translation
translation |
|---|
{
"az": "bunlardan 3,000 qədəri uçur . təbii ki , bunlardan biri dünyanın ətrafında uçan , voyager . 1982-ci ildə bu ankı şirkətim olan ikinci bir şirkət qurdum .",
"en": "and some 3,000 of those are flying . of course , one of them is around the world voyager . i founded another company in '82 , which is my company now ."
} |
{
"az": "və biz 1982-bəridir hər il yeni bir neçə cür təyyarə inkişaf etdirdik .",
"en": "and we have developed more than one new type of airplane every year since 1982 ."
} |
{
"az": "bunlardan bir çoxunu sizə bu cədvəldə gösteremeyeceğim .",
"en": "and there 's a lot of them that i actually ca n't show you on this chart ."
} |
{
"az": "inanıram ki , gəlmiş keçmiş hazırlanan ən təsir edici təyyarə ilk əməliyyat jetten 10 il sonra hazırlandı .",
"en": "the most impressive airplane ever , i believe , was designed only a dozen years after the first operational jet ."
} |
{
"az": "paslanıncaya qədər istifadədə qaldı , və sonra istifadədən çıxarıldı .",
"en": "stayed in service till it was too rusty to fly , taken out of service ."
} |
{
"az": "biz bunu 98-ci ildə , bu təyyarəni 56'da inkişaf etdirilmiş bir şeyə geri çevirdik . nə ?",
"en": "we retreated in '98 back to something that was developed in '56 . what ?"
} |
{
"az": "inanıram ki , gəlmiş keçmiş ən təsir edici kosmos gəmisi grumman lunar lander'di . bu şey - bildiyiniz kimi , aya eniş etdi və aydan cəhd etdi , həm də heç bir tamirata ehtiyac duymadan . - bu harkulade şey .",
"en": "the most impressive spaceship ever , i believe , was a grumman lunar lander . it was a — you know , it landed on the moon , take off of the moon , did n't need any maintenance guys — that 's kind of cool ."
} |
{
"az": "bu tutumumuzu itirdik . bunu 1972 də tərk etdik .",
"en": "we 've lost that capability . we abandoned it in '72 ."
} |
{
"az": "bu vasitə qaqarinin 1961-ci ildə kosmosa ilk uçuşunda üç il sonra hazırlandı .",
"en": "this thing was designed three years after gagarin first flew in space in 1961 ."
} |
{
"az": "üç il . və bunu indi edə bilmirik .",
"en": "three years , and we ca n't do that now . crazy ."
} |
{
"az": "delice . qısaca yenililik döngülerinden , inkişaf edən şeylərdən , yüksək fəaliyyətdə çalışan və sonra istifadə xarici qalıb , yeni birşeylerle dəyişdirilən şeylərdən bəhs etmək istəyirəm .",
"en": "talk very briefly about innovation cycles , things that grow , have a lot of activity ; they die out when they 're replaced by something else ."
} |
{
"az": "bunlar hər 25 ildə yaşanan şeylər .",
"en": "these things tend to happen every 25 years ."
} |
{
"az": "40 il aralıqlarla . bu cümləni hər cür texnologiyaya istifadə edə bilərsiniz . burada maraqlı olan şey - bu yenilik döngülerinin sürət - bağışlayarsınız - yüksək-sürət səyahəti başlığı altına düşür olması . lakin burada belə bir şey yox .",
"en": "40 years long , with an overlap . you can put that statement on all kinds of different technologies . the interesting thing — by the way , the speed here , excuse me , higher-speed travel is the title of these innovation cycles . there is none here ."
} |
{
"az": "bu iki təyyarə 1958-ci ildə edilmiş dc8 ilə eyni sürət kapasine sahib .",
"en": "these two new airplanes are the same speed as the dc8 that was done in 1958 ."
} |
{
"az": "problem bu ... əgər dövlət çıxarıb , dövlət kullanırsanız yenilik dövrləri meydana gəlməz .",
"en": "here 's the biggie , and that is , you do n't have innovation cycles if the government develops and the government uses it ."
} |
{
"az": "bilərsiniz , buna ən uyğun nümunə təbii ki darpa dəqiq .",
"en": "you know , a good example , of course , is the darpa net ."
} |
{
"az": "kompüterlər əvvəl orduda istifadə edildi , sonra maliyyə nazirliyində .",
"en": "computers were used for artillery first , then irs ."
