| Book,Page,LineNumber,Text | |
| 06,0049,001,สังขยาว่า ที่ ๑ ที่ ๒ ที่ ๓ ที่ ๔ หรือใช้ศัพท์เช่นนั้นในภาษามคธว่า | |
| 06,0049,002,ปฐมะ ทุติยะ ตติยะ จตุตถะ ท่านกำหนดด้วยองคสมบัติดังนี้ :- | |
| 06,0049,003,๑. ปฐมฌานมีองค์ ๕ คือ ยังมีตรึกซึ่งเรียกว่าวิตก และยังมี | |
| 06,0049,004,ตรองซึ่งเรียกว่าวิจาร เหมือนอารมณ์แห่งจิตคนสามัญ แต่ไม่ประกอบ | |
| 06,0049,005,ด้วยกิเลสกามและอกุศลธรรม ซ้ำมีปีติคือความอิ่มใจ และสุข คือ | |
| 06,0049,006,ความสบายใจเกิดแต่วิเวก คือความเงียบ กับประกอบด้วยจิตมีอารมณ์ | |
| 06,0049,007,เป็นหนึ่งลงไป ซึ่งเรียกว่าเอกัคคตา. | |
| 06,0049,008,๒. ทุติยฌาน มีองค์ ๓ ละวิตกวิจารเสียได้ คงอยู่แต่ปีติและ | |
| 06,0049,009,สุขอันเกิดแต่สมาธิ กับเอกัคคตา. | |
| 06,0049,010,๓. ตติยฌาน มีองค์ ๒ ละปีติเสียได้ คงอยู่แต่สุขกับเอกัคคตา. | |
| 06,0049,011,๔. จตุตถฌาน มีองค์ ๒ เหมือนกัน ละสุขเสียได้ กลายเป็น | |
| 06,0049,012,อุเบกขา คือเฉย ๆ กับเอกัคคตา. | |
| 06,0049,013,ฌาน ๔ นี้ จัดเป็นอุตตริมนุสสธรรมประเภทหนึ่ง. | |
| 06,0049,014,อีกฝ่ายหนึ่ง จิตอันบริสุทธ์จากิเลส คืออารมณ์เครื่อง | |
| 06,0049,015,เศร้าหมองใจ ย่อมเป็นมูลสำคัญแห่งความประพฤติบริสุทธิ์ ความสุข | |
| 06,0049,016,ใจ ความเมตตากรุณาอันเป็นเหตุขวนขวายเพื่อประโยชน์ผู้อื่นทั่วไป. | |
| 06,0049,017,ท่านผู้มีใจบริสุทธ์จึงเป็นที่นิยมนับถือของคนอื่น จะชักอุทาหรณ์ | |
| 06,0049,018,พอเห็นง่าย ๆ คนใจดีใจเย็นย่อมเป็นที่รักนับถือของคนทั้งหลายมิใช่ | |
| 06,0049,019,หรือ ยิ่งมีใจเผื่อแผ่ด้วย ความก้าวความนับถือก็ยิ่งมากขึ้น. ความ | |
| 06,0049,020,บริสุทธิ์แห่งจิตนั้น ทำได้เป็นพัก ๆ ก็มี เช่นดับความโกรธได้แล้ว | |