sentences
stringlengths 47
13.9k
| labels
stringclasses 54
values |
|---|---|
Metoda matematycznego modelowania kształtu bulw ziemniaka (Solanum tuberosum L.)® W artykule przedstawiono metodę matematycznego modelowania
kształtu powierzchni zewnętrznych bulw ziemniaków
odmiany Irga. Do modelowania kształtu, ze złoża bulw
wybrano trzy bulwy ziemniaków różniące się wymiarami
i kształtem (ziemniak I o kształcie zdeformowanym, ziemniak
II podłużnie-owalny, ziemniak III podłużny). Kształt
powierzchni bulw ziemniaków odwzorowano wykorzystując
równania parametryczne. Proponowany matematyczny model
3D kształtu bulw ziemniaków można wykorzystać w projektowaniu
sortowników. | technologia żywności i żywienia |
Czy (centralne) katalogi biblioteczne są jeszcze potrzebne? OPAC w infotopii W artykule przedstawiono podstawową funkcję katalogów centralnych: zapewnienie współdziałania (ang. interoperability) metadanych bibliotecznych. Zdefiniowano problem współdziałania metadanych jako element współdziałania systemów informacyjnych, szczególnie funkcjonujących w sieci. Przedstawiono sposoby stosowane dla zapewnienia współdziałania. Opisano trzy technologie, które w przyszłości powinny ułatwić osiągnięcie współdziałania metadanych: bazy danych NoSQL, aplikacje chmurowe oraz Linked Open Data.
| nauki o komunikacji społecznej i mediach |
Turbulencja optyczna w centrum miasta w świetle pomiarów scyntylometrycznych na przykładzie Łodzi W pracy dokonano analizy czasowej zmienności parametru struktury współczynnika refrakcji, będącego miarą
intensywności turbulencji. W opracowaniu zostały omówione ponadto podstawowe założenia pomiarów owego parametru za
pomocą scyntylometru. Zastosowanie pomiarów scyntylometrycznych, z których można uzyskać średnie obszarowe wartości
owego parametru, pozwoliło na poznanie zmienności intensywności turbulencji optycznej w ciągu roku oraz w biegu dobowym
nad obszarem centrum Łodzi. Największą częstość występowania silnej turbulencji optycznej zaobserwowano wiosną i
latem w ciągu dnia (blisko 40% przypadków), z czego najczęściej występowała ona w maju i w czerwcu. W całym okresie
pomiarowym (sierpień 2009 – listopad 2012) zaobserwowano stosunkowo nieduży udział przypadków ze słabą turbulencją.
Przyczyną tego jest najprawdopodobniej zjawisko miejskiej wyspy ciepła, które przyczynia się do intensyfikacji ruchów
konwekcyjnych, jak również duża szorstkość powierzchni, która sprzyja mechanicznemu generowaniu turbulencji. | archeologia |
Postawy świeckich wobec działalności misyjnej Kościoła katolickiego (konteksty teoretyczne i empiryczne) Rola świeckich w Kościele katolickim została podkreślona w trakcie Soboru Watykańskiego II. Dokumenty posoborowe akcentują ich współodpowiedzialność za działalność misyjną Kościoła. Można wyróżnić wiele form zaangażowania świeckich w działalność misyjną Kościoła. Od tych mniej absorbujących, takich jak modlitwa, wsparcie finansowe, przez członkostwo w instytutach świeckich, głoszenie katechez, po wyjazdy jako wolontariusze czy misjonarze świeccy do krajów misyjnych. W artykule autorka po krótkim przeglądzie zaangażowania świeckich w Polsce i na świecie w działalność misyjną Kościoła przedstawia wyniki badań jakościowych – wywiadów indywidualnych, przeprowadzonych z osobami zaangażowanymi od wielu lat w akcję tzw. adopcji serca, czyli opłacania nauki afrykańskiego dziecka. Celem badań było przeanalizowanie postaw polskich katolików wobec działalności misyjnej Kościoła. Wypowiedzi badanych osób wskazują, że katolicy zaangażowani w życie Kościoła mają świadomość swojej współodpowiedzialności za jego rozwój. Włączają się w akcję, ponieważ ich obowiązkiem jako chrześcijan jest dzielenie się z bliźnim tym, co sami posiadają: zarówno wiarą, jak i dobrami materialnymi. | nauki o kulturze i religii |
Modelowanie transportu zanieczyszczeń w korytach rzecznych z uwzględnieniem niepewności na przykładzie modelu martwych stref W artykule przedstawiono metodykę opracowania transportu zanieczyszczeń w rzekach. Jest ona w stosunku do podejścia klasycznego rozbudowana o szacowanie niepewności oraz analizę wrażliwości modelu. W pracy zastosowano model martwych stref oraz wyniki eksperymentów znacznikowych przeprowadzonych na Wkrze. Zgodnie z proponowanym algorytmem przeprowadzono szacownie niepewności wyników symulacji z zastosowaniem metod nieformalnej analizy bayesowskiej. Analiza wrażliwości modelu wykazała, że parametry opisujące martwe strefy nie mają wpływu na symulowane stężenia. | rolnictwo i ogrodnictwo |
Dynamiczne podejście przedsiębiorstwa do ochrony środowiska – ujęcie strategiczne Celem opracowania jest prezentacja zagadnienia dynamicznego podejścia przedsiębiorstwa do ochrony środowiska i mieszczącej się w tym nurcie proaktywnej strategii środowiskowej – PSŚ. Omówiono główne podejścia przedsiębiorstw do ochrony środowiska: od reaktywnego do proaktywnego w ujęciu ewolucyjnym. Dokonano przeglądu definicji istoty proaktywnej strategii środowiskowej oraz autorskiej propozycji ujęcia PSŚ. Wskazano, że proaktywna strategia środowiskowa jest utożsamiana ze strategią prospector w ujęciu typologii strategii według Milesa i Snowa, a przedsiębiorstwa ją stosujące są proaktywne wobec zmian prawnych, rynku i technologii oraz odporne na kryzys. Wskazano możliwe koncepcje i programy ukierunkowujące wdrożenie proaktywnej strategii środowiskowej (proekologicznej) w przedsiębiorstwie. | nauki o zarządzaniu i jakości |
Otrzymywanie i ocena właściwości mechanicznych kompozytów z poliuretanu i włókien węglowych jako potencjalnych materiałów konstrukcyjnych dla medycyny Praca przedstawia wstępne wyniki badań dotyczące otrzymywania materiałów kompozytowych o osnowie poliuretanowej ze wzmocnieniem w postaci włókien węglowych (TPU/włókna węglowe) oraz oceny ich właściwości mechanicznych. Celem tych badań jest opracowanie nowych, niemetalicznych kompozycji przeznaczonych na implanty. Kompozyty wytworzono wykorzystując prepregi złożone z tkaniny z włókien węglowych (2D) przesyconej termoplastycznym poliuretanem (TPU). W pracy analizowano wpływ różnego sposobu ułożenia tkaniny 2D (warstwy prepregu [0/90]6, [0/90/±454/0/90]) na właściwości mechaniczne otrzymanych kompozytów. Wykorzystując metodę ultradźwiękową określono siłę więzi utworzonej pomiędzy warstwami kompozytu. W zależności od ułożenia warstw i temperatury formowania otrzymano zróżnicowane właściwości mechaniczne kompozytów. Temperatura prasowania wykazuje silny wpływ na siłę wiązania pomiędzy warstwami kompozytu. Najwyższą wartość wytrzymałości na zginanie uzyskano dla próbek kompozytów wykazujących jednakowe ułożenie warstw laminatu w kompozycie. W zależności od warunków formowania moduł sprężystości kompozytów zawiera się w przedziale od 20 GPa do 37 GPa. Kompozyty takie mogą być wykorzystane jako implanty konstrukcyjne dla zastosowań w medycynie oraz do wytwarzania wyrobów medycznych przeświecalnych dla promieniowania rentgenowskiego. | inżynieria materiałowa |
Możliwości zmniejszenia hałasu technologicznego przecinarek tarczowych do drewna W pracy opisano przyczyny powstawania hałasu technologicznego na przecinarkach tarczowych podczas cięcia drewna. Na przykładzie przecinarki tarczowej do drewna PTG-6, pokazano możliwości minimalizacji tego hałasu do granic wymaganych normą oraz określono efektywność akustyczną tego wyciszenia. | inżynieria chemiczna |
Ocena sposobu zywienia studentek z kierunku wychowania fizycznego podczas letniego obozu sportowego Oceniono wyżywienie studentek z kierunku wychowania fizycznego z Uniwersytetu
Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy na obozie sportowym oraz określono,
w jakim stopniu zjadane pokarmy pokrywają wydatkowany koszt energetyczny.
Posłużono się programem komputerowym zalecanym przez Instytut Żywności i Żywienia
w Warszawie. Stwierdzono, że wyżywienie badanych kobiet zawierało zbyt
mało energii, powstał tzw. ujemny dobowy bilans energetyczny, który skutkował
obniżaniem się masy ciała, a zwłaszcza tkanki tłuszczowej. | nauki o zdrowiu |
Krajowy Program Zwiekszania Lesistosci w systemie lokalnego planowania przestrzennego w Polsce Opracowanie Krajowego Programu Zwiększania Lesistości spowodowało konieczność dostosowania dokumentów prawnych (ustaw) z zakresu leśnictwa i planowania przestrzennego odnośnie procedur związanych z przeznaczaniem gruntów do zalesienia. W pracy opisano etapy KPZL, instrumenty prawne dotyczące procedury zwiększania lesistości, a także szczegółowo przeanalizowano regulacje i procedury prawne związane z zalesianiem gruntów. Wskazano niespójności przepisów, dwutorowość działań i ich konsekwencje. | nauki leśne |
„Nienawiści karmi nas pucharem”. Rozpad Jugosławii w latach 90. XX w. w imaginacjach geopolitycznych polskiej muzyki popularnej Artykuł skupia się na interferencjach polskiej muzyki popularnej oraz geopolityki po 1989 r. Bazę źródłową tekstu stanowiły wybrane piosenki z różnych nurtów polskiej muzyki popularnej. Podstawową metodą badawczą była krytyczna analiza dyskursu tekstów piosenek. Podstawowa dla polskich wyobrażeń geopolitycznych była hierarchiczna oś Wschód–Zachód, co odnoszono także do Bałkanów i Jugosławii. Muzyczny obraz Jugosławii z lat 90. XX w. odstręczał obcością, której dowodziły krwawe wojny i zbrodnie w Bośni oraz w Kosowie. W imię wyższości wartości świata zachodniego oraz interesów geopolitycznych muzycy apelowali do państw zachodnich o interwencje zbrojne w byłej Jugosławii. Przy tym wzmacniali kierunek na okcydentalizację Polski jako warunek jej bezpieczeństwa i rozwoju za cenę podporządkowania się dominacji Zachodu w świecie i w Europie. | nauki o polityce i administracji |
Odliczenie od dochodu darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą Autorzy artykułu poddają w nim analizie art. 55 ust. 7 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, który stwarza podstawę prawną ulgi podatkowej polegającej na możliwości odliczenia od dochodu darowizny dokonanej na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą. Z powyższego odliczenia podatkowego może skorzystać darczyńca, który legitymuje się dwoma dokumentami otrzymanymi od obdarowanej kościelnej osoby prawnej, tj. pokwitowaniem odbioru darowizny oraz sprawozdaniem o przeznaczeniu darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą. Wykładnia omawianego przepisu budzi szereg wątpliwości w szczególności w zakresie, w jakim odnosi się on do obowiązku przedłożenia sprawozdania z wydatkowania darowizny przez kościelną osobę prawną, który warunkuje możliwość skorzystania z ulgi podatkowej polegającej na odliczeniu przekazanej na rzecz kościelnej osoby prawnej darowizny od podstawy opodatkowania w podatku dochodowym. Przyjmowana przez sądy administracyjne wykładnia rzeczonego przepisu, nie wydaje się prawidłowa. W ocenie autorów przepis budzi również wątpliwości natury konstytucyjnej. | prawo kanoniczne |
Fritz Haber i Zygmunt Klemensiewicz - twórcy elektrody szklanej Fritz Haber i Zygmunt Klemensiewicz wynaleźli w roku 1909 elektrodę szklaną,
za pomocą której można w sposób prosty i szybki przeprowadzić potencjometryczne
miareczkowanie. Walther Nemst w roku 1889, za pomocą swojej teorii, dał
podstawy dotyczące potencjałów elektrodowych. Wilhelm Böttger jako pierwszy,
za pomocą o phi kiwanej wodorem elektrody platynowej, przeprowadził potencjometryczne
miareczkowanie. W roku 1908 z propozycji Nemsta określony został
potencjał elektrody wodorowej w 1 molowym roztworze kwasu jako równy zero.
