id
stringlengths
1
6
url
stringlengths
31
181
title
stringlengths
1
117
text
stringlengths
6
215k
split_text
sequencelengths
1
34.5k
522
https://af.wikipedia.org/wiki/1928
1928
Die jaar 1928 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Sondag begin het. Dit was die 28ste jaar van die 20ste eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure Stigting van die Suid-Afrikaanse Yster- en Staalkorporasie (Yskor). Stigting van die Suid-Afrikaanse Geneeskundige en Tandheelkundige Raad (SAGTR). 11-19 Februarie – Die tweede Olimpiese Winterspele word in St. Moritz, Switserland, aangebied. 6 Julie – Die eerste vollengte film met spraak Lights of New York gaan in première in New York Stad. 28 Julie–12 Augustus – Die negende Olimpiese Somerspele word in Amsterdam, Nederland, aangebied. Biologie Ludwig von Bertalanffy, 'n Hongaarse bioloog stel die algemene stelselteorie voor as alternatiewe wetenskaplike benadering. Fisika Bloch skep die kwantummeganiese beskrywing van die gedrag van elektrone in kristalstrukture. Geboortes onbekende dag – Dick Findlay, Suid-Afrikaanse kunstenaar en dramaturg († 1996). onbekende dag – Hendrik Hanekom Smit, Suid-Afrikaanse politikus († 2012). 5 Januarie – Walter Mondale, 42ste Amerikaanse visepresident († 2021). 9 Januarie – Judith Krantz, Amerikaanse romanskrywer († 2019). 16 Januarie – Dirk Mudge, Namibiese boer en politikus († 2020). 16 Januarie – Pilar Lorengar, Spaanse sopraan-operasanger († 1996). 20 Januarie – Antonio de Almeida, Franse dirigent en musikoloog († 1997). 28 Januarie – Vic Toweel, Suid-Afrikaanse bokser († 2008). 26 Februarie – Ariel Sharon, Israeliese politikus († 2014). 28 Februarie – Tommie Meyer, Suid-Afrikaanse rolprentregisseur en -vervaardiger († 2017). 7 Maart– Kay de Villiers, Suid-Afrikaanse neurochirurg († 2018). 12 Maart – Edward Albee, Amerikaanse dramaturg († 2016). 14 Maart – Frank Borman, Amerikaanse Apollo-ruimtevaarder. 19 Maart – Clive van Ryneveld, Suid-Afrikaanse krieketspeler, politikus, prokureur en bankier († 2018). 25 Maart – Jim Lovell, ruimtevaarder en bevelvoerder van Apollo 13. 27 Maart – Myburgh Streicher, Suid-Afrikaanse politikus († 2005). 28 Maart – Zbigniew Brzeziński, Pools-Amerikaanse politieke wetenskaplike. († 2017). 2 April – Serge Gainsbourg, Franse digter, sanger, komponis, akteur, regisseur en skilder († 1991). 2 April – Dolly Rathebe, Suid-Afrikaanse aktrise en sangeres. († 2004). 4 April – Maya Angelou, Amerikaanse skrywer en digter († 2014). 8 April – Eric Porter, Engelse akteur († 1995). 23 April – Doc Immelman, Suid-Afrikaanse skrywer († 2013). 23 April – Shirley Temple, Amerikaanse aktrise († 2014). 4 Mei – Hosni Mubarak, oud-Egiptiese president († 2020). 4 Mei – Wolfgang von Trips, Duitse motorrenjaer, sterf weens 'n noodlottige ongeluk tydens die Italiaanse Grand Prix († 1961). 12 Mei – Burt Bacharach, Amerikaanse komponis en liedjieskrywer († 2023). 14 Mei – Madeleine van Biljon, skryfster en joernalis († 2010). 21 Mei – Charles Jacobie, Afrikaanse country-sanger († 1988). 27 Mei – Johan Heyns, Afrikaner Calvinistiese teoloog en moderator v.d. algemene sinode v.d. NG Kerk († 1994). 6 Junie – Leonard Reitstein, Suid-Afrikaanse skaakkaptein en skaakskrywer († 2019). 14 Junie – Che Guevara, Suid-Amerikaanse vryheidstryder († 1967). 25 Junie – Seki Matsunaga, Japannese sokkerspeler († 2013). 30 Junie – Louis Karol, Suid-Afrikaanse argitek van wolkekrabbers. 18 Julie – Rob Wout alias Opland, Nederlandse politieke tekenaar († 2001). 26 Julie – Stanley Kubrick, Amerikaanse rolprentregisseur, vervaardiger, draaiboekskrywer en kinematograaf († 1999). 6 Augustus – Andy Warhol, Amerikaanse kunstenaar († 1987). 7 Augustus – James Randi, Amerikaanse kulkunstenaar en wetenskaplike skeptikus († 2020). 16 Augustus – Louis le Grange, Suid-Afrikaanse politikus, kabinetsminister en Nasionale Party-lid († 1991). 27 Augustus – Mangosuthu Buthelezi, politikus, stigter en leier van die Inkatha-Vryheidsparty. († 2023). 31 Augustus – James Coburn, Amerikaanse akteur († 2002). 14 September – Humberto Maturana, Chileense bioloog en filosoof († 2021). 19 September – Adam West, Amerikaanse akteur († 2017). 23 September – Fanus Rautenbach, radioömroeper, skrywer en mediapersoonlikheid († 2011). 30 September – Elie Wiesel, Roemeens-gebore Amerikaanse Jood, skrywer, professor, politieke aktivis, Nobelprys ontvanger en Holocaust oorlewende († 2016). 4 Oktober – Alvin Toffler, Amerikaanse futuris, joernalis en skrywer († 2016). 10 Oktober – Piet van Maarleveld, legendariese beroepsfotograaf van Potchefstroom († 2017). 11 Oktober – Zach de Beer, Suid-Afrikaanse politikus († 1999). 20 Oktober – Li Peng, Chinese politikus, bekend as die 'Slagter van Beijing' vir sy rol in die Tiananmen-plein bloedbad († 2019). 25 Oktober – Eddie Daniels, Suid-Afrikaanse anti-apartheidsaktivis († 2017). 27 Oktober – Gilles Vigneault, Franko-Kanadese digter, verhaal- en liedjieskrywer en sanger. 2 November – Paul Johnson, Engelse skrywer, joernalis en geskiedkundige († 2023). 10 November – Norma Crane, Amerikaanse aktrise († 1973). 10 November – Ennio Morricone, Italiaanse komponis, orkestrator, orkesdirigent en trompetspeler († 2020). 17 November – Rance Howard, Amerikaanse akteur († 2017). 7 Desember – Noam Chomsky, Amerikaanse filosoof. 13 Desember – Jack Tramiel, Pools-Amerikaanse entrepreneur († 2012). 15 Desember – Friedensreich Hundertwasser, Oostenrykse skilder, grafikus en omgewingsaktivis († 2000). Sterftes 11 Januarie – Thomas Hardy, Engelse skrywer en digter (* 1840). 15 Februarie – Herbert Henry Asquith, liberale Britse politikus en eerste minister (* 1852) 18 Maart – Paul van Ostaijen, Vlaamse digter (* 1896). 9 Junie – Abraham Kriel, Suid-Afrikaanse predikant en stigter van die Langlaagte-kinderhuis (* 1850) 18 Junie – Roald Amundsen, Noorse pool- en ontdekkingsreisiger (* 16 Julie 1872) 13 Oktober – Prinses Dagmar van Denemarke, Deense prinses en later keiserin Maria Fjodorowna van Rusland (* 1847) 19 November – Johannes Baptist Hoffman, Duitse Jesuïete linguis en sendeling tot die Munda-mense in Indië (* 1857).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Sondag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Stigting", "van", "die", "Suid-Afrikaanse", "Yster-", "en", "Staalkorporasie", "(", "Yskor", ")", ".", "Stigting", "van", "die", "Suid-Afrikaanse", "Geneeskundige", "en", "Tandheelkundige", "Raad", "(", "SAGTR", ")", ".", "Februarie", "–", "Die", "tweede", "Olimpiese", "Winterspele", "word", "in", "St", ".", "Moritz", ",", "Switserland", ",", "aangebied", ".", "Julie", "–", "Die", "eerste", "vollengte", "film", "met", "spraak", "Lights", "of", "New", "York", "gaan", "in", "première", "in", "New", "York", "Stad", ".", "Julie–12", "Augustus", "–", "Die", "negende", "Olimpiese", "Somerspele", "word", "in", "Amsterdam", ",", "Nederland", ",", "aangebied", ".", "Biologie", "Ludwig", "von", "Bertalanffy", ",", "'n", "Hongaarse", "bioloog", "stel", "die", "algemene", "stelselteorie", "voor", "as", "alternatiewe", "wetenskaplike", "benadering", ".", "Fisika", "Bloch", "skep", "die", "kwantummeganiese", "beskrywing", "van", "die", "gedrag", "van", "elektrone", "in", "kristalstrukture", ".", "Geboortes", "onbekende", "dag", "–", "Dick", "Findlay", ",", "Suid-Afrikaanse", "kunstenaar", "en", "dramaturg", "(", "†", "onbekende", "dag", "–", "Hendrik", "Hanekom", "Smit", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Januarie", "–", "Walter", "Mondale,", "te", "Amerikaanse", "visepresident", "(", "†", "Januarie", "–", "Judith", "Krantz", ",", "Amerikaanse", "romanskrywer", "(", "†", "Januarie", "–", "Dirk", "Mudge", ",", "Namibiese", "boer", "en", "politikus", "(", "†", "Januarie", "–", "Pilar", "Lorengar", ",", "Spaanse", "sopraan-operasanger", "(", "†", "Januarie", "–", "Antonio", "de", "Almeida", ",", "Franse", "dirigent", "en", "musikoloog", "(", "†", "Januarie", "–", "Vic", "Toweel", ",", "Suid-Afrikaanse", "bokser", "(", "†", "Februarie", "–", "Ariel", "Sharon", ",", "Israeliese", "politikus", "(", "†", "Februarie", "–", "Tommie", "Meyer", ",", "Suid-Afrikaanse", "rolprentregisseur", "en", "-vervaardiger", "(", "†", "Maart", "–", "Kay", "de", "Villiers", ",", "Suid-Afrikaanse", "neurochirurg", "(", "†", "Maart", "–", "Edward", "Albee", ",", "Amerikaanse", "dramaturg", "(", "†", "Maart", "–", "Frank", "Borman", ",", "Amerikaanse", "Apollo-ruimtevaarder", ".", "Maart", "–", "Clive", "van", "Ryneveld", ",", "Suid-Afrikaanse", "krieketspeler", ",", "politikus", ",", "prokureur", "en", "bankier", "(", "†", "Maart", "–", "Jim", "Lovell", ",", "ruimtevaarder", "en", "bevelvoerder", "van", "Apollo", "Maart", "–", "Myburgh", "Streicher", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Maart", "–", "Zbigniew", "Brzeziński", ",", "Pools-Amerikaanse", "politieke", "wetenskaplike", ".", "(", "†", "April", "–", "Serge", "Gainsbourg", ",", "Franse", "digter", ",", "sanger", ",", "komponis", ",", "akteur", ",", "regisseur", "en", "skilder", "(", "†", "April", "–", "Dolly", "Rathebe", ",", "Suid-Afrikaanse", "aktrise", "en", "sangeres", ".", "(", "†", "April", "–", "Maya", "Angelou", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "en", "digter", "(", "†", "April", "–", "Eric", "Porter", ",", "Engelse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Doc", "Immelman", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "April", "–", "Shirley", "Temple", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Mei", "–", "Hosni", "Mubarak", ",", "oud-Egiptiese", "president", "(", "†", "Mei", "–", "Wolfgang", "von", "Trips", ",", "Duitse", "motorrenjaer", ",", "sterf", "weens", "'n", "noodlottige", "ongeluk", "tydens", "die", "Italiaanse", "Grand", "Prix", "(", "†", "Mei", "–", "Burt", "Bacharach", ",", "Amerikaanse", "komponis", "en", "liedjieskrywer", "(", "†", "Mei", "–", "Madeleine", "van", "Biljon", ",", "skryfster", "en", "joernalis", "(", "†", "Mei", "–", "Charles", "Jacobie", ",", "Afrikaanse", "country-sanger", "(", "†", "Mei", "–", "Johan", "Heyns", ",", "Afrikaner", "Calvinistiese", "teoloog", "en", "moderator", "v.d", ".", "algemene", "sinode", "v.d", ".", "NG", "Kerk", "(", "†", "Junie", "–", "Leonard", "Reitstein", ",", "Suid-Afrikaanse", "skaakkaptein", "en", "skaakskrywer", "(", "†", "Junie", "–", "Che", "Guevara", ",", "Suid-Amerikaanse", "vryheidstryder", "(", "†", "Junie", "–", "Seki", "Matsunaga", ",", "Japannese", "sokkerspeler", "(", "†", "Junie", "–", "Louis", "Karol", ",", "Suid-Afrikaanse", "argitek", "van", "wolkekrabbers", ".", "Julie", "–", "Rob", "Wout", "alias", "Opland", ",", "Nederlandse", "politieke", "tekenaar", "(", "†", "Julie", "–", "Stanley", "Kubrick", ",", "Amerikaanse", "rolprentregisseur", ",", "vervaardiger", ",", "draaiboekskrywer", "en", "kinematograaf", "(", "†", "Augustus", "–", "Andy", "Warhol", ",", "Amerikaanse", "kunstenaar", "(", "†", "Augustus", "–", "James", "Randi", ",", "Amerikaanse", "kulkunstenaar", "en", "wetenskaplike", "skeptikus", "(", "†", "Augustus", "–", "Louis", "le", "Grange", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", ",", "kabinetsminister", "en", "Nasionale", "Party-lid", "(", "†", "Augustus", "–", "Mangosuthu", "Buthelezi", ",", "politikus", ",", "stigter", "en", "leier", "van", "die", "Inkatha-Vryheidsparty", ".", "(", "†", "Augustus", "–", "James", "Coburn", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "September", "–", "Humberto", "Maturana", ",", "Chileense", "bioloog", "en", "filosoof", "(", "†", "September", "–", "Adam", "West", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "September", "–", "Fanus", "Rautenbach", ",", "radioömroeper", ",", "skrywer", "en", "mediapersoonlikheid", "(", "†", "September", "–", "Elie", "Wiesel", ",", "Roemeens-gebore", "Amerikaanse", "Jood", ",", "skrywer", ",", "professor", ",", "politieke", "aktivis", ",", "Nobelprys", "ontvanger", "en", "Holocaust", "oorlewende", "(", "†", "Oktober", "–", "Alvin", "Toffler", ",", "Amerikaanse", "futuris", ",", "joernalis", "en", "skrywer", "(", "†", "Oktober", "–", "Piet", "van", "Maarleveld", ",", "legendariese", "beroepsfotograaf", "van", "Potchefstroom", "(", "†", "Oktober", "–", "Zach", "de", "Beer", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Oktober", "–", "Li", "Peng", ",", "Chinese", "politikus", ",", "bekend", "as", "die", "'", "Slagter", "van", "Beijing", "'", "vir", "sy", "rol", "in", "die", "Tiananmen-plein", "bloedbad", "(", "†", "Oktober", "–", "Eddie", "Daniels", ",", "Suid-Afrikaanse", "anti-apartheidsaktivis", "(", "†", "Oktober", "–", "Gilles", "Vigneault", ",", "Franko-Kanadese", "digter", ",", "verhaal-", "en", "liedjieskrywer", "en", "sanger", ".", "November", "–", "Paul", "Johnson", ",", "Engelse", "skrywer", ",", "joernalis", "en", "geskiedkundige", "(", "†", "November", "–", "Norma", "Crane", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "November", "–", "Ennio", "Morricone", ",", "Italiaanse", "komponis", ",", "orkestrator", ",", "orkesdirigent", "en", "trompetspeler", "(", "†", "November", "–", "Rance", "Howard", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Desember", "–", "Noam", "Chomsky", ",", "Amerikaanse", "filosoof", ".", "Desember", "–", "Jack", "Tramiel", ",", "Pools-Amerikaanse", "entrepreneur", "(", "†", "Desember", "–", "Friedensreich", "Hundertwasser", ",", "Oostenrykse", "skilder", ",", "grafikus", "en", "omgewingsaktivis", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Thomas", "Hardy", ",", "Engelse", "skrywer", "en", "digter", "(", "*", "Februarie", "–", "Herbert", "Henry", "Asquith", ",", "liberale", "Britse", "politikus", "en", "eerste", "minister", "(", "*", "Maart", "–", "Paul", "van", "Ostaijen", ",", "Vlaamse", "digter", "(", "*", "Junie", "–", "Abraham", "Kriel", ",", "Suid-Afrikaanse", "predikant", "en", "stigter", "van", "die", "Langlaagte-kinderhuis", "(", "*", "Junie", "–", "Roald", "Amundsen", ",", "Noorse", "pool-", "en", "ontdekkingsreisiger", "(", "*Julie", "Oktober", "–", "Prinses", "Dagmar", "van", "Denemarke", ",", "Deense", "prinses", "en", "later", "keiserin", "Maria", "Fjodorowna", "van", "Rusland", "(", "*", "November", "–", "Johannes", "Baptist", "Hoffman", ",", "Duitse", "Jesuïete", "linguis", "en", "sendeling", "tot", "die", "Munda-mense", "in", "Indië", "(", "*" ]
523
https://af.wikipedia.org/wiki/1927
1927
Die jaar 1927 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Saterdag begin het. Dit was die 27ste jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 20 Mei – Teen 7:52 vm vertrek Charles Lindbergh vanaf Roosevelt veld in Long Island, New York op die wêreld se eerste solo ononderbroke vlug oor die Atlantiese Oseaan (hy land by Le Bourget-vliegveld in Parys teen 10:22 nm die volgende dag). 29 Junie – Die eerste toetslopie van Wallace Turnbull se verstelbare-hellingshoekskroef vind plaas. Die moderne Italiaanse koffiemaatskappy, Lavazza, word gestig. Geboortes 1 Januarie – Maurice Béjart, Franse choreograaf († 2007). 10 Januarie – Johnnie Ray, Amerikaanse akteur († 1990). 13 Januarie – Sydney Brenner, Suid-Afrikaanse molekulêre bioloog († 2019). 17 Januarie – Eartha Kitt, Amerikaanse sangeres, danseres en aktrise († 2008). 17 Januarie – Solly Ozrovech, skrywer van Christelike boeke en afgetrede predikant († 2015). 21 Januarie – Johan de Ridder, Suid-Afrikaanse argitek, ontwerper van vele geboue († 2013). 25 Januarie – Antônio Carlos Jobim, Brasiliaanse liedjieskrywer, komponis, sanger, pianis († 1994). 20 Februarie – Sidney Poitier, Amerikaansgebore akteur, regisseur, skrywer en diplomaat († 2022). 25 Februarie – Carol Brewster, Amerikaanse aktrise. 1 Maart – Basie Vivier, Suid-Afrika se vier-en-twintigste Springbokkaptein († 2009). 6 Maart – Gabriel García Márquez, Colombiaanse skrywer († 2014). 7 Maart – James Broderick, Amerikaanse akteur († 1982). 15 Maart – Ian Player, Suid-Afrikaanse natuurbewaarder en broer van die gholflegende Gary Player († 2014). 16 Maart – Wladimir Komarof, Russiese ruimtevaarder aanboord Soyuz 1 († 1967). 20 Maart – John Joubert, Suid-Afrikaanse komponis en akademikus († 2019). 21 Maart – Hans-Dietrich Genscher, Duitse politikus († 2016). 27 Maart – Mstislav Rostropovich, Russiese musikus († 2007). 16 April – Joseph Alois Ratzinger (later Pous Benedictus XVI), 265ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk († 2022). 16 April – Edie Adams, Amerikaanse sangeres en aktrise (* 1927). 17 April – Margot Honecker, Duitse politikus († 2016). 20 April – Chris Heunis, Suid-Afrikaanse regter, politikus en lid van die Nasionale Party († 2006). 25 April – Albert Uderzo, Franse strokiesprentkunstenaar en skepper van Asterix († 2020). 27 April – Coretta King, burgerregteaktivis en weduwee van die prediker Martin Luther King. 5 Mei – Pat Carroll, Amerikaanse aktrise († 2022). 25 Mei – Robert Ludlum, Amerikaanse outeur van rillerromans, bes bekend as skepper van Jason Bourne in die Bourne Trilogyreeks († 2001). 8 Junie – Jerry Stiller, Amerikaanse akteur († 2020). 26 Junie – Ben Turok, professor in ekonomie, ANC-aktivis en parlementslid († 2019). 27 Junie – Virginia Lee, Suid-Afrikaanse sangeres van ligte musiek († 1990). 4 Julie – Gina Lollobrigida, Italiaanse aktrise en fotojoernalis († 2023). 6 Julie – Janet Leigh, Amerikaanse aktrise († 2004). 13 Julie – Simone Veil, Franse en Europese staatsvrou († 2017). 18 Julie – Kurt Masur, Duitse dirigent († 2015). 29 Julie – Harry Mulisch, Nederlandse skrywer († 2010). 10 Augustus – Vittorio Gregotti, Italiaanse argitek († 2020). 18 Augustus – Rosalynn Carter, die Verenigde State se Eerste Dame tussen 1977 en 1981. 18 Augustus – Victor Edouard d'Assonville, Suid-Afrikaanse teoloog, historikus en skrywer († 2022). 23 Augustus – Dick Bruna, Nederlandse grafiese ontwerper, tekenaar en skrywer van kinderboeke († 2017). 23 Augustus – Hans Zanotelli, Duitse dirigent († 1993). 25 September – Colin Davis, Britse dirigent († 2013). 27 September – Eli Louw, Suid-Afrikaanse minister van vervoer en tot 1994 Suid-Afrika se laaste wit speaker († 2016). 14 Oktober – Roger Moore, Engelse akteur († 2017). 16 Oktober – Günter Grass, Duitse skrywer, beeldhouer, skilder en grafiese kunstenaar († 2015). 22 Oktober – Allan Hendrickse, Suid-Afrikaanse politikus, prediker en onderwyser († 2005). 24 Oktober – Gilbert Bécaud, Franse sanger, komponis, pianis en akteur († 2001). 9 November – Carel Boshoff, stigter van Orania († 2011). 15 November – George Bizos, Grieks-Suid-Afrikaanse menseregte- en anti-apartheidsadvokaat († 2020). 5 Desember – Bhumibol Adulyadej, koning van Thailand († 2016). 6 Desember – Gé Korsten, Suid-Afrikaanse sanger († 1999). 19 Desember – Dirk Kotzé, Suid-Afrikaanse geskiedkundige († 1992). 20 Desember – Kim Young-sam, Suid-Koreaanse politikus en sewende president van dié land († 2015). 25 Desember – Ram Narayan, Indiese musikant. 25 Desember – Jan Pickard, Suid-Afrikaanse rugbyspeler. († 1998). Sterftes 21 Januarie – Charles Warren, Wallieseer en Britse kryger (* 1840) 26 Mei – Annie Visser, Suid-Afrikaanse mezzo-sopraan (* 1876) 22 Junie – Sir John Fraser, 'n Suid-Afrikaanse staatsman (* 1840) 15 Augustus – B.B. Comer, Amerikaanse saaiboer, entrepreneur en Demokratiese politikus (* 1848) 25 Augustus – Elizabeth Maria Molteno, Suid-Afrikaanse kampvegter vir burger- en vroueregte (* 24 September 1852) 14 September – Isadora Duncan, Amerikaanse danseres en choreograaf (* 1877) 15 September – Herman Gorter, Nederlandse digter. (* 1864) 2 Oktober – Svante Arrhenius, Sweedse chemikus, fisikus en Nobelpryswenner (* 1859). 10 Oktober – Gustave Whitehead, Amerikaanse lugvaartpionier (* 1874). 4 November – Valli Valli, Engelse aktrise († 1882) 10 November – Cornelis van Boeschoten,'n Nederlands-Transvaalse onderwyser en staatsman (* 1845).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Saterdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Mei", "–", "Teen52", "vm", "vertrek", "Charles", "Lindbergh", "vanaf", "Roosevelt", "veld", "in", "Long", "Island", ",", "New", "York", "op", "die", "wêreld", "se", "eerste", "solo", "ononderbroke", "vlug", "oor", "die", "Atlantiese", "Oseaan", "(", "hy", "land", "by", "Le", "Bourget-vliegveld", "in", "Parys", "teen22", "nm", "die", "volgende", "dag", ")", ".", "Junie", "–", "Die", "eerste", "toetslopie", "van", "Wallace", "Turnbull", "se", "verstelbare-hellingshoekskroef", "vind", "plaas", ".", "Die", "moderne", "Italiaanse", "koffiemaatskappy", ",", "Lavazza", ",", "word", "gestig", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Maurice", "Béjart", ",", "Franse", "choreograaf", "(", "†", "Januarie", "–", "Johnnie", "Ray", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Januarie", "–", "Sydney", "Brenner", ",", "Suid-Afrikaanse", "molekulêre", "bioloog", "(", "†", "Januarie", "–", "Eartha", "Kitt", ",", "Amerikaanse", "sangeres", ",", "danseres", "en", "aktrise", "(", "†", "Januarie", "–", "Solly", "Ozrovech", ",", "skrywer", "van", "Christelike", "boeke", "en", "afgetrede", "predikant", "(", "†", "Januarie", "–", "Johan", "de", "Ridder", ",", "Suid-Afrikaanse", "argitek", ",", "ontwerper", "van", "vele", "geboue", "(", "†", "Januarie", "–", "Antônio", "Carlos", "Jobim", ",", "Brasiliaanse", "liedjieskrywer", ",", "komponis", ",", "sanger", ",", "pianis", "(", "†", "Februarie", "–", "Sidney", "Poitier", ",", "Amerikaansgebore", "akteur", ",", "regisseur", ",", "skrywer", "en", "diplomaat", "(", "†", "Februarie", "–", "Carol", "Brewster", ",", "Amerikaanse", "aktrise", ".", "Maart", "–", "Basie", "Vivier", ",", "Suid-Afrika", "se", "vier-en-twintigste", "Springbokkaptein", "(", "†", "Maart", "–", "Gabriel", "García", "Márquez", ",", "Colombiaanse", "skrywer", "(", "†", "Maart", "–", "James", "Broderick", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Maart", "–", "Ian", "Player", ",", "Suid-Afrikaanse", "natuurbewaarder", "en", "broer", "van", "die", "gholflegende", "Gary", "Player", "(", "†", "Maart", "–", "Wladimir", "Komarof", ",", "Russiese", "ruimtevaarder", "aanboord", "Soyuz", "(", "†", "Maart", "–", "John", "Joubert", ",", "Suid-Afrikaanse", "komponis", "en", "akademikus", "(", "†", "Maart", "–", "Hans-Dietrich", "Genscher", ",", "Duitse", "politikus", "(", "†", "Maart", "–", "Mstislav", "Rostropovich", ",", "Russiese", "musikus", "(", "†", "April", "–", "Joseph", "Alois", "Ratzinger", "(", "later", "Pous", "Benedictus", "XVI),", "te", "pous", "van", "die", "Rooms-Katolieke", "Kerk", "(", "†", "April", "–", "Edie", "Adams", ",", "Amerikaanse", "sangeres", "en", "aktrise", "(", "*", "April", "–", "Margot", "Honecker", ",", "Duitse", "politikus", "(", "†", "April", "–", "Chris", "Heunis", ",", "Suid-Afrikaanse", "regter", ",", "politikus", "en", "lid", "van", "die", "Nasionale", "Party", "(", "†", "April", "–", "Albert", "Uderzo", ",", "Franse", "strokiesprentkunstenaar", "en", "skepper", "van", "Asterix", "(", "†", "April", "–", "Coretta", "King", ",", "burgerregteaktivis", "en", "weduwee", "van", "die", "prediker", "Martin", "Luther", "King", ".", "Mei", "–", "Pat", "Carroll", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Mei", "–", "Robert", "Ludlum", ",", "Amerikaanse", "outeur", "van", "rillerromans", ",", "bes", "bekend", "as", "skepper", "van", "Jason", "Bourne", "in", "die", "Bourne", "Trilogyreeks", "(", "†", "Junie", "–", "Jerry", "Stiller", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Junie", "–", "Ben", "Turok", ",", "professor", "in", "ekonomie", ",", "ANC-aktivis", "en", "parlementslid", "(", "†", "Junie", "–", "Virginia", "Lee", ",", "Suid-Afrikaanse", "sangeres", "van", "ligte", "musiek", "(", "†", "Julie", "–", "Gina", "Lollobrigida", ",", "Italiaanse", "aktrise", "en", "fotojoernalis", "(", "†", "Julie", "–", "Janet", "Leigh", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Julie", "–", "Simone", "Veil", ",", "Franse", "en", "Europese", "staatsvrou", "(", "†", "Julie", "–", "Kurt", "Masur", ",", "Duitse", "dirigent", "(", "†", "Julie", "–", "Harry", "Mulisch", ",", "Nederlandse", "skrywer", "(", "†", "Augustus", "–", "Vittorio", "Gregotti", ",", "Italiaanse", "argitek", "(", "†", "Augustus", "–", "Rosalynn", "Carter", ",", "die", "Verenigde", "State", "se", "Eerste", "Dame", "tussenen", "Augustus", "–", "Victor", "Edouard", "d'", "Assonville", ",", "Suid-Afrikaanse", "teoloog", ",", "historikus", "en", "skrywer", "(", "†", "Augustus", "–", "Dick", "Bruna", ",", "Nederlandse", "grafiese", "ontwerper", ",", "tekenaar", "en", "skrywer", "van", "kinderboeke", "(", "†", "Augustus", "–", "Hans", "Zanotelli", ",", "Duitse", "dirigent", "(", "†", "September", "–", "Colin", "Davis", ",", "Britse", "dirigent", "(", "†", "September", "–", "Eli", "Louw", ",", "Suid-Afrikaanse", "minister", "van", "vervoer", "en", "totSuid-Afrika", "se", "laaste", "wit", "speaker", "(", "†", "Oktober", "–", "Roger", "Moore", ",", "Engelse", "akteur", "(", "†", "Oktober", "–", "Günter", "Grass", ",", "Duitse", "skrywer", ",", "beeldhouer", ",", "skilder", "en", "grafiese", "kunstenaar", "(", "†", "Oktober", "–", "Allan", "Hendrickse", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", ",", "prediker", "en", "onderwyser", "(", "†", "Oktober", "–", "Gilbert", "Bécaud", ",", "Franse", "sanger", ",", "komponis", ",", "pianis", "en", "akteur", "(", "†", "November", "–", "Carel", "Boshoff", ",", "stigter", "van", "Orania", "(", "†", "November", "–", "George", "Bizos", ",", "Grieks-Suid-Afrikaanse", "menseregte-", "en", "anti-apartheidsadvokaat", "(", "†", "Desember", "–", "Bhumibol", "Adulyadej", ",", "koning", "van", "Thailand", "(", "†", "Desember", "–", "Gé", "Korsten", ",", "Suid-Afrikaanse", "sanger", "(", "†", "Desember", "–", "Dirk", "Kotzé", ",", "Suid-Afrikaanse", "geskiedkundige", "(", "†", "Desember", "–", "Kim", "Young-sam", ",", "Suid-Koreaanse", "politikus", "en", "sewende", "president", "van", "dié", "land", "(", "†", "Desember", "–", "Ram", "Narayan", ",", "Indiese", "musikant", ".", "Desember", "–", "Jan", "Pickard", ",", "Suid-Afrikaanse", "rugbyspeler", ".", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Charles", "Warren", ",", "Wallieseer", "en", "Britse", "kryger", "(", "*", "Mei", "–", "Annie", "Visser", ",", "Suid-Afrikaanse", "mezzo-sopraan", "(", "*", "Junie", "–", "Sir", "John", "Fraser", ",", "'n", "Suid-Afrikaanse", "staatsman", "(", "*", "Augustus", "–", "B.B", ".", "Comer", ",", "Amerikaanse", "saaiboer", ",", "entrepreneur", "en", "Demokratiese", "politikus", "(", "*", "Augustus", "–", "Elizabeth", "Maria", "Molteno", ",", "Suid-Afrikaanse", "kampvegter", "vir", "burger-", "en", "vroueregte", "(", "*September", "September", "–", "Isadora", "Duncan", ",", "Amerikaanse", "danseres", "en", "choreograaf", "(", "*", "September", "–", "Herman", "Gorter", ",", "Nederlandse", "digter", ".", "(", "*", "Oktober", "–", "Svante", "Arrhenius", ",", "Sweedse", "chemikus", ",", "fisikus", "en", "Nobelpryswenner", "(", "*", "Oktober", "–", "Gustave", "Whitehead", ",", "Amerikaanse", "lugvaartpionier", "(", "*", "November", "–", "Valli", "Valli", ",", "Engelse", "aktrise", "(", "†", "November", "–", "Cornelis", "van", "Boeschoten", ",", "'n", "Nederlands-Transvaalse", "onderwyser", "en", "staatsman", "(", "*" ]
524
https://af.wikipedia.org/wiki/1926
1926
Die jaar 1926 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Vrydag begin het. Dit was die 26ste jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 25 Februarie – In Siam word koning Prajadhipok (Rama VII) gekroon. 2 Mei - 'n Burgeroorlog breek uit in Nicaragua. 28 Mei - 'n Staatsgreep in Portugal word uitgevoer deur generaal Manuel Gomes da Costa. 31 Mei – Indië, Nieu-Seeland en Wes-Indië word volle lede van die Imperiale Krieketkonferensie (nou die Internasionale Krieketraad, IKR). 18 November – Pous Pius XI noem die Meksikaanse regering "barbaars" in sy ensikliek "Inquis Afflictisque". 7 Desember – Die vliegtuig Switzerland styg in Zürich op op pad na Kaapstad. Dit word die eerste vlug tussen Switserland en Suid-Afrika. Die vlieënier is Walter Mittelholzer. Diamante word aan die kus van Namakwaland ontdek. Generaal Jan Christian Smuts van Suid-Afrika ontwikkel ’n teorie van holisme in die boek "Holism and evolution" en word gevolglik deur baie gereken as die vader van stelselteorie. Die Hoërskool Jan van Riebeeck in Kaapstad met 46 leerders en mnr. J.J. Jordaan as eerste hoof gestig. Geboortes 13 Januarie – Carl von Hirschberg, 'n Suid-Afrikaanse diplomaat. († 2017). 16 Januarie – Salty du Rand, Suid-Afrika se vyf-en-twintigste Springbokkaptein († 1979). 10 Februarie – Nico Carstens, Suid-Afrikaanse trekklavierspeler, komponis en boereorkesleier († 2016). 10 Februarie – Győrgy Lehel, Hongaarse dirigent († 1989). 11 Februarie – Paul Bocuse, Franse sjef, gastronoom en skrywer van kookboeke († 2018). 22 Februarie – Daan Retief, Suid-Afrikaanse akteur, radio-omroeper, rolprentregisseur. Bekend as Staal Burger in sy vervolgreekse († 1990). 28 Februarie – Ernst Waldemar Bauer, Duitse televisie- en radiopublisis, bioloog, skrywer, politikus († 2015). 6 Maart – Andrzej Wajda, Poolse teater- en filmregisseur († 2016). 7 Maart – Johan Degenaar, Suid-Afrikaanse filosoof en teoloog († 2015). 18 Maart – Peter Graves, Amerikaanse akteur en regisseur († 2010). 30 Maart – Ingvar Kamprad, Sweedse sakemagnaat en stigter van Ikea († 2018). 2 April – Jack Brabham, Australiese Grand Prix-renjaer († 2014). 3 April – Gus Grissom, Amerikaanse ruimtevaarder († 1967). 6 April – Ian Paisley, Noord-Ierse unionistiese politikus en Protestantse godsdienstige leier († 2014). 7 April – Gloria Warren, Amerikaanse aktrise († 2021). 8 April – Emma Renzi, Suid-Afrikaanse sopraan. 9 April – Hugh Hefner, Amerikaanse pornotydskrifuitgewer († 2017). 21 April – Koningin Elizabeth II van die Verenigde Koninkryk († 2022). 22 April – Charlotte Rae, Amerikaanse aktrise († 2018). 23 April – J. P. Donleavy, Iers-Amerikaanse skrywer en dramaturg († 2017). 28 April – Harper Lee, Amerikaanse skryfster van To Kill a Mockingbird en Pulitzerprys-wenner († 2016). 30 April – Cloris Leachman, Amerikaanse aktrise († 2021). 5 Mei – Ann B. Davis, Amerikaanse aktrise, The Brady Bunch († 2014). 7 Mei – Klaas Runia, Nederlandse joernalis en teoloog († 2006). 8 Mei – David Attenborough, Britse natuurkundige en TV-persoonlikheid. 10 Mei – Hugo Banzer, Boliviaanse politikus, generaal en president van Bolivië († 2002). 17 Mei – Dmitri Romanowitsj Romanof, Russiese prins, bankier, filantroop en skrywer († 2016). 23 Mei – Joe Slovo, Suid-Afrikaanse Kommunistiese Partyleier en ANC-politikus († 1995). 1 Junie – Marilyn Monroe, Amerikaanse aktrise († 1962). 6 Junie – Klaus Tennstedt, Duitse dirigent († 1998). 25 Junie – Ingeborg Bachmann, Oostenrykse skryfster († 1973). 26 Junie – Louis Pienaar, Suid-Afrikaanse regter en diplomaat, die laaste blanke administrateur van Suidwes-Afrika († 2012). 26 Julie – Lennox Sebe, Ciskei president († 1994). 31 Julie – Hilary Putnam, Amerikaanse filosoof († 2016). 11 Augustus – Aaron Klug, Britse skeikundige en biochemikus († 2018). 13 Augustus – Fidel Castro, Kubaanse rewolusionêr en staatsman († 2016). 15 Augustus – Julius Katchen, Amerikaanse pianis († 1969). 4 September – Ivan Illich, Duitse filosoof en teoloog († 2002). 11 September – Gerrit Viljoen, Suid-Afrikaanse politikus en kabinetsminister († 2009). 17 September – Berta Smit, Suid-Afrikaanse uitgewer en Afrikaanse skrywer († 1997). 25 September – Stafford Beer, Britse stelseteoretikus en konsultant († 2002). 11 Oktober – Thich Nhat Hanh, Viëtnamese Boeddhistiese monnik, vredesaktivis, digter en skrywer († 2022). 15 Oktober – Michel Foucault, Franse filosoof († 1984). 17 Oktober – Julie Adams, Amerikaanse aktrise († 2019). 24 Oktober – Désirée Talbot, Suid-Afrikaanse sopraan († 2020). 15 Desember – Dolf Bekker, Springbokrugbyspeler († 2012). 28 Desember – F.F. Odendal, Afrikaanse taalkundige en leksikograaf († 2013). Sterftes 8 Maart – Ds. Daniël Jozua Pienaar, leier in die NG Kerk en onderwysman (* 1853). 11 Maart – Siener van Rensburg, Suid-Afrikaanse toekomsvoorspeller (* 1862). 15/16 Mei – Mehmet VI, die laaste sultan van die Ottomaanse Ryk (* 1861) 23 Mei – Hans von Koessler, Duitse komponis, dirigent en musiekonderwyser. (* 1853). 8 Junie – Emily Hobhouse, Britse menseregteaktivis (* 1860). 20 Julie - Feliks Dzerzjinski, Russiese rewolusionêr en amptenaar (* 1877). 1 Augustus – John X. Merriman, langsdienende parlementslid en onder andere ook Eerste Minister van die Kaapkolonie (* 1841). 15 Oktober – Ferdie Aston, Suid-Afrika se vierde Springbokkaptein (* 1871). 31 Oktober – Die towenaar Harry Houdini sterf aan gangreen en buikvliesontsteking wat ontwikkel nadat sy blindederm gebars het. 26 November – John Browning (71), Amerikaanse vuurwapenontwerper (* 1855). 5 Desember – Claude Monet, impressionistiese kunsskilder van Giverny, Frankryk (* 1840). 29 Desember – Rainer Maria Rilke, Oostenrykse digter (* 1875).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Vrydag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Februarie", "–", "In", "Siam", "word", "koning", "Prajadhipok", "(", "Rama", "VII", ")", "gekroon", ".", "Mei", "-", "'n", "Burgeroorlog", "breek", "uit", "in", "Nicaragua", ".", "Mei", "-", "'n", "Staatsgreep", "in", "Portugal", "word", "uitgevoer", "deur", "generaal", "Manuel", "Gomes", "da", "Costa", ".", "Mei", "–", "Indië", ",", "Nieu-Seeland", "en", "Wes-Indië", "word", "volle", "lede", "van", "die", "Imperiale", "Krieketkonferensie", "(", "nou", "die", "Internasionale", "Krieketraad", ",", "IKR", ")", ".", "November", "–", "Pous", "Pius", "XI", "noem", "die", "Meksikaanse", "regering", "\"", "barbaars", "\"", "in", "sy", "ensikliek", "\"", "Inquis", "Afflictisque", "\"", ".", "Desember", "–", "Die", "vliegtuig", "Switzerland", "styg", "in", "Zürich", "op", "op", "pad", "na", "Kaapstad", ".", "Dit", "word", "die", "eerste", "vlug", "tussen", "Switserland", "en", "Suid-Afrika", ".", "Die", "vlieënier", "is", "Walter", "Mittelholzer", ".", "Diamante", "word", "aan", "die", "kus", "van", "Namakwaland", "ontdek", ".", "Generaal", "Jan", "Christian", "Smuts", "van", "Suid-Afrika", "ontwikkel", "’n", "teorie", "van", "holisme", "in", "die", "boek", "\"", "Holism", "and", "evolution", "\"", "en", "word", "gevolglik", "deur", "baie", "gereken", "as", "die", "vader", "van", "stelselteorie", ".", "Die", "Hoërskool", "Jan", "van", "Riebeeck", "in", "Kaapstad", "metleerders", "en", "mnr", ".", "J.J", ".", "Jordaan", "as", "eerste", "hoof", "gestig", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Carl", "von", "Hirschberg", ",", "'n", "Suid-Afrikaanse", "diplomaat", ".", "(", "†", "Januarie", "–", "Salty", "du", "Rand", ",", "Suid-Afrika", "se", "vyf-en-twintigste", "Springbokkaptein", "(", "†", "Februarie", "–", "Nico", "Carstens", ",", "Suid-Afrikaanse", "trekklavierspeler", ",", "komponis", "en", "boereorkesleier", "(", "†", "Februarie", "–", "Győrgy", "Lehel", ",", "Hongaarse", "dirigent", "(", "†", "Februarie", "–", "Paul", "Bocuse", ",", "Franse", "sjef", ",", "gastronoom", "en", "skrywer", "van", "kookboeke", "(", "†", "Februarie", "–", "Daan", "Retief", ",", "Suid-Afrikaanse", "akteur", ",", "radio-omroeper", ",", "rolprentregisseur", ".", "Bekend", "as", "Staal", "Burger", "in", "sy", "vervolgreekse", "(", "†", "Februarie", "–", "Ernst", "Waldemar", "Bauer", ",", "Duitse", "televisie-", "en", "radiopublisis", ",", "bioloog", ",", "skrywer", ",", "politikus", "(", "†", "Maart", "–", "Andrzej", "Wajda", ",", "Poolse", "teater-", "en", "filmregisseur", "(", "†", "Maart", "–", "Johan", "Degenaar", ",", "Suid-Afrikaanse", "filosoof", "en", "teoloog", "(", "†", "Maart", "–", "Peter", "Graves", ",", "Amerikaanse", "akteur", "en", "regisseur", "(", "†", "Maart", "–", "Ingvar", "Kamprad", ",", "Sweedse", "sakemagnaat", "en", "stigter", "van", "Ikea", "(", "†", "April", "–", "Jack", "Brabham", ",", "Australiese", "Grand", "Prix-renjaer", "(", "†", "April", "–", "Gus", "Grissom", ",", "Amerikaanse", "ruimtevaarder", "(", "†", "April", "–", "Ian", "Paisley", ",", "Noord-Ierse", "unionistiese", "politikus", "en", "Protestantse", "godsdienstige", "leier", "(", "†", "April", "–", "Gloria", "Warren", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "April", "–", "Emma", "Renzi", ",", "Suid-Afrikaanse", "sopraan", ".", "April", "–", "Hugh", "Hefner", ",", "Amerikaanse", "pornotydskrifuitgewer", "(", "†", "April", "–", "Koningin", "Elizabeth", "II", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", "(", "†", "April", "–", "Charlotte", "Rae", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "April", "–", "J", ".", "P", ".", "Donleavy", ",", "Iers-Amerikaanse", "skrywer", "en", "dramaturg", "(", "†", "April", "–", "Harper", "Lee", ",", "Amerikaanse", "skryfster", "van", "To", "Kill", "a", "Mockingbird", "en", "Pulitzerprys-wenner", "(", "†", "April", "–", "Cloris", "Leachman", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Mei", "–", "Ann", "B", ".", "Davis", ",", "Amerikaanse", "aktrise", ",", "The", "Brady", "Bunch", "(", "†", "Mei", "–", "Klaas", "Runia", ",", "Nederlandse", "joernalis", "en", "teoloog", "(", "†", "Mei", "–", "David", "Attenborough", ",", "Britse", "natuurkundige", "en", "TV-persoonlikheid", ".", "Mei", "–", "Hugo", "Banzer", ",", "Boliviaanse", "politikus", ",", "generaal", "en", "president", "van", "Bolivië", "(", "†", "Mei", "–", "Dmitri", "Romanowitsj", "Romanof", ",", "Russiese", "prins", ",", "bankier", ",", "filantroop", "en", "skrywer", "(", "†", "Mei", "–", "Joe", "Slovo", ",", "Suid-Afrikaanse", "Kommunistiese", "Partyleier", "en", "ANC-politikus", "(", "†", "Junie", "–", "Marilyn", "Monroe", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Junie", "–", "Klaus", "Tennstedt", ",", "Duitse", "dirigent", "(", "†", "Junie", "–", "Ingeborg", "Bachmann", ",", "Oostenrykse", "skryfster", "(", "†", "Junie", "–", "Louis", "Pienaar", ",", "Suid-Afrikaanse", "regter", "en", "diplomaat", ",", "die", "laaste", "blanke", "administrateur", "van", "Suidwes-Afrika", "(", "†", "Julie", "–", "Lennox", "Sebe", ",", "Ciskei", "president", "(", "†", "Julie", "–", "Hilary", "Putnam", ",", "Amerikaanse", "filosoof", "(", "†", "Augustus", "–", "Aaron", "Klug", ",", "Britse", "skeikundige", "en", "biochemikus", "(", "†", "Augustus", "–", "Fidel", "Castro", ",", "Kubaanse", "rewolusionêr", "en", "staatsman", "(", "†", "Augustus", "–", "Julius", "Katchen", ",", "Amerikaanse", "pianis", "(", "†", "September", "–", "Ivan", "Illich", ",", "Duitse", "filosoof", "en", "teoloog", "(", "†", "September", "–", "Gerrit", "Viljoen", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "kabinetsminister", "(", "†", "September", "–", "Berta", "Smit", ",", "Suid-Afrikaanse", "uitgewer", "en", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "September", "–", "Stafford", "Beer", ",", "Britse", "stelseteoretikus", "en", "konsultant", "(", "†", "Oktober", "–", "Thich", "Nhat", "Hanh", ",", "Viëtnamese", "Boeddhistiese", "monnik", ",", "vredesaktivis", ",", "digter", "en", "skrywer", "(", "†", "Oktober", "–", "Michel", "Foucault", ",", "Franse", "filosoof", "(", "†", "Oktober", "–", "Julie", "Adams", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Oktober", "–", "Désirée", "Talbot", ",", "Suid-Afrikaanse", "sopraan", "(", "†", "Desember", "–", "Dolf", "Bekker", ",", "Springbokrugbyspeler", "(", "†", "Desember", "–", "F.F", ".", "Odendal", ",", "Afrikaanse", "taalkundige", "en", "leksikograaf", "(", "†", "Sterftes", "Maart", "–", "Ds", ".", "Daniël", "Jozua", "Pienaar", ",", "leier", "in", "die", "NG", "Kerk", "en", "onderwysman", "(", "*", "Maart", "–", "Siener", "van", "Rensburg", ",", "Suid-Afrikaanse", "toekomsvoorspeller", "(", "*", "16", "Mei", "–", "Mehmet", "VI", ",", "die", "laaste", "sultan", "van", "die", "Ottomaanse", "Ryk", "(", "*", "Mei", "–", "Hans", "von", "Koessler", ",", "Duitse", "komponis", ",", "dirigent", "en", "musiekonderwyser", ".", "(", "*", "Junie", "–", "Emily", "Hobhouse", ",", "Britse", "menseregteaktivis", "(", "*", "Julie", "-", "Feliks", "Dzerzjinski", ",", "Russiese", "rewolusionêr", "en", "amptenaar", "(", "*", "Augustus", "–", "John", "X", ".", "Merriman", ",", "langsdienende", "parlementslid", "en", "onder", "andere", "ook", "Eerste", "Minister", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "*", "Oktober", "–", "Ferdie", "Aston", ",", "Suid-Afrika", "se", "vierde", "Springbokkaptein", "(", "*", "Oktober", "–", "Die", "towenaar", "Harry", "Houdini", "sterf", "aan", "gangreen", "en", "buikvliesontsteking", "wat", "ontwikkel", "nadat", "sy", "blindederm", "gebars", "het", ".", "November", "–", "John", "Browning", "Amerikaanse", "vuurwapenontwerper", "(", "*", "Desember", "–", "Claude", "Monet", ",", "impressionistiese", "kunsskilder", "van", "Giverny", ",", "Frankryk", "(", "*", "Desember", "–", "Rainer", "Maria", "Rilke", ",", "Oostenrykse", "digter", "(", "*" ]
525
https://af.wikipedia.org/wiki/1925
1925
Die jaar 1925 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Donderdag begin het. Dit was die 25ste jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 2 Februarie – Mediese voorrade om ’n uitbraak van witseerkeel te bekamp bereik Nome, Alaska op hondesleë wat die jaarlikse Iditarod-resies oor Alaska inspireer. 8 Mei – Afrikaans word 'n amptelike taal van die Unie van Suid-Afrika nadat die Suid-Afrikaanse Volksraad en Senaat 'n wysiging aanvaar wat Afrikaans as 'n vorm van Nederlands erken. 6 Junie – Die motorvervaardiger Chrysler word gestig. Heisenberg en Schrödinger formuleer kwantummeganika. Konstruksie begin aan die Mount Rushmore-monument. Geboortes Datum onbekend – Greyling Wentzel, Suid-Afrikaanse politikus en minister van landbou († 2013). 12 Januarie – Katherine MacGregor, Amerikaanse aktrise († 2018). 14 Januarie – Yukio Mishima, Japannese skrywer, digter, nasionalis en stigter van die Tate no kai († 1970). 18 Januarie – Gilles Deleuze, Franse filosoof († 1995). 26 Januarie – Paul Newman, Amerikaanse akteur († 2008). 28 Januarie – Don McKay, Amerikaanse akteur († 2018). 30 Januarie – Douglas Engelbart, Amerikaanse uitvinder van die rekenaarmuis († 2013). 8 Februarie – Jack Lemmon, Amerikaanse akteur († 2001). 12 Februarie – Cecil Moss, Springbokrugbyspeler, afrigter en dokter († 2017). 17 Februarie – Hal Holbrook, Amerikaanse akteur († 2021). 16 Maart – Cornell Borchers, Duitse aktrise († 2014). 19 Maart – Brent Scowcroft,'n Amerikaanse lugmag luitenant-generaal en veiligheidsadviseur († 2020). 25 Maart – Flannery O'Connor, Amerikaanse outeur, († 1964). 3 April – L.A.P.A. Munnik, Suid-Afrikaanse geneesheer en politikus († 2016). 13 April – Michael Halliday, Australiese taalkundige († 2018). 14 April – Colin Eglin, leier van die Progressiewe Reformisteparty en Progressiewe Federale Party († 2013). 14 April – Rod Steiger, Amerikaanse akteur († 2002). 30 April – Dot Serfontein, Afrikaanse skrywer († 2016). 1 Mei – Scott Carpenter, Amerikaanse ruimtevaarder († 2013). 2 Mei – Roscoe Lee Browne, Amerikaanse akteur († 2007). 4 Mei – Peter Blum, Afrikaanse digter († 1990). 4 Mei – Ruth First, Suid-Afrikaanse skrywer en anti-apartheidsaktivis († 1982). 6 Mei – Andrew Mlangeni, ANC aktivis en een van die agt mans wat in die Rivonia-verhoor was († 2020). 19 Mei – Pol Pot, Kambodjaanse diktator († 1998). 5 Junie – Connie Mulder, Suid-Afrikaanse politikus († 1988). 9 Junie – Hermie Hendriks, joernalis, redakteur van Die Transvaler en hoofbestuurder vir koerante van Perskor († 2020). 19 Junie – Alfred Baphethuxolo Nzo, Suid-Afrikaanse politikus († 2000). 25 Junie – June Lockhart, Amerikaanse aktrise. 26 Junie – Pierre Boulez, Franse komponis, dirigent en skrywer († 2016). 27 Junie – Dawie Couzyn, opera- en ligte Afrikaanse musieksanger († 2010). 29 Junie – Giorgio Napolitano, Italiaanse joernalis en politikus († 2023). 2 Julie – Patrice Lumumba, eerste premier van die Demokratiese Republiek van die Kongo († 1961). 5 Julie – Jean Raspail, Franse skrywer († 2020). 10 Julie – Mahathir Mohamad, politikus en Eerste Minister van Maleisië. 23 Julie – Gloria DeHaven, Amerikaanse aktrise († 2018). 23 Julie – Quett Masire, Botswana-politikus en tweede president van Botswana (1980–1998) († 2017). 28 Julie – Saul B. Cohen, Amerikaanse geograaf en universiteitsprofessor († 2021). 2 Augustus – Piet Koornhof, Suid-Afrikaanse politikus en kabinetsminister († 2007). 15 Augustus – Kas van den Bergh, Afrikaanse skrywer († 1997). 22 Augustus – Honor Blackman, Engelse aktrise († 2020). 4 September – Leo Apostel, Belgiese filosoof († 1995). 5 September – Jos Vandeloo, Vlaamse skrywer en digter († 2015). 14 September – Ruth Mompati, Suid-Afrikaanse politikus en ambassadeur († 2015). 16 September – B.B. King, Amerikaanse bluessanger († 2015). 28 September – Cromwell Everson, Suid-Afrikaanse komponis († 1991). 29 September – Tjol Lategan, Springbokrugbyspeler († 2015). 3 Oktober – Gore Vidal, Amerikaanse skrywer en essayis († 2012). 13 Oktober – Margaret Thatcher, Britse politikus en staatsvrou, eerste minister van die Verenigde Koninkryk († 2013). 14 Oktober – Phillip Tobias, Suid-Afrikaanse paleontoloog († 2012). 16 Oktober: Karl J. Jooste, Suid-Afrikaanse argitek († 1971). Angela Lansbury, Britse-Amerikaanse Aktrise (s. 2022). 18 Oktober – Justus Tshungu, Suid-Afrikaanse omroeper († 2019). 24 Oktober – Jacques Loots, Suid-Afrikaanse akteur († 1991) 26 Oktober – Jan Wolkers, Nederlandse skrywer, beeldhouer en skilder († 2007). 10 November – Richard Burton, Britse akteur († 1984). 17 November – Rock Hudson, Amerikaanse akteur († 1985). 18 November – Yvonne Bryceland, Suid-Afrikaanse aktrise († 1992). 19 November – Zygmunt Bauman, Pools-Britse sosioloog en filosoof († 2017). 2 Desember – Julie Harris, Amerikaanse aktrise († 2013). Sterftes 9 Januarie – Willem Conradie, NG-predikant en skrywer van die Afrikaanse Kinderbybel (* 1857). 30 Maart – Rudolf Steiner, Oostenrykse esoteriese denker, filosoof en opvoedkundige (* 1861). 14 April – John Singer Sargent, Amerikaanse skilder (* 1856). 13 Mei – Alfred Milner, goewerneur van die Kaapkolonie en lid van die Britse kabinet (* 1852). 21 Junie – J.H. Leopold, Nederlandse digter (* 1865). 26 Julie – Gottlob Frege, Duitse wiskundige wat 'n logikus en filosoof geword het (* 1848). 26 Augustus – Johann Rissik, landmeter en die eerste Administrateur van Transvaal (* 1857).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Donderdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Februarie", "–", "Mediese", "voorrade", "om", "’n", "uitbraak", "van", "witseerkeel", "te", "bekamp", "bereik", "Nome", ",", "Alaska", "op", "hondesleë", "wat", "die", "jaarlikse", "Iditarod-resies", "oor", "Alaska", "inspireer", ".", "Mei", "–", "Afrikaans", "word", "'n", "amptelike", "taal", "van", "die", "Unie", "van", "Suid-Afrika", "nadat", "die", "Suid-Afrikaanse", "Volksraad", "en", "Senaat", "'n", "wysiging", "aanvaar", "wat", "Afrikaans", "as", "'n", "vorm", "van", "Nederlands", "erken", ".", "Junie", "–", "Die", "motorvervaardiger", "Chrysler", "word", "gestig", ".", "Heisenberg", "en", "Schrödinger", "formuleer", "kwantummeganika", ".", "Konstruksie", "begin", "aan", "die", "Mount", "Rushmore-monument", ".", "Geboortes", "Datum", "onbekend", "–", "Greyling", "Wentzel", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "minister", "van", "landbou", "(", "†", "Januarie", "–", "Katherine", "MacGregor", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Januarie", "–", "Yukio", "Mishima", ",", "Japannese", "skrywer", ",", "digter", ",", "nasionalis", "en", "stigter", "van", "die", "Tate", "no", "kai", "(", "†", "Januarie", "–", "Gilles", "Deleuze", ",", "Franse", "filosoof", "(", "†", "Januarie", "–", "Paul", "Newman", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Januarie", "–", "Don", "McKay", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Januarie", "–", "Douglas", "Engelbart", ",", "Amerikaanse", "uitvinder", "van", "die", "rekenaarmuis", "(", "†", "Februarie", "–", "Jack", "Lemmon", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Februarie", "–", "Cecil", "Moss", ",", "Springbokrugbyspeler", ",", "afrigter", "en", "dokter", "(", "†", "Februarie", "–", "Hal", "Holbrook", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Maart", "–", "Cornell", "Borchers", ",", "Duitse", "aktrise", "(", "†", "Maart", "–", "Brent", "Scowcroft", ",", "'n", "Amerikaanse", "lugmag", "luitenant-generaal", "en", "veiligheidsadviseur", "(", "†", "Maart", "–", "Flannery", "O'", "Connor", ",", "Amerikaanse", "outeur", ",", "(", "†", "April", "–", "L.A.P.A", ".", "Munnik", ",", "Suid-Afrikaanse", "geneesheer", "en", "politikus", "(", "†", "April", "–", "Michael", "Halliday", ",", "Australiese", "taalkundige", "(", "†", "April", "–", "Colin", "Eglin", ",", "leier", "van", "die", "Progressiewe", "Reformisteparty", "en", "Progressiewe", "Federale", "Party", "(", "†", "April", "–", "Rod", "Steiger", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Dot", "Serfontein", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Mei", "–", "Scott", "Carpenter", ",", "Amerikaanse", "ruimtevaarder", "(", "†", "Mei", "–", "Roscoe", "Lee", "Browne", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Mei", "–", "Peter", "Blum", ",", "Afrikaanse", "digter", "(", "†", "Mei", "–", "Ruth", "First", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", "en", "anti-apartheidsaktivis", "(", "†", "Mei", "–", "Andrew", "Mlangeni", ",", "ANC", "aktivis", "en", "een", "van", "die", "agt", "mans", "wat", "in", "die", "Rivonia-verhoor", "was", "(", "†", "Mei", "–", "Pol", "Pot", ",", "Kambodjaanse", "diktator", "(", "†", "Junie", "–", "Connie", "Mulder", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Junie", "–", "Hermie", "Hendriks", ",", "joernalis", ",", "redakteur", "van", "Die", "Transvaler", "en", "hoofbestuurder", "vir", "koerante", "van", "Perskor", "(", "†", "Junie", "–", "Alfred", "Baphethuxolo", "Nzo", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Junie", "–", "June", "Lockhart", ",", "Amerikaanse", "aktrise", ".", "Junie", "–", "Pierre", "Boulez", ",", "Franse", "komponis", ",", "dirigent", "en", "skrywer", "(", "†", "Junie", "–", "Dawie", "Couzyn", ",", "opera-", "en", "ligte", "Afrikaanse", "musieksanger", "(", "†", "Junie", "–", "Giorgio", "Napolitano", ",", "Italiaanse", "joernalis", "en", "politikus", "(", "†", "Julie", "–", "Patrice", "Lumumba", ",", "eerste", "premier", "van", "die", "Demokratiese", "Republiek", "van", "die", "Kongo", "(", "†", "Julie", "–", "Jean", "Raspail", ",", "Franse", "skrywer", "(", "†", "Julie", "–", "Mahathir", "Mohamad", ",", "politikus", "en", "Eerste", "Minister", "van", "Maleisië", ".", "Julie", "–", "Gloria", "DeHaven", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Julie", "–", "Quett", "Masire", ",", "Botswana-politikus", "en", "tweede", "president", "van", "Botswana1998", ")", "(", "†", "Julie", "–", "Saul", "B", ".", "Cohen", ",", "Amerikaanse", "geograaf", "en", "universiteitsprofessor", "(", "†", "Augustus", "–", "Piet", "Koornhof", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "kabinetsminister", "(", "†", "Augustus", "–", "Kas", "van", "den", "Bergh", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Augustus", "–", "Honor", "Blackman", ",", "Engelse", "aktrise", "(", "†", "September", "–", "Leo", "Apostel", ",", "Belgiese", "filosoof", "(", "†", "September", "–", "Jos", "Vandeloo", ",", "Vlaamse", "skrywer", "en", "digter", "(", "†", "September", "–", "Ruth", "Mompati", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "ambassadeur", "(", "†", "September", "–", "B.B", ".", "King", ",", "Amerikaanse", "bluessanger", "(", "†", "September", "–", "Cromwell", "Everson", ",", "Suid-Afrikaanse", "komponis", "(", "†", "September", "–", "Tjol", "Lategan", ",", "Springbokrugbyspeler", "(", "†", "Oktober", "–", "Gore", "Vidal", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "en", "essayis", "(", "†", "Oktober", "–", "Margaret", "Thatcher", ",", "Britse", "politikus", "en", "staatsvrou", ",", "eerste", "minister", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", "(", "†", "Oktober", "–", "Phillip", "Tobias", ",", "Suid-Afrikaanse", "paleontoloog", "(", "†", "Oktober", ":", "Karl", "J", ".", "Jooste", ",", "Suid-Afrikaanse", "argitek", "(", "†", "Angela", "Lansbury", ",", "Britse-Amerikaanse", "Aktrise", "(s", ".", "Oktober", "–", "Justus", "Tshungu", ",", "Suid-Afrikaanse", "omroeper", "(", "†", "Oktober", "–", "Jacques", "Loots", ",", "Suid-Afrikaanse", "akteur", "(", "†", "Oktober", "–", "Jan", "Wolkers", ",", "Nederlandse", "skrywer", ",", "beeldhouer", "en", "skilder", "(", "†", "November", "–", "Richard", "Burton", ",", "Britse", "akteur", "(", "†", "November", "–", "Rock", "Hudson", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "November", "–", "Yvonne", "Bryceland", ",", "Suid-Afrikaanse", "aktrise", "(", "†", "November", "–", "Zygmunt", "Bauman", ",", "Pools-Britse", "sosioloog", "en", "filosoof", "(", "†", "Desember", "–", "Julie", "Harris", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Willem", "Conradie", ",", "NG-predikant", "en", "skrywer", "van", "die", "Afrikaanse", "Kinderbybel", "(", "*", "Maart", "–", "Rudolf", "Steiner", ",", "Oostenrykse", "esoteriese", "denker", ",", "filosoof", "en", "opvoedkundige", "(", "*", "April", "–", "John", "Singer", "Sargent", ",", "Amerikaanse", "skilder", "(", "*", "Mei", "–", "Alfred", "Milner", ",", "goewerneur", "van", "die", "Kaapkolonie", "en", "lid", "van", "die", "Britse", "kabinet", "(", "*", "Junie", "–", "J.H", ".", "Leopold", ",", "Nederlandse", "digter", "(", "*", "Julie", "–", "Gottlob", "Frege", ",", "Duitse", "wiskundige", "wat", "'n", "logikus", "en", "filosoof", "geword", "het", "(", "*", "Augustus", "–", "Johann", "Rissik", ",", "landmeter", "en", "die", "eerste", "Administrateur", "van", "Transvaal", "(", "*" ]
526
https://af.wikipedia.org/wiki/1924
1924
Die jaar 1924 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Dinsdag begin het. Dit was die 24ste jaar van die 20ste eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure 25 Januarie-5 Februarie – Die eerste Olimpiese Winterspele word in Chamonix-Mont-Blanc, Frankryk, aangebied. 4 Mei-27 Julie – Die agste Olimpiese Somerspele word in Parys, Frankryk, aangebied. 26 Junie – Besettende magte van die Verenigde State van Amerika verlaat die Dominikaanse Republiek. Professor Raymond Dart vind die oeroue skedel van die sogenaamde Taung-kind naby Taung in die Noordwes-provinsie van Suid-Afrika. Generaal J.B.M. Hertzog word die derde Eerste Minister van die Unie van Suid-Afrika. Geboortes onbekende dag – Pieter de Villiers, Suid-Afrikaanse pianis, orrelis en komponis († 2015). 2 Januarie – Roberto Sambonet, Italiaanse argitek, ontwerper en skilder († 1995). 21 Januarie – Benny Hill, Britse akteur en sanger († 1992). 24 Januarie – Graaf John Spencer, vader van Prinses Diana († 1992). 2 Februarie – Tine Balder, Vlaamsgebore aktrise, woon en werk van 1960 in Suid-Afrika († 2021). 21 Februarie – Robert Mugabe, Zimbabwiese politikus en staatsman, President van Zimbabwe († 2019). 23 Februarie – Allan McLeod Cormack, Suid-Afrikaansgebore natuurkundige († 1998). 28 Maart – Freddie Bartholomew, Amerikaanse akteur († 1992). 3 April – Marlon Brando, Amerikaanse akteur († 2004). 4 April – Noreen Nash, Amerikaanse aktrise en skryfster († 2023). 15 April – Neville Marriner, Engelse violis en dirigent († 2016). 28 April – Kenneth Kaunda, Zambiese president († 2021). 7 Mei – Marjorie Boulton, Britse skrywer en digter († 2017). 13 Mei – Harry Schwarz, Suid-Afrikaanse politikus en VN-ambassadeur († 2010) 22 Mei – Charles Aznavour, Franse sanger, akteur en komponis († 2018). 31 Mei – T.T. Cloete, Afrikaanse digter en letterkundige († 2015). 8 Junie – Sheldon Allman, Amerikaanse akteur († 2002). 12 Junie – George H.W. Bush, Amerikaanse politikus en 41ste President van die Verenigde State (1989–1993) († 2018). 22 Junie – Al Debbo, Suid-Afrikaanse akteur, komediant en sanger († 2011). 25 Junie – Sidney Lumet, Amerikaanse regisseur en draaiboekskrywer († 2011). 4 Julie – Eva Marie Saint, Amerikaanse aktrise. 8 Julie – Merwe Scholtz, Afrikaanse letterkundige, taalwetenskaplike, skrywer en digter († 2005) 13 Julie – Carlo Bergonzi, Italiaanse opera tenoor († 2014). 14 Julie – Stephen Fry, Suid-Afrika se drie-en-twintigste Springbokkaptein († 2002). 15 Julie – Bartho Smit, Afrikaanse skrywer en dramaturg († 1986). 23 Julie – Brad Johnson, Amerikaanse akteur († 1981). 26 Julie – Dirk de Villiers, Suid-Afrikaanse akteur en regisseur († 2009). 1 Augustus – Abdoellah bin Abdoel Aziz al-Saoed, koning van Saoedi-Arabië († 2015). 3 Augustus – Max van der Stoel, Nederlandse politikus († 2011). 5 Augustus – Sarel Hayward, Suid-Afrikaanse politikus († 1999). 27 Augustus – Ds. Vidius Nel, predikant in die Nederduitse Gereformeerde Kerk († 2007). 29 Augustus – Samuel Hynes, Amerikaanse vlieënier, professor van letterkunde en skrywer († 2019). 9 September – Sylvia Miles, Amerikaanse aktrise († 2019). 16 September – Lauren Bacall, Amerikaanse aktrise († 2014). 21 September – Amílcar Cabral, Kaapse Verdiese landboukundige, skrywer en politikus († 1973). 28 September – Rudolf Barsjai, Sowjet en Russiese dirigent en altviolis. († 2010). 1 Oktober – Jimmy Carter, 39ste President van die Verenigde State. 11 November – Harry Kuitert, Nederlandse teoloog († 2017). 25 November – Paul Desmond, Amerikaanse jazz musikant († 1977) 12 Desember – Anna-Louize Heiberg, professor in Wysbegeerte aan die Universiteit van Natal en Afrikaanse skrywer van romans († 2013). 19 Desember – Cicely Tyson, Amerikaanse aktrise en vervaardiger († 2021) 22 Desember – Barrie Biermann, Suid-Afrikaanse argitek († 1991). Sterftes 21 Januarie [O.S. 10 April] – Wladimir Lenin, Russiese kommunis en politikus (* 1870). 3 Februarie – Woodrow Wilson, die 28ste President van die Verenigde State (* 1856). 14 April – Louis Sullivan, Amerikaanse argitek (* 1856). 3 Junie – Franz Kafka, een van die grootste fiksieskrywers van die 20ste eeu (* 1883). 27 Julie – Ferruccio Busoni, Italiaanse pianis, komponis, dirigent, skrywer, verwerker van musiek en pedagoog (* 1866). 3 Augustus – Joseph Conrad, Engelse skrywer (* 1857). 21 Oktober – Elsie Eloff-Kruger, dogter van pres. Paul en mev. Gezina Kruger (* 1853). 4 November – Gabriel Fauré, Franse komponis (* 1845). 22 November – Herman Heijermans, Nederlandse skrywer (* 1864). 29 November – Giacomo Puccini, 'n Italiaanse komponis van hoofsaaklik operamusiek (* 1858).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Dinsdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie-5", "Februarie", "–", "Die", "eerste", "Olimpiese", "Winterspele", "word", "in", "Chamonix-Mont-Blanc", ",", "Frankryk", ",", "aangebied", ".", "Mei-27", "Julie", "–", "Die", "agste", "Olimpiese", "Somerspele", "word", "in", "Parys", ",", "Frankryk", ",", "aangebied", ".", "Junie", "–", "Besettende", "magte", "van", "die", "Verenigde", "State", "van", "Amerika", "verlaat", "die", "Dominikaanse", "Republiek", ".", "Professor", "Raymond", "Dart", "vind", "die", "oeroue", "skedel", "van", "die", "sogenaamde", "Taung-kind", "naby", "Taung", "in", "die", "Noordwes-provinsie", "van", "Suid-Afrika", ".", "Generaal", "J.", "B.M", ".", "Hertzog", "word", "die", "derde", "Eerste", "Minister", "van", "die", "Unie", "van", "Suid-Afrika", ".", "Geboortes", "onbekende", "dag", "–", "Pieter", "de", "Villiers", ",", "Suid-Afrikaanse", "pianis", ",", "orrelis", "en", "komponis", "(", "†", "Januarie", "–", "Roberto", "Sambonet", ",", "Italiaanse", "argitek", ",", "ontwerper", "en", "skilder", "(", "†", "Januarie", "–", "Benny", "Hill", ",", "Britse", "akteur", "en", "sanger", "(", "†", "Januarie", "–", "Graaf", "John", "Spencer", ",", "vader", "van", "Prinses", "Diana", "(", "†", "Februarie", "–", "Tine", "Balder", ",", "Vlaamsgebore", "aktrise", ",", "woon", "en", "werk", "vanin", "Suid-Afrika", "(", "†", "Februarie", "–", "Robert", "Mugabe", ",", "Zimbabwiese", "politikus", "en", "staatsman", ",", "President", "van", "Zimbabwe", "(", "†", "Februarie", "–", "Allan", "McLeod", "Cormack", ",", "Suid-Afrikaansgebore", "natuurkundige", "(", "†", "Maart", "–", "Freddie", "Bartholomew", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Marlon", "Brando", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Noreen", "Nash", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "en", "skryfster", "(", "†", "April", "–", "Neville", "Marriner", ",", "Engelse", "violis", "en", "dirigent", "(", "†", "April", "–", "Kenneth", "Kaunda", ",", "Zambiese", "president", "(", "†", "Mei", "–", "Marjorie", "Boulton", ",", "Britse", "skrywer", "en", "digter", "(", "†", "Mei", "–", "Harry", "Schwarz", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "VN-ambassadeur", "(", "†", "Mei", "–", "Charles", "Aznavour", ",", "Franse", "sanger", ",", "akteur", "en", "komponis", "(", "†", "Mei", "–", "T.T", ".", "Cloete", ",", "Afrikaanse", "digter", "en", "letterkundige", "(", "†", "Junie", "–", "Sheldon", "Allman", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Junie", "–", "George", "H.W", ".", "Bush", ",", "Amerikaanse", "politikus", "ente", "President", "van", "die", "Verenigde", "State1993", ")", "(", "†", "Junie", "–", "Al", "Debbo", ",", "Suid-Afrikaanse", "akteur", ",", "komediant", "en", "sanger", "(", "†", "Junie", "–", "Sidney", "Lumet", ",", "Amerikaanse", "regisseur", "en", "draaiboekskrywer", "(", "†", "Julie", "–", "Eva", "Marie", "Saint", ",", "Amerikaanse", "aktrise", ".", "Julie", "–", "Merwe", "Scholtz", ",", "Afrikaanse", "letterkundige", ",", "taalwetenskaplike", ",", "skrywer", "en", "digter", "(", "†", "Julie", "–", "Carlo", "Bergonzi", ",", "Italiaanse", "opera", "tenoor", "(", "†", "Julie", "–", "Stephen", "Fry", ",", "Suid-Afrika", "se", "drie-en-twintigste", "Springbokkaptein", "(", "†", "Julie", "–", "Bartho", "Smit", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "en", "dramaturg", "(", "†", "Julie", "–", "Brad", "Johnson", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Julie", "–", "Dirk", "de", "Villiers", ",", "Suid-Afrikaanse", "akteur", "en", "regisseur", "(", "†", "Augustus", "–", "Abdoellah", "bin", "Abdoel", "Aziz", "al-Saoed", ",", "koning", "van", "Saoedi-Arabië", "(", "†", "Augustus", "–", "Max", "van", "der", "Stoel", ",", "Nederlandse", "politikus", "(", "†", "Augustus", "–", "Sarel", "Hayward", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Augustus", "–", "Ds", ".", "Vidius", "Nel", ",", "predikant", "in", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "†", "Augustus", "–", "Samuel", "Hynes", ",", "Amerikaanse", "vlieënier", ",", "professor", "van", "letterkunde", "en", "skrywer", "(", "†", "September", "–", "Sylvia", "Miles", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "September", "–", "Lauren", "Bacall", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "September", "–", "Amílcar", "Cabral", ",", "Kaapse", "Verdiese", "landboukundige", ",", "skrywer", "en", "politikus", "(", "†", "September", "–", "Rudolf", "Barsjai", ",", "Sowjet", "en", "Russiese", "dirigent", "en", "altviolis", ".", "(", "†", "Oktober", "–", "Jimmy", "Carter,te", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "November", "–", "Harry", "Kuitert", ",", "Nederlandse", "teoloog", "(", "†", "November", "–", "Paul", "Desmond", ",", "Amerikaanse", "jazz", "musikant", "(", "†", "Desember", "–", "Anna-Louize", "Heiberg", ",", "professor", "in", "Wysbegeerte", "aan", "die", "Universiteit", "van", "Natal", "en", "Afrikaanse", "skrywer", "van", "romans", "(", "†", "Desember", "–", "Cicely", "Tyson", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "en", "vervaardiger", "(", "†", "Desember", "–", "Barrie", "Biermann", ",", "Suid-Afrikaanse", "argitek", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "[O.S.April", "]", "–", "Wladimir", "Lenin", ",", "Russiese", "kommunis", "en", "politikus", "(", "*", "Februarie", "–", "Woodrow", "Wilson", ",", "diete", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "April", "–", "Louis", "Sullivan", ",", "Amerikaanse", "argitek", "(", "*", "Junie", "–", "Franz", "Kafka", ",", "een", "van", "die", "grootste", "fiksieskrywers", "van", "diete", "eeu", "(", "*", "Julie", "–", "Ferruccio", "Busoni", ",", "Italiaanse", "pianis", ",", "komponis", ",", "dirigent", ",", "skrywer", ",", "verwerker", "van", "musiek", "en", "pedagoog", "(", "*", "Augustus", "–", "Joseph", "Conrad", ",", "Engelse", "skrywer", "(", "*", "Oktober", "–", "Elsie", "Eloff-Kruger", ",", "dogter", "van", "pres", ".", "Paul", "en", "mev.", "Gezina", "Kruger", "(", "*", "November", "–", "Gabriel", "Fauré", ",", "Franse", "komponis", "(", "*", "November", "–", "Herman", "Heijermans", ",", "Nederlandse", "skrywer", "(", "*", "November", "–", "Giacomo", "Puccini", ",", "'n", "Italiaanse", "komponis", "van", "hoofsaaklik", "operamusiek", "(", "*" ]
527
https://af.wikipedia.org/wiki/1923
1923
Die jaar 1923 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Maandag begin het. Dit was die 23ste jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 26 Junie – Die eerste 24 uur Le Mans resies. 8 November – Adolf Hitler, Erich Ludendorff en ander lede van die Kampfbund begin die Biersaalputsch in München, in 'n poging om beheer oor te neem in Duitsland. Die Gotthard-spoorlyn in Switserland tussen Zürich en Chiasso skakel oor van stoom na elektrisiteit. Hiperinflasie in Duitsland. Stigting van die Suid-Afrikaanse Elektrisiteitsvoorsieningskommissie (Evkom/Eskom). Warden in die Oos-Vrystaat word geproklameer. Drie teorie oor die chemie van sure en basisse word gepubliseer. Die teorieë van Brønsted en Lowry is amper identies, maar Lewis se teorie het ’n ander beginsel. Geboortes 15 Januarie – Lee Teng-hui, president van Taiwan († 2020). 17 Januarie – Hannah Botha, Suid-Afrikaanse aktrise († 2007). 19 Januarie – Bob McFadden, Amerikaanse akteur († 2000). 13 Februarie – Chuck Yeager, Amerikaanse vlieënier en die eerste persoon was wat deur die klankgrens gevlieg het († 2020). 27 Februarie – Dexter Gordon, Amerikaanse jazzmusikant († 1990). 4 Maart – Patrick Moore, Britse sterrekundige († 2012). 12 Maart – Wally Schirra, Amerikaanse ruimtevaarder († 2007). 28 Maart – Monica Breed, Afrikaanse omroeper, aktrise en skrywer van kleuterprogramme en hoorbeelde († 2021). 13 April – Don Adams, Amerikaanse akteur en komediant († 2005). 1 Mei – Joseph Heller, Amerikaanse satirikus († 1999). 4 Mei – Eric Sykes, Britse akteur en komediant († 2012). 12 Mei – Daniel Steyn, Suid-Afrikaanse politikus en kabinetsminister († 2017). 19 Mei – Johannes Meintjes, Suid-Afrikaanse kunsskilder en skrywer († 1980). 23 Mei – Alicia de Larrocha, 'n Spaanse pianis en komponis († 2009). 27 Mei – Henry Kissinger, Amerikaanse politieke wetenskaplike en diplomaat. 31 Mei – Rainier III, prins van Monaco († 2005) 2 Julie – Wisława Szymborska, Poolse digteres, ontvanger van die Nobelprys vir Letterkunde, 1996 († 2012). 5 Julie – Gustaaf Joos, kardinaal van België († 2004). 7 Augustus – Willem Barnard, Springbokrugbyspeler († 2012) 9 Augustus – Gerrit Kouwenaar, Nederlandse skrywer, digter, joernalis en vertaler. († 2014). 14 Augustus – Alice Ghostley, Amerikaanse aktrise († 2007). 29 Augustus – Richard Attenborough, Britse akteur en rolprentmaker († 2014). 1 September – Rocky Marciano, Swaargewigbokskampioen van die Wêreld († 1969). 4 September – Gideon Joubert, Suid-Afrikaanse verslaggewer en skrywer († 2010). 17 September – J.R. Hale, Britse geskiedkundige en vertaler.(† 1999). 4 Oktober – Charlton Heston, Amerikaanse akteur († 2008). 16 Oktober – Linda Darnell, Amerikaanse aktrise († 1965). 25 Oktober – Bob Courtney, Suid-Afrikaanse akteur en omroeper († 2010). 20 Oktober – Otfried Preussler, Duitse kinderboekskrywer († 2013). 7 November – Morkel van Tonder, Afrikaanse radio-omroeper († 2013). 9 November – Dorothy Dandridge, Amerikaanse aktrise († 1965). 18 November – Alan Shepard, Amerikaanse vlootvlieënier en ruimtevaarder († 1998). 20 November – Nadine Gordimer, Suid-Afrikaanse skryfster en ontvanger van die Nobelprys vir Letterkunde in 1991 († 2014). 30 November – Emgee Pretorius, Afrikaanse akteur († 2007). 2 Desember – Maria Callas, Amerikaanse operasangeres († 1977). 10 Desember – Jorge Semprún, Spaanse skrywer († 2011). 12 Desember - Bob Barker, Amerikaanse akteur (s. 2023). 27 Desember – Lucas Mangope, Suid-Afrikaanse politikus en voormalige president van die "onafhanklike" Bantoestan Bophuthatswana (1977–1994) († 2018). 31 Desember – Rykie van Reenen, Afrikaanse joernalis († 2003). Sterftes 10 Februarie – Wilhelm Conrad Röntgen, fisikus, wenner van die eerste Nobelprys vir Fisika 1901, (* 1845) 8 Maart – Ds. Pieter Willem Bingle, predikant in 2 Gereformeerde kerke, nl. Colesberg en Venterstad. (* 1833) 26 Maart – Sarah Bernhardt, 'n Franse toneelspeelster en rolprentaktrise (* 1844) 22 April – D.F. du Toit, Oom Lokomotief, stigterslid van die GRA (* 1846). 16 Julie – Louis Couperus, Nederlandse romansier en digter (* 1863). 2 Augustus – Warren G. Harding, 29ste President van die Verenigde State (* 1865). 17 Desember – Folkert Wilko Hesse, ’n Suid-Afrikaanse argitek van Nederlandse herkoms (* 1855). 27 Desember – Alexandre Gustave Eiffel, Franse ingenieur (* 1832). 20ste eeu
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Maandag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Junie", "–", "Die", "eersteuur", "Le", "Mans", "resies", ".", "November", "–", "Adolf", "Hitler", ",", "Erich", "Ludendorff", "en", "ander", "lede", "van", "die", "Kampfbund", "begin", "die", "Biersaalputsch", "in", "München", ",", "in", "'n", "poging", "om", "beheer", "oor", "te", "neem", "in", "Duitsland", ".", "Die", "Gotthard-spoorlyn", "in", "Switserland", "tussen", "Zürich", "en", "Chiasso", "skakel", "oor", "van", "stoom", "na", "elektrisiteit", ".", "Hiperinflasie", "in", "Duitsland", ".", "Stigting", "van", "die", "Suid-Afrikaanse", "Elektrisiteitsvoorsieningskommissie", "(", "Evkom/Eskom", ")", ".", "Warden", "in", "die", "Oos-Vrystaat", "word", "geproklameer", ".", "Drie", "teorie", "oor", "die", "chemie", "van", "sure", "en", "basisse", "word", "gepubliseer", ".", "Die", "teorieë", "van", "Brønsted", "en", "Lowry", "is", "amper", "identies", ",", "maar", "Lewis", "se", "teorie", "het", "’n", "ander", "beginsel", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Lee", "Teng-hui", ",", "president", "van", "Taiwan", "(", "†", "Januarie", "–", "Hannah", "Botha", ",", "Suid-Afrikaanse", "aktrise", "(", "†", "Januarie", "–", "Bob", "McFadden", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Februarie", "–", "Chuck", "Yeager", ",", "Amerikaanse", "vlieënier", "en", "die", "eerste", "persoon", "was", "wat", "deur", "die", "klankgrens", "gevlieg", "het", "(", "†", "Februarie", "–", "Dexter", "Gordon", ",", "Amerikaanse", "jazzmusikant", "(", "†", "Maart", "–", "Patrick", "Moore", ",", "Britse", "sterrekundige", "(", "†", "Maart", "–", "Wally", "Schirra", ",", "Amerikaanse", "ruimtevaarder", "(", "†", "Maart", "–", "Monica", "Breed", ",", "Afrikaanse", "omroeper", ",", "aktrise", "en", "skrywer", "van", "kleuterprogramme", "en", "hoorbeelde", "(", "†", "April", "–", "Don", "Adams", ",", "Amerikaanse", "akteur", "en", "komediant", "(", "†", "Mei", "–", "Joseph", "Heller", ",", "Amerikaanse", "satirikus", "(", "†", "Mei", "–", "Eric", "Sykes", ",", "Britse", "akteur", "en", "komediant", "(", "†", "Mei", "–", "Daniel", "Steyn", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "kabinetsminister", "(", "†", "Mei", "–", "Johannes", "Meintjes", ",", "Suid-Afrikaanse", "kunsskilder", "en", "skrywer", "(", "†", "Mei", "–", "Alicia", "de", "Larrocha", ",", "'n", "Spaanse", "pianis", "en", "komponis", "(", "†", "Mei", "–", "Henry", "Kissinger", ",", "Amerikaanse", "politieke", "wetenskaplike", "en", "diplomaat", ".", "Mei", "–", "Rainier", "III", ",", "prins", "van", "Monaco", "(", "†", "Julie", "–", "Wisława", "Szymborska", ",", "Poolse", "digteres", ",", "ontvanger", "van", "die", "Nobelprys", "vir", "Letterkunde", ",", "(", "†", "Julie", "–", "Gustaaf", "Joos", ",", "kardinaal", "van", "België", "(", "†", "Augustus", "–", "Willem", "Barnard", ",", "Springbokrugbyspeler", "(", "†", "Augustus", "–", "Gerrit", "Kouwenaar", ",", "Nederlandse", "skrywer", ",", "digter", ",", "joernalis", "en", "vertaler", ".", "(", "†", "Augustus", "–", "Alice", "Ghostley", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Augustus", "–", "Richard", "Attenborough", ",", "Britse", "akteur", "en", "rolprentmaker", "(", "†", "September", "–", "Rocky", "Marciano", ",", "Swaargewigbokskampioen", "van", "die", "Wêreld", "(", "†", "September", "–", "Gideon", "Joubert", ",", "Suid-Afrikaanse", "verslaggewer", "en", "skrywer", "(", "†", "September", "–", "J.R", ".", "Hale", ",", "Britse", "geskiedkundige", "en", "vertaler", ".", "(", "†", "Oktober", "–", "Charlton", "Heston", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Oktober", "–", "Linda", "Darnell", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Oktober", "–", "Bob", "Courtney", ",", "Suid-Afrikaanse", "akteur", "en", "omroeper", "(", "†", "Oktober", "–", "Otfried", "Preussler", ",", "Duitse", "kinderboekskrywer", "(", "†", "November", "–", "Morkel", "van", "Tonder", ",", "Afrikaanse", "radio-omroeper", "(", "†", "November", "–", "Dorothy", "Dandridge", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "November", "–", "Alan", "Shepard", ",", "Amerikaanse", "vlootvlieënier", "en", "ruimtevaarder", "(", "†", "November", "–", "Nadine", "Gordimer", ",", "Suid-Afrikaanse", "skryfster", "en", "ontvanger", "van", "die", "Nobelprys", "vir", "Letterkunde", "in", "(", "†", "November", "–", "Emgee", "Pretorius", ",", "Afrikaanse", "akteur", "(", "†", "Desember", "–", "Maria", "Callas", ",", "Amerikaanse", "operasangeres", "(", "†", "Desember", "–", "Jorge", "Semprún", ",", "Spaanse", "skrywer", "(", "†", "Desember", "-", "Bob", "Barker", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(s", ".", "Desember", "–", "Lucas", "Mangope", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "voormalige", "president", "van", "die", "\"", "onafhanklike", "\"", "Bantoestan", "Bophuthatswana1994", ")", "(", "†", "Desember", "–", "Rykie", "van", "Reenen", ",", "Afrikaanse", "joernalis", "(", "†", "Sterftes", "Februarie", "–", "Wilhelm", "Conrad", "Röntgen", ",", "fisikus", ",", "wenner", "van", "die", "eerste", "Nobelprys", "vir", "Fisika", "(", "*", "Maart", "–", "Ds", ".", "Pieter", "Willem", "Bingle", ",", "predikant", "inGereformeerde", "kerke", ",", "nl", ".", "Colesberg", "en", "Venterstad", ".", "(", "*", "Maart", "–", "Sarah", "Bernhardt", ",", "'n", "Franse", "toneelspeelster", "en", "rolprentaktrise", "(", "*", "April", "–", "D.", "F.", "du", "Toit", ",", "Oom", "Lokomotief", ",", "stigterslid", "van", "die", "GRA", "(", "*", "Julie", "–", "Louis", "Couperus", ",", "Nederlandse", "romansier", "en", "digter", "(", "*", "Augustus", "–", "Warren", "G", ".", "Harding,te", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "Desember", "–", "Folkert", "Wilko", "Hesse", ",", "’n", "Suid-Afrikaanse", "argitek", "van", "Nederlandse", "herkoms", "(", "*", "Desember", "–", "Alexandre", "Gustave", "Eiffel", ",", "Franse", "ingenieur", "(", "*", "20ste", "eeu" ]
528
https://af.wikipedia.org/wiki/1922
1922
Die jaar 1922 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Sondag begin het. Dit was die 22ste jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 9 Januarie – 'n Staking deur sowat 22,000 werkers in goudmyne aan die Witwatersrand begin. 6 Februarie – Pous Pius XI volg Pous Benedictus XV op as pous van die Rooms-Katolieke Kerk. 6 Februarie – Frankryk, Italië, Japan, die Verenigde Koninkryk, en die VSA teken die Washington Vlootooreenkoms om die vlootwapenwedloop in toom te hou. 22 Februarie – Egipte word van die Verenigde Koninkryk onafhanklik. 5 Mei – Konstruksie begin aan die Yankee-stadion in The Bronx. 29 Junie – Frankryk vergun 100 hektaar by Vimy Ridge "vrylik en vir altyd, aan die regering van Kanada, vir die gratis gebruik van die grond kwytgeskeld van alle belasting". 11 September – Die Britse Mandaat van Palestina neem 'n aanvang. 13 September – Hoogste temperatuur gemeet: 58 °C (opgeteken in al-Aziziyal in Libië). 18 Oktober – ’n Konsortium stig die British Broadcasting Company om 'n netwerk van radiosenders te vestig om 'n nasionale uitsaaidiens in die Verenigde Koninkryk daar te stel. 1 November – Die Ottomaanse Ryk kom tot ’n einde toe die laaste sultan, Mehmet VI, abdikeer. 4 November – Die Britse argeoloog Howard Carter en sy werkers vind die ingang tot Koning Toetankamen se graf in die Vallei van die Konings in Egipte. 22 Desember – Die Unie van Sosialistiese Sowjetrepublieke (Sowjetunie) word gestig. Spaanse magte rig 'n bloedbad aan onder die Berbers van die Marokkaanse Rif. Switserland het 130 000 werkloses wat saam met hulle ´n vyfde van die totale bevolking van Switserland uitmaak. Geboortes 17 Januarie – Betty White, Amerikaanse aktrise en sangeres († 2021). 18 Januarie – Dr. F.I.J. van Rensburg, Afrikaanse akademikus en literêre kritikus († 2015). 6 Februarie – Patrick Macnee, Brits-Amerikaanse akteur († 2015). 12 Februarie – Hussein Onn, Maleisiese Eerste Minister 1976–1981 († 1990). 15 Februarie – Herman Kahn, Amerikaanse futuris († 1983). 28 Februarie – Jan van der Merwe, Suid-Afrikaanse wiskundige en fisikus († 2016). 12 Maart – Jack Kerouac, Amerikaanse skrywer († 1969). 20 Maart – Carl Reiner, Amerikaanse akteur en komediant († 2020). 21 Maart – Russ Meyer, Amerikaanse vervaardiger van seksfilms, pionier van die porno-industrie († 2004). 26 Maart – Hennie Muller, Suid-Afrika se se twee-en-twintigste Springbokkaptein († 1977). 3 April – Doris Day, Amerikaanse sangeres, aktrise en dieregteaktivis († 2019). 5 April – Gale Storm, Amerikaanse sangeres/aktrise († 2009). 11 April – Pierre Wack, die eerste persoon om die gebruik van scenariobeplanning in die private sektor te ontwikkel († 1997). 18 April – Barbara Hale, Amerikaanse aktrise († 2017). 19 April – Erich Hartmann, Duitse bobaasvlieënier tydens die Tweede Wêreldoorlog († 1993). 20 April – Klaas Steytler, Suid-Afrikaanse skrywer († 1998) 21 April – Alistair Stuart MacLean, Skotse skrywer van populêre rillers en avontuurverhale († 1987) 22 April – Eghard van der Hoven, Suid-Afrikaanse akteur en hoof van Truk († 2006). 22 April – Charles Mingus, Amerikaanse jazzmusikant en -komponis († 1979). 27 April – Jack Klugman, Amerikaanse akteur († 2012). 29 April – Toots Thielemans, Belgiese jazz-musikant, komponis en kitaarspeler († 2016). 5 Mei – Elize Botha, Suid-Afrikaanse presidentsvrou († 1997). 5 Mei – Fanie Botha, Suid-Afrikaanse politikus en Minister van Waterwese en Bosbou († 2010). 6 Mei – Miems de Bruyn, Afrikaanse aktrise († 2010). 8 Mei – Max Mangold, Duitse professor in fonetiek, fonologie en algemene linguistiek († 2015). 9 Mei – Marcel Boiteux, Franse ekonoom, wiskundige en senior staatsdienslid wat as die "argitek van die Franse kernprogram” bekendgestaan het († 2023). 13 Mei – Bea Arthur, Amerikaanse aktrise († 2009). 16 Mei – Otmar Suitner, Oostenrykse dirigent († 2010). 17 Mei – Stephanus Francois Kotzé, Suid-Afrikaanse politikus en Minister van Plurale Ontwikkeling († 2005). 18 Mei – Bill Macy, Amerikaanse akteur († 2019). 27 Mei – Christopher Lee, Engelse akteur, sanger en skrywer († 2015). 2 Junie – Carmen Silvera, Britse aktrise († 2002). 7 Junie – Hubert du Plessis, Suid-Afrikaanse komponis en pianis († 2011). 4 Julie – Kristo Pienaar, Suid-Afrikaanse plantkundige, skrywer, akteur en TV-aanbieder († 1996). 10 Junie – Judy Garland, Amerikaanse sangeres en aktrise († 1969). 13 Junie – Etienne Leroux, Afrikaanse skrywer († 1989). 10 Julie – Jake LaMotta, Amerikaanse bokser († 2017). 18 Julie – Thomas Kuhn, Amerikaanse akademikus († 1996). 21 Julie - Mollie Sugden, Britse aktrise († 2009). 23 Julie – Stefans Grové, Suid-Afrikaanse klassieke komponis († 2014). 9 Augustus – Sheila Cussons, Suid-Afrikaanse digter en skilder († 2004). 27 Augustus – Cate Bauer, Engelse aktrise. 18 September – Schalk van der Merwe, Suid-Afrikaanse chirurg en politikus († 1984). 26 September – Henriette Grové, Afrikaanse skrywer († 2009). 26 September – Nikolaas Romanowitsj Romanof, Russiese prins († 2014). 29 September – Esther Brand, Suid-Afrikaanse atleet en Olimpiese goue- medaljewenner († 2015). 5 Oktober – Milla Louw, Afrikaanse aktrise en stemafrigter († 2012). 19 Oktober – Elsa Joubert, Afrikaanse skrywer († 2020). 31 Oktober – Barbara Bel Geddes, Amerikaanse aktrise († 2005). 2 November – Jaap Marais, leier van die Afrikanernasionalisties gesinde Herstigte Nasionale Party († 2000). 8 November – Christiaan Barnard, Suid-Afrikaanse hartchirurg († 2001). 9 November – Imre Lakatos, Hongaarse wiskundige, natuurkundige en wetenskapfilosoof († 1974). 11 November – Kurt Vonnegut, Amerikaanse skrywer († 2007). 14 November – Boutros Boutros-Ghali, Egiptiese politikus en sesde sekretaris-generaal van die Verenigde Nasies († 2016). 20 Desember – Charita Bauer, Amerikaanse aktrise (* 1985). 24 Desember – Ava Gardner, Amerikaanse aktrise (* 1990). 28 Desember – Stan Lee, medestigter van die Marvel-strokiesprentboeke († 2018). Sterftes 13 Januarie – C.P. Hoogenhout, een van die agt stigters van die Genootskap van Regte Afrikaners (* 1843). 22 Januarie – Pous Benedictus XV, die 258ste Pous van die Rooms-Katolieke Kerk (* 1854). 3 Februarie – Christiaan de Wet, Suid-Afrikaanse generaal en politikus (* 1854). 8 Februarie – Koos Sas, Suid-Afrikaanse misdadiger (* onbekend). 1 April – Karel I van Oostenryk, laaste keiser van Oostenryk-Hongarye (* 1887). 26 Junie – Albert I van Monaco (* 1848). 2 Augustus – Alexander Graham Bell, Skotse wetenskaplike en uitvinder (* 1847). 17 Augustus – Jacob van Deventer, Suid-Afrikaanse militêre bevelvoerder (* 1877). 24 Oktober – George Cadbury, 'n Kwaker wat die Cadbury's kakao- en sjokolademaatskappy in Brittanje gestig het (* 1839). 18 November – Marcel Proust, Franse skrywer, kritikus en essayis (* 1871). 17 Desember – Ds. Abraham Isaac Steytler, invloedryke leraar van die Nederduitse Gereformeerde Kerk (* 1840)
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Sondag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "'n", "Staking", "deur", "sowat000", "werkers", "in", "goudmyne", "aan", "die", "Witwatersrand", "begin", ".", "Februarie", "–", "Pous", "Pius", "XI", "volg", "Pous", "Benedictus", "XV", "op", "as", "pous", "van", "die", "Rooms-Katolieke", "Kerk", ".", "Februarie", "–", "Frankryk", ",", "Italië", ",", "Japan", ",", "die", "Verenigde", "Koninkryk", ",", "en", "die", "VSA", "teken", "die", "Washington", "Vlootooreenkoms", "om", "die", "vlootwapenwedloop", "in", "toom", "te", "hou", ".", "Februarie", "–", "Egipte", "word", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", "onafhanklik", ".", "Mei", "–", "Konstruksie", "begin", "aan", "die", "Yankee-stadion", "in", "The", "Bronx", ".", "Junie", "–", "Frankryk", "vergunhektaar", "by", "Vimy", "Ridge", "\"", "vrylik", "en", "vir", "altyd", ",", "aan", "die", "regering", "van", "Kanada", ",", "vir", "die", "gratis", "gebruik", "van", "die", "grond", "kwytgeskeld", "van", "alle", "belasting", "\"", ".", "September", "–", "Die", "Britse", "Mandaat", "van", "Palestina", "neem", "'n", "aanvang", ".", "September", "–", "Hoogste", "temperatuur", "gemeet", ":", "°C", "(", "opgeteken", "in", "al-Aziziyal", "in", "Libië", ")", ".", "Oktober", "–", "’n", "Konsortium", "stig", "die", "British", "Broadcasting", "Company", "om", "'n", "netwerk", "van", "radiosenders", "te", "vestig", "om", "'n", "nasionale", "uitsaaidiens", "in", "die", "Verenigde", "Koninkryk", "daar", "te", "stel", ".", "November", "–", "Die", "Ottomaanse", "Ryk", "kom", "tot", "’n", "einde", "toe", "die", "laaste", "sultan", ",", "Mehmet", "VI", ",", "abdikeer", ".", "November", "–", "Die", "Britse", "argeoloog", "Howard", "Carter", "en", "sy", "werkers", "vind", "die", "ingang", "tot", "Koning", "Toetankamen", "se", "graf", "in", "die", "Vallei", "van", "die", "Konings", "in", "Egipte", ".", "Desember", "–", "Die", "Unie", "van", "Sosialistiese", "Sowjetrepublieke", "(", "Sowjetunie", ")", "word", "gestig", ".", "Spaanse", "magte", "rig", "'n", "bloedbad", "aan", "onder", "die", "Berbers", "van", "die", "Marokkaanse", "Rif", ".", "Switserland", "het000", "werkloses", "wat", "saam", "met", "hulle", "´n", "vyfde", "van", "die", "totale", "bevolking", "van", "Switserland", "uitmaak", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Betty", "White", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "en", "sangeres", "(", "†", "Januarie", "–", "Dr", ".", "F.", "I.J", ".", "van", "Rensburg", ",", "Afrikaanse", "akademikus", "en", "literêre", "kritikus", "(", "†", "Februarie", "–", "Patrick", "Macnee", ",", "Brits-Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Februarie", "–", "Hussein", "Onn", ",", "Maleisiese", "Eerste", "Minister1981", "(", "†", "Februarie", "–", "Herman", "Kahn", ",", "Amerikaanse", "futuris", "(", "†", "Februarie", "–", "Jan", "van", "der", "Merwe", ",", "Suid-Afrikaanse", "wiskundige", "en", "fisikus", "(", "†", "Maart", "–", "Jack", "Kerouac", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "(", "†", "Maart", "–", "Carl", "Reiner", ",", "Amerikaanse", "akteur", "en", "komediant", "(", "†", "Maart", "–", "Russ", "Meyer", ",", "Amerikaanse", "vervaardiger", "van", "seksfilms", ",", "pionier", "van", "die", "porno-industrie", "(", "†", "Maart", "–", "Hennie", "Muller", ",", "Suid-Afrika", "se", "se", "twee-en-twintigste", "Springbokkaptein", "(", "†", "April", "–", "Doris", "Day", ",", "Amerikaanse", "sangeres", ",", "aktrise", "en", "dieregteaktivis", "(", "†", "April", "–", "Gale", "Storm", ",", "Amerikaanse", "sangeres/aktrise", "(", "†", "April", "–", "Pierre", "Wack", ",", "die", "eerste", "persoon", "om", "die", "gebruik", "van", "scenariobeplanning", "in", "die", "private", "sektor", "te", "ontwikkel", "(", "†", "April", "–", "Barbara", "Hale", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "April", "–", "Erich", "Hartmann", ",", "Duitse", "bobaasvlieënier", "tydens", "die", "Tweede", "Wêreldoorlog", "(", "†", "April", "–", "Klaas", "Steytler", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "April", "–", "Alistair", "Stuart", "MacLean", ",", "Skotse", "skrywer", "van", "populêre", "rillers", "en", "avontuurverhale", "(", "†", "April", "–", "Eghard", "van", "der", "Hoven", ",", "Suid-Afrikaanse", "akteur", "en", "hoof", "van", "Truk", "(", "†", "April", "–", "Charles", "Mingus", ",", "Amerikaanse", "jazzmusikant", "en", "-komponis", "(", "†", "April", "–", "Jack", "Klugman", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Toots", "Thielemans", ",", "Belgiese", "jazz-musikant", ",", "komponis", "en", "kitaarspeler", "(", "†", "Mei", "–", "Elize", "Botha", ",", "Suid-Afrikaanse", "presidentsvrou", "(", "†", "Mei", "–", "Fanie", "Botha", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "Minister", "van", "Waterwese", "en", "Bosbou", "(", "†", "Mei", "–", "Miems", "de", "Bruyn", ",", "Afrikaanse", "aktrise", "(", "†", "Mei", "–", "Max", "Mangold", ",", "Duitse", "professor", "in", "fonetiek", ",", "fonologie", "en", "algemene", "linguistiek", "(", "†", "Mei", "–", "Marcel", "Boiteux", ",", "Franse", "ekonoom", ",", "wiskundige", "en", "senior", "staatsdienslid", "wat", "as", "die", "\"", "argitek", "van", "die", "Franse", "kernprogram”", "bekendgestaan", "het", "(", "†", "Mei", "–", "Bea", "Arthur", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Mei", "–", "Otmar", "Suitner", ",", "Oostenrykse", "dirigent", "(", "†", "Mei", "–", "Stephanus", "Francois", "Kotzé", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "Minister", "van", "Plurale", "Ontwikkeling", "(", "†", "Mei", "–", "Bill", "Macy", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Mei", "–", "Christopher", "Lee", ",", "Engelse", "akteur", ",", "sanger", "en", "skrywer", "(", "†", "Junie", "–", "Carmen", "Silvera", ",", "Britse", "aktrise", "(", "†", "Junie", "–", "Hubert", "du", "Plessis", ",", "Suid-Afrikaanse", "komponis", "en", "pianis", "(", "†", "Julie", "–", "Kristo", "Pienaar", ",", "Suid-Afrikaanse", "plantkundige", ",", "skrywer", ",", "akteur", "en", "TV-aanbieder", "(", "†", "Junie", "–", "Judy", "Garland", ",", "Amerikaanse", "sangeres", "en", "aktrise", "(", "†", "Junie", "–", "Etienne", "Leroux", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Julie", "–", "Jake", "LaMotta", ",", "Amerikaanse", "bokser", "(", "†", "Julie", "–", "Thomas", "Kuhn", ",", "Amerikaanse", "akademikus", "(", "†", "Julie", "-", "Mollie", "Sugden", ",", "Britse", "aktrise", "(", "†", "Julie", "–", "Stefans", "Grové", ",", "Suid-Afrikaanse", "klassieke", "komponis", "(", "†", "Augustus", "–", "Sheila", "Cussons", ",", "Suid-Afrikaanse", "digter", "en", "skilder", "(", "†", "Augustus", "–", "Cate", "Bauer", ",", "Engelse", "aktrise", ".", "September", "–", "Schalk", "van", "der", "Merwe", ",", "Suid-Afrikaanse", "chirurg", "en", "politikus", "(", "†", "September", "–", "Henriette", "Grové", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "September", "–", "Nikolaas", "Romanowitsj", "Romanof", ",", "Russiese", "prins", "(", "†", "September", "–", "Esther", "Brand", ",", "Suid-Afrikaanse", "atleet", "en", "Olimpiese", "goue-", "medaljewenner", "(", "†", "Oktober", "–", "Milla", "Louw", ",", "Afrikaanse", "aktrise", "en", "stemafrigter", "(", "†", "Oktober", "–", "Elsa", "Joubert", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Oktober", "–", "Barbara", "Bel", "Geddes", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "November", "–", "Jaap", "Marais", ",", "leier", "van", "die", "Afrikanernasionalisties", "gesinde", "Herstigte", "Nasionale", "Party", "(", "†", "November", "–", "Christiaan", "Barnard", ",", "Suid-Afrikaanse", "hartchirurg", "(", "†", "November", "–", "Imre", "Lakatos", ",", "Hongaarse", "wiskundige", ",", "natuurkundige", "en", "wetenskapfilosoof", "(", "†", "November", "–", "Kurt", "Vonnegut", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "(", "†", "November", "–", "Boutros", "Boutros-Ghali", ",", "Egiptiese", "politikus", "en", "sesde", "sekretaris-generaal", "van", "die", "Verenigde", "Nasies", "(", "†", "Desember", "–", "Charita", "Bauer", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "*", "Desember", "–", "Ava", "Gardner", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "*", "Desember", "–", "Stan", "Lee", ",", "medestigter", "van", "die", "Marvel-strokiesprentboeke", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "C.P", ".", "Hoogenhout", ",", "een", "van", "die", "agt", "stigters", "van", "die", "Genootskap", "van", "Regte", "Afrikaners", "(", "*", "Januarie", "–", "Pous", "Benedictus", "XV", ",", "diete", "Pous", "van", "die", "Rooms-Katolieke", "Kerk", "(", "*", "Februarie", "–", "Christiaan", "de", "Wet", ",", "Suid-Afrikaanse", "generaal", "en", "politikus", "(", "*", "Februarie", "–", "Koos", "Sas", ",", "Suid-Afrikaanse", "misdadiger", "(", "*", "onbekend", ")", ".", "April", "–", "Karel", "I", "van", "Oostenryk", ",", "laaste", "keiser", "van", "Oostenryk-Hongarye", "(", "*", "Junie", "–", "Albert", "I", "van", "Monaco", "(", "*", "Augustus", "–", "Alexander", "Graham", "Bell", ",", "Skotse", "wetenskaplike", "en", "uitvinder", "(", "*", "Augustus", "–", "Jacob", "van", "Deventer", ",", "Suid-Afrikaanse", "militêre", "bevelvoerder", "(", "*", "Oktober", "–", "George", "Cadbury", ",", "'n", "Kwaker", "wat", "die", "Cadbury's", "kakao-", "en", "sjokolademaatskappy", "in", "Brittanje", "gestig", "het", "(", "*", "November", "–", "Marcel", "Proust", ",", "Franse", "skrywer", ",", "kritikus", "en", "essayis", "(", "*", "Desember", "–", "Ds", ".", "Abraham", "Isaac", "Steytler", ",", "invloedryke", "leraar", "van", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "*" ]
529
https://af.wikipedia.org/wiki/1921
1921
Die jaar 1921 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Saterdag begin het. Dit was die 21ste jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 18 Maart – Die Kronstadt-rebellie word deur die Rooi Leër onderdruk. 29 April – Achille Ratti (later Pous Pius XI) word titulêr aartsbiskop van Adana. 23 Mei – Onluste in Egipte. 24 Mei – Eerste Comrades-maraton van Pietermaritzburg na Durban. 13 Junie – Achille Ratti (later Pous Pius XI) word aartsbiskop van Milaan en kardinaal-priester van SS Silvestro en Martino. 23 Augustus - 13 September - Slag van Sakarya, die Grieke verloor teen die Turke. 7 Desember – Oostenryk en Amerika hervestig diplomatieke verbindings. Die pos- en doeane-unie tussen Switserland en die Vorstedom Liechtenstein tree in werking Geboortes datum onbekend– Cornelis van der Merwe, Suid-Afrikaanse politikus, medikus en kabinetsminister († 1985). 23 Januarie – Marija Gimbutas, Litaus-Amerikaanse argeoloog († 1994). 19 Februarie – Dr. Andries Treurnicht, Suid-Afrikaanse politikus, kabinetsminister, koerantredakteur en predikant († 1993). 21 Februarie – John Rawls, Amerikaanse filosoof († 2002). 22 Februarie – Jean-Bédel Bokassa, president van die Sentraal-Afrikaanse Republiek († 1996). 3 Maart – Jurie Ferreira, Afrikaanse sanger († 2002). 9 Maart − Willem Cruywagen, kabinetsminister en administrateur van Transvaal († 2013). 28 Maart – Dirk Bogarde, Britse akteur, († 1999). 8 April – Phyllis Latour, Suid-Afrikaans gebore voormalige agent van die Verenigde Koninkryk se geheime Special Operations Executive (SOE), wat tydens die Tweede Wêreldoorlog in Frankryk gedien het. 10 April – Frank Quint, Suid-Afrika se eerste bruin ambassadeur († 2003). 10 April – Chuck Connors, Amerikaanse akteur († 1992). 16 April – Peter Ustinov, Britse skrywer, akteur en filmregisseur († 2004). 30 April – Gordon Mulholland, Suid-Afrikaanse akteur († 2010). 2 Mei – Satyajit Ray, Indiese rolprentvervaardiger († 1992). 9 Mei – Sophie Scholl, weerstandsvegter met die Weiße Rose in Nazi-Duitsland († 1943). 12 Mei – Joseph Beuys, Duitse beeldhouer en kunstenaar († 1986). 17 Mei – Dennis Brain, Britse virtuoos horingspeler († 1957). 20 Mei – Hendrik Vermooten, Suid-Afrikaanse argitek wat veral verantwoordelik was vir die ontwerp van 144 Afrikaanse kerkgeboue († 2013). 21 Mei – Heinz G. Konsalik, Duitse outeur († 1999). 21 Mei – Andrei Sakharov, 'n Russiese kernfisikus, dissident, Nobelpryswenner en aktivis († 1989). 30 Mei – Jamie Uys, Suid-Afrikaanse rolprentregiseur († 1996). 10 Junie – Prins Philip, Hertog van Edinburg, eggenoot van Koningin Elizabeth II van die Verenigde Koninkryk († 2021). 21 Junie – Jane Russell, Amerikaanse rolprentaktrise en sangeres († 2011). 22 Junie – Joseph Papp, Amerikaanse regisseur († 1991). 1 Julie – Sir Seretse Khama, eerste president van Botswana († 1980). 6 Julie – Nancy Reagan, Amerikaanse aktrise en Eerste Dame van die Verenigde State († 2016). 14 Julie – Sixto Durán Ballén, Ecuadoriaanse politikus en voormalige president (1992–1996) († 2016) 14 Julie – Geoffrey Wilkinson, FRS en Engelse chemikus en Nobelpryswenner († 1996). 15 Julie – Jean Heywood, Britse aktrise († 2019). 18 Julie – John Glenn, Amerikaanse ruimtevaarder, politikus en Marinierskorpsvegvlieënier († 2016). 21 Julie – Credo Mutwa, Zoeloe sangoma en skrywer († 2020). 5 Augustus – Ds. Pieter du Toit, predikant van die Nederduitse Gereformeerde Kerk, waarvan die laaste 22 jaar tot en met sy dood as leraar van die NG gemeente Drieankerbaai († 1989). 29 Augustus – Iris Apfel, Amerikaanse sakevrou, binnehuisversierder en mode-ikoon. 1 September – Willem Frederik Hermans, Nederlandse skrywer († 1995). 3 September – Harry Landers, Amerikaanse akteur en regisseur († 2017). 21 September – Vause Raw, Suid-Afrikaanse politikus († 2001). 24 Oktober – Tilana Hanekom, Suid-Afrikaanse aktrise († 2002). 3 November – Charles Bronson, Amerikaanse rolprentster († 2003). 17 November – Prof. Richard Ernest van der Ross, 'n Kaapse Kleurling leier en opvoedkundige († 2017). 27 November – Alexander Dubček, Slowaakse politikus († 1992). Sterftes 23 Januarie – Wladyslaw Zelenski, Poolse pianis en komponis (* 1837). 8 Februarie – Pjotr Kropotkin, Russiese dierkundige, geograaf en filoloog (* 1842). 2 Augustus – Enrico Caruso, Italiaanse operasanger (* 1873). 9 September – Virginia Rappe, Amerikaanse aktrise (* 1891). 20 September – Jules Porgès, Frans-Suid-Afrikaanse entrepreneur en Randheer (* 1839). 16 Desember – Charles-Camille Saint-Saëns, Franse klassieke komponis (* 9 Oktober 1835) Onbekende dag – Dirk Balfoort, Suid-Afrikaanse regisseur, direkteur van die Rederykerskamer Onze Taal, dirigent van die Hollandsche Mannekoor en komponis (* 1858). Onbekende dag– William Henry Ford, ’n Suid-Afrikaanse argitek en ontwerper van Australiese herkoms (* 1868).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Saterdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Maart", "–", "Die", "Kronstadt-rebellie", "word", "deur", "die", "Rooi", "Leër", "onderdruk", ".", "April", "–", "Achille", "Ratti", "(", "later", "Pous", "Pius", "XI", ")", "word", "titulêr", "aartsbiskop", "van", "Adana", ".", "Mei", "–", "Onluste", "in", "Egipte", ".", "Mei", "–", "Eerste", "Comrades-maraton", "van", "Pietermaritzburg", "na", "Durban", ".", "Junie", "–", "Achille", "Ratti", "(", "later", "Pous", "Pius", "XI", ")", "word", "aartsbiskop", "van", "Milaan", "en", "kardinaal-priester", "van", "SS", "Silvestro", "en", "Martino", ".", "Augustus", "-September", "-", "Slag", "van", "Sakarya", ",", "die", "Grieke", "verloor", "teen", "die", "Turke", ".", "Desember", "–", "Oostenryk", "en", "Amerika", "hervestig", "diplomatieke", "verbindings", ".", "Die", "pos-", "en", "doeane-unie", "tussen", "Switserland", "en", "die", "Vorstedom", "Liechtenstein", "tree", "in", "werking", "Geboortes", "datum", "onbekend", "–", "Cornelis", "van", "der", "Merwe", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", ",", "medikus", "en", "kabinetsminister", "(", "†", "Januarie", "–", "Marija", "Gimbutas", ",", "Litaus-Amerikaanse", "argeoloog", "(", "†", "Februarie", "–", "Dr", ".", "Andries", "Treurnicht", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", ",", "kabinetsminister", ",", "koerantredakteur", "en", "predikant", "(", "†", "Februarie", "–", "John", "Rawls", ",", "Amerikaanse", "filosoof", "(", "†", "Februarie", "–", "Jean-Bédel", "Bokassa", ",", "president", "van", "die", "Sentraal-Afrikaanse", "Republiek", "(", "†", "Maart", "–", "Jurie", "Ferreira", ",", "Afrikaanse", "sanger", "(", "†", "Maart", "−", "Willem", "Cruywagen", ",", "kabinetsminister", "en", "administrateur", "van", "Transvaal", "(", "†", "Maart", "–", "Dirk", "Bogarde", ",", "Britse", "akteur", ",", "(", "†", "April", "–", "Phyllis", "Latour", ",", "Suid-Afrikaans", "gebore", "voormalige", "agent", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", "se", "geheime", "Special", "Operations", "Executive", "(", "SOE", ")", ",", "wat", "tydens", "die", "Tweede", "Wêreldoorlog", "in", "Frankryk", "gedien", "het", ".", "April", "–", "Frank", "Quint", ",", "Suid-Afrika", "se", "eerste", "bruin", "ambassadeur", "(", "†", "April", "–", "Chuck", "Connors", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Peter", "Ustinov,", "Britse", "skrywer", ",", "akteur", "en", "filmregisseur", "(", "†", "April", "–", "Gordon", "Mulholland", ",", "Suid-Afrikaanse", "akteur", "(", "†", "Mei", "–", "Satyajit", "Ray", ",", "Indiese", "rolprentvervaardiger", "(", "†", "Mei", "–", "Sophie", "Scholl", ",", "weerstandsvegter", "met", "die", "Weiße", "Rose", "in", "Nazi-Duitsland", "(", "†", "Mei", "–", "Joseph", "Beuys", ",", "Duitse", "beeldhouer", "en", "kunstenaar", "(", "†", "Mei", "–", "Dennis", "Brain", ",", "Britse", "virtuoos", "horingspeler", "(", "†", "Mei", "–", "Hendrik", "Vermooten", ",", "Suid-Afrikaanse", "argitek", "wat", "veral", "verantwoordelik", "was", "vir", "die", "ontwerp", "vanAfrikaanse", "kerkgeboue", "(", "†", "Mei", "–", "Heinz", "G", ".", "Konsalik", ",", "Duitse", "outeur", "(", "†", "Mei", "–", "Andrei", "Sakharov,", "'n", "Russiese", "kernfisikus", ",", "dissident", ",", "Nobelpryswenner", "en", "aktivis", "(", "†", "Mei", "–", "Jamie", "Uys", ",", "Suid-Afrikaanse", "rolprentregiseur", "(", "†", "Junie", "–", "Prins", "Philip", ",", "Hertog", "van", "Edinburg", ",", "eggenoot", "van", "Koningin", "Elizabeth", "II", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", "(", "†", "Junie", "–", "Jane", "Russell", ",", "Amerikaanse", "rolprentaktrise", "en", "sangeres", "(", "†", "Junie", "–", "Joseph", "Papp", ",", "Amerikaanse", "regisseur", "(", "†", "Julie", "–", "Sir", "Seretse", "Khama", ",", "eerste", "president", "van", "Botswana", "(", "†", "Julie", "–", "Nancy", "Reagan", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "en", "Eerste", "Dame", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "Julie", "–", "Sixto", "Durán", "Ballén", ",", "Ecuadoriaanse", "politikus", "en", "voormalige", "president1996", ")", "(", "†", "Julie", "–", "Geoffrey", "Wilkinson", ",", "FRS", "en", "Engelse", "chemikus", "en", "Nobelpryswenner", "(", "†", "Julie", "–", "Jean", "Heywood", ",", "Britse", "aktrise", "(", "†", "Julie", "–", "John", "Glenn", ",", "Amerikaanse", "ruimtevaarder", ",", "politikus", "en", "Marinierskorpsvegvlieënier", "(", "†", "Julie", "–", "Credo", "Mutwa", ",", "Zoeloe", "sangoma", "en", "skrywer", "(", "†", "Augustus", "–", "Ds", ".", "Pieter", "du", "Toit", ",", "predikant", "van", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", ",", "waarvan", "die", "laastejaar", "tot", "en", "met", "sy", "dood", "as", "leraar", "van", "die", "NG", "gemeente", "Drieankerbaai", "(", "†", "Augustus", "–", "Iris", "Apfel", ",", "Amerikaanse", "sakevrou", ",", "binnehuisversierder", "en", "mode-ikoon", ".", "September", "–", "Willem", "Frederik", "Hermans", ",", "Nederlandse", "skrywer", "(", "†", "September", "–", "Harry", "Landers", ",", "Amerikaanse", "akteur", "en", "regisseur", "(", "†", "September", "–", "Vause", "Raw", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Oktober", "–", "Tilana", "Hanekom", ",", "Suid-Afrikaanse", "aktrise", "(", "†", "November", "–", "Charles", "Bronson", ",", "Amerikaanse", "rolprentster", "(", "†", "November", "–", "Prof", ".", "Richard", "Ernest", "van", "der", "Ross", ",", "'n", "Kaapse", "Kleurling", "leier", "en", "opvoedkundige", "(", "†", "November", "–", "Alexander", "Dubček", ",", "Slowaakse", "politikus", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Wladyslaw", "Zelenski", ",", "Poolse", "pianis", "en", "komponis", "(", "*", "Februarie", "–", "Pjotr", "Kropotkin", ",", "Russiese", "dierkundige", ",", "geograaf", "en", "filoloog", "(", "*", "Augustus", "–", "Enrico", "Caruso", ",", "Italiaanse", "operasanger", "(", "*", "September", "–", "Virginia", "Rappe", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "*", "September", "–", "Jules", "Porgès", ",", "Frans-Suid-Afrikaanse", "entrepreneur", "en", "Randheer", "(", "*", "Desember", "–", "Charles-Camille", "Saint-Saëns", ",", "Franse", "klassieke", "komponis", "(", "*Oktober", "Onbekende", "dag", "–", "Dirk", "Balfoort", ",", "Suid-Afrikaanse", "regisseur", ",", "direkteur", "van", "die", "Rederykerskamer", "Onze", "Taal", ",", "dirigent", "van", "die", "Hollandsche", "Mannekoor", "en", "komponis", "(", "*", "Onbekende", "dag", "–", "William", "Henry", "Ford", ",", "’n", "Suid-Afrikaanse", "argitek", "en", "ontwerper", "van", "Australiese", "herkoms", "(", "*" ]
