Phiên âm
stringlengths
2
728
Dịch nghĩa
stringlengths
2
731
__index_level_0__
int64
0
13.7k
Tiết chế Trịnh Tùng lệnh Quảng quận công Trịnh Vĩnh Lộc, Phụng quận công Trịnh Hữu Dụng, An Nham hầu Nguyễn Trấn, An Toàn hầu Nguyễn Quang Đăng, Quỳnh Dương hầu Nguyễn Kim Quy đẳng lĩnh binh truy cập, hoạch trảm chi, thu bổ thê tử nhi hồi.
Tiết chế Trịnh Tùng sai bọn Quảng quận công Trịnh Vĩnh Lộc, Phụng quận công Trịnh Hữu Dung, An Nham hầu Nguyễn Trấn, An Toàn hầu Nguyễn Quang Đăng, Quỳnh Dương hầu Nguyễn Kim Quy đem quân đuổi kịp, bắt được đem chém, bắt cả vợ con đem về.
12,724
nguyệt, thập lục nhật, ban đại xá bố cáo thiên hạ.
Tháng giêng, ngày 16, ban bố bài cáo đại xá thiên hạ.
12,726
Thuỵ hiến nộp.
và quận Thuỵ dâng nộp.
12,751
Thưởng công tất, trảm Thuỷ quận công, Thuỵ quận công đẳng vu Triền Kiều, kiêu kì thủ cấp.
Thưởng công xong, đem bọn Thuỷ quận công và Thuỵ quận công chém ở Cầu Dền, bêu thủ cấp chúng.
12,752
Ngũ nguyệt, Sơn Dương nguỵ Việt quốc công tử, kì chúng vô thống, Sơn Tây thủ tướng Thanh quận công Đặng Kính, Giao quận công Nguyễn Hữu Giai đẳng tiến binh công trục, trảm quắc sổ thiên cấp, hoạch mã thập thất nhi hoàn.
Tháng 5, Việt quốc công ở Sơn Dương chết, quân không có chỉ huy, các tướng trấn giữ Sơn Tây là bọn Thanh quận công Đặng Kính và Giao quận công Nguyễn Hữu Giai tiến quân đánh đuổi, chém vài nghìn thủ cấp, bắt được 10 con ngựa trở về.
12,753
Thị nguyệt, lệnh Bùi Văn Khuê đốc suất Tân Minh, An Dương nhị huyện binh đinh, sử tương binh vãng trấn thủ dĩ an phương dân; Tráng quận công Nguyễn Nga thủ Thanh Lâm; Hoa Dương hầu Vương Châu thủ Gia Viễn.
Tháng này, hạ lệnh cho Bùi Văn Khuê đốc suất binh đinh hai huyện Tân Minh và An Dương, sai đem quân đi trấn giữ để yên dân phương ấy; Tráng quận công Nguyễn Nga giữ huyện Thanh Lâm, Hoa Dương hầu Vương Châu giữ huyện Gia Viễn.
12,754
Mạc Hùng Lễ chi tử Kính Dụng tụ đảng vu An Bác, nguỵ xưng Uy Vương.
Con Hùng Lễ họ Mạc là Kính Dụng họp đảng ở huyện An Bác, nguỵ xưng là Uy Vương.
12,758
nhân dân.
và dân chúng.
12,760
Phú Lương dĩ kế tựu chi, sử thê nghênh hàng, thú phục viết: "Đại vương quyền trọng binh thế, thả đại truy tuỳ bôn tẩu chi nhân cánh đa vũ dũng.
Phú Lương dùng mẹo đánh lừa, sai vợ con ra đón hàng, thú tội rằng: "Đại vương quyền cao, binh thế lớn, những người theo hầu phục dịch lại gan dạ oai hùng.
12,763
Thiếp phu nãi nhất thôn nhân nhĩ, vị tằng kiến thử binh sự, văn đại vương chi binh sở chí, kinh hoàng tủng lật, cố sử thiếp thân đại vãng, nguyện đại vương liệt binh an trại vu cảnh ngoại, lệnh hành cấm chỉ, chỉnh túc binh sĩ, cố thủ dinh trại cẩn phòng.
