text
stringlengths
0
889
स संन्यस्य महच चापम अभिवाद्य पितामहम
यॊ ऽसाव अयॊध्यां परथमं गतवान बराह्मणस तदा
दॊणाद आशीविषाकाराज जवलिताद इव पावकात
+ शालेः पिष्टम् यवस्य च पेयं नोष्णोपचारेण न विरिक्त-क्षुधातुरैः ।
जयेष्ठा कन्यानला नम विभीषणसुता कपे
युयोध्यस्मज्जुहुराणमेनो भूयिष्ठां ते नमौक्तिंविधेम|
लभेयमिति तं शक्रस्त्रासाद् अभ्येत्य जज्ञिवान् ।
दोषास्पदीभूतमदोषयुक्तम् ।
एह्य एहि पार्थ बीभत्सॊ मां परिष्वज पाण्डव
तत्र कामगुणैः सर्वैः समुपेतो मुदान्वितः ।
भगवन्न इत आसन्नः पौरजानपदॊ जनः
अनयोर्मातुलेयं मां कृष्णं जानीहि ते रिपुम्
अवेदॊक्त वरतॊपेता भुञ्जानाः कार्यकारिणः
एतावद धि मया शक्यं संदेष्टुं वै वृकॊदर
सर्वेषां सर्वदा नृणां स्नानान् मुक्तिं प्रदास्यति ।
धार्तराष्ट्रान भीमसेनः सर्वान स परिमर्दति
गरहनक्षत्रवर्णांश च महॊल्का मुखसंस्थितान
लुहार भादि से दसवां भाग, काठ, वांस, पथर, मिदर के वतन) पकी रसोई, हरे शाक
करॊधावेशः परसादश च गान्धारी धृतराष्ट्रयॊः
ततः साम्यमनिः करुद्धः पार्षतं परवीरहा
सेनापतिम अभीप्सन्तः पितामहम उपागमन
धिक कष्टम इति निःश्वस्य राजा शॊकपरिप्लुतः
अभिदुद्राव वेगेन सिंहॊ वनगजं यथा
वधाय युधि दैत्यानां रक्षार्थं च दिवौकसाम
शरीरिणी तथोपेत्य त्रासविह्वललोचना ।
युद्धज्ञश चास्मि वृष्णीनां नात्र किं चिद अतॊ ऽनयथा
पाण्डॊस तु दवे भार्ये बभूवतुः कुन्ती माद्री चेत्य उभे सत्रीरत्ने
श्रीभगवानुवाच
प्रपौण्डरीक-मञ्जिष्ठा-शारिवैन्द्री-वितुन्नकैः ।
न हि मे वृजिनं किं चिद धार्तराष्ट्रा विदुः कव चित
यॊ हय अनस्त्रविदॊ हन्याद बरह्मास्त्रैः करॊधमूर्छितः
स तवं नाम च गॊत्रं च कुलम आचक्ष्व तत्त्वतः
देशराजविहायोः देशग्रिहारसशल्येन कमफलोपधातं करोति ॥ २६॥
तद इच्छामि महाभाग तवत्प्रसादात परंतप
पुनर उन्मज्ज्य सलिलाद वेदी रूपास्थिता बभौ
न चचाल महाराज सर्वसैन्यस्य पश्यतः
आस्ते कुशल्यपत्याद्यैर्युक्तो मुक्तः सुहृद्व्रतः
रौर पत मे देने शरोर तगत । इससे शं कम शक्तिशाली सेना श्रुसार श्रौर शमे
तस्य तवया नरव्याघ्र सर्पः पराणैर वियॊजितः
[वि]
समस्तानां वधे राजन मतिं चक्रे महामनाः
तत्रापि विपाकादीनामपि रसेनैव प्रायो लक्षणीयत्वाद्रसप्रकरणम् आदौ कृतम् ॥
सत्यधर्मरतिः कषान्तॊ मुनिधर्मेण युज्यते
तैर एव सार्धं तु ततः स देवॊ; जगाम नारायणम अप्रमेयम
तथा पतत्रिभिर दिव्यैर उपेतं सुमनॊहरैः
तन मया साधु वापीदं यदि वासाधु वै कृतम
रथप्रवरम आस्थाय सैन्धवाश्वं महारथः
कन्दमूलफलैः पूर्णे समित्पुष्पकुशान्वितैः ॥
स तस्माद्द्रुपदो जज्ञे सर्वसम्पत्समन्वितः