530
https://af.wikipedia.org/wiki/1920
1920
Die jaar 1920 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Donderdag begin het. Dit was die 20ste jaar van die 20ste eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure 28 Januarie – Die Afrikaanse Hogere Skool, voorganger van die Afrikaanse Hoër Seunskool, open. 14 Februarie – Stigting van Université de Montréal (Kanada). 20 April-12 September – Die sewende Olimpiese Somerspele word in Antwerpen, België, aangebied. 16 Mei – Pous Benedictus XV verklaar Johanna van Arkel (Jeanne d'Arc) heilig. 29 Mei – Giovanni Battista Montini (later Pous Paulus VI) word priester. 31 Augustus – Die eerste radio nuusuitsending word in Detroit, Michigan gemaak. 15 November – Die eerste algemene vergadering van die Volkebond word in Genève, Switserland, gehou. Onbekend – Warden in die Oos-Vrystaat word 'n munisipaliteit. Geboortes 2 Januarie – Isaac Asimov, Amerikaanse wetenskapfiksie-skrywer († 6 April 1992). 19 Januarie – Javier Pérez de Cuéllar, 'n Peruaanse diplomaat en politikus († 2020). 19 Januarie – Johnny Haymer, Amerikaanse akteur († 1989). 12 Februarie – Raymond Mhlaba, Anti-apartheidsaktivis en ANC politikus († 2005). 29 Februarie – James Mitchell, Amerikaanse akteur († 2010). 11 Maart – Ben Ferencz, 'n Amerikaanse aanklaer by die Neurenberg-verhore († 2023). 3 Maart – James Doohan, Kanadese akteur ("Scotty" in die TV-reeks Star Trek; † 2005). 16 Maart – Alba Bouwer, Suid-Afrikaanse kinderboekskryfster, joernalis en maatskaplike werker († 2010). 17 Maart – Sheikh Mujibur Rahman, Eerste Minister van Bangladesj in die vroeë 1970's († 1975). 2 April – Jack Webb, Amerikaanse akteur, regisseur en vervaardiger († 1982). 18 Mei – Karol Józef Wojtyła (later Pous Johannes Paulus II), die 264ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk in Wadowice, Pole († 2005). 12 Junie – Peter Jones, Britse akteur († 2000). 18 Junie – Aster Berkhof, Vlaamse skrywer († 2020). 15 Julie – Kathryn Adams Doty, Amerikaanse akteur († 2016). 3 Augustus – P. D. James, Engelse skryfster van misdaadfiksie († 2014). 7 Augustus – Willie Maree, Suid-Afrikaanse boer en politikus, leier van die Nasionale Party in Natal († 1980). 13 Augustus – Neville Brand, Amerikaanse akteur († 1992). 16 Augustus – Charles Bukowski, Duits-Amerikaanse digter, romanskrywer en kortverhaalskrywer († 1994). 22 Augustus – Ray Bradbury, Amerikaanse skrywer († 2012). 29 Augustus – Charlie Parker, Amerikaanse jazz saxofoonspeler en komponis († 1955) 18 September – Jack Warden, Amerikaanse akteur († 2006). 1 Oktober – Walter Matthau, Amerikaanse filmakteur († 2000). 12 Oktober – Braam Raubenheimer, Suid-Afrikaanse politikus en oudminister van waterwese († 2014). 16 Oktober – Gert van den Bergh, Suid-Afrikaanse akteur († 1968). 17 Oktober – Montgomery Clift, Amerikaanse rolprent- en teaterakteur († 1966). 20 Oktober – P.H. Nortjé, Afrikaanse storieverteller en skrywer († 2012). 20 Oktober – Dr. Gert van der Linde, predikant van die Gereformeerde Kerk († 2001). 14 November – Jan Rabie, Afrikaanse skrywer († 2001). 24 November – Prof. M.C.E. van Schoor, ook bekend as Tienie van Schoor, bekende Afrikaanse historikus en skrywer († 2009). 26 November − Paul Rodenko, belangrike Nederlandse digter, kritikus, essayis en vertaler († 1976) 6 Desember – Dave Brubeck, Amerikaanse jazzpianis († 2012). Onbekend – Trevor Lloyd Wadley, Suid-Afrikaanse fisikus en uitvinder († 1981). Sterftes 3 Mei – Nettie Bredell, 'n kleindogter van pres. Paul Kruger (* 1877). 25 Mei – Henry Barber, grootwildjagter, ontdekkingsreisiger en sakeman (* 1850). 14 Junie – Max Weber, Duitse ekonoom (* 1864). 17 Junie – Ds. Johannes Rudolph Albertyn, een van die mees gevierde kanselredenaars in die Nederduitse Gereformeerde Kerk (* 1847). 2 Oktober – Max Bruch, Duitse komponis (* 1838). 11 Desember – Olive Schreiner, Suid-Afrikaanse skrywer, pasifis, feminis en intellektuele (* 1855). 13 Desember – Willem Postma een van die eerste voorstanders vir Afrikaans as skryftaal (* 1874).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Donderdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Die", "Afrikaanse", "Hogere", "Skool", ",", "voorganger", "van", "die", "Afrikaanse", "Hoër", "Seunskool", ",", "open", ".", "Februarie", "–", "Stigting", "van", "Université", "de", "Montréal", "(", "Kanada", ")", ".", "April-12", "September", "–", "Die", "sewende", "Olimpiese", "Somerspele", "word", "in", "Antwerpen", ",", "België", ",", "aangebied", ".", "Mei", "–", "Pous", "Benedictus", "XV", "verklaar", "Johanna", "van", "Arkel", "(", "Jeanne", "d'", "Arc", ")", "heilig", ".", "Mei", "–", "Giovanni", "Battista", "Montini", "(", "later", "Pous", "Paulus", "VI", ")", "word", "priester", ".", "Augustus", "–", "Die", "eerste", "radio", "nuusuitsending", "word", "in", "Detroit", ",", "Michigan", "gemaak", ".", "November", "–", "Die", "eerste", "algemene", "vergadering", "van", "die", "Volkebond", "word", "in", "Genève", ",", "Switserland", ",", "gehou", ".", "Onbekend", "–", "Warden", "in", "die", "Oos-Vrystaat", "word", "'n", "munisipaliteit", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Isaac", "Asimov,", "Amerikaanse", "wetenskapfiksie-skrywer", "(", "†April", "Januarie", "–", "Javier", "Pérez", "de", "Cuéllar", ",", "'n", "Peruaanse", "diplomaat", "en", "politikus", "(", "†", "Januarie", "–", "Johnny", "Haymer", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Februarie", "–", "Raymond", "Mhlaba", ",", "Anti-apartheidsaktivis", "en", "ANC", "politikus", "(", "†", "Februarie", "–", "James", "Mitchell", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Maart", "–", "Ben", "Ferencz", ",", "'n", "Amerikaanse", "aanklaer", "by", "die", "Neurenberg-verhore", "(", "†", "Maart", "–", "James", "Doohan", ",", "Kanadese", "akteur", "(", "\"", "Scotty", "\"", "in", "die", "TV-reeks", "Star", "Trek", ";", "†", "Maart", "–", "Alba", "Bouwer", ",", "Suid-Afrikaanse", "kinderboekskryfster", ",", "joernalis", "en", "maatskaplike", "werker", "(", "†", "Maart", "–", "Sheikh", "Mujibur", "Rahman", ",", "Eerste", "Minister", "van", "Bangladesj", "in", "die", "vroeës", "(", "†", "April", "–", "Jack", "Webb", ",", "Amerikaanse", "akteur", ",", "regisseur", "en", "vervaardiger", "(", "†", "Mei", "–", "Karol", "Józef", "Wojtyła", "(", "later", "Pous", "Johannes", "Paulus", "II", ")", ",", "diete", "pous", "van", "die", "Rooms-Katolieke", "Kerk", "in", "Wadowice", ",", "Pole", "(", "†", "Junie", "–", "Peter", "Jones", ",", "Britse", "akteur", "(", "†", "Junie", "–", "Aster", "Berkhof", ",", "Vlaamse", "skrywer", "(", "†", "Julie", "–", "Kathryn", "Adams", "Doty", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Augustus", "–", "P", ".", "D", ".", "James", ",", "Engelse", "skryfster", "van", "misdaadfiksie", "(", "†", "Augustus", "–", "Willie", "Maree", ",", "Suid-Afrikaanse", "boer", "en", "politikus", ",", "leier", "van", "die", "Nasionale", "Party", "in", "Natal", "(", "†", "Augustus", "–", "Neville", "Brand", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Augustus", "–", "Charles", "Bukowski", ",", "Duits-Amerikaanse", "digter", ",", "romanskrywer", "en", "kortverhaalskrywer", "(", "†", "Augustus", "–", "Ray", "Bradbury", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "(", "†", "Augustus", "–", "Charlie", "Parker", ",", "Amerikaanse", "jazz", "saxofoonspeler", "en", "komponis", "(", "†", "September", "–", "Jack", "Warden", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Oktober", "–", "Walter", "Matthau", ",", "Amerikaanse", "filmakteur", "(", "†", "Oktober", "–", "Braam", "Raubenheimer", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "oudminister", "van", "waterwese", "(", "†", "Oktober", "–", "Gert", "van", "den", "Bergh", ",", "Suid-Afrikaanse", "akteur", "(", "†", "Oktober", "–", "Montgomery", "Clift", ",", "Amerikaanse", "rolprent", "-", "en", "teaterakteur", "(", "†", "Oktober", "–", "P.H", ".", "Nortjé", ",", "Afrikaanse", "storieverteller", "en", "skrywer", "(", "†", "Oktober", "–", "Dr", ".", "Gert", "van", "der", "Linde", ",", "predikant", "van", "die", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "†", "November", "–", "Jan", "Rabie", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "November", "–", "Prof", ".", "M.C.E", ".", "van", "Schoor", ",", "ook", "bekend", "as", "Tienie", "van", "Schoor", ",", "bekende", "Afrikaanse", "historikus", "en", "skrywer", "(", "†", "November", "−", "Paul", "Rodenko", ",", "belangrike", "Nederlandse", "digter", ",", "kritikus", ",", "essayis", "en", "vertaler", "(", "†", "Desember", "–", "Dave", "Brubeck", ",", "Amerikaanse", "jazzpianis", "(", "†", "Onbekend", "–", "Trevor", "Lloyd", "Wadley", ",", "Suid-Afrikaanse", "fisikus", "en", "uitvinder", "(", "†", "Sterftes", "Mei", "–", "Nettie", "Bredell", ",", "'n", "kleindogter", "van", "pres", ".", "Paul", "Kruger", "(", "*", "Mei", "–", "Henry", "Barber", ",", "grootwildjagter", ",", "ontdekkingsreisiger", "en", "sakeman", "(", "*", "Junie", "–", "Max", "Weber", ",", "Duitse", "ekonoom", "(", "*", "Junie", "–", "Ds", ".", "Johannes", "Rudolph", "Albertyn", ",", "een", "van", "die", "mees", "gevierde", "kanselredenaars", "in", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "*", "Oktober", "–", "Max", "Bruch", ",", "Duitse", "komponis", "(", "*", "Desember", "–", "Olive", "Schreiner", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", ",", "pasifis", ",", "feminis", "en", "intellektuele", "(", "*", "Desember", "–", "Willem", "Postma", "een", "van", "die", "eerste", "voorstanders", "vir", "Afrikaans", "as", "skryftaal", "(", "*" ]
531
https://af.wikipedia.org/wiki/1919
1919
Die jaar 1919 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Woensdag begin het. Dit was die 19de jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Stigting van die Bauhaus in Weimar (Duitsland). Generaal Jan Christian Smuts word die tweede Eerste Minister van die Unie van Suid-Afrika. Alcock en Brown is die eerste vlieëniers wat 'n ononderbroke vlug oor die Atlantiese Oseaan voltooi. 19 Februarie– Die tweede Pan-Afrika Kongres begin in Parys. 4 Maart – Die Slangkopvuurtoring in Kommetjie, op die Kaapse Skiereiland word in gebruik geneem. 13 April – Die Amritsar-slagting vind plaas. 21 Mei – Eerste uitgawe van Landbouw-weekblad verskyn in Bloemfontein. 21 Junie – Die Kanadese berede polisie skiet op ’n skare werklose oorlogsveterane, met twee noodlottig gewond, tydens 'n algemene staking in Winnipeg. 28 Junie – Die Verdrag van Versailles is onderteken en beëindig die Eerste Wêreldoorlog. 3 Julie – Achille Ratti (later Pous Pius XI) word titulêr aartsbiskop van Naupactus en nuntius in Pole. 7 Oktober – Die Koninklijke Luchtvaart Maatshappy word gestig. 28 Oktober – Achille Ratti (later Pous Pius XI) word as biskop in gewy. 10 November – Die Kaapse Sinode van die Nederduitse Gereformeerde Kerk aanvaar 'n voorstel vir die vertaling van die Bybel in Afrikaans. Geboortes 12 Februarie – Russell Ackoff, Amerikaanse bedryfskundige en baanbreker in operasionele navorsing en algemene stelselteorie († 2009). 13 Februarie – Piet Malan, Springbokrugbyspeler († 2015). 15 Februarie – Frans Claerhout, Belgiesgebore Suid-Afrikaanse skilder († 2006). 18 Februarie – Amir Abbas Hoveyda, Iranse ekonoom en politikus, premier van Iran († 1979). 24 Februarie – Ina de Villiers, skrywer van die mees bekende kookboek in Suid-Afrika, Kook en Geniet († 2010). 3 Maart – Peter Henry Abrahams, Suid-Afrikaanse romanskrywer, digter, joernalis en politieke kommentator († 2017). 11 Maart – Elise Muller, Afrikaanse skrywer († 1985). 20 Maart – Ds. Cillié Malan, predikant in die Nederduitse Gereformeerde Kerk († 2006). 20 Maart – Gerhard Barkhorn, Duitse bobaasvlieënier en slegs die tweede vegvlieënier wat meer as 300 vliegtuie van die vyand kon neerskiet († 1983). 29 Maart – Eileen Heckart, Amerikaanse aktrise († 2001). 8 April – Ian Smith, Rhodesiese politikus en staatsman, Eerste Minister van Rhodesië († 2007). 13 April – Howard Keel, Amerikaanse akteur, sanger († 2004). 3 Mei – Pete Seeger, Amerikaanse folksanger en aktivis († 2014). 7 Mei – Eva Perón, vrou van die Argentynse president Juan Perón († 1952). 19 Mei – Esmé Euvrard, Suid-Afrikaanse radio-omroeper, sanger en aktrise († 1993). 10 Junie – Moultrie Patten, Amerikaanse akteur († 2009) 21 Junie – Paolo Soleri, Italiaans-Amerikaanse argitek († 2013). 24 Junie – Al Molinaro, Amerikaanse akteur († 2015). 15 Julie – Iris Murdoch, Engelse skrywer en filosoof († 1999). 20 Julie – Sir Edmund Hillary, Nieu-Seelander, eerste persoon wat Everest uitgeklim het († 2008). 31 Julie – Primo Levi, Italiaans-Joodse chemikus, komponis en outeur († 1987). 9 Augustus – Leona Woods, Amerikaanse fisikus wat gehelp het met die bou van die eerste kernreaktor en die eerste kernwapen († 1986). 15 September – Dirk van der Walt, predikant in die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika († 1985). 26 September – Matilde Camus, Spaanse digter en navorser († 2012). 6 Oktober – Mohamed Siad Barre, Somaliese politikus en staatsman, president van Somalië († 1985). 12 Oktober – Mary Ainslee, Amerikaanse aktrise († 1991). 14 Oktober – Ds. Louis Jacobus Botha, predikant en later professor aan die Hammanskraalse Teologiese Skool. 18 Oktober – Pierre Trudeau, Kanadese politikus en premier († 2000). 22 Oktober – Doris Lessing, Britse skryweres († 2013). 26 Oktober – Mohammad Reza Pahlavi, laaste sjah van Iran († 1980). 10 November – Michail Kalasjnikof, Russiese ontwerper van die AK-47-masjiengeweer († 2013). 20 November – Phyllis Thaxter, Amerikaanse aktrise († 2012) 24 November – Felix du Plessis, Suid-Afrika se twintigste Springbokkaptein († 1978). 6 Desember – Anna Bender, Suid-Afrikaanse pianis en skrywer († 2004). 12 Desember – Matthys van Rensburg, Suid-Afrikaanse politikus († 1970). 13 Desember – Hans-Joachim Marseille, Duitse bobaasvlieënier tydens die Tweede Wêreldoorlog († 1942). Sterftes 6 Januarie – Theodore Roosevelt, die 26ste President van die Verenigde State (1901–1909) (* 1858). 15 Januarie - Rosa Luxemburg, Marxistiese revolusionêr (* 1871). 28 Januarie – Groothertog Paul Aleksandrowitsj van Rusland, die sesde oudste seun en jongste kind van Aleksander II van Rusland en sy eerste vrou, Maria Aleksandrowna (* 1860). 28 Januarie – Groothertog Dmitri Konstantinowitsj van Rusland, seun van groothertog Konstantyn Nikolajewitsj van Rusland en ’n neef van tsaar Aleksander III (* 1860). 28 Januarie – Groothertog Nikolaas Michailowitsj van Rusland, die oudste seun van groothertog Michail Nikolajewitsj van Rusland (* 1859) 8 Julie – Johan Andreas dèr Mouw, Nederlandse digter (* 1863). 15 Julie – Emil Fischer, Duitse chemikus en Nobelpryswenner (* 1852). 9 Augustus – Ernst Haeckel, Duitse bioloog en filosoof (* 1834). 11 Augustus – Andrew Carnegie, Amerikaanse staalbaron (* 1835). 27 Augustus – Louis Botha, Suid-Afrikaanse staatsman, Eerste Minister van die Unie van Suid-Afrika (* 1862). 13 September – Albert Henry Hime 'n Eerste Minister van Natal (* 1842). 4 Oktober – Petrus Postma, Suid-Afrikaanse predikant en Christelike onderwysaktivis (* 1854).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Woensdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Stigting", "van", "die", "Bauhaus", "in", "Weimar", "(", "Duitsland", ")", ".", "Generaal", "Jan", "Christian", "Smuts", "word", "die", "tweede", "Eerste", "Minister", "van", "die", "Unie", "van", "Suid-Afrika", ".", "Alcock", "en", "Brown", "is", "die", "eerste", "vlieëniers", "wat", "'n", "ononderbroke", "vlug", "oor", "die", "Atlantiese", "Oseaan", "voltooi", ".", "Februarie", "–", "Die", "tweede", "Pan-Afrika", "Kongres", "begin", "in", "Parys", ".", "Maart", "–", "Die", "Slangkopvuurtoring", "in", "Kommetjie", ",", "op", "die", "Kaapse", "Skiereiland", "word", "in", "gebruik", "geneem", ".", "April", "–", "Die", "Amritsar-slagting", "vind", "plaas", ".", "Mei", "–", "Eerste", "uitgawe", "van", "Landbouw-weekblad", "verskyn", "in", "Bloemfontein", ".", "Junie", "–", "Die", "Kanadese", "berede", "polisie", "skiet", "op", "’n", "skare", "werklose", "oorlogsveterane", ",", "met", "twee", "noodlottig", "gewond", ",", "tydens", "'n", "algemene", "staking", "in", "Winnipeg", ".", "Junie", "–", "Die", "Verdrag", "van", "Versailles", "is", "onderteken", "en", "beëindig", "die", "Eerste", "Wêreldoorlog", ".", "Julie", "–", "Achille", "Ratti", "(", "later", "Pous", "Pius", "XI", ")", "word", "titulêr", "aartsbiskop", "van", "Naupactus", "en", "nuntius", "in", "Pole", ".", "Oktober", "–", "Die", "Koninklijke", "Luchtvaart", "Maatshappy", "word", "gestig", ".", "Oktober", "–", "Achille", "Ratti", "(", "later", "Pous", "Pius", "XI", ")", "word", "as", "biskop", "in", "gewy", ".", "November", "–", "Die", "Kaapse", "Sinode", "van", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "aanvaar", "'n", "voorstel", "vir", "die", "vertaling", "van", "die", "Bybel", "in", "Afrikaans", ".", "Geboortes", "Februarie", "–", "Russell", "Ackoff", ",", "Amerikaanse", "bedryfskundige", "en", "baanbreker", "in", "operasionele", "navorsing", "en", "algemene", "stelselteorie", "(", "†", "Februarie", "–", "Piet", "Malan", ",", "Springbokrugbyspeler", "(", "†", "Februarie", "–", "Frans", "Claerhout", ",", "Belgiesgebore", "Suid-Afrikaanse", "skilder", "(", "†", "Februarie", "–", "Amir", "Abbas", "Hoveyda", ",", "Iranse", "ekonoom", "en", "politikus", ",", "premier", "van", "Iran", "(", "†", "Februarie", "–", "Ina", "de", "Villiers", ",", "skrywer", "van", "die", "mees", "bekende", "kookboek", "in", "Suid-Afrika", ",", "Kook", "en", "Geniet", "(", "†", "Maart", "–", "Peter", "Henry", "Abrahams", ",", "Suid-Afrikaanse", "romanskrywer", ",", "digter", ",", "joernalis", "en", "politieke", "kommentator", "(", "†", "Maart", "–", "Elise", "Muller", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Maart", "–", "Ds", ".", "Cillié", "Malan", ",", "predikant", "in", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "†", "Maart", "–", "Gerhard", "Barkhorn", ",", "Duitse", "bobaasvlieënier", "en", "slegs", "die", "tweede", "vegvlieënier", "wat", "meer", "asvliegtuie", "van", "die", "vyand", "kon", "neerskiet", "(", "†", "Maart", "–", "Eileen", "Heckart", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "April", "–", "Ian", "Smith", ",", "Rhodesiese", "politikus", "en", "staatsman", ",", "Eerste", "Minister", "van", "Rhodesië", "(", "†", "April", "–", "Howard", "Keel", ",", "Amerikaanse", "akteur", ",", "sanger", "(", "†", "Mei", "–", "Pete", "Seeger", ",", "Amerikaanse", "folksanger", "en", "aktivis", "(", "†", "Mei", "–", "Eva", "Perón", ",", "vrou", "van", "die", "Argentynse", "president", "Juan", "Perón", "(", "†", "Mei", "–", "Esmé", "Euvrard", ",", "Suid-Afrikaanse", "radio-omroeper", ",", "sanger", "en", "aktrise", "(", "†", "Junie", "–", "Moultrie", "Patten", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Junie", "–", "Paolo", "Soleri", ",", "Italiaans-Amerikaanse", "argitek", "(", "†", "Junie", "–", "Al", "Molinaro", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Julie", "–", "Iris", "Murdoch", ",", "Engelse", "skrywer", "en", "filosoof", "(", "†", "Julie", "–", "Sir", "Edmund", "Hillary", ",", "Nieu-Seelander", ",", "eerste", "persoon", "wat", "Everest", "uitgeklim", "het", "(", "†", "Julie", "–", "Primo", "Levi", ",", "Italiaans-Joodse", "chemikus", ",", "komponis", "en", "outeur", "(", "†", "Augustus", "–", "Leona", "Woods", ",", "Amerikaanse", "fisikus", "wat", "gehelp", "het", "met", "die", "bou", "van", "die", "eerste", "kernreaktor", "en", "die", "eerste", "kernwapen", "(", "†", "September", "–", "Dirk", "van", "der", "Walt", ",", "predikant", "in", "die", "Gereformeerde", "Kerke", "in", "Suid-Afrika", "(", "†", "September", "–", "Matilde", "Camus", ",", "Spaanse", "digter", "en", "navorser", "(", "†", "Oktober", "–", "Mohamed", "Siad", "Barre", ",", "Somaliese", "politikus", "en", "staatsman", ",", "president", "van", "Somalië", "(", "†", "Oktober", "–", "Mary", "Ainslee", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Oktober", "–", "Ds", ".", "Louis", "Jacobus", "Botha", ",", "predikant", "en", "later", "professor", "aan", "die", "Hammanskraalse", "Teologiese", "Skool", ".", "Oktober", "–", "Pierre", "Trudeau", ",", "Kanadese", "politikus", "en", "premier", "(", "†", "Oktober", "–", "Doris", "Lessing", ",", "Britse", "skryweres", "(", "†", "Oktober", "–", "Mohammad", "Reza", "Pahlavi", ",", "laaste", "sjah", "van", "Iran", "(", "†", "November", "–", "Michail", "Kalasjnikof", ",", "Russiese", "ontwerper", "van", "die", "AK-47-masjiengeweer", "(", "†", "November", "–", "Phyllis", "Thaxter", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "November", "–", "Felix", "du", "Plessis", ",", "Suid-Afrika", "se", "twintigste", "Springbokkaptein", "(", "†", "Desember", "–", "Anna", "Bender", ",", "Suid-Afrikaanse", "pianis", "en", "skrywer", "(", "†", "Desember", "–", "Matthys", "van", "Rensburg", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Desember", "–", "Hans-Joachim", "Marseille", ",", "Duitse", "bobaasvlieënier", "tydens", "die", "Tweede", "Wêreldoorlog", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Theodore", "Roosevelt", ",", "diete", "President", "van", "die", "Verenigde", "State1909", ")", "(", "*", "Januarie", "-", "Rosa", "Luxemburg", ",", "Marxistiese", "revolusionêr", "(", "*", "Januarie", "–", "Groothertog", "Paul", "Aleksandrowitsj", "van", "Rusland", ",", "die", "sesde", "oudste", "seun", "en", "jongste", "kind", "van", "Aleksander", "II", "van", "Rusland", "en", "sy", "eerste", "vrou", ",", "Maria", "Aleksandrowna", "(", "*", "Januarie", "–", "Groothertog", "Dmitri", "Konstantinowitsj", "van", "Rusland", ",", "seun", "van", "groothertog", "Konstantyn", "Nikolajewitsj", "van", "Rusland", "en", "’n", "neef", "van", "tsaar", "Aleksander", "III", "(", "*", "Januarie", "–", "Groothertog", "Nikolaas", "Michailowitsj", "van", "Rusland", ",", "die", "oudste", "seun", "van", "groothertog", "Michail", "Nikolajewitsj", "van", "Rusland", "(", "*", "Julie", "–", "Johan", "Andreas", "dèr", "Mouw", ",", "Nederlandse", "digter", "(", "*", "Julie", "–", "Emil", "Fischer", ",", "Duitse", "chemikus", "en", "Nobelpryswenner", "(", "*", "Augustus", "–", "Ernst", "Haeckel", ",", "Duitse", "bioloog", "en", "filosoof", "(", "*", "Augustus", "–", "Andrew", "Carnegie", ",", "Amerikaanse", "staalbaron", "(", "*", "Augustus", "–", "Louis", "Botha", ",", "Suid-Afrikaanse", "staatsman", ",", "Eerste", "Minister", "van", "die", "Unie", "van", "Suid-Afrika", "(", "*", "September", "–", "Albert", "Henry", "Hime", "'n", "Eerste", "Minister", "van", "Natal", "(", "*", "Oktober", "–", "Petrus", "Postma", ",", "Suid-Afrikaanse", "predikant", "en", "Christelike", "onderwysaktivis", "(", "*" ]
532
https://af.wikipedia.org/wiki/1918
1918
Die jaar 1918 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Dinsdag begin het. Dit was die 18de jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 8 Januarie – Ko-operatiewe Wijnbouwers Vereniging van Zuid-Afrika (KWV) word gevorm. 22 Januarie – Oekraïne verklaar sy eerste onafhanklikheid van Rusland. 16 Februarie – Litaue verklaar sy eerste onafhanklikheid van Rusland. 24 Februarie – Estland verklaar sy eerste onafhanklikheid van Rusland. 12 Maart – Na meer as tweehonderd jaar word Moskou weer tot hoofstad van Rusland verklaar. 21 Maart – Duitsland loods ’n groot offensief in die Somme-gebied tydens die Eerste Wêreldoorlog. 24 April – Die Nederlandse Staatkundig Gereformeerde Party (SGP) word gestig. 26 Mei – Georgië verklaar sy eerste onafhanklikheid van Rusland. 28 Mei – Azerbeidjan verklaar sy eerste onafhanklikheid van Rusland. 16-17 Julie – Die moord op die Romanofs vind plaas. 28 Oktober – Tsjeggo-Slowakye verkry onafhanklikheid van Oostenryk-Hongarye. 30 Oktober – Kapitulasie van die Ottomaanse Ryk. 31 Oktober – Hongarye verlaat die statebond met Oostenryk. 1 November – Noord-Jemen word van die Ottomaanse Ryk onafhanklik. 3 November – Pole word van Duitsland, Oostenryk en Rusland onafhanklik. 9 November – Beëindiging van die Duitse Keiserryk en stigting van die Republiek van Weimar. 10 November – Die Duitse keiser Wilhelm II verlaat Duitsland oppad na Nederland. 11 November – Duitsland onderteken ’n vredesooreenkoms met die geallieerdes in ’n treinwa buite Compiègne in Frankryk. Die oorlog het amptelik tot ’n einde gekom om 11:00 (Die elfde uur van die elfde dag van die elfde maand). 11 November – Ontbinding van Oostenryk-Hongarye en abdikasie van keiser Karl I. 11 November – Elsas-Lotaringe verklaar onafhanklikheid van Duitsland. 12 November – Stigting van die Republiek Duits-Oostenryk. 16 November – Proklamasie van die Republiek Hongarye. 18 November – Letland verklaar sy eerste onafhanklikheid van Rusland. 28 November – Wilhelm II verklaar sy abdikasie van die Duitse troon. 1 Desember – Stigting van die Koninkryk Joego-Slawië. Die groot Griepepidemie. Geboortes 14 Januarie – Demetrios Tsafendas, sluipmoordenaar van dr. Hendrik Verwoerd († 1999). 15 Januarie – Gamal Abdel Nasser, Egiptiese staatsman, president van Egipte († 1970). 21 Januarie – Guy Butler, Suid-Afrikaanse digter, dramaturg en akademikus († 2001). 3 Februarie – Joey Bishop, Amerikaanse akteur en vervaardiger († 2007). 20 Februarie – Leonore Annenberg, Amerikaanse sakevrou, regeringsamptenaar en filantroop († 2009). 9 Maart – George Lincoln Rockwell, stigter en leier van die Amerikaanse Nazi-party († 1967). 3 April – Henry Charles Hopkins, Suid-Afrikaanse predikant en skrywer († 1992). 8 April – Betty Ford, Eerste Dame van die Verenigde State († 2011). 17 April – William Holden, Amerikaanse akteur († 1981). 19 Mei – Basil Kenyon, Suid-Afrika se een-en-twintigste Springbokkaptein († 1996). 27 Mei – Yasuhiro Nakasone, voormalige Japannese premier († 2019). 10 Junie – Prof. A.P. Grové, 'n Suid-Afrikaanse letterkundige († 2004). 21 Junie – Ds. Phil Olivier, predikant in drie gemeentes van die Nederduitse Gereformeerde Kerk, assistentredakteur van die Kerkbode en samesteller van Ons gemeentelike feesalbum († 2008). 27 Junie – Erns Louis Jansen, Suid-Afrikaanse regter († 2011). 28 Junie – Cyriel Paul Coupé, Belgiese priester, onderwyser, skrywer en digter († 1998). 1 Julie – Ahmed Deedat, Suid-Afrikaanse skrywer en openbare spreker († 2005). 14 Julie – Ingmar Bergman, Sweedse regisseur († 2007). 14 Julie – Jay Forrester, Amerikaanse digitale rekenaarbaanbreker († 2016). 18 Julie – Nelson Mandela, Suid-Afrikaanse politikus en staatsman, eerste demokraties verkose president van Suid-Afrika (1994–1999) († 2013). 25 Julie – Japie Basson, Suid-Afrikaanse Volksraadslid van die Nasionale Party, Nasionale Unie, Verenigde Party en Progressiewe Federale Party († 2012). 4 Augustus – Sidney Harman, Amerikaanse sakeman, politikus en uitgewer († 2011). 6 Augustus – Prof. C.J.M. Nienaber, Afrikaanse letterkundige († 1988) 13 Augustus – Frederick Sanger, Britse biochemikus († 2013). 25 Augustus – Leonard Bernstein, Amerikaanse dirigent en komponis († 1990). 26 Augustus – Katherine Johnson, Amerikaanse wiskundige en wentelbaan meganika kenner by NASA († 2020). 7 November – Billy Graham, Amerikaanse evangelis († 2018). 10 November – Ernst Otto Fischer, Duitse chemikus en Nobelprys wenner († 2007). 11 Desember – Aleksandr Solzhenitsyn, Russiese skrywer, 1970 Nobelpryswenner († 2008). 21 Desember – Dana Niehaus, Afrikaanse omroeper en akteur († 1995). 23 Desember – Helmut Schmidt, Duitse politikus en vyfde kanselier van die Federale Republiek van Duitsland († 2015). 25 Desember – President Anwar Sadat van Egipte († sluipmoord in 1981). 29 Desember – Dricky Beukes, Suid-Afrikaanse skrywer († 1999). Sterftes 6 Februarie – Gustav Klimt, Oostenrykse skilder (* 1862). 10 Februarie – Abdülhamid II, 'n sultan van die Ottomaanse Ryk (* 1842). 21 April – Manfred von Richthofen, Duitse vegvlieënier (* 1892). 25 Maart – Claude Debussy, Franse komponis (* 1862). 14 Junie – Edward Alexander Newell Arber, Engelse plantkundige en paleontoloog (* 1870). 3/4 Julie – Mehmet V, 'n sultan van die Ottomaanse Ryk (* 1844). 16 Julie – Nikolaas II van Rusland, laaste Tsaar van Rusland (* 1868). 16 Julie – Prinses Alix van Hesse-Darmstadt, vrou van Nikolaas II van Rusland (* 1872). 16 Julie – Anastasia Romanowa, groothertogin van Rusland (* 5 Junie 1901). 18 Julie – Prinses Elisabeth van Hesse-Darmstadt, vrou van groothertog Sergei Aleksandrowitsj van Rusland (* 1964). 25 Oktober – Tobie Muller, NG predikant en Afrikaanse taalstryder (* 1884). 1 November – Ewald Auguste Esselen, Prokureur-generaal van die Zuid-Afrikaansche Republiek (* 1858) 9 November – Albert Ballin, Duitse reder en entrepreneur (* 1857). 5 Desember – Schalk Willem Burger, Transvaalse politikus en waarnemende president (* 1852). 14 Desember – Sidónio Pais, Portugese politikus en diplomaat, President van Portugal (* 1872).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Dinsdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Ko-operatiewe", "Wijnbouwers", "Vereniging", "van", "Zuid-Afrika", "(", "KWV", ")", "word", "gevorm", ".", "Januarie", "–", "Oekraïne", "verklaar", "sy", "eerste", "onafhanklikheid", "van", "Rusland", ".", "Februarie", "–", "Litaue", "verklaar", "sy", "eerste", "onafhanklikheid", "van", "Rusland", ".", "Februarie", "–", "Estland", "verklaar", "sy", "eerste", "onafhanklikheid", "van", "Rusland", ".", "Maart", "–", "Na", "meer", "as", "tweehonderd", "jaar", "word", "Moskou", "weer", "tot", "hoofstad", "van", "Rusland", "verklaar", ".", "Maart", "–", "Duitsland", "loods", "’n", "groot", "offensief", "in", "die", "Somme-gebied", "tydens", "die", "Eerste", "Wêreldoorlog", ".", "April", "–", "Die", "Nederlandse", "Staatkundig", "Gereformeerde", "Party", "(", "SGP", ")", "word", "gestig", ".", "Mei", "–", "Georgië", "verklaar", "sy", "eerste", "onafhanklikheid", "van", "Rusland", ".", "Mei", "–", "Azerbeidjan", "verklaar", "sy", "eerste", "onafhanklikheid", "van", "Rusland", ".", "Julie", "–", "Die", "moord", "op", "die", "Romanofs", "vind", "plaas", ".", "Oktober", "–", "Tsjeggo-Slowakye", "verkry", "onafhanklikheid", "van", "Oostenryk-Hongarye", ".", "Oktober", "–", "Kapitulasie", "van", "die", "Ottomaanse", "Ryk", ".", "Oktober", "–", "Hongarye", "verlaat", "die", "statebond", "met", "Oostenryk", ".", "November", "–", "Noord-Jemen", "word", "van", "die", "Ottomaanse", "Ryk", "onafhanklik", ".", "November", "–", "Pole", "word", "van", "Duitsland", ",", "Oostenryk", "en", "Rusland", "onafhanklik", ".", "November", "–", "Beëindiging", "van", "die", "Duitse", "Keiserryk", "en", "stigting", "van", "die", "Republiek", "van", "Weimar", ".", "November", "–", "Die", "Duitse", "keiser", "Wilhelm", "II", "verlaat", "Duitsland", "oppad", "na", "Nederland", ".", "November", "–", "Duitsland", "onderteken", "’n", "vredesooreenkoms", "met", "die", "geallieerdes", "in", "’n", "treinwa", "buite", "Compiègne", "in", "Frankryk", ".", "Die", "oorlog", "het", "amptelik", "tot", "’n", "einde", "gekom", "om00", "(", "Die", "elfde", "uur", "van", "die", "elfde", "dag", "van", "die", "elfde", "maand", ")", ".", "November", "–", "Ontbinding", "van", "Oostenryk-Hongarye", "en", "abdikasie", "van", "keiser", "Karl", "I", ".", "November", "–", "Elsas-Lotaringe", "verklaar", "onafhanklikheid", "van", "Duitsland", ".", "November", "–", "Stigting", "van", "die", "Republiek", "Duits-Oostenryk", ".", "November", "–", "Proklamasie", "van", "die", "Republiek", "Hongarye", ".", "November", "–", "Letland", "verklaar", "sy", "eerste", "onafhanklikheid", "van", "Rusland", ".", "November", "–", "Wilhelm", "II", "verklaar", "sy", "abdikasie", "van", "die", "Duitse", "troon", ".", "Desember", "–", "Stigting", "van", "die", "Koninkryk", "Joego-Slawië", ".", "Die", "groot", "Griepepidemie", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Demetrios", "Tsafendas", ",", "sluipmoordenaar", "van", "dr", ".", "Hendrik", "Verwoerd", "(", "†", "Januarie", "–", "Gamal", "Abdel", "Nasser", ",", "Egiptiese", "staatsman", ",", "president", "van", "Egipte", "(", "†", "Januarie", "–", "Guy", "Butler", ",", "Suid-Afrikaanse", "digter", ",", "dramaturg", "en", "akademikus", "(", "†", "Februarie", "–", "Joey", "Bishop", ",", "Amerikaanse", "akteur", "en", "vervaardiger", "(", "†", "Februarie", "–", "Leonore", "Annenberg", ",", "Amerikaanse", "sakevrou", ",", "regeringsamptenaar", "en", "filantroop", "(", "†", "Maart", "–", "George", "Lincoln", "Rockwell", ",", "stigter", "en", "leier", "van", "die", "Amerikaanse", "Nazi-party", "(", "†", "April", "–", "Henry", "Charles", "Hopkins", ",", "Suid-Afrikaanse", "predikant", "en", "skrywer", "(", "†", "April", "–", "Betty", "Ford", ",", "Eerste", "Dame", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "April", "–", "William", "Holden", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Mei", "–", "Basil", "Kenyon", ",", "Suid-Afrika", "se", "een-en-twintigste", "Springbokkaptein", "(", "†", "Mei", "–", "Yasuhiro", "Nakasone", ",", "voormalige", "Japannese", "premier", "(", "†", "Junie", "–", "Prof", ".", "A.P", ".", "Grové", ",", "'n", "Suid-Afrikaanse", "letterkundige", "(", "†", "Junie", "–", "Ds", ".", "Phil", "Olivier", ",", "predikant", "in", "drie", "gemeentes", "van", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", ",", "assistentredakteur", "van", "die", "Kerkbode", "en", "samesteller", "van", "Ons", "gemeentelike", "feesalbum", "(", "†", "Junie", "–", "Erns", "Louis", "Jansen", ",", "Suid-Afrikaanse", "regter", "(", "†", "Junie", "–", "Cyriel", "Paul", "Coupé", ",", "Belgiese", "priester", ",", "onderwyser", ",", "skrywer", "en", "digter", "(", "†", "Julie", "–", "Ahmed", "Deedat", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", "en", "openbare", "spreker", "(", "†", "Julie", "–", "Ingmar", "Bergman", ",", "Sweedse", "regisseur", "(", "†", "Julie", "–", "Jay", "Forrester", ",", "Amerikaanse", "digitale", "rekenaarbaanbreker", "(", "†", "Julie", "–", "Nelson", "Mandela", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "staatsman", ",", "eerste", "demokraties", "verkose", "president", "van", "Suid-Afrika1999", ")", "(", "†", "Julie", "–", "Japie", "Basson", ",", "Suid-Afrikaanse", "Volksraadslid", "van", "die", "Nasionale", "Party", ",", "Nasionale", "Unie", ",", "Verenigde", "Party", "en", "Progressiewe", "Federale", "Party", "(", "†", "Augustus", "–", "Sidney", "Harman", ",", "Amerikaanse", "sakeman", ",", "politikus", "en", "uitgewer", "(", "†", "Augustus", "–", "Prof", ".", "C.", "J.", "M", ".", "Nienaber", ",", "Afrikaanse", "letterkundige", "(", "†", "Augustus", "–", "Frederick", "Sanger", ",", "Britse", "biochemikus", "(", "†", "Augustus", "–", "Leonard", "Bernstein", ",", "Amerikaanse", "dirigent", "en", "komponis", "(", "†", "Augustus", "–", "Katherine", "Johnson", ",", "Amerikaanse", "wiskundige", "en", "wentelbaan", "meganika", "kenner", "by", "NASA", "(", "†", "November", "–", "Billy", "Graham", ",", "Amerikaanse", "evangelis", "(", "†", "November", "–", "Ernst", "Otto", "Fischer", ",", "Duitse", "chemikus", "en", "Nobelprys", "wenner", "(", "†", "Desember", "–", "Aleksandr", "Solzhenitsyn", ",", "Russiese", "skrywer", ",", "Nobelpryswenner", "(", "†", "Desember", "–", "Dana", "Niehaus", ",", "Afrikaanse", "omroeper", "en", "akteur", "(", "†", "Desember", "–", "Helmut", "Schmidt", ",", "Duitse", "politikus", "en", "vyfde", "kanselier", "van", "die", "Federale", "Republiek", "van", "Duitsland", "(", "†", "Desember", "–", "President", "Anwar", "Sadat", "van", "Egipte", "(", "†", "sluipmoord", "in", "Desember", "–", "Dricky", "Beukes", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Sterftes", "Februarie", "–", "Gustav", "Klimt", ",", "Oostenrykse", "skilder", "(", "*", "Februarie", "–", "Abdülhamid", "II", ",", "'n", "sultan", "van", "die", "Ottomaanse", "Ryk", "(", "*", "April", "–", "Manfred", "von", "Richthofen", ",", "Duitse", "vegvlieënier", "(", "*", "Maart", "–", "Claude", "Debussy", ",", "Franse", "komponis", "(", "*", "Junie", "–", "Edward", "Alexander", "Newell", "Arber", ",", "Engelse", "plantkundige", "en", "paleontoloog", "(", "*", "4", "Julie", "–", "Mehmet", "V", ",", "'n", "sultan", "van", "die", "Ottomaanse", "Ryk", "(", "*", "Julie", "–", "Nikolaas", "II", "van", "Rusland", ",", "laaste", "Tsaar", "van", "Rusland", "(", "*", "Julie", "–", "Prinses", "Alix", "van", "Hesse-Darmstadt", ",", "vrou", "van", "Nikolaas", "II", "van", "Rusland", "(", "*", "Julie", "–", "Anastasia", "Romanowa", ",", "groothertogin", "van", "Rusland", "(", "*Junie", "Julie", "–", "Prinses", "Elisabeth", "van", "Hesse-Darmstadt", ",", "vrou", "van", "groothertog", "Sergei", "Aleksandrowitsj", "van", "Rusland", "(", "*", "Oktober", "–", "Tobie", "Muller", ",", "NG", "predikant", "en", "Afrikaanse", "taalstryder", "(", "*", "November", "–", "Ewald", "Auguste", "Esselen", ",", "Prokureur-generaal", "van", "die", "Zuid-Afrikaansche", "Republiek", "(", "*", "November", "–", "Albert", "Ballin", ",", "Duitse", "reder", "en", "entrepreneur", "(", "*", "Desember", "–", "Schalk", "Willem", "Burger", ",", "Transvaalse", "politikus", "en", "waarnemende", "president", "(", "*", "Desember", "–", "Sidónio", "Pais", ",", "Portugese", "politikus", "en", "diplomaat", ",", "President", "van", "Portugal", "(", "*" ]
533
https://af.wikipedia.org/wiki/1917
1917
Die jaar 1917 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Maandag begin het. Dit was die 17de jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Die eerste uitgawe van die AWS word uitgegee deur die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns. 21 Februarie – Eerste Wêreldoorlog: Die troepeskip SS Mendi sink met 'n verlies van 805 Suid-Afrikaanse soldate. 15 Maart – Nikolaas II verklaar sy abdikasie van die Russiese troon. 6 April – Eerste Wêreldoorlog: Die Verenigde State van Amerika betree die oorlog teen die Duitse Keiserryk. 20 April – Eugenio Pacelli (later Pous Pius XII) word titulêr aartsbiskop van Sardes en nuntius in Duitsland. 13 Mei – Eugenio Pacelli (later Pous Pius XII) word as biskop in gewy. 4 Junie – Die eerste Pulitzerprys word toegeken. 27 Junie – Griekeland verklaar oorlog teen die Spilmoondhede. 2 Augustus – 'n Sopwith Pup word die eerste vliegtuig om op 'n skip te land en op te styg. 2 September – Eerste Wêreldoorlog: Manfred von Richthofen, alias die Rooi Baron, die suksesvolste vegvlieënier van dié oorlog, behaal sy 60ste sukses. 25 September – Sir Ernest Oppenheimer stig Anglo-American Corporation. 5 November – Sint Tichon van Moskou word verkies tot Patriarg van Moskou en van die Russies-Ortodokse Kerk. 7 November – Armenië verklaar sy eerste onafhanklikheid van Rusland. 7 November – Bolsjevistiese leier Wladimir Lenin lei 'n staatsgreep teen die Russiese tussentydse regering van Alexander Kerensky en begin daarmee die Oktober-revolusie. 20 November – Eerste Wêreldoorlog: Die Slag van Cambrai vind plaas; die eerste massa tenkaanval. 6 Desember – Finland verklaar onafhanklikheid van Rusland. 6 Desember – Halifaxontploffing: 'n Skip in Halifaxhawe met 'n vrag van trinitrotolueen en pikriensuur vat vlam en ontplof na 'n botsing met 'n ander skip met groot skade in Halifax, Kanada. 7 Desember – Eerste Wêreldoorlog: Die Verenigde State van Amerika betree die oorlog teen Oostenryk-Hongarye. Geboortes 7 Januarie – Sarel Jacob Pretorius, Afrikaanse digter († 1995). 6 Februarie – Zsa Zsa Gabor, Hongaars-Amerikaanse aktrise († 2016). 25 Februarie – Anthony Burgess, Britse skrywer (* 1917). 26 Februarie – George Claassen, wenner van die Comrades-maraton in 1961 († 2014). 27 Februarie – Vytautas Stanionis, Litause fotograaf († 1966). 6 Maart – Frankie Howerd, Engelse komediant, akteur († 1992). 7 Maart – W.A. de Klerk, Suid-Afrikaanse skrywer en dramaturg († 1996). 20 Maart – Vera Lynn, Engelse sangeres, liedjieskrywer, aktrise en bekend as "The Forces' Sweetheart" († 2020). 9 April – Brad Dexter, Amerikaanse akteur († 2002). 15 April – Hans Conried, Amerikaanse akteur († 1982). 25 April – Ella Fitzgerald, Amerikaanse sangeres († 1996). 29 April – Celeste Holm, Amerikaanse aktrise († 2012). 22 Mei – Georg Tintner, Oostenrykse dirigent († 1999). 29 Mei – John F. Kennedy, 35ste President van die Verenigde State († 1963). 7 Junie – Dean Martin, Amerikaanse akteur, sanger en komediant († 1995). 13 Junie – Augusto Roa Bastos, Paraguayaanse skrywer († 2005). 23 Junie – Pierre Fourie, Afrikaanse skrywer († 1982). 24 Junie – David Easton, Kanadees gebore Amerikaanse politieke wetenskaplike († 2014). 30 Junie – Lena Horne, Amerikaanse aktrise en menseregte-aktivis († 2010). 8 Julie – Pamela Brown, Engelse aktrise († 1975). 16 Julie – Iva Withers, Amerikaanse aktrise († 2014). 17 Julie – Phyllis Diller, Amerikaans aktrise en komediant († 2012). 21 Augustus – Tini Vorster, voormalige presidentsvrou van Suid-Afrika († 2000). 4 September – Henry Ford II, president van die Ford Motormaatskappy († 1987). 11 September – Ferdinand Marcos, Filippynse politikus en president († 1989). 16 September – Alwyn Schlebusch, Suid-Afrikaanse politikus en staatsman († 2008). 27 September – Lourens Muller, 'n Suid-Afrikaanse politikus († 2005). 10 Oktober – Thelonious Monk, Amerikaanse jazzpianis en -komponis († 1982). 21 Oktober – Dizzy Gillespie, Amerikaanse trompetspeler van jazzmusiek († 1993). 24 Oktober – John Alvin, Amerikaanse akteur († 2009). 27 Oktober – Oliver Tambo, ANC-president en vryheidsvegter († 1993). 7 November – Helen Suzman, Volksraadslid van die Verenigde Party, Progressiewe Party, Progressiewe Reformiste Party en Progressiewe Federale Party († 2009). 12 November – Dirk Ziervogel, Suid-Afrikaanse kenner van Bantoetale († 1977). 14 November – Park Chung-hee, Suid-Koreaanse politikus en soldaat, President van Suid-Korea († 1979). 19 November – Indira Gandhi, eertydse Eerste Minister van Indië († 1984) 20 November – Bobby Locke, Suid-Afrikaanse gholfspeler († 1987). 20 November – Robert Carlyle Byrd, Amerikaanse politikus († 2010). 25 November – Mel Ferrer, Amerikaanse akteur en vervaardiger († 2008). 16 Desember – Arthur C. Clarke, Amerikaanse wetenskapsfiksieskrywer († 2008). 21 Desember – Heinrich Böll, Duitse skrywer, essayis en vertaler († 1985). Sterftes 14 Januarie – Genl. Ben Viljoen, Boereoorlog-stryder (* 1869). 17 Februarie – Carolus-Duran, eintlik Charles Auguste Émile Durand, Franse skilder en kunsdosent (* 1837). 14 April – L. L. Zamenhof, ontwikkelaar van Esperanto (* 1859). 7 Mei – Albert Ball, Engelse bobaasvlieënier (* 1896). 11 Mei – Arthur Lasenby Liberty, Engelse koopman en entrepreneur (* 1843). 13 Augustus – Eduard Buchner, Duitse chemikus, simoloog en wenner van die Nobelprys vir Chemie (* 1860). 18 Augustus – Charles Eugène Bertrand, 'n Franse plantkundige, paleobotanis en geoloog (* 1851). 20 Augustus – Adolf von Baeyer, Duitse chemikus en wenner van die Nobelprys vir Chemie (* 1835) 5 Oktober – Ds. Bernard Petrus Jacobus Marchand, predikant van die Nederduitse Gereformeerde Kerk en een van die stigters van die arbeidskolonie op Kakamas (* 1853). 13 Oktober – Florence La Badie, Amerikaanse pionier aktrise (* 1888). 17 November – Auguste Rodin, Franse beeldhouer (* 1840). 26 November – Leander Starr Jameson, gewilde Suid-Afrikaanse en Rhodesiese staatsman (* 1853).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Maandag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Die", "eerste", "uitgawe", "van", "die", "AWS", "word", "uitgegee", "deur", "die", "Suid-Afrikaanse", "Akademie", "vir", "Wetenskap", "en", "Kuns", ".", "Februarie", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Die", "troepeskip", "SS", "Mendi", "sink", "met", "'n", "verlies", "vanSuid-Afrikaanse", "soldate", ".", "Maart", "–", "Nikolaas", "II", "verklaar", "sy", "abdikasie", "van", "die", "Russiese", "troon", ".", "April", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Die", "Verenigde", "State", "van", "Amerika", "betree", "die", "oorlog", "teen", "die", "Duitse", "Keiserryk", ".", "April", "–", "Eugenio", "Pacelli", "(", "later", "Pous", "Pius", "XII", ")", "word", "titulêr", "aartsbiskop", "van", "Sardes", "en", "nuntius", "in", "Duitsland", ".", "Mei", "–", "Eugenio", "Pacelli", "(", "later", "Pous", "Pius", "XII", ")", "word", "as", "biskop", "in", "gewy", ".", "Junie", "–", "Die", "eerste", "Pulitzerprys", "word", "toegeken", ".", "Junie", "–", "Griekeland", "verklaar", "oorlog", "teen", "die", "Spilmoondhede", ".", "Augustus", "–", "'n", "Sopwith", "Pup", "word", "die", "eerste", "vliegtuig", "om", "op", "'n", "skip", "te", "land", "en", "op", "te", "styg", ".", "September", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Manfred", "von", "Richthofen", ",", "alias", "die", "Rooi", "Baron", ",", "die", "suksesvolste", "vegvlieënier", "van", "dié", "oorlog", ",", "behaal", "syte", "sukses", ".", "September", "–", "Sir", "Ernest", "Oppenheimer", "stig", "Anglo-American", "Corporation", ".", "November", "–", "Sint", "Tichon", "van", "Moskou", "word", "verkies", "tot", "Patriarg", "van", "Moskou", "en", "van", "die", "Russies-Ortodokse", "Kerk", ".", "November", "–", "Armenië", "verklaar", "sy", "eerste", "onafhanklikheid", "van", "Rusland", ".", "November", "–", "Bolsjevistiese", "leier", "Wladimir", "Lenin", "lei", "'n", "staatsgreep", "teen", "die", "Russiese", "tussentydse", "regering", "van", "Alexander", "Kerensky", "en", "begin", "daarmee", "die", "Oktober-revolusie", ".", "November", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Cambrai", "vind", "plaas", ";", "die", "eerste", "massa", "tenkaanval", ".", "Desember", "–", "Finland", "verklaar", "onafhanklikheid", "van", "Rusland", ".", "Desember", "–", "Halifaxontploffing", ":", "'n", "Skip", "in", "Halifaxhawe", "met", "'n", "vrag", "van", "trinitrotolueen", "en", "pikriensuur", "vat", "vlam", "en", "ontplof", "na", "'n", "botsing", "met", "'n", "ander", "skip", "met", "groot", "skade", "in", "Halifax", ",", "Kanada", ".", "Desember", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Die", "Verenigde", "State", "van", "Amerika", "betree", "die", "oorlog", "teen", "Oostenryk-Hongarye", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Sarel", "Jacob", "Pretorius", ",", "Afrikaanse", "digter", "(", "†", "Februarie", "–", "Zsa", "Zsa", "Gabor", ",", "Hongaars-Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Februarie", "–", "Anthony", "Burgess", ",", "Britse", "skrywer", "(", "*", "Februarie", "–", "George", "Claassen", ",", "wenner", "van", "die", "Comrades-maraton", "in", "(", "†", "Februarie", "–", "Vytautas", "Stanionis", ",", "Litause", "fotograaf", "(", "†", "Maart", "–", "Frankie", "Howerd", ",", "Engelse", "komediant", ",", "akteur", "(", "†", "Maart", "–", "W.", "A", ".", "de", "Klerk", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", "en", "dramaturg", "(", "†", "Maart", "–", "Vera", "Lynn", ",", "Engelse", "sangeres", ",", "liedjieskrywer", ",", "aktrise", "en", "bekend", "as", "\"", "The", "Forces", "'", "Sweetheart", "\"", "(", "†", "April", "–", "Brad", "Dexter", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Hans", "Conried", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Ella", "Fitzgerald", ",", "Amerikaanse", "sangeres", "(", "†", "April", "–", "Celeste", "Holm", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Mei", "–", "Georg", "Tintner", ",", "Oostenrykse", "dirigent", "(", "†", "Mei", "–", "John", "F", ".", "Kennedy,te", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "Junie", "–", "Dean", "Martin", ",", "Amerikaanse", "akteur", ",", "sanger", "en", "komediant", "(", "†", "Junie", "–", "Augusto", "Roa", "Bastos", ",", "Paraguayaanse", "skrywer", "(", "†", "Junie", "–", "Pierre", "Fourie", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Junie", "–", "David", "Easton", ",", "Kanadees", "gebore", "Amerikaanse", "politieke", "wetenskaplike", "(", "†", "Junie", "–", "Lena", "Horne", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "en", "menseregte-aktivis", "(", "†", "Julie", "–", "Pamela", "Brown", ",", "Engelse", "aktrise", "(", "†", "Julie", "–", "Iva", "Withers", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Julie", "–", "Phyllis", "Diller", ",", "Amerikaans", "aktrise", "en", "komediant", "(", "†", "Augustus", "–", "Tini", "Vorster", ",", "voormalige", "presidentsvrou", "van", "Suid-Afrika", "(", "†", "September", "–", "Henry", "Ford", "II", ",", "president", "van", "die", "Ford", "Motormaatskappy", "(", "†", "September", "–", "Ferdinand", "Marcos", ",", "Filippynse", "politikus", "en", "president", "(", "†", "September", "–", "Alwyn", "Schlebusch", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "staatsman", "(", "†", "September", "–", "Lourens", "Muller", ",", "'n", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Oktober", "–", "Thelonious", "Monk", ",", "Amerikaanse", "jazzpianis", "en", "-komponis", "(", "†", "Oktober", "–", "Dizzy", "Gillespie", ",", "Amerikaanse", "trompetspeler", "van", "jazzmusiek", "(", "†", "Oktober", "–", "John", "Alvin", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Oktober", "–", "Oliver", "Tambo", ",", "ANC-president", "en", "vryheidsvegter", "(", "†", "November", "–", "Helen", "Suzman", ",", "Volksraadslid", "van", "die", "Verenigde", "Party", ",", "Progressiewe", "Party", ",", "Progressiewe", "Reformiste", "Party", "en", "Progressiewe", "Federale", "Party", "(", "†", "November", "–", "Dirk", "Ziervogel", ",", "Suid-Afrikaanse", "kenner", "van", "Bantoetale", "(", "†", "November", "–", "Park", "Chung-hee", ",", "Suid-Koreaanse", "politikus", "en", "soldaat", ",", "President", "van", "Suid-Korea", "(", "†", "November", "–", "Indira", "Gandhi", ",", "eertydse", "Eerste", "Minister", "van", "Indië", "(", "†", "November", "–", "Bobby", "Locke", ",", "Suid-Afrikaanse", "gholfspeler", "(", "†", "November", "–", "Robert", "Carlyle", "Byrd", ",", "Amerikaanse", "politikus", "(", "†", "November", "–", "Mel", "Ferrer", ",", "Amerikaanse", "akteur", "en", "vervaardiger", "(", "†", "Desember", "–", "Arthur", "C", ".", "Clarke", ",", "Amerikaanse", "wetenskapsfiksieskrywer", "(", "†", "Desember", "–", "Heinrich", "Böll", ",", "Duitse", "skrywer", ",", "essayis", "en", "vertaler", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Genl", ".", "Ben", "Viljoen", ",", "Boereoorlog-stryder", "(", "*", "Februarie", "–", "Carolus-Duran", ",", "eintlik", "Charles", "Auguste", "Émile", "Durand", ",", "Franse", "skilder", "en", "kunsdosent", "(", "*", "April", "–", "L", ".", "L", ".", "Zamenhof", ",", "ontwikkelaar", "van", "Esperanto", "(", "*", "Mei", "–", "Albert", "Ball", ",", "Engelse", "bobaasvlieënier", "(", "*", "Mei", "–", "Arthur", "Lasenby", "Liberty", ",", "Engelse", "koopman", "en", "entrepreneur", "(", "*", "Augustus", "–", "Eduard", "Buchner", ",", "Duitse", "chemikus", ",", "simoloog", "en", "wenner", "van", "die", "Nobelprys", "vir", "Chemie", "(", "*", "Augustus", "–", "Charles", "Eugène", "Bertrand", ",", "'n", "Franse", "plantkundige", ",", "paleobotanis", "en", "geoloog", "(", "*", "Augustus", "–", "Adolf", "von", "Baeyer", ",", "Duitse", "chemikus", "en", "wenner", "van", "die", "Nobelprys", "vir", "Chemie", "(", "*", "Oktober", "–", "Ds", ".", "Bernard", "Petrus", "Jacobus", "Marchand", ",", "predikant", "van", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "en", "een", "van", "die", "stigters", "van", "die", "arbeidskolonie", "op", "Kakamas", "(", "*", "Oktober", "–", "Florence", "La", "Badie", ",", "Amerikaanse", "pionier", "aktrise", "(", "*", "November", "–", "Auguste", "Rodin", ",", "Franse", "beeldhouer", "(", "*", "November", "–", "Leander", "Starr", "Jameson", ",", "gewilde", "Suid-Afrikaanse", "en", "Rhodesiese", "staatsman", "(", "*" ]
534
https://af.wikipedia.org/wiki/1916
1916
Die jaar 1916 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Saterdag begin het. Dit was die 16de jaar van die 20ste eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure 8 Februarie – Die Universiteit van Fort Hare word in Alice in die huidige Oos-Kaap geopen. 12 Februarie – Eerste Wêreldoorlog: Die Slag van Salaita vind plaas in Brits Oos-Afrika. 21 Februarie – Eerste Wêreldoorlog: Die Slag van Verdun begin. 9 Maart – Generaal Pancho Villa lei 1500 Meksikane in 'n aanval oor die VSA-grens op Columbus, Nieu-Meksiko, wat aanleiding gee tot 'n strafekspedisie deur die Amerikaanse Leër. 5 Mei – 'n Groot vloed tref die Baviaanskloof, die Campbell-monument is opgerig ter ere van die slagoffers. 20 Mei – Eerste uitgawe van die maandblad De Huisgenoot. 31 Mei – Eerste Wêreldoorlog: Die Slag van Jutland vind plaas. 24 Junie – Mary Pickford word die eerste filmster om ’n kontrak van ’n miljoen Amerikaanse dollar te kry. 1 Julie – Eerste Wêreldoorlog: Die Slag van die Somme begin. 1 Julie – Coca-Cola begin die gebruik van die klassieke Coke-bottel. 9 Julie – Die Suid-Amerikaanse Sokkerassosiasie word in Buenos Aires, Argentinië, deur vier lande gestig. 14 Julie – Eerste Wêreldoorlog: Die Slag van Delvillebos begin. 3 Augustus – Sir Roger Casement word gehang weens sy aandeel in die Paasopstand in Ierland. 15 September – Eerste Wêreldoorlog: Tenks word vir die eerste keer gebruik tydens die Slag van die Somme deur Brittanje. 17 September – Eerste Wêreldoorlog: Die Rooi Baron, 'n bobaasvlieënier van die Duitse Luftwaffe, wen sy eerste luggeveg naby Cambrai, Frankryk. 2 November – Tydens die Arabiese opstand teen die Ottomaanse Ryk word sjarief Hoessein ibn Ali as koning van Arabië gekroon. 5 November – Die Koninkryk van Pole word gesamentlik deur die keisers van Duitsland en Oostenryk geproklameer. 29 Desember – Die SS O'Bell strand net suidwes van die mond van die Mbasherivier en naby Mendupunt in die destydse Galekaland. Geboortes 3 Januarie – Betty Furness, Amerikaanse aktrise en skrywer († 1994). 12 Januarie – Pieter Willem (P.W.) Botha, Suid-Afrikaanse politikus, agste Eerste Minister van Suid-Afrika (1978–1984) en sesde Staatspresident van Suid-Afrika (1984–1989) († 2006). 14 Januarie – Bun Booyens, Afrikaanse kultuurhistorikus († 2010). 8 Februarie – Betty Field, Amerikaanse aktrise († 1973). 16 Februarie – Epainette Mbeki, Suid-Afrikaanse anti-apartheidsaktivis en moeder van Thabo Mbeki († 2014). 29 Februarie – Dinah Shore, Amerikaanse sangeres († 1994). 4 Maart – Cecil Aronowitz, Suid-Afrikaansgebore altviolis († 1978). 8 Maart – Albert Mongita, Kongolese akteur, dramaturg, skilder, filmmaker en teaterregisseur (+1985). 11 Maart – Harold Wilson, Eerste minister van die Verenigde Koninkryk († 1995). 19 Maart – Theo Gerdener, joernalis, skrywer, Natalse administrateur, senator, minister van binnelandse sake en later leier van die Demokratiese Party († 2013). 20 Maart – Ernst van Heerden, Afrikaanse digter († 1997). 5 April – Gregory Peck, Amerikaanse akteur († 2003). 22 April – Yehudi Menuhin, Amerikaanse violis († 1999). 30 April – Claude Shannon, Amerikaanse wiskundige en kriptograaf († 2001). 1 Mei – Glenn Ford, Kanadese akteur († 2006). 8 Mei – João Havelange, Brasiliaanse sportbestuurder en FIFA se sewende president († 2016). 8 Junie – Francis Crick, Britse molekulêre bioloog, biofisikus en neurosjirurg († 2004). 18 Junie – Margaretha Lategan Spies, Suid-Afrikaanse onderwyseres en voormalige hoof van die C&N Meisieskool Oranje in Bloemfontein († 2022). 24 Junie – John Ciardi, Amerikaanse digter, vertaler en etimoloog († 1986). 1 Julie – Olivia de Havilland, Amerikaanse aktrise († 2020) 2 Julie – Hans-Ulrich Rudel, Duitse kolonel en meesgedekoreerde bobaasvlieënier († 1982). 6 Julie – Audrey Blignault, Afrikaanse skrywer († 2008). 13 Julie – Gawie Cillié, Suid-Afrikaanse komponis († 2000). 28 Julie – Schalk Pienaar, joernalis en koerantredakteur († 1978). 6 Augustus – Hugo Biermann, Hoof van die Suid-Afrikaanse Vloot en Hoof van die Suid-Afrikaanse Weermag († 2012). 7 Augustus – Lalie Beukes, Afrikaanse skrywer († 2009). 12 September – Edward Binns, Amerikaanse akteur († 1990). 13 September – Roald Dahl, Walliese skrywer, digter en dramaturg († 1990). 4 Oktober – Anton Rupert, Afrikaanse entrepreneur, sakeleier en omgewingsbewaarder († 2006). 7 Oktober – Walt Whitman Rostow, Amerikaanse ekonoom († 2003). 5 November – Cornelis Pama, Suid-Afrikaanse heraldikus en genealoog († 1994). 27 November – F.A. Venter, Afrikaanse skrywer († 1997). 6 Desember – Owen Horwood, Suid-Afrikaanse politikus, Minister van Finansies († 1998). 9 Desember – Kirk Douglas, Amerikaanse akteur († 2020). 18 Desember – Betty Grable, Amerikaanse aktrise, sanger en danseres († 1973). Sterftes 28 Februarie – Henry James, Amerikaanse skrywer en literêre kritikus (* 1843). 12 Maart – Marie von Ebner-Eschenbach, Oostenrykse skryfster (* 1830). 23 Julie – William Ramsay, Skotse chemikus en Nobelpryswenner (* 1852). 3 Augustus – Roger Casement, Ierse nasionalis (* 1864). 14 September – José Echegaray, Spaanse dramaturg en politikus en Nobelprys-wenner (* 1832). 15 November – Henryk Sienkiewicz, Poolse outeur, ontvanger van die Nobelprys vir Letterkunde 1905 (* 1846) 21 November – Frans Josef I van Oostenryk, laaste keiser van Oostenryk en eerste keiser van Oostenryk-Hongarye (* 1830). 24 November – Hiram Maxim, uitvinder van die Maxim-masjiengeweer (* 1840). 28 November – M.T. Steyn, Vrystaatse regsgeleerde, politikus en staatsman, President van die Oranje-Vrystaat (* 1857). 29 Desember – Grigori Raspoetin, Russiese lekeprediker (* 1869).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Saterdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Februarie", "–", "Die", "Universiteit", "van", "Fort", "Hare", "word", "in", "Alice", "in", "die", "huidige", "Oos-Kaap", "geopen", ".", "Februarie", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Salaita", "vind", "plaas", "in", "Brits", "Oos-Afrika", ".", "Februarie", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Verdun", "begin", ".", "Maart", "–", "Generaal", "Pancho", "Villa", "leiMeksikane", "in", "'n", "aanval", "oor", "die", "VSA-grens", "op", "Columbus", ",", "Nieu-Meksiko", ",", "wat", "aanleiding", "gee", "tot", "'n", "strafekspedisie", "deur", "die", "Amerikaanse", "Leër", ".", "Mei", "–", "'n", "Groot", "vloed", "tref", "die", "Baviaanskloof", ",", "die", "Campbell-monument", "is", "opgerig", "ter", "ere", "van", "die", "slagoffers", ".", "Mei", "–", "Eerste", "uitgawe", "van", "die", "maandblad", "De", "Huisgenoot", ".", "Mei", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Jutland", "vind", "plaas", ".", "Junie", "–", "Mary", "Pickford", "word", "die", "eerste", "filmster", "om", "’n", "kontrak", "van", "’n", "miljoen", "Amerikaanse", "dollar", "te", "kry", ".", "Julie", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "die", "Somme", "begin", ".", "Julie", "–", "Coca-Cola", "begin", "die", "gebruik", "van", "die", "klassieke", "Coke-bottel", ".", "Julie", "–", "Die", "Suid-Amerikaanse", "Sokkerassosiasie", "word", "in", "Buenos", "Aires", ",", "Argentinië", ",", "deur", "vier", "lande", "gestig", ".", "Julie", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Delvillebos", "begin", ".", "Augustus", "–", "Sir", "Roger", "Casement", "word", "gehang", "weens", "sy", "aandeel", "in", "die", "Paasopstand", "in", "Ierland", ".", "September", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Tenks", "word", "vir", "die", "eerste", "keer", "gebruik", "tydens", "die", "Slag", "van", "die", "Somme", "deur", "Brittanje", ".", "September", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Die", "Rooi", "Baron", ",", "'n", "bobaasvlieënier", "van", "die", "Duitse", "Luftwaffe", ",", "wen", "sy", "eerste", "luggeveg", "naby", "Cambrai", ",", "Frankryk", ".", "November", "–", "Tydens", "die", "Arabiese", "opstand", "teen", "die", "Ottomaanse", "Ryk", "word", "sjarief", "Hoessein", "ibn", "Ali", "as", "koning", "van", "Arabië", "gekroon", ".", "November", "–", "Die", "Koninkryk", "van", "Pole", "word", "gesamentlik", "deur", "die", "keisers", "van", "Duitsland", "en", "Oostenryk", "geproklameer", ".", "Desember", "–", "Die", "SS", "O'", "Bell", "strand", "net", "suidwes", "van", "die", "mond", "van", "die", "Mbasherivier", "en", "naby", "Mendupunt", "in", "die", "destydse", "Galekaland", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Betty", "Furness", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "en", "skrywer", "(", "†", "Januarie", "–", "Pieter", "Willem", "(", "P.", "W", ".", ")", "Botha", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", ",", "agste", "Eerste", "Minister", "van", "Suid-Afrika1984", ")", "en", "sesde", "Staatspresident", "van", "Suid-Afrika1989", ")", "(", "†", "Januarie", "–", "Bun", "Booyens", ",", "Afrikaanse", "kultuurhistorikus", "(", "†", "Februarie", "–", "Betty", "Field", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Februarie", "–", "Epainette", "Mbeki", ",", "Suid-Afrikaanse", "anti-apartheidsaktivis", "en", "moeder", "van", "Thabo", "Mbeki", "(", "†", "Februarie", "–", "Dinah", "Shore", ",", "Amerikaanse", "sangeres", "(", "†", "Maart", "–", "Cecil", "Aronowitz", ",", "Suid-Afrikaansgebore", "altviolis", "(", "†", "Maart", "–", "Albert", "Mongita", ",", "Kongolese", "akteur", ",", "dramaturg", ",", "skilder", ",", "filmmaker", "en", "teaterregisseur", "(", "+1985", ")", ".", "Maart", "–", "Harold", "Wilson", ",", "Eerste", "minister", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", "(", "†", "Maart", "–", "Theo", "Gerdener", ",", "joernalis", ",", "skrywer", ",", "Natalse", "administrateur", ",", "senator", ",", "minister", "van", "binnelandse", "sake", "en", "later", "leier", "van", "die", "Demokratiese", "Party", "(", "†", "Maart", "–", "Ernst", "van", "Heerden", ",", "Afrikaanse", "digter", "(", "†", "April", "–", "Gregory", "Peck", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Yehudi", "Menuhin", ",", "Amerikaanse", "violis", "(", "†", "April", "–", "Claude", "Shannon", ",", "Amerikaanse", "wiskundige", "en", "kriptograaf", "(", "†", "Mei", "–", "Glenn", "Ford", ",", "Kanadese", "akteur", "(", "†", "Mei", "–", "João", "Havelange", ",", "Brasiliaanse", "sportbestuurder", "en", "FIFA", "se", "sewende", "president", "(", "†", "Junie", "–", "Francis", "Crick", ",", "Britse", "molekulêre", "bioloog", ",", "biofisikus", "en", "neurosjirurg", "(", "†", "Junie", "–", "Margaretha", "Lategan", "Spies", ",", "Suid-Afrikaanse", "onderwyseres", "en", "voormalige", "hoof", "van", "die", "C&N", "Meisieskool", "Oranje", "in", "Bloemfontein", "(", "†", "Junie", "–", "John", "Ciardi", ",", "Amerikaanse", "digter", ",", "vertaler", "en", "etimoloog", "(", "†", "Julie", "–", "Olivia", "de", "Havilland", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Julie", "–", "Hans-Ulrich", "Rudel", ",", "Duitse", "kolonel", "en", "meesgedekoreerde", "bobaasvlieënier", "(", "†", "Julie", "–", "Audrey", "Blignault", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Julie", "–", "Gawie", "Cillié", ",", "Suid-Afrikaanse", "komponis", "(", "†", "Julie", "–", "Schalk", "Pienaar", ",", "joernalis", "en", "koerantredakteur", "(", "†", "Augustus", "–", "Hugo", "Biermann", ",", "Hoof", "van", "die", "Suid-Afrikaanse", "Vloot", "en", "Hoof", "van", "die", "Suid-Afrikaanse", "Weermag", "(", "†", "Augustus", "–", "Lalie", "Beukes", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "September", "–", "Edward", "Binns", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "September", "–", "Roald", "Dahl", ",", "Walliese", "skrywer", ",", "digter", "en", "dramaturg", "(", "†", "Oktober", "–", "Anton", "Rupert", ",", "Afrikaanse", "entrepreneur", ",", "sakeleier", "en", "omgewingsbewaarder", "(", "†", "Oktober", "–", "Walt", "Whitman", "Rostow", ",", "Amerikaanse", "ekonoom", "(", "†", "November", "–", "Cornelis", "Pama", ",", "Suid-Afrikaanse", "heraldikus", "en", "genealoog", "(", "†", "November", "–", "F.", "A", ".", "Venter", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Desember", "–", "Owen", "Horwood", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", ",", "Minister", "van", "Finansies", "(", "†", "Desember", "–", "Kirk", "Douglas", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Desember", "–", "Betty", "Grable", ",", "Amerikaanse", "aktrise", ",", "sanger", "en", "danseres", "(", "†", "Sterftes", "Februarie", "–", "Henry", "James", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "en", "literêre", "kritikus", "(", "*", "Maart", "–", "Marie", "von", "Ebner-Eschenbach", ",", "Oostenrykse", "skryfster", "(", "*", "Julie", "–", "William", "Ramsay", ",", "Skotse", "chemikus", "en", "Nobelpryswenner", "(", "*", "Augustus", "–", "Roger", "Casement", ",", "Ierse", "nasionalis", "(", "*", "September", "–", "José", "Echegaray", ",", "Spaanse", "dramaturg", "en", "politikus", "en", "Nobelprys-wenner", "(", "*", "November", "–", "Henryk", "Sienkiewicz", ",", "Poolse", "outeur", ",", "ontvanger", "van", "die", "Nobelprys", "vir", "Letterkunde", "(", "*", "November", "–", "Frans", "Josef", "I", "van", "Oostenryk", ",", "laaste", "keiser", "van", "Oostenryk", "en", "eerste", "keiser", "van", "Oostenryk-Hongarye", "(", "*", "November", "–", "Hiram", "Maxim", ",", "uitvinder", "van", "die", "Maxim-masjiengeweer", "(", "*", "November", "–", "M.T", ".", "Steyn", ",", "Vrystaatse", "regsgeleerde", ",", "politikus", "en", "staatsman", ",", "President", "van", "die", "Oranje-Vrystaat", "(", "*", "Desember", "–", "Grigori", "Raspoetin", ",", "Russiese", "lekeprediker", "(", "*" ]
535
https://af.wikipedia.org/wiki/1914
1914
Die jaar 1914 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Donderdag begin het. Dit was die 14de jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 11 April – Hoërskool Ermelo kom tot stand. 23 April – C.J. Langenhoven oortuig die Kaaplandse Provinsiale Raad om Afrikaans te aanvaar as 'n toegelate onderrigmedium tot die vierde standerd in laerskole. 25 Mei – Giacomo della Chiesa (later Pous Benedictus XV) word kardinaal van Santi Quattro Coronati. 28 Junie – Aartshertog Frans Ferdinand en sy gemalin Sophie word geskiet deur sluipmoordenaar Gavrilo Princip in Sarajevo. 23 Julie – Die ultimatum van Oostenryk-Hongarye aan Serwië lei tot die begin van die Eerste Wêreldoorlog. 4 Augustus – Eerste Wêreldoorlog: Duitse troepe val België binne. Die Verenigde Koninkryk verklaar oorlog teen Duitsland en die VSA verklaar neutraliteit. 15 Augustus – Die Panamakanaal word geopen. 3 September – Pous Benedictus XV volg Pous Pius X op. 6 September – Eerste Wêreldoorlog: Slag van die Marne begin tussen die Duitse en Franse Magte. 26 September – Eerste Wêreldoorlog: Die Slag van Sandfontein vind plaas in Namibië. 1 November – Eerste Wêreldoorlog: Die Slag van Coronel vind plaas. Dit is die eerste Britse Nederlaag van diè oorlog. 5 November – Eerste Wêreldoorlog: Die Verenigde Koninkryk van Brittanje annekseer Siprus en verklaar saam met Frankryk oorlog teen die Ottomaanse Ryk. 8 Desember – Eerste Wêreldoorlog: Die Slag van die Falkland-eilande vind plaas. 20 Desember – Jopie Fourie, kommandoleier van die rebellie tydens die Maritz-rebellie, word per vuurpeloton tereggestel nadat hy aan hoogverraad skuldig bevind is. 24 Desember – Britse en Duitse soldate onderbreek die Eerste Wêreldoorlog om Kersfees te vier, en begin só die Kersvrede. Geboortes 6 Maart – Kiril Kondrašin, Sowjet- en Russiese dirigent († 1981). 8 Maart – Priscilla Lawson, Amerikaanse aktrise († 1958). 18 Maart – Anna Scheepers, ’n Suid-Afrikaanse vakbondleier († 1999) 31 Maart – Octavio Paz, Meksikaanse skrywer, diplomaat († 1993). 2 April – Alec Guinness, Engelse akteur († 2000). 21 April – Anthony Quinn, Amerikaanse akteur († 2001). 29 April – Reinhard Kolldehoff, Duitse akteur († 1995). 4 Mei – Hilgard Muller, politikus, burgemeester van Pretoria, Nasionale Party kabinetsminister († 1985). 9 Mei – Carlo Maria Giulini, Italiaanse dirigent († 2005). 12 Mei – Bertus Aafjes, Nederlandse digter en skrywer († 1993). 13 Mei – Joe Louis, Amerikaanse bokser († 1981). 14 Mei – Blaar Coetzee, Suid-Afrikaanse politikus, koerantman en sakeman († 1974). 24 Mei – Lilli Palmer, Duitse aktrise († 1986). 29 Mei – Sherpa Tenzing Norgay († 1986). 3 Junie – Anna Elizabeth Pohl, Suid-Afrikaanse sopraan en sangdosent († 1991). 4 Junie – Jannie Loots, Suid-Afrikaanse politikus († 1998). 15 Junie – Joeri Andropof, Sowjetpolitikus († 1984). 17 Junie – John Hersey, Amerikaanse outeur en joernalis († 1993). 25 Junie – Mavis Pugh, Britse aktrise († 2006). 12 Julie – Topsy Smith, Afrikaanse jeugboekskrywer († 1985). 20 Julie – John Phillips, Engelse akteur († 1995). 9 Augustus – Ferenc Fricsay, Hongaarse dirigent († 1963). 7 September – James van Allen, Amerikaanse ruimtewetenskaplike († 2006). 8 September – Denys Lasdun, Britse argitek († 2001). 29 September – D.J. Opperman, Afrikaanse digter († 1985). 6 Oktober – Thor Heyerdahl, 'n Noorse ontdekkingsreisiger († 2002). 28 Oktober – Jonas Salk, Amerikaanse mediese navorser, viroloog en ontdekker van die polio-entstof († 1995). 2 November – Ray Walston, Amerikaanse akteur († 2001). 8 November – Norman Lloyd, Amerikaanse akteur († 2021). 9 November – Hedy Lamarr, Amerikaanse aktrise en uitvinder († 2000). 14 November – Florentine Rost van Tonningen, voorstander van die Nasionaal Sosialistiese Beweging (NSB) in Nederland († 2007). 18 November – Bettie Cilliers-Barnard, een van Suid-Afrika se bekendste skilders († 2010). 25 Desember – Marais Steyn, Suid-Afrikaanse politikus († 1998). Onbekend – Abdul Karim Kassem, Irakse militaris en politikus († 1963). Sterftes 24 Januarie – Sir David Gill, 'n Skotse sterrekundige en hoof van die Kaapse Sterrewag (* 1843). 25 Maart – Frédéric Mistral, Frans-Oksitaanse digter (* 1830). 20 Augustus – Pous Pius X, die 257ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk (* 1835). 25 Augustus – Jacobus Abraham Smuts, vader van genl. Jan Smuts (* 1845). 27 Augustus – Eugen Böhm von Bawerk, Oostenrykse ekonoom (* 1851). 2 September – Sir John de Villiers, Hoofregter van die Kaapkolonie en die eerste Hoofregter van die Unie van Suid-Afrika (* 1842). 15 September – Koos de la Rey, Boeregeneraal gedurende die Tweede Vryheidsoorlog (* 1847). 14 November – Lord Frederick Sleigh Roberts, Britse maarskalk (* 1832). 20 Desember – Jopie Fourie, Boerekryger in die Tweede Vryheidsoorlog (* 1878). Onbekend – Paul von Mauser, wapenontwerper (* 1838).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Donderdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "April", "–", "Hoërskool", "Ermelo", "kom", "tot", "stand", ".", "April", "–", "C.J", ".", "Langenhoven", "oortuig", "die", "Kaaplandse", "Provinsiale", "Raad", "om", "Afrikaans", "te", "aanvaar", "as", "'n", "toegelate", "onderrigmedium", "tot", "die", "vierde", "standerd", "in", "laerskole", ".", "Mei", "–", "Giacomo", "della", "Chiesa", "(", "later", "Pous", "Benedictus", "XV", ")", "word", "kardinaal", "van", "Santi", "Quattro", "Coronati", ".", "Junie", "–", "Aartshertog", "Frans", "Ferdinand", "en", "sy", "gemalin", "Sophie", "word", "geskiet", "deur", "sluipmoordenaar", "Gavrilo", "Princip", "in", "Sarajevo", ".", "Julie", "–", "Die", "ultimatum", "van", "Oostenryk-Hongarye", "aan", "Serwië", "lei", "tot", "die", "begin", "van", "die", "Eerste", "Wêreldoorlog", ".", "Augustus", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Duitse", "troepe", "val", "België", "binne", ".", "Die", "Verenigde", "Koninkryk", "verklaar", "oorlog", "teen", "Duitsland", "en", "die", "VSA", "verklaar", "neutraliteit", ".", "Augustus", "–", "Die", "Panamakanaal", "word", "geopen", ".", "September", "–", "Pous", "Benedictus", "XV", "volg", "Pous", "Pius", "X", "op", ".", "September", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Slag", "van", "die", "Marne", "begin", "tussen", "die", "Duitse", "en", "Franse", "Magte", ".", "September", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Sandfontein", "vind", "plaas", "in", "Namibië", ".", "November", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Coronel", "vind", "plaas", ".", "Dit", "is", "die", "eerste", "Britse", "Nederlaag", "van", "diè", "oorlog", ".", "November", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Die", "Verenigde", "Koninkryk", "van", "Brittanje", "annekseer", "Siprus", "en", "verklaar", "saam", "met", "Frankryk", "oorlog", "teen", "die", "Ottomaanse", "Ryk", ".", "Desember", "–", "Eerste", "Wêreldoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "die", "Falkland-eilande", "vind", "plaas", ".", "Desember", "–", "Jopie", "Fourie", ",", "kommandoleier", "van", "die", "rebellie", "tydens", "die", "Maritz-rebellie", ",", "word", "per", "vuurpeloton", "tereggestel", "nadat", "hy", "aan", "hoogverraad", "skuldig", "bevind", "is", ".", "Desember", "–", "Britse", "en", "Duitse", "soldate", "onderbreek", "die", "Eerste", "Wêreldoorlog", "om", "Kersfees", "te", "vier", ",", "en", "begin", "só", "die", "Kersvrede", ".", "Geboortes", "Maart", "–", "Kiril", "Kondrašin", ",", "Sowjet", "-", "en", "Russiese", "dirigent", "(", "†", "Maart", "–", "Priscilla", "Lawson", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Maart", "–", "Anna", "Scheepers", ",", "’n", "Suid-Afrikaanse", "vakbondleier", "(", "†", "Maart", "–", "Octavio", "Paz", ",", "Meksikaanse", "skrywer", ",", "diplomaat", "(", "†", "April", "–", "Alec", "Guinness", ",", "Engelse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Anthony", "Quinn", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Reinhard", "Kolldehoff", ",", "Duitse", "akteur", "(", "†", "Mei", "–", "Hilgard", "Muller", ",", "politikus", ",", "burgemeester", "van", "Pretoria", ",", "Nasionale", "Party", "kabinetsminister", "(", "†", "Mei", "–", "Carlo", "Maria", "Giulini", ",", "Italiaanse", "dirigent", "(", "†", "Mei", "–", "Bertus", "Aafjes", ",", "Nederlandse", "digter", "en", "skrywer", "(", "†", "Mei", "–", "Joe", "Louis", ",", "Amerikaanse", "bokser", "(", "†", "Mei", "–", "Blaar", "Coetzee", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", ",", "koerantman", "en", "sakeman", "(", "†", "Mei", "–", "Lilli", "Palmer", ",", "Duitse", "aktrise", "(", "†", "Mei", "–", "Sherpa", "Tenzing", "Norgay", "(", "†", "Junie", "–", "Anna", "Elizabeth", "Pohl", ",", "Suid-Afrikaanse", "sopraan", "en", "sangdosent", "(", "†", "Junie", "–", "Jannie", "Loots", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Junie", "–", "Joeri", "Andropof", ",", "Sowjetpolitikus", "(", "†", "Junie", "–", "John", "Hersey", ",", "Amerikaanse", "outeur", "en", "joernalis", "(", "†", "Junie", "–", "Mavis", "Pugh", ",", "Britse", "aktrise", "(", "†", "Julie", "–", "Topsy", "Smith", ",", "Afrikaanse", "jeugboekskrywer", "(", "†", "Julie", "–", "John", "Phillips", ",", "Engelse", "akteur", "(", "†", "Augustus", "–", "Ferenc", "Fricsay", ",", "Hongaarse", "dirigent", "(", "†", "September", "–", "James", "van", "Allen", ",", "Amerikaanse", "ruimtewetenskaplike", "(", "†", "September", "–", "Denys", "Lasdun", ",", "Britse", "argitek", "(", "†", "September", "–", "D.J", ".", "Opperman", ",", "Afrikaanse", "digter", "(", "†", "Oktober", "–", "Thor", "Heyerdahl", ",", "'n", "Noorse", "ontdekkingsreisiger", "(", "†", "Oktober", "–", "Jonas", "Salk", ",", "Amerikaanse", "mediese", "navorser", ",", "viroloog", "en", "ontdekker", "van", "die", "polio-entstof", "(", "†", "November", "–", "Ray", "Walston", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "November", "–", "Norman", "Lloyd", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "November", "–", "Hedy", "Lamarr", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "en", "uitvinder", "(", "†", "November", "–", "Florentine", "Rost", "van", "Tonningen", ",", "voorstander", "van", "die", "Nasionaal", "Sosialistiese", "Beweging", "(", "NSB", ")", "in", "Nederland", "(", "†", "November", "–", "Bettie", "Cilliers-Barnard", ",", "een", "van", "Suid-Afrika", "se", "bekendste", "skilders", "(", "†", "Desember", "–", "Marais", "Steyn", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Onbekend", "–", "Abdul", "Karim", "Kassem", ",", "Irakse", "militaris", "en", "politikus", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Sir", "David", "Gill", ",", "'n", "Skotse", "sterrekundige", "en", "hoof", "van", "die", "Kaapse", "Sterrewag", "(", "*", "Maart", "–", "Frédéric", "Mistral", ",", "Frans-Oksitaanse", "digter", "(", "*", "Augustus", "–", "Pous", "Pius", "X", ",", "diete", "pous", "van", "die", "Rooms-Katolieke", "Kerk", "(", "*", "Augustus", "–", "Jacobus", "Abraham", "Smuts", ",", "vader", "van", "genl", ".", "Jan", "Smuts", "(", "*", "Augustus", "–", "Eugen", "Böhm", "von", "Bawerk", ",", "Oostenrykse", "ekonoom", "(", "*", "September", "–", "Sir", "John", "de", "Villiers", ",", "Hoofregter", "van", "die", "Kaapkolonie", "en", "die", "eerste", "Hoofregter", "van", "die", "Unie", "van", "Suid-Afrika", "(", "*", "September", "–", "Koos", "de", "la", "Rey", ",", "Boeregeneraal", "gedurende", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "(", "*", "November", "–", "Lord", "Frederick", "Sleigh", "Roberts", ",", "Britse", "maarskalk", "(", "*", "Desember", "–", "Jopie", "Fourie", ",", "Boerekryger", "in", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "(", "*", "Onbekend", "–", "Paul", "von", "Mauser", ",", "wapenontwerper", "(", "*" ]
536
https://af.wikipedia.org/wiki/1913
1913
Die jaar 1913 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Woensdag begin het. Dit was die 13de jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Die sogenaamde Natives Land Act II word ingestel wat privaat eienaarskap van eiendom aan swart mense verbied. Kampsbaai en ander kleiner munisipaliteite word ingelyf by Kaapstad. 12 Maart – Canberra word die hoofstad van Australië. 13 Mei – Igor Sikorsky word die eerste persoon wat 'n viermotorige vliegtuig vlieg. 14 Mei – Die Frans Hals Museum word geopen in Haarlem, Noord-Holland. 29 Mei – Igor Strawinski se tweeledige avantgardistiese ballet- en orkesstuk Le Sacre du printemps word vir die eerste keer deur die Russiese balletgeselskap Ballets Russes in die Paryse Théâtre des Champs-Élysées opgevoer. 24 Junie – Griekeland en Serwië herroep hul alliansie met Bulgarye. 29 Junie – Die tweede Balkan-oorlog begin. 1 November – Die Tintenpalast in Windhoek word amptelik ingewy. 5 November – Die mal koning Otto van Beiere word deur sy neef, kroonprins Ludwig, onttroon wat dan die titel Ludwig III aanneem. 21 Desember – Eerste blokkiesraaisel word in die New York World gepubliseer. Geboortes 6 Januarie – Loretta Young, Amerikaanse aktrise († 2000). 9 Januarie – Richard Nixon, Amerikaanse politikus en staatsman; 37ste President van die Verenigde State († 1994). 15 Januarie – Lloyd Bridges, Amerikaanse akteur († 1998). 25 Januarie – Robey Leibbrandt, bokser en politieke stormvoël († 1966). 30 Januarie – Amrita Sher-Gil, Indiese skilderes († 1941). 4 Februarie – Rosa Parks, Amerikaanse burgerregte aktivis († 2005). 26 Februarie – Paula Styger, Suid-Afrikaanse aktrise († 2000) 14 Maart – Osvaldo Moles, Brasiliaanse radio-gasheer en joernalis († 1967). 28 Maart – Fred le Roux, Afrikaanse joernalis, lektor en redakteur († 1984) 6 April – Gabriel de Jongh, 'n bekende Suid-Afrikaanse landskapskilder († 2004). 5 Mei – Tyrone Power, Amerikaanse akteur († 1958) 31 Mei – W.E.G. Louw, Afrikaanse digter († 1980) 3 Junie – Jack Cope, Suid-Afrikaanse skrywer, digter asook ’n redakteur († 1991) 4 Julie – Ulderico Sergo, bokser van Italië. 14 Julie – Gerald Ford, 38ste President van die Verenigde State († 2006). 18 Julie – Anna Cloete, Suid-Afrikaanse aktrise († 1999). 20 Julie – Francois Krige, Suid-Afrikaanse kunstenaar. Broer van die skrywer Uys Krige († 1994). 16 Augustus – Menachem Begin, Israeli premier († 1992). 1 September – Harlan Parker Banks, Amerikaanse paleobotanis († 1998). 11 September – Hein Riess, Duitse akteur († 1993). 12 September – Jesse Owens, Amerikaanse atleet († 1980). 27 Oktober – Prof. H.J.J.M. van der Merwe, Afrikaanse taalkundige († 1974). 2 November – Burt Lancaster, Amerikaanse akteur († 1994). 5 November – Vivien Leigh, Britse aktrise († 1967) 21 November – Gerhard Beukes, Afrikaanse skrywer († 1998). 22 November – Benjamin Britten, Engelse komponis, dirigent en pianis († 1976). 1 Desember – Mary Martin, Amerikaanse aktrise († 1990). 8 Desember – De Villiers Graaff, Suid-Afrikaanse politikus († 1999) 18 Desember – Willy Brandt, Duitse politikus, 4de kansellier van Duitsland, Nobelpryswenner († 1992). 31 Desember – Anna M. Louw, Afrikaanse skrywer en 'n wenner van die Hertzogprys († 2003). Sterftes 4 Januarie – Alfred von Schlieffen, Duitse generaal en militêre strateeg (* 1833). 4 Februarie – Gordon Sprigg, voormalige eerste minister van die Kaapkolonie (* 1830). 25 Maart – Lord Garnet Wolseley, 'n Britse Veldmaarskalk (* 1833). 31 Maart – J.P. Morgan, Amerikaanse finansier, bankier, filantroop en kunsversamelaar (* 1837). 23 September – Sir Walter Francis Hely-Hutchinson, die laaste goewerneur van die Kaapkolonie (* 1849). 30 September – Rudolf Diesel, Duitse ingenieur en uitvinder (* 1858). 13 Oktober – Lindsay Eddie, Suid-Afrikaanse amateur-sterrekundige (* 1845). 16 November – Abraham Fischer, enigste eerste minister van die Oranjerivierkolonie (* 1850). 12 Desember – Menelik II, keiser van Ethiopië (* 1844).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Woensdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Die", "sogenaamde", "Natives", "Land", "Act", "II", "word", "ingestel", "wat", "privaat", "eienaarskap", "van", "eiendom", "aan", "swart", "mense", "verbied", ".", "Kampsbaai", "en", "ander", "kleiner", "munisipaliteite", "word", "ingelyf", "by", "Kaapstad", ".", "Maart", "–", "Canberra", "word", "die", "hoofstad", "van", "Australië", ".", "Mei", "–", "Igor", "Sikorsky", "word", "die", "eerste", "persoon", "wat", "'n", "viermotorige", "vliegtuig", "vlieg", ".", "Mei", "–", "Die", "Frans", "Hals", "Museum", "word", "geopen", "in", "Haarlem", ",", "Noord-Holland", ".", "Mei", "–", "Igor", "Strawinski", "se", "tweeledige", "avantgardistiese", "ballet", "-", "en", "orkesstuk", "Le", "Sacre", "du", "printemps", "word", "vir", "die", "eerste", "keer", "deur", "die", "Russiese", "balletgeselskap", "Ballets", "Russes", "in", "die", "Paryse", "Théâtre", "des", "Champs-Élysées", "opgevoer", ".", "Junie", "–", "Griekeland", "en", "Serwië", "herroep", "hul", "alliansie", "met", "Bulgarye", ".", "Junie", "–", "Die", "tweede", "Balkan-oorlog", "begin", ".", "November", "–", "Die", "Tintenpalast", "in", "Windhoek", "word", "amptelik", "ingewy", ".", "November", "–", "Die", "mal", "koning", "Otto", "van", "Beiere", "word", "deur", "sy", "neef", ",", "kroonprins", "Ludwig", ",", "onttroon", "wat", "dan", "die", "titel", "Ludwig", "III", "aanneem", ".", "Desember", "–", "Eerste", "blokkiesraaisel", "word", "in", "die", "New", "York", "World", "gepubliseer", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Loretta", "Young", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Januarie", "–", "Richard", "Nixon", ",", "Amerikaanse", "politikus", "en", "staatsman;", "te", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "Januarie", "–", "Lloyd", "Bridges", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Januarie", "–", "Robey", "Leibbrandt", ",", "bokser", "en", "politieke", "stormvoël", "(", "†", "Januarie", "–", "Amrita", "Sher-Gil", ",", "Indiese", "skilderes", "(", "†", "Februarie", "–", "Rosa", "Parks", ",", "Amerikaanse", "burgerregte", "aktivis", "(", "†", "Februarie", "–", "Paula", "Styger", ",", "Suid-Afrikaanse", "aktrise", "(", "†", "Maart", "–", "Osvaldo", "Moles", ",", "Brasiliaanse", "radio-gasheer", "en", "joernalis", "(", "†", "Maart", "–", "Fred", "le", "Roux", ",", "Afrikaanse", "joernalis", ",", "lektor", "en", "redakteur", "(", "†", "April", "–", "Gabriel", "de", "Jongh", ",", "'n", "bekende", "Suid-Afrikaanse", "landskapskilder", "(", "†", "Mei", "–", "Tyrone", "Power", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Mei", "–", "W.", "E.G", ".", "Louw", ",", "Afrikaanse", "digter", "(", "†", "Junie", "–", "Jack", "Cope", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", ",", "digter", "asook", "’n", "redakteur", "(", "†", "Julie", "–", "Ulderico", "Sergo", ",", "bokser", "van", "Italië", ".", "Julie", "–", "Gerald", "Ford,te", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "Julie", "–", "Anna", "Cloete", ",", "Suid-Afrikaanse", "aktrise", "(", "†", "Julie", "–", "Francois", "Krige", ",", "Suid-Afrikaanse", "kunstenaar", ".", "Broer", "van", "die", "skrywer", "Uys", "Krige", "(", "†", "Augustus", "–", "Menachem", "Begin", ",", "Israeli", "premier", "(", "†", "September", "–", "Harlan", "Parker", "Banks", ",", "Amerikaanse", "paleobotanis", "(", "†", "September", "–", "Hein", "Riess", ",", "Duitse", "akteur", "(", "†", "September", "–", "Jesse", "Owens", ",", "Amerikaanse", "atleet", "(", "†", "Oktober", "–", "Prof", ".", "H.", "J.", "J.", "M", ".", "van", "der", "Merwe", ",", "Afrikaanse", "taalkundige", "(", "†", "November", "–", "Burt", "Lancaster", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "November", "–", "Vivien", "Leigh", ",", "Britse", "aktrise", "(", "†", "November", "–", "Gerhard", "Beukes", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "November", "–", "Benjamin", "Britten", ",", "Engelse", "komponis", ",", "dirigent", "en", "pianis", "(", "†", "Desember", "–", "Mary", "Martin", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Desember", "–", "De", "Villiers", "Graaff", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Desember", "–", "Willy", "Brandt", ",", "Duitse", "politikus,e", "kansellier", "van", "Duitsland", ",", "Nobelpryswenner", "(", "†", "Desember", "–", "Anna", "M", ".", "Louw", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "en", "'n", "wenner", "van", "die", "Hertzogprys", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Alfred", "von", "Schlieffen", ",", "Duitse", "generaal", "en", "militêre", "strateeg", "(", "*", "Februarie", "–", "Gordon", "Sprigg", ",", "voormalige", "eerste", "minister", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "*", "Maart", "–", "Lord", "Garnet", "Wolseley", ",", "'n", "Britse", "Veldmaarskalk", "(", "*", "Maart", "–", "J.P", ".", "Morgan", ",", "Amerikaanse", "finansier", ",", "bankier", ",", "filantroop", "en", "kunsversamelaar", "(", "*", "September", "–", "Sir", "Walter", "Francis", "Hely-Hutchinson", ",", "die", "laaste", "goewerneur", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "*", "September", "–", "Rudolf", "Diesel", ",", "Duitse", "ingenieur", "en", "uitvinder", "(", "*", "Oktober", "–", "Lindsay", "Eddie", ",", "Suid-Afrikaanse", "amateur-sterrekundige", "(", "*", "November", "–", "Abraham", "Fischer", ",", "enigste", "eerste", "minister", "van", "die", "Oranjerivierkolonie", "(", "*", "Desember", "–", "Menelik", "II", ",", "keiser", "van", "Ethiopië", "(", "*" ]
537
https://af.wikipedia.org/wiki/1911
1911
Die jaar 1911 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Sondag begin het. Dit was die 11de jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Geskiedenis 1 Januarie – Die Noordelike Gebied word van Suid-Australië afgestig as eie gebied binne die Australiese Gemenebes. 12 Januarie - Verskeie mense verdrink nadat die Vaalrivier sy walle oorstroom by Standerton. 24 Julie – Hiram Bingham herontdek Machu Picchu, "die Verlore Stad van die Inka's", in die Peruviaanse Andes. 3 November – Chevrolet betree die motorvoertuigmark om met die Ford Model T mee te ding. 5 November – Na Italië oorlog verklaar het teen die Ottomaanse Ryk op 29 September,1911 annekseer hy Tripoli en Cyrenaika. 14 Desember – Noorse verkenner Roald Amundsen word die eerste mens om die Suidpool te bereik. 29 Desember – Mongolië word van die Manchu-Qing-ryk onafhanklik. 29 Desember – Sun Yat-sen word verkies as die eerste President van die Republiek China. Fisika Rutherford lei vanuit verstrooingseksperimente af dat 'n atoom 'n proton moet hê as kern. Geboortes 9 Januarie – Gypsy Rose Lee, Amerikaanse aktrise († 1970). 6 Februarie – Ronald Reagan, Amerikaanse politikus, staatsman en 40ste President van die Verenigde State († 2004). 28 Februarie – Cor Dirks, Skoolhoof en Afrikaanse skrywer († 2000). 26 Maart – Tennessee Williams, Amerikaanse dramaturg († 1983). 8 April – Emil Cioran, Roemeense filosoof († 1995). 11 Mei – Phil Silvers, Amerikaanse akteur en komediant († 1985). 17 Mei – Maureen O'Sullivan, Iers gebore Amerikaanse aktrise († 1998). 10 Junie – Ralph Kirkpatrick, Amerikaanse klavesimbelspeler en musikoloog († 1984). 11 Junie – Margaret Keay, Suid-Afrikaansgebore Britse plantpatoloog († 1998). 24 Junie – Juan Manuel Fangio, bekende Argentynse motorrenjaer en vyfmalige wêreldkampioen († 1995) 30 Junie – Czesław Miłosz, Poolse skrywer, essayis en digter, Nobelpryswenner († 2004). 5 Julie – Georges Pompidou, President van Frankryk († 1974). 16 Julie – Ginger Rogers, Amerikaanse aktrise en danseres († 1995) 17 Julie - Yang Jiang, Chinese dramaturg, skrywer en vertaler. (†2016). 21 Julie – Marshall McLuhan, 'n Kanadese mediakenner († 1980). 6 Augustus – Lucille Ball, Amerikaanse aktrise († 1989). 6 September – Alexis Preller, 'n Suid-Afrikaanse skilder († 1975). 11 September – Nico Coetzee, skrywer en akademikus († 2003). 19 September – William Golding, Britse skrywer († 1993). 3 Oktober – Michael Hordern, Engelse akteur († 1995). 26 Oktober – Hester Heese, Afrikaanse skrywer († 1992). 9 Desember – Broderick Crawford, Amerikaanse akteur († 1986). 29 Desember – Klaus Fuchs, Duitse teoretiese fisikus en atoomspioen († 1988). Sterftes 4 Februarie – Piet Cronjé, Suid-Afrikaanse kryger en Boeregeneraal(* 1836). 1 Maart – Jacobus Henricus van 't Hoff, Nederlandse fisiese chemikus (* 1852). 18 Mei – Gustav Mahler, Tsjeggies-Oostenrykse komponis en dirigent (* 1860). 25 Mei – Harry Bolus, Suid-Afrikaanse plantkundige, botaniese kunstenaar, besigheidsman en filantroop (* 1834). 28 Mei – Stephanus Jacobus du Toit, Afrikaanse stryder en stigter van die GRA (* 1847) 8 Junie – Genl. ds. Paul Hendrik Roux, NG predikant en Vrystaatse generaal (* 1862) 29 Oktober – Joseph Pulitzer, Hongaars-Amerikaanse verslaggewer, koerantuitgewer, advokaat en filantroop (* 1847) 10 Desember – Sytze Wierda, Nederlandse argitek in die Zuid-Afrikaanse Republiek (ZAR) (* 1839)
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Sondag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Geskiedenis", "Januarie", "–", "Die", "Noordelike", "Gebied", "word", "van", "Suid-Australië", "afgestig", "as", "eie", "gebied", "binne", "die", "Australiese", "Gemenebes", ".", "Januarie", "-", "Verskeie", "mense", "verdrink", "nadat", "die", "Vaalrivier", "sy", "walle", "oorstroom", "by", "Standerton", ".", "Julie", "–", "Hiram", "Bingham", "herontdek", "Machu", "Picchu", ",", "\"", "die", "Verlore", "Stad", "van", "die", "Inka's", "\"", ",", "in", "die", "Peruviaanse", "Andes", ".", "November", "–", "Chevrolet", "betree", "die", "motorvoertuigmark", "om", "met", "die", "Ford", "Model", "T", "mee", "te", "ding", ".", "November", "–", "Na", "Italië", "oorlog", "verklaar", "het", "teen", "die", "Ottomaanse", "Ryk", "opSeptember,", "1911", "annekseer", "hy", "Tripoli", "en", "Cyrenaika", ".", "Desember", "–", "Noorse", "verkenner", "Roald", "Amundsen", "word", "die", "eerste", "mens", "om", "die", "Suidpool", "te", "bereik", ".", "Desember", "–", "Mongolië", "word", "van", "die", "Manchu-Qing-ryk", "onafhanklik", ".", "Desember", "–", "Sun", "Yat-sen", "word", "verkies", "as", "die", "eerste", "President", "van", "die", "Republiek", "China", ".", "Fisika", "Rutherford", "lei", "vanuit", "verstrooingseksperimente", "af", "dat", "'n", "atoom", "'n", "proton", "moet", "hê", "as", "kern", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Gypsy", "Rose", "Lee", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Februarie", "–", "Ronald", "Reagan", ",", "Amerikaanse", "politikus", ",", "staatsman", "ente", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "Februarie", "–", "Cor", "Dirks", ",", "Skoolhoof", "en", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Maart", "–", "Tennessee", "Williams", ",", "Amerikaanse", "dramaturg", "(", "†", "April", "–", "Emil", "Cioran", ",", "Roemeense", "filosoof", "(", "†", "Mei", "–", "Phil", "Silvers", ",", "Amerikaanse", "akteur", "en", "komediant", "(", "†", "Mei", "–", "Maureen", "O'", "Sullivan", ",", "Iers", "gebore", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Junie", "–", "Ralph", "Kirkpatrick", ",", "Amerikaanse", "klavesimbelspeler", "en", "musikoloog", "(", "†", "Junie", "–", "Margaret", "Keay", ",", "Suid-Afrikaansgebore", "Britse", "plantpatoloog", "(", "†", "Junie", "–", "Juan", "Manuel", "Fangio", ",", "bekende", "Argentynse", "motorrenjaer", "en", "vyfmalige", "wêreldkampioen", "(", "†", "Junie", "–", "Czesław", "Miłosz", ",", "Poolse", "skrywer", ",", "essayis", "en", "digter", ",", "Nobelpryswenner", "(", "†", "Julie", "–", "Georges", "Pompidou", ",", "President", "van", "Frankryk", "(", "†", "Julie", "–", "Ginger", "Rogers", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "en", "danseres", "(", "†", "Julie", "-", "Yang", "Jiang", ",", "Chinese", "dramaturg", ",", "skrywer", "en", "vertaler", ".", "(", "†2016", ")", ".", "Julie", "–", "Marshall", "McLuhan", ",", "'n", "Kanadese", "mediakenner", "(", "†", "Augustus", "–", "Lucille", "Ball", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "September", "–", "Alexis", "Preller", ",", "'n", "Suid-Afrikaanse", "skilder", "(", "†", "September", "–", "Nico", "Coetzee", ",", "skrywer", "en", "akademikus", "(", "†", "September", "–", "William", "Golding", ",", "Britse", "skrywer", "(", "†", "Oktober", "–", "Michael", "Hordern", ",", "Engelse", "akteur", "(", "†", "Oktober", "–", "Hester", "Heese", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Desember", "–", "Broderick", "Crawford", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Desember", "–", "Klaus", "Fuchs", ",", "Duitse", "teoretiese", "fisikus", "en", "atoomspioen", "(", "†", "Sterftes", "Februarie", "–", "Piet", "Cronjé", ",", "Suid-Afrikaanse", "kryger", "en", "Boeregeneraal", "(", "*", "Maart", "–", "Jacobus", "Henricus", "van", "'t", "Hoff", ",", "Nederlandse", "fisiese", "chemikus", "(", "*", "Mei", "–", "Gustav", "Mahler", ",", "Tsjeggies-Oostenrykse", "komponis", "en", "dirigent", "(", "*", "Mei", "–", "Harry", "Bolus", ",", "Suid-Afrikaanse", "plantkundige", ",", "botaniese", "kunstenaar", ",", "besigheidsman", "en", "filantroop", "(", "*", "Mei", "–", "Stephanus", "Jacobus", "du", "Toit", ",", "Afrikaanse", "stryder", "en", "stigter", "van", "die", "GRA", "(", "*", "Junie", "–", "Genl.", "ds", ".", "Paul", "Hendrik", "Roux", ",", "NG", "predikant", "en", "Vrystaatse", "generaal", "(", "*", "Oktober", "–", "Joseph", "Pulitzer", ",", "Hongaars-Amerikaanse", "verslaggewer", ",", "koerantuitgewer", ",", "advokaat", "en", "filantroop", "(", "*", "Desember", "–", "Sytze", "Wierda", ",", "Nederlandse", "argitek", "in", "die", "Zuid-Afrikaanse", "Republiek", "(", "ZAR", ")", "(", "*" ]
538
https://af.wikipedia.org/wiki/1910
1910
Die jaar 1910 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Saterdag begin het. Dit was die 10de jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 28 Maart – Henri Fabre word die eerste persoon wat 'n seevliegtuig loods nadat hy opgestyg het vanaf water naby Martigues, Frankryk. 18 Mei – Die aarde beweeg deur die stert van die Halley se Komeet. 31 Mei – Die Unie van Suid-Afrika word deur die saamsluiting van die vier voormalige Britse kolonies Kaapkolonie, Natal, Oranjerivierkolonie en Transvaalkolonie gevorm. Herbert John Gladstone word die eerste Goewerneur-generaal en Louis Botha die eerste Eerste Minister. 25 Junie – Die première van Igor Strawinski en Michel Fokine se ‘The Firebird’ by die Paryse Opera. 16 Oktober – Die Christuskerk in Windhoek, Duits-Suidwes-Afrika (nou Namibië), word ingewy. Geboortes 13 Januarie – Tryna du Toit, Afrikaanse skrywer († 2005). 4 Februarie – Uys Krige, Suid-Afrikaanse skrywer, digter en dramaturg († 1987). 21 Februarie – Douglas Bader, Britse Koninklike Lugmag, bobaasvlieënier tydens die Tweede Wêreldoorlog. († 1982). 1 Maart – David Niven, Britse akteur († 1983). 9 Maart – Ed. Hoornik, Nederlandse digter, skrywer, dramaturg († 1970). 24 Maart – Sailor Malan, Suid-Afrikaanse vegvlieënier († 1963). 7 Mei – Taubie Kushlick, ’n Suid-Afrikaanse verhoogaktrise, -regisseur en -produksieleier († 1991). 12 Mei – Dorothy Crowfoot Hodgkin, Britse grondlegger van proteïenkristallografie († 1994). 3 Junie – Paulette Goddard, Amerikaanse aktrise († 1990). 11 Junie – Jacques Cousteau, Franse wetenskaplike, vlootoffisier, uitvinder, skrywer en navorser († 1997). 14 Junie – Rudolf Kempe, Duitse dirigent († 1976). 22 Junie – Katherine Dunham, Amerikaanse danser en choreograaf († 2006). 22 Junie - Axel von Ambesser, Duitse akteur († 1988). 23 Junie – Jean Anouilh, Franse dramaturg († 1987). 4 Julie – Gloria Stuart, Amerikaanse aktrise († 2010). 9 Julie – Govan Mbeki, Suid-Afrikaanse politikus en vader van Thabo Mbeki († 2001). 27 Julie – Lupita Tovar, Amerikaanse aktrise († 2016). 6 Augustus – Adoniran Barbosa, Brasiliaanse komponis, sanger, kitaarspeler en akteur († 1982). 15 Augustus – Prof. Hennie Bingle, Calvinis en rektor van die PU vir CHO van 1964 tot 1977. 20 Augustus – Eero Saarinen, Fins-Amerikaanse argitek en ontwerper († 1961). 27 Augustus – Moeder Teresa, Kolkata, Indië († 1997). 30 Augustus – Roger Bushell, meesterbrein agter die ontsnapping uit Stalag Luft III († 1944). 13 September – Helen Cohan, 'n Amerikaanse aktrise († 1996). 1 Oktober – P.J. Nienaber, 'n Afrikaanse skrywer en een van Suid-Afrika se voorste letterkundiges († 1995). 11 Oktober – Danie Craven, Suid-Afrikaanse rugbyadministrateur en negentiende Springbokkaptein († 1993). 16 Oktober – Misha Black, Britse argitek en ontwerper († 1977). 26 Oktober – Jan Steytler, Suid-Afrikaanse politikus († onbekend). 29 Oktober – Alfred Jules Ayer, Britse filosoof († 1989). 6 November – Erik Ode, Duitse akteur († 1983). Sterftes 27 Januarie – Thomas Crapper, Britse loodgieter en sakeman (* 1836). 30 Januarie – Granville T. Woods, Amerikaanse uitvinder (* 1856). 21 April – Samuel Langhorne Clemens, bekend as Mark Twain, 'n Amerikaanse skrywer en humoris (* 1835). 6 Mei – Koning Edward VII van die Verenigde Koninkryk (* 1841) 12 Mei – William Huggins, ’n Britse sterrekundige wat veral bekend is vir sy baanbrekerswerk in astronomiese spektroskopie (* 1824). 27 Mei – Robert Koch, bakterioloog en 1905 Nobelpryswenner (* 1843). 7 Junie – Sir William Francis Butler, 'n Britse generaal en ook waarnemende Goewerneur van die Kaapkolonie (* 1838). 10 Julie – Johann Gottfried Galle, Duitse astronoom en die eerste persoon wat Neptunus gesien het (* 1812). 14 Julie – Marius Petipa, Russiese en Franse balletdanser, pedagoog en choreograaf (* 1818). 13 Augustus – Florence Nightingale, bekend as die Dame met die lamp (* 1820). 7 September – William Holman Hunt, Engelse skilder (* 1827). 14 November – Pulvermacher, eerste Afrikaanse digter (* 1836). 23 November – Octave Chanute, Frans-Amerikaanse siviele ingenieur en lugvaartpionier (* 1832). 1 Desember – Henry Bale, Hoofregter van die Natalse Hooggeregshof (* 1854). 4 Desember – Johann Heinrich Ferdinand Parow, Duitse eiendomsmagnaat aan die Kaap (* 1833). 20ste eeu
