| Academia 'Deutsche Wellep' 2009 wata hatun willaykuriynin | |
| Wiñarquymantawan miryukunamantawan | |
| 2009wata hatun willaykuriy | |
| Wiñarquymantawan miryukunamantawan | |
| Miryukunaqa sinchi allinmi runakunaq wiñananpaqqa: yanapanmanmi democratización nisqataqa, kallpachanmanmi huñukusqa runakuna rurakuyta hinallataq runachakusqap rinanpaqpis ñanchantaq, llapan tiqsimuyupi, kawsanap tiyayninpipis, hinallataq sapa p'unchaw yachay hap’iqaypipis. | |
| Kayqa wakcha llaqtakunapaqtaq postconflictoyuq, maqanakuq utaq hatarichkaq llaqtakunapaqtaqmi. | |
| “Wiñarquymantawan miryukunamantawan” nisqa Tiqsimuyu mapaqa imakunataq DW-AKADEMIEp llamk’ayninmanqa imanan chayta kunan pacharaq rikuchin llapan suyukunapi, hinallataq chayqa llapan tiqsimuyup llaqtankunapi miryukuna wiñarqunanpaqtaq chawpi kaq willakuy qunanpaqtaqmi. | |
| RUNA WIÑARQUNA | |
| Runap wiñarquypa puriyninmantam rikuchin. | |
| Imanakumantawanpas Producto Interno Bruto per capita nisqatawan kawsaypa kuskanchasqantawan llaqtachaqpa yachakuynintawan chaskirquntaq. | |
| PRENSAP QHISPISQA KAYNIN | |
| Prensap unanchanqa electrónico miryupi qillqasqa miryupi prensap qhispisqa kayninpa puriynin qhawachin. | |
| Tapuykachaypa kayninqa rimaypa qhispisqa kaynin runa kay ririchum. | |
| K’ANCHAPANAPI | |
| DW-AKADEMIE nisqap wakichinkunap churariyninmanta akllasqa llaqtakunatam rikuchikunku. | |
| Allin kallpachayta sut’ichanku wiñarquypa puriyninmanta, prensap qhispisqa kayninmanta, internitpa apaykachakusqanmanta, libertad política nisqamanta kikin llaqtapi maqanakuy kasqamanta ima. | |
| LIBERTAD POLÍTICA NISQA | |
| Democraciap puriynintawan libertad política nisqatawan tupun. | |
| Hukkunamanta, pakasqa kayniyuq qhispisqa kayniyuq akllaykuna, llapanpaq akllayman riynin, qhispisqa hina niriymanta ririchu chaykunam unanchakunaqa. | |
| MAQANAKUYKUNAP TUPUNAN | |
| Llaqta ukhupi chiqninakuykunata rikuchin. | |
| Tupunaqa suyukunap sipinakuypawan chiqninakuypawan kayninta rikuchin. | |
| Istaruman thuñichiykuna, manchachiq awqap phawaykuy, chiqninakuykunata chinkachinapaq allichay allin yuwasqam. | |
| INTERNET APAYKACHAY | |
| Internet apaykachakunanpaqqa yanaparintaq hinallataq runachakusqakuna imaynatas internetpi willakunakunkupas yachakunkupas chaytami qhawachinllataq. | |
| DW-AKADEMIE | |
| Huk qhawaynin | |
| DW-AKADEMIE nisqaqa Deutsche Wellep tiqsimuyu chawpinmi. Chayqa miryukuna wiñarqunanpaq miryukuna yuyaychananpaq hinallataq willay apaq yachaysinanpaq. | |
| Masichakuqninkumanpas tiqsimuyupacha hamuq rantiqkunamanpas yachaysiymanta yuyaysiymanta hatun wakichinata qun. | |
| MIRYUKUNAP APAKUYNIN | |
| Raryu, tilivisyun, internet miryukunapi willay apaqkunapaq, allinchariqkunapaq, apaykachaqkunapaq yacharquchiqkunapaq ofertakuna. | |
| Yacharquchiqkuna wiñachkaq llaqtakunamanta hamuq miryukuna kamayuqkunata yachaysin, hawamanta raryukunap umalliqninkunata apaykachakuymanta yuyasyillantaq. | |
| INTERNATIONAL MEDIA STUDIES NISQA | |
| Master interdisciplinario y bilingüe con orientación internacional nisqa. | |
| Curriculum nisqaqa mediokunapwan desarrollopwan yachanakunatapas, periodismo, ciencias de la comunicación nisqapwan administración de medios nisqakunapwan yachanakunatapas huñun. | |
| MIRYUKUNAPI YACHAYKURQUY | |
| Chay ofertakunaqa kamayuqkunap mundo económico, científico, político, asociaciones y administración nisqamanta umalliqkunap munayninpaq kamasqam. | |
| Llaqta kikinpi icha hawa llaqtapi sut’imanta qhawachinakunapaq riq runakunata wakichinkutaq, llaminapaq hina conocimientos interculturales y geográficos nisqata willamunkutaq. | |
| SUNQUMANTA HAYWARIY | |
| Tiqsimuyupi willay apaypaq miryukunamanta yachaysiy waynakunapaq. | |
| Mama simip alemán waynakunapaq voluntario servicio, Deutsche Welle nisqa tiqsimuyuq llaqtankunapi sunqunmanta llamk’aysiyta qun, chayri Deutsche Welleqa llamk’achkan chay k’itimanta hamuq willay apaq waynakunapaq wiñarqusqam. | |
| Qallariy | |
| Huk kutis yachasqa diplomáticotaq español qillqaqtaq, Salvador de Maradiaga y Rojo (1886 -1978), nispa nirqan "kusqan libertadkunaqa prensap libertadninmantam". | |
| Hinaspa kunan p'unchawkama miryukunam llapan tiqsimuyup llaqtankunapi principios democráticos nisqata Estado de Derecho nisqata allinta sayarispa tanqan. | |
| Yachay apaqkuna sasa rurasqakunata yachachiptinku hinataq achka llaqtap runakunam hap’iqaspa chay yachaywantaq allintam yaykuptinku, miryukunaqa runachakusqa riyninta tanqanku, hinallataq kunankama wakchakunapaqqa llaqtakamachaypa rimaykuriypi huk kunkata saqinkutaq. | |
| Manam kusallachu niriypawan prensapwan qhispisqa kaynin ririchuta huk llaqtap Apu Kamachinpi churana. | |
| Maypis allin yachayniyuqwan rimayniyuqwan willay apaqkuna kanku chayllapim prensap qhispisqa kayninqa t’ikarinman hinallataq willay apaqkuna qhawariqkuna hinam llamk’ayninqa hunt’ankuman. | |
| “Desarrollo y Medios" nisqa kay sapa wata hatun willaykuriypi rikuchisqa musuq mapaqa llapan tiqsimuyuq llaqtakunapi willay apaqkunap ñakakuspa tukuy imaymanata llamk'anku chayta qhawachintaq. | |
| Achka wakinqa wakcha llaqtakunapi tiyanku. Kay llaqtakunapi mana allinchu infraestructura técnica nisqaqa; chaypim upallachiypas ancha ñañu istarupas hark’asqa prensap qhispichiy kayninpas kan. | |
| Hinamanpas achka llaqtakunapi s’utimanta maqanakuyqa llaqta kikin willay apaqkunap llamk'ananta hark’arin. | |
| DW-AKADEMIE nisqari kay llaqtakunap achka k’itinpim llamk'an. | |
| Karu pachapaq wakichinakunapi sinchi yachaqninkuna lliw niwilkunapi hinallataq radiodifusiónpa lliw yachayninkunapi willarikuqkunata yachaysinkutaq kamayuqchankutaq. | |
| Información crítica nisqapaqqa achka aswan yacharquchisqa willay apaqkunatam munarikun. | |
| Allin yachayniyuq técnicokuna, kamayuq apaykachaqkuna, willarina miryukunamanta thak kay pacham munarikullantaq. | |
| Kaymi DW-AKADEMIEp siminqa. | |
| Wiñarquchkaq llaqtakunapi masinchikkunawan Digital red nisqakuna mat'ikuptinku yachaykunap haywarichichkananpa allin kayninwanpas allin yachayniyuq willay apay tanqaywanpas wiñan. | |
| Pisi chanipaq técnicas digitales nisqarayku achka llaqtakunapiqa musuq raryukunatam hatarichinku. | |
| Yaqa mana mayqin willay apaqpas sunqunmanta hina kamayuq kayninta yachakuntaqchu, chaymanta achkha apaykachaqkuna pisilla yachaysisqallam. | |
| Haywarichisqaman, uyariqninkunaman, tiliwisyun rikuqkunaman allin kayniyuq willarina qunankupaq willarikuq yanapayqa DW-AKADEMIE nisqap tukuy imaymanankuna llamk’anankunam. | |
| Chaywanqa llapan tiqsimuyupi kuraq llaqta kamachipi kananpaq qunchik. | |
| Erik Bettermann, Director General de Deutsche Welle nisqa | |
| Pacha t’ikray pachakunapi willay apaqkuna yachaysiy. | |
| Quimerallakuna? | |
| Gerda Meuerpa | |
| Ñawpaq pachaqa allpanchikpi kaq pachamamap kawsayninqa manaña países industrializados nisqañachu apaykacharqanña. | |
| Tiqsimuyupi kawsaq runakunamanta tawa pichqaman qhawasqam wiñarquchkaq llaqtakunapitaq qhipariq llaqtakunapitaq tiyanku; chaypitaq nikun imaynatam tupusqamantapas pacha t’ikrayqa allpanchikta huk hinayachinqa. | |
| Tigres asiáticos sutichasqakunapi qullqichayqa utqayllata wiñan, chaypi achka energía nisqa kallpata millp’uykuntaq. | |
| "Mawk'a tiqsimuyu suyupiqa", pachak pachak watantin sinchi pachamamap kawsaynin hurqusqamanta, millay rurayninkunata kallpawan allichayta munanku. | |
| Científicokuna ninku pacha t’ikrayqa sinchi mana allinmi runa kaypaqqa. | |
| Maypis achka kallpawan mana allinmi kan chaypim thuñichiymantaqa mana allinta riqsinkuchu. | |
| Achka wakcha llaqtakunapi llaqtachaqkunaqa Balipipas Copenhaguepipas pachamanta tiqsimuyup rimanakuynin apakuptin, kay allin kayniyuq rimanamanta manam sunqunman churasqachu karqanku (manañam willasqa nisunchu). | |
| Pis willasqa chayllam saruchakuyta atinqa, payllataqmi llaqta políticokunata tanqarinqa. | |
| Chayllam pacha t’ikrayqa llapanpa yuyasqa llaqtap rimaynin karqunman. | |
| Yachaykunaqa miryukunapwan willay apaqkunapwan haywarisqam. | |
| Llamk'ananpaq q'imiytam munanku, chaykunaqa sapa llaktankunapi ñawpaq allichaypaq ruranakunamanta allin yuyanapaqmi. | |
| Aswan kaptinpas, pacha t’ikray kaymanta nispapas, sinchi sasa rimaymanta niymi. Chaypiri científicokunapas manam kasqanpuratachu rimanku wiñarquypa phawayninmantapas llakikuy hina riyninmantapas. | |
| Academia de la Deutsche Welle nisqaqa kay rimay taripayta kallpachan, chayri rurakullantaqmi kusa yachaysiywan kusa pusariywan llapan ima willay apay llamk'aypa nivelninkunapi hinallataq k’itinkunapi. | |
| Kay munayqa sut’i kayninmantapas científico amawt’akunap yacharisqataqmi. | |
| 2009 watap q’uñi pachanpi tiqsimuyu pachapi miryukunap huñuchakuynin Panos nisqap qhawachisqan yacharqukuy, nirinmi: mana allin willay apaymanta yachaysiy, umalliqkunaman pisi yanapay, hinallataq ancha pisi yachanakunapas amawt’akunapas kaptinqa, wiñachkaq llaqtakunap willarina miryunkunapi pachamama waturikunamanta rimaykunaqa pisillataqmi. | |
| Kayri pisi qullqi kaptinqa aswantataq wañunayan. | |
| Kay hinatam: yaqa 1.500 Balipi apakuq Conferencia Internacional del Clima nisqaman riq willay apaqkunamantaqa pachakmanta isqunllam wiñachkaq llaqtakunamanta hamurqanku; 50 wakcha mana imayuq llaqtakunamantaqa manam pi willay apaqpas Indonesiaman rirqanchu. | |
| Clima nisqa pacham tiqsimuyup hamuq kawsayninqa imaynachá kanqa chayta ña yachanqataqña, kaymantaqa pacha t’ikraymanta mana yachay munaq runakunapas ña yachallankutaqmi. | |
| Willay apaqkuna yachaysiyqa sumaq simi kanan tiqsimuyu pachapi lliw allin willarqusqa runakunapas allin sayarinankupaq. | |
| MIRYUKUNAP APAKUYNIN | |
| África | |
| Ghana | |
| Susu huqariqmanta bancaman. | |
| Qullqi waqaychayman yaykuyqa, hinallataq allin kayninkunamanwanpas segurokunamanwanpas, wakcha kaypa puriynin atipaytapas yanapaysirinmanmi. | |
| Qullqimanta willay apaqkunapaq yachaysiypaq tallirkunawanqa DW-AKADEMIE nisqa Áfricapi financiero rimanakunamanta willanatawan yachachiytawan tanqariyta munan. | |
| África miryukunaqa mana yuyayniyta financiero rimanakunamanta willapanku. | |
| Kayqa qullqiyuq kanaman chayan, chaytari bancop, manukuypa, acciones y seguros nisqa qhatup ruraynin apaykachakuyninmanta yachaqkunallam apaykachayta atinkuman hinamanta continentep wiñarquyninta tanqariypaq. | |
| Chayraykum imaymana políticamanta qullqichaymanta África masichakuq runakuna Sociedad Alemana de Cooperación Técnica ( GTZ ) nisqawan hina tiqsimuyu pachap organizaciónninkunawan huñurqukunku. | |
| "Making Finance Work for Africa" nisqam panafricano nisqa wakichinap sutin. | |
| GTZ nisqap masin hinaqa, DW-AKADEMIEqa willay apaqkunapaqqa huk yachaysiy wakirichinata apachirqan. | |
| Hamut’a: Rantiqkunapaq llapanpaqpas sumaqta miriyukunapi qullqimanta qhawachiy África qullqi kayninman kallpachanapaq. | |
| Ghanap capitalnin, Accrapi, 2009 watapiqa, 21raryu hinallataq tiliwisyun África inlis simi rimaq willay apaqkunapaqmi ñawpaq tallirta rurakurqan. | |
| “Chayayqa yachaykunata quy karqan qullqi apaykachay sectorpa kayninmanta hinallataq chay rimanamanta willay apay ruraykunata allinchay karqan” nispa nin Kateri Jochum. | |
| Kay New York warmiqa yachachiq hinam DW-AKADEMIEpaq llamk’achkan hinallataqmi Accrapi chay tallirta apachirqan. | |
