ba
stringlengths
3
709
cv
stringlengths
3
758
di
stringlengths
2
774
krc
stringlengths
3
872
kv
stringlengths
4
720
mdf
stringlengths
3
924
mrh
stringlengths
3
856
mrj
stringlengths
3
749
myv
stringlengths
4
360
ru
stringlengths
3
667
sah
stringlengths
4
694
tt
stringlengths
3
707
Ул ашыҡмай, бер бер артлы таж япраҡтарын кейеп ҡарап, биҙәнә ине.
Вӑл ҫи-пуҫне ҫав тери тиркевлӗ суйланӑ, чӗрпекӗсене, пуҫ кӑшӑлӗ тӑхӑннӑ пек, виҫсе пӑхса вырнаҫтарнӑ.
Гӕзӕмӕгай цӕттӕ кодта ӕ дарӕс, ӕ деденсифтӕ кӕрӕдзебӕл рабарӕ-бабарӕ кодта.
Гокка чапыракъларын кезиу-кезиу ёнчелей, ашыкъмай сымарлай жасанады.
Сійӧ мичмӧдчис тэрмасьтӧг, ӧти-мӧд бӧрся видлаліс ас вылас дзоридз сыръяс.
Щамбялензон сон кочксезень аф эряскодозь, лопанянзон варчсезь латцезень фкя-фкянь мельге.
Поче-поче пеледыш лышташлам шкаланже вискален, эркын гына вургемжым сылнештарен.
Тӹдӹ талашыдеок выргемӹм чиэн, пеледӹш вуй тӹрвӹвлӓм иктӹ паштек весӹм тышкен анжен.
Сон оршнесь апак капша, яла полавтнесь цецялопинетнесэ.
Она наряжалась неторопливо, один за другим примеряя лепестки.
Өҥнөрүн кыһамньылаахтык талара.
Аннары ашыкмый гына бер-бер артлы таҗ яфракчыкларын иңенә салып карый.
Ул ниндәйҙер мәк кеүек ялбыр килеш донъяға килергә теләмәй ине. Ул матурлығының бар сағыулығы менән күренергә теләй ине.
Вӑл тӗнче умне ҫӳҫ-пуҫне тирпейлемен пӗр-пӗр мӑкӑнь ҫеҫки пек тухасшӑн пулман. Ун пуҫӗнче куҫа йӑмӑхтаракан илемпе ялтӑраса илес вӑрттӑн шухӑш тӗвӗленнӗ.
Нӕ и фӕндадтӕй ӕндӕмӕ зир-зирагау ӕнцъулдтӕй ракӕсун. Уой фӕнд ’адтӕй дуйнемӕ ӕрмӕстдӕр ӕ рӕсугъддзийнади тӕмӕни разиннун.
Ол чыртданда сюймей эди дуниягъа тозурап чыгъаргъа, къайда эсе да бир желбаш шах-шах кибик. Кесини тауушлукъ ариулугъу бла кёрюнюрге сюе эди.
Сійӧ эз кӧсйы петны лунъюгыдас лясьӧ моз, кутшӧмкӧ мак моз. Сійӧ кӧсйӧ вӧлі петкӧдчыны став мичлуннас дзирдалӧмӧн.
Сонь ашель мялец панжемс валдти апак наряжак, бзора прят, бта кодама-бди мак. Сон ёразе няфтемс эсь прянц сембе ширде мазыста.
Тудо ош тӱняшке иктаж-могай мак пеледыш семын туржалт пытыше толаш келшен огыл. Тудо чыла моторлыкшо дене волгалташ шонен.
Тӹдӹн свет вӹкӹ тыржалтшы, тамахань макы ганьы моло, лӓкмӹжӹ шоде. Тӹдӹн улы цевержӹ доно валгалтмыжы шон.
Сонзэ арасель мелезэ самс мастор лангс пондарякс, теке кодамо-бути маконь цеця. Сон бажась невтемс прянзо весе мазычисэнзэ.
Она не желала явиться на свет встрепанной, точно какой-нибудь мак. Она хотела показаться во всем блеске своей красоты.
Ыксаабакка симэнэрэ, бииртэн биир эминньэҕи кэтэн көрөрө. Сибэкки, күн анныгар ханнык эрэ быта угун дуу, лээби сибэккитин дуу курдук арбайан-сарбайан көстүөҕүн баҕарбата.
Чәче-башы тузган ниндидер бер мәк чәчәгенә охшарга теләми ул. Бик тә, бик тә чибәр булып күренәсе килә аның.
Эйе, был хәтәр ҡыйпанлаҡ ине!
Ҫавӑнпа та пӗрре пӑхсан вӑл кӑшт якӑлтирех пек те курӑнса кайма пултарнӑ-и тен?
Мадта!
Хау, ол къылыкъсыз гынттылы эди.
Да, тайӧ вӧлі ок кутшӧм тшапитчысь дзирня!
Виде, тя панчфсь ульсь тяфтама прянь кельгикс, бта налхксесь кинь-бди мархта!
Туге, тиде пеледыш моткоч койышланыше лийын!
Попашат уке, тӹдӹ техень кокетка ылын!
Вай, кодамо сон ульнесь элякалиця!
Да, это была ужасная кокетка!
Тоҕо диэтэххэ, баар суох кэрэтинэн чаҕылыйа оонньоон, сөхтөрүөн баҕарара.
Әйе, әйе, гаҗәеп кыланчык була ул!
Серле әҙерләнеүҙәр көндән көн дауам итте.
Ҫапла вӑл самай вӑхӑт хушши, кун хыҫҫӑн кун, ҫи-пуҫне тирпейлесе тӑрмашнӑ.
Хъӕбӕр кокет адтӕй!
Жашырын жасаннганы кюнден-кюннге созулгъанлай барады.
Гусяторъя татшӧм дасьтысьӧмыс нюжаліс лун бӧрся лун.
Сонь анокламац мольфтевсь шида шис. И вов сась пинге васедемс.
Йышт ямдылалтмашыже ик кече веле огыл шуйнен.
Йӓлӹн сӹнзӓлӓн кайдымы йӓмдӹлӓлтмӓшвлӓ кечӹ гӹц кечӹш шыпшылтыныт.
Салава анокстамотне ютасть чиде чис.
Таинственные приготовления длились день за днем.
Күүттэриилээх ыалдьыт кыҥкый-тыҥкый майгылааҕа!
Көн артыннан көн үтә, чәчәк һаман бизәнә бирә.
Һәм, ниһайәт, бер иртә менән, ҡояш саҡ ҡалҡҡан мәлдә, таждар асылды.
Унтан пӗр ирпе, шӑп та лӑп хӗвел тухнӑ самантра, вӑл папкине уҫса янӑ.
Уотемӕй ибӕл ниддӕргъвӕтийнӕ ӕнцӕ ӕ дессаги фӕлунст цӕттӕгӕнӕн бӕнттӕ.
Бир эрттенликде, кюн тиер-тиймез, кёпген чирчик чачылды, ачылды.
И со ӧтчыд асывнас, сӧмын на шондіыс петӧма вӧлі, сыръясыс воссисны.
Весть шобдава, мзярда шинясь няфтезень васень сюролданзон, панчфть лопанянза либорьгодсть и аф ламода келемсть.
Да ик эрдене, кече лектын шумеке вигак, пеледыш лышташ-влак почылтыч.
Дӓ теве ик ирок, лач кечӹ кузымы жепӹн, тӹдӹ ӹшкӹмжӹм анжыктыш.
Ды вана учовсь, зярдо вейке валскестэнть, ансяк лиссь чизэ, цецялопинетне панжовсть.
И вот наконец, однажды утром, едва взошло солнце, лепестки раскрылись.
Ол таайтарыылаах бэлэмнэнии күнэ күнүнэн солбулуннар да, кэмниэ кэнэҕэс, биир үтүө сарсыарда күн сардаҥата быгыыта, дьэ, сэгэс гына тыллыбыт.
Ә беркөнне, кояш чыгып килгән вакытта, чәчәк таҗлары ачыла.
Һәм, ошо мәлгә әҙерләнеп күп көс һалған һылыуҡай, иҫәнләй биреп әйтте:
Хӳхӗм сӑн-пичӗшӗн ҫавӑн чухлӗ вӑй хунӑскер, вӑл анасласа илсе хӑй килнине саспа пӗлтерчӗ:
Гъе уӕдта еусӕумӕ, раст хорискасти, ӕхе равдиста.
Бу такъыйкъагъа хазырлана, юсюн-башын жасандыра, аллай бир къыйын салгъан ариука, эсней-эсней, жюуюлдеди:
И мичныв, коді сымда вын пуктӧма вӧлі тайӧ здук кежлас дасьтысьӧмӧ, очсалігмоз шуис:
И мазыдонга мазы панчфсь, конац путсь тя мазышить сатомаса аф кржа вий и аноколь тя васедемати, ёфсикс панжевсь, аф ламода венемсь, бта сргозсь удомать эзда:
Тиде татым вашлияш тынар шуко вийым пыштыше мотор пеледыш, уэштын, пелештыш:
Дӓ тӹдӹ тинӓр пӓшӓ паштек, омештӹн, пелештӓш:
Ды мазыйкась, конась путсь пек ламо вийть, зярдо анокстась те чинтень, аламодо кургонь автезь мерсь:
И красавица, которая столько трудов положила, готовясь к этой минуте, сказала, позевывая:
Бу дьикти түгэҥҥэ бэлэмнэнэн сыратын-сылбатын барытын уурбут кэрэчээнэ, дьааһыйа-дьааһыйа:
Бу мизгелне көтеп күпме көч түккән чибәркәй, иснәп куйганнан соң, болай ди:
— Ах, мин көскә уяндым...
— Ах! Эпӗ аран-аран вӑранса ҫитрӗм…
Ӕма уотӕ бӕстон ӕхе ка фӕррӕвдзитӕ кодта, е, ӕ ком райвазгӕй, загъта:
– Ах, кючден уяндым да...
— Ок, ме ӧдва садьми...
– Вай, цють сргозевонь…
— Ах, мый пыкше-пыкше кынельым…
— Мӹнь цуцок кӹньӹльӹм.
– Вай, стакинестэ сыргозинь…
– Ах, я насилу проснулась…
– Ах, нэһиилэ уһугуннум…
— Уф, көчкә уяндым...
Ғәфү...
Каҫарӑр тархасшӑн…
— Ох-х!
Айып этмегиз...
Энӧ дивитӧй...
Простямак…
Нелеш ида нал…
Простяш ядам.
Илядо кежиявто…
Прошу извинить…
Бырастыы гыныҥ… өссө даҕаны ситэ хомуна иликпин, арбаҕарбын… – диэбит.
Гафу итегез...
Мин әле бигерәк йолҡош...
Эпӗ тирпейленсе ӗлкӗреймерӗм-ха…
Ци зинтӕй райгъал дӕн...
Жукъусурапма...
Ме дзик на сынасьтӧм...
Мон аф ламода ащан бзораста…
Ӱпемат эше чыла шала…
Мӹнь эче тыржалтшок ылам.
Мон те шкас пондарян…
Я еще совсем растрепанная…
Кыра тыгын сөҕүүтүн кистээбэтэх:
Үземне тәртипкә китерергә дә өлгермәдем...
Бәләкәй шаһзат һоҡланыуын тота алмай ине:
Пӗчӗкҫеҫ принц чун хӗпӗртевне пытараймасӑр:
Бахатир кӕнетӕ...
Ёзден жашчыкъ, къууаннганын жашыралмай:
Дзоля принс эз вермы кутны гажаа нимкодясьӧмсӧ:
Ёмла Оцязорнясь пяк кенярдсь тя васедемати: – Конашкава мазыят!
Изи принц ӧрын куанымыжым шылтен кертын огыл:
Изи принц гӹнь, пӹтен кердде ӹвӹртен:
Вишка инязорнэнтень эзь кирдеве паро потмоёжозо:
Маленький принц не мог сдержать восторга:
– Тыый, олус да кэрэҕин!
Нәни принцның шатлыгы эченә сыймый:
— Һеҙ шундай матур!
— Мӗн тери хитре эсир, — терӗ.
Мӕ сӕр ӕппундӕр фаст нӕ ма ‘й...
– О! Нечик айбатса!
— Кутшӧм ті мичасьыс-мичаӧсь!
– Виде? – азозе сетьмоняста панчфкясь.
— Могай те мотор улыда!
— Махань цевер тӓ ылыда!
– Кодамо тынь мазыйтядо!
– Как вы прекрасны!
– Дуо?
— Сез нинди гүзәл! — ди ул.
— Эйе, ысынмы? — шым яуап ҡайтарҙы.
— Чӑнахах та калатӑн-ши? — терӗ чечек кӑшт иккӗленнӗн.
Минкъий принц фур дессагӕй ӕхебӕл фӕххуӕцун нӕ бафӕразта:
– Кертими? – деди шошчукъ.
— Да? Збыль-ӧ? — лӧня воча кыліс.
– Содак, мон шачень шить мархта марса.
— Чынак мо? — тыматле йӱк шоктен.
— Лачок ма? — пеледӹш нӹжгӓн яды.
– Алкукс, мазыян? – ульнесь сэтьме каршовал…
– Да, правда? – был тихий ответ.
Кырдьык дуо? – диэн симиктик хардарбыт сибэкки.
— Чыннан дамы? — дигән җавап ишетә Нәни принц.
— Һәм иғтибар итегеҙ, мин ҡояш менән тыуҙым.
— Эпӗ хӗвел тухнӑ самантра кун курни пирки тата мӗн калӑн?
— Ци рӕсугъд дӕ!
– Кюн бла бирге туугъанымы уа эследингми?!
— Да, казялӧй ӧтитор, ме чужи шондікӧд ӧттшӧтш.
Ёмла Оцязорнясь шарьхкодсь, што сонь инжиец эсь прянь кельги, и, видекс азомс, ульсь мезенкса.
— Палемдаш йодам: мый кече дене пырля шочынам.
— Мӹнь вет кечӹ доно ик жепӹн шачынам...
– Кода неят, мон чачинь чинть марто вейсэ.
– И заметьте, я родилась вместе с солнцем.
– Күнү кытта тэҥҥэ төрөөбүппүн, өйдөөн кэбис.
— Шуны да онытмагыз, мин бит кояш белән бергә тудым.
Иҫ китерлек ҡунаҡ тыйнаҡлыҡ етмәүҙән ыҙаламағанына Бәләкәй шаһзат, әлбиттә, төшөндө, әммә ул шул тиклем матур ине, хатта тын ҡыҫыла ине! Ә тиҙҙән ул: — Иртәнге аш ваҡыты етте кеүек. Изгелегегеҙҙе күрһәтеп минең турала хәстәрләгеҙсе...
Кун пек каланине илтсен Пӗчӗк принц чечек пирки ҫапла шутласа илчӗ: «Тен, ӑна кӑштах сӑпайлӑх ҫитеймест, апла пулин те унӑн илемӗ чуна тыткӑнлать». — Шӑп та лӑп ирхи апат вӑхӑчӗ ҫитнӗ пек туйӑнать мана, кун пирки сире каштах чӑрмантарса пӑхсан мӗнле-ши?..
— Ӕцӕгӕй! — фӕлмӕн стуф скодта деденӕг. — Игургӕ дӕр хори хӕццӕ еу рӕстӕг ракодтон...
Айхайда, эслей эди Ёзден жашчыкъ, жангы къонагъы къубулчакъ кёрюннгенликге, кёзюнгю чыгъарып, ауузунга къапдырлыкъладан болгъанын, алай анда не ариулукъ бар эди, не айбатлыкъ бар эди – солууунгу тамагъынгда тыя эди. Жалындырта, тилете турмай: – Ауузланыр заман а жетген болурму? Суусапдан да ёлтюресе, – деди.
Дзоля принс, дерт, казявтӧг эз ов: шензьӧдана воысьыс ыджыд вежавидзӧмӧн ошйысьны оз вермы, сӧмын сійӧ вӧлі сэтшӧм мича, сьӧлӧм топӧдмӧн мича! — Ме серти, пуксис кад нуръясьыштны. Лоӧй бур сьӧлӧмаӧсь, тӧждысьӧй ме бӧрся...
Сон тяфтама мазыель, мянь ваймоце потмозот аф тяльги, кожфсь аф таргави! И вов панчфсь приметазе: – Улема, пинге шобдавань ярхцамбяль мумс. Ульхть цебярькс тейне, ватт монь мельган…
Изи принц, мутат уке, умылен: ӧрыктарыше мотор унан тыматле койышыжо утыжденак огыл, но тудо моткоч сӧрал лийын — ончалат да шӱлышет йомеш! А тудо ты жапыште пелештыш: — Шонымаштем, эр кочкышым ышташ жап. Поро лийза, мылам тӱткышдам ойырыза…
Изи принц тӧрӧк ынгылыш, пеледӹш когонок шеклӓнӓш мастар агыл, но тӹдӹ вет техень цевер! — Шанымаштем, кӹзӹт ирок качкыш жеп, — тӹдӹ тӧрӧк ушештӹш, — мӹнь верцем йыштылалдай, пуры лидӓ.