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Saterdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Maart", "–", "Henri", "Fabre", "word", "die", "eerste", "persoon", "wat", "'n", "seevliegtuig", "loods", "nadat", "hy", "opgestyg", "het", "vanaf", "water", "naby", "Martigues", ",", "Frankryk", ".", "Mei", "–", "Die", "aarde", "beweeg", "deur", "die", "stert", "van", "die", "Halley", "se", "Komeet", ".", "Mei", "–", "Die", "Unie", "van", "Suid-Afrika", "word", "deur", "die", "saamsluiting", "van", "die", "vier", "voormalige", "Britse", "kolonies", "Kaapkolonie", ",", "Natal", ",", "Oranjerivierkolonie", "en", "Transvaalkolonie", "gevorm", ".", "Herbert", "John", "Gladstone", "word", "die", "eerste", "Goewerneur-generaal", "en", "Louis", "Botha", "die", "eerste", "Eerste", "Minister", ".", "Junie", "–", "Die", "première", "van", "Igor", "Strawinski", "en", "Michel", "Fokine", "se", "‘The", "Firebird’", "by", "die", "Paryse", "Opera", ".", "Oktober", "–", "Die", "Christuskerk", "in", "Windhoek", ",", "Duits-Suidwes-Afrika", "(", "nou", "Namibië", ")", ",", "word", "ingewy", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Tryna", "du", "Toit", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Februarie", "–", "Uys", "Krige", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", ",", "digter", "en", "dramaturg", "(", "†", "Februarie", "–", "Douglas", "Bader", ",", "Britse", "Koninklike", "Lugmag", ",", "bobaasvlieënier", "tydens", "die", "Tweede", "Wêreldoorlog", ".", "(", "†", "Maart", "–", "David", "Niven", ",", "Britse", "akteur", "(", "†", "Maart", "–", "Ed", ".", "Hoornik", ",", "Nederlandse", "digter", ",", "skrywer", ",", "dramaturg", "(", "†", "Maart", "–", "Sailor", "Malan", ",", "Suid-Afrikaanse", "vegvlieënier", "(", "†", "Mei", "–", "Taubie", "Kushlick", ",", "’n", "Suid-Afrikaanse", "verhoogaktrise", ",", "-regisseur", "en", "-produksieleier", "(", "†", "Mei", "–", "Dorothy", "Crowfoot", "Hodgkin", ",", "Britse", "grondlegger", "van", "proteïenkristallografie", "(", "†", "Junie", "–", "Paulette", "Goddard", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Junie", "–", "Jacques", "Cousteau", ",", "Franse", "wetenskaplike", ",", "vlootoffisier", ",", "uitvinder", ",", "skrywer", "en", "navorser", "(", "†", "Junie", "–", "Rudolf", "Kempe", ",", "Duitse", "dirigent", "(", "†", "Junie", "–", "Katherine", "Dunham", ",", "Amerikaanse", "danser", "en", "choreograaf", "(", "†", "Junie", "-", "Axel", "von", "Ambesser", ",", "Duitse", "akteur", "(", "†", "Junie", "–", "Jean", "Anouilh", ",", "Franse", "dramaturg", "(", "†", "Julie", "–", "Gloria", "Stuart", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Julie", "–", "Govan", "Mbeki", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "vader", "van", "Thabo", "Mbeki", "(", "†", "Julie", "–", "Lupita", "Tovar", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Augustus", "–", "Adoniran", "Barbosa", ",", "Brasiliaanse", "komponis", ",", "sanger", ",", "kitaarspeler", "en", "akteur", "(", "†", "Augustus", "–", "Prof", ".", "Hennie", "Bingle", ",", "Calvinis", "en", "rektor", "van", "die", "PU", "vir", "CHO", "vantot", "Augustus", "–", "Eero", "Saarinen", ",", "Fins-Amerikaanse", "argitek", "en", "ontwerper", "(", "†", "Augustus", "–", "Moeder", "Teresa", ",", "Kolkata", ",", "Indië", "(", "†", "Augustus", "–", "Roger", "Bushell", ",", "meesterbrein", "agter", "die", "ontsnapping", "uit", "Stalag", "Luft", "III", "(", "†", "September", "–", "Helen", "Cohan", ",", "'n", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Oktober", "–", "P.J", ".", "Nienaber", ",", "'n", "Afrikaanse", "skrywer", "en", "een", "van", "Suid-Afrika", "se", "voorste", "letterkundiges", "(", "†", "Oktober", "–", "Danie", "Craven", ",", "Suid-Afrikaanse", "rugbyadministrateur", "en", "negentiende", "Springbokkaptein", "(", "†", "Oktober", "–", "Misha", "Black", ",", "Britse", "argitek", "en", "ontwerper", "(", "†", "Oktober", "–", "Jan", "Steytler", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "onbekend", ")", ".", "Oktober", "–", "Alfred", "Jules", "Ayer", ",", "Britse", "filosoof", "(", "†", "November", "–", "Erik", "Ode", ",", "Duitse", "akteur", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Thomas", "Crapper", ",", "Britse", "loodgieter", "en", "sakeman", "(", "*", "Januarie", "–", "Granville", "T", ".", "Woods", ",", "Amerikaanse", "uitvinder", "(", "*", "April", "–", "Samuel", "Langhorne", "Clemens", ",", "bekend", "as", "Mark", "Twain", ",", "'n", "Amerikaanse", "skrywer", "en", "humoris", "(", "*", "Mei", "–", "Koning", "Edward", "VII", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", "(", "*", "Mei", "–", "William", "Huggins", ",", "’n", "Britse", "sterrekundige", "wat", "veral", "bekend", "is", "vir", "sy", "baanbrekerswerk", "in", "astronomiese", "spektroskopie", "(", "*", "Mei", "–", "Robert", "Koch", ",", "bakterioloog", "enNobelpryswenner", "(", "*", "Junie", "–", "Sir", "William", "Francis", "Butler", ",", "'n", "Britse", "generaal", "en", "ook", "waarnemende", "Goewerneur", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "*", "Julie", "–", "Johann", "Gottfried", "Galle", ",", "Duitse", "astronoom", "en", "die", "eerste", "persoon", "wat", "Neptunus", "gesien", "het", "(", "*", "Julie", "–", "Marius", "Petipa", ",", "Russiese", "en", "Franse", "balletdanser", ",", "pedagoog", "en", "choreograaf", "(", "*", "Augustus", "–", "Florence", "Nightingale", ",", "bekend", "as", "die", "Dame", "met", "die", "lamp", "(", "*", "September", "–", "William", "Holman", "Hunt", ",", "Engelse", "skilder", "(", "*", "November", "–", "Pulvermacher", ",", "eerste", "Afrikaanse", "digter", "(", "*", "November", "–", "Octave", "Chanute", ",", "Frans-Amerikaanse", "siviele", "ingenieur", "en", "lugvaartpionier", "(", "*", "Desember", "–", "Henry", "Bale", ",", "Hoofregter", "van", "die", "Natalse", "Hooggeregshof", "(", "*", "Desember", "–", "Johann", "Heinrich", "Ferdinand", "Parow", ",", "Duitse", "eiendomsmagnaat", "aan", "die", "Kaap", "(", "*", "20ste", "eeu" ]
539
https://af.wikipedia.org/wiki/1909
1909
Die jaar 1909 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Vrydag begin het. Dit was die 9de jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 9 Januarie - Groot skade word aangerig en drie mense verdrink nadat die Apiesrivier sy walle oorstroom in Pretoria. 11 April – Die (latere) Israelse stad Tel Aviv word gestig. 10 Junie – 'n Referendum word in Natal gehou daaroor of dié Britse kolonie deel van die Unie van Suid-Afrika moet vorm. Daar is 11 121 stemme ten gunste en 3 701 daarteen. 15 Junie – Die Imperiale Krieketkonferensie (nou die Internasionale Krieketraad, IKR) word deur verteenwoordigers uit Australië, Engeland en Suid-Afrika by die Lord’s-krieketveld in Londen gestig. 26 Julie – Die SS Waratah verdwyn spoorloos tussen Durban en Oos-Londen. 19 Desember – Burgeroorlog breek uit in Honduras. 28 Desember – Eerste vliegtuigvlug in Suid-Afrika (en ook Afrika) onderneem deur Albert Kimmerling by die Nahoon perdereisiesbaan in Oos-Londen. Die "Mission Station and Communal Reserve Act" Wet nr. 29 word in die Staatskoerant afgekondig. Die dorpsbestuur moet volgens die wet in die hande van 'n gekose bestuursraad oorgaan. Geboortes dag onbekend – Johannes Keevy, Suid-Afrikaanse Polisiekommissaris van 1962 tot 1968 († 1981). 11 Januarie – Victor Ivanoff, Suid-Afrikaanse kunsskilder, spotprenttekenaar en sanger († 1997). 16 Januarie – Mornay du Plessis, Suid-Afrikaanse komponis, pianis en skilder († 1941). 9 Februarie – Carmen Miranda, Brasiliaanse sangeres († 1955). 13 Februarie – Herman Ridderbos, Nederlandse Predikant en Teoloog († 2007). 27 Maart – Golo Mann, Duits-Switserse historikus en uitgewer, († 1994) 28 Maart – Nelson Algren, Amerikaanse skrywer († 1981). 3 April – Stanislaw Ulam, Pools-Amerikaanse wetenskaplike van wiskunde en kernfisika. († 1984). 24 April – Bernhard Grzimek, Duitse outeur en dierebeskermer († 1987). 29 April – Tom Ewell, Amerikaanse akteur († 1994). 30 April – Juliana van Nederland, koningin van Nederland († 2004). 4 Mei – Howard Da Silva, Amerikaanse akteur en regisseur († 1986). 9 Mei – Eugenio Garin, Italiaanse filosoof en Renaissance geskiedkundige († 2004). 15 Mei – D.C.H. Uys, Suid-Afrikaanse politikus († 1995). 14 Junie – Burl Ives, Amerikaanse sanger en akteur († 1995). 13 Julie – Souphanouvong, President van Laos († 1995). 31 Julie – Gregoire Boonzaier, Suid-Afrikaanse kunsskilder († 2005). 11 Augustus – Marthinus Versfeld, Suid-Afrikaanse filosoof († 1995). 22 Augustus – Pierre de Wet, Afrikaanse rolprentregisseur, vervaardiger en skrywer († 1990). 5 September – Jan Buys, Suid-Afrikaanse skilder († 1985) 21 September – Kwame Nkrumah, eerste leier van Ghana na onafhanklikheid († 1972). 24 Oktober – Hendrik de Wit, Nederlandse sistematiese plantkundige († 1999). 28 Oktober – Francis Bacon, Ierse kunstenaar († 1992). 2 Desember – Erika Dannhoff, Duitse aktrise. († 1996). 3 Desember – Wim Hartman, Afrikaanse skrywer († 1966). Sterftes 13 April – Sir Donald Currie, 'n skeepseienaar en skenker van die Curriebeker (* 1825). 23 Julie – Zygmunt Noskowski, Poolse komponis en dirigent (* 1846). 22 September – David Christiaan de Waal, burgemeester van Kaapstad (* 1845). 16 Oktober – Jan Hendrik Hofmeyr (Onze Jan) in Londen, enkele dae voordat hy na sy vaderland sou terugkeer (* 1845). 30 November – Peter MacOwan, Suid-Afrikaanse plantkundige (* 1830). 17 Desember – Koning Leopold II van België (* 1835). Verwysings
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Vrydag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "-", "Groot", "skade", "word", "aangerig", "en", "drie", "mense", "verdrink", "nadat", "die", "Apiesrivier", "sy", "walle", "oorstroom", "in", "Pretoria", ".", "April", "–", "Die", "(", "latere", ")", "Israelse", "stad", "Tel", "Aviv", "word", "gestig", ".", "Junie", "–", "'n", "Referendum", "word", "in", "Natal", "gehou", "daaroor", "of", "dié", "Britse", "kolonie", "deel", "van", "die", "Unie", "van", "Suid-Afrika", "moet", "vorm", ".", "Daar", "is121", "stemme", "ten", "gunste", "en701", "daarteen", ".", "Junie", "–", "Die", "Imperiale", "Krieketkonferensie", "(", "nou", "die", "Internasionale", "Krieketraad", ",", "IKR", ")", "word", "deur", "verteenwoordigers", "uit", "Australië", ",", "Engeland", "en", "Suid-Afrika", "by", "die", "Lord’s-krieketveld", "in", "Londen", "gestig", ".", "Julie", "–", "Die", "SS", "Waratah", "verdwyn", "spoorloos", "tussen", "Durban", "en", "Oos-Londen", ".", "Desember", "–", "Burgeroorlog", "breek", "uit", "in", "Honduras", ".", "Desember", "–", "Eerste", "vliegtuigvlug", "in", "Suid-Afrika", "(", "en", "ook", "Afrika", ")", "onderneem", "deur", "Albert", "Kimmerling", "by", "die", "Nahoon", "perdereisiesbaan", "in", "Oos-Londen", ".", "Die", "\"", "Mission", "Station", "and", "Communal", "Reserve", "Act", "\"", "Wet", "nr.word", "in", "die", "Staatskoerant", "afgekondig", ".", "Die", "dorpsbestuur", "moet", "volgens", "die", "wet", "in", "die", "hande", "van", "'n", "gekose", "bestuursraad", "oorgaan", ".", "Geboortes", "dag", "onbekend", "–", "Johannes", "Keevy", ",", "Suid-Afrikaanse", "Polisiekommissaris", "vantot", "(", "†", "Januarie", "–", "Victor", "Ivanoff", ",", "Suid-Afrikaanse", "kunsskilder", ",", "spotprenttekenaar", "en", "sanger", "(", "†", "Januarie", "–", "Mornay", "du", "Plessis", ",", "Suid-Afrikaanse", "komponis", ",", "pianis", "en", "skilder", "(", "†", "Februarie", "–", "Carmen", "Miranda", ",", "Brasiliaanse", "sangeres", "(", "†", "Februarie", "–", "Herman", "Ridderbos", ",", "Nederlandse", "Predikant", "en", "Teoloog", "(", "†", "Maart", "–", "Golo", "Mann", ",", "Duits-Switserse", "historikus", "en", "uitgewer", ",", "(", "†", "Maart", "–", "Nelson", "Algren", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "(", "†", "April", "–", "Stanislaw", "Ulam", ",", "Pools-Amerikaanse", "wetenskaplike", "van", "wiskunde", "en", "kernfisika", ".", "(", "†", "April", "–", "Bernhard", "Grzimek", ",", "Duitse", "outeur", "en", "dierebeskermer", "(", "†", "April", "–", "Tom", "Ewell", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Juliana", "van", "Nederland", ",", "koningin", "van", "Nederland", "(", "†", "Mei", "–", "Howard", "Da", "Silva", ",", "Amerikaanse", "akteur", "en", "regisseur", "(", "†", "Mei", "–", "Eugenio", "Garin", ",", "Italiaanse", "filosoof", "en", "Renaissance", "geskiedkundige", "(", "†", "Mei", "–", "D.C.H", ".", "Uys", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Junie", "–", "Burl", "Ives", ",", "Amerikaanse", "sanger", "en", "akteur", "(", "†", "Julie", "–", "Souphanouvong", ",", "President", "van", "Laos", "(", "†", "Julie", "–", "Gregoire", "Boonzaier", ",", "Suid-Afrikaanse", "kunsskilder", "(", "†", "Augustus", "–", "Marthinus", "Versfeld", ",", "Suid-Afrikaanse", "filosoof", "(", "†", "Augustus", "–", "Pierre", "de", "Wet", ",", "Afrikaanse", "rolprentregisseur", ",", "vervaardiger", "en", "skrywer", "(", "†", "September", "–", "Jan", "Buys", ",", "Suid-Afrikaanse", "skilder", "(", "†", "September", "–", "Kwame", "Nkrumah", ",", "eerste", "leier", "van", "Ghana", "na", "onafhanklikheid", "(", "†", "Oktober", "–", "Hendrik", "de", "Wit", ",", "Nederlandse", "sistematiese", "plantkundige", "(", "†", "Oktober", "–", "Francis", "Bacon", ",", "Ierse", "kunstenaar", "(", "†", "Desember", "–", "Erika", "Dannhoff", ",", "Duitse", "aktrise", ".", "(", "†", "Desember", "–", "Wim", "Hartman", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Sterftes", "April", "–", "Sir", "Donald", "Currie", ",", "'n", "skeepseienaar", "en", "skenker", "van", "die", "Curriebeker", "(", "*", "Julie", "–", "Zygmunt", "Noskowski", ",", "Poolse", "komponis", "en", "dirigent", "(", "*", "September", "–", "David", "Christiaan", "de", "Waal", ",", "burgemeester", "van", "Kaapstad", "(", "*", "Oktober", "–", "Jan", "Hendrik", "Hofmeyr", "(", "Onze", "Jan", ")", "in", "Londen", ",", "enkele", "dae", "voordat", "hy", "na", "sy", "vaderland", "sou", "terugkeer", "(", "*", "November", "–", "Peter", "MacOwan", ",", "Suid-Afrikaanse", "plantkundige", "(", "*", "Desember", "–", "Koning", "Leopold", "II", "van", "België", "(", "*", "Verwysings" ]
540
https://af.wikipedia.org/wiki/1908
1908
Die jaar 1908 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Woensdag begin het. Dit was die 8ste jaar van die 20ste eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure 27 April – Die Olimpiese Somerspele 1908 begin in Londen. 30 Junie – Die Toengoeska-voorval vind in Siberië plaas. 24 September – Die eerste Model T Ford word gebou. Henry James publiseer sy spookstorie The Jolly Corner. Geboortes 8 Januarie – William Hartnell, Britse akteur († 1975). 9 Januarie – Simone de Beauvoir, Franse feministiese skryfster († 1986). 15 Januarie – Edward Teller, Hongaars-Amerikaanse teoretiese fisikus wat bekend is as Die vader van die waterstofbom († 2003). 4 Maart – James Norval, Suid-Afrikaanse teater- en filmakteur († 1970). 5 Maart – Rex Harrison, Britse verhoog- en rolprentakteur († 1990). 13 Maart – Walter Annenberg, Amerikaanse uitgewer, filantroop en diplomaat († 2002). 22 Maart – Louis L'Amour, Amerikaanse skrywer († 1988). 5 April – Herbert von Karajan, Oostenrykse dirigent († 1989). 5 April – Bette Davis, Amerikaanse aktrise († 1989). 15 April – Lita Grey, Amerikaanse aktrise († 1995). 27 April – Arthur Bleksley, Suid-Afrikaanse wetenskaplike († 1984). 24 April – Józef Gosławski, Poolse beeldhouer en medaljeur († 1963). 30 April – Eve Arden, Amerikaanse aktrise († 1990). 20 Mei – James Stewart, Amerikaanse akteur († 1997) 20 Mei – Bernard Glemser, skrywer van fiksie-, niefiksie- en kinderboeke († 1990). 31 Mei – Don Ameche, Amerikaanse akteur († 1993). 12 Junie – Otto Skorzeny, Duitse Waffen-SS spesiale operasies kenner († 1975). 26 Junie – Salvador Allende, Chileense president († 1973). 2 Julie – Helga Uys, Duits-gebore konsertpianis, moeder van Pieter-Dirk Uys († 1969). 10 Julie – Wally Hayward, vyfkeer die wenner van die Comrades-maraton. († 2006). 12 Julie – Milton Berle, Amerikaanse akteur, komediant († 2002). 13 Julie – Garfield Todd, 'n eerste minister van Suid-Rhodesië († 2002). 18 Julie – Lupe Vélez, Amerikaanse aktrise († 1944). 11 Augustus − Paolo Monti, Italiaanse fotograaf († 1982). 22 Augustus − Henri Cartier-Bresson, Franse fotograaf († 2004). 27 Augustus – Lyndon B. Johnson, 36ste President van die Verenigde State († 1973). 27 Augustus – Sir Donald Bradman, Australiese krieketspeler († 2001). 4 September – Ds. Thomas Duncan Moodie, leraar in die Nederduitse Gereformeerde Kerk, onder meer op Melsetter, die dorp wat sy grootvader gestig het († 1978). 7 September – Michael DeBakey, bekende hartchirurg wat die hartvatomleidingchirurgie uitgevind en ontwikkel het († 2008). 1 Oktober – Albert Wessels, Suid-Afrikaanse nyweraar en die stigter van Toyota Suid-Afrika († 1991). 6 Oktober – Carole Lombard, Amerikaanse aktrise († 1942). 12 Oktober – Arthur Space, Amerikaanse akteur († 1983). 28 Oktober – Harry Oppenheimer, Suid-Afrikaanse mynmagnaat († 2000). 7 November – Frank Waring, Suid-Afrikaanse politikus († 2000). 21 November – Hettie Smit, skuilnaam van mev. S.J. van Vuuren, Afrikaanse skryfster († 1973) 10 Desember – Olivier Messiaen, Franse komponis († 1992). 17 Desember – William Wordsworth, Britse komponis en nasaat van die broer van die bekende Engelse digter William Wordsworth († 1988). Sterftes 9 Januarie – Wilhelm Busch, Duitse digter (* 1832). 10 April – Willem Petrus de Villiers, predikant in die NG Kerk, lid van die Kaapse Wetgewende Vergadering, kampvegter vir Christelike Nasionale Onderwys en taalstryder (* 1843). 21 Junie – Nikolai Rimsky-Korsakov, komponis. 24 Junie – Grover Cleveland, die 22ste en 24ste President van die Verenigde State (* 1837). 5 Julie – Jonas Lie, skrywer van Noorweë (* 1833). 27 Julie – Paul Homeyer, Duitse orrelis (* 1853). 25 Augustus – Jan Hendrik Hofmeyr, Suid-Afrikaanse teoloog en predikant (* 1835) 17 September – Thomas Selfridge, eerste persoon wat gesterf het in 'n ongeluk met 'n kragaangedrewe vliegtuig (* 1882). 14 November – Groothertog Aleksei Aleksandrowitsj van Rusland, die vyfde kind en vierde oudste seun van Aleksander II van Rusland en sy eerste vrou, Maria Aleksandrowna (* 1850). 15 November – Keiserin-weduwee en regentes Cixi, Qing-dinastie regentes van 1861 tot haar dood. (* 1835).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Woensdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "April", "–", "Die", "Olimpiese", "Somerspelebegin", "in", "Londen", ".", "Junie", "–", "Die", "Toengoeska-voorval", "vind", "in", "Siberië", "plaas", ".", "September", "–", "Die", "eerste", "Model", "T", "Ford", "word", "gebou", ".", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "spookstorie", "The", "Jolly", "Corner", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "William", "Hartnell", ",", "Britse", "akteur", "(", "†", "Januarie", "–", "Simone", "de", "Beauvoir", ",", "Franse", "feministiese", "skryfster", "(", "†", "Januarie", "–", "Edward", "Teller", ",", "Hongaars-Amerikaanse", "teoretiese", "fisikus", "wat", "bekend", "is", "as", "Die", "vader", "van", "die", "waterstofbom", "(", "†", "Maart", "–", "James", "Norval", ",", "Suid-Afrikaanse", "teater-", "en", "filmakteur", "(", "†", "Maart", "–", "Rex", "Harrison", ",", "Britse", "verhoog-", "en", "rolprentakteur", "(", "†", "Maart", "–", "Walter", "Annenberg", ",", "Amerikaanse", "uitgewer", ",", "filantroop", "en", "diplomaat", "(", "†", "Maart", "–", "Louis", "L'", "Amour", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "(", "†", "April", "–", "Herbert", "von", "Karajan", ",", "Oostenrykse", "dirigent", "(", "†", "April", "–", "Bette", "Davis", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "April", "–", "Lita", "Grey", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "April", "–", "Arthur", "Bleksley", ",", "Suid-Afrikaanse", "wetenskaplike", "(", "†", "April", "–", "Józef", "Gosławski", ",", "Poolse", "beeldhouer", "en", "medaljeur", "(", "†", "April", "–", "Eve", "Arden", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Mei", "–", "James", "Stewart", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Mei", "–", "Bernard", "Glemser", ",", "skrywer", "van", "fiksie-", ",", "niefiksie-", "en", "kinderboeke", "(", "†", "Mei", "–", "Don", "Ameche", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Junie", "–", "Otto", "Skorzeny", ",", "Duitse", "Waffen-SS", "spesiale", "operasies", "kenner", "(", "†", "Junie", "–", "Salvador", "Allende", ",", "Chileense", "president", "(", "†", "Julie", "–", "Helga", "Uys", ",", "Duits-gebore", "konsertpianis", ",", "moeder", "van", "Pieter-Dirk", "Uys", "(", "†", "Julie", "–", "Wally", "Hayward", ",", "vyfkeer", "die", "wenner", "van", "die", "Comrades-maraton", ".", "(", "†", "Julie", "–", "Milton", "Berle", ",", "Amerikaanse", "akteur", ",", "komediant", "(", "†", "Julie", "–", "Garfield", "Todd", ",", "'n", "eerste", "minister", "van", "Suid-Rhodesië", "(", "†", "Julie", "–", "Lupe", "Vélez", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Augustus", "−", "Paolo", "Monti", ",", "Italiaanse", "fotograaf", "(", "†", "Augustus", "−", "Henri", "Cartier-Bresson", ",", "Franse", "fotograaf", "(", "†", "Augustus", "–", "Lyndon", "B", ".", "Johnson,", "te", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "Augustus", "–", "Sir", "Donald", "Bradman", ",", "Australiese", "krieketspeler", "(", "†", "September", "–", "Ds", ".", "Thomas", "Duncan", "Moodie", ",", "leraar", "in", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", ",", "onder", "meer", "op", "Melsetter", ",", "die", "dorp", "wat", "sy", "grootvader", "gestig", "het", "(", "†", "September", "–", "Michael", "DeBakey", ",", "bekende", "hartchirurg", "wat", "die", "hartvatomleidingchirurgie", "uitgevind", "en", "ontwikkel", "het", "(", "†", "Oktober", "–", "Albert", "Wessels", ",", "Suid-Afrikaanse", "nyweraar", "en", "die", "stigter", "van", "Toyota", "Suid-Afrika", "(", "†", "Oktober", "–", "Carole", "Lombard", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Oktober", "–", "Arthur", "Space", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Oktober", "–", "Harry", "Oppenheimer", ",", "Suid-Afrikaanse", "mynmagnaat", "(", "†", "November", "–", "Frank", "Waring", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "November", "–", "Hettie", "Smit", ",", "skuilnaam", "van", "mev.", "S.J", ".", "van", "Vuuren", ",", "Afrikaanse", "skryfster", "(", "†", "Desember", "–", "Olivier", "Messiaen", ",", "Franse", "komponis", "(", "†", "Desember", "–", "William", "Wordsworth", ",", "Britse", "komponis", "en", "nasaat", "van", "die", "broer", "van", "die", "bekende", "Engelse", "digter", "William", "Wordsworth", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Wilhelm", "Busch", ",", "Duitse", "digter", "(", "*", "April", "–", "Willem", "Petrus", "de", "Villiers", ",", "predikant", "in", "die", "NG", "Kerk", ",", "lid", "van", "die", "Kaapse", "Wetgewende", "Vergadering", ",", "kampvegter", "vir", "Christelike", "Nasionale", "Onderwys", "en", "taalstryder", "(", "*", "Junie", "–", "Nikolai", "Rimsky-Korsakov,", "komponis", ".", "Junie", "–", "Grover", "Cleveland", ",", "diete", "ente", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "Julie", "–", "Jonas", "Lie", ",", "skrywer", "van", "Noorweë", "(", "*", "Julie", "–", "Paul", "Homeyer", ",", "Duitse", "orrelis", "(", "*", "Augustus", "–", "Jan", "Hendrik", "Hofmeyr", ",", "Suid-Afrikaanse", "teoloog", "en", "predikant", "(", "*", "September", "–", "Thomas", "Selfridge", ",", "eerste", "persoon", "wat", "gesterf", "het", "in", "'n", "ongeluk", "met", "'n", "kragaangedrewe", "vliegtuig", "(", "*", "November", "–", "Groothertog", "Aleksei", "Aleksandrowitsj", "van", "Rusland", ",", "die", "vyfde", "kind", "en", "vierde", "oudste", "seun", "van", "Aleksander", "II", "van", "Rusland", "en", "sy", "eerste", "vrou", ",", "Maria", "Aleksandrowna", "(", "*", "November", "–", "Keiserin-weduwee", "en", "regentes", "Cixi", ",", "Qing-dinastie", "regentes", "vantot", "haar", "dood", ".", "(", "*" ]
541
https://af.wikipedia.org/wiki/1907
1907
Die jaar 1907 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Dinsdag begin het. Dit was die 7de jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 6 Januarie – Maria Montessori open haar eerste skool en dagsorgsentrum vir werkersklaskinders in Rome. 16 November – Oklahoma word die 46ste deelstaat van die Verenigde State. 19 Desember – 'n Ontploffing in 'n steenkoolmyn in Jacobs Creek in Pennsilvanië laat 239 werkers sterf. 22 Desember – Giacomo della Chiesa (later Pous Benedictus XV) word aartsbiskop van Bologna. Die Suid-Afrikaanse Wet (South African Act) wat deur die Britse regering ingestel is bepaal dat slegs persone van Europese herkoms tot die parlement verkies mag word. Geboortes 7 Februarie – Danie Bosman, Afrikaanse komponis van ligte liedjies († 1946). 15 Februarie – Cesar Romero, Kubaans-Amerikaanse akteur en komediant († 1994). 23 Februarie – Otto du Plessis, ‘n dinamiese leier op kulturele en politieke gebied († 1960). 15 Maart – Zarah Leander, Sweedse aktrise en sangeres († 1981). 8 Mei – J.J.G. Grobbelaar, Suid-Afrikaanse inspekteur van onderwys en skrywer van jeuglektuur († 1974). 12 Mei – Katharine Hepburn, Amerikaanse aktrise († 2003). 13 Mei – Dame Daphne du Maurier, Britse outeur († 1989) 22 Mei – Heer Laurence Olivier, Britse akteur, regisseur († 1989) 23 Mei – Hergé, die skepper van die Kuifie-reeks kinderstories († 1983) 27 Mei – Rachel Carson, Amerikaanse bioloog († 1964). 7 Julie – Frederik Burgers, Suid-Afrikaanse vermaakkunstenaar, radio- en rolprentpersoonlikheid en orrelis. († 1967). 16 Julie – Barbara Stanwyck, Amerikaanse aktrise († 1990). 22 Julie – Phillips Holmes, Amerikaanse akteur († 1942). 26 Julie – Dr. Louis Viljoen Rex, predikant in die Nederduitse Gereformeerde Kerk († 1959). 30 Julie – Anna Amelia Obermeyer, Suid-Afrikaanse plantkundige († 2001). 31 Augustus – Ramon Magsaysay, Filippynse politikus en president († 1957). 2 September – Harro Schulze-Boysen, Duitse anti-Nazi weerstandaktivis († 1942). 12 September – Prof. F.V. Lategan, Afrikaanse literator en vuurwapenkenner († 1998). 29 September – Gene Autry, Amerikaanse akteur († 1998). 23 Oktober – Karl Kielblock, Afrikaanse skrywer († 1991). 14 November – Astrid Lindgren, Sweedse skrywer wat onder andere ook Pippi Langkous geskryf het († 2002). 15 November – Claus von Stauffenberg, Duitse offisier († 1944). 16 November – Burgess Meredith, akteur († 1997). 5 Desember – Lin Biao, Chinese maarskalk en politikus († 1971). 15 Desember – Oscar Niemeyer, Brasiliaanse argitek († 2012). 21 Desember – Garmt Stuiveling, Nederlandse digter († 1985). Sterftes 31 Januarie – Timothy Eaton, Kanadese entrepreneur (* 1834). 2 Februarie – Dmitri Mendelejef, Russiese chemikus (* 1834). 20 Februarie – Henri Moissan, Franse chemikus, apteker en Nobelpryswenner (* 1852). 5 Augustus – Gentil Theodoor Antheunis, Vlaamse digter (* 1840). 4 September – Edvard Grieg, Noorse komponis (* 1843). 22 November – Asaph Hall, Amerikaanse sterrekundige en ontdekker van Fobos en Deimos (* 1829). 8 Desember – Oscar II van Swede, koning van Swede (1872 tot 1907) en koning van Noorweë (1872 tot 1905) (* 1829). Sir William Henry Perkin, Britse chemikus (* 1838).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Dinsdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Maria", "Montessori", "open", "haar", "eerste", "skool", "en", "dagsorgsentrum", "vir", "werkersklaskinders", "in", "Rome", ".", "November", "–", "Oklahoma", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "Desember", "–", "'n", "Ontploffing", "in", "'n", "steenkoolmyn", "in", "Jacobs", "Creek", "in", "Pennsilvanië", "laatwerkers", "sterf", ".", "Desember", "–", "Giacomo", "della", "Chiesa", "(", "later", "Pous", "Benedictus", "XV", ")", "word", "aartsbiskop", "van", "Bologna", ".", "Die", "Suid-Afrikaanse", "Wet", "(", "South", "African", "Act", ")", "wat", "deur", "die", "Britse", "regering", "ingestel", "is", "bepaal", "dat", "slegs", "persone", "van", "Europese", "herkoms", "tot", "die", "parlement", "verkies", "mag", "word", ".", "Geboortes", "Februarie", "–", "Danie", "Bosman", ",", "Afrikaanse", "komponis", "van", "ligte", "liedjies", "(", "†", "Februarie", "–", "Cesar", "Romero", ",", "Kubaans-Amerikaanse", "akteur", "en", "komediant", "(", "†", "Februarie", "–", "Otto", "du", "Plessis", ",", "‘n", "dinamiese", "leier", "op", "kulturele", "en", "politieke", "gebied", "(", "†", "Maart", "–", "Zarah", "Leander", ",", "Sweedse", "aktrise", "en", "sangeres", "(", "†", "Mei", "–", "J.", "J.G", ".", "Grobbelaar", ",", "Suid-Afrikaanse", "inspekteur", "van", "onderwys", "en", "skrywer", "van", "jeuglektuur", "(", "†", "Mei", "–", "Katharine", "Hepburn", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Mei", "–", "Dame", "Daphne", "du", "Maurier", ",", "Britse", "outeur", "(", "†", "Mei", "–", "Heer", "Laurence", "Olivier", ",", "Britse", "akteur", ",", "regisseur", "(", "†", "Mei", "–", "Hergé", ",", "die", "skepper", "van", "die", "Kuifie-reeks", "kinderstories", "(", "†", "Mei", "–", "Rachel", "Carson", ",", "Amerikaanse", "bioloog", "(", "†", "Julie", "–", "Frederik", "Burgers", ",", "Suid-Afrikaanse", "vermaakkunstenaar", ",", "radio-", "en", "rolprentpersoonlikheid", "en", "orrelis", ".", "(", "†", "Julie", "–", "Barbara", "Stanwyck", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Julie", "–", "Phillips", "Holmes", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Julie", "–", "Dr", ".", "Louis", "Viljoen", "Rex", ",", "predikant", "in", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "†", "Julie", "–", "Anna", "Amelia", "Obermeyer", ",", "Suid-Afrikaanse", "plantkundige", "(", "†", "Augustus", "–", "Ramon", "Magsaysay", ",", "Filippynse", "politikus", "en", "president", "(", "†", "September", "–", "Harro", "Schulze-Boysen", ",", "Duitse", "anti-Nazi", "weerstandaktivis", "(", "†", "September", "–", "Prof", ".", "F.V", ".", "Lategan", ",", "Afrikaanse", "literator", "en", "vuurwapenkenner", "(", "†", "September", "–", "Gene", "Autry", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Oktober", "–", "Karl", "Kielblock", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "November", "–", "Astrid", "Lindgren", ",", "Sweedse", "skrywer", "wat", "onder", "andere", "ook", "Pippi", "Langkous", "geskryf", "het", "(", "†", "November", "–", "Claus", "von", "Stauffenberg", ",", "Duitse", "offisier", "(", "†", "November", "–", "Burgess", "Meredith", ",", "akteur", "(", "†", "Desember", "–", "Lin", "Biao", ",", "Chinese", "maarskalk", "en", "politikus", "(", "†", "Desember", "–", "Oscar", "Niemeyer", ",", "Brasiliaanse", "argitek", "(", "†", "Desember", "–", "Garmt", "Stuiveling", ",", "Nederlandse", "digter", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Timothy", "Eaton", ",", "Kanadese", "entrepreneur", "(", "*", "Februarie", "–", "Dmitri", "Mendelejef", ",", "Russiese", "chemikus", "(", "*", "Februarie", "–", "Henri", "Moissan", ",", "Franse", "chemikus", ",", "apteker", "en", "Nobelpryswenner", "(", "*", "Augustus", "–", "Gentil", "Theodoor", "Antheunis", ",", "Vlaamse", "digter", "(", "*", "September", "–", "Edvard", "Grieg", ",", "Noorse", "komponis", "(", "*", "November", "–", "Asaph", "Hall", ",", "Amerikaanse", "sterrekundige", "en", "ontdekker", "van", "Fobos", "en", "Deimos", "(", "*", "Desember", "–", "Oscar", "II", "van", "Swede", ",", "koning", "van", "Swedetoten", "koning", "van", "Noorweëtot", "(", "*", "Sir", "William", "Henry", "Perkin", ",", "Britse", "chemikus", "(", "*" ]
542
https://af.wikipedia.org/wiki/1906
1906
Die jaar 1906 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Maandag begin het. Dit was die 6de jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 15 Maart – Charles Rolls en Henry Royce stig die motorvervaardigermaatskappy Rolls-Royce. 18 April – Die Kaliforniese metropool San Francisco word deur 'n aardbewing verwoes. 22 April-2 Mei – Die Olimpiese "tussenspele" word in Athene, Griekeland, aangebied. 24 Desember – Reginald Fessenden doen die eerste radio-uitsending ooit. Geboortes 6 Januarie – Walter Battiss, Suid-Afrikaanse kunstenaar († 1982). 12 Januarie – Emmanuel Levinas, Franse filosoof († 1995). 4 Februarie – Clyde Tombaugh, Amerikaanse sterrekundige wat Pluto ontdek het († 1997). 4 Maart – Avery Fisher, Amerikaanse uitvinder, ondernemer, musiekgeesdriftige en filantroop († 1994). 19 Maart – Adolf Eichmann, Nazi-Duitse SS-offisier en oorlogsmisdadiger († 1962). 28 Maart – Robert Allen, Amerikaanse akteur († 1998). 4 April – Bea Benaderet, Amerikaanse aktrise († 1968). 9 April – Antal Doráti, Hongaarse dirigent († 1988). 13 April – Stella Blakemore, Suid-Afrikaanse skrywer van Afrikaanse jeugboeke († 1991). 13 April – Samuel Beckett, Ierse skrywer († 1989). 14 April – Koning Faisel van Saudi-Arabië († 1975). 28 April – Kurt Gödel, Oostenrykse wiskundige († 1978). 21 Mei – Arnold Meiring, NG predikant en Transvaalse moderator († 1984). 27 Mei – Dr. Abel Coetzee, Afrikaanse lektor, skrywer, digter en eindredakteur († 1975). 2 Junie − Carlo Scarpa, Italiaanse argitek († 1978). 11 Junie – NP van Wyk Louw, Suid-Afrikaanse digter, akademikus en dramaturg († 1970). 19 Junie – Earl W. Bascom, Amerikaanse akteur, rodeoruiter en skilder († 1995). 19 Junie – Ernst Boris Chain, Duits-Britse biochemikus († 1979). 28 Junie – Maria Goeppert-Mayer, Duits-gebore Amerikaanse teoretiese fisikus en Nobelpryswenner in Fisika († 1972). 2 Julie – Hans Bethe, Duits-Amerikaanse kernfisikus, ontvanger van die Nobelprys vir Fisika († 2005). 8 Julie – Philip Johnson, Amerikaanse argitek († 2005). 16 Julie – Vincent Sherman, Amerikaanse filmregisseur († 2006). 18 Augustus – André van Gyseghem, Engelse akteur en teaterdirekteur († 1979). 19 Augustus – Philo Farnsworth, Amerikaanse uitvinder en televisiepionier († 1971). 28 Augustus – Sir John Betjeman, Engelse digter, skrywer en televisie-aanbieder († 1984). 22 September – Ilse Koch, die vrou van Karl-Otto Koch en bekend as die Heks van Buchenwald († 1967). 25 September – Dmitri Sjostakovitsj, Russiese komponis († 1975). 7 Oktober – Nic Potgieter, Afrikaanse skrywer († 1985). 8 Oktober – Gerry Brand, Springbokrugbyspeler († 1996). 14 Oktober – Hannah Arendt, Joods-Amerikaanse politieke teoretikus van Duitse afkoms († 1975). 22 Oktober – André Huguenet, verhoognaam van die akteur Gert Borstlap, ’n baanbreker van Afrikaanse toneelspel († 1961). 30 Oktober – Hermann Fegelein, Duitse SS generaal († 1945). 9 Desember - Grace Hopper, Amerikaanse wiskundige en rekenaarpionier, († 1992). 13 Desember – Laurens van der Post, Afrikaanse skrywer († 1996). 24 Desember – Anna Neethling-Pohl, Suid-Afrikaanse aktrise († 1992). 24 Desember – James Hadley Chase, Engelse skrywer († 1985). 25 Desember – Ernst Ruska, Duitse elektriese ingenieur wat die elektronmikroskoop uitgevind het († 1988). Sterftes 18 Januarie – William Forbes Gatacre, Britse generaal tydens die Tweede Vryheidsoorlog (* 1843). 29 Januarie – Christiaan IX, koning van Denemarke (* 1818). 9 Februarie – Paul Laurence Dunbar, Amerikaanse skrywer (* 1872). 27 Februarie – Samuel Langley, Amerikaanse sterrekundige, fisikus, uitvinder van die bolometer en lugvaartpionier (* 1834). 13 Maart – Susan B. Anthony, was 'n Amerikaanse vroueregte-aktivis (* 1820). 19 April – Pierre Curie, dokter en ontvanger van die Nobelprys 1903 (* 1859). 23 Mei – Henrik Ibsen, 'n Noorse skrywer (* 1828). 16 Julie – Alfred Beit, Brits-Suid-Afrikaanse diamante- en goudmagnaat en filantroop (* 1853). 2 Augustus – Marie Koopmans-de Wet, kampvegter vir Afrikanerregte, kultuurleidster (* 1834). 5 September – Ludwig Boltzmann, Oostenrykse wis- en natuurkundige (* 1844). 22 Oktober – Paul Cézanne, Franse kunstenaar en postimpressionistiese skilder (* 1839).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Maandag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Maart", "–", "Charles", "Rolls", "en", "Henry", "Royce", "stig", "die", "motorvervaardigermaatskappy", "Rolls-Royce", ".", "April", "–", "Die", "Kaliforniese", "metropool", "San", "Francisco", "word", "deur", "'n", "aardbewing", "verwoes", ".", "April-2", "Mei", "–", "Die", "Olimpiese", "\"", "tussenspele", "\"", "word", "in", "Athene", ",", "Griekeland", ",", "aangebied", ".", "Desember", "–", "Reginald", "Fessenden", "doen", "die", "eerste", "radio-uitsending", "ooit", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Walter", "Battiss", ",", "Suid-Afrikaanse", "kunstenaar", "(", "†", "Januarie", "–", "Emmanuel", "Levinas", ",", "Franse", "filosoof", "(", "†", "Februarie", "–", "Clyde", "Tombaugh", ",", "Amerikaanse", "sterrekundige", "wat", "Pluto", "ontdek", "het", "(", "†", "Maart", "–", "Avery", "Fisher", ",", "Amerikaanse", "uitvinder", ",", "ondernemer", ",", "musiekgeesdriftige", "en", "filantroop", "(", "†", "Maart", "–", "Adolf", "Eichmann", ",", "Nazi-Duitse", "SS-offisier", "en", "oorlogsmisdadiger", "(", "†", "Maart", "–", "Robert", "Allen", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Bea", "Benaderet", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "April", "–", "Antal", "Doráti", ",", "Hongaarse", "dirigent", "(", "†", "April", "–", "Stella", "Blakemore", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", "van", "Afrikaanse", "jeugboeke", "(", "†", "April", "–", "Samuel", "Beckett", ",", "Ierse", "skrywer", "(", "†", "April", "–", "Koning", "Faisel", "van", "Saudi-Arabië", "(", "†", "April", "–", "Kurt", "Gödel", ",", "Oostenrykse", "wiskundige", "(", "†", "Mei", "–", "Arnold", "Meiring", ",", "NG", "predikant", "en", "Transvaalse", "moderator", "(", "†", "Mei", "–", "Dr", ".", "Abel", "Coetzee", ",", "Afrikaanse", "lektor", ",", "skrywer", ",", "digter", "en", "eindredakteur", "(", "†", "Junie", "−", "Carlo", "Scarpa", ",", "Italiaanse", "argitek", "(", "†", "Junie", "–", "NP", "van", "Wyk", "Louw", ",", "Suid-Afrikaanse", "digter", ",", "akademikus", "en", "dramaturg", "(", "†", "Junie", "–", "Earl", "W", ".", "Bascom", ",", "Amerikaanse", "akteur", ",", "rodeoruiter", "en", "skilder", "(", "†", "Junie", "–", "Ernst", "Boris", "Chain", ",", "Duits-Britse", "biochemikus", "(", "†", "Junie", "–", "Maria", "Goeppert-Mayer", ",", "Duits-gebore", "Amerikaanse", "teoretiese", "fisikus", "en", "Nobelpryswenner", "in", "Fisika", "(", "†", "Julie", "–", "Hans", "Bethe", ",", "Duits-Amerikaanse", "kernfisikus", ",", "ontvanger", "van", "die", "Nobelprys", "vir", "Fisika", "(", "†", "Julie", "–", "Philip", "Johnson", ",", "Amerikaanse", "argitek", "(", "†", "Julie", "–", "Vincent", "Sherman", ",", "Amerikaanse", "filmregisseur", "(", "†", "Augustus", "–", "André", "van", "Gyseghem", ",", "Engelse", "akteur", "en", "teaterdirekteur", "(", "†", "Augustus", "–", "Philo", "Farnsworth", ",", "Amerikaanse", "uitvinder", "en", "televisiepionier", "(", "†", "Augustus", "–", "Sir", "John", "Betjeman", ",", "Engelse", "digter", ",", "skrywer", "en", "televisie-aanbieder", "(", "†", "September", "–", "Ilse", "Koch", ",", "die", "vrou", "van", "Karl-Otto", "Koch", "en", "bekend", "as", "die", "Heks", "van", "Buchenwald", "(", "†", "September", "–", "Dmitri", "Sjostakovitsj", ",", "Russiese", "komponis", "(", "†", "Oktober", "–", "Nic", "Potgieter", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Oktober", "–", "Gerry", "Brand", ",", "Springbokrugbyspeler", "(", "†", "Oktober", "–", "Hannah", "Arendt", ",", "Joods-Amerikaanse", "politieke", "teoretikus", "van", "Duitse", "afkoms", "(", "†", "Oktober", "–", "André", "Huguenet", ",", "verhoognaam", "van", "die", "akteur", "Gert", "Borstlap", ",", "’n", "baanbreker", "van", "Afrikaanse", "toneelspel", "(", "†", "Oktober", "–", "Hermann", "Fegelein", ",", "Duitse", "SS", "generaal", "(", "†", "Desember", "-", "Grace", "Hopper", ",", "Amerikaanse", "wiskundige", "en", "rekenaarpionier", ",", "(", "†", "Desember", "–", "Laurens", "van", "der", "Post", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Desember", "–", "Anna", "Neethling-Pohl", ",", "Suid-Afrikaanse", "aktrise", "(", "†", "Desember", "–", "James", "Hadley", "Chase", ",", "Engelse", "skrywer", "(", "†", "Desember", "–", "Ernst", "Ruska", ",", "Duitse", "elektriese", "ingenieur", "wat", "die", "elektronmikroskoop", "uitgevind", "het", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "William", "Forbes", "Gatacre", ",", "Britse", "generaal", "tydens", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "(", "*", "Januarie", "–", "Christiaan", "IX", ",", "koning", "van", "Denemarke", "(", "*", "Februarie", "–", "Paul", "Laurence", "Dunbar", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "(", "*", "Februarie", "–", "Samuel", "Langley", ",", "Amerikaanse", "sterrekundige", ",", "fisikus", ",", "uitvinder", "van", "die", "bolometer", "en", "lugvaartpionier", "(", "*", "Maart", "–", "Susan", "B", ".", "Anthony", ",", "was", "'n", "Amerikaanse", "vroueregte-aktivis", "(", "*", "April", "–", "Pierre", "Curie", ",", "dokter", "en", "ontvanger", "van", "die", "Nobelprys", "(", "*", "Mei", "–", "Henrik", "Ibsen", ",", "'n", "Noorse", "skrywer", "(", "*", "Julie", "–", "Alfred", "Beit", ",", "Brits-Suid-Afrikaanse", "diamante-", "en", "goudmagnaat", "en", "filantroop", "(", "*", "Augustus", "–", "Marie", "Koopmans-de", "Wet", ",", "kampvegter", "vir", "Afrikanerregte", ",", "kultuurleidster", "(", "*", "September", "–", "Ludwig", "Boltzmann", ",", "Oostenrykse", "wis-", "en", "natuurkundige", "(", "*", "Oktober", "–", "Paul", "Cézanne", ",", "Franse", "kunstenaar", "en", "postimpressionistiese", "skilder", "(", "*" ]
543
https://af.wikipedia.org/wiki/2004
2004
Die jaar 2004 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Donderdag begin het. Dit was die 4de jaar van die 21ste eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure 1 Januarie – Potchefstroomse Universiteit vir Christelike Hoër Onderwys en die Universiteit van Noordwes smelt saam om die Noordwes-Universiteit te vorm. 3 Januarie – ’n Boeing 737-vliegtuig van Flash Airlines, ’n Egiptiese lugredery, stort neer in die Rooisee, en al 148 mense aan boord sterf. 7 Maart – Die Zimbabwiese polisie arresteer Simon Mann, 'n voormalige Special Air Service (SAS) offisier en 64 voormalige 32-Bataljon soldate (gewerf in Suid-Afrika) op die Harare-lughawe. Hulle het beplan om ‘n staatsgreep in Ekwatoriaal-Guinee uit te voer. 29 Maart – Bulgarye, Estland, Letland, Litaue, Roemenië, Slowakye en Slowenië sluit by die Noord-Atlantiese Verdragsorganisasie (NAVO) aan. 1 Mei – Estland, Hongarye, Letland, Litaue, Pole, Slowakye, Slowenië en Tsjeggië verlaat die Sentraal-Europese Vryehandelsooreenkoms en sluit saam met Malta en Siprus aan by die Europese Unie. 13–29 Augustus – Die 28ste Olimpiese Somerspele word in Athene, Griekeland, aangebied. 1 September – Die Suid-Afrikaanse Nasionale Biodiversiteitsinstituut (SANBI) word in Pretoria gestig. 10–25 September – Krieket se 4de Kampioenetrofee word in Engeland aangebied en deur Wes-Indië gewen. 17–28 September – Die twaalfde Paralimpiese Somerspele word in Athene, Griekeland, aangebied. 13 Desember – Foto's deur Cassini-Huygens wys dat die helder strepe en slierte op die Saturniese maan Dione se oppervlak ys-agtige afgronde is, veroorsaak deur tektoniese breuke in die maan se kors. 14 Desember – Die Millau-brug, die hoogste brug ter wêreld, word amptelik geopen. 26 Desember – 'n Aardbewing van 9.0 langs die weskus van Indonesië ontketen 'n verwoestende tsoenami met meer as 310 000 sterftes in Indonesië, Thailand, Maleisië, Bangladesj, Indië, Sri Lanka, die Maledive en Somalië. Geboortes 4 Januarie – Peyton Kennedy, Kanadese aktrise. 21 Januarie – Prinses Ingrid Alexandra van Noorweë. 1 Februarie – Ashley Gerasimovich, Amerikaanse aktrise. 18 Februarie – Kylie Rogers, Amerikaanse aktrise. 19 Februarie – Millie Bobby Brown, Engelse aktrise. 8 Maart – Kit Connor, Engelse akteur. 27 Maart – Amira Willighagen, Nederlandse sangeres. 22 April – Teagan Croft, Australiese aktrise. 22 Mei – Peyton Elizabeth Lee, Amerikaanse aktrise. 4 Junie – Mackenzie Ziegler, Amerikaanse aktrise en danseres. 8 Junie – Francesca Capaldi, Amerikaanse aktrise. 15 Junie – Sterling Jerins, Amerikaanse aktrise. 14 Augustus – Marsai Martin, Amerikaanse aktrise. 3 Oktober – Noah Schnapp, Amerikaanse akteur. 11 November – Oakes Fegley, Amerikaanse akteur. Sterftes 4 Februarie – Stevo Crvenkovski, diplomaat van die Republiek van Masedonië (* 1948). 5 Februarie – Barry Trengove, Suid-Afrikaanse akteur (* 1939). 25 Februarie – Prof. A.P. Grové, Suid-Afrikaanse letterkundige (* 1918). 11 Maart – Gabriel de Jongh, 'n bekende Suid-Afrikaanse landskapskilder (* 1913). 13 Maart – Dullah Omar, 'n Suid-Afrikaanse anti-apartheidsaktivis, prokureur en minister (* 1934). 20 Maart – Juliana van Nederland, koningin van Nederland (* 1909) 29 Maart – Peter Ustinov, Britse skrywer, akteur en filmregisseur (* 1921). 10 April – Marita Napier, Suid-Afrikaanse sopraan (* 1939). 30 April – Evelyn Mase, Nelson Mandela se eerste vrou (* 1922). 9 Mei – Brenda Fassie, Suid-Afrikaanse popsangeres (* 1964). 5 Junie – Ronald Reagan, Amerikaanse politikus, staatsman en 40ste President van die Verenigde State (* 1911). 16 Junie – Thanom Kittikachorn, militêre diktator van Thailand, 10de eerste minister van Thailand (* 1911). 1 Julie – Marlon Brando, Amerikaanse akteur, in Los Angeles (* 1924). 28 Julie – Francis Crick, ontdekker van die struktuur van DNS (* 1916). 3 Augustus − Henri Cartier-Bresson, Franse fotograaf (* 1908). 14 Augustus – Czesław Miłosz, Poolsgebore Amerikaanse skrywer, essayis, Nobelpryswenner (* 1911) 7 September – Beyers Naudé, Teoloog, anti-apartheidsrolspeler in Suid-Afrika (* 1915). 16 September – Dolly Rathebe, Suid-Afrikaanse aktrise en sangeres (* 1928). 18 September – Russ Meyer, Amerikaanse vervaardiger van seksfilms, pionier van die porno-industrie (* 1922). 3 Oktober – Janet Leigh, Amerikaanse aktrise (* 1927). 10 Oktober – Christopher Reeve, Amerikaanse akteur, rolprent-regisseur, -vervaardiger en -skrywer (* 1952). 21 Oktober – Magdalena K. P. Smith Meyer, wêreldbekende Suid-Afrikaanse akaroloog (* 1931). 7 November – Howard Keel, Amerikaanse akteur en sanger (* 1919). 25 November – Sheila Cussons, Suid-Afrikaanse digter en skilder (* 1922). 13 Desember – Anna Bender, Suid-Afrikaanse pianis en skrywer (* 1919). 28 Desember – Susan Sontag, Amerikaanse skrywer en rolprentregiseur (* 1933). 29 Desember – Eugenio Garin, Italiaanse filosoof en Renaissance-geskiedkundige (* 1909). 21ste eeu
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Donderdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Potchefstroomse", "Universiteit", "vir", "Christelike", "Hoër", "Onderwys", "en", "die", "Universiteit", "van", "Noordwes", "smelt", "saam", "om", "die", "Noordwes-Universiteit", "te", "vorm", ".", "Januarie", "–", "’n", "Boeingvliegtuig", "van", "Flash", "Airlines", ",", "’n", "Egiptiese", "lugredery", ",", "stort", "neer", "in", "die", "Rooisee", ",", "en", "almense", "aan", "boord", "sterf", ".", "Maart", "–", "Die", "Zimbabwiese", "polisie", "arresteer", "Simon", "Mann", ",", "'n", "voormalige", "Special", "Air", "Service", "(", "SAS", ")", "offisier", "envoormaligeBataljon", "soldate", "(", "gewerf", "in", "Suid-Afrika", ")", "op", "die", "Harare-lughawe", ".", "Hulle", "het", "beplan", "om", "‘n", "staatsgreep", "in", "Ekwatoriaal-Guinee", "uit", "te", "voer", ".", "Maart", "–", "Bulgarye", ",", "Estland", ",", "Letland", ",", "Litaue", ",", "Roemenië", ",", "Slowakye", "en", "Slowenië", "sluit", "by", "die", "Noord-Atlantiese", "Verdragsorganisasie", "(", "NAVO", ")", "aan", ".", "Mei", "–", "Estland", ",", "Hongarye", ",", "Letland", ",", "Litaue", ",", "Pole", ",", "Slowakye", ",", "Slowenië", "en", "Tsjeggië", "verlaat", "die", "Sentraal-Europese", "Vryehandelsooreenkoms", "en", "sluit", "saam", "met", "Malta", "en", "Siprus", "aan", "by", "die", "Europese", "Unie.", "29", "Augustus", "–", "Diete", "Olimpiese", "Somerspele", "word", "in", "Athene", ",", "Griekeland", ",", "aangebied", ".", "September", "–", "Die", "Suid-Afrikaanse", "Nasionale", "Biodiversiteitsinstituut", "(", "SANBI", ")", "word", "in", "Pretoria", "gestig.", "25", "September", "–", "Krieket", "see", "Kampioenetrofee", "word", "in", "Engeland", "aangebied", "en", "deur", "Wes-Indië", "gewen.", "28", "September", "–", "Die", "twaalfde", "Paralimpiese", "Somerspele", "word", "in", "Athene", ",", "Griekeland", ",", "aangebied", ".", "Desember", "–", "Foto's", "deur", "Cassini-Huygens", "wys", "dat", "die", "helder", "strepe", "en", "slierte", "op", "die", "Saturniese", "maan", "Dione", "se", "oppervlak", "ys-agtige", "afgronde", "is", ",", "veroorsaak", "deur", "tektoniese", "breuke", "in", "die", "maan", "se", "kors", ".", "Desember", "–", "Die", "Millau-brug", ",", "die", "hoogste", "brug", "ter", "wêreld", ",", "word", "amptelik", "geopen", ".", "Desember", "–", "'n", "Aardbewing", "van0", "langs", "die", "weskus", "van", "Indonesië", "ontketen", "'n", "verwoestende", "tsoenami", "met", "meer", "as000", "sterftes", "in", "Indonesië", ",", "Thailand", ",", "Maleisië", ",", "Bangladesj", ",", "Indië", ",", "Sri", "Lanka", ",", "die", "Maledive", "en", "Somalië", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Peyton", "Kennedy", ",", "Kanadese", "aktrise", ".", "Januarie", "–", "Prinses", "Ingrid", "Alexandra", "van", "Noorweë", ".", "Februarie", "–", "Ashley", "Gerasimovich", ",", "Amerikaanse", "aktrise", ".", "Februarie", "–", "Kylie", "Rogers", ",", "Amerikaanse", "aktrise", ".", "Februarie", "–", "Millie", "Bobby", "Brown", ",", "Engelse", "aktrise", ".", "Maart", "–", "Kit", "Connor", ",", "Engelse", "akteur", ".", "Maart", "–", "Amira", "Willighagen", ",", "Nederlandse", "sangeres", ".", "April", "–", "Teagan", "Croft", ",", "Australiese", "aktrise", ".", "Mei", "–", "Peyton", "Elizabeth", "Lee", ",", "Amerikaanse", "aktrise", ".", "Junie", "–", "Mackenzie", "Ziegler", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "en", "danseres", ".", "Junie", "–", "Francesca", "Capaldi", ",", "Amerikaanse", "aktrise", ".", "Junie", "–", "Sterling", "Jerins", ",", "Amerikaanse", "aktrise", ".", "Augustus", "–", "Marsai", "Martin", ",", "Amerikaanse", "aktrise", ".", "Oktober", "–", "Noah", "Schnapp", ",", "Amerikaanse", "akteur", ".", "November", "–", "Oakes", "Fegley", ",", "Amerikaanse", "akteur", ".", "Sterftes", "Februarie", "–", "Stevo", "Crvenkovski", ",", "diplomaat", "van", "die", "Republiek", "van", "Masedonië", "(", "*", "Februarie", "–", "Barry", "Trengove", ",", "Suid-Afrikaanse", "akteur", "(", "*", "Februarie", "–", "Prof", ".", "A.P", ".", "Grové", ",", "Suid-Afrikaanse", "letterkundige", "(", "*", "Maart", "–", "Gabriel", "de", "Jongh", ",", "'n", "bekende", "Suid-Afrikaanse", "landskapskilder", "(", "*", "Maart", "–", "Dullah", "Omar", ",", "'n", "Suid-Afrikaanse", "anti-apartheidsaktivis", ",", "prokureur", "en", "minister", "(", "*", "Maart", "–", "Juliana", "van", "Nederland", ",", "koningin", "van", "Nederland", "(", "*", "Maart", "–", "Peter", "Ustinov,", "Britse", "skrywer", ",", "akteur", "en", "filmregisseur", "(", "*", "April", "–", "Marita", "Napier", ",", "Suid-Afrikaanse", "sopraan", "(", "*", "April", "–", "Evelyn", "Mase", ",", "Nelson", "Mandela", "se", "eerste", "vrou", "(", "*", "Mei", "–", "Brenda", "Fassie", ",", "Suid-Afrikaanse", "popsangeres", "(", "*", "Junie", "–", "Ronald", "Reagan", ",", "Amerikaanse", "politikus", ",", "staatsman", "ente", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "Junie", "–", "Thanom", "Kittikachorn", ",", "militêre", "diktator", "van", "Thailand,e", "eerste", "minister", "van", "Thailand", "(", "*", "Julie", "–", "Marlon", "Brando", ",", "Amerikaanse", "akteur", ",", "in", "Los", "Angeles", "(", "*", "Julie", "–", "Francis", "Crick", ",", "ontdekker", "van", "die", "struktuur", "van", "DNS", "(", "*", "Augustus", "−", "Henri", "Cartier-Bresson", ",", "Franse", "fotograaf", "(", "*", "Augustus", "–", "Czesław", "Miłosz", ",", "Poolsgebore", "Amerikaanse", "skrywer", ",", "essayis", ",", "Nobelpryswenner", "(", "*", "September", "–", "Beyers", "Naudé", ",", "Teoloog", ",", "anti-apartheidsrolspeler", "in", "Suid-Afrika", "(", "*", "September", "–", "Dolly", "Rathebe", ",", "Suid-Afrikaanse", "aktrise", "en", "sangeres", "(", "*", "September", "–", "Russ", "Meyer", ",", "Amerikaanse", "vervaardiger", "van", "seksfilms", ",", "pionier", "van", "die", "porno-industrie", "(", "*", "Oktober", "–", "Janet", "Leigh", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "*", "Oktober", "–", "Christopher", "Reeve", ",", "Amerikaanse", "akteur", ",", "rolprent-regisseur", ",", "-vervaardiger", "en", "-skrywer", "(", "*", "Oktober", "–", "Magdalena", "K", ".", "P", ".", "Smith", "Meyer", ",", "wêreldbekende", "Suid-Afrikaanse", "akaroloog", "(", "*", "November", "–", "Howard", "Keel", ",", "Amerikaanse", "akteur", "en", "sanger", "(", "*", "November", "–", "Sheila", "Cussons", ",", "Suid-Afrikaanse", "digter", "en", "skilder", "(", "*", "Desember", "–", "Anna", "Bender", ",", "Suid-Afrikaanse", "pianis", "en", "skrywer", "(", "*", "Desember", "–", "Susan", "Sontag", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "en", "rolprentregiseur", "(", "*", "Desember", "–", "Eugenio", "Garin", ",", "Italiaanse", "filosoof", "en", "Renaissance-geskiedkundige", "(", "*", "21ste", "eeu" ]
544
https://af.wikipedia.org/wiki/1905
1905
Die jaar 1905 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Sondag begin het. Dit was die 5de jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 1 Januarie – Die Transsiberiese Spoorlyn word amptelik geopen na die voltooiing daarvan op 21 Julie 1904. 2 Januarie – Russies-Japannese Oorlog: Die Russiese weermag gee oor by Port Arthur in China. 26 Januarie – Die Cullinan-diamant word in die Premiermyn naby Pretoria ontdek. 1 Maart – Die Australiese Konserwatiewe Party se leier, Richard Butler, word die premier van Suid-Australië. 27 Mei – Die Slag van Tsushima begin in die See van Japan. 27 Junie – Muitery op die slagskip Potemkin. 30 Junie – Albert Einstein publiseer die artikel Oor die elektrodinamika van bewegende liggame en stel daarmee die spesiale relatiwiteitsteorie bekend. 1 September – Alberta en Saskatchewan word provinsies binne die Kanadese Konfederasie. 5 September − Met die ondertekening van die Verdrag van Portsmouth word die Russies-Japannese Oorlog van 1904−1905 formeel beëindig. 27 September – Albert Einstein publiseer 'n artikel oor die verhouding tussen massa en energie, wat aangedui word deur die vergelyking E=mc2. 18 November – Prins Karel van Denemarke word Haakon VII, die eerste koning van Noorweë, nadat die persoonlike unie van Swede-Noorweë ontbind is. 13 Desember – Die Afrikaanse Taalgenootskap onder leiding van Gustav Preller word in Pretoria gestig. Geneeskunde Robert Koch ontvang die Nobelprys vir geneeskunde vir sy indentifisering van die tuberkulose-basil (kiem). Aspirien word die eerste keer in Brittanje bemark. Natuurkunde Albert Einstein publiseer in sy wonderjaar verskillende referate wat belangrike vraagstukke oplos. Die foto-elektriese effek, Brownse beweging, spesiale relatiwiteit en massa-energieverband word gepostuleer of toegelig. Suid-Afrika Sir Godfrey Lagden publiseer sy verslag oor "naturellebeleid". Dit veronderstel dat blankes intelligenter as swartes is en stel rasseskeiding en inboorlingreservate voor. Dit dien as regverdiging vir verskeie latere apartheidswette. Die United Tobacco Companies open 'n sigaretfabriek in Kaapstad. Die volstruisveerbedryf bereik 'n hoogtepunt in die Oudtshoorn-distrik. Geboortes 7 Januarie – Coert Steynberg, ’n internasionaal-bekroonde Suid-Afrikaanse beeldhouer en ontwerper († 1982). 19 Januarie – Ben Schoeman, 'n Suid-Afrikaanse minister († 1986). 2 Februarie – Ayn Rand, Amerikaanse skryfster en filosoof ( † 6 Maart 1982). 3 Februarie – Die Suid-Afrikaanse skrywer Herman Charles Bosman, bekend vir sy stories van oom Schalk Lourens van die Groot Marico († 1951). 6 Februarie – Władysław Gomułka, Poolse politikus († 1982). 26 Februarie – Rex Distin Martienssen, Suid-Afrikaanse argitek († 1942). 19 Maart – Albert Speer, Hitler se argitek en minister van bewapening († 1981). 26 Maart – Viktor Frankl, Oostenrykse neuroloog († 1997). 8 April – Helen Joseph, Suid-Afrikaanse vroueregte-aktivis († 1992). 12 April – Emmanuel Mounier, Franse filosoof († 1950) 22 April – Abraham Jonker, Suid-Afrikaanse politikus, skrywer en joernalis († 1966). 25 April – Maria Malan, Suid-Afrikaanse premiersvrou († 1973). 16 Mei – Henry Fonda, Amerikaanse akteur († 1982). 20 Mei - Gerrit Achterberg, Nederlandse digter († 1962). 31 Mei – Florence Desmond, Amerikaanse aktrise († 1993). 21 Junie – Jean-Paul Sartre, Franse filosoof, essayis, roman- en toneelskrywer († 1980). 10 Julie – Eric Rosenthal, Suid-Afrikaanse historikus en outeur († 1983). 20 Julie – Stephanus du Toit, predikant en hoogleraar van die Gereformeerde Kerk († 1982). 29 Julie – Dag Hammarskjöld, Sweedse sekretaris-generaal van die Verenigde Nasies († 1961). 15 Augustus – G.D. Scholtz, Suid-Afrikaanse geskiedkundige, skrywer en koerantredakteur. († 1983). 18 September – Greta Garbo, Sweedse aktrise († 15 April 1990). 14 Oktober – Eugene Fodor, Amerikaanse skrywer van reisliteratuur († 1991). 18 Oktober – Félix Houphouët-Boigny, eerste President van die Ivoorkus († 1993). 23 Oktober – Anna Böeseken, kenner van die geskiedenis van die Nederlandse bewind aan die Kaap die Goeie Hoop en skryfster († 1997). 7 Desember – Thomas Ochse Honiball, Suid-Afrikaanse spot- en strokiesprentkunstenaar († 1990). 5 Desember – Otto Preminger, Oostenryk gebore, Amerikaanse regisseur († 1986). 13 Desember – Hendrik Bernardus Thom, 'n bekroonde Afrikaanse skrywer en historikus († 1983). 16 Desember – Piet Hein, Deense wetenskaplike, wiskundige, uitvinder, skrywer en digter († 1996). 17 Desember – Simo Häyhä, Finse soldaat en waarskynlik die suksesvolste sluipskutter van alle tye († 2002). 24 Desember – Howard Hughes, vlugpionier en filmregisseur († 5 April 1976). 31 Desember – Wena Naudé, Afrikaanse aktrise en toneelbaanbreker († 1978). Sterftes 18 Februarie – Julius De Geyter, Vlaamse journalis en skrywer (* 1830). 24 Maart – Jules Verne, Franse skrywer van wetenskapsfiksie (* 1828). 28 Maart – Sir Charles Adderley, Britse staatsman na wie Adderleystraat in Kaapstad vernoem is (* 1814). 29 Maart – Sir David Tennant, 'n Kaapse politkus, staatsman en die tweede Speaker van die Kaapkolonie (* 1829). 9 April – Lord Chelmsford, die 2de Baron van Chelmsford en 'n Britse soldaat (* 1827). 20 Augustus – Heinrich Bulthaupt, Duitse digter en toneelskrywer (* 1849). 29 Oktober – Hendrik Witbooi, kaptein (leier) van die Witbooi-Nama in Namibië (* 1830) 12 Desember – Reimond Stijns Vlaamse skrywer (* 1850).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Sondag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Die", "Transsiberiese", "Spoorlyn", "word", "amptelik", "geopen", "na", "die", "voltooiing", "daarvan", "opJulie", "Januarie", "–", "Russies-Japannese", "Oorlog", ":", "Die", "Russiese", "weermag", "gee", "oor", "by", "Port", "Arthur", "in", "China", ".", "Januarie", "–", "Die", "Cullinan-diamant", "word", "in", "die", "Premiermyn", "naby", "Pretoria", "ontdek", ".", "Maart", "–", "Die", "Australiese", "Konserwatiewe", "Party", "se", "leier", ",", "Richard", "Butler", ",", "word", "die", "premier", "van", "Suid-Australië", ".", "Mei", "–", "Die", "Slag", "van", "Tsushima", "begin", "in", "die", "See", "van", "Japan", ".", "Junie", "–", "Muitery", "op", "die", "slagskip", "Potemkin", ".", "Junie", "–", "Albert", "Einstein", "publiseer", "die", "artikel", "Oor", "die", "elektrodinamika", "van", "bewegende", "liggame", "en", "stel", "daarmee", "die", "spesiale", "relatiwiteitsteorie", "bekend", ".", "September", "–", "Alberta", "en", "Saskatchewan", "word", "provinsies", "binne", "die", "Kanadese", "Konfederasie", ".", "September", "−", "Met", "die", "ondertekening", "van", "die", "Verdrag", "van", "Portsmouth", "word", "die", "Russies-Japannese", "Oorlog", "van1905", "formeel", "beëindig", ".", "September", "–", "Albert", "Einstein", "publiseer", "'n", "artikel", "oor", "die", "verhouding", "tussen", "massa", "en", "energie", ",", "wat", "aangedui", "word", "deur", "die", "vergelyking", "E=mc2", ".", "November", "–", "Prins", "Karel", "van", "Denemarke", "word", "Haakon", "VII", ",", "die", "eerste", "koning", "van", "Noorweë", ",", "nadat", "die", "persoonlike", "unie", "van", "Swede-Noorweë", "ontbind", "is", ".", "Desember", "–", "Die", "Afrikaanse", "Taalgenootskap", "onder", "leiding", "van", "Gustav", "Preller", "word", "in", "Pretoria", "gestig", ".", "Geneeskunde", "Robert", "Koch", "ontvang", "die", "Nobelprys", "vir", "geneeskunde", "vir", "sy", "indentifisering", "van", "die", "tuberkulose-basil", "(", "kiem", ")", ".", "Aspirien", "word", "die", "eerste", "keer", "in", "Brittanje", "bemark", ".", "Natuurkunde", "Albert", "Einstein", "publiseer", "in", "sy", "wonderjaar", "verskillende", "referate", "wat", "belangrike", "vraagstukke", "oplos", ".", "Die", "foto-elektriese", "effek", ",", "Brownse", "beweging", ",", "spesiale", "relatiwiteit", "en", "massa-energieverband", "word", "gepostuleer", "of", "toegelig", ".", "Suid-Afrika", "Sir", "Godfrey", "Lagden", "publiseer", "sy", "verslag", "oor", "\"", "naturellebeleid", "\"", ".", "Dit", "veronderstel", "dat", "blankes", "intelligenter", "as", "swartes", "is", "en", "stel", "rasseskeiding", "en", "inboorlingreservate", "voor", ".", "Dit", "dien", "as", "regverdiging", "vir", "verskeie", "latere", "apartheidswette", ".", "Die", "United", "Tobacco", "Companies", "open", "'n", "sigaretfabriek", "in", "Kaapstad", ".", "Die", "volstruisveerbedryf", "bereik", "'n", "hoogtepunt", "in", "die", "Oudtshoorn-distrik", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Coert", "Steynberg", ",", "’n", "internasionaal-bekroonde", "Suid-Afrikaanse", "beeldhouer", "en", "ontwerper", "(", "†", "Januarie", "–", "Ben", "Schoeman", ",", "'n", "Suid-Afrikaanse", "minister", "(", "†", "Februarie", "–", "Ayn", "Rand", ",", "Amerikaanse", "skryfster", "en", "filosoof", "(", "†Maart", "Februarie", "–", "Die", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", "Herman", "Charles", "Bosman", ",", "bekend", "vir", "sy", "stories", "van", "oom", "Schalk", "Lourens", "van", "die", "Groot", "Marico", "(", "†", "Februarie", "–", "Władysław", "Gomułka", ",", "Poolse", "politikus", "(", "†", "Februarie", "–", "Rex", "Distin", "Martienssen", ",", "Suid-Afrikaanse", "argitek", "(", "†", "Maart", "–", "Albert", "Speer", ",", "Hitler", "se", "argitek", "en", "minister", "van", "bewapening", "(", "†", "Maart", "–", "Viktor", "Frankl", ",", "Oostenrykse", "neuroloog", "(", "†", "April", "–", "Helen", "Joseph", ",", "Suid-Afrikaanse", "vroueregte-aktivis", "(", "†", "April", "–", "Emmanuel", "Mounier", ",", "Franse", "filosoof", "(", "†", "April", "–", "Abraham", "Jonker", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", ",", "skrywer", "en", "joernalis", "(", "†", "April", "–", "Maria", "Malan", ",", "Suid-Afrikaanse", "premiersvrou", "(", "†", "Mei", "–", "Henry", "Fonda", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Mei", "-", "Gerrit", "Achterberg", ",", "Nederlandse", "digter", "(", "†", "Mei", "–", "Florence", "Desmond", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Junie", "–", "Jean-Paul", "Sartre", ",", "Franse", "filosoof", ",", "essayis", ",", "roman-", "en", "toneelskrywer", "(", "†", "Julie", "–", "Eric", "Rosenthal", ",", "Suid-Afrikaanse", "historikus", "en", "outeur", "(", "†", "Julie", "–", "Stephanus", "du", "Toit", ",", "predikant", "en", "hoogleraar", "van", "die", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "†", "Julie", "–", "Dag", "Hammarskjöld", ",", "Sweedse", "sekretaris-generaal", "van", "die", "Verenigde", "Nasies", "(", "†", "Augustus", "–", "G.D", ".", "Scholtz", ",", "Suid-Afrikaanse", "geskiedkundige", ",", "skrywer", "en", "koerantredakteur", ".", "(", "†", "September", "–", "Greta", "Garbo", ",", "Sweedse", "aktrise", "(", "†April", "Oktober", "–", "Eugene", "Fodor", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "van", "reisliteratuur", "(", "†", "Oktober", "–", "Félix", "Houphouët-Boigny", ",", "eerste", "President", "van", "die", "Ivoorkus", "(", "†", "Oktober", "–", "Anna", "Böeseken", ",", "kenner", "van", "die", "geskiedenis", "van", "die", "Nederlandse", "bewind", "aan", "die", "Kaap", "die", "Goeie", "Hoop", "en", "skryfster", "(", "†", "Desember", "–", "Thomas", "Ochse", "Honiball", ",", "Suid-Afrikaanse", "spot", "-", "en", "strokiesprentkunstenaar", "(", "†", "Desember", "–", "Otto", "Preminger", ",", "Oostenryk", "gebore", ",", "Amerikaanse", "regisseur", "(", "†", "Desember", "–", "Hendrik", "Bernardus", "Thom", ",", "'n", "bekroonde", "Afrikaanse", "skrywer", "en", "historikus", "(", "†", "Desember", "–", "Piet", "Hein", ",", "Deense", "wetenskaplike", ",", "wiskundige", ",", "uitvinder", ",", "skrywer", "en", "digter", "(", "†", "Desember", "–", "Simo", "Häyhä", ",", "Finse", "soldaat", "en", "waarskynlik", "die", "suksesvolste", "sluipskutter", "van", "alle", "tye", "(", "†", "Desember", "–", "Howard", "Hughes", ",", "vlugpionier", "en", "filmregisseur", "(", "†April", "Desember", "–", "Wena", "Naudé", ",", "Afrikaanse", "aktrise", "en", "toneelbaanbreker", "(", "†", "Sterftes", "Februarie", "–", "Julius", "De", "Geyter", ",", "Vlaamse", "journalis", "en", "skrywer", "(", "*", "Maart", "–", "Jules", "Verne", ",", "Franse", "skrywer", "van", "wetenskapsfiksie", "(", "*", "Maart", "–", "Sir", "Charles", "Adderley", ",", "Britse", "staatsman", "na", "wie", "Adderleystraat", "in", "Kaapstad", "vernoem", "is", "(", "*", "Maart", "–", "Sir", "David", "Tennant", ",", "'n", "Kaapse", "politkus", ",", "staatsman", "en", "die", "tweede", "Speaker", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "*", "April", "–", "Lord", "Chelmsford", ",", "diee", "Baron", "van", "Chelmsford", "en", "'n", "Britse", "soldaat", "(", "*", "Augustus", "–", "Heinrich", "Bulthaupt", ",", "Duitse", "digter", "en", "toneelskrywer", "(", "*", "Oktober", "–", "Hendrik", "Witbooi", ",", "kaptein", "(", "leier", ")", "van", "die", "Witbooi-Nama", "in", "Namibië", "(", "*", "Desember", "–", "Reimond", "Stijns", "Vlaamse", "skrywer", "(", "*" ]
545
https://af.wikipedia.org/wiki/1904
1904
Die jaar 1904 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Vrydag begin het. Dit was die 4de jaar van die 20ste eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure 7 Januarie – Die noodsein CQD word aanvaar maar twee jaar later vervang met die SOS noodsein. 12 Januarie – Die Herero-oorlog (1904-1908) breek in Duits-Suidwes-Afrika uit. Die Herero's kom in opstand teen Duitse koloniale oorheersing. Driekwart van die Hererobevolking word uitgewis en 'n groot aantal Duitsers verloor hul lewens. 12 Januarie – Henry Ford stel 'n nuwe spoedrekord vir motors op teen 91 mpu of 146 km/h. 17 Januarie - Die laerliggende dele van Bloemfontein word na 'n hewige donderbui deur die Bloemspruit oorstroom. Sestig mense sterf en honderde is dakloos gelaat. 28 Januarie – Die Het Volk politieke party word in die Transvaalkolonie gestig. 8 Februarie – Die Russies-Japannese Oorlog begin na die verrassingsinval van die Japannese Magte op Port Arthur (Lushun). 4 Mei – Amerikaanse Weermag Ingenieurs begin werk aan die Panama-kanaal. 29 Junie – Twee naakte veenlyke, die Paar van Weerdinge, word ontdek. 1 Julie – Die derde moderne Olimpiese Somerspele open in St. Louis, Verenigde State. 11 Augustus – Die Slag by Waterberg lei tot die volksslagting van die Herero's in die Opstand van die Herero's en Namas. 11 November – Die nuwe spoorlyn van Aliwal-Noord af na Lady Grey word oopgestel. Frédéric Mistral, Frans-Oksitaanse digter, ontvang die Nobelprys vir Letterkunde. Thompson stel die eerste model van die atoom voor, bekend as die pruimpoeding-model. Henry James publiseer sy komplekse en intensiewe studie van die huwelik en owerspel, The Golden Bowl. Geboortes 8 Januarie – Karl Brandt, SS-generaal en oorlogsmisdadiger († 1948). 18 Januarie – Cary Grant, Britse akteur († 1986). 22 Januarie – George Balanchine, Russiese danser († 1983). 24 Januarie – Breytie Breytenbach, eerste hoofdirekteur van Truk († 1984). 28 Februarie – Alfred Bohrmann, 'n Duitse sterrekundige († 2000). 4 Maart – Joseph Schmidt, Joodse tenoor en akteur († 1942). 3 April – Sally Rand, Amerikaanse burleskdanser († 1979). 6 April – Kurt Georg Kiesinger, Duitse regsgeleerde, politikus en bondskanselier († 1988). 14 April – John Gielgud, Britse akteur († 2000). 16 April – Fifi D'Orsay, Amerikaanse aktrise († 1983). 18 April – Pigmeat Markham, Amerikaanse akteur en regisseur († 1981). 22 April – Robert Oppenheimer, Amerikaanse teoretiese fisikus († 1967). 11 Mei – Salvador Dalí, Spaanse surrealistiese skilder: The Persistence of Memory († 1989). 21 Mei – Robert Montgomery, Amerikaanse akteur († 1981). 2 Junie – Johnny Weismuller, Amerikaanse swemmer en akteur – bekend vir sy rol as Tarzan († 1984). 4 Junie – Thomas P Stratten, Suid-Afrikaanse ingenieur († onbekend). 26 Junie – Peter Lorre, Oostenryks-Amerikaanse akteur († 1964). 5 Julie – Ernst Mayr, Duitse bioloog († 2005). 11 Julie – Anna Rothmann, Afrikaanse skrywer en die dogter van M.E.R. († 2000). 4 Augustus – Helen Kane, Amerikaanse sangeres en aktrise († 1966). 11 Augustus – P. de V. Pienaar, Afrikaanse taalkundige en skrywer († 1978). 13 Augustus – Charles "Buddy" Rogers, Amerikaanse akteur, musikant († 1999). 21 Augustus – Count Basie, Amerikaanse musikant en komponis († 1984). 20 September – P.J. Schoeman, Afrikaanse skrywer († 1988). 29 September – Greer Garson, Engelse aktrise († 1996). 5 Oktober – Joan Morice, die eerste vrou om as 'n veearts in Suid-Afrika te kwalifiseer († 1944). 11 November – P.K. le Roux, Suid-Afrikaanse politikus († 1985). Sterftes 9 Januarie – Alf Richards, Suid-Afrika se derde Springbokkaptein (* 1867). 8 Februarie – Stephanus Postma, Suid-Afrikaanse teoloog en predikant (* 1865). 1 Mei – Antonín Dvořák, Tsjeggiese komponis (* 1841). 10 Mei – Henry Morton Stanley, Wallies-Amerikaanse ontdekkingsreisiger en joernalis (* 1841). 3 Julie – Theodor Herzl, Joods-Oostenrykse joernalis, uitgewer en stigter van die Zionisme (* 1860) 14 Julie – Paul Kruger, Transvaalse staatsman, President van die Zuid-Afrikaansche Republiek (* 1825). 28 Augustus – Anne van Rooy, stammoeder van die Van Rooy-familie in Suid-Afrika (* 1834). 29 Augustus – Murat V, 'n sultan van die Ottomaanse Ryk (* 1840) 31 Oktober – Charles Murray, NG Kerk predikant en vierde seun van ds. Andrew Murray sr. (* 1833). 1 November – Willem Eduard Bok, Transvaalse staatsekretaris, na wie Boksburg vernoem is (* 1846). 19 November – August Snieders, Vlaamse skrywer (* 1825). Verwysings
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Vrydag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Die", "noodsein", "CQD", "word", "aanvaar", "maar", "twee", "jaar", "later", "vervang", "met", "die", "SOS", "noodsein", ".", "Januarie", "–", "Die", "Herero-oorlogbreek", "in", "Duits-Suidwes-Afrika", "uit", ".", "Die", "Herero's", "kom", "in", "opstand", "teen", "Duitse", "koloniale", "oorheersing", ".", "Driekwart", "van", "die", "Hererobevolking", "word", "uitgewis", "en", "'n", "groot", "aantal", "Duitsers", "verloor", "hul", "lewens", ".", "Januarie", "–", "Henry", "Ford", "stel", "'n", "nuwe", "spoedrekord", "vir", "motors", "op", "teenmpu", "ofkm/h", ".", "Januarie", "-", "Die", "laerliggende", "dele", "van", "Bloemfontein", "word", "na", "'n", "hewige", "donderbui", "deur", "die", "Bloemspruit", "oorstroom", ".", "Sestig", "mense", "sterf", "en", "honderde", "is", "dakloos", "gelaat", ".", "Januarie", "–", "Die", "Het", "Volk", "politieke", "party", "word", "in", "die", "Transvaalkolonie", "gestig", ".", "Februarie", "–", "Die", "Russies-Japannese", "Oorlog", "begin", "na", "die", "verrassingsinval", "van", "die", "Japannese", "Magte", "op", "Port", "Arthur", "(", "Lushun", ")", ".", "Mei", "–", "Amerikaanse", "Weermag", "Ingenieurs", "begin", "werk", "aan", "die", "Panama-kanaal", ".", "Junie", "–", "Twee", "naakte", "veenlyke", ",", "die", "Paar", "van", "Weerdinge", ",", "word", "ontdek", ".", "Julie", "–", "Die", "derde", "moderne", "Olimpiese", "Somerspele", "open", "in", "St", ".", "Louis", ",", "Verenigde", "State", ".", "Augustus", "–", "Die", "Slag", "by", "Waterberg", "lei", "tot", "die", "volksslagting", "van", "die", "Herero's", "in", "die", "Opstand", "van", "die", "Herero's", "en", "Namas", ".", "November", "–", "Die", "nuwe", "spoorlyn", "van", "Aliwal-Noord", "af", "na", "Lady", "Grey", "word", "oopgestel", ".", "Frédéric", "Mistral", ",", "Frans-Oksitaanse", "digter", ",", "ontvang", "die", "Nobelprys", "vir", "Letterkunde", ".", "Thompson", "stel", "die", "eerste", "model", "van", "die", "atoom", "voor", ",", "bekend", "as", "die", "pruimpoeding-model", ".", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "komplekse", "en", "intensiewe", "studie", "van", "die", "huwelik", "en", "owerspel", ",", "The", "Golden", "Bowl", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Karl", "Brandt", ",", "SS-generaal", "en", "oorlogsmisdadiger", "(", "†", "Januarie", "–", "Cary", "Grant", ",", "Britse", "akteur", "(", "†", "Januarie", "–", "George", "Balanchine", ",", "Russiese", "danser", "(", "†", "Januarie", "–", "Breytie", "Breytenbach", ",", "eerste", "hoofdirekteur", "van", "Truk", "(", "†", "Februarie", "–", "Alfred", "Bohrmann", ",", "'n", "Duitse", "sterrekundige", "(", "†", "Maart", "–", "Joseph", "Schmidt", ",", "Joodse", "tenoor", "en", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Sally", "Rand", ",", "Amerikaanse", "burleskdanser", "(", "†", "April", "–", "Kurt", "Georg", "Kiesinger", ",", "Duitse", "regsgeleerde", ",", "politikus", "en", "bondskanselier", "(", "†", "April", "–", "John", "Gielgud", ",", "Britse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Fifi", "D'", "Orsay", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "April", "–", "Pigmeat", "Markham", ",", "Amerikaanse", "akteur", "en", "regisseur", "(", "†", "April", "–", "Robert", "Oppenheimer", ",", "Amerikaanse", "teoretiese", "fisikus", "(", "†", "Mei", "–", "Salvador", "Dalí", ",", "Spaanse", "surrealistiese", "skilder", ":", "The", "Persistence", "of", "Memory", "(", "†", "Mei", "–", "Robert", "Montgomery", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Junie", "–", "Johnny", "Weismuller", ",", "Amerikaanse", "swemmer", "en", "akteur", "–", "bekend", "vir", "sy", "rol", "as", "Tarzan", "(", "†", "Junie", "–", "Thomas", "P", "Stratten", ",", "Suid-Afrikaanse", "ingenieur", "(", "†", "onbekend", ")", ".", "Junie", "–", "Peter", "Lorre", ",", "Oostenryks-Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Julie", "–", "Ernst", "Mayr", ",", "Duitse", "bioloog", "(", "†", "Julie", "–", "Anna", "Rothmann", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "en", "die", "dogter", "van", "M.", "E.R", ".", "(", "†", "Augustus", "–", "Helen", "Kane", ",", "Amerikaanse", "sangeres", "en", "aktrise", "(", "†", "Augustus", "–", "P.", "de", "V", ".", "Pienaar", ",", "Afrikaanse", "taalkundige", "en", "skrywer", "(", "†", "Augustus", "–", "Charles", "\"", "Buddy", "\"", "Rogers", ",", "Amerikaanse", "akteur", ",", "musikant", "(", "†", "Augustus", "–", "Count", "Basie", ",", "Amerikaanse", "musikant", "en", "komponis", "(", "†", "September", "–", "P.J", ".", "Schoeman", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "September", "–", "Greer", "Garson", ",", "Engelse", "aktrise", "(", "†", "Oktober", "–", "Joan", "Morice", ",", "die", "eerste", "vrou", "om", "as", "'n", "veearts", "in", "Suid-Afrika", "te", "kwalifiseer", "(", "†", "November", "–", "P.", "K", ".", "le", "Roux", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Alf", "Richards", ",", "Suid-Afrika", "se", "derde", "Springbokkaptein", "(", "*", "Februarie", "–", "Stephanus", "Postma", ",", "Suid-Afrikaanse", "teoloog", "en", "predikant", "(", "*", "Mei", "–", "Antonín", "Dvořák", ",", "Tsjeggiese", "komponis", "(", "*", "Mei", "–", "Henry", "Morton", "Stanley", ",", "Wallies-Amerikaanse", "ontdekkingsreisiger", "en", "joernalis", "(", "*", "Julie", "–", "Theodor", "Herzl", ",", "Joods-Oostenrykse", "joernalis", ",", "uitgewer", "en", "stigter", "van", "die", "Zionisme", "(", "*", "Julie", "–", "Paul", "Kruger", ",", "Transvaalse", "staatsman", ",", "President", "van", "die", "Zuid-Afrikaansche", "Republiek", "(", "*", "Augustus", "–", "Anne", "van", "Rooy", ",", "stammoeder", "van", "die", "Van", "Rooy-familie", "in", "Suid-Afrika", "(", "*", "Augustus", "–", "Murat", "V", ",", "'n", "sultan", "van", "die", "Ottomaanse", "Ryk", "(", "*", "Oktober", "–", "Charles", "Murray", ",", "NG", "Kerk", "predikant", "en", "vierde", "seun", "van", "ds", ".", "Andrew", "Murray", "sr", ".", "(", "*", "November", "–", "Willem", "Eduard", "Bok", ",", "Transvaalse", "staatsekretaris", ",", "na", "wie", "Boksburg", "vernoem", "is", "(", "*", "November", "–", "August", "Snieders", ",", "Vlaamse", "skrywer", "(", "*", "Verwysings" ]
546
https://af.wikipedia.org/wiki/1903
1903
Die jaar 1903 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Donderdag begin het. Dit was die 3de jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Krugersdorp kry dorpstatus en 'n stadsraad. Alfred Milner inisieer SANAC (South African Native Affairs Commission). Henry James publiseer sy donker komedie The Ambassadors asook sy kortverhaal The Beast in the Jungle. 6 Januarie – Albert Einstein trou met Mileva Maric. 15 Februarie – Morris Michtom en sy vrou, Rose stel die eerste Teddy-bere aan die kinders van Amerika bekend. 5 Maart – Turkye en Duitsland teken 'n ooreenkoms om 'n treinspoor te bou tussen Konstantinopel en Bagdad. 22 Maart – Die Niagara-waterval se watervlak daal baie laag aan die Amerikaanse kant. 18 Mei – Die opening van die hawe van Boergas in Bulgarye. 16 Junie – Die Ford Motormaatskappy word gestig. 1 Julie – Die eerste Tour de France-fietswedren word aangebied. 4 Augustus – Pous Pius X volg Pous Leo XIII op as die 257ste pous. 10 Augustus – 'n Brand breek uit op die Paryse Metrotrein. 6 Oktober – Die hooggeregshof van Australië sit vir die eerste keer. 3 November – Met die aanmoeding van die VSA, proklameer Panama homself onafhanlik van Colombia. 6 November – Die VSA erken die onafhanklikheid van Panama. 17 Desember – Die eerste aangedrewe vlug vind plaas, deur die Wright-broers. 30 Desember – 'n Brand woed in die Iroquois-teater in Chicago, 600 mense sterf. Geboortes 11 Januarie – Alan Paton, Suid-Afrikaanse skrywer en politieke leier († 1988). 21 Februarie – Gerard Rissik, Suid-Afrikaanse bankier en die vierde president van die Suid-Afrikaanse Reserwebank († 1979). 7 Maart – Wynnie Schumann, Suid-Afrikaanse opvoedkundige († 1989). 3 April – Lili Kraus, Hongaars-gebore pianis († 1986). 3 Mei – Bing Crosby, Amerikaanse akteur en sanger († 1977) 4 Junie – Jevgeni Mrawinski, Russiese dirigent († 1988). 19 Junie – Lou Gehrig, Amerikaanse bofbalspeler. 21 Junie – Al Hirschfield, spotprenttekenaar. 25 Junie – George Orwell (Eric Arthur Blair), skrywer († 1950). 2 Julie – Koning Olav V van Noorweë († 1991). 14 Julie – Irving Stone, Amerikaanse romanskrywer († 1989). 22 Julie – Jan de Klerk, ’n Suid-Afrikaanse politikus († 1979). 8 Augustus – Nico Malan, administrateur van Kaapland († 1981). 10 Augustus – Elizabeth Conradie, Afrikaanse lektor en navorser († 1939). 20 September – Alexandre Deulofeu, 'n Spaanse politikus en bekend vir sy sikliese teorie oor die evolusie van beskawings († 1978). 1 Oktober – Vladimir Horowitz, Russies-Amerikaanse klassieke pianis en komponis († 1989). 8 Oktober – Mikro, (die skuilnaam van Christoffel Hermanus Kühn), bekende Afrikaanse skrywer († 1968). 28 Oktober – Evelyn Waugh, Engelse skrywer en joernalis († 1966). 31 Oktober – Bertrand de Jouvenel, 'n Franse filosoof, politieke ekonoom en futuris († 1987). 3 November – Walker Evans, Amerikaanse fotograaf († 1975) 12 November – G.S. Nienaber, Afrikaanse taalkundige († 1994) 17 November – Nicolaas Johannes Diederichs, Suid-Afrikaanse politikus en derde Staatspresident van Suid-Afrika (1975–1978) († 1978). 5 Desember – Johannes Heesters, Nederlands-Duitse akteur en sanger. († 2011). 21 Desember – Lucas Cornelius Steyn, Suid-Afrikaanse politikus en waarnemende Goewerneur-generaal van Suid-Afrika (1959 en 1961) († 1976). 26 Desember – Elisha Cook Jr., Amerikaanse akteur († 1995). Sterftes 16 Januarie – Julius Vuylsteke, Vlaamse politikus en skrywer (* 1836). 13 Maart – Nicolaas Beets, ook bekend onder die pseudoniem Hildebrand, Nederlandse skrywer, digter, predikant en hoogleraar (* 1814). 28 April - Josiah Willard Gibbs - Amerikaanse wetenskaplike (*1839) 20 Julie – Pous Leo XIII, die 256ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk (* 1810). 4 September – Daantjie van den Heever, Hollandse taalstryder en lid van die Kaapse Parlement (* 1838). 1 November – Theodor Mommsen, Duitse politikus, skrywer en ontvanger van die Nobelprys vir Letterkunde, 1902 (* 1817). 8 Desember – Herbert Spencer, Engelse filosoof (* 1820).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Donderdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Krugersdorp", "kry", "dorpstatus", "en", "'n", "stadsraad", ".", "Alfred", "Milner", "inisieer", "SANAC", "(", "South", "African", "Native", "Affairs", "Commission", ")", ".", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "donker", "komedie", "The", "Ambassadors", "asook", "sy", "kortverhaal", "The", "Beast", "in", "the", "Jungle", ".", "Januarie", "–", "Albert", "Einstein", "trou", "met", "Mileva", "Maric", ".", "Februarie", "–", "Morris", "Michtom", "en", "sy", "vrou", ",", "Rose", "stel", "die", "eerste", "Teddy-bere", "aan", "die", "kinders", "van", "Amerika", "bekend", ".", "Maart", "–", "Turkye", "en", "Duitsland", "teken", "'n", "ooreenkoms", "om", "'n", "treinspoor", "te", "bou", "tussen", "Konstantinopel", "en", "Bagdad", ".", "Maart", "–", "Die", "Niagara-waterval", "se", "watervlak", "daal", "baie", "laag", "aan", "die", "Amerikaanse", "kant", ".", "Mei", "–", "Die", "opening", "van", "die", "hawe", "van", "Boergas", "in", "Bulgarye", ".", "Junie", "–", "Die", "Ford", "Motormaatskappy", "word", "gestig", ".", "Julie", "–", "Die", "eerste", "Tour", "de", "France-fietswedren", "word", "aangebied", ".", "Augustus", "–", "Pous", "Pius", "X", "volg", "Pous", "Leo", "XIII", "op", "as", "diete", "pous", ".", "Augustus", "–", "'n", "Brand", "breek", "uit", "op", "die", "Paryse", "Metrotrein", ".", "Oktober", "–", "Die", "hooggeregshof", "van", "Australië", "sit", "vir", "die", "eerste", "keer", ".", "November", "–", "Met", "die", "aanmoeding", "van", "die", "VSA", ",", "proklameer", "Panama", "homself", "onafhanlik", "van", "Colombia", ".", "November", "–", "Die", "VSA", "erken", "die", "onafhanklikheid", "van", "Panama", ".", "Desember", "–", "Die", "eerste", "aangedrewe", "vlug", "vind", "plaas", ",", "deur", "die", "Wright-broers", ".", "Desember", "–", "'n", "Brand", "woed", "in", "die", "Iroquois-teater", "in", "Chicago,", "mense", "sterf", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Alan", "Paton", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", "en", "politieke", "leier", "(", "†", "Februarie", "–", "Gerard", "Rissik", ",", "Suid-Afrikaanse", "bankier", "en", "die", "vierde", "president", "van", "die", "Suid-Afrikaanse", "Reserwebank", "(", "†", "Maart", "–", "Wynnie", "Schumann", ",", "Suid-Afrikaanse", "opvoedkundige", "(", "†", "April", "–", "Lili", "Kraus", ",", "Hongaars-gebore", "pianis", "(", "†", "Mei", "–", "Bing", "Crosby", ",", "Amerikaanse", "akteur", "en", "sanger", "(", "†", "Junie", "–", "Jevgeni", "Mrawinski", ",", "Russiese", "dirigent", "(", "†", "Junie", "–", "Lou", "Gehrig", ",", "Amerikaanse", "bofbalspeler", ".", "Junie", "–", "Al", "Hirschfield", ",", "spotprenttekenaar", ".", "Junie", "–", "George", "Orwell", "(", "Eric", "Arthur", "Blair", ")", ",", "skrywer", "(", "†", "Julie", "–", "Koning", "Olav", "V", "van", "Noorweë", "(", "†", "Julie", "–", "Irving", "Stone", ",", "Amerikaanse", "romanskrywer", "(", "†", "Julie", "–", "Jan", "de", "Klerk", ",", "’n", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Augustus", "–", "Nico", "Malan", ",", "administrateur", "van", "Kaapland", "(", "†", "Augustus", "–", "Elizabeth", "Conradie", ",", "Afrikaanse", "lektor", "en", "navorser", "(", "†", "September", "–", "Alexandre", "Deulofeu", ",", "'n", "Spaanse", "politikus", "en", "bekend", "vir", "sy", "sikliese", "teorie", "oor", "die", "evolusie", "van", "beskawings", "(", "†", "Oktober", "–", "Vladimir", "Horowitz", ",", "Russies-Amerikaanse", "klassieke", "pianis", "en", "komponis", "(", "†", "Oktober", "–", "Mikro", ",", "(", "die", "skuilnaam", "van", "Christoffel", "Hermanus", "Kühn", ")", ",", "bekende", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Oktober", "–", "Evelyn", "Waugh", ",", "Engelse", "skrywer", "en", "joernalis", "(", "†", "Oktober", "–", "Bertrand", "de", "Jouvenel", ",", "'n", "Franse", "filosoof", ",", "politieke", "ekonoom", "en", "futuris", "(", "†", "November", "–", "Walker", "Evans", ",", "Amerikaanse", "fotograaf", "(", "†", "November", "–", "G.S", ".", "Nienaber", ",", "Afrikaanse", "taalkundige", "(", "†", "November", "–", "Nicolaas", "Johannes", "Diederichs", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "derde", "Staatspresident", "van", "Suid-Afrika1978", ")", "(", "†", "Desember", "–", "Johannes", "Heesters", ",", "Nederlands-Duitse", "akteur", "en", "sanger", ".", "(", "†", "Desember", "–", "Lucas", "Cornelius", "Steyn", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "waarnemende", "Goewerneur-generaal", "van", "Suid-Afrikaen", "(", "†", "Desember", "–", "Elisha", "Cook", "Jr", ".", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Julius", "Vuylsteke", ",", "Vlaamse", "politikus", "en", "skrywer", "(", "*", "Maart", "–", "Nicolaas", "Beets", ",", "ook", "bekend", "onder", "die", "pseudoniem", "Hildebrand", ",", "Nederlandse", "skrywer", ",", "digter", ",", "predikant", "en", "hoogleraar", "(", "*", "April", "-", "Josiah", "Willard", "Gibbs", "-", "Amerikaanse", "wetenskaplike", "(", "*1839", ")", "Julie", "–", "Pous", "Leo", "XIII", ",", "diete", "pous", "van", "die", "Rooms-Katolieke", "Kerk", "(", "*", "September", "–", "Daantjie", "van", "den", "Heever", ",", "Hollandse", "taalstryder", "en", "lid", "van", "die", "Kaapse", "Parlement", "(", "*", "November", "–", "Theodor", "Mommsen", ",", "Duitse", "politikus", ",", "skrywer", "en", "ontvanger", "van", "die", "Nobelprys", "vir", "Letterkunde", ",", "(", "*", "Desember", "–", "Herbert", "Spencer", ",", "Engelse", "filosoof", "(", "*" ]
547
https://af.wikipedia.org/wiki/1902
1902
Die jaar 1902 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Woensdag begin het. Dit was die 2de jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Henry James publiseer sy roman The Wings of the Dove. 19 April – 'n Reuse aardbewing tref Guatemala, 7.5 op die Richterskaal, 2000 mense sterf 20 Mei – Kuba kry sy onafhanklikheid van die VSA. 31 Mei – Tweede Vryheidsoorlog: Die oorlog kom tot 'n einde met die tekening van die Vrede van Vereeniging. 9 Augustus – Edward VII, word gekroon as die koning van Groot-Brittanje. 1 November – By Glentana word 'n droogdok bo-op 'n skerp rots neergesit, die Doks van Glentana. 10 Desember – Die eerste Aswan-dam in die Nylrivier voltooi. Geboortes 14 Januarie – Olaf Andresen, Duitsgebore Afrikaanse liedjieskrywer († 1985). 26 Januarie – Menno ter Braak, Nederlandse modernistiese skrywer († 1940). 4 Februarie – Charles Lindbergh, 'n Amerikaanse vlieënier († 1974). 20 Februarie – Ansel Adams, Amerikaanse fotograaf († 1984). 27 Februarie – John Steinbeck, Amerikaanse skrywer († 1968). 27 Februarie – C.M. van den Heever, Afrikaanse skrywer en digter († 1957). 28 Maart – Dame Flora Robson, Engelse aktrise († 1984) 27 April – Dr. Hendrik Johannes van Eck, Suid-Afrikaanse ingenieur en nyweraar († 1970). 3 Mei – Jack La Rue, Amerikaanse akteur († 1984). 15 Junie – Erik Erikson, Duits-Amerikaanse ontwikkelingsielkundige († 1994). 17 Junie – Phil Nel, Suid-Afrika se agttiende Springbokkaptein († 1984). 28 Julie – Karl Popper Oostenrykse-Britse filosoof († 1994). 13 Augustus – Dr Felix Wankel Duitse uitvinder van die Wankelenjin († 1984). 15 Augustus – Jan Campert, Nederlandse joernalis, digter en skrywer. († 1943). 24 Augustus – Carlo Gambino, berugte Amerikaanse bendeleier en baas v. d. Gambino-mafia-familie († 1976). 12 September – Juscelino Kubitschek, Brasiliaanse geneeskundige en politikus († 1976). 24 September – Ruhollah Khomeini, Irannese godsdienstige leier en politikus, eerste Opperleier van die Islamitiese Republiek van Iran (1979-1989, † 1989). 11 Oktober – Norman Eaton, Suid-Afrikaanse argitek († 1966). 17 Oktober – Irene Ryan, Amerikaanse aktrise († 1973). 1 November – Nordahl Grieg, Noorse skrywer en joernalis († 1943). 17 November – Eugene Wigner, Hongaars-Amerikaanse teoretiese fisikus en Nobelprys-wenner († 1995) 9 Desember – Margaret Hamilton, Amerikaanse aktrise († 1985). 15 Desember – Fritz Machlup, Oostenryks-Amerikaanse ekonoom († 1983). Sterftes Genl. Lucas Johannes Meyer, medestigter van die Nieuwe Republiek (* 1846). 18 Januarie – Gideon Scheepers, Boerekommandant en heliografis tydens die Tweede Vryheidsoorlog (* 1878). 13 Februarie – Catharina Smuts (neé de Vries), moeder van genl. Jan Smuts (* 1845). 19 Februarie – Richard Maurice Bucke, Kanadese psigiater (* 1837). 27 Februarie – Harry "Breaker" Morant, Australiese luitenant, tereggestel in Pretoria weens verskeie moorde (* 1864). 19 Maart – Johannes Kotzé, omstrede predikant van die Nederduitse Gereformeerde Kerk in Kaapstad (* 1832). 26 Maart – Cecil John Rhodes, Britse staatsman en stigter van die kolonie Rhodesië (* 1853). 27 Mei – Jan Ferguut, Vlaamse digter en skrywer (* 1835). 7 Junie – Maarten Pelser, predikant in vier gemeentes van die Gereformeerde Kerk (* 1851). 4 Julie – Vivekananda, Hindoe geestelike leier en hervormer (* 1863). 29 September – Émile Zola, 'n bekende Franse skrywer (* 1840). 29 Oktober – Genl. Christiaan Botha, jonger broer van genl. Louis Botha (* 1864). 20ste eeu
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Woensdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "roman", "The", "Wings", "of", "the", "Dove", ".", "April", "–", "'n", "Reuse", "aardbewing", "tref", "Guatemala,5", "op", "die", "Richterskaal,", "mense", "sterf", "Mei", "–", "Kuba", "kry", "sy", "onafhanklikheid", "van", "die", "VSA", ".", "Mei", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "oorlog", "kom", "tot", "'n", "einde", "met", "die", "tekening", "van", "die", "Vrede", "van", "Vereeniging", ".", "Augustus", "–", "Edward", "VII", ",", "word", "gekroon", "as", "die", "koning", "van", "Groot-Brittanje", ".", "November", "–", "By", "Glentana", "word", "'n", "droogdok", "bo-op", "'n", "skerp", "rots", "neergesit", ",", "die", "Doks", "van", "Glentana", ".", "Desember", "–", "Die", "eerste", "Aswan-dam", "in", "die", "Nylrivier", "voltooi", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Olaf", "Andresen", ",", "Duitsgebore", "Afrikaanse", "liedjieskrywer", "(", "†", "Januarie", "–", "Menno", "ter", "Braak", ",", "Nederlandse", "modernistiese", "skrywer", "(", "†", "Februarie", "–", "Charles", "Lindbergh", ",", "'n", "Amerikaanse", "vlieënier", "(", "†", "Februarie", "–", "Ansel", "Adams", ",", "Amerikaanse", "fotograaf", "(", "†", "Februarie", "–", "John", "Steinbeck", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "(", "†", "Februarie", "–", "C.", "M", ".", "van", "den", "Heever", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "en", "digter", "(", "†", "Maart", "–", "Dame", "Flora", "Robson", ",", "Engelse", "aktrise", "(", "†", "April", "–", "Dr", ".", "Hendrik", "Johannes", "van", "Eck", ",", "Suid-Afrikaanse", "ingenieur", "en", "nyweraar", "(", "†", "Mei", "–", "Jack", "La", "Rue", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Junie", "–", "Erik", "Erikson", ",", "Duits-Amerikaanse", "ontwikkelingsielkundige", "(", "†", "Junie", "–", "Phil", "Nel", ",", "Suid-Afrika", "se", "agttiende", "Springbokkaptein", "(", "†", "Julie", "–", "Karl", "Popper", "Oostenrykse-Britse", "filosoof", "(", "†", "Augustus", "–", "Dr", "Felix", "Wankel", "Duitse", "uitvinder", "van", "die", "Wankelenjin", "(", "†", "Augustus", "–", "Jan", "Campert", ",", "Nederlandse", "joernalis", ",", "digter", "en", "skrywer", ".", "(", "†", "Augustus", "–", "Carlo", "Gambino", ",", "berugte", "Amerikaanse", "bendeleier", "en", "baas", "v.", "d", ".", "Gambino-mafia-familie", "(", "†", "September", "–", "Juscelino", "Kubitschek", ",", "Brasiliaanse", "geneeskundige", "en", "politikus", "(", "†", "September", "–", "Ruhollah", "Khomeini", ",", "Irannese", "godsdienstige", "leier", "en", "politikus", ",", "eerste", "Opperleier", "van", "die", "Islamitiese", "Republiek", "van", "Iran", "†", "Oktober", "–", "Norman", "Eaton", ",", "Suid-Afrikaanse", "argitek", "(", "†", "Oktober", "–", "Irene", "Ryan", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "November", "–", "Nordahl", "Grieg", ",", "Noorse", "skrywer", "en", "joernalis", "(", "†", "November", "–", "Eugene", "Wigner", ",", "Hongaars-Amerikaanse", "teoretiese", "fisikus", "en", "Nobelprys-wenner", "(", "†", "Desember", "–", "Margaret", "Hamilton", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Desember", "–", "Fritz", "Machlup", ",", "Oostenryks-Amerikaanse", "ekonoom", "(", "†", "Sterftes", "Genl", ".", "Lucas", "Johannes", "Meyer", ",", "medestigter", "van", "die", "Nieuwe", "Republiek", "(", "*", "Januarie", "–", "Gideon", "Scheepers", ",", "Boerekommandant", "en", "heliografis", "tydens", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "(", "*", "Februarie", "–", "Catharina", "Smuts", "(", "neé", "de", "Vries", ")", ",", "moeder", "van", "genl", ".", "Jan", "Smuts", "(", "*", "Februarie", "–", "Richard", "Maurice", "Bucke", ",", "Kanadese", "psigiater", "(", "*", "Februarie", "–", "Harry", "\"", "Breaker", "\"", "Morant", ",", "Australiese", "luitenant", ",", "tereggestel", "in", "Pretoria", "weens", "verskeie", "moorde", "(", "*", "Maart", "–", "Johannes", "Kotzé", ",", "omstrede", "predikant", "van", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "in", "Kaapstad", "(", "*", "Maart", "–", "Cecil", "John", "Rhodes", ",", "Britse", "staatsman", "en", "stigter", "van", "die", "kolonie", "Rhodesië", "(", "*", "Mei", "–", "Jan", "Ferguut", ",", "Vlaamse", "digter", "en", "skrywer", "(", "*", "Junie", "–", "Maarten", "Pelser", ",", "predikant", "in", "vier", "gemeentes", "van", "die", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "*", "Julie", "–", "Vivekananda", ",", "Hindoe", "geestelike", "leier", "en", "hervormer", "(", "*", "September", "–", "Émile", "Zola", ",", "'n", "bekende", "Franse", "skrywer", "(", "*", "Oktober", "–", "Genl", ".", "Christiaan", "Botha", ",", "jonger", "broer", "van", "genl", ".", "Louis", "Botha", "(", "*", "20ste", "eeu" ]
548
https://af.wikipedia.org/wiki/1901
1901
Die jaar 1901 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Dinsdag begin het. Dit was die 1ste jaar van die 20ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 1 Januarie – Die Britse kolonies Nieu-Suid-Wallis, Queensland, Suid-Australië, Tasmanië, Victoria en Wes-Australië stig die Australiese Gemenebes met Canberra as hoofstad. 1 Januarie – Die Franse rugbyspan speel die eerste keer ’n rugbytoets teen Nieu- Seeland. 1 Januarie – Nigerië word ’n Britse protektoraat. 22 Januarie – Koning Edward VII word Koning van Groot-Brittanje, en Keiser van Indië met die dood van sy moeder Koningin Victoria. 10 Februarie – Tweede Vryheidsoorlog: Genl. Christiaan de Wet val die Kaapkolonie by Zanddrif naby Philippolis binne. 14 Februarie – Koning Edward VII open die Britse Parlement vir die eerste keer. 31 Maart – Brittanje hou ’n sensus. 25 April – New York word die eerste staat wat vereis dat motors nommerplate moet kry. 9 Mei – Die Australiese Parlement word vir die eerste keer in Melbourne geopen. 29 Mei – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Vlakfontein vind plaas. 2 Junie – Katsura Taro word die Eerste Minister van Japan. 24 Junie – Eerste uitstalling van Pablo Picasso geopen. 21 Augustus – Die Cadillac Motor Maatskappy word gestig in Detroit, Michigan, VSA. 14 September – Theodore Roosevelt word die president van die Verenigde State van Amerika na die dood van William McKinley. 17 September – Tweede Vryheidsoorlog: Elandsrivier op die plaas Moddefontein - Genl. Smuts val 'n buite pos, beman deur die 17th Lancer, aan 17 September – Tweede Vryheidsoorlog: Slag van Bloedrivierpoort, Natal. Genl. Louis Botha oorrompel die Mounted Infantry onder beheer van Luitenant-Kolonel H de la P Gough. 25 September – Die Koninkryk van Ashanti word deur Brittanje geannekseer as deel van die Gouekuskolonie. 2 Oktober – Die Britse Vloot laat hul eerste duikboot te water. 9 November – Prins George, die hertog van Cornwall, word Prins van Wallis en die Graaf van Chester. 12 Desember – Guglielmo Marconi ontvang die eerste trans-Atlantiese radiosein, vanaf Poldhu Radiostasie in Cornwall, Engeland na St. John's, Newfoundland. Geboortes Onbekend – Harry Lawrence, Suid-Afrikaanse politikus († 1973). 14 Januarie – Alfred Tarski, Poolse wiskundige en logikus († 1983). 16 Januarie – Fulgencio Batista, Kubaanse president en diktator († 1973). 1 Februarie – Clark Gable, Amerikaanse akteur († 1960). 7 Februarie – Vivian Frederick Maynard FitzSimons, Suid-Afrikaanse herpetoloog († 1975). 25 Februarie – Zeppo Marx, Amerikaanse komediant en akteur († 1979). 28 Februarie – Linus Pauling, Amerikaanse chemikus, biochemikus, chemiese ingenieur en Nobelpryswenner († 1994). 27 Maart – Eisaku Satō, Japannese Premier († 1975). 13 April – Jacques Lacan, Franse psigoanalis († 1981). 29 April – Hirohito, Japannese keiser († 1989). 7 Mei – Gary Cooper, Amerikaanse akteur († 1961). 20 Mei – Max Euwe, Nederlandse skaakspeler († 1981). 29 Mei – Wolfgang Schmieder, Duitse bibliotekaris en musiekkundige († 1990). 6 Junie – Sukarno, president van Indonesië († 1970). 9 Junie – M.D.C. de Wet Nel, Suid-Afrikaanse politikus († 1984). 16 Junie [O.S. 5 Junie] – Anastasia Nikolajewna van Rusland († 1918). 22 Junie – Eitemal, Afrikaanse skrywer, digter, redenaar en vertaler († 1984). 24 Junie – Harry Partch, Amerikaanse komponis († 1974). 29 Junie – Nelson Eddy, Amerikaanse sanger en akteur († 1967). 9 Julie – Barbara Cartland, Britse skryfster († 2000). 31 Julie – Jean Dubuffet, Franse skilder en beeldhouer († 1985). 4 Augustus – Louis Armstrong, Amerikaanse jazztrompetspeler en sanger († 1971). 8 September – Hendrik Verwoerd, Nederlandsgebore akademikus, politikus en staatsman, Eerste Minister van Suid-Afrika († 1966). 26 September – George Raft, Amerikaanse akteur († 1980). 6 Oktober – Wolfgang Langhoff, Duitse akteur en regisseur († 1966). 7 Oktober – Wollie Bronkhorst, argitek van kerkgeboue, sendinghospitale, weeshuise en ouetehuise. († 1970). 26 Oktober – Herman Auerbach, Poolse wiskundige († 1942). 3 November – Leopold III van België, koning van België († 1983). 22 November – Joaquín Rodrigo, Spaanse komponis († 1999). 23 November – Bennie Osler, Suid-Afrika se sewentiende Springbokkaptein († 1962). 5 Desember – Walt Disney, animeerder, sketskunstenaar († 1966). 8 Desember – F.W. Boonzaier, Afrikaanse dramaturg († 1963). 16 Desember – Margaret Mead, Amerikaanse antropoloog († 1978). 27 Desember – Marlene Dietrich, Duits-Amerikaanse aktrise († 1992). Sterftes 21 Januarie – Elisha Gray, Amerikaanse elektriese ingenieur (* 1835). 22 Januarie – Victoria van die Verenigde Koninkryk (* 1819). 27 Januarie – Giuseppe Verdi, Italiaanse komponis (* 1813). 7 Februarie – Japie Hauptfleisch, Boere kryger (* 1875). 13 Maart – Benjamin Harrison, die drie-en-twintigste President van die Verenigde State (* 1833). 9 Mei – Lizzie van Zyl, slagoffer van die Verskroeideaardebeleid (* 1894). 19 Mei – M.W. Pretorius, Transvaalse en Vrystaatse staatsman, President van die Oranje-Vrystaat en ZAR (* 1819). 20 Julie – Gezina Kruger, tweede vrou van pres. Paul Kruger (* 1831). 9 September – Henri de Toulouse-Lautrec, Franse skilder (* 1864). 14 September – William McKinley, Amerikaanse staatsman en 25ste President van die Verenigde State (* 1843). 13 Oktober – Jan Lambrecht Domien Sleeckx, Vlaamse skrywer (* 1818). 20ste eeu
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Dinsdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Die", "Britse", "kolonies", "Nieu-Suid-Wallis", ",", "Queensland", ",", "Suid-Australië", ",", "Tasmanië", ",", "Victoria", "en", "Wes-Australië", "stig", "die", "Australiese", "Gemenebes", "met", "Canberra", "as", "hoofstad", ".", "Januarie", "–", "Die", "Franse", "rugbyspan", "speel", "die", "eerste", "keer", "’n", "rugbytoets", "teen", "Nieu", "-", "Seeland", ".", "Januarie", "–", "Nigerië", "word", "’n", "Britse", "protektoraat", ".", "Januarie", "–", "Koning", "Edward", "VII", "word", "Koning", "van", "Groot-Brittanje", ",", "en", "Keiser", "van", "Indië", "met", "die", "dood", "van", "sy", "moeder", "Koningin", "Victoria", ".", "Februarie", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Genl", ".", "Christiaan", "de", "Wet", "val", "die", "Kaapkolonie", "by", "Zanddrif", "naby", "Philippolis", "binne", ".", "Februarie", "–", "Koning", "Edward", "VII", "open", "die", "Britse", "Parlement", "vir", "die", "eerste", "keer", ".", "Maart", "–", "Brittanje", "hou", "’n", "sensus", ".", "April", "–", "New", "York", "word", "die", "eerste", "staat", "wat", "vereis", "dat", "motors", "nommerplate", "moet", "kry", ".", "Mei", "–", "Die", "Australiese", "Parlement", "word", "vir", "die", "eerste", "keer", "in", "Melbourne", "geopen", ".", "Mei", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Vlakfontein", "vind", "plaas", ".", "Junie", "–", "Katsura", "Taro", "word", "die", "Eerste", "Minister", "van", "Japan", ".", "Junie", "–", "Eerste", "uitstalling", "van", "Pablo", "Picasso", "geopen", ".", "Augustus", "–", "Die", "Cadillac", "Motor", "Maatskappy", "word", "gestig", "in", "Detroit", ",", "Michigan", ",", "VSA", ".", "September", "–", "Theodore", "Roosevelt", "word", "die", "president", "van", "die", "Verenigde", "State", "van", "Amerika", "na", "die", "dood", "van", "William", "McKinley", ".", "September", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Elandsrivier", "op", "die", "plaas", "Moddefontein", "-", "Genl", ".", "Smuts", "val", "'n", "buite", "pos", ",", "beman", "deur", "dieh", "Lancer", ",", "aan", "September", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Slag", "van", "Bloedrivierpoort", ",", "Natal", ".", "Genl", ".", "Louis", "Botha", "oorrompel", "die", "Mounted", "Infantry", "onder", "beheer", "van", "Luitenant-Kolonel", "H", "de", "la", "P", "Gough", ".", "September", "–", "Die", "Koninkryk", "van", "Ashanti", "word", "deur", "Brittanje", "geannekseer", "as", "deel", "van", "die", "Gouekuskolonie", ".", "Oktober", "–", "Die", "Britse", "Vloot", "laat", "hul", "eerste", "duikboot", "te", "water", ".", "November", "–", "Prins", "George", ",", "die", "hertog", "van", "Cornwall", ",", "word", "Prins", "van", "Wallis", "en", "die", "Graaf", "van", "Chester", ".", "Desember", "–", "Guglielmo", "Marconi", "ontvang", "die", "eerste", "trans-Atlantiese", "radiosein", ",", "vanaf", "Poldhu", "Radiostasie", "in", "Cornwall", ",", "Engeland", "na", "St", ".", "John's", ",", "Newfoundland", ".", "Geboortes", "Onbekend", "–", "Harry", "Lawrence", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Januarie", "–", "Alfred", "Tarski", ",", "Poolse", "wiskundige", "en", "logikus", "(", "†", "Januarie", "–", "Fulgencio", "Batista", ",", "Kubaanse", "president", "en", "diktator", "(", "†", "Februarie", "–", "Clark", "Gable", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Februarie", "–", "Vivian", "Frederick", "Maynard", "FitzSimons", ",", "Suid-Afrikaanse", "herpetoloog", "(", "†", "Februarie", "–", "Zeppo", "Marx", ",", "Amerikaanse", "komediant", "en", "akteur", "(", "†", "Februarie", "–", "Linus", "Pauling", ",", "Amerikaanse", "chemikus", ",", "biochemikus", ",", "chemiese", "ingenieur", "en", "Nobelpryswenner", "(", "†", "Maart", "–", "Eisaku", "Satō", ",", "Japannese", "Premier", "(", "†", "April", "–", "Jacques", "Lacan", ",", "Franse", "psigoanalis", "(", "†", "April", "–", "Hirohito", ",", "Japannese", "keiser", "(", "†", "Mei", "–", "Gary", "Cooper", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Mei", "–", "Max", "Euwe", ",", "Nederlandse", "skaakspeler", "(", "†", "Mei", "–", "Wolfgang", "Schmieder", ",", "Duitse", "bibliotekaris", "en", "musiekkundige", "(", "†", "Junie", "–", "Sukarno", ",", "president", "van", "Indonesië", "(", "†", "Junie", "–", "M.", "D.C.", "de", "Wet", "Nel", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Junie", "[O.S.Junie", "]", "–", "Anastasia", "Nikolajewna", "van", "Rusland", "(", "†", "Junie", "–", "Eitemal", ",", "Afrikaanse", "skrywer", ",", "digter", ",", "redenaar", "en", "vertaler", "(", "†", "Junie", "–", "Harry", "Partch", ",", "Amerikaanse", "komponis", "(", "†", "Junie", "–", "Nelson", "Eddy", ",", "Amerikaanse", "sanger", "en", "akteur", "(", "†", "Julie", "–", "Barbara", "Cartland", ",", "Britse", "skryfster", "(", "†", "Julie", "–", "Jean", "Dubuffet", ",", "Franse", "skilder", "en", "beeldhouer", "(", "†", "Augustus", "–", "Louis", "Armstrong", ",", "Amerikaanse", "jazztrompetspeler", "en", "sanger", "(", "†", "September", "–", "Hendrik", "Verwoerd", ",", "Nederlandsgebore", "akademikus", ",", "politikus", "en", "staatsman", ",", "Eerste", "Minister", "van", "Suid-Afrika", "(", "†", "September", "–", "George", "Raft", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Oktober", "–", "Wolfgang", "Langhoff", ",", "Duitse", "akteur", "en", "regisseur", "(", "†", "Oktober", "–", "Wollie", "Bronkhorst", ",", "argitek", "van", "kerkgeboue", ",", "sendinghospitale", ",", "weeshuise", "en", "ouetehuise", ".", "(", "†", "Oktober", "–", "Herman", "Auerbach", ",", "Poolse", "wiskundige", "(", "†", "November", "–", "Leopold", "III", "van", "België", ",", "koning", "van", "België", "(", "†", "November", "–", "Joaquín", "Rodrigo", ",", "Spaanse", "komponis", "(", "†", "November", "–", "Bennie", "Osler", ",", "Suid-Afrika", "se", "sewentiende", "Springbokkaptein", "(", "†", "Desember", "–", "Walt", "Disney", ",", "animeerder", ",", "sketskunstenaar", "(", "†", "Desember", "–", "F.", "W", ".", "Boonzaier", ",", "Afrikaanse", "dramaturg", "(", "†", "Desember", "–", "Margaret", "Mead", ",", "Amerikaanse", "antropoloog", "(", "†", "Desember", "–", "Marlene", "Dietrich", ",", "Duits-Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Elisha", "Gray", ",", "Amerikaanse", "elektriese", "ingenieur", "(", "*", "Januarie", "–", "Victoria", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", "(", "*", "Januarie", "–", "Giuseppe", "Verdi", ",", "Italiaanse", "komponis", "(", "*", "Februarie", "–", "Japie", "Hauptfleisch", ",", "Boere", "kryger", "(", "*", "Maart", "–", "Benjamin", "Harrison", ",", "die", "drie-en-twintigste", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "Mei", "–", "Lizzie", "van", "Zyl", ",", "slagoffer", "van", "die", "Verskroeideaardebeleid", "(", "*", "Mei", "–", "M.W", ".", "Pretorius", ",", "Transvaalse", "en", "Vrystaatse", "staatsman", ",", "President", "van", "die", "Oranje-Vrystaat", "en", "ZAR", "(", "*", "Julie", "–", "Gezina", "Kruger", ",", "tweede", "vrou", "van", "pres", ".", "Paul", "Kruger", "(", "*", "September", "–", "Henri", "de", "Toulouse-Lautrec", ",", "Franse", "skilder", "(", "*", "September", "–", "William", "McKinley", ",", "Amerikaanse", "staatsman", "ente", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "Oktober", "–", "Jan", "Lambrecht", "Domien", "Sleeckx", ",", "Vlaamse", "skrywer", "(", "*", "20ste", "eeu" ]