W ten sposób stworzone zostały podstawy do rozwinięcia metody potencjometrycznej,
która doprowadziła do odkrycia elektrody szklanej. W oparciu o oryginalne prace
Habera i Klemensiewicza pokazaliśmy, jak ze zwykłej probówki zbudować można
elektrodę szklaną i za pomocą elektrody chlorosrebrowej, jako elektrody odniesienia,
przeprowadzić potencjometryczne miareczkowanie. | nauki chemiczne |
Macellum w Leptis Magna w kontekście urbanistycznym i społecznym miasta Artykuł przedstawia analizę architektoniczną macellum w Leptis Magna. Monumentalne rynki w rzymskim krajobrazie urbanistycznym miasta odznaczały się przemyślaną organizacją przestrzeni. Jako centrum redystrybucji żywności i podstawowe miejsce handlu produktami spożywczymi stanowiły centralny punkt życia codziennego obywateli Imperium. Przez to ich forma i wystrój odzwierciedlały układ społeczny miasta, świadcząc o relacjach ekonomicznych ich mieszkańców. Często były narzędziem władzy do szerzenia idei państwowych, czego przejawem są omawiane zabytki epigrafiki oraz położenie obiektu w szerszym kontekście urbanistycznym. Macellum w Leptis Magna wyróżnia się na tle innych obiektów nie tylko swoim ogromem, ale zastosowaniem nietypowych rozwiązań projektowych. Obiekt jest utrzymany w typie kwadryportyku z dwoma tolosami położonymi w centrum brukowanego placu. Z reguły kioski handlowe były zakładane na planie koła, w tym przypadku przybrały one oktagonalną formę. Skomplikowana struktura skłania do wyróżnienia VII faz chronologicznych budowli. Kolejno omawiane są etapy od założenia rynku w okresie panowania Oktawiana Augusta po kres jego funkcjonowania w późnym antyku. Uwagę poświęca się licznym restauracjom obiektu, z wykorzystaniem wielobarwnych marmurów, które odpowiadają trendom widocznym w sąsiednich budowlach publicznych. Macellum zmieniało się wraz z transformacją miejskiego krajobrazu, adaptowano bryłę obiektu, względem zmieniającej się siatki ulic i rozwoju przestrzennego ośrodka, co jest przejawem znaczenia ekonomicznego i społecznego obiektu. Równie istotne dla odczytania znaczenia budowli są zabytki kamienne w postaci dekorowanych lad sklepowych. Poprzez ich położenie odczytywane są stosunki ekonomiczne najemców stoisk. Jako wyjątkowe znalezisko jawi się stół mierniczy, który jest interpretowany jako podręczny przelicznik miar. Wyryto na nim wielkości i podziały łokcia punickiego, stopy rzymskiej – attyckiej i łokcia ptolemejskiego – meh suten. Odczytuje się przez to kosmopolityczny charakter miasta, w którym obok siebie przebywali obywatele hołdujący tradycji rzymskiej, punickiej i greckiej, podkreślając przy tym pozycje Leptis jako centrum inter-regionalnego handlu na szlaku miedzy wschodem a zachodem Morza Śródziemnego. | archeologia |
Wstępna ocena zagrożenia powodziowego w zlewni rzeki Dłubni Celem pracy było opracowanie wstępnej oceny zagrożenia powodziowego zlewni rzeki Dłubni na odcinku od jej źródeł do zbiorników w Zesławicach. Założony cel zrealizowano w oparciu o obliczenia przepływów o określonym prawdopodobieństwie przewyższenia w ośmiu przekrojach poprzecznych rzeki Dłubni i jej dopływów. W przekrojach tych zespół autorów planuje instalację automatycznych stacji wodowskazowych. W dwóch z nich jesienią 2014 roku już zainstalowano urządzenia do automatycznego pomiaru stanu wód. We wszystkich przekrojach, na podstawie wykonanych pomiarów geodezyjnych, określono maksymalną przepustowość, którą porównano z wartościami przepływów o określonym prawdopodobieństwie przewyższenia. Uzyskane wyniki stanowiły podstawę do opracowania wstępnej oceny zagrożenia powodziowego w zlewni rzeki Dłubni. Wykazano, że przepływy o prawdopodobieństwie przewyższenia wynoszącym 20% nie mieszczą się w korycie rzeki i jej dopływów, wskazując na zagrożenie powodziowe. | nauki o ziemi i środowisku |
Umiędzynarodowienie jako mit funkcjonalny i modus operandi w polu szkolnictwa wyższego krajów nordyckich Tematem artykułu jest uprawomocnienie imperatywu umiędzynarodowienia w instytucjach szkolnictwa wyższego państw nordyckich. Są to państwa osiągające znaczne sukcesy na niwie gospodarczej i społecznej, mające jednocześnie, podobnie jak Polska, status półperyferyjny w stosunku do światowych imperiów wiedzy. Z tego powodu ich strategie mogą stanowić ciekawą ramę odniesienia dla zjawisk zachodzących w naszym kraju. Badanie koncentruje się na celach i motywach działań na rzecz umiędzynarodowienia, ale też na sposobach ich habitualizacji i instytucjonalizacji jako praktykach zarządzania organizacjami w szkolnictwie wyższym. W szczególności podjęta zostaje kwestia legitymizacji zmian instytucjonalnych za pomocą zracjonalizowanego mitu, który wytwarza dyspozycję do określonych działań praktycznych, zmian procedur i postaw. Zaczerpnięte z krajów nordyckich przykłady empiryczne pozwalają na analizę przyczyn tego stanu rzeczy, rozwiązań praktycznych oraz strategii rozwijanych w uwarunkowaniach półperyferyjnych. W konkluzji wspomniane zostają najnowsze kierunki w nordyckich strategiach umiędzynarodowienia, które mogą być przedmiotem refleksji bądź inspiracją dla innych państw. | nauki socjologiczne |
Środowiskowe implikacje zagospodarowania krwi poubojowej jako odpadu z przemysłu mięsnego Przedstawiono problematykę zagospodarowania poubojowej krwi zwierzęcej (wieprzowo-wołowej i drobiowej). Scharakteryzowano podstawowe zagadnienia dotyczące powstawania i zagospodarowania poubojowej krwi zwierzęcej. Przedstawiono technologiczne możliwości wykorzystania krwi oraz jej pochodnych (plazmy krwi i hemoglobiny) w różnych gałęziach gospodarki, w tym w przemyśle paszowym. Podjęto również próbę oceny skutków takich zabiegów dla środowiska (z wykorzystaniem metody oceny cyklu życia) w porównaniu z utylizacją tej grupy odpadów. | inżynieria chemiczna |
Ocena poziomu spożycia wybranych składników odżywczych w grupie hokeistów w okresie przygotowawczym Celem badań była ocena poziomu spożycia wybranych witamin i składników mineralnych w grupie 70 zawodników wyczynowo uprawiających hokej w okresie przygotowawczym. Analizę ilościową racji pokarmowych przeprowadzono na podstawie wywiadu żywieniowego o spożyciu w ciągu 72 godzin poprzedzających badania. Badania wykazały, że analizowane racje pokarmowe hokeistów cechuje niezbilansowana zawartość witamin: stwierdzono ponadnormatywną podaż witamy A (1271,9 µg) (według norm Ziemiańskiego), a jej deficyt (z uwzględnieniem norm Celej owej) oraz nadmierną podaż witamy E (13,6 mg). Racje pokarmowe hokeistów cechuje także niedobór witaminy C (62,5 mg) w odniesieniu do norm dla tej grupy sportowców. Średnia podaż witamy В2 (1,7 mg) była również niewystarczająca. Badania dowiodły także niezbilansowanej podaży niektórych składników mineralnych w racjach pokarmowych hokeistów. Podaż fosforu (1529,3 mg) przekraczała zalecane normy, podczas gdy podaż wapnia (746,6 mg) była deficytowa. Średnie pobranie magnezu (342,9 mg) mieściło się w normie, a żelaza (15,3 mg) pokrywało zapotrzebowanie zgodnie z normami Ziemiańskiego, było natomiast deficytowe w odniesieniu do norm Celejowej dla hokeistów | nauki o zdrowiu |
Samochody pancerne Ludowego Wojska Polskiego 1943-1989 W II połowie XX wieku broń pancerna na całym świecie dynamicznie się rozwijała. Jednym z jej elementów były samochody pancerne. W artykule zdefiniowano a następnie opisano lekkie i opancerzone samochody pancerne i transportery rozpoznawcze, które znalazły się na wyposaŜeniu Ludowego Wojska Polskiego w latach 1943-1989. | inżynieria lądowa i transport |
Innowacyjne metody na usuwanie amoniaku i boru ze ścieków W wyniku badań nad usuwaniem jonu amonowego ze ścieków oczyszczonych z instalacji mokrego odsiarczania spalin (IMOS), zespół Energopomiaru opracował nowatorską metodę pozwalającą uzyskać znacznie lepsze efekty niż oferowane na rynku technologie. W 2020 r. rozwiązaniu pn. „Sposób usuwania amoniaku ze ścieków i kolumna strippingowa do usuwania amoniaku ze ścieków” została przyznana ochrona patentowa. Zespół badawczy znalazł również sposób na rozwiązanie problemu boru w ściekach. | inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka |
Badania symulacyjne ruchu grudek w rynnowym grudkowniku wibracyjnym W Katedrze Maszyn Górniczych Przeróbczych i Transportowych skonstruowano rynnowy grudkownik wibracyjny. Wstępne badania grudkowania wykazały wyraźną zależność pomiędzy parametrami kinematycznymi a wytrzymałością grudek na ściskanie. Aby wyjaśnić te zależności wykonano badanie symulacyjne pracy tego typu grudkownika. W badaniach pokazano zależności pomiędzy wskaźnikiem podrzutu a prędkością względną grudki i grudkownika w trakcie zderzenia dla różnych amplitud drgań i jak również trzech średnic rynny. Wyniki symulacji tej pozwalają na określenie najkorzystniejszych parametrów grudkowania. Symulacje zostały porównane z badaniami na laboratoryjnym stanowisku badawczym. | informatyka |
Instytut Łączności - państwowym instytutem badawczym Wymieniono zadania, jakie realizuje Instytut Łączności po uzyskaniu statusu państwowego instytutu badawczego. Podkreślono znaczenie programu wieloletniego przygotowanego przez Instytut Łączności. | informatyka techniczna i telekomunikacja |
Trójogniskowa soczewka wewnątrzgałkowa PanOptix®. Pierwszy rok doświadczeń Roczna obserwacja od wprowadzenia w 2015 r. soczewek PanOptix® i wyniki wszczepienia ich do 50 oczu w Ośrodku Okulistyki Klinicznej SPEKTRUM we Wrocławiu wskazują, że zapewniają one wysoką jakość i komfort widzenia oraz są bardzo dobrze tolerowane. Praktyczne doświadczenia potwierdzają zalety konstrukcji soczewki w zakresie innowacyjnej dystrybucji energii światła ENLIGHTEN. Wszczepienie soczewki PanOptix® (Alcon) u 94% z 50 operowanych oczu umożliwiło widzenie dali, bliży i odległości pośrednich bez konieczności stosowania okularów. Nasze doświadczenia wykazały niski wskaźnik dysfotopsji, szybką neuroadaptację, bezpieczeństwo i przewidywalność wyników, co zapewnia wysoki poziom zadowolenia pacjentów w różnym wieku oraz zachęca do szerszego stosowania trójogniskowej soczewki PanOptix®. | nauki medyczne |
Moralny dylemat dotyczący terminacji ciąż jajowodowych za pomocą salpingostomii lub metotreksatu. Zestawienie ważniejszych racji i argumentów początkowego etapu współczesnej debaty teologicznej. Wśród uznanych katolickich teoretyków moralności trwa debata na temat dwóch metod roz-wiązywania ciąży pozamacicznych: jedną z nich jest operacja zwana “salpingostomią” a drugą zastosowanie środka farmaceutycznego o nazwie “metotreksat”. Debata ta została podjęta z dwóch powodów: po pierwsze, wynalezienie i popularyzacja tych metod wymaga ich moralnej oceny, i po drugie, na razie nie istnieje specyficzne nauczanie moralne Magisterium dotyczące explicite każdej z tych metod. Wielu katolickich teologów moralnych i etyków ocenia te dwie metody, zgodnie z tradycyjnymi pryncypiami moralnymi, jako bezpośrednie zabicie embrionu (niewinnej osoby ludzkiej) i dlatego postrzega je jako akty moralnie niedopuszczalne. Jednak istnieją inni, którzy także chcą pozostać wierni nauczaniu Magisterium, ale stosują inną interpretację i zastosowanie tych samych tradycyjnych pryncypiów i dlatego uważają te dwie metody za pośrednie zabicie embrionu, czyli akty moralnie dopuszczalne. Niniejszy artykuł stanowi pierwszą część prezentacji argumentów wysuniętych prze obydwie strony tej moralnej debaty. w jest wyrazem poszanowania godności każdego człowieka; jak też przeciwstawienia się łamaniu podstawowych praw; jakimi są: prawo do życia oraz prawo do działania zgodnie z wewnętrznym przekonaniem. Na koniec zwrócono uwagę na obowiązujący także farmaceutę wymóg dawania świadectwa o prawdzie moralnej w odniesieniu do ostatecznego celu życia człowieka; jakim jest zjednoczenie z Bogiem.; Dopiero takie kompleksowe spojrzenie daje rzeczywisty obraz konfliktu moralnego farmaceuty wynikającego z; zobowiązywania go do sprzedaży środków; których stosowanie jest sprzeczne z jego sumieniem. | nauki teologiczne |
Analiza i ocena strat w sile żywej sił morskich w działaniach wojennych. Część III. Analiza skutków wykorzystania morskiej broni podwodnej na współczesnym MTDW do zwalczania jednostek pływających Od zakończenia II wojny światowej zagrożenie spod wody jednostek pływających zdecydowanie wzrosło. Związane jest to przede wszystkim ze zwiększoną liczebnością oraz różnorodnością sił i środków broni podwodnej, zarówno minowej, jak i torpedowej. W tym okresie morska broń minowa była wielokrotnie wykorzystywana w lokalnych konfliktach zbrojnych na morzu, rzadziej stosowano torpedy. Obydwa rodzaje broni podwodnej stanowiły jednak bardzo poważne zagrożenie, powodując znaczne straty wśród załóg rażonych jednostek pływających. | nauki o bezpieczeństwie |
Dynamika krajobrazu poniemieckich wsi w Polsce centralnej. Eksperyment kartograficzny Celem artykułu jest przedstawienie heurystycznej wartości zastosowania aplikacji Google Earth Pro w etnohistorycznych badaniach dynamiki krajobrazu. Autor zaprojektował eksperyment kartograficzny, który śledzi zmiany krajobrazowe, lokalizując na współczesnej fotografii satelitarnej obiekty, które odnoszą się do przeszłości. Obrazy anachroniczne składają się z dwóch warstw: historycznej mapy i zdjęcia satelitarnego z dokładnie tego samego miejsca. Metodą tą autor zbadał dynamikę poniemieckiego krajobrazu wiejskiego w centralnej Polsce. | nauki o kulturze i religii |
Projekt „ŚWITEŹ”– wdrożenie platformy elektronicznych usług publicznych w administracji miar Dążąc do osiągnięcia wyznaczonych kierunków rozwoju administracji miar, określonych w dokumentach strategicznych, dotyczących dobrze zorganizowanej sieci wyspecjalizowanych placówek terenowych, Główny Urząd Miar podjął się realizacji projektu „ŚWITEŹ”– Systemu Wsparcia Informatycznego Usług Terenowej Administracji Miar. Zwiększenie dostępności i jakości usług świadczonych przez administrację miar to jeden z najważniejszych celów postawionych przed tym projektem. | nauki fizyczne |
Bilans cieplny człowieka w mieście (na przykładzie Supraśla) Wyniki badań wykonanych na podstawie danych z 28 czerwca 1994 r. użyto w celu przedstawienia wpływu klimatu miejskiego małego miasta Supraśl (północno-wschodnia Polska) na wymianę ciepła z ciałem człowieka. Rozważano strukturę bilansu cieplnego, jak również saldo wymiany ciepła. | nauki o ziemi i środowisku |
Bezpieczeństwo jądrowe i ochrona radiologiczna w spółkach jądrowych PGE Aspekty związane z bezpieczeństwem jądrowym i ochroną radiologiczną są jednym z priorytetów działań podjętych przez spółki PGE Energia Jądrowa S.A. oraz PGE EJ 1 Sp. z o.o. Na tym etapie prac skupiono się przede wszystkim na kwestii szkoleń pracowników w zakresie bjior oraz wymagań dla wykonawcy badań lokalizacyjnych. W przypadku wymagań dla dostawców technologii brane będą pod uwagę zalecenia EUR (European Utility Requirements). | nauki fizyczne |
Właściwości betonu z dodatkiem popiołu lotnego pochodzącego ze współspalania węgla i biomasy Popioły lotne, pochodzące ze spalania węgla kamiennego i brunatnego, są w szerokim zakresie wykorzystywane w przemyśle materiałów budowlanych, między innymi jako dodatek do cementu i betonu. Stosowanie popiołów lotnych w tych technologiach jest efektywne technicznie i ekonomicznie oraz nadaje szereg pożądanych cech produktom wytwarzanym z ich udziałem. Wymagania Unii Europejskiej dotyczące ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i zużycia zasobów naturalnych spowodowały zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii przez energetykę zawodową. W Polsce najważniejszym odnawialnym źródłem energii jest biomasa. Energetyka wodna, geotermalna i wiatrowa ma znacznie mniejsze znaczenie. Energetyczne przetwarzanie biomasy może być realizowane poprzez bezpośrednie spalanie biomasy, współspalanie węgla z biomasą w kotłach konwencjonalnych bądź termiczną utylizację biomasy połączoną z jej pirolizą i zgazowaniem. Największym zainteresowaniem jednostek krajowej elektroenergetyki i ciepłownictwa cieszą się technologie umożliwiające wspólne spalanie biomasy z węglem w istniejących kotłach energetycznych. | architektura i urbanistyka |
Zastosowanie sztucznych sieci neuronowych do oceny stanu technicznego sieci wodociągowej Zaprezentowano metodę typowania wodociągów wymagających przeprowadzenia remontu wykorzystującą sztuczne sieci neuronowe (SSN). W badaniach zastosowano dane zawierające informacje z ostatnich 21 lat o parametrach technicznych i wskaźnikach awaryjności ponad 200 odcinków wodociągów, zarówno tych, które poddane zostały remontom w tym okresie, jak i o wodociągach nieremontowanych. Odpowiednio przygotowany zbiór danych wejściowych został wykorzystany do trenowania sieci neuronowej w postaci perceptronu wielowarstwowego. Przedstawiono analizę działania wytrenowanej sieci neuronowej, porównując jej odpowiedzi z podjętymi w przeszłości decyzjami ekspertów o remontach wodociągów. Pomimo dobrej zgodności przewidywań SSN i opinii ekspertów, w większości przypadków stwierdzono około 15% sprzecznych decyzji. Zaproponowana metoda umożliwia stworzenie systemu eksperckiego, którego wdrożenie może poprawić wykorzystanie zasobów finansowych przedsiębiorstwa, przeznaczanych na utrzymanie niezawodnej infrastruktury wodnej. | nauki o ziemi i środowisku |
Broń chemiczna w XX i XXI wieku. Cz. 1, Bojowe środki trujące do czasów odkrycia środków fosforoorganicznych Publikacja zawiera syntezę wiedzy o broni chemicznej i jej stosowaniu podczas I wojny światowej oraz w okresie po tej wojnie, do czasu odkrycia substancji o działaniu paralityczno-drgawkowym. Opisane są bojowe środki chemiczne (BST), które w tym okresie były odkryte, produkowane i użyte na polu walki. Są one określane jako BST pierwszej i drugiej generacji. | inżynieria mechaniczna |
Konkurencja w transporcie publicznym - projekt nowego rozporządzenia Unii Europejskiej 26 lipca 2000 r. Komisja Europejska przyjęła w Brukseli projekt nowego rozporządzenia dotyczącego wymagań w zakresie służby publicznej oraz zawierania kontraktów na przewozy pasażerskie. Celem tej nowej regulacji jest doprowadzenie do korelacji między wymaganiami dla służby publicznej a konieczno?cią wprowadzenia konkurencji pomiędzy przewoźnikami. Tak określony cel nawiązuje do zaleceń sformułowanych przez Radę Europejską na posiedzeniu w Lizbonie 28 marca 2000 r., w których zwróciła się do Państw członkowskich o "przyspieszenie liberalizacji m.in. w zakresie transportu. | inżynieria lądowa i transport |
Ocena zawartości składników antyodżywczych w piwie na przykładzie kwasu szczawiowego Wprowadzenie. Produkty spożywcze zawierają w swoim składzie substancje antyodżywcze, które ograniczają lub uniemożliwiają
wykorzystanie składników odżywczych. Kwas szczawiowy, obok fitynianów i błonnika pokarmowego, występuje
naturalnie w żywności pochodzenia roślinnego, do której należy piwo. Negatywne działanie kwasu szczawiowego polega
na obniżaniu biodostępności wapnia i magnezu, i zaburzeniu metabolizmu wchłaniania przez organizm ww. pierwiastków
z pożywienia. Nadmiar kwasu szczawiowego i jego soli w diecie przyczynia się do powstawania niektórych chorób, takich
jak kamica szczawianowa, osteoporoza, zapalenie stawów. Z uwagi na moczopędne działanie piwa, spożywanie jego
w umiarkowanych ilościach jest zalecane jako środek profilaktyczno-wspomagający schorzenia układu moczowego.
