input_text
stringlengths 2
248
| target_text
stringlengths 2
256
|
---|---|
arthānānārthatantroktāstyaktāste'sminnapārthakāḥ | arthāḥ-nānā-artha-tantra-uktāḥ-tyaktāḥ-te-asmin=-apārthakāḥ |
vyaktiḥkṛtātrakarṇāṭamahārāṣṭrīyabhāṣayā | vyaktiḥkṛtā-atrakarṇāṭa-mahārāṣṭrīya-bhāṣayā |
āndhralāṭādibhāṣāstujñātavyāstaddvayāśrayāḥ | āndhra-lāṭa-ādi-bhāṣāḥ-tujñātavyāḥ-tad-dvaya-āśrayāḥ |
etat | etat- |
atrānūpādirasmādavanirathaguxūcīśatāhvādikodvautatprānteparpaṭādistaduparipaṭhitaupippalīmūlakādiḥ | atra-anūpa-ādiḥ-asmāt-avaniḥ-athaguxūcī-śatāhvā-ādikaḥ-dvautad-prānteparpaṭa-ādiḥ-tad-uparipaṭhitaupippalī-mūlaka-ādiḥ |
śālmalyādiḥprabhadrādikamanukaravīrādirāmrādiranyastasyāgrecandanādistadanunigaditaḥkomalaḥkāñcanādiḥ | śālmalī-ādiḥprabhadra-ādikamanukaravīra-ādiḥ-āmra-ādiḥ-anyaḥ-tasya-agrecandana-ādiḥ-tadanunigaditaḥkomalaḥkāñcana-ādiḥ |
ekārthādistadetaistrikaraparicitaiḥprātibhonmeṣasargaṃvargairāsādyavaidyonijamatahṛdayeniścinotu | ekārtha-ādiḥ-tat-etaiḥ-tri-kara-paricitaiḥprātibha-unmeṣa-sargamvargaiḥ-āsādyavaidyaḥ-nija-mata-hṛdayeniścinotu |
kāśmīreṇakapardipādakamaladvaṃdvārcanopārjitaśrīsaubhāgyayaśaḥpratāpapadavīdhāmnāpratiṣṭhāpitā | kāśmīreṇakapardi-pāda-kamala-dvaṃdva-arcana-upārjita-śrī-saubhāgya-yaśaḥ-pratāpa-padavīdhāmnāpratiṣṭhāpitā |
anyatravidyamānatvādupayogānavekṣaṇāt | anyatravidyamāna-tvāt-upayoga-anavekṣaṇāt |
vṛthāvistarabhītyācanoktoguṇagaṇomayā | vṛthāvistara-bhītyācana-uktaḥ-guṇa-gaṇaḥ-mayā |
śrīkaṇṭhācalamekhalāpariṇamatkumbhīndrabuddhyāradaprāntottambhitasaṃbhṛtābdagalitaiḥśītairapāṃśīkaraiḥ | śrīkaṇṭha-acala-mekhalā-pariṇamat-kumbhi-indra-buddhyārada-prānta-uttambhita-saṃbhṛta-abda-galitaiḥśītaiḥ-apāmśīkaraiḥ |
nirvāṇemadasaṃjvarepramuditastenātapatraśriyaṃtanvānenanirantaraṃdiśatuvaḥśrīvighnarājomudam | nirvāṇemada-saṃjvarepramuditaḥ-tena-ātapatra-śriyamtanvānenanirantaramdiśatuvaḥśrī-vighnarājaḥ-mudam |
karpūrakṣodagauraṃdhṛtakapilajaṭaṃtrīkṣaṇaṃcandramauliṃsaudhaṃkuṇxaṃsudhāṃśuṃvarayutamabhayaṃdoścatuṣkedadhānam | karpūra-kṣoda-gauramdhṛta-kapila-jaṭamtrīkṣaṇamcandramaulimsaudhamkuṇxamsudhāṃśumvara-yutamabhayamdos-catuṣkedadhānam |
vāmotsaṅgevahantaṃvividhamaṇigaṇālaṃkṛtāmujjvalāṅgīṃśarvāṇīṃsvānurūpāṃtamaniśamamṛteśākhyamīśaṃsmarāmi | vāma-utsaṅgevahantamvividha-maṇi-gaṇa-alaṃkṛtāmujjvala-aṅgīmśarvāṇīmsva-anurūpāmtam-aniśam-amṛteśa-ākhyamīśamsmarāmi |