Вишка инязорнэ сеске чарькодсь, мельспаро инжесь виздемадо а кулы, теке марто сон ульнесь истямо мазый, мик ойменть токилизе! Курок сон редизе: – Маряви, сась валскемартонь ярсамо шка. Вечкевикс ялгай, якак мельган…
Маленький принц, конечно, догадался, что удивительная гостья не страдает избытком скромности, зато она была так прекрасна, что дух захватывало! А она вскоре заметила: – Кажется, пора завтракать. Будьте так добры, позаботьтесь обо мне…
Кыра тыгын биллэн турар тута таайбыт, дьикти ыалдьыта сэмэй, килбик майгыга сыстыбатах да буоллар, хайҕахтаах сүрэҕи хамсатар кэрэ дьүһүннээҕин! Сибэкки сотору тэһийбэтэхтии эппит: – Арааһа, аһыырга уолдьаспыт. Үтүө сыһыаҥҥын көрүөхпүн, миигин биэбэйдэһиэҥ буолаарай…
Нәни принц бу гаҗәеп кунакның бигүк тыйнак түгеллеген аңлый, билгеле. Ләкин холкы нинди генә булса да, ул искиткеч матур! Бераздан чәчәк тагын телгә килә: — Тамак ялгарга вакыт бугай инде. Сез миңа ярдәм итмәссезме икән?..
Бәләкәй шаһзат ныҡ ҡаушап китте, һыу һипкес табып, сәскәне шишмә һыуы менән ҡойондорҙо.
Кӑштах аванмарланнӑ Пӗчӗк принц ҫийӗнчех шӑвармалли савӑтпа ҫӑл шывӗ тултарса килчӗ те чечеке шӑварчӗ.
Минкъий принц хуарз балӕдӕрдтӕй, деденӕг сӕ фур нимдтӕй ке н’адтӕй, уой, фал ӕ зӕрдӕмӕ уотӕ хъӕбӕр цудӕй!.. - Нур, куд кӕсун, уотемӕй сехуари афонӕ ‘й, — тагъд рӕстӕги бафеппайдта деденӕг, - дӕ хуарзӕнхӕй, мӕ кой ма мин бакӕнӕ... Ӕма Минкъий принц, хъӕбӕр фефсӕрми ӕй, уотемӕй байагурдта донпурфгӕнӕн кӕдзос дони хӕццӕ ӕма деденӕгӕн балӕггадӕ кодта.
Ёзден жашчыкъ уялды, жунчуду, къумгъан бла шаудан суу келтирди да, айбат гюлню сугъарды, къандырды.
Дзоля принс зэв ёна шай-паймунліс, корсис лейка да киськаліс дзоридзсӧ ӧшмӧс ваӧн.
Ёмла Оцязорнясь аф ламода визьделгодсь, меле мусь валома и лихтибрянь ведняса валозе панчфкять.
Изи принц чот аптыраныш, лейкым кычал кондыш да пеледышыш памаш вӱдым шавалтыш.
Изи принц цӹлток ӧрӹн нолтыш, лейкӹм кӹчӓл мо дӓ пеледӹшӹш йонгата вӹдӹм кӹшкӓльӹ.
Вишка инязорнэ пек абунгадсь, муизе валномканть ды валнызе цецянть лисьмань ведьсэ.
Маленький принц очень смутился, разыскал лейку и полил цветок ключевой водой.
Кыра тыгын бэйэтин сэмэлэнэ санаабыт, уу кутар иһит була охсон сибэккини сыккыс уутунан угуттаабыт.
Нәни принц уңайсызланып китә, аннары чишмә суы алып килеп чәчәккә сибә.
Тиҙҙән һылыуҡайҙың ғорур һәм үсексән икенлеге асыҡланды, һәм Бәләкәй шаһзат уның менән бигерәк йонсоп бөттө.
Ҫӗнӗ хӑна мӑнкӑмӑллӑхне те, кӳренӳлӗхне те тӑтӑшах уҫҫӑн палӑртрӗ, ку вара Пӗчӗк принца йӑлтах халтан ячӗ.
Уотемӕй, деденӕг рӕхги Минкъий принци ӕ хопъали уӕнгӕ скодта - разиндтӕй ӕнӕбон хъал ӕма тӕргайгӕнагӕ.
Ариука, къарап-къарагъынчы ёхтемлигин да, ёпкелеучю болгъанын да кёргюзте, къылыкъ эте, Ёзден жашчыкъны жанындан тойдура башлады.
Регыд лои гӧгӧрвоана, мый мичнылыс вылын ныра да дӧзмысь, да Дзоля принс дзикӧдз сыкӧд матайтчис.
Курокста шарьхкодевсь: мазыдонга мазы панчфсь ульсь аф сембонь лаца, эсь прянь кельги, а нинге пяк обжави. Сяс Ёмла Оцязорнясь ёфси пульзясь мялень ваномать эзда.
Вашке пале лие: моторет эше кугешнылаш да ӧпкелаш йӧратыше улмаш, сандене Изи принц туддене ялт ярнен пытыш.
Шукыштат агыл пеледӹш когоэшнен дӓ шӹдешкен моштымыжым анжыктыш.
Курок редявсь, кодамо мазыйкась каштан ды кольниця, Вишка инязорнэнь сонзэ эйстэ мелезэ мольсь.
Скоро оказалось, что красавица горда и обидчива, и Маленький принц совсем с нею измучился.
Сотору, кэрэчээнэ бэйэтин олус билинэрэ уонна өһүргэһэ арыллыбыт. Кыра тыгын итинтэн элбэх эрэйи көрбүт.
Бу сылукай горур һәм үпкәчел булып чыга.
Уның дүрт сәнскәге бар ине, һәм бер мәл ул:
Пӗррехинче ҫапла, хӑйӗн тӑватӑ чӗрпекӗ пирки сӑмах хускатнӑ май, ӑнсӑртран ҫеҫ тенӗ пек ҫапла каласа хучӗ:
Зӕгъӕн, еубон Минкъий принцӕн, ӕ цуппар синдзей кой кӕнгӕй, загъта:
Аны тёрт шинжиси бар эди да, бир жол алай айтды:
Дзоридзлӧн вӧлі нёль ем, да ӧтчыд сійӧ шуис принслы:
Весть панчфсь корхтай Ёмла Оцязорняти, няфнемок эсь ниле сялгиензон лангс:
Мотор пеледышын шуркалыше ныл имыже лийын, да икана тудо ньогалан каласыш:
Икӓнӓ, шамак толшеш, нӹл имжӹ гишӓн шаям тӓрвӓтен, тӹдӹ Изи принцлӓн тенге маньы:
Сонзэ ульнесть ниле пупамонзо ды весть сон мерсь инязорнэнень:
У нее было четыре шипа, и однажды она сказала ему:
Ыалдьыта, түөрт иннэ курдук хатыылааҕа. Уонна биирдэ, бэл маннык диэбит:
Нәни принцны тилмертеп бетерә ул. Аның дүрт энәсе була.
— Юлбарыҫтар килһен, мин уларҙың тырнаҡтарынан ҡурҡмайым! — тине.
— Вӗсем кунта ҫитме пултараҫҫӗ, тигрсем, вӗсем ҫивӗч чӗрнеллӗ!
- Тигртӕ дӕр ӕрбацӕуӕнтӕ, сӕ нихти хӕццӕ!
– Келсинле бери къапланла, арсланла, мен къоркъмайма аланы тырнакъларындан!
— Мед воласны тигръяс, ог пов ме налӧн ёсь гыжъясысь!
– Катк сайхть тяза тиграт, мон аф – Монь масторлангсон тиграт аф пелян синь кенчснон эзда!
— Кеч тигр толжо, мый тудын кӱчшӧ деч ом лӱд!
— Тигрвлӓӓт, вӓк, толын кердӹт, кӹчвлӓштӹ гӹц ам лӱд!
– Кадык сыть тиграт, мон а пелян сынст кенжедест!
– Пусть приходят тигры, не боюсь я их когтей!
– Баҕардар баабырдар да кэллинэр, кинилэр сытыы тыҥырахтарыттан куттаммаппын!
— Әйдә, юлбарыслар килә бирсен. Мин аларның тырнакларыннан курыкмыйм, — дип әйтеп куя ул бервакыт.
— Минең ҡауҡабта юлбарыҫтар булмай, — тип ҡаршы килде Бәләкәй шаһзат. — Ә һуңынан, юлбарыҫтар үлән ашамай.
— Ман планета ҫинче тигрсем пурӑнмаҫҫӗ, — ҫийӗнчех хирӗҫлерӗ ӑна Пӗчӗк принц. — Унсӑр пуҫне тигрсем курӑк ҫимеҫҫӗ.
— Мӕ планети тигртӕ нӕййес, — загъта принц, — удта тигртӕ кӕрдӕг нӕ хуӕрунцӕ.
– Мени планетамда къапланла жашамайдыла, кеслери да ханс ашамайдыла.
— Менам енэжмуын тигръяс абуӧсь, — паныд шуис Дзоля принс. — Да нӧшта ӧтитор — тигръяс турунсӧ оз сёйны.
эряйхть, – азозе Ёмла Оцязорнясь. – И тигратне аф ярхцсихть тишеда.
— Мыйын планетыштым тигр-влак огыт иле, — мане Изи принц. — Да эше, тигр шудым ок коч.
— Мӹньӹн планета вӹлнем тигрвлӓ уке, — Изи принц ваштарешӹжӹ келесӹш, — тӹлец пасна, тигрвлӓ шудым ак качеп.
– Монь планетасо тиграт а эрсить, – каршо мерсь Вишка инязорнэ. – Теде башка, тигратне а ярснить тикшеде.
– На моей планете тигры не водятся, – возразил Маленький принц. – И потом, тигры не едят траву.
– Мин олорор сирбэр баабырдар үөскээбэттэр ээ, – диэн Кыра тыгын утарбыт. – Уонна баабырдар, оту сиэбэттэр.
— Минем планетамда юлбарыслар яшәми, — дип каршы төшә Нәни принц. — Аннары, юлбарыслар үлән ашамый.
— Мин үлән түгел, — тип асыуын белдерҙе сәскә.
— Эпӗ курӑк мар-ҫке, — шӑппӑн хуравларӗ чечек.
- Ӕз кӕрдӕг нӕ дӕн, - фӕлмӕн дзуапп равардта деденӕг.
– Мен ханс тюйюлме, – деди, ёпкелеп.
— Ме абу турун, — лӧня чӧвтіс дзоридз.
– Мон аф тише лацан, – обжавсь панчфкясь.
— Мый шудо омыл, — ӧпкелалт колтыш пеледыш.
— Мӹнь шуды ам ыл, — пеледӹш шӹплӓнен вӓшештӹш.
– Мон аволь тикше, – покордавозь мерсь цецясь.
– Я не трава, – обиженно заметил цветок.
– Мин от буолбатахпын, – диэн сибэкки өһүргэммит.
— Мин үлән түгел, — ди чәчәк, үпкәләп.
— Ғәфү итегеҙ...
— Каҫарсамччӗ тархасшӑн…
- Бахатир кӕнӕ...
– Кечгинлик тилейме...
— Прӧшша кора.
– Простямак монь…
— Нелеш ида нал…
— Простьы мӹньӹм.
– Иля кирде кеж…
– Простите меня…
– Бырастыы гын…
— Гафу итегез...
— Юҡ, юлбарыҫтар миңә ҡурҡыныс түгел, әммә мин үтә елдән бик ныҡ ҡурҡам.
— Эпӗ нимӗнле тигрсенчен те хӑрамастӑп, анчах та уҫӑ варкӑшра мана тӑм тивме пултарать.
— Ӕз тигртӕй ӕппундӕр нӕ тӕрсун, фал мӕ ДУУеРДӕмӕ думгӕ азари бафтауй.
– Кертиди, Арсландан да, Къапландан да къоркъмайма, аяз бла тёбеннги къоркъутадыла мени.
— Ог, тигрысь ме ог пов, но ме вир ёна пола гурйыв ветлан тӧлысь.
– Аф, мон аф пелян тиграда, аньцек пяк пелян аера вармада.
— Уке, мый тигр деч ом лӱд, но шиялтарыше мардеж деч моткоч лӱдам.
— Уке, мӹнь тигрвлӓ гӹц ам лӱд, но вашт кешӹ мардеж гӹц пишок лӱдӓм.
– Мезеяк, тигратнеде мон а тандадан, ансяк пек пелян варминеде.
– Нет, тигры мне не страшны, но я ужасно боюсь сквозняков.
– Ханныгын да иһин, миэхэ баабырдар куттала суохтар, хата ол оннугар үргүөртэн дьиксинэбин.
— Юлбарыслар куркыныч түгел, ләкин мин бик тә җилдән куркам.
Һеҙҙең пәрҙәгеҙ юҡмы?
Сирӗн сивӗрен пытанма каркӑҫ ҫук-ши?
Неци ӕмбӕрзӕн дӕмӕ разиндзӕнӕй?
Ышыкъ этер затынг жокъмуду?
Эм-ӧ тіян сайӧд?
А тонь аш кодамовок таватксце, штоба кяшемс монь варматнень эзда?
Тендан иктаж авыртышда уке?
Тӓмдӓн мӹньӹм мӱдӓш нимадаат уке?
Тынк арась ширманк?
У вас нет ширмы?
Эйиэхэ, хаххаланыахха айылаах бүрүөһүн суох дуу?
Чаршавыгыз юкмы сезнең?
"Үҫмлек, ә үтә елдән ҡурҡа... бик сәйер... — тип уйланы Бәләкәй шаһзат. — Ҡайһылай һолҡо ҡатмарлы был сәскәнең".
«Хӑй ӳсен-тӑран пулин те уҫӑ варкӑшран шикленет, тӗлӗнмелле, — шутларӗ Пӗчӗк принц. — Ытла та чӑкӑлташ чунлӑ ку чечек».
«Азар дууердӕмӕ думгӕй...Е зайӕгоййӕн ӕнамонддзийнадӕ ‘й, — загъта ӕхенимӕр Минкъий принц. — Аци деденӕг хумӕтӕг нӕ ’й...»
«Битим болуп тургъанлай, аяздан бла тёбеннгиден къоркъгъаны сейирди... Кеси да не къыйын къылыкълыды», – деп ойлады Ёзден жашчыкъ.
«Быдмӧг ачыс, а полӧ гурйыв ветлан тӧлысь... зэв тешкодь... — мӧвпыштіс Дзоля принс. — Кутшӧм сьӧкыд ӧбичаа тайӧ дзоридзыс».
«Касыкс, а пели аера вармада… аф шарьхкодеви… – арьсезевсь Ёмла Оцязорнясь. – Кодама стака тя панчфкять короц».
«Кушкыл, а пуалше мардеж деч лӱдеш… тиде умылаш лийдыме… — шоналтыш Изи принц. — Ты пеледышын койышыжо моткоч неле».
«Мардеж гӹц лӱдеш — тидӹ кушкышлан ак тол, — цаклыш Изи принц, — ти пеледӹш йӓл гань проста агыл».
«Тикше, сонсь пели варминеде… кие соды мезть… – арсезевсь Вишка инязорнэ. – Кодамо стака корозо те цецянть».
«Растение, а боится сквозняков… очень странно… – подумал Маленький принц. – Какой трудный характер у этого цветка».
«Үүнээйи эрээри, үргүөртэн дьиксинэр… дьэ дьикти… Алыс да кыҥкый майгылаах», – дии санаабыт, Кыра тыгын.
"Үзе үсемлек, ә үзе җилдән курка... бик сәер... — дип уйлый Нәни принц. — Нинди авыр холыклы бу чәчәк"...
— Кис еткәс мине ҡалпаҡ менән ҡаплағыҙ.
— Каҫ умӗн эсир мана каркӑҫпа витӗр.
- Изӕрӕй мӕ агъодӕй ӕрӕмбӕрздзӕнӕ.
– Ингир болса, мени юсюмю къалпакъ бла жабарса.
— Рытыс пуксяс да вевттьӧй менӧ юркышӧдӧн.
– Мзярда шоподи, сёлгомак монь кодамовок таватксса.
— Кас шумеке, мыйым калпак дене леведса.
— Вадеш мӹньӹм охоницӓ калпак доно леведдӓ.
– Зярдо сы чокшнесь, пекстамизь монь колпаксо.
– Когда настанет вечер, накройте меня колпаком.
– Киэһэриитэ халпааҕынан бүрүйээр.
— Кич җиткәч, мине берәр нәрсә белән капларсыз.
Һеҙҙә бында бигерәк һыуыҡ.
Каҫхи сивӗ сывлӑш ҫӳҫентерет кунта.
Хъӕбӕр уазал уӕмӕ ‘й.
Сизде асыры сууукъду.