Cel badań. Celem badań było określenie i porównanie zawartości kwasu szczawiowego w wybranych piwach dostępnych
na polskim rynku.
Materiał i metoda. Do badań użyto 57 próbek piwa, które podzielono na trzy grupy w zależności od stężenia alkoholu
deklarowanego przez producentów (1 grupa – poniżej 5,5% obj., 2 grupa - od 5,5 do 6,5 % obj., 3 grupa – powyżej 6,5
% obj.). Próbki piwa po zakwaszeniu do pH 2,0 kwasem solnym o stężeniu 1 mol/l w celu rozkładu nierozpuszczalnych
szczawianów wapnia inkubowano w łaźni ultradźwiękowej przez 15 minut, a następnie filtrowano. Zawartość kwasu szczawiowego
oznaczono metodą wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC) z detekcją konduktometryczną.
Wyniki. Stężenie kwasu szczawiowego w zbadanych próbkach piwa wahało się w zakresie 1,8-30,3 mg/l. Nie stwierdzono
istotnych statystycznie różnic pomiędzy stężeniem kwasu szczawiowego w trzech grupach piwa o różnej zawartości alkoholu.
Na podstawie średnich zawartości kwasu szczawiowego w poszczególnych grupach badanego piwa daje się zaobserwować
dodatni trend wzrostu stężenia kwasu szczawiowego w piwie wraz z rosnącą zawartością alkoholu.
Wnioski. Bardzo niskie zawartości kwasu szczawiowego pozwalają zakwalifikować piwo do produktów spożywczych
o niskiej zawartości kwasu szczawiowego i bezpiecznych dla zdrowia konsumenta. | nauki o zdrowiu |
Wymagania funkcjonalne wobec inteligentnej odzieży dla ratowników górskich : wyniki badań własnych Elektronika w odniesieniu do tekstyliów znajduje najczęściej zastosowanie w specjalistycznej odzieży ochronnej Daje możliwość monitorowania czynności życiowych użytkownika oraz poziomu zagrożeń istniejących w jego bezpośrednim otoczeniu. Z uwagi na bardzo niebezpieczne i zmienne warunki pracy inteligentna odzież z pewnością byłaby przydatna dla ratowników górskich Świadczą o tym wyniki badań ankietowych, omówionych w artykule, dotyczących określenia oczekiwań ratowników górskich w stosunku do inteligentnej odzieży ochronnej, dostosowanej do warunków pracy w trakcie akcji ratowniczych w górach. Badania wykazały potrzebę prowadzenia prac badawczych ukierunkowanych na opracowanie nowej, innowacyjnej odzieży dla ratowników górskich. Spośród wybranych elementów aktywnych największe zastosowanie w niej znajdą czujnik lokalizacji, system chłodzenia/grzania, czujnik stanu fizjologicznego oraz alternatywne źródła energii elektrycznej wspomagające zasilanie np. telefonu komórkowego. | nauki o bezpieczeństwie |
Wpływ złożoności obiektu i wielkości kąta rotacji na ruchy oczu podczas wykonywania rotacji umysłowej Celem naukowym badania było poszukiwanie czynników modyfikujących ruchy oczu obserwowane podczas wykonywania zadania rotacji wyobrażeniowej. Z jednej strony poszukiwano różnic we wskaźnikach dotyczących ruchów oczu w fazie percepcji obiektu w pozycji wyjściowej i zrotowanej, z drugiej strony testowano wpływ złożoności obiektów na siłę podobieństwa między percepcją i wyobraźnią w czasach fiksacji wzroku w odpowiadających sobie regionach zainteresowania. Rezultaty pokazały dłuższe średnie czasy trwania, mniejszą liczbę i częstotliwość fiksacji wzroku podczas wyobrażania sobie obiektów w porównaniu z ich oglądaniem. Można zatem stwierdzić, że wyobrażenia wymagały dłuższego, głębszego przetwarzania danych, niż miało to miejsce podczas oglądania obiektu. Podobieństwo percepcji i wyobraźni pod względem czasów fiksacji wzroku w odpowiadających sobie regionach zainteresowania było silniejsze dla obiektów prostych w porównaniu ze złożonymi. Ponadto wykazano, że dla większych kątów rotacji liczba fiksacji była większa, a częstotliwość mniejsza w porównaniu z mniejszymi kątami, co wskazuje na wzrost odczuwanego poziomu trudności zadania i wzrost zaangażowania poznawczego wraz z rosnącym kątem rotacji. | psychologia |
Wpływ modyfikacji hydrotermicznej typu annealing na wybrane właściwości skrobi grochu (Pisum sativum) W pracy otrzymano preparaty ze zmielonych i obłuszczonych nasion grochu (Pisum sativum) odmiany Poa i Ramir, kóre poddawano modyfikacji hydrotermicznej (stosunek skrobia : woda 1:2) w temperaturze 60 °C przez 24 h.
Uzyskane preparaty charakteryzowały się wysoką zawartością skrobi tj. ponad 92 % w s.m. Zawartość amylozy w skrobi była na zbliżonym poziomie w obu odmianach i wnosiła odpowiednio 26,5 % w grochu odmiany Poa i 24 % w odmianie Ramir. Wodochłonność w temp. 60 °C była na tym samym poziomie w obu odmianach, natomiast rozpuszczalność była wyższa w grochu odmiany Poa niż w odmianie Ramir i wynosiła odpowiednio 10,3 i 7,1 %. Podniesienie temperatury do 80 °C wpłynęło na zwiększenie zarówno rozpuszczalności, jak i wodochłonności. Badane skrobie charakteryzowały się dość niską strawnością wynoszącą 44,6 % i 36,8 %, odpowiednio w przypadku odmiany Poa i odmiany Ramir.
Zastosowanie modyfikacji hydrotermicznej typu annealing spowodowało dodatkowe oczyszczenie skrobi przez zmniejszenie zawartości białka i związków mineralnych oznaczonych w postaci popiołu. Stwierdzono również zmniejszenie udziału frakcji amylozy oraz zawartości fosforu, co prawdopodobnie wpłynęło na powstanie nowych obszarów krystalicznych w wyniku silniejszego związania się łańcuchów amylopektyny, a w efekcie przyczyniło się do obniżenia powierzchni właściwej ziarenek skrobi, ich wodochłonności oraz rozpuszczalności zarówno w temp. 60 °C, jak i 80 °C. Stwierdzono również znaczną poprawę strawności in vitro skrobi (~2-krotną) w obu preparatach. | technologia żywności i żywienia |
Rozwój e-usług publicznych w Polsce na przykładzie projektów realizowanych przez administrację publiczną w ramach 7. osi POIG Artykuł prezentuje rozwój e-usług publicznych w Polsce w latach 2010–2015. Szczególną uwagę zwrócono na znaczenie projektów realizowanych w ramach 7. osi Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, które mają wspierać wzrost rozwoju e-usług publicznych w Polsce. Ponadto w artykule zwrócono uwagę na znaczenie projektu System Informacyjny o infrastrukturze szerokopasmowej i portal Polska Szerokopasmowa, którego systemy zapewniają wsparcie administracji rządowej w zarządzaniu oraz koordynacji projektów. | informatyka techniczna i telekomunikacja |
[Rev:] Wojciech Kudyba, Wiersze wobec Innego, Towarzystwo Przyjaciół Sopotu Sopot 2012, Biblioteka Krytyki / Biblioteka „Toposu”, t. 72, 173 s. Inna inność nowych poetów. Zapewne najtrudniej w tej świetnej książce będzie przebrnąć niektórym czytelnikom przez tytuł, może ich zniechęcić tak demonstracyjnie wyeksponowany „Inny” kojarzący się z modnym, ale i zbanalizowanym kręgiem problematyki bliskiej politycznej poprawności. Znamy ten ciąg skojarzeń: inność – odmienność – mniejszość (represjonowana oczywiście) – zagadnienie nietolerancji itd. Jednak na następnych stronach miłe zaskoczenie, autor nie idzie tą zadeptaną drogą, lecz wybiera trudniejszą i mniej uczęszczaną dróżkę. Inny rozumiany jest w perspektywie personalistycznej, jako podmiot, inność to wspaniały świat osobowy, tajemniczy, nie do zastąpienia, w jakimś wymiarze transcendentny. W tak rozumianej inności nie ma wykluczania ani elitaryzmu – inny to osoba, którą może być każdy a która mnie współ-konstytuuje, bez innych moje życie jest niepełne. Najambitniejsze próby spotkania Innego to rzeczywistość religijna, jak pisze autor: „najbardziej radykalna wersja transgresji – przekroczenie granic świata dostępnego zmysłom” (s.144).
Wojciech Kudyba, chcąc uniknąć nieporozumień recepcyjnych, już we wstępie odcina się od obcych mu spolityzowanych metod czytania i pisania o poezji: „Doświadczenie czytelnicze podpowiada, że wybitne teksty literackie odsłaniają zwykle bardziej skomplikowaną rzeczywistość ludzkiego bycia-w-świecie niż ta, którą da się wytłumaczyć procesami dominacji tej lub innej płci, grupy etnicznej czy ekonomicznej” (s. 6). Stąd deklarowany na początku książki postulat dialogu ze sztuką słowa jest tak odmienny od wspomnianych sposobów zdeterminowanych ideologicznie: „Poznawanie literatury jest tu (…) maksymalną otwartością na jego [dzieła] osobność, swoistym powierzeniem się jego głosowi, uległością wobec jego własnych roszczeń. Etyka czytania uwrażliwia na „inność” dzieła, zachęca do niezbędnej otwartości czytającego na powierzony mu tekst. Więcej: każe w nim widzieć przekaz etycznie nacechowany” (s. 7-8).
Nic więc dziwnego, że najbardziej interesują Wojciecha Kudybę utwory literackie, poszukujące takiej inności – osobowej, ale zakorzenionej w transcendencji, dlatego najgłębszy wymiar interpretacji liryki ma prowadzić do naznaczonych sacrum rejonów. Ten filozoficzno-teologiczny zamiar przenika się w Wierszach wobec innego z celami filologicznymi – zrozumieniem i wyjaśnieniem zagadek tekstu poetyckiego. Mamy tu do czynienia z oryginalnie skomponowaną książką, zbiorem szkiców analizujących oraz interpretujących utwory współczesnych poetów, jakby monografią złożoną z indywidualnych lektur. Tom Wojciecha Kudyby stanowi zwieńczenie nurtu badawczego, który trzeba nazwać polską sztuką interpretacji. Zaczęło się to w latach 60., szybko kulminując w przełomowym tomie Liryka polska. Interpretacje pod redakcją Jana Prokopa i Janusza Sławińskiego. Potem wspomniany nurt wiedzy o literaturze wzbogacał się o kolejne pozycje, ale chyba nikt nie opublikował książki składającej się tylko z zapisów lektur poszczególnych utworów, nawet autorzy wspomnianej antologii. Recenzowany tom nie jest tylko popisem sprawności warsztatowej krytyka i literaturoznawcy, ale również spójną wypowiedzią światopoglądową, zorganizowaną wokół kilku idei, zintegrowaną aksjologicznie.
Kunszt interpretacyjny i bezbłędna erudycja autora służą nie tylko rozszyfrowywaniu znaczeń liryki, lecz prowadzą odbiorcę od artystycznych gier językowych do spraw ogólniejszych, spoza świata estetycznego, nieraz dyskutowanych w przestrzeni debat publicznych. Dlatego przy okazji wiersza Wojciecha Wencla omawia autor sprawy masowej kultury, zwłaszcza pornobiznesu jako uprzedmiotowienia, a nawet „utowarowienia” kobiety; wiersz Janusza S. Pasierba pozwala podjąć kwestie agresywnego antyklerykalizmu traktującego z nienawiścią i wykluczającego duchownych katolickich; utwór Wojciecha Gawłowskiego aktualizuje zagadnienie stosunku współczesnych ludzi do niepełnosprawności; wiersz Ewy Lipskiej prowadzi do refleksji nad urynkowieniem obecnej sztuki i stosunku do śmierci.
