Datasets:

pengold

/

xlsum-vietnamese

like 0

world-46914719

https://www.bbc.com/vietnamese/world-46914719

Di sản của Tổng thống Donald Trump

Sự kiện một cá nhân như ông Donald Trump trở thành Tổng Thống Mỹ sau khi thắng số phiếu đại cử tri (tuy thua tới hơn 3 triệu số phiếu đại chúng) chưa có tiền lệ trong lịch sử Hoa Kỳ.

Một thương gia không mảy may kinh nghiệm lãnh đạo với chủ trương bài di dân và thói quen sử dụng ngôn ngữ thô tục và xúc phạm, trở thành người lèo lái siêu cường số một của thế giới. Không những thế, đây là một nhân vật đầy rẫy các xì-căng-đan, từ đời sống cá nhân bê bối cho đến các sinh hoạt thương mại thiếu minh bạch. Ông Trump đã từng lập ra "Trump University" sau bị đóng cửa và còn phải đền 25 triệu đôla cho những học sinh viên bị lừa, đã từng khai phá sản bốn lần và quỵt nhiều chủ nợ, cũng như tạo ra quỹ từ thiện dưới tên mình để thu hút tiền của những người nhẹ dạ (Trump Foundation, vừa bị tiểu bang New York đóng cửa do sử dụng tiền quỹ vào việc riêng của ông Trump). Ghét hay cuồng Trump: góc nhìn một người gốc Việt Mỹ: Tại sao bầu cử giữa kỳ 2018 vô cùng quan trọng? Trump đang đẩy lùi tiến trình dân chủ ở VN? Không chỉ người Mỹ, mà người dân ở nhiều quốc gia khác cũng lo ngại: Nước Mỹ đang đi về đâu? Nước Mỹ có còn là một cường quốc đáng tin cậy nữa không? Nước Mỹ đang theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan, thậm chí Phát-xít? Có gì mờ ám trong quan hệ của Tổng Thống Trump và Putin không? Những biến chuyển gần đây Trong vài tuần nay, các diễn biến thời sự cho le lói hy vọng là các lo ngại trên sẽ được giải quyết trong một thời gian không xa. Vở tuồng chính trị mà ông Donald Trump đóng vai chính dường như đang đến hồi kết, ít ra chúng ta có thể mong thế. Hệ thống lập pháp, tư pháp, truyền thông và xã hội dân sự của một quốc gia dân chủ lâu đời như Hoa Kỳ đã bắt đầu chứng tỏ có khả năng kiểm soát sự thao túng và lạm quyền của người lãnh đạo hành pháp. Khởi đầu là cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11 năm 2018, khi Đảng Dân chủ thắng Hạ viện một cách quyết liệt với hơn 10 triệu lá phiếu. Cử tri toàn quốc đã biểu lộ ý muốn thay đổi đường hướng mà chính quyền Trump theo đuổi trong hai năm trước đó. Do chiếm được đa số, đảng đối lập đã nắm tất cả các ủy ban của viện này, với khả năng điều tra đến nơi đến chốn các tội phạm của ông Trump và bè phái mà Quốc hội dưới quyền của Đảng Cộng hòa trước đó đã bao che. Cuộc điều tra của Hạ viện có thể còn gay gắt và hữu hiệu hơn cả của Công Tố Viên Đặc Biệt Mueller, do họ có khả năng kiểm soát ngân sách và bổ định nhân sự cần thiết. Về phía Bộ Tư Pháp, ông Mueller đã cho sa lưới nhiều nhân vật quan trọng có thời rất thân cận với Tổng thống Trump và hiểu biết tường tận các sinh hoạt hậu trường: Michael Cohen, cựu luật sư riêng, phải đi tù do vi phạm luật tranh cử khi che dấu việc trả tiền cho các phụ nữ để che đậy quan hệ của họ với ứng cử viên tổng thống; Paul Manafort, người từng quản lý cuộc tranh cử của ông Trump cũng đi tù do che dấu quan hệ bất hợp pháp với các chính phủ nước ngoài như Ukraine và Nga. Những người này, cùng với gần 20 nhân vật đã cộng tác mật thiết với ông Trump và bị kết án như Michael Flynn, Rick Gates và George Papadopoulos, đã khai gì với ông Mueller? Còn ai nữa sẽ bị bắt? Ông Mueller đang từ từ thắt chặt vòng dây thừng và tới lúc nào đó, có khả năng xiết luôn cả Tổng Thống? Mặt khác, hầu hết các nhân vật tương đối độc lập trong nội các Trump dần dần đều tự ý rút lui do không chấp nhận được chính sách liều lĩnh khó hiểu của Tổng thống. Gần đây nhất là Tướng Jim Mattis đã từ chức vì không đồng ý với quyết định rút vội vã khỏi mặt trận Syria. Theo Tướng Mattis, lệnh này gây thiệt hai cho vị trí địa chính trị của Mỹ ở Trung Đông, vì nó giúp Nga và Iran củng cố thế lực của họ trong vùng. Nó cũng làm Mỹ mất uy tín vì bỏ rơi quân đội người Kurds, một đồng minh đã cùng Mỹ chiến đấu trong nhiều năm chống nhóm khủng bố ISIS và chính phủ độc tài của Tổng Thống Assad. Người Việt tị nạn không thể không liên tưởng đến việc Mỹ bỏ rơi Miền Nam Việt Nam, dẫn đến biến cố 1975 và thảm kịch thuyền nhân sau đó. Trừ một thiểu số trung thành, ngoài ra đa số người Mỹ dường như không ủng hộ kết quả cuộc bầu cử năm 2016. Trong cuộc thăm dò ngay sau cuộc bầu cử năm 2018, Đài CBS cho biết khoảng 60% cử tri nghĩ rằng nước Mỹ đang đi sai hướng và cần thay đổi; 54% đánh giá thấp khả năng của ông Trump. Các con số này còn bất lợi cho ông Trump hơn nữa với giới cử tri phụ nữ, trẻ tuổi, học thức (có bằng đại học trở lên), hay da màu. NV Nguyễn Tâm: 'Đảng Dân Chủ khó lật ngược thế cờ' Bầu cử giữa kỳ Mỹ và cử tri gốc Việt Gần đây nhất, Tổng thống Trump cho đóng cửa chính phủ để áp lực đòi Hạ Viện Dân Chủ chấp thuận ngân quỹ 5,7 tỉ đôla để xây bức tường biên giới. Chính Fox News, cơ quan truyền thông luôn luôn ủng hộ ông Trump triệt để, đã cho biết kết quả thăm dò của họ: 63% cử tri đồng ý với Đảng Dân chủ rằng cần mở cửa chính phủ trở lại, và chỉ có 30% không đồng ý. Cũng con số 63% này phản đối phương cách của ông Trump dùng chính phủ làm con tin để có được ngân quỹ xây tường. Các con số này đi sát với tỉ lệ chống và bênh ông Trump qua các cuộc thăm dò khác. Tóm lại, giới quan sát cho rằng xác suất ông Trump mất ghế tổng thống trong cuộc bầu cử tới vào năm 2020 không nhỏ, nếu như ông không bị Quốc hội truất phế trước đó. Xác suất ông bị truất phế không thể bị loại ra, nếu các cuộc điều tra chứng minh một cách cụ thể rằng ông Trump đã phạm tội. Ông Trump sẽ để lại di sản gì sau bốn năm tại chức? Xét một cách khách quan nhất có thể, nước Mỹ và thế giới đã và sẽ còn bị tổn hại nhiều do chính sách ông Trump theo đuổi. Chúng ta có thể liệt kê những tổn hại chính như sau: Nước Mỹ bị chia rẽ trầm trọng Có lẽ từ sau cuộc nội chiến đến giờ, nước Mỹ chưa khi nào chia rẽ như trong hai năm nay. Chiêu bài kỳ thị chủng tộc mà ông Trump xướng lên: người đạo Hồi toàn là khủng bố, người Mexican là lũ hiếp dâm, các xứ sở da đen Phi Châu là các hố phân, trong khi bào chữa cho, thậm chí khen ngợi các nhóm người da trắng độc tôn, đã gây 'sốc' cho người dân khắp nơi. Ông Trump tạo nên một nước Mỹ của "ta và nó", nếu không là bạn thì là kẻ thù không thể thỏa hiệp, với một cái rãnh sâu ngăn cách hai bên. Ông miệt thị hầu hết tất cả mọi giới, từ phụ nữ đến người da màu, và bất cứ ai không hoàn toàn ủng hộ ông một cách tuyệt đối. Hình ảnh của nước Mỹ trước thế giới chưa bao giờ đã xuống cấp như hiện nay. Đâu là sự thật ở thời đại Trump? Chưa bao giờ sự dối trá, giả dối lại tràn lan như dưới thời đại Trump. Nhiều cơ quan truyền thông đã làm thống kê thành tích nói dối kỷ lục của Tổng thống. Vào tháng 5, năm 2018, tờ Washington Post đã đếm được là ông Trump đã nói dối 3.00ă lần sau 466 ngày giữ chức vụ nguyên thủ, trung bình là 6,5 lần mỗi ngày. Ít người làm chính trị nào nói thật 100 phần trăm, nhưng ông Trump dễ dàng đạt quán quân và bỏ xa các chính khách khác trong khoản này. Cụm từ 'fake news' (tin giả) trở nên phổ biến từ khi ông ra tranh cử. Trên mạng xã hội tràn lan các tin giả được rất nhiều người tin. Theo điều tra của FBI và các cơ quan truyền thông, chủ mưu chính loan tin thất thiệt trên mạng xã hội là tình báo Nga, với mục đích lũng đoạn cuộc bầu cử Mỹ và giúp cho ông Trump đánh bại bà Hillary Clinton. Các cơ quan truyền thông uy tín từ lâu đời, như các tờ New York Times, Washington Post, Los Angeles Times, và các đài CNN, NPR, BBC, đều bị ông Trump và giới ủng hộ ông quy là 'truyền thông tả phái' hay thậm chí 'kẻ thù của nhân dân', vì họ đăng những tin bất lợi cho ông. Sự thật có quan trọng không? Trong một thể chế dân chủ, người dân cần biết sự thật để thi hành nghĩa vụ công dân, như đi bầu. Sự dối trá có lợi cho các chế độ độc tài cộng sản hoặc phát-xít, nhưng nó đi ngược lại với quy ước của một xã hội dân chủ. Ít phương pháp nào gây tổn hại cho nước Mỹ hữu hiệu hơn là làm mất niềm tin vào truyền thông và chính phủ. Khi hoang mang, người ta dễ bám víu vào các tin giả và vô hình chung trở thành nạn nhân của âm mưu tuyên truyền. Uy tín của nước Mỹ xuống cấp Sức mạnh của nước Mỹ trong một thế kỷ nay là đã tạo được uy tín để lãnh đạo một mạng lưới đồng minh chặt chẽ, chống lại phe độc tài đại diện bởi Nga và Trung Quốc. Chính phủ Trump đã đơn phương hủy và không tôn trọng các hiệp ước các vị tiền nhiệm đã ký như TPP, Nafta và Hiệp Ước Khí Hậu Paris. Rút khỏi TPP - Hiệp Định Châu Á Thái Bình Dương - là món quà vô giá cho Trung Quốc, vì một mục đính chính của hiệp định này là xây dựng một hệ thống đồng minh bao vây kinh tế Trung Quốc. Quyết định rút lui của Tổng Thống Trump hầu như không được sự hậu thuẫn của bất cứ chính khách nào, Dân chủ hay Cộng hòa, và chưa ai có thể thật sự giải thích được. Sự khôi phục của nước Nga Trước nhiệm kỳ của ông Trump, Nga đã bị suy yếu nhiều do giá dầu hỏa tuột dốc, và sau khi Nga xâm lăng Ukraine, thế giới đã phong tỏa kinh tế Nga và một cuộc chiến tranh lạnh mới đã bắt đầu. Thái độ cực kỳ thân thiện của ông Trump với nhà lãnh đạo độc tài Putin của Nga là điều rất khó hiểu. Putin là chính khách duy nhất, trong và ngoài nước Mỹ, mà ông Trump không tiếc lời ca ngợi: "Putin xuất sắc qua mặt nước Mỹ" (trả lời phỏng vấn vào ngày 10 tháng 3, 2013 và 10 tháng 2, 2014). Ông khen Putin là nhà lãnh đạo tài giỏi, bào chữa cho việc Putin xâm lăng Ukraine và thủ tiêu nhà báo (trả lời phỏng vấn vào ngày 18 tháng 12, 2015). Ông công khai kêu gọi tình báo Nga xâm nhập vào hệ thống email của đối thủ Hillary Clinton. Vừa nhậm chức, ông lập tức tìm cách hủy cấm vận đối với Nga, nhưng không thành do bị các quan chức chính phủ và Quốc Hội phản đối. Khi tranh cử, ông Trump đã chối mình không có bất cứ quan hệ nào với Putin, tuy trước đó ông đã nhiều lần công khai khoe gặp gỡ và quen biết Tổng Thống Nga. Mới đây nhất, theo tờ Washington Post, ông Trump đã tịch thu tất cả giấy tờ ghi chép của nhân viên thông dịch sau các buổi họp tay đôi giữa ông và Putin để không ai khác biết hai người đã trao đổi những gì. Chính sách dễ dãi và thân thiện của ông Trump đã cho phép nước Nga trỗi dậy và trở thành một thế lực đáng kể ở Trung Đông cũng như đe dọa trở lại Khối Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO (ông Trump cũng dọa rút ra khỏi tổ chức này). Nợ công khổng lồ gây suy thoái kinh tế Cuộc giảm thuế lớn nhất lịch sử Mỹ do ông Trump và đảng Cộng hòa thông qua năm 2018 đã tạo ra thâm thủng ngân quỹ và một món nợ công vĩ đại. Cùng lúc, ông Trump khởi xướng chiến tranh mậu dịch với Trung Quốc và vài quốc gia khác, hành động mà các nhà kinh tế đều cho rằng sẽ đưa đến tổn hại cho cả hai bên. Vài tuần trước, ông cho đóng cửa chính phủ để áp lực Quốc Hội cung cấp ngân quỹ xây bức tường biên giới, tạo tình trạng bế tắc đến nay vẫn chưa giải quyết được. Tất cả các việc này đã và đang gây ra hậu qủa xấu nghiêm trọng: tăng trưởng kinh tế có nguy cơ bị khựng lại; thị trường chứng khoán tuộc dốc; tiền lời tiếp tục tăng trong khi thâm thủng với Trung Quốc trở lại mức kỷ lục. Các công ty Mỹ như Apple đã dự báo một tương lai đen tối sắp tới cho kinh doanh của họ. Bảo vệ môi trường cho các thế hệ con em Biến đổi khí hậu là một nguy cơ rất thật, đe dọa đến sự sống khắp nơi trên thế giới, không phân biệt biên giới quốc gia. Nhiệt độ trái đất đang tăng dần lên. Các tảng băng của hai cực địa cầu đã và sẽ tan, nâng cao mặt biển và làm cho nhiều vùng đất gần biển bị ngập nước. Các trận bão ngày một lớn và thất thường như chúng ta đã chứng kiến trong những năm gần đây. Nước Mỹ, cũng như tất cả các quốc gia khác, đều có nhiệm vụ phải ngưng sự lệ thuộc vào các nguồn năng lượng dầu hỏa và than đá để giảm bớt khí thải. Quyết định vô trách nhiệm của ông Trump khi rút khỏi Hiệp Định Khí Hậu Paris để lại một di sản rất xấu cho các thế hệ con em. Chúng ta cần hy vọng rằng câu nói được gán cho vua Louis XV của Pháp "sau tôi, sẽ là trận đại hồng thủy" (Après moi, le deluge - có thể hiểu là sau tôi, đại họa sẽ xảy ra) sẽ không áp dụng cho ông Trump. Đa số người Mỹ, kể cả nhiều người gốc Việt, hiểu rõ cái hố sâu chúng ta đã tự đào cho mình trong hai năm nay, và đã tham gia vào các sinh hoạt cộng đồng và chính trị để tạo thay đổi. Sau ông Trump, chúng ta cần chung sức nỗ lực để đảo ngược các nguy hại thời đại Trump đã tạo ra và xây dựng trở lại một nước Mỹ và thế giới an bình cho mọi người. *Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả Thắng Đỗ một kiến trúc sư hành nghề ở San Jose, California, Hoa Kỳ. Ông là thành viên của PIVOT, Hội Người Mỹ Gốc Việt Cấp Tiến, ủng hộ đảng Dân chủ Mỹ. BBC đón nhận và sẽ đăng tải các bài nêu quan điểm ủng hộ đảng Cộng hoà, mời các bạn đón đọc. Độc giả muốn chia sẻ quan điểm của mình, xin liên lạc với BBC: vietnamese@bbc.co.uk.

summarize: Một thương gia không mảy may kinh nghiệm lãnh đạo với chủ trương bài di dân và thói quen sử dụng ngôn ngữ thô tục và xúc phạm, trở thành người lèo lái siêu cường số một của thế giới. Không những thế, đây là một nhân vật đầy rẫy các xì-căng-đan, từ đời sống cá nhân bê bối cho đến các sinh hoạt thương mại thiếu minh bạch. Ông Trump đã từng lập ra "Trump University" sau bị đóng cửa và còn phải đền 25 triệu đôla cho những học sinh viên bị lừa, đã từng khai phá sản bốn lần và quỵt nhiều chủ nợ, cũng như tạo ra quỹ từ thiện dưới tên mình để thu hút tiền của những người nhẹ dạ (Trump Foundation, vừa bị tiểu bang New York đóng cửa do sử dụng tiền quỹ vào việc riêng của ông Trump). Ghét hay cuồng Trump: góc nhìn một người gốc Việt Mỹ: Tại sao bầu cử giữa kỳ 2018 vô cùng quan trọng? Trump đang đẩy lùi tiến trình dân chủ ở VN? Không chỉ người Mỹ, mà người dân ở nhiều quốc gia khác cũng lo ngại: Nước Mỹ đang đi về đâu? Nước Mỹ có còn là một cường quốc đáng tin cậy nữa không? Nước Mỹ đang theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan, thậm chí Phát-xít? Có gì mờ ám trong quan hệ của Tổng Thống Trump và Putin không? Những biến chuyển gần đây Trong vài tuần nay, các diễn biến thời sự cho le lói hy vọng là các lo ngại trên sẽ được giải quyết trong một thời gian không xa. Vở tuồng chính trị mà ông Donald Trump đóng vai chính dường như đang đến hồi kết, ít ra chúng ta có thể mong thế. Hệ thống lập pháp, tư pháp, truyền thông và xã hội dân sự của một quốc gia dân chủ lâu đời như Hoa Kỳ đã bắt đầu chứng tỏ có khả năng kiểm soát sự thao túng và lạm quyền của người lãnh đạo hành pháp. Khởi đầu là cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11 năm 2018, khi Đảng Dân chủ thắng Hạ viện một cách quyết liệt với hơn 10 triệu lá phiếu. Cử tri toàn quốc đã biểu lộ ý muốn thay đổi đường hướng mà chính quyền Trump theo đuổi trong hai năm trước đó. Do chiếm được đa số, đảng đối lập đã nắm tất cả các ủy ban của viện này, với khả năng điều tra đến nơi đến chốn các tội phạm của ông Trump và bè phái mà Quốc hội dưới quyền của Đảng Cộng hòa trước đó đã bao che. Cuộc điều tra của Hạ viện có thể còn gay gắt và hữu hiệu hơn cả của Công Tố Viên Đặc Biệt Mueller, do họ có khả năng kiểm soát ngân sách và bổ định nhân sự cần thiết. Về phía Bộ Tư Pháp, ông Mueller đã cho sa lưới nhiều nhân vật quan trọng có thời rất thân cận với Tổng thống Trump và hiểu biết tường tận các sinh hoạt hậu trường: Michael Cohen, cựu luật sư riêng, phải đi tù do vi phạm luật tranh cử khi che dấu việc trả tiền cho các phụ nữ để che đậy quan hệ của họ với ứng cử viên tổng thống; Paul Manafort, người từng quản lý cuộc tranh cử của ông Trump cũng đi tù do che dấu quan hệ bất hợp pháp với các chính phủ nước ngoài như Ukraine và Nga. Những người này, cùng với gần 20 nhân vật đã cộng tác mật thiết với ông Trump và bị kết án như Michael Flynn, Rick Gates và George Papadopoulos, đã khai gì với ông Mueller? Còn ai nữa sẽ bị bắt? Ông Mueller đang từ từ thắt chặt vòng dây thừng và tới lúc nào đó, có khả năng xiết luôn cả Tổng Thống? Mặt khác, hầu hết các nhân vật tương đối độc lập trong nội các Trump dần dần đều tự ý rút lui do không chấp nhận được chính sách liều lĩnh khó hiểu của Tổng thống. Gần đây nhất là Tướng Jim Mattis đã từ chức vì không đồng ý với quyết định rút vội vã khỏi mặt trận Syria. Theo Tướng Mattis, lệnh này gây thiệt hai cho vị trí địa chính trị của Mỹ ở Trung Đông, vì nó giúp Nga và Iran củng cố thế lực của họ trong vùng. Nó cũng làm Mỹ mất uy tín vì bỏ rơi quân đội người Kurds, một đồng minh đã cùng Mỹ chiến đấu trong nhiều năm chống nhóm khủng bố ISIS và chính phủ độc tài của Tổng Thống Assad. Người Việt tị nạn không thể không liên tưởng đến việc Mỹ bỏ rơi Miền Nam Việt Nam, dẫn đến biến cố 1975 và thảm kịch thuyền nhân sau đó. Trừ một thiểu số trung thành, ngoài ra đa số người Mỹ dường như không ủng hộ kết quả cuộc bầu cử năm 2016. Trong cuộc thăm dò ngay sau cuộc bầu cử năm 2018, Đài CBS cho biết khoảng 60% cử tri nghĩ rằng nước Mỹ đang đi sai hướng và cần thay đổi; 54% đánh giá thấp khả năng của ông Trump. Các con số này còn bất lợi cho ông Trump hơn nữa với giới cử tri phụ nữ, trẻ tuổi, học thức (có bằng đại học trở lên), hay da màu. NV Nguyễn Tâm: 'Đảng Dân Chủ khó lật ngược thế cờ' Bầu cử giữa kỳ Mỹ và cử tri gốc Việt Gần đây nhất, Tổng thống Trump cho đóng cửa chính phủ để áp lực đòi Hạ Viện Dân Chủ chấp thuận ngân quỹ 5,7 tỉ đôla để xây bức tường biên giới. Chính Fox News, cơ quan truyền thông luôn luôn ủng hộ ông Trump triệt để, đã cho biết kết quả thăm dò của họ: 63% cử tri đồng ý với Đảng Dân chủ rằng cần mở cửa chính phủ trở lại, và chỉ có 30% không đồng ý. Cũng con số 63% này phản đối phương cách của ông Trump dùng chính phủ làm con tin để có được ngân quỹ xây tường. Các con số này đi sát với tỉ lệ chống và bênh ông Trump qua các cuộc thăm dò khác. Tóm lại, giới quan sát cho rằng xác suất ông Trump mất ghế tổng thống trong cuộc bầu cử tới vào năm 2020 không nhỏ, nếu như ông không bị Quốc hội truất phế trước đó. Xác suất ông bị truất phế không thể bị loại ra, nếu các cuộc điều tra chứng minh một cách cụ thể rằng ông Trump đã phạm tội. Ông Trump sẽ để lại di sản gì sau bốn năm tại chức? Xét một cách khách quan nhất có thể, nước Mỹ và thế giới đã và sẽ còn bị tổn hại nhiều do chính sách ông Trump theo đuổi. Chúng ta có thể liệt kê những tổn hại chính như sau: Nước Mỹ bị chia rẽ trầm trọng Có lẽ từ sau cuộc nội chiến đến giờ, nước Mỹ chưa khi nào chia rẽ như trong hai năm nay. Chiêu bài kỳ thị chủng tộc mà ông Trump xướng lên: người đạo Hồi toàn là khủng bố, người Mexican là lũ hiếp dâm, các xứ sở da đen Phi Châu là các hố phân, trong khi bào chữa cho, thậm chí khen ngợi các nhóm người da trắng độc tôn, đã gây 'sốc' cho người dân khắp nơi. Ông Trump tạo nên một nước Mỹ của "ta và nó", nếu không là bạn thì là kẻ thù không thể thỏa hiệp, với một cái rãnh sâu ngăn cách hai bên. Ông miệt thị hầu hết tất cả mọi giới, từ phụ nữ đến người da màu, và bất cứ ai không hoàn toàn ủng hộ ông một cách tuyệt đối. Hình ảnh của nước Mỹ trước thế giới chưa bao giờ đã xuống cấp như hiện nay. Đâu là sự thật ở thời đại Trump? Chưa bao giờ sự dối trá, giả dối lại tràn lan như dưới thời đại Trump. Nhiều cơ quan truyền thông đã làm thống kê thành tích nói dối kỷ lục của Tổng thống. Vào tháng 5, năm 2018, tờ Washington Post đã đếm được là ông Trump đã nói dối 3.00ă lần sau 466 ngày giữ chức vụ nguyên thủ, trung bình là 6,5 lần mỗi ngày. Ít người làm chính trị nào nói thật 100 phần trăm, nhưng ông Trump dễ dàng đạt quán quân và bỏ xa các chính khách khác trong khoản này. Cụm từ 'fake news' (tin giả) trở nên phổ biến từ khi ông ra tranh cử. Trên mạng xã hội tràn lan các tin giả được rất nhiều người tin. Theo điều tra của FBI và các cơ quan truyền thông, chủ mưu chính loan tin thất thiệt trên mạng xã hội là tình báo Nga, với mục đích lũng đoạn cuộc bầu cử Mỹ và giúp cho ông Trump đánh bại bà Hillary Clinton. Các cơ quan truyền thông uy tín từ lâu đời, như các tờ New York Times, Washington Post, Los Angeles Times, và các đài CNN, NPR, BBC, đều bị ông Trump và giới ủng hộ ông quy là 'truyền thông tả phái' hay thậm chí 'kẻ thù của nhân dân', vì họ đăng những tin bất lợi cho ông. Sự thật có quan trọng không? Trong một thể chế dân chủ, người dân cần biết sự thật để thi hành nghĩa vụ công dân, như đi bầu. Sự dối trá có lợi cho các chế độ độc tài cộng sản hoặc phát-xít, nhưng nó đi ngược lại với quy ước của một xã hội dân chủ. Ít phương pháp nào gây tổn hại cho nước Mỹ hữu hiệu hơn là làm mất niềm tin vào truyền thông và chính phủ. Khi hoang mang, người ta dễ bám víu vào các tin giả và vô hình chung trở thành nạn nhân của âm mưu tuyên truyền. Uy tín của nước Mỹ xuống cấp Sức mạnh của nước Mỹ trong một thế kỷ nay là đã tạo được uy tín để lãnh đạo một mạng lưới đồng minh chặt chẽ, chống lại phe độc tài đại diện bởi Nga và Trung Quốc. Chính phủ Trump đã đơn phương hủy và không tôn trọng các hiệp ước các vị tiền nhiệm đã ký như TPP, Nafta và Hiệp Ước Khí Hậu Paris. Rút khỏi TPP - Hiệp Định Châu Á Thái Bình Dương - là món quà vô giá cho Trung Quốc, vì một mục đính chính của hiệp định này là xây dựng một hệ thống đồng minh bao vây kinh tế Trung Quốc. Quyết định rút lui của Tổng Thống Trump hầu như không được sự hậu thuẫn của bất cứ chính khách nào, Dân chủ hay Cộng hòa, và chưa ai có thể thật sự giải thích được. Sự khôi phục của nước Nga Trước nhiệm kỳ của ông Trump, Nga đã bị suy yếu nhiều do giá dầu hỏa tuột dốc, và sau khi Nga xâm lăng Ukraine, thế giới đã phong tỏa kinh tế Nga và một cuộc chiến tranh lạnh mới đã bắt đầu. Thái độ cực kỳ thân thiện của ông Trump với nhà lãnh đạo độc tài Putin của Nga là điều rất khó hiểu. Putin là chính khách duy nhất, trong và ngoài nước Mỹ, mà ông Trump không tiếc lời ca ngợi: "Putin xuất sắc qua mặt nước Mỹ" (trả lời phỏng vấn vào ngày 10 tháng 3, 2013 và 10 tháng 2, 2014). Ông khen Putin là nhà lãnh đạo tài giỏi, bào chữa cho việc Putin xâm lăng Ukraine và thủ tiêu nhà báo (trả lời phỏng vấn vào ngày 18 tháng 12, 2015). Ông công khai kêu gọi tình báo Nga xâm nhập vào hệ thống email của đối thủ Hillary Clinton. Vừa nhậm chức, ông lập tức tìm cách hủy cấm vận đối với Nga, nhưng không thành do bị các quan chức chính phủ và Quốc Hội phản đối. Khi tranh cử, ông Trump đã chối mình không có bất cứ quan hệ nào với Putin, tuy trước đó ông đã nhiều lần công khai khoe gặp gỡ và quen biết Tổng Thống Nga. Mới đây nhất, theo tờ Washington Post, ông Trump đã tịch thu tất cả giấy tờ ghi chép của nhân viên thông dịch sau các buổi họp tay đôi giữa ông và Putin để không ai khác biết hai người đã trao đổi những gì. Chính sách dễ dãi và thân thiện của ông Trump đã cho phép nước Nga trỗi dậy và trở thành một thế lực đáng kể ở Trung Đông cũng như đe dọa trở lại Khối Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO (ông Trump cũng dọa rút ra khỏi tổ chức này). Nợ công khổng lồ gây suy thoái kinh tế Cuộc giảm thuế lớn nhất lịch sử Mỹ do ông Trump và đảng Cộng hòa thông qua năm 2018 đã tạo ra thâm thủng ngân quỹ và một món nợ công vĩ đại. Cùng lúc, ông Trump khởi xướng chiến tranh mậu dịch với Trung Quốc và vài quốc gia khác, hành động mà các nhà kinh tế đều cho rằng sẽ đưa đến tổn hại cho cả hai bên. Vài tuần trước, ông cho đóng cửa chính phủ để áp lực Quốc Hội cung cấp ngân quỹ xây bức tường biên giới, tạo tình trạng bế tắc đến nay vẫn chưa giải quyết được. Tất cả các việc này đã và đang gây ra hậu qủa xấu nghiêm trọng: tăng trưởng kinh tế có nguy cơ bị khựng lại; thị trường chứng khoán tuộc dốc; tiền lời tiếp tục tăng trong khi thâm thủng với Trung Quốc trở lại mức kỷ lục. Các công ty Mỹ như Apple đã dự báo một tương lai đen tối sắp tới cho kinh doanh của họ. Bảo vệ môi trường cho các thế hệ con em Biến đổi khí hậu là một nguy cơ rất thật, đe dọa đến sự sống khắp nơi trên thế giới, không phân biệt biên giới quốc gia. Nhiệt độ trái đất đang tăng dần lên. Các tảng băng của hai cực địa cầu đã và sẽ tan, nâng cao mặt biển và làm cho nhiều vùng đất gần biển bị ngập nước. Các trận bão ngày một lớn và thất thường như chúng ta đã chứng kiến trong những năm gần đây. Nước Mỹ, cũng như tất cả các quốc gia khác, đều có nhiệm vụ phải ngưng sự lệ thuộc vào các nguồn năng lượng dầu hỏa và than đá để giảm bớt khí thải. Quyết định vô trách nhiệm của ông Trump khi rút khỏi Hiệp Định Khí Hậu Paris để lại một di sản rất xấu cho các thế hệ con em. Chúng ta cần hy vọng rằng câu nói được gán cho vua Louis XV của Pháp "sau tôi, sẽ là trận đại hồng thủy" (Après moi, le deluge - có thể hiểu là sau tôi, đại họa sẽ xảy ra) sẽ không áp dụng cho ông Trump. Đa số người Mỹ, kể cả nhiều người gốc Việt, hiểu rõ cái hố sâu chúng ta đã tự đào cho mình trong hai năm nay, và đã tham gia vào các sinh hoạt cộng đồng và chính trị để tạo thay đổi. Sau ông Trump, chúng ta cần chung sức nỗ lực để đảo ngược các nguy hại thời đại Trump đã tạo ra và xây dựng trở lại một nước Mỹ và thế giới an bình cho mọi người. *Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả Thắng Đỗ một kiến trúc sư hành nghề ở San Jose, California, Hoa Kỳ. Ông là thành viên của PIVOT, Hội Người Mỹ Gốc Việt Cấp Tiến, ủng hộ đảng Dân chủ Mỹ. BBC đón nhận và sẽ đăng tải các bài nêu quan điểm ủng hộ đảng Cộng hoà, mời các bạn đón đọc. Độc giả muốn chia sẻ quan điểm của mình, xin liên lạc với BBC: vietnamese@bbc.co.uk.

vietnam-53736931

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-53736931

Quanh việc biên tập viên VTV gọi gánh hàng rong là 'ký sinh trùng'

Dư luận hai ngày nay gay gắt lên án việc biên tập viên Nguyễn Anh Quang của VTV1 dùng từ "sống ký sinh trùng" để nói về những gánh hàng rong trong bản tin tài chính sóng ngày 17/8.

BTV Anh Quang dùng từ "sống ký sinh trùng" trong "Bản tin tài chính" phát sóng ngày 17/8 trên VTV1 Biên tập viên Anh Quang nói: "Dịch Covid-19 đã khiến cho những con phố du lịch hay chủ yếu là phục vụ khách nước ngoài tại TP HCM trở nên tiêu điều. Khi những con phố không còn sức sống thì những gánh hàng rong - vốn được xem là sống ký sinh trùng lên trên những con phố này sẽ tồn tại ra sao?". Gần như ngay sau đó, dân mạng ồn ào lên án cách dùng từ "ký sinh trùng", cho đây là lối nói xúc phạm, xem thường người bán hàng rong, một thành phần kinh tế của đất nước. Anh Quang sau đó xin lỗi trên Facebook cá nhân: "Do sơ suất, tôi đã đọc nhịu một câu dẫn khiến khán giả xem truyền hình bị hiểu sai nội dung muốn truyền tải, gây ra những sự phản cảm không đáng có. Đây hoàn toàn là sai sót của cá nhân tôi trong quá trình truyền tải thông tin tới khán giả. Trong khi nội dung của phóng sự là góc nhìn chia sẻ, đồng cảm với những người bán hàng rong vất vả mưu sinh, chứ không có bất kỳ một ý coi thường nào. Hiện cá nhân tôi đã viết bản tường trình và nhận các hình thức xử lý kỷ luật của cơ quan. Một lần nữa tôi mong nhận được sự lượng thứ của quý vị khán giả". Sau đó, biên tập viên này đóng trang Facebook Wang Phố Cổ của mình. Dư luận nói gì? Trên Facebook cá nhân, nhà báo Hoàng Hải Vân viết: "câu chuyện trên VTV hoàn toàn không phải là một chuyện nhỏ, càng không nên coi là một 'tai nạn nghề nghiệp' của công chức vì từ vô lễ với dân dẫn đến hành dân chỉ là một bước rất ngắn". Ông Hoàng Hải Vân cho rằng việc nhờ người khác đăng lời xin lỗi là "hành vi vô lễ khác": "Biên tập viên này có tên tuổi, nhưng lời xin lỗi được cho là của bạn ấy (do một đồng nghiệp của tôi chuyển tới) trên Facebook bằng một cái tên hoàn toàn khác, trong lời xin lỗi này bạn ấy còn bảo là do mình nói 'nhịu'. Lên sóng nói lời miệt thị dân thì công khai danh tính, còn xin lỗi thì vừa giấu tên vừa không thành khẩn. Đã nói lời vô lễ với dân, lại 'xin lỗi' bằng một hành vi vô lễ khác. Nhưng chuyện của bạn này không đáng nói, tôi cũng không bài bác cá nhân. Lời trên chỉ để trả lời các bạn nói về tai nạn nghề nghiệp thôi". Trả lời BBC News Tiếng Việt ngày 18/8, cựu thư ký tòa soạn báo Tuổi Trẻ, nhà báo Ngọc Vinh nói: "Có nhiều loại lỗi nghề nghiệp, và đây là lỗi về cách viết sai, đọc sai. Vì theo phóng sự nói về người hàng rong trên các phố Sài Gòn của VTV này, thì đơn giản là họ phản ánh công việc buôn bán của người hàng rong trong mùa dịch Covid-19". "Tuy nhiên, theo tôi đây là lỗi cố tình. Vì sau khi thấy dư luận bày tỏ phẫn nộ vì phát thanh viên dùng từ ký sinh trùng cho người bán hàng rong thì lãnh đạo VTV cho sửa sai bằng cách bỏ giọng đọc của Anh Quang để thay bằng giọng đọc của một phát thanh viên khác. Cậu này thay từ ký sinh trùng bằng từ ký sinh. VTV đã sửa sai bằng cách gọi những người bán hàng rong là những người sống ký sinh thay vì gọi họ là ký sinh trùng trước đó. Cả hai cách gọi đều tệ như nhau vì đều hàm ý miệt thị người bán hàng rong. Theo tôi, chỉ cần dùng từ 'sống nhờ' là được". Bài viết và video trên VTV về gánh hàng rong được xem là nét đẹp của Hà Nội. Cũng có một số người cảm thông với lời xin lỗi trên. Ông Đức Hiển, Phó tổng biên tập báo Pháp Luật TP HCM, viết trên Facebook cá nhân: "Mình đã xem bản tin, và tin rằng VTV1 không có lý do gì để xúc phạm hay hàm ý xúc phạm khán giả bởi nội dung bản tin là nêu sự nhọc nhằn khó khăn của họ. Sự cố kỹ thuật ấy rõ ràng tai hại, gây ra sự giận dữ cho công chúng và trước mắt bạn ấy phải trả giá khá chát. Mình tin lời xin lỗi ấy. Thật đáng tiếc! Với tư cách cá nhân mình - một khán giả, mình tha lỗi!". Trao đổi với BBC News Tiếng Việt ngày 18/8, dịch giả Nguyễn Việt Long phân tích: "Ký sinh trong sinh vật học là cách thức mà những loài vật sống trên cơ thể sinh vật khác, lấy chất dinh dưỡng từ các sinh vật đó để sống. Từ nghĩa gốc này mà dân gian dùng với nghĩa bóng, ví von là 'ăn bám, sống gửi' chứ không phải nghĩa đen như trong sinh vật học, nên có sắc thái tiêu cực. Tất nhiên những người bán hàng rong họ phải tự mưu sinh chứ không ăn bám ai cả, do đó không nên ví như vậy". Có ý kiến cho rằng lối nói của BTV trên chỉ là phép ẩn dụ, hoặc từ 'ký sinh' đã được dùng sai ngữ nghĩa. Cụ thể, trên trang cá nhân của mình, nhà nghiên cứu sử học Trương Thái Du viết: "Nhìn vào ngữ cảnh thì thấy ngay biên tập viên viết 'sống ký sinh', phát thanh viên bị nhịu miệng thành 'sống ký sinh trùng'. Viết đúng phải là 'ký sinh" và nó hoàn toàn không mang nghĩa xấu vì sinh 生 = sống và ký 寄 = send; depend; entrust. Như vậy "sống ký sinh" trong clip của VTV mang nghĩa sống nhờ vào con phố du lịch. Học thuật vô sản trước kia vốn phê phán mạnh mẽ các giai cấp ký sinh không làm ra của cải trong xã hội, nhân tiện bóp méo luôn tự nghĩa ký sinh". Gánh hàng rong đại diện cho kinh tế vỉa hè của Việt Nam. Ông Long nhận định: "Xét về cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng thì cho dù dùng theo lối ẩn dụ hay văn hoa cũng không đúng". "Cần phân biệt sắc thái mà đa số người Việt hiểu và đang dùng, chứ không phải truy từ nguyên chữ Hán rồi bảo không có nghĩa xấu vì có nhiều từ nghĩa và sắc thái đã đi xa khỏi nghĩa từ nguyên ban đầu". "Có lẽ người nói muốn nói những người bán hàng rong sống nhờ vào con phố du lịch? Như thế cũng không hẳn là sống ký sinh, một hình thức sống phụ thuộc hoàn toàn vào ai đó hay cái gì đó bên ngoài. Nhờ khác với ký sinh ở mức độ phụ thuộc hay tận dụng hoàn cảnh. Dùng như vậy không chính xác về ngữ nghĩa và không hay (có ý khinh thị) về sắc thái", ông Long nói thêm. VTV né tránh trách nhiệm? Việc biên tập viên nói sai là một chuyện, nhưng điều khiến nhiều người chỉ trích là cách hành xử của Đài truyền hình quốc gia Việt Nam. Cho đến bây giờ, chưa có lãnh đạo nào của VTV lên tiếng xin lỗi về vụ việc và điều này gây ra khủng hoảng truyền thông. Có người đưa ý kiến nguyên tắc xin lỗi là sai ở đâu thì xin lỗi ở đó: sai trên nền tảng truyền hình thì xin lỗi trên truyền hình, sai trên báo thì đính chính trên báo. Vì thế, dù BTV đã có lời xin lỗi nhưng xin lỗi trên trang cá nhân và VTV vẫn im tiếng cho tới bây giờ là không thỏa đáng. Nhà báo Hoàng Hải Vân nhận xét: "Tôi biết đây hoàn toàn không phải quan điểm của VTV. Dù là một tai nạn nghề nghiệp không mong muốn, nhưng đã phát lên sóng quốc gia thì lãnh đạo VTV phải chịu trách nhiệm, thậm chí người đứng đầu nhà nước cũng phải chịu trách nhiệm, vì VTV là tiếng nói của Nhà nước. Chừng nào lãnh đạo VTV chưa xin lỗi dân trên sóng truyền hình quốc gia thì chừng đó lãnh đạo VTV vẫn gián tiếp thừa nhận những lời lẽ xúc phạm dân này không trái với quan điểm của mình". Nhà báo Ngọc Vinh nói với BBC: "Phát thanh viên Anh Quang xin lỗi là điều tốt, nhưng là xin lỗi trên Facebook của cậu ta chứ không phải xin lỗi trên màn hình của VTV. Điều này khiến dư luận không vừa lòng, họ đòi hỏi lãnh đạo VTV phải đích thân xin lỗi trên VTV, vì cho rằng không chỉ phát thanh viên mà cả lãnh đạo VTV cũng có lỗi vì kịch bản phát thanh phát hình đã được xét duyện qua nhiều tầng nấc lãnh đạo của đài, sau khi đã sửa sai mà như không sửa. Tôi đồng tình với đòi hỏi này". "VTV là đài truyền hình quốc gia sống bằng tiền thuế của nhân dân. Người bán hàng rong chính là nhân dân, góp thuế cho nhà nước chu cấp cho VTV. Vậy mà VTV lại đi miệt thị người bán hàng rong là 'ký sinh trùng' và 'sống ký sinh'. Ai nghe cũng nổi giận huống gì một nhà báo như tôi. Theo tôi, các nhà báo được sinh ra không phải để miệt thị nhân dân mà là bảo vệ họ. Vì vậy, VTV đã sai. Sai nhưng cố chấp và sửa sai như không sửa. Họ phải chịu trách nhiệm về điều đó trước nhà nước và trước nhân dân. Hiện nay, nhân dân nói chung, người bán hàng rong nói riêng, đang chờ VTV xin lỗi họ", ông nêu quan điểm. Gánh hàng rong ở góc phố TP HCM Theo số liệu của chính phủ Việt Nam, ngân sách cấp cho VTV năm 2019 là hơn 248 tỉ đồng. Trên Facebook cá nhân, ông Võ Xuân Sơn cũng cho rằng lỗi này thuộc về VTV: "Vấn đề mà người ta đang phản đối sau câu phát biểu 'ký sinh trùng' của BTV Anh Quang không chỉ là giận dữ với cá nhân BTV Anh Quang, mà là với VTV. VTV không có bất cứ động thái nào xin lỗi về sai sót này. Khi BTV Anh Quang nói trên VTV, thì anh ấy đã không còn là cá nhân… mà anh ấy đang đại diện cho một đài truyền hình lớn nhất Việt Nam". "Có vẻ như VTV không hiểu được điều đó. Đây cũng không phải lần đầu tiên mà nhân viên của VTV có sai sót tương tự xảy ra trên sóng VTV, càng không phải lần đầu tiên VTV không đứng ra xin lỗi về những sai sót của đài mình. Tôi nghĩ, người nào đó quản lí VTV cần được giáo dục lại, về tính trách nhiệm, về liêm sỉ". Ông Nguyễn Hà Nam, trưởng ban thư ký biên tập của Đài Truyền hình Việt Nam, trả lời Tuổi Trẻ Online nói biên tập viên Anh Quang - người đọc bản tin nói trên - đã có lời xin lỗi chính thức tới khán giả trên trang cá nhân và đài cũng sẽ có hình thức xử lý đối với lỗi này. Có ý kiến cho rằng, cách trả lời này của ông Nguyễn Hà Nam cho thấy lỗi lầm đang được đổ lên cá nhân biên tập viên và nhà đài đang phủi bỏ trách nhiệm.

summarize: BTV Anh Quang dùng từ "sống ký sinh trùng" trong "Bản tin tài chính" phát sóng ngày 17/8 trên VTV1 Biên tập viên Anh Quang nói: "Dịch Covid-19 đã khiến cho những con phố du lịch hay chủ yếu là phục vụ khách nước ngoài tại TP HCM trở nên tiêu điều. Khi những con phố không còn sức sống thì những gánh hàng rong - vốn được xem là sống ký sinh trùng lên trên những con phố này sẽ tồn tại ra sao?". Gần như ngay sau đó, dân mạng ồn ào lên án cách dùng từ "ký sinh trùng", cho đây là lối nói xúc phạm, xem thường người bán hàng rong, một thành phần kinh tế của đất nước. Anh Quang sau đó xin lỗi trên Facebook cá nhân: "Do sơ suất, tôi đã đọc nhịu một câu dẫn khiến khán giả xem truyền hình bị hiểu sai nội dung muốn truyền tải, gây ra những sự phản cảm không đáng có. Đây hoàn toàn là sai sót của cá nhân tôi trong quá trình truyền tải thông tin tới khán giả. Trong khi nội dung của phóng sự là góc nhìn chia sẻ, đồng cảm với những người bán hàng rong vất vả mưu sinh, chứ không có bất kỳ một ý coi thường nào. Hiện cá nhân tôi đã viết bản tường trình và nhận các hình thức xử lý kỷ luật của cơ quan. Một lần nữa tôi mong nhận được sự lượng thứ của quý vị khán giả". Sau đó, biên tập viên này đóng trang Facebook Wang Phố Cổ của mình. Dư luận nói gì? Trên Facebook cá nhân, nhà báo Hoàng Hải Vân viết: "câu chuyện trên VTV hoàn toàn không phải là một chuyện nhỏ, càng không nên coi là một 'tai nạn nghề nghiệp' của công chức vì từ vô lễ với dân dẫn đến hành dân chỉ là một bước rất ngắn". Ông Hoàng Hải Vân cho rằng việc nhờ người khác đăng lời xin lỗi là "hành vi vô lễ khác": "Biên tập viên này có tên tuổi, nhưng lời xin lỗi được cho là của bạn ấy (do một đồng nghiệp của tôi chuyển tới) trên Facebook bằng một cái tên hoàn toàn khác, trong lời xin lỗi này bạn ấy còn bảo là do mình nói 'nhịu'. Lên sóng nói lời miệt thị dân thì công khai danh tính, còn xin lỗi thì vừa giấu tên vừa không thành khẩn. Đã nói lời vô lễ với dân, lại 'xin lỗi' bằng một hành vi vô lễ khác. Nhưng chuyện của bạn này không đáng nói, tôi cũng không bài bác cá nhân. Lời trên chỉ để trả lời các bạn nói về tai nạn nghề nghiệp thôi". Trả lời BBC News Tiếng Việt ngày 18/8, cựu thư ký tòa soạn báo Tuổi Trẻ, nhà báo Ngọc Vinh nói: "Có nhiều loại lỗi nghề nghiệp, và đây là lỗi về cách viết sai, đọc sai. Vì theo phóng sự nói về người hàng rong trên các phố Sài Gòn của VTV này, thì đơn giản là họ phản ánh công việc buôn bán của người hàng rong trong mùa dịch Covid-19". "Tuy nhiên, theo tôi đây là lỗi cố tình. Vì sau khi thấy dư luận bày tỏ phẫn nộ vì phát thanh viên dùng từ ký sinh trùng cho người bán hàng rong thì lãnh đạo VTV cho sửa sai bằng cách bỏ giọng đọc của Anh Quang để thay bằng giọng đọc của một phát thanh viên khác. Cậu này thay từ ký sinh trùng bằng từ ký sinh. VTV đã sửa sai bằng cách gọi những người bán hàng rong là những người sống ký sinh thay vì gọi họ là ký sinh trùng trước đó. Cả hai cách gọi đều tệ như nhau vì đều hàm ý miệt thị người bán hàng rong. Theo tôi, chỉ cần dùng từ 'sống nhờ' là được". Bài viết và video trên VTV về gánh hàng rong được xem là nét đẹp của Hà Nội. Cũng có một số người cảm thông với lời xin lỗi trên. Ông Đức Hiển, Phó tổng biên tập báo Pháp Luật TP HCM, viết trên Facebook cá nhân: "Mình đã xem bản tin, và tin rằng VTV1 không có lý do gì để xúc phạm hay hàm ý xúc phạm khán giả bởi nội dung bản tin là nêu sự nhọc nhằn khó khăn của họ. Sự cố kỹ thuật ấy rõ ràng tai hại, gây ra sự giận dữ cho công chúng và trước mắt bạn ấy phải trả giá khá chát. Mình tin lời xin lỗi ấy. Thật đáng tiếc! Với tư cách cá nhân mình - một khán giả, mình tha lỗi!". Trao đổi với BBC News Tiếng Việt ngày 18/8, dịch giả Nguyễn Việt Long phân tích: "Ký sinh trong sinh vật học là cách thức mà những loài vật sống trên cơ thể sinh vật khác, lấy chất dinh dưỡng từ các sinh vật đó để sống. Từ nghĩa gốc này mà dân gian dùng với nghĩa bóng, ví von là 'ăn bám, sống gửi' chứ không phải nghĩa đen như trong sinh vật học, nên có sắc thái tiêu cực. Tất nhiên những người bán hàng rong họ phải tự mưu sinh chứ không ăn bám ai cả, do đó không nên ví như vậy". Có ý kiến cho rằng lối nói của BTV trên chỉ là phép ẩn dụ, hoặc từ 'ký sinh' đã được dùng sai ngữ nghĩa. Cụ thể, trên trang cá nhân của mình, nhà nghiên cứu sử học Trương Thái Du viết: "Nhìn vào ngữ cảnh thì thấy ngay biên tập viên viết 'sống ký sinh', phát thanh viên bị nhịu miệng thành 'sống ký sinh trùng'. Viết đúng phải là 'ký sinh" và nó hoàn toàn không mang nghĩa xấu vì sinh 生 = sống và ký 寄 = send; depend; entrust. Như vậy "sống ký sinh" trong clip của VTV mang nghĩa sống nhờ vào con phố du lịch. Học thuật vô sản trước kia vốn phê phán mạnh mẽ các giai cấp ký sinh không làm ra của cải trong xã hội, nhân tiện bóp méo luôn tự nghĩa ký sinh". Gánh hàng rong đại diện cho kinh tế vỉa hè của Việt Nam. Ông Long nhận định: "Xét về cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng thì cho dù dùng theo lối ẩn dụ hay văn hoa cũng không đúng". "Cần phân biệt sắc thái mà đa số người Việt hiểu và đang dùng, chứ không phải truy từ nguyên chữ Hán rồi bảo không có nghĩa xấu vì có nhiều từ nghĩa và sắc thái đã đi xa khỏi nghĩa từ nguyên ban đầu". "Có lẽ người nói muốn nói những người bán hàng rong sống nhờ vào con phố du lịch? Như thế cũng không hẳn là sống ký sinh, một hình thức sống phụ thuộc hoàn toàn vào ai đó hay cái gì đó bên ngoài. Nhờ khác với ký sinh ở mức độ phụ thuộc hay tận dụng hoàn cảnh. Dùng như vậy không chính xác về ngữ nghĩa và không hay (có ý khinh thị) về sắc thái", ông Long nói thêm. VTV né tránh trách nhiệm? Việc biên tập viên nói sai là một chuyện, nhưng điều khiến nhiều người chỉ trích là cách hành xử của Đài truyền hình quốc gia Việt Nam. Cho đến bây giờ, chưa có lãnh đạo nào của VTV lên tiếng xin lỗi về vụ việc và điều này gây ra khủng hoảng truyền thông. Có người đưa ý kiến nguyên tắc xin lỗi là sai ở đâu thì xin lỗi ở đó: sai trên nền tảng truyền hình thì xin lỗi trên truyền hình, sai trên báo thì đính chính trên báo. Vì thế, dù BTV đã có lời xin lỗi nhưng xin lỗi trên trang cá nhân và VTV vẫn im tiếng cho tới bây giờ là không thỏa đáng. Nhà báo Hoàng Hải Vân nhận xét: "Tôi biết đây hoàn toàn không phải quan điểm của VTV. Dù là một tai nạn nghề nghiệp không mong muốn, nhưng đã phát lên sóng quốc gia thì lãnh đạo VTV phải chịu trách nhiệm, thậm chí người đứng đầu nhà nước cũng phải chịu trách nhiệm, vì VTV là tiếng nói của Nhà nước. Chừng nào lãnh đạo VTV chưa xin lỗi dân trên sóng truyền hình quốc gia thì chừng đó lãnh đạo VTV vẫn gián tiếp thừa nhận những lời lẽ xúc phạm dân này không trái với quan điểm của mình". Nhà báo Ngọc Vinh nói với BBC: "Phát thanh viên Anh Quang xin lỗi là điều tốt, nhưng là xin lỗi trên Facebook của cậu ta chứ không phải xin lỗi trên màn hình của VTV. Điều này khiến dư luận không vừa lòng, họ đòi hỏi lãnh đạo VTV phải đích thân xin lỗi trên VTV, vì cho rằng không chỉ phát thanh viên mà cả lãnh đạo VTV cũng có lỗi vì kịch bản phát thanh phát hình đã được xét duyện qua nhiều tầng nấc lãnh đạo của đài, sau khi đã sửa sai mà như không sửa. Tôi đồng tình với đòi hỏi này". "VTV là đài truyền hình quốc gia sống bằng tiền thuế của nhân dân. Người bán hàng rong chính là nhân dân, góp thuế cho nhà nước chu cấp cho VTV. Vậy mà VTV lại đi miệt thị người bán hàng rong là 'ký sinh trùng' và 'sống ký sinh'. Ai nghe cũng nổi giận huống gì một nhà báo như tôi. Theo tôi, các nhà báo được sinh ra không phải để miệt thị nhân dân mà là bảo vệ họ. Vì vậy, VTV đã sai. Sai nhưng cố chấp và sửa sai như không sửa. Họ phải chịu trách nhiệm về điều đó trước nhà nước và trước nhân dân. Hiện nay, nhân dân nói chung, người bán hàng rong nói riêng, đang chờ VTV xin lỗi họ", ông nêu quan điểm. Gánh hàng rong ở góc phố TP HCM Theo số liệu của chính phủ Việt Nam, ngân sách cấp cho VTV năm 2019 là hơn 248 tỉ đồng. Trên Facebook cá nhân, ông Võ Xuân Sơn cũng cho rằng lỗi này thuộc về VTV: "Vấn đề mà người ta đang phản đối sau câu phát biểu 'ký sinh trùng' của BTV Anh Quang không chỉ là giận dữ với cá nhân BTV Anh Quang, mà là với VTV. VTV không có bất cứ động thái nào xin lỗi về sai sót này. Khi BTV Anh Quang nói trên VTV, thì anh ấy đã không còn là cá nhân… mà anh ấy đang đại diện cho một đài truyền hình lớn nhất Việt Nam". "Có vẻ như VTV không hiểu được điều đó. Đây cũng không phải lần đầu tiên mà nhân viên của VTV có sai sót tương tự xảy ra trên sóng VTV, càng không phải lần đầu tiên VTV không đứng ra xin lỗi về những sai sót của đài mình. Tôi nghĩ, người nào đó quản lí VTV cần được giáo dục lại, về tính trách nhiệm, về liêm sỉ". Ông Nguyễn Hà Nam, trưởng ban thư ký biên tập của Đài Truyền hình Việt Nam, trả lời Tuổi Trẻ Online nói biên tập viên Anh Quang - người đọc bản tin nói trên - đã có lời xin lỗi chính thức tới khán giả trên trang cá nhân và đài cũng sẽ có hình thức xử lý đối với lỗi này. Có ý kiến cho rằng, cách trả lời này của ông Nguyễn Hà Nam cho thấy lỗi lầm đang được đổ lên cá nhân biên tập viên và nhà đài đang phủi bỏ trách nhiệm.

vert-tra-52078435

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-tra-52078435

Xây nhà vào lớp băng vĩnh cửu ở thị trấn cực Bắc thế giới

Bị cô lập trên quần đảo Svalbard ở cực Bắc với tọa độ 78 độ bắc, Longyearbyen là khu định cư lâu dài ở cực bắc thế giới.

Nằm ở khoảng giữa Na Uy và Bắc Cực, 2.300 cư dân ở đây đã quen điều kiện sống cực kỳ khắc nghiệt. Bắc Cực tan băng khiến nhiều virus cổ đại chết chóc thoát ra Hầm trữ hạt toàn cầu Svalbard, Na Uy Những nơi bí ẩn nhất thế giới Khi Mặt Trời lặn vào ngày 5/10 hàng năm, thị trấn sẽ không thấy vầng thái dương trở lại trong vòng 155 ngày, cho đến ngày 8/3 năm sau. Giải cứu hành tinh bằng cách của người Nhật Lễ Quốc khánh của một quốc gia không tồn tại Nơi phải dựa vào đoàn la thồ hàng giữa lòng nước Mỹ Trong hầu hết khoảng thời gian này thị trấn hoàn toàn bị bao phủ trong bóng tối. Hầu hết khách du lịch tìm đến Longyearbyen, chỉ cách Bắc Cực 1.050km, trong thời gian này để có cơ hội nhìn thấy Bắc Cực Quang, còn cơ hội để nhìn thấy 'Vua Bắc Cực' - tức gấu Bắc Cực - vẫn là lý do thu hút du khách hàng đầu quanh năm. Một thế giới đang thay đổi Nhưng những ngôi nhà đầy màu sắc của thị trấn nằm dọc bên sườn núi thấp hơn ẩn giấu một bí mật đen tối: Longyearbyen đang bị đe dọa. Tín đồ Hồi giáo đảo lộn ở nơi không có Mặt Trời Chính quyền Myanmar đối phó với các hồn ma Đi tìm thành cổ Hy Lạp của vị vua lỡ giết cha cưới mẹ Biến đổi khí hậu đã đem đến những thay đổi đột biến cho thời tiết của Svalbard trong 10 năm qua. Bên cạnh nhiệt độ mùa hè và mùa đông tăng lên, các hòn đảo có mưa nhiều hơn; trong khi vào mùa đông, tuyết rơi chưa từng thấy đã vùi dập các sườn núi. Kể từ năm 2014, thời tiết thay đổi đã dẫn đến tuyết lở ở sườn dốc phía trên thị trấn - điều mà người dân chưa từng thấy trước đây. Các nhà nghiên cứu từ lâu đã dự đoán rằng nhiệt độ tăng và điều kiện thời tiết thay đổi do biến đổi khí hậu sẽ xảy ra trước hết ở Bắc Cực và sau đó lan rộng về phía nam. Điều này đã được nhìn thấy ở Svalbard "với việc chúng ta đang chứng kiến những thay đổi dữ dội", nhà khoa học khí hậu Ketil Isaksen thuộc Viện Khí tượng Na Uy cho biết. Kể từ năm 1961, tốc độ ấm lên ở Svalbard đã gấp năm lần mức trung bình toàn cầu. Vào tháng 3 năm ngoái, Longyearbyen đã lập kỷ lục 100 tháng liên tiếp nhiệt độ trên mức bình thường. Ngày nay, theo tờ The Guardian, đây là thị trấn nóng lên nhanh nhất thế giới. Vùng số không Trong những ngày mùa đông u ám, nhiều cư dân Longyearbyen sợ ở trong nhà của họ, Bente Næverdal, quản lý tài sản tại Statsbygg, Cơ quan Xây dựng Nhà nước Na Uy, vốn sống ở Longyearbyen, cho biết. Họ có lý do chính đáng để sợ hãi. Vào tháng 12/2015, một trận tuyết lở đã giết chết hai người và phá hủy 11 ngôi nhà tại chân núi Sukkertoppen. Vào tháng 2/2017, một trận tuyết lở khác đã quét sạch thêm căn nhà nữa. Kể từ năm 2018, chính phủ Na Uy đã đầu tư khoảng 500 triệu kroner để xây các khu nhà mới cùng các biện pháp bảo vệ như rào chắn tuyết lở. Với 60 ngôi nhà mới đã được xây dựng cách thị trấn khoảng 500m về phía đông bắc trong một khu vực an toàn hơn - không nằm dưới sườn núi, trong giai đoạn hai của dự án, sẽ có 142 ngôi nhà khác bị phá bỏ trong khu vực mà các quan chức chính phủ mô tả là 'khu vực nguy hiểm'. Theo Næverdal, đây thực sự sẽ là chương trình xây dựng nhà lớn nhất mà khu vực này từng chứng kiến, với những vùng rộng lớn ở Longyearbyen cần được xây dựng lại. Hình ảnh nhắc nhở Hầu như không ai trong số 30.000 du khách đến Longyearbyen hàng năm biết rằng thị trấn đang bị đe dọa trước những trận tuyết lở khó lường vốn đe dọa đến tính mạng và tài sản, Nverdal nói. Manh mối đầu tiên là hàng rào chống tuyết lở được dựng lên trên sườn núi ở phía trên một khu nhà. Rào chắn cao nhất trên núi là một cấu trúc thép thẳng đứng khổng lồ, cao 10m và dài 200m, được thiết kế để ngăn tuyết từ phía đông thổi qua rìa núi về phía thị trấn. Các cấu trúc thứ hai và thứ ba, nằm ở khoảng giữa từ Sukkertoppen đi xuống và phía trên trung tâm thị trấn, là để ngăn chặn tuyết lở phá hủy các ngôi nhà. Các rào chắn này, vốn được xây dựng vào mùa hè năm 2018, đã đem lại chút cảm giác an toàn, theo Nverdal. "Tôi sống ngay dưới các rào chắn và tôi thấy an toàn," ông nói. Thật không may, các rào chắn này không thể kéo dài lên hết thung lũng vì các sườn dốc dọc theo Sukkertoppen quá dốc, điều đó có nghĩa là hàng trăm cư dân sống phía dưới những dải đất này buộc phải sơ tán khỏi nhà mỗi mùa đông. Chỉ đến khi khách du lịch hỏi về những chỗ gia cố trông lạ lùng này, họ mới được nói cho biết về mối nguy tuyết lở, đang gia tăng hàng năm. Lớp băng vĩnh cửu Cùng với mối đe dọa tuyết lở ngày càng gia tăng trên các ngọn núi, cư dân Longyearbyen cũng đang đối mặt với mối đe dọa từ dưới mặt đất. Hầu hết các tòa nhà ở Longyearbyen thường được xây trên cọc gỗ được đóng sâu từ 6m đến 8m vào lớp băng vĩnh cửu, theo giáo sư Arne Aalberg, lãnh đạo bộ phận công nghệ tại Trung tâm Đại học Svalbard. Băng vĩnh cửu, lớp đất đóng băng vĩnh viễn thường thấy ở khu vực Bắc Cực, đã được sử dụng trong hàng thế kỷ để làm nền móng vững chắc cho các tòa nhà. Nó được hình thành cách đây 100.000 năm khi nhiệt độ mặt đất ở các vùng Bắc Cực giảm xuống dưới mức đóng băng. Ngay cả trong những tháng mùa hè, khi nhiệt độ môi trường tăng lên trên 0 độ, lớp băng vĩnh cửu vẫn luôn chắc chắn. Tuy nhiên, kể từ năm 1971, nhiệt độ ở Svalbard đã tăng lên 4 độ C, nhanh hơn năm lần so với mức trung bình toàn cầu. Vào mùa đông, khi thay đổi thấy rõ ràng hơn, nhiệt độ tăng thêm 7 độ C, theo báo cáo vào tháng 2/2019 của Cơ quan Môi trường Na Uy. Nhiệt độ mùa hè bây giờ thường xuyên đạt mức hai con số, điều chưa bao giờ nghe thấy trong thập niên trước đây. Điều này có nghĩa là lớp băng vĩnh cửu đang tan chảy dần từ mặt đất trở xuống dưới, Aalberg giải thích, và điều này có hậu quả nghiêm trọng đối với nhà ở cũng như tương lai của việc xây dựng trong khu vực. Những căn nhà xây trên cọc gỗ sẽ bắt đầu chùng xuống và đổ sập. "Miễn là nền móng vẫn còn nằm trong lớp đất đóng băng, nó vẫn vững chắc. Nhưng khi băng vĩnh cửu nóng lên, nó sẽ trở thành một đống bùn," Aalberg cảnh báo. Ngay cả khi các lớp băng vĩnh cửu ở phía dưới vẫn cứng cáp, khi các lớp trên tan chảy, các cây cọc gỗ trở nên mục nát và không ổn định. Giải pháp đắt đỏ Xây dựng trong một môi trường nơi mà băng vĩnh cữu 'không còn có thể tin tưởng được nữa' làm phát sinh những thách thức lớn, Inger-Johanne Tollaas, kiến trúc sư ở Oslo, vốn là quản lý dự án tại Statsbygg, giải thích. Bà đã giám sát việc xây dựng 60 ngôi nhà mới đầu tiên nhìn ra biển, cách xa thung lũng nơi bị tuyết lở đe dọa. Dự án đã phải tránh các phương pháp xây dựng truyền thống vì các đơn vị nhà ở cần được xây trên nền móng an toàn, Tollaas giải thích. Để làm được điều này, họ đã sử dụng một lượng lớn cọc thép, đóng chúng sâu xuống qua lớp băng vĩnh cửu vào lớp đá núi. "Chúng tôi đã sử dụng một lượng thép gần như phi lý. Chúng tôi cần phải đóng cọc thép vào núi. Công việc rất vất vả và rất tốn kém. Vâng, chúng trông rất nặng nề, nhưng chúng tôi xây dựng cho tương lai. Những ngôi nhà này sẽ an toàn trong vòng 60 năm," bà nói. Thiết kế hoành tráng Chỉ có một cách duy nhất, Tollaas nói, để làm kịp trong khung thời gian 'gần như không thể' việc xây 60 đơn vị nhà ở trong điều kiện Bắc Cực trong vòng chưa đầy một năm: đó là xây sẵn các căn nhà hoàn chỉnh trên lãnh thổ chính của Na Uy, chuyển chúng đến Svalbard sau đó cẩu chúng đặt lên nền móng thép an toàn. Được Skanska Husfabrikken (nhà máy làm nhà) gần Trondheim xây dựng sẵn dưới dạng các đơn vị mô-đun, giải pháp này đi kèm với những thách thức của riêng nó. "Chúng tôi thực sự rất vất vả để tìm một con tàu đủ lớn," Tollaas nói. "Và một khi chúng tôi tìm được tàu, gần như không thể biết khi nào nó sẽ đến, do đó cần thiết phải lên kế hoạch hậu cần đàng hoàng. Sau đó đến lượt gió và bóng tối. "Chúng tôi đã may mắn với gió. May làm sao, gió đã tan vào những ngày chúng tôi hạ các căn nhà lên cọc thép. Biên độ sai sót của chúng tôi chỉ tính bằng milimet, nhưng chúng tôi đã xoay sở được." Cứu cỏ cây Một trong những thành tựu mà Tollaas tự hào nhất là đội xây dựng đã bảo tồn thảm thực vật mà họ đào lên để xây dựng những ngôi nhà mới. Điều này rất quan trọng vì khoảng 68 loài cỏ, địa y, cây bụi lùn và rêu có thể sống sót trên lãnh nguyên Svalbard nhưng lại không sống địa trên lục địa Na Uy. "Chúng tôi cẩn thận lấy phần cỏ cây phía trên ra để cất qua một bên. Khi các tòa nhà này hoàn thành, chúng tôi đem chúng trở lại khu vực xung quanh các ngôi nhà mới. Chúng tôi thực sự cẩn thận. Thông thường phải mất hàng trăm năm thảm thực vật phía trên này mới ra hoa một lần nữa, nhưng chúng tôi có thể thấy đã có màu xanh và hy vọng năm tới cũng sẽ có một vài bông hoa," Tollaas nói. "Tôi tự hào vì chúng tôi đã có thể xây cho các hộ gia đình những ngôi nhà an toàn và bảo vệ môi trường của họ." Bản tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

summarize: Nằm ở khoảng giữa Na Uy và Bắc Cực, 2.300 cư dân ở đây đã quen điều kiện sống cực kỳ khắc nghiệt. Bắc Cực tan băng khiến nhiều virus cổ đại chết chóc thoát ra Hầm trữ hạt toàn cầu Svalbard, Na Uy Những nơi bí ẩn nhất thế giới Khi Mặt Trời lặn vào ngày 5/10 hàng năm, thị trấn sẽ không thấy vầng thái dương trở lại trong vòng 155 ngày, cho đến ngày 8/3 năm sau. Giải cứu hành tinh bằng cách của người Nhật Lễ Quốc khánh của một quốc gia không tồn tại Nơi phải dựa vào đoàn la thồ hàng giữa lòng nước Mỹ Trong hầu hết khoảng thời gian này thị trấn hoàn toàn bị bao phủ trong bóng tối. Hầu hết khách du lịch tìm đến Longyearbyen, chỉ cách Bắc Cực 1.050km, trong thời gian này để có cơ hội nhìn thấy Bắc Cực Quang, còn cơ hội để nhìn thấy 'Vua Bắc Cực' - tức gấu Bắc Cực - vẫn là lý do thu hút du khách hàng đầu quanh năm. Một thế giới đang thay đổi Nhưng những ngôi nhà đầy màu sắc của thị trấn nằm dọc bên sườn núi thấp hơn ẩn giấu một bí mật đen tối: Longyearbyen đang bị đe dọa. Tín đồ Hồi giáo đảo lộn ở nơi không có Mặt Trời Chính quyền Myanmar đối phó với các hồn ma Đi tìm thành cổ Hy Lạp của vị vua lỡ giết cha cưới mẹ Biến đổi khí hậu đã đem đến những thay đổi đột biến cho thời tiết của Svalbard trong 10 năm qua. Bên cạnh nhiệt độ mùa hè và mùa đông tăng lên, các hòn đảo có mưa nhiều hơn; trong khi vào mùa đông, tuyết rơi chưa từng thấy đã vùi dập các sườn núi. Kể từ năm 2014, thời tiết thay đổi đã dẫn đến tuyết lở ở sườn dốc phía trên thị trấn - điều mà người dân chưa từng thấy trước đây. Các nhà nghiên cứu từ lâu đã dự đoán rằng nhiệt độ tăng và điều kiện thời tiết thay đổi do biến đổi khí hậu sẽ xảy ra trước hết ở Bắc Cực và sau đó lan rộng về phía nam. Điều này đã được nhìn thấy ở Svalbard "với việc chúng ta đang chứng kiến những thay đổi dữ dội", nhà khoa học khí hậu Ketil Isaksen thuộc Viện Khí tượng Na Uy cho biết. Kể từ năm 1961, tốc độ ấm lên ở Svalbard đã gấp năm lần mức trung bình toàn cầu. Vào tháng 3 năm ngoái, Longyearbyen đã lập kỷ lục 100 tháng liên tiếp nhiệt độ trên mức bình thường. Ngày nay, theo tờ The Guardian, đây là thị trấn nóng lên nhanh nhất thế giới. Vùng số không Trong những ngày mùa đông u ám, nhiều cư dân Longyearbyen sợ ở trong nhà của họ, Bente Næverdal, quản lý tài sản tại Statsbygg, Cơ quan Xây dựng Nhà nước Na Uy, vốn sống ở Longyearbyen, cho biết. Họ có lý do chính đáng để sợ hãi. Vào tháng 12/2015, một trận tuyết lở đã giết chết hai người và phá hủy 11 ngôi nhà tại chân núi Sukkertoppen. Vào tháng 2/2017, một trận tuyết lở khác đã quét sạch thêm căn nhà nữa. Kể từ năm 2018, chính phủ Na Uy đã đầu tư khoảng 500 triệu kroner để xây các khu nhà mới cùng các biện pháp bảo vệ như rào chắn tuyết lở. Với 60 ngôi nhà mới đã được xây dựng cách thị trấn khoảng 500m về phía đông bắc trong một khu vực an toàn hơn - không nằm dưới sườn núi, trong giai đoạn hai của dự án, sẽ có 142 ngôi nhà khác bị phá bỏ trong khu vực mà các quan chức chính phủ mô tả là 'khu vực nguy hiểm'. Theo Næverdal, đây thực sự sẽ là chương trình xây dựng nhà lớn nhất mà khu vực này từng chứng kiến, với những vùng rộng lớn ở Longyearbyen cần được xây dựng lại. Hình ảnh nhắc nhở Hầu như không ai trong số 30.000 du khách đến Longyearbyen hàng năm biết rằng thị trấn đang bị đe dọa trước những trận tuyết lở khó lường vốn đe dọa đến tính mạng và tài sản, Nverdal nói. Manh mối đầu tiên là hàng rào chống tuyết lở được dựng lên trên sườn núi ở phía trên một khu nhà. Rào chắn cao nhất trên núi là một cấu trúc thép thẳng đứng khổng lồ, cao 10m và dài 200m, được thiết kế để ngăn tuyết từ phía đông thổi qua rìa núi về phía thị trấn. Các cấu trúc thứ hai và thứ ba, nằm ở khoảng giữa từ Sukkertoppen đi xuống và phía trên trung tâm thị trấn, là để ngăn chặn tuyết lở phá hủy các ngôi nhà. Các rào chắn này, vốn được xây dựng vào mùa hè năm 2018, đã đem lại chút cảm giác an toàn, theo Nverdal. "Tôi sống ngay dưới các rào chắn và tôi thấy an toàn," ông nói. Thật không may, các rào chắn này không thể kéo dài lên hết thung lũng vì các sườn dốc dọc theo Sukkertoppen quá dốc, điều đó có nghĩa là hàng trăm cư dân sống phía dưới những dải đất này buộc phải sơ tán khỏi nhà mỗi mùa đông. Chỉ đến khi khách du lịch hỏi về những chỗ gia cố trông lạ lùng này, họ mới được nói cho biết về mối nguy tuyết lở, đang gia tăng hàng năm. Lớp băng vĩnh cửu Cùng với mối đe dọa tuyết lở ngày càng gia tăng trên các ngọn núi, cư dân Longyearbyen cũng đang đối mặt với mối đe dọa từ dưới mặt đất. Hầu hết các tòa nhà ở Longyearbyen thường được xây trên cọc gỗ được đóng sâu từ 6m đến 8m vào lớp băng vĩnh cửu, theo giáo sư Arne Aalberg, lãnh đạo bộ phận công nghệ tại Trung tâm Đại học Svalbard. Băng vĩnh cửu, lớp đất đóng băng vĩnh viễn thường thấy ở khu vực Bắc Cực, đã được sử dụng trong hàng thế kỷ để làm nền móng vững chắc cho các tòa nhà. Nó được hình thành cách đây 100.000 năm khi nhiệt độ mặt đất ở các vùng Bắc Cực giảm xuống dưới mức đóng băng. Ngay cả trong những tháng mùa hè, khi nhiệt độ môi trường tăng lên trên 0 độ, lớp băng vĩnh cửu vẫn luôn chắc chắn. Tuy nhiên, kể từ năm 1971, nhiệt độ ở Svalbard đã tăng lên 4 độ C, nhanh hơn năm lần so với mức trung bình toàn cầu. Vào mùa đông, khi thay đổi thấy rõ ràng hơn, nhiệt độ tăng thêm 7 độ C, theo báo cáo vào tháng 2/2019 của Cơ quan Môi trường Na Uy. Nhiệt độ mùa hè bây giờ thường xuyên đạt mức hai con số, điều chưa bao giờ nghe thấy trong thập niên trước đây. Điều này có nghĩa là lớp băng vĩnh cửu đang tan chảy dần từ mặt đất trở xuống dưới, Aalberg giải thích, và điều này có hậu quả nghiêm trọng đối với nhà ở cũng như tương lai của việc xây dựng trong khu vực. Những căn nhà xây trên cọc gỗ sẽ bắt đầu chùng xuống và đổ sập. "Miễn là nền móng vẫn còn nằm trong lớp đất đóng băng, nó vẫn vững chắc. Nhưng khi băng vĩnh cửu nóng lên, nó sẽ trở thành một đống bùn," Aalberg cảnh báo. Ngay cả khi các lớp băng vĩnh cửu ở phía dưới vẫn cứng cáp, khi các lớp trên tan chảy, các cây cọc gỗ trở nên mục nát và không ổn định. Giải pháp đắt đỏ Xây dựng trong một môi trường nơi mà băng vĩnh cữu 'không còn có thể tin tưởng được nữa' làm phát sinh những thách thức lớn, Inger-Johanne Tollaas, kiến trúc sư ở Oslo, vốn là quản lý dự án tại Statsbygg, giải thích. Bà đã giám sát việc xây dựng 60 ngôi nhà mới đầu tiên nhìn ra biển, cách xa thung lũng nơi bị tuyết lở đe dọa. Dự án đã phải tránh các phương pháp xây dựng truyền thống vì các đơn vị nhà ở cần được xây trên nền móng an toàn, Tollaas giải thích. Để làm được điều này, họ đã sử dụng một lượng lớn cọc thép, đóng chúng sâu xuống qua lớp băng vĩnh cửu vào lớp đá núi. "Chúng tôi đã sử dụng một lượng thép gần như phi lý. Chúng tôi cần phải đóng cọc thép vào núi. Công việc rất vất vả và rất tốn kém. Vâng, chúng trông rất nặng nề, nhưng chúng tôi xây dựng cho tương lai. Những ngôi nhà này sẽ an toàn trong vòng 60 năm," bà nói. Thiết kế hoành tráng Chỉ có một cách duy nhất, Tollaas nói, để làm kịp trong khung thời gian 'gần như không thể' việc xây 60 đơn vị nhà ở trong điều kiện Bắc Cực trong vòng chưa đầy một năm: đó là xây sẵn các căn nhà hoàn chỉnh trên lãnh thổ chính của Na Uy, chuyển chúng đến Svalbard sau đó cẩu chúng đặt lên nền móng thép an toàn. Được Skanska Husfabrikken (nhà máy làm nhà) gần Trondheim xây dựng sẵn dưới dạng các đơn vị mô-đun, giải pháp này đi kèm với những thách thức của riêng nó. "Chúng tôi thực sự rất vất vả để tìm một con tàu đủ lớn," Tollaas nói. "Và một khi chúng tôi tìm được tàu, gần như không thể biết khi nào nó sẽ đến, do đó cần thiết phải lên kế hoạch hậu cần đàng hoàng. Sau đó đến lượt gió và bóng tối. "Chúng tôi đã may mắn với gió. May làm sao, gió đã tan vào những ngày chúng tôi hạ các căn nhà lên cọc thép. Biên độ sai sót của chúng tôi chỉ tính bằng milimet, nhưng chúng tôi đã xoay sở được." Cứu cỏ cây Một trong những thành tựu mà Tollaas tự hào nhất là đội xây dựng đã bảo tồn thảm thực vật mà họ đào lên để xây dựng những ngôi nhà mới. Điều này rất quan trọng vì khoảng 68 loài cỏ, địa y, cây bụi lùn và rêu có thể sống sót trên lãnh nguyên Svalbard nhưng lại không sống địa trên lục địa Na Uy. "Chúng tôi cẩn thận lấy phần cỏ cây phía trên ra để cất qua một bên. Khi các tòa nhà này hoàn thành, chúng tôi đem chúng trở lại khu vực xung quanh các ngôi nhà mới. Chúng tôi thực sự cẩn thận. Thông thường phải mất hàng trăm năm thảm thực vật phía trên này mới ra hoa một lần nữa, nhưng chúng tôi có thể thấy đã có màu xanh và hy vọng năm tới cũng sẽ có một vài bông hoa," Tollaas nói. "Tôi tự hào vì chúng tôi đã có thể xây cho các hộ gia đình những ngôi nhà an toàn và bảo vệ môi trường của họ." Bản tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

vert-cap-50412481

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-cap-50412481

Chất thải của người tiết lộ điều gì

Có một phòng thí nghiệm nằm đâu đó trong Đại học Queensland lưu trữ những mẫu vật bất thường: Đó là phân người từ hơn một phần năm dân số Úc.

