sentences
stringlengths 47
13.9k
| labels
stringclasses 54
values |
|---|---|
Wiarygodność jako cnota moralna? Celem artykułu jest omówienie moralnego aspektu wiarygodności osoby ludzkiej. Autor proponuje powiązanie wiarygodności z prawdomównością, która jest cechą mowy formalnej, gdy jest zgodna z „przekazywalną myślą mówiącej osoby”. Prawdomówność jest stałą i niezmienną gotowością woli oddania każdemu człowiekowi należnej mu prawdy. Wiarygodność osoby ludzkiej jest wynikiem prawdomówności, oznaczającej, że jest kimś, kto jest wiarygodny (autorytet) w dostępie do prawdy w danej dziedzinie. Ze względu na dobro osoby ludzkiej konieczne jest nie tylko bycie prawdomównym, ale także umiejętne posługiwanie się prawdomównością dla uzyskania wiarygodności. Wiarygodność jest cnotą ludzkiego rozumu praktycznego, który pozwala człowiekowi tak posługiwać się własną prawdomównością, aby mógł być osobą godną zaufania. Z tego powodu autor nazywa wiarygodność roztropną prawdomównością. | filozofia |
Jezus – prorok czy Bóg? Bóg czy człowiek? Niniejszy artykuł nie jest jedynie akademicką odpowiedzią na postawione w tytule pytanie. To przede wszystkim opis Boga, Jezusa, także Matki Bożej, w kontekście islamu i przez pryzmat nauki Koranu. Autor zaczyna od etymologii słowa Allah, którym Boga określają nie tylko muzułmanie. Następnie przechodzi do kwestii prawdy o jednym i jedynym Bogu, która jest punktem wyjścia wszystkich podejmowanych w ciągu wieków wypowiedzi muzułmanów na temat przymiotów Boga, w tym przede wszystkim jego wszechmocy. Również los człowieka oraz opis i analiza jego wolnej woli ma swoje ostatecznie źródła w prawdzie o Bogu. Autor dotyka też problemu grzechu – sirk, którego istota polega na przekonaniu, że oprócz Boga prawdziwego istnieją inne bóstwa. Następnie pisze o postaci Jezusa w tradycji muzułmańskiej, która postrzega Go jako posłańca Allaha, natomiast nigdy nie określa tytułami przyjętymi przez chrześcijaństwo, w tym najbardziej powszechnym – Jezus Chrystus. Koran odmawia Jezusowi tytułu Syna Bożego, który oznaczałby podważenie i zakwestionowanie czystego monoteizmu, i postrzega w Jezusie Sługę Bożego, utrzymując ponadto, iż Jezus był muzułmaninem. Dużo uwagi poświęca autor wydarzeniu ukrzyżowania Jezusa i jego muzułmańskiej interpretacji, która zdaje się nie rozumieć Krzyża; wreszcie pisze o tradycji muzułmańskiej dotyczącej Jezusa w kontekście drugiej osoby Trójcy Świętej. Pisząc o Jezusie w interpretacji islamu autor wiele uwagi poświęca także Matce Bożej w muzułmańskiej tradycji. | nauki teologiczne |
Ekspozycja pracowników obsługujących tomografy rezonansu magnetycznego na pola magnetostatyczne w aspekcie narażenia zawodowego i bezpieczeństwa pracy Obrazowanie diagnostyczne techniką rezonansu magnetycznego (MRI) wymaga ekspozycji ciała pacjenta na pole magnetostatyczne i zmienne pole elektromagnetyczne. Przygotowanie i przeprowadzenie takiego badania związane jest również z ekspozycją pracownika obsługującego aparaturę. W pracy scharakteryzowano tomografy rezonansu magnetycznego eksploatowane w Polsce. Przedstawiono pilotowe badania indywidualnego poziomu narażenia pracowników na pola magnetostatyczne. Dokonano również przeglądu wyników badań biomedycznych dotyczących zagrożeń zdrowia związanych z tego rodzaju ekspozycją. | inżynieria biomedyczna |
Hierarchizacja kryteriów oceny jakości procesów serwisowania maszyn rolniczych metodą porównywania Jakość jest jednym z głównych kryteriów oceny procesów serwisowania maszyn rolniczych i ma znaczący wpływ na podjęcie decyzji o zakupie takiej usługi. Celem pracy jest identyfikacja zbioru kryteriów szczegółowych i głównych oceny jakości procesu serwisowania maszyn rolniczych, porównywanie ich parami i uszeregowanie według malejącego wpływu na globalną jakość. Przeprowadzone badania pokazały, że podstawowymi kryteriami oceny jakości serwisowania maszyn rolniczych są wykorzystywane materiały eksploatacyjne oraz fachowość w wykonaniu usługi, w znacznie mniejszym stopniu przystępność usługodawcy oraz sozologiczne aspekty realizacji procesu serwisowego, związane z ochroną środowiska. | rolnictwo i ogrodnictwo |
Realizacja wzorca pierwotnego ciśnienia akustycznego w Głównym Urzędzie Miar W artykule przedstawiono stanowisko pomiarowe w Głównym Urzędzie Miar stosowane do wzorcowania mikrofonów metodą wzajemności, które razem z zestawem laboratoryjnych mikrofonów wzorcowych tworzy wzorzec pierwotny ciśnienia akustycznego. Stanowisko umożliwia wyznaczanie poziomu skuteczności ciśnieniowej mikrofonów klasy LS1, w zakresie częstotliwości od 2 Hz do 10 kHz i poziomu skuteczności ciśnieniowej mikrofonów klasy LS2, w zakresie częstotliwości od 20 Hz do 20 kHz, z najlepszą osiągalną niepewnością pomiarową: 0,03 dB. Stosowana metoda pomiarowa jest zgodna z wymaganiami normy IEC 61094-2:2009. W artykule zaprezentowano również przykłady wyników uzyskiwanych w latach 1999–2014, obrazujących stabilność mikrofonów wzorcowych. Równoważność wzorca pierwotnego utrzymywanego w GUM była wielokrotnie potwierdzana międzynarodowo poprzez uczestnictwo w porównaniach kluczowych organizowanych przez Międzynarodowy Komitet Miar (CIPM) i Regionalne Organizacje Metrologiczne: EURAMET, COOMET i AFRIMETS. Artykuł podaje przykłady wyników porównań odnoszące się do polskiego wzorca pierwotnego ciśnienia akustycznego. | nauki fizyczne |
Badanie gotyckiej XIV-wiecznej więźby dachowej integralnie połączonej z hurdycją na zamku w Olsztynie: nowoczesny aspekt pomiarów w mykologii W publikacji naukowcy dokonują oględzin konstrukcji zabytkowej więźby dachowej. Starają się przedstawić, jaki wpływ mają czynniki zewnętrzne na konstrukcję wiązara. Przedstawiają także problem natury higienicznej. Aspekt dotyczy drewnianej konstrukcji dachów zabytkowych oraz konstrukcji nowych. | architektura i urbanistyka |
Serial formatowany na polskim rynku telewizyjnym Format telewizyjny staje się jednym z najbardziej popularnych form gatunkowych w telewizji. Współcześnie w propozycjach programowych stacji telewizyjnych istnieje wiele programów sformatowanych jak reality show, talent show, teleturnieje, talk show czy programy specjalistyczne. Ten sam schemat można zaobserwować w obszarze filmu i serialu telewizyjnego. Celem artykułu jest diagnoza zjawiska jakim jest serial formatowany oparty na określonym schemacie scenariuszowym. Opisane zostały typy seriali sformatowanych oraz ich znaczenie na rynku polskiej produkcji telewizyjnej. | nauki o komunikacji społecznej i mediach |
Użycie programu ANSYS-Polyflow do wspomagania wytwarzania opakowań formowanych rozdmuchowo z preformy Pomocnym narzędziem w uzyskaniu wytworów formowanych rozdmuchowo są programy numeryczne. W pracy przedstawiono przykładowe zastosowanie oprogramowania ANSYS-Polyflow do uzyskania oczekiwanego rozkładu grubości końcowej ścianki opakowania podczas formowanego rozdmuchowego z preformy PET. Oceniano także wpływ ciśnienia rozdmuchiwania na czas do momentu całkowitego kontaktu rozdmuchanej preformy z formą. Badania numeryczne zrealizowane w przyjętych założeniach pozwoliły na uzyskanie wytworu o mniejszym rozrzucie grubości ścianki i krótszym czasie fazy rozdmuchiwania preformy. | inżynieria chemiczna |
Dalsze badania nad problemem występowania włośni mięśniowych w narządach pozbawionych mięśni prążkowanych Jest to dalsza seria ujemnych wyników, uzyskanych metodami wytrawiania i biologiczną, w poszukiwaniu włośni mięśniowych w narządach trzewiowych 15 doświadczalnie zarażonych świń. W oparciu o te wyniki i rezultaty poprzedniej pracy, podjętej dla potwierdzenia danych Hilla, który spotkał larwy pasożyta w trzewiach zarażonych świń, autorzy poddali analizie wyniki Łukaszenki. który także znajdował larwy w narządach świń, kotów, królików, świnek morskich i szczurów, oraz dane Ketza, opisującego włośnie w mięśniu serca i w nerkach zarażonych chomików. Wbrew danym Łukaszenki i Ketza autorzy tej pracy potwierdzają swój wcześniejszy pogląd (1963), że larwy mięśniowe nie rozwijają się ani też nie występują w narządach trzewiowych pozbawionych włókien mięśni prążkowanych świń lub innych zwierząt. | nauki biologiczne |
Wybrane aspekty myśli prawno-politycznej Charles’a de Gaulle’a. Główne inspiracje i założenia Artykuł nie zawiera streszczenia w języku polskim. | nauki prawne |
Od czasopism do Web 3.0. Polskie media misyjne po Vaticanum Secundum. Część druga: Nowe media misyjne w Polsce – geneza, treść, perspektywy W analizach prowadzonych w pierwszej części opracowania ukazano rozwój technologiczny środków społecznego przekazu, które od samego początku budziły zainteresowanie Kościoła. Analizie poddano czasopisma misyjne wydawane po Vaticanum Secundum, a także wskazano na ich aktualny kryzys. Warto podkreślić, że autor przedstawił prawdopodobne przyczyny tego zjawiska.
Treścią niniejszego opracowania jest tematyka nowych mediów misyjnych w Polsce, ich powstanie, rozwój oraz perspektywy. Autor zaprezentował nowe media w perspektywie Web 1.0, 2.0 i 3.0, analizując portal, strony oraz aplikacje webowe. Ponadto przedstawił możliwości ich wykorzystania w informacji, formacji oraz animacji misyjnej. | nauki teologiczne |
Narracja w biografiach fikcyjnych – gra wyobraźni i lęku CEL NAUKOWY: Omówienie specyfiki narracji biograficznych na przykładzie biografii fikcyjnych.PROBLEM I METODY BADAWCZE: Analiza narracji biograficznej przeniesionej na zasadzie mimetyzmu formalnego w obszar fikcji oraz weryfikacja hipotezy A. Bielik‑Robson (2004), iż narracja służy ukrywaniu traumy wynikającej ze zderzenia Ja z wymiarem temporalności. PROCES WYWODU: Wyjściowy model narracji biograficznej w fikcji został rozwinięty: wskazano kilka zróżnicowanych typów biografii fikcyjnej z obszaru różnomedialnych tekstów kultury, wyznaczając cztery grupy narracji: 1) o fikcyjnych twórcach; 2) o fikcyjnych biografach; 3) o „mówcach umarłych”; 4) o fikcjonalizacji biegu życia. Fabuły te, jawnie nawiązujące do problematyki biograficznej, są – na głębszym poziomie – opowieściami o traumie śmiertelności i lęku przed utratą kontroli nad własną biografią.WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Efektem przeprowadzonej analizy jest opracowanie typologii i charakterystyki biografii fikcyjnych w kontekście problematyki narracji.WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Popularność biografii fikcyjnych skłania do dalszych analiz mechanizmów narracyjnych: ich badanie nie tylko pogłębia dotychczasowe rozumienie tożsamościowego znaczenia narracji, ale i kształtuje nowe narzędzia do analizowania problematyki biograficznej w historiografii i kulturze. | pedagogika |
Kierunki badań w homiletyce polskiej na podstawie zawartości Bibliografii homiletycznej Baza bibliograficzna pozwala każdemu poszukującemu zlokalizować poszukiwane książki, dysertacje, artykuły, streszczenia i recenzje. Jest cennym źródłem informacji o publikacjach ukazujących się w ramach danej dyscypliny naukowej. Dotyczy to zwłaszcza stale aktualizowanych bibliografii elektronicznych. Celem niniejszego opracowania jest prezentacja kierunków badań w homiletyce polskiej na podstawie zawartości elektronicznej Bibliografii homiletycznej. Bibliografia homiletyczna w latach 2006–2015 wzbogaciła się o 800 dodanych opracowań dotyczących zagadnień homiletycznych. W najnowszych publikacjach homileci polscy realizują wiele postulatów wysuwanych w stosunku do nich. Wskazują na priorytetową rolę homilii w przepowiadaniu słowa Bożego, akcentują mistagogiczny wymiar homilii. Szeroko omawiane są zagadnienia z zakresu homiletyki formalnej, zwłaszcza zaś retorycznego wymiaru przepowiadania. | nauki teologiczne |
Zmiany poziomu rozwoju infrastruktury kanalizacyjnej na obszarach wiejskich województwa zachodniopomorskiego Celem badań była ocena poziomu rozwoju infrastruktury kanalizacyjnej na obszarach wiejskich
województwa zachodniopomorskiego w 2002 i 2011 r. Wzięto pod uwagę gminy wiejskie oraz obszary wiejskie
w gminach miejsko-wiejskich. Poziom uwarunkowań wyznaczono metodą wskaźnika syntetycznego.