| Qullqi apaykachaymanta yachayqa sayk’usqam, llaqtachaqpa sapa p’unchaw kawsayninmanta ancha karuchasqataqmi, hinallataqmi yupaykunapas sapa yachaypi simikunapas hunt’asqa ima - kay cliché nisqam atipana karqan, nispa nin Jochum. | |
| Willay apaqkunaman yachaysiyqa ñawpaq tatki karqanmi rinapi yachanapwan yachachinapwan haywarinanpi. | |
| Áfricapi pi qullqi waqaychayta munaq, bancotaqa manam rinpunitaqchu. | |
| Llapan África runamantaqa yaqa pachakmanta chunkallam bancopiqa huk cuentayuq kanku. | |
| “Lliwninmanta achka runakuna pisillatam waqaychayta atinku huch’uy qullqimantaqa manam esfuerzo burocrático nisqata rurayta munankuchu” nin Kateri Jochumqa. | |
| Wasipi qullqi kachiyqa manam usos culturales nisqaman hinachu. | |
| Pi Ghanapi waqaychayta munaq chayqa, Susumanmi qun; chaytaq Ghana unay pachamanta qullqi waqaychaypa kayninmi. | |
| Capital Accrapiri kay colectores Susu nisqaqa 4.000mantapas aswan achka kanku. | |
| Kallillapi q’alanpapas qhawana tiyanku. | |
| Oficinanqa: huk mesawan huk portafoliowanllam. | |
| Llamk’ayninqa: qullqi apaykachanantaqmi. | |
| Nicholas Osei-Wusu nisqa huk Ghanamanta yachaysiy tallirman riqqa tallirpa blogninpi Susup rurasqanmanta qillqan: | |
| Pisi qullqi chaskinayuq runakunaqa sapa p’unchaw Susu cuentanman qullqita apanku. | |
| Tasa de ahorro nisqaqa qullqi yaykumuymantam, ichaqa sapa p’unchaw qullqitaqa huk chhikatam yaqa huk killapitaq churana. | |
| Kay plazo pasaptillanm qullqiqa mana interesniyuq hurqusqa kanman. | |
| Osei-Wusup nirquyninpiqa, kay servicioqa aswan kusam, hinallataq bancokunamantaqa procedimiento burocrático nisqaqa pisitaqmi. | |
| Munikiwe Wadakqa Nigeriamanta willay apaqmi. | |
| Payqa Accra tallirpiqa kachkaq karqantaqmi, paytaqmi kikin llaqtap qullqi waqaychaynintaqa rurarqan. | |
| Ichataq Susu modeloqa paypap manami allinchu kachkan. | |
| Rimariyninqa : chayqa runa sapallapaqmi; bancokunari lliw llaqtapaqtaqmi. | |
| “Colector Susu nisqamantataq, bankukunaqa manukunatapas mañantaqmi, hinallataq mañarikuqkunamanpas acciones estatales o privadas nisqa rantiymantapas yuyaychankutaqmi qhatuymantapas. | |
| Hinatam wiñarquytawanpas wiñaytawanpas huk nación nisqap llapan k’itinkunapi tanqarinku. | |
| Chay kaymantaqa bancokunaqa Ghanapi colectores Susu nisqakunawan llamk’an, Accrap kallinkunapi kikin yanapakuykunatapas haywarintaqmi. | |
| "Making Finance Work for Africa" nisqa wakichinaqa 2010 watapiqa wak francés simi lusófono simi rimaqninyuq África hatun llaqtakunapipas rurakuchkallanqa. | |
| ÁFRICAP IMAYNA KASQAN | |
| NIYKUNAWAN RURASQAKUNAWAN | |
| Qhispisqa miryukunaman yaykuyqa Áfricap hatun suyunkunapim sinchi hark’asqaqa. | |
| Organización Freedom House nisqap hamurpayninkunaman hinaqa, 23 subsaharianos nisqa hatun llaqtakunapiqa prensap qhispisqa kayninqa manam kantaqchu. | |
| Internetman yaykuyqa hark’asqataqmi. | |
| Pachak runamantaqa, pichqallam sapa kuti hinaqa internetman yaykunku; Europapiri yaqa 45 pacham kankutaq. | |
| Ichaqa wiñarquyqa kallachkantaqmi. | |
| 1990 watapiqa lliw Áfricapiqa 14.000 teléfonos móviles nisqakunallam karqan. | |
| Kunan pachakamaqa 300 hunumantapas aswantaqmi. | |
| Teléfono móvil nisqa kuyuykachaq waqyanap chutarikuyninqa llapanpacha tiqsimuyumantaqa aswan utqayta purintaqmi, chaytaq willaypaqqa musuq kawsaykunatam quntaq. | |
| TENDENCIAKUNA | |
| Tanzaniapipas Ugandapipas Guineapipas Sudánpipas Togopipas Burundipipas Burkina Fasopipas Liberiapipas 2010 watapi icha 2011 watapi umalliq akllanakunam rurakunqa. | |
| Ñawpaq pachaqa umalliq akllaymanta ñawpaq willay apaqkunap llamk'ayninpa kayninkunap mana allinman riq kasqanta qhawachin. | |
| Congopiqa willay apaqkunapaqqa kawsayqa 2009 wata q’uñi pachapi apakuq umalliq akllaykunamanta mana allinman purinñataq. | |
| Reporteros sin Fronteras nisqa huñuchakuypa prensap qhispisqa kayninpa khipunpa rankingninpiqa, kay hatun llaqtaqa 24 kayta urmaqarqan 116 niwilkama. | |
| Kenia | |
| T’utur qhipamanta thak kay. | |
| 2007 tukukuypi Mwai Kibaki Umalliqpa akllaypi atipasqan rayku Protesta hina qallarispa Keniap achka k’itinpi mast’arikusqa aylluyuqkunap maqanakuyninman tukukurqan llaqta kikinpa miryunkunap tanqarisqa. | |
| Maqanakunarayku llaklla willakuy rimanam achka ayllupura yachaysiypa sunqun karqan, chayman 27 Kenia willay apaqkunam rirqanku. | |
| Imatataq willay apaqkunaqa hunt’an maqanakunakuna allichanapaqpas mana kananpaqpas ? | |
| Kay tapuyqa Nairobipi kimsa simana tallirmanta ñawpaq rurakurqan percepciones contrarias nisqamanta. | |
| “Llaklla willay apaykachanap sasa kasqanqa rikuchikurpayarqan maqanakuna k’itipi” nispa nin DW-AKADEMIE yacharichiq Waltraud Achtenqa; paymi raryu willay apaqkunapaq tallir pusaq karqan. | |
| “Willay apaqkunapaqqa riqsisqankuna kikin yawarmasinkuna utaq huñusqa ayllukuna maqasqa karqanku chaykuna karunchayqa sasa kaqmi” nin Achten. | |
| Maqanakuna qhawarpayarqusqallamanta, chaypiqa allin riqsisqa Kenia runa psicólogowan Iniciativa para la Paz de Nairobi nisqap warmi umalliqninwan chaypi kachkarqanku, willay apaqkunaqa llamk’ayta makinchaykurqanku. | |
| “Imaymana raryu hinallataq televisión formatokunam rurakurqan. Kaykunaqa maqanakunata rurachiqninkunatawan chiqa hinallataq allin qhawachiyta ñancharqan”, nispa nin Waltraud Achten . | |
| Raryupipas tiliwisyunpipas achka yanariykunam rurarqurqanku chaqru equipokunamanta. | |
| “Kunan pacha Keniaqa qullqimanta p’inqakuyta pachamama musiymanta mana allin kayta llallipakun.” | |
| T’uturpa qhipanmantaraq thak kayqa kachkan, ichaqa qhawayqa 2012 watata k’anchapan; chay watapi hamuq parlamento akllanaqa rurakunqa. | |
| “Mana chaykama maqanakuna superakunqa chayqa, 1.600 wañuqkunamantapas aswan kanman”, nispa manchakusqa nin yachaysiypi huklla participaq warmi. | |
| Huktaq nin: “yachay apaqkunaqa plataforma mediáticata qichusunman aswan ch’aqwaq partidokunamanta. | |
| Políticokunamantapas pisillata qhawarikunanchik, hina qhasi tiyanakuna allin willakuymanta aswan qhawarikunanchik . | |
| Africapi 2009 | |
| 2009 watapi DW-AKADEMIEqa allin gobiernoyuq kaq África llaqtakunapi llamk’achkarqallanmi. | |
| DW-AKADEMIEqa pachamama waturikunamanta, qullqiyuq kaymanta, qhali kaymanta, allinta yuyarirqan. | |
| Akllana willaymanta | |
| Sudáfricapi hatun akllanakunaqa , Botsuana, Lesotho , Namibia , Tanzania, Uganda akllana willaymanta DW-AKADEMIEp tallernin kachkaq yachay apaqkunap yachaysina wasin karqan. | |
| Kay tallerqa yachaysirqan puriqninkunata, mana suyunpi akllana procesokunallapaqchu, aswanqa Sudáfricaman k’anchapasqa ima políticamantapas hinallataq sociedadmantapas rimakurqan. Kay suyuqa kaqlla kachkan continentep democratizaciónninpa allin suyanan. | |
| Umalliqkunata yachaysispa | |
| “Raryupi umalliqkunap runachakuynin” nisqamantam Congo raryu yanapakuqkunapaq tallerqa apakurqan. | |
| 15 umalliqkuna, mink’asqap umalliqnin, hinallataq, yachaysiymanta encargasqakunam República Democrática del Congopiqa DW-AKADEMIEp Bukavuman waqyarisqa karqanku. | |
| Tallerpa chayananqa raryupi mink’asqap wiñaynin, qillqaykuriq, allinchariq, kamayuqkuna yachaysiypaq estrategiakuna puriykachinapaq karqan. | |
| TV aranwakuna rurana | |
| 2009 watapiqa Nigeriapi 2008 watapi qallarisqa wakichinap tukukuynin rurakurqan “Aranwawan aysariq rurariywan” | |
| Wakichinaqa Lagosmanta, hinallataq, wak Nigeriap k’itinmanta rurariqkunapaq, aysachariqkunapaq, películapwan televisión seriekunapwan umalliqninkunapaqmi karqan. | |
| Riq runakunaqa hatun qallariy simita aranwa rurariypa wiñayninmanta hap’iqanku , Nigeriapwan Alemaniapwan rurayninta qhawarpayarquspa. | |
| DW-AKADEMIEp yacharquchiqninkunap yanapaykusqa pichqa aysariqta llapannintin rurarqanku. | |
| Tukuchisqakunaqa sut’imanta riqsichisqa karqan. | |
| Nairobi , Kenia, TV K24 canalpa Yachaykachaqnin, Jane Ngoiriman KIMSA TAPUY | |
| Qam 2010 Phutwul Mundialpi Atipanakuy kachkanki. | |
| Imamantataq willarinki? | |
| Willarisaq imatas equipokunawan Europa, Asia, América qatiriqwanqa umanchanku Áfricapi kunanllaraq Mundial rurakusqanmanta, chaymanta imataq imananqa Sudáfricapipas continentep kuskanpipas. | |
| Ima imanasqa kaytaq Áfricapaq suyakun? | |
| Kunankamaqa tiqsimuqa qhawan Áfricaman huk maqanakunayuq, unquykunayuq, wakcha kayniyuq, hinallataq, analfabetismoyuq continentehina. | |
| Áfricaqa tiqsimuyup hatun pukllayninpaq allin qullqachakuq kanman chayta ñuqa suyani. | |
| Llapankunamantapas, qullpachakusqakuna huk Áfricap llamp’u kayniyuq kasqanpi ancha kusikusqa chaypi kachkanankupaq. | |
| Phutwulqa munasqachu qampaqqa? | |
| Arí, hinapuni! | |
| Llapan pukllaymantapas phutwulqa Keniapi ancha munasqam. | |
| Phutwulmanta kallpachakuyqa llapanpapas munay hinallam. | |
| Tiqsimuyu wakichiykunapaqqa llapan equipokunamantam ñawinchani; llapanmantaqa suqta África equipokunatapuni aswanta ñawinchanitaq. | |
| JANE NGOIRIqa 2009 watap uktuwri killanpi Johannesburgopi “reporting the World Cup” nisqa tallirpi karqan Mundial de Fútbol de Sudáfrica nisqamanta willamunapaq. | |
| Mundialpi kaspaqa ukhupi kaq willaykunata llaqtanpa raryunpaq rurakunqa. | |
| Asia | |
| Laos | |
| For the People nisqa raryu | |
| Kunankama supay kallpayuq dictadurapi kawsaq Laos llaqtaqa huk transformación política nisqata qhawachin. | |
| Miryukunap achka kayninmi munakun llaqtachaqman raykunkupas munayninkupas apachinapaq. | |
| Laosqa Asiapi llapan suyumantapas aswan wakchallam kachkantaq. | |
| Especialmente la ciudad de Savannakhet en el sureste del país registra un pequeño auge económico . | |
| Savannakhet llaqtapa, suyup chakana-antip kuskanpi, qullqichay pisillapas kan. | |
| Outhine (sutinqa qillqaykuriqpa t’ikrasqa karqan) Savannakhetmantam. | |
| 27 watayuq waynaqa yachay apaqmi Savannakhet Provincial Radio English nisqa SPR kikin llaqta raryupi. | |
| Policíapunim kayta munarqan, nin, ichaqa “llapan wawqiykunam policía kanku”. | |
| Mamanqa “raryupi llamk’ay” nirqan. | |
| “Yachay apaychayqa allin kamayuq kay”, nirqan. | |
| Outhine mana nisqanmanta yuwarirqanchu. | |
| Kunanpunim llamk’ayninqa hatun niykunapi kan. | |
| Kunanpachalla Laos yachay apaqkunaqa Estadop apaykachasqami karqan. | |
| Kunanqa ñawpaq kaq privada raryukunatam kicharichichkan. | |
| Gobiernoqa llaqtachaq paykuna kikinpa munaynin wiñananta munan. | |
| Miriyukunaqa allin llamk’anata ruranankuqa, chayri aswantapuni Savannakhetpiqa. | |
| 2009 sitimri killamantam provincia capitalpiqa musuq wakirichina rurakun: | |
| 8 urasmanta 9 uraskamaqa SPR nisqaqa llaqtachaqkunatapas rimarichispa hatun llaqtamanta ñawpaq kaq paqariq wakirichinata hurqun. | |
| Kunankamaqa Laos televisionpas raryupas comunista gobiernop willaqninkunallam. | |
| Hinallataq llaqtachaqkunaqa Tailandia raryukunallata uyariyta munachkanku. | |
| Savannakhetpiqa uyarikullantaqmi. | |
| “Kay wakirichiykunapiqa Laospa kayninmantaqa manam willakunchu; ichaqa gobiernop willayninkunamantapas aswan munay hinam” nispa nin Daniel Hirschler, payri DW-AKADEMIEpiqa wakichinap willay apaqninpas apaykachaqninpasmi. | |
| Asia Director, Dr. Helmut Osang wan imam “A radio for the people” nisqa wakichina Laospi qallarirqun. | |
| 2009 fiwrirumanta mana willay apaqkunallatachu yacharquchinku; huk pusay hina qillqaykuriyta thatkiy thatkiy hatarichikurqan. | |
