publicznego.
nauki prawne
Posługi świeckich w liturgii eucharystycznej – zarys historyczny Niniejszy artykuł stanowi próbę historycznego ujęcia posługi świeckich w liturgii eucharystycznej, ze szczególnym uwzględnieniem funkcji akolity. Starożytne posługi we wspólnocie liturgicznej i codziennym życiu chrześcijan stały się w późniejszych wiekach stopniami „niższych święceń”, ukierunkowanych na „święcenia wyższe”. Reforma Soboru Watykańskiego II uporządkowała niniejsze stopnie i posługi we wspólnocie Kościoła, podkreślając rolę akolity i nadzwyczajnego szafarza Komunii świętej. Papież Franciszek w styczniu 2021 roku otworzył nową perspektywę, wprowadzając możliwość posługi akolity przy ołtarzu i we wspólnocie Kościoła dla kobiet.
nauki o kulturze i religii
Montmorillonit jako nośnik leku Zastosowanie minerałów ilastych, a w szczególności montmorillonitu, dla celów medycznych, sięga czasów prehistorycznych. Szczególne własności tej grupy minerałów, ich powszechność, niski koszt, zdolności wymiany jonowej, zdolności absorpcyjne, inertność w kontakcie z tkankami ludzkimi oraz budowa sprawiły, iż znalazły się one w kręgu zainteresowania jako potencjalne nośniki substancji leczniczych w systemach kontrolowanego dostarczania leków. Obecnie, minerały ilaste, a w szczególności montmorillonit, są stosowane na szeroką skalę w preparatach farmaceutycznych, jako substancje pomocnicze oraz składniki aktywne. Możliwość interkalacji związków organicznych, jakimi są leki, pomiędzy warstwy montmorillonitu, stwarza nowe możliwości wykorzystania tego minerału. W systemach kontrolowanego dostarczania leków kluczowym elementem jest zastosowanie odpowiedniego materiału nośnika, który przede wszystkim musi charakteryzować się brakiem toksyczności, biokompatybilnością, ale także spełniać odpowiednie wymogi technologiczne, jak np.: duża wydajność produkcji oraz stabilność w środowisku żywego organizmu. Zastosowanie montmorillonitu jako nośnika leku może przyczynić się do uzyskania kontrolowanego i przedłużonego uwalniania leku, ale także do eliminacji skutków ubocznych działania leku na organizm. Dzięki słabym wiązaniom van der Waalsa i wodorowym istniejącym pomiędzy warstwami montmorillonitu, możliwe jest zainterkalowanie cząstek leku pomiędzy warstwy minerału i tym samym utworzenie nietrwałego połączenia z farmaceutykiem. Zainteresowanie minerałami ilastymi w systemach kontrolowanego dostarczania leków potwierdza systematycznie rosnąca liczba publikacji powiązanych z tą tematyką. Praca stanowi podsumowanie dotychczasowej wiedzy na temat wykorzystania minerałów ilastych, a w szczególności montmorillonitu, w zastosowaniach medycznych.
inżynieria materiałowa
Zagrożenie wykluczeniem społecznym dzieci i młodzieży z rodzin ubogich w województwie podkarpackim Ubóstwo i wykluczenie społeczne dzieci i młodzieży to jeden z najpoważniejszych problemów społecznych we współczesnej Polsce. Wykluczenie społeczne negatywnie oddziałuje na jakość kapitału ludzkiego, ogranicza aktywność, przedsiębiorczość i innowacyjność oraz podnosi koszty funkcjonowania państwa. Doświadczanie ubóstwa w dzieciństwie to większe prawdopodobieństwo życia w ubóstwie w dorosłym życiu. Dzieci z rodzin ubogich doświadczają wielu problemów związanych z koniecznością ograniczania swoich potrzeb do minimum. Ubóstwo stanowi często barierę w rozwoju edukacyjnym dzieci. Istotnym elementem jest także doświadczanie przykrości ze strony innych osób przez dzieci klientów pomocy społecznej i poczucie odrzucenia przez grupę rówieśniczą ze względu na nieposiadanie odpowiedniego ubrania, nowszego telefonu itp. W niniejszym artykule analizie poddano sytuację dzieci i młodzieży w rodzinach korzystających z pomocy społecznej, z powodu ubóstwa. Dane, do których odwołuje się autorka, pochodzą z badania regionalnego dotyczącego wykluczenia społecznego w województwie podkarpackim, przeprowadzonego w 2010 r.
nauki socjologiczne
Głód ma większą moc niszczycielską niż miecz. Przygotowania wojenne w Le Livre des fais d’armes et de chevalerie Christine de Pisan W średniowiecznych działaniach wojennych, mimo postępu technologicznego podstawową kwestią było zapewnienie wojskom zaopatrzenia. Logistyka od zawsze była głównym aspektem walki zbrojnej na dużą skalę. Jednak, pomimo jej niezaprzeczalnego znaczenia, zaskakująco mało wiemy na ten temat. Dlatego też w pewnym zakresie, lukę tę wypełnia dzieło Christine de Pisan Le Livre des fais d’armes et de chevalerie. Zawiera cenne informacje w odniesieniu zwłaszcza do materialnych warunków prowadzenia wojny i związanej z tym sztuki oblężniczej.
