_id
stringlengths 16
22
| url
stringlengths 32
58
| title
stringlengths 1
27
| text
stringlengths 100
3.64k
| score
float64 0.5
1
| views
float64 600
17.4k
|
|---|---|---|---|---|---|
20231101.nl_36493_7 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Ultracentrifuge | Ultracentrifuge | Op basis van een ontwerp van Kistemaker worden bij de Urenco-vestiging in Almelo ultracentrifuges gebouwd, die worden gebruikt in de verrijkingsfabrieken van Urenco in Almelo, Capenhurst (Verenigd Koninkrijk), Gronau (Duitsland) en Eunice (Verenigde Staten). | 0.5 | 628.273496 |
20231101.nl_36493_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Ultracentrifuge | Ultracentrifuge | Uranium komt als een mengsel van twee isotopen voor, waarbij natuurlijk uranium veel uranium-238 bevat en maar 0,7% uranium-235. Om een kettingreactie te bewerkstelligen in een uraniumbom of in de meest gebruikelijke kerncentrales is echter uranium met een hoger gehalte U-235 nodig. Het bereiken van een hoger gehalte U-235 wordt 'verrijken' genoemd. Omdat U-235 en U-238 identieke chemische eigenschappen hebben en in hun fysische eigenschappen maar heel weinig verschillen is de scheiding moeizaam. Het massaverschil is namelijk slechts één procent en moleculen in een gas hebben een zeer hoge diffusiesnelheid. Bij de kunstmatige zwaartekracht van 1 miljoen g is het toch mogelijk enige scheiding van de isotopen te bewerkstelligen. Ook dan is een lange 'cascade' van centrifuges nodig om een noemenswaardige verrijkingsgraad te behalen. | 0.5 | 628.273496 |
20231101.nl_36493_9 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Ultracentrifuge | Ultracentrifuge | Voor het ultracentrifugeproces laat men het uranium eerst reageren met fluor, zodat uraniumhexafluoride ontstaat. Uraniumhexafluoride is een reactieve stof, die echter het voordeel heeft van een laag sublimatiepunt 56,54°C en ook bij kamertemperatuur een aanzienlijke dampspanning van 15300 Pa. Door de luchtdruk te verlagen, gaat uraniumhexafluoride bij kamertemperatuur in gasvorm over. Dit gas wordt gecentrifugeerd in een ultracentrifuge, die met honderdduizend toeren per minuut draait. De zwaardere fractie, met relatief veel fluorgebonden U-238, wordt door het centrifugeren meer naar de buitenkant van de centrifuge geslingerd, en wordt daar afgetapt. Zo blijft in het midden van de centrifuge een hogere concentratie U-235 over. Ook dit mengsel wordt afgetapt. Beide fracties worden, met vergelijkbare fracties uit andere centrifuges, in een volgende centrifuge verder bewerkt. Door zeer veel ultracentrifuges achter elkaar te schakelen en zo het gas herhaald te centrifugeren, kan het percentage U-235 voldoende worden opgevoerd om het uranium te kunnen gebruiken voor kernenergie (concentratie U-235 2 à 3 procent), of zelfs een kernwapen (concentratie U-235 boven de 90 procent; zogeheten weapons grade uranium). | 0.5 | 628.273496 |
20231101.nl_239176_9 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwerfkat | Zwerfkat | Zonder de huiskat is er geen zwerfkat. Onverantwoord eigenaarschap (achterlaten en niet neutraliseren van de huiskatten) zorgt ervoor dat er zwerfkatten ontstaan. De belangrijkste oplossing om te voorkomen dat er zwerfkatten ontstaan, is dat katteneigenaren verplicht worden om hun huiskatten te chippen en registreren. Hierdoor is het minder gemakkelijk om huiskatten achter te laten. In België is er sinds 2017 regelgeving inzake katten. De eerste cijfers wijzen uit dat deze maatregelen 30% minder aanbod van zwerfkatten in het asiel geeft. Naast deze preventieve maatregelen is het belangrijk om ook de zwerfkatten die er al zijn te helpen. | 0.5 | 627.68638 |
20231101.nl_239176_10 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwerfkat | Zwerfkat | Om het aantal in te dammen, vangen dierenbeschermingsorganisaties geregeld zwerfkatten, waarna deze dieren zo nodig worden gesteriliseerd of gecastreerd en voorzien van een identificatiechip. De te hanteren methode om zwerfkattenkolonies te helpen, is TNRC: trap - neuter - return of relocate - care. | 0.5 | 627.68638 |
20231101.nl_239176_11 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwerfkat | Zwerfkat | Trap houdt vangen in met vangkooien of kastvallen. Er wordt een spoor van voer vlak voor en in de vangkooi gelegd, met achter de trapplaat een grotere portie. Door de voedselgeuren loopt de zwerfkat de val in en valt de deur dicht en is de kat gevangen. | 0.5 | 627.68638 |
20231101.nl_239176_12 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwerfkat | Zwerfkat | Rondom de neutralisatie wordt ook het welzijn van de zwerfkat verbeterd, door niet alleen de operatieve ingreep te doen, maar de zwerfkat ook te vaccineren en zo tegen ziektes te beschermen. De zwerfkat wordt ook ontvlooid, ontwormd en nagekeken op gezondheid. Eventuele oormijt of tandproblemen worden behandeld. Om te kunnen zien dat de kat geneutraliseerd is, wordt een klein stukje van een van de oren afgehaald (eartip). Daarnaast krijgt de kat een chip, zodat de kat vervolgd en herkend kan worden. | 0.5 | 627.68638 |
20231101.nl_239176_13 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwerfkat | Zwerfkat | De C van care houdt permanent monitoren in: op vangplaatsen wordt minimaal tweemaal per jaar teruggegaan, om de kolonie zwerfkatten te controleren op nieuwe aanwas van zwerfkatten die geneutraliseerd moeten worden of op zieke katten de veterinaire zorg nodig hebben. Stichting Zwerfkatten Nederland staat structurele TNRC-projecten voor, omdat dit ervoor zorgt dat gebieden compleet worden behandeld. Ingaan op incidentele meldingen biedt geen totaaloplossing voor de kolonies zwerfkatten. | 1 | 627.68638 |
20231101.nl_239176_14 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwerfkat | Zwerfkat | Zo mogelijk worden resocialiseerbare verwilderde zwerfkatten via een gespecialiseerde zwerfkattenopvang bij mensen herplaatst. Verwilderde katten worden weer vrijgelaten. Het doden van overtollige katten door middel van afschieten in het wild of euthanasie in overvolle dierenasielen gebeurt ook, maar vooral het eerste wordt wel als te dieronvriendelijk bevonden. Het vaccineren en ontwormen van huiskatten en zwerfkatten kan ook de verspreiding van ziektes tegengaan, vooral als dit wettelijk verplicht, landelijk georganiseerd en gesubsidieerd wordt. | 0.5 | 627.68638 |