śambhuṃpraṇamyaśirasāsvagurūnupāsyapitroḥpadābjayugalepraṇipatyabhaktyā | śambhumpraṇamyaśirasāsva-gurūnupāsyapitroḥpada-abja-yugalepraṇipatyabhaktyā |
vighneśitāramadhigamyasarasvatīṃcaprārambhibhaiṣajahitāyanighaṇṭurājaḥ | vighna-īśitāramadhigamyasarasvatīmcaprārambhibhaiṣaja-hitāyanighaṇṭu-rājaḥ |
nānākṣauṇījanānājalamṛgasahitaṃnirjharavrātaśītaṃśailākīrṇaṃkanīyaḥkuraramukhakhagālaṃkṛtaṃtāmrabhūmi | nānā-kṣauṇīja-nānā-jala-mṛga-sahitamnirjhara-vrāta-śītamśaila-ākīrṇamkanīyaḥkurara-mukha-khaga-alaṃkṛtamtāmra-bhūmi |
bibhradvrīhyādikaṃyatsthalamativipulaṃnīrasaṃyattvanuṣṇaṃpittaghnaṃśleṣmavātapradamudararujāpāmadaṃsyādanūpam | bibhrat-vrīhi-ādikamyat-sthalamati-vipulamnīrasamyat-tu-anuṣṇampitta-ghnamśleṣma-vāta-pradamudara-rujā-pāma-damsyāt-anūpam |
taccoktakṛtsnanijalakṣaṇadhāribhūrichāyāvṛtāntaravahadbahuvārimukhyam | tat-ca-ukta-kṛtsna-nija-lakṣaṇa-dhāri-bhūri-chāyā-āvṛta-antara-vahat-bahu-vāri-mukhyam |
īṣatprakāśasalilaṃyadimadhyamaṃtatetaccanātibahalāmbubhavetkanīyaḥ | īṣat-prakāśa-salilamyadimadhyamamtat-etat-cana-ati-bahala-ambubhavet-kanīyaḥ |
yatrānūpaviparyayastanutṛṇāstīrṇādharādhūsarāmudgavrīhiyavādidhānyaphaladātīvroṣmavatyuttamā | yatra-ānūpa-viparyayaḥ-tanu-tṛṇa-āstīrṇādharādhūsarāmudga-vrīhi-yava-ādi-dhānya-phala-dātīvra-uṣmavatī-uttamā |
prāyaḥpittavivṛddhiruddhatabalāḥsyurnīrajaḥprāṇinogāvo'jāścapayaḥkṣarantibahutatkūpejalaṃjāṅgalam | prāyas-pitta-vivṛddhiḥ-uddhata-balāḥsyuḥ-nīrajaḥprāṇinaḥ-gāvaḥ-ajāḥ-capayaḥkṣarantibahutad-kūpejalamjāṅgalam |
etaccamukhyamuditaṃsvaguṇaiḥsamagramalpālpabhūruhayutaṃyadimadhyamaṃtat | etat-camukhyamuditamsva-guṇaiḥsamagramalpa-alpa-bhūruha-yutamyadimadhyamamtat- |
taccāpikūpakhananesulabhāmbuyattajjñeyaṃkanīyaitijāṅgalakaṃtrirūpam | tat-ca-apikūpa-khananesulabha-ambuyat-tat-jñeyamkanīyaḥ-itijāṅgalakamtrirūpam |
lakṣmonmīlatiyatrakiṃcidubhayostajjāṅgalānūpayorgodhūmolvaṇayāvanālavilasanmāṣādidhānyodbhavaḥ | lakṣma-unmīlatiyatrakiṃcid-ubhayoḥ-tat-jāṅgala-anūpayoḥ-godhūma-ulvaṇa-yāvanāla-vilasat-māṣa-ādi-dhānya-udbhavaḥ |
nānāvarṇamaśeṣajantusukhadaṃdeśaṃbudhāmadhyamaṃdoṣodbhūtivikopaśāntisahitaṃsādhāraṇaṃtaṃviduḥ | nānā-varṇamaśeṣa-jantu-sukha-damdeśambudhāḥ-madhyamamdoṣa-udbhūti-vikopa-śānti-sahitamsādhāraṇamtamviduḥ |
