finno-ugric-benchmark / valid /valid.sme-smn.json
maalitars
Adding evaluation and validation files
a57ff00
{"translation": {"sme": "Anára ja Ohcejoga sámiide eanadoalus šattai guollebivdo- ja bivdokultuvrra oassi.", "smn": "Aanaar já Ucjuv sämmilijd eennâmtuálust šoodâi kuálástem- já pivdokulttuur uási."}}
{"translation": {"sme": "Ollu leat váttisvuođat, muhto ollu lea maid dakkár, mas sáhttá iežas miela ilosmahttit.", "smn": "Ennuv láá vädisvuođah, mut ennuv lii meid taggaar, mast puáhtá ilodiđ."}}
{"translation": {"sme": "Dan mearrádusas dahkkui geassemánus 2015 joatkkaváidda alimus hálddahusriektái.", "smn": "Taan miärádâsâst tohhui kesimáánust 2015 jotkâvaidâlem alemuu haldâttâhriähtán."}}
{"translation": {"sme": "Dat vuodjá olbmuid báhtareaddjin, dat nanne terrorismma.", "smn": "Tot vyejeet ulmuid patâreijen, tot nannee terrorism."}}
{"translation": {"sme": "Sámesearvvuš álggii ortniidit ja 1900-logu gaskamuttu rádjai Suomas doibme sámesearvvit.", "smn": "Sämisiärvádâh aalgij ornijdiđ já 1900-lovo pelimudo räi Suomâst toimmii sämiseervih."}}
{"translation": {"sme": "Sámegiela doaimmahat ovttas sámi giellaráđiin gohcá ja ovddida sámi giellalágas namuhuvvon sámiid gielalaš vuoigatvuođaid ollašuvvama.", "smn": "Sämikielâ toimâttâh oovtâst säämi kielâraađijn kocá já oovded sämmilij säämi kielâlaavâst mainâšum kielâlâš vuoigâdvuođâi olášume."}}
{"translation": {"sme": "Árbevirolaš ealáhusat ja giehtaduojit dat soitet lea eanemus uhkivuložin láhppot dehe nuppástuvvat lagas boahtteáigge.", "smn": "Ärbivuáváliih iäláttâsah já kietâtyejeh láá kenski stuárráb vaarâst lappuđ teikâ muttuđ aldapuátteevuođâst."}}
{"translation": {"sme": "Dus lea válgagelbbolašvuohta dahjege sáhtát álgit evttohassan ruoktogielddat gielddaválggain, juos deavddát čuovvovaš eavttuid:", "smn": "Tun lah vaaljâtohálâš ađai puávtáh riemmâđ iävtukkâssân jieijâd päikkikieldâ kieldâvaaljâin, jis tiävdáh čuávuvijd iävtuid:"}}
{"translation": {"sme": "Beana liiko stoahkat dainna guvttiin mánáin.", "smn": "Peenuv lijkkoo sierâdiđ tain kuovttijn párnáin."}}
{"translation": {"sme": "Juhkkojuvvon ovdu bázii nappo ánssáškeahttá, dego olatkeahttá.", "smn": "Juohhum hiätu paasij áánsášhánnáá, tegu juvsâhánnáá."}}
{"translation": {"sme": "Mii sápmelaččat galgat váldit vuoiŋŋalaš ja ávnnaslaš kultuvrramet min iežamet háldui.", "smn": "Mij kolgâp väldiđ vuoiŋâlâš já aamnâslâš kulttuur jieččân haaldun."}}
{"translation": {"sme": "Ovdaolbmo válggas golggotmánus ledje váidán ovdalaš ovdaolmmošguovttos Raimo Gauriloff ja Veikko Feodoroff sihke sámedikki lahttu Tauno Haltta.", "smn": "Ovdâulmuu vaaljâst roovvâdmáánust lijjii váidám ovdiih ovdâulmuukyevtis Raimo Gauriloff já Veikko Feodoroff sehe sämitige jeessân Tauno Haltta."}}
{"translation": {"sme": "Odne nuortalaččat ásset váldoosiin Anára gieldda viidodagas ja nuortalašgiela hálliid lohkumearri árvvoštallo leat s. 350.", "smn": "Tááláá ääigi nuorttâsämmiliih äässih iänááš uásin Aanaar kieldâ kuávlust já nuorttâlâškielâ sárnoo lohomere nabdojeh lemin s. 350."}}
{"translation": {"sme": "Árvvu mielde 75-90% buot sámegiela hálli olbmuin geavaha davvisámegiela.", "smn": "Suullân 75-90% puoh sämikielâ sárnoo ulmuin kevttih tavesämikielâ."}}
{"translation": {"sme": "Oktii lei gotka gii ii jáhkkán Kilimanjaro gávdnot.", "smn": "Motomin lâi kutkâ, kote ij oskom, et Kilimanjaro kávnoo."}}
{"translation": {"sme": "Hárjehat gaskaneamet nanosmuvvi militeara ovttasbarggu, mii doaibmá bures ja man goappáge riikkas atnet árvvus.", "smn": "Mij hárjuttep koskânân nanosmuvvee suáldátlii ohtsâšpargo, mii tuáimá pyereest já mii kuábbáá-uv riijkâst annoo áárvust."}}
{"translation": {"sme": "Ja de gal muitái unna nieiddaš ahte juovllat han leat fargga.", "smn": "Jeđe uccâ nieidâš muštái, et juovlâhhân lijjii forgâ."}}
{"translation": {"sme": "Sámekultuvra lea seilon iešlágálažžan ja áidnalunddot eamiálbmotkultuvran suddadanfiggamušain fuolakeahttá.", "smn": "Sämikulttuur lii siäilum jiešnálásâš já áinoošlajâsâš algâaalmugkulttuurin suddâlumviggâmušâin peerusthánnáá."}}
{"translation": {"sme": "Eamiálbmot galgá ieš doallat iežas dakkárin.", "smn": "Algâaalmug kalga jieš anneeđ jieijâs tagarin."}}
{"translation": {"sme": "Suomas lea válmmaštallama vuolde sámegielaid guoskevaš gielaealáskahttinprográmma ja Sámediggi lea cealkámušas hoahpuhan ealáskahttinprográmma doaibmabijuid resurssaid ja ollašuhttima.", "smn": "Suomâst lii jotonpieijum sämikielâi kyeskee kielâiäláskittemohjelm já Sämitigge lii čiälkkámušâstis huáputtâm iälákittemohjelm tooimânpieijâmij resurssijd já olášuttem."}}
{"translation": {"sme": "Mátta-Suomas lea ainge sápmelašvuđot báikenamat muittuheamin guovllu dološ návddašeamis.", "smn": "Maadâ-Suomâst láá ain sämialgâliih sajenoomah muštootmin kuávlu tovláá naavdâšmist."}}
{"translation": {"sme": "Maiddái vearuheaddji beroštuvai davvi Sámis.", "smn": "Meid viärutteijee peerustškuođij tave Sämienâmist."}}
{"translation": {"sme": "Hástalusat leat ollu ja dehálaččat.", "smn": "Teháliih hástuseh láá ennuu."}}
{"translation": {"sme": "Dán geahččanguovllus hálan odne sisafárremis, dorvvolašvuođas ja ekonomiijas.", "smn": "Taan uáinust mun sáárnum onne siisâvarriimist, torvolâšvuođâst já ekonomiast."}}
{"translation": {"sme": "Juos leat muhtun eará riikka riikkavuloš, oaččut jienastit gielddaválggain, juos", "smn": "Jis lah monnii eres eennâm aalmugjeessân, te uážuh jienâstiđ kieldâvaaljâin, jis"}}
{"translation": {"sme": "- \"Dien gal in jáhke ovdalgo oainnán!\" dajai barggánis gotka, ja buot su vieljat ledje suinna ovttaoaivilis.", "smn": "- \"Toos kale jiem osko ovdilgo uáinám!\" eeđâi viššâlis kutkâ, já puoh suu viiljah lijjii siämmáá mielâ suin."}}
{"translation": {"sme": "Buot sápmelaččat, geat leat vuolgán oahpaheaddjin ja beaivedikšunbargin ráhkadit sámi kultuvrra jotkkolašvuođa.", "smn": "Puoh sämmiliih, kiäh láá riemmâm máttáátteijen já peivitipšopargen lääččih sämikulttuur jotkuuvâšvuođâ."}}
{"translation": {"sme": "Sámiid oktavuohta iežas gillii ja kultuvrii hedjonii.", "smn": "Sämmilij ohtâvuođâ jieijâs kielân já kulttuurân hiäjusmui."}}
