id
stringlengths
3
5
url
stringlengths
31
327
title
stringlengths
1
51
text
stringlengths
1
24.9k
20899
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201870
Ҳ. ҟ. 1870
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20900
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201871
Ҳ. ҟ. 1871
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20901
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201872
Ҳ. ҟ. 1872
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20902
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201873
Ҳ. ҟ. 1873
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20903
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201874
Ҳ. ҟ. 1874
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20904
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201875
Ҳ. ҟ. 1875
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20905
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201876
Ҳ. ҟ. 1876
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20906
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201877
Ҳ. ҟ. 1877
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20907
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201878
Ҳ. ҟ. 1878
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20908
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201879
Ҳ. ҟ. 1879
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20909
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201880
Ҳ. ҟ. 1880
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20910
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201881
Ҳ. ҟ. 1881
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20911
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201882
Ҳ. ҟ. 1882
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20912
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201883
Ҳ. ҟ. 1883
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20913
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201884
Ҳ. ҟ. 1884
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20914
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201885
Ҳ. ҟ. 1885
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20915
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201886
Ҳ. ҟ. 1886
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20916
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201887
Ҳ. ҟ. 1887
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20917
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201888
Ҳ. ҟ. 1888
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20918
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201889
Ҳ. ҟ. 1889
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20919
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201890
Ҳ. ҟ. 1890
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20920
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201891
Ҳ. ҟ. 1891
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20921
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201892
Ҳ. ҟ. 1892
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20922
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201893
Ҳ. ҟ. 1893
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20923
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201894
Ҳ. ҟ. 1894
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20924
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201895
Ҳ. ҟ. 1895
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20925
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201896
Ҳ. ҟ. 1896
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20926
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201897
Ҳ. ҟ. 1897
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20927
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201898
Ҳ. ҟ. 1898
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20928
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201899
Ҳ. ҟ. 1899
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20929
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B2.%20%D2%9F.%201900
Ҳ. ҟ. 1900
Ахҭысқəа Ажьырныҳәамза Жәабранмза Хәажәкырамза Мшаԥымза Лаҵарамза Рашәарамза Ԥхынгәымза Нанҳәамза Цәыббрамза Жьҭаарамза Абҵарамза Ԥхынҷкәынмза Иит Рыԥсҭазаара иалҵит
20930
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B8%20%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0
Ананаи бызшәа
Ананаи бызшәа (Нāнай хэсэни) — Азгәаҭақәа Абызшәақәа Атунгуз-аманчжур бызшәақәа
20947
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B3%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%BD%20%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0
Анганасан бызшәа
Анганасан бызшәа (Ня’’ сиәде) — Азгәаҭақәа Абызшәақәа Самодитәи абызшәақәа
21037
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%86%D0%B5
Катовице
Катовице (, ; Сталино́груд () 1953 — 1956) — Польша ақалақьыуп. Азгәаҭақәа Польша ақалақьқәа
21039
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%B8%D0%B2%D1%85%20%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0
Анивх бызшәа
Анивх бызшәа (Нивхгу диф (амурский диалект), Ниғвгун дуф (сахалинский диалект)) Азгәаҭақәа Абызшәақәа Анивх бызшәа Абызшәақәа иаҟәыҭхоу
21040
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%BD%20%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0
Анорманн бызшәа
Анорманн бызшәа Азгәаҭақәа Абызшәақәа Аромантә бызшәақәа
21041
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%9F%D1%8C%D0%B0%D0%BC%20%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0
Аџьам бызшәа
Аџьам бызшәа фарси (زبان فارسی [zæ'bɒːne fɒːr’siː]) Азгәаҭақәа Абызшәақәа
21757
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D0%B0%D0%B0%D0%BC%20%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0%D2%9B%D3%99%D0%B0
Асаам бызшәақәа
Асаам бызшәақәа Азгәаҭақәа
21758
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D0%B0%D0%BD%D1%81%D0%BA%D1%80%D0%B8%D1%82%20%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0
Асанскрит бызшәа
Асанскрит бызшәа Азгәаҭақәа Абызшәақәа Индоаритә бызшәақәа
21759
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%81%D0%B5%D0%BB%D1%8C%D0%BA%D1%83%D0%BF%20%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0
Аселькуп бызшәа
Аселькуп бызшәа Азгәаҭақәа Абызшәақәа Самодитәи абызшәақәа
21760
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%9F%D1%8C%D1%83%D1%82%20%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0
Аџьут бызшәа
Аџьут бызшәа (зуун тати, zuhun tati) Азгәаҭақәа Абызшәақәа
21761
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%84%D0%B8%D0%BB%D0%B8%D0%BF%D0%BF%D0%B8%D0%BD%20%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0
Афилиппин бызшәа
Афилиппин бызшәа Азгәаҭақәа Абызшәақәа Ҭагалог
21762
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%88%D1%83%D0%BC%D0%B5%D1%80%20%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0
Ашумер бызшәа
Ашумер бызшәа Азгәаҭақәа Абызшәақәа Абызшәақәа иаҟәыҭхоу
21763
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B5%D0%BD%D0%B5%D1%86%20%D0%B1%D1%8B%D0%B7%D1%88%D3%99%D0%B0
Аенец бызшәа
Аенец бызшәа Азгәаҭақәа Абызшәақәа
21844
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%86%D3%99%D0%B0%D1%88%D1%8C%D1%85%D0%B0%D0%B3%D1%8B%D0%BB%D0%B0
Ацәашьхагыла
Ацәашьхагы́ла, абажу́р () — Азгәаҭақәа Аҩнымаҭәа
21869
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D1%8C%D0%B0%D1%80%D0%B3%D1%8C%20II%20%28%D2%9A%D1%8B%D1%80%D2%AD%D1%82%D3%99%D1%8B%D0%BB%D0%B0%29
Гьаргь II (Қырҭтәыла)
Гьаргь II (; 1054, Қәҭешь - 1112) — Қырҭтәыла аҳ 1072-1089 шықәсқәa рзы. Қырҭтәылатәи аҳцәа Багратиони 1054 шықәсазы ииз 1112 шықәсазы иԥсыз
21870
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%B0%D0%B7
Абаз
Аба́з, ҩажәа́ капе́и Азгәаҭақәа Аԥарақәа
21871
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D2%9B%D3%99%D0%B0
Абазақәа
Абазақәа, ашәуаа, ашәуақәа, џьашь () Азгәаҭақәа
21873
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%B1%D0%B0%D1%82
Аббат
Абба́т, акато́ликцәа ры́пап (, , — «аб») Азгәаҭақәа Ауахәаматә титулқәа
21875
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%B1%D0%B0%D1%82%D1%80%D0%B0
Аббатра
Абба́тра ( — акато́ликцәа ржәы́рқьҭыԥ) Азгәаҭақәа Аберҭыԥқәа
21876
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%B1%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D0%B0%D1%82%D1%83%D1%80%D0%B0
Аббревиатура
Аббревиату́ра ( < «краткий») Азгәаҭақәа Аббревиатура Алексикологиа
21877
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%B5%D1%80%D1%80%D0%B0%D1%86%D0%B8%D0%B0
Аберрациа
Аберра́циа ( — а́хәанчара, а́ицакра) Азгәаҭақәа Аҵакырацәара
21879
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%B6%D1%8C%D1%8B%D1%83%D0%B0%D0%B0
Абжьыуаа
Абжьы́уаа, абжьу́аа — Ахәри Кәыдрыи рыбжьара инхо аԥсуа аетнографиатә гәыԥ. Ажәлақәа Азгәаҭақәа
21881
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%B6%D1%8C%D1%8B%D1%83%D0%B0%D1%82%D3%99%20%D0%B4%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%82
Абжьыуатә диалект
Абжьы́уатә диале́кт Азгәаҭақәа Аԥсуа бызшәа
21882
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B1%D0%B7%D0%B0%D1%86
Абзац
Абза́ц () Азгәаҭақәа Алингвистика
21916
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D1%86%D3%99%D0%B0
Аерманцәа
Аерманцәа, Аирманцәа, Ашәамахьцәа Азгәаҭақәа Ермантәыла
21960