Chồng thiếp chỉ là một người nhà quê, chưa từng thấy việc binh thế này bao giờ, nghe tin quân của đại vương tới, kinh hoàng sợ hãi, sai thiếp đi thay, xin đại vương đóng quân yên trại ở ngoài cõi, hạ lệnh nghiêm cấm, chỉnh đốn binh sĩ, cố thủ dinh trại, phòng giữ cẩn thận.
12,764
Hậu đại vương tự tuyển thủ túc thân cận, bất quá sổ thập nhân, tuỳ thiếp nhập gia, đáo tức dẫn phu bái yết, nhiên hậu tiến nộp thổ địa nhân dân".
Rồi sau đại vương tự chọn lấy tay chân thân cận, chẳng qua độ mươi người, theo thiếp vào nhà, đến nơi thì thiếp lập tức dẫn chồng vào lạy chào rồi sẽ dâng nộp đất đai và dân chúng".
12,766
Đại vương chí thử thiểu khả an thân, dưỡng binh súc duệ thừa thời đãi hấn, chiêu mộ châu huyện, thu thập binh chúng, nãi khả phục hưng tiền nghiệp.
Đại vương đến đây có thể tạm yên thân, nuôi quân, chứa sức, thừa thời đợi lúc, chiêu mộ châu huyện, thu thập quân lính thì có thể phục hưng sự nghiệp trước kia.
12,770
Tư thần hữu nhất sơn trì, viễn thả thâm hiểm, đại vương chỉ khả tương thân cận sổ nhân nhập cứ thâm sơn, thần khiển gia nhân thiệm cấp phụng thị, kì dư tả hữu tướng hiệu giai tạm cư thần thôn trạch dĩ cấp dưỡng chi, tái đồ hậu cử".
Nay thần có một chỗ lũng núi, đã xa lại sâu hiểm, đại vương chỉ nên đem vài người thân cận vào chiếm giữ chỗ núi sâu ấy, thần sai người nhà cung cấp hầu hạ, còn các tướng hiệu tả hữu khác đều hãy tạm ở nhà thôn của thần để thần cấp dưỡng rồi sẽ tính việc sau này.
12,771
Khử liễu, Phú Lương hầu tức tương Uy Vương tử đệ tứ thập nhân tận sát chi, bất hứa tiết dữ Uy Vương tri chi.
Phú Lương hầu lập tức giết hết 40 con em của Uy Vương, không cho tiết lộ để Uy Vương biết.
12,773
Đức, Chi Nê giám sinh Nguyễn Thì Đam, nguỵ hiệu Binh bộ Thượng thư Lâm Tuyền hầu.
Viên giám sinh người xã Chi Nê, huyện Chương Đức là Nguyễn Thì Đam, tự xưng nguỵ hiệu là Binh bộ thượng thư Lâm Tuyền hầu.
12,781
Hựu lệnh các xứ thừa ti phủ huyện như kiến thượng ti sai hữu thiếp thị giả, tra thực tân dạng chỉ y lệ thừa hành; như bất thị giả, dẫn nộp luận tội.
Lại hạ lệnh cho thừa ty và phủ huyện các xứ nếu thấy người của quan trên sai xuống có mang thiếp thị thì phải xét thực là giấy kiểu mới mới được y lệ thừa hành, nếu không phải thì bắt nộp trị tội.
12,785
Lệnh chư phủ huyện xã cai quan duyệt tuyển cai nội dân đinh, thập bát tuế dĩ thượng, thân tài cường kiện giả, biên bổ vi lánh dĩ ích binh số.
Hạ lệnh cho các quan phủ, huyện, xã duyệt tuyển dân đinh trong hạt, người nào từ 18 tuổi trở lên mà sức vóc khoẻ mạnh thì biên bổ làm lính để tăng số quân.
12,786
Hội tuế chung vị hành nhi chỉ.
Nhưng gặp buổi hết năm, chưa làm lại thôi.
12,790
Thập tam nhật, Tiết chế Trịnh Tùng biểu tấu sai Hữu tướng Hoàng Đình Ái thống lĩnh binh tượng cập Thái bảo Trịnh Đồng, Thiếu bảo Trịnh Bách, Đô đốc Lê Văn Hoan, Chỉ huy sứ Trần Tộ đẳng tương binh vạn dư công tiễu Lạng Sơn nguỵ đảng.