} |
{
"az": "amma , ən yüksək hərəkətlilik və fayda sıra bizə gəlincə yaşandı . özəl sektorun etməsi lazım .",
"en": "but when we got it , now you have all the level of activity , all the benefit from it . private sector has to do it ."
} |
{
"az": "bunu yadınızda saxlayın . yenililiği - kosmosdakı yenililik döngülerini araşdırdım , və heç bir şey tapa bilmədim .",
"en": "keep that in mind . i put down innovation — i 've looked for innovation cycles in space ; i found none ."
} |
{
"az": "ilk il , qaqarinin kosmosa getməsiylə başladı və bunu həftələr sonra alan shephard izlədi . o ilk il yalnız beş kosmos uçuşu edildi .",
"en": "the very first year , starting when gagarin went in space , and a few weeks later alan shepherd , there were five manned space flights in the world — the very first year ."
} |
{
"az": "2003-cü ildə abş-ın kosmosa göndərdiyi hər kəs öldü .",
"en": "in 2003 , everyone that the united states sent to space was killed ."
} |
{
"az": "2003-cü ildə cəmi üç və ya dörd uçuş edildi .",
"en": "there were only three or four flights in 2003 ."
} |
{
"az": "2004-cü ildə yalnız iki uçuş edildi : beynəlxalq kosmos stansiyasına olan iki rus soyuz uçuşu . və mən mojave'de cəmi beş uçuş rəqəminə çata bilmək üçün bir neçə düzinelik ekibimle , üç uçuş etdim ki bu rəqəm 1961-ci ildəki rəqəmin eynisi .",
"en": "in 2004 , there were only two flights : two russian soyuz flights to the international manned station . and i had to fly three in mojave with my little group of a couple dozen people in order to get to a total of five , which was the number the same year back in 1961 ."
} |
{
"az": "hər hansı bir irəliləyiş yox . heç bir hərəkətlilik yox . heç bir şey olmur .",
"en": "there is no growth . there 's no activity . there 's no nothing ."
} |
{
"az": "bu şəkil spaceshipone ( kosmos vasitəsi 1 ) -dən alınmış bir şəkil .",
"en": "this is a picture here taken from spaceshipone ."
} |
{
"az": "bu şəkil , yörüngedeyken alınmış bir şəkil .",
"en": "this is a picture here taken from orbit ."
} |
{
"az": "məqsədimiz bu resimdekileri görməkdən zövq alınacaq etmək",
"en": "our goal is to make it so that you can see this picture and really enjoy that ."
} |
{
"az": "bunu yarı-orbitdən uçaraq necə kifayət qədər etibarlı bir şəkildə - ya da heç olmasa ilk çağlardakı təyyarələr qədər etibarlı bir şəkildə - edilə bilirik .",
"en": "we know how to do it for sub-orbital flying now , do it safe enough — at least as safe as the early airlines — so that can be done ."
} |
{
"az": "sanaram bir az kiçik bir şirkət olaraq bunu edəcək cəsarəti səbəb tapdığımızı izah etmək istəyirəm .",
"en": "and i think i want to talk a little bit about why we had the courage to go out and try that as a small company ."
} |
{
"az": "yaxşı , ilk olaraq , bundan sonra nə olacaq ?",
"en": "well , first of all , what 's going to happen next ?"
} |
{
"az": "ilk sənaye çox yüksək həcmə sahib olacaq : bir çox oyunçu olacaq .",
"en": "the first industry will be a high volume , a lot of players ."
} |
{
"az": "daha keçən həftə yeni bir şirkət açıqlandı .",
"en": "there 's another one announced just last week ."
} |
{
"az": "və ilk alan yarı-orbit olacaq . yarı-orbit olmasının səbəbi vətəndaş cəmiyyəti orbitə qədər kifayət qədər etibarlı bir şəkildə uçurmaq üçün hələ bir həll yoxdur . dövlətlər bunu - üç dövlət bunu 45 ildir edir , amma hələ daha atmosferi aşan insanların yüzdə dördü ölür .",
"en": "and it will be sub-orbital . and the reason it has to be sub-orbital is , there is not solutions for adequate safety to fly the public to orbit . the governments have been doing this — three governments have been doing this for 45 years , and still four percent of the people that have left the atmosphere have died ."