20231101.nl_239176_15 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwerfkat | Zwerfkat | Anno 2016 liepen schattingen over het aantal zwerfkatten in Nederland uiteen van minimaal 135.000 tot meer dan een miljoen. De schatting loopt zover uiteen, omdat er onvoldoende onderzoek is gedaan op Nederlandse bodem. De Raad voor Dierenaangelegenheden (RDA), het belangrijkste adviesorgaan van de Nederlandse overheid inzake dieren, adviseerde in juli 2016 om de circa 2,6 miljoen Nederlandse katteneigenaars te verplichten om op eigen kosten hun huiskatten te steriliseren, castreren en chippen voor het geval ze zwerfkatten worden. Staatssecretaris Economische Zaken Martijn van Dam nam de kwestie serieus, maar nam het RDA-voorstel niet aan. | 0.5 | 627.68638 |
20231101.nl_239176_16 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwerfkat | Zwerfkat | Over de R van return of relocate is de meeste discussie. Stichting Zwerfkatten Nederland is de landelijke belangenbehartiger voor alle zwerfkattenorganisaties en zwerfkatten van Nederland. Om goed samen te werken met faunaorganisaties en zo veel meer te bereiken voor de katten, hanteert Stichting Zwerfkatten Nederland de r van return als het kan en de r van relocate als het moet. In Natura 2000 gebieden, geschikte weidevogelgebieden, stiltegebieden en andere natuurterreinen wordt de zwerfkat niet teruggezet, maar herplaatst op een voor de zwerfkat geschikte alternatieve plek. | 0.5 | 627.68638 |
20231101.nl_239176_17 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwerfkat | Zwerfkat | Tot 2013 mocht er in zeven provincies op zwerfkatten worden gejaagd, onder meer om te voorkomen dat zij beschermde weidevogels opeten, maar de Tweede Kamer nam een motie van de PvdD aan die het kabinet opriep tot een landelijk verbod op het afschieten van katten. In oktober 2015 wees de PvdD erop dat er in Friesland, Overijssel en Utrecht nog steeds geen verbod van kracht was en eiste dat de regering de motie geheel zou toepassen. Jaarlijks werden er tussen de 8.000 en 13.500 katten doodgeschoten. In februari 2019 mag er alleen nog in de provincie Utrecht en Friesland gejaagd worden. Alleen in de provincie Utrecht telt de Faunabeheereenheid (FBE). In 2017 zijn 505 wilde zwerfkatten geteld en 271 zwerfkatten afgeschoten. In Friesland wordt niet geteld, maar zijn er in 2017 in de hele provincie 345 wilde zwerfkatten afgeschoten. De publieke opinie heeft via de Peiling van het NH-nieuws bij ruim 46.000 stemmen aangegeven in ruim 72% tegen afschot van verwilderde/wilde zwerfkatten te zijn. Meldingen van gedode huiskatten van eigenaren komen voor en leiden tot heftige protesten. | 0.5 | 627.68638 |
20231101.nl_635173_0 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Godshuis | Godshuis | Een godshuis is een liefdadigheidsinstelling waar om godswil armen, zieken, ouderen en wezen worden verzorgd. Vaak worden godshuis en gasthuis als synoniemen gebruikt, waarbij men in Vlaanderen een voorkeur heeft voor godshuis (in het Frans Maison de Dieu, Hôtel-Dieu, Hospice ; Engels Hospice). | 0.5 | 626.936891 |
20231101.nl_635173_1 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Godshuis | Godshuis | Godshuizen ontstonden aanvankelijk als hospitalen aan de stadspoorten, waar arme passanten of kloosterlingen onderdak konden krijgen, soms voor één nacht, wanneer de stadspoorten al gesloten waren. Langzamerhand kregen ze meer functies, zodat onder de noemer godshuizen ook begijnhoven, ziekenhuizen, leprozenhuizen, pesthuizen, oude-mannen en vrouwenhuizen, proveniershuizen, vondelinghuizen en weeshuizen konden geteld worden. | 0.5 | 626.936891 |
20231101.nl_635173_2 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Godshuis | Godshuis | Naarmate de steden ontstaan en zich uitbreiden, wordt het aantal godshuizen in de steden zelf ook steeds talrijker. Onder meer als gevolg van de Reformatie en de godsdienstoorlogen wordt hun financiële positie vanaf de 16e eeuw echter steeds moeilijker. Het verscherpte sociale klimaat en de groeiende armoede droegen er in de 16e eeuw verder toe bij dat de selectie steeds strenger werd, en men zich meer en meer ging toeleggen op meest behoeftigen, de zieken. Daardoor wordt het gasthuis ook meer en meer aanzien als hospitaal of ziekenhuis - ook vandaag worden ziekenhuizen nog vaak gasthuis genoemd. De term godshuis wordt veeleer synoniem van ouderlingenhuis of hospice. (Sinds een aantal jaren wordt de term hospice gebruikt als zorginstelling voor terminale zieken). | 0.5 | 626.936891 |
20231101.nl_635173_3 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Godshuis | Godshuis | Met de Franse Revolutie neemt de staat ten volle zijn verantwoordelijkheid op m.b.t. de organisatie van de armenzorg. De wetten van 16 vendémiaire en 7 frimaire van het jaar V regelen ook voor België de oprichting en organisatie van de twee organen die met de armenzorg zullen belast worden: de Burgerlijke Godshuizen (Hospices Civils) en de Burelen van Weldadigheid. | 0.5 | 626.936891 |
20231101.nl_635173_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Godshuis | Godshuis | Wie zichzelf niet kan behelpen maar thuis kon geholpen worden viel onder de bevoegdheid van de weldadigheidsburelen; | 1 | 626.936891 |
20231101.nl_635173_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Godshuis | Godshuis | Wie niet thuis kan verzorgd worden, bijvoorbeeld vanwege zijn jonge leeftijd, gezondheid of ouderdom, valt onder de bevoegdheid van de Burgerlijke Godshuizen om in hun “hospitalen” opgenomen te worden. In het algemeen gaat het hier dan om de ziekenhuizen (hôpitaux), de tehuizen voor ouderlingen (hospices) en de weeshuizen (orphelinats). | 0.5 | 626.936891 |
20231101.nl_635173_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Godshuis | Godshuis | Beide instellingen werden in België in 1925 samengevoegd tot de Commissies van Openbare Onderstand, sinds 1976 de Openbare Centra voor Maatschappelijk Welzijn. | 0.5 | 626.936891 |
20231101.nl_635173_7 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Godshuis | Godshuis | In Brugge dateren de oudste godshuisjes uit de 14de eeuw. Er zijn nog meer dan 40 godshuiscomplexen, meestal van het binnenhoftype, wat in Nederland hofje wordt genoemd. Het merendeel, in totaal meer dan 250 woningen, wordt door het OCMW aan bejaarden verhuurd. | 0.5 | 626.936891 |
20231101.nl_635173_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Godshuis | Godshuis | In verschillende Europese landen en ook binnen de Lage Landen verschilden de ontwikkelingen nogal van stad tot stad. In Antwerpen stonden de meeste godshuizen vanaf de 16e eeuw onder het beheer van de Aalmoezenierskamer. Men maakte onderscheid tussen de grote en de kleine godshuizen. Als grote godshuizen had men het Dulhuis of Zinnelozenhuis voor geesteszieken, het Vondelingenhuis voor vondelingen en tot slot het Maagdenhuis en het Knechtjeshuis voor respectievelijk weesmeisjes en -jongens. | 0.5 | 626.936891 |
