id
stringlengths 1
5
| translation
translation |
---|---|
500 | {
"br": "31 a viz Kerzu da 20e00 : kammedoù kentañ an hominideged (- 6 pe 7 million a vloavezhioù)",
"fr": "Il vivait il y a 6 à 7 millions d'années en Afrique centrale, dans la région de l'actuel Tchad."
} |
501 | {
"br": "An hominideged zo anezho ur familh a stroll ar marmouzed meur eus Afrika (ar gorilhed hag ar chimpanzeed) hag an dud.",
"fr": "Toumaï est-il notre lointain ancêtre ?"
} |
502 | {
"br": "Toumai, da lavaret eo « spi ar vuhez » e goraneg, eo anv an hominideg koshañ a anavezer (tres 39).",
"fr": "Connu uniquement par son crâne, et quelques dents, Toumai possède des caractères, comme sa face plate, qui le placent très près de la lignée des homininés - selon la nouvelle Classification phylogénétique du vivant, Lecointre et Le Guyader, 21 édition, Belin, 2002 - (l'homme actuel et les formes fossiles apparentées: australopithèques, paranthropes et fossiles du genre Homo)."
} |
503 | {
"br": "Bevañ a rae 6 pe 7 milion a vloavezhioù zo e-kreiz Afrika, er vro a anver Tchad bremañ.",
"fr": "Malheureusement, on ne connaît rien de sa locomotion."
} |
504 | {
"br": "Hag hon tad koshañ eo Toumai ?",
"fr": "Toutefois, la base de son crâne laisse penser qu'il était bipède."
} |
505 | {
"br": "N'anavezer nemet e glopenn, hag un nebeud dent dezhañ ivez. Toumai en deus azonoù, evel e zremm plaen, a laka da soñjal eo gwall dort da lignez an hominideged - mab-den bremañ – hervez al levr nevez Classification phylogénétique du vivant, Lecointre ha Le Guyader, 21 embannadur, Belin, 2002 - (hag ar c'harrekaennoù kar : aostralopiteked, parantroped ha karrekaennoù eus ar genad Homo).",
"fr": "Mais Toumaï affiche aussi des caractères particuliers comme un gros bourrelet osseux au niveau du front, et une boîte crânienne qui rappelle celle des grands singes africains actuels."
} |
506 | {
"br": "Siwazh, n'ouzer dare penaos ez ae warraok.",
"fr": "Il est donc impossible de dire si Tournaï est un ancêtre de l'homme."
} |
507 | {
"br": "Pa seller ouzh diazez e glopenn e c'haller soñjal e oa un daoudroadeg anezhañ.",
"fr": "Il a des caractères propres à la lignée humaine, mais il pourrait tout aussi bien appartenir à la lignée des chimpanzés et des gorilles (Pascal Picq, Au commencement était l'homme, Éditions Odile Jacob, 2003)."
} |
508 | {
"br": "Toumai en deus azonoù dibar ivez avat, evel ur roufennad askornek war e dal hag ur glopenn a laka da soñjal e marmouzed meur bremañ eus Afrika.",
"fr": "Figure 39 : le crâne de Toumaï (Sahelanthropus tchadensis) découvert en 2002 au Tchad."
} |
509 | {
"br": "Ne c'heller ket lavaret neuze hag un hendad da vab-den eo Toumai pe n'eo ket.",
"fr": "Âge : 6 à 7 millions d'années."
} |
510 | {
"br": "An hevelep azonoù ha lignez an dud en deus, met gallout a rafe an hevelep lignez hag ar chimpanzeed hag ar gorilhed (Pascal Picq, Au commencement était l'homme, Embannadurioù Odile Jacob, 2003).",
"fr": "31 décembre à 22 h : Lucy et les australopithèques (- 3,15 millions d’années)"
} |
511 | {
"br": "Tres 39 : Klopenn Toumai (Sahelanthropus tchadensis) a oa bet dizoloet e 2002 e Tchad.",
"fr": "Lucy (figure 40) est un australopithèque de l'Afar (ou Australopithecus Afarensis)."
} |
512 | {
"br": "Oad : war-dro 6 pe 7 milion a vloavezhioù.",
"fr": "Elle vivait en Afrique de l'est, sur les bords d'une rivière il y a 3,15 millions d'années."
} |
513 | {
"br": "31 a viz Kerzu da 22e00 : Lucy hag an aostralopiteked (- 3,15 million a vloavezhioù)",
"fr": "Lucy présente des aptitudes à la suspension et au grimper dans les arbres, mais elle peut marcher debout (Yves Coppens, Le Genou de Lucy, Éditions Odile Jacob Poches, Paris, mars 2000)."