Тіян тані вывті кӧдзыд.
Тяса, тонь ширесот, пяк кельме.
Тендан тыште путырак йӱштӧ.
Тоныда пиш ӱштӹ.
Тынк тесэ пек якшамо.
У вас тут слишком холодно.
Манна эһиэхэ олус тымныы эбит.
Сезнең монда бик суык.
Үтә йәмһеҙ ҡауҡаб.
Ку ҫав тери хӑтсӑр планета.
Хуарз уӕмӕ нӕ ’й.
Бу планета бек тынчлыкъсызды.
Зэв абу пельк енэжму.
Ёфси аф мяльс туф тястонь масторсь.
Пешак каньысыр планете.
Йыкырикӓ планета.
Кадомо аволь ён планетась.
Очень неуютная планета.
Туох да кута-сүрэ тохтообот, чуҥкук да дойду.
Планетагыз бигрәк шыксыз.
Ә бына мин килгән яҡтарҙа...
Эпӗ кунта киличченхи вырӑнта…
Ӕз кӕцӕй ӕрцудтӕн, уоми...
Анда, мени планетамда...
Кытысь ме вои, сэні…
Тоса, коста мон сань…
Тушто, кушеч мый толынам…
Тӹштӹ, кышец мӹнь толынам...
Тосо, косто сынь мон…
Там, откуда я прибыла…
Онтон, мин дойдубар…
Менә мин яшәгән җирдә...
Ул әйтеп бөтөрмәне.
Вӑл сӑмахне каласа пӗтереймерӗ.
Фал фӕссах ӕй.
Сёзюн айтып бошамай тохтайды.
Помӧдз сійӧ эз висьтав.
Ашезе шуморда педа-пес эсь корхтаманц.
Тудо ойлен ыш шукто.
Но тӹдӹ ӹшкӹмжӹм лоэштӓрӹш.
Сон эзизе прядо кортамонзо.
Она не договорила.
Ситэ саҥарбакка ах барбыт.
Чәчәк сүзен әйтеп бетерми.
Уны бит бында ул бойҙай сағында ғына ниҙер елеп алып килгән ине.
Хӑй кунта вӑрлӑх пӗрчи хальлӗн таҫтан вӗҫсе килнӗ-ҫке-ха.
Ардӕмӕ муггаги хузи ӕрбафтудӕй.
Ол гитче бюртюкчюк болгъан заманында тюшгенди бери.
Сійӧс ӧд татчӧ нӧбӧдӧма сэк, кор дзоридзыс вӧлі кӧйдыс тусь на.
Вдь сон пачкодсь тяза, мзярда ульсь видьмонякс.
Вет тышке эше нӧшмӧ пырче улмыж годымак толын лектын.
Кынам тӹдӹ тиш вӓрештӹн, нӱшмӹ веле вет ылын.
Сонзэ тей кандызе, зярдо ульнесь видьмекс.
Ведь ее занесло сюда, когда она была еще зернышком.
Дьиҥэр, сибэккини манна тыал туораах эрэ эрдэҕинэ аҕалан бырахпыта эбээт.
Монда килгәндә орлык кына иде бит әле ул. Башка дөньялар турында каян белсен ди инде...
Ул башҡа донъялар тураһында бер ни белә алмай ине.
Ҫавӑнпа та ытти тӗнче кӗтесӗсем ҫинчен ним те тавҫӑрма пултарайман.
Неци адтӕй ӕ бон зонун ӕндӕр дуйнети туххӕй.
Башха дунияладан аны не хапары боллукъду?
Сійӧ немтор эз тӧдлы мукӧд муюгыдъяс йылысь.
Сон мезевок ашезь сода лия масторхнень колга.
Вес моло тӱня нерген тудо паленжат кертын огыл.
Тӹдӹ вес мӱлӓндӹвлӓ гишӓн нимат пӓлӹде.
Сонензэ а косто ульнесь содамс лия модамастортнэде.
Она ничего не могла знать о других мирах.
Онон, атын ханнык да дойду, чолбон баарын билбэтэҕэ чахчы.
Нигә дип шулай алдашырга!
Алдауың еңелдән фаш ителгәндә, алдау ахмаҡлыҡ! Һылыуҡай оялып китте, һуңынан, Бәләкәй шаһзат уның алдында ни тиклем ғәйепле икәнен һиҙһен өсөн, бер-ике йүткереп алды:
Апла тӑк суя сӑмах калама та вӑтанмасть-ши? Ҫук, кӑшт аванмарланчӗ те пулас хайхискер. Вара виҫӗ хутчен ҫине-ҫинех ӳсӗрсе илчӗ, кӑштах ачашланасси килчӗ-тӗр. Тата Пӗчӗк принца та айӑпне туйтарас терӗ пуль.
Балӕдӕрдтӕй, уӕхӕн ӕнӕхийнӕ сайд цӕттӕгӕнгӕй, ӕхе ӕгади бунатмӕ ке ‘руагъта ӕма еу-дууӕ хатти схуфтӕй, цӕмӕй Минкъий принц ӕ фуд балӕдӕра:
Ётюрюгюнг алай терк чыгъарыкъ жерде алдагъан телиликди! Ариука къызарды, бир-эки жётгерди, Ёзден жашчыкъны терслигин ангылата даулады:
Дзик нинӧмла ылӧдчыны, тэнӧ кӧ зэв кокниа вермасны эрдӧдны? Мичныв падмыштліс, сэсся кыкысь кымын кызӧктіс, медым Дзоля принс кыліс асьсӧ сы водзын мыжаӧн:
Ёфси аф эряви васькафнемс, мзярда курокста кундават! Мазыдонга мазы панчфсь визьделгодсь, меле козкстась весть, омбоцеда, бта ёрась шарьхкотьфтемс Ёмла Оцязорняти, конашкава сон кармай улема мувору, кда кельмофтеви:
Тыйым яндар вӱдыш лукташ куштылго годым ондалкалаш ок шого шол! Моторет акмук лие, вара ик-кок гана кокыралтыш — тек Изи принц шижеш: ончылныжо тудо титакан:
Алталаш йӓмдӹлӓлтмӹжӹ доно шая лоэшӹжӹ куктаналтын, тӹдӹ кок-кым гӓнӓ кахыралтыш. Тидӹжӹ Изи принц вуйнаматан ылмыжы гишӓн шаналтыжы манын.
А мезть манчемс, зярдо тон шождасто содават! Мазыйкась абунгадсь, мейле козкстась весть-кавксть, марязо Вишка инязорнэ, кода сон чумо сонзэ икеле:
Глупо лгать, когда тебя так легко уличить! Красавица смутилась, потом кашлянула раз-другой, чтобы Маленький принц почувствовал, как он перед нею виноват:
Хайдах, тылгыттан хаптараргын билэ-билэ, көстөн турары үлүннэриэххэ сөбүй! Кэрэчээнэ мух-мах барбыт, уонна Кыра тыгын буруйдана саныырын курдук хаста да сөтөллүмэхтээн ылбыт.
Сылукайның үзенә дә уңайсыз булып китә, ахрысы. Ул, Нәни принцны оялтырга уйлап, бер-ике тапкыр йөткергәләп куя да:
— Пәрҙә ҡайҙа һуң?
— Ӑҫта каркӑҫ, курӑнмасть?
- Еци ӕмбӕрзӕн?...
– Къайдады ышыкъ этер затынг?
— А кӧні нӧ сайӧдыс?
– Коса кяшемс таватксце?
— Авыртыш кушто?
— Мӹньӹм леведӓш мам-гӹнят кандышда?
– Косо ширмась?
– Где же ширма?
– Хайа, бүрүөһүнүҥ ханна баарый?
— Чаршау кайда соң? — дип сорый.
— Артынан барам ти инем дә, тик һеҙҙе тыңлап бөтмәй алмай инем!
— Эпӗ ҫавна шырама каяс тенӗччӗ, анчах сана итлесе пӗтерес терӗм!
— Цӕуйнаг имӕ адтӕн, фал мӕ хӕццӕ дзубанди кодтай!
– Сени сёзюнгю бёлюп кетерге базынмай тургъанма!
— Ме кӧсйи ветлыны сыла, сӧмын эг вермы кольны тіянӧс помӧдз кывзытӧг.
– Мон ёрань молемс таватксонкса, аньцек лоткань: вдь эрявоть тон кулхцондомс педа-пес!
— Мый кондаш кайынем ыле, но тендам мучаш марте колыштде ом кертыс!
— Мӹнь кандынем ыльы дӓ тӓмдӓм колышт шалгышым.
– Мон моликсэлинь мельганзо, ансяк монень эрявсь кунсоломс тонь педе пес.
– Я хотел пойти за ней, но не мог же я вас не дослушать!
– Аҕала барыахпын, тугу этэргин ситэри истээри тардыллан турабын дии!
— Мин... алып килергә уйлаган идем дә... сезнең сүзне тыңлап бетермичә китә алмадым.
Шул мәл ул нығыраҡ йүткереп ебәрҙе: шулай ҙа намыҫы ыҙалаһын әле бының!
Вара чечек тата та хытӑрах ӳсӗрме пуҫларӗ, — ан тив, хӑйӗн айӑпне хытӑрах туйса илтӗр тесе шак хучӗ пулас!
Уӕд деденӕг хъӕбӕрдӕр ӕхе схуфӕг кодта, цӕмӕй Минкъий принц уӕддӕр ӕхе фур фӕсмонӕй бахуӕра, уой туххӕй.
Жётелин къатыракъ этди: Ёзден жашчыкъ уялсын да, жюреги бегирек къыйналсын!
Сэки дзоридз пондіс кызны ёнджыка: мед принсӧс яндзимыс топӧдас!
Эста панчфсь козкстась сяда вииста: бта корхтась, маряк пряцень муворукс!
Тунам тудо эше виянрак кокыралтыш: тек ньогам намысше изиш орландара!
Тӹнӓм пеледӹш, тӹдӹм намысыш пырташ манын, эче пуше кахыраш тӹнгӓльӹ.
Сестэ сон седеяк пек кармась козомо: седе пек токавозо оймезэ!
Тогда она закашляла сильнее: пускай его все-таки помучит совесть!
Онуоха сибэкки, тыгын өссө күүскэ буруйдана саныырын курдук, аҕала сатыы-сатыы сөтөллүбүт!
Шулчак чәчәк, әйдә бераз кызгансын, тилмерсен әле дип, ныграк йөткерә башлый.
Бәләкәй шаһзат был гүзәл сәскәне яратып уға хеҙмәт күрһәтергә шат булһа ла, уның күңелендә тиҙҙән шикләнеүҙәр уянды.
Пӗчӗкҫеҫ принц хӑйӗн хӳхӗм чечекне пӗтӗм чунтан юратнӑ хушӑрах ун пирки кӑштах иккӗленсе те шухӑшлама пуҫларӗ.
Минкъий принц ибӕл, кӕд ӕй ӕ уарзондзийнадӕ иннердӕмӕ аразта, уӕддӕр тагъд рӕстӕги райдӕдта дузӕрдуг кӕнун.
Ёзден жашчыкъ ариу гюлню сюйгенликге, аны жумушларын къууанып этгенликге, жюрегинде гурушхалыкъ да сагъайгъанды.
Дзоля принс кӧть и радейтчис мича дзоридзӧ да рад вӧлі сылы кесъявны, век жӧ регыд лов пытшкас сылӧн чужис падъялӧм.
Улема, Ёмла Оцязорняти кельговсь тя мазыдонга мазы панчфсь, сяс ульсь анок ваномс сонь мяленц, аньцек сембе сяка седисонза эвондакшнесь кати-кодама кафтолдома.
Изи принц мотор пеледышым йӧратен шындыш да тудын чыла йодмыжым шуктен шогаш келшыш гынат, вашке чоныштыжо кокытеланымаш шочо.
Тенгелӓ Изи принц, ӹшке ирӹкшӹ доно пеледӹшӹм яратен колтен гӹнят, самынялтмыжым тӧрӧк ынгылыш.
Кода пек аволизе вечке Вишка инязорнэ мазый цецянть ды кода пек а бажаволь лездамс сонензэ, ансяк потсонзо чачсь кодамо-бути талнома.
Хотя Маленький принц и полюбил прекрасный цветок и рад был ему служить, но вскоре в душе его пробудились сомнения.
Кыра тыгын төһө да кэрэ сибэккини таптаатар, төһө да үөрэ-көтө сибэкки туһугар сүүрдэр, сотору саарбахтыыр санаата уһуктубут.
Бу гүзәл чәчәкнең һәр сүзен тыңларга әзер торса да, озакламый Нәни принцның күңелендә икеләнү тойгылары уяна.
Буш һүҙҙәрҙе ул йөрәгенә яҡын алып үҙен бик бәхетһеҙ хис итә башланы.
Унӑн ытахальтен ҫеҫ персе янӑ сӑмахӗсене ытлашши чӑна хурса йышӑнмарӗ-ши вӑл — иккӗленӳллӗ туйӑмсем чунри савӑнӑҫа хуплама пуҫларӗҫ.
Ӕ зӕрдӕмӕ арф райста уӕлӕнгай дзубандитӕ ӕма иссӕй хъӕбӕр ӕнамонд.
Магъанасыз сёзле кёлюне тие, кесин керти да насыпсыз суна башлагъанды.
Тыртӧм кывъяссӧ сійӧ имитліс сьӧлӧм дорас да недыр мысти кутіс кывны асьсӧ зэв шудтӧмӧн.
Панчфть ширде шавос азф валхнень сон нолязень седиенц пачк и тянь эзда ламос ризнась, лувозе прянц аф павазукс.
Яра шомак тудын шӱмышкыжак логалын, сандене шкаланже тудо моткоч пиалдымын чучын.
Охыр шамаквлӓм тӹдӹ йӓнгӹшкӹжӹ нелӹн пиштен дӓ пишок цӓшдӹмӹ ылмыжым шижӹн.
Чаво валтнэ пек токшесть сонзэ седейсэнзэ ды сон кармась марямо прясонзо берянекс.
Пустые слова он принимал близко к сердцу и стал чувствовать себя очень несчастным.
Кини, бу кураанах тыллары сүрэҕэр чугастык ылынара уонна онтон сылтаан бэйэтин аһынара күүһүрбүт.
Юк кына сүзләр дә аның җанын рәнҗетә. Тиздән ул үзен бик бәхетсез итеп сизә башлый.
— Юҡҡа мин уны тыңлағанмын, — ышаныс менән әйтте ул миңә бер мәл. — Һис ҡасан гөлдәр ни тигәнен тыңларға кәрәкмәй.
— Манӑн вӑл каланисене итлемелле марччӗ, — эп хӑйне ӑнланасса шанса каларӗ вӑл пӗррехинче, — чечексен сӑмахне нихӑҫан та хӑлхана чикмелле мар.
— Нӕ имӕ гъудӕй игъосун, — еухатт мин дӕ зӕрдӕ- мӕ зӕрдӕ загъта Минкъий принц, — деденгутӕмӕ некӕд гъӕуй игъосун.
– Мен анга бош тынгылай эдим, – деген эди бир жол, ич сёзюн манга ышана. – Гюллени сёзлерине чыртданда тынгыларгъа керек тюйюлдю.
— Весьшӧрӧ ме сійӧс кывзі, — эскӧдӧмӧн висьталіс меным ӧтчыд. — Некор оз ков кывзыны дзоридзьяслысь сёрнисӧ.
– Ёфси афоль эряв сон тейне кулхцондомс, – седи вакста азозе сон весть тейне. Мзярдовок аф эрявихть кулхцондомс панчфне, мезе ба синь афольхть корхта.
— Арам мый тудым колыштынам, — икана мылам чонжым почо. — Пеледышын мом ойлыштмыжым нигунамат колыштмо ок кӱл.
— Такеш мӹнь тӹдӹм колыштынам, — ик кечӹн тӹдӹ мӹлӓм шӱмжӹм пачы, — пеледӹшвлӓм нигынамат колышташ ак кел.
– Эзь эрявт сонзэ кунсоломс, – монень кемезь мерсь весть кода-бути сон. – Зярдояк а эряви кунсоломс сень, мезе кортыть цецятне.
– Напрасно я ее слушал, – доверчиво сказал он мне однажды. – Никогда не надо слушать, что говорят цветы.
– Мин сибэккини алҕас истибиппин, – диэбитэ биирдэ миэхэ, итэҕэйбит киһитинии. – Сибэккилэр тугу кэпсииллэрин төрүт истибэтэх ордук.
— Аның сүзләрен юкка тыңлаганмын мин, — диде ул миңа бервакыт. — Беркайчан да чәчәкләр сөйләгән сүзгә игътибар итәргә ярамый икән.
Уларға тик ҡарау һәм хуш еҫтәрен һулау кәрәк.
Вӗсем ҫине пӑхса тӑранни тата ырӑ шӑршипе киленни ҫителӗклӗ.
Уонӕмӕ гъӕуй кӕсун ӕма ӕсмотун.