{"translation": {"sme": "Mannan miessemánus Davvi-Suoma hálddahusriekti hilggui visot váidagiid mat ledje dahkkon nuortalaččaid ovdaolbmoválggas.", "smn": "Moonnâm vyesimáánust Tave-Suomâ haldâttâhriehti hilgoi puoh vaidâlmijd, moh lijjii tohhum nuorttâlij ovdâolmoošvaaljâst."}}
{"translation": {"sme": "Sámedikkiid áigumuš lea ovttasráđiid ovddidit sámegiela.", "smn": "Sämitige juurdân lii ohtsâštoimâguin ovdediđ sämikielâ."}}
{"translation": {"sme": "Dutkamuša mielde lea vejolaš, ahte sámit leat lodjudan historjjá áigge máŋggaid earálágan goddešlájaid.", "smn": "Tutkâmuš mield lii máhđulâš, ete sämmiliih láá lojodâm historjá mield maaŋgâid sierâ koddešlaajâid."}}
{"translation": {"sme": "Máret vázzá hihtásit muorragárddi čađa.", "smn": "Maarit vázzá hitásávt muorâkäärdi čoođâ."}}
{"translation": {"sme": "Dál leat njealját sámedikki rahpamis.", "smn": "Tääl lep niäljád sämitige lekkâmist."}}
{"translation": {"sme": "Mun sávan iežan beales ja Norgga beale Sámedikki ovddas lihku sámedikki ođđa presidentii Klemetti Näkkäläjärvii.", "smn": "Tuáivuttâm jieččân peeleest já Taažâ sämitige peeleest luho sämitige uđđâ saavâjođetteijei Klemetti Näkkäläjärvin."}}
{"translation": {"sme": "Hálddahusriekti: Čielggademiid vuođul Tanja Sanila galgá atnit nuortalašgielat olmmožin", "smn": "Haldâttâhriehti: Čielgiimij vuáđuld Tanja Sanila kalga onnuđ nuorttâkielâlâš olmožin"}}
{"translation": {"sme": "Sámiid orrunguovlu ja lávdu lei viidásamos áigelogu álggu sulaid 1000-lohkui.", "smn": "Sämmilij aassâmkuávlu já lavdâm lijjii puoh vijđásumos äigilovo algâmuddoost 1000-lohon."}}
{"translation": {"sme": "Almmá Sámi Duodji - organisašuvnna árvvolaš barggu haga sámi duoji dilli livččii ovdalačča eanet uhkivuloš ja duodjeárbevieru buorringeavaheapmi livččii dáláža viiddit.", "smn": "Jis ij ličij Sámi Duodjiseervi mávsulâš toimâ, säämi tyeje sajattâh ličij ovdiist uhkevuálásub já tyejiärbivuovijn ávhástâllâm ličij eenâb ko maid tääl."}}
{"translation": {"sme": "Álbmogat adnojuvvojit álgoálbmogin, jos daid máttut ásse riikkas dahje dan geográfalaš guovllus, masa riika gullá, riikka hálduiváldima, ásaiduhttima dehe dálá riikkarájáid hápmašuvvama áigge.", "smn": "Jiečânâs enâmijn ässee aalmugeh nabdojeh algâaalmugin, ko sij láá šáddááš aalmugist, mii eennâm väldidem tâi asâttem tâi táálái riijkârajij šoddâm ääigi aasâi enâmist tâi ton eennâmtieđâlâš kuávlust, moos eennâm kulá."}}
{"translation": {"sme": "Mis lea máhtolaš, gielalaš ja skuvlejuvvon sámi nuorat miehtá máilmmi ja dáppe min Sámis.", "smn": "Mist láá čepis, kielâtáiđuliih já škuávlejum säminuorah pirrâ maailm já tääbbin sämikuávlust."}}
{"translation": {"sme": "Ale čále jienastanlihppui maidege eará, go evttohasat nummira.", "smn": "Merkkii iävtukkâs nummeer jienâstemliipu siskiipiäláá rieggee siisâ. Ele toovâ jienâstemliipun maiden eres merkkiimijd."}}
{"translation": {"sme": "Sápmelaččat dárbbahit gievrras searvegietti ja searveaktivisttat ánssášit stuora giitosa iežaset bargan barggus.", "smn": "Sämmiliih tarbâšeh noonâ servikiedi já serviaktiiveh ánsášeh stuorrâ kijttosijd sii porgâm pargoost."}}
{"translation": {"sme": "Sámiráđi kulturlávdegoddi lea gidden fuopmášumi, ahte duodjeprošeavttat leat ožžon unnán kulturdoarjagiid jagiin 2010-2015.", "smn": "Sämirääđi kulttuurlävdikodde lii kiddim huámášume, et tyejiprojekteh láá uážžum uccáá kulttuurtorjuid ivij 2010-2015."}}
{"translation": {"sme": "Johan Turi lea girjjistis j. 1910 Muitalus sámiid birra govvidan sámiid álbmotárbbi ja erenoamážit badjesámiid folklore.", "smn": "Johan Turi lii kirjeest i. 1910 Muštâlušah sämmilijn (Muitalus sámiid birra) kuvvim sämmilij aalmugärbivyevi já eromâšávt puásuisämmilij aalmugärbivyevi."}}
{"translation": {"sme": "anárašgielas leat sullii 450 hubmi (eatne- ja vierrogielagat), muhto duššebeare moattelogis čállet giela bures.", "smn": "anárašgielast láá suullân 450 sárnod (eeni- já viereskielâliih), mut tuše muádiloves čäälih kielâ pyereest."}}
{"translation": {"sme": "Min nuorra dáiddárat, geat dahket servodatlaš ja searvvušlaš dáidaga modearna teknologiijain, viiddidit dieđu sápmelaččain aivve ođđa vuogi mielde ja sii bastet burgit váldokultuvrra ráhkadan stereotypiaid ja ovdagáttuid sápmelaččain.", "smn": "Mii nuorâ taaidâreh, kiäh rähtih ohtsâškodálii já siärvuslii taiđuu moodeern teknologia vievâst, jyehih tiäđu sämmilijn aaibâs uđđâ vuovijn já pasteh raččođ väldikulttuur lääččim stereotypiaid sämmilijn."}}
{"translation": {"sme": "- guđe evttohasat leat oktasašlisttá olggobeale evttohasat.", "smn": "- moh iävtukkâsah láá ohtsâšlisto ulguupiälááh iävtukkâsah."}}
{"translation": {"sme": "Dálvegilis čoahkkanii nuortalaččaid giličoahkkin, mii mearridii eatnamiid geavaheamis ja servoša guoski áššiin.", "smn": "Tälvisiijdâst čokkânij nuorttâlâšâi sijdâčuákkim, mii meridij kuávlui kiävtust já siärvuslijn aašijn."}}
{"translation": {"sme": "Álbmotbeaivi lea sámediggái ja sápmelaččaide duođaid dehálaš ávvubeaivi, muhto dađi bahábut ruđalaš dili dihte eat leat suitán ordnet álbmotbeaifeasttaid dađi dávjjit.", "smn": "Aalmugpeivi lii sämitiigán já sämmiláid tuođâi tergâdis juhle, mutâ vaidâlitteht ekonomâlâš tile lii iästám juuhlij ornim tađe tävjibeht."}}
{"translation": {"sme": "Min vuoiŋŋalaš ja kultuvrralaš árbevierrumet, duodji ja musihkka, luonddu árvvusatnin; árbevirolaš ealáhusamet ja máhtut, mat daidda gullet ja min návccat dávistit birraseamet nuppástusaide, leat min kultuvrra riggodat.", "smn": "Mii vuoiŋâlâš já kulttuurlâš ärbivyehi, tyeji já muusik, luándu áárvusttoollâm, ärbivuáválâš iäláttâsah já toid kullee tááiđuh sehe naavcah västidiđ toimâmpirrâs nubástussáid, láá mii kulttuur riggodâh."}}
{"translation": {"sme": "Suopma juohkása gielddaide, main lea vuođđolága mielde iešráđđen.", "smn": "Suomâ juáhás kieldáid, main lii vuáđulaavâ mield jiešhaldâšem."}}
{"translation": {"sme": "Dan lassin mis leat oktasaš hástalusat sámegiela oahpaheamis mánáide ja nuoraide.", "smn": "Ton lasseen mist láá ohtsiih hástuseh sämikielâ máttáátmist párnáid já nuoráid."}}
{"translation": {"sme": "Válljensearvvi vuođđudeapmái dárbbašuvvojit unnimustá logi jienastanvuoigadahtton gieldda ássi, muhtun smávva gielddain dušše golbma dahje vihtta ássi.", "smn": "Väljejeijeeseervi vuáđđudmân taarbâš ucemustáá love jienâvuoigâdvuođâlii kieldâ ässee, motomijn uccâ kieldâin tuše kulmâ tâi vittâ ässee."}}