taccasādhāraṇaṃdvedhānūpajāṅgalayoḥparam | tat-casādhāraṇamdvedhā-ānūpa-jāṅgalayoḥparam |
mukhyaṃtaddeśavaiṣamyānnāstisādhāraṇaṃkvacit | mukhyamtad-deśa-vaiṣamyāt-na-astisādhāraṇamkvacid- |
sūkṣmatvāllakṣmatattvasyatadvidhairvedamiṣyate | sūkṣma-tvāt-lakṣmatattvasyatadvidhaiḥ-vā-idamiṣyate |
kṣetrabhedaṃpravakṣyāmiśivenākhyātamañjasā | kṣetra-bhedampravakṣyāmiśivena-ākhyātamañjasā |
brāhmaṃkṣātraṃcavaiśyīyaṃśaudraṃcetiyathākramāt | brāhmamkṣātramcavaiśyīyamśaudramca-itiyathākramāt- |
tatrakṣetrebrahmabhūmīruhāḍyaṃvārisphāraṃyatkuśāṅkūrakīrṇam | tatrakṣetrebrahma-bhūmīruha-āḍyamvāri-sphāramyat-kuśa-aṅkūra-kīrṇam |
ramyaṃyaccaśvetamṛtsnāsametaṃtadvyācaṣṭebrāhmamityaṣṭamūrtiḥ | ramyamyat-caśveta-mṛtsnā-sametamtat-vyācaṣṭebrāhmamiti-aṣṭamūrtiḥ |
tāmrabhūmivalayaṃvibhūdharaṃyanmṛgendramukhasaṃkulaṃkulam | tāmra-bhūmi-valayamvibhūdharamyat-mṛgendra-mukha-saṃkulamkulam |
ghoraghoṣikhadirādidurgamaṃkṣātrametaduditaṃpinākinā | ghora-ghoṣikhadira-ādi-durgamamkṣātrametat-uditampinākinā |
śātakumbhanibhabhūmibhāsvaraṃsvarṇareṇunicitaṃvidhānavat | śātakumbha-nibha-bhūmi-bhāsvaramsvarṇa-reṇu-nicitamvidhāna-vat |
siddhakiṃnarasuparvasevitaṃvaiśyamākhyadidaminduśekharaḥ | siddha-kiṃnara-suparva-sevitamvaiśyamākhyat-idaminduśekharaḥ |
śyāmasthalāḍyaṃbahuśasyabhūtidaṃlasattṛṇairbabbulavṛkṣavṛddhidam | śyāma-sthala-āḍyambahu-śasya-bhūti-damlasat-tṛṇaiḥ-babbula-vṛkṣa-vṛddhi-dam |
dhānyodbhavaiḥkarṣakalokaharṣadaṃjagādaśaudraṃjagatauvṛṣadhvajaḥ | dhānya-udbhavaiḥkarṣaka-loka-harṣa-damjagādaśaudramjagatauvṛṣadhvajaḥ |
dravyaṃkṣetrāduditamanaghaṃbrāhmatatsiddhidāyikṣatrādutthaṃvalipalitajidviśvarogāpahāri | dravyamkṣetrāt-uditamanaghambrāhmatat-siddhi-dāyikṣatrāt-utthamvali-palita-jit-viśva-roga-apahāri |
vaiśyājjātaṃprabhavatitarāṃdhātulohādisiddhauśaudrādetajjanitamakhilavyādhividrāvakaṃdrāk | vaiśyāt-jātamprabhavatitarāmdhātu-loha-ādi-siddhauśaudrāt-etat-janitamakhila-vyādhi-vidrāvakamdrāk- |
brahmāśakraḥkiṃnareśastathābhūrityeteṣāṃdevatāḥsyuḥkrameṇa | brahmāśakraḥkiṃnareśaḥ-tathābhūḥ-iti-eteṣāmdevatāḥsyuḥkrameṇa |
proktāstatraprāgumāvallabhenapratyekaṃtepañcabhūtānivakṣye | proktāḥ-tatraprāk-umāvallabhenapratyekamtepañcabhūtānivakṣye |