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D4%A5%D1%81%D0%BD%D1%8B%20%D0%90%D2%B3%D3%99%D1%8B%D0%BD%D2%AD%D2%9B%D0%B0%D1%80%D1%80%D0%B0%20%D0%90%D1%85%D0%B0%D0%B4%D0%B0%20%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%85%D1%80%D0%B0%D2%9B%D3%99%D0%B0%20%282019%29
Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада иалхрақәа (2019)
Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада иалхрақәа 2019 шықәса — афбатәи Аԥсны Аҳәынҭқарра ахада иалхра Аԥсны Аҳәынҭқарра Аконституциа инақәршәан Жәлар реизареи Аԥсны аҳәынҭқарра апардаменти аҿҳәара ԥырҵәеит ԥхынгәымза 21 азы амҽыша 2019 ш-зы. Аха анаҩсан урҭ ииаган нанҳәамза 25 2019 ш-зы. Аҳәынҭқарра ахада далырхуеит ишахәҭоу имаӡоу бжьыҭырала хә-шықәса рыҩныҵҟа. Знызынла актәи атур аҿы ишахҭоу алыҵшәа рмоур акандидатцәа, ирзымгар 50% абжьқәа, ҩ-мчыбжьа рыҩнуҵҟа иалагӡан иҟалоит аҩбатәи атур. Иҟоу Аԥсны аҳәынҭқарра ахада Рауль Ҳаџьымба ихатә кандидатура ықәыргылоит аҩбатәи аҿҳәарахьы. Абжьыҭира алыҵшәақәа Аԥсны ахада иалхрақәа актәи ртур аҵыхәтәантәи алҵшәақәа Алхратә комиссиа хада ирыланаҳәеит. Аҩбатәи атур ахь инеит иахьатәи Аԥсны ахада Рауль Ҳаџьымба, уи иоуит 24,83% (20 551 бжьы), аоппозициатә партиа «Амцахара» ахантәаҩы Алхас Кәыҵниа, уи иоуит 22,91% (18 995 бжьы), Олег Аршба изы рыбжьы арҭеит 22,56% (18 668 бжьы). Асҭамыр Ҭарба иоуит 6,89% (5 703 бжьы), Леонид Ӡаԥшьба — 5,97% (4 938 бжьы), Шамиль Аӡынба — 4,32% (3 579 бжьы), Алмас Џьапуа — 2,12% (1 755 бжьы), Артур Анқәаб — 1,7% (1 403), Асҭамыр Какалиа — 1,02% (841 бжьы). Арҭ акандидатцәа рахьтә аӡәгьы атәыла ахадас дырбар рҭахым 1,9% алхыҩцәа — 1 666-ҩык ауаа. Аԥсны ахада иалхразы аҩбатәи атур мҩаԥысит цәыббрамза 8 рзы. Абжьыҭарахь инеиит 65,99% алхыҩцәа. Аҵыхәтәантәи аихшьаалақәа инарықәыршәаны иара изы рыбжьы ирҭеит 47,39%, Алхас Кәыҵниа изы – 46,17%. Зегьы ирҿагыланы рыбжьы арҭеит 3155-ҩык алхыҩцәа. Азхьарԥшқәа Азгәаҭақәа Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада иалхрақәа
21962
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%8F%D1%8C%D0%B0%D0%BF%D1%83%D0%B0%2C%20%D0%90%D0%BB%D0%BC%D0%B0%D1%81%20%D0%A1%D0%B5%D0%B2%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%D0%BD-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Џьапуа, Алмас Севериан-иԥа
Алмас Севериан-иԥа Џьапуа (; , Аҟәа) — Аԥсуа политик. Абиографиа Диит ԥхынгәымза 4, 1979 шықәса рзы Аҟәа ақалақь аҿы; 1996 ш. далгеит Аҟәатәи аҩажәатәи абжьаратә школ; 1997-1999 шш. аррамаҵура дахысуан; 1999 ш. д6алеит Ростовтәи аҳәынҭқарратә економикатә университет, амилаҭтәи адунеитәи економика афакультет; 2010-2014 шш. аус иуан ЗҲƏА «АСД - Аргылара» адиректор хада ихаҭыԥуаҩс; 2014 ш. Аԥсны Жәлар реизара V ааԥхьара депутатс далхын; 2017 ш. Аԥсны Жәлар реизара VI ааԥхьара депутатс деиҭалхын. Дҭаацәароуп. Ԥшьҩык ахшара драбуп. Азхьарԥшқәа Биография Алмаса Джапуа - Sputnik-Abkhazia.ru Интервью с кандидатом в Президенты Абхазии Алмасом Джапуа Аԥсны Жәлар реизара 5-тәи ааԥхьара адепутатцәа Аԥсны Жәлар реизара 6-тәи ааԥхьара адепутатцәа Аԥсны аполитикцәа Џьапуаа 1979 шықәсазы ииз Ԥхынгәымза 4 рзы ииз
21966
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D3%A0%D0%B0%D4%A5%D1%88%D1%8C%D0%B1%D0%B0%2C%20%D0%9B%D0%B5%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D0%B4%20%D0%98%D1%83%D1%80%D0%B8-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Ӡаԥшьба, Леонид Иури-иԥа
Леонид Иури-иԥа Ӡаԥшьба (; , ақыҭ. Бармышь, Гәдоуҭа араион) — Аԥсуа политик. Абиографиа Диит ажьырныҳәамза 1, 1960 ш. Гәдоуҭа араион Бармышь ақыҭан; 1979 ш. далгеит аҩбатәи абжьаратә школ Гәдоуҭа араион Орџьоникиӡе акыҭан; 1980 ш. Асовет Ар даланы Германиа аррамаҵура дахысуан; 1983 ш. СССР Аҩнаҵҟатәи аусқәа рминистрра иатәу Чебоксартәи амилициа ашкол далгеит. 1983-1990 шш. Томсктәи аобласттә нагӡком Аҩнаҵҟатәи аусқәа русбаҭаҟны аус иуан аоперативтә зинмчы змоу иҟынтәи ашьауԥсаара аҟәша аиҳабы иҟынӡа; 1991 ш. далгеит Омсктәи амилициа иреиҳаӡоу ашкол; 1991 ш. диаган Аԥснытәи АССР ААР ашьаусҭҵааратә усбарҭа аоперативтә зинмчы змоу аусзуҩы еиҳабы имаҵурахьы; 1992-1993 шш. Аԥсны Аџьынџьтәылатә еибашьра ианалага инаркны, Аԥсны Иреиҳаӡоу Ахеилак ахантәаҩы В. г. Арӡынба ихьчара аофицер еиҳабыс дыҟан; 1993 ш. Аԥсны ААР аоперативтә ҭакҟаҵара аиҳабыс дыҟан; 1993 ш. Аҳәынҭқарра Аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистр ихаҭыԥуаҩыс, ақалақь Аҟәа Аҩныҵҟатәи аусқәа русбарҭа аиҳабыс, арратә комендантс дҟаҵан; 1995 ш. Аҩныҵҟатәи аусқәа рминистр иҳаҭыԥуаҩыс дҟаҵан; 1996 ш. диаган Аԥсны Аҳәынҭқарратә ашәарҭадаратә маҵзура Ахантәаҩы ихаҭыԥуаҩыс; 2002-2008 шш. Аԥсны Аҳәынҭқарра ашәахтәқәеи аизгатәқәеи рзы аминистр актәи ихаҭыԥуаҩыс дыҟан; 2008-2011 шш. Аԥсны Ашьампылампыл афедерациа ахадас дыҟан; 2010 ш. Аԥсны Аҳәынҭқарра Аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистрс дҟаҵоуп; 2011 ш. амилициа аинрал-маиор ҳәа ахьӡ ихҵан; 2013 ш. иаԥиҵеит «Азакәанреи, аҭышәынтәылареи, адемократиеи рзы ауаажәларратә еиҿкаара» Аԥсны азеиԥшуаажәларратә еидгыла; 2013-2014 шш. аполитикатә усура инапы алакын; Аԥсны аопозициатә политикатә мчқәа ркоодинациатә хеилак далан; 2014 ш. Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахадаразы икандидатура ықәтылан; 2015 ш. Аԥсны Аҩнуҵҟатәи аусқәа рминистрс дҟаҵоуп, амилициа аинрал-леитенант ҳәа ахьӡ ихҵан; 2016 ш. Аԥсны азинхьчаратә усбарҭақәа реимадаразы Ахада иабжьгаҩ имаҵурахьы диаган. Иахьатә аамҭазы, Аҳәынҭқарратә политикатә партиа «Акзаара» ахантәаҩра азииуеит. Азхьарԥшқәа Интервью с кандидатом в Президенты Абхазии Леонидом Дзапшба БИОГРАФИЧЕСКИЕ ДАННЫЕ КАНДИДАТА В ПРЕЗИДЕНТЫ РЕСПУБЛИКИ АБХАЗИЯ ДЗАПШБА ЛЕОНИДА ЮРЬЕВИЧА Аԥсны аполитикцәа Ӡаԥшьаа 1961 шықәсазы ииз Ажьырныҳәамза 1 рзы ииз
21969
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D3%A1%D1%8B%D0%BD%D0%B1%D0%B0%2C%20%D0%A8%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D0%BB%20%D0%9E%D0%BC%D0%B0%D1%80-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Аӡынба, Шамил Омар-иԥа
Шамил Омар-иԥа Аӡынба (; , Баҭым, Аҷаратәи АССР) — аԥсуа политик. Абиографиа Диит лаҵарамза 21, 1970 шықәсазы Аџьариатәи АССР, Баҭым ақалақь аҿы; 1987 ш. далгеит Баҭымтәи абжьаратә аурыс школ №25; 1987-1988 шш. аус иуан Баҭымтәи ахимиа-фармацевттә зауад аҿы усуҩыс; 1988-1990 шш. СССР арбџьармчқәа рҿы дахысуан аррамҵзура; 1990 ш. дҭалеит Аԥснытәи Аҳәынҭқарратә университет аҭоурых-зындырратә факультет, дагьалгеит 1997 шықәсазы «азинҭҵааҩ» изаанаҭ ала: Аԥсны Жәлар Рџьынџылатә еибашьраан акәылӡтәтехника агәыԥ далан. Ианашьоуп «Аԥсны афырхаҵа» ҳәа ахьӡ; 1994 ш. инаркны ашьампыламылтә клуб «Абазг» еиҳабыс дыҟан; 1996 ш. Аҟәатәи алагаратә зауад акомерциатә директорс дыҟан; 1996-2005 шш. абизнеси, ашьампылампылтә клуб «Абазг» арҿиареи инапы рылакын; Мшаԥымза 2005 ш. инаркны Аҿари аспорти русқәа рзы аъәнҭқарратә еилакы ахантәаҩ ихаҭыԥуаҩс дыҟан; Цәыббрамза 2005 ш. Аԥсны Аҳәынҭқарра ахада хылаԥшра ззиуаз Аҿартә политиказы аидгыла дахантәаҩхеит; Нанҳәамза 26, 2011 ш. имҩапысуаз Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада иалхрақәа рҿы, Ахада ихаҭыԥуаҩрахь кандидатс дыҟан; 2011-2014 шш. ашьампылампылтә клуб «Абазг» деиҳабын; Жьҭаарамза 2014 ш. Аԥсны аԥыза-министр актәи ихаҭыԥуаҩс даҭан; Цәыббрамза 2016 ш. хатәгәаԥхарала имаҵура ааныжьыт; 2016 ш. дҭалеит РАНХиГС амагистратура «Аҳәынҭқарратәи амуниципалтә усбарҭа» афакультет, аҵара хиркәшеит диплом ҟаԥшьыла 2019 шықәсазы. Ажьырныхәамза 21, 2017 шықәсазы аинициативтә гәыԥ аԥшьгарала Аԥсны Жәлар Реизара - Апарламент адепутатрахь кандидатс ашәҟәы дҭагалан. Азхьарԥшқәа Интервью с кандидатом в Президенты Абхазии Шамилем Адзынба Аԥсны аԥыза-министрцәа Аԥсны аполитикцәа Аӡынаа 1970 шықәсазы ииз Лаҵарамза 21 рзы ииз
21974
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D3%99%D1%8B%D2%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B0%2C%20%D0%90%D0%BB%D1%85%D0%B0%D1%81%20%D0%90%D0%BB%D1%8B%D2%9B%D1%8C%D1%81%D0%B0-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Кәыҵниа, Алхас Алықьса-иԥа
Алхас Алықьса-иԥа Кәыҵниа (; , ақыҭа Кәтол, Очамчыра араион) — аԥсуа политик. Абиографиа Диит рашәарамза 23, 1969 шықәса рзы Очамчыра араион Кәтол ақыҭан; 1986 ш. далгеит Аҟәатәи ажәабатәи ашьхырыуаа рышкол; 1986-1988 шш. Кындыӷтәи ачаифабрика аҟны лаборантс аус иуан; 1988-1990 шш. Асовет ар аҟны аррамаҵзура дахысуан; 1990-2005 шш. Кындыӷтәи ачаифабрикаҿы технологс аус иуан; 1992 ш. рзы далгеит асубтропикатә нхамҩа аинститут. аҵарауаҩ - агроном изаанаҭ ала; 2005-2014 шш. Аҟәа ақалақь ахада ихаҭыԥуаҩс дыҟан; 2013-2015 шш. рзы аполитикатә партиа «Амцахара» ацхантәаҩыс дыҟан; 2015 ш. инаркны иахьа уажәраанӡа аполитикатә партиа «Амцахара» ахантәаҩыс дыҟоуп; Аԥсны Жәлар рџьынџьтәылатә еибашьра далахәын; Ианашьоуп «Агәымшәараз» амедал. Азхьарԥшқәа Интервью с кандидатом в Президенты Абхазии Алхасом Квициния Аԥсны аполитикцәа Кәыҵниаа 1969 шықәсазы ииз Рашәарамза 23 рзы ииз‎
21976
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D1%88%D0%B1%D0%B0%2C%20%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3%20%D0%9D%D1%83%D1%80%D0%B8-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Аршба, Олег Нури-иԥа