{"translation": {"sme": "Sápmelaččat leat muosáhan historjjás áigge stuora borvemiid ja nuppástusaid, sođiid, vealaheami, gielaid jávkadahttinviggamušaid, bággomuotkumiid soađi ja goanstajávrriid huksemiid dihte, dego maid leat muosáhan váldepolitihkalaš ulbmiliid suddadit sápmelaččaid váldokultuvrraide ja viggamušaid biđget min sápmelaččaid ovttamielalašvuođa.", "smn": "Sämmiliih láá feerim sii historjá ääigi stuorrâ moivášmijd, suáđijd, olgoštem, kielâi läpittemviggâmušâid, págguvarriimijd suáđi já tulvâdemáldái huksim tiet, väldipoolitlijd uulmijd suddâluttiđ sämmilijd já viggâmušâid raččođ sämmilij ohtâlâšvuođâ."}}
{"translation": {"sme": "Sámit sáhtte máksit vearuid juoba buot lagasguovllu stáhtaide, go riikkaid ráját eai lean davvin čielgasat.", "smn": "Sämmiliih sättih mäksiđ viäruid jobâ puoh aldakuávlu staatáid, ko staatâi rääjih iä lamaš tavveen čielgah."}}
{"translation": {"sme": "Juohke sápmelaččas lea stuora ovddasvástádus das, seailugo sámi kultuvra.", "smn": "Jyehi sämmiliist lii stuorrâ ovdâsvástádâs tast, ete siäilu-uv sämikulttuur."}}
{"translation": {"sme": "Muhtumin maiddái eará lágádusat diŋgojit jorgalusaid.", "smn": "Motomin meiddei eres lágádâsah tiilájeh jurgâlusâid."}}
{"translation": {"sme": "Lihkostuvvan revitaliserenproseassas fuolakeahtta giellahubmiid lohku lea viehka vuollegaš:", "smn": "Luhostum revitalistemprosessist huolâhánnáá kielâsárnoi meeri lii viehâ vyeligâš:"}}
{"translation": {"sme": "Son čokkii čuđiid lihtteriid meahccemurjjiid ja dinii bures.", "smn": "Sunbâ nuurâi čuođijd litterijd meccimuorjijd já ánsášij pyereest."}}
{"translation": {"sme": "Dát lea deaŧalaš vai mii ovdánivččiimet min ovttasbargguin ja strategiijaiguin sámegiela ektui.", "smn": "Taat lii tehálâš, vâi mij ovdáničijm ohtsâšpargoinâm já strategiainâm sämikielâ uásild."}}
{"translation": {"sme": "Sisafárren ii goassige sáhte dárkkuhit dan, ahte min guovddáš árvvut, demokratiija, dásseárvu ja olmmošvuoigatvuođat, biddjojuvvojit gažaldatvuložin.", "smn": "Siisâvarrim ij kuássin pyevti merhâšiđ tom, et mii kuávdáš áárvuh, demokratia, täsiárvu já olmoošvuoigâdvuođah, piäijojeh koččâmušvuáláážin."}}
{"translation": {"sme": "Olahuvvon ovdu lea dehálaš ášši, dasa máŋgasat vuođđudit diliset ja boahttevuođaset.", "smn": "Juksum hiätu lii tehálâš äšši, toos maaŋgâs vuáđudeh eellimtiilees já puátteevuođâs."}}
{"translation": {"sme": "Árbevierut, duodji, árvvut, ealáhusat dego boazobargu ja luohti dan sierra rievdadusaiguin sierra sámegielain doalahit oktavuođa dološ buolvvaide ja duddjojit oktavuođa boahtte buolvvaide.", "smn": "Ärbivyevih, kietâtyejeh, áárvuh, iäláttâsah tego puásuituálu já juáigus sehe ton puoh sierâ variaatioh jieškote-uv sämikielâst, tuálih paijeen ohtâvuođâ moonnâm suhâpuolváid já lääččih ohtâvuodâ puáttee suhâpuolváid."}}
{"translation": {"sme": "Dáidagis lea friddjavuohta ja miehtá historjjá dáidda lea leamaš vuohki buktit servodaga vigiid ja kultuvrra árbevieruid ovdan mearrideddjiide.", "smn": "Taiđust lii jieijâs rijjâvuotâ já miätá historjá taaiđâ lii lamaš vyehi pyehtiđ miärádâstahhei oovdân ohtsâškode tuhhitmettum tiilijd já kulttuur ärbivuovijd."}}
{"translation": {"sme": "Son ii lean goassige leamaš gotkkabeasi sevdnjes feaskáriid olggobealde, ja danin doaivvui beasi olles máilbmin.", "smn": "Sun ij lam kuássin iällám kuđhâmievtâ sevŋis viäskárij ulguubeln, já tondiet sun noobdij mievtâ oles maailmin."}}
{"translation": {"sme": "Cukcasat, diet gal leat cukcasat!", "smn": "Mainâseh, toh kale láá mainâseh!"}}
{"translation": {"sme": "Son lei dušše viđajahkásaš, ja muđui gal lávii njuikut ja dánsut ja duhkoraddat ja suohtastallat, muhto dál váccii dušše ja smiehtai.", "smn": "Sun lâi tuše viiđâihásâš, já mudoi kale sun laavij njuškođ já tánssáđ já sierâdiđ já suotâstâllâđ, mut tääl sun vaazij tuše já smietâi."}}
{"translation": {"sme": "Ja maid Duommá dahká muora luhtte?", "smn": "Já maid Tyemes taha muorâ lunne?"}}
{"translation": {"sme": "Váldostivrra lahtut dahjege áirasat válljejuvvojit gielddaválggain njealji jahkái háválassii.", "smn": "Váldustiivrâ jesâneh ađai airâseh väljejuvvojeh kieldâvaaljâin neelji ihán häävild."}}
{"translation": {"sme": "Dan dihte mii bargat njuolggadusvuđot vuogádagain, Apertiumain, mii vuođđuduvvo lingvisttalaš bargui; gáldogiella analyserejuvvo, sániid vuođđohámit jorgaluvvojit ja de cealkagat genererejuvvojit jovssusgillii.", "smn": "Tondiet mij porgâp njuolgâdusvuáđusâš vuáháduvváin, Apertiumáin, mii vuáđuduvá lingvistlii paargon; käldeekielâ analistoo, saanij vuáđuhäämih jurgâluvvojeh já celkkuuh generistojeh puátukielân."}}
{"translation": {"sme": "Rádjagiddemat Suoma ja Norgga gaskkas jagi 1852 sihke Ruoŧa ja Suoma gaskkas jagi 1889 heite árbevirolaš johtima Suomas ja dagahedje stuorra ássannuppástusaid sámeguovllus.", "smn": "Räjitoppâmeh Suomâ já Taažâ kooskâst ive 1852 sehe Ruotâ já Suomâ kooskâst ive 1889 lopâttii ärbivuáválâš jotteem Suomâst já tovâttii stuorrâ aassâmnubástusâid sämikuávlust."}}
{"translation": {"sme": "Vuosttas čálalaš máinnašumit Deanu guollebivdokultuvrras leat gaskaáiggi loahpas, maŋŋidisgaskaáiggis.", "smn": "Vuossâmuuh kirjáliih mainâšumeh Tiänu kuálástemkulttuurist láá maŋeskoskâääigist."}}
{"translation": {"sme": "Soahpamuša Lappekodisillenis jagi 1751 Ruoŧŧa-Suopma ja Danmárku-Norga dáhkidedje ee. sámiide vuoigatvuođa rasttildit rájáid boazoealuin ja guollebivdodárkkuhusa dihtii.", "smn": "Sopâmuš lappcodisillenist ive 1751 Ruotâ-Suomâ já Tanska-Taažâ tähidii el. sämmilijd vuoigâdvuođâ rastaldittiđ raajijd poccuiguin já kuálástemtárguttâsâst."}}
{"translation": {"sme": "Julggaštus lea historjjálaš lávki rahčamušas go guoská eamiálbmogiid olmmošvuoigatvuođaid ja vuđolaš friddjavuođaid dohkkeheapmái.", "smn": "Julgáštus lii historjalâš lävkki ročâmušâst, mii kuáská algâaalmugij olmoošvuoigâdvuođâi já vuáđurijjâvuođâi tuhhitmân."}}
{"translation": {"sme": "Nuortalašservoša searvvuš- ja ealáhusvuogádagas lea buoremusat seilon dieđut Suonnjelgili nuortalašservošis.", "smn": "Nuorttâlâšsiärváduv siärvádâh- já iäláttâsvuáháduvvâst láá pyeremustáá siäilum tiäđuh Syennjilsiijdâ nuorttâlâšsiärváduvvâst."}}