} |
{
"az": "belə bir təhlükəsizlik statistics olan bir şirkəti işlətmək istəməzsiniz .",
"en": "that 's — you do n't want to run a business with that kind of a safety record ."
} |
{
"az": "həcm çox yüksək olacaq ; biz tərəfindən 2020-ci ilə qədər 100,000 qədər adam kosmosa uçacaq .",
"en": "it 'll be very high volume ; we think 100,000 people will fly by 2020 ."
} |
{
"az": "sizə bunun nə vaxt başlayacağını deyə bilmərəm çünki rakiplerimin proqramımız öyrənmələrini istəmirəm .",
"en": "i ca n't tell you when this will start , because i do n't want my competition to know my schedule ."
} |
{
"az": "amma bunun başladığı zaman , problemlərimizə həllər tapacağıq . və sürətli bir şəkildə , yörüngemizde otellər görəcəksiniz .",
"en": "but i think once it does , we will find solutions , and very quickly , you 'll see those resort hotels in orbit ."
} |
{
"az": "və bu çox asan ola biləcək bir şey , yəni ayın ətrafında bir dövr ataraq və gözəl mənzərəsini görürmek . və bu çox zövqlü olacaq .",
"en": "and that real easy thing to do , which is a swing around the moon so you have this cool view . and that will be really cool ."
} |
{
"az": "ayın atmosferi olmadığı üçün - bir ellips orbiti edərək 10 addımla onu itirə bilərsiniz .",
"en": "because the moon does n't have an atmosphere — you can do an elliptical orbit and miss it by 10 feet if you want ."
} |
{
"az": "ah , bu çox əyləncəli olacaq .",
"en": "oh , it 's going to be so much fun ."
} |
{
"az": "( kahkalar ) ok. tənqidçilərinin deyir ki `¨ hey , rutan yalnız milyarderlər aldığı pulu milyarderləri bahalı zövqləri üçün xərcləyir . ¨",
"en": "`` ( laughter ) ok. my critics say , `` '' hey , rutan 's just spending a lot of these billionaires ' money for joyrides for billionaires . ''"
} |
{
"az": "bu da nəyin nəsi ? bu bir nəqliyyat sistemi deyil , bir növ əyləncə . ¨ köhnədən bu tənqidlərdən çox narahat olardım , amma sonradan düşünməyə başladım , və dedim ki , dur bir dəqiqə . ilk apple kompüterimi 1978'te satın aldım və satın alma səbəbim isə ¨ mənim bir kompüterim var , və sənin yox ¨ deyebilmek üçün idi .",
"en": "`` what 's this ? this is not a transportation system ; it 's just for fun . '' '' and i used to be bothered by that , and then i got to thinking , well , wait a minute . i bought my first apple computer in 1978 and i bought it because i could say , `` '' i got a computer at my house and you do n't . ''"
} |
{
"az": "¨ nə üçün istifadə edirsən ? ¨ gelsene , frogger oynayabiliyorsun ¨ ok .",
"en": "`` 'what do you use it for ? ' come over . it does frogger . '' '' ok . ''"
} |
{
"az": "( qəhqəhələr ) bankın və ya lockheed'in kompüteri deyil , amma ev kompüteri oyunlar üçün yaradılmışdı .",
"en": "( laughter ) not the bank 's computer or lockheed 's computer , but the home computer was for games ."
} |
{
"az": "on il boyunca əyləncə üçün idi - və nə üçün olduğunu bilmirdik .",
"en": "for a whole decade it was for fun — we did n't even know what it was for ."
} |
{
"az": "amma olan bu idi , sahib olduğumuz bu böyük sənaye böyük inkişaf , böyük irəliləmə , tutum və sairə kifayət qədər evə çatınca , yeni bir icad üçün hazır idik .",
"en": "but what happened , the fact that we had this big industry , big development , big improvement and capability and so on , and they get out there in enough homes — we were ripe for a new invention ."
} |
{
"az": "bu icad yaradıcıları bu tamaşaçıların arasında .",
"en": "and the inventor is in this audience ."