549
https://af.wikipedia.org/wiki/1900
1900
Die jaar 1900 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Maandag begin het. Dit was die 100ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 6 Januarie – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Platrand vind plaas. 23 Januarie – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Spioenkop begin. 7 Februarie – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Vaalkrans vind plaas. 12 Februarie – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Krokodilpoel vind plaas. 14 Februarie – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Pietershoogte begin. 15 Februarie – Tweede Vryheidsoorlog: Die Beleg van Kimberley eindig. 18-27 Februarie – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Paardeberg vind plaas. 7 Maart – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Poplar Grove vind langs die Modderrivier plaas. 13 Maart – Tweede Vryheidsoorlog: Britse magte neem die stad Bloemfontein oor en Kroonstad word die hoofstad van die Oranje-Vrystaat tot 11 Mei 1900. 14 Mei-28 Oktober – Die tweede Olimpiese Somerspele van die moderne era vind plaas in Parys. 31 Mei – Tweede Vryheidsoorlog: Johannesburg oorgegee aan die Britte toe Dr Friederick Krause, die militêre kommandant van die Witwatersrand, die sleutels van die stad aan Veldmaarskalk Lord Roberts oorhandig het. 7 Junie – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Roodewalstasie vind plaas. 11 Julie – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slagte van Silkaatsnek, Dwarsvlei en Onderstepoort vind plaas. 13 Julie – Tweede Vryheidsoorlog: Op 'n krygsberaad onder hoofkommandant Christiaan de Wet besluit die Boere om uit die Brandwaterkom pad te gee voordat hulle vasgekeer word. 27 Augustus – Tweede Vryheidsoorlog: die laaste standgeveg in die oorlog, Die Slag van Bergendal, word by Dalmanutha in die ZAR beëindig. 21 Oktober – Tweede Vryheidsoorlog: Paul Kruger vertrek met die oorlogskip Gelderland, wat deur Koningin Wilhelmina na Lourenco Marques gestuur is, na Europa. 6 November – Tweede Vryheidsoorlog: Generaal de Wet word by Bothaville verslaan. De Wet en President Steyn ontsnap egter en die Britte verloor lt.kol. P.W.J Gallais. 13 November – 'n Groep van 862 lede van die Russiese kultus bekend as Die Broers en Susters van die Rooi Dood pleeg selfmoord deur verbranding naby Sint Petersburg. Eenhonderd van die lede sterf. 29 November – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Renosterkop vind plaas. 13 Desember – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Nooitgedacht vind plaas. 29 Desember – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Helvetia vind plaas. Geboortes 12 Januarie – Siegfried Schürenberg, Duitse akteur († 1993). 5 April – Spencer Tracy, Amerikaanse akteur († 1967). 25 April – Wolfgang Pauli, Oostenrykse teoretiese fisikus († 1958). 28 April – Heinrich Müller, die hoof van die Gestapo († 1945). 30 April – David Manners, Amerikaanse akteur († 1998). 14 Mei – Johannes du Plessis Scholtz, 'n Suid-Afrikaanse skrywer, taalhistorikus en kunsversamelaar († 1990). 20 Junie – Boris Pash, Amerikaanse militêre intelligensie-offisier († 1995). 25 Junie – I.D. du Plessis, Afrikaanse skrywer en digter († 1981). 25 Junie – Louis Mountbatten, ’n Britse staatsman en vlootoffisier († 1979). 29 Junie – Antoine de Saint-Exupéry, Franse skrywer en vlieënier († 31 Julie 1944). 4 Augustus – Elizabeth Bowes-Lyon, voormalige Britse koningin († 2002). 11 Augustus – Charley Paddock, Amerikaanse atleet en akteur († 1943). 2 November – Carola Neher, Duitse toneelspeler († 1942). 6 Desember – Agnes Moorehead, Amerikaanse aktrise († 1974). 17 Desember – Koos Strauss, leier van die Verenigde Party en kabinetsminister († 1990). Sterftes 17 Januarie – Ds. Philip Snyman, predikant in twee gemeentes van die Gereformeerde Kerk (* 1859). 20 Januarie – R. D. Blackmore, Engelse romantiese skrywer (* 1825). 20 Januarie – John Ruskin, Engelse kunskritikus en skrywer (* 1819). 15 Februarie – Adrien René Franchet, Franse plantkundige (* 1834). 27 Maart – Genl. Piet Joubert, Boerekryger en kommandant-generaal (* 1831). 5 April – Georges de Villebois-Mareuil, Franse militêre leier en vegter in Tweede Vryheidsoorlog (* 1847). 20 Junie – Lord Henry Loch, 'n Britse goewerneur van die Kaapkolonie (* 1827). 29 Julie – Umberto I, koning van Italië (* 1844) 30 Julie – Alfred, Hertog van Sakse-Koburg en Gotha, tweede seun van koningin Victoria van die Verenigde Koninkryk (* 1844). 25 Augustus – Friedrich Nietzsche, Duitse filosoof en filoloog (* 1844) 5 September – Danie Theron, Kommandant baasverkenner en krygsman in die Tweede Vryheidsoorlog (* 1872). 30 November – Oscar Wilde, Anglo-Ierse skrywer in Dublin, Ierland (* 1854). Verwysings 19de eeu
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Maandag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Platrand", "vind", "plaas", ".", "Januarie", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Spioenkop", "begin", ".", "Februarie", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Vaalkrans", "vind", "plaas", ".", "Februarie", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Krokodilpoel", "vind", "plaas", ".", "Februarie", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Pietershoogte", "begin", ".", "Februarie", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Beleg", "van", "Kimberley", "eindig", ".", "Februarie", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Paardeberg", "vind", "plaas", ".", "Maart", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Poplar", "Grove", "vind", "langs", "die", "Modderrivier", "plaas", ".", "Maart", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Britse", "magte", "neem", "die", "stad", "Bloemfontein", "oor", "en", "Kroonstad", "word", "die", "hoofstad", "van", "die", "Oranje-Vrystaat", "totMei", "Mei-28", "Oktober", "–", "Die", "tweede", "Olimpiese", "Somerspele", "van", "die", "moderne", "era", "vind", "plaas", "in", "Parys", ".", "Mei", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Johannesburg", "oorgegee", "aan", "die", "Britte", "toe", "Dr", "Friederick", "Krause", ",", "die", "militêre", "kommandant", "van", "die", "Witwatersrand", ",", "die", "sleutels", "van", "die", "stad", "aan", "Veldmaarskalk", "Lord", "Roberts", "oorhandig", "het", ".", "Junie", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Roodewalstasie", "vind", "plaas", ".", "Julie", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slagte", "van", "Silkaatsnek", ",", "Dwarsvlei", "en", "Onderstepoort", "vind", "plaas", ".", "Julie", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Op", "'n", "krygsberaad", "onder", "hoofkommandant", "Christiaan", "de", "Wet", "besluit", "die", "Boere", "om", "uit", "die", "Brandwaterkom", "pad", "te", "gee", "voordat", "hulle", "vasgekeer", "word", ".", "Augustus", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "die", "laaste", "standgeveg", "in", "die", "oorlog", ",", "Die", "Slag", "van", "Bergendal", ",", "word", "by", "Dalmanutha", "in", "die", "ZAR", "beëindig", ".", "Oktober", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Paul", "Kruger", "vertrek", "met", "die", "oorlogskip", "Gelderland", ",", "wat", "deur", "Koningin", "Wilhelmina", "na", "Lourenco", "Marques", "gestuur", "is", ",", "na", "Europa", ".", "November", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Generaal", "de", "Wet", "word", "by", "Bothaville", "verslaan", ".", "De", "Wet", "en", "President", "Steyn", "ontsnap", "egter", "en", "die", "Britte", "verloor", "lt.kol", ".", "P.", "W.", "J", "Gallais", ".", "November", "–", "'n", "Groep", "vanlede", "van", "die", "Russiese", "kultus", "bekend", "as", "Die", "Broers", "en", "Susters", "van", "die", "Rooi", "Dood", "pleeg", "selfmoord", "deur", "verbranding", "naby", "Sint", "Petersburg", ".", "Eenhonderd", "van", "die", "lede", "sterf", ".", "November", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Renosterkop", "vind", "plaas", ".", "Desember", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Nooitgedacht", "vind", "plaas", ".", "Desember", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Helvetia", "vind", "plaas", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Siegfried", "Schürenberg", ",", "Duitse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Spencer", "Tracy", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Wolfgang", "Pauli", ",", "Oostenrykse", "teoretiese", "fisikus", "(", "†", "April", "–", "Heinrich", "Müller", ",", "die", "hoof", "van", "die", "Gestapo", "(", "†", "April", "–", "David", "Manners", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Mei", "–", "Johannes", "du", "Plessis", "Scholtz", ",", "'n", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", ",", "taalhistorikus", "en", "kunsversamelaar", "(", "†", "Junie", "–", "Boris", "Pash", ",", "Amerikaanse", "militêre", "intelligensie-offisier", "(", "†", "Junie", "–", "I.", "D", ".", "du", "Plessis", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "en", "digter", "(", "†", "Junie", "–", "Louis", "Mountbatten", ",", "’n", "Britse", "staatsman", "en", "vlootoffisier", "(", "†", "Junie", "–", "Antoine", "de", "Saint-Exupéry", ",", "Franse", "skrywer", "en", "vlieënier", "(", "†Julie", "Augustus", "–", "Elizabeth", "Bowes-Lyon", ",", "voormalige", "Britse", "koningin", "(", "†", "Augustus", "–", "Charley", "Paddock", ",", "Amerikaanse", "atleet", "en", "akteur", "(", "†", "November", "–", "Carola", "Neher", ",", "Duitse", "toneelspeler", "(", "†", "Desember", "–", "Agnes", "Moorehead", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Desember", "–", "Koos", "Strauss", ",", "leier", "van", "die", "Verenigde", "Party", "en", "kabinetsminister", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Ds", ".", "Philip", "Snyman", ",", "predikant", "in", "twee", "gemeentes", "van", "die", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "*", "Januarie", "–", "R", ".", "D", ".", "Blackmore", ",", "Engelse", "romantiese", "skrywer", "(", "*", "Januarie", "–", "John", "Ruskin", ",", "Engelse", "kunskritikus", "en", "skrywer", "(", "*", "Februarie", "–", "Adrien", "René", "Franchet", ",", "Franse", "plantkundige", "(", "*", "Maart", "–", "Genl", ".", "Piet", "Joubert", ",", "Boerekryger", "en", "kommandant-generaal", "(", "*", "April", "–", "Georges", "de", "Villebois-Mareuil", ",", "Franse", "militêre", "leier", "en", "vegter", "in", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "(", "*", "Junie", "–", "Lord", "Henry", "Loch", ",", "'n", "Britse", "goewerneur", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "*", "Julie", "–", "Umberto", "I", ",", "koning", "van", "Italië", "(", "*", "Julie", "–", "Alfred", ",", "Hertog", "van", "Sakse-Koburg", "en", "Gotha", ",", "tweede", "seun", "van", "koningin", "Victoria", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", "(", "*", "Augustus", "–", "Friedrich", "Nietzsche", ",", "Duitse", "filosoof", "en", "filoloog", "(", "*", "September", "–", "Danie", "Theron", ",", "Kommandant", "baasverkenner", "en", "krygsman", "in", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "(", "*", "November", "–", "Oscar", "Wilde", ",", "Anglo-Ierse", "skrywer", "in", "Dublin", ",", "Ierland", "(", "*", "Verwysings", "19de", "eeu" ]
550
https://af.wikipedia.org/wiki/1899
1899
Die jaar 1899 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Sondag begin het. Dit was die 99ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Nairobi, die hoofstad van Kenia, word gestig Die Bloemfontein Konferensie word gehou, wat poog om die uitbreek van die Tweede Vryheidsoorlog te vermy. Die poging is egter onsuksesvol en lei tot die (1899-1902) Tweede Vryheidsoorlog. Die Franse dokter Louis Bagot stig die eerste thalassoterapiesentrum in die Bretonse stad Roscoff 6 Maart – Bayer registreer Aspirien as 'n handelsmerk. 2 April – Eugenio Pacelli (later Pous Pius XII) word priester gewy. 9 Oktober – Om 17:00 oorhandig die staatssekretaris, F.W. Reitz, die Zuid-Afrikaanse Republiek (ZAR) se ultimatum aan die Britse agent in Pretoria, sir William Conyngham Greene; daarin word onder meer geëis dat Britse troepe binne 48 uur aan die ZAR se grense onttrek word. Indien geen antwoord teen 17:00 op 11 Oktober ontvang word nie, sal dit as 'n formele oorlogsverklaring beskou word. Die Britse regering en pers is verheug oor die stap, want die ZAR het regtens die Tweede Vryheidsoorlog begin. 12 Oktober – Tweede Vryheidsoorlog: Begin by Kraaipan toe die Boere die gepantserde trein, Mosquito, aanval. 14 Oktober – Tweede Vryheidsoorlog: Die Beleg van Kimberley begin. 20 Oktober – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Talana vind plaas. 30 Oktober – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Nicholsonsnek vind plaas. 15 November – Winston Churchill word tydens die Tweede Vryheidsoorlog by Chieveley in Natal deur boeremagte gevange geneem. 10 Desember – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Stormberg vind plaas. 11 Desember – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Magersfontein vind plaas. 15 Desember – Tweede Vryheidsoorlog: Die Slag van Colenso vind plaas. Geboortes 3 Januarie – M.I. Murray, Afrikaanse lektrise, skrywer en dramaturg († 1983). 17 Januarie – Al Capone, Amerikaanse bendeleier († 1947). 30 Januarie – Max Theiler, Suid-Afrikaanse viroloog, ontvanger van die Nobelprys vir Fisiologie of Geneeskunde (1951) († 1972). 11 Maart – Frederik IX, koning van Denemarke († 1972). 27 Maart – Gloria Swanson, Amerikaanse aktrise, († 1983). 22 April – Vladimir Nabokov, Russiese skrywer († 1977) 29 April – Duke Ellington, Amerikaanse komponis en pianis van jazzmusiek († 1974). 10 Mei – Fred Astaire, Amerikaanse danser en akteur († 1987). 4 Julie – Albert Hertzog, Suid-Afrikaanse politikus († 1982). 17 Julie – James Cagney, Amerikaanse akteur († 1986). 21 Julie – Ernest Hemingway, Amerikaanse skrywer († 1961). 22 Julie – Sobhuza II, Paramount Chief (Opperhoofman) van Swaziland, later koning van Swaziland († 1982). 13 Augustus – Alfred Hitchcock, 'n Britse regisseur († 1980). 19 Augustus – Colleen Moore, Amerikaanse aktrise († 1988). 24 Augustus – Jorge Luis Borges, Argentynse kortverhaalskrywer, essayis, digter, vertaler en bibliotekaris († 1986). 28 Augustus – Chang Myon, Suid-Koreaanse politikus († 1966). 16 September – Hans Swarowsky, Oostenrykse dirigent († 1975). 17 September – Harold Bennett, Britse akteur († 1981). 2 November – E. du Perron, Nederlandse digter en skrywer († 1940). 2 Desember – John Barbirolli, Britse dirigent en tjellis († 1970) 18 Desember – Peter Zapffe, Noorse metafisikus, skrywer, kunstenaar, prokureur en bergklimmer († 1990). 25 Desember – Humphrey Bogart, Amerikaanse akteur († 1957). Onbekend – Stanley Skewes, Suid-Afrikaanse wiskundige († 1988). Sterftes 21 Februarie – Ds. Pieter Adam Strasheim, vader van die Nederduitse Gereformeerde Kerk in Zimbabwe (* 1851). 22 Maart – Alexander Daneel, eerste predikant van die NG gemeente Heidelberg, Kaap (* 1836). 27 Augustus – Emmanuel Hiel, Vlaams-Nederlandse digter en prosaskrywer (*1834). 23 November – Thomas Henry Ismay, Britse skeepsmagnaat, stigter van die White Star Line (* 1837). 27 November – Frans Lion Cachet, stigter van Ermelo (* 1835). 4 Desember – Dr. J.J. Kotzé, leraar van die Nederduitse Gereformeerde Kerk (* 1835). 19de eeu 1899
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Sondag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Nairobi", ",", "die", "hoofstad", "van", "Kenia", ",", "word", "gestig", "Die", "Bloemfontein", "Konferensie", "word", "gehou", ",", "wat", "poog", "om", "die", "uitbreek", "van", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "te", "vermy", ".", "Die", "poging", "is", "egter", "onsuksesvol", "en", "lei", "tot", "dieTweede", "Vryheidsoorlog", ".", "Die", "Franse", "dokter", "Louis", "Bagot", "stig", "die", "eerste", "thalassoterapiesentrum", "in", "die", "Bretonse", "stad", "Roscoff", "Maart", "–", "Bayer", "registreer", "Aspirien", "as", "'n", "handelsmerk", ".", "April", "–", "Eugenio", "Pacelli", "(", "later", "Pous", "Pius", "XII", ")", "word", "priester", "gewy", ".", "Oktober", "–", "Om00", "oorhandig", "die", "staatssekretaris", ",", "F.W", ".", "Reitz", ",", "die", "Zuid-Afrikaanse", "Republiek", "(", "ZAR", ")", "se", "ultimatum", "aan", "die", "Britse", "agent", "in", "Pretoria", ",", "sir", "William", "Conyngham", "Greene", ";", "daarin", "word", "onder", "meer", "geëis", "dat", "Britse", "troepe", "binneuur", "aan", "die", "ZAR", "se", "grense", "onttrek", "word", ".", "Indien", "geen", "antwoord", "teen00", "opOktober", "ontvang", "word", "nie", ",", "sal", "dit", "as", "'n", "formele", "oorlogsverklaring", "beskou", "word", ".", "Die", "Britse", "regering", "en", "pers", "is", "verheug", "oor", "die", "stap", ",", "want", "die", "ZAR", "het", "regtens", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "begin", ".", "Oktober", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Begin", "by", "Kraaipan", "toe", "die", "Boere", "die", "gepantserde", "trein", ",", "Mosquito", ",", "aanval", ".", "Oktober", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Beleg", "van", "Kimberley", "begin", ".", "Oktober", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Talana", "vind", "plaas", ".", "Oktober", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Nicholsonsnek", "vind", "plaas", ".", "November", "–", "Winston", "Churchill", "word", "tydens", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "by", "Chieveley", "in", "Natal", "deur", "boeremagte", "gevange", "geneem", ".", "Desember", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Stormberg", "vind", "plaas", ".", "Desember", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Magersfontein", "vind", "plaas", ".", "Desember", "–", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Colenso", "vind", "plaas", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "M.I", ".", "Murray", ",", "Afrikaanse", "lektrise", ",", "skrywer", "en", "dramaturg", "(", "†", "Januarie", "–", "Al", "Capone", ",", "Amerikaanse", "bendeleier", "(", "†", "Januarie", "–", "Max", "Theiler", ",", "Suid-Afrikaanse", "viroloog", ",", "ontvanger", "van", "die", "Nobelprys", "vir", "Fisiologie", "of", "Geneeskunde", "(", "†", "Maart", "–", "Frederik", "IX", ",", "koning", "van", "Denemarke", "(", "†", "Maart", "–", "Gloria", "Swanson", ",", "Amerikaanse", "aktrise", ",", "(", "†", "April", "–", "Vladimir", "Nabokov,", "Russiese", "skrywer", "(", "†", "April", "–", "Duke", "Ellington", ",", "Amerikaanse", "komponis", "en", "pianis", "van", "jazzmusiek", "(", "†", "Mei", "–", "Fred", "Astaire", ",", "Amerikaanse", "danser", "en", "akteur", "(", "†", "Julie", "–", "Albert", "Hertzog", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Julie", "–", "James", "Cagney", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Julie", "–", "Ernest", "Hemingway", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "(", "†", "Julie", "–", "Sobhuza", "II", ",", "Paramount", "Chief", "(", "Opperhoofman", ")", "van", "Swaziland", ",", "later", "koning", "van", "Swaziland", "(", "†", "Augustus", "–", "Alfred", "Hitchcock", ",", "'n", "Britse", "regisseur", "(", "†", "Augustus", "–", "Colleen", "Moore", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Augustus", "–", "Jorge", "Luis", "Borges", ",", "Argentynse", "kortverhaalskrywer", ",", "essayis", ",", "digter", ",", "vertaler", "en", "bibliotekaris", "(", "†", "Augustus", "–", "Chang", "Myon", ",", "Suid-Koreaanse", "politikus", "(", "†", "September", "–", "Hans", "Swarowsky", ",", "Oostenrykse", "dirigent", "(", "†", "September", "–", "Harold", "Bennett", ",", "Britse", "akteur", "(", "†", "November", "–", "E.", "du", "Perron", ",", "Nederlandse", "digter", "en", "skrywer", "(", "†", "Desember", "–", "John", "Barbirolli", ",", "Britse", "dirigent", "en", "tjellis", "(", "†", "Desember", "–", "Peter", "Zapffe", ",", "Noorse", "metafisikus", ",", "skrywer", ",", "kunstenaar", ",", "prokureur", "en", "bergklimmer", "(", "†", "Desember", "–", "Humphrey", "Bogart", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Onbekend", "–", "Stanley", "Skewes", ",", "Suid-Afrikaanse", "wiskundige", "(", "†", "Sterftes", "Februarie", "–", "Ds", ".", "Pieter", "Adam", "Strasheim", ",", "vader", "van", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "in", "Zimbabwe", "(", "*", "Maart", "–", "Alexander", "Daneel", ",", "eerste", "predikant", "van", "die", "NG", "gemeente", "Heidelberg", ",", "Kaap", "(", "*", "Augustus", "–", "Emmanuel", "Hiel", ",", "Vlaams-Nederlandse", "digter", "en", "prosaskrywer", "(", "*1834", ")", ".", "November", "–", "Thomas", "Henry", "Ismay", ",", "Britse", "skeepsmagnaat", ",", "stigter", "van", "die", "White", "Star", "Line", "(", "*", "November", "–", "Frans", "Lion", "Cachet", ",", "stigter", "van", "Ermelo", "(", "*", "Desember", "–", "Dr", ".", "J.J", ".", "Kotzé", ",", "leraar", "van", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "*", "19de", "eeu", "1899" ]
551
https://af.wikipedia.org/wiki/1898
1898
Die jaar 1898 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Saterdag begin het. Dit was die 98ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 13 Januarie – Émile Zola publiseer J'Accuse om die Alfred Dreyfus-aangeleentheid bloot te lê en beskuldig die Franse regering van anti-Semitisme. 15 Januarie – In Pretoria word Fort Klapperkop amptelik deur president Paul Kruger in gebruik geneem, op die vooraand van die Tweede Vryheidsoorlog. 7 Februarie – Émile Zola word verhoor vir laster vir J’Accuse as deel van die Alfred Dreyfus-saak. 13 Maart – Pous Leo XIII verklaar Pous Innocentius V salig. 26 Maart - Die regering van die Zuid-Afrikaansche Republiek proklameer die Sabi-wildreservaat in die Laeveld. 22 April – Spaans-Amerikaanse Oorlog: Die Amerikaanse Vloot begin 'n blokkade van Kubaanse hawens en die USS Nashville neem beleg van 'n Spaanse handelskip. 25 April – Met die Filippynse Rewolusie begin die Spaans-Amerikaanse Oorlog. 11 Junie – Die Guangxu keiser van China begin sy ‘Honderd dae van hervorming’. 13 Junie – Yukon word van die Noordwestelike gebiede afgestig as eie gebied van die Kanadese Konfederasie met Dawson as hoofstad. 7 Julie – Die Verenigde State annekseer Hawaii. 12 Junie – Die Filippyne verklaar amptelik onafhanklikheid van Spanje. 12 Augustus – Die Spaans-Amerikaanse Oorlog eindig met die anneksasie van die Filippyne, Guam, Kuba en Puerto Rico deur die Verenigde State. 26 Desember – Pierre en Marie Curie kondig die ontdekking van ’n nuwe element aan, wat later radium genoem word. Aleister Crowley, bekend in okkultisme sluit aan by die Orde van die Goue Skemer. In België word Nederlands naas Frans as ampstaal erken. Die spoorwegverbinding tussen Pretoria en Nylstroom word geopen. Henry James publiseer sy kortverhaal The Turn of the Screw. Geboortes 3 Februarie – Jan Serfontein, Suid-Afrikaanse politikus, kabinetsminister 1954–1966 († 1967) 3 Februarie – Alvar Aalto, Finse argitek en ontwerper († 1976) 10 Februarie – Bertolt Brecht, Duitse digter, dramaturg en regisseur († 1956) 17 Februarie – Gregor Wentzel, Duitse fisikus († 1978). 20 Februarie – Enzo Ferrari, Italiaanse motorrenjaer en entrepreneur († 1988). 28 Februarie – Molly Picon, Amerikaanse aktrise († 1992). 4 Maart – Hans Krebs, Duitse general († 1945). 8 Maart – Dr. Eben Dönges, aangewese Staatspresident van Suid-Afrika († 1968). 10 Maart – Attie van Heerden, Suid-Afrikaanse atleet en rugbyspeler († 1965). 27 Maart – Alma Tell, Amerikaanse aktrise († 1934). 9 April – Paul Robeson, Amerikaanse sanger, akteur, advokaat en aktivis († 1976). 12 April – Lily Pons, Amerikaanse operasopraan († 1976). 19 April – Constance Talmadge, Amerikaanse aktrise († 1973). 25 April – Stefania Turkewich, Oekraïense komponis, pianis en musikoloog († 1977). 26 April – Christo Albertyn Smith, Suid-Afrikaanse plantkundige († 1956). 3 Mei – Golda Meir, Israelse vakbondleier, diplomaat en politikus (eerste minister) († 1978) 17 Mei – Dr. F.C.L. Bosman, lektor, skrywer en redakteur van Afrikaanse geskrifte († 1981) 5 Junie – Frederico Garcia Lorca, Spaanse skrywer en digter († 1936). 6 Junie – Jim Fouché, Suid-Afrikaanse politikus en tweede Staatspresident van Suid-Afrika (1968–1975) († 1980). 10 Junie – Sita, Afrikaanse skrywer van kinderverhale, jeugverhale, dramas en romans († 1987). 17 Junie – M.C. Escher, Nederlandse kunstenaar († 1972). 8 Julie – Melville Ruick, Amerikaanse akteur († 1972). 9 Julie – Gerard Walschap, Vlaamse skrywer († 1989). 19 Julie – Herbert Marcuse, Duits-Amerikaanse filosoof, sosioloog en politieke teoretikus († 1979) 25 Julie – Miemie Louw-Theron, Afrikaanse skrywer († 1992). 26 September – George Gershwin, Amerikaanse komponis († 1937). 30 Oktober – Phil Mostert, Suid-Afrika se sestiende Springbokkaptein († 1972). 4 Desember – Maly Delschaft, Duitse aktrise († 1995). Albert Luthuli, President van die ANC († 1967). Stella Southern, Australiese aktrise († 1939). Sterftes 15 Maart – Benjamin Mountfort, Britsgebore Nieu-Seelandse argitek (* 1825). 26 Maart – William Atherstone, Suid-Afrikaanse geneesheer en geoloog (* 1814). 30 Julie – Otto von Bismarck, eerste minister van Pruise, kanselier van die Noord-Duitse Verbond en die eerste rykskanselier van die Duitse Keiserryk ( (* 1815). 19 September – Sir George Grey, 'n goewerneur van die Kaapkolonie (* 1812). 20 September – Theodor Fontane, Duitse skrywer en joernalis (* 1819). 29 September – Louise van Hesse-Kassel, Koningin van Denemarke (* 1817). 8 Oktober – Carl Otto Hager, 'n Duitse argitek wat bekend geraak om die ontwerp van talle kerkgeboue van die Nederduitse Gereformeerde Kerk (* 1813). 20 Oktober – Henry Barkly, Britse politikus (* 1815). 10 Desember – Thomas Upington, vierde eerste minister van die Kaapkolonie (* 1844) 19de eeu 1898
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Saterdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Émile", "Zola", "publiseer", "J'", "Accuse", "om", "die", "Alfred", "Dreyfus-aangeleentheid", "bloot", "te", "lê", "en", "beskuldig", "die", "Franse", "regering", "van", "anti-Semitisme", ".", "Januarie", "–", "In", "Pretoria", "word", "Fort", "Klapperkop", "amptelik", "deur", "president", "Paul", "Kruger", "in", "gebruik", "geneem", ",", "op", "die", "vooraand", "van", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ".", "Februarie", "–", "Émile", "Zola", "word", "verhoor", "vir", "laster", "vir", "J’Accuse", "as", "deel", "van", "die", "Alfred", "Dreyfus-saak", ".", "Maart", "–", "Pous", "Leo", "XIII", "verklaar", "Pous", "Innocentius", "V", "salig", ".", "Maart", "-", "Die", "regering", "van", "die", "Zuid-Afrikaansche", "Republiek", "proklameer", "die", "Sabi-wildreservaat", "in", "die", "Laeveld", ".", "April", "–", "Spaans-Amerikaanse", "Oorlog", ":", "Die", "Amerikaanse", "Vloot", "begin", "'n", "blokkade", "van", "Kubaanse", "hawens", "en", "die", "USS", "Nashville", "neem", "beleg", "van", "'n", "Spaanse", "handelskip", ".", "April", "–", "Met", "die", "Filippynse", "Rewolusie", "begin", "die", "Spaans-Amerikaanse", "Oorlog", ".", "Junie", "–", "Die", "Guangxu", "keiser", "van", "China", "begin", "sy", "‘Honderd", "dae", "van", "hervorming’", ".", "Junie", "–", "Yukon", "word", "van", "die", "Noordwestelike", "gebiede", "afgestig", "as", "eie", "gebied", "van", "die", "Kanadese", "Konfederasie", "met", "Dawson", "as", "hoofstad", ".", "Julie", "–", "Die", "Verenigde", "State", "annekseer", "Hawaii", ".", "Junie", "–", "Die", "Filippyne", "verklaar", "amptelik", "onafhanklikheid", "van", "Spanje", ".", "Augustus", "–", "Die", "Spaans-Amerikaanse", "Oorlog", "eindig", "met", "die", "anneksasie", "van", "die", "Filippyne", ",", "Guam", ",", "Kuba", "en", "Puerto", "Rico", "deur", "die", "Verenigde", "State", ".", "Desember", "–", "Pierre", "en", "Marie", "Curie", "kondig", "die", "ontdekking", "van", "’n", "nuwe", "element", "aan", ",", "wat", "later", "radium", "genoem", "word", ".", "Aleister", "Crowley", ",", "bekend", "in", "okkultisme", "sluit", "aan", "by", "die", "Orde", "van", "die", "Goue", "Skemer", ".", "In", "België", "word", "Nederlands", "naas", "Frans", "as", "ampstaal", "erken", ".", "Die", "spoorwegverbinding", "tussen", "Pretoria", "en", "Nylstroom", "word", "geopen", ".", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "kortverhaal", "The", "Turn", "of", "the", "Screw", ".", "Geboortes", "Februarie", "–", "Jan", "Serfontein", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", ",", "kabinetsminister1966", "(", "†", "Februarie", "–", "Alvar", "Aalto", ",", "Finse", "argitek", "en", "ontwerper", "(", "†", "Februarie", "–", "Bertolt", "Brecht", ",", "Duitse", "digter", ",", "dramaturg", "en", "regisseur", "(", "†", "Februarie", "–", "Gregor", "Wentzel", ",", "Duitse", "fisikus", "(", "†", "Februarie", "–", "Enzo", "Ferrari", ",", "Italiaanse", "motorrenjaer", "en", "entrepreneur", "(", "†", "Februarie", "–", "Molly", "Picon", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Maart", "–", "Hans", "Krebs", ",", "Duitse", "general", "(", "†", "Maart", "–", "Dr", ".", "Eben", "Dönges", ",", "aangewese", "Staatspresident", "van", "Suid-Afrika", "(", "†", "Maart", "–", "Attie", "van", "Heerden", ",", "Suid-Afrikaanse", "atleet", "en", "rugbyspeler", "(", "†", "Maart", "–", "Alma", "Tell", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "April", "–", "Paul", "Robeson", ",", "Amerikaanse", "sanger", ",", "akteur", ",", "advokaat", "en", "aktivis", "(", "†", "April", "–", "Lily", "Pons", ",", "Amerikaanse", "operasopraan", "(", "†", "April", "–", "Constance", "Talmadge", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "April", "–", "Stefania", "Turkewich", ",", "Oekraïense", "komponis", ",", "pianis", "en", "musikoloog", "(", "†", "April", "–", "Christo", "Albertyn", "Smith", ",", "Suid-Afrikaanse", "plantkundige", "(", "†", "Mei", "–", "Golda", "Meir", ",", "Israelse", "vakbondleier", ",", "diplomaat", "en", "politikus", "(", "eerste", "minister", ")", "(", "†", "Mei", "–", "Dr", ".", "F.C.L", ".", "Bosman", ",", "lektor", ",", "skrywer", "en", "redakteur", "van", "Afrikaanse", "geskrifte", "(", "†", "Junie", "–", "Frederico", "Garcia", "Lorca", ",", "Spaanse", "skrywer", "en", "digter", "(", "†", "Junie", "–", "Jim", "Fouché", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "tweede", "Staatspresident", "van", "Suid-Afrika1975", ")", "(", "†", "Junie", "–", "Sita", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "van", "kinderverhale", ",", "jeugverhale", ",", "dramas", "en", "romans", "(", "†", "Junie", "–", "M.C", ".", "Escher", ",", "Nederlandse", "kunstenaar", "(", "†", "Julie", "–", "Melville", "Ruick", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Julie", "–", "Gerard", "Walschap", ",", "Vlaamse", "skrywer", "(", "†", "Julie", "–", "Herbert", "Marcuse", ",", "Duits-Amerikaanse", "filosoof", ",", "sosioloog", "en", "politieke", "teoretikus", "(", "†", "Julie", "–", "Miemie", "Louw-Theron", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "September", "–", "George", "Gershwin", ",", "Amerikaanse", "komponis", "(", "†", "Oktober", "–", "Phil", "Mostert", ",", "Suid-Afrika", "se", "sestiende", "Springbokkaptein", "(", "†", "Desember", "–", "Maly", "Delschaft", ",", "Duitse", "aktrise", "(", "†", "Albert", "Luthuli", ",", "President", "van", "die", "ANC", "(", "†", "Stella", "Southern", ",", "Australiese", "aktrise", "(", "†", "Sterftes", "Maart", "–", "Benjamin", "Mountfort", ",", "Britsgebore", "Nieu-Seelandse", "argitek", "(", "*", "Maart", "–", "William", "Atherstone", ",", "Suid-Afrikaanse", "geneesheer", "en", "geoloog", "(", "*", "Julie", "–", "Otto", "von", "Bismarck", ",", "eerste", "minister", "van", "Pruise", ",", "kanselier", "van", "die", "Noord-Duitse", "Verbond", "en", "die", "eerste", "rykskanselier", "van", "die", "Duitse", "Keiserryk", "(", "(", "*", "September", "–", "Sir", "George", "Grey", ",", "'n", "goewerneur", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "*", "September", "–", "Theodor", "Fontane", ",", "Duitse", "skrywer", "en", "joernalis", "(", "*", "September", "–", "Louise", "van", "Hesse-Kassel", ",", "Koningin", "van", "Denemarke", "(", "*", "Oktober", "–", "Carl", "Otto", "Hager", ",", "'n", "Duitse", "argitek", "wat", "bekend", "geraak", "om", "die", "ontwerp", "van", "talle", "kerkgeboue", "van", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "*", "Oktober", "–", "Henry", "Barkly", ",", "Britse", "politikus", "(", "*", "Desember", "–", "Thomas", "Upington", ",", "vierde", "eerste", "minister", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "*", "19de", "eeu", "1898" ]
552
https://af.wikipedia.org/wiki/1897
1897
Die jaar 1897 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Vrydag begin het. Dit was die 97ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 1 Januarie – Die Oranje Vrijstaatsche Gouvernementsspoorwegen word gestig. 28 Januarie – In Rusland word die eerste sensus gehou. 30 April – Genl. Jan Smuts tree in die huwelik met Isie Krige op Stellenbosch. 9 Desember – Marguerite Durand, Franse verhoogaktriese, joernalis, en bekende suffragette, stig die feminitiese dagblad La Fronde. J.J. Thomson ontdek die elektron, die elementêre partikel wat elektriese stroom in stroombane dra. Henry James publiseer sy halflengte roman The Spoils of Poynton asook die verhaal What Maisie Knew. Geboortes datum onbekend – Jomo Kenyatta, Kenia se eerste president, (sterf op 89-jarige ouderdom in Mombasa). 6 Januarie – Ferenc Szálasi, Hongaarse militêre offisier en politikus († 1946). 4 Februarie – Ludwig Erhard, Duitse politikus, minister van ekonomie en bondskanselier van Wes-Duitsland († 1977). 22 Februarie – Joeri Kondratjoek, Russiese pionier van ruimtevaartkunde en ruimtevlug († 1942). 17 Maart – Ferdinand von Sammern-Frankenegg, Duitse SS-bevelvoerder († 1943). 17 April – Thornton Wilder, Amerikaanse skrywer en wenner van Pulitzerprys vir Fiksie († 1975). 27 April – Chris Blignaut, legendariese Afrikaanse sanger († 1974). 11 Mei – Boerneef, Suid-Afrikaanse skrywer, digter, leksikograaf en akademikus († 1967). 27 Mei – PK Albertyn, Suid-Afrika se vyftiende Springbokkaptein († 1973). 7 Junie – George Szell, Hongaarsgebore Amerikaanse dirigent en komponis († 1970). 15 Junie – Leo Marquard, stigterslid van Suid-Afrika se Liberale Party († 1974). 19 Junie – Moe Howard, Amerikaanse akteur en komediant (Three Stooges) († 1975). 3 Julie – L.W. Hiemstra, Suid-Afrikaanse taalkundige († 1978). 24 Julie – Amelia Earhart, lugvaartpionier van die Verenigde State († 1937). 11 Augustus – Enid Blyton, Britse outeur van Noddy, Famous Five en Secret Seven († 1968). 31 Augustus – Fredric March, Amerikaanse akteur († 1975). 12 September – Irène Joliot-Curie, Franse fisikus en Nobelpryswenner († 1956). 26 September – Giovanni Battista Montini, later Pous Paulus VI, die 262ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk († 1978). 2 Oktober – Bud Abbott, Amerikaanse akteur en komediant († 1974). 26 Oktober – Prof. J.L.B. Smith, Suid-Afrikaanse igtioloog wie die Selakant identifiseer († 1968). 26 Oktober – Henry Vahl, Duitse akteur († 1977). 29 Oktober – Joseph Goebbels, Duitse politikus († 1945). 11 November – Gerrit Dekker, Afrikaanse professor, letterkundige en vertaler († 1973). 26 Desember – Willy Corsari, Nederlandse skryfster van jeuglektuur, romans, speurverhale, kortverhale en toneelstukke († 1998). 28 Desember – Iwan Konef, Sowjetmaarskalk in die Rooi Leër († 1973). Sterftes 10 Januarie – Gustav Christian Schwabe, Duits-gebore Britse koopman en finansier (* 1813). 1 Februarie – Constantin von Ettingshausen, Oostenrykse geoloog en plantkundige (* 1826). 3 April – Johannes Brahms, Duitse komponis (* 1833). 23 Oktober – Georges de Layens, Franse botanis en byeboer (* 1834). 28 Oktober – Sir Hercules Robinson, 'n Britse goewerneur van die Kaapkolonie (* 1824). 16 Desember – Alphonse Daudet, bekende Franse skrywer (* 1840). 19de eeu 1897
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Vrydag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Die", "Oranje", "Vrijstaatsche", "Gouvernementsspoorwegen", "word", "gestig", ".", "Januarie", "–", "In", "Rusland", "word", "die", "eerste", "sensus", "gehou", ".", "April", "–", "Genl", ".", "Jan", "Smuts", "tree", "in", "die", "huwelik", "met", "Isie", "Krige", "op", "Stellenbosch", ".", "Desember", "–", "Marguerite", "Durand", ",", "Franse", "verhoogaktriese", ",", "joernalis", ",", "en", "bekende", "suffragette", ",", "stig", "die", "feminitiese", "dagblad", "La", "Fronde", ".", "J.J", ".", "Thomson", "ontdek", "die", "elektron", ",", "die", "elementêre", "partikel", "wat", "elektriese", "stroom", "in", "stroombane", "dra", ".", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "halflengte", "roman", "The", "Spoils", "of", "Poynton", "asook", "die", "verhaal", "What", "Maisie", "Knew", ".", "Geboortes", "datum", "onbekend", "–", "Jomo", "Kenyatta", ",", "Kenia", "se", "eerste", "president", ",", "(", "sterf", "opjarige", "ouderdom", "in", "Mombasa", ")", ".", "Januarie", "–", "Ferenc", "Szálasi", ",", "Hongaarse", "militêre", "offisier", "en", "politikus", "(", "†", "Februarie", "–", "Ludwig", "Erhard", ",", "Duitse", "politikus", ",", "minister", "van", "ekonomie", "en", "bondskanselier", "van", "Wes-Duitsland", "(", "†", "Februarie", "–", "Joeri", "Kondratjoek", ",", "Russiese", "pionier", "van", "ruimtevaartkunde", "en", "ruimtevlug", "(", "†", "Maart", "–", "Ferdinand", "von", "Sammern-Frankenegg", ",", "Duitse", "SS-bevelvoerder", "(", "†", "April", "–", "Thornton", "Wilder", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "en", "wenner", "van", "Pulitzerprys", "vir", "Fiksie", "(", "†", "April", "–", "Chris", "Blignaut", ",", "legendariese", "Afrikaanse", "sanger", "(", "†", "Mei", "–", "Boerneef", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", ",", "digter", ",", "leksikograaf", "en", "akademikus", "(", "†", "Mei", "–", "PK", "Albertyn", ",", "Suid-Afrika", "se", "vyftiende", "Springbokkaptein", "(", "†", "Junie", "–", "George", "Szell", ",", "Hongaarsgebore", "Amerikaanse", "dirigent", "en", "komponis", "(", "†", "Junie", "–", "Leo", "Marquard", ",", "stigterslid", "van", "Suid-Afrika", "se", "Liberale", "Party", "(", "†", "Junie", "–", "Moe", "Howard", ",", "Amerikaanse", "akteur", "en", "komediant", "(", "Three", "Stooges", ")", "(", "†", "Julie", "–", "L.", "W", ".", "Hiemstra", ",", "Suid-Afrikaanse", "taalkundige", "(", "†", "Julie", "–", "Amelia", "Earhart", ",", "lugvaartpionier", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "Augustus", "–", "Enid", "Blyton", ",", "Britse", "outeur", "van", "Noddy", ",", "Famous", "Five", "en", "Secret", "Seven", "(", "†", "Augustus", "–", "Fredric", "March", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "September", "–", "Irène", "Joliot-Curie", ",", "Franse", "fisikus", "en", "Nobelpryswenner", "(", "†", "September", "–", "Giovanni", "Battista", "Montini", ",", "later", "Pous", "Paulus", "VI", ",", "diete", "pous", "van", "die", "Rooms-Katolieke", "Kerk", "(", "†", "Oktober", "–", "Bud", "Abbott", ",", "Amerikaanse", "akteur", "en", "komediant", "(", "†", "Oktober", "–", "Prof", ".", "J.", "L.B", ".", "Smith", ",", "Suid-Afrikaanse", "igtioloog", "wie", "die", "Selakant", "identifiseer", "(", "†", "Oktober", "–", "Henry", "Vahl", ",", "Duitse", "akteur", "(", "†", "Oktober", "–", "Joseph", "Goebbels", ",", "Duitse", "politikus", "(", "†", "November", "–", "Gerrit", "Dekker", ",", "Afrikaanse", "professor", ",", "letterkundige", "en", "vertaler", "(", "†", "Desember", "–", "Willy", "Corsari", ",", "Nederlandse", "skryfster", "van", "jeuglektuur", ",", "romans", ",", "speurverhale", ",", "kortverhale", "en", "toneelstukke", "(", "†", "Desember", "–", "Iwan", "Konef", ",", "Sowjetmaarskalk", "in", "die", "Rooi", "Leër", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Gustav", "Christian", "Schwabe", ",", "Duits-gebore", "Britse", "koopman", "en", "finansier", "(", "*", "Februarie", "–", "Constantin", "von", "Ettingshausen", ",", "Oostenrykse", "geoloog", "en", "plantkundige", "(", "*", "April", "–", "Johannes", "Brahms", ",", "Duitse", "komponis", "(", "*", "Oktober", "–", "Georges", "de", "Layens", ",", "Franse", "botanis", "en", "byeboer", "(", "*", "Oktober", "–", "Sir", "Hercules", "Robinson", ",", "'n", "Britse", "goewerneur", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "*", "Desember", "–", "Alphonse", "Daudet", ",", "bekende", "Franse", "skrywer", "(", "*", "19de", "eeu", "1897" ]
553
https://af.wikipedia.org/wiki/1896
1896
Die jaar 1896 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Woensdag begin het. Dit was die 96ste jaar van die 19de eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure 2 Januarie – Oorgawe van Leander Starr Jameson na die Jameson-inval. 4 Januarie – Utah word die 45ste deelstaat van die Verenigde State van Amerika. 5 Januarie – Wilhelm Röntgen ontdek 'n vorm van elektromagnetiese bestraling wat later bekend staan as X-strale. 12 Januarie – Cecil John Rhodes tree uit as Eerste Minister ná 'n skandaal oor die Jameson-inval in Transvaal deur sy vriend, Dr. Leander Starr Jameson. 1 Februarie – Die opera La bohème open vir die eerste keer; in Turyn. 11 Februarie – Oscar Wilde se drama Salomé open vir die eerste keer; in Parys. 19 Februarie – Die Braamfonteinse dinamiet-ontploffing naby Johannesburg se middestad eis tientalle lewens en lê talle geboue in puin, onder meer die eerste kerkgebou van die NG gemeente Fordsburg. Ds. Abraham Kriel het ná die eerste begrafnis van 127 slagoffers "soos 'n kind gesnik". 1 Maart – Ethiopië wen die beslissende Slag van Adoea oor Italië wat die Eerste Italo-Abessiniese Oorlog tot ’n einde bring. 22 Maart – Ons Kleintji, die eerste Afrikaanse tydskrif, verskyn vir die eerste maal. 6 April – Die eerste moderne Olimpiese Somerspele word deur die Griekse koning George I in Athene geopen. 30 Mei – Die Chodinka-tragedie vind plaas buite Moskou. 4 Junie – Die Ford Quadricycle, die eerste Fordvoertuig ooit, word deur Henry Ford voltooi. 16 Junie – Die Drummond Castle vergaan aan die Franse kus. 11 Julie – Wilfrid Laurier word die sewende Eerste Minister van Kanada. 27 Augustus – Die kortste oorlog in opgetekende geskiedenis, die Anglo-Zanzibar-oorlog, begin nege-uur die oggend en eindig vyf-en-veertig minute later. 22 September – Koningin Victoria word die langsheersende monarg in Britse geskiedenis. 14 Desember – Die Glasgow-moltrein, die derde oudste moltreinstelsel ter wêreld, word in Glasgow, Skotland, in gebruik geneem. Geboortes 19 Januarie – Frans Erasmus, Suid-Afrikaanse politikus († 1967). 1 Februarie – Ivan Mitford-Barberton, Suid-Afrikaanse beeldhouer en skrywer († 1976). 5 Februarie – Basil Schonland, Suid-Afrikaanse fisikus († 1972). 11 Februarie – Jeremy Schulman, Suid-Afrikaanse violis en dirigent († 1969). 22 Februarie – Paul van Ostaijen, Vlaamse digter († 1928). 25 Februarie – Ida Noddack, 'n Duitse chemikus en fisikus († 1978). 26 Februarie – Andrei Zhdanov, Sowjetleier en kulturele ideoloog († 1948). 19 Maart – Helga Molander, Duitse aktrise († 1986). 18 Mei – Walter Fitzgerald 'n Engelse akteur († 1976). 23 Mei – Felix Steiner, Duitse generaal († 1966). 16 Julie – Trygve Lie, 'n Noorse politikus, diplomaat en die eerste sekretaris-generaal van die Verenigde Nasies († 1968). 19 Julie – A.J. Cronin, Skotse romanskrywer († 1981). 9 Augustus – Jean Piaget, Switserse sielkundige († 1980). 14 Augustus – Albert Ball, Engelse bobaasvlieënier († 1917). 17 Augustus – Leslie Groves, luitenant-generaal in die Amerikaanse Leër en projekbestuurder van die Manhattan-projek († 1970). 17 Augustus – Hendrik de Vries, Nederlandse digter en skilder († 1989). 24 September – F. Scott Fitzgerald, Amerikaanse skrywer († 1940). 25 September – Willem Hendrik van den Bos, Suid-Afrikaanse sterrekundige († 1974). 16 Oktober – M.S.B. Kritzinger, Afrikaanse letterkundige en leksikograaf († 1977). 27 Oktober – Edith Brown, oorlewende van die Titanic-skeepsramp († 1997). 4 November – Ian Wolfe, Amerikaanse akteur († 1992). 14 November – Mamie Eisenhower, Eerste Dame van die VSA († 1979). Sterftes 20 Januarie – Prins Hendrik van Battenberg, morganatiese afstammeling van die Huis van Hesse (* 1858). 20 Mei – Clara Schumann, Duitse pianis, komponis en pedagoog en eggenote van Robert Schumann (* 1819). 2 Junie – Friedrich Gerhard Rohlfs, Duitse geograaf en avonturier (* 1831). 13 Julie – August Kekulé, Duitse chemikus (* 1829). 10 Augustus – Otto Lilienthal, die Duitse lugvaartpionier sterf na 'n ongeluk met een van sy sweeftuie (* 1848). 17 Augustus – Mary Abigail Dodge, Amerikaanse skrywer en essayis (* 1833). 10 Desember – Alfred Nobel, die Sweedse uitvinder van dinamiet en die skepper van die Nobelprys (* 1833). 19de eeu 1896
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Woensdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Oorgawe", "van", "Leander", "Starr", "Jameson", "na", "die", "Jameson-inval", ".", "Januarie", "–", "Utah", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", "van", "Amerika", ".", "Januarie", "–", "Wilhelm", "Röntgen", "ontdek", "'n", "vorm", "van", "elektromagnetiese", "bestraling", "wat", "later", "bekend", "staan", "as", "X-strale", ".", "Januarie", "–", "Cecil", "John", "Rhodes", "tree", "uit", "as", "Eerste", "Minister", "ná", "'n", "skandaal", "oor", "die", "Jameson-inval", "in", "Transvaal", "deur", "sy", "vriend", ",", "Dr", ".", "Leander", "Starr", "Jameson", ".", "Februarie", "–", "Die", "opera", "La", "bohème", "open", "vir", "die", "eerste", "keer", ";", "in", "Turyn", ".", "Februarie", "–", "Oscar", "Wilde", "se", "drama", "Salomé", "open", "vir", "die", "eerste", "keer", ";", "in", "Parys", ".", "Februarie", "–", "Die", "Braamfonteinse", "dinamiet-ontploffing", "naby", "Johannesburg", "se", "middestad", "eis", "tientalle", "lewens", "en", "lê", "talle", "geboue", "in", "puin", ",", "onder", "meer", "die", "eerste", "kerkgebou", "van", "die", "NG", "gemeente", "Fordsburg.", "Ds", ".", "Abraham", "Kriel", "het", "ná", "die", "eerste", "begrafnis", "vanslagoffers", "\"", "soos", "'n", "kind", "gesnik", "\"", ".", "Maart", "–", "Ethiopië", "wen", "die", "beslissende", "Slag", "van", "Adoea", "oor", "Italië", "wat", "die", "Eerste", "Italo-Abessiniese", "Oorlog", "tot", "’n", "einde", "bring", ".", "Maart", "–", "Ons", "Kleintji", ",", "die", "eerste", "Afrikaanse", "tydskrif", ",", "verskyn", "vir", "die", "eerste", "maal", ".", "April", "–", "Die", "eerste", "moderne", "Olimpiese", "Somerspele", "word", "deur", "die", "Griekse", "koning", "George", "I", "in", "Athene", "geopen", ".", "Mei", "–", "Die", "Chodinka-tragedie", "vind", "plaas", "buite", "Moskou", ".", "Junie", "–", "Die", "Ford", "Quadricycle", ",", "die", "eerste", "Fordvoertuig", "ooit", ",", "word", "deur", "Henry", "Ford", "voltooi", ".", "Junie", "–", "Die", "Drummond", "Castle", "vergaan", "aan", "die", "Franse", "kus", ".", "Julie", "–", "Wilfrid", "Laurier", "word", "die", "sewende", "Eerste", "Minister", "van", "Kanada", ".", "Augustus", "–", "Die", "kortste", "oorlog", "in", "opgetekende", "geskiedenis", ",", "die", "Anglo-Zanzibar-oorlog", ",", "begin", "nege-uur", "die", "oggend", "en", "eindig", "vyf-en-veertig", "minute", "later", ".", "September", "–", "Koningin", "Victoria", "word", "die", "langsheersende", "monarg", "in", "Britse", "geskiedenis", ".", "Desember", "–", "Die", "Glasgow-moltrein", ",", "die", "derde", "oudste", "moltreinstelsel", "ter", "wêreld", ",", "word", "in", "Glasgow", ",", "Skotland", ",", "in", "gebruik", "geneem", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Frans", "Erasmus", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Februarie", "–", "Ivan", "Mitford-Barberton", ",", "Suid-Afrikaanse", "beeldhouer", "en", "skrywer", "(", "†", "Februarie", "–", "Basil", "Schonland", ",", "Suid-Afrikaanse", "fisikus", "(", "†", "Februarie", "–", "Jeremy", "Schulman", ",", "Suid-Afrikaanse", "violis", "en", "dirigent", "(", "†", "Februarie", "–", "Paul", "van", "Ostaijen", ",", "Vlaamse", "digter", "(", "†", "Februarie", "–", "Ida", "Noddack", ",", "'n", "Duitse", "chemikus", "en", "fisikus", "(", "†", "Februarie", "–", "Andrei", "Zhdanov,", "Sowjetleier", "en", "kulturele", "ideoloog", "(", "†", "Maart", "–", "Helga", "Molander", ",", "Duitse", "aktrise", "(", "†", "Mei", "–", "Walter", "Fitzgerald", "'n", "Engelse", "akteur", "(", "†", "Mei", "–", "Felix", "Steiner", ",", "Duitse", "generaal", "(", "†", "Julie", "–", "Trygve", "Lie", ",", "'n", "Noorse", "politikus", ",", "diplomaat", "en", "die", "eerste", "sekretaris-generaal", "van", "die", "Verenigde", "Nasies", "(", "†", "Julie", "–", "A.J", ".", "Cronin", ",", "Skotse", "romanskrywer", "(", "†", "Augustus", "–", "Jean", "Piaget", ",", "Switserse", "sielkundige", "(", "†", "Augustus", "–", "Albert", "Ball", ",", "Engelse", "bobaasvlieënier", "(", "†", "Augustus", "–", "Leslie", "Groves", ",", "luitenant-generaal", "in", "die", "Amerikaanse", "Leër", "en", "projekbestuurder", "van", "die", "Manhattan-projek", "(", "†", "Augustus", "–", "Hendrik", "de", "Vries", ",", "Nederlandse", "digter", "en", "skilder", "(", "†", "September", "–", "F", ".", "Scott", "Fitzgerald", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "(", "†", "September", "–", "Willem", "Hendrik", "van", "den", "Bos", ",", "Suid-Afrikaanse", "sterrekundige", "(", "†", "Oktober", "–", "M.", "S.B", ".", "Kritzinger", ",", "Afrikaanse", "letterkundige", "en", "leksikograaf", "(", "†", "Oktober", "–", "Edith", "Brown", ",", "oorlewende", "van", "die", "Titanic-skeepsramp", "(", "†", "November", "–", "Ian", "Wolfe", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "November", "–", "Mamie", "Eisenhower", ",", "Eerste", "Dame", "van", "die", "VSA", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Prins", "Hendrik", "van", "Battenberg", ",", "morganatiese", "afstammeling", "van", "die", "Huis", "van", "Hesse", "(", "*", "Mei", "–", "Clara", "Schumann", ",", "Duitse", "pianis", ",", "komponis", "en", "pedagoog", "en", "eggenote", "van", "Robert", "Schumann", "(", "*", "Junie", "–", "Friedrich", "Gerhard", "Rohlfs", ",", "Duitse", "geograaf", "en", "avonturier", "(", "*", "Julie", "–", "August", "Kekulé", ",", "Duitse", "chemikus", "(", "*", "Augustus", "–", "Otto", "Lilienthal", ",", "die", "Duitse", "lugvaartpionier", "sterf", "na", "'n", "ongeluk", "met", "een", "van", "sy", "sweeftuie", "(", "*", "Augustus", "–", "Mary", "Abigail", "Dodge", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "en", "essayis", "(", "*", "Desember", "–", "Alfred", "Nobel", ",", "die", "Sweedse", "uitvinder", "van", "dinamiet", "en", "die", "skepper", "van", "die", "Nobelprys", "(", "*", "19de", "eeu", "1896" ]
554
https://af.wikipedia.org/wiki/1895
1895
Die jaar 1895 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Dinsdag begin het. Dit was die 95ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 12 Januarie – Die Britse bewaringsorganisasie National Trust for Places of Historic Interest or Natural Beauty word gestig. 17 April – Die Eerste Chinees-Japannese Oorlog kom tot 'n einde. 23 Mei – Die Republiek van Formosa word gestig. 5 November – George B. Selden verkry die eerste Amerikaanse patent vir 'n motorvoertuig. 8 November – Wilhelm Röntgen ontdek X-strale. 28 Desember – Geskiedenis van die rolprent: Die Lumière broers vertoon vir die eerste keer bewegende prente aan 'n betalende gehoor. Henry James publiseer sy versamelde werk Terminations. Dit bevat onder andere die fabel The Altar of the Dead. Sy toneelstuk Guy Domvilles is vir die eerste keer opgevoer. Die opstand van die koningsgesindes van Hawaii word onderdruk en die vroeëre koningin Liliuokalani word heringestel. Geboortes 1 Januarie – J. Edgar Hoover, Amerikaanse FBI-direkteur († 1972). 17 Januarie – Henning Klopper, Suid-Afrikaanse taalstryder († 1985). 6 Februarie – Babe Ruth, Amerikaanse bofbalspeler († 1948). 9 Februarie – Fjodor Otsep, Russiese draaiboekskrywer en regisseur († 1949). 29 April – Malcolm Sargent, Britse dirigent († 1967). 10 Junie – Hattie McDaniel, Amerikaanse aktrise en die eerste Swart Amerikaner om 'n Oscar te wen († 1952). 24 Junie – Jack Dempsey, Amerikaanse bokser († 1983). 13 Julie – Sidney Blackmer, Amerikaanse akteur († 1973). 22 Julie – Hans Rosbaud, Oostenrykse dirigent († 1962). 7 Augustus – Cecilia Wessels, Suid-Afrikaanse operasangeres († 1970). 9 Augustus – Léonide Massine, Russiese balletdanser en choreograaf († 1979). 15 September – Dr. Jan van Bruggen, Afrikaanse digter, skrywer, onderwyser en dosent († 1948). 8 Oktober – Juan Perón, Argentynse militaris en president van Argentinië († 1974). 25 Oktober – Levi Eshkol, Israelse politikus (eerste minister) († 1969). 26 Oktober – Josef-Ernst Fürst Fugger von Glött, Duitse politikus († 1981). 26 Oktober – Allan G.B. Fisher, Nieu-Seelandse ekonoom († 1976). 1 November – Lewis Martin, Amerikaanse akteur († 1974). 14 Desember – George VI, Britse koning († 1952). Sterftes 20 Februarie – Frederick Douglass, Amerikaanse sosiale hervormer, slawernyafskaffingsaktivis, redenaar, skrywer en staatsman (* 1817). 29 Junie – Thomas Henry Huxley, Britse bioloog en hoofverteenwoordiger van die Agnostisisme (* 1825). 5 Augustus – Friedrich Engels, Duitse filosoof (* 1820) 8 September – Adam Opel, Duitse ingenieur en industrialis (* 1837) 28 September - Louis Pasteur, Franse wetenskaplike en pionier van mikrobiologie (* 1822). 8 Desember – Théodore Hersart de la Villemarqué, Bretonse skrywer (* 1815). 24 Desember – Edward Harland, Britse ingenieur, skeepsbouer en politikus; medestigter van die skeepswerf Harland & Wolff te Belfast (* 1831). 19de eeu 1895
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Dinsdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Die", "Britse", "bewaringsorganisasie", "National", "Trust", "for", "Places", "of", "Historic", "Interest", "or", "Natural", "Beauty", "word", "gestig", ".", "April", "–", "Die", "Eerste", "Chinees-Japannese", "Oorlog", "kom", "tot", "'n", "einde", ".", "Mei", "–", "Die", "Republiek", "van", "Formosa", "word", "gestig", ".", "November", "–", "George", "B", ".", "Selden", "verkry", "die", "eerste", "Amerikaanse", "patent", "vir", "'n", "motorvoertuig", ".", "November", "–", "Wilhelm", "Röntgen", "ontdek", "X-strale", ".", "Desember", "–", "Geskiedenis", "van", "die", "rolprent", ":", "Die", "Lumière", "broers", "vertoon", "vir", "die", "eerste", "keer", "bewegende", "prente", "aan", "'n", "betalende", "gehoor", ".", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "versamelde", "werk", "Terminations", ".", "Dit", "bevat", "onder", "andere", "die", "fabel", "The", "Altar", "of", "the", "Dead", ".", "Sy", "toneelstuk", "Guy", "Domvilles", "is", "vir", "die", "eerste", "keer", "opgevoer", ".", "Die", "opstand", "van", "die", "koningsgesindes", "van", "Hawaii", "word", "onderdruk", "en", "die", "vroeëre", "koningin", "Liliuokalani", "word", "heringestel", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "J", ".", "Edgar", "Hoover", ",", "Amerikaanse", "FBI-direkteur", "(", "†", "Januarie", "–", "Henning", "Klopper", ",", "Suid-Afrikaanse", "taalstryder", "(", "†", "Februarie", "–", "Babe", "Ruth", ",", "Amerikaanse", "bofbalspeler", "(", "†", "Februarie", "–", "Fjodor", "Otsep", ",", "Russiese", "draaiboekskrywer", "en", "regisseur", "(", "†", "April", "–", "Malcolm", "Sargent", ",", "Britse", "dirigent", "(", "†", "Junie", "–", "Hattie", "McDaniel", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "en", "die", "eerste", "Swart", "Amerikaner", "om", "'n", "Oscar", "te", "wen", "(", "†", "Junie", "–", "Jack", "Dempsey", ",", "Amerikaanse", "bokser", "(", "†", "Julie", "–", "Sidney", "Blackmer", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Julie", "–", "Hans", "Rosbaud", ",", "Oostenrykse", "dirigent", "(", "†", "Augustus", "–", "Cecilia", "Wessels", ",", "Suid-Afrikaanse", "operasangeres", "(", "†", "Augustus", "–", "Léonide", "Massine", ",", "Russiese", "balletdanser", "en", "choreograaf", "(", "†", "September", "–", "Dr", ".", "Jan", "van", "Bruggen", ",", "Afrikaanse", "digter", ",", "skrywer", ",", "onderwyser", "en", "dosent", "(", "†", "Oktober", "–", "Juan", "Perón", ",", "Argentynse", "militaris", "en", "president", "van", "Argentinië", "(", "†", "Oktober", "–", "Levi", "Eshkol", ",", "Israelse", "politikus", "(", "eerste", "minister", ")", "(", "†", "Oktober", "–", "Josef-Ernst", "Fürst", "Fugger", "von", "Glött", ",", "Duitse", "politikus", "(", "†", "Oktober", "–", "Allan", "G.B", ".", "Fisher", ",", "Nieu-Seelandse", "ekonoom", "(", "†", "November", "–", "Lewis", "Martin", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Desember", "–", "George", "VI", ",", "Britse", "koning", "(", "†", "Sterftes", "Februarie", "–", "Frederick", "Douglass", ",", "Amerikaanse", "sosiale", "hervormer", ",", "slawernyafskaffingsaktivis", ",", "redenaar", ",", "skrywer", "en", "staatsman", "(", "*", "Junie", "–", "Thomas", "Henry", "Huxley", ",", "Britse", "bioloog", "en", "hoofverteenwoordiger", "van", "die", "Agnostisisme", "(", "*", "Augustus", "–", "Friedrich", "Engels", ",", "Duitse", "filosoof", "(", "*", "September", "–", "Adam", "Opel", ",", "Duitse", "ingenieur", "en", "industrialis", "(", "*", "September", "-", "Louis", "Pasteur", ",", "Franse", "wetenskaplike", "en", "pionier", "van", "mikrobiologie", "(", "*", "Desember", "–", "Théodore", "Hersart", "de", "la", "Villemarqué", ",", "Bretonse", "skrywer", "(", "*", "Desember", "–", "Edward", "Harland", ",", "Britse", "ingenieur", ",", "skeepsbouer", "en", "politikus", ";", "medestigter", "van", "die", "skeepswerf", "Harland", "&", "Wolff", "te", "Belfast", "(", "*", "19de", "eeu", "1895" ]
555
https://af.wikipedia.org/wiki/1894
1894
Die jaar 1894 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Maandag begin het. Dit was die 94ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Suid-Afrika – Cecil John Rhodes verhoed die kleurling Krom Hendriks om deel te neem aan 'n kriekettoer van die Kaapse span na Engeland. Die eerste erwe word uitgemeet in Stilbaai. 25 Maart – Coxey's Army, die eerste noemenswaardige Amerikaanse protes optog, vertrek van Massillon, Ohio na Washington D.C.. 24 Junie – Die Internasionale Olimpiese komitee besluit om die Olimpiese spele elke vier jaar te hou. 28 Junie – Werkersdag (Engels: Labor Day) word 'n amptelike VSA vakansiedag. 25 Julie – Aanvang van die Eerste Chinees-Japannese Oorlog. Geboortes 11 Januarie – Margaret Ballinger, invloedryke spreker en stigterslid van die Liberale Party († 1980). 20 Januarie – Walter Piston, Amerikaanse komponis († 1976). 3 Februarie – Norman Rockwell, Amerikaanse skilder en illustreerder († 1978). 10 Februarie – Harold Macmillan, Britse eerste minister († 1986). 20 Maart – Jannie Hofmeyr, Suid-Afrikaanse geleerde en politikus († 1948). 17 April – Nikita Chroesjtsjof, Russiese politikus en partyleier († 1971). 23 April – Frank Borzage, Amerikaanse akteur, regisseur, en vervaardiger († 1962). 26 April – Rudolf Hess, Duitse Nazi-leier († 1987). 23 Junie – Alfred Kinsey, Amerikaanse entomoloog († 1956). 23 Junie – Edward VIII van die Verenigde Koninkryk, Britse koning († 1972). 25 Junie – Hermann Oberth, Duitse fisikus († 1989). 19 Julie – Percy Spencer, Amerikaanse ingenieur en uitvinder van die mikrogolfoond († 1970). 26 Julie – Aldous Huxley, Engels-Amerikaanse skrywer en digter († 1963). 23 Augustus – A.A. Pienaar, Afrikaanse skrywer wat onder die skuilnaam Sangiro gepubliseer het († 1979). 24 Augustus – Elisha Scott, Noord-Ierse sokkerdoelwagter en afrigter († 1959). 28 Augustus – Karl Böhm, Oostenrykse dirigent († 1981). 22 September – Minerva Urecal, Amerikaanse aktrise († 1966). 2 Oktober – Irma Stern, Suid-Afrikaanse kunsskilder († 1966). 16 Oktober – Moshe Sharett, Israelse politikus (eerste minister) († 1965). 24 Oktober – Aletta Coetzee, eggenote van prof. J. Chris Coetzee († 1978). 4 November – Clarence van Riet Lowe, Suid-Afrikaanse siviele ingenieur en prehistoriese argeoloog († 1956). 14 November – Rino Corso Fougier, Italiaanse lugmaggeneraal tydens die Tweede Wêreldoorlog († 1963). 29 November – Toon van den Heever, Suid-Afrikaanse digter, regter en Hertzogprys-wenner († 1956). 5 Desember – Charles Robberts Swart, die laaste Goewerneur-Generaal van die Unie van Suid-Afrika en die eerste Staatspresident van die Republiek van Suid-Afrika († 1982). 8 Desember – James Thurber, Amerikaanse skrywer († 1961). Onbekend – Lizzie van Zyl, slagoffer van die Verskroeideaardebeleid († 1901). Sterftes 1 Januarie – Heinrich Hertz, Duitse fisikus (* 1857). 27 April – Charles Laval, Franse skilder (* 1862). 20 Oktober – Aleksander III van Rusland, tsaar van Rusland (* 1845). 3 Desember – Robert Louis Stevenson, Skotse romansier en reisskrywer (* 1850). 7 Desember – Ferdinand de Lesseps, Franse diplomaat en die dryfveer agter die bou van die Suezkanaal (* 1805). Lobengula, die tweede en laaste koning van die Ndebeles (* 1845). 19de eeu 1894
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Maandag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Suid-Afrika", "–", "Cecil", "John", "Rhodes", "verhoed", "die", "kleurling", "Krom", "Hendriks", "om", "deel", "te", "neem", "aan", "'n", "kriekettoer", "van", "die", "Kaapse", "span", "na", "Engeland", ".", "Die", "eerste", "erwe", "word", "uitgemeet", "in", "Stilbaai", ".", "Maart", "–", "Coxey's", "Army", ",", "die", "eerste", "noemenswaardige", "Amerikaanse", "protes", "optog", ",", "vertrek", "van", "Massillon", ",", "Ohio", "na", "Washington", "D.C", ".", ".", "Junie", "–", "Die", "Internasionale", "Olimpiese", "komitee", "besluit", "om", "die", "Olimpiese", "spele", "elke", "vier", "jaar", "te", "hou", ".", "Junie", "–", "Werkersdag", "(", "Engels", ":", "Labor", "Day", ")", "word", "'n", "amptelike", "VSA", "vakansiedag", ".", "Julie", "–", "Aanvang", "van", "die", "Eerste", "Chinees-Japannese", "Oorlog", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Margaret", "Ballinger", ",", "invloedryke", "spreker", "en", "stigterslid", "van", "die", "Liberale", "Party", "(", "†", "Januarie", "–", "Walter", "Piston", ",", "Amerikaanse", "komponis", "(", "†", "Februarie", "–", "Norman", "Rockwell", ",", "Amerikaanse", "skilder", "en", "illustreerder", "(", "†", "Februarie", "–", "Harold", "Macmillan", ",", "Britse", "eerste", "minister", "(", "†", "Maart", "–", "Jannie", "Hofmeyr", ",", "Suid-Afrikaanse", "geleerde", "en", "politikus", "(", "†", "April", "–", "Nikita", "Chroesjtsjof", ",", "Russiese", "politikus", "en", "partyleier", "(", "†", "April", "–", "Frank", "Borzage", ",", "Amerikaanse", "akteur", ",", "regisseur", ",", "en", "vervaardiger", "(", "†", "April", "–", "Rudolf", "Hess", ",", "Duitse", "Nazi-leier", "(", "†", "Junie", "–", "Alfred", "Kinsey", ",", "Amerikaanse", "entomoloog", "(", "†", "Junie", "–", "Edward", "VIII", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", ",", "Britse", "koning", "(", "†", "Junie", "–", "Hermann", "Oberth", ",", "Duitse", "fisikus", "(", "†", "Julie", "–", "Percy", "Spencer", ",", "Amerikaanse", "ingenieur", "en", "uitvinder", "van", "die", "mikrogolfoond", "(", "†", "Julie", "–", "Aldous", "Huxley", ",", "Engels-Amerikaanse", "skrywer", "en", "digter", "(", "†", "Augustus", "–", "A.", "A", ".", "Pienaar", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "wat", "onder", "die", "skuilnaam", "Sangiro", "gepubliseer", "het", "(", "†", "Augustus", "–", "Elisha", "Scott", ",", "Noord-Ierse", "sokkerdoelwagter", "en", "afrigter", "(", "†", "Augustus", "–", "Karl", "Böhm", ",", "Oostenrykse", "dirigent", "(", "†", "September", "–", "Minerva", "Urecal", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Oktober", "–", "Irma", "Stern", ",", "Suid-Afrikaanse", "kunsskilder", "(", "†", "Oktober", "–", "Moshe", "Sharett", ",", "Israelse", "politikus", "(", "eerste", "minister", ")", "(", "†", "Oktober", "–", "Aletta", "Coetzee", ",", "eggenote", "van", "prof", ".", "J", ".", "Chris", "Coetzee", "(", "†", "November", "–", "Clarence", "van", "Riet", "Lowe", ",", "Suid-Afrikaanse", "siviele", "ingenieur", "en", "prehistoriese", "argeoloog", "(", "†", "November", "–", "Rino", "Corso", "Fougier", ",", "Italiaanse", "lugmaggeneraal", "tydens", "die", "Tweede", "Wêreldoorlog", "(", "†", "November", "–", "Toon", "van", "den", "Heever", ",", "Suid-Afrikaanse", "digter", ",", "regter", "en", "Hertzogprys-wenner", "(", "†", "Desember", "–", "Charles", "Robberts", "Swart", ",", "die", "laaste", "Goewerneur-Generaal", "van", "die", "Unie", "van", "Suid-Afrika", "en", "die", "eerste", "Staatspresident", "van", "die", "Republiek", "van", "Suid-Afrika", "(", "†", "Desember", "–", "James", "Thurber", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "(", "†", "Onbekend", "–", "Lizzie", "van", "Zyl", ",", "slagoffer", "van", "die", "Verskroeideaardebeleid", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Heinrich", "Hertz", ",", "Duitse", "fisikus", "(", "*", "April", "–", "Charles", "Laval", ",", "Franse", "skilder", "(", "*", "Oktober", "–", "Aleksander", "III", "van", "Rusland", ",", "tsaar", "van", "Rusland", "(", "*", "Desember", "–", "Robert", "Louis", "Stevenson", ",", "Skotse", "romansier", "en", "reisskrywer", "(", "*", "Desember", "–", "Ferdinand", "de", "Lesseps", ",", "Franse", "diplomaat", "en", "die", "dryfveer", "agter", "die", "bou", "van", "die", "Suezkanaal", "(", "*", "Lobengula", ",", "die", "tweede", "en", "laaste", "koning", "van", "die", "Ndebeles", "(", "*", "19de", "eeu", "1894" ]
556
https://af.wikipedia.org/wiki/1893
1893
Die jaar 1893 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Sondag begin het. Dit was die 93ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 23 Februarie – Rudolf Diesel ontvang 'n patent vir die dieselenjin. 12 Junie – Giuseppe Sarto (later Pous Pius X) word kardinaal-priester van S. Bernardo alle Terme. 27 Junie – Val van die New York aandelebeurs. 30 Junie – Die Excelsior-diamant van 995 karaat word gevind in De Beers se myn in Jagersfontein. 3 Oktober – Die Eerste Matabele-oorlog breek uit. 4 Desember – Die Shangani-patrollie word deur die Matabeles uitgewis. Geboortes 12 Januarie – Hermann Göring, Duitse politieke en militêre leier († 1946) 22 Januarie – Conrad Veidt, Duitsgebore Amerikaanse filmakteur († 1943). 12 Februarie – Omar Bradley, Amerikaanse generaal († 1981). 4 Februarie – Raymond Dart, Australies-gebore Suid-Afrikaanse professor en een van die wêreld se voorste antropoloë († 1988). 8 Maart – Alfred Bitini Xuma, Suid-Afrikaanse leier, aktivis en ANC-president van 1940 tot 1949 († 1962). 16 Maart - Isobel Elsom, Engelse aktrise († 1981). 20 April – Joan Miró, Spaans-Katalaanse skilder († 1983). 20 April – Harold Lloyd, Amerikaanse akteur († 1971). 30 Junie – Walter Ulbricht, Oos-Duitse kommunistiese politikus († 1973). 15 Julie – Johannes Gerhardus Strijdom, Eerste Minister van Suid-Afrika († 1958). 17 Augustus – Mae West, Amerikaanse aktrise en draaiboekskrywer († 1980). 27 Augustus – Genl. Dan Pienaar, aanvoerder van die 1ste SA Divisie tydens die Tweede Wêreldoorlog († 1942). 5 November – Raymond Loewy, Frans-Amerikaanse nywerheidsontwerper († 1986). 26 Desember – Mao Zedong, Kommunistiese Chinese politikus en partyleier († 1976). Sterftes Februarie – Kreli, Xhosa opperhoof en seun van Hintsa (* 1818). 29 Maart – Klaas Waarzegger was die skrywersnaam van Louis Henri Meurant (* 1811). 20 April – Jan Viljoen, pionier, soldaat en jagter (* 1812). 17 Junie – Rutherford B. Hayes, 19de President van die Verenigde State (* 1822) 23 Junie – Sir Theophilus Shepstone, Suid-Afrikaanse staatsman ( * 1817). 6 Julie – Guy de Maupassant, Franse skrywer en joernalis (* 1850). 27 Julie – Alois Hugo Nellmapius, Suid-Afrikaanse sakeman, nyweraar en baanbrekerbewaringskundige (* 1847). 29 September – Thomas Bain, ingenieur en beroemde bergpasbouer (* 1830). 6 November – Pjotr Tsjaikofski, Russiese komponis (* 1840). 4 Desember – Allan Wilson, Rhodesiese soldaat (* 1856). 19de eeu 1893
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Sondag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Februarie", "–", "Rudolf", "Diesel", "ontvang", "'n", "patent", "vir", "die", "dieselenjin", ".", "Junie", "–", "Giuseppe", "Sarto", "(", "later", "Pous", "Pius", "X", ")", "word", "kardinaal-priester", "van", "S", ".", "Bernardo", "alle", "Terme", ".", "Junie", "–", "Val", "van", "die", "New", "York", "aandelebeurs", ".", "Junie", "–", "Die", "Excelsior-diamant", "vankaraat", "word", "gevind", "in", "De", "Beers", "se", "myn", "in", "Jagersfontein", ".", "Oktober", "–", "Die", "Eerste", "Matabele-oorlog", "breek", "uit", ".", "Desember", "–", "Die", "Shangani-patrollie", "word", "deur", "die", "Matabeles", "uitgewis", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Hermann", "Göring", ",", "Duitse", "politieke", "en", "militêre", "leier", "(", "†", "Januarie", "–", "Conrad", "Veidt", ",", "Duitsgebore", "Amerikaanse", "filmakteur", "(", "†", "Februarie", "–", "Omar", "Bradley", ",", "Amerikaanse", "generaal", "(", "†", "Februarie", "–", "Raymond", "Dart", ",", "Australies-gebore", "Suid-Afrikaanse", "professor", "en", "een", "van", "die", "wêreld", "se", "voorste", "antropoloë", "(", "†", "Maart", "–", "Alfred", "Bitini", "Xuma", ",", "Suid-Afrikaanse", "leier", ",", "aktivis", "en", "ANC-president", "vantot", "(", "†", "Maart", "-", "Isobel", "Elsom", ",", "Engelse", "aktrise", "(", "†", "April", "–", "Joan", "Miró", ",", "Spaans-Katalaanse", "skilder", "(", "†", "April", "–", "Harold", "Lloyd", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Junie", "–", "Walter", "Ulbricht", ",", "Oos-Duitse", "kommunistiese", "politikus", "(", "†", "Julie", "–", "Johannes", "Gerhardus", "Strijdom", ",", "Eerste", "Minister", "van", "Suid-Afrika", "(", "†", "Augustus", "–", "Mae", "West", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "en", "draaiboekskrywer", "(", "†", "Augustus", "–", "Genl", ".", "Dan", "Pienaar", ",", "aanvoerder", "van", "diete", "SA", "Divisie", "tydens", "die", "Tweede", "Wêreldoorlog", "(", "†", "November", "–", "Raymond", "Loewy", ",", "Frans-Amerikaanse", "nywerheidsontwerper", "(", "†", "Desember", "–", "Mao", "Zedong", ",", "Kommunistiese", "Chinese", "politikus", "en", "partyleier", "(", "†", "Sterftes", "Februarie", "–", "Kreli", ",", "Xhosa", "opperhoof", "en", "seun", "van", "Hintsa", "(", "*", "Maart", "–", "Klaas", "Waarzegger", "was", "die", "skrywersnaam", "van", "Louis", "Henri", "Meurant", "(", "*", "April", "–", "Jan", "Viljoen", ",", "pionier", ",", "soldaat", "en", "jagter", "(", "*", "Junie", "–", "Rutherford", "B", ".", "Hayes,e", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "Junie", "–", "Sir", "Theophilus", "Shepstone", ",", "Suid-Afrikaanse", "staatsman", "(", "*", "Julie", "–", "Guy", "de", "Maupassant", ",", "Franse", "skrywer", "en", "joernalis", "(", "*", "Julie", "–", "Alois", "Hugo", "Nellmapius", ",", "Suid-Afrikaanse", "sakeman", ",", "nyweraar", "en", "baanbrekerbewaringskundige", "(", "*", "September", "–", "Thomas", "Bain", ",", "ingenieur", "en", "beroemde", "bergpasbouer", "(", "*", "November", "–", "Pjotr", "Tsjaikofski", ",", "Russiese", "komponis", "(", "*", "Desember", "–", "Allan", "Wilson", ",", "Rhodesiese", "soldaat", "(", "*", "19de", "eeu", "1893" ]
557
https://af.wikipedia.org/wiki/1892
1892
Die jaar 1892 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Vrydag begin het. Dit was die 92ste jaar van die 19de eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure W.E. Maclagan, kaptein van die Britse en Ierse Leeus skenk die Curriebeker aan Suid-Afrikaanse rugby. Die Franse begin die Tweede Dahomey-oorlog wat van die land 'n Franse kolonie sou maak. Geboortes 1 Januarie – Bertha Solomon, Suid-Afrikaanse feminis en politikus († 1969). 2 Januarie – Artur Rodziński, Poolse opera en simfoniedirigent († 1958). 3 Januarie – J.R.R. Tolkien, Suid-Afrikaanse gebore Britse skrywer en filoloog († 1973). 11 Januarie – Valeska Gert, Duitse aktrise († 1978). 20 Februarie - Arthur Schröder, Duitse akteur († 1986). 10 Maart – Arthur Honegger, Switserse komponis († 1955). 8 April – Richard Neutra, Oostenryks-Amerikaanse modernistiese argitek († 1970). 8 April – Mary Pickford, Amerikaanse akteur († 1979). 30 April – T.J. Haarhoff, Suid-Afrikaanse skrywer († 1971). 2 Mei – Manfred von Richthofen, Duitse Eerste Wêreldoorlog-vegvlieënier ( † 21 April 1918). 7 Mei – Josip Broz Tito, president van Joego-Slawië († 1980). 11 Mei – Pieter Hamersma, lid van die Kaapse Provinsiale Raad en vooruitstrewende Karooboer († 1953). 28 Mei – Sepp Dietrich, SS Duitse offisier en lyfwag van Adolf Hitler († 1966). 13 Junie – Basil Rathbone, Suid-Afrikaanse akteur († 1967). 22 Junie – Robert Ritter von Greim, Duitse vlieënier en veldmaarskalk († 1945). 15 Julie – Walter Benjamin, Duits-Joodse Marxistiese kultuurfilosoof († 1940). 22 Julie – Arthur Seyss-Inquart, 'n Oostenrykse Nazi-politikus († 1946). 26 Julie – Henry Vollam Morton, Britse joernalis en reisskrywer († 1979) 29 Julie – William Powell, Amerikaanse akteur († 1984). 14 Augustus – Kaikhosru Shapurji Sorabji, Engelse pianis, komponis en kritikus († 1988). 15 September – Helena Lochner, 'n Afrikaanse skryfster († 1951). 16 September – Werner Bergengruen, Duits-Baltiese skrywer († 1964). 3 Oktober – Maurice Maréchal, Franse klassieke tjellis († 1964). 4 Desember – Francisco Franco, 'n Spaanse militêre leier wat Spanje van 1939 tot sy dood as 'n diktator regeer het († 1975). Sterftes 21 Januarie – John Couch Adams, Britse wiskundige en sterrekundige (* 1819) 25 Januarie – Groothertog Konstantyn Nikolajewitsj van Rusland, die tweede oudste seun van tsaar Nikolaas I van Rusland (* 1827). 17 April – Alexander Mackenzie, Kanadese bouaannemer, koerantuitgewer en staatsman, Eerste Minister van Kanada (* 1822). 25 Junie – Iwan Tsjerski, Pools-Russiese geoloog en geograaf (* 1845) 23 Augustus – Deodoro da Fonseca, Brasiliaanse veldmaarskalk en politikus, 1ste President van Brasilië (* 1827) 6 Oktober – Alfred Tennyson, Britse digter (* 1809) 6 Desember – Werner von Siemens, Duitse ingenieur, uitvinder en industrialis (* 1816) 19de eeu 1892
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Vrydag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "W.", "E", ".", "Maclagan", ",", "kaptein", "van", "die", "Britse", "en", "Ierse", "Leeus", "skenk", "die", "Curriebeker", "aan", "Suid-Afrikaanse", "rugby", ".", "Die", "Franse", "begin", "die", "Tweede", "Dahomey-oorlog", "wat", "van", "die", "land", "'n", "Franse", "kolonie", "sou", "maak", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Bertha", "Solomon", ",", "Suid-Afrikaanse", "feminis", "en", "politikus", "(", "†", "Januarie", "–", "Artur", "Rodziński", ",", "Poolse", "opera", "en", "simfoniedirigent", "(", "†", "Januarie", "–", "J.", "R.R", ".", "Tolkien", ",", "Suid-Afrikaanse", "gebore", "Britse", "skrywer", "en", "filoloog", "(", "†", "Januarie", "–", "Valeska", "Gert", ",", "Duitse", "aktrise", "(", "†", "Februarie", "-", "Arthur", "Schröder", ",", "Duitse", "akteur", "(", "†", "Maart", "–", "Arthur", "Honegger", ",", "Switserse", "komponis", "(", "†", "April", "–", "Richard", "Neutra", ",", "Oostenryks-Amerikaanse", "modernistiese", "argitek", "(", "†", "April", "–", "Mary", "Pickford", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "T.J", ".", "Haarhoff", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Mei", "–", "Manfred", "von", "Richthofen", ",", "Duitse", "Eerste", "Wêreldoorlog-vegvlieënier", "(", "†April", "Mei", "–", "Josip", "Broz", "Tito", ",", "president", "van", "Joego-Slawië", "(", "†", "Mei", "–", "Pieter", "Hamersma", ",", "lid", "van", "die", "Kaapse", "Provinsiale", "Raad", "en", "vooruitstrewende", "Karooboer", "(", "†", "Mei", "–", "Sepp", "Dietrich", ",", "SS", "Duitse", "offisier", "en", "lyfwag", "van", "Adolf", "Hitler", "(", "†", "Junie", "–", "Basil", "Rathbone", ",", "Suid-Afrikaanse", "akteur", "(", "†", "Junie", "–", "Robert", "Ritter", "von", "Greim", ",", "Duitse", "vlieënier", "en", "veldmaarskalk", "(", "†", "Julie", "–", "Walter", "Benjamin", ",", "Duits-Joodse", "Marxistiese", "kultuurfilosoof", "(", "†", "Julie", "–", "Arthur", "Seyss-Inquart", ",", "'n", "Oostenrykse", "Nazi-politikus", "(", "†", "Julie", "–", "Henry", "Vollam", "Morton", ",", "Britse", "joernalis", "en", "reisskrywer", "(", "†", "Julie", "–", "William", "Powell", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Augustus", "–", "Kaikhosru", "Shapurji", "Sorabji", ",", "Engelse", "pianis", ",", "komponis", "en", "kritikus", "(", "†", "September", "–", "Helena", "Lochner", ",", "'n", "Afrikaanse", "skryfster", "(", "†", "September", "–", "Werner", "Bergengruen", ",", "Duits-Baltiese", "skrywer", "(", "†", "Oktober", "–", "Maurice", "Maréchal", ",", "Franse", "klassieke", "tjellis", "(", "†", "Desember", "–", "Francisco", "Franco", ",", "'n", "Spaanse", "militêre", "leier", "wat", "Spanje", "vantot", "sy", "dood", "as", "'n", "diktator", "regeer", "het", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "John", "Couch", "Adams", ",", "Britse", "wiskundige", "en", "sterrekundige", "(", "*", "Januarie", "–", "Groothertog", "Konstantyn", "Nikolajewitsj", "van", "Rusland", ",", "die", "tweede", "oudste", "seun", "van", "tsaar", "Nikolaas", "I", "van", "Rusland", "(", "*", "April", "–", "Alexander", "Mackenzie", ",", "Kanadese", "bouaannemer", ",", "koerantuitgewer", "en", "staatsman", ",", "Eerste", "Minister", "van", "Kanada", "(", "*", "Junie", "–", "Iwan", "Tsjerski", ",", "Pools-Russiese", "geoloog", "en", "geograaf", "(", "*", "Augustus", "–", "Deodoro", "da", "Fonseca", ",", "Brasiliaanse", "veldmaarskalk", "en", "politikus,te", "President", "van", "Brasilië", "(", "*", "Oktober", "–", "Alfred", "Tennyson", ",", "Britse", "digter", "(", "*", "Desember", "–", "Werner", "von", "Siemens", ",", "Duitse", "ingenieur", ",", "uitvinder", "en", "industrialis", "(", "*", "19de", "eeu", "1892" ]
558
https://af.wikipedia.org/wiki/1891
1891
Die jaar 1891 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Donderdag begin het. Dit was die 91ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Onze lastige spelling van Roeland Anthonie Kollewijn verskyn. Henry James publiseer sy korter verhaal The Pupil. 15 Mei – Pous Leo XIII publiseer sy ensikliek Rerum Novarum oor kapitaal en arbeid. 30 Oktober – Die eerste telefoon in Suid-Afrika word geïnstalleer in die amptelike woning van Paul Kruger. 30 Julie – Die Springbokke speel hul eerste internasionale rugbytoets teen die Britse en Ierse Leeus. Geboortes 24 Januarie – Walter Model, Nazi-Duitse veldmaarskalk tydens die Tweede Wêreldoorlog († 1945). 4 Maart – Stephanus Petrus le Roux, Suid-Afrikaanse politikus en Minister van Landbou († 1974). 30 Maart – Lionel Royce, Oostenrykse - Amerikaanse akteur († 1946). 2 April – Max Ernst, Duitse skilder († 1976). 14 April – Bhimrao Ramji Ambedkar, Indiese politikus († 1956). 16 April – Richard Saul, Britse vegvlieënier en lugmaggeneraal tydens die Tweede Wêreldoorlog († 1965). 27 April – Sergei Prokofiëf, Russiese komponis († 1953). 18 Mei – Rudolf Carnap, Duitse filosoof († 1970). 21 Junie – Hermann Scherchen, Duitse dirigent († 1966). 7 Julie – Virginia Rappe, Amerikaanse aktrise († 1921). 14 Julie – Prof. S.P.E. Boshoff, bekroonde Afrikaanse akademikus, skrywer en taalpatriot († 1973). 14 Julie – Fritz Kampers, Duitse akteur en regisseur († 1950). 16 September – Karl Dönitz, Duitse admiraal tydens die Tweede Wêreldoorlog († 1980). 26 September – Charles Munch, Franse simfoniedirigent en violis († 1968). 13 Oktober – Irene Rich, Amerikaanse aktrise († 1988). 22 November – Edward Bernays, Amerikaanse teoretikus, beskou as 'n pionier op die gebied van openbare betrekkinge en propaganda († 1995). 21 Desember – Ernest Leonard Johnson, Suid-Afrikaanse sterrekundige († 1977). 23 Desember – Dr. P.C. Schoonees, Afrikaanse leksikograaf († 1970). Sterftes 16 Januarie – Léo Delibes, Franse komponis (* 1836). 20 Januarie – Kalãkaua, Hawaiise monarg (* 1836). 27 April – Joachim Oppenheim, rabbi van Toruń (* 1832). 28 September – Herman Melville, Amerikaanse romanskrywer en veral bekend is vir sy meesterstuk: Moby Dick (* 1819). 10 November – Arthur Rimbaud, Franse digter (* 1854). 5 Desember – Dom Pedro II, tweede en laaste keiser van Brasilië (* 1825). Onbekend – Georges Seurat, puntillisties skilder van die Impressionisme (* 1859). 19de eeu 1891
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Donderdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Onze", "lastige", "spelling", "van", "Roeland", "Anthonie", "Kollewijn", "verskyn", ".", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "korter", "verhaal", "The", "Pupil", ".", "Mei", "–", "Pous", "Leo", "XIII", "publiseer", "sy", "ensikliek", "Rerum", "Novarum", "oor", "kapitaal", "en", "arbeid", ".", "Oktober", "–", "Die", "eerste", "telefoon", "in", "Suid-Afrika", "word", "geïnstalleer", "in", "die", "amptelike", "woning", "van", "Paul", "Kruger", ".", "Julie", "–", "Die", "Springbokke", "speel", "hul", "eerste", "internasionale", "rugbytoets", "teen", "die", "Britse", "en", "Ierse", "Leeus", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Walter", "Model", ",", "Nazi-Duitse", "veldmaarskalk", "tydens", "die", "Tweede", "Wêreldoorlog", "(", "†", "Maart", "–", "Stephanus", "Petrus", "le", "Roux", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "Minister", "van", "Landbou", "(", "†", "Maart", "–", "Lionel", "Royce", ",", "Oostenrykse", "-", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Max", "Ernst", ",", "Duitse", "skilder", "(", "†", "April", "–", "Bhimrao", "Ramji", "Ambedkar", ",", "Indiese", "politikus", "(", "†", "April", "–", "Richard", "Saul", ",", "Britse", "vegvlieënier", "en", "lugmaggeneraal", "tydens", "die", "Tweede", "Wêreldoorlog", "(", "†", "April", "–", "Sergei", "Prokofiëf", ",", "Russiese", "komponis", "(", "†", "Mei", "–", "Rudolf", "Carnap", ",", "Duitse", "filosoof", "(", "†", "Junie", "–", "Hermann", "Scherchen", ",", "Duitse", "dirigent", "(", "†", "Julie", "–", "Virginia", "Rappe", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Julie", "–", "Prof", ".", "S.P.E", ".", "Boshoff", ",", "bekroonde", "Afrikaanse", "akademikus", ",", "skrywer", "en", "taalpatriot", "(", "†", "Julie", "–", "Fritz", "Kampers", ",", "Duitse", "akteur", "en", "regisseur", "(", "†", "September", "–", "Karl", "Dönitz", ",", "Duitse", "admiraal", "tydens", "die", "Tweede", "Wêreldoorlog", "(", "†", "September", "–", "Charles", "Munch", ",", "Franse", "simfoniedirigent", "en", "violis", "(", "†", "Oktober", "–", "Irene", "Rich", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "November", "–", "Edward", "Bernays", ",", "Amerikaanse", "teoretikus", ",", "beskou", "as", "'n", "pionier", "op", "die", "gebied", "van", "openbare", "betrekkinge", "en", "propaganda", "(", "†", "Desember", "–", "Ernest", "Leonard", "Johnson", ",", "Suid-Afrikaanse", "sterrekundige", "(", "†", "Desember", "–", "Dr", ".", "P.C", ".", "Schoonees", ",", "Afrikaanse", "leksikograaf", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Léo", "Delibes", ",", "Franse", "komponis", "(", "*", "Januarie", "–", "Kalãkaua", ",", "Hawaiise", "monarg", "(", "*", "April", "–", "Joachim", "Oppenheim", ",", "rabbi", "van", "Toruń", "(", "*", "September", "–", "Herman", "Melville", ",", "Amerikaanse", "romanskrywer", "en", "veral", "bekend", "is", "vir", "sy", "meesterstuk", ":", "Moby", "Dick", "(", "*", "November", "–", "Arthur", "Rimbaud", ",", "Franse", "digter", "(", "*", "Desember", "–", "Dom", "Pedro", "II", ",", "tweede", "en", "laaste", "keiser", "van", "Brasilië", "(", "*", "Onbekend", "–", "Georges", "Seurat", ",", "puntillisties", "skilder", "van", "die", "Impressionisme", "(", "*", "19de", "eeu", "1891" ]
559
https://af.wikipedia.org/wiki/1890
1890
Die jaar 1890 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Woensdag begin het. Dit was die 90ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 1 Julie – Die Duitse Keiserryk en die Verenigde Koninkryk onderteken die sogenaamde "Zanzibar-Helgoland-Verdrag". Helgoland en die Kaprivistrook word deel van die Duitse Keiserryk, terwyl Wituland (hede in Kenia geleë) en Zanzibar (destyds nie deel van die Duitse koloniale ryk nie) by die Britse koloniale ryk ingelyf word. 3 Julie – Idaho word die 43ste deelstaat van die Verenigde State. 10 Julie – Wyoming word die 44ste deelstaat van die Verenigde State. 25 September – Soos in die vooruitsig gestel deur John Muir, word die Yosemite Nasionale Park in Kalifornië daargestel. 18 Desember – Frederick Lugard annekseer Uganda namens die Britse Oos Afrika Kompanjie. 29 Desember – Die Amerikaanse Leër vermoor meer as 400 lede van die Groot Siouxnasie tydens die Slagting van Wounded Knee. Henry James publiseer sy roman The Tragic Muse. Engeland word 'n volle lid van die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou Wêreldrugby). Geboortes 6 Januarie – Paul Louw, Afrikaanse predikant en digter († 1933). 24 Februarie – Marjorie Main, Amerikaanse aktrise († 1975). 4 Maart – Gerard Moerdijk, Suid-Afrikaanse argitek († 1958). 9 Maart – Wjatsjeslaf Molotof, Sowjet-politikus en diplomaat († 1986) 11 Maart – Vannevar Bush, 'n Amerikaanse ingenieur en wetenskapbestuurder († 1974). 12 Maart – Vaslav Nijinsky, Russiese danser († 1950). 6 April – Anthony Fokker, Nederlandse ontwerper van vliegtuie († 1939). 10 Mei – Alfred Jodl, Duitse generaal († 1946). 12 Mei – Kurt Student, Duitse generaal († 1978). 16 Junie – Stan Laurel, Engelse akteur en skrywer, bekend vir sy The Laurel and Hardy Show († 1965). 29 Junie – Hendrikje van Andel-Schipper, tot in 2005 die oudste erkende mens in die wêreld. († 2005). 7 Julie – Albertus van Rhyn, Suid-Afrikaanse onderwysman, koerantredakteur, politikus en ambassadeur († 1971). 20 Julie – George II, koning van Griekeland († 1947) 14 Augustus – Oswald Pirow, Suid-Afrikaanse politikus en regsgeleerde († 1959). 27 Augustus – Man Ray, Amerikaanse fotograaf († 1976). 15 September – Agatha Christie, Engelse speurverhaalskryfster († 1976). 14 Oktober – Dwight D. Eisenhower, Generaal in die Amerikaanse Weermag en 34ste President van die Verenigde State († 1969). 21 November – Eric Hendrik Louw, diplomaat en politikus († 24 Junie 1968). 22 November – Charles de Gaulle, Franse militêre generaal en staatsman († 1970). 6 Desember – Dion Fortune, Walliese okkultis († 1946). 12 Desember – Gladys Steyn, Suid-Afrika se eerste vroulike advokaat († 1989). 26 Desember – Jozef Cantré, Belgiese beeldhouer († 1957). Sterftes 24 April – Richard Wocke, die eerste argitek in die Oranje-Vrystaat (* 1831). 19 Junie – Kommandant-Generaal Stephanus Schoeman, waarnemende Staatspresident van die Zuid-Afrikaansche Republiek (* 1810). 27 Junie – Dietlof Maré, ’n sakeman en landdros in die Zuid-Afrikaansche Republiek (ZAR) (* 1824). 29 Julie – Vincent van Gogh, Nederlandse skilder (* 1853). 22 September – Joanna Courtmans, Vlaamse skryfster (* 1811). 23 November – Willem III van Nederland, koning van Nederland en groothertog van Luxemburg (* 1817). 28 Desember – ds. Dirk Postma, grondlegger van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika (* 1818). 19de eeu 1890
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Woensdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Julie", "–", "Die", "Duitse", "Keiserryk", "en", "die", "Verenigde", "Koninkryk", "onderteken", "die", "sogenaamde", "\"", "Zanzibar-Helgoland-Verdrag", "\"", ".", "Helgoland", "en", "die", "Kaprivistrook", "word", "deel", "van", "die", "Duitse", "Keiserryk", ",", "terwyl", "Wituland", "(", "hede", "in", "Kenia", "geleë", ")", "en", "Zanzibar", "(", "destyds", "nie", "deel", "van", "die", "Duitse", "koloniale", "ryk", "nie", ")", "by", "die", "Britse", "koloniale", "ryk", "ingelyf", "word", ".", "Julie", "–", "Idaho", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "Julie", "–", "Wyoming", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "September", "–", "Soos", "in", "die", "vooruitsig", "gestel", "deur", "John", "Muir", ",", "word", "die", "Yosemite", "Nasionale", "Park", "in", "Kalifornië", "daargestel", ".", "Desember", "–", "Frederick", "Lugard", "annekseer", "Uganda", "namens", "die", "Britse", "Oos", "Afrika", "Kompanjie", ".", "Desember", "–", "Die", "Amerikaanse", "Leër", "vermoor", "meer", "aslede", "van", "die", "Groot", "Siouxnasie", "tydens", "die", "Slagting", "van", "Wounded", "Knee", ".", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "roman", "The", "Tragic", "Muse", ".", "Engeland", "word", "'n", "volle", "lid", "van", "die", "Internasionale", "Rugbyvoetbalraad", "(", "IRVR", ";", "nou", "Wêreldrugby", ")", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Paul", "Louw", ",", "Afrikaanse", "predikant", "en", "digter", "(", "†", "Februarie", "–", "Marjorie", "Main", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Maart", "–", "Gerard", "Moerdijk", ",", "Suid-Afrikaanse", "argitek", "(", "†", "Maart", "–", "Wjatsjeslaf", "Molotof", ",", "Sowjet-politikus", "en", "diplomaat", "(", "†", "Maart", "–", "Vannevar", "Bush", ",", "'n", "Amerikaanse", "ingenieur", "en", "wetenskapbestuurder", "(", "†", "Maart", "–", "Vaslav", "Nijinsky", ",", "Russiese", "danser", "(", "†", "April", "–", "Anthony", "Fokker", ",", "Nederlandse", "ontwerper", "van", "vliegtuie", "(", "†", "Mei", "–", "Alfred", "Jodl", ",", "Duitse", "generaal", "(", "†", "Mei", "–", "Kurt", "Student", ",", "Duitse", "generaal", "(", "†", "Junie", "–", "Stan", "Laurel", ",", "Engelse", "akteur", "en", "skrywer", ",", "bekend", "vir", "sy", "The", "Laurel", "and", "Hardy", "Show", "(", "†", "Junie", "–", "Hendrikje", "van", "Andel-Schipper", ",", "tot", "indie", "oudste", "erkende", "mens", "in", "die", "wêreld", ".", "(", "†", "Julie", "–", "Albertus", "van", "Rhyn", ",", "Suid-Afrikaanse", "onderwysman", ",", "koerantredakteur", ",", "politikus", "en", "ambassadeur", "(", "†", "Julie", "–", "George", "II", ",", "koning", "van", "Griekeland", "(", "†", "Augustus", "–", "Oswald", "Pirow", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "regsgeleerde", "(", "†", "Augustus", "–", "Man", "Ray", ",", "Amerikaanse", "fotograaf", "(", "†", "September", "–", "Agatha", "Christie", ",", "Engelse", "speurverhaalskryfster", "(", "†", "Oktober", "–", "Dwight", "D", ".", "Eisenhower", ",", "Generaal", "in", "die", "Amerikaanse", "Weermag", "ente", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "November", "–", "Eric", "Hendrik", "Louw", ",", "diplomaat", "en", "politikus", "(", "†Junie", "November", "–", "Charles", "de", "Gaulle", ",", "Franse", "militêre", "generaal", "en", "staatsman", "(", "†", "Desember", "–", "Dion", "Fortune", ",", "Walliese", "okkultis", "(", "†", "Desember", "–", "Gladys", "Steyn", ",", "Suid-Afrika", "se", "eerste", "vroulike", "advokaat", "(", "†", "Desember", "–", "Jozef", "Cantré", ",", "Belgiese", "beeldhouer", "(", "†", "Sterftes", "April", "–", "Richard", "Wocke", ",", "die", "eerste", "argitek", "in", "die", "Oranje-Vrystaat", "(", "*", "Junie", "–", "Kommandant-Generaal", "Stephanus", "Schoeman", ",", "waarnemende", "Staatspresident", "van", "die", "Zuid-Afrikaansche", "Republiek", "(", "*", "Junie", "–", "Dietlof", "Maré", ",", "’n", "sakeman", "en", "landdros", "in", "die", "Zuid-Afrikaansche", "Republiek", "(", "ZAR", ")", "(", "*", "Julie", "–", "Vincent", "van", "Gogh", ",", "Nederlandse", "skilder", "(", "*", "September", "–", "Joanna", "Courtmans", ",", "Vlaamse", "skryfster", "(", "*", "November", "–", "Willem", "III", "van", "Nederland", ",", "koning", "van", "Nederland", "en", "groothertog", "van", "Luxemburg", "(", "*", "Desember", "–", "ds", ".", "Dirk", "Postma", ",", "grondlegger", "van", "die", "Gereformeerde", "Kerke", "in", "Suid-Afrika", "(", "*", "19de", "eeu", "1890" ]
560
https://af.wikipedia.org/wiki/1889
1889
Die jaar 1889 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Dinsdag begin het. Dit was die 89ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 31 Maart – Die Eiffel-toring word in Parys ingewy. 2 Mei – Menelik II, Keiser van Ethiopië, teken 'n verdrag met Italië, wat Ethiopië beheer gee oor Eritrea. 29 Oktober – Die British South Africa Company word gestig met Cecil John Rhodes as besturende direkruer. 2 November – Noord- en Suid-Dakota word die 39ste en 40ste deelstate van die Verenigde State. 4 November – Die meerderheid van die Ethiopiese adelstand sweer trou aan Menelek van Shoa wat lei tot sy kroning as keiser. 8 November – Montana word die 41ste deelstaat van die Verenigde State. 11 November – Washington word die 42ste deelstaat van die Verenigde State. Geboortes 21 Februarie – Pieter van der Byl, Suid-Afrikaanse kabinetsminister van die Verenigde Party († 1975). 16 Maart – Reggie Walker, Suid-Afrikaanse atleet († 1951). 4 April – Henry Fagan, Suid-Afrikaanse skrywer, politikus, regter en joernalis († 6 Desember 1963). 15 April – Tom Naudé, Suid-Afrikaanse politikus en waarnemende Staatspresident van Suid-Afrika (1967–1968) († 1969). 16 April – Charlie Chaplin, Britse akteur, skrywer en rolprentvervaardiger († 1977). 20 April – Adolf Hitler, Duitse politikus en diktator († 1945). 26 April – Ludwig Wittgenstein, Oostenryks-Britse filosoof († 1951). 25 Mei – Günther Lütjens, Duitse admiraal († 1941) 25 Mei – Igor Sikorsky, Russiese ingenieur wat helikopters en vliegtuie gebou het († 1972). 5 Julie – Jean Cocteau, Franse kunstenaar († 1963). 14 September – Leon Maré, Afrikaanse skrywer en Hertzogpryswenner vir prosa († 1983). 14 Oktober – Hagar Brown, ontvoeringsslagoffer, taxi-eienaar en slagoffer van die Duitse Nazi-bewind se mediese eksperimente († 1940). 10 November – Claude Rains, Amerikaanse akteur († 1967). 14 November – Jawaharlal Nehru, Indiese politikus, eerste staatshoof († 1964). 20 November – Edwin Hubble, Amerikaanse sterrekundige († 1953). 25 Desember – Sarah Goldblatt, Suid-Afrikaanse joernalis en onderwyseres († 1975). Sterftes 8 Februarie – Hercules Crosse Jarvis, derde burgemeester van Kaapstad (* 1802). 11 Oktober – James Prescott Joule, 'n Engelse fisikus (* 1818). 6 Desember – Jefferson Davis, die enigste president van die Gekonfedereerde State van Amerika gedurende die Amerikaanse Burgeroorlog (* 1808). 12 Desember – Robert Browning, 'n Engelse digter (* 1812). 19de eeu 1889
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Dinsdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Maart", "–", "Die", "Eiffel-toring", "word", "in", "Parys", "ingewy", ".", "Mei", "–", "Menelik", "II", ",", "Keiser", "van", "Ethiopië", ",", "teken", "'n", "verdrag", "met", "Italië", ",", "wat", "Ethiopië", "beheer", "gee", "oor", "Eritrea", ".", "Oktober", "–", "Die", "British", "South", "Africa", "Company", "word", "gestig", "met", "Cecil", "John", "Rhodes", "as", "besturende", "direkruer", ".", "November", "–", "Noord-", "en", "Suid-Dakota", "word", "diete", "ente", "deelstate", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "November", "–", "Die", "meerderheid", "van", "die", "Ethiopiese", "adelstand", "sweer", "trou", "aan", "Menelek", "van", "Shoa", "wat", "lei", "tot", "sy", "kroning", "as", "keiser", ".", "November", "–", "Montana", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "November", "–", "Washington", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "Geboortes", "Februarie", "–", "Pieter", "van", "der", "Byl", ",", "Suid-Afrikaanse", "kabinetsminister", "van", "die", "Verenigde", "Party", "(", "†", "Maart", "–", "Reggie", "Walker", ",", "Suid-Afrikaanse", "atleet", "(", "†", "April", "–", "Henry", "Fagan", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", ",", "politikus", ",", "regter", "en", "joernalis", "(", "†Desember", "April", "–", "Tom", "Naudé", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "waarnemende", "Staatspresident", "van", "Suid-Afrika1968", ")", "(", "†", "April", "–", "Charlie", "Chaplin", ",", "Britse", "akteur", ",", "skrywer", "en", "rolprentvervaardiger", "(", "†", "April", "–", "Adolf", "Hitler", ",", "Duitse", "politikus", "en", "diktator", "(", "†", "April", "–", "Ludwig", "Wittgenstein", ",", "Oostenryks-Britse", "filosoof", "(", "†", "Mei", "–", "Günther", "Lütjens", ",", "Duitse", "admiraal", "(", "†", "Mei", "–", "Igor", "Sikorsky", ",", "Russiese", "ingenieur", "wat", "helikopters", "en", "vliegtuie", "gebou", "het", "(", "†", "Julie", "–", "Jean", "Cocteau", ",", "Franse", "kunstenaar", "(", "†", "September", "–", "Leon", "Maré", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "en", "Hertzogpryswenner", "vir", "prosa", "(", "†", "Oktober", "–", "Hagar", "Brown", ",", "ontvoeringsslagoffer", ",", "taxi-eienaar", "en", "slagoffer", "van", "die", "Duitse", "Nazi-bewind", "se", "mediese", "eksperimente", "(", "†", "November", "–", "Claude", "Rains", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "November", "–", "Jawaharlal", "Nehru", ",", "Indiese", "politikus", ",", "eerste", "staatshoof", "(", "†", "November", "–", "Edwin", "Hubble", ",", "Amerikaanse", "sterrekundige", "(", "†", "Desember", "–", "Sarah", "Goldblatt", ",", "Suid-Afrikaanse", "joernalis", "en", "onderwyseres", "(", "†", "Sterftes", "Februarie", "–", "Hercules", "Crosse", "Jarvis", ",", "derde", "burgemeester", "van", "Kaapstad", "(", "*", "Oktober", "–", "James", "Prescott", "Joule", ",", "'n", "Engelse", "fisikus", "(", "*", "Desember", "–", "Jefferson", "Davis", ",", "die", "enigste", "president", "van", "die", "Gekonfedereerde", "State", "van", "Amerika", "gedurende", "die", "Amerikaanse", "Burgeroorlog", "(", "*", "Desember", "–", "Robert", "Browning", ",", "'n", "Engelse", "digter", "(", "*", "19de", "eeu", "1889" ]
561
https://af.wikipedia.org/wiki/1888
1888
Die jaar 1888 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Sondag begin het. Dit was die 88ste jaar van die 19de eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure ’n Mynkamp word gestig op ’n plaas met die naam Roodepoort. Henry James publiseer sy langer kortverhaal The Aspern Papers. Brasilië is die laaste land op aarde wat slawerny verbied. 10 Januarie – Die Swartbergpas word oopgestel. 27 Januarie – Die National Geographic Society, uitgewer van die National Geographic tydskrif, word gestig. 13 Maart – De Beers Consolidated Mines word gestig. 31 Augustus – Jack the Ripper eis sy eerste slagoffer. Geboortes 30 Januarie – D.B. Bosman, Afrikaanse taalkundige († 1960). 1 Februarie – Hans Anton Aschenborn, Duitsgebore Namibiese skrywer en kunstenaar († 1931). 12 Maart – Hans Knappertsbusch, Duitse dirigent († 1965). 27 April – Florence La Badie, Amerikaanse pionier aktrise († 1917). 11 Mei – Irving Berlin, Amerikaanse komponis († 1989). 23 Mei – Adriaan Roland Holst, Nederlandse digter († 1976). 24 Junie – Gerrit Rietveld, Nederlandse meubelontwerper en argitek († 1964). 11 Julie – Carl Schmitt, Duitse politieke filosoof († 1985). 15 Augustus – Maude George, Amerikaanse aktrise en skryfster († 1963). 16 Augustus – T. E. Lawrence, Britse soldaat ("Lawrence of Arabia") († 1935). 26 September – T.S. Eliot, Amerikaans-Britse digter en dramaturg, ontvanger van die Nobelprys vir Letterkunde, 1948 († 1965). 5 Oktober – Mary Fuller, Amerikaanse aktrise († 1973). 8 Oktober – Friedrich Fromm, Duitse generaal († 1945). 15 Oktober – Gerhard Morkel, Springbokrubyspeler († 1963). 23 November – Theo Pienaar, Suid-Afrika se dertiende Springbokkaptein († onbekend) 5 Desember – Tienie Holloway, Afrikaanse skrywer van kinderliteratuur († 1967). 15 Desember – Jan Greshoff, Nederlandse digter († 1971). Sterftes 9 Maart – Wilhelm I van Duitsland, koning van Pruise en keiser van Duitsland (* 1797). 9 April – Jan Renier Snieders, Vlaamse skrywer en broer van August Snieders (* 1812). 15 Junie – Friedrich III van Duitsland, koning van Pruise en keiser van Duitsland (* 1831). 14 Julie – Jan Brand, Vrystaatse staatsman, President van die Oranje-Vrystaat (* 1823). 14 November – Jan van Beers, Vlaamse digter (* 1821). 3 Desember – Carl Zeiss, Duitse nyweraar en optikus (* 1816). 19de eeu 1888