{"translation": {"sme": "Ealggaid ja gottiid bivde bivdorokkiin, vuojihemiin ja áidumin.", "smn": "Soorvâid já kuudijd sij pivdii pivdorugijguin, vyejeetmáin já kaardijn."}}
{"translation": {"sme": "Oasseváldiid vásahusat ja almmolaš ságastallan leat maiddái vuođđun prográmma ovddideapmái.", "smn": "Uásiväldei feeriimeh já almolâš savâstâllâm láá meiddei vuáđđun ohjelm oovdedmân."}}
{"translation": {"sme": "Dehalamos bivdoguolli, luossa, leamašan čađa áiggiid Deanu sámiide dehalamos sálašguolli sihke maiddái máksingaskaoapmi.", "smn": "Luosâ lii pirrâ aaigij lamaš Tiänu sämmilijd tergâdumos saalâskyeli sehe meid máksuniävvu."}}
{"translation": {"sme": "Supmii lea stuora riggodat, ahte Eurohpa áidna álgoálbmot orru Suoma rájiid siste.", "smn": "Suomân lii stuorrâ riggodâh et Euroop áinoo algâaalmug áásá Suomâ raajij siste."}}
{"translation": {"sme": "Soahpamuša mielde iehčanas riikkain orru álbmogiid doallat eamiálbmogin, go sii nállašuvvet álbmogis, mii riikka váldima dahje orruma álggaheami dahje dálá riikkarájáid šaddama áigge orui rikkas dahje dan eatnandieđalaš guovllus, masa riika gullá.", "smn": "Sopâmuš mield jiecânâs enâmijn ässee aalmugeh annojeh algâaalmugin, ko sij láá šaddaaš aalmugist, mii eennâm väldidem teikâ asâiduttem teikâ táálái staatâraajij šoddâm ääigi aasâi enâmist teikâ ton eennâmtieđâlâš kuávlust, kuus eennâm kulá."}}
{"translation": {"sme": "- dus lea jienastanvuoigatvuohta muhtun gielddas.", "smn": "- tust lii jienâvuoigâdvuotâ monnii kieldâst."}}
{"translation": {"sme": "Váldoáššis dan dihtii sámiid gielalaš vuoigatvuođat eai geavadis ollašuvvan lahkage dan viidodagas go láhkaásaheaddji lei lága ásahettiin dárkkuhan.", "smn": "Eidu ton keežild sämmilij kielâlâš vuoigâdvuođah iä tuotâvuođâst olášum aldagin nuuvt vijđáht ko lahâasâtteijee lâi laavâ aasâttijn uáivildâm."}}
{"translation": {"sme": "Giellabálkkašumi leat ásahan sámeáššiin vástideaddji ministarat Norggas, Ruoŧas ja Suomas ovttas dáid riikkaid sámediggepresideanttaiguin.", "smn": "Palhâšume láá vuáđudâm Taažâ, Suomâ ja Ruotâ sämmilâšašijn västidijee ministereh oovtâst tai enâmij sämitigij saavâjođetteijeiguin."}}
{"translation": {"sme": "Loahppageasi ja čavčča mielde bessen čuovvut nuorra albmá Oscar Taipale stuorra muitalusa unna muorjjážiin.", "smn": "Loppâkeesi já čoovčâ mield mun peessim čuávvuđ nuorâ almaa Oscar Taipale stuorrâ mainâs uccâ muorjijn."}}
{"translation": {"sme": "Máilmmis, mas gaskaárvvu mielde okta giella vahkus jáddá, sámi kultuvra ja dan seailun galggalii leat máilmmiviidosaččat njuolgut imaš.", "smn": "Maailmist, kost koskâmiärálávt ohtâ kielâ jáámá ohhoost, sämikulttuur já ton siäilum lii maailmvijđosávt njuolgist iimâš."}}
{"translation": {"sme": "- Vuorrasis lei riekta, dajai son.", "smn": "- Vuorâs lâi vuoigâdist, sun eeđâi."}}
{"translation": {"sme": "Min oainnu mielde lea vejolaš jorgalit davvisámegielat oahppogirjjiid anárašgillii nu, ahte jorgaleaddji veahkkin boahtá dihtorjorgalanprográmma.", "smn": "Mii uáinu mield lii máhđulâš jurgâliđ oppâkiirjijd orjâlâškielâst anarâškielân nuuvt, et jurgâleijee iššeen váldoo tiätumaašinjurgâlemohjelm."}}
{"translation": {"sme": "Dábálaččat ruoktogielda lea dat gielda, gos ásat.", "smn": "Táválávt päikkikieldâ lii tot kieldâ, mast aasah."}}
{"translation": {"sme": "Fidnui ohcat vuosttažettiin olbmo, geas lea sámegiella eatnigiellan dahje vástideaddji giellagelbbolašvuohta.", "smn": "Projektân occoo vuosâsajasávt taggaar olmooš, kiäst sämikielâ lii eenikielân tâi västideijee kielâtáiđu."}}
{"translation": {"sme": "Konvenšuvdna sáhttá earret eará doaibmat dehálaš vuođđun sámi giellabargui ja sámi vuoigatvuođabargui oppalaččat.", "smn": "Sopâmuš puáhtá eres lasseen toimâđ tehálâš vuáđđun sämikielâ ohtsâšpaargon já vuoigâdvuođâpaargon ubâlâšvuođâstis."}}
{"translation": {"sme": "Sámedikkis sámegillii laktáseaddji áššiin vástida sámi giellaráđđi.", "smn": "Sämikielân lohtâseijee aašijn Sämitiggeest västid säämi kielârääđi."}}
{"translation": {"sme": "Sámiid ollašuhttán ealáhusvugiin leat seilon dieđut sámi álbmotárbbis ja arkeologalaš dutkan lea buktán ođđa dieđu dološ sámeservošiid birra.", "smn": "Sämmilij hárjuttem iäláttâshaamijn lii siäilum tiätu sämmilâš aalmugärbivyevist já arkeologâlâš tutkâmuš lii puáhtám uđđâ tiäđu tovláá sämisiärváduvvâin."}}
{"translation": {"sme": "Suonnjelgili nuortalaččain lei oktasaš dálvegilli, gos eará sogat hádjánedje árbevirolaš sohkaeatnamiidda guollebivddu ja bivddu dihtii.", "smn": "Syennjilsiijdâ nuorttâlâšâin lâi ohtsâš tälvisijdâ, mast jieškote-uv suuvah pieđgânii ärbivuáválijd suhâkuávloid kuálástem já pivdem várás."}}
{"translation": {"sme": "De viehkaleigga ruoktot ja cokkaiga skuovaid, ja maŋŋil manai nubbi nuorttas ja nubbi fas oarjjás muitalit olbmuide manne sis galbmojit juolggit.", "smn": "Te suoi kaččâláin pááikán, kamâdâđáin, já tastmaŋa nubbe moonâi nuortâs já nubbe vuod uárjás muštâliđ ulmuid, mondiet sist jyelgih kalmojeh."}}
{"translation": {"sme": "Sámediggi suomabealde lea máŋggaládje leamaš ovdavázzi álbmotválljejuvvon sámi orgánan 1973 rájis go Sámeparlameanta ásahuvvui ja maŋŋel, jagi 1996, šattai Sámediggi.", "smn": "Sämitigge Suomâbeln lii lamaš maaŋgânáál ovdâväzzee aalmug valjim Säämi orgaanân 1973 rääjist, ko Säämi parlamenttâ asâttui já maŋeláá, ive 1996 rääjist ko tast šoodâi sämitigge."}}
{"translation": {"sme": "\"Lehpet go dii?\" jearai son vieljainis.", "smn": "\"Leppeđ-uv tij?\" sun koijâdij viljâinis."}}
{"translation": {"sme": "Mii sápmelaččat leat okta álbmot ja lea mávssolaš ahte vásihit buohkat oktiigullevašvuođa guhtet guimmiideametguin.", "smn": "Mii sämmiliih lep ohtâ aalmug já lii tehálâš et tubdâp puohah oohtânkulluuvâšvuođâ kuoimijdsân."}}
{"translation": {"sme": "Mii sápmelaččat leat čuollan iežamet giela ja kultuvrra beali guhká ja leat eastán aktiivvalaš bargguin kultuvrramet ja gielamet jávkama.", "smn": "Mij sämmiliih lep taištâlâm jieččân kielâ já kulttuur peeleest kuhháá já iästám aktiivlâš toimâiguin kulttuur já kielâ lappum."}}