Ngày 13, Tiết chế Trịnh Tùng dâng biểu tâu sai Hữu tướng Hoàng Đình Ái thống lĩnh binh tượng cùng bọn Thái bảo Trịnh Đồng, Thiếu bảo Trịnh Bách, Đô đốc Lê Văn Hoan, Chỉ huy sứ Trần Tộ đem hơn 1 vạn quân đi đánh dẹp đảng nguỵ ở Lạng Sơn.
12,791
Hựu sai Thái phó Trịnh Đỗ thống lĩnh binh tượng cập Thạch quận công Vương Trân, Thao quận công Trần Chấn, Thái Nguyên tổng binh Đức Trạch hầu Lại Thế Quý đẳng tương binh công tiễu Thái Nguyên nguỵ đảng.
Lại sai Thái phó Trịnh Đỗ thống lĩnh binh tượng cùng bọn Thạch quận công Vương Trân, Thao quận công Trần Chấn, Tổng binh Thái Nguyên Đức Trạch hầu Lại Thế Quý đem quân đánh dẹp đảng nguỵ ở Thái Nguyên.
12,793
Thị nguyệt, Cao Bình thổ quan tổng binh đồng tri Dũng quận công Hà Ích suất binh công phá Định Hoá châu tặc, trảm hoạch nguỵ Trung quốc công cập đồ đảng tam thập ngũ quắc, đắc mã tam thập thất phó Kinh giải nộp.
Tháng này, thổ quan ở Cao Bình là Tổng binh đồng tri Dũng quận công Hà Ích đem quân đánh phá giặc ở châu Định Hoá , chém được Trung quốc công nguỵ và 35 thủ cấp của đồng bọn, bắt được 30 con ngựa giải về Kinh dâng nộp.
12,800
tứ nhật, Đương Đạo thổ quan Vệ Nghĩa hầu Tống Thì Chiếu tương binh công phá nguỵ Mạc, trảm đắc nguỵ Phù Thắng hầu dữ đồ đảng quắc thập ngũ khoả, hoạch mã nhất thất, kì khí giới bất thăng sổ.
4, thổ quan huyện Đương Đạo là Vệ Nghĩa hầu Tống Thì Chiếu đem quân đánh phá nguỵ Mạc chém được Phù Thắng hầu nguỵ và 15 thủ cấp đồ đảng, bắt được 1 con ngựa và rất nhiều khí giới.
12,803
Phúc Vương cố vị Trần Thiết viết: "Hữu Càn Thống Vương thượng tại hậu, nhữ nhược dục truy ngô đẳng, Càn Thống chí thử, khủng nhữ bối giai vi tuyền hạ chi quỷ dã".
Phúc Vương ngoảnh lại bảo Trần Thiết: Có Càn Thống Vương còn ở đằng sau; nếu ngươi định đuổi bọn ta, Càn Thống Vương đến đây thì e rằng bọn người đều trở thành quỷ dưới suối vàng cả.
12,810
Khắc Khoan nãi thượng biểu viết: "Thần chủ Lê thị, thị An Nam quốc vương chi trụ, phấn nghịch thần Mạc thị tiếm đoạt, bất nhẫn phụ thiên niên chi thù, nãi ngoạ tân thường đảm, tư phục tổ tông chi nghiệp dĩ thiệu tổ tông chi tích.
Khắc Khoan bèn dâng biểu rằng: "Chủ của thần, họ Lê là dòng dõi của An Nam quốc vương, giận nghịch thần họ Mạc tiếm ngôi, cướp nước, không chịu được mối thù ngàn năm, mới nằm gai nếm mật, lo thu phục lại cơ nghiệp của tổ tông để nối theo dấu cũ của tông tổ.
12,829
Tư thần chủ vô Mạc thị chi tội, nhi phản thụ Mạc thị chi chức, thử hà nghĩa dã? nguyện bệ hạ sát chi".
Nay chủ của thần không có tội như họ Mạc, mà lại phải nhận chức như họ Mạc là nghĩa thế nào, xin bệ hạ xét cho".
12,831
Nhị thập ngũ nhật, đế quá giang tựu Bồ Đề bái chiếu, tiếp sứ hoàn vu nội điện.