} |
{
"az": "interneti al gore icad etdi , və buna görə bütün bir ildir istifadə etdiyimiz bir şey - bağışlayarsınız , on illik əyləncə aracımız , herşeryimiz halına gəldi - ticaretimiz , araşdırmamız iletişimimiz , və , əgər google işçilərinə bir neçə həftə sonu düşünmək üçün icazə versək , bu siyahıya bir neçə şey daha əlavə edə bilər . və çox uzaq olmayan bir gələcəkdə uşaqlarımızı köhnədən evlərimizdə kompüterlərimizi olmadığına inandıramayacağız",
"en": "al gore invented the internet and because of that , something that we used for a whole year — excuse me — a whole decade for fun , became everything — our commerce , our research , our communication and , if we let the google guys think for another couple weekends , we can add a dozen more things to the list . ( laughter ) and it wo n't be very long before you wo n't be able to convince kids that we did n't always have computers in our homes ."
} |
{
"az": "qısacası , əyləncə müdafiə oluna bilər .",
"en": "so fun is defendable ."
} |
{
"az": "tamam , indi sizə bir az qarışıq bir cədvəl göstərmək istəyirəm , bunlar mənim tahminimce olacaq olan şeylər .",
"en": "ok , i want to show you kind of a busy chart , but in it is my prediction with what 's going to happen ."
} |
{
"az": "bu vaxt bir mövzu daha səthə çıxır .",
"en": "and in it also brings up another point , right here ."
} |
{
"az": "önə çıxan bir qrup insan var , və bunların bir çoxunu tanımasam da qarşıya çıxanların hamısı üç ilə 15 yaşlarındaykən , yəni daha çox kiçikkən bizim yörüngemize və aya getdiyimiz o zaman dilimindən esinlendiler .",
"en": "there 's a group of people that have come forward — and you do n't know all of them — but the ones that have come forward were inspired as young children , this little three- to 15-year-old age , by us going to orbit and going to the moon here , right in this time period ."
} |
{
"az": "paul allen , elan musk , richard branson , jeff bezos , bu anda rusların yarı-orbit şeyini ödəyən ansari ailəsi , bob bigelow , xüsusi kosmos stansiyası , və carmack .",
"en": "paul allen , elan musk , richard branson , jeff bezos , the ansari family , which is now funding the russians ' sub-orbital thing , bob bigelow , a private space station , and carmack ."
} |
{
"az": "bu insanlar pullarını maraqlı bir sahəyə yatırdır , və məncə pullarını daha yaxşı bir cib telefonu və ya başqa bişe yatırtmaqdan çox daha yaxşı edirlər . amma onlar pullarını çox [ aydın olmayan ] sahələrə qoymaları bizim tutumumuzu yüksəldəcək , və bizi sıradakı böyük şeyə istiqamətləndirəcək və keşfetmemizi təmin edəcək . və sanaram sonunda bu bizim kolonileşmemizi və yokolmamamızı təmin edəcək .",
"en": "these people are taking money and putting it in an interesting area , and i think it 's a lot better than they put it in an area of a better cell phone or something — but they 're putting it in very — areas and this will lead us into this kind of capability , and it will lead us into the next really big thing and it will allow us to explore . and i think eventually it will allow us to colonize and to keep us from going extinct ."
} |
{
"az": "onlar böyük irəliləyişlərin esinlendiler . amma ondan sonra olan irəliləmələrə baxın .",
"en": "they were inspired by big progress . but look at the progress that 's going on after that ."
} |
{
"az": "bir neçə dənə nümunə vardı .",
"en": "there were a couple of examples here ."
} |
{
"az": "əsgərlərin - ən yüksək performanslı təyyarəsi sr71di . bütün bir həyat dövrünü tamamladı , uçamayacak qədər paslandı və sonra kullanımdışı buraxıldı . concord , təyyarə səyahəti sürətini iki qatına çıxartdı .",
"en": "the military fighters had a — highest-performance military airplane was the sr71 . it went a whole life cycle , got too rusty to fly , and was taken out of service . the concorde doubled the speed for airline travel ."
} |
{
"az": "həyat dövrünü heç rəqibi olmadan tamamladı ; xidmət xarici buraxıldı . və yenidən burada sıkıştık qaldıq . 1950 sahib olduğumuz hərbi və ticarət tutum seviyesindeyiz .",
"en": "it went a whole life cycle without competition , took out of service . and we 're stuck back here with the same kind of capability for military fighters and commercial airline travel that we had back in the late '50s ."