Алагъа къарап, ариу ийислерин солуп турургъа керекди.
Колӧ сӧмын видзӧдны на вылӧ да исавны налысь чӧскыд кӧрсӧ.
Панчфне максфт сянкса, штоба ванондомс синь лангозост и никссемс синь танцти шиненяснон.
Тудын ӱмбакше тыглай ончаш да тамле пушыж дене шӱлаш гына кӱлеш.
Нӹнӹм ӱпшӹнзӓш дӓ вӹкӹштӹ анжаш веле келеш.
Эряви ансяк ваномс лангозост ды марямс сынст тантей чинест.
Надо просто смотреть на них и дышать их ароматом.
Көннөрү кэрэхсии көрө-көрө минньигэс сыттарынан дуоһуйбут быдан ордук.
Чәчәкләргә карап сокланырга, аларның хуш исләрен иснәргә генә кирәк икән.
Минең сәскәм ҡауҡабымды үҙенең тәмле еҫе менән туйындырҙы, ә мин уға ҡыуана белмәнем. Был юлбарыҫтар һәм тырнаҡтар тураһында һөйләшеүҙәр... Улар мине тәьҫирләндерергә тейеш ине, ә мин асыуландым...
Манӑн планета ҫинче талккишпех чечекӗн ырӑ шӑрши сарӑлчӗ, эпӗ вара ҫав савӑнӑҫпа туллин киленме ӑс ҫитереймерӗм. Унсӑр пуҫне тата тигрсемпе вӗсен чӗрнисем ҫинчен тӗлсӗртерех персе яни, — кӑмӑла ҫемҫетекен сӑмахсем ҫеҫ-ҫке-ха кусем, эпӗ вара шӑртланма хӑтлантӑм…
Мӕ деденӕг ӕ хуӕрздӕф рахӕлеу кодта мӕ планетӕбӕл, фал ӕз нӕ зудтон уобӕл цийнӕ кӕнун. Еци нихти хабӕрттӕ мӕ уотӕ смӕстгун кодтонцӕ, уотемӕй ба мин мӕ зӕрдӕ гъӕуама фӕлмӕндӕр фӕккодтайуонцӕ...
Мени гюлюм битеу планетамы жаннет ийиси бла къандыргъанды, мен а анга къууана билмегенме. Ол тырнакъланы, къапланланы, арсланланы хапарлары... Ала мени кёлюмю толтурургъа керек эдиле, мен а ачыуланнганма...
Менам дзоридзӧй тыртіс зына кӧрнас жырйӧс дзоньнас, а ме эг куж таӧн нимкодясьны. Дай тайӧ сёрниясыс гыжъяс да тигръяс йылысь... Наысь эськӧ мем коліс нормыны, а ме скӧрми...
Монь панчфкязе эсь танцти шиненянц мархта пяшкодезе сембе масторозень, а мон сембе сяка ашень машта тянди кенярдема. Тя корхнематне тигратнень и синь кенчснон колга… Синь колгаст корхнемста эряволь пичедемс, а мон кяжиякшнень…
Мыйын саде пеледышем шке тамле ӱпшыж дене уло планетем темен, а мый тудлан куанен моштен омыл. Тигр кӱч нерген саде ойлыштмашат… Тудо мыйын шӱмем тарватышаш ыле, а мый сырен веле кудалтенам…
Мӹньӹн пеледӹшем гӹц тотлы пыш планетем йӹр шӓрлен, но мӹнь тӹдӹлӓн сусу лин моштыделам. Тигрвлӓн кӹчвлӓ гишӓн шаявлӓ мӹньӹм шӹдештӓренӹт, а мӹлӓм пурырак лиӓш келеш ылын...
Монь цецям пештизе тантей чинесэ весе планетам, а мон эзинь машто тенень кецямс. Неть кортамотне кенжетнеде ды тигратнеде… Сыненст эрявсть токамс мон ёжом, ансяк мон кежиявтынь…
Мой цветок напоил благоуханием всю мою планету, а я не умел ему радоваться. Эти разговоры о когтях и тиграх… Они должны бы меня растрогать, а я разозлился…
Мин сибэкким минньигэс сытынан дойдубун бүтүннүү тунуйбута, онтон мин, онно хардары үөрэри сатаабатаҕым. Ол баабырдар, тыҥырахтар тустарынан кэпсэтиилэр… дьиҥэр миигин долгутуох тустаахтара, ону баара кыйахалыыллара эрэ…
Минем чәчәгем бөтен планетага хуш ис таратты, ә мин шуңа шатлана да белмәдем. Ә ул юлбарыс тырнаклары турында сөйләшүләр... Алар минем күңелне йомшартырга тиеш иделәр, ә минем, киресенчә, ачуым чыкты...
Өҫтәүенә ул асып әйтте:
Унтан мана ҫапла каларӗ:
Ӕма ма мин басастӕй:
Дагъыда бир тасхасын айтды:
Да нӧшта сійӧ восьтіс сьӧлӧмсӧ:
А нинге сон виденцясь:
Да эше тудо каласыш:
Тӹдӹ эче иктӹ гишӓн мӹлӓм ӹнянен шайышт пуш:
Ды таго сон ёвтась:
И еще он признался:
Кини өссө манныгы билиммитэ:
Аннары ул тагын болай диде:
— Мин ул саҡта бер ни аңламай инем!
— Эпӗ ун чухне нимӗн те ӑнланайман!
— Уӕд неци ма лӕдӕрдтӕн!
– Ол заманда мен бир жукъ да ангыламай эдим!
— Нинӧм ме сэки эг гӧгӧрволы!
– Аньцек эста мон мезевок ашень шарьхкотькшне!
— Нимат мый тунам умылен омыл!
— Мӹнь тӹнӓм нимат ынгылыделам!
– Мезеяк мон сестэ эзинь чарькоде!
– Ничего я тогда не понимал!
– Оччолорго тугу да өйдөөбөтөх эбиппин!
— Ул чакта мин берни дә аңламаганмын!
Һүҙҙәренә түгел, ә эшенә ҡарап һығымта яһарға ине.
Манӑн ӑна ӗҫӗ тӑрӑх хакламаллаччӗ, эпӗ вара сӑмах чӑтлӑхӗнче аташса ҫӳрерӗм.
Аргъ кӕнун ин гъудӕй ӕ гъуддӕгтӕмӕ гӕсгӕ, ӕ нихӕстӕмӕ гӕсгӕ нӕ, фал.
Хар айтхан сёзюн бармакъгъа чулгъап турмай, этген хатерин тергерге керекди.
Колӧ эскыны оз кывъяслы, а вӧчӧмторъяслы.
Эрявсь питне максомс аф валхненди, а тефненди.
Шомак почеш огыл, пашаж почеш аклаш кӱлеш ыле.
Шамаквлӓ мыч агыл, пӓшӓ мыч суяш келеш ылын.
Эрявсь кемемс тевтненень, аволь валтнэнень.
Надо было судить не по словам, а по делам.
Тылынан буолбакка тугу оҥорбутунан дьүүллүөххэ баара.
Сүзгә түгел, эшкә карап фикер йөртергә кирәк булган.
Ул миңә үҙенең хуш еҫен бүләк итте, минең тормошдо нурландыртты.
Унӑн ырӑ шӑрши тата вӑл ман чуна ҫутатни темрен те хаклӑ парне-ҫке-ха.
Е мин лӕвар кодта ӕ хуӕрздӕф, срохс мин кодта мӕ цард.
Ариу ийисин саугъагъа бере, жашаууму жарытханды.
Сійӧ козьналіс ассьыс чӧскыд кӧрсӧ, олӧмӧс югзьӧдіс.
Сон казендезе тейне эсь танцти шиненянц, валдопнезе монь эряфозень.
Тудо мылам шке тамле ӱпшыжым пӧлеклен, мыйын илышемым ӱжарала волгалтарен.
Тӹдӹ мӹлӓм пышыжым пуэн, ӹлӹмӓшем сотемдӓрен.
Сон казсь монень эсензэ тантей чиненть, тейсь эрямосон седе валдокс.
Она дарила мне свой аромат, озаряла мою жизнь.
Сибэкким, миэхэ, минньигэс сытын бэлэхтээбитэ, олохпун сырдыгынан сыдьаайбыта.
Ул миңа үзенең хуш исен бүләк итте, тормышымны бизәде.
Мин ҡасырға тейеш түгел инем.
Манӑн ӑна пӑрахса тармалла марччӗ.
Некумӕ мӕ гъудӕй ледзун!
Не ишим бар эди андан къачаргъа?!
Эз ков мем пышйыны.
Мондейне афоль эряв ворьгодемс эздонза.
Мый шылын куржшаш омыл ыле.
Мӹнь кыргыж шӹлшӓшлык ылделам!
Монень эзь эряво туемс чиезь.
Я не должен был бежать.
Мин онтон куотуо суохтаах этим!
Качарга кирәкми иде миңа!
Был меҫкен хәйләләр һәм һылтауҙар артында мин нескәлекте танырға тейеш инем.
Хӑйӗн ачанни пек ҫиелтенех курӑнса тӑракан чеелӗхӗпе вӑл чи ачаш туйӑмӗсене «витме» хӑтланнӑ-тӑр.
Гъӕуама ин балӕдӕрдтайнӕ ӕ табедзӕ ӕ мӕгур сайӕнмиути аууон.
Ол кюлкюлю хыйлачыкъла бла чурумчукълада аны назиклигин ангылаялмадым.
Этайӧ омӧлик мудеритчӧм да дзуг кывъяс сайсьыс мем коліс казявны мелілун.
Сембе ня сингоряматнень эзда мондейне эряволь няемс сонь ляпе ваймонц и лямбе ванфонц.
Тудын чаманымашым лукшо шояже да чояже шеҥгелне мый ныжылге чоным ужшаш улам ыле.
Йойланымыжы гӹц нӹжгӓ йӓнгжӹм пӓлен нӓлшӓшлык ылынам.
Неть мезекскак а эрявикс ёжовгалематнестэ ды манчемастнестэ монень эрявсь неемс паро ёнкс.
За этими жалкими хитростями и уловками я должен был угадать нежность.
Ол кэрэгэй угаайыларыгар, кэнэн албастарыгар нарын-намчы бэйэтин таайыахтаах этим.
Аның гөнаһсыз хәйләләре бары назлану икәнен аңламаганмын.
Сәскәләр шул тиклем эҙмә-эҙлекһеҙҙәр!
Мӗн тери йывӑр иккен чечексен чӑн-чӑн питне асӑрхама!
Дедендгути зӕрди уагӕ раййев-баййевгӕнагӕ ‘й.
Тынч иш тюйюлдю гюллени ангылагъан!
Дзоридзьяс сэтшӧм вежласьысьӧсь!
Панчфне ёфси аф шарьхкодевихть!
Пеледыш-влак тугай шала улыт!
Пеледӹшвлӓ тенге коктешлӓнен моштат!
Цецятне а маштыть молеме мельга-мельцек!
Цветы так непоследовательны!
Сибэккилэр биир кэм көнө сүрүннээх буолбаттар!
Чәчәкләргә эзлеклелек җитми шул!
Тик мин бик йәш инем, мин әле ярата белмәй инем.
Эпӗ ытла ҫамрӑк пулнӑ тата чӑн-чӑн юрату мӗн иккенне те пӗлмен…
Фал ӕз нур ма ӕгӕр ӕригон адтӕн, ӕма и уарзун нӕ базудтон.
Мен да, асыры сабийден, сюе билмегенме.
Сӧмын ме вӧлі вывті том, ме эг на кужлы радейтны.
Улема, мон эста ёфси одолень и ашень машта кельгома.
Но мый моткоч нӧргӧ лийынам, мый эше йӧратен моштен омыл.
Но мӹнь эче пиш сӓмӹрӹк ылынам дӓ яратен моштыделам.
Мон ульнинь пек одокс, мон сестэ а маштылинь вечкеме.
Но я был слишком молод, я еще не умел любить.
Ол эрээри оччолорго мин, олус эдэр этим, уонна өссө да тапталга ыллара илигим.
Бик яшь идем әле мин, яратуның нәрсә икәнен белми идем.
Минең аңлауымса ул күсмә ҡоштар менән сәфәрҙәргә сығырға булған.
Эпӗ ӑнланнӑ тӑрӑх, вӑл вӗҫен кайӑксен картипе пӗрлешсе ҫулҫӳреве тухма шухӑш тытнӑ пулнӑ.
Уотӕ мӕмӕ кӕсуй, цума рацӕунӕн гъӕддаг мӕргъти фӕлхӕтӕнӕй спайда кодта.
Мен сезгеннге кёре, жортууулгъа кёчгюнчю къанатлылагъа тагъылып атланнганды.
Кыдзи ме гӧгӧрвои, принс шуӧма ветлыны-мунны ылі муясӧ лэбавлысь лэбачьяскӧд.
Кода мон шарьхкодине, масторда масторс пачкотькшнесь сон нармоттнень мархта.
Кузе мый умылышым, тудо шокшо велыш чоҥештылше кайык-влак дене пырля ужын кошташ шонен пыштен.
Кыце мӹнь ынгылышым, Изи принц шӹжӹм кешӹ дӓ шошым толшы кеквлӓ сага чонгештӓш шанен пиштен.
Кода чарькодинь, сон арсесь ливтнемс лембе масторов тукшныця нармунтне марто.
Как я понял, он решил странствовать с перелетными птицами.
Мин өйдөөбүппүнэн, кини айан көтөрдөрүн кытта суолга туруммут.
Минем аңлавымча, Нәни принц киек казлар белән бергә сәяхәт итәргә җыенган булса кирәк.
Һуңғы иртәһендә ул ҡауҡабын ғәҙҙәти булмаған тырышлыҡ менән йыйыштырған.
Ҫула тухас умӗнхи ирпе вӑл хӑйӗн планетине нихҫанхинчен те хытӑрах тӑрӑшса тирпей-илем кӳме шутларӗ.
Ку цудӕй, еци сӕумӕ ӕ планетӕ бӕстон бафснайдта.
Кетер эрттенлигинде планетасыны тизгинин бирси кюнледен да ариу жыяды.
Мунан асывнас сійӧ мукӧд лун дорысь зільӧмӧнджык пелькӧдӧма ассьыс енэжмусӧ.
Мекольце шобдавать сон сядонга цебярьста урядазе эсь масторонц.
Пытартыш эрдене тудо шке планетыжым молгунамсе деч тыршенрак йытыраяш лийын.
Ирок, лӓктӹн кемӹ анзыц, тӹдӹ планетӹжӹм яжон тӹвӹлӓен коден.
Меельце валскестэнть сон лия читнеде седе парсте ванськавтсь эсензэ планетанзо.
В последнее утро он старательней обычного прибрал свою планету.
Аттанар сарсыардатыгар, кыһамньылаах киһи буоларын быһыытынан, куолутунан, олорор эттигин хомуйбут-ньимийбит.
Соңгы көнне ул үз планетасын тагын да тырышыбрак җыештырган.
Хәстәрлек менән ғәмәлдәге янартауҙарҙы таҙартҡан.
Чӑн малтан сӳнмен вулканӗсене тасатса хӑтларӗ.
Хуарз никкӕдзос кодта ӕ содзгӕ вулканти хъуртӕ.
Боркъулдап къайнагъан вулканларыны ожакъларын тазалайды.
Лючки-бура весалӧма пӧсь вулканъяссӧ.
Сон мяль вельде ароптозень вулканонзон, конат пингонь ётазь лятфнесть эсь колгаст.
Тулым пӱргышӧ вулкан-влакым луйык эрыктен.
Ӹрӹшӹ вулкан кӧргӹвлӓм кыце келеш, ирӹктен лыктын.
Сон мелень путозь ваньскавтынзе важодиця вулкантнэнь.
Он заботливо прочистил действующие вулканы.
Тыынан бургучуһа турар булкааннарын кичэйэн ыраас-таабыт.
Янар вулканнарны җентекләп чистарткан.
Уның ике янартауы булған.
Унашкал вулкансем унӑн иккӗ пулнӑ.
Адтӕй имӕ дууӕ содзгӕ вулкани.
Аны эки вулканы бар эди.
Сылӧн вӧлӧма кык пӧсь вулкан.
И тяфтамда, ваймонь таркси вулкандонза, ульсь кафта.
Тудын тушто кок вулкан тул дене шӱлен.
Тӹдӹн кок ӹрен кердшӹ вулканжы ылын.
Сонзэ ульнесть кавто важодиця вулканонзо.
У него было два действующих вулкана.
Булкааннара иккиэйэхтэр эбит.
Аның ике янар вулканы булган.
Уларҙа иртәнге ашты йылытыуы бик уңайлы.
Вӗсем ҫинче кӑвайт чӗртмесӗрех ирхи апат хатӗрлеме меллӗ.
Етӕ ин хъӕбӕр агъаззаг адтӕнцӕ сӕумӕй сехуар рагъар кӕнунмӕ.
