text
stringlengths 279
69.3k
|
|---|
Ботанический (дендрологический ) памятник природы регионального значения Шингак-Кульский степной дендропарк
Государственный природный зоологический заказник регионального значения «Шингак-Куль»
Комплексный памятник природы регионального значения Озеро Шингак-Куль
Мероприятия
Контакты
Фарида Кудашева
/ Мероприятия/ «Аҡмулланың яҡтылыҡ юлы”
«Аҡмулланың яҡтылыҡ юлы”
#башҡорттелекөнө2021марафон
#деньбашкирскогоязыка2021марафон
#деньбашкирскогоязыка2021марафонвЧишминскомрайоне
#ШингакКульскойбиблиотеке
Башҡортостан Республикаһы Башлығы Радий Хабиров Указына ярашлы 14 декабрь — Башҡорт теле көнө. Быйылғы йылда М.Аҡмулланың тыуыуына 190 йыл булыуға бағышлана. Ошо уңайҙан 2021 йылдың 9 декбрь көнө Шөңгәк-Күл ауыл китапханаһында башҡорт телен һаҡлауға бағышланған «Аҡмулланың яҡтылыҡ юлы” тип аталған әҙәби сара үткәрелде.
Сараның маҡсаты Әсә теленә ҡарата һөйөү, ихтирам, ғорурлыҡ тойғолары уятыу, балаларҙың телмәрен халҡыбыҙҙың мәҡәлдәре, М.Аҡмулланың ижады тураһында белемдәрен байытыу.
Халыҡ күңелендә мәңге юйылмаҫ эҙҙәр ҡалдырған бөйөк шәхестәр була. Аҡмулла кеүек шәхестәр беҙҙең дәүерҙә лә барҙар. Донъяла аҙ ғына йәшәп тә үҙҙәренең ҡылған изге эштәре, рухи мираҫтары менән быуаттың йөҙөн яҡтырталар.
Мифтахитдин Камалетдин улы Аҡмулла – башҡорт халҡының атаҡлы мәғрифәтсе шағиры, уҡытыусы, алдынғы фекер эйәһе, башҡорт әҙәбиәтенең классигы. Бөйөк шиғыр оҫтаһының мираҫы башҡорт әҙәбиәте үҫешенә мөһим роль уйнай.
Видео-ролик ярҙамында уҡыусыларға Аҡмулланың биографияһын, ижади юлын һәм Башҡортостан өсөн ниндәй эхәмиәткә эйә булыуын һөйләнек.
Уҡыусылар үҙҙәренең күңеленә хуш килгән авторҙарҙың тел, халыҡ, республикаға арналған шиғырҙарын яттан тасуири итеп башҡарҙылар. Һәр кем үҙ башҡарыу оҫталығын күрһәтте.
М.Аҡмулла – ысын мәғәнәһендә халыҡ шағиры. Салауаттан ҡала беренселәрҙән булып үҙ халҡына Башҡоттарым тип өндәшә, уны яҡты тормошҡа алып сығыу юлдарын эҙләй. Аҡмулланың поэтик традицияларын Ғ.Туҡай, М. Ғафури, Д.Юлтый, Ш.Бабич һәм башҡалар дауам итә.
Йылдар үткән һайын ул сәсеп ҡалдырған шиғри ынйылары сағыуыраҡ күренә. Уның поэтик ижады онотолмаҫ моң булып әле лә халыҡ күңелендә йәшәй. Һуңғы йылдарҙа уға арналған монографик хеҙмәттәр, бик күп мәҡәләләр донъя күрҙе, шағирҙың ҡәберенә мемориаль һәйкәл ҡуйылды, тыуған ауылы Туҡһанбайҙа музейы асылды, уның исемендә махсус премия булдырылды, йыл һайын Аҡмулла көндәре үтә. |
Һәр кемебеҙҙең дә ошо хәлдә ҡалыуы бар. Шуға ла кешелеклерәк, бер-беребеҙгә иғтибарлыраҡ булайыҡ тип әйткебеҙ килә! “Кеше булһын затығыҙ...” (“Урал батыр” эпосынан) Бер хәл тынғы бирмәй. Йәй айҙарында булһа ла йөрәгемде өйкәп торған быйылғы төйөндө быйыл яҙайым тип уйланым. Ибрайҙа йәшәгәс, балаларым, ейән-ейәнсәрҙәрем алмаш-тилмәш килеп тора. Ышаныслы таксистар ҙа бар. Рәхмәт уларға. Сирғол ауылы егеттәре. Был юлы ла уларға мөрәжәғәт иттем.МӘРЙӘМ БУРАҠАЕВАның тулы статьяһы менән сайтта танышырһығыҙ.
“Кеше булһын затығыҙ...”
(“Урал батыр” эпосынан)
Бер хәл тынғы бирмәй. Йәй айҙарында булһа ла йөрәгемде өйкәп торған быйылғы төйөндө быйыл яҙайым тип уйланым.
Ибрайҙа йәшәгәс, балаларым, ейән-ейәнсәрҙәрем алмаш-тилмәш килеп тора. Ышаныслы таксистар ҙа бар. Рәхмәт уларға. Сирғол ауылы егеттәре. Был юлы ла уларға мөрәжәғәт иттем. "Ун дүрт йәшлек ейәнсәрем яңғыҙы ғына килә, Өфөнән ултыртып алып ҡайтығыҙ, йәме. Тик Ибрайға тиклем алып килегеҙ”, - тинем."Ярай, хәл итербеҙ", - тинеләр. Хәл дә иттеләр. Иртәгеһен ейәнсәрем: "Өләсәй, мин юлда" – тип шылтыратып та ҡуйҙы.
Көтәм. Такси килер ваҡыт үтте. Бала юҡ. Өфөнән әсәһе шылтырата. Ни тип әйтергә лә белмәйем. Сирғол таксистарына шылтыратам. Иҫәнғолдоҡо ине ул, тиҙәр.
-Ай әттәгенәһе, ни эшләп таныш булмаған кешегә әйттегеҙ инде!..
-Шәп егет ул. Ибрайға тиклем алып барам, тине, тиҙәр. Телефон номерын алып уға шылтыратам. Яуап юҡ. Аңлайым, юлдан һуң ял итәлер. Ейәнсәремдең телефонынан яуап юҡ.
Билдәһеҙлектең биш минуты ла бихисап уйҙарға һала. Өс сәғәт ваҡыт үтте. Алабарманыраҡ холҡло булһа, шылтыратырға онотҡандыр, тип уйлар инем. Балаларым ул яҡтан бик бөтмөрҙәр. Һәр саҡ хәбәрһеҙ йөрөмәйҙәр. Аптырайым. Аптырау ғынамы ни!!! Улым менән килен Иҫәнғолда. Уларға шылтыратам. “Һеҙгә килмәнеме Айсулпан?”. Юҡ. тиҙәр. “Хәҙер автовокзалға барып ҡарайбыҙ. Бәлки такси шунда ҡалдырғандыр? Борсолма, әсәй, бәлки телефонының эарядкаһы бөткәндер...” Бер аҙҙан шылтыратыу... “Әсәй, шулай булып сыҡты. Иҫәнғолда ҡалдырған таксист. Әйберҙәре күп булғас, беҙгә килә алмаған. Ибрайға алып барыу өсөн дүрт кешелек барыу-ҡайтыуға түләү һораған. Шуға автобус менән ҡайтам тип тороп ҡалған. Шылтыратырға зарядкаһы бөткән”.
Такси алып килгәндән һуң, өс сәғәт буйы ни эшләргә, ни уйларға белмәй йөрөгәндән һуң, ниһайәт, тынысландым.
- Кассир апайҙан, бер генә минутҡа зарядкаға ҡуйып алайым әле. Өләсәйем борсолалыр. Шылтыратып ҡына алам. Рөхсәт итегеҙ инде, - тип һорағайным: “Минең эшем билет һатыу. Бөтмәҫ бында,..” - тине лә тәҙрәһен ябып ҡуйҙы, – ти ейәнсәрем.
Ике сумка тултырып китап алған, думбыраһы ҡулында. Әлбиттә, йәйәүләп бер ҡайҙа ла бара алырлыҡ түгел.
Бер минутлыҡ зарядка...
”Урал батыр” эпосының һәр юлында фәлсәфә. Һәр юлы фәһем. Әле мин ошо эпос юлдарынан алынған һүҙҙәр менән тамамлайым:
Яҡшылыҡ булһын атығыҙ,
Кеше булһын затығыҙ!
Мәрйәм Бураҡаева.
Читайте нас в
© "Ейәнсура таңдары" сайты, 2020
Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. ПИ ТУ02-01355-се һанлы теркәү тураһында таныҡлыҡ 2015 йылдың 10 июлендә бирелгән. |
Был донъялыҡта бер ниндәй ҙә һынау күрмәгән кеше бармы икән? Кем генә булмаһын: ил башлығымы, сауҙагәрме, баймы, ярлымы, донъялыҡтағы дәрәжәһенә ҡарамай, әҙәм балаһы һәр ваҡыт һынауҙарға дусар була, сөнки был донъя – һынау донъяһы.
Был донъя – һынау донъяһы
Аллаһ Раббыбыҙ үҙенең китабында – изге Ҡөрьән Кәримдә беҙгә былай тип әйтте: “Беҙ һеҙҙе, әлбиттә, һынарбыҙ: ҡурҡыу, аслыҡ менән, малдарығыҙҙы кәметеп, үҙегеҙ менән (ауырыу ебәреп, яҡындарығыҙҙы алып), үҫентеләрегеҙҙе кәметеп”. Ошо уҡ аяттың аҙағында әйтте: “Шатландыр сабыр булыусыларҙы”, – тине. Әль Бәҡара сүрәһе, 155-се аят.
Материалдың тулы вариантын "Таң" гәзитенең 46-сы һанынан уҡығыҙ.
Автор:Аҡъюл Буранбай.
Читайте нас в
© 2020 "Таң" гәзитенең сайты. Сайт газеты "Тан"
Свидетельство о регистрации СМИ ПИ № ТУ 02-01439 от 01.09.2015 г. выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. |
Бер нисә йыл рәттән банкаларҙа һуттар, компоттар һаҡлаған хужабикәләр арабыҙҙа күптер, моғайын. Баҡтиһәң, төшлө емеш һуттарын, ҡайнатмаһын оҙаҡ һаҡларға ярамай.
Запастарҙы оҙаҡ һаҡламағыҙ
Сейә, абрикос төшөндә амигдалин (В17 матдәһе) бар. Оҙаҡ торғанда, зыянлы синиль кислотаһына әүерелә. Яңы ғына әҙерләнгән ҡайнатма, компоттағы амигдалин кеше сәләмәтлегенә зыян килтермәй. Оҙағыраҡ һаҡланған һайын синиль кислотаһының миҡдары арта. Бындай емештәрҙән ҡышҡы запастарҙы бер йыл эсендә ҡулланып бөтөргә кәрәк.
Фото: 7dach.ru
https://ural-rb.ru
https://dimbuizary.ru/articles/novosti/2022-11-23/zapastar-y-o-a-a-lama-y-3042414
Автор:
Читайте нас в
Ижтимағи-сәйәси гәзит. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы.
Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ № ТУ 02 - 01391 от 12 августа 2015 г. выдано Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Главный редактор Имангулова М.Г. |
Урамдар: Интернационал, Бер туған Жильцовтар, Акулов, Ватолин, Запольских, Йәштәр, Сирень, Ҡояш, Салауат Юлаев, Мелиораторҙар, Йәшел, Сәскә, Ҡайын сауҡалығы, Пушкин, 8 Март, Сейә, Йәйғор, Рубин, Сәнәғәт.
2. 2605-се һайлау участкаһы (Ленин урамы, 15, Балалар сәнғәт мәктәбе бинаһы).
Урамдар: Тыныслыҡ, Ленин (1-се өйҙән алып 13-16-сы өйҙәргә тиклем ), Төҙөлөш, Ключевой, Совет (33-38-се өйҙәрҙән алып урам осона тиклем), Мәктәп, Т. Онкин, Сәнәғәт.
3. 2606-сы һайлау участкаһы (Ленин урамы, 19, район Мәҙәниәт һарайы бинаһы).
Урамдар: Тау, Октябрь, Память Коммуны, Тракт (1-2-се өйҙәрҙән алып 34-39-сы өйҙәргә тиклем), Теплица, Петр Филиппов, Юбилей, Үҙәк, Иван Крючков, Йырын, Ленин (28-се өйҙән урам осона тиклем), 1 Май, Степан Чусов, Совет (1-се өйҙән алып 31-36-сы өйҙәргә тиклем).
4. 3474-се һайлау участкаһы (Йәштәр урамы, 15, Башҡорт гимназияһы бинаһы, башланғыс кластар яғынан инергә).
Урамдар: Революция, Көньяҡ, Урман, Болон, Яңы, Урал, Космоновтар, Әй.
5. 3475-се һайлау участкаһы (Ленин урамы, 26, Йәштәр үҙәге бинаһы).
Урамдар: Курорт, Урмансылар, Ҡарағай, Баҡса, Чапаев, Яр буйы.
6. 3476-сы һайлау участкаһы (Мәктәп урамы, 8, 1-се лицей бинаһы).
Урамдар: Энергетиктар, Балашов, Колхоз, Сәнәғәт, Тракт (36 – 56 йорттар), Көнсығыш.
7. 3477-се һайлау участкаһы (Тракт урамы, 11 “А”, Оло Ыҡтамаҡ ауыл советы ауыл биләмәһе хакимиәте бинаһы). |
Проекттарҙың иң күбе Белгород өлкəһенəн əҙерлəнгəн – 200, унан ҡала – Санкт-Петербург-168. Башҡортостан – өсөнсө урында.
Беҙҙең 160 проект араһында 500 мең һумға тиклемге грант алыуға 58 проект бар, 81 проект 500 мең һумдан алып өс миллион һумға тиклемге гранттарға. Тағы 15
проект өс миллиондан ашыуыраҡ һумға дəғүə итə. Ҡатнашыусылар географияһы ярайһы киң – республиканың 38 муниципаль берəмеге ғариза биргəн.
Иң əүҙемдəре – Өфө, Стəрлетамаҡ, Сибай ҡалалары. Президент гранттары фонды мəғлүмəттəре буйынса, барлығы 3 868 проект алынған. Иң популяр тема:
Социаль хеҙмəтлəндереү, халыҡты социаль яҡлау.
Проекттарҙың күбеһе коронавирус йоҡтороп ауырыусы ғаилəлəргə ярҙамға бəйле.
Август аҙағында конкурс тамамланасаҡ, 1 сентябрҙəн еңеүсе проекттар тормошҡа ашырыла башлаясаҡ,
тип хəбəр итəлəр БР Йəмəғəт палатаһынан.
Читайте нас в
© "Ейәнсура таңдары" сайты, 2020
Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. ПИ ТУ02-01355-се һанлы теркәү тураһында таныҡлыҡ 2015 йылдың 10 июлендә бирелгән. |
Санияның башы күтәрелде, буй-һыны шыпа турайҙы, өҫтөндәге кейеме лә хатта үҙгәрҙе. Күңелле йылмайып, элеккенән дә нығыраҡ баҫып, ғәҙәттәгесә, ихлас һөйләшеп йөрөй. Бурыстан ғына ҡотолманы, өҫтөнән йөк төшкән һымаҡ булды. Азамат ҡустыһына мең рәхмәт инде! Шундай ауыр ваҡытта килеп сығыуын, үҙе теләп ярҙам итеүен әйт әле. Нимә тине? “Беҙ бит, апай, башҡорттар, бер-беребеҙгә ярҙам итергә тейешбеҙ”, – тине.
-1- -2- -3- -4- -5- -6- -7- -8- -9- -10- -11- -12- -13- -14-
ҺИН ТҮГЕЛМЕ ИР ҠАТЫНЫ?
Хикәйә
Унынсы бүлек
Санияның башы күтәрелде, буй-һыны шыпа турайҙы, өҫтөндәге кейеме лә хатта үҙгәрҙе. Күңелле йылмайып, элеккенән дә нығыраҡ баҫып, ғәҙәттәгесә, ихлас һөйләшеп йөрөй. Бурыстан ғына ҡотолманы, өҫтөнән йөк төшкән һымаҡ булды. Азамат ҡустыһына мең рәхмәт инде! Шундай ауыр ваҡытта килеп сығыуын, үҙе теләп ярҙам итеүен әйт әле. Нимә тине? “Беҙ бит, апай, башҡорттар, бер-беребеҙгә ярҙам итергә тейешбеҙ”, – тине.
Ә Әхәт өндәшмәй. Нимә уйлағанын да белеп булмай. Санияның бөткән эскеселәрҙе, хатта һынып ятҡан наркомандарҙы һирәк-мирәк күргәне бар. Уларҙың сирҙәре йөҙҙәренә яҙып ҡуйылған. Ҡарттарға ғына хас ҡиәфәт, нимәлер эҙләп, ваҡыт-ваҡыт тоҡанып ҡуйған ҡараш һәм туҡтауһыҙ доза эҙләү. Берәүһенә спиртлы эсемлек кәрәкһә, икенсеһенең кәйефен тик доза ғына күтәрә. Ә ҡомарлы отоштар ҡорбанын нисек дауаларға? Бар, күңелеңде баҫып ҡайт, тип һәр ваҡыт аҡса тоттороп булмай бит. Сания аптырана, нимә уйларға белмәй. Ҡәйнәһенең күсеп килеүен дә шул сәбәптән, тип аңланы. Ни хәл итәһең, оло кеше оло инде, күп һөйләй, күберәген бушты ләпелдәй. Донъя күрмәгән кеше түгел бит, улының ғаиләһен һаҡлап ҡалыуҙа ҡатнашырға, үҙ өлөшөн индерергә теләй. Әхәткә ҡарата әсәһенең дә, Санияның да фекер айырмаһы юҡ дәрәжәһендә. Улын ҡарап, уның өсөн борсолоп ҡына тора. Ләкин әлегә билдәһеҙлек барыһын да йонсота.
Сания ҡомарлы уйындарҙан интегеүселәрҙең холоҡ-фиғеленә ҡарата интернет аша байтаҡ мәғлүмәт алды. Ҡараш ҡапма-ҡаршылыҡлы. Берәүҙәр әҙ-әҙләп аҡса биреп, ваҡыт-ваҡыт күңелен баҫып, ни өсөн һәм нисек отолоуын күрһәтергә кәңәш итһә, икенсе белгестәр эш менән күмеү, аҡса һымаҡ әйберҙәрҙән тамам өҙөү, хатта, кәрәк булһа, бик оҙайлы булмаған ваҡытҡа бикләп ҡуйыуҙы ла кәңәш итә. Улар өсөн хатта күпләп аҡса отоу түгел, автомат эргәһендә ана отам, бына отам, тип мөлдөрәп тороу күңелен нығырак күтәрә, имеш. Донъя ғалимдары уны хәйерселәрҙе һәм миллиардерҙарҙы берләштергән берҙән-бер сир, тип баһалай икән. Фәҡирҙәр байыуҙы маҡсат итеп ҡуйһа, байҙар үҙҙәренең малын ишәйтеүҙе көҫәй, имеш.
Сания һиҙә, иренең әлегә көн һайын эшкә йөрөүгә лә, ғаилә ҡарауға ла барымы ла, теләге лә, ихтыяжы ла юҡ.
Ә сабыйҙар ни эшләй инде? Сабыйҙар үҫә. Нимәһелер сығып, үҙ-ара бәхәсләшеп китһәләр, билләһи, тыйып алырлыҡ түгел. Әсәләре саҡ тынысландырып ала үҙҙәрен. Бер көн Әхәттең үҙенә лә мөрәжәғәт итергә тура килде:
– Ҡара әле, малайҙарың бигерәк тынғыһыҙ, шаяралар. Үҙҙәрен тыйһаңсы, – тине. Уныһы, йөҙө асылып киткәндәй булды, ҡулдары менән һыпырып:
– Бында нимә бар? Ниңә шаяраһығыҙ? – тип әллә шелтәләне, әллә тыйҙы, шулай ҙа, тымғандай булдылар.
Ваҡыты ла еткән икән. Бәпесен күтәреп, Рәйфә килеп инде. Уны күреү менән, Әхәт икенсе бүлмәгә үк сығып китте.
– Ҡайһылай үҫкән, үҙеңә оҡшап тора! – тип һөйләнде Сания. – Ә ни эшләп үҙең генә?
– Ә беҙҙең атай эштә. Яңы ғына китте, бер айҙан ғына ҡайта.
Әхәт үҙе сыҡманы, әсәһенә әйтеп торманылар. Шулай итеп, был осрашыу әллә ни әһәмиәтле булманы. Сания үҙе лә Әхәттең был ҡылығын тағы аңламаны. Ни әйтһәң дә, әсәһе Әхәттең балаһы булыуын белә бит. Тормоштан шулай ваз кистеме икән, ҡыҙыҡһыныуы башҡа өлкәгә ҡараймы, битараф ҡалды ла ҡуйҙы. Сания шундай һығымта яһаны: Әхәттең сире тәрәндә һәм уны, эргәһендә булып, әүрәтеп, тормошҡа ҡыҙыҡһыныу уятып ҡына еңеп булмаясаҡ. Ул асылмаған, ҡорғаҡһып бөткән йоҙаҡ һымаҡ. Көтмәгәндә асылып китеүе, донъяның аҫтын өҫкә килтереүе бик ихтимал. Эстән генә, исмаһам, эскән булһа, йә доза эҙләһә, үҙен туҡтатырлыҡ һүҙҙәр эҙләр һәм табыр ине. ләкин ул өнһөҙ, аҫтыртын ғына нимәлер көтә. Өйҙә урлап һатырлыҡ затлы әйбер юҡ, тип әйтерлек. Ә тир сығарып эшләргә теләге тойолмай. Бары тик ниндәйҙер бер хилаф эш ҡылыуын көтөргә генә ҡала. Кешеләргә генә зыян килтермәһен, яҡындарына ҡағылмаһын. Үҙе иҫән-һау булһын, тип эстән генә көн һайын теләй Сания. Бер көн тамам аптыратты. Сания янына килде лә, әйҙә, тағы мәсеткә барып киләйек әле, тине. Быныһын ыңғай баһаланы Сания. Тимәк, үҙе менән көрәшеүен дауам итә һәм ошо хәлдән сығыу юлын эҙләй.
Барҙылар мәсеткә. Теге бабайҙы ла эҙләп таптылар. Ҡарт булһа ла, хәтеренең яҡшылығына, һүҙҙәренең тослоғона хайран ҡалырһың.
– Күреп торам, улым, үҙең теләп килгәнһең. Уйланаһың, борсолаһың, үҙең менән шулай көрәшәһең. Нәфсе – Иблис тоҡомонан. Ай-һай, был ҡомһоҙлоҡ күптәрҙең башына етте. Бындай бәләгә тарығандар донъяла бер һин генә түгел. Күңелеңдә йомартлыҡ менән ҡомһоҙлоҡ көрәшә. Ай-һай, еңел түгел Иблис ҡотҡоһонан ҡотолоу. Бына бит, ҡатының да килгән, ул да һиңә яҡшылыҡ теләй. Әгәр яратмаһа, һинең өсөн борсолмаһа, үҙеңә күптән ҡул һелтәр, эргәһенән ҡыуыр ине. Ә ул, ана, һинең һөйөүең емеше – балаңды йөрөтә.
– Беҙ игеҙәктәр көтәбеҙ, – тип әйтте Сания, күҙ йәштәре аша.
– Игеҙәктәр! Собханалла мәшә Аллаһ! Эй, Хоҙайым, сабыйҙарға – һаулыҡ, ата-әсәһенә – бәхет, яҡындарына түҙемлек әйләһәңсе. Улым, ғәфү ит, һин тарыған сир бик һирәктәргә – бик фәҡирҙәргә, йә бик байҙарға ғына хас. Һинең таянысың – ҡатының. Әгәр ул һиңә ышанмаһа, киләсәк тормошоғоҙға өмөт булмаһа, бындай шарттарҙа, ике уйламай, икеләнеп тормай, йөгөнән ҡотолор ине. Ә ул, рәхмәт яуғыры, һине ошо ерҙә һаҡлап ҡалыу өсөн, Иблис менән көрәшә. Өҫтәүенә, һинең нәҫел-ырыуыңды дауам итер өсөн сабыйҙар үҫтерергә теләй.
Санияның, мәсеттән сығыуға, тын алыуҙары еңеләйеп, болотло көн яҡтырып киткәндәй тойолдо. Йәйәүләп кенә туҡталышҡа атлағайнылар, ҡаршыларына әлеге Рауил Ниғмәтйән улы килде лә сыҡты.
“Әллә беҙҙе аңдып йөрөй инде?” – тип эстән генә күңеле борсолоп ҡуйҙы Санияның.
– Йә, хәлдәрегеҙ нисек? – тине юрист-банкир.
Сания менән Әхәт әҙәпле генә иҫәнләштеләр. Кеше ниндәй генә булмаһын, күрәләтә, сәбәбе булһа ла, асыуланышып булмай бит.
– Мин һеҙҙең өсөн бик шатмын, – тине теге, – мәсеттән сығып киләһегеҙ, иман юлына баҫҡанһығыҙ. Үҙегеҙ ҙә бик матур күренәһегеҙ. Мин һеҙгә һаулыҡ, бәхет теләйем. Һәр ваҡыт шулай булығыҙ.
Шундай изге теләктәр әйтеп торған кешегә нимә тип асыуланаһың инде? Эргәлә генә асыҡ кафе эшләй икән.
– Әйҙәгеҙ, берәр шәшке сәй эсәйек, – тип саҡырҙы юрист.
Бәлки туҡталмаҫҡа, ары атларға булғандыр. Ләкин, әллә йомшаҡ һүҙҙәре йәштәрҙе арбаны, ямғыр һибәләй башлағайны, улар, үҙҙәре лә һиҙмәҫтән, сатыр аҫтына кереп, ышыҡҡа ултырҙы. Күҙ менән ҡаш араһында өҫтәлдә сәй генә түгел, яңы бешкән тауыҡ ите менән картуф пәйҙә булды. Иртән ҡабалан сығып йүгерешкәйнеләр, асыҡҡандары иҫтәренә төштө.
Сания аҙаҡ был көндө ваҡыт-ваҡыт иҫкә төшөрәсәк. Үкенәсәк, мендәргә йөҙөн терәп, үкһеп-үкһеп илағанда үҙен ғәйепле, тип табасаҡ. Сания кафе эсендәге уңайлыҡтарҙан файҙаланып сығыуға, юрист менән уның ире ҡыҙыу-ҡыҙыу ғына итеп, нимә хаҡындалыр һөйләшәләр ине. Хатта Әхәтенең йөҙө асылып, күңелле генә өндәшеүе лә ҡолағында яңғырап торған һымаҡ. Тик нимә хаҡында һөйләшкәндәрен аңламаны. Сания килеп ултырыуға, тындылар.
– Ямғыры ла яуа ла яуа, оҙаҡҡа булыр, ахыры, – тип Рауил Ниғмәтйәнович үкенес белдерҙе.
Әхәт тә, кафе эсенә инеп сығыу хаҡында әйтеп, йүгерә-атлай күҙҙән юғалды. Юрист та үҙенең ашығыс эштәрен иҫкә төшөрҙө һәм уңышлы көн теләп, китеп барҙы.
Сания биш минут ултырҙы, ун минут ултырҙы, ә Әхәт юҡ та юҡ. Баҙнатһыҙ ғына, кафе эсенә керҙе һәм официантҡа мөрәжәғәт итте.
– Ниңә борсолаһығыҙ? Һеҙҙең өсөн түләнеләр бит, – тине тегеһе, – шулай булғас, тыныс ҡына, үҙ юлығыҙ менән китә алаһығыҙ.
– Ирем, аҡ курткалы кеше, туалетҡа, тип кереп киткәйне. Ә бынан урамдың теге яғына сығырға мөмкинме? – тип күрһәтте Сания.
Сания йүгереп барып, күрһәтелгән ишекте асты һәм ҡайнап торған кешеләр ағымына барып юлыҡты. Бында меңләгән кеше араһында иреңде табыу түгел, үҙеңде юғалтырға мөмкин ине.
Дауамы: Ун беренсе бүлек
------------------------
Дуҫтар! Ошондай заманса, ҡыҙыҡлы һәм үҙенсәлекле әҫәрҙәрҙе көн һайын уҡып барырға теләһәгеҙ, беҙҙең төркөмгә ҡушылығыҙ: "Һәнәк" журналы, журнал "Вилы"
Әгәр журналға яҙылмаған булһағыҙ, смартфон аша ғына яҙыла һалығыҙ: "Һәнәк" журналына яҙылыу төймәһе
Читайте нас в
1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584
Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова
Телефон
(347)292-77-60
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13. |
Бөгөн бөтә донъя йәмәғәтселеге Халыҡ-ара инвалидтарҙың хоҡуҡтары өсөн көрәш көнөн билдәләй. Илебеҙҙә был кешеләр, ҡағиҙә булараҡ, иң аҙ яҡланған граждандар категорияһына инә. Халыҡ-ара инвалидтарҙың хоҡуҡтары өсөн көрәш көнө мөмкинлектәре сикләнгән кешеләрҙең проблемаларына йәмәғәтселек иғтибарын йүнәлтергә тейеш.
Бөгөн Рәсәйҙә генә 13 миллионға яҡын инвалид йәшәй. Йыл һайын илебеҙҙә 700 меңдән ашыу кеше ғәрипкә әйләнә.
Башҡортостанда инвалидтарға ярҙам итеүгә ҙур иғтибар бүленә. Мәҫәлән, республика ҡалаларында һәм райондарында даими рәүештә инвалид балаларға ярҙам акциялары үткәрелә, мөмкинлектәре сикләнгән кешеләр өсөн махсус эш урындары булдырыла. Ҡайһы бер ҡалаларҙа инвалидтарҙың спорт менән шөғөлләнеүе өсөн яҡшы шарттар булдырылған. Күп инвалидтар, фажиғәгә дусар булыуҙарына ҡарамаҫтан, төшөнкөлөккә бирелмәй, эштә һәм спортта ҙур уңыштарға өлгәшә. Стәрлетамаҡта йәшәүсе дүрт тапҡыр паралимпия чемпионы Ирек Зарипов быға өлгө булып тора ла.
Бөйөк Ватан һуғышында Еңеүҙең 65 йыллығын байрам итеү алдынан һуғыш инвалидтарына айырыуса ҙур иғтибар бирелә. Мохтаж булыусыларға торлаҡ шарттары яҡшыртыла. 3 майҙан 12-һенә тиклем Бөйөк Ватан һуғышы инвалидтары ҡала-ара һәм ҡала эргәһе автобустары, йылға суднолары, тимер юл, самолеттар транспорт хеҙмәтләндереүҙәре менән бушлай файҙалана ала. Шулай уҡ хәрби бурысын үтәгәндә зыян күргән бөтә локаль һуғыш инвалидтары ла алыҫ араға бушлай йөрөү хоҡуғы менән файҙалана ала.
Автор:Евгений Рәхимҡолов
Теги:инвалидтар
Читайте нас в
Рубрики
Йәмғиәт
Спорт
Иҡтисад
Хәл-ваҡиғалар
Мәҙәниәт
Сәйәсәт
Лонгрид
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450077, Уфа, Кирова, 45
Реклама хеҙмәте
(347) 250-11-11
Редакция
(347) 250-07-28
Ҡабул итеү бүлмәһе
(347) 250-05-07
Хеҙмәттәшлек
(347) 250-06-14
Кадрҙар бүлеге
[email protected]
Кире бәйләнеш
© 1992-2022 АО ИА «Башинформ». Свидетельство о регистрации СМИ № ТУ 02-01609 от 25.09.2017 г., выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан.
Вся информация и материалы, размещенные на сайте www.bashinform.ru защищены международным и российским законодательством об авторском праве и смежных правах.
18+ запрещено для детей.
При перепечатке или цитировании ссылка на ИА «Башинформ» обязательна. Для интернет-изданий и социальных сетей прямая активная гиперссылка обязательна. Использование логотипа ИА «Башинформ» в целях, не связанных с ссылкой на агентство при перепечатке или цитировании, допускается только с письменного разрешения АО ИА «Башинформ». |
Һеҙ ауыл хужалығының малсылыҡ тармағында бик әһәмиәтле урын алып тороусы хеҙмәтте башҡараһығыҙ. Бөгөн ауыл ерендә йәшәп, мал бағып донъя көткән һәр ғаилә, һәр хужалыҡ ветеринар хеҙмәтенә ныҡлы мохтаж.
Районда үткәрелгән ветеринария сараларының уңышы, халыҡтың биологик таҙа аҙыҡ-түлек менән туҡланыуы, уның сәләмәтлеге Һеҙҙең намыҫлы хеҙмәткә, үҙ бурыстарығыҙҙы теүәл үтәүегеҙгә бәйле.
Киләсәктә лә яуаплы эшегеҙҙә уңыштар, ныҡлы һаулыҡ, яҡшы һөҙөмтәләр һәм ғаилә именлеге теләйем!
Р. Шәрипов, район хакимиәте башлығы.
Читайте нас в
© 2020 "Таң" гәзитенең сайты. Сайт газеты "Тан"
Свидетельство о регистрации СМИ ПИ № ТУ 02-01439 от 01.09.2015 г. выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. |
0039 Үтәгән ауылында йәшәүсе ҡәҙерле әсәйебеҙ, өләсәйебеҙ Байгилдина Фәтҡиә Рәхмәтулла ҡыҙын 80 йәшлек оло юбилейы менән ысын күңелдән ҡотлап, йөрәк түрендәге иң изге теләктәребеҙҙе еткерәбеҙ!
Әсәйебеҙгә ныҡлы һаулыҡ, шатлыҡ, күңел тыныслығы теләйбеҙ. Беҙгә терәк, кәңәшсе булып оҙон-оҙаҡ бәхетле ғүмер кисерергә яҙһын. Күрһәткән изгелектәреңдең игелектәрен күреп, ауырыу белмәй, бәхетле, мул тормошта йәшәргә насип итһен Хоҙай.
Һин ерҙәге ҡояш беҙҙең өсөн,
Наҙ, хәстәрлек бөркә йөҙөңдән.
Беҙгә ҡылған барлыҡ изгелегең
Изгелек булып ҡайтһын үҙеңә.
Иң изге теләктәр менән ҡыҙҙарың Фәнәзиә, Рәмзиә, Фәнилә, улың Илдар, киленең Менәүәрә, кейәүҙәрең Фирҙәүес, Зөлфәр, Мөхәмәтнур һәм ейән-ейәнсәрҙәрең, бүлә-бүләсәрҙәрең.
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Даирә" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. |
Президент халыҡтың килеме аҡрын артыуы сәбәпле борсола. Ә Росстат фәҡирҙәр һаны киләсәктә лә артасаҡ, тип белдерә.
Ағиҙел
-15 °С
Болотло
75 лет Победы
Бөтә яңылыҡтар
Дөйөм мәҡәләләр
28 Август 2019, 18:19
Президент халыҡтың килеме аҡрын артыуы сәбәпле борсола. Ә Росстат фәҡирҙәр һаны киләсәктә лә артасаҡ, тип белдерә.
Президент халыҡтың килеме аҡрын артыуы сәбәпле борсола. Ә Росстат фәҡирҙәр һаны киләсәктә лә артасаҡ, тип белдерә.
Ә ябай халыҡ был хаҡта ишетәме икән? Сөнки торлаҡ-коммуналь хужалығы өсөн бурыс күләме йылдан-йыл арта бара. Бына һуңғы мәғлүмәттәр: Рәсәй халҡының бурысы, 2019 йылдың беренсе кварталы йомғаҡтары буйынса, 5,4 процентҡа артҡан һәм 564 миллиард һумға еткән, шуның 164 миллиарды – йылылыҡ өсөн.
Социологтар бурысты халыҡтың йәшәү кимәленең түбән булыуы менән аңлата. Бурыстар хаҡында Владимир Путин белә икән, ул Хөкүмәткә иҡтисади күрһәткестәрҙең тотороҡло үҫеүен тәьмин итергә ҡушҡан. Бында идарасы компанияларҙың нәфсеһен тыйыусы закондар юҡлығы ла ҡамасаулай. Ә төҙөлөш министрлығы халыҡты йылылыҡ, һыу менән тәьмин итеүсе предприятелар менән туранан-тура килешеүҙәр төҙөргә тәҡдим итә. |
ӨФӨ, 2018 йыл, 31 октябрь. /«Башинформ» мәғлүмәт агентлығы, Ләйлә Аралбаева/. Ҡаҙағстанда башҡорт яҙыусыһы Айгиз Баймөхәмәтовтың «Ҡалдырма, әсәй!» китабы буйынса фильм төшөрәләр. Яҙыусының М.Ғафури исемендәге Башҡорт драма театрында уҙған ижад кисәһендә ҡаҙаҡ шағиры Саят Камшыгер ошо хаҡта белдерҙе.
«Был ҡаҙаҡ телеканалында тулы метражлы нәфис фильм була. Әлегә идея бар. Режиссер Азамат Кенесулы фильмды төшөрөү өсөн Башҡортостанға килергә йыйына. Ләкин фильмда ҡаҙаҡ актерҙары ҡатнаша, — тип һөйләне «Башинформ» агентлығына ҡаҙаҡ әҙибе. — Беҙҙең эстрада-цирк сәнғәте колледждында ла Айгиздең әлеге китабы буйынса спектакль әҙерләйҙәр».
Саят Камшыгер башҡорт ҡәләмдәше өсөн ҡаҙаҡса йырлап ишеттерҙе.
Саят Камшыгер — ҡаҙаҡ шағиры, Ҡаҙағстандың «Серпер» йәштәр премияһы лауреаты, «Молдер булак» журналының баш мөхәррире. Яҙыусы Айгиз Баймөхәмәтовтың «Ҡалдырма, әсәй!» китабын ҡаҙаҡ теленә тәржемә иткән. Ҡаҙағстанда китап уҡыусыларҙың ҙур баһаһына лайыҡ булды һәм «бестселлер» билдәһе менән баҫылып сыҡты.
Айгиз Баймөхәмәтов бик иртә атай-әсәйһеҙ ҡалған һәм балалар йортонда үҫкән. Һуңғараҡ ауыр бала саҡ йылдары хәтирәләре нигеҙендә ул «Ҡалдырма, әсәй!» тигән тәүге автобиографик повесын яҙҙы. Китап республикала киң резонанс алды һәм иң күп тиражлы заманса башҡорт китабы тип танылды. Рус, татар, ҡаҙаҡ, сыуаш, бүрәт, азербайжан телдәренә тәржемә ителде.
М.Ғафури исемендәге Башҡорт академия драма театрында һәм Х.Намсараев исемендәге Бүрәт драма театрында повесть буйынса «Хыялға ҡаршы» спектаклдәрен ҡуйҙылар. Яҙыусы Ш.Бабич исемендәге дәүләт йәштәр премияһы лауреаты, Шолохов исемендәге халыҡ-ара миҙалға лайыҡ булды.
Быйыл авторҙың төрлө республикаларҙа биш китабы донъя күрҙе. Ошо көндәрҙә уның Өфөлә «Урам балалары» китабы баҫылып сыҡты. Рус теленә Зөһрә Бураҡаева тәржемәләгән.
Айгиз Баймөхәмәтовтың ижад кисәһенә Татарстан ҡунағы — яҙыусы, «Казан утлары» журналының баш мөхәррире Рөстәм Ғәлиуллин да килгәйне. Журналдың яңы һанында Айгиз Баймөхәмәтовтың әҫәре баҫылған, тип хәбәр итте ул.
Башҡортостандың Мәҙәниәт министрлығы Айгиз Баймөхәмәтовҡа уның китаптарының бүләк баҫмаһын тапшырҙы. Башҡортостандың халыҡ шағиры Ҡәҙим Аралбай сәхнәнән йәш ҡәләмдәшенә арналған «Ил улы» шиғырын уҡып ишеттерҙе. Яҙыусыны Белорет районынан килгән яҡташтары, Башҡорт драма театры коллективы, сыуаш һәм бүрәт дуҫтары, шағир-йырсы Рәмил Сурағол, бейеүсе һәм хореограф Риф Ғәбитов, йырсылар Роза Аккучукова, Әлфиә Юлсурина, Дамира Сәйетова, Айтуған Ғәйзуллин ҡотланы.
Мәрхүм летчик-штурмовик, авиация полковнигы, Советтар Союзы Геройы Ҡотдос Латиповтың улы Айгиз Баймөхәмәтовҡа (яҙыусы уның менән дуҫ ине) атаһының хәрби формаһын бүләк итте.
http://www.bashinform.ru/news/1231469-po-knige-bashkirskogo-pisatelya-v-kazakhstane-snimut-khudozhestvennyy-film/
Теги:әҙәбиәтайгиз баймөхәмәтов
Читайте нас в
Рубрики
Йәмғиәт
Спорт
Иҡтисад
Хәл-ваҡиғалар
Мәҙәниәт
Сәйәсәт
Лонгрид
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450077, Уфа, Кирова, 45
Реклама хеҙмәте
(347) 250-11-11
Редакция
(347) 250-07-28
Ҡабул итеү бүлмәһе
(347) 250-05-07
Хеҙмәттәшлек
(347) 250-06-14
Кадрҙар бүлеге
[email protected]
Кире бәйләнеш
© 1992-2022 АО ИА «Башинформ». Свидетельство о регистрации СМИ № ТУ 02-01609 от 25.09.2017 г., выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан.
Вся информация и материалы, размещенные на сайте www.bashinform.ru защищены международным и российским законодательством об авторском праве и смежных правах.
18+ запрещено для детей.
При перепечатке или цитировании ссылка на ИА «Башинформ» обязательна. Для интернет-изданий и социальных сетей прямая активная гиперссылка обязательна. Использование логотипа ИА «Башинформ» в целях, не связанных с ссылкой на агентство при перепечатке или цитировании, допускается только с письменного разрешения АО ИА «Башинформ». |
Ошо көндәрҙә, “Йәнтөйәк” фольклор ансамбле хеҙмәткәрҙәре, һәр саҡ әүҙем булған коллегалары Тәлғәт Бурановты 75 йәшлек юбилейы менән ҡотланылар.
Ошо көндәрҙә, “Йәнтөйәк” фольклор ансамбле хеҙмәткәрҙәре, һәр саҡ әүҙем булған коллегалары Тәлғәт Бурановты 75 йәшлек юбилейы менән ҡотланылар. Улар Тәлғәт Зәки улын: “Районыбыҙҙа берҙән-бер оҙон көй йырлаусы, һин! - тип ҙурланылар. - Тағы ла донъянан йәм табып, оҙон-оҙаҡ беҙҙең менән бергә йәшә һәм эшлә», - тип изге теләктәрен дә еткерҙеләр. Юбилярға арнап ошо төркөмгә йөрөүсе Луиза Собханғолова шиғыр ҙа яҙған:
“Һаҡалтай” ҡушаматың бар,
“Йырсы Тәлғәт” тигән атың,
“Умартасы” тигән даның бар,
Ғаилә ҡороп, донъя көткән
Ике бөртөк улың бар,
Берҙән-берең, йөрәк майың,
Ғәзиз һылыу ҡыҙың бар.
Йөрәк тибә ярһыу аттай,
Етмеш биштә булһа ла.
Күңел һаман ҡыҙҙар көҫәй,
Һаҡалға сал ҡунһа ла.
Атайым Тәлғәт Зәки улын ҙурлап, хөрмәтләп матур сара ойошторғандары өсөн “Йәнтөйәк” фольклор ансамбленә, айырыуса Мәрйәм Юлдыбаеваға ҙур рәхмәт әйтәбеҙ.
Читайте нас в
Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ ФС 02 - 01456 от 14.09.2015 г. выдано Управлением федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан» |
Башҡортостан “Беҙ спорт яҡлы!” проектында ҡатнашҡан төбәктәр исемлегендә иң алда бара. Был сара “Демография” милли проекты сиктәрендә үткәрелә
Беҙ – был исемлектә иң алда
Башҡортостан “Беҙ спорт яҡлы!” проектында ҡатнашҡан төбәктәр исемлегендә иң алда бара. Был сара “Демография” милли проекты сиктәрендә үткәрелә.
Беҙҙең республиканан ошо проектта ҡатнашҡандар һаны 4 804 кешегә еткән, тип хәбер итә Башҡортостандың Спорт һәм йәштәр сәйәсәте министрлығы. Йүгереү, атлау, йөҙөү, велосипед һәм саңғы-роллер спорттары буйынса 72 күнекмә уҙғарылған.
Рәсәй Президенты Владимир Путиндың Май указдары тарафынан раҫланған “Демография” милли проектына ингән “Беҙ спорт яҡлы!” проектын Рәсәй Спорт министрлығы гранты иҫәбенә “Спартак” физкультура-спорт йәмғиәте тормошҡа ашыра.
“Башинформ” фотоһы.
#ВладимирПутин #национальныепроекты#нацпроекты
https://bashgazet.ru
Беҙ – был исемлектә иң алда
Автор:
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Дим буйзары" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. |
Башҡортостан Республикаһының Архив эштәре буйынса идаралығы булышлығында Башҡортостан Республикаһының Милли архивы Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыуға арналған "Архив документтарында ғаиләм тарихы" темаһы буйынса IV асыҡ республика генеалогик конкурс иғлан итте.
Конкурс 25 ғинуарҙан алып 1 апрелгә тиклем төрлө йәштәгеләр өсөн айырым уҙғарыла:
– VIII – X синыф уҡыусылары һәм колледж студенттары;
– юғары уҡыу йорттары студенттары һәм 30 йәшкә тиклемге йәштәр.
Ижади бәйге өс номинация буйынса үткәрелә:
"Яҙмалар документтарында тыуған төйәгемдең тарихы".
"Ғаилә архивы – шәжәрәгә асҡыс".
"Минең яҡташым - билдәле шәхес".
Ғилми-тикшеренеү эштәре 2021 йылдың 10 мартына тиклем ҡабул ителә. Ғаризалар өсөн электрон адрес: Urakaeva.aa @ bashkortostan.ru.
Конкурстың положениеһы менән түбәндәге һылтанма буйынса танышырға мөмкин: https://archive.bashkortostan.ru/documents/active/333193/
Фото pikabu.ru сайтынан.
Читайте нас в
1930 йылдың 12 февраленән нәшер ителә. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының «Башҡортостан Республикаһы» нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Баш мөхәррире — Мирсәйет Ғүмәр улы Юнысов.
Башҡортостан Республикаһы буйынса элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киңкүләм коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәт идаралығында 2015 йылдың 18 авгусында теркәлде. Теркәү номеры — ПИ №ТУ02-01403.
Республиканский информационный центр – филиал государственного унитарного предприятия Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан».
Р./счёт 40602810200000000009 в Филиал ПАО «БАНК УРАЛСИБ» в г.Уфа, БИК 048073770, ИНН 0278066967, КПП 027843012, к/с 30101810600000000770. |
Яңыраҡ Шишмә районының Шиңгәк-Күл ауылында 31 йәшлек ир, күршеһенең өйҙә юҡлығынан файҙаланып ишеген емереп, 4 тоҡ картуфын алып сыға.
Хужабикә өй ишеге емерелеүе һәм 100 килограмм картуфты юғалыуы хаҡында полицияға ғариза яҙа. Эске эштәр хеҙмәткәрҙәре енәйәтсене һәм урланған картуфты таба. Енәйәтсе картуфты һатып, аҡсаһына спиртлы эсемлек алыу маҡсатында урлағанын әйтә. Әле уға ҡарата енәйәт эше ҡуҙғатылған.
Автор: Гөлнара СОЛТАНОВА
Фото: pixabay.com
Источник: МВД
http://www.ye02.ru/online/19594-krsheene-kartufyn-urlaan.html
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Йәнтөйәк" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы һәм Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" Нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. |
Мәғарифта асыҡ ишектәр аҙнаһында Ағиҙел ҡалаһының 1-се мәктәбенең «Үҫеш нөктәһе» үҙәге «Виртуаль һәм өҫтәлгән ысынбарлыҡ» берекмәһендә асыҡ дәрестәр үткәрелгән. Сара Рәсәйҙәге Фән һәм технологиялар йылына бағышланған.«Үҫеш нөктәһе» был мәктәптә «Мәғариф» милли проектының «Хәҙерге заман мәктәбе» төбәк проекты булышлығында 2020 йылдың көҙөнән башлап эшләй. Балалар, VR-технологияларҙы ҡулланып, башҡортса «Майнкрафт» уйынына ҡушылған. Был уйындың башҡортсаһын Башҡорт дәүләт университетының Стәрлетамаҡ филиалында эшләгәндәр. «Уйын әле эшләнеү өҫтөндә генә булһа ла, балалар урта быуаттар донъяһына виртуаль сәйәхәткә сығып, онотолмаҫ тәьҫораттар алды, башҡорттарҙың тормош-көнкүреше, тарихы менән танышты», – ти уҡытыусы.
Мәғарифта асыҡ ишектәр аҙнаһында Ағиҙел ҡалаһының 1-се мәктәбенең «Үҫеш нөктәһе» үҙәге «Виртуаль һәм өҫтәлгән ысынбарлыҡ» берекмәһендә асыҡ дәрестәр үткәрелгән. Сара Рәсәйҙәге Фән һәм технологиялар йылына бағышланған.
«Үҫеш нөктәһе» был мәктәптә «Мәғариф» милли проектының «Хәҙерге заман мәктәбе» төбәк проекты булышлығында 2020 йылдың көҙөнән башлап эшләй.
Балалар, VR-технологияларҙы ҡулланып, башҡортса «Майнкрафт» уйынына ҡушылған. Был уйындың башҡортсаһын Башҡорт дәүләт университетының Стәрлетамаҡ филиалында эшләгәндәр.
«Уйын әле эшләнеү өҫтөндә генә булһа ла, балалар урта быуаттар донъяһына виртуаль сәйәхәткә сығып, онотолмаҫ тәьҫораттар алды, башҡорттарҙың тормош-көнкүреше, тарихы менән танышты», – ти уҡытыусы.
Читайте нас в
1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584
Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова
Телефон
(347)292-77-60
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13. |
Мөхәббәт хаҡында фәһемле лә, мауыҡтырғыс та, ҡыҙыҡлы ла, ҡыҙғаныс та хәл-ваҡиғаларҙы йыш ишетергә тура килә, ҡайһы саҡ хатта күҙ йәшенә ирек бирәһең. Әле һөйләнеләсәк ваҡиға ла мәңгелек мөхәббәт темаһына ҡағыла. Уйҙырма түгел, ысын тормоштан алынған. Уны миңә шәфҡәт туташы Айгөл һөйләгәйне.
Мөхәббәт хаҡында фәһемле лә, мауыҡтырғыс та, ҡыҙыҡлы ла, ҡыҙғаныс та хәл-ваҡиғаларҙы йыш ишетергә тура килә, ҡайһы саҡ хатта күҙ йәшенә ирек бирәһең. Әле һөйләнеләсәк ваҡиға ла мәңгелек мөхәббәт темаһына ҡағыла. Уйҙырма түгел, ысын тормоштан алынған. Уны миңә шәфҡәт туташы Айгөл һөйләгәйне.