} |
514 | {
"br": "Lucy (tres 40) zo anezhi un aostralopitekez eus Afar (pe Australopithecus afarensis).",
"fr": "Elle possède une mâchoire robuste et de puissantes dents adaptées à une alimentation coriace."
} |
515 | {
"br": "E reter Afrika e oa o vevañ, war ribloù ur stêr, 3,15 milion a vloavezhioù zo.",
"fr": "Lucy n'est pas notre ancêtre directe."
} |
516 | {
"br": "Barrek e oa Lucy da grapat er gwez ha da vont e-skourr enno met gouest e oa ivez da vale en he sav (Yves Coppens, Le Genou de Lucy, Embannadurioù Odile Jacob Poches, Pariz, Meurzh 2000).",
"fr": "Comme le dit l'un de ses découvreurs, Yves Coppens, c'est plutôt une grand-tante."
} |
517 | {
"br": "Karvanoù solut a oa ganti ha dent kreñv a dalveze dezhi da zebriñ boued kalet.",
"fr": "Elle est l'un des représentants d'un groupe d'hominidés, les australopithèques, qui comprend 5 espèces et qui rend compte de la première grande radiation connue de notre lignée évolutive depuis sa séparation d'avec la lignée des grands singes africains."
} |
518 | {
"br": "Lucy n'eo ket gourvamm dimp war-eeun.",
"fr": "Figure 40 : le squelette de Lucy, australopithèque de l'Afar (Afrique de l'Est) daté de 3,15 millions d'années."
} |
519 | {
"br": "Ur c'hourvoereb eo kentoc'h, eme Yves Coppens, unan eus an dud o doa kavet anezhi.",
"fr": "31 décembre à 22 h 24 mn : premiers outils en pierre taillée (- 2,5 millions d'années)"
} |
520 | {
"br": "Tres 40 : skeledenn Lucy, un aostralopitekez eus Afar (Reter Afrika) bloaziadet eus 3,15 milion a vloavezhioù.",
"fr": "Les premiers outils en pierre taillée apparaissent vers 2,5 millions d'années, en Afrique de l'Est."
} |
521 | {
"br": "31 a viz Kerzu da 22e24 : ar binvioù maen benet kentañ (- 2,5 million a vloavezhioù)",
"fr": "Ce sont des galets dont un ou plusieurs éclats ont été détachés par percussion à l'aide d'une autre pierre dure pour y créer un bord tranchant."
} |
522 | {
"br": "Ar binvioù maen benet kentañ a oa bet anezho war-dro 2,5 vilion a vloavezhioù zo, en Afrika ar Reter.",
"fr": "Ces galets aménagés, appelés « choppers » ou tranchoirs, sont caractéristiques de la première industrie lithique connue, l'Oldowayen (d'après le site d'Olduvai en Tanzanie)."
} |
523 | {
"br": "Bili int, zo bet distaget skiriennoù diouto dre skein warno gant ur maen kalet all a-benn ober ur varvenn.",
"fr": "Cette première industrie va perdurer en Afrique pendant plus d'un million d'années, avant de se répandre en Europe et en Asie."
} |
524 | {
"br": "Ar bili benet-se, a vez graet anezho «choppers» e saozneg, zo heverk eus an doare benerezh greantel kentañ a anavezer, anvet sevenadur Olduvai diwar an anv-lec'h Olduvai, en Tanzania.",
"fr": "Elle va ensuite évoluer vers des outils de plus en plus fins et diversifiés (figure 41)."
} |
525 | {
"br": "Kendalc'het e vo gant ar greanterezh kentañ-se en Afrika e-pad ouzhpenn ur milion a vloavezhioù, a-raok en em ledañ en Europa hag en Azia.",
"fr": "Les premiers outils sont contemporains des premiers hommes et des paranthropes (anciennement appelés australopithèques robustes)."
} |
526 | {
"br": "Da c'houde ez emdro an obererezh war-zu binvioù munutoc'h-munutañ ha liesdoare (tres 41).",
"fr": "Or, ces deux types d'hominidés possèdent des capacités manipulatrices comparables: leurs phalanges sont courtes et robustes, le pouce est opposable aux autres doigts."