20231101.nl_255338_0 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwartebroek | Zwartebroek | Zwartebroek is een dorp in de gemeente Barneveld, in de Gelderse Vallei van de Nederlandse provincie Gelderland. Het dorp heeft inwoners (). Anderhalve kilometer ten zuiden van Zwartebroek, ligt het oudere Terschuur en drie kilometer ten westen ligt het dorp Hoevelaken. | 0.5 | 626.52583 |
20231101.nl_255338_1 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwartebroek | Zwartebroek | In 1840 had Zwartebroek 90 huizen met 596 inwoners. Hoewel Zwartbroek daarmee iets kleiner was dan het dorp Voorthuizen, werd het bij de Volkstelling van 1840 gezien als een buurtschap onder Voorthuizen. Door het CBS wordt Zwartebroek aangemerkt als een 'buurt' van de 'wijk' Voorthuizen. Tot 2012 viel een gedeelte van de buurtschap Appel onder Zwartebroek. | 0.5 | 626.52583 |
20231101.nl_255338_2 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwartebroek | Zwartebroek | Door de nauwe banden met Terschuur worden de dorpen samen ook wel aangeduid als Terbroek. De ongeveer 1300 inwoners wonen verdeeld over ongeveer 500 huizen. | 0.5 | 626.52583 |
20231101.nl_255338_3 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwartebroek | Zwartebroek | In de 12e eeuw werd begonnen met de ontginning van het gebied. De ontwatering maakte dat een recht wegenpatroon werd aangelegd. Net zoals het naburige Nijkerkerveen, is Zwartebroek ontstaan als gevolg van de veenontginning. | 0.5 | 626.52583 |
20231101.nl_255338_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwartebroek | Zwartebroek | De ontwatering vond plaats vanuit de Bellemansbeek. De Bellemansbeek werd gegraven om het westelijke deel van het Zwartebroek te | 1 | 626.52583 |
20231101.nl_255338_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwartebroek | Zwartebroek | ontwateren. De eerste boerderijen stonden dan ook direct aan deze wetering. De inwoners van het natte moerasstreek leefden eeuwenlang van het turf steken in het veen. Bij de kruising van de Damweg en de Platanenstraat staat een monument van een turfsteker, als verwijzing naar dit turfverleden. Na de bouw van de Hervormde kerk in 1850 ontwikkelde de nederzetting zich tot een dorp. | 0.5 | 626.52583 |
20231101.nl_255338_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwartebroek | Zwartebroek | In schriftelijke bronnen wordt het gebied voor het eerst genoemd in 1132. In dat jaar verleende de Utrechtse bisschop Andreas vergunning | 0.5 | 626.52583 |
20231101.nl_255338_7 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwartebroek | Zwartebroek | tot ontginning. Het Klooster in Elten had hier uitgestrekte eigendommen. De door Zwartbroek lopende Vrouwenweg voerde naar de vrouwen-goederen, de vrouwenhoeve, en ’t vrouwen-veen. In de periode 1459-1470 wordt de ligging van het gebied beschreven als 'gelegen aan het Grauwe Veen'. Het Grauwe Veen lag waarschijnlijk in het gebied van Nijkerkerveen en Holkerveen. In de jaren daarna wordt de naam geschreven als Swartebroeck (1650), Het Swarte Broek (1802-1812) en vanaf 1840 als Zwartebroek. De naam is een combinatie van zwart 'met een zwarte kleur' en broek 'laag moerassig land'. De donkere kleur van de broek is een verwijzing naar een laag stuk land dat regelmatig overstroomt. In 1890 werd het broekland ook wel aangeduid als moerasveen. De wild begroeide broekgebieden bestonden voornamelijk uit kreupelhout en riet. De vele beekjes die door het gebied liepen traden vaak buiten hun oevers en zorgden voor moerassige omstandigheden. | 0.5 | 626.52583 |
20231101.nl_255338_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwartebroek | Zwartebroek | De Hervormde kerk van de Hervormde Gemeente Zwartebroek - Terschuur uit 1957 is de opvolger van de eerste hervormde kerk uit 1850. Bij de kerk horen het verenigingsgebouw De Hof (1983) en de pastorie uit 1947. | 0.5 | 626.52583 |
20231101.nl_857792_0 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Menagerie | Menagerie | Een menagerie is een verzameling wilde en exotische dieren die in gevangenschap worden gehouden. Het is de voorloper van de moderne dierentuin. Het begrip is ontstaan in het Frankrijk van de zeventiende eeuw. Aanvankelijk verwees het woord naar een huishouden, maar later werd er voornamelijk een aristocratische of koninklijke dierenverzameling mee aangeduid. De Encyclopédie Méthodique uit 1782 definieert een menagerie als een "vestiging van luxe en curiositeit." Later kreeg het begrip menagerie ook betrekking op reizende dierenverzamelingen die wilde dieren tentoonstelden op beurzen in Europa en het Amerikaanse continent. | 0.5 | 625.378441 |
20231101.nl_857792_1 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Menagerie | Menagerie | Menagerieën waren meestal verbonden aan een aristocratisch of koninklijk hof. Ze waren dan ook gevestigd in een tuin of een park van een paleis. De aristocratische menagerieën werden opgericht en beheerd door aristocraten, die zo hun macht en weelde wilden tonen, omdat levende en actieve wilde dieren zeldzaam waren, duur in het onderhoud en moeilijk te krijgen. Hun doel was niet wetenschappelijk of educatief, en deze menagerieën kunnen dan ook niet met dierentuinen vergeleken worden. | 0.5 | 625.378441 |
20231101.nl_857792_2 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Menagerie | Menagerie | In de middeleeuwen had een aantal vorsten in Europa al menagerieën aan hun hoven. Zo kreeg Karel de Grote in 802 de olifant Abul-Abbas ten geschenke van de kalief van Bagdad. De belangrijkste dierenverzameling van het middeleeuwse Engeland was gevestigd in de Tower of London. Hij was in het leven geroepen door Hendrik III van Engeland in 1235 toen als huwelijkscadeau drie leeuwen ontving van keizer Frederik II van het Heilige Roomse Rijk. In 1264 werd de verzameling verplaatst naar het bolwerk (the Bulwark), dat dan ook als de "Lion Tower" bekend kwam te staan. Tijdens de regering van Elizabeth I werd de menagerie opengesteld voor publiek. Feitelijk was het zes eeuwen lang de plaats van de Engelse koninklijke menagerie. | 0.5 | 625.378441 |
20231101.nl_857792_3 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Menagerie | Menagerie | Aan het eind van de vijftiende eeuw, tijdens de Renaissance, begonnen de Italiaanse aristocratie, rijke patriciërs en geestelijken exotische dieren te verzamelen bij hun landhuizen aan de rand van de steden. Aan het eind van de zestiende eeuw nam de rol van dieren in de tuinen van Italiaanse villa's toe, zoals onder meer te zien is in het park Villa Borghese in Rome. | 0.5 | 625.378441 |