pītasphuradvalayaśarkarilāśmaramyaṃpītaṃyaduttamamṛgaṃcaturasrabhūtam | pīta-sphurat-valaya-śarkarila-aśma-ramyampītamyat-uttama-mṛgamcaturasra-bhūtam |
prāyaścapītakusumānvitavīrudāditatpārthivaṃkaṭhinamudyadaśeṣatastu | prāyas-capīta-kusuma-anvita-vīrudh-āditat-pārthivamkaṭhinamudyat-aśeṣatas-tu |
ardhacandrākṛtiśvetaṃkamalābhaṃdṛṣaccitam | ardhacandra-ākṛti-śvetamkamala-ābhamdṛṣad-citam |
nadīnadajalākīrṇamāpyaṃtatkṣetramucyate | nadīnada-jala-ākīrṇamāpyamtat-kṣetramucyate |
khadirādidrumākīrṇaṃbhūricitrakaveṇukam | khadira-ādi-druma-ākīrṇambhūri-citraka-veṇukam |
trikoṇaṃraktapāṣāṇaṃkṣetraṃtaijasamuttamam | tri-koṇamrakta-pāṣāṇamkṣetramtaijasamuttamam |
dhūmrasthalaṃdhūmradṛṣatparītaṃṣaṭkoṇakaṃtūrṇamṛgāvakīrṇam | dhūmra-sthalamdhūmra-dṛṣad-parītamṣaṣ-koṇakamtūrṇa-mṛga-avakīrṇam |
śākaistṛṇairañcitarūkṣavṛkṣakaṃprakārametatkhaluvāyavīyam | śākaiḥ-tṛṇaiḥ-añcita-rūkṣa-vṛkṣakamprakārametat-khaluvāyavīyam |
nānāvarṇaṃvartulaṃtatpraśastaṃprāyaḥśubhraṃparvatākīrṇamuccaiḥ | nānā-varṇamvartulamtat-praśastamprāyas-śubhramparvata-ākīrṇamuccais- |
yaccasthānaṃpāvanaṃdevatānāṃprāhakṣetraṃtrīkṣaṇastvāntarikṣam | yat-casthānampāvanamdevatānāmprāhakṣetramtrīkṣaṇaḥ-tu-āntarikṣam |
dravyaṃvyādhiharaṃbalātiśayakṛtsvādusthiraṃpārthivaṃsyādāpyaṃkaṭukaṃkaṣāyamakhilaṃśītaṃcapittāpaham | dravyamvyādhi-harambala-atiśaya-kṛt-svādusthirampārthivamsyāt-āpyamkaṭukamkaṣāyamakhilamśītamcapitta-apaham |
yattiktaṃlavaṇaṃcadīpyamarujiccoṣṇaṃcatattaijasaṃvāyavyaṃtuhimoṣṇamamlamabalaṃsyānnābhasaṃnīrasam | yat-tiktamlavaṇamcadīpya-maru-jit-ca-uṣṇamcatat-taijasamvāyavyamtuhima-uṣṇamamlamabalamsyāt-nābhasamnīrasam |
brahmāviṣṇuścarudro'smādīśvaro'thasadāśivaḥ | brahmāviṣṇuḥ-carudraḥ-asmāt-īśvaraḥ-athasadāśivaḥ |
ityetāḥkāmataḥpañcakṣetrabhūtādhidevatāḥ | iti-etāḥkāmataḥpañcakṣetra-bhūta-adhidevatāḥ |
jitvājavādajarasainyamihājahāravīraḥpurāyudhisudhākalaśaṃgarutmān | jitvājavāt-ajara-sainyamiha-ājahāravīraḥpurāyudhisudhā-kalaśamgarutmān |
kīrṇaistadābhuvisudhāśakalaiḥkilāsīdvṛkṣādikaṃsakalamasyasudhāṃśurīśaḥ | kīrṇaiḥ-tadābhuvisudhā-śakalaiḥkila-āsīt-vṛkṣa-ādikamsakalamasyasudhāṃśuḥ-īśaḥ |
tatrotpannāstūttamekṣetrabhāgevipruṣoyatrayatra | tatra-utpannāḥ-tu-uttamekṣetra-bhāgevipruṣaḥ-yatrayatra |