Najwyższym poziomem infrastruktury kanalizacyjnej charakteryzowały się gminy położone w północno-
-zachodniej części województwa oraz tereny nadmorskie. | rolnictwo i ogrodnictwo |
Po co poetom Średniowiecze? Różewicz – Herbert – Miłosz W artykule podjęto próbę opisu koncepcji średniowiecza zaproponowanej przez polskich poetów: Tadeusza Różewicza, Zbigniewa Herberta i Czesława Miłosza. Autorzy wykorzystują tę koncepcję do oceny współczesności. Obraz średniowiecza to z jednej strony koncepcja etyczna pełna odniesień do kategorii Dziedzictwo (cywilizacyjne i duchowe), z drugiej zaś mroczny okres, w którym człowiek i Bóg człowiek gubią się. Poeci wolą używać klisz Oświecenia i Romantyzmu, tworząc za ich pomocą klarowny pogląd ideologiczny. | literaturoznawstwo |
Powiem, ale nie wierzę, że coś się stanie Teraz Poliż Martyna Wawrzyniak Powiem i zobaczę co się stanie współpraca koncepcyjna i realizacyjna: Teraz Poliż (Marta Jalowska, Kamila Worobiej, Dorota Glac), Gosia Wdowik, scenografia, kostiumy: Marta Szypulska, muzyka: Jasia Rabiej, multimedia: ETERNAL Engine, wideo: Gosia Wdowik, Martyna Wawrzyniak, Marta Jalowska Premiera: 21 grudnia 2021 w Teatrze Ochoty w Warszawie | sztuki filmowe i teatralne |
Instytucja Kościoła w przestrzeni muzycznej Feliksa Nowowiejskiego Życie i twórczość Feliksa Nowowiejskiego, czołowego kompozytora muzyki religijnej pierwszej połowy XX w. w Polsce, nierozerwalnie wiąże się z Kościołem katolickim. Religijna atmosfera domu rodzinnego, nauka w placówkach kościelnych, praca na stanowiskach organisty, szerokie kontakty w kręgach duchowieństwa, w tym z najwyższymi hierarchami kościelnymi, to istotne determinanty działalności artystycznej kompozytora. W latach II Rzeczypospolitej Nowowiejski nieustanne obecny był w życiu Kościoła i Narodu Polskiego, dla którego Bóg i Ojczyzna stanowiły jedność. Ogromny dorobek kompozytorski, wyrosły w dużej mierze z tradycji religijnych, przyniósł mu liczne nagrody i wyróżnienia. | nauki o sztuce |
Kaizen jako metoda ciągłego doskonalenia, służąca do pozyskiwania wiedzy w organizacji uczącej się Celami artykułu są przegląd literatury dotyczącej organizacji uczącej się oraz analiza przydatności metody Kazein, która stanowi niskobudżetowe podejście do rozwiązywania problemów w organizacjach bądź doskonalenie już istniejących rozwiązań oraz ciągłego doskonalenia organizacji uczących się. | nauki o zarządzaniu i jakości |
Szkolne wychowanie fizyczne w III Rzeczypospolitej. Rozważania w kontekście problematyki wartości i obowiązku oraz dziedzictwa kulturowego W artykule autorzy, na podstawie wybranych tekstów, próbują prześledzić i uchwycić przy-czyny zjawiska unikania zajęć wf. w III Rzeczypospolitej, w kontekście problematyki wartości i obowiązku oraz dziedzictwa kulturowego. Wziąwszy pod uwagę, że przykłady mogły być dobrane tendencyjnie, sięgnięto po teksty z różnych dziedzin wiedzy. W pierwszej części podjęto rozważania nad zmiennością rozumienia pojęć wartość i obowiązek w postrzeganiu i wartościowaniu siebie samych, poglądów i świata nas otaczającego, następnie rozwojem wf., począwszy od ateńskiego systemu kalokagatia i kolejno przez wybrane nowożytne wiodące kraje europejskie, do rozważań na temat edukacji i wf. w aksjologicznej i kulturowej przestrzeni funkcjonowania I i II RP oraz PRL. W części drugiej odniesiono się do zmian polityczno-gospodarczych, jakie nastąpiły po 1989 r., i ich związku z edukacją szkolną i wf. W podsumowaniu wyrażono pogląd, iż na przestrzeni wieków po dzień dzisiejszy trudno doszukać się w naszym dziedzictwie kulturowym wzoru wartości i obowiązku wf. –poza okresem PRL. Zaproponowano wprowadzenie modelu wf. z Australii, gdzie jest ono przedmiotem maturalnym. | nauki o kulturze fizycznej |
Wyznaczenie norm dla testu Kinga-Devicka u dzieci w wieku od 7 do 15 lat Test Kinga-Devicka (K-D) stanowi przesiewowe narzędzie do subiektywnej oceny sakadowych ruchów oczu występujących podczas czytania. Celem niniejszych badań było rozpoczęcie procesu standaryzacji tego testu w Polsce u dzieci w wieku od 7 do 15 lat. Przebadano łącznie 358 uczniów szkoły podstawowej oraz gimnazjum z miasta Kłobuck (woj. śląskie) i jego okolic. Otrzymane czasy odczytywania kart testu K-D zostały zestawione z czasami osiąganymi przez duńskie i amerykańskie dzieci. Ponadto w badanej grupie dzieci i nastolatków dokonano analizy porównawczej pomiędzy wynikami dla kolejnych grup wiekowych oraz pomiędzy wynikami osiąganymi przez chłopców i dziewczęta z każdej grupy wiekowej. Wykazano, że pomiędzy dziećmi polskimi i amerykańskimi nie występują znaczne różnice w wynikach testu K-D. Najbardziej dynamiczne zmiany w wynikach testu K-D u dzieci polskich były zauważalne w okresie od 9. do 11. roku życia. W grupach wiekowych 12- oraz 13-latków nie odnotowano znaczących różnic dla wyników testu K-D. Również zbliżone wyniki osiągała grupa 14- i 15-latków. Nie odnotowano istotnych różnic w wynikach testu K-D dla dziewcząt i chłopców. Uzyskane lokalne normy dla K-D należałoby rozszerzyć w kolejnych badaniach w celu stworzenia ogólnopolskiej normy dla testu Kinga-Devicka. | nauki o kulturze fizycznej |
Zmiany w produkcji buraka cukrowego w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2002–2011 W pracy przedstawiono na podstawie danych GUS zmiany w produkcji buraka
cukrowego w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2002–2011. W tym okresie
powierzchnia uprawy buraka cukrowego zmniejszyła się o 30,3%, plony zwiększyły się o 7,5%,
a zbiory zmalały o16,2%. Od 2002 roku do 2010 roku areał buraka cukrowego najbardziej
został ograniczony w powiatach: świeckim (o 57,4%) i żnińskim (o 44,9%). W 2002 roku w 25
gminach o największej powierzchni uprawy buraka cukrowego roślina ta zajmowała 26,4 tys.
ha (48,8% areału w województwie). Do 2010 roku powierzchnia uprawy w analizowanych
gminach zmniejszyła się o 25,2% (do 19,7 tys. ha ) w stosunku do 2002 roku (51,3% areału
buraka cukrowego w całym województwie). Głównym powodem ograniczenia produkcji buraka
cukrowego była reforma rynku cukru w Unii Europejskiej w latach 2006–2009. | ekonomia i finanse |
Św. Tomasz z Akwinu, O bycie i istocie Przekład o. Innocentego Marii Bocheńskiego OP wczesnego dziełka św. Tomasza z Akwinu pt. De ente et essentia został wydany jesienią 1955 roku w numerze 5 czasopisma „Filozofia”. Przekład ten jest prawie niedostępny dla polskiego czytelnika. Przekład zawiera wstęp Bocheńskiego, sam przekład oraz przypisy tłumacza. | filozofia |
Materiały szklane w lekkiej obudowie. Cz.3 Cechy techniczne i użytkowe szyb W cyklu artykułów (nr 1-3 Builder/2017) przedstawiono stosowane w lekkich obudowach materiały szklane i kształtowane z nich wyroby. Omówiono charakterystyczne parametry i różnice technologiczne występujące w produkcji wyrobów szklanych przeziernych. Przedstawiono parametry definiujące właściwości przegród wykonanych ze szkła. | architektura i urbanistyka |
Wplyw kwasu glutaminowego,histydyny i argininy na spozycie diety.Sklad chemiczny oraz przyrosty masy ciala szczurow Prześledzono wpływ kwasu glutaminowego, histydyny i argininy na spożycie diet, przyrosty i skład chemiczny masy ciała 30-dniowych samców szczurzych szczepu Wistar.
Źródłem białka w dietach była kazeina. Do diet dodano jeden z badanych aminokwasów w ilości 5g/100g diety. Dodatek tych aminokwasów spowodował istotne obniżenie spożycia diet, przyrostu masy ciała i jego składników, tj. wody, białka, tłuszczu i popiołu.
Dodatek histydyny do diety powodował obniżenie stosunku azotu do wody w ciele, co świadczyło o opóźnieniu chemicznego dojrzewania tkanek, równocześnie ze zmniejszeniem procentowej zawartości tłuszczu w ciele. | nauki o zdrowiu |
Biografie Polaków na Litwie - poczucie tożsamości narodowej w narracjach uczniów, rodziców i nauczycieli polskich szkół Opis funkcjonowania społeczności polskich szkół na Litwie w świetle narracji jej
członków ukazuje złożony obraz lokalnych strategii i technik konstruowania tożsamości narodowej
na litewskim pograniczu kulturowym. Analiza materiału badawczego skoncentrowana jest na odtworzeniu różnorodności dyskursu tożsamości narodowej oraz na opisie zjawisk jej nabywania, prezentowania i argumentowania. Opisane wzory identyfikacji: „Polskość to jest dla mnie wszystko”,
„Polskość to polska kultura”, „Polskość to wolność wyboru”, „Polskość – nie wiem …”, pokazują
jej przemiany na przestrzeni kilku dziesięcioleci, pod wpływem bezpośrednich wydarzeń społecznych i politycznych oraz szerszych procesów kulturowych. Społeczne funkcje narracji polskości
na Litwie związane są z przekazem skierowanym do różnych odbiorców: członków własnej spo-łeczności, litewskiej większości oraz państwa polskiego. Dotyczą uznania odrębnego autochtonicznego kształtu polskości na Litwie oraz troski o jej przetrwanie. | nauki socjologiczne |
Pentraksyna 3 i jej rola w odbudowie tkanek STRESZCZENIE. Pentraksyna 3 (PTX3) jest przedstawicielem długiej rodziny pentraksyn. Jest białkiem ostrej fazy produkowanym i uwalnianym w miejscach uszkodzenia. Należy do humoralnej odporności wrodzonej. Działa jako wskaźnik i regulator zapalenia. PTX3 usuwa komórki apoptotyczne podczas odpowiedzi immunologicznej. PTX3 oddziałuje ze składnikami układu hemostatycznego i kaskadą fibrolityczną, w warunkach kwasowych, które występują w uszkodzonych tkankach. W wyniku reakcji z plazminogenem i fibryną w miejscu zranienia pentraksyna 3 promuje proces fibrynolizy i pełni rolę w procesie naprawy tkanek. | nauki farmaceutyczne |
Znaczenie historyczne i wartość artystyczna szat liturgicznych z opactwa benedyktynów w Tyńcu Zachowane do dziś szaty liturgiczne z opactwa benedyktynów w Tyńcu świadczą o wysokim poziomie rozwijającej się w tym ośrodku kultury religijnej i artystycznej. Na skutek kasaty austriackiej klasztoru w 1816 roku zabytki te uległy rozproszeniu. Odnajdziemy je dzisiaj poza Tyńcem, przede wszystkim w katedrze tarnowskiej i Muzeum Diecezjalnym w Tarnowie oraz w kościołach archidiecezji krakowskiej i diecezji tarnowskiej. Do nowo odkrytych, zachowanych w opactwie tynieckim należą trzy ornaty: zielony z włoskiego aksamitu cyzelowanego z 1. ćw. XVII wieku (il. 1), czerwony z weneckiego lub genueńskiego aksamitu z 3 ćw. XVII wieku (il. 2) i czerwony z adamaszku broszowanego (il. 3), należący do opata komendatoryjnego i prymasa Stanisława Szembeka oraz pięć makat, uszytych za opata Placyda Galińskiego (1969–1977) z tkanin z XVII i XVIII wieku (il. 4). W katedrze tarnowskiej znalazł się ornat oznaczony kartuszem herbowym opata komendatariusza i prymasa Teodora Potockiego. Z kościoła parafialnego we wsi Brzozowa w diecezji tarnowskiej pochodzi najpewniej tyniecki ornat ufundowany przez króla Stefana Batorego. Ponadto „tynecjana” odnajdziemy także w Tuchowie, gdzie benedyktyni mieli swoją prepozyturę w latach 1460–1821. W obecnym Sanktuarium Najświętszej Maryi Panny, nad którym opiekę sprawuje zakon redemptorystów, znalazło się pięć ornatów, ozdobionych rodzimym haftem w okresie od końca XVII do połowy XVIII wieku. Dwa podobnie wykonane ornaty zachowały się także w kościele parafialnym pw. św. Jakuba. | historia |
Stopień odżywienia a aktywność fizyczna mieszkańców Pomorza Aktywność fizyczna stanowi kluczowy element prozdrowotnego stylu życia. Wskazuje się na rolę aktywności fizycznej
w prewencji szeregu chorób niezakaźnych, w tym otyłości i cukrzycy, chorób układu sercowo-naczyniowego, chorób układu
ruchu oraz chorób nowotworowych. Rekomenduje się minimum 150 minut tygodniowo (5 dni po 30 minut) poświęcać na
umiarkowaną aktywność fizyczną lub 90 minut (3 dni po 30 minut) na aktywność fizyczną o wysokiej intensywności. Celem
badania była analiza poziomu aktywności fizycznej mieszkańców Pomorza i wykazanie wpływu wysiłku fizycznego na
stopień odżywienia młodych Pomorzan. Badanie przeprowadzono na 115 młodych mieszkańcach Pomorza (57 kobietach
i 58 mężczyznach) w wieku 18 – 35 lat z wykorzystaniem kwestionariusza wywiadu. Wykazano, iż 36,5% Pomorzan (40,4%
kobiet „K” oraz 28% mężczyzn „M”) nie uprawiało żadnego sportu, a 36,5% (36,8% K i 32% M) była aktywna 1 do 2 razy
w tygodniu, a średni czas jednorazowego wysiłku 73,9% respondentów (77,2% K i 64,0% M) wynosił minimum 30 minut.