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Sondag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "’n", "Mynkamp", "word", "gestig", "op", "’n", "plaas", "met", "die", "naam", "Roodepoort", ".", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "langer", "kortverhaal", "The", "Aspern", "Papers", ".", "Brasilië", "is", "die", "laaste", "land", "op", "aarde", "wat", "slawerny", "verbied", ".", "Januarie", "–", "Die", "Swartbergpas", "word", "oopgestel", ".", "Januarie", "–", "Die", "National", "Geographic", "Society", ",", "uitgewer", "van", "die", "National", "Geographic", "tydskrif", ",", "word", "gestig", ".", "Maart", "–", "De", "Beers", "Consolidated", "Mines", "word", "gestig", ".", "Augustus", "–", "Jack", "the", "Ripper", "eis", "sy", "eerste", "slagoffer", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "D.B", ".", "Bosman", ",", "Afrikaanse", "taalkundige", "(", "†", "Februarie", "–", "Hans", "Anton", "Aschenborn", ",", "Duitsgebore", "Namibiese", "skrywer", "en", "kunstenaar", "(", "†", "Maart", "–", "Hans", "Knappertsbusch", ",", "Duitse", "dirigent", "(", "†", "April", "–", "Florence", "La", "Badie", ",", "Amerikaanse", "pionier", "aktrise", "(", "†", "Mei", "–", "Irving", "Berlin", ",", "Amerikaanse", "komponis", "(", "†", "Mei", "–", "Adriaan", "Roland", "Holst", ",", "Nederlandse", "digter", "(", "†", "Junie", "–", "Gerrit", "Rietveld", ",", "Nederlandse", "meubelontwerper", "en", "argitek", "(", "†", "Julie", "–", "Carl", "Schmitt", ",", "Duitse", "politieke", "filosoof", "(", "†", "Augustus", "–", "Maude", "George", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "en", "skryfster", "(", "†", "Augustus", "–", "T", ".", "E", ".", "Lawrence", ",", "Britse", "soldaat", "(", "\"", "Lawrence", "of", "Arabia", "\"", ")", "(", "†", "September", "–", "T.S", ".", "Eliot", ",", "Amerikaans-Britse", "digter", "en", "dramaturg", ",", "ontvanger", "van", "die", "Nobelprys", "vir", "Letterkunde", ",", "(", "†", "Oktober", "–", "Mary", "Fuller", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Oktober", "–", "Friedrich", "Fromm", ",", "Duitse", "generaal", "(", "†", "Oktober", "–", "Gerhard", "Morkel", ",", "Springbokrubyspeler", "(", "†", "November", "–", "Theo", "Pienaar", ",", "Suid-Afrika", "se", "dertiende", "Springbokkaptein", "(", "†", "onbekend", ")", "Desember", "–", "Tienie", "Holloway", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "van", "kinderliteratuur", "(", "†", "Desember", "–", "Jan", "Greshoff", ",", "Nederlandse", "digter", "(", "†", "Sterftes", "Maart", "–", "Wilhelm", "I", "van", "Duitsland", ",", "koning", "van", "Pruise", "en", "keiser", "van", "Duitsland", "(", "*", "April", "–", "Jan", "Renier", "Snieders", ",", "Vlaamse", "skrywer", "en", "broer", "van", "August", "Snieders", "(", "*", "Junie", "–", "Friedrich", "III", "van", "Duitsland", ",", "koning", "van", "Pruise", "en", "keiser", "van", "Duitsland", "(", "*", "Julie", "–", "Jan", "Brand", ",", "Vrystaatse", "staatsman", ",", "President", "van", "die", "Oranje-Vrystaat", "(", "*", "November", "–", "Jan", "van", "Beers", ",", "Vlaamse", "digter", "(", "*", "Desember", "–", "Carl", "Zeiss", ",", "Duitse", "nyweraar", "en", "optikus", "(", "*", "19de", "eeu", "1888" ]
562
https://af.wikipedia.org/wiki/1887
1887
Die jaar 1887 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Saterdag begin het. Dit was die 87ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 11 Januarie – F.W. Reitz word tot president van die Vrystaat verkies. 9 Februarie – Die goudmynmaatskappy The Gold Fields of South Africa word in Londen deur Cecil Rhodes en sy vennoot Charles Rudd gestig. 28 Februarie – Die Kogmanskloofpas word geopen. 26 April – Die Uitvoerende Raad van die Zuid-Afrikaansche Republiek (ZAR) neem die besluit om Krugersdorp te proklameer. 23 Junie – Banff nasionale park, die eerste in Kanada, word geskep. 28 Junie – Minot, Noord-Dakota ingelyf as 'n stad. 17 Oktober – The Star verskyn die eerste keer in Johannesburg. 2 Desember – Bouwerk begin aan die Leeubrug in Kerkstraat, Pretoria oor die Apiesrivier. Die Nederlandsch-Zuid-Afrikaansche Spoorweg Maatschappij word opgerig, wat die bou van 'n verbinding met Lourenço Marques (Maputo) tot doel het. Geboortes 1 Januarie – Wilhelm Canaris, Duitse admiraal († 1945). 5 Januarie – Courtney Hodges, Amerikaanse generaal tydens die Tweede Wêreldoorlog († 1966). 13 Januarie – Albert van der Sandt Centlivres, Hoofregter van die Unie van Suid-Afrika († 1966). 28 Januarie – Arthur Rubinstein, Poolse pianis († 1982). 11 Februarie – Johannes van Melle, Nederlands gebore Afrikaanse skrywer van onder meer Bart Nel († 1953). 14 Maart – Charles Reisner, Amerikaanse akteur, regisseur, en skrywer († 1962). 23 Maart – William Nicol, predikant, teoloog, opvoedkundige en goewerneur van die Transvaal († 1967). 23 Maart – Casparus de Wet, Gereformeerde predikant, hoogleraar en skrywer († 1957). 24 Maart – Roscoe Arbuckle, Amerikaanse akteur, regisseur, en skrywer († 1933). 28 Maart – Helena Barry-Hofmeyr, Nasionale Partylid van die Vrystaatse Provinsiale Raad († 1954). 26 April – Anna Petronella van Heerden, eerste Afrikaner vrou wat as mediese dokter kwalifiseer († 1975). 10 Mei – J.C. Bloem, Nederlandse digter en essayis († 1966). 13 Mei – Elena Caragiani-Stoenescu, eerste vroulike vlieënier in Roemenië († 1929). 9 Junie – Emilio Mola, Spaanse generaal wie se deelname aan 'n staatsgreep in 1936, die Spaanse Burgeroorlog begin het.(† 1937). 20 Junie – Kurt Schwitters, Duitse Dada artis en digter, in Hannover. 22 Junie – Sir Julian Huxley, Britse embrioloog, in Londen. 25 Junie – George Abbott, skrywer († 1995). 7 Julie – Marc Chagall, Franse kunstenaar. 12 Julie – Rudolph Lewis, eerste Suid-Afrikaner wat 'n Olimpiese goue medalje in fietsry kon wen († 1933). 3 Augustus – Rupert Brooke, Engelse digter († 1915). 12 Augustus – Erwin Schrödinger, Oostenrykse fisikus († 1961). 17 Augustus – Karel I van Oostenryk, laaste keiser van Oostenryk-Hongarye († 1922). 2 September – Willem de Mérode, Nederlandse digter († 1939). 28 September – Anna Enslin, Afrikaanse skrywer, stadsraadslid en onderburgemeester van Bloemfontein († 1976). 1 Oktober – Pieter Nicolaas van Eyck Nederlandse digter, hoogleraar aan die Universiteit van Leiden en literêre kritikus († 1954). 6 Oktober – Gordon Tomlinson, prokureur, skrywer en kampvegter vir Afrikaans († 1955). 31 Oktober – Tsjiang Kai-sjek, opperbevelhebber van die nasionalistiese regering van die Republiek China († 5 April 1975). 17 November – Bernard Montgomery, Britse Veldmaarskalk († 1976). 23 November – Hendrik van der Bijl, Suid-Afrikaanse wetenskaplike en “vader” van Yskor († 1948). 24 November – Erich von Manstein, Duitse generaal († 1973) 27 November – Dr. Colin Steyn, Suid-Afrikaanse regsgeleerde, kabinetsminister en laaste Vrystaatse Volksraadslid van die Verenigde Party († 1959). 27 November – Masaharu Homma, Japannese luitenant-generaal en oorlogsmisdadiger († 1946). 28 November – Ernst Röhm, die leier van die Sturmabteilung (SA) van die Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty († 1934). 13 Desember – Leila Reitz, eerste vrou in Suid-Afrika se Volksraad († 1959). Sterftes 10 Maart – Jan Bantjes, 'n Voortrekker (* 1817). 25 Oktober – Sir Philip Wodehouse, 'n Britse goewerneur van die Kaapkolonie (* 1811). 19de eeu 1887
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Saterdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "F.", "W", ".", "Reitz", "word", "tot", "president", "van", "die", "Vrystaat", "verkies", ".", "Februarie", "–", "Die", "goudmynmaatskappy", "The", "Gold", "Fields", "of", "South", "Africa", "word", "in", "Londen", "deur", "Cecil", "Rhodes", "en", "sy", "vennoot", "Charles", "Rudd", "gestig", ".", "Februarie", "–", "Die", "Kogmanskloofpas", "word", "geopen", ".", "April", "–", "Die", "Uitvoerende", "Raad", "van", "die", "Zuid-Afrikaansche", "Republiek", "(", "ZAR", ")", "neem", "die", "besluit", "om", "Krugersdorp", "te", "proklameer", ".", "Junie", "–", "Banff", "nasionale", "park", ",", "die", "eerste", "in", "Kanada", ",", "word", "geskep", ".", "Junie", "–", "Minot", ",", "Noord-Dakota", "ingelyf", "as", "'n", "stad", ".", "Oktober", "–", "The", "Star", "verskyn", "die", "eerste", "keer", "in", "Johannesburg", ".", "Desember", "–", "Bouwerk", "begin", "aan", "die", "Leeubrug", "in", "Kerkstraat", ",", "Pretoria", "oor", "die", "Apiesrivier", ".", "Die", "Nederlandsch-Zuid-Afrikaansche", "Spoorweg", "Maatschappij", "word", "opgerig", ",", "wat", "die", "bou", "van", "'n", "verbinding", "met", "Lourenço", "Marques", "(", "Maputo", ")", "tot", "doel", "het", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Wilhelm", "Canaris", ",", "Duitse", "admiraal", "(", "†", "Januarie", "–", "Courtney", "Hodges", ",", "Amerikaanse", "generaal", "tydens", "die", "Tweede", "Wêreldoorlog", "(", "†", "Januarie", "–", "Albert", "van", "der", "Sandt", "Centlivres", ",", "Hoofregter", "van", "die", "Unie", "van", "Suid-Afrika", "(", "†", "Januarie", "–", "Arthur", "Rubinstein", ",", "Poolse", "pianis", "(", "†", "Februarie", "–", "Johannes", "van", "Melle", ",", "Nederlands", "gebore", "Afrikaanse", "skrywer", "van", "onder", "meer", "Bart", "Nel", "(", "†", "Maart", "–", "Charles", "Reisner", ",", "Amerikaanse", "akteur", ",", "regisseur", ",", "en", "skrywer", "(", "†", "Maart", "–", "William", "Nicol", ",", "predikant", ",", "teoloog", ",", "opvoedkundige", "en", "goewerneur", "van", "die", "Transvaal", "(", "†", "Maart", "–", "Casparus", "de", "Wet", ",", "Gereformeerde", "predikant", ",", "hoogleraar", "en", "skrywer", "(", "†", "Maart", "–", "Roscoe", "Arbuckle", ",", "Amerikaanse", "akteur", ",", "regisseur", ",", "en", "skrywer", "(", "†", "Maart", "–", "Helena", "Barry-Hofmeyr", ",", "Nasionale", "Partylid", "van", "die", "Vrystaatse", "Provinsiale", "Raad", "(", "†", "April", "–", "Anna", "Petronella", "van", "Heerden", ",", "eerste", "Afrikaner", "vrou", "wat", "as", "mediese", "dokter", "kwalifiseer", "(", "†", "Mei", "–", "J.C", ".", "Bloem", ",", "Nederlandse", "digter", "en", "essayis", "(", "†", "Mei", "–", "Elena", "Caragiani-Stoenescu", ",", "eerste", "vroulike", "vlieënier", "in", "Roemenië", "(", "†", "Junie", "–", "Emilio", "Mola", ",", "Spaanse", "generaal", "wie", "se", "deelname", "aan", "'n", "staatsgreep", "in", "die", "Spaanse", "Burgeroorlog", "begin", "het", ".", "(", "†", "Junie", "–", "Kurt", "Schwitters", ",", "Duitse", "Dada", "artis", "en", "digter", ",", "in", "Hannover", ".", "Junie", "–", "Sir", "Julian", "Huxley", ",", "Britse", "embrioloog", ",", "in", "Londen", ".", "Junie", "–", "George", "Abbott", ",", "skrywer", "(", "†", "Julie", "–", "Marc", "Chagall", ",", "Franse", "kunstenaar", ".", "Julie", "–", "Rudolph", "Lewis", ",", "eerste", "Suid-Afrikaner", "wat", "'n", "Olimpiese", "goue", "medalje", "in", "fietsry", "kon", "wen", "(", "†", "Augustus", "–", "Rupert", "Brooke", ",", "Engelse", "digter", "(", "†", "Augustus", "–", "Erwin", "Schrödinger", ",", "Oostenrykse", "fisikus", "(", "†", "Augustus", "–", "Karel", "I", "van", "Oostenryk", ",", "laaste", "keiser", "van", "Oostenryk-Hongarye", "(", "†", "September", "–", "Willem", "de", "Mérode", ",", "Nederlandse", "digter", "(", "†", "September", "–", "Anna", "Enslin", ",", "Afrikaanse", "skrywer", ",", "stadsraadslid", "en", "onderburgemeester", "van", "Bloemfontein", "(", "†", "Oktober", "–", "Pieter", "Nicolaas", "van", "Eyck", "Nederlandse", "digter", ",", "hoogleraar", "aan", "die", "Universiteit", "van", "Leiden", "en", "literêre", "kritikus", "(", "†", "Oktober", "–", "Gordon", "Tomlinson", ",", "prokureur", ",", "skrywer", "en", "kampvegter", "vir", "Afrikaans", "(", "†", "Oktober", "–", "Tsjiang", "Kai-sjek", ",", "opperbevelhebber", "van", "die", "nasionalistiese", "regering", "van", "die", "Republiek", "China", "(", "†April", "November", "–", "Bernard", "Montgomery", ",", "Britse", "Veldmaarskalk", "(", "†", "November", "–", "Hendrik", "van", "der", "Bijl", ",", "Suid-Afrikaanse", "wetenskaplike", "en", "“vader", "”", "van", "Yskor", "(", "†", "November", "–", "Erich", "von", "Manstein", ",", "Duitse", "generaal", "(", "†", "November", "–", "Dr", ".", "Colin", "Steyn", ",", "Suid-Afrikaanse", "regsgeleerde", ",", "kabinetsminister", "en", "laaste", "Vrystaatse", "Volksraadslid", "van", "die", "Verenigde", "Party", "(", "†", "November", "–", "Masaharu", "Homma", ",", "Japannese", "luitenant-generaal", "en", "oorlogsmisdadiger", "(", "†", "November", "–", "Ernst", "Röhm", ",", "die", "leier", "van", "die", "Sturmabteilung", "(", "SA", ")", "van", "die", "Nasionaal-Sosialistiese", "Duitse", "Arbeidersparty", "(", "†", "Desember", "–", "Leila", "Reitz", ",", "eerste", "vrou", "in", "Suid-Afrika", "se", "Volksraad", "(", "†", "Sterftes", "Maart", "–", "Jan", "Bantjes", ",", "'n", "Voortrekker", "(", "*", "Oktober", "–", "Sir", "Philip", "Wodehouse", ",", "'n", "Britse", "goewerneur", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "*", "19de", "eeu", "1887" ]
563
https://af.wikipedia.org/wiki/1886
1886
Die jaar 1886 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Vrydag begin het. Dit was die 86ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 'n Vloedramp tref die stad Montréal. Stigting van Vancouver, British Columbia. Henry James publiseer sy bittersoet tragedie/komedie The Bostonians asook sy politieke roman The Princess Casamassima. Die Franse chemikus Paul-Émile Lecoq Boisbaudran ontdek die element disprosium. Die Internasionale Rugbyvoetbalraad (IRVR; nou Wêreldrugby) word deur verteenwoordigers uit Skotland, Ierland en Wallis in Dublin gestig. 22 Februarie – Die eerste goud (61 onse) word van Kromdraai aan die Witwatersrand na die Standard Bank in Pretoria gestuur. 8 Mei – Die Amerikaanse apteker dr. John Styth Pemberton skep ’n drankie wat later bekend staan as Coca-Cola. 2 Junie – Frances Cleveland (geb. Folsom) trou op 21-jarige ouderdom met die Amerikaanse president Grover Cleveland en word die jongste "First Lady" in die Amerikaanse geskiedenis. 3 Julie – Carl Benz onderneem 'n proefrit met sy eerste motor in Mannheim. 4 Oktober – Amptelike stigtingsdag van die goudstad Johannesburg, na die ontdekking van goud aan die Witwatersrand. Geboortes 8 Februarie – Sannie Uys, Suid-Afrikaanse skrywer en moeder van Uys Krige († 1976). 27 Maart – Ludwig Mies van der Rohe, Duitse argitek, († 1969). 14 April – Maggie Laubser, Suid-Afrikaanse skilder († 1973). 23 April – Iva Shepard, Amerikaanse aktrise († 1973). 26 Mei – Al Jolson, Amerikaanse akteur en komponis († 1950). 1 Junie – Daisy de Melcker, moordenares wat haar twee mans en seun vergiftig het († 1932). 20 Junie – Robert Schuman, Franse staatsman († 1963). 25 Junie – Henry H. Arnold, Amerikaanse generaal in beide die Amerikaanse Leër en Amerikaanse Lugmag († 1950). 5 Julie – Felix Timmermans, Vlaamse skrywer († 1947). 5 Julie – Willem Drees, Nederlandse eerste minister († 1988). 6 Julie – Annette Kellermann, Australiese aktrise († 1975). 13 Augustus – Jacob Hendrik Pierneef, Suid-Afrikaanse skilder († 4 Oktober 1957). 8 September – Siegfried Sassoon, Engelse digter, skrywer en soldaat († 1967). 25 September – Nobutake Kondō, admiraal in die Japannese Keiserlike Vloot tydens die Tweede Wêreldoorlog († 1953). 6 Oktober – Edwin Fischer, Switserse pianis en dirigent († 1960) 16 Oktober – Armin Wegner, Duitse skrywer en menseregte-aktivis († 1978). 26 Oktober – Isidore Fattal, biskop in Libanon en Sirië († 1961). 1 Desember – Pierre Kemp, Nederlandse digter († 1967). Sterftes 17 Mei – John Deere, Amerikaanse grofsmid en uitvinder (* 1804). 31 Julie – Franz Liszt, Hongaarse komponis (* 1811). 8 Oktober – George French Angas, Britse en Australiese kunstenaar (* 1822). 30 Oktober – Adolf Lüderitz, Duitse koopman en stigter van die eerste Duitse kolonie in Suidwes-Afrika, vandag Namibië (* 1834). 18 November – Chester A. Arthur, die een-en-twintigste President van die Verenigde State (* 1829). 19de eeu 1886
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Vrydag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "'n", "Vloedramp", "tref", "die", "stad", "Montréal", ".", "Stigting", "van", "Vancouver", ",", "British", "Columbia", ".", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "bittersoet", "tragedie/komedie", "The", "Bostonians", "asook", "sy", "politieke", "roman", "The", "Princess", "Casamassima", ".", "Die", "Franse", "chemikus", "Paul-Émile", "Lecoq", "Boisbaudran", "ontdek", "die", "element", "disprosium", ".", "Die", "Internasionale", "Rugbyvoetbalraad", "(", "IRVR", ";", "nou", "Wêreldrugby", ")", "word", "deur", "verteenwoordigers", "uit", "Skotland", ",", "Ierland", "en", "Wallis", "in", "Dublin", "gestig", ".", "Februarie", "–", "Die", "eerste", "goudonse", ")", "word", "van", "Kromdraai", "aan", "die", "Witwatersrand", "na", "die", "Standard", "Bank", "in", "Pretoria", "gestuur", ".", "Mei", "–", "Die", "Amerikaanse", "apteker", "dr", ".", "John", "Styth", "Pemberton", "skep", "’n", "drankie", "wat", "later", "bekend", "staan", "as", "Coca-Cola", ".", "Junie", "–", "Frances", "Cleveland", "(", "geb", ".", "Folsom", ")", "trou", "opjarige", "ouderdom", "met", "die", "Amerikaanse", "president", "Grover", "Cleveland", "en", "word", "die", "jongste", "\"", "First", "Lady", "\"", "in", "die", "Amerikaanse", "geskiedenis", ".", "Julie", "–", "Carl", "Benz", "onderneem", "'n", "proefrit", "met", "sy", "eerste", "motor", "in", "Mannheim", ".", "Oktober", "–", "Amptelike", "stigtingsdag", "van", "die", "goudstad", "Johannesburg", ",", "na", "die", "ontdekking", "van", "goud", "aan", "die", "Witwatersrand", ".", "Geboortes", "Februarie", "–", "Sannie", "Uys", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", "en", "moeder", "van", "Uys", "Krige", "(", "†", "Maart", "–", "Ludwig", "Mies", "van", "der", "Rohe", ",", "Duitse", "argitek", ",", "(", "†", "April", "–", "Maggie", "Laubser", ",", "Suid-Afrikaanse", "skilder", "(", "†", "April", "–", "Iva", "Shepard", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Mei", "–", "Al", "Jolson", ",", "Amerikaanse", "akteur", "en", "komponis", "(", "†", "Junie", "–", "Daisy", "de", "Melcker", ",", "moordenares", "wat", "haar", "twee", "mans", "en", "seun", "vergiftig", "het", "(", "†", "Junie", "–", "Robert", "Schuman", ",", "Franse", "staatsman", "(", "†", "Junie", "–", "Henry", "H", ".", "Arnold", ",", "Amerikaanse", "generaal", "in", "beide", "die", "Amerikaanse", "Leër", "en", "Amerikaanse", "Lugmag", "(", "†", "Julie", "–", "Felix", "Timmermans", ",", "Vlaamse", "skrywer", "(", "†", "Julie", "–", "Willem", "Drees", ",", "Nederlandse", "eerste", "minister", "(", "†", "Julie", "–", "Annette", "Kellermann", ",", "Australiese", "aktrise", "(", "†", "Augustus", "–", "Jacob", "Hendrik", "Pierneef", ",", "Suid-Afrikaanse", "skilder", "(", "†Oktober", "September", "–", "Siegfried", "Sassoon", ",", "Engelse", "digter", ",", "skrywer", "en", "soldaat", "(", "†", "September", "–", "Nobutake", "Kondō", ",", "admiraal", "in", "die", "Japannese", "Keiserlike", "Vloot", "tydens", "die", "Tweede", "Wêreldoorlog", "(", "†", "Oktober", "–", "Edwin", "Fischer", ",", "Switserse", "pianis", "en", "dirigent", "(", "†", "Oktober", "–", "Armin", "Wegner", ",", "Duitse", "skrywer", "en", "menseregte-aktivis", "(", "†", "Oktober", "–", "Isidore", "Fattal", ",", "biskop", "in", "Libanon", "en", "Sirië", "(", "†", "Desember", "–", "Pierre", "Kemp", ",", "Nederlandse", "digter", "(", "†", "Sterftes", "Mei", "–", "John", "Deere", ",", "Amerikaanse", "grofsmid", "en", "uitvinder", "(", "*", "Julie", "–", "Franz", "Liszt", ",", "Hongaarse", "komponis", "(", "*", "Oktober", "–", "George", "French", "Angas", ",", "Britse", "en", "Australiese", "kunstenaar", "(", "*", "Oktober", "–", "Adolf", "Lüderitz", ",", "Duitse", "koopman", "en", "stigter", "van", "die", "eerste", "Duitse", "kolonie", "in", "Suidwes-Afrika", ",", "vandag", "Namibië", "(", "*", "November", "–", "Chester", "A", ".", "Arthur", ",", "die", "een-en-twintigste", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "19de", "eeu", "1886" ]
564
https://af.wikipedia.org/wiki/1885
1885
Die jaar 1885 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Donderdag begin het. Dit was die 85ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Die Nederlandse skilder Vincent van Gogh verf Die Aartappeleters tydens sy verblyf in Nuenen, Nederland. Dit is ’n olieverfskildery op doek. 6 Julie – Louis Pasteur doen die eerste suksesvolle toets van sy vaksien teen hondsdolheid. 20 Oktober – Die boererepubliek Upingtonia kom tot stand. 22 Desember – Ito Hirobumi, ’n samoerai van Choshu, word die eerste Eerste Minister van Japan. Geboortes 2 Januarie – Boy Morkel, Suid-Afrika se dertiende Springbokkaptein († 1955). 31 Januarie – Tinus de Jongh, Suid-Afrikaanse skilder († 1942). 9 Februarie – Alban Berg, Oostenrykse komponis van die Tweede Weense Skool († 1935). 17 Februarie – Romano Guardini, Duitse katolieke priester, teoloog en filosoof († 1968). 24 Februarie – Chester W. Nimitz, vlootadmiraal in die Amerikaanse Vloot († 1966). 1 April – Wallace Beery, Amerikaanse akteur († 1949). 27 April – Karl Bremer, Suid-Afrikaanse geneesheer en politikus († 1953). 2 Mei – Hedda Hopper, Amerikaanse aktise en joernalis († 1966). 14 Mei – Otto Klemperer, Duitse dirigent († 1973). 22 Junie – Milan Vidmar, Sloweense ingenieur, skaakspeler, filosoof en skrywer († 1962). 6 Julie – Ernst Busch, Duitse veldmaarskalk tydens die Tweede Wêreldoorlog († 1945). 15 Julie – Tom Kennedy, Amerikaanse akteur († 1965). 29 Julie – Theda Bara, Amerikaanse aktrise († 1955). 31 Julie – M.L. de Villiers, Afrikaanse predikant en musikus, komponis van Die Stem van Suid-Afrika († 1977). 9 September – Paul Henckels, Duitse akteur († 1967). 11 September – D.H. Lawrence, Engelse digter, romanskrywer en vertaler († 1930). 7 Oktober – Niels Bohr, Deense fisikus († 1962). 11 Oktober – François Mauriac, Franse skrywer († 1970). 26 Oktober – Duggie Morkel, Suid-Afrika se tiende Springbokkaptein († 1950). 30 Oktober – Ezra Pound, Amerikaanse digter en literêre kritikus († 1972). 2 November – Harlow Shapley, Amerikaanse sterrekundige - bepaal in 1918 die Son se posisie in die Melkweg († 1972). 5 November – Will Durant, Amerikaanse historikus († 1981). 25 November – J.F.W. Grosskopf, Afrikaanse skrywer († 1948). Sterftes 22 Mei – Victor Hugo, Franse skrywer, digter en dramaturg (* 1802). 23 Julie – Ulysses S. Grant, 18de President van die Verenigde State (* 1822) 19de eeu 1885
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Donderdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Die", "Nederlandse", "skilder", "Vincent", "van", "Gogh", "verf", "Die", "Aartappeleters", "tydens", "sy", "verblyf", "in", "Nuenen", ",", "Nederland", ".", "Dit", "is", "’n", "olieverfskildery", "op", "doek", ".", "Julie", "–", "Louis", "Pasteur", "doen", "die", "eerste", "suksesvolle", "toets", "van", "sy", "vaksien", "teen", "hondsdolheid", ".", "Oktober", "–", "Die", "boererepubliek", "Upingtonia", "kom", "tot", "stand", ".", "Desember", "–", "Ito", "Hirobumi", ",", "’n", "samoerai", "van", "Choshu", ",", "word", "die", "eerste", "Eerste", "Minister", "van", "Japan", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Boy", "Morkel", ",", "Suid-Afrika", "se", "dertiende", "Springbokkaptein", "(", "†", "Januarie", "–", "Tinus", "de", "Jongh", ",", "Suid-Afrikaanse", "skilder", "(", "†", "Februarie", "–", "Alban", "Berg", ",", "Oostenrykse", "komponis", "van", "die", "Tweede", "Weense", "Skool", "(", "†", "Februarie", "–", "Romano", "Guardini", ",", "Duitse", "katolieke", "priester", ",", "teoloog", "en", "filosoof", "(", "†", "Februarie", "–", "Chester", "W", ".", "Nimitz", ",", "vlootadmiraal", "in", "die", "Amerikaanse", "Vloot", "(", "†", "April", "–", "Wallace", "Beery", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "April", "–", "Karl", "Bremer", ",", "Suid-Afrikaanse", "geneesheer", "en", "politikus", "(", "†", "Mei", "–", "Hedda", "Hopper", ",", "Amerikaanse", "aktise", "en", "joernalis", "(", "†", "Mei", "–", "Otto", "Klemperer", ",", "Duitse", "dirigent", "(", "†", "Junie", "–", "Milan", "Vidmar", ",", "Sloweense", "ingenieur", ",", "skaakspeler", ",", "filosoof", "en", "skrywer", "(", "†", "Julie", "–", "Ernst", "Busch", ",", "Duitse", "veldmaarskalk", "tydens", "die", "Tweede", "Wêreldoorlog", "(", "†", "Julie", "–", "Tom", "Kennedy", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Julie", "–", "Theda", "Bara", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Julie", "–", "M.", "L", ".", "de", "Villiers", ",", "Afrikaanse", "predikant", "en", "musikus", ",", "komponis", "van", "Die", "Stem", "van", "Suid-Afrika", "(", "†", "September", "–", "Paul", "Henckels", ",", "Duitse", "akteur", "(", "†", "September", "–", "D.H", ".", "Lawrence", ",", "Engelse", "digter", ",", "romanskrywer", "en", "vertaler", "(", "†", "Oktober", "–", "Niels", "Bohr", ",", "Deense", "fisikus", "(", "†", "Oktober", "–", "François", "Mauriac", ",", "Franse", "skrywer", "(", "†", "Oktober", "–", "Duggie", "Morkel", ",", "Suid-Afrika", "se", "tiende", "Springbokkaptein", "(", "†", "Oktober", "–", "Ezra", "Pound", ",", "Amerikaanse", "digter", "en", "literêre", "kritikus", "(", "†", "November", "–", "Harlow", "Shapley", ",", "Amerikaanse", "sterrekundige", "-", "bepaal", "indie", "Son", "se", "posisie", "in", "die", "Melkweg", "(", "†", "November", "–", "Will", "Durant", ",", "Amerikaanse", "historikus", "(", "†", "November", "–", "J.", "F.W", ".", "Grosskopf", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Sterftes", "Mei", "–", "Victor", "Hugo", ",", "Franse", "skrywer", ",", "digter", "en", "dramaturg", "(", "*", "Julie", "–", "Ulysses", "S", ".", "Grant,e", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "19de", "eeu", "1885" ]
565
https://af.wikipedia.org/wiki/1884
1884
Die jaar 1884 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Dinsdag begin het. Dit was die 84ste jaar van die 19de eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure 4 Januarie – Die Fabian Society word in Londen gestig. 24 April - Die gebied tussen Kunene en Oranje word deur die konferensie van Berlyn onder beskerming van die Duitse Ryk geplaas. 4 Julie – Die Franse gee die Vryheidsbeeld Statue of Liberty aan die VSA. 5 Augustus – Stigting van die Nieuwe Republiek met Vryheid as die hoofstad. 7 Augustus – Die Duitse Ryk stuur die oorlogskepe Leipzig en Elisabeth na die Angra Pequenabaai in Suidwes-Afrika (Namibië) en neem die kolonie in besit. 10 November – Giuseppe Sarto (later Pous Pius X) word biskop van Mantua. Die eerste Duitse televisiepatent word aan die Berlynse student Paul Nipkow, uitvinder van die "Nipkow-skyf", verleen. Henry James publiseer sy nie-fiksie opstel The Art of Fiction. Geboortes 1 Februarie – Jewgeni Zamjatin, 'n Russiese skrywer. († 1937). 9 Februarie – Doktor Carel Gerretson, Nederlandse skrywer, essayis, geskiedkundige en politikus († 1958). 16 Februarie – Robert J. Flaherty, Amerikaanse rolprentmaker en -regisseur († 1951). 24 Maart – Peter Debye, Amerikaanse chemikus en Nobelprys-wenner († 1966). 26 Maart – Wilhelm Backhaus, Duitse pianis en pedagoog († 1969). 27 Maart – James Cruze, rolprentakteur, regisseur en vervaardiger. († 1942). 8 Mei – Harry S. Truman, Amerikaanse politikus en staatsman, President van die Verenigde State († 1972). 27 Mei – Max Brod, Oostenrykse skrywer, vertaler en komponis († 1968). 28 Mei – Edvard Beneš, Tsjeggo-Slowaakse president († 1948). 21 Junie – Claude Auchinleck, Britse veldmaarskalk († 1981). 23 Julie – Emil Jannings, Duitse/Oostenrykse en Amerikaanse akteur en die eerste persoon wat ’n Oscar gewen het († 1950) 13 Augustus – Tobie Muller, NG predikant en Afrikaanse taalstryder († 1918). 6 September – Bob Loubser, Suid-Afrikaanse rugbyspeler en politikus († 1962). 7 September – Lydia van Niekerk, die eerste Afrikaanse vrou wat 'n professor geword het op Stellenbosch († 1929) 8 Oktober – Walter von Reichenau, veldmaarskalk in die Duitse Leër († 1942). 10 Oktober – F. Bordewijk, Nederlandse skrywer van romans, novelle, toneelstukke, prosagedigte, parodieë en kritiek († 1965). 10 November – Jan van Nijlen, Vlaamse digter en essayis († 1965). Sterftes 6 Januarie – Gregor Mendel, Oostenrykse Augustynse monnik, bioloog en ontdekker van die grondslag van die genetika (* 1822). 8 Februarie – Cetshwayo, koning van die Zoeloes (* c. 1826). 28 Maart – Prins Leopold, Hertog van Albany, seun van koningin Victoria van die Verenigde Koninkryk (* 1853). 29 Maart – Dr. Adrian Roux, tweede leraar van die NG Kerk wat in Suid-Afrika georden is (* 1812). 7 April – Maria Doolaeghe, Vlaamse skryfster (* 1803). 12 Mei – Bedřich Smetana, Tsjeggiese komponis (* 1824). 29 Mei – Sir Henry Bartle Frere, 'n Britse goewerneur aan die Kaapkolonie (* 1815). 30 Mei – Robert Godlonton, 'n pionier in die Kaapse koerantwese (* 1794). 10 Julie – Paul Morphy, Amerikaanse skaakspeler (* 1837). 14 Augustus – Arnoldus Pannevis, baanbreker van Afrikaans (* 1838). 10 Desember – Eduard Rüppell, Duitse natuurwetenskaplike en ontdekkingsreisiger in Afrika (* 1794). 19de eeu 1884
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Dinsdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Die", "Fabian", "Society", "word", "in", "Londen", "gestig", ".", "April", "-", "Die", "gebied", "tussen", "Kunene", "en", "Oranje", "word", "deur", "die", "konferensie", "van", "Berlyn", "onder", "beskerming", "van", "die", "Duitse", "Ryk", "geplaas", ".", "Julie", "–", "Die", "Franse", "gee", "die", "Vryheidsbeeld", "Statue", "of", "Liberty", "aan", "die", "VSA", ".", "Augustus", "–", "Stigting", "van", "die", "Nieuwe", "Republiek", "met", "Vryheid", "as", "die", "hoofstad", ".", "Augustus", "–", "Die", "Duitse", "Ryk", "stuur", "die", "oorlogskepe", "Leipzig", "en", "Elisabeth", "na", "die", "Angra", "Pequenabaai", "in", "Suidwes-Afrika", "(", "Namibië", ")", "en", "neem", "die", "kolonie", "in", "besit", ".", "November", "–", "Giuseppe", "Sarto", "(", "later", "Pous", "Pius", "X", ")", "word", "biskop", "van", "Mantua", ".", "Die", "eerste", "Duitse", "televisiepatent", "word", "aan", "die", "Berlynse", "student", "Paul", "Nipkow", ",", "uitvinder", "van", "die", "\"", "Nipkow-skyf", "\"", ",", "verleen", ".", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "nie-fiksie", "opstel", "The", "Art", "of", "Fiction", ".", "Geboortes", "Februarie", "–", "Jewgeni", "Zamjatin", ",", "'n", "Russiese", "skrywer", ".", "(", "†", "Februarie", "–", "Doktor", "Carel", "Gerretson", ",", "Nederlandse", "skrywer", ",", "essayis", ",", "geskiedkundige", "en", "politikus", "(", "†", "Februarie", "–", "Robert", "J", ".", "Flaherty", ",", "Amerikaanse", "rolprentmaker", "en", "-regisseur", "(", "†", "Maart", "–", "Peter", "Debye", ",", "Amerikaanse", "chemikus", "en", "Nobelprys-wenner", "(", "†", "Maart", "–", "Wilhelm", "Backhaus", ",", "Duitse", "pianis", "en", "pedagoog", "(", "†", "Maart", "–", "James", "Cruze", ",", "rolprentakteur", ",", "regisseur", "en", "vervaardiger", ".", "(", "†", "Mei", "–", "Harry", "S", ".", "Truman", ",", "Amerikaanse", "politikus", "en", "staatsman", ",", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "Mei", "–", "Max", "Brod", ",", "Oostenrykse", "skrywer", ",", "vertaler", "en", "komponis", "(", "†", "Mei", "–", "Edvard", "Beneš", ",", "Tsjeggo-Slowaakse", "president", "(", "†", "Junie", "–", "Claude", "Auchinleck", ",", "Britse", "veldmaarskalk", "(", "†", "Julie", "–", "Emil", "Jannings", ",", "Duitse/Oostenrykse", "en", "Amerikaanse", "akteur", "en", "die", "eerste", "persoon", "wat", "’n", "Oscar", "gewen", "het", "(", "†", "Augustus", "–", "Tobie", "Muller", ",", "NG", "predikant", "en", "Afrikaanse", "taalstryder", "(", "†", "September", "–", "Bob", "Loubser", ",", "Suid-Afrikaanse", "rugbyspeler", "en", "politikus", "(", "†", "September", "–", "Lydia", "van", "Niekerk", ",", "die", "eerste", "Afrikaanse", "vrou", "wat", "'n", "professor", "geword", "het", "op", "Stellenbosch", "(", "†", "Oktober", "–", "Walter", "von", "Reichenau", ",", "veldmaarskalk", "in", "die", "Duitse", "Leër", "(", "†", "Oktober", "–", "F", ".", "Bordewijk", ",", "Nederlandse", "skrywer", "van", "romans", ",", "novelle", ",", "toneelstukke", ",", "prosagedigte", ",", "parodieë", "en", "kritiek", "(", "†", "November", "–", "Jan", "van", "Nijlen", ",", "Vlaamse", "digter", "en", "essayis", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Gregor", "Mendel", ",", "Oostenrykse", "Augustynse", "monnik", ",", "bioloog", "en", "ontdekker", "van", "die", "grondslag", "van", "die", "genetika", "(", "*", "Februarie", "–", "Cetshwayo", ",", "koning", "van", "die", "Zoeloes", "(", "*", "c", ".", "Maart", "–", "Prins", "Leopold", ",", "Hertog", "van", "Albany", ",", "seun", "van", "koningin", "Victoria", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", "(", "*", "Maart", "–", "Dr", ".", "Adrian", "Roux", ",", "tweede", "leraar", "van", "die", "NG", "Kerk", "wat", "in", "Suid-Afrika", "georden", "is", "(", "*", "April", "–", "Maria", "Doolaeghe", ",", "Vlaamse", "skryfster", "(", "*", "Mei", "–", "Bedřich", "Smetana", ",", "Tsjeggiese", "komponis", "(", "*", "Mei", "–", "Sir", "Henry", "Bartle", "Frere", ",", "'n", "Britse", "goewerneur", "aan", "die", "Kaapkolonie", "(", "*", "Mei", "–", "Robert", "Godlonton", ",", "'n", "pionier", "in", "die", "Kaapse", "koerantwese", "(", "*", "Julie", "–", "Paul", "Morphy", ",", "Amerikaanse", "skaakspeler", "(", "*", "Augustus", "–", "Arnoldus", "Pannevis", ",", "baanbreker", "van", "Afrikaans", "(", "*", "Desember", "–", "Eduard", "Rüppell", ",", "Duitse", "natuurwetenskaplike", "en", "ontdekkingsreisiger", "in", "Afrika", "(", "*", "19de", "eeu", "1884" ]
566
https://af.wikipedia.org/wiki/1883
1883
Die jaar 1883 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Maandag begin het. Dit was die 83ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Die eerste wêreldrekord deur 'n Suid-Afrikaner word deur die verspringer Izak Prinsloo op Kerkplein in Pretoria opgestel is. In die tyd het die plein ook as 'n mark en sportveld gedien. Jane Elizabeth Waterston kom in die Kaap aan as Suid-Afrika se eerste vrouedokter. 1 Mei – Buffalo Bill se eerste Wild West Show. 22 Mei – Afrikanerbond en die Zuidafrikaansche Boeren Beschermings Vereeniging smelt saam onder die naam Afrikanerbond. 24 Mei – Die Brooklyn Bridge geopen vir verkeer na 14 jaar van konstruksie. 27 Mei – Aleksander III word gekroon as tsaar van Rusland ná die sluipmoord op sy pa, Aleksander II van Rusland. 30 Mei – New York Stad: 'n Gerug dat die Brooklyn-brug gaan ineenstort, veroorsaak paniek waardeur twaalf mense sterf. 7 Augustus – Die eertydse onafhanklike republiek, Stellaland, verenig met Goosen in die noorde van die Kaapkolonie. 12 Augustus – Die laaste kwagga sterf in 'n Amsterdamse dieretuin. 26 Augustus – Vulkaniese uitbarsting van Krakatoa in Indonesië veroorsaak 'n rampspoedige tsoenami wat baie nedersettings vernietig en 36 000 lewens in Java en Sumatra eis. 29 Augustus – Opening van die Hoërskool Chris van Niekerk in Vredefort, Noord-Vrystaat. 30 Desember – Paul Kruger word president van die Zuid-Afrikaansche Republiek. Geboortes 3 Januarie – Clement Attlee, Eerste minister van die Verenigde Koninkryk († 1967) 3 Januarie – Austin Roberts, 'n Suid-Afrikaanse dierkundige en ornitoloog († 1948) 10 Januarie – Ds. Dirk du Plessis, predikant in 3 Gereformeerde kerke († 1941) 13 Januarie – Prins Arthur van Connaught, Britse politikus en derde Goewerneur-generaal van Suid-Afrika (1920–1924) († 1938) 5 Februarie – Terence Macleane Salter, Brits-Suid-Afrikaanse plantversamelaar en plantkundige († 1969) 10 Februarie – Edith Clarke, 'n Amerikaner en die eerste vroulike elektriese ingenieur († 1959) 11 Februarie – Grete Berger, Duitse aktrise († 1944) 18 Mei – Walter Gropius, argitek van Duitsland († 1969) 5 Junie – John Maynard Keynes, Britse ekonoom († 1946) 3 Julie – Franz Kafka, een van die grootste fiksieskrywers van die 20ste eeu († 1924) 28 Junie – Pierre Laval, voormalige eerste minister van Frankryk († 1945) 10 Julie – Harry Allen, Amerikaanse akteur († 1951) 29 Julie – Benito Mussolini, Italiaanse diktator († 1945) 6 Augustus – Margaret Joslin, Amerikaanse aktrise († 1956) 9 Augustus – Charles Wynand Malan, Suid-Afrikaanse politikus († 1933) 19 Augustus – Coco Chanel, Franse mode-ontwerper († 1971) 19 Augustus – Elsie Ferguson, Amerikaanse aktrise († 1961). 6 November – Billy Millar, Suid-Afrika se elfde Springbokkaptein († 1949) 11 November – Ernest Ansermet, Switserse dirigent († 1969). 15 Desember – Ds. Pieter Willem Bingle, predikant in 2 Gereformeerde kerke, nl. Colesberg en Venterstad. († 1923) Sterftes 13 Februarie – Richard Wagner, Duitse komponis (* 1813). 14 Maart – Karl Marx, Duitse filosoof, ekonoom, sosioloog en joernalis (* 1818). 30 April – Édouard Manet, Franse impressionistiese skilder (* 1832). 15 Junie – Simeon Jacobs, Prokureur-generaal van die Kaapkolonie (* 1830). 20 Junie – Johannes Nicolaas de Beer, boer van Kimberley en die diamantmaatskappy De Beers is na hom vernoem (* 1830). 20 Junie – John William Colenso, die eerste biskop van die Anglikaanse Kerk in Natal (* 1814). 9 Augustus – Robert Moffat, 'n Suid-Afrikaanse sendeling van Skotse herkoms (* 1795). 10 September – Hendrik Conscience, Vlaamse skrywer (* 1812) 19de eeu 1883
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Maandag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Die", "eerste", "wêreldrekord", "deur", "'n", "Suid-Afrikaner", "word", "deur", "die", "verspringer", "Izak", "Prinsloo", "op", "Kerkplein", "in", "Pretoria", "opgestel", "is", ".", "In", "die", "tyd", "het", "die", "plein", "ook", "as", "'n", "mark", "en", "sportveld", "gedien", ".", "Jane", "Elizabeth", "Waterston", "kom", "in", "die", "Kaap", "aan", "as", "Suid-Afrika", "se", "eerste", "vrouedokter", ".", "Mei", "–", "Buffalo", "Bill", "se", "eerste", "Wild", "West", "Show", ".", "Mei", "–", "Afrikanerbond", "en", "die", "Zuidafrikaansche", "Boeren", "Beschermings", "Vereeniging", "smelt", "saam", "onder", "die", "naam", "Afrikanerbond", ".", "Mei", "–", "Die", "Brooklyn", "Bridge", "geopen", "vir", "verkeer", "najaar", "van", "konstruksie", ".", "Mei", "–", "Aleksander", "III", "word", "gekroon", "as", "tsaar", "van", "Rusland", "ná", "die", "sluipmoord", "op", "sy", "pa", ",", "Aleksander", "II", "van", "Rusland", ".", "Mei", "–", "New", "York", "Stad", ":", "'n", "Gerug", "dat", "die", "Brooklyn-brug", "gaan", "ineenstort", ",", "veroorsaak", "paniek", "waardeur", "twaalf", "mense", "sterf", ".", "Augustus", "–", "Die", "eertydse", "onafhanklike", "republiek", ",", "Stellaland", ",", "verenig", "met", "Goosen", "in", "die", "noorde", "van", "die", "Kaapkolonie", ".", "Augustus", "–", "Die", "laaste", "kwagga", "sterf", "in", "'n", "Amsterdamse", "dieretuin", ".", "Augustus", "–", "Vulkaniese", "uitbarsting", "van", "Krakatoa", "in", "Indonesië", "veroorsaak", "'n", "rampspoedige", "tsoenami", "wat", "baie", "nedersettings", "vernietig", "en000", "lewens", "in", "Java", "en", "Sumatra", "eis", ".", "Augustus", "–", "Opening", "van", "die", "Hoërskool", "Chris", "van", "Niekerk", "in", "Vredefort", ",", "Noord-Vrystaat", ".", "Desember", "–", "Paul", "Kruger", "word", "president", "van", "die", "Zuid-Afrikaansche", "Republiek", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Clement", "Attlee", ",", "Eerste", "minister", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", "(", "†", "Januarie", "–", "Austin", "Roberts", ",", "'n", "Suid-Afrikaanse", "dierkundige", "en", "ornitoloog", "(", "†", "Januarie", "–", "Ds", ".", "Dirk", "du", "Plessis", ",", "predikant", "inGereformeerde", "kerke", "(", "†", "Januarie", "–", "Prins", "Arthur", "van", "Connaught", ",", "Britse", "politikus", "en", "derde", "Goewerneur-generaal", "van", "Suid-Afrika1924", ")", "(", "†", "Februarie", "–", "Terence", "Macleane", "Salter", ",", "Brits-Suid-Afrikaanse", "plantversamelaar", "en", "plantkundige", "(", "†", "Februarie", "–", "Edith", "Clarke", ",", "'n", "Amerikaner", "en", "die", "eerste", "vroulike", "elektriese", "ingenieur", "(", "†", "Februarie", "–", "Grete", "Berger", ",", "Duitse", "aktrise", "(", "†", "Mei", "–", "Walter", "Gropius", ",", "argitek", "van", "Duitsland", "(", "†", "Junie", "–", "John", "Maynard", "Keynes", ",", "Britse", "ekonoom", "(", "†", "Julie", "–", "Franz", "Kafka", ",", "een", "van", "die", "grootste", "fiksieskrywers", "van", "diete", "eeu", "(", "†", "Junie", "–", "Pierre", "Laval", ",", "voormalige", "eerste", "minister", "van", "Frankryk", "(", "†", "Julie", "–", "Harry", "Allen", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Julie", "–", "Benito", "Mussolini", ",", "Italiaanse", "diktator", "(", "†", "Augustus", "–", "Margaret", "Joslin", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Augustus", "–", "Charles", "Wynand", "Malan", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Augustus", "–", "Coco", "Chanel", ",", "Franse", "mode-ontwerper", "(", "†", "Augustus", "–", "Elsie", "Ferguson", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "November", "–", "Billy", "Millar", ",", "Suid-Afrika", "se", "elfde", "Springbokkaptein", "(", "†", "November", "–", "Ernest", "Ansermet", ",", "Switserse", "dirigent", "(", "†", "Desember", "–", "Ds", ".", "Pieter", "Willem", "Bingle", ",", "predikant", "inGereformeerde", "kerke", ",", "nl", ".", "Colesberg", "en", "Venterstad", ".", "(", "†", "Sterftes", "Februarie", "–", "Richard", "Wagner", ",", "Duitse", "komponis", "(", "*", "Maart", "–", "Karl", "Marx", ",", "Duitse", "filosoof", ",", "ekonoom", ",", "sosioloog", "en", "joernalis", "(", "*", "April", "–", "Édouard", "Manet", ",", "Franse", "impressionistiese", "skilder", "(", "*", "Junie", "–", "Simeon", "Jacobs", ",", "Prokureur-generaal", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "*", "Junie", "–", "Johannes", "Nicolaas", "de", "Beer", ",", "boer", "van", "Kimberley", "en", "die", "diamantmaatskappy", "De", "Beers", "is", "na", "hom", "vernoem", "(", "*", "Junie", "–", "John", "William", "Colenso", ",", "die", "eerste", "biskop", "van", "die", "Anglikaanse", "Kerk", "in", "Natal", "(", "*", "Augustus", "–", "Robert", "Moffat", ",", "'n", "Suid-Afrikaanse", "sendeling", "van", "Skotse", "herkoms", "(", "*", "September", "–", "Hendrik", "Conscience", ",", "Vlaamse", "skrywer", "(", "*", "19de", "eeu", "1883" ]
567
https://af.wikipedia.org/wiki/2005
2005
Die jaar 2005 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Saterdag begin het. Dit was die 5de jaar van die 21ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 5 Januarie – Michael E. Brown, Chad Trujillo en David L. Rabinowitz ontdek die dwergplaneet Eris. 9 Maart – 'n Aardbewing van 5,3 op die Richterskaal tref Stilfontein se Hartebeestfonteingoudmyn. 21 Maart – Hifikepunye Pohamba word ingehuldig as tweede president van Namibië. 31 Maart – Michael E. Brown, Chad Trujillo en David L. Rabinowitz ontdek die dwergplaneet Makemake. 19 April – Pous Benedictus XVI volg Pous Johannes Paulus II op. 27 April – Eerste vlug van ’n Airbus A380 toegerus met Rolls-Royce Trent 900 enjins by die lughawe van Toulouse. 10 Junie – Dassault Falcon 7X-besigheidstraler se nooiensvlug. 2 Junie – Schabir Shaik, 'n Durbanse sakeman met noue bande met die destydse Suid-Afrikaanse adjunkpresident, Jacob Zuma, skuldig bevind en vir 15 jaar weens korrupsie en bedrog gevonnis. 15 Junie – Sterrekundiges van die Lowell-observatorium ontdek die tweede en derde natuurlike satelliet, Hidra en Nix, van die dwergplaneet Pluto. 15-29 Junie – Die vyfde Sokker-Konfederasiebekertoernooi word in Duitsland gespeel. 10 September – Michael E. Brown, Chad Trujillo en David Lincoln Rabinowitz ontdek Disnomia, sover bekend die enigste natuurlike satelliet van die dwergplaneet Eris. 8 November – Ellen Johnson-Sirleaf word Liberië en ook Afrika se eerste vroulike president. 22 November – Angela Merkel lê die ampseed af as Duitse bondskanselier (eerste vroulike Duitse kanselier). 6 Desember – Jacob Zuma, destyds die adjunkpresident van Suid-Afrika, word van verkragting aangekla. 9 Desember – del.icio.us, 'n sosiale boekmerkwebwerf word deur Yahoo! vir tussen VS$ 15–30 miljoen aangeskaf. Geboortes 4 Januarie – Dafne Keen, Britse en Spaanse akteur 25 Februarie – Noah Jupe, Engelse akteur 26 Maart – Ella Anderson, Amerikaanse aktrise 5 April – Bleu Landau, Engelse akteur 26 Junie – Prinses Alexia van die Nederlande, dogter van Koning Willem-Alexander van die Nederlande en Koningin Maxima van die Nederlande 25 Julie – Pierce Gagnon, Amerikaanse akteur 15 Oktober – Prins Christian van Denemarke, seun van Frederik, kroonprins van Denemarke 31 Oktober – Leonor, Prinses van Asturias, dogter van Felipe VI van Spanje 3 Desember – Prins Sverre Magnus van Noorweë Sterftes 12 Januarie – Merwe Scholtz, Afrikaanse letterkundige, taalwetenskaplike, skrywer en digter (* 1924) 25 Januarie – Philip Johnson, Amerikaanse argitek (* 1906). 28 Januarie – Artūras Barysas, Litause kunstenaar (* 1954). 3 Februarie – Ernst Mayr, Duitse bioloog (* 1904). 15 Februarie – Pierre Bachelet, Franse sanger en liedjieskrywer. 20 Februarie – Dalene Matthee, Afrikaanse skryfster (* 1938) 20 Februarie – Raymond Mhlaba, anti-apartheidsaktivis en -politikus; (* 12 Februarie 1920) 21 Februarie – Myburgh Streicher, Suid-Afrikaanse politikus (* 1928) 6 Maart – Hans Bethe, Duits-Amerikaanse kernfisikus, ontvanger van die Nobelprys vir Fisika († 1906). 16 Maart – Allan Hendrickse, Suid-Afrikaanse politikus, prediker en onderwyser (* 1927). 26 Maart – James Callaghan, Eerste Minister van die Verenigde Koninkryk (* 1912). 2 April – Pous Johannes Paulus II, die 264ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk (* 1920). 6 April – Rainier III, prins van Monaco (* 1923) 22 April – Gregoire Boonzaier, Suid-Afrikaanse kunsskilder (* 1909). 26 April – Augusto Roa Bastos, Paraguayse skrywer (* 1917). 30 April – Lourens Muller, Suid-Afrikaanse politikus (* 1917). 21 Mei – Stephanus Francois Kotzé, Suid-Afrikaanse politikus en Minister van Plurale Ontwikkeling (* 1922). 6 Junie – Anne Bancroft, Amerikaanse aktrise (* 1931). 12 Junie – Die laaste Reënkoningin, Makobo Constance Modjadji VI. 14 Junie – Carlo Maria Giulini, Italiaanse dirigent (* 1914). 1 Julie – Hanlie van Niekerk, 'n wêreldbekende sopraan. 20 Julie – James Doohan, Kanadese akteur – Montgomery Scott of "Scotty" in die TV-reeks Star Trek (* 1920). 30 Julie – John Garang, Suid-Soedannese politikus en revolusionêre leier (* 1945). 3 Augustus – G.J. Krüger, Afrikaanse digter en apteker (* 1938). 8 Augustus – Barbara Bel Geddes, Amerikaanse aktrise (* 1922). 8 Augustus – Ilse Werner, Duitse aktrise en sangeres (* 1921). 13 Augustus – David Lange, 32ste Eerste Minister van Nieu-Seeland (* 1942). 16 Augustus – Joe Ranft, Amerikaanse skrywer, animeerder en akteur (* 1960). 29 Augustus – Jurgens Lambrechts, bekende deelnemer aan Afrikaanse radio-vasvraprogramme (* 1932). 25 September – Don Adams, Amerikaanse akteur en komediant (* 1923). 16 Oktober – Tryna du Toit, Afrikaanse skrywer (* 1910). 24 Oktober – Rosa Parks, Amerikaanse burgerregte aktivis (* 1913). 24 November – Pat Morita, Amerikaanse akteur (* 1932). 25 November – George Best, Noord-Ierse sokkerspeler (* 1946). 29 November – Deon van der Walt, Suid-Afrikaanse tenoor (* 1958). 26 Desember – Kerry Packer, Australiese TV- en mediamagnaat. Onbekend – Miriam Phoebe de Vos, Suid-Afrikaanse plantkundige en akademikus (* 1912). 21ste eeu
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Saterdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Michael", "E", ".", "Brown", ",", "Chad", "Trujillo", "en", "David", "L", ".", "Rabinowitz", "ontdek", "die", "dwergplaneet", "Eris", ".", "Maart", "–", "'n", "Aardbewing", "van3", "op", "die", "Richterskaal", "tref", "Stilfontein", "se", "Hartebeestfonteingoudmyn", ".", "Maart", "–", "Hifikepunye", "Pohamba", "word", "ingehuldig", "as", "tweede", "president", "van", "Namibië", ".", "Maart", "–", "Michael", "E", ".", "Brown", ",", "Chad", "Trujillo", "en", "David", "L", ".", "Rabinowitz", "ontdek", "die", "dwergplaneet", "Makemake", ".", "April", "–", "Pous", "Benedictus", "XVI", "volg", "Pous", "Johannes", "Paulus", "II", "op", ".", "April", "–", "Eerste", "vlug", "van", "’n", "Airbus", "A380", "toegerus", "met", "Rolls-Royce", "Trentenjins", "by", "die", "lughawe", "van", "Toulouse", ".", "Junie", "–", "Dassault", "Falcon-besigheidstraler", "se", "nooiensvlug", ".", "Junie", "–", "Schabir", "Shaik", ",", "'n", "Durbanse", "sakeman", "met", "noue", "bande", "met", "die", "destydse", "Suid-Afrikaanse", "adjunkpresident", ",", "Jacob", "Zuma", ",", "skuldig", "bevind", "en", "virjaar", "weens", "korrupsie", "en", "bedrog", "gevonnis", ".", "Junie", "–", "Sterrekundiges", "van", "die", "Lowell-observatorium", "ontdek", "die", "tweede", "en", "derde", "natuurlike", "satelliet", ",", "Hidra", "en", "Nix", ",", "van", "die", "dwergplaneet", "Pluto", ".", "Junie", "–", "Die", "vyfde", "Sokker-Konfederasiebekertoernooi", "word", "in", "Duitsland", "gespeel", ".", "September", "–", "Michael", "E", ".", "Brown", ",", "Chad", "Trujillo", "en", "David", "Lincoln", "Rabinowitz", "ontdek", "Disnomia", ",", "sover", "bekend", "die", "enigste", "natuurlike", "satelliet", "van", "die", "dwergplaneet", "Eris", ".", "November", "–", "Ellen", "Johnson-Sirleaf", "word", "Liberië", "en", "ook", "Afrika", "se", "eerste", "vroulike", "president", ".", "November", "–", "Angela", "Merkel", "lê", "die", "ampseed", "af", "as", "Duitse", "bondskanselier", "(", "eerste", "vroulike", "Duitse", "kanselier", ")", ".", "Desember", "–", "Jacob", "Zuma", ",", "destyds", "die", "adjunkpresident", "van", "Suid-Afrika", ",", "word", "van", "verkragting", "aangekla", ".", "Desember", "–", "del.icio.us", ",", "'n", "sosiale", "boekmerkwebwerf", "word", "deur", "Yahoo", "!", "vir", "tussen", "VS$30", "miljoen", "aangeskaf", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Dafne", "Keen", ",", "Britse", "en", "Spaanse", "akteur", "Februarie", "–", "Noah", "Jupe", ",", "Engelse", "akteur", "Maart", "–", "Ella", "Anderson", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "April", "–", "Bleu", "Landau", ",", "Engelse", "akteur", "Junie", "–", "Prinses", "Alexia", "van", "die", "Nederlande", ",", "dogter", "van", "Koning", "Willem-Alexander", "van", "die", "Nederlande", "en", "Koningin", "Maxima", "van", "die", "Nederlande", "Julie", "–", "Pierce", "Gagnon", ",", "Amerikaanse", "akteur", "Oktober", "–", "Prins", "Christian", "van", "Denemarke", ",", "seun", "van", "Frederik", ",", "kroonprins", "van", "Denemarke", "Oktober", "–", "Leonor", ",", "Prinses", "van", "Asturias", ",", "dogter", "van", "Felipe", "VI", "van", "Spanje", "Desember", "–", "Prins", "Sverre", "Magnus", "van", "Noorweë", "Sterftes", "Januarie", "–", "Merwe", "Scholtz", ",", "Afrikaanse", "letterkundige", ",", "taalwetenskaplike", ",", "skrywer", "en", "digter", "(", "*", "Januarie", "–", "Philip", "Johnson", ",", "Amerikaanse", "argitek", "(", "*", "Januarie", "–", "Artūras", "Barysas", ",", "Litause", "kunstenaar", "(", "*", "Februarie", "–", "Ernst", "Mayr", ",", "Duitse", "bioloog", "(", "*", "Februarie", "–", "Pierre", "Bachelet", ",", "Franse", "sanger", "en", "liedjieskrywer", ".", "Februarie", "–", "Dalene", "Matthee", ",", "Afrikaanse", "skryfster", "(", "*", "Februarie", "–", "Raymond", "Mhlaba", ",", "anti-apartheidsaktivis", "en", "-politikus", ";", "(", "*Februarie", "Februarie", "–", "Myburgh", "Streicher", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "*", "Maart", "–", "Hans", "Bethe", ",", "Duits-Amerikaanse", "kernfisikus", ",", "ontvanger", "van", "die", "Nobelprys", "vir", "Fisika", "(", "†", "Maart", "–", "Allan", "Hendrickse", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", ",", "prediker", "en", "onderwyser", "(", "*", "Maart", "–", "James", "Callaghan", ",", "Eerste", "Minister", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", "(", "*", "April", "–", "Pous", "Johannes", "Paulus", "II", ",", "diete", "pous", "van", "die", "Rooms-Katolieke", "Kerk", "(", "*", "April", "–", "Rainier", "III", ",", "prins", "van", "Monaco", "(", "*", "April", "–", "Gregoire", "Boonzaier", ",", "Suid-Afrikaanse", "kunsskilder", "(", "*", "April", "–", "Augusto", "Roa", "Bastos", ",", "Paraguayse", "skrywer", "(", "*", "April", "–", "Lourens", "Muller", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "*", "Mei", "–", "Stephanus", "Francois", "Kotzé", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "Minister", "van", "Plurale", "Ontwikkeling", "(", "*", "Junie", "–", "Anne", "Bancroft", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "*", "Junie", "–", "Die", "laaste", "Reënkoningin", ",", "Makobo", "Constance", "Modjadji", "VI", ".", "Junie", "–", "Carlo", "Maria", "Giulini", ",", "Italiaanse", "dirigent", "(", "*", "Julie", "–", "Hanlie", "van", "Niekerk", ",", "'n", "wêreldbekende", "sopraan", ".", "Julie", "–", "James", "Doohan", ",", "Kanadese", "akteur", "–", "Montgomery", "Scott", "of", "\"", "Scotty", "\"", "in", "die", "TV-reeks", "Star", "Trek", "(", "*", "Julie", "–", "John", "Garang", ",", "Suid-Soedannese", "politikus", "en", "revolusionêre", "leier", "(", "*", "Augustus", "–", "G.J", ".", "Krüger", ",", "Afrikaanse", "digter", "en", "apteker", "(", "*", "Augustus", "–", "Barbara", "Bel", "Geddes", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "*", "Augustus", "–", "Ilse", "Werner", ",", "Duitse", "aktrise", "en", "sangeres", "(", "*", "Augustus", "–", "David", "Lange,te", "Eerste", "Minister", "van", "Nieu-Seeland", "(", "*", "Augustus", "–", "Joe", "Ranft", ",", "Amerikaanse", "skrywer", ",", "animeerder", "en", "akteur", "(", "*", "Augustus", "–", "Jurgens", "Lambrechts", ",", "bekende", "deelnemer", "aan", "Afrikaanse", "radio-vasvraprogramme", "(", "*", "September", "–", "Don", "Adams", ",", "Amerikaanse", "akteur", "en", "komediant", "(", "*", "Oktober", "–", "Tryna", "du", "Toit", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "*", "Oktober", "–", "Rosa", "Parks", ",", "Amerikaanse", "burgerregte", "aktivis", "(", "*", "November", "–", "Pat", "Morita", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "*", "November", "–", "George", "Best", ",", "Noord-Ierse", "sokkerspeler", "(", "*", "November", "–", "Deon", "van", "der", "Walt", ",", "Suid-Afrikaanse", "tenoor", "(", "*", "Desember", "–", "Kerry", "Packer", ",", "Australiese", "TV-", "en", "mediamagnaat", ".", "Onbekend", "–", "Miriam", "Phoebe", "de", "Vos", ",", "Suid-Afrikaanse", "plantkundige", "en", "akademikus", "(", "*", "21ste", "eeu" ]
570
https://af.wikipedia.org/wiki/Rugbyw%C3%AAreldbeker%201999
Rugbywêreldbeker 1999
Die Rugbywêreldbeker 1999 (Engels: 1999 Rugby World Cup; Frans: Coupe du monde de rugby à XV 1999; Iers-Gaelies: Corn Rugbaí an Domhain 1999; Skots-Gaelies: Cupa Rugbaidh an t-Saoghail 1999; Wallies: Cwpan Rygbi'r Byd 1999) is van 1 Oktober tot 6 November 1999 in Wallis (nominale gasheer), Engeland, Skotland, Frankryk en Ierland, die destydse Vyfnasies, beslis. Dit was die vierde rugbywêreldbeker van die vierjaarlikse rugbywêreldkampioenskap wat deur die Internasionale Rugbyraad (IRR; nou Wêreldrugby) aangebied word en die tweede in Europa. Al die gashere het ook die Rugbywêreldbeker 1991 gemeenskaplik gehuisves. Dit was die eerste rugbywêreldbekertoernooi in dié sport se professionele era, nadat die IRR ná die Rugbywêreldbeker 1995 met die professionalisering van dié sport begin het. Die Rugbywêreldbeker 1999 was die eerste toernooi met 20 deelnemende nasionale rugbyspanne, teenoor die 16 van die eerste drie rugbywêreldbekertoernooie. Die nominale gasheer Wallis, die verdedigende kampioen Suid-Afrika, die naaswenner Nieu-Seeland en die derde-plek-span Frankryk het regstreeks vir die toernooi gekwalifiseer, saam met die 16 beste spanne van die kwalifisering (Argentinië, Australië, Engeland, Fidji, Ierland, Italië, Japan, Kanada, Namibië, Roemenië, Samoa, Skotland, Spanje, Tonga, Uruguay en die Verenigde State). Tydens die 1999-toernooi is 41 wedstryde gespeel, waaronder 24 tydens die poelfase, drie tydens die uitspeelrondte en agt tydens die uitklopfase, insluitende die eindstryd. Die spanne is in vyf poele van vier elk verdeel, waarvan elke span een keer teen al die ander spanne van die poel gespeel het. Die beste span van elke poel het hierna vir die kwarteindrondte gekwalifiseer, terwyl die naaswenners en die voorste derde-plek-span tydens die uitspeelrondte om die oorblywende drie plekke van die kwarteindrondte meegeding het. Die spanne wat tot die kwarteindrondte gevorder het, het regstreeks vir die volgende Rugbywêreldbeker 2003 in Australië gekwalifiseer. Australië het die eindstryd op Millennium-stadion in Cardiff teen Frankryk met 35–12 gewen en sodoende sy tweede rugbywêreldbekertitel ingepalm, die eerste span wat daarin geslaag het. Hulle het ook die eerste span geword wat dié titel ingepalm het nadat hulle vir die toernooi moes kwalifiseer. Die verdedigende kampioen Suid-Afrika het in die derde en Nieu-Seeland in die vierde plek geëindig. Die halfeindwedstryd wat Frankryk teen Nieu-Seeland met 43–31 gewen het, word as een van die beste wedstryde in die rugbywêreldbekergeskiedenis beskou. Interessant genoeg is die Krieketwêreldbeker 1999 op ’n soortgelyke manier deur vyf Europese lande aangebied (met Nederland pleks van Frankryk) en ook deur Australië gewen, die eerste land wat dit tot dusver vermaak het om albei wêreldbekertoernooie in dieselfde jaar te wen. Vir Frankryk was dit saam met die FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 1998 een van twee groot sportkompetisies binne twee jaar en interessant genoeg het die onderskeidelike nasionale spanne die wêreldbekereindstryde in twee van Frankryk se gewildste sportsoorte gehaal; albei behoort tot die mees gesiene sportgeleenthede ter wêreld. As gevolg van die uitgebreide aantal spanne wat aan die Rugbywêreldbeker 1999 kon deelneem, het dié toernooi met drie nuwelinge die meeste debutante sedert die eerste 1987-toernooi gesien. Die nasionale rugbyspanne van Namibië, Spanje en Uruguay het vir die eerste keer aan ’n rugbywêreldbekertoernooi deelgeneem, maar al drie spanne is reeds in die poelfase uitgeskakel. Tydens hierdie toernooi het die Suid-Afrikaanse losskakel Jannie de Beer tydens die kwarteindwedstryd teen Engeland vyf skepskoppe oorgeskop – ’n Suid-Afrikaanse toetsrekord. Die Rugbywêreldbeker 1999 het ook die opkoms van Namibië, wat sedertdien vir elke rugbywêreldbekertoernooi gekwalifiseer het, gesien. Toewysing Die Rugbywêreldbeker 1999 is deur die IRR aan die vyf rugbylande toegewys, wat destyds jaarliks om die Vyfnasies-beker meegeding het. Die Walliese Rugbyunie het met die ander Vyfnasies-beheerliggame ooreengekom om van die wedstryde in Engeland, Frankryk, Ierland en Skotland aan te bied. Die nuwe Millennium-stadion in Cardiff was die kern van die Walliese bod, met boukoste van sowat £126 miljoen wat deur ’n lotto-insameling en private beleggings gedek is. Deelnemers Die volgende 20 spanne het vir die Rugbywêreldbeker 1999 gekwalifiseer: Die nominale gasheer Wallis, die verdedigende kampioen Suid-Afrika, die naaswenner Nieu-Seeland en die derde plek Frankryk het regstreeks gekwalifiseer. Om die oorblywende 16 plekke het tydens die kwalifiseringsrondte 65 nasionale rugbyspanne meegeding, ’n nuwe rekord. Die nasionale rugbyspanne van Namibië, Spanje en Uruguay het vir die eerste keer vir ’n rugbywêreldbekertoernooi gekwalifiseer en saam met Fidji, wat die vorige 1995-toernooi in Suid-Afrika misgeloop het, by die 16-span-lys van die Rugbywêreldbeker 1995 aangesluit om sodoende die 20-span-lys vir die Rugbywêreldbeker 1999 te vorm. Stadions Kern van die Walliese bod vir die Rugbywêreldbeker 1999 was die nuwe Millennium-stadion in Cardiff, wie se boukoste 126 miljoen pond beloop het. Wallis het egter net nege van die 41 wedstryde gehuisves, nadat die Walliese Rugbyunie met sy eweknieë van Engeland, Frankryk, Ierland en Skotland ooreengekom het om wedstryde in die vier ander lande aan te bied. Die Rugbywêreldbeker 1999 is derhalwe deur Wallis, Engeland, Frankryk, Ierland en Skotland saam aangebied, en wedstryde is regoor dié vyf lande gehou. Al die Poel A-wedstryde is in Skotland aangebied, Poel B-wedstryde in Engeland, Poel C-wedstryde in Frankryk, Poel D-wedstryde in Wallis en Poel E-wedstryde in Ierland. Die uitspeelrondte vir die kwarteindrondte en die kwarteindrondte self is in drie verskeie stadions gehuisves, die halfeindrondte is op Twickenham in Londen aangebied. Beide die bronseindstryd en die eindstryd is op die nuut opgerigte Millennium-stadion in Cardiff aangebied, wat langs die Nasionale Stadion in Cardiff Arms Park opgerig is. Van die Engelse stadions is Twickenham en Welford Road (albei rugbystadions), asook Ashton Gate in Bristol en Kirklees in Huddersfield, wat gewoonlik sokker aanbied, gebruik. Skotse stadions sluit in Murrayfield, tuiste van die Skotse Rugbyunie; Hampdenpark, tuiste van die Skotse Sokkerassosiasie; en die kleinste stadion van die Rugbywêreldbeker 1999: Netherdale in Galashiels, Scottish Borders. Stadions in Ierland is Lansdowne Road, die tradisionele setel van die Ierse Rugbyvoetbalunie, asook Ravenhill en Thomondpark. In Frankryk is vyf stadions gebruik, die meeste van die vyf gashere, insluitende die Franse nasionale stadion, Stade de France, wat die eindstryd van beide die FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi in 1998 en die Rugbywêreldbeker 2007 aangebied het. Die nominale gasheer Wallis het drie stadions vir die toernooi gebruik: Die Millennium-stadion in Cardiff, Racecourse Ground in Wrexham en Stradeypark in Llanelli. Formaat Die Rugbywêreldbeker 1999 is oor 35 dae tussen 20 verskillende spanne oor 41 wedstryde beslis. Dit het op 1 Oktober 1999 op Millenium in Cardiff met die openingswedstryd tussen die nominale gasheer Wallis en Argentinië afgeskop. Die toernooi het geëindig by dieselfde stadion op 6 November met die eindstryd tussen Australië en Frankryk, waartydens die Wallabies die Webb Ellis-beker ingepalm het. Kalender Die volgende tabel dui die Rugbywêreldbeker 1999 se daaglikse program aan. ’n Rooi blokkie dui op beide die openings- en sluitingseremonie, ’n pers blokkie op wedstryde tydens die poelfase, ’n siaan blokkie op die uitspeelrondte, ’n groen blokkie op wedstryde tydens die uitklopfase, ’n blou blokkie op die bronseindstryd en ’n geel blokkie op die eindstryd. Poele Die poelwedstryde is onder die vyf gashere soos volg verdeel: Poel A is in Skotland aangebied Poel B is in Engeland aangebied Poel C is in Frankryk aangebied Poel D is in Wallis aangebied Poel E is in Ierland aangebied Poelfase Vir die eerste keer het 20 nasionale rugbyspanne aan ’n rugbywêreldbekertoernooi deelgeneem en hulle is in vyf poele van vier elk verdeel; elke span het een wedstryd teen elk van die ander spanne in dieselfde poel gespeel, dus het elke span drie wedstryde in die poelfase gespeel. Drie punte is vir ’n oorwinning toegeken, twee vir ’n gelykop en een vir ’n nederlaag: spanne wat met dieselfde aantal punte geëindig het, is volgens die punte wat total aangeteken is gerangskik. Klassifisering binne elke poel was gegrond op die volgende puntestelsel: Drie wedstrydpunte vir ’n oorwinning; Twee vir ’n gelykop; Een vir ’n nederlaag. Aan die einde van die poelfase is die spanne gerangskik van die eerste na die vierde posisie, gegrond op versamelde wedstrydpunte, met die beste spanne wat na die kwarteindrondte deurgedring het. Die naaswenners en die voorste derde-plek-span van die poelfase het tydens die uitspeelrondte om die drie oorblywende plekke meegeding. As twee spanne gelyk op punte was, is die rangorde deur die punte wat total aangeteken is bepaal. Uitklopfase Van die begin van dié fase af het die toernooi ’n uitklopformaat aangeneem wat uit agt wedstryde bestaan het: vier kwarteindstryde, twee halfeindstryde, ’n derdeplekwedstryd en die eindstryd. Die wenner van elk van die poele het saam met die wenners van die uitspeelrondte na die uitklopfase deurgedring. Hulle het saam met die wenner van die poelfase wat die minste punte behaal het, die wenners van ’n ander poel in die kwarteindrondte ontmoet. Spanne van dieselfde poel sou dus eers weer in óf die bronseindstryd óf die eindstryd kon ontmoet het. Elke wedstryd in die uitklopfase moes met ’n oorwinning vir een van die spanne eindig. As daar ná tagtig minute van gewone spel ’n gelykopuitslag was, is daar verder gespeel om te bepaal wie die wenner is. Aanvanklik is daar twee periodes van ekstra tyd gespeel, tien minute in elke rigting: as daar dan steeds geen wenner was nie, is daar vir tien minute gespeel in ’n uitklopformaat, waar die eerste span wat daarin geslaag het om punte aan te teken, gewen het. As daar steeds nie ’n wenner was ná 110 minute nie is die wenner bepaal deur ’n stelskopkompetisie. 1999-effek op 2003-kwalifisering Die agt spanne wat tot die kwarteindrondte gevorder het, het regstreeks vir die volgende Rugbywêreldbeker 2003 in Australië gekwalifiseer. Hulle was Argentinië, Australië, Engeland, Frankryk, Nieu-Seeland, Skotland, Suid-Afrika en Wallis. Wedstrydbeamptes ’n Paneel van 16 skeidsregters is vir die toernooi ingespan. Wedstryde Die wedstryde is in drie fases opgedeel, naamlik die poel-, die uitspeel- en die uitklopfase. Poelfase 20 spanne het aan die poelfase deelgeneem. Die eerste spanne en beste naaswenners in elke poel het na die uitklopfase deurgedring. Poel A Poel B Poel C Poel D Finale posisie van Wallis, Samoa en Argentinië volgens punte wat totaal aangeteken is. Poel E Posisie van derde plek spanne Uitspeelrondte Uitklopfase Kwarteindrondte Halfeindrondte Bronseindstryd Eindstryd Statistiek Finale puntestand Hierdie tabel toon die finale puntestand van al die 20 deelnemende nasionale rugbyspanne ná die Rugbywêreldbeker 1999. Meeste punte en drieë Sien ook Krieketwêreldbeker 1999 Verwysings Verdere leesstof Eksterne skakels Amptelike Rugbywêreldbeker-webwerf Volledige uitslae en statistiek by ESPN Classic Twickenham semi-finals raise the bar – Reliving Rugby World Cup 1999 Rugby World Cup Standings – 1999 Wêreldbeker se skeidsregters by RugbyRefs.com Geskiedenis van Engeland Geskiedenis van Frankryk Geskiedenis van Ierland Geskiedenis van Skotland Geskiedenis van Wallis Rugbykompetisies in Engeland Rugbykompetisies in Frankryk Rugbykompetisies in Ierland Rugbykompetisies in Skotland Rugbykompetisies in Wallis 1999 Sport in 1999
[ "Die", "Rugbywêreldbeker(", "Engels:Rugby", "World", "Cup", ";", "Frans", ":", "Coupe", "du", "monde", "de", "rugby", "à", "XV", "Iers-Gaelies", ":", "Corn", "Rugbaí", "an", "Domhain", "Skots-Gaelies", ":", "Cupa", "Rugbaidh", "an", "t-Saoghail", "Wallies", ":", "Cwpan", "Rygbi'r", "Bydis", "vanOktober", "totNovemberin", "Wallis", "(", "nominale", "gasheer", ")", ",", "Engeland", ",", "Skotland", ",", "Frankryk", "en", "Ierland", ",", "die", "destydse", "Vyfnasies", ",", "beslis", ".", "Dit", "was", "die", "vierde", "rugbywêreldbeker", "van", "die", "vierjaarlikse", "rugbywêreldkampioenskap", "wat", "deur", "die", "Internasionale", "Rugbyraad", "(", "IRR", ";", "nou", "Wêreldrugby", ")", "aangebied", "word", "en", "die", "tweede", "in", "Europa", ".", "Al", "die", "gashere", "het", "ook", "die", "Rugbywêreldbekergemeenskaplik", "gehuisves", ".", "Dit", "was", "die", "eerste", "rugbywêreldbekertoernooi", "in", "dié", "sport", "se", "professionele", "era", ",", "nadat", "die", "IRR", "ná", "die", "Rugbywêreldbekermet", "die", "professionalisering", "van", "dié", "sport", "begin", "het", ".", "Die", "Rugbywêreldbekerwas", "die", "eerste", "toernooi", "metdeelnemende", "nasionale", "rugbyspanne", ",", "teenoor", "dievan", "die", "eerste", "drie", "rugbywêreldbekertoernooie", ".", "Die", "nominale", "gasheer", "Wallis", ",", "die", "verdedigende", "kampioen", "Suid-Afrika", ",", "die", "naaswenner", "Nieu-Seeland", "en", "die", "derde-plek-span", "Frankryk", "het", "regstreeks", "vir", "die", "toernooi", "gekwalifiseer", ",", "saam", "met", "diebeste", "spanne", "van", "die", "kwalifisering", "(", "Argentinië", ",", "Australië", ",", "Engeland", ",", "Fidji", ",", "Ierland", ",", "Italië", ",", "Japan", ",", "Kanada", ",", "Namibië", ",", "Roemenië", ",", "Samoa", ",", "Skotland", ",", "Spanje", ",", "Tonga", ",", "Uruguay", "en", "die", "Verenigde", "State", ")", ".", "Tydens", "dietoernooi", "iswedstryde", "gespeel", ",", "waarondertydens", "die", "poelfase", ",", "drie", "tydens", "die", "uitspeelrondte", "en", "agt", "tydens", "die", "uitklopfase", ",", "insluitende", "die", "eindstryd", ".", "Die", "spanne", "is", "in", "vyf", "poele", "van", "vier", "elk", "verdeel", ",", "waarvan", "elke", "span", "een", "keer", "teen", "al", "die", "ander", "spanne", "van", "die", "poel", "gespeel", "het", ".", "Die", "beste", "span", "van", "elke", "poel", "het", "hierna", "vir", "die", "kwarteindrondte", "gekwalifiseer", ",", "terwyl", "die", "naaswenners", "en", "die", "voorste", "derde-plek-span", "tydens", "die", "uitspeelrondte", "om", "die", "oorblywende", "drie", "plekke", "van", "die", "kwarteindrondte", "meegeding", "het", ".", "Die", "spanne", "wat", "tot", "die", "kwarteindrondte", "gevorder", "het", ",", "het", "regstreeks", "vir", "die", "volgende", "Rugbywêreldbekerin", "Australië", "gekwalifiseer", ".", "Australië", "het", "die", "eindstryd", "op", "Millennium-stadion", "in", "Cardiff", "teen", "Frankryk", "met12", "gewen", "en", "sodoende", "sy", "tweede", "rugbywêreldbekertitel", "ingepalm", ",", "die", "eerste", "span", "wat", "daarin", "geslaag", "het", ".", "Hulle", "het", "ook", "die", "eerste", "span", "geword", "wat", "dié", "titel", "ingepalm", "het", "nadat", "hulle", "vir", "die", "toernooi", "moes", "kwalifiseer", ".", "Die", "verdedigende", "kampioen", "Suid-Afrika", "het", "in", "die", "derde", "en", "Nieu-Seeland", "in", "die", "vierde", "plek", "geëindig", ".", "Die", "halfeindwedstryd", "wat", "Frankryk", "teen", "Nieu-Seeland", "met31", "gewen", "het", ",", "word", "as", "een", "van", "die", "beste", "wedstryde", "in", "die", "rugbywêreldbekergeskiedenis", "beskou", ".", "Interessant", "genoeg", "is", "die", "Krieketwêreldbekerop", "’n", "soortgelyke", "manier", "deur", "vyf", "Europese", "lande", "aangebied", "(", "met", "Nederland", "pleks", "van", "Frankryk", ")", "en", "ook", "deur", "Australië", "gewen", ",", "die", "eerste", "land", "wat", "dit", "tot", "dusver", "vermaak", "het", "om", "albei", "wêreldbekertoernooie", "in", "dieselfde", "jaar", "te", "wen", ".", "Vir", "Frankryk", "was", "dit", "saam", "met", "die", "FIFA", "Sokker-Wêreldbekertoernooi", "ineen", "van", "twee", "groot", "sportkompetisies", "binne", "twee", "jaar", "en", "interessant", "genoeg", "het", "die", "onderskeidelike", "nasionale", "spanne", "die", "wêreldbekereindstryde", "in", "twee", "van", "Frankryk", "se", "gewildste", "sportsoorte", "gehaal", ";", "albei", "behoort", "tot", "die", "mees", "gesiene", "sportgeleenthede", "ter", "wêreld", ".", "As", "gevolg", "van", "die", "uitgebreide", "aantal", "spanne", "wat", "aan", "die", "Rugbywêreldbekerkon", "deelneem", ",", "het", "dié", "toernooi", "met", "drie", "nuwelinge", "die", "meeste", "debutante", "sedert", "die", "eerstetoernooi", "gesien", ".", "Die", "nasionale", "rugbyspanne", "van", "Namibië", ",", "Spanje", "en", "Uruguay", "het", "vir", "die", "eerste", "keer", "aan", "’n", "rugbywêreldbekertoernooi", "deelgeneem", ",", "maar", "al", "drie", "spanne", "is", "reeds", "in", "die", "poelfase", "uitgeskakel", ".", "Tydens", "hierdie", "toernooi", "het", "die", "Suid-Afrikaanse", "losskakel", "Jannie", "de", "Beer", "tydens", "die", "kwarteindwedstryd", "teen", "Engeland", "vyf", "skepskoppe", "oorgeskop", "–", "’n", "Suid-Afrikaanse", "toetsrekord", ".", "Die", "Rugbywêreldbekerhet", "ook", "die", "opkoms", "van", "Namibië", ",", "wat", "sedertdien", "vir", "elke", "rugbywêreldbekertoernooi", "gekwalifiseer", "het", ",", "gesien", ".", "Toewysing", "Die", "Rugbywêreldbekeris", "deur", "die", "IRR", "aan", "die", "vyf", "rugbylande", "toegewys", ",", "wat", "destyds", "jaarliks", "om", "die", "Vyfnasies-beker", "meegeding", "het", ".", "Die", "Walliese", "Rugbyunie", "het", "met", "die", "ander", "Vyfnasies-beheerliggame", "ooreengekom", "om", "van", "die", "wedstryde", "in", "Engeland", ",", "Frankryk", ",", "Ierland", "en", "Skotland", "aan", "te", "bied", ".", "Die", "nuwe", "Millennium-stadion", "in", "Cardiff", "was", "die", "kern", "van", "die", "Walliese", "bod", ",", "met", "boukoste", "van", "sowat", "£126", "miljoen", "wat", "deur", "’n", "lotto-insameling", "en", "private", "beleggings", "gedek", "is", ".", "Deelnemers", "Die", "volgendespanne", "het", "vir", "die", "Rugbywêreldbekergekwalifiseer", ":", "Die", "nominale", "gasheer", "Wallis", ",", "die", "verdedigende", "kampioen", "Suid-Afrika", ",", "die", "naaswenner", "Nieu-Seeland", "en", "die", "derde", "plek", "Frankryk", "het", "regstreeks", "gekwalifiseer", ".", "Om", "die", "oorblywendeplekke", "het", "tydens", "die", "kwalifiseringsrondtenasionale", "rugbyspanne", "meegeding", ",", "’n", "nuwe", "rekord", ".", "Die", "nasionale", "rugbyspanne", "van", "Namibië", ",", "Spanje", "en", "Uruguay", "het", "vir", "die", "eerste", "keer", "vir", "’n", "rugbywêreldbekertoernooi", "gekwalifiseer", "en", "saam", "met", "Fidji", ",", "wat", "die", "vorigetoernooi", "in", "Suid-Afrika", "misgeloop", "het", ",", "by", "diespan-lys", "van", "die", "Rugbywêreldbekeraangesluit", "om", "sodoende", "diespan-lys", "vir", "die", "Rugbywêreldbekerte", "vorm", ".", "Stadions", "Kern", "van", "die", "Walliese", "bod", "vir", "die", "Rugbywêreldbekerwas", "die", "nuwe", "Millennium-stadion", "in", "Cardiff", ",", "wie", "se", "boukostemiljoen", "pond", "beloop", "het", ".", "Wallis", "het", "egter", "net", "nege", "van", "diewedstryde", "gehuisves", ",", "nadat", "die", "Walliese", "Rugbyunie", "met", "sy", "eweknieë", "van", "Engeland", ",", "Frankryk", ",", "Ierland", "en", "Skotland", "ooreengekom", "het", "om", "wedstryde", "in", "die", "vier", "ander", "lande", "aan", "te", "bied", ".", "Die", "Rugbywêreldbekeris", "derhalwe", "deur", "Wallis", ",", "Engeland", ",", "Frankryk", ",", "Ierland", "en", "Skotland", "saam", "aangebied", ",", "en", "wedstryde", "is", "regoor", "dié", "vyf", "lande", "gehou", ".", "Al", "die", "Poel", "A-wedstryde", "is", "in", "Skotland", "aangebied", ",", "Poel", "B-wedstryde", "in", "Engeland", ",", "Poel", "C-wedstryde", "in", "Frankryk", ",", "Poel", "D-wedstryde", "in", "Wallis", "en", "Poel", "E-wedstryde", "in", "Ierland", ".", "Die", "uitspeelrondte", "vir", "die", "kwarteindrondte", "en", "die", "kwarteindrondte", "self", "is", "in", "drie", "verskeie", "stadions", "gehuisves", ",", "die", "halfeindrondte", "is", "op", "Twickenham", "in", "Londen", "aangebied", ".", "Beide", "die", "bronseindstryd", "en", "die", "eindstryd", "is", "op", "die", "nuut", "opgerigte", "Millennium-stadion", "in", "Cardiff", "aangebied", ",", "wat", "langs", "die", "Nasionale", "Stadion", "in", "Cardiff", "Arms", "Park", "opgerig", "is", ".", "Van", "die", "Engelse", "stadions", "is", "Twickenham", "en", "Welford", "Road", "(", "albei", "rugbystadions", ")", ",", "asook", "Ashton", "Gate", "in", "Bristol", "en", "Kirklees", "in", "Huddersfield", ",", "wat", "gewoonlik", "sokker", "aanbied", ",", "gebruik", ".", "Skotse", "stadions", "sluit", "in", "Murrayfield", ",", "tuiste", "van", "die", "Skotse", "Rugbyunie", ";", "Hampdenpark", ",", "tuiste", "van", "die", "Skotse", "Sokkerassosiasie", ";", "en", "die", "kleinste", "stadion", "van", "die", "Rugbywêreldbeker", "Netherdale", "in", "Galashiels", ",", "Scottish", "Borders", ".", "Stadions", "in", "Ierland", "is", "Lansdowne", "Road", ",", "die", "tradisionele", "setel", "van", "die", "Ierse", "Rugbyvoetbalunie", ",", "asook", "Ravenhill", "en", "Thomondpark", ".", "In", "Frankryk", "is", "vyf", "stadions", "gebruik", ",", "die", "meeste", "van", "die", "vyf", "gashere", ",", "insluitende", "die", "Franse", "nasionale", "stadion", ",", "Stade", "de", "France", ",", "wat", "die", "eindstryd", "van", "beide", "die", "FIFA", "Sokker-Wêreldbekertoernooi", "inen", "die", "Rugbywêreldbekeraangebied", "het", ".", "Die", "nominale", "gasheer", "Wallis", "het", "drie", "stadions", "vir", "die", "toernooi", "gebruik", ":", "Die", "Millennium-stadion", "in", "Cardiff", ",", "Racecourse", "Ground", "in", "Wrexham", "en", "Stradeypark", "in", "Llanelli", ".", "Formaat", "Die", "Rugbywêreldbekeris", "oordae", "tussenverskillende", "spanne", "oorwedstryde", "beslis", ".", "Dit", "het", "opOktoberop", "Millenium", "in", "Cardiff", "met", "die", "openingswedstryd", "tussen", "die", "nominale", "gasheer", "Wallis", "en", "Argentinië", "afgeskop", ".", "Die", "toernooi", "het", "geëindig", "by", "dieselfde", "stadion", "opNovember", "met", "die", "eindstryd", "tussen", "Australië", "en", "Frankryk", ",", "waartydens", "die", "Wallabies", "die", "Webb", "Ellis-beker", "ingepalm", "het", ".", "Kalender", "Die", "volgende", "tabel", "dui", "die", "Rugbywêreldbekerse", "daaglikse", "program", "aan", ".", "’n", "Rooi", "blokkie", "dui", "op", "beide", "die", "openings-", "en", "sluitingseremonie", ",", "’n", "pers", "blokkie", "op", "wedstryde", "tydens", "die", "poelfase", ",", "’n", "siaan", "blokkie", "op", "die", "uitspeelrondte", ",", "’n", "groen", "blokkie", "op", "wedstryde", "tydens", "die", "uitklopfase", ",", "’n", "blou", "blokkie", "op", "die", "bronseindstryd", "en", "’n", "geel", "blokkie", "op", "die", "eindstryd", ".", "Poele", "Die", "poelwedstryde", "is", "onder", "die", "vyf", "gashere", "soos", "volg", "verdeel", ":", "Poel", "A", "is", "in", "Skotland", "aangebied", "Poel", "B", "is", "in", "Engeland", "aangebied", "Poel", "C", "is", "in", "Frankryk", "aangebied", "Poel", "D", "is", "in", "Wallis", "aangebied", "Poel", "E", "is", "in", "Ierland", "aangebied", "Poelfase", "Vir", "die", "eerste", "keer", "hetnasionale", "rugbyspanne", "aan", "’n", "rugbywêreldbekertoernooi", "deelgeneem", "en", "hulle", "is", "in", "vyf", "poele", "van", "vier", "elk", "verdeel", ";", "elke", "span", "het", "een", "wedstryd", "teen", "elk", "van", "die", "ander", "spanne", "in", "dieselfde", "poel", "gespeel", ",", "dus", "het", "elke", "span", "drie", "wedstryde", "in", "die", "poelfase", "gespeel", ".", "Drie", "punte", "is", "vir", "’n", "oorwinning", "toegeken", ",", "twee", "vir", "’n", "gelykop", "en", "een", "vir", "’n", "nederlaag", ":", "spanne", "wat", "met", "dieselfde", "aantal", "punte", "geëindig", "het", ",", "is", "volgens", "die", "punte", "wat", "total", "aangeteken", "is", "gerangskik", ".", "Klassifisering", "binne", "elke", "poel", "was", "gegrond", "op", "die", "volgende", "puntestelsel", ":", "Drie", "wedstrydpunte", "vir", "’n", "oorwinning", ";", "Twee", "vir", "’n", "gelykop", ";", "Een", "vir", "’n", "nederlaag", ".", "Aan", "die", "einde", "van", "die", "poelfase", "is", "die", "spanne", "gerangskik", "van", "die", "eerste", "na", "die", "vierde", "posisie", ",", "gegrond", "op", "versamelde", "wedstrydpunte", ",", "met", "die", "beste", "spanne", "wat", "na", "die", "kwarteindrondte", "deurgedring", "het", ".", "Die", "naaswenners", "en", "die", "voorste", "derde-plek-span", "van", "die", "poelfase", "het", "tydens", "die", "uitspeelrondte", "om", "die", "drie", "oorblywende", "plekke", "meegeding", ".", "As", "twee", "spanne", "gelyk", "op", "punte", "was", ",", "is", "die", "rangorde", "deur", "die", "punte", "wat", "total", "aangeteken", "is", "bepaal", ".", "Uitklopfase", "Van", "die", "begin", "van", "dié", "fase", "af", "het", "die", "toernooi", "’n", "uitklopformaat", "aangeneem", "wat", "uit", "agt", "wedstryde", "bestaan", "het", ":", "vier", "kwarteindstryde", ",", "twee", "halfeindstryde", ",", "’n", "derdeplekwedstryd", "en", "die", "eindstryd", ".", "Die", "wenner", "van", "elk", "van", "die", "poele", "het", "saam", "met", "die", "wenners", "van", "die", "uitspeelrondte", "na", "die", "uitklopfase", "deurgedring", ".", "Hulle", "het", "saam", "met", "die", "wenner", "van", "die", "poelfase", "wat", "die", "minste", "punte", "behaal", "het", ",", "die", "wenners", "van", "’n", "ander", "poel", "in", "die", "kwarteindrondte", "ontmoet", ".", "Spanne", "van", "dieselfde", "poel", "sou", "dus", "eers", "weer", "in", "óf", "die", "bronseindstryd", "óf", "die", "eindstryd", "kon", "ontmoet", "het", ".", "Elke", "wedstryd", "in", "die", "uitklopfase", "moes", "met", "’n", "oorwinning", "vir", "een", "van", "die", "spanne", "eindig", ".", "As", "daar", "ná", "tagtig", "minute", "van", "gewone", "spel", "’n", "gelykopuitslag", "was", ",", "is", "daar", "verder", "gespeel", "om", "te", "bepaal", "wie", "die", "wenner", "is", ".", "Aanvanklik", "is", "daar", "twee", "periodes", "van", "ekstra", "tyd", "gespeel", ",", "tien", "minute", "in", "elke", "rigting", ":", "as", "daar", "dan", "steeds", "geen", "wenner", "was", "nie", ",", "is", "daar", "vir", "tien", "minute", "gespeel", "in", "’n", "uitklopformaat", ",", "waar", "die", "eerste", "span", "wat", "daarin", "geslaag", "het", "om", "punte", "aan", "te", "teken", ",", "gewen", "het", ".", "As", "daar", "steeds", "nie", "’n", "wenner", "was", "náminute", "nie", "is", "die", "wenner", "bepaal", "deur", "’n", "stelskopkompetisie", ".", "1999-effek", "opkwalifisering", "Die", "agt", "spanne", "wat", "tot", "die", "kwarteindrondte", "gevorder", "het", ",", "het", "regstreeks", "vir", "die", "volgende", "Rugbywêreldbekerin", "Australië", "gekwalifiseer", ".", "Hulle", "was", "Argentinië", ",", "Australië", ",", "Engeland", ",", "Frankryk", ",", "Nieu-Seeland", ",", "Skotland", ",", "Suid-Afrika", "en", "Wallis", ".", "Wedstrydbeamptes", "’n", "Paneel", "vanskeidsregters", "is", "vir", "die", "toernooi", "ingespan", ".", "Wedstryde", "Die", "wedstryde", "is", "in", "drie", "fases", "opgedeel", ",", "naamlik", "die", "poel-", ",", "die", "uitspeel-", "en", "die", "uitklopfase", ".", "Poelfase", "20", "spanne", "het", "aan", "die", "poelfase", "deelgeneem", ".", "Die", "eerste", "spanne", "en", "beste", "naaswenners", "in", "elke", "poel", "het", "na", "die", "uitklopfase", "deurgedring", ".", "Poel", "A", "Poel", "B", "Poel", "C", "Poel", "D", "Finale", "posisie", "van", "Wallis", ",", "Samoa", "en", "Argentinië", "volgens", "punte", "wat", "totaal", "aangeteken", "is", ".", "Poel", "E", "Posisie", "van", "derde", "plek", "spanne", "Uitspeelrondte", "Uitklopfase", "Kwarteindrondte", "Halfeindrondte", "Bronseindstryd", "Eindstryd", "Statistiek", "Finale", "puntestand", "Hierdie", "tabel", "toon", "die", "finale", "puntestand", "van", "al", "diedeelnemende", "nasionale", "rugbyspanne", "ná", "die", "Rugbywêreldbeker", "Meeste", "punte", "en", "drieë", "Sien", "ook", "Krieketwêreldbeker", "Verwysings", "Verdere", "leesstof", "Eksterne", "skakels", "Amptelike", "Rugbywêreldbeker-webwerf", "Volledige", "uitslae", "en", "statistiek", "by", "ESPN", "Classic", "Twickenham", "semi-finals", "raise", "the", "bar", "–", "Reliving", "Rugby", "World", "Cup", "Rugby", "World", "Cup", "Standings", "–", "Wêreldbeker", "se", "skeidsregters", "by", "RugbyRefs.com", "Geskiedenis", "van", "Engeland", "Geskiedenis", "van", "Frankryk", "Geskiedenis", "van", "Ierland", "Geskiedenis", "van", "Skotland", "Geskiedenis", "van", "Wallis", "Rugbykompetisies", "in", "Engeland", "Rugbykompetisies", "in", "Frankryk", "Rugbykompetisies", "in", "Ierland", "Rugbykompetisies", "in", "Skotland", "Rugbykompetisies", "in", "Wallis", "1999", "Sport", "in" ]
571
https://af.wikipedia.org/wiki/1882
1882
Die jaar 1882 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Sondag begin het. Dit was die 82ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Die Gedenkschool der Hugenoten in die Paarl word gestig. Die dorp Piet Retief in Suidoos-Transvaal word gestig. Die Duitse dokter Heinrich Hermann Robert Koch ontdek die teringbakterie. 9 Junie – Nederlands word as amptelike taal in die Kaapse parlement erken. 13 September – Die magte van kolonel Ahmad Urabi, leier van die Egiptiese nasionalistiese beweging wat teen die Europees-ondersteunde regering van die Khedive Tawfiq rebelleer word deur 'n Britse leër onder sir Garnet Wolseley verslaan by die Slag van Tall al Kabir. 19 November – Dr. Dardo Rocha stig die stad La Plata (Argentinië). Geboortes 25 Januarie – Virginia Woolf, Britse skryfster († 1941). 30 Januarie – Franklin D. Roosevelt, Amerikaanse politikus en staatsman, 32ste President van die Verenigde State († 1945). 2 Februarie – James Joyce, Ierse skrywer en digter († 1941). 2 Februarie – Prins Andreas van Griekeland en Denemarke († 1944). 2 Februarie – Friedrich Dollmann, Duitse generaal († 1944). 8 Februarie – Thomas Selfridge, eerste persoon wat gesterf het in 'n ongeluk met 'n kragaangedrewe vliegtuig († 1908). 11 Februarie – Valli Valli, Engelse aktrise († 1927). 26 Februarie – Husband Kimmel, Amerikaanse admiraal († 1968). 2 April – Deneys Reitz, Suid-Afrikaanse kabinetsminister, soldaat en skrywer († 1944). 2 April – Pauline Janet Smith, Suid-Afrikaanse skryfster († 1959). 17 April – Artur Schnabel, Oostenrykse pianis († 1951). 18 April – Leopold Stokowski, Britse dirigent († 1977). 23 April – Albert Coates, Britse komponis († 1953). 7 Mei – Willem Elsschot, Vlaamse skrywer en digter († 1960). 25 Mei – Frederick Sturrock, Suid-Afrikaanse politikus en kabinetsminister († 1959). 17 Junie – Igor Strawinski, Russies-Frans-Amerikaanse komponis, pianis en dirigent († 1971). 22 Junie – Albert Kimmerling, pioniersvlieënier wat die eerste vliegtuigvlug in Afrika (en Suid-Afrika) onderneem het († 1912). 27 Junie – Eduard Spranger, filosoof († 1963). 11 Augustus – Sen. Adriaan Fourie, Kaaplandse administrateur en kabinetsminister († 1941). 11 Augustus – Rodolfo Graziani, Italiaanse maarskalk tydens die Tweede Wêreldoorlog († 1955). 24 Augustus – Eva Speyer, Duitse aktrise († 1975). 22 September – Wilhelm Keitel, 'n Duitse veldmaarskalk († 1946). 5 Oktober – Robert Goddard, Amerikaanse vuurpylpionier († 1945). 30 Oktober – Günther von Kluge, Nazi-Duitse veldmaarskalk tydens die Tweede Wêreldoorlog († 1944). Sterftes 24 Maart – Henry Wadsworth Longfellow, Amerikaanse digter (* 1807). 7 April – Charles Bell, Skotsgebore landmeter-generaal van die ou Kaapkolonie, kunstenaar, heraldikus, ontwerper van medaljes en seëls (* 1813). 9 April – Dante Gabriel Rossetti, Britse digter en skilder (* 1828). 19 April – Charles Darwin, Britse natuurkundige (* 1809). 27 April – Ralph Waldo Emerson, Amerikaanse skrywer (* 1803). 7 Desember – Dr. Philip Eduard Faure, eerste predikant van die NG gemeente Wynberg (* 1811). 19de eeu 1882
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Sondag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Die", "Gedenkschool", "der", "Hugenoten", "in", "die", "Paarl", "word", "gestig", ".", "Die", "dorp", "Piet", "Retief", "in", "Suidoos-Transvaal", "word", "gestig", ".", "Die", "Duitse", "dokter", "Heinrich", "Hermann", "Robert", "Koch", "ontdek", "die", "teringbakterie", ".", "Junie", "–", "Nederlands", "word", "as", "amptelike", "taal", "in", "die", "Kaapse", "parlement", "erken", ".", "September", "–", "Die", "magte", "van", "kolonel", "Ahmad", "Urabi", ",", "leier", "van", "die", "Egiptiese", "nasionalistiese", "beweging", "wat", "teen", "die", "Europees-ondersteunde", "regering", "van", "die", "Khedive", "Tawfiq", "rebelleer", "word", "deur", "'n", "Britse", "leër", "onder", "sir", "Garnet", "Wolseley", "verslaan", "by", "die", "Slag", "van", "Tall", "al", "Kabir", ".", "November", "–", "Dr", ".", "Dardo", "Rocha", "stig", "die", "stad", "La", "Plata", "(", "Argentinië", ")", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Virginia", "Woolf", ",", "Britse", "skryfster", "(", "†", "Januarie", "–", "Franklin", "D", ".", "Roosevelt", ",", "Amerikaanse", "politikus", "en", "staatsman,", "te", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "Februarie", "–", "James", "Joyce", ",", "Ierse", "skrywer", "en", "digter", "(", "†", "Februarie", "–", "Prins", "Andreas", "van", "Griekeland", "en", "Denemarke", "(", "†", "Februarie", "–", "Friedrich", "Dollmann", ",", "Duitse", "generaal", "(", "†", "Februarie", "–", "Thomas", "Selfridge", ",", "eerste", "persoon", "wat", "gesterf", "het", "in", "'n", "ongeluk", "met", "'n", "kragaangedrewe", "vliegtuig", "(", "†", "Februarie", "–", "Valli", "Valli", ",", "Engelse", "aktrise", "(", "†", "Februarie", "–", "Husband", "Kimmel", ",", "Amerikaanse", "admiraal", "(", "†", "April", "–", "Deneys", "Reitz", ",", "Suid-Afrikaanse", "kabinetsminister", ",", "soldaat", "en", "skrywer", "(", "†", "April", "–", "Pauline", "Janet", "Smith", ",", "Suid-Afrikaanse", "skryfster", "(", "†", "April", "–", "Artur", "Schnabel", ",", "Oostenrykse", "pianis", "(", "†", "April", "–", "Leopold", "Stokowski", ",", "Britse", "dirigent", "(", "†", "April", "–", "Albert", "Coates", ",", "Britse", "komponis", "(", "†", "Mei", "–", "Willem", "Elsschot", ",", "Vlaamse", "skrywer", "en", "digter", "(", "†", "Mei", "–", "Frederick", "Sturrock", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "kabinetsminister", "(", "†", "Junie", "–", "Igor", "Strawinski", ",", "Russies-Frans-Amerikaanse", "komponis", ",", "pianis", "en", "dirigent", "(", "†", "Junie", "–", "Albert", "Kimmerling", ",", "pioniersvlieënier", "wat", "die", "eerste", "vliegtuigvlug", "in", "Afrika", "(", "en", "Suid-Afrika", ")", "onderneem", "het", "(", "†", "Junie", "–", "Eduard", "Spranger", ",", "filosoof", "(", "†", "Augustus", "–", "Sen", ".", "Adriaan", "Fourie", ",", "Kaaplandse", "administrateur", "en", "kabinetsminister", "(", "†", "Augustus", "–", "Rodolfo", "Graziani", ",", "Italiaanse", "maarskalk", "tydens", "die", "Tweede", "Wêreldoorlog", "(", "†", "Augustus", "–", "Eva", "Speyer", ",", "Duitse", "aktrise", "(", "†", "September", "–", "Wilhelm", "Keitel", ",", "'n", "Duitse", "veldmaarskalk", "(", "†", "Oktober", "–", "Robert", "Goddard", ",", "Amerikaanse", "vuurpylpionier", "(", "†", "Oktober", "–", "Günther", "von", "Kluge", ",", "Nazi-Duitse", "veldmaarskalk", "tydens", "die", "Tweede", "Wêreldoorlog", "(", "†", "Sterftes", "Maart", "–", "Henry", "Wadsworth", "Longfellow", ",", "Amerikaanse", "digter", "(", "*", "April", "–", "Charles", "Bell", ",", "Skotsgebore", "landmeter-generaal", "van", "die", "ou", "Kaapkolonie", ",", "kunstenaar", ",", "heraldikus", ",", "ontwerper", "van", "medaljes", "en", "seëls", "(", "*", "April", "–", "Dante", "Gabriel", "Rossetti", ",", "Britse", "digter", "en", "skilder", "(", "*", "April", "–", "Charles", "Darwin", ",", "Britse", "natuurkundige", "(", "*", "April", "–", "Ralph", "Waldo", "Emerson", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "(", "*", "Desember", "–", "Dr", ".", "Philip", "Eduard", "Faure", ",", "eerste", "predikant", "van", "die", "NG", "gemeente", "Wynberg", "(", "*", "19de", "eeu", "1882" ]
572
https://af.wikipedia.org/wiki/1881
1881
Die jaar 1881 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Saterdag begin het. Dit was die 81ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 28 Januarie – Eerste Vryheidsoorlog: Die Slag van Laingsnek. Boere onder genl. Piet Joubert verslaan die Britse magte van genl. sir George Colley. 8 Februarie – Eerste Vryheidsoorlog: Die Slag van Ingogo. Boere onder Nicolas Smith verslaan luitenant-kolonel Ashburnham. 13 Februarie – Hubertine Auclert, 'n leidende Franse suffragette in Parys, begin die feministe koerant La Citoyenne. 27 Februarie – Eerste Vryheidsoorlog: Die Slag van Majuba. Boere onder genl. Piet Joubert verslaan die Britse magte van genl. sir George Colley. Colley sterf tydens die veldslag. 21 Maart – Eerste Vryheidsoorlog: Vrede word gesluit tussen die Boeremagte en Brittanje om die oorlog te beëindig. 12 Mei – In Utrecht word die Nederlandsch-Zuid-Afrikaansche Vereeniging opgerig. 2 Julie – Die Amerikaanse president James Garfield word geskiet. Hy sterf op 19 September 1881. 14 Julie – Pous Leo XIII verklaar Pous Urbanus II salig. 8 Desember – Die Ringtheaterbrand breek in Wene uit en 384 mense sterf. Henry James publiseer sy langverhaal Portrait of a Lady, volgens Amazon.com se verkoopsgetalle sy mees gewilde langverhaal. Geboortes 10 Februarie – Kenneth McArthur, Suid-Afrikaanse maratonatleet († 1960). 25 Maart – Béla Bartók, Hongaarse komponis († 1945). 31 Maart – G.B.A. Gerdener, ’n Suid-Afrikaanse teoloog, hoogleraar en geskiedskrywer († 1967). 3 April – Alcide De Gasperi, Italiaanse staatsman. Eerste minister van Italië van 1945–1953 († 1954). 10 April – Paddy Carolin, Suid-Afrika se agtse Springbokkaptein († 1967). 22 April – Aleksandr Kerenski, Russiese politikus († 1970). 28 Mei – D.F. Malherbe, Afrikaanse digter en dramaturg († 1969). 18 Julie – Ave Duthie, Suid-Afrikaanse plantkundige († 1963). 27 Julie – Hans Fischer, Duitse chemikus en Nobelpryswenner († 1945). 29 Julie – Gus McNaughton, Engelse akteur en skrywer († 1969). 2 Augustus – Gustave van de Woestijne, Belgiese ekspressionistiese skilder († 1947). 6 Augustus – Alexander Fleming, Britse bakterioloog, ontdekker van penisillien († 1955). 7 Augustus – E.G. Jansen, Suid-Afrikaanse politikus en agste Goewerneur-generaal van Suid-Afrika (1951–1959) († 1959). 8 Augustus – Ewald von Kleist, Duitse veldmaarskalk († 1954). 11 September – Asta Nielsen, Deense aktrise († 1972). 29 September – Jochem van Bruggen, Afrikaanse skrywer († 1957). 1 Oktober – William Edward Boeing, Amerikaanse lugvaartpionier en stigter van die Boeing-maatskappy († 1956). 4 Oktober – Walther von Brauchitsch, Nazi-Duitse veldmaarskalk († 1948). 25 Oktober – Pablo Picasso, Spaanse skilder († 1973). 25 November – Pous Johannes XXIII, gebore as Angelo Giuseppe Roncalli, die 261ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk († 1963). 4 Desember – Erwin von Witzleben, Duitse generale veldmaarskalk († 1944). 14 Desember – Katherine MacDonald, Amerikaanse aktrise en vervaardiger († 1956). Sterftes 7 Januarie – Georg Heinrich Ferdinand Nesselmann, Duitse oriëntalis, filoloog en wiskunde-historikus (* 1811). 9 Februarie – Fjodor Dostojefski, Russiese skrywer (* 1821). 27 Februarie – Sir George Pomeroy Colley, Britse soldaat en Goewerneur van Natal, sterf tydens die Slag van Majuba (* 1835). 13 Maart – Aleksander II van Rusland, tsaar van Rusland (* 1818) 15 April – Charles Léon Denuelle, eerste seun van Napoleon Bonaparte (* 1806). 21 April – Jacobus Nicolaas Boshoff, Vrystaatse politikus en staatsman, President van die Oranje-Vrystaat (* 1808). 24 Mei – Samuel Palmer, Britse waterverfskilder (* 1805). 19 September – James Garfield, die twintigste President van die Verenigde State (* 1831). 9 Oktober – Ds. Dirk van der Hoff, onder meer ontwerper van die Transvaalse Vierkleur (* 1814). 9 Desember – Thomas François Burgers, 'n teoloog en president van die Zuid-Afrikaansche Republiek (* 1834). 19de eeu 1881
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Saterdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Eerste", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Laingsnek", ".", "Boere", "onder", "genl", ".", "Piet", "Joubert", "verslaan", "die", "Britse", "magte", "van", "genl", ".", "sir", "George", "Colley", ".", "Februarie", "–", "Eerste", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Ingogo", ".", "Boere", "onder", "Nicolas", "Smith", "verslaan", "luitenant-kolonel", "Ashburnham", ".", "Februarie", "–", "Hubertine", "Auclert", ",", "'n", "leidende", "Franse", "suffragette", "in", "Parys", ",", "begin", "die", "feministe", "koerant", "La", "Citoyenne", ".", "Februarie", "–", "Eerste", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Majuba", ".", "Boere", "onder", "genl", ".", "Piet", "Joubert", "verslaan", "die", "Britse", "magte", "van", "genl", ".", "sir", "George", "Colley", ".", "Colley", "sterf", "tydens", "die", "veldslag", ".", "Maart", "–", "Eerste", "Vryheidsoorlog", ":", "Vrede", "word", "gesluit", "tussen", "die", "Boeremagte", "en", "Brittanje", "om", "die", "oorlog", "te", "beëindig", ".", "Mei", "–", "In", "Utrecht", "word", "die", "Nederlandsch-Zuid-Afrikaansche", "Vereeniging", "opgerig", ".", "Julie", "–", "Die", "Amerikaanse", "president", "James", "Garfield", "word", "geskiet", ".", "Hy", "sterf", "opSeptember", "Julie", "–", "Pous", "Leo", "XIII", "verklaar", "Pous", "Urbanus", "II", "salig", ".", "Desember", "–", "Die", "Ringtheaterbrand", "breek", "in", "Wene", "uit", "enmense", "sterf", ".", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "langverhaal", "Portrait", "of", "a", "Lady", ",", "volgens", "Amazon.com", "se", "verkoopsgetalle", "sy", "mees", "gewilde", "langverhaal", ".", "Geboortes", "Februarie", "–", "Kenneth", "McArthur", ",", "Suid-Afrikaanse", "maratonatleet", "(", "†", "Maart", "–", "Béla", "Bartók", ",", "Hongaarse", "komponis", "(", "†", "Maart", "–", "G.", "B.A", ".", "Gerdener", ",", "’n", "Suid-Afrikaanse", "teoloog", ",", "hoogleraar", "en", "geskiedskrywer", "(", "†", "April", "–", "Alcide", "De", "Gasperi", ",", "Italiaanse", "staatsman", ".", "Eerste", "minister", "van", "Italië", "van1953", "(", "†", "April", "–", "Paddy", "Carolin", ",", "Suid-Afrika", "se", "agtse", "Springbokkaptein", "(", "†", "April", "–", "Aleksandr", "Kerenski", ",", "Russiese", "politikus", "(", "†", "Mei", "–", "D.F", ".", "Malherbe", ",", "Afrikaanse", "digter", "en", "dramaturg", "(", "†", "Julie", "–", "Ave", "Duthie", ",", "Suid-Afrikaanse", "plantkundige", "(", "†", "Julie", "–", "Hans", "Fischer", ",", "Duitse", "chemikus", "en", "Nobelpryswenner", "(", "†", "Julie", "–", "Gus", "McNaughton", ",", "Engelse", "akteur", "en", "skrywer", "(", "†", "Augustus", "–", "Gustave", "van", "de", "Woestijne", ",", "Belgiese", "ekspressionistiese", "skilder", "(", "†", "Augustus", "–", "Alexander", "Fleming", ",", "Britse", "bakterioloog", ",", "ontdekker", "van", "penisillien", "(", "†", "Augustus", "–", "E.G", ".", "Jansen", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "agste", "Goewerneur-generaal", "van", "Suid-Afrika1959", ")", "(", "†", "Augustus", "–", "Ewald", "von", "Kleist", ",", "Duitse", "veldmaarskalk", "(", "†", "September", "–", "Asta", "Nielsen", ",", "Deense", "aktrise", "(", "†", "September", "–", "Jochem", "van", "Bruggen", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Oktober", "–", "William", "Edward", "Boeing", ",", "Amerikaanse", "lugvaartpionier", "en", "stigter", "van", "die", "Boeing-maatskappy", "(", "†", "Oktober", "–", "Walther", "von", "Brauchitsch", ",", "Nazi-Duitse", "veldmaarskalk", "(", "†", "Oktober", "–", "Pablo", "Picasso", ",", "Spaanse", "skilder", "(", "†", "November", "–", "Pous", "Johannes", "XXIII", ",", "gebore", "as", "Angelo", "Giuseppe", "Roncalli", ",", "diete", "pous", "van", "die", "Rooms-Katolieke", "Kerk", "(", "†", "Desember", "–", "Erwin", "von", "Witzleben", ",", "Duitse", "generale", "veldmaarskalk", "(", "†", "Desember", "–", "Katherine", "MacDonald", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "en", "vervaardiger", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Georg", "Heinrich", "Ferdinand", "Nesselmann", ",", "Duitse", "oriëntalis", ",", "filoloog", "en", "wiskunde-historikus", "(", "*", "Februarie", "–", "Fjodor", "Dostojefski", ",", "Russiese", "skrywer", "(", "*", "Februarie", "–", "Sir", "George", "Pomeroy", "Colley", ",", "Britse", "soldaat", "en", "Goewerneur", "van", "Natal", ",", "sterf", "tydens", "die", "Slag", "van", "Majuba", "(", "*", "Maart", "–", "Aleksander", "II", "van", "Rusland", ",", "tsaar", "van", "Rusland", "(", "*", "April", "–", "Charles", "Léon", "Denuelle", ",", "eerste", "seun", "van", "Napoleon", "Bonaparte", "(", "*", "April", "–", "Jacobus", "Nicolaas", "Boshoff", ",", "Vrystaatse", "politikus", "en", "staatsman", ",", "President", "van", "die", "Oranje-Vrystaat", "(", "*", "Mei", "–", "Samuel", "Palmer", ",", "Britse", "waterverfskilder", "(", "*", "September", "–", "James", "Garfield", ",", "die", "twintigste", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "Oktober", "–", "Ds", ".", "Dirk", "van", "der", "Hoff", ",", "onder", "meer", "ontwerper", "van", "die", "Transvaalse", "Vierkleur", "(", "*", "Desember", "–", "Thomas", "François", "Burgers", ",", "'n", "teoloog", "en", "president", "van", "die", "Zuid-Afrikaansche", "Republiek", "(", "*", "19de", "eeu", "1881" ]
573
https://af.wikipedia.org/wiki/1880
1880
Die jaar 1880 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Donderdag begin het. Dit was die 80ste jaar van die 19de eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure Henry James publiseer sy tragedie/komedie Washington Square. Die Gewere-oorlog begin in Basoetoeland. 12 Februarie – Ermelo in Oos-Transvaal word tot landdrosdistrik verklaar. 24 Junie – Eerste uitvoering van O Canada, later die volkslied van Kanada, by die Congrès national des Canadiens-Français. 11 November – Die Bezuidenhout-affêre, weerstand teen buitensporige Britse belasting. 8 Desember – Die Paardekraal-volksvergadering vind plaas in die nou Krugersdorp. 16 Desember – Transvaal verklaar onafhanklikheid en eerste skote van die Eerste Vryheidsoorlog word in Potchefstroom gevuur. 20 Desember – Eerste Vryheidsoorlog: Die Slag van Bronkhorstspruit vind plaas. Geboortes 26 Januarie – Douglas MacArthur, 'n generaal in die Amerikaanse Weermag († 1964). 23 Februarie – Ida Darling, Amerikaanse aktrise († 1936). 8 Maart – Elsie van Broekhuizen, Suid-Afrikaanse predikantsvrou en kleindogter van Paul Kruger († 1945). 24 April – Gideon Sundback, Sweedse uitvinder, word geassosieer met sy werk in die ontwikkeling van die ritssluiter († 1954). 4 Mei – Bruno Taut, Duitse argitek en stadsbeplanner († 24 Desember 1938) 22 Mei – Ernest Oppenheimer, Suid-Afrikaanse mynmagnaat. († 25 November 1957) 27 Junie – Helen Keller, Amerikaanse skryfster, aktivis en dosent († 1968). 29 Junie – Ludwig Beck, Duitse generaal († 1944). 31 Augustus – Wilhelmina, koningin van Nederland († 1962). 27 September – Jacques Thibaud, Franse violis († 1953). 12 Oktober – Ernest Frederick Watermeyer, Hoofregter van die Unie van Suid-Afrika († 1958). 24 Oktober – Tom Santschi, Amerikaanse akteur en regisseur († 1931). 1 November – Alfred Wegener, Duitse meteoroloog en geofisikus († 1930). 2 November – Fritz Achterberg, Duitse toneelspeler († 1971). 6 Desember – Philippus Arnoldus Myburgh, die sesde administrateur van die Kaapland († 1946) 28 Desember – C. Louis Leipoldt, Afrikaanse digter († 12 April 1947). 31 Desember – George C. Marshall, was 'n Amerikaanse vyfster-generaal († 1959). Sterftes 22 Maart – Andries Stockenstrom, regter en Prokureur-generaal (* 1844). 3 September – Eerw. Daniel Lindley, eerste leraar van die NG gemeente Pietermaritzburg (* 1801). 22 Desember – George Eliot (pennaam van Mary Anne Evans), Engelse skrywer, joernalis en vertaler (* 1819).