20231101.nl_857792_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Menagerie | Menagerie | Tijdens de bouw van het Kasteel van Versailles in de zeventiende eeuw richtte koning Lodewijk XIV van Frankrijk een menagerie op in het park van het paleis. Het grootste deel hiervan werd gebouwd in 1664, toen werden ook de eerste dieren geïntroduceerd. Het interieur was echter pas klaar, tussen 1668 en 1670. De menagerie, aan de zuidwestkant van het park, was het eerste grote project van Lodewijk XIV in Versailles, en een van de vele plezierhuizen die rondom het paleis werden gebouwd. Het was de eerste menagerie die in de barok-stijl was gebouwd. Het meest in het oog springende element hiervan was een cirkelmatige opzet, met een paviljoen in het midden. Hieromheen liep een wandelpad, en buiten de paden waren de omheiningen en kooien. Elk omheind gebied had een huis of een stal voor de dieren aan één zijde. De overige drie zijden bestonden uit muren. | 1 | 625.378441 |
20231101.nl_857792_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Menagerie | Menagerie | Vele koningen in Europa namen dit ontwerp over, vooral die van Habsburgse monarchie. In 1752 liet keizer Frans I Stefan een barokke menagerie bouwen in het park van het Schönbrunn-paleis bij Wenen. | 0.5 | 625.378441 |
20231101.nl_857792_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Menagerie | Menagerie | De Nederlandse stadhouder Willem V had een menagerie bij de Grote Loo in Den Haag/Voorburg. Deze werd beheerd door Aernout Vosmaer die van de dieren gedetailleerde tekeningen liet maken en deze bundelde in het boek Regnum Animale. De meeste dieren in zijn menagerie waren geschenken van de zeevarende compagnieën en individuele zeevarenden. Zo arriveerde in 1776 de eerste chimpansee in Europa; zij stierf een half jaar later. De olifanten Hans en Parkie waren een geschenk van handelaren op Ceylon. Nadat de stadhouderlijke familie naar Engeland was gevlucht werden ze als bezittingen van de Oranjes door de Fransen geconfisqueerd. Die voerden hen op schuiten via de binnenwateren naar Parijs waar ze hun laatste jaren sleten in de menagerie van de botanische tuin van het Jardin des Plantes. | 0.5 | 625.378441 |
20231101.nl_857792_7 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Menagerie | Menagerie | In Amsterdam had herbergier Jan Westerhoff in zijn herberg 'Blauw Jan' aan de Kloveniersburgwal 87 een menagerie gebouwd. Omstreeks 1675 begon hij met het verzamelen van wilde dieren als panters, tijgers, leeuwen, struisvogels en papegaaien. | 0.5 | 625.378441 |
20231101.nl_857792_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Menagerie | Menagerie | In de negentiende eeuw werden de aristocratische menagerieën vervangen door moderne dierentuinen, die de tentoonstellingen een wetenschappelijk en educatief toontje gaven. Anno 2016 staat alleen in Schönbrunn nog een menagerie, maar ook die heeft zich in de loop van de twintigste eeuw ontwikkeld tot een dierentuin. Tiergarten Schönbrunn wordt wel de oudste dierentuin ter wereld genoemd. | 0.5 | 625.378441 |
20231101.nl_502376_0 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Karmann | Karmann | Karmann was een Duitse carrosseriebouwer gevestigd in Osnabrück. Het bedrijf is vooral bekend geworden door de Karmann Ghia, een tweedeurs sportwagen op de bodemplaat van de Volkswagen Kever. Het had in 2008 circa 8.000 werknemers in dienst, waarvan 3.400 in Duitsland. In april 2009 vroeg het bedrijf surseance van betaling aan. Eind 2009 nam Volkswagen de hoofdvestiging in Osnabrück over en bracht deze onder in Volkswagen Osnabrück GmbH. | 0.5 | 623.003524 |
20231101.nl_502376_1 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Karmann | Karmann | Karmann werd in 1901 opgericht door Wilhelm Karmann (1871-1952) die hiertoe de koetsenmakerij Klases uit 1874 overnam. In 1902 bouwde Karmann zijn eerste autocarrosserie op een chassis van de Dürkopp fabriek in Bielefeld. Vervolgens werden voor de meeste autofabrikanten uit de begintijd van de automobielindustrie (zoals Adler, Buick, FN, Hansa en Opel) carrosserieën gebouwd. Na een bezoek aan Detroit in 1924 begon Karmann met de massaproductie van carrosserieën met behulp van de lopende band. De bouw van houten frames werd vervangen door stalen bodys, gevolgd door geperste stalen carrosserieën in het midden van de jaren dertig. Verschillende carrosserieontwerpen uit deze periode werden gemaakt door de architect Walter Gropius. | 0.5 | 623.003524 |
20231101.nl_502376_2 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Karmann | Karmann | In 1932 had Karmann 150 mensen in dienst. Voor het begin van de Tweede Wereldoorlog was dat opgelopen naar 900 personen, die samen 65 carrosserieën per dag samenstelden. Tijdens de oorlog werd de fabriek vernietigd door bombardementen van de geallieerden. | 0.5 | 623.003524 |
20231101.nl_502376_3 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Karmann | Karmann | Na de oorlog werden de fabrieken weer opgebouwd. Karmann werd nu door Volkswagen ingeschakeld voor de productie van een vierpersoons cabrioletversie van de Volkswagen Kever. In totaal zouden hiervan 331.847 exemplaren worden gebouwd. In 1951 vroeg Volkswagen aan Karmann een stijlvolle en elegante auto te ontwikkelen die het image van Volkswagen wat zou opvijzelen. Karmann schakelde hiervoor het Italiaanse ontwerpbureau Ghia in. Het prototype van de Karmann Ghia werd op 16 november 1953 aan Volkswagen-directeur Heinrich Nordhoff gepresenteerd, en begin 1955 aan het grote publiek. Het model was een groot succes, en in november 1957 volgde een cabrioletversie. In 1960 opende Karmann speciaal voor de productie van de Karmann Ghia-modellen een fabriek in de Braziliaanse stad São Bernardo do Campo. | 0.5 | 623.003524 |
20231101.nl_502376_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Karmann | Karmann | Karmann assembleerde voor Volkswagen verder de Volkswagen Scirocco, en bouwde de Volkswagen Corrado. Ook bouwde Karmann de nieuwe Volkswagen cabriolet, nu op basis van de Volkswagen Golf. Daarnaast werden cabriolets of dakconstructies gebouwd voor Audi, Chrysler, Mercedes-Benz, en Renault. Voorts bouwde Karmann delen van de carrosserieën van het Nederlandse Spyker. In 2007 kwam een bericht naar buiten dat de Nederlandse sportwagenbouwer zijn rekeningen niet zou betalen. Begin 2009 werd de samenwerking beëindigd. | 1 | 623.003524 |