Dlatego nie wydaje mi się słuszna lokalizacja metodologiczna Małgorzaty Czermińskiej, cytowana na okładce tomu, sytuująca pisanie o literaturze Wojciecha Kudyby najbliżej „krytyki archetypicznej i francuskiej krytyki tematycznej”. Naprawdę najbliższy jest on hermeneutyce oraz personalizmowi i filozofii dialogu, szczególne połączenie tych stanowisk filozoficznych nadaje rys oryginalności światopoglądowi prezentowanemu w omawianej książce – rzadkie jest w Polsce nawet wśród filozofów łączenie Bubera, Mouniera, Gadamera z Levinasem. O takiej inspiracji świadczą nie tylko bezpośrednie odwołania i cytaty, lecz również rozumienie literatury i roli poety, który powinien być kimś, „kto każe powierzyć się transcendencji, skłania do żywej relacji z Niewidzialnym; kto rozbraja nas z lęków przed „zawłaszczeniem” przez Transcendencję, ukazując relację z nią jako „trochę inną odmianę wolności”? Nie wiemy tego na pewno, ale poeta, który jest bohaterem omawianego utworu, taką właśnie funkcję wypełnia” (s. 145).
Adaptacja metod hermeneutycznych i wpisanie się w krąg osobowej filozofii dialogu, skłania do nazwania Wojciecha Kudyby-krytyka współczesnym przedstawicielem nurtu krytyki personalistycznej, bodaj najcenniejszego w polskiej literaturze minionego stulecia; zainicjowanego działalnością Irzykowskiego, Bolesława Micińskiego, Miłosza, Tymona Terleckiego, a w ostatnich dekadach tworzonego przez Kijowskiego, Błońskiego, Łukasiewicza, Burka. Omawiany tom Wojciecha Kudyby przynosi sporo wartości poznawczych i to jest wymiar naukowy, jednocześnie jest wypowiedzią krytycznoliteracką, czyli działaniem w kulturze, próbą wpływania na jej przemiany. A oddziaływać chce Kudyba nie tylko kształtem i jakością nowego tomu krytyczno-literackiego, ale i wprowadzając na arenę literacką grupę bliskich sobie poetów. Ich wysoką ocenę sygnalizuje już zestawieniem lektur ich wierszy z odczytaniami utworów czołowych polskich poetów: Herberta, Miłosza, Różewicza lub pisarzy tak charyzmatycznych jak Karol Wojtyła. Poeci, których Wojciech Kudyba zestawia z najlepszymi, to twórcy młodzi lub średniego pokolenia, drukujący regularnie na łamach trójmiejskiego dwumiesięcznika „Topos” i w serii poetyckiej Biblioteka „Toposu”. Wymieńmy ich nazwiska: Przemysław Dakowicz, Wojciech Gawłowski, Jarosław Jakubowski, Wojciech Kass, Krzysztof Kuczkowski. W omawianych przeze mnie, świetnie napisanych esejach interpretacyjnych Kudyba udowadnia wybitność twórczości poetów „Toposu”, równocześnie kształtuje wzorzec rozumienia ich liryki, wydobywając elementy i wartości personalistyczne, często religijne.
Wojciech Kudyba w środowisku literackim dotąd znany był bardziej w roli poety, pięć zbiorów poetyckich zapewniło mu wysoką pozycję w młodszej generacji pisarzy, o tomie Gorce Pana jako arcydziele liryki pisali czołowi obecnie polscy krytycy: Tomasz Burek i Maciej Urbanowski. Teraz zaprezentował się Kudyba znakomicie w roli krytyka, łącząc kompetencje literaturoznawcze (jest profesorem w Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego) z talentem pisarskim. W Wierszach wobec Innego widać pióro poety w klarownej polszczyźnie, ocieplaniu dyskursu emocjami, celnych sformułowaniach. Stosuje nawet środki typowo poetyckie, ale poznawczo sfunkcjonalizowane, np. omawiając poemat Wojtyły sens światopoglądowy oddaje grą słów „kairos” (czas) – „Kyrios” (Pan), czy przy omawianiu wiersza Tkaczyszyna-Dyckiego wykorzystując bliskość dźwiękową (a w utworze znaczeniową) słów „podążać-pożądać”. W poprzednich, niepoetyckich książkach Wojciech Kudyba bliższy był bieguna naukowości, ponieważ monografie o Norwidzie i Pasierbie, choć dobrze napisane i skonstruowane, nie były tak nasycone literackością, jak omawiany teraz zbiór piętnastu studiów interpretacyjnych.
Wiersze wobec Innego wskazują jeszcze na inne zjawisko charakterystyczne dla literatury minionego półwiecza. Pojawiła się spora grupa wszechstronnych pisarzy, o których trudno jednoznacznie powiedzieć, kim są przede wszystkim: poetami czy krytykami, czasem również badaczami. To przypadki nie tyle Miłosza i Herberta (u nich wielka poezja wyraźnie góruje nad dyskursywną prozą), co Zbigniewa Bieńkowskiego, Barańczaka, Kornhausera, Zagajewskiego, wśród młodszych Koehlera i Wencla. Zjawisko pełnienia dwu ról, artysty słowa i publicysty lub krytyka, rozszerzyło się w ostatnich latach na prozaików – przychodzą na myśl nazwiska Horubały, Pilcha, Wildsteina, Ziemkiewicza (poprzedników też mają niezłych: Brzozowski, Irzykowski, Gombrowicz). Dobrze to świadczy o wszechstronności naszych pisarzy i na ogół nie sygnalizuje spragmatyzowania czy abstrakcyjności poezji lub prozy fabularnej; raczej sygnalizuje większą estetyzację krytyki i publicystyki. | literaturoznawstwo |
Kameleon w egzegezie biblijnej św. Hieronima Artykuł przedstawia sposób wykorzystywania przez Hieronima ze Strydonu pochodzących z dzieł naturalistów informacji dotyczących świata fauny i flory na przykładzie będącego zwierzęciem egzotycznym kameleona, o którym wzmiankę znajdujemy w powstałym ok. 393 roku Komentarzu do Księgi Sofoniasza. W alegorycznym objaśnieniu So 2,12-15 betlejemski mnich odniósł umiejętność zmiany barwy kameleona do grzesznego postępowania hipokrytów, którzy jedynie udają, że są chrześcijanami. Jako że Hieronimowe komentarze biblijne są zgodne z tradycją egzegetyczną epoki, przywołane zostały także inne świadectwa chrześcijańskich autorów, które pozwalają nam doszukiwać się źródeł komentarzy do ksiąg prorockich Strydończyka w egzegezie greckich Ojców Kościoła. | nauki teologiczne |
Efekt włączenia sonoterapii do postępowania kinezyterapeutycznego w zespołach bólowych odcinka lędźwiowego kręgosłupa Zespoły bólowe odcinka lędźwiowego kręgosłupa są częstymi dolegliwościami narządu ruchu. Główną ich przyczyną są zmiany przeciążeniowe struktur kręgosłupa, które prowadzą do nadmiernego obciążenia i niewydolności jego elementów. U pacjentów z chorobą przeciążeniową kręgosłupa obserwujemy ból, zwiększone napięcie mięśni, zaburzoną równowagę napięć mięśniowych oraz ograniczenie ruchomości kręgosłupa. Celem pracy była ocena skuteczności włączenia sonoterapii do postępowania kinezyterapeutycznego w zespołach bólowych odcinka lędźwiowego kręgosłupa spowodowanych zmianami przeciążeniowymi. Materiał i metoda. Badaniami objęto grupę 40 pacjentów z rozpoznaną chorobą przeciążeniową kręgosłupa w odcinku lędźwiowym, u których wykluczono objawy korzeniowe, schorzenia stawów biodrowych oraz stawów krzyżowo-biodrowych. Pacjenci zostali losowo podzieleni na dwie grupy: grupa I badawcza to 20 pacjentów, u których zastosowano kinezyterapię poprzedzoną sonoterapią. Grupa II kontrolna to 20 pacjentów, u których zastosowano kinezyterapię. Zabiegi falą ultradźwiękową o częstotliwości 1 MHz wykonywano przez 10 dni przykręgosłupowo na wysokości L1-L5 po 2 minuty na każdą stronę kręgosłupa. Ćwiczenia w obu grupach opierały się na jednolitym schemacie ćwiczeń stabilizujących kręgosłup, wzmacniających mięśnie wspomagające funkcję podporową i ruchową kręgosłupa oraz polegały na przywracaniu równowagi napięć mięśniowych. Wyniki. Z analizy badań wynika, że intensywność bólu, częstotliwość jego występowania oraz stosowanie leków przeciwbólowych zmniejszyły się w obu grupach, jednakże w grupie, w której zastosowano sonoterapię, wyniki były znacznie lepsze. Nie zaobserwowano różnic w obu grupach w zakresie sprawności ruchowej, ruchomości kręgosłupa w odcinku lędźwiowym oraz sile mięśni osłabionych i długości mięśni przykurczonych. Wnioski. Sonoterapia zwiększa efektywność przeciwbólową kinezyterapii, natomiast nie wpływa na sprawność ruchową. | inżynieria biomedyczna |
Analiza właściwości tłumiących chrząstki w stawie skokowym Niniejszy artykuł przedstawia analizę mechanizmu rozpraszania energii przez chrząstkę stawu skokowego człowieka. Wykonano analizę mającą na celu określenie prawdopodobieństwa powstawania urazu powierzchni stawowej pod wpływem obciążenia silnym impulsem. Opracowano model numeryczny stawu uwzględniający kość piszczelową, kość skokową, powierzchnie stawowe oraz więzadła. Sztywność układu uzyskano uwzględniając więzadła w postaci elementów sprężystych. Na podstawie opracowanego modelu, dokonano analizy wpływu zmian właściwości chrząstki i więzadeł na stopień tłumienia energii obciążenia. Wyniki badań numerycznych uwzględniają zarówno zmiany sztywności poszczególnych struktur, jak również zmiany modeli konstytutywnych materiałów użytych w modelu. Wyznaczono zależność pomiędzy strukturą geometryczną chrząstki a jej zdolnością do rozpraszania energii. Na drodze eksperymentów numerycznych wyznaczono warunki, przy których wystąpi uraz powierzchni stawowej. | inżynieria biomedyczna |
Media ucieleśnione. (Nowe) konteksty badawcze w relacjach media – ciało Celem artykułu jest ukazanie złożonych związków ciała człowieka i nowych technologii (nowych mediów) w odniesieniu do konceptu: „media ucieleśnione”. Termin ten pozwala na objęcie całościową, ale i syntetyczną refleksją pięciu kluczowych związków-kontekstów: (1) przekazów audiowizualnych, które reprezentują wybrane gatunki, formaty medialne i dyskursy o tematyce ciała; (2) typologii mediów powiązanych z ludzką sensorycznością; (3) biomediów oraz procesów cyborgizacji człowieka; (4) wpływu mediów na imaginaria społeczne dotyczące samej cielesności, oraz (5) inkorporacji mediów do ciała społecznego. Zagadnienia te są rozpatrywane w odniesieniu do kluczowych współczesnych koncepcji dotyczących cielesności, które reprezentują takie (sub)dyscypliny jak: filmoznawstwo, medioznawstwo, (stosowana) psychologia kliniczna / psychoterapia, cyberpsychologia, filozofia (głównie estetyka oraz fenomenologia percepcji / fenomenologia egzystencjalna) oraz nauki o sztuce. | nauki o kulturze i religii |
Mniejszości narodowe i etniczne w polskiej przestrzeni publicznej Głównym celem artykułu jest pokazanie, w jaki sposób zmiany systemu politycznego i prawnego zachodzące w Polsce w ciągu ostatnich dekad wpłynęły na obecność mniejszości narodowych i etnicznych w przestrzeni publicznej kraju, oraz na ile poszczególne mniejszości mogły lub potrafiły wykorzystać sprzyjające im przekształcenia formalnoprawne. Bardzo duża dysproporcja w różnorakich przejawach tej publicznej obecności (dwujęzyczne nazwy miejscowości, urzędów, szkół, stosowanie języka pomocniczego, działalność społeczna i polityczna, oświata, dziedzictwo historyczne) pomiędzy poszczególnymi narodowościami jest spowodowana zróżnicowanymi przyczynami. Z pewnością do sprzyjających czynników należy relatywnie duża liczebność i koncentracja terytorialna, ale decydująca jest też aktywność działaczy i lokalnych społeczności oraz wewnętrzna integracja danej zbiorowości. Dzięki tym uwarunkowaniom niektóre tzw. historyczne mniejszości, wykorzystując zmiany prawne, stały się trwałą częścią przestrzeni publicznej w Polsce. | historia |
Wady i zalety common sense w wyjaśnianiu i rozumieniu świata społecznego W artykule podejmuję próbę analizy zdrowego rozsądku, czyli tak zwanego common sense. Wskazuję jego wady oraz zalety w perspektywie poznawania świata społecznego. W pierwszej części artykułu koncentruję się na wybranych koncepcjach filozoficznych, które podważają znaczenie myślenia potocznego. Następnie kategorie common sense ujmuję jako zagrożenie dla myśli oraz refleksji politycznej. Natomiast w drugiej części artykułu poświęcam uwagę koncepcjom filozoficznym, które doceniają wpływ wiedzy zdroworozsądkowej na budowanie tożsamości jednostki oraz poznanie człowieka. | filozofia |
Wykazywanie zasobów węgla kamiennego w Polsce zgodnie z JORC Code Wykazywanie zasobów złóż kopalin oraz podawanie tych informacji do wiedzy publicznej stanowi istotne zagadnienie w odniesieniu do zasadności prowadzenia działalności gospodarczej w branży geologiczno-górniczej. Od szeregu lat w przestrzeni międzynarodowej funkcjonuje system raportowania i klasyfikacji zasobów kopalin stałych bazujący na australijskim kodeksie JORC. Dokument ten, honorowany przez giełdy, przedstawia minimum standardów i wytyczne niezbędne do rzetelnego i wiarygodnego wykazywania zasobów złóż; kodeks JORC stosuje dwie podstawowe kategorie zasobów: resources i reserves, z których pierwsza odnosi się do zapasów (zasobów bilansowych) kopaliny, a druga do zasobów wydobywalnych – czyli wielkości możliwych do wydobycia przy uwzględnieniu aktualnie dostępnych środków technicznych i obecnych kryteriów ekonomicznych. Układ klasyfikacji jest hierarchiczny – zasoby reserves stanowią podzbiór zapasów.