{"translation": {"sme": "Ovddus loahpan ii leat álki ja máŋggain leat eahpádusat das, gii das loahpaloahpas ávkašuvvá.", "smn": "Hiäđust šeštim ij lah älkkee, já maaŋgâin láá iäpádâsah tast, kii tast loopâloopâst hiätá."}}
{"translation": {"sme": "Dál kulturlávdegottis vurdet, ahte earenomážit duojárat ja duodjeberosteaddjit ohcet kulturdoarjaga.", "smn": "Tääl kulttuurlävdikoddeest vyerdih, et eromâšávt tuáijáreh já tyejeest kiddiistum ulmuuh oceh kulttuurtorjuu."}}
{"translation": {"sme": "Giellabargi lea bargogaskavuođas Suoma sámediggái ja bálká mearrašuvvá sámedikki bálkávuogádaga gáibádusdásiid V/II mielde (vuođđobálká 2 110,20 euro/mb).", "smn": "Kielâpargee lii palvâluskoskâvuođâst Suomâ sämitiigán já pälkki miärášuvá Suomâ sämitige pálkkááttemvuáháduv vátávâšvuodâtaasij V/II mield (vuáđupälkki 2 110,20 eurod/mp)."}}
{"translation": {"sme": "Guovddáš muitu sámiid šamanisttalaš oskkus lea meavrresgárri, maid leat govuhan ee. ipmilsymbolaiguin.", "smn": "Puoh enâmustáá uáinojeijee mušto sämmilâš šamanistlâš oskolduvvâst lii nuáidirumbu, maid láá kuvvim el. immeelsymbolijguin."}}
{"translation": {"sme": "Ruoŧabealde mii eat lea ollen nu guhkás.", "smn": "Mij Ruotâbeln ep lah olláám vala nuuvt kuhás."}}
{"translation": {"sme": "Unna nieiddaš lea su oappáš, son lea vihtta jagi boaris.", "smn": "Uccâ nieidâš lii suu uábáš, sun lii viiđâ ihásâš."}}
{"translation": {"sme": "Mii dárbbašit ovdamearkka dihtii eanet sámegielat ovdaskuvlaoahpaheddjiid ja oahpaheddjiid.", "smn": "Mij tarbâšep ovdâmerkkân párnáikärdimáttáátteijeid já škovlâmáttáátteijeid eenâb."}}
{"translation": {"sme": "Sámi kultuvra ja sámegielat eai seaillo, jos mii eat huma sámegiela dehe sámi álbmoga árbevierut ja dábit eai doalahuvvo.", "smn": "Sämikulttuur já sämikielah iä siäilu, jis kielâ ij sarnuu teikâ sämiaalmug ärbivyevih já täävih iä paijeentolluu."}}
{"translation": {"sme": "Min giella muitala hui dárkket luonddu ihtagiin, giela mielde bastit bargat dárkilit luonddus, dovdat kulturduovdagiiddámet ja bargat ealáhusaideametguin.", "smn": "Mii kielâ muštâl uáli tárkká luándu almoonmijn, kielâ vievâst mij pastep toimâđ tärkkilávt luándust, tubdâđ kulttuurenâduvâidâm já porgâđ iäláttâsâidâm."}}
{"translation": {"sme": "Suoma stáhta lea iežas láhkaásahemiin sihke riikkaidgaskasaš soahpamušain čatnasan sihkkarastit sámi eamiálbmoga giela ja kultuvrra doalaheami ja ovddideami.", "smn": "Suomâ staatâ lii jiejâs lahâasâttâssáin sehe aalmugijkoskâsâš sopâmušâiguin čonâdâttâm turvâstiđ säämi algâaalmug kielâ já kulttuur paijeentoollâm já ovdedem."}}
{"translation": {"sme": "Sáhkavuorus čájehuvvojedje gieddejearahallamiid álgobohtosat, main čielgá, makkar čálálaš doarjaga giellasearvvuš dárbbaša ja árvaluvvo, makkar prográmma dáid dárbbuid várás livččii ávkkálaš hukset.", "smn": "Sahâvuárust čáittojeh kieddikoijâdâlmij algâpuátuseh, moin čiälgá, maggaar čäällimtorjuu kielâsiärvuš taarbâš já arvâluvvoo, maggaar ohjelm tai táárbui várás ličij ávhálâš huksiđ."}}
{"translation": {"sme": "Vaikko vel oaidnitge positiivvalaš ovdáneami, de leat ain dakkár sámi giellajoavkkut mat leat áitojuvvon.", "smn": "Veikkâ mij uáinip-uv positiivlâš ovdánem, te ain-uv láá tagareh sämikielâjuávhuh moh láá aštum."}}
{"translation": {"sme": "Oppalohkái sámit árvaluvvojit leat buot riikkain badjel 75 000.", "smn": "Árvuštâlloo, et puohnâssân sämmiliih láá jieškote-uv enâmijn ohtsis paijeel 75 000."}}
{"translation": {"sme": "Globála áigge go máilmmis leat stuora álbmotvánddardeamit, nu kultuvrralaš jotkkolašvuohta ja diđolašvuohta iežamet birra ja iežamet ruohttasiin lea stuora riggodat.", "smn": "Gloobaal ääigi ko maailmist láá stuorrâ aalmugvajâldâsah, te kulttuurlâš jotkuuvâšvuotâ já tiäđulâšvuotâ alnees já jieijâs ruottâsijn lii stuorrâ rigesvuotâ."}}
{"translation": {"sme": "Válddán ovdan guokte detálja ekonomiijaságastallamis.", "smn": "Puávtám oovdân kyehti ovtâskâsčuággá ekonomiasavâstâlmist."}}
{"translation": {"sme": "Danne go gielain leat goabbatlágan čállinvuogit, de fertejit maiddái buot loatnasánit leat leksikonas, nu ahte ii leat doarvái dušše rievdadit sojahangehčosa.", "smn": "Tondiet ko kielâin láá jieijâslágán čäällimvyevih, ferttejeh meiddei puoh lovnâsäänih leđe leksikkost, nuuvt et ij lah tuárvi, jis muttá tuše sujâttemkiäččus."}}
{"translation": {"sme": "Ohcejohka lea áidna gielda Suomas, gos sápmelaččat leat eanetlohkun.", "smn": "Ucjuuhâ lii Suomâ áinoo kieldâ, mast lii sämmilâšeenâbloho."}}
{"translation": {"sme": "Barggánis gotka ja dat eará gotkkat barge nu viššalit, ja nu šattaige beassi dađistaga stuorát, alit ja fiidnát.", "smn": "Taat viššâlis kutkâ já toh eres kuuđhah porgii hirmâd iäljárávt, já nuuvt te mievtâst kuuloold šoodâi ain stuárráb, ollagub já fijnásub."}}
{"translation": {"sme": "Sápmelaččat leat sitkadat dego lageš, mii gierdá biekka, buollaša, báhka, ja deattu iige doddjo.", "smn": "Sämmiliih láá killeel tego laajišsuáhi, kote killáá piegâ, puolâš, kume, tedduu já lii morruumettum."}}
{"translation": {"sme": "Álgoálbmot, mii ieš galgá atnit iežas álgoálbmogin, lea vuoigatvuođalaš dilistis beroškeahttá seailluhan ollásit dahje muhtin muddui iežas sosiálalaš, ekonomalaš, kultuvrralaš ja politihkalaš institušuvnnaid.", "smn": "Algâaalmug, kote kalga jieš anneeđ jieijâs tagarin, lii vuoigâdvuođâlâš sajattuvâstis peerusthánnáá siäiluttâm ollásávt tâi uásild jieijâs sosiaallâš, ekonoomlâš, kulttuurlâš já poolitlâš vuáháduvâidis."}}
{"translation": {"sme": "1. Duođaš identitehtat válgabargái, nuppiid sániiguin čájet pássa, persovdnagoartta, vuodjingoartta dahje vástideaddji eará áššebáhpára.", "smn": "1. Tuođâšt persovnvuođâd vaaljâvirgeulmui ađai čääiti paasâ, persovnkoortâ, vyeijimkoortâ tâi eres västideijee äššikirje."}}
{"translation": {"sme": "Danin son dohkke ovdaolmmožin, gii nuortalašlága mielde galgá máhttit nuortalašgiela.", "smn": "Tondiet sun tohhee ovdâolmožin, kii nuorttâlâšlaavâ mield kalga mättiđ nuorttâlâškielâ."}}
{"translation": {"sme": "Seamma dállodoalus orru oapmahašdikšu oažžu dihto eavttuiguin jienastit oktanaga.", "smn": "Siämmáá tálutuálust ässee omâhâštipšoo puáhtá tiätu iävtuiguin jienâstiđ siämmáá tove."}}
{"translation": {"sme": "\"Lappi ja Lanta rádji\", mii lei dálá sámiid ruovttuguovllu máddelabbos.", "smn": "\"Laapi já Läädi rääji\", mii juuđij tááláá sämikuávlust mäddiláá."}}