historia
Poziom zanieczyszczenia metalami niektorych grzybow jadalnych dziko rosnacych Oznaczono Cd, Hg, Pb, Cu i Zn w próbkach grzybów jadalnych dziko rosnących pozyskanych w latach 1990-91 z sześciu rejonów Polski.
nauki o zdrowiu
Uwagi na temat badań i dokumentacji historycznych więźb dachowych na etapie poprzedzającym opracowanie projektu budowlanego Konserwacja historycznych więźb dachowych wiąże się często z koniecznością wzmacniania lub miejscowego wymieniania istniejącej drewnianej substancji zabytkowej. Dlatego niezwykle ważne jest przeprowadzenie wstępnych badań konstrukcji, które pozwalają określić wartość zabytkową tego elementu budowli i jego stan zachowania. Dopiero po takiej ocenie wykonuje się szereg dalszych badań szczegółowych. Podstawową dokumentacją jest inwentaryzacja konstrukcji, która powinna być prawidłowo wykonana i musi posiadać odpowiedni stopień szczegółowości. Na nią nanosi się dalsze badania. Ich wyniki mają posłużyć projektantom do przyjęcia najlepszych rozwiązań w projekcie budowlanym, które przede wszystkim w możliwie najwyższym stopniu muszą szanować zachowaną substancję zabytkową. Jest ona ciągle nośnikiem wielu istotnych informacji naukowych. W projekcie budowlanym określa się szczegółowo zakres prac, a roboty powinny być nadzorowane przez przedstawicieli Wojewódzkich Urzędów Ochrony Zabytków. W takich państwach jak Niemcy, Francja, Republika Czeska, Słowacja i Belgia w coraz większym stopniu używa się przy tego typu naprawach tradycyjnych technik ciesielskich i wymienia się tylko bardzo uszkodzone fragmenty konstrukcji. W krajach tych dba się również o odpowiedni rozwój i kontynuację rzemiosła. W Europie standardem w analizie zabytkowych konstrukcji drewnianych stają się także badania dendrochronologiczne. Realizowane projekty remontów zabytkowych drewnianych więźb dachowych uwzględniają w coraz większym stopniu wyniki interdyscyplinarnych badań naukowych tych unikalnych konstrukcji ciesielskich oraz ich specyfikę. Powinno zakładać się pełną odwracalność prowadzonych zabiegów, a w czasie realizacji prac należy ściśle przestrzegać przyjętych w projekcie rozwiązań.
nauki o sztuce
Wplyw przechowywania nowych odmian dyni olbrzymiej [Cucurbita maxima] na wybrane parametry skladu chemicznego Celem pracy było określenie podstawowego składu chemicznego owoców nowych odmian dyni olbrzymiej oraz przeprowadzenie badań przechowalniczych Materiał doświadczalny stanowiły dwa nowe mieszańce dyni olbrzymiej (‘Justynka’ i 958) oraz jedna tradycyjnie uprawiana odmiana Bambino. Owoce pochodziły z pola doświadczalnego „Wolica” Katedry Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin SGGW. Zbiór owoców przeprowadzono 21 września 2005 roku. Badania przeprowadzono bezpośrednio po zbiorze (I) oraz w trzech terminach przechowywania: II – po 4 tygodniach, III – po 8 tygodniach i IV – po 12 tygodniach od zbioru owoców. Dynie przechowywano początkowo w tunelu foliowym, a następnie w chłodni. Temperatura przechowywania wynosiła ok. 10°C, a wilgotność powietrza 75%. Zawartość suchej substancji i ekstraktu w nowych odmianach dyni olbrzymiej była ponad 2-krotnie większa niż w tradycyjnej odmianie Bambino. Bezpośrednio po zbiorze zawartość cukrów w badanych odmianach różniła się, jednak po 12 tygodniach przechowywania nie stwierdzono statystycznie istotnych różnic. Spośród przebadanych odmian Justynka zawierała najwięcej karotenoidów ogółem i β-karotenu, natomiast Bambino najmniej. Nasłonecznione strony owoców dyni olbrzymiej były bogatsze w suchą substancję, ekstrakt, cukry ogółem, karotenoidy ogółem i β-karoten w porównaniu ze stronami zacienionymi podczas uprawy.
technologia żywności i żywienia
Zastosowanie porostów do oceny antropogenicznych przekształceń i waloryzacji przyrodniczej obszarów leśnych miasta Olsztyna Historia Olsztyna w szczególny sposób wiąże się z otaczającym miasto lasem. Lasy zajmują obecnie ponad 21% powierzchni miasta. Ponad połowę tego obszaru zajmuje zwarty kompleks Lasu Miejskiego (1055 ha), pełniącego od końca XIX wieku funkcje terenów rekreacyjno-wypoczynkowych oraz turystyczno-krajoznawczych. Jest to jeden z większych i ciekawszych tego typu obiektów w kraju. Pomimo wielowiekowej eksploatacji, polegającej na pozyskiwaniu drewna zarówno na potrzeby rozwijającego się miasta jak i na handel, kompleks ten dotrwał do naszych czasów niemal nieuszczuplony w swych granicach, wykształconych prawdopodobnie jeszcze przed lokacją miasta w XIV wieku. Lasy miejskie Olsztyna stanowią interesujący obszar badawczy, dotychczas niedoceniany. Od 1999 roku prowadzone są na ich obszarze badania nad porostami, których jednym z celów jest waloryzacja przyrodnicza, wykorzystująca różne wskaźniki lichenoindykacyjne.