Wraz z napływem informacji geologicznej wśród tych ostatnich wyróżnia się zasoby domniemane (inferred), oznaczone (indicated) oraz zmierzone (measured), natomiast w obrębie pierwszych – zasoby prawdopodobne (probable) i pewne (proved). Zasoby bilansowe zmierzone oraz wydobywalne pewne stanowią najlepiej rozpoznane partie złóż. W związku z sukcesem JORC wiele krajów wprowadziło bazujące na nim własne, narodowe kodeksy wykazywania zasobów. Kodeksy te skupione są w obrębie CRIRSCO – Komitecie Międzynarodowych Standardów Wykazywania Zasobów Kopalin [stałych]. [...] | inżynieria materiałowa |
„Echa wypadków gryfickich i drawskich w 1951 roku na Warmii i Mazurach w świetle materiałów KW PZPR i WUBP w Olsztynie (część 1)” Najpoważniejszy kryzys w polityce rolnej władz komunistycznych w Polsce był skutkiem ujawnienia w 1951 r. brutalnych metod skupu zboża i kolektywizacji wsi stosowanych w powiecie gryfickim i drawskim. Podobne metody, choć nie tak brutalne, stosowano także w innych regionach kraju. Wydarzenia te odbiły się w Polsce głośnym echem, w tym także na Warmii i Mazurach, w efekcie czego załamała się na kilka miesięcy polityka stalinowska wobec wsi, zahamowany został proces jej kolektywizacji. Publikowane dokumenty (część 1) przedstawiają reakcję wojewódzkich struktur władzy na wypadki gryfickie, a także opisują sytuację na wsi w poszczególnych powiatach województwa olsztyńskiego. Opór chłopów przeciwko nowej polityce rolnej był się na tyle silny, że najczęstszą metodą egzekwowania narzuconych świadczeń i skłaniania chłopów do wstępowania do spółdzielni produkcyjnych, było użycie środków siłowych. | historia |
Palinokompleks południowopolski jako długotrwały zapis różnoskalowych zmian klimatycznych we wczesno-środkowoplejstoceńskim przejściu (MIS 22-13) W artykule przedstawiono wydzielony, na podstawie danych palinologicznych wspartych badaniami paleomagnetycznymi
i geologicznymi, palinokompleks południowopolski będący ekwiwalentem w ujęciu palinologicznym kompleksu
południowopolskiego. Kompleks zawiera trzy sekwencje pyłkowe: augustowską, domuratowską i ferdynandowską
z policyklicznym zapisem zmian roślinności. Zapis ten pozwala na rekonstrukcję wysokoamplitutowych zmian klimatycznych
rangi glacjał/oziębienie/glacjał i niskoamplitudowych interstadiał/stadiał oscylacji i fluktuacji klimatycznych zachodzących
zarówno w interglacjałach, jak i okresach zimnych. Na podstawie danych paleomagnetycznych oraz zmian roślinności
i klimatu uznano, że sukcesję augustowską należy korelować z MIS 21–19, domuratowską z MIS 17, a ferdynandowską
z MIS 15–13. | archeologia |
Niskotemperaturowe suszenie węgla brunatnego dla energetyki zawodowej. Badania własne Autorzy przeprowadzili serię eksperymentów używając innowacyjny system suszenia węgla brunatnego metodą fluidalną w niskich temperaturach czynnika suszącego (powietrza): 25-70°C. Badania prowadzono na węglu brunatnym ze złoża w Bełchatowie i Turoszowie, zakres badań dotyczył wielkości ziaren: 0-0,4; 0,4-2; 2 -4; 4-6,3 i ponad 6,3 mm. W artykule przedstawiono termo-kinetyczne właściwości badanych węgli, między innymi określono wpływ wielkości ziarna i struktury węgla oraz stopień wilgoci na intensywność procesu suszenia w funkcji temperatury czynnika grzewczego i czas trwania procesu. Ponadto, poprzez monitorowanie parametrów suszenia wyznaczono krzywe poboru energii do odparowania jednego kilograma wody z mokrego węgla brunatnego w ustalonych warunkach, a tym samym ustawiając optymalny obszar dla parametrów procesu suszenia ze względu na kinetykę procesu jak i nakład energetyczny. | inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka |
Teoretyczno-doświadczalne badania rakietowego układu napędowego antypocisku systemu ochrony aktywnej pojazdów W artykule zaprezentowano wybrane wyniki realizowanego w Wojskowej Akademii Technicznej projektu badawczego, którego celem jest wykonanie demonstratora technologii systemu ochrony aktywnej pojazdów oraz jego elementu w postaci inteligentnego antypocisku służącego do zwalczania pocisków przeciwpancernych w ustalonej odległości od ochranianego obiektu. Ze względu na specyfikę konstrukcji głowicy antypocisku zawierającej elementy elektroniczne, wrażliwe na duże przeciążenia, zdecydowano się zastosować jako układ napędowy antypocisku silnik rakietowy na paliwo stałe. Na podstawie określonych wymagań (założeń) w stosunku do układu napędowego antypocisku wyznaczono wymiary ładunku napędowego oraz bloku dyszowego, a następnie przeprowadzono obliczenia charakterystyk pracy projektowanego układu (ciśnienie gazów w komorze spalania i ciąg silnika w funkcji czasu, impuls całkowity ciągu). Analizy i badania przeprowadzono przyjmując znane właściwości homogenicznych stałych paliw rakietowych produkcji krajowej. W celu weryfikacji wyników analizy teoretycznej zrealizowano we współpracy z ZPS „GAMRAT” Sp. z o. o. w Jaśle doświadczalne badania na hamowni, które potwierdziły prawidłowość doboru paliwa oraz postawione na wstępie założenia dotyczące działania układu napędowego projektowanego antypocisku. | inżynieria materiałowa |
Prawnoautorskie aspekty kazania Przedmiotem artykułu jest przedstawienie wybranych aspektów prawnoautorskiej ochrony kazania. Kazanie będąc formą posługi słowa Bożego jest regulowane prawem kościelnym, ale równocześnie podlega prawu polskiemu. W związku z tym przedstawiono najpierw obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa wewnętrznego Kościoła Katolickiego i prawa państwowego - przede wszystkim ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 4 lutego 1994 roku. Następnie stwierdzono, że kazanie jest utworem w rozumieniu prawa autorskiego i podlega ochronie, jeżeli wykazuje wszystkie trzy cechy konieczne do uzyskania tejże kwalifikacji: stanowi rezultat pracy człowieka (kaznodziei), jest działalnością twórczą o indywidualnym charakterze i jest uzewnętrznione w żywym przepowiadaniu konkretnego kaznodziei lub też w formie opublikowanego tekstu kazania. W ostatniej części na podstawie analiz prawnych i literatury z zakresu homiletyki zdiagnozowano podstawowe problemy współczesnego kaznodziejstwa i w związku z tym sformułowano wskazania dla praktyki przepowiadania wynikające z prawnej ochrony kazania jako utworu. Artykuł napisano z wykorzystaniem metody dogmatycznoprawnej i historycznoprawnej. | nauki prawne |
Badanie ram multimodalnych – rekonesans Artykuł poświęcono sposobom badania ram interpretacyjnych w tekstach medialnych. Zakłada się, że wszystkie te teksty są polisemiotyczne, zatem i ramy muszą być multimodalne. Próbuję odpowiedzieć na cztery pytania: jaką metodologię wykorzystywać, jak dobrać jednostkę analizy, jakie środki ramowania uwzględniać, jak opisywać współdziałanie środków werbalnych i niewerbalnych. | nauki o komunikacji społecznej i mediach |
Problemy zapewnienia jakości kształcenia w literaturze i w praktyce szkół wyższych Materiał stanowi komentarz do opracowania Victorii Kis Ouality Assurance in Tertiary Education: Current Practices in OECD Countries and a Literaturę Review on Potential Effects („Tertiary Review”, OECD, sierpień 2005). Autorka przypomina najważniejsze etapy procesu bolońskiego oraz ustosunkowuje się do następujących zagadnień w zawartych w opracowaniu: (1) jakość kształcenia - możliwe interpretacje; (2) ewaluacja a ocena; (3) rozliczanie uczelni a doskonalenie jakości - razem czy oddzielnie? (4) rola wskaźników osiągnięć, ocena ilościowa i jakościowa; (5) ocena wewnętrzna i zewnętrzna; (6) ocena a finansowanie; (7) kryteria jakości kształcenia; (8) łączny czy oddzielny system oceny jakości kształcenia i jakości badań w uczelni. | nauki o zarządzaniu i jakości |
Inżynieria wiedzy - nowy obszar badawczy Instytutu Łączności Dokonano przeglądu rozwoju metod szeroko rozumianej inżynierii wiedzy oraz jej rozlicznych zastosowań i implikacji, włącznie z implikacjami filozoficznymi. Odniesiono je do prac prowadzonych w Instytucie Łączności, a zwłaszcza w Zakładzie Zaawansowanych Technik Informacyjnych. W tak rozumianej inżynierii wiedzy i różnych dziedzinach z nią związanych Zakład ten specjalizuje się już od ponad 10 lat. | informatyka techniczna i telekomunikacja |
Identyfikacja torfowisk naturalnych w lasach na przykladzie Nadlesnictwa Tuchola W artykule przedstawiono problematykę badań torfowisk w Nadleśnictwie Tuchola. Problem naturalności torfowisk zarówno w tym Nadleśnictwie, jak i w szeroko rozumianych Borach Tucholskich jest bardzo złożony. Tylko badania paleoekologiczne mogą dać odpowiedź na pytanie, czy mamy do czynienia z obiektem w stanie naturalnym, seminaturalnym czy przekształconym. Przykłady z Nadleśnictwa Tuchola pokazują, że forma torfowisk, które przyjęto uważać za wynik działania naturalnych czynników, może być wynikiem wpływu człowieka na krajobraz Borów Tucholskich w ostatnich 200 latach. Celem artykułu opartego na torfowiskowej monografii Nadleśnictwa Tuchola jest zasygnalizowanie rezultatów badań torfowisk na obszarze leśnym w kontekście ich geologii a także próba odpowiedzi na pytania: (1) jakie jest kryterium naturalności?, (2) jakie metody powinniśmy zastosować do precyzyjnego opisu siedliska torfowiskowego? oraz (3) czy potrzebne są szczegółowe opracowania torfowisk obszarów leśnych? Torfowiska występują na powierzchniach leśnych i nieleśnych. Niektóre zbiorowiska leśne mają także własności torfotwórcze np. olsy, które powinny podlegać takiej samej ochronie jak torfowiska wysokie. Często granica pomiędzy olsem i łęgiem jest trudna to określenia dlatego kryterium obecności torfu i jego składu botanicznego może być pomocne w diagnozie siedliska. Występowanie torfu powinna stanowić kryterium odstąpienia od użytkowania siedliska bez względu na to czy jest to obszar leśny, czy nieleśny. | nauki leśne |
J. Jasiński, Grzymałowie z dziejów szlacheckiego rodu na Warmii, Dąbrówno 2015, ss. 84. Omówienie publikacji: J. Jasiński, Grzymałowie z dziejów szlacheckiego rodu na Warmii, Dąbrówno 2015, ss. 84. | historia |
Oświeceniowa kultura naukowa w kontekście filozoficznym. Z dziejów Komisji Edukacji Narodowej (Cz. 1) Artykuł przestawia dydaktykę KEN, koncentrując się na ukazaniu reform oświatowych charakterystycznych dla epoki oświecenia. W szczególności ukazuje specyfikę styku ówczesnej filozofii i nowożytnej nauki, stopniowo wyzwalającej się z hegemonii filozofii. Wskazuje na dominujący podówczas duch utylitaryzmu, a w warstwie metodologicznej – programowy eklektyzm. Postawa ta ujawniła się w całym szkolnictwie europejskim, a więc nie tylko we Francji, przodującej przynajmniej w zakresie deklaracji programowych, ale zwłaszcza w centralistycznie reformowanej oświacie w monarchii habsburskiej. Jest ona także właściwa tak reprezentacyjnemu świadectwu ówczesnej kultury naukowej, jakim była Wielka Encyklopedia Francuska, do której nawiąże wprost KEN. W szkole europejskiej wzbogacano studium językowo-humanistyczne o kształcenie matematyczno-przyrodnicze, zachowując kurs filozofii w duchu philosophia recentiorum, przynajmniej na poziomie uniwersyteckim. Filozofia ta krytycznie asymilowała elementy nowożytnej epistemologii, a zwłaszcza osiągnięcia nowożytnego przyrodoznawstwa. Podejście to było typowe dla szkolnictwa reformowanego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów przez środowiska wyznaniowe, zwłaszcza zakon pijarów i jezuitów. Z czasem coraz bardziej upowszechni się empirystyczna epistemologia, owocująca fenomenalizmem kwestionującym możliwość uprawiania maksymalistycznie pojętej filozofii w formie nowożytnego arystotelizmu chrześcijańskiego funkcjonującego w szkole tradycyjnej. Mimo krytyki tego modelu kształcenia, presja tzw. długiego trwania (longue durée) tłumaczy zachowanie w szkole oświeceniowej elementów filozoficznych nawet w przyrodoznawstwie, w formie interpretacji korzystającej z kategorii substancji i jej właściwości, a nawet koncepcji duszy zwierzęcej. | filozofia |
Posadzki przemysłowe. Część 2 – posadzki na podłożu gruntowym Posadzki na podłożu gruntowym. W przeglądzie przedstawione zostaną konstrukcyjne i materiałowe rozwiązania posadzek stosowanych w budownictwie przemysłowym i użyteczności publicznej od ubiegłego stulecia do czasów współczesnych. Pierwsze artykuły cyklu polecamy szczególnie projektantom i wykonawcom remontowanych i modernizowanych obiektów. W niniejszym artykule przedstawiono historyczne rozwiązania posadzek na gruncie wykonywane w ubiegłym stuleciu. | architektura i urbanistyka |
Międzynarodowe Targi Mechanizacji Rolnictwa "POLAGRA-PREMIERY" 2012 Przedstawiono produkty, które na Międzynarodowych Targach Mechanizacji Rolnictwa POLAGRA PREMIERY 2012
nagrodzono „Złotym Medalem MTP”. Nagrodzono osiemnaście następujących produktów: Ciągnik rolniczy New Holland
T8.390, CNH America LLC, USA; Ciągnik rolniczy 7280R John Deere Waterloo Works, USA; Ciągnik rolniczy Fendt 724 SCR
Vario AGCO GmbH, Niemcy; Ciągnik Massey Ferguson MF 7624 Dyna-VT, AGCO S.A., Francja; Ciągnik Claas Axion 900,
Claas, Niemcy; Kombajn serii S z systemem Machine Sync, John Deere Harvester Works, USA; Prasy zwijające serii 900, John
Deere Usine d'Arc-les-Gray, Francja; Robot szklarniowy OSzA-3 atomizerowy opryskiwacz szklarniowy, Łukomet Krzysztof
Łuszczyk, Całowanie; Telematics na maszynie TONI, Claas Agrosystems GmbH &Co. KG, Niemcy; Rozpylacz elektorowy
dwustrumieniowy AI3070, TeeJet Technologies, USA; Monitor wydajności rozpylaczy 750 T, TeeJet Technologies, USA;
Kosiarka dyskowa tylna KT 301 SH z centralnym zawieszeniem i spulchniaczem, SaMASZ sp. z o.o., Białystok; Serwis NAWGEO
VRS CMR systemu ASG-EUPOS w rolnictwie precyzyjnym, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Warszawa; Przyczepiane
opryskiwacze polowe serii Pelikan „Bury” Maszyny Rolnicze Wojciech Bury, Woźniaków; Kombajn do zbioru i czyszczenia
warzyw z wymiennymi adapterami roboczymi Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe AKPIL Kazimierz Anioł,
Pilzno; Opryskiwacz samojezdny Pantera 4001, Amazone-Werke H. Dreyer GmbH & Co. KG, Niemcy; Głowica rozdzielająca
Joskin SCALPER, Joskin Polska Sp. z o.o., Trzcianka; Prasoowijarka stałokomorowa Lely Welger RPC 245 Tornado, Lely
International N.V. | nauki leśne |
Wyeksponowany motyw Wyjścia w Mk 6,45-52 Św. Marek używa motywu Wyjścia w swojej Ewangelii, aby ukazać związek między różnymi wydarzeniami w życiu Jezusa, Mojżesza oraz Izraelitów od czasu ich pobytu w Egipcie do zakończenia wędrowania na pustyni. Wydarzenie kroczenia Chrystusa po wodach Jeziora Galilejskiego zawiera szczegóły znajdujące się tylko w Ewangelii Marka i mogą one być lepiej zrozumiane w kontekście Wyjścia. To spostrzeżenie jest szczególnie ważne wówczas, gdy wybrane wyrażenia greckie w Mk 6,45-52 są analizowane w świetle Septuaginty oraz wybranych przekładów Nowego Testamentu na język hebrajski. Czynności, które normalnie mogą być trudne do wyjaśnienia – jak np. zamierzone przejście Chrystusa obok Apostołów po jeziorze – stają się bardziej czytelne w świetle starotestamentowego motywu Wyjścia. | nauki teologiczne |