} |
527 | {
"br": "Ar binvioù kentañ zo eus mare an dud kentañ hag ar barantroped (a veze anvet aostralopiteked postek gwechall-gozh).",
"fr": "Leur cerveau est environ 20 % plus grand que celui de leurs prédécesseurs."
} |
528 | {
"br": "An daou seurt hominideged-se zo ken barrek ha ken barrek evit ober gant o daouarn : berr ha solut eo o oeñsoù, gellout a reont pakañ traoù etre o biz-meud hag ar bizied all.",
"fr": "Il présente une asymétrie et un développement de certaines aires associées à la dextérité (ces caractères sont cependant plus marqués chez les premiers hommes que chez les paranthropes.)"
} |
529 | {
"br": "20% brasoc'h eo o empenn eget hini an hominideged a oa o vevañ araozo.",
"fr": "De plus, l'analyse des outils taillés et des éclats trouvés dans un atelier de taille daté de cette époque montre que ses artisans étaient droitiers."
} |
530 | {
"br": "Amsimetrek eo ha diorroet ez eus lodennoù anezhañ, stag ouzh barregezh an daouarn. (An azonoù-se a gaver muioc'h gant an dud kentañ eget gant ar barantroped.)",
"fr": "Figure 41 : outils de pierre taillée trouvés en Bretagne (France)."
} |
531 | {
"br": "Ouzhpenn-se, ur studiadenn eus ar binvioù benet hag ar skiriennoù zo bet kavet en ur stal venañ, he deus diskouezet e oa dehouidi eus an artizaned a laboure enni.",
"fr": "Si la fabrication d'outils en pierre taillée s'est développée chez les paranthropes et les premiers hommes, on ne sait pas qui en est l'inventeur."
} |
532 | {
"br": "Tres 41 : binvioù maen benet kavet e Breizh (Frañs).",
"fr": "On a découvert en 1995, en Éthiopie, les restes d'un australopithèque (l'Australopithecus garhi) daté de 2,5 millions d'années, associés à de nombreux outils de pierre taillée et à des carcasses d'animaux."
} |
533 | {
"br": "Ma ouzer e veze graet binvioù maen benet gant ar barantroped hag an dud kentañ, n'ouzer dare gant piv e oant bel ijinet.",
"fr": "Or, les os des carcasses présentent des marques de découpe et d'écrasement dus aux tranchants des outils de pierre."
} |
534 | {
"br": "E 1995 e oa bet dizoloet relegennoù un aostralopitek (Australopithecus garhi) bloaziadet eus 2,5 milion a vloavezhioù. En e gichen e oa binvioù maen benet a-leizh ha relegennoù loened.",
"fr": "L'outil de pierre taillée a donc précédé l'émergence du genre Homo, ce n'est pas une invention de l'homme, mais des hominidés."
} |
535 | {
"br": "Hag eskern al loened-se zo anat ar roudoù troc'hañ ha flastrañ a oa bet lezet warno gant barvennoù ar binvioù maen.",
"fr": "31 décembre à 23 h 40 mn : domestication du feu (- 550 000 ans)"
} |
536 | {
"br": "Ar binvioù maen benet eta a oa bet ijinet a-raok ma vije bet eus ar genad Homo ; n'int ket bet krouet gant an dud, met gant an hominideged.",
"fr": "Les plus anciennes traces d'utilisation du feu par l'homme datent d'1,4 million d'années."
} |
537 | {
"br": "31 a viz Kerzu da 23e40 : doñvaat an tan (- 550 000 bloaz)",
"fr": "Ce sont des plaques d'argile brûlées, associées à des outils de pierre et des os brûlés."
} |
538 | {
"br": "Ar roudoù koshañ eus implij an tan gant an dud zo bloaziadet eus 1,4 milion a vloavezhioù.",
"fr": "Mais ces traces ne démontrent pas la domestication du feu."
} |
539 | {
"br": "Plakennoù pri devet int, binvioù maen en o mesk, hag eskern devet.",
"fr": "Il peut s'agir d'une utilisation opportuniste d'un feu de brousse accidentel."
} |
540 | {
"br": "Ar roudou-se avat ne brouont ket e oa bet doñvaet an tan gant an dud.",
"fr": "La véritable maîtrise du feu ne daterait que de 550 000 ans environ."
} |
541 | {
"br": "Marteze ne raent nemet tennañ splet eus an tan a oa krouet dre zegouezh er strouezheg.",
"fr": "Qu'apporte aux hommes la maîtrise du feu ?"