Các mẫu phẩm này được thu thập từ nhà máy xử lý nước thải nằm khắp đất nước, đem đóng băng lại và gửi cho các nhà nghiên cứu tại trường đại học, và chúng được coi như kho báu giúp đem lại hiểu biết về chế độ ăn uống và thói quen sử dụng thuốc trong những cộng đồng khác nhau. Những lợi, hại của trò 'đá xoáy', hạ bệ người khác Người già là gánh nặng hay cơ hội cho nền kinh tế? Không muốn sinh con vì lo ngại tình trạng biến đổi khí hậu Và lý do chủ chốt để thu thập chúng là gì? "Cô hỏi hay lắm," nhà nghiên cứu Jake O'Brien nói. O'Brien và nghiên cứu sinh tiến sĩ Phil Choi lấy những mẫu vật này, thu thập trong đợt thống kê dân số mới nhất hồi năm 2016, và trong nghiên cứu đầu tiên sử dụng phương đánh giá tương đương giữa các nhà nghiên cứu trong nhóm đề tài này, họ phân tích nước thải từ các cộng đồng khắp nước Úc để đo đạc những chế độ dinh dưỡng và lối sống khác nhau. Họ nhận thấy cộng đồng có mức độ phát triển kinh tế xã hội cao hơn thường tiêu thụ nhiều chất xơ, các loại cam quýt và caffein nhiều hơn. Ở những khu vực có độ phát triển kinh tế xã hội thấp hơn, các loại thuốc kê đơn được sử dụng nhiều hơn rõ rệt. Nói vắn tắt thì các nhà nghiên cứu nhận thấy cộng đồng càng giàu thì ăn uống càng lành mạnh. Và tất cả những thông tin này đều được lưu trữ trong chất thải của người sống trong cộng đồng. Đôi nét về thực phẩm tiêu thụ Nghiên cứu cố gắng đưa vào thực hành những gì mà các nhà nghiên cứu khác đã vài lần lý thuyết hóa; đó là người ta có thể có được thông tin đáng tin cậy về các loại thực phẩm và thuốc men mà cộng đồng đó tiêu thụ trung bình, dựa trên thông tin về nước thải của họ. Choi và O'Brien cho rằng với phương pháp này, nhóm nghiên cứu có thể có được các thông tin gần như theo thời gian thực về những biến đổi trong lối sống, và điều này có thể giúp đưa thông tin đến chính sách sức khỏe cộng đồng và đưa ra thông điệp. Tìm ra thông tin về cộng đồng qua việc nghiên cứu nước thải gọi là ngành nghiên cứu dịch tễ từ nước thải. Phương pháp này đã xuất hiện được khoảng hai thập niên, và được sử dụng ở Châu u, Bắc Mỹ và những nơi khác chủ yếu để theo dõi tình trạng sử dụng ma túy trái phép trong dân cư. Có nhiều nghiên cứu đã thử nghiệm cho các loại thuốc hợp pháp, như nicotine, và một số nhóm nghiên cứu đã tìm hiểu về công dụng của phương pháp này trong việc phát hiện sớm các bệnh dịch bùng phát lây lan, nhưng thử nghiệm với các thông tin về chế độ dinh dưỡng phần lớn vẫn là lý thuyết cho tới gần đây. Dù nhiều khảo sát đã được sử dụng để tìm hiểu về chế độ dinh dưỡng và sử dụng các loại thuốc hợp pháp, phân tích nước thải có thể là phương pháp đo khách quan hơn về mức độ sử dụng trung bình trong một khu vực lấy mẫu cụ thể. Choi cho biết, khi được khảo sát về những thứ như thuốc hay thực phẩm, đôi khi người ta trả lời họ có thói quen lành mạnh hơn trong thực tế. "Nói chung bạn sẽ gặp những khảo sát mà mọi người phóng đại về việc dùng nhiều loại thức ăn lành mạnh và giấu giếm bớt những thứ như đồ ăn vặt," Choi nói. Phân tích nước thải có thể hữu ích vì hai lý do cơ bản, O'Brien cho biết. Lý do đầu tiên là trong việc xác định sự chênh lệch giữa các cộng đồng, và thứ hai là theo dõi thay đổi trong cộng đồng đó theo thời gian. "Nếu bạn đang cố gắng ứng dụng điều gì đó với hy vọng đem lại thay đổi tích cực, bạn cần phải đo lường được thành công của những biện pháp can thiệp này," ông nói. Tương quan lượng caffeine Xác định chính xác những gì cần thử nghiệm là thách thức đầu tiên. Rốt cuộc thì nước thải không phải chỉ gồm nước tiểu và phân, mà thường còn có kèm cả những sản phẩm vệ sinh cá nhân, vụn thức ăn và chất thải công nghiệp hay thương mại. Các nhà nghiên cứu phải tìm ra dấu ấn sinh học dặc thù liên quan đến một số loại thực phẩm nhất định mà chủ yếu hoặc chỉ sinh ra từ hệ bài tiết của người. Nghiên cứu sử dụng hai dấu ấn sinh học có liên quan đến việc tiêu thụ chất xơ - mà cơ thể nhận được khi ăn rau củ và hạt - và một dấu vết liên quan đến việc ăn các loại cam quýt. Cả hai loại tiêu thụ chất xơ và cam quýt được coi là chỉ dấu cho thấy chế độ ăn lành mạnh. Cam quýt là một trong những loại thức ăn phổ biến có mặt trong chất thải của người có điều kiện kinh tế hơn Trong tất cả những thứ đó, các cộng đồng có ưu thế vượt trội về kinh tế xã hội có mối liên hệ chặt chẽ với mức độ tiêu thụ nhiều các loại chất này. Nói cách khác, nhìn chung thì những khu vực khá giả hơn thường có chế độ ăn giàu chất xơ và cam quýt hơn. Xây đảo nhân tạo để đưa dân đến ở Trào lưu dựng nhà bám 'ký sinh' Bạn có sắp rơi vào tình trạng kiệt sức? Lượng caffeine cao nhất cũng có mặt ở nhóm có điều kiện kinh tế xã hội cao hơn, đặc biệt là ở những khu vực có chi phí thuê nhà cao, và điều này cũng được khẳng định trong nhiều nghiên cứu khác nhận thấy cà phê esperesso và cà phê pha từ bột xay thường được những người có bằng đại học hoặc cao hơn sử dụng nhiều nhất. Các tác giả của nghiên cứu cũng cho thấy điều này vừa là yếu tố cho thấy khả năng tài chính để mua một hoặc hai ly cà phê mỗi ngày và giới người khá giả hơn ở Úc thường có văn hóa uống cà phê. Ở thái cực ngược lại của điều kiện kinh tế xã hội, chẳng hạn như với thuốc tramadol (một loại thuốc giảm đau có gốc làm từ thuốc phiện), thuốc atenolol (thuốc cao huyết áp) và pregabalin (thuốc chống co giật) thường liên quan nhiều tới cộng đồng nghèo - tuy nhiên hai loại thuốc sau cũng thường có mặt ở cộng đồng có dân số lớn tuổi, và cũng là nhóm thường có thu nhập thấp hơn. Các loại thuốc giảm đau và thuốc khác, cùng với thuốc chống trầm cảm cũng có mặt ở khu vực kém thuận lợi, nhưng ở mức độ khác. Choi cho biết so sánh các khu vực giàu nghèo có thể khiến ta giật mình. "Chỉ cần nhìn vào các con số, ta có thể thấy - khi so sánh cộng đồng này với cộng đồng khác - có nhiều sự khác biệt trong dấu vết chất xơ," ông nói. Các nhà nghiên cứu hy vọng lặp lại khảo sát này ở lần khảo sát dân số kế tiếp, đó là cách đem lại hiểu biết về thay đổi có thể diễn ra mà các phương pháp nghiên cứu khác chưa tìm ra, hoặc có thể cần thiết trong nghiên cứu xa hơn. Chẳng hạn, trong nghiên cứu này, việc sử dụng thuốc kháng sinh khá giống nhau giữa các nhóm có điều kiện kinh tế xã hội khác biệt cho thấy hệ thống chăm sóc sức khỏe do chính phủ cung cấp đang thực sự có hiệu quả; liệu sự phân phối thuốc này có dịch chuyển trong các khảo sát tương lai hay không, điều này có thể gợi ý cho những nghiên cứu xa hơn tìm hiểu một số nhóm cư dân có tiếp cận được thuốc hay không và tại sao họ lại tiếp cận được thuốc ít hơn. Caffeine có mặt trong chất thải của người Úc sống trong những khu vực có phí thuê nhà cao hơn Cập nhật nhanh nhất Nghiên cứu cũng cho thấy hiện tượng toàn cầu có tên dốc xã hội về sức khỏe, cho thấy các yếu tố liên quan đến sức khỏe tốt - như tỷ lệ hút thuốc, mức độ bị bệnh tiểu đường - cũng tiến triển theo chiều hướng tốt hơn cùng với điều kiện kinh tế xã hội của cư dân. Tại sao thanh niên Thụy Điển nhất quyết ra ở riêng Con dao hai lưỡi của việc cuộc sống trở nên nhàn hạ Cuộc sống quá nhàn hạ dễ khiến ta kiệt sức? Dù người Úc tự tin rằng quốc gia của họ là bình đẳng, nhưng sự bất bình đẳng về kinh tế xã hội cho thấy qua báo cáo về nước thải lại là vấn đề nghiêm trọng. Báo cáo năm 2018 cho thấy người Úc có sự bất bình đẳng về thu nhập cao hơn trong nhóm các quốc gia OECD, dù Úc có xã hội bình đẳng hơn Anh Quốc và Hoa Kỳ. Một người Úc ở trong nhóm 20% thu nhập cao nhất có thu nhập cao gấp 5 lần so với người ở cuối bảng xếp hạng. Và nói chung, nhiều tiền hơn có nghĩa là có khả năng chi cho thực phẩm tươi như rau củ và trái cây nhiều hơn, trong khi đó những người có học thức cao hơn cũng có nghĩa là họ hiểu biết hơn về dinh dưỡng. Nghiên cứu cũng phát hiện một ngoại lệ đáng chú ý trong mối quan hệ giữa tầng lớp xã hội và dinh dưỡng, đó là: những khu vực có tỷ lệ gia đình không nói tiếng Anh cao hơn được báo cáo là ăn nhiều chất xơ và cam quýt hơn, dù họ có xếp hạng thấp hơn về kinh tế xã hội, cho thấy những cộng đồng người nhập cư thường có chế độ dinh dưỡng truyền thống giàu rau củ hơn. Giáo sư Catherine Bennett, Chủ nhiệm Khoa Dịch tễ học tại Đại học Deakin ở Victoria cho biết nghiên cứu ở Queensland thú vị ở chỗ nó nâng tầm nghiên cứu dịch tễ về nước thải lên cấp độ cao hơn, và việc nó được thực hiện đồng thời với điều tra dân số cho phép người ta có thể chắc chắn một số thông tin về nhân khẩu trong từng khu vực điều tra khác nhau. Các nhà nghiên cứu cũng nói rõ về giới hạn của nghiên cứu họ thực hiện, bà nói. "Tất cả những gì cho thấy đó là chúng tôi gọi đây là nghiên cứu sinh thái trong ngành dịch tễ học. Cụm từ này có nghĩa là chúng tôi không sử dụng một loại dữ liệu đơn nhất, mà là sử dụng dữ liệu tổng thể," bà nhận định. Bà cho rằng những nghiên cứu như vậy được dùng để tìm kiếm sự giảm dần của lượng nicotine trong nước thải, sau khi Úc giới thiệu loại bao bì trắng dành cho thuốc lá. "Điều bạn không biết là liệu người hút thuốc có hút ít đi không, hay liệu có ít người hút thuốc hơn trong cộng đồng. Chúng ta thường phải luôn cảnh giác một chút khi xem những báo cáo sinh thái kiểu này vì nó là các mối liên hệ rộng nhất, bạn không thể tranh luận về nguyên nhân hệ quả. " Tuy nhiên, các nghiên cứu về nicotine cũng như nghiên cứu gần đây về chế độ dinh dưỡng và sử dụng thuốc, đã được xác thực khi so sánh với các nghiên cứu khác, cho thấy nghiên cứu dịch tễ từ nước thải nói chung là chính xác, nếu không tính đến chi tiết, trong cách theo dõi sức khỏe và thói quen của người dân. "Đây thực sự là cơ hội thú vị, miễn là ta không cố gắng diễn giải quá mức dữ liệu," Bennett cho biết. Một khi dữ liệu được xác tín, bà cho biết "đây là các hiệu quả để cập nhật nhanh nhất điều gì đang diễn ra ở cấp độ dân cư." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Worklife.

summarize: Các mẫu phẩm này được thu thập từ nhà máy xử lý nước thải nằm khắp đất nước, đem đóng băng lại và gửi cho các nhà nghiên cứu tại trường đại học, và chúng được coi như kho báu giúp đem lại hiểu biết về chế độ ăn uống và thói quen sử dụng thuốc trong những cộng đồng khác nhau. Những lợi, hại của trò 'đá xoáy', hạ bệ người khác Người già là gánh nặng hay cơ hội cho nền kinh tế? Không muốn sinh con vì lo ngại tình trạng biến đổi khí hậu Và lý do chủ chốt để thu thập chúng là gì? "Cô hỏi hay lắm," nhà nghiên cứu Jake O'Brien nói. O'Brien và nghiên cứu sinh tiến sĩ Phil Choi lấy những mẫu vật này, thu thập trong đợt thống kê dân số mới nhất hồi năm 2016, và trong nghiên cứu đầu tiên sử dụng phương đánh giá tương đương giữa các nhà nghiên cứu trong nhóm đề tài này, họ phân tích nước thải từ các cộng đồng khắp nước Úc để đo đạc những chế độ dinh dưỡng và lối sống khác nhau. Họ nhận thấy cộng đồng có mức độ phát triển kinh tế xã hội cao hơn thường tiêu thụ nhiều chất xơ, các loại cam quýt và caffein nhiều hơn. Ở những khu vực có độ phát triển kinh tế xã hội thấp hơn, các loại thuốc kê đơn được sử dụng nhiều hơn rõ rệt. Nói vắn tắt thì các nhà nghiên cứu nhận thấy cộng đồng càng giàu thì ăn uống càng lành mạnh. Và tất cả những thông tin này đều được lưu trữ trong chất thải của người sống trong cộng đồng. Đôi nét về thực phẩm tiêu thụ Nghiên cứu cố gắng đưa vào thực hành những gì mà các nhà nghiên cứu khác đã vài lần lý thuyết hóa; đó là người ta có thể có được thông tin đáng tin cậy về các loại thực phẩm và thuốc men mà cộng đồng đó tiêu thụ trung bình, dựa trên thông tin về nước thải của họ. Choi và O'Brien cho rằng với phương pháp này, nhóm nghiên cứu có thể có được các thông tin gần như theo thời gian thực về những biến đổi trong lối sống, và điều này có thể giúp đưa thông tin đến chính sách sức khỏe cộng đồng và đưa ra thông điệp. Tìm ra thông tin về cộng đồng qua việc nghiên cứu nước thải gọi là ngành nghiên cứu dịch tễ từ nước thải. Phương pháp này đã xuất hiện được khoảng hai thập niên, và được sử dụng ở Châu u, Bắc Mỹ và những nơi khác chủ yếu để theo dõi tình trạng sử dụng ma túy trái phép trong dân cư. Có nhiều nghiên cứu đã thử nghiệm cho các loại thuốc hợp pháp, như nicotine, và một số nhóm nghiên cứu đã tìm hiểu về công dụng của phương pháp này trong việc phát hiện sớm các bệnh dịch bùng phát lây lan, nhưng thử nghiệm với các thông tin về chế độ dinh dưỡng phần lớn vẫn là lý thuyết cho tới gần đây. Dù nhiều khảo sát đã được sử dụng để tìm hiểu về chế độ dinh dưỡng và sử dụng các loại thuốc hợp pháp, phân tích nước thải có thể là phương pháp đo khách quan hơn về mức độ sử dụng trung bình trong một khu vực lấy mẫu cụ thể. Choi cho biết, khi được khảo sát về những thứ như thuốc hay thực phẩm, đôi khi người ta trả lời họ có thói quen lành mạnh hơn trong thực tế. "Nói chung bạn sẽ gặp những khảo sát mà mọi người phóng đại về việc dùng nhiều loại thức ăn lành mạnh và giấu giếm bớt những thứ như đồ ăn vặt," Choi nói. Phân tích nước thải có thể hữu ích vì hai lý do cơ bản, O'Brien cho biết. Lý do đầu tiên là trong việc xác định sự chênh lệch giữa các cộng đồng, và thứ hai là theo dõi thay đổi trong cộng đồng đó theo thời gian. "Nếu bạn đang cố gắng ứng dụng điều gì đó với hy vọng đem lại thay đổi tích cực, bạn cần phải đo lường được thành công của những biện pháp can thiệp này," ông nói. Tương quan lượng caffeine Xác định chính xác những gì cần thử nghiệm là thách thức đầu tiên. Rốt cuộc thì nước thải không phải chỉ gồm nước tiểu và phân, mà thường còn có kèm cả những sản phẩm vệ sinh cá nhân, vụn thức ăn và chất thải công nghiệp hay thương mại. Các nhà nghiên cứu phải tìm ra dấu ấn sinh học dặc thù liên quan đến một số loại thực phẩm nhất định mà chủ yếu hoặc chỉ sinh ra từ hệ bài tiết của người. Nghiên cứu sử dụng hai dấu ấn sinh học có liên quan đến việc tiêu thụ chất xơ - mà cơ thể nhận được khi ăn rau củ và hạt - và một dấu vết liên quan đến việc ăn các loại cam quýt. Cả hai loại tiêu thụ chất xơ và cam quýt được coi là chỉ dấu cho thấy chế độ ăn lành mạnh. Cam quýt là một trong những loại thức ăn phổ biến có mặt trong chất thải của người có điều kiện kinh tế hơn Trong tất cả những thứ đó, các cộng đồng có ưu thế vượt trội về kinh tế xã hội có mối liên hệ chặt chẽ với mức độ tiêu thụ nhiều các loại chất này. Nói cách khác, nhìn chung thì những khu vực khá giả hơn thường có chế độ ăn giàu chất xơ và cam quýt hơn. Xây đảo nhân tạo để đưa dân đến ở Trào lưu dựng nhà bám 'ký sinh' Bạn có sắp rơi vào tình trạng kiệt sức? Lượng caffeine cao nhất cũng có mặt ở nhóm có điều kiện kinh tế xã hội cao hơn, đặc biệt là ở những khu vực có chi phí thuê nhà cao, và điều này cũng được khẳng định trong nhiều nghiên cứu khác nhận thấy cà phê esperesso và cà phê pha từ bột xay thường được những người có bằng đại học hoặc cao hơn sử dụng nhiều nhất. Các tác giả của nghiên cứu cũng cho thấy điều này vừa là yếu tố cho thấy khả năng tài chính để mua một hoặc hai ly cà phê mỗi ngày và giới người khá giả hơn ở Úc thường có văn hóa uống cà phê. Ở thái cực ngược lại của điều kiện kinh tế xã hội, chẳng hạn như với thuốc tramadol (một loại thuốc giảm đau có gốc làm từ thuốc phiện), thuốc atenolol (thuốc cao huyết áp) và pregabalin (thuốc chống co giật) thường liên quan nhiều tới cộng đồng nghèo - tuy nhiên hai loại thuốc sau cũng thường có mặt ở cộng đồng có dân số lớn tuổi, và cũng là nhóm thường có thu nhập thấp hơn. Các loại thuốc giảm đau và thuốc khác, cùng với thuốc chống trầm cảm cũng có mặt ở khu vực kém thuận lợi, nhưng ở mức độ khác. Choi cho biết so sánh các khu vực giàu nghèo có thể khiến ta giật mình. "Chỉ cần nhìn vào các con số, ta có thể thấy - khi so sánh cộng đồng này với cộng đồng khác - có nhiều sự khác biệt trong dấu vết chất xơ," ông nói. Các nhà nghiên cứu hy vọng lặp lại khảo sát này ở lần khảo sát dân số kế tiếp, đó là cách đem lại hiểu biết về thay đổi có thể diễn ra mà các phương pháp nghiên cứu khác chưa tìm ra, hoặc có thể cần thiết trong nghiên cứu xa hơn. Chẳng hạn, trong nghiên cứu này, việc sử dụng thuốc kháng sinh khá giống nhau giữa các nhóm có điều kiện kinh tế xã hội khác biệt cho thấy hệ thống chăm sóc sức khỏe do chính phủ cung cấp đang thực sự có hiệu quả; liệu sự phân phối thuốc này có dịch chuyển trong các khảo sát tương lai hay không, điều này có thể gợi ý cho những nghiên cứu xa hơn tìm hiểu một số nhóm cư dân có tiếp cận được thuốc hay không và tại sao họ lại tiếp cận được thuốc ít hơn. Caffeine có mặt trong chất thải của người Úc sống trong những khu vực có phí thuê nhà cao hơn Cập nhật nhanh nhất Nghiên cứu cũng cho thấy hiện tượng toàn cầu có tên dốc xã hội về sức khỏe, cho thấy các yếu tố liên quan đến sức khỏe tốt - như tỷ lệ hút thuốc, mức độ bị bệnh tiểu đường - cũng tiến triển theo chiều hướng tốt hơn cùng với điều kiện kinh tế xã hội của cư dân. Tại sao thanh niên Thụy Điển nhất quyết ra ở riêng Con dao hai lưỡi của việc cuộc sống trở nên nhàn hạ Cuộc sống quá nhàn hạ dễ khiến ta kiệt sức? Dù người Úc tự tin rằng quốc gia của họ là bình đẳng, nhưng sự bất bình đẳng về kinh tế xã hội cho thấy qua báo cáo về nước thải lại là vấn đề nghiêm trọng. Báo cáo năm 2018 cho thấy người Úc có sự bất bình đẳng về thu nhập cao hơn trong nhóm các quốc gia OECD, dù Úc có xã hội bình đẳng hơn Anh Quốc và Hoa Kỳ. Một người Úc ở trong nhóm 20% thu nhập cao nhất có thu nhập cao gấp 5 lần so với người ở cuối bảng xếp hạng. Và nói chung, nhiều tiền hơn có nghĩa là có khả năng chi cho thực phẩm tươi như rau củ và trái cây nhiều hơn, trong khi đó những người có học thức cao hơn cũng có nghĩa là họ hiểu biết hơn về dinh dưỡng. Nghiên cứu cũng phát hiện một ngoại lệ đáng chú ý trong mối quan hệ giữa tầng lớp xã hội và dinh dưỡng, đó là: những khu vực có tỷ lệ gia đình không nói tiếng Anh cao hơn được báo cáo là ăn nhiều chất xơ và cam quýt hơn, dù họ có xếp hạng thấp hơn về kinh tế xã hội, cho thấy những cộng đồng người nhập cư thường có chế độ dinh dưỡng truyền thống giàu rau củ hơn. Giáo sư Catherine Bennett, Chủ nhiệm Khoa Dịch tễ học tại Đại học Deakin ở Victoria cho biết nghiên cứu ở Queensland thú vị ở chỗ nó nâng tầm nghiên cứu dịch tễ về nước thải lên cấp độ cao hơn, và việc nó được thực hiện đồng thời với điều tra dân số cho phép người ta có thể chắc chắn một số thông tin về nhân khẩu trong từng khu vực điều tra khác nhau. Các nhà nghiên cứu cũng nói rõ về giới hạn của nghiên cứu họ thực hiện, bà nói. "Tất cả những gì cho thấy đó là chúng tôi gọi đây là nghiên cứu sinh thái trong ngành dịch tễ học. Cụm từ này có nghĩa là chúng tôi không sử dụng một loại dữ liệu đơn nhất, mà là sử dụng dữ liệu tổng thể," bà nhận định. Bà cho rằng những nghiên cứu như vậy được dùng để tìm kiếm sự giảm dần của lượng nicotine trong nước thải, sau khi Úc giới thiệu loại bao bì trắng dành cho thuốc lá. "Điều bạn không biết là liệu người hút thuốc có hút ít đi không, hay liệu có ít người hút thuốc hơn trong cộng đồng. Chúng ta thường phải luôn cảnh giác một chút khi xem những báo cáo sinh thái kiểu này vì nó là các mối liên hệ rộng nhất, bạn không thể tranh luận về nguyên nhân hệ quả. " Tuy nhiên, các nghiên cứu về nicotine cũng như nghiên cứu gần đây về chế độ dinh dưỡng và sử dụng thuốc, đã được xác thực khi so sánh với các nghiên cứu khác, cho thấy nghiên cứu dịch tễ từ nước thải nói chung là chính xác, nếu không tính đến chi tiết, trong cách theo dõi sức khỏe và thói quen của người dân. "Đây thực sự là cơ hội thú vị, miễn là ta không cố gắng diễn giải quá mức dữ liệu," Bennett cho biết. Một khi dữ liệu được xác tín, bà cho biết "đây là các hiệu quả để cập nhật nhanh nhất điều gì đang diễn ra ở cấp độ dân cư." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Worklife.

160202_vietnam_next_silicon

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2016/02/160202_vietnam_next_silicon

VN có thể thành Silicon Valley kế tiếp?

Eddie Thái và Bình Trần là dạng doanh nhân Mỹ mà người ta thường thấy ở Silicon Valley.

Kkhu công nghệ cao TP Hồ Chí Minh thu hút nhiều doanh nghiệp lớn như Samsung và Intel Bình Trần là người đồng sáng lập một công ty công nghệ thành công, Klout, mà ông bán được với giá 200 triệu đôla năm 2014. Eddie Thái, người trẻ tuổi hơn, đã theo học tại đại học Harvard và Yale. Họ đã quyết định thành lập công ty đầu tư mạo hiểm cách xa nơi siêu cạnh tranh tại California và là đại bản doanh của Google, Apple và Facebook. Tại TP. Hồ Chí Minh hiện có 500 doanh nghiệp startups. "Trong 20 năm qua, Việt Nam đã trở thành một trong những thị trường phát triển nhanh nhất trên thế giới", ông Thái nói. "10 năm trước đây, chỉ có khoảng bốn triệu người sử dụng Internet. Hiện nay có hơn 40 triệu người. 10 năm trước đây gần như hiếm thấy ai ở đây dùng smartphone. Bây giờ có 30 triệu người sử dụng smartphone. "Sự phát triển này quả là thần kỳ." Ông Trần cho biết thêm: "Học sinh Việt Nam thường đạt điểm các môn đọc tiếng Anh, toán và khoa học cao hơn học sinh các nước Mỹ, Anh. Đó là nền tảng cho người Việt thuận lợi hơnkhi làm công nghệ thông tin". Eddie Thái (trái) và Bình Trần lạc quan về tương lai của ngành công nghệ tại Việt Nam Saigon Silicon City Một số người tin rằng quốc gia cộng sản thậm chí có thể trở thành Silicon Valley kế tiếp. "Nếu bạn đến đây khoảng sáu, bảy tháng trước, nơi này còn là đồng lúa," Nguyễn Minh Hiếu nói khi đưa chúng tôi đến một khu vực lầy bụi cách trung tâm TP. Hồ Chí Minh khoảng 15 phút lái xe. "Nhưng nếu bạn đến đây khoảng sáu tháng nữa, bạn sẽ thấy Saigon Silicon City ngay tại đây. Chúng tôi sẽ xây dựng các tòa nhà cao tầng và công viên, sân golf và sân tennis và khu giải trí dọc theo bờ sông”. Mục tiêu tạo ra Silicon Valley kế tiếp của thế giới quả là tham vọng. Tuy nhiên, ông Hiếu, nhà đầu tư người Mỹ gốc Việt và là chủ tịch dự án tự tin vào điều này. Cuối năm ngoái, buổi lễ động thổ đã được tổ chức để biến đồng cỏ này thành trung tâm công nghệ dự kiến thu hút hàng chục công ty với vốn đầu tư 1,5 tỷ đôla. Samsung và Intel đã đặt văn phòng tại khu công nghệ cao gần đó do họ nhìn thấy lực lượng lao động trẻ được đào tạo tốt và chính sách ưu đãi thuế. Thêm vào đó là bối cảnh các doanh nghiệp startup sôi động nên giấc mơ của ông Hiếu có nhiều khả năng thành sự thật. Từ một nước nông nghiệp, liệu Việt Nam có thể tăng trưởng kinh tế nhờ công nghệ cao? 'Câu chuyện thành công' Khi lựa chọn công ty start-up nào để đầu tư, Eddie và Bình Trần nói rằng họ đang tìm kiếm các công ty có giải pháp thật sự. "Tôi không thích bất cứ điều gì mang tính thời thượng", ông Trần nói, không liên quan gì đến Klout vốn được người dùng đánh giá là có ảnh hưởng trên mạng xã hội. "Chúng tôi đang đầu tư vào các công ty như dạng VNG", ông Thái nói, ám chỉ công ty công nghệ thành công nhất Việt Nam - kinh doanh game online, chat và nền tảng thương mại điện tử, trị giá 1 tỷ đôla năm 2014. Với họ, quyết định về Việt Nam làm việc không chỉ vì bối cảnh các công ty start-up đầy hứa hẹn. "Tôi không có người nhà ở đây," ông Trần nói, khi chúng tôi gặp nhau trong một phòng họp cho thuê trên tầng 42 tòa nhà Bitexco nổi tiếng với sân đáp trực thăng. "Ông bà, cô dì, chú bác của tôi đều đang ở Mỹ. "Vì vậy, tôi trở về còn để tìm hiểu con người và giữ cái gốc Việt Nam, đồng thời góp phần cho tương lai của đất nước. Đó là cơ hội mà tôi phải làm". Với Eddie Thái, kinh doanh là truyền thống gia đình. Ông tự hào kể lại chuyện ông nội mình, một nông dân dành dụm tiền mua bò để cho các nông dân khác thuê lại. "Giống như dịch vụ Uber cho bò," ông mỉm cười. Cha mẹ ông di cư sang Mỹ với bàn tay trắng, nhưng họ đã tích cóp để mở một nhà hàng và tạo dựng danh mục đầu tư bất động sản nhỏ để cho con cái họ có "một đời sống bình thường như người Mỹ". Ông đã về thăm lại Việt Nam khi còn là thiếu niên. "Tôi thấy Việt Nam đã tiến xa, nhưng còn phải tiến xa hơn nữa. Tôi biết rằng đến một lúc này, tôi sẽ quay lại đây để giúp đỡ người khác." Dương Quỳnh Hương từ Paris chuyển về làm tại TP Hồ Chí Minh hai năm trước Đó cũng là cảm nghĩ của Dương Quỳnh Hương, doanh nhân quốc tịch Pháp đứng sau GetSpaces, dịch vụ đặt phòng họp, sự kiện tại TP Hồ Chí Minh. Bà từ Paris chuyển về làm việc tại TP Hồ Chí Minh hai năm trước. "Tôi muốn làm gì điều đó cho Việt Nam," bà nói. "Người dân ở đây thực sự có đầu óc làm ăn. Tư duy của họ khác với của người Pháp. Người Pháp rất bảo thủ. Người Việt thì giống người Mỹ, luôn nói: “Vâng, chúng tôi có thể". Nhưng bối cảnh công nghệ sôi động tại Việt Nam không chỉ khiến Việt kiều háo hức. Năm 2004, doanh nhân Đinh Anh Huân đồng sáng lập chuỗi bán lẻ điện thoại di động Thegioididong.com. Năm ngoái, công ty đã lên sàn chứng khoán, và được định giá hơn 250 triệu đôla. "Tôi đã nhận khoảng 30 triệu đôla", ông Huân nói. "Tôi rót vốn vào khoảng 20 công ty tại Việt Nam. Lúc này, tôi không đặt nặng vấn đề tiền bạc. Tầm nhìn của tôi là tạo ra các sản phẩm xuất khẩu." Đó là những sản phẩm nông nghiệp - trà, cà phê, dâu tây, riêng hoa tươi để bán lẻ thị trường trong nước. Ông Huân còn đầu tư một chuỗi cửa hàng Mẹ và Bé, một xưởng sản xuất giày nữ, một website thời trang và Tiki.vn - website thương mại điện tử lớn thứ hai của Việt Nam. Nhưng vị doanh nhân 35 tuổi đặt trọng tâm vào hàng triệu người sở hữu doanh nghiệp nhỏ tại Việt Nam. Công ty của ông - Seedcom.vn cung cấp dịch vụ xây dựng website, phần mềm bán hàng, tiếp thị kỹ thuật số, dịch vụ khách hàng và vận tải. Lực lượng lao động trẻ và lớp người tiêu dùng trẻ thu hút các công ty nước ngoài đầu tư tại Việt nam Tháng 12/2015, Giám đốc điều hành Google Sundar Pichai đến thăm Việt Nam và sau cuộc gặp Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, đã thông báo hãng này sẽ giúp đào tạo khoảng 1.400 kỹ sư công nghệ thông tin. Ông nói Việt Nam sẽ sớm trở thành một trong những thị trường quan trọng nhất của Google. "Việt Nam dễ dàng nằm trong top 10 thị trường trọng điểm với nhiều doanh nghiệp. Tôi nghĩ rằng Việt Nam đang tiến tới đó, chỉ cần kiên nhẫn hơn một chút" ông nói.

summarize: Kkhu công nghệ cao TP Hồ Chí Minh thu hút nhiều doanh nghiệp lớn như Samsung và Intel Bình Trần là người đồng sáng lập một công ty công nghệ thành công, Klout, mà ông bán được với giá 200 triệu đôla năm 2014. Eddie Thái, người trẻ tuổi hơn, đã theo học tại đại học Harvard và Yale. Họ đã quyết định thành lập công ty đầu tư mạo hiểm cách xa nơi siêu cạnh tranh tại California và là đại bản doanh của Google, Apple và Facebook. Tại TP. Hồ Chí Minh hiện có 500 doanh nghiệp startups. "Trong 20 năm qua, Việt Nam đã trở thành một trong những thị trường phát triển nhanh nhất trên thế giới", ông Thái nói. "10 năm trước đây, chỉ có khoảng bốn triệu người sử dụng Internet. Hiện nay có hơn 40 triệu người. 10 năm trước đây gần như hiếm thấy ai ở đây dùng smartphone. Bây giờ có 30 triệu người sử dụng smartphone. "Sự phát triển này quả là thần kỳ." Ông Trần cho biết thêm: "Học sinh Việt Nam thường đạt điểm các môn đọc tiếng Anh, toán và khoa học cao hơn học sinh các nước Mỹ, Anh. Đó là nền tảng cho người Việt thuận lợi hơnkhi làm công nghệ thông tin". Eddie Thái (trái) và Bình Trần lạc quan về tương lai của ngành công nghệ tại Việt Nam Saigon Silicon City Một số người tin rằng quốc gia cộng sản thậm chí có thể trở thành Silicon Valley kế tiếp. "Nếu bạn đến đây khoảng sáu, bảy tháng trước, nơi này còn là đồng lúa," Nguyễn Minh Hiếu nói khi đưa chúng tôi đến một khu vực lầy bụi cách trung tâm TP. Hồ Chí Minh khoảng 15 phút lái xe. "Nhưng nếu bạn đến đây khoảng sáu tháng nữa, bạn sẽ thấy Saigon Silicon City ngay tại đây. Chúng tôi sẽ xây dựng các tòa nhà cao tầng và công viên, sân golf và sân tennis và khu giải trí dọc theo bờ sông”. Mục tiêu tạo ra Silicon Valley kế tiếp của thế giới quả là tham vọng. Tuy nhiên, ông Hiếu, nhà đầu tư người Mỹ gốc Việt và là chủ tịch dự án tự tin vào điều này. Cuối năm ngoái, buổi lễ động thổ đã được tổ chức để biến đồng cỏ này thành trung tâm công nghệ dự kiến thu hút hàng chục công ty với vốn đầu tư 1,5 tỷ đôla. Samsung và Intel đã đặt văn phòng tại khu công nghệ cao gần đó do họ nhìn thấy lực lượng lao động trẻ được đào tạo tốt và chính sách ưu đãi thuế. Thêm vào đó là bối cảnh các doanh nghiệp startup sôi động nên giấc mơ của ông Hiếu có nhiều khả năng thành sự thật. Từ một nước nông nghiệp, liệu Việt Nam có thể tăng trưởng kinh tế nhờ công nghệ cao? 'Câu chuyện thành công' Khi lựa chọn công ty start-up nào để đầu tư, Eddie và Bình Trần nói rằng họ đang tìm kiếm các công ty có giải pháp thật sự. "Tôi không thích bất cứ điều gì mang tính thời thượng", ông Trần nói, không liên quan gì đến Klout vốn được người dùng đánh giá là có ảnh hưởng trên mạng xã hội. "Chúng tôi đang đầu tư vào các công ty như dạng VNG", ông Thái nói, ám chỉ công ty công nghệ thành công nhất Việt Nam - kinh doanh game online, chat và nền tảng thương mại điện tử, trị giá 1 tỷ đôla năm 2014. Với họ, quyết định về Việt Nam làm việc không chỉ vì bối cảnh các công ty start-up đầy hứa hẹn. "Tôi không có người nhà ở đây," ông Trần nói, khi chúng tôi gặp nhau trong một phòng họp cho thuê trên tầng 42 tòa nhà Bitexco nổi tiếng với sân đáp trực thăng. "Ông bà, cô dì, chú bác của tôi đều đang ở Mỹ. "Vì vậy, tôi trở về còn để tìm hiểu con người và giữ cái gốc Việt Nam, đồng thời góp phần cho tương lai của đất nước. Đó là cơ hội mà tôi phải làm". Với Eddie Thái, kinh doanh là truyền thống gia đình. Ông tự hào kể lại chuyện ông nội mình, một nông dân dành dụm tiền mua bò để cho các nông dân khác thuê lại. "Giống như dịch vụ Uber cho bò," ông mỉm cười. Cha mẹ ông di cư sang Mỹ với bàn tay trắng, nhưng họ đã tích cóp để mở một nhà hàng và tạo dựng danh mục đầu tư bất động sản nhỏ để cho con cái họ có "một đời sống bình thường như người Mỹ". Ông đã về thăm lại Việt Nam khi còn là thiếu niên. "Tôi thấy Việt Nam đã tiến xa, nhưng còn phải tiến xa hơn nữa. Tôi biết rằng đến một lúc này, tôi sẽ quay lại đây để giúp đỡ người khác." Dương Quỳnh Hương từ Paris chuyển về làm tại TP Hồ Chí Minh hai năm trước Đó cũng là cảm nghĩ của Dương Quỳnh Hương, doanh nhân quốc tịch Pháp đứng sau GetSpaces, dịch vụ đặt phòng họp, sự kiện tại TP Hồ Chí Minh. Bà từ Paris chuyển về làm việc tại TP Hồ Chí Minh hai năm trước. "Tôi muốn làm gì điều đó cho Việt Nam," bà nói. "Người dân ở đây thực sự có đầu óc làm ăn. Tư duy của họ khác với của người Pháp. Người Pháp rất bảo thủ. Người Việt thì giống người Mỹ, luôn nói: “Vâng, chúng tôi có thể". Nhưng bối cảnh công nghệ sôi động tại Việt Nam không chỉ khiến Việt kiều háo hức. Năm 2004, doanh nhân Đinh Anh Huân đồng sáng lập chuỗi bán lẻ điện thoại di động Thegioididong.com. Năm ngoái, công ty đã lên sàn chứng khoán, và được định giá hơn 250 triệu đôla. "Tôi đã nhận khoảng 30 triệu đôla", ông Huân nói. "Tôi rót vốn vào khoảng 20 công ty tại Việt Nam. Lúc này, tôi không đặt nặng vấn đề tiền bạc. Tầm nhìn của tôi là tạo ra các sản phẩm xuất khẩu." Đó là những sản phẩm nông nghiệp - trà, cà phê, dâu tây, riêng hoa tươi để bán lẻ thị trường trong nước. Ông Huân còn đầu tư một chuỗi cửa hàng Mẹ và Bé, một xưởng sản xuất giày nữ, một website thời trang và Tiki.vn - website thương mại điện tử lớn thứ hai của Việt Nam. Nhưng vị doanh nhân 35 tuổi đặt trọng tâm vào hàng triệu người sở hữu doanh nghiệp nhỏ tại Việt Nam. Công ty của ông - Seedcom.vn cung cấp dịch vụ xây dựng website, phần mềm bán hàng, tiếp thị kỹ thuật số, dịch vụ khách hàng và vận tải. Lực lượng lao động trẻ và lớp người tiêu dùng trẻ thu hút các công ty nước ngoài đầu tư tại Việt nam Tháng 12/2015, Giám đốc điều hành Google Sundar Pichai đến thăm Việt Nam và sau cuộc gặp Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, đã thông báo hãng này sẽ giúp đào tạo khoảng 1.400 kỹ sư công nghệ thông tin. Ông nói Việt Nam sẽ sớm trở thành một trong những thị trường quan trọng nhất của Google. "Việt Nam dễ dàng nằm trong top 10 thị trường trọng điểm với nhiều doanh nghiệp. Tôi nghĩ rằng Việt Nam đang tiến tới đó, chỉ cần kiên nhẫn hơn một chút" ông nói.

150728_ai_bao_nguoi_viet_khong_quan_tam_chinh_tri

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/2015/07/150728_ai_bao_nguoi_viet_khong_quan_tam_chinh_tri

Ai bảo người Việt không quan tâm chính trị

Trước nay người Việt vốn bị coi là ít quan tâm đến những vấn đề hệ trọng của đất nước, thực tế có phải vậy?

Bức hình của phóng viên Tuổi Trẻ chụp khi Tướng Thanh xuống sân bay gây nhiều bàn luận. Khi biết tin Đại tướng Phùng Quang Thanh sẽ về nước vào ngày 25/7, nhiều người nghĩ rằng đó là thời điểm thích hợp để tránh sự quan tâm quá mức của dư luận do đó cũng là ngày mà đội bóng Manchester City đến Việt Nam. Nhưng thực tế hoàn toàn ngược lại, có thể chính việc Bộ trưởng Quốc phòng về nước lại che mờ cả dàn sao của câu lạc bộ hàng đầu giải Ngoại hạng. Đó là một ngày thứ 7, nhưng rất nhiều người đã dậy từ sớm để theo dõi thông tin về tướng Thanh. Trên báo, ngay cả những trang thiên về giải trí, bài về Bộ trưởng Quốc phòng - một nhân vật chính trị cũng nổi bật và có nhiều lượt người đọc nhất. Tối 27/7, kênh truyền hình trực tiếp trận đấu giữa Đội tuyển Việt Nam và Đội bóng Anh cũng phải chia sẻ rất nhiều khán giả do bận xem Chương trình giao lưu nghệ thuật “Khát vọng đoàn tụ” để kỷ niệm ngày Thương binh liệt sỹ. Một chương trình như “Khát vọng đoàn tụ”, nếu bình thường kể cả có mời những ngôi sao đình đám nhất như Hồ Ngọc Hà hay Tăng Thanh Hà gì đấy cũng khó mà gây chú ý đặc biệt được. Rõ là sức hút của Phùng Đại tướng hiện tại lớn hơn bất cứ ngôi sao giải trí nào và dám chắc rằng nếu Bộ trưởng Quốc phòng tham dự một sự kiện nào tới đây, chương trình đó sẽ đạt tỷ lệ rating kỷ lục. Nói về Manchester City, họ không phải lâu lạc bộ được ưa thích nhất ở Việt Nam nhưng vẫn là một trong vài đội bóng có nhiều ngôi sao nhất thế giới. Chính vì thế mà ở một đất nước nổi tiếng cuồng nhiệt bóng đá, lại chỉ biết đọc những tin giải trí nhảm nhí mà bây giờ lại chú ý đến một nhân vật chính trị như thế, chứng tỏ lời chê trách “không quan tâm đến chính trị” là chưa đúng. Tại sao bị coi là “không quan tâm” Một số người trong giới trẻ dùng mạng xã hội để thể hiện chính kiến. Nếu chú ý sẽ thấy rằng, trong cuộc nói chuyện chỉ có 2 người, chính trị sẽ được đưa ra bàn luận thoải mái. Nhưng khi có từ 3 người trở lên, ít ai dám động đến vấn đề này và nếu có thì lập tức bị nhắc nhở: “Không bàn chuyện chính trị!”. Trong một buổi họp mặt đông người, bạn sẽ bị coi là “không khôn ngoan” nếu động đến lãnh đạo Đảng và Nhà nước. “Khôn ngoan” là người im lặng, mỉm cười và không nói gì cả. Nếu nhìn vào những người im lặng và “không bàn chuyện chính trị” kia mà tưởng rằng họ không quan tâm đến chính trị thì lầm to. Vẫn chính những người đó đã cười sung sướng thế nào khi xem hài “Gặp nhau cuối năm” – chương trình chửi xéo các lãnh đạo một cách kín đáo. Ấy thế mà khi động đến người thật việc thật, họ lại giãy nảy như đỉa phải vôi. Đó có thể coi là hình ảnh đại diện cho người Việt Nam hiện tại: Có quan tâm nhưng không dám nói, biết xấu xa nhưng không dám lên tiếng và vẫn tự hào khi có họ hàng làm trong bộ máy chính quyền dù cứ động đến chính quyền là bĩu môi dè bỉu. Nguyên nhân sâu xa Trong “Đèn cù”, Trần Đĩnh nhận xét người Việt là “hèn”, không sợ bom đạn nhưng “sợ quyền lực”, “ùa theo quyền lực, dù quyền lực ấy dối trá, nhổ rồi lại liếm”. Nhận định ấy vẫn đúng cho đến ngày hôm nay. Người Việt từ khi sinh ra đã không được quyền bày tỏ chính kiến, điều đó đã ăn sâu trong tiềm thức và không dễ dàng thay đổi trong ngày một ngày hai. Họ không hiểu rằng, đúng ra, lãnh đạo là người do mình bầu ra nên họ phải sợ mình mới phải. Ai cũng là người cả, tại sao lãnh đạo thì không được quyền châm biếm, đả kích? Hiện chưa rõ về nhân sự thuộc hàng "tứ trụ" được bầu chọn tại Đại hội Đảng 12 vào năm sau. Một thời gian dài trước đây, người Việt chê cười nền dân chủ phương Tây và tự hào về nền chính trị nghiêm khắc của nước nhà. Chúng ta chế giễu Mỹ khi thấy người dân nước họ bày tỏ sự không ủng hộ bằng cách không mặc quần và quay lưng lại để “chào đón” Tổng thống Bush trong lễ nhậm chức; trong khi ta tự hào nói với nhau rằng: “Ở Việt Nam ra đường chửi Chủ tịch nước là đi tù”. Chúng ta coi thường Liên Xô và Đông Âu vì họ chịu chấp nhận đa đảng còn Việt Nam kiên định con đường Xã hội chủ nghĩa. Bây giờ người Việt lại thèm đa đảng vì chỉ có thế mới được nói lên ý kiến, thèm cái bình dân của lãnh đạo nước ngoài vì độc quyền là nguyên nhân chính cho việc xa cách quần chúng. Như vậy, hiểu biết chính trị của nhiều người Việt đã khá lên, nhưng họ vẫn sợ. Người Việt Nam đã bị tuyên truyền và khủng bố tinh thần quá lâu. Phần lớn không còn yêu Đảng nhưng vẫn sợ bị coi là phản động. Tất nhiên có trách người Việt “hèn” thì cũng phải giải thích giùm cho họ: động đến Đảng và Nhà nước là có thể bị bắt, nên tốt nhất là không nói gì cả, vì “có nói cũng được gì đâu”. Cộng thêm việc thực ra lãnh đạo trên thực tế cũng không phải do mình bầu lên, họ cứ ở đâu nhảy ra đầy quyền lực nên sợ cũng phải. Vì thế, ngay cả khi biết “phản động” thật ra không có gì xấu nhưng vẫn sợ, sợ đến mức mà trong buổi nói chuyện chỉ gồm toàn người nhà (vốn không ai rảnh mà đi báo công an), vẫn sợ như thường. Dứt khoát phải thay đổi ý thức chính trị Lá phiếu tín nhiệm của đại biểu quốc hội tại Việt Nam chưa được xem là phản ánh được lòng dân. Sự im lặng “khôn ngoan” đó có lý do. Nhưng thật ra chỉ là khôn ngoan nhất thời. Về lâu dài, ý thức an phận ảnh hưởng đến nhiều mặt đời sống xã hội. Cùng là một việc nhưng nếu mình lên tiếng, người khác lên tiếng, ít gộp lại thành nhiều sẽ tạo nên sự thay đổi. Ngược lại, ai cũng nghĩ rằng “chẳng thay đổi được gì” thì nó sẽ mãi mãi như vậy. Chúng ta liệu có muốn con cái mình được sinh ra trong một xã hội dân chủ hơn, giàu có hơn và văn minh hơn? Điều đó khó xảy xa nếu không thay đổi ý thức ngay từ ngày hôm nay. Chính trị không phải điều gì ghê gớm cả, cả bộ máy chính trị là để phục vụ người dân chứ đâu có nhiệm vụ gì khác. Cũng không làm gì phải e sợ lãnh đạo cả, họ cũng là người, mà đúng ra là chúng ta đóng thuế để trả lương cho họ nữa. Và cũng đừng e dè nếu bị ai nạt: “Biết gì về chính trị!” khi bàn về chuyện đất nước. Nhất thiết phải coi bàn luận về thời sự trong nước và quốc tế cũng như bàn về bất kỳ vấn đề gì trong đời sống. Không ai có thể biết hết tất cả, nên sự trao đổi để tìm ra cái đúng cái sai là vô cùng cần thiết. Dứt khoát không thân mật với lãnh đạo nếu biết đó là vị quan tham nhũng. Đừng tự hào khi được chụp ảnh cùng họ, vì làm vậy là cổ vũ cho tham nhũng, xấu xa. Thể hiện thái độ chính trị là quyền con người, là chứng tỏ sự trưởng thành về mặt xã hội của bản thân. Vì thế, hãy tự hào khi nói về nó. Sự độc tài có thể đàn áp vài người chứ không thể đàn áp được cả dân tộc. Đất nước chỉ có thể thay đổi nếu cả dân tộc thay đổi chứ không phải chỉ vài nhóm nhỏ đóng góp ý kiến một cách thầm thì. Chỉ khi làm được những việc trên, “Chính trị” đối với nhân dân Việt Nam mới có thể coi là chuyện bình thường, và chỉ khi đó đất nước mới thật sự có dân chủ mà thôi. Bài viết thể hiện quan điểm và cách hành văn của tác giả.

summarize: Bức hình của phóng viên Tuổi Trẻ chụp khi Tướng Thanh xuống sân bay gây nhiều bàn luận. Khi biết tin Đại tướng Phùng Quang Thanh sẽ về nước vào ngày 25/7, nhiều người nghĩ rằng đó là thời điểm thích hợp để tránh sự quan tâm quá mức của dư luận do đó cũng là ngày mà đội bóng Manchester City đến Việt Nam. Nhưng thực tế hoàn toàn ngược lại, có thể chính việc Bộ trưởng Quốc phòng về nước lại che mờ cả dàn sao của câu lạc bộ hàng đầu giải Ngoại hạng. Đó là một ngày thứ 7, nhưng rất nhiều người đã dậy từ sớm để theo dõi thông tin về tướng Thanh. Trên báo, ngay cả những trang thiên về giải trí, bài về Bộ trưởng Quốc phòng - một nhân vật chính trị cũng nổi bật và có nhiều lượt người đọc nhất. Tối 27/7, kênh truyền hình trực tiếp trận đấu giữa Đội tuyển Việt Nam và Đội bóng Anh cũng phải chia sẻ rất nhiều khán giả do bận xem Chương trình giao lưu nghệ thuật “Khát vọng đoàn tụ” để kỷ niệm ngày Thương binh liệt sỹ. Một chương trình như “Khát vọng đoàn tụ”, nếu bình thường kể cả có mời những ngôi sao đình đám nhất như Hồ Ngọc Hà hay Tăng Thanh Hà gì đấy cũng khó mà gây chú ý đặc biệt được. Rõ là sức hút của Phùng Đại tướng hiện tại lớn hơn bất cứ ngôi sao giải trí nào và dám chắc rằng nếu Bộ trưởng Quốc phòng tham dự một sự kiện nào tới đây, chương trình đó sẽ đạt tỷ lệ rating kỷ lục. Nói về Manchester City, họ không phải lâu lạc bộ được ưa thích nhất ở Việt Nam nhưng vẫn là một trong vài đội bóng có nhiều ngôi sao nhất thế giới. Chính vì thế mà ở một đất nước nổi tiếng cuồng nhiệt bóng đá, lại chỉ biết đọc những tin giải trí nhảm nhí mà bây giờ lại chú ý đến một nhân vật chính trị như thế, chứng tỏ lời chê trách “không quan tâm đến chính trị” là chưa đúng. Tại sao bị coi là “không quan tâm” Một số người trong giới trẻ dùng mạng xã hội để thể hiện chính kiến. Nếu chú ý sẽ thấy rằng, trong cuộc nói chuyện chỉ có 2 người, chính trị sẽ được đưa ra bàn luận thoải mái. Nhưng khi có từ 3 người trở lên, ít ai dám động đến vấn đề này và nếu có thì lập tức bị nhắc nhở: “Không bàn chuyện chính trị!”. Trong một buổi họp mặt đông người, bạn sẽ bị coi là “không khôn ngoan” nếu động đến lãnh đạo Đảng và Nhà nước. “Khôn ngoan” là người im lặng, mỉm cười và không nói gì cả. Nếu nhìn vào những người im lặng và “không bàn chuyện chính trị” kia mà tưởng rằng họ không quan tâm đến chính trị thì lầm to. Vẫn chính những người đó đã cười sung sướng thế nào khi xem hài “Gặp nhau cuối năm” – chương trình chửi xéo các lãnh đạo một cách kín đáo. Ấy thế mà khi động đến người thật việc thật, họ lại giãy nảy như đỉa phải vôi. Đó có thể coi là hình ảnh đại diện cho người Việt Nam hiện tại: Có quan tâm nhưng không dám nói, biết xấu xa nhưng không dám lên tiếng và vẫn tự hào khi có họ hàng làm trong bộ máy chính quyền dù cứ động đến chính quyền là bĩu môi dè bỉu. Nguyên nhân sâu xa Trong “Đèn cù”, Trần Đĩnh nhận xét người Việt là “hèn”, không sợ bom đạn nhưng “sợ quyền lực”, “ùa theo quyền lực, dù quyền lực ấy dối trá, nhổ rồi lại liếm”. Nhận định ấy vẫn đúng cho đến ngày hôm nay. Người Việt từ khi sinh ra đã không được quyền bày tỏ chính kiến, điều đó đã ăn sâu trong tiềm thức và không dễ dàng thay đổi trong ngày một ngày hai. Họ không hiểu rằng, đúng ra, lãnh đạo là người do mình bầu ra nên họ phải sợ mình mới phải. Ai cũng là người cả, tại sao lãnh đạo thì không được quyền châm biếm, đả kích? Hiện chưa rõ về nhân sự thuộc hàng "tứ trụ" được bầu chọn tại Đại hội Đảng 12 vào năm sau. Một thời gian dài trước đây, người Việt chê cười nền dân chủ phương Tây và tự hào về nền chính trị nghiêm khắc của nước nhà. Chúng ta chế giễu Mỹ khi thấy người dân nước họ bày tỏ sự không ủng hộ bằng cách không mặc quần và quay lưng lại để “chào đón” Tổng thống Bush trong lễ nhậm chức; trong khi ta tự hào nói với nhau rằng: “Ở Việt Nam ra đường chửi Chủ tịch nước là đi tù”. Chúng ta coi thường Liên Xô và Đông Âu vì họ chịu chấp nhận đa đảng còn Việt Nam kiên định con đường Xã hội chủ nghĩa. Bây giờ người Việt lại thèm đa đảng vì chỉ có thế mới được nói lên ý kiến, thèm cái bình dân của lãnh đạo nước ngoài vì độc quyền là nguyên nhân chính cho việc xa cách quần chúng. Như vậy, hiểu biết chính trị của nhiều người Việt đã khá lên, nhưng họ vẫn sợ. Người Việt Nam đã bị tuyên truyền và khủng bố tinh thần quá lâu. Phần lớn không còn yêu Đảng nhưng vẫn sợ bị coi là phản động. Tất nhiên có trách người Việt “hèn” thì cũng phải giải thích giùm cho họ: động đến Đảng và Nhà nước là có thể bị bắt, nên tốt nhất là không nói gì cả, vì “có nói cũng được gì đâu”. Cộng thêm việc thực ra lãnh đạo trên thực tế cũng không phải do mình bầu lên, họ cứ ở đâu nhảy ra đầy quyền lực nên sợ cũng phải. Vì thế, ngay cả khi biết “phản động” thật ra không có gì xấu nhưng vẫn sợ, sợ đến mức mà trong buổi nói chuyện chỉ gồm toàn người nhà (vốn không ai rảnh mà đi báo công an), vẫn sợ như thường. Dứt khoát phải thay đổi ý thức chính trị Lá phiếu tín nhiệm của đại biểu quốc hội tại Việt Nam chưa được xem là phản ánh được lòng dân. Sự im lặng “khôn ngoan” đó có lý do. Nhưng thật ra chỉ là khôn ngoan nhất thời. Về lâu dài, ý thức an phận ảnh hưởng đến nhiều mặt đời sống xã hội. Cùng là một việc nhưng nếu mình lên tiếng, người khác lên tiếng, ít gộp lại thành nhiều sẽ tạo nên sự thay đổi. Ngược lại, ai cũng nghĩ rằng “chẳng thay đổi được gì” thì nó sẽ mãi mãi như vậy. Chúng ta liệu có muốn con cái mình được sinh ra trong một xã hội dân chủ hơn, giàu có hơn và văn minh hơn? Điều đó khó xảy xa nếu không thay đổi ý thức ngay từ ngày hôm nay. Chính trị không phải điều gì ghê gớm cả, cả bộ máy chính trị là để phục vụ người dân chứ đâu có nhiệm vụ gì khác. Cũng không làm gì phải e sợ lãnh đạo cả, họ cũng là người, mà đúng ra là chúng ta đóng thuế để trả lương cho họ nữa. Và cũng đừng e dè nếu bị ai nạt: “Biết gì về chính trị!” khi bàn về chuyện đất nước. Nhất thiết phải coi bàn luận về thời sự trong nước và quốc tế cũng như bàn về bất kỳ vấn đề gì trong đời sống. Không ai có thể biết hết tất cả, nên sự trao đổi để tìm ra cái đúng cái sai là vô cùng cần thiết. Dứt khoát không thân mật với lãnh đạo nếu biết đó là vị quan tham nhũng. Đừng tự hào khi được chụp ảnh cùng họ, vì làm vậy là cổ vũ cho tham nhũng, xấu xa. Thể hiện thái độ chính trị là quyền con người, là chứng tỏ sự trưởng thành về mặt xã hội của bản thân. Vì thế, hãy tự hào khi nói về nó. Sự độc tài có thể đàn áp vài người chứ không thể đàn áp được cả dân tộc. Đất nước chỉ có thể thay đổi nếu cả dân tộc thay đổi chứ không phải chỉ vài nhóm nhỏ đóng góp ý kiến một cách thầm thì. Chỉ khi làm được những việc trên, “Chính trị” đối với nhân dân Việt Nam mới có thể coi là chuyện bình thường, và chỉ khi đó đất nước mới thật sự có dân chủ mà thôi. Bài viết thể hiện quan điểm và cách hành văn của tác giả.

151119_to-find-aliens-we-need-to-build-a-giant-space-parasol_vert_fut

https://www.bbc.com/vietnamese/culture_social/2015/11/151119_to-find-aliens-we-need-to-build-a-giant-space-parasol_vert_fut

Săn tìm sự sống bên ngoài Trái Đất

Việc săn tìm người ngoài hành tinh không còn là điều mà bạn chỉ có thể đọc trên bìa các tạp chí lá cải nữa.

Trong vài năm qua, các nhà thiên văn học đã khám phá ra hàng nghìn các hành tinh bên ngoài Hệ Mặt Trời. Điều này cho thấy dải ngân hà có rất nhiều thế giới khác nhau, ít nhất trung bình một hành tinh ứng với một ngôi sao. Sự tồn tại của nhiều hành tinh cũng làm tăng khả năng ít nhất một trong số chúng sẽ chứa sự sống - và thậm chí có khả năng có một người ‘anh em song sinh’ của Trái Đất. Điều này khiến việc săn lùng người ngoài hành tinh trở thành một mục tiêu khoa học thực sự. “Hiện chúng ta đã sẵn sàng để đi từ câu hỏi ‘liệu có các hành tinh khác hay không?’ đến câu hỏi ‘liệu có sự sống trên những hành tinh này hay không?”, Nick Siegler, trưởng kỹ sư công nghệ từ chương trình khám phá hành tinh ngoài trái đất của NASA, nói. Sara Seager, một khoa học gia chuyên tìm kiếm sự sống ngoài Trái Đất, tin rằng chìa khóa dẫn đến thành công cho việc này là việc tìm hiểu được bầu khí quyển của những thế giới bên ngoài hành tinh của chúng ta. Vấn đề ở đây là rất khó để phát hiện ra sự sống cách Trái Đất hàng triệu dặm, nhất là khi đó chỉ là những sự sống sơ khai. Một phần cấu trúc có nhiệm vụ làm giá đỡ cho Starshade Một trong những công nghệ có thể giúp các nhà nghiên cứu như Seager đạt được mục tiêu là một cỗ máy kỳ lạ, có hình dáng một bông hoa, với tên gọi Starshade. Nó giống như một chiếc dù khổng lồ ngoài vũ trụ, được thiết kế để che ánh sáng từ một ngôi sao, từ đó cho phép các kính thiên văn tránh bị ngôi sao đó gây chói, từ đó cho phép ta nhìn trực tiếp vào các hành tinh nằm trong quỹ đạo của nó và phát hiện ra sự sống ngoài hành tinh, nếu có. “Nếu chúng ta thực sự muốn tìm ra người anh em song sinh của Trái Đất trong tương lai gần - ví dụ như một hay hai thập kỷ tới, thì chúng ta sẽ cần đến Starshade,” Seager, người hiện đang công tác tại Trường Công nghệ Massachusetts (MIT), nói. Đó là vì một ngôi sao giống như Mặt Trời sáng hơn 10 tỷ lần so với các hành tinh như Trái Đất. Các nhà thiên văn học chỉ có thể tìm kiếm dấu hiệu của sự sống nếu như họ tìm cách che được một phần ánh sáng từ những ngôi sao như vậy, giúp cho kính thiên văn nhìn trực tiếp vào chính hành tinh đó. Đây là một chiến lược khác hẳn so với cách mà các nhà thiên văn học đã khám phá ra những hành tinh trước đây. Bởi vì các hành tinh khác rất xa, rất nhỏ và không nhìn rõ được, các nhà thiên văn học thường quan sát chúng một cách gián tiếp, dựa vào những khi ánh sáng từ các ngôi sao giảm xuống khi một hành tinh khác đi ngang qua ngôi sao của nó hoặc bằng cách đo độ nghiêng của một ngôi sao dưới tác động từ lực hút của một hành tinh. Tuy nhiên, việc săn tìm người ngoài hành tinh đòi hỏi một chiến lược khác. Các nhà khoa học đã hy vọng sẽ tìm thấy khí trong khí quyển của hành tinh đó, và những hoá chất có thể là dấu hiệu của sự sống như oxy, vốn chiếm khoảng 20% bầu khí quyển Trái Đất. “Nếu không có sự sống - thực vật hay các vi khuẩn - chúng ta sẽ không có oxy,” Seager nói. Đó là lý do vì sao oxy là một trong những phân tử sinh học quan trọng nhất. Sự sống trên Trái Đất sản sinh ra đủ loại khí, và sự sống ngoài hành tinh có thể còn đa dạng hơn thế nhiều. Điều thách thức ở đây là phải xác định được xem liệu các hóa chất đó có phải có nguồn gốc sinh học hay không. Mặc dù cho đến nay, vẫn chưa ai tìm ra các dấu hiệu của sự sống, các nhà thiên văn học đã phát hiện ra một số khí quyển khác nhau. Khi một hành tinh đi qua ngôi sao của mình, ánh sáng từ ngôi sao đó sẽ xâm nhập xuyên qua lớp khí bao quanh hành tinh. Các phân tử trong bầu khí quyển hấp thụ một lượng ánh sáng, tuỳ thuộc đó là chất gì. Các khoa học gia tiến hành thử nghiệm với mô hình Starshade thu nhỏ trên sa mạc Bằng cách đo đạc lượng ánh sáng bị hấp thụ, các nhà thiên văn học có thể xác định loại khí đó. Các kinh thiên văn lớn hơn như James Webb Space, dự kiến sẽ đi vào hoạt động năm 2018, sẽ có khả năng dùng kỹ thuật này để đưa ra lời giải chi tiết hơn. Nó thậm chí còn có thể nhận biết các phân tử sinh học, “nếu gặp may mắn", Siegler nói. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ phù hợp với các hệ hành tinh xung quanh các ngôi sao nhỏ, gọi là ngôi sao lùn M - thay vì các ngôi sao có kích cỡ như Mặt Trời. Đây là lý do vì sao các nhà thiên văn học như Seager muốn biến Starshade thành hiện thực. Starshade được phóng cùng với một kính thiên văn, và khi nó đạt đến vị trí thích hợp trong vũ trụ, nó sẽ mở rộng bán kính ra tới 34m. Cánh của nó, được làm rất sắc, sẽ giúp loại bỏ tác động của tình trạng nhiễu xạ ánh sáng. Starshade và kính thiên văn sau đó sẽ tách nhau xa tới 50 ngàn km, gần bốn lần đường kính Trái Đất. Điều này không dễ dàng. Nhưng các nhà nghiên cứu đã đề cập đến việc thử nghiệm ở sa mạc, sử dụng một cái đèn và một mô hình Starshade, và một camera. Jeremy Kasdin từ Đại học Princeton, Hoa Kỳ, là một trong những người dẫn đầu dự án Starsade, và là người đang tiến hành các thử nghiệm ở quy mô thu nhỏ. Mặt bằng thí nghiệm này trải dài 78m, với mô hình Starshade thu nhỏ có chiều rộng 5cm. Nếu dự án này nhận được đủ tài trợ, NASA có thể triển khai Starshade vào năm 2026. "Chúng ta sẽ không thể có được những tiến bộ về kỹ thuật để hoàn thiện Starshade và phóng nó vào thời điểm nào đó trong thập niên 2020," Kasdin nói. Nhưng Starshade không phải là cách duy nhất để chặn ánh sáng phát ra từ một ngôi sao. Việc triển khai nó có thể thực hiện cùng lúc với WFIRST, một kính thiên văn vũ trụ hiện đại có khả năng chặn ánh sáng ngôi sao từ bên trong kính thiên văn. "Chúng tôi muốn nhiều phương án khác nhau, phòng trường hợp một trong số này không hiệu quả", Siegler nói. Kính thiên văn để nhìn tán mặt trời là một công nghệ đã qua thử nghiệm. Nó được phát minh lần đầu tiên vào hồi thập niên 1930 để nghiên cứu lớp ngoài của Mặt Trời, và cũng có thể dùng để tìm ra người anh em song sinh của Trái Đất. Nhưng Siegler nói công nghệ này vẫn chưa sẵn sàng. Kính thiên văn để nhìn tán Mặt Trời là một công cụ phức tạp và mỏng manh, khiến nó có thể bị tác động bởi nhiệt và những cú rung như từ bánh xe phản ứng của kính thiên văn dùng để chỉ hướng cho tàu vũ trụ. Bất cứ thứ gì cũng có thể bị làm chệch hướng kính thiên văn, làm ánh sáng lọt vào camera, phá hỏng quy trình quan sát. Tuy nhiên, với Starshade, ánh sáng không thể nào đi lọt vào kính thiên văn. Tất cả những gì bạn cần là một kính thiên văn đơn giản và nhỏ, thậm chí còn rẻ hơn và dễ chế tạo hơn. Starshade có thể không cần tới kính thiên văn của riêng nó, thay vào đó, dựa vào WFIRST. Trong lúc này, hành trình săn tìm người anh em song sinh của Trái Đất đang nóng lên. "Có rất nhiều kiến thức khoa học có thể được thu thập từ việc quan sát các hành tinh ở đủ kích cỡ, nhưng cuối cùng thì hầu hết chúng ta vẫn muốn tìm được một Trái Đất thứ hai," Kasdin nói. Nếu điều đó xảy ra, sẽ có nhiều lời kêu gọi tìm hiểu xem ở đó có sự sống không. Starshade và những dự án như vậy có thể là có hội tốt nhất của chúng ta. Bản tiếng Anh bài này đã đăng trên BBC Future.

summarize: Trong vài năm qua, các nhà thiên văn học đã khám phá ra hàng nghìn các hành tinh bên ngoài Hệ Mặt Trời. Điều này cho thấy dải ngân hà có rất nhiều thế giới khác nhau, ít nhất trung bình một hành tinh ứng với một ngôi sao. Sự tồn tại của nhiều hành tinh cũng làm tăng khả năng ít nhất một trong số chúng sẽ chứa sự sống - và thậm chí có khả năng có một người ‘anh em song sinh’ của Trái Đất. Điều này khiến việc săn lùng người ngoài hành tinh trở thành một mục tiêu khoa học thực sự. “Hiện chúng ta đã sẵn sàng để đi từ câu hỏi ‘liệu có các hành tinh khác hay không?’ đến câu hỏi ‘liệu có sự sống trên những hành tinh này hay không?”, Nick Siegler, trưởng kỹ sư công nghệ từ chương trình khám phá hành tinh ngoài trái đất của NASA, nói. Sara Seager, một khoa học gia chuyên tìm kiếm sự sống ngoài Trái Đất, tin rằng chìa khóa dẫn đến thành công cho việc này là việc tìm hiểu được bầu khí quyển của những thế giới bên ngoài hành tinh của chúng ta. Vấn đề ở đây là rất khó để phát hiện ra sự sống cách Trái Đất hàng triệu dặm, nhất là khi đó chỉ là những sự sống sơ khai. Một phần cấu trúc có nhiệm vụ làm giá đỡ cho Starshade Một trong những công nghệ có thể giúp các nhà nghiên cứu như Seager đạt được mục tiêu là một cỗ máy kỳ lạ, có hình dáng một bông hoa, với tên gọi Starshade. Nó giống như một chiếc dù khổng lồ ngoài vũ trụ, được thiết kế để che ánh sáng từ một ngôi sao, từ đó cho phép các kính thiên văn tránh bị ngôi sao đó gây chói, từ đó cho phép ta nhìn trực tiếp vào các hành tinh nằm trong quỹ đạo của nó và phát hiện ra sự sống ngoài hành tinh, nếu có. “Nếu chúng ta thực sự muốn tìm ra người anh em song sinh của Trái Đất trong tương lai gần - ví dụ như một hay hai thập kỷ tới, thì chúng ta sẽ cần đến Starshade,” Seager, người hiện đang công tác tại Trường Công nghệ Massachusetts (MIT), nói. Đó là vì một ngôi sao giống như Mặt Trời sáng hơn 10 tỷ lần so với các hành tinh như Trái Đất. Các nhà thiên văn học chỉ có thể tìm kiếm dấu hiệu của sự sống nếu như họ tìm cách che được một phần ánh sáng từ những ngôi sao như vậy, giúp cho kính thiên văn nhìn trực tiếp vào chính hành tinh đó. Đây là một chiến lược khác hẳn so với cách mà các nhà thiên văn học đã khám phá ra những hành tinh trước đây. Bởi vì các hành tinh khác rất xa, rất nhỏ và không nhìn rõ được, các nhà thiên văn học thường quan sát chúng một cách gián tiếp, dựa vào những khi ánh sáng từ các ngôi sao giảm xuống khi một hành tinh khác đi ngang qua ngôi sao của nó hoặc bằng cách đo độ nghiêng của một ngôi sao dưới tác động từ lực hút của một hành tinh. Tuy nhiên, việc săn tìm người ngoài hành tinh đòi hỏi một chiến lược khác. Các nhà khoa học đã hy vọng sẽ tìm thấy khí trong khí quyển của hành tinh đó, và những hoá chất có thể là dấu hiệu của sự sống như oxy, vốn chiếm khoảng 20% bầu khí quyển Trái Đất. “Nếu không có sự sống - thực vật hay các vi khuẩn - chúng ta sẽ không có oxy,” Seager nói. Đó là lý do vì sao oxy là một trong những phân tử sinh học quan trọng nhất. Sự sống trên Trái Đất sản sinh ra đủ loại khí, và sự sống ngoài hành tinh có thể còn đa dạng hơn thế nhiều. Điều thách thức ở đây là phải xác định được xem liệu các hóa chất đó có phải có nguồn gốc sinh học hay không. Mặc dù cho đến nay, vẫn chưa ai tìm ra các dấu hiệu của sự sống, các nhà thiên văn học đã phát hiện ra một số khí quyển khác nhau. Khi một hành tinh đi qua ngôi sao của mình, ánh sáng từ ngôi sao đó sẽ xâm nhập xuyên qua lớp khí bao quanh hành tinh. Các phân tử trong bầu khí quyển hấp thụ một lượng ánh sáng, tuỳ thuộc đó là chất gì. Các khoa học gia tiến hành thử nghiệm với mô hình Starshade thu nhỏ trên sa mạc Bằng cách đo đạc lượng ánh sáng bị hấp thụ, các nhà thiên văn học có thể xác định loại khí đó. Các kinh thiên văn lớn hơn như James Webb Space, dự kiến sẽ đi vào hoạt động năm 2018, sẽ có khả năng dùng kỹ thuật này để đưa ra lời giải chi tiết hơn. Nó thậm chí còn có thể nhận biết các phân tử sinh học, “nếu gặp may mắn", Siegler nói. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ phù hợp với các hệ hành tinh xung quanh các ngôi sao nhỏ, gọi là ngôi sao lùn M - thay vì các ngôi sao có kích cỡ như Mặt Trời. Đây là lý do vì sao các nhà thiên văn học như Seager muốn biến Starshade thành hiện thực. Starshade được phóng cùng với một kính thiên văn, và khi nó đạt đến vị trí thích hợp trong vũ trụ, nó sẽ mở rộng bán kính ra tới 34m. Cánh của nó, được làm rất sắc, sẽ giúp loại bỏ tác động của tình trạng nhiễu xạ ánh sáng. Starshade và kính thiên văn sau đó sẽ tách nhau xa tới 50 ngàn km, gần bốn lần đường kính Trái Đất. Điều này không dễ dàng. Nhưng các nhà nghiên cứu đã đề cập đến việc thử nghiệm ở sa mạc, sử dụng một cái đèn và một mô hình Starshade, và một camera. Jeremy Kasdin từ Đại học Princeton, Hoa Kỳ, là một trong những người dẫn đầu dự án Starsade, và là người đang tiến hành các thử nghiệm ở quy mô thu nhỏ. Mặt bằng thí nghiệm này trải dài 78m, với mô hình Starshade thu nhỏ có chiều rộng 5cm. Nếu dự án này nhận được đủ tài trợ, NASA có thể triển khai Starshade vào năm 2026. "Chúng ta sẽ không thể có được những tiến bộ về kỹ thuật để hoàn thiện Starshade và phóng nó vào thời điểm nào đó trong thập niên 2020," Kasdin nói. Nhưng Starshade không phải là cách duy nhất để chặn ánh sáng phát ra từ một ngôi sao. Việc triển khai nó có thể thực hiện cùng lúc với WFIRST, một kính thiên văn vũ trụ hiện đại có khả năng chặn ánh sáng ngôi sao từ bên trong kính thiên văn. "Chúng tôi muốn nhiều phương án khác nhau, phòng trường hợp một trong số này không hiệu quả", Siegler nói. Kính thiên văn để nhìn tán mặt trời là một công nghệ đã qua thử nghiệm. Nó được phát minh lần đầu tiên vào hồi thập niên 1930 để nghiên cứu lớp ngoài của Mặt Trời, và cũng có thể dùng để tìm ra người anh em song sinh của Trái Đất. Nhưng Siegler nói công nghệ này vẫn chưa sẵn sàng. Kính thiên văn để nhìn tán Mặt Trời là một công cụ phức tạp và mỏng manh, khiến nó có thể bị tác động bởi nhiệt và những cú rung như từ bánh xe phản ứng của kính thiên văn dùng để chỉ hướng cho tàu vũ trụ. Bất cứ thứ gì cũng có thể bị làm chệch hướng kính thiên văn, làm ánh sáng lọt vào camera, phá hỏng quy trình quan sát. Tuy nhiên, với Starshade, ánh sáng không thể nào đi lọt vào kính thiên văn. Tất cả những gì bạn cần là một kính thiên văn đơn giản và nhỏ, thậm chí còn rẻ hơn và dễ chế tạo hơn. Starshade có thể không cần tới kính thiên văn của riêng nó, thay vào đó, dựa vào WFIRST. Trong lúc này, hành trình săn tìm người anh em song sinh của Trái Đất đang nóng lên. "Có rất nhiều kiến thức khoa học có thể được thu thập từ việc quan sát các hành tinh ở đủ kích cỡ, nhưng cuối cùng thì hầu hết chúng ta vẫn muốn tìm được một Trái Đất thứ hai," Kasdin nói. Nếu điều đó xảy ra, sẽ có nhiều lời kêu gọi tìm hiểu xem ở đó có sự sống không. Starshade và những dự án như vậy có thể là có hội tốt nhất của chúng ta. Bản tiếng Anh bài này đã đăng trên BBC Future.