Badanie dokładności instrumentów RTK GNSS w oparciu o standard ISO 17123-8 Tematem artykułu jest sprawdzenie odbiorników RTK GNSS [Leica SR530, Leica ATX1230 GG „SmartRover", Leica GX1230 i Topcon GR-3] według pełnej procedury testowej przewidzianej normą ISO 17123-8, w celu wyznaczenia oraz porównania parametrów mówiących o ich dokładnościach. Zgodnie z założeniami standardu opracowanie i przeprowadzenie testu obejmowało założenie bazy testowej w rejonie w który następnie badane odbiorniki mają być praktycznie wykorzystywane - okolice basenu AGH. W pracy przedstawiono warunki pomiaru [ilość satelitów, rozkład przeszkód na horyzoncie, itp.], a następnie przeprowadzono test odbiorników różnych producentów według ww. Normy, wykonano obliczenia i przeprowadzono testy statystyczne dzięki którym określono ich docelową przydatność. Istotnym elementem, który wykorzystano w trakcie testu, było założenie i skonfigurowanie pernamentnie pracującej stacji referencyjnej z oprogramowaniem Leica Spider [platforma MS Windows] oraz wariantowo Standard Ntrip Broadcaster BKG [platforma Ubuntu Linux], którą wcześniej założono w budynku C-4 AGH. Posłużyła ona jako stacja bazowa do dystrybucji poprawek RTK poprzez systemy GSM [protokół internetowy NTRIP] w trakcie wykonywania testu odbiorników. | inżynieria mechaniczna |
Szlachetny choć nieco naiwny optymizm. Gaudium et spes o kulturze Autor podejmuje próbę komentarza do fragmentu konstytucji duszpasterskiej Gaudium et spes dotyczącego kultury. To rozdział drugi części drugiej zatytułowany Należyty sposób podnoszenia poziomu kultury. Komentarz jest pisany po pięćdziesięciu latach od przyjęcia dokumentu przez Vaticanum II, ale nie chce być jego jubileuszowym uczczeniem. Ma być przede wszystkim spojrzeniem na soborowe dzieło z perspektywy tego, co działo się w kulturze przez minione pół wieku. Autor wydobywa niebywały optymizm ojców soborowych. Kulturę odnoszą oni do doskonałości osoby ludzkiej, do dobra wspólnoty i całej społeczności ludzkiej. Upatrują w niej narzędzie doskonalenia uzdolnień człowieka i sposobu jego bycia z innymi. Konstatują, że rośnie liczba mężczyzn i kobiet świadomych, że są twórcami kultury swojej wspólnoty. Ojcowie soborowi zdają się śpiewać hymn na cześć kultury. Tymczasem wiodący dziś model kultury to kultura masowa, adresowana do mas, czyli do maksymalnie wielu adresatów. Dostosowuje się do nich poziomem, zatem rezygnacją z ambicji kultury wysokiej. Kultura masowa z racji nośnika, z którego w przekazie do mas korzysta, staje się kulturą medialną. Jest kulturą stechnicyzowaną. Jest kulturą na sprzedaż. Pozostaje w rękach mających władzę lub pieniądze. Kultura dawna, zwana ludową, była wybitnie mobilizująca. Charakteryzowała ją tożsamość twórcy i odbiorcy. Kultura masowa-medialna jest z gruntu demobilizująca. Konsument nie musi się wysilać. Kupił produkt i nim się karmi. Ta kultura nie pomaga w rozwoju. Przeciwnie: rozleniwia. Ojcowie soborowi zapowiadali, że będzie inaczej. Ale nie narzekajmy na autorów dokumentu. Raczej na siebie – bo nie podjęliśmy postawionych nam zadań jak należy. My, to jest twórcy kultury i jej odbiorcy. | nauki o kulturze i religii |
Symulacyjne wsparcie systemów kierowania ruchem pieszych w obiektach publicznych W pracy został przedstawiony obszar zastosowań autorskiego modelu i symulatora tłumu jako jednego z kluczowych elementów zintegrowanego systemu kontroli i kierowania ruchem pieszych w obiektach publicznych, zaprezentowana została koncepcja systemu kierowania ruchem pieszych jako narzędzia wpływającego w istotny sposób na komfort i bezpieczeństwo ruchu pieszych, zwłaszcza w sytuacjach nieoczekiwanych, sposób wykorzystania oraz kluczowe elementy modelu i symulatora w kontekście takiego systemu oraz wybrane scenariusze i wyniki eksperymentów symulacyjnych. | informatyka |
Oprogramowanie złośliwe zagrożeniem w cyberprzestrzeni W artykule przedstawiono podstawowe informacje dotyczące oprogramowania złośliwego, które
dotyczy: wirusów, bakterii, robaków sieciowych, koni trojańskich (tzw. trojanów), dialerów,
botnetów oraz spamów i fałszywek. Oprogramowanie złośliwe stanowi podstawi zbiór narzędzi
do wykonywania różnorodnych ataków i przestępstw w cyberprzestrzeni, po działania cyberterrorystyczne włącznie. | nauki o bezpieczeństwie |
Ocena przestrzegania zasad higieny i emisji głosu przez nauczycieli Wstęp: Zaburzenia głosu o podłożu zawodowym najczęściej obserwuje się u nauczycieli. Wśród przyczyn ich występowania wymienia się przede wszystkim nieprawidłową emisję głosu i zaniedbywanie jego higieny. Cel: Zamierzeniami niniejszej pracy są: (1) ocena przestrzegania zasad higieny i emisji głosu przez nauczycieli, przedstawienie: (2) różnic między odpowiedziami nauczycieli przedszkoli i szkół podstawowych, (3) zależności między udzielanymi odpowiedziami a wiekiem, stażem pracy i tygodniową liczbą przepracowanych godzin, a także (4) określenie, które zasady higieny i emisji głosu są przestrzegane przez badanych w największym, a które w najmniejszym stopniu. Materiał i metody: W badaniu wzięło udział 90 nauczycieli przedszkoli i szkół podstawowych, 68 kobiet i 22 mężczyzn o średnim wieku 39,5 ± 10,9 (zakres: 23–59 lat). Do jego przeprowadzenia posłużył specjalnie przygotowany kwestionariusz oraz metryczka, w której badani podawali swoje: wiek, miejsce i staż pracy oraz tygodniową liczbę godzin pracy głosem. Wyniki: Nauczyciele udzielili odpowiedzi potwierdzających podstępowanie zgodne z zasadami higieny i emisji głosu średnio na połowę pytań. Stwierdzono zależność między miejscem pracy i wiekiem a stopniem przestrzegania interesujących nas zasad. W najmniejszym stopniu nauczyciele zwracali uwagę na reguły związane z aktywnością fizyczną, spożyciem wody, a także emisją głosu podczas infekcji i w hałasie. Wnioski: Badania potwierdziły konieczność szkolenia nauczycieli z zakresu higieny i emisji głosu. | nauki medyczne |
Kapitał psychologiczny w środowisku pracy - indywidualny zasób pracownika W artykule przedstawiono pojęcie kapitału psychologicznego i jego rolę w funkcjonowaniu pracowników. Przytoczono badania dowodzące związków między kapitałem psychologicznym a dobrostanem pracowników, ich innowacyjnością i efektywnością. Wskazano również na źródła kapitału psychologicznego, który mimo ze jest zasobem indywidualnym, kształtowany jest m.in. przez wybrane psychospołeczne cechy pracy: styl przywództwa, klimat organizacyjny, wsparcie społeczne. Podano przykłady interwencji mających na celu rozwój tego kapitału wśród pracowników. | nauki o bezpieczeństwie |
Problemy regulacyjne a rozwój rynku usług telekomunikacji komórkowej w Polsce Omówiono problemy regulacyjne rozwoju telekomunikacyjnych usług komórkowych GSM oraz przedyskutowano warunki wprowadzenia usług komórkowych UMTS w Polsce. | informatyka techniczna i telekomunikacja |
Wykorzystanie metod alternatywnych do szacowania wskaźnika masowego nagromadzenia odpadów u odbiorców wiejskich Przedstawiono wyniki analiz konkurencyjności metod alternatywnych oraz teorii zbiorów przybliżonych do szacowania
wskaźnika masowego nagromadzenia odpadów odbiorców wiejskich. Realizację zasadniczego celu pracy poprzedzono
charakterystykę zmienności atrybutów warunkowych oraz decyzyjnych wyznaczonych dla badanych gmin wiejskich
województwa małopolskiego. Z wykonanych analiz wynika, że najlepszą prognozę, dla której wartość wskaźnika MAPE
wynosiła 13,9% uzyskano dla teorii zbiorów przybliżonych. Dobrą jakością prognoz charakteryzowały się również modele
wektorów nośnych oraz zaawansowanych drzew regresyjnych C&RT, dla których błąd MAPE wynosił odpowiednio 15,2
i 17,5%. Nieznaczne obniżenie średniego względnego błędu prognozy do poziomu 15% uzyskano dla metody kombinowanej
wyznaczonej jako średnia arytmetyczna z modeli zaawansowanych drzew regresyjnych oraz wektorów nośnych. | nauki leśne |
Neuronowe klasyfikatory cech sygnałów w diagnostyce uszkodzeń wirnika silnika indukcyjnego W artykule zostaną poruszone zagadnienia związane z diagnostyką uszkodzeń silnika indukcyjnego dokonywanej za pomocą metody MCSA (Motor Current Signature Analysis. Wiele publikacji na ten temat wskazuje na pojawianie się tzw. częstotliwości poślizgowych wokół pierwszej, piątej i siódmej harmonicznej prądu stojana dla obciążeń powyżej połowy znamionowego. W niniejszym artykule zostanie przedstawiona sieć neuronowa LVQ wykorzystywana do rozwiązania problemu klasyfikacyjnego, przetwarzająca zbiór danych otrzymanych na drodze analizy statystycznej wybranych fragmentów spektrum prądu fazowego stojana. Rozwiązanie takie pozwala zautomatyzować proces klasyfikacyjny i uniknąć konieczności wyznaczania prędkości obrotowej. | inżynieria mechaniczna |
Ochrona architektury Krakowa z lat 80. i 90. XX wieku Przemiany polityczne, gospodarcze i społeczne, które nastąpiły pomiędzy rokiem 1980 a rokiem 2004, znalazły odzwierciedlenie w architekturze polskiej tego okresu, w tym również w Krakowie – będącym jednym z jej głównych ośrodków. Powstały liczne obiekty użyteczności publicznej, mieszkaniowe oraz pełniące inne funkcje. Na ich wizerunku odcisnęły się wpływy późnego modernizmu i postmodernizmu, a w mniejszym stopniu także brutalizmu, minimalizmu, dekonstruktywizmu, architektury high tech i innych kierunków twórczych. Uznanie okazywane niektórym obiektom przez społeczeństwo i specjalistów stało się czynnikiem wskazującym na potrzebę ich ochrony. W artykule omówiono uwarunkowania tej ochrony, aktualny stan prawny i podstawowe definicje. Omówiono dotychczasowe działania, podjęte na rzecz ochrony dzieł architektury współczesnej, na tle wybranych poglądów teoretycznych. Przedstawiono również próby określenia potencjalnego zasobu dzieł oraz wskazania bezpośrednich i pośrednich celów ochrony. | nauki o sztuce |
Przyjemność intertekstu (w przekładzie). Casus Barthes’a i Lewańskiej Tekst jest interpretacją dwóch nietypowych nawiązań intertekstualnych obecnych w polskim przekładzie Przyjemności tekstu Rolanda Barthes’a dokonanym przez Ariadnę Lewańską. Nietypowość owych intertekstów tkwi w tym, że nie są one motywowane intertekstualnością oryginału – aluzje do ważnych tekstów polskiej tradycji literackiej pojawiają się w miejscu niezwracających uwagi, przezroczystych sformułowań tekstu francuskiego. W artykule zostaje skomentowana motywacja, status i potencjalny sposób oddziaływania niespotykanych gestów tłumaczki. Inspirację dla komentarza stanowią obserwacje, tezy i postulaty pochodzące z Przyjemności tekstu, która została potraktowana jako teoria przekładu. | literaturoznawstwo |
Relacyjny model produktu turystycznego w kontekście turystyki miejskiej Celem atykułu jest opracowanie, zaprezentowanie i wykazanie zastosowania nowego modelu produktu turystycznego w odniesieniu do turystyki miejskiej. Nowy model produktu jest potrzebny, ponieważ ujęcie Kotlera ma liczne wady, które wykazano w innych opracowaniach. Czteromodułowy model produktu ma wiele zalet, m.in. taką, że daje się zastosować do analizy i konstruowania produktu turystycznego w praktyce. W artykule ukazano jego zastosowanie w odniesieniu do produktu z zakresu turystyki miejskiej. Sekwencja jest przedstawiona jako ujęcie najlepiej odwzorowujące istotę produktu turystycznego i mające szczególne zastosowanie w turystyce miejskiej. | geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna |
Wizerunek Nikoli Tesli i jego wynalazków w grach cyfrowych Artykuł ten przybliża sposób przedstawiania Nikoli Tesli w grach cyfrowych, w których serbsko-amerykański wynalazca zyskuje coraz większą popularność. W dwunastu tytułach, w których się pojawia, określone i opisane zostały następujące kategorie jego cech: wygląd, miejsce pobytu, osobowość, rola, umiejętności, wynalazki i relacje z innymi, które razem składają się na wizerunek genialnego inżyniera. | nauki o sztuce |
Wplyw oddzialywania Zakladow Chemicznych Wizow na zawartosc mikroelementow w glebach i roslinach Przeprowadzone badania miały na celu określenie wpływu Zakładów Chemicznych „Wizów” koło Bolesławca, produkujących polifosforany, na gromadzenie mikroelementów w glebach i roślinach pobranych z różnych kierunków i odległości od zakładu. W glebach pobranych wokół zakładu zawartość cynku i żelaza ekstrahowana z gleby roztworem 1 mol HCl·dm³ była średnia, miedzi i manganu oscylowała w przedziale od średniej do wysokiej. Zawartość form rozpuszczalnych tych mikroelementów w badanych glebach malała wraz ze zwiększaniem się odległości od źródła emisji i była najniższa w odległości 1 km. Zawartość miedzi i cynku stwierdzona w roślinach uprawnych na terenach przyległych do zakładu pozwalała na zakwalifikowanie analizowanych roślin do celów konsumpcyjnych. | rolnictwo i ogrodnictwo |
Prawo do właściwego wyżywienia jako przykład współzależności praw człowieka Deklaracja wiedeńska i Program Działania Światowej Konferencji Praw Człowieka z 1993 roku stanowią, że wszystkie prawa człowieka są uniwersalne, niezbywalne, współzależne i powiązane. Prawo do właściwego wyżywienia, jako składowa prawa do odpowiedniego poziomu życia (art. 11 MPPGSK), jest nierozerwalnie związane z godnością jednostki oraz jej fizycznym przetrwaniem. Współzależność praw człowieka wymusza stosowanie holistycznego podejścia w ich analizie, ale przede wszystkim realizacji. W odniesieniu do prawa do właściwego wyżywienia warunkiem minimum jest wolność od głodu. Z drugiej strony, prawo do właściwego wyżywienia to znacznie szersza konstrukcja prawna i ontologiczna niż tylko wymóg walki z głodem. Należyte wypełnianie tego prawa opiera się na wielu warunkach, odnoszących się do materii przedmiotowej prawa do zdrowia, pracy, edukacji, praw kobiet, dzieci, praw własności, korzystania z osiągnięć postępu naukowego i jego zastosowań, prawa do informacji czy wolności wyboru. Odpowiednie zdefiniowanie pojęcia „właściwe wyżywienie” jest też istotną wskazówką dla podmiotów odpowiedzialnych za realizację praw człowieka. | nauki o polityce i administracji |
Wpływ lęku na zużycie środków przeciwbólowych u pacjentów w pierwszej dobie po zabiegach kardiochirurgicznych Wstęp. Wraz ze wzrostem zachorowalności na choroby układu krążenia, w szczególności chorobę wieńcową (CAD), wzrasta liczba zabiegów kardiochirurgicznych. W okresie pooperacyjnym pacjenci zażywają największą liczbę środków przeciwbólowych, jak również narażeni są na wysoki poziom lęku związany z silnym bólem.