Был хәл илдә үҙгәртеп ҡороуҙар осоронда була. Айгөл, медицина училищеһын тамамлап, йүнәлтмә буйынса хәрби госпиталгә шәфҡәт туташы булып эшкә килә. Белеүегеҙсә, бында, нигеҙҙә, Бөйөк Ватан һуғышы ветерандары, афған һәм чечен һуғышында ҡатнашыусылар дауалана, һаулығын нығыта. Оло йәштәгеләрҙең, һуғышта алған яраларҙан ыҙа сигеүселәрҙең кәйефе юҡ, һәр кем үҙ ҡайғыһы менән йәшәй, табиптарға ла төрлө дәғүә белдерә. Ҡыҫҡаһы, күңелле урын түгел.
Айгөл эшләгән травматология бүлегендә йәштәр бөтөнләй тиерлек булмай. Уға ғаиләле апай-ағайҙар, пенсионерҙар менән дауахана йөгөн тартырға тура килә. Әммә 18 йәшлек ҡыҙыҡай тәжрибәле белгестәр янында эшләүенә ҡыуанып бөтә алмай, тегеләре лә уны йәберһетмәй, кәңәштәре менән гел ярҙам итә. Тормош тәжрибәһе бай булғандарҙан Айгөл яҡшыны ямандан айырырға, дуҫлыҡ ебен нығытырға өйрәнә. Ул хеҙмәттәштәре араһынан Таңһылыу исемле 40 йәшлек мөләйем апайҙы бер туғанылай яҡын күрә. Айгөл мәктәп йәшендәге малай менән ҡыҙ үҫтергән ҡатындың йыш кәйефһеҙ булыуына иғтибар итә. Кеше менән аралашмаған, үҙ-үҙенә бикләнгән кешенән Айгөл һөйләшмәүенең сәбәбен һорашырға ла уңайһыҙлана. Тик күпселеген ҡатын-ҡыҙ тәшкил иткән коллективта сер оҙаҡ һаҡланамы һуң инде?
...Таңһылыу иренән уңмай. Ул сит ҡатындар менән дә типтерергә ярата, йыш ҡына өйөнә иҫерек ҡайтып, балаларын йәберләй, ҡайһы саҡ ҡул да күтәргеләй. Бешергән аш-һыуын оҡшатмай, өҫтәлдән тәрилкәне бәреп тә осорған саҡтары булғылаған. Ғаиләлә эскелек арҡаһында гел ғауға ҡупҡан, балаларының да, ҡатынының да күҙ йәше ир кешене яҡшы юлға баҫырға ярҙам итмәгән.
Башҡортостанға күрше өлкәнән килен булып төшкәс, Таңһылыуҙың күҙ төбәп барыр кешеһе лә, ҡайғыһын һөйләргә туған-тыумасаһы ла булмаған. Шуға ла ғауға ҡупҡанда ул ике балаһын эйәртеп, ҡайҙа барып баш төртөргә белмәй аҙапланған сағында, госпиталдә бергә эшләгән әхирәттәрендә иренән ҡасып йәшеренгән, хәсрәтен уртаҡлашҡан. Ә улары сер тота алмаған булып сыға, Таңһылыуҙың ғаилә хәлен яҡшы белә тороп та, ғәйбәт таратырға тартынмай. Әкренләп уның кешеләргә ҡарата ышанысы кәмей, ғаилә хәлен башҡаларға белдермәҫ, һөйләшмәҫ була...
Шулай бер ваҡыт травматология бүлегенә инвалид ирҙе дауаларға килтерәләр. Рим дауаханаға килгәндә (исемен шулай атайыҡ) ныҡ ябыҡ була, төҫкә лә әллә ни түгел, етмәһә, яңғыҙ ҙа. Зәңгәр күҙҙәре моңһоу, уйсан һәм ғазаплы күренә. Ул коляскала йөрөй, иң үкенеслеһе – ике аяғы төптән ҡырҡылған. Рим палатала ятҡан ир-егеттәр менән дә әллә ни һөйләшеп бармай, онотҡанда ғына бер-ике һүҙ ҡуша ла йәнә үҙ-үҙенә бикләнә, йыш ҡына тәҙрәгә текәлеп нимәлер күҙәтә. Табиптарҙы ла, теге ерем ауырта, был ерем һыҙлай, тип юҡ-барға борсомай.
Айгөлгә бер көн шулай Таңһылыу апаһы менән төнгө сменала эшләргә тура килә. Ауырыуҙарҙың картаһын барлап, кемгә ниндәй укол яһарға теркәп һөйләшеп ултырғанда, Таңһылыу шыбырҙап ҡына Айгөлгә өндәшә.
– Бүлексәлә ауырыуҙар йоҡларға ятҡас, Римде киске ашҡа саҡырырға уйлайым, уның һыҙланыуҙарын тойоп, ғазаплы йөҙөн күреп, үҙем дә ауырыуға һабыша башланым, буғай. Әллә ҡатынын һағына инде, уныһы инвалид ирен ике ай элек ташлап сығып киткән.
Айгөл дө Римде ашҡа саҡырыуға ҡаршы төшмәй, киреһенсә, ризалығын белдереп, табын әҙерләргә тотона. Яйлап ҡына Таңһылыуҙан Рим тураһында күберәк белешергә теләп, төрлө һорау яуҙыра.
...Рим элек бындай аяныслы хәлдә йәшәмәгән, һау-сәләмәт тормош алып барған. Атаһы хәрби кеше булған, уның юлын һайлап, егет юғары хәрби уҡыу йортон тамамлаған. Өйләнгән, балалар үҫтергән. Тормош үҙ яйы менән алға табан тәгәрәгән мәлдә, яҙмыш Римгә ҡаты һынау ебәрә. Хәрби кеше булараҡ, уны Афғанстанға хеҙмәткә оҙаталар. Капитан ҡурҡыныс һәм аңлайышһыҙ һуғышҡа эләгеүен һиҙә, әммә бойороҡто үтәргә кәрәклеген аңлап, ҡыҙыу нөктәгә юллана. Рәхимһеҙ һуғышта ул ҡаты яралана. Табиптар егеттең ғүмерен һаҡлап ҡалыу өсөн күп көс һала, әммә яҙмыш егеткә үтә лә аяуһыҙ була – госпиталдә уның аяҡтарын киҫәләр. Һуңынан капитанды хәрби хеҙмәткә яраҡһыҙ тип тыуған яғына ҡайтаралар. Ҡатыны ирен яҡты йөҙ менән ҡаршы алмай, ризаһыҙ ғына тамағына әҙерләй, өҫтөн яҙа-йоҙа тәрбиәләй. Тик уны ташлап сығып китергә форсат ҡына тапмай, "һин түмәр менән йәш ғүмеремде үткәрергә йыйынмайым" тип тураһын әйтергә генә ҡыймай. Ике йыл ошолай йәшәгәс, Римгә санаторийға һаулығын нығытырға тип путевка тотторалар.
Ике айҙан һуң ҡайтып инеүгә, уны буш фатир ғына ҡаршы ала. Ҡатыны Заһира, форсаттан файҙаланып, әйберҙөрен йыйнап, тыуған яғына ҡайтып киткән. Бер ҡағыҙ киҫәгенә "Башҡаса былай йәшәй алмайым, ғәфү ит, мине эҙләмә. Һау-сәләмәт кеше менән йәшәргә теләйем" тигән яҙыу ҡалдырған. Шул мәлдән Римдең йән-күңел тыныслығы, йәшәүгә дәрте юғала, "аяҡһыҙ ғәрип кемгә кәрәк инде" тип өҙгөләнә. Ашамағас-эсмәгәс, үтә ҡайғырып, егет йәмһеҙ булып ябыға, һарыға һабыша. Шуға ла ҡаланың социаль ярҙам күрһәтеү үҙәге уны, бөтөнләй кешелектән сыға күрмәһен тип, госпиталгә дауаланырға ебәрә.
Киске ашҡа килергә Рим тәүҙә уңайһыҙлана, шулай ҙа батырсылыҡ итә. Өсәүләшеп таңға ҡәҙәр һөйләшеп һүҙҙәре бөтмәй. Таңһылыу Римдең һәр һүҙен тиерлек йотлоғоп тыңлай, хатта күҙҙәрендә шатлыҡ осҡондары күренә башлай. Айгөл ошо кистән һуң Таңһылыуҙың ҡапыл күңелсәк ҡатынға, һөйләп һүҙе бөтмәҫ телсәргә әйләнеүен шәйләй. Таңһылыу апаһының ҡыуаныслы йөҙөн күреп, Айгөл дә шатлана.
Аҙаҡ уларҙың сменаһы оҙаҡ ваҡыт тура килмәй, шуға ла Айгөл Таңһылыу менән Рим араһында ошо киске аштан һуң нығынған дуҫлыҡ хаҡында хәбәрҙар булмай. Әммә тиҙҙән бүлексәлә, Таңһылыу менән аяҡһыҙ Рим араһында мөхәббәт уты уянған, тигән һүҙ тарала. Ҡатын-ҡыҙға шул етә ҡала: Таңһылыу иҫәрләнгәндер ул, ғәрип менән йөрөмәһә, башҡа ир бөткәнме, тип хәбәрҙе ҡуйырталар. Бер кем дә уларҙың мөхәббәтенә ышанмай, әҙерәк шаярырҙар ҙа туҡтарҙар әле, тип уйлайҙар. Айгөл бер көн эшкә килгәнендә ял бүлмәһендә ҡатындарҙың ҡысҡырып-ҡысҡырып һөйләшкәнен ишетә. Улар Таңһылыуҙың иренән айырылғанын, өс бүлмәле фатирҙарын һатып, ире үҙенә бер бүлмәле, ә ҡатынына ике балаһы менән коммуналкала ике бәләкәй бүлмә һатып алғанын һөйләй.
– Тиҙҙән һине туйға ла саҡырырҙар әле, Айгөл. Ана, апайың теге ғәрип Римгә кейәүгә сығырға йыйына, – тип тә өҫтәй ҡатындар, Таңһылыу яғына ымлап. – Күпме әйттек, тыңламаны, үҙенә үпкәләһен, әйҙә, ғүмерен аяҡһыҙ ир ҡарап үткәрһен.
Бер мөйөштө илап ултырған Таңһылыуҙы күреп, Айгөл уны йыуатырға тотона.
– Миңә ҡалһа, Рим бына тигән егет. Таңһылыу апай, бер тамсы ла уйлап торма, кейәүгә сыҡ, яңылышмаҫһың. Араҡы менән дуҫлығы юҡ, күңелсәк кеше. Ә аяғы булмаһа ни, ҙур бәлә түгел, иң мөһиме — аҡылы бар һәм һине өҙөлөп ярата, – ти Айгөл.
Минеңсә, йәш ҡыҙ ғәҙел һәм мәғәнәле кәңәш биргән. Тик оло апайҙары ғына ҡыҙҙы: "Башың йәш әле кешегә кәңәш бирергә", – тип әрләп ташлай. Шулай ҙа Айгөлдөң кәңәшенә ҡолаҡ һала Таңһылыу. Тиҙҙән ул эштән китә. Айгөл уның менән оҙаҡ ваҡыт осраша алмай.
Шулай бер-бер артлы йылдар үтә, һыуҙар аға. Айгөл дә госпиталдән китә. Әле баш ҡала дауаханаларының береһендә эшләй. Бер мәл иртән эшкә барышлай урамда ул элекке хеҙмәттәшен, үҙ иткән Таңһылыу апаһын осрата. Ул Айгөлдө ял көндәренә үҙҙәренә ауылға ҡунаҡҡа саҡыра. Ҡыҙ осрашыуҙы ҙур түҙемһеҙлек менән көтөп ала...
Көрәкле йорттоң ишеген асҡан Римде күреп, тәүҙә Айгөл аптырап ҡала. Тимәк, Таңһылыу менән Рим бергә, башынан "минең кәңәшәм юҡҡа булмаған, күрәһең" тигән уй йүгереп үтә. Уны йылы ҡаршылайҙар, бер туғанылай күреп һыйлайҙар.
Айгөл, беҙҙең ошолай матур донъя көтөүебеҙҙә һин "ғәйепле", теге ваҡыт кәңәш бирмәһәң, бәлки, бындай ғаилә килеп тә сыҡмаҫ ине, – ти Таңһылыу Айгөлгә.
– Бүлексә ҡатындары Римгә кейәүгә сыҡмаҫҡа өгөтләп бөткәйне инде, тик һинең йылы һүҙҙәрең генә миңә дәрт өҫтәне. Йәш булһаң да, кәңәшең дөрөҫ булды. Ана, Рим дә бөгөн һиңә рәхмәтле.
Таңһылыу менән Рим бөгөн ҡаланан йыраҡ түгел ауылда, ирҙең ата-әсәһенең йортонда йәшәй. Ауылдаштары өсөн улар — өлгөлө ғаилә. Балалары күптән инде үҙаллы донъя ҡорған, тик сабыйҙар тауышы был йортта һис тынмай. Улар әле ейән-ейәнсәрҙәрен тәрбиәләргә ярҙамлаша. Күпләп мал-тыуар аҫрайҙар, ҡош-ҡорт үрсетәләр, баҡса үҫтерәләр. Римдең ҡалалағы фатирын ҡуртымға биргәндәр, ай һайын аҡсаһын алып торалар. Ауыл ерендә йәшәгәс, уныһы-быныһы ватылып тора, әммә Римдең ҡулы оҫта, ҡулынан балта төшмәй. Афғанстанда бергә хеҙмәт иткән дуҫтары ла, балалары ла йыш ҡына ярҙам ҡулы һуҙа.
"Эштән ҡайтыуыма өҫтәлдә йылы аш, өй эсе таҙа, һәр нәмә үҙ урынында, балаларҙың үҙ мөйөшө, үҙ ғаиләһе бар – ошо бәхет түгелме ни?!" – ти бөгөн Таңһылыу.
Самат ҒӘЛИН.
Фото: интернет.
https://bash.rbsmi.ru/articles/m-kh-bb-t-ba-sa-y/b-khet-sere/
Читайте нас в
Сайт общественно-политической газеты «Торатау» города Ишимбая и Ишимбайского района
Регистрационный номер ПИ ТУ02-01361. Свидетельство выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан от 24.07.2015 г. |
Мал аҙбарының тишек-тошоғонан, ишегенән һәм тәҙрәләренән урғылып ҡара төтөн сыға, һәм тынлыҡты Мәғнәүи ҡарттың ара-тирә һөрәнләгәне яңғырата. – Ҡурҡма! Һиңә бер ҡурҡыныс та янамай, нығыраҡ тот. Яҡындан бер аҙ эләктер әле! – Уф, арыным. Юҡ! Былай оҙаҡ тора алмайым мин, билем ауырта! Һуң һөйләп торам бит, етәр. Быныһы ҡарттың ҡарсығы Бибиямалдың тауышы. – Һөйләнмә! Әллә миңә еңел тип уйлайһыңмы. Сәләм бирергә лә эшкинмәгән нәмәне өсөнсө тапҡыр уңға-һулға һөйрәкләйем.
Рәлиф КИНЙӘБАЕВ Батырлыҡ ҡылғанда Юмореска
Һарай эсендәге төтөндөң уты күренмәһә лә, бик алыҫҡа таралды, ахырыһы. Ике яҡтан ике янғын һүндереү машинаһы килеп сыҡты ла ҡарттың һарайын уратып алды. Янғын һүндереүселәр, эсәктәрен тотоп, утты һүндерә лә башланы.
Ул арала һарай эсенән төтөнгә сәсәй-сәсәй ҡарт менән ҡарсыҡ Әптерәйҙе һөйрәп килеп сыҡты. Өҫтәренән һыу ағып тора.
– Һеҙ нимә эшләйһегеҙ? – тине янғын һүндереүселәрҙең өлкәне. – Нимә яндырҙығыҙ бында?
Мискә эсендә резина тәгәрмәс икән.
– Эй, кино төшөрә инек. Килеп сығып эште боҙҙоғоҙ, – тип асыуланды Бибиямал ҡарсыҡ.
Ҡарты унан да уҙҙырып ебәрҙе:
– Бына уға бер ярты эсергән булғайным, бер литрлыҡ иҫерҙе лә ҡуйҙы. Ҡайҙан килеп сыҡтығыҙ, минең сценарийҙы боҙҙоғоҙ бит.
– Ниндәй сценарий һөйләйһең, Мәғнәүи ағай? – тине янғын һүндереүселәрҙең береһе.
Ҡарт менән ҡарсығы аңлатып бирҙе. Йәнәһе, кино төшөрәләр инде былар. Әптерәй һарай эсендә тәмәке тартып йығылған да яна башлаған. Ә был икәү, ҡарт менән әбей, янғынды һүндерәләр, етмәһә, иҫеректе ҡотҡаралар. Бер ыңғай видеоға төшөрәләр.
Янғын һүндереүселәрҙең начальнигы быларҙың видеоһын үҙенә күсереп алды ла:
– Бына һеҙгә биш мең штраф, икенсе тапҡыр киноғыҙҙы төтөнһөҙ генә төшөрөгөҙ, – тине.
Ул арала булмай Әптерәй ҙә айныны:
– Һин ҡарт миңә суррогат эсергәнһең бит, – тип зарлана башланы. Участковый килеп еткәйне, суррогат тураһында ишеткәс, штрафты тағы ла өҫтәне.
Кино төшөрәм, данымды илгә сығарам тип, белмәй тотонһаң, бына шулай була ул.
Автор:Ралиф Кинзябаев
Читайте нас в
1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584
Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова
Телефон
(347)292-77-60
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13. |
2022 йылда мәҙәниәт, сәнғәт һәм креатив (ижади) индустрия өлкәһендәге проекттарҙы бойомға ашырыуға Рәсәй Федерацияһы Президенты гранттарын алыу буйынса 20 апрелдән башлап ғариза ҡабул ителә
Ғаризалар ҡабул ителә
2021 йылда булдырылған гранттар тураһында былтыр Владимир Путин Федераль Йыйылышҡа Мөрәжәғәтнамәһендә хәбәр иткәйне. Быйыл 1-се конкурс һөҙөмтәһендә 22 муниципаль берәмектәге 39 еңеүсенән (коммерцияла булмаған йәмғиәттәр һәм муниципаль учреждениелар) Башҡортостанға 27,7 миллион һум аҡса йәлеп ителде. Башҡортостан мәҙәниәт, сәнғәт һәм креатив (ижади) индустрия өлкәһендәге проекттарҙы тормошҡа ашырыуға Рәсәй Федерацияһы Президенты гранттары алыу буйынса илебеҙҙең алдынғы ун субъекттары иҫәбенә инә.
Конкурсҡа:
* мәҙәниәт һәм академик (классик) сәнғәт өлкәһендәге проекттар;
* тармаҡ-ара, мәҙәни-селтәр һәм кроссмәҙәни йүнәлештәге проекттар;
* мәҙәниәт, сәнғәт һәм креатив индустрия (шул иҫәптән цифрлы технологиялар) өлкәһендә белем биреү һәм остазлыҡ буйынса проекттар;
* мәҙәниәт, сәнғәт һәм креатив индустрия өлкәһендә йәш таланттарҙы табыу һәм үҫтереү буйынса проекттар;
* креатив индустрия (шул иҫәптән әҙәбиәт һәм нәшер эшендә, дизайн, мода, арт, музыка һәм саунд-дизайн, архитектура, урбанистика, яңы медиа, технологиялар, кино, театр, уйын мультимедиаһы, креатив индустрия инфраструктураһын булдырыу һәм үҫтереү өлкәһендәге проекттар;
* мәҙәниәт, сәнғәт һәм креатив индустрия өлкәһендә фестивалдәр үткәреү, премиялар биреүҙе күҙ уңында тотҡан проекттар;
* мәҙәниәт, сәнғәт һәм креатив индустрия өлкәһендә стартаптар;
* заманса популяр мәҙәниәт өлкәһендәге проекттар ҡабул ителә.
#ФондПрезидентскихГрантов
Фото: https://kamgov.ru/agpublic
Автор:Танзиля Давлетбердина
Читайте нас в
© 1917 - 2020 «Башҡортостан» гәзите.
Бөтә хоҡуҡтар ҙа яҡланған.
Мәҡәләләрҙе күсереп баҫҡанда, йә уларҙы өлөшләтә файҙаланғанда «Башҡортостан» гәзитенә һылтанма яһау мотлаҡ.
Зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР). Регистрационный номер: серия ПИ ФС77-33205 от 11 сентября 2008 г. |
Балан сәйе сәламәтлекте нығыта, тынысландыра. 1 ҡалаҡ баланға 200 мл ҡайнар һыу ҡойоп, 1-2 сәғәт төнәтергә кәрәк. Һөҙөп, көнөнә 2 мәртәбә 1/2 стакан эсергә.
Баландың файҙаһы тураһында.
Балан емешен гастритты, ашҡаҙан йәрәхәтен, һалҡын тейеүҙе дауалау, һейҙек ҡыуыу өсөн ҡулланалар. Балан йоҡоһоҙлоҡтан интеккәндә дә ярҙам итә.
Витамин етмәгәндә балан бер тигән дауа.
Балан төнәтмәһе ашҡаҙан һуты әселеге түбән булғанда гастриттан файҙалы. 1-2 аш ҡалаҡ баланды иҙеп, 400 мл ҡайнар һыу ҡойорға һәм 4 сәғәт төнәтергә. Һөҙөп, көн дауамында эсергә.
Һалҡын тейеп баш ауыртҡанда, тауыш бөткәндә, йүтәл ваҡытында бал һәм балан төнәтмәһе тәҡдим итәләр. Һыуыҡ тейгәндә, йүткергәндә бер стакан балан емешенә 1 литр һыу ҡойоп, 20–30 минут ҡайнатырға, һуңынан бер стакан бал өҫтәп, көнөнә биш тапҡыр ике-өс ҡалаҡ эсергә.
Ҡан баҫымы юғары булғанда, 40 грамм емеште иҙеп, 200 грамм күләмендәге эҫетелгән балға ҡушырға һәм бер аҙға ултыртып торорға. Иҙмәне көнөнә 4–5 тапҡыр ашар алдынан берәр ҡалаҡ эсәләр.
Йөрәк сиренән йонсоғанда ярты стакан баланға бер стакан ҡайнар һыу ҡойоп, 4–5 сәғәткә ябып ултыртып, һыуынған төнәтмәне көнөнә өс-дүрт тапҡыр эсергә кәрәк.
Балан һуты һипкел, һытҡыларҙы бөтөрә. Тик 1:1 нисбәтендә йылы ҡаймаҡ ҡушырға һәм биткә 10–15 минутҡа яғырға кәрәк. Аҙаҡ йылымыс һыу менән йыуып, еңелсә массаж яһарға. Баландан эшләнгән битлек йыйырсыҡтарҙан, пигмент таптарынан ҡотолорға ярҙам итһен өсөн, балан емештәрен иҙеп, бер ҡалаҡ бал һалырға.
Балан ағасының ҡайырыһы төнәтмәһен гинекологик сирҙәрҙән файҙаланыу бик борондан килә.
Баландан әҙерләнгән тәм-томдар сәламәтлеккә ыңғай тәьҫир итә, иммунитетты нығыта.
Фото: vegetarianskie-recepty.ru
https://vk.com/avulselo
Баландың файҙаһы тураһында.
Автор:
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Дим буйзары" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. |
Чемпионатты асыу сараһы Өфөлә 28 майҙа көндөҙгө сәғәт 2-лә «Аҡбуҙат» ипподромында була. Махсус ҡунаҡ — популяр актер Дмитрий Дюжев.
«Терра Башҡортостан» ат-спорт турнирының бүләк фонды суммаһы билдәле булды
2022 йылда «Терра Башҡортостан» ат-спорт турнирының бүләк фонды — 10 миллион һум. Турнирҙа башҡорт тоҡомло аттарҙа 200 жокей ҡатнаша.
Ярыштар 1/16 финал этабынан башлана. Кескәй ҡунаҡтар өсөн бушлай уйын майҙансыҡтары, батуттар, аквагрим һәм туңдырма, шулай уҡ конкурстар ойошторола.
«Терра Башҡортостан» ат-спорт турнирының бүләк фонды суммаһы билдәле булды
Автор:
Читайте нас в
© 2020 "Таң" гәзитенең сайты. Сайт газеты "Тан"
Свидетельство о регистрации СМИ ПИ № ТУ 02-01439 от 01.09.2015 г. выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. |
Тип (лат. Phylum, Divisio) — биологияла батшалыҡтан түбәнерәк, кластан юғарыраҡ таксон. Шулай уҡ аҫтип һәм өҫтип рангтары бар. Үҫемлектәр, Бәшмәктәр, Бактериялар систематикаһында типҡа тиң таксон булып бүлек тора.
Хайуандар батшалығының 20 мең типтары бар, мәҫәлән, хордалылар (лат. Chordata), йомро селәүсендәр (лат. Nematodes).
СығанаҡтарҮҙгәртергә
Урыс Википедиясе
Большая энциклопедия животных. — М.: ОЛМА-ПРЕСС Образование, 2005. — 640 ил.
Таксономик ранг
Домен (Батшалыҡ өҫтө) — Батшалыҡ — Ярым батшалыҡ — Тип өҫтө/Бүлек өҫтө — Тип/Бүлек — Ярым тип/Ярым бүлек — Класс өҫтө — Класс — Ярым класс — Инфракласс — Отряд өҫтө/Тәртип өҫтө — Отряд/Тәртип — Ярым отряд/Ярым тәртип — Инфраотряд — Ғаилә өҫтө — Ғаилә — Ярым ғаилә — Триба өҫтө — Триба — Ярым триба — Ырыу — Бүлек — Ярым бүлек — Ярым ырыу — Секция өҫтө — Секция — Ярым секция — Рәт — Ярым рәт — Төр — Ярым төр — Вариетет/Төрлөлөк — Ярым төрлөлөк — Форма — Ярым форма |
Минең тыуған ауылым Шәрипҡол Ҡырмыҫҡалы районының башҡорт ауылдарының береһе. Ул Стәрлетамаҡ өйәҙенә ҡараған. Шәрипҡол ауылы Яңы Мырҙа ауылынан күсеп килеүселәр нигеҙләгәндәр. 18 быуат аҙаҡтарында Мырҙа исеме менән ике ауыл булған. 5 – се ревизия (1795 ) мәғлүмәттәре буйынса был ауылдарҙың береһендә 20 йорт, ә икенсеһендә 24 йорт, 115 кеше булған. Икенсе ауыл Яңы йәки Бәләкәй Мырҙа тип аталған. 1816 йылғы 7 – се ревизия мәғлүмәттәре буйынса был ауылда 8 йорт, 42 кеше генә ҡалған.
Яңы Мырҙа ауылынан күсеп килеүселәрҙән Шәрипҡол ауылына нигеҙ һалыуҙары ошо йылдарға тура киләлер. Сурағолов Шәкирйән Сабирйән улы (1930 йылғы) ауылдың барлыҡҡа килеү тарихы тураһында түбәндәгеләрҙе һөйләгәнен яҙып алған инем: “1812 йылғы Ватан һуғышында ҡатнашып, ҙур батырлыҡтар күрһәткәне өсөн батша башҡорттарға грамота биргән. Ошо грамота нигеҙендә бер – нисә йорт кешеһе, Мырҙанан айырылып, ошо Шәрипҡол еренә күсеп ултырған. Был урында урман булған, улар урман ботарлап килеп ултырған ”. 1834 йылғы 8 – се ревизия мәлендә Яңы Мырҙа Шәрипҡол исеме менән күрһәтелгән. Был осорҙа ауылда барлығы 8 йорт, 64 кеше булған. 1870 йылда 25 йортта 135 кеше, ә 1905 йылда 164 кеше йәшәгән. Топонимдар һүҙлегендә: “ Шәрипҡол (Шарипкулово) д. в Кармаскалинском районе. От антропонима Шәрипҡол. Другое название Өмөтбай “,- тип күрһәтелгән. 30 – сы йылдарға тиклем ауылдың Өмөтбай тигән икенсе исеме лә киң ҡулланылған булған. “Ауылды нигеҙләүселәр араһында Өмөтбай исемле кеше лә булған. Тәүҙә ауылды Өмөтбай һәм Шәрипҡол исемдәре менән берҙәй атап йөрөткәндәр. Шәрипҡоло бик йылғыр, әүҙем, ҡыйыу булған. Хөкүмәт тарафынан үткәрелгән сираттағы ревизия мәлендә Шәрипҡол ауылды үҙ исеме менән билдәләткән. Ә халыҡ хәтерендә оҙаҡ йылдар буйына уның икенсе исеме лә һаҡланып килгән” (Шәрипҡолов Фаяз Исмәғил улы (1942 йылғы ) һөйләүе буйынса).
Ҡанлыгүл. Рәсәй, Башҡортостан тарихында булып үткән ваҡиғалар Шәрипҡол ауылында урап үтмәгән. Сурағолов Әхәт Шәкирйән улынан ( 1963 йылғы ) яҙып алынған Ҡанлыгүл менән бәйле легенда беҙгә 1773 – 1775 йылдарҙағы Крәҫтиән һуғышы осоро ваҡиғаларын күҙ алдына килтерергә булышлыҡ итә. “ Мырҙа ауылынан боронғо урынынан ике саҡрым төньяҡ – көнбайышта, Шәрипҡол ауылынан өс саҡрым самаһы көньяҡтараҡ, урынлашҡан булған. Пугачев етәкселегендәге ихтилал ваҡытында баш күтәреүселәрҙең бер төркөм алайы ( отряды ) Мырҙа ауылы эргәһендә хәрби лагерь ҡора. Ауылдан көнсығышта ҡалҡыу урында дүрт кешенең ҡоласы етмәҫлек пар имән үҫкән (улар 1950 йылдарҙа ауған). Шул имәндәр өҫтөнә һәндерә ҡороп, баш күтәреүселәр, тирә - яҡты күҙәтеү нөктәһе ойоштороп, һаҡсылар ҡуйғандар. Өфө яғынан язалау ( каратель ) отряды килгәнен белгәс, Ҡоро Ҡарлыман йылғаһының ун яҡ ярынан нығынып, хөкүмәт ғәскәрен ҡаршы алғандар. Һуғыш бик ҡаты, ҡан ҡойошло булған, Йылғаның ос яғындағы бик тәрән оҙонса күл түгелгән ҡандан ҡып – ҡыҙыл төҫкә ингән. Бына ошо яуҙан һуң күл Ҡанлыкүл тип атала башлаған.
Баш кутәреүселәр сигенергә мәжбүр булалар. Батша һалдаттары, һуғыш яланында ятып ҡалған ҡоралдарҙы йыйып алып, баш күтәреүселәргә ҡабат эләкмәһен тип, күлдең иң тәрән урынына ташлағандар. Яуҙа һәләк булғандарҙы, йылға ярына ҙур соҡор ҡаҙып, шунда ерләгәндәр. Шул урында ат һарайы ине, бер нисә йыл элек ул янды. Ошо ерҙә сәйер күренештәр булыуы, аттарҙың тынысһыҙланыуы, ҡай саҡ ялдарының үрелеп ҡуйылыуы, төрлө тауыштар ишетелеүе тураһында ололарҙың һөйләгәндәрен ишетергә тура килә ине. Ҡанлыкүл буйында үткән быуатта һирәкләп булһа ла ҡорал табылған. 1935 йылда Әбит исемле егет һыу төбөнән ҡылыс алып сыҡҡан. 1974 йылда күл ҡырындағы баҫыуҙан һабы сереп бөткән 60 см оҙонлоғондағы хәнйәр табып алғайным. Ошо баҫыуҙа сөгөлдөр утаған ҡатын – ҡыҙҙар ҙа төрлө ҡоралдар тапҡан булған. Моратов Нәғимдә лә (1959 йылғы ) күл эргәһенән атаһы Имай ағай тапҡан хәнйәр бар ине. Ҡыҙғанысҡа ҡаршы, был табыштарға етди иғтибар итеүселәр булмаған, улар юғалып бөткән. Ә Ҡанлыкүл ләм, баҫыуҙан ағып төшкән тупраҡ , сүп түгеү арҡаһында бәләкәй генә.
Гульнара Исхакова
Сығанағы — «https://ba.wikibooks.org/w/index.php?title=Ҡырмыҫҡалы_районы_Шәрипҡол_ауылы_тарихы&oldid=23844»
Категориялар:
Ҡырмыҫҡалы районы Шәрипҡол ауылы
Ҡырмыҫҡалы районы топонимикаһы
Навигация
Шәхси ҡоралдар
Танылмағанһығыҙ
Әңгәмә
Башҡарған эштәр
Яңы ҡатнашыусыны теркәү
Танылыу
Исем арауыҡтары
Мәҡәлә
Фекер алышыу
башҡортса
Ҡарауҙар
Уҡыу
Үҙгәртергә
Тарихты ҡарау
Тағы
Төп йүнәлештәр
Баш бит
Берләшмә
Ағымдағы ваҡиғалар
Һуңғы үҙгәртеүҙәр
Осраҡлы мәҡәлә
Белешмә
Ярҙам итеү
Ҡоралдар
Бында һылтанмалар
Бәйле үҙгәртеүҙәр
Махсус биттәр
Даими һылтанма
Бит мәғлүмәттәре
Биттән өҙөмтә яһарға
Баҫтырырға/сығарырға
Китап төҙөргә
PDF форматында күсереп алырға
Баҫтырыу өлгөһө
Башҡа телдәрҙә
Һылтанмалар өҫтәү
Был бит һуңғы тапҡыр 19:48 6 декабрь 2020 үҙгәртелгән.
Текст Creative Commons Attribution-ShareAlike License рөхсәтнамәһе буйынса рөхсәт ителгән; айырым осраҡта өҫтәмә шарттар ҡулланылыуы мөмкин. Тулыраҡ мәғлүмәт алыу өсөн, Ҡулланыу шарттарын ҡарағыҙ. |
Моңһоу күлдең һылыу томбойоғон Ҡулдарыңа тотоп, һин көтмә, Йөрәгемә һүнмәҫ ут ҡабыҙып, Йөрәгемә һүнмәҫ ут ҡабыҙып, Томбойоҡ бүләк итмә. Томбойоҡ, томбойоҡ, Ниңә шулай һин бойоҡ? Әллә ниңә, әллә ниңә Күңелемдә тынғы юҡ. Томбойоҡ та сәскәләрен йомоп, Бойоҡмаһа ине тын кистә. Томбойоҡтай бойоғаһым килмәй, Томбойоҡтай бойоғаһым килмәй, Томбойоҡ бүләк итмә. Тирбәлдереп керһеҙ күңелемде, Томбойоҡтар биреп елкетмә. Томбойоҡтай бойоҡ булма, тиһәң, Томбойоҡтай бойоҡ булма, тиһәң, Томбойоҡ бүләк итмә.
Урман
Айдар Галимов
1. Йырлап ҡайтып киләм борма юлдан, Мең тауышлы көйөн көйләй урман. Йәшел аландағы хәтфә юрған, Сабый сағым әллә шунда ҡалған? Припев: Эй, урман, урман, йәйге урман! Йүгереп үтер инем юлыңдан. Ҡаршы сыҡҡан сабый сағым Ошо урман буйынан. 2. Йырлап ҡайтып киләм борма юлдан, Тирә-яғым гөлдәр менән тулған. Ағас һайын һайрар ҡошсоҡ ҡунған, Әллә кемде һағына кеүек урман. Припев: Эй, урман, урман, йәйге урман! Кемдәр яуға киткән был юлдан? Яуҙан ҡайтмай ҡалғандарҙы Һағына ахыры ул урман. (Ғ. Сәйфуллин муз., Г. Зәйнәшева һүҙ.)
Аҡбуҙат
Айдар Галимов
1. Толпар Аҡбуҙат – пар ҡанатлы ат, Осоп кил яныма, баҫ hин ҡаршыма. Мине алып бар Ҡафтау артына, Алтын hарайҙағы Һылыу янына. Припев: Диңгеҙҙәр hәм тауҙар аша, йылғалар hәм йылдар аша Алып бар, дуҫҡай, hин мине йәшлек саҡтарға. Һин бит, дуҫым, Аҡбуҙатым – көмөш тояҡ, алтын ялым, Мин дә hиңә ҡул hуҙармын ауыр саҡтарҙа. 2. Өндәште шул саҡ миңә Аҡбуҙат: Елем бүләк итте, иңемә ҡанат. Мин hәр саҡ әҙер, ҡояшҡа ҡәҙәр Алып барып етәм, hин ҡушhаң әгәр. Припев: Юҡ, кәрәкмәй, Аҡбуҙатым - көмөш тояҡ, алтын ялым, Алып барма йондоҙҙарға, Ай, болоттарға. Диңгеҙҙәр hәм тауҙар аша, йылғалар hәм йылдар аша Алып бар, дуҫкай, hин мине йәшлек саҡтарға. 3. Толпар Аҡбуҙат – пар ҡанатлы ат, Осоп кил яныма, баҫ hин ҡаршыма. Мине алып бар Ҡафтау артына, Алтын hарайҙағы Һылыу янына. Припев: Диңгеҙҙәр hәм тауҙар аша, йылғалар hәм йылдар аша Алып бар, дуҫҡай, hин мине йәшлек саҡтарға. Һин бит, дуҫым, Аҡбуҙатым – көмөш тояҡ, алтын ялым, Мин дә hиңә ҡул hуҙармын ауыр саҡтарҙа.
Атым бар, йүгәнем юҡ
Айдар Галимов
Атым бар, йүгәнем юҡ, Дәртем бар, һөйгәнем юҡ, Атым да бар, дәртем дә бар, Әммә һөйгән йәрем юҡ. Һаҡмар буйы йәмле була, Япраҡ ярһа тал-тирәк. Йәр һөйөп тә алалмаһаң, Ярһый икән йәш йөрәк. Урал, һинең тауыңа Ҡыйғыр ҡоштар ҡуналмай. Минең шатлыҡ хистәрем Күкрәгемә һыялмай. (Башҡорт халыҡ йыры)
Мин һине шундай һағындым
Айдар Галимов
Мин һине шундай һағындым, Һиҙәһең микән шуны? Аҡ бурандар урап алһа, Табырһың микән юлды? Һин дә шулай һағына ҡалһаң, Карама ҽлдәренә... Йыр булып килеп керерһең Наҙ тулы йөрәгемә. Мин һине шундай һағындым, Күҙҙәрем шуға моңло. Айҙы болңттар ҡаплаһа, Табырһың микән юлды? Һин дә шулай һағына ҡалһаң, Карама ҽлдәренә... Йыр булып килеп керерһең Наҙ тулы йөрәгемә. |
САЯН. Бәйҙән ысҡынған эт, йә ата-әсәһенән айырылып ҡалаға килгән студент кеүек, күҙегеҙгә аҡ-ҡара күренмәй теләһә нимә ҡылып ҡуймағыҙ. Һеҙҙең теҙгенде тотоусыны табырға кәрәк.Ҡалғаны түбәндә
Ҡуҙы. Организмығыҙҙы тыңлағыҙ. Ашайым тиһә, ашатығыҙ, йоҡлайым тиһә, бишек йыры йырлағыҙ.
Буға. Тамамланмаған эшегеҙ бар икән уны мотлаҡ бөгөн йомғаҡлап ҡуйығыҙ. Ә күңелле мәлдәрҙе һуҙырға ла мөмкин.
Игеҙәктәр. Уңыштың ҡойроғонан тотоп өлгөрөгөҙ. Ә "килеп сыҡмай", "был минеке түгел" тигән уйҙарҙы ҡойроғонан тотоп сығарып һелтәгеҙ.
Ҡыҫала. Ныҡ уйлап мейегеҙ ҡайнап киткән. Бөгөн физик эш менән булығыҙ.
Арыҫлан. Һеҙ Фемида ролендә булырһығыҙ. Һеҙҙең ҡарарға бойһонорҙар. Бер генә теләк, ғәҙел булығыҙ.
Ҡыҙҙар. Елена Иҫәнбаева, йә Сергей Бубка алған бейеклектәрҙән дә текәрәк ҡаршылыҡтар көтә. Улар булдырғас һеҙҙең дә ҡулдан килер.
Үлсәү. Бөтәһе лә ҡолас йәйеп ҡаршы алыр, әммә күңел бушатыр кеше булмаҫ. Һыуға, йә утҡа һөйләп ҡарағыҙ.
Саян. Бәйҙән ысҡынған эт, йә ата-әсәһенән айырылып ҡалаға килгән студент кеүек, күҙегеҙгә аҡ-ҡара күренмәй теләһә нимә ҡылып ҡуймағыҙ. Һеҙҙең теҙгенде тотоусыны табырға кәрәк.
Уҡсы. Етерлек һөйләнегеҙ инде, хәҙер эшкә тотонорға ваҡыт. Һөйләүҙе беҙгә ҡалдырығыҙ.
Ылаҡ. Тойғоларҙы еткерер өсөн һүҙҙәр етмәҫ. Әммә яҡындарығыҙ һеҙҙе һүҙһеҙ ҙә аңлар һәм һәр яҡлап ярҙам итер.
Һыуғояр. Һеҙ Вольф Мессинг кеүек һәр кемде үҙегеҙгә бойһондора алаһығыҙ. Әммә был гипнозсы төрмәлә лә ултырған, шуға һеҙ ҙә артыҡ шашмағыҙ.
Балыҡ. Бер дуҫығыҙ шылтыратып күңелле ял итәйек тиер, икенсеһе шәп эш тәдим итер. Һайлау һеҙҙән.
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Балкантау"
Зарегистрировано Управлением Федеральной службой по надзору законодательства в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ №ТУ02-01350 от 09 июля 2015 г. |
Бөйөк Ватан һуғышы ветераны, Башҡортостанда билдәле һәүәҫкәр рәссам, шиғри күңелле Хәйҙәр Минияр улы Ғилманов Әлшәй районы Яңы Сәпәш ауылында тыуып үҫкән.
Әммә ғүмеренең байтаҡ өлөшөн Бөрө ҡалаһында үткәрҙе ул. Бөрө халҡы уны ихтирам итеп "аҡһаҡалыбыҙ" тип йөрөттө.
Хәйҙәр бабайыбыҙ II Прибалтика фронтында, Үҙәк Берлинға төбәлгән Белорус фронтының 5-се удар армияһында һуғыша. Рига ҡалаһын алыуҙа ҡатнаша. Яуҙа күрһәткән ҡаһарманлыҡтары өсөн орден, миҙалдар менән бүләкләнгән. Һуғыш тураһында һөйләргә яратманы бабайыбыҙ. Балтырында тороп ҡалған снаряд ярсыҡтары тиреһе аша күкһел булып күренеп тора ине. Беҙ бәләкәй саҡта ул ҡунаҡҡа килгәндә “күрһәт әле теге ярсыҡтарҙы”, тип үтенә торғайныҡ. Бабайыбыҙ, күҙ тирәһендәге йыйырсыҡтарынан нур бөркөп йылмая ла, салбар балағын күтәрә биреп, күкһел төйөндәрҙе һыйпаштыра.
"Пехотаның уҡсылар подразделениеһында взвод командиры булып хеҙмәт иттем. Һуғышта пехотаның, бигерәк тә беҙҙең подразделениеның ваҡыты бик ҡыҫҡа. Бер урында оҙаҡлап туҡтап тороу мөмкинселеге юҡ. Гел хәрәкәттәбеҙ.
Төрлө хәл-ваҡиғаларға юлығылды. Кюстрин ҡалаһына йүнәлгән ваҡытта Одерҙың бер ҡушылдығында бата яҙыуыбыҙ ныҡ хәтерҙә ҡалған. Нимәгә йәбешеп сыҡҡанымды ла белмәйем. Был кисеүҙе имен-аман сыҡҡандан һуң, Кюстринда беҙҙе тағы ла ҙурыраҡ һынау көтөп торған.
Ҡала урамынан взвод менән китеп барабыҙ. Тирә-йүн шартлай, яна. Ә беҙҙең урам тып-тыныс. Бер ниндәй хәүеф тоймайынса үтеп барған саҡта, ҡапыл пулеметтан һиптерә башламаһындармы! Беҙ урам атышына эләктек. Йүгереп бер йорттоң тәҙрәһенә һикерҙем. Күтәрелдем. Иптәштәрем берәм-берәм йығыла. Уларға күтәрелергә ярҙам итәм: ҡайһыһын ҡул биреп тартып алам, кемеһен ҡайыш менән күтәрәм. Беренсе ҡат булһа ла, тәҙрә тупһалары бейек. Өй эсендә төтөн, бар нәмә яна, шарт та шорт атыш тауыштары тынмай.
Һуңынан һуғыш бөтөп, Германияла хеҙмәт иткән ваҡытта махсус рәүештә ошо ерҙе барып күрҙем. Йортто тапҡас, үҙемә-үҙем ышанмайынса: “Нисек һикерә алдым икән бында?” – тип ғәжәпләнеп торҙом”. (Иҫкәрмә: Хәйҙәр Ғилманов тураһында Гөлнур Ҡасҡынованың мәҡәләһенән өҙөк)
Хәйҙәр Fилманов - талантлы рәссам да. Һуғыш күренештәре уның ижадының төп мотивтарының береһен тәшкил итте. “Тымыҡ Дон, тымыҡ түгел көн”, “Союзниктар, һеҙ ҡайҙа?” һәм башҡа бихисап картиналары – яугир уҙған утлы юлдарҙың образлы һынланышы.
87 йәшендә вафат булған ҡәҙерле кешебеҙ шиғырҙар ҙа ижад итте. Бөйөк Еңеүҙең 75 йыллығы алдынан Хәйҙәр Минияр улының һәм бөтә ҡаһарман яугирҙәрҙең исемдәрен иҫкә алайыҡ, батырлыҡтары алдында баш эйәйек...
Һуңғы атака
Баҙлап сәсрәне ҡыҙыл ракета,
Ҡанға мансылды төн, ҡарлы ялан.
Яраланып ауған, ята ярты рота,
Йәһәт үлем теләп Алланан.
Теткеләнде батальон, аҙ ҡалдыҡ,
Алға ашыҡтырма, капитан!
Бер йотом бир, булһа, һуңғы юлға,
Юҡ, Еңеү тосты беҙгә яҙмаған...
Яралы арыҫландай ярһыған
Ғәйәр комбат пистолетын болғап:
"Минең арттан, Ватан өсөн алға!"- тип
Үҙе күтәрелде иң алдан.
Ҡанлы эҙ ҡалдырып күп үтмәнек,
Кинжал-уттар бәрҙе яҡ-яҡтан,
Күҙ асып йомғансы түшәп һалды...
Һөйрәп сығара алмағандарын яу яланынан
Буран күмеп китте аҙаҡтан...
*************************
Ҡартлыҡ
Шөкөр. Әле рух тигәнем ныҡ,
Арғымағым арыҡ булһа ла.
Заманымдың тос шаһиты булып
Мәңге йәшәр инем донъяла.
Регина КАМАЛОВА.
Өфө ҡалаһы.
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания «Әлшәй хәбәрҙләре» Копирование информации сайта разрешено только с пись менного согласия администрации. |
Оло Ыҡтамаҡ ауылы район мәҙәниәт һарайында Мәсетле районының 15 ауылында, шулай уҡ Башҡортостандың Балаҡатай, Ҡыйғы райондарында, Свердловск өлкәһенең Красноуфимск, Әртә, Әсет, Нижнесергинск райондарында йәшәгән Ҡошсо ырыуы вәкилдәренең йыйыны уҙҙы.
Ҡошсо ырыуы йыйыны
Сара Башҡорт тарихы йылы һәм Мәҙәни башланғыстарҙың Президент фонды проектын тормошҡа ашырыу сиктәрендә ойошторолған. Унда Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайы Башҡарма комитеты рәйесе Ғәлим Яҡупов, тарих фәндәре кандидаттары Салауат Хәмиҙуллин, Нурислам Ҡалмантаев, Искәндәр Сәйетбатталов, Флүр Дуҫмөхәмәтов, башҡа рәсми ҡунаҡтар, йәмәғәтселәр, район халҡы ҡатнашты.
– Башҡорттар элек-электән үҙҙәрен борсоған мәсьәләләр буйынса ҡарарҙарҙы күмәк йыйылып, кәңәшләшеп сығарған, – тине Ғәлим Яҡупов. – Бындай саралар халыҡтың тупланыуына, рухи йәһәттән көсәйеүенә булышлыҡ итә, хаталаныуға ла урын ҡалдырмай. Хәҙерге глобалләшеү шарттарында үҙебеҙҙе милләт булараҡ һаҡлап ҡалыу өсөн йыйын йолаһын тергеҙеү мөһим.
Делегаттар Ҡошсо ырыуының боронғо әйберҙәренән, биҙәүестәренән, көнкүреш кәрәк-яраҡтарынан, өҫ кейемдәренән, һауыт-һаба торған күргәҙмә менән танышты, тамбурлы сигеү буйынса оҫталыҡ дәрестәре үткәрелгән, ҡайһы бер ауыл ырыуҙарының шәжәрәләре тәҡдим ителгән. Шулай уҡ, Ҡошсо ырыуы тураһында документаль фильм күрһәтелде. Сараның пленар өлөшөндә тарихсылар һәм тыуған яҡты өйрәнеүселәр докладтар менән сығыш яһаны, улар башҡорт ырыуҙары тарихына, проблемаларына туҡталды.
Мәсетле районы башҡорттары ҡоролтайы башҡарма комитеты рәйесе Марат Әхмәтшин әйтеүенсә, был оло һәм мәртәбәле йыйынға төплө әҙерләнгәндәр.
– Ойоштороу комитеты ағзаларының кәңәшмәләре, республикалағы һәм күрше өлкәләрҙәге Ҡошсо ырыуы вәкилдәре менән осрашыуҙар, фәнни-ғәмәли конференциялар уҙҙы, конкурс һәм флешмобтар ойошторолдо. Ҡошсо ырыуына арналған фәнни-ғәмәли конференциянан докладтарҙан, карталар һәм фотоматериалдарҙан, башҡорт ырыуҙарының көнүҙәк проблемаларына арналған материалдарҙан торған йыйынтыҡ донъя күрҙе. Мәсетлеләрҙә үҙ ырыуҙарын өйрәнеү теләге ҙур, һәм улар үҙ шәжәрәләрен әҙерләүгә етди ҡараны. Ҡошсо ырыуы йыйыны кеүек осрашыуҙар беҙҙе тағы ла нығыраҡ берләштерә, артабан үҫешергә мөмкинлек бирә, яңы маҡсаттар ҡуйыла, – ти Марат Әхмәтшин.
Ҡошсолар Урта Азиялағы боронғо төрки ҡәбиләһенән сыҡҡан тип иҫәпләнә. Беҙҙең эраның 1-се мең йыллығында төркиҙәр менән көнбайышҡа яуҙарҙа ҡатнашҡандар. XII быуатта монголдарҙың дурбан (дыуан) ҡәбиләһе тарафынан буйһондоролған. XIII — XIV быуаттарҙа бөткөһөҙ яуҙарҙа ҡатнашыу һәм күсеп йөрөү арҡаһында төрлө халыҡтар араһына инеп китеп таралалар. Шул иҫәптән башҡорттар араһына ла. Тәү башлап Волга (Иҙел) ҡушылдыҡтары Һамар һәм Мәләкәҫ йылғалары буйында урынлашҡандар. Һуңғараҡ Ыҡ тамағына, артабан Башҡортостандың төньяғына һәм Әй йылғаһы буйҙарына килеп төпләнгәндәр.