} |
{
"az": "amma uşaqlarımızı esindirebilecek bir şey var -",
"en": "but something is out there to inspire our kids now ."
} |
{
"az": "yəni əgər indi bir körpəniz , və ya on yaşında bir uşağınız varsa .",
"en": "and i 'm talking about if you 've got a baby now , or if you 've got a 10-year-old now ."
} |
{
"az": "bu sahədə həqiqətən maraqlı bir şey olacaq .",
"en": "what 's out there is there 's something really interesting going to happen here ."
} |
{
"az": "çox qısa bir zaman içərisində , bu an funksiyaları olan hər hansı bir yüksək performanslı hərbi təyyarədən daha sürətli , və daha yüksəyə uçmaq üçün bilet ala biləcəksiniz . bu daha əvvəl heç olmadı .",
"en": "relatively soon , you 'll be able to buy a ticket and fly higher and faster than the highest-performance military operational airplane . it 's never happened before ."
} |
{
"az": "burada bu cür bir performansla ilişib qalmış olmaları şey üzündən , bilərsiniz , döyüşü 12 dəqiqədə qazana bilərsiniz , niyə daha yaxşı bir şey diləməniz ki ?",
"en": "the fact that they have stuck here with this kind of performance has been , well , you know , you win the war in 12 minutes ; why do you need something better ?"
} |
{
"az": "amma sizlər yaxında biletlerinizi satın alıb , yarı-orbit uçuşlarla uçmağa başlayınca ... gözləyin bir dəqiqə nə olur burda , hərbi maşınlarımız olacaq ki yarı orbit kağasiteye sahib və sanaram yaxında ...",
"en": "but i think when you guys start buying tickets and flying sub-orbital flights to space , very soon — wait a minute , what 's happening here , we 'll have military fighters with sub-orbital capability , and i think very soon this ."
} |
{
"az": "amma maraqlı olan tərəfi , ilk gedəcək olanların ticarət adamların olması .",
"en": "but the interesting thing about it is the commercial guys are going to go first ."
} |
{
"az": "tamam , mən səbirsizliklə deylim ki ¨ yeni kapitalist kosmos yarışını ¨ gözləməkdə",
"en": "`` ok , i look forward to a new `` '' capitalist 's space race , '' '' let 's call it . ''"
} |
{
"az": "1960lardaki kosmos yarışı bildiyi kimi prestijli əlaqədar çinki aşılması lazım olan iki dönüş notasını itirdik",
"en": "you remember the space race in the '60s was for national prestige , because we lost the first two milestones ."
} |
{
"az": "texniki olaraq kaybetmedik.bu təchizata sahib olduğumuz üçün bir şeyi orbitə qoymaq üçün von braunun uçurtmasına icazə verdik , ki əslində bunun bir texniki itkin olduğunu savunamazsınız .",
"en": "we did n't lose them technically . the fact that we had the hardware to put something in orbit when we let von braun fly it — you can argue that 's not a technical loss ."
} |
{
"az": "sputnik texniki bir itkin deyildi , amma prestij kaybıydı .",
"en": "sputnik was n't a technical loss , but it was a prestige loss ."
} |
{
"az": "amerika - dünya amerikanın texnologiya lideri olmadığını gördü və bu çox güclü bişeydi .",
"en": "america — the world saw america as not being the leader in technology , and that was a very strong thing ."
} |
{
"az": "gagarinden həftələr sonra alan shepherd'i uçurttuk aylar və ya illər sonra deyil . yəni bu potensiala sahib idilər .",
"en": "and then we flew alan shepherd weeks after gagarin , not months or decades , or whatever . so we had the capability ."
} |
{
"az": "amma amerika itirdi . biz itirdik . və buna görə , bunu qurtarmaq üçün böyük bir sıçrama etdik .",
"en": "but america lost . we lost . and because of that , we made a big jump to recover it ."
} |
{
"az": "amma işin maraqlı yanı , ruslara qarşı ilk dönüş nöqtələrində hələ hazırda itirmiş olmamızdı .",
"en": "well , again , what 's interesting here is we 've lost to the russians on the first couple of milestones already ."
} |
{
"az": "amerikada ticarət olaraq kosmosa uçmaq üçün bilet ala bilməzsiniz - bunu edə bilməzsiniz . amma bunu rusiyada edə bilərsiniz .",
"en": "you can not buy a ticket commercially to fly into space in america — ca n't do it . you can buy it in russia ."