Аланы отларында аш-азыкъ биширирге аламат тап эди.
На вылын зэв лӧсьыд асывъяснас пӧсьӧдны асъя нурсӧ.
Синь эсост шобдава пяк пара эжнемс ярхцамбяль.
Ӱмбаланышт эр еда кочкышым ырыкташ пеш йӧнан улмаш.
Ирок йӹде нӹнӹ вӹлнӹ качкышым ӹрӹктӓш пишок яжо.
Сынст лангсо пек вадряль валске марто эждемс ярсамонть.
На них очень удобно по утрам разогревать завтрак.
Онно сарсыарда аайы аһы сылытар олус табыгастааҕа.
Иртәләрен анда аш җылыту бик тә уңайлы, ди.
Уларҙан тыш, уның бер һүнгән янартауы бар ине.
Ҫавӑн пекех унӑн сӳннӗ вулкан та пулнӑ.
Адтӕй ма имӕ еу хуст вулкан дӕр.
Ол экисиден сора да бир ёчюлген вулканы барды.
Таысь кындзи, сылӧн вӧлӧма ӧти кусӧм кӧдзыд вулкан.
Тяда башка сонь ульсь нинге фкя вулканоц, конац кунара ни ашезь пала.
Тылеч посна эше ик йӧрышӧ вулканже лийын.
Тӹлец пасна, ик йӧрӹшӹ вулканжы ылын.
Теде башка, сонзэ ульнесь вейке мадезь вулканозо.
Кроме того, у него был еще один потухший вулкан.
Ол икки булкаантан ураты өссө биир умуллубут булкааннааҕа.
Шуның өстенә, планетада тагын бер сүнгән вулкан бар икән.
Әммә, ни булырын кем белә тип уныһын да таҙалап ҡуйған.
«Ӑҫтан мӗскер сиксе тухма пултарассине пӗлместӗн-ҫке-ха», — терӗ вӑл мана. Ҫавӑнпа та вӑл сӳннӗ вулканне те тасатса тирпейленӗ.
Фал, ци нӕ фӕууй, зӕгъгӕ, хуст вулканӕн дӕр никкӕдзос кодта ӕ хъур. Вулкантӕн сӕ хъуртӕ кӕдзосгонд ку фӕуунцӕ, уӕд фӕссодзунцӕ сабур ӕма еугӕндзонӕй, ӕнӕ срӕмугъдтитӕй.
Алай, дегенди ол, хата азданды! Ол, сакълыкъдан, ёчюлюп тургъан вулканны да тазалады.
Мӧвпыштӧма: гашкӧ мыйя на вермас лоны! Та понда весалӧма тшӧтш и кусӧм вулкансӧ.
Аньцек кие содасы, а кда мезевок лиси и сон сргози? Сяс сон аропнезе и тя вулканть.
Но, каласыш тудо, илышыште ала-моат лийын сеҥа! Сандене йӧрышӧ вулканымат тудо эрыктен налын.
Кыце тӹдӹ маньы: «Мам пӓлет, ма лин кердеш». Тӹдӹ тенгеок йӧрен кешӹ вулканымат ирӹктен.
Ансяк, мерсь сон, кияк а соды, мезеяк илязо лисе! Секскак сон ванськавтызе мадезь вулканонтькак.
Но, сказал он, мало ли что может случиться! Поэтому он прочистил и потухший вулкан тоже.
Араас буолуон сөп, диир сэрэх санааттан, онтукатын эмиэ ыраастаабыт.
Дөньяда нинди хәлләр булмас дип, Нәни принц сүнгән вулканны да чистарткан.
Янартауҙарҙы ваҡытлы таҙартҡанда улар, бер ниндәй урғылыуҙарһыҙ, тигеҙ һәм тыныс яналар.
Вулкансене асӑрхаса, пуҫтарсах тӑрсассӑн вӗсем кӗтмен ҫӗртен сирпӗтсе кӑлармаҫҫӗ, пӗр тикӗссӗн ҫунаҫҫӗ.
Вулканти срӕмугъдтитӕ тохонай ала ку ссодза, уой хузӕн фӕуунцӕ.
Вулканланы тизгинли тутсанг, ала да шошчукъ жанадыла, боркъулдап тёгюлмейдиле.
Кор найӧс бура-лючкиа весалан, вулканъяс сотчӧны лӧня, шытӧг, оз письтыны-сыркмунавны.
Мзярда цебярьста аруяфтсайть вулкаттнень, синь палыхть и ваймоснон тарксесазь сетьмоняста, аф нолямок комболдомат.
Вулканым сайын йытырает гын, тудо икшырымын да эркын йӱла, нимогай тулым ок пӱргӧ.
Вулканвлӓм ирӹктӹмӹкӹ, нӹнӹ тырынрак дӓ ик семӹнь йылат, пыдештдеок.
Зярдо вулкантнэнь састыне ды парсте ванськавтсызь, сынь палыть видестэ ды сэтьминестэ, ледемавтомо.
Когда вулканы аккуратно чистишь, они горят ровно и тихо, без всяких извержений.
Булкааннары үчүгэйдик ыраастаатахха эстибэккэ, биир тэҥник, улахан тыаһа-ууһа суох умайаллар үһү.
Яхшылап чистарткач, вулканнар әкрен һәм тыныч кына яна башлыйлар икән.
Янартау урғылыуы - мейес мөрйәһенең ҡоромо яныуына тиң. Әлбиттә беҙ, ерҙә йәшәүсе кешеләр, бигерәк бәләкәйбеҙ һәм үҙебеҙең янартауҙарҙы таҙарта алмайбыҙ. Шуға ла улар беҙгә күп кенә уңайһыҙлыҡтар килтерә.
Вулкан сирпӗтсе кӑларни мӑрьерен асар-писер ҫулӑм палкаса тухнине аса илтерет. Каламасӑрах паллӑ, эпир, Ҫӗр ҫинче пурӑнакан ҫынсем, вулкансене тирпейлесе тӑма вӑй-хӑват ҫитерейместпӗр, ҫавӑнпа та вӗсем кӳрекен инкек-синкекрен асӑрханаймастпӑр.
Ӕнӕмӕнгӕй, мах, зӕнхон адӕн, ӕгӕр минкъийтӕ ан вулкантӕ кӕдзос кӕнунмӕ. Уой туххӕй нин ӕрхӕссунцӕ уойбӕрцӕ бӕллӕхтӕ.
Вулканны боркъулдап тёгюлгени – печьни ожагъында къурумгъа от тюшгеннге ушайды. Айхайда, биз, Жер жюзюнде адамла, асыры гитчечиклебиз да, вулканларыбызны ариуларгъа жетишалмайбыз. Ма аны ючюндю аланы да бизге къутургъанлары.
Вулканлӧн письтӧмыс дзик сійӧ мый пач трубаын са сотчӧм. Дерт, ми, мувывса йӧз, вывті ичӧтӧсь да огӧ вермӧй весавны ассьыным вулканъясӧс. Та вӧсна найӧ и вӧчлӧны миянлы сымда лёктор.
Вулканонь комболдоматне – тя сембе сяка кода пянакудонь трубаса толсь, мзярда тонац пяшксе кулуда. Виде, минь, масторса эряй ломаттне, аф сяшкава оцюфтама, штоба аруяфтомс вулкаттнень. Вов мес синь эздост сняра зиянда и прябалада. Сон мяль вельде ароптозень вулкаттнень.
Вулканын пӱргымыжӧ — коҥга тӱньыкысӧ шӱч ылыжме дене тӱҥалше пожар дене икте. Конешне, ме, мландыште илыше еҥ-влак, пеш изи улына, сандене мландысе вулкан-влакым йытыраен она сеҥе. Теве молан нуно тынар эҥгекым кондат.
Вулканвлӓн пыдештмӹштӹ шӹкш трубашты тыл пижӹн кемӹ гань. Попашат уке, мӓмнӓн Мӱлӓндӹнӓ вӹлнӹ вулканвлӓм ирӹктӓш манын, мӓ пишок изивлӓ ылына. Седӹндонок нӹнӹ мӓлӓннӓ тинӓр эксӹкӹм кандат.
Вулканонь ледемась – те теке палома каштомонь трубасо, зярдо тосо кирвази содось. Чарькодеви, минь, модань ломантне, пек вишинетяно ды миненек а ванськавтовить вулканонок. Вана секскак сынь кандынь миненек ламо апарот.
Извержение вулкана – это все равно что пожар в печной трубе, когда там загорится сажа. Конечно, мы, люди на земле, слишком малы и не можем прочищать наши вулканы. Вот почему они доставляют нам столько неприятностей.
Булкаан эстиитэ – оһох үөлэһигэр куруунньук умайан уот төлө биэрбитин курдук буолар эбит. Биллэн турар, биһиги, дьон, Сирбит булкааннарын аччыгыйбыт бэрт буолан кыайан ыраастаабаппыт. Ол иһин булкааннар биһиэхэ араас кыһалҕаны үөскэтэллэр.
Вулкан ату — мич торбасындагы корымга ут кабып, янгын чыгу белән бер ул. Без — Җир кешеләре — бик кечкенәләр шул, вулканнарны чистарта алмыйбыз. Шуңа күрә алар безгә бәла-каза китерәләр дә.
Бәләкәй шаһзаттың баобабтарҙың һуңғы шытымдарын да йолҡоп алыуын һағышһыҙ тимәҫһең.
Пӗчӗкҫеҫ принц ҫавӑн пекех халь тин сӑмсаланнӑ баобаб хунавӗсене те салху кӑмӑл-туйӑмпа ҫумласа тӑкрӗ.
Уой фӕсте ма Минкъий принц ӕрхӕндӕг зӕрди хӕццӕ студта, фӕстагмӕ ка фӕззиндтӕй, еци баобабти ӕвзартӕ.
Андан сора Ёзден жашчыкъ, къууанч тыпырлы болмай, баобабланы къалгъан-къулгъан тамырларын жыртады.
Сэсся гажтӧма аскыліг Дзоля принс нетшыштӧма баобабъяслысь бӧръя петасъяссӧ.
Ёмла Оцязорнясь аф ламода пичедезевсь. Сязезень баобабань мекольце лисьфкятнень.
Пытартыш баобаб кушкылнерымат Изи принц чаманен кӱрлын лукто.
Тенгеок изиш сылыкынрак Изи принц кодшы баобаб самвлӓм кӹрӹн лыктын.
Нусманясто Вишка инязорнэ таргинзе баобабонь меельце видьметненьгак.
Не без грусти Маленький принц вырвал также последние ростки баобабов.
Салгыы, Кыра тыгын санаарҕыы-санаарҕыы Абааһы Тайахтарын араскыларын туурута тыыппыт.
Аннары Нәни принц, моңсуланып, соңгы баобаб шытымнарын йолкып ташлый.
Ул һис ҡасан ҡайтмаҫ тип уйлаған. Был иртәлә күнгән эше уға айырыуса рәхәтлек килтерә ине.
Вӑл кунта каялла таврӑнмастӑпах тесе шухӑш тӗвӗлерӗ. Куллен-кунах тума хӑнӑхнӑ ӗҫе ҫак ир вӑл уйрӑмах киленӗҫлӗ кӑмӑл-туйӑмпа турӗ.
Уотӕ ӕнгъалдта ӕма фӕстӕмӕ некӕд бал ӕрцӕудзӕнӕй. Фал, ахур кӕбӕл адтӕй, еци куститӕ ин аци сӕумӕ уӕлдай ӕхцӕуӕн адтӕнцӕ.
Артха къайтыр ниети жокъду. Эрттеден юйренчек ишин бу эрттенликде кёлю кётюрюлюп тындырады.
Сійӧ чайтӧма, мый некор нин оз лок бӧр. Сӧмын сы асылӧ уджсьыс сьӧлӧмыс вӧвлытӧм ногӧн бурмӧма.
Арьсесь, тяни мзярдовок тяза аф мрдай. И тя шобдавать эрь шинь тевоц няевсь тейнза тяфтама мялень салайкс и седиень озафтыкс.
Тышке тудо тетла ом пӧртыл манын шоныш. Но тунемме паша тиде эрдене тудлан ойлен моштыдымо куаным кондыш.
Тӹдӹ ӹнде мӹнгеш нигынамат ак пӧртӹл, шанен. Дӓ тӹ ирок цилӓ юж пӓшӓм келшен ӹштен.
Сон арсесь зярдояк тей а велявты. Ансяк те валскестэнть эрьва чинь важодемась кандсь сонензэ аёвтавикс мельспаро ёжо.
Он думал, что никогда не вернется. Но в это утро привычная работа доставляла ему необыкновенное удовольствие.
Кини ол кэмҥэ, аны хаһан да төннүбэтим буолуо дии санаабыт. Ити сарсыарда үгэс буолбут үлэтиттэн ураты дуоһуйууну, астыныыны ылбыт.
Бөтенләй әйләнеп кайтмаска уйлый ул. Ләкин бу иртәдә гадәти эш тә аңа зур ләззәт бирә.
Ә һуңғы тапҡыр мөғжизәле сәскәһенә һыу һибеп уны ҡалпаҡ менән ҡапларға йыйынғанында уның хатта илағыһы килә ине.
Акӑ чечек патне черет ҫитрӗ. Вӑл ӑна юлашки хутчен шӑварса виткӗҫпе ҫиелтен хуплас тенӗ самантра ун куҫӗсем шывланчӗҫ.
Ӕма деденӕгбӕл фӕстаг хатт дон ку никкодта ӕма ‘й агъодӕй ӕрӕмбӕрзуйнаг куд адтӕй, уотӕ балӕдӕрдтӕй, кӕун имӕ ке цӕуй, уой.
Ол сейирлик гюлню ахыр кере сугъарып, юсюн жаба туруб а, кёлю толуп, жилярыгъы окъуна келди.
А шемӧстана дзоридзсӧ бӧръяысь киськалігас да сійӧс юркышӧдӧн тупкигас принслӧн весиг синваыс доршасьӧма.
А мзярда сон мекольцеда валозе панчфкять и ёразе кяшемс клянцеконь таватксса, седисонза ульсь стама ризф, конань эзда, мянь авартть.
А сылне пеледышыш пытартыш гана вӱдым шавымыже да калпак дене леведаш тӱҥалмыж годым эсогыл шортын колтымыжат шуо.
А кынам тӹдӹ остатка гӓнӓ пеледӹшӹш вӹдӹм кӹшкен дӓ тӹдӹм леведӓш йӓмдӹлӓлтӹн, тӹдӹ мӓгӹрӓлтен колташат йӓмдӹ ылын.
А зярдо сон меельцеде валызе ды колпаксо вельтиксэлизе мельспаро цецянть, сеске сась мель авардемс.
А когда он в последний раз полил и собрался накрыть колпаком чудесный цветок, ему даже захотелось плакать.
Онтон, кэрэ сибэккитин тиһэх төгүлүн уунан угуттаабыт уонна халпааҕын саба уураары туран, тоҕо эрэ ытыах санаата кэлбит.
Ә инде гаҗәеп чәчәккә су сибеп, өстенә каплавыч ябарга җыенганда, аның хәтта елыйсы килеп китә.
— Хушығыҙ, — тине ул. Һылыуҡай яуап бирмәне.
— Сывӑ пул, — терӗ вӑл хӑйӗн чечекне. Анчах та хурав илтӗнмерӗ.
— Хуарзӕй байзайӕ, — загъта деденӕгӕн. Фал ин е неци дзуапп равардта.
– Сау къал, – деди ол. Ариука тынгылады.
— Бура олӧй, — шуӧма сійӧ. Мичныв абу вочавидзӧма.
– Оду аф няйхтяма! Ульхть шумбра! Мазыдонга мазы панчфсь мезевок ашезь аза.
— Чеверын кодса, — каласыш тудо. Мотор пеледыш ыш вашеште.
— Цеверӹн, — тӹдӹ маньы. Шӹмӓ пеледӹш юкымат ӹш лык.
– Вастомазонок, – мерсь сон. Мазыйкась чатьмонсь.
– Прощайте, – сказал он. Красавица не ответила.
– Бырастыы, – диэбит кини. Сибэкки хардарбатах.
— Хушыгыз, — ди ул. Сылу чәчәк җавап бирми.
— Хушығыҙ, — тип ҡабатланы Бәләкәй шаһзат.
— Сывӑ пул, — терӗ Пӗчӗкҫеҫ принц тепӗр хут.
— Хуарзӕй байзайӕ, - нӕуӕгӕй бабӕй сдзурдта Минкъий принц.
– Сау къал, – деди Ёзден жашчыкъ.
— Видза колянныд, — мӧдысь шуас Дзоля принс.
– Оду аф няйхтяма! – нинге весть поладозе Ёмла Оцязорнясь.
— Чеверын кодса, — уэш мане Изи принц.
— Цеверӹн, — тӹдӹ эче ик гӓнӓ пелештӹш.
– Вастомазонок, – таго мерсь Вишка инязорнэ.