Олег Нури-иԥа Аршба (; , Тҟәарчал ақ.) — аԥсуа политик. Абиографиа Диит 1964 шықәсазы Тҟәарчал ақ; 1981 ш. далгеит Тҟәарчалтәи актәи абжьаратә школ; 1988 ш. далгеит Аԥснытәи Аҳәынҭқарратә университет афилологиатә факультет атәым бызшәақәа рыҟәша «Арҵаҩы аиҭагаҩареферент» изанаат ала; 1984-1986 шш. рзы аррамаҵзура дахысуан; 1988-1989 шш. рзы — Тҟәарчалтәи актәи аԥшьбатәи аабжьаратә школқәа рҟны англыз бызшәа арҵаҩыс аус иуан; 1989-1991 шш. рзы Тҟәарчалтәи азауад «Зариа» акомҿар еидгыла акомитет зыхиақәиҭу амаӡаныҟагаҩыс дыҟан; 1991-1992 шш. рзы - ақ. Тҟәарчал азауад «Радуга» аконструктортә биуро аҟәша деиҳабын; нанҳәамза 14, 1992 ш. Тҟәарчалтәи аибашьцәа ргәыԥ далалеит: аштаб аофицерс дыҟан, 3-тәи аполк, 1-тәи абаталион аштаб деиҳабын, иара убри абаталион командирс даман, Мрагыларатәи афронт 3-тәи аполк аштаб аиҳабы иҳаҭыԥуаҩыс дыҟан; Аибашьраҿы дхәын. 1994 ш. Аԥсны Аҳәынҭқарра Атәылахьчара аминистрра аҟнытә Аҳәынҭқарратә шәарҭадаратә еиҿкаарақәа рахь диаган; 2001 ш. ихҵан арратә хьӡы - «аполковник»; 2006-2008 шш. рзы - Аԥсны Арбџьармчқәа аԥшыхаратә усбарҭа аштаб хада деихабын; 2008-2011 шш. рзы - Аԥсны Атәылахьчара аминистрра акадқәа рыҟәша еиҳабыс дыҟан; 2011 ш. - Аԥсны Арбџьарчмқәа рштаб хада аиҳабы иҳаҭыԥуаҩыс аус иуан; 2012 ш. - Аԥсны Адәныҟатәи аусқәа рминистр ихаҭыԥуаҩыс дыҟан; 2013 ш. - «Ичыдоу азинмчы змоу ацҳаражәҳәаҩ» ҳәа адипломатиатә хьӡы ихҵан; 2018 ш. - Аԥсны Адәныҟатәи аусқәа рминистрра ичыдоу анапынҵақәа рзы ацҳаражәҳәаҩ. Иара убри ашықас азы Аԥсны Атәылахьчара аминистр иабжьгаҩыс аусура далагеит. Азхьарԥшқәа Интервью с кандидатом в Президенты Абхазии Олегом Аршба 1964 шықәсазы ииз Аԥсны аполитикцәа
21978
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%AC%D0%B0%D1%80%D0%B1%D0%B0%2C%20%D0%90%D1%81%D2%AD%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D1%80%20%D0%91%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%81-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Ҭарба, Асҭамыр Борис-иԥа
Асҭамыр Борис-иԥа Ҭарба (; , Аҟәа) — аԥсуа политик. Абиографиа Диит Аҟәа ақалақь ажьырныҳәамза 13, 1961 шықсазы; 1978 ш. далгеит Н. Лакоба ихьӡ зху Аҟәатәи 10-тәи абжьаратә школ; 1983 ш. далгеит Аҟәатәи асубтропикатә нхамҩатә институт, атехнологиатә факультет; 1983-1985 шш. Аррамаҵзура дахысуан СССР аҳәаахчаратә архаҭақәа рҟны; 1985-1986 шш. аус иуан Лыхнытәи ачаи фабрикаҿы; 1986-1988 шш. аус иуан Аԥснытәи АССР Аминистрцәа р-Совет агро-ааглыхратә ҟаша ареферентс; 1988-1990 шш. КПСС Аԥснытәи аобком аҟны ааглыхреи, атранспорти, аимадареи ринструктор имаҵура ҭыԥ ааныкылон; 1990-1992 шш. анаплакратә усура инапы алакын; 1992 ш. лаҵарамза инаркны аус иуан Гәдоуҭа араион ахада ихаҭыԥуаҩс; 1992 ш. нанҳәамза инаркны арратә хәҭаҟәа рҟны агәыԥ, анаҩс авзвод командаҟаҵаҩыс дыҟан; 1993 ш. хәажәкырамзазы Аԥсны Аҳәынҭқарра Иреиҳаӡоу Ахеилак Апрезидиум Ақәҵарала Аԥсны ашәарҭадара амаҵзура актәи маӡаныҟәгаҩс дыҟаҵан; 1993-1999 шш. аус иуан Ашәарҭадара амаҵзура актәи маӡаныҟаҩс дыҟаҵан; 1993-1999шш. аус иуан Ашәарҭадара амаҵзура ахантәаҩыс; 2000-2003 шш. аус иуан Аԥсны Аҳәынҭқарра Ашәарҭадара ахеилак амаӡыныҟәгаҩс; 2003-2004 шш. Аԥсны Аҳәынҭқарра Аԥыза-Министр актәи ихаҭыԥуаҩс дыҟан; Нанҳәамза инаркны жьҭаарамза 2004 ш-нӡа Аԥыза-Министр инаԥынҵақәа наигӡон; 2005 ш. инаркны иахьанӡа А-Телеком анаплакы адиректор ихаҭыԥуаҩс аус иуеит. Азхьарԥшқәа Интервью с кандидатом в Президенты Абхазии Астамуром Тарба 1961 шықәсазы ииз Ажьырныҳәамза 13 рзы ииз Аԥсны аполитикцәа Ҭараа
21980
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BD%D2%9B%D3%99%D0%B0%D0%B1%2C%20%D0%90%D1%80%D1%82%D1%83%D1%80%20%D0%9C%D0%B8%D1%80%D0%BE%D0%B4-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Анқәаб, Артур Мирод-иԥа
Артур Мирод-иԥа Анқәаб (; , Гагра ақ.) — Аԥсны политик. Абиографиа Диит цәыбррамза 19, 1969 шықәсазы ГаГра ақалақь аҿы; 1986 ш. далгеит Лӡаатәи абжьаратә школ; 1989 ш. дҭалеит Аԥснытәи Аҳәынҭқарратә Университет аҭоурых-зиндырратә факультет, дагьалгеит 1996 ш-зы; Иара убри ашықәсазы рҵаҩыс аусура далагеит Аԥснытәи Аҳәынҭқарратә Университет аҿы; 1997-2003 шш. азындырратә факультет адекан ихаҭыԥуаҩыс дыҟан; 1999-2000 шш. аус иуан Аԥсны Аҩныҵҟатәи Аусқәа Рминистрра иаҵанакуа иҷыдоу амилициатә школ, азеиԥш маҭәарқәа ркафедра еиҳабыс; 2000-2003 шш. аус иуан Аԥсны Аҩныҵҟатәи Аусқәа Рминистрраҿы усҭҵааҩыс; 2006-2007 шш. ҟарачы-Черкессктәи Апедагогигатә институт аҿы аспирант-ҭҵааҩыс дыҟан; 2011-2015 Аҟәатәи абжьаратә милициатә школ еиҳабыс дыҟан «амилициа аподполковник» ичын ала; Иахьатәи аамҭазы аус иуеит «Урыстәылеи Аҳәаанырцәтәи атәылақәеи рҭоурых» иаҵанакуа акафедра арҵаҩы-еиҳабыс; Аԥсны Аџьынџьтәылатә еибашьра далахәын, ахымхәацәа II ргәыԥ даҵанакуеит. Азхьарԥшқәа Интервью с кандидатом в Президенты Абхазии Артуром Анкваб Цәыббрамза 19 рзы ииз 1969 шықәсазы ииз Аԥсны аполитикцәа Анқәабаа
21982
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B0%2C%20%D0%90%D1%81%D2%AD%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D1%80%20%D0%92%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%80%D0%B8-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Какалиа, Асҭамыр Валери-иԥа
Асҭамыр Валери-иԥа Какалиа (; , Аҟәа ақ.) — аԥсуа политик. Абиографиа Диит Аҟәа ақалақь ажьырныҳәамза 4, 1976 шықәса рзы; Далгеит Аҟәатәи ажәибыжьтәи абжьаратә аурыс школ; 1993 шықәсазы Гәдоуҭатәи Арратә горнизон аҟны арра дахысуан; Аԥснытәи Аҳәынҭқарратә университет арратә кафедра даушьҭымҭоуп; 1998 ш. ААУ аекономикатә факультет далгеит; 2001 ш. далхәын Кәыдрытәи аиҩхааҿы имҩаԥысуаз аоперациа; 1994-2000 шш. рзы — Аҟәатәи аџьармыкьаҿы гәаҭаҩыс аус иуан; 2000-2001 шш. рзы Жәларбжәаратәи агәыҳалалратә еиҿкаара «Премиер-Уржанс» аҟны англыз бызшәа ахьынтәи аурысшәахь еиҭагаҩыс аус иуан; 2002-2003 шш. рзы аус иуан Москватәи акомерциатә фирмақәа руак аҟны; 2004-2005 шш. рзы Аԥсны Ахада иадминистрациа аиҳабы ицхырааҩыс дыҟан; 2005-2007 шш. рзы Апсны Аҳәынҭқарраҿы Ареспублика Преднестровиа Ахаҭарнакс дыҟан; 2007-2015 шш. Аԥсны Аҳәынҭқарра Аҵәахырҭатә банк аревизорс аус иуан; 2010-иахьа уажәраанӡа хаталатәи усдкылаҩыс дыҟоуп. Аҭоурыхтә роман «Гостеприимное море» авторс дамоуп. Азхьарԥшқәа Интервью с кандидатом в Президенты Абхазии Астамуром Какалия Аԥсны аполитикцәа 1976 шықәсазы ииз Ажьырныҳәамза 4 рзы ииз
21984
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D2%9F%D0%B0%D0%B8%D0%B0%2C%20%D0%A1%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BD%20%D0%A8%D1%8C%D0%BE%D2%AD%D0%B0-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Салаҟаиа, Сослан Шьоҭа-иԥа
Сослан Шьоҭа-иԥа Салаҟаиа (; ) — аԥсуа политикеи аҭоурыхдырҩеи. Абиографиа Диит рашәарамза 27, 1965 шықәса рзы; 1971-1982 шш. аҵара иҵон Н. А. Лакоба ихьӡ зху Аҟәатәи абжьаратә школ аҿы; 1982-1987 шш. рзы Аԥснытәи Аҳәынҭқарратә Университет аҭоурых аҟәша, аҭоурых-зындырратә факультет аҿы аҵара иҵон 1987-1990 шш. рзы Д. И. Гәлиа ихьӡ зху Аԥснытәи абызшәеи,алитературеи,аҭоурыхи ринститут аҿы аспирантс дыҟан; 1991 ш. инаркны аус иуеит рҵаҩыс, арҵаҩы-еиҳабыс, адоцентс Аԥсны аҭоурыхи, археологиеи, аетнологиеи ркафедраҿы; 2002 ш. инаркны Аҭҵаарадырратә институт аҿы аҭҵаарадырратә аусзуаҩыс дыҟан; 2011-2017 шш. аҭҵаарадырратә усқәа рзы адиректор ихаҭыԥуаҩыс дыҟан; Аҭоурых ҭҵаарадыррақәа дыркандидатуп, ААУ адоцент. Ашәҟәықәа Абхазия в годы аграрной реформы П. А. Столыпина, Аҟәа, 2012, 76 с. онлаин XIX ашәышықәсеи - XX ашәышықәса алагамҭеи рзтәи Аԥсны аҭоурых азҵаатәқәа аԥсуа советтә ҭоурыхтә ҭҵаарадырраҿы, Аԥцны Аҭҵаарадыррақәа Ракадемиа Д. И. Гәлиа Ихьӡ Зху Аԥсуаҭҵааратә Институт, Ақәа, 2009. 123 с. онлаин История и историография Абхазии XIX - нач. ХХ века, Lambert Academic Publishing, Маврики, 2018, 151 с. ISBN 978-613-9-86020-3. онлаин Азхьарԥшқәа Выборы Интервью с кандидатом в Вице-президенты Абхазии Сосланом Салакая 19 08 19 Аԥсны аполитикцәа Аԥсны аҭоурыхдырҩцәа Салаҟаиаа 1965 шықәсазы ииз Рашәарамза 27 рзы ииз
21986
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D1%86%D1%8B%D1%86%2C%20%D0%90%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%BD%20%D0%A7%D0%B0%D1%87%D1%83%D1%80%D0%B1%D0%B5%D0%B8-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Барцыц, Аслан Чачурбеи-иԥа
Аслан Чачурбеи-иԥа Барцыц (; , ақыҭа Ԥсырӡха, Гәдоуҭа араион) — аԥсуа политик. Абиографиа Диит лаҵарамза 22, 1965 шықәсазы Гәдоуҭа араион Ԥсырӡха ақыҭан; 1982 ш. аҵара иҵон Афонҿыцтәи абжьаратәи ашкол; 1982 ш. Аԥснытәи Аҳәынҭқарратә университет азындырратә факультет дҭалеит; 1983-1985 шш. аррамаҵура дахысуан Асовет Ар Аҳаирхьчаратә архәҭақәа (АХЬА) рыҟны; 1989 ш. ауниверситет далгеит аҭоурыхи ауаажәларрадырреи рырҵаҩ изанааҭ ала; 1989-1990 шш. аус иуан изанааҭ ала Гәдоуҭа араион Орџьоникиӡетәи абжьаратәи ашкол аҟны; 1990 ш. аус иуан Аҟәа ақ. Абзазаратә маҵзура аусбарҭа (АМА) акомҿартә еилакы зхы иақәиҭу амаӡаныҟәгаҩыс; 1992 ш. Аԥсуа гвардиа Афонҿыцтәи аҟәша далан; 1992-1993 шш. Афон-Ешыратәи абаталион далан; Анаҩс, Гәымысҭатәи афронт аԥшыхареи аконтрԥшыхареи рыҟәшаҟны дыҟан; 2000-2001 шш. Аԥсны Аҳәынҭқарра Ашәарҭадаратә Маҵзура 10 аҟәшаҟны аус иуан; 2001-2005 шш. нӡа Аԥсны Жәлар Реизара — Апарламент IV ааԥхьара адепутатс дыҟан; 2017 ш. Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада и-Администрациа Аексперттә усбарҭа аиҳабыс дыҟан; 2018 ш. инаркны иахьа уажәраанӡа Аԥсны Ареспубликатә политикатә партиа «Аԥсны жәлар ракзаара Афорум» хантәаҩра азиуеит. Азхьарԥшқәа Выборы Интервью с кандидатом в Вице-президенты Абхазии Асланом Барцыц 21 08 19 1965 шықәсазы ииз Лаҵарамза 22 рзы ииз Аԥсны ахада ихаҭыԥуаҩцәа Аԥсны Жәлар реизара 3-тәи ааԥхьара адепутатцәа Аԥсны аполитикцәа Барцыцаа
21989
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D0%BE%D0%BC%D0%B5%D0%BE%D0%B8%20%D0%8F%D1%8C%D1%83%D0%BB%D0%B5%D1%82%D1%82%D0%B5%D0%B8
Ромеои Џьулеттеи
Ромеои Џьулеттеи () — Уильиам Шекспир ипиеса. Азхьарԥшқәа «Ромеои Џьулеттеи» апремиера 21.08.2019 Уильиам Шекспир ипиесақәа
22133
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D3%99%D1%8B%D1%87%D0%B1%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B0%2C%20%D0%A1%D2%AD%D0%B5%D4%A5%D0%B0%D0%BD%20%D0%9C%D0%B8%D1%85%D0%B0%D0%B8%D0%BB-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Қәычбериа, Сҭеԥан Михаил-иԥа