Wykazano również, iż młodzi Pomorzanie o prawidłowym BMI byli 2-krotnie bardziej aktywni niż Pomorzanie o zbyt niskim
lub zbyt wysokim poziomie BMI. | nauki o zdrowiu |
Polska chuć i francuski gorset Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu Cudowne i pożyteczne. O seksie spektakl Angeliki Cegielskiej z udziałem Aleksandra Kalety tekst na podstawie Moje życie jest moje. Opowieści o wolności i pożądaniu Remigiusza Ryzińskiego: Martyna Majewska, reżyseria: Martyna Majewska, scenografia i kostiumy: Karolina Mazur, Martyna Majewska, muzyka: Dawid Majewski, wideo: Konrad Śniady premiera: 6 listopada 2020 | sztuki filmowe i teatralne |
Analiza kosztów ryzyka w transporcie intermodalnym dla systemów lokalizacji i monitorowania parametrów W artykule przedstawiono wpływ systemów do lokalizacji i monitorowania parametrów przewozu dla jednostek intermodalnych na prawdopodobieństwo zmniejszenia kosztów transportu i przepływu informacji. Wykonane badania potwierdziły korzyści wynikające z zastosowania tego typu systemów, zwłaszcza dla towarów o wysokiej wartości w wariancie z wykorzystaniem tylko systemu lokalizacji, koszty ryzyka zmalały o 52.7% w stosunku do wariantu bez systemu lokalizacyjnego. Co więcej, zastosowanie systemu z monitorowaniem parametrów ładunku pozwala dodatkowo obniżyć koszty o średnio 31%. | informatyka |
Organizacyjno-finansowe mechanizmy rozwoju gospodarki innowacyjnej W artykule przedstawiono współczesne aspekty rozwoju gospodarki innowacyjnej, pokazano strukturę handlu zagranicznego w zakresie usług związanych z działalnością naukową i źródeł finansowania działalności innowacyjnej na Ukrainie. Wskazano główne kierunki bodźców fiskalnych dla rozwoju innowacji oraz zalety klastra, jako formy innowacyjnego rozwoju gospodarki narodowej. | nauki o zarządzaniu i jakości |
Optymalizacja pracy kotłów metodą sterowanego poziomu niezupełności spalania Zasada energo-ekologicznej optymalizacji oznacza, że optymalny wynik spalania paliwa wyznaczany jest nie tylko poprzez bezpoorednią sprawność jego zużycia, lecz również przez minimalną szkodę wyrządzoną środowisku. Optymalizacje spalania paliwa poprzez regulowany poziom niedopału chemicznego uważa się za jedną z najprostszych, najtańszych i wysokoefektywnych metod takiej optymalizacji. Nieprawidłowe jest oczywiste wydawałoby się zdanie, że minimalny niedopał odpowiada maksymalnej sprawności zużycia paliwa w kotłach. Zarówno promieniowanie jak i konwekcyjne odbieranie ciepła przez powierzchnie ekranowe otaczające paleniska kotła w bardzo skomplikowany sposób zależy od wielu czynników: formy, rozmiarów i świecenia się płomienia, położenia strefy maksymalnych temperatur oraz całokształtu aerodynamiki przestrzeni paleniska. Standardowe bilansowe próby kotła pokazują, że maksymalną jego sprawność notuje się przy zauważalnej niezupełności spalania odpowiadającej steżeniu CO na poziomie 0,02-0,03% obj. (200-300 ppm). Ponadto tlenki azotu które powstają w maksymalnej temperaturze, czyli przy braku niedopału, są substancjami około 35 razy bardziej toksycznymi niż tlenek wegla. Z tego wynika, że wyznaczenie dopuszczalnego poziomu niedopału chemicznego stanowi typowe zagadnienie optymalizacyjne, mające na celu zminimalizowanie pewnej funkcji celu. Skomplikowany charakter tego zagadnienia polega na koniecznooci jego indywidualnego rozwiązania w każdym konkretnym przypadku nastawiania kotła z uwzględnieniem charakterystyk i szczegółów wszystkich składowych urządzeń całego zespołu kotłowo-paleniskowego. Dla ujednolicenia tego problemu zostało zaproponowane ekologiczne i ekonomiczne kryterium spalania paliwa, jak również uogólnione kryterium energetyczno-ekologiczne będące poszukiwaą1 funkcją celu. Jak pokazały wyniki takich badań na kotłach, optymalny tryb spalania znajduje się w zakresie stężenia tlenku wegla w granicach 200-400 ppm. Regulacja automatyczna procesu spalania z zachowaniem niezupełności spalania na takim poziomie daje stały eksploatacyjny efekt energetyczno-ekologiczny. | inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka |
Sytuacja rybolowa Pandion haliaetus w Polsce na poczatku XXI wieku W pracy przestawiono sytuację rybołowa w Polsce na podstawie danych zebranych przez członków Komitetu Ochrony Orłów (KOO). Pod koniec ub. wieku populacja rybołowa stopniowo wzrastała do około 70-75 par lęgowych. Następnie liczba par zmniejszała się, w latach 2000-2007 liczebność tego gatunku nie przekraczała 50 par. W 2005 r. ptaki obserwowano już tylko w 39 rewirach, w 2006 r. – w 32 oraz w 2007 r. – w 37. Jeszcze mniejsza liczba dotyczyła pewnych stanowisk lęgowych (par z gniazdami). W roku 2000 członkowie KOO zebrali dane o 40 lęgach. Później już tylko o zaledwie o 23 w 2006 r., o 24 w 2007 r. oraz o 25 parach w roku 2008. Przeanalizowano czynniki ograniczające liczebność rybołowa. Nie stwierdzono, by spadek ten był spowodowany brakiem pokarmu lub niedostatkiem miejsc gniazdowych. Tylko lokalnie wpływ na wysoką śmiertelność miało drapieżnictwo puchacza. Prawdopodobnie główną przyczyną spadku liczebności w Polsce jest prześladowanie ptaków na stawach rybnych. Na początku XXI w. w porównaniu do lat 1975-1999 stwierdzono wysoką 43% śmiertelność spowodowaną zabijaniem ptaków na stawach rybnych. Zgłoszono postulat wypłacania rekompensat dla właścicieli stawów rybnych za utracone ryby. | nauki leśne |
Ochrona zabytków techniki transportowej w południowo-wschodniej Polsce Artykuł prezentuje aktualny stan i wykorzystanie zasobów zabytków techniki transportu w czterech województwach południowo-wschodniej Polski (małopolskim, podkarpackim, lubelskim i świętokrzyskim). Dokonano ich zinwentaryzowania w oparciu o materiały źródłowe, zestawienia w formie tabel, przestrzennego ujęcia na tematycznej mapie i opisu zasadniczych walorów w miejscach najbardziej zasobnych w zabytki. Z ich analizy wynika, że województwo małopolskie ma takich zabytków najwięcej (4 miejsce według krajowej ewidencji zabytków) i są one związane głównie z transportem kolejowym. Względnie mało jest ich w województwie świętokrzyskim (11 miejsce), ale za to, oprócz zabytków kolejowych, duży odsetek stanowią tam zabytki sztuki inżynierskiej. Wśród placówek muzealnych wyróżniają się dużymi zasobami zabytków muzea małopolskie (krakowskie Muzeum Inżynierii Miejskiej i Muzeum Lotnictwa Polskiego, szczucińskie Muzeum Drogownictwa i Skansen Taboru Kolejowego w Chabówce). Kursujące okresowo zabytkowe kolejki wąskotorowe są lokalnymi atrakcjami turystycznymi (bieszczadzka „Ciuchcia”, przeworski „Pogórzanin”, nałęczowska Nadwiślańska Kolejka Wąskotorowa, Starachowicka Kolej Wąskotorowa, świętokrzyska „Ciuchcia Express Ponidzie”). Wykorzystanie dziedzictwa kulturowego z zakresu technicznego, w tym również zabytków transportu, może ożywić rozwój turystyki w słabiej dotąd wykorzystanych turystycznie rejonach omawianych województw. Wiele obiektów – świadectw dawnej techniki transportowej czeka jeszcze na objęcie ich ochroną. | geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna |
Korelacja szkolnego nauczania religii z przedmiotami matematyczno-przyrodniczymi W artykule przedstawiono zakres korelacji szkolnego nauczania religii z przedmiotami matematyczno-przyrodniczymi w oparciu o nową Podstawę Programową Katechezy Kościoła Katolickiego w Polsce. Wykazano potrzebę stosowania w praktyce zalecanej korelacji, by pomóc adresatowi katechezy we wszechstronnym rozwoju i lepszym rozumieniu otaczającej rzeczywistości. Stosując korelację między treściami poszczególnych przedmiotów należy przestrzegać zasady autonomii nauk, autonomii celów i zadań poszczególnych przedmiotów oraz autonomii doboru uszeregowania treści.
Aby przezwyciężyć trudności jakie mogą czekać na katechetów należy dążyć do zwiększenia ich kompetencji. Można to osiągnąć poprzez wdrażanie tematów z zakresu przedmiotów matematyczno-przyrodniczych do kształcenia katechetów, którzy w przyszłości będą pełnić posługę oraz poprzez formację permanentną, odbywającą się w poszczególnych diecezjach. Pozwoli to wykorzystać bogactwo wypracowane przez poszczególne wydziały katechetyczne. | nauki o kulturze i religii |
Przemiany politropowe gazów Wstęp i cele: W pracy opisano przemiany politropowe gazu doskonałego i gazu półdoskonałego.
Przedstawiono przemiany termodynamiczne na wykresach w odpowiednich układach współrzędnych.
Ponadto omówiono dławienie gazu doskonałego podczas przepływu przez rurociąg. Celem
pracy jest wyprowadzenie odpowiednich wzorów analitycznych dla przemian politropowych gazów,
a także pokazanie przemian na odpowiednich wykresach.
Materiał i metody: Materiał stanowią źródła z literatury z zakresu termodynamiki. W pracy zastosowano
metodę analizy teoretycznej.