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Donderdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "tragedie/komedie", "Washington", "Square", ".", "Die", "Gewere-oorlog", "begin", "in", "Basoetoeland", ".", "Februarie", "–", "Ermelo", "in", "Oos-Transvaal", "word", "tot", "landdrosdistrik", "verklaar", ".", "Junie", "–", "Eerste", "uitvoering", "van", "O", "Canada", ",", "later", "die", "volkslied", "van", "Kanada", ",", "by", "die", "Congrès", "national", "des", "Canadiens-Français", ".", "November", "–", "Die", "Bezuidenhout-affêre", ",", "weerstand", "teen", "buitensporige", "Britse", "belasting", ".", "Desember", "–", "Die", "Paardekraal-volksvergadering", "vind", "plaas", "in", "die", "nou", "Krugersdorp", ".", "Desember", "–", "Transvaal", "verklaar", "onafhanklikheid", "en", "eerste", "skote", "van", "die", "Eerste", "Vryheidsoorlog", "word", "in", "Potchefstroom", "gevuur", ".", "Desember", "–", "Eerste", "Vryheidsoorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Bronkhorstspruit", "vind", "plaas", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Douglas", "MacArthur", ",", "'n", "generaal", "in", "die", "Amerikaanse", "Weermag", "(", "†", "Februarie", "–", "Ida", "Darling", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Maart", "–", "Elsie", "van", "Broekhuizen", ",", "Suid-Afrikaanse", "predikantsvrou", "en", "kleindogter", "van", "Paul", "Kruger", "(", "†", "April", "–", "Gideon", "Sundback", ",", "Sweedse", "uitvinder", ",", "word", "geassosieer", "met", "sy", "werk", "in", "die", "ontwikkeling", "van", "die", "ritssluiter", "(", "†", "Mei", "–", "Bruno", "Taut", ",", "Duitse", "argitek", "en", "stadsbeplanner", "(", "†Desember", "Mei", "–", "Ernest", "Oppenheimer", ",", "Suid-Afrikaanse", "mynmagnaat", ".", "(", "†November", "Junie", "–", "Helen", "Keller", ",", "Amerikaanse", "skryfster", ",", "aktivis", "en", "dosent", "(", "†", "Junie", "–", "Ludwig", "Beck", ",", "Duitse", "generaal", "(", "†", "Augustus", "–", "Wilhelmina", ",", "koningin", "van", "Nederland", "(", "†", "September", "–", "Jacques", "Thibaud", ",", "Franse", "violis", "(", "†", "Oktober", "–", "Ernest", "Frederick", "Watermeyer", ",", "Hoofregter", "van", "die", "Unie", "van", "Suid-Afrika", "(", "†", "Oktober", "–", "Tom", "Santschi", ",", "Amerikaanse", "akteur", "en", "regisseur", "(", "†", "November", "–", "Alfred", "Wegener", ",", "Duitse", "meteoroloog", "en", "geofisikus", "(", "†", "November", "–", "Fritz", "Achterberg", ",", "Duitse", "toneelspeler", "(", "†", "Desember", "–", "Philippus", "Arnoldus", "Myburgh", ",", "die", "sesde", "administrateur", "van", "die", "Kaapland", "(", "†", "Desember", "–", "C", ".", "Louis", "Leipoldt", ",", "Afrikaanse", "digter", "(", "†April", "Desember", "–", "George", "C", ".", "Marshall", ",", "was", "'n", "Amerikaanse", "vyfster-generaal", "(", "†", "Sterftes", "Maart", "–", "Andries", "Stockenstrom", ",", "regter", "en", "Prokureur-generaal", "(", "*", "September", "–", "Eerw", ".", "Daniel", "Lindley", ",", "eerste", "leraar", "van", "die", "NG", "gemeente", "Pietermaritzburg", "(", "*", "Desember", "–", "George", "Eliot", "(", "pennaam", "van", "Mary", "Anne", "Evans", ")", ",", "Engelse", "skrywer", ",", "joernalis", "en", "vertaler", "(", "*" ]
574
https://af.wikipedia.org/wiki/1879
1879
Die jaar 1879 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Woensdag begin het. Dit was die 79ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 11 Januarie – Die Anglo-Zoeloe oorlog breek uit. 22 Januarie – Anglo-Zoeloe oorlog: Tydens die Slag van Isandlwana word 'n Britse mag uitgewis. 22 Januarie – Anglo-Zoeloe oorlog: Die Slag van Rorke's Drift vind plaas. 25 Februarie – NG gemeente Porterville van NG gemeente Piketberg afgestig. 4 Julie – Anglo-Zoeloe oorlog: Die Slag van Ulundi vind plaas. 20 September – Pous Pius IX kapituleer en koning Victor Emmanuel lyf Rome by Italië in. 20 Desember – Achille Ratti, (later Pous Pius XI) word priester. 28 Desember – Die middelste deel van die Tay Treinbrug in Dundee, Skotland sak ineen terwyl ’n trein daaroor beweeg, 75 mense sterf. Die eiland Mont-Saint-Michel word deur middel van 'n pad met die vasteland verbind. Geboortes Onbekend – Ida Labia, vrou van die Italiaanse prins Natale Labia († 1961). 1 Januarie – E.M. Forster, Engelse romansier, kortverhaalskrywer, essayis († 1970). 14 Februarie – Dr. Willem Petrus Steenkamp, Suid-Afrikaanse predikant, dokter en politikus († 1956) 24 Februarie – Herman Teirlinck, Vlaamse skrywer († 1967) 12 Maart – Alfred Abel, Duitse akteur en filmregisseur († 1937) 14 Maart – Albert Einstein, Duitse fisikus en ontvanger van die Nobelprys vir Fisika, 1921 († 1955). 27 Maart – Edward Steichen, Amerikaanse fotograaf en skilder († 1973). 29 April – Thomas Beecham, Britse dirigent († 1961). 8 Mei – Tielman Roos, advokaat, regter, politikus en Suid-Afrikaanse minister van justisie († 1935). 22 Mei – Jean Cras, Bretonse komponis en vlootoffisier († 1932). 2 Junie – Adolf Herckenrath, Vlaamse digter, dramaturg, uitgewer en boekhandelaar. († 1958). 5 Julie – Dwight F. Davis, die stigter van die Davis Cup († 1945). 10 Julie – Paul Charles Édouard Bertrand, Franse paleobotanis († 1944). 15 Julie – Ferdinand Postma, eerste rektor van die PU vir CHO († 1950). 9 Augustus – Mabel Malherbe, ’n Suid-Afrikaanse politikus, joernalis, die tweede vrou wat tot die Volksraad verkies is en die eerste burgemeesteres van ’n Suid-Afrikaanse stad (Pretoria) († 1964). 24 Augustus – D.G. Conradie, joernalis, redakteur van Die Volksblad, politikus en administrateur-generaal van Suidwes-Afrika († 1966). 10 Oktober – Uncle Dobbin, Suid-Afrika se twaalfde Springbokkaptein († 1950). 10 Oktober – Louise Guthrie, Suid-Afrikaanse plantkundige en botaniese kunstenaar († 1966). 24 Desember – Émile Nelligan, Franssprekende Kanadese digter († 1941). Sterftes 27 Februarie – Groothertog Wjatsjeslaf Konstantinowitsj van Rusland, jongste seun van groothertog Konstantyn Nikolajewitsj (* 1862). 1 Junie – Napoléon Eugène Louis Bonaparte, seun van Napoleon III sterf in die Anglo-Zoeloe-oorlog (* 1856). 14 Julie – Sir Thomas Maclear, Suid-Afrikaanse 'n sterrekundige aan die Kaap die Goeie Hoop (* 1794). 17 September – Eugène Viollet-le-Duc, Franse argitek (* 1814). Onbekend – Sias Hoffman, die eerste president van die Oranje-Vrystaat (* 1807). 19de eeu 1879
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Woensdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Die", "Anglo-Zoeloe", "oorlog", "breek", "uit", ".", "Januarie", "–", "Anglo-Zoeloe", "oorlog", ":", "Tydens", "die", "Slag", "van", "Isandlwana", "word", "'n", "Britse", "mag", "uitgewis", ".", "Januarie", "–", "Anglo-Zoeloe", "oorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Rorke's", "Drift", "vind", "plaas", ".", "Februarie", "–", "NG", "gemeente", "Porterville", "van", "NG", "gemeente", "Piketberg", "afgestig", ".", "Julie", "–", "Anglo-Zoeloe", "oorlog", ":", "Die", "Slag", "van", "Ulundi", "vind", "plaas", ".", "September", "–", "Pous", "Pius", "IX", "kapituleer", "en", "koning", "Victor", "Emmanuel", "lyf", "Rome", "by", "Italië", "in", ".", "Desember", "–", "Achille", "Ratti", ",", "(", "later", "Pous", "Pius", "XI", ")", "word", "priester", ".", "Desember", "–", "Die", "middelste", "deel", "van", "die", "Tay", "Treinbrug", "in", "Dundee", ",", "Skotland", "sak", "ineen", "terwyl", "’n", "trein", "daaroor", "beweeg,", "mense", "sterf", ".", "Die", "eiland", "Mont-Saint-Michel", "word", "deur", "middel", "van", "'n", "pad", "met", "die", "vasteland", "verbind", ".", "Geboortes", "Onbekend", "–", "Ida", "Labia", ",", "vrou", "van", "die", "Italiaanse", "prins", "Natale", "Labia", "(", "†", "Januarie", "–", "E.", "M", ".", "Forster", ",", "Engelse", "romansier", ",", "kortverhaalskrywer", ",", "essayis", "(", "†", "Februarie", "–", "Dr", ".", "Willem", "Petrus", "Steenkamp", ",", "Suid-Afrikaanse", "predikant", ",", "dokter", "en", "politikus", "(", "†", "Februarie", "–", "Herman", "Teirlinck", ",", "Vlaamse", "skrywer", "(", "†", "Maart", "–", "Alfred", "Abel", ",", "Duitse", "akteur", "en", "filmregisseur", "(", "†", "Maart", "–", "Albert", "Einstein", ",", "Duitse", "fisikus", "en", "ontvanger", "van", "die", "Nobelprys", "vir", "Fisika", ",", "(", "†", "Maart", "–", "Edward", "Steichen", ",", "Amerikaanse", "fotograaf", "en", "skilder", "(", "†", "April", "–", "Thomas", "Beecham", ",", "Britse", "dirigent", "(", "†", "Mei", "–", "Tielman", "Roos", ",", "advokaat", ",", "regter", ",", "politikus", "en", "Suid-Afrikaanse", "minister", "van", "justisie", "(", "†", "Mei", "–", "Jean", "Cras", ",", "Bretonse", "komponis", "en", "vlootoffisier", "(", "†", "Junie", "–", "Adolf", "Herckenrath", ",", "Vlaamse", "digter", ",", "dramaturg", ",", "uitgewer", "en", "boekhandelaar", ".", "(", "†", "Julie", "–", "Dwight", "F", ".", "Davis", ",", "die", "stigter", "van", "die", "Davis", "Cup", "(", "†", "Julie", "–", "Paul", "Charles", "Édouard", "Bertrand", ",", "Franse", "paleobotanis", "(", "†", "Julie", "–", "Ferdinand", "Postma", ",", "eerste", "rektor", "van", "die", "PU", "vir", "CHO", "(", "†", "Augustus", "–", "Mabel", "Malherbe", ",", "’n", "Suid-Afrikaanse", "politikus", ",", "joernalis", ",", "die", "tweede", "vrou", "wat", "tot", "die", "Volksraad", "verkies", "is", "en", "die", "eerste", "burgemeesteres", "van", "’n", "Suid-Afrikaanse", "stad", "(", "Pretoria", ")", "(", "†", "Augustus", "–", "D.G", ".", "Conradie", ",", "joernalis", ",", "redakteur", "van", "Die", "Volksblad", ",", "politikus", "en", "administrateur-generaal", "van", "Suidwes-Afrika", "(", "†", "Oktober", "–", "Uncle", "Dobbin", ",", "Suid-Afrika", "se", "twaalfde", "Springbokkaptein", "(", "†", "Oktober", "–", "Louise", "Guthrie", ",", "Suid-Afrikaanse", "plantkundige", "en", "botaniese", "kunstenaar", "(", "†", "Desember", "–", "Émile", "Nelligan", ",", "Franssprekende", "Kanadese", "digter", "(", "†", "Sterftes", "Februarie", "–", "Groothertog", "Wjatsjeslaf", "Konstantinowitsj", "van", "Rusland", ",", "jongste", "seun", "van", "groothertog", "Konstantyn", "Nikolajewitsj", "(", "*", "Junie", "–", "Napoléon", "Eugène", "Louis", "Bonaparte", ",", "seun", "van", "Napoleon", "III", "sterf", "in", "die", "Anglo-Zoeloe-oorlog", "(", "*", "Julie", "–", "Sir", "Thomas", "Maclear", ",", "Suid-Afrikaanse", "'n", "sterrekundige", "aan", "die", "Kaap", "die", "Goeie", "Hoop", "(", "*", "September", "–", "Eugène", "Viollet-le-Duc", ",", "Franse", "argitek", "(", "*", "Onbekend", "–", "Sias", "Hoffman", ",", "die", "eerste", "president", "van", "die", "Oranje-Vrystaat", "(", "*", "19de", "eeu", "1879" ]
575
https://af.wikipedia.org/wiki/1878
1878
Die jaar 1878 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Dinsdag begin het. Dit was die 78ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 20 Februarie – Pous Leo XIII volg Pous Pius IX op as pous van die Rooms-Katolieke Kerk. 12 Maart – Die Britse owerheid lyf die Suidwes-Afrikaanse hawestad Walvisbaai by die Kaapkolonie in. 21 Desember – Giacomo della Chiesa (later Pous Benedictus XV) word priester. Henry James publiseer sy kortverhaal Daisy Miller. Die Internasionale Pos-vereniging word in Bern, Switserland, gestig Geboortes 6 Januarie – Carl Sandburg, Amerikaanse digter († 1967). 11 Januarie – Paul de Groot, Suid-Afrikaanse akteur († 1940). 8 Februarie – Martin Buber, Oostenrykse-Israeliese-joodse godsdiensfilosoof († 1965). 1 Maart – A.G. Visser, Suid-Afrikaanse digter († 1929). 10 Maart – Karel van de Woestijne, Vlaamse skrywer en digter († 1929). 14 Maart – Alexander du Toit, Suid-Afrikaanse geoloog († 1948) 4 April – Gideon Scheepers, Boerekommandant en heliografis tydens die Tweede Vryheidsoorlog († 1902). 28 April – Lionel Barrymore, Amerikaanse akteur († 1954). 27 Augustus – Jopie Fourie, ’n Boerekryger in die Tweede Vryheidsoorlog en sterf as martelaar vir die Boere tydens die rebellie († 1914). 5 Oktober – Louise Dresser, Amerikaanse aktrise († 1965). 30 Oktober – Paul Roos, Suid-Afrika se negende Springbokkaptein († 1948). 27 November – William Orpen, Engelse skilder († 1931). 18 Desember – Josef Stalin, sekretaris van die Kommunistiese Party van die Sowjetunie se sentrale komitee († 1953). 25 Desember – Louis Chevrolet, Switsers-Amerikaanse renjaer en sakeman, stigter van Chevrolet († 1941). Sterftes Onbekend – Mgolombane Sandile, opperhoof van die Xhosas in die Oos-Kaap, omstreeks 1850. 9 Januarie – Victor Emmanuel II van Italië (* 1820). 24 Januarie – Pieter Bleeker, 'n Nederlandse dokter, igtioloog en herpetoloog (* 1819). 7 Februarie – Pous Pius IX, die 255ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk (* 1792). 7 Maart – Alfred Donné, ’n Franse bakterioloog, dokter en bekend vir die ontdekking van trichomonas vaginalis en leukemie; ook die uitvinder van die fotoelektriese mikroskoop († 1801). 13 Mei – Andrzej Towiański, Poolse filosoof (* 1799). 9 Augustus – Antjie Scheepers, Afrikanerpioniersvrou (* 1806). 19de eeu 1878
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Dinsdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Februarie", "–", "Pous", "Leo", "XIII", "volg", "Pous", "Pius", "IX", "op", "as", "pous", "van", "die", "Rooms-Katolieke", "Kerk", ".", "Maart", "–", "Die", "Britse", "owerheid", "lyf", "die", "Suidwes-Afrikaanse", "hawestad", "Walvisbaai", "by", "die", "Kaapkolonie", "in", ".", "Desember", "–", "Giacomo", "della", "Chiesa", "(", "later", "Pous", "Benedictus", "XV", ")", "word", "priester", ".", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "kortverhaal", "Daisy", "Miller", ".", "Die", "Internasionale", "Pos-vereniging", "word", "in", "Bern", ",", "Switserland", ",", "gestig", "Geboortes", "Januarie", "–", "Carl", "Sandburg", ",", "Amerikaanse", "digter", "(", "†", "Januarie", "–", "Paul", "de", "Groot", ",", "Suid-Afrikaanse", "akteur", "(", "†", "Februarie", "–", "Martin", "Buber", ",", "Oostenrykse-Israeliese-joodse", "godsdiensfilosoof", "(", "†", "Maart", "–", "A.G", ".", "Visser", ",", "Suid-Afrikaanse", "digter", "(", "†", "Maart", "–", "Karel", "van", "de", "Woestijne", ",", "Vlaamse", "skrywer", "en", "digter", "(", "†", "Maart", "–", "Alexander", "du", "Toit", ",", "Suid-Afrikaanse", "geoloog", "(", "†", "April", "–", "Gideon", "Scheepers", ",", "Boerekommandant", "en", "heliografis", "tydens", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "(", "†", "April", "–", "Lionel", "Barrymore", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Augustus", "–", "Jopie", "Fourie", ",", "’n", "Boerekryger", "in", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "en", "sterf", "as", "martelaar", "vir", "die", "Boere", "tydens", "die", "rebellie", "(", "†", "Oktober", "–", "Louise", "Dresser", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Oktober", "–", "Paul", "Roos", ",", "Suid-Afrika", "se", "negende", "Springbokkaptein", "(", "†", "November", "–", "William", "Orpen", ",", "Engelse", "skilder", "(", "†", "Desember", "–", "Josef", "Stalin", ",", "sekretaris", "van", "die", "Kommunistiese", "Party", "van", "die", "Sowjetunie", "se", "sentrale", "komitee", "(", "†", "Desember", "–", "Louis", "Chevrolet", ",", "Switsers-Amerikaanse", "renjaer", "en", "sakeman", ",", "stigter", "van", "Chevrolet", "(", "†", "Sterftes", "Onbekend", "–", "Mgolombane", "Sandile", ",", "opperhoof", "van", "die", "Xhosas", "in", "die", "Oos-Kaap", ",", "omstreeks", "Januarie", "–", "Victor", "Emmanuel", "II", "van", "Italië", "(", "*", "Januarie", "–", "Pieter", "Bleeker", ",", "'n", "Nederlandse", "dokter", ",", "igtioloog", "en", "herpetoloog", "(", "*", "Februarie", "–", "Pous", "Pius", "IX", ",", "diete", "pous", "van", "die", "Rooms-Katolieke", "Kerk", "(", "*", "Maart", "–", "Alfred", "Donné", ",", "’n", "Franse", "bakterioloog", ",", "dokter", "en", "bekend", "vir", "die", "ontdekking", "van", "trichomonas", "vaginalis", "en", "leukemie", ";", "ook", "die", "uitvinder", "van", "die", "fotoelektriese", "mikroskoop", "(", "†", "Mei", "–", "Andrzej", "Towiański", ",", "Poolse", "filosoof", "(", "*", "Augustus", "–", "Antjie", "Scheepers", ",", "Afrikanerpioniersvrou", "(", "*", "19de", "eeu", "1878" ]
576
https://af.wikipedia.org/wiki/1877
1877
Die jaar 1877 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Maandag begin het. Dit was die 77ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Henry James publiseer sy sosiale komedie The American. 15–19 Maart 1877 – Australië en Engeland speel in die eerste internasionale toetskrieketwedstryd; Australië wen met 45 lopies. 12 April – Die Verenigde Koninkryk annekseer Transvaal 12 Augustus – Asaph Hall ontdek Mars se kleinste en uiterste maan, Deimos. 18 Augustus – Asaph Hall ontdek Mars se grootste en naaste maan, Phobos. 21 September – Gioacchino Pecci (later Pous Leo XIII) word kamerlengo. Geboortes 21 Februarie – Totius, Suid-Afrikaanse digter, predikant en hoogleraar aan die Teologiese Skool van die Gereformeerde Kerk († 1953). 27 Mei – Isadora Duncan, Amerikaanse danseres en choreograaf († 1927). 28 Mei – Maksimilian Wolosjin, Russies-Oekraïense digter en landskapskilder († 1932). 3 Junie – Raoul Dufy, Franse waterverfskilder († 23 Maart † 1953). 7 Junie – George Villiers, Britse politikus en vyfde Goewerneur-generaal van Suid-Afrika (1931–1937) († 1955). 10 Julie – Ernest Brown Babcock, Amerikaanse plantgenetikus († 1954). 18 Julie – Jacob van Deventer, Suid-Afrikaanse militêre bevelvoerder († 1922). 21 Julie – Harm Oost, 'n Suid-Afrikaanse joernalis, skrywer en politikus († 1964). 27 Julie – Ernő Dohnányi, Hongaarse komponis, pianis en dirigent († 1960). 31 Julie – Louisa Bolus, Suid-Afrikaanse plantkundige en herbariumhouer († 1970). 10 Oktober – Nettie Bredell, 'n kleindogter van pres. Paul Kruger († 1920). 24 Oktober – Alex Frew, Suid-Afrika se sesde Springbokkaptein († 1947). 4 Desember – Morris Alexander, lid van die Suid-Afrikaanse Volksraad vir Kaapstad-Kasteel († 1946). Sterftes 5 September – Crazy Horse, "Inheemse Amerikaner" van die Oglala Lakota (* 1842). 23 September – Urbain Le Verrier, ’n Franse sterrekundige wat die ontdekking van Neptunus voorspel het (* 1811). Onbekend – Thomas Stubbs, ’n Setlaarsweeskind, ambagsman en aanvoerder van Stubb's Rangers (* 1808) 19de eeu 1877
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Maandag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "sosiale", "komedie", "The", "American", ".", "19", "Maart", "–", "Australië", "en", "Engeland", "speel", "in", "die", "eerste", "internasionale", "toetskrieketwedstryd", ";", "Australië", "wen", "metlopies", ".", "April", "–", "Die", "Verenigde", "Koninkryk", "annekseer", "Transvaal", "Augustus", "–", "Asaph", "Hall", "ontdek", "Mars", "se", "kleinste", "en", "uiterste", "maan", ",", "Deimos", ".", "Augustus", "–", "Asaph", "Hall", "ontdek", "Mars", "se", "grootste", "en", "naaste", "maan", ",", "Phobos", ".", "September", "–", "Gioacchino", "Pecci", "(", "later", "Pous", "Leo", "XIII", ")", "word", "kamerlengo", ".", "Geboortes", "Februarie", "–", "Totius", ",", "Suid-Afrikaanse", "digter", ",", "predikant", "en", "hoogleraar", "aan", "die", "Teologiese", "Skool", "van", "die", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "†", "Mei", "–", "Isadora", "Duncan", ",", "Amerikaanse", "danseres", "en", "choreograaf", "(", "†", "Mei", "–", "Maksimilian", "Wolosjin", ",", "Russies-Oekraïense", "digter", "en", "landskapskilder", "(", "†", "Junie", "–", "Raoul", "Dufy", ",", "Franse", "waterverfskilder", "(", "†Maart", "†", "Junie", "–", "George", "Villiers", ",", "Britse", "politikus", "en", "vyfde", "Goewerneur-generaal", "van", "Suid-Afrika1937", ")", "(", "†", "Julie", "–", "Ernest", "Brown", "Babcock", ",", "Amerikaanse", "plantgenetikus", "(", "†", "Julie", "–", "Jacob", "van", "Deventer", ",", "Suid-Afrikaanse", "militêre", "bevelvoerder", "(", "†", "Julie", "–", "Harm", "Oost", ",", "'n", "Suid-Afrikaanse", "joernalis", ",", "skrywer", "en", "politikus", "(", "†", "Julie", "–", "Ernő", "Dohnányi", ",", "Hongaarse", "komponis", ",", "pianis", "en", "dirigent", "(", "†", "Julie", "–", "Louisa", "Bolus", ",", "Suid-Afrikaanse", "plantkundige", "en", "herbariumhouer", "(", "†", "Oktober", "–", "Nettie", "Bredell", ",", "'n", "kleindogter", "van", "pres", ".", "Paul", "Kruger", "(", "†", "Oktober", "–", "Alex", "Frew", ",", "Suid-Afrika", "se", "sesde", "Springbokkaptein", "(", "†", "Desember", "–", "Morris", "Alexander", ",", "lid", "van", "die", "Suid-Afrikaanse", "Volksraad", "vir", "Kaapstad-Kasteel", "(", "†", "Sterftes", "September", "–", "Crazy", "Horse", ",", "\"", "Inheemse", "Amerikaner", "\"", "van", "die", "Oglala", "Lakota", "(", "*", "September", "–", "Urbain", "Le", "Verrier", ",", "’n", "Franse", "sterrekundige", "wat", "die", "ontdekking", "van", "Neptunus", "voorspel", "het", "(", "*", "Onbekend", "–", "Thomas", "Stubbs", ",", "’n", "Setlaarsweeskind", ",", "ambagsman", "en", "aanvoerder", "van", "Stubb's", "Rangers", "(", "*", "19de", "eeu", "1877" ]
577
https://af.wikipedia.org/wiki/1876
1876
Die jaar 1876 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Saterdag begin het. Dit was die 76ste jaar van die 19de eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure 15 Januarie – Die eerste koerant in Afrikaans, Di Patriot, met C.P. Hoogenhout as redakteur, word in die Paarl uitgegee. 10 Maart – Alexander Graham Bell maak die eerste suksesvolle telefoonoproep. 30 Mei – Die Ottomaanse sultan Abdülaziz word uit die weg geruim en opgevolg deur sy neef Murat V. 25 Junie – Slag van Little Bighorn: George Armstrong Custer se laaste geveg. 25 Junie - In Kimberley sak swaar sneeuneerslae uit. 1 Augustus – Colorado word die 38ste deelstaat van die Verenigde State. Henry James, Amerikaanse skrywer en literê kritikus, verhuis permanent na Engeland. Geboortes 5 Januarie – Konrad Adenauer, Duitse politikus en staatsman, bondskanselier van Wes-Duitsland († 19 April 1967) 2 Maart – Eugenio Pacelli (later Pous Pius XII), die 260ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk († 1958) 19 Junie – Nigel Gresley, Britse stoomlokomotief-ingenieur († 1941) 26 Julie – Manie Maritz, boeregeneraal en leier in die Rebellie van 1914 († 1940). 2 Augustus – Frank Brownlee, magistraat in die Transkei en volksverhaal skrywer († 1952) 6 Augustus – Annie Visser, Suid-Afrikaanse mezzo-sopraan († 1927) 16 Augustus – Iwan Bilibin, Russiese illustreerder en verhoogontwerper († 1942) 26 Augustus – Chris van Niekerk, kommandant in die Tweede Vryheidsoorlog, volksraadlid en senator († 1966) 5 September – Wilhelm Ritter von Leeb, Duitse veldmaarskalk en oorlogsmisdadiger († 1956) 9 Oktober – Sol Plaatje, Suid-Afrikaanse taalkenner, skrywer, joernalis en politikus († 19 Junie 1932) 31 Oktober – Antanas Žmuidzinavičius, Litause landskapskilder († 9 Augustus 1966) 26 November – Willis Carrier, Amerikaanse ingenieur, bekend vir die ontdekking van lugverkoeling († 7 Oktober, 1950) Sterftes Onbekend – John Frederic Lewis, Waterverfskilder (* 1805) 4 Junie – Abdülaziz, 'n sultan van die Ottomaanse Ryk (* 1830) 8 Junie – George Sand, Franse skryfster (* 1804). 24 November – William Robertson, Skotse predikant van die Nederduitse Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika (* 1805). 19de eeu 1876 Verwysings
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Saterdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Die", "eerste", "koerant", "in", "Afrikaans", ",", "Di", "Patriot", ",", "met", "C.P", ".", "Hoogenhout", "as", "redakteur", ",", "word", "in", "die", "Paarl", "uitgegee", ".", "Maart", "–", "Alexander", "Graham", "Bell", "maak", "die", "eerste", "suksesvolle", "telefoonoproep", ".", "Mei", "–", "Die", "Ottomaanse", "sultan", "Abdülaziz", "word", "uit", "die", "weg", "geruim", "en", "opgevolg", "deur", "sy", "neef", "Murat", "V", ".", "Junie", "–", "Slag", "van", "Little", "Bighorn", ":", "George", "Armstrong", "Custer", "se", "laaste", "geveg", ".", "Junie", "-", "In", "Kimberley", "sak", "swaar", "sneeuneerslae", "uit", ".", "Augustus", "–", "Colorado", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "Henry", "James", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "en", "literê", "kritikus", ",", "verhuis", "permanent", "na", "Engeland", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Konrad", "Adenauer", ",", "Duitse", "politikus", "en", "staatsman", ",", "bondskanselier", "van", "Wes-Duitsland", "(", "†April", "Maart", "–", "Eugenio", "Pacelli", "(", "later", "Pous", "Pius", "XII", ")", ",", "diete", "pous", "van", "die", "Rooms-Katolieke", "Kerk", "(", "†", "Junie", "–", "Nigel", "Gresley", ",", "Britse", "stoomlokomotief-ingenieur", "(", "†", "Julie", "–", "Manie", "Maritz", ",", "boeregeneraal", "en", "leier", "in", "die", "Rebellie", "van", "(", "†", "Augustus", "–", "Frank", "Brownlee", ",", "magistraat", "in", "die", "Transkei", "en", "volksverhaal", "skrywer", "(", "†", "Augustus", "–", "Annie", "Visser", ",", "Suid-Afrikaanse", "mezzo-sopraan", "(", "†", "Augustus", "–", "Iwan", "Bilibin", ",", "Russiese", "illustreerder", "en", "verhoogontwerper", "(", "†", "Augustus", "–", "Chris", "van", "Niekerk", ",", "kommandant", "in", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", ",", "volksraadlid", "en", "senator", "(", "†", "September", "–", "Wilhelm", "Ritter", "von", "Leeb", ",", "Duitse", "veldmaarskalk", "en", "oorlogsmisdadiger", "(", "†", "Oktober", "–", "Sol", "Plaatje", ",", "Suid-Afrikaanse", "taalkenner", ",", "skrywer", ",", "joernalis", "en", "politikus", "(", "†Junie", "Oktober", "–", "Antanas", "Žmuidzinavičius", ",", "Litause", "landskapskilder", "(", "†Augustus", "November", "–", "Willis", "Carrier", ",", "Amerikaanse", "ingenieur", ",", "bekend", "vir", "die", "ontdekking", "van", "lugverkoeling", "(", "†Oktober", ",", "Sterftes", "Onbekend", "–", "John", "Frederic", "Lewis", ",", "Waterverfskilder", "(", "*", "Junie", "–", "Abdülaziz", ",", "'n", "sultan", "van", "die", "Ottomaanse", "Ryk", "(", "*", "Junie", "–", "George", "Sand", ",", "Franse", "skryfster", "(", "*", "November", "–", "William", "Robertson", ",", "Skotse", "predikant", "van", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "in", "Suid-Afrika", "(", "*", "19de", "eeu", "1876", "Verwysings" ]
578
https://af.wikipedia.org/wiki/1875
1875
Die jaar 1875 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Vrydag begin het. Dit was die 75ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 7 Januarie – Die Tünel, die tweede oudste ondergrondse stedelike spoorlyn word ingewy in Istanboel. 14 Augustus – Die Genootskap van Regte Afrikaners word gestig onder leiding van Ds. S.J. du Toit. Henry James publiseer sy Künstlerroman Roderick Hudson Die argeologiese opgrawings in die Griekse Olympia begin. Geboortes 11 Februarie – Louise Willy, Franse kabaretkunstenaar, teater- en rolprentaktrise († 1940). 7 Maart – Maurice Ravel, Franse komponis († 1937). 14 Maart – Norman O'Neill, Britse dirigent en komponis († 1934). 16 Maart – Bruckner de Villiers, Suid-Afrikaanse politikus († 1948). 1 April – Edgar Wallace, Engelse skrywer († 1932). 2 April – Walter Chrysler, Amerikaanse nyweraar, pionier van die motorbedryf († 1940). 6 Junie – Thomas Mann, Duitse skrywer († 1955). 16 Junie – Philippus Christoffel Snyman, Afrikaanse gereformeerde professor in die teologie te Steynsburg († 1915) 5 Julie – Japie Hauptfleisch, Boerekryger († 1901). 28 Augustus – M.E.R., Afrikaanse skrywer († 1975). 1 September – Edgar Rice Burroughs, Amerikaanse skrywer en skepper van Tarzan († 1950). 3 September – Ferdinand Porsche, Oostenryks-Duitse motoringenieur († 1951). 4 Oktober – Gustav Preller, joernalis, redakteur en geskiedskrywer († 1943). 9 November – Hugh Lane, Ierse kunshandelaar, -versamelaar en galerydirekteur († 1915). 4 Desember – Rainer Maria Rilke, Oostenrykse digter († 1926). 12 Desember – Gerd von Rundstedt, Nazi-Duitse veldmaarskalk tydens die Tweede Wêreldoorlog († 1953). Aleister Crowley, wat die konsep van towerkrag gedefinieer het in okkultisme. Sterftes 2 Februarie – Carl Jakob Sundevall, 'n Sweedse dierkundige (* 1801). 17 Februarie – Friedrich Wilhelm August Argelander, Duitse sterrekundige (* 22 Maart 1799). 27 Maart – Abraham Faure die vader van die Teologiese Kweekskool op Stellenbosch (* 1795). 2 April – Karel Landman, 'n voortrekkerleier en tweede in bevel tydens die Slag van Bloedrivier (* 1796). 4 April – Karl Mauch, Duitse ontdekkingsreisiger van Afrika (* 1837) 8 Mei – John Thomas Baines, was 'n Engelse kunstenaar en ontdekkingsreisiger van die Britse kolonies van Suider-Afrika en Australië (* 1820). 19 Mei – Sir Christoffel Josephus Brand, die eerste Speaker van die Kaapse parlement (* 1779). 3 Junie – Georges Bizet, Franse komponis (* 1838). 29 Junie – Ferdinand I, keiser van Oostenryk (* 1793). 31 Julie – Andrew Johnson, die 17de President van die Verenigde State (* 1808). 4 Augustus – Hans Christian Andersen, 'n Deense feëverhaal skrywer en digter (* 1805) 30 Desember – Adam Kok III, leier van die Griekwas (* 1811) 19de eeu 1875
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Vrydag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Die", "Tünel", ",", "die", "tweede", "oudste", "ondergrondse", "stedelike", "spoorlyn", "word", "ingewy", "in", "Istanboel", ".", "Augustus", "–", "Die", "Genootskap", "van", "Regte", "Afrikaners", "word", "gestig", "onder", "leiding", "van", "Ds", ".", "S.", "J", ".", "du", "Toit", ".", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "Künstlerroman", "Roderick", "Hudson", "Die", "argeologiese", "opgrawings", "in", "die", "Griekse", "Olympia", "begin", ".", "Geboortes", "Februarie", "–", "Louise", "Willy", ",", "Franse", "kabaretkunstenaar", ",", "teater-", "en", "rolprentaktrise", "(", "†", "Maart", "–", "Maurice", "Ravel", ",", "Franse", "komponis", "(", "†", "Maart", "–", "Norman", "O'", "Neill", ",", "Britse", "dirigent", "en", "komponis", "(", "†", "Maart", "–", "Bruckner", "de", "Villiers", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "April", "–", "Edgar", "Wallace", ",", "Engelse", "skrywer", "(", "†", "April", "–", "Walter", "Chrysler", ",", "Amerikaanse", "nyweraar", ",", "pionier", "van", "die", "motorbedryf", "(", "†", "Junie", "–", "Thomas", "Mann", ",", "Duitse", "skrywer", "(", "†", "Junie", "–", "Philippus", "Christoffel", "Snyman", ",", "Afrikaanse", "gereformeerde", "professor", "in", "die", "teologie", "te", "Steynsburg", "(", "†", "Julie", "–", "Japie", "Hauptfleisch", ",", "Boerekryger", "(", "†", "Augustus", "–", "M.", "E.R", ".", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "September", "–", "Edgar", "Rice", "Burroughs", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "en", "skepper", "van", "Tarzan", "(", "†", "September", "–", "Ferdinand", "Porsche", ",", "Oostenryks-Duitse", "motoringenieur", "(", "†", "Oktober", "–", "Gustav", "Preller", ",", "joernalis", ",", "redakteur", "en", "geskiedskrywer", "(", "†", "November", "–", "Hugh", "Lane", ",", "Ierse", "kunshandelaar", ",", "-versamelaar", "en", "galerydirekteur", "(", "†", "Desember", "–", "Rainer", "Maria", "Rilke", ",", "Oostenrykse", "digter", "(", "†", "Desember", "–", "Gerd", "von", "Rundstedt", ",", "Nazi-Duitse", "veldmaarskalk", "tydens", "die", "Tweede", "Wêreldoorlog", "(", "†", "Aleister", "Crowley", ",", "wat", "die", "konsep", "van", "towerkrag", "gedefinieer", "het", "in", "okkultisme", ".", "Sterftes", "Februarie", "–", "Carl", "Jakob", "Sundevall", ",", "'n", "Sweedse", "dierkundige", "(", "*", "Februarie", "–", "Friedrich", "Wilhelm", "August", "Argelander", ",", "Duitse", "sterrekundige", "(", "*Maart", "Maart", "–", "Abraham", "Faure", "die", "vader", "van", "die", "Teologiese", "Kweekskool", "op", "Stellenbosch", "(", "*", "April", "–", "Karel", "Landman", ",", "'n", "voortrekkerleier", "en", "tweede", "in", "bevel", "tydens", "die", "Slag", "van", "Bloedrivier", "(", "*", "April", "–", "Karl", "Mauch", ",", "Duitse", "ontdekkingsreisiger", "van", "Afrika", "(", "*", "Mei", "–", "John", "Thomas", "Baines", ",", "was", "'n", "Engelse", "kunstenaar", "en", "ontdekkingsreisiger", "van", "die", "Britse", "kolonies", "van", "Suider-Afrika", "en", "Australië", "(", "*", "Mei", "–", "Sir", "Christoffel", "Josephus", "Brand", ",", "die", "eerste", "Speaker", "van", "die", "Kaapse", "parlement", "(", "*", "Junie", "–", "Georges", "Bizet", ",", "Franse", "komponis", "(", "*", "Junie", "–", "Ferdinand", "I", ",", "keiser", "van", "Oostenryk", "(", "*", "Julie", "–", "Andrew", "Johnson", ",", "diee", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "Augustus", "–", "Hans", "Christian", "Andersen", ",", "'n", "Deense", "feëverhaal", "skrywer", "en", "digter", "(", "*", "Desember", "–", "Adam", "Kok", "III", ",", "leier", "van", "die", "Griekwas", "(", "*", "19de", "eeu", "1875" ]
579
https://af.wikipedia.org/wiki/1874
1874
Die jaar 1874 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Donderdag begin het. Dit was die 74ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure In Suider-Afrika begin die Dorslandtrek deur die Kalahari-woestyn deur ontevrede Boere van Transvaal. Trekkers bereik Angola in 1905. In Frankryk word die Mont-Saint-Michel abdy tot 'n historiese monument (Monument Historique) verklaar. Geboortes 1 Januarie – Gustave Whitehead, Amerikaanse lugvaartpionier († 1927). 4 Januarie – Josef Suk, Tsjeggiese komponis, skoonseun van Antonín Dvořák († 1935). 25 Januarie – W. Somerset Maugham, Engelse skrywer († 1965). 15 Maart – Ds. Willem Postma, Gereformeerde predikant en Afrikaanse baanbrekerskrywer († 1920). 24 Maart – Harry Houdini, Amerikaanse towenaar, († 1926) 26 Maart – Robert Frost, Amerikaanse digter († 1963). 7 April – Charlotte Maxeke, SA godsdienstige leier, maatskaplike werker en politieke aktivis († 1939). 14 April – Alexander Cambridge, Britse politikus, 16de Goewerneur-generaal van Kanada (1940–1946) en vierde Goewerneur-generaal van Suid-Afrika (1924–1930) († 1957). 15 April – Johannes Stark, Duitse fisikus, Nobelpryswenner († 1957). 23 April – Wilhelm Johannes Verwoerd, vader van Hendrik Frensch Verwoerd († 28 Augustus 1961). 25 April – Guglielmo Marconi, Italiaanse uitvinder († 1937). 9 Mei – Howard Carter, Britse argeoloog en egiptoloog († 1939). 22 Mei – Daniël François Malan, Eerste Minister van Suid-Afrika († 7 Februarie 1959). 29 Mei – G. K. Chesterton, Engelse skrywer, teoloog, filosoof, dramaturg, joernalis, redenaar, literatuur- en kunskritikus, biograaf en Christelike apologeet († 1936). 26 Julie – Serge Koussevitsky, Russiesgebore dirigent, komponis en dubbelbasspeler. († 1951). 10 Augustus – Herbert Hoover, die 31ste President van die Verenigde State († 1964). 16 September – P.K. de Villiers, pedagoog, konsertorrelis en skepper van Psalm- en Gesangmelodie († 1949). 23 September – ’n Span Franse sterrekundiges kom op Sint-Pauleiland in die Franse Suidelike en Antarktiese Gebiede in die Indiese Oseaan aan om die Venusoorgang waar te neem. 10 Oktober – T.P.N. Coetsee, Suid-Afrikaanse politikus en merinoteler († 1959). 20 Oktober – Charles Edward Ives, Amerikaanse modernistiese komponis († 1954). 27 November – Chaim Weizmann, Brits-Israelse biochemikus en politikus (president van Israel) († 1952). 30 November – Winston Churchill, Britse staatsman († 1965). 30 November – Lucy Maud Montgomery, Kanadese romanskrywer en digter († 1942). 20 Desember – Mary Ann Bevan, Britse byvertoning akteur en verpleegster († 1933). Sterftes 21 Januarie – Anton Bergmann, skrywer en Vlaamse aktivis (* 1835). 8 Maart – Millard Fillmore, die dertiende President van die Verenigde State (* 1800). 19 Desember – Frans Rens, Vlaamse skrywer (* 1805). 19de eeu 1874
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Donderdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "In", "Suider-Afrika", "begin", "die", "Dorslandtrek", "deur", "die", "Kalahari-woestyn", "deur", "ontevrede", "Boere", "van", "Transvaal", ".", "Trekkers", "bereik", "Angola", "in", "In", "Frankryk", "word", "die", "Mont-Saint-Michel", "abdy", "tot", "'n", "historiese", "monument", "(", "Monument", "Historique", ")", "verklaar", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Gustave", "Whitehead", ",", "Amerikaanse", "lugvaartpionier", "(", "†", "Januarie", "–", "Josef", "Suk", ",", "Tsjeggiese", "komponis", ",", "skoonseun", "van", "Antonín", "Dvořák", "(", "†", "Januarie", "–", "W", ".", "Somerset", "Maugham", ",", "Engelse", "skrywer", "(", "†", "Maart", "–", "Ds", ".", "Willem", "Postma", ",", "Gereformeerde", "predikant", "en", "Afrikaanse", "baanbrekerskrywer", "(", "†", "Maart", "–", "Harry", "Houdini", ",", "Amerikaanse", "towenaar", ",", "(", "†", "Maart", "–", "Robert", "Frost", ",", "Amerikaanse", "digter", "(", "†", "April", "–", "Charlotte", "Maxeke", ",", "SA", "godsdienstige", "leier", ",", "maatskaplike", "werker", "en", "politieke", "aktivis", "(", "†", "April", "–", "Alexander", "Cambridge", ",", "Britse", "politikus,e", "Goewerneur-generaal", "van", "Kanada1946", ")", "en", "vierde", "Goewerneur-generaal", "van", "Suid-Afrika1930", ")", "(", "†", "April", "–", "Johannes", "Stark", ",", "Duitse", "fisikus", ",", "Nobelpryswenner", "(", "†", "April", "–", "Wilhelm", "Johannes", "Verwoerd", ",", "vader", "van", "Hendrik", "Frensch", "Verwoerd", "(", "†Augustus", "April", "–", "Guglielmo", "Marconi", ",", "Italiaanse", "uitvinder", "(", "†", "Mei", "–", "Howard", "Carter", ",", "Britse", "argeoloog", "en", "egiptoloog", "(", "†", "Mei", "–", "Daniël", "François", "Malan", ",", "Eerste", "Minister", "van", "Suid-Afrika", "(", "†Februarie", "Mei", "–", "G.", "K", ".", "Chesterton", ",", "Engelse", "skrywer", ",", "teoloog", ",", "filosoof", ",", "dramaturg", ",", "joernalis", ",", "redenaar", ",", "literatuur-", "en", "kunskritikus", ",", "biograaf", "en", "Christelike", "apologeet", "(", "†", "Julie", "–", "Serge", "Koussevitsky", ",", "Russiesgebore", "dirigent", ",", "komponis", "en", "dubbelbasspeler", ".", "(", "†", "Augustus", "–", "Herbert", "Hoover", ",", "diete", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "September", "–", "P.", "K", ".", "de", "Villiers", ",", "pedagoog", ",", "konsertorrelis", "en", "skepper", "van", "Psalm-", "en", "Gesangmelodie", "(", "†", "September", "–", "’n", "Span", "Franse", "sterrekundiges", "kom", "op", "Sint-Pauleiland", "in", "die", "Franse", "Suidelike", "en", "Antarktiese", "Gebiede", "in", "die", "Indiese", "Oseaan", "aan", "om", "die", "Venusoorgang", "waar", "te", "neem", ".", "Oktober", "–", "T.", "P.N", ".", "Coetsee", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "merinoteler", "(", "†", "Oktober", "–", "Charles", "Edward", "Ives", ",", "Amerikaanse", "modernistiese", "komponis", "(", "†", "November", "–", "Chaim", "Weizmann", ",", "Brits-Israelse", "biochemikus", "en", "politikus", "(", "president", "van", "Israel", ")", "(", "†", "November", "–", "Winston", "Churchill", ",", "Britse", "staatsman", "(", "†", "November", "–", "Lucy", "Maud", "Montgomery", ",", "Kanadese", "romanskrywer", "en", "digter", "(", "†", "20", "Desember", "–", "Mary", "Ann", "Bevan", ",", "Britse", "byvertoning", "akteur", "en", "verpleegster", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Anton", "Bergmann", ",", "skrywer", "en", "Vlaamse", "aktivis", "(", "*", "Maart", "–", "Millard", "Fillmore", ",", "die", "dertiende", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "Desember", "–", "Frans", "Rens", ",", "Vlaamse", "skrywer", "(", "*", "19de", "eeu", "1874" ]
580
https://af.wikipedia.org/wiki/1873
1873
Die jaar 1873 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Woensdag begin het. Dit was die 73ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 1 Julie – Die Prins-Edward-eiland word 'n provinsie van die Kanadese Konfederasie. 27 Oktober – Die Tradouwpas word oopgestel deur sir Henry Barkly. Stigting van die Universiteit van Genève (Switserland). Die QWERTY-sleuteluitleg word in tikmasjiene gebruik. Stigting van die dorp Thaba Nchu in die Vrystaat. Geboortes Andrew Murray McGregor, predikant van die Nederduitse Gereformeerde Kerk, waarvan 'n kwarteeu in die NG gemeente Drieankerbaai, Kaapstad († 1943). 18 Januarie – Colette, Franse skrywer († 1954). 1 Februarie – P.G.W. (Piet) Grobler, Suid-Afrikaanse politikus († 1942). 3 Februarie – Karl Jatho, Duitse vliegtuigpionier en uitvinder († 1933). 25 Februarie – Enrico Caruso, Italiaanse operasanger († 1921). 7 Maart – Madame Sul-Te-Wan, Amerikaanse aktrise († 1959). 1 April – Sergei Rachmaninoff, Russiese komponis († 1943). 20 Mei – Anje Hendriks Strik, moeder van Hendrik Frensch Verwoerd. († 14 Oktober 1940). 3 Junie – Gideon Brand van Zyl, Suid-Afrikaanse politikus en sewende Goewerneur-generaal van Suid-Afrika (1946–1950) († 1956). 17 Junie – John Weston, Suid-Afrikaanse lugvaartingenieur, pioniervlieënier, boer en soldaat († 1950). 28 Julie – Walter Madeley, leiersfiguur in die Suid-Afrikaanse Arbeidersparty († 1947). 13 Augustus – C.J. Langenhoven, Afrikaanse skrywer († 1932). 20 Augustus – William Henry Bell, Suid-Afrikaanse komponis († 1946). 11 September – Nicolaas de Wet, Suid-Afrikaanse politikus, waarnemende goewerneur-generaal en hoofregter († 1960). 4 November – George Edward Moore, Britse filosoof († 1958). 17 Desember – Ford Madox Ford, Engelse romansier, digter, kritikus en redakteur († 1939). Sterftes 9 Januarie – Charles Louis Napoleon Bonaparte, keiser en bekend as Napoleon III van Frankryk (* 1808). 18 Januarie – Edward Bulwer-Lytton, Britse politikus en skrywer (* 1803). 7 Februarie – Sheridan Le Fanu, Ierse skrywer van Gotiese romans (* 1814). 18 April – Justus von Liebig, Duitse chemikus (* 1803). 8 Mei – John Stuart Mill, Engelse filosoof en ekonoom (* 1806). 19de eeu 1873
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Woensdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Julie", "–", "Die", "Prins-Edward-eiland", "word", "'n", "provinsie", "van", "die", "Kanadese", "Konfederasie", ".", "Oktober", "–", "Die", "Tradouwpas", "word", "oopgestel", "deur", "sir", "Henry", "Barkly", ".", "Stigting", "van", "die", "Universiteit", "van", "Genève", "(", "Switserland", ")", ".", "Die", "QWERTY-sleuteluitleg", "word", "in", "tikmasjiene", "gebruik", ".", "Stigting", "van", "die", "dorp", "Thaba", "Nchu", "in", "die", "Vrystaat", ".", "Geboortes", "Andrew", "Murray", "McGregor", ",", "predikant", "van", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", ",", "waarvan", "'n", "kwarteeu", "in", "die", "NG", "gemeente", "Drieankerbaai", ",", "Kaapstad", "(", "†", "Januarie", "–", "Colette", ",", "Franse", "skrywer", "(", "†", "Februarie", "–", "P.", "G.W", ".", "(", "Piet", ")", "Grobler", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "†", "Februarie", "–", "Karl", "Jatho", ",", "Duitse", "vliegtuigpionier", "en", "uitvinder", "(", "†", "Februarie", "–", "Enrico", "Caruso", ",", "Italiaanse", "operasanger", "(", "†", "Maart", "–", "Madame", "Sul-Te-Wan", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "April", "–", "Sergei", "Rachmaninoff", ",", "Russiese", "komponis", "(", "†", "Mei", "–", "Anje", "Hendriks", "Strik", ",", "moeder", "van", "Hendrik", "Frensch", "Verwoerd", ".", "(", "†Oktober", "Junie", "–", "Gideon", "Brand", "van", "Zyl", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "sewende", "Goewerneur-generaal", "van", "Suid-Afrika1950", ")", "(", "†", "Junie", "–", "John", "Weston", ",", "Suid-Afrikaanse", "lugvaartingenieur", ",", "pioniervlieënier", ",", "boer", "en", "soldaat", "(", "†", "Julie", "–", "Walter", "Madeley", ",", "leiersfiguur", "in", "die", "Suid-Afrikaanse", "Arbeidersparty", "(", "†", "Augustus", "–", "C.J", ".", "Langenhoven", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "Augustus", "–", "William", "Henry", "Bell", ",", "Suid-Afrikaanse", "komponis", "(", "†", "September", "–", "Nicolaas", "de", "Wet", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", ",", "waarnemende", "goewerneur-generaal", "en", "hoofregter", "(", "†", "November", "–", "George", "Edward", "Moore", ",", "Britse", "filosoof", "(", "†", "Desember", "–", "Ford", "Madox", "Ford", ",", "Engelse", "romansier", ",", "digter", ",", "kritikus", "en", "redakteur", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Charles", "Louis", "Napoleon", "Bonaparte", ",", "keiser", "en", "bekend", "as", "Napoleon", "III", "van", "Frankryk", "(", "*", "Januarie", "–", "Edward", "Bulwer-Lytton", ",", "Britse", "politikus", "en", "skrywer", "(", "*", "Februarie", "–", "Sheridan", "Le", "Fanu", ",", "Ierse", "skrywer", "van", "Gotiese", "romans", "(", "*", "April", "–", "Justus", "von", "Liebig", ",", "Duitse", "chemikus", "(", "*", "Mei", "–", "John", "Stuart", "Mill", ",", "Engelse", "filosoof", "en", "ekonoom", "(", "*", "19de", "eeu", "1873" ]
581
https://af.wikipedia.org/wiki/1872
1872
Die jaar 1872 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Maandag begin het. Dit was die 72ste jaar van die 19de eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure 1 Maart – Die Yellowstone Nasionale Park word in die VSA geproklameer as die wêreld se tweede Nasionale park. 28 September – Pous Pius IX verklaar Pous Eugenius III salig. 5 November – Vroueregte: In weerwil van die wet, gaan stem die vroueregte aktivis Susan B. Anthony (sy is later met 100 Amerikaanse dollar beboet vir haar optrede). 9 November – Die Groot Bostonbrand van 1872 begin en vernietig uiteindelik meer as 700 geboue in Boston in die VSA. 30 November – Engeland en Skotland speel in die eerste internasionale sokkerwedstryd met 0–0 gelykop. Geboortes 10 Februarie – Johannes Hendrik Conradie, derde administrateur van die Kaapland na Uniewording († 1940). 3 Maart – Andries Smorenburg, ontsnap van Sint Helena tydens die Tweede Vryheidsoorlog († 1939). 7 Maart – Piet Mondriaan, Nederlandse skilder († 1944). 25 April – Barry Heatlie, Suid-Afrika se vyfde Springbokkaptein († 1951). 25 April – Prinses Alix van Hesse-Darmstadt († 1918). 9 Mei – Danie Theron, Kommandant baasverkenner en krygsman in die Tweede Vryheidsoorlog († 1900). 12 Mei – Henry Sampson, 'n leier in die Suid-Afrikaanse Arbeidersparty († 1938). 18 Mei – Bertrand Russell, Britse filosoof († 2 Februarie 1970). 5 Junie – Arthur William Rogers, Suid-Afrikaanse geoloog en staatsamptenaar van Britse herkoms († 1946). 27 Junie – Heber Curtis, ’n Amerikaanse sterrekundige († 1942). 27 Junie – Paul Laurence Dunbar, 'n Amerikaanse skrywer († 1906). 1 Julie – Louis Blériot, Franse ontdekker en ingenieur († 1936). 4 Julie – Calvin Coolidge, 30ste President van die Verenigde State († 1933). 5 Julie – Édouard Herriot, Franse politikus († 1957). 16 Julie – Roald Amundsen, Noorse pool- en ontdekkingsreisiger († waarskynlik 18 Junie 1928) 3 Augustus – Haakon VII van Noorweë, eerste koning van Noorweë († 1957). 12 Oktober – Ralph Vaughan Williams, Engelse komponis († 1958). Sterftes 24 Januarie – William Webb Ellis, die Vader van rugby (* 1806). 8 Maart – Cornelius Krieghoff, Nederlandsgebore Kanadese skilder (* 1815). 2 April – Samuel Morse, uitvinder en ontwerp van die telegraaf en Morse-kode (* 1791). 4 Junie – Stanisław Moniuszko, Poolse komponis (* 1819). 3 Julie – Ferdinand Augustijn Snellaert, Vlaamse skrywer (* 1809). 11 Augustus – Andrew Smith, Skotse dierkundige in Suid-Afrika (* 1797). 13 September – Ludwig Feuerbach, Duitse filosoof (* 1804). 10 Oktober – William H. Seward, Amerikaanse politikus en staatsman (* 1801). 20 Oktober – Friedrich Welwitsch, Oostenrykse ontdekkingsreisiger van Afrika en plantkundige (* 1806). 19de eeu 1872
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Maandag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Maart", "–", "Die", "Yellowstone", "Nasionale", "Park", "word", "in", "die", "VSA", "geproklameer", "as", "die", "wêreld", "se", "tweede", "Nasionale", "park", ".", "September", "–", "Pous", "Pius", "IX", "verklaar", "Pous", "Eugenius", "III", "salig", ".", "November", "–", "Vroueregte", ":", "In", "weerwil", "van", "die", "wet", ",", "gaan", "stem", "die", "vroueregte", "aktivis", "Susan", "B", ".", "Anthony", "(", "sy", "is", "later", "metAmerikaanse", "dollar", "beboet", "vir", "haar", "optrede", ")", ".", "November", "–", "Die", "Groot", "Bostonbrand", "vanbegin", "en", "vernietig", "uiteindelik", "meer", "asgeboue", "in", "Boston", "in", "die", "VSA", ".", "November", "–", "Engeland", "en", "Skotland", "speel", "in", "die", "eerste", "internasionale", "sokkerwedstryd", "met0", "gelykop", ".", "Geboortes", "Februarie", "–", "Johannes", "Hendrik", "Conradie", ",", "derde", "administrateur", "van", "die", "Kaapland", "na", "Uniewording", "(", "†", "Maart", "–", "Andries", "Smorenburg", ",", "ontsnap", "van", "Sint", "Helena", "tydens", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "(", "†", "Maart", "–", "Piet", "Mondriaan", ",", "Nederlandse", "skilder", "(", "†", "April", "–", "Barry", "Heatlie", ",", "Suid-Afrika", "se", "vyfde", "Springbokkaptein", "(", "†", "April", "–", "Prinses", "Alix", "van", "Hesse-Darmstadt", "(", "†", "Mei", "–", "Danie", "Theron", ",", "Kommandant", "baasverkenner", "en", "krygsman", "in", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "(", "†", "Mei", "–", "Henry", "Sampson", ",", "'n", "leier", "in", "die", "Suid-Afrikaanse", "Arbeidersparty", "(", "†", "Mei", "–", "Bertrand", "Russell", ",", "Britse", "filosoof", "(", "†Februarie", "Junie", "–", "Arthur", "William", "Rogers", ",", "Suid-Afrikaanse", "geoloog", "en", "staatsamptenaar", "van", "Britse", "herkoms", "(", "†", "Junie", "–", "Heber", "Curtis", ",", "’n", "Amerikaanse", "sterrekundige", "(", "†", "Junie", "–", "Paul", "Laurence", "Dunbar", ",", "'n", "Amerikaanse", "skrywer", "(", "†", "Julie", "–", "Louis", "Blériot", ",", "Franse", "ontdekker", "en", "ingenieur", "(", "†", "Julie", "–", "Calvin", "Coolidge,te", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "Julie", "–", "Édouard", "Herriot", ",", "Franse", "politikus", "(", "†", "Julie", "–", "Roald", "Amundsen", ",", "Noorse", "pool-", "en", "ontdekkingsreisiger", "(", "†", "waarskynlikJunie", "Augustus", "–", "Haakon", "VII", "van", "Noorweë", ",", "eerste", "koning", "van", "Noorweë", "(", "†", "Oktober", "–", "Ralph", "Vaughan", "Williams", ",", "Engelse", "komponis", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "William", "Webb", "Ellis", ",", "die", "Vader", "van", "rugby", "(", "*", "Maart", "–", "Cornelius", "Krieghoff", ",", "Nederlandsgebore", "Kanadese", "skilder", "(", "*", "April", "–", "Samuel", "Morse", ",", "uitvinder", "en", "ontwerp", "van", "die", "telegraaf", "en", "Morse-kode", "(", "*", "Junie", "–", "Stanisław", "Moniuszko", ",", "Poolse", "komponis", "(", "*", "Julie", "–", "Ferdinand", "Augustijn", "Snellaert", ",", "Vlaamse", "skrywer", "(", "*", "Augustus", "–", "Andrew", "Smith", ",", "Skotse", "dierkundige", "in", "Suid-Afrika", "(", "*", "September", "–", "Ludwig", "Feuerbach", ",", "Duitse", "filosoof", "(", "*", "Oktober", "–", "William", "H", ".", "Seward", ",", "Amerikaanse", "politikus", "en", "staatsman", "(", "*", "Oktober", "–", "Friedrich", "Welwitsch", ",", "Oostenrykse", "ontdekkingsreisiger", "van", "Afrika", "en", "plantkundige", "(", "*", "19de", "eeu", "1872" ]
582
https://af.wikipedia.org/wiki/18de%20eeu
18de eeu
Die 18de eeu het in die jaar 1701 'n aanvang geneem en teen die einde van die jaar 1800 ten einde geloop. Die Kaap was vir die grootste deel van die 18de eeu 'n kolonie van Nederland. Daar was enorme verskuiwings in hierdie eeu in die politiek, veral in die laaste dekade. Na die Franse Rewolusie van 1789 het Frankryk ontwikkel tot die mees aggressiewe mag: gelei deur Napoleon Bonaparte voer dit oorlog teen Rusland, Oostenryk, die Verenigde Koninkryk, Portugal, Napels en die Ottomaanse Ryk. Hierdie sterk strewe na uitbreiding kom aan die einde van 'n eeu wat 'n verlies aan Franse mag op die vasteland en in die kolonies gesien het. Die Verenigde Koninkryk het na vore getree as die sterkste moondheid in Europa, hoewel hierdie posisie nou deur Frankryk uitgedaag word. Die grootte van die Britse koloniale ryk het veral toegeneem (Met die Wes-Indiese Eilande en Kanada), ten spyte van die verlies van die nou onafhanklike Verenigde State. Oostenryk is, soos die Verenigde Koninkryk, een van die voorste en stoere teenstanders van revolusionêre Frankryk; die land het die afgelope eeu 'n groot rol gespeel in die stryd om Europese hegemonie. Die ander belangrike Duitse land, Pruise, bly afsydig van die Europese probleme. Die kolos in die ooste, Rusland, het sy grense verder weswaarts verskuif en speel vir die eerste keer in sy geskiedenis ’n beduidende rol in Europese politiek. Die lande Frankryk, die Verenigde Koninkryk, Oostenryk, Pruise en Rusland, definieer grootliks die politieke gesig van Europa in die agtiende eeu. Daar is groot verloorders in hierdie eeu. Spanje, in die 17de eeu nog in besit van 'n magtige leër en uitgestrekte gebiede op die vasteland, is nou 'n dorre land in 'n afgeleë hoek van Europa. Swede se hegemonie in die noorde is heeltemal uitgewis sedert die rampspoedige oorloë van Karel XII. Die trotse onafhanklikheid van die Republiek van Sewe Provinsies is verlore: Nederland is nou 'n vasalstaat van Frankryk onder die naam Bataafse Republiek. Na byna 'n eeu van Oostenrykse heerskappy is die Suidelike Nederlande onder Franse heerskappy. In Suidoos-Europa moes die Ottomaanse Ryk verdere verliese aanvaar, en die land speel nouliks meer 'n rol in die kontinentale politiek. In hierdie eeu het 'n globale ekonomie begin ontwikkel met Europa in die sentrum daarvan; hierdie kontinent, veral in die noordweste, is onvergelykbaar ryker as enige ander wêrelddeel. Die talle uitvindings en ontwikkelde tegnologie, wat 'n impak op die landbou en nywerheid het, stel baie Europeërs in staat om 'n groter greep op voorheen onbeïnvloedbare toestande te verkry. Bronne Black, Jeremy and Roy Porter, eds. A Dictionary of Eighteenth-Century World History (1994) 890pp Klekar, Cynthia. “Fictions of the Gift: Generosity and Obligation in Eighteenth-Century English Literature.” Innovative Course Design Winner. American Society for Eighteenth-Century Studies: Wake Forest University, 2004. <Home | American Society for Eighteenth-Century Studies (ASECS)>. Refereed. Langer, William. An Encyclopedia of World History (5th ed. 1973); highly detailed outline of events online free Morris, Richard B. and Graham W. Irwin, eds. Harper Encyclopedia of the Modern World: A Concise Reference History from 1760 to the Present (1970) online Milward, Alan S, and S. B. Saul, eds. The economic development of continental Europe: 1780–1870 (1973) online; note there are two different books with identical authors and slightly different titles. Their coverfage does not overlap. Milward, Alan S, and S. B. Saul, eds. The development of the economies of continental Europe, 1850–1914 (1977) online 2de millennium Eeue Vroegmoderne tydperk Moderne tydperk
[ "Diee", "eeu", "het", "in", "die", "jaar'n", "aanvang", "geneem", "en", "teen", "die", "einde", "van", "die", "jaarten", "einde", "geloop", ".", "Die", "Kaap", "was", "vir", "die", "grootste", "deel", "van", "diee", "eeu", "'n", "kolonie", "van", "Nederland", ".", "Daar", "was", "enorme", "verskuiwings", "in", "hierdie", "eeu", "in", "die", "politiek", ",", "veral", "in", "die", "laaste", "dekade", ".", "Na", "die", "Franse", "Rewolusie", "vanhet", "Frankryk", "ontwikkel", "tot", "die", "mees", "aggressiewe", "mag", ":", "gelei", "deur", "Napoleon", "Bonaparte", "voer", "dit", "oorlog", "teen", "Rusland", ",", "Oostenryk", ",", "die", "Verenigde", "Koninkryk", ",", "Portugal", ",", "Napels", "en", "die", "Ottomaanse", "Ryk", ".", "Hierdie", "sterk", "strewe", "na", "uitbreiding", "kom", "aan", "die", "einde", "van", "'n", "eeu", "wat", "'n", "verlies", "aan", "Franse", "mag", "op", "die", "vasteland", "en", "in", "die", "kolonies", "gesien", "het", ".", "Die", "Verenigde", "Koninkryk", "het", "na", "vore", "getree", "as", "die", "sterkste", "moondheid", "in", "Europa", ",", "hoewel", "hierdie", "posisie", "nou", "deur", "Frankryk", "uitgedaag", "word", ".", "Die", "grootte", "van", "die", "Britse", "koloniale", "ryk", "het", "veral", "toegeneem", "(", "Met", "die", "Wes-Indiese", "Eilande", "en", "Kanada", ")", ",", "ten", "spyte", "van", "die", "verlies", "van", "die", "nou", "onafhanklike", "Verenigde", "State", ".", "Oostenryk", "is", ",", "soos", "die", "Verenigde", "Koninkryk", ",", "een", "van", "die", "voorste", "en", "stoere", "teenstanders", "van", "revolusionêre", "Frankryk", ";", "die", "land", "het", "die", "afgelope", "eeu", "'n", "groot", "rol", "gespeel", "in", "die", "stryd", "om", "Europese", "hegemonie", ".", "Die", "ander", "belangrike", "Duitse", "land", ",", "Pruise", ",", "bly", "afsydig", "van", "die", "Europese", "probleme", ".", "Die", "kolos", "in", "die", "ooste", ",", "Rusland", ",", "het", "sy", "grense", "verder", "weswaarts", "verskuif", "en", "speel", "vir", "die", "eerste", "keer", "in", "sy", "geskiedenis", "’n", "beduidende", "rol", "in", "Europese", "politiek", ".", "Die", "lande", "Frankryk", ",", "die", "Verenigde", "Koninkryk", ",", "Oostenryk", ",", "Pruise", "en", "Rusland", ",", "definieer", "grootliks", "die", "politieke", "gesig", "van", "Europa", "in", "die", "agtiende", "eeu", ".", "Daar", "is", "groot", "verloorders", "in", "hierdie", "eeu", ".", "Spanje", ",", "in", "diee", "eeu", "nog", "in", "besit", "van", "'n", "magtige", "leër", "en", "uitgestrekte", "gebiede", "op", "die", "vasteland", ",", "is", "nou", "'n", "dorre", "land", "in", "'n", "afgeleë", "hoek", "van", "Europa", ".", "Swede", "se", "hegemonie", "in", "die", "noorde", "is", "heeltemal", "uitgewis", "sedert", "die", "rampspoedige", "oorloë", "van", "Karel", "XII", ".", "Die", "trotse", "onafhanklikheid", "van", "die", "Republiek", "van", "Sewe", "Provinsies", "is", "verlore", ":", "Nederland", "is", "nou", "'n", "vasalstaat", "van", "Frankryk", "onder", "die", "naam", "Bataafse", "Republiek", ".", "Na", "byna", "'n", "eeu", "van", "Oostenrykse", "heerskappy", "is", "die", "Suidelike", "Nederlande", "onder", "Franse", "heerskappy", ".", "In", "Suidoos-Europa", "moes", "die", "Ottomaanse", "Ryk", "verdere", "verliese", "aanvaar", ",", "en", "die", "land", "speel", "nouliks", "meer", "'n", "rol", "in", "die", "kontinentale", "politiek", ".", "In", "hierdie", "eeu", "het", "'n", "globale", "ekonomie", "begin", "ontwikkel", "met", "Europa", "in", "die", "sentrum", "daarvan", ";", "hierdie", "kontinent", ",", "veral", "in", "die", "noordweste", ",", "is", "onvergelykbaar", "ryker", "as", "enige", "ander", "wêrelddeel", ".", "Die", "talle", "uitvindings", "en", "ontwikkelde", "tegnologie", ",", "wat", "'n", "impak", "op", "die", "landbou", "en", "nywerheid", "het", ",", "stel", "baie", "Europeërs", "in", "staat", "om", "'n", "groter", "greep", "op", "voorheen", "onbeïnvloedbare", "toestande", "te", "verkry", ".", "Bronne", "Black", ",", "Jeremy", "and", "Roy", "Porter", ",", "eds", ".", "A", "Dictionary", "of", "Eighteenth-Century", "World", "History890pp", "Klekar", ",", "Cynthia", ".", "“Fictions", "of", "the", "Gift", ":", "Generosity", "and", "Obligation", "in", "Eighteenth-Century", "English", "Literature.", "”", "Innovative", "Course", "Design", "Winner", ".", "American", "Society", "for", "Eighteenth-Century", "Studies", ":", "Wake", "Forest", "University", ",", "<Home", "|", "American", "Society", "for", "Eighteenth-Century", "Studies", "(", "ASECS)>", ".", "Refereed", ".", "Langer", ",", "William", ".", "An", "Encyclopedia", "of", "World", "Historyh", "ed", ".", "highly", "detailed", "outline", "of", "events", "online", "free", "Morris", ",", "Richard", "B", ".", "and", "Graham", "W", ".", "Irwin", ",", "eds", ".", "Harper", "Encyclopedia", "of", "the", "Modern", "World", ":", "A", "Concise", "Reference", "History", "fromto", "the", "Presentonline", "Milward", ",", "Alan", "S", ",", "and", "S", ".", "B", ".", "Saul", ",", "eds", ".", "The", "economic", "development", "of", "continental", "Europe:1870", "online", ";", "note", "there", "are", "two", "different", "books", "with", "identical", "authors", "and", "slightly", "different", "titles", ".", "Their", "coverfage", "does", "not", "overlap", ".", "Milward", ",", "Alan", "S", ",", "and", "S", ".", "B", ".", "Saul", ",", "eds", ".", "The", "development", "of", "the", "economies", "of", "continental", "Europe,", "1914online", "2de", "millennium", "Eeue", "Vroegmoderne", "tydperk", "Moderne", "tydperk" ]
583
https://af.wikipedia.org/wiki/2006
2006
Die jaar 2006 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Sondag begin het. Dit was die 6de jaar van die 21ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 1 Januarie – Masedonië betree die Sentraal-Europese Vryehandelsooreenkoms. 19 Januarie – Die New Horizons ruimtetuig word lanseer om foto's van Pluto en die Kuiper-gordel te neem. 6 Februarie – Stephen Harper (Konserwatiewe Party) lê die ampseed af as die 22ste Eerste Minister van Kanada. 10-26 Februarie – Die 20ste Olimpiese Winterspele word in Turyn, Italië, aangebied. 10-19 Maart – Die negende Paralimpiese Winterspele word in Turyn, Italië, aangebied. 4 Mei – Die Israelse Olmert-kabinet word opgerig. 3 Junie – Montenegro verklaar onafhanklikheid van Serwië en Montenegro. 8 Junie – Serwië erken die onafhanklikheid van Montenegro. 9 Junie-9 Julie – Die 18de FIFA Sokker-Wêreldbekertoernooi word in Duitsland gespeel, wat deur Italië gewen word. 24 Augustus – Die Internasionale Astronomiese Unie besluit finaal dat Pluto nie aan die nuwe definisie van 'n planeet voldoen nie en nou as 'n dwergplaneet beskou word. 7 Oktober–5 November – Die 5de Kampioenetrofee word in Indië aangebied en deur Australië gewen. 5 November – Die voormalige Irakese diktator, Saddam Hoesein, word ter dood veroordeel om gehang te word, ná hy skuldig bevind is aan misdade teen die mensdom. 11 Desember – Die Dwelmoorlog in Meksiko begin nadat president Felipe Calderón lede van die Meksikaanse polisie en weermag ná die deelstaat Michoacán stuur. Geboortes 25 Junie – Mckenna Grace, Amerikaanse aktrise. 28 Junie – Laurel Griggs, Amerikaanse kinderaktrise († 2019). 6 September – Prins Hisahito van Akishino, Japannese prins. 5 Oktober – Jacob Tremblay, Kanadese akteur. Sterftes 1 Januarie – Haas Schoeman, Springbokflank (* 1940). 18 Januarie – Anton Rupert, Afrikaanse entrepreneur, sakeleier en omgewingsbewaarder (* 1916). 27 Januarie – Chris Heunis, Suid-Afrikaanse regter, politikus, lid van die Nasionale Party (* 1927). 1 Maart – Jack Wild, Britse akteur en sanger (* 1952). 7 Mei – Stella Sigcau, Suid-Afrikaanse politikus van Transkeise herkoms (* 1937). 18 Junie – Vincent Sherman, Amerikaanse filmregisseur (* 1906), 4 Julie – Frans Claerhout, Belgiesgebore Suid-Afrikaanse skilder (* 1919). 6 Julie – Ds. Cillié Malan, predikant in die Nederduitse Gereformeerde Kerk(* 1919). 7 Julie – Syd Barrett, Engelse sanger, liedjieskrywer en musikant wat die rockgroep Pink Floyd in 1965 gestig het (* 1946). 11 Julie – Barnard Hughes, Amerikaanse akteur (* 1915). 19 Julie – Jack Warden, Amerikaanse akteur (* 1920). 3 Augustus – Elisabeth Schwarzkopf, Duits-Britse sopraan en operasangeres (* 1915). 9 Augustus – James van Allen, Amerikaanse ruimtewetenskaplike (* 1914). 30 Augustus – Glenn Ford, Kanadese akteur (* 1916). 4 September – Steve Irwin, Australiese wildkenner, TV-persoonlikheid en omgewingsbewaarder (* 1962). 9 September – Eghard van der Hoven, Suid-Afrikaanse akteur en hoof van Truk (* 1922). 15 September – Oriana Fallaci, Italiaanse joernalis en skryfster (* 1929). 14 Oktober – Klaas Runia, Nederlandse joernalis, dominee en teoloog (* 1926). 21 Oktober – Ronnie Belcher, Afrikaanse digter en lektor (* 1932). 31 Oktober – Pieter Willem Botha, Suid-Afrikaanse politikus, agste Eerste Minister van Suid-Afrika (1978–1984) en sesde Staatspresident van Suid-Afrika (1984–1989) (* 1916). 1 November – Adrienne Shelly, Amerikaanse aktrise (* 1966). 21 November – Pierre Amine Gemayel, Libanese politikus (* 1972). 23 November – Alexander Litvinenko, Russiese voormalige FSB-lid (* 1962). 23 November – Philippe Noiret, Franse akteur (* 1930). 24 November – Hercules von Molendorff, Bolandse rugby- en krieketspeler (* 1941). 6 Desember – Mavis Pugh, Britse aktrise (* 1914). 10 Desember – Augusto Pinochet, Chileense generaal en politikus (* 1915). 15 Desember – Clay Regazzoni, Switserse motorrenjaer (* 1939). 16 Desember – Taliep Petersen, Suid-Afrikaanse sanger, komponis en regisseur (* 1950). 18 Desember – Bertie Reed, Suid-Afrikaanse seiljagvaarder (* 1943). 25 Desember – James Brown, Amerikaanse musikant, sanger en liedjieskrywer sanger (* 1933) 26 Desember – Gerald Ford, 38ste President van die Verenigde State (* 1913). 30 Desember – Saddam Hussein, president en diktator van Irak (* 1937). 21ste eeu
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Sondag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Masedonië", "betree", "die", "Sentraal-Europese", "Vryehandelsooreenkoms", ".", "Januarie", "–", "Die", "New", "Horizons", "ruimtetuig", "word", "lanseer", "om", "foto's", "van", "Pluto", "en", "die", "Kuiper-gordel", "te", "neem", ".", "Februarie", "–", "Stephen", "Harper", "(", "Konserwatiewe", "Party", ")", "lê", "die", "ampseed", "af", "as", "diete", "Eerste", "Minister", "van", "Kanada", ".", "Februarie", "–", "Diete", "Olimpiese", "Winterspele", "word", "in", "Turyn", ",", "Italië", ",", "aangebied", ".", "Maart", "–", "Die", "negende", "Paralimpiese", "Winterspele", "word", "in", "Turyn", ",", "Italië", ",", "aangebied", ".", "Mei", "–", "Die", "Israelse", "Olmert-kabinet", "word", "opgerig", ".", "Junie", "–", "Montenegro", "verklaar", "onafhanklikheid", "van", "Serwië", "en", "Montenegro", ".", "Junie", "–", "Serwië", "erken", "die", "onafhanklikheid", "van", "Montenegro", ".", "Junie-9", "Julie", "–", "Diee", "FIFA", "Sokker-Wêreldbekertoernooi", "word", "in", "Duitsland", "gespeel", ",", "wat", "deur", "Italië", "gewen", "word", ".", "Augustus", "–", "Die", "Internasionale", "Astronomiese", "Unie", "besluit", "finaal", "dat", "Pluto", "nie", "aan", "die", "nuwe", "definisie", "van", "'n", "planeet", "voldoen", "nie", "en", "nou", "as", "'n", "dwergplaneet", "beskou", "word", ".", "Oktober–5", "November", "–", "Diee", "Kampioenetrofee", "word", "in", "Indië", "aangebied", "en", "deur", "Australië", "gewen", ".", "November", "–", "Die", "voormalige", "Irakese", "diktator", ",", "Saddam", "Hoesein", ",", "word", "ter", "dood", "veroordeel", "om", "gehang", "te", "word", ",", "ná", "hy", "skuldig", "bevind", "is", "aan", "misdade", "teen", "die", "mensdom", ".", "Desember", "–", "Die", "Dwelmoorlog", "in", "Meksiko", "begin", "nadat", "president", "Felipe", "Calderón", "lede", "van", "die", "Meksikaanse", "polisie", "en", "weermag", "ná", "die", "deelstaat", "Michoacán", "stuur", ".", "Geboortes", "Junie", "–", "Mckenna", "Grace", ",", "Amerikaanse", "aktrise", ".", "Junie", "–", "Laurel", "Griggs", ",", "Amerikaanse", "kinderaktrise", "(", "†", "September", "–", "Prins", "Hisahito", "van", "Akishino", ",", "Japannese", "prins", ".", "Oktober", "–", "Jacob", "Tremblay", ",", "Kanadese", "akteur", ".", "Sterftes", "Januarie", "–", "Haas", "Schoeman", ",", "Springbokflank", "(", "*", "Januarie", "–", "Anton", "Rupert", ",", "Afrikaanse", "entrepreneur", ",", "sakeleier", "en", "omgewingsbewaarder", "(", "*", "Januarie", "–", "Chris", "Heunis", ",", "Suid-Afrikaanse", "regter", ",", "politikus", ",", "lid", "van", "die", "Nasionale", "Party", "(", "*", "Maart", "–", "Jack", "Wild", ",", "Britse", "akteur", "en", "sanger", "(", "*", "Mei", "–", "Stella", "Sigcau", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "van", "Transkeise", "herkoms", "(", "*", "Junie", "–", "Vincent", "Sherman", ",", "Amerikaanse", "filmregisseur", "(", "*", "Julie", "–", "Frans", "Claerhout", ",", "Belgiesgebore", "Suid-Afrikaanse", "skilder", "(", "*", "Julie", "–", "Ds", ".", "Cillié", "Malan", ",", "predikant", "in", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "*", "Julie", "–", "Syd", "Barrett", ",", "Engelse", "sanger", ",", "liedjieskrywer", "en", "musikant", "wat", "die", "rockgroep", "Pink", "Floyd", "ingestig", "het", "(", "*", "Julie", "–", "Barnard", "Hughes", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "*", "Julie", "–", "Jack", "Warden", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "*", "Augustus", "–", "Elisabeth", "Schwarzkopf", ",", "Duits-Britse", "sopraan", "en", "operasangeres", "(", "*", "Augustus", "–", "James", "van", "Allen", ",", "Amerikaanse", "ruimtewetenskaplike", "(", "*", "Augustus", "–", "Glenn", "Ford", ",", "Kanadese", "akteur", "(", "*", "September", "–", "Steve", "Irwin", ",", "Australiese", "wildkenner", ",", "TV-persoonlikheid", "en", "omgewingsbewaarder", "(", "*", "September", "–", "Eghard", "van", "der", "Hoven", ",", "Suid-Afrikaanse", "akteur", "en", "hoof", "van", "Truk", "(", "*", "September", "–", "Oriana", "Fallaci", ",", "Italiaanse", "joernalis", "en", "skryfster", "(", "*", "Oktober", "–", "Klaas", "Runia", ",", "Nederlandse", "joernalis", ",", "dominee", "en", "teoloog", "(", "*", "Oktober", "–", "Ronnie", "Belcher", ",", "Afrikaanse", "digter", "en", "lektor", "(", "*", "Oktober", "–", "Pieter", "Willem", "Botha", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", ",", "agste", "Eerste", "Minister", "van", "Suid-Afrika1984", ")", "en", "sesde", "Staatspresident", "van", "Suid-Afrika1989", ")", "(", "*", "November", "–", "Adrienne", "Shelly", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "*", "November", "–", "Pierre", "Amine", "Gemayel", ",", "Libanese", "politikus", "(", "*", "November", "–", "Alexander", "Litvinenko", ",", "Russiese", "voormalige", "FSB-lid", "(", "*", "November", "–", "Philippe", "Noiret", ",", "Franse", "akteur", "(", "*", "November", "–", "Hercules", "von", "Molendorff", ",", "Bolandse", "rugby-", "en", "krieketspeler", "(", "*", "Desember", "–", "Mavis", "Pugh", ",", "Britse", "aktrise", "(", "*", "Desember", "–", "Augusto", "Pinochet", ",", "Chileense", "generaal", "en", "politikus", "(", "*", "Desember", "–", "Clay", "Regazzoni", ",", "Switserse", "motorrenjaer", "(", "*", "Desember", "–", "Taliep", "Petersen", ",", "Suid-Afrikaanse", "sanger", ",", "komponis", "en", "regisseur", "(", "*", "Desember", "–", "Bertie", "Reed", ",", "Suid-Afrikaanse", "seiljagvaarder", "(", "*", "Desember", "–", "James", "Brown", ",", "Amerikaanse", "musikant", ",", "sanger", "en", "liedjieskrywer", "sanger", "(", "*", "Desember", "–", "Gerald", "Ford,te", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "Desember", "–", "Saddam", "Hussein", ",", "president", "en", "diktator", "van", "Irak", "(", "*", "21ste", "eeu" ]
585
https://af.wikipedia.org/wiki/1871
1871
Die jaar 1871 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Sondag begin het. Dit was die 71ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 18 Januarie – Frans-Duitse Oorlog: Die Pruisiese koning, Wilhelm I, word in die kasteel van Versailles tot keiser van die Duitse Keiserryk verklaar. Berlyn word die hoofstad van die Duitse Ryk. 27 Februarie – Tydens 'n wolkbreuk hoop die water op by Patrysfontein en 'n vloedgolf so hoog soos 'n huis tref Victoria-Wes om 21h00. Meer as 100 mense verdrink en 34 huise word verwoes. 27 Maart – Engeland en Skotland speel in die eerste internasionale rugbywedstryd; Skotland klop Engeland met 1–0. 13 Mei – Die Italiaanse parlement erken die soewereiniteit van die Pous. 27 Junie – Die jen word Japan se amptelike geldeenheid. 20 Julie – Brits-Columbië word 'n provinsie van die Kanadese Konfederasie. 8 Oktober – Die Groot Vuur van Chicago breek uit. Geboortes 9 Januarie – Eugene Marais, Afrikaanse skrywer en digter († 1936). 22 Februarie – John Langalibalele Dube, 'n Suid-Afrikaanse essayis, filosoof, opvoedkundige, politikus, uitgewer, redakteur, skrywer en digter († 1946) 12 Maart – Sen. F.S. Malan, politikus en kabinetsminister († 1941). 16 Maart – Hans Merensky, Suid-Afrikaanse geoloog, prospekteerder, wetenskaplike, omgewingsbewaarder en weldoener († 1952). 28 Maart – Willem Mengelberg, Nederlandse simfoniedirigent († 1951). 28 April – Leonid Sherwood, Russiese beeldhouer en argitek († 1954). 6 Mei – Victor Grignard, Franse fisikus en Nobelpryswenner († 1935). 4 Junie – Charles Stallard, leier van die Dominiumparty († 1971). 17 Junie – Herman van Broekhuizen, Suid-Afrikaanse predikant en Volksraadslid († 1953). 10 Julie – Marcel Proust, Franse skrywer, kritikus en essayis († 1922). 29 Julie – Pietro Badoglio, Italiaanse soldaat en staatsman († 1956). 30 Augustus – Ernest Rutherford, Nieu-Seelands-gebore Britse fisikus en Nobelpryswenner († 1937) 15 September – I.W. Schlesinger, sakemagnaat en baanbreker van die Suid-Afrikaanse vermaakbedryf († 1949). 18 September – Ferdie Aston, Suid-Afrika se vierde Springbokkaptein († 1926). 3 Oktober – Stijn Streuvels, Vlaamse skrywer († 1969). 26 November − Justin Godart, 'n Franse politikus († 1956). 12 Desember – Jackie Powell, Suid-Afrika se sewende Springbokkaptein († 1955). 29 Desember – Giuseppe Motta, lid van die Switserse Federale Raad en president van die Volkebond († 1940). 30 Desember – J.H.H. de Waal, regsgeleerde, taalman en politikus († 1937). Onbekend – John Spurgeon Henkel Suid-Afrikaanse plantkundige († 1962). Sterftes 23 Februarie – Martin Melck, stamvader van die Melck-familie in Suid-Afrika (* 1723). 11 Mei – John Herschel, ’n Britse wiskundige, sterrekundige, apteker en eksperimentele fotograaf/uitvinder (* 1792). 14 Augustus – Philip Blommaert, Vlaamse skrywer (* 1809). 4 Oktober – Sarel Cilliers, Voortrekker-leier (* 1801) 18 Oktober – Charles Babbage, ’n Engelse wiskundige, filosoof, uitvinder en meganiese ingenieur (* 1791). 10 November – Dick King, Britse setlaar, bekend vir sy tog van 960 km te perd (* 1811) Gepubliseer 21 Augustus – Die apostoliese konstitusie In Hac Sublimi deur Pous Pius IX. Die kortverhaal A Passionate Pilgrim deur Henry James. 19de eeu 1871 Verwysings
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Sondag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Frans-Duitse", "Oorlog", ":", "Die", "Pruisiese", "koning", ",", "Wilhelm", "I", ",", "word", "in", "die", "kasteel", "van", "Versailles", "tot", "keiser", "van", "die", "Duitse", "Keiserryk", "verklaar", ".", "Berlyn", "word", "die", "hoofstad", "van", "die", "Duitse", "Ryk", ".", "Februarie", "–", "Tydens", "'n", "wolkbreuk", "hoop", "die", "water", "op", "by", "Patrysfontein", "en", "'n", "vloedgolf", "so", "hoog", "soos", "'n", "huis", "tref", "Victoria-Wes", "om00", ".", "Meer", "asmense", "verdrink", "enhuise", "word", "verwoes", ".", "Maart", "–", "Engeland", "en", "Skotland", "speel", "in", "die", "eerste", "internasionale", "rugbywedstryd", ";", "Skotland", "klop", "Engeland", "met0", ".", "Mei", "–", "Die", "Italiaanse", "parlement", "erken", "die", "soewereiniteit", "van", "die", "Pous", ".", "Junie", "–", "Die", "jen", "word", "Japan", "se", "amptelike", "geldeenheid", ".", "Julie", "–", "Brits-Columbië", "word", "'n", "provinsie", "van", "die", "Kanadese", "Konfederasie", ".", "Oktober", "–", "Die", "Groot", "Vuur", "van", "Chicago", "breek", "uit", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Eugene", "Marais", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "en", "digter", "(", "†", "Februarie", "–", "John", "Langalibalele", "Dube", ",", "'n", "Suid-Afrikaanse", "essayis", ",", "filosoof", ",", "opvoedkundige", ",", "politikus", ",", "uitgewer", ",", "redakteur", ",", "skrywer", "en", "digter", "(", "†", "Maart", "–", "Sen", ".", "F.S", ".", "Malan", ",", "politikus", "en", "kabinetsminister", "(", "†", "Maart", "–", "Hans", "Merensky", ",", "Suid-Afrikaanse", "geoloog", ",", "prospekteerder", ",", "wetenskaplike", ",", "omgewingsbewaarder", "en", "weldoener", "(", "†", "Maart", "–", "Willem", "Mengelberg", ",", "Nederlandse", "simfoniedirigent", "(", "†", "April", "–", "Leonid", "Sherwood", ",", "Russiese", "beeldhouer", "en", "argitek", "(", "†", "Mei", "–", "Victor", "Grignard", ",", "Franse", "fisikus", "en", "Nobelpryswenner", "(", "†", "Junie", "–", "Charles", "Stallard", ",", "leier", "van", "die", "Dominiumparty", "(", "†", "Junie", "–", "Herman", "van", "Broekhuizen", ",", "Suid-Afrikaanse", "predikant", "en", "Volksraadslid", "(", "†", "Julie", "–", "Marcel", "Proust", ",", "Franse", "skrywer", ",", "kritikus", "en", "essayis", "(", "†", "Julie", "–", "Pietro", "Badoglio", ",", "Italiaanse", "soldaat", "en", "staatsman", "(", "†", "Augustus", "–", "Ernest", "Rutherford", ",", "Nieu-Seelands-gebore", "Britse", "fisikus", "en", "Nobelpryswenner", "(", "†", "September", "–", "I.", "W", ".", "Schlesinger", ",", "sakemagnaat", "en", "baanbreker", "van", "die", "Suid-Afrikaanse", "vermaakbedryf", "(", "†", "September", "–", "Ferdie", "Aston", ",", "Suid-Afrika", "se", "vierde", "Springbokkaptein", "(", "†", "Oktober", "–", "Stijn", "Streuvels", ",", "Vlaamse", "skrywer", "(", "†", "November", "−", "Justin", "Godart", ",", "'n", "Franse", "politikus", "(", "†", "Desember", "–", "Jackie", "Powell", ",", "Suid-Afrika", "se", "sewende", "Springbokkaptein", "(", "†", "Desember", "–", "Giuseppe", "Motta", ",", "lid", "van", "die", "Switserse", "Federale", "Raad", "en", "president", "van", "die", "Volkebond", "(", "†", "Desember", "–", "J.", "H.", "H.", "de", "Waal", ",", "regsgeleerde", ",", "taalman", "en", "politikus", "(", "†", "Onbekend", "–", "John", "Spurgeon", "Henkel", "Suid-Afrikaanse", "plantkundige", "(", "†", "Sterftes", "Februarie", "–", "Martin", "Melck", ",", "stamvader", "van", "die", "Melck-familie", "in", "Suid-Afrika", "(", "*", "Mei", "–", "John", "Herschel", ",", "’n", "Britse", "wiskundige", ",", "sterrekundige", ",", "apteker", "en", "eksperimentele", "fotograaf/uitvinder", "(", "*", "Augustus", "–", "Philip", "Blommaert", ",", "Vlaamse", "skrywer", "(", "*", "Oktober", "–", "Sarel", "Cilliers", ",", "Voortrekker-leier", "(", "*", "Oktober", "–", "Charles", "Babbage", ",", "’n", "Engelse", "wiskundige", ",", "filosoof", ",", "uitvinder", "en", "meganiese", "ingenieur", "(", "*", "November", "–", "Dick", "King", ",", "Britse", "setlaar", ",", "bekend", "vir", "sy", "tog", "vankm", "te", "perd", "(", "*", "Gepubliseer", "Augustus", "–", "Die", "apostoliese", "konstitusie", "In", "Hac", "Sublimi", "deur", "Pous", "Pius", "IX", ".", "Die", "kortverhaal", "A", "Passionate", "Pilgrim", "deur", "Henry", "James", ".", "19de", "eeu", "1871", "Verwysings" ]
586
https://af.wikipedia.org/wiki/1870
1870
Die jaar 1870 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Saterdag begin het. Dit was die 70ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 10 Maart – Pous Pius IX verklaar Pous Urbanus V salig. 21 Junie – Tianjin Massamoord, xenofobie in China. 15 Julie – Manitoba word die vyfde provinsie van die Kanadese Konfederasie en die Hudson's Bay Company oorhandig die Noordwestelike gebiede aan Kanada. 18 Julie – Die Eerste Vatikaanse Konsilie keur die Dogma van pouslike onfeilbaarheid goed. 19 Julie – Frankryk verklaar oorlog teen die Pruise en begin daarmee die Frans-Duitse Oorlog. 16 Augustus – Die Slag van Mars-la-Tour vind plaas tydens die Frans-Duitse Oorlog. 2 September – Die Slag van Sedan vind plaas tydens die Frans-Duitse Oorlog en Napoleon III word gevange geneem. 4 September – Frankryk se Derde Republiek word uitgeroep. Geboortes 1 Januarie – Ernst Barlach, Duitse beeldhouer. 20 Februarie – Pieter Cornelis Boutens, Nederlandse digter en klassikus.(† 1943). 22 April [O.S. 10 April] – Wladimir Lenin, Russiese kommunis en politikus († 1924). 24 Mei – Jan Christian Smuts, Suid-Afrikaanse politikus en staatsman, Eerste Minister van Suid-Afrika († 1950). 13 Junie – Richard Stuttaford, Suid-Afrikaanse kabinetsminister en sakeman († 1945). 25 Junie – Robert Erskine Childers, outeur en Ierse nasionalis, in Londen († 1922). 1 Julie – J.J. Groeneweg, vroeë Afrikaanse skrywer van avontuurverhale, hoofsaaklik vir die jeug († 1945). 20 Julie – Gerard Nolst Trenité, Nederlandse skrywer, outeur van The Chaos. 5 Augustus – Edward Alexander Newell Arber, Engelse plantkundige en paleontoloog († 1918). 14 Augustus – Nelson McDowell, Amerikaanse akteur († 1947). 18 Augustus – Sarel Eloff, Boere-kommandant van die ZAR en 'n kleinseun van pres. Paul Kruger († 1944). 31 Augustus – Maria Montessori, Italiaanse onderwyskundige, bekend vir Montessorionderwys. 10 September – Prof. Gabriël Gideon Cillié, Afrikaanse opvoedkundige en kultuurleier († 1958). 26 September – Christiaan X van Denemarke, latere koning van Denemarke en koning van Ysland († 1947). 10 Desember – Adolf Loos, Oostenrykse argitek en invloedryke teoretikus van moderne boukuns († 1933). 21 Desember – Sir Patrick Duncan, Britse politikus en sesde Goewerneur-generaal van Suid-Afrika (1937–1943) († 1943). Onbekend – Arthur Elliott, Suid-Afrikaanse fotograaf en oudheidkundige († 1938). Sterftes 11 Maart – Koning Moshoeshoe, stigter van die Basotho-volk (* 1786). 9 Junie – Charles Dickens, Britse skrywer (* 1812). 22 Julie – Josef Strauss, Oostenrykse komponis (* 1827). 21 Augustus – Johannes Poortermans, Nederlandsgebore skilder en litograaf (* 1786). 23 September – Prosper Mérimée, Franse skrywer (* 1803). 25 September – Colin Fraser, Skotse predikant in Suid-Afrika (* 1796). 12 Oktober – Robert E. Lee, Amerikaanse soldaat en opvoeder (* 1807). 5 Desember – Alexandre Dumas, Franse skrywer (* 1802). 19de eeu 1870
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Saterdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Maart", "–", "Pous", "Pius", "IX", "verklaar", "Pous", "Urbanus", "V", "salig", ".", "Junie", "–", "Tianjin", "Massamoord", ",", "xenofobie", "in", "China", ".", "Julie", "–", "Manitoba", "word", "die", "vyfde", "provinsie", "van", "die", "Kanadese", "Konfederasie", "en", "die", "Hudson's", "Bay", "Company", "oorhandig", "die", "Noordwestelike", "gebiede", "aan", "Kanada", ".", "Julie", "–", "Die", "Eerste", "Vatikaanse", "Konsilie", "keur", "die", "Dogma", "van", "pouslike", "onfeilbaarheid", "goed", ".", "Julie", "–", "Frankryk", "verklaar", "oorlog", "teen", "die", "Pruise", "en", "begin", "daarmee", "die", "Frans-Duitse", "Oorlog", ".", "Augustus", "–", "Die", "Slag", "van", "Mars-la-Tour", "vind", "plaas", "tydens", "die", "Frans-Duitse", "Oorlog", ".", "September", "–", "Die", "Slag", "van", "Sedan", "vind", "plaas", "tydens", "die", "Frans-Duitse", "Oorlog", "en", "Napoleon", "III", "word", "gevange", "geneem", ".", "September", "–", "Frankryk", "se", "Derde", "Republiek", "word", "uitgeroep", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Ernst", "Barlach", ",", "Duitse", "beeldhouer", ".", "Februarie", "–", "Pieter", "Cornelis", "Boutens", ",", "Nederlandse", "digter", "en", "klassikus", ".", "(", "†", "April", "[O.S.April", "]", "–", "Wladimir", "Lenin", ",", "Russiese", "kommunis", "en", "politikus", "(", "†", "Mei", "–", "Jan", "Christian", "Smuts", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "staatsman", ",", "Eerste", "Minister", "van", "Suid-Afrika", "(", "†", "Junie", "–", "Richard", "Stuttaford", ",", "Suid-Afrikaanse", "kabinetsminister", "en", "sakeman", "(", "†", "Junie", "–", "Robert", "Erskine", "Childers", ",", "outeur", "en", "Ierse", "nasionalis", ",", "in", "Londen", "(", "†", "Julie", "–", "J.J", ".", "Groeneweg", ",", "vroeë", "Afrikaanse", "skrywer", "van", "avontuurverhale", ",", "hoofsaaklik", "vir", "die", "jeug", "(", "†", "Julie", "–", "Gerard", "Nolst", "Trenité", ",", "Nederlandse", "skrywer", ",", "outeur", "van", "The", "Chaos", ".", "Augustus", "–", "Edward", "Alexander", "Newell", "Arber", ",", "Engelse", "plantkundige", "en", "paleontoloog", "(", "†", "Augustus", "–", "Nelson", "McDowell", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Augustus", "–", "Sarel", "Eloff", ",", "Boere-kommandant", "van", "die", "ZAR", "en", "'n", "kleinseun", "van", "pres", ".", "Paul", "Kruger", "(", "†", "Augustus", "–", "Maria", "Montessori", ",", "Italiaanse", "onderwyskundige", ",", "bekend", "vir", "Montessorionderwys", ".", "September", "–", "Prof", ".", "Gabriël", "Gideon", "Cillié", ",", "Afrikaanse", "opvoedkundige", "en", "kultuurleier", "(", "†", "September", "–", "Christiaan", "X", "van", "Denemarke", ",", "latere", "koning", "van", "Denemarke", "en", "koning", "van", "Ysland", "(", "†", "Desember", "–", "Adolf", "Loos", ",", "Oostenrykse", "argitek", "en", "invloedryke", "teoretikus", "van", "moderne", "boukuns", "(", "†", "Desember", "–", "Sir", "Patrick", "Duncan", ",", "Britse", "politikus", "en", "sesde", "Goewerneur-generaal", "van", "Suid-Afrika1943", ")", "(", "†", "Onbekend", "–", "Arthur", "Elliott", ",", "Suid-Afrikaanse", "fotograaf", "en", "oudheidkundige", "(", "†", "Sterftes", "Maart", "–", "Koning", "Moshoeshoe", ",", "stigter", "van", "die", "Basotho-volk", "(", "*", "Junie", "–", "Charles", "Dickens", ",", "Britse", "skrywer", "(", "*", "Julie", "–", "Josef", "Strauss", ",", "Oostenrykse", "komponis", "(", "*", "Augustus", "–", "Johannes", "Poortermans", ",", "Nederlandsgebore", "skilder", "en", "litograaf", "(", "*", "September", "–", "Prosper", "Mérimée", ",", "Franse", "skrywer", "(", "*", "September", "–", "Colin", "Fraser", ",", "Skotse", "predikant", "in", "Suid-Afrika", "(", "*", "Oktober", "–", "Robert", "E", ".", "Lee", ",", "Amerikaanse", "soldaat", "en", "opvoeder", "(", "*", "Desember", "–", "Alexandre", "Dumas", ",", "Franse", "skrywer", "(", "*", "19de", "eeu", "1870" ]
587
https://af.wikipedia.org/wiki/1869
1869
Die jaar 1869 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Vrydag begin het. Dit was die 69ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 9 Februarie – Die Groot Brand van Suid-Afrika breek uit. 6 Maart – Dmitri Mendelejef stel die eerste periodieke tabel van chemiese elemente aan die Russiese chemiese vereniging voor. 6 November – Diamante word te Kimberley ontdek. Die Groot Gat, effektief die grootste uitgrawing deur mensehand ter wêreld, ontstaan. Ongeveer 23 miljoen ton materiaal is verwyder en die opbrengs is 2,722 kg diamante. 17 November – Die Suezkanaal in Egipte word geopen. 8 Desember – Pous Pius IX open die Eerste Vatikaanse Konsilie. Onbekend – Dmitri Mendelejef publiseer die eerste Periodieke tabel. Onbekend – Bayânudîn verskyn, 'n handleiding oor die Moslemgeloof, en een van die eerste boeke in Afrikaans. Die skrywer is Turkse geleerde, Abubakr Effendi. Geboortes 10 Januarie – Grigori Raspoetin, Russiese lekeprediker († 1916). 11 Februarie – Else Lasker-Schüler, Duits-Joodse digteres en toneelskryfster († 1945). 16 Maart – W.A. Hofmeyr, Afrikaanse kultuurleier en sakeman. Die W.A. Hofmeyr-prys is na hom vernoem († 1953). 18 Maart – Neville Chamberlain, Britse politikus († 1940). 22 Maart – Emilio Aguinaldo, Filippynse politikus en staatsman, President van die Filippyne († 1964). 29 Maart – Edwin Lutyens, Britse argitek († 1944). 15 April – Sarie Maré, die vrou oor wie die eerste versie van die volksliedjie “Sarie Marais” handel († 1939). 21 April – Hauk Aabel, Noorweegse akteur († 1961). 27 Junie – Hans Spemann, ontvanger van die Nobelprys vir medisyne 1935 († 1941). 27 Junie – Emma Goldman, Amerikaanse anargis en feminis († 1940). 27 Augustus – Karl Haushofer, akademikus, populariseer geopolitiek in Duitsland († 1946). 20 September – Antonie Kock, regter van die Zuid-Afrikaansche Republiek († 1948). 2 Oktober – Mahatma Gandhi, charismatiese Indiese massa-bewegingsleier, wat die saak van Brits-koloniale Indië onder die wêreld se aandag gebring het († 1948). 7 September – Genl. Ben Viljoen, Boereoorlog-stryder († 1917). 24 Desember – Henriette Roland Holst, Nederlandse digteres († 1952). 31 Desember – Henri Matisse, Franse kunstenaar († 1954). Sterftes 8 Maart – Hector Berlioz, 'n Franse komponis (* 1803). 24 Maart – Antoine-Henri Jomini, Switserse generaal (* 1779). 1 Augustus – Alexine Tinne, Nederlandse ontdekkingsreisiger (* 1835). 1 Augustus – Johannes Smuts, 'n staatsamptenaar, sakeman en die tweede burgemeester van Kaapstad (* 1785). 8 Oktober – Franklin Pierce, die veertiende President van die Verenigde State (* 1804). 24 Oktober – Thomas Bowler, Engelse skilder wat aan die Kaap gewerk het (* 1812). 7 November – Ds. Gottlieb Wilhelm Anthonie van der Lingen, stigter van die Paarlse Gimnasium, in die Paarl. (* 29 Mei 1804). 19de eeu 1869
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Vrydag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Februarie", "–", "Die", "Groot", "Brand", "van", "Suid-Afrika", "breek", "uit", ".", "Maart", "–", "Dmitri", "Mendelejef", "stel", "die", "eerste", "periodieke", "tabel", "van", "chemiese", "elemente", "aan", "die", "Russiese", "chemiese", "vereniging", "voor", ".", "November", "–", "Diamante", "word", "te", "Kimberley", "ontdek", ".", "Die", "Groot", "Gat", ",", "effektief", "die", "grootste", "uitgrawing", "deur", "mensehand", "ter", "wêreld", ",", "ontstaan", ".", "Ongeveermiljoen", "ton", "materiaal", "is", "verwyder", "en", "die", "opbrengs", "is722", "kg", "diamante", ".", "November", "–", "Die", "Suezkanaal", "in", "Egipte", "word", "geopen", ".", "Desember", "–", "Pous", "Pius", "IX", "open", "die", "Eerste", "Vatikaanse", "Konsilie", ".", "Onbekend", "–", "Dmitri", "Mendelejef", "publiseer", "die", "eerste", "Periodieke", "tabel", ".", "Onbekend", "–", "Bayânudîn", "verskyn", ",", "'n", "handleiding", "oor", "die", "Moslemgeloof", ",", "en", "een", "van", "die", "eerste", "boeke", "in", "Afrikaans", ".", "Die", "skrywer", "is", "Turkse", "geleerde", ",", "Abubakr", "Effendi", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Grigori", "Raspoetin", ",", "Russiese", "lekeprediker", "(", "†", "Februarie", "–", "Else", "Lasker-Schüler", ",", "Duits-Joodse", "digteres", "en", "toneelskryfster", "(", "†", "Maart", "–", "W.", "A", ".", "Hofmeyr", ",", "Afrikaanse", "kultuurleier", "en", "sakeman", ".", "Die", "W.A", ".", "Hofmeyr-prys", "is", "na", "hom", "vernoem", "(", "†", "Maart", "–", "Neville", "Chamberlain", ",", "Britse", "politikus", "(", "†", "Maart", "–", "Emilio", "Aguinaldo", ",", "Filippynse", "politikus", "en", "staatsman", ",", "President", "van", "die", "Filippyne", "(", "†", "Maart", "–", "Edwin", "Lutyens", ",", "Britse", "argitek", "(", "†", "April", "–", "Sarie", "Maré", ",", "die", "vrou", "oor", "wie", "die", "eerste", "versie", "van", "die", "volksliedjie", "“Sarie", "Marais", "”", "handel", "(", "†", "April", "–", "Hauk", "Aabel", ",", "Noorweegse", "akteur", "(", "†", "Junie", "–", "Hans", "Spemann", ",", "ontvanger", "van", "die", "Nobelprys", "vir", "medisyne", "(", "†", "Junie", "–", "Emma", "Goldman", ",", "Amerikaanse", "anargis", "en", "feminis", "(", "†", "Augustus", "–", "Karl", "Haushofer", ",", "akademikus", ",", "populariseer", "geopolitiek", "in", "Duitsland", "(", "†", "September", "–", "Antonie", "Kock", ",", "regter", "van", "die", "Zuid-Afrikaansche", "Republiek", "(", "†", "Oktober", "–", "Mahatma", "Gandhi", ",", "charismatiese", "Indiese", "massa-bewegingsleier", ",", "wat", "die", "saak", "van", "Brits-koloniale", "Indië", "onder", "die", "wêreld", "se", "aandag", "gebring", "het", "(", "†", "September", "–", "Genl", ".", "Ben", "Viljoen", ",", "Boereoorlog-stryder", "(", "†", "Desember", "–", "Henriette", "Roland", "Holst", ",", "Nederlandse", "digteres", "(", "†", "Desember", "–", "Henri", "Matisse", ",", "Franse", "kunstenaar", "(", "†", "Sterftes", "Maart", "–", "Hector", "Berlioz", ",", "'n", "Franse", "komponis", "(", "*", "Maart", "–", "Antoine-Henri", "Jomini", ",", "Switserse", "generaal", "(", "*", "Augustus", "–", "Alexine", "Tinne", ",", "Nederlandse", "ontdekkingsreisiger", "(", "*", "Augustus", "–", "Johannes", "Smuts", ",", "'n", "staatsamptenaar", ",", "sakeman", "en", "die", "tweede", "burgemeester", "van", "Kaapstad", "(", "*", "Oktober", "–", "Franklin", "Pierce", ",", "die", "veertiende", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "Oktober", "–", "Thomas", "Bowler", ",", "Engelse", "skilder", "wat", "aan", "die", "Kaap", "gewerk", "het", "(", "*", "November", "–", "Ds", ".", "Gottlieb", "Wilhelm", "Anthonie", "van", "der", "Lingen", ",", "stigter", "van", "die", "Paarlse", "Gimnasium", ",", "in", "die", "Paarl", ".", "(", "*Mei", "19de", "eeu", "1869" ]
588
https://af.wikipedia.org/wiki/1868
1868
Die jaar 1868 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Woensdag begin het. Dit was die 68ste jaar van die 19de eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure 23 September – Ramón Emeterio Betances lei die Grito de Lares-opstand teen Spaanse oorheersing van Puerto Rico. 3 November – Ulysses S. Grant word verkies tot die eerste van sy twee termyne as die president van die V.S.A. 25 Desember – Die Republiek van Ezo word gestig in Hokkaido deur rebelle getrou aan die onttroonde Tokugawa shogunaat. Geboortes 1 Januarie – Maria Kloppers, Suid-Afrikaanse weldoener († 1950). 19 Januarie – Gustav Meyrink, Oostenrykse skrywer († 1921). 3 Maart – Joel Krige, 'n Speaker van die Unie van Suid-Afrika († 1933). 22 Maart – Edwin Cheere Anderssen, Afrikaanse leraar van die NG Kerk en veldprediker tydens die Tweede Vryheidsoorlog († 1947). 10 April – George Arliss, Britse akteur († 1946). 6 Mei – Nikolaas II van Rusland, laaste Tsaar van Rusland († 1918). 24 Mei – Charlie Taylor, bouer van die enjin vir die eerste eerste aangedrewe vlug deur die Wright-broers († 1956). 29/30 Mei – Abdülmecid II, laaste kalief van die Ottomaanse Ryk († 1944). 9 Junie – Laurens Meintjes, Suid-Afrika, se eerste wêreldkampioen in fietsry († 1941). 21 Junie – Cor Delfos, baanbreker in die Suid-Afrikaanse yster- en staalbedryf († 1933). 12 Julie – Stefan George, Duitse digter († 1933). 25 November – Ernst Ludwig, Groothertog van Hesse, die laaste Groothertog van Hesse († 1937). 4 Desember – Richard Roland Holst, Nederlandse beeldende kunstenaar († 1938). Onbekend – William Henry Ford, ’n Suid-Afrikaanse argitek en ontwerper van Australiese herkoms († 1921). Sterftes 11 Februarie – Léon Foucault, Franse fisikus (* 1819). 1 Junie – James Buchanan, 15de President van die Verenigde State (* 1791). 10 Junie – Prins Michael III van Serwië sterf in 'n sluipmoordaanval. 9 September – Silkaats, stigter en die eerste koning van die Ndebele (* ongeveer 1790). 13 November – Gioachino Rossini, Italiaanse komponis (* 1792). Onbekend – Éléonore Denuelle de la Plaigne, minnares van Napoleon Bonaparte (* 1787). 19de eeu 1868
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Woensdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "September", "–", "Ramón", "Emeterio", "Betances", "lei", "die", "Grito", "de", "Lares-opstand", "teen", "Spaanse", "oorheersing", "van", "Puerto", "Rico", ".", "November", "–", "Ulysses", "S", ".", "Grant", "word", "verkies", "tot", "die", "eerste", "van", "sy", "twee", "termyne", "as", "die", "president", "van", "die", "V.", "S.A", ".", "Desember", "–", "Die", "Republiek", "van", "Ezo", "word", "gestig", "in", "Hokkaido", "deur", "rebelle", "getrou", "aan", "die", "onttroonde", "Tokugawa", "shogunaat", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Maria", "Kloppers", ",", "Suid-Afrikaanse", "weldoener", "(", "†", "Januarie", "–", "Gustav", "Meyrink", ",", "Oostenrykse", "skrywer", "(", "†", "Maart", "–", "Joel", "Krige", ",", "'n", "Speaker", "van", "die", "Unie", "van", "Suid-Afrika", "(", "†", "Maart", "–", "Edwin", "Cheere", "Anderssen", ",", "Afrikaanse", "leraar", "van", "die", "NG", "Kerk", "en", "veldprediker", "tydens", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "(", "†", "April", "–", "George", "Arliss", ",", "Britse", "akteur", "(", "†", "Mei", "–", "Nikolaas", "II", "van", "Rusland", ",", "laaste", "Tsaar", "van", "Rusland", "(", "†", "Mei", "–", "Charlie", "Taylor", ",", "bouer", "van", "die", "enjin", "vir", "die", "eerste", "eerste", "aangedrewe", "vlug", "deur", "die", "Wright-broers", "(", "†", "30", "Mei", "–", "Abdülmecid", "II", ",", "laaste", "kalief", "van", "die", "Ottomaanse", "Ryk", "(", "†", "Junie", "–", "Laurens", "Meintjes", ",", "Suid-Afrika", ",", "se", "eerste", "wêreldkampioen", "in", "fietsry", "(", "†", "Junie", "–", "Cor", "Delfos", ",", "baanbreker", "in", "die", "Suid-Afrikaanse", "yster-", "en", "staalbedryf", "(", "†", "Julie", "–", "Stefan", "George", ",", "Duitse", "digter", "(", "†", "November", "–", "Ernst", "Ludwig", ",", "Groothertog", "van", "Hesse", ",", "die", "laaste", "Groothertog", "van", "Hesse", "(", "†", "Desember", "–", "Richard", "Roland", "Holst", ",", "Nederlandse", "beeldende", "kunstenaar", "(", "†", "Onbekend", "–", "William", "Henry", "Ford", ",", "’n", "Suid-Afrikaanse", "argitek", "en", "ontwerper", "van", "Australiese", "herkoms", "(", "†", "Sterftes", "Februarie", "–", "Léon", "Foucault", ",", "Franse", "fisikus", "(", "*", "Junie", "–", "James", "Buchanan,e", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "Junie", "–", "Prins", "Michael", "III", "van", "Serwië", "sterf", "in", "'n", "sluipmoordaanval", ".", "September", "–", "Silkaats", ",", "stigter", "en", "die", "eerste", "koning", "van", "die", "Ndebele", "(", "*", "ongeveer", "November", "–", "Gioachino", "Rossini", ",", "Italiaanse", "komponis", "(", "*", "Onbekend", "–", "Éléonore", "Denuelle", "de", "la", "Plaigne", ",", "minnares", "van", "Napoleon", "Bonaparte", "(", "*", "19de", "eeu", "1868" ]
589
https://af.wikipedia.org/wiki/1867
1867