Сҭеԥан Михаил-иԥа Қәычбериа (; , Река ақыҭа, Очамчыра араион — ) — Аԥсны ашәҟәыҩҩы. Абиографиа Диит 1912 шықәсазы Река ақыҭа Очамчыра араион. Иԥсҭазаара далҵит 1942 шықәса хәажәкырамза 18 рзы. Иқыҭаҽтәи аҵара даналга, 1927 шиқәсазы Н. Лакоба ихьӡ зху Ақәатәи абжьаратәи аԥсуа школ аитернат даанахәоит. Убри ашьҭахь, 1935 щықәсазы, Аҟәатәи аҳәынҭқарратә педагогтә институт дҭалоит, далгоит 1939 шықәсазы. Дҭахеит аҩбатәи адунеитә еибашьраеӷҽы. Антологиаҿ иаробоу иажәеинраалақәа аагоуп, 1966 шықәсазы иҭыҵыз «Аԥсадгьыл аазы» аизга аҟнытә. Алитература Азхьарԥшқәа Кучбериа Степан Михайлович Қәычбериа Сҭеԥан Михаил-иԥа Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Аԥсны апоетцәа Қәычбериаа Аибашьра иалаӡыз 1913 шықәсазы ииз 1942 шықәсазы иԥсыз Хәажәкырамза 18 рзы иԥсыз
22149
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B0%D1%83%D2%AD%20II
Дауҭ II
Дaуҭ II (; ? — 937) — Қырҭтәыла аҳ 923-937 шықәсқәa рзы. Қырҭтәылатәи аҳцәа Багратиони 937 шықәсазы иԥсыз
22158
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D4%A5%D1%81%D0%BD%D1%8B%20%D0%90%D2%B3%D3%99%D1%8B%D0%BD%D2%AD%D2%9B%D0%B0%D1%80%D1%80%D0%B0%20%D0%90%D1%85%D0%B0%D0%B4%D0%B0%20%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%85%D1%80%D0%B0%D2%9B%D3%99%D0%B0%20%282014%29
Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада иалхрақәа (2014)
Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада иалхрақәа 2014 шықәса — афбатәи Аԥсны Аҳәынҭқарра ахада иалхрақәа ыҟан 2014 шықыса нанҳәамза 24 рзы. Анаҩстәи абжьыҭырақәа ҟалараны иҟан 2016 ш-зы, аха усҟантәи аамҭаз иҟаз Аԥсны ахада Александр Анқәаб, иаалырҟьан иҟалаз аполитикатә кризис рашәарамза 1 2014 ш-зы имаҵура нижьыр акәхоит, Аԥсны апарламент иара ицамҭаз Аԥсны ахада иусқәа аамҭала иназыӡаша далнахуеит апарламент ахаитәаҩы Валери Бганба, игьшьақәиргылоит абжьыҭира арыцхә изаамҭанымкәа иҟалаз Аԥсны ахада иалхра. Абжьыҭира алыҵшәақәа Азхьарԥшқәа Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада иалхрақәа
22163
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D0%B0%2C%20%D2%B6%D0%B8%D2%B7%D0%B8%D0%BA%D0%BE%20%D0%A2%D0%BE%D0%BC%D0%B0-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Нодиа, Ҷиҷико Тома-иԥа
Ҷиҷико Тома-иԥа Нодиа (, Лыхны ақыҭа, Гәдоуҭа араион — ) — Аԥсуа шәҟәыҩҩы, апоет. Абиографиа Диит 1922 шықәса жьҭаарамза 20 рзы Лыхны ақыҭа Гәдоуҭа араион. Иԥсҭазаара далҵит 2003 ш. азы. 1940 шықәсазы дҭалоит Аҟәвтәи аҳәынҭқарратә педагогтә институт далгоит 1940 шықәсазы. Акьыԥх аҽы дцәырҵит а-40-тәи ашықәскәа инадыркны. Аколлективтә уизгақәа Аԥснытәи апоетцәа /1947 шықәса/, Аҽар рыбжьы /1949 шықәса/, агазуҭқәа́ Аԥсны ҟаԥшь, Бзыԥ ҟаԥшь /иҭыԥуан Гәдоуҭа/, Альманах адаҟьақәа реы. А-50-тәи ашықәсқәа инадыркны маҷ-маҷ аре́иаратә уе дацехьаҵуеит. Алитература Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Аԥсны апоетцәа Нодиаа 1922 шықәсазы ииз Жьҭаарамза 20 рзы ииз 2003 шықәсазы иԥсыз
22166
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D4%A5%D1%81%D0%BD%D1%8B%20%D0%90%D2%B3%D3%99%D1%8B%D0%BD%D2%AD%D2%9B%D0%B0%D1%80%D1%80%D0%B0%20%D0%90%D1%85%D0%B0%D0%B4%D0%B0%20%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D1%85%D1%80%D0%B0%D2%9B%D3%99%D0%B0%20%282011%29
Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада иалхрақәа (2011)
Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада иалхрақәа 2011 шықәса — аԥшьбатәи Аԥсны Ахада иалхрақәа имҩаԥысит 2011 ш-зы нанҳәамза 26 рзы. Анаҩстәи Ахада иалхрақәа иҟалар акәын 2014 ш-зы, аха Апсны ахада Сергеи Багаԥшь иаалырҟьан 2011 ш-зы лаҵарамза 29 рзы иԥсҭазаара далҵуеит. Рашәарамза 8 рзы Аԥсны Аҳәынҭқарра Жәлар реизара ишьақәнаргылоит изаамҭанымкәа иҟалараны иҟалоз абжьыҭирақәа ррыцхә, уи ҟалар акәын Аԥсны Аҳәынҭқарра Аконституциа иақәшәо хымз рыҩныҵҟа ахада иԥсра инаркны. Абжьыҭира алыҵшәақәа Азхьарԥшқәа Аԥсны Аҳәынҭқарра Ахада иалхрақәа
22169
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D1%88%D1%8B%D0%BD
Амшын
Амшы́н — Азгәаҭақәа Аӡҭҵаара
22170
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D1%8B%D1%80%D2%AD%D1%82%D3%99%D1%8B%D0%BB%D0%B0%D1%82%D3%99%D0%B8%20%D0%90%D1%81%D0%BE%D0%B2%D0%B5%D1%82%D1%82%D3%99%20%D0%A1%D0%BE%D1%86%D0%B8%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D1%81%D1%82%D1%82%D3%99%20%D0%A0%D0%B5%D1%81%D0%BF%D1%83%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%B0
Қырҭтәылатәи Асоветтә Социалисттә Республика
Қырҭтәылатәи Асоветтә Социалисттә Республика, Қырҭтәылатәи ССР — Азгәаҭақәа СССР аидгылатә республикақәа
22172
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%B1%D0%B0%2C%20%D0%9D%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%20%D0%90%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%BB%D0%BE%D0%BD-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Лакоба, Нестор Аполлон-иԥа
Нестор Аполлон-иԥа Лакоба (, Лыхны ақ., Сухумский округ, Кавказское наместничество, Российская империя — , Қарҭ) — Аԥсны абольшевик, асовет политик. Абиографиа Ахәыҷреи ақәыԥшреи Диит 1893 ш-зы лаҵарамза 1 Лыхны ақыҭа аԥсуа нхаҩы иҭаацәараҿы. Лыхны ақыҭа аҭоурыду змоу ақыҭақәа иреиоуп, ишьҭоуп иара Кавказ ашьхақәа ирыгәҭылак Гәдоуҭа ақалақь иацәыхарамкәа. Ақыҭа агәҭа ишьҭоуп аҭоурых ҭыԥ Лыхнашҭа ҳәа изышьҭоу. Ари ашҭаҿы имҩаԥыргон жәлар рныҳәа дуқәеи аспорт хәамаррақәеи. Адәы аҿықәахьшәа игылоуп аҭоурых ду змоу ахани, ижәытәӡоу ауахәамеи. Лыхнашҭа шаҳаҭра ауеит Аԥсны имҩаԥысуаз ареволиуциатә хҭысқәа. 1921 шықәсази 1924 шықәсази имҩаԥысит ҭауади-аамсҭеи рыри анхаҩцәеи реидыслара. Ақәгылара мҩаԥысгоз ириблит Аԥсны аҳ иҩны. Уи ашьҭыхь ас еиԥш иҟаз ақәгылара, аҳ ир шьоурак аҳасабала ақыҭақәа жәнакы ықәыблаа иргеит. Иҿыцу иӷәӷәоу ажәлар рықәгылара ари ашҭаҿ имҩаԥысит рашәарамза 1866 ш-зы. Уи ақәгылара зыхҟьаз Аԥсны Аҳцәа анхацәа ирзаԥырҵаз ареформа акәын. Лыхны иалагаз ақәгылара аамҭа кьаҿла Аԥсны зегь атәнатәит. Аха мчыла аиҟарамра иҟаз иахҟьаны анахаҩы жәлар рзы ишьаарҵәырахеит. Лыхнашҭа иагәалашәоит анхаҩыжәлар реизара ду Аԥсны Асовет мчра аиааира анага. Ари ақыҭаҿ акәын ажәлар рымч аԥхьа иахьӡрыжәхоз. Имаҷҩым ажәлар ахақ әиҭра рзаагаразы зшьа каҭәаз аихаҩцәа. Ҭауади–аамстеи рнапала, Нестор Лакоба иаб иира хымз шагыз дҭахоит. Уи еиҳарак дзыхҟьа Лыхны жәлар реизараҿ дықәыгылан ҭауади-аамсҭеи дырҿагылан дцәажәеит. Иара уи акәхеит Аполлон Лакоба игәаӷ кны, ҽнак дҽыжәлан дшаауаз ицәҵагылан иихсеиуеит. Иаб данҭаха ашьтахь, ус аҭагылазаашьа шыцәгьазгьы иҵегь иуадаҩуахеит Ҷнаагә ҳәа хьыӡшарас измаз Нестор Лакоба иҭаацәараҿы. Нестор иан хаҩк асабицәа знапаҿы инхаз аԥсҭазаара лҽаҵалырхомызт. Нестор Лакоба иан гәаҟрыла дҭалҵоит Афон Ҿыцтәи ауахәаматә школ, қьырала ахә шәаны. Уи ашколаҿ Нестор аҵара иҵон ҩышықәса, анаҩсан далган Лыхнытәи ҩышықәсатәи абжьаратә школ. Ахәыҷы изҳауан агәырҵҟәыл бзиа иманы. Бзиа дырбон иаҩзцәа хәыҷқәа, рыԥсы ихҭнырҵон. Есааира ахәмарра, агәырӷьара, ашәаҳәара, ашьхаруаа рыкәашара ахьыҟаз дрылукаауан урала рацәак еҩцамыз аҷкәын хәыҷы. 1905 ш-зы ашкол даналга ашьҭахь, иагьа гәаҟра ихигазаргьы, иуацәеи ақыҭа рҵаҩы рыцхырааралеи дҭалоит Қарҭтәи ауахәаматә училише, уи уа ицхрааит Кавказ иқәынхо ақыҭанхаҩцәа адырра роурц жәларбжьаратә агәылҳалалра. Ишеилкааз ала, ауахәама иара иамаз аҵараиурҭақәеи ҭауиди-аамсҭеи ракәын изыдҳәалаз. Аха аҵара иалгар зҭахыз анхаҩыжәылар ауахәаматә ҵараиурҭа ирҭахы-ирҭахым иалгар акәын. Ауахәаматә ҵараиурҭаҿ аҵара зҵоз Н. Лакоба зынӡа ихахьы иааигомызҭ иара дазкхарц. Ауахәама апапцәа изларбоз ала Аԥснытәи рааӡаҩ зыӡаскгьы ауахәаматә шәыҟәқәа дрызҿлымҳаӡа. Уи иԥсшьараамҭаз дриԥхьон игәрагагам алитература, иара убас иҩызцәагь адиԥхьалон уи аҩыза алитература даргьы аԥхьаларц. Лакоба ус акәзаргьы ибзиан иааирыԥшуан идыррақәа дыӡҭаз аганахь ала. Аҵара даналга ашьҭахь аучилишьа ахылаԥшьҩы дихәцәажәеит абас: "Воспитанник Лакоба имеет склонность к чтению недозволенных в училище книг, ведет дружбу со старшекласниками." 1910 ш-зы усҟантәи аамҭаз жәыбжь шықәса зхыҵуаз Н. Лакоба дҭалоит Қарҭтәи ауахәаматә семинариа. Усҟантәи аамҭаз иара имаз ирҵаҩцәа агәра ганы иҟан, уи ауахәама агәра зго маҵуҩк шиакәахо. Аха илыҵшәадахеит. Нестор асеминариаҿ аҵари иҵонаҵы, уи хәқәкыла аус рыдиулон ареволиуциатә дунеихәаԥшра. Асеминариаҿ аҵара зҵоз раԥшьгалара еҿыркааит алитературатә кружок. Гәынамӡарыла асеминариа аиҳабы дақәшаҳаҭхоит акружок аиҿкаара иаԥшьыргаз, аха уи игәы иаанагон ҭауади-аамсҭеи ирыдҳәалоу, урҭ ирҿагылоу алитература иаԥхьом ҳәа. Аха уи ус акәмызт. Лакоба егьырҭ акружок алахәцәеи алитература рхы иадырхәон даҽа хырхарҭак ахь. Акружок алахәцәа ирлас-ирласны еизалон, нас рызегь еицаԥхьалон. Маӡала ирылаҿиоз ареволиуциатә абрашурақәеи апрокламациақәеи. Изныкымкәа Нестор иҩызцәа рыгәҭа иаартны ирылаиҳәон иреволиуциатә хәаԥшракәа. Ари апиродаз зыԥсы ҭоу зегь, имшәоз, ԥхьа ицоз зегь ианырхәаҽуа аамҭан. Абри аҩыза ареволиуциатә семинарқәа усҟантәи аамҭаз, иара убас абри аҩыза ахыбра аҵаҟа есааира аҳцәа рҟынтәи хылаԥшра згымыз азы, иԥжәаз бзарбзанк иаҩызан. Ирылагеит арепресиақәа. Шықәсык анаҩысан Нестор иҵара данҭала ашьаҭахь, уи аҵара зциҵоз агәыԥы иареи асеминариа иҭырцоит имҩаԥыргоз ареволиуциатә агитациа иахырҟьаны уаҳа даҽа семинарик ахь ирыдрымкыло. Абасала адоуҳатә ҵара нхеит ишьҭахьҟа. Аамҭа шьҭа шьҭахҟа иузыргьежьуам. Арԥыс қәыԥш иҿаԥхьа иаатуеит аԥсҭазаара ҿыц, уи аԥсҭазаара ҿыц азықәԥара аҭахын хамеигӡарада ажәлар алашьцара излаз ралгараз, иара убри иԥсҭазара зегь азикуеит. 