} |
542 | {
"br": "Ne vije bet mestroniet an tan gant an dud nemet war-dro 550 000 bloaz zo.",
"fr": "En éloignant les prédateurs, le feu procure une certaine sécurité, mais il a surtout un rôle social important."
} |
543 | {
"br": "Petra a zegas an tan d'an dud ur wech mestroniet ganto?",
"fr": "Il rassemble la famille et le groupe autour d'une source de chaleur et de lumière (figure 42)."
} |
544 | {
"br": "Gant an tan e c'hallont lakaat al loened da bellaat, ar pezh a zegas un tamm surentez dezho, hogen ur roll a bouez en deus an tan evit o buhez stroll.",
"fr": "Le feu permet aussi de durcir les pointes d'épieux en bois, d'éclater les pierres et éventuellement de cuire les aliments."
} |
545 | {
"br": "En em vodañ a ra ar familh hag ar strollad en-dro d'an tantad a ro dezho gwrez ha gouloù (tres 42).",
"fr": "Concernant ce dernier point, le paléoanthropologue Pascal Picq émet une hypothèse intéressante."
} |
546 | {
"br": "Gant an tan e c'haller ivez kaletaat beg ar gouzifiadoù prenn, faoutañ ar mein hag ivez poazhañ ar boued.",
"fr": "À partir de - 500 000 ans, on observe, dans toutes les populations humaines, un accroissement important de la taille du cerveau."
} |
547 | {
"br": "Ur vartezeadenn dedennus a ra an henzenoniour Pascal Picq a-zivout ar boued.",
"fr": "Or le cerveau est un gros consommateur d'énergie (il représente 2 % du poids du corps et consomme 20 % de l'énergie disponible)."
} |
548 | {
"br": "Adalek -500 000 bloaz e weler, gant an holl bobladoù tud, e kresk kalz ment an empenn.",
"fr": "La cuisson des aliments, surtout des végétaux rend ces derniers plus digestes et permet d'en extraire beaucoup plus de nutriments et d'énergie."
} |
549 | {
"br": "Ha gant an empenn e vez bevezet kalz a energiezh evit mont en-dro (mont a ra d'ober 2 % eus pouez ar c'horf ha beveziñ a ra 20 % eus an energiezh a vez devet gant ar c'horf a-bezh evit mont endro).",
"fr": "Ainsi, la maîtrise du feu par l'intermédiaire de la cuisson des aliments a peut-être favorisé le développement de notre cerveau."
} |
550 | {
"br": "Pa vez poazhet ar boued, al legumaj hag ar frouezh dreist-holl, e vez aesoc'h da dreizhañ ha gallout a reer tennañ kalz muioc'h a vaguzennoù hag a energiezh dioutañ.",
"fr": "Figure 42 : le feu rassemble les hommes autour d'une source de lumière et de chaleur."
} |
551 | {
"br": "E-giz‑se, marteze, eo bet sikouret diorren an empenn gant an tan mestroniet gant an dud, pa c'hallent poazhañ o boued gantañ.",
"fr": "Il permet aussi la cuisson des aliments."
} |
552 | {
"br": "Tres 42 : en em vodañ a rae an dud tro-dro d'an tan, ur vammenn c'houloù ha tommder.",
"fr": "31 décembre à 23 h 59 : développement de l’art : (- 40 000 ans)"
} |
553 | {
"br": "Gallout a raent ivez poazhañ o boued gantañ.",
"fr": "L'art apparaît en Afrique et sur tous les continents il y a environ 60 000 ans."
} |
554 | {
"br": "31 a viz Kerzu da 23e59 : kresk an arz (- 40 000 bloaz)",
"fr": "L'art pictural préhistorique (rupestre et pariétal), qui connaît en Europe son apogée entre 40 000 et 20 000 ans représente 99 % de l'art préhistorique avec 700 000 sites de peintures et gravures répertoriés dans le monde entier."
} |
555 | {
"br": "An arz a voe krouet en Afrika, ha war an holl gevandirioù, war-dro 60 000 bloaz zo.",
"fr": "Mais cette forme d'art ne reflète qu'une partie de la créativité de notre ancêtre."
} |
556 | {
"br": "Arz al livañ a voe anezhañ er ragistor (livadurioù war ar reier ha war an eskern), a voe en e varr uhelañ en Europa etre 40000 hag 20000 bloaz zo, a ya d'ober 99 % eus an arz ragistorel, bezet 700 000 lec'h enno livadurioù hag engravadurioù bet renablet er bed a-bezh.",
"fr": "En effet, de nombreux autres matériaux comme les végétaux, le bois, la corne, les peaux d'animaux ont pu être utilisés pour des créations artistiques."