| Outhinepas chaypi willay apaq hina paqariq musuq wakirichinapaq llamk’allantaq. | |
| “Yachaysiy apakuchkaptin willay apaqkuna hina rurayniykutam allinta ñawinchayku” nispa willan. | |
| Kunan pachakamaqa Gobiernop qusqa rimakunallata yachachirqan. | |
| Chaytamyá wak hinachachiyta munanku. | |
| Osangpawan Hirschlerpawan huk kaq taripayninkuqa llaqtaman qayllachariyta aypaymi: | |
| “Qhipa pachapi hatun tapuyqa imatas kallipiqa runakunaqa ruranku, imamantas rimanku chaymanta kanmanmi.” | |
| Rikhurichinapaqqa qillqaykuriqkunawan imam maskayta qallarirqunku. | |
| “Llaqtakunaman autobuspi riyku, llaqta runakunawan rimayku”, nispa willan Outhine. | |
| Musuq paqariq wakirichinap taripayninqa kay runakunap llakiynintapas willayninkunatapas rimanayninkunatapas wakmanta rimariymi. | |
| Paqariq wakirichina lluqsiywan imam kay wakichiypa iskay kaq thatkiyninqa qallarirquntaq. | |
| Kunaqa willanap kayninta hinallataq qhatupaq moderno raryup qullqiyuq kayninta allinchayta munakun. | |
| Llapantin hatun llaqta estacionkunaqa chiqan ministeriopa munayninmanta programacionninpa chaninkunapaq pay kikinmi qullqita churakunan. | |
| Pusaq qillqaykuriyqa National Laos Radio nisqap modernizacionninpaq qallpachaymi. | |
| Musuq ñanninqa llaqtachaqman haywariymantam: ancha llumpaq kayniyuq, kama kayniyuq, imaymana simikunata ririnakunata hap’iqaspa llaqtachaqkunata allinta waqyay. | |
| Kikin hinallamantataq Savannakhetpi wakichinap riqninkuna yachaysisqam kasqanllataq chay suyup provincianpa raryupi llamk’aqkunawan yuyayninku qunakunankupaq. | |
| ASIAP IMAYNA KASQAN | |
| NIYKUNAWAN RURASQAKUNAWAN | |
| Asiaqa, prensap qhispisqa kayninta rimaspa, imaymana ancha haqayman kayman kayniyuqmi. | |
| Wakin Pacíficop Estadonkunapi, Australiapipas, Anti Asiap wakin k’itinpipas, miryukunaqa qhispisqa kayta kawsanku; ichaqa, kikin k’itipi ancha saphichasqa iskay dictaduram kantaq: Corea del Nortewan Birmaniawan | |
| Simi wisqaywan hark’aykukuykunawanqa, yachay apaqkunaman mancharichiywanpas Chinapi kaqllantataq qhispiy kay willakuyta hark’akunku. | |
| TENDENCIAKUNA | |
| Asiapi 2009qa manam allin watachu karqan prensap qhispichisqa kayninpaq. | |
| Llapan k’itipi tendenciaqa pisillahina uraychasqa karqan. | |
| Kayri Sri Lankawanpi Camboyawanpi Fijiwanpipas pulitika kayninpitaqmi. | |
| Kay kimsa suyukunapi yachay apaqkunaqa corrupciónmantapas runa kay derechomantapas willakuy llamk’ayninpi hark’asqa karqanku. | |
| Hinallataq allin tendenciam yachakun: miryukunap kayninqa las Maldivaspipas Bangladeshpipas allincharqukun. | |
| Laospipas kawsay kaykunaqa llamp’uyarinman hinam raryu yachay apaqkunapaqpunipas. | |
| Asia Web2.0 | |
| Internet apaykachiq rikuchiypa yachay apayninpa imaymana rikch’ayninkum llamk’achirqanku pusaq Asia suyukunap chunka kimsayuq yachay apaqninkuta, Berlínpipas Bonnpipas. | |
| Chhikaraq Reichstagta riq kaq kani chaypiqa, manam umayman churayta atiqchu kani pirqankunapi qillqasqa karqan chayta. | |
| Graffitis hinam ñawiymantaqa rikch’arqanku, manam maypipas chay hinata rikuqchu karqani. | |
| Hinatam Taufique Ahmedpa rurasqa audio-slideshowqa qallarikun "Berlin stands on history - Reichstag Graffiti". | |
| Bangladesh yachay apaqqa 2009pa chiri killanpi rirqan "Periodismo online y Web 2.0" nisqa DW-AKADEMIEp tallerninpi. | |
| Berlín Reichstagman risqaqa sipinakuyta tukuspa pirqankunapi Rusia awqallip saqisqan llimphisqamanta phutukuna hurquyta munachirqan. | |
| Kay phutukunawanqa, yachaysiy chaskiyninpi, Ahmedqa huk uyariyniyuq qillqasqayuq llimphikunap qhawachiyninta rurarqan. | |
| “Ancha allinpunim”, Thorsten Karg nin, paytaqmi Bonnpipas Berlínpipas tallirtaqa apachirqan. | |
| Tallirpa rurunkunaqa muspharpayaypunim karqan. | |
| Kursup chayayninqa internetpa ñanchaykuna qusqan qhawachiy karqan kasqankunawan sunquyuq kaywan apanapaq. | |
| Iskay simana kursupi Bangladesh, China, Indonesia , Camboya , Nepal , Pakistán, Filipinas 13 riqkuna, yachakurqanku llikapaq umanchasqa qillqaqa imaynataq qillqayqa chaymanta. | |
| “Prensap qhispisqa kay mana kawsaq haqay Asia suyukunapipuni, blogosferaqa willay apaqkunaman wakin qhispisqa kaytaqa quchkallan”, nin Karg. | |
| Maypichu prensa qhispisqa kay hark’asqa kachkan chaypiqa, internetqa willariypaq ñanchaykunata qun, pisi mana yachasqahina rikch’aykunallamantapunim. | |
| http://training.dw-world.de/ausbildung/blogs/bonn2009/ | |
| Asiapi 2009 watapi | |
| 2009pi, DW-AKADEMIEqa llamk’ayninta huñuchirqan Asiallapi, chay kaq democratizaciónniyuq transformaciónniyuq suyunkunallapipuni. | |
| Kay hinapi kallpayuq miryukunam munakun, chay raykum DW-AKADEMIE tallirkunata qurqan willay apaqkunapaqpas miryu directivokunapaqpas. | |
| Wayna sipas willay apaqkunapaq yachaysiy | |
| Phnom Penh Royal Universityqa hukllam willay apaq carreranqa Camboyapiqa kan. | |
| Kaypi hamuq suyup willay apaqninkuna yachaysikun, chaypi DW-AKADEMIEqa universidad carrerata yanaparin. | |
| 2005 watamantam sapa wata huk ruranapaq qhawachiymanta raryu tallirta qun. | |
| Estadop raryunman pusariy | |
| The Voice of Vietnam nisqa raryuqa imaymana nivelpi yanapayta chaskin: | |
| Proyecto de archivo nisqamantapas, PDW-AKADEMIEqa musuq televisión canal, VOV-TV nisqap llamk’aqninkunata yachaysin, hinallataq VOV-News nisqatapas internetman churan. | |
| VOV-TV nichkaspaqa willay allichayllapi llamk’akun, VOV-NEWS nichkaspataq yapahina multimediamanta quyta llamk’akun. | |
| Hinallataq VOV rayu willay apaqkunaman yachaykurquyta qun, musuq raryu formatopi hina, aswan participaciónniyuq ima. | |
| K’itip yanapakunan | |
| DW-AKADEMIEqa achka watakunamantaña iskay qullana Asia miryukunap huñusqanwan llamk’achkallanpunim: Asia-Pacific Broadcasting Union (ABU) nisqawan Asia-Pacific Institute for Broadcasting Development ( AIBD ) nisqawan. | |
| Achka tallirkunap rimayninwanpas sapa wata k’itipi pusariywanpas haywarikun social miryukunaman, plataformas multimedia nisqaman, periodismo online nisqaman, técnicas informáticas nisqaman, archivos digitales nisqamanpas. | |
| Vietnampi wakichina kamayuq, Heidrun Speckmannman KIMSA TAPUYKUNA | |
| Sitimrimanta DWpa Hanoiman apachisqa karqan. | |
| Imaynatataq The Voice of Vietnampiqa hap’iqarqasunki? | |
| Hap’iqayninkuqa allin munakuywan kuyakuywan karqan. | |
| Kunan masiykunamantaqa achkantinmi DW-AKADEMIEp qallariypaq cursonman rirqan, chay raykum ñuqaqa allin riqsisqa karqani. | |
| Ima ruray hunt’asqayuqtaq wakichiyniykiqa? | |
| Ho Chi Minhpa rimayninyuq raryu mawk’a cintap archivo digital nisqan, wakkunawanpas, hunt’asqakunayuqmi. | |
| 10.000 uyariypaq umanchaykunam waqaychasqaña, pichqa watataraqmi digitalizaciónpaq munakun, hinallataq iskay watatawanmi ancha mawk’a cintakuna allichanapaqqa munakunqa. | |
| Ima wakichiymantataq karupaq Voice of Vietnamqa chaskikunqa? | |
| VOVpa chaskisqan raryupi llamk’aymanta allichaymanta yachaykunawanpas waqaychasqawanpas llapan Asiapi sapallam. | |
| Wakichinamanta, raryup wakichiyninpa allin kayninqa allichakun karu kaypiqa, chaymanta kunan pacha kayqa tanqakun, hinallataq suyup kultura tiyayninta hark’ayta yanapan. | |
| HEIDRUN SPECKMANN pusarin 2009pa sitimri killanmanta The Voice of Vietnam raryup yapanaqninkunata, desarrollo de archivos nisqakunamanta. | |
| Centro para la Migración Internacional y el Desarrollo CIM nisqap llamk’ayninqa qullqiwan yanapasqam. | |
| Europa / Chawpi Asia | |
| Georgia | |
| Allin kay willan apaypaq yachaykurquy. | |
| Periodística tapuykachaywan éticawanpas DW-AKADEMIEpa entretenimientop sunqunmi kanku willay apaqkunapaq Georgiapi. | |
| Estándares periodísticos kallpachanapaq karupaq wakichina chutarikunqa 2010 watapiqa Kimsa Cáucasop repúblicankunapi: Armeniapi, Azerbaijánpi, Georgiapipas. | |
| Shalva Ramishvilli, Georgia willay apaqqa, 2005 watapi huk escándalo de corrupción nisqata rikuchiyta munaptinqa huk millay manchasqa rurayman chayaykukurqan, chayhinamanta, atiparquchikun. | |
| Ramishvilli tawa watam karsilpi watasqa karqan kamachisqaman hina mana allin tapuykachasqan rayku. | |
| Kacharisqa kananmanta pisi simana qhipamanta, estataltaq privadataq televisiónpi raryunpi llamk’aq Georgia wayna sipas willay apaqkunaman kawsayninta willarqun. | |
| Paykunari Tiflisman DW-AKADEMIEp waqyasqanmanta hamurqanku huk “Periodismo investigativo” nisqa kimsa partiyuq seminarioman rinankupaq. | |
| “Ancha sinchi munaq titulum”, Eberhard Sucker nin. | |
| DW-AKADEMIEpa machu yachaykurquchiqnin Georgiap capitalninpi tallirta rurarqanpas apachillarqanpas. | |
| “Hatunpachamanta, allillamanta tapuykachaypa allin kayninmanta karqan; huk rimaylla rimanapiqa willay apaypi estándares éticos nisqamantallataq karqan” | |
| Georgiapi kayninqa 2003 watapi sinchitapuni allin kay hinata rikch’arqan, willachiq miryukunapaqpas. | |
| “revolución de las rosas " nisqa chaymanta, suyu umalliq Eduard Shevardnadze hurqusqamanta, chiqnikuq umanchaq Mijail Saakashvili suyu umalliqpaq akllakusqamanta, llapan imam democracia t’ikranqa nispa nirqan. | |
| Hinamantataq Gobiernop ancha munayniyuq kasqan rayku phiñakuykuna wiñan. | |
| 2008 watapi Osetia del Sur rayku Rusiawan sipinakuywan, miryukunap qhispisqa kaynin mitk’ayman chayarqun. | |
| “Willay apaqkunaqa manam neutral qhawaqkuna hinachu churakunku. | |
| Pisi kutillam ruraykunamanta tapuykachanku; hinamantataq mana yachasqa hina rimaykunatapas simi apaykachaytapas nikuntaq”, nispa nin Sucker. | |
| Kay kikinpipunim DW-AKADEMIEp karu pachapaq wakichinanqa allinta k’apun. | |
| Ñawpaq módulopiqa, 13 riqkunam Georgiap miryunkunap hatun rikch’ayninta qhawarpayarqunkupas chanincharqunkupas. | |
| Iskay kaq partinqa Unión Europeap "Informe Taggliavini" sutichasqanmanta rimarqan; chaypi 2008 watapi sipinakuy qallarisqan raykum Georgiaman tumpakun, | |
| “Chay tallirpa partinqa willay apaypa tapuykachasqan munakun achka fuentekuna, chiqan hinallataq kuskachasqa kananpaq chaykunamanta, riqkunaman rikuchirqan. | |
| Kimsa kaq móduloqa 2009 watap risimri killanpi Georgiapi pachamama waturikunamanta rimarqun. | |
| “Cáucasopi hinapunim chay maqanakuq k’itikunapi, miryukunaqa allinpuni kamayuq kayniyuq kanku. | |
| Ancha tapuriq, mana allin uyarisqakunamanta niq, ukhu qhawachiq llapanpa rikusqa willana allichanakuypa desarrollo democrático nisqap qallariyninmi”, nispa nirin Suckerqa. | |
| Kay ch’ikukunaman hina, 2010watapi wakichinata mast’aririkunqa . | |
| Azerbaiyánpipas Turkmenistánpipas achka yacharquchiy módulokuna wakichisqam. | |
| DW-AKADEMIEqa Tiflispi kunan huk oficinata kachin. | |
| “Chaypi kanaykuta chay hina kallpachayta maskayku k’iti miryukuna yanapaykurinapaq”, nin Sucker. | |
| EUROPAP CHAWPI ASIAP IMAYNA KASQAN | |
| WILLAYKUNAWAN RURASQAKUNAWAN | |
| Unión Soviética nisqa huñusqa hatun suyup qatiqnin Estadonkuna qhipa kaqpi kaykuchkan prensap qhispisqa kayninmanta tiqsimuyu qillqasqa rankingpi. | |
| Turkmenistánpi , Uzbekistánpi Bielorrusiapi, chaykunapipuni, willay apaqkuna manam campo de acción nisqayuqchu kanku. | |
| Situaciónqa pisillam allinchakun sudeste Europap suyunkunapi, chaypi gobiernokunaqa manam winakamunkuchu achkaninpi, qayllapi miryukunaman apaykachaypi. | |