Wyniki: Rezultatem analizy jest opracowanie i podanie równania politropy w postaci wykładniczej,
wzoru na ciepło właściwe, pracę bezwzględną i techniczną, ciepło przemiany, zmianę entropii,
przemianę politropową gazu półdoskonałego. Ponadto opracowano dławienie gazu doskonałego
podczas przepływu przez rurociąg. Przestawiono też wartości wykładnika n i ciepła właściwego
c charakterystycznych przemian politropowych
Wnioski: Ciepło właściwe w przemianie politropowej gazu doskonałego jest stałe. Ciepło właściwe
gazu półdoskonałego w przemianie politropowej jest zależne od temperatury. Ponieważ w
przemianie nieodwracalnej przyrost entropii jest zawsze dodatni, więc podczas przepływu ciśnienie
gazu maleje, natomiast objętość właściwa czynnika wzrasta. | inżynieria materiałowa |
Zapis holoceńskich procesów eolicznych w osadach wybranych jezior kopalnych i torfowisk centralnej Polski Artykuł przedstawia związki przestrzenne wydm i obszarów mokradłowych w centralnej Polsce oraz zapis
aktywności eolicznej w osadach biogenicznych. Interakcję wydm i sąsiadujących z nimi torfowisk rozpatrzono dla holocenu,
nawiązując do chronologii archeologicznej. Przedstawione stanowiska z środkowej Polski dobrze ilustrują zapis wzbudzanych
antropogenicznie zmian, jak też reakcję na te zmiany w geosystemach mokradłowych. Osady eoliczne składane były
w postaci miąższych warstw w osadach biogenicznych w strefie styku wydm i mokradeł lub cieńszych wkładek i domieszek
– w innych częściach badanych torfowisk. Dla młodszej części holocenu okresy zintensyfikowanych procesów eolicznych
odniesiono do etapów tzw. antropogenicznej fazy wydmotwórczej. | archeologia |
Pięciowymiarowy Kwestionariusz Uważności: polska adaptacja Celem artykułu jest walidacja polskiej adaptacji Five Facet Mindfulness Questionnaire (FFMQ – Baer, Smith, Hopkins, Krietemeyer i Toney, 2006), który służy do pomiaru uważności. W części teoretycznej przedstawiono model uważności, w którym podstawową rolę zdaje się odgrywać pięć czynników (świadoma obecność, niereaktywność, nieosądzanie, obserwacja i opisywanie), oraz historię powstania FFMQ. Następnie dokonano adaptacji FFMQ na język polski (podwójna translacja i wstępna walidacja) i poddano to narzędzie procedurze walidacyjnej (analiza rzetelności, konfirmacyjna analiza czynnikowa, analiza korelacji z innymi testami mierzącymi różne aspekty psychologiczne: neurotyzm, stabilność emocjonalna, poziom ruminacji, otwartość na doświadczenie, ekstrawersja i refleksyjność). W badaniach brało udział 200 uczniów w wieku od 15 do 19 lat oraz 600 dorosłych w wieku od 20 do 50 lat. Uzyskane rezultaty potwierdziły rzetelność testu (α Cronbacha = 0,73-0,86), oprócz skali Niereaktywność (α = 0,65-0,66), oraz trafność stosowania u osób z populacji nieklinicznej w wieku od 15 do 50 lat, jak i założeń teoretycznych uważności (model 4-czynnikowy nieskorelowany bez skali Obserwacja). Wskazana jest dalsza walidacja na próbkach klinicznych oraz z kontrolowanym poziomem doświadczenia w medytacji. | psychologia |
Serwomechanizmy wizyjne - część 1 Dzięki stałemu zwiększaniu mocy obliczeniowej komputerów oraz intensywnemu rozwojowi metod sterowania robotów stało się możliwe wykorzystanie ich nie tylko w przemyśle, ale również do wykonywania zadań usługowych. Istotnym elementem układów sterowania robotów usługowych jest zdolność do przetwarzania informacji wizyjnej otrzymywanej z otoczenia robota. Artykuł stanowi wprowadzenie w zagadnienia związane z wykorzystywaniem kamer do sterowania ruchem robotów. Artykuł podzielony jest na dwie części. Część pierwsza definiuje podstawowe pojęcia niezbędne w analizie serwomechanizmów wizyjnych oraz dokonuje ich klasyfikacji. Część druga, która ukaże się w jednym z kolejnych numerów PAK, stanowić będzie opis poszczególnych struktur serwomechanizmów wraz z analizą ich wad i zalet. | automatyka, elektronika i elektrotechnika |
Wpływ czasu składowania na liczbę opadania oraz lepkość pozorną kleików mąk pszennych Celem przeprowadzonych badań było określenie wpływu czasu składowania na zmiany liczby opadania oraz lepkości pozornej kleików mąk pszennych. Mąkę uzyskano w wyniku laboratoryjnego przemiału pszenicy, uprawianej przy dwu poziomach agrotechniki: podstawowym (A1) oraz zaawansowanym (A2 –zwiększone nawożenia azotowe, zaawansowana ochrona chemiczna). W szczególności badania miały na celu ustalenie zależności pomiędzy liczbą opadania a lepkością pozorną. Pomiary lepkości pozornej zawiesin wykonano stosując lepkościomierz rotacyjny – MettlerRheomat RM 180 o współosiowym układzie cylindrów. Wykazano, że maksymalna oraz końcowa lepkość kleików ulegały zmianie w czasie składowania, a kierunek i intensywność przemian zależały od rodzaju mąki. W czasie składowania wykazano wzrost wartości liczby opadania i zmniejszenie lepkości pozornej kleików mąk pszennych, otrzymanych
z przemiału ziarna pochodzącego z podstawowego poziomu agrotechniki (A1). Mąki pozyskane z przemiału ziarna z zaawansowanego poziomu agrotechniki charakteryzowały się bardziej stabilnymi właściwościami reologicznymi w czasie leżakowania. Stwierdzono istotną korelację liniową (Pearsona, p < 0,05) pomiędzy lepkością maksymalną oraz końcową kleików pszennych a wartością liczby opadania. | technologia żywności i żywienia |
Impeachment w Hispanoameryce w latach 1993 – 2015 w ujęciu komparatywnym Nagła zmiana władzy i niedokończone kadencje towarzyszą polityce państw latynoamerykańskich od samego początku ich powstania. Przez ponad półtora wieku następowało to wyłącznie w wyniku zamachów stanu, przewrotów lub rewolucji, natomiast demokratyzacja tzw. „trzeciej fali” przyniosła nowe, demokratyczne i legalne sposoby usuwania ze stanowisk najważniejszych osób w państwie. Celem artykułu jest porównanie wybranych przypadków impeachmentu, który zastąpił w miarę powszechnie zamach stanu, choć podłoże polityczne, gospodarcze i społeczne każdego przypadku było odmienne. Po analizie siedmiu przypadków udało się wskazać pewne prawidłowości, jak odwoływanie prezydenta z powodu skandalu korupcyjnego lub niewypełniania obietnic wyborczych i masowych wyrazów niezadowolenia obywateli z neoliberalnych reform. Impeachmenty są z jednej strony bardzo pożądaną alternatywą dla rozwiązań siłowych, a jednocześnie ich częstość świadczy o wadach istniejących systemów politycznych. | nauki o polityce i administracji |
Diagnoza nawyków żywieniowych studentów różnych kierunków studiów w Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie Celem pracy jest uzyskanie odpowiedzi na pytanie, czy kierunek studiów oraz płeć stanowią czynniki różnicujące w odniesieniu do nawyków żywieniowych studentów pierwszych lat studiów licencjackich na Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Badania przeprowadzono od lutego do kwietnia 2013 roku wśród 102 studentek i 78 studentów Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Zastosowano metodę sondażu diagnostycznego. Przeprowadzając badania, sprawdzono, czy osoby podejmujące studia są świadome skutków zdrowotnych złych nawyków żywieniowych i czy dbają o swoje zdrowie poprzez prawidłowe odżywianie. Kierunek studiów i płeć badanych wpływają na sposób żywienia studentów. Stwierdzono korzystniejszą częstotliwość spożywania posiłków wśród mężczyzn w porównaniu do kobiet. Zaobserwowane różnice w zakresie konsumpcji produktów żywnościowych pożądanych z punktu zdrowia, między studiującymi na kierunkach humanistycznych, technicznych i na wychowaniu fizycznym, były w większości przypadków nieistotne statystycznie. Można jednak zauważyć, że zarówno kobiety, jak i mężczyźni istotnie częściej spożywają dania typu fast-food, piją codziennie, w porównaniu do rówieśników z kierunku wychowanie fizyczne. Wśród studiujących na kierunkach technicznych i humanistycznych odnotowano większą częstotliwość popełniania błędów związanych z żywieniem w porównaniu do studiujących wychowanie. | nauki o kulturze fizycznej |
…Wallhausen. Jeszcze raz o denarze z legendą +UVALHVZE Przedmiotem tej pracy są kwestie ewentualnego miejsca produkcji denara krzyżowego z napisem
otokowym +UVALHVZE, wiązanego z miejscowością Wallhausen nad Helmą. Poruszono tematykę chronologii jego
produkcji, a także kierunki przepływu w świetle rozrzutu znalezisk z udziałem tej monety. Na temat tych szczególnych
monet stoczona została u progu lat 30-tych XX wieku zażarta dyskusja, pomiędzy dwoma znakomitymi numizmatykami
epoki - Juliusem Menadierem a Marianem Gumowskim. Niemiecki numizmatyk datował tę monetę na
początek XI wieku i przypisywał działalności menniczej opatki kwedlinburskiej Matyldy. W napisie widział nazwę
niewielkiej miejscowości Wallhausen nad Helmą, w której znajdował się cesarski dwór. Gumowski przypisywał tę
monetę palatynowi Sieciechowi i datował na około 1080 rok. Analiza skarbów i pojedynczego znaleziska z wyspy
Schulzenwerder pozwoliła na zawężenie chronologii monety na lata po 1060 a przed 1070 rokiem. Prawdopodobnie
Menadier miał rację widząc w legendzie nazwę miejscowości Wallhausen, brak jest innych możliwości interpretacji
tej legendy. Emitentem monety mógł być biskup naumburski Eberhard (1045-1079), lub też arcybiskupstwo magdeburskie,
pod którego zwierzchnictwem znajdował się Naumburg. Moneta wybita została jednym stemplem awersu,
który był poddawany naprawom, oraz dwoma stemplami rewersu. | archeologia |
Potencjał turystyczny województw Polski Celem artykułu jest porównanie atrakcyjności turystycznej województw w Polsce. W badaniu wykorzystano dane GUS za rok 2014. Do oceny potencjału turystycznego zastosowano metody wzorca rozwoju Hellwiga oraz TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity Ideal Solution). Wyniki porównano z odpowiednimi wartościami wskaźników gęstości oraz intensywności ruchu turystycznego według Schneidera. Z analizy wynika, że najwyższy potencjał turystyczny mają województwa małopolskie i śląskie, a najniższy — podlaskie i lubelskie. Dobrym wykorzystaniem potencjału turystycznego wykazały się m.in. województwa: małopolskie, śląskie, dolnośląskie, pomorskie i zachodniopomorskie. | ekonomia i finanse |
Wpływ ukształtowania struktury geometrycznej powierzchni stopu tytanu na charakterystyki tribologiczne polimeru W pracy przedstawiono i omówiono wyniki badań mechanizmu zużycia elementów
węzła tarcia oraz czynników, które mają znaczący wpływ na ten rodzaj
destrukcji. Przedmiotem badań oraz analiz było skojarzenie materiałowe: stop
tytanu (Ti6Al4V) – polimer (Chirulen®) w węźle tarcia: płytka–trzpień. Powierzchnie
trzpieni oraz płytek zostały ukształtowane i przygotowane zgodnie
z wytycznymi norm. Badania tribologiczne przeprowadzono z użyciem tribotestera
T-17 w otoczeniu płynu Ringera. Wyznaczono charakterystyki tribologiczne,
tj. współczynnik tarcia oraz intensywność zużywania. Wyznaczono
korelację pomiędzy czynnikami technologicznymi (cechami geometrycznymi)
ukonstytuowanymi w procesie wytwarzania a charakterystykami tribologicznymi
(współczynnik tarcia, intensywność zużywania) oraz ukonstytuowaną
w trakcie eksploatacji powierzchnią (produkty zużycia). | inżynieria mechaniczna |
Język C++/CLI – narzędzie do tworzenia aplikacji Praca przedstawia podstawowe wiadomości na temat języka C++/CLI (Common Language Infrastructure), w szczególności różnice pomiędzy nim a językiem C++. Pomimo skrótowej formy zawiera informacje wystarczające do zbudowania pełnowartościowych aplikacji w technologii .NET. | informatyka techniczna i telekomunikacja |
Numeralia – pars orationis? Autorka wyróżnia trzy typy jednostek semantycznych sformalizowanych w zasobie leksykalnym języków naturalnych: orzeczenia, shiftersy i nazwy własne. Omówiona zostaje przez autorkę pozycja liczebników umiejscowionych pomiędzy orzeczeniem i shiftersami, które powinny być traktowane jako orzeczenia. | językoznawstwo |
Właściwości materiału porowatego w zależności od zawartości czynnika modyfikującego Przedstawiono wyniki badań doświadczalnych dotyczących wpływu zawartości polimetakrylanu metylu na wybrane właściwości kompozytu drewno-polimer. Przy projektowaniu konstrukcji morskich wymagana jest znajomość właściwości wytrzymałościowych, zmęczeniowych, odporności materiału na ścieranie. Powierzchniowa modyfikacja drewna pozwala na sterowanie jego właściwościami. | nauki o bezpieczeństwie |