kṣauṇījādidravyabhūyaṃprapannāstāstāḥsaṃjñābibhratetatrabhūyaḥ | kṣauṇīja-ādi-dravya-bhūyamprapannāḥ-tāḥ-tāḥsaṃjñāḥ-bibhratetatrabhūyas- |
evaṃkṣetrānuguṇyenatajjāviprādivarṇinaḥ | evamkṣetra-ānuguṇyenatad-jāḥ-vipra-ādi-varṇinaḥ |
yadivālakṣaṇaṃvakṣyāmyamohāyamanīṣiṇām | yadivālakṣaṇamvakṣyāmi-amohāyamanīṣiṇām |
kisalayakusumeprakāṇxaśākhādiṣuviśadeṣuvadantiviprametān | kisalaya-kusumeprakāṇxa-śākhā-ādiṣuviśadeṣuvadantiviprametān |
narapatimatilohiteṣuvaiśyaṃkanakanibheṣusitetareṣuśūdram | narapatim-ati-lohiteṣuvaiśyamkanaka-nibheṣusitetareṣuśūdram |
viprādijātisambhūtānviprādiṣvevayojayet | vipra-ādi-jāti-sambhūtānvipra-ādiṣu-evayojayet- |
guṇāḍyānapivṛkṣādīnprātilomyaṃnacācaret | guṇa-āḍyānapivṛkṣa-ādīnprātilomyamnaca-ācaret |
viproviprādyeṣuvarṇeṣurājārājanyādauvaiśyamukhyeṣuvaiśyaḥ | vipraḥ-vipra-ādyeṣuvarṇeṣurājārājani-ādauvaiśya-mukhyeṣuvaiśyaḥ |
śūdraḥśūdrādyeṣuśastaṃguṇāḍyaṃdravyaṃnaivaprātilomyenakiṃcit | śūdraḥśūdra-ādyeṣuśastamguṇa-āḍyamdravyamna-evaprātilomyenakiṃcid- |
vanaspatiścāpisaevavānaspatyaḥkṣupovīrudathauṣadhīśca | vanaspatiḥ-ca-apisaḥ-evavānaspatyaḥkṣupaḥ-vīrudh-atha-auṣadhīḥ-ca |
jñeyaḥso'travanaspatiḥphalatiyaḥpuṣpairvinātaiḥphalaṃvānaspatyaitismṛtastanurasauhrasvaḥkṣupaḥkathyate | jñeyaḥsaḥ-atravanaspatiḥphalatiyaḥpuṣpaiḥ-vinātaiḥphalamvānaspatyaḥ-itismṛtaḥ-tanuḥ-asauhrasvaḥkṣupaḥkathyate |
yāvellatyagamādisaṃśrayavaśādeṣātuvallīmatāśālyādiḥpunaroṣadhiḥphalaparīpākāvasānānvitā | yāvellati-agama-ādi-saṃśraya-vaśāt-eṣātuvallīmatāśāli-ādiḥpunaroṣadhiḥphala-parīpāka-avasāna-anvitā |
strīpuṃnapuṃsakatvenatraividhyaṃsthāvareṣvapi | strī-puṃnapuṃsaka-tvenatraividhyamsthāvareṣu-api |
śṛṇuvakṣyāmitallakṣmavyaktamatrayathākramam | śṛṇuvakṣyāmitat-lakṣmavyaktamatrayathākramam |
ikṣuveṇutaruvīrudādayaḥskandhakāṇxaphalapuṣpapallavaiḥ | ikṣu-veṇu-taru-vīrudh-ādayaḥskandha-kāṇxa-phala-puṣpa-pallavaiḥ |
snigdhadīrghatanutāmanoramāstāḥstriyaḥkhalumatāvipaścitām | snigdha-dīrgha-tanu-tā-manoramāḥ-tāḥstriyaḥkhalumatāḥ-vipaścitām |
yatrapuṣpapravālādinātidīrghaṃnacālpakam | yatrapuṣpa-pravāla-ādina-ati-dīrghamnaca-alpakam |
sthūlaṃparuṣamityeṣapumānuktomanīṣibhiḥ | sthūlamparuṣamiti-eṣapumānuktaḥ-manīṣibhiḥ |
strīpuṃsayoryatravibhātilakṣmadvayorapiskandhaphalādikeṣu | strīpuṃsayoḥ-yatravibhātilakṣmadvayoḥ-apiskandha-phala-ādikeṣu |