1911 ш-зы аԥхынра Нестор диасуеит Баҭымҟа. Уажәшьҭа идырын усҟантәи ашықәсқәарз баҭымтәи аусуцәа иалкааз еилаҵәан иҟаз ареволиуциатә атриадқәа Қырҭтәыла акласс аусуцәа шракәыз. Ленинтәи адҵа анапхгарала абольшевикцәа имҩаԥыргон анеФттә зауадқәа, иара убас еиуеиԥшым аусура аҭыԥқәарҿ, Баҭым ақалақьаҿ активла имҩаԥыргон аиҿкааратә усурақәа. Нестор Лакоба ирласны еилашуаз аԥсҭазаара далашҩкуеит, баҭымтәи аусуцәеи ақыҭауааи гәахәарыла дыртәыртәуеит. Аамҭак ала уи агимназиатә курсқәа дырхысуеит, иара убас иазыҟаиҵоит ахәыҷқәа аиҵыбыратә класс аҭалараз. Аха Нестор иоуаз иулафахәы изхомызт азыҳәан ақалақь анапхгараҿ асанитар агентс аусура далагеит. Ари иусура иабзоураны инарҵаулан еилыкаауа далагеит аусусцәа рыԥсҭазаара. Уи ирлас-ирласны дырҭаауан аусуцәа ахьынхоз аҩныжәқәа, амла иаго, ахьҭа иакуа ахьыҩназ. Аусуцәа русуратә мшы азауадқәарҿ 9-10 сааҭ еиҳан иахәҭаз анорма аҵкьыс. Урҭ реиҳабацәа русуцәа ргәхьаа ркымызт. Нестор агәра ганы дыҟан аусуцәа рычҳара шхажжыло, уи ареволиуциа дуахь шикылнаго. Аусуцәа аԥхьагылаҩцәа рыцхыраарала Нестор Лакоба 1911 ш-зы абольшевикцәеи иареи реимадара дацхраауеит. Нестор иара иаҵкыс қәрала еиҳабацәа иҩызцәа, уи игәарҭеит илаз ахақәиҭра агәазыҳәара. Нестор раԥхьаӡа акәны иоуеит адҵа аусуцәа ркварталқәа дрылаланы ареволиуциатә бзьыцқәа рыларҵәара ажәлар рыԥсҭазаара аиӷьратәраз. 1912 ш-зы Нестор Лакоба далалоит Акомунистә партиа. РСДРП аиашатә гәыԥ адҵала уи имҩаԥыгон апропагандатә усура анхаҩцәа рыбжьара Баҭым атәылаҿацә иахьаҵанакуаз. Аҳцәа рполициа рылаԥш ахырԥараз уи еиҿикаауан ақыҭақәарҿ жәлар рыхәмаррақәа. Ақыҭа ҿарацәа хәмаруанаҵ, Нестор маӡала имҩаԥигон абольшевикцәа ирыдгыла шахәҭоу. Н. Лакоба ирлас-ирласны акварталқәа дырҭаауан. Уи иара дахьнеиуаз зегь гәыкала дрыдыркылон. Атәыла зегь иатәнатәуа иалагеит иҿыцу ареволиуциатә ҿиара. Уи еиҳа-еиҳа аҽарҭбаауан Баҭым ажәлар рыбжьареи, уи аҵакыреи рҿы. Аусуцәеи анхаҩцәеи рықәԥара ԥышәак иаҩызан. Уи ақәбара активла зҽалызкааз дреиуан Н. Лакоба. Абольшевикцәа аус руан иуадаҩыз аҭагылазаашьаҿ. Аҳцәа рполициа ршьапы иқәнарҟьеит ареволиуционерцәа реиҿкаара аԥшаараҿ. 1913 шықәса аламҭаз урҭ ирылшеит аилкаара аԥсуа-пропагандист дыӡусҭоу, урҭ аиҿкаарақәа хадара азызуа, уи агентцәа дзлагәарҭаз ала ирлас-ирласны анхаҩцәа рыҩнықәа рахь дырҭаауан, аха ииашоу амотив рымамызт ахара идҵан дызларкыша. Аха зегь дарароуп уи иԥхьаны иарҳәоит „хатә гәԥхарала“ Баҭым ақалақьи уи анҭыҵи аанижьырц. Изҿыз аус хымбгаларц азы Нестор дызлаз ареволиуциатә еиҿкаара азин ирҭоит Аҷариа аамҭала ааныжьра. Уи аамҭа ақьаҿла гижуеит иқыҭа гәакьахь. Иахьабалакынтәи иааиуан ажәабжьқәа ареволиуциатә ҵысрақәа ирыдҳәалаз, аха Нестор усда дтәамызт. Уи иӡбоит Нхыҵ Кавказ Грозны ақалақь ахь дцарц. Грозны анефт усуцәеи Баҭымтәи аусуцәеи дареи акыр еизааигәан. Ара дахьыҟази, Аҷариатә усуцәеи реиԥш ареволиуциатә мчы ӷәӷәа рылан. Нестор Лакоба иԥсҭазаараҿ иҿыцу мҩахеит ахақәиҭраз ареволиуциатә қәԥара. Ажәлар рыӡрыжәра Грозны ақалақь Н. Лакоба иреволиуциатә усурақәа ирыциҵоит. Абольшевиктә пропаганда имҩаԥыргоз алыҵшәа бзиа аман. Аамҭа кьыҿла Лакоба аҭыԥантәи абольшевиктә организаци алахәылацәа даарылукаартә дҟалеит. Аамҭак иалакӡаны уи иҵара аус адиулон, ихы данақәиҭаз аамҭа арҵага шәҟәқәа дрытгәалан иҽазыҟаиҵон Грознатәи ареалтә училишьа аҭалараз, дагьҭалоит ақәҿиара бзиақәа иманы 1915 шықәсазы далгоит, уи дшалгаз алагь иоуеит аршаҳаҭга. Н. Лакоба аҵара изырҵоз арҵаҩы М. Ф. Гутовски уи зкны иҩуан: Нестор Лакоба иҭахын иҵара иацииҵарц; 1916 ш-зы уи дцоит Харковҟа, дагьҭалоит Харковтәи ауниверситет аиуристтә факультет. Аха Лакоба иҵара далгаратә аҭагылазаашьа имоут. Ицон аибашьра. Атәылаҿ аҭагылазаашьа акыр ибааԥсхеит, аӷарра иаӡҳауа иалагеит. Ауниверситетаҿ аҵара зылшоз акры змаз астудентцәа ркәын. Аха Лакоба имамызтуи аҩыза алшареи ацхыраареи. Убри инахырҟьаны иҵара ааныпсны дхынгқуеит Аԥсныҟа. Актқәи Аџьынџьтәылатә еибашьра алакамҭаз аҳратә напхгара ирыӡбоит ргәы иҭакны ирымаз аус анагӡара, урҭ ирҭахын аамҭа кьаҿк иалагӡан аихамҩа аҟаҵара. Ашьхарахьи агаҿа иаԥну адгьыл аҟьаҟьареи рҿы ицәырҵуа иалагеит аԥшьааратә партиа, урҭ инарышьҭархханы иааит аихамҩа аргылаҩцәа. Арҭ ауаа еиҳараҩык иааз Урыстәыла агәыберниа иаҵанакуа ақыҭақәа иатәын, уи аамҭаз урҭ даара амла иаго акәын ишыҟаз. Аха дара еиҳарак изхыццакуаз изҿоз аргылара акәын — уи иаман ихадароу арратә дҵа, ихадароу астратегиатә ҵакы. Амшын Еиқәа амагистралцәа имаҷымқәа амал азоурижуан. Аха уи зҿыба иҭалоз аргылара иалахәыз ачынуаа ракәын. Еизган ирымаз аусуцәа аулафахәы имаҿӡан акәын ишроуаз, уи ала рхы рзныҟәылго аҟынӡа. Аԥсныҟа ихынҳәыз Н. Лакоба баша ус дымтәаӡакәа дҭалоит Гудоуҭатәи амҩыаргыларатә техникум. Уи ирласны драбадыруеит аусуцәа, иара убас уи еиликаауеит урҭ рџьеи, рыԥсҭазаареи аҭагылазаашьа. Уи ара амҩаргылаҩцәа рыгәҭа далагоит иреволиуциатә усура. Уи иҩызцәа абольшевикцәеи иареи ааԥсара ҟамҵакәа аус рыдырулоит ихьыҟоу ақыҭа акәша-мыкәша. Гәдоуҭатәи абольшевикцәа ирыман иалукааша ареволиуциатә традициақәа. Гәдоуҭатәи аусуцәа ргәаларшәарҿ макьана иҟан уажәаабыкьа ареволиуциатә қәԥара аепизодқәа, урҭ акәԥарақәа мҩаԥысуан зҽалызкааз ареволиуционер Серго Орџьоникиӡе инаԥхгаарала. Раԥхьатәи аурыс револиуциа 1905 ш-зы иҟаз аамҭаз Гәдоуҭа ақалақь иалукааша аҭыԥ аанакылеит Аԥсны ареволиуциатә хҭирскуарз Гәдоуҭа ақалақь аҿы имҩаԥган жәлар реизара, уи аизара хыркәшан ажәлар гәахәарылеи напеинҟьареи рыла ирыдыркылаз С. Орџьоникиӡеи иажәахә ала. Уи нырҵәан абарҭ ажәақәа рыла. «Долой Николая кровавого!». Ақалақь иацәыхарамкәа Орџьоникиӡе еиҿкаарала усҟантәи аамҭаз аус зуаз ақалақьтә хәышәытәрҭарҿ фелшырс, имҩахигеит абџьар ақәылаҩҿцәарз. Иара абраҵәҟьа иҟалеит ажәылара ақыҭауааи аҳ ирхәҭеи рыбжьара. Арҭ агәалашәартә мшқәа, макьан ишшыз инхон ажәлар рхаҿы. Иагьа ажәлар аџьамыӷәа цәгьа иҭадыргылозаргьы, урҭ гәҭакыс ирыман Гәдоуҭатәи абольшевикцәа даҽазнык абольшевиктә хеидкыла аиҭарҿиара. Жәабранымза 1917 ш-зы Аԥсны Урыстәыла ареволиуциа аиааира шагаз ала ажәабжь шаараҳаз еиԥш, Гәдоуҭатәи абольшевикцәа Н. Лакоба инаԥхгарала, Серго Орџьоникиӡеи ирылаиҵаз атрадициақәа дриқәныҟәаны ареволиуциатә активтә масса еиҿыкааит. Абольшевикцәа ажәлар идеилдыркаауан Ленин илозунг «Вся власть — советам!» ҳәа изҳәоз аҵакы, уи ахықәкы ажәлар рзы. Хәажәкыратәи амшқәа рзы 1917 ш-зы Лыхны еизеит хыԥхьаӡара рацәала анхаҩжәлар. Ари аизара дуаҿ иаадырԥшит ажәлар ирымаз агәынамӡара аамҭала Аԥсны иахгылаз анахгаҩцәа рахь. Урҭ аменшевикцәеи ҭауади-аамсҭеи ракыра ишрҵагылозгьы, аизара алахәылацәа далырхуеит Гәдоуҭатәи ацуҭа ахылаԥшҩыс Нестор Лакоба. Ари алхра башамызҭ. Уи идгылаҩцәа ирбарҭан, зегь реиҳа иӷәӷәаз, ажәлар рыгәрагара иаԥсаз аӡәы шиакәыз. Аменшевикцәа аесерцәа, ажәлар зыргуаҟуаз амучацәеи Гәдоуҭа аҵахара иаҿын. 1917 шықәса ԥхынгәазы амчра зегьы инасуеит Асовет еидгыла рышҟа. Уи амшқәа рзы Н. Лакоба есааира ажәлар рыгәҭа дубар алшон. Изныкымкәа дықәгыланы дцәажәахьан ажәлар рыгәҭа, ииҩуан ихьыԥхьаӡара рацәала ареволиуциатә прокломациақәа. Арҭ апрокломациақәа ихадоу ароль нарыԥӡоуит ажәлар ареволиуциатә гәалаҟазаара ашьҭыхра. 1917 ш-зы лаҵарамзазы Қарҭ имҩаԥган 1-тәи Кавказтәи Асовет ааԥхьара. Ари ааԥхьараҿ делегатс далхын Н. Лакоба. Н. Лакоба дықәгылан иџьбараз ажәахә ҟаиҵеит, уи уа дрықәыӡбон аменшевикцәа рхаҭарнакцәа. Уи иажәахә ибзиаз алыҵшәа аиуит. Қарҭ иҟаз аар револиуцианерцәа рмтингаҿ. Н. Лакоба иахьабалак пропагандак аҳасабла ихы иаирхәон Ленинтәи аидеақәа. Ааԥынраз 1917 ш-зы ауахәама аусуцәа еизеит Аҟәа ирыӡбарц азҵаара аԥсуа уахәамақәа рхҳәаақәҵараз. Ари аизараҿ зынӡак изыԥшуамызт Лакоба, аха иара днеит ари асездарҿ, уи уа иқәгылараҿ дызааҭгылаз анхаҩы жәлар ргәы иҵхоз азҵаарақәа ракәын, уи асиездаҿ згәы намӡоз рыбжьқәа ишаҳауазгьы иқәгылараҿ ирылеиҳәеит: «Трудовой народ, — сказал он, должен теперь сам разрешить наболевшие вопросы, а здесь попы, вкупе с людьми в чинах, орденах и аксельбантах, говорят за него и говорят от имени народа». Н. Лакоба иқәгылара жәлар реизара ақыҭа Петропавловск аҿы иҟаз гәахәарыла ажәлар ирыдыркалеит. Уи уа иҟаз аамҭалатәи анапхгара ирықәқҽит имҩаԥыргоз аусқәа ажәлар ирҿагылоз. Ареволиуциа алагамҭа инаркны аӷацәа иаразнак еилыркааит Лакоба иалукааша аӡәы шиакәуз, убри инаркны иалагеит аикәым иӡҳәара Петропавловск иҟаз аизараҿ аамсҭацәа рхаҭарнакцәа, аҩныҵҟатәи аусқәа еилзыргоз рҿы ацәгьа рҳәоит Лакоба аҳцәа дырҿагылан агиҭациа ҟарҵоит ҳәа. Ацәгьаҳәаҩцәа иазыԥшын Лакоба ахара анидырҵо ҳәа. Аха усҟан Лакоба Гәдоуҭатәи архәҭа ргарнизон ахаҭарнакцәа идгылеит, ирҭахы-ирҭахым аменшевикцәа Лакоба доурышҭыр акәхоит. Октиабыртәи ареволиуциа аиааира анага ашьҭахь, Аԥсынгьы ирласны иатәнатәит. Аԥсны абольшевикцәа еиҳагьы рыҽдырӷәӷәоит, ирыԥшаауа иалагеит рыцәгьа зҳәоз. Аменшевикцәа ракәзар урҭгьы ирылшоз ҟарҵон, абольшевикцәа рымч еиҵаҟьарҵаз. 