– Прощайте, – повторил Маленький принц.
– Бырастыы, – диэн Кыра тыгын хатылаабыт.
— Хушыгыз, — дип кабатлый Нәни принц.
Ул йүткереп ебәрҙе. Тик һалҡындан түгел.
Чечек ҫемҫен ӳсӗрсе ҫеҫ илчӗ, анчах та куна шӑнса пӑсӑлнӑран теме ҫукчӗ.
Деденӕг схуфтӕй. Фал сӕйгӕ ке адтӕй, уой туххӕй нӕ.
Гюл жётгерди, кесекледен а угъай.
Мичныв кызӧктӧма. Сӧмын абу кынмӧм вӧснаыс.
Сон козкстась. Аньцек аф кельмомать эзда.
Мотор пеледыш кокыралтыш. Но кылмыме дене огыл.
Пеледӹш кахыралтыш, но кӹлмӹмӓшеш мол агыл.
Сон козкстась. Аволь сэредемадонзо.
Она кашлянула. Но не от простуды.
Сибэккитэ сөтөллөн ылбыт. Бу сырыыга дьаҥтан буолбатах.
Чәчәк йөткереп куя. Тик суык тигәннән түгел, билгеле.
— Мин ахмаҡ инем, — тине ул ниһәйәт.
— Эпӗ кӑштах айвантарах пултӑм, — терӗ вӑл юлашкинчен.
— Ӕнӕзунд адтӕн, — сдзурдта имӕ деденӕг ӕппунфӕстаг.
– Желбаш эдим мен, – деди гюл бир кесекден.
— Ме вӧлі йӧюк, — шуӧма дзоридз вӧлисти.
– Мон улень аф пяк ёню, – азозе мекпяли сон.
— Мый ораде лийынам, — вашештыш вара.
— Мӹнь ородишкӓ ылынам, — тагыце трӱк тӹдӹ пелештӹш.
– Мон ульнинь чаво прякс, – учовсь сонзэ валозо.
– Я была глупая, – сказала она наконец.
– Мин акаары да эбиппин, – диэбит кэмниэ кэнэҕэс.
— Мин юләр булганмын, — ди чәчәк, ниһаять.
— Ғәфү ит мине. Һәм бәхетле булырға тырыш.
— Каҫар мана. Унтан вара епле те пулсан телейлӗ пулма тӑрӑш.
— Хатир ди корун. Амондгун унмӕ тундзӕ.
– Кечгинлик тилейме. Насыплы болургъа кюреш.
— Эн дивит менӧ. Ло шуда.
– Простямак монь. И тяряфтт улемс павазукс.
— Проститле мыйым. Пиалан лияшет пӱрыжӧ.
— Простьы мӹньӹм. Дӓ цӓшӓн лиӓш цацы.
– Нолдык чумом. Ульть шумбракс.
– Прости меня. И постарайся быть счастливым.
– Миигин бырастыы гын уонна кытаатан дьоллоох буола сатаа.
— Зинһар, гафу ит һәм бәхетле булырга тырыш.
Һәм һис бер шелтәле һүҙһеҙ. Бәләкәй шаһзат бик аптыраған ине. Ул, ҡулында ҡалпаҡ тотҡан килеш, ҡаушау һәм аптырау хистәрендә шаҡ ҡатып ҡалды. Ҡайҙан һуң бил шым нескәлек?
Ку сӑмахсенче кӳренни-ӳпкелешнин палли сисӗнмерӗ. Пӗчӗк принц, ҫакӑнтан кӑштах тӗлӗннӗскер, аллинчи кантӑк ҫи виттине ниҫта хума пӗлмесӗр тенӗ пек пӗр самант хускалмасӑр тӑчӗ. Ӑна чечекӗн лӑпкӑ ачашлӑхӗ тӗлӗнтерчӗ.
Минкъий принц бадес кодта, уайдзӕф ин ке нӕ кодта, уобӕл. Сахӕй лӕугӕ байзадӕй, агъодӕ ӕ къохи даргӕй. Нӕ лӕдӕрдтӕй аци фӕлмӕндзийнадӕ. — Гъо. Уарзун дӕ, — загъта ин деденӕг.
Тырман а этмеди бир сёз бла да. Ёзден жашчыкъ, асыры сейирден, къолунда мияла къалпакъ бла сирелип къалды. Бир уллу айыпха къалгъан кибик жунчуду. Бу ёхтем гюлге къайдан келди быллай таза жумушакълыкъ?
Да некутшӧм кӧритан кывтӧг. Дзоля принс зэв ёна шензьӧма. Сійӧ джӧм сувтӧма, шай-паймунӧм да падмыштӧм, киас кляничаысь вӧчӧм колпака.
И аш фкявок апрякамань вал. Ёмла Оцязорнясь пяк абондсь. Сон ащесь фкя вастса, бта пильгонза педсть модати, виздезь и мезевок аф шарьхкодикс клянцеконь таватксонц мархта. Коста тяфтама ляпошись и лямбе ванфсь?
Да ик ӧпке шомакымат ыш каласе. Изи принц пешакак ӧрӧ. Янда калпакым кидыштыже кучен, тудо мом ышташат ӧрын шоген: тиде тыматле ныжылгылык кушеч лектын?
Тӹдӹ ӧпкӓлӹдеок попымыжы доно ӧрӹктӓрӹш. Мам шанаш, Изи принц пӓлӹдеӓт — леведшӓшлык калпакшы кидӹштӹжок ылын. Кышецӹн техень тыр нӹжгӓжӹ лӓктӹн, тӹдӹ ынгылыде. — Ане, мӹнь тӹньӹм яратем, — пеледӹш тӹдӹлӓн келесӹш.
Вейкеяк покордамонь вал. Вишка инязорнэ абунгадсь. Сон аштесь таркасонзо суликань колпаконзо марто теке кельмесэ чавозь ды эзь сода, мезе теемс седе тов. Косто саевсь те сэтьме мельспарось? Сон тевень содазь ванськавтынзе весе важодиця вулкантнэнь Он заботливо прочистил действующие вулканы.
И ни слова упрека. Маленький принц был очень удивлен. Он застыл, смущенный и растерянный, со стеклянным колпаком в руках. Откуда эта тихая нежность?
Кыра тыгын соһуйуон иһин, кинини, биир да тылынан хомуруйбатах. Тыгын, таас халпааҕын туппутунан хайдах да буолуон билбэккэ, даллайан турбут. Бу хантан кэлбит сэмэй, уйаҕас иэйииний?
Ник бер ачулы сүз әйтсен. Нәни принцка бу бик тә гаҗәп тоела. Кулына пыяла каплавыч тоткан килеш, ул беразга каушап, югалып кала. Каян килгән аңа мондый нәфислек?
— Эйе, эйе, мин яратам һине, — ишетте ул. — Һин быны белмәүҙә минең ғәйебем.
— Эпӗ сана чӑннипех те юрататӑп, — илтӗнчӗ ун хӑлхине. — Эсӗ ҫакна пӗлменни — манӑн айӑпӑм.
— Фал ӕй ду нӕ базудтай... Мӕн фудӕй.
– Хау, хау, мен сени бек сюеме. Сен аны эслемегенинг да мени терслигимди.
— Да, да, ме радейта тэнӧ, — кыліс принс. — Ме мыжа сыысь, мый тэ тайӧс эн тӧд.
– Виде, виде, мон тонь келькте, – кульсь сон. – Мон муворуван сянкса, мес тянь тон ашить сода.
— Да, да, мый тыйым йӧратем, — кольо тудо. — Тый тидым пален отыл гын, тыште мыйын титакем.
— Тӹнь тидӹм тишкевек пӓлӹделат дӓ тидӹ мӹньӹн вуйнаматем. Тидӹ ӹнде воксеок керӓл агыл.
Те алкукс истя, мон вечктян тонь, – марясь сон. – Те монь чумось, мекс тон теде а содылить.
– Да, да, я люблю тебя, – услышал он. – Моя вина, что ты этого не знал.
– Оннук, оннук, мин эйиигин таптыыбын, –диэбитин истибит. – Мин буруйум диэн, эн ону билбэтэҕиҥ буолар.
— Әйе, әйе, яратам мин сине, — дигән сүзләр ишетә Нәни принц. — Синең моны белмәвеңә мин үзем гаепле.
Был мөһим дә түгел инде.
Тепӗр тесен, ку нимех те мар.
Ӕма гъуддаг уой медӕгӕ нӕй.
Хо да, ол алай магъаналы тюйюлдю.
Да тайӧ и абу тӧдчана.
Улема, тя кулясь тейть тяни ёфсикс аф эряви.
Но тиде чот кӱлешанжат огыл.
Но тӹнь, мӹнь ганемок, ородишкӓ ылынат.
Ды те мезеяк.
Да это и не важно.
Чэ, ол билигин, көдьүүһэ суох.
Ә хәзер әллә ни кирәге дә юк инде.
Тик һин минең кеүек үк ахмаҡ инең.
Тепӗр тесен, эсӗ ман пекех айван пулнӑ.
Фал ду дӕр мӕн хузӕн ӕнӕзунд адтӕ.
Сени акъылынг да меникинден мажал тюйюл эди.
Но тэ вӧлін сэтшӧм йӧюк, ме кодь жӧ.
Аньцек тон тяфта жа улеть аф пяк ёнюкс, кода и мон.
Вет тыйжат мыйын семынемак ораде лийынат.
Цӓшӓн лиӓш цацы.
Тон ульнить монь кондямо чаво прякс.
Но ты был такой же глупый, как и я.
Эн бэйэҥ, эмиэ мин курдук, кэнэн, бүтэй этиҥ.
Ләкин син дә, нәкъ минем шикелле, беркатлы идең.
Бәхетле булырға тырыш... Ҡалдыр ҡалпығыңды, миңә уның башҡа кәрәге юҡ.
Телейлӗ пулма тӑрӑш… Ку кантӑк виткӗҫе пер аялалла, вӑл мана тек ним тума та кирлӗ мар.
Амондгун унмӕ тундзӕ... Ниууадзӕ еци агъодӕ. Нӕбал мӕ гъӕуй.
Насыплы болургъа кюреш... къолунгдагъы мияла къалпакъ да энди керек тюйюлдю.
Видлы лоны шудаӧн... Юркышӧдсӧ коль, сійӧ меным сэсся оз ковмы.
Тяряфтт улемс павазукс… Катк клянцеконь таватксть, сон тейне аф эрявксты.
Пиалан лияш тырше… Калпакым ӧрдыжкӧ пыште, мылам тудо тетла ок кӱл.
Охоницӓ калпакетшӹм ӧрдӹжкӹ пиштӹ. Мӹлӓм тӹдӹ ӹнде ак кел.
Свал ульть шумбракс… Кадык колпаконть, ней сон монень а эряви.
Постарайся быть счастливым… Оставь колпак, он мне больше не нужен.
Кытаатан дьоллоох буола сатаар… Халпааҕы хааллар, аны миэхэ ити туһата суох.
Бәхетле булырга тырыш... Каплавыч монда калсын, аның миңа башка кирәге чыкмас.
— Һуң бит ел...
— Тӑхта-ха, сивӗ ҫилсем…
— Ӕма думгӕ ба...
– Аяз, тёбеннги...
— Но тӧлыс ӧд...
– А вармась…
— Но вет мардеж…
— А кыце мардежшӹ?
– А кода вармась…
– Но ветер…
– Онтон тыал…
— Ә җил...
— Миңә ул тиклем һыуыҡ теймәне...
— Эпӗ ҫав териех черченкӗ мар.
— Уотӕ сӕйгӕ дӕр нӕ дӕн...
– Къайгъырмаз, тёзерме...
— Абу нин ме сэтшӧм кынмалысь...
– Аф тяшкава, улема, мон и кельмофан...
— Мый тунаржак кылмен омыл…
— Мӹнь тенгеок кӹлмӹделам.
– Аволь истя сэредянь вармадонть…
– Не так уж я простужена…
– Оннук айылаах дьаҥныы иликпин…
— Миңа ул кадәр үк суык тимәгән лә...
Төнгө сафлыҡ миңә файҙаға булыр.
Кунсӑр пуҫне ҫӗрлехи уҫӑ сывлӑш маншӑн усӑллӑ ҫеҫ пулӗ.
Ӕхсӕви кӕдзос уӕлдӕф мӕнӕн пайда уодзӕнӕй.
Кечеги сериуюнден солуу алырма.
Дай войся ыркыдыс лоас меным бур вылӧ.
Вень ару кожфкясь канды тейне аньцек пара.
Йӱд юалге тазалыкемлан пайдале веле лиеш.
Мӹлӓм йонгата йыд мардежеш яжо вел лиэш.
Чокшнень экше варминесь монень мельспаро.
Ночная свежесть пойдет мне на пользу.
Түүҥҥү чэбдик салгын, хата, туһалаах буолуо.
Төнге салкынча һаваның файдасы гына булыр.
Мин бит сәскә.
Эпӗ чечек-ҫке-ха.
Ӕз деденӕг дӕн.
Мен гоккама да.
Ме ӧд — дзоридз.
Вдь мон – панчфан.
Вет мый пеледыш улам.
Мӹнь вет пеледӹш ылам.
Мон цецян.
Ведь я – цветок.
Кырдьык, мин – сибэккибин эбээт.
Мин чәчәк бит.
— Ә йәнлектәр, бөжәктәр...
— Тискер кайӑксем тата…
— Ӕма цӕрӕгойтӕ ба...
– Жаныуарла, къурт-къумурсха...
— А вӧрпаяс, гут-гаг...
– А кда ракшатне, масторланга шашни суксне…
— Но янлык-влак, тӱрлӧ шукш-копшаҥге…
— А кыце сакой шукшвлӓ, хир йӓнвлӓ?
– А кода ракшатне, унжатне…
– Но звери, насекомые…
– Хайа онтон кыыллар, үөн-көйүүр…
— Ә җәнлекләр, бөҗәкләр...
— Күбәләктәр менән танышыр өсөн ике-өс ҡаршылауыҡты ғына түҙергә тейешмен бит инде.
— Икӗ-виҫӗ лӗпӗш хурчӗ мана сырӑнни сиен кӳмӗ, вӗсем мана лӗпӗшсемпе паллашма-туслашма май парӗҫ.
- Ӕз гъӕуама бафӕразон дууӕ-ӕртӕ къудургалмемӕн, кӕд мӕ гӕлӕботӕ фӕууинун фӕндуй, уӕд.
– Гёбелекле бла шуёхлукъ жюрютюрге сюе эсем, аланы къурт кезиулерине да тёзерге керекме.
— Колӧ жӧ мем терпитны кык-ӧ-куим лёльӧӧс, кӧсъя кӧ ме тӧдмасьны бобувъяскӧд.
– Тейне эряви кирдемс каршезост, и кафта-колма сукссь кирдеви, сяс мес оцю мялезе содамс кодамот синь, мелавнятне.
— Лыве дене палыме лийнем гын, кок-кум шукшыжым чытышаш омыл мо?
— Лӹпӹвлӓм ужнем гӹнь, мӹнь кок-кым шукшыжымок тырхышашлык ылам.
– Монень сави кирдемс кавто-колмо гусеницат, бути бажан теевемс содавиксэкс нимиляв марто.
– Должна же я стерпеть двух-трех гусениц, если хочу познакомиться с бабочками.
– Лыахтары кытта билсиэхпин баҕардахпына икки-үс үөнү тулуйуохтаах буоллаҕым дии.
— Күбәләкләр белән танышасың килсә, берничә күбәләк кортына гына түзәргә туры килер инде.
Улар һоҡланғыс булырға тейештәрҙер ул. Ә шунһыҙ кем миңә килеп йөрөр? Һин бит алыҫта буласаҡһың.
Ытла та хӳхӗм пулӗҫ вӗсем. Вӗсемсӗр пуҫне эпӗ кампа хутшӑнӑп? Эсӗ вара инҫетре пулӑн. Пысӑк чӗрчунсем пирки калас пулсан…
Уотӕ мӕмӕ кӕсуй, цума хъӕбӕр рӕсугъд ӕнцӕ. Удта мӕмӕ уотемӕй иуазӕгуати ка цӕудзӕнӕй? Ду идард уодзӕнӕ.
Аз ариучукъла тюйюлдюле ала. Сен узакъгъа кетсенг, манга ким келе-келе турлукъду?
Найӧ, тӧдӧмысь, мичасьыс мичаӧсь. А то коді нӧ ме дорӧ кутас волывны? Тэ ӧд ылын лоан.
Улема, синь аф азомшка цебярьхть и мазыхть. Вдь кие мле кармай монь варчсемон? Вдь тон улят ичкозе.
Нунышт, шонымаштем, пеш чапле улыт. Уке гын кӧ мый декем уналаже кошташ тӱҥалеш? Тый мӱндырнӧ лият.