Мәсетле районы хакимиәте башлығы Әнис Әсәҙуллин яҡташтарының тыуған яҡ тарихын һәм республиканың мәҙәни мираҫын һаҡлау эшенә тос өлөш индереүе билдәләй.
– Мәсетле районы матур тәбиғәтле, күркә төбәк. Әммә уның төп байлығы – маҡтауға лайыҡ, ҡунаҡсыл, хеҙмәт яратҡан кешеләре. Беҙҙең районда 15-тән ашыу милләт вәкиле дуҫ һәм татыу йәшәй. Һәр кеше үҙенең ҡайһы ырыу вәкиле икәнлеген яҡшы белергә тейеш. Был сара мәсетлеләрҙең ата-бабалары рухына тоғро ҡалыуын, нәҫел ебен өйрәнеп, шәжәрәһенә ҙур иғтибар бүлеүен, балалары үҙ тамырҙарын белһен һәм киләһе быуынға тапшырһын өсөн тырышлыҡ һалыуын күрһәтә, – ти ул.
Мәсетле районы башҡорттары ҡоролтайы аҡһаҡалы, умартасы Әхмәтнур Хафизов иһә сараға әҙерлек барышында уҡ күрше райондарҙағы һәм Свердловск өлкәһендәге Ҡошсо ырыуы вәкилдәре менән осраштыҡ, тип билдәләй.
– Тарихи документтар буйынса, Балаҡатай һәм Ҡыйғы райондарында Ҡошсо ырыуына ҡараған өсәр ауыл теркәлгән. Бөгөн уларҙан бары Балаҡатай районында Айҙаҡай менән, Ҡыйғы районында Йонос ауылдары ғына ҡалған.
Красноуфимск районының Һыҙғы ауылында милләттәштәребеҙҙең башҡорттарҙың тарихын өйрәнеү буйынса ҙур эш алып барыуын белеү беҙҙең өсөн ҙур ҡыуаныс булды. Ғәйшә Айсина 12 йылдан ашыу музей асыу теләге менән янып йөрөй, күләмле тикшеренеү эштәре алып бара, экспонаттар йыя, ҡабартмалы сигеү менән шөғөлләнә. Ул был изге эштә яңғыҙ түгел – балалары матди ярҙам күрһәтә, тыуған ауылдарының яҡшы эштәрен һәм йолаларын дауам итеүҙә башҡаларға өлгө булып торалар. Ғәйшә Айсинаның экспонаттары араһында бишек, йөн иләүес, ағас көҙгөләр, һандыҡтар, карауаттар, милли кейем, ҡыҫҡаһы, йөҙгә яҡын боронғо әйбер бар.
Көҙәй һәм Мең ырыуҙары йыйындарында, Туймазылағы башҡорт ырыуҙары йыйынында ҡатнашып, беҙ үҙ халҡыбыҙҙың килеп сығышын өйрәнеү буйынса ҡиммәтле тәжрибә алдыҡ.
Беҙҙең төп бурыс – үҙ ырыуыбыҙҙың лайыҡлы улдары булыу, халҡыбыҙҙың именлеге тураһында даими хәстәрлек күреү, балаларыбыҙҙың аң кимәле, мәҙәни һәм рухи үҫешен хәстәрләү, бай рухи мираҫыбыҙҙы үҫеп килгән быуынға тапшырыу, - ти Әхмәтнур Хафизов.
Сверловск өлкәһенең Красноуфимск ҡала округы башҡорттары ҡоролтайы рәйесе Виталий Ихъяев сараға бик етди ҡараныҡ һәм ентекле әҙерлек эше алып барҙыҡ, тип белдерә.
- Рахманғол һәм Бишкә ауылдары халҡы менән осрашыу бик теремек уҙҙы. Бында Ҡошсо ырыуы тарихы, ҡошсоларҙың Красноуфимск районы һәм Башҡортостан Республикаһы яҙмышында әһәмиәтле роль уйнауы хаҡында һөйләнек. Шулай уҡ конференция ойошторҙоҡ.
Минең тамырҙарым Оло Аҡа, Әжекәй һәм Һабанаҡ ауылдарына барып тоташа, шуның өсөн дә халҡыбыҙ берҙәм һәм бергә булырға тейеш. Киләсәктә үҙ тамырҙарыбыҙҙы онотмау, милли ғөрөф-ғәҙәттәрҙе һаҡлау өсөн этноүҙәктәр барлыҡҡа килтереп, мәҙәниәт үҫешкә ярҙам күрһәтергә кәрәк, - ти ул.
*
Сара сиктәрендә, Оло Ыҡтамаҡ балалар китапханаһында Бөтә донъя башҡорттары ҡоролтайы ойошторған ырыуҙар йыйыны, "Аҡбуҙат" журналының 30 йыллығы уңайынан мәктәп уҡыусылары менән осрашыу булды. Борон замандарҙан был ерҙәрҙә Ҡошсо ырыуы башҡорттары йәшәгән. Улар республикабыҙҙың күп райондарында көн итә: Мәсетле, Балаҡатай, Салауат һәм Силәбе, Свердловск өлкәләрендә лә йәшәйҙәр. Сара китапхана менән танышыуҙан башланды. Беҙҙең менән күрешергә төбәктең Иҫке Мишәр, Яуыш, Оло Ыҡтамаҡ мәктәптәренән 1- 4 класс уҡыусылары йыйылғайны. Осрашыуҙа баҫманың баш мөхәррире Лариса Абдуллина уҡыусыларға ошо төбәктән сыҡҡан шәхестәр эшмәкәрлеге тураһында һөйләне. Филология фәндәре докторы Нәжибә Мәҡсүтова, биология фәндәре докторы Рафаҡ Ғиниәтуллин, техник фәндәр докторы Юлай Байрамғолов, данлыҡлы ҡумыҙсы Миңлеғәфүр Зәйнетдинов - ошо ырыу шәхестәре.
Ҡошсо ырыуының ағасы - муйыл. Балалар баҫманың художество мөхәррире Майя Ҡәйүмова менән бергә ырыу ҡошон төшөрҙө. Берәүҙәр уны аҡҡош ти, икенселәр ыласын тип иҫәпләй. Бөгөн беҙ аҡҡош төшөрҙөк. Еңеүсе һүрәт авторы - 4-се класс уҡыусыһы Арина Йомаҙилова һүрәте. Лауреат исеменә Гөлназ Зәбихуллина, Эвелина Мөбәрәкшина, Эльмир Йыһаншин, Зарина Такиева, Елена Мусина, Илүзә Сабирова лайыҡ булды.
Район мәктәптәрендә башҡорт теле туған тел һәм дәүләт теле булараҡ өйрәнелә. Балалар Башҡортостан тарихы, шәхестәр буйынса һорауҙарға ихлас яуап бирҙе. Шәжәрәһен өйрәнеүселәр ҙә бар. Ырыуҙың батыры Салауат Юлаевтың яуҙашы - Ишмән Итҡолов. Уның тураһында "Аҡбуҙат" журналының октябрь һанында ошо район шәхесе, С. Юлаев премияһы лауреаты Ринат Камалдың мәҡәләһе баҫылды. Ана шулай укыусылар халҡы шәхестәре рухында, миҫалында үҫеүе бик мөһим.
Башҡортостан Башлығы грантына төшөрөлгән " Урал батыр" йәнһүрәтте лә балалар ҡыҙыҡһынып ҡараны.
Н. Хәлиуллина, Г. Балтабаева, Л. Абдуллина әҙерләне.
Айрат Нурмөхәмәтов фотолары.
Автор:
Читайте нас в
© 2020 Сайт журнала «Башҡортостан ҡыҙы». Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. |
Ҡышҡы һалҡындар төшөп, ҡар ныҡлап ятҡас, ноябрь-декабрь айҙарында ауыл халҡы һуғым һуйыу өмәләре үткәрә
Һуғымға тип алдан уҡ йә һыйыр, йә йылҡы малын әҙерләгәндәр... Уларҙы махсус аҙыҡ рационы биреп һимерткәндәр.
Һуғым өмәһенә хужаның туғандары, күрше-күләндәре йыйыла. Электән һыналған, еңел ҡуллы салыусы саҡырыла. Ирҙәр малды йығып салғансы, ҡатын-ҡыҙҙар ҡатнашмай, тик тиреһен һыҙырып бөткәс кенә һуғым һуйған ергә баралар һәм эштең аҙағына тиклем ярҙам итәләр.
Кисен һуғым һыйы уҙғарыла. Байрамға өмәлә ҡатнашыусылар бөтә ғаиләләре менән йыйыла. Был һый өсөн малдың түшкә-муйынын бешерәләр. Бынан тыш тултырма (әгәр һыйыр малы булһа) йәки ҡаҙылыҡ әҙерләнә. Әгәр былары булмаһа, ғәйеп һанала. Һуғым ашында йәнә салыу һөйәгенең булыуы ла мотлаҡ. Уны малды бысаҡлаған кешегә бирәләр. Ит тәме мал салыусының ҡулына бәйле: "Күңеле ҡаты булһа, ит тә ҡаты була, йомшаҡ, изге күңелленең һуйған ите лә йомшаҡ,"- тигән ышаныу бар. Шуға күрә салыусының роле ныҡ баһаланған, ул ҡәҙерле ҡунаҡтарҙың береһе һаналған.
Киске ашҡа килгән ҡунаҡтар үҙҙәренең изге теләктәре менән байрамды башлап ебәрә:
- Һуғым һимеҙ булһын!
- Ите татлы булһын!
- Иҫән-һау ризыҡҡа яҙһын!
Һуғым ашағас, шулай тип теләк теләйҙәр:
- Малдарығыҙ күп булһын,
Малдарығыҙ ныҡ уңһын!
Беҙ ашаған ерҙәргә,
Беҙҙең эскән ерҙәргә -
Хоҙай Тәғәлә ишетһен -
Малығыҙҙы ишәйтһен!
Ғәйеп ризыҡтар бирһен,
Ғәйеп малдар бирһен!
Рәхмәт һыйығыҙға!
Мал салыуҙың да үҙ тәртибе бар. Шуларҙың иң мөһимдәре:
1. Салыусы мотлаҡ сөннәтле булырға тейеш.
2. Малдың башы ҡибла яғына ҡарата ятҡырыла.
3. Салыр алдынан изге доға уҡыу, һис булмаһа "бисмиллаһи-рахманир-рәхим" тиергә кәрәк.
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Дим буйзары" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. |
«Беҙҙә Covid-19 йоғоуҙың ике яңы осрағы теркәлгән. Франциянан ҡайтҡан студент һеңлеһенә вирус йоҡторған. Шул уҡ ваҡытта тәүге сирләүсе бөгөн дауахананан сыға, уға башҡа сир янамай. Ҡалғандар ҙа үҙҙәрен яҡшы тоя. Шул уҡ ваҡытта, белгестәр билдәләүенсә, беҙ сирлеләр һаны экспоненциаль, йәғни ҡырҡа арта торған сиккә етеп киләбеҙ. Ошоға бәйле, бөгөн, 31 мартта, киске сәғәт 8-ҙә, Рәсәй Хөкүмәте тәҡдименә ярашлы, республика халҡының тулыһынса үҙ аллы изоляция режимына күсеүе тураһындағы указ үҙ көсөнә инә. Был беҙгә ауыр эҙемтәләрҙе булдырмаҫҡа ярҙам итәсәк. Мин яҡташтарыма, нигеҙҙә, үҙ һаулығына яуаплы ҡарауы өсөн рәхмәт белдерәм, барыһы ла тиҙерәк тамамланһын өсөн артабан да уйлап эш итеүҙәренә өмөтләнәм».
Барыбыҙҙан да оло яуаплылыҡ һәм түҙемлек талап ителгән осоҙа сабыр булайыҡ, бирешмәйек, ныҡ булайыҡ!
Зөлфиә Ғарифуллина әҙерләне
Читайте нас в
2022 Сайт издания "Бэлэбэй хэбэрзэре" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия редакции. |
Донъяла нефткә хаҡтарҙың төшөүе, йоғошло сирҙең һөжүме Урта һәм Кесе эшҡыуарлыҡты, күпселек предприятиеларҙы ауыр хәлгә ҡуйҙы. Илдә эшҡыуарлыҡты үҫтереү, күп балалы ғаиләләргә ярҙам һәм 3 йәштән 16 йәшкә тиклем балаларға 10-ар мең һум аҡса бүлеү етәкселектең халыҡ араһында абруйының күтәрелеүенә килтерҙе. Әлегә был ярҙамды аҙ күләмдә пенсия алыусы өлкән йәштәгеләр күрмәне. Рәсәй Президенты Владимир Путин һуңғы сығыштарының береһендә аҙ тәьмин ителгәндәргә финанс ярҙамының башҡа юлдарын да эҙләргә тәҡдим иткәйне. Ярҙамға өлкәндәр ҙә мохтаж һәм улар яҡын арала күпмелер сумма аҡса алыуы бик ихтимал.
Донъяла нефткә хаҡтарҙың төшөүе, йоғошло сирҙең һөжүме Урта һәм Кесе эшҡыуарлыҡты, күпселек предприятиеларҙы ауыр хәлгә ҡуйҙы. Илдә эшҡыуарлыҡты үҫтереү, күп балалы ғаиләләргә ярҙам һәм 3 йәштән 16 йәшкә тиклем балаларға 10-ар мең һум аҡса бүлеү етәкселектең халыҡ араһында абруйының күтәрелеүенә килтерҙе. Әлегә был ярҙамды аҙ күләмдә пенсия алыусы өлкән йәштәгеләр күрмәне. Рәсәй Президенты Владимир Путин һуңғы сығыштарының береһендә аҙ тәьмин ителгәндәргә финанс ярҙамының башҡа юлдарын да эҙләргә тәҡдим иткәйне. Ярҙамға өлкәндәр ҙә мохтаж һәм улар яҡын арала күпмелер сумма аҡса алыуы бик ихтимал.
Ә бындай финанс ярҙамы өсөн Рәсәйҙә аҡса бармы? Бар, тип яуап бирә иҡтисадсылар. Рәсәй быйылғы көрсөктө әҙерлек менән ҡаршы алды. Әлеге ваҡытта Милли муллыҡ иғәнәһендә 16 триллион һумға тиклем аҡса иҫәпләнә. Бынан тыш, алтын валюта резервы иҫәбендә 560 миллиард доллар аҡса тупланған. Ошо йәй халыҡҡа матди ярҙам хаҡында ҡарар ҡабул ителеүе бик ихтимал.
Читайте нас в
1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584
Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова
Телефон
(347)292-77-60
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13. |
2020 йылдың 25-27 сентябрендә Ишембай районы Шихан ауылы янындағы "Торатау" геопаркында Этнофестиваль үтәсәк.Был майҙансыҡта өс көн барышында Башҡортостанда йәшәгән 7 милләт вәкиле үҙҙәренең халыҡ йолаларын, ижадын, сәнғәт төрҙәрен күрһәтәсәк.#Ағиҙел#АғиҙелЖурналы#Шихан#НацПроекты#ЭтноАуылШихан
2020 йылдың 25-27 сентябрендә Ишембай районы Шихан ауылы янындағы "Торатау" геопаркында Этнофестиваль үтәсәк.
Был майҙансыҡта өс көн барышында Башҡортостанда йәшәгән 7 милләт вәкиле үҙҙәренең халыҡ йолаларын, ижадын, сәнғәт төрҙәрен күрһәтәсәк.
Сара Башҡортостан Республикаһының граждандар йәмғиәтенә булышлыҡ итеү фонды ярҙамында Башҡортостан Республикаһының Дәүләт телдәрен, шул иҫәптән Башҡортостанда йәшәүсе халыҡтар телен, һаҡлап ҡалыу һәм үҫтереү буйынса Республика Башлығы грантында еңеүсе «Шихандар этноауылы» проекты сиктәрендә уҙғарыла.
Дөйөм алғанда, проект Башҡортостан Республикаһында йәшәгән халыҡтарҙың тарихи факттарын, көнкүрешен, йолаларын өйрәнеүгә арналған. Мәктәп уҡыусылары һәм студенттар өсөн китап һәм һүрәттәрҙең генә түгел, ә бәләкәй ватаныбыҙҙың тарихына тереләй ҡағылыу мөмкинлеген булдырыу өсөн бушлай экскурсиялар ойоштороласаҡ.
Фестивалдең программаһы:
Беренсе көнө:
- Сараны асыу, майҙансыҡтар эшмәкәрлеге.
- Республиканың ижади коллективтарының концерт майҙансығы;
- Этнокүргәҙмә;
- күңел асыу майҙансыҡтары, мастер-кластар, конкурстар һәм уйындар;
- йәрминкә.
Икенсе көн:
- славян халыҡтары мәҙәниәтен демонстрациялау.
- 13:00 - 16:00 сәғәттә урыҫ, украин, сыуаш һәм мордва халыҡтары күргәҙмәһе, мәҙәни программа
Өсөнсө көн:
- Һабантуй. Тамамлау тантанаһы.
- 13:00 - 16:00 сәғәттә башҡорт һәм татар халыҡтарының мәҙәни программаһы тәҡдим ителә. Өсөнсө көн һабантуй форматында үткәрелә: халыҡ спорт төрҙәрендә ҡатнашыу, уҡ-йәйәнән атыу, күргәҙмәләр... |
"Новопетровск" ЯСЙ-һы ҡышҡылыҡҡа мал аҙығы мулдан әҙерләгән.Етәксеһе Евгений Кириков:"Әйткәндәй, механизаторҙар беҙгә кәрәк", -ти.
.Евгений Кириков менән әңгәмәне гәзиттә уҡырһығыҙ.
Читайте нас в
© "Ейәнсура таңдары" сайты, 2020
Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. ПИ ТУ02-01355-се һанлы теркәү тураһында таныҡлыҡ 2015 йылдың 10 июлендә бирелгән. |
Archives Select Month June 2019 (3) May 2019 (7) April 2019 (12) March 2019 (11) February 2019 (6) January 2019 (1) December 2018 (1) October 2018 (3) September 2018 (1) June 2018 (1) April 2018 (2) March 2018 (1) February 2018 (3) January 2018 (1) November 2017 (1) October 2017 (1) July 2017 (2) June 2017 (6) May 2017 (9) April 2017 (4) March 2017 (7) January 2017 (5) December 2016 (5) November 2016 (14) October 2016 (11) September 2016 (10) August 2016 (3) July 2016 (5) June 2016 (17) May 2016 (16) April 2016 (17) March 2016 (22) February 2016 (1) March 2015 (1)
Үҙебеҙҙең кәсептәрҙе тергеҙергә кәрәк, тинем…
Posted on 28.03.2017 by Айгуль Leave a comment
Йөрөгән таш шымара, ятҡан таш мүкләнә, ти халҡыбыҙ. Һәр кем йөрөй-йөрөй, ил-йорт күрә-күрә, ут-һыу кисә-кисә тәжрибә туплай. Беҙҙең бөгөнгө геройыбыҙ ҙа Рәсәйҙең төрлө ҡалаларында эшләп, төрлө халыҡтарҙың көнитмешен өйрәнгәндән һуң, тыуған яғына ҡайтып, халыҡ кәсептәренә нигеҙләнгән кейеҙ-быйма баҫыу цехы аса. 2012 йылда Әбйәлил районы үҙәге Асҡарҙа быйма, кейеҙ баҫыу цехы асып ебәреп, һатып алыусыларына киң […]
Continue reading…
Categories: Иҡтисад һәм эшҡыуарлыҡ
Үҙебеҙ эшләгән һындарҙың булмышында йәшәйбеҙ кеүек
Posted on 16.06.2016 by Айгуль Leave a comment
Ғәҙәттә, ижади һәләтте тик матур әҙәбиәткә һәм сәнғәт өлкәһенә генә ҡағылған төшөнсә булараҡ аңлайҙар: шиғыр яҙа белеү, йыр ижад итеү, матур һүрәт төшөрөү һ.б. Ә ысынында иһә был төшөнсә “ижад” һәм “ижади эшмәкәрлек” менән ныҡ бәйләнгән. Кешенең төрлө өлкәләге эш-хәрәкәтен, үҙ-үҙен тотошон күҙәтеп, эшмәкәрлектең ике төрөн айырып күрһәтәбеҙ. Береһе – репродуктив эшмәкәрлек (ул беҙҙең хәтеребеҙ […] |
#ВладимирПутинИл етәксеһе эш сәфәре менән Керчь ҡалаһына юллана. Матбуғат секретары Дмитрий Песков хәбәр итеүенсә,
Ил етәксеһе эш сәфәре менән Керчь ҡалаһына юллана.
Матбуғат секретары Дмитрий Песков хәбәр итеүенсә, Путин ундағы "Залив" кораблдәр төҙөү заводында Рәсәй Федерацияһының Хәрби-диңгеҙ флоты өсөн хәрби кораблдәр төҙөлә башлауға арналған сарала ҡатнашасаҡ. Видеобәйләнеш аша илдең кораблдәр төҙөүсе бүтән комплекстары хеҙмәткәрҙәре менән дә аралашасаҡ.
Фото: zaliv.com
#ВладимирПутин
Читайте нас в
© "Ейәнсура таңдары" сайты, 2020
Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. ПИ ТУ02-01355-се һанлы теркәү тураһында таныҡлыҡ 2015 йылдың 10 июлендә бирелгән. |
Ҡаҙҙар ҡаңғылдауына тертләп уянды Гөлназ. «Ҡарасы! Ҡалай ҡаты йоҡлап киткәнмен. Аҙ ғына ятып торайым, тип ятҡайным. Көн уртаһында һуйҙаңлап йоҡлап ят инде», - тип һөйләнә-һөйләнә тышҡа сыҡты ҡатын.
Ҡаҙҙар ҡаңғылдауына тертләп уянды Гөлназ. «Ҡарасы! Ҡалай ҡаты йоҡлап киткәнмен. Аҙ ғына ятып торайым, тип ятҡайным. Көн уртаһында һуйҙаңлап йоҡлап ят инде», - тип һөйләнә-һөйләнә тышҡа сыҡты ҡатын.
Ауыл ерендә эш тә күп шул, тауыҡ сүпләһә лә бөтөрлөк түгел. Таң һарыһынан тороп һыйыр һауаһың, малдарҙы ауыл осона алып сығып көтөүгә ҡушаһың, кәртәлә мөңрәп быҙауҙарың көтә, уларға һөт эсерәһе бар, тауыҡ-ҡаҙҙарыңды ашатаһың, һөт үткәрәһең, уның һауыт-һабаһын йыуаһың. Инде саҡ-саҡ тын алып, сәғәткә күҙ һалһаң, иртәнгелекте әҙерләр ваҡыт еткән, ашатып иреңде эшкә оҙатыр кәрәк.
Унан инде, йоҡолары туйған балаларың сыр-сыу килеп, болдорға сығып баҫа...
Юҡ, зарланмай Гөлназ тормошона. Аллаға шөкөр, донъяһы етеш, үҙҙәре иҫән-һау, балалары тупырлап үҫеп килә, күҙ теймәһен. Ире лә яҡшы кеше булып сыҡты. Хужалыҡта ярҙам итеп тора, ир эше, ҡатын эше тип тормай. Ҡулы ла алтын, бына тигән өй һалып инделәр. Ауыл ерендә бар кешенең күҙ терәп торғаны мал бит инде, уныһын да ишәйттеләр. Ҡатын менән ир булараҡ та бәхетлеләр, бер-бе-реһен күҙ ҡарашынан аңлайҙар, бик үк һүҙгә килешкәндәре лә юҡ. Әле Әхмәте урманға ағас ҡыр-ҡырға китте, ашнаҡ эшләргә уйҙары. Балалары уйнарға сығып киткәндәр, өйҙәре ауыл осонда булғас рәхәт, артта ғына йылға аға. Аҙ ғына арыраҡ тау бите. Ауылды уратып тау теҙмәһе ята. Ул тауҙар шундай булып урынлашҡан, әйтерһең дә поезд вагондары. Гүйә, тауҙарҙы уратып поезд килеп сыҡҡан да - туҡтап ҡалған. Шуға уларҙы ауылда «поезд таш» тип йөрөтәләр. Балалары ана шунда уйнайҙар тиңдәштәре менән. Аллаға шөкөр, ергә ерегеп үҫәләр, һәр ташы, һәр үләне, һәр сәскәһе бәләкәстәренең күңел кәрәҙҙәренә һеңә, тыуған еренә бәйләй. Атыу бит, анау ҡала балаларына ҡарай ҙа, йәлләп ҡуя шуларҙы, ҡайҙа ҡарама - таш та асфальт, бер үлән дә күрмәҫһең, уйнарлыҡ урындары ла юҡ. Балалар ҡаласығын эшләп ҡуйғандар ҡуйыуын, унда ла компьютер ҙа автоматтар. Өйгә ҡайтһалар, телевизорҙа шул уҡ роботтар ҙа, фантастик ҡот осҡос нәмәләр. Ярай ҙа, ата-әсәһе балалары менән булырға ваҡыт тапһа, һөйләшеп эс серҙәрен бүлешһә, уларҙың тормошо, күңел торошо менән йәшәһә. Әгәр ҙә өйҙәгеләргә битараф булһалар, ҡайҙан изге күңелле, алсаҡ, бөтә яҡтан камил балалар үҫһен?!
Бына баҡса ултыртабыҙ, ерҙең ошо бәләкәс кенә өлөшөндә аллы-гөллө сәскәләр, шаулап емеш-еләк, йәшелсә үҫһен өсөн күпме көс сарыф итәһең, күпме һыу һибәһең, сүбен утайһың, төптәрен йомшартаһың, йомортҡа баҫҡан тауыҡ кеүек, йәй буйы шул баҡса өҫтөндә булаһың. Шунда ла әле, ҡыйы ла етерлек, уңышы ла ҡайсаҡ ҡыуанырлыҡ булмай. Ә бит кеше үлән түгел, уға һәр саҡ йылы, йомшаҡ һүҙ, яғымлы ҡараш, йән йылыһы кәрәк.
Ҡаҡ-ҡаҡ-ҡаҡ! Уйың бармы баҡмаҡ, тип ҡаҙҙар ҡаңғылдашыуы, болдорҙа ултырған Гөлназдың уйын бүлде. Былтыр Әхмәте сынъяһау итеп эшләп ултыртҡан келәттән алып сығып ем бирҙе себештәргә Гөлназ.
- Асыҡтығыҙмы, ә?! Ҡарасы, ҙурайып киткән кеүек булғанһығыҙ, йомшаҡтарым минең, - тип йәшел хәтфә үлән өҫтөндә йөрөгән себештәрҙе күҙәтте. Ә инә ҡаҙ, ошондай матур, тирә-йүнгә үҙенә күрә йәм биреп йөрөүсе йән эйәләренең әсәһе булыу менән ғорурланғандай ҡаҡылдап ҡуйҙы ла, бәпкәләрен уратып йөрөп сыҡты. Аңшайып артта ҡалған бер себешен суҡышы менән этеп ем янына яҡынайтты.
Гөлназ һап-һары бәпкәләрҙе, уларҙы ҡурсалап торған ғорур инә ҡаҙҙы күҙәтте, ә уйҙары, күңел йомғағының ебен һүтеп, бынан бер нисә йыл элек булған ваҡиғаны барланы.
... Әхмәтенең ике туған ҡустыһы туйға саҡырғайны күрше районға. Туй-туй бит инде ул, ике һыйырыңдың береһен һуй, тип юҡҡа әйтмәгәндәр. Кейәүҙең ата-әсәһе лә ҡулдарынан килгәндең барыһын да эшләгәндәр. Йолаһына тура килтереп һыйлайҙар. Өҫтәлдәр һыйҙан һығыла, ҡунаҡтар йәштәргә иң изге, иң матур теләктәр теләйҙәр. Бик оҡшаны туй Гөлназға, иҫерешеп йөрөгән кешеләр ҙә юҡ. Барыһы ла ысын күңелдән күңел аса.
Йәштәр йылға буйына төшөп әйләнергә булдылар. Сыр-сыу килеп егеттәр, ҡыҙҙар машиналарға ултырыша башланылар. Ап-аҡ ебәк күлдәкле ҡурсаҡ бәйләнгән, төрлө ептәрҙән биҙәлгән, бөгөнгө тантананың сәбәпселәре ултырған машина урынынан ҡуҙғалғайны инде. Әллә ҡайҙа килеп сыҡҡан ҡаҙ бәпкәләре машина алдында хасил булдылар. Үҙҙәренә яҡынлашыусы ҡотосҡос ҙур нәмәнән ҡурҡып, сипылдашып ҡайҙа барырға белмәй, абына-һөрөнә, төрлө яҡҡа һибелделәр. Тик береһе генә, албырғап ҡалды ла, машина алдынан йүгере-үен белде.
Гөлназ, бәпкәһен һаҡларға ынтылған инә ҡаҙ кеүек, өҫтәл артынан ырғып торҙо ла, машина алдына йомолдо. Шул саҡ артта ултырған машиналарҙың береһенән урта буйлы, һөйкөмлө генә бер егет һикереп төштө лә, йүгереп килеп бәпкәне ҡулына алды. Дерелдәп торған себеште ҡурҡыуҙарынан ни эшләргә белмәй өйөгөшөп сипылдашҡан бәпкәләр янына алып барып ебәрҙе. Унан, көтөп торған иптәштәренә бара торорға ҡушып, себештәрҙе күҙәткән Гөлназ янына килде.
- Бына рәхмәт яуғыры! Ярай ҡотҡарып өлгөрҙөгөҙ,
юғиһә тапалып әрәм булыр ине, иҫәркәй. Инәләре күренмәй, был себештәр үҙҙәре генә микән... Нисек күреп өлгөрҙөгөҙ, ҡустым, рәхмәт, - тине Гөлназ, түшәлеп ятҡан үләнде суҡыштары менән йолҡҡолаған ҡаҙ себештәренә ҡарап уйға ҡалған егеткә.
- Әсәйҙәре юҡ уларҙың, апай! Баҫып сығарғандың икенсе көнөнә бер иҫерек матайы менән тапап китте, ярай әле, себештәрен тапамаған. Күрше егете мин, туйға ингәйнем... Ошо себештәрҙе күргән һайын йөрәгем әрней. Дөрөҫөн әйткәндә, мин үҙем дә ошо бәпкәләр кеүекмен, ата-әсәйем юҡ...
Атайым оҫта мейес сығарыусы булған, әсәйем фермала һыйыр һауған. Һуңынан эшен ташлаған, атайым менән эшкә бергә йөрөй башлаған. Атайыма кирбес алып бирешеп торған, мейес һылаған. Тәүге осорҙа эшләгән эштәре өсөн аҡса алдылар. Мин аҙ ғына иҫләйем, миңә ул ваҡытта алты йәштәр тирәһе булған, ә һылыуыма йәш тә тулмаған ине, ата-әсәйҙең беҙгә матур күлдәктәр, тәмле ризыҡтар алып ҡайтҡанын. Бер тапҡыр әсәйем үҙенә күлдәк алып ҡайтҡайны. Аҡ борсаҡ төшкән зәңгәр күлдәк кейеп көҙгө алдында әйләнгәне һаман да күҙ алдымда. Тулҡынланып торған ҡуйы ҡара сәстәрен баш
осона ураған, матур һоро күҙҙәрен ҡыҫа төшөп, йыл-мая-йылмая атайымдан: «Килешәме? Мин матурмы?» - тип һорай. Ә атайым ҡатынының матурлығына маһая төшөп, шул уҡ ваҡытта үҙ дәрәжәһен төшөрмәй генә, йылы ҡараш ташлап: «Йә инде, ҡыланма», - тигән була.
Һуңынан улар мейес сығарған өсөн ниңәлер гел араҡы алып ҡайта башланылар. Йырлашып эсәләр, ә унан һуң ыҙғышыр булып китәләр. Һәм бер көндө күрше ауылға мейес сығарырға киттеләр ҙә бүтәнсә ҡайтманылар. Икәүләшеп ултырып урманда эскәндәр ҙә туранан ҡайтырға булғандар. Ҡараңғыла күрмәй килеп, ярҙан осҡандар. Икенсе көндө генә таптылар уларҙы. Бына шулай етем ҡалдыҡ беҙ, апай! Етем ҡалдыҡ тигәс тә, өләсәйем етем итмәне беҙҙе. Беҙ күңелһеҙләнмәһен тип ҡулынан килгәндең барыһын да эшләне, кешенән кәм кейендермәне, аш-һыуы ла тәрбиәле булды. Ә шулай ҙа, ата-әсәһе менән етәкләшеп йөрөүсе балаларҙы күрһәк, үҙ-ара ыҙғышып киткәндә: «Мин атайыма, әсәйемә әйтәм», - тип илаған тиңдәштәремә ҡарап, көнләшә инек. Хәҙер инде ҙурайҙыҡ. Һылыуым инде ауыл мәктәбен тамамлап, юғары уҡыу йортонда белем ала. Тик бына мин хеҙмәттә саҡта өләсәйем үлеп киткән. Төбәп ҡайтырға өй ҙә юҡ ине. Рәхмәт, ауылдаштарға, күршеләргә, әллә ни итеп ҡаршыланылар. Өләсәйемдең өйөн рәтләп шунда ҡайттым. Күптән түгел военкоматҡа саҡыртып, уҡырға барырға өндәнеләр. Белем алырға булдым, апай, военкоматта, уҡырға инергә ярҙам итәбеҙ, тиҙәр. Мин бит Чечняла хеҙмәт иттем, кем әйтмешләй, утты-һыуҙы, тимер торбаларҙы үткән кеше. Үлем менән дә бик йыш осрашырға тура килде. Янған БТР эсенән иптәштәрем иҫһеҙ килеш алып сыҡҡандар мине. Икенсе юлы контузия алып, машина аҫтында ҡала яҙҙым, Борай егете ҡотҡарҙы. Йәшәү тәмен беләм мин, апай, тормошҡа ҡарашым да ҡайһы бер тиңдәштәремдән ныҡ айырыла. Ундағы мәхшәрҙе күреп йәнем ҡатманы минең, киреһенсә үҙебеҙҙең йәшәйешкә айыҡ ҡараш менән ҡарарға, аҡты ҡаранан айырырға өйрәнеп ҡайттым. Уҡып сығып, ныҡлап аяҡҡа баҫҡас ҡына ғаилә ҡорасаҡмын.
Балаларыма минең менән ғорурланырлыҡ булһын, минән, ҡатынымдан өлгө алып үҫерлек булһын.
Апай! Иғтибар иткәнһегеҙҙер, эйе бит, бигерәк матур бит беҙҙең яҡтар, иҫ китерлек! Балаларым мин һулаған һауаны һулап, мин аунаған хәтфә үләндә аунап, ошо матурлыҡты күреп үҫһен өсөн, мотлаҡ ауылыма ҡайтасаҡмын. Ҡара әле, мин һеҙҙе арытып бөткәнмендер инде үҙемдең әңгәмәм менән. Бәлки, һеҙ аптырайһығыҙҙыр, ниндәйҙер таныш түгел бер егет килде лә үҙе тураһында һөйләй башланы тип. Һеҙҙең шул ярҙамға мохтаж, көсһөҙ себештәрҙе күреп ҡотҡарырға ынтылыуығыҙ әллә ни эшләтте күңелемде, эсемде бушатаһым килде. Ғәфү итегеҙ, йәме, һеҙҙең ваҡытығыҙҙы алдым шикелле. Рәхмәт һеҙгә себеш өсөн! Тимәк, изге күңелле кешеләр бар әле донъяла. Уйлап ҡараһаң, бер себеш нимә инде, ә шулай ҙа ... Ул да бит йән эйәһе, уның да йәшәргә хаҡы бар. Ярай, апай, мин йүгерҙем, юғалтҡандарҙыр. Ҡасан да булһа бер осрашырбыҙ әле! Һау булығыҙ! Миңә бәхет теләгеҙ! - тине лә йүгереп китеп тә барҙы.
Оҙаҡ текләп торҙо Гөлназ уның артынан. Күңеленән бәхет теләне егеткә, ә күҙ алдында - етемһерәгән яңғыҙ себеш.
«Хыялдарың саф, изге, бер үк тормошҡа ашһын! Бәхетеңдән изге күңелле, тәүфиҡле бәндәләр юлдаш булһын! Иншалла!» - тип шыбырҙай ине ирендәре Гөлназдың.
Үҙенең шул уҡ теләкте ҡабатлауына, ҡысҡырып әйтеүенә тертләп китте Гөлназ. Инә ҡаҙ бәпкәләрен эйәртеп ҡапҡанан сығып бара. Тамаҡтары туйған бәпкәләр, үлән араһынан саҡ-саҡ күренеп, туйтаң-туйтаң әсәләре артынан ҡабаланалар. Уларҙы ҡарап торҙо ла, өйөнә ашыҡты Гөлназ, оҙаҡламай үҙенең себештәре ҡайтасаҡ.
Нурия ҠУНЫСБАЕВА.
Фото: ЯндексКартинки
Читайте нас в
© "Ейәнсура таңдары" сайты, 2020
Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. ПИ ТУ02-01355-се һанлы теркәү тураһында таныҡлыҡ 2015 йылдың 10 июлендә бирелгән. |
Милли проект – бурыстар һәм эштәр. Рәсәй Президенты Владимир Путин “Торлаҡ һәм ҡала мөхите” милли проектына үҙгәрештәр индерергә тәҡдим итә.
Ағиҙел
-8 °С
Ҡар
75 лет Победы
Бөтә яңылыҡтар
Яңылыҡтар
22 Июль 2019, 08:00
Милли проект – бурыстар һәм эштәр. Рәсәй Президенты Владимир Путин “Торлаҡ һәм ҡала мөхите” милли проектына үҙгәрештәр индерергә тәҡдим итә.
Милли проект – бурыстар һәм эштәр. Рәсәй Президенты Владимир Путин “Торлаҡ һәм ҡала мөхите” милли проектына үҙгәрештәр индерергә тәҡдим итә. Рәсәй Президенты Владимир Путин аҙ килемле ғаиләләрҙе торлаҡ менән тәьмин итеү хаҡында тәҡдим индерҙе. Был тәҡдим “Торлаҡ һәм ҡала мөхите” милли проектында тормошҡа ашырыласаҡ һәм финансланасаҡ. #нацпроекты; #национальныепроекты
Рәсәй Президенты Владимир Путин аҙ килемле ғаиләләрҙе торлаҡ менән тәьмин итеү хаҡында тәҡдим индерҙе. Был тәҡдим “Торлаҡ һәм ҡала мөхите” милли проектында тормошҡа ашырыласаҡ һәм финансланасаҡ.
Аҙ килемле ғаиләләргә торлаҡ күсемһеҙ милекте шәхси милек итеп рәсмиләштермәү шарты менән тапшырыласаҡ. |
Бөгөн Өфөлә Ғафури һәм Чернышевский урамдары киҫелешендә төҙөлөп ятҡан йорт янында ер убылып, өҫтөндәге асфальты ярылып төшкән, тротуарға ла зыян килгән. Был урында - автомобиль ҡуйыу майҙансығында - соҡор барлыҡҡа килгән. Ундағы машиналарҙы эвакуатор ярҙамында икенсе ергә күсергәндәр.
Хәүефле урын сигнал таҫмалары менән уратып алынған. Ер һаман да сатнап, соҡор киңәйә, тиҙәр.
Был хәлгә Өфөнөң Ленин районы буйынса Граждандарҙы яҡлау идаралығында шундай аңлатма биргәндәр: гидравлик һынауҙар мәлендә йылылыҡ трассаһының тишелеүе юлдағы асфальттың емерелеүенә сәбәп булған.
"Хәүефле урында авария хеҙмәте белгестәре эшләй. Тәүҙә йылылыҡ трассаһын йүнәтеп, шунан асфальт япмаһын яңыртасаҡтар", - тип белдергән идаралыҡ хеҙмәткәрҙәре.
Фото: Өфө ҡалаһы хакимиәте сайты.
Автор:Аклима Гизатуллина
Читайте нас в
© 1917 - 2020 «Башҡортостан» гәзите.
Бөтә хоҡуҡтар ҙа яҡланған.
Мәҡәләләрҙе күсереп баҫҡанда, йә уларҙы өлөшләтә файҙаланғанда «Башҡортостан» гәзитенә һылтанма яһау мотлаҡ.
Зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР). Регистрационный номер: серия ПИ ФС77-33205 от 11 сентября 2008 г. |
Республикаға эвакуацияланған Луганск һәм Донецк республикалары граждандарына Йәмәғәт ярҙамы штабы "Берҙәм Рәсәй" партияһының төбәк бүлексәһендә аҙыҡ-түлек һәм кәрәк-яраҡ алыуын дауам итә.
Әйтәйек, бөгөн Дәүләт Думаһы депутаты Ризуан Ҡорбанов исеменән Донецк һәм Луганск халҡына гуманитар ярҙам тупланмаһына "Саф йөрәк" хәйриә фонды ирекмәндәре ҡушылды. Улар 11 электр сәйнүге һәм аҙыҡ һатып алған.
"Хәҙер, Луганск һәм Донецк республикаларында ҡот осҡос ваҡиғалар барғанда, кешеләрҙе тыуған ерҙәренән эвакуациялағанда, беҙ ситтә тора алмайбыҙ. Уларға ысынлап та ярҙам кәрәк, аҙыҡ-түлек, һыу, кейем-һалымға мохтаждар. Эвакуацияланған граждандар араһында тәү сиратта балалар, ҡатын-ҡыҙҙар, оло йәштәгеләр бар. Беҙҙең уртаҡ бурысыбыҙ – туғандаш халыҡҡа ярҙам ҡулы һуҙыу һәм уларҙың тырышлығын берләштереү. Республиканың битараф булмаған халҡын мөмкин булған гуманитар ярҙамды күрһәтергә саҡырам", — тине Ризуан Ҡорбанов.
"Беҙҙең хәстәрлек" ирекмәне Ингил Хәсәнов әйтеүенсә, көн һайын ярҙам итергә теләүселәр һаны арта.
"Өфө халҡы балалар өсөн кейем-һалым, уйынсыҡтар һәм кейем-һалым, шәхси гигиена әйберҙәре, яҫтыҡ-юрғандар алып килә. Хәстәрлекле кешеләрҙең күп булыуына шатмын. Штабыбыҙға ирекмән булып килергә мөмкинлеге булғандарҙы ла саҡырам. Бөгөн ниндәй ҙә ярҙам артыҡ булмаясаҡ", — тине Ингил Хәсәнов.
Гуманитар ярҙам йыйыуҙа төрлө ойошмалар ҙа әүҙем ҡатнаша. Мәҫәлән "Дар Сайрана" компанияһы 25 литрлыҡ ун баллон һыу алып килеп биргән.
"Беҙҙең ойошма был кешеләргә ярҙам итергә әҙер. Кәрәк булһа, эсәр һыуҙы бер нисә тапҡыр алып килеп китербеҙ", — тине ойошма етәксеһе Эрнст Ғәлинуров.
Оло быуын халҡы Луганск һәм Донецк республикалары граждандарының бәхетһеҙлеген күңеленә айырыуса яҡын ала.
"Радионан Донецк һәм Луганскиҙан эвакуацияланған кешеләргә ярҙам кәрәклеген ишеттем. Ҡатыным Луганскиҙан. Уның менән кәрәк булғандың барыһын да йыйып, ҡабул итеү пунктына алып килдек. Ир-егеттәр һәм ҡатын-ҡыҙҙар өсөн кейем, йылы балалар кейеме, аяҡ кейеме", — ти хаҡлы ялдағы Александр Ефименков.
Өфөлә йәшәгән Нина Зайцева эвакуацияланғандарға аҙыҡ-түлек, кейем-һалым алып килгән.
"Барыһы ла тыныс юл менән хәл ителһен. Кешеләр һыйыныу урыны табыр, әммә тыныс тормош ул бары тыуған ерҙә генә мөмкин. Илдәре тынысланып, үҙ яғына ҡайтырға насип итһен", — ти ул.
Шулай уҡ гуманитар ярҙамға "К-Сервис" яуаплылығы сикләнгән йәмғиәте ҡушыла. Компания вәкилдәре балалар өсөн әйберҙәр алып килгән.
Республикаға идара итеү үҙәге лә ситтә ҡалманы. Бөгөн ойошма ағзалары аҙыҡ-түлек пакеттары, карауаттар, яҫтыҡ, юрған комплекттары алып килде.
Хәтерегеҙгә төшөрәбеҙ, гуманитар ярҙам өсөн Йәмәғәт штабы: Өфө, Цюрупы, 17.
Шулай уҡ "Берҙәм Рәсәй" партияһының барлыҡ 63 бүлексәһендә лә гуманитар ярҙам ҡабул ителә.
Эш сәғәте:
Дүшәмбе — йома: 09.00 — 21.00 сәғәттәрҙә.
Шәмбе – йәкшәмбе: 09.00 − 18.00 сәғәттәрҙә.
Байрам көндәрендә: 09.00 - 18.00 сәғәттәрҙә.
Йәмәғәт ярҙамы штабының “тура бәйләнеш” телефоны: 8 (347) 218-19-19.
Шылтыратыуҙар көн һайын 8.00 сәғәттән алып 20.00 сәғәткә тиклем ҡабул ителә.
Фото "Берҙәм Рәсәй" партияһының Башҡортостан буйынса төбәк бүлексәһенән алынды.
Автор:Лилия Нуретдинова
Читайте нас в
© 1917 - 2020 «Башҡортостан» гәзите.
Бөтә хоҡуҡтар ҙа яҡланған.
Мәҡәләләрҙе күсереп баҫҡанда, йә уларҙы өлөшләтә файҙаланғанда «Башҡортостан» гәзитенә һылтанма яһау мотлаҡ.
Зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР). Регистрационный номер: серия ПИ ФС77-33205 от 11 сентября 2008 г. |
Башҡортостан Республикаһының Төҙөлөш һәм архитектура буйынса дәүләт комитетында күп ҡатлы каркаслы йорттар төҙөүҙе үҫтереү мәсьәләһе буйынса кәңәшмә үтте. Унда күп ҡатлы каркас йорттар төҙөлөшө элементтарын етештереү буйынса заводтар, төҙөлөш ойошмалары етәкселәре һәм төп заказсы-төҙөүселәр ҡатнашты.
— - Республика Президенты Рөстәм Хәмитов төбәктәге төҙөлөш комплексы алдына етди бурыстар ҡуйҙы, – тине дәүләт комитеты рәйесе Хәлит Мәхмүтов. – Мәҫәлән, республика торлаҡ төҙөлөшө программаһына ярашлы беҙ 2015 йылға – 3700 мең квадрат метр, ә 2020 йылға 5200 мең квадрат метр кимәленә сығырға тейешбеҙ. Йәғни киләһе ун йыл эсендә бөгөнгө күрһәткестәрҙе икеләтә арттырыу талап ителә. Заманса фәнни-техник эшләнмәләрҙе ғәмәлгә индермәйенсә һәм төҙөлөш процесын мөмкин тиклем индустриалләштермәйенсә был бурыстарҙы үтәү мөмкин түгел. Төҙөлөштә ҡулланылған яңы технологиялар беҙгә сығымдарҙы кәметергә, сафҡа индерелгән торлаҡ сифатын яҡшыртырға булышлыҡ итәсәк.
БР Төҙөлөш һәм архитектура буйынса дәүләт комитетының матбуғат хеҙмәте хәбәр итеүенсә, республикала индустриаль эре панелле йорттар төҙөүҙе – “Эре панелле йорттар төҙөү” тресы, ә каркаслы йорттар һалыуҙы “Каркас” төҙөлөш-монтаж комплексы тормошҡа ашыра. Уларҙа проект һәм төҙөлөш ойошмалары бар. Башҡортостанда каркаслы йорттар һалыу системаһы әлегә тейешенсә үҫешмәгән. Шулай булыуға ҡарамаҫтан, республиканың төрлө ҡалаларында ошондай 15 йорт һалынған.
“Башинвест” компаниялар төркөмө “Промтехстрой” асыҡ акционерҙар йәмғиәте менән берлектә Өфөнөң Инорс биҫтәһендә Торлаҡ төҙөлөшө фонды объектында эш башланы. Унда каркас технологияһы буйынса тәжрибә рәүешендә тәүге йорт төҙөлә. Яҡынса иҫәп-хисаптар буйынса уның 1 квадрат метры коммуникацияларға сығымдарҙы иҫәпкә алып, 22-23 мең һум тәшкил итәсәк.
Каркас йорттар һалыу элементтарын етештереү ҡеүәте (ул “Промтехстрой” йәмғиәтендә урынлаштырыласаҡ) йылына 250 мең квадрат метр торлаҡ тәшкил итәсәк.
Автор:Рәсүл Хәмиҙуллин
Теги:төҙөлөшкәңәшмәләр
Читайте нас в
Рубрики
Йәмғиәт
Спорт
Иҡтисад
Хәл-ваҡиғалар
Мәҙәниәт
Сәйәсәт
Лонгрид
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450077, Уфа, Кирова, 45
Реклама хеҙмәте
(347) 250-11-11
Редакция
(347) 250-07-28
Ҡабул итеү бүлмәһе
(347) 250-05-07
Хеҙмәттәшлек
(347) 250-06-14
Кадрҙар бүлеге
[email protected]
Кире бәйләнеш
© 1992-2022 АО ИА «Башинформ». Свидетельство о регистрации СМИ № ТУ 02-01609 от 25.09.2017 г., выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан.
Вся информация и материалы, размещенные на сайте www.bashinform.ru защищены международным и российским законодательством об авторском праве и смежных правах.
18+ запрещено для детей.
При перепечатке или цитировании ссылка на ИА «Башинформ» обязательна. Для интернет-изданий и социальных сетей прямая активная гиперссылка обязательна. Использование логотипа ИА «Башинформ» в целях, не связанных с ссылкой на агентство при перепечатке или цитировании, допускается только с письменного разрешения АО ИА «Башинформ». |
Ғәҙәттә, календарҙа билдәләнгән һәр төрлө иҫтәлекле даталарҙы беҙ йыр-бейеү һәм тамашалар менән билдәләргә күнеккәнбеҙ. Быйыл Халыҡ-ара инвалидтар көнө уңайынан сара ойоштороласағы хаҡында уҡығас, уға сираттағы күңел асыу сараһы итеп кенә ҡараным. Әммә, 6 декабрҙә район мәҙәниәт йортонда үткән сарала ҡатнашҡас, үҙ фекеремдән ҡайттым. Был саранан репортажды сайтта уҡығыҙ.
Ғәҙәттә, календарҙа билдәләнгән һәр төрлө иҫтәлекле даталарҙы беҙ йыр-бейеү һәм тамашалар менән билдәләргә күнеккәнбеҙ. Быйыл Халыҡ-ара инвалидтар көнө уңайынан сара ойоштороласағы хаҡында уҡығас, уға сираттағы күңел асыу сараһы итеп кенә ҡараным. Әммә, 6 декабрҙә район мәҙәниәт йортонда үткән сарала ҡатнашҡас, үҙ фекеремдән ҡайттым.
Уң яҡтағы өҫтәлдә оҫта ҡуллы Светлана Ишбулатова, Эльза Зарипова, Нәйлә Ғәлийәнова, Зөләйхә Дәүләтбәковаларҙың бәйләнгән әйберҙәре урын алғайны.