1917 ш-зы Аахыҵ Кавказтәи акомисариат ирласны ирыӡбеит Аҟәа антидемократиатә асезд аиҿкаара «Аԥсны раԥхьатәи анхаҩырцәа рсезд» хыс иаҭаны. Аха аменшевикцәа анхаҩцәа ржьара рылымшеит. Ари асездаҿ Ефрем Ешбеи Нестор Лакобеи абольшевикцәа рыдҵала ирыӡбеит ирласны еиҿыркаарц Аԥсны ииашоу аусуцәеи анхаҩцәеи рыла Асовет еидгыла, амчрагь рырҭарц. Нестор Лакобеи, Ефрем Ешбеи, Гьаргь Атарбекови, егьыр акомунистцәеи иҟарҵоит жәлар рмобилизациа абуржуаз-меншевикцәа жәлар сыргәаҟуаз ирҿагыларц. Лакоба дықгылеит аԥхьахә ажәахә иманы Гәдоуҭатәи адгилҭыԥаҿ, иара убас Гагратәи Гәмысҭатәи аҭыԥқәарҿы. Арҭ аизарақәа имҩаԥысуан даара иӷәӷәаны. Аменшевикцәа аизара зҽалазырхуз зҭахыз урҭ ықәцан анхаҩцәа рыла ирԥхашьаны. Ари апириудаз Н. Лакоба ибзоуралеи, иара убас гәыԥҩык аԥсуа револиуцианерцәеи: И. Варданиа, М. Гобечиа, В. Агрба, игьырҭ Гәдоуҭа иаҵанакуаз ақыҭақәеи рыцхырааралеи еиҿкаан ареволиуциатә анхаҩытә дружина «Кьараз» захьӡыз. «Кьараз» анапхгареи иара убас апартизантә гәыԥқәеи рыла, урҭ ахақәиҭреи рықәԥараз иабзоураны ишьақәгылеит Аԥсны Асовет мчра. Гәдоуҭа иахьаҵанакуа зегьы ареволиуциатә мчрақәа ирацәаны иҿион, еиҳагьы иӷәӷәахон. Ареволиуционерцәеи ажәлари еиҳа-еиҳа еизааигәахон. Кавказтәи аҿацәтә комитет РСДРП аԥсуа абольшевикцәа имҩаԥыргоз аус шынарыгӡоз ала иажәахә аҿы дазааҭгылеит абас: Ленин изнамиа ирҳаракны икны, Аԥсны абольшевикцәа рҽазыҟарҵон зегь реиҳа иӷәӷәаз ажәыларахь. Ажәаатәи ашықәс хьанҭа 1918 шықәсазы иқәуԥшу Асовет республиказы даара акыр иуадаҩхеит. Уи макьаназ изықәгәыӷуаз еиҳарак жәларбжьаратәи аимпериатә буржуазиа акәын. Аконтрреволиуцианерцәа аиааира згаз ажәлар ирҿагылан аибашьра иалагеит. Асовет республика аҽаланархәыр акәхеит акыршықәса ицоз атәылауаҩратә еибашьра, уи рымч зегь азааданы аконтрреволиуционерцәа рымчра ықыргар акәын, иара убас урҭ ирыдгылоз аҳәаанырцәатәи ақәылаҩцәеи. Атәыла анҭыҵгьы аҩныҵҟагьы аҭагылазаашьа цәгьа иҟаз Асовет республикаҿы, Қырҭтәылатәи аконтрреволиуцианерцәа ирҭахын ишалҵлакгьы рыҽдрӷәӷәарц. Аусуцәеи анхаҩцәеи аҭагылазаашьа абзиа аиҿкаараз изықәгәыӷуаз анҭыҵ ацхырааҩцәа рымаӡамызт. Иага ус иҟазааргьы, урҭ ргәы камыжькәа рҽазыҟарҵон акәгылара ҿыцахь. Аԥсны абольшевикцәа русура асааира анапхгара рырҭон Урыстәылатәи Анапхгара Акомитет асоциал-адемократиатә апартиа аусуцәеи абольшевикцәеи, иара убас урҭ анапхгара арҭон Аԥсны аҿацәтәи акомитет РСДРП. Абольшевиктә агитаторцәа еиԥымҟьарада имҩаԥыргон ареволиуциатә усурақәа Аԥсны ақыҭақәеи ақалақьқәеи рҿы. Еиҳа-еиҳа ажәлар рацәаҩны урҭ ргәыԥ иалалон. Аԥсуа қыҭақәа рҿы имҩаԥысун амассатә ҽеидкылара анхаҩцәа рыбжьара. Ақыҭауаа зегь реиҳа игәыақәаз, згәы кыдгылахьаз ракәын уахь иалалоз, урҭ рус ҭауади-аамсҭеи адгьылқәа ирадкылан иҟаз рымыхра акәын. Ақыҭақәа ԥыҭк уи аус рнапы адыркхьан. Ари аус анхаҩжәлар рҿы ареволиуциатә ҵысрақәа анкылараз аменшевикцәа 1918 ш-рзы имҩаԥыргеит «анхаҩцәа рсезд» ҳәа хыс иаҭаны аизара. Абольшевикцәа ракәзар ари аизара рхы иадырхәарц рыӡбоит рганахь ала. Урҭ ари аизарахь ирышьҭуеит абольшевикцәа рхаҭарнакцәа, хадара азиуан Н. Лакоба. Уи ажәа ихахьы иганы, дықәгылеит абольшевикцәа рыпрынцып хьчо, уи иаанагон азакәан Асовет жәлар рахь ииасыр шакәыз, ари алаҳәара заҳаз аменшевикцәа реиҳарааҩык амца рыцранаҵеит. Анхаҩыжәылар рхаҭарнакцәа ажәлар еизаны иахыҟаз ахан аҿы, зегь инецҿакны идгылҵны ицеит. Иага ус иҟазаргьы аменшевикцәа иаартны ирҿагыло ишалагазгьы, абольшевикцәа рхыԥхьаӡара иацымлозар иагхомызт. Анхаҩыжәлар рхаҭарнакцәа иаартны рҽаӡыҟарҵо иалагеит, аменшевикцәа рдиктатура аҿагылараз. Убри инаҿырԥышны аиааиразы ажәылара аҽазыҟаҵара Қырҭтәыла инаркны Аахыҵ Кавказ зегьы абольшевикцәа имҩаԥыргеит Аԥсны аҽазыҟаҵаратә практика. 1918 ш-зы жәабранымзеи хәажәкырамзеи рзы. Уи аплан аус адулан Баҭым имҩаԥгаз аилацәажәараҿ. Ари аилацәажәараҿ иалахәын: Мамиа Орахелашвили, Ефрем Ешба, Нестор Лакоба, Гьаргь Аҭарбеков. Иара убас иалахәын Амшын Еиқәа афлот ареволиуцианерцәа. Аилацәажәараҿ иӡбан ирласны Аԥсныҟа абџьар рзыргарц. Уи абџьар Баҭымынтәи Аԥсны аларҵәараз ихахьы игеит Н. Лакоба. Азеиԥш наԥхгара рзы Гәдоуҭа иҟаз ақәгылара анапхгара азиуан аповстантә оргкомитет ахада Ефрем Ешба. Уи дагьалалоит ажәлар рдружина «Кьараз». Гәдоуҭатәи аҭыӡҭып ареволиуцианерцәа ргәыԥ иалалеит аҭыԥантәи агарнизон асолдатцәа. Анхаҩыцәеи аусуцәеи рыдружина аҿиара иалагеит Гәымысҭатәи аҭыӡҭыԥаҿ. Зегь реиҳа иҳароку ареволиуциатә мчра аадырԥшит Бабышьра, Дранда, Ҵабал ақыҭақәа рытружиникцәа. Дранда аҳабла еиҿкаан арра-ареволиуциатә комитет, уахь рҽаладирхәеит Г. Аҭарбеков, С. Кухалеишвили, Е. Дамениа, И. Жваниа иара убас егьырҭ абольшевикцәа. Мархьаултәи апартизантә отриад напхгара азнуан С. Кардава, Ҵабалтәи - Х. Керселиан. Самырзаҟантәи аҭыӡҭыԥ маӡала анаԥхгара азиуан зегь реиҳа имцаԥшьыз ареволиуцианер П. Даӷәыз. Зегь реиҳа ареволиуцианерцәа активтә усура мҩыԥыргон Гагра ақалақь. Араҟоуп зегь раԥхьатәи ажәыларақәа ахьымҩаԥысуаз хәажәкырамза алагамҭаз. Рыцхыраараз иааит Шәачатәи Гәдоуҭатәи ареволиуциатә атриадқәа. Ари ажәылара иҟаз Гагра ақалақь аҿы аиааира агеит. Асовет мчра. Анагҵком ахантәаҩыс ара далхын абольшевик аусуҩ Д. Смирнов. Ари аиааира инашьҭарххан Гәдоуҭатәи аҭыӡҭып исоветтәны иҟалеит. Хәажәкырамзазы Гәдоуҭа ақалақь еиҿкаан аусуцәеи ақыҭауааи рхеидкыла. Уи ахеылак иалалеит: В. Агрба, И. Варданиа, И. Чамагуа, П. Козловски и. уб. иҵ. Н. Лакобеи Константин Инал-иԥеи рнаԥхгарала агварди каԥшь ротриад рҿынархеит Аҟәа ашҟа. Аменшевикцәа рхадара Аҟәа иҟаз иаргәаҭеит даара. Усҟанәи ахадараҿ иҟаз Чхиквишвили Аԥсны иҟаз аҭагылазаашьа иахҟьаны Қарҭҟа адырра ҟаиҵоит, ареволиуционерцәа рымч еиҳа-еиҳа аӷәӷәахара ишаҿу, дара аменшевикцәа рымчра даара ахьысҳахара ишаҿу. Абольшевикцәа аменшевикцәа ирыжәылеит ҩ-хырхарҭак рыла. Аҩадатәи ахырхарҭа Гәдауҭатәи аповстанциатә отриад акәын, аҩбатәи-аладатәи Гәымысҭатәи аҭыцҭыԥ акәын. Хәажәкырамза 26 ацәлашамҭаз (аҿыцтә стиль ала мшаԥымза 8 рзы) 1918 ш-зы Аҟәа ахы иақәиҭтәын аменшевикцәа рҟынтәи. Убри аҽны иара убас абраҵәҟьа еиҿкаан Аԥсны Арра — револиуциатә комитет. Аревком ахантәаҩыс далхын Ефрем Ешба, уи ихаҭыԥуаҩыс — Нестор Лакобеи, Гь. Аҭарбеков. Асовет напхгара мшаԥымза 11 рзы Самурзаҟан ауездаҿ ишақрӷәӷәан. Кәыдринтәи ауиезд макьаназ аконтрреволиуцианерцәа рнапаҵаҟа инханы иҟан, аха арагьы урҭ рымч акәадахара иаҿын, ақыҭанхаҩцәа зегьы рҽеиҿкааны урҭ амч еиқәаҵәақәа ирҿагылеит. Ареволиуцианерцәа иргаз аиааира ашәага-зага иҭагӡаны ацуҭа ахылаԥшцәа алырхуан, ақыҭа аревкомцәа Асовет ҳәынҭқарра арыӷәӷәаразы. Арҭ амшқәа зегь реиҳа иухамышҭуа фырхаҵаратә мышқәан. Ицәгьаз аҭагылазаашьаҿ Аԥсны Арра — револиуциатә комитет хықәкыс ирымаз аконтрреволиуцианерцәа рықәгара адагьы, урҭ гәҭакыс ирымаз аҿыц ажәлар рхәынҭқарра ашьақәгылара акәын. Урҭ амшқәа ирызкны Н. Лакоба игәлашәараҿ иҩуан «Первой нашей задачей было наладить аппарат власти изъять активных меншевиков, обложить контрибуцию местную буржуазию. Все мы проделали, руководствуясь декретами Совета Народных Коммисаров...». Арҭ ацәаҳәа кьаҿқәа рыла игылоит Аԥсны абольшевикцәа, раԥхьатәи ажәылара дуахь Асовет хадарахь ашьақәргылырыз. Арратә-револиуциатә комитет иразнак ииасуеит аԥсуа жәлар рыз ихадраз адгьыл азҵаара. Еиҿкаан адгьылқәаархратә комитет. Аекспломатортә хәҭа иазыԥшын ашәахтә ахашәалахәы ақәҵара. Аревком идикылоит ақәҵара иахьынӡаалшо аусусцәа ихымԥадатәиу фатәылеи жәтәеилеи реибыҭара. Анхааҩцәа ақәгыӷуан анҳарҭаҭыԥ шроуаз. Ашьақәгылара иаҿын анхацәа рзы амедицинатә цхыраара. Асовет адгылаҩцәа иара убас иаҿын акультуратә ргыларақәа рус. Аменшевикцәа рполициа ианеиԥхьытта ашьҭахь, урҭ рус ииасуеит ареволиуциатә хылаԥшра ашҟа, иара убас иаԥҵан Аԥснытәи агвардиа ҟаԥшь, дара рхатә комиссариат хылаԥшрала. Ари акомисарат еидкылахь иалан К. Инал-иԥа, С. Қардаа, Х. Керсалин. Аревком лымкаала илаԥш ахын ареволиуциатә аибашьратә мчра, урҭ еибыҭашеи, уи идыкылеит ихадароу аус урҭ рыӷәӷәараҿы, ирҿагылоз амчра иаҿыԥшнры Кәыдрытәи аҩхааҿ инханы зҽеизкылан иҟаз. Мрагыларатәи-ареволиуциатә комитет ихадароу усны ирыԥхьаӡон аинтернационалтә ааӡара аџьажәлар рыҩныҵҟа иҟаларҵ азы. Арҭ аиҿкааратә усурақәа ажәлар рылааӡараҿ иҟаз иабзоураны, Аԥсны иқәынхоз амилаҭқәа рҽеидкыланы Аԥсны Асовет мчра аиааира азааргеит. Аҵыхәтәаншәа Н. Лакоба иҩуан: «Нигде, как в Абхазии, так отчетливо выражается солидарность между различныими национальноствами. Здесь история не знает даже серезных национальных трении, несмотря на самые серьезные старания националистов, царских чиновников, грузинских меньшевиков и. т. д.» Зегь реиҳа ихадароу аҭыԥ Асовет мчрааҿы апролетариатә амилаҭ еидгылараҿ инаакылеит Аревком иҭнажиз агазетә «Сухумская правда», раԥхьатәи аномер акьыԥхь абеит мшаԥымза 16 1918 ш-зы. Раԥхьауатәи аиааира амш инаркны Аԥсны амилаҭ рацәа рҽеидкылан ақыҭа-нхамҩ аҿиара амҩа ианылоит. Аԥсны ақыҭанхамҩа усуцәа иахьыуарымноз Нхыҵ Кавказтәи абольшевикцәа рыцхраауан. Н. Лакоба Арратә-револиуциатә комитет адҵала дышьҭын Нхыҵ Кавказка абџьари афатә-ажәтә ануразы. Уи аус аганахь ала Аԥсны абольшевикцәа рыцхьырараз акыр аус адиулеи усҟантәи аамҭа Нхыҵ-Кавказ иҟаз Серго Орџьоникиӡе. Аха икәыҟныз Асовет республика иамамызт уи аҟара алшара Аԥсныжәлар иахәто ацхыраара рыҭараҿ, урҭ ааха ӷәӷәа роуит аҭыԥантәи аконтрреволиуцианерцәеи аҳәаа нарцатәи антервенцәа рҟынтә. Асовет бираҟа 1918 ш-зы. Аҟәа иахагылан 40 мшы. Самурзаҟантәи аҭыӡҭыԥ Асовет напхгара 6-мыз аҽынакылеит. Иазгәаҭатәуп Арратә-револиуциатә комитет иҟоуп иҟанаҵаз агхақәа. Асовет напхгара ианышьақагыла Аҟәа аревком ажәы ақалақь Дума ахы иақәҭимтуеит, урҭ ицәыҵатәан Асовет ҳәынҭқарра еиҵарҟьаша аусқәа мҩаԥыргон. Аповстантә гәыԥқәа ирымаз аҭагылазаашьа бзиа рхы ҽеила ирзамырхәеит, урҭ Кәыдры ахықәа аҟынӡа ианнеи, уаҳәа рҽеиҵырымхуеи. Урҭ Қырҭтәыла амчреи дареи имахәҭаз еидхәаламызҭ. Н. Лакоба аҵыхәтәан иаӡгәеиҭон: «Борьба в Абхазии в 1918 году была очень жестокая, и победа 18-го года нам достались не без величайших жертв, ошибок, отступлений и т. д.». Аконтрреволиуционерцәа Кәыдры аҭыӡҭыԥаҿ рымч арыӷәӷәара, ҽиҳа аҽеизакра рылшеит. Меншевикцәа рыр иннакылеит аҿыӷәӷәарҭа Кәыдры ахықә арымарахь зегьы. Урҭ архәҭарқәа еиҳа-еиҳа рхьыԥхьаӡара иазҳауан. Лаҵарамза 10 рзы зегьы ншьаарҵәхеит. Иалагеит аибашьра, ицон иара 7-мшы. Ареволиуцианерцәа рыр иахьынуарымиоз рхы фырхаҵарыла иаардыԥшуан, аха имхьаҵыр алымшеит. Иалагеит хыԥхьаӡара рацәала ауаа рыхҵареи, анхаҩыцәа рырхәреит. Аха ус иага иҟазаргьы, анхаҩыцәа реибыҭраҿ аконтрреволиуционерцәа имҩаԥыргон аҿагыларақәа. Абольшевикцәа ргеиԥхьаркыт, ирылагеит маӡалатәи ареволиуциатә ҽазыҟаҵарақәа. Аамҭалатәи аҵахара Асовет ҳәынҭқарра Аԥснытәи аповстанциатә отриад Н. Лакоба драԥхьагылан Ҟәыбина ауаҩс иухыҵны Белореченсктә аремон Маиҟәаԥ ақалақь агамахь ихьаҵуеит. Ара арҭ ргәыԥ иалахәын Кавказтәи Ар Ҟаԥшь ргәыԥ, ари агәыԥ рхы иамегӡаӡақәа имҩа ԥыргон ареволиуциатә жәларқәа. Ҭагалан 1918 ш. Н. Лакоба игәыԥ иманы ддәықәлоит Аԥсныҟа ашьхақәа дырхыҵны. Ари ахыҵра даара ицәгьахоит. Иахьабылак иахьынтәиуааз иалшон азахәмга дрыниар. Иҟамызҭ аамҭак аидысларақәа аныҟамыз. Аха урҭ ирыдыз апартиатә дҵа фырхаҵарыла инагӡан. Алитература Азхьарԥшқәа Азгәаҭақәа Асовет политикцәа Аԥсны аполитикцәа Абольшевикцәа Лакәараа 1893 шықәсазы ииз Лаҵарамза 1 рзы ииз 1936 шықәсазы иԥсыз Ԥхынҷкәынмза 28 рзы иԥсыз