Cel pracy. Ocena determinantów zużycia środków przeciwbólowych u pacjentów w pierwszej dobie po zabiegach kardiochirurgicznych.
Materiał i metody. Badaniem objęto 100 pacjentów zakwalifikowanych do zabiegów kardiochirurgicznych pomostowania aortalno-wieńcowego (CABG), pomostowania tętnic wieńcowych bez użycia krążenia pozaustrojowego (OPCAB) lub wymiany zastawki aortalnej (AVR). Ocenę poziomu lęku dokonano z użyciem Inwentarza Stanu i Cechy Lęku (STAI). Zużycie środków przeciwbólowych analizowano na podstawie dokumentacji (karta anestezjologiczna i karta opieki pooperacyjnej) w pierwszym dniu po operacji dla każdego pacjenta indywidualnie.
Wyniki. Poziom lęku w badanej grupie pacjentów kardiochirurgicznych oscyluje na średnim i wysokim poziomie w przedziale 80–90 punktów (STAI). Poziom lęku–stanu kształtował się na przeciętnym poziomie w przedziale 23–66 punktów (STAI-X1), natomiast poziom lęku–cechy oceniony został jako wysoki w przedziale 23–66 punktów (STAI-X2). Wykazano istotne statystycznie korelacje między lękiem– –cechą a zużyciem fentanylu (r = -1,000; p = 0,005) oraz między lękiem sumarycznym a zużyciem morfiny (r = -0,999; p = 0,028), Ketonalu (r = -0,997; p = 0,046) oraz propofolu (r = -0,998; p = 0,039). W przypadku zabiegu OPCAB zużywane są średnio większe dawki Perfalganu niż podczas CABG (p = 0,045) oraz większe dawki morfiny niż podczas AVR (p = 0,02). W przypadku zabiegu CABG zużywane są średnio większe dawki morfiny oraz Perfalganu niż podczas AVR (p = 0,012 oraz p = 0,025, odpowiednio). Zaobserwowano brak istotnych statystycznie różnic między zużyciem środków przeciwbólowych a płcią (p > 0,05) oraz wiekiem pacjentów (p > 0,05).
Wnioski. U pacjentów poddanych zabiegom CABG zaobserwowano wysoki poziom odczuwanego lęku ogólnego. Zaobserwowano, że wyższy poziom lęku wpływa na mniejsze zapotrzebowanie na leki przeciwbólowe. Ustalono, że płeć oraz wiek badanych pacjentów nie wpływał na liczbę zażywanych leków przeciwbólowych w okresie około- i pooperacyjnym. | nauki medyczne |
Sylwetka duchowa biskupa Karola Wojtyły – Jana Pawła II w osobistych notatkach Notatki osobiste Karola Wojtyły – Jana Pawła II już w momencie śmierci wzbudziły duże zainteresowanie. Papież napisał w testamencie, że jego sekretarz prałat Dziwisz powinien spalić wszystkie dokumenty, które zostawił. Kard. Stanisław Dziwisz nie wypełnił woli papieża, ponieważ był przekonany, że jest to zbyt ważny dokument pokazujący życie wewnętrzne Jana Pawła II. Wydawnictwo Znak opublikowało Notatki osobiste (Kraków 2014), dając możliwość poznania życia duchowego Karola Wojtyły – Jana Pawła II. Notatki osobiste są pewnego rodzaju „dziennikiem duszy”, który odsłania głębsze życie z Bogiem Karola Wojtyły jako biskupa krakowskiego, kardynała i papieża. Notatki pozwalają wniknąć w tajemnicę duszy Jana Pawła II, poznać jego życie modlitwy, medytację i relację z Bogiem i Matką Bożą. | nauki teologiczne |
Ma Pan/Pani wyciszony mikrofon Celem artykułu jest opisanie wyzwań stojących przed nauczycielami w czasie organizowanej przez nich nauki zdalnej. W związku z pandemią nauczyciele na całym świecie dołączyli do wirtualnego społeczeństwa, w którym organizują kształcenie na poziomie podstawowym, ponadpodstawowym i wyższym. W ramach naszego artykułu opiszemy problemy i możliwości jakie związane są z kształceniem zdalnym w Polsce. Rozważania teoretyczne i praktyczne zastosowania zostały dopasowane do poddanych analizie treści pochodzących z grup nauczycielskich na popularnym portalu społecznościowym | pedagogika |
Ilkjaer, Illerup Âdal, Vol. 1-2: Die Lanzen und Speere, Jutland Archaeological Society Publications, 25: 1, 2, Moesgârd 1990. [...] Tenże, Illerup Âdal, Vol. 3-4: Die Gürtel. Bestandteile und Zubehör, Jutland Archaeological Society Publications, 25. 3, 4, Moesgârd 1993 Recenzja czterech pierwszych tomów monograficznego opracowania stanowiska bagiennego
w Illerup Âdal na wschodnim wybrzeżu Półwyspu Jutlandzkiego (J. Ilkjaer, Illerup Âdal, Vol. 1-2: Die Lanzen und Speere, Jutland Archaeological Society Publications, 25 Moesgârd 1990; Vol. 3-4: Die Gürtel. Bestandteile und Zubehör, Jutland Archaeological Society Publications, 25, Moesgârd 1993). | archeologia |
Projektowanie i analiza stalowych jednowarstwowych przekryć walcowych W artykule przedstawiono podstawowe wytyczne kształtowania geometrii przestrzennych prętowych przekryć walcowych, wybrane systemowe węzły tych struktur oraz przeprowadzono analizę numeryczną osiemnastu wariantów przekryć jednowarstwowych wykonanych z rur okrągłych. Przekrycia jednowarstwowe cechuje stosunkowo duża lekkość i przejrzystość konstrukcji oraz możliwość zastosowania jednego typowego pręta i węzła lub najwyżej kilku, a to pozwala zminimalizować koszty wykonania. Jednak w porównaniu z dwuwarstowymi mają mniejszą sztywność przestrzenną, przez co dają możliwość mniejszych rozpiętości pomiędzy podporami. | architektura i urbanistyka |
Kostium francuski w architekturze XIX wieku i jego recepcja na ziemiach Polski na przykładzie pałaców w Świerklańcu i Kronenberga w Warszawie Niniejszy esej jest poświęcony kolejnym egzemplifi kacjom barbarzyństwa, które przyniosła II wojna światowa i jej pokłosie, czyniąc nieodwracalne skutki nie tylko w polskim, ale i europejskim dziedzictwie architektonicznym. Przedmiotem rozważań jest osobliwie, nieistniejący niestety pałac w Świerklańcu (Neudeck) oraz pałac L. Kronenberga w Warszawie. Obydwa nie egzystujące obecnie zabytki kostiumu francuskiego w architekturze historyzmu i eklektyzmu drugiej połowy XIX wieku łączą nie tylko analogie i powinowactwa stylowe, ale również fascynująca historia z burzliwych dziejów Europy Środkowej i jej kultury. | nauki o sztuce |
Główne zagrożenia globalne dla Polski Analizując główne zagrożenia dla Polski należy najpierw podkreślić, że Polska nie stanowi centrum, a w przyszłości zapewne peryferie kapitalizmu. Za główne zagrożenie globalne uznaje się kryzys demograficzny, z różnymi konsekwencjami – starzeniem się społeczeństw itp. Innymi zagrożeniami są kurczące się zasoby pracy, masowe migracje, zagrożenia przełomu cywilizacyjnego związanego z rewolucją informacyjną, niedostatki polskiego systemu
edukacji i badań, zmiany w środowisku naturalnym i możliwość zagrożenia trwałego rozwoju. | nauki o polityce i administracji |
Miłosierdzie jako termin teologiczny Autor artykułu analizuje różne znaczenia terminu „miłosierdzie”. Rozpoczyna od starożytnego użycia tego słowa przez filozofów pogańskich. To stanowi tło analizy terminu w Starym i Nowym Testamencie. Biblijne źródła prowadzą do dogmatycznych podstaw Bożego Miłosierdzia i pozwalają ukazać etyczne i moralne aspekty ludzkiego miłosierdzia. Z ostatnim ściśle związany jest społeczny wymiar miłosierdzia oraz jego pastoralny, liturgiczny, psychologiczny i prawny aspekt. Autor omawia także znaczenie miłosierdzia w duchowości i sztuce chrześcijańskiej. | nauki teologiczne |
Zawartość białka i tłuszczu w mleku przy zastosowaniu wody zdeklastrowanej do pojenia krów mlecznych Badanie przedstawione w artykule miało na celu wykazanie czy istnieje zależność pomiędzy pojeniem krów nanowodą, a zawartością białka i tłuszczu w mleku oraz poprawą stanu zdrowia krów. Do badań wyselekcjonowano 9 najczęściej chorujących krów z całego stada. Krowy przez okres badań spożywały nanowodę, która ma lepszą wchłanialność niż zwykła woda oraz właściwości lecznicze. W artykule dokonano wstępnej analizy wyników zawartości tłuszczu i białka w mleku krowim. Wyniki badań wykazały niewielki wzrost zawartości białka w mleku po zastosowaniu nanowody. | technologia żywności i żywienia |
Zastosowanie metody "gorącej nici" do wyznaczania przewodności cieplnej płynnych kwasów organicznych Przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych pomiarów przewodności cieplnej dla wybranych materiałów fazowo zmiennych. Badania wykonano metodą „gorącej nici" przy użyciu wykonanego do tego celu stanowiska pomiarowego. Omówiono także podstawowe założenia metody oraz sposób przeprowadzenia pomiarów. Dla siedmiu wybranych materiałów z grupy nasyconych kwasów tłuszczowych przeprowadzono serię 10 pomiarów w stanie płynnym. Wyniki uśredniono dla poszczególnych serii i na tej podstawie określono wartości w współczynnika przewodzenia ciepła. | inżynieria chemiczna |
Zastosowanie FDG PET/CT w kwalifikacji dzieci z padaczką lekooporną do leczenia neurochirurgicznego Cel pracy. Celem pracy była ocena przydatności badania FDG-PET/CT w korelacji z MRI i EEG w kwalifikacji do leczenia operacyjnego dzieci z padaczką oporną na farmakoterapię. Materiał i metody. Analizowano przypadki 24 dzieci w wieku od 2 miesięcy do 16 lat i 11 miesięcy z rozpoznaną padaczką lekooporną, hospitalizowanych na Oddziale Neurologii Dziecięcej Chorzowskiego Centrum Pediatrii i Onkologii im. E. Hankego od 1 stycznia 2012 do 31 grudnia 2013 roku. Na podstawie analizy morfologii napadów, wyników badań MRI (nie starszych niż 6 miesięcy), zapisów wideo EEG i/lub EEG oraz konsultacji neurochirurgicznej dzieci zostały zakwalifikowane do badania PET/CT. U wszystkich pacjentów wykonano badanie PET/CT z wykorzystaniem 18-FDG (znakowanej 18-F-deoksyglukozy) aparatem BIOGRAPH mCT-S (64) 3R firmy Siemens. Wyniki. W badaniu PET/CT nieprawidłową dystrybucję radioznacznika stwierdzono u 21/24 pacjentów (87,50%). W przypadku 8/24 (33,33%) pacjentów zaburzenia miały charakter ogniskowego hipometabolizmu. 6 na 24 (25%) dzieci, u których stwierdzono zgodność lokalizacji zmian patologicznych w badaniach MRI, EEG i FDG-PET/CT zostało zakwalifikowanych do leczenia neurochirurgicznego. Połowę z nich stanowiły dzieci z FCD, 2 ze stwardnieniem guzowatym i 1 ze zmianą rozrostową. Wnioski. Badanie FDG PET/CT jest wartościową metodą neuroobrazowania w procesie kwalifikacji do leczenia neurochirurgicznego. Pozwala w wielu przypadkach zdefiniować ognisko padaczkowe oraz, w znacznie lepszym stopniu niż powszechnie stosowane badania neuroobrazowe, określić jego ewentualną rozległość. 18-FDG PET/CT powinien być stałym elementem diagnostyki dzieci z padaczką lekooporną kwalifikowanych do leczenia neurochirurgicznego. | nauki medyczne |
Koniunktura gospodarcza a rynek ziemi rolniczej Celem badań było przedstawienie wpływu koniunktury gospodarczej na funkcjonowanie rynku ziemi rolniczej. Badanie koncentrowało się głównie na cenach nominalnych gruntów rolnych. Teorią ekonomiczną, która posłużyła do wyjaśnienia zjawiska cykliczności we współczesnych gospodarkach była austriacka teoria cyklu koniunkturalnego. W Polsce w latach 1992-2011 w okresach dobrej koniunktury ceny ziemi wzrastały znacznie szybciej niż w fazach spadkowych i okresach stagnacji. W poszczególnych fazach cyklu koniunkturalnego zmieniała się również struktura cen. Ceny ziemi kształtowały się w sposób typowy dla dóbr inwestycyjnych, czyli podległy silniejszym wahaniom niż ceny dóbr konsumpcyjnych. | rolnictwo i ogrodnictwo |
Plonowanie zroznicowanych morfologicznie odmian grochu siewnego i bobiku w zaleznosci od nawozenia azotem W przeprowadzonych doświadczeniach, w latach 1993 - 1995 badano wpływ nawożenia azotem (0, 20, 40 - przedsiewnie oraz 20 - przedsiewnie + 10 + 10 (dolistnie) kg N/ha) na plonowanie zróżnicowanych morfologicznie odmian grochu siewnego, Ramir i Rubin oraz bobiku odmian Nadwiślański i Tibo. Z badanych odmian grochu i bobiku plonowały wyżej odpowiednio, Rubin i Nadwiślański. Wzrastające nawożenie azotem wpłynęło istotnie na podniesienie zawartości białka ogólnego w nasionach. Jego wpływ na plon nasion był silnie modyfikowany przez warunki klimatyczne. | rolnictwo i ogrodnictwo |
Zachowania zdrowotne i zachowania ryzykowne dla zdrowia wśród uczniów szkół gimnazjalnych województwa śląskiego Cel badań. Celem badań była ocena niektórych zachowań zdrowotnych uczniów szkół gimnazjalnych oraz rozpoznanie przyczyn podejmowania zachowań ryzykownych dla zdrowia (palenia papierosów i picia alkoholu) z uwzględnieniem wieku i płci badanych. Materiał i metody. Badaniem objęto 503 uczniów szkół gimnazjalnych województwa śląskiego. Wśród nich było 252 dziewcząt (50,1%) i 251 (49,9%) chłopców. Średni wiek badanych wynosił 14,5 ± 0,8 roku. W badaniu zastosowano metodę sondażową, a narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz ankiety. Wyniki. Badana młodzież wykazywała zachowania antyzdrowotne. Ponad połowa ankietowanych (56,06%) spędzała wolny czas, siedząc przed komputerem. Średni wiek inicjacji alkoholowej wynosił 12,5 ± 1,9 roku, a tytoniowej 12,1 ± 2,2 roku i był niezależny od płci badanych uczniów (p > 0,05), ale zależny od ich wieku. Wraz z wiekiem wzrastała liczba osób zarówno spożywających alkohol, jak i palących papierosy. Wnioski. Analizowane zachowania zdrowotne badanej młodzieży gimnazjalnej znacznie odbiegały od zaleceń dotyczących zdrowego stylu życia: obserwowano błędy w sposobie odżywiania, małą aktywność fizyczną oraz sedentarny tryb życia i stosowanie używek. Najczęstszymi przyczynami podejmowania przez badaną młodzież zachowań ryzykownych (palenia papierosów i picia alkoholu) były: zabawa, ciekawość i wpływ grupy rówieśniczej, a ich występowanie było niezależnie od płci, ale zależne od wieku badanych uczniów. | nauki o kulturze fizycznej |