Ngày 25, vua qua sông sang bến Bồ Đề bái lạy chiếu thư đón sứ Minh về nội điện.
12,839
nãi thị đồng ấn, nhân dữ văn vũ đại thần nghị phục hồi thư dữ Minh quốc nhượng trách, Minh uỷ quan Vương Kiến Lập hồi Bắc quốc đệ tấu Minh đế.
mà lại là đồng, bèn cùng với văn võ đại thần bàn gửi thư phúc đáp trách nhà Minh, do viên quan uỷ nhiệm của nhà Minh là Vương Kiến Lập mang về nước đệ tâu vua Minh.
12,842
nguyệt, nhị thập bát nhật, Thiếu phó Quỳnh quận công Nguyễn Mậu Tuyên tốt, niên bát thập nhị.
Tháng giêng, ngày 28, Thiếu phó Quỳnh quận công Nguyễn Mậu Tuyên chết, thọ 82 tuổi.
12,845
Suy trung dực vận kiệt tiết tuyên lực công thần Đô tướng Tiết chế các xứ thuỷ bộ chư dinh kiêm Tổng nội ngoại bình chương quân quốc trọng sự Tả tướng Thái uý Trường quốc công Trịnh Tùng, quốc vọng thái kiều, gia đình văn vũ.
Suy trung dực vận kiệt tiết tuyên lực công thần đô tướng tiết chế các xứ thuỷ bộ chư dinh kiêm tổng nội ngoại bình chương quân quốc trọng sự Tả tướng Thái uý Trường quốc công Trịnh Tùng, uy vọng lớn như núi cao, bóng cả, đấng võ văn của nhà nước triều đình.
12,862
Thị tuế, tam nguyệt đại hạn chí lục nguyệt.
Năm này, đại hạn từ tháng 3 đến tháng 6.
12,871
Kì tuyển bạ sai nghệ Kinh tiến nộp.
Sổ tuyển duyệt thì sai người đệ về Kinh dâng nộp.
12,878
Thời, Đại Đồng Vũ Đức Cung phản, tiếm xưng Long Bình Vương, sử thủ hạ tướng Nhuệ quận công đẳng suất Đại Man châu binh công lược Thái Nguyên Bạch Thông châu các trì sơn, hiếp thủ ngân trường thuế.
Bấy giờ Vũ Đức Cung ở Đại Đồng làm phản, tiếm xưng Long Bình Vương, sai tướng thủ hạ là bọn Nhuệ quận công đem quân của châu Đại Man đánh các động núi ở châu Bạch Thông, đất Thái Nguyên, bức thu thuế mỏ bạc.
12,879
Ư thị, Bình An Vương mệnh Hải quận công, Quảng quận công, Phụng quận công đẳng tương bộ binh tiến kích, nhưng khiển trấn thủ tướng Vệ Nghĩa hầu Tống Thì Chiếu hướng đạo kích phá chi.
Bấy giờ, Bình An Vương sai bọn Hải quận công, Quảng quận công, Phụng quận công đem quân tiến đánh, lại sai tướng trấn thủ Vệ Nghĩa hầu Tống Thì Chiếu dẫn đường đi đánh phá giặc.
12,880
Chiếu viết: "Trẫm duy, thiên địa sinh vật vi đức, tất tuyên khí hành hoá,.
Xuống chiếu rằng: "Trẫm nghĩ, trời đất sinh ra muôn loài là đức, tất chuyển hoá, vận hành âm dương
12,886
Mô liệt hàm chính võng quyết, kỷ cương chí tường thả bị.
Kế mưu, sự nghiệp chính đáng vẹn toàn, kỷ cương, mối giềng tận tường đầy đủ.
12,890
Sở dĩ khiển hậu nhân giả, cái thâm viễn hĩ.
Những gì để lại cho đời sau thực đã sâu xa lắm!
12,891
Hoàng khảo thiệu khôi phỉ, tự tại ngự nhị thập hữu bát niên, thích quyện vu cần, dĩ quốc sự phó thác vu trẫm.
Đức Hoàng khảo ta nối rộng công lớn, ở ngôi 23 năm, gặp khi mỏi mệt, đem việc nước phó thác cho trẫm.