} |
{
"az": "rus aksesuarlarının uca bilərsiniz . bütün bunlar mövcud çünki rus kosmos proqramı aclıqdan ölür və onların kreslolarında birini 20 milyon dollara satın almaq yaxşı ...",
"en": "you can fly with russian hardware . this is available because a russian space program is starving , and it 's nice for them to get 20 million here and there to take one of the seats ."
} |
{
"az": "bu tamamilə ticarari . buna kosmos turizmi də deyə bilərik . ayrıca , ayın ətrafında dövr atmaq üçün bir gəzinti təşkil , eynilə apollo sekiz'in etdiyi kimi .",
"en": "it 's commercial . it can be defined as space tourism . they are also offering a trip to go on this whip around the moon , like apollo 8 was done ."
} |
{
"az": "100 milyon dollar - hey , aya gedə bilərəm .",
"en": "100 million bucks — hey , i can go to the moon ."
} |
{
"az": "amma bilirsiniz , 60larda kosmos yarışı sürərkən ilk kapitalistik edilə şeyin rus vasitələrin aya getmək üçün bilet almaq ola biləcəyini düşünebilirmiydiniz ?",
"en": "but , you know , would you have thought back in the '60s , when the space race was going on , that the first commercial capitalist-like thing to do to buy a ticket to go to the moon would be in russian hardware ?"
} |
{
"az": "və yaxşı , aya gedən rus vasitələrinin yolclarının içindəkilərin rus olmayacağını siz və ya ruslar düşünə idimi ? bəlkə yaponlar ya da amerikan milyarderləri ola bilər amma bu çox qəribə , bilirsiniz , həqiqətən .",
"en": "and would you have thought , would the russians have thought , that when they first go to the moon in their developed hardware , the guys inside wo n't be russians ? maybe it 'll probably be a japanese or an american billionaire ? well , that 's weird : you know , it really is ."
} |
{
"az": "herneyse , mən onları yenə yenmemiz lazım olduğu kanısındayım .",
"en": "but anyway , i think we need to beat them again ."
} |
{
"az": "məncə çox amma çox müvəffəqiyyətli bir xüsusi kosmos təyyarə sənayesi quracağıq . ilk olanın biz və ya başqası olması əhəmiyyətli deyil .",
"en": "i think what we 'll do is we 'll see a successful , very successful , private space flight industry . whether we 're first or not really does n't matter ."
} |
{
"az": "ruslar əslində concorde'dan əvvəl süpersonik bir vasitə uçurttular .",
"en": "the russians actually flew a supersonic transport before the concorde ."
} |
{
"az": "və ondan sonra bir neçə yük təyyarəsi uçurttular və sonra xidmət xarici buraxdılar .",
"en": "and then they flew a few cargo flights , and took it out of service ."
} |
{
"az": "sanaram bənzər paraleldir ticarət vasitələrin təklif edildiklərində də görə bilərsiniz .",
"en": "i think you kind of see the same kind of parallel when the commercial stuff is offered ."
} |
{
"az": "bir az daha ticarət insan kosmos vasitələri inkişaf etdirmək haqqında danışacağıq .",
"en": "ok , we 'll talk just a little bit about commercial development for human space flight ."
} |
{
"az": "bu kiçik şey ( özəl sektorun ) 2020-ci ilə qədər nasadən 5 qat daha çox olduğunu söyliyor . sizə deməliyəm hələ hazırda təxminən bir yarım milyard ilə 1.7 trilyon arası investisiya tamamilə xüsusi və heç bir dövlət köməyi olmadan bütün dünyada edilir . əgər oxusanız - google axtarsanız xərclənən cəmi pulun yarısını tapa bilərsiniz , amma bunun iki qatı qədər bu anda bu sahəyə sürüşür - hələ harcanmamış , yalnız gələn illər üçün ayrılmış və planlanmış . hey , bu çox çox .",
"en": "this little thing says here : five times what nasa 's doing by 2020. i want to tell you , already there 's about 1.5 billion to 1.7 billion investment in private space flight that is not government at all — already , worldwide . if you read — if you google it , you 'll find about half of that money , but there 's twice of that being committed out there — not spent yet , but being committed and planned for the next few years . hey , that 's pretty big ."