Ҙур форум форматында ойошторолған сараны район хакимиәте башлығы Дәмин Юланов менән Бөтә Рәсәй инвалидтар йәмғиәтенең Ейәнсура районы ойошмаһы рәйесе Венера Мостафинаның сығышы асты. Айгөл Татарникова менән Илсур Илтенбаев алып барған тантана район мәҙәниәт йорто хеҙмәткәрҙәре һәм С. Абдуллин исемендәге балалар сәнғәт мәктәбе уҡыусылары сығыштары менән үрелеп барҙы.
Үргендең “Айгөл” һәм Иҫәнғолдоң “Ҡояшҡай” балалар баҡсалары әҙерләгән ҡул эштәре, уйынсыҡтар күргәҙмәләре, тәрбиәселәрҙең уларҙы эшләү буйынса күрһәткән оҫталыҡ дәрестәре барыһында ла ҙур ҡыҙыҡһыныу уятты. Гәзитебеҙҙең күптәнге дуҫы Тәнзилә Ноғоманова ла ҡыҙы Диана менән балаларға һәм әсәйҙәргә канзаши, топиарий һәм беләҙектәр эшләү серҙәре менән ихлас бүлеште. Алыҫ Арсен ауылынан килгән Лев Егоров иһә теләүселәрҙе гәзиттән үҙе кеүек үк оҫта итеп кәрзин үрергә өйрәтте. Үҙе махсус фотозона әҙерләгән Валерия Мәһәҙиева иһә “тәхеттә” ултырған, бәхетле йылмайған ҡыҙҙар-малалайҙарҙың онотолмаҫ мәлдәрен фотопленкаға мәңгеләштерҙе.
Айлыҡ аҡсалата түләмдәр, газ үткәреүгә сертифат юллау мәсьәләһе лә күптәрҙе ҡыҙыҡһындырҙы. Инвалидлыҡ юллау, ортопедик аяҡ кейеме эшләтеү буйынса ла һорауҙарға яуап алынды. Тағы ла Таңсулпан Хафиз ҡыҙы инвалидтарҙы йөрөткән автомобилдәр өсөн махсус билдә хаҡында ла әйтеп үтте. МСЭ-ға ғариза ғариза менән мөрәжәғәт иткән осраҡта, нисәнсе төркөм инвалиды булыуға ҡарамаҫтан, А4 форматындағы бындай билдәне руль артында үҙе йөрөймө, әллә пассажирмы – һәр кем алыуға хоҡуҡлы. Түләүле парковкаларҙа ла бушлай туҡталыу хоҡуғын биргән был билдә, әлбиттә, ҙур ҡалаға барыусылар өсөн бик ҡулай. Санатор-курорт дауаланыуы, юлламалар алыу буйынса һорауҙарға социаль страховкалау фондының Ейәнсура районы буйынса бүлегенең баш белгесе Гөлнара Хәйбуллина яуап бирҙе.
Дөйөм “түңәрәк өҫтәл”дән һуң һәр кемдең белгестәргә килеп, шәхсән һорау менән мөрәжәғәт итеү мөмкинлеге булды. Йәнле аралашыуҙан һуң барыһы ла икенсе ҡаттың фойеһына күтәрелде. Сөнки тап шунда был сараның иң тантаналы өлөшө – төрлө бәйгеләр еңеүселәрен, төрлө өлкәлә, шулай уҡ инвалидтар ойошмаһы тормошонда әүҙемдәрҙе бүләкләү үтте. Бер генә бала ла, ҡатнашыусы ла иғтибарҙан ситтә ҡалманы.
Сарала сәләмәтлек мөмкинлеге сикле 100-ҙән ашыу кеше ҡатнашты. Был райондағы инвалидтарҙың бары яҡынса 5 проценты. Улар килеп, үҙҙәре менән йәмғиәт араһында бер ниндәй ҙә сик тә, кәртә лә юҡлығын тойоу, киреһенсә, һәр кемдең ярҙам ҡулы һуҙырға әҙер тороуы, уларҙы моғайын ҡанатландырғандыр. Инвалидтар көнө байрам түгел тиҙәр. Әммә ошо дата уңайынан ойошторолған күптәргә кәйеф күтәренкелеге, аралашыу ҡыуанысы, яңы тәьҫораттар бүләк иткән, ысын мәғәнәһендә байрам сараһы унда ҡатнашҡан һәр кемдә эҙһеҙ үтмәҫ, тип ышанғы килә. Киләсәктә бындай сара йәнә ойошторолор ҙа, ҡатнашыусылар ҙа күберәк булыр, тип ышанғы килә. Ә был – тәүге ҙур форум райпо хеҙмәткәрҙәре әҙерләгән йәмле лә, тәмле лә сәй табыны менән тамамланды.
ФЕКЕРҘӘР:
Нәйлә Ғәлийәнова, Урта Муйнаҡ ауылы:
– Шул тиклем шатланып ҡайттыҡ. Бығаса булдымы икән? Әммә мин бындай ҙур сарала тәүге тапҡыр ҡатнашыуым. Программа төптән уйлап эшләнгән. Шул тиклем ныҡ оҡшаны! Ә балаларҙың ҡыуаныуҙары йөҙҙәренә сыҡҡан, шат күҙҙәре осҡондай балҡып тора! Сараның барлыҡ ойоштороусыларына ҙур рәхмәт! Ныҡлы сәләмәтлек, эшегеҙҙә уңыштар, ғаилә именлеге теләйем!
Илшат Батталов, Ҡарадигән ауылы:
Юлиә Абдрахманова, Саҙалы ауылы:
– Мин байрамға улым Данил менән килдем. Бик ҡыуанышып ҡайттыҡ. Концерт бик оҡшаны, аҙаҡ улым төрлө уйындарҙа ҡатнашып, бүләктәр алды. Ҡайтҡас, тәьҫораттарын туғандарына һөйләп бөтә алманы. Конкурста ҡатнашҡаны өсөн Почет грамотаһы һәм бүләк менән билдәләнде. Бүләгенә бигерәк ҡыуанды һәм киләһе йылда тағы ла ҡатнашам тип дәртләнеп ҡайтты. Мөмкинлектән файҙаланып, ойоштороусыларға һәм улыма конкурста ҡатнашырға ярҙам иткән уҡытыусылары Идария Ишбаева меән Зөлфиә Фахретдиноваға ҙур рәхмәтемде еткерәм.
Читайте нас в
© "Ейәнсура таңдары" сайты, 2020
Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. ПИ ТУ02-01355-се һанлы теркәү тураһында таныҡлыҡ 2015 йылдың 10 июлендә бирелгән. |
Һөйөнсө, дуҫтар! “Башҡорт энциклопедияһы” нәшриәтендә Бөрйән районының энциклопедияһы донъя күргән. Был хаҡта “Башкирская энциклопедия”ның сайтында мәғлүмәт бар. Был турала тулыраҡ – артабан.
Һөйөнсө! Бөрйән энциклопедияһы баҫылған!
Сайтта хәбәр итеүҙәренсә, район энциклопедияһы (“Бурзянская энциклопедия”) ике өлөштән тора.
Тәүге өлөшө райондың географик урыны, тарихының мөһим этаптары, хужалыҡтар, мәғариф, мәҙәниәт үҫеше тураһындағы һәм башҡа мәғлүмәттәрҙе үҙ эсенә алған.
Инеш мәҡәләлә шулай уҡ 1939 йылдан алып халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре урынлаштырылған.
Икенсе өлөшөндә административ-территориаль берәмектәр, районда ниндәй ырыуҙар вәкилдәре йәшәүе, башҡорт олоҫтары, бөткән ауылдар тураһында һ.б. мәғлүмәттәр урын алған.
Биографик мәҡәләләрҙә райондың фән, әҙәбиәт, сәнғәт өлкәләрендә уңыштарға өлгәшкән билдәле кешеләре - дәүләт, хужалыҡ һәм йәмәғәт эшмәкәрҙәре, дәүләт наградалары һәм маҡтаулы исемдәргә эйә булған райондаштар, дәүләт һәм район премиялары лауреаттары хаҡында уҡырға мөмкин.
Китапта 1600-ҙән артыҡ биографик һәм аңлатмалы мәҡәләләр алфавит тәртибендә урынлаштырылған. Төрлө фотографиялар, таблицлара һәм карталар иллюстрация материалдары итеп бирелгән.
Энциклопедия Бөрйән районы муниципаль район хакимиәтенең заказы буйынса әҙерләнгән.
Шулай итеп, Ә. Сөләймәнов музейы етәксеһе Роза Шәриф ҡыҙы Ғүмәрова етәкселегендәге төркөм районыбыҙ тарихын киләсәк быуындарға еткереү йәһәтенән ғәйәт ҙур эш башҡарған.
(Был энциклопедия тураһында алдағы көндәрҙә гәзиттә уны төҙөүселәр менән бергә ентекләберәк хәбәр итербеҙ).
Сығанаҡ: (http://www.bashenc.ru/index.php/component/content/article/8-novosti/403-v-gaun-rb-bashkirskaya-entsiklopediya-podgotovlena-burzyanskaya-entsiklopediya ).
Автор:Тансылу Багаутдинова
Читайте нас в
© 2020 "Таң" гәзитенең сайты. Сайт газеты "Тан"
Свидетельство о регистрации СМИ ПИ № ТУ 02-01439 от 01.09.2015 г. выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. |
Шиветсийә бинакарлиқ вә шәһәр тәрәққият министири мәһмәт қаплан уйғур маарип уюшмисиниң рәиси әхмәтҗан турсун башчилиқидики идарә һәйәт әзалирини ишханисида қобул қилди. 2014-Йили 22-декабир, шиветсийә.
RFA/Éhsan
22-Декабир күни шиветсийә бинакарлиқ вә шәһәр тәрәққият министири мәһмәт қаплан шиветсийәдә паалийәт қиливатқан уйғур маарип уюшмисиниң рәиси әхмәтҗан турсун башчилиқидики идарә һәйәт әзалирини ишханисида қобул қилди. Зиярәт шиветсийә вақти чүштин кейин саәт 13:00 дин 14:30 гичә елип берилди.
Уйғурларниң зияритидин хушал һәм мәмнун болған шиветсийә бинакарлиқ вә шәһәр тәрәққият министири мәһмәт қаплан, узундин бери шәрқий түркистанда йүз бәргән вәқәләр вә шиветсийәдики уйғурларниң елип бериватқан паалийәтлирини йеқиндин көзитип келиватқанлиқини билдүрди.
Булардин бири, шиветсийәдә тунҗи чиққан “шведчә- уйғурчә” һазирланған луғәт. Бу лоғәтниң уйғур тилини қоғдаш вә йеңи туғулуп өскән пәрзәнтләрни тәрбийәләштә интайин муһим рол ойнайдиғанлиқини билдүргән министир мәһмәт қаплан, “ бу луғәтниң електронлуқ қилип тарқитилиши вә еһтияҗи болған һәммә адәмниң қолида болуши интайин муһим” деди.
Көрүшүш давамида уйғур маарип уюшмисиниң рәиси әхмәтҗан турсун, мәһмәт қапланға тәшкилатниң елип бериватқан хизмәтлири тоғрисида мәлумат бәрди.
Бу тоғрисида тәпсилий мәлумат елиш үчүн, уйғур маарип уюшмисиниң рәиси әхмәтҗан турсунни зиярәт қилдуқ.
Уйғурларниң министир мәһмәт қапланни кәлгүсидиму давамлиқ қоллайдиғанлиқини билдүргән әхмәтҗан турсун, өзлирини ишханисида қобул қилғанлиқи үчүн униңға шиветсийәдики уйғурларға вакалитән алаһидә рәһмәт ейтти вә хатирә боюм совға қилди.
Мунасивәтлик хәвәрләр
Сиясәт
Шиветсийәдики ислам тәшкилатлириниң йиғиниға уйғурларму қатнашти
Шиветсийәдики уйғурларниң көчмәнлик һаяти һәққидики баянлири
Шиветсийәдики “уйғур маарип уюшмиси” йиллиқ хизмәт пиланини оттуриға қойди
Шиветсийәдики ислам йиғинида шәрқий түркистан мәсилиси оттуриға қоюлди
Шиветсийәдики уйғурлар түрк әлчиханисидики паалийәттә уйғурларниң вәзийитини аңлатти
Көп көрүлгән хәвәрләр
RFA
Уйғур қизи дилназ тилайева “қазақистан йәр мәликиси” аталди
Үрүмчидики чоң базарға йеқин бир бинаға от кәткән: хитайниң қамал сиясити давамлиқ паҗиә туғдурмақта
Үрүмчидики сақчи хадимлири от апитидә ишиккә селинған қулупниң өлүм санини ашурғанлиқини етирап қилди
Үрүмчидики паҗиә хитай миқясида кәң көләмлик наразилиқ намайишлириға пилтә болған
Үрүмчидә йүз бәргән от апити хитай һөкүмитиниң қамал сияситигә қарши аммивий наразилиқ һәрикитиниң пәрдисини ачқан
Пикир қошуң
Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз. |
Ҡалдыр мине яңғыҙ, туғанҡайым минең, Мин һинең мөхәббәтеңдән арыным. Әйткән һүҙҙәреңә бер ҙә ышанмайым, Бәлки мин үҙем һине яратмайым. Көтмә көнөн шылтыратыуҙы минең Мин бит һинең урамыңды оноттом. Эҙләмә осрашыуҙы минең менән, Таныш һуҡмаҡтарҙы бөтөнләй юғалттым. Припев: Ҡаршыма сыҡма, миңә һөйөүең кәрәкмәй. Ҡушма һүҙеңде, барыбер ҡарашым үҙгәрмәй. Һөйләмә әхирәтеңә үҙ сереңде, Ул һинең һүҙҙәреңде тыңлап ҡайғырмаҫ. Илама рәнйетеп нескә күңелеңде, Ул бит минең һөйөклөм, һине ул тыңламаҫ. Припев: Ҡаршыма сыҡма, миңә һөйөүең кәрәкмәй. Ҡушма һүҙеңде, барыбер ҡарашым үҙгәрмәй. (3 раза)
Оҙон сәсле ҡыҙ
Фанис Султангулов
Ямғыр
Фанис Султангулов
Йондоҙ
Фанис Султангулов
Төнө буйы сәсрәп яуҙы йондоҙ. Сыңлап торған тауыш арбаны. Ғәфү үтенәмен һинән, йәрем, Осрашыуға бөгөн барманым. Бөгөн тағын ураҡлаған был ай, Уф, йөрәгем меңгә турала. Ниңә килмәүемдең сәбәптәре - Ҡарыша бит миңә был йөрәк ( х2 ) Сыңлап торған сынйырҙарға сормап Ебәрмәне мине Етегән. Яңы ғына тыуған нурлы айға Ғашиҡ булырымды кем белгән. Хыянатым өсөн кисер, йәрем, Ләкин хистәр минән көслөрәк. Ниңә килмәүемдең сәбәптәре - Ҡарыша бит миңә был йөрәк ( х2 ) |
Билдәле шағирә Зөһрә Ҡотлогилдина – донъяға төрлө халәттә: бала, ҡатын, әсәй булараҡ бағып, уны гелән яңы төҫмөрҙәр аша танһыҡ итеп һүрәтләгән, шиғырҙарында кем сифатында асылһа ла, һәр ваҡыт бәҫле һәм мәрхәмәтле ҡала белгән лирик геройҙы тыуҙырған...
Рубрика: Әҙәби балҡыш / Ҡыҙҙар моңо / Тотош уҡырға
«Ҡартлыҡ көҙҙәй, сағыулығы уның – күңелдәрҙә янған иҫтәлек»
Гөлсирә Шафиҡова – ғүмере буйы тыуған ерендә йәшәп ижад иткән шағирә. Мәсетленең Яңы Мишәр ауылы йәмле Әй буйында урынлашҡан. Уның тәмле тел менән яҙылған, балаларға арналған әҫәрҙәре кескәйҙәрҙе сағыу һәм мөғжизәле донъяға алып инә. Баҫмабыҙға...
Рубрика: Ҡыҙҙар моңо / Тотош уҡырға
Үткәндәрҙе иңләп, бөгөндәрҙе имләп, тиҫбе-һүҙҙәр теҙә һылыуҙар
Хикәйәсе булараҡ халыҡ һөйөүен яулаған Миләүшә Ҡаһарманованың шиғриәте лә үҙенсәлекле. Оҙаҡ йылдар Сибайҙа йәшәп, журналистикаға хеҙмәт иткән, яңыраҡ баш ҡалаға күскән үткер ҡәләмле Бөрйән ҡыҙының ирек һөйөүсән, ғорур, ихлас һәм бер аҙ дыуамал...
Рубрика: Ҡыҙҙар моңо / Тотош уҡырға
Юҡһыныуҙан юҡтыр саралар
Наилә Фуат ҡыҙы Кималова Белорет районы Кәртәле ауылында тыуып үҫкән. Башҡорт дәүләт педагогия институтын тамамлағандан бирле Инйәр ҡасабаһының 2-се мәктәбендә балаларға белем бирә. «Илһам ҡошо йыш ҡына ҡәләм алырға мәжбүр итә, ижад – ул йөрәк...
Рубрика: Ҡыҙҙар моңо / Тотош уҡырға
Франгизә Илбәкованың һаҡлаған бүләктәре
Франгизә Илбәкова – Салауат районы Юлай ауылы ҡыҙы. Өфө дәүләт сәнғәт институтында актер һөнәренә уҡып сыҡҡан һылыу хеҙмәт юлын Башҡорт дәүләт филармонияһында нәфис һүҙ оҫтаһы булып башлай. Әммә нәфис телевидение режиссураһы буйынса Мәскәүҙә икенсе...
Рубрика: Ҡыҙҙар моңо / Тотош уҡырға
Аҡ бәхетең булырмын...
Йәш шағирә Ҡарлуғас Ишемғолова – Хәйбулла районы Садовый ауылы ҡыҙы. Башҡорт дәүләт университетының башҡорт филологияһы һәм журналистика факультетын тамамлаған. М. Цветаева, С. Есенин, Р. Сафин, Ә. Атнабаев шиғриәтенә ғашиҡ һылыу үҙе лә ҡәләм...
Рубрика: Ҡыҙҙар моңо / Тотош уҡырға
«Йөрәгемдә һайрай һандуғас»
Йөрәктәрҙе наҙлы хистәргә сорнар моңло тауышы менән Нәркәс Сиражетдинова эстрада күгендә яҡты йондоҙ булып балҡыны. Уның башҡарыуындағы «Йөрәгемдә һайрай һандуғас», «Әсәйем, әсәкәйем» йырҙары теле-радио эфирҙарҙа ҙур популярлыҡ менән файҙалана....
Рубрика: Ҡыҙҙар моңо / Тотош уҡырға
Артҡа 1 2 Алға
Яңы һан
Анонстар
«Башҡортостан ҡыҙы» журналының март һанына күҙәтеү
“Башҡортостан ҡыҙы”ның февраль һанына күҙәтеү
Телевизорығыҙ күрһәтһен тиһәң
Журнал архивы
Январь 2022 (1)Март 2019 (12)Февраль 2019 (30)Январь 2019 (30)Декабрь 2018 (37)Ноябрь 2018 (27)
Октябрь 2018 (31)Сентябрь 2018 (49)Август 2018 (21)Июль 2018 (11)Июнь 2018 (21)Май 2018 (32)Апрель 2018 (19)Март 2018 (71)Февраль 2018 (20)Январь 2018 (18)Декабрь 2017 (30)Ноябрь 2017 (21)Октябрь 2017 (23)Сентябрь 2017 (23)Август 2017 (25)Июль 2017 (30)Июнь 2017 (34)Май 2017 (28)Апрель 2017 (30)Март 2017 (23)Февраль 2017 (17)Январь 2017 (18)Декабрь 2016 (18)Ноябрь 2016 (23)Октябрь 2016 (24)Сентябрь 2016 (24)Август 2016 (20)Июль 2016 (18)Июнь 2016 (23)Май 2016 (24)Апрель 2016 (25)Март 2016 (25)Февраль 2016 (18)Январь 2016 (21)Декабрь 2015 (17)Ноябрь 2015 (21)Октябрь 2015 (20)Сентябрь 2015 (12)Август 2015 (14)Июль 2015 (4)Июнь 2015 (4)Май 2015 (1)Апрель 2015 (1)Март 2015 (9)Январь 2015 (2)Декабрь 2014 (2)Ноябрь 2014 (22)Октябрь 2014 (2)Сентябрь 2014 (17)Август 2014 (20)Июль 2014 (17)Июнь 2014 (22)Май 2014 (18)Апрель 2014 (15)Март 2014 (17)Февраль 2014 (18)Январь 2014 (17)Декабрь 2013 (14)Ноябрь 2013 (16)Октябрь 2013 (16)Сентябрь 2013 (18)Август 2013 (15)Июль 2013 (18)Июнь 2013 (15)Май 2013 (13)Апрель 2013 (15)Март 2013 (17)Февраль 2013 (16)Январь 2013 (18)Декабрь 2012 (17)Ноябрь 2012 (17)Октябрь 2012 (21)Сентябрь 2012 (17)Август 2012 (14)Июль 2012 (17)Июнь 2012 (16)Май 2012 (15)Апрель 2012 (18)Март 2012 (27)Февраль 2012 (17)Январь 2012 (11)Декабрь 2011 (16)Ноябрь 2011 (12)Октябрь 2011 (14)Сентябрь 2011 (6) |
“Экология” милли проектына мәғлүмәти яҡтан булышлыҡ итеүсе коммерцияға ҡарамаған махсус автономиялы ойошмаларға федераль субсидия биреү ҡағиҙәләре билдәләнде.
Субсидияларҙы шулай уҡ ошо эштәргә бүлеү ҡаралған:
* экологик белем биреүгә, тәбиғәткә ҡарата һаҡсыл мөнәсәбәт тәрбиәләүгә, милли проект тематикаһына йүнәлтелгән саралар ойоштороу һәм үткәреү,
* халыҡ өсөн экологик белем биреүгә йүнәлтелгән полиграфик баҫма сығарыу,
* киң мәғлүмәт саралары өсөн матбуғат турҙары ойоштороу һәм үткәреү,
* Рәсәй субъекттарында үҙебеҙҙең һәм сит илдәрҙең эксперттары ҡатнашлығында эшлекле саралар уҙғарыу,
* халыҡҡа экологик тәрбиә биреү маҡсатында видеоматериалдар булдырып, уларҙы киң мәғлүмәт сараларына урынлаштырыуҙы тәьмин итеү,
* милли проект тематикаһы буйынса мәғлүмәт материалдары әҙерләп, уларҙы Интернетта киң таратыу.
Билдәле булыуынса, ил Президенты Владимир Путин быйылғы Санкт-Петербург халыҡ-ара иҡтисади форумында: “Экологик хәл бөтөн кешелектең социаль-иҡтисади именлегенә туранан-тура хәүеф менән янай. Климат менән экология донъяуи үҫештең объектив факторына әйләнде”, – тине.
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Эйлестан"
Зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР). Регистрационный номер: серия ПИ №ТУ02-01373 от 29 июля 2015 г. |
Рөстәм Нурыев Категория:1252 йылда вафаттар битенең исемен йүнәлтеү ҡуймайынса үҙгәртте. Яңы исеме: [[Категория:1252 йылда вафат булғандар]…
ә
15:20
28 июль 2015
Ардах18
"{{deathyr|125|2}} {{Commonscat|1252 deaths}} Категория:1250-се йылдарҙа вафаттар" исемле яңы бит булдырылған |
Сорғотҡа эшкә барып, былтырғы йылдың 29 ноябрендә сәйер рәүештә ғәйеп булған 32 йәшлек Арыҫлан Тайыповты эҙләү туҡтатылған. Ул...
Яуапһыҙлыҡ бәләһе
Сорғотҡа эшкә барып, былтырғы йылдың 29 ноябрендә сәйер рәүештә ғәйеп булған 32 йәшлек Арыҫлан Тайыповты эҙләү туҡтатылған. Туғаны әйтеүенсә, ул иҫән-һау, барыһы ла яҡшы.
Күпме кеше уны эҙләп, остоҡтай хәбәр көтөп өҙгөләнгәндә, ҡайҙа йөрөгән һуң ул?
- Был ваҡыт арауығында ул Өфөлә заводта эшләп йөрөгән. Бар туғандары аҡылдан яҙырҙай булып уны эҙләгәндә ни өсөн иҫкәртмәгәндер - аңлашылмай, - тигән апаһы "Комсомолка" хәбәрсеһенә.
Иҫегеҙгә төшөрәбеҙ: Арыҫлан Себергә эшкә китеп, бер көндө танышы менән талашҡандан һуң йыйынып сығып китеп, эҙһеҙ юғалғайны. Ирҙе 2,5 ай буйы тиерлек урындағы ирекмәндәр һәм полиция эҙләне.
Фото: социаль селтәрҙән.
Автор:Аклима Гизатуллина
Читайте нас в
© 1917 - 2020 «Башҡортостан» гәзите.
Бөтә хоҡуҡтар ҙа яҡланған.
Мәҡәләләрҙе күсереп баҫҡанда, йә уларҙы өлөшләтә файҙаланғанда «Башҡортостан» гәзитенә һылтанма яһау мотлаҡ.
Зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР). Регистрационный номер: серия ПИ ФС77-33205 от 11 сентября 2008 г. |
25 ноябрҙә «Цюрупалағы театр» сәхнәһендә Карло Гольдониҙың «Ике әфәнденең хеҙмәте» пьесаһы буйынса комедия күрһәтелә.
«Ике әфәнденең хеҙмәте» - итальян халыҡ театры темаһына вариацияларҙан барлыҡҡа килгән комедия. Сюжет нигеҙендә – үҙ һүҙле ата-әсәләре арҡаһында өйләнешә алмаған ғашиҡтар тураһында тарих. Ваҡиғалар үҙәгендә – Труффальдино исемле зирәк һәм тапҡыр хеҙмәтсе. Аҡса эшләр өсөн ул бер юлы ике хужаға хеҙмәт итергә һәм ярарға тырыша.
Режиссеры һәм художество етәксеһе - Рәсәйҙең һәм Башҡортостандың халыҡ артисы Таңсулпан Бабичева.
Спектакль башҡорт телендә ҡуйыла.
Билеттарҙы спектакль башланыр алдынан алырға мөмкин. Хаҡы: 200 һум.
Тамаша киске сәғәт 7-лә башлана.
Адресы: Өфө ҡалаһы, Цюрупа урамы, 9.
Белешмә өсөн:
«Цюрупалағы театр» - буласаҡ актерҙар һәм режиссерҙар ҙур сәнғәт донъяһына тәүге аҙымдар яһаған майҙансыҡ. Ижади берекмәнең тарихы 1971 йылдан башлана, уның сәхнәһендә йөҙләгән студент ҡанат нығытҡан һәм артабан Башҡортостандың, Рәсәйҙең иң яҡшы театрҙарында, кино һәм телевидение өлкәһендә эш башлаған. Бөгөнгө көнгә тиклем бында спектаклдәр ҡуйыла һәм яңы таланттар асыла. Уҡыу театры айына ике-өс тапҡыр Заһир Исмәғилев исемендәге Өфө дәүләт сәнғәт институтының театр факультетында актер һәм режиссер курстарының диплом алды һәм диплом спектаклдәрен күрһәтә, шулай уҡ күсмә концерттар һәм спектаклдәр ҡуя. |
Бөгөн күптәр интернетһыҙ тормошто күҙ алдына ла килтерә алмай. Ләкин донъя селтәренә сымлы интернет аша ҡушылыу мөмкин булмаған төбәктәр һаман бар әле. «Цифрлы иҡтисад» милли проекты халыҡтың цифр өлкәһендәге тиңлеген тәьмин итеү өҫтөндә эшләй. Уның сиктәрендә республикала «Интернет ҡулланыу мөмкинлеге» төбәк проекты ғәмәлгә ашырыла.
Бөгөн күптәр интернетһыҙ тормошто күҙ алдына ла килтерә алмай. Ләкин донъя селтәренә сымлы интернет аша ҡушылыу мөмкин булмаған төбәктәр һаман бар әле. «Цифрлы иҡтисад» милли проекты халыҡтың цифр өлкәһендәге тиңлеген тәьмин итеү өҫтөндә эшләй. Уның сиктәрендә республикала «Интернет ҡулланыу мөмкинлеге» төбәк проекты ғәмәлгә ашырыла.
Был проектҡа республика Хөкүмәте һәм «Ростелеком» асыҡ акционерҙар йәмғиәте башланғыс һалды. Баҡалы районы хакимиәтенән хәбәр итеүҙәренсә, Башҡортостандың программаға индерелгән 262 ауылы иҫәбендә Баҡалы районының 10 ауылы ла бар. Туҡбирҙе, Яңы Балыҡлы, Киләй, Иҫке Кәстәй, Ахман ауылдарына интернет килгән дә инде. Был ауылдарҙағы 250-нән ашыу йорт селтәргә тоташтырылған. Ә Килкабыҙ, Ҡамай, Ҡамышлытамаҡ, Юлтимер, Иҫке Әзмей ауылдары тиҙлекле интернетҡа, IP-телевидение һәм IP-телефонияға быйыл май аҙаҡтарында тоташасаҡ.
Баҡалы сервис үҙәге директоры Александр Павлов әйтеүенсә, селтәр юғары сифатлы, юғары тиҙлектә эшләй. Әммә теге йәки был ауылға оптик-сүс кабель һалып, интернет үткәреү менән эш бөтмәй, уны һәр йортҡа алып барырға кәрәк. Йорттарҙы тоташтырыу хеҙмәте тулыһынса түләүһеҙ күрһәтелә, ҡорамалдар ҙа түләүһеҙ бирелә, кешеләрҙең ғариза яҙыуы ғына талап ителә. Интернет үткән ауылдарҙа халыҡ ҡәнәғәт.
Ғариза биреү өсөн 8-800-100-0-800 түләүһеҙ номерына шылтыратырға кәрәк. Баҡалыла ошо проект сиктәрендә интернетҡа тоташҡан йорттарҙың күпме булыуына ҡарап, Башҡортостан Хөкүмәте уны башҡа ауылдар өсөн дә ҡулланыу мәсьәләһен ҡараясаҡ.
Читайте нас в
1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584
Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова
Телефон
(347)292-77-60
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13. |
Башҡорт халҡының милли кухняһы ифрат бай. Ул үҙенең төрлөлөгө, тәмлелеге менән генә түгел, сәләмәтлек өсөн файҙалы булыуы менән дә айырылып тора. Мәҫәлән, ҡымыҙ, бал һәм ҡоротто ғына алайыҡ. Уларҙың шифалы үҙенсәлектәре һәм әллә күпме ауырыуға дауа булып тороуы хаҡында күптән билдәле.
Бөгөн ошондай уҡ шифалы ризыҡтарыбыҙҙың береһе – талҡанға туҡталып үтәйек. Билдәле булыуынса, уны борон ата-бабаларыбыҙ бойҙайҙан әҙерләгән. Тәүҙә бойҙайҙы утта ҡыҙҙырып, ҡурмас эшләнгән. Һуңынан уны ҡул тирмәнендә тартып, майға ҡушып йомарлағандар. Бына шулай әҙерләнгән талҡан. Бер ҡыйынлығы ла юҡ, ә организм өсөн файҙаһы ғәйәт ҙур. Әйткәндәй, ул туҡлыҡлы, асығыу тойғоһон тиҙ баҫа. Өҫтәүенә, боҙолоп бармай, юлда йөрөгәндә уңайлы. Асыҡтыңмы, тиҙ генә ҡапҡылап алырға мөмкин. Борон шулай иткәндәр ҙә, юл моҡсайҙарына талҡан, киптерелгән ҡорот һалып алғандар.
Әле лә республикабыҙҙың ауылдарында өҫтәл түрендә был ризыҡты күрергә мөмкин. Айырыуса Баймаҡ, Әбйәлил, Хәйбулла, Йылайыр райондарында милли ризығыбыҙ – талҡанды онотмайҙар.
Талҡанда аҡһымдар һәм углеводтар организм тарафынан үҙләштерелеү өсөн иң кәрәкле күләмдә. Бынан тыш, унда бик мөһим минераль матдәләр – цинк, магний, тимер, кальций, селен да бар. Уны үҙләштереү өсөн артыҡ энергия талап ителмәй. Шыттырылған бойҙайҙан әҙерләнгән талҡан айырыуса яҡшы. Уның организмдағы мөһим процестар өсөн яуап биреүсе мейегә файҙаһы ҙур.
Талҡандың тағы бер шифалы үҙенсәлеге шунда: ул эсәктәр аша үткәндә үҙенә ағыулы матдәләрҙе һеңдерә һәм организмдан сығарыуға булышлыҡ итә.
Күҙәнәклеккә бай булыуы сәбәпле, талҡан эсәктәр эшмәкәрлегенә ыңғай йоғонто яһай, эс ҡатыуынан арынырға булышлыҡ итә, шуның эҙемтәһе булараҡ, тирене таҙарта.
Уның ярҙамында яралар бөтәшә, тире йәшәрә, сәс яҡшы үҫә, тырнаҡтар һыныуҙан туҡтай.
Шәкәр диабеты менән сирләүселәр өсөн дә талҡан бик яҡшы аҙыҡ булып тора. Ғәҙәттә, диабетиктарға ҡарабойҙай ярмаһы ашарға ҡушалар. Әммә уны көн һайын ҡуллана башлаһаң, ялҡыта. Ә талҡан аҡһымдарға бай булыу йәһәтенән бер ҙә ҡалышмай. Өҫтәүенә, төрләндереп, унан башҡа ризыҡтар әҙерләргә мөмкин.
Һуңғы ваҡытта, талҡанды яман шештең ҡайһы бер төрҙәрен иҫкәртеүҙә файҙаланырға мөмкин, тигән фекерҙәр ҙә ишетелә башланы. Мәҫәлән, күкрәк яман шеше менән ауырыу хәүефенә ҡараған ҡатындарға файҙалы. Шулай уҡ көн һайын уны туҡланыу рационына индергәндә, йыуан эсәк рагы менән сирләү хәүефе лә кәмей.
Ҡайһы бер ауырыуҙарҙы дауалауҙа талҡанды ҡулланыу ҙа иҫ киткес һөҙөмтә бирә. Ауырыуҙарҙың күреү һәләте яҡшыра, тештәре нығый, хәрәкәтсәнлеге арта, сәстәре ҡуйыра һәм битенең төҫө матурая. Йәғни организм йәшәрә. Талҡандың үпкә ялҡынһыныуы, ашҡаҙан һәм бөйән сей яраһы, экземаны, бөйөр һәм үт ҡыуығындағы таш ауырыуын дауалауҙа ярҙам итеүе раҫланған. Үҙеңдең хәлеңде яҡшыртыу өсөн уны көнөнә 4 – 5 ҡалаҡ ашау ҙа етә.
Билдәле булыуынса, талҡандың калорияһы әҙ. Шуға күрә ул ябығырға теләүселәргә маҡсатына ирешергә ярҙам итер. Калорияһы әҙ булһа ла, талҡанды артыҡ күп ашап булмай, тиҙ генә туйыу тойғоһо барлыҡҡа килә. Шул уҡ ваҡытта ул углеводтар һәм май алмашыныуын яҡшырта. Шуға күрә лә был аҙыҡ һимеҙҙәр диетаһына индерелгән.
Өҫтәүенә, талҡан ашағанда эсәктәр һәр саҡ таҙарынып тора һәм уларҙың лайлалы ҡатламы тергеҙелә. Талҡандағы бойҙайҙың ҡабығы эшкәртелмәй, ә яҡшы һепертке кеүек барлыҡ артыҡ нәмәне таҙартып сығара. Һөҙөмтәлә эсәктәрҙең эшмәкәрлеге яҡшыра һәм кәүҙә ауырлығы нормалләшә.
Талҡан йәшәүгә көс бирә, сәләмәтлек өҫтәй. Уны ашаған бала яҡшыраҡ үҫә һәм тиҙ арып бармаясаҡ. Әлеге ваҡытта бигерәк тә йәштәр араһында популяр булған фаст-фуд, гамбургер һәм шаурмаларға ҡарағанда, ул туҡлыҡлы һәм күпкә файҙалы. Ата-бабаларыбыҙ белгән нимә ашарға.
Талҡан менән бер инсә рецепт
Коктейль
Бер стакан кефир йә йогуртҡа бер-ике ҡалаҡ талҡан өҫтәргә. Бик шәп иртәнге аш килеп сыға. Ә ябығырға теләүселәргә киске ашҡа ла шуны уҡ тәҡдим итергә мөмкин.
Эс ҡатҡанда
Иртәнге аштан ярты сәғәт алда ике балғалаҡ талҡанды һыуға ҡушып эсергә. Төшкөлөккә талҡандан теләгән ризыҡ әҙерләп ашарға. Кискелеккә ике балғалаҡ талҡанды кефирға ҡушып эсергә мөмкин.
Тәбиғи косметика
- Бер ҡалаҡ талҡанды ярты стакан ҡайнар һыуға һалып бутарға һәм, әҙерәк һыуынғас, битте ыуырға мөмкин.
- Ике ҡалаҡ талҡанды ярты стакан ҡайнар һыуға һалып, бер ҡалаҡ бал һәм ике ҡалаҡ ҡаймаҡ йә үҫемлек майы ҡушырға. Ҡоро, ҡояшҡа янған йә елгә елһенгән тирегә бик яҡшы битлек килеп сыға.
http://www.ye02.ru/zd/19177-ti-tmle-l-fajaly-la.html
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Стәрлебаш шишмәләре"
Газета зарегистрирована (ПИ №ТУ 02-01461 от 05.10.2015 г.) в Управлении Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан.
УЧРЕДИТЕЛИ: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан, Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом «Республика Башкортостан». |
Һөйөнсөләйбеҙ: һөймәлекле Эт йылында “Ағиҙел” журналы күберәк данала тараласаҡ. Бының өсөн бөтәгеҙгә лә рәхмәт күндерәбеҙ. Хәйер, журналдың быйылғы беренсе, йәғни ғинуар һаны баш мөхәррир Рәлиф Кинйәбаевтың ҡотлауы менән асыла һәм баҫманың киләсәккә барламаһын яҡшы ниәттә күҙаллата. Ә инде Әхмәт Зәки Вәлидиҙең хәтирәләренән өҙөк Республикабыҙҙың ышаныслы аҙымдар менән йөҙ йыллыҡ юбилейына ынтылышын иҫкә төшөрә.
Шатлыҡ - ҡыуаныстары менән ашҡынып көткән Яңы – 2018 йыл календарын асты. Ҡарҙар яуа, бурандар берсә ҡотора, берсә баҫыла. Шуныһы мөһим, донъя сәйәсәтендә лә хәүефле бурандар бер ни тиклем баҫыла төшкәндәй.
Тормош ҡәҙимге ҡиблаһында дауам итә.
Һөйөнсөләйбеҙ: һөймәлекле Эт йылында “Ағиҙел” журналы күберәк данала тараласаҡ. Бының өсөн бөтәгеҙгә лә рәхмәт күндерәбеҙ. Хәйер, журналдың быйылғы беренсе, йәғни ғинуар һаны баш мөхәррир Рәлиф Кинйәбаевтың ҡотлауы менән асыла һәм баҫманың киләсәккә барламаһын яҡшы ниәттә күҙаллата. Ә инде Әхмәт Зәки Вәлидиҙең хәтирәләренән өҙөк Республикабыҙҙың ышаныслы аҙымдар менән йөҙ йыллыҡ юбилейына ынтылышын иҫкә төшөрә.
Шиғриәт шәлкемендә был юлы үҫенсәлекле ижад емештәре менән билдәле әҙип Мәүлит Ямалетдин сығыш яһай. Хикмәт шунда: ул – робағиҙар авторы, тос шиғырҙарын рубаи тип нарыҡлап, урыҫ телендә лә камил яңғыратыуға өлгәшкән. Мәҫәлән, башҡорт телендәгеһе түбәндәгесә:
– Кисәге көн ҡайҙа?
– Бары уйҙа инде.
– Ә иртәгәң?
– Килер төндөң ҡарынында.
– Төн килер ул, бәлки. Ә һуң көн тыуыуға
Ышанысың бармы?.. Шунан уйла инде.
Хәҙер ошо уҡ робағиҙың руссаға тәржемәһен ишетәйек:
– Где день вчерашний твой?
Он в мыслях, в памяти хранится.
А завтра где?
Оно из дня грядущего родится.
И может, ночь придет. А вот уверен ты вполне,
Что день наступит вновь? Ответа нет, уж как ни биться...)
Бөрйән – рухыбыҙ, телебеҙ сәңгелдәге, тип атай район үҙәге Иҫке Собханғолда йәшәгән журналист һәм шағирә Айһылыу Ғарифуллина. Ошо арала әҙибә үҙенең 50 йәшен билдәләй, ҡотлауҙар күндерәйек үҙенә. Әйткәндәй, ғинуар айында танылған һүҙ оҫталарынан Фәрит Ғәбдрәхимовҡа – 85, Тәскирә Даяноваға – 70, Фәнзиә Мәҡсүтоваға 60 йәш тула. Уларҙы ла әҙәбиәт һөйөүселәр исеменән ихлас тәбрикләйек.
Артабан академик Тельман Әминевтың “Намыҫ менән үттең юлыңды” исемле мәҡәләһенең аҙағы тәҡдим ителә һәм бында ла автор ҡәҙерле әсәһе – Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы Зәйнәб Биишева хаҡында бик йылы иҫтәлетәре менән уртаҡлаша. Мәғлүм ки, ағымдағы айҙа данлы әҙибәнең тыуыуына 110 йыл тулды.
Сәсмә әҫәрҙәрҙән уҡыусыларҙы мауыҡтырған, фәһемләндергән “Юғалтылған ожмах” романының аҙағы баҫылды. Ни өсөн Фәниҙә Исхаҡова әлеге прозаһын роман-хикмәт тип атаған һуң? Был һорауға яуапты әҫәр менән тулыһынса танышҡас ҡына табырға мөмкин.
Башҡортостандың халыҡ шағиры Марат Кәримовтың “Ҡуйын дәфтәре – ижад хәстәре” яҙмаларының тәүге өлөштәре былтырғы 11-се һәм 12-се һандарҙа донъя күргәйне, әлегә иһә автор ваҡытлыса нөктә ҡуйып тора һәм дауамын оҙаҡлатмаҫҡа вәғәҙәләй. Ә яҙмалар бик тә ҡыҙыҡлы һәм мауыҡтырғыс, һәммәһе лә тормошсан, хатта ки әсе генә юмор менән һуғарылған, ҡыҫҡаһы, аҡһаҡал йәшендәге авторыбыҙ һәр һүҙе афористик юҫыҡта сәпкә тейә. Әйҙәгеҙ әле, тыңлап ҡарайыҡ.
***
...Шиғыр һәр шағирҙа үҙенсә тыуалыр. Миндә улар ҡай саҡта шишмә кеүек ағып тора. Ә ҡай саҡта сығыр юлындағы ташты алып ташларға уның йылдар буйына көсө етмәй. “Эшсе” шиғыры шулай ҡырҡ йылдан һуң ғына ҡағыҙға төштө. Ә бына “Төш” тигән шиғыр бер минут эсендә яҙылды. Вафатынан һуң Мостай Кәрим ап-асыҡ булып төшөмә кергәйне. Уяныу менән үк ҡәләмгә тотондом.
Яҙа-яҙа үҙем өсөн бер ҡағиҙәгә килдем: шиғыр яҙылыу менән уны шунда уҡ матбуғатҡа бирергә ашыҡмаҫҡа кәрәк. Бер аҙ һыуынғандан һуң ғына уға кире ҡайтырға мөмкин. Шунда уның етешһеҙ яҡтары ла күренеүсән. Әммә түҙемлек һәр шағирҙа ла булмай шул. Тимер Арслан,, мәҫәлән, Һәнәк редакцияһына“бына һеҙгә бер шедевр” тип яңы шиғырын ҡалдырып китә ине. Унан биш минут та үтмәй, “фәлән һүҙҙе фәләнсә итеп төҙәтеп ҡуйығыҙ әле”, тип шылтырата. Төҙәтәм. Оҙаҡ та үтмәй, тағы звонок. “Теге төҙәтмәне былайыраҡ итеп үҙгәртегеҙ әле!” Бына шул хәл йыш ҡабатлана ине. Мәрхүм шиғырын ана шулай шылтырта-шылтырата кондицияһына еткерә ине.
Маяковский кәрәкле бер һүҙ өсөн мең тонналап һүҙ рудаһын аҡтарырға тура килә тигәнерәк фекер әйткәйне. Тимер Арслан ана шул “горняклыҡ эше” менән шөғөлләнеп йөрөгән, күрәһең. Һәм шул кәрәкле һүҙҙе тапҡан. Бының өсөн уны битәрләргә түгел, бәлки, маҡтарға кәрәктер?
***
Әлбиттә, маҡтарға кәрәк. Әлеге юҫыҡта Марат ағай Кәримовтың үҙен дә маҡтау фарыз. Кәрәкле һүҙ таба белгәне һәм ул һүҙҙең осҡор фраза булғаны өсөн. Мәҫәлән, түбәндәге мәҡәл ише яңғыраған һынамыштар үрҙәге фекергә дәлил түгелме ни?
...Талантһыҙҙарҙың үҙҙәрен талантлы итеп күрһәтеү таланты бар.
...Тәбиғәтте йәшәртә яҙ, яңырта яҙ, уны һағынып көткәндәрҙе ярата яҙ. Мин – шуларҙың береһе.
...Күп ҡатлы йорттар артҡан һайын кешеләрҙәге бер ҡатлылыҡ кәмей бара.
...Яман эш йәшерен эшләнә.
...Бәхетленән ҡайғы ҡаса.
Ҡыҫҡаһы, шағирҙың ҡуйын дәфтәрендәге ҡанатлы әйтемдәр – бихисап, улар менән киләсәктә лә танышырға яҙһын.
Ошо уҡ һанда Белореттан элекке маҡтаулы металлург Мансур Һиҙиәтовтың “Ҡышҡы күкрәү”, Әбйәлилдән матбуғат ветераны Самат Фәйзуллиндың “Бетеү” тигән повестары, данлыҡлы ҡурайсы һәм сәнғәт белгесе Юлай Ғәйнетдиновтың “Оҙон көй һәм йыраусы” бәйәне танһыҡ темаларға яҙылыуҙары, замандаштарыбыҙҙың булмышын сағыу һүрәтләүҙәре менән отошло. Баһа – һеҙҙән, шуға күрә әлеге әҫәрҙәргә ентекләп туҡтамайса, бары тик уҡырға тәҡдим итәбеҙ.
Һәр баҫма үҙенең уҡыусылары ижадына ла иғтибар бирергә, уларҙың тәүге “әҙәби күстәнәстәрен” киңерәк мөхиткә күрһәтергә тырыша. Бындай ынтылыштан “Ағиҙел” журналыла тайпылмай һәм “Журнал уҡыусылар ижады” рубрикаһында бер төркөм йәш ҡәләмгирҙәргә һүҙ бирә.
“Ағиҙел”дең быйылғы 1-се һаны Башҡортостан Яҙыусыларның 2018 йылдағы юбилярҙар һәм Хәтер көндәре исемлеген сығарыуы иғтибарға лайыҡ. Уйлауыбыҙса, бындай исемлек әҙәби ойошмалар һәм берекмәләр, мәҙәниәт усаҡтары, уҡыу йорттары, тәнҡитселәр, редакциялар эшмәкәрләгендә айырыуса кәрәкле ҡулланма һанала.
Ҡәҙерле дуҫтар! Бөтәгеҙгә лә – Яңы йыл сәләмдәре һәм тәбриктәре. Ватандаштарыбыҙҙың олоһона ла, кесеһенә лә тик яҡшылыҡтар теләйбеҙ. |
3 февралдә Башҡортостан Республикаһының Милли музейында “Тамға” халыҡ-ара башҡорт милли костюмы оҫталары конкурсының иң яҡшы эштәре күргәҙмәһе асыласаҡ.ВладимирПутин#национальныепроекты#нацпроекты#региональныепроекты#регпроекты#нацпроектыБашкортостан
Экспозицияға республика ҡалаларынан һәм райондарынан ғына түгел, күрше төбәктәрҙән дә авторҙарҙың үҙенсәлекле әйберҙәре ҡуйыласаҡ. Шулай итеп, бында авторҙарҙың милли костюмға арналған эштәрен күрергә мөмкин буласаҡ. Күргәҙмә сиктәрендә проект еңеүселәре тарафынан төрлө темаларға оҫталыҡ дәрестәре лә ойоштороласаҡ. Был үҙенсәлекле экспозиция 28 февралгә тиклем эшләйәсәк.
Хәтерегеҙгә төшөрәбеҙ, “Тамға” халыҡ-ара башҡорт милли костюмы оҫталары конкурсы беренсе тапҡыр былтыр ойошторолғайны. Унда республикабыҙ райондарынан һәм ҡалаларынан ғына түгел, башҡа сит төбәктәрҙән дә вәкилдәр ҡатнашҡайны.
Проект милли костюмдың үҙенсәлекле ҡиммәттәренә, уның этник үҙенсәлектәренә һәм Башҡортостан Республикаһындағы заманса мода менән бергә сағылдырыуға йүнәлтелгән ине. Ә был иһә Рәсәй Президенты Владимир Путиндың май указдары нигеҙендә барлыҡҡа килгән “Мәҙәниәт” милли проекты бурыстарын тормошҡа ашырырға булышлыҡ итә.
ВладимирПутин#национальныепроекты#нацпроекты
#региональныепроекты#регпроекты#нацпроектыБашкортостан
Фото: “Башинформ”.