| Ichaqa pay kikin simi wisq’ay, mana allin payllakuna, huñusqa wañuchiqkuna, mayllanpi imaymana Estadop maqakuyninqa, willay apaqkunaman pakasqa munayninman hina rurachinapaq, kaqlla hark’akuchkanku operativa miryup estructuranpa wiñayninta. | |
| TENDENCIAKUNA | |
| Federación Rusa nisqa suyup miryunkunap hamuyninqa ancha hatun allin kayniyuqmi llapanpacha k’itip wiñachinapaq. | |
| 2009 watapi Moscúmanta sumaq ch’ikukunam rikhurimurqan, hinam, Medvedev umalliqman tapuykachaypi Novaya Gazeta nisqa simi kutichiq periódicowan, utaq injusticias sociales nisqamanta periódicopi, raryupi, internet foropi umanchasqa willaykunap yapakusqan. | |
| Ichaqa manaña rikhurimunñachu Rusiapi chiqan democraciaman riq sistemap llapan t’ikraynin. | |
| Albania | |
| Miryukuna sector clave hina. | |
| Unión Europea nisqaman Albaniap qayllayninpiqa, miryukunaqa allin llamk’anata rurananku. | |
| DW-AKADEMIEp yanapasqanta chaskinku, huk hatun wakichina chawpimanta. | |
| “Independence Professional Media: The Road to Europe" – chay títulopi pakakusqa, yachaysiypa hatun rimayninmi huch’yu, hinallataq, taksa Albania miryu empresakunapaq wiñachkan raryupi, qillqasqa miryukunapi, televisiónpipas. | |
| Kallapachayniykuqa miryup apaykachaqkuna willay apaqkuna yachaysinapaq wakichisqam. | |
| Qillqaykuriy qhispisqa mana kay herramientas periodísticas nisqallapaqchu, empresa sumaqta apaykachaypallaqtaqmi”, nintaqmi wakichiy apachiq, Patrick Leusch. | |
| Kimsa ñawpaq wakichinap módulonkunaqa miryu empresariokunapaq apaykachaqkunapaqmi, paykunari Albaniapiqa mana pikunamantapas kantaqchu, chayqa sinchi mana allin hinallam kachkan. | |
| Achka qillqaykuriykunap siminqa qullqichayraykupunim wisq’asqalla kachkanku. | |
| “Willay apay qhispisqa kaywan mast’ariypa qhispisqa kaywan manam k’achachu kanku ichaqa miryukunap rurayninpa kayninmi. | |
| Kaykunatapunim willariyku umalliqkunamanqa seminario rurasqaykunapi hinallataq empresankunata hatarichinkuman imaynatas chaytam qhawarichillaykutaq, hina hatun qhispichiyta hurquytapas atinkuman” nirinmi Leusch. | |
| Apaykachaqman yuyaychaq hina kikin allin munakuqmi Albaniapi willay apaqkunata kamayuqman hina yachaysiyqa. | |
| Paykunapaqmi wakichinap kuskan módulonkunaqa. | |
| Apaykachaqninkuna qallariymanta apachiq raryukunaqa qhipaman willay apaqninkunata yachaysiyman apachinku. | |
| “Kikin llaqta polítikukunapwan umalliqkunapwan rimaykachayninqa ancha sasa rimanam” nin Europa amawt’a, Patrick Leusch; wakichiyqa 2011 marsukamam kanqa nillantaq. | |
| Unión Europea nisqawan Ministerio Federal de Cooperación Económica nisqawan Desarrollo de Alemania (BMZ) nisqawan imam qullqichanku. | |
| Europapi / 2009 watapi Chawpi Asia. | |
| Unión Soviética nisqa huñusqa hatun suyup qatiqnin Estadonkunawan Europap chawpinpa, surninpa, unay socialista suyunkunawan t’ikrachkankuraq. | |
| DW-AKADEMIEqa kaypi yanapan, kikintataq Afganistánpipas Pakistánpipas, democratizaciónta kallpachakuyta, hinallataq, willarina miryukuna kallpachayta. | |
| Rusiapi Pachamama waturikunamanta willana | |
| Rusia miryukunapi, Pachamama waturikunamanta rimanakuna mana kunankama ancha willachisqachu. | |
| Rusia willay apaqkunawan DW-AKADEMIEp yacharquchiqwan, oficina de la Fundación Heinrich Böll nisqawan yanapanakuspa, Moscúpi rirqanku Baikal quchata, hinallataq, Cáucaso Nortep unuyaq rit’i urqukunata. | |
| Chay kikinpi no gubernamentales nisqa huñuchakuypa amawt’akuna rikuchirqanku willay apaqkunaman Pachamama waturikunap unquyninkunata, chaymanta tapuytapas qurqankutaqmi. | |
| DWpa yacharquchiqpa yanapayninwan, willay apaqkunaqa sapanka miryukunap makinpi qusqa willakuykunata rurarqanku. | |
| Radio Rumaniapaq plan de acción nisqa | |
| 2007 watamanta, DW-AKADEMIEqa Radio Nacional de Rumania (ROR) nisqa raryuta yanapan. | |
| Manchay achka tapuykachaykunawan RORpa llapan niwilkuna qhawarpayarqusqanwanmanta, huk pusaq raphita kay raryupaq rurakurqan; rurunkunap hayk’as chanin, hayk’as imanan chaykunata qhawarpayarqurqanku; chaymanta kay raryup ñannin rurakun. | |
| 2010 watapitaq yuyaychayta qukunqa. | |
| DW-AKADEMIE yanapallantaq Rumaniap raryunkunap qullana raryun, Radio Bucuresti nisqata; kay raryuri otoñopi wakmanta kawsarichiyninmanta kutimunqa. | |
| Moldavia Repúblicapi pulitikamanta willana | |
| 2008 watamanta DW-AKADEMIEqa Moldavia Repúblicapi puriyninta mast’arichkallan. | |
| K’anchapana: sapanka uyanpi pulitika willana. | |
| 2009 watapi DW-AKADEMIEp yacharquchiqninkuna chay kikinpi kaq pulitika t’ikraymanta qhawaqkuna karqanku, akllakuy willanamanta raryu willay apaqkunapaq iskay simana tallir nisqamanta; kayri hatun akllakuykunaman kuskallam rurakurqan. | |
| Riqkunaqa, akllakunamantawan chaykama simi kutichiq Partido Liberal nisqap atipasqanmantawan, raryunkunapaq, willarqanku. | |
| Yachaysiypa muyunmanta mana lluqsispa, huk kuskan urallapi pulitikamanta wakichinata rurarqanku. | |
| KIMSA TAPUYKUNA Aliya Syzdykovaman, Radio Tex Karagandap Qillaykuriqnin, Kazajistán | |
| DW-AKADEMIEp yachaysiyninqa imaynatataq llamk’ayniykipi imanasunki? | |
| Supay allintam. | |
| Kirguizistánpi internetmanta ñawpaq kaq seminarioqa ancha yachaqarikunapaq hinam karqan. | |
| Chaskisqaymantam internet raphikunapaq qillqayta qallarirquni. | |
| Supay atipariywantaq. | |
| Tallirqa ñanniyta hatuncharqun. | |
| Imataq qampaq chiqamanpuni t’irkarqukun? | |
| Huk kuraq yachakuqpaq kursupi, Bonnpipas Berlínpipas, Deutsche Wellep imaynatas llamk’asqanta qhawariyta atirqani. | |
| Llamk’ayqa chaykama riqsisqaymanta anchatapuni wakyan. | |
| Kunan hinata llamk’ayta munani. | |
| Hawa miryukunata yanapayta munanayani. | |
| Kay tallirqa rikuchiwan supay kanayta. | |
| Imataq willay apaq kaypi hatun munayniyki? | |
| Suyuypi llamk’ani hinaqa, uyariq kani: “Amachasqam!” | |
| Pipas “ama” niptinri, ñuqa chaymanta rimayta munani. | |
| Chiqa retopunim! | |
| ALIYA SYZDYKOVA 2009 watapi Kirguizistánpipas Alemaniapipas DW-AKADEMIEp huk tallirman rirqan. | |
| Ñawpaq kaq kursup chayaynin internetpaq raryu qillqana t’ikraymanta yachakuy karqan. | |
| Iskay kaq tallirpi, riqkunaqa Alemaniata riqsinku, hinaspa chay suyumanta willarqanku. | |
| América Latina | |
| Nicaragua | |
| Willay apaqkuna Pachamama waturikunap arariwaqnin hina | |
| Pachamamaman qhillichayqa Nicaraguapi ancha mana allin kayta chayachin. | |
| Yachachiy kampañapipas Pachamama waturikunamanta willaykurquy ruraypipas willana miryukuna yanapanapaq, DW-AKADEMIEqa karu pachapaq wakichinata qallarin; hinallataq, Pachamama waturikunamanta willay apaqkunap huk llikanta kamaysin. | |
| “Nicaragua quchakunaqa millay qhillichasqa kachkan; llapan patankunapiqa sustancias químicas nisqaqa patachasqa tika hinam tuyun” , nin Dieter Beheng. | |
| Manam chayllachu: “Mayukunapas ch’akichkanku hillanataq mana allin sach'akuna kuchuypas pisimanta pisimantam sach’a sach’akunata chinkachin. | |
| Behengqa DW-AKADEMIEp wakichinanpa umalliqnin hinam America Latinapi llamk’an. | |
| Qayna wataqa, Nicaraguap capitalnin, Managuapi iskay kutita kachkarqan periodismo ecológico nisqa kikin rimanamanta rimanapaq. | |
| Marsu killapi huk yachaysiy kursuta chaypi qurqan kikin llaqtap pusaq raryukunapi kaq iskay chunka raryu willay apaqninkunapaq, karu pachapaq wakichinap muyunpi. | |
| “Nuqayku willay apaychaypa imaymana géneronkunata rurapakuyku - tapuykachayta, willanata, reportajeta hina - hinaspa rimanakuyku pachamama musiymanta” | |
| karu pachapaq wakichinap muyunqa willanap willay apaypa allin kaynin allichanapaq; chay willanaqa pachamama arariwaymanta mast’achin hinaspa chaymanta huk huñusqa willay apaqkuna ruranapaq. | |
| Kay sumaq rimayqa Servicio Alemán de Cooperación Social-Técnica ( DED ) nisqap allin yanapayninta chaskin Managuapi. | |
| Llamk’ananpiqa, DEDqa pachamama arariway kamayuqwanmi tupachkanku. | |
| Wakin kaq amawt’akunaqa waqyasqa karqaku DW-AKADEMIEp kursunkunapi waqyarisqa yachachiq hina participanapaq. | |
| Achka watamanta, Nicaragua activistakuna ch’aqwanku pachamama allin musinamanta, chay suyup llapanmanta aswan hatun quchankuna arariwanamantapuni. | |
| Huk kaq Managua qucham, chay patanpim kachkan kikin sutiyuq capitalqa. | |
| Alemaniapi Constanza quchamantapas iskay chhika aswan hatunmi chay quchaqa, kunankunaqa Américap Chawpinpaq uqutin hina tukuchisqam: | |
| Chayman 1,2 hunu runakunappas 60 fábricakunappas yaku qhillichasqankuna chayanqa, hinataq llaqta wasippas chakrachaq empresakunappas qhillichasqan chayman chayallantaqmi. | |
| Pachamama waturikunarayku ñawpaq atipayqa kaymi: gobiernoqa huk kamachisqata qhillichasqa yakukuna ch’uwayachiypaq hurqun, hinaspa allin yachachiykunatam haywarillantaq. | |
| Llaqta runachakusqakunaqa sumaq hark’anamantam willakuyta chaskimunku, chaymantataqmi sunqunkunamanpas allin churaykusqataq chaymanta rimanakunankupaq. | |
| Kay llamk’anamanqa yanapanmantaqmi k’itip huch’uy raryunkunapas, nirintaq DW-AKADEMIEqa. | |
| Karuñam pichqa chunka watamantapas kikin llaqtapi raryuqa Nicaraguap pampa k’itinkunapi kan. | |
| DW-AKADEMIEqa paykunamanmi sunquman churarispam achka yachachiykunawan rimaykun; “chaykunam ayllupiqa chay mana allin kaymanta willachichkan; hinataq culturamantapas, políticamantapas, aswanmanta aswanmantaq pachamama waturikunamantapas ima rimantaqmi” nispa nin Beheng América Latinapi kaq amawt’a. | |
| Qullqi muchuyraykuqa sapa kutin achkantinmi kay raryukunamanta karunchasqa rikhurinku. | |
| “Manchay hina pachamama waturikuna thuñichiynin huk kallpa huñukuytam munantaq. | |
| Charayku raryukuna llikachayqa munakurqan, willay apay hinallataq técnica yachaysiymantapas aswanpunitaq. | |
| “Radiocomunicadores Ambientales” nisqam chay llikap sutinqa. Chaymi 2009 watapiqa internetpi ña kacharqanñataq. | |
| Chay chawpimantam wakichiykuna willariykuna haywanakuyninqa yaqaña kunan pacha qallarinanña. | |
| “Kay hina llikaqa achka ruray hinakunatam raryukunapaq kicharin llaqtachaqmanpas gobiernomanpas makichanapaq. | |
| Chaywanmi kunan pacha kay allinchayta yanapakunman”. | |
| Dieter Behengqa 2009 wata uktuwri killapi Nicaraguata wakmanta rirqun. | |
| Chaypitaq, raryup umalliqninkunawan rimanakuyta maskarqan. | |
| Willariqkunap llikan sustentable kananta munanchik chayqa, raryukunap umalliqninkupa yanapayninta munanchik”, nin Beheng. | |
| AMÉRICA LATINAP IMAYNA KASQAN | |
| NIYKUNAWAN RURASQAKUNAWAN | |
| América Latinapi willarinap kayninqa qhawachikun hukmantataq Méxicopi hatun kankaray Televisa, Brasilpi TV Globo nisqa kasqanta, hinallataq Colombiapipas Nicaraguapipas Guatemalapipas huk hayk’alla manchachiq kallpayuq empresariokuna kasqanta. | |
| Wakmantataq (mana Cubamanta rimaspa) imaymana mana siminpas wisq’asqa llamk’aq qillqasqa miryukunata raryukunata tiliwisyunkunata internet wasikunata qhawachikun. | |
| TENDENCIAKUNA | |
| Internetpa utqay wiñayninqa ñawpaqpi saqirpasqa runachakusqakunaman willay ñanta haywapayarin. | |
| Runachakusqakunap apaykachasqa willana miryukunaqa políticokunaman kamaykuyta yapanku, chaywantaq democratización nisqa rurakuyninta yanapanku. | |
| Puranmantaqa huk hina fenómenokunaqa kallantaq: Venezuelapi, Argentinapi, Colombiapi utaq Ecuadorpi, chhayna suyukunapi, políticokunaqa paykunapaq mana allin miryukunamanta kamachiyta maskanku Estadop miryunkunamanta runakunap simintapas munayninman apaykachaspa. | |