Problemy i wyzwania polskiego systemu udzielania ochrony międzynarodowej W artykule dokonano analizy polskiego systemu udzielania ochrony międzynarodowej osobom poszukującym schronienia na terytorium RP, z uwzględnieniem perspektywy uchodźców korzystających z rozwiązań oferowanych przez Polskę. Opracowanie wykorzystuje dodatkowo wyniki badań empirycznych uzyskanych na podstawie przeprowadzonych przez autorki w okresie od listopada 2015 r. do lutego 2016 r. wywiadów z uchodźcami. Stanowią one ilustrację i uzupełnienie analizy polskiego prawno-instytucjonalnego systemu ochrony uchodźców i pomocy udzielanej im w kraju. Zestawienie tych dwóch źródeł informacji pozwala na znalezienie potencjalnych różnic między formalnymi uwarunkowaniami sytuacji uchodźców w Polsce a jej subiektywną oceną dokonaną przez nich samych. W artykule stwierdzono, że system instytucjonalno-prawny w Polsce w zasadzie nie różni się znacząco od rozwiązań przyjętych w innych krajach Unii Europejskiej, natomiast elementy, takie jak klimat społeczny i nastawienie państwa do realizacji zobowiązania do udzielania ochrony, co można określić mianem kultury przyjęcia, stanowią najważniejszą przyczynę niskiej oceny przyjazności Polski jako kraju docelowego.(abstrakt oryginalny) | nauki o polityce i administracji |
Stan zdrowotny knurków hodowlanych utrzymywanych systemem wybiegowym i bezwybiegowym Celem badań była ocena stanu zdrowotnego knurków hodowlanych utrzymywanych systemem
wybiegowym i bezwybiegowym. Materiał badawczy stanowiło 88 zwierząt. Badania
prowadzono w siedmiu chlewniach zarodowych w województwie podkarpackim, produkujących
knurki hodowlane. Rejestrowano pojawianie się schorzeń i urazów ciała oraz schorzeń
i urazów kończyn. Badania wykazały wyższy udział zwierząt ze schorzeniami i urazami ciała
oraz schorzeniami i urazami kończyn w bezwybiegowym systemie wychowu. Problemem alkierzowego
systemu utrzymania okazały się schorzenia i urazy kończyn, a przede wszystkim
kulawizna i zniekształcenia kończyn. Ocena stanu zdrowotnego jest ważnym składnikiem
oceny dobrostanu świń. | zootechnika i rybactwo |
Perswazja w dyskursie gerontologicznym – przeszkody i strategie w komunikacji z pacjentem geriatrycznym Prezentowany artykuł stanowi analizę przeszkód i strategii w dyskursie gerontologicznym. Autorzy dokonują krótkiego przeglądu spojrzenia na osobę starszą w świetle różnych dziedzin nauki i na tym tle proponują własną definicję dyskursu gerontologicznego jako całokształtu wypowiedzi osób starszych oraz wypowiedzi kierowanych do osób starszych wraz z sytuacją komunikacyjną, w której są one wypowiadane, oraz czynnikami determinującymi ich zakres tematyczny. Następnie przedstawione są podstawowe przeszkody w komunikacji z osobą starszą oraz strategie niewerbalne i multimodalne w komunikacji z seniorem. Zasadniczą część artykułu stanowią perswazyjne strategie werbalne w komunikacji: lekarz geriatra – pacjent, które omawiane są w porządku tematycznym w odniesieniu do ramy wizyty geriatrycznej – wolne tempo pacjenta, zaburzenia wzroku i słuchu, repetytywność i tendencja do odbiegania od tematu rozmowy, ból, komunikacja non-bona fide oraz zasada małych kroków. W tej części artykułu autorzy proponują także modyfikację skali IADL z perspektywy jej wartości perswazyjnej. Ostatnia sekcja artykułu poświęcona jest zagadnieniu perswazji w komunikacji z pacjentem z zaburzeniami pamięci i funkcji poznawczych, omawiana w świetle metody rehabilitacji poznawczej spaced retrieval. Analiza pokazuje, że perswazyjna wartość dyskursu gerontologicznego uzyskiwana jest dzięki strategiom wyodrębnionym na następujących jego poziomach: na poziomie sytuacji komunikacyjnej, na poziomie organizacji tekstu/dyskursu, w obrębie słownictwa, gramatyki i składni oraz na poziomie układu interakcyjnego. | nauki o komunikacji społecznej i mediach |
Wykorzystanie oznaczeń stosunków stabilnych izotopów wybranych pierwiastków w ocenie autentyczności produktów pochodzących z upraw ekologicznych W artykule przedstawiono stan badań dotyczący stosunków stabilnych izotopów węgla i azotu w różnych artykułach spożywczych (warzywach, owocach, mięsie, mleku), które były produkowane metodami tradycyjnymi i ekologicznymi. Miara ilości ciężkiego i lekkiego izotopu w próbce oznaczana jest jako wartość δ. Na wartość δ15N w warzywach i owocach ma wpływ między innymi rodzaj gleby, rodzaj nawożenia, poprzedni sposób użytkowania pola. Metody polegające na oznaczaniu wartości δ15N lub δ13C mogą być przydatne do odróżniania żywności ekologicznej i tradycyjnej, nie jest to jednak zasada, która dotyczy wszystkich produktów. | technologia żywności i żywienia |
Zawartość wybranych witamin w racjach pokarmowych przedszkoli na terenie Warszawy i okolic Celem pracy była ocena zawartości wybranych witamin w racjach pokarmowych zebranych z pięciu przedszkoli na
terenie Warszawy i okolic. Ocenie poddano dekadowe jadłospisy z okresu wiosennego. Uzyskane wyniki wskazują na wiele
nieprawidłowości w planowaniu racji pokarmowych dla dzieci, dotyczących zbyt dużej podaży witaminy A, E, witamin
z grupy B i niacyny, a zbyt niskiej witaminy D i folianów. | nauki o zdrowiu |
Foresight w kontekście kultury technicznej Autor poszukuje związków między próbami wglądu w przyszłość i społecznymi uwarunkowaniami tego rodzaju przedsięwzięć, zwłaszcza czynnikami kulturowymi determinującymi sposób podejmowania takich prób. Ponadto zmierza do wskazania kilku czynników ryzyka towarzyszącego tego rodzaju działalności, wiążących się z Narodowym Programem Foresight „Polska 2020”. | nauki o zarządzaniu i jakości |
Ultradźwięki w zastosowaniach medycznych – nowe możliwości pomiarowe Zakładu Mechaniki i Akustyki Artykuł przedstawia aparaturę pomiarową do wzorcowań i badań w dziedzinie ultradźwięków w zastosowaniach medycznych, zakupioną dla Głównego Urzędu Miar w 2021 roku i jej możliwości pod kątem zapewnienia w Polsce spójności pomiarowej w tej dziedzinie. Przedstawia też stan badań nad wdrożeniem w GUM metod realizowanych za pomocą zakupionych systemów pomiarowych oraz wskazuje perspektywy rozwoju. | nauki fizyczne |
Gminny program opieki nad zwierzętami bezdomnymi I zapobiegania bezdomności zwierząt jako akt prawa miejscowego na tle orzecznictwa sądów administracyjnych W artykule przedstawiono zagadnienie gminnego programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności określonego w art. 11a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt, w kontekście możliwości przypisania mu cech aktu prawa miejscowego. Problematyka prawidłowej kwalifikacji gminnego programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi, zapobiegania bezdomności oraz realizacja ustawowej normy upoważniającej do wydania tego aktu przez lokalnego prawodawcę jest zagadnieniem niezwykle istotnym ze względu na możliwe konsekwencje prawne w postaci stwierdzenia nieważności uchwały organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego ze skutkiem ex tunc. Autor artykułu skupił się w pierwszej jego części na charakterystyce takiej formy działania organów samorządu terytorialnego jak akt prawa miejscowego, rozważając jego cechy na podstawie przepisów prawa, wypowiedzi doktryny oraz judykatury. W kolejnej zaś dokonał oceny gminnego programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności przez pryzmat cech charakteryzujących akt prawa miejscowego. Celem artykułu był przegląd i omówienie istotnych cech aktów prawa miejscowego oraz kwalifikacja gminnego programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności jako aktu prawa miejscowego na tle orzecznictwa sądowego. | nauki prawne |
Przekształcenia konstrukcji i przestrzeni dachowych założeń zabytkowych w świetle wykorzystania do nowych funkcji – na przykładzie dworu Sarny W pracy została poruszona tematyka przekształcenia konstrukcji i przestrzeni dachowych założeń zabytkowych na przykładzie dworu Sarny w Ścinawce Górnej. Praca prezentuje aktualny stan wiedzy dotyczącej historii dworu. Historyczna dokumentacja obiektu przedstawiająca rozwiązania konstrukcyjne przyjmowane od XVII wieku pomogła przy wyborze odpowiednich rozwiązań konserwatorskich. Następnie przedstawiono możliwości zastosowania nowych rozwiązań konstrukcyjnych dla więźby dachowej obiektu dworskiego, które umożliwią adaptację jego przestrzeni wewnętrznych do nowych funkcji. W pracy przedstawiono ponadto opis oraz analizę pracy statycznej wybranych połączeń ciesielskich więźby dachowej. | nauki o sztuce |
Jak jeździć na nartach. Autobiografizm w przestrzeni literacko-naukowej Kacpra Bartczaka W pierwszej części artykułu omówiono specyfikę twórczości Kacpra Bartczaka, wynikającą ze współzależności między działalnościami poetycką, literaturoznawczą oraz translatorską. Jednocześnie zasygnalizowane zostają powody braku zainteresowania krytyki kwestią autobiografizmu u tego twórcy. Druga część, skupiona na analizie porównawczej dwóch wersji fragmentu eseju Zamiast wstępu. Prawo wiersza oraz wiersza W miłości mam wstęp do organizmu ojca z tomu Naworadiowa (2019), pokazuje, że celem włączania przez Bartczaka materiału autobiograficznego do tekstów nie jest wskazanie na biograficzną podszewkę tej twórczości, lecz umożliwienie odmiennego kontaktu z własną biografią, pozwalającego wypracować nowe techniki czy formy pisania. | literaturoznawstwo |
Malarz warmiński Jakub Kolberg (1631-1704), obywatel Melzaku (Pieniężna) i Fromborka W artykule zaprezentowano koleje życia cenionego warmińskiego malarza Jakuba Kolberga (1631-1704), urodzonego w Melzaku (Pieniężnie), działającego zawodowo w kilku miastach warmińskich, a zmarłego w Dobrym Mieście. Był on człowiekiem głuchoniemym, ale wybitnie uzdolnionym artystycznie, zaradnym i przedsiębiorczym. Dzięki licznym przekazom archiwalnym oraz wielkiej życzliwości Dyrekcji Sächsisches Staatsarchiv. Staatsarchiv Leipzig i Pana dr. Arkadiusza Dańszczyka z Martin-Opitz-Bibliothek w Herne autor uporządkował dotychczasowe informacje podawane w literaturze, prostując niektóre z nich i przedstawiając nowe, nieznane dotąd dane dotyczące istotnych momentów życia Jakuba Kolberga.
Zgon malarza w Dobrym Mieście, jego działalność w Starym Mieście Braniewie oraz drugi ślub artysty w Melzaku zilustrowano odpowiednimi fragmentami ksiąg metrykalnych i magistrackich: dobromiejskiej księgi zmarłych, braniewskich ksiąg miejskich i melzackiej księgi małżeństw. | historia |
Owce syntetycznych linii BCP i SCP w praktycznej hodowli i doświadczalnictwie W opracowaniu przedstawiono historię i sposób wytworzenia przez pracowników Katedry Hodowli Małych Przeżuwaczy i Doradztwa Rolniczego Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie owiec linii syntetycznych BCP i SCP. Ponadto opisano rolę tych zwierząt w produkcji owczarskiej i doświadczalnictwie. Całościowa analiza efektów pracy hodowlanej nad analizowanymi populacjami oraz wyniki prac naukowych, w których były one obiektem badawczym pozwalają stwierdzić, że owce uniwersalnych plenno-mięsnych linii syntetycznych BCP i SCP wykazują pełną przydatność do produkcji jagniąt rzeźnych zarówno w warunkach chowu intensywnego, jak i ekstensywnego. Zwierzęta obu linii objęto doświadczeniami naukowymi związanymi tematycznie z genetycznymi, fizjologicznymi i środowiskowymi uwarunkowaniami poziomu użytkowości rozpłodowej i mięsnej, wykazując pełną przydatność tych populacji do realizacji eksperymentów badawczych. Autorzy wyrażają pogląd, że w dalszej pracy selekcyjnej nad liniami syntetycznymi BCP i SCP należy większą uwagę zwrócić na poziom odchowu jagniąt oraz stopień umięśnienia grzbietowej partii tułowia, wskazując jednocześnie na potrzebę monitorowania zmienności genetycznej ze względu na zagrożenie wzrostu inbredu. | zootechnika i rybactwo |
Ocena wpływu warunków in vitro na właściwości mechaniczne polimerów resorbowalnych o różnym czasie resorpcji Celem pracy była ocena szybkości degradacji różnych polimerów resorbowalnych przetwarzanych metodą wtrysku oraz wpływu sztucznego środowiska biologicznego na zmianę właściwości mechanicznych (wytrzymałość, moduł Younga, odkształcalność) badanych materiałów.
Na podstawie przeprowadzonej analizy, badane polimery można podzielić na dwie grupy: o krótkim czasie degradacji i towarzyszącej temu szybkiej zmianie parametrów mechanicznych (PGLA, PLDLA i blenda PLDLA+PGLA) oraz ulegające wolniejszej degradacji i stopniowej zmianie parametrów mechanicznych (GS i blenda GS+PLDLA). Rodzaj użytego płynu inkubacyjnego znacząco wpływa na zmianę parametrów mechanicznych próbek.