Автор: Айһылыу Низамова
https://bash.rbsmi.ru/articles/milli-proekttar/Tam-a-a-r-him-itege-646869/
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Даирә" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. |
Мәрзиә Таштүбәгә бынан утыҙ йылдар элек осраҡлы ғына килеп эләкте. Хәтерләйһегеҙме икән, ҡала эшселәре ауыл халҡына мал аҙығы әҙерләргә ярҙам итә торғайны. “Каучук” заводы Таштүбәгә ҡараған Уңыш колхозына ярҙам итә ине. Урҙам итә тип, әйтһәң, шаштырыу булыр. Исем өсөн ун биш-егерме эшсеһен ебәрә торғайны завод. Тегеләре килә, аҡсалары бөткәнсе эсә, йүнләп эшкә йөрөмәй, хатта һуғышалар һәм тәртип боҙолар ине. Ирҙәр ыңғайына Мәрзиә лә килде ауылға, хатта ике күбә бесән өйҙө, япраҡ-аҙыҡ, ҡара-ғура ташыны.Яңы ғына һөнәрселек училищеһы бөткән ҡыҙ кисен клубҡа сыҡҡайны, быйыл ғына армиянан ҡайтҡан Барыйҙың күҙенә салынған. Ҡыҙмаса егет, оҙаҡ һайланып тормай, ҡыҙҙы оҙатып килде. Хатта бер аҙ ҡапҡа алдында ултырҙылар. Оҙаҡламай ситтән килгән рабочийҙар ҡайтып китте, әйткәндәй, ярҙам да шуның менән бөттө, сөнки колхоздар аҡрынлап тарала, заводтар бөлә, халыҡ аҡса һанай башланы. Барый Мәрзиәне юллап ҡалаға барҙы. Ҡыҙ уға кейәүгә сығарға ризалашты. Сыҡмай ҡайҙа барһын, йәше лә үтеп бара бит. Бер арала бухгалтер һөнәрен үҙләштерҙе, бер малай, бер ҡыҙ үҫтерҙе. Пенсияға ла аҙ ҡалып бара, колхоз ғынаһы ла фермер хужалығына әйләнеп, көс-хәл үҙен аҫырай. Мәрзиә мин пенсия ашай башлағансы ошонда ултырырмын, тип өмөт итә ине. Ләкин булмаҫ, ахыры.Ғөмүмән, бөгөнгө көн насар башланды. Сөнки, быҙауы ҡайҙандыр яйын табып инәһе янына кергән һәм һөтөн һуңғы тамсыһына тиклем имеп сыҡҡан. Ана, үҙе туҡ эсен ҡәпәйтеп, ҡәнәғәт кенә ята ул. Шуға оҡшаш тағы берәү өй эсендә ғаилә түшәгендә аунай. Һүҙ ыңғайы әйтәйек, быҙау Мәрзиәнең кеҫәһенә мең һумлыҡ тип әйтерлек убытка килтерҙе. Сөнки, һөт сепаратҡа һалынғандан һуң, кисәге һауымды ла ҡушып литрға яҡын ҡаймаҡты, эремсеге менән бергә әхирәте Фәнзиә һатып ҡайтыр ине. Бөгөн һатырлыҡ нимә юҡ! – тип әйтерлек. Ә өйҙә йоҡлап ятҡан быҙау әллә айныҡ, әллә иҫерек. Мәрзиә элекке хужалыҡ идараһына барып, кабинетына кереп, эшләгән һымаҡ ултыра башлағайны, хужа янына саҡырттылар. Хужа тигәндәре ошо ауылдыҡы, ерҙәрен эшкәртергә, нимәлер сәсергә, халыҡты эшле итергә тырыша. Ләкин әлегә бер фәтеүәһе лә күренмәй. Хужа кәйефһеҙ ине.
– Айырам!..Айырылам!… Хикәйә Беренсе өлөшө
Мәрзиә Таштүбәгә бынан утыҙ йылдар элек осраҡлы ғына килеп эләкте. Хәтерләйһегеҙме икән, ҡала эшселәре ауыл халҡына мал аҙығы әҙерләргә ярҙам итә торғайны. “Каучук” заводы Таштүбәгә ҡараған Уңыш колхозына ярҙам итә ине. Урҙам итә тип, әйтһәң, шаштырыу булыр. Исем өсөн ун биш-егерме эшсеһен ебәрә торғайны завод. Тегеләре килә, аҡсалары бөткәнсе эсә, йүнләп эшкә йөрөмәй, хатта һуғышалар һәм тәртип боҙолар ине. Ирҙәр ыңғайына Мәрзиә лә килде ауылға, хатта ике күбә бесән өйҙө, япраҡ-аҙыҡ, ҡара-ғура ташыны.
Яңы ғына һөнәрселек училищеһы бөткән ҡыҙ кисен клубҡа сыҡҡайны, быйыл ғына армиянан ҡайтҡан Барыйҙың күҙенә салынған. Ҡыҙмаса егет, оҙаҡ һайланып тормай, ҡыҙҙы оҙатып килде. Хатта бер аҙ ҡапҡа алдында ултырҙылар.
Оҙаҡламай ситтән килгән рабочийҙар ҡайтып китте, әйткәндәй, ярҙам да шуның менән бөттө, сөнки колхоздар аҡрынлап тарала, заводтар бөлә, халыҡ аҡса һанай башланы.
Барый Мәрзиәне юллап ҡалаға барҙы. Ҡыҙ уға кейәүгә сығарға ризалашты. Сыҡмай ҡайҙа барһын, йәше лә үтеп бара бит. Бер арала бухгалтер һөнәрен үҙләштерҙе, бер малай, бер ҡыҙ үҫтерҙе. Пенсияға ла аҙ ҡалып бара, колхоз ғынаһы ла фермер хужалығына әйләнеп, көс-хәл үҙен аҫырай. Мәрзиә мин пенсия ашай башлағансы ошонда ултырырмын, тип өмөт итә ине. Ләкин булмаҫ, ахыры.
Ғөмүмән, бөгөнгө көн насар башланды. Сөнки, быҙауы ҡайҙандыр яйын табып инәһе янына кергән һәм һөтөн һуңғы тамсыһына тиклем имеп сыҡҡан. Ана, үҙе туҡ эсен ҡәпәйтеп, ҡәнәғәт кенә ята ул. Шуға оҡшаш тағы берәү өй эсендә ғаилә түшәгендә аунай. Һүҙ ыңғайы әйтәйек, быҙау Мәрзиәнең кеҫәһенә мең һумлыҡ тип әйтерлек убытка килтерҙе. Сөнки, һөт сепаратҡа һалынғандан һуң, кисәге һауымды ла ҡушып литрға яҡын ҡаймаҡты, эремсеге менән бергә әхирәте Фәнзиә һатып ҡайтыр ине. Бөгөн һатырлыҡ нимә юҡ! – тип әйтерлек. Ә өйҙә йоҡлап ятҡан быҙау әллә айныҡ, әллә иҫерек.
Мәрзиә элекке хужалыҡ идараһына барып, кабинетына кереп, эшләгән һымаҡ ултыра башлағайны, хужа янына саҡырттылар. Хужа тигәндәре ошо ауылдыҡы, ерҙәрен эшкәртергә, нимәлер сәсергә, халыҡты эшле итергә тырыша. Ләкин әлегә бер фәтеүәһе лә күренмәй.
Хужа кәйефһеҙ ине.
– Хәлдәр нисек, Мәрзиә еңгә? – тине ул.
– Хәлдәр бик насар Фәрит ҡәйнеш, – тине Мәрзиә. – Һинән дә бер яҡшылыҡ көтмәйем.
Хужа һиҫкәнде:
– Дөрөҫ эшләйһең, бер яҡшылыҡ та көтмә. Ана, пай ереңде ал да, Барый ағай менән дүрт яғығыҙ ҡибла. Хәҙер ун кешенең эшен бер компьютер башҡара. Ирең эшкә сыҡҡаны юҡ. Ә мин һиңә аҡса түләй алмайым.
– Минән нимә талап ителә? – тине Мәрзиә.
– Бер нимә лә талап ителмәй, ғаризаңды яҙаһың да, ҡул тамғанды ҡуяһың да, хуш.
– Хушлашмай тор, ҡәйнеш, еңгәң үҙенең хоҡуҡтарын белә.
– Хоҡуҡтарыңды, еңгә, ағайыма һөйлә. Мин һеҙҙе башҡа аҫырай алмайым.
– Тәүҙә асыҡлайыҡ, кем-кемде аҫырай бит әле. Бына һеҙ мине эштән ебәргәндә, миңә түләргә тейеш аҡса. Улары һин бер һүҙһеҙ түләйәсәкһең. Юғиһә, суд залында осрашасаҡбыҙ. Шунан һуң хужалыҡҡа тип мең ярым ҡаҙ алдыңмы? Алдың! Шуны ҡыш буйы ашаныңмы, иң матурҙарын түрәләргә ташыныңмы? Яҡшы. Ә миңә ҡаҙ мамығынан һәм тәпәйҙәре менән башынан тыш бер нимә лә эләкмәне.
– Нисек эләкмәне?
– Аҡса түләмәнең, хатта рәхмәт тә әйтмәнең. Бына минең иҫәп, былтыр ике йөҙләп ҡаҙ таҙартҡанмын. Маҡтай-маҡтай алып китә торғайның. Һәр ҡаҙға унар һум, юҡ, йөҙәр һум, көтөп тор, йөҙ иллешәр һум. Түләйһең!
– Йөҙ илешәр һум! Һуң, еңгә, бөрләтәүе, бауыры, һиңә ҡалды. Эсәген дә йыуып алғанһыңдыр әле. Беләһеңме уның бауыры деликатес иҫәпләнә, тураштырып, һуған ҡушып, һарымһаҡ ырғытып, ҡыҙҙырып алһаң, телеңде йоторлоҡ. Теге ваҡыт мин Венгрияла булдым. Бер ресторанда ҡаҙ бауырынан бешерелгән ризыҡ килтерҙеләр. Берәүһе йөҙ доллар. Хәҙергесә шутлаһаҡ ете мең тәңкә...
– Эй, ҡәйнеш, бауырыңды үҙең генә аша инде. Ҡарлы-ямғырлы һыуыҡта, ҡаҙ йолҡоуы һиңә еңел эш түгел. Боҙло һыу менән һинең бисәң, йә үҙең таҙартмайһың бит. Миңә ҡушаһың. Бына ҡулдарым һыҙлай, быуындарым ауырта, ә һин эштән ҡыуаһың.
Мәрзиә түҙмәне, һулҡылап-һулҡылап илай башланы. Ә ҡәйнеше йыуатырлыҡ һүҙ таба алмай, хатта үҙенә уңайһыҙ булып китте:
– Ағай, ниңә эшкә сыҡмайһың, исмаһам, ул күренһә, кеше һөйләнмәҫ ине.
Ире тураһында һүҙ сыҡҡас, Мәрзиә һөйләнә-һөйләнә илай башланы:
– Уны беләһең..., былай ҙа саҡ йөрөй, үҙе менән һөйләш. Һиңә күме эшләһәң дә туя белмәҫһең. Беҙҙе ҡол итеп тотаһың, эшләтәһең, ә аҡса түләргә уйламайһың. Ярай, мин хәҙер туп-тура районға юл тотам. Тәүҙә гәзиткә инәм, бына ҡаҙҙарыңды ла ҡалдырмайым, тауығыңды ла һөйләйем. Шунан хакимиәткә инәм, башлыҡ булмаһа урынбаҫарына яҙам.
Бындай ҡурҡытыуҙарҙы Хужа ишетеп өйрәнгән, күрәһең. Мыйығы ла һелкенмәне, һөйләнеп кенә ҡуйҙы:
– Бар, бар, башлыҡҡа түгел башлыҡтың башлығына бар. Һөйләп ҡайт. Ҡаҙы өсөн дә, тауығы өсөн дә аҡсаһын түләрҙәр, тик икәүләшеп минең күҙемә күренеп йөрөмәгеҙ. Бисәгә лә әйтеп ҡуям. Харап, берәүҙәр ҡаҙ йолҡорға ярҙам иткән икән. Улай күпһенһәгеҙ, мин был эшкә башҡа кешене табам – тип ҡысҡырҙы хужа.
– Тап! Тап! Беҙҙән арыуырағың тап! Ҡарарбыҙ, туң һыуҙа нисек итеп ҡаҡайҙарын эшкәртер икән.
Мәрзиә шаҡылдатып ишекте япты ла, өйө яғына ыңғайланы.
Дауамы бар.
Автор:Ф. Ильясова
Читайте нас в
1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584
Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова
Телефон
(347)292-77-60
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13. |
Дания күсемһеҙ милек һатып алыу, тип udlandsdansker - ҡағиҙәне тыңлау - Дания Юрист. Адвокат бөтә Онлайн
Дания күсемһеҙ милек һатып алыу, тип udlandsdansker - ҡағиҙәне тыңлау
ask lawyer online
send
Ask lawyer
әммә сит илдә йәшәй
Бөтә донъя сәләм даттар һәм бер ваҡытта ла тиерлек йылда данияла булған Дания мин фатирын һатыпмине теләгәндәр минең кеүек атаһы яллаған. Ниндәй булыуы-уның проблемаһы Һеҙ бында күҙәтеү ала. ә бөйөк британия был ҡағиҙә һеҙҙе туранан әгәр телисез икән. һатып алыусылар күсемһеҙ милек менән эш итә. |
2022 йылда Башҡортостан аграрийҙары 4 миллион тоннаға яҡын ашлыҡ йыйып алырға ниәтләй, тип белдерҙе республика вице-премьеры — ауыл хужалығы министры Илшат Фәзрахманов хөкүмәттең Республикаға идара итеү үҙәгендә уҙған оператив кәңәшмәһендә.
Буралар иген менән тулыр
«Көтөлгән күрһәткестәр былтырғы кимәлдән ике тапҡырға тиерлек күберәк — ул саҡта беҙ 2,2 миллион тонна йыйып алдыҡ. Май бирә торған культуралар буйынса план — 500 мең тоннанан ашыу, шәкәр сөгөлдөрө буйынса иһә 1,3 миллион тонна. Быйыл беҙҙең алда бөтәһе 2 миллион 462 мең гектар самаһы, шул иҫәптән 1 миллион 759 мең гектар иген һәм ҡуҙаҡлы культуралар, шулай уҡ 480 мең гектар техник культуралар йыйыу бурысы тора», — тип билдәләне Илшат Фәзрахманов.
Урып-йыйыу эштәренә 3 960-тан ашыу комбайн йәлеп ителгән, был былтырғыға ҡарағанда 120-гә күберәк, тип өҫтәне министр.
https://www.bashinform.ru
Буралар иген менән тулыр
Автор:
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Дим буйзары" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. |
«Хеҙмәт ҡануниәтенә ярашлы (Рәсәй Хеҙмәт кодексының 112-се статьяһы), 1, 2, 3, 4, 5, 6 һәм 8 ғинуар — яңы йыл каникулдары, 7 ғинуар — Раштыуа —байрам көндәре булып тора. 2023 йылда 1 һәм 8 ғинуарҙағы байрам көндәре йәкшәмбегә тура килә. Рәсәй Хөкүмәте ҡарары менән 1 ғинуарҙағы ял көнө 24 февралгә, йомаға, 8 ғинуарҙағы ял иһә 8 майға, дүшәмбегә күсерелде. 2022 йылда 31 декабрь шәмбегә тап килә.
Шулай итеп, 2022 йылдың 31 декабре һәм 2023 йылдың 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ғинуары ял көндәре булып иҫәпләнә», — тиелә ведомство белдереүендә.
Йыллыҡ төп йәки өҫтәмә түләүле отпуск бирелгәндә 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ғинуарҙағы байрам көндәре отпускының календарь көндәре иҫәбенә индерелмәй.
Башинформ
bash.bashinform.ru
Фото: https://unsplash.com/
Автор:Айһылыу Вахитова
Читайте нас в
Сайт общественно-политической газеты «Торатау» города Ишимбая и Ишимбайского района
Регистрационный номер ПИ ТУ02-01361. Свидетельство выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан от 24.07.2015 г. |
2018 йылдың 18 мартында БР Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай депутаты В.Ә.Ғимазетдинов БР Мәғариф министры Г.Р.Шафиҡова,шулай уҡ райондың Пенсия фонды идаралығы, “Ғаилә” республика үҙәге бүлексәһе, төҙөлөш һәм торлаҡ-коммуналь хужалығы белгестәре түбәндәге график буйынса граждандарҙы ҡабул итә
2018 йылдың 18 мартында БР Дәүләт Йыйылышы — Ҡоролтай депутаты В.Ә.Ғимазетдинов БР Мәғариф министры Г.Р.Шафиҡова,шулай уҡ райондың Пенсия фонды идаралығы, “Ғаилә” республика үҙәге бүлексәһе, төҙөлөш һәм торлаҡ-коммуналь хужалығы белгестәре түбәндәге график буйынса граждандарҙы ҡабул итә:
10.00-11.00 сәғ.– район мәҙәниәт йортонда (Архангел);
11.00-12.00 сәғ.– 2-се Архангел мәктәбендә;
14.00-15.00 сәғ.– Ҡыҙыл Еҙем ауылы мәҙәниәт йортонда.
Шулай уҡ 10.00-12.00 сәғ.– Максим Горький ауылы мәктәбендә;
14.00-16.00 сәғ.– Абҙан ауылы мәктәбендә үҙәк район дауаханаһының баш табип урынбаҫары А.Л.Вязовцева халыҡты шәхси һорауҙар менән ҡабул итәсәк.
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Инйәр" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации |
Ошо көндәрҙә Тәүәкән ауылында тыуып үҫеп, Волостновка ауылында йәшәүсе һылыуыбыҙ Бикбова Әнисә Әхмәтғәли ҡыҙының 60 йәшлек күркәм юбилейы, уны ғүмер байрамы менән ихлас ҡотлайбыҙ.
Ошо көндәрҙә Тәүәкән ауылында тыуып үҫеп, Волостновка ауылында йәшәүсе һылыуыбыҙ Бикбова Әнисә Әхмәтғәли ҡыҙының 60 йәшлек күркәм юбилейы, уны ғүмер байрамы менән ихлас ҡотлайбыҙ.
Һылыуыбыҙ хаҡлы ялға сыҡҡансы уҡытыусы булып эшләне. Ул һәр ваҡыт үҙ эшенә бик яуаплы ҡараны. Кейәүебеҙ Шәфҡәт менән ҙур, күркәм өй һалып сыҡтылар, күпләп ҡош-ҡорт, мал-тыуар тоттолар, ике улдарына ла юғары белем алырға ярҙам иттеләр. Туған йәнле лә ул беҙҙең Әнисә һылыуыбыҙ, кейәү менән матур итеп донъя көтәләр.
Беҙ уларға иҫәнлек-һаулыҡ, йән тыныслығы, оҙон ғүмер, аҡ бәхеттәр теләйбеҙ. Әнисә һылыуыбыҙ, тормошоң тик шатлыҡта үтһен, ғаиләңдән, балаларыңдан тик шатлыҡтар күреп йәшәүеңде теләйбеҙ.
Юбилейың ҡотло булһын,
Бәхеттәрең мул булһын.
Ҡартайма ла, ауырыма ла
Беҙҙән теләк һиңә шул.
Һинең күңел һандығында
Бәхет-шатлыҡтар тулһын.
Ғүмеркәйең аҡҡан һыуҙай
Туҡтауһыҙ оҙон булһын.
Бөтә туғандарың исеменән абзыйың Зәки, еңгәң Шәмсиә һәм уларҙың балалары.
Тәүәкән, Байыш ауылдары, Мәләүез ҡалаһы.
Читайте нас в
Башҡортостан Республикаһы Күгәрсен районы "Мораҙым" ижтимағи-сәйәси гәзитенең рәсми сайты. Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы.
Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. 2015 йылдың 12 авгусында бирелгән ПИ ТУ 02-01395-се һанлы теркәү тураһындағы таныҡлыҡ. Директор (баш мөхәррир) Ладыженко А.Ғ., "Мораҙым" гәзите мөхәррире вазифаһын башҡарыусы Р.И.Исҡужина. |
Ишембай районының Әрмет ауылынан атаҡлы профессор, фән докторы Зәйнулла Ғәйнулла улы Ғәбиҙуллин менән байтаҡ аралашырға тура килде. Ифрат ябай, ярҙамсыл, ихлас кеше ине. Бынан бер нисә йыл элек ҡапыл ғына вафат булып ҡуйҙы. Дуҫтары күп ине, уның ярҙамына мохтаждар мин генә түгел икән. Йыш ҡына иҫкә төшөрөп, уның хаҡында һөйләшеп алабыҙ.
Ишембай районының Әрмет ауылынан атаҡлы профессор, фән докторы Зәйнулла Ғәйнулла улы Ғәбиҙуллин менән байтаҡ аралашырға тура килде. Ифрат ябай, ярҙамсыл, ихлас кеше ине. Бынан бер нисә йыл элек ҡапыл ғына вафат булып ҡуйҙы. Дуҫтары күп ине, уның ярҙамына мохтаждар мин генә түгел икән. Йыш ҡына иҫкә төшөрөп, уның хаҡында һөйләшеп алабыҙ.
60-се йылдар башында Медицина институтына нисек уҡырға инеүе хаҡында һөйләгәне иҫтә ҡалған. Барлыҡ имтихандарын да уңышлы тапшырған, аҙаҡ химияға килгән дә төртөлгән. “Баш ватам, һис тә осона сығып булмай. Шул ваҡыт имтихан барған бүлмәгә олпат ҡына ағай килеп инде һәм рәттәр буйлап китте. Һәр абитуриент эргәһендә туҡтала, һораша, хәл белешә. Миңә килеп еткәс, һорашып та торманы, хатамды табып, һүҙһеҙ генә төҙәтеп ебәрҙе. Имтиханды “5”-кә биреп сыҡтым”, – тип һөйләгәйне.
Уҡырға ингәс, теге олпат ағайҙың Медицина институты ректоры Зәйнулла Әмин улы Ихсанов икәнлеген аңлаған.
Зәйнулла Әмин улы оҫта ойоштороусы һәм ректор ғына түгел, бик ҡыҙыҡлы пьесалар авторы һәм рәссам да булған. Уның тормош юлы хаҡында романдар оҫтаһы Ринат Камалдың “Мединститут эше” исемле заманында ҙур шау-шыу тыуҙырған роман яҙҙы.
Беләһе ине, хәҙерге ректорҙар рәт араларында йөрөп, ярҙам итеп, ауыл балаларының яҙмышын хәл итәме икән? Шул йола һаҡланһа, ни тиклем һәйбәт булыр, һаулыҡ һаҡлауҙа тәртип урынлашыр ине.
Читайте нас в
1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584
Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова
Телефон
(347)292-77-60
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13. |
Акционерҙар йәмғите технологик процесҡа автоматлаштырылған идара итеү системаларын БР-ның Илеш районы Андреевка-ПП нефть ҡыуыу станцияһына файҙаланыуға тапшырҙы.
Элекке эш системалары урынына хәҙер заманса технологик процесҡа автоматлаштырылған идара итеү системаһы сафҡа индерелде. Ул микропроцессор базаһы сиктәрендә ҡуйылған.
Был ҡорамалдарҙы урынлаштырыу завод бинаһындағы кеүек махсус модулдәр, үҙәк шкаф контроллеге һәм объект бәйләнеше ҡорамалы ҡороп ҡуйылған. Улар сигналдарҙың дөрөҫ эшләүен тикшерергә , көс ҡорамалдары, микроклимат,йылытыу системалары өсөн тәғәйенләнгән.
Шулай уҡ, контроль-үлсәү аппаратураһы өсөн махсус кәштәләр, ярҙамсы системаларҙың технологик ҡорамалдарын контролдә тотоу өсөн һайлама баҫым һәм температура үлсәү төйөндәре алыштырылған.
Хәҙер система операторы эшендә уңайлы шарттар тыуҙырылған: ҡорамалдарҙың технологик процестары һәм параметрҙарҙы тураһында мәғлүмәттәр бар. Кәрәк булһа, система үҙе ҡорамалдарҙың хәүефһеҙ торошон тәьмин итә.
Станцияла янғын хәүефһеҙлеге лә көсәйтелгән: автоматик янғын һүндереү ҡоролмалары системаһы булдырылып, янғын һүндереү сигнализацияһы яңыртылһа, янғындан һаҡлау бүлектәре иһә , мәғлүмәт функцияларын сағылдырған ҡорамалдар менән йыһазландырылған.
Технологик процесҡа автоматлаштырылған идара итеү системаһын ҡуйыу өсөн 33 километр алыҫлығындағы кабель һуҙылған.
« Андреевка-ПП” нефть ҡыуыу станцияһының системаларын яңыртыу ҡорамалдарҙың ышаныслы булыуын ғына түгел, файҙаланыуҙың хәүефһеҙ булыуын да күҙ уңына ала.
Читайте нас в
1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584
Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова
Телефон
(347)292-77-60
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13. |
Башҡортостандың баш ҡалаһының тарихи һәм үҙенсәлекле урындары буйлап бушлай экскурсиялар башлана.Беренсе экскурсия 29 июлдә үтәсәк.
Башҡортостандың баш ҡалаһының тарихи һәм үҙенсәлекле урындары буйлап бушлай экскурсиялар башлана.
Беренсе экскурсия 29 июлдә үтәсәк.
Өфөлә йәйәү йөрөгәндән һуң, ҡалаға ҡарата бөтөнләй икенсе ҡараш барлыҡҡа килер, моғайын. Өфө – ул танылған артистарҙың, шағирҙарҙың, спортсыларҙың һәм башҡа ошо ҡалала тыуып үҫкән, исемдәре бар донъяға билдәлелек яулаған шәхестәрҙең тыуған төйәге. Земфира, Юрий Шевчук, Рудольф Нуриев кеүек билдәле яҡташтарыбыҙ йөрөгән урамдар буйлап сәйәхәт ҡылыу мөмкинлегенән файҙаланып ҡалығыҙ.
Экскурсиялар һәр аҙна һайын шаршамбы һәм йома көндәрендә көнөнә ике тапҡыр – 19:00 һәм 20:30 сәғ. башлана.
Мотлаҡ шарт бар: битлек кейергә һәм экскурсанттар араһында социаль аралыҡты һаҡларға кәрәк буласаҡ.
Осрашыу урыны – “Ҡунаҡһарай”ҙағы “TERRA BASHKIRIA” объекты. Был сарала теләгән һәр кем ҡатнаша ала. Экскурсияға яҙылыу өсөн terrabashkiria.ru: https://terrabashkiria.ru/open-bashkortastan/ufa/ сайтында теркәлергә кәрәк.
Төркөмдәрҙә кешеләр һаны 12-гә тиклем сикләнгән.
Әйткәндәй, был үҙенсәлекле экскурсияларҙы ошо комитет, Өфө ҡалаһы хакимиәте, “Баш ҡала” туристик фирмаһы ойоштора.
Фото: республиканың Туризм буйынса дәүләт комитеты
Читайте нас в
© "Ейәнсура таңдары" сайты, 2020
Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. ПИ ТУ02-01355-се һанлы теркәү тураһында таныҡлыҡ 2015 йылдың 10 июлендә бирелгән. |
Республикала хәҙер амбулатор онкологик ярҙам үҙәктәре һаны 10-ға етте. Улар кәрәкле диагностика ҡорамалдары менән йыһазландырылған. Үҙәктәр "Һаулыҡ һаҡлау" милли проектына ингән онкология ауырыуҙары менән көрәш программаһы буйынса асыла, тип хәбәр итә Башҡортостан Хөкүмәтенең матбуғат үҙәге. Һүрәттә: Өфөлә яңы амбулатор онкологик ярҙам үҙәге асыу тантанаһы.Дауамы:
Республикала хәҙер амбулатор онкологик ярҙам үҙәктәре һаны 10-ға етте. Улар кәрәкле диагностика ҡорамалдары менән йыһазландырылған. Үҙәктәр "Һаулыҡ һаҡлау" милли проектына ингән онкология ауырыуҙары менән көрәш программаһы буйынса асыла, тип хәбәр итә Башҡортостан Хөкүмәтенең матбуғат үҙәге.
Өфөләге яңы үҙәк 32-се поликлиникала урынлашҡан. Үҙәктә онколог, проктолог, гастроэнтеролог, компьютер томографияһы һәм УЗИ кабинеттары бар. Поликлиникала 15 койкалыҡ көндөҙгө стационар эшләй, унда ауырыуҙар химия терапияһы һәм гормональ дауалау ала.
Салауаттағы онкоүҙәк ҡала дауаханаһының хирургия корпусы бинаһында асылған. Бында ла бөтә төр кәрәкле аппараттар, УЗИ, рентгенограф, эндоскопик ҡорамалдар бар. Әле яңы компьютер томографы ҡуйыла, ул да "Онкология ауырыуҙары менән көрәш" федераль проекты буйынса алынған. Үҙәк көнөнә 50 пациентты ҡабул итә ала.
"Һаулыҡ һаҡлау" милли проектына ингән саралар, "Демография" милли проектының "Өлкән быуын" һәм "Йәмәғәт һаулығын нығытыу" федераль проекттары рәсәйҙәрҙең сәләмәтлеген яҡшыртыу һәм ғүмерен оҙайтыу маҡсатында тормошҡа ашырыла. "Һаулыҡ һаҡлау" милли проекты киләһе алты йылда эшкә яраҡлы йәштәге кешеләр араһында үлем күрһәткесен кәметеү, йөрәк-ҡан тамырҙары һәм онкология ауырыуҙары арҡаһында үлеү осраҡтарын кәметеү планын ҡуйған.
Һүрәттә: Өфөлә яңы амбулатор онкологик ярҙам үҙәге асыу тантанаһы.
Читайте нас в
1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584
Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова
Телефон
(347)292-77-60
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13. |
1090-се йылдар 1080-се йылдар 1070-се йылдар 1060-се йылдар 1050-се йылдар 1040-се йылдар 1030-се йылдар 1020-се йылдар 1010-се йылдар 1000-се йылдар
Б. э. т. X быуат
990-се йылдар 980-се йылдар 970-се йылдар 960-се йылдар 950-се йылдар 940-се йылдар 930-се йылдар 920-се йылдар 910-се йылдар 900-се йылдар
Б. э. т. IX быуат
890-се йылдар 880-се йылдар 870-се йылдар 860-се йылдар 850-се йылдар 840-се йылдар 830-се йылдар 820-се йылдар 810-се йылдар 800-се йылдар
Б. э. т. VIII быуат
790-се йылдар 780-се йылдар 770-се йылдар 760-се йылдар 750-се йылдар 740-се йылдар 730-се йылдар 720-се йылдар 710-се йылдар 700-се йылдар
Б. э. т. VII быуат
690-се йылдар 680-се йылдар 670-се йылдар 660-се йылдар 650-се йылдар 640-се йылдар 630-се йылдар 620-се йылдар 610-се йылдар 600-се йылдар
Б. э. т. VI быуат
590-се йылдар 580-се йылдар 570-се йылдар 560-се йылдар 550-се йылдар 540-се йылдар 530-се йылдар 520-се йылдар 510-се йылдар 500-се йылдар
Б. э. т. V быуат
490-се йылдар 480-се йылдар 470-се йылдар 460-се йылдар 450-се йылдар 440-се йылдар 430-се йылдар 420-се йылдар 410-се йылдар 400-се йылдар
Б. э. т. IV быуат
390-се йылдар 380-се йылдар 370-се йылдар 360-се йылдар 350-се йылдар 340-се йылдар 330-се йылдар 320-се йылдар 310-се йылдар 300-се йылдар
Б. э. т. III быуат
290-се йылдар 280-се йылдар 270-се йылдар 260-се йылдар 250-се йылдар 240-се йылдар 230-се йылдар 220-се йылдар 210-се йылдар 200-се йылдар
Б. э. т. II быуат
190-се йылдар 180-се йылдар 170-се йылдар 160-се йылдар 150-се йылдар 140-се йылдар 130-се йылдар 120-се йылдар 110-се йылдар 100-се йылдар
Б. э. т. I быуат
90-се йылдар 80-се йылдар 70-се йылдар 60-се йылдар 50-се йылдар 40-се йылдар 30-се йылдар 20-се йылдар 10-се йылдар 0-се йылдар
I быуат
0-се йылдар 10-се йылдар 20-се йылдар 30-се йылдар 40-се йылдар 50-се йылдар 60-се йылдар 70-се йылдар 80-се йылдар 90-се йылдар
Хронологическая таблица
Был категорияның төп мәҡәләһе юҡ — Б. э. т. I мең йыллыҡ. Тема буйынса мәҡәлә яҙып проектҡа ярҙам итә алаһығыҙ.
Б. э. т. I мең йыллыҡ Викимилектә
Эске категориялар
Был категориялағы барыһы 10 эске категорияның 10 эске категорияһы күрһәтелгән.
Б
Б. э. т. I быуат (14 К)
Б. э. т. I мең йыллыҡта вафат булғандар (8 К)
Б. э. т. I мең йыллыҡта тыуғандар (8 К)
Б. э. т. II быуат (2 К)
Б. э. т. III быуат (10 К, 1 Б)
Б. э. т. IV быуат (13 К)
Б. э. т. V быуат (10 К)
Б. э. т. VI быуат (3 К)
Б. э. т. VII быуат (3 К)
Б. э. т. VIII быуат (1 К)
https://ba.wikipedia.org/w/index.php?title=Категория:Б._э._т._I_мең_йыллыҡ&oldid=575919 ҡабул ителгән |
“БашРТС” компанияһында йылытыу һәм эҫе һыу өсөн иҫәпләшкәндә нисек комиссияһыҙ түләү мөмкинлеген аңлаттылар. Ишетеүебеҙсә, банк, агенттар, почта бүлексәләре аша түләгәндә, 13 сентябрҙән башлап өҫтәмә иғәнә ала башлаясаҡтар.
Компания хеҙмәткәрҙәре әйтеүенсә, ойошма сайтында хеҙмәттәргә комиссияһыҙ түләргә мөмкин. Теркәлеү өсөн клиенттың шәхси кабинетында электрон почта адресын һәм паролде күрһәтергә кәрәк. Шәхси иҫәпте системаға тоташтырыу өсөн фатир хужаһының фамилияһын, шәхси иҫәп һанын һәм һуңғы түләү суммаһын күрһәтегеҙ. Онлайн-түләү сервисынан банк картаһына эйә булғандар файҙалана ала.
Сайтта иҫәпләү приборҙарының күрһәткестәрен тапшырырға, һорауҙар тыуғанда белгестәр менән кәңәшләшергә мөмкин.
Фото: Ufa1.ru
Автор: Дина Арсланова
https://bash.rbsmi.ru/articles/sotsial-m-s-l/Arti-a-sa-alma-indar-s-n-ni-eshl-rg-409756/
Башҡортостан гәзите сайтынан алынды
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Даирә" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. |
Шаран ауылында байрамса шарттарҙа “Газпромтрансгаз-Өфө” сикләнгән яуаплылыҡтағы йәмғиәтенең Шаран магистраль газүткәргестәр линия производство идаралығы хеҙмәткәрҙәре өсөн “Шаран” спорт-сәләмәтләндереү комплексы асылды. Комплексты асыу тантанаһында Башҡортостан Республикаһы Президенты Мортаза Рәхимов ҡатнашты, ул “Газпромтрансгаз-Өфө”нөң генераль директоры, БР Дәүләт Йыйылышы депутаты Сергей Пашин менән бергә ҡыҙыл таҫманы киҫте. Президент тәү башлап күнекмәгә килгән йәш спортсылар менән аралашты.
Байрам сараһын асып, республика башлығы, “спорт-сәләмәтләндереү комплексын асыу – бик мөһим эш, ә инде был ваҡиғаның Рәсәйҙә Йәштәр йылында һәм Башҡортостанда Йәштәрҙең башланғыстарын яҡлау йылында булыуы икеләтә ҡыуаныслы”, тип билдәләне.
Шаран районы спортсылары һәм артистары, “Теремок” балалар баҡсаһында тәрбиәләнеүселәр юғары ҡунаҡтарға үҙ оҫталыҡтарын күрһәтте. Тантана тамамланғас, Мортаза Рәхимов, ғәҙәттәгесә, район халҡы менән аралашты, ә һуңынан Шаран линия производство идаралығы хеҙмәткәрҙәре менән иҫтәлеккә фотоға төштөләр.
***
Яңы комплекс составына 555 квадрат метрҙан ашыу майҙан менән спорт залы инә. Бында мини-футбол, баскетбол, волейбол, бадминтон күнекмәләре үтәсәк. Дөйөм физик әҙерлек һәм аэробика өсөн 223 квадрат метрлыҡ тренажер залы ҡаралған. Комплекста шулай уҡ ярҙамсы биналар урынлашҡан: гардероб менән вестибюль, кейенеп-сисенеү, душ, инвентарь, тренерҙар бүлмәләре һәм башҡалар. Эргәләге территория төҙөкләндерелгән, волейбол майҙансығы һәм автомашиналар ҡуйыу урыны ла ҡаралған. Дөйөм алғанда, комплексҡа тәүлегенә 176 кеше йөрөй ала.
Автор:Марият Артюхова
Теги:президент маршруттары
Читайте нас в
Рубрики
Йәмғиәт
Спорт
Иҡтисад
Хәл-ваҡиғалар
Мәҙәниәт
Сәйәсәт
Лонгрид
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450077, Уфа, Кирова, 45
Реклама хеҙмәте
(347) 250-11-11
Редакция
(347) 250-07-28
Ҡабул итеү бүлмәһе
(347) 250-05-07
Хеҙмәттәшлек
(347) 250-06-14
Кадрҙар бүлеге
[email protected]
Кире бәйләнеш
© 1992-2022 АО ИА «Башинформ». Свидетельство о регистрации СМИ № ТУ 02-01609 от 25.09.2017 г., выдано Управлением Федеральной службы по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан.
Вся информация и материалы, размещенные на сайте www.bashinform.ru защищены международным и российским законодательством об авторском праве и смежных правах.
18+ запрещено для детей.
При перепечатке или цитировании ссылка на ИА «Башинформ» обязательна. Для интернет-изданий и социальных сетей прямая активная гиперссылка обязательна. Использование логотипа ИА «Башинформ» в целях, не связанных с ссылкой на агентство при перепечатке или цитировании, допускается только с письменного разрешения АО ИА «Башинформ». |
Башҡорт фольклорында шаҡтай ҙур ҡиммәткә эйә булған бер жанр йәшәп килә. Ул — бәйет һәм мөнәжәттәр. Был икеһе бер-береһенә көйләү рәүешендә яҡын торһалар ҙа, айырым әҫәрҙәр. Эстәлектәре яғынан бер үк тигәндәй, йәғни икеһе лә «ҡайғы-хәсрәт» әҫәре тип йөрөтөлә. Әммә «мөнәжәттәрҙең шишмә башы дини культураға табыныуҙан тора» тип фаразлайҙар. Мәҫәлән, «күп кенә әҫәрҙәрҙә уларға дини мотивтар һис тә хас булмаһа да, строфа аҙағы һайын «сабырлыҡ бир Аллаһ», «Шәфәғәт ҡыл, Рәсүлуллаһ» кеүек өндәшеүҙәр ҡабатланып бара.
Нимә һуң ул мөнәжәт? Ғәрәп-фарсы теленән Аллаһҡа ялбарыу, доға, Аллаһ менән йәшерен һөйләшеү, тип тәржемә ителә. Әлеге был жанрҙың иләһи көскә юнәлтелгән, әммә ысынлыҡта үҙ-үҙең менән һөйләшеүгә ҡоролған монолог икәнен аңларға була. Мөнәжәттең мәғәнәһенә — Аллаһҡа һыйыныу, ярҙам һорап ялбарыу, серләшеп, ихлас күңелдән эсеңде бушатып, еңеллек һәм ҡотолоу эҙләү инә. тулыһынса ошонда уҡығыҙ...
мөнәжәт
Әлбиҙәҡ
0
1 год назад
Автор: Назир Сабитов в Мөнәжәттәр һәм йырҙар, таҡмаҡтар
Tweet
Әлбиҙаҡ
Әлбиҙаҡ рамаҙан айын оҙатыу
Әлбиҙаҡ (Рамаҙан айы менән һау булашыу мөнәҗәте)
Әлбиҙаҡ — һау бул тигәнде аңлата. Ураҙаның айының һуңғы көндәрендә ошо мөнәжәтте әйтәләр. Аҫта «Аҡ Ҡалпаҡ» төркөмө башҡарыуында «Әлбиҙаҡ» мөнәжәтен рәхим итеп тыңлағыҙ. тулыһынса ошонда уҡығыҙ...
мөнәжәт Әлбиҙаҡ
Ошо сайтта кәрәк мәғлүмәт эҙләр өсөн, аҫҡы юлға, мәҫәлән: башҡорт, – тип яҙһағыҙ шул биттәр асыла
Ошо аҫтағы *поиск* юлға кәрәк һорау (мәҫәлән: доға (ошо һүҙҙе копировать итеп)) яҙһағыҙ – шул биттәр асыла |
Башҡортостан - аттар иҫәбе буйынса Рәсәйҙә икенсе урында. Шуға күрә бында бейә һөтөнән әҙерләнгән эсемлек тә - ҡымыҙ - һорау менән ҡулланыла.
Урындағы халыҡ араһында ғына түгел. Йыл һайын республикаға, һаулығын нығытыр өсөн, меңәрләгән турист килә, сөнки ҡымыҙҙы уны әҙерләгән ерендә эсеү яҡшыраҡ. Дала, сәскәләр, саф һауа был эликсирға үҙенсәлекле, ҡабатланмаҫ еҫ һәм көс бирә...
Фото: kulturarb.ru
Автор:Гульдар Булякбаева-Бирганова
Читайте нас в
© 1917 - 2020 «Башҡортостан» гәзите.
Бөтә хоҡуҡтар ҙа яҡланған.
Мәҡәләләрҙе күсереп баҫҡанда, йә уларҙы өлөшләтә файҙаланғанда «Башҡортостан» гәзитенә һылтанма яһау мотлаҡ.
Зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР). Регистрационный номер: серия ПИ ФС77-33205 от 11 сентября 2008 г. |
Районда мәғариф учреждениеларын уҡыу йылына әҙерлек буйынса ҡабул итеүҙәр башланды. Был йәһәттән комиссия ағзалары эш сәфәре менән Максим Горький, Баҡалды, Тирәкле мәктәптәрендә булды
Инйәр
-24 °С
Болотло
75 лет Победы
Бөтә яңылыҡтар
Фотогалерея
13 Август 2019, 19:21
Районда мәғариф учреждениеларын уҡыу йылына әҙерлек буйынса ҡабул итеүҙәр башланды. Был йәһәттән комиссия ағзалары эш сәфәре менән Максим Горький, Баҡалды, Тирәкле мәктәптәрендә булды
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Инйәр" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации |
Алтын сәскә,нурлы сәскә Мөхәббәт гөлө көнбағыштар араһында тәү курҙем һине припев ҡояшым көнбағышым Һылыуым,күз нурым Һинең менән үтер инем Ғүмеремдең юлын Көнбағыштар араһынан Миңә үрелдең, Мөхәббәтем гөлө булып, Миңә күрендең припев: Көнбағыштар йылмаялар Ҡояш нурында Ярай әле hин осраның Минең юлымда припев
Яндарымда (Ирина Халикова менән)
Раиль Уметбаев
Онотма
Раиль Уметбаев
Ин якшыхы хинен осон
Раиль Уметбаев
Күҙ нурым
Раиль Уметбаев
Күктә йондоҙ матур, hин ерҙә, Һин йылмайhаң, гүйә, нур яуа. Һинең хаҡта, минең фәрештәм, Күңелемдә hәр көн йыр тыуа. Припев Һин серле яҙым, бәхетем, наҙым, Серле йондоҙом, минең күҙ нурым. Һине hағынам, hиңә табынам, Кил яндарыма, килсе, фәрештәм. Төштәремдә бөгөн мин күрҙем: Йондоҙ ямғырында ҡойондом Хыялдарыңа хыял үрҙем. Эй, hөйөклөм, изге фөрештәм. Припев Һин серле яҙым, бәхетем, наҙым, Серле йондоҙом, минең күҙ нурым. Һине hағынам, hиңә табынам, Кил яндарыма, килсе, фәрештәм. |
Айыухан ауыл клубында яҙыусы-фронтовик, Ҡыҙыл Йондоҙ ордены кавалеры Баязит Баяновтың (Баязит Дим) тыуыуының 110 йыллығына арналған хәтер кисәһе үтте
Айыухан ауыл клубында яҙыусы-фронтовик, Ҡыҙыл Йондоҙ ордены кавалеры
Баязит Баяновтың (Баязит Дим) тыуыуының 110 йыллығына арналған хәтер кисәһе үтте
Яҡташтарына сәләмләү һүҙҙәре менән Раев ауыл Советы ауыл биләмәһе башлығы Р.Х. Шәйхетдинов мөрәжәғәт итте. Ул Б. Димдең әҫәрҙәре башҡорт әҙәбиәте фондында үҙенсәлекле урын алып тороуын билдәләне.
Залда ауыл халҡы, яҙыусының яҡындары һәм туғандары, уның талантын үҙ итеүселәр йыйылды. Ауыл китапханаһы мөдире Г.В. Абдуллина тарафынан яҙыусының тормош һәм ижад юлына бағышланған күргәҙмә ойошторолғайны. Уның 1941 йылдың 22 июлендә үҙ ҡулдары менән ҡатыны Нурияға яҙған хаты айырыуса ҡыҙыҡһыныу уятты. Был хат иң ҡәҙерле һәм иҫтәлекле ҡомартҡы булараҡ, яҡындарының шәхси архивында һаҡлана.
-Баянов Баязит Фәтхелислам улы 1909 йылдың 24 ғинуарында Айыухан ауылында тыуған. Ер йөҙөндә 36 йыл ғына йәшәп ҡалыуына ҡарамаҫтан, яҡты эҙ ҡалдырып өлгөргән. Башҡорт яҙыусыларынан ул иң тәүгеләрҙән булып прозаға хәрби тематиканы индерә. 1936 йылда Башҡортостан дәүләт нәшриәтендә уның Алыҫ Көнсығышта хеҙмәт иткән йылдарын сағылдырған “Хәрби хикәйәләр” тигән беренсе китабы донъя күрә, – тине үҙ сығышында Башҡортостандың Яҙыусылар союзы рәйесе, БР Дәүләт ЙыйылышыҠоролтай депутаты Зәки Арыҫлан улы Әлибаев һәм ауыл китапханаһына китаптар тапшырҙы.
Ҙур экранда (слайдтар авторы Д. Любимов) яҙыусының альбомынан яҡындары менән бергәләп төшкән фотолар тәҡдим ителде. Сергей Гореславец менән Гөлсинә Абдуллина сараны рус һәм башҡорт телдәрендә алып барҙы, сәхнәнән Фәнил Хәйретдинов, Фәнисә Ильясова, Фәнзирә Гәрәева (баян), Зәйтүнә Сафина, Ирек Хаматов (гармун), Минислам Солтанғәлиев, Минеғазый Мәғәсүмов, Рәлиә Әйүпова, Гөлүсә Нуруллина, Рафаэль Дәүләтбаев башҡарыуында һәр быуын яратып тыңлаған йырҙар яңғыраны. Ә. Хәкимовтың йорт-музейы (директоры М.Р. Мәүлийәрова) ҡарамағында эшләп килгән “Дим” әҙәби берекмәһе ағзалары Нажиә Мәғәсүмова, Фәрбиҙә Муллабаева үҙҙәре яҙған шиғырҙарын уҡып ишеттерҙе.
Сараның иң тулҡынландырғыс минуттары яҙыусының ҡыҙы – Әҙилә Тереғолованың сығышы булғандыр, моғайын.
-Күҙемә йәштәр төйөлә, кисерештәремде әйтеп аңлатыу мөмкин түгел. Ошондай йылы осрашыу өсөн ойоштороусыларға рәхмәт, - тине Әҙилә Баязит ҡыҙы. – Минең менән бергә ҡыҙым Гөлнара Раил ҡыҙы, ейәнсәрем килде. Киләсәктә Айыухан ерендә осрашыуҙарға бүләләрем дә килер тип ышанам. Атайымдың ғүмер юлы эҙһеҙ үтмәгән, китаптар ҡалдырған. Ата-әсәйебеҙ һәр саҡ беҙҙең йөрәктәрҙә, уларҙың яҡты иҫтәлеген һаҡлағанығыҙ, хөрмәтегеҙ өсөн рәхмәтлемен, – тип ул атаһының хәтер кисәһенә килеүселәрҙең барыһына ла изге теләктәрен еткерҙе. Мәҙәниәт идаралығы начальнигы Р.В. Әхмәтрәхимов хөрмәтле инәйгә гөлләмә тапшырҙы.
Әйтергә кәрәк, Айыухан ауылында Баязит Димдең дүртенсе быуын вариҫтары – Әғзәм һәм Нәфисә Хәйруллиндар йәшәй.
Белеүебеҙсә, Б. Дим журналистика өлкәһендә лә эшләп өлгөрә. 1928 йылда, 19 йәшендә, ул “Коммуна” (әлеге “Кызыл таң”) республика гәзитендә эшләй башлай. 1930 йылда “Ленин юлы” Туймазы район гәзитен (бөгөн “Туймазы хәбәрҙәре”) ойоштора һәм уның тәүге мөхәррире була. Шуға хәтер кисәһендә яҡташыбыҙ, “Кызыл таң” гәзите журналисы Рәзилә Низамованың ҡатнашыуы һис тә осраҡлы түгел ине. Ул данлыҡлы яҡташтарыбыҙ өсөн ғорурлыҡ хистәрен белдерҙе һәм энциклопедия бүләк итте, унда Баязит Димдең исеме индерелгән.
Кисә дауамында яҙыусының төрлө йылдарҙа яҙылған әҫәрҙәренән өҙөктәр яңғыраны. Йәш Баязит ролен район Мәҙәниәт йорто ҡарамағындағы балалар театры түңәрәге етәксеһе Илсур Әхмәтшин башҡарҙы.
Беҙҙең районда яҙыусының иҫтәлеген мәңгеләштереү буйынса эш алып барыла. Тыуған ауылында һәм Дәүләкән ҡалаһындағы урамдарҙың береһе уның исемен йөрөтә. Директор М.З. Мөхәмәтйәнов етәкселегендә Дәүләкән тарих-тыуған яҡты өйрәнеү музейы ла танылған яҡташтарыбыҙ тураһында мәғлүмәттәр йыйыу буйынса әүҙем эшмәкәрлек алып бара. Сарала Мазһар Зәйнулла улы Әҙилә Тереғоловаға Айыухан ауылы тарихы тураһында брошюра һәм открыткалар тапшырҙы.
Сценарий авторы, ауыл китапханасыһы Г.В. Абдуллинаның һәм Айыухан филиалы мөдире Г.Р. Нуруллинаның һөнәри оҫталығын билдәләп үтмәйенсә мөмкин түгел, осрашыу юғары кимәлдә үтһен өсөн улар ҙур тырышлыҡ һалған.
Республикабыҙҙың 100 йыллығына Дәүләкән ерендә үткән сара сағыу ваҡиғаларҙың береһенә әйләнде, сөнки яҡташыбыҙ Баязит Дим тыуған яғының тормошона һәм үҫешенә үҙ өлөшөн индергән шәхестәрҙең береһе.
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Балкантау"
Зарегистрировано Управлением Федеральной службой по надзору законодательства в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ №ТУ02-01350 от 09 июля 2015 г. |
“Һәр көн иртән тулы кәсә йә стакан менән һалҡын һыу эсергә кәрәк. Ил башына, ғаилә башлығына, үҙеңә һаулыҡ теләп, исемеңде әйтеп “бисмилләһир-рахмәнир-рахим” тип, аяғүрә тороп баҫып эсәһең. Тик яҡшы теләк теләйһең, һәр ағзаңа һаулыҡ юрайһың. Беҙҙең ата-бабанан, борондан килә был йола. Һыу һинең теләкте ишетә, шуға гел изге теләк, һүҙ, юрау әйт”.
Ҡояш ҡалҡмайынса һыу алырға ярамай. Им-том итергә генә, дауаға алыу мөмкин. Ҡояш нуры төшмәгән һыу уянмаған була. Һыу алғанда “бисмилла” әйтеп, ипләп кенә, тыныс күңел менән алырға кәрәк. Уның күңеле, аҡылы бар.
Ҡояш байығас, һыуға барырға, крандан ағыҙып алырға ла ярамай — һыу пәрҙәләнгән була, йоҡлай. Әгәр шулай тура килһә, һыуҙан рөхсәт алырға кәрәк. Әйтә торған һүҙе бар:
Эй, Һыу инәһе!
Әссәләмәғәләйкүм!
Аҡбуҙатлы ҡунаҡ килгән,
Самауырға һыу кәрәк!