| Tapuykachay willay apayqa wañuypaq hina kanman. | |
| Sapa kutitaqmi aswan Latinoamérica willay apaqkunaqa kukayna ruraq mana allin mafiapi kaq runakunap wañurquchisqa kankutaq. | |
| América Latina | |
| Hatun kaq llaqtachaqpaq tapuykachaspa | |
| Huk atipaq wakichinawanmi, Academia de Deutsche Welle nisqaqa América Latinapi tapuykachaymanta yachaq willay apaqkunata yanapan. | |
| Qallariypa sunqunqa weblog re-visto nisqam. | |
| Steffen Leidelpaqqa, supay ruraypunim kayqa: “re-vistoqa blogmanta hatunmi.” | |
| Leidelqa América Latinapiqa tapuykachaymanta willay apay pusariychinapaq proyecto internacional de medios nisqap wakichinanpa coordinadormi. | |
| “Kay wasita rurayku imaymana hatun llaqtakunap llikapi kaq masinkuna tanqanapaq, chaymanta tapuykachay willay apaypa teoríanmantapas prácticanmantapas huk forota haywarinapaq”, nin Leidel. | |
| Re-vistop qallariyninkunaqa Boliviapi Perúpi tallir rurasqakunamantam. | |
| Chaymanta rurasqa Blogqa hamuq pachapiqa willay apaqkunapaq allin ruranamanmi tukukun. | |
| 2009 watapi, re-vistoqa, Limapi chawpi wasiyuq, "Instituto para la Prensa y Sociedad" nisqap, iskay chunkapi kaq América Latinapi willay apay rurapakuqpaq allin kusa blog hina akllasqa karqan. | |
| Wakichinapi riqkunaqa re-vistopipas reportajenkunatapas sut’iyachiyta atinkuman. | |
| “re-visto Ojo " sutichasqanman, suyunkunapi aña rimanamanta qillqaykunku. | |
| Allinta rimakun pachamama waturinamantapas runakunap tiyayninmantapas. | |
| “Manam iskay kaq Watergateta rikuchisaqkuchu, ichaqa qunqasqa rimanakunata utaq kikin llaqtallapi rimasqa rimanakunata sut’iyachiykuman”, niykunmi Leidel. | |
| América Latinap aswan karu k’itinkunapi, raryuqa llapanmantapas allin miryupuniraqmi, ichaqa online willay apayqa sapa kutipas aswan kusam. | |
| Achka tapuykachaqkunapaq, internetqa, hatun llapan runaman rimanakuna yachachinapaqqa, sapa ñanllam. | |
| Wakichinaqa hamuq watakunapipas kallanqam. | |
| “2010 watapi Colombiatapas Ecuadorpas risaqkum”, nin Leidelqa. | |
| 2011 watapi, kay rurariyqa América Centralkamam mast’arikunqa. | |
| América Latinapi 2009pi | |
| América Latinapiqa, DW-AKADEMIEqa kikin runachakusqa miryukunata, hinallataq, sut’ipi kaq raryukunatapas yanapan. | |
| Karu pachapaq wakichinakuna, yachaysiymantapas pusariymantapas rimayniyuq ima, yanapanku | |
| 2009 watapi , Boliviapi, Brasilpi, Ecuadorpi, Honduraspi, Colombiapi, Nicaraguapi, Guatemalapi Perúpi ima, wakichinakuna apakurqanku. | |
| Amazoníapi pachamama waturinamanta willay apay | |
| Brasil Roraima llaqtapi, Amazoníap isqun raryunkunap willay apaqninkuna pachamama waturinamanta allin kusa uyariy kayniyuq wakirichiykunata rurayta yachakunku. | |
| 2009 watap julyu killanpiqa Boa Vista provinciapi kimsamanta iskay kaq tallirqa rurakurqan. | |
| Kaykunawanqa, Amazonas willay apaqkuna kallpachanku yachayninku ñanchanapaq, k’itipi hukllachasqa raryukuna riykachananman hina pachamama waturinamanta willanakuna ruranapaqpas qunakunapaqpas. | |
| Guatemalapi sipas waynakunapaq raryu | |
| Guatemalap wiñarquyninpaq Alemaniap yanapaysiyninpi huk chawpi rimarinaqa waynapura maqanakuymantam. | |
| Kay hinapi, DW-AKADEMIEqa achka wata kayniyuq wakichinata yanapan, chaypitaq llaqtapi tiyaq pampapi tiyaq irqi maqt’akunawan irqip’asñakunawan waynasipaskunapaq wakirichinata wakichinku raryup willay apaqkuna waynasipaskunawan ima. | |
| Hamuq willay apaqkunaqa waynakunapaq allin wakichinakunamanta yachakunku. | |
| 2009 watapi Guatemala llaqtapipas pampa ayllu Santiago Atitlán nisqa llaqtapipas ñawpaq módulokunam ña apakurqankuña. | |
| Karupaq wakichina Colombiapi | |
| Colombiapi, DW-AKADEMIEqa runachakusqa miryukunatawan kikin llaqta tiliwisyuntawan yachaysiy kursukunamanta pusariymanta ima yanapan. | |
| Desarrollo organizativo sustentable nisqa aypanapaq, suqta ayllu raryukunapi llamk’aqkunaqa willay apaychaypa ruranankunamantawan fundamentos técnicos nisqamantawan rimarirqunku, apaykachaymantapas, qhatuchakuymantapas uyariq niymantapas. | |
| Kasqan huk wakichina suqta allin akllasqa ayllu tiliwisyunta yaykuchirqan, chaypitaq videoperiodismo nisqa qallariyqa apakurqan. | |
| Hinallataq, 2009 wata otoñopiqa Bogotá capital llaqtapiqa huk hatun yuyaychaypaq wakichinam qallarikurqan. | |
| Chaypim, DW-AKADEMIEqa RTVC nisqa Estadop tilivisyunninman yanaparintaq, llaqtachaq qayllapi kaq culturamanta willaymanta rimaq musuq wakichiykuna wiñarqunapaq. | |
| El Alto, Bolivia, Pachamama Raryupi llamk’aq Teófila Guarachipaq KIMSA TAPUYKUNA | |
| Qampaqqa imataq re-visto wakichinaman risqaykiqa? | |
| Ñuqapaqqa musquyniypa huk rurakuyninmi. | |
| Kunanmi yachani imataq tapuykachay willay apaykachaypi llamk’ay chaytaqa. | |
| Supay atipaymi karqan. | |
| Llapan Bolivia willay apaqkunaqa tapuykachay willay apaymanta llamk’ankuman nini. | |
| Imatataq kay yachaysiy kursuqa yachachisunki? | |
| Ñuqa allillamanta imamantapas rimanapaq yachakuni. | |
| Maypitaq kachkan llapan runakunap sapa rimayninqa chaymanta, hinallataq, maypitaq kan hukpa qhawachinanpaq injusticiaqa chaymanta hamut’anapaq | |
| Kunanri, imakunataq rurayniykikuna? | |
| manapuni pipas qhipaman kutinmanchu, manapuni pipas ima kaptinpas wikch’unachu nispa DW-AKADEMIEp yacharquchiqninkunaqa willarikuwarqanku. | |
| Chaytam kunan ñuqa rurayta munani: ñawpaman puriykuy tapuychakakuspa. | |
| TEÓFILA GUARACHI "re-visto - Periodismo de Investigación" nisqa tallirpi rirqan; chay tallirqa 2009 watap hunyu killanpi La Pazpi rurakurqan. | |
| Aswan yachayqa kaypi kan www.re-visto.de | |
| Cercano Oriente / África del Norte | |
| Irak | |
| Irqikunapaq tiliwisyun | |
| 2009 watap sitimri killanpi, Irakmanta chunka iskayniyuq willay apaqkuna, camarógrafos nisqakuna, video allichaqkuna Jordania, Ammánpi rurasqa huk DW-AKADEMIEpwan Instituto Goethepwan tallirninpi rirqanku. | |
| " For you " sutichasqa tiliwisyunpaq programata rurarqanku, chayri irqikunapaq karqan. | |
| Darya Ibrahimpa hawa suyuman ñawpaq risqanqa Ammánpaq karqan. | |
| Kurdo tiliwisyun willay apaqqa Jordaniap capitalninman rirqan Instituto Goethewan DW-AKADEMIEwan waqyasqa. | |
| Chaypi, qaylla Jordaniapi, “Irqikunapaq tiliwisyuna” nisqa tallirpi karqan, Suleimaniahmanta Erbilmanta Bagdadmanta hamusqa Irak chunka hukniyuq willay apaqkunawan, camarógrafos nisqawan video allichaqkunawan ima. | |
| “Allin kananpaqmi Jordianiaman tallirta aparqayku” nispa nin Daniela Leese. | |
| Payqa DW-AKADEMIE yachaysiqmi, payllataq Irak tiliwisyun willay apaqkunapaq tallirtaqa pusarqan. | |
| “Ñawpaqtaqa kimsa huñusqakunaqa hamut’ankunata willanapaq qhawachirqanku” nispa nillantaq Leeseqa. | |
| Chaymantaqa Irakpi irqipaq tiliwisyun kayninmanta rimanakuyku.” | |
| Rurasqaqa: “Irakpiqa irqikunapaq tiliwisyun serie nisqa manam kanchu chayta yacharquyku” | |
| Chayrayku, huk kaq tallirpa rurayninqa irqikunamanta rimanakunamanta rikuypaq tapuykachaypaq karqan, allin formato qunapaq, irqikunaman tiliwisyun wakichiy qhawachinapaq ima. | |
| “Kayqa mana riqkunapaq riqsisqachu karqan” nin Daniela Leese. | |
| Bagdad camarógrafo Aso Tareqpaqpas: “Chhikallaraq tallir qallarikusqamanta llapantin ñawpaq yachasqay wikch’unay karqan chayta rikukurquni. | |
| Ñuqapaqqa, kursuqa wakmanta qallariy hina karqan,” | |
| Teoríamanri ruray kaymi hamurqan. | |
| Huk simanapi rurakuq ruruchiypiqa, paqarin ñawpaq wakichiypaq suqta rimaymi rikhurirqan ejemplohina: perfiles breves nisqawan, tapuykachanawan, artículos de servicio nisqawan ima, chaykunari qhari warmi pichqa watayuqmanta chunka hukniyuq watayuqkama irqikunapaq rurasqa karqan. | |
| “Tallirqa llimp’iymanta willakuy rimana imaymana kayninmanta yachachiwanku. | |
| Qhipa llamk’ayniypi kay llapan yachakuykunata ñuqa rurasaq, chaytari mana irqikunapaq wakichiykunallapichu” nispa nin camarógrafo Aso Tareq. | |
| Yachaysiypa allin kusa hamut’anqa imaymana willay apay formatokuna ruruchiy karqan, wakichiyman hina ruraypaq ima. | |
| “Allin atipayqa tapuykachaq hina ruraqkuna hina irqikunawan llamk’ay karqan” nispa yuyarin Daniela Leese. | |
| Erbilmanta, Sarmand Aldeen, I-TV raryup umalliqnin, nin: “Irqikunawan llamk’aymanta sut’i hamut’ata hap’irqani. | |
| Llapantin paykunawan tiyayta yachakunayku karqan, mana kikiyku hina qhawaspa, mana hamut’ankuta qhawaspa yachasqachu kayku. | |
| Darya Ibrahimpaqqa, kaytapunim ruran huk allin irqipaq wakichiyqa. | |
| “llamk’asqay irqikunap kusikuyninpaq kananta munakuni. | |
| Chayrayku hamut’ayta yachakunay paykunap huk kaqnin hina.” | |
| " Aprendimos a trabajar en equipo " , dice . | |
| “Huñupi llamk’ayta yachakurquyku”, nin. | |
| Hinaspa yaparillantaq: “Yawarniytapas masiykunatapas ancha pachata saqiyta mana yachasqachu kani. | |
| Huñuqa qasi yawarniy hinam karqantaq.” | |
| Riqkunaqa " For you " nisqa sutiyuq wakichiyta kikin raryunkunapi qhawachinqaku. | |
| 2010 watapi apakunqa inhouse nisqa kursukuna, wakichiykunamanta huñuypa hamut’ankuna yanapanapaq, hinallataq karu pachapaq irqipaq tiliwisyunman raryup wakichiy chaypin kananpaq. | |
| CERCANO ORIENTEP NORTE ÁFRICAP IMAYNA KASQAN | |
| NIYKUNAWAN RURASQAKUNAWAN | |
| Tiliwisyunqa k’itipiqa ancha allinpuni willakuy miryum. | |
| Istaru miryukuna maskan musuq willaypaq ñankunata, privado popular nisqa raryu atipanakuq kaymanta. | |
| Ichaqa, willay llapanpaq kananpaq rimarquypa qhispichisqan kananpaq achka mana kayniyuqmi. | |
| Sapa kutilla, suyup kawsayninmanta hamut’aspa willayqa ancha mana allin ñanmi. | |
| Chaypas raryukunata imanantaqmi. | |
| Musuq llapanpaq rimanakunapaq formatowan, achka raryukunam debate político nisqata riykuyta aypanku. | |
| TENDENCIAKUNA | |
| Achka waynakuna riqkunaqa allin kachkanqa k’itipi willarina miryukunap hamuq pachanpaq. | |
| Cercano Orientepwan Península Arábigapwan África del Nortepwan kuskamantapas aswan runankunaqa 30 watayuqmantapas sullk’am. | |
| Kay runakunapaqqa, internetqa willana huqarinapaq achka allinmi. | |
| 2000 watamantaqa internetman yaykuqkunaqa mirarqunku chunka kutimantapas aswanmi. | |
| Kay musuq miryu hark’ayqa ancha sasa kananmantaqa, mana wisq’ay hinam willanaqa richkan, hinallataq ninakuykunapas kusa qhipisqa hinam richkan. | |
| Egipto | |
| Hamuq pachaman VPs nisqawan | |
| Egipto Istaru ERTU raryuqa hamuq pachapi videoperiodistakunap llamk’ayninman ancha allin kaynintapuni munan. | |
| Deutsche Welle Academiaqa kay riyta huk seminariowan El Cairopi yanapan. | |
| Abdel Latife Menawipaq, musuq willanankuna allinchaymi ancha munayninqa. | |
| Menawi Musuq willana umalliqmi Egyptian Radio and Televisión ( ERTU ) nisqapi chay El Cairopi. | |
| Payqa VPs nisqa videoperiodistakunap llamk’ayninman ancha allin kaynintapuni quyta munan. | |
| Paykunaqa, nintaq, allin atipaq kayniyuqmi: sapallataq utqayllatataq llamk’anku. | |
| DW-AKADEMIEp yanapasqanwanmi, ERTU nisqaqa paypa kikinpa videoperiodismonta churakunqa. | |
| Kay umanchaywan, qayna wataqa El Cairopi kimsachasqa "Videoperiodismo. Nuevas formas de informar" nisqa sutiyuq huk kursu karqan. | |
| “Chayanaykuqa”, nin Birgitta Schülke Deutsche Welle Academiapi videoperiodistakuna yachaysiq, “kikin tapuykachaqkuna pay kikin tapuykachaspa taripasqa willaykunata filmanman, pay kikin videoperiodismopaq allichasqa qhawanapaq simi ruranman chayta aypay karqan.” | |