nauki leśne
Środowiskowe aspekty transportu. Recykling w cyklu życia pojazdów W pracy została przedstawiona problematyka recyclingu środków transportu z uwzględnieniem analizy środowiskowej przeprowadzonej przy użyciu metody LCA. Równocześnie wskazano na uregulowania prawne w postaci dyrektywy 2000/53/EC i problemy z jej wypełnieniem w poszczególnych państwach członkowskich Unii Europejskiej. Zaproponowano również procedurę optymalizacji odzysku elementów i materiałów z samochodu wycofanego z eksploatacji jako rozwiązanie tych problemów. Słowa kluczowe: LCA (Life Cycle Assessment), cykl życia, odzysk, recykling produktowy, recykling materiałowy, samochód wycofany z eksploatacji (SWE)
inżynieria chemiczna
Zastosowanie technik chromatograficznych do analizy barwników azowych i produktów ich rozkładu w produktach konsumenckich Obserwuje się systematyczny wzrost zainteresowania barwnikami azowymi wynikający głownie z ich niskich kosztów otrzymywania, nieskomplikowanej produkcji, szerokiej gamy kolorystycznej i trwałości. Wykorzystuje się je w przemyśle skórzanym, w produkcji tworzyw sztucznych, lakierów oraz farb, kosmetyków, produktów spożywczych, jednak to przemysł włókienniczy wykorzystuje ponad 65% ich światowej produkcji. W związku z faktem, iż niektóre barwniki azowe w odpowiednich warunkach ulegają rozkładowi do amin aromatycznych (które wykazują właściwości kancerogenne i mutagenne), ich obecność w wyrobach konsumenckich powinna być stale monitorowana. Konieczne jest zatem opracowanie wiarygodnych i miarodajnych metod ich oznaczania. Niniejsza publikacja stanowi przegląd technik stosowanych do analizy i oznaczania barwników azowych i produktów ich rozkładu.
inżynieria chemiczna
Budujemy dom… – ocena promieniotwórczości naturalnej wybranych surowców i materiałów budowlanych W Polsce systematyczne badania promieniotwórczości naturalnej w surowcach i materiałach budowlanych prowadzone są od 1980 r. W oparciu o wyniki badań prowadzonych przez Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej (CLOR) i ponad 30 innych laboratoriów w naszym kraju powstała ogólnopolska baza danych z wynikami promieniotwórczości naturalnej. Baza ta jest nadzorowana przez CLOR i zawiera wyniki badań dla ponad 42 000 analizowanych próbek od 1980 r. do chwili obecnej. W artykule przedstawiono wyniki badań radioaktywności wybranych surowców i materiałów budowlanych, oceniono możliwość zastosowania ich w budownictwie mieszkaniowym oraz oceniono narażenie osób na promieniowanie jonizujące wynikające z zastosowania tych materiałów w budownictwie mieszkaniowym.
nauki fizyczne
Geneza jezior i torfowisk dorzecza Prypeci w świetle polskich badań okresu międzywojennego Badania torfowisk i jezior (kopalnych i współczesnych) prowadzone były na całym obszarze Polesia w ramach Biura Melioracji Polesia. Prace badawcze wykonane zostały przez grupę florystyczno-torfową kierowaną przez prof. Stanisława Kulczyńskiego z Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Mapa torfowisk Polesia opracowana została dla powierzchni 12 514 km², na której wykonano 2833 wierceń i 4357 opisów florystycznych. Zebrane materiały ukazują stratygrafię, wiek, roślinność, hydrologię i podział poleskich torfowisk, zgodnie z ich naturalnymi typami i rodzajami. Wymienione wyżej studia znalazły się w klasycznej 2-tomowej monografii Stanisława Kulczyńskiego „Torfowiska Polesia” publikowanej w 1939/1940 r. oraz w jej angielskiej wersji z 1949 r. Geneza jezior była przedmiotem badań geografów, głównie grupy warszawskiej, kierowanej przez prof. Stanisława Lencewicza z Uniwersytetu Józefa Piłsudskiego.