} |
557 | {
"br": "Gant an arz-se avat ne vez lakaet war wel nemet ul lodenn eus ar pezh a veze krouet gant hon hendadoù.",
"fr": "Malheureusement, les premières œuvres d'art réalisées avec ces matières putrescibles nous sont à jamais perdues."
} |
558 | {
"br": "Evit gwir, e-leizh a zanvezioù all, en o mesk ar plant, ar prenn, ar c'herniel, krec'hin al loened, zo bet implijet ganto evit seveniñ o c'hrouidigezhioù arzel.",
"fr": "Figure 43 : œuvre artistique de Marie-Paule Ferrari, d'après les peintures rupestres de la grotte de Lascaux en France."
} |
559 | {
"br": "Siwazh dimp, aet eo o fennoberennoù kentañ da goll dre m'eo aet an danvezioù-se da vreinañ.",
"fr": "L'art est une création d'Homo sapiens."
} |
560 | {
"br": "Tres 43: oberenn arzel krouet gant Marie-Paule Ferrari, diwar al livadurioù war reier a gaver e mougev Lascaux e Frañs.",
"fr": "C'est certainement l'attribut le plus caractéristique de notre espèce."
} |
561 | {
"br": "An arz a voe krouet gant an Homo sapiens.",
"fr": "Il traduit ses capacités d'abstraction, d'idéalisation, d'imagination et de symbolisme (figure 43)."
} |
562 | {
"br": "Moarvat ez eo unan eus obererezhioù heverkañ hor spesad.",
"fr": "Témoin des préoccupations humaines, il dénote également un souci d'extériorisation et de communication (E. Anati, « Les premiers arts sur la Terre » dans Aux origines de l'humanité : De l'apparition de la vie à l'homme moderne, sous la direction de Y. Coppens et P. Picq, Éditions Fayard, 2001)."
} |
563 | {
"br": "Diskouez a ra e c'hall mab-den krouiñ traoù difetis, kaeraet, ijinet hag arouezek (tres 43).",
"fr": "29 h 59 mn 31 s (environ -12 000 ans)"
} |
564 | {
"br": "An arz, a laka war wel gant petra e vez prederiet mab-den, a verk en deus ezhomm ivez d'en em zisplegañ ha da gendivizout (E. Anati, « An arzoù kentañ » el levr Aux origines de l'humanité : De l'apparition de la vie à l'homme moderne, dindan renerezh Y. Coppens ha P. Picq, Embannadurioù Fayard, 2001).",
"fr": "Construction des premiers villages au Moyen-Orient"
} |
565 | {
"br": "23 e 59 mn 31 s (war-dro - 12 000 bloaz)",
"fr": "Site de Jerf el Ahmar (Syrie)."
} |
566 | {
"br": "Ar c'hêriadennoù kentañ zo savet er Reter-kreiz.",
"fr": "Une dizaine de maisons sont disposées en arc de cercle autour d'un bâtiment communautaire enterré, de plan circulaire."
} |
567 | {
"br": "Lec'hiad Jerf el Ahmar (Siria).",
"fr": "23 h 59 mn 40 s (8 000 ans avant J.-C.)"
} |
568 | {
"br": "War-dro dek ti zo bet savet e stumm un hantergelc'h en-dro d'ur savadur foran douaret, hag eñ savet war gelc'h.",
"fr": "Les hommes cultivent les premières céréales."
} |
569 | {
"br": "23 e 59 mn 40 s (8000 bloaz a-raok J.-K.)",
"fr": "Début de l'élevage."
} |
570 | {
"br": "An edoù kentañ zo gounezet gant an dud.",
"fr": "29 h 59 mn 50 s (3 800 avant J.-C.)"
} |
571 | {
"br": "Deroù ar sevel loened.",
"fr": "L'invention de l'écriture en Mésopotamie."
} |
572 | {
"br": "23 e 59 mn 50 s (3000 bloaz a-raok J.-K.)",
"fr": "Utilisation de l'astronomie pour créer les premiers calendriers solaires."
} |
573 | {
"br": "Ar skritur zo ijinet e Mezopotamia.",
"fr": "Ces calendriers solaires permettent de suivre les saisons et de prévoir les périodes de semailles et de récoltes."
} |
574 | {
"br": "Implij ar steredoniezh a-benn krouiñ an deiziadurioù-heol kentañ.",
"fr": "Construction de mégalithes liés au repérage des mouvements du Soleil."