{"translation": {"sme": "Guktii jienasteamis ásahuvvo ráŋggáštus rihkuslágas.", "smn": "Kuohtii jienâstmist lii asâttum ráŋgáštâs rikoslaavâst."}}
{"translation": {"sme": "Sámi kultuvra ja sápmelaččat leat vuogáiduvvan ja gárganan.", "smn": "Sämikulttuur já sämmiliih láá táibám já ovdánâm."}}
{"translation": {"sme": "Sámiid vuoigatvuođas geavahit iežas giela virgeoapmahaččain ásahuvvui vuosttas háve jagi 1991 (516/1991) ng. sámi giellalágain.", "smn": "Sämmilij vuoigâdvuođâst kevttiđ jieijâs kielâ virgeomâhijn asâttui vuosmuu keerdi ive 1991 (516/1991) nk. sämmilij kielâlavváin."}}
{"translation": {"sme": "Mielain lea sihkkarit jagi 2007 ságat miljárddaid \"juohkinmunis\".", "smn": "Mielân pajaneh vissásávt ive 2007 saavah miljardij \"jyehimjáválâšvuođâst\"."}}
{"translation": {"sme": "Searvvit dahket divrras barggu oba sámi álbmoga boahtteáiggi dorvvasteami várás.", "smn": "Toh taheh mávsulii pargo ubâ sämiaalmug puátteevuođâ turvim várás."}}
{"translation": {"sme": "Dii buohkat, geat sirdibehtet eatnigieladet, iežaideattet kultuvrra dehe soga árbevieruid mánáide lehpet ráhkadeame ođđa sápmelašbuolvva ja vuođu sámi kultuvrra boahtteáigái.", "smn": "Tii puohah, kiäh sirdevetteđ eenikielâ, jieijâd kulttuur tâi suuvâ ärbivuovijd párnáid, leppeđ rähtimin uđđâ sämmilâšsuhâpuolvâ já vuáđu sämikulttuur puátteevuotân."}}
{"translation": {"sme": "Go leat dušše 450 anársámegielaga ja go giela buorit čállit eai leat go moattelogis, lea váttis gávdnat jorgaleddjiid.", "smn": "Ko láá tuše 450 kielâsárnod já ko kielâst láá šiev čälleeh tuse muáddiloves, lii väädis kavnâđ jurgâleijeid."}}
{"translation": {"sme": "Sámiid luonddugaskavuođas muitala bures dat, ahte eatnamii lea báhcán hui unnán luottat dološ sámekultuvrras arkeologaid dutkama várás.", "smn": "Sämmilij luándukoskâvuođâ čáittá pyereest tot, ete enâdâhân láá pááccám viehâ uccáá meerhah tovláá sämikulttuurijn arkeologij tutkâm várás."}}
{"translation": {"sme": "Ovttaskas olmmoš, joavkkut, searvvit, ásahusat ja eiseválddit Norggas, Ruoŧas, Suomas ja Ruoššas sáhttet evttohit kandidáhtaid jagi 2014 giellabálkkašupmái.", "smn": "Ovtâskâsolmooš, juávkku tâi siärvádâh Taažâst, Ruotâst, Suomâst já Ruošâst puáhtá toohâđ jieijâs iävtuttâs ive 2014 palhâšume uážžost."}}
{"translation": {"sme": "Guktot čujuhusat ja telefonnummirat leat almmuhangoarttas.", "smn": "Kuohtui čujottâsah já puhelinnumereh láá almottâskoortâst."}}
{"translation": {"sme": "Giela ferte nannet lágaid bokte, nu ahte lea vejolaš bargat dohkálaš giellabarggu ja giellaovddideami.", "smn": "Kielâ ferttee nanodiđ laavâi pehti nuuvt et lii máhđulâšvuotâ porgâđ kelijdeijee kielâpargo já kielâaašij ovdedem."}}
{"translation": {"sme": "Buorre ii leat giđa riidalemiin váldit vuostá.", "smn": "Ij lah pyeri väldiđ kiiđâ rijdâlmáin vuástá."}}
{"translation": {"sme": "Sámit leat ollašuhttán árrahistorjjá áigge bivddu, čoaggima, guollebivddu ja boazodoalu.", "smn": "Sämmiliih láá hárjuttâm tovláá historjá ääigi pivdo, nuurrâm, kuálástem já puásuituálu."}}
{"translation": {"sme": "Ii leat loddi iige makkárge eará ealli.", "smn": "Ij lah lodde ijge mihheen eres elleid."}}
{"translation": {"sme": "USA ja Ruošša lea oasálaččat, goabbáge dain dáistaleaba seamma soahtešiljus, muhto oassái earálágan vašálašgovain.", "smn": "USA já Ruošâ lává uásálâžžân, toh kuohtuuh taištâlává siämmáá suátišiljoost, mut uássin ereslágán vajalâškuuvijn."}}
{"translation": {"sme": "Dat leat gielkkáid ja mohtoriid deháleappot ja máhtut ja iešvuođat, mat leat min siste.", "smn": "Toh láá tehálub tááiđuh já jiešvyevih ko kiälháh já moottoreh."}}
{"translation": {"sme": "Čoaggin lea gullan sámiid biepmuháhkamii čađa historjjá.", "smn": "Nuurrâm lii kuullâm sämmilij purrâmuš skappuumân miätá historjá."}}
{"translation": {"sme": "Arkeologat leat gávdnan sámiid ruovttuguovllus máŋggaid otná beaivve rádjai seilon bivdorokkiid.", "smn": "Arkeologih láá kavnâm sämikuávlust maaŋgâid taaid peivijd siäilum pivdoruugijd."}}
{"translation": {"sme": "Giela kommunikašuvdnaárvu dálá servodagas lea buoriduvvon moaddelogi jagi dassái álggahuvvon giellagáhtten- ja terminologiijabargguin, mainna figgo ee. sajáiduhttit ođđasániid gillii dan iežas ráhkadusa mielde.", "smn": "Kielâ kommunikaatioáárvu táálášohtsâš-koddeest lii pyeredum muáddilov ihheed tassaaš jotonpieijum kielâhuolâttâs- já terminologiapargoin, main viggoo ereslasseen tarvettiđ uđâssaanijd kielân ton jieijâs ráhtus miäldásâžžân."}}
{"translation": {"sme": "Mot unna sámi álbmogaš ceavzá váldokultuvrra deaddagis?", "smn": "Maht uccâ sämiaalmug ciävzá väldikulttuur teddust?"}}
{"translation": {"sme": "Jotkot buohkat ovttas barggu sápmelaččaiguin ja sápmelaččaid beales.", "smn": "Juátkup oovtâst pargo sämmilijguin já säämilij peeleest."}}
{"translation": {"sme": "Váidit cuiggodedje Sanila gielladáiddu ja válgalávdegotti barggu", "smn": "Väideeh cuoiguu Sanila kielâtááiđu já vaaljâlävdikode pargo"}}
{"translation": {"sme": "Eamiálbmot ii maiddái leat mearrideaddji dilis iežas orrunguovllustis.", "smn": "Algâaalmug ij meid lah merideijee sajattuvvâst jieijâs aassâmkuávlust."}}
{"translation": {"sme": "Lágádusain ožžot jienastit dušše doppe divššus leahkit dahje dohko váldojuvvon olbmot.", "smn": "Lájádâsâin pyehtih jienâstiđ tuše toh ulmuuh, kiäh láá tain tipšoost tâi toid valdum ulmuuh."}}
{"translation": {"sme": "Boares dutkamuša mielde sámit livčče ollašuhttán unnahámát boazodoalu, mas bohccot livčče atnon goddebivddus hohkahallandárkkuhusa dihtii guhká, muhto viiddes nomáda badjedoallu lei easka 1600-logu rájes.", "smn": "Puáris tutkâmusâi mield sämmiliih liččii hárjuttâm kuhháá uceslágán puásuituálu, mast poccuid liččii toollâm kodepivdost hokâttâstárguttâsâst, mutâ vijđes noomaadlâš puásuituálu eskân 1600-lovo rääjist."}}
{"translation": {"sme": "Maiddái guolásteaddjisámiin lei johtti eallinvuohki.", "smn": "Meid kuálásteijeesämmilijn lâi jottee eellimtääpi."}}
{"translation": {"sme": "Bellodagas, válgalihtus dahje oktasašlisttás ožžot leat gielddas evttohasat eanemustá válljejuvvon váldostivrra áirasiid beannotgeardásaš mearri.", "smn": "Piäláduvâst, vaaljâlittoost tâi ohtsâšlistoost uážžuh leđe kieldâst iävtukkâsah enâmustáá pelnub keerdi tot meeri ko airâseh väljejuvvojeh."}}