20231101.nl_502376_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Karmann | Karmann | Mede door de financiële crisis liep de omzet van Karmann sterk terug. In oktober 2008 werd besloten de productie van complete auto's te staken, en voortaan alleen nog dakconstructies te bouwen en te ontwikkelen. De productie voor Audi van de Audi A4-cabriolet werd in februari 2009 beëindigd, en omdat in mei 2009 ook een contract met Mercedes Benz voor de CLK-cabriolet afliep, was een herstructurering noodzakelijk. Karmann kon de kosten van een sociaal plan echter niet meer betalen en vroeg, conform de Duitse wetgeving op dit gebied, surseance van betaling aan op 7 april 2009. Op 23 juni 2009 rolde om 11:35 uur de laatste auto van de lopende band; een zwarte Mercedes CLK-cabriolet. | 0.5 | 623.003524 |
20231101.nl_502376_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Karmann | Karmann | Begin 2009 had Karmann vestigingen in Duitsland (Osnabrück en Rheine), de Verenigde Staten (Plymouth Township), Mexico (Puebla) en Portugal (productie van auto- en vliegtuigstoelen). Het bedrijf heeft vestigingen gehad in Brazilië (verkocht in 2008) en het Verenigd Koninkrijk (Sunderland). De vestiging in Rheine zou worden gesloten. | 0.5 | 623.003524 |
20231101.nl_502376_7 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Karmann | Karmann | Op 20 november 2009 kondigde Volkswagen aan de vestiging in Osnabrück over te nemen. Hier zouden vanaf maart 2011 weer voertuigen worden geproduceerd. De Karmann-vestigingen in de Verenigde Staten en Mexico zijn verkocht aan Webasto. De afdelingen metaal, ontwikkeling, en dakconstructies zouden worden verzelfstandigd. | 0.5 | 623.003524 |
20231101.nl_502376_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Karmann | Karmann | Vanaf januari 1969 assembleerde Karmann in Rheine voor AMC de Javelin. In juli 1970 werd deze activiteit beëindigd; er waren toen 281 stuks geassembleerd. | 0.5 | 623.003524 |
20231101.nl_4411_0 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Holmium | Holmium | Holmium is een scheikundig element met symbool Ho en atoomnummer 67. Het is een zilverwit lanthanide. | 0.5 | 620.263328 |
20231101.nl_4411_1 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Holmium | Holmium | Holmium is in 1878 ontdekt door Marc Delafontaine en Jacques Louis Soret toen zij bij spectrometisch onderzoek onbekende absorptiebanden aantroffen. Het toen nog onbekende element noemden zij Element X. In datzelfde jaar ontdekte Per Teodor Cleve onafhankelijk van Delafontaine en Soret het element tijdens het onderzoeken van erbiumoxide. | 0.5 | 620.263328 |
20231101.nl_4411_2 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Holmium | Holmium | Holmium beschikt over bijzondere magnetische eigenschappen en wordt industrieel voornamelijk gebruikt als magnetische flux-concentrator. Andere toepassingen zijn: | 0.5 | 620.263328 |
20231101.nl_4411_3 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Holmium | Holmium | In de geneeskunde wordt holmium gebruikt bij de behandeling van kwaadaardige uitzaaiingen in de lever, door middel van radio-embolisatie. | 0.5 | 620.263328 |
20231101.nl_4411_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Holmium | Holmium | Van alle in de natuur voorkomende elementen heeft holmium het grootste magnetisch moment (10,6 µB) en toont daarnaast andere opmerkelijke magnetische eigenschappen. Gecombineerd met yttrium vormt het zeer magnetisch materiaal. | 1 | 620.263328 |
20231101.nl_4411_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Holmium | Holmium | Holmium is een vrij zacht en buigzaam metaal met een heldere metallieke glans dat bij standaard temperatuur en druk niet wordt aangetast in de lucht. Bij hogere temperaturen reageert het echter snel tot een geelkleurig oxide. | 0.5 | 620.263328 |
20231101.nl_4411_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Holmium | Holmium | Als vrij element wordt holmium op aarde in de natuur niet aangetroffen. Net als de meeste lanthaniden komt het onder andere voor in de mineralen monaziet (ongeveer 0,05%) en gadoliniet. Met behulp van ionenwisselaars kan holmium hieruit worden geïsoleerd. De concentratie holmium in de aardkorst wordt geschat op 1,3 mg/kg. | 0.5 | 620.263328 |
20231101.nl_4411_7 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Holmium | Holmium | Holmium-165 is het enige stabiele holmiumisotoop. Er zijn 23 radioactieve holmium isotopen bekend, waarvan holmium-163 met een halveringstijd van 4570 jaar het stabielst is. De overige radio-isotopen hebben halveringstijden van minder dan 27 uur. | 0.5 | 620.263328 |
20231101.nl_4411_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Holmium | Holmium | Over de eventueel schadelijke gevolgen van holmium is nog weinig bekend. Het is te verwachten dat het vergelijkbaar is met andere lanthaniden. | 0.5 | 620.263328 |
20231101.nl_409480_0 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Beerenplaat | Beerenplaat | Beerenplaat is een kleine woonkern bij een drinkwaterproductiebedrijf. Het maakt deel uit van de Nederlandse gemeente Nissewaard en is gelegen op de oostelijkste punt van het eiland Voorne-Putten. | 0.5 | 619.988314 |
20231101.nl_409480_1 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Beerenplaat | Beerenplaat | De woonkern bestaat uit een boerderij en enkele bungalows, waarvan de bewoners allen werkzaam zijn bij het drinkwaterbedrijf. Net ten noorden van het drinkwaterbekken, op het buitendijkse deel van de plaat, ligt een klein bosreservaat (niet toegankelijk) dat beheerd wordt door Staatsbosbeheer. De unieke ligging van Beerenplaat tussen de rivieren Oude Maas en Spui maakte dat het lange tijd alleen te bereiken was via de dijk langs het Spui, sinds 2014 is het ook via de wijk Maaswijk te bereiken langs de Oude Maas. Er is ook een fietspontje naar Oud-Beijerland en Rhoon. Volgens een oude kaart van de ringdijk van Putten en zijn polders lag vroeger op deze locatie het gehucht Putten. | 0.5 | 619.988314 |
20231101.nl_409480_2 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Beerenplaat | Beerenplaat | De naam herinnert aan het woord 'beer', een ondiepte, een plaats waar stromend water betrekkelijk rustig is, zodat slik bezinkt. | 0.5 | 619.988314 |
20231101.nl_409480_3 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Beerenplaat | Beerenplaat | In het verleden is het stukje grond een aantal keren van "eigenaar" veranderd. In eerste instantie was Beerenplaat gemeente Rotterdam, om vervolgens te wisselen naar Oud-Beijerland en daarna gemeente Spijkenisse te worden. Lange tijd is dit ook aangegeven op borden bij het terrein, maar de Beerenplaat wordt niet meer aangemerkt als separate woonkern. | 0.5 | 619.988314 |
20231101.nl_409480_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Beerenplaat | Beerenplaat | Tot 31 december 2014 was Beerenplaat onderdeel van de gemeente Spijkenisse. Op 1 januari 2015 ging de plaats samen met de gemeente op in de gemeente Nissewaard. | 1 | 619.988314 |