12,892
Nhiên dĩ xã tắc chí trọng, cô ức tư tình, miễn tòng công luận, cẩn ư bản niên nguyệt nhị thập thất nhật tự đại lịch, du niên cải nguyên.
Song coi xã tắc là trọng, tạm nén tình riêng, gượng theo công luận, đã lên nối nghiệp lớn vào ngày 27 tháng này năm này, sang năm sẽ đổi niên hiệu.
12,894
Tự niệm, dĩ ấu trùng chi tư, thừa gian đại chi nghiệp, phụ hà cụ phất khắc kham, thủ thành bất khả vô trợ.
Trẫm tự nghĩ, đương khi tuổi còn trẻ thơ, nối nghiệp gian nan to lớn, cáng đáng những lo không nổi, giúp đỡ cần phải có người.
12,895
Thực lại chủ suý thượng phụ Bình An Vương minh húc khuông.
Thực nhờ đức sáng suốt khuông phủ của Chủ suý thượng phụ Bình An Vương
12,896
cứu chi đức, kị chư cựu huân đại thần tả hữu lân bật tán tá di phùng chi lực, thứ cơ tự hữu lệnh tự đáp dương tiên huấn, thượng phó thiên tâm, hạ tô nhân vọng, dĩ diễn tông xã ức vạn niên vô cương chi hưu.
và sức giúp rập bổ khuyết của các huân cựu đại thần và các quan tả hữu thân cận, mới mong có thể nối được cơ nghiệp tốt lành, rạng tỏ lời dạy đời trước, trên đáp lòng trời, dưới thoả ý dân, để nối dài phúc lớn của tông xã đến ức muôn năm không dứt.
12,897
Nghi kiến cực phu ngôn, thi huệ hành khánh, dĩ dữ thiên hạ chính thuỷ.
Phải nên dựng đạo, dạy dân, ban ơn, xuống phúc, để cùng với thiên hạ chấn chỉnh buổi đầu.
12,899
Dật nhiệm điều trừ ấm quan, tụng quan, tạp lưu quan phục ngũ nguyệt.
Các ấm quan, tụng quan, được cất nhắc mà chưa có chỗ bổ và các quan tạp lưu để tang 5 tháng.
12,912
Quang Thái nguyên niên, đại xá, xưng Nguyên Hoàng .
Quang Thái năm thứ 1, đại xá, tự xưng là Nguyên Hoàng.
12,918
Minh khiến Đỗ Tử Hiền ô lân hình Văn Bác tê long chương lai phong, nhi Linh Đức dĩ ngộ hại.
Nhà Minh sai Đỗ Tử Hiền, Ổ Lân , Hình Văn Bác mang sắc rồng sang phong, nhưng Linh Đức đã bị hại rồi.
12,919
Tiền, Bắc sứ chí dẫn nhập Tường Phù môn, duy lân đẳng do Cảnh Dương môn.
Trước đây sứ phương Bắc tới thì dẫn qua cửa Tường Phù, chỉ có bọn Lân thì qua cửa Cảnh Dương.
12,920
Nhị nguyệt, táng Linh Đức đại vương vu An Bài sơn, mệnh Quý Tì chưởng kì sự .
Tháng 2, chôn Linh Đức Đại Vương ở núi An Bài, sai Quý Tỳ trông coi việc ấy.
12,921
Tam nguyệt, dĩ Đỗ Tử Trừng vi Ngự sử đại phu .
Tháng 3, lấy Đỗ Tử Trừng làm Ngự sử đại phu.
12,922
Hạ tứ nguyệt, dĩ Phạm Cự Luận vi Thiêm thư khu mật.
Mùa hạ, tháng 4, lấy Phạm Cự Luận làm Thiêm thư Khu mật
12,923
viện sự.
viện sự.
12,924
Cự Luận tiến kì đệ Phạm Phiếm, cập Vương Khả Tuân, Dương Chương, Hàn Tử Tây, Nguyễn Sùng, Nguyễn Thư, Nguyễn Cảnh Chân, tịnh hữu danh đức khả dụng, duy Đỗ Tử Mãn vi tối .
Cự Luận tiến cử người em là Phạm Phiếm cùng Vương Khả Tuân, Dương Chương, Hàn Tử Tây, Nguyễn Sùng, Nguyễn Thư, Nguyễn Cảnh Thân, đều có danh tiếng, đức vọng, có thể dùng được, duy Đỗ Tử Mãn là hơn cả.