060308_cauchuyen_khauhieu

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/story/2006/03/060308_cauchuyen_khauhieu

Tác dụng và phản tác dụng của khẩu hiệu

Trong câu chuyện này tôi sẽ kể bạn nghe và bạn sẽ hiểu một trong những lý do cắt nghĩa là tại sao dân trí VN “thấp” và tại sao dân ta nghèo.

Để duy trì quyền lực thì chế độ nào chẳng tìm mọi cách tuyên truyền cho tính ưu việt của mình. Họ đưa ra các nghị quyết, chỉ thị, pháp lệnh, luật này luật nọ để “điều hành công việc” và để… giới hạn những gì được nói, cái gì không trên các phương tiện thông tin đại chúng. Thùng rỗng? Ở VN thì ngoài các cái đó ra thì khẩu hiệu (KH) cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ca ngợi, cổ suý và động viên mọi người hướng đến một hành động hay một suy nghĩ nào đó… KH không chỉ thường xuyên xuất hiện trên các đường phố, trên các trụ sở của từng cơ quan xí nghiệp, nhà máy, trường học, ở cấp xã, huyện và kể cả ở trong các hội trường lớn nhỏ của mọi cấp. Chúng ta từng biết các KH rất “kêu” trong các thời kỳ chiến tranh, và cho đến nay khẩu hiệu vẫn không ngừng phát triển: “lụt thì lút cả làng, muốn cho khỏi lụt thì thiếp chàng cùng lo” “toàn thể cán bộ công nhân viên nhà máy K quyết tâm thực hiện vượt chỉ tiêu kế hoạch sản xuất năm 2005." Bất kỳ một hội trường nào ở VN đều có khẩu hiệu: “Đảng cộng sản Việt Nam quang vinh muôn năm” (trung bình 10 triệu VND/ chiếc) Trong một lễ kỷ niệm nào đó thì ôi thôi: từng bừng mọi chỗ, mọi nơi cơ man không biết bao nhiêu là khẩu hiệu cờ hoa suốt chiều dài các con phố chính. Một sự kiện văn hoá mang tính đặc trưng của một địa phương nào đó cũng phải lồng vào khẩu hiệu “Đảng cộng sản VN quang vinh muôn năm”. Không thể phủ nhận là khẩu hiệu có vai trò động viên lôi cuốn người ta vào làm một việc cần huy động nhiều người. Chúng ta đã thấy hình ảnh một số công trường xây dựng người đông như kiến, trên đầu họ là đủ mọi loại khẩu hiệu. Kèm đó là tiếng loa phóng thanh đinh tai nhức óc (cổ võ động viên và các chương trình văn nghệ). Ấy là chưa kể các pano áp phích, tranh cổ động. Nhưng một khi nó quá lạm dụng và ai ai, đâu đâu cũng giống nhau thì nó sẽ phản tác dụng, người ta không thèm để ý đến các khẩu hiệu nữa. Một khẩu hiệu cỡ 6m X 0.75m theo giá hiện nay (chỉ tính phần cắt chữ) khoảng 40 đến 80 ngàn đồng. Một cơ quan (loại trung bình) hàng năm tốn nhiều chục triệu đồng vào việc cổ võ, đấy là chưa kể số nhân công phục vụ cho công việc (thường là chuyên trách), ngoài ra còn tiền vải băng rôn, bảng biểu… và chưa kể lực lượng huy động để treo khẩu hiệu, biểu ngữ mang tính thời vụ. Bạn thử tính xem hàng năm chúng ta tốn vào việc này bao nhiêu tiền? Có phải là một số tiền khổng lồ? Hay lại nói là tiền của Nhà nước lo gì! Nhưng mặt trái đằng sau những khẩu hiệu trên bạn mà biết được thì mới thấy kinh hoàng! Để được một thành tích thi đua nào đó (mà đa số là không thực chất), các cơ sở phải vận động, làm hồ sơ chạy chọt các cơ quan cấp trên chuyên về thi đua khen thưởng. Chúng ta cũng không khó gì mà không phát hiện ra một cơ quan kỷ niệm ngày thành lập của mình thế nào cũng có huân huy chương loại này hay loại kia (nó cứ “vô tình” như thế). Đa số các cơ sở phải chọn người có tài “ngoại giao ứng xử” và “biết viết lách” để chuyên lo về vấn đề này. Cộng theo nó thì như mọi cuộc xin xỏ khác, đó là…phong bì. Muốn được cất nhắc lên chức quan cao hơn thì ngoài thân quen, quan hệ ra nhất thiết phải đạt được hình thức khen thưởng lớn nhỏ. Thành ra các cơ quan đua nhau để có “thành tích”, và báo cáo láo cũng sinh ra từ đây. Hậu quả Khi đã có Đại hội, có Lễ kỷ niệm và lễ đón huân huy chương rồi thì càng tốn kém hơn. Khách thì chuẩn bị quà cáp kỷ niệm, xe pháo, công tác phí… (bằng tiền Nhà nước), chủ thì lo khâu tiếp đón rồi tiền “bồi dưỡng” (nhưng nói là tiền ăn trên đường về) thông qua lái xe hay thư ký gì đó (tất nhiên cũng bằng tiền nhà nước) Quan nào không nhận trực tiếp thì lái xe, thư ký mang về cho vợ quan. Nếu không có các thủ tục này thì chắc chắn quan trên không về, mà quan bên cạnh cũng chả sang. Ngoài ra bạn còn phải cộng thêm vào chi phí do bao nhiêu con người khác bỏ làm việc để lo các việc phô trương hình thức trên, mà thường là phải chuẩn bị trước hàng tháng. Có khi một cơ quan nhỏ mà người ta sẵn sàng dựng cả một sân khấu lớn, tiền không là vấn đề gì! Thế thôi vẫn chưa đủ, các khoản “hỗ trợ quảng cáo”…bởi các tạp chí tuần, tháng, báo đài, truyền hình… là không ít, mặc dù biết rằng chẳng ai thèm mua đọc. Có chăng là vận động các cơ quan mua hộ mấy số mấy năm, đều là móc xích chằng chịt lấy nhau cả. Cơ quan tôi thi thoảng lại có người của tạp chí về gạ quảng cáo trên trang nhất, trang hai… Các cuộc hội thảo họp hành triền miên mà chúng ta chỉ biết là sau đó chẳng hề có thay đổi gì. Khẩu hiệu còn hiểu ở đây nữa là vô số các báo của Đảng và “thân Đảng” với số lượng phát hành lớn (bán thì rất ít người mua), thành ra cứ phân phát về các cơ quan, các tụ điểm văn hoá. Các nước khác có hiện tượng ấy không? Xin thưa là có nhưng không phải bằng tiền của dân. Đảng nào muốn làm rùm beng thì phải tự túc lấy kinh phí! Thật không đâu đốt tiền của dân bằng nhiều hình thức phong phú độc đáo như các chế độ độc đoán, cũng không đâu phô trương hình thức như các chế độ đó. Người ta muốn làm gì cũng được, ai lại tiếc tiền cho các món ăn “tinh thần” bao giờ? Chúng ta chỉ biết rằng khó mà tăng lương cho người lao động vì vô số các loại chi phí mà họ luôn sẵn sàng vung ra. Người dân bị tước đoạt quyền lợi là ở chỗ đó, người ta cũng không còn nhìn thấy gì ngoài những cái hình thức trên. Thử hỏi sao mà trình độ dân trí không thấp? Sao mà dân không nghèo? Đây mới là chuyện rất nhỏ trong vô vàn các chi phí, thất thoát của một chế độ độc đảng, với mục đích thật là ích kỷ và bảo thủ là để “bảo vệ chế độ”. ------------------------------------------------------- Trân, TP. HCMTôi đồng ý hòan tòan với ý kiến của bạn Anh Tuấn. Bạn đã đề cập hòan tòan chính xác đến vấn đề rất nhạy cảm vì Đảng đã và đang kêu gọi triệt để chống lãng phí và tiêu cực. Bạn đã lật ra được mặt trái của Đảng sau câu khẩu hiệu triệt để tiết kiệm. Họ (ĐCSVN) đang sử dụng chiêu "Lấy mỡ nó, rán nó". Tiền của dân lấy ra để đánh bóng, quảng cáo tên tuổi của mình. Nếu nói Đảng lấy tiền Đảng phí của 3 triệu Đảng viên thì không biết mỗi Đảng viên phải đóng bao nhiêu Đảng phí cho đủ để cho Đảng "đốt pháo hoa" cho các khẩu hiệu của họ nhỉ. Muốn nóiTôi rất tâm đắc với bài viết của bạn Phạm Anh Tuấn. Bây giờ dân lao động mình phải đóng thuế nhiều quá. Và các chi phí cho những việc làm vô bổ của đảng mình rất nhiều. Ngày còn bé, tôi còn nhớ mỗi gia đình cứ đến ngày lễ còn phải viết các dòng khẩu hiệu vào các vật dụng như "nống gấm", "thúng" "mủng" đặt ra ở cổng nhà mình. Rồi đi học, thì phải đi cổ động rồng rắn hết làng, hết xã. Khi bé, chưa ý thức được, bọn tôi thấy điều đó làm thích thú. Nhưng bây giờ mới thấy những điều đó thật vô ích. Nguyễn HảiĐúng là có sự lạm dụng ở đây, tôi rất tâm đắc với nhận định của bạn Anh Tuấn về chi phí mà người dân phải gánh chịu về sự phô trương mà không tách bạch lọai phí này thuộc về ai. Vào thời bao cấp khẩu hiệu tuyên truyền giăng mắc khắp nơi, có khi chỉ có một nội dung mà cứ kéo dài từ năm này sang năm khác khiến cho người dân cảm thấy nhàm chán và không quan tâm đến nữa. Như thế có nghĩa là lãng phí vì đã không mang lại hiệu quả mong muốn mà còn gây ra sự phản cảm của người dân đối với nhà cầm quyền. Hiện nay mặc dù việc đầu tư vào tuyên truyền về chính trị trên cả nước có phần gia giảm nhưng nó lại thể hiện ở hình thái khác như bạn đã nói về việc đón nhận một cách rầm rộ các loại ban thưởng từ cấp trên đối với cấp dưới của các cơ quan Nhà nước. Đây là chuyện nhỏ mà không nhỏ! GiaoNguyên nhân cơ bản của hiện tượng này là do bệnh gian dối. Thực chất thì chẳng ra gì nhưng cứ cố phải cho bàn dân thiên hạ thấy là ghê gớm lắm, thành tựu rực rỡ lắm. Cứ khẩu hiệu cho nhiều vào, màu sắc cho rực rỡ vào, vì càng loè loẹt, rực rỡ bao nhiêu thì tiền càng nhiều, phần trăm lại quả càng lớn. Trên ăn kiểu trên, dưới ăn kiểu dưới. Thanh Lịch, Hà NộiTôi thấy bài viết của Phan Anh Tuấn có một khía cạnh rất hay đó là yêu cầu đảng cộng sản công khai toàn bộ chi phí hoạt động của đảng mình. Tất cả nhưng chi phí để tô vẽ cho hình ảnh của đảng, duy trì các cuộc họp hành liên miên, các cuộc mít tinh, ngay cả chi phí cho các loại đại hội đảng từ địa phương đến trung ương thì phải lấy từ đảng phí của 3 triệu đảng viên đóng góp. Chứ không thể lấy từ tiền đóng thuế của 80 triệu dân không phải là đảng viên. Dũng, Việt NamCách đây mười mấy năm, nơi thường treo cái áp phích cổ động đầu cây cầu lớn nhất thành phố, tôi thấy xuất hiện một hiên tượng lạ, về kể lại ba tôi nghe, ba tôi bảo đèo ông ấy ra xem ngay. Về nhà ông ấy nói: vậy đúng là đổi mới thật sự rồi!... Sự việc là như thế nầy: Lâu nay, cứ mỗi khi có lễ lạt gì, tại đây có treo một bức áp phích to tướng. Với hình anh công nhân cầm cái búa đứng trước, tiếp theo là chị công nhân cầm nhánh lúa vàng trĩu hạt, rồi anh bộ đội tay cầm súng và cuối cùng là chị áo trắng ngửa tay ra, phía trên bàn tay ấy là hình ảnh của một đám mây điện tử với cái nhân ở giữa, hoặc có khi thay chị áo trắng đó là một anh mặt mày sáng sủa cặp mắt mang kính. Đằng sau họ là khói cuồn cuộn bay ra từ một cột khói! cao ngút, rồi mấy cột điện cao thế, chiếc máy cày trên đồng ruộng. Vậy mà hôm nay tự dưng trên bức áp phích lại thấy một hiện lạ chưa từng thấy: anh mang kính lại dứng trước hết. Có lẽ cũng nhiều người có để ý đến sự khác biệt nầy. Nhưng vì là nơi người qua lại đông đúc của thành phố, bức áp phích dễ đập vào mắt mọi người, ai dù vô tình cũng thấy được bức cổ động, nhưng không biết có ai để ý đến sự khác biệt nầy như tôi không. Tôi cũng thấy mừng trong lòng rằng xã hội đã có nhận thức khác về các thành phần trong xã hội. Tuy nhiên, hình như chưa đầy 1 tuần sau đó, bức áp phích này được bỏ xuống, cứ tưởng là hết lễ người ta thay đi, 1 tuần sau lại thấy người ta treo bức áp phích đó lên lại, nhưng lần này anh mang kính phải đứng ở sau cùng trở lại. Đèo ba tôi ra xem, ba tôi nói: B a già thế rồi mà cũng còn lầm !!! Và cho đến tận bây giờ, hình như anh này vẫn chưa thay đổi vị trí? Bùi HảiBạn Phạm Anh Tuấn đã đưa ra nhận xét với những chi tiết rất chính xác trong một vấn đề thường "thấy mà không thấy". Trên khắp các đầu đường xó chợ trên đất nước VN, không phải mới đây thôi mà từ thời cha sanh mẹ đẻ đến giờ, đó là khẩu hiệu, tranh cổ động, cờ xí, tượng đài. Quả thật những thứ trên lúc khởi đầu có tác động lớn đến tinh thần phấn khởi thi đua, hoặc căm thù,xung phong, nhưng rồi "thùng rỗng kêu to" cũng đủ mệt rồi lấy sức, lấy vốn đâu mà bước vào việc cụ thể. Rồi cứ cái kiểu "đánh trống bỏ dùi", nếu cần thì lại tốn tiền tốn công đẽo dùi căng trống tiếp. Tôi đã thấy có làng tốn cả năm đẩn tre đan liếp, nung vôi pha màu để dựng lên những bức "tường thành" chạy dọc theo bờ sông chào mừng đủ mọi thành quả, chiến thắng, trong khi dân làng còn nhiều hộ sống không đủ liếp tre, những con đò với mui tre cũ nát. Tôi cũng thấy cả rừng cờ vĩ đại đỏ cả trời, cả rừng khẩu hiệu giăng kín cuộc mít tinh với những người dân đầu không mũ, chân không giày, áo quần vá nhíu. Tôi cũng thấy những bức tường xi măng rải rác bên đường để vẽ tranh công nhân, nông dân, trẻ già vui tươi, đỏ da thắm thịt, hớn hở ôm lúa gạo, phẩm vật từ nhà máy, trong khi dân địa phương vẫn phải trữ khoai mì phơi khô ăn độn cơm. Tôi vẫn thấy rất nhiều những khẩu hiệu "cực lực lên án...", "nhiệt liệt hưởng ứng..."," Thành công đại thành công..", "tình huyng đệ XHCN bất diệt" nhưng không thấy gì trong thực tế, mà cũng không còn chú tâm đọc làm gì, nghĩ làm gì cho mệt, thay vì đi tìm những quảng cáo hàng hóa có thể mua. Bản thân tôi cũng đã góp công "nhà nhà thi đua, người người thi đua..." theo khẩu hiệu để trở thành công nhân tiên tiến từ nhiều năm trước. Chúng tôi đã có "sáng kiến" dùng thời gian gác đêm công ty sửa chữa nhà cửa TP.HCM, cắt cả trăm tấm sắt "dư" 1.5m X 2.5M, của công ty thấy trước mắt không cần biết xuất xứ (phần nhiều do phân phối sau đợt tịch thu tài sản 1978), thành cả ngàn chiếc bản lề cửa (làm bằng dao cắt sắt, búa đục ...) rồi tự ca ngợi mức tiết kiệm cao, phẩm chất tốt, để công ty được "tiên tiến", nhưng thật ra chỉ có ít cái không méo mó tạm dùng được. Đến đợt thi đua sau thì công ty lại được khen đã biết nấu chảy các phế phẩm thành "bù lon", tiết kiệm đâu thì không thấy mà phải "tự biên tự diễn" làm lò nấu làm khuôn đúc, tốn tiền than củi, tốn một toán công nhân "tiên tiến". Sau đó chẳng biết những chiếc "bù lon" có tạo thành sáng kiến gì nữa không vì tôi được cất nhắc qua công ty "tiên tiến" khác. Phong Lê, Hà TâyTôi thấy ý kiến của anh Anh Tuấn rất hay. Tôi cũng được chứng kiến nhiều sự lãng phí mà tôi không hiểu tại sao nó lại như vậy: chẳng hạn TƯ Đoàn phátd dộng năm chăm sóc trẻ em đặc biệt khó khăn. Chương trình này có sự phối hợp của nhiều bộ ngành. Họ cùng nhau đi thăm 1 số trẻ em khó khăn của huyện Yên Dũng, Bắc Giang. Chỉ thăm khoảng 10 em với món quà chưa tới 1 triệu đồng vậy mà mới tới 30 báo đi theo, cùng với đo là gần 20 cái ô tô con, ô tô to của các bộ ngành kéo nhau đi rầm rộ. Sau đó tỉnh Bắc Giang phải làm tiệc thết đãi từng ấy con người và chủ nhà. Bữa tiệc ấy phải hết tới 10-20 triệu đồng. Vậy thì cần gì phải "chăm sóc" trẻ em một cách hình thức như vậy. Tỉnh Bắc Giang có thể bỏ 10-15 triệu đồng đã thết các vị ấy ra mà lo cho trẻ em? Nhưng tại sao họ không làm thế? tôi nghĩ ngoài sự lãng phí, ở đây còn có sự mị dân. Và rất nhiều ví dụ tương tự. Sự lãng phí tích tụ từ cái nhỏ tới cái lớn và tham nhũng sẽ làm cho Việt Nam suy yếu. Sự suy yếu này không chỉ đơn thuần về kinh tế mà còn cả về vị thế dân tộc và tính cách con người. Tôi mong Đảng và những người điều hành đất nước nên xem lại sự lãnh đạo của mình.

summarize: Để duy trì quyền lực thì chế độ nào chẳng tìm mọi cách tuyên truyền cho tính ưu việt của mình. Họ đưa ra các nghị quyết, chỉ thị, pháp lệnh, luật này luật nọ để “điều hành công việc” và để… giới hạn những gì được nói, cái gì không trên các phương tiện thông tin đại chúng. Thùng rỗng? Ở VN thì ngoài các cái đó ra thì khẩu hiệu (KH) cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ca ngợi, cổ suý và động viên mọi người hướng đến một hành động hay một suy nghĩ nào đó… KH không chỉ thường xuyên xuất hiện trên các đường phố, trên các trụ sở của từng cơ quan xí nghiệp, nhà máy, trường học, ở cấp xã, huyện và kể cả ở trong các hội trường lớn nhỏ của mọi cấp. Chúng ta từng biết các KH rất “kêu” trong các thời kỳ chiến tranh, và cho đến nay khẩu hiệu vẫn không ngừng phát triển: “lụt thì lút cả làng, muốn cho khỏi lụt thì thiếp chàng cùng lo” “toàn thể cán bộ công nhân viên nhà máy K quyết tâm thực hiện vượt chỉ tiêu kế hoạch sản xuất năm 2005." Bất kỳ một hội trường nào ở VN đều có khẩu hiệu: “Đảng cộng sản Việt Nam quang vinh muôn năm” (trung bình 10 triệu VND/ chiếc) Trong một lễ kỷ niệm nào đó thì ôi thôi: từng bừng mọi chỗ, mọi nơi cơ man không biết bao nhiêu là khẩu hiệu cờ hoa suốt chiều dài các con phố chính. Một sự kiện văn hoá mang tính đặc trưng của một địa phương nào đó cũng phải lồng vào khẩu hiệu “Đảng cộng sản VN quang vinh muôn năm”. Không thể phủ nhận là khẩu hiệu có vai trò động viên lôi cuốn người ta vào làm một việc cần huy động nhiều người. Chúng ta đã thấy hình ảnh một số công trường xây dựng người đông như kiến, trên đầu họ là đủ mọi loại khẩu hiệu. Kèm đó là tiếng loa phóng thanh đinh tai nhức óc (cổ võ động viên và các chương trình văn nghệ). Ấy là chưa kể các pano áp phích, tranh cổ động. Nhưng một khi nó quá lạm dụng và ai ai, đâu đâu cũng giống nhau thì nó sẽ phản tác dụng, người ta không thèm để ý đến các khẩu hiệu nữa. Một khẩu hiệu cỡ 6m X 0.75m theo giá hiện nay (chỉ tính phần cắt chữ) khoảng 40 đến 80 ngàn đồng. Một cơ quan (loại trung bình) hàng năm tốn nhiều chục triệu đồng vào việc cổ võ, đấy là chưa kể số nhân công phục vụ cho công việc (thường là chuyên trách), ngoài ra còn tiền vải băng rôn, bảng biểu… và chưa kể lực lượng huy động để treo khẩu hiệu, biểu ngữ mang tính thời vụ. Bạn thử tính xem hàng năm chúng ta tốn vào việc này bao nhiêu tiền? Có phải là một số tiền khổng lồ? Hay lại nói là tiền của Nhà nước lo gì! Nhưng mặt trái đằng sau những khẩu hiệu trên bạn mà biết được thì mới thấy kinh hoàng! Để được một thành tích thi đua nào đó (mà đa số là không thực chất), các cơ sở phải vận động, làm hồ sơ chạy chọt các cơ quan cấp trên chuyên về thi đua khen thưởng. Chúng ta cũng không khó gì mà không phát hiện ra một cơ quan kỷ niệm ngày thành lập của mình thế nào cũng có huân huy chương loại này hay loại kia (nó cứ “vô tình” như thế). Đa số các cơ sở phải chọn người có tài “ngoại giao ứng xử” và “biết viết lách” để chuyên lo về vấn đề này. Cộng theo nó thì như mọi cuộc xin xỏ khác, đó là…phong bì. Muốn được cất nhắc lên chức quan cao hơn thì ngoài thân quen, quan hệ ra nhất thiết phải đạt được hình thức khen thưởng lớn nhỏ. Thành ra các cơ quan đua nhau để có “thành tích”, và báo cáo láo cũng sinh ra từ đây. Hậu quả Khi đã có Đại hội, có Lễ kỷ niệm và lễ đón huân huy chương rồi thì càng tốn kém hơn. Khách thì chuẩn bị quà cáp kỷ niệm, xe pháo, công tác phí… (bằng tiền Nhà nước), chủ thì lo khâu tiếp đón rồi tiền “bồi dưỡng” (nhưng nói là tiền ăn trên đường về) thông qua lái xe hay thư ký gì đó (tất nhiên cũng bằng tiền nhà nước) Quan nào không nhận trực tiếp thì lái xe, thư ký mang về cho vợ quan. Nếu không có các thủ tục này thì chắc chắn quan trên không về, mà quan bên cạnh cũng chả sang. Ngoài ra bạn còn phải cộng thêm vào chi phí do bao nhiêu con người khác bỏ làm việc để lo các việc phô trương hình thức trên, mà thường là phải chuẩn bị trước hàng tháng. Có khi một cơ quan nhỏ mà người ta sẵn sàng dựng cả một sân khấu lớn, tiền không là vấn đề gì! Thế thôi vẫn chưa đủ, các khoản “hỗ trợ quảng cáo”…bởi các tạp chí tuần, tháng, báo đài, truyền hình… là không ít, mặc dù biết rằng chẳng ai thèm mua đọc. Có chăng là vận động các cơ quan mua hộ mấy số mấy năm, đều là móc xích chằng chịt lấy nhau cả. Cơ quan tôi thi thoảng lại có người của tạp chí về gạ quảng cáo trên trang nhất, trang hai… Các cuộc hội thảo họp hành triền miên mà chúng ta chỉ biết là sau đó chẳng hề có thay đổi gì. Khẩu hiệu còn hiểu ở đây nữa là vô số các báo của Đảng và “thân Đảng” với số lượng phát hành lớn (bán thì rất ít người mua), thành ra cứ phân phát về các cơ quan, các tụ điểm văn hoá. Các nước khác có hiện tượng ấy không? Xin thưa là có nhưng không phải bằng tiền của dân. Đảng nào muốn làm rùm beng thì phải tự túc lấy kinh phí! Thật không đâu đốt tiền của dân bằng nhiều hình thức phong phú độc đáo như các chế độ độc đoán, cũng không đâu phô trương hình thức như các chế độ đó. Người ta muốn làm gì cũng được, ai lại tiếc tiền cho các món ăn “tinh thần” bao giờ? Chúng ta chỉ biết rằng khó mà tăng lương cho người lao động vì vô số các loại chi phí mà họ luôn sẵn sàng vung ra. Người dân bị tước đoạt quyền lợi là ở chỗ đó, người ta cũng không còn nhìn thấy gì ngoài những cái hình thức trên. Thử hỏi sao mà trình độ dân trí không thấp? Sao mà dân không nghèo? Đây mới là chuyện rất nhỏ trong vô vàn các chi phí, thất thoát của một chế độ độc đảng, với mục đích thật là ích kỷ và bảo thủ là để “bảo vệ chế độ”. ------------------------------------------------------- Trân, TP. HCMTôi đồng ý hòan tòan với ý kiến của bạn Anh Tuấn. Bạn đã đề cập hòan tòan chính xác đến vấn đề rất nhạy cảm vì Đảng đã và đang kêu gọi triệt để chống lãng phí và tiêu cực. Bạn đã lật ra được mặt trái của Đảng sau câu khẩu hiệu triệt để tiết kiệm. Họ (ĐCSVN) đang sử dụng chiêu "Lấy mỡ nó, rán nó". Tiền của dân lấy ra để đánh bóng, quảng cáo tên tuổi của mình. Nếu nói Đảng lấy tiền Đảng phí của 3 triệu Đảng viên thì không biết mỗi Đảng viên phải đóng bao nhiêu Đảng phí cho đủ để cho Đảng "đốt pháo hoa" cho các khẩu hiệu của họ nhỉ. Muốn nóiTôi rất tâm đắc với bài viết của bạn Phạm Anh Tuấn. Bây giờ dân lao động mình phải đóng thuế nhiều quá. Và các chi phí cho những việc làm vô bổ của đảng mình rất nhiều. Ngày còn bé, tôi còn nhớ mỗi gia đình cứ đến ngày lễ còn phải viết các dòng khẩu hiệu vào các vật dụng như "nống gấm", "thúng" "mủng" đặt ra ở cổng nhà mình. Rồi đi học, thì phải đi cổ động rồng rắn hết làng, hết xã. Khi bé, chưa ý thức được, bọn tôi thấy điều đó làm thích thú. Nhưng bây giờ mới thấy những điều đó thật vô ích. Nguyễn HảiĐúng là có sự lạm dụng ở đây, tôi rất tâm đắc với nhận định của bạn Anh Tuấn về chi phí mà người dân phải gánh chịu về sự phô trương mà không tách bạch lọai phí này thuộc về ai. Vào thời bao cấp khẩu hiệu tuyên truyền giăng mắc khắp nơi, có khi chỉ có một nội dung mà cứ kéo dài từ năm này sang năm khác khiến cho người dân cảm thấy nhàm chán và không quan tâm đến nữa. Như thế có nghĩa là lãng phí vì đã không mang lại hiệu quả mong muốn mà còn gây ra sự phản cảm của người dân đối với nhà cầm quyền. Hiện nay mặc dù việc đầu tư vào tuyên truyền về chính trị trên cả nước có phần gia giảm nhưng nó lại thể hiện ở hình thái khác như bạn đã nói về việc đón nhận một cách rầm rộ các loại ban thưởng từ cấp trên đối với cấp dưới của các cơ quan Nhà nước. Đây là chuyện nhỏ mà không nhỏ! GiaoNguyên nhân cơ bản của hiện tượng này là do bệnh gian dối. Thực chất thì chẳng ra gì nhưng cứ cố phải cho bàn dân thiên hạ thấy là ghê gớm lắm, thành tựu rực rỡ lắm. Cứ khẩu hiệu cho nhiều vào, màu sắc cho rực rỡ vào, vì càng loè loẹt, rực rỡ bao nhiêu thì tiền càng nhiều, phần trăm lại quả càng lớn. Trên ăn kiểu trên, dưới ăn kiểu dưới. Thanh Lịch, Hà NộiTôi thấy bài viết của Phan Anh Tuấn có một khía cạnh rất hay đó là yêu cầu đảng cộng sản công khai toàn bộ chi phí hoạt động của đảng mình. Tất cả nhưng chi phí để tô vẽ cho hình ảnh của đảng, duy trì các cuộc họp hành liên miên, các cuộc mít tinh, ngay cả chi phí cho các loại đại hội đảng từ địa phương đến trung ương thì phải lấy từ đảng phí của 3 triệu đảng viên đóng góp. Chứ không thể lấy từ tiền đóng thuế của 80 triệu dân không phải là đảng viên. Dũng, Việt NamCách đây mười mấy năm, nơi thường treo cái áp phích cổ động đầu cây cầu lớn nhất thành phố, tôi thấy xuất hiện một hiên tượng lạ, về kể lại ba tôi nghe, ba tôi bảo đèo ông ấy ra xem ngay. Về nhà ông ấy nói: vậy đúng là đổi mới thật sự rồi!... Sự việc là như thế nầy: Lâu nay, cứ mỗi khi có lễ lạt gì, tại đây có treo một bức áp phích to tướng. Với hình anh công nhân cầm cái búa đứng trước, tiếp theo là chị công nhân cầm nhánh lúa vàng trĩu hạt, rồi anh bộ đội tay cầm súng và cuối cùng là chị áo trắng ngửa tay ra, phía trên bàn tay ấy là hình ảnh của một đám mây điện tử với cái nhân ở giữa, hoặc có khi thay chị áo trắng đó là một anh mặt mày sáng sủa cặp mắt mang kính. Đằng sau họ là khói cuồn cuộn bay ra từ một cột khói! cao ngút, rồi mấy cột điện cao thế, chiếc máy cày trên đồng ruộng. Vậy mà hôm nay tự dưng trên bức áp phích lại thấy một hiện lạ chưa từng thấy: anh mang kính lại dứng trước hết. Có lẽ cũng nhiều người có để ý đến sự khác biệt nầy. Nhưng vì là nơi người qua lại đông đúc của thành phố, bức áp phích dễ đập vào mắt mọi người, ai dù vô tình cũng thấy được bức cổ động, nhưng không biết có ai để ý đến sự khác biệt nầy như tôi không. Tôi cũng thấy mừng trong lòng rằng xã hội đã có nhận thức khác về các thành phần trong xã hội. Tuy nhiên, hình như chưa đầy 1 tuần sau đó, bức áp phích này được bỏ xuống, cứ tưởng là hết lễ người ta thay đi, 1 tuần sau lại thấy người ta treo bức áp phích đó lên lại, nhưng lần này anh mang kính phải đứng ở sau cùng trở lại. Đèo ba tôi ra xem, ba tôi nói: B a già thế rồi mà cũng còn lầm !!! Và cho đến tận bây giờ, hình như anh này vẫn chưa thay đổi vị trí? Bùi HảiBạn Phạm Anh Tuấn đã đưa ra nhận xét với những chi tiết rất chính xác trong một vấn đề thường "thấy mà không thấy". Trên khắp các đầu đường xó chợ trên đất nước VN, không phải mới đây thôi mà từ thời cha sanh mẹ đẻ đến giờ, đó là khẩu hiệu, tranh cổ động, cờ xí, tượng đài. Quả thật những thứ trên lúc khởi đầu có tác động lớn đến tinh thần phấn khởi thi đua, hoặc căm thù,xung phong, nhưng rồi "thùng rỗng kêu to" cũng đủ mệt rồi lấy sức, lấy vốn đâu mà bước vào việc cụ thể. Rồi cứ cái kiểu "đánh trống bỏ dùi", nếu cần thì lại tốn tiền tốn công đẽo dùi căng trống tiếp. Tôi đã thấy có làng tốn cả năm đẩn tre đan liếp, nung vôi pha màu để dựng lên những bức "tường thành" chạy dọc theo bờ sông chào mừng đủ mọi thành quả, chiến thắng, trong khi dân làng còn nhiều hộ sống không đủ liếp tre, những con đò với mui tre cũ nát. Tôi cũng thấy cả rừng cờ vĩ đại đỏ cả trời, cả rừng khẩu hiệu giăng kín cuộc mít tinh với những người dân đầu không mũ, chân không giày, áo quần vá nhíu. Tôi cũng thấy những bức tường xi măng rải rác bên đường để vẽ tranh công nhân, nông dân, trẻ già vui tươi, đỏ da thắm thịt, hớn hở ôm lúa gạo, phẩm vật từ nhà máy, trong khi dân địa phương vẫn phải trữ khoai mì phơi khô ăn độn cơm. Tôi vẫn thấy rất nhiều những khẩu hiệu "cực lực lên án...", "nhiệt liệt hưởng ứng..."," Thành công đại thành công..", "tình huyng đệ XHCN bất diệt" nhưng không thấy gì trong thực tế, mà cũng không còn chú tâm đọc làm gì, nghĩ làm gì cho mệt, thay vì đi tìm những quảng cáo hàng hóa có thể mua. Bản thân tôi cũng đã góp công "nhà nhà thi đua, người người thi đua..." theo khẩu hiệu để trở thành công nhân tiên tiến từ nhiều năm trước. Chúng tôi đã có "sáng kiến" dùng thời gian gác đêm công ty sửa chữa nhà cửa TP.HCM, cắt cả trăm tấm sắt "dư" 1.5m X 2.5M, của công ty thấy trước mắt không cần biết xuất xứ (phần nhiều do phân phối sau đợt tịch thu tài sản 1978), thành cả ngàn chiếc bản lề cửa (làm bằng dao cắt sắt, búa đục ...) rồi tự ca ngợi mức tiết kiệm cao, phẩm chất tốt, để công ty được "tiên tiến", nhưng thật ra chỉ có ít cái không méo mó tạm dùng được. Đến đợt thi đua sau thì công ty lại được khen đã biết nấu chảy các phế phẩm thành "bù lon", tiết kiệm đâu thì không thấy mà phải "tự biên tự diễn" làm lò nấu làm khuôn đúc, tốn tiền than củi, tốn một toán công nhân "tiên tiến". Sau đó chẳng biết những chiếc "bù lon" có tạo thành sáng kiến gì nữa không vì tôi được cất nhắc qua công ty "tiên tiến" khác. Phong Lê, Hà TâyTôi thấy ý kiến của anh Anh Tuấn rất hay. Tôi cũng được chứng kiến nhiều sự lãng phí mà tôi không hiểu tại sao nó lại như vậy: chẳng hạn TƯ Đoàn phátd dộng năm chăm sóc trẻ em đặc biệt khó khăn. Chương trình này có sự phối hợp của nhiều bộ ngành. Họ cùng nhau đi thăm 1 số trẻ em khó khăn của huyện Yên Dũng, Bắc Giang. Chỉ thăm khoảng 10 em với món quà chưa tới 1 triệu đồng vậy mà mới tới 30 báo đi theo, cùng với đo là gần 20 cái ô tô con, ô tô to của các bộ ngành kéo nhau đi rầm rộ. Sau đó tỉnh Bắc Giang phải làm tiệc thết đãi từng ấy con người và chủ nhà. Bữa tiệc ấy phải hết tới 10-20 triệu đồng. Vậy thì cần gì phải "chăm sóc" trẻ em một cách hình thức như vậy. Tỉnh Bắc Giang có thể bỏ 10-15 triệu đồng đã thết các vị ấy ra mà lo cho trẻ em? Nhưng tại sao họ không làm thế? tôi nghĩ ngoài sự lãng phí, ở đây còn có sự mị dân. Và rất nhiều ví dụ tương tự. Sự lãng phí tích tụ từ cái nhỏ tới cái lớn và tham nhũng sẽ làm cho Việt Nam suy yếu. Sự suy yếu này không chỉ đơn thuần về kinh tế mà còn cả về vị thế dân tộc và tính cách con người. Tôi mong Đảng và những người điều hành đất nước nên xem lại sự lãnh đạo của mình.

vert-fut-52910001

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-52910001

Đeo khẩu trang có thực sự giảm lây Covid-19?

Khẩu trang là một biểu tượng của thời đại dịch - một phép ẩn dụ trực quan đại diện cho kẻ thù siêu nhỏ, vô hình có thể đang ẩn nấp ở bất kỳ ngóc ngách nào.

Một số người dùng cách lấy khăn quàng cổ quấn quanh mặt, trong khi những người khác tự biến tấu với một chiếc áo phông kéo lên che miệng. Vì sao nhiều người Mỹ chống cách ly xã hội, bất chấp Covid-19? Tiến hành xét nghiệm virus corona khó, dễ tới đâu? Covid-19 và sự lựa chọn đau đớn cho ai được sống Những khẩu trang sáng tạo hơn có chỗ mắc nhiều thứ sặc sỡ tự làm xung quanh lỗ tai, trong khi một số ít may mắn đeo khẩu trang phẫu thuật đặc trưng hoặc, hiếm hơn nữa, khẩu trang N95. Tranh cãi về khẩu trang Trong khi một vài tháng trước, bất cứ ai đeo khẩu trang nơi công cộng có thể sẽ thu hút những cái nhìn chằm chặp ở nhiều quốc gia không quen với việc này, thì giờ đây khẩu trang là lời nhắc nhở về thời kỳ kỳ lạ mà chúng ta đang sống. Và khi các chính phủ trên thế giới bắt đầu nới lỏng phong tỏa để cho phép người dân hòa nhập trở lại vào xã hội, ngày càng có nhiều người đeo khẩu trang khi ra ngoài. Nhưng vẫn còn tranh cãi liệu có nên khuyến khích công chúng đeo khẩu trang hay không. Trong những ngày đầu đại dịch, nhiều chính phủ cảnh báo công chúng không nên đeo khẩu trang vì sợ nhu cầu tăng vọt sẽ khiến nhân viên y tế tuyến đầu thiếu hụt trang thiết bị thiết yếu và điều đó có thể ru ngủ người dân vào cảm giác an toàn giả tạo. Một số nước - chẳng hạn Mỹ - đã quay ngoắt lại lập trường. Tiểu bang Utah cho biết họ sẽ cung cấp một khẩu trang miễn phí cho bất kỳ người dân nào yêu cầu. Và các nước khác như Cộng hòa Séc, Slovakia, Áo, Ma-rốc, Thổ Nhĩ Kỳ và Đức đều bắt buộc đeo khẩu trang nơi công cộng. Có khả năng những nước khác sẽ làm theo những nước này khi họ nới lỏng các hạn chế. Nhưng liệu khẩu trang có thực sự tạo ra khác biệt trong trận chiến với Covid-19? "Một điểm mấu chốt là các quốc gia kéo thẳng đường đồ thị lây nhiễm đều buộc đeo khẩu trang ở nơi công cộng," Chris Kenyon, trưởng khoa bệnh lây truyền qua đường tình dục tại Viện Y học Nhiệt đới ở Antwerp, vốn đã nghiên cứu liệu khẩu trang có vai trò gì không trong hạn chế sự lây lan của Covid-19 ở một số quốc gia, nói. Làm sao để giữ cơ thể không mắc Covid-19? Covid-19 ra tay tàn độc với nam giới hơn là với phụ nữ? Thời tiết nắng nóng có tiêu diệt được Covid-19? "Hầu hết đây là các nước châu Á. Vì một số lý do nào đó, cho đến gần đây các chuyên gia châu Âu - trừ Cộng hòa Séc - không thể học hỏi được gì từ những điều có tác dụng chống dịch ở châu Á." Tồn tại trong không khí Để hiểu tại sao khẩu trang có hiệu quả, điều quan trọng là phải xem xét cách thức virus gây bệnh Covid-19 lây lan ngay từ gốc. Một khi virus xâm nhập vào ai đó, virus Sars-CoV-2 gây ra bệnh Covid-19 chiếm quyền điều khiển các tế bào để nhân lên. Khi chúng nhân lên, những virus mới này sau đó bung ra khỏi tế bào và nằm lơ lửng trong chất dịch cơ thể ở trong phổi, miệng và mũi. Khi một người nhiễm bệnh ho ra, họ có thể bắn ra cơn mưa những giọt rớt nhỏ li ti - vốn được gọi là khí dung - chứa đầy virus vào không khí. Chỉ một cái ho có thể tạo ra tới 3.000 giọt bắn. Có những lo ngại virus cũng có thể lây lan chỉ bằng cách nói chuyện. Một nghiên cứu gần đây cho thấy chúng ta xả vào không trung hàng ngàn giọt bắn mà mắt thường không nhìn thấy được chỉ bằng cách thốt ra những câu: 'stay healthy' (giữ gìn sức khỏe). Vì sao tỷ lệ tử vong do virus corona mỗi nước mỗi khác? 'Giãn cách xã hội' bao lâu thì chống được Covid-19? Covid-19: Kinh nghiệm từ Đại dịch cúm Tây Ban Nha Một khi bay ra khỏi miệng chúng ta, nhiều giọt bắn lớn sẽ nhanh chóng rơi xuống các bề mặt gần đó trong khi những giọt nhỏ hơn vẫn lơ lửng trong không khí hàng giờ và sẽ có người hít vào. Mặc dù những giọt bắn có chứa đầy virus này hoạt động như thế nào trong phòng có điều hòa cũng như ngoài trời vẫn chưa được hiểu kỹ càng, nhưng chúng được cho là sẽ rớt xuống các bề mặt nhanh hơn trong môi trường không khí bị xáo động. Cũng có một số báo cáo cho rằng virus corona có thể lây lan qua hệ thống thông gió trong các tòa nhà. Theo một nghiên cứu của nhà virus học Neeltje van Doremalen và các đồng nghiệp của bà tại Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Hoa Kỳ ở Hamilton, bang Montana, virus Sars-CoV-2 được tìm thấy sống sót trong những giọt bắn khí dung này trong ít nhất ba tiếng đồng hồ. Nhưng một nghiên cứu mới đây hơn và vẫn chưa được công bố đã phát hiện ra rằng virus Sars-CoV-2 vẫn có khả năng lây nhiễm trong hơn 16 tiếng khi lơ lửng trong các giọt bắn khí dung. Nghiên cứu này phát hiện ra virus này 'có sự dẻo dai đáng kinh ngạc ở dạng khí dung' so với các loại virus corona tương tự khác mà họ đã nghiên cứu. Các nhà nghiên cứu cùng nhau cho rằng trong điều kiện thích hợp, virus có thể lảng vảng trong không khí trong nhiều giờ và vẫn lây nhiễm cho con người nếu hít vào. Và trong môi trường trong nhà, chúng dường như đặc biệt dễ lây lan qua không khí. Một phân tích chưa được công bố về 318 ổ dịch Covid-19 ở Trung Quốc cho thấy nó lây lan thường xuyên nhất trong môi trường trong nhà, đặc biệt là trong nhà của người dân, và trên các phương tiện giao thông công cộng, trong nhà hàng, rạp chiếu bóng và cửa hàng. Họ chỉ tìm thấy một trường hợp virus dường như đã lây lan khi mọi người ở ngoài đường. Chất liệu di truyền của Sars-CoV-2 cũng đã được phát hiện trong không khí trong nhà vệ sinh và các căn phòng mà người nhiễm Covid-19 sử dụng qua. Một nghiên cứu về một chùm các ca nhiễm ở một nhà hàng ở Quảng Châu, Trung Quốc, cho thấy trong những không gian được thông khí kém, virus có thể lây sang những người ngồi gần nhau thông qua các giọt bắn khí dung. Ca nhiễm không triệu chứng "Khẩu trang có thể giảm lây lan trong cộng đồng, nhất là trong hệ thống giao thông công cộng và các khu vực đông đúc," ông Ben Cowling, trưởng bộ phận dịch tễ học và thống kê sinh học tại Đại học Hong Kong, nói. Ông và các đồng sự mới đây đã công bố một nghiên cứu về tính hiệu quả của khẩu trang trong việc ngăn chặn sự lây lan của virus từ người nhiễm bệnh. Họ phát hiện rằng khẩu trang phẫu thuật tiêu chuẩn là đủ để giảm đáng kể lượng virus thoát ra trong hơi thở và cơn ho của những người bị nhiễm các loại virus đường hô hấp khác nhau, bao gồm một loại virus corona thể nhẹ, cúm và loại vi trùng gây cảm lạnh thông thường. "Một trong những đề xuất để dỡ phong tỏa là áp dụng xét nghiệm quy mô lớn cùng với truy dấu tiếp xúc và cách ly, để vượt qua sự lây nhiễm trùng trong cộng đồng," Cowling nói. "Nếu bạn được xác định là nhiễm virus, cơ quan y tế có thể truy ra những người thân, các mối liên hệ xã hội và quan hệ nghề nghiệp của bạn, nhưng rất khó để truy ra bạn đã ngồi cạnh ai trên xe buýt hay tàu điện." "Nếu chúng ta có thể hạn chế lây nhiễm ở những chỗ này, thì thật sự sẽ rất có ích." Một trong những lý do việc đeo khẩu trang rộng rãi nơi công cộng rất quan trọng trong chống dịch Covid-19 là sự hiện diện rộng rãi của những người nhiễm bệnh không có triệu chứng vốn vẫn có thể truyền virus cho người khác. Người ta ước tính rằng có khoảng từ 6% cho đến gần 18% những người nhiễm virus có thể mang virus mà không có triệu chứng. Thêm vào đó là thời gian ủ bệnh khoảng năm ngày, nhưng trong một số trường hợp có thể lên đến 14 ngày, trước khi xuất hiện các triệu chứng. Ngay cả những người có dấu hiệu lây nhiễm có thể đã lây bệnh cho nhiều người trước khi họ bắt đầu ngã bệnh. "Điều này làm cho việc chặn đứng lây nhiễm trong cộng đồng đặc biệt khó khăn," Cowling nói. "Nhưng nếu tất cả mọi người đều đeo khẩu trang, tức là những người đã bị nhiễm và không có triệu chứng cũng đeo khẩu trang, điều đó có thể giúp giảm lượng virus xâm nhập vào môi trường và có khả năng lây nhiễm." Ngay cả đeo khẩu trang tự chế cũng có thể làm giảm số lượng giọt bắn mà mỗi người chúng ta xả ra khi nói chuyện, theo một nghiên cứu của các nhà khoa học tại Viện Y tế Quốc gia Mỹ ở Bethesda, bang Maryland. Có ngăn virus xâm nhập không? Vậy thì, nếu như khẩu trang có thể giúp ngăn người có virus lây cho người khác, thì liệu nó cũng có thể giúp cho người không bị nhiễm không hít vào virus hay không? Chắc chắn khả năng lọc các hạt trong không khí của khẩu trang chuyên dụng, dùng một lần như khẩu trang N95 và khẩu trang phòng độc FFP-2 tương đương ở châu Âu là rất cao. Chúng được thiết kế để lọc thụ động các hạt trong không khí tương ứng là 95% và 94% - tới các hạt có kích thước nhỏ đến 0,3 micro mét - khi người đeo hít thở. Tuy nhiên, hiệu suất của các loại khẩu trang này trong việc ngăn chặn virus xâm nhập vào cơ thể lại không rõ ràng. Một số virus có thể nhỏ tới 0,01 micromet, trong khi các nhà nghiên cứu đã cho biết virus corona gây bệnh Covid-19 có kích thước 0,07-0,09 micromet. Tuy nhiên, các virus hô hấp có xu hướng lơ lửng trong các giọt bắn khí dung, có thể có kích thước từ 0,1 cho đến 900 micromet, do đó, chặn những virus này thường quan trọng hơn. Một số nghiên cứu trước đây đã cho rằng các vi trùng nhỏ hơn chúng ta nghĩ có thể lọt qua bộ lọc của khẩu trang N95, nhưng chúng đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc ngăn chặn virus cúm. Có một số nghiên cứu cho thấy những khẩu trang này có tác dụng trong việc bảo vệ mọi người trước Covid-19. Một phân tích trên các nhân viên y tế ở Trung Quốc cho thấy những người đeo khẩu trang N95 không bị nhiễm virus, mặc dù họ chăm sóc cho những bệnh nhân cực kỳ dễ lây. Đây là một trong những lý do tại sao những chiếc khẩu trang này được coi là tối quan trọng đối với các nhân viên y tế tuyến đầu. Điều quan ngại là, nếu công chúng mua tất cả nguồn khẩu trang vốn đã bị thiếu hụt này, nó sẽ khiến những nhân viên y tế thiết yếu, những người có khả năng nhất bị phơi nhiễm, không được bảo vệ và dễ bị tổn thương. Tổ chức Y tế Thế giới đã kêu gọi công chúng không nên đeo khẩu trang để đảm bảo nguồn cung cho nhân viên y tế, và đây cũng là nguyên do tại sao nhiều chính phủ trên thế giới miễn cưỡng không muốn khuyến khích công chúng đeo khẩu trang. Đeo cho đúng Mặc dù hiện nay có một số bằng chứng cho thấy khẩu trang phòng độc có thể được khử trùng để tái sử dụng, nhưng đó không phải là giải pháp hoàn hảo. "Chúng ta thực sự cần phải đảm bảo có đủ nguồn cung khẩu trang cho các nhân viên y tế," Cowling nói thêm. Chính sự thiếu hụt Thiết bị Bảo hộ Cá nhân (PPE) như khẩu trang N95 đã khiến một số nhà khoa học tìm cách xây dựng phương án thay thế từ những vật liệu có thể tìm thấy trong bệnh viện. Một vấn đề khác của việc yêu cầu công chúng đeo khẩu trang là cần phải hướng dẫn cách đeo cho đúng. Nếu khẩu trang không được đeo đúng cách, chỗ khép quanh miệng và mũi vẫn có thể để cho virus lách vào ở mé bên. Râu ria cũng có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của khẩu trang vì nó làm cho khẩu trang không khép chặt lại. Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh Mỹ (CDC) đã công bố hướng dẫn hữu ích cho bất kỳ ai có râu ria muốn đeo khẩu trang. Nhưng cũng có những lựa chọn thay thế đơn giản hơn. Một nghiên cứu gần đây, nhưng chưa được đánh giá đồng đẳng, đã phát hiện ra khẩu trang phẫu thuật 3M - loại bác sĩ phẫu thuật đeo trong phòng mổ - có thể loại bỏ gần 75% các hạt có kích thước đến 0,02 micromet. Mặc dù kém công hiệu hơn nhiều so với khẩu trang N95, khẩu trang phẫu thuật vẫn có thể giúp giảm số lượng hạt hít vào. Nhưng bằng cách cắt một lỗ ở gót chiếc vớ và đeo nó lên khẩu trang có thể cải thiện khả năng của khẩu trang và lọc được đến 90% các hạt. "Khẩu trang phẫu thuật, không giống như khẩu trang phòng độc N95, được thiết kế để vừa lên mặt một cách lỏng lẻo," bà Loretta Fernandez, nhà hóa học môi trường tại Đại học Đông Bắc, Boston, Massachusetts, một trong những người tham gia vào nghiên cứu này, cho biết. "Điều này cho phép không khí tìm đường xung quanh khẩu trang để đến vùng thở hơn là đi thẳng qua khẩu trang." Họ phát hiện ra rằng việc bổ sung thêm nylon ở mặt ngoài khẩu trang đã làm giảm việc này. Fernandez và cộng tác viên Amy Mueller, kỹ sư tại Đại học Đông Bắc, cũng đã xem xét tính hiệu quả của các khẩu trang tự chế khác nhau. Loại công hiệu nhất dùng nhiều lớp vải, mặc dù vẫn không công hiệu bằng khẩu trang N95 và khẩu trang phẫu thuật. Tuy nhiên, thêm một lớp nylon ở trên để cho khẩu trang bám lên mặt làm tăng hiệu quả đến mức mà một số khẩu trang tự chế có thể ngăn được 80% các hạt. Lọc bao nhiêu là đủ? Giống như N95 dùng một lần và khẩu trang phẫu thuật, các loại khẩu trang tự chế như thế này thực sự chỉ tốt cho một lần sử dụng và sau đó chúng cần được khử trùng nếu muốn phát huy tối đa tiềm năng. CDC khuyến cáo nên thường xuyên giặt khẩu trang tự chế. Nước nóng thôi có thể là không đủ - một nghiên cứu gần đây cho thấy Sars-CoV-2 có thể tồn tại ở nhiệt độ ít nhất là 60 độ C. May mắn là lớp màng nhầy bao quanh virus corona có thể được kéo vỡ bằng xà phòng và bột giặt. Nhưng Mueller cảnh báo rằng tất cả các lựa chọn thay thế này không thể được xem có thể thay thế cho khẩu trang N95. "Có một câu hỏi rất quan trọng - để giới chức y tế giải thích từ dữ liệu mà chúng ta đang thu thập - về mức độ lọc như thế nào là 'đủ an toàn'? Thật đáng tiếc nhưng đúng là trong một số trường hợp chúng ta phải chọn lựa giữa nhiều lựa chọn không hoàn hảo." Các thử nghiệm trên khẩu trang tự chế cho thấy chúng có thể làm giảm đáng kể sự lây lan của các virus khác như cúm. Chúng cũng có thể giúp giảm sự phát tán của virus lên các bề mặt gần đó khi mọi người ho. Giả sử có đủ số người đeo khẩu trang khi đi ra ngoài nơi công cộng, việc này có thể có tác động rất lớn đến việc virus corona bắt đầu lây lan trở lại nhanh như thế nào, nhất là khi kết hợp với các biện pháp khác như xa cách xã hội và rửa tay. Một nghiên cứu chưa được công bố của các nhà khoa học tại Đại học Bang Arizona cho thấy nếu 80% người dân chỉ đeo khẩu trang có hiệu quả vừa phải, số người chết ở New York có thể giảm 17-45% trong khoảng thời gian hai tháng. Ngay cả đeo loại khẩu trang chỉ có hiệu quả 20% cũng có thể giảm tỷ lệ tử vong 24-65% ở Washington và 2-9% ở New York, nếu có đủ người đeo. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

summarize: Một số người dùng cách lấy khăn quàng cổ quấn quanh mặt, trong khi những người khác tự biến tấu với một chiếc áo phông kéo lên che miệng. Vì sao nhiều người Mỹ chống cách ly xã hội, bất chấp Covid-19? Tiến hành xét nghiệm virus corona khó, dễ tới đâu? Covid-19 và sự lựa chọn đau đớn cho ai được sống Những khẩu trang sáng tạo hơn có chỗ mắc nhiều thứ sặc sỡ tự làm xung quanh lỗ tai, trong khi một số ít may mắn đeo khẩu trang phẫu thuật đặc trưng hoặc, hiếm hơn nữa, khẩu trang N95. Tranh cãi về khẩu trang Trong khi một vài tháng trước, bất cứ ai đeo khẩu trang nơi công cộng có thể sẽ thu hút những cái nhìn chằm chặp ở nhiều quốc gia không quen với việc này, thì giờ đây khẩu trang là lời nhắc nhở về thời kỳ kỳ lạ mà chúng ta đang sống. Và khi các chính phủ trên thế giới bắt đầu nới lỏng phong tỏa để cho phép người dân hòa nhập trở lại vào xã hội, ngày càng có nhiều người đeo khẩu trang khi ra ngoài. Nhưng vẫn còn tranh cãi liệu có nên khuyến khích công chúng đeo khẩu trang hay không. Trong những ngày đầu đại dịch, nhiều chính phủ cảnh báo công chúng không nên đeo khẩu trang vì sợ nhu cầu tăng vọt sẽ khiến nhân viên y tế tuyến đầu thiếu hụt trang thiết bị thiết yếu và điều đó có thể ru ngủ người dân vào cảm giác an toàn giả tạo. Một số nước - chẳng hạn Mỹ - đã quay ngoắt lại lập trường. Tiểu bang Utah cho biết họ sẽ cung cấp một khẩu trang miễn phí cho bất kỳ người dân nào yêu cầu. Và các nước khác như Cộng hòa Séc, Slovakia, Áo, Ma-rốc, Thổ Nhĩ Kỳ và Đức đều bắt buộc đeo khẩu trang nơi công cộng. Có khả năng những nước khác sẽ làm theo những nước này khi họ nới lỏng các hạn chế. Nhưng liệu khẩu trang có thực sự tạo ra khác biệt trong trận chiến với Covid-19? "Một điểm mấu chốt là các quốc gia kéo thẳng đường đồ thị lây nhiễm đều buộc đeo khẩu trang ở nơi công cộng," Chris Kenyon, trưởng khoa bệnh lây truyền qua đường tình dục tại Viện Y học Nhiệt đới ở Antwerp, vốn đã nghiên cứu liệu khẩu trang có vai trò gì không trong hạn chế sự lây lan của Covid-19 ở một số quốc gia, nói. Làm sao để giữ cơ thể không mắc Covid-19? Covid-19 ra tay tàn độc với nam giới hơn là với phụ nữ? Thời tiết nắng nóng có tiêu diệt được Covid-19? "Hầu hết đây là các nước châu Á. Vì một số lý do nào đó, cho đến gần đây các chuyên gia châu Âu - trừ Cộng hòa Séc - không thể học hỏi được gì từ những điều có tác dụng chống dịch ở châu Á." Tồn tại trong không khí Để hiểu tại sao khẩu trang có hiệu quả, điều quan trọng là phải xem xét cách thức virus gây bệnh Covid-19 lây lan ngay từ gốc. Một khi virus xâm nhập vào ai đó, virus Sars-CoV-2 gây ra bệnh Covid-19 chiếm quyền điều khiển các tế bào để nhân lên. Khi chúng nhân lên, những virus mới này sau đó bung ra khỏi tế bào và nằm lơ lửng trong chất dịch cơ thể ở trong phổi, miệng và mũi. Khi một người nhiễm bệnh ho ra, họ có thể bắn ra cơn mưa những giọt rớt nhỏ li ti - vốn được gọi là khí dung - chứa đầy virus vào không khí. Chỉ một cái ho có thể tạo ra tới 3.000 giọt bắn. Có những lo ngại virus cũng có thể lây lan chỉ bằng cách nói chuyện. Một nghiên cứu gần đây cho thấy chúng ta xả vào không trung hàng ngàn giọt bắn mà mắt thường không nhìn thấy được chỉ bằng cách thốt ra những câu: 'stay healthy' (giữ gìn sức khỏe). Vì sao tỷ lệ tử vong do virus corona mỗi nước mỗi khác? 'Giãn cách xã hội' bao lâu thì chống được Covid-19? Covid-19: Kinh nghiệm từ Đại dịch cúm Tây Ban Nha Một khi bay ra khỏi miệng chúng ta, nhiều giọt bắn lớn sẽ nhanh chóng rơi xuống các bề mặt gần đó trong khi những giọt nhỏ hơn vẫn lơ lửng trong không khí hàng giờ và sẽ có người hít vào. Mặc dù những giọt bắn có chứa đầy virus này hoạt động như thế nào trong phòng có điều hòa cũng như ngoài trời vẫn chưa được hiểu kỹ càng, nhưng chúng được cho là sẽ rớt xuống các bề mặt nhanh hơn trong môi trường không khí bị xáo động. Cũng có một số báo cáo cho rằng virus corona có thể lây lan qua hệ thống thông gió trong các tòa nhà. Theo một nghiên cứu của nhà virus học Neeltje van Doremalen và các đồng nghiệp của bà tại Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia Hoa Kỳ ở Hamilton, bang Montana, virus Sars-CoV-2 được tìm thấy sống sót trong những giọt bắn khí dung này trong ít nhất ba tiếng đồng hồ. Nhưng một nghiên cứu mới đây hơn và vẫn chưa được công bố đã phát hiện ra rằng virus Sars-CoV-2 vẫn có khả năng lây nhiễm trong hơn 16 tiếng khi lơ lửng trong các giọt bắn khí dung. Nghiên cứu này phát hiện ra virus này 'có sự dẻo dai đáng kinh ngạc ở dạng khí dung' so với các loại virus corona tương tự khác mà họ đã nghiên cứu. Các nhà nghiên cứu cùng nhau cho rằng trong điều kiện thích hợp, virus có thể lảng vảng trong không khí trong nhiều giờ và vẫn lây nhiễm cho con người nếu hít vào. Và trong môi trường trong nhà, chúng dường như đặc biệt dễ lây lan qua không khí. Một phân tích chưa được công bố về 318 ổ dịch Covid-19 ở Trung Quốc cho thấy nó lây lan thường xuyên nhất trong môi trường trong nhà, đặc biệt là trong nhà của người dân, và trên các phương tiện giao thông công cộng, trong nhà hàng, rạp chiếu bóng và cửa hàng. Họ chỉ tìm thấy một trường hợp virus dường như đã lây lan khi mọi người ở ngoài đường. Chất liệu di truyền của Sars-CoV-2 cũng đã được phát hiện trong không khí trong nhà vệ sinh và các căn phòng mà người nhiễm Covid-19 sử dụng qua. Một nghiên cứu về một chùm các ca nhiễm ở một nhà hàng ở Quảng Châu, Trung Quốc, cho thấy trong những không gian được thông khí kém, virus có thể lây sang những người ngồi gần nhau thông qua các giọt bắn khí dung. Ca nhiễm không triệu chứng "Khẩu trang có thể giảm lây lan trong cộng đồng, nhất là trong hệ thống giao thông công cộng và các khu vực đông đúc," ông Ben Cowling, trưởng bộ phận dịch tễ học và thống kê sinh học tại Đại học Hong Kong, nói. Ông và các đồng sự mới đây đã công bố một nghiên cứu về tính hiệu quả của khẩu trang trong việc ngăn chặn sự lây lan của virus từ người nhiễm bệnh. Họ phát hiện rằng khẩu trang phẫu thuật tiêu chuẩn là đủ để giảm đáng kể lượng virus thoát ra trong hơi thở và cơn ho của những người bị nhiễm các loại virus đường hô hấp khác nhau, bao gồm một loại virus corona thể nhẹ, cúm và loại vi trùng gây cảm lạnh thông thường. "Một trong những đề xuất để dỡ phong tỏa là áp dụng xét nghiệm quy mô lớn cùng với truy dấu tiếp xúc và cách ly, để vượt qua sự lây nhiễm trùng trong cộng đồng," Cowling nói. "Nếu bạn được xác định là nhiễm virus, cơ quan y tế có thể truy ra những người thân, các mối liên hệ xã hội và quan hệ nghề nghiệp của bạn, nhưng rất khó để truy ra bạn đã ngồi cạnh ai trên xe buýt hay tàu điện." "Nếu chúng ta có thể hạn chế lây nhiễm ở những chỗ này, thì thật sự sẽ rất có ích." Một trong những lý do việc đeo khẩu trang rộng rãi nơi công cộng rất quan trọng trong chống dịch Covid-19 là sự hiện diện rộng rãi của những người nhiễm bệnh không có triệu chứng vốn vẫn có thể truyền virus cho người khác. Người ta ước tính rằng có khoảng từ 6% cho đến gần 18% những người nhiễm virus có thể mang virus mà không có triệu chứng. Thêm vào đó là thời gian ủ bệnh khoảng năm ngày, nhưng trong một số trường hợp có thể lên đến 14 ngày, trước khi xuất hiện các triệu chứng. Ngay cả những người có dấu hiệu lây nhiễm có thể đã lây bệnh cho nhiều người trước khi họ bắt đầu ngã bệnh. "Điều này làm cho việc chặn đứng lây nhiễm trong cộng đồng đặc biệt khó khăn," Cowling nói. "Nhưng nếu tất cả mọi người đều đeo khẩu trang, tức là những người đã bị nhiễm và không có triệu chứng cũng đeo khẩu trang, điều đó có thể giúp giảm lượng virus xâm nhập vào môi trường và có khả năng lây nhiễm." Ngay cả đeo khẩu trang tự chế cũng có thể làm giảm số lượng giọt bắn mà mỗi người chúng ta xả ra khi nói chuyện, theo một nghiên cứu của các nhà khoa học tại Viện Y tế Quốc gia Mỹ ở Bethesda, bang Maryland. Có ngăn virus xâm nhập không? Vậy thì, nếu như khẩu trang có thể giúp ngăn người có virus lây cho người khác, thì liệu nó cũng có thể giúp cho người không bị nhiễm không hít vào virus hay không? Chắc chắn khả năng lọc các hạt trong không khí của khẩu trang chuyên dụng, dùng một lần như khẩu trang N95 và khẩu trang phòng độc FFP-2 tương đương ở châu Âu là rất cao. Chúng được thiết kế để lọc thụ động các hạt trong không khí tương ứng là 95% và 94% - tới các hạt có kích thước nhỏ đến 0,3 micro mét - khi người đeo hít thở. Tuy nhiên, hiệu suất của các loại khẩu trang này trong việc ngăn chặn virus xâm nhập vào cơ thể lại không rõ ràng. Một số virus có thể nhỏ tới 0,01 micromet, trong khi các nhà nghiên cứu đã cho biết virus corona gây bệnh Covid-19 có kích thước 0,07-0,09 micromet. Tuy nhiên, các virus hô hấp có xu hướng lơ lửng trong các giọt bắn khí dung, có thể có kích thước từ 0,1 cho đến 900 micromet, do đó, chặn những virus này thường quan trọng hơn. Một số nghiên cứu trước đây đã cho rằng các vi trùng nhỏ hơn chúng ta nghĩ có thể lọt qua bộ lọc của khẩu trang N95, nhưng chúng đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc ngăn chặn virus cúm. Có một số nghiên cứu cho thấy những khẩu trang này có tác dụng trong việc bảo vệ mọi người trước Covid-19. Một phân tích trên các nhân viên y tế ở Trung Quốc cho thấy những người đeo khẩu trang N95 không bị nhiễm virus, mặc dù họ chăm sóc cho những bệnh nhân cực kỳ dễ lây. Đây là một trong những lý do tại sao những chiếc khẩu trang này được coi là tối quan trọng đối với các nhân viên y tế tuyến đầu. Điều quan ngại là, nếu công chúng mua tất cả nguồn khẩu trang vốn đã bị thiếu hụt này, nó sẽ khiến những nhân viên y tế thiết yếu, những người có khả năng nhất bị phơi nhiễm, không được bảo vệ và dễ bị tổn thương. Tổ chức Y tế Thế giới đã kêu gọi công chúng không nên đeo khẩu trang để đảm bảo nguồn cung cho nhân viên y tế, và đây cũng là nguyên do tại sao nhiều chính phủ trên thế giới miễn cưỡng không muốn khuyến khích công chúng đeo khẩu trang. Đeo cho đúng Mặc dù hiện nay có một số bằng chứng cho thấy khẩu trang phòng độc có thể được khử trùng để tái sử dụng, nhưng đó không phải là giải pháp hoàn hảo. "Chúng ta thực sự cần phải đảm bảo có đủ nguồn cung khẩu trang cho các nhân viên y tế," Cowling nói thêm. Chính sự thiếu hụt Thiết bị Bảo hộ Cá nhân (PPE) như khẩu trang N95 đã khiến một số nhà khoa học tìm cách xây dựng phương án thay thế từ những vật liệu có thể tìm thấy trong bệnh viện. Một vấn đề khác của việc yêu cầu công chúng đeo khẩu trang là cần phải hướng dẫn cách đeo cho đúng. Nếu khẩu trang không được đeo đúng cách, chỗ khép quanh miệng và mũi vẫn có thể để cho virus lách vào ở mé bên. Râu ria cũng có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của khẩu trang vì nó làm cho khẩu trang không khép chặt lại. Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh Mỹ (CDC) đã công bố hướng dẫn hữu ích cho bất kỳ ai có râu ria muốn đeo khẩu trang. Nhưng cũng có những lựa chọn thay thế đơn giản hơn. Một nghiên cứu gần đây, nhưng chưa được đánh giá đồng đẳng, đã phát hiện ra khẩu trang phẫu thuật 3M - loại bác sĩ phẫu thuật đeo trong phòng mổ - có thể loại bỏ gần 75% các hạt có kích thước đến 0,02 micromet. Mặc dù kém công hiệu hơn nhiều so với khẩu trang N95, khẩu trang phẫu thuật vẫn có thể giúp giảm số lượng hạt hít vào. Nhưng bằng cách cắt một lỗ ở gót chiếc vớ và đeo nó lên khẩu trang có thể cải thiện khả năng của khẩu trang và lọc được đến 90% các hạt. "Khẩu trang phẫu thuật, không giống như khẩu trang phòng độc N95, được thiết kế để vừa lên mặt một cách lỏng lẻo," bà Loretta Fernandez, nhà hóa học môi trường tại Đại học Đông Bắc, Boston, Massachusetts, một trong những người tham gia vào nghiên cứu này, cho biết. "Điều này cho phép không khí tìm đường xung quanh khẩu trang để đến vùng thở hơn là đi thẳng qua khẩu trang." Họ phát hiện ra rằng việc bổ sung thêm nylon ở mặt ngoài khẩu trang đã làm giảm việc này. Fernandez và cộng tác viên Amy Mueller, kỹ sư tại Đại học Đông Bắc, cũng đã xem xét tính hiệu quả của các khẩu trang tự chế khác nhau. Loại công hiệu nhất dùng nhiều lớp vải, mặc dù vẫn không công hiệu bằng khẩu trang N95 và khẩu trang phẫu thuật. Tuy nhiên, thêm một lớp nylon ở trên để cho khẩu trang bám lên mặt làm tăng hiệu quả đến mức mà một số khẩu trang tự chế có thể ngăn được 80% các hạt. Lọc bao nhiêu là đủ? Giống như N95 dùng một lần và khẩu trang phẫu thuật, các loại khẩu trang tự chế như thế này thực sự chỉ tốt cho một lần sử dụng và sau đó chúng cần được khử trùng nếu muốn phát huy tối đa tiềm năng. CDC khuyến cáo nên thường xuyên giặt khẩu trang tự chế. Nước nóng thôi có thể là không đủ - một nghiên cứu gần đây cho thấy Sars-CoV-2 có thể tồn tại ở nhiệt độ ít nhất là 60 độ C. May mắn là lớp màng nhầy bao quanh virus corona có thể được kéo vỡ bằng xà phòng và bột giặt. Nhưng Mueller cảnh báo rằng tất cả các lựa chọn thay thế này không thể được xem có thể thay thế cho khẩu trang N95. "Có một câu hỏi rất quan trọng - để giới chức y tế giải thích từ dữ liệu mà chúng ta đang thu thập - về mức độ lọc như thế nào là 'đủ an toàn'? Thật đáng tiếc nhưng đúng là trong một số trường hợp chúng ta phải chọn lựa giữa nhiều lựa chọn không hoàn hảo." Các thử nghiệm trên khẩu trang tự chế cho thấy chúng có thể làm giảm đáng kể sự lây lan của các virus khác như cúm. Chúng cũng có thể giúp giảm sự phát tán của virus lên các bề mặt gần đó khi mọi người ho. Giả sử có đủ số người đeo khẩu trang khi đi ra ngoài nơi công cộng, việc này có thể có tác động rất lớn đến việc virus corona bắt đầu lây lan trở lại nhanh như thế nào, nhất là khi kết hợp với các biện pháp khác như xa cách xã hội và rửa tay. Một nghiên cứu chưa được công bố của các nhà khoa học tại Đại học Bang Arizona cho thấy nếu 80% người dân chỉ đeo khẩu trang có hiệu quả vừa phải, số người chết ở New York có thể giảm 17-45% trong khoảng thời gian hai tháng. Ngay cả đeo loại khẩu trang chỉ có hiệu quả 20% cũng có thể giảm tỷ lệ tử vong 24-65% ở Washington và 2-9% ở New York, nếu có đủ người đeo. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

140405_vietnam_phillippines_alliance

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/2014/04/140405_vietnam_phillippines_alliance

VN-Philippines có trở thành đồng minh?

Việt Nam và Philippines đang mở rộng hợp tác trên nhiều lĩnh vực, nhưng liệu điều này có dẫn tới một mối quan hệ đồng minh?