archeologia
Bezpieczeństwo zdrowotne mięsa wołowego poddanego obróbce termicznej W pracy zbadano wpływ stopnia dojrzałości mięsa wołowego na ilość heterocyklicznych amin aromatycznych (HAA) powstających podczas różnego rodzaju wysokotemperaturowej obróbki termicznej (pieczenia, smażenia i grillowania). Do badań wykorzystano mięśnie tuszy wołowej: lędźwiowy większy - polędwicę (psoas major) oraz pośladkowy średni – rostbef (gluteus medius), które dojrzewały w różnym czasie (5, 10 i 15 dni). Przeprowadzono analizę chromatograficzną próbek. Najwięcej HAA (10,01 ng/g mięsa) stwierdzono w mięśniu gluteus medius. Wydłużenie czasu dojrzewania mięsa wołowego powodowało zwiększenie ilości powstających HAA. Spośród badanych procesów termicznych najwięcej HAA (9,37 ng/g) powstawało podczas grillowania. Najczęściej występującą aminą w mięsie poddanym obróbce termicznej była PhIP (nawet ponad 400 ng/g mięsa). W mięsie grillowanym nie stwierdzono aminoimidazoarenów (IQ oraz IQx), które ze względu na wysoką wrażliwość na działanie wysokiej temperatury, rozkładały się podczas procesu termicznego.
technologia żywności i żywienia
Sieci i usługi telekomunikacyjne w zarządzaniu kryzysowym W artykule opisano zasady obiegu informacji, charakterystykę sieci łączności elektronicznej oraz propozycję wykorzystania nowoczesnych usług telekomunikacyjnych w procesie zarządzania kryzysowego.
informatyka techniczna i telekomunikacja
Pomorska Kolej Metropolitalna jako element zrównoważonego rozwoju systemu transportowego aglomeracji gdańskiej [...]Celem artykułu jest zaprezentowanie Pomorskiej Kolei Metropolitalnej zarówno w kontekście idei zrównoważonego rozwoju systemu transportowego, jak i w kontekście przekształceń systemu transportowego aglomeracji gdańskiej - systemu, który w coraz większym stopniu kształtowany jest zgodnie z założeniami zrównoważonego rozwoju. Ten cel zdeterminował układ artykułu, w którym rozpoczęto od przedstawienia podstawowych założeń i źródła terminu zrównoważony rozwój systemu transportowego, następnie opisano realizowany projekt Pomorskiej Kolei Metropolitalnej, by w kolejnej części przedstawić go w nawiązaniu do idei zrównoważonego rozwoju i zmian, jakie zachodzą w systemie transportowym aglomeracji gdańskiej. W końcowym fragmencie zasygnalizowano też szerszy kontekst kształtowania współczesnych obszarów miejskich i aglomeracji w ramach zrównoważonego rozwoju.[...]
inżynieria lądowa i transport
Optymalizacja systemu kontroli jakości akceleratora Halcyon Cel. Celem pracy jest przedstawienie metody optymalizacji kontroli jakości wiązki oraz poprawności działania kolimatora MLC akceleratora Halcyon. Punktem wyjścia do optymalizacji systemu kontroli był algorytm MPC (Machine Performance Check). Opracowanie niezależnych metod weryfikacji działania kolimatora SX2 oraz kontroli stabilności wiązki akceleratora Halcyon oparto na niezależnych od MPC algorytmach. Opracowany system kontroli jakości skonfrontowano z systemem MPC pod względem jakościowym i ilościowym. Materiały i metoda. Optymalizacja kontroli jakości stabilności wiązki oraz poprawności działania kolimatora SX2 oparta została o algorytmy aplikacji MyQA. Testy dla wiązki promieniowania objęły sprawdzenie stabilności wydajności oraz stałości energii. Druga grupa testów związanych z wiązką to testy geometryczne obejmujące analizę takich parametrów, jak: symetria, płaskość, półcień, rozmiar oraz centrum wiązki promieniowania. Testy kolimatora SX2 to testy stabilności, powtarzalności i dokładności pozycjonowania listków MLC oraz poprawność pracy kolimatora MLC dla złożonych układów, dla techniki IMRT oraz VMAT. Oprogramowanie myQA bazuje na predefiniowanych algorytmach opartych na wytycznych raportu grupy zadaniowej AAPM 142. W celu dostosowania wytycznych raportu AAPM-142 do potrzeb rozwiązań konstrukcyjnych aparatu Halcyon zbudowano bazę niezależnych testów opartych na algorytmach aplikacji myQA i porównano z testami zaproponowanymi przez firmę Varian w oprogramowaniu MPC. Wyniki. Analiza parametrów wiązki dla zbudowanego sytemu QA okazała się głębsza niż w przypadku testów dla algorytmu MPC (obraz 1a i b). Testy MPC dotyczące jakości wiązki to stałość wydajności oraz jednorodności. Wyniki obu testów przedstawione są w formie pojedynczej wartości z ustalonymi poziomami tolerancji: 4% i 2%. Zaproponowany system kontroli, oprócz testu stałości wydajności (obraz 2a) z dwoma poziomami tolerancji (warning 1,0%, error 1,5%), rozszerza kontrole wiązki o stałości energii oraz symetrii, płaskości, półcienia, rozmiaru i położenia środka (obraz 2b). Poziomy tolerancji dla testów jakościowych wiązki, w odróżnieniu od systemu MPC, to szereg wartości opartych na wytycznych raportu IAEA TRS 389. Kontrola pracy kolimatora SX2 w systemie MPC to analiza dokładności i odtwarzalności ustawienia dla pojedynczych listków, dla układów statycznych. Zaproponowany system QA pozwala testować stabilność, powtarzalność i dokładności pozycjonowania listków MLC dla układów dynamicznych. Dyskusja. Zaproponowany, niezależny system QA, w odróżnieniu od systemu MPC, pozwala na znaczące zmniejszenie poziomów tolerancji dla stałości wydajności oraz wprowadza ich zróżnicowanie dla poszczególnych parametrów geometrycznych wiązki. Przedstawiony system QA pozwala na testowanie dokładności pracy kolimatora MLC dla układów dynamicznych stosowanych w technikach IMRT oraz VMAT. Czas realizacji i dostępność czasowa wyników, jak również możliwość analizy trendów czasowych to mocna strona obu systemów.