Һыу бир, “өлөшөм”, — тиермен!
Йәки:
Һыу инәһе! Һыу бир,
Көндөҙ килеп булманы!
Розалия Солтангәрәева
Читайте нас в
"ТАМАША" Республика мәҙәниәт һәм сәнғәт журналының сайты.
Сайт Республиканского журнала культуры и искусства "ТАМАША".
Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы.
Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций 5 ноября 2015 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01477 |
Afrikaans Azərbaycan Dili Bisaya Bosanski Dansk Deutsch English Español Estonia Euskara Français Gaeilge Galego Indonesia Italiano Kiswahili Kreyòl Ayisyen Latviešu Valoda Lietuvių Kalba Magyar Malti Melayu Nederlands Norsk Oʻzbekcha Polski Português Română Shqip Slovak Slovenščina Suomi Svenska Tagalog Tiếng Việt Türkçe isiXhosa Íslenska Čeština Ελληνικά Башҡортса Беларуская Мова Български Македонски Јазик Русский Српски Українська Мова Қазақша עִבְרִית اَلْعَرَبِيَّةُ اُردُو فارسی नेपाली मराठी मानक हिन्दी বাংলা ਪੰਜਾਬੀ ગુજરાતી தமிழ் తెలుగు ಕನ್ನಡ മലയാളം සිංහල ไทย ລາວ မြန်မာ ქართული ენა አማርኛ ភាសាខ្មែរ ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠬᠡᠯᠡ ᮘᮞ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ 日本語 繁體中文 ꦧꦱꦗꦮ 한국어
Каприз Уйынсылары Онлайн
Наслаждайся әлеге беҙҙең менән бергә тәжрибә берләшмәһе многопользовательский
Уйнап Барышында
Был нисек эшләй, компьютер уйындары сексуаль, һәм мобиль айланмалар
Ниндәй Ҡулаҡсаһыҙ Ғына Задница
Бушлай туранан-тура ошо уйын уйнаны, хәҙер бөтә мөмкин.
Эстән Уйын
Бушлай Туранан-Тура Хәҙер Уйнай
Newgrounds Adult: Бында Теркәү
Өлкәндәр уйындарҙа бөтә өс йылдан һуң секторын үҫтереү һәм солидный күҙҙәрен алыҫта, беҙ, ниһайәт, әҙер adult newgrounds сығара: беҙҙең проект, килер, һәм һеҙ, бөтә донъяға күрһәтер өсөн сперма ала, әгәр һеҙ күңелегеҙ теләгән уйында яҡшы тип, бер кем дә яҡшы эшләнек беҙ! Субпартийный уставы проекты менән һеҙ, улар белеү түгел, иң яҡшы уйын нимә ул? Өлкәндәр үҙ тәжрибәһе менән яңы кимәлгә күтәреү, теләһәгез ли һеҙ титул? Ярай,, һеҙ тап был Newgrounds Adult ярҙамында эшләй алабыҙ!, Өлкәндәр был уйын концепцияһы һәм иретмәләр картаһын һалып, беҙ, беҙ һеҙҙең өсөн хөрмәтенә һәм тикшеренеүҙәр өсөн борт сессия саҡырып булыр ине, һеҙ үҙегеҙ билдәләү мөмкин булһын өсөн, сезгә ошады, беҙ шөғөлләнә. Артыҡ бер нәмә лә юҡ был индустрия ып, геймер һаны ни, һәм, беҙҙе һуңғы бер нисә ай эсендә үҫеш таянып, дөрөҫ, тип әйтергә Newgrounds Adult абсолют уны үлтерә. Һәм беҙ был миҫалдарҙы күрһәтергә теләгән порно-һыу атамалары геймер инеп, бер нисә йыл элек улар тураһында хыялланырға ғына мөмкин. Шулай уҡ ярдам һин көткән?, Һәм был иҫәбенә уйнап етмәй! Кире осраҡта түбән уҡыны, мин тураһында һөйләне һәм ҡайһы бер өстөнлөктәре, Newgrounds Adult менән бәйле рәсәйгә!
Шулай тип Adult Newgrounds
Был коллекция 50-нән ашыу мәҡәлә яҙырға ҡушылды. adult newgrounds мәлдә саҡ уйын – барыһы ла өлкәндәр беҙҙең эшләү һәм уларҙы ҡул менән акцентом өсөн барыһы ла булдырылған. Бында яҡын да түгел, беҙ тирәләй йөрөй, һәм беҙ, ысынлап та ла телисез өсөн, барыһы ла белә, тип аталған уйын-дрочить. Эйә функцияһында тергеҙеүгә мөмкин булған һәм беҙҙең бер уйын уйнатып ҡулына күпселек ҙур, шулай булғас, әгәр һеҙ ҡасан да булһа бер кире ҡайтырға теләмәй, уйынға нөктә, был проблеманы һеҙҙең менән эшләй ала., Беҙ индустрияһы күрһәтергә тырышҡан, нимә эшләргә кәрәк һуң һеҙгә уйын түгел, порно һәм стандарт өҫтәне: өлкәндәр менән гарантиялы, һеҙ эшләйһе әйберләр сифаты һәм фокус ала, был ысынлап геймер ала, тип теләй улар. Команда, беҙ уларҙы яллы, киң уйындары тарихында күркәм дизайн өлкәһендә шулай булғас, һеҙ шулай тип белһәк, был кешеләрҙең иң яҡшы эше өсөн тип алынған. Был студияла ярайһы ҙур, һәм хәҙер беҙ бер йыл яңы яҡынса 20 тапҡыр уйындан сығарҙылар., Был мөмкин артыуы йәки кәмеүе төрлө факторҙарға бәйле, һәм иң мөһиме, аңлау булһын, тип Newgrounds Adult бер уйын да сығара, унда улар сығырға әҙер түгел. Беҙ һеҙҙең исем генә бирелә торған булған, уйнау өсөн, һәм икенсенән, был ҡасан була, ысынлап тора!
Һыу инеү ҡараш браузер
Бер әйберләр, улар аласыз был Adult Newgrounds оҡшай, - был факт шул, тип беҙгә браузер аша инеп беҙ бөтә уйынды башлап ебәрә. Тимәк, локаль скачивать нимә кәрәк һеҙгә, әгәр һеҙ теләмәгән: һеҙҙең һәм туранан-тура алға барырға мөмкин материалдар баҫып, беҙ уны нисә секунд эсендә ала, әгәр ҙә һеҙгә уйын беренсе минуттан артыҡ һәм процесы менән арбай, икенсе исем табырға ла стесняйтесь индереү, улар һеҙҙең ихтыяжығыҙға тап килә. Беҙ уңышлы шул, талғын күсергә тәҡдим геймер өсөн, мөмкин булғанда уларҙы алыр өсөн, нимә теләйһегеҙ, бер ниндәй ҙә борсола., Шулай уҡ был таралыуына юл күрһәтеүсе кешеләр, стандарт булмаған ҡорамалдар ҡушылығыҙ! Әлбиттә, беҙҙең уйында иҫ киткес тура килә өсөн Windows – машина, заманса ҡорамалдар урынлаштыра, әммә әлегә һеҙҙең браузер (Chrome, Firefox Safari йәки), һеҙ һәм барлыҡ ваҡытын беҙҙең менән үткәрә алманы adult newgrounds атамалары инә яҡшы - бер мәсьәлә! Был шулай уҡ мобиль һәм геймер урынлашҡан булған, сөнки беҙҙең уйыныбыҙ барыһы ла тиерлек панелдәр һәм сенсор менән һыйышып, беҙҙең коллекцияла сысҡан йәки һеҙ аласыз наслаждаться файҙаланыуҙа ниндәй ҙә булһа башҡа аксессуарҙар!
Эсендә күберәк блеска
Мин шул өҫтө генә ҡағыла, шулай чертовски Newgrounds Adult иҫ киткес нимә эшләй, һәм мин, ысынлап та, тип иҫәпләй аҙым яҡшы, әгәр һеҙ теләһәгез белергә, күберәк - теркәлгәндәре генә ҡарай һәм был үҙен, тип, өҫтәл бында. Беҙ барыһын ла эшләй өсөн релиз убийственный абсолют йыйылмаһы йыйылған, һәм мин уйлайым, үҙе разуметься, тип, алға, беҙ тере рухы һаҡлау яңы ысулдар табып, уйын һәм изобретательный., Шул уҡ ваҡытта порно-playables сағыштырмаса ҙур булмаған секторы булһа, беҙгә ышаналар, беҙҙең менән булыу мөмкинлеген арттырыуға һәм был тармаҡты төп өлөшөн тәшкил унда компаниялар барлыҡҡа килде, улар, бәлки, алда ур бер төрө. Шулай итеп, һеҙ өлкәндәр һәм үҙ аллы өйрәнергә теләүселәр өсөн бортҡа күтәрелеү яңы ерҙә? Бушлай ала аккаунтҡа, беҙ һеҙҙең менән һәм башҡа яҡтан вижу – донъя! |
Пекиндағы Олимпиадала илебеҙ намыҫын яҡлаған спортсыларға теләктәшлек белдереп саңғыға баҫҡан 92 йәшлек ветеран Зәйет Шакиров ниндәй ҡыуаныслы хәбәр алды?
Төп еңеүсе - беҙҙең аҡһаҡал!
Алдан хәбәр итеүебеҙсә, Учалы районының Ҡолош ауылынан 92 йәшлек ветеран Зәйет Шакиров Пекиндағы Олимпиадала илебеҙ намыҫын яҡлаған спортсыларға теләктәшлек белдереп, саңғыға баҫҡайны.
Баҡтиһәң, уйындар барған осорҙа Колпино ҡалаһының скандинав йөрөшө буйынса клубы Олимпиадала илебеҙ намыҫын яҡлаған спортсыларға теләктәшлек белдереп, фотоконкурс иғлан иткән булған. Унда Рәсәйҙең төрлө төбәктәренән тиҫтәләгән кеше ҡатнашҡан. Учалы районының Ҡолош ауылынан Зәйет Шакировтың да фотоһы унда эләккән - ейәнсәре Алина ебәргән.
Ошо көндәрҙә иһә ифрат ҡыуаныслы хәбәр килгән: ойоштороу комитеты ижади бәйгегә йомғаҡ яһап, төп еңеүсе итеп 92 йәшлек Зәйет Шакировты атаған - уға Олимпиада символикаһы менән Кубок тапшырыласаҡ!
Афарин, Учалы аҡһаҡалы! Бына кемдән өлгө алырға кәрәк!
Фото: "Моя Уфа".
Автор:Карима Усманова
Читайте нас в
© 1917 - 2020 «Башҡортостан» гәзите.
Бөтә хоҡуҡтар ҙа яҡланған.
Мәҡәләләрҙе күсереп баҫҡанда, йә уларҙы өлөшләтә файҙаланғанда «Башҡортостан» гәзитенә һылтанма яһау мотлаҡ.
Зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР). Регистрационный номер: серия ПИ ФС77-33205 от 11 сентября 2008 г. |
Бер стакан һалҡын һыуға 5 тамсы йод, бер ҡалаҡ бал, бер ҡалаҡ алма һеркәһе ҡушып, яҡшы итеп бутарға һәм көнөнә ике стакан эсергә. Тәүгеһен иртәнге сәғәт 6-ла эсергә һәм көндөҙгө 12-гә тиклем ашамаҫҡа. Һуңынан иһә нимә теләйһегеҙ, барыһын да ашарға мөмкин. Икенсе стаканды киске сәғәт 10-дан һуң эсергә һәм һуңынан ашамаҫҡа. Шулай бер ай дауам итергә. Ул ҡанды, лимфа системаһын таҙартырға, баш ауыртыуынан арынырға, матдәләр алмашыныуын көйләргә ярҙам итә.
Автор: Б. Ҡаһарманова
Фото: vk.com
http://www.ye02.ru/zd/17979-andy-taartyu-sn.html
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Йәнтөйәк" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы һәм Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" Нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. |
2019 йылда Башҡортостанда республиканың 100 йыллыҡ юбилейына арналған 53 объект файҙаланыуға тапшырылыр, тип планлаштырыла. Бының өсөн төбәк бюджетынан 6,8 млрд. һум бүленгән. Был социаль тәғәйенләнештәге объекттар араһында Өфөнөң Затон биҫтәһендәге Спорт әҙерлеге үҙәге лә бар. Был Үҙәктә инде йәй көндәрендә үк Халыҡ-ара йәйге олимпия уйындарының ярыш-
тары үтәсәк.
(Дауамын гәзитебеҙҙең 2 һанында уҡығыз)
Читайте нас в
Газета "Сарманай" региональная газета г.Дюртюли, Дюртюлинского,Илишевского Кушнаренковского и Чекмагушевского районов Республики Башкортостан Регистр.номер ПИ №ТУ 02-01522 Главный редактор Амирханов Ф.Ф. |
Француз инвесторҙары Патрик Хоффман менән Антуан Менделовичи Башҡортостанда умартасылыҡ буйынса ҙур проектты тормошҡа ашырырға йыйына. Һүҙ 30 мең ҡорт күсенән торған етештереү базаһын булдырыу, халыҡ-ара аккредитациялы бал сифаты лабораторияһы асыу, йыл һайын халыҡ-ара экспорт йүнәлешле 7 мең тонна самаһы төрлө бал продукцияһы етештереү тураһында бара.Башҡортостан Башлығы матбуғат хеҙмәте фотоһы.Дауамы:
Француз инвесторҙары Патрик Хоффман менән Антуан Менделовичи Башҡортостанда умартасылыҡ буйынса ҙур проектты тормошҡа ашырырға йыйына. Һүҙ 30 мең ҡорт күсенән торған етештереү базаһын булдырыу, халыҡ-ара аккредитациялы бал сифаты лабораторияһы асыу, йыл һайын халыҡ-ара экспорт йүнәлешле 7 мең тонна самаһы төрлө бал продукцияһы етештереү тураһында бара.
Эшҡыуарҙар урта рус бал ҡортоноң башҡорт популяцияһы генетикаһын һаҡлау һәм башҡорт балы брендын таратыу менән дә шөғөлләнмәксе. Улар бөтәһе 3,8 млрд һум инвестицияларға ниәтләй.
Проектты башлау өсөн улар республикала «Би Хэппи» («Бәхетле бал ҡорто») тигән компания теркәгән һәм эш йүнәлештәрен һәм этаптарын билдәләгән.
Тәүге умарталыҡтарҙы Бөрйән, Ишембай, Күгәрсен һәм Көйөргәҙе райондарында асасаҡтар. Производствола бөтәһе 160 яңы эш урыны барлыҡҡа киләсәк. Бал продукцияһын эшкәртеү заводы менән күргәҙмә үҙәге Өфөлә урынлашасаҡ.
Яңы производство «Инвестсәғәт»тә ҡаралды. «Беҙ француз коллегаларыбыҙҙың бал етештереү темаһы менән ҡыҙыҡһыныуына бик шатбыҙ һәм билдәләнгән пландарҙы тормошҡа ашырыуҙа булышлыҡ итергә әҙербеҙ, – тине Башҡортостан Башлығы Радий Хәбиров. – 2022 йылда Башҡортостан умартасылыҡ буйынса «Апимондия» халыҡ-ара конгресын ҡабул итәсәк. Өфөлә күргәҙмә комплексы өсөн йәтеш урын һайлағыҙ, унда туристар ҙа килә алһын».
Башҡортостан Башлығы матбуғат хеҙмәте фотоһы.
Читайте нас в
1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584
Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова
Телефон
(347)292-77-60
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13. |
Кеҫә яғы һайыҡҡас, күптән баҙар майҙанын тапағаным булманы. Бына бөгөн ҡояш та күңелгә йылылыҡ бөркөп, урамға тартып торғас, баҙарға ашыҡҡан халыҡ артынан мин дә атланым.
Донъя буйлап гиҙгән ҡурҡыныс сир кешеләрҙе өйҙә ултырырға мәжбүр итһә лә, баҙар майҙанында йәнлелек хакимлыҡ итә. Изге йома көнө беҙҙең район үҙәгендә баҙар көнө булып иҫәпләнә. Был көндө уңған хужа һәм хужабикәләр төрлө ауылдарҙан килеп, үҙҙәренән артҡан һөт- ризыҡтарын, ит, йомортҡа, бал һәм йәшелсә-емештәрен баҙарға килтереп һата. Рәт буйлап теҙелеп киткән сауҙа нөктәләре эргәһенән ҡарап йөрөйөм. Ысынлап та, ауыл эшсәндәренең тынғыһыҙ, ауыр хеҙмәте менән үҫтерелгән уңышҡа, башҡа төр продукцияға ихтыяж ҙур. Һатыусылар маҡтап-ҡыҫтап әйберен үткәрергә тырышты, һатып алыусылар осһоҙораҡ хаҡҡа ҡышҡылыҡҡа запас тупланы. Уңған хужаларҙың баҡсаларында тәгәрәп үҫкән кәбеҫтә, сөгөлдөр, кишер һанаулы ғына ваҡыт эсендә һатылып бөттө. Биҙрә-биҙрә тултырылған ҡышҡы сортлы алмаларға сират оҙон ине. Ҡорот, май, һөт һатыусылар эргәһенән кеше өҙөлмәне. Умартасылар шифалы һәм татлы ризыҡтың төрлөһөн алып килгәйне. Тәмлетамаҡтар бал һатыусылар янынан өҙөлмәне. Сәскә, йүкә, ҡарабойҙай балын тәмләп ҡарап, йәне теләгәнен һатып алдылар. Баҙарҙа шулай уҡ ит һатыусылар ҙа байтаҡ ине. Мал тотоусылар яңы ғына һуйылған һыйыр, сусҡа итен тәҡдим итте. Баҙар гөрләй, ә аҙыҡ-түлектең хаҡтары ни хаҡ? Баҙар хаҡтары менән гәзит уҡыусыларҙы ла таныштырып үтәйек.
(Дауамын гәзиттән уҡығыҙ)
Фирүзә РӘХМӘТУЛЛИНА.
Автор фотоһы
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Даирә" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. |
Рәсәй Федерацияһы Президенты В.В.Путиндың Указы менән 2021 йыл – Фән һәм технологиялар йылы тип иғлан ителде.
Рәсәй Федерацияһы Президенты В.В.Путиндың Указы менән 2021 йыл – Фән һәм технологиялар йылы тип иғлан ителде.
Тәүҙә терминдарға академик аңлатма биреп үтәйек: Фән (ғәрәп) – 1.Тәбиғәт йәки йәмғиәттең үҫешендәге законлылыҡты һәм тирә-йүнгә тәьҫир итеү сараларын асып бирә торған белем системаһы; ғилем. 2.Шул ғилемдең бер тармағы (мәҫәлән,математика, тарих һ.б.).Технология (грек.”оҫталыҡ”+”фән”) – төрлө нәмәне эшләү һәм эшкәртеү ысулдары тураһындағы белем; эш алымдары.
Ресурстар өсөн көрәш, халыҡтар айҡашы ерҙә генә бармай бөгөн, ул виртуаль донъяла, интернет яландарында ла бара. Был күренешкә хәҙер һәр кем үҙе шаһит. Ә шул байлыҡтарҙың иң ҙур хәүеф алдында торғандарының береһе – тел. Ер йөҙөндә 7 мең тирәһе тел иҫәпләнә. Әммә күп телдәр юғалған, юғала һәм юғалыу алдында тора.Тел иң мөһим һәм халыҡты бар иткән, берләштергән, бер бөтөн иткән, ерле иткән беренсел рухи байлыҡ. Тел бөтһә, халыҡ та бөтә.Ошо өлкәлә кисектергеһеҙ саралар ҡабул ителмәһә, бер-нисә йылдан беҙ телһеҙ ҡалған халыҡтар сафында буласаҡбыҙ. Фән һәм технологиялар йылы иғлан ителгәндә, шул юҡ-был юҡ, теге ғәйепле-был ғәйепле тип һылтауҙар табып аҡланғансы, тота килеп бөгөн һәр кемебеҙ эшләй ала торған эштәргә тотонайыҡ, йәмәғәт! Ошо ике терминды бергә ҡушып торған,шул уҡ ваҡытта телебеҙҙе донъя кимәлендә һаҡлау һәм үҫтереү сараларының иң заманса йүнәлеше, өлкә бар ул. Ул да булһа – википедия!
Википедия – төрлө телдәрҙә төҙөлгән ирекле интернет энциклопедияһы. Кешелек туплаған барлыҡ ғилем, барлыҡ мәғлүмәт һәр халыҡтың туған телендә ирекле ҡулланыуҙа булырға тейеш, тип иҫәпләй Википедия ирекмәндәре. Берҙән, бындай ҡараш Ер йөҙөндәге һәр кешегә ғилем туплау өсөн бер тигеҙ мөмкинлек бирә, һәр яңы быуын вәкилдәренең икенсе телде өйрәнеүгә тотонолған сығымдарын кәметә. Икенсенән, үҙ телендә сит милләттәрҙең мәҙәниәтен, тарихын, донъяға ҡарашын өйрәнгән кешенең сит телдәрҙе өйрәнеүгә теләге көсәйә. Өсөнсөнән, мөмкинлектәре киң булмаған халыҡтар өсөн туған телде ҡулланыу даирәһе арта. Сөнки Википедияны төҙөүҙә һәр кем ҡатнаша ала.
Уның эсендә был маҡсатҡа ярашлы бик күп туғандаш проекттар бар:
* Викидәреслек – йәмғиәт милкенә күскән уҡыу-уҡытыу әсбаптары;
* Викиһүҙлек – күп функциялы һүҙлек;
* Викикитапхана – йәмғиәт милкенә күскән ғилми һәм әҙәби әҫәрҙәр тупланмаһы;
* Викиөҙөмтә – лаҡаптар, мәҡәлдәр һәм әйтемдәр йыйынтығы;
* Викидата – барлыҡ ғилемдең структурланған мәғлүмәт базаһы;
*Викимилек – аудио, видео, фото файлдар тупланмаһы;
* Викияңылыҡтар – мәғлүмәт агентлығы, яңылыҡтар сайты;
* Викиверситет – интерактив мәғариф һәм асыҡ ғилми проекттары;
* Викитөрҙәр – биологик төрҙәр хаҡында белешмәләр йыйынтығы;
* Викисәйәхәт – туристар һәм сәйәхәтселәр майҙаны.
Йәгеҙ әле, кемегеҙ уның ҡайһы бүлеген байыта, үҙенең өлөшөн индерә ала?
Бөтә донъя кимәлендә электрон энциклопедия (Википедия) булдырыу эшен Викимедия алып бара. Башҡорт Википедияһы ошо өлкәлә бик әүҙем эшләүсе төркөмдәрҙең береһе булып тора. Уның эсендә Бөрйән википедистары айырым урын биләй. Бөрйән вики-клубының етәксеһе Көнһылыу Ҡотлобаеваның инициативаһы һәм энтузиазмы менән Викидәреслек бүлеге булдырылды. Бынан тыш, Бөрйән порталын төҙөүгә өлгәшелде. БР Бөрйән районы муниципаль район хакимиәте тарафынан 2019 йылдың 15 мартында «О содействии развитию свободной энциклопедии «Башҡорт Википедияһы» некоммерческого партнерства содействия распространению энциклопедических знаний «Викимедиа РУ» исеме аҫтында ҡарар (N261-п) ҡабул ителгәйне. Ошо ҡарарға ярашлы, районда 2019/2020 уҡыу йылында районыбыҙҙа викихәрәкәтте киң йәйелдереү буйынса план ҡабул ителеп, уңышлы ғына эшләп киткәйне. Эш планына электрон энциклопедияға ил-көн, тел мәсьәләләре һәм беҙҙе уратып алған тәбиғәтебеҙ (йылға-күл, тауҙар, ҡоштар, хайуандар донъяһы һ.б.) менән бергә районыбыҙҙың ер-һыу атамалары тарихы һәм фотоларын, бай фольклор мираҫы өлгөләрен, милли кейемебеҙҙе, аш-һыуҙарыбыҙ, шәхестәребеҙҙе теркәргә; район йылъяҙмаһына тарихи үткәнебеҙҙе, еребеҙҙең хәтер китабын бергәләп яҙыу, паспортлаштырыу, патентлау бурыстары ҡуйылғайны.
Башҡорт википедияһына, Бөрйән порталына, Викидәреслеккә хеҙмәттәшлек итергә мәктәптәр аша һәр ғаиләне йәлеп итергә, тарихсылар, телселәр, фотографтар, мәктәп һәм ижади коллективтарҙы, китапхана һәм музейҙарҙы саҡырған инек. Үкенескә күрә, пандемия осорондағы карантин менән бәйле, яңы эш туҡталып уҡ ҡалмаһа ла, тағы шул бер-нисә кешенең әүҙемлегенә ҡайтып ҡалды. Уҙған йылдың декабрь айында Башҡорт википедияһында топонимика өлкәһенә ҡағылған мәҡәләләр яҙыу һәм фотолар ҡуйыу буйынса конкурс иғлан ителгәйне. Ундағы талаптар буйынса, тарихи Башҡортостан ерҙәрендәге башҡорт атамалары менән йөрөтөлгән ер-һыу атамаларын дәлилләгән риүәйәттәрҙе теркәү; сит халыҡтар күсеп ултырыуҙан урыҫлашып, тәүге атамаларынан алыҫлашҡандарын һәм онотолғандарын тергеҙеү бурысы тора ине. Барыбыҙ ҙа шаһитбыҙ, тел менән ҡуша беҙ ерҙәребеҙҙән дә яҙа барабыҙ. Шул тарихи мәғлүмәтте белгән ололар китеп бөтөп бара, мәктәптәрҙә уны аңлатҡан предметтар юҡ, ғаиләлә ата-әсә түгел, хатта олатай-өләсәйҙәр бындай ғилемде бирә алмай балаға. Ауылың эргәһендәге тау ниндәй ваҡиғалар арҡылы ошондай исем йөрөтә, йылға ниңә былай атала, теге йәки был яландың атамаһы нимә аңлата? Шишмәнең исемен кем ҡушҡан? Ауылдың исеме кем шәхесе менән бәйле? Был урында борон ниндәй ырыу, ниндәй халыҡ йәшәгән? Бөгөн унда ниндәй тормош ҡайнай? Бына ошо һорауҙарға һәр кем хәҙер генә яуап таба алһын өсөн төҙөлә ул википедияла мәҡәләләр. Ул турала китапта яҙылған, тиер кемдер. Ҡайҙа ул китап? Хәҙергеләр китапханаға барып эҙләмәй мәғлүмәтте, тиҙлек шулай: уға хәҙер генә, бына өйөндә ултырған килеш кәрәк мәғлүмәт! Электрон энциклопедиялағы мәғлүмәтте Ер шарының теләгән бер нөктәһенән алып була. Тик уны тәүҙә тултырырға кәрәк. Кем эшләй быны? Бармаҡ менән генә һанарлыҡ викиирекмәндәр эшләй уны әлегә. Дәлил өсөн декабрь айындағы топонимия буйынса конкурс һөҙөмтәләрен ҡарайыҡ: унда 16 райондан 26 кеше ҡатнашты. 94 яҙма «Бәйләнештә» селтәрендә «Башҡорт ҡатын-ҡыҙы» төркөмөндә әңгәмәлә баҫылды, күптәре Викидәреслеккә урынлаштырылды.Башҡаларға ҡағылмайса, үҙебеҙҙең Бөрйән ирекмәндәренең эш һөҙөмтәһен ҡарайыҡ.
Материалдың тулы вариантын "Таң" гәзитенең 15 ғинуар һанында уҡығыҙ.
Читайте нас в
© 2020 "Таң" гәзитенең сайты. Сайт газеты "Тан"
Свидетельство о регистрации СМИ ПИ № ТУ 02-01439 от 01.09.2015 г. выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. |
Скрипттар теле (сценарийҙар теле; ингл. scripting languagescripting language) — сценарийҙарҙың (ингл. scriptscript), йәғни система башҡарған эш-ғәмәлдәрҙең ҡыҫҡаса тасуирламаһының, юғары кимәлле теле. Программалар менән сценарийҙар араһындағы айырма әллә ни аныҡ түгел. Сценарий — ул әҙер программа компоненттары менән эш итеүсе программа[1].
Скрипттар теле
Ҡапма-ҡаршыһы
язык системного программирования[d]
Скрипттар теле Викимилектә
Tcl теленең авторы Джон Устерхаут фекеренсә, юғары кимәлле телдәрҙе система программалауы телдәренә (ингл. system programming languagessystem programming languages) һәм сценарий (скрипттар) телдәренә (ингл. scripting languagesscripting languages) бүлергә була. Һуңғыларын ул йәбештереүсе телдәр (ингл. glue languagesglue languages) йәки системаға интеграциялау телдәре (ингл. system integration languagessystem integration languages) тип тә атай. Сценарийҙар ғәҙәттә интерпретациялана, ә компиляцияланмай[2], шуға ҡарамаҫтан, программалауҙың сценарий телдәре бер-бер артлы JIT-компиляторҙарға эйә була бара[3][4][5].
Тарыраҡ мәғәнәлә скрипттар теле тигәндә командалар тышлығының йәки текст мөхәрриренең һәм операцион системаларҙы администрациялау сараларының мөмкинлектәрен киңәйтеү өсөн махсуслашҡан телде аңларға кәрәк[6]. |
Рәсәй менән Төркиә араһындағы аралашыу шуға ишара – Төркиә, Рәсәй газын алыу менән, тынысланды, беҙҙең зәңгәр яғыулыҡҡа ихтыяж шунда уҡ кәмене һәм күршеләрҙең ҡыҙыҡһыныуы юҡҡа сыҡты.Эрдоғандың Рәсәйҙе иҫкә төшөрөп, ҡапылда Путинға шылтыратыуының, әлбиттә, сәбәптәре бар.
Йыл башынан Рәсәй Президенты менән Төркиә президентының ике яҡлы аралашыуы тиҫтәнән ашып киткәндер. Сөнки Төркиә менән Рәсәй мөнәсәбәттәре бөгөн Сүриәләге һәм Ливиялағы ваҡиғаларҙы контролдә тоторға мөмкинлек бирә.
Апрель аҙағы – май айҙарында мөнәсәбәттәр күпмелер күләмдә һыуынған һымаҡ тойолдо. Быға ғәжәпләнергә түгел, сөнки сәйәсәт – ҡатмарлы өлкә, унда дуҫлыҡҡа һәм йылы мөнәсәбәттәргә урын юҡ. Яҡтарҙы уртаҡ мәнфәғәтәр генә берләштерә.
Рәсәй менән Төркиә араһындағы аралашыу шуға ишара – Төркиә, Рәсәй газын алыу менән, тынысланды, беҙҙең зәңгәр яғыулыҡҡа ихтыяж шунда уҡ кәмене һәм күршеләрҙең ҡыҙыҡһыныуы юҡҡа сыҡты.
Эрдоғандың Рәсәйҙе иҫкә төшөрөп, ҡапылда Путинға шылтыратыуының, әлбиттә, сәбәптәре бар.
Төркиәлә күп мәсьәләләр Рәсәйҙәге һымаҡ араҡы һәм виски эскәндә түгел, сәй эскәндә хәл ителә. Рәсәй йоғошло сир менән көрәшә, авиакомпаниялар киң эшмәкәрлеген башларға йыйынмай, ә халыҡ ҡыш буйы йыйған аҡсаларын ял итеү һәм ҡояшта ҡыҙыныу өсөн ҡайһы йүнәлештә тотонорға белмәй йонсой. Был ваҡытта гөрләп торған Төркиә курорттары бөгөн буш, тип әйтерлек. Ни өсөн буш? Сөнки Рәсәйҙән килеүсе һәм йыл һайын ял итеүсе иң кәмендә 5-6 миллион турист үҙ мөмкинлеген файҙалана алмай.
Белмәйем, Владимир Путин менән Эрдоған нимә хаҡында һөйләшкәндәрҙер. Әлбиттә, Сүриәнең президенты Бәшәр Асад, Ливиялағы маршалдар уларҙы борсоғандыр. Һүҙ араһында Эрдоған Көнсығышса, бик баҫым яһамай ғына, диңгеҙ буйындағы зиннәтле курорттар, буш бүлмәләр һәм диңгеҙ буйы, эш хаҡы ала алмаған хеҙмәткәрҙәр, бөлгөнлөккә дусар ителгән сауҙа нөктәләре мәнфәғәтен яҡлап, бер нисә һүҙ ҡыҫтырғандыр. Ә инде Эрдоған мәнфәғәттәрен яҡлаған мәғлүмәт саралары был һүҙҙәрҙе ҡабартып күрһәтәсәк, Эрдоғандың тырышлығына дан йырлаясаҡ.
Фото: http://kremlin.ru/
Читайте нас в
1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584
Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова
Телефон
(347)292-77-60
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13. |
Ысын күңелдән һеҙҙе Республика көнө – Башҡортостан Республикаһының дәүләт суверенитеты тураһындағы Декларацияһын ҡабул итеүгә 29 йыл тулыу менән ҡайнар ҡотлайбыҙ!
Башҡортостаныбыҙ сәскә атһын, алға тик яҡшы күрһәткестәр менән барһын! Илебеҙҙең яңы тарих биттәрен өйрәнеүгә , һаҡлауға, популярлаштырыуға, үҙ өлөшөбөҙҙе индерәйек! Ғаиләгеҙгә — именлек, тыныслыҡ, үҫеш, барығыҙға ла – ҡоростай һаулыҡ, рух ныҡлығы, эшегеҙҙә уңыштар теләйбеҙ! Тыуған илем, тыуған ерем –
Минең Башҡортостаным.
Тыныс булһын, имен булһын
Көндәрем һәм ал таңым.
Малайҙар, ҡыҙҙар һөйләшһен
Илемдә үҙ телендә.
Башҡорт теле – минең телем,
Башҡортостан - минең илем,
Мин бәхетле еремдә.
Башҡорт теле – минең телем,
Хөрмәтләйем мин һине.
Матурлығың, нескәлегең
Таң ҡалдыра бит мине.
Туған телен белмәүсенән
Тыуған ерен һорама.
Тыуған ерен белмәүсенән
Тыуған илен һорама.
Ҡотлау менән, “Йәнтөйәк” гәзите хеҙмәткәрҙәре.
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Йәнтөйәк" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы һәм Башҡортостан Республикаһының "Башҡортостан Республикаһы" Нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. |
Яныбай Хамматов исемендәге башҡорт гимназияһы Белорет районының инициативалы бюджетлау проектында ҡатнашыу хоҡуғына эйә булған биш мәктәп составына инде.
Уҡыусылар мәсьәләләрҙе хәл итә
Проект 14 йәштән өлкәнерәк уҡыусыларҙың тәҡдимдәренә нигеҙләнергә һәм урындағы әһәмиәтле мәсьәләләрҙе хәл итеүгә йүнәлтелде.
Ошо көндәрҙә уҡыусылар проекттар төҙөү, һайлап алынған инициативаларҙы тормошҡа ашырыу өсөн маҡсаттар һәм бурыстар ҡуйыу, субсидия суммаларын дөрөҫ иҫәпләргә өйрәнеү буйынса курстар үтте.
Һөҙөмтәлә алты проект әҙерләнде, улар төрлө саралар ойоштороу, уҡыусылар өсөн ял итеү зоналарын төҙөкләндереү менән бәйле ине. "Мәктәп инициативаһын бюджетлау" гранты сиктәрендә гимназияның VIII-IX класс уҡыусылары гимназияны төҙөкләндереү, шарттарын яҡшыртыу буйынса төрлө проекттар әҙерләне һәм уларҙы тамашасы хөкөмөнә тәҡдим итте.
Ҡыҙыҡлы һәм көнүҙәк проекттар тауыш биреү юлы менән һайлауға тәҡдим ителде.
Бына улар:
⚽1. Гимназия территорияһында спорт майҙансығы булдырыу;
🖥2. "Виртуаль киңлеккә сәйәхәт" виртуаль бүлмә булдырыу;
🧊3. Гимназияның спорт-күнекмә бүлегендә санитар-гигиена шарттарын яҡшыртыу;
⌚4. Гимназия биләмәһендә Яныбай Хамматов скверы булдырыу;
🎬5. “БашГим ТВ” телестудияһын булдырыу;
🕹6. "Устағы донъя" виртуаль сәйәхәте.
"Проекттарҙы яҡлау бик сағыу һәм әүҙем барҙы. Проектта ҡатнашыусылар үҙ эштәрен ышаныслы яҡланы. Бындай саралар балаларҙы ижади процесҡа йәлеп итергә һәм уларҙың ихтыяждарын асыҡларға ярҙам итә. Тауыш биреү һөҙөмтәләре буйынса "Виртуаль киңлеккә сәйәхәт” проекты еңде.
Еңеүселәрҙе республика кимәлендәге һынауҙар көтә. Бында ла уңыштарға өлгәшһәләр, гимназиябыҙҙа виртуаль бүлмә барлыҡҡа киләсәк, йәш таланттарға яңы мөмкинлектәргә юлдар асыласаҡ. Уларға был һынауҙарҙы лайыҡлы үтергә яҙһын!" - ти белем усағының тәрбиә эштәре буйынса директор урынбаҫары Рәзимә Мостафина.
#национальныепроекты#нацпроекты#региональныепроекты#регпроекты#нацпроектыБашкортостан
Автор:Эльвира Хамзина
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Урал" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. |
Башҡортостанда февраль аҙағына тиклем дауаханаларҙа коронавируслыларға бүленгән койкалар һанын кәметеү планлаштырыла. Был хаҡта 25 ғинуарҙа республика Хөкүмәтендәге оператив кәңәшмәлә һаулыҡ һаҡлау министры Максим Забелин белдереүенә таянып, «Башинформ» хәбәр итә.Олег Яровиков («Башинформ») фотоһы.Дауамы:
Башҡортостанда февраль аҙағына тиклем дауаханаларҙа коронавируслыларға бүленгән койкалар һанын кәметеү планлаштырыла. Был хаҡта 25 ғинуарҙа республика Хөкүмәтендәге оператив кәңәшмәлә һаулыҡ һаҡлау министры Максим Забелин белдереүенә таянып, «Башинформ» хәбәр итә.
Әлеге ваҡытта Зубово госпиталендә – 193 , Стәрлетамаҡтағыла 72 ауырыу ята.
25 ғинуарҙан дауаханаларҙа асылған 450 койка әүәлге профиль файҙаланыуына ҡайтарыла. 15 февралгә уларҙың һаны 1000-гә етәсәк.
Өфөлә 29 ғинуарҙан БДМУ клиникаһы, 1 февралдән 10-сы ҡала клиник дауаханаһы, 14 февралдән Ғ. Ғ. Ҡыуатов исемендәге Республика клиник дауаханаһы планлы профиль дауалауын башлай.
Ҡыйғы, Учалы, Баймаҡ үҙәк район дауахаларында – бөгөндән, ә 1 февралдән Иглин, Благовещен, Мәләүез үҙәк һәм Октябрьскийҙың 1-се дауаханаһында ҡәҙимге режимға күселә.
Әлеге ваҡытта республикала 6300 койка коронарируслы пациенттарҙы дауалауҙа ҡулланыла, уларҙың 68 проценты тулы.
Министр әйтеүенсә, Башҡортостанда ОРВИ һәм грипп менән ауырыу осраҡтары 30 процентҡа кәмегән. Асыҡланған пневмониялар һаны былтырғы ошо ваҡыттағы кимәлгә ҡарата 150 процентҡа артыҡ.
Эксперттар республиканың ковид буйынса платоға сығыуын раҫлаған.
Олег Яровиков («Башинформ») фотоһы.
Читайте нас в
1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584
Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова
Телефон
(347)292-77-60
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13. |
"Мосолман яңы йылды байрам итмәй!"- тиеп ҡайһы бер дин ҡәрҙәштәребеҙҙең хроник сир кеүек йыл да ашҡынып торған ауырыуы быйыл бер аҙ баҫылды буғай. Шулай ҙа үҙ фекерен башҡаларға тылҡып ҡына тороусылар осрай әле.
-14 °С
Болотло
ВкОкАнтитеррорТelegramГӘЗИТКӘ ЯҘЫЛЫУ
Бөтә яңылыҡтар
Йәмғиәт
31 Декабрь 2020, 14:00
"Мосолман яңы йылды байрам итмәй!"- тиеп ҡайһы бер дин ҡәрҙәштәребеҙҙең хроник сир кеүек йыл да ашҡынып торған ауырыуы быйыл бер аҙ баҫылды буғай. Шулай ҙа үҙ фекерен башҡаларға тылҡып ҡына тороусылар осрай әле.
Яңы йыл байрамы сәбәбе менән һәр мосолман үҙе һәм яҡындары өсөн әллә күпме яҡшы мөмкинселектәр аса ала. Ни бары ниәтең изге булһын!Тапшырыуыбыҙҙа Нурмөхәмәт хәҙрәт Нуриев та тап шундай фекере менән уртаҡлашты.
Читайте нас в
© "Ейәнсура таңдары" сайты, 2020
Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. ПИ ТУ02-01355-се һанлы теркәү тураһында таныҡлыҡ 2015 йылдың 10 июлендә бирелгән. |
Хыялдар, өмөттәр йәшәтә кешене, дәрт бирә, ҡанатландыра. Бөгөн Башҡортостан юлдаш телевизион каналының «Яңылыҡтар» хеҙмәте алып барыусыһы Гүзәл МӨХӘМӘТЙӘНОВА журнал уҡыусыларыбыҙға үҙенең хыялдарын, ниәттәрен асып, яратҡан ризыҡтарын да бешерергә өйрәтә.
«Сәнғәт академияһында эстрада артисы һөнәренә уҡыным, – тип һүҙ башлай Гүзәл. – 11-се синыфта белем алғанда «Һылыуҡай» матурлыҡ бәйгеһендә ҡатнашҡайным, әйткәндәй, шунан һуң «Башҡортостан ҡыҙы» журналының тышында һүрәтем сыҡты!.. Шулай ҙа мин – ауыл балаһы. Төркөмөбөҙҙә күптәр иһә – ҡаланан, махсус музыка белемле ине. Улар фортепиано артына ултырһа, эргәләренән китмәйем, ҡабат-ҡабат һорап уйнатам. Шул тиклем әҫәрләнәм ошо моңдан! Үҙемдең уйнарға теләгем көслө ине, шулай ҙа был хыялды тормошҡа ашырмағанмын. Бына хәҙер ҡыҙҙарымды мотлаҡ музыка мәктәбенә бирәм, тип ниәт ҡороп йөрөйөм. Нәзәкәтле кейенгән ҡыҙыҡай, арҡаһын төҙ тотоп, фортепианола уйнай... Был хыял һүнмәгән әле...»
Хыялына эйәреп, Гүзәл турамаһын да рояль рәүешендә эшләгән.
«Аҡ рояль» турамаһы
150 грамм аҙ тоҙланған һөмбаш балығы (семга), 3 йомортҡа, 3 картуф, 1 баш һуған, 300-400 грамм сыр, ярты стакан майонез, 2 ҡалаҡ алма һеркәһе, биҙәр өсөн зәйтүн емеше кәрәк.
Һөмбаш балығын ваҡ ҡына шаҡмаҡтарға турайбыҙ. Бешкән йомортҡа менән картуфты әрсеп, ҡырғыстан үткәрәбеҙ. Һуғанды ваҡ итеп турап, 5 минут алма һеркәһендә тотоп алабыҙ ҙа һарҡытабыҙ. Барыһын бергә ҡушып, майонез ҡушабыҙ һәм ипләп кенә бутайбыҙ, шунан ҙур яҫы тәрилкәгә дүртмөйөш рәүешенә килтереп һалабыҙ. Бер яғынан буйлап өҫтөнә «баҫҡыс» яһайбыҙ – роялгә оҡшатабыҙ. Сырҙы ҡырғыстан үткәреп, өҫтөн тулыһынса ҡаплайбыҙ. Нәҙек, тигеҙ итеп ҡырҡылған сыр киҫәктәренән – аҡ клавиша, ә зәйтүн емештәренән ҡара клавишалар эшләйбеҙ. Балыҡтың нәҙек кенә киҫәктәрен урап, раузалар теҙәбеҙ ҙә роялдең өҫтөн биҙәйбеҙ. Тирә-яғына йәшел тәмләткес үләндәр һалырға ла була. Берәй сәғәт һыуытҡыста тотоп алабыҙ.
Байрам өҫтәленә иҫ киткес матур турама әҙер.
Үҙе бешергән ашамлыҡтарға ҡарағанда, әсәһенең хәстәрлекле ҡулдары әҙерләгән ризыҡтарҙы нығыраҡ ярата Гүзәл. Ғафури районы Еҙем-Ҡаран ауылы ҡыҙы бала сағын шулай хәтерләй: дәрестән ҡайтыуына әсәһенең әҙерләп киткән йылы ризыҡтары көтә. Төшкө аш мәлендә эшенән йүгереп ҡайтып, самауырын ҡайната, тәмле һый-ниғмәтен бешереп, һыуынмаһын өсөн төрә лә түшәк аҫтына ҡуйып китә торған була ул. Әсәйһеҙ үҫкәс, Мәрйәм апайҙың үҙенә бындай бәхет тәтемәй, шуға ла бәләкәстәренең бала сағын бәхетле итеп хәтерҙә ҡалдырырға теләй. Әле лә өс ҡыҙы һәм улы ҡайтыуын һағынып көтә, тәмлекәстәрен әҙерләп ҡуя. Йыл һайын Яңы йылда йыйылып, бөтәһе бергә ултырып билмән эшләү ғаиләне берләштергән йолаға әүерелгән. Берәүһенең эсенә ҡамыр һалып, киләһе йылда «иң бәхетле» буласаҡ кешене лә билдәләйҙәр.
Гүзәлдең ҡәйнәһе Дәриға апай ҙа балалары өсөн йәнен бирергә әҙер. Бер нисә йыл элек Баймаҡ районынан Өфөгә күсеп килгән. Тәмле-татлыһын әҙерләп, көндәре эштә үткән улы менән киленен, ейәнсәрҙәрен кисен саҡырып һыйлауҙан кинәнес ала. «Ханым» тип аталған итле ураманы унан да оҫтараҡ бешергән кеше юҡ, – ти Гүзәл. – Нәҙек кенә ҡамыры ауыҙҙа иреп тора, эслеге лә ифрат тәмле». Уға яҡыныраҡ булһын тип, үткән йылда фатирҙарын да күрше йорттан алғандар. Бына шулай татыулыҡта, серҙәрен уртаҡлашып, бер-береһенә ярҙам ҡулын һуҙып йәшәйҙәр.
«Әсәйемә, ике апайыма һалышыпмы, бик иркә үҫмәһәм дә, артыҡ бешеренә белмәй инем. Был һөнәргә студент булып, үҙ аллы тормош алып бара башлағас ҡына өйрәндем, – ти Гүзәл. – Әле лә улар менән кәңәшләшеп торам. Бына был пиццаны бешерергә лә Айгөл апайым өйрәтте. «Ябығырға теләгәндәр өсөн пицца» тип атайым уны».
Ҡамырһыҙ пицца
1 тауыҡтың түш ите, 200 грамм сыр, 2 помидор, 2 картуф, 1 баш һуған, 2 ҡалаҡ майонез, 10 бөртөк консерваланған зәйтүн емеше, ҡыҙҙырыр өсөн үҫемлек майы кәрәк.
Тауыҡ итен ит турағыстан йәки блендерҙан үткәрәбеҙ ҙә ҡайнар майлы табаға һалабыҙ. Утты артыҡ ҡыҙыу итмәйбеҙ. Өҫтөнә нәҙек кенә ярымбалдаҡлап ҡырҡылған помидор киҫәктәрен теҙәбеҙ. Майонез яғабыҙ. Уның өҫтөнә ярымбалдаҡлап туралған һуған һалабыҙ, бешкән картуфты ҡырғыстан үткәреп һибәбеҙ. Тағы ла майонез яғабыҙ. Артабан ҡырғыстан үткәрелгән сыр, балдаҡлап туралған зәйтүн емештәрен һалабыҙ. Ошонан һуң өҫтөн ҡаплайбыҙ ҙа яй ғына утта 10 минут самаһы тотабыҙ.
Әҙер пиццаны киҫәктәргә бүлеп, тәрилкәләргә һалабыҙ.
Александр ДАНИЛОВ фотолары.
Читайте нас в
© 2020 Сайт журнала «Башҡортостан ҡыҙы». Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. |
Күҙгә төртһәң дә күренмәҫлек ҡараңғы көҙгө төн. Ер ҙә, күк тә һәм уларҙы тоташтырып торған шыңшыу ямғыр ҙа бер буяуға болғанған. Был ҡаралыҡта бер йондоҙ, бер ут әҫәре юҡ. Әйтерһең дә, тереклек үҙе лә юҡ.Ҡала өҫтөн тотош баҫып алып, шул ҡаралыҡтың дауамы булып һалбырашып торған болоттарҙы әсе ел һыҙғырып йөрөп ҡыумаҡсы ла, тегеләре ҡуҙғалырҙан түгел, быуаҙ кәүҙәләрендәген бушатып бөтмәйенсә китмәҫтән, күрәһең, уйҙары.
Миләүшә ҠАҺАРМАНОВА
ҠАРАҒОШ
Повесть
Беренсе өлөшө
Күҙгә төртһәң дә күренмәҫлек ҡараңғы көҙгө төн. Ер ҙә, күк тә һәм уларҙы тоташтырып торған шыңшыу ямғыр ҙа бер буяуға болғанған. Был ҡаралыҡта бер йондоҙ, бер ут әҫәре юҡ. Әйтерһең дә, тереклек үҙе лә юҡ.
Ҡала өҫтөн тотош баҫып алып, шул ҡаралыҡтың дауамы булып һалбырашып торған болоттарҙы әсе ел һыҙғырып йөрөп ҡыумаҡсы ла, тегеләре ҡуҙғалырҙан түгел, быуаҙ кәүҙәләрендәген бушатып бөтмәйенсә китмәҫтән, күрәһең, уйҙары.
Кинәт, үрҙә, бейектә, болоттар араһынанмы, әллә ҡаралыҡты йыртыпмы, бер ҡош килеп сыҡты ла, киң ҡоластарын килбәтһеҙ йәйеп тап ҡала өҫтөнә шыҡыйҙы һәм күҙ асып йомғансы бер бейек ҡатлы йорттоң быяла балконына килеп тә ҡунды. Ҡунманы ул, ә ҡанаттары менән балкон тәҙрәләрен ҡаплап, уның кәрнизенә баҫты. Ҡош та түгел ине был, ә … ярғанат һәм кеше араһындағы ниндәйҙер хайран зат ине.
Бына ул һыуланып ялтыраған шәрә яурынбаштарында, аяҡ-ҡулдарында көрәшселәрҙекеләй тау-тау мускулдары уйнап торған әзмәүер кәүҙәһен еңел һәм етеҙ генә бөкләп балкон тәҙрәһенә тығылды ла, ни хикмәт менәндер бер өлгөнән генә һыйып эскә инеп тә баҫты. Күкһел ҡара тиреһе лә, ҡолаҡтары ла, мороно ла ярғанаттыҡы ине уның, тик һығылмалы көслө кәүҙәһе һәм төптәрәк ике ҡуҙ ише баҙлап торған күҙҙәре – кешенеке.