Die jaar 1867 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Dinsdag begin het. Dit was die 67ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 13 Februarie – Die première van die Blou Donau. 1 Maart – Nebraska word die 37ste deelstaat van die Verenigde State. 30 Maart – Alaska word gekoop vir $7.2 miljoen (ongeveer twee sent per akker) deur die Verenigde State van Amerika se Staatsekretaris William H. Seward. Die media noem dit Seward's Folly. 8 Junie – Frans Josef word gekroon as koning van Hongarye. 1 Julie – Die Kanadese Federasie word volgens die British North America Act deur die vier provinsies Nieu-Brunswyk, Nova Scotia, Ontario en Quebec gestig, en ontvang sy onafhanklikheid van die Verenigde Koninkryk. Swael word ontdek in ondergrondse neerslae in Louisiana en Texas. Die ontwerp van die QWERTY-sleutelbord word gepatenteer deur Christopher Sholes. Geboortes 26 Januarie – Ds. Paul Nel, leraar van die Nederduitse Gereformeerde Kerk en moderator van die Transvaalse Kerk († 1943). 20 Maart – Bob Snedden, Suid-Afrika se tweede Springbokkaptein († 1931). 25 Maart – Arturo Toscanini, Italiaanse dirigent, († 1957). 26 Maart – Sir Arnold Theiler, 'n Suid-Afrikaanse bakterioloog († 1936). 17 Mei – Gerrit Mannoury, Nederlandse filosoof en wiskundige († 1956). 8 Junie – Frank Lloyd Wright, Amerikaanse argitek († 1959). 2 Julie – A.A.S. le Fleur, visioenêre Griekwaleier († 1941). 29 Julie – Berthold Oppenheim, rabbi († 1942). 14 Augustus – John Galsworthy, Engelse romanskrywer en dramaturg, Nobelprys-wenner († 1933). 15 Augustus – Ambrose Lomax, Suid-Afrikaanse apteker en fotograaf († 1943). 23 Augustus – Edgar de Wahl , skepper was van die kunsmatige taal Interlingue († 1948). 21 September – Henry L. Stimson, Amerikaanse politikus († 1950). 2 Oktober – Majoor James Stevenson-Hamilton in Skotland. Met sy aftrede is sy droom van die stigting van die Nasionale Krugerwildtuin in Suid-Afrika bewaarheid († 1957). 7 November – Marie Curie, Poolse wetenskaplike en ontvanger van die Nobelprys vir Chemie, 1911 en Fisika, 1903 († 1934). 27 November – Charles Koechlin, Franse komponis.(† 1950). 5 Desember – Józef Piłsudski, president van Pole († 1935). 14 Desember – Alf Richards, Suid-Afrika se derde Springbokkaptein († 1904). Sterftes 11 Junie – Jean Pierre Pellissier, Franse sendeling en stamvader van 'n bekende Afrikaanse familie (* 1808). 19 Junie – Keiser Maksimiliaan I van Meksiko, tereggestel (* 1832). 25 Augustus – Michael Faraday, Britse fisikus (* 1791) 21 September – Egidius Benedictus Watermeyer, Suid-Afrikaanse skrywer en regter (* 1824). 19de eeu 1867
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Dinsdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Februarie", "–", "Die", "première", "van", "die", "Blou", "Donau", ".", "Maart", "–", "Nebraska", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "Maart", "–", "Alaska", "word", "gekoop", "vir", "$7.2", "miljoen", "(", "ongeveer", "twee", "sent", "per", "akker", ")", "deur", "die", "Verenigde", "State", "van", "Amerika", "se", "Staatsekretaris", "William", "H", ".", "Seward", ".", "Die", "media", "noem", "dit", "Seward's", "Folly", ".", "Junie", "–", "Frans", "Josef", "word", "gekroon", "as", "koning", "van", "Hongarye", ".", "Julie", "–", "Die", "Kanadese", "Federasie", "word", "volgens", "die", "British", "North", "America", "Act", "deur", "die", "vier", "provinsies", "Nieu-Brunswyk", ",", "Nova", "Scotia", ",", "Ontario", "en", "Quebec", "gestig", ",", "en", "ontvang", "sy", "onafhanklikheid", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", ".", "Swael", "word", "ontdek", "in", "ondergrondse", "neerslae", "in", "Louisiana", "en", "Texas", ".", "Die", "ontwerp", "van", "die", "QWERTY-sleutelbord", "word", "gepatenteer", "deur", "Christopher", "Sholes", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Ds", ".", "Paul", "Nel", ",", "leraar", "van", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "en", "moderator", "van", "die", "Transvaalse", "Kerk", "(", "†", "Maart", "–", "Bob", "Snedden", ",", "Suid-Afrika", "se", "tweede", "Springbokkaptein", "(", "†", "Maart", "–", "Arturo", "Toscanini", ",", "Italiaanse", "dirigent", ",", "(", "†", "Maart", "–", "Sir", "Arnold", "Theiler", ",", "'n", "Suid-Afrikaanse", "bakterioloog", "(", "†", "Mei", "–", "Gerrit", "Mannoury", ",", "Nederlandse", "filosoof", "en", "wiskundige", "(", "†", "Junie", "–", "Frank", "Lloyd", "Wright", ",", "Amerikaanse", "argitek", "(", "†", "Julie", "–", "A.", "A.", "S.", "le", "Fleur", ",", "visioenêre", "Griekwaleier", "(", "†", "Julie", "–", "Berthold", "Oppenheim", ",", "rabbi", "(", "†", "Augustus", "–", "John", "Galsworthy", ",", "Engelse", "romanskrywer", "en", "dramaturg", ",", "Nobelprys-wenner", "(", "†", "Augustus", "–", "Ambrose", "Lomax", ",", "Suid-Afrikaanse", "apteker", "en", "fotograaf", "(", "†", "Augustus", "–", "Edgar", "de", "Wahl", ",", "skepper", "was", "van", "die", "kunsmatige", "taal", "Interlingue", "(", "†", "September", "–", "Henry", "L", ".", "Stimson", ",", "Amerikaanse", "politikus", "(", "†", "Oktober", "–", "Majoor", "James", "Stevenson-Hamilton", "in", "Skotland", ".", "Met", "sy", "aftrede", "is", "sy", "droom", "van", "die", "stigting", "van", "die", "Nasionale", "Krugerwildtuin", "in", "Suid-Afrika", "bewaarheid", "(", "†", "November", "–", "Marie", "Curie", ",", "Poolse", "wetenskaplike", "en", "ontvanger", "van", "die", "Nobelprys", "vir", "Chemie,en", "Fisika", ",", "(", "†", "November", "–", "Charles", "Koechlin", ",", "Franse", "komponis", ".", "(", "†", "Desember", "–", "Józef", "Piłsudski", ",", "president", "van", "Pole", "(", "†", "Desember", "–", "Alf", "Richards", ",", "Suid-Afrika", "se", "derde", "Springbokkaptein", "(", "†", "Sterftes", "Junie", "–", "Jean", "Pierre", "Pellissier", ",", "Franse", "sendeling", "en", "stamvader", "van", "'n", "bekende", "Afrikaanse", "familie", "(", "*", "Junie", "–", "Keiser", "Maksimiliaan", "I", "van", "Meksiko", ",", "tereggestel", "(", "*", "Augustus", "–", "Michael", "Faraday", ",", "Britse", "fisikus", "(", "*", "September", "–", "Egidius", "Benedictus", "Watermeyer", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", "en", "regter", "(", "*", "19de", "eeu", "1867" ]
590
https://af.wikipedia.org/wiki/1866
1866
Die jaar 1866 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Maandag begin het. Dit was die 66ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Stigting van Stellenbosch Gimnasium (Wes-Kaap, Suid-Afrika) Stigting van Pietersburg (nou Polokwane), tans die hoofstad van die Suid-Afrikaanse provinsie Limpopo Die eerste diamant, die Eureka-diamant, word in Suid-Afrika ontdek deur Erasmus Jacobs naby Hopetown. Geboortes Onbekend – Judd Green, Engelse akteur († 1932). Onbekend – George Gurdjieff, stigter van die 4de Weg († 1949). 25 Februarie – Benedetto Croce, Italiaanse filosoof, historikus, literatuurkritikus en politikus († 1952). 1 April – Ferruccio Busoni, Italiaanse pianis, komponis, dirigent, skrywer, verwerker van musiek en pedagoog († 1924). 3 April – Barry Hertzog, Suid-Afrikaanse politikus en staatsman, Eerste Minister van Suid-Afrika († 1942). 27 Julie – Prof. Nicolaas Johannes Brümmer, Afrikaanse skrywer, NG predikant en hoogleraar aan die Kweekskool († 1947). 1 Oktober – Lydia Knott, Amerikaanse aktrise († 1955). 6 Oktober – Reginald Fessenden, die eerste persoon wat mensestemme deur radiogolwe oorgedra het († 1932). 13 November – Frederic Creswell, leier van die Suid-Afrikaanse Arbeidersparty († 1948). 30 November – Robert Broom, Suid-Afrikaanse wetenskaplike, dokter en paleontoloog wat Mev. Ples in die Sterkfontein-grotte ontdek het († 1951). 20 Desember – Ds. Pieter Meiring, leraar van die Nederduitse Gereformeerde Kerk en redakteur van die Kerk se weekblad, die Kerkbode († 1938). 21 Desember – Maud Gonne, Ierse rewolusionêr, kampvegter vir vroueregte en aktrise († 1953). Sterftes 23 Januarie – Peter Joseph Lenné, Pruisiese landskapargitek (* 1789). 24 Maart – Jean-Baptist David, professor in Nederlands en geskiedenis aan die Katolieke Universiteit Leuven (* 1801). 20 Julie – Bernhard Riemann, Duitse wiskundige (* 1826). 15 November – Albert Zinn, NG Kerk predikant (* 1838). Onbekend – Charles Glenelg, was 'n Britse Minister van Kolonies (* 1778) Onbekend – William Bean, Engelse geoloog en skulpkenner (* 1787). 19de eeu 1866
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Maandag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Stigting", "van", "Stellenbosch", "Gimnasium", "(", "Wes-Kaap", ",", "Suid-Afrika", ")", "Stigting", "van", "Pietersburg", "(", "nou", "Polokwane", ")", ",", "tans", "die", "hoofstad", "van", "die", "Suid-Afrikaanse", "provinsie", "Limpopo", "Die", "eerste", "diamant", ",", "die", "Eureka-diamant", ",", "word", "in", "Suid-Afrika", "ontdek", "deur", "Erasmus", "Jacobs", "naby", "Hopetown", ".", "Geboortes", "Onbekend", "–", "Judd", "Green", ",", "Engelse", "akteur", "(", "†", "Onbekend", "–", "George", "Gurdjieff", ",", "stigter", "van", "diee", "Weg", "(", "†", "Februarie", "–", "Benedetto", "Croce", ",", "Italiaanse", "filosoof", ",", "historikus", ",", "literatuurkritikus", "en", "politikus", "(", "†", "April", "–", "Ferruccio", "Busoni", ",", "Italiaanse", "pianis", ",", "komponis", ",", "dirigent", ",", "skrywer", ",", "verwerker", "van", "musiek", "en", "pedagoog", "(", "†", "April", "–", "Barry", "Hertzog", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "staatsman", ",", "Eerste", "Minister", "van", "Suid-Afrika", "(", "†", "Julie", "–", "Prof", ".", "Nicolaas", "Johannes", "Brümmer", ",", "Afrikaanse", "skrywer", ",", "NG", "predikant", "en", "hoogleraar", "aan", "die", "Kweekskool", "(", "†", "Oktober", "–", "Lydia", "Knott", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "†", "Oktober", "–", "Reginald", "Fessenden", ",", "die", "eerste", "persoon", "wat", "mensestemme", "deur", "radiogolwe", "oorgedra", "het", "(", "†", "November", "–", "Frederic", "Creswell", ",", "leier", "van", "die", "Suid-Afrikaanse", "Arbeidersparty", "(", "†", "November", "–", "Robert", "Broom", ",", "Suid-Afrikaanse", "wetenskaplike", ",", "dokter", "en", "paleontoloog", "wat", "Mev.", "Ples", "in", "die", "Sterkfontein-grotte", "ontdek", "het", "(", "†", "Desember", "–", "Ds", ".", "Pieter", "Meiring", ",", "leraar", "van", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "en", "redakteur", "van", "die", "Kerk", "se", "weekblad", ",", "die", "Kerkbode", "(", "†", "Desember", "–", "Maud", "Gonne", ",", "Ierse", "rewolusionêr", ",", "kampvegter", "vir", "vroueregte", "en", "aktrise", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Peter", "Joseph", "Lenné", ",", "Pruisiese", "landskapargitek", "(", "*", "Maart", "–", "Jean-Baptist", "David", ",", "professor", "in", "Nederlands", "en", "geskiedenis", "aan", "die", "Katolieke", "Universiteit", "Leuven", "(", "*", "Julie", "–", "Bernhard", "Riemann", ",", "Duitse", "wiskundige", "(", "*", "November", "–", "Albert", "Zinn", ",", "NG", "Kerk", "predikant", "(", "*", "Onbekend", "–", "Charles", "Glenelg", ",", "was", "'n", "Britse", "Minister", "van", "Kolonies", "(", "*", "Onbekend", "–", "William", "Bean", ",", "Engelse", "geoloog", "en", "skulpkenner", "(", "*", "19de", "eeu", "1866" ]
591
https://af.wikipedia.org/wiki/1865
1865
Die jaar 1865 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Sondag begin het. Dit was die 65ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 2 April – In die VSA burgeroorlog vlug president Jefferson Davis van die CSA en die meeste van sy kabinet uit hul hoofstad Richmond. 9 April – Die VSA burgeroorlog eindig met Robert E. Lee se oorgawe. 10 Junie – Eerste opvoering van Richard Wagner se opera Tristan en Isolde. 2 Julie – William Booth stig die Heilsleër. 4 Julie – Lewis Carroll publiseer Alice's Adventures in Wonderland. 5 Julie – Die Amerikaanse Geheime Diens begin in die Tesourie om geldvervalsing te bestry. 14 Julie – Die Matterhorn word vir die eerste keer uitgeklim. 18 Desember – Slawerny word in die Verenigde State afgeskaf met die aanvaarding van die dertiende wysiging van die Amerikaanse grondwet. 24 Desember – Die Ku Klux Klan word deur die veterane van die Amerikaanse Burgeroorlog gestig. Suid-Afrika – Sir Theophilus Shepstone verklaar dat swart mense in Natal nie mag stem nie. Geboortes 4 Januarie – Genl. Chris Muller, Anglo-Boereoorlog-kryger († 1945). 5 Januarie – Sir James Molteno, die laaste speaker van die Kaapse Wetgewer en die eerste van die Unie-Volksraad († 1936). 6 Januarie – Stephanus Postma, Suid-Afrikaanse teoloog en predikant († 1904). 12 Januarie – Jan F.E. Celliers, Afrikaanse skrywer, dramaturg en digter († 1940). 20 April – Louis Mann, Amerikaanse akteur († 1931). 11 Mei – J.H. Leopold, Nederlandse digter († 1925). 15 Mei – Albert Verwey, Nederlandse digter, letterkundige en lid van die Tachtigers († 1937). 3 Junie – George V, koning van Groot-Brittanje († 1936). 13 Junie – William Butler Yeats, Ierse digter en dramaturg († 1939). 19 Junie – Alfred Hugenberg, Duitse media-entrepreneur en politikus († 1951). 19 Junie – Dame May Whitty, Britse aktrise († 1948). 10 Julie – Henri Georges Fourcade, Suid-Afrikaanse landmeter, bosbouer en plantkundige († 1948). 3 September – Ds. Taetse Hamersma, Nederlandsgebore predikant in twee gemeentes van die Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika. († 1932). 1 Oktober – Paul Dukas, Franse komponis († 1935). 12 Oktober – Manie Bredell, lyfwag en privaatsekretaris van pres. Paul Kruger († 1953). 2 November – Warren G. Harding, 29ste President van die Verenigde State († 1923). 11 November – Daniel Cornelis Boonzaier, Suid-Afrikaanse kunstenaar en spotprenttekenaar († 1950). 8 Desember – Jean Sibelius, Finse komponis van die laat-Romantiese tydperk († 1957). 30 Desember – Rudyard Kipling, Engelse skrywer en digter († 1936). Sterftes 19 Januarie – Pierre-Joseph Proudhon, Franse ekonoom, sosioloog, filosoof wat beskou word as een van die eerste anargistiese denkers (* 1809). 13 April – Achille Valenciennes, 'n Franse dierkundige (* 1794). 15 April – Abraham Lincoln, Amerikaanse politikus, staatsman en 16de President van die Verenigde State (* 1809). 26 April – John Wilkes Booth, sluipmoordenaar van Abraham Lincoln (* 1838). 28 April – Samuel Cunard, Brits-Kanadese skeepvaartmagnaat (* 1787). 13 Julie – Willem Cornelis Janse van Rensburg, 2de President van die Zuid-Afrikaansche Republiek (* 1818) 25 Julie – Ulrich Gerard Lauts, die eerste Boereverteenwoordiger in Europa (* 1787). 13 Augustus – Ignaz Semmelweis, Hongaarse arts (* 1818). 12 November – Elizabeth Gaskell, Engelse roman- en kortverhaalskryfster (* 1810). 10 Desember – Koning Leopold I van België (* 1790). Kmdt. Louw Wepener, Boerekrygsman (* 1812). 19de eeu 1865
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Sondag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "April", "–", "In", "die", "VSA", "burgeroorlog", "vlug", "president", "Jefferson", "Davis", "van", "die", "CSA", "en", "die", "meeste", "van", "sy", "kabinet", "uit", "hul", "hoofstad", "Richmond", ".", "April", "–", "Die", "VSA", "burgeroorlog", "eindig", "met", "Robert", "E", ".", "Lee", "se", "oorgawe", ".", "Junie", "–", "Eerste", "opvoering", "van", "Richard", "Wagner", "se", "opera", "Tristan", "en", "Isolde", ".", "Julie", "–", "William", "Booth", "stig", "die", "Heilsleër", ".", "Julie", "–", "Lewis", "Carroll", "publiseer", "Alice's", "Adventures", "in", "Wonderland", ".", "Julie", "–", "Die", "Amerikaanse", "Geheime", "Diens", "begin", "in", "die", "Tesourie", "om", "geldvervalsing", "te", "bestry", ".", "Julie", "–", "Die", "Matterhorn", "word", "vir", "die", "eerste", "keer", "uitgeklim", ".", "Desember", "–", "Slawerny", "word", "in", "die", "Verenigde", "State", "afgeskaf", "met", "die", "aanvaarding", "van", "die", "dertiende", "wysiging", "van", "die", "Amerikaanse", "grondwet", ".", "Desember", "–", "Die", "Ku", "Klux", "Klan", "word", "deur", "die", "veterane", "van", "die", "Amerikaanse", "Burgeroorlog", "gestig", ".", "Suid-Afrika", "–", "Sir", "Theophilus", "Shepstone", "verklaar", "dat", "swart", "mense", "in", "Natal", "nie", "mag", "stem", "nie", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Genl", ".", "Chris", "Muller", ",", "Anglo-Boereoorlog-kryger", "(", "†", "Januarie", "–", "Sir", "James", "Molteno", ",", "die", "laaste", "speaker", "van", "die", "Kaapse", "Wetgewer", "en", "die", "eerste", "van", "die", "Unie-Volksraad", "(", "†", "Januarie", "–", "Stephanus", "Postma", ",", "Suid-Afrikaanse", "teoloog", "en", "predikant", "(", "†", "Januarie", "–", "Jan", "F.", "E", ".", "Celliers", ",", "Afrikaanse", "skrywer", ",", "dramaturg", "en", "digter", "(", "†", "April", "–", "Louis", "Mann", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Mei", "–", "J.H", ".", "Leopold", ",", "Nederlandse", "digter", "(", "†", "Mei", "–", "Albert", "Verwey", ",", "Nederlandse", "digter", ",", "letterkundige", "en", "lid", "van", "die", "Tachtigers", "(", "†", "Junie", "–", "George", "V", ",", "koning", "van", "Groot-Brittanje", "(", "†", "Junie", "–", "William", "Butler", "Yeats", ",", "Ierse", "digter", "en", "dramaturg", "(", "†", "Junie", "–", "Alfred", "Hugenberg", ",", "Duitse", "media-entrepreneur", "en", "politikus", "(", "†", "Junie", "–", "Dame", "May", "Whitty", ",", "Britse", "aktrise", "(", "†", "Julie", "–", "Henri", "Georges", "Fourcade", ",", "Suid-Afrikaanse", "landmeter", ",", "bosbouer", "en", "plantkundige", "(", "†", "September", "–", "Ds", ".", "Taetse", "Hamersma", ",", "Nederlandsgebore", "predikant", "in", "twee", "gemeentes", "van", "die", "Gereformeerde", "Kerk", "in", "Suid-Afrika", ".", "(", "†", "Oktober", "–", "Paul", "Dukas", ",", "Franse", "komponis", "(", "†", "Oktober", "–", "Manie", "Bredell", ",", "lyfwag", "en", "privaatsekretaris", "van", "pres", ".", "Paul", "Kruger", "(", "†", "November", "–", "Warren", "G", ".", "Harding,te", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "November", "–", "Daniel", "Cornelis", "Boonzaier", ",", "Suid-Afrikaanse", "kunstenaar", "en", "spotprenttekenaar", "(", "†", "Desember", "–", "Jean", "Sibelius", ",", "Finse", "komponis", "van", "die", "laat-Romantiese", "tydperk", "(", "†", "Desember", "–", "Rudyard", "Kipling", ",", "Engelse", "skrywer", "en", "digter", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Pierre-Joseph", "Proudhon", ",", "Franse", "ekonoom", ",", "sosioloog", ",", "filosoof", "wat", "beskou", "word", "as", "een", "van", "die", "eerste", "anargistiese", "denkers", "(", "*", "April", "–", "Achille", "Valenciennes", ",", "'n", "Franse", "dierkundige", "(", "*", "April", "–", "Abraham", "Lincoln", ",", "Amerikaanse", "politikus", ",", "staatsman", "ene", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "April", "–", "John", "Wilkes", "Booth", ",", "sluipmoordenaar", "van", "Abraham", "Lincoln", "(", "*", "April", "–", "Samuel", "Cunard", ",", "Brits-Kanadese", "skeepvaartmagnaat", "(", "*", "Julie", "–", "Willem", "Cornelis", "Janse", "van", "Rensburg,e", "President", "van", "die", "Zuid-Afrikaansche", "Republiek", "(", "*", "Julie", "–", "Ulrich", "Gerard", "Lauts", ",", "die", "eerste", "Boereverteenwoordiger", "in", "Europa", "(", "*", "Augustus", "–", "Ignaz", "Semmelweis", ",", "Hongaarse", "arts", "(", "*", "November", "–", "Elizabeth", "Gaskell", ",", "Engelse", "roman-", "en", "kortverhaalskryfster", "(", "*", "Desember", "–", "Koning", "Leopold", "I", "van", "België", "(", "*", "Kmdt", ".", "Louw", "Wepener", ",", "Boerekrygsman", "(", "*", "19de", "eeu", "1865" ]
592
https://af.wikipedia.org/wiki/1864
1864
Die jaar 1864 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Vrydag begin het. Dit was die 64ste jaar van die 19de eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure Henry James publiseer sy eerste kortverhaal A Tragedy of Error anoniem. Genève (Switserland) word die setel van die Internasionale Rooi Kruis. 30 Junie – VSA Nasional Parke: Abraham Lincoln skenk die Yosemite-vallei aan Kalifornië vir "openbare ... ontspanning". 31 Oktober – Nevada word die 36ste deelstaat van die Verenigde State. 6 Desember – Pous Pius IX kondig die Eerste Vatikaanse Konsilie aan. Geboortes 22 Januarie – Groothertog Pieter Nikolajewitsj van Rusland, die tweede oudste seun van groothertog Nikolaas Nikolajewitsj van Rusland († 1931). 24 Januarie – Marguerite Durand, 'n Franse verhoogaktrise, joernalis, en 'n leidende suffragette († 1936). 21 April – Max Weber, Duitse ekonoom († 1920). 11 Junie – Richard Strauss, Duitse komponis († 1949). 1 September – Roger Casement, Ierse nasionalis († 1916). 6 Oktober – Genl. Christiaan Botha, jonger broer van genl. Louis Botha († 1902) 1 November – Prinses Elisabeth van Hesse-Darmstadt, vrou van groothertog Sergei Aleksandrowitsj van Rusland († 1918). 23 November – Herbert Castens, Suid-Afrika se eerste Springbokkaptein († 1929). 26 November — Herman Gorter, Nederlandse digter. († 1927). 3 Desember – Herman Heijermans, Nederlandse skrywer († 1924). 6 Desember – Lourens Geldenhuys, baanbreker van die Witwatersrand en 'n politikus van die Suid-Afrikaanse Party († 1929). 8 Desember – Camille Claudel, Franse beeldhoudster († 1943). 9 Desember – Harry "Breaker" Morant, Australiese luitenant, tereggestel in Pretoria weens verskeie moorde († 1902). Sterftes 16 Maart – Andries Stockenström, luitenant-goewerneur van die Oostelike Provinsie van die Kaapkolonie (* 1792). 24 April – Franz Wilhelm Junghuhn, Duits-Nederlandse plantkundige en geoloog (* 1809) 2 Mei – Giacomo Meyerbeer (72), Joods-Duitse komponis en dirigent (* 1791) 20 Mei – John Clare, Engelse digter (* 1793). 1 Junie – Hong Xiuquan, leier van die Taiping-rebellie teen die Qing-dinastie (* 1814). 20 Oktober – Andrew Geddes Bain, Suid-Afrikaanse geoloog, ingenieur en baanbreker-pasbouer (* 1796). 8 Desember – George Boole, Engelse wiskundige (* 1815). 19de eeu 1864
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Vrydag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Henry", "James", "publiseer", "sy", "eerste", "kortverhaal", "A", "Tragedy", "of", "Error", "anoniem", ".", "Genève", "(", "Switserland", ")", "word", "die", "setel", "van", "die", "Internasionale", "Rooi", "Kruis", ".", "Junie", "–", "VSA", "Nasional", "Parke", ":", "Abraham", "Lincoln", "skenk", "die", "Yosemite-vallei", "aan", "Kalifornië", "vir", "\"", "openbare", "\\", ".", ".", ".", "ontspanning", "\"", ".", "Oktober", "–", "Nevada", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "Desember", "–", "Pous", "Pius", "IX", "kondig", "die", "Eerste", "Vatikaanse", "Konsilie", "aan", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Groothertog", "Pieter", "Nikolajewitsj", "van", "Rusland", ",", "die", "tweede", "oudste", "seun", "van", "groothertog", "Nikolaas", "Nikolajewitsj", "van", "Rusland", "(", "†", "Januarie", "–", "Marguerite", "Durand", ",", "'n", "Franse", "verhoogaktrise", ",", "joernalis", ",", "en", "'n", "leidende", "suffragette", "(", "†", "April", "–", "Max", "Weber", ",", "Duitse", "ekonoom", "(", "†", "Junie", "–", "Richard", "Strauss", ",", "Duitse", "komponis", "(", "†", "September", "–", "Roger", "Casement", ",", "Ierse", "nasionalis", "(", "†", "Oktober", "–", "Genl", ".", "Christiaan", "Botha", ",", "jonger", "broer", "van", "genl", ".", "Louis", "Botha", "(", "†", "November", "–", "Prinses", "Elisabeth", "van", "Hesse-Darmstadt", ",", "vrou", "van", "groothertog", "Sergei", "Aleksandrowitsj", "van", "Rusland", "(", "†", "November", "–", "Herbert", "Castens", ",", "Suid-Afrika", "se", "eerste", "Springbokkaptein", "(", "†", "November", "—", "Herman", "Gorter", ",", "Nederlandse", "digter", ".", "(", "†", "Desember", "–", "Herman", "Heijermans", ",", "Nederlandse", "skrywer", "(", "†", "Desember", "–", "Lourens", "Geldenhuys", ",", "baanbreker", "van", "die", "Witwatersrand", "en", "'n", "politikus", "van", "die", "Suid-Afrikaanse", "Party", "(", "†", "Desember", "–", "Camille", "Claudel", ",", "Franse", "beeldhoudster", "(", "†", "Desember", "–", "Harry", "\"", "Breaker", "\"", "Morant", ",", "Australiese", "luitenant", ",", "tereggestel", "in", "Pretoria", "weens", "verskeie", "moorde", "(", "†", "Sterftes", "Maart", "–", "Andries", "Stockenström", ",", "luitenant-goewerneur", "van", "die", "Oostelike", "Provinsie", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "*", "April", "–", "Franz", "Wilhelm", "Junghuhn", ",", "Duits-Nederlandse", "plantkundige", "en", "geoloog", "(", "*", "Mei", "–", "Giacomo", "Meyerbeer", "Joods-Duitse", "komponis", "en", "dirigent", "(", "*", "Mei", "–", "John", "Clare", ",", "Engelse", "digter", "(", "*", "Junie", "–", "Hong", "Xiuquan", ",", "leier", "van", "die", "Taiping-rebellie", "teen", "die", "Qing-dinastie", "(", "*", "Oktober", "–", "Andrew", "Geddes", "Bain", ",", "Suid-Afrikaanse", "geoloog", ",", "ingenieur", "en", "baanbreker-pasbouer", "(", "*", "Desember", "–", "George", "Boole", ",", "Engelse", "wiskundige", "(", "*", "19de", "eeu", "1864" ]
593
https://af.wikipedia.org/wiki/1863
1863
Die jaar 1863 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Donderdag begin het. Dit was die 63ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Vrede 'n dorp in die Oos-Vrystaat word gestig. 20 Junie – Wes-Virginië word die 35ste deelstaat van die Verenigde State. 1 Julie – Begin van die Slag van Gettysburg. 3 Julie – Einde van die slag van Gettysburg. Oorwinning vir die Noordelike Magte. Stigtingsjaar van die Switserse Alpe-vereniging (Schweizer Alpenklub) Geboortes 1 Januarie – Pierre de Coubertin, historikus († 1937). 15 Januarie – Wilhelm Marx, Duitse politikus en rykskanselier († 1946). 26 Januarie – Samuel Cronwright, boer, politikus, eggenoot van die skrywer Olive Schreiner († 1936). 17 Maart – Dr. Frans Engelenburg, Suid-Afrikaanse joernalis en koerantredakteur en twee maal voorsitter van die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns († 21 Augustus 1938). 31 Maart – John Stephen Curlewis, Hoofregter van die Unie van Suid-Afrika († 1940). 3 April – Henry van de Velde, Belgiese argitek en ontwerper († 1957). 29 April – William Randolph Hearst, Amerikaanse uitgewer; onderwerp van die film Citizen Kane († 1951). 10 Junie – Louis Couperus, Nederlandse romansier en digter († 1923). 26 Junie – Alfred Grenander, Sweedse argitek, stadsbeplanner en ontwerper († 1931). 15 Julie – Thomas Maskew Miller, Suid-Afrikaanse boekhandelaar en uitgewer († 1926). 24 Julie – Johan Andreas dèr Mouw, Nederlandse digter († 1919). 30 Julie – Henry Ford, Amerikaanse motorvervaardiger († 1947). 31 Augustus – Johannes Egbertus Vixseboxse, Nederlands-gebore Suid-Afrikaanse argitek en bouaannemer († 1943). 9 Oktober – Eduard Willem Bok, Amerikaanse redakteur en bekroonde skrywer († 1930). 12 Desember – Edvard Munch, Noorweegse skilder († 1944). 16 Desember – Alys Fane Trotter, Suid-Afrikaanse skryfster en kunstenares († 1962). Sterftes Erasmus Smit, eerste predikant van die Voortrekkers (* 1778). 3 Maart – William John Burchell, 'n Engelse ontdekkingsreisiger, natuurkundige, botanikus, kunstenaar en skrywer (* 1781) 25 Junie – Johann Karl Ehrenfried Kegel, Duitse landbouwetenskaplike en ontdekkingsreisiger (* 1784). 13 Augustus – Eugène Delacroix, Waterverfskilder (* 1798). 15 November – Frederik VII van Denemarke, Koning van Denemarke (* 1808). 19de eeu 1863
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Donderdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Vrede", "'n", "dorp", "in", "die", "Oos-Vrystaat", "word", "gestig", ".", "Junie", "–", "Wes-Virginië", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "Julie", "–", "Begin", "van", "die", "Slag", "van", "Gettysburg", ".", "Julie", "–", "Einde", "van", "die", "slag", "van", "Gettysburg", ".", "Oorwinning", "vir", "die", "Noordelike", "Magte", ".", "Stigtingsjaar", "van", "die", "Switserse", "Alpe-vereniging", "(", "Schweizer", "Alpenklub", ")", "Geboortes", "Januarie", "–", "Pierre", "de", "Coubertin", ",", "historikus", "(", "†", "Januarie", "–", "Wilhelm", "Marx", ",", "Duitse", "politikus", "en", "rykskanselier", "(", "†", "Januarie", "–", "Samuel", "Cronwright", ",", "boer", ",", "politikus", ",", "eggenoot", "van", "die", "skrywer", "Olive", "Schreiner", "(", "†", "Maart", "–", "Dr", ".", "Frans", "Engelenburg", ",", "Suid-Afrikaanse", "joernalis", "en", "koerantredakteur", "en", "twee", "maal", "voorsitter", "van", "die", "Suid-Afrikaanse", "Akademie", "vir", "Wetenskap", "en", "Kuns", "(", "†Augustus", "Maart", "–", "John", "Stephen", "Curlewis", ",", "Hoofregter", "van", "die", "Unie", "van", "Suid-Afrika", "(", "†", "April", "–", "Henry", "van", "de", "Velde", ",", "Belgiese", "argitek", "en", "ontwerper", "(", "†", "April", "–", "William", "Randolph", "Hearst", ",", "Amerikaanse", "uitgewer", ";", "onderwerp", "van", "die", "film", "Citizen", "Kane", "(", "†", "Junie", "–", "Louis", "Couperus", ",", "Nederlandse", "romansier", "en", "digter", "(", "†", "Junie", "–", "Alfred", "Grenander", ",", "Sweedse", "argitek", ",", "stadsbeplanner", "en", "ontwerper", "(", "†", "Julie", "–", "Thomas", "Maskew", "Miller", ",", "Suid-Afrikaanse", "boekhandelaar", "en", "uitgewer", "(", "†", "Julie", "–", "Johan", "Andreas", "dèr", "Mouw", ",", "Nederlandse", "digter", "(", "†", "Julie", "–", "Henry", "Ford", ",", "Amerikaanse", "motorvervaardiger", "(", "†", "Augustus", "–", "Johannes", "Egbertus", "Vixseboxse", ",", "Nederlands-gebore", "Suid-Afrikaanse", "argitek", "en", "bouaannemer", "(", "†", "Oktober", "–", "Eduard", "Willem", "Bok", ",", "Amerikaanse", "redakteur", "en", "bekroonde", "skrywer", "(", "†", "Desember", "–", "Edvard", "Munch", ",", "Noorweegse", "skilder", "(", "†", "Desember", "–", "Alys", "Fane", "Trotter", ",", "Suid-Afrikaanse", "skryfster", "en", "kunstenares", "(", "†", "Sterftes", "Erasmus", "Smit", ",", "eerste", "predikant", "van", "die", "Voortrekkers", "(", "*", "Maart", "–", "William", "John", "Burchell", ",", "'n", "Engelse", "ontdekkingsreisiger", ",", "natuurkundige", ",", "botanikus", ",", "kunstenaar", "en", "skrywer", "(", "*", "Junie", "–", "Johann", "Karl", "Ehrenfried", "Kegel", ",", "Duitse", "landbouwetenskaplike", "en", "ontdekkingsreisiger", "(", "*", "Augustus", "–", "Eugène", "Delacroix", ",", "Waterverfskilder", "(", "*", "November", "–", "Frederik", "VII", "van", "Denemarke", ",", "Koning", "van", "Denemarke", "(", "*", "19de", "eeu", "1863" ]
594
https://af.wikipedia.org/wiki/1862
1862
Die jaar 1862 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Woensdag begin het. Dit was die 62ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 27 Junie – Amerikaanse Burgeroorlog, Slag van Cold Harbor: Generaal Robert E. Lee van die Gekonfedereerde State van Amerika behaal die oorwinning. 30 Augustus – Amerikaanse Burgeroorlog: Die tweede Slag van Bull Run vind plaas. 5 November – Roohuid-oorloë: In Minnesota word meer as 300 Santee Sioux skuldig bevind aan verkragting van en moord op blanke setlaars en word gevonnis om gehang te word. 17 Desember – Generaal Ulysses S. Grant verban Jode uit Tennessee, Mississippi, en Kentucky. Geboortes 17 Maart – Charles Laval, Franse skilder († 1894). 3 April – Leonid Pasternak, Russiese postimpressionistiese skilder († 1945). 9 Junie – Sir Herbert Baker, Britse argitek († 1946). 13 Julie – Groothertog Wjatsjeslaf Konstantinowitsj van Rusland, jongste seun van groothertog Konstantyn Nikolajewitsj († 1879). 14 Julie – Gustav Klimt, Oostenrykse skilder († 1918). 24 Julie – Percy Fitzpatrick, Suid-Afrikaanse politikus en skrywer († 1931). 22 Augustus – Claude Debussy, Franse komponis, († 1918). 30 Augustus – Siener van Rensburg, toekomsvoorspeller († 1926). 27 September – Generaal Louis Botha, eerste minister van die Unie van Suid-Afrika († 1919). 28 September – Genl. ds. Paul Hendrik Roux, NG predikant en Vrystaatse generaal († 8 Junie 1911). 19 Oktober – Auguste Lumière, Franse rolprentmaker († 1954). 4 November – István Thomán, Hongaarse klaviervirtuoos en musiekonderwyser.(† 1940). 27 Desember – Anton van Wouw, Suid-Afrikaanse beeldhouer († 1945). Sterftes 10 Januarie – Samuel Colt, Amerikaanse uitvinder van die rewolwer (* 1814). 18 Januarie – John Tyler, was die tiende President van die Verenigde State (1841–1845) (* 1790). 24 Julie – Martin Van Buren, agste President van die Verenigde State (* 1782). 19de eeu 1862
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Woensdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Junie", "–", "Amerikaanse", "Burgeroorlog", ",", "Slag", "van", "Cold", "Harbor", ":", "Generaal", "Robert", "E", ".", "Lee", "van", "die", "Gekonfedereerde", "State", "van", "Amerika", "behaal", "die", "oorwinning", ".", "Augustus", "–", "Amerikaanse", "Burgeroorlog", ":", "Die", "tweede", "Slag", "van", "Bull", "Run", "vind", "plaas", ".", "November", "–", "Roohuid-oorloë", ":", "In", "Minnesota", "word", "meer", "asSantee", "Sioux", "skuldig", "bevind", "aan", "verkragting", "van", "en", "moord", "op", "blanke", "setlaars", "en", "word", "gevonnis", "om", "gehang", "te", "word", ".", "Desember", "–", "Generaal", "Ulysses", "S", ".", "Grant", "verban", "Jode", "uit", "Tennessee", ",", "Mississippi", ",", "en", "Kentucky", ".", "Geboortes", "Maart", "–", "Charles", "Laval", ",", "Franse", "skilder", "(", "†", "April", "–", "Leonid", "Pasternak", ",", "Russiese", "postimpressionistiese", "skilder", "(", "†", "Junie", "–", "Sir", "Herbert", "Baker", ",", "Britse", "argitek", "(", "†", "Julie", "–", "Groothertog", "Wjatsjeslaf", "Konstantinowitsj", "van", "Rusland", ",", "jongste", "seun", "van", "groothertog", "Konstantyn", "Nikolajewitsj", "(", "†", "Julie", "–", "Gustav", "Klimt", ",", "Oostenrykse", "skilder", "(", "†", "Julie", "–", "Percy", "Fitzpatrick", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "skrywer", "(", "†", "Augustus", "–", "Claude", "Debussy", ",", "Franse", "komponis", ",", "(", "†", "Augustus", "–", "Siener", "van", "Rensburg", ",", "toekomsvoorspeller", "(", "†", "September", "–", "Generaal", "Louis", "Botha", ",", "eerste", "minister", "van", "die", "Unie", "van", "Suid-Afrika", "(", "†", "September", "–", "Genl.", "ds", ".", "Paul", "Hendrik", "Roux", ",", "NG", "predikant", "en", "Vrystaatse", "generaal", "(", "†Junie", "Oktober", "–", "Auguste", "Lumière", ",", "Franse", "rolprentmaker", "(", "†", "November", "–", "István", "Thomán", ",", "Hongaarse", "klaviervirtuoos", "en", "musiekonderwyser", ".", "(", "†", "Desember", "–", "Anton", "van", "Wouw", ",", "Suid-Afrikaanse", "beeldhouer", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Samuel", "Colt", ",", "Amerikaanse", "uitvinder", "van", "die", "rewolwer", "(", "*", "Januarie", "–", "John", "Tyler", ",", "was", "die", "tiende", "President", "van", "die", "Verenigde", "State1845", ")", "(", "*", "Julie", "–", "Martin", "Van", "Buren", ",", "agste", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "19de", "eeu", "1862" ]
596
https://af.wikipedia.org/wiki/2007
2007
Die jaar 2007 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Maandag begin het. Dit was die 7de jaar van die 21ste eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 1 Januarie – Bulgarye en Roemenië verlaat die Sentraal-Europese Vryehandelsooreenkoms en word lidstate van die Europese Unie en die Euro word ingelei in Slowenië. Albanië, Bosnië-Herzegowina, Kosowo, Moldowa, Montenegro en Serwië sluit by die Sentraal-Europese Vryehandelsooreenkoms aan. 30 Januarie – ’n Omroeper by SAFM, John Perlman, bedank nadat hy politieke sensorskap by die SAUK onthul het. 14 Februarie – Die Valentynsdag-blizzard in die noordooste van die VSA met die swaarste sneeuvalle in sowat vier dekades eis dertien menselewens. 13 Maart–28 April – Die 9de Krieketwêreldbeker word in Wes-Indië aangebied en deur Australië gewen. 21 Maart – Op die internasionale dag teen rassisme van die Verenigde Nasies het die Vlaamse swart politikus Wouter Van Bellingen 626 paartjies in die eg verbind. 6 Mei – Helen Zille, burgemeester van Kaapstad, word met ’n meerderheid van 73% verkies tot leier van die DA. 17 Mei – Hemelvaartsdag. 24 Mei – Sandra Botha word verkies tot leier van die DA in die parlement. 30 Mei – Anthe, Saturnus se 60ste natuurlike satelliet, word ontdek danksy foto's deur die Cassini-Huygens-ruimtetuig. 1 Junie – In Suid-Afrika het 'n 27 dae lange staatsdiensstaking begin, die grootste staking sedert die demokratiese verkiesing in 1994. 28 Junie – Sydney-operahuis word 'n UNESCO-wêrelderfenisgebied. 15 Augustus – Pous Benedictus XVI verklaar dat daar geen beswaar ("nihil ostare") is teen die begin van die saligverklaringsproses vir Pous Pius VII nie. 7 September–20 Oktober – Die 6de Rugbywêreldbeker word in Frankryk aangebied en deur Suid-Afrika gewen. 11–24 September – Die 1ste T20I-wêreldbeker word in Suid-Afrika aangebied en deur Indië gewen. 28 Oktober – Cristina Fernández de Kirchner word as die 55ste staatspresident van Argentinië – en tweede vrou na Isabel Perón wat hierdie amp beklee – verkies. Sy volg haar man Néstor as staatshoof op. 18 Desember – Jacob Zuma onttroon Thabo Mbeki as president van die ANC. Nie een van Mbeki se vertrouelinge word tot die ses topposte van die party verkies nie. 28 Desember – Jacob Zuma word amptelik aangekla; o.a. van bedrog, korrupsie, omkopery en swendelary. Geboortes 3 Januarie – Larry, hoof muisvanger van die Kabinetskantoor van die Verenigde Koninkryk. 21 Januarie – Kennedi Clements, Kanadese aktrise. 25 Januarie – Olivia Edward, Amerikaanse aktrise. 16 Mei – Ivy George, Amerikaanse aktrise. 6 Junie – Aubrey Anderson-Emmons, Amerikaanse aktrise. 18 Julie – JD McCrary, Amerikaanse akteur. Sterftes 4 Januarie – Marais Viljoen, Suid-Afrikaanse politikus en vyfde Staatspresident van Suid-Afrika (1979–1984) (* 1915). 7 Januarie − Magnus Magnusson, Yslandse joernalis, vertaler, skrywer en televisie-aanbieder (* 1929). 26 Januarie – David Rattray, Suid-Afrikaanse geskiedkundige (* 1958). 8 Februarie – Anna Nicole Smith, Amerikaanse model en aktrise (* 1967). 17 Februarie – Jurga Ivanauskaitė, Litause skryfster, essayis, toneelskryfster, skilderes en digteres (* 1961). 6 Maart – Jean Baudrillard, Franse sosioloog, kultuurkritikus en filosoof (* 1929). 8 Maart – Herman Ridderbos, Nederlandse dominee en teoloog (* 1909). 14 Maart – Gareth Hunt, Britse akteur (* 1942). 15 Maart – Fons de Haas, Nederlandse joernalis (* 1926). 17 Maart – Valère Vautmans, Belgiese politikus (* 1944). 18 Maart – Bob Woolmer, Engelse krieketspeler en -afrigter (* 1948). 20 Maart – Albert Baez, Mexikaans-Amerikaanse fisikus en die vader van die sangeresse Joan Baez en Mimi Fariña (* 1912). 24 Maart – Florentine Rost van Tonningen, voorstander van die Nasionaal Sosialistiese Beweging (NSB) in Nederland (* 1914). 31 Maart – Ds. Vidius Nel, predikant in die Nederduitse Gereformeerde Kerk (* 1924). 11 April – Kurt Vonnegut, Amerikaanse skrywer (* 1922). 11 April – Roscoe Lee Browne, Amerikaanse akteur (* 1925) 16 April – Hannah Botha, Afrikaanse aktrise (* 1923). 23 April – Boris Jeltsin, 1ste president van die Russiese Federasie (* 1931). 27 April – Mstislav Rostropovich, Russiese musikus (* 1927). 30 April – Grégory Lemarchal, Franse sanger (* 1983). 1 Mei – Emgee Pretorius, Afrikaanse akteur (* 1923). 3 Mei – Wally Schirra, Amerikaanse ruimtevaarder (* 1923). 8 Junie – Richard Rorty, Amerikaanse filosoof (* 1931). 17 Junie − Gianfranco Ferré, Italiaanse modeontwerper en entrepreneur (* 1944). 29 Junie – Prof. Hennie Bingle, rektor van die PU vir CHO van 1964 tot 1977 (* 1910). 11 Julie – Bill Flynn, Suid-Afrikaanse akteur (* 1948). 20 Julie – Tammy Faye Messner, Amerikaanse aktrise (* 1942). 23 Julie – Ernst Otto Fischer, Duitse chemikus en Nobelprys wenner (* 1918). 30 Julie – Ingmar Bergman, Sweedse teater- en rolprentregisseur (* 1918). 1 Augustus – Ryan Cox, Suid-Afrikaanse fietsryer (* 1979). 6 September – Luciano Pavarotti, Italiaanse tenoor (* 1935). 21 September – Alice Ghostley, Amerikaanse aktrise (* 1923). 23 September – Dr. Jan van Elfen 'n skrywer van mediese boeke onder andere Dokter in die huis (* 1929). 28 September – Charles B. Griffith, Amerikaanse draaiboekskrywer (* 1930). 17 Oktober – Joey Bishop, Amerikaanse akteur (* 1918). 19 Oktober – Jan Hendrik Wolkers, Nederlandse skrywer, beeldhouer en skilder (* 1925). 25 Oktober – Patrick Mynhardt, Suid-Afrikaanse film- en teaterakteur (* 1932). 12 November – Piet Koornhof, Suid-Afrikaanse politikus en kabinetsminister (* 1925). 16 November – Elize Botha, Suid-Afrikaanse akademikus (* 1930). 20 November – Ian Smith, Rhodesiese eerste minister (* 1919). 22 November – Maurice Béjart, Franse choreograaf (* 1927). 30 November – Evel Knievel, Amerikaanse waaghals en vermaakkunstenaar (* 1938). 1 Desember – Elisabeth Eybers, Afrikaanse digteres en ontvanger van die Hertzogprys (* 1915). 27 Desember – Benazir Bhutto, Pakistanse politikus (* 1953). 21ste eeu
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Maandag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Bulgarye", "en", "Roemenië", "verlaat", "die", "Sentraal-Europese", "Vryehandelsooreenkoms", "en", "word", "lidstate", "van", "die", "Europese", "Unie", "en", "die", "Euro", "word", "ingelei", "in", "Slowenië", ".", "Albanië", ",", "Bosnië-Herzegowina", ",", "Kosowo", ",", "Moldowa", ",", "Montenegro", "en", "Serwië", "sluit", "by", "die", "Sentraal-Europese", "Vryehandelsooreenkoms", "aan", ".", "Januarie", "–", "’n", "Omroeper", "by", "SAFM", ",", "John", "Perlman", ",", "bedank", "nadat", "hy", "politieke", "sensorskap", "by", "die", "SAUK", "onthul", "het", ".", "Februarie", "–", "Die", "Valentynsdag-blizzard", "in", "die", "noordooste", "van", "die", "VSA", "met", "die", "swaarste", "sneeuvalle", "in", "sowat", "vier", "dekades", "eis", "dertien", "menselewens", ".", "Maart–28", "April", "–", "Diee", "Krieketwêreldbeker", "word", "in", "Wes-Indië", "aangebied", "en", "deur", "Australië", "gewen", ".", "Maart", "–", "Op", "die", "internasionale", "dag", "teen", "rassisme", "van", "die", "Verenigde", "Nasies", "het", "die", "Vlaamse", "swart", "politikus", "Wouter", "Van", "Bellingenpaartjies", "in", "die", "eg", "verbind", ".", "Mei", "–", "Helen", "Zille", ",", "burgemeester", "van", "Kaapstad", ",", "word", "met", "’n", "meerderheid", "van", "verkies", "tot", "leier", "van", "die", "DA", ".", "Mei", "–", "Hemelvaartsdag", ".", "Mei", "–", "Sandra", "Botha", "word", "verkies", "tot", "leier", "van", "die", "DA", "in", "die", "parlement", ".", "Mei", "–", "Anthe", ",", "Saturnus", "sete", "natuurlike", "satelliet", ",", "word", "ontdek", "danksy", "foto's", "deur", "die", "Cassini-Huygens-ruimtetuig", ".", "Junie", "–", "In", "Suid-Afrika", "het", "'", "ndae", "lange", "staatsdiensstaking", "begin", ",", "die", "grootste", "staking", "sedert", "die", "demokratiese", "verkiesing", "in", "Junie", "–", "Sydney-operahuis", "word", "'n", "UNESCO-wêrelderfenisgebied", ".", "Augustus", "–", "Pous", "Benedictus", "XVI", "verklaar", "dat", "daar", "geen", "beswaar", "(", "\"", "nihil", "ostare", "\"", ")", "is", "teen", "die", "begin", "van", "die", "saligverklaringsproses", "vir", "Pous", "Pius", "VII", "nie", ".", "September–20", "Oktober", "–", "Diee", "Rugbywêreldbeker", "word", "in", "Frankryk", "aangebied", "en", "deur", "Suid-Afrika", "gewen.", "24", "September", "–", "Diete", "T20I-wêreldbeker", "word", "in", "Suid-Afrika", "aangebied", "en", "deur", "Indië", "gewen", ".", "Oktober", "–", "Cristina", "Fernández", "de", "Kirchner", "word", "as", "diete", "staatspresident", "van", "Argentinië", "–", "en", "tweede", "vrou", "na", "Isabel", "Perón", "wat", "hierdie", "amp", "beklee", "–", "verkies", ".", "Sy", "volg", "haar", "man", "Néstor", "as", "staatshoof", "op", ".", "Desember", "–", "Jacob", "Zuma", "onttroon", "Thabo", "Mbeki", "as", "president", "van", "die", "ANC", ".", "Nie", "een", "van", "Mbeki", "se", "vertrouelinge", "word", "tot", "die", "ses", "topposte", "van", "die", "party", "verkies", "nie", ".", "Desember", "–", "Jacob", "Zuma", "word", "amptelik", "aangekla", ";", "o.a", ".", "van", "bedrog", ",", "korrupsie", ",", "omkopery", "en", "swendelary", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Larry", ",", "hoof", "muisvanger", "van", "die", "Kabinetskantoor", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", ".", "Januarie", "–", "Kennedi", "Clements", ",", "Kanadese", "aktrise", ".", "Januarie", "–", "Olivia", "Edward", ",", "Amerikaanse", "aktrise", ".", "Mei", "–", "Ivy", "George", ",", "Amerikaanse", "aktrise", ".", "Junie", "–", "Aubrey", "Anderson-Emmons", ",", "Amerikaanse", "aktrise", ".", "Julie", "–", "JD", "McCrary", ",", "Amerikaanse", "akteur", ".", "Sterftes", "Januarie", "–", "Marais", "Viljoen", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "vyfde", "Staatspresident", "van", "Suid-Afrika1984", ")", "(", "*", "Januarie", "−", "Magnus", "Magnusson", ",", "Yslandse", "joernalis", ",", "vertaler", ",", "skrywer", "en", "televisie-aanbieder", "(", "*", "Januarie", "–", "David", "Rattray", ",", "Suid-Afrikaanse", "geskiedkundige", "(", "*", "Februarie", "–", "Anna", "Nicole", "Smith", ",", "Amerikaanse", "model", "en", "aktrise", "(", "*", "Februarie", "–", "Jurga", "Ivanauskaitė", ",", "Litause", "skryfster", ",", "essayis", ",", "toneelskryfster", ",", "skilderes", "en", "digteres", "(", "*", "Maart", "–", "Jean", "Baudrillard", ",", "Franse", "sosioloog", ",", "kultuurkritikus", "en", "filosoof", "(", "*", "Maart", "–", "Herman", "Ridderbos", ",", "Nederlandse", "dominee", "en", "teoloog", "(", "*", "Maart", "–", "Gareth", "Hunt", ",", "Britse", "akteur", "(", "*", "Maart", "–", "Fons", "de", "Haas", ",", "Nederlandse", "joernalis", "(", "*", "Maart", "–", "Valère", "Vautmans", ",", "Belgiese", "politikus", "(", "*", "Maart", "–", "Bob", "Woolmer", ",", "Engelse", "krieketspeler", "en", "-afrigter", "(", "*", "Maart", "–", "Albert", "Baez", ",", "Mexikaans-Amerikaanse", "fisikus", "en", "die", "vader", "van", "die", "sangeresse", "Joan", "Baez", "en", "Mimi", "Fariña", "(", "*", "Maart", "–", "Florentine", "Rost", "van", "Tonningen", ",", "voorstander", "van", "die", "Nasionaal", "Sosialistiese", "Beweging", "(", "NSB", ")", "in", "Nederland", "(", "*", "Maart", "–", "Ds", ".", "Vidius", "Nel", ",", "predikant", "in", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "*", "April", "–", "Kurt", "Vonnegut", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "(", "*", "April", "–", "Roscoe", "Lee", "Browne", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "*", "April", "–", "Hannah", "Botha", ",", "Afrikaanse", "aktrise", "(", "*", "April", "–", "Boris", "Jeltsin,", "te", "president", "van", "die", "Russiese", "Federasie", "(", "*", "April", "–", "Mstislav", "Rostropovich", ",", "Russiese", "musikus", "(", "*", "April", "–", "Grégory", "Lemarchal", ",", "Franse", "sanger", "(", "*", "Mei", "–", "Emgee", "Pretorius", ",", "Afrikaanse", "akteur", "(", "*", "Mei", "–", "Wally", "Schirra", ",", "Amerikaanse", "ruimtevaarder", "(", "*", "Junie", "–", "Richard", "Rorty", ",", "Amerikaanse", "filosoof", "(", "*", "Junie", "−", "Gianfranco", "Ferré", ",", "Italiaanse", "modeontwerper", "en", "entrepreneur", "(", "*", "Junie", "–", "Prof", ".", "Hennie", "Bingle", ",", "rektor", "van", "die", "PU", "vir", "CHO", "vantot", "(", "*", "Julie", "–", "Bill", "Flynn", ",", "Suid-Afrikaanse", "akteur", "(", "*", "Julie", "–", "Tammy", "Faye", "Messner", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "*", "Julie", "–", "Ernst", "Otto", "Fischer", ",", "Duitse", "chemikus", "en", "Nobelprys", "wenner", "(", "*", "Julie", "–", "Ingmar", "Bergman", ",", "Sweedse", "teater-", "en", "rolprentregisseur", "(", "*", "Augustus", "–", "Ryan", "Cox", ",", "Suid-Afrikaanse", "fietsryer", "(", "*", "September", "–", "Luciano", "Pavarotti", ",", "Italiaanse", "tenoor", "(", "*", "September", "–", "Alice", "Ghostley", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "*", "September", "–", "Dr", ".", "Jan", "van", "Elfen", "'n", "skrywer", "van", "mediese", "boeke", "onder", "andere", "Dokter", "in", "die", "huis", "(", "*", "September", "–", "Charles", "B", ".", "Griffith", ",", "Amerikaanse", "draaiboekskrywer", "(", "*", "Oktober", "–", "Joey", "Bishop", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "*", "Oktober", "–", "Jan", "Hendrik", "Wolkers", ",", "Nederlandse", "skrywer", ",", "beeldhouer", "en", "skilder", "(", "*", "Oktober", "–", "Patrick", "Mynhardt", ",", "Suid-Afrikaanse", "film-", "en", "teaterakteur", "(", "*", "November", "–", "Piet", "Koornhof", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "kabinetsminister", "(", "*", "November", "–", "Elize", "Botha", ",", "Suid-Afrikaanse", "akademikus", "(", "*", "November", "–", "Ian", "Smith", ",", "Rhodesiese", "eerste", "minister", "(", "*", "November", "–", "Maurice", "Béjart", ",", "Franse", "choreograaf", "(", "*", "November", "–", "Evel", "Knievel", ",", "Amerikaanse", "waaghals", "en", "vermaakkunstenaar", "(", "*", "Desember", "–", "Elisabeth", "Eybers", ",", "Afrikaanse", "digteres", "en", "ontvanger", "van", "die", "Hertzogprys", "(", "*", "Desember", "–", "Benazir", "Bhutto", ",", "Pakistanse", "politikus", "(", "*", "21ste", "eeu" ]
597
https://af.wikipedia.org/wiki/1852
1852
Die jaar 1852 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Donderdag begin het. Dit was die 52ste jaar van die 19de eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure Stigting van Hopefield (Saldanhabaai Plaaslike Munisipaliteit, Wes-Kaap) 17 Januarie – Die Sandrivierkonvensie word onderteken waardeur die Zuid-Afrikaansche Republiek onafhanklik word. 25 Februarie – HMS Birkenhead, 'n Britse troepeskip, vergaan by Danger Point aan die Suidwes-Kaapse kus met 'n groot verlies aan lewens. Die skip verwerf bekendheid vir die tradisie van "vroue en kinders eerste". Geboortes 23 Maart – Alfred Milner, goewerneur van die Kaapkolonie en lid van die Britse kabinet († 1925). 25 Junie – Antoni Gaudi, Spaans-Katalaanse argitek († 1926). 30 Augustus – Jacobus Henricus van 't Hoff, Nederlandse fisiese chemikus († 1911). 6 September – Schalk Willem Burger, Transvaalse politikus en waarnemende president († 1918). 12 September – Herbert Henry Asquith, liberale Britse politikus en eerste minister († 1928). 24 September – Elizabeth Maria Molteno, Suid-Afrikaanse kampvegter vir burger- en vroueregte († 1927). 28 September – Henri Moissan, Franse chemikus, apteker en Nobelpryswenner († 1907). 2 Oktober – Curt von François, die stigter van Windhoek († 1931). 2 Oktober – William Ramsay, Skotse chemikus en Nobelpryswenner († 1916). 9 Oktober – Emil Fischer, Duitse chemikus en Nobelpryswenner († 1919) 24 Desember – Carl George Klibbe, Stigter en Apostel van die Ou Apostoliese Kerk († 21 Mei 1931). Sterftes 13 Januarie – Fabian Gottlieb von Bellingshausen. As bevelvoerder van die tweede Russiese om-die-wêreldvaart word hy een van drie mense om Antarktika vir die eerste keer waar te neem (* 1778). 10 Februarie – Samuel Prout, Engelse waterverfskilder (* 1783). 28 Julie – Andrew Jackson Downing, Amerikaanse landskapsontwerper, tuinboukundige en skrywer (* 1815). 14 September – Arthur Wellesley, 1ste hertog van Wellington, Britse generaal en staatsman, Eerste Minister van die Verenigde Koninkryk (* 1769). 27 November – Ada Lovelace, Britse wiskundige en skryfster (* 1815). 16 Desember – Andries Hendrik Potgieter, leier van die tweede groot trekgeselskap wat die Kaapkolonie verlaat het (* 1792). 19de eeu 1852
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Donderdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Stigting", "van", "Hopefield", "(", "Saldanhabaai", "Plaaslike", "Munisipaliteit", ",", "Wes-Kaap", ")", "Januarie", "–", "Die", "Sandrivierkonvensie", "word", "onderteken", "waardeur", "die", "Zuid-Afrikaansche", "Republiek", "onafhanklik", "word", ".", "Februarie", "–", "HMS", "Birkenhead", ",", "'n", "Britse", "troepeskip", ",", "vergaan", "by", "Danger", "Point", "aan", "die", "Suidwes-Kaapse", "kus", "met", "'n", "groot", "verlies", "aan", "lewens", ".", "Die", "skip", "verwerf", "bekendheid", "vir", "die", "tradisie", "van", "\"", "vroue", "en", "kinders", "eerste", "\"", ".", "Geboortes", "Maart", "–", "Alfred", "Milner", ",", "goewerneur", "van", "die", "Kaapkolonie", "en", "lid", "van", "die", "Britse", "kabinet", "(", "†", "Junie", "–", "Antoni", "Gaudi", ",", "Spaans-Katalaanse", "argitek", "(", "†", "Augustus", "–", "Jacobus", "Henricus", "van", "'t", "Hoff", ",", "Nederlandse", "fisiese", "chemikus", "(", "†", "September", "–", "Schalk", "Willem", "Burger", ",", "Transvaalse", "politikus", "en", "waarnemende", "president", "(", "†", "September", "–", "Herbert", "Henry", "Asquith", ",", "liberale", "Britse", "politikus", "en", "eerste", "minister", "(", "†", "September", "–", "Elizabeth", "Maria", "Molteno", ",", "Suid-Afrikaanse", "kampvegter", "vir", "burger-", "en", "vroueregte", "(", "†", "September", "–", "Henri", "Moissan", ",", "Franse", "chemikus", ",", "apteker", "en", "Nobelpryswenner", "(", "†", "Oktober", "–", "Curt", "von", "François", ",", "die", "stigter", "van", "Windhoek", "(", "†", "Oktober", "–", "William", "Ramsay", ",", "Skotse", "chemikus", "en", "Nobelpryswenner", "(", "†", "Oktober", "–", "Emil", "Fischer", ",", "Duitse", "chemikus", "en", "Nobelpryswenner", "(", "†", "Desember", "–", "Carl", "George", "Klibbe", ",", "Stigter", "en", "Apostel", "van", "die", "Ou", "Apostoliese", "Kerk", "(", "†Mei", "Sterftes", "Januarie", "–", "Fabian", "Gottlieb", "von", "Bellingshausen", ".", "As", "bevelvoerder", "van", "die", "tweede", "Russiese", "om-die-wêreldvaart", "word", "hy", "een", "van", "drie", "mense", "om", "Antarktika", "vir", "die", "eerste", "keer", "waar", "te", "neem", "(", "*", "Februarie", "–", "Samuel", "Prout", ",", "Engelse", "waterverfskilder", "(", "*", "Julie", "–", "Andrew", "Jackson", "Downing", ",", "Amerikaanse", "landskapsontwerper", ",", "tuinboukundige", "en", "skrywer", "(", "*", "September", "–", "Arthur", "Wellesley,te", "hertog", "van", "Wellington", ",", "Britse", "generaal", "en", "staatsman", ",", "Eerste", "Minister", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", "(", "*", "November", "–", "Ada", "Lovelace", ",", "Britse", "wiskundige", "en", "skryfster", "(", "*", "Desember", "–", "Andries", "Hendrik", "Potgieter", ",", "leier", "van", "die", "tweede", "groot", "trekgeselskap", "wat", "die", "Kaapkolonie", "verlaat", "het", "(", "*", "19de", "eeu", "1852" ]
598
https://af.wikipedia.org/wiki/1853
1853
Die jaar 1853 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Saterdag begin het. Dit was die 53ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 4 Maart – Pous Pius IX publiseer die bul Ex Qua Die waarin die Nederlandse kerkprovinsie opgerig word. 2 Mei – Verkiesing van die eerste Kaapse parlement. 22 Desember – Gioacchino Pecci (later Pous Leo XIII) word kardinaal-priester van San Crisogono. 30 Desember – Gadsden Purchase: Die Verenigde State koop 30 000 vierkante myl grond suid van die Gilarivier en wes van die Rio Grande van Meksiko vir 10 miljoen Amerikaanse dollar. Die Russiese tsaar beset Moldawië en Walachië. Geboortes 1 Januarie – Hans von Koessler, Duitse komponis, dirigent en musiekonderwyser. († 1926). 10 Februarie – Leander Starr Jameson, gewilde Suid-Afrikaanse en Rhodesiese staatsman. Leidsman van die mislukte en vernederende Jameson-inval teen die Zuid-Afrikaansche Republiek († 1917). 15 Februarie – Alfred Beit, Brits-Suid-Afrikaanse diamant- en goudmagnaat en filantroop († 1906) 19 Maart – Elsie Eloff-Kruger, dogter van pres. Paul en mev. Gezina Kruger († 1924). 30 Maart – Vincent van Gogh, Nederlandse skilder († 1890). 7 April – Prins Leopold, Hertog van Albany, seun van koningin Victoria van die Verenigde Koninkryk († 1884). 3 Junie – Sir Flinders Petrie, Fellow of the Royal Society en ’n Engelse Egiptoloog († 1942). 5 Julie – Cecil John Rhodes, Britse imperialis en die stigter van die staat van Rhodesië († 1902). 20 Augustus – Jan Volschenk, Suid-Afrikaanse skilder († 1936). 22 Augustus – Ds. Bernard Petrus Jacobus Marchand, predikant van die Nederduitse Gereformeerde Kerk en een van die stigters van die arbeidskolonie op Kakamas († 1917). 2 September – Wilhelm Ostwald, Duitse chemikus en filosoof († 1932). 25 Oktober – Sydney Charles Buxton, Britse politikus en tweede Goewerneur-generaal van Suid-Afrika (1914–1920) († 1934). 26 Oktober – Paul Homeyer, Duitse orrelis († 1908). 19 Desember – Ds. Daniël Jozua Pienaar, leier in die NG Kerk en onderwysman († 1926). Sterftes 17 Maart – Christian Doppler, Oostenrykse wiskundige en fisikus (* 1803). 23 Julie – Andries Pretorius, Voortrekkerleier (* 1798). 15 Augustus – Johan Gadolin, Finse chemikus en mineraloog. (* 1760). 6 September – George Bradshaw, Engelse kartograaf, drukker en uitgewer (* 1801). 4 November – John Montagu, Koloniale sekretaris van die Kaap die Goeie Hoop (* 1797). 19de eeu 1853
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Saterdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Maart", "–", "Pous", "Pius", "IX", "publiseer", "die", "bul", "Ex", "Qua", "Die", "waarin", "die", "Nederlandse", "kerkprovinsie", "opgerig", "word", ".", "Mei", "–", "Verkiesing", "van", "die", "eerste", "Kaapse", "parlement", ".", "Desember", "–", "Gioacchino", "Pecci", "(", "later", "Pous", "Leo", "XIII", ")", "word", "kardinaal-priester", "van", "San", "Crisogono", ".", "Desember", "–", "Gadsden", "Purchase", ":", "Die", "Verenigde", "State", "koop000", "vierkante", "myl", "grond", "suid", "van", "die", "Gilarivier", "en", "wes", "van", "die", "Rio", "Grande", "van", "Meksiko", "virmiljoen", "Amerikaanse", "dollar", ".", "Die", "Russiese", "tsaar", "beset", "Moldawië", "en", "Walachië", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Hans", "von", "Koessler", ",", "Duitse", "komponis", ",", "dirigent", "en", "musiekonderwyser", ".", "(", "†", "Februarie", "–", "Leander", "Starr", "Jameson", ",", "gewilde", "Suid-Afrikaanse", "en", "Rhodesiese", "staatsman", ".", "Leidsman", "van", "die", "mislukte", "en", "vernederende", "Jameson-inval", "teen", "die", "Zuid-Afrikaansche", "Republiek", "(", "†", "Februarie", "–", "Alfred", "Beit", ",", "Brits-Suid-Afrikaanse", "diamant", "-", "en", "goudmagnaat", "en", "filantroop", "(", "†", "Maart", "–", "Elsie", "Eloff-Kruger", ",", "dogter", "van", "pres", ".", "Paul", "en", "mev.", "Gezina", "Kruger", "(", "†", "Maart", "–", "Vincent", "van", "Gogh", ",", "Nederlandse", "skilder", "(", "†", "April", "–", "Prins", "Leopold", ",", "Hertog", "van", "Albany", ",", "seun", "van", "koningin", "Victoria", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", "(", "†", "Junie", "–", "Sir", "Flinders", "Petrie", ",", "Fellow", "of", "the", "Royal", "Society", "en", "’n", "Engelse", "Egiptoloog", "(", "†", "Julie", "–", "Cecil", "John", "Rhodes", ",", "Britse", "imperialis", "en", "die", "stigter", "van", "die", "staat", "van", "Rhodesië", "(", "†", "Augustus", "–", "Jan", "Volschenk", ",", "Suid-Afrikaanse", "skilder", "(", "†", "Augustus", "–", "Ds", ".", "Bernard", "Petrus", "Jacobus", "Marchand", ",", "predikant", "van", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "en", "een", "van", "die", "stigters", "van", "die", "arbeidskolonie", "op", "Kakamas", "(", "†", "September", "–", "Wilhelm", "Ostwald", ",", "Duitse", "chemikus", "en", "filosoof", "(", "†", "Oktober", "–", "Sydney", "Charles", "Buxton", ",", "Britse", "politikus", "en", "tweede", "Goewerneur-generaal", "van", "Suid-Afrika1920", ")", "(", "†", "Oktober", "–", "Paul", "Homeyer", ",", "Duitse", "orrelis", "(", "†", "Desember", "–", "Ds", ".", "Daniël", "Jozua", "Pienaar", ",", "leier", "in", "die", "NG", "Kerk", "en", "onderwysman", "(", "†", "Sterftes", "Maart", "–", "Christian", "Doppler", ",", "Oostenrykse", "wiskundige", "en", "fisikus", "(", "*", "Julie", "–", "Andries", "Pretorius", ",", "Voortrekkerleier", "(", "*", "Augustus", "–", "Johan", "Gadolin", ",", "Finse", "chemikus", "en", "mineraloog", ".", "(", "*", "September", "–", "George", "Bradshaw", ",", "Engelse", "kartograaf", ",", "drukker", "en", "uitgewer", "(", "*", "November", "–", "John", "Montagu", ",", "Koloniale", "sekretaris", "van", "die", "Kaap", "die", "Goeie", "Hoop", "(", "*", "19de", "eeu", "1853" ]
599
https://af.wikipedia.org/wiki/1854
1854
Die jaar 1854 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Sondag begin het. Dit was die 54ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 23 Februarie – Die Oranje-Vrystaat verkry onafhanklikheid deur die ondertekening van die Konvensie van Bloemfontein. 25 Mei – Stigting van die kultureel-politieke beweging Félibrige in Oksitanië, Frankryk. 20 September – Die Britse troepeskip Charlotte vergaan in Algoabaai met die lewensverlies van ongeveer 110 opvarendes. 8 Desember – Pous Pius IX verkondig die dogma van Maria se Onbevlekte Ontvangenis in die bul Ineffabilis Deus. Graf van Pous Anterus herontdek. Geboortes 12 Januarie – Henry Bale, Hoofregter van die Natalse Hooggeregshof († 1910). 21 Januarie – Petrus Postma, Suid-Afrikaanse predikant en Christelike onderwysaktivis († 1919). 9 Februarie – Edward Carson, Ierse politikus, advokaat en regter († 1935). 15 Februarie – John Daniel Kestell, Suid-Afrikaanse Bybelvertaler, skrywer en kultuurleier († 1941). 18 Februarie – Herbert John Gladstone, Britse politikus en eerste Goewerneur-generaal van Suid-Afrika (1910–1914) († 1930). 29 April – Henri Poincaré, Franse fisikus († 1912). 26 Junie – Robert Laird Borden, politikus. 3 Julie – Leo Janácek, Tsjeggiese komponis. 12 Julie – George Eastman, Amerikaanse uitvinder († 1932). 23 September – Cornelis Lely, Nederlandse ingenieur en politikus († 1929). 28 September – Frederick Charles Kolbe, Suid-Afrikaanse Katolieke geleerde, digter, skrywer, filosoof en plantkundige († 1936). 7 Oktober – Christiaan de Wet, Boeregeneraal tydens die Tweede Vryheidsoorlog († 1922). 16 Oktober – Oscar Wilde, Anglo-Ierse skrywer in Dublin, Ierland († 1900). 20 Oktober – Arthur Rimbaud, Franse digter († 1891). 5 November – Paul Sabatier, Franse chemikus en Nobelpryswenner († 1941). 21 November – Giacomo della Chiesa (later Pous Benedictus XV), die 258ste Pous van die Rooms-Katolieke Kerk in Genua, Italië († 1922). Sterftes 30 Mei – Sir Peregrine Maitland, 'n goewerneur van die Kaapkolonie (* 1777). 6 Julie – Georg Simon Ohm, 'n Duitse fisikus en wiskundige, bekend vir Ohm se wet (* 1787). 20 Augustus – Friedrich Schelling, Duitse filosoof (* 1775). 5 November – Sir George Cathcart, 'n Britse generaal, diplomaat en goewerneur van die Kaapkolonie († 1794). 6 November – Piet Potgieter, kommandant-generaal van die Zuid-Afrikaansche Republiek (* 1822) 19de eeu 1854
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Sondag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Februarie", "–", "Die", "Oranje-Vrystaat", "verkry", "onafhanklikheid", "deur", "die", "ondertekening", "van", "die", "Konvensie", "van", "Bloemfontein", ".", "Mei", "–", "Stigting", "van", "die", "kultureel-politieke", "beweging", "Félibrige", "in", "Oksitanië", ",", "Frankryk", ".", "September", "–", "Die", "Britse", "troepeskip", "Charlotte", "vergaan", "in", "Algoabaai", "met", "die", "lewensverlies", "van", "ongeveeropvarendes", ".", "Desember", "–", "Pous", "Pius", "IX", "verkondig", "die", "dogma", "van", "Maria", "se", "Onbevlekte", "Ontvangenis", "in", "die", "bul", "Ineffabilis", "Deus", ".", "Graf", "van", "Pous", "Anterus", "herontdek", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Henry", "Bale", ",", "Hoofregter", "van", "die", "Natalse", "Hooggeregshof", "(", "†", "Januarie", "–", "Petrus", "Postma", ",", "Suid-Afrikaanse", "predikant", "en", "Christelike", "onderwysaktivis", "(", "†", "Februarie", "–", "Edward", "Carson", ",", "Ierse", "politikus", ",", "advokaat", "en", "regter", "(", "†", "Februarie", "–", "John", "Daniel", "Kestell", ",", "Suid-Afrikaanse", "Bybelvertaler", ",", "skrywer", "en", "kultuurleier", "(", "†", "Februarie", "–", "Herbert", "John", "Gladstone", ",", "Britse", "politikus", "en", "eerste", "Goewerneur-generaal", "van", "Suid-Afrika1914", ")", "(", "†", "April", "–", "Henri", "Poincaré", ",", "Franse", "fisikus", "(", "†", "Junie", "–", "Robert", "Laird", "Borden", ",", "politikus", ".", "Julie", "–", "Leo", "Janácek", ",", "Tsjeggiese", "komponis", ".", "Julie", "–", "George", "Eastman", ",", "Amerikaanse", "uitvinder", "(", "†", "September", "–", "Cornelis", "Lely", ",", "Nederlandse", "ingenieur", "en", "politikus", "(", "†", "September", "–", "Frederick", "Charles", "Kolbe", ",", "Suid-Afrikaanse", "Katolieke", "geleerde", ",", "digter", ",", "skrywer", ",", "filosoof", "en", "plantkundige", "(", "†", "Oktober", "–", "Christiaan", "de", "Wet", ",", "Boeregeneraal", "tydens", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "(", "†", "Oktober", "–", "Oscar", "Wilde", ",", "Anglo-Ierse", "skrywer", "in", "Dublin", ",", "Ierland", "(", "†", "Oktober", "–", "Arthur", "Rimbaud", ",", "Franse", "digter", "(", "†", "November", "–", "Paul", "Sabatier", ",", "Franse", "chemikus", "en", "Nobelpryswenner", "(", "†", "November", "–", "Giacomo", "della", "Chiesa", "(", "later", "Pous", "Benedictus", "XV", ")", ",", "diete", "Pous", "van", "die", "Rooms-Katolieke", "Kerk", "in", "Genua", ",", "Italië", "(", "†", "Sterftes", "Mei", "–", "Sir", "Peregrine", "Maitland", ",", "'n", "goewerneur", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "*", "Julie", "–", "Georg", "Simon", "Ohm", ",", "'n", "Duitse", "fisikus", "en", "wiskundige", ",", "bekend", "vir", "Ohm", "se", "wet", "(", "*", "Augustus", "–", "Friedrich", "Schelling", ",", "Duitse", "filosoof", "(", "*", "November", "–", "Sir", "George", "Cathcart", ",", "'n", "Britse", "generaal", ",", "diplomaat", "en", "goewerneur", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "†", "November", "–", "Piet", "Potgieter", ",", "kommandant-generaal", "van", "die", "Zuid-Afrikaansche", "Republiek", "(", "*", "19de", "eeu", "1854" ]
600
https://af.wikipedia.org/wiki/1855
1855
Die jaar 1855 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Maandag begin het. Dit was die 55ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Die gedrag van elektrisiteit en magnetisme word verenig deur Maxwell in 'n enkele teorie van elektromagnetisme soos beskryf deur Maxwell se vergelykings. Stigting van Pretoria (destyds in Transvaal, tans deel van Gauteng) Stigting van Kroonstad, Oranje-Vrystaat (Suid-Afrika) Stigting van Adendorp, Kaapprovinsie 22 Mei - Beleg van Taganrog. Geboortes 8 Januarie – Sir James Rose-Innes, hoofregter van die Republiek van Suid-Afrika († 1942). 23 Januarie – John Browning, Amerikaanse vuurwapenontwerper († 1926). 24 Maart – Olive Schreiner, Suid-Afrikaanse skrywer, pasifis, feminis en intellektuele († 1920). 6 Augustus – Lionel Phillips, Suid-Afrikaanse mynboumagnaat en politikus († 1936). 18 Augustus – Adriaan Moorrees, teoloog en leier in die NG Kerk, skrywer en digter († 1938). 11 September – William Mulholland, Amerikaanse siviele ingenieur van Ierse herkoms († 1935). 1 November – Folkert Wilko Hesse, Suid-Afrikaanse argitek van Nederlandse herkoms († 1923). 28 Desember – Rudolf Marloth, Suid-Afrikaanse chemikus en plantkundige, na wie die bergaalwyn (Aloe marlothii) genoem is († 1931) Sterftes 23 Februarie – Carl Friedrich Gauss, wiskundige en astronoom (* 1777). 2 Maart – Nikolaas I van Rusland, tsaar van Rusland [vermoor] (* 1796). 31 Maart – Charlotte Brontë, Engelse skrywer en outeur van Jane Eyre (* 1816). 16 September – Sir George Thomas Napier, Britse goewerneur (* 1784). 11 November – Søren Kierkegaard, Deense filosoof (* 1813). 26 November – Adam Mickiewicz, Pools-Litause digter (* 1798). 19de eeu 1855
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Maandag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Die", "gedrag", "van", "elektrisiteit", "en", "magnetisme", "word", "verenig", "deur", "Maxwell", "in", "'n", "enkele", "teorie", "van", "elektromagnetisme", "soos", "beskryf", "deur", "Maxwell", "se", "vergelykings", ".", "Stigting", "van", "Pretoria", "(", "destyds", "in", "Transvaal", ",", "tans", "deel", "van", "Gauteng", ")", "Stigting", "van", "Kroonstad", ",", "Oranje-Vrystaat", "(", "Suid-Afrika", ")", "Stigting", "van", "Adendorp", ",", "Kaapprovinsie", "Mei", "-", "Beleg", "van", "Taganrog", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Sir", "James", "Rose-Innes", ",", "hoofregter", "van", "die", "Republiek", "van", "Suid-Afrika", "(", "†", "Januarie", "–", "John", "Browning", ",", "Amerikaanse", "vuurwapenontwerper", "(", "†", "Maart", "–", "Olive", "Schreiner", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", ",", "pasifis", ",", "feminis", "en", "intellektuele", "(", "†", "Augustus", "–", "Lionel", "Phillips", ",", "Suid-Afrikaanse", "mynboumagnaat", "en", "politikus", "(", "†", "Augustus", "–", "Adriaan", "Moorrees", ",", "teoloog", "en", "leier", "in", "die", "NG", "Kerk", ",", "skrywer", "en", "digter", "(", "†", "September", "–", "William", "Mulholland", ",", "Amerikaanse", "siviele", "ingenieur", "van", "Ierse", "herkoms", "(", "†", "November", "–", "Folkert", "Wilko", "Hesse", ",", "Suid-Afrikaanse", "argitek", "van", "Nederlandse", "herkoms", "(", "†", "Desember", "–", "Rudolf", "Marloth", ",", "Suid-Afrikaanse", "chemikus", "en", "plantkundige", ",", "na", "wie", "die", "bergaalwyn", "(", "Aloe", "marlothii", ")", "genoem", "is", "(", "†", "Sterftes", "Februarie", "–", "Carl", "Friedrich", "Gauss", ",", "wiskundige", "en", "astronoom", "(", "*", "Maart", "–", "Nikolaas", "I", "van", "Rusland", ",", "tsaar", "van", "Rusland", "[vermoor", "]", "(", "*", "Maart", "–", "Charlotte", "Brontë", ",", "Engelse", "skrywer", "en", "outeur", "van", "Jane", "Eyre", "(", "*", "September", "–", "Sir", "George", "Thomas", "Napier", ",", "Britse", "goewerneur", "(", "*", "November", "–", "Søren", "Kierkegaard", ",", "Deense", "filosoof", "(", "*", "November", "–", "Adam", "Mickiewicz", ",", "Pools-Litause", "digter", "(", "*", "19de", "eeu", "1855" ]
601
https://af.wikipedia.org/wiki/1856
1856
Die jaar 1856 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Dinsdag begin het. Dit was die 56ste jaar van die 19de eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure Die Republiek van Lydenburg word van die Potchefstroomse Republiek afgestig. Die Tweede Opiumoorlog breek uit. 29 Januarie – Die Victoriakruis word vir die eerste keer toegeken ter erkenning van dapper optrede tydens die Krimoorlog. 25 Februarie – Kongres van Parys: Gesprekke om die Krimoorlog te beëindig begin onder die leierskap van die Franse minister van buitelandse sake Alexandre Colonna-Walewski. Verteenwoordigers van die Ottomaanse Ryk, Oostenryk, Groot-Brittanje, Frankryk en Rusland onderhandel tot 30 Maart oor die terme van die vrede. 30 Maart – Die Krimoorlog word met die Verdrag van Parys beëindig. Geboortes 11 Januarie – Harry Gordon Selfridge, Britse kleinhandelmagnaat († 1947). 12 Januarie – John Singer Sargent, Amerikaanse skilder († 1925). 29 Januarie – Aleksander Brückner, Poolse filosoof en literatuurhistorikus († 1939). 12 Februarie – Eduard von Böhm-Ermolli, Oostenrykse generaal tydens die Eerste Wêreldoorlog († 1941). 16 Maart – Napoléon Eugène Louis Bonaparte, seun van Napoleon III sterf later in die Anglo-Zoeloe-oorlog († 1879). 23 April – Granville T. Woods, Amerikaanse uitvinder († 1910). 6 Mei – Sigmund Freud, Oostenrykse sielkundige, († 1939). 22 Junie – H. Rider Haggard, skrywer († 1925). 10 Julie – Nikola Tesla, 'n Oostenrykse gebore, Amerikaanse uitvinder, fisikus, meganiese ingenieur, elektroniese ingenieur en futuris († 1943). 26 Julie – George Bernard Shaw, Ierse dramaturg en Nobelprys-wenner († 1950). 3 September – Louis Sullivan, Amerikaanse argitek († 1924). 18 November – Groothertog Nikolaas Nikolajewitsj van Rusland, die seun van groothertog Nikolaas Nikolajewitsj senior († 1929). 28 Desember – Woodrow Wilson, die 28ste President van die Verenigde State († 1924). Onbekend – Allan Wilson, Rhodesiese soldaat († 1893). Sterftes 23 Januarie – Elisha Collier, 'n Amerikaanse ontwerper wat die flintlock-rewolwer uitgevind het (* 1788). 5 Maart – Johann Nepomuk von Fuchs, Duitse chemikus en mineraloog (*1774). 18 Maart – Sir Henry Pottinger, 'n Britse goewerneur van die Kaap die Goeie Hoop (* 1789). 26 Junie – Max Stirner, Duitse filosoof (*1806). 9 Julie – Amedeo Avogadro, Italiaanse juris, fisikus en chemikus (*1776) 29 Julie – Robert Schumann, Duitse Romantiese komponis en pianis (* 1810). Onbekend – Augustin Thierry, Franse geskiedkundige (* 1795). 19de eeu 1856
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Dinsdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Die", "Republiek", "van", "Lydenburg", "word", "van", "die", "Potchefstroomse", "Republiek", "afgestig", ".", "Die", "Tweede", "Opiumoorlog", "breek", "uit", ".", "Januarie", "–", "Die", "Victoriakruis", "word", "vir", "die", "eerste", "keer", "toegeken", "ter", "erkenning", "van", "dapper", "optrede", "tydens", "die", "Krimoorlog", ".", "Februarie", "–", "Kongres", "van", "Parys", ":", "Gesprekke", "om", "die", "Krimoorlog", "te", "beëindig", "begin", "onder", "die", "leierskap", "van", "die", "Franse", "minister", "van", "buitelandse", "sake", "Alexandre", "Colonna-Walewski", ".", "Verteenwoordigers", "van", "die", "Ottomaanse", "Ryk", ",", "Oostenryk", ",", "Groot-Brittanje", ",", "Frankryk", "en", "Rusland", "onderhandel", "totMaart", "oor", "die", "terme", "van", "die", "vrede", ".", "Maart", "–", "Die", "Krimoorlog", "word", "met", "die", "Verdrag", "van", "Parys", "beëindig", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Harry", "Gordon", "Selfridge", ",", "Britse", "kleinhandelmagnaat", "(", "†", "Januarie", "–", "John", "Singer", "Sargent", ",", "Amerikaanse", "skilder", "(", "†", "Januarie", "–", "Aleksander", "Brückner", ",", "Poolse", "filosoof", "en", "literatuurhistorikus", "(", "†", "Februarie", "–", "Eduard", "von", "Böhm-Ermolli", ",", "Oostenrykse", "generaal", "tydens", "die", "Eerste", "Wêreldoorlog", "(", "†", "Maart", "–", "Napoléon", "Eugène", "Louis", "Bonaparte", ",", "seun", "van", "Napoleon", "III", "sterf", "later", "in", "die", "Anglo-Zoeloe-oorlog", "(", "†", "April", "–", "Granville", "T", ".", "Woods", ",", "Amerikaanse", "uitvinder", "(", "†", "Mei", "–", "Sigmund", "Freud", ",", "Oostenrykse", "sielkundige", ",", "(", "†", "Junie", "–", "H", ".", "Rider", "Haggard", ",", "skrywer", "(", "†", "Julie", "–", "Nikola", "Tesla", ",", "'n", "Oostenrykse", "gebore", ",", "Amerikaanse", "uitvinder", ",", "fisikus", ",", "meganiese", "ingenieur", ",", "elektroniese", "ingenieur", "en", "futuris", "(", "†", "Julie", "–", "George", "Bernard", "Shaw", ",", "Ierse", "dramaturg", "en", "Nobelprys-wenner", "(", "†", "September", "–", "Louis", "Sullivan", ",", "Amerikaanse", "argitek", "(", "†", "November", "–", "Groothertog", "Nikolaas", "Nikolajewitsj", "van", "Rusland", ",", "die", "seun", "van", "groothertog", "Nikolaas", "Nikolajewitsj", "senior", "(", "†", "Desember", "–", "Woodrow", "Wilson", ",", "diete", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "Onbekend", "–", "Allan", "Wilson", ",", "Rhodesiese", "soldaat", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Elisha", "Collier", ",", "'n", "Amerikaanse", "ontwerper", "wat", "die", "flintlock-rewolwer", "uitgevind", "het", "(", "*", "Maart", "–", "Johann", "Nepomuk", "von", "Fuchs", ",", "Duitse", "chemikus", "en", "mineraloog", "(", "*1774", ")", ".", "Maart", "–", "Sir", "Henry", "Pottinger", ",", "'n", "Britse", "goewerneur", "van", "die", "Kaap", "die", "Goeie", "Hoop", "(", "*", "Junie", "–", "Max", "Stirner", ",", "Duitse", "filosoof", "(", "*1806", ")", ".", "Julie", "–", "Amedeo", "Avogadro", ",", "Italiaanse", "juris", ",", "fisikus", "en", "chemikus", "(", "*1776", ")", "Julie", "–", "Robert", "Schumann", ",", "Duitse", "Romantiese", "komponis", "en", "pianis", "(", "*", "Onbekend", "–", "Augustin", "Thierry", ",", "Franse", "geskiedkundige", "(", "*", "19de", "eeu", "1856" ]
602
https://af.wikipedia.org/wiki/1857
1857
Die jaar 1857 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Donderdag begin het. Dit was die 57ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 6 Januarie – Die Vierkleur word die eerste keer gehys. 18 Februarie – Die Nasionale Selfmoord van Xhosas vind plaas. 17 Desember – Die Hervormingsoorlog begin in Meksiko Onbekend – Sir George Grey bring die Kennaway Girls na die Oos-Kaap. Geboortes Dag onbekend – Thomas Orr, Suid-Afrikaanse minister van finansies († 1937). 2 Februarie – Johann Rissik, landmeter en die eerste Administrateur van Transvaal († 1925). 22 Februarie – Heinrich Hertz, 'n Duitse fisikus († 1894). 30 Maart – Roeland Anthonie Kollewijn, Nederlandse taalkundige, († 1942). 19 Mei – Willem Conradie, predikant in die Nederduitse Gereformeerde Kerk en die skrywer van onder meer die Afrikaanse Kinderbybel († 1925) 31 Mei – Achille Ratti (Later Pous Pius XI), die 259ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk († 1939). 2 Junie – Edward Elgar, Engelse komponis († 1934). 21 Junie – Johannes Baptist Hoffman, Duitse Jesuïete linguis en sendeling tot die Munda-mense in Indië († 1928). 12 Augustus – Sir Henricus Hubertus Juta, 'n speaker en regter van die Kaapkolonie († 1930). 15 Augustus – Albert Ballin, Duitse reder en entrepreneur († 1918). 15 September – William Howard Taft, die 27ste President van die Verenigde State († 1930). 17 September – Konstantin Tsiolkofski, Russiese natuurkundige († 1935). 2 Oktober – MT Steyn, President van die Vrystaat, († 1916). 3 Desember – Joseph Conrad, Engelse skrywer, († 1924). Sterftes 1 Augustus – Peter Frans van Kerckhoven, Vlaamse skrywer en een van die leiers van die vroeë Vlaamse Beweging (* 1818). 2 September – Hinrich Lichtenstein, 'n Duitse geneesheer, skrywer en botanikus (* 1780). 5 September – Auguste Comte, Franse wiskundige en filosoof (* 1798). 19de eeu 1857
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Donderdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Die", "Vierkleur", "word", "die", "eerste", "keer", "gehys", ".", "Februarie", "–", "Die", "Nasionale", "Selfmoord", "van", "Xhosas", "vind", "plaas", ".", "Desember", "–", "Die", "Hervormingsoorlog", "begin", "in", "Meksiko", "Onbekend", "–", "Sir", "George", "Grey", "bring", "die", "Kennaway", "Girls", "na", "die", "Oos-Kaap", ".", "Geboortes", "Dag", "onbekend", "–", "Thomas", "Orr", ",", "Suid-Afrikaanse", "minister", "van", "finansies", "(", "†", "Februarie", "–", "Johann", "Rissik", ",", "landmeter", "en", "die", "eerste", "Administrateur", "van", "Transvaal", "(", "†", "Februarie", "–", "Heinrich", "Hertz", ",", "'n", "Duitse", "fisikus", "(", "†", "Maart", "–", "Roeland", "Anthonie", "Kollewijn", ",", "Nederlandse", "taalkundige", ",", "(", "†", "Mei", "–", "Willem", "Conradie", ",", "predikant", "in", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "en", "die", "skrywer", "van", "onder", "meer", "die", "Afrikaanse", "Kinderbybel", "(", "†", "Mei", "–", "Achille", "Ratti", "(", "Later", "Pous", "Pius", "XI", ")", ",", "diete", "pous", "van", "die", "Rooms-Katolieke", "Kerk", "(", "†", "Junie", "–", "Edward", "Elgar", ",", "Engelse", "komponis", "(", "†", "Junie", "–", "Johannes", "Baptist", "Hoffman", ",", "Duitse", "Jesuïete", "linguis", "en", "sendeling", "tot", "die", "Munda-mense", "in", "Indië", "(", "†", "Augustus", "–", "Sir", "Henricus", "Hubertus", "Juta", ",", "'n", "speaker", "en", "regter", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "†", "Augustus", "–", "Albert", "Ballin", ",", "Duitse", "reder", "en", "entrepreneur", "(", "†", "September", "–", "William", "Howard", "Taft", ",", "diete", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "September", "–", "Konstantin", "Tsiolkofski", ",", "Russiese", "natuurkundige", "(", "†", "Oktober", "–", "MT", "Steyn", ",", "President", "van", "die", "Vrystaat", ",", "(", "†", "Desember", "–", "Joseph", "Conrad", ",", "Engelse", "skrywer", ",", "(", "†", "Sterftes", "Augustus", "–", "Peter", "Frans", "van", "Kerckhoven", ",", "Vlaamse", "skrywer", "en", "een", "van", "die", "leiers", "van", "die", "vroeë", "Vlaamse", "Beweging", "(", "*", "September", "–", "Hinrich", "Lichtenstein", ",", "'n", "Duitse", "geneesheer", ",", "skrywer", "en", "botanikus", "(", "*", "September", "–", "Auguste", "Comte", ",", "Franse", "wiskundige", "en", "filosoof", "(", "*", "19de", "eeu", "1857" ]
603
https://af.wikipedia.org/wiki/1858
1858
Die jaar 1858 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Vrydag begin het. Dit was die 58ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 11 Mei – Minnesota word die 32ste deelstaat van die Verenigde State. 18 September – Giuseppe Sarto (later Pous Pius X) word priester gewy. 29 September – Die Kaapse goewerneur, sir George Grey, bewerkstellig op Aliwal-Noord vrede tussen opperhoof Moshoeshoe van die Basoeto en die Oranje-Vrystaat. Geboortes 1 Januarie – Dirk Balfoort, regisseur, direkteur van die Rederykerskamer Onze Taal, dirigent van die Hollandsche Mannekoor en komponis († 1921). 22 Februarie – Sir Thomas Smartt, leier van die Unionisteparty en kabinetsminister († 1929). 18 Maart – Rudolf Diesel, Duitse ingenieur en uitvinder († 1913). 23 April – Max Planck, Duitse fisikus († 1947). 25 Junie – Georges Courteline, dramaturg († 1929). 16 Julie – Eugène Ysaÿe, Belgiese violis en komponis († 1931). 15 September – Jenő Hubay, Hongaarse violis en komponis († 1937). 27 September – Ewald Auguste Esselen, Prokureur-generaal van die Zuid-Afrikaansche Republiek († 1918) 29 September – Leopoldo Mugnone, Italiaanse dirigent van veral operamusiek († 1941). 5 Oktober – Prins Hendrik van Battenberg, morganatiese afstammeling van die Huis van Hesse († 1896). 19 Oktober – George Albert Boulenger, Belgies-Engelse dier- en plantkundige († 1937). 27 Oktober – Theodore Roosevelt, die 26ste President van die Verenigde State (1901–1909) († 1919). 20 November – Selma Lagerlöf, Sweedse skryfster en ontvanger van die Nobelprys vir Letterkunde († 1940). 27 November – Jens Friis, bevelvoerder van die Skandinawiese Korps in die Tweede Vryheidsoorlog († 1930). 10 Desember – George Simpson, Kanadese politikus († 1906). 22 Desember – Giacomo Puccini, 'n Italiaanse komponis van hoofsaaklik opera († 1924). Sterftes 30 Januarie – Coenraad Jacob Temminck, 'n Nederlandse aristokraat, dierkundige en direkteur van 'n museum (* 1778). 10 Junie – Robert Brown, Skotse plantkundige (* 1773). 13 Desember – Karl Ludwig Philipp Zeyher, Suid-Afrikaanse plantkundige (* 1799). Onbekend – Cornelius Kok II, 'n leier (kaptein) van die Griekwas in Suid-Afrika (* 1778). 19de eeu 1858
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Vrydag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Mei", "–", "Minnesota", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "September", "–", "Giuseppe", "Sarto", "(", "later", "Pous", "Pius", "X", ")", "word", "priester", "gewy", ".", "September", "–", "Die", "Kaapse", "goewerneur", ",", "sir", "George", "Grey", ",", "bewerkstellig", "op", "Aliwal-Noord", "vrede", "tussen", "opperhoof", "Moshoeshoe", "van", "die", "Basoeto", "en", "die", "Oranje-Vrystaat", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Dirk", "Balfoort", ",", "regisseur", ",", "direkteur", "van", "die", "Rederykerskamer", "Onze", "Taal", ",", "dirigent", "van", "die", "Hollandsche", "Mannekoor", "en", "komponis", "(", "†", "Februarie", "–", "Sir", "Thomas", "Smartt", ",", "leier", "van", "die", "Unionisteparty", "en", "kabinetsminister", "(", "†", "Maart", "–", "Rudolf", "Diesel", ",", "Duitse", "ingenieur", "en", "uitvinder", "(", "†", "April", "–", "Max", "Planck", ",", "Duitse", "fisikus", "(", "†", "Junie", "–", "Georges", "Courteline", ",", "dramaturg", "(", "†", "Julie", "–", "Eugène", "Ysaÿe", ",", "Belgiese", "violis", "en", "komponis", "(", "†", "September", "–", "Jenő", "Hubay", ",", "Hongaarse", "violis", "en", "komponis", "(", "†", "September", "–", "Ewald", "Auguste", "Esselen", ",", "Prokureur-generaal", "van", "die", "Zuid-Afrikaansche", "Republiek", "(", "†", "September", "–", "Leopoldo", "Mugnone", ",", "Italiaanse", "dirigent", "van", "veral", "operamusiek", "(", "†", "Oktober", "–", "Prins", "Hendrik", "van", "Battenberg", ",", "morganatiese", "afstammeling", "van", "die", "Huis", "van", "Hesse", "(", "†", "Oktober", "–", "George", "Albert", "Boulenger", ",", "Belgies-Engelse", "dier-", "en", "plantkundige", "(", "†", "Oktober", "–", "Theodore", "Roosevelt", ",", "diete", "President", "van", "die", "Verenigde", "State1909", ")", "(", "†", "November", "–", "Selma", "Lagerlöf", ",", "Sweedse", "skryfster", "en", "ontvanger", "van", "die", "Nobelprys", "vir", "Letterkunde", "(", "†", "November", "–", "Jens", "Friis", ",", "bevelvoerder", "van", "die", "Skandinawiese", "Korps", "in", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "(", "†", "Desember", "–", "George", "Simpson", ",", "Kanadese", "politikus", "(", "†", "Desember", "–", "Giacomo", "Puccini", ",", "'n", "Italiaanse", "komponis", "van", "hoofsaaklik", "opera", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Coenraad", "Jacob", "Temminck", ",", "'n", "Nederlandse", "aristokraat", ",", "dierkundige", "en", "direkteur", "van", "'n", "museum", "(", "*", "Junie", "–", "Robert", "Brown", ",", "Skotse", "plantkundige", "(", "*", "Desember", "–", "Karl", "Ludwig", "Philipp", "Zeyher", ",", "Suid-Afrikaanse", "plantkundige", "(", "*", "Onbekend", "–", "Cornelius", "Kok", "II", ",", "'n", "leier", "(", "kaptein", ")", "van", "die", "Griekwas", "in", "Suid-Afrika", "(", "*", "19de", "eeu", "1858" ]
604
https://af.wikipedia.org/wiki/1859
1859
Die jaar 1859 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Saterdag begin het. Dit was die 59ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 14 Februarie – Oregon word die 33ste deelstaat van die Verenigde State. 7 Maart – Die dorp Jacobsdal word in die Vrystaat gestig. 31 Mei – Die horlosie Big Ben begin loop. 24 Junie – In die Slag van die drie heersers in Solferino, verslaan Sardinië en Frankryk vir Oostenryk in die noorde van Italië. 30 Junie – Jean-François Gravelet (bekend as Blondin) stap oor die Niagara waterval op 'n tou van 335 meter lank en 49 meter bo die water. 4 Julie – Oostenrykers verloor die Slag van Magenta. Die Kerklike Staat kom onder die bewind van Victor Emmanuel II. 5 Julie – Kaptein N. C. Brooks ontdek die Midway-eilande en neem dit in besit namens die Verenigde State. Onbekend – Charles Darwin se On the origin of species by means of natural selection word gepubliseer. Geboortes 27 Januarie – Wilhelm II van Duitsland, laaste koning van Pruise en keiser van Duitsland († 1941). 19 Februarie – Svante Arrhenius, Sweedse chemikus, fisikus en Nobelpryswenner († 1927). 30 Maart – Sir David Pieter de Villiers Graaff, 'n Suid-Afrikaanse nyweraar en kabinetsminister († 1931) 1 April – G.R. von Wielligh, Suid-Afrikaanse skrywer († 1932) 8 April – Edmund Husserl, Duitse filosoof († 1938). 26 April – Groothertog Nikolaas Michailowitsj van Rusland, die oudste seun van groothertog Michail Nikolajewitsj van Rusland († 1919) 1 Mei – Willem Johannes Leyds, 'n Nederlandse prokureur, staatsman en Staatsekretaris in die Zuid-Afrikaansche Republiek († 1940) 15 Mei – Pierre Curie, dokter en ontvanger van die Nobelprys 1903 († 1906). 22 Mei – Sir Arthur Conan Doyle, Britse skrywer († 1930). 19 Julie – Jan Eloff, mynkommissaris van Johannesburg († 1939). 20 September – John William Jagger, Suid-Afrikaanse kabinetsminister en sakeman († 1930). 20 September – Cyriel Buysse, Vlaamse naturalistiese skrywer en dramaturg († 1932). 30 September – Ds. Philip Snyman, predikant in twee gemeentes van die Gereformeerde Kerk († 1900). 9 Oktober – Alfred Dreyfus, bekend vir die Dreyfus-saak († 1935). 18 Oktober – Henri Bergson, Franse filosoof († 1941). 26 Oktober – Arthur Friedheim, Duits-Russiese pianis en komponis († 1932). 15 Desember – L. L. Zamenhof, ontwikkelaar van Esperanto († 1917). Sterftes 20 Januarie – Bettina von Arnim, Duitse skryfster van die Romantiek (* 1785). 6 Mei – Alexander von Humboldt, Duitse wetenskaplike en ontdekkingsreisiger (* 1769). 8 Julie – Oscar I van Swede, van 8 Maart 1844 tot met sy dood koning van Swede en Noorweë (* 1799). 15 September – Isambard Kingdom Brunel, Engelse meganiese en siviele ingenieur (* 1806). 13 November – Prudens van Duyse, Vlaamse skrywer(* 1804). 19de eeu 1859
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Saterdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Februarie", "–", "Oregon", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "Maart", "–", "Die", "dorp", "Jacobsdal", "word", "in", "die", "Vrystaat", "gestig", ".", "Mei", "–", "Die", "horlosie", "Big", "Ben", "begin", "loop", ".", "Junie", "–", "In", "die", "Slag", "van", "die", "drie", "heersers", "in", "Solferino", ",", "verslaan", "Sardinië", "en", "Frankryk", "vir", "Oostenryk", "in", "die", "noorde", "van", "Italië", ".", "Junie", "–", "Jean-François", "Gravelet", "(", "bekend", "as", "Blondin", ")", "stap", "oor", "die", "Niagara", "waterval", "op", "'n", "tou", "vanmeter", "lank", "enmeter", "bo", "die", "water", ".", "Julie", "–", "Oostenrykers", "verloor", "die", "Slag", "van", "Magenta", ".", "Die", "Kerklike", "Staat", "kom", "onder", "die", "bewind", "van", "Victor", "Emmanuel", "II", ".", "Julie", "–", "Kaptein", "N.", "C", ".", "Brooks", "ontdek", "die", "Midway-eilande", "en", "neem", "dit", "in", "besit", "namens", "die", "Verenigde", "State", ".", "Onbekend", "–", "Charles", "Darwin", "se", "On", "the", "origin", "of", "species", "by", "means", "of", "natural", "selection", "word", "gepubliseer", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Wilhelm", "II", "van", "Duitsland", ",", "laaste", "koning", "van", "Pruise", "en", "keiser", "van", "Duitsland", "(", "†", "Februarie", "–", "Svante", "Arrhenius", ",", "Sweedse", "chemikus", ",", "fisikus", "en", "Nobelpryswenner", "(", "†", "Maart", "–", "Sir", "David", "Pieter", "de", "Villiers", "Graaff", ",", "'n", "Suid-Afrikaanse", "nyweraar", "en", "kabinetsminister", "(", "†", "April", "–", "G.R", ".", "von", "Wielligh", ",", "Suid-Afrikaanse", "skrywer", "(", "†", "April", "–", "Edmund", "Husserl", ",", "Duitse", "filosoof", "(", "†", "April", "–", "Groothertog", "Nikolaas", "Michailowitsj", "van", "Rusland", ",", "die", "oudste", "seun", "van", "groothertog", "Michail", "Nikolajewitsj", "van", "Rusland", "(", "†", "Mei", "–", "Willem", "Johannes", "Leyds", ",", "'n", "Nederlandse", "prokureur", ",", "staatsman", "en", "Staatsekretaris", "in", "die", "Zuid-Afrikaansche", "Republiek", "(", "†", "Mei", "–", "Pierre", "Curie", ",", "dokter", "en", "ontvanger", "van", "die", "Nobelprys", "(", "†", "Mei", "–", "Sir", "Arthur", "Conan", "Doyle", ",", "Britse", "skrywer", "(", "†", "Julie", "–", "Jan", "Eloff", ",", "mynkommissaris", "van", "Johannesburg", "(", "†", "September", "–", "John", "William", "Jagger", ",", "Suid-Afrikaanse", "kabinetsminister", "en", "sakeman", "(", "†", "September", "–", "Cyriel", "Buysse", ",", "Vlaamse", "naturalistiese", "skrywer", "en", "dramaturg", "(", "†", "September", "–", "Ds", ".", "Philip", "Snyman", ",", "predikant", "in", "twee", "gemeentes", "van", "die", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "†", "Oktober", "–", "Alfred", "Dreyfus", ",", "bekend", "vir", "die", "Dreyfus-saak", "(", "†", "Oktober", "–", "Henri", "Bergson", ",", "Franse", "filosoof", "(", "†", "Oktober", "–", "Arthur", "Friedheim", ",", "Duits-Russiese", "pianis", "en", "komponis", "(", "†", "Desember", "–", "L", ".", "L", ".", "Zamenhof", ",", "ontwikkelaar", "van", "Esperanto", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Bettina", "von", "Arnim", ",", "Duitse", "skryfster", "van", "die", "Romantiek", "(", "*", "Mei", "–", "Alexander", "von", "Humboldt", ",", "Duitse", "wetenskaplike", "en", "ontdekkingsreisiger", "(", "*", "Julie", "–", "Oscar", "I", "van", "Swede", ",", "vanMaarttot", "met", "sy", "dood", "koning", "van", "Swede", "en", "Noorweë", "(", "*", "September", "–", "Isambard", "Kingdom", "Brunel", ",", "Engelse", "meganiese", "en", "siviele", "ingenieur", "(", "*", "November", "–", "Prudens", "van", "Duyse", ",", "Vlaamse", "skrywer", "(", "*", "19de", "eeu", "1859" ]
605
https://af.wikipedia.org/wiki/1860
1860
Die jaar 1860 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Sondag begin het. Dit was die 60ste jaar van die 19de eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure Die Republiek van Lydenburg word by die Zuid-Afrikaansche Republiek ingelyf. Die Nederduits Gereformeerde Gemeente Jacobsdal kom in 1860 tot stand. Die eerste Indiërs word as ingeboekte werkers na Suid-Afrika gebring om in die suikerrietvelde van Natal te werk. 18 September – Die pouslike Zouave word verslaan by Castelfidardo. Abraham Lincoln word tot president van die Verenigde State verkies. Savoye word deur Frankryk geannekseer. Geboortes Onbekend – Henry Charles Hull, Suid-Afrikaanse kabinetsminister († 1932). 3 April – Frederik van Eeden, Nederlandse skrywer, digter en psigiater († 1932). 9 April – Emily Hobhouse, Britse menseregteaktivis († 1926). 13 April – James Ensor, Belgiese skilder († 1949). 2 Mei – Theodor Herzl, Joods-Oostenrykse joernalis en uitgewer, stigter van die Zionisme († 1904). 9 Mei – J.M. Barrie, Skotse skrywer († 1937). 20 Mei – Eduard Buchner, Duitse chemikus en simoloog († 1917). 13 Junie – Groothertog Dmitri Konstantinowitsj van Rusland, seun van groothertog Konstantyn Nikolajewitsj van Rusland en ’n neef van tsaar Aleksander III († 1919). 7 Julie – Gustav Mahler, Tsjeggies-Oostenrykse komponis en dirigent († 1911). 7 September – Anna Mary Moses, beter bekend as Grandma Moses, Amerikaanse volkskunstenares († 1961). 3 Oktober – Groothertog Paul Aleksandrowitsj van Rusland, die sesde oudste seun en jongste kind van Aleksander II van Rusland en sy eerste vrou, Maria Aleksandrowna († 1919). Sterftes 14 Maart – Carl von Ghega, Oostenrykse spoorwegingenieur (* 1802). 12 September – Sir Harry Smith, 'n Britse goewerneur en hoëkommissaris aan die Kaapkolonie (* 1787). 19de eeu 1860
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Sondag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Die", "Republiek", "van", "Lydenburg", "word", "by", "die", "Zuid-Afrikaansche", "Republiek", "ingelyf", ".", "Die", "Nederduits", "Gereformeerde", "Gemeente", "Jacobsdal", "kom", "intot", "stand", ".", "Die", "eerste", "Indiërs", "word", "as", "ingeboekte", "werkers", "na", "Suid-Afrika", "gebring", "om", "in", "die", "suikerrietvelde", "van", "Natal", "te", "werk", ".", "September", "–", "Die", "pouslike", "Zouave", "word", "verslaan", "by", "Castelfidardo", ".", "Abraham", "Lincoln", "word", "tot", "president", "van", "die", "Verenigde", "State", "verkies", ".", "Savoye", "word", "deur", "Frankryk", "geannekseer", ".", "Geboortes", "Onbekend", "–", "Henry", "Charles", "Hull", ",", "Suid-Afrikaanse", "kabinetsminister", "(", "†", "April", "–", "Frederik", "van", "Eeden", ",", "Nederlandse", "skrywer", ",", "digter", "en", "psigiater", "(", "†", "April", "–", "Emily", "Hobhouse", ",", "Britse", "menseregteaktivis", "(", "†", "April", "–", "James", "Ensor", ",", "Belgiese", "skilder", "(", "†", "Mei", "–", "Theodor", "Herzl", ",", "Joods-Oostenrykse", "joernalis", "en", "uitgewer", ",", "stigter", "van", "die", "Zionisme", "(", "†", "Mei", "–", "J.", "M", ".", "Barrie", ",", "Skotse", "skrywer", "(", "†", "Mei", "–", "Eduard", "Buchner", ",", "Duitse", "chemikus", "en", "simoloog", "(", "†", "Junie", "–", "Groothertog", "Dmitri", "Konstantinowitsj", "van", "Rusland", ",", "seun", "van", "groothertog", "Konstantyn", "Nikolajewitsj", "van", "Rusland", "en", "’n", "neef", "van", "tsaar", "Aleksander", "III", "(", "†", "Julie", "–", "Gustav", "Mahler", ",", "Tsjeggies-Oostenrykse", "komponis", "en", "dirigent", "(", "†", "September", "–", "Anna", "Mary", "Moses", ",", "beter", "bekend", "as", "Grandma", "Moses", ",", "Amerikaanse", "volkskunstenares", "(", "†", "Oktober", "–", "Groothertog", "Paul", "Aleksandrowitsj", "van", "Rusland", ",", "die", "sesde", "oudste", "seun", "en", "jongste", "kind", "van", "Aleksander", "II", "van", "Rusland", "en", "sy", "eerste", "vrou", ",", "Maria", "Aleksandrowna", "(", "†", "Sterftes", "Maart", "–", "Carl", "von", "Ghega", ",", "Oostenrykse", "spoorwegingenieur", "(", "*", "September", "–", "Sir", "Harry", "Smith", ",", "'n", "Britse", "goewerneur", "en", "hoëkommissaris", "aan", "die", "Kaapkolonie", "(", "*", "19de", "eeu", "1860" ]
606
https://af.wikipedia.org/wiki/1861
1861
Die jaar 1861 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Dinsdag begin het. Dit was die 61ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 1 Januarie – Die Hervormingsoorlog kom tot 'n einde Meksiko. 27 Januarie – Ds. A.J. Begemann word as die eerste predikant van Pretoria bevestig. 29 Januarie – Kansas word die 34ste deelstaat van die Verenigde State. 18 Februarie – Jefferson Davis word in Montgomery, Alabama ingesweer as president van die Gekonfedereerde State van Amerika. 17 Maart – Die koninkryk Italië word geproklameer. Victor Emmanuel word koning. 12 April – Die Amerikaanse Burgeroorlog begin by Fort Sumter. 13 April – Fort Sumter gee oor. 8 Mei – Amerikaanse Burgeroorlog: Richmond, Virginië word verklaar as die hoofstad van die Konfederale State van Amerika. 24 Junie – Tennessee word die 11de deelstaat wat van die Verenigde State afskei en by die Gekonfedereerde State van Amerika aansluit. 21 Julie – Amerikaanse Burgeroorlog: Die eerste Slag van Bull Run vind plaas. In Rusland word die lyfeienskap opgehef. Geboortes Onbekend – Mehmet VI, die laaste sultan van die Ottomaanse Ryk († 1926) 6 Januarie – Victor Horta, Belgiese argitek en ontwerper († 1947). 13 Februarie – Ds. David Wilcocks, Afrikaanse predikant wat tronkstraf uitgedien het vir dankgebede ná Boereoorwinnings by Colenso en Magersfontein († 1944). 15 Februarie – Alfred North Whitehead, Brits-Amerikaanse filosoof, fisikus en wiskundige († 1947). 27 Februarie – Rudolf Steiner, Oostenrykse esoteriese denker, filosoof en opvoedkundige († 1925). 7 Mei – Rabindranath Tagore, Bengaalse digter en Nobelpryswenner († 1941). 21 Julie – Genl. Jan Celliers, Boerekryger († 1931). 23 September – Robert Bosch, Duitse nyweraar, ingenieur en uitvinder († 1942). 10 Oktober – Fridtjof Nansen, Noorse ontdekkingsreisiger en wenner van die Nobelprys vir Vrede († 1930). 16 Oktober – Groothertog Michail Michailowitsj van Rusland, die tweede oudste seun van groothertog Michail Nikolajewitsj van Rusland († 1929). 25 Desember – Sam Allen, Amerikaanse akteur († 1934). Sterftes 26 Maart – Hans Dons de Lange, 'n Voortrekkerverkenner (* 1799). 29 Mei – Joachim Lelewel, Poolse geskiedkundige, muntkundige en vryheidsvegter (* 1786). 6 Junie – Camillo Benso di Cavour, die vader en argitek van Italiaanse eenheid (* 1810). 25 Junie – Abdülmecid I, 'n sultan van die Ottomaanse Ryk (* 1823). 14 Desember – Prins Albert van Sakse-Koburg en Gotha, later SKH die Prinsgemaal, was die eggenoot van koningin Victoria (* 1819). 19de eeu 1861