inżynieria biomedyczna
Zastosowania nowoczesnego próbnika złoża typu Inflatable produkcji firmy Baker-Lynes w inżynierii otworowej i złożowej Szeroki zakres zastosowań w inżynierii otworowej i złożowej mają nowoczesne, rurowe próbniki złoża typu Inflatable produkcji amerykańskiej firmy Baker-Lynes. W niniejszej publikacji przedstawiono technikę i technologię wykonywania testów złożowych, na podstawie doświadczeń przemysłowych uzyskanych przez Poszukiwania Nafty i Gazu Kraków, gdzie próbniki te są stosowane od 1992 roku. Podano także zasady doboru zestawu próbnikowego w zależności od warunków geologicznych oraz stanu technicznego otworu wiertniczego.
inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka
Rozbudzić pożądanie. Z Anandą Devi rozmawiają Alina Mitek-Dziemba i Katarzyna Szopa Rozmowę przeprowadziły po angielsku i przełożyły na polski Alina Mitek-Dziemba i Katarzyna Szopa.
literaturoznawstwo
Ocena wartości diagnostycznej testu skrętu szyi w badaniach obiektywnych u chorych z zawrotami głowy i/lub niedosłuchu Wprowadzenie: Celem pracy była ocena wartości diagnostycznej testu skrętu szyi w badaniach obiektywnych u chorych z zawrotami głowy i/lub niedosłuchem. Materiał i metody: Badania przeprowadzono u 100 chorych, w tym u 54 kobiet i 46 mężczyzn w wieku 17–79 lat, których podzielono na dwie grupy: I grupa – 50 chorych, w tym 30 kobiet i 20 mężczyzn w wieku 17–79 lat z zawrotami głowy lub/i zaburzeniami słuchu oraz potwierdzoną asymetrią naczyń doczaszkowych, II grupa –50 chorych (stanowiących grupę kontrolną), w tym 24 kobiet i 26 mężczyzn w wieku 20–71 lat bez zawrotów głowy lub/i zaburzeń słuchu oraz bez zaburzeń w budowie naczyń doczaszkowych. U każdego pacjenta przeprowadzono badania podmiotowe, przedmiotowe otorynolaryngologiczne, USG Dopplera z określeniem średnicy tt. kręgowych i szyjnych oraz prędkości przepływu krwi w tt. kręgowych i szyjnych, diagnostykę audiologiczną, w tym badanie czasu latencji fal I, III, V słuchowych potencjałów wywołanych z pnia mózgu, diagnostykę otoneurologiczną z zastosowaniem testu skrętu szyi. Wyniki badań: Z analizy przedstawionego materiału wynika, że zastosowanie testu skrętu szyi w badaniu USG Dopplera powoduje w grupie badanej zwiększenie średniej prędkości skurczowej przepływu krwi w tętnicy kręgowej po stronie przeciwnej do skrętu szyi, zwiększenie średniej prędkości rozkurczowej przepływu krwi w tętnicy kręgowej po stronie wykonywanego testu oraz jej zmniejszenie po stronie przeciwnej w porównaniu do grupy kontrolnej. Wartość latencji fali I, II, V w badaniu ABR w fazie skrętu szyi ulega większemu wydłużeniu w grupie badanej niż kontrolnej, po stronie wykonanego testu. Wykonany test skrętu szyi w badaniu VNG powoduje wzrost występowania zarówno fal kwadratowych, jak i oczopląsu (dużo większe w grupie badanej niż kontrolnej). Wnioski. Zastosowanie testu skrętu szyi w badaniach USG Dopplera, ABR oraz VNG u chorych z zawrotami i/lub niedosłuchem powoduje, że badania te stają się czynnościowymi, a tym samym zwiększa się ich wartość diagnostyczna oraz możliwość ich wykorzystywania w monitorowaniu rehabilitacji zaburzeń ucha wewnętrznego.