Liệu Trung Quốc có đẩy Việt Nam và Philippines trở thành một liên minh không chính thức? Walden Bellow, thành viên của Đảng Akbayan (Đảng Công dân Hành Động) tại Hạ viện Philippines, gần đây đã có một bài viết trên trang Foreign Policy in Focus với tựa: "Một liên minh mới chớm nở: Việt Nam và Philippines đối đầu với Trung Quốc." Bello cho rằng "Phillipines và Việt Nam là những đồng minh theo lẽ tự nhiên vì đều phải đối mặt với tham vọng bá quyền của Trung Quốc ở Đông Á. Cả hai đều là đối tác của nhau trong khối ASEAN và nhiều khả năng sẽ xích lại gần nhau hơn trước sự phô trương quyền lực ngày càng trơ tráo của Trung quốc, khi nước này tuyên bố chủ quyền với 80% Biển Đông". Philippines và Việt Nam chia sẻ quan điểm chung cũng như mối lo ngại trước sự hung hăng của Trung Quốc trên Biển Đông. Điều này đã khiến các hoạt động ngoại giao cũng như sự phối hợp với các tổ chức đa phương, trong đó có ASEAN, được đẩy mạnh. Trong 5 năm qua, mối quan hệ hợp tác quốc phòng giữa Việt Nam và Philippines vẫn còn thiếu đồng nhất, dù có một tiến độ đều đặn, và một liên minh giữa hai nước vẫn còn là điều xa vời. Mở rộng quan hệ Philippines và Việt Nam đã đạt được Biên bản ghi nhớ (MOU) về Hợp tác Quốc phòng vào ngày 26/10 năm 2010. Văn bản này được Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Phùng Quang Thanh và người đồng cấp Philippines, ông Voltaire Gazmin, ký ở Hà Nội, bên lề một chuyến thăm của Tổng thống Benigno Aquino. Biên bản ghi nhớ bao gồm những điều khoản quy định các cuộc gặp giữa đại diện quân đội hai nước, trao đổi thông tin trong công tác phòng chống khủng bố, hợp tác trong đào tạo và huấn luyện quân sự, phối hợp tìm kiếm cứu hộ cũng như hợp tác phát triển công nghệ và thiết bị quân sự. Một tổ công tác hỗn hợp đã được thiết lập để phụ trách việc thực hiện bản ghi nhớ này. Một năm sau đó, Philippines và Việt Nam ký thêm một thỏa thuận nhằm đẩy mạnh công tác bảo đảm an ninh hàng hải giữa Lực lượng tuần duyên Philippines và Cảnh sát biển Việt Nam. Thỏa thuận này được xây dựng nhằm giải quyết vấn đề tàu cá của nước này đi vào khu đặc quyền kinh tế (EEZ) của nước kia, đồng thời cũng bao gồm một điều khoản quy định việc giáo dục cho ngư dân phải tôn trọng ranh giới EEZ. Quan hệ hợp tác giữa hải quân hai nước được đẩy mạnh hơn nữa vào tháng Ba năm 2012, trong các cuộc đối thoại được tổ chức tại Hà Nội giữa Tư lênh hải quân Philippines, Phó Đô đốc Alexander Pama, và Tư lệnh Hải quân Nhân dân Việt Nam, Đô đốc Nguyễn Văn Hiến. Phó Đô đốc Alexander Pama và Đô đốc Nguyễn Văn Hiến đã ký Biên bản ghi nhớ về Tăng cường hợp tác song phương và Chia sẻ thông tin giữa hải quân hai nước. Văn bản này bao gồm một điều khoản quy định việc thiết lập đường dây nóng giữa lực lượng bảo vệ bờ biển của hai nước nhằm giám sát các sự cố trên biển như hải tặc và xâm phạm lãnh hải. Biên bản ghi nhớ cũng mở ra khả năng hợp tác giữa hai nước trong ngành đóng tàu, theo lời đề nghị của Phó Đô đốc Pama, sau chuyến thăm nhà máy sửa chữa và đóng tàu hải quân và dân sự X46. Tư lệnh hải quân hai nước cũng đã ký Quy trình Điều hành chuẩn (SOP), quy định sự tương tác giữa hải quân Việt Nam và Philippines trong vùng biển lân cận các đảo Song Tử Đông và Song Tử Tây. Trung Quốc cảnh báo Theo các điều khoản trong SOP, hai bên thống nhất về việc tổ chức tuần tra dọc biên giới hàng hải chung. Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngay lập tức đã lên tiếng cảnh báo trước bất kỳ cuộc tập trận nào giữa hải quân Việt Nam và Philippines. Có vẻ như điều này đã khiến ý tưởng về các cuộc tuần tra chung bị dẹp qua một bên và được thay thế bằng các trận giao hữu bóng đá và bóng rổ giữa các binh sỹ hải quân hai nước đóng quân ở quần đảo Trường Sa. Ngày 23/7 năm 2013, Trung tướng Nguyễn Quốc Khánh, Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, đã có buổi đón tiếp Trung tướng Noel A. Coballes, Tư lệnh Lục quân Philippines, tại Hà Nội. Cả hai bên đã cùng xem xét tiến độ thực hiện Biên bản ghi nhớ năm 2010 và thống nhất về việc thiết lập kênh đối thoại giữa quân đội hai nước. Vào cuối tháng Bảy, đầu tháng Tám năm 2013, Ngoại trưởng Philippines Albert Del Rosario và Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã chủ trì cuộc họp lần thứ bảy của Ủy ban Hỗn hợp Việt Nam-Philippines về Quan hệ hợp tác Song phương tại Manila. Cuộc họp này có nội dung xem xét tiến độ thực hiện các thỏa thuận về hợp tác song phương trong giai đoạn 2011-2016. Các cuộc đối thoại cũng đề cập đến việc đối phó với Trung Quốc trong vấn đề tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông, hợp tác an ninh hàng hải, cũng như các thông tin liên quan đến các hành động xâm phạm lãnh thổ bất hợp pháp. Trung Quốc đã lên tiếng chống lại bất kỳ cuộc tập trận chung nào giữa Việt Nam và Philippines 'Quyết tâm đẩy mạnh hợp tác' Vào cuối tháng Tám, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Gazmin và người đồng cấp Việt Nam, Đại tướng Phùng Quang Thanh, đã có cuộc gặp tại Manila để đánh giá tiến độ trong công tác hợp tác quốc phòng. Các đề tài thảo luận giữa Bộ trưởng Gazmin và Bộ trưởng Phùng Quang Thanh bao gồm tình hình an ninh ở Biển Đông, chính sách chuyển trọng tâm sang khu vực châu Á-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, cũng như hợp tác trong các vấn đề hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thiên tai trong tương lai. Một thông cáo do Bộ Quốc phòng Philippines đăng tải sau đó cho biết, kể từ năm 2010, "quan hệ quốc phòng giữa hai nước đã có những tiến bộ thông qua các chuyến thăm cấp cao, trao đổi nhân sự và thông tin," phản ánh "quyết tâm của cả hai nước nhằm đẩy mạnh sự hợp tác trong việc phát triển khả năng quốc phòng." Bộ trưởng hai nước đã đồng ý gia hạn Biên bản ghi nhớ hợp tác quốc phòng năm 2010 nhằm tạo tiền đề cho các cuộc đối thoại chính sách quốc phòng ở cấp thứ trưởng. Sau cuộc gặp ở cấp bộ trưởng, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Trung tướng Võ Văn Tuấn, đã tiếp đón Thiếu tướng John S Bonafos, Tư lệnh Tác chiến đặc biệt của Philippines tại Hà Nội ngày 9/10. Cả hai đã nhất trí tăng cường hợp tác giữa hải quân, không quân, lục quân và lực lượng tuần duyên. Tuy nhiên, không có chi tiết cụ thể nào về cuộc gặp này được công bố. Ngày 21/3 năm nay, Phó Đô đốc hải quân Philippines Jose Luis M. Alano đã dẫn đầu một phái đoàn của Hải quân Philippines đến thăm Việt Nam. Ông Alano đã bày tỏ sự quan tâm về việc hợp tác đào tạo bằng cử nhân cho các học viên hải quân. Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Thanh cho rằng hải quân hai nước cần nâng cao hợp tác trong việc chia sẻ thông tin tình báo thông qua các đường dây nóng giữa bộ quốc phòng hai nước, tổ chức các cuộc diễn tập chung về tìm kiếm cứu nạn, cũng như hợp tác đào tạo và huấn luyện quân sự chuyên nghiệp. Không thể thành liên minh Nếu nhìn lại mối quan hệ quốc phòng Philippines-Việt Nam kể từ năm 2010, có thể thấy rằng, quan hệ hợp tác giữa hai bên vẫn đang tiến triển, nhưng chỉ ở mức độ sơ đẳng. Hai nước vẫn chưa tổ chức các cuộc thao tập quân sự thực tế nhằm nhằm nâng cao khả năng tương tác. Philippines sắp ký một thỏa thuận nhằm tăng cường hợp tác quốc phòng với Hoa Kỳ. Tuy nhiên, Việt Nam lại tỏ ra do dự trong việc đi từ các hoạt động hợp tác giữa hải quân hai nước đến các bài thao tập quân sự chung bao gồm việc trao đổi các kỹ năng chiến đấu. Nói tóm lại, Philippines và Việt Nam sẽ phát triển một mối quan hệ chính trị-ngoại giao gần gũi nhằm đối phó với sự hung hăng của Trung Quốc trên Biển Đông. Thế nhưng, mối quan hệ hợp tác quốc phòng trong thời điểm hiện tại không có khả năng sẽ phát triển thành một liên minh quân sự không chính thức nhằm chống lại Trung Quốc.

summarize: Liệu Trung Quốc có đẩy Việt Nam và Philippines trở thành một liên minh không chính thức? Walden Bellow, thành viên của Đảng Akbayan (Đảng Công dân Hành Động) tại Hạ viện Philippines, gần đây đã có một bài viết trên trang Foreign Policy in Focus với tựa: "Một liên minh mới chớm nở: Việt Nam và Philippines đối đầu với Trung Quốc." Bello cho rằng "Phillipines và Việt Nam là những đồng minh theo lẽ tự nhiên vì đều phải đối mặt với tham vọng bá quyền của Trung Quốc ở Đông Á. Cả hai đều là đối tác của nhau trong khối ASEAN và nhiều khả năng sẽ xích lại gần nhau hơn trước sự phô trương quyền lực ngày càng trơ tráo của Trung quốc, khi nước này tuyên bố chủ quyền với 80% Biển Đông". Philippines và Việt Nam chia sẻ quan điểm chung cũng như mối lo ngại trước sự hung hăng của Trung Quốc trên Biển Đông. Điều này đã khiến các hoạt động ngoại giao cũng như sự phối hợp với các tổ chức đa phương, trong đó có ASEAN, được đẩy mạnh. Trong 5 năm qua, mối quan hệ hợp tác quốc phòng giữa Việt Nam và Philippines vẫn còn thiếu đồng nhất, dù có một tiến độ đều đặn, và một liên minh giữa hai nước vẫn còn là điều xa vời. Mở rộng quan hệ Philippines và Việt Nam đã đạt được Biên bản ghi nhớ (MOU) về Hợp tác Quốc phòng vào ngày 26/10 năm 2010. Văn bản này được Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Phùng Quang Thanh và người đồng cấp Philippines, ông Voltaire Gazmin, ký ở Hà Nội, bên lề một chuyến thăm của Tổng thống Benigno Aquino. Biên bản ghi nhớ bao gồm những điều khoản quy định các cuộc gặp giữa đại diện quân đội hai nước, trao đổi thông tin trong công tác phòng chống khủng bố, hợp tác trong đào tạo và huấn luyện quân sự, phối hợp tìm kiếm cứu hộ cũng như hợp tác phát triển công nghệ và thiết bị quân sự. Một tổ công tác hỗn hợp đã được thiết lập để phụ trách việc thực hiện bản ghi nhớ này. Một năm sau đó, Philippines và Việt Nam ký thêm một thỏa thuận nhằm đẩy mạnh công tác bảo đảm an ninh hàng hải giữa Lực lượng tuần duyên Philippines và Cảnh sát biển Việt Nam. Thỏa thuận này được xây dựng nhằm giải quyết vấn đề tàu cá của nước này đi vào khu đặc quyền kinh tế (EEZ) của nước kia, đồng thời cũng bao gồm một điều khoản quy định việc giáo dục cho ngư dân phải tôn trọng ranh giới EEZ. Quan hệ hợp tác giữa hải quân hai nước được đẩy mạnh hơn nữa vào tháng Ba năm 2012, trong các cuộc đối thoại được tổ chức tại Hà Nội giữa Tư lênh hải quân Philippines, Phó Đô đốc Alexander Pama, và Tư lệnh Hải quân Nhân dân Việt Nam, Đô đốc Nguyễn Văn Hiến. Phó Đô đốc Alexander Pama và Đô đốc Nguyễn Văn Hiến đã ký Biên bản ghi nhớ về Tăng cường hợp tác song phương và Chia sẻ thông tin giữa hải quân hai nước. Văn bản này bao gồm một điều khoản quy định việc thiết lập đường dây nóng giữa lực lượng bảo vệ bờ biển của hai nước nhằm giám sát các sự cố trên biển như hải tặc và xâm phạm lãnh hải. Biên bản ghi nhớ cũng mở ra khả năng hợp tác giữa hai nước trong ngành đóng tàu, theo lời đề nghị của Phó Đô đốc Pama, sau chuyến thăm nhà máy sửa chữa và đóng tàu hải quân và dân sự X46. Tư lệnh hải quân hai nước cũng đã ký Quy trình Điều hành chuẩn (SOP), quy định sự tương tác giữa hải quân Việt Nam và Philippines trong vùng biển lân cận các đảo Song Tử Đông và Song Tử Tây. Trung Quốc cảnh báo Theo các điều khoản trong SOP, hai bên thống nhất về việc tổ chức tuần tra dọc biên giới hàng hải chung. Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngay lập tức đã lên tiếng cảnh báo trước bất kỳ cuộc tập trận nào giữa hải quân Việt Nam và Philippines. Có vẻ như điều này đã khiến ý tưởng về các cuộc tuần tra chung bị dẹp qua một bên và được thay thế bằng các trận giao hữu bóng đá và bóng rổ giữa các binh sỹ hải quân hai nước đóng quân ở quần đảo Trường Sa. Ngày 23/7 năm 2013, Trung tướng Nguyễn Quốc Khánh, Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, đã có buổi đón tiếp Trung tướng Noel A. Coballes, Tư lệnh Lục quân Philippines, tại Hà Nội. Cả hai bên đã cùng xem xét tiến độ thực hiện Biên bản ghi nhớ năm 2010 và thống nhất về việc thiết lập kênh đối thoại giữa quân đội hai nước. Vào cuối tháng Bảy, đầu tháng Tám năm 2013, Ngoại trưởng Philippines Albert Del Rosario và Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã chủ trì cuộc họp lần thứ bảy của Ủy ban Hỗn hợp Việt Nam-Philippines về Quan hệ hợp tác Song phương tại Manila. Cuộc họp này có nội dung xem xét tiến độ thực hiện các thỏa thuận về hợp tác song phương trong giai đoạn 2011-2016. Các cuộc đối thoại cũng đề cập đến việc đối phó với Trung Quốc trong vấn đề tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông, hợp tác an ninh hàng hải, cũng như các thông tin liên quan đến các hành động xâm phạm lãnh thổ bất hợp pháp. Trung Quốc đã lên tiếng chống lại bất kỳ cuộc tập trận chung nào giữa Việt Nam và Philippines 'Quyết tâm đẩy mạnh hợp tác' Vào cuối tháng Tám, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Gazmin và người đồng cấp Việt Nam, Đại tướng Phùng Quang Thanh, đã có cuộc gặp tại Manila để đánh giá tiến độ trong công tác hợp tác quốc phòng. Các đề tài thảo luận giữa Bộ trưởng Gazmin và Bộ trưởng Phùng Quang Thanh bao gồm tình hình an ninh ở Biển Đông, chính sách chuyển trọng tâm sang khu vực châu Á-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ, cũng như hợp tác trong các vấn đề hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thiên tai trong tương lai. Một thông cáo do Bộ Quốc phòng Philippines đăng tải sau đó cho biết, kể từ năm 2010, "quan hệ quốc phòng giữa hai nước đã có những tiến bộ thông qua các chuyến thăm cấp cao, trao đổi nhân sự và thông tin," phản ánh "quyết tâm của cả hai nước nhằm đẩy mạnh sự hợp tác trong việc phát triển khả năng quốc phòng." Bộ trưởng hai nước đã đồng ý gia hạn Biên bản ghi nhớ hợp tác quốc phòng năm 2010 nhằm tạo tiền đề cho các cuộc đối thoại chính sách quốc phòng ở cấp thứ trưởng. Sau cuộc gặp ở cấp bộ trưởng, Phó Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Trung tướng Võ Văn Tuấn, đã tiếp đón Thiếu tướng John S Bonafos, Tư lệnh Tác chiến đặc biệt của Philippines tại Hà Nội ngày 9/10. Cả hai đã nhất trí tăng cường hợp tác giữa hải quân, không quân, lục quân và lực lượng tuần duyên. Tuy nhiên, không có chi tiết cụ thể nào về cuộc gặp này được công bố. Ngày 21/3 năm nay, Phó Đô đốc hải quân Philippines Jose Luis M. Alano đã dẫn đầu một phái đoàn của Hải quân Philippines đến thăm Việt Nam. Ông Alano đã bày tỏ sự quan tâm về việc hợp tác đào tạo bằng cử nhân cho các học viên hải quân. Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Thanh cho rằng hải quân hai nước cần nâng cao hợp tác trong việc chia sẻ thông tin tình báo thông qua các đường dây nóng giữa bộ quốc phòng hai nước, tổ chức các cuộc diễn tập chung về tìm kiếm cứu nạn, cũng như hợp tác đào tạo và huấn luyện quân sự chuyên nghiệp. Không thể thành liên minh Nếu nhìn lại mối quan hệ quốc phòng Philippines-Việt Nam kể từ năm 2010, có thể thấy rằng, quan hệ hợp tác giữa hai bên vẫn đang tiến triển, nhưng chỉ ở mức độ sơ đẳng. Hai nước vẫn chưa tổ chức các cuộc thao tập quân sự thực tế nhằm nhằm nâng cao khả năng tương tác. Philippines sắp ký một thỏa thuận nhằm tăng cường hợp tác quốc phòng với Hoa Kỳ. Tuy nhiên, Việt Nam lại tỏ ra do dự trong việc đi từ các hoạt động hợp tác giữa hải quân hai nước đến các bài thao tập quân sự chung bao gồm việc trao đổi các kỹ năng chiến đấu. Nói tóm lại, Philippines và Việt Nam sẽ phát triển một mối quan hệ chính trị-ngoại giao gần gũi nhằm đối phó với sự hung hăng của Trung Quốc trên Biển Đông. Thế nhưng, mối quan hệ hợp tác quốc phòng trong thời điểm hiện tại không có khả năng sẽ phát triển thành một liên minh quân sự không chính thức nhằm chống lại Trung Quốc.

vietnam-54064138

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-54064138

Mở đầu vụ xử Đồng Tâm: Phiên toà sẽ “có án rất nặng”?

Vụ xét xử sơ thẩm liên quan biến cố bố ráp, tập kích Đồng Tâm khai mạc ngày 07/9/2020 đang là tâm điểm chú ý của công luận trong và ngoài Việt Nam quan tâm vụ việc này.

Phiên tòa xử 29 người Đồng Tâm ngày 7/9/2020 Hôm thứ Hai, 07/9, một số nhà quan sát thời sự cho BBC News Tiếng Việt biết tâm điểm quan tâm của công luận xung quanh phiên xử sơ thẩm này là gì và có điều gì đáng lưu ý. Tòa án Hà Nội bắt đầu xét xử ‘vụ Đồng Tâm’ Vụ Đồng Tâm: Thân nhân 'đội mưa đứng ngoài nhìn về tòa án' Từ Hà Nội, blogger, nhà báo tự do Nguyễn Hữu Vinh, cựu Thiếu tá An ninh, Bộ Công an nói với BBC: “Mọi người quan tâm nhất việc phiên tòa tổ chức theo cách gì và có dấu hiệu gì thể hiện bình đẳng và đúng pháp luật trong việc xét xử hay không. “Ví dụ như là người dân có được đến nghe, rồi tham dự hay không hoặc là thân nhân của những bị cáo có được vào trong tòa một cách bình thường hay không. Đương nhiên buổi đầu, người ta có thể cũng quan tâm đến thủ tục phiên tòa như thế nào.'' “Đó là những điều mà tôi thấy dư luận rất chú ý, nhưng đặc biệt tôi thấy báo chí có vẻ không hào hứng trong chuyện đưa tin một vụ án rất lớn như thế này và có vẻ như các báo chí tránh né.'' “Cái đó tôi nghĩ là một dấu hiệu mà người cầm quyền phải lưu tâm. Tôi biết tâm lý các nhà báo, họ thấy rằng đưa tin vụ này rất là khó.'' “Nếu lâu nay, từ khi xảy ra vụ việc (09/1/2020) đến giờ thì đương nhiên là họ lấy thông tin hết từ Bộ Công an, nhưng bây giờ khi đã diễn ra phiên tòa, bắt buộc họ phải thể hiện thông tin mà họ nắm bắt được ở phiên tòa.'' “Và ít ra họ phải thể hiện một chút chính kiến trong đó, mà như thế, tôi đoán họ rất có thể sẽ không đi theo đúng chỉ đạo ở trên và có thể họ phải tự hiểu là phải nên đưa như thế nào, thì cái này họ rất là giằng xé.'' “Nếu như họ đưa theo phong cách từ tháng 01/2020 cho đến bây giờ, thì có thể họ sẽ phải đối mặt với dư luận, công chúng đánh giá rất ghê và trong nội bộ của họ, tôi tin rằng là họ không dễ thống nhất theo kiểu mà cứ đưa tin theo cách lâu nay mà Bộ Công an thông tin gì, cáo trạng đưa thông tin gì, thì cứ đưa như thế, họ không thể làm như thế được.” Hội đồng xét xử tỏ ra ‘cầu thị’? Từ thành phố Hanau, CHLB Đức, Luật sư và nhà hoạt động nhân quyền Nguyễn Văn Đài nói với BBC: “Về phía hành nghề luật sư, tôi chú ý đến những gì mà Hội đồng xét xử sẽ đáp ứng theo đúng các kiến nghị mà các luật sư đã gửi cho Hội đồng xét xử trước đó. “Đọc lại những tin tức xung quanh phiên tòa, tôi thấy nghe chừng Hội đồng xét xử cũng tỏ ra cầu thị, các luật sư đã đề nghị triệu tập một số nhân chứng, trong đó có bà Dư Thị Thành (vợ ông Lê Đình Kình), thì Hội đồng xét xử nói rằng là nếu như trong quá trình thẩm vấn mà thấy cần thiết, thì sẽ triệu tập bà Dư Thị Thành. Đồng Tâm: 'Vụ án để lại nỗi đau cho dân tộc Việt Nam' 'Thú tội trên truyền hình' là 'ép cung', 'vi phạm pháp luật' “Thứ hai là các luật sư đề nghị trả lại hồ sơ để điều tra lại từ đầu, thì Hội đồng xét xử cũng nói là trong quá trình xét xử vụ án mà thấy rằng cần thiết phải dừng phiên tòa, trả hồ sơ cho Viện Kiểm sát, hoặc là cho cơ quan điều tra điều tra lại, thì họ cũng sẽ chấp nhận. “Thì đây là một điều lạ vì trước đây, đối với các vụ án trước, các luật sư có đề nghị thì thường Hội đồng xét xử bác ngay từ đầu, thẳng thừng luôn, nhưng lần này họ có nói là sẽ chờ đợi. “Nhưng tôi hy vọng là nếu như với số lượng luật sư như vậy và có quá nhiều vi phạm trong quá trình tố tụng mà các luật sư đã chỉ ra thì hy vọng vụ án sẽ tạm đình chỉ lại để chuyển trả lại hồ sơ cho cơ quan điều tra điều tra lại. “Và tôi hy vọng là trong quá trình thẩm vấn, chờ đợi những lời khai của những người được mô tả là có hành vi trực tiếp liên quan ‘cái chết’ của ba người cảnh sát thì nó sẽ phơi bày ra, hy vọng là báo chí sẽ đưa tin trung thực những lời khai của các bị cáo đó trước tòa.” Tiếp tục cứng rắn với dân? Từ Hà Nội, nhà văn Nguyễn Nguyên Bình, cựu Trung tá quân đội nhân dân Việt Nam nói với BBC: “Tôi nghĩ là phiên tòa này kết quả của nó sẽ rất là đáng buồn cho nhân dân, nhất là đáng buồn cho bàn con ở trong Đồng Tâm. “Không biết là có án ‘tử hình’ hay không, nhưng một khi đã gán cho người ta là ‘giết người’ và ‘chống người thi hành công vụ’, thì chắc là án rất là nặng. Giới luật sư nói phiên xử Đồng Tâm có nhiều 'vi phạm thủ tục tố tụng' Vụ Đồng Tâm: Thân nhân 'đội mưa đứng ngoài nhìn về tòa án' “Thế còn nếu mà họ cố tình kết những án như thế thì tôi nghĩ là trước kia niềm tin của nhân dân đối với nhà nước, đối với lãnh đạo đã rất là thấp rồi, thế mà bây giờ cứ đưa ra vụ này và làm đến mức độ như thế này, thì tôi nghĩ chắc là niềm tin đó xuống con số âm mất.” “Tôi nghĩ là họ vẫn cứ dựa vào cường quyền, bạo lực ‘bịt miệng’ để mà rồi họ đàn áp, thì Đại hội 13 của ĐCS của họ cũng sắp diễn ra, nhưng mà ngay trong nội bộ của họ cũng vẫn cứ mâu thuẫn, rồi tranh đoạt nhiều thứ lắm. “Thế thì bây giờ dân rất là hoang mang, nhưng có lẽ chẳng ai làm gì được họ, nhà cầm quyền cả, họ cứ muốn thế nào thì họ làm, thì không biết đến ngày nào đó thì hoặc là mất nước, hoặc là sẽ có một cuộc mà nó giống như cái lò-xo nó bật lên. “Mà bật lên thì tôi rất sợ là nó sẽ thành ra một cuộc vô chính phủ, rồi nó loạn lạc cả lên, nên rất là lo ngại. Chứ còn bây giờ tôi cảm giác như là họ vẫn cương quyết dùng bạo lực để họ cai trị đất nước, chứ không có cái gì thay đổi cả. Mô hình quản lý xung đột thế nào? Cũng từ Hà Nội, Phó Giáo sư Nguyễn Hoàng Ánh, một nhà nghiên cứu và giảng dạy đại học bình luận với BBC về phiên xử và vụ án: "Tôi thấy về mô hình quản lý xung đột hiện đại, người ta phải quản lý ngay từ khi nó diễn ra rủi ro có thể xảy ra xung đột. Tòa án Hà Nội bắt đầu xét xử ‘vụ Đồng Tâm’ Xử vụ Đồng Tâm “làm ba công an thiệt mạng”: Luật sư nói gì? "Thực ra để loại trừ xung đột, thế giới đều có hai cách, mà cách đầu tiên là cách mà người ta sẽ dùng bạo lực và cách thứ hai là cách quản lý hiện đại bây giờ, tức là bắt đầu quản lý từ lúc mà có thể gặp rủi ro. "Xong sau đó, nếu như có rủi ro, người ta phải thực hiện những bước như tất cả những ai trên thế giới đều biết, trong đó có nói hết toàn bộ sự thực để lấy lại niềm tin, nhưng cái đó chúng ta biết là sẽ không bao giờ xảy ra ở Việt Nam. "Tất cả những người quản lý xung đột đều nói như chúng ta đều biết là cái đấy sẽ không xảy ra ở Việt Nam, cho nên 100% các lần xung đột mà tôi nhìn thấy, nếu xét và liên quan đến vấn đề chính trị, thì bao giờ cũng kết thúc bằng cách quản lý bạo lực. "Còn nếu trong trường hợp mà những chuyện gọi là 'râu ria' có thể nhượng bộ được, người ta sẽ dùng một cách dân túy, thì trường hợp như là ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch UBND TP Hà Nội khi đó, xuống Đồng Tâm, theo tôi là ông muốn dùng cách dân túy. "Đấy là một trường hợp hiếm hoi, nhưng sau đó chúng ta không biết tại làm sao mà cách đó không được tiếp tục và chúng ta thấy ngay cả cách quản lý rủi ro xung đột của ông Chung cũng không phải là cách quản lý theo quan điểm hiện đại, tức là theo quy trình từ gốc rễ của rủi ro - người ta đã không làm như vậy. "Cho nên không chỉ nói riêng phiên xử này, không riêng Đồng Tâm, mà nếu một lúc nào đó chính quyền học được cách quản lý rủi ro xung đột một cách bài bản hơn, thì những bi kịch như Đồng Tâm mới không tiếp tục xảy ra nữa." Quý vị bấm vào đường dẫn này để theo dõi một cuộc phỏng vấn, bình luận trên Facebook của BBC News Tiếng Việt hôm 09/7/2020 về phiên tòa sơ thẩm khai mạc xét xử vụ án ‘giết người’ làm chết ‘ba công an’ ở xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Thành phố Hà Nội vào hôm 09/1. Xem thêm về Đồng Tâm: Đồng Tâm: 'Chính quyền sai về phương pháp dẫn đến án mạng' Đồng Tâm: 'Vụ án để lại nỗi đau cho dân tộc Việt Nam' Đồng Tâm: Mảnh đất tranh chấp gây ra bốn cái chết Tranh chấp đất Đồng Tâm: Vì sao máu lại đổ trong thời bình VN: chính sách đất khiến dân phải sống nghèo? 'Thú tội trên truyền hình' là 'ép cung', 'vi phạm pháp luật'

summarize: Phiên tòa xử 29 người Đồng Tâm ngày 7/9/2020 Hôm thứ Hai, 07/9, một số nhà quan sát thời sự cho BBC News Tiếng Việt biết tâm điểm quan tâm của công luận xung quanh phiên xử sơ thẩm này là gì và có điều gì đáng lưu ý. Tòa án Hà Nội bắt đầu xét xử ‘vụ Đồng Tâm’ Vụ Đồng Tâm: Thân nhân 'đội mưa đứng ngoài nhìn về tòa án' Từ Hà Nội, blogger, nhà báo tự do Nguyễn Hữu Vinh, cựu Thiếu tá An ninh, Bộ Công an nói với BBC: “Mọi người quan tâm nhất việc phiên tòa tổ chức theo cách gì và có dấu hiệu gì thể hiện bình đẳng và đúng pháp luật trong việc xét xử hay không. “Ví dụ như là người dân có được đến nghe, rồi tham dự hay không hoặc là thân nhân của những bị cáo có được vào trong tòa một cách bình thường hay không. Đương nhiên buổi đầu, người ta có thể cũng quan tâm đến thủ tục phiên tòa như thế nào.'' “Đó là những điều mà tôi thấy dư luận rất chú ý, nhưng đặc biệt tôi thấy báo chí có vẻ không hào hứng trong chuyện đưa tin một vụ án rất lớn như thế này và có vẻ như các báo chí tránh né.'' “Cái đó tôi nghĩ là một dấu hiệu mà người cầm quyền phải lưu tâm. Tôi biết tâm lý các nhà báo, họ thấy rằng đưa tin vụ này rất là khó.'' “Nếu lâu nay, từ khi xảy ra vụ việc (09/1/2020) đến giờ thì đương nhiên là họ lấy thông tin hết từ Bộ Công an, nhưng bây giờ khi đã diễn ra phiên tòa, bắt buộc họ phải thể hiện thông tin mà họ nắm bắt được ở phiên tòa.'' “Và ít ra họ phải thể hiện một chút chính kiến trong đó, mà như thế, tôi đoán họ rất có thể sẽ không đi theo đúng chỉ đạo ở trên và có thể họ phải tự hiểu là phải nên đưa như thế nào, thì cái này họ rất là giằng xé.'' “Nếu như họ đưa theo phong cách từ tháng 01/2020 cho đến bây giờ, thì có thể họ sẽ phải đối mặt với dư luận, công chúng đánh giá rất ghê và trong nội bộ của họ, tôi tin rằng là họ không dễ thống nhất theo kiểu mà cứ đưa tin theo cách lâu nay mà Bộ Công an thông tin gì, cáo trạng đưa thông tin gì, thì cứ đưa như thế, họ không thể làm như thế được.” Hội đồng xét xử tỏ ra ‘cầu thị’? Từ thành phố Hanau, CHLB Đức, Luật sư và nhà hoạt động nhân quyền Nguyễn Văn Đài nói với BBC: “Về phía hành nghề luật sư, tôi chú ý đến những gì mà Hội đồng xét xử sẽ đáp ứng theo đúng các kiến nghị mà các luật sư đã gửi cho Hội đồng xét xử trước đó. “Đọc lại những tin tức xung quanh phiên tòa, tôi thấy nghe chừng Hội đồng xét xử cũng tỏ ra cầu thị, các luật sư đã đề nghị triệu tập một số nhân chứng, trong đó có bà Dư Thị Thành (vợ ông Lê Đình Kình), thì Hội đồng xét xử nói rằng là nếu như trong quá trình thẩm vấn mà thấy cần thiết, thì sẽ triệu tập bà Dư Thị Thành. Đồng Tâm: 'Vụ án để lại nỗi đau cho dân tộc Việt Nam' 'Thú tội trên truyền hình' là 'ép cung', 'vi phạm pháp luật' “Thứ hai là các luật sư đề nghị trả lại hồ sơ để điều tra lại từ đầu, thì Hội đồng xét xử cũng nói là trong quá trình xét xử vụ án mà thấy rằng cần thiết phải dừng phiên tòa, trả hồ sơ cho Viện Kiểm sát, hoặc là cho cơ quan điều tra điều tra lại, thì họ cũng sẽ chấp nhận. “Thì đây là một điều lạ vì trước đây, đối với các vụ án trước, các luật sư có đề nghị thì thường Hội đồng xét xử bác ngay từ đầu, thẳng thừng luôn, nhưng lần này họ có nói là sẽ chờ đợi. “Nhưng tôi hy vọng là nếu như với số lượng luật sư như vậy và có quá nhiều vi phạm trong quá trình tố tụng mà các luật sư đã chỉ ra thì hy vọng vụ án sẽ tạm đình chỉ lại để chuyển trả lại hồ sơ cho cơ quan điều tra điều tra lại. “Và tôi hy vọng là trong quá trình thẩm vấn, chờ đợi những lời khai của những người được mô tả là có hành vi trực tiếp liên quan ‘cái chết’ của ba người cảnh sát thì nó sẽ phơi bày ra, hy vọng là báo chí sẽ đưa tin trung thực những lời khai của các bị cáo đó trước tòa.” Tiếp tục cứng rắn với dân? Từ Hà Nội, nhà văn Nguyễn Nguyên Bình, cựu Trung tá quân đội nhân dân Việt Nam nói với BBC: “Tôi nghĩ là phiên tòa này kết quả của nó sẽ rất là đáng buồn cho nhân dân, nhất là đáng buồn cho bàn con ở trong Đồng Tâm. “Không biết là có án ‘tử hình’ hay không, nhưng một khi đã gán cho người ta là ‘giết người’ và ‘chống người thi hành công vụ’, thì chắc là án rất là nặng. Giới luật sư nói phiên xử Đồng Tâm có nhiều 'vi phạm thủ tục tố tụng' Vụ Đồng Tâm: Thân nhân 'đội mưa đứng ngoài nhìn về tòa án' “Thế còn nếu mà họ cố tình kết những án như thế thì tôi nghĩ là trước kia niềm tin của nhân dân đối với nhà nước, đối với lãnh đạo đã rất là thấp rồi, thế mà bây giờ cứ đưa ra vụ này và làm đến mức độ như thế này, thì tôi nghĩ chắc là niềm tin đó xuống con số âm mất.” “Tôi nghĩ là họ vẫn cứ dựa vào cường quyền, bạo lực ‘bịt miệng’ để mà rồi họ đàn áp, thì Đại hội 13 của ĐCS của họ cũng sắp diễn ra, nhưng mà ngay trong nội bộ của họ cũng vẫn cứ mâu thuẫn, rồi tranh đoạt nhiều thứ lắm. “Thế thì bây giờ dân rất là hoang mang, nhưng có lẽ chẳng ai làm gì được họ, nhà cầm quyền cả, họ cứ muốn thế nào thì họ làm, thì không biết đến ngày nào đó thì hoặc là mất nước, hoặc là sẽ có một cuộc mà nó giống như cái lò-xo nó bật lên. “Mà bật lên thì tôi rất sợ là nó sẽ thành ra một cuộc vô chính phủ, rồi nó loạn lạc cả lên, nên rất là lo ngại. Chứ còn bây giờ tôi cảm giác như là họ vẫn cương quyết dùng bạo lực để họ cai trị đất nước, chứ không có cái gì thay đổi cả. Mô hình quản lý xung đột thế nào? Cũng từ Hà Nội, Phó Giáo sư Nguyễn Hoàng Ánh, một nhà nghiên cứu và giảng dạy đại học bình luận với BBC về phiên xử và vụ án: "Tôi thấy về mô hình quản lý xung đột hiện đại, người ta phải quản lý ngay từ khi nó diễn ra rủi ro có thể xảy ra xung đột. Tòa án Hà Nội bắt đầu xét xử ‘vụ Đồng Tâm’ Xử vụ Đồng Tâm “làm ba công an thiệt mạng”: Luật sư nói gì? "Thực ra để loại trừ xung đột, thế giới đều có hai cách, mà cách đầu tiên là cách mà người ta sẽ dùng bạo lực và cách thứ hai là cách quản lý hiện đại bây giờ, tức là bắt đầu quản lý từ lúc mà có thể gặp rủi ro. "Xong sau đó, nếu như có rủi ro, người ta phải thực hiện những bước như tất cả những ai trên thế giới đều biết, trong đó có nói hết toàn bộ sự thực để lấy lại niềm tin, nhưng cái đó chúng ta biết là sẽ không bao giờ xảy ra ở Việt Nam. "Tất cả những người quản lý xung đột đều nói như chúng ta đều biết là cái đấy sẽ không xảy ra ở Việt Nam, cho nên 100% các lần xung đột mà tôi nhìn thấy, nếu xét và liên quan đến vấn đề chính trị, thì bao giờ cũng kết thúc bằng cách quản lý bạo lực. "Còn nếu trong trường hợp mà những chuyện gọi là 'râu ria' có thể nhượng bộ được, người ta sẽ dùng một cách dân túy, thì trường hợp như là ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch UBND TP Hà Nội khi đó, xuống Đồng Tâm, theo tôi là ông muốn dùng cách dân túy. "Đấy là một trường hợp hiếm hoi, nhưng sau đó chúng ta không biết tại làm sao mà cách đó không được tiếp tục và chúng ta thấy ngay cả cách quản lý rủi ro xung đột của ông Chung cũng không phải là cách quản lý theo quan điểm hiện đại, tức là theo quy trình từ gốc rễ của rủi ro - người ta đã không làm như vậy. "Cho nên không chỉ nói riêng phiên xử này, không riêng Đồng Tâm, mà nếu một lúc nào đó chính quyền học được cách quản lý rủi ro xung đột một cách bài bản hơn, thì những bi kịch như Đồng Tâm mới không tiếp tục xảy ra nữa." Quý vị bấm vào đường dẫn này để theo dõi một cuộc phỏng vấn, bình luận trên Facebook của BBC News Tiếng Việt hôm 09/7/2020 về phiên tòa sơ thẩm khai mạc xét xử vụ án ‘giết người’ làm chết ‘ba công an’ ở xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Thành phố Hà Nội vào hôm 09/1. Xem thêm về Đồng Tâm: Đồng Tâm: 'Chính quyền sai về phương pháp dẫn đến án mạng' Đồng Tâm: 'Vụ án để lại nỗi đau cho dân tộc Việt Nam' Đồng Tâm: Mảnh đất tranh chấp gây ra bốn cái chết Tranh chấp đất Đồng Tâm: Vì sao máu lại đổ trong thời bình VN: chính sách đất khiến dân phải sống nghèo? 'Thú tội trên truyền hình' là 'ép cung', 'vi phạm pháp luật'

vietnam-46936509

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-46936509

BOT Cai Lậy: 'Bảo vệ quyền lợi chủ đầu tư thái quá'?

Giới tài xế và luật sư nói với BBC rằng việc BOT Cai Lậy thu phí trở lại ngay sau Tết Nguyên đán là "bảo vệ quyền lợi của chủ đầu tư một cách thái quá" và "hy sinh quyền lợi chính đáng của người dân".

BOT Cai Lậy sắp mở cửa lại theo phương án "giữ nguyên trạm, giảm giá vé" Tin cho hay từ ngày 14/2, trạm thu phí BOT Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang, thu phí trở lại với giá vé giảm cho tất cả phương tiện nhưng tăng gấp đôi thời gian thu. Việc này được cho là thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Chuyện gì đang xảy ra tại BOT An Sương-An Lạc? BOT Cai Lậy: liệu minh bạch sẽ là giải pháp? Trạm Cai Lậy: Phản ứng của tài xế 'hiệu quả, cần thiết' Thủ tướng Phúc tạm dừng thu phí BOT Cai Lậy Vụ các trạm BOT 'nhắm vào ông Thăng'? "Thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông-Vận tải và Ủy ban Nhân dân tỉnh Tiền Giang chịu trách nhiệm phối hợp với các địa phương liên quan triển khai đảm bảo giao thông thông suốt trên toàn tuyến của dự án," theo báo Zing. Mức phí đối với xe dưới 12 chỗ, ôtô tải dưới 2 tấn qua trạm này giảm từ 35.000 đồng xuống còn 15.000 đồng. Mức giá vé lượt áp dụng cho các nhóm phương tiện khác cũng giảm từ 40-60% so với mức giá ban đầu. Bình luận về sự kiện BOT Cai Lậy 'Xoa dịu dư luận' Trả lời BBC hôm 21/1, Luật sư Phùng Thanh Sơn, Giám đốc công ty Luật Thế Giới Luật Pháp, nói với BBC: "Theo như tôi hiểu, việc cải tạo và tăng cường 26,4 km đường quốc lộ 1 là trách nhiệm của Nhà nước vì hàng năm người dân đều phải đóng phí bảo trì đường bộ." "Nhà nước không thể thu tiền của người dân rồi không chịu làm gì rồi tiếp tục đẩy trách nhiệm này cho người dân một lần nữa thông qua việc thu phí BOT. Nếu trạm BOT giữ nguyên hiện trạng như hiện nay thì bất công vẫn còn đó vì sẽ có nhiều trường hợp không đi vào đường tránh nhưng vẫn phải trả tiền. Việc này chẳng khác nào việc người dân "không vào rạp xem phim mà vẫn phải trả tiền." "Ngay cả người dân chấp nhận trả thay Nhà nước phần chi phí mà chủ đầu tư đã bỏ ra để cải tạo và tăng cường mặt đường thì người dân cũng cần phải biết rõ số tiền mà chủ đầu tư bỏ ra thực sự là bao nhiêu, có hợp lý và tương xứng với khối lượng, chất lượng công việc mà chủ đầu tư thực hiện hay không." "Trên cơ sở quyết toán khối lượng và giá trị công việc đã thực hiện, lưu lượng phương tiện lưu thông… thì mới hình thành nên giá vé và thời gian thu phí. Với cách giảm giá vé như hiện nay, chắc chắn là người dân buộc phải trả luôn cho cả phần tuyến tránh thị xã Cai Lậy." Luật sư Sơn nói thêm: "Theo tôi, Chính phủ cần hướng đến một giải pháp công bằng, lấy lợi ích chính đáng của người dân làm trung tâm. Việc giảm giá vé hiện nay theo tôi chỉ là nhằm xoa dịu dư luận chứ nguyên nhân mâu thuẫn vẫn còn đó và không được mổ xẻ. Trong vụ này, Thủ tướng có quyền chỉ đạo, yêu cầu Bộ Giao thông-Vận tải làm theo phương án này, phương án kia nhưng đó là chuyện nội bộ giữa Thủ tướng Chính phủ với thành viên Chính phủ. Còn trong mối quan hệ hợp đồng BOT thì Bộ Giao thông-Vận tải và chủ đầu tư là bình đẳng." "Về bản chất, tranh chấp hiện nay giữa người dân và chủ đầu tư là tranh chấp dân sự. Bộ Giao thông-Vận tải là bên có quyền lợi nghĩa vụ liên quan. Do đó, tranh chấp này phải do tòa án có thẩm quyền giải quyết. Thủ tướng không thể giải quyết tranh chấp này bằng một quyết định hành chính được." "Khi đó, nếu không có luật để điều chỉnh, tòa án sẽ giải quyết vụ án trên cơ sở của lẽ công bằng. Trong trường hợp tòa án phát hiện các quy định về xây dựng cầu đường theo hình thức BOT bất hợp lý, tòa án sẽ kiến nghị cơ quan có thẩm quyền hủy bỏ hoặc sửa đổi." "Nhà nước không nên bảo vệ quyền lợi của chủ đầu tư một cách thái quá mà hy sinh quyền lợi chính đáng của người dân." Cùng ngày, một nữ tài xế quê ở miền Tây, đề nghị ẩn danh, nói với BBC: "Theo tôi dự báo thì BOT Cai Lậy sẽ lại vấp phải sự phản đối dữ dội của cánh tài xế ngay khi mở cửa lại." "Cho dù nhà đầu tư trạm này và công an có mạnh tay trấn áp giống như sự việc vừa xảy ra tại BOT An Sương-An Lạc." "Bởi lẽ, một khi số lượng tài xế đồng loạt phản đối tại trạm rất nhiều, lực lượng chức năng không thể cẩu hết các xe của những tài xế phản đối vì sẽ gây ách tắc giao thông nghiêm trọng tại khu vực BOT Cai Lậy." "Hơn nữa, cộng đồng mạng bây giờ nhìn nhận việc phản đối BOT của cánh tài xế là không phải vì lợi ích cá nhân, mà chỉ vì họ muốn mọi giao dịch dân sự được minh bạch và muốn đánh động về lợi ích nhóm." "Người không sử dụng dịch vụ của trạm BOT thì có quyền không mua phí." Sự việc tại BOT An Sương-An Lạc hôm 14 và 15/1 được tường thuật trực tiếp trên mạng xã hội Căng thẳng tại BOT An Sương-An Lạc Trong một diễn biến khác, trạm BOT An Sương-An Lạc đặt trên quốc lộ 1 đoạn qua quận Bình Tân, TP Hồ Chí Minh, thời gian qua thường xuyên rơi vào cảnh bị cánh tài xế phản đối vì "thu phí quá thời hạn" và "đặt nhầm chỗ". Công ty CP đầu tư phát triển hạ tầng IDICO (chủ đầu tư) đã nhiều lần phải xả trạm. Báo điện tử của Đài Tiếng nói Việt Nam hôm 10/1 tường thuật: "Theo quy định, thời hạn thu phí BOT An Sương-An Lạc phải chấm dứt vào tháng 1/2017, nhưng họ vẫn tiếp tục thu với lý do là đầu tư thêm bốn cây cầu vượt trong thành phố. Các tài xế cho rằng họ không sử dụng các cây cầu này thì tại sao phải trả phí. Đã nhiều lần lái xe phản đối buộc trạm BOT này phải xả trạm." Từ đêm 14/1, mạng xã hội xôn xao với những video được phát trực tiếp từ hiện trường cho thấy một nhóm tài xế, trong đó có blogger, phóng viên bị cô lập tại một con đường nhỏ gần trạm BOT An Sương-An Lạc. Trước đó, ba chiếc xe hơi của họ bị câu từ trạm BOT An Sương-An Lạc đến nơi được cho là lối dẫn vào một nhà máy, cách trạm BOT khoảng 50m. Theo như trong clip thì những người này không được ăn, không được nhận đồ ăn tiếp tế từ bên ngoài. Bên ngoài xe của họ là hàng rào kẽm gai, xe công an và lực lượng chức năng, nhân viên an ninh thường phục và những người đeo khẩu trang canh gác. Tình trạng cô lập được cho là kéo dài hơn 12 giờ và đến trưa 15/1 thì nhóm này làm việc với công an. 'Bảo vệ cái đúng' Chiều 15/1, trả lời BBC qua điện thoại, ông Huỳnh Long, tài xế, nói: "Chúng tôi gồm 4 người, đi trên ba xe hơi, không đi cùng nhau nhưng cùng bị câu xe tại một thời điểm hôm qua 14/1 tại trạm BOT An Sương-An Lạc." "Bản thân tôi đêm qua trong lúc xuống xe đi vệ sinh thì bị một số người mặc thường phục, đeo khẩu trang đến ép lên xe gắn máy chở đi đến một số nơi." "Tại đó, họ đưa ra những lời hăm dọa, trấn áp tinh thần, nói việc xuất hiện tại trạm BOT An Sương-An Lạc có thể khiến tôi mất mạng." "Nhưng tôi đáp trả rằng mỗi người có một mạng và tôi chỉ bảo vệ cái đúng." Nhóm tài xế, blogger đưa cáo buộc họ 'bị giam lỏng' hơn 12 giờ từ hôm 14/1 "Trưa nay, khi làm việc với công an, chúng tôi nêu yêu cầu làm rõ các câu hỏi: Ai chịu trách nhiệm về tổn thất tài sản, do ba chiếc xe bị hư hại khá nhiều khi bị cẩu đi? Ai là người chịu trách nhiệm can thiệp vào giao dịch dân sự gây ra thiệt hại tài sản và kể cả tổn thất tinh thần cho chúng tôi?" "Ai ra lệnh giam lỏng chúng tôi?" "Nếu đủ tính chất pháp lý thì tôi sẽ khởi kiện hai nơi: Nơi sở hữu chiếc xe cẩu và trạm BOT An Sương-An Lạc mà tôi cho là họ thuê mướn chiếc xe cẩu này." "Đến 15 giờ hôm nay, biên bản do công an lập vẫn chưa xong do chúng tôi nhận định họ viết sai về nội dung, cáo buộc chúng tôi về tội "Gây rối trật tự." Thay đổi thu phí ở Cai Lậy: 'Ít hơn nhưng lâu hơn' BOT: Phạt xe dừng quá 5 phút là 'đổ dầu vào lửa' Thủ tướng VN: ‘Xử l‎ý người kích động, chống phá’ ở trạm BOT Ông Long cũng nói thêm: "Dường như những người trạm BOT An Sương-An Lạc cứng rắn hơn ở những trạm khác." "Việc câu xe như thế này là lần đầu tiên trong các vụ việc liên quan đến BOT." "Đáng nói là khi vụ việc được lập biên bản tại hiện trường, chúng tôi có mời một nữ luật sư đến bảo vệ quyền lợi nhưng bà này bị các nhân viên mặc đồng phục công an ngăn cản." "Tôi muốn nói thêm rằng, đây là một giao dịch dân sự bình thường tại trạm BOT sự việc bị đẩy lên thành vụ vi phạm pháp luật và hiến pháp khi chúng tôi bị giam lỏng hơn 12 giờ, không được tiếp tế thức ăn." "Tôi không phải là blogger hay nhà đấu tranh cho cộng đồng, mà chỉ là cá nhân đấu tranh cho quyền lợi bản thân, đòi sự minh bạch cho đồng tiền mình bỏ ra khi qua trạm BOT có chính đáng hay không." Báo VietnamNet hôm 27/12/2018 tường thuật: "Ủy ban Nhân dân TP Hồ Chí Minh yêu cầu Sở Giao thông-Vận tải có biện pháp ngăn ngừa, xử lý tình trạng gây rối tại trạm thu phí dự án BOT An Sương-An Lạc, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trong dịp cao điểm Tết Kỷ Hợi và Lễ hội xuân 2019." Tờ này cũng cho biết các tài xế đã "hiểu nhầm" về việc thu phí quá hạn. "Thời gian thu phí ở BOT An Sương-An Lạc được dự kiến đến 2033 [lý do là đầu tư xây thêm bốn cây cầu vượt trong thành phố] .. Tuy nhiên, sẽ căn cứ vào doanh thu và kết quả thực tế sẽ xem xét điều chỉnh thời gian thu. Nếu doanh thu tăng thì thời gian thu phí sẽ được giảm đi, còn doanh thu ít thì sẽ tăng thời gian thu phí," theo VietnamNet.

summarize: BOT Cai Lậy sắp mở cửa lại theo phương án "giữ nguyên trạm, giảm giá vé" Tin cho hay từ ngày 14/2, trạm thu phí BOT Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang, thu phí trở lại với giá vé giảm cho tất cả phương tiện nhưng tăng gấp đôi thời gian thu. Việc này được cho là thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Chuyện gì đang xảy ra tại BOT An Sương-An Lạc? BOT Cai Lậy: liệu minh bạch sẽ là giải pháp? Trạm Cai Lậy: Phản ứng của tài xế 'hiệu quả, cần thiết' Thủ tướng Phúc tạm dừng thu phí BOT Cai Lậy Vụ các trạm BOT 'nhắm vào ông Thăng'? "Thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông-Vận tải và Ủy ban Nhân dân tỉnh Tiền Giang chịu trách nhiệm phối hợp với các địa phương liên quan triển khai đảm bảo giao thông thông suốt trên toàn tuyến của dự án," theo báo Zing. Mức phí đối với xe dưới 12 chỗ, ôtô tải dưới 2 tấn qua trạm này giảm từ 35.000 đồng xuống còn 15.000 đồng. Mức giá vé lượt áp dụng cho các nhóm phương tiện khác cũng giảm từ 40-60% so với mức giá ban đầu. Bình luận về sự kiện BOT Cai Lậy 'Xoa dịu dư luận' Trả lời BBC hôm 21/1, Luật sư Phùng Thanh Sơn, Giám đốc công ty Luật Thế Giới Luật Pháp, nói với BBC: "Theo như tôi hiểu, việc cải tạo và tăng cường 26,4 km đường quốc lộ 1 là trách nhiệm của Nhà nước vì hàng năm người dân đều phải đóng phí bảo trì đường bộ." "Nhà nước không thể thu tiền của người dân rồi không chịu làm gì rồi tiếp tục đẩy trách nhiệm này cho người dân một lần nữa thông qua việc thu phí BOT. Nếu trạm BOT giữ nguyên hiện trạng như hiện nay thì bất công vẫn còn đó vì sẽ có nhiều trường hợp không đi vào đường tránh nhưng vẫn phải trả tiền. Việc này chẳng khác nào việc người dân "không vào rạp xem phim mà vẫn phải trả tiền." "Ngay cả người dân chấp nhận trả thay Nhà nước phần chi phí mà chủ đầu tư đã bỏ ra để cải tạo và tăng cường mặt đường thì người dân cũng cần phải biết rõ số tiền mà chủ đầu tư bỏ ra thực sự là bao nhiêu, có hợp lý và tương xứng với khối lượng, chất lượng công việc mà chủ đầu tư thực hiện hay không." "Trên cơ sở quyết toán khối lượng và giá trị công việc đã thực hiện, lưu lượng phương tiện lưu thông… thì mới hình thành nên giá vé và thời gian thu phí. Với cách giảm giá vé như hiện nay, chắc chắn là người dân buộc phải trả luôn cho cả phần tuyến tránh thị xã Cai Lậy." Luật sư Sơn nói thêm: "Theo tôi, Chính phủ cần hướng đến một giải pháp công bằng, lấy lợi ích chính đáng của người dân làm trung tâm. Việc giảm giá vé hiện nay theo tôi chỉ là nhằm xoa dịu dư luận chứ nguyên nhân mâu thuẫn vẫn còn đó và không được mổ xẻ. Trong vụ này, Thủ tướng có quyền chỉ đạo, yêu cầu Bộ Giao thông-Vận tải làm theo phương án này, phương án kia nhưng đó là chuyện nội bộ giữa Thủ tướng Chính phủ với thành viên Chính phủ. Còn trong mối quan hệ hợp đồng BOT thì Bộ Giao thông-Vận tải và chủ đầu tư là bình đẳng." "Về bản chất, tranh chấp hiện nay giữa người dân và chủ đầu tư là tranh chấp dân sự. Bộ Giao thông-Vận tải là bên có quyền lợi nghĩa vụ liên quan. Do đó, tranh chấp này phải do tòa án có thẩm quyền giải quyết. Thủ tướng không thể giải quyết tranh chấp này bằng một quyết định hành chính được." "Khi đó, nếu không có luật để điều chỉnh, tòa án sẽ giải quyết vụ án trên cơ sở của lẽ công bằng. Trong trường hợp tòa án phát hiện các quy định về xây dựng cầu đường theo hình thức BOT bất hợp lý, tòa án sẽ kiến nghị cơ quan có thẩm quyền hủy bỏ hoặc sửa đổi." "Nhà nước không nên bảo vệ quyền lợi của chủ đầu tư một cách thái quá mà hy sinh quyền lợi chính đáng của người dân." Cùng ngày, một nữ tài xế quê ở miền Tây, đề nghị ẩn danh, nói với BBC: "Theo tôi dự báo thì BOT Cai Lậy sẽ lại vấp phải sự phản đối dữ dội của cánh tài xế ngay khi mở cửa lại." "Cho dù nhà đầu tư trạm này và công an có mạnh tay trấn áp giống như sự việc vừa xảy ra tại BOT An Sương-An Lạc." "Bởi lẽ, một khi số lượng tài xế đồng loạt phản đối tại trạm rất nhiều, lực lượng chức năng không thể cẩu hết các xe của những tài xế phản đối vì sẽ gây ách tắc giao thông nghiêm trọng tại khu vực BOT Cai Lậy." "Hơn nữa, cộng đồng mạng bây giờ nhìn nhận việc phản đối BOT của cánh tài xế là không phải vì lợi ích cá nhân, mà chỉ vì họ muốn mọi giao dịch dân sự được minh bạch và muốn đánh động về lợi ích nhóm." "Người không sử dụng dịch vụ của trạm BOT thì có quyền không mua phí." Sự việc tại BOT An Sương-An Lạc hôm 14 và 15/1 được tường thuật trực tiếp trên mạng xã hội Căng thẳng tại BOT An Sương-An Lạc Trong một diễn biến khác, trạm BOT An Sương-An Lạc đặt trên quốc lộ 1 đoạn qua quận Bình Tân, TP Hồ Chí Minh, thời gian qua thường xuyên rơi vào cảnh bị cánh tài xế phản đối vì "thu phí quá thời hạn" và "đặt nhầm chỗ". Công ty CP đầu tư phát triển hạ tầng IDICO (chủ đầu tư) đã nhiều lần phải xả trạm. Báo điện tử của Đài Tiếng nói Việt Nam hôm 10/1 tường thuật: "Theo quy định, thời hạn thu phí BOT An Sương-An Lạc phải chấm dứt vào tháng 1/2017, nhưng họ vẫn tiếp tục thu với lý do là đầu tư thêm bốn cây cầu vượt trong thành phố. Các tài xế cho rằng họ không sử dụng các cây cầu này thì tại sao phải trả phí. Đã nhiều lần lái xe phản đối buộc trạm BOT này phải xả trạm." Từ đêm 14/1, mạng xã hội xôn xao với những video được phát trực tiếp từ hiện trường cho thấy một nhóm tài xế, trong đó có blogger, phóng viên bị cô lập tại một con đường nhỏ gần trạm BOT An Sương-An Lạc. Trước đó, ba chiếc xe hơi của họ bị câu từ trạm BOT An Sương-An Lạc đến nơi được cho là lối dẫn vào một nhà máy, cách trạm BOT khoảng 50m. Theo như trong clip thì những người này không được ăn, không được nhận đồ ăn tiếp tế từ bên ngoài. Bên ngoài xe của họ là hàng rào kẽm gai, xe công an và lực lượng chức năng, nhân viên an ninh thường phục và những người đeo khẩu trang canh gác. Tình trạng cô lập được cho là kéo dài hơn 12 giờ và đến trưa 15/1 thì nhóm này làm việc với công an. 'Bảo vệ cái đúng' Chiều 15/1, trả lời BBC qua điện thoại, ông Huỳnh Long, tài xế, nói: "Chúng tôi gồm 4 người, đi trên ba xe hơi, không đi cùng nhau nhưng cùng bị câu xe tại một thời điểm hôm qua 14/1 tại trạm BOT An Sương-An Lạc." "Bản thân tôi đêm qua trong lúc xuống xe đi vệ sinh thì bị một số người mặc thường phục, đeo khẩu trang đến ép lên xe gắn máy chở đi đến một số nơi." "Tại đó, họ đưa ra những lời hăm dọa, trấn áp tinh thần, nói việc xuất hiện tại trạm BOT An Sương-An Lạc có thể khiến tôi mất mạng." "Nhưng tôi đáp trả rằng mỗi người có một mạng và tôi chỉ bảo vệ cái đúng." Nhóm tài xế, blogger đưa cáo buộc họ 'bị giam lỏng' hơn 12 giờ từ hôm 14/1 "Trưa nay, khi làm việc với công an, chúng tôi nêu yêu cầu làm rõ các câu hỏi: Ai chịu trách nhiệm về tổn thất tài sản, do ba chiếc xe bị hư hại khá nhiều khi bị cẩu đi? Ai là người chịu trách nhiệm can thiệp vào giao dịch dân sự gây ra thiệt hại tài sản và kể cả tổn thất tinh thần cho chúng tôi?" "Ai ra lệnh giam lỏng chúng tôi?" "Nếu đủ tính chất pháp lý thì tôi sẽ khởi kiện hai nơi: Nơi sở hữu chiếc xe cẩu và trạm BOT An Sương-An Lạc mà tôi cho là họ thuê mướn chiếc xe cẩu này." "Đến 15 giờ hôm nay, biên bản do công an lập vẫn chưa xong do chúng tôi nhận định họ viết sai về nội dung, cáo buộc chúng tôi về tội "Gây rối trật tự." Thay đổi thu phí ở Cai Lậy: 'Ít hơn nhưng lâu hơn' BOT: Phạt xe dừng quá 5 phút là 'đổ dầu vào lửa' Thủ tướng VN: ‘Xử l‎ý người kích động, chống phá’ ở trạm BOT Ông Long cũng nói thêm: "Dường như những người trạm BOT An Sương-An Lạc cứng rắn hơn ở những trạm khác." "Việc câu xe như thế này là lần đầu tiên trong các vụ việc liên quan đến BOT." "Đáng nói là khi vụ việc được lập biên bản tại hiện trường, chúng tôi có mời một nữ luật sư đến bảo vệ quyền lợi nhưng bà này bị các nhân viên mặc đồng phục công an ngăn cản." "Tôi muốn nói thêm rằng, đây là một giao dịch dân sự bình thường tại trạm BOT sự việc bị đẩy lên thành vụ vi phạm pháp luật và hiến pháp khi chúng tôi bị giam lỏng hơn 12 giờ, không được tiếp tế thức ăn." "Tôi không phải là blogger hay nhà đấu tranh cho cộng đồng, mà chỉ là cá nhân đấu tranh cho quyền lợi bản thân, đòi sự minh bạch cho đồng tiền mình bỏ ra khi qua trạm BOT có chính đáng hay không." Báo VietnamNet hôm 27/12/2018 tường thuật: "Ủy ban Nhân dân TP Hồ Chí Minh yêu cầu Sở Giao thông-Vận tải có biện pháp ngăn ngừa, xử lý tình trạng gây rối tại trạm thu phí dự án BOT An Sương-An Lạc, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trong dịp cao điểm Tết Kỷ Hợi và Lễ hội xuân 2019." Tờ này cũng cho biết các tài xế đã "hiểu nhầm" về việc thu phí quá hạn. "Thời gian thu phí ở BOT An Sương-An Lạc được dự kiến đến 2033 [lý do là đầu tư xây thêm bốn cây cầu vượt trong thành phố] .. Tuy nhiên, sẽ căn cứ vào doanh thu và kết quả thực tế sẽ xem xét điều chỉnh thời gian thu. Nếu doanh thu tăng thì thời gian thu phí sẽ được giảm đi, còn doanh thu ít thì sẽ tăng thời gian thu phí," theo VietnamNet.

150702_china_sea_runway_csis

https://www.bbc.com/vietnamese/world/2015/07/150702_china_sea_runway_csis

Đường băng trên đá Chữ Thập 'sắp hoàn thành'

Trung Quốc sắp xây xong một đường băng 3.000 mét trên đảo nhân tạo đá Chữ Thập, theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế tại Washington (CSIS).

Ảnh hải quân Mỹ công bố hôm 21/5 về hoạt động của Trung Quốc quanh đá Chữ Thập Ảnh vệ tinh ngày 28/6, do chương trình Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á (AMTI) thuộc CSIS công bố ngày 1/7, cho thấy đường băng đã có bề mặt được tráng phủ và đường dành cho xe vận chuyển cũng đã được xây xong. Ảnh vệ tinh cũng cho thấy trên đá Chữ Thập có hai bãi đáp trực thăng, gần 10 ăng-ten thông tin liên lạc vệ tinh, và một tháp radar. Bà Bonnie Glaser của CSIS nói có thể sắp tới Trung Quốc tạm dừng xây vì mùa mưa bão trên biển và vì lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình sắp thăm Mỹ vào tháng Chín. Nhưng bà dự đoán sau đó, hoạt động xây dựng lại sẽ tiếp tục.

summarize: Ảnh hải quân Mỹ công bố hôm 21/5 về hoạt động của Trung Quốc quanh đá Chữ Thập Ảnh vệ tinh ngày 28/6, do chương trình Sáng kiến Minh bạch Hàng hải Châu Á (AMTI) thuộc CSIS công bố ngày 1/7, cho thấy đường băng đã có bề mặt được tráng phủ và đường dành cho xe vận chuyển cũng đã được xây xong. Ảnh vệ tinh cũng cho thấy trên đá Chữ Thập có hai bãi đáp trực thăng, gần 10 ăng-ten thông tin liên lạc vệ tinh, và một tháp radar. Bà Bonnie Glaser của CSIS nói có thể sắp tới Trung Quốc tạm dừng xây vì mùa mưa bão trên biển và vì lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình sắp thăm Mỹ vào tháng Chín. Nhưng bà dự đoán sau đó, hoạt động xây dựng lại sẽ tiếp tục.

141017_thanhdo_secret_reveal

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2014/10/141017_thanhdo_secret_reveal

'Đã đến lúc công bố mật ước Thành Đô?'

Việc công bố các văn bản như mật ước Thành Đô giữa lãnh đạo Việt Nam và lãnh đạo Trung Quốc gần một phần tư thế kỷ về trước là điều Việt Nam nên làm hiện nay, theo một sử gia về lịch sử Đảng từ Đại học Quốc gia Hà Nội.

Hội nghị Thành Đô được nhóm họp vào ngày 3-4/9/1990 tại Trung Quốc. Tuy nhiên, sự kiện cuộc gặp cấp cao đó đã diễn ra 'quá lâu' và nay giới nghiên cứu 'không còn quan tâm' nữa, theo một chuyên gia khác về lịch sử Đảng từ Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh. Song nếu cần tìm hiểu về hội nghị này, thì những ai quan tâm nên tiếp cận với Văn phòng Trung ương của Đảng Cộng sản Việt Nam, vẫn theo chuyên gia này. Trong khi đó, Hội nghị Thành đô là một sự kiện vẫn còn tác động tới đường lối và cán bộ của bộ máy lãnh đạo của Việt Nam ngày nay, điều được gọi là 'Hội chứng Nguyễn Cơ Thạch', theo một cựu lãnh đạo cấp Vụ ngành ngoại giao Việt Nam. Trước hết, trao đổi với BBC hôm 17/10/2014, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng, trực thuộc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, nêu quan điểm về mức độ quan tâm của giới nghiên cứu tới cuộc gặp cấp cao từng xảy ra từ năm 1990 vốn đang được dư luận Việt Nam 'quan tâm' trở lại gần đây: "Quan tâm là quan tâm từ cái thời ấy thôi, chứ bây giờ giới nghiên cứu cũng không quan tâm nhiều lắm, chủ yếu là bên chính trị thôi," Phó Giáo sư Nguyễn Trọng Phúc nói. 'Hỏi Văn phòng TƯ Đảng' Khi được hỏi Hội nghị được cho là có vai trò mở ra bình thường hóa quan hệ giữa Việt - Trung sau nhiều năm xung đột, chiến tranh căng thẳng, tại sao lại không được giới nghiên cứu quan tâm, giáo sư Phúc đáp: "Bởi vì đấy là thuộc về lĩnh vực quan hệ giữa hai đảng, hai nhà nước, còn chúng tôi về lịch sử không được am tường những vấn đề đó. "Cứ liên lạc với chỗ Văn phòng Trung ương Đảng thì may ra người ta biết." Hôm thứ Sáu, khi được hỏi về việc có nên giải mật để công bố hay bạch hóa trước công luận và tại Quốc hội các văn kiện liên quan 'mật nghị', hay 'mật ước Thành Đô 1990 hay không, kể cả các văn bản, văn kiện chỉ đạo đường lối, sách lược, chính sách liên quan 'chịu tác động' từ Hội nghị này, một sử gia khác về lịch sử Đảng nói: Các ông Nguyễn Văn Linh, Đỗ Mười và Phạm Văn Đồng dự Hội nghị Thành Đô. "Tôi nghĩ rằng văn bản nào chăng nữa thì độ mật, độ bí mật gì đó, nếu có, thì nó chỉ có giá trị trong thời hạn nhất định. "Và nếu có những văn bản như thế, thì tôi nghĩ cũng nên hoàn toàn công khai. Hoàn toàn nên công khai, chứ không có gì phải giữ bí mật quá lâu," Phó Giáo sư Vũ Quang Hiển từ Đại học Quốc gia Hà Nội nói. "Nhưng chỉ có điều Việt Nam cầm văn bản đó, thì Việt Nam công khai đến đâu, đến cấp nào, đấy là một câu chuyện. "Phía Trung Quốc thì nói thật là có những tài liệu đến nay đã hơn nửa thế kỷ rồi, bây giờ người ta cũng chẳng công khai. Phía Trung Quốc thì rõ ràng rất khó lấy được tài liệu chính thức từ phía họ. "Còn phía Việt Nam, các tài liệu đã công khai rất nhiều, nhưng tôi nghĩ không phải là đã hết. Mà chắc chắn là vẫn còn những điều gì đó mà chưa công khai, thì văn bản đó tôi nghĩ, nếu có, thì nên công khai. "Để cho nhân dân, để cho cán bộ, để cho tất cả mọi người có thể hiểu được thực sự, thực hư lúc bấy giờ, trong bối cảnh như vậy, với tư cách là những cá nhân, không phải với tư cách là một tập thể, đương nhiên những cá nhân có trọng trách và trách nhiệm, thì đã có những thỏa hiệp như thế nào với phía Trung Quốc về câu chuyện này. Đấy tôi nghĩ là điều nên làm." 'Thất thố ngoại giao?' Hôm 15/10/2014, một cựu cán bộ ngoại giao của Việt Nam, nguyên Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Quảng Châu, Trung Quốc, nói với BBC một số nguyên tắc về ngoại giao và thể thức (protocol) ngoại giao có thể đã bị Trung Quốc vượt qua và đem lại lợi thế cho mình trong cuộc mật đàm. Ông Dương Danh Dy nói: "Phê phán tại sao Hội nghị đó có những kết quả như thế này, như thế kia, nói thế thì nó đụng nhiều người." "Tôi biết chuyện này khá rõ nhưng chưa tiện nói bây giờ, bởi vì Trung Quốc rõ ràng có ý định trong chuyện đưa một số nhà lãnh đạo Việt Nam vào bẫy, mắc bẫy của họ. "Chẳng hạn như chuyện phía Trung Quốc họ bảo rằng để rất kính trọng ba đồng chí lão thành của Đảng Cộng sản Việt Nam, thì họ để ba ông ở ba biệt thự khác nhau, thế thì những ông đã già bảy mươi, tám mưới như ông Phạm Văn Đồng, ông Đỗ Mười, ông Nguyễn Văn Linh lúc đó thì làm sao mà hội ý được với nhau...?" Cũng hôm thứ Tư, một cựu quan chức khác ở Bộ Ngoại giao Việt Nam, người không muốn tiết lộ danh tính, nói với BBC: Có ý kiến nói sự 'thôi chức vụ' của ông Nguyễn Cơ Thạch là điều kiện bình thường hóa quan hệ Việt - Trung. "Một số cán bộ ngoại giao cấp cao có thể đã tiếp cận được văn bản và các tài liệu, nhưng việc được phép phổ biến, công bố tới đâu, có những nguyên tắc hạn chế." Theo cựu nhân viên ngoại giao này, phía Trung Quốc đã chuẩn bị rất kỹ các nội dung đàm phán, ký kết, kể cả những điều được cho là 'phụ lục' nhưng lại có vai trò như những nguyên tắc chỉ đạo cho bình thường hóa và cả 'hậu bình thường hóa' lẫn 'tái cấu trúc' quan hệ và chiến lược 'quan hệ, hợp tác' giữa hai nước dài hạn, điều mà Việt Nam lâu nay vẫn gọi là 'các thỏa thuận cấp cao' và 'sự kế tục'. Trong đó cụ thể có các nguyên tắc 'chỉ đạo' đàm phán không chỉ liên quan tình hình chính trị và điều kiện tái lập quan hệ nhất thời mà còn các phương châm 'chỉ đạo chiến lược và lâu dài' về giải quyết tranh chấp, xung đột trong quá khứ và thực tế khi đó để lại và một số ràng buộc chính trị dưới danh nghĩa 'quan hệ về ý thức hệ' liên Đảng v.v... 'Hội chứng Nguyễn Cơ Thạch' Hôm 17/10, một cựu lãnh đạo cấp Vụ phó ở Bộ Ngoại giao Việt Nam nói với BBC rằng hậu quả của Hội nghị Thành Đô vẫn còn 'đang tác động' tới tâm lý của lãnh đạo, cán bộ và đường lối của Việt Nam hiện nay trong quan hệ liên quan Trung Quốc. Theo ý kiến này, việc ông Nguyễn Cơ Thạch, khi đó là Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, Bộ trưởng Ngoại giao, bị Trung Quốc 'gây áp lực' với Việt Nam và đặt điều kiện phải 'loại bỏ' để bình thường hóa quan hệ, đã gây ra một 'nỗi sợ' với giới chức không chỉ trong ngạch ngoại giao của Việt Nam, suốt từ đó đến nay, trong các quan hệ, công việc của nhà nước liên quan Trung Quốc. "Hội chứng Nguyễn Cơ Thạch là việc Trung Quốc đã khống chế toàn bộ lãnh đạo Việt Nam để dần dần thực hiện những chính sách của Trung Quốc đối với Việt Nam," cựu Lãnh sự Việt Nam tại Thụy Sỹ, nguyên Vụ Phó Bộ Ngoại giao, ông Đặng Xương Hùng nói. "Trong đó không chế về mặt đối ngoại, khống chế về mặt tổ chức nhân sự cũng như cơ cấu nhà nước của Việt Nam, làm sao có lợi nhất đối với Trung Quốc." Theo cựu quan chức ngoại giao nay đang tị nạn chính trị ở Thụy Sỹ, việc này tạo thành một hội chứng đáng kể mà theo ông: "Bất cứ nhân vật nào lên đều không dám đụng tới Trung Quốc và không dám nói nhiều, không dám đứng ra như dạng ông Nguyễn Cơ Thạch đã đứng ra công khai chống lại việc bình thường hóa quan hệ với Trung Quốc (đặt dưới các điều kiện bất lợi cho Việt Nam) thì sẽ bị 'xử lý'. "Nhiều nhân vật sau này, khi đụng chạm đến vấn đề Trung Quốc, khi đụng chạm giải quyết vấn đề biên giới cũng như vấn đề biên giới, cũng như những vấn đề về tranh chấp với Trung Quốc ở Biển Đông cũng như thế, đều có những dấu hiệu của hội chứng Nguyễn Cơ Thạch. "Tức là rất sợ những ý kiến cả nhân của mình về vấn đề quan hệ với Trung Quốc... rất sợ Trung Quốc sẽ xử lý qua việc khống chế lãnh đạo cao nhất của Việt Nam và làm ảnh hưởng đến chức vụ của mình với những quyền lợi và lợi ích của mình trong cơ cấu nhà nước." 'Can thiệp nhân sự?' Cựu Tổng bí thư Đỗ Mười, Chủ tịch nước Việt Nam Lê Đức Anh đón ông Giang Trạch Dân. Cũng hôm 17/10, khi được hỏi có thể có một khả năng tác động sâu và cao như vậy từ phía Trung Quốc vào nhân sự lãnh đạo của Việt Nam hay không, thông qua trường hợp được cho là đã xảy ra với cố Ngoại trưởng Việt Nam Nguyễn Cơ Thạch, PGS Vũ Quang Hiển từ Đại học Quốc gia Hà Nội bình luận thêm: "Cách gây sức ép của Trung Quốc trên tất cả các mặt, kể cả về mặt nhân sự nếu như Trung Quốc có thủ đoạn như vậy, tôi nghĩ là hoàn toàn có thể có. "Nhưng vấn đề đặt ra là ví dụ nhân sự như ông Nguyễn Cơ Thạch mà Trung Quốc không thích bởi vì sao? Nguyễn Cơ Thạch có thể có quan niệm đối ngoại khác, nó rộng mở hơn, nó thoáng hơn, mà người Trung Quốc không muốn Việt Nam có một nhân vật như vậy ở trong giới lãnh đạo cao cấp. "Có thể họ gây sức ép đòi hỏi không nên như vậy, không nên thế nọ, không nên thế kia, cái điều đó người Trung Quốc có thể làm lắm, tôi cũng tin là người Trung Quốc có thể làm các điều này. "Tức là về mặt nào đấy có thể nói là họ muốn can thiệp vào vấn đề nhân sự của riêng Việt Nam. "Nhưng về phía Việt Nam, ai là người thay ông Nguyễn Cơ Thạch, và người đó có làm theo ý đồ của Trung Quốc hay không? "Đấy lại là một việc khác và người Trung Quốc không thể lãnh đạo, không thể chỉ đạo việc đó được," sử gia chuyên về lịch sử Đảng từ Đại học Quốc gia Hà Nội nêu quan điểm. Hôm 15/10, một quan chức Vụ trưởng, thuộc Ban Dân vận Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, nói đang có yêu cầu công khai ra Quốc hội Việt Nam về Hội nghị Thành Đô, ngay cả trước khi có một tài liệu được cho là của Ban tuyên huấn Trung ương của Đảng về Hội nghị được loan truyền trên mạng Internet. "Văn bản của Ban Tuyên giáo... thì nó có thật đấy. Họ đưa ra để giải thích vấn đề Thành Đô. "Nhưng chúng tôi hoài nghi sự giải thích đấy ở chỗ không biết là có đến nơi, đến chốn không. "Và chúng tôi đang muốn là Quốc hội phải thành lập một Ủy ban nghiên cứu và bạch hóa vấn đề này," ông Nguyễn Khắc Mai nói với BBC từ Hà Nội.

summarize: Hội nghị Thành Đô được nhóm họp vào ngày 3-4/9/1990 tại Trung Quốc. Tuy nhiên, sự kiện cuộc gặp cấp cao đó đã diễn ra 'quá lâu' và nay giới nghiên cứu 'không còn quan tâm' nữa, theo một chuyên gia khác về lịch sử Đảng từ Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh. Song nếu cần tìm hiểu về hội nghị này, thì những ai quan tâm nên tiếp cận với Văn phòng Trung ương của Đảng Cộng sản Việt Nam, vẫn theo chuyên gia này. Trong khi đó, Hội nghị Thành đô là một sự kiện vẫn còn tác động tới đường lối và cán bộ của bộ máy lãnh đạo của Việt Nam ngày nay, điều được gọi là 'Hội chứng Nguyễn Cơ Thạch', theo một cựu lãnh đạo cấp Vụ ngành ngoại giao Việt Nam. Trước hết, trao đổi với BBC hôm 17/10/2014, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng, trực thuộc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, nêu quan điểm về mức độ quan tâm của giới nghiên cứu tới cuộc gặp cấp cao từng xảy ra từ năm 1990 vốn đang được dư luận Việt Nam 'quan tâm' trở lại gần đây: "Quan tâm là quan tâm từ cái thời ấy thôi, chứ bây giờ giới nghiên cứu cũng không quan tâm nhiều lắm, chủ yếu là bên chính trị thôi," Phó Giáo sư Nguyễn Trọng Phúc nói. 'Hỏi Văn phòng TƯ Đảng' Khi được hỏi Hội nghị được cho là có vai trò mở ra bình thường hóa quan hệ giữa Việt - Trung sau nhiều năm xung đột, chiến tranh căng thẳng, tại sao lại không được giới nghiên cứu quan tâm, giáo sư Phúc đáp: "Bởi vì đấy là thuộc về lĩnh vực quan hệ giữa hai đảng, hai nhà nước, còn chúng tôi về lịch sử không được am tường những vấn đề đó. "Cứ liên lạc với chỗ Văn phòng Trung ương Đảng thì may ra người ta biết." Hôm thứ Sáu, khi được hỏi về việc có nên giải mật để công bố hay bạch hóa trước công luận và tại Quốc hội các văn kiện liên quan 'mật nghị', hay 'mật ước Thành Đô 1990 hay không, kể cả các văn bản, văn kiện chỉ đạo đường lối, sách lược, chính sách liên quan 'chịu tác động' từ Hội nghị này, một sử gia khác về lịch sử Đảng nói: Các ông Nguyễn Văn Linh, Đỗ Mười và Phạm Văn Đồng dự Hội nghị Thành Đô. "Tôi nghĩ rằng văn bản nào chăng nữa thì độ mật, độ bí mật gì đó, nếu có, thì nó chỉ có giá trị trong thời hạn nhất định. "Và nếu có những văn bản như thế, thì tôi nghĩ cũng nên hoàn toàn công khai. Hoàn toàn nên công khai, chứ không có gì phải giữ bí mật quá lâu," Phó Giáo sư Vũ Quang Hiển từ Đại học Quốc gia Hà Nội nói. "Nhưng chỉ có điều Việt Nam cầm văn bản đó, thì Việt Nam công khai đến đâu, đến cấp nào, đấy là một câu chuyện. "Phía Trung Quốc thì nói thật là có những tài liệu đến nay đã hơn nửa thế kỷ rồi, bây giờ người ta cũng chẳng công khai. Phía Trung Quốc thì rõ ràng rất khó lấy được tài liệu chính thức từ phía họ. "Còn phía Việt Nam, các tài liệu đã công khai rất nhiều, nhưng tôi nghĩ không phải là đã hết. Mà chắc chắn là vẫn còn những điều gì đó mà chưa công khai, thì văn bản đó tôi nghĩ, nếu có, thì nên công khai. "Để cho nhân dân, để cho cán bộ, để cho tất cả mọi người có thể hiểu được thực sự, thực hư lúc bấy giờ, trong bối cảnh như vậy, với tư cách là những cá nhân, không phải với tư cách là một tập thể, đương nhiên những cá nhân có trọng trách và trách nhiệm, thì đã có những thỏa hiệp như thế nào với phía Trung Quốc về câu chuyện này. Đấy tôi nghĩ là điều nên làm." 'Thất thố ngoại giao?' Hôm 15/10/2014, một cựu cán bộ ngoại giao của Việt Nam, nguyên Tổng Lãnh sự Việt Nam tại Quảng Châu, Trung Quốc, nói với BBC một số nguyên tắc về ngoại giao và thể thức (protocol) ngoại giao có thể đã bị Trung Quốc vượt qua và đem lại lợi thế cho mình trong cuộc mật đàm. Ông Dương Danh Dy nói: "Phê phán tại sao Hội nghị đó có những kết quả như thế này, như thế kia, nói thế thì nó đụng nhiều người." "Tôi biết chuyện này khá rõ nhưng chưa tiện nói bây giờ, bởi vì Trung Quốc rõ ràng có ý định trong chuyện đưa một số nhà lãnh đạo Việt Nam vào bẫy, mắc bẫy của họ. "Chẳng hạn như chuyện phía Trung Quốc họ bảo rằng để rất kính trọng ba đồng chí lão thành của Đảng Cộng sản Việt Nam, thì họ để ba ông ở ba biệt thự khác nhau, thế thì những ông đã già bảy mươi, tám mưới như ông Phạm Văn Đồng, ông Đỗ Mười, ông Nguyễn Văn Linh lúc đó thì làm sao mà hội ý được với nhau...?" Cũng hôm thứ Tư, một cựu quan chức khác ở Bộ Ngoại giao Việt Nam, người không muốn tiết lộ danh tính, nói với BBC: Có ý kiến nói sự 'thôi chức vụ' của ông Nguyễn Cơ Thạch là điều kiện bình thường hóa quan hệ Việt - Trung. "Một số cán bộ ngoại giao cấp cao có thể đã tiếp cận được văn bản và các tài liệu, nhưng việc được phép phổ biến, công bố tới đâu, có những nguyên tắc hạn chế." Theo cựu nhân viên ngoại giao này, phía Trung Quốc đã chuẩn bị rất kỹ các nội dung đàm phán, ký kết, kể cả những điều được cho là 'phụ lục' nhưng lại có vai trò như những nguyên tắc chỉ đạo cho bình thường hóa và cả 'hậu bình thường hóa' lẫn 'tái cấu trúc' quan hệ và chiến lược 'quan hệ, hợp tác' giữa hai nước dài hạn, điều mà Việt Nam lâu nay vẫn gọi là 'các thỏa thuận cấp cao' và 'sự kế tục'. Trong đó cụ thể có các nguyên tắc 'chỉ đạo' đàm phán không chỉ liên quan tình hình chính trị và điều kiện tái lập quan hệ nhất thời mà còn các phương châm 'chỉ đạo chiến lược và lâu dài' về giải quyết tranh chấp, xung đột trong quá khứ và thực tế khi đó để lại và một số ràng buộc chính trị dưới danh nghĩa 'quan hệ về ý thức hệ' liên Đảng v.v... 'Hội chứng Nguyễn Cơ Thạch' Hôm 17/10, một cựu lãnh đạo cấp Vụ phó ở Bộ Ngoại giao Việt Nam nói với BBC rằng hậu quả của Hội nghị Thành Đô vẫn còn 'đang tác động' tới tâm lý của lãnh đạo, cán bộ và đường lối của Việt Nam hiện nay trong quan hệ liên quan Trung Quốc. Theo ý kiến này, việc ông Nguyễn Cơ Thạch, khi đó là Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, Bộ trưởng Ngoại giao, bị Trung Quốc 'gây áp lực' với Việt Nam và đặt điều kiện phải 'loại bỏ' để bình thường hóa quan hệ, đã gây ra một 'nỗi sợ' với giới chức không chỉ trong ngạch ngoại giao của Việt Nam, suốt từ đó đến nay, trong các quan hệ, công việc của nhà nước liên quan Trung Quốc. "Hội chứng Nguyễn Cơ Thạch là việc Trung Quốc đã khống chế toàn bộ lãnh đạo Việt Nam để dần dần thực hiện những chính sách của Trung Quốc đối với Việt Nam," cựu Lãnh sự Việt Nam tại Thụy Sỹ, nguyên Vụ Phó Bộ Ngoại giao, ông Đặng Xương Hùng nói. "Trong đó không chế về mặt đối ngoại, khống chế về mặt tổ chức nhân sự cũng như cơ cấu nhà nước của Việt Nam, làm sao có lợi nhất đối với Trung Quốc." Theo cựu quan chức ngoại giao nay đang tị nạn chính trị ở Thụy Sỹ, việc này tạo thành một hội chứng đáng kể mà theo ông: "Bất cứ nhân vật nào lên đều không dám đụng tới Trung Quốc và không dám nói nhiều, không dám đứng ra như dạng ông Nguyễn Cơ Thạch đã đứng ra công khai chống lại việc bình thường hóa quan hệ với Trung Quốc (đặt dưới các điều kiện bất lợi cho Việt Nam) thì sẽ bị 'xử lý'. "Nhiều nhân vật sau này, khi đụng chạm đến vấn đề Trung Quốc, khi đụng chạm giải quyết vấn đề biên giới cũng như vấn đề biên giới, cũng như những vấn đề về tranh chấp với Trung Quốc ở Biển Đông cũng như thế, đều có những dấu hiệu của hội chứng Nguyễn Cơ Thạch. "Tức là rất sợ những ý kiến cả nhân của mình về vấn đề quan hệ với Trung Quốc... rất sợ Trung Quốc sẽ xử lý qua việc khống chế lãnh đạo cao nhất của Việt Nam và làm ảnh hưởng đến chức vụ của mình với những quyền lợi và lợi ích của mình trong cơ cấu nhà nước." 'Can thiệp nhân sự?' Cựu Tổng bí thư Đỗ Mười, Chủ tịch nước Việt Nam Lê Đức Anh đón ông Giang Trạch Dân. Cũng hôm 17/10, khi được hỏi có thể có một khả năng tác động sâu và cao như vậy từ phía Trung Quốc vào nhân sự lãnh đạo của Việt Nam hay không, thông qua trường hợp được cho là đã xảy ra với cố Ngoại trưởng Việt Nam Nguyễn Cơ Thạch, PGS Vũ Quang Hiển từ Đại học Quốc gia Hà Nội bình luận thêm: "Cách gây sức ép của Trung Quốc trên tất cả các mặt, kể cả về mặt nhân sự nếu như Trung Quốc có thủ đoạn như vậy, tôi nghĩ là hoàn toàn có thể có. "Nhưng vấn đề đặt ra là ví dụ nhân sự như ông Nguyễn Cơ Thạch mà Trung Quốc không thích bởi vì sao? Nguyễn Cơ Thạch có thể có quan niệm đối ngoại khác, nó rộng mở hơn, nó thoáng hơn, mà người Trung Quốc không muốn Việt Nam có một nhân vật như vậy ở trong giới lãnh đạo cao cấp. "Có thể họ gây sức ép đòi hỏi không nên như vậy, không nên thế nọ, không nên thế kia, cái điều đó người Trung Quốc có thể làm lắm, tôi cũng tin là người Trung Quốc có thể làm các điều này. "Tức là về mặt nào đấy có thể nói là họ muốn can thiệp vào vấn đề nhân sự của riêng Việt Nam. "Nhưng về phía Việt Nam, ai là người thay ông Nguyễn Cơ Thạch, và người đó có làm theo ý đồ của Trung Quốc hay không? "Đấy lại là một việc khác và người Trung Quốc không thể lãnh đạo, không thể chỉ đạo việc đó được," sử gia chuyên về lịch sử Đảng từ Đại học Quốc gia Hà Nội nêu quan điểm. Hôm 15/10, một quan chức Vụ trưởng, thuộc Ban Dân vận Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, nói đang có yêu cầu công khai ra Quốc hội Việt Nam về Hội nghị Thành Đô, ngay cả trước khi có một tài liệu được cho là của Ban tuyên huấn Trung ương của Đảng về Hội nghị được loan truyền trên mạng Internet. "Văn bản của Ban Tuyên giáo... thì nó có thật đấy. Họ đưa ra để giải thích vấn đề Thành Đô. "Nhưng chúng tôi hoài nghi sự giải thích đấy ở chỗ không biết là có đến nơi, đến chốn không. "Và chúng tôi đang muốn là Quốc hội phải thành lập một Ủy ban nghiên cứu và bạch hóa vấn đề này," ông Nguyễn Khắc Mai nói với BBC từ Hà Nội.

world-46955896

https://www.bbc.com/vietnamese/world-46955896

'Vấn đề lớn nhất' của Mỹ-Trung là Biển Đông?