Хайран зат торған урынында муйынын һуҙғылап, башын борғолап бер-ике тартышып-тартышып алғайны, күҙ-менән ҡаш араһында иҙәнгә һәлберәп торған ярылы ҡанаттары йыйылып, тәне ағарып, төҫ-фиғеле күркәм генә йәш иргә әйләнде лә ҡуйҙы. Унан һыңар ҡулы менән шунда – балконда эленеп торған йомшаҡ таҫтамалды эләктереп алып һөртөнә-һөртөнә фатирға үтте, телевизор ҡабыҙҙы, аш бүлмәһенә етеп электр сәйнүгенең кнопкаһына баҫып китте лә, шкафтан халат алып кейҙе. Әйтерһең дә бер ниндәй ҙә сәйер күренеш булмаған, барыһы ла ябай, ғәҙәти. Әйтерһең дә яңғыҙаҡ ир-егет яҡтырыр-яҡтырмаҫтан тороп душ ҡабул иткән дә, үҙ-үҙен тәрбиәләп йөрөй. Ә бит ябай кешеләр өсөн, уның күршеләре, таныштары, коллегалары өсөн ул ысынлап та яп-ябай күрше, таныш, коллега, аралашҡан ҡатын-ҡыҙы күҙлегенән бына тигән буйҙаҡ ир.
… Автобус тәҙрәһенән тыуған яҡтарының хозурлығына һоҡланып килә Ләйлә. Оҙайлы көҙгө ямғырҙар тирә-йүнде ҡара-һороға манып алһа ла, иге-сиге күренмәгән ҡарағай урмандарының да, мөһабәт тау-ҡаяларҙың да күркәмлеге һис кенә лә кәмемәгән. Киреһенсә, йәй һалған саң-туҙандары йыуылып, таҙарып, хуш еҫләнеп ҡалған кеүектәр.
Ана шул күккә үрләр тауҙар аръяғындағы ауылдан эргәләге ҡалаға эшкә китеп бара ҡыҙ. Быйыл ғына ошо уҡ ҡалала медицина колледжын тамамлап шәфҡәт туташы һөнәрен алып сыҡҡайны. Эшен дә оҙаҡ эҙләмәне. Стоматология клиникаһынан бер медсестра декретка сығыуға килергә ҡуштылар. Әле бына шул көндөң етеүенә самалап, бер аҙна алдараҡ юлланыуы. Ваҡытлыса туҡталыр урыны булһа ла, оҙайлы йәшәүгә фатир табаһы ла бар әле.
Колледжда уҡығанда барып йөрөгән алыҫ ҡына туғандарына инә һалып сумкаларын ҡалдырҙы ла, йәһәтләп поликлиникаға йүгерҙе Ләйлә. Унда иһә, ғариза яҙҙырып алдылар ҙа, бер ҡосаҡ ҡағыҙ тоттороп сығарҙылар. Әллә нисә төр документ тултырып, медицина тикшереүе үтеп килергә кәрәк икән. Һис кенә лә ауырһынманы быға ҡыҙ, өр-яңы тормош, үҙ аллы тормош башланырға торғанда был мәшәҡәттәр генә сүп кеүек булып тойолдо. Нимәләр эшләргә кәрәклекте теләкһеҙ генә шиғыр уҡыған кеше шикелле бер тонда көйләп һөйләп-аңлатып, ҡулына ҡағыҙҙар тотторған клиника мөдире урынбаҫарына ҡат-ҡат рәхмәттәр әйтеп, эсендә тулаған ҡыуанысын йәшерә алмай балҡып килеп сыҡты ул кабинеттан. Сыҡты ла коридор буйлап теҙелешкән эскәмйәләрҙә ултырышҡан, йөрөгән, торған кешеләргә ихлас йылмайыуын өләшә-өләшә алға атланы. Танымаған, белмәгән, тәүгә күргән һәр кемгә таратты ул эскерһеҙ шатлығын. Ә ҡыҙ менән ҡараштары осрашҡандар был нәҙекәй генә һомғол һылыуҙың сибәр йөҙөнән бөркөлгән илаһи йәшлек нурына ҡойоноп, артынан һоҡланып та, һынап та, көнләшеп тә ҡарап ҡалдылар.
Бәхет ҡанаттарында талпынып килгән ҡыҙ инде аҫҡы ҡатҡа төшкән баҫҡысҡа боролғайны ғына, әле генә тәңгәленән үткән бер кабинет ишеге сыйылдап асылды ла, ниндәйҙер аңлайышһыҙ тойғо, юҡ, хатта көс, уны ҡайырылып ҡарарға мәжбүр итте. Башын борҙо ла, кабинеттан гәпләшеп килеп сыҡҡан өс дантистың иң бейегенә туп-тура төбәлде. Күкһел төҫтәге табип костюмы, шапка, маска кейгән кешенең махсус күҙлек артына йәшенгән аңлайышһыҙ ҡараштары арбаны, кинәт кенә фалиж һуҡҡандай ҡатырып, торған урынына ҡаҙаҡлап ҡуйғандай итте Ләйләне. Йөрәге кәртәһен емереп сығырға теләгән тай шикелле үрәпсеп тулап китте лә, ҡолаҡ төбөнә үк күсеп һуға башлағандай булды. Тәне буйлап ниндәйҙер ут осҡоно йүгерҙе. Аяҡтарынан да, ҡулдарынан да, мейеһенән дә үтте ул ут. Коридор буйлап ҡаршыға килгән әлеге табиптар төркөмө бөтәһе бер дөйөм күкһел массаға әйләнеп, шул яй ғына яҡынлашып килгән ҙур тапта уны һеңгәҙәтеп ҡуйған ҡуҙ шикелле ике күҙ генә тороп ҡалды. Ҡыҙ йыландан арбалған ҡуян үҙ ахырын көткәндәй шул ике ҡуҙға текәлеп тилмерҙе. Күпме торғандыр был хәлдә, бер нисә генә секундмы әллә мәңгелекме – белмәй, бары ҡапыл тертләп «уянып» китеүенә теге өс табип һаман шулай тыныс ҡына әңгәмәләшеп үтеп китеп, икенсе бер ишеккә инеп тә юғалды. Албырғап ҡалған ҡыҙ аҙашҡан ҡараштарын ян-яҡҡа йүгертте лә: «Нимә булды был?.. Ыста-ыста…» – тип усы менән күкрәк өҫтөн баҫып баҫҡыстан аҫҡа йомолдо.
Һәр бер күргән реклама гәзитен алып ҡарап та, урамдағы иғландарҙы уҡып та, урамда теҙелешеп тороп ваҡ-төйәк һатыусы әбей-һәбейгә ҡат-ҡат мөрәжәғәт итеп тә фатир таба алмай әле Ләйлә. Барған һәр ерендә: «Тапшырҙыҡ инде. Был ваҡытта әллә инде урын табыуы, кәрәк кеше йәйҙән һөйләшеп ҡуя», – тип торалар. Иртәгә эшкә сығырға тейеш. Ә үҙе һаман мөйөшһөҙ. Туғандары «Йәшә лә йәшә»,– тигән була ла ул, тик нисек итеп бер бүлмәле фатирға, етмәһә ғаилә өҫтөнә, инеп ултырмаҡ кәрәк?
Тамам өмөтөн өҙгән ҡыҙ: «Ярар инде, хәл юҡ. Пока шунда йөрөп торормон да, ҡат-ҡат иғлан бирһәм, моғайын берәй яйы сығыр», – тип төшөнкө уйҙарына сырмалып ҡайтыуға ыңғайлағанда, кемдер берәү арттан терһәгенә тейгәндәй булды. Ҡапыл тертләп боролоп ҡараһа, бер әбей тора. Тәбәнәк, ҡураныс ҡына, үҙе баштан аяҡ уранып алған. Ә-әй, мәсеткә йөрөгән әбейҙер, хәҙер бит шундайҙар күп.
Ләйләгә уйлап алырға ваҡыт биргәндәй әбей ҙә уға һынсыл текәлеп тора бирҙе лә шым ғына:
– Йәшәргә урын эҙләйһеңме? – тине.
Ҡыҙ был һорауға аптырап ҡаштарын өҫкә сөйҙө.
– Юҡмы ни? – тегеһе ныҡышты.
–Э… эй-йе…
Ҡарсыҡҡа шул һүҙ еттеме, әллә башҡаһын тыңлап торорға теләге булманымы, ҡулы менән иҙәп:
– Әйҙә әләйһә, – тине лә, алдан төшөп йүрмәләне. Ләйләгә инәһенә тағылған бәрәс шикелле уның артынан эйәрергә генә ҡалды.
Бәләкәс әбей ҡаланың ағас өйҙәр урынлашҡан районына алып барып сығарҙы ла, ике-өс тыҡрыҡ боролоп ингәс, сумкаһынан асҡыс бәйләмен соҡоп алып, бер ихатаның ҡапҡаһын асты.
Йортҡа үттеләр. Элеккесә ике яҡлап эшләнгән ҙур булмаған өй яҡты, йылы ине. Ингән ерҙән башлап иҙәнгә лә, карауаттарға ла ҡулдан һуғылған балаҫтар, әрмәктәр ябылған, ашъяулыҡ, ҡорған ситтәре нағышлы селтәрҙәр менән биҙәлгән, яҫтыҡ тыштары әллә ни төрлө сағыу сәскәләр төшөрөлөп сигелгән. Боронғо кейем, пасуда шкафтары, түңәрәк өҫтәл, ҡат-ҡат түшәктәр өйөлгән һандыҡ, үҙе бер станоктай булып ултырған тегеү машинкаһына күҙ йүгерткәс ҡыҙ үҙен күргәҙмә музейға килеп юлыҡҡандай хис итеп китте хатта. Әммә хужабикә йәһәт кенә үтеп сәйнүге аҫтына газын тоҡандырып ебәргәс, ул да бында нигә килгәнлеген иҫләп, аяҡ кейемдәрен һалып үтте лә, матур япмалы иҫке ултырғысҡа ултырҙы.
– Йә? – әбей ҡаршыға терәлде. –Исемең кем?
–Ләйлә. Ә… һеҙ… Һеҙгә минең фатир эҙләгәнде кем әйткәйне?
– Һайыҫҡан.
– Ә?..
Әбей күҙҙәрен генә көлдөрөп дауам итте:
– Һайыҫҡан осоп килде лә: «Бар әле, Ғәбиҙә, анау урамда бер йәш кенә ҡыҙ бала ҡаңғырып йөрөй, барып ал», – тине. Шунан ней, мин барҙым да алдым һине.
Ләйлә ирекһеҙҙән башынан үткән «Был шаяртамы әллә… алйыған бер нәмәме» – тигән уйына яуап табырға тырышып, ҡаушаған ҡараштарын ҡарсыҡтың шау йыйырсыҡлы йөҙөнән, тире лә һөйәктән генә ҡалған ҡулдарына күсерҙе лә, көсәнеп кенә йылмайған булды:
– Һе…
Ә әбей һаман шул хәйләкәр төҫ менән хәбәрен ялғаны:
– Ә һин, йәп-йәш кенә саф ҡыҙ, эңер төшөп килгән ят шәһәрҙә, бер ҡортҡаның «әйҙә»һенә эйәреп киттең дә барҙың. Мана ҡайҙа уйһыҙлыҡ, бер ҡатлылыҡ. Йәшлек инде, әлеге, балалыҡ.
Ләйлә әсе ҡорот ҡабып йылмайырға маташҡан төҫтә ултыра бирҙе.
– Ҡайһы яҡтанһың һуң үҙең? Ата-әсәң бармы?
Ниһайәт, был ҡарсыҡ аңлайышлыраҡ хәбәр һөйләй шикелле.
– Б-бар, эйе, атайым да, әсәйем дә бар. Үҙәнленән мин, бынау тирәнән, - ҡыҙ Үҙәнлеһе күренеп торғандай тәҙрә яғына ҡулы менән һелтәп үк күрһәтте.
–Фатирҙы нимә итәң?
–Й-йәшәйем… Медсестра булып эшкә төштөм, зубнойға. Йәшәргә урын кәрәк.
Ҡарсыҡ ҡыҙҙан нимәнеңдер ысынын белергә, ишетергә теләгәндәй, һөйләгәнендә уның ауыҙына уҡ текәлеп китә.
–Йәшә һуң миндә. Мин – бер үҙем. Бабайым күптән үлде, балаларым юҡ.
Ҡыҙ, ниһайәт, ошоно ишетеүҙән, еңел һулап ебәрә.
–Ой, инәй, рәхмәт һеҙгә! Ниндәй хаҡ ҡуйһағыҙ ҙа ризамын. Итен-майын вис ауылдан әпкилеп торормон.
Әбей һаман һынсыл күҙәтә:
–Түләүең кәрәкмәҫ, пенсиям – Аллаға шөкөр. Иҙән-маҙарҙы йыуып-таҙалап торһаң… Мине тыңлаһаң…
– Әлбиттә!
– Һүҙемдән сыҡмаҫ булһаң – йәшә. Тамағын үҙең ҡарарһың, минең ашҡа талым юҡ хәҙер, йән аҫырала инде…
– Рәхмәт инәй! – Ләйлә һикереп тороп сәпәкәйләп үк ебәрҙе. – Атыу мин бөгөн үк күсәйемме?!
– Күс әйҙә. – Ғәбиҙә «Бөгөндән ҡанатым аҫтына ин» - тип әйтергә уҡталғайны ла, тыйылды һәм бары, – ҡыҙым булырһың, – тип ҡуйҙы.
Килешеүҙәренә бер сәғәттәй ваҡыт та үтмәне, ҡыҙ такси яллап тейәнеп тә килде. Бынан кискә, түрбаш һәм оло яҡтан айырмалы булған берҙән-бер бүлмәне Ләйлә йәшәүгә ҡулайлаштырып биҙәп булаштылар ҙа, яйлап ултырып һөйләшә-һөйләшә сәй эстеләр.
Ҡыҙы йоҡларға ятҡас, Ғәбиҙә, бик ентекле тәһәрәтләнеп алып, эшкә кереште. Ул хәҙер белә. Кемде һаҡларға, ҡурсаларға тейешлеген аңланы инде. Нисә йылдар ул үҙенә ниндәйҙер бурыс һалынғанлығын, нимәгәлер тәғәйенләнеше булғанлығын тойоп йәшәне, тик тап нимәгә һәм нимә өсөн икәнлеген генә төшөнә алмай ине. Бөгөн, әле бөгөн асыҡланды барыһы ла. Әле күптән түгел генә икенде намаҙын тамамлап торайым ғына тигәндә, ҡолағы төбөндә кемдер ап-асыҡ итеп: «Һин һаҡларға тейеш йәнгә ҡурҡыныс янай, ҡурсала», – тине. Ғәбиҙә кейенде лә сыҡты һәм эңер төшә башлаған ҡала урамдарын бер маҡсатһыҙ ҡыҙырған кешеләй йөрөнө лә йөрөнө. Берәүгә лә текәлеп баҡманы ла, алан-йолан ҡаранып эҙләмәне лә үҙе. Бары башын эйә биреп, эске тойомлауы менән тыңлап барҙы. Ниһайәт, халыҡ араһынан үҙенә тартҡанға ҡарашын күтәрҙе һәм талсыбыҡтай ғына йәш ҡыҙҙың нәфис йөҙөнә төбәлде. Ҡыҙ бала нимәгәлер бик борсолған, күрәһең, әленән-әле аҫҡы иренен тешләп бармаҡтарын һындыра. Бына ул көнбағыш һатыусы әбеҙәр менән һөйләшеп тора бирҙе лә, күңелһеҙ генә баш ҡағып китеп барҙы. Ғәбиҙә уның артынан эйәрҙе.
Дауамы бар.
–––––––––––––––––––
Дуҫтар! Көн һайын әҫәр уҡырға теләһәгеҙ, беҙҙең төркөмгә ҡушылығыҙ: "Һәнәк" журналы, журнал "Вилы"
Читайте нас в
1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584
Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова
Телефон
(347)292-77-60
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13. |
Июнь аҙағында Японияның Осака утрауында Ер шарының иң көслө һәм бай егерме дәүләтенең башлыҡтары ҡорға йыйыласаҡ. Улар донъя иҡтисадының артабанғы үҫеше, экологияны һаҡлау, миграцияны яйға һалыу, “ҡыҙыу нөктәләрҙә” тыныслыҡ урынлаштырыу һымаҡ мөһим мәсьәләләр буйынса фекер алышасаҡ.
Июнь аҙағында Японияның Осака утрауында Ер шарының иң көслө һәм бай егерме дәүләтенең башлыҡтары ҡорға йыйыласаҡ. Улар донъя иҡтисадының артабанғы үҫеше, экологияны һаҡлау, миграцияны яйға һалыу, “ҡыҙыу нөктәләрҙә” тыныслыҡ урынлаштырыу һымаҡ мөһим мәсьәләләр буйынса фекер алышасаҡ.
Ара-тирә Дональд Трамп менән Владимир Путин осрашып, һөйләшеүҙәр үткәрәсәк, тигән хәбәр ишетелгеләп ҡалды. Был юлы аяҡ өҫтө булһа ла фекер алышыу буласаҡ, тигән фараз өҫтөнлөк иткәйне. Ниһайәт, мистер Трамп, тулы форматлы осрашыу буласаҡ, тип ҡыуандырҙы. Быныһын киләһе йылда АҠШ-та үтәсәк президент һайлауҙары менән бәйләргә кәрәк, сөнки үткән аҙнала Трамп, ярандарын йыйып, яңынан һайлауҙарға барасағы хаҡында иғлан итте. Ә АҠШ-та йәшәүселәрҙең 20 проценты самаһы Рәсәй менән мөнәсәбәттәрҙең көйләнеүен талап итә. Шуға күрә был һайлаусыларҙың тауыштары һәр дәғүәсе өсөн мөһим.
#ВладимирПутин.
Читайте нас в
1925-2020 «Һәнәк» Республика сатира һәм юмор журналының сайты. Сайт Республиканского журнала сатиры и юмора «Хэнэк» («Вилы»). Ойоштороусылары: Башҡортостан Республикаһының Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары буйынса агентлығы; Башҡортостан Республикаһының "Республика Башкортостан" нәшриәт йорто дәүләт унитар предприятиеһы. Учредители: Агентство по печати и средствам массовой информации Республики Башкортостан; Государственное унитарное предприятие Республики Башкортостан Издательский дом "Республика Башкортостан".
Зарегистрирован Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан 20 февраля 2017 года. Свидетельство о регистрации ПИ № ТУ02-01584
Баш мөхәррир: Миләүшә Саяғәфәр ҡыҙы Ҡаһарманова
Телефон
(347)292-77-60
Электрон почта
[email protected]
Адресы
450079, Башҡортостан Республикаһы, Өфө ҡалаһы, Октябрҙең 50 йыллығы урамы, 13. Республика Башкортостан, г. Уфа, ул. 50-летия Октября, 13. |
Сәйәхәт’яңы китап, Үҫеш, туранан-тура әле! Уҡыу Джон Пайпер‘с предисловие, китапҡа ҡарата түбәнерәк. Һеҙ башта матбуғат хеҙмәтендә заказ бирергә мөмкин китабын һәм күберәк белергә Risebook.tv
Уларҙың береһе-төп әйберҙәр, миңә оҡшай сәйәхәт тураһында Бармы һәм уның китаптары, Үҫеш, үҙ-ара благоговение һәм актуаллеге.
Төп идея әһәмиәте буйынса татарстанда америка мәҙәниәтенә дөйөм өҫтәрәк ҡушыла. Прохладный бөтә ерҙә. Нисек үҫемлеге һәм орлоғо тип әйт Стайл, Күпселек донъяла христиандар кәрәк лопаться йоҙроҡ күтәрҙе; Америкалылар куркалар күтәрҙе брови. Тимәк, беҙ ҙә яҡшы. Түгел, ти.
Тик маҡсаты һирәк почтение. Благоговение үҙен күптәнге. Ул үҙен интересно. Был-һәйбәт түгел. Әммә барыһы да беләләр, был күңел глубине, был башлағас, почитание күсә, бөтә кеше гумере превращаются " варьете. Арыҡ. Глеб. Мелкий. Пластик. Буш. Аҙағында, аҡылһыҙ эш.
Беҙ ине яһалған өсөн күп. "Яҡшы непостоянный, һәм беҙ алмайбыҙ, йәшәргә, уның өсөн",—тип һүҙенә бармы сәйәхәт. Тап. Потась итеп йәшәй булырға прохладно, рәт-рәт актуаль булырға, түбәнге. Һәм тауышы икеһе лә бармы хатындарҙы, Үҫеш!
Бар бик күп тиһәң, күрергә, белергә, яратырға, өсөн наслаждаться. Бар тереклек, улар шул тиклем күп, улар алмай уменьшение бирергә тәм-том. Һүҙҙәрен "ҡыҙыҡһыныу" һәм "шартлау булды" "шар" "партия" яңғырай булһа алйотлоҡ величайший һәм иң удивительных реалий. Етәксе һ. б. текст запасы шатлыҡ ине тиклем ҡыҫҡартылған "күңел асыу", сөнки беҙҙең рецепторҙары рецепторы истинных вафат була величество.
Йөрөп ҡайтыу ди, "Ҡасан етә эш өгөт-нәсихәт, һәркемдә бар, насар, тәме". Әле. Һәм ул мөрәжәғәт килә Хоҙайға, беҙҙә юҡ уйын-көлкө. Трип тип әйт, "Ғәҙәттә, күҙҙәре загореться, беҙ һөйләйбеҙ тураһында поп-культура, әммә стекленд, беҙ һөйләйбеҙ тураһында Хисте." Холма яҡшы мәҙәниәт. Гималаи Христос көтөлә.
Йөрөп ҡайтыу бармы тели, моғайын, белһендәр: Бар, артыҡ Хиллз. Хатта йәш кешеләр ҙә бар артыҡ. Был китап яҙылған кешеләр өсөн йәш. Ул яҙылған ҡайтарыу өсөн кешеләргә өмөт һиҙә, сөнки улар бик аҙ булыша. Ул менән яҙылған убеждение, тип килгәс, йәш кеше булараҡ, аллаға шөкөр, бар ҙа үҙгәрә. Улар Күтәрелә!
Әммә китап зрелый. Ул үрге бәли рел. Минемсә, милләт, иң йәше. Н мул түгел билдәләмәләре йылдар буйынса. He sees…
Buy the Book
Feed
Был ҙур әһәмиәткә эйә, әгәр Иисус воскрес?
Ярай, беҙ был ваҡытта яҡын булған ваҡыт. Береһе ике тапҡыр күбебеҙ йөрөй, етәксе һ. б. сиркәү әниләр, or put on a nice easter suit and head to a nearby...
Хватать Обо
Беҙ бер нисә йыйҙыҡ обой һеҙҙең өсөн телефон, мәрүәт, йәки эш өҫтәлендә. Бар, өс рәт-рәт варианттары түбәнерәк логотибы алына хватать. Бар тиһәң, һуңыраҡ прибыть. Наслаждайся!
Мин Кем? Жм. 2: Ҡабул ителде
Был видео хәҙер уҡыусы конференцияла Бетсәле, МС. Please forgive the video and audio quality Intro Last time we laid some foundations in our discussion about identity. We talked about...
Күнегеүҙәр, ул һуҙыла
Дауамында бөтә тормошомда, Мин пережить ваҡытта, мин бик мотивировать өсөн эшләргә. Мин мәктәптә уҡый мин генә булырға теләм байтаҡ буфф етештерергә тәьҫир ҡалдырған кыҙҙар (Мин түгел)....
Мин Кем? Бер өлөшө 1: Матур, Әммә Ломаный
Был видео хәҙер уҡыусы конференцияла Бетсәле, МС. Please forgive the video and audio quality This weekend we’re going to talk about identity. That’s what your leaders asked me to...
5 Һорауҙар өсөн Бейонсе
Музыка-был оло ғүмеремдең бер өлөшө, шуға күрә мин мәңге уйлайым шул, нисек файҙаланырға, уны яҡшы. Был ауыр минең өсөн булһын, наслаждаться сәнғәт булмаһа, анализлау, замок, һәм һорауҙар бирергә. Beyoncé...
Teaching by Trip Lee
Тарихи ваҡиғалар
Уйнарға
Алмаш кейем
Етте
Яңыртыу Талап Ителә
Өсөн өр-яңынан тәржемә итеү медиа һеҙгә кәрәк еңел, йә яңыртырға браузер тиклем һуңғы версияһы йәки үҙ яңыртырға Плагин Flash. |
М-5 трассаһында Өфөгә барған юлда бүрәнәләр тейәгән прицеп әйләнеп китеп ауған. Тайғаҡ юлда машинаның тормозы тотмағандыр, тип фараз итә шаһиттар. Кемдәрҙер ваҡиғаны видеоға төшөрөп тә өлгөргән.
Шишмә юлы сиселешендә булған хәлдең аяныслы тамамланыуы ла ихтимал ине. Бәхеткә күрә, машина гөжләп торған оло юлда осраҡлы рәүештә автомобилдәр булмаған. Ауған бүрәнәләр сәселеп китеп бөтә юлды ҡаплаған. Ярай әле, был юлы ҡорбандарһыҙ тип еңел һуларға ғына ҡала.
Водителдәргә хәйерле юл теләйбеҙ. Һеҙҙең һәр берегеҙҙе өйҙә яҡындарығыҙ көтә торғандыр. Хәүефһеҙлек ҡағиҙәләрен теүәл үтәгәндә, оло юлдағы башҡа водителдәрҙе хөрмәт иткәндә күңелегеҙ тыныс, башығыҙ һау, ғаиләгеҙ бәхетле булыр. Өҫтәүенә тәбиғәт көйһөҙлөктәре лә юлдағы хәүефте икеләтә арттыра.
Фото: Баш ДТП
Автор: Дина Арсланова
Башҡортостан гәзите
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Балкантау"
Зарегистрировано Управлением Федеральной службой по надзору законодательства в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ №ТУ02-01350 от 09 июля 2015 г. |
Үткән аҙна аҙағында БР ауыл хужалығы министрлығының үҫемлекселек һәм мал аҙығы етештереү бүлеге начальнигы А.М.Мөхәмәтшин эш сәфәре менән беҙҙең районда булды һәм “Үтәшева Г.Р.”, Үтәшев И.И.” крәҫтиән (фермер) хужалыҡтары базаһында үткәрелгән семинар-кәңәшмәлә ҡатнашты.
Мал аҙығы әҙерләүгә бағышланған семинарға район хакимиәтенең ауыл хужалығы бүлеге һәм мәғлүмәт-консультация үҙәге белгестәре, ветстанция, “Гостехнадзор”-ҙың район буйынса бүлексәһе хеҙмәткәрҙәре, фермер хужалыҡтары башлыҡтары саҡырылғайны.
Бындай семинар үткәреү беҙҙә матур традицияға әйләнгән. Сөнки сәсеү һәм ураҡ миҙгелдәре кеүек үк, мал аҙығы әҙерләү ҙә ауыл эшсәндәре өсөн яуаплы осорҙарҙың береһе булып тора. Үтәшевтарҙың фермер хужалығы был семинарҙы үткәреү урыны тип юҡҡа ғына һайланмаған. Хужалыҡ районда абруй менән файҙалана, мал аҙығы әҙерләү йүнәлешендә ҙур тәжрибә туплаған, заманса техника өлгөләре бар, мал аҙығы әҙерләү йыл һайын юғары кимәлдә атҡарыла.
Районда быйылғы ҡыштың аҙ ҡарлы, яҙҙың һәм йәйҙең тәүге айының ямғырһыҙ, ҡоро булыуы тупраҡта дым запасының етмәүенә килтерҙе. Етмәһә, елле-дауыллы һалҡын көндәр тороуы ла игендең, үләндең шытым биреүенә кире йоғонто яһаны. Шуға күрә быйыл мал аҙығы әҙерләү ҙә һуңғараҡ ҡалды, үткән йылдарҙа был ваҡытта мал аҙығы әҙерләү тулы ҡеүәтенә бара торғайны.Район хакимиәте баш-лығының беренсе урынбаҫары М.С.Солтанов кәңәшмәне асты һәм уның программаһы менән таныштырып үтте.
– Бөтә хужалыҡтар ҙа яҙғы сәсеү эштәрен оптималь ваҡытта, район малсылары ҡышлатыуҙы уңышлы тамамланы. Хәҙер мал аҙығы әҙерләүҙе ваҡытында башҡарырға һәм тейешле күләмдә әҙерләргә кәрәк, – тине ул сәләмләү һүҙендә һәм ауыл хужалығы министрлығы вәкиле Азат Мөхәмәтшинға һүҙ бирҙе. Ул “Мал аҙығы әҙерләүҙе ойоштороу һәм үткәреү буйынса пландар һәм бурыстар” темаһына ҡыҫҡаса доклад менән сығыш яһаны.
– Республика буйынса бөртөклө культураларҙы сәсеү уңышлы тамамланды. Әле бөтә хужалыҡтарҙа ла интенсив рәүештә химик утау бара. Күп райондарҙа мал аҙығы әҙерләүгә тотондолар ҙа инде. Бөтәһе миллион ярым тирәһе мал аҙығы -шул иҫәптән сенаж, силос һәм бесән әҙерләү күҙ уңында тотола. Һөт етештереүҙе һәм малдарҙың продуктлылығын арттырырға, бер шартлы баш малға 30-35 центнер аҙыҡ әҙерләргә, күп йыллыҡ үләндәрҙе ваҡытында яңыртып торорға тейешбеҙ,– тип белдерҙе Азат Миңзаһир улы. Ул шулай уҡ ауыл хужалығы буйынса республика программаларының үтәлеше, төрлө йүнәлештәр буйынса субсидиялар бүлеү шарттары тураһында ла һөйләне. Сығыш яһаусы һәр бер хужалыҡта сифатлы мал аҙығы әҙерләүгә, ғөмүмән, малсылыҡҡа тейешенсә иғтибар бирелер, тигән ышаныс белдерҙе.
Министрлыҡ вәкиленә кооперативтар, һалым йыйымдары, һөткә һәм иткә субсидиялар, дәүләт гранттары, ҡоролоҡ сәбәпле ауыл хужалығы өсөн ғәҙәттән тыш хәл иғлан ителеү шарттары һ.б. бик күп һорауҙар бирелде.
Район хакимиәте баш-лығы урынбаҫары, ауыл хужалығы бүлеге начальнигы Д.Х.Юлдыбаев йыйылыусыларҙы малсылыҡ тармағындағы эштәр барышы, "йәшел ураҡ”ҡа әҙерлек торошо менән ҡыҫҡаса таныштырҙы, фермерҙарға эштәрендә уңыштар теләне.
Ветстанция начальнигы Т.Ҡ.Солтанов үҙенең сығышында әҙерләнгән аҙыҡтың сифатын мотлаҡ тикшертергә кәрәклегенә баҫым яһаны һәм хужалыҡ етәкселәрен лаборатор тикшереү уҙғарырға саҡырҙы.
Мәғлүмәт-консультация үҙәгенең инженер-консуль-танты А.Н. Андреев эш урындарында хеҙмәт тәртибе һәм техника хәүефһеҙлеген һаҡлау, эш урынын баһалау һәм аттестациялау буйынса инспекция ҡарарына ярашлы мал аҙығы әҙерләү осоронда ҡатнашҡан сезонлы эшселәр менән техника хәүефһеҙлеге буйынса инструктаждар үткәреү зарурлығы хаҡында һөйләне. Шулай уҡ ошо үҙәктең агрономы Б.С.Намазов әҙерләгән бер йыллыҡ, күп йыллыҡ үләндәр, ужым арышы, тамыраҙыҡтар сәсеү ваҡыттарының төрлө йылдарҙағы сроктары, көтөүлектәр әйләнеше менән “йәшел конвейер” сағыштырмаса таблицаһы менән танышырға мөмкин ине.
Семинарҙың практик
өлөшөндә унда ҡатнашыу-сыларға фермер И.И.Үтәшевтың тигеҙ рәт булып теҙелеп ултырған мал аҙығы әҙерләү техникаһы менән танышырға форсат тыуҙы.
– Мөмкинлектәребеҙҙе иҫәпкә алып, хужалыҡта мал башына 30-35 центнер аҙыҡ берәмеге әҙерләү өсөн барлыҡ шарттар ҙа бар, – тине Илшат Илдус улы хужалығындағы эш барышы менән таныштырып. – Етерлек күләмдә сенаж әҙерләү өсөн беҙгә бер аҙна ваҡыт етә. Сенаж һалыу шарттарын, технологияһын теүәл үтәйбеҙ, йыл һайын анализдар тапшырып торабыҙ һәм беренсе класлы мал аҙығы әҙерләнә.
Әйтергә кәрәк, Үтәшев-тарҙың фермерлыҡ хужалығы йылдан-йыл киңәйә, сәсеүлек майҙандары арта. Бөтәһе 1000 гектарҙан ашыуыраҡ майҙандың яртыһын бойҙай алып торһа, 135 гектарҙы күп йыллыҡ, 150 гектарҙы бер йыллыҡ үлән биләй, ә 120 гектарға тәүге тапҡыр етен сәселгән. Йәш фермер Илфат Үтәшевтың баҫыуҙарында арыш, һоло, нут, борсаҡ кеүек культуралар үҫтерелә. Техника паркы ла яңыртылып тора: быйыл ғына сәскес һәм “МАЗ” автомашинаһы һатып алғандар.
– Бөгөнгө сара бик эшлекле шарттарҙа үтте, тип әйтә алам һәм ул, ысынлап та, бик файҙалы булды, һәр йәһәттән күп нәмә белдек. Әммә беҙгә киләсәктә яңы, алдынғы технологияларҙы үҙләштереүгә, камиллаш-тырыуға иғтибар бирергә, уларҙы индереү өҫтөндә эшләргә кәрәк, сөнки малсылыҡ үҫешен унан башҡа күҙ алдына килтереп булмай, – тине семинарҙы йомғаҡлап район хакимиәте башлығы урынбаҫары М.С.Солтанов. Марс Салауат улы ауыл эшсәндәренә был яуаплы, көсөргәнешле мал аҙығы әҙерләү эшендә уңыштар теләне.
Зөлфирә ҠОҘАШЕВА.
Автор фотоһы.
Читайте нас в
Зарегистрировано Управлением Федеральной службой по надзору законодательства в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ №ТУ02-01424 от 26 августа 2015 г. |
Баҡсалағы ҡырмыҫҡаларҙан нисек ҡотолорға? Һеҙгә бер нисә кәңәш тәҡдим итәбеҙ.*Тары ярмаһы һибергә. Ҡырмыҫҡалар уны ояһына (иләүенә) ташый.
Яйлап уларҙың юлдары тары менән ҡаплана. Шунлыҡтан йә ҡырмыҫҡалар унан сыға алмай, йә икенсе урынға күсергә мәжбүр була.
Тары эстәрендә бүртеп ҡырмыҫҡаларҙы үлтерә тигән вариант та бар. Нисек кенә булмаһын, был ярма ярҙам итә, тигән фекер йәшәй.
*Ҡоро сөпрәгә (берәй киҫәк) бер аш ҡалағы шәкәр ҡушығыҙ. Унан бер аҙ һыу, тамсы бал һәм ҡайын дегете. Ошо “бутҡа”ны шырпы ҡаптарына һалып, бер аҙ асыҡ көйөнсә ҡырмыҫҡалар йөрөгән ергә ҡалдырырға.
*Ирәүәнде киҫәктәргә бүлеп, ҡырмыҫҡа йөрөгән ергә һалырға.
*Шулай уҡ шәкәр ҡушылған бор кислотаһын тәҡдим итәләр.
Йәнә интернет киңлектәрендә шундай кәңәштәр йөрөй: йәнәһе лә манный ярмаһын һибеп сығырға кәрәк. Кемгәлер был ярҙам иткән, кемгәлер юҡ. Эттәргә тәғәйенләнгән шампунде һыуға ҡушып һиптереүселәр ҙә бар икән. Эзбиз, нашатыр спирты, көл, керосин ярҙам итә тип әйтеүселәр ҙә бар.
Ә һеҙ нисек ҡырмыҫҡаларҙан ҡотолаһығыҙ? Магазинда һатылған әйберҙәр ярҙам итәме?
Фото асыҡ сығанаҡтарҙан
Резеда Валиева
https://ataysal.rbsmi.ru/articles/common_material/irmi-alar-an-nisek-otolor-a-789988/
"Атайсал" гәзитенән.
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Даирә" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. |
Afrikaans Azərbaycan Dili Bisaya Bosanski Dansk Deutsch English Español Estonia Euskara Français Gaeilge Galego Indonesia Italiano Kiswahili Kreyòl Ayisyen Latviešu Valoda Lietuvių Kalba Magyar Malti Melayu Nederlands Norsk Oʻzbekcha Polski Português Română Shqip Slovak Slovenščina Suomi Svenska Tagalog Tiếng Việt Türkçe isiXhosa Íslenska Čeština Ελληνικά Башҡортса Беларуская Мова Български Македонски Јазик Русский Српски Українська Мова Қазақша עִבְרִית اَلْعَرَبِيَّةُ اُردُو فارسی नेपाली मराठी मानक हिन्दी বাংলা ਪੰਜਾਬੀ ગુજરાતી தமிழ் తెలుగు ಕನ್ನಡ മലയാളം සිංහල ไทย ລາວ မြန်မာ ქართული ენა አማርኛ ភាសាខ្មែរ ᠮᠣᠩᠭᠣᠯ ᠬᠡᠯᠡ ᮘᮞ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ 日本語 繁體中文 ꦧꦱꦗꦮ 한국어
Бер Нисә Инә.
Уйын урындары һәм функцияларына берләшмәләре многопользовательский
Кросс-Оптималләштереү Платформа
Был уйын теләсә ниндәй төҙөлөшө эшләй бард
Уйын Бушлай Ххх
Ниндәй кликбейт, бушлай ғына порноигр
Бер Уйын
Бушлай Туранан-Тура Хәҙер Уйнай
Киске ҡала өсөн алышта Моццоло
Һаумы Моццоло һәм рәхим итегеҙ! Һеҙ алдан бер ҡасан да уйнап порноигры, йәғни абсолют шартлау бында һеҙ булғанда – беҙгә попомнить һүҙ! Инанысы сездә бар, әҙер эсемлек, ҡул аҫтында бер нисә салфетка, әгәр һеҙ ысынлап та ла телисез сеанс 11 тиклем йыялар һәм, кокос майы банк алығыҙ! Был уйын шул уҡ ваҡытта, был уйын кимәлен, тирә-яҡ төҙөү секс – нә, тип иҫәпләйбеҙ беҙ, бергә бик яҡшы. Ахырҙа, ни егеттәрҙекенә оҡшамаған? Секс һәм видеоигры, тоғро? Сөнки уларҙы берләштереүсе һәм ойоштороусы идеаль түгел, ни түгел ине порно-мажаралы уйындар!, Беҙгә шундай философия ине, һәм беҙ Mozzoloh әҙерләп баҫтырырға, шулай итеп, оло рәхмәт, сөнки беҙҙе бөгөн киләсәк һәм был XXX-яҡшы уйын күҙәтеү. Иғтибар, был бөтөнләй бушлай: барыһы да һезгә эшләргә кәрәк, был аккаунт теркәлгән булһа, һеҙ уның беҙгә инеп өсөн ғүмерлеккә һәм наслаждайся порноигра башҡа түләргә кәрәк буласаҡ. Беҙ микротранзакция тулыһынса яҡлай, тип һанайбыҙ һәм беҙҙең хәйер, улар был аҡса ағымынан һәм үҫтереү беҙҙең өсөн бик мөһим, беҙ һеҙ түләргә тейеш түгел, әгәр һеҙ теләмәгән!, Һайлау өсөн тулыһынса һеҙ, ябай тел һәм дрочить ултыра һәм унда көнө буйы әгәр һеҙ, Зинһар, тағы эшләүен дауам итә һәм был – беҙ түгел, һеҙ хөкөм ителә. Ә хәҙер ни биреү тураһында ентекле һөйләшеү булды, һеҙҙе кисерер, беҙҙең порноигра уйнай.
Совместимость максималь ҡоролошо
Мин инандым башлау менән, ниндәй уйындар уйнарға мөмкин тип беҙҙең ҡоролошо һәм, улай ғына ла түгел, донъяның теләһә ниндәй нөктәһе булды. Бына ни өсөн исем яһаусы командаһы эшләй, улар туранан-тура эшләгән һәр браузер төп функциялары: был убийственный дана, был-дөрөҫ! Шулай булыуына ҡарап, һеҙ әлегә бер нәмә, теләсә ниндәй браузер аласыз төп башлап ебәрергә тип, һеҙ, моғайын, булған проблемалар менән тәьмин Mozzoloh түгел. Әлеге ваҡытта беҙгә ярҙам булып рәсми Chrome, Firefox, opera һәм Safari, әммә күпселек башҡа браузер, бәлки, ябай булып бик яҡшы эшләне., Бөт, күрһәт, тип, беҙ, ул булмаһа, беҙ уларҙы түгел совместимость тип гарантиялай ала, проблемалары менән осрашырға һәм һуңыраҡ һеҙҙең юлдан – тип, егет өсөн беҙ тел, порноигра дрочить улар ҡасан булһа, ла бармы? Уйын ҡыҙыҡ бер үҙенсәлеге шунда: беҙгә, ысынлап та, һеҙҙең файлдар шул уҡ синхронизироваться һәм һаҡлау ҡоролмалары бер бөтөн, әгәр һеҙ иҫәп яҙмаһы ысынлап та һәм шул уҡ бер инә. Бөтә был уйын беҙҙең браузер мәғәнәһе: һеҙ нимә эшләргә кәрәк, һеҙҙең барыбер ала һәм XXX-класс донъя уйындары. Афарин, хәҙерге кеүек порноигра продакшнза студияһы эшләй, дөрөҫ?, Бөтә ауыр эш һеҙҙең өсөн эшләй, шулай булғас, ябай уйын һеҙҙең иғтибарға – сладко!
Тулы йыйылмаһы ҡаҙаныштары
Юлда һеҙҙең менән төрлө меню буйынса осрашыуҙар үткән уйын бер нисә сара ҡаҙаныш булһа, һеҙ уны үтәй аласаҡ. Әлеге ваҡытта уларҙың һаны 182, ә артабан тағы ла күберәк планлаштырыла. Был әҫәрҙәрҙең һәр береһе үҙенсәлекле сәнғәте ҡаҙаныштары йыйылмаһында һәр саҡ асыу-уларҙың барыһы ла енси невероятно, - һеҙ ул һыу инеп алырға мөмкин, ҡасан теләмәй. Был порно галереяһында өҫтәүенә, бер нисә өҫтәмә хеҙмәттәр һеҙ шулай уҡ алырға, улар һеҙгә ярҙам итә, һеҙҙең уйын буйына эҙләй. Йәнә һәм йәнә һеҙ был иҫәп яҙмаһы һәм кәрәкле ҡоралдарын бәйләп даими булыуы мөмкин., Миҫалдар үҙ эсенә ала шанс +1% һыу база һеҙ тиҙлек киҫкен һөжүм, хатта эксклюзив инеү мөмкинлеге һәм ҡеүәте арта өлкәһендә 50 л. с алғанда, һеҙ унда эләгә алмайһың, бөтә тейешле әгәр ҡаҙаныш түгел. Ҙур ҡаҙаныш (12 генә кеше янында булған) ҡаты Mozzoloh махсус версияһы, һеҙ биргән, һәм һеҙ уларҙың бөтәһен йыйып алған тиклем улар аҡылһыҙ, моғайын, тамамлай алмай. Был ҡаты режимлы бөтөрә алманы, тағы кем-уйлай, һеҙ шулай булғас, нимә кәрәк? Һәм ҡарап ҡарайыҡ, һеҙ нисек шашып китмәһен, тәбиғәт алдында формалашты!
Яҡшы раят
Беҙгә һәм үҙәк уйын элементтары аспект - был алышта, шуға күрә сатраш бармағыҙ, һеҙгә кем булып эшләмәһен RPG-уйындар, хәрби элементтар күп. Беҙҙең команда оҡшаған, тип уйлап порно ла-барыбер һәйбәт булыр ине фантастик уйындары һәм уйын элементтары береһе-хәрби өсөн бөтә мөмкинлектәр иҫ киткес, булмаясаҡ ул беҙҙә. Намыҫлы һөйләйем, был ярайһы продвинутый уйын, һәм беҙ удивляться, әгәр ҡайһы бер идеялар сыға беҙҙең мейнстрим – арена был бигүк алыҫ киләһе турын да-бына булдырҙы беҙҙең иң яҡшы xxx ни-уйын!, Әлеге ваҡытта һайлаусыларҙың 93 бар төр ҡорал булыуы, йөҙ юлдарын яңыртыу, әүҙем яҡынса 20 заклинание һәм уникаль 28 эшләпә, һеҙгә мөмкин булғанса ярҙам күрһәтеү өсөн ҡулланыла. Беҙ уйлағанса, был мажаралы уйындар күп уйнауҙан, тик унда кеше булды, сөнки был күңелле – икенсе урын порно элементтарҙан тора!
Безумная Mozzoloh итеү графигы
Беҙ белә башлағандан алып, графика был бик мөһим булды, нәҡ шуға күрә һәм шул ҡаҙаныштар йыйылмаһы галереяһы, беҙ уны булдырырға, бөйөк секс күҙ өлгөләренең береһе булып тора, беҙ улар менән ҡасан осраша. Беҙгә шул миссияһы тора, шаҡ ҡатырғыс булдырыу өсөн блистательный, релиз, ул ысынлап та донъя штурмға алына, – беҙ әйткәнгә ышанмай, беҙ унда ла! Беҙ бәхетле һеҙ фикерләр тураһында һөйләргә була, беҙ нисек эшләп, беҙ бер нисә берләшмә һәм функциялары, улар һеҙгә ярҙам итәсәк, беҙгә һөйләгән, беҙ нимәнелер йәшереүе мөмкин ине. Discord менән ярайһы әүҙем ҡатнашҡан, 8000 ашыу серверҙа, 30 көн тирәһе форум плюс беҙҙең хәбәрҙе алыу менән бәйле уйын., Беҙ тағы ла арта бара, әммә ышанам, тип һайын, күберәк сығарыу клочок контры булараҡ, донъяла бөйөк Mozzoloh булып порно-тематик RPG. Шулай итеп, һеҙ нисек уйлайһың, һеҙ алыр кәрәк ине, дошман өсөн свирепый ҡөҙрәт һәм йәнлек үлтерҙем, һеҙҙең менән осрашырға ул? Был ябай ысул менән белергә була: үҙебеҙ кисергән һәм беҙҙең порноигра браузерный скачать бушлай. Шуның өсөн ҙур рәхмәт, - тип, килде, һәм, рәхим – абсолют шартлап ала, уйнай Mozzoloh-peace! |
Бөгөнгө милли һүҙ һәм сәхнә сәнғәте кимәлен билдәләгән яҙыусыларыбыҙ араһында Рәсәйҙең күренекле драматургы Азат Абдуллин ижады әһәмиәте һәм ижтимағи яңғырашы менән айырым урын алып тора.
Үткән быуаттың 60-сы йылдарында әүҙем ижадҡа тотонған яҙыусы тиҙ арала көнүҙәк мәсьәләләрҙе, иҡтисади, социаль, ижтимағи-сәйәси, шул ерлектә әхлаҡи-этик проблемаларҙы күтәреп сыҡҡан тәрән йөкмәткеле, үткер телле очерк һәм повестар авторы, ялҡынлы публицист һәм талантлы драматург булып танылыу яулай.
Уның ижади йөҙө әҫәрҙәр һаны менән түгел, ә уларҙың сифаты, полемик йөкмәткеле булыуы, авторҙың тормошҡа әүҙем мөнәсәбәте, фекер тослоғо, рәсми идеология менән ҡыйыу бәхәскә ингән аныҡ позицияһы менән билдәләнә.
Әҙәби тәнҡит дөрөҫ билдәләгәнсә, яҙыусы “дәүләт ҡоролошон үҙгәртеү, йәмғиәт тормошона яңы рух өрөү кәрәклеге идеяһын да беренселәрҙән булып 1985 йылдың апреленә тиклем үк күтәрҙе”.
Азат Абдуллин ижади уңыштары өсөн:
Сергей Чекмарев исемендәге әҙәби премияға (1983),
“Почет Билдәһе” орденына (1984),
Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы исеменә (2014) лайыҡ булды.
Очерктан башланған оло юл[үҙгәртергә]
Википедияла
Азат Абдуллин
Азат Абдуллин 1931 йылда Ейәнсура районының Үрген ауылында тыуған. 1947 йылда урта мәктәпте тамамлай, ике йыл пионервожатый һәм уҡытыусы булып эшләй.
1949–1953 йылдарҙа К.А. Тимирязев исемендәге Башҡорт дәүләт педагогия институтының тарих факультетын тамамлай.
1953–1956 йылдарҙа М. Горький исемендәге Донъя әҙәбиәте институты аспирантураһында уҡый, унан Өфөгә ҡайтып, БДУ-ла рус әҙәбиәтенән уҡыта.
Аҙаҡ ҡабат Мәскәүгә юллана, 1959 йылдан профессиональ яҙыусы булып китә.
Азат Абдуллиндың яҙыусылыҡ эшмәкәрлеге публицистиканан, очерк жанрынан башлана, тиергә мөмкин. Ул саҡта совет йәмғиәтендәге алдынғы күренештәрҙе һәм оло еңеүҙәрҙе хеҙмәтсәндәрҙең фиҙакәр хеҙмәтен, һуғыш ҡаһармандарының батырлыҡтарын тасуирлау тенденцияһы көсәйә.
Тормошҡа әүҙем мөнәсәбәттә торған, тынғыһыҙ, хеҙмәткә ижади ҡараған, шәхси эшмәкәрлек миҫалында алдынғы ҡараштарҙы пропагандалаған заман геройҙарын үҙәккә ҡуйып һүрәтләү, биография нигеҙендә шәхес эволюцияһын күрһәтеү әҙәбиәттең һәр тармағы өсөн хас үҙенсәлек булып нығынды.
Ошо йәһәттән әҙиптең “Йылҡы көтөүсеһе”, “Яңғырап торған ялан”, “Таланттың балҡышы” һымаҡ очерктары үҙәк матбуғатта баҫылып, киң йәмәғәтселек араһында шаҡтай резонанс тыуҙыра.
Улар 1990 йылғы һайланма әҫәрҙәр рәтендә донъя күрә, өлөшләтә 2013 йылғы йыйынтыҡтарҙың рус телендәге 2-се томында урын ала. Был әҫәрҙәр юғары художестволы оҫталыҡ менән яҙылған, “улар образлы теле, һүрәтләү алым-саралары менән әҙәби публицистикаға тартым, ә геройҙарҙың тормоштан һәм үҙ исеме менән алыныуы, йөкмәткеһенең документаллеге һәм конкрет инстанцияларға адресланыуы йәһәтенән гәзит-журнал публицистикаһына ауыша”.
“Йылҡы көтөүсеһе” әҫәрендә яҙыусы утыҙ йыл буйы үҙ һөнәренә тоғро ҡалып, уның бөтә нескәлектәрен үҙләштергән, тәбиғәт “телен” аңларға өйрәнгән, ни бары ҡырҡ ете баш йылҡынан ете йыл эсендә, ғалимдарҙы аптыратып, алты тапҡыр күберәк артым алыуға өлгәшкән “Урал тауҙарында юғалып ҡалған билдәһеҙ йылҡы көтөүсеһе” Ғәйфулла Моратшиндың яҡты образын тыуҙыра.