12,925
Ngũ nguyệt, dĩ Vương Khả Tuân giám Ý Yên Thần Dực quân, Dương Chương giám Thần Dũng quân .
Tháng 5, lấy Vương Khả Tuân coi quân Thần Dực ở Ý Yên, Dương Chương coi quân Thần Dũng.
12,926
Cửu nguyệt, Nông Cống nhân Nguyễn Kị tụ chúng kiếp lược, tự xưng Lỗ Vương Điền Kị .
Tháng 9, Nguyễn Kỵ, người Nông Cống, tụ họp bè lũ đi cướp bóc, tự xưng là Lỗ Vương Điền Kỵ .
12,927
Quý Li chỉnh tuyển thủ tinh danh vi cảm tử truy kích chi.
Quý Ly lựa lấy quân tinh nhuệ, dũng cảm, làm quân cảm tử, truy kích giặc.
12,928
Thuỷ.
Thuỷ
12,929
quân khai thung xuất chiến.
quân mở hàng cọc xông ra đánh.
12,930
Tặc nãi quyết yển xuất tượng xung chi.
Giặc liền phá đập chắn nước, tung voi trận xông ra.
12,931
Đa Phương quyền Thánh Dực quân tướng.
Nguyễn Đa Phương tạm chỉ huy quân Thánh Dực.
12,932
Thị dạ, Đa Phương dữ Khả Vĩnh mưu viết: Tặc thế như thử, ngã đẳng cô quân nan ư trì doãn.
Đêm đó, Đa Phương bàn với Khả Vĩnh: "Thế giặc như vậy, bọn ta cô quân, khó lòng cầm cự được lâu.
12,933
Nhược dục ban sư, tặc tất thừa cơ niếp hậu.
Nếu rút quân về, giặc nhất định thừa cơ đuổi theo".
12,934
Nãi hạ lệnh chư quân thịnh trướng kì xí hệ đại thuyền ư thung, lệnh nhân thủ canh dĩ khinh chu tiêu độn.
Bèn hạ lệnh các quân giăng nhiều cờ xí, buộc thuyền lớn vào cọc, sai người canh giữ, rồi lấy thuyền nhẹ đang đêm trốn chạy.
12,935
Bất đồ hậu hiệu dĩ thục tiền tội, nãi khí sư tiên quy vi tị tặc kế, hựu bất tự nhân thỉnh tội như cổ nhân chi vi, vô quân chi tâm trưởng hĩ.
Đã không lo dốc sức trận sau để chuộc tội lần trước, lại bỏ quân chuồn về trước để tránh mưu kế của giặc, rồi lại không tự trói mình chịu tội như người xưa vẫn làm.
12,936
Chí ư Đa Phương, Khả Vĩnh dĩ cô quân đương cường tặc nhi tiêu độn vị tất thâm trách.
Còn như Đa Phương, Khả Vĩnh vì đem cô quân chống giặc mạnh mà phải ngầm rút chạy thì chưa hẳn phải trách cứ nặng nề.
12,937
dụng Đa Phương nhĩ.
dùng Đa Phương đó thôi.
12,938
Thập nhất nguyệt, Thượng hoàng mệnh Trần Khát Chân tướng Long Tiệp quân xuất sư thảo tặc.
Tháng 11, Thượng hoàng sai Trần Khát Chân chỉ huy quân Long Tiệp ra quân đánh giặc.
12,939
Khát Chân phụng mệnh, khảng khái thế khấp bái từ.
Khát Chân vâng mệnh, khảng khái nhỏ nước mắt lạy tạ ra đi.
12,940
Linh Đức đệ Nguyên Diệu dục vi Linh Đức báo cừu, suất chúng hàng tặc .
Linh Đức là Nguyên Diệu muốn báo thù cho Linh Đức, đem quân đầu hàng giặc.
12,941
Dĩ Thái tể Nguyên trác tử Nhân Tịnh vương Nguyên Đĩnh vi Tư đồ, cựu Hàn Lâm học sĩ Trần tôn vi Thiếu bảo, cập gia thần Nguyễn Khang phụ chi .