Obserwowane zmiany właściwości mechanicznych badanych polimerów związane są z rozrywaniem łańcuchów polimerowych i rozluźnieniem struktury materiałów w wyniku degradacji hydrolitycznej. | inżynieria materiałowa |
Aktywność enzymatyczna gleby zanieczyszczonej popiołem drzewnym Celem badań było określenie wpływu zanieczyszczenia gleby popiołem drzewnym na aktywność enzymów glebowych: dehydrogenaz, ureazy, fosfatazy kwaśnej i fosfatazy alkalicznej oraz na plonowanie jęczmienia jarego. Testowano dwa rodzaje popiołu drzewnego: popiół powstały ze zrębków sosnowych oraz popiół ze zrębów drzew mieszanych w dawkach: 0, 25, 50, 100 i 200 g-kg-1. Zastosowano 2 poziomy nawożenia mocznikiem: 100 i 200 mg N-kg-1 gleby. Połowę wazonów obsiano jęczmieniem jarym, a pozostałą część pozostawiono nieobsianą. Zanieczyszczenie gleby popiołem drzewnym miało negatywny wpływ na aktywność de hydrogenaz i fosfatazy kwaśnej oraz na plonowanie jęczmienia jarego, a pozytywny na aktywność ureazy i fosfatazy alkalicznej w glebie nieobsianej jęczmieniem jarym. silniejsze było oddziaływanie popiołu drewna mieszanego niż popiołu sosnowego. | nauki biologiczne |
Filozofia przedplatońska jako poszukiwanie zasad (archai) Book Review: Janina Gajda-Krynicka, Filozofia przedplatońska, PWN, Warszawa 2007, ss. 280 | filozofia |
Definiowanie prawa kanonicznego Punktem odniesienia dla przeprowadzonych rozważań są określenia prawa kanonicznego, które zostały zawarte w czterech polskich publikacjach o charakterze encyklopedycznym. Trzy z nich dotyczą prawa kanonicznego, a jedna została poświęcona prawu. W niej również zostało zawarte hasło „prawo kanoniczne”. Autor prezentuje poszczególne omówienia zagadnienia prawa kanonicznego koncentrując swoją uwagę wokół rozumienia i określania prawa kanonicznego. Wskazuje na różnice w podejściu do zagadnienia pomiędzy prawnikami a kanonistami, w ujęciu których prawo kanoniczne posiada swoje teologiczne implikacje. Dostrzega również istniejące różnice w określeniu prawa kanonicznego, na które znaczny wpływ posiadają orientacje uprawiania kanonistyki przez autorów poszczególnych opracowań. Wysuwa wniosek, że wieloaspektowe podejście do badań nad prawem kanonicznym powinno w punkcie wyjścia mieć jasno określony przedmiot naukowych badań i rozstrzygnięć. W tym kontekście zastanawia się nad możliwością podania definicji prawa kanonicznego w jej klasycznym rozumieniu. Skłania się ku stwierdzeniu takiej niemożliwości. W zamian zwraca uwagę na konieczność wyodrębnienia tych elementów kościelnej struktury i stosunków społecznych, dzięki którym istnieje możliwość określenia prawa kanonicznego. | prawo kanoniczne |
Rola badań tribologicznych w aspekcie zwiększania trwałości i niezawodności eksploatacyjnej maszyn i urządzeń użytkowanych w Zagłębiu Miedziowym Maszyny i urządzenia eksploatowane m.in. w Zagłębiu Miedziowym narażone są na ekstremalnie trudne warunki pracy (zapylenie, wilgotność, temperatura, obecność solanki oraz duże obciążenia udarowe), które powodują przyspieszone zużywanie tribologiczne i uszkodzenia wielu ruchowych węzłów tych maszyn i urządzeń. Istotnie wpływa to na koszty eksploatacji tych maszyn, bezpieczeństwo pracy oraz wydajność. W pracy przedstawiono zagadnienia dotyczące trwałości i niezawodności ruchowych węzłów ślizgowych i tocznych oraz omówiono rodzaje urządzeń i metody badań przydatne do rozwiązywania problemów związanych z trwałością węzłów maszyn. Zagadnienia te i problemy prezentuje grupa pracowników naukowych uczelni znajdujących się w pobliżu Zagłębia Miedziowego, którzy zajmują się od wielu lat tribologią oraz dysponują bogatym zapleczem badawczym. Wykazano, że istnieje szerokie pole do współpracy w zakresie działań naukowo-badawczych, konstruktorskich i eksploatacyjnych w celu osiągnięcia realnych efektów polepszenia trwałości eksploatacyjnej użytkowanych maszyn. Zaprezentowano kilka kierunków działań, m.in. w obszarach: doboru nowoczesnych materiałów na elementy współpracujące w węzłach tarcia, zmian konstrukcyjnych węzłów tarcia i ich uszczelnienia, doboru środków smarnych do poszczególnych węzłów oraz aplikacji środków smarnych (np. ilość i częstotliwość podawania smaru przez stacje centralnego smarowania). | informatyka techniczna i telekomunikacja |
Sztuczna inteligencja (AI) i perspektywy jej wykorzystania w postępowaniu przed sądem cywilnym W ostatnich latach można zaobserwować wzrost zainteresowania technologiami wspomaganymi sztuczną inteligencją (AI). Z uwagi na okoliczność, że widoczna jest tendencja do wdrażania takich narzędzi we wszystkich dziedzinach życia ludzkiego, niewątpliwie będą one wykorzystywane także w relacji obywatel–państwo. Skutkiem tego będzie zapewne stopniowe przenikanie AI również do postępowań sądowych. Jako że ta materia dotyczy również praw konstytucyjnych, w tym prawa do sądu, konieczne jest uprzednie przeprowadzenie analizy dopuszczalności zastosowania takich rozwiązań na tle polskiego prawa procesowego. Wydaje się, że stopień skomputeryzowania i zinformatyzowania procedury cywilnej pozwala przyjąć, że dalsza cyfrowa transformacja postępowania jest nieunikniona. Sztuczna inteligencja może znaleźć zastosowanie nie tylko w kontekście zastąpienia sędziów robotami, ale przede wszystkim jako narzędzie wspierające procesy orzecznicze, a także jako narzędzie wspomagające pracę biegłych sądowych. | nauki prawne |
Efektywność wybranych koalescencyjnych separatorów substancji ropopochodnych na terenie aglomeracji miejskiej W pracy przedstawiono wyniki badań prób ścieków deszczowych
po separatorach znajdujących się na terenie miasta, które
są wprowadzane do rzeki Biała i jej dopływów przepływających
przez miasto. W badanych ściekach deszczowych określono
zawartość zawiesiny ogólnej, biochemiczne zapotrzebowanie
na tlen (BZT5), chemiczne zapotrzebowanie na tlen (ChZT), pH
i zawartość substancji ropopochodnych w przeliczeniu na indeks
oleju mineralnego. | inżynieria chemiczna |
Rola przekąsek w żywieniu człowieka ze szczególnym uwzględnieniem przekąsek mięsnych Celem autorów pracy było przedstawienie roli przekąsek w codziennej diecie
w Polsce i na świecie. Omówiono aktualny stan wiedzy na podstawie prowadzonych badań
ankietowych w kraju i w ujęciu globalnym, z uwzględnieniem przekąsek zalecanych i nieza-
lecanych w diecie człowieka dla różnych grup wiekowych. Spożywanie przekąsek ma duży
udział w nawykach żywieniowych, szczególnie wśród nastolatków. Wiedza na temat wpływu
zachowań żywieniowych związanych ze spożywaniem przekąsek na masę ciała i stan zdrowia
ma kluczowe znaczenie dla określenia działań publicznych w zakresie promowania zdrowych
nawyków żywieniowych. Wykazano, że preferencje smakowe względem przekąsek różnią
się w zależności od regionu czy państwa. Zwrócono uwagę na dynamicznie rozwijający się
sektor przekąsek mięsnych w Polsce i na świecie. Decyzje zakupowe dotyczące przekąsek po-
winny się opierać na wiedzy konsumentów, pozyskanej głównie w czasie edukacji szkolnej,
a uzupełnionej informacjami ze środków masowego przekazu oraz na daleko idącej rozwa-
dze/roztropności. | nauki o zdrowiu |
Relacja z konferencji British Contact Lens Association (BCLA) (9–11.06.2017, Liverpool) Konferencja BCLA jest jedną z najważniejszych konferencji kontaktologicznych w Europie. W trakcie tegorocznej edycji, która odbyła się wiosną 2017 r. w Liverpoolu, poruszono kluczowe tematy dotyczące przyszłości kontaktologii. Jednym z dominujących zagadnień była ortokeratologia jako metoda terapeutycznej kontroli krótkowzroczności. Jedną z ciekawszych sesji poświęcono tematyce suchego oka. Na jednym z wykładów omówiono wpływ soczewek kontaktowych na film łzowy. Ważnym elementem tej sesji było przedstawienie długo wyczekiwanego raportu Dry Eye Workshop (DEWS II), który zawiera zbiór rekomendacji dotyczących terapii zespołu suchego oka. | nauki medyczne |
Otrzymywanie i badanie właściwości fizycznych nanokompozytów na bazie wybranych elastomerów Niniejsza praca przedstawia wyniki badań wpływu zawartości montmorylonitu (MMT) na wybrane właściwości fizyczne wytworzonych kompozytów elastomerowych na bazie kauczuków KER N-29 i Europrene 2845. Analiza opiera się na rezultatach badań uzyskanych w próbie statycznego rozciągania, pomiarze ścieralności i odporności na działanie niskich temperatur otrzymanych wulkanizatów gumowych. Uzyskane wyniki wykazały, że dodatek nanocząsteczek typu Closite 30B do mieszanek kauczukowych spowodował polepszenie właściwości wytrzymałościowych (naprężenie, odkształcenie oraz energia zerwania). Ponadto dodatek nanocząsteczek w ilości 1% przyczynił się do wzrostu odporności badanych próbek na ścieranie w stosunku do próbki referencyjnej. Współczynnik zachowania kształtu wszystkich mieszanek w temperaturze pokojowej lub temperaturze ujemnej nie zmienił się znacząco po dodaniu nanocząstek. | inżynieria materiałowa |
Specyficzne aspekty teologii w nauczaniu papieża Franciszka Specyfika pontyfikatu Franciszka nie polega jedynie na spektakularnych gestach i nowym języku, ale przejawia się również w głoszonych treściach. Niniejszy tekst jest próbą zarysowego przedstawienia głównego przesłania nauczania papieża Franciszka i jego zasadniczych inspiracji teologicznych, które wyjaśniają optykę i specyficzne akcenty teologiczne jego pontyfikatu. Punktem wyjścia jest prezentacja teologii ludu, która stanowi centrum myśli i nauczania Franciszka o Kościele i stanowi podstawę rozumienia wszelkich innych zagadnień, także społecznych. W dalszej kolejności jest mowa o elementach duchowości ingacjańskiej, mającej wpływ na sposób ujęcia zagadnień teologicznych w nauczaniu jezuickiego papieża. Na końcu przedmiotem refleksji jest miłosierdzie będące kluczowym pojęciem teologicznym w nauczaniu Franciszka, które znajduje aplikację w rozumieniu zagadnień szczegółowych. Analiza nauczania papieża Franciszka prowadzi do wniosku, że jest ono zakorzenione w Piśmie Świętym, wielowiekowej tradycji teologicznej i nauczaniu Soboru Watykańskiego II, stanowiąc ich kontynuację, ale wykazuje także nowe aspekty, które są wybrzmieniem głosu dotychczas słabo słyszanego w Kościele powszechnym. | nauki teologiczne |
Nowy gatunek jelenia rodzaju Cervocerus khomenko z plioceńskiej brekcji kostnej z Wężów Autorka podaje opis szczątków małego jelenia, pochodzących z plioceńskiej brekcji kostnej z Wężów . Opracowywany materiał składa się z niepełnych czaszek z uzębieniem, żuchw z zębami oraz z fragmentów poroży. Jedna z czaszek posiada zachowane prawie kompletne poroże . Po przeprowadzeniu porównania szczątków z Wężów ze współczesną sarną i z kopalnymi jeleniami z pliocenu i dolnego plejstocenu, autorka dochodzi do wniosku, że mały jeleń z Wężów należy do nowego gatunku rodzaju Cervocerus. | nauki biologiczne |
Współczesne orientacje rozwojowe wiedzy w zarządzaniu Badanie wiedzy jako pewnej wyodrębnionej dziedziny zarządzania przypada na ostatnie dziesięciolecia. Jednym z ważniejszych wniosków wynikających z tych badań jest konstatacja, że współczesna gospodarka nie zmierza do pozyskiwania wiedzy, a pozyskiwania umiejętności. Tymczasem współczesne uniwersytety dostarczają raczej wiedzę, a nie umiejętności. | nauki o zarządzaniu i jakości |
Czy ciasna cela to brak humanitaryzmu? – uwagi na gruncie art. 3 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka Artykuł dotyczy jednej z podstawowych zasad prawa karnego wykonawczego i jednocześnie norm zawartych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka – zasady humanitaryzmu. Przedmiotem badań jest zagadnienie przeludnienia w polskich zakładach karnych oraz problem ciasnych cel, w jakich przebywają osadzeni. Celem artykułu jest ocena omawianego zjawiska, wskazanie jego przyczyn oraz próba przedstawienia propozycji rozwiązań problemu. Poczynione w niniejszym artykule ustalenia mają duże znaczenie praktyczne, ponieważ przeludnienie w zakładach karnych stanowi problem, który ma znaczny wpływ na funkcjonowanie skazanych oraz proces ich resocjalizacji. | nauki o polityce i administracji |
Narzędzia makroergonomii w sterowaniu bezpieczeństwem procesów pracy W artykule omówiono elementy systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy według OHSAS 18001:2007, istotne ze względu na opracowanie, wdrożenie i utrzymanie bezpiecznego środowiska pracy dla pracowników i osób trzecich przebywających na terenie miejsca pracy. Podjęto równocześnie problem naczelnych funkcji systemów informacyjnych w inżynierii bezpieczeństwa. Przedstawiono także metody makroergonomii stosowane w eksploatacji wieloobiektowych systemów wytwórczych, co pozwoliło wykazać potencjał tych narzędzi w zakresie rozpoznawania sytuacji kontekstowej procesu pracy. Celem tej publikacji jest naświetlenie korzyści wynikających z zastosowania narzędzi makroergonomii w systemowym zarządzaniu bezpieczeństwem pracy. Z wykorzystaniem różnych koncepcji analizy systemowej, które opisano w punkcie 2, wiąże się efektywne uzyskiwanie istotnych informacji decyzyjnych w tym zakresie. | nauki o zarządzaniu i jakości |
Jarosław – ślady wielokulturowości. Cz. 1 Niniejszy artykuł ma na celu ukazanie wielokulturowego bogactwa Jarosławia, miasta
położonego na skrzyżowaniu szlaków handlowych, związanego z trzema religiami: rzymskokatolicką,
greckokatolicką oraz żydowską. Pozostałości po wielokulturowym dziedzictwie
to liczne kościoły, cerkwie i synagogi, a także wpływ na krajobraz kulturowy miasta.