} |
575 | {
"br": "Gant an deiziadurioù-heol-se e c'haller heuliañ ar c'houlzoù, ha gouzout en a-raok pegoulz e vo pledet gant an hadan hag an eostin.",
"fr": "La civilisation égyptienne est à son apogée."
} |
576 | {
"br": "Savidihigezh ar meurvein liammet ouzh an anaoudegezh eus luskoù an Heol.",
"fr": "C'est l'époque de la construction des grandes pyramides."
} |
577 | {
"br": "23 e 59 mn 51 s (2 500 vloaz a-raok J.-K.)",
"fr": "29 h 59 mn 52 s (2 000 ans avant J.-C.)"
} |
578 | {
"br": "Ar sevenadur egiptat zo en e varr uhelañ.",
"fr": "Début de l'Âge du bronze."
} |
579 | {
"br": "Mare savidigezh ar piramidennoù bras eo.",
"fr": "23 h 59 mn 53 s (1 500 ans avant J.-C.)"
} |
580 | {
"br": "23 e 59 mn 52 s (2 000 bloaz a-raok J.-K.)",
"fr": "Invention de la boussole en Chine."
} |
581 | {
"br": "Deroù Oadvezh an arem.",
"fr": "Âge du fer."
} |
582 | {
"br": "Brezel Troja.",
"fr": "23 h59 mn 54 s (1 000 ans avant J.-C.)"
} |
583 | {
"br": "23 e 59 mn 53 s (1500 vloaz a-raok J.- K.)",
"fr": "Les Phéniciens partent à la conquête de la Méditerranée."
} |
584 | {
"br": "Krouidigezh an nadoz-vor e Sina.",
"fr": "Développement de l'alphabet phénicien qui comprend 22 caractères."
} |
585 | {
"br": "Oadvezh an houarn.",
"fr": "Cet alphabet va évoluer pour donner l'alphabet latin que nous utilisons aujourd'hui."
} |
586 | {
"br": "23 e 59 mn 24 s (1 000 bloaz a-raok J.-K.)",
"fr": "23 h 59 mn 55 s (500 ans avant J.-C.)"
} |
587 | {
"br": "Kregiñ a ra ar Fenikianed da aloubiñ ar broioù tro-dro d'an Mor Kreizdouar.",
"fr": "Les grecs savent que la Terre tourne autour du Soleil."
} |
588 | {
"br": "Diorroidigezh al lizherenneg fenikian enni 22 arouezenn.",
"fr": "Début de l'héliocentrisme."
} |
589 | {
"br": "Diwar al lizherenneg-se eo bet savet al lizherenneg latin a vez implijet ganimp hiziv.",
"fr": "La civilisation grecque domine la Méditerranée."
} |
590 | {
"br": "23 e 59 mn 55 s (500 vloaz a-raok J.-K.)",
"fr": "Émergence de la civilisation romaine."
} |
591 | {
"br": "Gouzout a ra ar C'hresianed e tro an Douar tro-dro d'an Heol.",
"fr": "23 h 59 mn 56 s (an 1 du calendrier chrétien)"
} |
592 | {
"br": "An heol zo deuet da vezañ kreiz ar bed.",
"fr": "L'Empire romain domine la Méditerranée puis se disloque."
} |
593 | {
"br": "Ar sevenadur gresian a ra e renkoù er Mor Kreizdouar.",
"fr": "23 h 59 mn 57 s (500 ans après J.-C.)"
} |
594 | {
"br": "Ar sevenadur roman a zeu war wel.",
"fr": "Époque des grandes famines et des invasions."
} |
595 | {
"br": "23 e 59 mn 56 s (bloavezh 1añ an deiziadur kristen)",
"fr": "Construction des châteaux forts."
} |
596 | {
"br": "An impalaeriezh roman zo mestrez war ar bed kreizdouarel ha war-lerc'h ez a d'an traoñ.",
"fr": "Clovis est le premier roi des Francs."
} |
597 | {
"br": "23 e 59 mn 57 s (500 vloaz war-lerc’h J.-K.)",
"fr": "23 h 59 mn 58 s (1 000 ans après J.-C.)"
} |
598 | {
"br": "Mare an naonegezhioù bras hag an aloubidigezhioù.",
"fr": "Moyen Âge en Europe."
} |
599 | {
"br": "Savidigezh ar c'hestell-kreñv.",
"fr": "Construction des grandes cathédrales."
} |