Nhà kinh tế học Panos Mourdoukoutas vừa có bài viết trên Forbes cho rằng "vấn đề lớn nhất" giữa Bắc Kinh và Washington không phải là thương mại, mà chính là mâu thuẫn gia tăng giữa hai nước và về Biển Đông và Châu Phi.

'Vấn đề lớn nhất' của Mỹ-Trung là Biển Đông? Trong khi đó, Tiến sĩ Carl Thayer nói ông đồng tình với chuyên gia kinh tế Mourdoukoutas rằng Trung Quốc là "địch thủ" của Hoa Kỳ, tuy nhiên ông Thayer không cho rằng chính sách thương mại mà ông Trump đang theo đuổi liên kết với chiến lược an ninh quốc tế của Hoa Kỳ. Trong một bài đăng trên Forbes hôm 19/1, ông Mourdoukoutas viết: "Vấn đề này [tranh chấp Biển Đông] có thể kéo dài nhiều năm, nếu không phải là thập kỷ, và nó có thể dẫn đến đối đầu quân sự giữa hai nước." Biển Đông hiện là mục tiêu hàng đầu cho chương trình nghị sự kinh tế và chính trị của Bắc Kinh - một dự án sẽ đưa Trung Quốc thành nhà lãnh đạo kinh tế lớn tiếp theo của thế giới. Để làm điều đó, Bắc Kinh đã đưa ra những tuyên bố cho rằng nó có những quyền "lịch sử" đối với vùng biển. "Bắc Kinh bảo vệ các quyền đó bằng cách đe dọa, thúc đẩy chủ nghĩa dân tộc Trung Quốc, giúp tuyên truyền hơn nữa hiện trạng chính trị Trung Quốc," Mourdoukoutas viết. Quanh vụ báo VN nói TQ 'cưỡng chiếm Hoàng Sa' Quanh việc USS McCampbell tới Hoàng Sa và phản ứng của VN TQ: Tăng trưởng kinh tế chậm nhất trong gần 30 năm Tuy nhiên, ngoài Trung Quốc ra, Philippines, Malaysia, Brunei, Đài Loan và Việt Nam đều đưa ra những tuyên bố chủ quyền đối với vùng biển có khối lượng hàng hóa trị giá 5 nghìn tỷ đôla đi qua mỗi năm. Úc, Nhật Bản, Anh, Pháp, Mỹ cũng vẫn mong muốn duy trì sự tự do hàng hải trong vùng biển khu vực. "Đây chính là nguy cơ đối đầu quân sự tiềm tàng: một tình huống mà có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng lên thị trường tài chính và sự hội nhập kinh tế của nước khu vực," Mourdoukoutas lập luận. Nhà kinh tế học đang giảng dạy tại Đại học Columbia, Hoa Kỳ còn phân tích rằng Châu Phi cũng là một trọng điểm khác cho sự đối đầu giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Quốc kỳ Trung Quốc và Hoa Kỳ treo trên cột buồm của Tàu Bệnh viện 'Hòa bình' khi con tàu bắt đầu chuyến thăm 5 ngày tại Mỹ vào 2015 tại San Diego, California của Hoa Kỳ. Bắc Kinh cử các phái đoàn đến các thủ đô Châu Phi mỗi năm, giúp thiết lập các dự án cơ sở hạ tầng và châu Phi cung cấp cho Trung Quốc tài nguyên kinh tế ở mức rẻ mạt. Bắc Kinh đang biến châu Phi thành "một lục địa thứ hai" cho Trung Quốc, Mourdoukoutas nhận định. Trong khi đó, Hoa Kỳ vẫn là nhà "tài trợ" lớn nhất cho châu Phi theo Viện Nghiên cứu Trung-Phi John Hopkins. Nhật Bản, một đồng minh của Hoa Kỳ, cũng có nhiều khoản đầu tư vào Châu Phi. Điều này khiến Trung Quốc tố Nhật Bản "ích kỷ" và áp đặt lên các quốc gia Châu Phi và gây chia rẽ các nước Phi với Trung Quốc. "Trung Quốc nói Nhật Bản ích kỷ thì thật mỉa mai vì bản chất ích kỷ trong các dự án đầu tư của họ ở Châu Phi. Hầu hết các quốc gia đầu tư ở Châu Phi đều làm vì [lợi ích của chính nước họ]. Thay vì chia rẽ Trung Quốc với các nước châu Phi, điều này chỉ làm chia rẽ thêm Trung Quốc và Hoa Kỳ. "Thêm vào đó là những tác động đáng lo ngại từ việc Trung Quốc đang siết chặt Biển Đông, nó đặt nền tảng cho một ngòi thuốc nổ có thể gây nguy hại hơn bất kỳ cuộc chiến thương mại nào giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc," Mourdoukoutas viết. Giáo sư Carl Thayer, từ Đại học New South Wales của Úc Tiến sĩ Carl Thayer nói gì? Tiến sĩ Carl Thayer nói ông đồng tình với chuyên gia kinh tế Mourdoukoutas rằng Trung Quốc là "địch thủ" của Hoa Kỳ. Ông Thayer nói qua bài phát biểu của Phó Tổng thống Mike Pence (hồi tháng 10/2018) và việc Tổng thống Donald Trump vừa ký ban hành Luật Sáng kiến Tái đảm bảo Châu Á (ARIA) cho thấy có một sự cạnh tranh đối đầu với Trung Quốc đang gia tăng. Tuy nhiên, chính sách thương mại mà ông Trump đang theo đuổi không liên kết với chiến lược an ninh quốc tế của Hoa Kỳ. "Hoa Kỳ không sử dụng vấn đề thương mại để đạt lợi thế trong vấn đề Biển Đông và ngược lại," ông Thayer nói. Ông Thayer cũng cho rằng khả năng xảy ra đối đầu quân sự ở khu vực Biển Đông cũng rất thấp. Hoa Kỳ đã tăng cường hoạt động tuần tra vào năm ngoái với hai hình thức: một là tuần tra tự do hàng hải và hai là tiếp tục sự hiện diện của các tàu tuần tra dưới thời Obama từ Guam, Diego Garcia, Nebraska… "Điều này cho thấy Mỹ cũng có thể phản ứng và làm Trung Quốc e ngại". "Nhưng tại thời điểm này, Trung Quốc không cho thấy họ có hứng thú tỏ ra hung hãn. Chúng ta đang nói rất nhiều về thương mại và kinh tế Trung Quốc đang chậm lại. Trung Quốc đang có một vấn đề khác phải quan tâm hơn." "Và Mỹ cũng không liên kết giữa các hoạt động ở Biển Đông với một chiến lược rộng lớn hơn để gây áp lực với Trung Quốc. Bởi vì thực sự là không có chiến lược gì cả." "Cuối cùng thì chiến lược đó có thể là gì? Trung Quốc rút quân khỏi Biển Đông ư? Phi quân sự hóa ư? Ngừng tuyên bố chủ quyền ư? Chẳng có tác dụng gì." "Hoa Kỳ đã áp lực lên Trung Quốc buộc phải có các hành vi tuân thủ luật lệ và tôn trọng tự do hàng hải nhưng nó chẳng đi đến đâu cả. Trung Quốc chẳng làm bất cứ điều gì." "Tôi hi vọng trong năm 2019 này, Mỹ sẽ tiếp tục hoạt động tuần tra tự do hàng hải, hoàn tất việc bổ nhiệm tân Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, người sẽ tiếp tục chương trình này." Ông Thayer cũng cho rằng mối quan hệ Việt Nam - Trung Quốc đang trong thời kỳ "tốt đẹp nhất" kể từ sự kiện Giàn khoan HD981 vào 2014. Năm ngoái, Trung Quốc gây áp lực lên các hoạt động khai thác dầu mỏ trên Biển Đông của Việt Nam, một phải ngừng, một bị bỏ hoang. "Không một quan chức Việt Nam nào muốn nói về điều này," ông Thayer nói. "Đó là thực trạng hiện tại." "Việt Nam, nói cách khác, bị cô lập và trơ trọi trong khu vực, là nước duy nhất có xích mích với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông." Dư luận ở Việt Nam thực sự "rất độc hại" với thái độ chống Trung Quốc, ông Thayer nói. "Thế hệ trước, vốn đã hi sinh trong các cuộc chiến, sắp trở thành lịch sử, cho nên cần phải tôn vinh những sự hi sinh của họ," ông Thayer bình luận về các bài báo gần đây của báo chí Việt Nam nhân 45 kỷ niệm Trung Quốc xâm chiếm quần đảo Hoàng Sa. "Tôi nghĩ, thử thách nghiêm trọng nhất với chính quyền [Việt Nam] là bảo vệ chủ quyền đất nước. Nên việc cho phép các tờ báo nội địa viết bài về Trung Quốc là biện pháp an toàn thôi."

summarize: 'Vấn đề lớn nhất' của Mỹ-Trung là Biển Đông? Trong khi đó, Tiến sĩ Carl Thayer nói ông đồng tình với chuyên gia kinh tế Mourdoukoutas rằng Trung Quốc là "địch thủ" của Hoa Kỳ, tuy nhiên ông Thayer không cho rằng chính sách thương mại mà ông Trump đang theo đuổi liên kết với chiến lược an ninh quốc tế của Hoa Kỳ. Trong một bài đăng trên Forbes hôm 19/1, ông Mourdoukoutas viết: "Vấn đề này [tranh chấp Biển Đông] có thể kéo dài nhiều năm, nếu không phải là thập kỷ, và nó có thể dẫn đến đối đầu quân sự giữa hai nước." Biển Đông hiện là mục tiêu hàng đầu cho chương trình nghị sự kinh tế và chính trị của Bắc Kinh - một dự án sẽ đưa Trung Quốc thành nhà lãnh đạo kinh tế lớn tiếp theo của thế giới. Để làm điều đó, Bắc Kinh đã đưa ra những tuyên bố cho rằng nó có những quyền "lịch sử" đối với vùng biển. "Bắc Kinh bảo vệ các quyền đó bằng cách đe dọa, thúc đẩy chủ nghĩa dân tộc Trung Quốc, giúp tuyên truyền hơn nữa hiện trạng chính trị Trung Quốc," Mourdoukoutas viết. Quanh vụ báo VN nói TQ 'cưỡng chiếm Hoàng Sa' Quanh việc USS McCampbell tới Hoàng Sa và phản ứng của VN TQ: Tăng trưởng kinh tế chậm nhất trong gần 30 năm Tuy nhiên, ngoài Trung Quốc ra, Philippines, Malaysia, Brunei, Đài Loan và Việt Nam đều đưa ra những tuyên bố chủ quyền đối với vùng biển có khối lượng hàng hóa trị giá 5 nghìn tỷ đôla đi qua mỗi năm. Úc, Nhật Bản, Anh, Pháp, Mỹ cũng vẫn mong muốn duy trì sự tự do hàng hải trong vùng biển khu vực. "Đây chính là nguy cơ đối đầu quân sự tiềm tàng: một tình huống mà có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng lên thị trường tài chính và sự hội nhập kinh tế của nước khu vực," Mourdoukoutas lập luận. Nhà kinh tế học đang giảng dạy tại Đại học Columbia, Hoa Kỳ còn phân tích rằng Châu Phi cũng là một trọng điểm khác cho sự đối đầu giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Quốc kỳ Trung Quốc và Hoa Kỳ treo trên cột buồm của Tàu Bệnh viện 'Hòa bình' khi con tàu bắt đầu chuyến thăm 5 ngày tại Mỹ vào 2015 tại San Diego, California của Hoa Kỳ. Bắc Kinh cử các phái đoàn đến các thủ đô Châu Phi mỗi năm, giúp thiết lập các dự án cơ sở hạ tầng và châu Phi cung cấp cho Trung Quốc tài nguyên kinh tế ở mức rẻ mạt. Bắc Kinh đang biến châu Phi thành "một lục địa thứ hai" cho Trung Quốc, Mourdoukoutas nhận định. Trong khi đó, Hoa Kỳ vẫn là nhà "tài trợ" lớn nhất cho châu Phi theo Viện Nghiên cứu Trung-Phi John Hopkins. Nhật Bản, một đồng minh của Hoa Kỳ, cũng có nhiều khoản đầu tư vào Châu Phi. Điều này khiến Trung Quốc tố Nhật Bản "ích kỷ" và áp đặt lên các quốc gia Châu Phi và gây chia rẽ các nước Phi với Trung Quốc. "Trung Quốc nói Nhật Bản ích kỷ thì thật mỉa mai vì bản chất ích kỷ trong các dự án đầu tư của họ ở Châu Phi. Hầu hết các quốc gia đầu tư ở Châu Phi đều làm vì [lợi ích của chính nước họ]. Thay vì chia rẽ Trung Quốc với các nước châu Phi, điều này chỉ làm chia rẽ thêm Trung Quốc và Hoa Kỳ. "Thêm vào đó là những tác động đáng lo ngại từ việc Trung Quốc đang siết chặt Biển Đông, nó đặt nền tảng cho một ngòi thuốc nổ có thể gây nguy hại hơn bất kỳ cuộc chiến thương mại nào giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc," Mourdoukoutas viết. Giáo sư Carl Thayer, từ Đại học New South Wales của Úc Tiến sĩ Carl Thayer nói gì? Tiến sĩ Carl Thayer nói ông đồng tình với chuyên gia kinh tế Mourdoukoutas rằng Trung Quốc là "địch thủ" của Hoa Kỳ. Ông Thayer nói qua bài phát biểu của Phó Tổng thống Mike Pence (hồi tháng 10/2018) và việc Tổng thống Donald Trump vừa ký ban hành Luật Sáng kiến Tái đảm bảo Châu Á (ARIA) cho thấy có một sự cạnh tranh đối đầu với Trung Quốc đang gia tăng. Tuy nhiên, chính sách thương mại mà ông Trump đang theo đuổi không liên kết với chiến lược an ninh quốc tế của Hoa Kỳ. "Hoa Kỳ không sử dụng vấn đề thương mại để đạt lợi thế trong vấn đề Biển Đông và ngược lại," ông Thayer nói. Ông Thayer cũng cho rằng khả năng xảy ra đối đầu quân sự ở khu vực Biển Đông cũng rất thấp. Hoa Kỳ đã tăng cường hoạt động tuần tra vào năm ngoái với hai hình thức: một là tuần tra tự do hàng hải và hai là tiếp tục sự hiện diện của các tàu tuần tra dưới thời Obama từ Guam, Diego Garcia, Nebraska… "Điều này cho thấy Mỹ cũng có thể phản ứng và làm Trung Quốc e ngại". "Nhưng tại thời điểm này, Trung Quốc không cho thấy họ có hứng thú tỏ ra hung hãn. Chúng ta đang nói rất nhiều về thương mại và kinh tế Trung Quốc đang chậm lại. Trung Quốc đang có một vấn đề khác phải quan tâm hơn." "Và Mỹ cũng không liên kết giữa các hoạt động ở Biển Đông với một chiến lược rộng lớn hơn để gây áp lực với Trung Quốc. Bởi vì thực sự là không có chiến lược gì cả." "Cuối cùng thì chiến lược đó có thể là gì? Trung Quốc rút quân khỏi Biển Đông ư? Phi quân sự hóa ư? Ngừng tuyên bố chủ quyền ư? Chẳng có tác dụng gì." "Hoa Kỳ đã áp lực lên Trung Quốc buộc phải có các hành vi tuân thủ luật lệ và tôn trọng tự do hàng hải nhưng nó chẳng đi đến đâu cả. Trung Quốc chẳng làm bất cứ điều gì." "Tôi hi vọng trong năm 2019 này, Mỹ sẽ tiếp tục hoạt động tuần tra tự do hàng hải, hoàn tất việc bổ nhiệm tân Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, người sẽ tiếp tục chương trình này." Ông Thayer cũng cho rằng mối quan hệ Việt Nam - Trung Quốc đang trong thời kỳ "tốt đẹp nhất" kể từ sự kiện Giàn khoan HD981 vào 2014. Năm ngoái, Trung Quốc gây áp lực lên các hoạt động khai thác dầu mỏ trên Biển Đông của Việt Nam, một phải ngừng, một bị bỏ hoang. "Không một quan chức Việt Nam nào muốn nói về điều này," ông Thayer nói. "Đó là thực trạng hiện tại." "Việt Nam, nói cách khác, bị cô lập và trơ trọi trong khu vực, là nước duy nhất có xích mích với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông." Dư luận ở Việt Nam thực sự "rất độc hại" với thái độ chống Trung Quốc, ông Thayer nói. "Thế hệ trước, vốn đã hi sinh trong các cuộc chiến, sắp trở thành lịch sử, cho nên cần phải tôn vinh những sự hi sinh của họ," ông Thayer bình luận về các bài báo gần đây của báo chí Việt Nam nhân 45 kỷ niệm Trung Quốc xâm chiếm quần đảo Hoàng Sa. "Tôi nghĩ, thử thách nghiêm trọng nhất với chính quyền [Việt Nam] là bảo vệ chủ quyền đất nước. Nên việc cho phép các tờ báo nội địa viết bài về Trung Quốc là biện pháp an toàn thôi."

world-52497532

https://www.bbc.com/vietnamese/world-52497532

Kim Jong-un: Trump 'vui mừng' thấy lãnh đạo Bắc Hàn tái xuất hiện

Tổng thống Mỹ Donald Trump nói ông "vui mừng" rằng Kim Jong-un đã xuất hiện trở lại và có vẻ khỏe mạnh.

"Những tiếng hò reo như sấm dậy' vang lên khi nhà máy được khai trương, theo KCNA "Tôi, là một, rất vui khi thấy ông ấy trở lại, và khỏe mạnh!" Ông Trump tweet, sau khi nhà lãnh đạo Bắc Hàn được tường trình là đã tham dự lễ khai trương nhà máy phân bón. Đó là lần xuất hiện công khai đầu tiên của ông Kim trong gần ba tuần. Sự vắng mặt của Kim Jong-un - đặc biệt là từ lễ kỷ niệm sinh nhật của ông nội vào ngày 15/4 - đã làm dấy lên những đồn đoán dữ dội trên toàn thế giới về sức khỏe của ông ta. Truyền thông Bắc Hàn đăng bức ảnh ông Kim Jong-un cắt băng khánh thành nhà máy phân bón hôm 1/5 Hãng thông tấn KCNA cho biết ông Kim đã cắt băng khai trương nhà máy phân bón hôm thứ Sáu và nói thêm rằng đám đông "đã reo hò như sấm" khi ông xuất hiện. Hôm thứ Hai, giữa những đồn đoán và tin đồn về sức khỏe của ông Kim, Tổng thống Trump đã nói ông ''biết khá rõ'' về tình trạng của ông Kim, nhưng nói thêm rằng "Tôi không thể nói gì về điều đó". "Tôi chỉ chúc ông ấy những điều tốt lành," ông Trump nói thêm lúc đó. Tổng thống Trump và ông Kim đã phát triển mối quan hệ độc đáo trong những năm gần đây. Hai người đã gặp nhau ba lần kể từ năm 2018 và đã trao đổi thư từ cá nhân với nhau mà ông Trump đã mô tả là "xuất sắc.'' Tuy nhiên, các cuộc thảo luận về phi hạt nhân hóa của Bắc Hàn đã bị đình trệ trong những tháng gần đây. Truyền thông Bắc Hàn nói gì? Theo Thông tấn xã Bắc Hàn (KCNA), ông Kim đi cùng với một số quan chức cấp cao, trong đó có em gái Kim Yo Jong. Nhà lãnh đạo Bắc Hàn cắt băng khánh thành tại nhà máy, ở khu vực phía bắc Bình Nhưỡng, và những người tham dự sự kiện này đã "vỡ òa trong tiếng hò reo như sấm dậy", KCNA nói. Ông Kim cho biết ông hài lòng với hệ thống sản xuất của nhà máy và ca ngợi nó đã đóng góp cho sự phát triển của ngành công nghiệp hóa chất và sản xuất thực phẩm của đất nước, KCNA cho hay. Kim Jong-un xuất hiện trở lại, dân 'hò reo như sấm dậy' Bắc Hàn: Thân tộc Kim Jong-un có yếu thế nếu lãnh tụ qua đời? Đồn đoán gia tăng về sức khỏe ông Kim Jong-un Đoàn tàu Kim Jong-un ở đâu, Kim Pyong-il là ai và Kim Yo-jong đang làm gì? Hoài nghi về sức khỏe của ông Kim bắt đầu từ đâu? Suy đoán về sức khỏe của ông Kim bắt đầu sau khi ông bỏ lỡ lễ kỷ niệm sinh nhật của ông nội, người sáng lập nhà nước Kim Nhật Thành vào ngày 15/4. Lễ kỷ niệm này là một trong những sự kiện lớn nhất trong lịch Bắc Hàn và ông Kim thường đánh dấu nó bằng cách đến thăm lăng mộ nơi ông nội ông nằm. Ông Kim chưa bao giờ bỏ lỡ sự kiện này. Các thông tin về tình hình sức khỏe của ông Kim sau đó xuất hiện trong một tường thuật trên một website do những người đào thoát Bắc Hàn điều hành. Kim Jong-un trước đây chưa bao giờ vắng mặt trong lễ kỷ niệm ngày sinh của ông cố của mình Một nguồn tin nặc danh nói với Daily NK rằng họ biết ông Kim đã phải vật lộn với các vấn đề về tim mạch kể từ tháng Tám năm ngoái "nhưng nó trở nên tồi tệ hơn sau nhiều lần ghé thăm Núi Paektu". Điều này dẫn đến một chuỗi các tin tức trên truyền thông quốc tế về một câu chuyện chỉ có một nguồn tin duy nhất. Các hãng tin bắt đầu chạy theo khẳng định nói trên, và đó là tất cả những gì họ có cho đến khi một số báo cáo cho hay các cơ quan tình báo ở Hàn Quốc và Hoa Kỳ đang theo dõi các tin tức này. Nhưng sau đó đã xuất hiện một tiêu đề giật gân hơn trên truyền thông Hoa Kỳ rằng nhà lãnh đạo Bắc Hàn đang trong tình trạng nguy kịch sau ca phẫu thuật tim. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo đã xuất hiện để dập tắt những tin đồn vào ngày 29/4, bằng cách nói rằng các quan chức Hoa Kỳ "đã không nhìn thấy" ông Kim gần đây. Tuy nhiên, một tuyên bố từ chính phủ Hàn Quốc và các nguồn tin từ tình báo Trung Quốc - nói với hãng tin Reuters - cho biết điều này không đúng. Kim Jong-un từng biến mất trước đây? Đúng. Ông Kim đã mất tích 40 ngày vào tháng 9/2014, sau khi tham dự một buổi hòa nhạc. Ông xuất hiện trở lại vào giữa tháng Mười, chống gậy. Truyền thông nhà nước không bao giờ giải thích ông đã ở đâu. Nhưng cơ quan tình báo của Hàn Quốc cho biết ông có thể đã phẫu thuật mắt cá chân trái do có một u nang. Phân tích của Laura Bicker Phóng viên tại Seoul Sự thận trọng thường bị gạt sang một bên khi tường trình về Bắc Hàn. Những tin đồn không kiểm chứng được có thể là nguồn cung cấp dồi dào cho ngành công nghiệp nhận thức được rằng các tiêu đề giật gân về Kim Jong-un là những bài được nhiều người đọc. Tường trình về một quốc gia bưng bít thông tin là điều rất khó khăn. Rất khó để lấy tin cũng như phát triển nguồn đáng tin cậy, nhất là trong tình trạng Bắc Hàn còn khép kín hơn với thế giới vì đại dịch Covid-19. Chính phủ Hàn Quốc đã nói rõ rằng họ lưu ý là không thấy có hoạt động bất thường nào ở miền Bắc. Seoul là nơi có tin tình báo tốt nhất từ Bình Nhưỡng. Nhưng ngay cả họ cũng đã sai trong quá khứ. Hãy nói cho rõ. Kim Jong-un có thể đã bị ốm, hoặc ông ta có thể đã trải qua một số phẫu thuật trong hai tuần qua. Hoặc ông ta có thể đang ngồi trên một chiếc du thuyền gần biệt thự của mình ở Wonsan để cười với những đồn đoán hoang dã của thế giới. 20 ngày vắng mặt của ông không phải là không có tiền lệ. Dĩ nhiên vẫn còn những câu hỏi đáng được đặt ra về một người kế vị tiềm năng và kế hoạch nào sẽ được thực hiện nếu có điều gì xảy ra cho Kim Jong-un. Nhưng có một điều đã bị quên đi trong tất cả những điều này. Bắc Hàn không chỉ liên quan đến một người đàn ông. Đó là một đất nước gồm 25 triệu người dân thường bị bỏ qua. Hôm nay, ông Kim xuất hiện trở lại tại một nhà máy phân bón. Các bài báo tất nhiên sẽ tập trung vào sự trở lại của ông ta, và nơi ông ta đã đến chứ không phải là liệu nhà máy này có sẽ giúp đất nước giải quyết tình trạng thiếu lương thực kinh niên hay không. Tôi đảm bảo với bạn rằng, đối với người dân Bắc Hàn bây giờ, điều đó cũng quan trọng như sự vắng mặt không giải thích được của nhà lãnh đạo của họ.

summarize: "Những tiếng hò reo như sấm dậy' vang lên khi nhà máy được khai trương, theo KCNA "Tôi, là một, rất vui khi thấy ông ấy trở lại, và khỏe mạnh!" Ông Trump tweet, sau khi nhà lãnh đạo Bắc Hàn được tường trình là đã tham dự lễ khai trương nhà máy phân bón. Đó là lần xuất hiện công khai đầu tiên của ông Kim trong gần ba tuần. Sự vắng mặt của Kim Jong-un - đặc biệt là từ lễ kỷ niệm sinh nhật của ông nội vào ngày 15/4 - đã làm dấy lên những đồn đoán dữ dội trên toàn thế giới về sức khỏe của ông ta. Truyền thông Bắc Hàn đăng bức ảnh ông Kim Jong-un cắt băng khánh thành nhà máy phân bón hôm 1/5 Hãng thông tấn KCNA cho biết ông Kim đã cắt băng khai trương nhà máy phân bón hôm thứ Sáu và nói thêm rằng đám đông "đã reo hò như sấm" khi ông xuất hiện. Hôm thứ Hai, giữa những đồn đoán và tin đồn về sức khỏe của ông Kim, Tổng thống Trump đã nói ông ''biết khá rõ'' về tình trạng của ông Kim, nhưng nói thêm rằng "Tôi không thể nói gì về điều đó". "Tôi chỉ chúc ông ấy những điều tốt lành," ông Trump nói thêm lúc đó. Tổng thống Trump và ông Kim đã phát triển mối quan hệ độc đáo trong những năm gần đây. Hai người đã gặp nhau ba lần kể từ năm 2018 và đã trao đổi thư từ cá nhân với nhau mà ông Trump đã mô tả là "xuất sắc.'' Tuy nhiên, các cuộc thảo luận về phi hạt nhân hóa của Bắc Hàn đã bị đình trệ trong những tháng gần đây. Truyền thông Bắc Hàn nói gì? Theo Thông tấn xã Bắc Hàn (KCNA), ông Kim đi cùng với một số quan chức cấp cao, trong đó có em gái Kim Yo Jong. Nhà lãnh đạo Bắc Hàn cắt băng khánh thành tại nhà máy, ở khu vực phía bắc Bình Nhưỡng, và những người tham dự sự kiện này đã "vỡ òa trong tiếng hò reo như sấm dậy", KCNA nói. Ông Kim cho biết ông hài lòng với hệ thống sản xuất của nhà máy và ca ngợi nó đã đóng góp cho sự phát triển của ngành công nghiệp hóa chất và sản xuất thực phẩm của đất nước, KCNA cho hay. Kim Jong-un xuất hiện trở lại, dân 'hò reo như sấm dậy' Bắc Hàn: Thân tộc Kim Jong-un có yếu thế nếu lãnh tụ qua đời? Đồn đoán gia tăng về sức khỏe ông Kim Jong-un Đoàn tàu Kim Jong-un ở đâu, Kim Pyong-il là ai và Kim Yo-jong đang làm gì? Hoài nghi về sức khỏe của ông Kim bắt đầu từ đâu? Suy đoán về sức khỏe của ông Kim bắt đầu sau khi ông bỏ lỡ lễ kỷ niệm sinh nhật của ông nội, người sáng lập nhà nước Kim Nhật Thành vào ngày 15/4. Lễ kỷ niệm này là một trong những sự kiện lớn nhất trong lịch Bắc Hàn và ông Kim thường đánh dấu nó bằng cách đến thăm lăng mộ nơi ông nội ông nằm. Ông Kim chưa bao giờ bỏ lỡ sự kiện này. Các thông tin về tình hình sức khỏe của ông Kim sau đó xuất hiện trong một tường thuật trên một website do những người đào thoát Bắc Hàn điều hành. Kim Jong-un trước đây chưa bao giờ vắng mặt trong lễ kỷ niệm ngày sinh của ông cố của mình Một nguồn tin nặc danh nói với Daily NK rằng họ biết ông Kim đã phải vật lộn với các vấn đề về tim mạch kể từ tháng Tám năm ngoái "nhưng nó trở nên tồi tệ hơn sau nhiều lần ghé thăm Núi Paektu". Điều này dẫn đến một chuỗi các tin tức trên truyền thông quốc tế về một câu chuyện chỉ có một nguồn tin duy nhất. Các hãng tin bắt đầu chạy theo khẳng định nói trên, và đó là tất cả những gì họ có cho đến khi một số báo cáo cho hay các cơ quan tình báo ở Hàn Quốc và Hoa Kỳ đang theo dõi các tin tức này. Nhưng sau đó đã xuất hiện một tiêu đề giật gân hơn trên truyền thông Hoa Kỳ rằng nhà lãnh đạo Bắc Hàn đang trong tình trạng nguy kịch sau ca phẫu thuật tim. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo đã xuất hiện để dập tắt những tin đồn vào ngày 29/4, bằng cách nói rằng các quan chức Hoa Kỳ "đã không nhìn thấy" ông Kim gần đây. Tuy nhiên, một tuyên bố từ chính phủ Hàn Quốc và các nguồn tin từ tình báo Trung Quốc - nói với hãng tin Reuters - cho biết điều này không đúng. Kim Jong-un từng biến mất trước đây? Đúng. Ông Kim đã mất tích 40 ngày vào tháng 9/2014, sau khi tham dự một buổi hòa nhạc. Ông xuất hiện trở lại vào giữa tháng Mười, chống gậy. Truyền thông nhà nước không bao giờ giải thích ông đã ở đâu. Nhưng cơ quan tình báo của Hàn Quốc cho biết ông có thể đã phẫu thuật mắt cá chân trái do có một u nang. Phân tích của Laura Bicker Phóng viên tại Seoul Sự thận trọng thường bị gạt sang một bên khi tường trình về Bắc Hàn. Những tin đồn không kiểm chứng được có thể là nguồn cung cấp dồi dào cho ngành công nghiệp nhận thức được rằng các tiêu đề giật gân về Kim Jong-un là những bài được nhiều người đọc. Tường trình về một quốc gia bưng bít thông tin là điều rất khó khăn. Rất khó để lấy tin cũng như phát triển nguồn đáng tin cậy, nhất là trong tình trạng Bắc Hàn còn khép kín hơn với thế giới vì đại dịch Covid-19. Chính phủ Hàn Quốc đã nói rõ rằng họ lưu ý là không thấy có hoạt động bất thường nào ở miền Bắc. Seoul là nơi có tin tình báo tốt nhất từ Bình Nhưỡng. Nhưng ngay cả họ cũng đã sai trong quá khứ. Hãy nói cho rõ. Kim Jong-un có thể đã bị ốm, hoặc ông ta có thể đã trải qua một số phẫu thuật trong hai tuần qua. Hoặc ông ta có thể đang ngồi trên một chiếc du thuyền gần biệt thự của mình ở Wonsan để cười với những đồn đoán hoang dã của thế giới. 20 ngày vắng mặt của ông không phải là không có tiền lệ. Dĩ nhiên vẫn còn những câu hỏi đáng được đặt ra về một người kế vị tiềm năng và kế hoạch nào sẽ được thực hiện nếu có điều gì xảy ra cho Kim Jong-un. Nhưng có một điều đã bị quên đi trong tất cả những điều này. Bắc Hàn không chỉ liên quan đến một người đàn ông. Đó là một đất nước gồm 25 triệu người dân thường bị bỏ qua. Hôm nay, ông Kim xuất hiện trở lại tại một nhà máy phân bón. Các bài báo tất nhiên sẽ tập trung vào sự trở lại của ông ta, và nơi ông ta đã đến chứ không phải là liệu nhà máy này có sẽ giúp đất nước giải quyết tình trạng thiếu lương thực kinh niên hay không. Tôi đảm bảo với bạn rằng, đối với người dân Bắc Hàn bây giờ, điều đó cũng quan trọng như sự vắng mặt không giải thích được của nhà lãnh đạo của họ.

agenda_wk05_betting

https://www.bbc.com/vietnamese/programmes/story/2006/01/agenda_wk05_betting

Cá độ tại Việt Nam

(Bài phát về Việt Nam vào sáng Chủ Nhật 29/01/2006)

Nhân vụ một cán bộ nhà nước thuộc Bộ Giao thông, ông Bùi Tiến Dũng bị bắt vì bị cho là đã cá độ tới 1,8 triệu đô la trong vòng một tháng, chuyên mục Tư Duy Thế Kỷ đã mời Tiến sĩ Trịnh Hòa Bình, một nhà xã hội học, thuộc Viện Xã hội học, Viện KHXH Việt Nam và ông Nguyễn Thế Phong, Chủ tịch cộng đồng người Việt tại Victoria, Úc châu tới tham dự cuộc thảo luận về tình trạng cá độ, cờ bạc tại Việt Nam. Theo tiến sĩ Trịnh Hòa Bình tình trạng cá độ mà đặc biệt là cá độ bóng đá tại Việt Nam có thể nói là rất một mối quan ngại của đông đảo người dân và những người có trách nhiệm tại Việt Nam. Ông Nguyễn Thế Phong so sánh với chuyện cá độ và đánh bạc tại các nước phương Tây và Úc nói riêng thì sự khác biệt là ở chỗ, tại các nước này, cá độ và đánh bạc được hợp pháp hóa với những đạo luật rất khắt khe kiểm soát ngành này. Theo ông Phong, tại các nước này họ đã nhìn thấy những hiểm họa của việc không được làm chính thức mà đằng nào người ta cũng vẫn làm, như vậy tránh được các vấn đề băng đảng, tội phạm và xã hội đen. Trước lập luận của một số người cho rằng nếu nhà nước hợp pháp hóa chuyện cá độ, đánh bạc thì vô hình chung là khuyến khích cho tình trạng này càng trầm trọng hơn, ông Phong cho rằng vẫn nên hợp pháp hóa hơn là để tình trạng bất hợp pháp và nảy sinh xã hội đen. Tiến sĩ Bình cho rằng cần chấp nhận một hiện tượng xã hội mà ở xã hội nào cũng có nhưng cần phải có kiểm soát mà ở đây là phải có vai trò của nhà nước. Tuy nhiên ông Phong cũng đồng ý rằng việc hợp pháp hóa cũng là con dao hai lưỡi, một mặt có thể kiểm soát được và tránh tình trạng xã hội đen, tuy nhiên liệu có tránh được tình trạng số đề hay không lại là một chuyện khác, và liệu hệ thống quản lý tại Việt nam có kiểm soát được khi người ta vẫn có thể lợi dụng cái chính là xổ số để chơi số đề hay không. Một câu hỏi được nêu ra trong cuộc thảo luận đó là việc một cán bộ cao cấp như vậy trong bộ máy nhà nước có thể lấy tiền ở đâu ra để đánh bạc với số lượng lớn như vậy và liệu sau khi bị bắt rồi thì việc điều tra tiếp sau đây sẽ ra sao. Tiến sĩ Bình cũng nói tới ảnh hưởng của việc này cũng như việc bán độ của một số cầu thủ trong đội tuyển Việt Nam, nó không chỉ là một tấm gương xấu cho thế hệ trẻ, mà nó còn tạo ra một tâm thế phạm lỗi theo kiểu dắt dây, tức là nếu "người lớn" không gương mẫu thì những người nhỏ cũng thấy rằng không căn cớ gì họ phải hy sinh Không những thế theo tiến sĩ Bình nó còn gây ra một ảnh hưởng nguy hại khác là người ta không biết đâu là thật, đâu là giả và chân giá trị bị đánh tráo rồi từ đó "một sự bất tín vạn sự bất tin", "con chim sợ cành cây cong" và lòng tin không còn được đặt vào những chỗ cần thiết nữa. Thư từ ý kiến xin quý vị gửi về vietnamese@bbc.co.uk hoặc sử dụng hộp tiện ích bên tay phải. ----------------- Hy Anh, Thành phố Hồ Chí MinhTôi cho rằng nhà nước nên hợp pháp hóa việc cá cược. Đứng trước một nhu cầu hiện hữu, nhất là nhu cầu này không "đụng chạm" đến thuần phong Việt Nam nặng nề như mại dâm, dù có phải ra sức tổ chức quản lý thì cũng nên làm. Với những đối tượng tham gia cờ bạc hợp pháp người ta vẫn dễ kiểm soát hơn là để cho những hoạt động này "ngầm" như hiện nay. Ngoài ra, khi việc cấm không hiệu quả, bằng chứng là người ta vẫn chơi ngay tại Việt Nam như mấy ông cán bộ vừa qua chưa nói gì đến số du khách đổ tiền sang biên giới Miên và các nước khác qua đường du lịch, thì chính phủ nên hợp pháp hóa có tổ chức cho loại hình này. Về hình thức quản lý, nhà nước có thể liên kết với các Tổ chức Cờ Bạc Quốc tế để hỗ trợ về chuyên môn đồng thời có thêm nguồn thu nhập từ nó. Vấn đề "Nên hay Không Nên" thì đã rõ, chỉ còn lại việc "Làm như thế nào" mà thôi. Kể cả nước Singapore, vốn rất khắc khe với các vấn đề nhạy cảm, cũng đã bắt đầu cho phép rồi...Nếu quyết định chậm hơn nữa e rằng chỉ có hại mà không có lợi. PD, Việt NamVào thập niên 70 của thế kỷ 20 tại Việt Nam có chính sách cấm người dân nấu rượu và buôn rượu. Người buôn rượu cũng nhiều phương cách khác nhau để trốn tránh đội Quản lý thị trường. Để vận chuyển và tránh bị phát hiện có những phụ nữ vận chuyển bằng cách quấn quanh người những cái túi cao su đựng đầy rượu, đóng vai người đàn bà có chửa. Việc cấm nấu rượu và vận chuyển rượu là phi lý bởi vì người cần rượu và uống rượu thì thời nào cũng có. Đã có nhu cầu thì ắt có cung ứng. Chính phủ cấm thì họ làm kín. Chính phủ cấm thì không thể kiểm soát được, cũng thất thu một khoản thuế không nhỏ. Ngày nay mọi người vẫn uống rượu, nhưng không vì chính phủ cho phép mà mọi người uống nhiều hơn, hay suốt ngày say sưa. Xã hội lành mạnh hay không lành mạnh không phải do chính phủ cấm hay không cấm. Từ khi loài người xuất hiện, nạn cá cược, hay cờ bạc cũng vẫn tồn tại song hành. Chính phủ cấm cá cược, cờ bạc thì họ lại làm kín, làm chui.

summarize: Nhân vụ một cán bộ nhà nước thuộc Bộ Giao thông, ông Bùi Tiến Dũng bị bắt vì bị cho là đã cá độ tới 1,8 triệu đô la trong vòng một tháng, chuyên mục Tư Duy Thế Kỷ đã mời Tiến sĩ Trịnh Hòa Bình, một nhà xã hội học, thuộc Viện Xã hội học, Viện KHXH Việt Nam và ông Nguyễn Thế Phong, Chủ tịch cộng đồng người Việt tại Victoria, Úc châu tới tham dự cuộc thảo luận về tình trạng cá độ, cờ bạc tại Việt Nam. Theo tiến sĩ Trịnh Hòa Bình tình trạng cá độ mà đặc biệt là cá độ bóng đá tại Việt Nam có thể nói là rất một mối quan ngại của đông đảo người dân và những người có trách nhiệm tại Việt Nam. Ông Nguyễn Thế Phong so sánh với chuyện cá độ và đánh bạc tại các nước phương Tây và Úc nói riêng thì sự khác biệt là ở chỗ, tại các nước này, cá độ và đánh bạc được hợp pháp hóa với những đạo luật rất khắt khe kiểm soát ngành này. Theo ông Phong, tại các nước này họ đã nhìn thấy những hiểm họa của việc không được làm chính thức mà đằng nào người ta cũng vẫn làm, như vậy tránh được các vấn đề băng đảng, tội phạm và xã hội đen. Trước lập luận của một số người cho rằng nếu nhà nước hợp pháp hóa chuyện cá độ, đánh bạc thì vô hình chung là khuyến khích cho tình trạng này càng trầm trọng hơn, ông Phong cho rằng vẫn nên hợp pháp hóa hơn là để tình trạng bất hợp pháp và nảy sinh xã hội đen. Tiến sĩ Bình cho rằng cần chấp nhận một hiện tượng xã hội mà ở xã hội nào cũng có nhưng cần phải có kiểm soát mà ở đây là phải có vai trò của nhà nước. Tuy nhiên ông Phong cũng đồng ý rằng việc hợp pháp hóa cũng là con dao hai lưỡi, một mặt có thể kiểm soát được và tránh tình trạng xã hội đen, tuy nhiên liệu có tránh được tình trạng số đề hay không lại là một chuyện khác, và liệu hệ thống quản lý tại Việt nam có kiểm soát được khi người ta vẫn có thể lợi dụng cái chính là xổ số để chơi số đề hay không. Một câu hỏi được nêu ra trong cuộc thảo luận đó là việc một cán bộ cao cấp như vậy trong bộ máy nhà nước có thể lấy tiền ở đâu ra để đánh bạc với số lượng lớn như vậy và liệu sau khi bị bắt rồi thì việc điều tra tiếp sau đây sẽ ra sao. Tiến sĩ Bình cũng nói tới ảnh hưởng của việc này cũng như việc bán độ của một số cầu thủ trong đội tuyển Việt Nam, nó không chỉ là một tấm gương xấu cho thế hệ trẻ, mà nó còn tạo ra một tâm thế phạm lỗi theo kiểu dắt dây, tức là nếu "người lớn" không gương mẫu thì những người nhỏ cũng thấy rằng không căn cớ gì họ phải hy sinh Không những thế theo tiến sĩ Bình nó còn gây ra một ảnh hưởng nguy hại khác là người ta không biết đâu là thật, đâu là giả và chân giá trị bị đánh tráo rồi từ đó "một sự bất tín vạn sự bất tin", "con chim sợ cành cây cong" và lòng tin không còn được đặt vào những chỗ cần thiết nữa. Thư từ ý kiến xin quý vị gửi về vietnamese@bbc.co.uk hoặc sử dụng hộp tiện ích bên tay phải. ----------------- Hy Anh, Thành phố Hồ Chí MinhTôi cho rằng nhà nước nên hợp pháp hóa việc cá cược. Đứng trước một nhu cầu hiện hữu, nhất là nhu cầu này không "đụng chạm" đến thuần phong Việt Nam nặng nề như mại dâm, dù có phải ra sức tổ chức quản lý thì cũng nên làm. Với những đối tượng tham gia cờ bạc hợp pháp người ta vẫn dễ kiểm soát hơn là để cho những hoạt động này "ngầm" như hiện nay. Ngoài ra, khi việc cấm không hiệu quả, bằng chứng là người ta vẫn chơi ngay tại Việt Nam như mấy ông cán bộ vừa qua chưa nói gì đến số du khách đổ tiền sang biên giới Miên và các nước khác qua đường du lịch, thì chính phủ nên hợp pháp hóa có tổ chức cho loại hình này. Về hình thức quản lý, nhà nước có thể liên kết với các Tổ chức Cờ Bạc Quốc tế để hỗ trợ về chuyên môn đồng thời có thêm nguồn thu nhập từ nó. Vấn đề "Nên hay Không Nên" thì đã rõ, chỉ còn lại việc "Làm như thế nào" mà thôi. Kể cả nước Singapore, vốn rất khắc khe với các vấn đề nhạy cảm, cũng đã bắt đầu cho phép rồi...Nếu quyết định chậm hơn nữa e rằng chỉ có hại mà không có lợi. PD, Việt NamVào thập niên 70 của thế kỷ 20 tại Việt Nam có chính sách cấm người dân nấu rượu và buôn rượu. Người buôn rượu cũng nhiều phương cách khác nhau để trốn tránh đội Quản lý thị trường. Để vận chuyển và tránh bị phát hiện có những phụ nữ vận chuyển bằng cách quấn quanh người những cái túi cao su đựng đầy rượu, đóng vai người đàn bà có chửa. Việc cấm nấu rượu và vận chuyển rượu là phi lý bởi vì người cần rượu và uống rượu thì thời nào cũng có. Đã có nhu cầu thì ắt có cung ứng. Chính phủ cấm thì họ làm kín. Chính phủ cấm thì không thể kiểm soát được, cũng thất thu một khoản thuế không nhỏ. Ngày nay mọi người vẫn uống rượu, nhưng không vì chính phủ cho phép mà mọi người uống nhiều hơn, hay suốt ngày say sưa. Xã hội lành mạnh hay không lành mạnh không phải do chính phủ cấm hay không cấm. Từ khi loài người xuất hiện, nạn cá cược, hay cờ bạc cũng vẫn tồn tại song hành. Chính phủ cấm cá cược, cờ bạc thì họ lại làm kín, làm chui.

vert-cap-44492983

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-cap-44492983

Con người gắn bó với các đồng nghiệp robot như thế nào

Chúng được cho là để giúp việc chúng ta nhưng trong thực tế con người đang tạo điểm yếu mềm về tình cảm với các đồng nghiệp mới robot của mình.

Các robot đa năng được điều khiển từ xa (MARCbots) được quân đội Mỹ sử dụng để tìm kiếm bom mìn. Nếu bạn đã đến thăm Taji ở Iraq năm 2013 bạn có thể sẽ nhìn thấy một điều đặc biệt. Địa điểm này nằm cách Baghdad một giờ ô tô về phía bắc và là nơi có căn cứ quân sự của Mỹ, với sàn nhà đầy bụi và những bức tường bê tông trông ghê gớm. Chính tại môi trường tàn bạo này, sau một vụ nổ gây chết người, một nhóm binh sĩ xúc cảm tưởng nhớ đến một đồng đội đã ngã xuống. Hóa ra anh ta chỉ là một robot. Đối với tất cả những ai biết anh ta, anh hùng dũng cảm này được đặt tên trìu mến là Boomer. Anh đã cứu sống nhiều người trong thời gian phục vụ bằng cách đi trước đồng đội để tìm kiếm những quả mìn do kẻ thù chôn dấu. Tại lễ tang, Boomer được tặng thưởng 2 huân chương nổi tiếng là Purple Heart và Bronze Star, và những tàn tích kim loại của anh được nằm yên nghỉ dưới đất với 21 loạt súng bắn. Boomer là một MARCbot, một robot quân sự trông hơi giống một chiếc xe đồ chơi có cổ dài, trên đó có lắp một camera. Loại robot này cũng dễ kiếm, giá khoảng 19.000 đô la Mỹ. Vậy mà đội ngũ binh lính này đã gắn bó với robot của mình. Khi anh chết, họ thương tiếc anh như một con vật cưng yêu quý. Tua nhanh tiếp một vài năm thì câu chuyện này không phải là bất thường như bạn nghĩ. Vào tháng 1/2017, công nhân tại CBC của Tập Đoàn Truyền Hình Canada đã tổ chức một bữa tiệc hưu trí cho năm robot đưa công văn, tên là Rasputin, Basher, Move It hoặc Lose It, Maze Mobile và Mom. Chúng đã đi trong hành lang tập đoàn 25 năm, phân phát công văn cho nhân viên, tạo ra tiếng động dễ thương và thường xuyên va đụng vào người khác. Tiệc có bánh, có bóng bay, có cả video lưu niệm chia tay. Thậm chí còn có một thiệp chúc mừng ra đi với những câu như "Cảm ơn bạn đã làm cho mỗi ngày thành đáng nhớ" và "Bíp! Bíp! Bíp!" Các robot có thể sẽ nghỉ thư giãn nhiều năm cuối cùng tại một trong nhiều phòng lưu niệm. Sống có ý nghĩa không phải là điều khó đạt được? Hội chứng thức dậy không biết mình đang ở đâu Những dấu hiệu giúp nhận dạng ảnh giả Giảm cân nhanh mà không tốn sức Mặc dù chúng thường được mô tả như là người tranh việc biết tính toán, nhưng có vẻ như có một khía cạnh khác nữa với sự thăng tiến của robot. Từ các android văn phòng vụng về và đáng yêu đến các robot sớm tiến bộ tại nhà máy, chúng ta không thể không thấy gắn bó với những máy móc mà ta cùng làm việc với chúng. Ta thấy thương các đồng nghiệp phi con người này khi việc bị hỏng, cho chúng đặc tính của con người, đặt tên và tranh luận giới tính của chúng. Một robot đào tạo y khoa, Sophia, đã được cấp quốc tịch Ả Rập Saudi. Không phải tất cả các robot cộng tác đều được thiết kế để trông đáng mến. Nhiều robot chỉ có hình hộp, không có mặt, không nói được, cũng như không có trí khôn nhân tạo. Tại sao chúng ta quan tâm đến chúng? Và điều đó có ý nghĩa gì đối với tương lai công việc? "Khi lần đầu tiên tôi nhận được công việc đặc biệt này, một trong những đồng nghiệp của tôi thực tế đã giúp thiết kế một trong những robot mà tôi làm việc cùng," Olivia Osborne, một nhà khoa học chuyên về công nghệ nano tại Đại học California, Los Angeles, nói. "Và ông ta là người đã nói,'Ồ, con robot này có đầu óc của riêng nó. Nó tên Zelda'." Công việc của Zelda là chụp các ảnh phôi thai cá vạch xanh. Các hình ảnh này sau đó có thể được phân tích bởi Osborne, là người đang nghiên cứu ảnh hưởng của các hạt nano độc hại đối với khả năng phát triển bình thường của phôi thai. "Bạn đang ở trong một căn phòng thực sự chỉ có máy móc, và bạn bắt đầu gắn bó với nó. Bạn cảm thấy thương nó ví nó không được một cái gì ngoài điện, đúng thế không?" Từ những thiết kế mà ta dành cho robot cho đến sự đồng cảm được hình thành với chúng , mối quan hệ của ta với chúng có thể thay đổi cách mà ta làm việc. Ở tâm điểm của tất cả những tình bạn khó có thể xảy ra này là khuynh hướng tự nhiên của con người để nhân cách hóa tất cả các loại thực thể, bao gồm cả động vật, thực vật, các vị thần, thời tiết và các vật vô tri vô giác. Ở một đầu của quy mô này, nó có thể dẫn đến sự so sánh giữa các trái ớt với các chính trị gia. Ở đầu kia, nó có thể dẫn đến video con gấu bắc cực vuốt ve chó đang được lan truyền nhanh trên mạng. Trong điều kiện thích hợp, ta thậm chí sẽ gán nhân tính cho đá. Trong một thí nghiệm đã giành giải Ig Nobel (một giải thưởng hài hước cho những thành tựu ngốc nghếch hoặc lạ lùng trong khoa học), một số loại đá trông giống như "một doanh nhân lớn ở New York, giàu có, mượt mà, có lẽ hơi gian giảo", trong khi các hòn đá khác là "gã hippie ". Các học sinh được cho xem ảnh các hòn đá và sau đó được hỏi chúng gán cho đá các tính cách gì. Các nhà nghiên cứu đã phải ngạc nhiên vì học sinh làm được ngay và mỗi hòn đá có một tính cách rõ ràng. Nhưng với robot thì cách cư xử này đạt đến tầm cao mới ngoạn mục. Trong nhiều trường hợp, chúng ta không chỉ nhân cách hóa chúng mà còn có sự đồng cảm với chúng. Năm ngoái, internet đã bùng lên sự lo ngại về một robot an ninh "có tính tự sát" đã tự vẫn trong bể nước ở trung tâm mua sắm ở Georgetown, Washington DC. Robot an ninh Steve, trông giống nửa như bác sỹ Who Dalek, nửa như R2-D2 trong Chiến Tranh Các Vì Sao, đã bị bỏ lại trong tình trạng nguy kịch sau khi bị vấp một số bước. Các đồng nghiệp của nó đổ xô đến cứu giúp và đoạn video đầy kịch tính của cuộc giải cứu nó đã được đám đông ghi hình. Trong thực tế, sự đồng cảm của chúng ta đối với chúng có một số nét tương đồng nổi bật so với cảm xúc của chúng ta đối với người đồng loại. Năm 2013, một nhóm các nhà khoa học tại Đại học Duisburg-Essen của Đức đã quét bộ não của các tình nguyện viên trong khi họ quan sát những người đang trìu mến nhau hoặc gây bạo lực đối với một con người, một robot và một vật vô tri giác. Một kịch bản được dàn dựng là cảnh đưa "đầu" nạn nhân vào một túi nhựa và bóp cổ, trong khi cảnh khác bao gồm ôm nhau và xoa bóp. Mặc dù các tình nguyện viên không có cảm xúc tệ hại đối với các rô-bốt như họ có cảm xúc đối với con người, nhưng cùng một khu vực trong não đã hoạt động khi họ thấy robot và con người bị tra tấn. Trong một nghiên cứu khác, nhóm này phát hiện thấy chúng ta có phản ứng vật lý rõ ràng khi thấy robot bị hành hạ. Nếu chúng ta đi một bước ra ngoài sự đồng cảm đơn giản và thực sự kết bạn với các đồng nghiệp robot của ta, chúng ta nghĩ rằng chúng ta cần một trong ba điều xảy ra. Trước hết, chúng ta cần một động cơ (lý do). Trong suốt lịch sử loài người, chúng ta đã đặt tên cho các khẩu pháo, kiếm, thuyền - và, gần đây hơn, cho các thiết bị như xe hơi, tuabin gió và robot - với tên của con người. "Rất nhiều cách sử dụng này là xuất phát từ cách mà con người ta cố gắng liên hệ với những cỗ máy khổng lồ rất khó vận hành, rất hay dở quẻ," Peter McClure, người nghiên cứu việc đặt tên của Đại học Nottingham, nói. "Người ta đặt tên thánh cho chúng, đặt biệt danh cho chúng, nhằm có được một sự kiểm soát nào đó với chúng. Một cách để phòng ngừa, bạn thấy đấy? Một ví dụ về điều này đã dẫn đến việc ra đời từ "gun" (súng, tiếng Anh). Ở Anh vào thế kỷ 12, "Gunnild" là một cái tên phổ biến cho một người phụ nữ. Vài trăm năm sau, từ Bắc Âu cổ này - có nghĩa là "trận chiến" - đã được dùng để đặt tên cho một chiếc nỏ cơ khí đã bảo vệ lâu đài Windsor, gọi nó là "Lady Gunnilda". Từ này khi sử dụng đã biến đổi đi và rút ngắn thành "gun" (súng) và dùng để gọi súng cầm tay, mà loại này hết sức nguy hiểm và khó lường. Thật vậy, McClure đã nhận thấy rằng máy móc có xu hướng được đặt tên nữ, có thể vì lý do phân biệt đối xử giới. "Tôi ngờ rằng đây là ý đồ để thực hiện quyền kiểm soát của nam giới đối với nữ giới," ông nói. Trong thế giới hiện đại, điều này có thể giải thích truyền thống đặt tên các máy khoan đường hầm (như các con quái vật khổng lồ, dài 150 mét, với một nhiều hàng răng sắc nhọn) bằng tên phụ nữ. Dự án Crossrail trị giá 19,6 tỷ đô la Mỹ sử dụng các máy đào mang tên nữ: Ada, Phyllis, Victoria, Elizabeth, Mary, Sophia, Jessica và Ellie. Cuối cùng, khuynh hướng nhân bản hóa những cỗ máy, mà chúng ta phụ thuộc vào chúng, có thể dẫn đến những mối liên hệ tình cảm thực sự, giống như với trường hợp robot Boomer ở Iraq. "Người ta liên tục nhân tính hóa các vật thể, và coi một vật thể, thí dụ robot, như con người, và nếu robot đó là một phần không thể thiếu được trong sự sống còn của bạn, thì không có gì đáng ngạc nhiên," Lasana Harris, nhà tâm lý học tại Đại học London, nói. Cũng giống như với những người khác, có vẻ như những kết nối này được củng cố khi cùng chia sẻ những mất mát. Việc thương tiếc các robot quân sự bị hy sinh hoàn toàn không có gì bất thường; có lần, các nhà sản xuất đã nhận được một hộp chứa những mảnh còn lại của robot kèm theo thư nói "các ông có chữa lại được không?" Tiết kiệm tiền bằng cách nhìn 'thế giới vô hình' Đàn ông hói thì mạnh mẽ hơn trong chuyện chăn gối? Làm sao để biết mình sẽ hạnh phúc hay không? Tấn công bệnh viện qua mạng dễ như trở bàn tay? Nhưng một lý do chung khác là sự cô đơn. Quay trở lại với quá khứ tiến hóa của chúng ta, việc tìm kiếm những người khác để liên kết là rất quan trọng cho sự sống còn của ta. Điều này được cho là lý do mà sự cô lập xã hội hoặc bị từ chối, chẳng hạn như khi chia ly, thường gây ra đau đớn về thể chất; cơ thể chúng ta sẽ làm mọi thứ có thể để kết bạn và duy trì tình bạn. Khi không có người để kết bạn, thì nhu cầu xã hội của ta phải được đáp ứng ở nơi khác. Đó có thể là một quả bóng chuyền trên một hòn đảo hoang vắng, hoặc một robot trong một phòng thí nghiệm trống vắng. Theo một bài trong tạp chí Wired, một số người mua máy hút bụi robot Roomba cho người họ hàng cô đơn để có bạn có bè. Một giáo sư về hưu sống một mình coi máy hút bụi của bà là người bầu bạn. Cuối cùng, cần phải những điểm tương đồng hữu hình giữa robot và con người, để trí tưởng tượng của chúng ta có thứ gì đó để đi tiếp. Đó có thể là đèn pha và lưới làm mát của một chiếc xe hơi mà chúng trông giống như khuôn mặt, hoặc những nỗ lực lóng ngóng của một robot cố gắng đặt một chiếc hộp lên bàn, mãi mà không xong, rồi thất bại hoàn toàn.. "Nếu vật thể có hành vi không đoán trước được, chẳng hạn như một chiếc ô tô không khởi động được, hoặc cực kỳ sinh động, nó cư xử theo cách mà ta nghĩ là tự nó vận động, thì có nhiều khả năng nó được nhân tính hóa hơn," Harris nói. "Những hiệu ứng này có thể tăng lên nếu có rất ít vật thể tương tự có hành vi như vậy, và nếu hành vi của nó được quan sát thấy trong nhiều tình huống khác nhau." Robot chống tội phạm Steve hình như đã tự vẫn khi anh lao vào một bể của đài phun nước tại trung tâm mua sắm, nơi mà anh có nhiệm vụ tuần tra. Xin nói lại một ví dụ về máy hút bụi Roomba mà các nghiên cứu thấy dễ dàng được nhân cách hóa, mặc dù thực tế nó chỉ là một đĩa đen trắng phát tiếng động bíp bíp. Trong một nghiên cứu năm 2010, người ta quay phim các diễn viên đóng giả là các máy hút bụi với nhiều tính cách khác nhau, chẳng hạn như "táo bạo" hoặc "cẩu thả". Sau đó, các video này được các nhà khoa học sử dụng để lập trình cho các máy hút bụi có những tính cách này. Ví dụ, một robot điềm tĩnh có thể gây ra ít tiếng ồn hơn. Khi một nhóm các thành viên Hà Lan của công chúng được hỏi để đoán tính cách của từng robot, họ nhận xét chính xác một cách đáng ngạc nhiên. Một khi một vật thể đã được nhân cách hóa thì mối quan hệ của chúng ta với nó là rất giống với quan hệ mà ta có với con người. Và đây chính là điểm mà sự thể bắt đầu trở nên nguy hiểm. Để bắt đầu, chúng ta dễ có cùng những thành kiến tâm lý. Cũng giống như với người, nghiên cứu cho thấy rằng robot dễ thương hơn khi nó mắc lỗi. Ví dụ, những người tham gia trong một nghiên cứu lại thích các robot mà họ đã cùng làm việc khi chúng vi phạm các quy tắc xã hội bằng cách nói điều gì đó kỳ quặc, hoặc có trục trặc do cung cấp các hướng dẫn không đúng. Trong bộ phim tài liệu này của đài BBC, có một khoảnh khắc tiết lộ ở cuối phim, khi mà Li Yan, một nhân viên di cư làm việc tại một trung tâm đóng gói Alibaba ở Trung Quốc mô tả cảm xúc của cô về những robot cùng làm việc với cô. "Tôi cảm thấy những robot giống như con người. Chúng có thể mắc lỗi và có cả cảm xúc nữa. Chúng cần con người chú ý đến chúng và theo dõi chúng." Sẽ là không lý tưởng nếu người ta thấy gắn bó mạnh mẽ hơn với các đồng nghiệp robot của mình nếu chúng làm hỏng công việc hoặc tạo ra các thứ tồi tàn. Nhiều bệnh viện đã bắt đầu thuê y tá robot để cung cấp thuốc cho bệnh nhân. Mặc dù chúng chỉ là những chiếc hộp trên bánh xe, nhưng chúng rất mang tính người, biết mở cửa và gọi thang máy, và yêu cầu giúp đỡ khi chúng bị kẹt. Nhưng nếu chúng đưa nhầm thuốc cho bệnh nhân thì sẽ thế nào? Ta dễ dàng để mường tượng ra kịch bản mà ngay cả mối liên kết lành mạnh giữa binh sĩ và robot gỡ mìn cũng có thể trở thành một tai họa. Từ việc lao vào làn đạn cho đến băng qua mìn, lịch sử quân sự có đầy những câu chuyện của những anh hùng đã trả giá đắt nhất để cứu bạn bè mình. Nếu binh sĩ coi đồng nghiệp robot của họ là người, điều này có thể có nghĩa là họ cảm thấy chúng phải được bảo vệ để khỏi bị tổn hại. Xét cho cùng, quá trình ngược lại- phi nhân cách hóa- đã được sử dụng hàng ngàn năm để biện minh cho bạo lực đối với quân địch. Ví dụ, trong cuộc diệt chủng Rwanda, các bộ tộc bị bức hại thường được so sánh với động vật. Người ta đã nói về khả năng con người có thể đem lòng yêu thương robot, điều này sẽ mở ra một loạt vấn đề đạo đức gây khó chịu. EU hiện đang xem xét liệu các robot tinh vi nhất, có trí thông minh nhân tạo, có nên được coi là "người điện tử" và được hưởng một số quyền con người nhất định. Nhưng thông thường, sự gắn bó với các đồng nghiệp robot chắc chắn là một điều tốt. Osborne thực tế đã được quyền lựa chọn một trợ lý phòng thí nghiệm là người, nhưng bà thích làm việc với robot Zelda hơn vì ít phải tranh luận. "Đã có những ngày mà tôi cảm thấy như thế này là tuyệt vời, chúng tôi tạo thfnh một đội ngũ mỹ mãn," bà nói. Robot đủ có tính người để ta gắn bó với nó, nhưng cũng có một số phẩm chất rõ ràng siêu nhân, chẳng hạn như việc sửa nhầm lẫn của Osborne. "Đôi khi tôi đặt chọn một bước sóng (ánh sáng) mà tôi muốn để chụp ảnh, thí dụ tôi muốn bước sóng màu đỏ, và nó sẽ nói kiểu như 'này, tôi không nghĩ bà muốn chọn bước sóng đó! Tôi nghĩ bà muốn sóng 444 nanomet, hay cái gì đó' và bạn sẽ nói kiểu như 'Đúng là tôi muốn sóng đó, vâng…', " bà nói. "Tôi có thể đã phải thử hết toàn bộ các bước sóng và tự hỏi tại sao lại không làm được. Đó là điều mọi người cần phải nhận ra - robot rất thông minh." Khi robot đi vào nơi làm việc, mọi người bắt đầu nhận ra rằng chúng có thể là những đồng minh có giá trị - với nhiều lợi ích của một người làm bầu bạn và một cộng tác viên, nhưng ít chính trị hơn. Đám tang của Boomer có thể là đám tang đầu tiên cho một robot, nhưng chắc chắn đó sẽ không phải là đám tang cuối cùng. Hãy an nghỉ. Bài tiếng Anh trên BBC Capital

summarize: Các robot đa năng được điều khiển từ xa (MARCbots) được quân đội Mỹ sử dụng để tìm kiếm bom mìn. Nếu bạn đã đến thăm Taji ở Iraq năm 2013 bạn có thể sẽ nhìn thấy một điều đặc biệt. Địa điểm này nằm cách Baghdad một giờ ô tô về phía bắc và là nơi có căn cứ quân sự của Mỹ, với sàn nhà đầy bụi và những bức tường bê tông trông ghê gớm. Chính tại môi trường tàn bạo này, sau một vụ nổ gây chết người, một nhóm binh sĩ xúc cảm tưởng nhớ đến một đồng đội đã ngã xuống. Hóa ra anh ta chỉ là một robot. Đối với tất cả những ai biết anh ta, anh hùng dũng cảm này được đặt tên trìu mến là Boomer. Anh đã cứu sống nhiều người trong thời gian phục vụ bằng cách đi trước đồng đội để tìm kiếm những quả mìn do kẻ thù chôn dấu. Tại lễ tang, Boomer được tặng thưởng 2 huân chương nổi tiếng là Purple Heart và Bronze Star, và những tàn tích kim loại của anh được nằm yên nghỉ dưới đất với 21 loạt súng bắn. Boomer là một MARCbot, một robot quân sự trông hơi giống một chiếc xe đồ chơi có cổ dài, trên đó có lắp một camera. Loại robot này cũng dễ kiếm, giá khoảng 19.000 đô la Mỹ. Vậy mà đội ngũ binh lính này đã gắn bó với robot của mình. Khi anh chết, họ thương tiếc anh như một con vật cưng yêu quý. Tua nhanh tiếp một vài năm thì câu chuyện này không phải là bất thường như bạn nghĩ. Vào tháng 1/2017, công nhân tại CBC của Tập Đoàn Truyền Hình Canada đã tổ chức một bữa tiệc hưu trí cho năm robot đưa công văn, tên là Rasputin, Basher, Move It hoặc Lose It, Maze Mobile và Mom. Chúng đã đi trong hành lang tập đoàn 25 năm, phân phát công văn cho nhân viên, tạo ra tiếng động dễ thương và thường xuyên va đụng vào người khác. Tiệc có bánh, có bóng bay, có cả video lưu niệm chia tay. Thậm chí còn có một thiệp chúc mừng ra đi với những câu như "Cảm ơn bạn đã làm cho mỗi ngày thành đáng nhớ" và "Bíp! Bíp! Bíp!" Các robot có thể sẽ nghỉ thư giãn nhiều năm cuối cùng tại một trong nhiều phòng lưu niệm. Sống có ý nghĩa không phải là điều khó đạt được? Hội chứng thức dậy không biết mình đang ở đâu Những dấu hiệu giúp nhận dạng ảnh giả Giảm cân nhanh mà không tốn sức Mặc dù chúng thường được mô tả như là người tranh việc biết tính toán, nhưng có vẻ như có một khía cạnh khác nữa với sự thăng tiến của robot. Từ các android văn phòng vụng về và đáng yêu đến các robot sớm tiến bộ tại nhà máy, chúng ta không thể không thấy gắn bó với những máy móc mà ta cùng làm việc với chúng. Ta thấy thương các đồng nghiệp phi con người này khi việc bị hỏng, cho chúng đặc tính của con người, đặt tên và tranh luận giới tính của chúng. Một robot đào tạo y khoa, Sophia, đã được cấp quốc tịch Ả Rập Saudi. Không phải tất cả các robot cộng tác đều được thiết kế để trông đáng mến. Nhiều robot chỉ có hình hộp, không có mặt, không nói được, cũng như không có trí khôn nhân tạo. Tại sao chúng ta quan tâm đến chúng? Và điều đó có ý nghĩa gì đối với tương lai công việc? "Khi lần đầu tiên tôi nhận được công việc đặc biệt này, một trong những đồng nghiệp của tôi thực tế đã giúp thiết kế một trong những robot mà tôi làm việc cùng," Olivia Osborne, một nhà khoa học chuyên về công nghệ nano tại Đại học California, Los Angeles, nói. "Và ông ta là người đã nói,'Ồ, con robot này có đầu óc của riêng nó. Nó tên Zelda'." Công việc của Zelda là chụp các ảnh phôi thai cá vạch xanh. Các hình ảnh này sau đó có thể được phân tích bởi Osborne, là người đang nghiên cứu ảnh hưởng của các hạt nano độc hại đối với khả năng phát triển bình thường của phôi thai. "Bạn đang ở trong một căn phòng thực sự chỉ có máy móc, và bạn bắt đầu gắn bó với nó. Bạn cảm thấy thương nó ví nó không được một cái gì ngoài điện, đúng thế không?" Từ những thiết kế mà ta dành cho robot cho đến sự đồng cảm được hình thành với chúng , mối quan hệ của ta với chúng có thể thay đổi cách mà ta làm việc. Ở tâm điểm của tất cả những tình bạn khó có thể xảy ra này là khuynh hướng tự nhiên của con người để nhân cách hóa tất cả các loại thực thể, bao gồm cả động vật, thực vật, các vị thần, thời tiết và các vật vô tri vô giác. Ở một đầu của quy mô này, nó có thể dẫn đến sự so sánh giữa các trái ớt với các chính trị gia. Ở đầu kia, nó có thể dẫn đến video con gấu bắc cực vuốt ve chó đang được lan truyền nhanh trên mạng. Trong điều kiện thích hợp, ta thậm chí sẽ gán nhân tính cho đá. Trong một thí nghiệm đã giành giải Ig Nobel (một giải thưởng hài hước cho những thành tựu ngốc nghếch hoặc lạ lùng trong khoa học), một số loại đá trông giống như "một doanh nhân lớn ở New York, giàu có, mượt mà, có lẽ hơi gian giảo", trong khi các hòn đá khác là "gã hippie ". Các học sinh được cho xem ảnh các hòn đá và sau đó được hỏi chúng gán cho đá các tính cách gì. Các nhà nghiên cứu đã phải ngạc nhiên vì học sinh làm được ngay và mỗi hòn đá có một tính cách rõ ràng. Nhưng với robot thì cách cư xử này đạt đến tầm cao mới ngoạn mục. Trong nhiều trường hợp, chúng ta không chỉ nhân cách hóa chúng mà còn có sự đồng cảm với chúng. Năm ngoái, internet đã bùng lên sự lo ngại về một robot an ninh "có tính tự sát" đã tự vẫn trong bể nước ở trung tâm mua sắm ở Georgetown, Washington DC. Robot an ninh Steve, trông giống nửa như bác sỹ Who Dalek, nửa như R2-D2 trong Chiến Tranh Các Vì Sao, đã bị bỏ lại trong tình trạng nguy kịch sau khi bị vấp một số bước. Các đồng nghiệp của nó đổ xô đến cứu giúp và đoạn video đầy kịch tính của cuộc giải cứu nó đã được đám đông ghi hình. Trong thực tế, sự đồng cảm của chúng ta đối với chúng có một số nét tương đồng nổi bật so với cảm xúc của chúng ta đối với người đồng loại. Năm 2013, một nhóm các nhà khoa học tại Đại học Duisburg-Essen của Đức đã quét bộ não của các tình nguyện viên trong khi họ quan sát những người đang trìu mến nhau hoặc gây bạo lực đối với một con người, một robot và một vật vô tri giác. Một kịch bản được dàn dựng là cảnh đưa "đầu" nạn nhân vào một túi nhựa và bóp cổ, trong khi cảnh khác bao gồm ôm nhau và xoa bóp. Mặc dù các tình nguyện viên không có cảm xúc tệ hại đối với các rô-bốt như họ có cảm xúc đối với con người, nhưng cùng một khu vực trong não đã hoạt động khi họ thấy robot và con người bị tra tấn. Trong một nghiên cứu khác, nhóm này phát hiện thấy chúng ta có phản ứng vật lý rõ ràng khi thấy robot bị hành hạ. Nếu chúng ta đi một bước ra ngoài sự đồng cảm đơn giản và thực sự kết bạn với các đồng nghiệp robot của ta, chúng ta nghĩ rằng chúng ta cần một trong ba điều xảy ra. Trước hết, chúng ta cần một động cơ (lý do). Trong suốt lịch sử loài người, chúng ta đã đặt tên cho các khẩu pháo, kiếm, thuyền - và, gần đây hơn, cho các thiết bị như xe hơi, tuabin gió và robot - với tên của con người. "Rất nhiều cách sử dụng này là xuất phát từ cách mà con người ta cố gắng liên hệ với những cỗ máy khổng lồ rất khó vận hành, rất hay dở quẻ," Peter McClure, người nghiên cứu việc đặt tên của Đại học Nottingham, nói. "Người ta đặt tên thánh cho chúng, đặt biệt danh cho chúng, nhằm có được một sự kiểm soát nào đó với chúng. Một cách để phòng ngừa, bạn thấy đấy? Một ví dụ về điều này đã dẫn đến việc ra đời từ "gun" (súng, tiếng Anh). Ở Anh vào thế kỷ 12, "Gunnild" là một cái tên phổ biến cho một người phụ nữ. Vài trăm năm sau, từ Bắc Âu cổ này - có nghĩa là "trận chiến" - đã được dùng để đặt tên cho một chiếc nỏ cơ khí đã bảo vệ lâu đài Windsor, gọi nó là "Lady Gunnilda". Từ này khi sử dụng đã biến đổi đi và rút ngắn thành "gun" (súng) và dùng để gọi súng cầm tay, mà loại này hết sức nguy hiểm và khó lường. Thật vậy, McClure đã nhận thấy rằng máy móc có xu hướng được đặt tên nữ, có thể vì lý do phân biệt đối xử giới. "Tôi ngờ rằng đây là ý đồ để thực hiện quyền kiểm soát của nam giới đối với nữ giới," ông nói. Trong thế giới hiện đại, điều này có thể giải thích truyền thống đặt tên các máy khoan đường hầm (như các con quái vật khổng lồ, dài 150 mét, với một nhiều hàng răng sắc nhọn) bằng tên phụ nữ. Dự án Crossrail trị giá 19,6 tỷ đô la Mỹ sử dụng các máy đào mang tên nữ: Ada, Phyllis, Victoria, Elizabeth, Mary, Sophia, Jessica và Ellie. Cuối cùng, khuynh hướng nhân bản hóa những cỗ máy, mà chúng ta phụ thuộc vào chúng, có thể dẫn đến những mối liên hệ tình cảm thực sự, giống như với trường hợp robot Boomer ở Iraq. "Người ta liên tục nhân tính hóa các vật thể, và coi một vật thể, thí dụ robot, như con người, và nếu robot đó là một phần không thể thiếu được trong sự sống còn của bạn, thì không có gì đáng ngạc nhiên," Lasana Harris, nhà tâm lý học tại Đại học London, nói. Cũng giống như với những người khác, có vẻ như những kết nối này được củng cố khi cùng chia sẻ những mất mát. Việc thương tiếc các robot quân sự bị hy sinh hoàn toàn không có gì bất thường; có lần, các nhà sản xuất đã nhận được một hộp chứa những mảnh còn lại của robot kèm theo thư nói "các ông có chữa lại được không?" Tiết kiệm tiền bằng cách nhìn 'thế giới vô hình' Đàn ông hói thì mạnh mẽ hơn trong chuyện chăn gối? Làm sao để biết mình sẽ hạnh phúc hay không? Tấn công bệnh viện qua mạng dễ như trở bàn tay? Nhưng một lý do chung khác là sự cô đơn. Quay trở lại với quá khứ tiến hóa của chúng ta, việc tìm kiếm những người khác để liên kết là rất quan trọng cho sự sống còn của ta. Điều này được cho là lý do mà sự cô lập xã hội hoặc bị từ chối, chẳng hạn như khi chia ly, thường gây ra đau đớn về thể chất; cơ thể chúng ta sẽ làm mọi thứ có thể để kết bạn và duy trì tình bạn. Khi không có người để kết bạn, thì nhu cầu xã hội của ta phải được đáp ứng ở nơi khác. Đó có thể là một quả bóng chuyền trên một hòn đảo hoang vắng, hoặc một robot trong một phòng thí nghiệm trống vắng. Theo một bài trong tạp chí Wired, một số người mua máy hút bụi robot Roomba cho người họ hàng cô đơn để có bạn có bè. Một giáo sư về hưu sống một mình coi máy hút bụi của bà là người bầu bạn. Cuối cùng, cần phải những điểm tương đồng hữu hình giữa robot và con người, để trí tưởng tượng của chúng ta có thứ gì đó để đi tiếp. Đó có thể là đèn pha và lưới làm mát của một chiếc xe hơi mà chúng trông giống như khuôn mặt, hoặc những nỗ lực lóng ngóng của một robot cố gắng đặt một chiếc hộp lên bàn, mãi mà không xong, rồi thất bại hoàn toàn.. "Nếu vật thể có hành vi không đoán trước được, chẳng hạn như một chiếc ô tô không khởi động được, hoặc cực kỳ sinh động, nó cư xử theo cách mà ta nghĩ là tự nó vận động, thì có nhiều khả năng nó được nhân tính hóa hơn," Harris nói. "Những hiệu ứng này có thể tăng lên nếu có rất ít vật thể tương tự có hành vi như vậy, và nếu hành vi của nó được quan sát thấy trong nhiều tình huống khác nhau." Robot chống tội phạm Steve hình như đã tự vẫn khi anh lao vào một bể của đài phun nước tại trung tâm mua sắm, nơi mà anh có nhiệm vụ tuần tra. Xin nói lại một ví dụ về máy hút bụi Roomba mà các nghiên cứu thấy dễ dàng được nhân cách hóa, mặc dù thực tế nó chỉ là một đĩa đen trắng phát tiếng động bíp bíp. Trong một nghiên cứu năm 2010, người ta quay phim các diễn viên đóng giả là các máy hút bụi với nhiều tính cách khác nhau, chẳng hạn như "táo bạo" hoặc "cẩu thả". Sau đó, các video này được các nhà khoa học sử dụng để lập trình cho các máy hút bụi có những tính cách này. Ví dụ, một robot điềm tĩnh có thể gây ra ít tiếng ồn hơn. Khi một nhóm các thành viên Hà Lan của công chúng được hỏi để đoán tính cách của từng robot, họ nhận xét chính xác một cách đáng ngạc nhiên. Một khi một vật thể đã được nhân cách hóa thì mối quan hệ của chúng ta với nó là rất giống với quan hệ mà ta có với con người. Và đây chính là điểm mà sự thể bắt đầu trở nên nguy hiểm. Để bắt đầu, chúng ta dễ có cùng những thành kiến tâm lý. Cũng giống như với người, nghiên cứu cho thấy rằng robot dễ thương hơn khi nó mắc lỗi. Ví dụ, những người tham gia trong một nghiên cứu lại thích các robot mà họ đã cùng làm việc khi chúng vi phạm các quy tắc xã hội bằng cách nói điều gì đó kỳ quặc, hoặc có trục trặc do cung cấp các hướng dẫn không đúng. Trong bộ phim tài liệu này của đài BBC, có một khoảnh khắc tiết lộ ở cuối phim, khi mà Li Yan, một nhân viên di cư làm việc tại một trung tâm đóng gói Alibaba ở Trung Quốc mô tả cảm xúc của cô về những robot cùng làm việc với cô. "Tôi cảm thấy những robot giống như con người. Chúng có thể mắc lỗi và có cả cảm xúc nữa. Chúng cần con người chú ý đến chúng và theo dõi chúng." Sẽ là không lý tưởng nếu người ta thấy gắn bó mạnh mẽ hơn với các đồng nghiệp robot của mình nếu chúng làm hỏng công việc hoặc tạo ra các thứ tồi tàn. Nhiều bệnh viện đã bắt đầu thuê y tá robot để cung cấp thuốc cho bệnh nhân. Mặc dù chúng chỉ là những chiếc hộp trên bánh xe, nhưng chúng rất mang tính người, biết mở cửa và gọi thang máy, và yêu cầu giúp đỡ khi chúng bị kẹt. Nhưng nếu chúng đưa nhầm thuốc cho bệnh nhân thì sẽ thế nào? Ta dễ dàng để mường tượng ra kịch bản mà ngay cả mối liên kết lành mạnh giữa binh sĩ và robot gỡ mìn cũng có thể trở thành một tai họa. Từ việc lao vào làn đạn cho đến băng qua mìn, lịch sử quân sự có đầy những câu chuyện của những anh hùng đã trả giá đắt nhất để cứu bạn bè mình. Nếu binh sĩ coi đồng nghiệp robot của họ là người, điều này có thể có nghĩa là họ cảm thấy chúng phải được bảo vệ để khỏi bị tổn hại. Xét cho cùng, quá trình ngược lại- phi nhân cách hóa- đã được sử dụng hàng ngàn năm để biện minh cho bạo lực đối với quân địch. Ví dụ, trong cuộc diệt chủng Rwanda, các bộ tộc bị bức hại thường được so sánh với động vật. Người ta đã nói về khả năng con người có thể đem lòng yêu thương robot, điều này sẽ mở ra một loạt vấn đề đạo đức gây khó chịu. EU hiện đang xem xét liệu các robot tinh vi nhất, có trí thông minh nhân tạo, có nên được coi là "người điện tử" và được hưởng một số quyền con người nhất định. Nhưng thông thường, sự gắn bó với các đồng nghiệp robot chắc chắn là một điều tốt. Osborne thực tế đã được quyền lựa chọn một trợ lý phòng thí nghiệm là người, nhưng bà thích làm việc với robot Zelda hơn vì ít phải tranh luận. "Đã có những ngày mà tôi cảm thấy như thế này là tuyệt vời, chúng tôi tạo thfnh một đội ngũ mỹ mãn," bà nói. Robot đủ có tính người để ta gắn bó với nó, nhưng cũng có một số phẩm chất rõ ràng siêu nhân, chẳng hạn như việc sửa nhầm lẫn của Osborne. "Đôi khi tôi đặt chọn một bước sóng (ánh sáng) mà tôi muốn để chụp ảnh, thí dụ tôi muốn bước sóng màu đỏ, và nó sẽ nói kiểu như 'này, tôi không nghĩ bà muốn chọn bước sóng đó! Tôi nghĩ bà muốn sóng 444 nanomet, hay cái gì đó' và bạn sẽ nói kiểu như 'Đúng là tôi muốn sóng đó, vâng…', " bà nói. "Tôi có thể đã phải thử hết toàn bộ các bước sóng và tự hỏi tại sao lại không làm được. Đó là điều mọi người cần phải nhận ra - robot rất thông minh." Khi robot đi vào nơi làm việc, mọi người bắt đầu nhận ra rằng chúng có thể là những đồng minh có giá trị - với nhiều lợi ích của một người làm bầu bạn và một cộng tác viên, nhưng ít chính trị hơn. Đám tang của Boomer có thể là đám tang đầu tiên cho một robot, nhưng chắc chắn đó sẽ không phải là đám tang cuối cùng. Hãy an nghỉ. Bài tiếng Anh trên BBC Capital

081229_burma_china_oil

https://www.bbc.com/vietnamese/regionalnews/story/2008/12/081229_burma_china_oil

Đưa khí đốt Miến Điện tới Trung Quốc

Truyền thông Miến Điện cho biết chính quyền quân nhân nước này đã ký một thỏa thuận với một tập đoàn gồm bốn công ty nước ngoài để lắp đặt đường ống dẫn khí đốt tới nước láng giềng Trung Quốc.