Лӹпӹвлӓ техень цевер лит, сӓй. Нӹнӹ агыл гӹнь, кӱ мӹнь докем толаш тӹнгӓлеш? Тӹнь мӹндӹрнӹ лиӓт.
Сынь, арсян, пек мельстуицят. Кие сестэ карми тень сакшномо? Тон кармат васоло.
Они, должно быть, прелестны. А то кто же станет меня навещать? Ты ведь будешь далеко.
Лыахтар төһө эрэ кэрэлэр. Уонна, атын, ким миэхэ сылдьыай? Эн ыраах буолуоҥ.
Күбәләкләр бик тә сөйкемледер... Алардан башка минем янга тагын кем килеп йөрер? Син бик ерак булырсың бит.
Ә ҙур хайуандарҙан мин ҡурҡмайым. Минең дә тырнаҡтарым бар. Һәм ул эскерһеҙ итеп үҙенең дүрт сәнсәген күрһәтте.
Эпӗ вӗсенчен хӑрамастӑп. Манӑн та хӑратмалли йӗпсем пур-ҫке-ха. Ҫак сӑмахсем хыҫҫӑн вӑл вӑйӑ вылякан ачалла харсӑрланса хӑйӗн тӑватӑ чӗрпӗкне сирсе кӑтартрӗ.
Кӕд устур цӕрӕгойти кой кӕнис, уӕд уонӕй нецӕмӕй тӕрсун. Синдзитӕ мӕбӕл ес. Ӕма еци ӕнӕхийнӕй равдиста ӕ цуппар синдзи.
Уллу жаныуарладан а къоркъмайма. Менде да бардыла тырнакъла. Махтанмай, тели халаллыгъы бла тёрт да шинжисин кёргюзтдю.
Ыджыд вӧрпаясысь ме ог пов. Менам ӧд эмӧсь гыжъяс. И мичныв кокньыд сьӧлӧмӧн мыччӧдлӧма ассьыс нёльнан ёсь йывсӧ.
А оцю ракшатнень эзда мон аф пелян. Монь тяфта жа улихть кенжене. И виде ваймот сон няфтьсь эсь ниле сялгиензон лангс.
А кугу янлык деч мый ом лӱд. Мыйынат кӱчем уло. Тудо шуркалыше ныл имыжым ончыктыш.
А кого йӓнвлӓ гӹц мӹнь ам лӱд. Мӹньӹн имвлӓэм улы. Дӓ тӹдӹ хайзилӓнӹдеок нӹл имжӹм анжыкташ.
Покш ракшатнеде мон а пелян. Моньгак улить кенжень. Ды сон панжадо оймесэнзэ невтинзе ниле пупамонзо.
А больших зверей я не боюсь. У меня тоже есть когти. И она в простоте душевной показала свои четыре шипа.
Онтон, улахан кыыллартан мин куттаммаппын, бэйэм эмиэ тыҥырахтаахпын, – диэн баран, кэнэн муҥутаан, түөрт хатыытын көрдөрбүт.
Ә зур җәнлекләрдән курыкмыйм мин. Тырнаклар миндә дә бар... Ул, бик самими генә итеп, дүрт энәсен күрсәтә.
Шунан: — Һуҙма инде, түҙерлек түгел!
Унтан хушса хучӗ: — Текех ан тӑс ӗнтӗ, ҫула тухма васка.
Удта бафтудта: — Ма дууердӕмӕ кӕнӕ, уомӕй зӕрдӕ ресуй.
Дагъыда сёз къошду: – Созма быллай бир, таралтма!
Сэсся содтӧма: — Да эн нин кыскы, тайӧ терпиттӧмтор!
Меле поладозе: – Сембе, тяк тарксе пингть! Стака!
Вара ешарыш: — Ит шуйкале жапым, тидым чыташ ок лий!
Вара ушештӹш: — Жепӹм ит шыпш, тидӹм тырхаш нелӹ!
Мейле таго мерсь: – Иля таргсе шкасонть, стака тень кирдемс!
Потом прибавила: – Да не тяни же, это невыносимо!
Уонна эбэн: – Чэ, уһата-тэнитэ турума, тулуйарбыттан аастым!
Аннары өстәп куя: — Ярый, озынга сузма, түзәр хәлем калмады!
Китергә булғанһың икән — кит, — тип өҫтәне.
Унсӑрӑн мана ахаль те йывӑр. Каясах тенӗскер каях.
Цӕунвӕндӕ скодтай, уӕд цо.
Кетерге тебирединг – ахшы жолгъа бар.
Шуин мунны — мун.
Срхкать тумс – архт!
Каяш шонен пыштенат гын — кай.
Кеӓш шаненӓт гӹнь, ке!
Арсят туемс – азё.
Решил уйти – так уходи.
Барардыы санаммыккын да, бар.
Китәргә булгансың икән — китә бир.
Ул үҙенең илағанын Бәләкәй шаһзатҡа күрһәтмәҫкә теләй ине.
Пӗчӗк принца хӑй макӑрнине кӑтартасшӑн пулмарӗ вӑл.
Уой туххӕй, ӕма ‘й нӕ фӕндадтӕй, Минкъий принц ӕй кӕугӕй фӕууина, е.
Ёзден жашчыкъгъа жилямугъун кёргюзтюрге сюймей эди.
Сійӧ абу кӧсйӧма петкӧдлыны Дзоля принслы ассьыс бӧрдӧмсӧ.
Сон ашезь ёра няфтемс Ёмла Оцязорняти эсь сельмоведензон.
Изи принц тудын шинчавӱдшым ынже уж манын шоналтыш.
Тӹдӹн Изи принцлӓн сӹнзӓвӹдшӹм анжыктымыжы шоде.
Сон арсесь, илязо нее Вишка инязорнэ, кода сон аварди.
Она не хотела, чтобы Маленький принц видел, как она плачет.
Кэрэчээнэ Кыра тыгыҥҥа ытыырын көрдөрүөн баҕарбатах.
Күз яшьләрен Нәни принцка күрсәтәсе килми аның.
Был бик ғорур гөл ине...
Ман кӑмӑллӑскер сывпуллашу самантне васкатрӗ…
Уӕхӕн сӕрустур деденӕг адтӕй...
Ол ма аллай ёхтем гюл эди...
Сійӧ вӧлі асьсӧ зэв вылӧ пуктысь дзоридз.
Вдь тя ульсь прянь шнафты, эсь прянь кельги и мазыдонга мазы панчф…
Пеш кугешныше пеледыш ыле…
Тидӹ пиш кӱкшӹ лӹмнерӓн пеледӹш ылын.
Те цецясь ульнесь прянь пек верьга кирдиця.
Это был очень гордый цветок…
Оннук үлүгэр бэйэтин үрдүктүк туттар сибэкки эбит…
Бик тә горур чәчәк була ул...
325-се, 326-сы, 327-се, 328-се, 329-сы һәм 330-сы һанлы йондоҙлаҡтар Бәләкәй шаһзаттың ҡауҡабына иң яҡындары ине.
Пӗчӗкҫеҫ принцӑн планетине пуринчен те ҫывӑхрах 325, 326, 327, 328, 329 тата 330 астероидсем вырнаҫнӑ пулнӑ.
Минкъий принци планетӕ адтӕй 325, 326, 327, 328, 329 ӕма 330 астероидтӕмӕ ӕнвахс.
Ёзден жашчыкъны планетасыны бек жууукъ къоншулары 325, 326, 327, 328, 329, 330 астероидледиле.
Дзоля принслӧн енэжму дорӧ медматыссаясыс вӧліны 325-ӧд, 326-ӧд, 327-ӧд, 328-ӧд, 329-ӧд да 330-ӧд астероидъяс.
Ёмла Оцязорнять масторонцты сембода малакс лувовсть 325-це, 326-це, 327-це, 328-це, 329-це и 330-це астероиттне.
Изи принцын астероидше деке эн лишке 325, 326, 327, 328, 329 да 330 астероид-влак лийыныт.
Изи принцӹн планетӹжӹ астероидвлӓ 325, 326, 327, 328, 329 дӓ 330 лошты ылын.
Вишка инязорнэнь планетантень сехте маласо аштесть 325, 326, 327, 328, 329 3С30 астероидтнэ.
Ближе всего к планете Маленького принца были астероиды 325, 326, 327, 328, 329 и 330.
Кыра тыгын халлаанын эттигиттэн ордук чугастарынан 325, 326, 327, 328, 329 уонна 330 халлаан эттиктэрэ эбиттэр.
Нәни принц планетасына иң якыны 325, 326, 327, 328, 329 һәм 330 нчы астероидлар була.
Шуға күрә ул тәү сиратта шуларҙы күрергә булды: ниндәйҙер шөғөл табырға, һәм дә нимәгәлер өйрәнергә кәрәк ине бит.
Ҫавӑнпа та вӑл ҫулҫӳревне ҫавсене ҫитсе курассинчен пуҫлас терӗ: ӑҫта-тӑр мӗнле те пулин чун йӑпанӑҫӗ тӗл пулӗ, е тата ыттисенчен курса мӗне те пулин вӗренни те пӑсмӗ.
Ӕма уомӕ гӕсгӕ фиццагидӕр рабалц кодта уонӕмӕ: ести гъуддагбӕл ниххуӕцунмӕ ӕма естӕбӕлти исахур кӕнунмӕ.
Жолоучулукъну аладан башлагъанды: бир зат бла жубаныр ючюн да, бир жукъгъа тюзелир ючюн да.
Со и шуис сійӧ медводз волыны сэтчӧ: колӧ ӧд аслыд корсьлыны кутшӧмкӧ удж да мыйӧкӧ велӧдчыштны.
Вов и сон арьсесь: срхкан синь ваномост, вдь эряви эстейне мумс тев да и тонафнемс кой-мезти.
Тудо эн ончыч нунын деке каяш лие: вет шкалан могай-гынат пашам муман, молан-гынат тунемаш кӱлеш.
Седӹ, Изи принц пӹтӓри нӹнӹ вӹлӓн шагалаш шанен пиштен, мам-гӹнят тӹштӹ ӹштӓлӓлӓш дӓ мам-гӹнят тыменялӓш.
Секскак васенцекс сон арсесь ливтямс тов: эряви муемс эсь прянтень тев, тонадомс мезескак.
Вот он и решил для начала посетить их: надо же найти себе занятие, да и поучиться чемунибудь.
Кини бастакынан ол эттиктэргэ сылдьар санааламмыт. Бэйэни тугунан эрэ аралдьытыныахха уонна таарыйа туохха эрэ үөрэниэххэ сөп.
Башлап ул шуларга барырга ниятли. Үзеңә бер эш табарга һәм нигә дә булса өйрәнергә кирәк бит инде.
Беренсе йондоҙлаҡта батша йәшәй ине. Пурпурға һәм аҫ тиреһенә бөркәнгән ул, бик ябай һәм шулай ҙа мөһабәт, тәхеттә ултыра ине.
Пӗрремӗш астероид ҫинче король пурӑннӑ. Пӗр вӑхӑтрах ансат та самай мӑнаҫлӑ трон ҫинче ларакан король йӗпкӗн хӗрлӗ тӗслӗ тумтир тата юс тирӗнчен ҫӗлетнӗ манти тӑхӑннӑ пулнӑ.
Фиццаг астероиди цардӕй къарол. Къарол тингуйдзармӕй фӕлунст сӕнтсурх мантийи бадтӕй хумӕтӕг, фал уӕддӕр цӕстахедгӕ къӕлӕтгинбӕл.
Биринчи астероидде патчах жашай эди: къып-къызыл къатапа тону, жагъасы – агъаз тери, олтургъаны – тахтада, алтын-кюмюш болмаса да – бийик тахтады.
Медводдза енэжмуас олӧ вӧлі король. Чимгӧрд рӧма вывтыра да сьӧдбӧж куясӧ пасьтасьӧм, сійӧ пукаліс трон вылын — зэв прӧст да ӧттшӧтш торъялана ыджыд пуклӧс вылын.
Васенце астероидть эса эрясь оцязор: щафоль козя щамса и озафоль азорондамань озаманц лангс, конац ульсь аф ёфси козя ломанень, но сембе сяка оцязоронь.
Икымше астероидыште король илен. Тарай тӱсан чапле вургемым чиен, йос коваштым шоҥалын, троныштыжо келанен шинчен. Тронжо тыглай гына, но тунамак пеш чаплын коеш.
Пӹтӓришӹ астероид вӹлнӹ кугижӓ ӹлен. Кугижӓ якшар цӹреӓн, пышкыды мижӓн кавашты гӹц ыргымы выргемӹм миэн, тӹдӹ пиш проста дӓ тӹнӓмок кӱкшӹ трон вӹлнӹ шӹнзен.
Васенце астероидэнть лангсо эрясь инязор. Оршазь пурпурсо ды раужо пуло ракшасо, сон аштесь озадо инязоронь эзем лангсо – аволь пек питней ды теке марто ине.
На первом астероиде жил король. Облаченный в пурпур и горностай, он восседал на троне – очень простом и все же величественном.
Бастакы эттиккэ ыраахтааҕы олорор эбит. Сиринэн тэлгэнэр уһун эҥэрдээх кырынаас саҕынньаҕын бүрүнэн, судургу эрээри, үрдүк олбоҕор улуутумсуйан олороро.
Беренче астероидта король яши икән. Ул башыннан аягына кадәр җете кызыл киемгә һәм мехларга төренеп, гади, ләкин бик мәһабәт тәхеттә утыра ди.
— Ә, бына хакимаҫт! — тип ҡысҡырып ебәрҙе батша Бәләкәй шаһзатты күргәс.
— Акӑ манӑн влаҫа пӑхӑнакан та килсе ҫитрӗ, — хыттӑн сас пачӗ король Пӗчӗк принца асӑрхаса.
Ӕтт! Мӕнӕ дӕлбарӕ дӕр, - фӕгъгъӕр кодта къарол, Минкъий принци фӕууингӕй.
– А-ха, келдингми? Кёп сакълатдынг, кёп! – деп, тырман этди патчах.
— А, со и менам канмортӧй! — горӧдіс король Дзоля принцӧс казявмысьт.
– А, вов и мялень ваны, и тевонь тии сась! – ювадсь оцязорсь, няемок Ёмла Оцязорнять.
— А, теве мыйын айдемем! — Изи принцым ужын, кычкырале король.
— А!
– А, вана мон ломанем! – сергедсь инязор, зярдо неизе Вишка инязорнэнть.
– А, вот и подданный! – воскликнул король, увидав Маленького принца.
– Аа, бас билээччим бу баар эбит! – диэн ыраахтааҕы өрө көбдьүөрэ түспүт Кыра тыгыны көрөөт.
— Менә минем буйсынучым! — дип кычкыра король Нәни принцны күрүгә.
«Ул мине нисек таныған икән? — тип уйланы Бәләкәй шаһзат. — Ул бит мине беренсегә күрә!»
Ку Пӗчӗк принца хытах тӗлӗнтерчӗ: «Ӑҫтан палласа илчӗ-ха вӑл мана?! Эпир халиччен тӗл пулманччӗ-ҫке!»
— Куд мӕ базудта, ку некӕд ма мӕ фӕууидта, уӕд? — рагъуди кодта Минкъий принц.
«Ол мени къайдан таныйды? – деп сейирсинди Ёзден жашчыкъ. – Ол мени биринчи кере кёреди!»
«Кыдзи нӧ сійӧ менӧ тӧдмаліс? — мӧвпыштіс Дзоля принс. — Сійӧ ӧд аддзӧ менӧ медводдзаысь!»
«Кода сон монь содамань? – арьсезевсь Ёмла Оцязорнясь. – Вдь сон монь васенцеда няйсамань!»
«Кузе тудо мыйым палыш? — шоналтыш Изи принц. — Икымше гана веле ужешыс!»
Теве мӹлӓм кымалшат лӓктӹн? — Изи принцӹм ужын, кугижӓ сӹгӹрӓл колтыш. — Кыце тӹдӹ мӹньӹм пӓлӹш, тӹдӹ вет мӹньӹм тишкевек нигынамат ужде!
«Кода сон монь содымем? – арсезевсь Вишка инязорнэ. – Сон неи эйсэнь васенцеде!».
«Как же он меня узнал? – подумал Маленький принц. – Ведь он видит меня в первый раз!»
«Хантан миигин билэр буоллаҕай?» дии санаабыт Кыра тыгын. «Кини миигин саҥа көрөр эбээт!»
"Ничек таныды икән? — дип уйлый Нәни принц. — Ул бит мине беренче мәртәбә күрә!"
Ул батшаларҙың был донъяға ҡараштары ябай икәнен белмәй ине — улар өсөн бар кешеләр ҙә хакимаҫттар.
Вӑл ҫакна ӑнланайман: корольсем тӗнче ҫине ҫав тери ансат куҫпа пӑхаҫҫӗ. Пур ҫын та вӗсемшӗн — пӑхӑнса тӑракан.