| Ñawpaq módulopi, riqkunaman imayna ruranamanta imayna willanamanta yachachinapaq karqan. | |
| Qhipapiri, chunka hukniyuq tapuykachaqmi `perfilniyuq ruraqniyuq willaykunata rurarqanku. | |
| Iskay kaq módulopiqa, DW-AKADEMIEp Birgitta Schülkewan Dirk Thielewan rurasqa yachaysiqninpa huñunmi pusarirqan musuq willana qillqaqta equipokuna rantinamanta musuq kayniyuq llamk’ana ruranamanta VPs nisqaman yanapanapaq | |
| Kay, Schülkemantaqa, manapunim mana sasachu karqan. | |
| “Manam pipas videoperiodistakunap llamk’ananmanta yachayta munaqchu, manataqmi pipas imatapas rurayninmanta kamachiyta munaqchu, manallataqmi pipas tukusqa llamk’aykunatapas yachayta munaqchu.” | |
| Allinchanapaq pusariy kaypas mana imatapas munarqanchu. | |
| “Ñawpaqmantari, kimsa kaq módulopi yaparqayku kursuman huk camarógrafota, chaymanta VPs nisqaman yanapananpaq yachaysirqayku. | |
| Riqkunaqa pichqa tapuykachaykunata climap t’ikrayninmanta philmarqanku. | |
| “Tawam llapammanta chiqa wakichiypi qhawachisqa karqanku, hinataq allin kusa rimaykunata chaskirqanku”, nin Schülke. | |
| Cercano Orientepi / África del Norte 2009pi | |
| K’itipi wakichiyninkuwan, DW-AKADEMIEqa Arabia miryukunap t’ikrayninta yanapan aswan llapanpaq kayman, aswan willay apaypa qhispisqa kayninman. | |
| T’ikranapaqpas kicharisqa Istaru rayukunawan yanapanakuyta maskan, mana ancha imayuq privado miryukunawanpas. | |
| Taripayqa llaqtachaqpa qayllan kaq wakichiykunata rikuchinapaqmi, chay wakichiykunaqa llaqtaqkunap munayninmanta sunquyuq kanqa. | |
| Miryukuna apaykachaywan Irakpi democraciawan | |
| democraciapas sociedad civil nisqapas pirqanapiqa willarina miryukunap ruraynin Irak raryup tiliwisyunpa umalliqninkunapaq huk kursup sunqunpa chawpin karqan. | |
| Sitimbripi apakuq chay federal nisqap akllayninkunaqa allin pacha qurirantaq. | |
| Riq runakunaqa Alemaniapi kampañakunata akllay p’unchawta, hinallata akllana qhipamanta partidos políticos nisqap rimarquriyninta qhawarqanku. | |
| Hinallataq Alemaniap imayna llaqta raryuninpa kaynintapas pay kikin qhawakuytapas riqsirqanku. | |
| Mana chiqallapas imapas Alemaniapi apakusqa kaspa, paykunaqa allin ñantapas sunquchaytapas Irakpi miryu musuqmanta yachanapaqmi qurqanku. | |
| Sudánpi wakmanta ruray | |
| Huk llapanmantapas kusa rimana Sudán Ura willay apaqpaqqa chay suyu wakmanta ruranam kimsa chunka wata runapura maqanakusqan qhipamanta. | |
| Hatun llaqtap wichay suyunpawan uran suyunpawan thak kaypaq 2005 watapi siq'isqa rimanakuyninqa willarina miryukunawan kuskam huk acuerdo político y social nisqaman chayana kanaman nispaqa hatun sumaq suyapakuyta hatarichirqun. | |
| Wakichinap chayayninqa karu pachapaq Sudán uranpa raryuman yanapaymi. | |
| Achka kursukunamantam, DW-AKADEMIEqa raryupi willarikuy allin kayta, 2010 watapi Sudánpi ñawpaq hatun akllakuykunamanta k’anchapaspa, kallpacharqun. | |
| Diálogo intercultural nisqapaq rimanakuy pusaqkuna | |
| Willay apaqkunawan promotores culturales nisqawan ONGs nisqap rimariqninkunawan intercultural rimay pusariqkuna hina waqyarisqa kaqkumi. | |
| “Moderación intercultural " nisqa tallirqa Siriamanta Líbanomanta 16 riqkunata yachachirirqantaq allinpaqpas mana allinpaqpas rimanakuy sumaq sunquwan pusanapaq. | |
| Iskay kaq yachaykachakuy karqan; chaytari mundo árabe nisqa hatun llaqtakunapiqa DW- AKADEMIEm Instituto Goethewan ima qun. | |
| Kursu tukukuypiqa, riqkuna huk rimay forota rurarqunku, chaypim tukuy imaynama formatokunata yachakurqanku llaqta rimaypaq. | |
| Hinallataq diálogo intercultural nisqa tayqanapaq huk llikata kamarqanku. | |
| KIMSA TAPUYKUNA Región Cercano Oriente / África del Norte nisqa wakichinap kamayuq Jens-Uwe Rahepaq. | |
| 2009 watapiqa tiliwisyunmanta yachaykurquyta agencias informativas nisqap willay apaqkunapaq qukurqan. | |
| Imasqataq? | |
| Achka willarina hatun wasikuna mundo árabe nisqapiqa hamuq kawsayninkumanta llakisqa kachkankum. | |
| Satélitemanta lluqsiq llapan tiqsi muyu raryukuna utqaymanta utqay sapa kuti willamunku Estadop llami willariq wasinkunamantapas aswan chiqa hina. | |
| Agenciakunaqa urariq qhawariq llaqtachaqkunaman allin haywariynintapas riqsipakunku. | |
| Kay allinchu llapan tiqsimuyu willarina qhatuchaypi atipanakuypaq? | |
| Willaykurina árabe wasikunaqa qhispisqa kayninmanta pay kikin kayninmanta kankuman. | |
| Kaymantam kursupi riqkunapas rikurqurqanku. | |
| Industria petrolera nisqa imanantaq kawsaypa allin kaynintaqa chaymanta manam hayk’appas willakuqchu ancha tapuykachasqa tapuykachanapiqa nispam willakurqanku hukkunaqa. | |
| Imaynataq karqan imaymana llaqtakunamanta hamuq willay apaqmasipurap yanapanakuyninkunaqa? | |
| Isqun suyupim riqniykuna karqan. | |
| Hukta nispa Cercano Orientepi imaymana maqanakuymanta qhawaykuna rikhurisqam. | |
| Ichataq, simi wisqaymantapas miryukuna hark’aywan rimachkaspa, achka árabe willay apaqkuna kasqan ruraykunaman llallipakunku. | |
| JENS-UWE RAHE Beirutpi tiliwisyu yachay apaymanta huk yachaykachakuyta árabe willana wasikuna willay apaqkunapaq apachirqan. | |
| Federación de Agencias Árabes de Noticias nisqap umallisqa kursupiqa, Estadop willaykuna wasinkunap huk llikan, rirqanku mundo árabe nisqamanta hamuq chunka hukniyuq tapuykachaqkunawan corresponsalkunawan, Magrebmanta Golfokama. | |
| International Media Studies nisqa | |
| Sunquyuq kayniyuqtaq kamayuq kayniyuqtaq | |
| International Media Studies nisqanwan, DW-AKADEMIEqa miryukunapi llamk’aqkunapaq sapalla yachaqaypa planta apachirqan. | |
| 2009 wata sitimri killanpi chiri pachap semestre qallarikuypi raymichasqa karqan. | |
| Imaraykutaq Alemania? | |
| Natalia Karbasova achka pacham kutichinapaq hamut’an. | |
| “Chiqatapunim mana yachanichu. | |
| Imayá waqyawanchá achka watamantaña”. | |
| Iskay chunka kimsayuq watayuq sipasqa Mar Negro hatun qucha patapi kaq Rusiap uran Krasnodar llaqtamantam. | |
| Qayllapi Juegos Olímpicos de Invierno 2014 nisqam apakunqa. | |
| 2009 watap sitimri killanmanta, payqa Bonnpi DW-AKADEMIEp International Media Studies (IMS) nisqanpi kachkan. | |
| Chunka kimsa hatun llaqtakunamanta hamuq iskay chunka yachakuqkunawan kuskanqa, payqa IMS nisqap ñawpaq generaciónninpi kachkan. | |
| “Imaymanakuna yachaykunayuq kaptinqa ancha supaymi yachakuypaq planqa”, nispa nin payqa. | |
| Kay Rusia sipapaqqa, kayqa allinmi, chaymantam “mana yachaniraqchu master tukuchispaqa imatachá rurasaq” nispa nin. | |
| Payqa huk títuloyuqña inlis simimanwan alemán simimanwan tikraq hinam, hinaspa willay apaq hinaqa impreso miryupipas intenetpipas llamk’arqan. | |
| Yacharquykunaqa llapan tiqsimuyup willarina miryunkunap kamayuqninpaq rurasqam. | |
| Wakichinaqa DW-AKADEMIEp qallarisqa karqan, Bonn Universidadpapas Escuela de Estudios Superiores Bonn-Rhein-Sieg nisqappas yanapasqa hinam. | |
| Willay apay, miryukunap apaykachaynin, pedagogíawan wiñarquypaq yanapayninwan: yacharquykunaqa yachakuqkunamanqa qun científico yachaykunamanta willay apay llamk’anakunamanta, chayri willarina miryukunapi imaymana llamk’anakunapaqmi. | |
| 21 yachakuqkuna allkayqa, IMS nisqap umalliqnin, yachachiq Dr. Christoph Schmidtmanta karqan. | |
| Ñawpaq 150 munaqkunap mañasqankunata qhawaykacharqan. | |
| “Chaymanta achka kutita tiliphunumanta waqyarqani. | |
| Ñuqa imayna runakunas, imaraykus Bonnman yacharquq hamunku, chaykunata yachayta munarqani.” | |
| Yaykunapaqqa willarinap miryukunapi yuyakuynin, educación superior nisqa hatun yachakuypa títulonwan allin Alemania simipas inlis simipas yachaywan ima munakun. | |
| Masterqa kay rurayninwan qallarirqan “sunquyuq kayniyuq kamayuq kayniyuq willay apaqkunata kamachayta” nispam nintaq Prof. Dr. Schmidt. | |
| Sunquyuq kayniyuq kamayuq kayniyuq? | |
| “Ñuqapaqqa, kayqa huk kay hinam qhawakun: ñuqap lliw ima rikuchisqaypa chayasqanmantapas chay qhawakatanaymantapas allinta yachanaymi. | |
| Profesional willay apayqa tapuykachay allin rurasqanmanta qawachikun”, nispa nin Natalia Karbasova. | |
| Kayqa Rusiapi sapa kuti hark’akun. | |
| “Ñuqaykupaq mana rikhuriq willaykuna kan.” | |
| Sinchi sasapunim kay llamk’ayqa qhawarikun pi Moscúpi tiyaqpaqpas políticamanta willamuqpaqpas. | |
| Kay kay allichanapaqqa ancha sasa ñan kanqam, hinaspa achka rurakunap kaypi kaynin munakunqa nispa nin. | |
| Ñawpaq semestrepi, yachakuqkunaqa suyunkunap willay miryunkunata qhawarpayarqunku, imaymanakunatawanpas. | |
| “Kayqa musuq qhawayta quwarqan Rusiamanta”, nispa nin Natalia Karbasova . | |
| Huk kaq kursu yachakuq Kenia masinqa chay nisqanta chiqachan: | |
| “Yachasqakunaqa llapan imamanta lliwnintin ruranakunata huñuchiwanchik: | |
| Llapan tiqsimuyupi kaq willay miryunkunata llakikuyku, hinallataq ñanpi wak tiqsimuyup k’itinmanta hamuq runakunata riqsiyku.” | |
| KIMSA TAPUYKUNA Bernd-Peter Arnoldman, Willay apay yachachiq. | |
| Imataq ancha kusa kay kursukunaqa? | |
| Willay miryukunamanta yachaytawanpas ruraytawanpas huñuchiykum musuq hinamanta. | |
| Curriculum nisqaqa imaymanamantam qhawakunpas. | |
| Kaypi imaymana tiqsimuyup k’itin kayninta rurakun, ñuqapaq chayqa allin kusam. | |
| ¿Imataq rimayniyki kay ñawpaq semestre tukukusqamantari? | |
| Escuela de Estudios Superiores Bonn-Rhein-Sieg nisqapwan Universidad de Bonn nisqapwan yanapanakuynin sinchi kusa karqan kay musuq kursukunap allin tukukuyninman chayananpaq (chaykunari allin kusam ñuqapaq). | |
| Qallariymanta pacha wak hina huñunakunata rurakurqan. | |
| Allin kamayuq willay apaqkunatachu yachachiyta munankichik? | |
| Ima niytataq munan kay? | |
| Kay kursupiqa yachakuqkunaman imataq qhispisqa llaqtapi willay apaqpa rurananqa chaymanta willan, chaymanta, imaymanamanta, políticamanwan willay miryukuna apaykachaymanwan qayllachachin. Paykunari qhipamantaqa chay miryukunata apaykachanqaku. | |
| YACHACHIQ BERND-PETER ARNOLD | |
| 2009 watamanta, International Media Studies nisqa, DW-AKADEMIEp musuq masterninpiqa paymi yachachiqqa. | |
| Periodismo nisqa módulopi cátedrata yachachin. | |
| MIRYUKUNAPI YACHAKUY | |
| Afganistánpaq wakichiykuna | |
| Bundeswehrqa DW-AKADEMIEp miryunkunapiqa intercultural nisqa rurayniyuq riqninkunap chawpin kachkan. | |
| Información Operativa 950 nisqapaq Oficiales del Batallón nisqam Bonnman sapa kuti hina rinku. | |
| Llamk’ayninqa: llaqtachaqkunaman Bundeswehrpa rurananmantawan Afganistánpi kaq tiqsimuyup huñusqa maqanakuqnin willariyta, periodicomanta, raryumanta, televisiónmanta. | |
| Pastúnchu tayikochu? | |
| “Achka Afganistán runakunaqa chay tapuytaqa mana uyariyta munankuchu. | |
| Paykunaqa Afganistán runapuniyá”, nispa nin Michael Tecklenburg. | |
| Payqa DW-AKADEMIEp yachaysiqninmi, suyuta allinta riqsin. | |
| Kunan watakunallam Radio Television Afghanistan (RTA) nisqa Istaru raryu televisionpi tiqsimuyumanta willaykuna qillqaykuriyta rurarqan. | |
| Kunan, Tecklenburg Afganistán willay apaq masinkunawan kuska rimanku Bundeswehrpa oficialninkunawan pisi simanakunamanta llamk’anqaku chay suyumanta. | |
| Llamk’aypaq wakichikunankupaq, Alemania wallakunaqa imaynataq Afganistánpi willay miryukunaqa apaykachakunan chaymanta yachakunku; imaynataq chaypi kawsayqa chaymantapas rimanakunku "Dos and don'ts" nisqata riqsispa ima. | |