Các công ty từ Nam Hàn và Ấn Độ sẽ lắp đường ống đưa khí đốt từ các mỏ khí ở vùng biển tây bắc Miến Điện. Tờ báo ‘Ánh sáng mới Myanmar’ cho biết thoả thuận này được ký trong một buổi lễ tại Rangoon hôm 24/12. Những người vận động chiến dịch nói dự án này sẽ đe dọa tới nhân quyền của người địa phương và làm giàu thêm cho giới lãnh đạo quân sự ở Miến Điện. Tuy nhiên, những tác động này có vẻ bị bỏ bễ khi mà các nước đầu tư lân cận như Trung Quốc, Ấn Độ và Thái Lan giờ đều đang cần tới nguồn dầu và khí đốt của Miến Điện. Hợp đồng 30 năm Công ty năng lượng nhà nước Miến Điện đã ký hợp đồng với hãng Daewoo và tập đoàn Korea Gas của Nam Hàn cũng như các công ty ONGC Videsh và GAIL của Ấn Độ. Daewoo nắm giữ 51% cổ phần trong hợp đồng này. Thoả thuận này nhất trí là trữ lượng khí đốt từ các mỏ ngoài khơi bang Rakhine của Miến Điện sẽ được truyền bằng ống dẫn khí đưa tới Trung Quốc để cung cấp cho tập đoàn dầu khí quốc gia Trung Quốc. Tân Hoa xã đưa tin thỏa thuận này sẽ có hiệu lực trong vòng 30 năm. Thông tin về thoả thuận này vẫn còn rời rạc, nhưng các tường thuật ban đầu từ Bắc Kinh cho hay việc xây dựng sẽ bắt đầu vào năm tới. Tuần trước, nhóm vận động chiến dịch EarthRights International cho biết chính phủ Nam Hàn đã bác bỏ đơn kiện của các nhà hoạt động Miến Điện và Hàn Quốc. Đơn kiện này cáo buộc rằng các công ty Nam Hàn có liên quan tới thoả thuận đã vi phạm trách nhiệm của tập đoàn về các vấn đề nhân quyền và bảo vệ môi trường mà tổ chức OECD có trụ sở tại Paris đã đề ra. Tổ chức vận động chiến dịch này nói các công ty liên quan và chính phủ Nam Hàn “giờ đây biết về các tác động xấu lên xã hội và môi trường mà dự án này sẽ gây ra, và các tác động này sẽ còn tiếp tục cũng như gia tăng nếu dự án được thực hiện”.

summarize: Các công ty từ Nam Hàn và Ấn Độ sẽ lắp đường ống đưa khí đốt từ các mỏ khí ở vùng biển tây bắc Miến Điện. Tờ báo ‘Ánh sáng mới Myanmar’ cho biết thoả thuận này được ký trong một buổi lễ tại Rangoon hôm 24/12. Những người vận động chiến dịch nói dự án này sẽ đe dọa tới nhân quyền của người địa phương và làm giàu thêm cho giới lãnh đạo quân sự ở Miến Điện. Tuy nhiên, những tác động này có vẻ bị bỏ bễ khi mà các nước đầu tư lân cận như Trung Quốc, Ấn Độ và Thái Lan giờ đều đang cần tới nguồn dầu và khí đốt của Miến Điện. Hợp đồng 30 năm Công ty năng lượng nhà nước Miến Điện đã ký hợp đồng với hãng Daewoo và tập đoàn Korea Gas của Nam Hàn cũng như các công ty ONGC Videsh và GAIL của Ấn Độ. Daewoo nắm giữ 51% cổ phần trong hợp đồng này. Thoả thuận này nhất trí là trữ lượng khí đốt từ các mỏ ngoài khơi bang Rakhine của Miến Điện sẽ được truyền bằng ống dẫn khí đưa tới Trung Quốc để cung cấp cho tập đoàn dầu khí quốc gia Trung Quốc. Tân Hoa xã đưa tin thỏa thuận này sẽ có hiệu lực trong vòng 30 năm. Thông tin về thoả thuận này vẫn còn rời rạc, nhưng các tường thuật ban đầu từ Bắc Kinh cho hay việc xây dựng sẽ bắt đầu vào năm tới. Tuần trước, nhóm vận động chiến dịch EarthRights International cho biết chính phủ Nam Hàn đã bác bỏ đơn kiện của các nhà hoạt động Miến Điện và Hàn Quốc. Đơn kiện này cáo buộc rằng các công ty Nam Hàn có liên quan tới thoả thuận đã vi phạm trách nhiệm của tập đoàn về các vấn đề nhân quyền và bảo vệ môi trường mà tổ chức OECD có trụ sở tại Paris đã đề ra. Tổ chức vận động chiến dịch này nói các công ty liên quan và chính phủ Nam Hàn “giờ đây biết về các tác động xấu lên xã hội và môi trường mà dự án này sẽ gây ra, và các tác động này sẽ còn tiếp tục cũng như gia tăng nếu dự án được thực hiện”.

vietnam-45885817

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-45885817

Báo Tuổi Trẻ trước 'Đêm trước Đổi mới lần hai'

Dư luận đặt vấn đề với Tuổi Trẻ Online là sau ba tháng đình bản, thông tin còn trung thành với lẽ phải và sự thật như đã từng hay không.

Hôm 17/10, trang online của báo Tuổi Trẻ chính thức hoạt động trở lại sau ba tháng bị đình bản. "Cái khó nhất của TTO khi trở lại sau ba tháng bị đình bản là khả năng có dám mở ra một diễn đàn thực sự, với sự tham gia của các chuyên gia đầu ngành, trí thức đầu đàn, tinh hoa của xã hội hay không?" ông Huỳnh Sơn Phước, nguyên phó Tổng biên tập và là nhà bình luận chính trị của báo Tuổi Trẻ những năm 1980, nói với BBC hôm 17/10. Trong thư gửi bạn đọc đăng hôm 17/10, Ban biên tập của TTO cho hay "sẽ phải tự soi rọi mình" để có thể tiến bước xa hơn. Nhà báo Huỳnh Sơn Phước "Giá trị của một tờ báo được tạo dựng không chỉ bằng những cây bút dấn thân, chính trực, mà bằng sự thấu hiểu sâu sắc niềm vui, nỗi đau và niềm hy vọng của công chúng," TTO viết. "Phải cạnh tranh với báo chí tự do" Bình luận về nội dung các bài viết trên báo in Tuổi Trẻ trong thời gian qua, khi TTO bị đình bản, ông Phước cho hay 'không thể nói là ông hài lòng." "Không thể nói là hài lòng vì tôi sống với những dòng thông tin hàng ngày khám phá, điều tra, phát hiện, phản biện hùng hồn đa dạng. Làm sao có thể bằng lòng với một Tuổi Trẻ phải sống trong điều kiện không có tự do." "Tôi chỉ hài lòng với những việc cụ thể như những bài viết về Thủ Thiêm, hay về mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất… cho thấy tín hiệu là nó [Tuổi Trẻ] muốn điều gì đó khác hơn, vì sự phát triển của xã hội, vì tương lai của thế hệ trẻ." Ông Phước cũng nhắc lại thời kỳ những năm 1980, khi chỉ có khoảng 700 cơ quan báo chí được phép xuất bản tại Việt Nam." Báo Tuổi trẻ đứng trước Đêm trước Đổi mới lần hai, theo nhà báo Huỳnh Sơn Phước "Lúc đó, nếu 700 cơ quan kia là một nền báo chí chính thống, nằm trong khuôn khổ, thì Tuổi Trẻ có sự khác biệt." "Và chính vì sự khác biệt, cái riêng đó mà bạn đọc tìm thấy một Tuổi Trẻ gần với lẽ phải, với sự thật hơn. Lúc đó Tuổi Trẻ là tờ báo có nhiều người đọc nhất Việt Nam." Nhưng ông Phước cho rằng thời đại nay đã khác. Tuổi Trẻ đang sống trong một môi trường truyền thông đa phương tiện, với nền báo chí tự do - báo chí của công dân trên Facebook. "Vậy thì báo chí có thể làm được gì khi mà anh không được tự do làm báo?" nhà báo Huỳnh Sơn Phước đặt câu hỏi, trong bối cảnh "một trang Facebook có thể lắng nghe và phản ánh trung thực nguyện vọng, ý chí, chờ đợi, khát vọng của cả một lớp trẻ trong thời kỳ công nghệ, phát triển, văn minh?" "Đêm trước Đổi Mới lần hai" "Tuổi Trẻ Online (TTO) giao diện mới được thực hiện trên nền tảng công nghệ mới nhất, phù hợp với sự phát triển của báo điện tử lúc này," ông Phước nói về trang online của báo Tuổi Trẻ mới xuất hiện lại. "Với sự phát triển như vậy, TTO không còn là một phiên bản của báo viết nữa mà thực sự là một tờ báo điện tử đa ngôn ngữ, đa phương tiện, thân thiện với người đọc." Vì sao Tuổi Trẻ Online bị đình bản ba tháng? ‘Phải nới rộng không gian quản lý báo chí’ VN: Quanh than phiền về lối viết báo 'theo chỉ đạo' Mạng xã hội nói về vụ Tuổi Trẻ Online "Quan trọng là TTO có cơ hội để sánh ngang với các phương tiện truyền thông đa chiều, đa ý kiến khác." "Nhưng cái chính không phải nền tảng công nghệ, mà là nội dung. Nó có hướng về bạn đọc, trung thành với lẽ phải, với sự thật hay không." Nhắc lại thời kỳ đầu thành lập, ông Phước nói "Tuổi Trẻ từng có một quá khứ, vốn liếng lịch sử xuất sắc." "Ra đời năm 1975, Tuổi Trẻ khi đó tập hợp tất cả những người không được làm báo tự do ở giữa Sài Gòn trước 1975." "Tuổi Trẻ lúc đó đã có nhiều đóng góp trong nền kinh tế chuyển đổi. Có thể nói Tuổi Trẻ lúc đó là một diễn đàn rất dũng cảm." "Nó là người tiên phong đặt lên trang báo bài học của những người từng trải qua nền kinh tế thị trường. Nó đòi hỏi phải chuyển đổi từ nền kinh tế tập trung, bao cấp, quan liêu, quay lưng với khoa học, lẽ phải, với sáng kiến, sáng tạo của con người, sang nền kinh tế thị trường. Đó là những điều Tuổi Trẻ làm được vào "Đêm trước Đổi Mới." "Bây giờ tôi lại hi vọng Tuổi trẻ lại làm được những điều đó tốt hơn, 'xanh hơn', thực sự là tờ báo của Đêm trước Đổi Mới lần hai, trung thành với sự thật và lẽ phải," nhà báo từ Sài Gòn nói với BBC. Từ vụ đình bản TTO Báo Tuổi Trẻ Online bị đình bản ba tháng và nộp phạt gần 10.000 đô la sau khi đăng bài viết hôm 19/6 về phát ngôn của cố Chủ tịch nước Trần Đại Quang rằng cần có luật biểu tình. Nhìn nhận quanh vụ việc báo TTO bị đình bản, trang Asia Times thời điểm đó nhận định: "Trong khi Việt Nam còn chưa viện đến những chính sách kiểm duyệt hà khắc mà Trung Quốc đã áp dụng, việc đình bản báo Tuổi Trẻ làm dấy lên lo ngại trong cộng đồng người Việt Nam vốn quen với môi trường internet tương đối tự do và cởi mở như được quy định trong điều 25 Hiến pháp, cho phép tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do thông tin" "Người dân lo ngại rằng Hà Nội sẽ sử dụng lý do 'bất ổn xã hội gia tăng' để làm cái cớ kiểm duyệt thêm các ấn bản khác, đồng thời sử dụng các biện pháp cực đoan mà Trung Quốc đang dùng để tăng cường kiểm soát truyền thông." Chính sách kiểm duyệt cực đoan của Trung Quốc mà Asia Times nhắc tới là việc chính phủ nước này khóa toàn bộ Wikipedia, Facebook, Twitter, YouTube, và một số dịch vụ của Google. Truyền thông Việt Nam thời điểm đó cho hay Tuổi Trẻ bị phạt do "đăng thông tin sai sự thật", rằng "chủ tịch nước Trần Đại Quang không phát biểu như nội dung thông tin mà báo đăng tải nội dung nêu trên". Tuy nhiên lỗi này chỉ phải nộp phạt 50 triệu VNĐ và đính chính, xin lỗi. Lý do chính khiến Tuổi Trẻ bị nộp thêm tiền và bị đình bản là "đăng thông tin gây mất đoàn kết dân tộc trong phần bình luận bài viết "Sao trong quy hoạch chưa thấy cao tốc miền Tây?" đăng ngày 26/5/2017", theo Vietnamnet. Về tự do báo chí ở Việt Nam, Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn từng khẳng định "Việt Nam không có chế độ kiểm duyệt báo chí", theo VnExpress. Tuy nhiên ông Tuấn nói Ban Tuyên giáo Trung ương "thực hiện công tác định hướng báo chí theo điều lệ, nghị quyết của Đảng; theo Hiến pháp và quy định pháp luật liên quan".

summarize: Hôm 17/10, trang online của báo Tuổi Trẻ chính thức hoạt động trở lại sau ba tháng bị đình bản. "Cái khó nhất của TTO khi trở lại sau ba tháng bị đình bản là khả năng có dám mở ra một diễn đàn thực sự, với sự tham gia của các chuyên gia đầu ngành, trí thức đầu đàn, tinh hoa của xã hội hay không?" ông Huỳnh Sơn Phước, nguyên phó Tổng biên tập và là nhà bình luận chính trị của báo Tuổi Trẻ những năm 1980, nói với BBC hôm 17/10. Trong thư gửi bạn đọc đăng hôm 17/10, Ban biên tập của TTO cho hay "sẽ phải tự soi rọi mình" để có thể tiến bước xa hơn. Nhà báo Huỳnh Sơn Phước "Giá trị của một tờ báo được tạo dựng không chỉ bằng những cây bút dấn thân, chính trực, mà bằng sự thấu hiểu sâu sắc niềm vui, nỗi đau và niềm hy vọng của công chúng," TTO viết. "Phải cạnh tranh với báo chí tự do" Bình luận về nội dung các bài viết trên báo in Tuổi Trẻ trong thời gian qua, khi TTO bị đình bản, ông Phước cho hay 'không thể nói là ông hài lòng." "Không thể nói là hài lòng vì tôi sống với những dòng thông tin hàng ngày khám phá, điều tra, phát hiện, phản biện hùng hồn đa dạng. Làm sao có thể bằng lòng với một Tuổi Trẻ phải sống trong điều kiện không có tự do." "Tôi chỉ hài lòng với những việc cụ thể như những bài viết về Thủ Thiêm, hay về mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất… cho thấy tín hiệu là nó [Tuổi Trẻ] muốn điều gì đó khác hơn, vì sự phát triển của xã hội, vì tương lai của thế hệ trẻ." Ông Phước cũng nhắc lại thời kỳ những năm 1980, khi chỉ có khoảng 700 cơ quan báo chí được phép xuất bản tại Việt Nam." Báo Tuổi trẻ đứng trước Đêm trước Đổi mới lần hai, theo nhà báo Huỳnh Sơn Phước "Lúc đó, nếu 700 cơ quan kia là một nền báo chí chính thống, nằm trong khuôn khổ, thì Tuổi Trẻ có sự khác biệt." "Và chính vì sự khác biệt, cái riêng đó mà bạn đọc tìm thấy một Tuổi Trẻ gần với lẽ phải, với sự thật hơn. Lúc đó Tuổi Trẻ là tờ báo có nhiều người đọc nhất Việt Nam." Nhưng ông Phước cho rằng thời đại nay đã khác. Tuổi Trẻ đang sống trong một môi trường truyền thông đa phương tiện, với nền báo chí tự do - báo chí của công dân trên Facebook. "Vậy thì báo chí có thể làm được gì khi mà anh không được tự do làm báo?" nhà báo Huỳnh Sơn Phước đặt câu hỏi, trong bối cảnh "một trang Facebook có thể lắng nghe và phản ánh trung thực nguyện vọng, ý chí, chờ đợi, khát vọng của cả một lớp trẻ trong thời kỳ công nghệ, phát triển, văn minh?" "Đêm trước Đổi Mới lần hai" "Tuổi Trẻ Online (TTO) giao diện mới được thực hiện trên nền tảng công nghệ mới nhất, phù hợp với sự phát triển của báo điện tử lúc này," ông Phước nói về trang online của báo Tuổi Trẻ mới xuất hiện lại. "Với sự phát triển như vậy, TTO không còn là một phiên bản của báo viết nữa mà thực sự là một tờ báo điện tử đa ngôn ngữ, đa phương tiện, thân thiện với người đọc." Vì sao Tuổi Trẻ Online bị đình bản ba tháng? ‘Phải nới rộng không gian quản lý báo chí’ VN: Quanh than phiền về lối viết báo 'theo chỉ đạo' Mạng xã hội nói về vụ Tuổi Trẻ Online "Quan trọng là TTO có cơ hội để sánh ngang với các phương tiện truyền thông đa chiều, đa ý kiến khác." "Nhưng cái chính không phải nền tảng công nghệ, mà là nội dung. Nó có hướng về bạn đọc, trung thành với lẽ phải, với sự thật hay không." Nhắc lại thời kỳ đầu thành lập, ông Phước nói "Tuổi Trẻ từng có một quá khứ, vốn liếng lịch sử xuất sắc." "Ra đời năm 1975, Tuổi Trẻ khi đó tập hợp tất cả những người không được làm báo tự do ở giữa Sài Gòn trước 1975." "Tuổi Trẻ lúc đó đã có nhiều đóng góp trong nền kinh tế chuyển đổi. Có thể nói Tuổi Trẻ lúc đó là một diễn đàn rất dũng cảm." "Nó là người tiên phong đặt lên trang báo bài học của những người từng trải qua nền kinh tế thị trường. Nó đòi hỏi phải chuyển đổi từ nền kinh tế tập trung, bao cấp, quan liêu, quay lưng với khoa học, lẽ phải, với sáng kiến, sáng tạo của con người, sang nền kinh tế thị trường. Đó là những điều Tuổi Trẻ làm được vào "Đêm trước Đổi Mới." "Bây giờ tôi lại hi vọng Tuổi trẻ lại làm được những điều đó tốt hơn, 'xanh hơn', thực sự là tờ báo của Đêm trước Đổi Mới lần hai, trung thành với sự thật và lẽ phải," nhà báo từ Sài Gòn nói với BBC. Từ vụ đình bản TTO Báo Tuổi Trẻ Online bị đình bản ba tháng và nộp phạt gần 10.000 đô la sau khi đăng bài viết hôm 19/6 về phát ngôn của cố Chủ tịch nước Trần Đại Quang rằng cần có luật biểu tình. Nhìn nhận quanh vụ việc báo TTO bị đình bản, trang Asia Times thời điểm đó nhận định: "Trong khi Việt Nam còn chưa viện đến những chính sách kiểm duyệt hà khắc mà Trung Quốc đã áp dụng, việc đình bản báo Tuổi Trẻ làm dấy lên lo ngại trong cộng đồng người Việt Nam vốn quen với môi trường internet tương đối tự do và cởi mở như được quy định trong điều 25 Hiến pháp, cho phép tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do thông tin" "Người dân lo ngại rằng Hà Nội sẽ sử dụng lý do 'bất ổn xã hội gia tăng' để làm cái cớ kiểm duyệt thêm các ấn bản khác, đồng thời sử dụng các biện pháp cực đoan mà Trung Quốc đang dùng để tăng cường kiểm soát truyền thông." Chính sách kiểm duyệt cực đoan của Trung Quốc mà Asia Times nhắc tới là việc chính phủ nước này khóa toàn bộ Wikipedia, Facebook, Twitter, YouTube, và một số dịch vụ của Google. Truyền thông Việt Nam thời điểm đó cho hay Tuổi Trẻ bị phạt do "đăng thông tin sai sự thật", rằng "chủ tịch nước Trần Đại Quang không phát biểu như nội dung thông tin mà báo đăng tải nội dung nêu trên". Tuy nhiên lỗi này chỉ phải nộp phạt 50 triệu VNĐ và đính chính, xin lỗi. Lý do chính khiến Tuổi Trẻ bị nộp thêm tiền và bị đình bản là "đăng thông tin gây mất đoàn kết dân tộc trong phần bình luận bài viết "Sao trong quy hoạch chưa thấy cao tốc miền Tây?" đăng ngày 26/5/2017", theo Vietnamnet. Về tự do báo chí ở Việt Nam, Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn từng khẳng định "Việt Nam không có chế độ kiểm duyệt báo chí", theo VnExpress. Tuy nhiên ông Tuấn nói Ban Tuyên giáo Trung ương "thực hiện công tác định hướng báo chí theo điều lệ, nghị quyết của Đảng; theo Hiến pháp và quy định pháp luật liên quan".

vietnam-54655444

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-54655444

Mưa lũ miền Trung: Cách tạo nước sạch để sử dụng khi bị cô lập

Thiếu nước sạch để sinh hoạt đang là vấn đề cấp bách của những hộ dân vùng lũ. Trong bài viết này, chuyên gia sẽ hướng dẫn cách tạo nước sạch và cách vệ sinh môi trường sau lũ lụt.

Hải Lăng, Quảng Trị đợt lũ năm 2020 Mưa lũ kéo dài ở khu vực các tỉnh miền Trung từ ngày 6/10 tới nay đã làm ít nhất 130 người chết và 18 người mất tích. Chưa kịp ổn định lại tinh thần, người dân phải đối mặt với bão số 9 được chuyên gia cảnh báo là 'cuồng phong cấp 13, giật cấp 15'. Bão Molave giật cấp 14 đang tiến về Biển Đông Mưa lũ miền Trung: Thiên tai hay nhân tai? Vì sao thiên tai ở miền Trung VN ngày càng trầm trọng? Trước tình hình đó, nhiều đội cứu trợ, các nhóm thiện nguyện đã phối hợp với chính quyền địa phương để đảm bảo an toàn cho người dân. Theo nhiều đoàn thiện nguyện, người dân vũng lũ đang cần tiếp tế nước sạch để uống và sinh hoạt, đặc biệt là những hộ bị cô lập. Thiếu nước sạch trầm trọng Một trưởng nhóm thiện nguyện đang cứu trợ người dân ở Hướng Hóa, Quảng Trị chia sẻ với BBC sáng 26/10: "Chúng tôi đang giúp bà con tránh bão số 9 bằng việc cứu tế những thứ thiết yếu mà họ không kịp mua. Khi bão vô mà không mua được đồ tích trữ, nhiều người sẽ chịu cảnh chia cắt, đói ăn thêm chục ngày. Có những hộ ở vùng chia cắt bữa giờ, chưa hoàn hồn lại dập thêm bão nữa sẽ không còn sức chống chọi". Người này cũng cho biết thêm ở các vùng như Quảng Trị, Quảng Bình, nước sạch là thứ thiết yếu nhất hiện nay: "Nhiều đoàn không có ca nô, thuyền đặc chủng khi tiếp cận các khu vực ngập sâu nên họ không mang theo được nhiều thùng nước cho người dân vì sợ lật thuyền. Nên hiện tại nước sạch là vô cùng quan trọng". Đoàn thiện nguyện của Codes Việt Nam đem theo nước suối vào xã Hiền Ninh, Quảng Ninh, Quảng Bình PGS Trần Thị Tuyết Hạnh, giảng viên Sức khoẻ môi trường đánh giá: "Trong lũ lụt, thiếu nước sạch cho ăn uống và sinh hoạt khi bốn bề ngập nước là một vấn đề môi trường rất nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn tới sức khoẻ người dân. Việc cứu trợ nước đóng chai, nước bình cũng hạn chế do việc di chuyển bằng thuyền, cano… cũng khó khăn và nhiều nơi người dân bị nước lũ cô lập". "Do đó, khi người dân bị cô lập, không tiếp cận được với nước sạch thì việc cứu trợ hoá chất và hướng dẫn bà con cách xử lý nước lũ thành nước sạch để dùng tạm là rất cần thiết. Sau này, để tăng cường năng lực ứng phó, các địa phương cần hướng dẫn các gia đình chủ động chuẩn bị hoá chất xử lý nước như phèn chua, Aquatabs nêu trên", bà Hạnh góp ý. Nhà báo Lê Phong đang có mặt ở Quảng Trị thông tin trên Facebook: "Nhiều người tâm sự cần nhất là thuốc bôi chân và phụ nữ cần băng vệ sinh. Thông tin cho mọi người biết nước lũ đang xuống giờ ai cũng đang thiếu nước sạch". Chia sẻ trên Facebook, ông Lê Thế Nhân, chủ tịch của tổ chức Codes Việt Nam nói: "Người dân rất cần nước sạch để uống dù đang chìm ngập trong biển nước". Cách xử lý nước lũ để dùng cho sinh hoạt Trao đối với BBC News Tiếng Việt, PGS Trần Thị Tuyết Hạnh nhận định: "Lũ lụt có tác động lớn đến dịch vụ cấp nước ăn uống cho người dân như làm hư hại nhà máy, các công trình cấp nước, làm vỡ đường ống nước, làm ô nhiễm nước ăn uống, sinh hoạt và làm gián đoạn dịch vụ cấp nước do mất điện.'' ''Do đó, người dân không tiếp cận được với nước sạch để cho ăn uống và sinh hoạt. Việc có đủ nước sạch là rất quan trọng giúp cho hoạt động cứu chữa nạn nhân, duy trì các hoạt động tìm kiếm cứu hộ cứu nạn cũng như đảm bảo nhu cầu nước sạch và vệ sinh cho cộng đồng sở tại và ở nơi sơ tán". Bà Hạnh cho biết với đợt lũ lịch sử đang diễn ra ở miền Trung và nguy cơ người dân phải đổi mặt với bão số 9, điều quan trọng là đảm bảo tối thiểu 15 lít nước sạch/người/ngày cho mục đích ăn uống và sinh hoạt để dự phòng bệnh tật. Chính vì vậy hướng dẫn người dân thực hiện xử lý nước lũ thành nước sạch để sử dụng tạm thời trong thảm hoạ là rất cần thiết trước khi dịch vụ cấp nước sạch hoạt động trở lại sau lũ". Cách dùng Aquatabs Chia sẻ cách đơn giản để người dân có thể tạo ra nước sạch trong tình trạng mưa lũ kéo dài, PGS Tuyết Hạnh đưa ra những bước đơn giản như sau: Bà Hạnh cho biết, chỉ đơn giản vậy là người dân đang bị cô lập trong lũ lụt đã có 1 thùng 20-25 lít nước tương đối sạch đã khử khuẩn để dùng tạm cho ăn uống (cần đun sôi), rửa rau, rửa bát đĩa, đánh răng, rửa mặt và vệ sinh cá nhân. Tuy nhiên, chuyên gia về sức khỏe môi trường cũng lưu ý đây chỉ là giải pháp tạm thời trong lũ lụt, khi người dân không tiếp cận được với nước máy hay các nguồn nước sạch khác. Cách đảm bảo nguồn nước sạch sau lụt Theo Bộ Y tế, trong lũ lụt, nước ngập tràn, cuốn trôi và trộn lẫn tất cả mọi thứ có trên mặt đất như chất thải từ cống rãnh, nhà tiêu, xác súc vật, chuồng gia súc, gia cầm, côn trùng, cây cối,… làm nước và môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng. Vì vậy, ngay khi nước rút, cần có các biện pháp xử lý nước và môi trường ngay, đặc biệt đối với các hộ gia đình vẫn sử dụng nước giếng để tránh ô nhiễm ảnh hưởng đến sức khỏe. Thủ tướng Phúc yêu cầu 'không gây khó nhà hảo tâm' Ca sĩ Thủy Tiên quyên góp 100 tỷ, Việt Nam nên sửa luật? Trao đổi với BBC, PGS Trần Thị Tuyết Hạnh, người dân có thể làm vệ sinh và khử khuẩn giếng nước với các bước sau: Người dân cần nguồn nước sạch sau lũ để sinh hoạt hàng ngày Chuyên gia về sức khỏe môi trường cũng nhấn mạnh trong và sau lũ là điều kiện các dịch bệnh truyền nhiễm đặc biệt là bệnh đường ruột, các bệnh ngoài da, các bệnh về mắt và các bệnh phụ khoa… Trên Facebook cá nhân, linh mục Philippe Nguyễn Bá Thông ở Quảng Trị, người tham gia công tác thiện nguyện ở địa phương ông cũng kêu gọi: "Bà con vùng lũ đang bị nước bùn ăn chân, làm cho nứt nẻ, đau đơn. Vậy xin quý ân nhân tài trợ tuýp kem bôi da". Chính vì vậy, ngoài thực phẩm như lương khô, mì tôm, gạo, các tổ chức Codes Việt Nam còn chuẩn bị thêm thuốc trị ghẻ, thuốc nhỏ mắt, cao tràm và men vi sinh cũng như kêu gọi mọi người quyên góp thêm những vật phẩm trên.

summarize: Hải Lăng, Quảng Trị đợt lũ năm 2020 Mưa lũ kéo dài ở khu vực các tỉnh miền Trung từ ngày 6/10 tới nay đã làm ít nhất 130 người chết và 18 người mất tích. Chưa kịp ổn định lại tinh thần, người dân phải đối mặt với bão số 9 được chuyên gia cảnh báo là 'cuồng phong cấp 13, giật cấp 15'. Bão Molave giật cấp 14 đang tiến về Biển Đông Mưa lũ miền Trung: Thiên tai hay nhân tai? Vì sao thiên tai ở miền Trung VN ngày càng trầm trọng? Trước tình hình đó, nhiều đội cứu trợ, các nhóm thiện nguyện đã phối hợp với chính quyền địa phương để đảm bảo an toàn cho người dân. Theo nhiều đoàn thiện nguyện, người dân vũng lũ đang cần tiếp tế nước sạch để uống và sinh hoạt, đặc biệt là những hộ bị cô lập. Thiếu nước sạch trầm trọng Một trưởng nhóm thiện nguyện đang cứu trợ người dân ở Hướng Hóa, Quảng Trị chia sẻ với BBC sáng 26/10: "Chúng tôi đang giúp bà con tránh bão số 9 bằng việc cứu tế những thứ thiết yếu mà họ không kịp mua. Khi bão vô mà không mua được đồ tích trữ, nhiều người sẽ chịu cảnh chia cắt, đói ăn thêm chục ngày. Có những hộ ở vùng chia cắt bữa giờ, chưa hoàn hồn lại dập thêm bão nữa sẽ không còn sức chống chọi". Người này cũng cho biết thêm ở các vùng như Quảng Trị, Quảng Bình, nước sạch là thứ thiết yếu nhất hiện nay: "Nhiều đoàn không có ca nô, thuyền đặc chủng khi tiếp cận các khu vực ngập sâu nên họ không mang theo được nhiều thùng nước cho người dân vì sợ lật thuyền. Nên hiện tại nước sạch là vô cùng quan trọng". Đoàn thiện nguyện của Codes Việt Nam đem theo nước suối vào xã Hiền Ninh, Quảng Ninh, Quảng Bình PGS Trần Thị Tuyết Hạnh, giảng viên Sức khoẻ môi trường đánh giá: "Trong lũ lụt, thiếu nước sạch cho ăn uống và sinh hoạt khi bốn bề ngập nước là một vấn đề môi trường rất nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn tới sức khoẻ người dân. Việc cứu trợ nước đóng chai, nước bình cũng hạn chế do việc di chuyển bằng thuyền, cano… cũng khó khăn và nhiều nơi người dân bị nước lũ cô lập". "Do đó, khi người dân bị cô lập, không tiếp cận được với nước sạch thì việc cứu trợ hoá chất và hướng dẫn bà con cách xử lý nước lũ thành nước sạch để dùng tạm là rất cần thiết. Sau này, để tăng cường năng lực ứng phó, các địa phương cần hướng dẫn các gia đình chủ động chuẩn bị hoá chất xử lý nước như phèn chua, Aquatabs nêu trên", bà Hạnh góp ý. Nhà báo Lê Phong đang có mặt ở Quảng Trị thông tin trên Facebook: "Nhiều người tâm sự cần nhất là thuốc bôi chân và phụ nữ cần băng vệ sinh. Thông tin cho mọi người biết nước lũ đang xuống giờ ai cũng đang thiếu nước sạch". Chia sẻ trên Facebook, ông Lê Thế Nhân, chủ tịch của tổ chức Codes Việt Nam nói: "Người dân rất cần nước sạch để uống dù đang chìm ngập trong biển nước". Cách xử lý nước lũ để dùng cho sinh hoạt Trao đối với BBC News Tiếng Việt, PGS Trần Thị Tuyết Hạnh nhận định: "Lũ lụt có tác động lớn đến dịch vụ cấp nước ăn uống cho người dân như làm hư hại nhà máy, các công trình cấp nước, làm vỡ đường ống nước, làm ô nhiễm nước ăn uống, sinh hoạt và làm gián đoạn dịch vụ cấp nước do mất điện.'' ''Do đó, người dân không tiếp cận được với nước sạch để cho ăn uống và sinh hoạt. Việc có đủ nước sạch là rất quan trọng giúp cho hoạt động cứu chữa nạn nhân, duy trì các hoạt động tìm kiếm cứu hộ cứu nạn cũng như đảm bảo nhu cầu nước sạch và vệ sinh cho cộng đồng sở tại và ở nơi sơ tán". Bà Hạnh cho biết với đợt lũ lịch sử đang diễn ra ở miền Trung và nguy cơ người dân phải đổi mặt với bão số 9, điều quan trọng là đảm bảo tối thiểu 15 lít nước sạch/người/ngày cho mục đích ăn uống và sinh hoạt để dự phòng bệnh tật. Chính vì vậy hướng dẫn người dân thực hiện xử lý nước lũ thành nước sạch để sử dụng tạm thời trong thảm hoạ là rất cần thiết trước khi dịch vụ cấp nước sạch hoạt động trở lại sau lũ". Cách dùng Aquatabs Chia sẻ cách đơn giản để người dân có thể tạo ra nước sạch trong tình trạng mưa lũ kéo dài, PGS Tuyết Hạnh đưa ra những bước đơn giản như sau: Bà Hạnh cho biết, chỉ đơn giản vậy là người dân đang bị cô lập trong lũ lụt đã có 1 thùng 20-25 lít nước tương đối sạch đã khử khuẩn để dùng tạm cho ăn uống (cần đun sôi), rửa rau, rửa bát đĩa, đánh răng, rửa mặt và vệ sinh cá nhân. Tuy nhiên, chuyên gia về sức khỏe môi trường cũng lưu ý đây chỉ là giải pháp tạm thời trong lũ lụt, khi người dân không tiếp cận được với nước máy hay các nguồn nước sạch khác. Cách đảm bảo nguồn nước sạch sau lụt Theo Bộ Y tế, trong lũ lụt, nước ngập tràn, cuốn trôi và trộn lẫn tất cả mọi thứ có trên mặt đất như chất thải từ cống rãnh, nhà tiêu, xác súc vật, chuồng gia súc, gia cầm, côn trùng, cây cối,… làm nước và môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng. Vì vậy, ngay khi nước rút, cần có các biện pháp xử lý nước và môi trường ngay, đặc biệt đối với các hộ gia đình vẫn sử dụng nước giếng để tránh ô nhiễm ảnh hưởng đến sức khỏe. Thủ tướng Phúc yêu cầu 'không gây khó nhà hảo tâm' Ca sĩ Thủy Tiên quyên góp 100 tỷ, Việt Nam nên sửa luật? Trao đổi với BBC, PGS Trần Thị Tuyết Hạnh, người dân có thể làm vệ sinh và khử khuẩn giếng nước với các bước sau: Người dân cần nguồn nước sạch sau lũ để sinh hoạt hàng ngày Chuyên gia về sức khỏe môi trường cũng nhấn mạnh trong và sau lũ là điều kiện các dịch bệnh truyền nhiễm đặc biệt là bệnh đường ruột, các bệnh ngoài da, các bệnh về mắt và các bệnh phụ khoa… Trên Facebook cá nhân, linh mục Philippe Nguyễn Bá Thông ở Quảng Trị, người tham gia công tác thiện nguyện ở địa phương ông cũng kêu gọi: "Bà con vùng lũ đang bị nước bùn ăn chân, làm cho nứt nẻ, đau đơn. Vậy xin quý ân nhân tài trợ tuýp kem bôi da". Chính vì vậy, ngoài thực phẩm như lương khô, mì tôm, gạo, các tổ chức Codes Việt Nam còn chuẩn bị thêm thuốc trị ghẻ, thuốc nhỏ mắt, cao tràm và men vi sinh cũng như kêu gọi mọi người quyên góp thêm những vật phẩm trên.

080625_ndque_democracy

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/story/2008/06/080625_ndque_democracy

Tại sao cần tự do?

Nhân chuyến thăm Mỹ của Thủ tướng VN Nguyễn Tấn Dũng, thời báo New York Post đã đăng trong mục Ý kiến bài 'Tại sao Việt Nam cần tự do ngay bây giờ?' của nhà bất đồng chính kiến Nguyễn Đan Quế gửi từ TP Hồ Chí Minh.

Chúng tôi xin trích giới thiệu với quý vị quan điểm của bác sỹ Quế. Các cuộc biểu tình chống đối chắc chắn sẽ bao quanh cuộc gặp của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng với Tổng thống Bush ngày hôm nay. Thế nhưng ông Dũng chắc vẫn cảm thấy nhẹ người khi được ra nước ngoài vì ở trong nước, nền kinh tế đang xáo động và sự bức xúc của người dân ngày càng tăng. Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng hiện thời mang cho ông Dũng một cơ hội lớn để mở cửa hệ thống để̉ đi vào lịch sử như một nhà cải cách. Trong vài năm gần đây, Việt Nam đã đạt tỷ lệ tăng trưởng cao và việc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới đã đặt Việt Nam vững chắc trên con đường hội nhập vào kinh tế thế giới. Thế nhưng công cuộc đổi mới của ông Dũng hiện đang gặp khó khăn. Tất cả những khó khăn cho thấy một vấn đề lớn hơn: bộ máy nhà nước quan liêu và áp bức nay đã thành cản trở chính cho các tiến bộ. Tình trạng quan liêu, trì trệ Chính phủ dường như không có khả năng kiểm soát lạm phát, hệ thống giáo dục không cung cấp cho thanh niên các kỹ năng cần thiết để tham gia kinh tế toàn cầu. Các khoản đầu tư khổng lồ của chính phủ được đổ vào các tập đoàn kinh tế thiếu hiệu quả của nhà nước. Việc lạm dụng chức quyền, như trưng thu đất đai mà không bồi thường thỏa đáng, trở nên phổ biến. Và người dân Việt Nam ngày càng tỏ ra thất vọng và bực tức, với phản ứng từ đơn giản là bất hợp tác tới làn sóng đình công trong toàn quốc. Việt Nam vẫn có những tiềm năng tăng trưởng khổng lồ. Năm ngoái, Việt kiều gửi về nước hơn bảy tỷ đôla, một lực thúc đẩy lớn cho nền kinh tế. Các nhà tài trợ và tổ chức tín dụng quốc tế cũng cam kết hàng triệu đôla. Đầu tư trực tiếp từ nước ngoài tăng 15,7 tỷ đôla chỉ trong mấy tháng đầu năm nay. Vấn đề mà ông Dũng đối diện không phải là sự thiếu vắng các nhà đầu tư mà là cơ cấu quan liêu của chính phủ vẫn cứng nhắc và không minh bạch. Bây giờ là thời điểm của ông Dũng, nếu như ông chịu nắm lấy cơ hội. Ông cần thuyết phục Bộ Chính trị đảng Cộng sản VN rằng sẽ dễ lãnh đạo các tầng lớp xã hội đang phát triển nhanh chóng nếu như có sự trao đổi quan điểm, chứ không phải chỉ có trao đổi hàng hóa, một cách tự do. Cơ hội cho ông thủ tướng Các khó khăn kinh tế sẽ buộc chính quyền phải đưa ra các quyết định khó khăn. Thế nhưng người dân sẽ dễ ủng hộ các quyết định này nếu như họ được tham gia vào quá trình soạn thảo. Tại sao lại phải chờ đợi? Ông Dũng có thể mang ổn định và thịnh vượng cho Việt Nam nếu ông lợi dụng được các khó khăn hiện thời mà mở cửa. Nếu thay đổi tình trạng trì trệ hiện tại, Hà Nội có thể bảo đảm rằng sẽ không có bạo động và hỗn loạn, điều mà chẳng ai muốn, nhất là các nhà đầu tư nước ngoài vốn đã bỏ hàng trăm triệu đôla vào đây. Thông qua mở cửa, ông Dũng sẽ giúp dân Việt Nam đạt được điều mà hàng triệu người dân các nước láng giềng đã có: tự do. Đây cũng là thời điểm độc nhất vô nhị cho Hoa Kỳ. Ảnh hưởng của Mỹ là tác nhân duy nhất có thể thay đổi Việt Nam trong lúc này và Việt Nam cần ảnh hưởng đó được tiếp tục. Người Việt Nam chúng tôi muốn thay đổi. Chúng tôi biết chính quyền không thể phủ nhận mãi các quyền tự do của chúng tôi. Nhân dân Việt Nam mong muốn các lãnh kinh tế và chính trị Hoa Kỳ nhân cơ hội nhắc ông Thủ tướng Việt Nam về sự thật đó trong các buổi gặp gỡ tuần này. Đây là ý kiến của tác giả bài báo, không phải của BBC. Ý kiến đóng góp xin quý vị gửi về vietnamese@bbc.co.uk hoặc sử dụng hộp tiện ích bên tay phải. H, Tuyên QuangTình trang quan liêu, tham nhũng hiện nay chỉ là tàn dư của một thời chế độ quan liêu bao cấp mà thôi, theo thời gian và những biến đổi của xã hội thì chắc chắn tham nhũng sẽ không còn đất sống. Nhân dân trong nước hãy so sánh mức độ tự do dân chủ bây giờ so với thời điểm 10 năm trước sẽ dễ dàng nhận ra sự khác biệt lớn. Tôi tin chắc rằng khi một thế hệ lãnh đạo mới, có đầu óc cấp tiến hơn thì tình hình sẽ khác. Hãy kiên nhẫn chờ xem, không lâu nữa đâu... Ẩn danhNguyễn Đan Quế là ai? Chắc mọi người đều biết rõ, chỉ có điều là ông ta nói có đúng không, nếu phải thì củ cải cũng phải nghe. Tuy nhiên, khi đánh giá, nhận xét một vấn đề gì thì cái đầu cần tỉnh táo, xem xét khách quan vô tư, đừng thiên về bới móc, dè bỉu. Cái gì Đảng CSVN và ông Dũng làm được thì cũng phải công nhận, đừng vơ đũa cả lắm hoặc phủ định sạch trơn công lao của họ. Phải thấy rằng, mặc dù còn nhiều khuyết điểm nhưng Đảng CSVN và Chính phủ, đứng đầu là ông Dũng cũng làm được rất nhiều việc. Đặc biệt là tạo ra môi trường ổn định và lòng tin của các nhà đầu tư. Vị thế Việt Nam trên trường Quốc tế chưa khi nào lại được nâng cao như hiện nay. Tuy nhiên, cách chỉ đạo của Đảng, nhất là lãnh đạo chống tham nhũng tiêu cực, như giải quyết vụ PM 18 và Nguyễn Việt Tiến như vừa qua là chưa ổn, gây phản cảm dư luận và xã hội. Duong Thi, VNTrước mỗi vấn đề liên quan chính trị nhận thức của con người luôn tùy thuộc vào địa vị và các mối quan hệ của họ. Ông Quế cũng vậy. Tôi đồng ý với ông Quế về nhưng nhận định khái quát tình hình kinh tế Việt nam và tình trạng trì trệ,quan liêu tham nhũng trong bộ máy nhà nước VN hiện nay; Thực ra những thông tin này không mới, báo chí Việt Nam đã đưa tin từ lâu. Vấn đề là giải quyết nó như thế nào thì không phải ai cũng trông cậy vào Mỹ như ông Quế. Sau một thời gian dài cấm vận VN , Mỹ đã bình thường hóa quan hệ và trở thành đối tác ngày càng quan trọng. Tôi nghĩ rằng trong quan hệ rộng mở, Mỹ không chỉ mang đến cho VN tự do phồn thịnh mà còn tích cực mang đến cả bất công (như vụ kiện cá da trơn...) và bất ổn (vận động ủng hộ biểu tình...). Nhân dân Việt Nam có đủ tỉnh táo và bản lĩnh để giải quyết những khó khăn của đất nước mình. Shogun, VNKinh tế Việt Nam sẽ còn chậm phát triển so với khu vực trong khoảng 10 năm nữa. Thứ nhất: nội bộ chính phủ đang chia làm hai phe: bộ chính trị theo CNXH bảo thủ và tham quyền cố vị+ tham nhũng, phe còn lại cấp tiến (thủ tướng và phó thủ tướng) theo đường lối đổi mới kiểu Tây nên vấn đề cải cách kinh tế hành chính là rất khó khăn, một mình ông Dũng khó mà thực hiện được. Tuy phe chính trị hô hào đổi mới nhưng chỉ là bằng miệng vì nếu đổi mới hành chính và kinh tế thực sự thì sẽ đụng chạm đến quyền lợi của họ. Thứ hai: luật pháp Việt Nam do quốc hội soạn thảo dưới bàn tay của bộ chính trị còn rất mập mờ, không nghiêm khắc và cương quyết. Rõ ràng ai đọc cũng biết có rất nhiều sơ hở để luồn lách pháp luật. Crazy, Hội AnThực ra thì trong giai đoạn đầu phát triển của đất nước thì sự lãnh đạo của những người cộng sản cũng là lựa chọn tốt. Nhưng với thời điểm hiện nay thì bộ máy nhà nước cồng kềnh và không minh bạch lắm đó không còn phù hợp. Theo tôi việc thay đổi cũng sẽ xảy ra, nhưng là khoảng năm mười năm nữa, khi nào nước Việt Nam có một thế hệ lãnh đạo trẻ và quyết đoán. Còn ông Dũng vốn trưởng thành trong chủ nghĩa Cộng Sản, chắc chắn ông sẽ không muốn thay đổi. Topi, Nghệ AnViệt Nam đang muốn đi lên một nền kinh tế với những tham nhũng, quan liêu và những cái đầu quản lý theo kiểu Cộng Sản ư? Tôi không nghĩ hai kẻ không đội trời chung lại có thể đi với nhau một con đường. Tôi hiểu và đồng tình với bài viết này. Và cũng như trong bài viết đã viết. Chỉ có những lúc nền kinh tế nước nhà khó khăn như thế này thì may ra đây là cơ hội để cho Đảng Cộng Sản Việt Nam ra những quyết định kinh tế sáng suốt, giúp đất nước loại bỏ được những con sâu mọt. Như sau một cơn bão thì những cái cây nào yếu sẽ bị đổ luôn, nhường đất và không gian cho những cây mới. TTTôi đồng tình với BCM. Tôi không hiểu các vị viết bài bày tỏ ý kiến của mình trên đây đã từng hay đang ở Việt Nam nhưng tôi là một người dân đang sống ở Việt Nam và tôi tự hào là người Việt Nam đang cống hiến cho tổ quốc mình và dân tộc mình. Tôi tin tưởng vào chính phủ VN. Họ đang nỗ lực hết sức mình để đưa VN lên tốt hơn. Tôi đọc BBC rất nhiều và thấy rằng đa phần các vị nêu ý kiến của mình đều nhằm mục đích đả phá chính phủ và muốn gây hoang mang trong cộng đồng người Việt. Tôi chưa thấy vị nào có ý muốn chung tay xây dựng đất nước của mình một cách thực lòng. Các vị luôn kêu gọi nhân quyền bình đẳng vậy thử hỏi ngay tại nơi các vị sống các vị đã đấu tranh cho nhân quyền như thế nào hay chỉ lên diễn đàn bày tỏ vài ý kiến vô nghĩa. Ông D Phi, Sài Gòn, tôi không hiểu ông hiện tại đang sống ở SG hay không mà ông nói ông BCM là sản phẩm mẫn cán của lò đào tạo cộng sản. Ông nói thế thì ông là sản phẩm của lò đào tạo gì vậy? DTThấy cái tiêu đề "Tại sao cần tự do?" tôi bụm miệng nhịn cười không kịp !Y như là người ta đang đặt câu hỏi cho một đứa con nít! Ai cũng biết, đến những con vật như cá, như chim...chúng cũng ghét cảnh "cá chậu, chim lồng!" Tại sao ông Quế đặt ra câu hỏi ngớ ngẩn đến như vậy cho đất nước có 4000 năm văn hiến như Việt Nam chúng ta! Tôi đã 65 tuổi đầu, từng sống ở miền Nam trước năm 1975, nên tôi quá quen thuộc với những lập luận "lòng vòng" của một số người như ông Nguyễn Đan Quế! Họ tiêu biểu cho suy nghĩ của giới chóp bu chính trị của chế độ Sài Gòn trước đây ! Người dân như tôi đây không bao giờ tin vào "hệ thống giá trị" của họ cả! Giờ đây, khi Việt Nam đổi mới để hội nhập với thế giới thì những lý lẽ đó "thừa cơ" để to tiếng! Có lẽ họ vẫn còn say sưa với tư duy cũ đầy chất ngây thơ mà không thấy được bản chất của vấn đề! Thực ra những "nhà bất đồng chính kiến tự-xưng-và-tự-phong" không thuyết phục được ai cả bởi vì lối suy nghĩ của họ vẫn "dậm chân tại chổ" suốt 35 năm qua! Ông bạn BCM nào đó đã nói rất thẳng và nói rất thật về những con người "tự-xưng-và-tự-phong" này! Tran Quang Thien, TP HCMTôi nghĩ những người CSVN dù là ai đi nữa cũng vẫn là người VN. Họ không thể giả câm giả điếc trước bao nhiêu ý kiến xây dựng cũng như đả phá từ mọi hướng. Họ cũng không thể giả mù để không nhìn thấy số tiền hàng năm Việt Kiều từ các nước gửi về cho thân nhân trong nước và ảnh hưởng của số tiền này thế nào đến đời sống trong nước. Số tiền này chi phối lối sống của người thừa hưởng. Tất nhiên không phải 100% người được hưởng là những người ủng hộ Chính Phủ, nhưng thực sự số tiền đó giúp cho CPVN giải quyết rất nhiều vấn đề mà quan trọng nhất là nó nâng cao đời sống vật chất của một số người không phải là nhỏ. Cụ thể nó làm cho những người được hưởng này chống chọi được cơn bão giá lạm phát. Nếu không chắc CPVN còn phải lao đao hơn nhiều. Sự thay đổi chính là đây. Xã hội VN đang thay đổi đó thôi. Không phải thay đổi theo ý những người CS mà chính những người CS đang thay đổi theo nó. Những đồng ngoại tệ , những khách nước ngoài, và những Việt Kiều từ nước ngoài về không thay đổi chính phủ VN, nhưng thay đổi chính xã hội Việt Nam. Ảnh hưởng của nó không thể đảo ngược và càng ngày ảnh hưởng đó càng lớn. ToanTôi không đồng ý với ý kiến của BCM. Hãy nhìn vào Sài Gòn khi xưa sẽ thấy. Không phải đơn giản để Sài Gòn được mệnh danh là hòn ngọc Viễn Đông. Nhưng từ khi giải phóng đến nay, thử nhìn xem Sài Gòn đang đứng ở đâu. Tôi không nói đến vấn đề chính trị, chỉ nhìn sơ sơ về vị thế như vậy cũng cho thấy ĐCS đã làm được gì? TranNguyen Tp.HCMTôi, và rất nhiều bạn bè, đồng nghiệp của tôi - những người sinh sau 1980 và sống ngay tai Vietnam, thật sự thấy bất đồng với cách hành xử và quản lý của Đảng CS VN. Chúng tôi khá mệt mỏi vì không bao giờ không thấy "sâu" ở trong mọi vấn đề. Chúng tôi không thờ ơ với đất nước, vì chúng tôi vẫn ngồi tranh luận về tình hình đất nước. Riêng với ông Dũng, đa phần ý kiến là chê, những cũng có ý kiến cho rằng ông "đáng thương". Guồng máy trì trệ, điều hành bằng những cái đầu không hơn ai, tham nhũng, quan liêu,... khiến ông Dũng cũng là nạn nhân. Đồng ý với Bs Quế: "thời điểm của ông Dũng...", nhưng chúng tôi đã không dám hào phóng lòng tin của mình nữa. Yellow Bird cypress, CAKý hợp đồng kinh tế càng nhiều bao nhiêu thì đô la sẽ lọt vào tay Đảng ta bấy nhiêu, nhân dân cũng vẫn trắng tay mà lao động với đồng lưong còm cõi. Chừng nào VN có đa đảng để kiễm soát và minh bạch ngân quỹ Quốc gia thì lúc đó người dân mới thực sự ấm no và hạnh phúc. Thính giả không nêu tên"Ảnh hưởng của Mỹ là tác nhân duy nhất có thể thay đổi Việt Nam trong lúc này và Việt Nam cần ảnh hưởng đó được tiếp tục." Tại sao Người dân Việt Nam lại không thể đưa ra biện pháp để khắc phục tình hình kinh tế của mình mà phải nhờ đến tác nhân là "Mỹ" mới giải quyết được vấn đề? Thiết nghĩ quyết định cải cách kinh tế của chính phủ Việt Nam năm 1986, đưa Việt Nam thoát khỏi tình trạng khó khăn và khủng hoảng kinh tế sau chiến tranh để bây giờ Việt Nam đã và đang hiện đại hóa công cuộc đổi mới đất nước. Nhân dân được sống được "tự do với đúng nghĩa của nó". Không có lý do gì để chúng tôi, những người dân Việt Nam lại chối bỏ quyền lợi thiêng liêng mà đảng cộng sản và nhà nước đã mang lại. Đúng, vẫn còn một số cán bộ trong cơ cấu bộ máy tổ chức nhà nước đã làm giảm lòng tin cuả nhân dân, nhưng chúng tôi hiểu đó chỉ là "một con sâu làm rầu nồi canh". Chúng tôi mong nhà nước tăng cường và có biện pháp mạnh hơn, quét sạch loại "sâu mọt" hay đúng hơn là khối u ác tính này để những phần tử phản động không thể lạm dụng vào đó để phá hoại chính quyền, xuyên tạc gây mất uy tín của Đảng, niềm tin của nhân dân dành cho Đảng. Đó là những gì mà người dân chúng tôi mong đợi ở nhà nước. ktn TP HCMNhũng người cộng sản ở đất nước này đang làm khá tốt nhiệm vụ của họ. Điều này được thể hiện nhiều ở sự ổn định và an toàn ở Việt Nam, chính thế giới củng phải công nhận điều này. Chính trong lúc khó khăn kinh tế này mới thấy được các hỏng hóc, lỗi ở một bộ máy quản lý mà bình thường ta khó mà thấy. Tôi nghĩ hơn lúc nào hết chúng ta nên dành sự ủng hộ và cỗ vũ cho những sữa chữa mang tính tích cực của họ. Đừng tưởng rằng sau khi Việt Nam trở thành đa đảng Việt Nam sẽ thành một nứơc cộng hòa giàu có như Pháp hay Mỹ mà có đến 99% chúng ta trở thành như Philipin hay Thai Lan .. luôn luôn bất ổn, tranh giành quyền lực. DTL TP.HCMTác giả bài viết này chỉ có cái nhìn phiến diện. Nó chỉ đúng ở mợt góc độ nào đó thôi. Rất mừng là ở cuối bài báo này BBC nói không phải là của mình viết. Chứ không, chúng tôi sẽ đánh giá thấp BBC. vo danh khach, Ha NamTôi rất ủng hộ quan điểm của tác giả bài báo. Quả thực nhìn hiện trạng đất nước, ai cũng ngán ngẩm, và quá quen thuộc với từ "xử lý nội bộ", thành ra, con kiến biến thành con voi. Rồi là "động đến đường dây đấy to lắm, ko động vào được đâu" cho nên tôi chẳng thấy có tự do, dân chủ ở đâu cả, chỉ thấy các ông dùng chính sách "ngu dân". Nghĩ mà chán. Mấy vụ bắt nhà báo gần đây làm lòng dân hoang mang. Thế mà chẳng thấy báo nào dám đấu tranh, kể cả báo "chủ nhà". Than ôi hai tiếng "tự do", mà thế hệ cha ông phải đổ bao xương áu mới giành được. Cu Ang, VNThật ra ý đồ của Mỹ là gì? Dĩ nhiên tự do dân chủ là cần thiết, nhưng đối với những chính thể độc tài đảng trị như VN, TQ, Bắc Hàn, Cuba... thì kinh tế chính trị vẫn quan trọng hơn. Mỹ vẫn sẽ không coi sự đối kháng làm ảnh hưởng đến tiến trình ngoại giao mềm dẻo của mình, miễn rằng HN đừng quá lộ liễu "khủng bố" đối lập, thực hiện tương đối những cam kết với các tổ chức quốc tế, nhất là với WTO. Sự trừng trị của các tổ chức này sẽ khiến HN thấm thía hơn là do chính phủ Mỹ gây ra. Huỳnh Trí Sĩ, TP HCMTừ cổ chí kim thời đại nào không có chuyện này thì cũng chuyện nọ.Việc phát triển kinh tế và có những bất thường ở Việt Nam là chuyện bình thường. Hoa Kỳ là nước thống trị về kinh tế đôi lúc còn lao đao, huống hồ là Việt Nam. Mọi thời đại con người Việt Nam vẫn luôn ý thức rằng mình làm gì, và sẽ làm ra sao. Còn thế hệ trẻ Việt Nam ngày nay không phải là người của thế hệ trước. Tôi tin rằng mỗi con người Việt Nam nên có ý thức về Quốc gia, về dân tộc, vì đó là nơi mình sinh ra, hay còn chăng là nguồn cội của mỗi người. Đừng chê bai, hành động thiết thực tốt hơn là lời nói. D Phi, Sài GònThưa ông BCM rất thân mến, tôi dám chắc ông là một sản phẩm mẫn cán của lò đào tạo của Cộng sản nên mới có tư tưởng ủng hộ chế độ cộng sản ở VN - một chế độ trong đó giới lãnh đạo chỉ lo đục khoét, sách nhiễu dân và vơ vét cho đầy túi tham, còn đời sống của đại bộ phận nhân dân đâu có được các ông từ trên cao ngó nhìn xuống. Một chế độc độc đảng và như thế các ông chẳng bao giờ phải lo mất ghế cho dù các ông làm việc tồi tệ, không hiệu quả. Tan Dao, LondonTôi đồng ý với tác giả bài báo, bộ máy nhà nước ỳ ạch và đội ngũ cán bộ thiếu hiểu biết, chậm chạp đang là nhân tố cản trở cho sự phát triển của Việt Nam. Tôi ước gì tất cả các cán bộ nhà nước Việt Nam được ra nước ngoài, sống và làm việc ở một nước nào đó tiến bộ một thời gian, có lẽ họ sẽ thay đổi. BCM"Ở Việt nam không có bất đồng chính kiến" - Các nhà lãnh đạo VN từng nói thế và tôi cũng thấy đúng thế. Những người tự cho rằng họ là phe đối lập, bất đồng chính kiến nhưng thực chất họ là ai? Họ vốn là những người không đội trời chung với Cộng sản, hoặc là do bất mãn chế độ mà tự xưng rồi đang mong có được sự tự do chính trị, đa đảng để giành lấy chính quyền từ tay Cộng sản mà không tốn viên đạn, xương máu mà chỉ tốn ít đôla thôi. Giả thiết họ nắm được chính quyền thì chắc gì họ đã làm được cho đất nước như chính quyền hiện nay. Mặc dù chính quyền này độc đảng, tham nhũng, mất lòng tin với dân nhưng cũng vẫn làm được khối việc quan trọng cho dất nước, ít nhất lúc này vẫn cần Đảng CS lãnh đạo. Đừng nên chỉ biết moi cái xấu mà nói vì trên đời này có ai hoàn hảo đâu "Mười phân vẹn mười" đâu". Nếu ai thật sự là bất đồng chính kiến thì hãy ủng hộ đi. Hoang Dung, VNRất hoan nghênh ý kiến của BS Nguyễn Đan Quế. Theo tôi biết hầu như toàn thể người dân Việt rất mong muốn VN có dân chủ thật sự như các nước trên thế giới, vì tự do là tác nhân chính để phát triển trí tuệ, phát triển kinh tế và đưa VN lên sánh vai cùng các nước trên thế giới. Chân thành cám ơn BBC và quý vị đã đọc bài viết này. Trần Minh Thông, SGRõ ràng là BS Quế muốn ông Dũng làm một Gorbachev hoặc là một Yeltsin cho VN. Ý tưởng này cũng hay nhưng không thể làm được vì CSVN có quá nhiều kinh nghiệm về việc này sau khi Đông Âu sụp đổ. Vả lại, dân trí VN chưa đạt được trình độ như những nước Đông Âu vào cuối thế kỷ trước. Giữa lúc Bộ Chính trị và ông Dũng đang mâu thuẫn sâu sắc, đề xuất của BS Quế như đổ dầu vào lửa. Rồi đây, khi về VN mấy đồng chí của ông Dũng lại càng nhìn ông Dũng đầy cảnh giác và dè dặt hơn nữa. Tôi không nghĩ là ông Dũng có đủ lòng can đảm, can trường, sức mạnh, trí tuệ và trái tim lớn để làm điều đó được. Tôi cũng không đồng tình với BS Quế rằng Mỹ là tác nhân duy nhất có thể làm thay đổi VN lúc này. Cần có cả một thế giới dân chủ ủng hộ và quan trọng hơn hết là lòng dân VN. Tuy nhiên đã và đang có dấu hiệu đáng mừng là người dân VN đã và đang muốn có sự thay đổi hơn bao giờ hết. Hy vọng đó sẽ là điều không làm thất vọng ý nguyện dân chủ hóa đất nước của BS Nguyễn Đan Quế. Dang, Hải PhòngKhi bình luận về TT Dũng thì cũng có người khen, kẻ chê đó là chuyện bình thường. Ông Dũng background từ CS mà ra thôi nên vẫn có những hạn chế. Tuy nhiên, nếu bó đũa chọn cột cờ thì tôi thấy các hành động ông Dũng làm có phần nào cấp tiến hơn so với các VIP CS khác. Rõ ràng Việt Nam đang ở tình trạng khó khăn về kinh tế lẫn chính trị. Và nhân cơ hội này có nhiều người chỉ trích ông để hạ ông xuống nhưng tôi sợ rằng những đối tượng này mà lên thì còn tồi hơn ông Dũng.