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Dinsdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Die", "Hervormingsoorlog", "kom", "tot", "'n", "einde", "Meksiko", ".", "Januarie", "–", "Ds", ".", "A.J", ".", "Begemann", "word", "as", "die", "eerste", "predikant", "van", "Pretoria", "bevestig", ".", "Januarie", "–", "Kansas", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "Februarie", "–", "Jefferson", "Davis", "word", "in", "Montgomery", ",", "Alabama", "ingesweer", "as", "president", "van", "die", "Gekonfedereerde", "State", "van", "Amerika", ".", "Maart", "–", "Die", "koninkryk", "Italië", "word", "geproklameer", ".", "Victor", "Emmanuel", "word", "koning", ".", "April", "–", "Die", "Amerikaanse", "Burgeroorlog", "begin", "by", "Fort", "Sumter", ".", "April", "–", "Fort", "Sumter", "gee", "oor", ".", "Mei", "–", "Amerikaanse", "Burgeroorlog", ":", "Richmond", ",", "Virginië", "word", "verklaar", "as", "die", "hoofstad", "van", "die", "Konfederale", "State", "van", "Amerika", ".", "Junie", "–", "Tennessee", "word", "diee", "deelstaat", "wat", "van", "die", "Verenigde", "State", "afskei", "en", "by", "die", "Gekonfedereerde", "State", "van", "Amerika", "aansluit", ".", "Julie", "–", "Amerikaanse", "Burgeroorlog", ":", "Die", "eerste", "Slag", "van", "Bull", "Run", "vind", "plaas", ".", "In", "Rusland", "word", "die", "lyfeienskap", "opgehef", ".", "Geboortes", "Onbekend", "–", "Mehmet", "VI", ",", "die", "laaste", "sultan", "van", "die", "Ottomaanse", "Ryk", "(", "†", "Januarie", "–", "Victor", "Horta", ",", "Belgiese", "argitek", "en", "ontwerper", "(", "†", "Februarie", "–", "Ds", ".", "David", "Wilcocks", ",", "Afrikaanse", "predikant", "wat", "tronkstraf", "uitgedien", "het", "vir", "dankgebede", "ná", "Boereoorwinnings", "by", "Colenso", "en", "Magersfontein", "(", "†", "Februarie", "–", "Alfred", "North", "Whitehead", ",", "Brits-Amerikaanse", "filosoof", ",", "fisikus", "en", "wiskundige", "(", "†", "Februarie", "–", "Rudolf", "Steiner", ",", "Oostenrykse", "esoteriese", "denker", ",", "filosoof", "en", "opvoedkundige", "(", "†", "Mei", "–", "Rabindranath", "Tagore", ",", "Bengaalse", "digter", "en", "Nobelpryswenner", "(", "†", "Julie", "–", "Genl", ".", "Jan", "Celliers", ",", "Boerekryger", "(", "†", "September", "–", "Robert", "Bosch", ",", "Duitse", "nyweraar", ",", "ingenieur", "en", "uitvinder", "(", "†", "Oktober", "–", "Fridtjof", "Nansen", ",", "Noorse", "ontdekkingsreisiger", "en", "wenner", "van", "die", "Nobelprys", "vir", "Vrede", "(", "†", "Oktober", "–", "Groothertog", "Michail", "Michailowitsj", "van", "Rusland", ",", "die", "tweede", "oudste", "seun", "van", "groothertog", "Michail", "Nikolajewitsj", "van", "Rusland", "(", "†", "Desember", "–", "Sam", "Allen", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "†", "Sterftes", "Maart", "–", "Hans", "Dons", "de", "Lange", ",", "'n", "Voortrekkerverkenner", "(", "*", "Mei", "–", "Joachim", "Lelewel", ",", "Poolse", "geskiedkundige", ",", "muntkundige", "en", "vryheidsvegter", "(", "*", "Junie", "–", "Camillo", "Benso", "di", "Cavour", ",", "die", "vader", "en", "argitek", "van", "Italiaanse", "eenheid", "(", "*", "Junie", "–", "Abdülmecid", "I", ",", "'n", "sultan", "van", "die", "Ottomaanse", "Ryk", "(", "*", "Desember", "–", "Prins", "Albert", "van", "Sakse-Koburg", "en", "Gotha", ",", "later", "SKH", "die", "Prinsgemaal", ",", "was", "die", "eggenoot", "van", "koningin", "Victoria", "(", "*", "19de", "eeu", "1861" ]
607
https://af.wikipedia.org/wiki/17de%20eeu
17de eeu
Die 17de eeu het in die jaar 1601 'n aanvang geneem en teen die einde van die jaar 1700 ten einde geloop. 2de millennium Eeue Vroegmoderne tydperk Moderne tydperk
[ "Diee", "eeu", "het", "in", "die", "jaar'n", "aanvang", "geneem", "en", "teen", "die", "einde", "van", "die", "jaarten", "einde", "geloop.", "2de", "millennium", "Eeue", "Vroegmoderne", "tydperk", "Moderne", "tydperk" ]
609
https://af.wikipedia.org/wiki/2008
2008
Die jaar 2008 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Dinsdag begin het. Dit was die 8ste jaar van die 21ste eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Die jaar is deur die VN tot die Jaar van die planeet Aarde verklaar. Gebeure 1 Januarie – Die Euro word ingelei in Malta, Siprus, Akrotiri en Dhekelië. 24 Januarie – Irak neem 'n nuwe vlag in gebruik. 5 Februarie – Die nuwe Franse hoësnelheidstrein AGV word in die Wes-Franse stad La Rochelle amptelik bekend gestel. 17 Februarie – Kosovo verklaar onafhanklikheid van Serwië. 1 April – Ian Khama volg Festus Mogae op as President van Botswana. 1 Mei – Hemelvaartsdag. 24 Augustus – Opening van die 29ste Olimpiese Somerspele in Beijing, Volksrepubliek China. 26 Augustus – Die Russiese president Dmitri Medwedef onderteken die wet, waardeur die selfverklaarde Abchasië en Suid-Ossetië as onafhanklike republieke erken word. 6 September – Opening van die 13de Paralimpiese Somerspele in Beijing, Volksrepubliek China. 21 September – President Thabo Mbeki van Suid-Afrika bedank op versoek van die African National Congress. 25 September – Kgalema Motlanthe word verkies as die President van Suid-Afrika. 4 November – Barack Obama wen die presidensiële verkiesing in die Verenigde State van Amerika. 7 Desember – John Atta Mills wen die presidensiële verkiesing in Ghana. 8 Desember – Handves 08 'n internetversoekskrif waarin politieke hervorming in die Volksrepubliek China geëis word, word in die land gepubliseer. Geboortes 14 Junie – Giulia Benite, Brasiliaanse aktrise. Sterftes 7 Januarie – Alwyn Schlebusch, Suid-Afrikaanse politikus en staatsman (* 1917). 11 Januarie – Sir Edmund Hillary, Nieu-Seeland, eerste persoon wat Everest uitgeklim het (* 1919). 22 Januarie – Heath Ledger, Australiese akteur (* 1979). 25 Januarie – Christopher Allport, Amerikaanse akteur (* 1947). 11 Maart – Phyllis Spira, Suid-Afrikaanse ballerina (* 1943). 19 Maart – Arthur C. Clarke, Amerikaanse wetenskapsfiksieskrywer (* 1917). 19 Maart – Hugo Claus, toonaangewende Vlaamse skrywer (* 1929). 5 April – Charlton Heston, Amerikaanse akteur (* 1923). 24 Mei – Rob Knox, Britse akteur (* 1989). 2 Junie – Mel Ferrer, Amerikaanse akteur en vervaardiger (* 1917). 22 Junie – Ryne de Beer, Suid-Afrika se fluitende predikantsvrou (* 1932). 22 Junie – George Carlin, Amerikaanse komediant (* 1937). 2 Julie – Joe Nhlanhla, Suid-Afrikaanse ANC-politikus (* 1936). 11 Julie – Michael DeBakey, bekende hartchirurg wat die hartvatomleidingchirurgie uitgevind het (* 1908). 14 Julie – Mike Schutte, Suid-Afrikaanse swaargewig bokskampioen (* 1950). 10 Augustus – Isaac Hayes, Amerikaanse musikant (* 1942). 11 Augustus – Fred Sinowatz, Oostenrykse politikus en staatsman, kanselier van Oostenryk (* 1929). 11 Augustus – George Furth, Amerikaanse akteur (* 1932). 15 Augustus – Vic Toweel, Suid-Afrikaanse bokslegende en voormalige kapokgewig-wêreldkampioen (* 1928) 26 Augustus – Ds. Phil Olivier, predikant van die Nederduitse Gereformeerde Kerk, assistentredakteur van die Kerkbode en samesteller van Ons gemeentelike feesalbum (* 1918). 28 Augustus – George Weideman, Afrikaanse skrywer, digter en dramaturg (* 1947). 26 September – Paul Newman, Amerikaanse akteur (* 1925). 1 Oktober – Audrey Blignault, Afrikaanse skrywer (* 1916). 15 Oktober – Edie Adams, Amerikaanse sangeres en aktrise (* 1927). 28 Oktober – Buck Adams, Amerikaanse pornografiese akteur (* 1955). 10 November – Miriam Makeba, Suid-Afrikaanse musieklegende sterf aan 'n hartaanval, kort na 'n optrede in Italië (* 1932). 25 Desember – Eartha Kitt, Amerikaanse sangeres, danseres en aktrise (* 1927). 21ste eeu
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Dinsdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Die", "jaar", "is", "deur", "die", "VN", "tot", "die", "Jaar", "van", "die", "planeet", "Aarde", "verklaar", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Die", "Euro", "word", "ingelei", "in", "Malta", ",", "Siprus", ",", "Akrotiri", "en", "Dhekelië", ".", "Januarie", "–", "Irak", "neem", "'n", "nuwe", "vlag", "in", "gebruik", ".", "Februarie", "–", "Die", "nuwe", "Franse", "hoësnelheidstrein", "AGV", "word", "in", "die", "Wes-Franse", "stad", "La", "Rochelle", "amptelik", "bekend", "gestel", ".", "Februarie", "–", "Kosovo", "verklaar", "onafhanklikheid", "van", "Serwië", ".", "April", "–", "Ian", "Khama", "volg", "Festus", "Mogae", "op", "as", "President", "van", "Botswana", ".", "Mei", "–", "Hemelvaartsdag", ".", "Augustus", "–", "Opening", "van", "diete", "Olimpiese", "Somerspele", "in", "Beijing", ",", "Volksrepubliek", "China", ".", "Augustus", "–", "Die", "Russiese", "president", "Dmitri", "Medwedef", "onderteken", "die", "wet", ",", "waardeur", "die", "selfverklaarde", "Abchasië", "en", "Suid-Ossetië", "as", "onafhanklike", "republieke", "erken", "word", ".", "September", "–", "Opening", "van", "diee", "Paralimpiese", "Somerspele", "in", "Beijing", ",", "Volksrepubliek", "China", ".", "September", "–", "President", "Thabo", "Mbeki", "van", "Suid-Afrika", "bedank", "op", "versoek", "van", "die", "African", "National", "Congress", ".", "September", "–", "Kgalema", "Motlanthe", "word", "verkies", "as", "die", "President", "van", "Suid-Afrika", ".", "November", "–", "Barack", "Obama", "wen", "die", "presidensiële", "verkiesing", "in", "die", "Verenigde", "State", "van", "Amerika", ".", "Desember", "–", "John", "Atta", "Mills", "wen", "die", "presidensiële", "verkiesing", "in", "Ghana", ".", "Desember", "–", "Handves'n", "internetversoekskrif", "waarin", "politieke", "hervorming", "in", "die", "Volksrepubliek", "China", "geëis", "word", ",", "word", "in", "die", "land", "gepubliseer", ".", "Geboortes", "Junie", "–", "Giulia", "Benite", ",", "Brasiliaanse", "aktrise", ".", "Sterftes", "Januarie", "–", "Alwyn", "Schlebusch", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "en", "staatsman", "(", "*", "Januarie", "–", "Sir", "Edmund", "Hillary", ",", "Nieu-Seeland", ",", "eerste", "persoon", "wat", "Everest", "uitgeklim", "het", "(", "*", "Januarie", "–", "Heath", "Ledger", ",", "Australiese", "akteur", "(", "*", "Januarie", "–", "Christopher", "Allport", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "*", "Maart", "–", "Phyllis", "Spira", ",", "Suid-Afrikaanse", "ballerina", "(", "*", "Maart", "–", "Arthur", "C", ".", "Clarke", ",", "Amerikaanse", "wetenskapsfiksieskrywer", "(", "*", "Maart", "–", "Hugo", "Claus", ",", "toonaangewende", "Vlaamse", "skrywer", "(", "*", "April", "–", "Charlton", "Heston", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "*", "Mei", "–", "Rob", "Knox", ",", "Britse", "akteur", "(", "*", "Junie", "–", "Mel", "Ferrer", ",", "Amerikaanse", "akteur", "en", "vervaardiger", "(", "*", "Junie", "–", "Ryne", "de", "Beer", ",", "Suid-Afrika", "se", "fluitende", "predikantsvrou", "(", "*", "Junie", "–", "George", "Carlin", ",", "Amerikaanse", "komediant", "(", "*", "Julie", "–", "Joe", "Nhlanhla", ",", "Suid-Afrikaanse", "ANC-politikus", "(", "*", "Julie", "–", "Michael", "DeBakey", ",", "bekende", "hartchirurg", "wat", "die", "hartvatomleidingchirurgie", "uitgevind", "het", "(", "*", "Julie", "–", "Mike", "Schutte", ",", "Suid-Afrikaanse", "swaargewig", "bokskampioen", "(", "*", "Augustus", "–", "Isaac", "Hayes", ",", "Amerikaanse", "musikant", "(", "*", "Augustus", "–", "Fred", "Sinowatz", ",", "Oostenrykse", "politikus", "en", "staatsman", ",", "kanselier", "van", "Oostenryk", "(", "*", "Augustus", "–", "George", "Furth", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "*", "Augustus", "–", "Vic", "Toweel", ",", "Suid-Afrikaanse", "bokslegende", "en", "voormalige", "kapokgewig-wêreldkampioen", "(", "*", "Augustus", "–", "Ds", ".", "Phil", "Olivier", ",", "predikant", "van", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", ",", "assistentredakteur", "van", "die", "Kerkbode", "en", "samesteller", "van", "Ons", "gemeentelike", "feesalbum", "(", "*", "Augustus", "–", "George", "Weideman", ",", "Afrikaanse", "skrywer", ",", "digter", "en", "dramaturg", "(", "*", "September", "–", "Paul", "Newman", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "*", "Oktober", "–", "Audrey", "Blignault", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "*", "Oktober", "–", "Edie", "Adams", ",", "Amerikaanse", "sangeres", "en", "aktrise", "(", "*", "Oktober", "–", "Buck", "Adams", ",", "Amerikaanse", "pornografiese", "akteur", "(", "*", "November", "–", "Miriam", "Makeba", ",", "Suid-Afrikaanse", "musieklegende", "sterf", "aan", "'n", "hartaanval", ",", "kort", "na", "'n", "optrede", "in", "Italië", "(", "*", "Desember", "–", "Eartha", "Kitt", ",", "Amerikaanse", "sangeres", ",", "danseres", "en", "aktrise", "(", "*", "21ste", "eeu" ]
610
https://af.wikipedia.org/wiki/1842
1842
Die jaar 1842 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Saterdag begin het. Dit was die 42ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 24 Januarie – Pous Gregorius XVI stel Friedrich Johannes Jacob Celestin von Schwarzenberg, aartsbiskop van Salzburg en Cosimo Corsi, dekaan van Roomse Rota aan as kardinale. 20 Maart – Narkose die eerste keer gebruik in 'n operasie. 23 Mei – Die Beleg van Congella begin. 28 Augustus – Die skip Waterloo vergaan het met groot lewensverlies by die mond van die Soutrivier in Tafelbaai. 7 Desember – Die New York Filharmoniese orkes lewer hulle eerste konsert. Geboortes 25 Februarie – Karl May, Duitse skrywer van hoofsaaklik avontuurstories († 1912). 12 Mei – Jules Massenet, Franse komponis († 1912). 15 Junie – Sir John de Villiers, Hoofregter van die Kaapkolonie en die eerste Hoofregter van die Unie van Suid-Afrika († 1914). 29 Augustus – Albert Henry Hime, Eerste Minister van Natal († 1919). 21/22 September – Abdülhamid II, sultan van die Ottomaanse Ryk († 1918) 9 Desember – Pjotr Kropotkin, Russiese dierkundige, geograaf en filoloog († 1921). onbekend – Crazy Horse, "Inheemse Amerikaner" van die Oglala Lakota († 1877). Sterftes 4 Oktober – Sir Galbraith Lowry Cole, die vyfde Britse goewerneur van die Kaap die Goeie Hoop (* 1772) 19de eeu 1842
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Saterdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Pous", "Gregorius", "XVI", "stel", "Friedrich", "Johannes", "Jacob", "Celestin", "von", "Schwarzenberg", ",", "aartsbiskop", "van", "Salzburg", "en", "Cosimo", "Corsi", ",", "dekaan", "van", "Roomse", "Rota", "aan", "as", "kardinale", ".", "Maart", "–", "Narkose", "die", "eerste", "keer", "gebruik", "in", "'n", "operasie", ".", "Mei", "–", "Die", "Beleg", "van", "Congella", "begin", ".", "Augustus", "–", "Die", "skip", "Waterloo", "vergaan", "het", "met", "groot", "lewensverlies", "by", "die", "mond", "van", "die", "Soutrivier", "in", "Tafelbaai", ".", "Desember", "–", "Die", "New", "York", "Filharmoniese", "orkes", "lewer", "hulle", "eerste", "konsert", ".", "Geboortes", "Februarie", "–", "Karl", "May", ",", "Duitse", "skrywer", "van", "hoofsaaklik", "avontuurstories", "(", "†", "Mei", "–", "Jules", "Massenet", ",", "Franse", "komponis", "(", "†", "Junie", "–", "Sir", "John", "de", "Villiers", ",", "Hoofregter", "van", "die", "Kaapkolonie", "en", "die", "eerste", "Hoofregter", "van", "die", "Unie", "van", "Suid-Afrika", "(", "†", "Augustus", "–", "Albert", "Henry", "Hime", ",", "Eerste", "Minister", "van", "Natal", "(", "†", "22", "September", "–", "Abdülhamid", "II", ",", "sultan", "van", "die", "Ottomaanse", "Ryk", "(", "†", "Desember", "–", "Pjotr", "Kropotkin", ",", "Russiese", "dierkundige", ",", "geograaf", "en", "filoloog", "(", "†", "onbekend", "–", "Crazy", "Horse", ",", "\"", "Inheemse", "Amerikaner", "\"", "van", "die", "Oglala", "Lakota", "(", "†", "Sterftes", "Oktober", "–", "Sir", "Galbraith", "Lowry", "Cole", ",", "die", "vyfde", "Britse", "goewerneur", "van", "die", "Kaap", "die", "Goeie", "Hoop", "(", "*", "19de", "eeu", "1842" ]
611
https://af.wikipedia.org/wiki/1843
1843
Die jaar 1843 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Sondag begin het. Dit was die 43ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 27 Januarie – Pous Gregorius XVI stel vier nuwe kardinale aan, waaronder Francesco di Paola Villadecani, aartsbiskop van Messina. 27 April – Gioacchino Pecci (later Pous Leo XIII) word aartsbiskop van Damietta. 19 Junie – Pous Gregorius XVI stel Francisco de São Luiz Saraiva, O.S.B., patriarg van Lissabon en Antonio Maria Cadolini, C.R.S.P., biskop van Ancona aan as kardinale Onbekend – John Montagu word Koloniale Sekretaris van die Kaapkolonie. Meteorologie Die uitvinding van die telegraaf Geboortes 10 Januarie – Willem Petrus de Villiers, predikant in die NG Kerk, lid van die Kaapse Wetgewende Vergadering, kampvegter vir Christelike Nasionale Onderwys en taalstryder († 1908). 29 Januarie – William McKinley, Amerikaanse staatsman en 25ste President van die Verenigde State († 1901). 11 Maart – C.P. Hoogenhout, een van die agt stigters van die Genootskap van Regte Afrikaners († 1922). 15 April – Henry James Amerikaanse skrywer en literê kritikus († 1916). 3 Junie – Frederik II, koning van Denemarke († 1912). 12 Junie – Sir David Gill, 'n Skotse sterrekundige en hoof van die Kaapse Sterrewag († 1914). 15 Junie – Edvard Grieg, Noorse komponis († 1907). 13 Augustus – Arthur Lasenby Liberty, Engelse koopman en entrepreneur († 1917). 3 Desember – William Forbes Gatacre, Britse generaal tydens die Tweede Vryheidsoorlog († 1906). 11 Desember – Robert Koch, bakterioloog en 1905 Nobelpryswenner († 1910). Sterftes 28 April – Noah Webster, Amerikaanse leksikograaf, politieke skrywer, vertaler en uitgewer (* 1758). 24 Mei – Sylvestre François Lacroix, Franse wiskundige (* 1765). 7 Junie – Friedrich Hölderlin, Duitse digter en bibliotekaris (* 1770). 12 Desember – Willem I van Nederland, Prins van Oranje en die eerste koning van Nederland (* 1772). Gepubliseer Fiksie 19 Desember – A Christmas Carol deur Charles Dickens. 19de eeu 1843
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Sondag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Pous", "Gregorius", "XVI", "stel", "vier", "nuwe", "kardinale", "aan", ",", "waaronder", "Francesco", "di", "Paola", "Villadecani", ",", "aartsbiskop", "van", "Messina", ".", "April", "–", "Gioacchino", "Pecci", "(", "later", "Pous", "Leo", "XIII", ")", "word", "aartsbiskop", "van", "Damietta", ".", "Junie", "–", "Pous", "Gregorius", "XVI", "stel", "Francisco", "de", "São", "Luiz", "Saraiva", ",", "O.", "S.B", ".", ",", "patriarg", "van", "Lissabon", "en", "Antonio", "Maria", "Cadolini", ",", "C.R.", "S.P", ".", ",", "biskop", "van", "Ancona", "aan", "as", "kardinale", "Onbekend", "–", "John", "Montagu", "word", "Koloniale", "Sekretaris", "van", "die", "Kaapkolonie", ".", "Meteorologie", "Die", "uitvinding", "van", "die", "telegraaf", "Geboortes", "Januarie", "–", "Willem", "Petrus", "de", "Villiers", ",", "predikant", "in", "die", "NG", "Kerk", ",", "lid", "van", "die", "Kaapse", "Wetgewende", "Vergadering", ",", "kampvegter", "vir", "Christelike", "Nasionale", "Onderwys", "en", "taalstryder", "(", "†", "Januarie", "–", "William", "McKinley", ",", "Amerikaanse", "staatsman", "ente", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "Maart", "–", "C.P", ".", "Hoogenhout", ",", "een", "van", "die", "agt", "stigters", "van", "die", "Genootskap", "van", "Regte", "Afrikaners", "(", "†", "April", "–", "Henry", "James", "Amerikaanse", "skrywer", "en", "literê", "kritikus", "(", "†", "Junie", "–", "Frederik", "II", ",", "koning", "van", "Denemarke", "(", "†", "Junie", "–", "Sir", "David", "Gill", ",", "'n", "Skotse", "sterrekundige", "en", "hoof", "van", "die", "Kaapse", "Sterrewag", "(", "†", "Junie", "–", "Edvard", "Grieg", ",", "Noorse", "komponis", "(", "†", "Augustus", "–", "Arthur", "Lasenby", "Liberty", ",", "Engelse", "koopman", "en", "entrepreneur", "(", "†", "Desember", "–", "William", "Forbes", "Gatacre", ",", "Britse", "generaal", "tydens", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "(", "†", "Desember", "–", "Robert", "Koch", ",", "bakterioloog", "enNobelpryswenner", "(", "†", "Sterftes", "April", "–", "Noah", "Webster", ",", "Amerikaanse", "leksikograaf", ",", "politieke", "skrywer", ",", "vertaler", "en", "uitgewer", "(", "*", "Mei", "–", "Sylvestre", "François", "Lacroix", ",", "Franse", "wiskundige", "(", "*", "Junie", "–", "Friedrich", "Hölderlin", ",", "Duitse", "digter", "en", "bibliotekaris", "(", "*", "Desember", "–", "Willem", "I", "van", "Nederland", ",", "Prins", "van", "Oranje", "en", "die", "eerste", "koning", "van", "Nederland", "(", "*", "Gepubliseer", "Fiksie", "Desember", "–", "A", "Christmas", "Carol", "deur", "Charles", "Dickens", ".", "19de", "eeu", "1843" ]
612
https://af.wikipedia.org/wiki/1844
1844
Die jaar 1844 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Maandag begin het. Dit was die 44ste jaar van die 19de eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure 22 Januarie – Pous Gregorius XVI stel drie nuwe kardinale aan waaronder Antonio Maria Cagiano de Azevedo, ouditeur-generaal van Apostoliese Kamer. 23 Mei – Samuel Morse stuur die eerste telegram via sy elektriese telegraaf. 6 Junie – George Williams stig die YMCA in Londen. 22 Julie – Pous Gregorius XVI stel vyf nuwe kardinale aan, waaronder Domenico Carafa della Spina di Traetto, aartsbiskop van Benevento. 24–26 September – Op die St George’s Cricket Club in New York speel die Verenigde State en Kanada in die eerste internasionale krieketwedstryd; Kanada wen met 22 lopies. Geboortes 20 Februarie – Ludwig Boltzmann, Oostenrykse wis- en natuurkundige († 1906). 14 Maart – Umberto I, koning van Italië († 1900). 22 Maart – Sarah Bernhardt, Franse toneelspeler en rolprentaktrise († 1923). 16 April – Anatole France, wenner van die Nobelprys vir Letterkunde 1921 († 1924). 22 April – Andries Stockenstrom, regter en Prokureur-generaal († 1880). 6 Augustus – Alfred, Hertog van Sakse-Koburg en Gotha, tweede seun van koningin Victoria van die Verenigde Koninkryk († 1900). 17 Augustus – Menelik II, keiser van Ethiopië († 1913). 5 Oktober – Francis William Reitz, President van die Vrystaat († 1934). 15 Oktober – Friedrich Nietzsche, Duitse filosoof en filoloog († 1900). 28 Oktober – Thomas Upington, vierde eerste minister van die Kaapkolonie († 1898). 3/4 November – Mehmet V, sultan van die Ottomaanse Ryk († 1918). Sterftes 2 Mei – William Thomas Beckford, Engelse roman- en reisskrywer (* 1760) 27 Junie – Joseph Smith, Jr., stigter van die Mormoonse Kerk; in Chicago, Illinois (* 1805). 27 Julie – John Dalton, 'n Engelse chemikus (* 1766). 29 Julie – Franz Xaver Wolfgang Mozart, Oostenrykse pianis en komponis (* 1791). Gepubliseer Teologie 8 Mei – Inter Praecipuas, oor bybelgenootskappe, deur Pous Gregorius XVI. 19de eeu 1844
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Maandag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Pous", "Gregorius", "XVI", "stel", "drie", "nuwe", "kardinale", "aan", "waaronder", "Antonio", "Maria", "Cagiano", "de", "Azevedo", ",", "ouditeur-generaal", "van", "Apostoliese", "Kamer", ".", "Mei", "–", "Samuel", "Morse", "stuur", "die", "eerste", "telegram", "via", "sy", "elektriese", "telegraaf", ".", "Junie", "–", "George", "Williams", "stig", "die", "YMCA", "in", "Londen", ".", "Julie", "–", "Pous", "Gregorius", "XVI", "stel", "vyf", "nuwe", "kardinale", "aan", ",", "waaronder", "Domenico", "Carafa", "della", "Spina", "di", "Traetto", ",", "aartsbiskop", "van", "Benevento.", "26", "September", "–", "Op", "die", "St", "George’s", "Cricket", "Club", "in", "New", "York", "speel", "die", "Verenigde", "State", "en", "Kanada", "in", "die", "eerste", "internasionale", "krieketwedstryd", ";", "Kanada", "wen", "metlopies", ".", "Geboortes", "Februarie", "–", "Ludwig", "Boltzmann", ",", "Oostenrykse", "wis-", "en", "natuurkundige", "(", "†", "Maart", "–", "Umberto", "I", ",", "koning", "van", "Italië", "(", "†", "Maart", "–", "Sarah", "Bernhardt", ",", "Franse", "toneelspeler", "en", "rolprentaktrise", "(", "†", "April", "–", "Anatole", "France", ",", "wenner", "van", "die", "Nobelprys", "vir", "Letterkunde", "(", "†", "April", "–", "Andries", "Stockenstrom", ",", "regter", "en", "Prokureur-generaal", "(", "†", "Augustus", "–", "Alfred", ",", "Hertog", "van", "Sakse-Koburg", "en", "Gotha", ",", "tweede", "seun", "van", "koningin", "Victoria", "van", "die", "Verenigde", "Koninkryk", "(", "†", "Augustus", "–", "Menelik", "II", ",", "keiser", "van", "Ethiopië", "(", "†", "Oktober", "–", "Francis", "William", "Reitz", ",", "President", "van", "die", "Vrystaat", "(", "†", "Oktober", "–", "Friedrich", "Nietzsche", ",", "Duitse", "filosoof", "en", "filoloog", "(", "†", "Oktober", "–", "Thomas", "Upington", ",", "vierde", "eerste", "minister", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "†", "4", "November", "–", "Mehmet", "V", ",", "sultan", "van", "die", "Ottomaanse", "Ryk", "(", "†", "Sterftes", "Mei", "–", "William", "Thomas", "Beckford", ",", "Engelse", "roman-", "en", "reisskrywer", "(", "*", "Junie", "–", "Joseph", "Smith", ",", "Jr", ".", ",", "stigter", "van", "die", "Mormoonse", "Kerk", ";", "in", "Chicago", ",", "Illinois", "(", "*", "Julie", "–", "John", "Dalton", ",", "'n", "Engelse", "chemikus", "(", "*", "Julie", "–", "Franz", "Xaver", "Wolfgang", "Mozart", ",", "Oostenrykse", "pianis", "en", "komponis", "(", "*", "Gepubliseer", "Teologie", "Mei", "–", "Inter", "Praecipuas", ",", "oor", "bybelgenootskappe", ",", "deur", "Pous", "Gregorius", "XVI", ".", "19de", "eeu", "1844" ]
613
https://af.wikipedia.org/wiki/1845
1845
Die jaar 1845 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Woensdag begin het. Dit was die 45ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 29 Januarie – The Raven, ’n gewilde gedig deur Edgar Allan Poe, word vir die eerste keer gepubliseer in die New York Evening Mirror. 3 Maart – Florida word die 27ste deelstaat van die Verenigde State. 4 Julie – Henry Davis Thoreau vestig hom by Walden Pond. 29 Desember – Die Republiek van Texas word geannekseer deur die Verenigde State en word die deelstaat Texas. Geboortes 26 Februarie – Aleksander III van Rusland, tsaar van Rusland († 1894). 26 Februarie – Cornelis van Boeschoten, 'n Nederlands-Transvaalse onderwyser en staatsman († 1927). 27 Maart – Wilhelm Conrad Röntgen, fisikus, wenner van die eerste Nobelprys vir Fisika 1901 († 1923). 16 April – Jacobus Abraham Smuts, vader van genl. Jan Smuts († 1914). Mei – Catharina Smuts (neé de Vries), moeder van genl. Jan Smuts († 1902). 3 Mei – Iwan Tsjerski, Pools-Russiese geoloog en geograaf († 1892) 12 Mei – Gabriel Fauré, Franse komponis († 1924). 4 Julie – Jan Hendrik Hofmeyr, Afrikaanse leier en joernalis († 1909). 1 September – Paul Methuen, Britse krygsman († 1932). 25 November – David Christiaan de Waal, burgemeester van Kaapstad († 1909). Onbekend – Lobengula, die tweede en laaste koning van die Ndebele († 1894). Onbekend – Lindsay Eddie, Suid-Afrikaanse amateur-sterrekundige († 1913). Sterftes 11 Januarie – Henry George Grey, waarnemende goewerneur aan die Kaap van Goeie Hoop (* 1766). 12 Mei – August Wilhelm Schlegel, Duitse literatuurhistorikus, vertaler, skrywer, indoloog en filosoof (* 1767). 8 Junie – Andrew Jackson, die sewende President van die Verenigde State (* 1767). 12 Julie – Ludwig Persius, Duitse argitek (* 1803). 25 Desember – Wilhelm Friedrich Ernst Bach, Duitse komponis (* 1759). 19de eeu 1845
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Woensdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "The", "Raven", ",", "’n", "gewilde", "gedig", "deur", "Edgar", "Allan", "Poe", ",", "word", "vir", "die", "eerste", "keer", "gepubliseer", "in", "die", "New", "York", "Evening", "Mirror", ".", "Maart", "–", "Florida", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "Julie", "–", "Henry", "Davis", "Thoreau", "vestig", "hom", "by", "Walden", "Pond", ".", "Desember", "–", "Die", "Republiek", "van", "Texas", "word", "geannekseer", "deur", "die", "Verenigde", "State", "en", "word", "die", "deelstaat", "Texas", ".", "Geboortes", "Februarie", "–", "Aleksander", "III", "van", "Rusland", ",", "tsaar", "van", "Rusland", "(", "†", "Februarie", "–", "Cornelis", "van", "Boeschoten", ",", "'n", "Nederlands-Transvaalse", "onderwyser", "en", "staatsman", "(", "†", "Maart", "–", "Wilhelm", "Conrad", "Röntgen", ",", "fisikus", ",", "wenner", "van", "die", "eerste", "Nobelprys", "vir", "Fisika", "(", "†", "April", "–", "Jacobus", "Abraham", "Smuts", ",", "vader", "van", "genl", ".", "Jan", "Smuts", "(", "†", "Mei", "–", "Catharina", "Smuts", "(", "neé", "de", "Vries", ")", ",", "moeder", "van", "genl", ".", "Jan", "Smuts", "(", "†", "Mei", "–", "Iwan", "Tsjerski", ",", "Pools-Russiese", "geoloog", "en", "geograaf", "(", "†", "Mei", "–", "Gabriel", "Fauré", ",", "Franse", "komponis", "(", "†", "Julie", "–", "Jan", "Hendrik", "Hofmeyr", ",", "Afrikaanse", "leier", "en", "joernalis", "(", "†", "September", "–", "Paul", "Methuen", ",", "Britse", "krygsman", "(", "†", "November", "–", "David", "Christiaan", "de", "Waal", ",", "burgemeester", "van", "Kaapstad", "(", "†", "Onbekend", "–", "Lobengula", ",", "die", "tweede", "en", "laaste", "koning", "van", "die", "Ndebele", "(", "†", "Onbekend", "–", "Lindsay", "Eddie", ",", "Suid-Afrikaanse", "amateur-sterrekundige", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Henry", "George", "Grey", ",", "waarnemende", "goewerneur", "aan", "die", "Kaap", "van", "Goeie", "Hoop", "(", "*", "Mei", "–", "August", "Wilhelm", "Schlegel", ",", "Duitse", "literatuurhistorikus", ",", "vertaler", ",", "skrywer", ",", "indoloog", "en", "filosoof", "(", "*", "Junie", "–", "Andrew", "Jackson", ",", "die", "sewende", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "Julie", "–", "Ludwig", "Persius", ",", "Duitse", "argitek", "(", "*", "Desember", "–", "Wilhelm", "Friedrich", "Ernst", "Bach", ",", "Duitse", "komponis", "(", "*", "19de", "eeu", "1845" ]
614
https://af.wikipedia.org/wiki/1846
1846
Die jaar 1846 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Donderdag begin het. Dit was die 46ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 19 Januarie – Pous Gregorius XVI stel drie nuwe kardinale aan, waaronder Guilherme Henriques de Carvalho, patriarg van Lissabon. 16 Maart – Die Oorlog van die Byl breek uit op die Kaapse Oosgrens. 13 April – Burnshill, Amatola, word deur Britse soldate in die Oorlog van die Byl aangeval. 25 April – Met die Meksikaanse aanval op Fort Texas begin die Meksikaans-Amerikaanse Oorlog. 17 Mei – Die Saxofoon word deur Adolphe Sax gepatenteer. 16 Junie – Pous Pius IX volg Pous Gregorius XVI op as pous van die Rooms-Katolieke Kerk. 16 Julie – Pous Pius IX verleen amnestie aan politieke gevangenes en dissidente. 27 Julie – Gioacchino Pecci (later Pous Leo XIII) word aartsbiskop van Perugia. 23 September – Die planeet Neptunus word deur die sterrekundiges Urbain Le Verrier, Johann Gottfried Galle en John Couch Adams ontdek. 10 Oktober – William Lassell ontdek Triton, die grootste maan van die planeet Neptunus. 28 Desember – Iowa word die 29ste deelstaat van die Verenigde State. Geboortes 15 Januarie – D.F. du Toit, Oom Lokomotief, stigterslid van die GRA († 1923). 2 Mei – Zygmunt Noskowski, Poolse komponis en dirigent († 1909) 5 Mei – Henryk Sienkiewicz, Poolse outeur, ontvanger van die Nobelprys vir Letterkunde 1905 († 1916). 27 Junie – Charles Stewart Parnell, Ierse nasionalis, in Avondale, County Wicklow. 28 Junie – Willem Eduard Bok, Transvaalse staatsekretaris, na wie Boksburg genoem is († 1904). 28 Oktober – Auguste Escoffier, Franse sjef († 1935). 19 November – Genl. Lucas Johannes Meyer, medestigter van die Nieuwe Republiek († 1902). Sterftes 1 Junie – Pous Gregorius XVI, die 254ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk (* 1765). 24 Junie – Jan Frans Willems, Vlaamse skrywer, digter en vader van die Vlaamse Beweging (* 1793). Verwysings 19de eeu 1846
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Donderdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Pous", "Gregorius", "XVI", "stel", "drie", "nuwe", "kardinale", "aan", ",", "waaronder", "Guilherme", "Henriques", "de", "Carvalho", ",", "patriarg", "van", "Lissabon", ".", "Maart", "–", "Die", "Oorlog", "van", "die", "Byl", "breek", "uit", "op", "die", "Kaapse", "Oosgrens", ".", "April", "–", "Burnshill", ",", "Amatola", ",", "word", "deur", "Britse", "soldate", "in", "die", "Oorlog", "van", "die", "Byl", "aangeval", ".", "April", "–", "Met", "die", "Meksikaanse", "aanval", "op", "Fort", "Texas", "begin", "die", "Meksikaans-Amerikaanse", "Oorlog", ".", "Mei", "–", "Die", "Saxofoon", "word", "deur", "Adolphe", "Sax", "gepatenteer", ".", "Junie", "–", "Pous", "Pius", "IX", "volg", "Pous", "Gregorius", "XVI", "op", "as", "pous", "van", "die", "Rooms-Katolieke", "Kerk", ".", "Julie", "–", "Pous", "Pius", "IX", "verleen", "amnestie", "aan", "politieke", "gevangenes", "en", "dissidente", ".", "Julie", "–", "Gioacchino", "Pecci", "(", "later", "Pous", "Leo", "XIII", ")", "word", "aartsbiskop", "van", "Perugia", ".", "September", "–", "Die", "planeet", "Neptunus", "word", "deur", "die", "sterrekundiges", "Urbain", "Le", "Verrier", ",", "Johann", "Gottfried", "Galle", "en", "John", "Couch", "Adams", "ontdek", ".", "Oktober", "–", "William", "Lassell", "ontdek", "Triton", ",", "die", "grootste", "maan", "van", "die", "planeet", "Neptunus", ".", "Desember", "–", "Iowa", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "D.", "F.", "du", "Toit", ",", "Oom", "Lokomotief", ",", "stigterslid", "van", "die", "GRA", "(", "†", "Mei", "–", "Zygmunt", "Noskowski", ",", "Poolse", "komponis", "en", "dirigent", "(", "†", "Mei", "–", "Henryk", "Sienkiewicz", ",", "Poolse", "outeur", ",", "ontvanger", "van", "die", "Nobelprys", "vir", "Letterkunde", "(", "†", "Junie", "–", "Charles", "Stewart", "Parnell", ",", "Ierse", "nasionalis", ",", "in", "Avondale", ",", "County", "Wicklow", ".", "Junie", "–", "Willem", "Eduard", "Bok", ",", "Transvaalse", "staatsekretaris", ",", "na", "wie", "Boksburg", "genoem", "is", "(", "†", "Oktober", "–", "Auguste", "Escoffier", ",", "Franse", "sjef", "(", "†", "November", "–", "Genl", ".", "Lucas", "Johannes", "Meyer", ",", "medestigter", "van", "die", "Nieuwe", "Republiek", "(", "†", "Sterftes", "Junie", "–", "Pous", "Gregorius", "XVI", ",", "diete", "pous", "van", "die", "Rooms-Katolieke", "Kerk", "(", "*", "Junie", "–", "Jan", "Frans", "Willems", ",", "Vlaamse", "skrywer", ",", "digter", "en", "vader", "van", "die", "Vlaamse", "Beweging", "(", "*", "Verwysings", "19de", "eeu", "1846" ]
615
https://af.wikipedia.org/wiki/1847
1847
Die jaar 1847 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Vrydag begin het. Dit was die 47ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 19 April – Pous Pius IX stel die Consulta di Stato aan. 10 Junie – Die Chicago Tribune begin publikasie. 26 Julie – Liberië word die eerste onafhanklike republiek in Afrika. 2 Oktober – Pous Pius IX stel munisipale bestuur van Rome in. James Prescott Joule formuleer die wet oor die behoud van energie (in die vorm van warmte asook meganiese energie). Amptelike stigting van die dorpie Whittlesea in die Oos-Kaap. Prof. Ulrich Gerard Lauts skryf die De Kaapsche Landverhuizers. Die Groot Ierse Hongersnood is op sy ergste. Geboortes 11 Februarie – Thomas Edison, Amerikaanse uitvinder († 1931). 3 Maart – Alexander Graham Bell, Skotse wetenskaplike en uitvinder († 1922). 8 Maart – Ds. Johannes Rudolph Albertyn, gevierde kanselredenaar in die Nederduitse Gereformeerde Kerk († 1920). 22 Maart – Georges de Villebois-Mareuil, Franse militêre leier en vegter in Tweede Vryheidsoorlog († 1900) 10 April – Joseph Pulitzer, Hongaars-Amerikaanse verslaggewer, koerantuitgewer, advokaat en filantroop († 1911). 5 Mei – Alois Hugo Nellmapius, Suid-Afrikaanse sakeman, nyweraar en baanbrekerbewaringskundige († 1893). 5 September – Jesse James, Amerikaanse bankrower († 1882). 10 Oktober – Stephanus Jacobus du Toit, Afrikaanse stryder en stigter van die GRA († 1911). 22 Oktober – Koos de la Rey, Boeregeneraal gedurende die Tweede Vryheidsoorlog († 1914). 8 November – Bram Stoker, Ierse skrywer († 1912). 26 November – Prinses Dagmar van Denemarke, Deense prinses en later keiserin Maria Fjodorowna van Rusland († 1928) Sterftes 19 Maart – Karel Lodewijk Ledeganck, Vlaamse skrywer (* 1805). 12 Augustus – Michiel van Breda, die eerste burgemeester van Kaapstad (* 1775). 4 November – Felix Mendelssohn, Duitse komponis, pianis en dirigent (* 1809). 19de eeu 1847
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Vrydag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "April", "–", "Pous", "Pius", "IX", "stel", "die", "Consulta", "di", "Stato", "aan", ".", "Junie", "–", "Die", "Chicago", "Tribune", "begin", "publikasie", ".", "Julie", "–", "Liberië", "word", "die", "eerste", "onafhanklike", "republiek", "in", "Afrika", ".", "Oktober", "–", "Pous", "Pius", "IX", "stel", "munisipale", "bestuur", "van", "Rome", "in", ".", "James", "Prescott", "Joule", "formuleer", "die", "wet", "oor", "die", "behoud", "van", "energie", "(", "in", "die", "vorm", "van", "warmte", "asook", "meganiese", "energie", ")", ".", "Amptelike", "stigting", "van", "die", "dorpie", "Whittlesea", "in", "die", "Oos-Kaap", ".", "Prof", ".", "Ulrich", "Gerard", "Lauts", "skryf", "die", "De", "Kaapsche", "Landverhuizers", ".", "Die", "Groot", "Ierse", "Hongersnood", "is", "op", "sy", "ergste", ".", "Geboortes", "Februarie", "–", "Thomas", "Edison", ",", "Amerikaanse", "uitvinder", "(", "†", "Maart", "–", "Alexander", "Graham", "Bell", ",", "Skotse", "wetenskaplike", "en", "uitvinder", "(", "†", "Maart", "–", "Ds", ".", "Johannes", "Rudolph", "Albertyn", ",", "gevierde", "kanselredenaar", "in", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "†", "Maart", "–", "Georges", "de", "Villebois-Mareuil", ",", "Franse", "militêre", "leier", "en", "vegter", "in", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "(", "†", "April", "–", "Joseph", "Pulitzer", ",", "Hongaars-Amerikaanse", "verslaggewer", ",", "koerantuitgewer", ",", "advokaat", "en", "filantroop", "(", "†", "Mei", "–", "Alois", "Hugo", "Nellmapius", ",", "Suid-Afrikaanse", "sakeman", ",", "nyweraar", "en", "baanbrekerbewaringskundige", "(", "†", "September", "–", "Jesse", "James", ",", "Amerikaanse", "bankrower", "(", "†", "Oktober", "–", "Stephanus", "Jacobus", "du", "Toit", ",", "Afrikaanse", "stryder", "en", "stigter", "van", "die", "GRA", "(", "†", "Oktober", "–", "Koos", "de", "la", "Rey", ",", "Boeregeneraal", "gedurende", "die", "Tweede", "Vryheidsoorlog", "(", "†", "November", "–", "Bram", "Stoker", ",", "Ierse", "skrywer", "(", "†", "November", "–", "Prinses", "Dagmar", "van", "Denemarke", ",", "Deense", "prinses", "en", "later", "keiserin", "Maria", "Fjodorowna", "van", "Rusland", "(", "†", "Sterftes", "Maart", "–", "Karel", "Lodewijk", "Ledeganck", ",", "Vlaamse", "skrywer", "(", "*", "Augustus", "–", "Michiel", "van", "Breda", ",", "die", "eerste", "burgemeester", "van", "Kaapstad", "(", "*", "November", "–", "Felix", "Mendelssohn", ",", "Duitse", "komponis", ",", "pianis", "en", "dirigent", "(", "*", "19de", "eeu", "1847" ]
616
https://af.wikipedia.org/wiki/1848
1848
Die jaar 1848 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Saterdag begin het. Dit was die 48ste jaar van die 19de eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure 12 Januarie – Revolusie breek uit in Sisilië tydens die Revolusiejaar 1848. 24 Januarie – James W. Marshall ontdek goud by Sutter's Mill in Coloma, Kalifornië, wat lei tot die Kaliforniese Goudstormloop. 2 Februarie – Die Meksikaans-Amerikaanse Oorlog eindig met die ondertekening van die Verdrag van Guadalupe Hidalgo wat aan die VSA die Meksikaanse Oordrag toeken. 3 Februarie – Harry Smith annekseer die gebied tussen die Oranje- en Vaalrivier. 8 April – Andries Pretorius vaardig sy "Een Algemene Oproeping" uit waarin die Voortrekkers opgeroep word tot gewapende stryd teen die Britse owerheid. 29 Mei – Wisconsin word die 30ste deelstaat van die Verenigde State. 20 Junie – Andries Pretorius word as Kommandant-generaal verkies. 12 Julie – Andries Pretorius gaan Winburg binne met 'n groot gewapende mag. 22 Julie – Harry Smith verklaar Andries Pretorius tot rebel. 29 Augustus – Die Slag van Boomplaats vind plaas. 3 November – 'n Veranderde Hollandse grondwet word geproklameer. Die koninklike mag word beperk. 24 November – Pous Pius IX vlug uit Rome na Gaeta. Die Kongres van Wene erken die onafhanklikheid van Switserland en waarborg sy neutraliteit. Geboortes 23 Mei – Otto Lilienthal, Duitse lugvaartpionier († 1896). 18 Julie – W.G. Grace, 'n Engelse mediese doktor en krieketspeler († 1915). 7 November – B.B. Comer, Amerikaanse planter, entrepreneur en Demokratiese politikus († 1927). 8 November – Gottlob Frege, Duitse wiskundige wat 'n logikus en filosoof geword het († 1925). Sterftes 9 Januarie – Caroline Herschel, Duits / Engelse sterrekundige en sangeres (* 1750). 20 Januarie – Christiaan VIII van Denemarke, Koning van Denemarke en Noorweë (* 1786). 23 Februarie – John Quincy Adams, die sesde President van die Verenigde State (* 1767). 4 Julie – François-René de Chateaubriand, Franse skrywer, politikus, diplomaat en geskiedkundige (* 1768). 12 Augustus – George Stephenson, Britse uitvinder († 1781). 23 November – Sir John Barrow, Engelse ontdekkingsreisiger (* 1764). 19 Desember – Emily Brontë, Engelse skrywer en outeur van die roman Wuthering Heights (* 1818). 19de eeu 1848
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Saterdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Januarie", "–", "Revolusie", "breek", "uit", "in", "Sisilië", "tydens", "die", "Revolusiejaar", "Januarie", "–", "James", "W", ".", "Marshall", "ontdek", "goud", "by", "Sutter's", "Mill", "in", "Coloma", ",", "Kalifornië", ",", "wat", "lei", "tot", "die", "Kaliforniese", "Goudstormloop", ".", "Februarie", "–", "Die", "Meksikaans-Amerikaanse", "Oorlog", "eindig", "met", "die", "ondertekening", "van", "die", "Verdrag", "van", "Guadalupe", "Hidalgo", "wat", "aan", "die", "VSA", "die", "Meksikaanse", "Oordrag", "toeken", ".", "Februarie", "–", "Harry", "Smith", "annekseer", "die", "gebied", "tussen", "die", "Oranje-", "en", "Vaalrivier", ".", "April", "–", "Andries", "Pretorius", "vaardig", "sy", "\"", "Een", "Algemene", "Oproeping", "\"", "uit", "waarin", "die", "Voortrekkers", "opgeroep", "word", "tot", "gewapende", "stryd", "teen", "die", "Britse", "owerheid", ".", "Mei", "–", "Wisconsin", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "Junie", "–", "Andries", "Pretorius", "word", "as", "Kommandant-generaal", "verkies", ".", "Julie", "–", "Andries", "Pretorius", "gaan", "Winburg", "binne", "met", "'n", "groot", "gewapende", "mag", ".", "Julie", "–", "Harry", "Smith", "verklaar", "Andries", "Pretorius", "tot", "rebel", ".", "Augustus", "–", "Die", "Slag", "van", "Boomplaats", "vind", "plaas", ".", "November", "–", "'n", "Veranderde", "Hollandse", "grondwet", "word", "geproklameer", ".", "Die", "koninklike", "mag", "word", "beperk", ".", "November", "–", "Pous", "Pius", "IX", "vlug", "uit", "Rome", "na", "Gaeta", ".", "Die", "Kongres", "van", "Wene", "erken", "die", "onafhanklikheid", "van", "Switserland", "en", "waarborg", "sy", "neutraliteit", ".", "Geboortes", "Mei", "–", "Otto", "Lilienthal", ",", "Duitse", "lugvaartpionier", "(", "†", "Julie", "–", "W.G", ".", "Grace", ",", "'n", "Engelse", "mediese", "doktor", "en", "krieketspeler", "(", "†", "November", "–", "B.B", ".", "Comer", ",", "Amerikaanse", "planter", ",", "entrepreneur", "en", "Demokratiese", "politikus", "(", "†", "November", "–", "Gottlob", "Frege", ",", "Duitse", "wiskundige", "wat", "'n", "logikus", "en", "filosoof", "geword", "het", "(", "†", "Sterftes", "Januarie", "–", "Caroline", "Herschel", ",", "Duits", "/", "Engelse", "sterrekundige", "en", "sangeres", "(", "*", "Januarie", "–", "Christiaan", "VIII", "van", "Denemarke", ",", "Koning", "van", "Denemarke", "en", "Noorweë", "(", "*", "Februarie", "–", "John", "Quincy", "Adams", ",", "die", "sesde", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "Julie", "–", "François-René", "de", "Chateaubriand", ",", "Franse", "skrywer", ",", "politikus", ",", "diplomaat", "en", "geskiedkundige", "(", "*", "Augustus", "–", "George", "Stephenson", ",", "Britse", "uitvinder", "(", "†", "November", "–", "Sir", "John", "Barrow", ",", "Engelse", "ontdekkingsreisiger", "(", "*", "Desember", "–", "Emily", "Brontë", ",", "Engelse", "skrywer", "en", "outeur", "van", "die", "roman", "Wuthering", "Heights", "(", "*", "19de", "eeu", "1848" ]
617
https://af.wikipedia.org/wiki/1849
1849
Die jaar 1849 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Maandag begin het. Dit was die 49ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 9 Februarie – Rome word 'n republiek. 13 April – Hongarye word 'n republiek. Giovanni Battista de Rossi herontdek die Callixtus katakombe. Geboortes 19 Maart – Alfred von Tirpitz, 'n Duitse admiraal († 1930). 3 Mei – Bertha Benz, Duitse motorpionier en vrou van Karl Benz († 1944) 29 Junie – Sergei Witte, staatsman in tsaristiese Rusland († 1915). 22 Augustus – Sir Walter Francis Hely-Hutchinson, die laaste goewerneur van die Kaapkolonie († 1913). 26 Oktober – Heinrich Bulthaupt, Duitse digter en toneelskrywer († 1905). Sterftes 8 Februarie – France Prešeren, Sloweense digter (* 1800). 7 Mei – Jan Theodoor van Rijswijck, Vlaamse skrywer (* 1811). 10 Mei – Katsushika Hokusai, Japannese houtsneekunstenaar (* 1760). 25 Mei – Sir Benjamin D'Urban, 'n Britse goewerneur van die Kaap die Goeie Hoop (* 1777). 28 Mei – Anne Brontë, Engelse skryfster (* 1820). 15 Junie – James K. Polk, elfde President van die Verenigde State (* 1795) 9 September – Groothertog Michail Pawlowitsj van Rusland, jongste kind van die ses dogters en vier seuns van keiser Paul van Rusland (* 1798). 7 Oktober – Edgar Allan Poe, Amerikaanse skrywer, digter, uitgewer en literatuurkritikus (* 1809). Onbekend – Martin West, administrateur van Natal (* 1804). 1849
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Maandag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Februarie", "–", "Rome", "word", "'n", "republiek", ".", "April", "–", "Hongarye", "word", "'n", "republiek", ".", "Giovanni", "Battista", "de", "Rossi", "herontdek", "die", "Callixtus", "katakombe", ".", "Geboortes", "Maart", "–", "Alfred", "von", "Tirpitz", ",", "'n", "Duitse", "admiraal", "(", "†", "Mei", "–", "Bertha", "Benz", ",", "Duitse", "motorpionier", "en", "vrou", "van", "Karl", "Benz", "(", "†", "Junie", "–", "Sergei", "Witte", ",", "staatsman", "in", "tsaristiese", "Rusland", "(", "†", "Augustus", "–", "Sir", "Walter", "Francis", "Hely-Hutchinson", ",", "die", "laaste", "goewerneur", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "†", "Oktober", "–", "Heinrich", "Bulthaupt", ",", "Duitse", "digter", "en", "toneelskrywer", "(", "†", "Sterftes", "Februarie", "–", "France", "Prešeren", ",", "Sloweense", "digter", "(", "*", "Mei", "–", "Jan", "Theodoor", "van", "Rijswijck", ",", "Vlaamse", "skrywer", "(", "*", "Mei", "–", "Katsushika", "Hokusai", ",", "Japannese", "houtsneekunstenaar", "(", "*", "Mei", "–", "Sir", "Benjamin", "D'", "Urban", ",", "'n", "Britse", "goewerneur", "van", "die", "Kaap", "die", "Goeie", "Hoop", "(", "*", "Mei", "–", "Anne", "Brontë", ",", "Engelse", "skryfster", "(", "*", "Junie", "–", "James", "K", ".", "Polk", ",", "elfde", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "September", "–", "Groothertog", "Michail", "Pawlowitsj", "van", "Rusland", ",", "jongste", "kind", "van", "die", "ses", "dogters", "en", "vier", "seuns", "van", "keiser", "Paul", "van", "Rusland", "(", "*", "Oktober", "–", "Edgar", "Allan", "Poe", ",", "Amerikaanse", "skrywer", ",", "digter", ",", "uitgewer", "en", "literatuurkritikus", "(", "*", "Onbekend", "–", "Martin", "West", ",", "administrateur", "van", "Natal", "(", "*", "1849" ]
618
https://af.wikipedia.org/wiki/1850
1850
Die jaar 1850 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Dinsdag begin het. Dit was die 50ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 12 April – Pous Pius IX keer terug na Rome. 9 September – Kalifornië word die 31ste deelstaat van die Verenigde State. 29 September – Pous Pius IX publiseer die bul Universalis Ecclesiae waarin die kerklike hiërargie in Engeland en Wallis herstel word. Nicholas Wiseman word aartsbiskop van Westminster en kardinaal. 25 Desember – Juanasburg word verwoes deur die Gaikas-stamme tydens die Agtste Grensoorlog. Amptelike stigting van die dorpie Aliwal-Noord deur Sir Harry Smith. Geboortes 14 Januarie – Groothertog Aleksei Aleksandrowitsj van Rusland, die vyfde kind en vierde oudste seun van Aleksander II van Rusland en sy eerste vrou, Maria Aleksandrowna († 1908). 1 Maart – Abraham Kriel, Suid-Afrikaanse predikant en stigter van die Langlaagte-kinderhuis († 1928). 9 April – Abraham Fischer, enigste eerste minister van die Oranjerivierkolonie († 1913). 10 Mei – Reimond Stijns, Vlaamse skrywer († 1905). 5 Augustus – Guy de Maupassant, Franse skrywer en joernalis († 1893). 7 September – Henry Barber, grootwildjagter, ontdekkingsreisiger en sakeman († 1920). 13 November – Robert Louis Stevenson, Skotse romansier en reisskrywer († 1894). Sterftes 9 Mei – Joseph Louis Gay-Lussac, Franse fisikus en chemikus (* 1778). 23 April – William Wordsworth, Engelse digter (* 1770). 9 Julie – Zachary Taylor, die twaalfde President van die Verenigde State (* 1784). 18 Augustus – Honoré de Balzac, Franse romanskrywer en dramaturg (* 1799). 4 Desember – William Sturgeon, Britse natuurkundige en uitvinder (* 1783). 24 Desember – Frédéric Bastiat, Franse ekonoom en filosoof (* 1801). 19de eeu 1850
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Dinsdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "April", "–", "Pous", "Pius", "IX", "keer", "terug", "na", "Rome", ".", "September", "–", "Kalifornië", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "September", "–", "Pous", "Pius", "IX", "publiseer", "die", "bul", "Universalis", "Ecclesiae", "waarin", "die", "kerklike", "hiërargie", "in", "Engeland", "en", "Wallis", "herstel", "word", ".", "Nicholas", "Wiseman", "word", "aartsbiskop", "van", "Westminster", "en", "kardinaal", ".", "Desember", "–", "Juanasburg", "word", "verwoes", "deur", "die", "Gaikas-stamme", "tydens", "die", "Agtste", "Grensoorlog", ".", "Amptelike", "stigting", "van", "die", "dorpie", "Aliwal-Noord", "deur", "Sir", "Harry", "Smith", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Groothertog", "Aleksei", "Aleksandrowitsj", "van", "Rusland", ",", "die", "vyfde", "kind", "en", "vierde", "oudste", "seun", "van", "Aleksander", "II", "van", "Rusland", "en", "sy", "eerste", "vrou", ",", "Maria", "Aleksandrowna", "(", "†", "Maart", "–", "Abraham", "Kriel", ",", "Suid-Afrikaanse", "predikant", "en", "stigter", "van", "die", "Langlaagte-kinderhuis", "(", "†", "April", "–", "Abraham", "Fischer", ",", "enigste", "eerste", "minister", "van", "die", "Oranjerivierkolonie", "(", "†", "Mei", "–", "Reimond", "Stijns", ",", "Vlaamse", "skrywer", "(", "†", "Augustus", "–", "Guy", "de", "Maupassant", ",", "Franse", "skrywer", "en", "joernalis", "(", "†", "September", "–", "Henry", "Barber", ",", "grootwildjagter", ",", "ontdekkingsreisiger", "en", "sakeman", "(", "†", "November", "–", "Robert", "Louis", "Stevenson", ",", "Skotse", "romansier", "en", "reisskrywer", "(", "†", "Sterftes", "Mei", "–", "Joseph", "Louis", "Gay-Lussac", ",", "Franse", "fisikus", "en", "chemikus", "(", "*", "April", "–", "William", "Wordsworth", ",", "Engelse", "digter", "(", "*", "Julie", "–", "Zachary", "Taylor", ",", "die", "twaalfde", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "Augustus", "–", "Honoré", "de", "Balzac", ",", "Franse", "romanskrywer", "en", "dramaturg", "(", "*", "Desember", "–", "William", "Sturgeon", ",", "Britse", "natuurkundige", "en", "uitvinder", "(", "*", "Desember", "–", "Frédéric", "Bastiat", ",", "Franse", "ekonoom", "en", "filosoof", "(", "*", "19de", "eeu", "1850" ]
619
https://af.wikipedia.org/wiki/1851
1851
Die jaar 1851 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Woensdag begin het. Dit was die 51ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Stigting van Rustenburg (Noordwes-provinsie, Suid-Afrika) Die eerste wêreldtentoonstelling word in Londen gehou. 30 Junie – Die Slag van Viervoet vind plaas. 24 Oktober – William Lassell ontdek Ariel en Umbriel, twee mane van die planeet Uranus. Geboortes 2 Januarie – Charles Eugène Bertrand, 'n Franse plantkundige, paleobotanis en geoloog († 1917). 2 Januarie – Isidoor Teirlinck, Vlaamse skrywer († 1934). 12 Februarie – Eugen Böhm von Bawerk, Oostenrykse ekonoom († 1914). 29 Junie – Ds. Pieter Adam Strasheim, vader van die Nederduitse Gereformeerde Kerk in Zimbabwe († 1899). 15 Augustus – August Ahrbeck, Suid-Afrikaanse predikant en taalstryder († 1935). 1 September – Sir Godfrey Lagden KCMG KBE, 'n Britse koloniale administrateur in Afrika († 1845). 8 September – Jannie Marais, kampvegter vir Afrikaans en weldoener († 1915). 14 Desember – Maarten Pelser, predikant in vier gemeentes van die Gereformeerde Kerk († 1902). Sterftes 1 Februarie – Mary Shelley, Engelse skrywer, dramaturg, essayis, biograaf en reisskrywer (* 1797). 14 Maart – Hans Christian Ørsted, Deense fisikus (* 1777). 14 September – James Fenimore Cooper, Amerikaanse skrywer (* 1789). Onbekend – JMW Turner, Engelse Waterverfskilder (* 1775). Onbekend – John Philip, 'n sendeling van die Londense Sendinggenootskap (* 1775). 19de eeu 1851
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Woensdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Stigting", "van", "Rustenburg", "(", "Noordwes-provinsie", ",", "Suid-Afrika", ")", "Die", "eerste", "wêreldtentoonstelling", "word", "in", "Londen", "gehou", ".", "Junie", "–", "Die", "Slag", "van", "Viervoet", "vind", "plaas", ".", "Oktober", "–", "William", "Lassell", "ontdek", "Ariel", "en", "Umbriel", ",", "twee", "mane", "van", "die", "planeet", "Uranus", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Charles", "Eugène", "Bertrand", ",", "'n", "Franse", "plantkundige", ",", "paleobotanis", "en", "geoloog", "(", "†", "Januarie", "–", "Isidoor", "Teirlinck", ",", "Vlaamse", "skrywer", "(", "†", "Februarie", "–", "Eugen", "Böhm", "von", "Bawerk", ",", "Oostenrykse", "ekonoom", "(", "†", "Junie", "–", "Ds", ".", "Pieter", "Adam", "Strasheim", ",", "vader", "van", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "in", "Zimbabwe", "(", "†", "Augustus", "–", "August", "Ahrbeck", ",", "Suid-Afrikaanse", "predikant", "en", "taalstryder", "(", "†", "September", "–", "Sir", "Godfrey", "Lagden", "KCMG", "KBE", ",", "'n", "Britse", "koloniale", "administrateur", "in", "Afrika", "(", "†", "September", "–", "Jannie", "Marais", ",", "kampvegter", "vir", "Afrikaans", "en", "weldoener", "(", "†", "Desember", "–", "Maarten", "Pelser", ",", "predikant", "in", "vier", "gemeentes", "van", "die", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "†", "Sterftes", "Februarie", "–", "Mary", "Shelley", ",", "Engelse", "skrywer", ",", "dramaturg", ",", "essayis", ",", "biograaf", "en", "reisskrywer", "(", "*", "Maart", "–", "Hans", "Christian", "Ørsted", ",", "Deense", "fisikus", "(", "*", "September", "–", "James", "Fenimore", "Cooper", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "(", "*", "Onbekend", "–", "JMW", "Turner", ",", "Engelse", "Waterverfskilder", "(", "*", "Onbekend", "–", "John", "Philip", ",", "'n", "sendeling", "van", "die", "Londense", "Sendinggenootskap", "(", "*", "19de", "eeu", "1851" ]
621
https://af.wikipedia.org/wiki/2009
2009
Die jaar 2009 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Donderdag begin het. Dit was die 9de jaar van die 21ste eeu n.C. Dis ook die laaste jaar van die dekade 2000's. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Die jaar is deur die VN tot die Internasionale Jaar van Astronomie verklaar, Gebeure 1 Januarie – Slowakye aanvaar die Euro as hulle nasionale geldeenheid. 20 Januarie – Barack Obama, die 44ste President van die Verenigde State word ingelyf na George W. Bush se 8-jaar termyn. 23 Januarie – Jacques Kallis (34) word die eerste Suid-Afrikaanse krieketspeler om 10 000 lopies te haal in eendagwedstryde en die agtste speler internasionaal. 13 Februarie – Unix-stelsels se tyd was om 23:31:30 UTC kronologies 1234567890 gewees. 24 Februarie – Die 18de Knesset word ingesweer. 3 Maart – Die veroordeelde sakeman Schabir Shaik word op mediese parool vrygelaat, nadat hy slegs twee jaar en vier maande van sy vyftien jaar vonnis uitgedien het. 6 Maart – Knysna-meer, die Wildernis, Tsitsikamma en ander parke in staatsbesit smelt saam om die nuwe Tuinroete Nasionale Park te vorm. 31 Maart – Die Israelse Netanyahu II-kabinet word byeengeroep. 1 April – Albanië en Kroasië sluit by NAVO aan. 9 Mei – Jacob Zuma word President van Suid-Afrika. 21 Mei – Hemelvaartsdag. 28 Mei – Microsoft stel Bing, hulle soekenjin bekend tydens die All Things Digital-konferensie in San Diego, VSA. 1 Junie – Die Franse vlug 447 stort neer naby die Sint Petrus en Sint Paulus-argipel in die Atlantiese Oseaan. 3 Junie – Microsoft stel Windows 7 vry. 5–21 Junie – Die 2de T20I-wêreldbeker word in Engeland aangebied en deur Pakistan gewen. 14–28 Junie – Die sesde FIFA Konfederasiebeker toernooi word in Suid-Afrika gespeel. 1 September – Fidji se lidmaatskap aan die Britse Statebond word opgeskort. 22 September–5 Oktober – Die 6de Kampioenetrofee word in Suid-Afrika aangebied en deur Australië gewen. 24 September – Airlink Vlug 8911, 'n British Aerospace Jetstream 41 stort neer in Durban net nadat dit opgestyg het. 2 Oktober – Die Internasionale Olimpiese Komitee kondig Rio de Janeiro as gasheerstad vir die Olimpiese Somerspele 2016 aan. 29 November – Rwanda word die 54ste lid van die Britse Statebond. 7 Desember – 'n Embraer ERJ 135-vliegtuig van Airlink gly van die aanloopbaan af, by George-lughawe, en beland op die R404-pad. Geboortes 15 April – Julia Butters, Amerikaanse kinderaktrise. Sterftes 1 Januarie – Helen Suzman, Suid-Afrikaanse politikus (* 1917). 31 Januarie – Trudie Taljaard, Suid-Afrikaanse aktrise (* 1948). 26 Februarie – Wendy Richard, Engelse aktrise (* 1943). 27 Februarie – John Alvin, Amerikaanse akteur (* 1917). 2 Maart – João Bernardo Vieira, president van Guinee-Bissau (* 1939). 12 Maart – Leonore Annenberg, Amerikaanse sakevrou, regeringsamptenaar en filantroop (* 1918). 14 Maart − Alain Bashung, Franse sanger en komediant (* 1947). 18 Maart – Moultrie Patten, Amerikaanse akteur (* 1919). 18 Maart – Natasha Richardson, Engelse aktrise en vervaardiger (* 1963). 29 Maart – Gerrit Viljoen, Suid-Afrikaanse politikus (* 1926). 6 April – Ivy Matsepe-Casaburri, Suid-Afrikaanse politikus (* 1937). 12 April – Marilyn Chambers, Amerikaanse erotiese aktrise (* 1952). 25 April – Bea Arthur, Amerikaanse aktrise (* 1922). 8 Mei – Lalie Beukes, Afrikaanse skrywer (* 1916). 13 Mei – Monica Bleibtreu, Oostenrykse aktrise (* 1944). 20 Junie – Neda, jong Irannese vrou wat betoog het in Teheran teen aksies van president Mahmoud Ahmadinejad en die ajatolla Ali Khamenei (* 1982). 25 Junie – Farrah Fawcett, Amerikaanse aktrise en vervaardiger (* 1947). 25 Junie – Michael Jackson, Amerikaanse popsanger (* 1958). 27 Junie – Gale Storm, Amerikaanse sangeres/aktrise (* 1922). 1 Julie - Mollie Sugden, Britse aktrise (* 1922). 25 Julie – M.C.E. van Schoor (Tienie van Schoor), bekende Afrikaanse historikus en skrywer (* 1920). 31 Julie – Tim Guest, Britse skrywer en joernalis (* 1975). 8 Augustus – Willie van Niekerk, Suid-Afrikaanse medikus, politikus en kabinetsminister (* 1937). 1 September – Erich Kunzel, Amerikaanse dirigent (* 1935). 14 September – Patrick Swayze, Amerikaanse akteur (* 1952). 25 September – Alicia de Larrocha, 'n Spaanse pianis en komponis (* 1923). 12 Oktober – Irene van Wyk, Afrikaanse gospel-sangeres (* 1965). 13 Oktober – Hendrik Witbooi, Namibiese politikus en die sewende kaptein van die ǀKhowesin-stam (* 1934). 18 Oktober – Basie Vivier, Suid-Afrika se vier-en-twintigste Springbokkaptein (* 1927). 22 Oktober – Daan Bekker, Suid-Afrikaanse bokser (* 1932). 29 Oktober – Russell Ackoff, Amerikaanse bedryfskundige en baanbreker in operasionele navorsing en algemene stelselteorie.(* 1919). 24 November – Samak Sundaravej, Thaise premier (* 1935). 12 Desember – Piet Uys, Springbokrugbyspeler (* 1937). 15 Desember – Henriette Grové, Afrikaanse skrywer (* 1922). 16 Desember – Manto Tshabalala-Msimang, Suid-Afrikaanse politikus (* 1940). 20 Desember – Brittany Murphy, Amerikaanse aktrise (* 1977). 28 Desember – Dirk de Villiers, Suid-Afrikaanse akteur en regisseur (* 1924). Verwysings 21ste eeu
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Donderdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diee", "jaar", "van", "diete", "eeu", "n.C", ".", "Dis", "ook", "die", "laaste", "jaar", "van", "die", "dekades", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Die", "jaar", "is", "deur", "die", "VN", "tot", "die", "Internasionale", "Jaar", "van", "Astronomie", "verklaar", ",", "Gebeure", "Januarie", "–", "Slowakye", "aanvaar", "die", "Euro", "as", "hulle", "nasionale", "geldeenheid", ".", "Januarie", "–", "Barack", "Obama", ",", "diete", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "word", "ingelyf", "na", "George", "W", ".", "Bush", "sejaar", "termyn", ".", "Januarie", "–", "Jacques", "Kallisword", "die", "eerste", "Suid-Afrikaanse", "krieketspeler", "om000", "lopies", "te", "haal", "in", "eendagwedstryde", "en", "die", "agtste", "speler", "internasionaal", ".", "Februarie", "–", "Unix-stelsels", "se", "tyd", "was", "om31:30", "UTC", "kronologiesgewees", ".", "Februarie", "–", "Diee", "Knesset", "word", "ingesweer", ".", "Maart", "–", "Die", "veroordeelde", "sakeman", "Schabir", "Shaik", "word", "op", "mediese", "parool", "vrygelaat", ",", "nadat", "hy", "slegs", "twee", "jaar", "en", "vier", "maande", "van", "sy", "vyftien", "jaar", "vonnis", "uitgedien", "het", ".", "Maart", "–", "Knysna-meer", ",", "die", "Wildernis", ",", "Tsitsikamma", "en", "ander", "parke", "in", "staatsbesit", "smelt", "saam", "om", "die", "nuwe", "Tuinroete", "Nasionale", "Park", "te", "vorm", ".", "Maart", "–", "Die", "Israelse", "Netanyahu", "II-kabinet", "word", "byeengeroep", ".", "April", "–", "Albanië", "en", "Kroasië", "sluit", "by", "NAVO", "aan", ".", "Mei", "–", "Jacob", "Zuma", "word", "President", "van", "Suid-Afrika", ".", "Mei", "–", "Hemelvaartsdag", ".", "Mei", "–", "Microsoft", "stel", "Bing", ",", "hulle", "soekenjin", "bekend", "tydens", "die", "All", "Things", "Digital-konferensie", "in", "San", "Diego", ",", "VSA", ".", "Junie", "–", "Die", "Franse", "vlugstort", "neer", "naby", "die", "Sint", "Petrus", "en", "Sint", "Paulus-argipel", "in", "die", "Atlantiese", "Oseaan", ".", "Junie", "–", "Microsoft", "stel", "Windowsvry.", "21", "Junie", "–", "Diee", "T20I-wêreldbeker", "word", "in", "Engeland", "aangebied", "en", "deur", "Pakistan", "gewen.", "28", "Junie", "–", "Die", "sesde", "FIFA", "Konfederasiebeker", "toernooi", "word", "in", "Suid-Afrika", "gespeel", ".", "September", "–", "Fidji", "se", "lidmaatskap", "aan", "die", "Britse", "Statebond", "word", "opgeskort", ".", "September–5", "Oktober", "–", "Diee", "Kampioenetrofee", "word", "in", "Suid-Afrika", "aangebied", "en", "deur", "Australië", "gewen", ".", "September", "–", "Airlink", "Vlug", "'n", "British", "Aerospace", "Jetstreamstort", "neer", "in", "Durban", "net", "nadat", "dit", "opgestyg", "het", ".", "Oktober", "–", "Die", "Internasionale", "Olimpiese", "Komitee", "kondig", "Rio", "de", "Janeiro", "as", "gasheerstad", "vir", "die", "Olimpiese", "Somerspeleaan", ".", "November", "–", "Rwanda", "word", "diete", "lid", "van", "die", "Britse", "Statebond", ".", "Desember", "–", "'n", "Embraer", "ERJvliegtuig", "van", "Airlink", "gly", "van", "die", "aanloopbaan", "af", ",", "by", "George-lughawe", ",", "en", "beland", "op", "die", "R404-pad", ".", "Geboortes", "April", "–", "Julia", "Butters", ",", "Amerikaanse", "kinderaktrise", ".", "Sterftes", "Januarie", "–", "Helen", "Suzman", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "*", "Januarie", "–", "Trudie", "Taljaard", ",", "Suid-Afrikaanse", "aktrise", "(", "*", "Februarie", "–", "Wendy", "Richard", ",", "Engelse", "aktrise", "(", "*", "Februarie", "–", "John", "Alvin", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "*", "Maart", "–", "João", "Bernardo", "Vieira", ",", "president", "van", "Guinee-Bissau", "(", "*", "Maart", "–", "Leonore", "Annenberg", ",", "Amerikaanse", "sakevrou", ",", "regeringsamptenaar", "en", "filantroop", "(", "*", "Maart", "−", "Alain", "Bashung", ",", "Franse", "sanger", "en", "komediant", "(", "*", "Maart", "–", "Moultrie", "Patten", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "*", "Maart", "–", "Natasha", "Richardson", ",", "Engelse", "aktrise", "en", "vervaardiger", "(", "*", "Maart", "–", "Gerrit", "Viljoen", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "*", "April", "–", "Ivy", "Matsepe-Casaburri", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "*", "April", "–", "Marilyn", "Chambers", ",", "Amerikaanse", "erotiese", "aktrise", "(", "*", "April", "–", "Bea", "Arthur", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "*", "Mei", "–", "Lalie", "Beukes", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "*", "Mei", "–", "Monica", "Bleibtreu", ",", "Oostenrykse", "aktrise", "(", "*", "Junie", "–", "Neda", ",", "jong", "Irannese", "vrou", "wat", "betoog", "het", "in", "Teheran", "teen", "aksies", "van", "president", "Mahmoud", "Ahmadinejad", "en", "die", "ajatolla", "Ali", "Khamenei", "(", "*", "Junie", "–", "Farrah", "Fawcett", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "en", "vervaardiger", "(", "*", "Junie", "–", "Michael", "Jackson", ",", "Amerikaanse", "popsanger", "(", "*", "Junie", "–", "Gale", "Storm", ",", "Amerikaanse", "sangeres/aktrise", "(", "*", "Julie", "-", "Mollie", "Sugden", ",", "Britse", "aktrise", "(", "*", "Julie", "–", "M.C.E", ".", "van", "Schoor", "(", "Tienie", "van", "Schoor", ")", ",", "bekende", "Afrikaanse", "historikus", "en", "skrywer", "(", "*", "Julie", "–", "Tim", "Guest", ",", "Britse", "skrywer", "en", "joernalis", "(", "*", "Augustus", "–", "Willie", "van", "Niekerk", ",", "Suid-Afrikaanse", "medikus", ",", "politikus", "en", "kabinetsminister", "(", "*", "September", "–", "Erich", "Kunzel", ",", "Amerikaanse", "dirigent", "(", "*", "September", "–", "Patrick", "Swayze", ",", "Amerikaanse", "akteur", "(", "*", "September", "–", "Alicia", "de", "Larrocha", ",", "'n", "Spaanse", "pianis", "en", "komponis", "(", "*", "Oktober", "–", "Irene", "van", "Wyk", ",", "Afrikaanse", "gospel-sangeres", "(", "*", "Oktober", "–", "Hendrik", "Witbooi", ",", "Namibiese", "politikus", "en", "die", "sewende", "kaptein", "van", "die", "ǀKhowesin-stam", "(", "*", "Oktober", "–", "Basie", "Vivier", ",", "Suid-Afrika", "se", "vier-en-twintigste", "Springbokkaptein", "(", "*", "Oktober", "–", "Daan", "Bekker", ",", "Suid-Afrikaanse", "bokser", "(", "*", "Oktober", "–", "Russell", "Ackoff", ",", "Amerikaanse", "bedryfskundige", "en", "baanbreker", "in", "operasionele", "navorsing", "en", "algemene", "stelselteorie", ".", "(", "*", "November", "–", "Samak", "Sundaravej", ",", "Thaise", "premier", "(", "*", "Desember", "–", "Piet", "Uys", ",", "Springbokrugbyspeler", "(", "*", "Desember", "–", "Henriette", "Grové", ",", "Afrikaanse", "skrywer", "(", "*", "Desember", "–", "Manto", "Tshabalala-Msimang", ",", "Suid-Afrikaanse", "politikus", "(", "*", "Desember", "–", "Brittany", "Murphy", ",", "Amerikaanse", "aktrise", "(", "*", "Desember", "–", "Dirk", "de", "Villiers", ",", "Suid-Afrikaanse", "akteur", "en", "regisseur", "(", "*", "Verwysings", "21ste", "eeu" ]
622
https://af.wikipedia.org/wiki/1832
1832
Die jaar 1832 was 'n skrikkeljaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Sondag begin het. Dit was die 32ste jaar van die 19de eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure 12 Februarie – Ecuador annekseer die Galápagos-eilande. 2 Julie – Pous Gregorius XVI stel Giuseppe Maria Velzi, O.P., meester van die Apostoliese Paleis en Mario Mattei, tesourier-generaal van die Apostoliese Kamer aan as kardinale. 17 Desember – Giovanni Maria Mastai-Ferretti (later Pous Pius IX) word aartsbiskop-biskop van Imola. Geboortes 23 Januarie – Édouard Manet, Franse impressionistiese skilder († 1883). 18 Februarie – Octave Chanute, Frans-Amerikaanse siviele ingenieur en lugvaartpionier († 1910). 15 April – Wilhelm Busch, Duitse digter († 1908). 19 April – José Echegaray, Spaanse dramaturg en politikus en Nobelprys-wenner († 1916). 6 Julie – Maksimiliaan I van Meksiko († 1867). 29 September – Joachim Oppenheim, rabbi van Toruń. († 1891). 30 September – Lord Frederick Sleigh Roberts, Britse maarskalk († 1914). 4 November – Johannes Kotzé, predikant in die Nederduitse Gereformeerde Kerk in Kaapstad († 1902). 15 Desember – Alexandre Gustave Eiffel, Franse ingenieur († 1923). Sterftes 4 Maart – Jean-François Champollion, Franse taalkundige en grondlegger van die Egiptologie (* 1790). 22 Maart – Johann Wolfgang von Goethe, 'n Duitse skrywer, digter, dramaturg, skilder, regsgeleerde en filosoof (* 1749). 22 Julie – Napoleon II, die seun van Napoleon Bonaparte en tweede Keiser van Frankryk. (* 1811). 21 September – Sir Walter Scott, 'n Skotse digter en skrywer (* 1771). 14 November – Rasmus Rask, Deense taalkundige en filoloog. (* 1787) Gepubliseer Teologie 27 Mei – Summo Iugiter Studio, oor gemengde huwelike, deur Pous Gregorius XVI. 9 Junie – Cum Primum, oor burgerlike gehoorsaamheid, deur Pous Gregorius XVI. 15 Augustus – Mirari Vos, teen liberalisme, deur Pous Gregorius XVI. Sien ook 1832 in Suid-Afrika 19de eeu 1832
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Sondag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Februarie", "–", "Ecuador", "annekseer", "die", "Galápagos-eilande", ".", "Julie", "–", "Pous", "Gregorius", "XVI", "stel", "Giuseppe", "Maria", "Velzi", ",", "O.P", ".", ",", "meester", "van", "die", "Apostoliese", "Paleis", "en", "Mario", "Mattei", ",", "tesourier-generaal", "van", "die", "Apostoliese", "Kamer", "aan", "as", "kardinale", ".", "Desember", "–", "Giovanni", "Maria", "Mastai-Ferretti", "(", "later", "Pous", "Pius", "IX", ")", "word", "aartsbiskop-biskop", "van", "Imola", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Édouard", "Manet", ",", "Franse", "impressionistiese", "skilder", "(", "†", "Februarie", "–", "Octave", "Chanute", ",", "Frans-Amerikaanse", "siviele", "ingenieur", "en", "lugvaartpionier", "(", "†", "April", "–", "Wilhelm", "Busch", ",", "Duitse", "digter", "(", "†", "April", "–", "José", "Echegaray", ",", "Spaanse", "dramaturg", "en", "politikus", "en", "Nobelprys-wenner", "(", "†", "Julie", "–", "Maksimiliaan", "I", "van", "Meksiko", "(", "†", "September", "–", "Joachim", "Oppenheim", ",", "rabbi", "van", "Toruń", ".", "(", "†", "September", "–", "Lord", "Frederick", "Sleigh", "Roberts", ",", "Britse", "maarskalk", "(", "†", "November", "–", "Johannes", "Kotzé", ",", "predikant", "in", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "in", "Kaapstad", "(", "†", "Desember", "–", "Alexandre", "Gustave", "Eiffel", ",", "Franse", "ingenieur", "(", "†", "Sterftes", "Maart", "–", "Jean-François", "Champollion", ",", "Franse", "taalkundige", "en", "grondlegger", "van", "die", "Egiptologie", "(", "*", "Maart", "–", "Johann", "Wolfgang", "von", "Goethe", ",", "'n", "Duitse", "skrywer", ",", "digter", ",", "dramaturg", ",", "skilder", ",", "regsgeleerde", "en", "filosoof", "(", "*", "Julie", "–", "Napoleon", "II", ",", "die", "seun", "van", "Napoleon", "Bonaparte", "en", "tweede", "Keiser", "van", "Frankryk", ".", "(", "*", "September", "–", "Sir", "Walter", "Scott", ",", "'n", "Skotse", "digter", "en", "skrywer", "(", "*", "November", "–", "Rasmus", "Rask", ",", "Deense", "taalkundige", "en", "filoloog", ".", "(", "*", "Gepubliseer", "Teologie", "Mei", "–", "Summo", "Iugiter", "Studio", ",", "oor", "gemengde", "huwelike", ",", "deur", "Pous", "Gregorius", "XVI", ".", "Junie", "–", "Cum", "Primum", ",", "oor", "burgerlike", "gehoorsaamheid", ",", "deur", "Pous", "Gregorius", "XVI", ".", "Augustus", "–", "Mirari", "Vos", ",", "teen", "liberalisme", ",", "deur", "Pous", "Gregorius", "XVI", ".", "Sien", "ook", "in", "Suid-Afrika", "19de", "eeu", "1832" ]
623
https://af.wikipedia.org/wiki/1833
1833
Die jaar 1833 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Dinsdag begin het. Dit was die 33ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure 15 April – Pous Gregorius XVI stel Lorenzo Girolamo Mattei, titulêr patriarg van Antiogië en Castruccio Castracane degli Antelminelli, sekretaris van Propaganda Fide aan as kardinale. 29 Julie – Pous Gregorius XVI stel Giacomo Monico, patriarg van Venesië en Filippo Giudice Caracciolo, Orat., aartsbiskop van Napels aan as kardinale. Karl Bodmer hou 'n verkenningstog op die Missouririvier. Stigting van die Universiteit van Zürich, Switserland Geboortes Sampson Richard Stuttaford, 'n Suid-Afrikaanse afdelingswinkeleienaar († 1915). 26 Februarie – Charles Murray, NG Kerk predikant en vierde seun van ds. Andrew Murray sr. († 1904). 28 Februarie – Alfred von Schlieffen, Duitse generaal en militêre strateeg († 1913). 1 Maart – Johann Heinrich Ferdinand Parow, Duitse eiendomsmagnaat aan die Kaap († 1910). 31 Maart – Mary Abigail Dodge, Amerikaanse skrywer en essayis († 1896). 7 Mei – Johannes Brahms, Duitse komponis († 1897). 4 Junie – Lord Garnet Wolseley, 'n Britse Veldmaarskalk († 1913). 20 Augustus – Benjamin Harrison, die drie-en-twintigste President van die Verenigde State († 1901). 21 Oktober – Alfred Nobel, die Sweedse uitvinder van dinamiet en die skepper van die Nobelprys († 1896). 6 November – Jonas Lie, skrywer van Noorweë († 1908). Sterftes 22 April – Richard Trevithick, 'n Engelse ontdekker, ingenieur en eerste persoon om 'n stoomlokomotief te bou (* 1771). Gepubliseer 4 Oktober – Teologie: Quo Graviora, oor die pragmatiese konstitusie, deur Pous Gregorius XVI. Sien ook 1833 in Suid-Afrika 19de eeu
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Dinsdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "April", "–", "Pous", "Gregorius", "XVI", "stel", "Lorenzo", "Girolamo", "Mattei", ",", "titulêr", "patriarg", "van", "Antiogië", "en", "Castruccio", "Castracane", "degli", "Antelminelli", ",", "sekretaris", "van", "Propaganda", "Fide", "aan", "as", "kardinale", ".", "Julie", "–", "Pous", "Gregorius", "XVI", "stel", "Giacomo", "Monico", ",", "patriarg", "van", "Venesië", "en", "Filippo", "Giudice", "Caracciolo", ",", "Orat", ".", ",", "aartsbiskop", "van", "Napels", "aan", "as", "kardinale", ".", "Karl", "Bodmer", "hou", "'n", "verkenningstog", "op", "die", "Missouririvier", ".", "Stigting", "van", "die", "Universiteit", "van", "Zürich", ",", "Switserland", "Geboortes", "Sampson", "Richard", "Stuttaford", ",", "'n", "Suid-Afrikaanse", "afdelingswinkeleienaar", "(", "†", "Februarie", "–", "Charles", "Murray", ",", "NG", "Kerk", "predikant", "en", "vierde", "seun", "van", "ds", ".", "Andrew", "Murray", "sr", ".", "(", "†", "Februarie", "–", "Alfred", "von", "Schlieffen", ",", "Duitse", "generaal", "en", "militêre", "strateeg", "(", "†", "Maart", "–", "Johann", "Heinrich", "Ferdinand", "Parow", ",", "Duitse", "eiendomsmagnaat", "aan", "die", "Kaap", "(", "†", "Maart", "–", "Mary", "Abigail", "Dodge", ",", "Amerikaanse", "skrywer", "en", "essayis", "(", "†", "Mei", "–", "Johannes", "Brahms", ",", "Duitse", "komponis", "(", "†", "Junie", "–", "Lord", "Garnet", "Wolseley", ",", "'n", "Britse", "Veldmaarskalk", "(", "†", "Augustus", "–", "Benjamin", "Harrison", ",", "die", "drie-en-twintigste", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "Oktober", "–", "Alfred", "Nobel", ",", "die", "Sweedse", "uitvinder", "van", "dinamiet", "en", "die", "skepper", "van", "die", "Nobelprys", "(", "†", "November", "–", "Jonas", "Lie", ",", "skrywer", "van", "Noorweë", "(", "†", "Sterftes", "April", "–", "Richard", "Trevithick", ",", "'n", "Engelse", "ontdekker", ",", "ingenieur", "en", "eerste", "persoon", "om", "'n", "stoomlokomotief", "te", "bou", "(", "*", "Gepubliseer", "Oktober", "–", "Teologie", ":", "Quo", "Graviora", ",", "oor", "die", "pragmatiese", "konstitusie", ",", "deur", "Pous", "Gregorius", "XVI", ".", "Sien", "ook", "1833", "in", "Suid-Afrika", "19de", "eeu" ]
624
https://af.wikipedia.org/wiki/1834
1834
Die jaar 1834 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Woensdag begin het. Dit was die 34ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Stigting van Adelaide (Oos-Kaap, Suid-Afrika). Stigting van die Universiteit van Bern, Switserland 20 Januarie – Pous Gregorius XVI stel Giacomo Luigi Brignole, titulêr aartsbiskop van Nazianzo en Nicola Grimaldi, goewerneur van Rome aan as kardinale. 23 Junie – Pous Gregorius XVI stel nege nuwe kardinale aan, waaronder Giuseppe della Porta Rodiani, titulêr patriarg van Konstantinopel. 28 Oktober – Die Pinjarra-menseslagting vind plaas naby Pinjarra, Wes-Australië. Geboortes 6 Januarie – Georges de Layens was 'n Franse botanis en byeboer († 1897). 8 Februarie – Dmitri Mendelejef, Russiese chemikus († 1907). 16 Februarie – Ernst Haeckel, Duitse bioloog en filosoof († 1919). Maart – Timothy Eaton, Kanadese, entrepreneur († 1907). 18 Maart – Marie Koopmans-de Wet, kampvegter vir Afrikanerregte, kultuurleidster († 1906). 15 April – Thomas François Burgers, 'n teoloog en 'n president van die Zuid-Afrikaansche Republiek († 1881). 21 April – Adrien René Franchet, Franse plantkundige († 1900). 28 April – Harry Bolus, Suid-Afrikaanse plantkundige, botaniese kunstenaar, besigheidsman en filantroop († 1911). 30 Mei – Emmanuel Hiel, Vlaams-Nederlandse digter en prosaskrywer († 1899). 9 Julie – Sir Thomas Scanlen, eerste minister van die Kaapkolonie († 1912). 16 Julie – Adolf Lüderitz, 'n Duitse koopman en stigter van die eerste Duitse kolonie in Suidwes-Afrika, vandag Namibië († 1886). 22 Augustus – Samuel Langley, Amerikaanse sterrekundige, fisikus, uitvinder van die bolometer en lugvaartpionier († 1906). 31 Desember – Anne van Rooy, stammoeder van die Van Rooy-familie in Suid-Afrika († 1904). Sterftes 25 Julie – Samuel Taylor Coleridge, Engelse Romantiese digter, literatuurkritikus en filosoof (* 1772). 24 September – Dom Pedro, keiser van Brasilië en koning van Portugal (* 1798). 5 Desember – Thomas Pringle, Suid-Afrika se eerste Engelstalige digter en een van die baanbrekers vir persvryheid (* 1789). Gepubliseer 25 Junie – Teologie - Singulari Nos, oor die foute van Lammenais, deur Pous Gregorius XVI. Sien ook 1834 in Suid-Afrika 19de eeu
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Woensdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Stigting", "van", "Adelaide", "(", "Oos-Kaap", ",", "Suid-Afrika", ")", ".", "Stigting", "van", "die", "Universiteit", "van", "Bern", ",", "Switserland", "Januarie", "–", "Pous", "Gregorius", "XVI", "stel", "Giacomo", "Luigi", "Brignole", ",", "titulêr", "aartsbiskop", "van", "Nazianzo", "en", "Nicola", "Grimaldi", ",", "goewerneur", "van", "Rome", "aan", "as", "kardinale", ".", "Junie", "–", "Pous", "Gregorius", "XVI", "stel", "nege", "nuwe", "kardinale", "aan", ",", "waaronder", "Giuseppe", "della", "Porta", "Rodiani", ",", "titulêr", "patriarg", "van", "Konstantinopel", ".", "Oktober", "–", "Die", "Pinjarra-menseslagting", "vind", "plaas", "naby", "Pinjarra", ",", "Wes-Australië", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Georges", "de", "Layens", "was", "'n", "Franse", "botanis", "en", "byeboer", "(", "†", "Februarie", "–", "Dmitri", "Mendelejef", ",", "Russiese", "chemikus", "(", "†", "Februarie", "–", "Ernst", "Haeckel", ",", "Duitse", "bioloog", "en", "filosoof", "(", "†", "Maart", "–", "Timothy", "Eaton", ",", "Kanadese", ",", "entrepreneur", "(", "†", "Maart", "–", "Marie", "Koopmans-de", "Wet", ",", "kampvegter", "vir", "Afrikanerregte", ",", "kultuurleidster", "(", "†", "April", "–", "Thomas", "François", "Burgers", ",", "'n", "teoloog", "en", "'n", "president", "van", "die", "Zuid-Afrikaansche", "Republiek", "(", "†", "April", "–", "Adrien", "René", "Franchet", ",", "Franse", "plantkundige", "(", "†", "April", "–", "Harry", "Bolus", ",", "Suid-Afrikaanse", "plantkundige", ",", "botaniese", "kunstenaar", ",", "besigheidsman", "en", "filantroop", "(", "†", "Mei", "–", "Emmanuel", "Hiel", ",", "Vlaams-Nederlandse", "digter", "en", "prosaskrywer", "(", "†", "Julie", "–", "Sir", "Thomas", "Scanlen", ",", "eerste", "minister", "van", "die", "Kaapkolonie", "(", "†", "Julie", "–", "Adolf", "Lüderitz", ",", "'n", "Duitse", "koopman", "en", "stigter", "van", "die", "eerste", "Duitse", "kolonie", "in", "Suidwes-Afrika", ",", "vandag", "Namibië", "(", "†", "Augustus", "–", "Samuel", "Langley", ",", "Amerikaanse", "sterrekundige", ",", "fisikus", ",", "uitvinder", "van", "die", "bolometer", "en", "lugvaartpionier", "(", "†", "Desember", "–", "Anne", "van", "Rooy", ",", "stammoeder", "van", "die", "Van", "Rooy-familie", "in", "Suid-Afrika", "(", "†", "Sterftes", "Julie", "–", "Samuel", "Taylor", "Coleridge", ",", "Engelse", "Romantiese", "digter", ",", "literatuurkritikus", "en", "filosoof", "(", "*", "September", "–", "Dom", "Pedro", ",", "keiser", "van", "Brasilië", "en", "koning", "van", "Portugal", "(", "*", "Desember", "–", "Thomas", "Pringle", ",", "Suid-Afrika", "se", "eerste", "Engelstalige", "digter", "en", "een", "van", "die", "baanbrekers", "vir", "persvryheid", "(", "*", "Gepubliseer", "Junie", "–", "Teologie", "-", "Singulari", "Nos", ",", "oor", "die", "foute", "van", "Lammenais", ",", "deur", "Pous", "Gregorius", "XVI", ".", "Sien", "ook", "1834", "in", "Suid-Afrika", "19de", "eeu" ]
625
https://af.wikipedia.org/wiki/1835
1835
Die jaar 1835 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Donderdag begin het. Dit was die 35ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Geskiedenis 6 April – Pous Gregorius XVI stel Placido Maria Tadini, O.C.D., aartsbiskop van Genua en Ambrogio Bianchi, O.S.B.Cam., ab-generaal van sy orde aan as kardinale. 6 Mei – James Gordon Bennett publiseer die eerste uitgawe van die New York Herald. 2 Oktober – Die Texaanse Onafhanklikheidsoorlog begin. 28 Desember – Osceola lei sy Seminoolvegters in Florida en betree die Tweede Seminooloorlog teen die Amerikaanse Leër. Meteorologie Gaspard-Gustave Coriolis besef dat die rotasie van die Aarde 'n snelheidsafhanklike krag op liggame in die verwysingsraamwerk van 'n nie-roterende Aarde uitoefen. Vervoer Die eerste spoorweg op die Europese vasteland verbind Brussel met Mechelen. Geboortes 17 Januarie – Jan Ferguut, Vlaamse digter en skrywer († 1902). 28 Januarie – Frans Lion Cachet, stigter van Ermelo († 1899). 3 Februarie – Jan Hendrik Hofmeyr, Suid-Afrikaanse teoloog en predikant († 1908). 9 April – Koning Leopold II van België († 1909). 2 Junie – Giuseppe Sarto, (later Pous Pius X), die 257ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk († 1914). 29 Junie – Anton Bergmann, skrywer en Vlaamse aktivis († 1874). 2 Augustus – Elisha Gray, Amerikaanse elektriese ingenieur († 1901) 8 September – Dr. J.J. Kotzé, leraar in twee gemeentes van die Nederduitse Gereformeerde Kerk († 1899). 9 Oktober – Charles-Camille Saint-Saëns, Franse klassieke komponis († 1921) 17 Oktober – Alexine Tinne, Nederlandse ontdekkingsreisiger († 1869) 31 Oktober – Adolf von Baeyer, Duitse chemikus en Nobelprys vir Chemie († 1917) 1 November – Sir George Pomeroy Colley, 'n Britse soldaat en Goewerneur van Natal, sterf tydens die Slag van Majuba († 1881). 25 November – Andrew Carnegie, Skots-Amerikaanse entrepreneur en staalbaron († 1919). 29 November – Keiserin-weduwee en regentes Cixi, Qing-dinastie regentes van 1861 tot haar dood. († 1908). 30 November – Samuel Langhorne Clemens, bekend as Mark Twain, 'n Amerikaanse skrywer en humoris († 1910). Sterftes 2 Maart – Franz Joseph Karl, as Frans II laaste keiser van die Heilige Romeinse Ryk en as Frans I eerste keiser van Oostenryk (* 1768). 12 Mei – Hintsa, 'n Xhosaopperhoof uit die Gcaleka-stam (* 1789). 12 September – Adam Kok II, leier van die Griekwas (* 1771). 23 September – Vincenzo Bellini, Italiaanse opera komponis (* 1801). Gepubliseer 17 Mei – Teologie: Commissum divinitus, oor Kerk en Staat, deur Pous Gregorius XVI. Sien ook 1835 in Suid-Afrika 19de eeu
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Donderdag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Geskiedenis", "April", "–", "Pous", "Gregorius", "XVI", "stel", "Placido", "Maria", "Tadini", ",", "O.C.D", ".", ",", "aartsbiskop", "van", "Genua", "en", "Ambrogio", "Bianchi", ",", "O.S.B.Cam", ".", ",", "ab-generaal", "van", "sy", "orde", "aan", "as", "kardinale", ".", "Mei", "–", "James", "Gordon", "Bennett", "publiseer", "die", "eerste", "uitgawe", "van", "die", "New", "York", "Herald", ".", "Oktober", "–", "Die", "Texaanse", "Onafhanklikheidsoorlog", "begin", ".", "Desember", "–", "Osceola", "lei", "sy", "Seminoolvegters", "in", "Florida", "en", "betree", "die", "Tweede", "Seminooloorlog", "teen", "die", "Amerikaanse", "Leër", ".", "Meteorologie", "Gaspard-Gustave", "Coriolis", "besef", "dat", "die", "rotasie", "van", "die", "Aarde", "'n", "snelheidsafhanklike", "krag", "op", "liggame", "in", "die", "verwysingsraamwerk", "van", "'n", "nie-roterende", "Aarde", "uitoefen", ".", "Vervoer", "Die", "eerste", "spoorweg", "op", "die", "Europese", "vasteland", "verbind", "Brussel", "met", "Mechelen", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Jan", "Ferguut", ",", "Vlaamse", "digter", "en", "skrywer", "(", "†", "Januarie", "–", "Frans", "Lion", "Cachet", ",", "stigter", "van", "Ermelo", "(", "†", "Februarie", "–", "Jan", "Hendrik", "Hofmeyr", ",", "Suid-Afrikaanse", "teoloog", "en", "predikant", "(", "†", "April", "–", "Koning", "Leopold", "II", "van", "België", "(", "†", "Junie", "–", "Giuseppe", "Sarto", ",", "(", "later", "Pous", "Pius", "X", ")", ",", "diete", "pous", "van", "die", "Rooms-Katolieke", "Kerk", "(", "†", "Junie", "–", "Anton", "Bergmann", ",", "skrywer", "en", "Vlaamse", "aktivis", "(", "†", "Augustus", "–", "Elisha", "Gray", ",", "Amerikaanse", "elektriese", "ingenieur", "(", "†", "September", "–", "Dr", ".", "J.J", ".", "Kotzé", ",", "leraar", "in", "twee", "gemeentes", "van", "die", "Nederduitse", "Gereformeerde", "Kerk", "(", "†", "Oktober", "–", "Charles-Camille", "Saint-Saëns", ",", "Franse", "klassieke", "komponis", "(", "†", "Oktober", "–", "Alexine", "Tinne", ",", "Nederlandse", "ontdekkingsreisiger", "(", "†", "Oktober", "–", "Adolf", "von", "Baeyer", ",", "Duitse", "chemikus", "en", "Nobelprys", "vir", "Chemie", "(", "†", "November", "–", "Sir", "George", "Pomeroy", "Colley", ",", "'n", "Britse", "soldaat", "en", "Goewerneur", "van", "Natal", ",", "sterf", "tydens", "die", "Slag", "van", "Majuba", "(", "†", "November", "–", "Andrew", "Carnegie", ",", "Skots-Amerikaanse", "entrepreneur", "en", "staalbaron", "(", "†", "November", "–", "Keiserin-weduwee", "en", "regentes", "Cixi", ",", "Qing-dinastie", "regentes", "vantot", "haar", "dood", ".", "(", "†", "November", "–", "Samuel", "Langhorne", "Clemens", ",", "bekend", "as", "Mark", "Twain", ",", "'n", "Amerikaanse", "skrywer", "en", "humoris", "(", "†", "Sterftes", "Maart", "–", "Franz", "Joseph", "Karl", ",", "as", "Frans", "II", "laaste", "keiser", "van", "die", "Heilige", "Romeinse", "Ryk", "en", "as", "Frans", "I", "eerste", "keiser", "van", "Oostenryk", "(", "*", "Mei", "–", "Hintsa", ",", "'n", "Xhosaopperhoof", "uit", "die", "Gcaleka-stam", "(", "*", "September", "–", "Adam", "Kok", "II", ",", "leier", "van", "die", "Griekwas", "(", "*", "September", "–", "Vincenzo", "Bellini", ",", "Italiaanse", "opera", "komponis", "(", "*", "Gepubliseer", "Mei", "–", "Teologie", ":", "Commissum", "divinitus", ",", "oor", "Kerk", "en", "Staat", ",", "deur", "Pous", "Gregorius", "XVI", ".", "Sien", "ook", "1835", "in", "Suid-Afrika", "19de", "eeu" ]
626
https://af.wikipedia.org/wiki/1836
1836
Die jaar 1836 was 'n skrikkeljaar en het volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Vrydag begin. Dit was die 36ste jaar van die 19de eeu n.C. In teenstelling met gewone jare het die jaar 366 dae en 'n 29 Februarie gehad. Gebeure Die Arc de Triomphe word voltooi nadat konstruksie in 1806 begin het. 1 Februarie – Pous Gregorius XVI stel Jean-Louis Lefebvre de Cheverus, aartsbiskop van Bordeaux en Gabriele della Genga Sermattei, aartsbiskop van Ferrara aan as kardinale. 15 Junie – Arkansas word die 25ste deelstaat van die Verenigde State. 21 April – Die Texaanse Onafhanklikheidsoorlog kom tot 'n einde. 22 April – Texaanse Onafhanklikheidsoorlog: 'n Dag na die Slag van San Jacinto, neem magte van Texas generaal Sam Houston vir die Mexikaanse generaal Antonio Lopez de Santa Anna gevange. Juliemaand – Die hele trekgroep van 51 van "Lang Hans" van Rensburg word in Mosambiek uitgemoor. 16 Oktober – Die Voortrekkers verslaan die Matabeles tydens die Slag van Vegkop. 28 Desember – Spanje erken Meksiko se onafhanklikheid. Geboortes 14 Februarie – Alexander Daneel, eerste predikant van die NG gemeente Heidelberg, Kaap († 1899). 19 Februarie – Pulvermacher, eerste Afrikaanse digter († 1910). 21 Februarie – Léo Delibes, Franse komponis († 1891). 28 September – Thomas Crapper, Britse loodgieter en sakeman († 1910). 4 Oktober – Piet Cronjé, Suid-Afrikaanse kryger en Boeregeneraal († 1911). 10 November – Julius Vuylsteke, Vlaamse politikus en skrywer († 1903). 16 November – Kalãkaua, koning van Hawaii († 1891). Sterftes 6 Maart – James Bowie, Amerikaanse pionier en jagter (* 1796) 10 Junie – André-Marie Ampère, Franse fisikus (* 1775). 28 Junie – James Madison, vierde President van die Verenigde State (* 1751). Juliemaand – Johannes Janse van Rensburg, Voortrekkerleier (* 1779). 14 September – Aaron Burr, Amerikaanse politikus en avonturier (* 1756). 16 November – Christiaan Hendrik Persoon, Suid-Afrikaanse swamkundige (* 1761). Sien ook 1836 in Suid-Afrika 19de eeu
[ "Die", "jaarwas", "'n", "skrikkeljaar", "en", "het", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Vrydag", "begin", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "In", "teenstelling", "met", "gewone", "jare", "het", "die", "jaardae", "en", "'", "nFebruarie", "gehad", ".", "Gebeure", "Die", "Arc", "de", "Triomphe", "word", "voltooi", "nadat", "konstruksie", "inbegin", "het", ".", "Februarie", "–", "Pous", "Gregorius", "XVI", "stel", "Jean-Louis", "Lefebvre", "de", "Cheverus", ",", "aartsbiskop", "van", "Bordeaux", "en", "Gabriele", "della", "Genga", "Sermattei", ",", "aartsbiskop", "van", "Ferrara", "aan", "as", "kardinale", ".", "Junie", "–", "Arkansas", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "April", "–", "Die", "Texaanse", "Onafhanklikheidsoorlog", "kom", "tot", "'n", "einde", ".", "April", "–", "Texaanse", "Onafhanklikheidsoorlog", ":", "'n", "Dag", "na", "die", "Slag", "van", "San", "Jacinto", ",", "neem", "magte", "van", "Texas", "generaal", "Sam", "Houston", "vir", "die", "Mexikaanse", "generaal", "Antonio", "Lopez", "de", "Santa", "Anna", "gevange", ".", "Juliemaand", "–", "Die", "hele", "trekgroep", "vanvan", "\"", "Lang", "Hans", "\"", "van", "Rensburg", "word", "in", "Mosambiek", "uitgemoor", ".", "Oktober", "–", "Die", "Voortrekkers", "verslaan", "die", "Matabeles", "tydens", "die", "Slag", "van", "Vegkop", ".", "Desember", "–", "Spanje", "erken", "Meksiko", "se", "onafhanklikheid", ".", "Geboortes", "Februarie", "–", "Alexander", "Daneel", ",", "eerste", "predikant", "van", "die", "NG", "gemeente", "Heidelberg", ",", "Kaap", "(", "†", "Februarie", "–", "Pulvermacher", ",", "eerste", "Afrikaanse", "digter", "(", "†", "Februarie", "–", "Léo", "Delibes", ",", "Franse", "komponis", "(", "†", "September", "–", "Thomas", "Crapper", ",", "Britse", "loodgieter", "en", "sakeman", "(", "†", "Oktober", "–", "Piet", "Cronjé", ",", "Suid-Afrikaanse", "kryger", "en", "Boeregeneraal", "(", "†", "November", "–", "Julius", "Vuylsteke", ",", "Vlaamse", "politikus", "en", "skrywer", "(", "†", "November", "–", "Kalãkaua", ",", "koning", "van", "Hawaii", "(", "†", "Sterftes", "Maart", "–", "James", "Bowie", ",", "Amerikaanse", "pionier", "en", "jagter", "(", "*", "Junie", "–", "André-Marie", "Ampère", ",", "Franse", "fisikus", "(", "*", "Junie", "–", "James", "Madison", ",", "vierde", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "*", "Juliemaand", "–", "Johannes", "Janse", "van", "Rensburg", ",", "Voortrekkerleier", "(", "*", "September", "–", "Aaron", "Burr", ",", "Amerikaanse", "politikus", "en", "avonturier", "(", "*", "November", "–", "Christiaan", "Hendrik", "Persoon", ",", "Suid-Afrikaanse", "swamkundige", "(", "*", "Sien", "ook", "1836", "in", "Suid-Afrika", "19de", "eeu" ]
627
https://af.wikipedia.org/wiki/1837
1837
Die jaar 1837 was 'n gewone jaar wat volgens die Gregoriaanse kalender op 'n Sondag begin het. Dit was die 37ste jaar van die 19de eeu n.C. Soos ander gewone jare het die jaar 12 maande, 52 weke en 365 dae gehad. Gebeure Die eerste opleidingsskool vir onderwys in Suid-Afrika word in Genadendal begin. 26 Januarie – Michigan word die 26ste deelstaat van die Verenigde State. 2 Februarie – Piet Retief se manifes word in die Graham's Town Journal gepubliseer. 4 Maart – Chicago (gestig ~ 1780), tans die Verenigde State se derde grootste stad, word geïnkorporeer. 19 Mei – Pous Gregorius XVI stel Luigi Amat di San Filippo e Sorso, titulêr aartsbiskop van Nicea en Angelo Mai, sekretaris van Propaganda Fide aan as kardinale. 20 Junie – Koningin Victoria bestyg die Britse troon. 5 November – Piet Retief lê sy eerste besoek aan Dingaan af by Mgungundhlovo. 12 November – Deborah Retief, skryf haar pa se naam op die Retiefklip naby Harrismith. 25 November – Slag van Saint-Charles: Britse magte onder Sir John Colbourne verslaan die opstandelinge in Kanada. Geboortes 7 Januarie – Thomas Henry Ismay, Britse skeepsmagnaat, stigter van die White Star Line († 1899). 18 Maart – Grover Cleveland, die 22ste en 24ste President van die Verenigde State († 1908). 18 Maart – Richard Maurice Bucke, Kanadese psigiater († 1902). 17 April – J.P. Morgan, finansier, kunsversamelaar, filantroop († 1913). 7 Mei – Karl Mauch, Duitse ontdekkingsreisiger van Afrika († 1875). 9 Mei – Adam Opel, Duitse ingenieur en industrialis († 1895). 22 Junie – Paul Morphy, Amerikaanse skaakspeler († 1884). 4 Julie – Carolus-Duran, eintlik Charles Auguste Émile Durand, Franse skilder en kunsdosent († 1917). 6 Julie – Wladyslaw Zelenski, Poolse pianis en komponis († 1921). Sterftes 10 Februarie – Aleksander Poesjkin, ’n Russiese Romantieke skrywer wat beskou word as die grootste Russiese digter en die vader van moderne Russies (* 1799). 31 Maart – John Constable, Engelse Romantiese skilder (* 1776). 20 Junie – William IV, koning van Groot-Brittanje (* 1765). 17 Oktober – Johann Hummel, Duitse komponis (* 1778). 19de eeu 1837
[ "Die", "jaarwas", "'n", "gewone", "jaar", "wat", "volgens", "die", "Gregoriaanse", "kalender", "op", "'n", "Sondag", "begin", "het", ".", "Dit", "was", "diete", "jaar", "van", "diee", "eeu", "n.C", ".", "Soos", "ander", "gewone", "jare", "het", "die", "jaarmaande,", "weke", "endae", "gehad", ".", "Gebeure", "Die", "eerste", "opleidingsskool", "vir", "onderwys", "in", "Suid-Afrika", "word", "in", "Genadendal", "begin", ".", "Januarie", "–", "Michigan", "word", "diete", "deelstaat", "van", "die", "Verenigde", "State", ".", "Februarie", "–", "Piet", "Retief", "se", "manifes", "word", "in", "die", "Graham's", "Town", "Journal", "gepubliseer", ".", "Maart", "–", "Chicago", "(", "gestig", "~", "tans", "die", "Verenigde", "State", "se", "derde", "grootste", "stad", ",", "word", "geïnkorporeer", ".", "Mei", "–", "Pous", "Gregorius", "XVI", "stel", "Luigi", "Amat", "di", "San", "Filippo", "e", "Sorso", ",", "titulêr", "aartsbiskop", "van", "Nicea", "en", "Angelo", "Mai", ",", "sekretaris", "van", "Propaganda", "Fide", "aan", "as", "kardinale", ".", "Junie", "–", "Koningin", "Victoria", "bestyg", "die", "Britse", "troon", ".", "November", "–", "Piet", "Retief", "lê", "sy", "eerste", "besoek", "aan", "Dingaan", "af", "by", "Mgungundhlovo", ".", "November", "–", "Deborah", "Retief", ",", "skryf", "haar", "pa", "se", "naam", "op", "die", "Retiefklip", "naby", "Harrismith", ".", "November", "–", "Slag", "van", "Saint-Charles", ":", "Britse", "magte", "onder", "Sir", "John", "Colbourne", "verslaan", "die", "opstandelinge", "in", "Kanada", ".", "Geboortes", "Januarie", "–", "Thomas", "Henry", "Ismay", ",", "Britse", "skeepsmagnaat", ",", "stigter", "van", "die", "White", "Star", "Line", "(", "†", "Maart", "–", "Grover", "Cleveland", ",", "diete", "ente", "President", "van", "die", "Verenigde", "State", "(", "†", "Maart", "–", "Richard", "Maurice", "Bucke", ",", "Kanadese", "psigiater", "(", "†", "April", "–", "J.P", ".", "Morgan", ",", "finansier", ",", "kunsversamelaar", ",", "filantroop", "(", "†", "Mei", "–", "Karl", "Mauch", ",", "Duitse", "ontdekkingsreisiger", "van", "Afrika", "(", "†", "Mei", "–", "Adam", "Opel", ",", "Duitse", "ingenieur", "en", "industrialis", "(", "†", "Junie", "–", "Paul", "Morphy", ",", "Amerikaanse", "skaakspeler", "(", "†", "Julie", "–", "Carolus-Duran", ",", "eintlik", "Charles", "Auguste", "Émile", "Durand", ",", "Franse", "skilder", "en", "kunsdosent", "(", "†", "Julie", "–", "Wladyslaw", "Zelenski", ",", "Poolse", "pianis", "en", "komponis", "(", "†", "Sterftes", "Februarie", "–", "Aleksander", "Poesjkin", ",", "’n", "Russiese", "Romantieke", "skrywer", "wat", "beskou", "word", "as", "die", "grootste", "Russiese", "digter", "en", "die", "vader", "van", "moderne", "Russies", "(", "*", "Maart", "–", "John", "Constable", ",", "Engelse", "Romantiese", "skilder", "(", "*", "Junie", "–", "William", "IV", ",", "koning", "van", "Groot-Brittanje", "(", "*", "Oktober", "–", "Johann", "Hummel", ",", "Duitse", "komponis", "(", "*", "19de", "eeu", "1837" ]