nauki medyczne
Między doświadczeniem a teorią, czyli o niektórych problemach filozofii mistyki Mistyka to dziś nie tylko popularny termin, którym określa się zjawiska często dziwne i niezrozumiałe, oscylujące między psychologią a duchowością. Mistyka to również problem badawczy, którym od dawna zajmują się specjaliści z rozmaitych dyscyplin naukowych. Swój wkład w badania nad mistyką wnosi także filozofia, co więcej — można również postawić tezę, że posiada ona do tego szczególne kompetencje. Nie ulega wątpliwości, że mistyczna intuicja towarzyszy filozofom niemal od zawsze, a sama filozofia od samego początku rozwijała się także, tu i ówdzie, jako filozofia mistyczna. Aktualnie uwaga filozofów zajmujących się mistyką koncentruje się głównie na problemach wyznaczonych przez filozofię mistyki — tu toczą się najważniejsze dyskusje i ogniskują spory, zwłaszcza tak zwany spór między esencjalizmem a kontekstualizmem. Autor artykułu stawia tezę, że umiarkowany kontekstualizm, jako stanowisko optujące za istnieniem kilku niesprowadzalnych do siebie typów doświadczeń określanych dziś jako mistyczne, lepiej wyjaśnia złożony fenomen mistycyzmu niż redukcyjne nastawienie esencjalistyczne. Nie znaczy to jednak, że daje wyjaśnienie wyczerpujące. Chociaż omawiany w artykule spór nie wydaje się możliwy do jednoznacznego rozstrzygnięcia, filozoficzna analiza głównych, konstytuujących go wątków pozwala lepiej zrozumieć naturę kluczowych, rządzących szeroko rozumiana mistyką procesów. Celem niniejszego artykułu jest zatem rozpoznanie sposobu, w jaki filozofia wkracza na teren mistyki, wkładu, jaki wnosi w analizę doświadczenia mistycznego, a także kilku głównych problemów metodologicznych, na które napotyka.
filozofia
O potrzebie różnorodności. Systemy zarządzania treścią (Content Management System) w strategii przedsiębiorstwa branży IT W tekście podjęto problem skuteczności działań edukacyjnych i promocyjnych wspierających wejście na rynek nowej kategorii produktów i jej uzależnienie od sposobów komunikacji z nabywcą. Obok rozważań teoretycznych ujęte w nim zostały także wyniki badań przeprowadzonych przez jednego z autorów w ramach jego rozprawy doktorskiej poświęconej tej problematyce.
informatyka
Działalność społeczno-kulturalna mniejszości narodowych i religijnych w przestrzeni miejskiej Pabianic do drugiej wojny światowej Mniejszości narodowe (głównie żydowska i niemiecka), tożsame na ogół z mniejszościowymi wspólnotami religijnymi, wniosły wymierny wkład w rozwój zarówno gospodarczy, jak i spo- łeczno-kulturalny Pabianic. Głównym celem artykułu jest określenie charakteru i form organizowania w przestrzeni miejskiej aktywności społeczno-kulturalnej przez wymienione grupy.
historia
Symulator pola walki – trenażer artyleryjski "ANTRACYT PLUS" W artykule przedstawiono symulator pola walki - trenażer artyleryjski ANTRACYT PLUS, który jest wykonywany w Wojskowym Instytucie Technicznym Uzbrojenia. Zasada działania polega na tym, że funkcyjni biorący udział w treningu lub szkoleniu pracują na rzeczywistym sprzęcie, a skutki ich pracy odzwierciedlane są w wirtualnej przestrzeni. Silnikiem symulatora jest VBS (Virtual Battle Space), który pozwala w bardzo wiarygodny sposób symulować teren i działania wojsk w różnych sytuacjach bojowych. Jest on stosowany w wielu armiach NATO do budowy różnych symulatorów i trenażerów. Szeroki wachlarz animacji terenu, pogody, warunków terenowych, sprzętu bojowego, ludzi, zachowań obiektów na różne oddziaływania itp. umożliwia realizację dynamicznego i realistycznego pola walki. Symulator prezentowany w niniejszym artykule przeznaczony jest do szkolenia i treningu funkcyjnych pododdziałów artylerii oraz całych pododdziałów w zakresie kierowania ogniem, planowania misji oraz treningu współdziałania ze wspieranymi wojskami i przydzielonymi środkami rozpoznania (BSL, stacja radiolokacyjna, samolot, śmigłowiec i inne).
inżynieria mechaniczna
O czym myślimy, a o czym nie myślimy? Jerzy M. Brzeziński w swoim artykule przedstawił wiele ważnych problemów, które powinny stać się przedmiotem środowiskowej dyskusji nad stanem psychologii w Polsce. W niniejszym artykule wskazuje się na szereg innych problemów, do których należą między innymi: (1) kastowość i elitarność publikacji naukowych i towarzysząca temu pogarda dla monografii naukowychz prawdziwego zdarzenia; (2) bezkrytycyzm i brak skromności z jednej strony, a z drugiej naciski na konieczność publikowania, co sprawia, że spora część materiałów kierowanych do publikacji nie spełnia elementarnych standardów naukowych; (3) język (języki) tekstów kierowanych do publikacji, i nieraz publikowanych, daleki od poprawności; (4) koncentracja uwagi na punktach, listach i indeksach zamiast na odkryciach naukowych oraz (5) przenoszenie badań psychologicznych w sferę wyobraźni – zastępowanie rzeczywistych aktorów i rzeczywistych sytuacji historyjkami przetwarzanymi w wyobraźni.