summarize: Chúng tôi xin trích giới thiệu với quý vị quan điểm của bác sỹ Quế. Các cuộc biểu tình chống đối chắc chắn sẽ bao quanh cuộc gặp của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng với Tổng thống Bush ngày hôm nay. Thế nhưng ông Dũng chắc vẫn cảm thấy nhẹ người khi được ra nước ngoài vì ở trong nước, nền kinh tế đang xáo động và sự bức xúc của người dân ngày càng tăng. Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng hiện thời mang cho ông Dũng một cơ hội lớn để mở cửa hệ thống để̉ đi vào lịch sử như một nhà cải cách. Trong vài năm gần đây, Việt Nam đã đạt tỷ lệ tăng trưởng cao và việc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới đã đặt Việt Nam vững chắc trên con đường hội nhập vào kinh tế thế giới. Thế nhưng công cuộc đổi mới của ông Dũng hiện đang gặp khó khăn. Tất cả những khó khăn cho thấy một vấn đề lớn hơn: bộ máy nhà nước quan liêu và áp bức nay đã thành cản trở chính cho các tiến bộ. Tình trạng quan liêu, trì trệ Chính phủ dường như không có khả năng kiểm soát lạm phát, hệ thống giáo dục không cung cấp cho thanh niên các kỹ năng cần thiết để tham gia kinh tế toàn cầu. Các khoản đầu tư khổng lồ của chính phủ được đổ vào các tập đoàn kinh tế thiếu hiệu quả của nhà nước. Việc lạm dụng chức quyền, như trưng thu đất đai mà không bồi thường thỏa đáng, trở nên phổ biến. Và người dân Việt Nam ngày càng tỏ ra thất vọng và bực tức, với phản ứng từ đơn giản là bất hợp tác tới làn sóng đình công trong toàn quốc. Việt Nam vẫn có những tiềm năng tăng trưởng khổng lồ. Năm ngoái, Việt kiều gửi về nước hơn bảy tỷ đôla, một lực thúc đẩy lớn cho nền kinh tế. Các nhà tài trợ và tổ chức tín dụng quốc tế cũng cam kết hàng triệu đôla. Đầu tư trực tiếp từ nước ngoài tăng 15,7 tỷ đôla chỉ trong mấy tháng đầu năm nay. Vấn đề mà ông Dũng đối diện không phải là sự thiếu vắng các nhà đầu tư mà là cơ cấu quan liêu của chính phủ vẫn cứng nhắc và không minh bạch. Bây giờ là thời điểm của ông Dũng, nếu như ông chịu nắm lấy cơ hội. Ông cần thuyết phục Bộ Chính trị đảng Cộng sản VN rằng sẽ dễ lãnh đạo các tầng lớp xã hội đang phát triển nhanh chóng nếu như có sự trao đổi quan điểm, chứ không phải chỉ có trao đổi hàng hóa, một cách tự do. Cơ hội cho ông thủ tướng Các khó khăn kinh tế sẽ buộc chính quyền phải đưa ra các quyết định khó khăn. Thế nhưng người dân sẽ dễ ủng hộ các quyết định này nếu như họ được tham gia vào quá trình soạn thảo. Tại sao lại phải chờ đợi? Ông Dũng có thể mang ổn định và thịnh vượng cho Việt Nam nếu ông lợi dụng được các khó khăn hiện thời mà mở cửa. Nếu thay đổi tình trạng trì trệ hiện tại, Hà Nội có thể bảo đảm rằng sẽ không có bạo động và hỗn loạn, điều mà chẳng ai muốn, nhất là các nhà đầu tư nước ngoài vốn đã bỏ hàng trăm triệu đôla vào đây. Thông qua mở cửa, ông Dũng sẽ giúp dân Việt Nam đạt được điều mà hàng triệu người dân các nước láng giềng đã có: tự do. Đây cũng là thời điểm độc nhất vô nhị cho Hoa Kỳ. Ảnh hưởng của Mỹ là tác nhân duy nhất có thể thay đổi Việt Nam trong lúc này và Việt Nam cần ảnh hưởng đó được tiếp tục. Người Việt Nam chúng tôi muốn thay đổi. Chúng tôi biết chính quyền không thể phủ nhận mãi các quyền tự do của chúng tôi. Nhân dân Việt Nam mong muốn các lãnh kinh tế và chính trị Hoa Kỳ nhân cơ hội nhắc ông Thủ tướng Việt Nam về sự thật đó trong các buổi gặp gỡ tuần này. Đây là ý kiến của tác giả bài báo, không phải của BBC. Ý kiến đóng góp xin quý vị gửi về vietnamese@bbc.co.uk hoặc sử dụng hộp tiện ích bên tay phải. H, Tuyên QuangTình trang quan liêu, tham nhũng hiện nay chỉ là tàn dư của một thời chế độ quan liêu bao cấp mà thôi, theo thời gian và những biến đổi của xã hội thì chắc chắn tham nhũng sẽ không còn đất sống. Nhân dân trong nước hãy so sánh mức độ tự do dân chủ bây giờ so với thời điểm 10 năm trước sẽ dễ dàng nhận ra sự khác biệt lớn. Tôi tin chắc rằng khi một thế hệ lãnh đạo mới, có đầu óc cấp tiến hơn thì tình hình sẽ khác. Hãy kiên nhẫn chờ xem, không lâu nữa đâu... Ẩn danhNguyễn Đan Quế là ai? Chắc mọi người đều biết rõ, chỉ có điều là ông ta nói có đúng không, nếu phải thì củ cải cũng phải nghe. Tuy nhiên, khi đánh giá, nhận xét một vấn đề gì thì cái đầu cần tỉnh táo, xem xét khách quan vô tư, đừng thiên về bới móc, dè bỉu. Cái gì Đảng CSVN và ông Dũng làm được thì cũng phải công nhận, đừng vơ đũa cả lắm hoặc phủ định sạch trơn công lao của họ. Phải thấy rằng, mặc dù còn nhiều khuyết điểm nhưng Đảng CSVN và Chính phủ, đứng đầu là ông Dũng cũng làm được rất nhiều việc. Đặc biệt là tạo ra môi trường ổn định và lòng tin của các nhà đầu tư. Vị thế Việt Nam trên trường Quốc tế chưa khi nào lại được nâng cao như hiện nay. Tuy nhiên, cách chỉ đạo của Đảng, nhất là lãnh đạo chống tham nhũng tiêu cực, như giải quyết vụ PM 18 và Nguyễn Việt Tiến như vừa qua là chưa ổn, gây phản cảm dư luận và xã hội. Duong Thi, VNTrước mỗi vấn đề liên quan chính trị nhận thức của con người luôn tùy thuộc vào địa vị và các mối quan hệ của họ. Ông Quế cũng vậy. Tôi đồng ý với ông Quế về nhưng nhận định khái quát tình hình kinh tế Việt nam và tình trạng trì trệ,quan liêu tham nhũng trong bộ máy nhà nước VN hiện nay; Thực ra những thông tin này không mới, báo chí Việt Nam đã đưa tin từ lâu. Vấn đề là giải quyết nó như thế nào thì không phải ai cũng trông cậy vào Mỹ như ông Quế. Sau một thời gian dài cấm vận VN , Mỹ đã bình thường hóa quan hệ và trở thành đối tác ngày càng quan trọng. Tôi nghĩ rằng trong quan hệ rộng mở, Mỹ không chỉ mang đến cho VN tự do phồn thịnh mà còn tích cực mang đến cả bất công (như vụ kiện cá da trơn...) và bất ổn (vận động ủng hộ biểu tình...). Nhân dân Việt Nam có đủ tỉnh táo và bản lĩnh để giải quyết những khó khăn của đất nước mình. Shogun, VNKinh tế Việt Nam sẽ còn chậm phát triển so với khu vực trong khoảng 10 năm nữa. Thứ nhất: nội bộ chính phủ đang chia làm hai phe: bộ chính trị theo CNXH bảo thủ và tham quyền cố vị+ tham nhũng, phe còn lại cấp tiến (thủ tướng và phó thủ tướng) theo đường lối đổi mới kiểu Tây nên vấn đề cải cách kinh tế hành chính là rất khó khăn, một mình ông Dũng khó mà thực hiện được. Tuy phe chính trị hô hào đổi mới nhưng chỉ là bằng miệng vì nếu đổi mới hành chính và kinh tế thực sự thì sẽ đụng chạm đến quyền lợi của họ. Thứ hai: luật pháp Việt Nam do quốc hội soạn thảo dưới bàn tay của bộ chính trị còn rất mập mờ, không nghiêm khắc và cương quyết. Rõ ràng ai đọc cũng biết có rất nhiều sơ hở để luồn lách pháp luật. Crazy, Hội AnThực ra thì trong giai đoạn đầu phát triển của đất nước thì sự lãnh đạo của những người cộng sản cũng là lựa chọn tốt. Nhưng với thời điểm hiện nay thì bộ máy nhà nước cồng kềnh và không minh bạch lắm đó không còn phù hợp. Theo tôi việc thay đổi cũng sẽ xảy ra, nhưng là khoảng năm mười năm nữa, khi nào nước Việt Nam có một thế hệ lãnh đạo trẻ và quyết đoán. Còn ông Dũng vốn trưởng thành trong chủ nghĩa Cộng Sản, chắc chắn ông sẽ không muốn thay đổi. Topi, Nghệ AnViệt Nam đang muốn đi lên một nền kinh tế với những tham nhũng, quan liêu và những cái đầu quản lý theo kiểu Cộng Sản ư? Tôi không nghĩ hai kẻ không đội trời chung lại có thể đi với nhau một con đường. Tôi hiểu và đồng tình với bài viết này. Và cũng như trong bài viết đã viết. Chỉ có những lúc nền kinh tế nước nhà khó khăn như thế này thì may ra đây là cơ hội để cho Đảng Cộng Sản Việt Nam ra những quyết định kinh tế sáng suốt, giúp đất nước loại bỏ được những con sâu mọt. Như sau một cơn bão thì những cái cây nào yếu sẽ bị đổ luôn, nhường đất và không gian cho những cây mới. TTTôi đồng tình với BCM. Tôi không hiểu các vị viết bài bày tỏ ý kiến của mình trên đây đã từng hay đang ở Việt Nam nhưng tôi là một người dân đang sống ở Việt Nam và tôi tự hào là người Việt Nam đang cống hiến cho tổ quốc mình và dân tộc mình. Tôi tin tưởng vào chính phủ VN. Họ đang nỗ lực hết sức mình để đưa VN lên tốt hơn. Tôi đọc BBC rất nhiều và thấy rằng đa phần các vị nêu ý kiến của mình đều nhằm mục đích đả phá chính phủ và muốn gây hoang mang trong cộng đồng người Việt. Tôi chưa thấy vị nào có ý muốn chung tay xây dựng đất nước của mình một cách thực lòng. Các vị luôn kêu gọi nhân quyền bình đẳng vậy thử hỏi ngay tại nơi các vị sống các vị đã đấu tranh cho nhân quyền như thế nào hay chỉ lên diễn đàn bày tỏ vài ý kiến vô nghĩa. Ông D Phi, Sài Gòn, tôi không hiểu ông hiện tại đang sống ở SG hay không mà ông nói ông BCM là sản phẩm mẫn cán của lò đào tạo cộng sản. Ông nói thế thì ông là sản phẩm của lò đào tạo gì vậy? DTThấy cái tiêu đề "Tại sao cần tự do?" tôi bụm miệng nhịn cười không kịp !Y như là người ta đang đặt câu hỏi cho một đứa con nít! Ai cũng biết, đến những con vật như cá, như chim...chúng cũng ghét cảnh "cá chậu, chim lồng!" Tại sao ông Quế đặt ra câu hỏi ngớ ngẩn đến như vậy cho đất nước có 4000 năm văn hiến như Việt Nam chúng ta! Tôi đã 65 tuổi đầu, từng sống ở miền Nam trước năm 1975, nên tôi quá quen thuộc với những lập luận "lòng vòng" của một số người như ông Nguyễn Đan Quế! Họ tiêu biểu cho suy nghĩ của giới chóp bu chính trị của chế độ Sài Gòn trước đây ! Người dân như tôi đây không bao giờ tin vào "hệ thống giá trị" của họ cả! Giờ đây, khi Việt Nam đổi mới để hội nhập với thế giới thì những lý lẽ đó "thừa cơ" để to tiếng! Có lẽ họ vẫn còn say sưa với tư duy cũ đầy chất ngây thơ mà không thấy được bản chất của vấn đề! Thực ra những "nhà bất đồng chính kiến tự-xưng-và-tự-phong" không thuyết phục được ai cả bởi vì lối suy nghĩ của họ vẫn "dậm chân tại chổ" suốt 35 năm qua! Ông bạn BCM nào đó đã nói rất thẳng và nói rất thật về những con người "tự-xưng-và-tự-phong" này! Tran Quang Thien, TP HCMTôi nghĩ những người CSVN dù là ai đi nữa cũng vẫn là người VN. Họ không thể giả câm giả điếc trước bao nhiêu ý kiến xây dựng cũng như đả phá từ mọi hướng. Họ cũng không thể giả mù để không nhìn thấy số tiền hàng năm Việt Kiều từ các nước gửi về cho thân nhân trong nước và ảnh hưởng của số tiền này thế nào đến đời sống trong nước. Số tiền này chi phối lối sống của người thừa hưởng. Tất nhiên không phải 100% người được hưởng là những người ủng hộ Chính Phủ, nhưng thực sự số tiền đó giúp cho CPVN giải quyết rất nhiều vấn đề mà quan trọng nhất là nó nâng cao đời sống vật chất của một số người không phải là nhỏ. Cụ thể nó làm cho những người được hưởng này chống chọi được cơn bão giá lạm phát. Nếu không chắc CPVN còn phải lao đao hơn nhiều. Sự thay đổi chính là đây. Xã hội VN đang thay đổi đó thôi. Không phải thay đổi theo ý những người CS mà chính những người CS đang thay đổi theo nó. Những đồng ngoại tệ , những khách nước ngoài, và những Việt Kiều từ nước ngoài về không thay đổi chính phủ VN, nhưng thay đổi chính xã hội Việt Nam. Ảnh hưởng của nó không thể đảo ngược và càng ngày ảnh hưởng đó càng lớn. ToanTôi không đồng ý với ý kiến của BCM. Hãy nhìn vào Sài Gòn khi xưa sẽ thấy. Không phải đơn giản để Sài Gòn được mệnh danh là hòn ngọc Viễn Đông. Nhưng từ khi giải phóng đến nay, thử nhìn xem Sài Gòn đang đứng ở đâu. Tôi không nói đến vấn đề chính trị, chỉ nhìn sơ sơ về vị thế như vậy cũng cho thấy ĐCS đã làm được gì? TranNguyen Tp.HCMTôi, và rất nhiều bạn bè, đồng nghiệp của tôi - những người sinh sau 1980 và sống ngay tai Vietnam, thật sự thấy bất đồng với cách hành xử và quản lý của Đảng CS VN. Chúng tôi khá mệt mỏi vì không bao giờ không thấy "sâu" ở trong mọi vấn đề. Chúng tôi không thờ ơ với đất nước, vì chúng tôi vẫn ngồi tranh luận về tình hình đất nước. Riêng với ông Dũng, đa phần ý kiến là chê, những cũng có ý kiến cho rằng ông "đáng thương". Guồng máy trì trệ, điều hành bằng những cái đầu không hơn ai, tham nhũng, quan liêu,... khiến ông Dũng cũng là nạn nhân. Đồng ý với Bs Quế: "thời điểm của ông Dũng...", nhưng chúng tôi đã không dám hào phóng lòng tin của mình nữa. Yellow Bird cypress, CAKý hợp đồng kinh tế càng nhiều bao nhiêu thì đô la sẽ lọt vào tay Đảng ta bấy nhiêu, nhân dân cũng vẫn trắng tay mà lao động với đồng lưong còm cõi. Chừng nào VN có đa đảng để kiễm soát và minh bạch ngân quỹ Quốc gia thì lúc đó người dân mới thực sự ấm no và hạnh phúc. Thính giả không nêu tên"Ảnh hưởng của Mỹ là tác nhân duy nhất có thể thay đổi Việt Nam trong lúc này và Việt Nam cần ảnh hưởng đó được tiếp tục." Tại sao Người dân Việt Nam lại không thể đưa ra biện pháp để khắc phục tình hình kinh tế của mình mà phải nhờ đến tác nhân là "Mỹ" mới giải quyết được vấn đề? Thiết nghĩ quyết định cải cách kinh tế của chính phủ Việt Nam năm 1986, đưa Việt Nam thoát khỏi tình trạng khó khăn và khủng hoảng kinh tế sau chiến tranh để bây giờ Việt Nam đã và đang hiện đại hóa công cuộc đổi mới đất nước. Nhân dân được sống được "tự do với đúng nghĩa của nó". Không có lý do gì để chúng tôi, những người dân Việt Nam lại chối bỏ quyền lợi thiêng liêng mà đảng cộng sản và nhà nước đã mang lại. Đúng, vẫn còn một số cán bộ trong cơ cấu bộ máy tổ chức nhà nước đã làm giảm lòng tin cuả nhân dân, nhưng chúng tôi hiểu đó chỉ là "một con sâu làm rầu nồi canh". Chúng tôi mong nhà nước tăng cường và có biện pháp mạnh hơn, quét sạch loại "sâu mọt" hay đúng hơn là khối u ác tính này để những phần tử phản động không thể lạm dụng vào đó để phá hoại chính quyền, xuyên tạc gây mất uy tín của Đảng, niềm tin của nhân dân dành cho Đảng. Đó là những gì mà người dân chúng tôi mong đợi ở nhà nước. ktn TP HCMNhũng người cộng sản ở đất nước này đang làm khá tốt nhiệm vụ của họ. Điều này được thể hiện nhiều ở sự ổn định và an toàn ở Việt Nam, chính thế giới củng phải công nhận điều này. Chính trong lúc khó khăn kinh tế này mới thấy được các hỏng hóc, lỗi ở một bộ máy quản lý mà bình thường ta khó mà thấy. Tôi nghĩ hơn lúc nào hết chúng ta nên dành sự ủng hộ và cỗ vũ cho những sữa chữa mang tính tích cực của họ. Đừng tưởng rằng sau khi Việt Nam trở thành đa đảng Việt Nam sẽ thành một nứơc cộng hòa giàu có như Pháp hay Mỹ mà có đến 99% chúng ta trở thành như Philipin hay Thai Lan .. luôn luôn bất ổn, tranh giành quyền lực. DTL TP.HCMTác giả bài viết này chỉ có cái nhìn phiến diện. Nó chỉ đúng ở mợt góc độ nào đó thôi. Rất mừng là ở cuối bài báo này BBC nói không phải là của mình viết. Chứ không, chúng tôi sẽ đánh giá thấp BBC. vo danh khach, Ha NamTôi rất ủng hộ quan điểm của tác giả bài báo. Quả thực nhìn hiện trạng đất nước, ai cũng ngán ngẩm, và quá quen thuộc với từ "xử lý nội bộ", thành ra, con kiến biến thành con voi. Rồi là "động đến đường dây đấy to lắm, ko động vào được đâu" cho nên tôi chẳng thấy có tự do, dân chủ ở đâu cả, chỉ thấy các ông dùng chính sách "ngu dân". Nghĩ mà chán. Mấy vụ bắt nhà báo gần đây làm lòng dân hoang mang. Thế mà chẳng thấy báo nào dám đấu tranh, kể cả báo "chủ nhà". Than ôi hai tiếng "tự do", mà thế hệ cha ông phải đổ bao xương áu mới giành được. Cu Ang, VNThật ra ý đồ của Mỹ là gì? Dĩ nhiên tự do dân chủ là cần thiết, nhưng đối với những chính thể độc tài đảng trị như VN, TQ, Bắc Hàn, Cuba... thì kinh tế chính trị vẫn quan trọng hơn. Mỹ vẫn sẽ không coi sự đối kháng làm ảnh hưởng đến tiến trình ngoại giao mềm dẻo của mình, miễn rằng HN đừng quá lộ liễu "khủng bố" đối lập, thực hiện tương đối những cam kết với các tổ chức quốc tế, nhất là với WTO. Sự trừng trị của các tổ chức này sẽ khiến HN thấm thía hơn là do chính phủ Mỹ gây ra. Huỳnh Trí Sĩ, TP HCMTừ cổ chí kim thời đại nào không có chuyện này thì cũng chuyện nọ.Việc phát triển kinh tế và có những bất thường ở Việt Nam là chuyện bình thường. Hoa Kỳ là nước thống trị về kinh tế đôi lúc còn lao đao, huống hồ là Việt Nam. Mọi thời đại con người Việt Nam vẫn luôn ý thức rằng mình làm gì, và sẽ làm ra sao. Còn thế hệ trẻ Việt Nam ngày nay không phải là người của thế hệ trước. Tôi tin rằng mỗi con người Việt Nam nên có ý thức về Quốc gia, về dân tộc, vì đó là nơi mình sinh ra, hay còn chăng là nguồn cội của mỗi người. Đừng chê bai, hành động thiết thực tốt hơn là lời nói. D Phi, Sài GònThưa ông BCM rất thân mến, tôi dám chắc ông là một sản phẩm mẫn cán của lò đào tạo của Cộng sản nên mới có tư tưởng ủng hộ chế độ cộng sản ở VN - một chế độ trong đó giới lãnh đạo chỉ lo đục khoét, sách nhiễu dân và vơ vét cho đầy túi tham, còn đời sống của đại bộ phận nhân dân đâu có được các ông từ trên cao ngó nhìn xuống. Một chế độc độc đảng và như thế các ông chẳng bao giờ phải lo mất ghế cho dù các ông làm việc tồi tệ, không hiệu quả. Tan Dao, LondonTôi đồng ý với tác giả bài báo, bộ máy nhà nước ỳ ạch và đội ngũ cán bộ thiếu hiểu biết, chậm chạp đang là nhân tố cản trở cho sự phát triển của Việt Nam. Tôi ước gì tất cả các cán bộ nhà nước Việt Nam được ra nước ngoài, sống và làm việc ở một nước nào đó tiến bộ một thời gian, có lẽ họ sẽ thay đổi. BCM"Ở Việt nam không có bất đồng chính kiến" - Các nhà lãnh đạo VN từng nói thế và tôi cũng thấy đúng thế. Những người tự cho rằng họ là phe đối lập, bất đồng chính kiến nhưng thực chất họ là ai? Họ vốn là những người không đội trời chung với Cộng sản, hoặc là do bất mãn chế độ mà tự xưng rồi đang mong có được sự tự do chính trị, đa đảng để giành lấy chính quyền từ tay Cộng sản mà không tốn viên đạn, xương máu mà chỉ tốn ít đôla thôi. Giả thiết họ nắm được chính quyền thì chắc gì họ đã làm được cho đất nước như chính quyền hiện nay. Mặc dù chính quyền này độc đảng, tham nhũng, mất lòng tin với dân nhưng cũng vẫn làm được khối việc quan trọng cho dất nước, ít nhất lúc này vẫn cần Đảng CS lãnh đạo. Đừng nên chỉ biết moi cái xấu mà nói vì trên đời này có ai hoàn hảo đâu "Mười phân vẹn mười" đâu". Nếu ai thật sự là bất đồng chính kiến thì hãy ủng hộ đi. Hoang Dung, VNRất hoan nghênh ý kiến của BS Nguyễn Đan Quế. Theo tôi biết hầu như toàn thể người dân Việt rất mong muốn VN có dân chủ thật sự như các nước trên thế giới, vì tự do là tác nhân chính để phát triển trí tuệ, phát triển kinh tế và đưa VN lên sánh vai cùng các nước trên thế giới. Chân thành cám ơn BBC và quý vị đã đọc bài viết này. Trần Minh Thông, SGRõ ràng là BS Quế muốn ông Dũng làm một Gorbachev hoặc là một Yeltsin cho VN. Ý tưởng này cũng hay nhưng không thể làm được vì CSVN có quá nhiều kinh nghiệm về việc này sau khi Đông Âu sụp đổ. Vả lại, dân trí VN chưa đạt được trình độ như những nước Đông Âu vào cuối thế kỷ trước. Giữa lúc Bộ Chính trị và ông Dũng đang mâu thuẫn sâu sắc, đề xuất của BS Quế như đổ dầu vào lửa. Rồi đây, khi về VN mấy đồng chí của ông Dũng lại càng nhìn ông Dũng đầy cảnh giác và dè dặt hơn nữa. Tôi không nghĩ là ông Dũng có đủ lòng can đảm, can trường, sức mạnh, trí tuệ và trái tim lớn để làm điều đó được. Tôi cũng không đồng tình với BS Quế rằng Mỹ là tác nhân duy nhất có thể làm thay đổi VN lúc này. Cần có cả một thế giới dân chủ ủng hộ và quan trọng hơn hết là lòng dân VN. Tuy nhiên đã và đang có dấu hiệu đáng mừng là người dân VN đã và đang muốn có sự thay đổi hơn bao giờ hết. Hy vọng đó sẽ là điều không làm thất vọng ý nguyện dân chủ hóa đất nước của BS Nguyễn Đan Quế. Dang, Hải PhòngKhi bình luận về TT Dũng thì cũng có người khen, kẻ chê đó là chuyện bình thường. Ông Dũng background từ CS mà ra thôi nên vẫn có những hạn chế. Tuy nhiên, nếu bó đũa chọn cột cờ thì tôi thấy các hành động ông Dũng làm có phần nào cấp tiến hơn so với các VIP CS khác. Rõ ràng Việt Nam đang ở tình trạng khó khăn về kinh tế lẫn chính trị. Và nhân cơ hội này có nhiều người chỉ trích ông để hạ ông xuống nhưng tôi sợ rằng những đối tượng này mà lên thì còn tồi hơn ông Dũng.

130531_male_sex_workers

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2013/05/130531_male_sex_workers

Mại dâm nam 'gia tăng và đa dạng' ở VN

Con số mại dâm nam đang gia tăng đáng kể và trở nên đa dạng hơn, đó là nhận định của không ít người hoạt động trong lĩnh vực y tế cộng động có nghiên cứu và làm việc với nhóm người này tại Việt Nam.

Mại dâm vẫn là bất hợp pháp ở nhiều nước châu Á, trong đó có Việt Nam Trao đổi với BBC Việt Ngữ, bác sĩ Donn Colby, thuộc trường Đại học Harvard, đã có thực hiện nghiên cứu về mại dâm nam ở Việt Nam trong vòng ba năm qua, cho biết một trong những công việc của dự án là tìm hiểu ứng xử tình dục ở người bán dâm nam và khi được hỏi một số người này cho biết khách hàng của họ là cả nam giới lẫn phụ nữ. "Trong vài năm qua chúng tôi tập trung vào nhóm MSM, tức nam giới có quan hệ tình dục với nam giới - hay quý vị có thể nói là cả với phụ nữ. Trước đây, nhóm đối tượng này ít được nói tới tại Việt Nam và tại châu Á nhưng nay đã có nhận biết nhiều hơn về người đồng tính và lưỡng tính và người ta cũng cởi mở hơn. "Trước đây tại Việt Nam và châu Á, người ta thường chỉ tập trung vào phụ nữ làm nghề mại dâm và những người sử dụng ma túy. Nay người ta nhận thấy lây truyền HIV/Aids ngày càng nhiều hơn qua người bán dâm nam," bác sĩ Colby nói. Đối xử khác biệt Về nhìn nhận của xã hội đối với người bán dâm nam và khách hàng là phụ nữ, ông Colby cho rằng có sự khác biệt rõ rệt giữa châu Á và châu Âu. "Mại dâm vẫn là bất hợp pháp ở phần lớn các nước châu Á nhưng lại khá công khai, người ta có thể nói về mại dâm và có thể thấy những người bán dâm đứng trên đường phố vì thế tôi cho rằng nó được chấp nhận hơn tại châu Á so với tại các nước phương Tây. "Tại phần lớn các nước châu Á đều có luật chống mại dâm nhưng những luật này chỉ nhắm vào người bán dâm nữ và khách hàng là nam giới. Người ta đã chẳng nghĩ tới người bán dâm nam và khách hàng của họ, dù là nam giới hay phụ nữ. "Trên phương diện chính phủ và cảnh sát thì họ thực sự chưa chú ý tới vấn đề này. Ở tầm xã hội thì mọi người đều biết có mại dâm nữ với khách hàng là nam giới nhưng rất nhiều người không nhận thức được rằng còn có cả mại dâm nam và khách hàng của họ có cả nam và nữ. Trước câu hỏi gần đây người ta nói nhiều hơn tới người bán dâm nam và bắt đầu nói tới cả hiện tượng khách mua dâm là nữ giới. Tại sao có sự thay đổi này và điều gì đã khiến có thay đổi như vậy, bác sĩ Colby cho biết: "Mại dâm nam, và thực tế là một số thanh niên trẻ có thể kiếm tiền bằng việc bán dâm, là một điều tương đối mới ở Việt Nam. Có thể 5-10 năm trước đây cũng có rồi nhưng còn rất ít và chẳng mấy ai để ý tới nhóm này nhưng nay xã hội mở cửa hơn và mại dâm nam cũng nhiều hơn lên. "Một điều cần phải nói tới là vai trò của internet, người mua dâm và bán dâm có thể tìm đến nhau qua internet, thay vì đi tới những con phố tối tăm vào buổi đêm hay tới nhà chứa. Điều đó giúp giảm bớt rào cản trong việc mua bán dâm và làm cho nó dễ dàng hơn so với trước đây. Bác sĩ Colby cũng cho rằng xã hội Việt Nam đã cởi mở và "tất cả người dân ở Việt Nam, cả nam và nữ, đều được tự do hơn so với cách đây 3-4 năm và trong những tự do đó có thể có cả tự do tình dục." "Trong quá khứ, có những thứ người ta muốn nhưng không có hoặc có nhưng cái giả phải trả quá đắt như có thể bị bắt bỏ tù, có thể bị phát hiện đi tìm mua dâm hay phải đi tới những nơi tối tăm nguy hiểm, vậy thì thà rằng tránh đi còn hơn. Với một xã hội cởi mở hơn, tự do hơn về kinh tế và cả về tình dục thì việc đi tìm kiếm những thứ đó cũng dễ dàng hơn nếu đó là thứ mà bạn muốn," bác sĩ Colby nói. Hợp pháp hóa hay không? Khi được hỏi về việc liệu Việt Nam có nên hợp pháp hóa mại dâm, ông cho biết hợp pháp hóa mại dâm là một quyết định có tính chính trị và pháp lý và trên cương vị là một bác sĩ làm việc trong lĩnh vực y tế cộng đồng, thì cách tiếp cận của những người hoạt động trong lĩnh vực này là làm sao giảm thiểu tác hại. "Chúng tôi không muốn hình sự hóa một hành vi vì khi làm như vậy, chúng ta đẩy nó tới chỗ hoạt động ngầm, không công khai. "Ở góc độ là người làm y tế cộng đồng sẽ khó khăn hơn để chúng tôi có thể tiếp cận được với những người có hành vi đó và cung cấp cho họ những dịch vụ mà họ cần tới nhằm cải thiện sức khỏe và bảo vệ họ trước nguy cơ lây nhiễm HIV/Aids. "Vì vậy trên phương diện giảm thiểu tác hại thì chúng tôi thấy giá như không hình sự hóa hành vi và nhận thức rằng có một nhóm người với hành vi có nguy cơ nhiễm bệnh như HIV và STDs (những bệnh lây nhiễm qua đường tình dục) thì cần tiếp cận được tới họ và giáo dục họ để họ hiểu bệnh lây truyền như thế nào và cho họ phương tiện để tự bảo vệ mình như bao cao su, hay các xét nghiệm để phát hiện bệnh và rồi có thể điều trị bệnh," ông nói. Công tác tiếp cận người bán dâm vẫn còn gặp nhiều khó khăn Chia sẽ quan điểm này với bác sĩ Donn Colby, trao đổi với BBC Việt Ngữ, bà Nguyễn Nguyên Như Trang, Giám đốc Trung tâm nâng cao chất lượng cuộc sống - Life, trung tâm đã thực hiện dự án "Chúng tôi muốn được lắng nghe" - Dự phòng HIV cho Nam Mại dâm, từ tháng 6/2009 đến tháng 11/2011, do USAID PEPFAR tài trợ, cho biết: "Tôi nghĩ rằng việc hợp pháp hóa mại dâm hay không không phải là điều quan trọng. Dù gì họ vẫn đang tồn tại. Việc các tổ chức xã hội như Trung tâm Life cần làm là tìm cách hỗ trợ họ bảo vệ sức khỏe, tránh bệnh tật nhất là HIV và nếu đã nhiễm thì tránh lây lan cho người khác. "Hiện nay nhiều tỉnh thành của VIệt Nam đang áp dụng chương trình 100% bao cao su trong đó tất cả những tụ điểm vui chơi, giải trí như nhà hàng khách sạn đều có bao cao su miễn phí hoặc có bán," bà Trang nói. Kỳ thị và phân biệt đối xử Nói tới kỳ thị và phân biệt đối xử với người bán dâm nam, bà Nguyễn Nguyên Như Trang cho rằng nếu đã là bán dâm, dù nam hay nữ, thì xã hội vẫn kỳ thị. "Trong quá trình thực hiện dự án "Chúng tôi muốn được lắng nghe", chúng tôi được dịp làm việc cùng với nam mại dâm và nhiều trong số này không phải là người đồng giới. Họ bán dâm chỉ để kiếm thêm thu nhập," và khách hàng của nam mại dâm có cả nam giới và phụ nữ. Một điều dễ nhận thấy từ kinh nghiệm làm việc của chính mình trong quá trình nghiên cứu mại dâm nam ở Việt Nam, bác sĩ Donn Colby cho biết "tuy không nhất thiết có phân biệt đối xử nhưng chắc chắn có sự khác biệt đối xử" trong cách giải quyết với mại dâm nam và mại dâm nữ. "Phần lớn các luật lệ được đề ra đều là để giải quyết trường hợp người bán dâm là phụ nữ vì từ xưa đến nay người bán dâm đều là phụ nữ và cứ nói tới nghề mại dâm là người ta liên hệ tới phụ nữ, kể cả trong chính hệ thống an ninh xã hội. "Ở Việt Nam trước đây có các Trung tâm giáo dục và lao động xã hội giành cho người bán dâm nhưng những trung tâm này chỉ nhận phụ nữ và người bán dâm nam không được vào đây và khi cảnh sát bắt được phụ nữ mại dâm thì có sẵn hệ thống giáo dục, đào tạo dành cho họ, " ông nói. Nay Quốc hội Việt Nam mới thay đổi luật trong việc xử lý mại dâm nữ: họ không bị đưa vào các Trung tâm này nữa. Mặc dù chưa xóa bỏ việc hình sự hóa mại dâm nhưng việc thay đổi luật, ít nhất là đối với mại dâm nữ, như không bị giam trái với ý nguyện của họ tại các trung tâm này tới 6 tháng thì nay chỉ bị phạt hành chính. "Có nghĩa là chính phủ Việt Nam đã nhẹ tay hơn khi giải quyết vấn đề này," ông Colby nói. "Từ kinh nghiệm của tôi khi làm việc với mại dâm nam, cảnh sát thừa biết họ là người bán dâm nam, nhưng cả hệ thống chưa được thành lập để giải quyết mại dâm nam, không có Trung tâm giáo dục và lao động xã hội nào dành cho nam giới để có thể gửi họ tới đó. Do đó thay vì xử lý họ về tội mại dâm mà nếu bị kết tội thì không biết gửi họ đi đâu thì cảnh sát xử lý hành chính với những người này. "Chắc chắn là về cơ chế có khác biệt trong đối xử với mại dâm nam và mại dâm nữ ở Việt Nam. Tuy nhiên tôi không nghĩ là cố tình phân biệt đối xử mà chỉ là do cách cơ chế được lập ra. Vì không có cơ chế nên họ không biết phải làm gì với nam mại dâm." Khó khăn Nói tới những khó khăn trong quá trình làm việc với nam mại dâm trong dự án "Chúng tôi muốn được lắng nghe", bà Như Trang cho biết, khó khăn thường đến từ nhiều phía Một điều đáng chú ý được bác sĩ Colby nhắc tới là số lượng mại dâm nam và sự đa dạng của họ đã gia tăng đáng kể tại Việt Nam trong vài năm gần đây. "Trước đây những người này chủ yếu là đứng đường kiếm khách hay có thể là tới một vài quán bar hay quán disco và chỉ có vậy. Nhưng trong vòng hai ba năm qua con số này tăng lên nhiều và cũng trở nên đa dạng hơn. Có thể thấy nam mại dâm làm việc ở nên cung cấp dịch vụ massage, hay nhà chứa dành cho nam mại dâm làm việc. Tiếp cận mại dâm nam là một phần công tác giảm thiểu tác hại của các dự án phòng chống HIV/Aids "Đó là chưa kể còn có những nam mại dâm tạm gọi là “theo hợp đồng”. Những người này không đứng đường hay ở những địa điểm nói trên, mà họ được gọi qua điện thoại, qua người trung gian hoặc qua internet. Internet trở thành điểm nối giúp khách hàng và người bán dâm đến với nhau dễ dàng hơn. Vì thế con số mại dâm nam và khách hàng của họ cũng tăng lên." Thay đổi cơ chế Nói tới những thay đổi gì trên phương diện hệ thống để giúp chống kỳ thị và không đẩy mại dâm càng đi vào hoạt động ngầm, cũng như những nỗ lực chính phủ Việt Nam có thể làm, bác sĩ Donn Colby cho biết Bộ Y tế "không có quyền lực trong các vấn đề pháp lý hay an ninh xã hội". "Tôi làm việc với Bộ Y tế và tôi biết là họ cũng đã làm việc với Bộ Công an để tìm cách giáo dục họ về cách tiếp cận giảm thiểu tác hại mà chúng tôi đang cố gắng thực hiện và đây là điều không thể giải quyết được chỉ qua một cuộc họp. "Cần có thời gian mới có được thay đổi về luật hay thay đổi cách thức cảnh sát phản ứng và xử lý trước những vấn đề như thế này trong xã hội. Cho nên tôi thấy là đã bắt đầu có những bước tiến dẫn tới các thay đổi đó nhưng đó mới chỉ là vài bước tiến nhỏ, ban đầu và sẽ còn cần có thêm thời gian. Bác sĩ Colby tin rằng trong một xã hội như Việt Nam, không có nhiều cơ hội cho người nước ngoài hay các tổ chức viện trợ có thể tác động thúc đẩy thay đổi mà những thay đổi phải đến từ chính bên trong xã hội đó. "Tôi xin nhắc lại khi hình sự hóa mại dâm thì chỉ khiến nó đi vào hoạt động ngầm. Ở phương Tây chúng tôi gọi nghề mại dâm là nghề lâu đời nhất. Nó có từ rất lâu và sẽ còn tồn tại kể cả khi những người như tôi và các bạn không còn tồn tại. "Chúng ta không thể chấm dứt hoạt động mại dâm, và cũng sẽ không bao giờ có thể làm được điều đó. Với tôi, một người làm công tác y tế cộng đồng việc hình sự hóa hành vi, bắt bớ mại dâm và bỏ họ vào tù đều không giải quyết được vấn đề. "Khi chúng ta hiểu về một hành vi - vẫn được biết là con đường lây truyền HIV/Aids và những bệnh lây nhiễm qua đường tình dục - và nếu chúng ta thực sự muốn giúp cả những người bán dâm và khách của họ thì cần phải tập trung vào giáo dục và cung cấp phương tiện mà họ cần để bảo vệ sức khỏe của mình."

summarize: Mại dâm vẫn là bất hợp pháp ở nhiều nước châu Á, trong đó có Việt Nam Trao đổi với BBC Việt Ngữ, bác sĩ Donn Colby, thuộc trường Đại học Harvard, đã có thực hiện nghiên cứu về mại dâm nam ở Việt Nam trong vòng ba năm qua, cho biết một trong những công việc của dự án là tìm hiểu ứng xử tình dục ở người bán dâm nam và khi được hỏi một số người này cho biết khách hàng của họ là cả nam giới lẫn phụ nữ. "Trong vài năm qua chúng tôi tập trung vào nhóm MSM, tức nam giới có quan hệ tình dục với nam giới - hay quý vị có thể nói là cả với phụ nữ. Trước đây, nhóm đối tượng này ít được nói tới tại Việt Nam và tại châu Á nhưng nay đã có nhận biết nhiều hơn về người đồng tính và lưỡng tính và người ta cũng cởi mở hơn. "Trước đây tại Việt Nam và châu Á, người ta thường chỉ tập trung vào phụ nữ làm nghề mại dâm và những người sử dụng ma túy. Nay người ta nhận thấy lây truyền HIV/Aids ngày càng nhiều hơn qua người bán dâm nam," bác sĩ Colby nói. Đối xử khác biệt Về nhìn nhận của xã hội đối với người bán dâm nam và khách hàng là phụ nữ, ông Colby cho rằng có sự khác biệt rõ rệt giữa châu Á và châu Âu. "Mại dâm vẫn là bất hợp pháp ở phần lớn các nước châu Á nhưng lại khá công khai, người ta có thể nói về mại dâm và có thể thấy những người bán dâm đứng trên đường phố vì thế tôi cho rằng nó được chấp nhận hơn tại châu Á so với tại các nước phương Tây. "Tại phần lớn các nước châu Á đều có luật chống mại dâm nhưng những luật này chỉ nhắm vào người bán dâm nữ và khách hàng là nam giới. Người ta đã chẳng nghĩ tới người bán dâm nam và khách hàng của họ, dù là nam giới hay phụ nữ. "Trên phương diện chính phủ và cảnh sát thì họ thực sự chưa chú ý tới vấn đề này. Ở tầm xã hội thì mọi người đều biết có mại dâm nữ với khách hàng là nam giới nhưng rất nhiều người không nhận thức được rằng còn có cả mại dâm nam và khách hàng của họ có cả nam và nữ. Trước câu hỏi gần đây người ta nói nhiều hơn tới người bán dâm nam và bắt đầu nói tới cả hiện tượng khách mua dâm là nữ giới. Tại sao có sự thay đổi này và điều gì đã khiến có thay đổi như vậy, bác sĩ Colby cho biết: "Mại dâm nam, và thực tế là một số thanh niên trẻ có thể kiếm tiền bằng việc bán dâm, là một điều tương đối mới ở Việt Nam. Có thể 5-10 năm trước đây cũng có rồi nhưng còn rất ít và chẳng mấy ai để ý tới nhóm này nhưng nay xã hội mở cửa hơn và mại dâm nam cũng nhiều hơn lên. "Một điều cần phải nói tới là vai trò của internet, người mua dâm và bán dâm có thể tìm đến nhau qua internet, thay vì đi tới những con phố tối tăm vào buổi đêm hay tới nhà chứa. Điều đó giúp giảm bớt rào cản trong việc mua bán dâm và làm cho nó dễ dàng hơn so với trước đây. Bác sĩ Colby cũng cho rằng xã hội Việt Nam đã cởi mở và "tất cả người dân ở Việt Nam, cả nam và nữ, đều được tự do hơn so với cách đây 3-4 năm và trong những tự do đó có thể có cả tự do tình dục." "Trong quá khứ, có những thứ người ta muốn nhưng không có hoặc có nhưng cái giả phải trả quá đắt như có thể bị bắt bỏ tù, có thể bị phát hiện đi tìm mua dâm hay phải đi tới những nơi tối tăm nguy hiểm, vậy thì thà rằng tránh đi còn hơn. Với một xã hội cởi mở hơn, tự do hơn về kinh tế và cả về tình dục thì việc đi tìm kiếm những thứ đó cũng dễ dàng hơn nếu đó là thứ mà bạn muốn," bác sĩ Colby nói. Hợp pháp hóa hay không? Khi được hỏi về việc liệu Việt Nam có nên hợp pháp hóa mại dâm, ông cho biết hợp pháp hóa mại dâm là một quyết định có tính chính trị và pháp lý và trên cương vị là một bác sĩ làm việc trong lĩnh vực y tế cộng đồng, thì cách tiếp cận của những người hoạt động trong lĩnh vực này là làm sao giảm thiểu tác hại. "Chúng tôi không muốn hình sự hóa một hành vi vì khi làm như vậy, chúng ta đẩy nó tới chỗ hoạt động ngầm, không công khai. "Ở góc độ là người làm y tế cộng đồng sẽ khó khăn hơn để chúng tôi có thể tiếp cận được với những người có hành vi đó và cung cấp cho họ những dịch vụ mà họ cần tới nhằm cải thiện sức khỏe và bảo vệ họ trước nguy cơ lây nhiễm HIV/Aids. "Vì vậy trên phương diện giảm thiểu tác hại thì chúng tôi thấy giá như không hình sự hóa hành vi và nhận thức rằng có một nhóm người với hành vi có nguy cơ nhiễm bệnh như HIV và STDs (những bệnh lây nhiễm qua đường tình dục) thì cần tiếp cận được tới họ và giáo dục họ để họ hiểu bệnh lây truyền như thế nào và cho họ phương tiện để tự bảo vệ mình như bao cao su, hay các xét nghiệm để phát hiện bệnh và rồi có thể điều trị bệnh," ông nói. Công tác tiếp cận người bán dâm vẫn còn gặp nhiều khó khăn Chia sẽ quan điểm này với bác sĩ Donn Colby, trao đổi với BBC Việt Ngữ, bà Nguyễn Nguyên Như Trang, Giám đốc Trung tâm nâng cao chất lượng cuộc sống - Life, trung tâm đã thực hiện dự án "Chúng tôi muốn được lắng nghe" - Dự phòng HIV cho Nam Mại dâm, từ tháng 6/2009 đến tháng 11/2011, do USAID PEPFAR tài trợ, cho biết: "Tôi nghĩ rằng việc hợp pháp hóa mại dâm hay không không phải là điều quan trọng. Dù gì họ vẫn đang tồn tại. Việc các tổ chức xã hội như Trung tâm Life cần làm là tìm cách hỗ trợ họ bảo vệ sức khỏe, tránh bệnh tật nhất là HIV và nếu đã nhiễm thì tránh lây lan cho người khác. "Hiện nay nhiều tỉnh thành của VIệt Nam đang áp dụng chương trình 100% bao cao su trong đó tất cả những tụ điểm vui chơi, giải trí như nhà hàng khách sạn đều có bao cao su miễn phí hoặc có bán," bà Trang nói. Kỳ thị và phân biệt đối xử Nói tới kỳ thị và phân biệt đối xử với người bán dâm nam, bà Nguyễn Nguyên Như Trang cho rằng nếu đã là bán dâm, dù nam hay nữ, thì xã hội vẫn kỳ thị. "Trong quá trình thực hiện dự án "Chúng tôi muốn được lắng nghe", chúng tôi được dịp làm việc cùng với nam mại dâm và nhiều trong số này không phải là người đồng giới. Họ bán dâm chỉ để kiếm thêm thu nhập," và khách hàng của nam mại dâm có cả nam giới và phụ nữ. Một điều dễ nhận thấy từ kinh nghiệm làm việc của chính mình trong quá trình nghiên cứu mại dâm nam ở Việt Nam, bác sĩ Donn Colby cho biết "tuy không nhất thiết có phân biệt đối xử nhưng chắc chắn có sự khác biệt đối xử" trong cách giải quyết với mại dâm nam và mại dâm nữ. "Phần lớn các luật lệ được đề ra đều là để giải quyết trường hợp người bán dâm là phụ nữ vì từ xưa đến nay người bán dâm đều là phụ nữ và cứ nói tới nghề mại dâm là người ta liên hệ tới phụ nữ, kể cả trong chính hệ thống an ninh xã hội. "Ở Việt Nam trước đây có các Trung tâm giáo dục và lao động xã hội giành cho người bán dâm nhưng những trung tâm này chỉ nhận phụ nữ và người bán dâm nam không được vào đây và khi cảnh sát bắt được phụ nữ mại dâm thì có sẵn hệ thống giáo dục, đào tạo dành cho họ, " ông nói. Nay Quốc hội Việt Nam mới thay đổi luật trong việc xử lý mại dâm nữ: họ không bị đưa vào các Trung tâm này nữa. Mặc dù chưa xóa bỏ việc hình sự hóa mại dâm nhưng việc thay đổi luật, ít nhất là đối với mại dâm nữ, như không bị giam trái với ý nguyện của họ tại các trung tâm này tới 6 tháng thì nay chỉ bị phạt hành chính. "Có nghĩa là chính phủ Việt Nam đã nhẹ tay hơn khi giải quyết vấn đề này," ông Colby nói. "Từ kinh nghiệm của tôi khi làm việc với mại dâm nam, cảnh sát thừa biết họ là người bán dâm nam, nhưng cả hệ thống chưa được thành lập để giải quyết mại dâm nam, không có Trung tâm giáo dục và lao động xã hội nào dành cho nam giới để có thể gửi họ tới đó. Do đó thay vì xử lý họ về tội mại dâm mà nếu bị kết tội thì không biết gửi họ đi đâu thì cảnh sát xử lý hành chính với những người này. "Chắc chắn là về cơ chế có khác biệt trong đối xử với mại dâm nam và mại dâm nữ ở Việt Nam. Tuy nhiên tôi không nghĩ là cố tình phân biệt đối xử mà chỉ là do cách cơ chế được lập ra. Vì không có cơ chế nên họ không biết phải làm gì với nam mại dâm." Khó khăn Nói tới những khó khăn trong quá trình làm việc với nam mại dâm trong dự án "Chúng tôi muốn được lắng nghe", bà Như Trang cho biết, khó khăn thường đến từ nhiều phía Một điều đáng chú ý được bác sĩ Colby nhắc tới là số lượng mại dâm nam và sự đa dạng của họ đã gia tăng đáng kể tại Việt Nam trong vài năm gần đây. "Trước đây những người này chủ yếu là đứng đường kiếm khách hay có thể là tới một vài quán bar hay quán disco và chỉ có vậy. Nhưng trong vòng hai ba năm qua con số này tăng lên nhiều và cũng trở nên đa dạng hơn. Có thể thấy nam mại dâm làm việc ở nên cung cấp dịch vụ massage, hay nhà chứa dành cho nam mại dâm làm việc. Tiếp cận mại dâm nam là một phần công tác giảm thiểu tác hại của các dự án phòng chống HIV/Aids "Đó là chưa kể còn có những nam mại dâm tạm gọi là “theo hợp đồng”. Những người này không đứng đường hay ở những địa điểm nói trên, mà họ được gọi qua điện thoại, qua người trung gian hoặc qua internet. Internet trở thành điểm nối giúp khách hàng và người bán dâm đến với nhau dễ dàng hơn. Vì thế con số mại dâm nam và khách hàng của họ cũng tăng lên." Thay đổi cơ chế Nói tới những thay đổi gì trên phương diện hệ thống để giúp chống kỳ thị và không đẩy mại dâm càng đi vào hoạt động ngầm, cũng như những nỗ lực chính phủ Việt Nam có thể làm, bác sĩ Donn Colby cho biết Bộ Y tế "không có quyền lực trong các vấn đề pháp lý hay an ninh xã hội". "Tôi làm việc với Bộ Y tế và tôi biết là họ cũng đã làm việc với Bộ Công an để tìm cách giáo dục họ về cách tiếp cận giảm thiểu tác hại mà chúng tôi đang cố gắng thực hiện và đây là điều không thể giải quyết được chỉ qua một cuộc họp. "Cần có thời gian mới có được thay đổi về luật hay thay đổi cách thức cảnh sát phản ứng và xử lý trước những vấn đề như thế này trong xã hội. Cho nên tôi thấy là đã bắt đầu có những bước tiến dẫn tới các thay đổi đó nhưng đó mới chỉ là vài bước tiến nhỏ, ban đầu và sẽ còn cần có thêm thời gian. Bác sĩ Colby tin rằng trong một xã hội như Việt Nam, không có nhiều cơ hội cho người nước ngoài hay các tổ chức viện trợ có thể tác động thúc đẩy thay đổi mà những thay đổi phải đến từ chính bên trong xã hội đó. "Tôi xin nhắc lại khi hình sự hóa mại dâm thì chỉ khiến nó đi vào hoạt động ngầm. Ở phương Tây chúng tôi gọi nghề mại dâm là nghề lâu đời nhất. Nó có từ rất lâu và sẽ còn tồn tại kể cả khi những người như tôi và các bạn không còn tồn tại. "Chúng ta không thể chấm dứt hoạt động mại dâm, và cũng sẽ không bao giờ có thể làm được điều đó. Với tôi, một người làm công tác y tế cộng đồng việc hình sự hóa hành vi, bắt bớ mại dâm và bỏ họ vào tù đều không giải quyết được vấn đề. "Khi chúng ta hiểu về một hành vi - vẫn được biết là con đường lây truyền HIV/Aids và những bệnh lây nhiễm qua đường tình dục - và nếu chúng ta thực sự muốn giúp cả những người bán dâm và khách của họ thì cần phải tập trung vào giáo dục và cung cấp phương tiện mà họ cần để bảo vệ sức khỏe của mình."

vietnam-53689775

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-53689775

Virus corona: Sự trở lại bí ẩn của Covid-19 ở Việt Nam

Vào giữa tháng Bảy, Việt Nam vẫn tỏa sáng với tư cách là một nước không Covid-19. Không có trường hợp tử vong nào được báo cáo và nhiều tháng không có ca lây nhiễm tại địa phương.

Ngưởi trở về từ Đà Nẵng được xét nghiệm Covid-19 tại Hà Nội Người hâm mộ kéo đến các sân vận động bóng đá, trường học mở cửa trở lại và khách quay lại quán cà phê yêu thích của họ. Covid-19 tái phát: Việt Nam có thể làm gì trong một cuộc chiến kép? Việt Nam chống Covid-19: ‘Ứng dụng Bluezone biết được bạn cặp bồ với ai’ Covid-19 tái phát ở VN: Mô hình "trì hoãn", lợi hại và bài học? "Chúng tôi đã trở lại cuộc sống bình thường", Mai Xuân Tú, 27 tuổi đến từ Đà Nẵng, miền Trung Việt Nam, cho biết. Giống như nhiều người ở thành phố biển vốn rất nổi tiếng với du khách trong nước, cô làm việc trong ngành du lịch và đang dần tiếp tục nhận đặt phòng cho công ty du lịch do cô thành lập. Nhưng đến cuối tháng 7, Đà Nẵng là tâm chấn của một đợt bùng phát virus corona mới, mà các nhà khoa học chưa tìm được câu trả lời về nguồn gốc của nó. Các ca nhiễm đột ngột tăng sau 99 ngày liên tiếp không có ca lây nhiễm trong cộng đồng nào. Tuần trước, thành phố đã chứng kiến ca tử vong do Covid-19 đầu tiên của Việt Nam, con số kể từ đó đã tăng lên 10. Phản ứng thành công Chỉ vài tuần trước đó, Việt Nam đã được ca ngợi trên toàn cầu như một câu chuyện thành công hiếm có trong đại dịch. Quốc gia cộng sản đã hành động nhanh chóng và quyết đoán trong khi các quốc gia khác lưỡng lự, bằng cách đóng cửa biên giới với hầu hết du khách, ngoại trừ công dân trở về vào khoảng tháng Ba. Việt Nam đã cách ly và xét nghiệm bất kỳ ai nhập cảnh tại các cơ sở của chính phủ, đồng thời tiến hành kiểm tra và truy vết người nghi nhiễm rộng rãi trên toàn quốc. Vậy điều gì đã xảy ra? Giáo sư Michael Toole, nhà dịch tễ học và là thành viên nghiên cứu chính tại Viện Burnet ở Melbourne, cho biết: "Tôi không chắc chuyện gì đã xảy ra". Ông nói, hầu hết các quốc gia nghĩ rằng họ đã kiểm soát được đại dịch nay đều phải đối phó với dịch bùng phát trở lại. Ông chỉ ra một danh sách dài bao gồm Tây Ban Nha, Úc và Hong Kong. "Giống như đợt đầu, Việt Nam đã phản ứng nhanh và mạnh mẽ." Khoảng 80.000 du khách ở Đà Nẵng - nhiều người trong số họ đã thấy thư giãn, nghĩ rằng bệnh đã được kiểm soát - đã phải quay về nhà ngay lập tức sau khi các ca bệnh mới xuất hiện, vì Đà Nẵng lại cấm du khách và phong tỏa hoàn toàn. Giáo sư Toole nói: "Một khi có kẽ hở và virus xâm nhập vào, nó có thể lây lan rất nhanh". Các nhà khoa học và nhà nghiên cứu trên khắp đất nước đang chạy đua để tìm hiểu chính xác virus corona đã xâm nhập trở lại như thế nào. Tại Hà Nội, Giáo sư Rogier van Doorn, Giám đốc Khoa Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford, cho biết nguồn gốc của đợt bùng phát mới nhất này vẫn là một "bí ẩn lớn". Nhóm của ông làm việc với chính phủ Việt Nam về các chương trình bệnh truyền nhiễm và họ tập trung vào một số công việc mà ông gọi là "thám tử di truyền" - nghiên cứu chuỗi gen của các virus có thể giúp làm sáng tỏ "quy trình lây lan. Virus đến từ ai và từ đâu". Nhưng cho đến nay không ai biết làm thế nào ca mắc mới đầu tiên ở Đà Nẵng - một người đàn ông 57 tuổi được gọi là bệnh nhân 416 - tiếp xúc với virus corona. Một gia đình ngội đợi ở một cơ sở xét nghiệm dã chiến ở Hà Nội Đã có một số suy đoán. Truyền thông địa phương đưa tin gợi ý rằng đợt bùng phát mới nhất có thể do một dòng virus độc lực hơn gây ra. Một số khác chỉ ra những vụ buôn lậu người gần đây dọc biên giới Việt - Trung. Nhưng không có bằng chứng nào cho thấy có một chủng virus nguy hiểm chết người hơn hoặc những người nhập cư đã mang virus vào Việt Nam. Niềm tự hào dân tộc Các nhà nghiên cứu cho biết, một khả năng có thể xảy ra hơn là virus đã không bị phát hiện trong những tháng không có ca mắc nào được báo cáo, có khả năng lây truyền không có triệu chứng trong cộng đồng. Hoặc có thể đã xảy ra lỗi ở đâu đó trong quá trình cách ly với ai đó được cho về sớm. Tiến sĩ Justin Beardsley, giảng viên cao cấp về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Sydney, người có các nghiên cứu về Việt Nam, cho biết: "Có bằng chứng [virus] đã lưu hành ở Đà Nẵng trong vài tuần trước khi ca bệnh đầu tiên được chẩn đoán. Ông nói thêm, có thể có một số yếu tố khiến mọi người mất cảnh giác, đồng thời lưu ý rằng Việt Nam đã thể hiện sự tham gia đặc biệt mạnh mẽ của cộng đồng trong việc hạn chế sự lây lan của virus. "Có một niềm tự hào dân tộc lớn về việc kiểm soát đại dịch. Và tôi nghĩ một số nước phương Tây thiếu điều này." Kể từ khi dao động quanh mốc 400 vào cuối tháng 7, số ca nhiễm virus corona được xác nhận ở Việt Nam đã tăng lên 750. Thứ trưởng Bộ Y tế Việt Nam cho biết họ dự kiến con số sẽ tăng và dự báo vào thứ Tư rằng dịch sẽ đạt đỉnh trong 10 ngày tới. Với lượng khách du lịch Đà Nẵng vừa rồi đã trở về quê nhà, tổng số 13 tỉnh thành trong đó có Thủ đô và TP. Hồ Chí Minh đã phát hiện các ca nhiễm. Nhưng giáo sư Van Doorn cho biết có điều đảm bảo rằng tất cả các ca nhiễm mới ở các vùng khác của đất nước cho đến nay đều có liên quan trực tiếp đến đợt bùng phát ở Đà Nẵng. Điều quan trọng là không có báo cáo về sự lây truyền từ cộng đồng ra bên ngoài thành phố và tỉnh giáp ranh. Đây là điều mà các cơ quan chức năng sẽ giám sát chặt chẽ. "Những gì đã thành công trước đây đang được thực hiện một lần nữa. Tôi lại bị ấn tượng", ông nói thêm. 'Năm chúng ta chăm sóc sức khỏe của mình' Xen kẽ trong số những lời khen ngợi dành cho Việt Nam vì đã xử lý Covid-19 là một số câu hỏi về tính chính xác của dữ liệu của nhà nước độc tài này, mà các cộng đồng y tế và ngoại giao đồng tình rằng là đáng tin cậy. "Các trường hợp tử vong mới được báo cáo cho thấy có sự minh bạch trong việc báo cáo Covid-19 ở Việt Nam và việc 'không có trường hợp tử vong' nào trước đó không nên bị nghi ngờ", Tiến sĩ Hương Lê Thu, nhà phân tích cấp cao tại Viện Chính sách Chiến lược Úc, nói với BBC. Tất cả các trường hợp tử vong cho đến nay đều là những bệnh nhân lớn tuổi có bệnh nền. Một bệnh viện dã chiến được thành lập trong một sân vận động ở Đà Nẵng Ở Đà Nẵng, người dân đang sẵn sàng. Các bãi biển và đường phố một lần nữa hầu như vắng bóng người vì mọi người chỉ rời nhà để mua thức ăn. Tất cả các quán ăn đã đóng cửa, bao gồm cả đồ ăn mang đi và đồ giao tới nhà. Các chuyến bay bị hủy. Mỗi người dân được chuẩn bị để xét nghiệm virus và một bệnh viện dã chiến đã được xây dựng khi mọi nguồn lực được sử dụng để làm chậm sự lây lan của dịch bệnh. Các quyền tự do hầu hết vẫn còn nguyên vẹn ở các vùng khác của đất nước, mặc dù Hà Nội đã đóng cửa các quán bar và tiệm karaoke để đề phòng, và một số thành phố bao gồm cả thủ đô và thành phố Hồ Chí Minh đã bắt buộc đeo khẩu trang trở lại ở những nơi công cộng. Giống như nhiều người trên toàn thế giới, Xuân Tú đang vật lộn với những bất ổn do đại dịch gây ra. "Năm nay là năm chúng tôi chăm sóc sức khỏe của mình. Hãy tập trung vào gia đình. Những điều quan trọng nhất", cô nói. Vietnam put out this song to teach people how to protect themselves from coronavirus

summarize: Ngưởi trở về từ Đà Nẵng được xét nghiệm Covid-19 tại Hà Nội Người hâm mộ kéo đến các sân vận động bóng đá, trường học mở cửa trở lại và khách quay lại quán cà phê yêu thích của họ. Covid-19 tái phát: Việt Nam có thể làm gì trong một cuộc chiến kép? Việt Nam chống Covid-19: ‘Ứng dụng Bluezone biết được bạn cặp bồ với ai’ Covid-19 tái phát ở VN: Mô hình "trì hoãn", lợi hại và bài học? "Chúng tôi đã trở lại cuộc sống bình thường", Mai Xuân Tú, 27 tuổi đến từ Đà Nẵng, miền Trung Việt Nam, cho biết. Giống như nhiều người ở thành phố biển vốn rất nổi tiếng với du khách trong nước, cô làm việc trong ngành du lịch và đang dần tiếp tục nhận đặt phòng cho công ty du lịch do cô thành lập. Nhưng đến cuối tháng 7, Đà Nẵng là tâm chấn của một đợt bùng phát virus corona mới, mà các nhà khoa học chưa tìm được câu trả lời về nguồn gốc của nó. Các ca nhiễm đột ngột tăng sau 99 ngày liên tiếp không có ca lây nhiễm trong cộng đồng nào. Tuần trước, thành phố đã chứng kiến ca tử vong do Covid-19 đầu tiên của Việt Nam, con số kể từ đó đã tăng lên 10. Phản ứng thành công Chỉ vài tuần trước đó, Việt Nam đã được ca ngợi trên toàn cầu như một câu chuyện thành công hiếm có trong đại dịch. Quốc gia cộng sản đã hành động nhanh chóng và quyết đoán trong khi các quốc gia khác lưỡng lự, bằng cách đóng cửa biên giới với hầu hết du khách, ngoại trừ công dân trở về vào khoảng tháng Ba. Việt Nam đã cách ly và xét nghiệm bất kỳ ai nhập cảnh tại các cơ sở của chính phủ, đồng thời tiến hành kiểm tra và truy vết người nghi nhiễm rộng rãi trên toàn quốc. Vậy điều gì đã xảy ra? Giáo sư Michael Toole, nhà dịch tễ học và là thành viên nghiên cứu chính tại Viện Burnet ở Melbourne, cho biết: "Tôi không chắc chuyện gì đã xảy ra". Ông nói, hầu hết các quốc gia nghĩ rằng họ đã kiểm soát được đại dịch nay đều phải đối phó với dịch bùng phát trở lại. Ông chỉ ra một danh sách dài bao gồm Tây Ban Nha, Úc và Hong Kong. "Giống như đợt đầu, Việt Nam đã phản ứng nhanh và mạnh mẽ." Khoảng 80.000 du khách ở Đà Nẵng - nhiều người trong số họ đã thấy thư giãn, nghĩ rằng bệnh đã được kiểm soát - đã phải quay về nhà ngay lập tức sau khi các ca bệnh mới xuất hiện, vì Đà Nẵng lại cấm du khách và phong tỏa hoàn toàn. Giáo sư Toole nói: "Một khi có kẽ hở và virus xâm nhập vào, nó có thể lây lan rất nhanh". Các nhà khoa học và nhà nghiên cứu trên khắp đất nước đang chạy đua để tìm hiểu chính xác virus corona đã xâm nhập trở lại như thế nào. Tại Hà Nội, Giáo sư Rogier van Doorn, Giám đốc Khoa Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford, cho biết nguồn gốc của đợt bùng phát mới nhất này vẫn là một "bí ẩn lớn". Nhóm của ông làm việc với chính phủ Việt Nam về các chương trình bệnh truyền nhiễm và họ tập trung vào một số công việc mà ông gọi là "thám tử di truyền" - nghiên cứu chuỗi gen của các virus có thể giúp làm sáng tỏ "quy trình lây lan. Virus đến từ ai và từ đâu". Nhưng cho đến nay không ai biết làm thế nào ca mắc mới đầu tiên ở Đà Nẵng - một người đàn ông 57 tuổi được gọi là bệnh nhân 416 - tiếp xúc với virus corona. Một gia đình ngội đợi ở một cơ sở xét nghiệm dã chiến ở Hà Nội Đã có một số suy đoán. Truyền thông địa phương đưa tin gợi ý rằng đợt bùng phát mới nhất có thể do một dòng virus độc lực hơn gây ra. Một số khác chỉ ra những vụ buôn lậu người gần đây dọc biên giới Việt - Trung. Nhưng không có bằng chứng nào cho thấy có một chủng virus nguy hiểm chết người hơn hoặc những người nhập cư đã mang virus vào Việt Nam. Niềm tự hào dân tộc Các nhà nghiên cứu cho biết, một khả năng có thể xảy ra hơn là virus đã không bị phát hiện trong những tháng không có ca mắc nào được báo cáo, có khả năng lây truyền không có triệu chứng trong cộng đồng. Hoặc có thể đã xảy ra lỗi ở đâu đó trong quá trình cách ly với ai đó được cho về sớm. Tiến sĩ Justin Beardsley, giảng viên cao cấp về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Sydney, người có các nghiên cứu về Việt Nam, cho biết: "Có bằng chứng [virus] đã lưu hành ở Đà Nẵng trong vài tuần trước khi ca bệnh đầu tiên được chẩn đoán. Ông nói thêm, có thể có một số yếu tố khiến mọi người mất cảnh giác, đồng thời lưu ý rằng Việt Nam đã thể hiện sự tham gia đặc biệt mạnh mẽ của cộng đồng trong việc hạn chế sự lây lan của virus. "Có một niềm tự hào dân tộc lớn về việc kiểm soát đại dịch. Và tôi nghĩ một số nước phương Tây thiếu điều này." Kể từ khi dao động quanh mốc 400 vào cuối tháng 7, số ca nhiễm virus corona được xác nhận ở Việt Nam đã tăng lên 750. Thứ trưởng Bộ Y tế Việt Nam cho biết họ dự kiến con số sẽ tăng và dự báo vào thứ Tư rằng dịch sẽ đạt đỉnh trong 10 ngày tới. Với lượng khách du lịch Đà Nẵng vừa rồi đã trở về quê nhà, tổng số 13 tỉnh thành trong đó có Thủ đô và TP. Hồ Chí Minh đã phát hiện các ca nhiễm. Nhưng giáo sư Van Doorn cho biết có điều đảm bảo rằng tất cả các ca nhiễm mới ở các vùng khác của đất nước cho đến nay đều có liên quan trực tiếp đến đợt bùng phát ở Đà Nẵng. Điều quan trọng là không có báo cáo về sự lây truyền từ cộng đồng ra bên ngoài thành phố và tỉnh giáp ranh. Đây là điều mà các cơ quan chức năng sẽ giám sát chặt chẽ. "Những gì đã thành công trước đây đang được thực hiện một lần nữa. Tôi lại bị ấn tượng", ông nói thêm. 'Năm chúng ta chăm sóc sức khỏe của mình' Xen kẽ trong số những lời khen ngợi dành cho Việt Nam vì đã xử lý Covid-19 là một số câu hỏi về tính chính xác của dữ liệu của nhà nước độc tài này, mà các cộng đồng y tế và ngoại giao đồng tình rằng là đáng tin cậy. "Các trường hợp tử vong mới được báo cáo cho thấy có sự minh bạch trong việc báo cáo Covid-19 ở Việt Nam và việc 'không có trường hợp tử vong' nào trước đó không nên bị nghi ngờ", Tiến sĩ Hương Lê Thu, nhà phân tích cấp cao tại Viện Chính sách Chiến lược Úc, nói với BBC. Tất cả các trường hợp tử vong cho đến nay đều là những bệnh nhân lớn tuổi có bệnh nền. Một bệnh viện dã chiến được thành lập trong một sân vận động ở Đà Nẵng Ở Đà Nẵng, người dân đang sẵn sàng. Các bãi biển và đường phố một lần nữa hầu như vắng bóng người vì mọi người chỉ rời nhà để mua thức ăn. Tất cả các quán ăn đã đóng cửa, bao gồm cả đồ ăn mang đi và đồ giao tới nhà. Các chuyến bay bị hủy. Mỗi người dân được chuẩn bị để xét nghiệm virus và một bệnh viện dã chiến đã được xây dựng khi mọi nguồn lực được sử dụng để làm chậm sự lây lan của dịch bệnh. Các quyền tự do hầu hết vẫn còn nguyên vẹn ở các vùng khác của đất nước, mặc dù Hà Nội đã đóng cửa các quán bar và tiệm karaoke để đề phòng, và một số thành phố bao gồm cả thủ đô và thành phố Hồ Chí Minh đã bắt buộc đeo khẩu trang trở lại ở những nơi công cộng. Giống như nhiều người trên toàn thế giới, Xuân Tú đang vật lộn với những bất ổn do đại dịch gây ra. "Năm nay là năm chúng tôi chăm sóc sức khỏe của mình. Hãy tập trung vào gia đình. Những điều quan trọng nhất", cô nói. Vietnam put out this song to teach people how to protect themselves from coronavirus

forum-41657205

https://www.bbc.com/vietnamese/forum-41657205

VN: Người Hmong 'vươn lên qua đạo Tin Lành'

Vùng cao ở Việt Nam đã chứng kiến sự thay đổi tôn giáo mạnh mẽ của một dân tộc thiểu số bị gạt bên lề xã hội trong suốt ba thập niên qua.

Tín đồ Hmong là sinh viên dự một buổi lễ trong nhà thờ ở Hà Nội Kể từ thập niên 1980, từ chỗ đạo Tin Lành hầu như không được nhắc đến ở vùng núi phía bắc Việt Nam, đến nay khoảng 300.000 trong số 1.000.000 người Hmong là tín đồ Tin Lành. Theo thời gian, những tác động của việc thay đổi tôn giáo đối với xã hội, kinh tế và chính trị ngày càng khó bỏ qua, từ việc bị ngược đãi, di dân đến việc thay đổi lối sống và các quan hệ mới về giới. Lập 'Viện Đạo Đức' và Điểm tin tức tuần TQ bắt 18 người của giáo phái chống Cộng Phật giáo Tây Tạng với sự sống và môi trường Tinh thần dân tộc Hungary và Việt Nam Đức tin từ 'phát thanh sóng ngắn' Người Hmong ở Trung Quốc còn gọi là Miêu tộc theo Thiên Chúa giáo trong một làn hát Thánh Ca Ngày nay có khoảng 4 triệu người nói tiếng Hmong sống rải rác khắp các biên giới Trung Quốc, Việt Nam, Lào và Thái Lan, cộng với lượng người di cư đáng kể đang sống ở Mỹ và Úc. Bản sắc dân tộc chung được họ tạo dựng trên các phương ngữ thông hiểu được, và tên của các dòng họ giống nhau, dù sống ở đâu. Gần giống với người Kurd ở Trung Đông, người Hmong tách ra thành một số nhóm lớn nhưng lại bị gạt ra ngoài lề. Trong suốt Chiến tranh Lạnh, người Hmong bị mắc kẹt trong cuộc xung đột giữa hai phe: cộng sản và lực lượng của Hoa Kỳ. Tướng Vàng Pao lừng danh chống Cộng được CIA ở Lào tài trợ. Khi đạo Tin Lành bắt đầu lan rộng tại vùng cao Việt Nam vào cuối những năm 1980, điều ngạc nhiên là tại đây không có sự hiện diện của các nhà truyền giáo nước ngoài. Sự phát triển này bắt nguồn từ việc dân làng tình cờ phát hiện một chương trình phát thanh từ Manilla, truyền bá Phúc âm bằng tiếng Hmong. Hào hứng vì nghe được ngôn ngữ của mình trong không trung, những người này liền nói với hàng xóm và họ hàng để cùng dò kênh nghe. Các bản tin và thông điệp truyền đi nhanh như đám cháy rừng. Đàn áp tôn giáo và các phản ứng Phụ nữ Hmong ở vùng núi Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong kinh tế địa phương Trước sự lớn mạnh của đạo Tin Lành trong người Hmong, chính quyền Việt Nam phản ứng bằng cách bác bỏ, và không công nhận sự tồn tại của đạo này, phát tán các ấn phẩm tuyên truyền chống lại đạo này và hạn chế sự tự do tín ngưỡng. Phật giáo Tây Tạng với sự sống và môi trường Lenin từng cấm lễ Giáng Sinh không thành Vị giám mục tự phong bị cả Vatican và TQ ruồng bỏ Với lịch sử đấu tranh chống đế quốc phương Tây, chính phủ buộc tội "các thế lực thù địch bên ngoài" thúc đẩy đạo Tin Lành để làm suy yếu niềm tin của người dân vào chủ nghĩa cộng sản và gây bất ổn xã hội dọc theo các biên giới chiến lược quan trọng giữa Việt Nam và Trung Quốc. Văn bản tuyên truyền một thời nhằm khuyên người Hmong không theo Ki Tô giáo Theo các tổ chức nhân quyền, những người vào đạo Tin Lành bị chính quyền địa phương đe doạ, bắt giữ, phạt tiền, bị đánh đập, bị tịch thu tài sản và buộc phải từ bỏ đức tin. Nhiều người Hmong đã trốn chạy sang Lào, Thái Lan và các vùng khác của Việt Nam để tìm kiếm cuộc sống tốt đẹp hơn. Sự đàn áp tôn giáo đã giảm bới trong những năm gần đây. Tuy vậy các nhà thờ mới vẫn rất khó có được sự công nhận chính thức. Sau một giai đoạn bị cấm hoặc ngăn chặn, nay người Hmong có thể hành lễ và dùng tiếng Việt để đến với Thiên Chúa Kỳ thị tôn giáo vẫn tiếp diễn khi những người theo đạo Tin Lành bị từ chối cấp học bổng hoặc vào làm viên chức nhà nước, điều được cho là cách duy nhất để có được thu nhập ổn định ở các vùng núi làm nghề nông. Những kết nối mới và cơ hội mới Người Hmong đang ở vị trí dưới cùng của hệ thống cấp bậc các nhóm dân tộc Việt Nam, với mức nghèo đói cao nhất và trình độ học vấn thấp nhất. Vì sống ở các địa bàn sâu và xa, họ không được hưởng lợi từ tăng trưởng kinh tế chung của Việt Nam. Những sáng kiến phát triển do địa phương khởi xướng thường có kết quả đáng thất vọng vì thành kiến sắc tộc và những hiểu lầm văn hóa. Sapa, Việt Nam: mẹ con người Hmong ngồi nghỉ trước một nhà thờ địa phương Thủ Thiêm và di sản kiến trúc tôn giáo Kỳ lạ người Nhật ăn Giáng Sinh với gà rán KFC Đàn ông VN thấp nhất các nước ASEAN? Tuy nhiên, một số tín đồ đạo Tin Lành người Hmong hiện nay có thể tiếp cận các nguồn tài trợ, các thông tin mới và sức mạnh mới thông qua các mạng lưới tôn giáo. Ví dụ, nhiều trường Kinh Thánh ở Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh cho phép học sinh dân tộc thiểu số học tập và sống ở đó với mức phí tối thiểu. Lễ của người Hmong ở Trung Quốc theo Tin Lành Sinh viên Hmong học nhiều về thần học. Họ được tiếp xúc với môi trường đô thị và sau khi tốt nghiệp, họ sẽ mang về bản làng tư duy mới và cách kiếm sống mới. Nhiều lãnh đạo Giáo hội cũng liên kết với các nhà truyền giáo và các tổ chức nước ngoài trong các đại nghị đạo Tin Lành. Một vài người trong số họ có mong muốn tài trợ cho các nhà thờ hoặc cho các sáng kiến giảm nghèo. Quốc hội VN: Súng kíp, đám ma và khỉ 9 điều khác biệt Nam-Bắc Hàn Thay đổi lối sống và xu hướng về giới Ngay cả những cán bộ nhà nước luôn có thái độ ác cảm trước đây cũng thừa nhận một số mặt tích cực của các tín đồ đạo Tin Lành người Hmong. Chẳng hạn, khi cải đạo, các tín đồ được khuyên bỏ rượu và thuốc lá. Vì bạo lực gia đình có liên quan chặt chẽ với tình trạng say xỉn, phụ nữ Hmong nhận thấy đạo Tin Lành là một con đường để họ được trao quyền. Họ thường cải đạo đầu tiên, sau đó thuyết phục chồng cải đạo theo mình. Mặc dù phần lớn các linh mục là đàn ông, phụ nữ lại chiếm đa số trong các giáo hội và họ thường đi đầu các hoạt động của nhà thờ. Một nhóm đàn ông Hmong ngoài chợ Mặt khác, bia rượu vẫn là thứ kết nối đàn ông nên bỏ rượu đã tạo nên xung đột giữa người theo đạo Tin Lành và người không theo đạo này. Gia đình và cộng đồng đã bị chia rẽ khi cả hai bên đều có thù oán và hiểu lầm đối với nhau, lại được đẩy cao bởi những cáo buộc của chính quyền về hoạt động tôn giáo. Hủy hoại hay bảo tồn văn hóa? Một mối lo ngại khác là các tín đồ đạo Tin Lành Hmong thường từ chối nghi lễ và cúng bái truyền thống. Nhiều pháp sư người Hmong và người không theo đạo Tin Lành sợ rằng văn hoá của họ đang bị mai một đi. Chính phủ cũng khá lo lắng vì ngành du lịch của các dân tộc vùng cao đang được thúc đẩy bằng cách đưa các tín ngưỡng văn hoá và phong tục ra trưng bày. Người Hmong đạo Tin Lành thì phản đối cáo buộc này. Khi học Kinh Thánh Hmong, họ tuyên bố là họ đang bảo tồn ngôn ngữ và chữ viết, một khía cạnh quan trọng của văn hoá mà không còn dạy trong trường nữa. Các vấn đề vừa nêu có lẽ sẽ ngày càng dễ nhận thấy hơn khi mà đạo Tin Lành tiếp tục lớn mạnh trong cộng đồng người Hmong và các nhóm dân tộc khác ở Việt Nam. Bài viết thể hiện quan điểm riêng của Seb Rumsby, người hiện đang là nghiên cứu sinh tiến sĩ ở Đại học Warwick, Anh Quốc.

summarize: Tín đồ Hmong là sinh viên dự một buổi lễ trong nhà thờ ở Hà Nội Kể từ thập niên 1980, từ chỗ đạo Tin Lành hầu như không được nhắc đến ở vùng núi phía bắc Việt Nam, đến nay khoảng 300.000 trong số 1.000.000 người Hmong là tín đồ Tin Lành. Theo thời gian, những tác động của việc thay đổi tôn giáo đối với xã hội, kinh tế và chính trị ngày càng khó bỏ qua, từ việc bị ngược đãi, di dân đến việc thay đổi lối sống và các quan hệ mới về giới. Lập 'Viện Đạo Đức' và Điểm tin tức tuần TQ bắt 18 người của giáo phái chống Cộng Phật giáo Tây Tạng với sự sống và môi trường Tinh thần dân tộc Hungary và Việt Nam Đức tin từ 'phát thanh sóng ngắn' Người Hmong ở Trung Quốc còn gọi là Miêu tộc theo Thiên Chúa giáo trong một làn hát Thánh Ca Ngày nay có khoảng 4 triệu người nói tiếng Hmong sống rải rác khắp các biên giới Trung Quốc, Việt Nam, Lào và Thái Lan, cộng với lượng người di cư đáng kể đang sống ở Mỹ và Úc. Bản sắc dân tộc chung được họ tạo dựng trên các phương ngữ thông hiểu được, và tên của các dòng họ giống nhau, dù sống ở đâu. Gần giống với người Kurd ở Trung Đông, người Hmong tách ra thành một số nhóm lớn nhưng lại bị gạt ra ngoài lề. Trong suốt Chiến tranh Lạnh, người Hmong bị mắc kẹt trong cuộc xung đột giữa hai phe: cộng sản và lực lượng của Hoa Kỳ. Tướng Vàng Pao lừng danh chống Cộng được CIA ở Lào tài trợ. Khi đạo Tin Lành bắt đầu lan rộng tại vùng cao Việt Nam vào cuối những năm 1980, điều ngạc nhiên là tại đây không có sự hiện diện của các nhà truyền giáo nước ngoài. Sự phát triển này bắt nguồn từ việc dân làng tình cờ phát hiện một chương trình phát thanh từ Manilla, truyền bá Phúc âm bằng tiếng Hmong. Hào hứng vì nghe được ngôn ngữ của mình trong không trung, những người này liền nói với hàng xóm và họ hàng để cùng dò kênh nghe. Các bản tin và thông điệp truyền đi nhanh như đám cháy rừng. Đàn áp tôn giáo và các phản ứng Phụ nữ Hmong ở vùng núi Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong kinh tế địa phương Trước sự lớn mạnh của đạo Tin Lành trong người Hmong, chính quyền Việt Nam phản ứng bằng cách bác bỏ, và không công nhận sự tồn tại của đạo này, phát tán các ấn phẩm tuyên truyền chống lại đạo này và hạn chế sự tự do tín ngưỡng. Phật giáo Tây Tạng với sự sống và môi trường Lenin từng cấm lễ Giáng Sinh không thành Vị giám mục tự phong bị cả Vatican và TQ ruồng bỏ Với lịch sử đấu tranh chống đế quốc phương Tây, chính phủ buộc tội "các thế lực thù địch bên ngoài" thúc đẩy đạo Tin Lành để làm suy yếu niềm tin của người dân vào chủ nghĩa cộng sản và gây bất ổn xã hội dọc theo các biên giới chiến lược quan trọng giữa Việt Nam và Trung Quốc. Văn bản tuyên truyền một thời nhằm khuyên người Hmong không theo Ki Tô giáo Theo các tổ chức nhân quyền, những người vào đạo Tin Lành bị chính quyền địa phương đe doạ, bắt giữ, phạt tiền, bị đánh đập, bị tịch thu tài sản và buộc phải từ bỏ đức tin. Nhiều người Hmong đã trốn chạy sang Lào, Thái Lan và các vùng khác của Việt Nam để tìm kiếm cuộc sống tốt đẹp hơn. Sự đàn áp tôn giáo đã giảm bới trong những năm gần đây. Tuy vậy các nhà thờ mới vẫn rất khó có được sự công nhận chính thức. Sau một giai đoạn bị cấm hoặc ngăn chặn, nay người Hmong có thể hành lễ và dùng tiếng Việt để đến với Thiên Chúa Kỳ thị tôn giáo vẫn tiếp diễn khi những người theo đạo Tin Lành bị từ chối cấp học bổng hoặc vào làm viên chức nhà nước, điều được cho là cách duy nhất để có được thu nhập ổn định ở các vùng núi làm nghề nông. Những kết nối mới và cơ hội mới Người Hmong đang ở vị trí dưới cùng của hệ thống cấp bậc các nhóm dân tộc Việt Nam, với mức nghèo đói cao nhất và trình độ học vấn thấp nhất. Vì sống ở các địa bàn sâu và xa, họ không được hưởng lợi từ tăng trưởng kinh tế chung của Việt Nam. Những sáng kiến phát triển do địa phương khởi xướng thường có kết quả đáng thất vọng vì thành kiến sắc tộc và những hiểu lầm văn hóa. Sapa, Việt Nam: mẹ con người Hmong ngồi nghỉ trước một nhà thờ địa phương Thủ Thiêm và di sản kiến trúc tôn giáo Kỳ lạ người Nhật ăn Giáng Sinh với gà rán KFC Đàn ông VN thấp nhất các nước ASEAN? Tuy nhiên, một số tín đồ đạo Tin Lành người Hmong hiện nay có thể tiếp cận các nguồn tài trợ, các thông tin mới và sức mạnh mới thông qua các mạng lưới tôn giáo. Ví dụ, nhiều trường Kinh Thánh ở Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh cho phép học sinh dân tộc thiểu số học tập và sống ở đó với mức phí tối thiểu. Lễ của người Hmong ở Trung Quốc theo Tin Lành Sinh viên Hmong học nhiều về thần học. Họ được tiếp xúc với môi trường đô thị và sau khi tốt nghiệp, họ sẽ mang về bản làng tư duy mới và cách kiếm sống mới. Nhiều lãnh đạo Giáo hội cũng liên kết với các nhà truyền giáo và các tổ chức nước ngoài trong các đại nghị đạo Tin Lành. Một vài người trong số họ có mong muốn tài trợ cho các nhà thờ hoặc cho các sáng kiến giảm nghèo. Quốc hội VN: Súng kíp, đám ma và khỉ 9 điều khác biệt Nam-Bắc Hàn Thay đổi lối sống và xu hướng về giới Ngay cả những cán bộ nhà nước luôn có thái độ ác cảm trước đây cũng thừa nhận một số mặt tích cực của các tín đồ đạo Tin Lành người Hmong. Chẳng hạn, khi cải đạo, các tín đồ được khuyên bỏ rượu và thuốc lá. Vì bạo lực gia đình có liên quan chặt chẽ với tình trạng say xỉn, phụ nữ Hmong nhận thấy đạo Tin Lành là một con đường để họ được trao quyền. Họ thường cải đạo đầu tiên, sau đó thuyết phục chồng cải đạo theo mình. Mặc dù phần lớn các linh mục là đàn ông, phụ nữ lại chiếm đa số trong các giáo hội và họ thường đi đầu các hoạt động của nhà thờ. Một nhóm đàn ông Hmong ngoài chợ Mặt khác, bia rượu vẫn là thứ kết nối đàn ông nên bỏ rượu đã tạo nên xung đột giữa người theo đạo Tin Lành và người không theo đạo này. Gia đình và cộng đồng đã bị chia rẽ khi cả hai bên đều có thù oán và hiểu lầm đối với nhau, lại được đẩy cao bởi những cáo buộc của chính quyền về hoạt động tôn giáo. Hủy hoại hay bảo tồn văn hóa? Một mối lo ngại khác là các tín đồ đạo Tin Lành Hmong thường từ chối nghi lễ và cúng bái truyền thống. Nhiều pháp sư người Hmong và người không theo đạo Tin Lành sợ rằng văn hoá của họ đang bị mai một đi. Chính phủ cũng khá lo lắng vì ngành du lịch của các dân tộc vùng cao đang được thúc đẩy bằng cách đưa các tín ngưỡng văn hoá và phong tục ra trưng bày. Người Hmong đạo Tin Lành thì phản đối cáo buộc này. Khi học Kinh Thánh Hmong, họ tuyên bố là họ đang bảo tồn ngôn ngữ và chữ viết, một khía cạnh quan trọng của văn hoá mà không còn dạy trong trường nữa. Các vấn đề vừa nêu có lẽ sẽ ngày càng dễ nhận thấy hơn khi mà đạo Tin Lành tiếp tục lớn mạnh trong cộng đồng người Hmong và các nhóm dân tộc khác ở Việt Nam. Bài viết thể hiện quan điểm riêng của Seb Rumsby, người hiện đang là nghiên cứu sinh tiến sĩ ở Đại học Warwick, Anh Quốc.

