| Book,Page,LineNumber,Text | |
| 25,0004,001,เปรียบเสมือนคนทั้งหลาย วางเรือไว้บนบกในป่า บรรทุกสิ่งของแล้ว เมื่อ | |
| 25,0004,002,มหาชนขึ้นเรือแล้วก็จับถ่อ ยันมาข้างนี้ ยันไปข้างโน้น ความพยายามของ | |
| 25,0004,003,มหาชนนั้น ไม่ทำเรือให้เขยื้อนไปแม้เพียงนิ้วหนึ่ง สองนิ้ว ก็พึงไร้ประโยชน์ | |
| 25,0004,004,ไม่นำประโยชน์มาให้ ข้อนั้น ฉันใด ข้อนี้ ก็ฉันนั้นเหมือนกัน เรารู้ว่า ตบะ | |
| 25,0004,005,อื่น ๆ ทั้งหมด ย่อมเป็นตบะที่ไม่นำประโยชน์มาให้ จึงสละเสีย. | |
| 25,0004,006,ครั้นทรงละตบะอย่างอื่น ๆ นั้นแล้ว บัดนี้ เมื่อจะทรงแสดงทางที่ | |
| 25,0004,007,เกิดเป็นพระพุทธเจ้า จึงตรัสว่า <B>สีลํ</B> เป็นต้น. ในคำว่า <B>สีลํ</B> เป็นต้นนั้น | |
| 25,0004,008,ทรงถือเอาสัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ และสัมมาอาชีวะ ด้วยคำว่า สีลํ ทรง | |
| 25,0004,009,ถือเอาสัมมาวายามะ สัมมาสติ และสัมมาสมาธิ ด้วยสมาธิ ทรงถือเอาสัมมาทิฏฐิ | |
| 25,0004,010,สัมมาสังกัปปะ ด้วยปัญญา. บทว่า <B>มคฺคํ โพธาย ภาวยํ</B> ได้แก่ ทรงเจริญ | |
| 25,0004,011,อริยมรรคมีองค์ ๘ นี้ เพื่อตรัสรู้. ก็ในคำนี้ บทว่า <B>โพธาย</B> ได้แก่ เพื่อ | |
| 25,0004,012,มรรค เหมือนอย่างว่า คนทั้งหลายต้มข้าวต้มอย่างเดียว ก็เพื่อข้าวต้ม ปิ้งขนม | |
| 25,0004,013,อย่างเดียว ก็เพื่อขนม ไม่ทำกิจไรๆ อย่างอื่น ฉันใด บุคคลเจริญมรรค | |
| 25,0004,014,อย่างเดียว ก็เพื่อมรรค ฉันนั้น. ด้วยเหตุนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัสว่า | |
| 25,0004,015,<B>มคฺคํ โพธาย ภาวยํ</B> ดังนี้. บทว่า <B>ปรมํ สุทฺธึ</B> ได้แก่ พระอรหัต. | |
| 25,0004,016,บทว่า <B>นีหโต</B> ได้แก่ ท่านถูกเราตถาคต ขจัดออกไป คือทำให้พ่ายแพ้ไปแล้ว. | |
| 25,0004,017,<I>จบอรรถกถาตโปรกรรมสูตรที่ ๑</I> | |