Zespół krajobrazowy Kazimierz Dolny - Janowiec Park Wiślany - Dwa Brzegi Fascynującym przykładem polskiego Ducha Miejsca jest przełom Wisły Środkowej - pomiędzy małymi miastami historycznymi Janowcem i Kazimierzem Dolnym. Autor prowadzi od 20 lat zespołowe prace dotyczące studiów i projektów tego obszaru z dziedziny architektury i architektury krajobrazu. Najnowszą z tych prac (2009) jest koncepcja pod nazwą Park Wiślany Dwa Brzegi. Projekt został zlokalizowany po obydwu stronach rzeki, przy wspomnianych małych miastach. Jego ideą jest - jedna wspólna kompozycja, symbolizująca wzajemne powiązanie kulturowe - Genius Loci. | geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna |
Formalne i techniczne aspekty monitoringu konstrukcji budowlanych W roku 2009 Minister Infrastruktury nałożył na zarządców budynków użyteczności publicznej obowiązek monitorowania parametrów istotnych dla bezpieczeństwa konstrukcji, takich jak przemieszczenia i odkształcenia. W artykule opisano najistotniejsze aspekty formalne i techniczne dotyczące systemów do ich stałej kontroli oraz najczęstsze problemy wiążące się z ich wdrażaniem. Wskazano również możliwości wykorzystania w budowie systemów monitoringu konstrukcji istniejących w obiektach magistrali przesyłu danych takich jak LAN, MODBUS, czy też RS485 | inżynieria lądowa i transport |
Praca jako droga rozwoju i odpowiedzialności w autobiografii Alice von Hildebrand Głównym tematem autobiografii Alice von Hildebrand zatytułowanej A Happy Failure jest jej praca w charakterze akademickiego nauczyciela filozofii. W artykule zostanie poddana analizie droga jej rozwoju zawodowego w kontekście instytucjonalnym oraz jej rozumienie własnej odpowiedzialności wobec studentów. Drugim wątkiem tej niezwykłej biografii, ściśle splecionym z pierwszym, jest jej rozwój filozoficzny pod wpływem relacji z Dietrichem von Hildebrandem, jej nauczycielem, a później mężem, współpraca z nim w dziedzinie twórczości filozoficznej oraz poczucie odpowiedzialności za przekaz jego dziedzictwa. W tekście autobiografii jako kategoria podstawowa w pracy nauczyciela, warunkująca jego rozwój i będąca przedmiotem jego odpowiedzialności, jawi się kategoria prawdy. | filozofia |
Ocena jakości życia pacjentów po udarze niedokrwiennym mózgu Cel badań. Celem pracy była ocena wpływu płci, czasu od wystąpienia udaru oraz strony dotkniętej niedowładem na jakość życia pacjentów po udarze niedokrwiennym mózgu. Materiał i metody. Badaniem objęto 34 pacjentów (18 kobiet i 16 mężczyzn) po udarze mózgu w wieku 51–78 lat. Czas, jaki upłynął od udaru w chwili badania mieścił się w przedziale od 0,3 roku do 4 lat. Wśród badanych przeważali pacjenci z niedowładem połowiczym po prawej stronie. Badanie zostało wykonane w celu oceny odległych wyników leczenia. Pierwszą grupę stanowili pacjenci, których udar miał miejsce nie wcześniej niż 3 miesiące i nie później niż rok od badania, do drugiej grupy należeli pacjenci, którzy przebyli udar kilka lat temu. Do oceny subiektywnych wskaźników jakości życia wykorzystano 30-punktową wersję skali SIP zaadaptowaną dla udarów mózgu (Stoke-Adapted 30-Item Version of the Sickness Impact Profile). Wyniki i wnioski. Chorzy, u których czas po przebytym udarze był krótszy od roku, znaczne niżej oceniali swą jakość życia w porównaniu z pacjentami, którzy przebyli udar kilka lat wcześniej. Badani najbardziej odczuwali obniżenie jakości życia w zakresie mobilności i poruszania się, natomiast najmniej w odniesieniu do swego stanu emocjonalnego. Płeć nie odgrywała znaczącej roli w ocenie jakości życia pacjentów. | nauki o kulturze fizycznej |
Cechy osobowości oraz poczucie własnej skuteczności jako predyktory efektywności działania przedsiębiorców: badanie podłużne Celem badania była analiza roli cech z pięcioczynnikowego modelu osobowości (PMO; Wielka Piątka) oraz poczucia skuteczności jako predyktorów efektywności działania przedsiębiorcy w przypadku rozpoczynających działalność przedsiębiorców działających w obszarze tzw. sektorów kreatywnych (n = 81). Badanie było zrealizowane w schemacie badań prospektywnych podłużnych – diagnoza cech osobowości poprzedzała rozpoczęcie działalności jako przedsiębiorca, a ocena działalności przedsiębiorcy była dokonywana dwukrotnie – siedem miesięcy i około rok od momentu rozpoczęcia działalności. Wyniki wskazują na to, że uczestnicy badania byli mniej neurotyczni, bardziej ekstrawertywni, otwarci na doświadczenie oraz sumienni, a także mieli silniejsze zgeneralizowane poczucie skuteczności działania w porównaniu z populacją ogólną. Cechy PMO okazały się słabymi, ale istotnymi predyktorami efektywności działania przedsiębiorcy; najsilniejszymi predyktorami były ekstrawersja, neurotyczność oraz przedsiębiorcze poczucie skuteczności. Analizy, w których uwzględniono ekstrawersję i neurotyczność, potwierdziły także hipotezę dotyczącą roli poczucia skuteczności działania jako mediatora w relacji cechy osobowości – efektywność działania przedsiębiorcy. Wyniki analiz są omówione w kontekście uprzednio prowadzonych badań, w tym metaanaliz. | psychologia |
Poprawa jakości obrazu rentgenowskiego w oparciu o grubość ludzkiego ciała i rozpoznawanie struktury Kompatybilność „wyższego kontrastu” oraz „pełnej
wizualizacji struktury anatomicznej” jest
trudna do osiągnięcia w konwencjonalnym przetwarzaniu.
Dynamic Visualization II (DV II) jest nową metodą
przetwarzania obrazu i pozwala na rozwiązanie
tego problemu. Metoda ta oparta jest na nowej technologii,
która szacuje grubość i strukturę na podstawie
informacji z obrazu RTG, gdzie promienie X penetrują
ciało pacjenta. Przedstawiona w tym artykule
technika przetwarzania może poprawić wizualizację
całej części ciała i może zminimalizować potrzebę
dodatkowej korekty gęstości i kontrastu obrazu RTG. | inżynieria biomedyczna |
Dawne i obecne umocowania prawne procesu dokumentalnego Niniejsze opracowanie zajmuje się zasadniczo genezą oraz aktualnymi prawnymi podstawami procesu dokumentalnego o nieważność małżeństwa. Proces dokumentalny był stosowany już w prawie przedkodeksowym, choć określano go jako proces skrócony. Obecna nazwa tego postępowania znalazła się w Kodeksie z 1983 r. Tak jak dawniej, również w obowiązującym ustawodawstwie, proces dokumentalny jest procedurą nadzwyczajną i ma zastosowanie tylko w ściśle określonych okolicznościach. Zgodnie z kan. 1688 MIDI, proces dokumentalny można zastosować, jeśli z dokumentu, który nie podlega żadnemu sprzeciwowi lub zarzutowi, wynika w sposób pewny istnienie przeszkody zrywającej lub brak formy prawnej, jeśli z taką samą pewnością wiadomo, że dyspensa nie została udzielona albo że pełnomocnik nie posiadał ważnego pełnomocnictwa. Proces dokumentalny jest prowadzony przez trybunał jednoosobowy, a więc przez biskupa diecezjalnego, wikariusza sądowego albo wyznaczonego sędziego. Nowością od wejścia w życie MIDI jest wskazanie urzędu biskupa diecezjalnego, który może wydać wyrok w tym procesie. Postępowanie sądowe sprowadza się do przyjęcia skargi powodowej, wyznaczenia obrońcy węzła oraz wezwania stron. Po przeprowadzeniu dowodzenia na podstawie dokumentu nie przewiduje się publikacji akt. W ramach dyskusji sprawy swoje uwagi przedstawia jedynie obrońca węzła, po czym sędzia wydaje wyrok. | prawo kanoniczne |
Średniowieczny Targ Rybny na Podzamczu w Szczecinie w świetle dotychczasowych badań (na tle wybranych miast portowych południowego pobrzeża Bałtyku) Targ Rybny, położony w najstarszej dzielnicy Szczecina – Podzamczu, przedstawiano w dotychczasowej historiografii miasta nie jako plac targowy, lecz ulicę o niewyróżniającej się formie, łączącą Targ Warzywny z Rynkiem Nowym. W niniejszym artykule zaprezentowano wyniki badań archeologicznych i architektonicznych z lat 1999–2000 i 2017, które stały się podstawą rekonstrukcji układu urbanistycznego tej części miasta. Dowiedziono, że średniowieczny Targ Rybny w Szczecinie miał formę ciągu ulicznego (Strassemarkt) o szerokości około 19 m – czyli analogiczną do form ulic targowych zastosowanych w miastach portowych południowego i południowo-wschodniego wybrzeża Bałtyku lokowanych w średniowieczu, w okresie kolonizacji niemieckiej (m.in. w Lubece, Gdańsku, Elblągu, Braniewie, Kłajpedzie). Targ Rybny wraz z Targiem Warzywnym, Rynkiem Nowym i Rynkiem Siennym tworzył system przestrzeni rynkowych o interesującej kompozycji urbanistycznej, odtwarzanej współcześnie w trakcie odbudowy Podzamcza. | sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki |
„Konik bardzo się zmęczył”. Koń jako metafora ciała doświadczającego Celem tego artykułu jest pokazanie, że ciało konia może stać się metaforą ciała doświadczającego, przeciwstawionego baletowemu ciału idealnemu (nadrealnemu). Ważnym kontekstem jest dla mnie pozycja koni w cyrku tradycyjnym, których występy są traktowane jako forma manifestacji władzy człowieka nad światem natury. Ujarzmienie dzikości na cyrkowej arenie można bowiem rozpatrywać jako proces paralelny do dyscyplinowania ciała baletowego. Drugim ważnym dla mnie wątkiem jest związek koni z wojną. W kulturze i historii koń jest jednocześnie podbijanym i podbijającym. To samo można powiedzieć o ciele, które z jednej strony musi przejść represyjny i uprzedmiotawiający proces uspołeczniania, z drugiej – warunkuje „ja” bycie w świecie, realnie kształtuje tożsamość podmiotu. Do zilustrowania tych tez i przemyśleń służy mi spektakl kolektywu Via Negativa Dziewiąta. | nauki o kulturze i religii |
Wielkość i jakość plonów z łąk ekstensywnie użytkowanych i koszonych w dwóch terminach Badania prowadzono w latach 2010–2012 na łąkach trwałych położonych w następujących siedliskach: grąd właściwy (A), łąka pobagienna właściwa (B) i łąka pobagienna łęgowiejąca (C). Oceniano wielkość plonów z łąk różnie użytkowanych: koszenie + zbiór biomasy (stanowisko 1. i 5.), koszenie + pozostawienie biomasy na pokosach (stan. 2. i 6.), koszenie, rozdrobnienie i pozostawienie na łące (stan. 3. i 7.). Łąki koszono jednorazowo w ciągu sezonu latem – w lipcu (stanowiska 1., 2. i 3.) lub jesienią – we wrześniu lub październiku (stanowiska 5., 6. i 7.). Łąki nie były nawożone. Warunki wilgotnościowe siedlisk określono metodą fitoindykacji na podstawie wskaźników opracowanych przez OŚWITA [1992] i zakwalifikowano je do: suchego okresowo nawilżanego (A), silnie wilgotnego (B) i silnie wilgotnego i mokrego (C). Wielkość plonów określano wagowo. Zawartość białka ogólnego i włókna surowego oznaczono metodą spektroskopii w bliskiej podczerwieni NIRS za pomocą aparatu NIRFlex N-500. Natomiast koncentrację energii netto w j.o. obliczono z równania wg OSTROWSKIEGO [1982]. Koncentrację energii netto wyrażoną w MJ obliczono, mnożąc zawartość j.o. przez współczynnik 5,9 [MINAKOWSKI 1983]. Badania wykazały, że koszenie i pozostawianie biomasy na łąkach w tak zróżnicowanych warunkach siedliskowych w niewielkim stopniu różnicowało ich plonowanie. Większe plony w siedlisku grądowym oznaczano, kosząc ruń latem, natomiast w siedliskach pobagiennych jesienią. W związku z tym, że łąki koszono w terminach znacznie odbiegających od optymalnych, zalecanych dla łąk produkcyjnych, z góry założono, iż skoszona biomasa nie będzie spełniała kryterium przydatności jako pasza. | inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka |
Zwierzenia w internecie – nowy gatunek mowy? Celem artykułu jest sprawdzenie, czym różnią się zwierzenia internetowe od zwierzeń tradycyjnych, czyli tych mających cechy semantyczne podawane przez semantyków i leksykografów (por. Dąbkowska, 2019). I czy te różnice są na tyle znaczące, żeby uznać zwierzenia internetowe za odrębny gatunek mowy, czy tylko za alternacyjną odmianę gatunkową, którą jednak można traktować jako – możliwy ze względu na nowe medium – wariant wzorca kanonicznego, rodzaj modyfikacji zwierzenia tradycyjnego. Metody badań: Do wniosków będą prowadzić analizy cech strukturalnych (kompozycyjnych), treściowych, stylistycznych oraz pragmatycznych właściwych zwierzeniu ujmowanemu jako gatunek mowy. Za punkt wyjścia przyjęto założenie, że zwierzenie jest gatunkiem mowy, którego specyfikę można objaśnić, wykorzystując procedury semantyczne – przez zbadanie znaczenia polskich wyrazów nazywających omawiany gatunek mowy (zwierzać się / zwierzyć się i zwierzenie). Do tego celu zostaną wykorzystane definicje znaczeniowe zawarte we współczesnych słownikach języka polskiego, słownikach synonimów oraz w pracach językoznawczych poświęconych czasownikom mówienia. Wyniki i wnioski: Zwierzenia internetowe można potraktować jako wariant gatunku znanego od dawna, jednak wypowiedzi go reprezentujące mają w obrębie gatunku charakter nieprototypowy, a więc także są zlokalizowane na peryferiach gatunku. Powstanie takiego wariantu jest związane z adaptacją tradycyjnego gatunku do nowego medium, jakim jest internet – jest to swoista remediatyzacja gatunku. Wartość poznawcza: Wartością poznawczą artykułu są analiza genologiczna oraz opis problemu prywatności w komunikacji internetowej. | nauki o komunikacji społecznej i mediach |