| Imaynataq riqsiy Afganistán runakunaqa? Imataq mana rurakunan? | |
| Imatataq Afganistán runakunaqa nikunku 30 wata paykunapura maqanakuspaqa? | |
| Imatataq ruranku yanqa pachapi? | |
| Bundeswehrqa imayuqtaq chay mana allin kayninta allichanapaqqa? | |
| Nabila Karimi-Alekozayqa kaypaqqa allinta riman. | |
| Afganistán paqarisqa willay apaq warmiqa, payqa Alemaniapi achka wataña kawsan, Deutsche Wellep darí nisqa sutiyuq runa siminpi qillqaykuriypaq llamk’an. | |
| Payqa nirin: llaqtachaqkunaqa Bundeswehrpaqqa ancha phiñasqam. | |
| Sinchim suwakunapas maqanakunapas wañuchinakunapas karqun; achka llatqachaqkunapaqqa Alemania wallakunaqa mana ima ruraspa kachanku ch’uklla ukhupi.” | |
| Willay apaq warmiqa k’itita riqsin, paqariq karqan chay suyunta richkaq chaymanta. | |
| Batallón para Información Operativa ( OpInfo ) 950 nisqap oficialninkunam seminario apakuq wasipi kachkanku. | |
| Darí, pastún, hinallataq inglés simipi periodicopi lluqsisqa tapuykachanawan raryupi televisiónpi willaykunawan, paykunaqa Bundeswehrpa llamk’ayninta Fuerza Internacional de Asistencia a la Seguridad en Afganistán ( ISAF ) nisqap llamk’ayninta qallariyta maskanqaku | |
| Wallakunapaqqa, yachaykurquyninqa, willay miryukunap allinchay kayninkunapi, know-how willachiymantaqa aswanta rikuchin. | |
| Kikin llaqta kulturaman sunquwan llamk’ayta allin kusata atinan. | |
| Nabila Karimi-Alekozay hina runakunawan rimakuyqa kay munanayayta aypanapaq yanapanmanmi. | |
| “Ñuqaykupaqqa allin kusa kaymi wak culturamanta achkata riqsiyqa”, nin huk kaq riqmi. | |
| Tapusqa runaqa Bundeswehrpiqa raryu wakirichiykunapaq qillqaykuriq hinalla rikch’anqa. | |
| DW nisqapi sapa p’unchaw llamk’ayqa yachakuymantaqa “supay kusapunim karqan, chayrayku rurayniykupaqqa allin kusataqmi.” | |
| DW-AKADEMIEqa achka watamantaña yachakuyninta miryukunapi yachaykurquykunamanta quchkan, unay pacha yacharquchiymanta mirkunapi intercultural yachaykurquykunakama, muchuymanta apaykachaq willayta purispa. | |
| Tallirkunaqa empresakunapaq runa kaymanta sayakuq wasipaq hinallataq willariymanta willay apaqman rimaymanta yachakuy munaq wasipaqmi. | |
| 2007 watamanta, Bundeswehrqa DW-AKADEMIEp miryunkunapim intercultural yachaykurquy qhatuyta apaykachan. | |
| 2009 watallapi pukllaymanta kimsa raryukuna apakurqan OpInfop oficialninkupaq. | |
| “Kay yachaykachakuykunaqa sinchi kusam”, nin huk warmi oficialqa, paymi yanqalla hina Kabulta rinanpaq hamuntaq, chaypi editor hinaqa llamk’anqa. | |
| Huk wallaqa nillantaq: “Kay yachaykachakuy kamasqa hina kanman pipas misión nisqaman rinanpaq. | |
| Aswan oficialkuna allin pacha kayniyuq kanman hinallataq chay hina allin wakichisqa rinkuman chayqa, achka aypaykunata taripasunmanmi. | |
| 2009 WATA MIRYUKUNAPI YACHAYKURQUY | |
| DW-AKADEMIEp miryunkunapi yachaykurquykuna imayna rurariq llamk’aqkunap umalliq llamk’aqkunap munasqanman hina rurasqa karqanku. | |
| Kay ofertaqa tapuykunapaq yachaykurquymanta muchuy pacha apaykachanankamam rin interculturalmanta sunquchayninta purispa. | |
| DW-AKADEMIEp yacharquchiqninkunaqa tiqsimuyupi riqsisqapas miryu kamayuq kayniyuqmi; chayraykutaqmi, hatun amawt’akunam allin kusata yachayninkuna willarinapaq. | |
| Willay apaqkunapas kaqlla miryukunapi yachaykurquymanta yachaysikuchkallankumanmi. | |
| DW-AKADEMIEqa tiliwisyunpipas raryupipas internetpipas yacharquchiyta qunmi. | |
| Achka kaq ofertakunaqa sapallankum waqaychakunman, hinallataq -munakusqamanta hina - imaymana módulokunawantaqmi rurakunmanpas. | |
| DW-AKADEMIEp masichaqninkunapi Ministerio de Asuntos Exteriores de Alemania nisqa, la Bundeswehr nisqa la Deutsche Post nisqa chay empresakunapas institucionkunapas kantaqmi. | |
| KIMSA TAPUYKUNA Michael Tecklenburgman, DW-AKADEMIEp Yacharquchiqnin. | |
| Yachaysiq hina, ¿imataq kay yachaykachakuypa kikin hatun munayninqa? | |
| Runakunam! | |
| Hukqa yachananmi pikunataq riqkunapas, imaynataq kanku, imatataq munaspa ñuqanchikkama hamunku chaymanta. | |
| Huk yacharquchiqqa llamp’u sunquyuqmi kanan, ichataq mana wakichiykunata qunanchu, mana hinaqa sapa sapallaman allichayta qunan. | |
| Bundeswehr empresapwan wallakunapwan willachiqninkuna | |
| Imataq huk hinaqa yacharquchiqpaqqa? | |
| Manapunim imapas! | |
| Yachaykurquymanta yachanam huk hinayarinman. | |
| Willachiqpaqri kikin uya allinmi kachkan hawaman allin riqsisqa kananpaq. | |
| Kabulman huk wasip umalliqnin hina rinman chayqa, walla hinaqa, huk intercultural nisqa yacharquchiyta munanmantaqmi. | |
| Imataq huk Afganistánman ririchkaq wallaman yuyaychanki? | |
| Llapan Afganistánman riqqa competencias interculturales nisqamanta yacharquyta munan musuq kawsaypas wak runap kawsayninpas yacharinanpaq hinallataq allin yachay munananpaq. | |
| Wak kulturakunatapas allinta rikurinan, hinam huk hina kawsaykunata allin runa kaynin kallpachanapaq rikunan. | |
| MICHAEL TECKLENBURGqa allin yachaq tiliwisyun willay apaqmi, hinataq 2005 watamantaqa Academia de la Deutsche Welle nisqap yacharquchiqninmi. | |
| Kabulpiqa, Afganistánpi, tiqsimuyup kaq willana qillqaykuriyta Radio Television Afghanistan (RTA) nisqa raryupi churaykurqan | |
| SUNQULLAMANTA RURAY | |
| “Allinpuni, manam atiy hina” | |
| 2009 watap sitimri killanmanta, sunqunkumanta hina ruraq chunka willay apaq waynakuna DW-AKADEMIE nisqapi willay apaymanta yacharquchiyta chaskinku. | |
| Chaypim imaynataq willay apayqa rurakun raryupipas tiliwisyunpipas internetpipas chayta riqsinku. | |
| Hinallataq, videoperiodista nisqa hina imaynataq llamk’anayqa kikin pachapi chayta yachakunku. | |
| “Kuraq taripanaqa kikin historiamanta karucharikuymi munakun” nin Birgitta Schülkeqa. | |
| Paymi DW-AKADEMIE nisqap yacharquchiqqa, chaymi unay watakunamanta videoperiodista nisqa hina llapan tiqsimuyupi llamk’an. | |
| Manachu hinapuni willay apaypiqa? | |
| “Hinapunim. | |
| VP nisqakunaqa manayá ‘manam allinchu rimanaykiqa’ niwaq camarógrafokunayuqchu kayku; manataqmi ‘manam allinchu philmasqaykiqa’ niq editorpas kapuwankuchu. | |
| VP hinaqa llapan imamanta yachanam. | |
| “Sunqunmanta hina haywariq riqkunaqa instrucción multimedial nisqata chaskinku”, nin DW-AKADEMIEpi willay apaymanta yachaysiy umalliq Bernhard Graf von der Schulenburg. | |
| “Hatun ofertata tiliwisyunmanta internetmanta raryumanta ima riqsichimuyku. | |
| May kaq miryu allin yachaqaypas allin yachayninmantataq sapankap munayninmantataqmi. | |
| DW-AKADEMIEqa manam VP hina educación técnica superior nisqataqa qunchu. | |
| Iskay simana tiliwqisyunpi yachaykurquy imaymanakunataq kan tiliwisyunpi chaymanta yanqa kursu hinallam. | |
| Birgitta Schülke yaparispa hina nin: “Kamara aparikusqa, yachakuqkuna tiliwisyunmanta, dramaturgiamanta wiriyu rurarquriymanta hinallataq kamara allin apaykachaymanta yachakunanku.” | |
| Sunqunmanta hina ruraypi riq runakunaqa manam sapankullachu llamk’anku técnico superior nisqa niwil kamana yachakuq VP nisqakuna hina; paykunari iskay iskay huñuchasqa llamk’anku. | |
| “Allin kusam ñuqapaq”, nin yachakuq Martin Heidelberger. | |
| Manam kaychus kanqa kamayuq kaynin chayta yachanraqchu. | |
| Artjom Maksimenko sutiyuq yachakuq masinqa aswantaq yachan, chaymi payqa nin: “VP hinaña sunquypi llamk’achkaniña”. | |
| Frank Nordenqa Birgitta Schülkewanqa yachaysiqmi huk sunquchasqa VP hina. | |
| Paymi nin: videoperiodistaqa huk qillqaykuriypi allin kusa churasqa chayqa, huk miryutaqa allintam ñawpaqman pusarinman. | |
| Imaynatataq tapuykachay wasita allichakunman k’achaypas rimaypas allin kusa kananpaqqa? | |
| Imaynatataq mikruphunuta apaykachanaqa? | |
| Imaynataq kuchusqa rimaykunapas uyakunapas tukukun huk tapuykachanapiqa? | |
| Kay llapan yachaykachakunapaqqa, sunqunmanta haywariq huñukunaqa qillqaykuriymanta kay paqarin lluqsinku. | |
| Rurayninqa huk huch’uy willaykuy philmananmi. Chayri huk kuskanyuq minutu yasulinap chaninpa yaparqukusqanmanta, llamk’anamanta, pachamanta kanmanmi. | |
| Brigitta Mollwan Monika Griebelerwan yachaqiqkunaqa Bonnpi qasa pachapi Post Tower nisqa correokunap lliphipiq wasin manteneq waynawan tinkunku. | |
| Payqa manam kimsa chunka urasmanta pacha samarikusqachu. | |
| Ichaqa, tapusqa kaytataq , hinataq chiri wayriptinpas, uyakun. | |
| Brigitta Mollqa qhipa watakunapi VP llamk’ananmanta manaraq yachanllataqchu. | |
| “Nuqa chiqan pachapim chaymanta nisaq”, nispa nin 27 watayuq sipasqa. | |
| ¿Sunqunmanta hina haywariyqa suyasqaman hinachu? | |
| “Arí. | |
| Allin kusa, manapuni”, nin Monika Griebeler. | |
| Iskay p’unchawmantaqa, Bonnpi trenkunap sayayninpiqa: Martin Heidelbergerwan Artjom Maksimenkowan Düsseldorfman k’itip trenninta suyanku. | |
| Locomotora pusaykachaqkunamanta tapuykachanata rurayta munanku. | |
| Ñawpaq p’unchawkunataq achkatam masinmanta tapuykacharqanku, hinallataq VPkuna hina llamk’ayninmantapas, kunantaq yachakusqankutam imanananku. | |
| “Achka philmasqatam rurayta munayku. | |
| Hinataq ñawpaqmanta wakin rikch'aykunatam philmarqayku”, nin Artjom Maksimenko. | |
| Tukukuypi rurasqaqa chay rikch’asqa runamantam. | |
| Düsseldorfman riyqa huk uram. | |
| Chay pachalla kan sunqunmanta ruraq yachakuqkunap locomotorap tiyananpi kaq runata riqsinankupaq. | |
| 2009 WILLAY APAY KAYPAQ | |
| Kimsantin miryupi sunqunmanta hina haywariykunawanqa, DW-AKADEMIEqa llapan tiqsimuyu Alemania willay apaq waynakunaman raryumantapas tiliwisyunmantapas internetmantapas allin yachanata hinallataq tiqsimuyupi kan chay yachanakunata qun. | |
| Imaymana ñankunaqa Alemania simi mama simi hina rimaq runakunapaq hinataq wak simi rimaq runakunapaqmi. | |
| Llapan 18 killam sunqunmanta haywariyqa karqan; chaypiri wayna willay apaqkunaqa, Bonnpi Berlínpi, imaymana qillqaykuriyta, hinallataq Deutsche Welle nisqap ima k’itintapas riqsinku. | |
| Hinataqmi Bruselaspipas wakpipas DW nisqa yachakuyman riy hinataqmi. | |
| Afganistánmanta hamuq Brekhnapaq KIMSA TAPUYKUNA, Saber Servicio voluntario internacional de la DW-AKADEMIEp nisqa. | |
| Imataq willay apaq kayniykiman apasunki? | |
| Alemaniaman hamuptiyqa, huk Afganistán tiliwisyun miryumi llamk’anata quriwarqan willaykuna rikhuriq hina. | |
| Taytayqa willay apaqmi karqan, tiyuy hina. | |
| Wasiypiqa yawarniykupi apayku. | |
| traducicón falta | |
| Qampaq sunqumanta rurayqa kusachu? | |
| Allin kusapunim ñuqapaqqa. | |
| Teoríapipas hinallataq ruranapipas achkatam yachakuyku. | |
| Hinaspa, sinchi khusam pacha tiyayninqa . | |
| Llapanmi ancha munakuq kanku, yachachiqkunataq kamayuq kayniyuqkunawan allin sunquyuq kaywan kanku. | |
| Allin yachakuytam chaskiyku. | |
| ¿Ima oportunidadkunataq Afganistánpi kasunki, warmi hinapaqpas willay apaq hinapaqpas? | |
| Kunan pachaqa hatun manchakuymi kan. | |
| Chay rayku DW nisqap pastún qillqaykuriyninpi tiyachkallayta munani. | |
| Imamantawanpas, Afganistánpi warmikunaqa imaymana kamayuq hina llamk’anku chayta rikuni. | |
| Kunan Afganistán umalliqqa talibankunamanta karuchakuyta munan chayta umanchani. | |
| BREKHNA SABER nisqaqa Deutsche Welle chawpimanta 2009 watap mayu killanpi tiqsimuyupi sunqumanta rurayta qallarin. | |
| Payqa, Afganistánpi, Jalalabadpi paqarisqan. | |
| Huch’uy irqi kaptin, wasi yawar masinnintin Pakistánta qhispirqurqan. | |
| Chaypiwan Bonnpiwan biologíata yachakurqan. | |