Ябай көтөүсе, әммә оло йөрәкле граждан һәм үҙ һөнәренең ысын патриоты Ғәйфулланың кисерештәре, һаран ғына бүлешкән хәтирәләре аша власть даирәләренең хаталарын, ауыл хужалығының айырым тармаҡтарындағы етешһеҙлектәрҙе фашлап сыға.
Йылҡысылыҡты юҡҡа сығарыу иҫәбенә йәнлекселекте үҫтерергә маташыу, мал аҙығы әҙерләйбеҙ тип ҡайын, йүкә урмандарын юҡҡа сығарыу, үҙҡиммәте һәм файҙаһы буйынса йылҡы итенең башҡаларынан күпкә отошло икәнен аңлатырға тырышыу — яҙыусы күтәргән мәсьәләләрҙең бер өлөшө генә. Әҫәр тәрән фәлсәфәүи күҙәтеүҙәр һәм нигеҙле һығымталар менән тулыландырылған. Башҡорт тоҡомло аттың халыҡтың тормошонда һәм тарихи үҫешендәге хәл иткес әһәмиәте хаҡында ла уйлана автор.
“Кешелек тарихы тояҡ эҙҙәре менән дә яҙылған”, — ти ул. Механизация көслө үҫешкән шарттарҙа ла ат көсөнә ҡытлыҡтың булыуын асыҡ дәлилдәр аша күрһәтә, уны аҡыллы файҙалана белергә саҡыра.
“Яңғырап торған ялан” очерк-портреты үрҙәгеһе менән ауаздаш. Бында яҙыусы Әхмәҙи Ҡусмаевтың эшмәкәрлеге өлгөһөндә Башҡортостанда умартасылыҡтың элекке һәм бөгөнгө хәл-торошон, халыҡ хужалығы, һаулыҡ һаҡлау өлкәһендә тотҡан урынын күрһәтергә тырыша.
Ә инде “Таланттың балҡышы” әҫәрендә Ҡаҙаҡ дәүләт академия драма театрының баш режиссеры Әзербайжан Мәмбәтовтың эшмәкәрлегенә баһа бирелә. Ғөмүмән, яҙыусы публицистикаһында жанр-стиль биҙәктәре арта бара. Был тәжрибә киләсәктә уңышлы шытым биреп, А. Абдуллин драмаларының стиль үҙенсәлектәрен билдәләй.
“Онотма мине, ҡояш!”тан көс алып 2016 йылда башҡорт телендә сыҡҡан әҫәрҙәр йыйынтығына әҙиптең “Ун өсөнсө председатель”, “Һағыш йылға”, “Яңғыҙы”, “Раббым баҡсаһы” пьесалары, “Онотма мине, ҡояш!”, “Рурҙа оҙон төш”, “Ҡыҙыл ысыҡ”, “Килдебәк” повестары, публицистикаһының иң яҡшы өлгөләре, хаттары һәм айырым сығыштары тупланған.
“Онотма мине, ҡояш!” исемле романтик драмаһы (1963) әҙиптең драматургик һәләтен танытҡан тәүге әҫәр булып тора. Яҙылған йылында уҡ театрҙа ҡуйылыу менән, идея йәһәтенән тотороҡһоҙ булыуҙа ғәйепләнеп, партия тарафынан тыйыла.
1967 йылда пьесаның тексы баш ҡалалағы “Театр” журналында баҫылып сыға, тиҫтә йылдар һуҙымында М. Әүәзов исемендәге Ҡаҙағстан дәүләт академия драма театры сәхнәһенән төшмәй, СССР-ҙың күп кенә театрҙарында ҡуйыла. Әҫәр Өфөлә — башҡорт, Мәскәүҙә урыҫ телендә бер нисә ҡат баҫылып сыға, һуңғы вариантта “Яңғыҙы” тип исемләнгән.
Пьеса колхозлашыу хәрәкәте ҡыҙған 30-сы йылдарҙа Көньяҡ Уралға — Башҡортостанға эшкә килгән Мәскәү егете, комсомол-шағир Сергей Чекмаревтың тормошон һәм эшмәкәрлеген сағылдыра.
Синыфым ҡайҙа ҡуя — шунда мин, Рыяһыҙ бәндә, күндәм мин... — тип синфи көрәшкә ташланып, был донъяла ни бары 23 йыл ғына йәшәгән егеттең биографияһы осор өсөн үтә лә типик, шулай булыуы менән ул иғтибарҙы үҙенә тартып тора.
Әйткәндәй, спектаклдең тыйылыуы әҫәрҙә һүрәтләнгән 1932 йылдың көҙө һәм 1933 йылдың яҙындағы ваҡиғаларҙың утыҙ йыл үткәндән һуңғы тормош ысынбарлығы менән ауаздаш булыуына бәйле. Әҫәрҙә райком етәкселәренең башбаштаҡлығы менән эшселәрҙең ҡаршылығын еңеп, районда һәм совхоз ихатаһынан бөтөн иген, фураж ашлығы һепереп алына, һөҙөмтәлә яҙғыһын төп геройҙы һәләкәткә килтергән бәхетһеҙлеккә юл ҡуйыла.
60-сы йылдарҙа ла, бөтә илдәге кеүек, барлыҡ мөмкинлектәрҙе файҙаланып, янау-ҡурҡытыу юлы менән план үтәлешен тәьмин итеү өсөн обком һәм райкомдар етәкселеге тарафынан колхоз-совхоздарҙан икмәк тартып алына һ.б.
Публицистика өлкәһендә шаҡтай тәжрибә туплаған, бәғзе үҙәк гәзит-журналдарҙың авторы һәм штаттан тыш хәбәрсеһе булырға өлгөргән Азат Абдуллин 70-се йылдар аҙағы – 80-се йылдар башында милли драматургияла дилогия тыуҙырыусыларҙың береһе булып таныла.
Донъяның ҡырҡлап илендә, илебеҙҙең ун биш тиҫтә самаһы театрында сәхнәләштерелеп, авторға ҙур билдәлелек алып килгән “Ун өсөнсө председатель” әҫәре (1979) үткән быуаттың 70-се йылдарында киң йәмәғәтселеккә колхоздар үҫешенә бәйле проблемаларҙы ғына алып сыҡманы, ә асылда социалистик хеҙмәт ойошторолошоноң серек нигеҙгә ҡоролғанлығын асып һалғайны.
Мәскәүҙәге Евгений Вахтангов исемендәге театрҙа был пьеса буйынса ҡуйылған спектакль бик күптәргә, шул иҫәптән ил етәкселегендә булған кешеләргә, аяҙ күктә йәшен атҡандай тәьҫир итә. “Театральная жизнь”, “Литературная газета”, “Комсомольская правда” гәзиттәре, “Театр”, “Дружба народов” журналдары һ.б. баҫмаларҙа аҙаҡ байтаҡ мәҡәләләр, әңгәмәләр донъя күрә.
90-сы йылдарҙағы ҡатмарлы ваҡиғаларҙан һуң да тәнҡит йүнәлешле бындай ҡыйыу әҫәрҙәр көнүҙәклеген юғалтманы, хатта сит илдәрҙә популярлашып китте. Был йәһәттән бер генә характерлы осраҡты телгә алмаҡсымын.
2000 йылдар башында махсус программа буйынса АҠШ-та стажировка үткән БДУ-ның филология факультеты студенттары ҡайһы бер ҡала урамдарында А. Абдуллиндың ошо әҫәре буйынса ҡуйылған спектакль афишаларының эленеп тороуы хаҡында әйткәйне. Был әҙиптең оҫталығы һәм таланты, ҡәләменең ҡөҙрәте, ижадының ҡоласы донъя кимәлендә танылыуы хаҡында һөйләй.
“Раббым баҡсаһы” – драматург ижадының сираттағы ҡаҙанышы. Уның мәҙәниәт-ара бәйләнештәрҙе нығытыуҙа, башҡорт әҙәбиәтен һәм сәнғәтен тағы ла бер ҡат донъяға танытыуҙа, ҙур географик киңлектәргә сығарыуҙа өлөшө ҙур.
Пьеса буйынса 2004 йылдың 1 ғинуарында илебеҙ баш ҡалаһында билдәле режиссер Роман Виктюк ҡуйған спектаклдең премьераһы була. Ошо йылдар эсендә ул Рәсәй, Германия, Израиль, Бельгия, Голландия ҡалалары сәхнәһендә ҙур уңыш менән бара. Бөтә ерҙә лә һоҡланыу һәм рухи күтәренкелек менән ҡабул ителә. Әлегә тиклем бөтә милли республикаларҙа, шул иҫәптән башҡорт драматургияһында ла, бындай күренештең булғаны юҡ ине әле, тип әйтергә ныҡлы нигеҙ бар.
“Раббым баҡсаһы” спектакле 2013 йылдың ҡышында “Нефтсе” мәҙәниәт һарайында Башҡортостан халҡына ла күрһәтелде. Бөйөк яҡташыбыҙ, балет сәнғәте йондоҙо Рудольф Нуриевтың тормошон һәм ижад юлын дөйөмләштергән үҙенсәлекле әҫәр тамашасы тарафынан йылы ҡабул ителде, республиканың мәҙәни тормошонда күренекле ваҡиғаға әүерелде. Һөҙөмтәлә Азат Абдуллин башҡорт милләтенән булған бөйөк бейеүсегә “һәйкәл ҡойоу”ға өлгәште.
Ижад байрағы — хаҡлыҡ, ҡыйыулыҡ[үҙгәртергә]
“Ҡыҙыл ысыҡ” повесында Башҡортостандың арҙаҡлы улы, Бөйөк Ватан һуғышы йылдарында партизан хәрәкәте етәкселәренең береһе, Чехословакия Геройы легендар Даян Мурзиндың хәрби батырлыҡтары тасуирлана. Ҡатмарлы, ваҡиғаларға ифрат бай, йөкмәткеле, шул уҡ ваҡытта данлыҡлы оҙон ғүмер кисергән ҡаһарман образы – бөгөн дә күптәр өсөн өлгө. Был әҫәрҙең йәш быуынды тәрбиәләүҙәге әһәмиәте арта ғына бара.
“Килдебәк” повесында иһә автор мөһим һәм үҙенең яратҡан эше менән шөғөлләнгән ябай кешенең көндәлек тормош-эшмәкәрлеген, уның рухи бөйөклөгөн тәрән ихтирам, йылылыҡ менән хикәйәләй. Был образ тыуған илгә йәне-тәне менән хеҙмәт иткән эскерһеҙ, оло йөрәкле кешеләрҙе кәүҙәләндерә. Үҙ эшенән йәм һәм ҙур мәғәнә тапҡан, уның әһәмиәтен яҡшы төшөнгән, аяғында ныҡлы баҫып торған тап Килдебәк кеүек ирҙәр илебеҙ таянысы булып тора.
“Рурҙа оҙон төш” повесында ваҡиғалар Икенсе донъя һуғышынан һуң Германияла бара. Немец рәссамы Альфред Шмидтың тәҡдиме менән Рур күмер бассейны директораты саҡырыуы буйынса унда Башҡортостандан яҙыусы килә. Техник Макстың ярҙамсыһы итеп ҡуйылһа ла, асылда шахтерҙарҙың тормошон ситтән күҙәтеүсе, өйрәнеүсе генә булып йөрөй. Яҙыусы сағыу эпизодтар аша ике ил, ике мөхиттең айырмалы яҡтарын күрһәтә. Мәҫәлән, малсылыҡта, ҡортсолоҡта хужалыҡ итеү үҙенсәлектәре милли менталитетты һәм психологик һыҙаттарҙы асыуға хеҙмәт итә.
Ғөмүмән, һәр образ — яҙыусының тормош тәжрибәһенең, ижади оҫталығының арта, донъяға ҡарашының киңәйә барыуын асыҡ күрһәткән баҫҡыстар ул.
Азат Абдуллин — замандың иң көнүҙәк проблемаларын, кисектермәй хәл ителергә тейешле мәсьәләләрен алдан күрә белгән яҙыусы. Осорҙоң социаль-сәйәси, әхлаҡи, иҡтисади һәм хоҡуҡи күренештәрен һиҙгер тотоп алыуға һәләтле әҙип.
Йәмғиәт һәм ил тормошондағы етешһеҙлектәрҙе ҡыйыу фашлау, төрлө хужалыҡ тармаҡтарында күҙәтелгән етешһеҙлектәр менән тынғыһыҙ көрәш — ижадының төп үҙенсәлектәре. Шул уҡ ваҡытта үткәндәрҙе дөрөҫ тасуирларға, халыҡтың, айырым шәхестәрҙең тарихтағы урынын лайыҡлы баһаларға ынтылыш көслө уның әҫәрҙәрендә.
Ваҡытында яҙыусының ижады республикабыҙҙың Салауат Юлаев исемендәге дәүләт премияһына тәҡдим ителгәс, әҙип унан арҙаҡлы мәрхүм ҡәләмдәше файҙаһына баш тартып, ысын шәхескә хас рухи бөйөклөк, киң күңеллелек, юғары мәҙәнилек кеүек аҫыл сифаттарға эйәлеген раҫлағайны. Хәҙер уның сираттағы китабы – төрлө йылдарҙа ижад ителгән пьесалар, повестар, публицистика, хаттар һәм сығыштарынан торған ифрат бай йөкмәткеле һайланма әҫәрҙәр йыйынтығы (Өфө: Китап, 2016. 560 бит) йәмәғәтселек тарафынан әлеге юғары исемгә тәҡдим ителде. Салауат тоҡомдарының мәҙәниәтен, сәнғәтен һәм әҙәбиәтен донъяға танытыу юлында фиҙакәр Башҡортостандың халыҡ яҙыусыһы Азат Абдуллин бындай иғтибар һәм хөрмәткә күптән лайыҡ.
Автор: Илшат ЯНБАЕВ, филология фәндәре кандидаты, Башҡорт дәүләт университеты доценты
Сығанағы — «https://ba.wikibooks.org/w/index.php?title=Таланттың_балҡышы&oldid=19618»
Категория:
Башҡортостандың халыҡ яҙыусылары
Навигация
Шәхси ҡоралдар
Танылмағанһығыҙ
Әңгәмә
Башҡарған эштәр
Яңы ҡатнашыусыны теркәү
Танылыу
Исем арауыҡтары
Мәҡәлә
Фекер алышыу
башҡортса
Ҡарауҙар
Уҡыу
Үҙгәртергә
Тарихты ҡарау
Тағы
Төп йүнәлештәр
Баш бит
Берләшмә
Ағымдағы ваҡиғалар
Һуңғы үҙгәртеүҙәр
Осраҡлы мәҡәлә
Белешмә
Ярҙам итеү
Ҡоралдар
Бында һылтанмалар
Бәйле үҙгәртеүҙәр
Махсус биттәр
Даими һылтанма
Бит мәғлүмәттәре
Биттән өҙөмтә яһарға
Баҫтырырға/сығарырға
Китап төҙөргә
PDF форматында күсереп алырға
Баҫтырыу өлгөһө
Башҡа телдәрҙә
Һылтанмалар өҫтәү
Был бит һуңғы тапҡыр 21:25 20 сентябрь 2018 үҙгәртелгән.
Текст Creative Commons Attribution-ShareAlike License рөхсәтнамәһе буйынса рөхсәт ителгән; айырым осраҡта өҫтәмә шарттар ҡулланылыуы мөмкин. Тулыраҡ мәғлүмәт алыу өсөн, Ҡулланыу шарттарын ҡарағыҙ. |
Һүҙемдең аҙағында шуны ла әйтәйем: һуғышта ҡорбан булған атайыбыҙға ғүмере буйы тоғролоҡ һаҡланы. Ә һоратыусылар аҙ булманы. Әсәйем атайыбыҙҙы ғүмере буйы көттө. Оҙаҡ ауырып, 84 йәшендә баҡыйлыҡҡа күсте. Үлер алдынан:– Балам, нишләп ҡапҡағыҙҙы асып ҡуймайһығыҙ, ана бит, атайығыҙ ҡайтҡан, инә алмай йөрөй, асып ҡуй ҡапҡаны, янына барайымсы, – тине. Әллә төшөндә күрҙе, әллә һаташты…Беҙ бәләкәй саҡта, беҙгә күрһәтмәйем типтер инде, төндәрен һыуыҡ мейесте ҡосаҡлап илай торғайны…
1941 йылдың 22 июне – бөтә донъяны шаҡ ҡатырған, ҡара, фажиғәле дәүерҙе башлаған көн. 70 йылдан ашыу ғүмер үтһә лә, сәстәр үрә торорлоҡ, тетрәндергес, илебеҙгә мәңге уңалмаҫлыҡ яра һалған, немец-фашист ғәскәрҙәре советтар иленә вәхшиҙәрсә, аңғармаҫтан һуғыш асҡан көн.
Бөтә совет халҡы менән бер рәттән, Тыуған илебеҙҙе һаҡларға Байләүләт ауыл Советы һыу һөлөгөндәй 532 ҡыҙ һәм егетен оҙата. Шуларҙың 368-е яу яландарында һәләк була, йә хәбәрһеҙ юғала. Уларҙың араһында минең атайым Юлдашбаев Иғдислам Шәмсислам улы ла була. Атайыма ни бары – 25, ә 3 бала менән тол ҡалған әсәйемә 24 йәш кенә була.
– Атайығыҙҙы 1942 йылдың 23 февралендә һуғышҡа оҙатҡанда абзыйыңдың – бише, апайыңдың дүрт йәше лә тулмаған, ә һиңә 2 ай ҙа юҡ ине. Һин сәңгелдәктә ятаһың, тышта күҙ асҡыһыҙ буран, оҙатып барырға ла форсат юҡ, исмаһам. Ауылдан Әбделхаҡ ҡайнаға, Шафиҡ ағай бер санаға ултырып киттеләр.
Аҙаҡ һуғыштан йөрөп ҡайтҡан Әбделхаҡ ҡайнағанан һорашам, ул юлда нисек барыуҙары тураһында һөйләй: «Поезда барғанда беҙҙән, кемегеҙ ҡорал тота белә, тип һораштылар. Иғдислам алдаша ла белмәй, исмаһам, мин мылтыҡ тота беләм, тигәйне, уны әҙерлекһеҙ-ниһеҙ һуғышҡа алды ла киттеләр. Башҡаса осрашманыҡ», – тине ул.
Атайығыҙ фин һуғышынан яңыраҡ ҡына ҡайтҡайны шул, бергә йүнләп йәшәргә лә насип булманы инде, – тип әсенеп һөйләй торғайны әсәйебеҙ.
Атайыбыҙ Ленинград өлкәһенә, алғы һыҙыҡҡа ебәрелә. Бер-ике генә хаты килә, хат яҙырға форсаты ла булмайҙыр инде. «Менәүәрә, бик теләһәк тә ҡабат осрашыу мөмкин булмаҫ инде. Беләм, һиңә бик ауыр булыр, бирешмәҫкә тырыш. Балаларҙы уҡытырға тырыш инде. Исмаһам, уларҙың киләсәге һәйбәт булһын. Их, иҫән-һау ҡайтырға насип булһын ине!» – тип яҙған ул һуңғы хатында.
Һуғышҡа алыныуына ярты йыл тигәндә, 1942 йылдың 18 июлендә атайымдан «ҡара ҡағыҙ» килә, уның Ленинград өлкәһендәге Козловка ауылын дошмандарҙан азат иткәндә һәләк булыуы һәм шунда ерләнеүе хаҡында хәбәр ителә.
– Бына шулай етем тороп ҡалдыҡ. Етемлекте Хоҙай берәүгә лә күрһәтмәһен ине. Беҙ күргәнде яҙып та, һөйләп тә бөтөрлөк түгел. Шуныһына шатланам: атайығыҙҙың васыятын үтәй алдым. үсөгөҙгә лә юғары белем алырға ярҙам иттем, – тиер ине әсәйем.
Әсәйебеҙгә мең рәхмәтлебеҙ, яңғыҙмын тип торманы, бөтә эшкә лә өлгөрҙө: мәктәптә йыйыштырыусы булды, колхозда ла эшләне, бәйләү эшенә лә оҫта булды. Шәл бәйләп уҡытты беҙҙе. Фәхрислам абзыйым ике вуз тамамланы, зоотехник булып эшләне, 30 йыл самаһы мәктәптә химиянан белем бирҙе. Фәрзәнә апайым Бөрө пединститутында уҡыны, башланғыс кластарҙа уҡытты. Аллаға шөкөр, үҙем Стәрлетамаҡ зооветтехникумын тамамлап, зоотехник булып эшләнем, ситтән тороп БДУ-ның биология факультетын тамамланым, 30 йыл Сирғол мәктәбендә биологиянан уҡыттым. үсөбөҙ ҙә бишәр бала тарбиәләп үҫтерҙек, уларға юғары белем алырға ярҙам иттек.
Һуғыш йылдарында тыуып үҫкән балалар, ауырлыҡты, аслыҡ-яланғаслыҡты күреп үҫкәнгәме, миһырбанлы, туған йәнле булыуҙары менән айырылып тора. Олоно оло, кесене кесе итә беләләр. Эштә сынығып үҫтеләр, әсәйҙәренә лә, туғандарына ла терәк булдылар. Хәҙер һөйләһәң дә, яҙһаң да – береһе лә ышанмаҫ, моғайын. 10-11 йәштән келәт алдына эшкә йөрөй инек, веялка, триер тигән ҡорамалдарҙа ашлыҡ елгәрәләр – шунда ярҙам итәбеҙ. Ҡыш көнө колхоз баҫыуҙары өсөн көл йыябыҙ, йәй баҫыуҙа ҡул менән ҡый утайбыҙ (билсәндең ҡулды сәнскәне һаман да иҫтә). 12 йәштән ҡул салғыһы менән бесән сабырға өйрәндек.
Һуғыштан һуңғы аслыҡ йылдарында беҙҙе ашарға яраҡлы үләндәр ҡотҡарғандыр инде. Иртә яҙҙан ҡуян тубығы, торараҡ көпшәһе, балтырған өлгөрә. Серек картуфҡа мысай орлоғо ҡушып көлсә бешергән саҡтар ҙа булды. Йыуа, ҡуҙғалаҡ, әтмәкәй, һарына, әтләк ашап үҫтек беҙ. Ала ҡарҙа яланаяҡ йөрөп йыя инек. Шуға сынығып үҫкәнбеҙҙер. Хәҙер балаларҙы үләндә лә яланаяҡ йөрөтмәйҙәр, ҡайҙан һаулыҡтары булһын. Тәбиғәт биргән үләндәрҙе тәмләп булһа ла ҡараһындар ине, торғаны дарыу бит улар.
Әсәйем хаҡында һүҙемде дауам итәйем. Йәп-йәш көйө тол ҡалып, өс балаһын аяҡҡа баҫтырыу менән бер рәттән, күп яҡлы һөнәрле лә булды. Ауылда медпункт юҡ саҡ. Шул тиклем тәүәккәл булдымы икән, акушерка ролен дә үтәне, 30-ҙан ашыу балаға кендек инәһе булды. үлән менән дауалау юлдарын да өйрәтә ине. Быуын төшөрә, мейе ҡаға, ҡот ҡоя – һәммәһе лә ҡулынан килде уның. Мәрхүмдәрҙе һуңғы юлға оҙатыуҙы ла башҡарҙы. Ниндәй көслө атеизм заманында ла ураҙаһын ҡалдырманы, дин юлынан тайпылманы.
Һүҙемдең аҙағында шуны ла әйтәйем: һуғышта ҡорбан булған атайыбыҙға ғүмере буйы тоғролоҡ һаҡланы. Ә һоратыусылар аҙ булманы. Әсәйем атайыбыҙҙы ғүмере буйы көттө. Оҙаҡ ауырып, 84 йәшендә баҡыйлыҡҡа күсте. Үлер алдынан:
– Балам, нишләп ҡапҡағыҙҙы асып ҡуймайһығыҙ, ана бит, атайығыҙ ҡайтҡан, инә алмай йөрөй, асып ҡуй ҡапҡаны, янына барайымсы, – тине. Әллә төшөндә күрҙе, әллә һаташты…
Беҙ бәләкәй саҡта, беҙгә күрһәтмәйем типтер инде, төндәрен һыуыҡ мейесте ҡосаҡлап илай торғайны…
Бына шулай, һуғыш йылдары алыҫая барһа ла, ул фажиғәне бер минутҡа ла онотоп булмай, оноторға ярамай ҙа. Ғаиләләр теүәл, татыу, балалар ата-әсәләренә һыйынып үҫһендәр, дөрөҫ тәрбиә алһындар ине. Аталы бала – арҡалы, тип юҡҡа әйтмәйҙәр бит. Баланы кем тапҡан – шул ҡараһын. Илебеҙ тыныс, күгебеҙ аяҙ, ғаиләләр ныҡлы, татыу, балалар бәхетле булһын!
Мәрйәм Батталова.
Сирғол ауылы.
Читайте нас в
© "Ейәнсура таңдары" сайты, 2020
Гәзит Элемтә, мәғлүмәт технологиялары һәм киң коммуникациялар өлкәһендә күҙәтеү буйынса федераль хеҙмәттең Башҡортостан Республикаһы буйынса идаралығында теркәлде. ПИ ТУ02-01355-се һанлы теркәү тураһында таныҡлыҡ 2015 йылдың 10 июлендә бирелгән. |
Башҡортостандың баш ҡалаһында Әр-Рәхим мәсете төҙөлөшө тергеҙелде, объектта техника эшләй, тип хәбәр итте Башҡортостан башлығы вазифаһын ваҡытлыса башҡарыусы Радий Хәбиров киң мәғлүмәт саралары мөхәррирҙәре менән осрашыуҙа.
Салауат Юлаев проспектында Өфөнөң иң матур мәсеттәренең береһенең төҙөлөшө 2016 йылда туҡтатылғайны.
Өфөләге иң билдәле оҙаҡ төҙөлгән бина был, ул 2000-се йылдар башынан төҙөлә.
Зөлфиә Ғарифуллина әҙерләне
Читайте нас в
2022 Сайт издания "Бэлэбэй хэбэрзэре" Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия редакции. |
“Быйыл яҙ махсус магазинда үҫентеләр өсөн ер алып отолдом. Тәүҙә тупраҡ себенләне, һуңынан тигеҙ генә булып килеп сыҡҡан үҫентеләрем бер-бер артлы һулый башланы. Орлоҡтоң сифатлыһын, ҡыйбатлыһын ғына алам. Шуға үҫентеләрҙең һәләк булыуы аҡсалата ла юғалтыу булды, көҙгө уңышҡа ла насар йоғонто яһаны. Быйыл яратып үҫтергән помидор-боростар булманы. Барыһын да һатып алырға тура килде. Яңы сәсеү миҙгеленә пландар күп. Тик башҡаса тупраҡ һатып алғым килмәй. Көҙ әҙерләп ҡуйырға кәрәк. Быны нисек эшләргә? Тиреҫ, ҡом, ер ҡатнашмаһын нисек дөрөҫ дәүмәлдә ҡушырға өйрәтһәгеҙ ине?”
Дания Сыңғыҙова, Шишмә районы.
Айһылыу Камалетдинова, Рәсәй ауыл хужалығы үҙәгенең Башҡортостан буйынса филиалы агрономы:
- Үҫенте өсөн ер йомшаҡ, ярмалы булырға тейеш. Һыу һәм һауа үтеп, инеше еңел булыуы мөһим. Уның микрофлораһы ла һәйбәт булыуы шарт. Был осраҡта ерҙең өҫтө ҡатмай, төрлө ауырыуҙар барлыҡҡа килмәй. Яҙғыһын ҡулланыу өсөн уны әле үк әҙерләп ҡуйыу дөрөҫ. Бер өлөшө ҡом, өс өлөшө тиреҫ, серетмә, ҡалғаны баҡса ере булырға тейеш. Борос өсөн серетмә күберәк алына, баклажан тиреҫте ярата. Ә бына ҡыяр өсөн серетмә, баҡса тупрағы һәм ағас онтағын бер күләмдә ҡушып ер әҙерләргә кәрәк. Ағас көлө ҡушыу ерҙең әсеһен аласаҡ һәм үҫентеләргә нығыныуға булышлыҡ итәсәк.
Әгәр тупраҡта төрлө микроорганизмдар ҡалған тип хәүефләнһәгеҙ, сәсер алдынан бер-ике көн алда уға эҫе һыу һибегеҙ.
Фото: plodovije.ru
Автор:Лилия Нуретдинова
Читайте нас в
© 1917 - 2020 «Башҡортостан» гәзите.
Бөтә хоҡуҡтар ҙа яҡланған.
Мәҡәләләрҙе күсереп баҫҡанда, йә уларҙы өлөшләтә файҙаланғанда «Башҡортостан» гәзитенә һылтанма яһау мотлаҡ.
Зарегистрировано Федеральной службой по надзору в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций (РОСКОМНАДЗОР). Регистрационный номер: серия ПИ ФС77-33205 от 11 сентября 2008 г. |
Ҡатын-ҡыҙ һис ҡасан да ҡартаймай; ул иң әүәл бөрөгә тулыша, шунан гөлтләп сәскә ата, ары емешкә тумалана, шунан күҙҙең яуын алып аллана, һуңынан килеп баллы, татлы, һүрән тормош утында уңып ҡайнатылған ҡайнатмаға әүерелә, ә ҡалған ғүмере - салт аяҙ, йылы, көләс әбейҙәр сыуағына ауаздаш.
Урам аша, ҡаршы яҡ күршебеҙҙә, өйләнеп, үҙаллы донъя көткән берҙән-бер улының ҡарамағында һикһән йәшен тултырып туҡһан яғына ыңғайлаған Зәбихә ҡарсыҡ йәшәне. Күрер күҙгә йәмһеҙ генә, ҡатма кәүҙәле, еңел һөйәкле ҡарсыҡ ине ул. Бер көн кисҡырын, эңергә яҡын ул беҙгә һуғылды. Ҡабаланмай, аушаңлата баҫып атлауынан шуны тойомларға мөмкин, ҡарсыҡ телен ҡысытып күңеленә йыйылған, әле шул, бүҫкәртелгән хәбәре урынына ҡайҙалыр ҡунаҡҡа барып һыу һыйыры ише ҡорһағы йәйелгәнсе сәй һемереп ҡайтып килә ине булһа кәрәк. Бигерәк сәйхур ине Зәбихә, ҙур эсле еҙ самауырын көнөнә өс тапҡыр ҡырын йыҡмайынса тынғы тапмай, шыпа ла һыуһыны ҡанмай.
Ул ингәндә әсәйем ҡул менән әйләндермәле теген машинкаһында ҡорама ҡора ине, ә мин мәктәптә уҡытыу эштәре буйынса урынбаҫар булараҡ дәрестәр теҙмәһен әҙерләп аҙапланам. Инәйебеҙ тертәнләп килеп ҡәнәфи ситенә ҡорҙай кәүҙәһен һаҡтырҙы ла ҡаны ҡасып күкһел төҫкә ингән йоҡа ирендәрен йыбырлатып доға ҡылғандан һуң өйҙәгеләрҙән тыш тотош хужалы-ғыбыҙҙы бер юлы теүәлләп өндәште:
- Нисегерәк йәшәп ятаһығыҙ әле, күршеләр? - Тимәк мөрәжәғәте һәммәбеҙгә, атап әйткәндә диванда йоҡомһорап ятҡан Принцесса ҡушаматлы бесәйебеҙгә, ишек ауыҙын ҡарауыллаған йыуаш фиғелле Һорланға, кәртә яғындағы тиреҫтә тибенгән тауыҡтарға, йылға буйына киткән ҡаҙҙарға, көтөүҙә йөрөгән һарыҡ-кәзәләргә, һыйыр, танаға йүнәлтелгәйне.
Эшен ситкә ҡуйған әсәйем ихлас яуапланы:
- Ҡош-ҡорт, мал-тыуар имен, көнитмешебеҙ бөтөн, ә беҙгә килгәндә үлмәйем дә ҡалмайым тип көн итеп ятабыҙ әле, апай!
- Үлем юлында темеҫкенгән Ғазраил йырағыраҡ йөрөһөн, көңгөр-ҡаңғыр килеп тереклек итеүегеҙ хәйерле.
- Юҡ-бар хәбәр һөйләйем урынһыҙ, һеҙҙең хәйер-фатихала, апай!
- Шулай тигән, юғиһә уйламай-нитмәй ямаҡай һөйләйһең. Барына сөбханалла! -
Зәбихә шулай тине лә яңы аятын ҡайтанан шыбырҙап эскә батҡан уртлы биттәрен һыпырҙы. - Мыныһы именлеккә бағышланғаны, йорт тирәһенән сир-зәхмәтте ҡыуа торғаны. Ҡыҙҙарың ҡайҙа әле шу, ошо арала күҙгә салынмайҙарсы?
- Береһе Иҫәнғолда кейәүҙә икенсеһе һиңә мәғүм - Байғужала.
- Көн итештәре, донъя ҡылмыштары нисек, үҙҙәре килеп урамаһалар ҙа сәләмдәре ишетеләлер бит?
- Татыу ғына йәшәп яталар шунда. Өлкәне һатыуҙа, кесеһе район балнисында. Килә алмайҙар шу, Иҫәнғолдағы кейәү вахтала, Байғужалағыһы тракторист, ҡышҡа ингәнсе ҡырҙан ҡайтып инмәй. Шылтыратып хәлде беләләр көн һайын тейерлек, алай ҙа өйөбөҙгә телефун ҡуйҙырттыҡ, шуныһы ҡулай.
- Барына шөкөр итәйек. Улым, аҡ ҡағыҙыңа текәлеп ни эш ҡыраһың?
Төпсөк булараҡ сират миңә лә етте.
- Уҡытып йөрөйөм, инәй, бына әле дәрестәргә әҙерләнәм, - тип яуапланым.
- Ғүмерең буйы китаптан айырылманың. Уҡып мулла, суҡып ҡарға булмаҫһың,тиһәләр ҙә һабаҡ эстәү һис ҡасан ҡамасауламай, белемһеҙ берҙе, белемле унды йығыр, тип юҡҡа әйтмәгән-дәр. Ә миңә мәктәп һуҡмағын таҡырлау эләкмәне, мәгәр наҙандан бөткән томана түгелмен түгеллеккә, әлепте таяҡтан айырам былай. Бер осор мәҙрәсәгә абыстайға йөрөй башланым да ун-ыһын да ташларға тура килде.
- Сәбәбе килеп сыҡҡандыр, сыҡмаһа бөтмөр кеше булараҡ ослар инең уҡыуыңды. - Әсәйем дә ҡунаҡтың әйткәндәрен йөпләне.
- Сәбәбе үтә етди ине шул, йәшем үтеп барғас атайым мәрхүм яусының һүҙен йыҡмай кейәүгә бирҙе.
- Ултыраҡҡа ҡалыр сиккә еткәнһеңдер, юғиһә...
- Шулай булмай тағы, ун өс йәшемде тултырғайным!
- Ә еҙнә тейеш кеше өлкән инеме?
- Ул дастоин, яңы иллеһен тултырған, типһә тимер өҙөр ир. Ике бисәһе бар, өсөнсөһөнә тар ергә таяу, тигәндәй - мин. Ҡыҙ ҡорона тулһам да уйнап туя алмай торғайным, йәй көнө йәшенмәк, ҡыш етһә сана шыуырға сыға ла китәм. Ирем эҙләп алып ҡайта. Һәйбәт, мәрхәмәтле кеше ине, мәрхүмең, һеркәләп китһәм һис тартынмай бумала башымдағы беттәрҙе сүпләй, шунан мунсаға барһаҡ бала ише кәритәгә ултыртып ҡуйып йыуындырып ала.
- Еҙнәнең исемен әйтмәҫһеңме?
Зәбихә көтмәгәндә бирелгән һорауҙан баҙай биреп ҡалды ла ҡулын илтифатһыҙ һелтәне:
- Әүәле бит ир-атты атап өндәшеү килешмәгән ҡылыҡ һаналды, “һин” йә“атаһы”,ти ҙә ҡуя инек.
- Шулай ҙа?
- Ошо Йәмилә төпсөнөргә ярата, ҡайҙан ғына беләйем исемен, уның менән биш йыл ғына йәшәнем дә баһа!
Әсәйем кинәнеп көлөп ебәргәйне, тегеһе лә ауыҙын усы менән томалап кеткелдәп алды.
- Апай, нисә тапҡыр кейәүҙә булдың , хәтереңде эт ашағыр, онота ла ҡуям шуны?
- Теүәл биш!
- Әҙерәк булған түгелме?
- Аҙ ҙа түгел, күп тә түгел, тап-таман! Иҫем аҡылым китә ир-атҡа, эргәләрендә һыу һөлөгөләй ҡыҙҙар йүгермәләй, ә был оңҡоттар күҙҙәре тишелерҙәй булып миңә ҡарай. Һөйкөмлө һөйәк булынғандыр тыумыштан, йөҙөм менән түгел, шәрбәттәй яғымлы телем менән арбағанмындыр тим, хәҙер.
- Ҡарар ерең булғанға ымһынғандарҙыр, шай?
- Бумай ни, ул ҡалҡыу түш, ул нескә, нәҙекәй бил, йомро оса, һомғол аяҡтар тиһеңме! - Зәбихә шулай тине лә сытырая биреп тоҡтай һалынҡы билен ҡарманы, шунан ҡаҡтан-ҡаҡҡа ҡалған түштәрен йәшереп ҡулдарын ҡаушырҙы, ҡамыт сираҡлы аяҡтарын күрһәтергә теләмәгәндәй күлдәгенең мул итәген түбәнгәрәк тартты.
- Мынау сәскә биҙәкле күлдәгең күҙҙең яуын ала билләһи, апай? - Әсәйем әңгәмә барышын үҙгәртте.
-Кемдеке, шуныҡы! - Зәбихә көйәҙләнеп күлдәгенең итәген яңынан һөйәккә ҡалған бармаҡтары менән семтеп төҙәтештерҙе. - Йома сәйенән ҡайтышлай һуғылдым әле һиңә, ҡабаланып йөрөп ятам! - Һыу буйы хәбәр сыбалтҡан ҡарсыҡ, ниһайәт төп йомошона күс-те.
- Тыңлайым, апай?
- Үктәбер байрамына саҡлы теген машинкаң менән күлдәк зырылдатып бир миңә.
- Уны ни, һә, тигәнсе, ҡайҙа туҡымаң?
- Һин улайтып орҙо-бәрҙе ҡыланма, быҙауға муйынса ишмәйһең дә баһа.
- Дөрөҫ әйтәһең, ҡабаланмайыҡ, Октябрь байрамына ҡәҙәр теүәл ике ай ваҡыт бар.Ҡулайлы мәлдә индерерһең.
- Улайтып илтифатһыҙланма, йәнә. - Ҡарсыҡҡа был яуап та оҡшаманы булыр, былай ҙа тәрән һырҙар, йыйырсыҡтар сыбарлаған йөҙөн йыйырҙы. - Иртәгә улым район үҙәгенә барырға йыйына. Юл ыңғайы күлдәклек ҡарап апҡайт тинем уға.
- Ҡараһын шул. Һинең йәштә атлас та бара.
- Улайтып уҡ һанһыҙлап ташлама йәме, йәшем артыҡлап китеп бармай, бик беләһең килһә. Затлырағынан, батистан алдырырға иҫәп.
- Үҙең хәл ит, улайһа, батист та бик матур.
- Ул туҡыманың да төрлөһө була. Ниндәйерәген алдыртайым икән?
- Ошо күлдәгең ише сағыуыраҡтан ҡараһын.
- Ике күлдәк бер иштән булһа килешеп бөтмәй! Аҡһылыраҡтан, йөҙөмдө асырлыҡ буһын, тим тағы. - Зәбихә ҡараға ҡатҡан, ҡоромло ҡаҙандай йөҙөн һыпырҙы.
- Апай, өй ҙә эҫе түгел һымаҡ, тирләп киткәнгә оҡшағанһыңсы?
- Шыпа ла тирләмәнем, ҡунаҡҡа барыр буһам килендең һыйыр елененә тигән вазелины менән биттәремде йомшартам, уның йәшереп ҡулланған хушбуйын ҡултыҡ аҫтарыма һөртәм. Юғиһә, бәғзеләрҙән әбей еҫе килә, ә мин у еҫте ҡабул итә һалып бармайым!
Шулай итеп Зәбихә йомошон йомошланы ла ҡайтырға ҡуҙғалды. Теүәл бер аҙнанан әсәйем эшен башланы. Ҡарсыҡ беҙгә ҡайтмаҫ өсөн килде һымаҡ, таң һарыһында күренә лә иртәнән алып кискә ҡәҙәр машинканың эшләгәнен осҡор, һынамсыл күҙәтә, бер генә урын, киҫелгән, ҡайылған ер иғтибарҙан ситтә ҡалмай, ыңғайы бер иҫкәрмәләрен еткерә, төҙәтмәләрен керетә: “Һыпра төшкән билемде ҡыҫып торороҡ итеп яҫынан билдек тек, итәге аяҡтарымды йәшерерлек булһын, штубы!” “Итәкте, әйтәм, ныҡ оҙон итәйемме?” “Артыҡлап һөрәтәләндермә, яңы сөм калуштарым күренерлек, аяҡ бәкәлдәре тапҡыры буһа как рас!”
Аҙна-ун көндән осоҡ инәйҙең күлдәге әҙер ине инде, ул кейеп ҡарап, әжеренә бер йомарлам май ҡалдырып, ҡәнәғәт ҡиәфәттә ҡайтып китте.
Икенсе көн ваҡ-ваҡ ҡына аҙымлап, ҡыйпаңлата баҫып күркәм күлдәге менән тотош тирә-йүнде йәмләп, көн аяҙына ирәйеп арғы осҡа ҡунаҡҡа китеп барған Зәбихә ҡарсыҡты урамда тап иттем. Ошоға саҡлы иғтибарға ла алмағанмын, хәйерһеҙ, ҡарсыҡ күрер күҙгә күрмәлекле, һөйкөмлө генә икән дә баһа.
Ҡатын-ҡыҙ һис ҡасан да ҡартаймай; ул иң әүәл бөрөгә тулыша, шунан гөлтләп сәскә ата, ары емешкә тумалана, шунан күҙҙең яуын алып аллана, һуңынан килеп баллы, татлы, һүрән тормош утында уңып ҡайнатылған ҡайнатмаға әүерелә, ә ҡалған ғүмере - салт аяҙ, йылы, көләс әбейҙәр сыуағына ауаздаш. |
ҠЫҪАЛА. Күңелдә ут булыр, күҙҙәрегеҙҙән осҡон сәсрәр. Артыҡ ҡыҙмағыҙ, яҡындарығыҙҙы көйҙөрөп ҡуйырһығыҙ.Ҡалғаны түбәндә
Ҡуҙы. Телегеҙ ҡысып, эс серҙәрегеҙ ташып торор.Тыңлар ҡолаҡ тапһағыҙ, көнөгөҙ һеҙ теләгәнсә үтер.
Буға. Һеҙгә киреһенсә сер сисеүҙә тыйылырға кәрәк. Бер ҡолаҡтан инеп, икенсеһенән бөтөнләй ят хәбәр булып сығыуы бар.
Игеҙәктәр. Нимә теләйһегеҙ шул алдығыҙға килер, әммә кискә ҡарай Рәсәй көнитмешенә кире ҡайтырһығыҙ.
Ҡыҫала. Күңелдә ут булыр, күҙҙәрегеҙҙән осҡон сәсрәр. Артыҡ ҡыҙмағыҙ, яҡындарығыҙҙы көйҙөрөп ҡуйырһығыҙ.
Арыҫлан. Яҡындар менән ярашыр өсөн бер һүҙ етә. Үткәндәге үпкәләрҙе онотор ваҡыт.
Ҡыҙҙар. Һеҙгә бөгөн берәү ҙә теймәйәсәк. Күңелһеҙерәк, әммә тыныс көн көтөлә.
Үлсәү. Хаостан донъя барлыҡҡа килһә лә, үҙ донъяғыҙҙы яңыртыр өсөн тәртип кәрәк. Теләк ҡайнар, баш һалҡын булһын.
Саян. Һүҙегеҙ һәм эшегеҙ киләсәктә кем булыуығыҙҙы билдәләй. Үрләр өсөн үрнәк булырлыҡ ғәмәлдәр башҡарығыҙ.
Уҡсы. Теләһәгеҙ тау аҡтарығыҙ, теләһәгеҙ бүрәнә аша бүре күрегеҙ. Ҡулдан бөтәһе лә килә, теләк кенә кәрәк.
Ылаҡ. Күптәр һеҙгә эс серҙәрен сисер. Кешелә ышаныс тыуҙырау шәп әлбиттә, әммә ҡайһы бер мәсьәләләрҙе хәл итергә лә тура килер.
Һыуғояр. Кеше һүҙенә ҡолаҡ һалығыҙ. Үҙегеҙ тураһында ла яңылыҡтар булыр, донъянан да артта ҡалмаҫһығыҙ.
Балыҡ. Ете тапҡыр урынына етмеш ете тапҡыр уйлап йөрөһәгеҙ, көнөгөҙ хыялланып ҡына үтер.
Читайте нас в
© 2020 Сайт издания "Балкантау"
Зарегистрировано Управлением Федеральной службой по надзору законодательства в сфере связи, информационных технологий и массовых коммуникаций по Республике Башкортостан. Свидетельство о регистрации СМИ: ПИ №ТУ02-01350 от 09 июля 2015 г. |
Ырымбур өлкәһенең Красногвардейский районындағы Иҫке Юлдаш ауылы халҡы Туҡ йылғаһы буйында 1620 йылда уҡ төпләнгән. Әбей батша Елизаветаның, йомран-табын, байуыл бөрйәне, юрмый, бошман-ҡыпсаҡ ырыуы башҡорттары йәйләгән Туҡ һәм Соран йылғалары буйҙарындағы иркен көтөүлектәргә немец һәм урыҫ халҡын күсереп ултыртырға, тигән фарманы сыға.
Башҡорттар, үҙ аҫаба ерҙәрен юллап ҡарауҙан файҙа булмағас, боронғо йәйләү биләмәләрендә ултыраҡ ҡышлау ауылдар төҙөй. Милли йыр-көйҙәр был яҡ халҡы өсөн бик ҡәҙерле, бигерәк тә халыҡ йырҙарын, был төбәккә хас йыр-моңдарҙы онотмайҙар. «Туҡ буйҙары», «Айһайлүк», «Эскадрон», «Каруанһарай», «Һыр», «Бүртә ат», «Маһисәрүәр» кеүек йырҙар Туҡ-Соран яғында киң таралған. Иҫке Юлдаштың йырға әүәҫтәре Булат Тимеров менән Эльза Йәғәфәрова ойошторған «Юлдаш» фольклор ансамбленә йөрөй. Улар – Гөлназ Гәрәева, Кәримә Тимерова, Мәрйәм һәм Мәйсәрә Аҙнабаевалар, Нурия Иҫәнбаева, Вәкилә Муллабаева, Мәйсәрә Кучаева, Мәҡсүдә менән Алина Салдыевалар, баянсы Зөлфирә Ильясова. Өлкән быуын вәкилдәренән: Фәүзиә Аҙнабаева, Ҡәнифә менән Юрик Салдыевтар, Алмабикә Тимерова, Нәфисә Аҙнабаева, Ләлә Хөрмәтова-Муллабаева, Барсынбикә Муллабаева һәм башҡалар йыр, таҡмаҡ менән ауыл тормошон йәнләндерә.
Нәфисә апай Аҙнабаева кеүек ауыл йыраусылары бөгөн дә халыҡ йырын һәр сарала башҡара, йәштәргә тапшыра. «Ҡурай уйнай торғайнылар беҙҙә. Ете йәшемдән шул йырҙарҙы оттом. «Айһайлүк» тигәне бигерәк йөрәгемдә генә йөрөй, – ти Нәфисә апай. – Йырҙы ҙурлап, тыңлап һәм аңлап хозурлана белгән юлдаштарыма башҡортомдоң иң затлы йырҙары насип булһын». Улар үҙҙәренең «ал ефәктәй йомшаҡ» Туҡ-Соран һөйләшендә йырлай:
Етәһе лә ерләргә етә алманым –
Ни булды икән минең, Айһайлүк, ай туратҡа; (2 тапҡыр)
Һабырлыҡҡай менән дә эшләр ҡылһаҡ,
Ирешербеҙ әле, Айһайлүк, һай моратҡа! (2 тапҡыр)
Түгәрәккәй күлләрҙә дүртләр үк үрҙәк
Һыуҡайлары ҡороп лай, Айһайлүк, ай үлмәһен...
Сит илләрҙә йөрөгән ир-егеткәй
Тыуған илгә зарығып лай, Айһайлүк, һис үлмәһен. (2 тапҡыр)
Юлдаштарҙы Башҡортостан менән бәйләгән йәнә бер илһөйәр шәхес бар. Яугир-шағир, уҡытыусы Сөләймән Муллабаев – Иҫке Юлдаш уҙаманы, ул Туҡ һәм Соран буйының һәләтле ул-ҡыҙҙарын Башҡортостандың юғары уҡыу йорттарында уҡытыу, тыуған яғына белемле илһөйәр шәхестәр итеп ҡайтарыу тигән оло бурыс менән: «Илгә биргән хәләл көсөм бар. Аҙ булһа ла ижад емешем бар. Маҡтаулы һәм ауыр эшем бар...» – тип йәшәй.
Шағирҙың ҡыҙы Гөлназ Гәрәева атаһының шиғырҙарын уҡый, йырҙарын башҡара. Булһа була бит Хоҙайҙың ҡушмышы: атаһы туған тел тылсымы менән халыҡ күңелен арбаһа, балаһына сихри моң бирелгән. Гөлназдың саф шишмәләй сылтырап аҡҡан тауышы бөтә кешене әсир итә, арбай, халыҡ ҡай саҡ уны тыңлар өсөн генә клубҡа бара, тиҙәр. «Мин йырламай тора алмайым, күңелемдә үҫкән гөл кеүек ул йыр. Матур гөлдәремде ауылдаштарыма күрһәткем килә», – ти Гөлназ. Уның йомшаҡ тауышы атаһының йәки әсәһенең мираҫы булып ҡалған йырҙарға терелткес яңы һулыш бирә, йыр тарихы бәйән иткән ваҡиғалар күҙ алдына килә:
«Туҡ буй(ы)ҡайлары, һай,
бүтәгә, мин әйткән булам,
Ат тояҡҡайларын шул күтәрә; (2 тапҡыр)
Беҙҙең шулай уйнап
ултырғандар, мин әйткән булам,
Әҙерәк-әҙерәк күңел шул күтәрә. (2 тапҡыр)
Сәрүәр СУРИНА,
РФ һәм БР Журналистар һәм Яҙыусылар берлектәре ағзаһы.
Ырымбур өлкәһе.
Мәҡәләнең тулы вариантын журналдың 7-се (2019) һанында уҡығыҙ.
Читайте нас в
© 2020 Сайт журнала «Башҡортостан ҡыҙы». Копирование информации сайта разрешено только с письменного согласия администрации. |