Е нӕ зудта, къаролтӕн дуйне хумӕтӕг арӕзт ке ӕй, уой: адӕн син еугур дӕр дӕлбартӕ ‘нцӕ.
Патчахла дуниягъа ат башындан къараучуларын Ёзден жашчыкъ билмей эди: ала кеслерине бойсунмагъан адам болмагъан сунадыла.
Зонка эз тӧдлы, мый корольяс ставтор вылас видзӧдӧны зэв прӧстнога: налы став йӧзыс — канмортъяс.
Сон ашезе сода, што оцязорхне семботь лангс ваныхть аф арьсезь, а стак, кода ули: тейст сембе ломаттне тя мялень ваныхть и тевонь тиихть.
Король-влак йыр тӱням пешак тыглайын ончымым тудо пален огыл: нунылан чыла еҥат шкеныштын айдемышт лийыныт.
Кугижӓвлӓлӓн сӓндӓлӹк пиш простала каеш. Изи принц тидӹм пӓлӹде. Цилӓ эдемок нӹнӹлӓн кымалшашлык ылыт, нӹнӹ шанат.
Сон а содыль, кода инязортнэ ваныть эрямонть лангс шождасто: сыненст весе ломантне – уреть.
Он не знал, что короли смотрят на мир очень упрощенно: для них все люди – подданные.
Ыраахтааҕылар олоҕу олус судургутук көрөллөрүн кини хантан билиэй?
Корольләрнең дөньяга бик өстән караганын, алар өчен бар кешеләрнең дә бары тик буйсынучылар икәнен белми шул ул.
— Яҡынла әле, һине ҡарап алғым килә, — тине ул, кемгәлер батша була алғанына ныҡ ғорурланып.
— Кил-ха ҫывӑхарах, хӑвна лайӑхрах курас килет, — терӗ король тинех хӑй камшӑн та пулин «чикӗсӗр влаҫ» пулнине туйнипе мӑнаҫланса.
- Хӕстӕгдӕр мӕмӕ ӕрбацо, цӕмӕй дӕ хуӕздӕр уинон, - сдзурдта имӕ къарол, кӕдӕй-уӕдӕй кӕмӕндӕр къарол ке ӕй, уомӕй хъӕбӕр сӕрустур уогӕй.
– Берлакъ атла, игирек кёрлюгюбюз келеди, – деди патчах, кимге эсе да патчах болгъанына чексиз ёхтемлене.
— Матыстчы, ме тэнӧ кӧсъя лючкиа видзӧдлыны, — шуис король, асьсӧ зэв вылӧ пуктӧмӧн сыысь, мый вермӧ лоны кодлыкӧ корольӧн.
– Малатт, монь мялезе ваномс тонь сяда лацкас, – азозе прянь няи оцязорсь, вдь сонь тя пингть ульсь оцязоронь виец лиятнень инголе.
— Лишкем тол, мый тыйым ончалнем, — иктаж-кӧлан гынат король лийын кертмыж дене путыракат кугешнен, каласыш король.
— Лишкемрӓк миэмӓ, яжоракын вӹкет анжалнем, — тӹдӹлӓн кугижӓ маньы, кыды кӱлӓн-гӹнят кугижӓ лин кердмӹжӹ доно пишок когоэшнен.
– Сак малазон, ули мелем вадрясто ваномсат, – мерсь инязорось, ды марясь прясонзэ ине ломанекс сень коряс, мекс ули кинень-бути инязорокс.
– Подойди, я хочу тебя рассмотреть, – сказал король, ужасно гордый тем, что он может быть для кого-то королем.
Кинилэргэ киһи барыта бас бэринээччилэрэ.
— Якынрак кил, минем сине күрәсем килә, —ди король, үзенең кем өчендер король була алуы белән горурланып.
Бәләкәй шаһзат ултырыр урын эҙләп тирә яҡҡа ҡараны, тик аҫ тиреһенән булған мәнтлә бар ҡауҡабты ҡаплаған ине.
Пӗчӗк принц ӑҫта та пулин ларса сывлӑш ҫавӑрса илес тесе унталла-кунталла ҫаврӑнса пӑхкаларӗ. Анчах юс тирӗнчен ҫӗлетнӗ йӑлттам манти пӗтӗм планетӑна хупласа хунӑ иккен.
Минкъий принц ракӕститӕ кодта, кӕми ӕрбада, уӕхӕн бунат агоргӕй, фал планетӕ ӕнӕгъӕнӕй дӕр ӕмбӕрзт адтӕй къароли замманай тингуйдзармӕй фӕлунст мантийӕй.
Ёзден жашчыкъ тёгерегине къарады да, чёгер жер тапмады – патчахны тон этеклери битеу планетасына жайылыпдыла.
Дзоля принс видзӧдліс гӧгӧр — оз-ӧ позь кытчӧкӧ пуксьыштны, — но сьӧдбӧж куясысь зэв мичаа вурӧм кузь плашыс тупкӧ вӧлӧм енэжмусӧ дзоньнас.
Ёмла Оцязорнясь варжакстсь кафта пяли, вешсь сельмоса озама васта, аньцек оцязорть щамбяленза кяшезь сембе масторлангонц.
Изи принц йырым-йырже ончале — иктаж-куш ала шинчаш лиеш? Но йос коваште гыч ургымо моткоч чапле мантий пӱтынь планетым леведын.
Изи принц шӹнзӓш вӓрӹм тӹштӹ-тиштӹ анжальы, но планета вӹлнӹ йӹрӹм-йӹр кугижӓн цевер, пышкыды мижӓн кавашты мантижӹм шӓрен пиштӹмӹ ылын.
Вишка инязорнэ варштась перькава – сельмсэ вешнесь озамо таркине, ансяк мазый раужо пуло ракшань мантиясь велтясь весе планетанть.
Маленький принц оглянулся – нельзя ли где-нибудь сесть, но великолепная горностаевая мантия покрывала всю планету.
– Бэттэх чугаһаа эрэ, мин эйиигин сыныйан көрүөхпүн баҕарабын, – диэбит, кими эрэ бас билэр буолбутуттан өссө ордук улуутумсуйбут ыраахтааҕы.
Нәни принц, утырырга урын эзләп, як-ягына карана, ләкин мех белән бизәлгән зиннәтле япанча бөтен планетаны каплаган була.
Баҫып торорға тура килде, ә ул шул тиклем арыған ине... һәм ҡапыл иҫәнәп ебәрҙе.
Вара вӑл ура ҫинчех тӑчӗ, ҫапах та ҫав тери ывӑннӑскер хӑй сисмесӗрех анасласа илчӗ.
Ӕма уӕд лӕугӕй байзадӕй ӕма, хъӕбӕр фӕллад ке адтӕй, уомӕ гӕсгӕ ӕ ком райвазта.
Жолоучулукъда арыгъанлыкъгъа, аягъы юсюне сюелгенлей турургъа тюшдю... жукъусу келип да эснеди.
Ковмис кольны сулалан, кӧть сійӧ сэтшӧма мудзис... да друг принс очсыштіс.
Савсь ащемс стяда аф ваномок сянь лангс, што сизесь… и апак учсек афкстсь.
Шогаш перна, а вет тудо тунар чот ноен… да тудо кенета уэшт колтыш.
Тӹдӹ шалгенок коды дӓ, седӹ, янгыленӓт, омешт колтыш.
Савсь аштемс стядо, а сон истя сизесь… мик автевсь кургозо.
Пришлось стоять, а он так устал… и вдруг он зевнул.
Кыра тыгын олоруон баҕаран тулатын көрүммэхтээбит да, ыраахтааҕы кырынаас саҕынньаҕын эҥэрэ олорор эттигин бүтүннүү саба бүрүйэн сытара.
Бик арыган булсаң да, басып тормый хәлең юк... Шулчак ул ирексездән иснәп куя.
— Этикет монарх алдында иҫнәүҙе рөхсәт итмәй, — тине батша.
— Этикет йӗркипе, король умӗнче анаслама юрамасть, — терӗ король.
— Этикет нӕ амонуй къароли рази ком ивазун, — загъта ин монарх.
– Бизни аллыбызда эснеген адепсизликди, – деди патчах.
— Этикет оз лэдз очсавны король дорын сулаліг, — шуис король.
– Кирдемок мяльса этикетть, аф мярьгондеви афкснемс монархть пингста, – азозе оцязорсь.
— Монарх улмо годым уэшташ этикет ок шӱдӧ, — мане король.
— Этикет семӹнь, кугижӓ анзылны омештӓш ак яры, — кугижӓ тӹдӹлӓн костан маньы.
– Прянь ветямось а мери автемс курго азорот пингстэ, – мерсь инязорось.
– Этикет не разрешает зевать в присутствии монарха, – сказал король.
Ол иһин, төһө да өлө сылайдар турарыгар тиийбит тыгын, эмискэ дьааһыйан ылбыт.
— Монарх каршында авыз ачып иснәү безнең итагать кагыйдәләре тарафыннан тыела, — ди король.
— Мин һиңә иҫнәргә тыям.
— Эпӗ сана анаслама чаратӑп.
— Ӕз дин еци барӕ нӕ дӕттун.
– Биз санга эснер эркинлик бермейбиз.
— Ме ӧлӧда тэнӧ очсавны.
– Мон аф мярьган тейть тяса афкснемс.
— Мый тылат уэшташ чарем.
— Мӹнь шӱдем тӹлӓт тенге ӹштӓш агыл.
– Мон а мерян тонеть автемс курго.
– Я запрещаю тебе зевать.
– Үтүө үгэс үөрүйэҕинэн, ыраахтааҕы баарына дьааһыйар көҥүллэммэт, – диэбит ыраахтааҕы.
— Мин сиңа иснәмәскә әмер бирәм.
— Мин аңғармаҫтан, — тип яуап бирҙе Бәләкәй шаһзат бик ҡаушап ҡына.
— Эпӗ хама ниепле те чараймарӑм, — терӗ Пӗчӗк принц кӑштах аванмарланнине пытараймасӑр.
— Мӕ бон нӕ ’й мӕхе бауорамун, — загъта Минкъий принц къӕндзӕстугхузӕй.
– Кечгинлик, – деди Ёзден жашчыкъ, уяла-уяла.
— Ме тӧдлытӧг, — вочавидзис Дзоля принс, зэв ёна родӧмӧн.
– Мон аф нарошна, мон афи шарьхкодень, кода тя лиссь, – виздезь мярьгсь Ёмла Оцязорнясь.
— Мый шижде… — чот вожылын, мане Изи принц.
— Мӹнь ӹшкӹмемӹм кычен шӹм тырхы, — воксе намысланен колтен, Изи принц вӓшештӹш.
– Истя лиссь, – мерсь сонензэ Вишка инязорнэ, пек виздезь.
– Я нечаянно, – ответил Маленький принц, очень смущенный.
– Мин эн дьааһыйаргын бобобун.
— Мин ялгыш кына, — дип җавап бирә Нәни принц, оялып.
— Мин оҙаҡ юлда булдым һәм бөтөнләй ҙә йоҡламаным...
— Манӑн чылай вӑхӑт ҫул ҫинче пулма тиврӗ те, эпӗ пачах та ҫывӑрман…
- Идард балци адтӕн ӕма ӕппундӕр нӕ ницъцъундӕ кодтон...
– Жол узакъ эди, чырт жукъламагъанма...
— Ме зэв дыр вӧлі туйын да ньӧти эг узь...
– Мон ламос улень ки лангса и ёфси ашень уда…
— Мый кужу жап корнышто лийынам да йӧршешат мален омыл…
— Мӹнь корнышты шукы ылынам дӓ ик пӹрцӹк омымат амалыделам.
– Мон кувать ульнинь ки лангсо ды умок эзинь удо…
– Я долго был в пути и совсем не спал…
– Алҕас, – диэн хардарбыт Кыра тыгын симиттэ-симиттэ.
— Мин бик озак юлда булдым, бөтенләй йокламадым...
— Улайһа, мин һиңә иҫнәргә бойорам, — тине батша. — Күп йылдар мин кемдеңдер булһа ла иҫнәгәнен күргәнем булманы.
— Апла пулсан эпӗ сана анаслама хушатӑп, — терӗ король. — Нумай ҫул хушши эпӗ анаслакан ҫынна пачах та курман.
- Мадта дин, - загъта ин къарол, - дӕттун дӕ ком ивазуни бардзурд. Берӕ ӕнзти дӕргъи неке бал фӕууидтон ӕ ком ивазгӕ, ӕма мӕмӕ дессаг кӕсуй, еске ӕ ком ку фӕййивазуй, е.
– Алай эсе уа, биз санга эснерге буюрабыз, – дегенди патчах, – не талай жылдан бери биз бир эснеген кёрмегенбиз.
— Но, сідзкӧ, сета индӧд тэныд узьны, — шуис король. — Уна во чӧж эг аддзывлы некодлысь очсалӧмсӧ.
– Эста мон мярьган тейть афкснемс, – поладозе оцязорсь. – Лама киза ни мон ашень няенде кода кие-бди афксни.
— Ну, тугеже мый тылат уэшташ кӱштем, — каласыш король. — Иктаж-кӧн уэштмыжым мый пеш шукертсек ужын омыл.
— Тенге гӹнь, — тӹдӹлӓн кугижӓ маньы, — мӹнь тӹлӓт омештӓш шӱдем. Мӹнь таманяр и иктӹмӓт омештшӹм ужделам.
– Сестэ мон мерян тонеть автемс курго, – мерсь инязорось. Ламо иень перть мон эзинь нейне, кода кияк авти курго.
– Ну, тогда я повелеваю тебе зевать, – сказал король. – Многие годы я не видел, чтобы ктонибудь зевал.
– Уһун айаным былаһын тухары утуйбатаҕым… – Чэ, оччоҕуна, мин эйиигин, дьааһый диэн дьаһайабын, – диэбит ыраахтааҕы.
— Алай булгач, мин сиңа иснәргә әмер бирәм, — ди король. — Күп еллар буе беркемнең дә иснәгәнен күргәнем юк.
Миңә был хатта ҡыҙыҡ.
Анаслакан ҫын маншӑн путишле курӑнать.
Гъауай!
Бизге ол сейирлик окъунады.
Мем весиг любӧ таысь.
Тя эряви лацкас ваномс.
Тидым ончаш мылам эсогыл оҥай.
Тидӹ мӹлӓм интересно ижӹ.
Монень те кармась вечкевеме.
Мне это даже любопытно.
– Мин уһун кэм устата ким да дьааһыйарын көрбөтөҕүм, онон, оннооҕор итини сэҥээрэбин.
Миңа хәтта кызык та.
Шулай итеп, иҫнә!
Атя яра пар! Анасласа кӑтарт тепре!
Еу хатт-ма ниббериндзай.
Алайды да, эсне!
Но мый, очсав!
Ну, мезе, афкстт!
Тугеже уэшт!
Ну, тӹнгӓл!
Секскак, автик кургот!
Итак, зевай!
Дьэ эрэ, дьааһый!
Әйдә, иснә!
Минең бойороғом шул.
Ку вӑл манӑн хушӑвӑм.
Бардзурд дин дӕттун.
Алайды бизни буйругъубуз.
Татшӧм менам тшӧктӧмӧй.
Тяфтама монь кемокстаф валозе.
Тыге мый кӱштем.
Мӹнь тӹлӓт тидӹм ӹштӓш шӱдем.
Мон кармавтан!
Таков мой приказ.
Мин дьаһалым инник!
Боерыгым шул.
— Мин шөрләйем... Мин башҡа иҫнәй алмайым... — тигән һүҙен әйтеп Бәләкәй шаһзат оялыуынан ҡыҙарып та китте.
— Эпӗ кӑштах шикленетӗп… Тем тусан та тек пулмасть манран анасласси… терӗ те Пӗчӗк принц пичӗ хӗрелсе кайнине туйса илчӗ.
- Ӕфсӕрми кӕнун...
– Жунчугъанма да... энди эснеялмайма... – деп къызарды Ёзден жашчыкъ.
— Но ме рода... водзӧ ог вермы, — кевмис Дзоля принс да гӧрдӧдіс.
– Ожу… монь ёфси аш мялезе тяникиге афкстомс, – потмараста таргазе Ёмла Оцязорнясь и сонць якстерьгодсь.
— Но мый ӧрмалгем… мый тетла ом керт… — пелештыш Изи принц да чот чеверген кайыш.
— Мӹнь шеклӓнем... мӹнь ижӹ ам керд... — якшарген, Изи принц пелештӹш.
– Мон визделгалян…седе тов монень а тееви… – ёвтась Вишка инязорнэ ды пек якстерьгадсь.
– Но я робею… я больше не могу… – вымолвил Маленький принц и весь покраснел.
– Хайдах эрэ симиттэр курдукпун… онон тахсыбат… – диэн ботугураабыт кытаран хаалбыт Кыра тыгын.
Нәни принцның йөзенә кызыллык йөгерә. Ул көч-хәл белән: — Мин, мин... каушыйм... мин башка булдыра алмыйм... — ди.