saṃdehadaṃnaikatarāvadhārinapuṃsakaṃtadvibudhāvadanti | saṃdeha-damna-ekatara-avadhārinapuṃsakamtat-vibudhāḥ-vadanti |
dravyaṃpumānsyādakhilasyajantorārogyadaṃtadbalavardhanaṃca | dravyampumānsyāt-akhilasyajantoḥ-ārogya-damtad-bala-vardhanamca |
strīdurbalāsvalpaguṇāguṇāḍyāstrīṣvevanakvāpinapuṃsakaḥsyāt | strīdurbalāsu-alpa-guṇāguṇa-āḍyāstrīṣu-evanakva-apinapuṃsakaḥsyāt- |
yadistriyaḥstrīṣukṛtāguṇāḍyāḥklībānituklībaśarīrabhājām | yadistriyaḥstrīṣukṛtāḥ-guṇa-āḍyāḥklībānituklība-śarīra-bhājām |
kṣutpipāsācanidrācavṛkṣādiṣvapilakṣyate | kṣudh-pipāsācanidrācavṛkṣa-ādiṣu-apilakṣyate |
mṛjjalādānatastvādyeparṇasaṃkocitāntimā | mṛd-jala-ādānataḥ-tu-ādyeparṇa-saṃkocita-antimā |
yatkāṭhinyesākṣitiryodbhavo'mbhastejastūṣmāvardhateyatsavātaḥ | yat-kāṭhinyesākṣitiḥ-yā-udbhavaḥ-ambhaḥ-tejaḥ-tu-ūṣmāvardhateyat-savātaḥ |
itthaṃimaṃvargaṃpaṭhitvānaraḥ | itthamimamvargampaṭhitvānaraḥ |
prāpnotyāśubhiṣakprayogaviṣayaprāvīṇyapārīṇatāhaṃkurvāṇasuparvasaṃsadagadaṅkārakriyākauśalam | prāpnoti-āśubhiṣak-prayoga-viṣaya-prāvīṇya-pārīṇa-tā-ahaṃkurvāṇa-suparva-saṃsad-agadaṅkāra-kriyā-kauśalam |
asūtasutamīśvaraḥśrutayaśāyam | asūtasutamīśvaraḥśruta-yaśāḥ-yam |
amuṣyanṛharīśituḥkṛtivarasyavargaḥkṛtāvasāvagamadādimaḥsadabhidhānacūxāmaṇau | amuṣyanṛhari-īśituḥkṛti-varasyavargaḥkṛtau=-asau=-agamat-ādimaḥsat-abhidhāna-cūxāmaṇau |
atha | atha |
avanirudadhivastrāgauḥkṣamākṣauṇirurvīkurapivasumatīrākāśyapīratnagarbhā | avaniḥ-udadhi-vastrāgauḥkṣamākṣā-oṇiḥ-urvīkuḥ-apivasumatī-irākāśyapīratnagarbhā |
viśvambharādyājagatīkṣitīrasāpṛthvīcagotrāpṛthivīpṛthurmahī | viśvambharā-ādyājagatīkṣitiḥ-rasāpṛthvīcagotrāpṛthivīpṛthuḥ-mahī |
kṣauṇīsarvasahānantābhūtamātācaniścalā | kṣauṇīsarvasahā-anantābhūtamātācaniścalā |
bhūmībījaprasūḥśyāmākroxakāntācakīrtitā | bhūmībījaprasūḥśyāmākroxakāntācakīrtitā |
sābhūmirurvarākhyāyāsarvaśasyodbhavapradā | sābhūmiḥ-urvarā-ākhyāyāsarva-śasya-udbhava-pradā |
samastavastūdbhavanādurvarānāmabhūriyam | samasta-vastu-udbhavanāt-urvarānāmabhūḥ-iyam |
mṛnmṛttikāpraśastāsāmṛtsāmṛtsneticeṣyate | mṛd-mṛttikāpraśastāsāmṛtsāmṛtsnā-itica-iṣyate |
kṣārāmṛdūṣarodeśastadvānūṣaram | kṣārāḥ-mṛdu-uṣaraḥ-deśaḥ-tadvānūṣaram |
khilamaprahataṃprāhurdhanvātumarurucyate | khilamaprahatamprāhuḥ-dhanvātumaruḥ-ucyate |