{"translation": {"sme": "Min kultuvrra ii sáhte dahkkot duššin ja hejošuvvot dan geažil, ahte orrut dáluin dehe vuodjit biillain.", "smn": "Mii kulttuur iä pyevti toohâđ heeitugin iäge uccááttiđ ton keežild, ete aassâp tááluin teikâ vyeijip autoin."}}
{"translation": {"sme": "Olbmot geat dán gilis orro ledje seammaláganat go olbmot eará ge giliin.", "smn": "Ulmuuh, kiäh taan siijdâst urruu, lijjii siämmáálágáneh ko ulmuuh eres-uv siijdâin."}}
{"translation": {"sme": "Lea stuora illu oaidnit din dáppe ávvudeame sámi álbmotbeaivve.", "smn": "Lii stuorrâ ilo uáiniđ tii tääbbin áávvudmin sämmilij aalmugpeeivi."}}
{"translation": {"sme": "Sávan didjiide buohkaide buori álgán jagi ja Ipmila buressivdnádusa!", "smn": "Mun tuáivuttâm tijjân puohháid šiev álgám ive já Immeel sivnádâs!"}}
{"translation": {"sme": "Sámit leat Eurohpa uniovnna áidna álgoálbmot (eamiálbmot).", "smn": "Sämmiliih láá Euroop union kuávlu áinoo algâaalmug."}}
{"translation": {"sme": "Menddo ollu dakkár lea dáhpáhuvvan.", "smn": "Meendu ennuv taggaar lii tábáhtum."}}
{"translation": {"sme": "Giellabargái sáhttet maiddái biddjot eará barggut, mat gullet davviriikkalaš sámegiela fága- ja resursaguovddáža joatkkaprošektii.", "smn": "Kielâpargei puáhtá meridiđ eres-uv tooimâid, moh kuleh ohtsâštave-eennâmlâš sämikielâ áámmát- já reesuurskuávdáá jotkâprojektân."}}
{"translation": {"sme": "Dasa lassin ovttastahtton evttohaslisttás oidno", "smn": "Lasseen iävtukkâslistoi kuálusist čielgih"}}
{"translation": {"sme": "Máilmmipolitihka ja dálkkádatrievdama geažil diehtomet luonddus, dálkkádagas ja min árbevirolaš ealáhusamet sáhttet fas oažžut stuora árvvu ja leat dárbbašlaččat dutkamuššii nugo oba servodahkii.", "smn": "Maailmpolitiik já šoŋŋâdâhnubástus tiet mii tiäđuh luándust, šoŋŋâduvvâst já mii ärbivuáváliih iäláttâsah sättih pajaniđ stuorrâ áárvun já táárbun nuuvt tutkâmuššáid ko ubâ ohtsâškoodán-uv."}}
{"translation": {"sme": "Dán sáhttá geavahit ávkin guktuid ovdal máinnašuvvon jorgalandárbbuide.", "smn": "Tom puáhtá kevttiđ ävkkin kuohtuin oovdeld mainâšum jurgâlemtáárbuin."}}
{"translation": {"sme": "Son ii oainne maidege ja son lohká.", "smn": "Sun ij uáini maiden já sun lohá."}}
{"translation": {"sme": "Ja de cogge buohkat skuovaid.", "smn": "Já nuuvt te puohah kamâdâttii."}}
{"translation": {"sme": "Leat dulkojuvvon, ahte bohccot leat lodjuduvvon duottargottis ja boazodoallu sihke meahccebivdu livčče dagahan duottargotti sogahuvvama.", "smn": "Lii tulkkum, ete poccuid láá lojodâm tuoddârkoddeest já puásuituálu sehe miäcástem liččii jođettâm tuoddârkode suhâjämimân."}}
{"translation": {"sme": "Sii guvle aivvefal eatnamii, vai eai manaše biepmu meaddel, gahčaše soames ráigái eai ge spiehkastivčče ráiddus eret.", "smn": "Sij kuovlii aaibâs enâmân, amas moonnâđ purrâmuš lappâd, koččâđ mongin rááigán teikâ spiehâstiđ rááiđust."}}
{"translation": {"sme": "Min ulbmilin lea oažžut sámegiela ahtanuššat ja ovdánit.", "smn": "Mii uáivilin lii finniđ ááigán sämikielâ ovdánem."}}
{"translation": {"sme": "Son geahččalii čatnat gordnegihpu dan guhkes stággogeahčái, muhto ii ožžon dan dasa.", "smn": "Sun iiskâi čoonnâđ jivekieddee ton kuhes stággukiäčán, mut ij finnim tom toos."}}
{"translation": {"sme": "Fárrema dorjo sosiálalaš ja ekonomalaš healppuhemiiguin.", "smn": "Varrim tuorjuu sosiaallâš já ekonomâlâš helppimijn."}}
{"translation": {"sme": "Ja justa dalle go ledje geargan ja molssodan, ja go unna nieiddaža eadni bajimuččas gilis lei čatnamen silkebátti nieiddaža vuovttaide..", "smn": "Já eidu talle ko sij lijjii kiergânâm já molsom pihtâsijd, já ko uccâ nieidii enni paijeen siijdâst lâi čonâmin silkkepäädi nieidii vuoptáid..."}}
{"translation": {"sme": "Sii ledje hirbmat vajáldahkkásat, ja sáhtte vajáldahttit ipmašeamos áššiid, buohkat oktanaga.", "smn": "Sij lijjii hirmâd vájálditteeh, já sij sattii vájáldittiđ puoh immâšumos aašijd, puohah siämmáá ääigi."}}
{"translation": {"sme": "Muhte beana dieđusge ii máhte hállat!", "smn": "Mutâ peenuv tiäđustkin ij määti sárnuđ!"}}
{"translation": {"sme": "Buorit bovdejuvvon guossit, ustibat, mus lea illu ja gudni sávvat didjiide váimmolaččat buresboahtima sámedikki guossin sámedikki rahpamii.", "smn": "Pyereh povdejum kyesih, usteveh, lii ilo já kunnee tuáivuttiđ tii váimulávt pyereestpuátimân sämitige kyessin sämitige lekkâmân."}}
{"translation": {"sme": "Dát fas ovddida ja bajásdoallá giela.", "smn": "Taat pelestis oovded já pajastuálá kielâ."}}
{"translation": {"sme": "Árvvus adnon sápmelaččat, buorit ustibat! Buori álbmotbeaivve vel okte!", "smn": "Árvusiih sämmiliih, pyereh usteveh, pyeri aalmugpeivi vala ohtii!"}}
{"translation": {"sme": "Ja go muohttigođii, de manne gápmagiid haga olggos ja váidaledje:", "smn": "Já ko muáttái, te sij monnii kammuittáá olgos já vaidii:"}}
{"translation": {"sme": "5a. Juos jienastat jienastanbeaivve, nahket steampilastojuvvon jienastanlihpo válgaurdnii.", "smn": "5a. Jis jienâstâh jienâstempeeivi, koočât stemppâlistum liipu vaaljâuurnán."}}
{"translation": {"sme": "Veahkadatregistarguovddáš ja magistráhta dollet jienastanvuoigatvuohtaregistara, mas leat buohkaid jietnavuoigadahtton olbmuid dieđut.", "smn": "Aalmugregisterkuávdáš já maistraateh tuálih jienâvuoigâdvuođâregister, mast láá puohâi jienâvuoigâdvuođâlij tiäđuh."}}
{"translation": {"sme": "Mii leat okta álbmot ja mis lea oktasaš ássanguovlu.", "smn": "Mist lii ohtâ aalmug já mist lii ohtsâš aassâmkuávlu."}}
{"translation": {"sme": "Lahka-Nuorttis ja Davvi-Afrihkás seamma idylla ii leat oba leamašge, ja soahtama sturrodat lea máŋggageardásaš Ukrainai veardidettiin.", "smn": "Alda-Nuorttân já Tave-Afrikist siämmáš iidyyl ij lah kuássin lamašgin, já soottâm styeresvuotâ lii maaŋgâkiärdásâš Ukrainan verdiddijn."}}
{"translation": {"sme": "Sámiid etnihkalaš ja álbmotlaš morráneapmi álggii 1800-logu loahpas Norggas ja Ruoŧas, goas šadde vuosttas sámesearvvit ja aviissat.", "smn": "Sämmilii etnisâš já aalmuglâš moránem aalgij 1800-lovo loopâst Taažâst já Ruotâst, kuás šoddii vuossâmuuh sämiseervih já aaviseh."}}