Lấy Nhân Tĩnh Vương Nguyên Đĩnh, con trai Thái tể Nguyên Trác, làm Tư đồ; cựu Hàn lâm học sĩ Trần Tôn làm Thiếu bảo cùng gia thần là Nguyễn Khang làm phụ tá.
12,942
Nguyễn Đa Phương quy tự Ngu Giang, vị kỷ công cao, hữu đức sắc đa huỷ Quý Li vi bất tài.
Nguyễn Đa Phương từ sông Ngu về, cho rằng mình có công cao, có ý lên mặt, thường hay chê Quý Ly là bất tài.
12,943
Quý Li nãi tiếm viết: Nhân thính Đa Phương nhi trí bại.
Quý Ly liền gièm lại rằng vì nghe Đa Phương mà đến nỗi thất bại.
12,944
Sử thần Ngô Sĩ Liên viết: Đa Phương đảng ư Hồ thị, thiên kì hoặc thác thử dĩ tru chi dã.
Sử thần Ngô Sĩ Liên nói: Đa Phương vào bè với họ Hồ, có lẽ trời mượn cớ đó để giết hắn chăng?
12,945
Khả Vĩnh hậu vi Hồ thị nhi sát Thuận Tông, diệc dĩ đảng tử.
Khả Vĩnh sau vì họ Hồ mà giết Thuận Tông, rồi cũng vì việc bè đảng mà chết.
12,946
Thập nhị nguyệt, Thiên Nhiên tăng Phạm Sư Ôn phản khiếu tụ ư Quốc Oai thượng lộ, tiếm xưng đại hiệu, dĩ Cổ Sở Lư Mộ nhân Nguyễn Tông Mại, La Xã nhân Nguyễn Khả Hành.
Tháng 12, nhà sư Thiên Nhiên là Phạm Sư Ôn làm phản, hô hào dân chúng tụ họp ở lộ Quốc Oai Thượng, tiếm xưng hiệu lớn, lấy Nguyễn Tông Mại người cổ Sở, Lư Mộ; Nguyễn Khả Hành người La Xã
12,947
vi Hành khiển, chiêu tập vô tịch chi đồ vi Thần Kì, Dũng Đấu, Vô Hạn, đẳng quân phạm kinh sư.
làm hành khiển; chiêu tập những bọn không quê quán, lập các quân hiệu Thần Kỳ, Dũng Đấu, Vô Hạn, đánh vào kinh sư.
12,948
Nhị Đế hạnh Bắc Giang châu.
Hai vua sang châu Bắc Giang.
12,949
Sư Ôn cư tam nhật xuất đồn Nộn Châu.
Sư Ôn ở kinh sư ba ngày rồi ra đóng quân ở Nộn Châu .
12,950
Thượng hoàng khiến Tả Thánh Dực quân tướng Hoàng Phụng Thế thảo bình chi.
Thượng hoàng sai tướng chỉ huy quân Tả Thánh Dực là Hoàng Phụng Thế đi đánh, dẹp được.
12,951
Tiên thị, Phụng Thế dữ Chiêm Thành thủ tướng La Ngai tương trì ư Hoàng Giang, chí thị đắc mệnh đạo xuất Miệt Giang.
Trước đó, Phụ Thế cùng thủ tướng Chiêm Thành La Ngai cầm cự nhau ở sông Hoàng Giang, đến đây được lệnh này.
12,952
Thời đông thiên thuỷ hạc tuấn khai thuỷ đạo dĩ xuất chiến hạm.
Bấy giờ mùa đông, nước cạn, phải đào khơi dòng chảy cho thuyền chiến đi qua.
12,953
Nhất cổ toại cầm Sư Ôn, Tông Mại, Khả Hành, giai phục tru.
Đánh một trận, bắt sống được Sư Ôn, Tông Mại, Khả Hành, đều đem giết cả.
12,954
Thời, Bồng Nga dữ.
Khi ấy, Bồng Nga cùng với
12,955
Nguyên Diệu lĩnh chiến thuyền bách dư sưu lai quan quan quân hình thế.
Nguyên Diệu dẫn hơn một trăm thuyền chiến đến quan sát tình thế của quan quân.
12,956
Tặc chúng đại hội.
Quân giặc tan vỡ.