Barwna i międzynarodowa przeszłość to wyraźny atut Jarosławia. | geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna |
Przepis kulinarny jako przedmiot badań lingwistyki kontrastywnej Celem niniejszego artykułu jest ukazanie możliwości poznawczych badań nad kulinariami w ujęciu tekstologii kontrastywnej. Celem rozważań jest odpowiedź na pytanie, dlaczego warto analizować przepis kulinarny jako gatunek mowy w ramach tekstologii kontrastywnej, mimo że należy on do gatunków o standardowej strukturze. Zadaniem artykułu jest również przybliżenie aspektów i założeń tekstologii kontrastywnej. Rozważania zamyka przykładowe porównanie dwóch przepisów pochodzących z różnych czasów i kultur, które obrazuje, jakie różnice językowe (i nie tylko) wynikają z tego rodzaju analiz. | językoznawstwo |
Duchowa sylwetka alumna Jana Ślęzaka na podstawie notatek rekolekcyjnych z lat 1935–1937 Ksiądz Jan Ślęzak, proboszcz w Ołpinach był człowiekiem, który realizował powołanie w sposób radosny i bardzo ofiarny. Rozpalała go miłość do Boga, a poprzez to do drugiego człowieka. Był księdzem „z powołania” – zgodnie z określeniem, którego wierni używają w odniesieniu do księży, którzy są dla nich, a nie dla siebie.Z Notatek rekolekcyjnych wiemy, w jaki sposób kształtował swe powołanie alumn Jan. Bardzo wyraźnie dostrzegamy jego zaangażowanie w formację ludzką, duchową i intelektualną. To właśnie w Seminarium Duchownym w Tarnowie odnalazł fundament na całe życie. Dlatego też posługa w parafii przynosiła tak wiele owoców.Ksiądz Jan Ślęzak wpisuje się w profil duchowy księdza diecezjalnego, który spala się w posłudze kapłańskiej dla wiernych, ogłaszając zmartwychwstałego Chrystusa. Tym profilem jest bycie dla ludu, bycie z ludem. I to ma najgłębszy sens. | historia |
Badania mineralogiczne głów i chrząstki stawowej kości udowej u chorych z jałową martwicą (AVN) Wykonano badania mineralogiczne, chemiczne i densytometryczne głów kości udowych oraz pokrywającej je chrząstki chorym z jałową martwicą, usuniętych w czasie wykonywania totalnej aloplastyki stawu biodrowego. Badania densytometryczne głów kości udowych wykonywane były chorym przed leczeniem operacyjnym, po ich usunięciu, oraz plastrom z tych głów o grubości 1,0 do 1,5 cm. Badaniom poddano głowy kości udowych 9 pacjentów w wieku 30-68 lat. Oprócz badań densytometrycznych wykonano badania przy pomocy mikroskopu cyfrowego, polaryzacyjnego i skaningowego, oraz przeprowadzono analizy chemiczne zarówno kości, jak i chrząstki stosując analizator do oznaczeń prowadzonych metodą EDS ( Electron Dispersive Spectroscopy). Wykonano także dyfraktometryczne analizy rentgenowskie chrząstek stawowych pobranych z tych głów. Badania wykazały, że w usuniętych głowach kości udowej występuje rozrzedzenie struktury kości gąbczastej zlokalizowane na szczycie głów i ich częściach bocznych . W chrząstce pokrywającej głowy występuje mineralizacja fosforanowa. Ma ona dwie postacie. przejawia się wyraźnym podwyższeniem
zawartości Ca i P w chrząstce oraz, rzadziej obecnością mikro ziaren fosforanowych. | inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka |
Edukacja, idea uniwersytetu, ewaluacja Wychowanie tkwi w centrum zainteresowania każdego społeczeństwa i wiąże się nierozdzielnie z władzą, leży zatem u podstaw każdego programu politycznego, choćby nawet nieuświadomionego, jak w przypadku społeczeństw tradycyjnych, a bardzo wyraźnie w projektach utopijnych, co można zaobserwować od Państwa Platona po eksperyment komunistyczny czy także państwa demokratyczne. Z tego powodu system edukacyjny staje się nie tylko ważnym narzędziem w rękach struktur politycznych, ale ma przemożny wpływ na sferę kultury. Chciałbym skupić się na aspekcie kulturowym czy, jak ktoś woli, cywilizacyjnym dzisiejszej edukacji w krajach Zachodu, ze szczególnym zwróceniem uwagi na uniwersytet, instytucję, która jest wytworem właśnie kultury europejskiej i zrodziła się z cech dla niej specyficznych. Zastanowię się w tym kontekście nad miejscem i rolą ewaluacji w systemie kształcenia. | nauki o zarządzaniu i jakości |
Warunki do zajęć ruchowych w śląskich przedszkolach Celem pracy jest diagnoza bazy materialnej do zajęć ruchowych oraz sposobu realizacji tych zajęć w przedszkolach śląskich. W badaniach zastosowano metodę sondażu diagnostycznego. Materiał stanowią wyniki badań 30 śląskich placówek przedszkolnych. Wyposażenie placówek przedszkolnych oceniono metodą obserwacji, uwzględniając rodzaje ćwiczeń, do których mogą być wykorzystane urządzenia i sprzęt sportowy. Oceny realizacji zajęć ruchowych w przedszkolu dokonano w oparciu o autorski kwestionariusz ankiety, który został skierowany do nauczycieli i dyrektorów przedszkoli. Do analizy zakwalifikowano 60 kwestionariuszy wypełnionych przez nauczycieli, 30 kwestionariuszy wypełnionych przez dyrektorów oraz 30 arkuszy obserwacji. Badania wykazały, iż w śląskich placówkach przedszkolnych organizowane są różne formy zajęć ruchowych, przy czym baza materialna do realizacji tych zajęć jest bardzo słaba. Uzyskane wyniki badań świadczą o ograniczonej częstotliwości zajęć ruchowych, zbyt krótkim czasie ich trwania, braku strojów gimnastycznych dzieci, korzystaniu ze starych przewodników metodycznych, a przede wszystkim o rzadkim wykorzystywaniu przyrządów i urządzeń sportowych. Nie sprzyja to stymulowaniu rozwoju fizycznego i motorycznego dzieci. | nauki o kulturze fizycznej |
Zawartosc skladnikow nawozowych oraz metali ciezkich i ich frakcji w kompostach z odpadow komunalnych Analizowany kompost z odpadów komunalnych w Katowicach ma dobre właściwości nawozowe, ponieważ zawiera od 33,1 do 45,9% s.m. substancji organicznej. W wielu przypadkach nie przekracza dopuszczalnych normą zawartości metali ciężkich (Cu, Zn, Cd, Pb, Cr, Ni, Co, Mn), natomiast głównym czynnikiem ograniczającym jego przyrodnicze zastosowanie jest nadmierna zawartość szkła, ceramiki i innych części twardych, która wynosi od 2,0 do 2,6% s.m. Ze względu na fakt, iż całkowita zawartość metali ciężkich nie dostarcza nam wystarczających informacji na temat zachowania się ich w środowisku glebowym, przeprowadzono badania sekwencyjnej ekstrakcji chemicznej, która pozwoliła wskazać na tempo uwalniania się poszczególnych metali.
W badanych kompostach metale ciężkie w najwyższym stopniu związane są z frakcjami: tlenków żelaza i manganu, materią organiczną i pozostałością (poza cynkiem, manganem i ołowiem, które dodatkowo związane są z węglanami). We frakcji I (wymiennej) i frakcji II (węglanowej) związane są głównie miedź, cynk i mangan. | rolnictwo i ogrodnictwo |
Analiza wpływu rozlewu olejowego na skuteczność poszukiwań w trakcie akcji SAR z wykorzystaniem symulatorów SARMAP i OILMAP Niniejsze opracowanie rozważa poszukiwanie człowieka i tratwy ratowniczej w miejscu rozlewu olejowego przy użyciu helikoptera Anakonda, samolotu M-28 X2 oraz statku Kapitan Poinc. Wyniki badań prezentują trajektorię ruchu plamy olejowej, trajektorię ruchu rozbitka ubranego w kombinezon ochrony termicznej i tratwy ratunkowej dla dwóch sytuacji hydrometeorologicznych. Poszukiwania wyżej wymienionych środków ratunkowych odbywają się wg schematów IAMSAR a wyniki poszukiwań przedstawione są w postaci prawdopodobieństwa sukcesu (POS [%]) opartego na prawdopodobieństwie wykrycia rozbitka/tratwy podczas przejazdu po ustalonej trasie oraz prawdopodobieństwie znalezienia się rozbitka/tratwy w wyznaczonym obszarze poszukiwań. | inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka |
Zastosowanie arytmetyki ułamkowej w reprogramowalnych jednostkach przetwarzających systemów jednoukładowych W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań autorów nad zaletami i wadami stosowania arytmetyki ułamkowej w jednostkach przetwarzających (arytmetyczno-logicznych) systemów wyspecjalizowanych przeznaczonych do realizacji w nowoczesnych układach reprogramowalnych. Autorzy porównali dokładność obliczeń przeprowadzonych w arytmetyce ułamkowej z odpowiednią dokładnością klasycznej arytmetyki stałoprzecinkowej dla danych wejściowych różnej wielkości oraz opracowali kilka architektur potokowych i równoległych jednostek przetwarzających realizujących wybrane algorytmy algebry liniowej. Implementacja opracowanych przez autorów kilku z wyżej wymienionych architektur w układach FPGA rodziny Xilinx Virtex4 wykazały, że one lepiej wykorzystują zasoby sprzętowe nowoczesnych układów FPGA (np. wbudowane bloki mnożenia, DSP i pamięci RAM/FIFO). Ponadto złożoność sprzętowa jednostek przetwarzających RFA jest nawet kilkukrotnie mniejsza, a maksymalna częstotliwość działania – nawet dwukrotnie większa w porównaniu do odpowiednich parametrów podobnych jednostek przetwarzających działających na liczbach stało- lub zmienno-przecinkowych (przy porównywalnej dokładności obliczeń). | informatyka |
Analiza metod e-learningowych stosowanych w kształceniu osób dorosłych W opracowaniu scharakteryzowano współcześnie stosowane metody, techniki i narzędzia
e-learningu, które mogą zostać wykorzystane do celów projektu „Efektywni 50+” realizowanego
przez WWSI. Zaprezentowano zarys historii zdalnego kształcenia, generacje i typy
zdalnego kształcenia oraz koncepcje metodyczne. Przedstawiono rozwój systemów wspierających
kształcenie na odległość i omówiono ich klasy. Scharakteryzowano platformę edukacyjną,
portal edukacyjny oraz podręcznik elektroniczny. Przedstawiono również ograniczenia
kształcenia na odległość. | informatyka |
Metodyka badań skurczu betonu stosowana w praktyce inżynierskiej Projektowanie składu mieszanki betonowej jest zagadnieniem skomplikowanym technicznie i wymaga uwzględnienia nie tylko bezpośrednich warunków eksploatacji betonu, ale także w szczególności zbadania charakterystyki reologicznej betonu w kontekście przewidywanych warunków betonowania oraz dojrzewania w rzeczywistych warunkach budowy. W artykule omówiono zjawisko skurczu betonu oraz czynniki wpływające na jego intensywność, przedstawiono także opis poszczególnych metod badawczych skurczu betonu najpowszechniej stosowanych w praktyce inżynierskiej | automatyka, elektronika i elektrotechnika |
Model BIM z chmury punktów W artykule przedstawiono podejście obiektowe do modelowania architektonicznego z chmury punktów. Coraz częściej wykorzystywana technologia BIM pozwala na projektowanie na różnych poziomach szczegółowości. Celem pracy było zbudowanie modelu BIM budynku kamienicy z zewnątrz na różnych poziomach szczegółowości. Opisane przykłady mogą zostać wykorzystane przez inwestora lub zamawiającego do zdefiniowania pożądanego przez niego poziomu szczegółowości (dokładności modelu). Przedstawione podejście może zostać zastosowane do inwentaryzacji budowli, rekonstrukcji obiektów zabytkowych czy modernizacji instalacji technologicznych. | architektura i urbanistyka |
Obraz czynności bioelektrycznej mózgu w autyźmie dziecięcym Zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD) stanowią częsty problem kliniczny. Aktualnie poza metodami psychologicznymi i psychiatrycznymi bazującymi na obserwacji zachowań dziecka nie istnieje żaden biomarker, który byłby patognomoniczny dla ASD. Wykonywane rutynowo badania elektroencefalograficzne i neuroobrazowe niewiele wnoszą do rozpoznania ASD i monitorowania jego przebiegu. Elektroencefalografia może być jednak narzędziem, które w przyszłości pomoże poznać procesy leżące u podłoża ASD. | nauki medyczne |