{"translation": {"sme": "Das boahtá dakkár buorre miella, ahte gal mu nu illudahttá dakkár ášši, ahte gánda murje ja movttiidahttá vel skihpáriiddisge ja máŋggaid earáidge dahkat seamma.", "smn": "Tast puátá taggaar šiev mielâ, et kal muu nuuvt moovdid taggaar äšši, et kandâ norá muorjijd já movtijdit val skipárijdis já maaŋgâid iärásijd-uv porgâđ siämmáánáál."}}
{"translation": {"sme": "Lága mielde sápmelaš lea olmmoš, guhte doallá iežas sápmelažžan eaktudemiin ahte son dahje aŋkke okta su vánhemiin dahje máttarvánhemiin lea oahppan sámegiela vuosttas giellan.", "smn": "Laavâ mield sämmilâš lii olmooš, kote ana jieijâs sämmilâžžân toin iävttoin, ete sun jieš teikâ aainâs-uv ohtâ suu vanhimijn teikâ ááhust já äijihist lii oppâm sämikielâ vuossâmuu kiellân."}}
{"translation": {"sme": "Álgoálbmogat leat min vieljat ja oappát, eaige buot álbmogat sáhte oba ávvuditge álbmotbeaivvi.", "smn": "Algâaalmugeh láá mii viiljah já uábih iäge puoh aalmugeh paste ubâ anneeđ aalmugpeeivi."}}
{"translation": {"sme": "Orohatlotnašuvvan seaillui muhtun anáraš bearrašiin gitta 1950-logu rádjai.", "smn": "Varriistâllâm siäilui motomijn anarâšperruin ain 1950-lovo räi."}}
{"translation": {"sme": "Sápmelaččat galget bastit ovttas gávdnat vugiid sápmelaččaid vuoigatvuođaid ja kultuvrra ovddideami várás min iežamet sámi kultuvrralaš dábiid mielde. Eat mii galgga ohcat málliid váldokultuvrra doaibmamálliin eatge nu ahte biđget sámi álbmoga oktilašvuođa.", "smn": "Sämmiliih kalgeh pasteđ oovtâst uuccâđ vuovijd sämmilij vuoigâdvuođâi já kulttuur oovdedmân jieijâs sämmilij kulttuurlij ärbivuovij miäldásávt, ijge uuccâđ maali väldikulttuur toimâmaalijn ijge raččomáin sämiaalmug ohtâlâšvuođâ."}}
{"translation": {"sme": "AHR guorrasa Davvi-Suoma hálddahusrievtti mearrádussii, ja Tanja Sanila lea AHR mielas gelbbolaš doaibmat nuortalaččaid ovdaolmmožin.", "smn": "AHR Tave-Suomâ haldâttâhrievti miärádâsân, já Tanja Sanila lii AHR mielâst tohálâš toimâđ nuorttâlij ovdâolmožin."}}
{"translation": {"sme": "Čavgan riikkaidgaskasaš dovddut leat oidnon maid lahka min.", "smn": "Čovgâsâm almugijkoskâsiih tobdoh láá oinum meid mii alda."}}
{"translation": {"sme": "Válgaveahkki ii oaččo leat válggain evttohassan.", "smn": "Išedeijee ij uážu leđe olmooš, kote lii vaaljâin iävtukkâssân."}}
{"translation": {"sme": "Guovttegielalaš teavsttain vuogádat ohcá cealkkaosiid mat statisttalaččat attášedje buoremus jorgalusa.", "smn": "Kyevtkielâlâš teevstâin vuáhádâh ocá celkkuuoosijd, moh statistlávt adeliččii pyeremuu jurgâlus."}}
{"translation": {"sme": "Duommá lea unna gánddaš ja son lea guhtta jagi boaris.", "smn": "Tyemes lii uccâ kaandâš já sun lii kuuđâ ihásâš."}}
{"translation": {"sme": "Mii leat ráhkadeamen dihtorjorgalanprográmma davvisámegielas anárašgillii.", "smn": "Mij lep rähtimin tiätumaašinjurgâlemohjelm orjâlâškielâst anarâškielân."}}
{"translation": {"sme": "Máilmmis boahttit livčče mearihis mearri, muhto min návccat fuolahit sis leat rájálaččat.", "smn": "Maailmist puátteeh liččii merettes meeri, mut mii naavcah huolâtteh sist láá rájáliih."}}
{"translation": {"sme": "Giellabeasit, sámegielalaš beaivedikšun ja sámegielalaš vuođđooahpahus leat čoavdda sámi álbmoga boahtteáigái.", "smn": "Kielâpiervâleh, sämikielâlâš peivitipšo já sämikielâlâš vuáđumáttááttâs láá čovduuh sämiaalmug puátteevuotân."}}
{"translation": {"sme": "Dál lea goitge áigi guođđit beaivvi politihka unnibun ja bidjat eambbo deattu ávvudit álbmotbeaivvi, sámi álbmoga historjjá, oktiigullevašvuođa ja boahtteáiggi.", "smn": "Tääl lii kuittâg äigi kyeđđiđ peeivipolitiik ucceeb uásán já vuáijuđ juhlođ aalmugpeeivi, sämiaalmug historjá, ohtâlâšvuođâ já puátteevuođâ."}}
{"translation": {"sme": "Jagi 2012 álggu rájes Ruoktoeatnangielaid dutkanguovddáža organisašuvdna nuppástuvai ja namman bođii Ruoktoeatnan gielaid guovddážiin ja ođastusa olis sámegiela dutki virggit sirdojedje Oulu universitehta Giellagas-instituhttii.", "smn": "Ive 2012 aalgâst Päikkieennâm kielâi tutkâmkuávdáá organisaatio muttui já nommân šoodâi Päikkieennâm kielâi tutkâmkuávdáiš. Päikkieennâm kielâi kuávdáš já uđâsmittem mieldi sämikielâ totkee virgeh sirdojii Oulu ollâopâttuv Giellagas-instituutân."}}
{"translation": {"sme": "Máret geahččá eatnis láse duohken, su eadni čaibmá.", "smn": "Maarit kiäččá eenis laasâ tyehin, enni povvust."}}
{"translation": {"sme": "GOLLEGIELLA - Davviriikkalaš sámi giellabálkkašupmi geigejuvvo čakčat 2014", "smn": "KOLLEKIELÂ - Tave-eennâmlâš säämi kielâpalhâšume juáhhoo čohčuv 2014"}}
{"translation": {"sme": "Bálká mearrašuvvá sámedikki bálkávuogádaga gáibádusdási IV/II mielde (vuođđobálká almmá lasiid haga 2540,57 euro/mb).", "smn": "Pälkki miärášuvá sämitige pálkkááttemvuáháduv vátávâšvuođâtääsi IV/II mield (vuáđupälkki losijttáá 2540,57 eurod/mp)."}}
{"translation": {"sme": "Sámi parlamentáralaš ráđđi (Suoma, Norgga ja Ruoŧa sámedikkiid oktasašbargoorgána) álggaha 1.8.2015 davviriikkalaš sámegiela fága- ja resursaguovddáža Sámi giellagáldu joatkkaprošeavtta, mii nohká 31.5.2018.", "smn": "Säämi parlamentaarlâš rääđi (Suomâ, Taažâ já Ruotâ Sämitigij oovtâstpargo-orgaan) aalgât 1.8.2015 ohtsâštave-eennâmlâš sämikielâ áámmát-/reesuurskuávdáá Säämi Kielâkäldee jotkâproojeekt, mii nohá 31.5.2018."}}
{"translation": {"sme": "Láttiiduhttinproseassa guđii čiekŋalis luotta sámeservodahkii ja dagahii sámegielaid áitatvuložin.", "smn": "Lädijduttemproosees kuođij jieŋâlis luodâ sämisiärvádâhân já jođettij sämikielâi uhkevuálásâžžân šoddâdmân."}}
{"translation": {"sme": "Dat gáibida ođđa girjiluvvanprográmma huksema.", "smn": "Taat váátá uđđâ kirjálistemohjelm huksim."}}
{"translation": {"sme": "Mii háliidit ahte buot sámi mánáin, beroškeahttá ássanbáikkis, galget leat ovttalágan vejolašvuođat oahppat giela.", "smn": "Mij halijdep, et puohâin sämipárnáin, aassâmpääihist peerusthánnáá, kalgeh leđe siämmáálágáneh máhđulâšvuođah oppâđ kielâ."}}
{"translation": {"sme": "Mii galgat leat čeavlát, ahte buot teknologiija mielddis buktin áššiid mielde eat leat luohpan iešvuđot kultuvrrasteamet.", "smn": "Mij koolgâp leđe čiävlááh, ete puoh teknologia mield ep lah kuittâg luoppâm mii jiešnálásii kulttuurist."}}