12,957
Khát Chân lệnh quân giám Lê Khắc Khiêm hàm kì thủ quắc thừa thuyền tấu tiệp vu Bình Than hành tại.
Khát Chân sai quân giám Lê Khát Khiêm bỏ đầu giặc vào hòm, đi thuyền về báo tin thắng trận ở hành tại Bình Than.
12,958
Thời, lậu hạ tam cổ, Thượng hoàng thuỵ thục, kinh khởi dĩ vi tặc phạm ngự doanh.
Bấy giờ đồng hồ đã điểm canh ba, Thượng hoàng đang ngủ say, giật mình tỉnh dậy, tưởng là giặc đánh vào ngự doanh.
12,959
Cập văn tiệp tấu vân dĩ hoạch Bồng Nga quắc, nãi đại hỉ, triệu quần.
Đến khi nghe tin thắng trận, nói là đã lấy được đầu Bồng Nga thì mừng lắm, cho gọi các quan
12,960
thần đế thị.
tới xem cho kỹ.
12,961
Bách quan triều phục hô: Vạn tuế.
Các quan mặc triều phục, hô "muôn năm".
12,962
Thị thời, Nghệ An nhân hoài nhị, Tân Bình, Thuận Hoá đa phản tòng Chiêm, cố thổ lí chi nhân tứ tán du kích mạc chi năng ngự.
Bấy giờ, người Nghệ An vốn ở hai lòng, còn Tân Bình, Thuận Hóc thì phần nhiều làm phản theo Chiêm Thành, cho nên người địa phương phân tán đánh lén khắp nơi, không ai ngăn được.
12,963
Thượng hoàng thưởng tứ đặc hậu quan chí Dực vệ tướng quân, hựu thăng Uy Minh tướng quân quản Tân Bình, Thuận Hoá Thánh Dực quân, đái kim vân phù .
Thượng hoàng thưởng cho rất hậu, cho làm tới Dực vệ quân, lại thăng làm Uy Minh tướng quân, chỉ huy quân Thánh Dực ở Tân Bình và Thuận Hoá, đeo vân phù vàng.
12,964
Nhị nguyệt, Đế hạnh Long Hưng, Kiến Xương, An Sinh bái yết chư lăng.
Tháng 2, vua ngự về Long Hưng, Kiến Xương, Yên Sinh, bái yết các lăng.
12,965
Hạ tứ nguyệt, gia tôn tiên đế.
Mùa hạ, tháng 4, tôn thêm huy hiệu cho các tiên đế,
12,966
tiên hậu huy hiệu cập các xứ thần chi thuỵ hiệu .
tiên hậu và thuỵ hiệu cho thần kỳ các nơi.
12,967
Lục nguyệt, nhị thập ngũ nhật, bạo phong đại vũ thuỷ .
Tháng 6, ngày 25, mưa bão lớn.
12,968
Dĩ Nguyên Diệu đệ Chương Tịnh Vương Nguyên hi vi Nhập nội kiểm hiệu hữu tướng quốc bình chương sự.
Lấy Chương Tĩnh vương Nguyên Hy, em trai Nguyên Diệu, làm Nhập nội kiểm hiệu tướng quốc bình chương sự.
12,969
Thời Chương Tĩnh Vương Nguyên hi nội bất tự an, cố hữu thị mệnh .
Bấy giờ Chương Tĩnh Vương Nguyên Hy trong lòng không yên , cho nên có lệnh này.
12,970
La Ngai quy chí Chiêm Thành, cứ quốc tự lập.
La Ngai về đến Chiêm Thành, chiếm nước, tự lập làm vua.
12,971
Bồng Nga tử, Chế Ma Nô Đà Nan dữ đệ Chế Sơn Nả khủng kiến sát, toại lai bôn.
Con của Bồng Nga là Chế Ma Nô Đà Nan và em là Chế Sơn Nô sợ bị giết, liền chạy sang ta.
12,972
Phong Ma Nô Đà Nan vi Hiệu chính hầu, Sơn Nả vi Á hầu .
Phong Ma Nô Đà Nan làm Hiệu chính hầu, Sơn Nô làm Á hầu.
12,973
Đông thập nguyệt, tuấn Thiên Đức giang.
Mùa đông, tháng 10, khơi sông Thiên Đức.
12,974