22174
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D1%82%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%B0
Струга
Струга (, ) — ақалақь Аҩадатәи Македониаҿы. Азгәаҭақәа Аҩадатәи Македониа ақалақьқәа
22231
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B1%D0%B0%D1%80%2C%20%D0%94%D1%8B%D1%80%D0%BC%D0%B8%D1%82%20%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D0%B8-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Дбар, Дырмит Сергеи-иԥа
Дырмит Сергеи-иԥа Дбар (, Ақалақь Кечкемет, Венгриа) — аԥсуа политик. Азхьарԥшқәа Интервью с кандидатом в Вице-президенты Абхазии Дмитрием Дбар Дмитрий Дбар возглавил МВД Абхазии 1984 шықәсазы ииз Ԥхынгәымза 5 рзы ииз‎ Аԥсны Жәлар реизара 6-тәи ааԥхьара адепутатцәа Аԥсны аполитикцәа Дбараа
22233
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D1%86%D1%8B%D1%86%2C%20%D0%9E%D0%BB%D0%B5%D0%B3%20%D0%9C%D1%81%D0%B0%D1%81-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Барцыц, Олег Мсас-иԥа
Олег Мсас-иԥа Барцыц (Ажьырныҳәамза 7 1967, Гәдоуҭа, Аԥснытәи АССР, СССР) — Аԥсуа политик. Азхьарԥшқәа Интервью с кандидатом в Вице-президенты Республики Абхазия Олегом Барциц Аԥсны аполитикцәа Барцыцаа 1967 шықәсазы ииз Ажьырныҳәамза 7 рзы ииз‎
22235
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%9A%D1%8C%D0%B5%D1%86%D0%B1%D0%B0%2C%20%D2%AC%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B7%20%D0%98%D1%83%D0%B0%D0%BD-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Қьецба, Ҭамаз Иуан-иԥа
Ҭамаз Иуан-иԥа Қьецба (, Аҟәа) — аԥсуа политик. Азхьарԥшқәа Биография Тамаза Кецба Интервью с кандидатом в Вице-президенты Абхазии Тамазом Кецба Аԥсны Жәлар реизара 2-тәи ааԥхьара адепутатцәа Аԥсны аполитикцәа Қьецаа 1962 шықәсазы ииз Жәабранмза 2 рзы ииз
22237
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%88%D0%B1%D0%B0%2C%20%D0%92%D0%B8%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%20%D0%93%D1%80%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%80%D0%B8-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Ашба, Вианор Григори-иԥа
Вианор Григори-иԥа Ашба () — аԥсуа политик. Азхьарԥшқәа Интервью с кандидатом в Вице-президенты Абхазии Вианором Ашба Кандидат Вице-президенты Ашба Вианор Григорьевич . Акзаара. 2019-05-07. 1968 шықәсазы ииз Аԥсны аполитикцәа Ашаа
22239
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B8%D0%B1%D0%B0%2C%20%D0%90%D1%81%D2%AD%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D1%80%20%D0%92%D0%B8%D0%B0%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BB%D0%B0%D0%B2-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Аиба, Асҭамыр Виачеслав-иԥа
Асҭамыр Виачеслав-иԥа Аиба (; , Уаҭҳара ақ., Гәдоуҭа араион – ) — аԥсуа политик. Азхьарԥшқәа Интервью с кандидатом в Вице-президенты Абхазии Астамуром Аиба 1977 шықәсазы ииз Мшаԥымза 14 рзы ииз 2014 шықәсазы иԥсыз ԥхынҷкәынмза 4 рзы иԥсыз Аԥсны аполитикцәа Абизнесменцәа Аираа
22241
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BC%D4%A5%D0%B0%D1%80%2C%20%D0%A0%D0%B0%D1%84%D0%B0%D0%B5%D0%BB%D1%8C%20%D0%A8%D0%BB%D0%B0%D1%82%D0%B5%D1%80-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Амԥар, Рафаель Шлатер-иԥа
Рафаель Шлатер-иԥа Амԥар (; , Гәдоуҭа) — аԥсуа политик. Азхьарԥшқәа Интервью с кандидатом в Вице-президенты Абхазии Рафаэлем Ампар Аԥсны аполитикцәа Аԥсны ашьапылампыласҩцәа Амԥараа 1964 шықәсазы ииз Рашәарамза 20 рзы ииз
22242
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BC%D1%8B%D1%80%2C%20%D0%92%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D0%BC%20%D0%90%D0%BB%D1%8B%D2%9B%D1%8C%D1%81%D0%B0-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Смыр, Вадим Алықьса-иԥа
Вадим Алықьса-иԥа Смыр () — аԥсуа политик. Азхьарԥшқәа Биография Вадима Смыр на sputnik-abkhazia.ru Интервью с кандидатом в Вице-президенты Абхазии Вадимом Смыр Аԥсны Жәлар реизара 2-тәи ааԥхьара адепутатцәа Аԥсны аполитикцәа Смыраа 1960 шықәсазы ииз Хәажәкырамза 17 рзы ииз
22281
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D3%99%D0%BB%D0%B8%D0%B0%2C%20%D0%A1%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%BE%20%D0%9B%D0%B0%D0%BC%D1%88%D1%8C%D0%B0%D2%B5%D3%99-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Сангәлиа, Сандро Ламшьаҵә-иԥа
Сандро Ламшьаҵә-иԥа Сангәлиа (; , Џьгьарда ақыҭа — ) — Аԥсуа шәҟәыҩҩы, поет, ажурналист. Абиографиа Диит 1911 шықәса жәабранмза 22 рзы Џьгьарда ақыҭа. Иԥсҭазаара далҵиҭ 1976 шықәса ԥхынҷкәынмза 8 рзы. Аҵара иҵон иқыҭаҿы; 1930 шықәсазы дҭалоит Аҟәатәи апедагогтә техникум. Далахәын аҩбатәи адунеиә еибашьра. Акьыԥхь аеҽы дцәырҵит 1932 шықәсазы иара абри ашықәсан иҭыҵыз аколлуктивтә еизга «Ахәеинраалақәа» ҳеа хыс измаз аҽы. Ахаҵа илаӷырӡ. Ажәеинраалақәа, ажәабжьқеа, агәалашәарақеа. Аҟәа, 1977 шықәса. Алитература Азхьарԥшқәа Сангулиа Сандро Ламщацович Сангәлиа Сандро Ламшьаҵә-иԥа Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Аԥсны апоетцәа Аԥсны ажурналистцәа Сангәлиаа 1911 шықәсазы ииз Жәабранмза 22 рзы ииз 1976 шықәсазы иԥсыз Ԥхынҷкәынмза 8 рзы иԥсыз
22366
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B8%D0%B1%D0%B0%D0%BB%D0%B0%2C%20%D0%9F%D0%B0%D1%83%D0%BB%D0%BE
Дибала, Пауло
Па́уло Бру́но Диба́ла (; , Кордова, Аргентина) — аргенгентинатәи ашьапылампыл асҩы, ашьапылампыл аклуб «Иувентус» ажәылаҩ. Дибла далгеит Ашьапылампыл акадеимя аинститут. Раԥхьатәи акомандаҿ жәашықәса дыхәмаруан. Азхьарԥшқәа Профиль игрока на официальном сайте «Ювентуса» Аргентинатәи ашьапылампыласҩцәа Ашьапылампыл аклуб «Иувентус» ахәмарҩцәа Ашьапылампыл аклуб «Институто» ахәмарҩцәа Ашьапылампыл аклуб «Палермо» ахәмарҩцәа 1993 шықәсазы ииз Абҵарамза 15 рзы ииз
22818
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%81%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%B8
Сасхори
Сасхори () — ақыҭа ахь Қырҭтәыла, ахь Ничбиси араион. Аланхо (Ақырҭуаа - 99,1%) Ахьарԥшқәа Қырҭтәыла ақыҭақәа
23930
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D0%B4%D1%8B%D0%BA%D0%BE%D0%B2%2C%20%D0%A1%D0%BE%D0%B8%D1%83%D0%BD%20%D0%9A%D0%B0%D1%81%D1%83%D0%BC-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Садыков, Соиун Касум-иԥа
Садыков Союн Касум-иԥа (, , ; , Гараиазы, Қырҭтәыла ССР) — Аурыс аполитик. Абиографиа Азгәаҭақәа Азхьарԥшқәа Союн Касумович Садыков Урыстәылатәи аполитикцәа Асовет қәԥаҩцәа‎ 1960 шықәсазы ииз Хәажәкырамза 5 рзы ииз
23931
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B8%D1%83%D0%B1%D0%BE%D1%82%D0%B8%D0%BD
Лиуботин
Лиуботин () — Украина ақалақь, Лиуботинтәи ақалақьтә хеилак, Харковтәи атәылаҿацә. Лиуботисктә административтә ақалақьтә хадара. Иара убас иара иаҵанакуеит аҳаблақәа: Баираки, Каравани, коваленки, ақыҭа Смородски. Украина ақалақь, Харкьывтә аҳабла. Иаланхо 23 613-ҩык (2019 ш.). Люботын aрaион aҵaкырaдгьыл 31,1 кв. км иҟоуп. Лиуботин ақалақь статус 1938-тә шыҟәсантә иауит. Атранспорт Лиуботинтәи ауаажәларратә транспорт автобуси имоуп. Автобустә маршрутқәа рацәа ауп. Азгәаҭақәа Украина ақалақьқәа
24320
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%B3%D1%8B%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D0%B0%2C%20%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D0%B8%20%D0%90%D1%80%D1%83%D1%88%D1%8C%D0%B0%D0%BD-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Агындиа, Сергеи Арушьан-иԥа
Сергеи Арушьан-иԥа Агындиа (; , Ԥақәашь ақыҭа, Очамчыра араион, Аԥснытәи АССР) — Аԥсуа шәҟәыҩҩы, поет, журналист. Абиографиа Диит 1953 шықәса ԥхынгәымза 8 рзы Ԥақәашь ақыҭа Очамчыра араион. 1971 шықәсазы дҭалоит А.М.Горки ихьӡ зху Аҟәатәи аҳәынҭқарратә институт аФилолотиатә Факультет, далгоит 1976 шықәсазы. Абиблиографиа Акьыԥхь аҿы - 1972 шықәса инаркны. Мышкызны. Аҟәа, 1996 шықәса. Алитература Азхьарԥшқәа Агындиа Сергей Арушанович Гиндия (Агындиа) Сергей Арушанович Агындиа Сергеи Арушьан-иԥа Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Аԥсны апоетцәа Аԥсны ажурналистцәа Агындиаа 1953 шықәсазы ииз Ԥхынгәымза 8 рзы ииз
24322
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D3%99%D1%8B%D2%B5%D0%BD%D0%B8%D0%B0%2C%20%D0%A1%D0%B5%D1%80%D0%B3%D0%B5%D0%B8%20%D0%9C%D0%B8%D1%85%D0%B0%D0%B8%D0%BB-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Кәыҵниа, Сергеи Михаил-иԥа
Сергеи Михаил-иԥа Кәыҵниа (, Аҭара аҟыта Очамчыра араион — ) — Аԥсны ажурналист. Абиографиа Диит 1927 шыкәса лаҵарамза 16 рзы Аҭара аҟыта Очамчыра араион. 1947 шықәсазы далгоит Аҟәатән аҳәынҭқарратә педагогтә училишьче. 1948 шықәсазы дҭалоит Аҟәатәи аҳәынҭқарратә педагогтә институт, ихиркәшоит 1952 шықәсазы. 1972-1992 шықәсқәа рзы агазет «Аԥсны Каԥшь» (нас «Аԥсны») даредактор хадоуп. 1972 шықәса раахыс Аԥсны ажурналистцәа Реидгыла аусбарҭа дахантәаҩуп. Акьыԥхь аҿы дцәырҵхьеит апиесса кьаҿқәа равторк иаҳасабала. Алитература Азхьарԥшқәа Зантария о Сергее Квициния: возродил Союз журналистов Абхазии. Спутник Аԥсны. . Онлаин Аԥсны ажурналистцәа Кәыҵниаа 1927 шықәсазы ииз Лаҵарамза 16 рзы ииз 2018 шықәсазы иԥсыз Жьҭаарамза 24 рзы иԥсыз