psychologia
Proces obróbki skrzyni przekładniowej rozrzutnika obornika - kwalitologiczny wymiar pracy Zmiany, które nastąpiły w XXI wieku, spowodowały radykalną weryfikację co do kształtu struktury organizacyjnej i filozofii zarządzania. Wyzwanie, jakie stoi przed współczesnymi przedsiębiorstwami polega na znalezieniu odpowiedzi na pytanie: jak efektywnie wykorzystać to, co już wiemy i jesteśmy w stanie się dowiedzieć? Dostęp do najnowszych rozwiązań w zakresie technologii wytwarzania staje się coraz powszechniejszy i co ważne tańszy. Jest to bardzo pozytywne zjawisko, zwłaszcza w kontekście paradygmatów społeczeństwa bazującego na wiedzy. Pora to wykorzystać, przyjmując rozwój zasobów ludzkich za jeden z priorytetów doskonalenia organizacji. W niniejszym opracowaniu autorzy dokonują analizy zadań realizowanych przez usługodawcę tokarza w procesie produkcji skrzyni przekładniowej napędu rozrzutnika obornika, rozpatrując je w wymiarze jakościowym (jakościowa orientacja zakładu wytwórczego).
nauki leśne
Badanie eksploatacyjne laboratoryjnej mieszarki łopatkowej W pracy przedstawiono wyniki badań procesu mieszania mieszaniny dwuskładnikowej w laboratoryjnej mieszarce łopatkowej. Badano wpływ parametrów eksploatacyjnych tj. prędkość obrotowa, czas mieszania oraz ilość pierścieni w mieszarce. Wykazano, że podstawowe znaczenie w realizowanym procesie ma zastosowana ilość pierścieni, oraz prędkość obrotowa.
inżynieria chemiczna
Biel staje się bielsza. O Wyjściu Otwierający tom Wyjście wiersz *** biel się nie smuci autorka traktuje jako istotne wprowadzenie do tomu, którego interpretację zaczyna od konfrontacji tytułu z obrazem na okładce. Wagę wiersza o bieli podkreśla dwojaki zapis – wersja drukowana (czarne litery) i negatyw rękopisu (białe litery). Motyw bieli – w twórczości Różewicza stale obecny, będący znakiem wielofunkcyjnym, odsyła autorkę do wiersza Biel, w którym poeta opłakiwał baranka. Analiza utworu pozwala wnioskować, że jest on zapisem zamierania zmysłów, wrażeń, pamięci, słów. Aluzyjnie przywołana figura baranka, który „gładzi grzechy świata” wnosi sens eschatologiczny. Biel rozjaśnia śmierć, jest tutaj znakiem doskonałej niewiedzy, tego, co niepoznawalne i niewyrażalne. Biel łączy „szarą strefę” z cierpieniem (które oczyszcza) i śmiercią (człowieka, poezji). Wobec bankructwa słów zużytych, biel jako znak ciszy i milczenia prowadzi poetę do „wyjścia” – poza rzeczywistość otaczającego świata, w strefę ciszy i milczenia. O śmierci poeta nie mówi, wyręcza się typografią (na białej kartce czarne litery, na czarnej – białe), dialogiem, grą z jej kulturowymi wyobrażeniami.
literaturoznawstwo
Kapitał intelektualny w agroturystyce - wyniki badań empirycznych w województwie wielkopolskim Celem pracy było określenie wpływu kapitału intelektualnego na rozwój działalności agroturystycznej. Wobec złożoności zasobu jakim jest kapitał intelektualny założono, że na poziom świadczenia usług agroturystycznych wpływa poziom wykształcenia. Materiał źródłowy stanowiły wyniki badań ankietowych przeprowadzonych w 87 gospodarstwach agroturystycznych zlokalizowanych w województwie wielkopolskim. Z badań wynika, że zasoby intelektualne są istotne z punktu widzenia prowadzonej działalności rolniczej oraz działalności agroturystycznej. Wpływają zarówno na zakres tej dzielności, jak i na wielkość prowadzonego gospodarstw.
rolnictwo i ogrodnictwo
Rak podstawnokomórkowy skóry twarzy penetrujący do oczodołu – opis przypadku Rak podstawnokomórkowy (BCC) jest najczęstszym nowotworem złośliwym skóry. W niniejszej pracy przedstawiamy przypadek 59-letniej kobiety z guzem skóry twarzy stopniowo powiększającym się od 5 lat. Badanie MR ujawniło nieprawidłowy naciek w lewym oczodole. Pacjentka została zakwalifikowana do częściowej resekcji nosa zewnętrznego, enukleacji oczodołu, maksylektomii przyśrodkowej wraz z rekonstrukcją ubytku tkanek płatem przedniobocznym uda. Autorzy przedstawiają problemy diagnostyczne oraz metody leczenia BCC.