} |
{
"az": "amma mən təxmin edirəm ki , hər nə qədər bu sektor qarlı olsa belə - ki insanları 200,000 dollardan uçurduğunuz zaman həqiqətən karlıdır - xərcinin 10da birində və ya daha azında işlətdiyiniz bir şey qarlı olacaq .",
"en": "i 'm predicting , though , as profitable as this industry is going to be — and it certainly is profitable when you fly people at 200,000 dollars on something that you can actually operate at a tenth of that cost , or less — this is going to be very profitable ."
} |
{
"az": "təxmin edirəm ki , bu sahəyə yağılacak investisiya amerikalı bir vergi ödeyeninin nasa-nın insanlı kosmos vasitələrinə xərclədiyiniz yarısı qədər olacaq .",
"en": "i predict , also , that the investment that will flow into this will be somewhere around half of what the u.s. taxpayer spends for nasa 's manned spacecraft work ."
} |
{
"az": "və bura xərclənən hər bir dollar 10 ilə 15 qat daha daha məhsuldar istifadə ediləcək . və bunun mənası insanlı kosmos vasitələrinin , vergi pulu olmadan insanlı kosmos vasitə araşdırması bu ankı nasa büdcəsindən 5 qat daha çox olacaq .",
"en": "and every dollar that flows into that will be spent more efficiently by a factor of 10 to 15. and what that means is before we know it , the progress in human space flight , with no taxpayer dollars , will be at a level of about five times as much as the current nasa budgets for human space flight ."
} |
{
"az": "və bu da bizim üzümüzdə . bu xüsusi sənaye .",
"en": "and that is because it 's us . it 's private industry ."
} |
{
"az": "belə şeyləri etmək üçün dövlətə güenmemek lazım və bunu uzun zaman etdik . nasadən əvvəl nacak heç bir təyyarə geliştiremedi , və heç bir təyyarə işletmedi .",
"en": "you should never depend on the government to do this sort of stuff — and we 've done it for a long time . the naca , before nasa , never developed an airliner and never ran an airline ."
} |
{
"az": "amma nasa kosmos vasitələri dizayn , həmişə etdikləri kimi , və yalnız kosmos vasitələri edirlər . tamam . və biz bundan uzaq dayandıq çünki qorxurduq . amma iyun ,2004-cü ildən etibarən kiçik bir qrupun bunu bacara biləcəyini , bir başlanğıc edə biləcəyini göstərdiyim zaman , hər şey dəyişdi .",
"en": "but nasa is developing the space liner , always has , and runs the only space line , ok. and we 've shied away from it because we 're afraid of it . but starting back in june of 2004 , when i showed that a little group out there actually can do it , can get a start with it , everything changed after that time ."
} |
{
"az": "tamam , çox təşəkkürlər .",
"en": "ok , thank you very much ."
} |
{
"az": "( alqışlar )",
"en": "( applause )"
} |
{
"az": "( musiqi ) təxminən 43 min il əvvəl bugünkü sloveniyanın şimal-qərb sərhədindəki yumru təpələrdə balaca bir mağara ayısı öldü .",
"en": "( music ) roughly 43,000 years ago , a young cave bear died in the rolling hills on the northwest border of modern day slovenia ."
} |
{
"az": "min illər sonra cənubi almaniyada bir mamont öldü .",
"en": "a thousand years later , a mammoth died in southern germany ."
} |
{
"az": "bir neçə əsr sonra bu ərazilərdə bir ağbaş kərkəs də öldü .",
"en": "a few centuries after that , a griffon vulture also died in the same vicinity ."
} |
{
"az": "biz bu heyvanların necə öldükləri barədə demək olar ki , heç nə bilmirik , bu varlıqlar fərqli zaman və yerlərdə yaşamış olsalar da eyni qəribə taleyi bölüşdülər .",
"en": "and we know almost nothing about how these animals met their deaths , but these different creatures dispersed across both time and space did share one remarkable fate ."
} |
{
"az": "ölümlərindən sonra hər birinin skeletlərindən alınan sümüklər insan əlləri ilə fleytaya çevrildi .",
"en": "after their deaths , a bone from each of their skeletons was crafted by human hands into a flute ."
} |
{
"az": "bu haqda bir saniyə düşünün .",
"en": "think about that for a second ."
} |