24323
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%80%D1%86%D1%8B%D1%86%D4%A5%D2%B3%D0%B0%2C%20%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%BB%D0%B0%20%D0%A3%D1%80%D1%81%D2%9F%D0%B0%D0%BD-%D0%B8%D4%A5%D2%B3%D0%B0
Барцыцԥҳа, Белла Урсҟан-иԥҳа
Белла Урсҟан-иԥҳа Барцыц-ԥҳа (; , Бзыԥҭа ақыҭа, Гагра араион) — Аԥсны апоет, апублицист, ажурналист, аус луан корреспондентс агазеҭи арадиои рҿы. Абиографиа Диит 1945 щықәса жәабранмза 23 рзы Бзыԥҭа ақыҭа Гагра араион. 1969 щықәсазы дҭалоит А.М.Горки ихьӡ зху Аҟәатәи аҳәынҭқарратә институт, далгоиг 1974 щықәсазы. Акьыԥхь аҿы дцәырҵуит 1970ш. рзы. Белла Барцыцԥҳа лҩымҭақәа ирныԥшуеит ауаа раҳаҭырқәҵареи рыбзиабареи; иҿацоу лпоезиа (ллира), ибеиоу амилаҭтә поезиатә цәаҩа ахоуп. Амилаҭ цәа зыҟәну лцәаҳәақәа, дыззаҭгыло ауаҩы инхашәа-чашәа, ауаатәыҩса рԥеиԥш азхәыцра уҳәа зегьы лара лпоезиа иазааигәанатәуеит, идеилнаркаауеит аҵакы. Акьыԥхь аҟны - 1981 щықәса инаркны. Абиблиографиа Аӡыхь хәыҷы. аҟәа, 1983 щықәса. ашьыжь. аҟәа, 1983 щықәса. Ашьац иаҵәа. Аҟәа, 1988 щықеәса. Алитература Барцыц Б.У. Утро: стихотворения. - Сухум: Алашара, 1983. Барцыц Б.У. Родничок: стихотворения. - Сухум: Алашара, 1981. Азхьарԥшқәа Барцыц Белла Урыскановна Барцыц Белла Урысҟан-иԥҳа Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Аԥсны апоетцәа Барцыцаа 1945 шықәсазы ииз Жәабранмза 23 рзы ииз
24324
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D2%AD%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%B0%2C%20%D0%90%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%20%D0%9A%D1%8C%D1%8B%D0%BD-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Багаҭелиа, Анатоли Кьын-иԥа
Анатоли Кьын-иԥа Багаҭелиа (, Оҭҳара акыҭа, Гәдоуҭа араион — ) — Аԥсны ашәҟәыҩҩы. Абиографиа Диит 1940 шыскәсазы Оҭҳара акыҭа Гәдоуҭа араион. Аҵара иҵон А. М. Горки ихьӡ зхыз Аҟәатәи аҳәынҭқарратә педагогтә институт аҿы. Акьыԥхь аҿы дцәырҵит а-60-тәи ашықәсқәа рзы. Дышқәыԥшӡаз иԥсҭазаара далҵит. Идунеи аниԥсах ашьҭахь ауп иҩымҭақәәа еидызкылаз иеизга анҭыԥ. Иҿыхаз ааԥын. Аҟәа, 1970 шыкәса. Абиблиографиа Иҿыхаз ааԥын. Ажәеинраалақәа. – Аҟәа, «Алашара», 1970 Алитература Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Аԥсны апоетцәа Багаҭелиаа 1940 шықәсазы ииз 2007 шықәсазы иԥсыз Лаҵарамза 21 рзы иԥсыз
24326
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D0%BB%D2%AD%D0%B5%D0%B8%D0%B1%D0%B0%2C%20%D0%90%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%20%D0%94%D0%B0%D1%80%D1%81%D0%BC%D0%B0%D0%BD-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Алҭеиба, Анатоли Дарсман-иԥа
Анатоли Дарсман-иԥа Алҭеиба (, Ҷлоу ақыҭа, Очамчыра араион) — Аԥсуа шәҟәыҩҩы, поет, шәаҳәаҩы, композитор. Абиографиа Диит 1965 шықәса жәабранмза 25 рзы Очамчыра араион Ҷлоу ақыҭа. 1984 шықәсазы далгоит А. Чачба ихЬӡ зху Аҟәатәи асахьаркыратә училишьче, 1988 шықәсазы – Аҟәатәи амузыкатә училишьче. Акьыԥхь аҿы дцәырҵит 1981 шықәсазы. Абиблиографиа Ахәарашәа, Акәа. 1994 шықәса. Алитература Алтейба А.Д. Песнь ранения: стихи, песни, переводы. - Сухум, 1994. «Мы приехали с песнями, а в них тепло, любовь»//РА. - 2009. - 16-17 апр., - С.5. Азхьарԥшқәа АКРЫЗҴАЗКУА АРЫЦХӘҚӘА РАМЗАР 2015ш. с. 32. Анатоли Алҭеиба YouTube официалтә исаит. Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Аԥсны апоетцәа Аԥсны акомпозиторцәа Аԥсны ашәаҳәаҩцәа Алҭеиаа 1965 шықәсазы ииз Жәабранмза 25 рзы ииз
24327
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D1%88%D3%99%D1%80%D0%B8%D0%B0%2C%20%D0%98%D0%BB%D0%B8%D0%B0%20%D2%B2%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80%D2%AD-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Лашәриа, Илиа Ҳазарҭ-иԥа
Илиа Ҳазарҭ-иԥа Лашәриа (; диит , Кәтол, Очамчыра араион) — Аԥсны ашәҟәыҩҩы. Абиографиа Диит 1931 шықәса ажьырныҳәамза 12 рзы Кәтол ақыҭа Очамчыра араион. 1954 шықәсазы дҭалоит А. М. Горки ихьӡ зху Аҟәатәи аҳәынҭқарратә педагогтә институт, далгоит 1959 шықәсазы. Акьыԥхь аҿы - 1955 шықәса инарқны. Абиблиографиа Сгәыӷрақәа рыҳрақәа. Ақәа, 1979 шықәса. Сқәыпшра акәымжәы. Ақәа, 1981 шықәса. Хратәыла аҿыҳара. Ақәа, 1986 шықәса. Смаҳе. Ақәа, 1988 шықәса. Аԥсҭазаара аидаураҿ. Ақәа, 1991 шықәса. Алитература Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Аԥсны апоетцәа Лашәриаа 1931 шықәсазы ииз Ажьырныҳәамза 12 рзы ииз
24328
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D1%80%D0%B0%D1%81%D2%9B%D3%99%D1%83%D0%B0%2C%20%D0%93%D1%8C%D0%B0%D1%80%D0%B3%D1%8C%20%D0%9C%D0%B0%D1%85%D0%B0%D0%B7-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Нарасқәуа, Гьаргь Махаз-иԥа
Гьаргь Махаз-иԥа Нарасқәуа (; , Ԥакәашь ақыҭа, Очамчыра араион — ) — Аԥсуа шәҟәыҩҩы, апоет. Абиографиа Диит 1936 шықәса цәыббрамза 25 рзы Ԥакәашь ақыҭа Очамчыра араион. Иԥсҭазаара далҵит 2004 ш-азы. 1958 шықәсазы дҭалеит А. М. Горки ихьӡ зху Аҟәатәи аҳәынҭқарратә педагогтә институт, далгеит 1961 шықәсазы. Абиблиографиа Сара сыламыс. Аҟәа, 1979 шықәса. Сыбзибара. Аҟәа, 1988 шықәса. Алитература Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Аԥсны апоетцәа Нарасқәуаа 1936 шықәсазы ииз Цәыббрамза 25 2004 шықәсазы иԥсыз
24330
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D4%A5%D2%B3%D0%B0%D0%B7%D0%BE%D1%83%2C%20%D0%92%D0%B0%D1%85%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B3%20%D0%92%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%B8%D0%BC%D0%B8%D1%80-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Аԥҳазоу, Вахтанг Владимир-иԥа
Вахтанг Владимир-иԥа Аԥхазоу (; , Кындыӷ ақыҭа, Очамчыра араион, Аԥснытәи АССР) — Аԥсуа шәҟәыҩҩы, поет, журналист. Абиографиа Диит 1958 шықәса цәыббрамза 29 рзы Кындыӷ ақыҭа Очамчыра араион. 1976 шықәсазы дҭалоит А. М. Горки ихьӡ зху Аҟәатәи аҳәынҭқарратә педагогтә институт. Далгоит 1981 шықәсазы. Абиблиографиа Еимгеимцарак. Ажәеинраалақәа. Аҟәа, 1989. Кындыӷ – имӷьац ахәрақәа. Астатиақәеи аочеркқәеи. Аҟәа, 1998 Аешьа илакҭа. Ажәеинраалақәа. Аҟәа,2000 Амцахара аамҭа. Астатиақәеи аочеркқәеи. Аҟәа, 2002 Ахьышьҭрахь амҩа. Астатиақәеи аочеркқәеи. Аҟәа, 2004 Мышьҭабзиа. Ажәеинраалақәа. Аҟәа,2005 Амҩақәа ахьеихало. Асахьаркыратә-публицистикатә очеркқәа. Аҟәа, 2006 Аӡышхәа. Ажәеинраалақәа. Аҟәа, 2008 Аӡха. Ажәеинраалақәа. Аҟәа, 2011 Зымцахә еиқәу. Ажәеинраалақәеи апоемеи. Аҟәа, 2015 Сразҟы иалоу. Ажәеинраалақәеи апоемеи. Аҟәа, 2018 Родник бессмертия. Ажәеинраалақәа. Москва, 2018 Амцахара аамҭа. Астатиақәеи аочеркқәеи. Сҭампыл, 2013 Алитература Азхьарԥшқәа Абхазоу Вахтанг Владимирович Аԥҳазоу Вахтанг Владимир-иԥа Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Аԥсны апоетцәа Аԥсны ажурналистцәа 1958 шықәсазы ииз Цәыббрамза 29 рзы ииз
24331
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D0%BD%D2%AD%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%B0%2C%20%D0%93%D1%8C%D0%B0%D1%80%D0%B3%D1%8C%20%D0%9D%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Занҭариа, Гьаргь Нестор-иԥа
Гьаргь Нестор-иԥа Занҭариа (, Тамшь ақыҭа, Очамчыра араион, Қырҭтәылатәи ССР — ) — Аԥсны ашәҟәыҩҩы. Абиографиа Диит 1928 шықәса нанҳәамза 12 рзы Очамчыра араион Тамшь ақыҭа. Ипсҭазаара далҵит 1999 ш-азы. 1948 шықәсазы дҭалоит Кәбантәи аҳәынҭқарратә медицинатә институт, далгоит 1954 шықәсазы. Амедицинатә наукақәа дыркандидатын, ддоцентын. Абиблиографиа Еиҵамха иашәа. Ақәа, 1980 шықәса. Аҭаҭлакәаз. Ақәа, 1981 шықәса. Анбан аҳҭысқәа. Ақәа, 1985 шықәса. Акәашацәа. Ақәа, 1991 шықәса. Алитература Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Аԥсны апоетцәа Занҭариаа 1928 шықәсазы ииз Нанҳәамза 12 рзы ииз 1999 шықәсазы иԥсыз
24332
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D2%B6%D0%BA%D0%B0%D0%B4%D1%83%D0%B0%2C%20%D0%90%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%B8%20%D0%90%D0%BB%D1%8B%D2%9B%D1%8C%D1%81%D0%B0-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Ҷкадуа, Анатоли Алықьса-иԥа
Анатоли Алықьса-иԥа Ҷкадуа (; , Тҟәарчал, Аԥснытәи АССР) — Аԥсуа шәҟәыҩҩы, апоет. Абиографиа Диит 1952 шықәса жьҭаарамза 24 рзы Тҟәарчал ақалақь вҿы. 1974 шықәсазы дҭалоит Аҟәатәи аҳәынҭқарратә педагогтә институт, далгоит 1979 шықәсазы. Абиблиографиа Акьыԥхь аҿы дцәырҵит 1970 шықәсазы. Абзиабареи амшынию Аҟәа, 1983 шықәса. Алитература Азхьарԥшқәа СОЛЬ ЗЕМЛИ Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Аԥсны апоетцәа Ҷкадуаа 1952 шықәсазы ииз Жьҭаарамза 24 рзы ииз
24333
https://ab.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B0%D1%80%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B0%2C%20%D0%91%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%81%20%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8%D0%BD-%D0%B8%D4%A5%D0%B0
Зарданиа, Борис Константин-иԥа
Борис Константин-иԥа Зарданиа (, Калдахәара ақыҭа, Гәдоуҭа араион, Аԥснытәи АССР — , Афон Ҿыц, Гәдоуҭа араион, Аԥснытәи АССР) — Аԥсны ашәҟәыҩҩы. Абиографиа Диит 1937 шыскәса нанҳәамза 20 рзы Гәдоуҭа араион Калдахәара ақыҭа. Иԥсҭазаара далҵит 1984 шықәсазы. 1958 шықәсазы Гәдоуҭатәи ахәбатәи абжьаратә школ даналга, дҭалоит А. М. Горки ихьӡ зху Аҟәатәи аҳәынҭқарратә педагогтә институт афилологиатә факультет, далгоит 1963 шыскәсазы. Аус иуан Аԥсны аҩнуҵҟаҭәи аускәа рминистрра асистемаҿ, иман акапитан ичын. Абиблиографиа Сымшқәа рыбжьы. Аҟәа, 1981 шыкәса. Алитература Аԥсны ашәҟәыҩҩцәа Аԥсны апоетцәа Зарданиаа 1940 шықәсазы ииз Нанҳәамза 20 рзы ииз 1984 шықәсазы иԥсыз Ԥхынҷкәынмза 24 рзы иԥсыз