nauki medyczne
Forma podąża za funkcjami – badanie empiryczne weryfikujące koncepcję czterech funkcji produktów wywodzącą się z teorii języka produktu Jochena Grosa Pod koniec XX wieku okazało się, że zasada funkcjonalizmu nie jest wystarczająca jako podejście do projektowania i nie opisuje wszystkich relacji użytkowników do przedmiotów znajdujących się w ich posiadaniu. Od lat 60. zaczęły powstawać nowe koncepcje, które pozwalały lepiej zrozumieć wzornictwo jako dyscyplinę twórczą odgrywającą coraz większą rolę we współczesnym świecie, a także postawy i decyzje zarówno grup tworzących „zaprojektowany świat” – projektantów czy producentów, jak i korzystających z efektów ich działań – konsumentów, użytkowników itd. Jedną z interesujących koncepcji jest teoria języka produktu Jochena Grosa. Niniejszy artykuł prezentuje eksperyment badawczy weryfikujący koncepcję czterech funkcji produktów wywodzącą się z  teorii języka produktu, przeprowadzony podczas kursu magisterskiego dla studentów wzornictwa w Akademii Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu. Tekst składa się z dwóch części – wstępu stanowiącego przegląd literatury oraz raportu z badania empirycznego.
sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki
Kartograficzne sposoby prezentowania dynamiki zjawisk Artykuł jest próbą kartograficznego spojrzenia na zjawiska zmienne w czasie. Autor prezentuje podział dynamiki w ujęciu kartograficznym oraz daje przegląd sposobów jej przedstawiania na pomocą tradycyjnych map statystycznych. Omówiono także zalety i wady poszczególnych sposobów prezentowania zmian ma mapach.
nauki o ziemi i środowisku
Zbiorowiska okrzemek rozwijające się na glebie uprawnej w Pogórskiej Woli koło Tarnowa Celem pracy było zbadanie różnorodności gatunkowej okrzemek rozwijających się na glebie pod uprawą pszenicy w Pogórskiej Woli koło Tarnowa oraz charakterystyka zbiorowisk okrzemek w oparciu o wybrane właściwości fizykochemiczne gleby. Badania prowadzono w okresie wegetacyjnym (od kwietnia do listopada 2011 r.), próbki powierzchniowej warstwy gleby pobierano w odstępach comiesięcznych. Badania fizykochemiczne wykazały odczyn kwaśny lub lekko kwaśny oraz niskie wartości uwilgotnienia (od około 6% w kwietniu i październiku do 1,93% w czerwcu). Łącznie oznaczono 47 taksonów okrzemek. Największym bogactwem gatunkowym charakteryzowały się rodzaje Luticola, Navicula i Mayamaea. Wyróżniono 8 gatunków dominujących, z których zdecydowaną większość stanowiły gatunki aerofityczne i glebowe. Najliczniejsze populacje tworzyły: Hantzschia amphioxys (Ehrenb.) Grunow, Luticola nivalis (Ehrenb.) D.G. Mann, Pinnularia borealis Ehrenb. var. borealis i Stauroneis borrichii (Petersen) Lund.
inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka
Drugi rzut oka na stylometryczną mapę literatury polskiej W artykule przedstawiono wyniki analizy ilościowej najczęstszych słów korpusu ponad 2500 tekstów polskich: literatura polska od XIV do XXI wieku oraz polskie przekłady z angielskiego, francuskiego, rosyjskiego i (w mniejszym stopniu) innych języków. Wykazano istnienie w korpusie silnego sygnału rodzajowego i sygnału języka wyjściowego. Wyniki wskazują również na wyraźną odrębność stylometryczną języka polskich przekładów szekspirowskich i ich bardzo silne podobieństwo stylometryczne do polskiego dramatu romantycznego i neoromantycznego.
literaturoznawstwo
Architekci powiatowi w powiecie bialskim (1918-1939). Przyczynek do badań nad dziejami architektury województwa lubelskiego Architektom powiatowym urzędującym w Białej Podlaskiej w okresie międzywojennym powierzano pracę w dwóch powiatach: bialskim i konstantynowskim. Urząd ten sprawowali Zygmunt Krasiński (1920), Tadeusz Prauss (1921-1922), Konstanty Srokowski (1922-1925), Bronisław Makowski (1925-1926), Adam Dzięciołowski (1926-1931) oraz Eugeniusz Eberle (1932-1939). Daty podane przy nazwiskach sugerują ciągłość obsadzenia urzędu. Tak jednak nie było, bowiem często pomiędzy opuszczeniem go przez jednego architekta, a zajęciem go przez kolejnego mijały miesiące. Architektom powiatowym przysługiwała pomoc budowniczego powiatowego. Architekci powiatowi byli często jedynymi przedstawicielami fachowych sił architektoniczno-budowalnych na terenie swego urzędowania. Z tego powodu mieli spore szanse na działalność projektową i zwykle je wykorzystywali. Ważne jest też to, że ich nazwiska występują na projektach budowlanych przy potwierdzeniu zgodności z rzeczywistością zamieszczonych na nich planów sytuacyjnych. W przypadku projektów pozbawionych datacji wiedza o okresie urzędowania architekta może być pomocą w ustaleniu czasu ich powstania.
nauki o kulturze i religii