Wplyw temperatury powietrza na przebieg suszenia spienionego zageszczonego soku jablkowego Celem pracy było określenie stabilności spienionego zagęszczonego soku jabłkowego i oznaczenie
wpływu temperatury powietrza i składu piany na kinetykę procesu suszenia. Klarowny sok jabłkowy (21 Brix) spieniano z dodatkiem 1 % metylocelulozy lub z dodatkiem metylocelulozy (1 %) i maltodekstryny (5 %). Spieniony sok suszono konwekcyjne w warstwie o grubości 4 mm w temperaturze 60, 70 i 80 °C. Suszeniu w temp. 60 °C poddano również sok jabłkowy niespieniony. Określono gęstość pian oraz ich stabilność na podstawie kinetyki drenażu. Zastosowanie suszenia pianowego umożliwia uzyskanie suchego, porowatego materiału w ciągu 70 min, w odróżnieniu od niespienionego zagęszczonego soku jabłkowego. Mniejszy drenaż pian z metylocelulozą i maltodekstryną od pian przygotowanych tylko z dodatkiem metylocelulozy świadczył o ich większej stabilności. Szybkość suszenia spienionych soków była istotnie zależna od temperatury powietrza suszącego. Wzrost temperatury z 60 do 80 °C wpływał na dwukrotne zwiększenie szybkości suszenia przy zawartości wody 1,0 kg/kg s.s. Ze względu na ciemnienie
materiału w trakcie suszenia w 80 °C, zastosowanie temp. 70 °C i spienianie soku z dodatkiem metylocelulozy i maltodesktryny umożliwiało uzyskanie proszku o lepszej jakości w krótkim czasie suszenia. | technologia żywności i żywienia |
Topografia doświadczeń, czyli podróż do wnętrza siebie Teatr Amareya & Guests Dom-Bieg-Dom reżyseria: Katarzyna Pastuszak, muzyka: Irek Wojtczak, multimedia: Sylwek Łuczak, Ula Milanowska, kostiumy: Daisuke Tsukuda współorganizatorzy: BUoY Tokio, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki Warszawa premiera w streamingu: 29-30 grudnia 2020 w ramach projektu Niepodległa bez granic: Pol(s)ka w Japonii 2020 | sztuki filmowe i teatralne |
Metoda wykrywania fałszywych alarmów w systemie monitorującym sieć telekomunikacyjną kopalni Zapewnienie bezpieczeństwa pracy i utrzymanie ciągłości wydobycia to kluczowe zadania systemów telekomunikacyjnych w górnictwie głębinowym. Systemy te pomimo nowoczesnych i innowacyjnych rozwiązań monitorowania infrastruktury nie są wolne od wad. Praktycznym problemem jest występowanie fałszywych alarmów o uszkodzeniu infrastruktury, które powodują negatywne skutki, takie jak zwiększenie kosztów bieżącej eksploatacji systemu i przeciążenie informacyjne operatorów. W publikacji zaproponowano metodę wykrywania fałszywych alarmów w systemie telekomunikacyjnym kopalni oraz zaprezentowano niektóre reguły dostarczające użytecznej wiedzy z danych. Eksperymenty zostały przeprowadzone na rzeczywistych danych pochodzących z systemu telekomunikacyjnego funkcjonującego w kopalni KGHM Polska Miedź S. A. | inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka |
Rola kryzysu żywnościowego i kosztów handlowych w eksporcie węgierskiej kukurydzy Kukurydza jest jednym z najważniejszych produktów eksportu rolnego na Węgrzech. W artykule omówiono rolę kryzysu gospodarczego i kosztów handlowych w kształtowaniu się wzoru węgierskiego eksportu kukurydzy w latach 1996-2015. Autorzy zastosowali standardowy model grawitacyjny, aby wyjaśnić czynniki wzrostu węgierskiego eksportu kukurydzy na rynku światowym. Uzyskane wyniki sugerują, że po stronie popytu zarówno wielkość rynku importerów, jak i ich przychody mają pozytywny i znaczący wpływ na eksport węgierskiej kukurydzy. Odległość i kryzys mają negatywny wpływ, natomiast członkostwo w UE ma pozytywny wpływ na eksport węgierskiej kukurydzy. | rolnictwo i ogrodnictwo |
Porównanie behawioryzmu udomowionych zwierząt roślinożernych (bydła mięsnego i koni) w naturalnych warunkach bytowania w otulinie przyrodniczego Parku Narodowego "Ujście Warty" Celem pracy było wykazanie różnic i podobieństw w zachowaniu dwóch wspólnie
wypasanych gatunków zwierząt roślinożernych (bydła i koni) oraz sprawdzenie czy zachowanie
zwierząt chowanych w warunkach zbliżonych do naturalnego bytowania wpływa na zmianę
ich behawioru i sprzyja występowaniu zachowań typowych dla wolno żyjących przodków. Obserwacje
behawioralne dotyczące 500 krów i 40 koni prowadzono przez czternaście dni. Aby
uzyskać wiedzę na temat trybu dziennego poszczególnych osobników oraz stworzyć etogram
i opracować dane na temat rytmu dobowego obu stad, obserwacji dokonywano w dwóch różnych
porach dniach. Przeprowadzone badania wskazują na powielający się schemat codziennego
zachowania obu stad. Zwierzęta, pomimo różnic gatunkowych, nie przejawiały wobec
siebie agresji, tolerowały swoją obecność. Zwierzęta udomowione – bydło i konie – dobrze przystosowują
się do warunków, w jakich bytowali ich wolno żyjący przodkowie. Utrzymywanie ich
na terenach zielonych, np. parkach krajobrazowych, parkach narodowych czy ich otulinach,
może stanowić bardzo korzystny element kształtujący ekosystem. | zootechnika i rybactwo |
Wielozadaniowa platforma bojowa Artykuł ujmuje genezę podjęcia tematu, główną cechę wielozadaniowej platformy bojowej, podstawowe komponenty budowy. Na ilustracjach podano przykłady zastosowań platformy do budowy pojazdów specjalnych. W podsumowaniu przedstawiono koszt cyklu Sycia wyrobu. | nauki o bezpieczeństwie |
Koncepcja New Public Management a reformy samorządu terytorialnego wybranych państw Europy Zachodniej Reformy inspirowane New Public Management (NPM) przyczyniły się do wprowadzenia zasad zarządzania w samorządzie terytorialnym oraz urynkowienia i outsourcingu. Reformy te przyniosły największe zmiany w Wielkiej Brytanii, ale wprowadzono je też w innych państwach europejskich, na przykład w: Irlandii, Szwecji, Niemczech, w najmniejszym zakresie zaś we Francji (spośród krajów opisanych w tym artykule). Istnieje ryzyko, że reformy inspirowane NPM doprowadzą do utraty z pola widzenia ukrytego, społecznego celu usług publicznych. Nowe zarządzanie publiczne nie stało się jednak nowym, uniwersalnym modelem zarządzania sektorem publicznym. Tematyka debaty na temat reformy usług publicznych przesunęła się (zwłaszcza w Wielkiej Brytanii) poza kwestie NPM w kierunku wyłaniającej się koncepcji sieciowego zarządzania wspólnotą. | nauki socjologiczne |
Zastosowanie ogólnie dostępnego sprzętu do lokalizacji obiektów dennych W artykule przedstawiono praktyczne aspekty prowadzenia poszukiwań i identyfikacji obiektów dennych za pomocą ogólnie dostępnego sprzętu. Omówiono metody hydroakustyczne (echosonda, sonar), magnetyczne (magnetometr) oraz wizualne (kamera, nurek). | automatyka, elektronika i elektrotechnika |
Belki z okrągłymi otworami. Cz.2 Celem artykułu jest porównanie różnych sposobów analizy nośności belki stalowej z otworami okrągłymi w aspekcie projektowania konstrukcji. Zwrócono uwagę na model zniszczenia związany z mechanizmem Vierendeela oraz utratą stateczności słupka międzyotworowego. W pierwszym modelu porównano trzy metody analizy, a drugim dwie. Otrzymane wyniki metod porównano z wynikami MES dla dwóch zestawów belek – belek ażurowych i z pojedynczymi otworami. | architektura i urbanistyka |
Długoterminowe efekty augmentacji krtani przeprowadzonej w znieczuleniu miejscowym przy użyciu hydroksyapatytu wapnia Wstęp: Cel badania stanowi ocena efektów długoterminowych augmentacji krtani w znieczuleniu miejscowym przy pomocy hydroksyapatytu wapnia. Materiał i metody: W badaniu wzięło udział 17 pacjentów, którzy z powodu niewydolności szpary głośni (z powodu jednostronnego porażenia krtani oraz niewydolności mięśni wewnętrznych krtani) zostali zakwalifikowani do przeprowadzenia augmentacji krtani (10 kobiet i 17 mężczyzn), w wieku: 57,6±17,7 lat, mediana 61 lat, z zakresem: 32-83 lata. U wszystkich pacjentów wykonano augmentację krtani w znieczuleniu miejscowym, przez jamę ustną, podając bocznie od fałdu głosowego/ fałdów głosowych hydroksyapatyt wapnia (preparat Radiesse). W celu oceny efektów długoterminowych augmentacji krtani – przeprowadzano ocenę jakości głosu pacjenta przed augmentacją, a następnie 3 i 12 miesięcy po augmentacji krtani, przy pomocy oceny videolaryngostroboskopowej krtani, oceny odsłuchowej, analizy akustycznej, oceny aerodynamicznej oraz samooceny głosu dokonanej przez pacjenta przy pomocy kwestionariusza VRQoL. Wyniki: Uzyskano istotną statystycznie poprawę w ocenie odsłuchowej głosu dla parametrów G i A, po 3 miesiącach, dobre wyniki utrzymywały się w czasie 12-miesięcznej obserwacji. W ocenie akustycznej MDVP_Jitt, MDVP_Shim i MDVP_NHR poprawiły się odpowiednio do wartości: 2,5; 5 oraz 0,1 (3 miesiące po augmentacji) i 1,9; 3,6 oraz 0,1 (12 miesiące po augmentacji). MPTa wydłużył się do 12,2 i 11,9 s., odpowiednio po 3 i 12 miesiącach od augmentacji. Natężenie głosu poprawiło się z 67 do 68 oraz 71 dB(A), odpowiednio po 3 i 12 miesiącach. Wyniki: VRQoL poprawiły się do wartości 19,5 i 20, odpowiednio 3 i 12 miesięcy po augmentacji. Dyskusja Augmentacja krtani w znieczuleniu miejscowym przy pomocy hydroksyapatytu wapnia daje długotrwałe, dobre efekty leczenia. | nauki medyczne |
Zdrowie fizyczne a funkcjonowanie w szkole na tle rówieśników dziewcząt i chłopców chorych na cukrzycę typu 1 Celem podjętych badań była ocena różnic w funkcjonowaniu w szkole i w grupie rówieśniczej uczniów z cukrzycą typu 1 w porównaniu ze zdrowymi rówieśnikami, w zakresie zdrowia fizycznego na poszczególnych etapach edukacyjnych. Badaniami objęto 218 osób w wieku od 7 do 19 lat (104 dziewczęta i 114 chłopców), w tym 52 dziewczynki i 57 chłopców z poradni diabetologicznej w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie. Byli to chorzy z rozpoznaną klinicznie cukrzyca insulinozależną typu 1. Pozostali badani to dzieci i młodzież ze szkół olsztyńskich. Wszystkich podzielono na grupy wiekowe odpowiadające etapom edukacyjnym. Tworząc kwestionariusz ankiety, posłużono się polską wersją kwestionariusza do badań jakości życia związanej ze zdrowiem dzieci i młodzieży KIDSCREEN. Pod uwagę wzięto obszar dotyczący aspektów zdrowia fizycznego (samooceny stanu zdrowia, aktywności fizycznej dziewcząt i chłopców, ich sprawności fizycznej i zdolności poruszania się w najbliższym otoczeniu). Z badań wynika, że większość dziewcząt i chłopców z cukrzycą typu 1 była bardziej aktywna niż ich zdrowi rówieśnicy, a ponadto nie mała poczucia niższej oceny własnej sprawności fizycznej. Uczennice i uczniowie z cukrzycą typu 1 uważali, że wyższa sprawność fizyczna ma wpływ na lepsze relacje z rówieśnikami. Zdecydowana większość dziewcząt z obu badanych grup, na wszystkich etapach edukacyjnych, pozytywnie ocenia swój stan zdrowia. Również korzystnie oceniają swój stan zdrowia chłopcy na I i IV etapie edukacyjnym, w przeciwieństwie do chłopców z cukrzycą typu 1 na II i III etapie edukacyjnym. | nauki o kulturze fizycznej |
Współczesna automatyzacja i robotyzacja a człowiek Artykuł przedstawia wiele informacji na temat działania, postępującej automatyzacji i robotyzacji w
świecie, a także szans i zagrożeń z tym związanych. Omówiono również kwestie opodatkowana maszyn i robotów. | informatyka techniczna i telekomunikacja |