| Chaninchay | |
| Aypasqa chayaykuna | |
| Chhikaraq DW-AKADEMIE nisqa rurakuchkaptinmi, 2009 watapiqa hatun qhawariy chawpimanta riqsirikurqan; chayri DW-AKADEMIEqa maykamataq miryunkuna wiñayninpi chayanku chaytam qhawarikun. | |
| Deutsche Welleqa tawa pachak watamantaña yanapan llapan tiqsimuyuntinmanta huñusqa raryukunawan tukuy imankunapi miryukunap wiñayninpi. | |
| Kunan pacha ofertakunaqa yachaysiyniyuq imam willay apaqkunapaq, allinchariq tallirkunata runakunapaq, hinallataq pusariymanta haywariy hunt’asqa miryukunapaq, wakkunapaqpas. | |
| Kay wakichiykunawan ima allin chayaykunatataq aypakun? | |
| Kutichiy tarinapaqqa , DW-AKADEMIEqa Instituto CEVAL nisqata kachaykurqan, kayri huk kikinmanta wasin, wakichiymanta hatun qhawarquytawan 2004 watamanta 2008 watakama miryup wiñachkan chaytawan runapaq. | |
| Kay niyqa Ministerio Federal de Cooperación Económica y Desarrollo ( BMZ) nisqap yanapasqam | |
| Llapannintin hatun diseño metodológico nisqam rurakunku: | |
| K’anchapaypa kayninkunaqa llapan ruraqkunata imaymana munana rimanakunatawan ima yaykuchin. | |
| Ichataq, lluqsiq yachakuqkunap, yachachiqkunap, DW-AKADEMIEp masichakunkunap kutichiyninkuta online nisqa tapuriymanta tariykurqan. | |
| Chaymanta, CEVAL yanapaqkuna Vietnamtapas , Colombiatapas Tanzaniatapas ima in situ Sapanka hatun llaqtamanta yacharquyta apachisqa willaykunata huqarinapaq. | |
| Mana pimantapas amawt’akunaqa rurarqan tapuykachayta, chaymantari paykunaqa masikunawan unay hamuqkunawan huñusqakunapi rimanakuy, hinataq Academia de la Deutschep 37 wakichiyninkunata qhawarqurqanku. | |
| Sinchi sasam aypasqa ruraykunaqa, hinataq llapannintin ancha allinmi. | |
| Yacharqukuyqa “llapantinpiqa, chayaykunap tukukuynin allin kusa hina chaninchasqa kanman” nispa nin. | |
| Allinta willaykuyta qhawarichikun chayqa, pachak tapurisqamanta yaqa 90 tapurisqam kursup teoríanpas runananpas allinmi kachkan ninku. | |
| DW-AKADEMIEp qhari warmi yacharquchiqninqa ancha kusa chaninchasqayuq karqankum. | |
| Pachakmanta 96 yachakuqkunam llamk’ayninmantaqa allin kusisqam kachkanku. | |
| Imakuna kusachaypas kantaq. | |
| Hina nispa, yacharquyqa nin: wakichinakunap allin sayay kayninqa sapa kuti manchay runakunap kuskachayninpa imanasqa hinallataq política de medios nisqap kamachisqanpa imanasqa imam | |
| Kayrayku, pachakmanta yaqa 90 masichakuq runa hina nin: DW-AKADEMIEp yachaysiyninpas pusariyninpas allin kusam miryukunapaq, hinallataq wakirichinap allin kayninpa allicharquriymi yanaparintaq. | |
| Llaqta llaqtamanta yacharqusqakunaqa allin kusa ayparisqaman chayan. | |
| Riqkunaqa Llapanmantapas Alemania yacharquchiqpa riqsichisqa yawa kaypas kamayuq kaypas sumaq sunquwan llamk’ay kaypas allin kusam nispa ninkutaq. | |
| DW-AKADEMIEqa kusata llamk’an sapanka llaqtapaq hinapas allin rurarispa ninkutaqmi. | |
| Kikinllatataq nirirqanku CEVAL nisqa amawt’akunaqa. | |
| Tukusqa willaykurinapiqa wakkunamantapas DW-AKADEMIEmanta rimaspaqa kay hinata nirinku: Wakichiykunap qullqichayninmanta qhawarquriyqa chaniyuq kayqa beneficio nisqawan hinam rin nirichin. | |
| Tapuriymanta rimaspa unay yachakuqpa correo electrónico nisqapi qhawaspa qillqarisqanqa ancha kusikuypaq karqan. | |
| “Deutsche Wellep yachachiysisqanqa allin kusam; kunan p’unchawqa pitaq ñuqa kani chayta kachiwanmi. | |
| Añaychaykichikmi yanapasqaykichikmantapas, ñuqapaqpas raryuy llamk’aq masiykunapaqpas qamkunamanta ñachay kariypaña kicharirikusqanmanta. | |
| Supay kay apaykachaymanta | |
| Supay kayta waqaychaykachaypaq | |
| DW-AKADEMIEqa pay kikinpaqqa yachakuy quq chaskiq wasim. | |
| Supay kayniyuq ofertakunata waqaychaykachanapaqpas chaninchayninta atiychanapaqpas, supay kay apaykachay sistima rurayta qallarinmi | |
| Supay kayta waqaykachay haywariyta allirquriy | |
| Chaymi DW-AKADEMIEp musuq Sistema de Administración de Calidad (SAC) nisqap ruranayananqa. | |
| Kaymi supay taripayta tupuysinan, chaymantataq kaytapas kallpachanan. | |
| Norma internacional ISO 9001 nisqaqa unancha hina qhawarqunapaqmi. | |
| Masichakuqninchikpas, rantikuqninchikpas qullqi quqkunanpas certificación ISO nisqawanqa allin supay kay chaskisqankumanta rikuriypaq hina unanchayuq kanku. | |
| Academia de la Deutsche Welle nisqa wasip supay kaymanta ruranayayqa sapa kuti chaninchanapaqmi; rantikuqpa pusariyninchikpas yachaykachachiyninchikpas chaskiqkunap suyasqankuman ririn. Hinallataq rantiqninchikkunapa masichakuqninchikkunap mañariyninkunamanpas ririntaqmi. | |
| DW-AKADEMIEqa SAC nisqata wakichiyninkuna allicharquchkallanapaqpas kikinkunap supay kaynin qhawarquririypi pusaykuy kay yuyarinapaqpas willarina miryukunap wiñarquyninpi hatarichinapaq tiqsimuyup yanapayninpi”, nikun huk estratégico nisqa papilpi. | |
| DW-AKADEMIEp yacharquchiqqa kaypiqa chawpi kaq rurayta hunt’an. | |
| Qhipa pachapiqa, sapanka wakichiypaq llamk’aqkuna akllanaqa rikuypaq hina allin sut’i rurasqa kananmi. | |
| Supay kay apaykachanamanta yachaysiy kursum rurakunqa llapan yacharquchiqpaq wakin wakichinap yanapaysiqninkunapaqpas. | |
| DW-AKADEMIEp wakichinankuna chaninchayqa kaqlla allicharqasqa kachkanan. | |
| “Riqkunap kusikusqanqa supay kayniyuq llamk’ayninchik qusqanchikmantaqa allin unancham”, nin Gerda Meuer umalliqqa. | |
| Chaninchanapaq sistimaqa kimsa hatun rumip wichayninpi sayakun. | |
| Ñawpaqpi sapa yachaykachana tukuspaqa maykamas chayan kusikuyqa chayta yachachikun. | |
| Huk wata qhipamantaqa riqkunap nirisqanmi huqarikun sustentabilidad nisqamantawa efecto de los proyectos nisqamantawan. | |
| Tukusqapim sapa wata huk tapurina apakun yacharquchiqkunaman supay kaymanta hinallataq imasqataq wakichiykunaqa ancha allin chaymanta. | |
| traducción falta | |
| KIMSA TAPUNA Comisionado de calidad DW-AKADEMIE nisqa Karl Lippeman | |
| Supay kay apaykachaymantaqa unachanqa norma ISO 9001 nisqam. | |
| Imanasqataq? | |
| ISO 9001 nisqaqa empresakunapaq supay kay unanchaman tukurqan, chayqa tiqsimuyupachapi risqirisqam. | |
| Alemaniapiqa achka yachay wasikunap rurasqallataqmi. | |
| SAC nisqaqa llapanmanta yanapaysiqpurap kuyukuynintaqmi. | |
| Imaynamantataq rurakunman? | |
| Llapan supay kay apaykachay sistemaqa qhawapayantaq papilchantaq empresap ruruchasqan haywarisqan apaykachaypi ruranakunata. | |
| Chaypim llapannintin yanapaysiqkuna rurayninta riqsinku chaymi aypakun. Paykunaqa imaynataq imapis tutuchina chayta yachankutaqmi. | |
| Imaynataq DW-AKADEMIEp supay kay haywariyninqa? | |
| Wakichinap achka wata yuyayniyuq umalliqninwanpas yacharquchiqninwanpas hinaqa, ñuqa niymanmi: “rantiqninchikkunaqa” allin hina chanichasqa kaptin ruraymanpas hap’ichisqa kaptin pusaq huñusqa runakunapaq allin kaptin llamk’ayninchikta munapakunkum. | |
| SAC nisqawantaq certificación ISO 9001 nisqawantaq ñuqayku waqaychaytam munayku supay kaypa puriyninta wiñarquchispa. | |
| KARL LIPPEqa ingenierotaq, yacharquchiqtaq, wakichiypa pusaqnintaq, DW-AKADEMIEp allin kachkayninpaq apachisqataqmi. | |
| Sistema de Administración de Calidad nisqap tatkiynin purichiyta allinta pusarqurin. Qhipa pachapitaqmi pay winarquchichkaqlla kachkanqa. | |
| Ruranawan yupanawan | |
| 2009 watap chaninchaynin | yaykuqkuna | |
| Deutsche Wellep wakin wakichisqanmantaqa DW-AKADEMIEp llamk’ayninqa manan Ministerio de Estado para la Cultura y los Medios de Comunicación nisqap qullqi qusqanchu. | |
| Qullqichaymanta yaqa dos terciosmi Ministerio Federal de Cooperación Económica y Desarrollo (BMZ) nispap yanapasqanqa. | |
| Chaykunaqa DW-AKADEMIEman qusqam willarina miryukunap tiqsimuyupi wiñarquyninmanta wakichiypaqtaqmi. | |
| Ministerio de Asuntos Exteriores nisqawan Organización para la Seguridad y la Cooperación en Europa nisqawan , Unión Europea nisqawan wak wasikunawan imam DW-AKADEMIEp llamk’anantaqa allinta riykuchinku. | |
| DW-AKADEMIEp huñuchasqa qullqinqa pachakmanta 4 yupaymi yapakurqan, qayna watamanta 8.915.484,03 euroman. | |
| 2009 watapi sapanka k’itipi wakichiypa sapa p’unchawpi llamk’aynin | |
| 2009 watapi DW-AKADEMIE rimanakuspa aparqan 2.459 miryukunaq wiñarquyninpa k’itinkunapi (mana qullita chaskispa) wakichinap sapa p’unchawpi llamk’ayninkunata. Hinallataq miryukunapi yachaykachakuytapas aparqantaqmi. | |
| Hinataqmi 2009 watapiqa wakichiypa llamk’asqa p’unchawninpa yupayninpa yapakusqanmanta yachakun. | |
| Kayqa churasqa kawsaykuna aswan allin apaykachasqamanta, kay llamk’anata wiñachkaq hina munaq kasqanmanta hinallataq wiñarquyman yanapaypi miryukunap llamk’ananta kallpawan riqsiq kasqamantapas ima. | |
| Wakin hatun tukuchkallaq llaqtapiqa, miryukunaqa paykuna kikinmi DW-AKADEMIEp yuyaychayninmantaqa qullqita churankuman. | |
| 2009pi riqkuna | |
| 2009 watapi DW-AKADEMIEp haywarikuykunawanqa 3.127 runam yanapakurqanku. | |
| Kayri qayna watamantaña (2008: 2.546), 23 % nisqawanmi yapakun. | |
| Warmikunap hamusqanqa 2009 watapiqa 39 % karqan, chayqa ñawpaq watamantapas yapakusqam. | |
| Achka yachaykachakuypaq yuyaychaypaq kursuqa DW-AKADEMIEp kikin masichakuq llaqtanpi qusqa karqan (mapata qhaway 4wan 5wan raphikunapi). | |
| Deutsche Welle | |
| Hawa llaqtapaq Alemania raryu | |
| “Europap paqarisqan kulturayuq llaqta hinam Alemaniaman riqsichinan qhispisqa kaypi yurisqa Estado de derechos nisqa hina | |
| “Europapi wak hatun allpapi allin sut’i rimanamanta Alemaniap munayninkunamanpas huk kaq munaykunamanpas rimayta qunan llaqtapura kulturapura rimanakunankupaq riqsinakunankupaq.” | |
| Chaywanqa Alemania simi mast’arinanmi. Chay hinatam nin kamachisqaqa. | |
| Deutsche Welle tiliwisyunpi radiopi internetpi (www.dw-world.de) oferta quspa chay kamachisqata hunt’an. Alemania simipi Inglaterra simipi Arabia simipi España simipimi tiliwisyunapi lluqsin, chaymanta raryupi internetpi 30 ruma simipi, amárico simimanta urdu simikama, indionesio simipiwanpas suahili simipiwanpas. | |
| Chaypaqqa yanapakun yaqa 1.500 fijo llamk’aqwan, hinallataq 60 hatun llaqtamanta hamusqa pachak pachak qhispisqa yanapaqkunawan ima. | |
| Deutsche Welleqa llapan tiqsimuyupi Alemaniamanta Europamanta yachay munaq runakunata rimapan, paykunari mirachiq imatapas allin ruraq kananku; sinchi munayniyuq manchachikuq Istarupi, democraciarayku allin llamk’aq, wiñarquy munaq, derechos libertarios nisqa munaq runata rimapan. | |
| Kaykunamantaqa, Deutsche Welleqa kay hatun llaqtakunap ima imanasqankunamanta willantaq. | |
| Willay apay ofertaqa tiqsimuyupi kaq satélitepipas internetpi churasqa miryukunapipas lluqsin; chaykunapi kachkan uyarinapas, kawsachkaq on-demand nisqa kaq wiriyu qhawanapas, silularpaq podcasts nisqapas, silularpaq ima kaypas. | |
| Wakin k’itikunapiqa, raryukunaqa onda media nisqapiwan onda corta nisqapiwan lluqsinku; wakin capitalkunapi frecuencia modulada nisqapi lluqsinku. | |
| Tawa chunka watamanta aswanmi, Deutsche Welleqa kunan wiñachkaq llaqtakuna raryu kamayuqta yachaysin. | |
| Alemania empresapwan institucionkunapwan umalliqninkunapaqmi quntaq miryukunapi intercultural yacharquyta. | |
| Deutsche Welleqa derecho publicuyuq raryum, chaymanta financiakun Estadop phiskal kawsayninwanmi. | |
| Bonn llaqtapi chawpi tiyananqa kan. | |
| Chaypi kay DW-RADIOp progamanpas DW-WORLD.DE. nisqap paginanpa niyninpas kamakunku. | |
| DW-TV nisqap ruranqa Berlínpi huñunku. |