20231101.nl_409480_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Beerenplaat | Beerenplaat | Beerenplaat ontleent zijn bestaansrecht voornamelijk aan de productielocatie Berenplaat (sinds de opening in 1966 geschreven met één 'e' in plaats van twee zoals in de naam van de locatie zelf) van drinkwaterbedrijf Evides (voorheen Waterbedrijf Europoort). Deze productielocatie is de grootste van Nederland en voorziet het merendeel van de Zuid-Hollandse eilanden en het Rijnmondgebied van drinkwater, waaronder ook Rotterdam-Zuid. Rotterdam op de noordelijke Maasoever wordt van drinkwater voorzien van de productielocatie gelegen naast de Van Brienenoordbrug. | 0.5 | 619.988314 |
20231101.nl_409480_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Beerenplaat | Beerenplaat | Kenmerkend aan productielocatie Berenplaat is het grote bekken waarin water, dat via pijpleidingen uit de Biesbosch komt, wordt opgeslagen. Dit bekken heeft een lengte van circa 1,8 kilometer en een gemiddelde breedte van circa 800 meter, in normaal bedrijf wordt echter slechts een klein afgescheiden deel van dit bekken gebruikt. In uiterste nood kan er ook water vanuit de Oude Maas ingenomen worden. | 0.5 | 619.988314 |
20231101.nl_409480_7 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Beerenplaat | Beerenplaat | Opmerkelijk aan het productiebedrijf is de architectuur van de gebouwen, alle oorspronkelijke gebouwen zijn ontworpen door Wim Quist. Ook bij latere uitbreidingen (twee extra reinwaterreservoirs, actiefkoolfilters en een uv-behandelingsinstallatie) is aandacht aan de architectuur besteed. | 0.5 | 619.988314 |
20231101.nl_409480_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Beerenplaat | Beerenplaat | Het drinkwater van productielocatie Berenplaat is bestemd voor een groot gedeelte van het zuidelijk Rijnmondgebied, waaronder: | 0.5 | 619.988314 |
20231101.nl_653914_1 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaalslagliteratuur | Kaalslagliteratuur | De Duitstalige literatuur kende in de negentiende eeuw een grote bloeiperiode: na de Romantiek, het poëtisch realisme en het naturalisme was in het vroege twintigste-eeuwse Pruisen het expressionisme opgekomen. Het fin de siècle-gevoel leidde tot een zeker fatalisme, wat wil zeggen dat men ervan overtuigd was dat er een nieuw tijdperk zou aanbreken, zodra de grote Europese mogendheden hun kunnen zouden hebben uitgetest in een grote, korte oorlog. Dichters als Georg Heym en Jakob van Hoddis voorspelden in hun visionaire, apocalyptische werken de ondergang van de oude wereld: een nieuw mensenras zou opstaan wanneer het avondland vernietigd was. Toen de Eerste Wereldoorlog eenmaal uitbrak, bleek al snel dat dit een illusie was geweest: de technologische vooruitgang bracht niets dan ellende, ziekte en dood, en aan de oorlog leek geen einde te komen. Deze eerste ontnuchtering zou later een bijkomend argument vormen. | 0.5 | 619.624626 |
20231101.nl_653914_2 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaalslagliteratuur | Kaalslagliteratuur | Na afloop van de eerste oorlog, met de oprichting van de Weimarrepubliek, kwam het Duitse expressionisme volop op gang. Weliswaar was men tot het inzicht gekomen dat het futuristische vooruitgangsoptimisme grote nadelen had, maar de literaire wereld bleef zich op de wonderen van de moderne technologie concentreren. Enerzijds waren er literatoren zoals Alfred Döblin en de Oostenrijker Robert Musil, die, geheel in de teneur van het expressionisme, de wereld ironiseerden. Zij koppelden het inlevingsvermogen en het menselijke gevoel los van hun literaire werk en schreven verhalen vol technische uitweidingen en humoristische afstandelijkheid. De belangrijkste iconen op het gebied van de roman zijn uit deze periode Berlin Alexanderplatz en De man zonder eigenschappen: deze boeken tonen hoe de literaire wereld met de Eerste Wereldoorlog in het reine was gekomen, maar ook dat men het geloof aan de technologische vooruitgang als redder van de wereld niet verloren was. Anderzijds waren er bepaalde enigszins romantisch getinte schrijvers (bijvoorbeeld Stefan George en Hans Henny Jahnn), die wilden teruggrijpen naar het ideaal van de mens in harmonie met de natuur, of de verheerlijkte, sublieme dichter als scheppend genie. | 0.5 | 619.624626 |
20231101.nl_653914_3 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaalslagliteratuur | Kaalslagliteratuur | Een belangrijke factor in het interbellum was echter ook de opkomst van het nazisme: vanaf 1933, toen de NSDAP de macht overnam, werden de expressionistische evoluties in de literatuur teruggedraaid. De literaire academiën werden 'gezuiverd', en het soort literatuur dat bij de nazi's in de gunst stond, was behoorlijk reactionair. Er moest over arische helden geschreven worden, ofwel over landschappelijke taferelen, met boerenpastorales en ouderwetse waarden. Agnes Miegel was een belangrijke vertegenwoordigster van deze rurale stroming; oude expressionisten die het nazisme gunstig gezind waren, gingen mee in de richting van de heldenverheerlijking en de ideologische 'volksliteratuur' (zoals Hanns Johst); sommigen, bijvoorbeeld Rudolf Georg Binding, stelden hun werk volledig in het teken van de verdediging van het nationaalsocialisme. De meeste auteurs die een andere mening toegedaan waren, emigreerden. | 0.5 | 619.624626 |
20231101.nl_653914_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaalslagliteratuur | Kaalslagliteratuur | De Tweede Wereldoorlog legde de Duitstalige literatuur nagenoeg volledig stil. Duitse schrijvers in het buitenland zagen lijdzaam toe hoe hun land verwoest werd; diegenen die waren achtergebleven en geen nazi's waren, hielden zich gedeisd. Mensen als Ernst Jünger en Gottfried Benn poogden, wellicht bij wijze van afweermechanisme, de hele toestand te ironiseren... | 0.5 | 619.624626 |
20231101.nl_653914_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaalslagliteratuur | Kaalslagliteratuur | De kaalslagliteratuur als dusdanig zag het levenslicht vlak na - of misschien reeds tijdens - de Tweede Wereldoorlog. De enorme schok die het falen van het Derde Rijk teweegbracht veroorzaakte een groot ongeloof bij de mensheid als dusdanig. Toen de oorlog was afgelopen, was Duitsland tot een ruïne herleid: doordat de eerste bekommernissen waren, ervoor te zorgen dat iedereen eten en een dak boven het hoofd had, was er in eerste instantie geen aandacht voor literatuur. In 1946/47 schreef Wolfgang Borchert zijn toneelstuk Draußen vor der Tür: het was een door en door cynische, desolate angstschreeuw die accuraat verwoordde wat voor een dieptepunt de cultuur in de ogen van velen bereikt had. Met de oprichting van de Gruppe 47 werd de weg geëffend voor een grote schoonmaak; omdat de oude literatuurvormen gefaald hadden en niet in staat waren gebleken de wereld voor een dergelijk onheil te behoeden, moest, luidens de Gruppe, de hele opvatting van wat literatuur hoort te zijn volledig omgegooid worden. De term uur nul illustreert deze gedachtegang duidelijk: de oude manier van schrijven is voorbij; men dient volledig vanuit het niets te herbeginnen. | 1 | 619.624626 |