दक्षभृग्वङ्गिरोमुख्यैः कुमारेण भवेन च
नाना विभान्ति किल विश्वसृजोपकॢप्ताः
विन्ध्याचलं सुविस्तीर्णं बहुकन्दरशोभितम् ।
उग्रेण पृथिवीं जित्वा धर्मेणैवानुरञ्जनम् ॥
तौ रथौ सूर्यसंकाशौ यॊत्स्यमानौ महाबलौ
अनादृत्य तु तद वाक्यं सहदेवः पिपासितः
नानारूपाणि शस्त्राणि विसृजन्तॊ महारथाः
केयूरैर अङ्गदैर हारै राङ्कवैर मृदितैस तथा
नैतद धारयितुं शक्यं गच्छावतर पद्मिनीम
तथैवान्तर्हितैः सिद्धैर यान्तं चक्रधरैः सह
शवः शवः पापीय दिवसाः पृथिवी गतयौवना
पर यः सस्राणः शिश्रीत योनौ|
पुरी बभासे रहिता महात्मना; न चास्रकण्ठाकुलमार्गचत्वरा
चिन्तयाम आस रुदती तस्य दुःखस्य निर्णयम
आगन्तुं शमयेद् दोषं स्थानिनं प्रतिकृत्य वा ।
तम अर्थं चिन्तयानॊ ऽहं मुहूर्तं तत्र राघव
तदा दातास्मि ते तात दिव्यान्य अस्त्राणि सर्वशः
मयूरवरसङ्घुष्टैः शुकसारिकसङ्कुलैः ॥
तं महर्षिगणैर जुष्टं सुपर्णकृतलक्षणम
महाभ्रजालैर इव संवृतॊ रविर; यथानलॊ भस्म वृतश च वीर्यवान
नर अश्वकायसंछन्ना भूमिर आसीद विशां पते
वंशे तवैव नाम्ना तु खयातिं यास्यति चेप्सिताम
दत्तकर्णः कुनीलाङ्गश्चचाल पदपञ्चकम् ॥
ततः पपात मेदिन्यां तथैव रुधिरॊक्षितः
निकृत्तेषु ततस तेषु निष्क्रामंस तरिशिरास तव अथ
इमाम अवस्थां संप्राप्तॊ हय अहं कॊपान मनीषिणाम
उक्र साय त्चवहारः सोहे मं राजा 2 केन्य, सद्र मं रान मवनदठ मन्दन्धर्मं
सॊ ऽशवान विचारयित्वाशु रथे युक्त्वा मनॊजवान
परथमॊ हय एष देवानां मुखाद अग्निर अजायत
कलत्रवति संदेहस तवय्य अपि सयाद असंशयम
तीर्थयात्रां हलधरः सरस्वत्यां महायशाः
संपरीक्षेत रोगिणम् परीक्षेताथ रोगिणम् भूमि-देह-प्रभेदेन देशम् आहुर् इह द्वि-धा ।
इत्य् अ-शक्ये सु-बलिभिः सु-गृहीतस्य किङ्करैः ॥
तस्यासन्सर्वतो देवा नानावाहध्वजायुधाः
वयवसायं च मे बुद्ध्वा स हॊवाच महागिरिः
यततस तव तेषां च दैवं मार्गेण यास्यति
हृतदारान सदारांश च दशविद्रवतॊ दिशः
सनातं कृताह्निकं भद्रे कृतकौतुक मङ्गलम
ब्रह्मोवाच । इत्यात्रेयस्तुतिं श्रुत्वा तुतोष भगवान् हरः ।
अथ ता बरुवतीः कन्याः सहिताः पाण्डुनन्दनः
परकृष्टैर अशुभैर गरस्तान अनेकैः पुरुषाधमान
सर्वज्ञः सर्वदॊ दृष्ट्वा कीटं वचनम अब्रवीत
लेपसम्बन्धिनश्चान्ये पितामहपितामहात् ॥
अत्य अन्यान बलवान आसीद धृतराष्ट्रॊ महीपतिः
अर्जुनस्य वधप्रेप्सू पुत्रार्थे तव धन्विनौ
रश्मीन्रिव यछतमध्वरानुप शयावाश्वस्य सुन्वतो मदच्युता|
देवाः क्षेत्राणि तीर्थानि दर्शनस्पर्शनार्चनैः
नताः स्म ते नाथ पदारविन्दं बुद्धीन्द्रियप्राणमनोवचोभिः
षं माुपं बा ्रृतिव्यसनमनयाएनयाम्यां संमवति ॥ २॥