20231101.nl_653914_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaalslagliteratuur | Kaalslagliteratuur | Kenmerkend voor de kaalslagliteratuur zijn inhoudelijk de afkeer van ideologieën – zowel van links als van rechts ('der totale Ideologieverdacht') – en überhaupt van elke idealisering, de aandacht voor de alledaagse werkelijkheid en soms het zoeken naar een elementaire vorm van menselijkheid in een 'ontmenselijkte' tijd. Formeel valt de voorkeur op voor proza en verhalende genres, een eenvoudige, voor een groot lezerspubliek begrijpelijke taal met een afkeer van grote woorden (als reactie op het taalmisbruik door de nazi's) en een directe, realistische stijl. | 0.5 | 619.624626 |
20231101.nl_653914_7 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaalslagliteratuur | Kaalslagliteratuur | Vertegenwoordigers van de kaalslagliteratuur zijn o.a. Hans Bender, Heinrich Böll, Wolfgang Borchert, Günter Eich, Hans Werner Richter, Wolfdietrich Schnurre en Wolfgang Weyrauch. | 0.5 | 619.624626 |
20231101.nl_653914_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaalslagliteratuur | Kaalslagliteratuur | Trümmerliteratuur, letterlijk literatuur van tussen de ruïnes, was vooral een Duits fenomeen: er was enige navolging in Oostenrijk, zoals men in enkele vroege teksten van Peter Handke kan zien, maar het lijkt erop dat Duitsland, het land dat uiteindelijk het zwaarst geleden had onder de catastrofe die het zelf had uitgelokt, door toedoen van de vernieling van het land een frisse wind door de letteren zag waaien. In Zwitserland, een land dat weinig geleden heeft onder de onrust in Europa, is daarentegen van een dergelijke beweging nauwelijks sprake geweest. | 0.5 | 619.624626 |
20231101.nl_653914_9 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kaalslagliteratuur | Kaalslagliteratuur | Qua sfeer kan men stellen dat kaalslagliteratuur doorgaans erg grimmig, somber en pessimistisch is; in tegenstelling tot de expressionisten uit het interbellum hebben de auteurs uit deze periode alle hoop laten varen: de wereld kan niet verbeterd worden — de mens is, kort samengevat, boosaardig. Een verregaande normvervaging heeft tot het verlies van alle menselijke waarden geleid; het leven heeft geen enkel doel. Max Frisch' opvoedingsstuk Andorra toont hoe vooroordelen over mensen tot rampen kunnen leiden. | 0.5 | 619.624626 |
20231101.nl_241814_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruisverheffing | Kruisverheffing | Het kruis werd door Helena gedeeld; een deel bleef in Jeruzalem en twee andere delen schonk zij aan Constantinopel en Rome. Vooral vanaf de kruistochten ontstond een onstuitbare verspreiding van kruis-relieken en aansluitend werd het feest van de Kruisverheffing gevierd op de plaatsen waar de relieken terechtkwamen. | 0.5 | 619.514981 |
20231101.nl_241814_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruisverheffing | Kruisverheffing | De Regel van Benedictus (41, 6-8) laat naar oude kerkgebruiken bij het feest van de Kruisverheffing de kleine vasten beginnen, die in de grote vasten (de veertigdagentijd voor Pasen) uitloopt. Bijgevolg is dit feest in de benedictijnse traditie van bijzonder belang en hebben kloosterordes uit deze traditie zoals de cisterciënzers en trappisten een rol gespeeld in de verspreiding van het feest in Europa. Het tonen van het kruis als teken van verlossing door Christus, verspreidde zich zo over de hele Kerk. | 0.5 | 619.514981 |
20231101.nl_241814_7 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruisverheffing | Kruisverheffing | Rechtstreeks aansluitend op het feest van de Kruisverheffing is de gedachtenis van Onze-Lieve-Vrouw van Smarten, gewijd aan het verdriet en lijden van Maria. Deze gedachtenis is steeds op 15 september. | 0.5 | 619.514981 |
20231101.nl_241814_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruisverheffing | Kruisverheffing | Wanneer het feest van de Kruisverheffing samenvalt met een zondag heeft dit feest altijd voorrang op de zondagsliturgie. | 0.5 | 619.514981 |
20231101.nl_241814_9 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruisverheffing | Kruisverheffing | Het wordt echter niet in alle kerken op dezelfde dag gevierd. De zogenaamde "oosters-orthodoxe kerken - nieuwe stijl" (die de neojuliaanse kalender volgen) vieren het feest zoals de rooms-katholieken op 14 september, de "oosters-orthodoxe kerken - oude stijl" (die de juliaanse kalender volgen) 13 dagen later namelijk op 27 september. Dit laatste is het geval voor de Kerken van Jeruzalem, Rusland en Servië. Zie ook gregoriaanse kalender / juliaanse kalender. | 1 | 619.514981 |
20231101.nl_241814_10 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruisverheffing | Kruisverheffing | De dag van het feest zelf is een vastendag. Er is een na-feest op de tweede en derde dag (respectievelijk 15 en 16 september of 28 en 29 september) | 0.5 | 619.514981 |
20231101.nl_241814_11 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruisverheffing | Kruisverheffing | In België en Nederland is het aantal parochies, gewijd aan de H. Kruisverheffing, niet erg talrijk. Volgende plaatsen hebben (of hadden) een Kruisverheffingsparochie: | 0.5 | 619.514981 |
20231101.nl_241814_12 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruisverheffing | Kruisverheffing | België: Beveren (Roeselare), Sint-Kruis (Brugge), Heusden (Oost-Vlaanderen), Jesseren, Lampernisse, Lotenhulle, Lebbeke, Letterhoutem en Wenduine; Runkst (Hasselt) Parochie H. Kruis. | 0.5 | 619.514981 |
20231101.nl_241814_13 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Kruisverheffing | Kruisverheffing | Nederland: Beesd, Cadier en Keer, Raalte (basiliek), Rotterdam (1995 samengevoegd met parochie Emmausgangers) en Zoeterwoude (1967 samengevoegd met parochie Sint-Jan's Onthoofding). | 0.5 | 619.514981 |
20231101.nl_141611_0 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Basreflexsysteem | Basreflexsysteem | Het basreflexsysteem is een constructie in het ontwerpen van behuizing van luidsprekers waarbij een extra opening (poort of tunnel genoemd) in de kast de respons van het luidsprekersysteem voor lage frequenties verbetert. Deze poort zit meestal aan de voorzijde (soms aan de achterzijde) en verbindt het inwendige van de kast met de omgeving. | 0.5 | 618.718661 |
20231101.nl_141611_1 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Basreflexsysteem | Basreflexsysteem | Ten onrechte wordt wel gemeend dat een basreflexpoort er slechts zorg voor draagt dat de geluidsenergie (=bewegende lucht) binnen in de kast “er uit kan”. De werkelijkheid is wat ingewikkelder. | 0.5 | 618.718661 |
20231101.nl_141611_2 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Basreflexsysteem | Basreflexsysteem | Bij het weergeven van lage frequenties door een luidsprekersysteem bij grotere geluidsdruk moet relatief veel lucht verplaatst worden (afwisselend de kast in en uit). Bij een luidspreker in een gesloten kast moet de luidspreker zelf deze luchtverplaatsing verzorgen. Hieraan zitten grenzen door het beperkte oppervlak van de luidspreker en de slag die de conus kan maken. Bij een basreflexkast neemt de poort de verzorging van die grote luchtverplaatsing voor zijn rekening bij lage frequenties. | 0.5 | 618.718661 |
20231101.nl_141611_3 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Basreflexsysteem | Basreflexsysteem | De lucht in de poort heeft een bepaald gewicht en de lucht in de kast gedraagt zich als een veer, zodat zij samen een massa-veersysteem vormen dat kan resoneren bij een bepaalde frequentie. | 0.5 | 618.718661 |
20231101.nl_141611_4 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Basreflexsysteem | Basreflexsysteem | Dit wordt een Helmholtzresonator genoemd. De kunst is om de resonantie zo af te stemmen dat deze de frequentiekarakteristiek van de luidspreker aanvult. Daarbij zijn het volume van de kast en de doorsnede en de diepte van de poort bepalend. De plaatsing van de poort is minder van belang. Binnen bepaalde grenzen kan de ontwerper zelf bepalen op welke frequentie de poort afgestemd is. | 1 | 618.718661 |
20231101.nl_141611_5 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Basreflexsysteem | Basreflexsysteem | Door het in resonantie raken van de luchtmassa in de reflexpoort wordt extra geluidsenergie afgestraald. Hiernaast staan enkele grafieken die het een en ander verduidelijken. | 0.5 | 618.718661 |
20231101.nl_141611_6 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Basreflexsysteem | Basreflexsysteem | In de bovenste grafiek wordt het frequentieverloop weergegeven van een gesloten kast. De zogenaamde rolloff, het afvallen van de geluidsdruk aan de linkerzijde is voor gesloten kasten 12 dB/octaaf. Deze rolloff begint bij de blauwe pijl. | 0.5 | 618.718661 |
20231101.nl_141611_7 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Basreflexsysteem | Basreflexsysteem | In de tweede grafiek is het frequentieverloop getekend van dezelfde luidspreker, maar dan geplaatst in een basreflexkast. Zoals te zien is levert de poort binnen een smalle band geluidsdruk, met een maximum op de resonantiefrequentie van de resonator, de blauwe pijl. Dit is de afstemfrequentie van de poort. De totale geluidsdruk van de kast wordt weergegeven in de grafiek hieronder. | 0.5 | 618.718661 |
20231101.nl_141611_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Basreflexsysteem | Basreflexsysteem | De stippellijn is de optelsom van de rechtstreekse geluidsdruk die door de luidspreker aan de voorzijde wordt uitgestraald en de geluidsdruk van de poort. Duidelijk is te zien dat het frequentieverloop zeer gelijkmatig is, en dat pas beneden de afstemfrequentie van de poort de geluidsdruk steil afvalt, met 24 dB/octaaf. Een dergelijke afstemming is gebruikelijk voor hifi-luidsprekerkasten. Bij een andere afstemfrequentie van de poort krijgt het totale frequentieverloop een vaak grilliger karakter, zoals te zien is op onderstaande grafiek. Soms wordt dit toegepast om een zogenaamde pseudo-bas te creëren: er ontstaat op een voor de mens gevoelig gebied, tussen 70 en 100 Hz een bult in de weergavekarakteristiek. Niet-kritische luisteraars zullen vinden dat deze kast veel laag weergeeft, in werkelijkheid klinkt de bas "bonkerig" en weinig gedetailleerd in het laag. | 0.5 | 618.718661 |
20231101.nl_1164413_8 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Aftekening | Aftekening | Een kol kan verschillende vormen hebben; ook die hebben weer allerlei benamingen. Zo noem je een kol die netjes afgerond en ‘rond’ is, gewoon een ‘ronde kol’, maar ook kan er sprake zijn van een bloem, halvemaanvormige kol, hartvormige kol en wel meer. Het aantal ‘hoeken’, wanneer een kol deze heeft, kan ook helpen bij de benaming: zo heb je bijvoorbeeld een vierkantige kol, een vijfhoekige kol maar ook een ruitvormige kol. | 0.5 | 618.067478 |
20231101.nl_1164413_9 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Aftekening | Aftekening | Verder kan een kol aan wat voor kant dan ook ‘ingesneden’ zijn, waarbij er als het ware een ‘hapje’ uit de aftekening is. Dit noem je dan ook ‘ingesneden’. Bij het beschrijven van de aftekening vermeldt men doorgaans ook aan welke kant de kol ingesneden is. | 0.5 | 618.067478 |
20231101.nl_1164413_10 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Aftekening | Aftekening | Een extra manier om de aftekening nog beter en gedetailleerder te beschrijven, is het noemen van de ligging of richting. Een kol kan precies in het midden (tussen de ogen) zitten, maar ook meer naar links of naar rechts. Ook kan een kol bijvoorbeeld meer omhoog zitten waardoor hij boven de ooglijn uitkomt: dit beschrijven wij dan ook. | 0.5 | 618.067478 |
20231101.nl_1164413_11 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Aftekening | Aftekening | Ook beschrijven we bij een aftekening waar bijvoorbeeld de openingen liggen, zoals bij de ingesneden kol. Maar ook bij een halvemaanvormige kol beschrijven we aan welke kant deze 'open’ is, zodat men weet welke kant het maantje op staat. | 0.5 | 618.067478 |
20231101.nl_1164413_12 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Aftekening | Aftekening | Verder kan een kol ook zelf nog eens meer horizontaal (of verticaal) zijn, maar bijvoorbeeld ook schuin (en meer). | 1 | 618.067478 |
20231101.nl_1164413_13 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Aftekening | Aftekening | ‘Bles’ is de algemene term die we gebruiken om een aftekening aan te duiden die zich op een plaats van de neusrug tot de neusgaten bevindt. Er zijn verschillende soorten ‘blessen’: | 0.5 | 618.067478 |
20231101.nl_1164413_14 | https://nl.wikipedia.org/wiki/Aftekening | Aftekening | Enkele witte haren: Net als bij de kol beschrijven wij een aftekening bestaande uit enkele witte haren, onderbroken door de vachtkleur, gewoon met ‘enkele witte haren’. | 0.5 | 618.067478 |