131110_vn_children_pressure

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2013/11/131110_vn_children_pressure

Vì sao trẻ nhỏ VN chịu nhiều áp lực?

Gia đình tôi chuyển tới định cư tại Thụy Sỹ khi con trai lớn tôi đã được 9 tuổi, đứa nhỏ 4 tuổi. Trải nghiệm thực tế của một phụ huynh đã từng sống ở Việt Nam, đem lại cho tôi cơ hội nhìn nhận vấn đề giáo dục đa chiều hơn.

Tiểu học nằm trong năm cấp học của hệ thống giáo dục chính thức ở Việt Nam Việc có một xuất học cho con tại ngôi trường mơ ước đã trở thành một gánh nặng cho rất nhiều các bậc cha mẹ tại Việt Nam. Những người khá giả thường kỳ vọng “chạy” được cho con vào trường điểm. Những người lao động nghèo không đủ điều kiện cư trú lại mơ ước con vào được “trường công” để mức đóng góp nhẹ hơn. Và hầu như khi năm học cũ vừa kết thúc, các bậc phụ huynh đã hối hả lao vào các cuộc đua ngầm để chắc một xuất học cho con em mình. Và nạn nhân cuối cùng lại là chính những đứa trẻ, chúng phải gánh chịu những áp lực học hành để “xứng đáng” với công sức, đồng tiền và kỳ vọng của cha mẹ. Khi chúng tôi chuyển tới định cư tại Thụy Sỹ, món giấy tờ duy nhất nhà trường yêu cầu là một bản photo giấy khai sinh của các con tôi để nhà trường căn cứ vào đó xếp các cháu vào những lớp theo độ tuổi. Luật pháp Thụy Sỹ quy định tất cả trẻ em đang cư trú trên đất Thụy Sĩ đều buộc phải tới trường khi đủ tuổi, không phân biệt quốc tịch hoặc thậm chí cả trường hợp trẻ cư trú bất hợp pháp theo cha mẹ. Hệ thống giáo dục tại Thụy Sỹ miễn phí cho tất cả trẻ em cho tới khi chúng được 16 tuổi, cũng không có chuyện phân biệt trường điểm hay trường chuyên. Do đó trường lớp chưa bao giờ là một gánh nặng đối với các bậc phụ huynh tại Thụy Sỹ. Bệnh thành tích Do truyền thống văn hóa, đa số người Việt thường đặt kỳ vọng quá nhiều vào những đứa trẻ. Những hãng sữa dành cho trẻ em cũng nắm bắt được “yếu điểm” tâm lý này của người Việt để đưa ra những slogan quảng cáo rất kêu: Cao lớn hơn, thông minh hơn, vượt trội hơn. Trong những câu chuyện trao đổi với nhau, các ông bố bà mẹ Việt Nam luôn hãnh diện khoe chuyện con em mình đạt thứ hạng học tập cao, có bao nhiêu điểm 10, bao nhiêu danh hiệu. Những đứa trẻ không có thành tích như kỳ vọng thường phải chịu nhiều sự quở phạt của gia đình, thậm chí bị chính cha mẹ bạo hành hay nhục mạ vì đã không làm cha mẹ tự hào như những trẻ giỏi giang khác. Trẻ nhỏ tại Việt Nam không chỉ phải sống cho riêng cuộc đời chúng, chúng còn bị mặc định nghĩa vụ làm rạng danh gia đình, phải lo sống cả phần vinh quang của người khác. Trong trường học, các thầy cô cũng được ghi nhận thành tích cá nhân bằng cách đo đếm số lượng danh hiệu học sinh giỏi do mình phụ trách. Đây cũng là điều rất quan trọng liên quan tới sự thăng tiến hoặc lương, thưởng của người giáo viên. Ngay cả báo chí cũng không ngoại lệ khi luôn hết lời ca ngợi những tấm gương thành tích trong học tập. Trẻ em ở Thụy Sỹ may mắn có nhiều lựa chọn ở học đường và ngoại khóa Và vô hình chung, trẻ em lại vô tình trở thành nạn nhân cho những áp lực thành tích của người lớn, khi chúng phải miệt mài học đêm học ngày, hết học chính khóa tới phụ đạo, học thêm để đáp ứng những kỳ vọng đó… Không khó khăn gì khi nghe nhiều bậc phụ huynh than thở con em mình bận học tới nỗi mất cả tuổi thơ, thậm chí nhiều cháu còn bị stress nặng cũng bởi lý do học quá nhiều! Quan niệm giáo dục của phương Tây lại hết sức khác biệt. Trẻ nhỏ không bị mang cái ách kỳ vọng quá nặng phải sống cho phần của người khác. Kỳ vọng lớn nhất cả gia đình và xã hội đặt vào mỗi đứa trẻ, chỉ đơn giản rằng khi chúng lớn lên sẽ trở thành một công dân hữu ích là đủ. Chúng có quyền tự định đoạt tương lai, cuộc đời chúng, người lớn chỉ ở bên khi chúng cần sự giúp đỡ hoặc lời khuyên bảo. Thế nhưng, nghịch lý lại nằm ở rất nhiều những kiến thức tinh hoa nhân loại đều được truyền đạt cho học sinh từ khi chúng còn rất nhỏ. Nhưng tới tuổi trưởng thành thì ai cũng thừa nhận mình học được ở trường lớp chẳng được bao nhiêu, đặc biệt là các kỹ năng sống… Vậy thì nguyên do vì đâu? Theo ý kiến cá nhân tôi, do giáo trình rườm rà nhưng không thiết thực và các phương pháp truyền đạt kiến thức của các thầy cô tại Việt Nam đa số đều rất máy móc, nhàm chán. Học sinh được học theo phương pháp đọc- chép, học thuộc lòng theo lý thuyết xuông… mà không kích thích được khả năng tư duy, sáng tạo. Cho nên, những kiến thức nhà trường mất rất nhiều thời gian truyền tải đã trở thành những kiến thức “chết”, không thực sự hữu dụng cho các em. Tại Thụy Sỹ, cho tới khi trẻ được 13 tuổi, mục tiêu lớn nhất nhà trường đặt ra đơn giản chỉ là trẻ sẽ hoàn thiện các kỹ năng sống tự lập. Giáo trình cho trẻ ở độ tuổi này rất nhẹ so với trẻ cùng độ tuổi tại Việt Nam, và những bài học luôn được giáo viên hướng dẫn bằng cách bày thành những trò chơi, rồi đặt ra rất nhiều câu hỏi tại sao, thế nào…buộc trẻ phải tư duy để tìm lời giải. Trẻ học rất hứng thú, mà kiến thức cũng tự động “sống” trong đầu. Thiếu những sân chơi… Một thực tế nữa phải nhìn nhận, rằng trẻ em ở Việt Nam rất thiếu không gian vui chơi, đặc biệt là trẻ em tại các thành phố. Nhiều cha mẹ chia sẻ với tôi rằng đôi lúc thương con bận học tối ngày, bố mẹ dù muốn đưa con đi chơi thư giãn và giải tỏa bớt năng lượng thừa nhưng chẳng biết đi đâu. Những khu vui chơi lúc nào cũng chen lấn chật chội, công viên cũng chẳng khá khẩm gì hơn, đường xá thì nguy hiểm, trong khi không phải ai cũng có điều kiện kinh tế để thường xuyên đưa con em mình đi du lịch. Vậy là cách an toàn nhất để giữ chân trẻ nhỏ ở nhà chỉ có ti-vi, hoặc chơi game giết thời gian rảnh rỗi. Môi trường sống của trẻ chỉ quanh quẩn từ nhà tới trường và từ trường về nhà, như cách người ta nuôi nhốt những chú gà công nghiệp. Trong môi trường như thế, thực khó để trẻ có thể sáng tạo hoặc có điều kiện rèn luyện các kỹ năng sống. Hướng đạo sinh trong nhà trường đã bị hệ thống đoàn, đội ở Việt Nam thay thế, theo tác giả Tại Thụy Sỹ, từ hàng trăm năm nay đã có rất nhiều gia đình lựa chọn cho con em gia nhập các hội đoàn Hướng đạo để được sinh hoạt gần gũi thiên nhiên, rèn luyện tinh thần yêu thương, tương trợ cộng đồng. Những em nhỏ hướng đạo sinh hàng tuần sẽ được đưa vào rừng, học cách chặt cây, bẻ cành, gây dựng những hang hốc cho thú nhỏ lẩn trốn hoặc phân biệt các loại nấm độc… Tại Việt Nam, trước 1975 đã có rất nhiều hội đoàn Hướng đạo hướng giới trẻ rèn luyện các kỹ năng sống theo tinh thần không phân biệt tôn giáo, không liên quan tới thể chế chính trị… đã phát triển rất mạnh mẽ, thu hút số lượng thanh thiếu niên sinh hoạt rất đông tại Hà Nội và Sài Gòn. Tiếc thay, sau 1975 toàn bộ các hội đoàn Hướng đạo Việt Nam đều bị xóa bỏ như cách người ta xóa bỏ các tàn dư của chế độ cũ, nhường sân chơi cho các đoàn Thiếu niên Tiền Phong, đội Kim Đồng… với các sinh hoạt đậm màu chính trị dành cho trẻ nhỏ, nhưng điều cơ bản là kỹ năng sống cho các em lại hoàn toàn không được quan tâm. Cho tới cách đây khoảng 5 năm, những huynh trưởng tâm huyết từ thời chế độ cũ đã lặng lẽ gây dựng lại các hội đoàn hướng đạo sinh hoạt tại một số công viên ở TP.HCM nhằm hướng dẫn các em những bài kỹ năng sống theo tinh thần hướng đạo chung. Hoạt động này hiện nay không bị cấm, nhưng lại hoàn toàn không được khuyến khích. Khi nào người ta còn chưa chịu chấp nhận những ưu điểm khác biệt vẫn diễn ra xung quanh thế giới, khi nào người ta chưa đặt trẻ em là trọng tâm của sự quan tâm thì trẻ em Việt Nam sẽ mãi còn là nạn nhân của đủ thứ áp lực đè nặng. Bài viết phản ánh quan điểm riêng và lối hành văn của tác giả, người đang sống ở Thụy Sỹ.

summarize: Tiểu học nằm trong năm cấp học của hệ thống giáo dục chính thức ở Việt Nam Việc có một xuất học cho con tại ngôi trường mơ ước đã trở thành một gánh nặng cho rất nhiều các bậc cha mẹ tại Việt Nam. Những người khá giả thường kỳ vọng “chạy” được cho con vào trường điểm. Những người lao động nghèo không đủ điều kiện cư trú lại mơ ước con vào được “trường công” để mức đóng góp nhẹ hơn. Và hầu như khi năm học cũ vừa kết thúc, các bậc phụ huynh đã hối hả lao vào các cuộc đua ngầm để chắc một xuất học cho con em mình. Và nạn nhân cuối cùng lại là chính những đứa trẻ, chúng phải gánh chịu những áp lực học hành để “xứng đáng” với công sức, đồng tiền và kỳ vọng của cha mẹ. Khi chúng tôi chuyển tới định cư tại Thụy Sỹ, món giấy tờ duy nhất nhà trường yêu cầu là một bản photo giấy khai sinh của các con tôi để nhà trường căn cứ vào đó xếp các cháu vào những lớp theo độ tuổi. Luật pháp Thụy Sỹ quy định tất cả trẻ em đang cư trú trên đất Thụy Sĩ đều buộc phải tới trường khi đủ tuổi, không phân biệt quốc tịch hoặc thậm chí cả trường hợp trẻ cư trú bất hợp pháp theo cha mẹ. Hệ thống giáo dục tại Thụy Sỹ miễn phí cho tất cả trẻ em cho tới khi chúng được 16 tuổi, cũng không có chuyện phân biệt trường điểm hay trường chuyên. Do đó trường lớp chưa bao giờ là một gánh nặng đối với các bậc phụ huynh tại Thụy Sỹ. Bệnh thành tích Do truyền thống văn hóa, đa số người Việt thường đặt kỳ vọng quá nhiều vào những đứa trẻ. Những hãng sữa dành cho trẻ em cũng nắm bắt được “yếu điểm” tâm lý này của người Việt để đưa ra những slogan quảng cáo rất kêu: Cao lớn hơn, thông minh hơn, vượt trội hơn. Trong những câu chuyện trao đổi với nhau, các ông bố bà mẹ Việt Nam luôn hãnh diện khoe chuyện con em mình đạt thứ hạng học tập cao, có bao nhiêu điểm 10, bao nhiêu danh hiệu. Những đứa trẻ không có thành tích như kỳ vọng thường phải chịu nhiều sự quở phạt của gia đình, thậm chí bị chính cha mẹ bạo hành hay nhục mạ vì đã không làm cha mẹ tự hào như những trẻ giỏi giang khác. Trẻ nhỏ tại Việt Nam không chỉ phải sống cho riêng cuộc đời chúng, chúng còn bị mặc định nghĩa vụ làm rạng danh gia đình, phải lo sống cả phần vinh quang của người khác. Trong trường học, các thầy cô cũng được ghi nhận thành tích cá nhân bằng cách đo đếm số lượng danh hiệu học sinh giỏi do mình phụ trách. Đây cũng là điều rất quan trọng liên quan tới sự thăng tiến hoặc lương, thưởng của người giáo viên. Ngay cả báo chí cũng không ngoại lệ khi luôn hết lời ca ngợi những tấm gương thành tích trong học tập. Trẻ em ở Thụy Sỹ may mắn có nhiều lựa chọn ở học đường và ngoại khóa Và vô hình chung, trẻ em lại vô tình trở thành nạn nhân cho những áp lực thành tích của người lớn, khi chúng phải miệt mài học đêm học ngày, hết học chính khóa tới phụ đạo, học thêm để đáp ứng những kỳ vọng đó… Không khó khăn gì khi nghe nhiều bậc phụ huynh than thở con em mình bận học tới nỗi mất cả tuổi thơ, thậm chí nhiều cháu còn bị stress nặng cũng bởi lý do học quá nhiều! Quan niệm giáo dục của phương Tây lại hết sức khác biệt. Trẻ nhỏ không bị mang cái ách kỳ vọng quá nặng phải sống cho phần của người khác. Kỳ vọng lớn nhất cả gia đình và xã hội đặt vào mỗi đứa trẻ, chỉ đơn giản rằng khi chúng lớn lên sẽ trở thành một công dân hữu ích là đủ. Chúng có quyền tự định đoạt tương lai, cuộc đời chúng, người lớn chỉ ở bên khi chúng cần sự giúp đỡ hoặc lời khuyên bảo. Thế nhưng, nghịch lý lại nằm ở rất nhiều những kiến thức tinh hoa nhân loại đều được truyền đạt cho học sinh từ khi chúng còn rất nhỏ. Nhưng tới tuổi trưởng thành thì ai cũng thừa nhận mình học được ở trường lớp chẳng được bao nhiêu, đặc biệt là các kỹ năng sống… Vậy thì nguyên do vì đâu? Theo ý kiến cá nhân tôi, do giáo trình rườm rà nhưng không thiết thực và các phương pháp truyền đạt kiến thức của các thầy cô tại Việt Nam đa số đều rất máy móc, nhàm chán. Học sinh được học theo phương pháp đọc- chép, học thuộc lòng theo lý thuyết xuông… mà không kích thích được khả năng tư duy, sáng tạo. Cho nên, những kiến thức nhà trường mất rất nhiều thời gian truyền tải đã trở thành những kiến thức “chết”, không thực sự hữu dụng cho các em. Tại Thụy Sỹ, cho tới khi trẻ được 13 tuổi, mục tiêu lớn nhất nhà trường đặt ra đơn giản chỉ là trẻ sẽ hoàn thiện các kỹ năng sống tự lập. Giáo trình cho trẻ ở độ tuổi này rất nhẹ so với trẻ cùng độ tuổi tại Việt Nam, và những bài học luôn được giáo viên hướng dẫn bằng cách bày thành những trò chơi, rồi đặt ra rất nhiều câu hỏi tại sao, thế nào…buộc trẻ phải tư duy để tìm lời giải. Trẻ học rất hứng thú, mà kiến thức cũng tự động “sống” trong đầu. Thiếu những sân chơi… Một thực tế nữa phải nhìn nhận, rằng trẻ em ở Việt Nam rất thiếu không gian vui chơi, đặc biệt là trẻ em tại các thành phố. Nhiều cha mẹ chia sẻ với tôi rằng đôi lúc thương con bận học tối ngày, bố mẹ dù muốn đưa con đi chơi thư giãn và giải tỏa bớt năng lượng thừa nhưng chẳng biết đi đâu. Những khu vui chơi lúc nào cũng chen lấn chật chội, công viên cũng chẳng khá khẩm gì hơn, đường xá thì nguy hiểm, trong khi không phải ai cũng có điều kiện kinh tế để thường xuyên đưa con em mình đi du lịch. Vậy là cách an toàn nhất để giữ chân trẻ nhỏ ở nhà chỉ có ti-vi, hoặc chơi game giết thời gian rảnh rỗi. Môi trường sống của trẻ chỉ quanh quẩn từ nhà tới trường và từ trường về nhà, như cách người ta nuôi nhốt những chú gà công nghiệp. Trong môi trường như thế, thực khó để trẻ có thể sáng tạo hoặc có điều kiện rèn luyện các kỹ năng sống. Hướng đạo sinh trong nhà trường đã bị hệ thống đoàn, đội ở Việt Nam thay thế, theo tác giả Tại Thụy Sỹ, từ hàng trăm năm nay đã có rất nhiều gia đình lựa chọn cho con em gia nhập các hội đoàn Hướng đạo để được sinh hoạt gần gũi thiên nhiên, rèn luyện tinh thần yêu thương, tương trợ cộng đồng. Những em nhỏ hướng đạo sinh hàng tuần sẽ được đưa vào rừng, học cách chặt cây, bẻ cành, gây dựng những hang hốc cho thú nhỏ lẩn trốn hoặc phân biệt các loại nấm độc… Tại Việt Nam, trước 1975 đã có rất nhiều hội đoàn Hướng đạo hướng giới trẻ rèn luyện các kỹ năng sống theo tinh thần không phân biệt tôn giáo, không liên quan tới thể chế chính trị… đã phát triển rất mạnh mẽ, thu hút số lượng thanh thiếu niên sinh hoạt rất đông tại Hà Nội và Sài Gòn. Tiếc thay, sau 1975 toàn bộ các hội đoàn Hướng đạo Việt Nam đều bị xóa bỏ như cách người ta xóa bỏ các tàn dư của chế độ cũ, nhường sân chơi cho các đoàn Thiếu niên Tiền Phong, đội Kim Đồng… với các sinh hoạt đậm màu chính trị dành cho trẻ nhỏ, nhưng điều cơ bản là kỹ năng sống cho các em lại hoàn toàn không được quan tâm. Cho tới cách đây khoảng 5 năm, những huynh trưởng tâm huyết từ thời chế độ cũ đã lặng lẽ gây dựng lại các hội đoàn hướng đạo sinh hoạt tại một số công viên ở TP.HCM nhằm hướng dẫn các em những bài kỹ năng sống theo tinh thần hướng đạo chung. Hoạt động này hiện nay không bị cấm, nhưng lại hoàn toàn không được khuyến khích. Khi nào người ta còn chưa chịu chấp nhận những ưu điểm khác biệt vẫn diễn ra xung quanh thế giới, khi nào người ta chưa đặt trẻ em là trọng tâm của sự quan tâm thì trẻ em Việt Nam sẽ mãi còn là nạn nhân của đủ thứ áp lực đè nặng. Bài viết phản ánh quan điểm riêng và lối hành văn của tác giả, người đang sống ở Thụy Sỹ.

world-44314584

https://www.bbc.com/vietnamese/world-44314584

Chân dung tỷ phú từ thiện George Soros

Doanh nhân người Mỹ gốc Hungary George Soros là một trong những nhà đầu tư tài chính nổi tiếng và từ thiện nhất thế giới.

Tỷ phú tài chính trở thành một nhân vật quyết định trong chính trị toàn cầu trong những năm gần đây Kiếm tiền bằng đầu cơ tài chính khôn ngoan, ông đã chi hàng tỷ tiền riêng của mình tài trợ cho các dự án nhân quyền và dự án kinh doanh dân chủ tự do trên khắp thế giới. Hungary thông qua luật 'đóng cửa Đại học Soros' Mạng xã hội theo ý thức hệ gì? Hoa Kỳ thu hút người nước ngoài ở Châu Âu sau Brexit? Trong những năm gần đây, việc tài trợ đó đã biến ông thành mục tiêu của những người theo chủ nghĩa dân tộc và dân túy trên thế giới, những người cho rằng ông là kẻ thao túng hàng đầu của nền dân chủ. Phần lớn những lời chỉ trích nhằm vào người đàn ông 87 tuổi này bị lên án là hàm ý bài Do Thái. Những năm đầu Sinh năm 1930 tại Budapest trong gia đình có cha là một luật sư Do Thái, để sống sót khi Đức Quốc Xã chiếm đóng Hungary, ông và gia đình đã đi trốn và phải kiếm giấy tờ để giả cải đạo. Ông nhập cư đến Anh năm 17 tuổi, học để lấy bằng cử nhân, rồi tiến sĩ ở Trường Kinh tế và Khoa học Chính trị London (LSE) trong khi vẫn kiếm sống bằng nghề khuân vác ở ga tàu và chạy bàn trong quán bar. Trong thời gian này, ông đã theo học triết gia Karl Popper, người nổi tiếng vì kêu gọi các nền dân chủ tự do Phương Tây đoàn kết lại trong những năm hậu chiến. Khái niệm "Xã hội Mở" của Popper ảnh hưởng sâu sắc đến tư tưởng và sự nghiệp tài chính của Soros. Sự nghiệp đầu tư Sau khi đã đi làm trong ngân hàng đầu tư ở London, ông sang Hoa Kỳ năm 1956 định cư. Ông đã làm việc cho nhiều công ty ở New York, trước khi lập quỹ đầu tư rủi ro của riêng mình năm 1970. Quỹ đầu tư Soros Fund Management, sau trở thành Quỹ Quantum, được biết đến như nguồn đầu tư mạnh và mang lại lợi nhuận cao cho các nhà đầu tư. Công ty đạt được sự nổi tiếng về đầu cơ ngắn hạn và linh hoạt của mình trên thị trường tài chính toàn cầu. Thành công này đã biến Soros thành một trong những người giàu nhất thế giới và củng cố danh tiếng của ông như một huyền thoại trong thị trường đầu tư. Tổ chức Do Thái lớn nhất của Hungary gán mác chiến dịch tuyên truyền là "độc hại" Ông được biết đến là "người đánh sập Ngân hàng Trung ương Anh" vào tháng 9/1992, khi ông kiếm được khoảng một tỷ bảng tiền cược trong cú đầu tư đánh vào đồng tiền của Anh Quốc. Ngày 16/9 năm đó được gọi là "Ngày thứ Tư đen tối": Bộ Tài chính Anh nhanh chóng mất hàng tỷ dự trữ, buộc phải rút đồng bảng ra khỏi Hệ thống Tỷ giá Hối đoái Châu Âu (ERM). 'Canh bạc' đầu tư này có lẽ là nổi tiếng nhất của ông Soros, củng cố danh tiếng của ông là nhà đầu tư tiền tệ hàng đầu thế giới. Sự chuyên tâm về tài chính của ông sau này đã dẫn đến cáo buộc rằng ông đã giúp gây ra cuộc khủng hoảng hoảng tài chính Châu Á năm 1997 khi đồng bath Thái sụp đổ, gây ra ảnh hưởng tài chính lên toàn khu vực. Vào thời điểm đó, Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad đã chỉ trích "những kẻ trục lợi vô đạo đức" và kêu gọi cấm giao dịch tiền tệ "vô đạo đức". Soros đã thu hút sự giận dữ của ông nói riêng, nhưng các nhà đầu cơ khác thậm chí còn đặt cược mạnh hơn lên đồng bath của Thái Lan so với công ty của ông. Công việc từ thiện Nhà quản lý quỹ phòng hộ bắt đầu xa rời việc kiểm soát công ty hàng ngày trong những năm 1980 và 1990, thay vào đó ông để tâm nhiều hơn đến đầu tư từ thiện. Kể từ khi bắt đầu trao học bổng cho sinh viên da đen trong thời kỳ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi, ông đã chi hàng tỷ đô la ủng hộ các dự án thị trường tự do tiến bộ trên khắp thế giới. Ông tập trung vào việc mở cửa trao đổi văn hóa với Đông Âu trong sự giai đoạn sụp đổ của chủ nghĩa cộng sản, trước khi mở rộng đầu tư sang các khu vực khác trên thế giới. Quỹ Xã hội Mở (OSF) của ông Soros hiện có chương trình tại hơn 100 quốc gia trên thế giới, và 37 văn phòng khu vực. Quỹ này cho biết trọng tâm của nó là xây dựng "các nền dân chủ mạnh mẽ, cởi mở và khoan dung, nơi chính phủ chịu trách nhiệm và mở rộng tham gia cho mọi người". Năm 2017, khi ông được tạp chí Forbes xếp hạng là người giàu thứ 29 trên thế giới, có tin rằng ông đã chuyển 18 tỷ đô la Mỹ, ước tính 80% tài sản cá nhân của ông vào quỹ. Theo trang web của ông, mục tiêu của ông là sử dụng sự độc lập tài chính của mình để giải quyết một số "vấn đề khó khăn nhất" của thế giới. OSF tiếp tục hỗ trợ các sáng kiến nhân quyền trên khắp thế giới, bao gồm các chiến dịch ủng hộ quyền của giới đồng tính và quyền của Giáo hội Công giáo Roma. Quỹ của ông hiện là tổ chức từ thiện lớn thứ hai ở Mỹ - sau quỹ của nhà sáng lập Microsoft Bill Gates Chính trị và chỉ trích Ông Soros vẫn rất lên tiếng về kinh tế thế giới và chính trị toàn cầu. Điều này gây ra sự chỉ trích mạnh mẽ từ các chính trị gia dân tộc thế kỷ 21, những người mô tả ông như một kẻ đe dọa thuộc cánh tả. Tại châu Âu, ông công khai chỉ trích việc xử lý cuộc khủng hoảng nợ euro, trong khi ở đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng di cư ở khu vực, ông cam kết ủng hộ hào phóng cho các nhóm hỗ trợ người di cư. Chính sách này đã dẫn ông tới xung đột với Thủ tướng Viktor Orban ở quê hương của mình. Chính phủ Hungary thậm chí còn tài trợ cho việc phân phối các áp phích lớn lăng mạ giới tài phiệt vào năm 2017. Quỹ của ông Soros cuối cùng quyết định rút văn phòng của mình khỏi Hungary, nói nguyên nhân là do môi trường ở đây "ngày càng hà khắc". Quỹ của ông cũng quyên tặng hàng trăm ngàn bảng Anh cho nhóm Best for Britain, nhằm ngăn cản Anh ra khỏi EU. Hỗ trợ này đã khiến ông trở thành tâm điểm chỉ trích của những người ủng hộ Brexit, các nhà vận động và báo chí trong nước. Bảng Anh lên giá mức cao nhất hậu Brexit Anh Quốc: Brexit là thời khắc 'lịch sử' Mạng xã hội theo ý thức hệ gì? Năm 2015, quỹ bị cấm ở Nga, bị cho là "không được hoan nghênh" vì rủi ro và bị cho là "nguy hại" cho an ninh và hiến pháp Nga. Tấn công và âm mưu Ông Soros là nhà tài trợ lớn cho Đảng Dân chủ Hoa Kỳ. Ông ủng hộ chiến dịch tranh cử tổng thống của Barack Obama và Hillary Clinton, và cũng gọi Tổng thống Mỹ Donald Trump là "một kẻ mạo danh". Những người theo chủ thuyết âm mưu và các trang web cánh hữu tại Mỹ cáo buộc ông Soros đã bí mật sắp đặt và tạo dựng một loạt sự kiện gần đây trong chính trị Mỹ và toàn cầu. Họ cáo buộc ông tham gia vào việc tuyển dụng quần chúng cho phong trào Phụ nữ Tuần hành chống Trump (anti-Trump Women's March) và thậm chí gây ra bạo lực ở Charlottesville để hạ uy tín của phe hữu của đất nước. Những âm mưu và tin tức bất lợi như vậy nhắm vào việc của quỹ của ông thường bị cáo buộc là bài Do Thái, phản ánh lại các thuyết âm mưu của Đức quốc xã về việc các chủ ngân hàng người Do Thái có âm mưu thiết lập "trật tự thế giới mới". George Soros bên người vợ thứ ba là bà Tamiko Bolton Cuộc sống cá nhân George Soros kết hôn ba lần. Ông có hai con trai và một con gái với người vợ sinh ra ở Đức, bà Annaliese Witschak, người mà ông kết hôn vào năm 1960. Hai người ly dị năm 1983, sau đó ông cưới người vợ thứ hai, bà Susan Weber. Họ sống với nhau đến năm 2005, và có hai con. Ông kết hôn với người vợ thứ ba là bà Tamiko Bolton - 42 tuổi - vào năm 2013. Không liên quan đến quỹ đầu tư và từ thiện, ông Soros cũng đã đầu tư vào các đội thể thao trên khắp thế giới. Năm 2012, có tin báo cáo rằng ông đã mua một cổ phần thiểu số đáng kể của đội bóng đá Anh Manchester United. Xem thêm về thị trường tài chính: Tiền chính phủ TQ tới Việt Nam bao nhiêu? Chính phủ Trump toàn triệu phú tỷ phú? TQ đánh tập đoàn Anbang: tiếp theo là ai?

summarize: Tỷ phú tài chính trở thành một nhân vật quyết định trong chính trị toàn cầu trong những năm gần đây Kiếm tiền bằng đầu cơ tài chính khôn ngoan, ông đã chi hàng tỷ tiền riêng của mình tài trợ cho các dự án nhân quyền và dự án kinh doanh dân chủ tự do trên khắp thế giới. Hungary thông qua luật 'đóng cửa Đại học Soros' Mạng xã hội theo ý thức hệ gì? Hoa Kỳ thu hút người nước ngoài ở Châu Âu sau Brexit? Trong những năm gần đây, việc tài trợ đó đã biến ông thành mục tiêu của những người theo chủ nghĩa dân tộc và dân túy trên thế giới, những người cho rằng ông là kẻ thao túng hàng đầu của nền dân chủ. Phần lớn những lời chỉ trích nhằm vào người đàn ông 87 tuổi này bị lên án là hàm ý bài Do Thái. Những năm đầu Sinh năm 1930 tại Budapest trong gia đình có cha là một luật sư Do Thái, để sống sót khi Đức Quốc Xã chiếm đóng Hungary, ông và gia đình đã đi trốn và phải kiếm giấy tờ để giả cải đạo. Ông nhập cư đến Anh năm 17 tuổi, học để lấy bằng cử nhân, rồi tiến sĩ ở Trường Kinh tế và Khoa học Chính trị London (LSE) trong khi vẫn kiếm sống bằng nghề khuân vác ở ga tàu và chạy bàn trong quán bar. Trong thời gian này, ông đã theo học triết gia Karl Popper, người nổi tiếng vì kêu gọi các nền dân chủ tự do Phương Tây đoàn kết lại trong những năm hậu chiến. Khái niệm "Xã hội Mở" của Popper ảnh hưởng sâu sắc đến tư tưởng và sự nghiệp tài chính của Soros. Sự nghiệp đầu tư Sau khi đã đi làm trong ngân hàng đầu tư ở London, ông sang Hoa Kỳ năm 1956 định cư. Ông đã làm việc cho nhiều công ty ở New York, trước khi lập quỹ đầu tư rủi ro của riêng mình năm 1970. Quỹ đầu tư Soros Fund Management, sau trở thành Quỹ Quantum, được biết đến như nguồn đầu tư mạnh và mang lại lợi nhuận cao cho các nhà đầu tư. Công ty đạt được sự nổi tiếng về đầu cơ ngắn hạn và linh hoạt của mình trên thị trường tài chính toàn cầu. Thành công này đã biến Soros thành một trong những người giàu nhất thế giới và củng cố danh tiếng của ông như một huyền thoại trong thị trường đầu tư. Tổ chức Do Thái lớn nhất của Hungary gán mác chiến dịch tuyên truyền là "độc hại" Ông được biết đến là "người đánh sập Ngân hàng Trung ương Anh" vào tháng 9/1992, khi ông kiếm được khoảng một tỷ bảng tiền cược trong cú đầu tư đánh vào đồng tiền của Anh Quốc. Ngày 16/9 năm đó được gọi là "Ngày thứ Tư đen tối": Bộ Tài chính Anh nhanh chóng mất hàng tỷ dự trữ, buộc phải rút đồng bảng ra khỏi Hệ thống Tỷ giá Hối đoái Châu Âu (ERM). 'Canh bạc' đầu tư này có lẽ là nổi tiếng nhất của ông Soros, củng cố danh tiếng của ông là nhà đầu tư tiền tệ hàng đầu thế giới. Sự chuyên tâm về tài chính của ông sau này đã dẫn đến cáo buộc rằng ông đã giúp gây ra cuộc khủng hoảng hoảng tài chính Châu Á năm 1997 khi đồng bath Thái sụp đổ, gây ra ảnh hưởng tài chính lên toàn khu vực. Vào thời điểm đó, Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad đã chỉ trích "những kẻ trục lợi vô đạo đức" và kêu gọi cấm giao dịch tiền tệ "vô đạo đức". Soros đã thu hút sự giận dữ của ông nói riêng, nhưng các nhà đầu cơ khác thậm chí còn đặt cược mạnh hơn lên đồng bath của Thái Lan so với công ty của ông. Công việc từ thiện Nhà quản lý quỹ phòng hộ bắt đầu xa rời việc kiểm soát công ty hàng ngày trong những năm 1980 và 1990, thay vào đó ông để tâm nhiều hơn đến đầu tư từ thiện. Kể từ khi bắt đầu trao học bổng cho sinh viên da đen trong thời kỳ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi, ông đã chi hàng tỷ đô la ủng hộ các dự án thị trường tự do tiến bộ trên khắp thế giới. Ông tập trung vào việc mở cửa trao đổi văn hóa với Đông Âu trong sự giai đoạn sụp đổ của chủ nghĩa cộng sản, trước khi mở rộng đầu tư sang các khu vực khác trên thế giới. Quỹ Xã hội Mở (OSF) của ông Soros hiện có chương trình tại hơn 100 quốc gia trên thế giới, và 37 văn phòng khu vực. Quỹ này cho biết trọng tâm của nó là xây dựng "các nền dân chủ mạnh mẽ, cởi mở và khoan dung, nơi chính phủ chịu trách nhiệm và mở rộng tham gia cho mọi người". Năm 2017, khi ông được tạp chí Forbes xếp hạng là người giàu thứ 29 trên thế giới, có tin rằng ông đã chuyển 18 tỷ đô la Mỹ, ước tính 80% tài sản cá nhân của ông vào quỹ. Theo trang web của ông, mục tiêu của ông là sử dụng sự độc lập tài chính của mình để giải quyết một số "vấn đề khó khăn nhất" của thế giới. OSF tiếp tục hỗ trợ các sáng kiến nhân quyền trên khắp thế giới, bao gồm các chiến dịch ủng hộ quyền của giới đồng tính và quyền của Giáo hội Công giáo Roma. Quỹ của ông hiện là tổ chức từ thiện lớn thứ hai ở Mỹ - sau quỹ của nhà sáng lập Microsoft Bill Gates Chính trị và chỉ trích Ông Soros vẫn rất lên tiếng về kinh tế thế giới và chính trị toàn cầu. Điều này gây ra sự chỉ trích mạnh mẽ từ các chính trị gia dân tộc thế kỷ 21, những người mô tả ông như một kẻ đe dọa thuộc cánh tả. Tại châu Âu, ông công khai chỉ trích việc xử lý cuộc khủng hoảng nợ euro, trong khi ở đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng di cư ở khu vực, ông cam kết ủng hộ hào phóng cho các nhóm hỗ trợ người di cư. Chính sách này đã dẫn ông tới xung đột với Thủ tướng Viktor Orban ở quê hương của mình. Chính phủ Hungary thậm chí còn tài trợ cho việc phân phối các áp phích lớn lăng mạ giới tài phiệt vào năm 2017. Quỹ của ông Soros cuối cùng quyết định rút văn phòng của mình khỏi Hungary, nói nguyên nhân là do môi trường ở đây "ngày càng hà khắc". Quỹ của ông cũng quyên tặng hàng trăm ngàn bảng Anh cho nhóm Best for Britain, nhằm ngăn cản Anh ra khỏi EU. Hỗ trợ này đã khiến ông trở thành tâm điểm chỉ trích của những người ủng hộ Brexit, các nhà vận động và báo chí trong nước. Bảng Anh lên giá mức cao nhất hậu Brexit Anh Quốc: Brexit là thời khắc 'lịch sử' Mạng xã hội theo ý thức hệ gì? Năm 2015, quỹ bị cấm ở Nga, bị cho là "không được hoan nghênh" vì rủi ro và bị cho là "nguy hại" cho an ninh và hiến pháp Nga. Tấn công và âm mưu Ông Soros là nhà tài trợ lớn cho Đảng Dân chủ Hoa Kỳ. Ông ủng hộ chiến dịch tranh cử tổng thống của Barack Obama và Hillary Clinton, và cũng gọi Tổng thống Mỹ Donald Trump là "một kẻ mạo danh". Những người theo chủ thuyết âm mưu và các trang web cánh hữu tại Mỹ cáo buộc ông Soros đã bí mật sắp đặt và tạo dựng một loạt sự kiện gần đây trong chính trị Mỹ và toàn cầu. Họ cáo buộc ông tham gia vào việc tuyển dụng quần chúng cho phong trào Phụ nữ Tuần hành chống Trump (anti-Trump Women's March) và thậm chí gây ra bạo lực ở Charlottesville để hạ uy tín của phe hữu của đất nước. Những âm mưu và tin tức bất lợi như vậy nhắm vào việc của quỹ của ông thường bị cáo buộc là bài Do Thái, phản ánh lại các thuyết âm mưu của Đức quốc xã về việc các chủ ngân hàng người Do Thái có âm mưu thiết lập "trật tự thế giới mới". George Soros bên người vợ thứ ba là bà Tamiko Bolton Cuộc sống cá nhân George Soros kết hôn ba lần. Ông có hai con trai và một con gái với người vợ sinh ra ở Đức, bà Annaliese Witschak, người mà ông kết hôn vào năm 1960. Hai người ly dị năm 1983, sau đó ông cưới người vợ thứ hai, bà Susan Weber. Họ sống với nhau đến năm 2005, và có hai con. Ông kết hôn với người vợ thứ ba là bà Tamiko Bolton - 42 tuổi - vào năm 2013. Không liên quan đến quỹ đầu tư và từ thiện, ông Soros cũng đã đầu tư vào các đội thể thao trên khắp thế giới. Năm 2012, có tin báo cáo rằng ông đã mua một cổ phần thiểu số đáng kể của đội bóng đá Anh Manchester United. Xem thêm về thị trường tài chính: Tiền chính phủ TQ tới Việt Nam bao nhiêu? Chính phủ Trump toàn triệu phú tỷ phú? TQ đánh tập đoàn Anbang: tiếp theo là ai?

vietnam-50266047

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-50266047

Chống buôn người: 'Không có gì tốt hơn giáo dục' ở VN

Một chuyên gia người Pháp về phòng chống buôn bán người ở Việt Nam nói với BBC ông cho rằng cách tốt nhất để phòng chống tình trạng buôn bán người là qua giáo dục con người.

Ông Georges Blanchard Những đường dây tổ chức đưa người lậu từ Việt Nam sang Anh đã 'đổi đường đi', 'đổi kỹ thuật' trong những năm gần đây, khiến những báo cáo mới nhất về phòng chống buôn bán người thành 'chuyện cũ', ông Georges Blanchard, Người sáng lập Liên minh Phòng chống Mua bán người (Alliance Anti Traffic - AAT) bình luận trong Bàn tròn Thứ Năm của BBC News Tiếng Việt hôm 31/10. Hà Tĩnh khởi tố, bắt giữ hai người để điều tra đưa người sang Anh Người Việt di cư bất hợp pháp: Những giấc mơ không thành Vụ 39 người chết: Đại sứ Anh làm việc với Bộ Công an VN Những người đi lậu có phải là 'nạn nhân'? Đầu tiên, ông Blanchard giải thích với BBC về các khái niệm mới nhất liên quan đến vụ 39 tử thi bị đưa vào Anh. "Theo Liên Hiệp Quốc thì nạn nhân của buôn bán người đã bị ép hay bị bắt cóc hay phải đi mà không muốn đi," chuyên gia người Pháp cho biết. Để nói rõ vì sao những người đi lậu không được coi là nạn nhân, ông giải thích về các từ 'smuggling' và 'trafficking', hay được dùng để nói về những người 'đi lậu': "Smuggling là [nói về] những người muốn đi vào nước Anh, hay đi nước ngoài nói chung, khi họ tự muốn đi, có nghĩa là cầm hộ chiếu để qua biên giới." Ông Blanchard cho rằng nên có sự thông cảm với những người đã đi với hy vọng đổi đời. "Vì có người khác đã gặp những người này và hứa rằng sẽ có khả năng đổi đời sớm, sẽ có khả năng làm ra tiền cho gia đình được tốt, cũng có thể cho con được đi học đại học v.v… "Người ta đi thì tất nhiên người ta phải hy vọng là sẽ tốt, không bao giờ nghĩ ra là sẽ có vấn đề cả". Giấc mộng đổi đời, kiếm được nhiều tiền gửi về cho gia đình khiến nhiều người tìm cách đi nước ngoài bằng con đường bất hợp pháp (Hình minh họa) 'Đâm lao thì phải theo lao' Tổ chức AAT do ông Blanchard sáng lập đã giúp đỡ hơn 5500 người đi nước ngoài bất hợp pháp, trong đó có hơn 200 người đi Anh, trở về Việt Nam từ năm 1995, ông Blanchard cho biết. Từ năm 2013, AAT bắt đầu làm việc với Đại sứ quán Anh tại Việt Nam để hỗ trợ nạn nhân từ Anh trở về và hội nhập cộng đồng ở Việt Nam Đã trực tiếp giúp giải cứu nhiều trường hợp người Việt gặp hoạn nạn khi đi nước ngoài lậu, ông nói về lý do người Việt đã ra đi không muốn hay khó trở lại Việt Nam: "Thứ nhất tôi muốn nói về người đi nước Anh rằng gia đình của họ không phải là gia đình nghèo lắm. "Thứ hai, người ta cũng phải trả một số tiền cao [cho đường dây] nên nhiều khi người ta sẽ bán nhà bán đất và gia đình sẽ có đi vay nợ, nên cũng phải nói là khi đã bị nợ thì người ta không trở lại được." Nhiều người đã hòa nhập cộng đồng rất thành công, nhưng cũng nhiều người vẫn hy vọng có cơ hội thì lại đi. Vụ 39 người chết: Nỗi đau tột cùng của những gia đình Việt Nam Vụ 39 tử thi: Con đường buôn lậu chết người qua Pháp Lao động xuất khẩu VN vỡ mộng ở xứ người Vấn đề đã có từ lâu, bắt đầu bằng nữ và trẻ em Ông Blanchard cho biết ông bắt đầu quan tâm về phòng chống buôn bán người từ năm 1995 vì ông tổ chức lớp học tình thương cho trẻ em, và "một ngày đã có hai trẻ em bị bắt và bán vào Campuchia" "Lúc đó Việt Nam chưa chấp nhận là có vấn đề xã hội này đang tồn tại nên mất nhiều thời gian, đến năm 2001 tôi mới mở được trung tâm đầu tiên để giúp đỡ cho nạn nhân ở Việt Nam," ông Blanchard kể. "Phải tới năm 2013 chính phủ Việt Nam công nhận là Việt Nam có nạn buôn bán người và cũng đồng ý sẽ coi nạn nhân là nạn nhân, còn trước đây nạn nhân sẽ bị bắt vào tù hay vào trường giáo dưỡng trong ba năm." Tới năm 2006, ông được biết thông tin trẻ em Việt Nam bị bán sang Anh và bắt đầu làm việc với Bộ Nội vụ Anh và Đại sứ quán Anh tại Việt Nam về vấn nạn này. Người Việt trong mạng lưới mại dâm ở Đức tăng lên, theo tổ chức ECPAT Đức, ông George Blanchard cho biết. "Lần đó chúng tôi giúp có đến 300 trẻ em gái và sau đó là 100 trẻ em trai, từ đó biết nạn nhân hay thích đi châu Âu. Nói là đi nước Anh thôi nhưng người Việt Nam cũng được thấy nhiều nơi tại châu Âu. "Như mấy năm trước, chúng tôi tìm được 16 gia đình đang sống ở dưới gầm của thành phố Amsterdam. Tổ chức ECPAT của Đức cũng báo là số trẻ em người Việt trong mạng lưới mại dâm trẻ em đã tăng lên. "Ở Phần Lan cũng có nhiều người Việt Nam đến. Phần Lan có biên giới với Nga nên hồi xưa nạn nhân hay đi từ sân bay Nha Trang bay thẳng đến Moscow vì từ Moscow có nhiều cửa. "Nói chung trong việc của tôi đã cứu được 5576 nạn nhân đến giờ và cứu từ 22 nước chứ không phải là chỉ có Trung Quốc và nước Anh thôi. Malaysia cũng có nhiều nhưng hay bị giấu. Ngoài ra còn Hàn Quốc, Nhật, Ả rập Saudi và các nước khác. "Theo kinh nghiệm của tôi, đa số phụ nữ và trẻ em sẽ vào mạng lưới mại dâm còn nam là lao động," ông Blanchard nói. Đa số phụ nữ và trẻ em Việt Nam là nạn nhân buôn người vào mạng lưới mại dâm, theo kinh nghiệm của ông Blanchard 'Đường đi và cách nhập cư lậu vào Anh đã thay đổi' Được hỏi về các biện pháp chống buôn bán người của Việt Nam và Anh, ông Blanchard nhận xét đường đi và kỹ thuật đưa đi của các tổ chức buôn người từ Việt Nam sang Anh đã thay đổi trong thời gian qua. Trước đây Anh Quốc thường kiểm tra rất kỹ các chuyến bay đến từ Việt Nam, nhưng bây giờ "người ta đổi hộ chiếu và sẽ đi như người Trung Quốc vì bên nước Anh kiểm tra người Việt Nam là nhiều hơn." "Vì thế, báo cáo mới nhất của IMO (Tổ chức Di dân Quốc tế) chứng minh đường buôn bán từ Việt Nam sang Anh đã là chuyện cũ. "Người ta sẽ đổi kỹ thuật đi. Có thể tương lai là sẽ thấy người Việt Nam mang hộ chiếu Nhật, Hàn Quốc, Lào, Campuchia, Thái Lan chẳng hạn." Ông nói thêm trước năm 2013, chính phủ Việt Nam khó chấp nhận các nạn nhân buôn người trở về Việt Nam vì "chính phủ nói người ta muốn đi thì cho đi, không cho về. " "Nhưng theo luật quốc tế, điều đó là không được, vì "nếu ai có làm gì sai trái hay có vấn đề gì thì nước ngoài sẽ cho đi về luôn. Luật nước ngoài người ta làm vậy là đúng rồi," ông nhận xét. Một lớp tập huấn hỗ trợ cộng đồng ở thành phố Vinh, Nghệ An do tổ chức AAT thực hiện năm 2013 'Không có gì tốt hơn giáo dục con người' Từ 2014 tới nay, chính phủ Anh Quốc và Việt Nam đã quan tâm đến chuyện phòng chống buôn bán người và nhìn nhận đây là vấn đề lớn. Hai chính phủ đã phối hợp với nhau. Tuy nhiên, theo ông Blanchard, "không có gì có thể tốt hơn là giáo dục cộng đồng, giáo dục phòng ngừa ở cộng đồng." Tổ chức AAT của ông Georges Blanchard từ 2014 đã xin chính phủ Anh có hỗ trợ đặc biệt để có các lớp tập huấn tại cộng đồng về buôn bán người, di cư không an toàn, nói về các chiêu lừa gạt để dạy cho cộng đồng có khả năng biết tự bảo vệ. Các chương trình tập huấn cho chính phủ, cho công an, không có chỉ có ở Việt Nam được thực hiện nhiều được trên thế giới, ông cho biết. "Trên thế giới ai cũng thấy không có gì tốt hơn là giáo dục con người," ông Blanchard nói trong chương trình Bàn tròn Thứ năm của BBC hôm 31/10. Xem thêm: Vụ 39 người Việt chết: Trách nhiệm là của chính quyền? Người Việt di cư bất hợp pháp: Những giấc mơ không thành

summarize: Ông Georges Blanchard Những đường dây tổ chức đưa người lậu từ Việt Nam sang Anh đã 'đổi đường đi', 'đổi kỹ thuật' trong những năm gần đây, khiến những báo cáo mới nhất về phòng chống buôn bán người thành 'chuyện cũ', ông Georges Blanchard, Người sáng lập Liên minh Phòng chống Mua bán người (Alliance Anti Traffic - AAT) bình luận trong Bàn tròn Thứ Năm của BBC News Tiếng Việt hôm 31/10. Hà Tĩnh khởi tố, bắt giữ hai người để điều tra đưa người sang Anh Người Việt di cư bất hợp pháp: Những giấc mơ không thành Vụ 39 người chết: Đại sứ Anh làm việc với Bộ Công an VN Những người đi lậu có phải là 'nạn nhân'? Đầu tiên, ông Blanchard giải thích với BBC về các khái niệm mới nhất liên quan đến vụ 39 tử thi bị đưa vào Anh. "Theo Liên Hiệp Quốc thì nạn nhân của buôn bán người đã bị ép hay bị bắt cóc hay phải đi mà không muốn đi," chuyên gia người Pháp cho biết. Để nói rõ vì sao những người đi lậu không được coi là nạn nhân, ông giải thích về các từ 'smuggling' và 'trafficking', hay được dùng để nói về những người 'đi lậu': "Smuggling là [nói về] những người muốn đi vào nước Anh, hay đi nước ngoài nói chung, khi họ tự muốn đi, có nghĩa là cầm hộ chiếu để qua biên giới." Ông Blanchard cho rằng nên có sự thông cảm với những người đã đi với hy vọng đổi đời. "Vì có người khác đã gặp những người này và hứa rằng sẽ có khả năng đổi đời sớm, sẽ có khả năng làm ra tiền cho gia đình được tốt, cũng có thể cho con được đi học đại học v.v… "Người ta đi thì tất nhiên người ta phải hy vọng là sẽ tốt, không bao giờ nghĩ ra là sẽ có vấn đề cả". Giấc mộng đổi đời, kiếm được nhiều tiền gửi về cho gia đình khiến nhiều người tìm cách đi nước ngoài bằng con đường bất hợp pháp (Hình minh họa) 'Đâm lao thì phải theo lao' Tổ chức AAT do ông Blanchard sáng lập đã giúp đỡ hơn 5500 người đi nước ngoài bất hợp pháp, trong đó có hơn 200 người đi Anh, trở về Việt Nam từ năm 1995, ông Blanchard cho biết. Từ năm 2013, AAT bắt đầu làm việc với Đại sứ quán Anh tại Việt Nam để hỗ trợ nạn nhân từ Anh trở về và hội nhập cộng đồng ở Việt Nam Đã trực tiếp giúp giải cứu nhiều trường hợp người Việt gặp hoạn nạn khi đi nước ngoài lậu, ông nói về lý do người Việt đã ra đi không muốn hay khó trở lại Việt Nam: "Thứ nhất tôi muốn nói về người đi nước Anh rằng gia đình của họ không phải là gia đình nghèo lắm. "Thứ hai, người ta cũng phải trả một số tiền cao [cho đường dây] nên nhiều khi người ta sẽ bán nhà bán đất và gia đình sẽ có đi vay nợ, nên cũng phải nói là khi đã bị nợ thì người ta không trở lại được." Nhiều người đã hòa nhập cộng đồng rất thành công, nhưng cũng nhiều người vẫn hy vọng có cơ hội thì lại đi. Vụ 39 người chết: Nỗi đau tột cùng của những gia đình Việt Nam Vụ 39 tử thi: Con đường buôn lậu chết người qua Pháp Lao động xuất khẩu VN vỡ mộng ở xứ người Vấn đề đã có từ lâu, bắt đầu bằng nữ và trẻ em Ông Blanchard cho biết ông bắt đầu quan tâm về phòng chống buôn bán người từ năm 1995 vì ông tổ chức lớp học tình thương cho trẻ em, và "một ngày đã có hai trẻ em bị bắt và bán vào Campuchia" "Lúc đó Việt Nam chưa chấp nhận là có vấn đề xã hội này đang tồn tại nên mất nhiều thời gian, đến năm 2001 tôi mới mở được trung tâm đầu tiên để giúp đỡ cho nạn nhân ở Việt Nam," ông Blanchard kể. "Phải tới năm 2013 chính phủ Việt Nam công nhận là Việt Nam có nạn buôn bán người và cũng đồng ý sẽ coi nạn nhân là nạn nhân, còn trước đây nạn nhân sẽ bị bắt vào tù hay vào trường giáo dưỡng trong ba năm." Tới năm 2006, ông được biết thông tin trẻ em Việt Nam bị bán sang Anh và bắt đầu làm việc với Bộ Nội vụ Anh và Đại sứ quán Anh tại Việt Nam về vấn nạn này. Người Việt trong mạng lưới mại dâm ở Đức tăng lên, theo tổ chức ECPAT Đức, ông George Blanchard cho biết. "Lần đó chúng tôi giúp có đến 300 trẻ em gái và sau đó là 100 trẻ em trai, từ đó biết nạn nhân hay thích đi châu Âu. Nói là đi nước Anh thôi nhưng người Việt Nam cũng được thấy nhiều nơi tại châu Âu. "Như mấy năm trước, chúng tôi tìm được 16 gia đình đang sống ở dưới gầm của thành phố Amsterdam. Tổ chức ECPAT của Đức cũng báo là số trẻ em người Việt trong mạng lưới mại dâm trẻ em đã tăng lên. "Ở Phần Lan cũng có nhiều người Việt Nam đến. Phần Lan có biên giới với Nga nên hồi xưa nạn nhân hay đi từ sân bay Nha Trang bay thẳng đến Moscow vì từ Moscow có nhiều cửa. "Nói chung trong việc của tôi đã cứu được 5576 nạn nhân đến giờ và cứu từ 22 nước chứ không phải là chỉ có Trung Quốc và nước Anh thôi. Malaysia cũng có nhiều nhưng hay bị giấu. Ngoài ra còn Hàn Quốc, Nhật, Ả rập Saudi và các nước khác. "Theo kinh nghiệm của tôi, đa số phụ nữ và trẻ em sẽ vào mạng lưới mại dâm còn nam là lao động," ông Blanchard nói. Đa số phụ nữ và trẻ em Việt Nam là nạn nhân buôn người vào mạng lưới mại dâm, theo kinh nghiệm của ông Blanchard 'Đường đi và cách nhập cư lậu vào Anh đã thay đổi' Được hỏi về các biện pháp chống buôn bán người của Việt Nam và Anh, ông Blanchard nhận xét đường đi và kỹ thuật đưa đi của các tổ chức buôn người từ Việt Nam sang Anh đã thay đổi trong thời gian qua. Trước đây Anh Quốc thường kiểm tra rất kỹ các chuyến bay đến từ Việt Nam, nhưng bây giờ "người ta đổi hộ chiếu và sẽ đi như người Trung Quốc vì bên nước Anh kiểm tra người Việt Nam là nhiều hơn." "Vì thế, báo cáo mới nhất của IMO (Tổ chức Di dân Quốc tế) chứng minh đường buôn bán từ Việt Nam sang Anh đã là chuyện cũ. "Người ta sẽ đổi kỹ thuật đi. Có thể tương lai là sẽ thấy người Việt Nam mang hộ chiếu Nhật, Hàn Quốc, Lào, Campuchia, Thái Lan chẳng hạn." Ông nói thêm trước năm 2013, chính phủ Việt Nam khó chấp nhận các nạn nhân buôn người trở về Việt Nam vì "chính phủ nói người ta muốn đi thì cho đi, không cho về. " "Nhưng theo luật quốc tế, điều đó là không được, vì "nếu ai có làm gì sai trái hay có vấn đề gì thì nước ngoài sẽ cho đi về luôn. Luật nước ngoài người ta làm vậy là đúng rồi," ông nhận xét. Một lớp tập huấn hỗ trợ cộng đồng ở thành phố Vinh, Nghệ An do tổ chức AAT thực hiện năm 2013 'Không có gì tốt hơn giáo dục con người' Từ 2014 tới nay, chính phủ Anh Quốc và Việt Nam đã quan tâm đến chuyện phòng chống buôn bán người và nhìn nhận đây là vấn đề lớn. Hai chính phủ đã phối hợp với nhau. Tuy nhiên, theo ông Blanchard, "không có gì có thể tốt hơn là giáo dục cộng đồng, giáo dục phòng ngừa ở cộng đồng." Tổ chức AAT của ông Georges Blanchard từ 2014 đã xin chính phủ Anh có hỗ trợ đặc biệt để có các lớp tập huấn tại cộng đồng về buôn bán người, di cư không an toàn, nói về các chiêu lừa gạt để dạy cho cộng đồng có khả năng biết tự bảo vệ. Các chương trình tập huấn cho chính phủ, cho công an, không có chỉ có ở Việt Nam được thực hiện nhiều được trên thế giới, ông cho biết. "Trên thế giới ai cũng thấy không có gì tốt hơn là giáo dục con người," ông Blanchard nói trong chương trình Bàn tròn Thứ năm của BBC hôm 31/10. Xem thêm: Vụ 39 người Việt chết: Trách nhiệm là của chính quyền? Người Việt di cư bất hợp pháp: Những giấc mơ không thành

070515_triet_duongdanhdi

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/story/2007/05/070515_triet_duongdanhdi

Về chuyến thăm TQ của chủ tịch Triết

Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Minh Triết vừa tới Côn Minh, tỉnh Vân Nam, bắt đầu chuyến thăm chính thức Trung Quốc kéo dài bốn ngày theo lời mời của chủ tịch Hồ Cẩm Đào.

Đây là chuyến thăm đầu tiên của ông tới Trung Quốc trên cương vị chủ tịch nước. Mục đích của chuyến đi được nói là để tăng cường hiểu biết lẫn nhau và thúc đẩy quan hệ song phương. Nhân dịp này, đài BBC hỏi chuyện ông Dương Danh Di, một nhà nghiên cứu về Trung Quốc và là người từng giữ chức Tổng lãnh sự Việt Nam tại Quảng Châu. Ông nhận định: Các chuyến thăm của lãnh đạo hai nước đều thực hiện theo thỏa thuận chung về gặp gỡ hàng năm để trao đổi các vấn đề hai bên cùng quan tâm. Chuyến thăm của ông Nguyễn Minh Triết lần này cũng là một chuyến thăm bình thường như vậy. Trước ông Triết, tổng bí thư Nông Đức Mạnh, chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng cũng đã thăm Trung Quốc và thủ tướng Nguyễn tấn Dũng cũng đã tới Nam Ninh. Như vậy trong chưa đầy một năm bốn lãnh đạo cao cấp nhất của Việt Nam đều đã tới thăm Trung Quốc. Phía Trung Quốc cũng đã sang thăm Việt Nam. BBC: Tháng Sáu này, ông Nguyễn Minh Triết cũng đi thăm chính thức Hoa Kỳ. Liệu có thể có chu trình ngược lại, là thăm Mỹ trước rồi mới thăm Trung Quốc? Theo tôi đây chỉ là sự sắp xếp về lễ tân, thăm khi nào là phụ thuộc vào hoàn cảnh cụ thể. Tôi không đặt thành vấn đề. Tuy nhiên Trung Quốc và Hoa Kỳ là hai cường quốc, có thể ảnh hưởng mạnh tới Việt Nam và Việt Nam không thể không chú ý điều quan hệ với hai nước đó. BBC: Có nhận xét rằng quan hệ Việt Trung chưa bao giờ tốt như bây giờ, ông có đồng ý không thưa ông? Nói như vậy cũng đúng mà cũng chưa hẳn đúng. Đúng, là bởi vì nhìn từ bên ngoài thì quan hệ phát triển rất tốt, nhất là về mậu dịch có thể đạt 15 tỷ đôla vào năm 2010. Nhưng không phải là không có vấn đề. Nếu ai tinh ý thì trong chuyến thăm Trung Quốc của ông Nguyễn Phú Trọng, khi gặp ông Hồ Cẩm Đào có nói tới tầm quan trọng của việc xây dựng sự tín nhiệm chính trị giữa hai nước. Điều đó có nghĩa hai bên cần tiếp tục xây dựng tín nhiệm chính trị, lòng tin với nhau. BBC: Liệu lần này, Trung Quốc có mang những chủ đề như phản đối Việt Nam khai thác dầu, hay tổ chức bầu cử ở Trường Sa ra đề cập với ông Triết hay không ạ? Vấn đề đảo biển là vấn đề tồn tại lâu dài trong quan hệ Việt Trung, mỗi khi có chuyện nhạy cảm thì nó thành vấn đề. Nhưng người có thể gây xáo động tại biển Đông là Trung Quốc chứ không phải Việt Nam hay nước ASEAN nào khác. Hiện Trung Quốc đang chủ trương gác lại tranh cãi, cùng khai thác. Chủ trương này phù hợp với Việt Nam và các nước ASEAN. Nhưng tình hình sẽ ra sao 20 năm sau, thì thật khó trả lời. BBC: Thưa ông, dường như trong việc tạo dựng lòng tin hai bên thì lá cờ nằm trong tay Trung Quốc hơn là Việt Nam? Tất nhiên. Người Việt Nam chỉ muốn yên ổn làm ăn, sống hòa bình, tôn trọng người láng giềng lớn phương Bắc. Chỉ mong muốn các bạn để chúng tôi làm ăn theo cách chúng tôi muốn. Còn nói rằng cách làm ăn của anh ảnh hưởng đến an ninh, lợi ích kinh tế của tôi thì vô cùng tận và thực ra chỉ có các nước gọi là bá quyền mới nói vậy. ------------------------------------------------------------- Tuấn Minh, Hà NộiVới TQ ta không chơi cũng không được, vì TQ thường hay lấy thịt đè người, lại thích đánh nhau, nếu ta không kết bạn hắn sẽ tìm cớ gây gổ ngay. Nhưng chơi với TQ cũng phải hết sức thận trọng, vì ông tướng này rất hay trở mặt. Ta nói như vậy không phải ta sợ TQ, nhìn lại lịch sử mà xem: "Từ Triệu, Đinh, Lý, Trần bao lần xây nền độc lập cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên xưng đế một phương." Đừng sợ! Pham Thanh, HanoiHiện nay tất cả các nước trong khu vực đều lo ngại Trung quốc lớn mạnh cả.Thậm chí người Nhật đang trưng cầu dân ý để thay đổi hiến pháp cho phép thành lập quân đội vì người Nhật cũng không tin tưởng nước Mỹ sẽ bảo vệ họ nếu có chiến tranh với Trung quốc. Mỹ sẽ chẳng dại gì chống lại Trung Quốc vì Việt Nam đâu. Cũng như ngày xưa Mỹ bỏ rơi miền nam ấy. Còn Liên hợp quốc ư? Thế hồi Liên hợp quốc phản đối đánh Iraq nhưng Mỹ vẫn cứ thản nhiên đánh, có ai dám làm gi đâu. Binh TNLáng giềng thì ngàn đời không thay đổi được, cả đất nước muốn yên ổn, nhân dân muốn bình yên làm ăn nên việc duy trì hữu hảo là rất cần thiết, vẫn biết lịch sử cả nghìn năm nay TQ chưa bao giờ là bạn tốt của VN, nhưng hiện nay TQ đang rất lớn mạnh, cả Đông Nam Á còn phải run sợ, VN kết tình anh em với TQ là đúng sách rồi! Nguyễn Minh, AnhKhông biết có phải là sự sắp xếp của Ngọc Hoàng hay không mà đặt 2 nước gần nhau. Từ xưa tới nay ta coi TQ là bá chủ phương bắc còn VN là bá chủ phương nam. Việt Nam tuy nhỏ bé như là khúc xương khó nuốt đối với TQ, còn VN chẳng thích thú gì ở gần gã khổng lồ này. Mấy tháng gần đây hàng loạt báo chí địa phương TQ hô hào dạy Việt Nam một bài học nữa. Chà nắn gân nhau thế là cùng. Riêng tôi ủng hộ chính sánh "Bắc hòa Nam tiến" khi chúng ta mạnh và có những đồng minh ruột thì thực hiện chính sách "Nam chinh Bắc phạt". Phong, SydneyCó được dân giàu nước mạnh thì VN mới có thể tự tin không bị ăn hiếp. Do Thái nằm giữa lòng đất của kẻ địch, diện tích đất cũng chỉ chút xíu so với khối Arab vậy mà chẳng có anh Arab nào dám lấn chiếm 1 tấc đất của họ (ngược lại thì có). Muốn được dân giàu nước mạnh thì VN cần phải tận dụng tài năng có sẵn và chấp nhận nhiều luồng tư tưởng khác nhau miễn sao nó đêm lại lợi ích cho đất nước, đương nhiên điều kiện đó đòi hỏi CSVN không được độc quyền như hiện nay mà phải chấp nhận luật cạnh tranh qua nó kẻ giỏi thì được đưa lên và kể yếu kém bị đào thải. Tran Van, Hà NộiVề quan hệ với TQ phải mềm dẻo mà cứng rắn, cứng rắn mà mềm dẻo, đừng có phát run phát dế. Môi hở thì răng lạnh, phải biết họ e ngại cái gì ỷ thế vào cái gì, hãy noi gương những ông trạng VN đã từng đi sứ TQ. Không được hèn nhát phải cứng hơn lên, không được nhượng bộ, nhất là vấn đề lãnh thổ chủ quyền. TQ là một thế lực rất bẩn thỉu lấn chiếm lãnh thổ, mưu xảo trá nhỏ mọn nuốt lời, phải cực kỳ cẩn thận trong mọi quan hệ với TQ. Để tìm ra ưu thế và tập trung sức mạnh của mình cần phải có người thực sự anh hùng tài giỏi. VN đối với TQ nhất thiết không được hèn nhát Rob Nguyễn, Hạ LongSuy cho cùng Việt Nam ta đang nằm trong thế bị kẹp bởi hai cường quốc Trung Quốc và Hoa Kỳ. Nghiêng hẳn về một bên nào đó đều khó cả. Nghiêng về anh bạn Trung Quốc thì mất mối quan hệ với anh Hoa Kỳ. Và biết đâu sau này anh Tàu giở trò thì ai bênh vực. Nghiêng về anh Hoa Kỳ thì lại mất lòng anh bạn Tàu, mà cũng không dám chắc anh Hoa Kỳ có bảo đảm được an ninh cho ta hay không. Nhìn lại chiến tranh Việt Nam, "anh bạn thân thiết" Hoa Kỳ đã bán đứng Việt Nam Cộng Hòa khi bật đèn xanh cho Trung Quốc thôn tính Hoàng Sa. Thật là những mối quan hệ xương xẩu. Để tránh được những hiểm họa trên, người Việt chỉ còn cách về nhà "đóng cửa bảo nhau" , xây dựng đất nước hùng mạnh và điều quan trọng là phải "Lấy dân làm gốc & Hiền tài là nguyên khí Quốc Gia". Đó chính là phương sách mà tổ tiên ta đã áp dụng hàng ngàn năm nay. KBHKKhông có Mỹ nào ép "nhập khẩu" dân chủ, VN có đóng cửa như Bắc Hàn thì Mỹ chẳng thèm quan tâm, vì VN không có bom nguyên tử. Ông Khanh tại Ottawa thì nói "Hoa kỳ sẽ là nước chịu thiệt thòi", còn khuya. Mỹ và Trung quốc không biết sẽ bắt tay nhau ngày nào, để TQ xâm lăng VN trong khi Mỹ làm ngơ để đổi lấy điều gì đó từ TQ. Các công ty lớn mua bán lẫn nhau rồi sa thải nhân viên trung thành cấp thấp là chuyện hàng ngày trên thế giới, về chính trị cũng không ngoại lệ, Mỹ đã bỏ miền Nam VN, sắp bỏ Iraq, làm thinh cho TQ xâm lăng VN chỉ là vấn đề thời gian và cơ hội. Chỉ có người Việt mới giúp người Việt, phải đem hàng ngàn, hàng vạn kiều bào tài năng về giúp lãnh đạo quốc gia. Đó là cách duy nhất để bảo vệ và phát triển VN. Cho dù họ có phe phái, đảng, thì đã sao, thử hỏi khi có tự do báo chí, đảng nào dám đi đêm ký Hiệp định Biên giới với TQ...Nội cái sân Mỹ Đình thôi, lẽ ra nhà thầu Pháp từng cất Stade de Paris trung tâm Cúp Thế giới cất cho VN cái đẹp nhất, huy hoàng tráng lệ nhất Đông Nam Á, thì chỉ trong một đêm, quan chức cao cấp VN ra lệnh phải cho nhà thầu TQ cất, nói thiệt còn thua cái sân một trường đại học hạng bét của Mỹ, vì vô cùng xấu xí, chất lượng dỏm. Cỏ mà thôi cũng loại thứ phẩm, tường thì nứt phải trét lại hoài. Nhân ra cho bao nhiêu con đường quốc lộ, do đó người ta bị đụng xe chết còn hơn chết do chiến tranh. Còn độc đảng thì VN sẽ tự diệt vong kiểu như vậy. Nam, Quảng NinhĐúng là cờ ngoài bài trong, nghe các bác ở đây nói cứ như là thánh tướng cả. Thử hỏi đặt các bác vào cương vị lãnh đạo VN bây giờ thì các bác sẽ làm thế nào? Một bên thì TQ lăm le chiếm đảo, một bên thì Mỹ ép "nhập khẩu" dân chủ. Làm sao để đất nước yên ổn làm ăn, giữ được độc lập thống nhất mà bao xương máu cha anh đã đổi được? Ẩn danhCác nhà lãnh đạo Việt Nam phải nhớ rằng đó là kẻ thù cả trong quá khứ và hiện tại của Việt Nam. Một khi lãnh đạo mà mất đoàn kết hoặc sợ dân nổi dậy mà đi cầu cứu Trung quốc thì tự thắt thòng lọng vào cổ. Họ chỉ muốn mình lúi xùi, hay có chiến tranh để họ thử vũ khí và canh giữ sườn cho họ. Với bản chất của dân tộc họ, họ không bao giờ cho mình mạnh. Độc lập tự chủ đó là con đường sống còn của Việt Nam. Không việc gì phải hèn nhát mà sợ họ, vì mình đang bên sườn của họ. Phải hành động để họ hiểu được điều đó. Không lao vào lòng họ, nhưng quan hệ khéo để tránh những xung đột đáng tiếc không mang lại lợi ích cho ai. Dân tộc này đã quá đau khổ bởi những cuộc chiến tranh, mà nếu sáng suốt, đừng quá tin vào bạn bè là có thể tránh được. Hoà bình, thống nhất rồi đấy, nhưng đau khổ thì muôn đời không xoá hết. Huy Phan, San JoseCác bác xem lại đi, thiếu gì nước có chung đường biên giới với TQ chức có riêng gì VN đâu: Ấn Độ, Nepal, Pakistan, Mông Cổ, Miến Điện, v.v. Họ có khiếp sợ TQ đâu. Với kỷ nguyên này chẳng có nước nào chiếm nước nào cả, LHQ thì có đó. Chỉ vì sợ quá đâm ra bị bắt nạt mà thôi! Sơn Hà, VNTrong lịch sử TQ luôn là nước có tham vọng bá quyền tuy nhiên bản thân họ cũng bị các nước nhỏ khác ức hiếp và thôn tính: Nhật Bản. Tại sao họ sợ Nhật nhưng lại ức hiếp VN? Như vậy vấn đề ở đây không phải là lớn hay nhỏ mà chính là con người, một đất nước mà mọi người coi quyền lợi quốc gia là trên hết thì không ai có thể bắt nạt được. Việt Nam có được điều đó không? Nhật Bản đã làm được điều đó, một đất nước không có nhiều tài nguyên, lại thường xuyên có thiên tai vậy mà họ đã làm cho TQ run sợ và họ đã đưa dân tộc họ lên vị trí dẫn đầu thế giới. Tại sao VN không làm được điều đó? Ở VN người có năng lực có được trọng dụng không?TQ trước đây cũng là một nước yếu kém, nhưng Đặng Tiểu Bình đã nhìn ra : để phát triển chỉ có cách là sử dụng nhân tài và họ đã cho người của họ du học khắp nơi. Ở Pháp người được vào bộ kế hoạch (KH phát triển KT-XH ) phải là người tài giỏi nhất nước. Nhìn lại nước ta thật đau buồn, những năm gần đây người tài có được đề cử nhưng thực tế chỉ đếm trên đần ngón tay, muốn vào vị trí cao chỉ cần có đảng, nịnh, chạy chọt ... là lên lãnh đạo. Chừng nào VN biết coi trọng nhân tài thì lúc đó ta không có gì để sợ TQ. Hoàng Kha, Cần ThơĐương nhiên là những chuyến công du của các vị lãnh đạo bao giờ cũng được tính toán một cách rất kỹ lưỡng. Đi đến đâu, nói cái gì gần như đều đã được chương trình hóa. Chuyện cần bàn ở đây tôi nghĩ không phải là sợ sệt hay hèn gì cả, mà là chơi với anh nào thì Việt Nam được lợi nhiều hơn, làm sao để Việt Nam chúng ta ngày càng hùng mạnh. Anh Hoa Kỳ gần đây hay công kích Việt Nam về vấn đề nhân quyền-hay nói xấu Việt Nam, giám sát hàng xuất khẩu của VN.... ôi thôi còn nhiều thứ nữa. Còn TQ thì lại khác tuy cũng có bất đồng nhưng không "lớn" lắm. Vì vậy trong tình hình hiện nay lựa chọn đi TQ trước là hoàn toàn đúng đắn. Vu Sang, Hà NộiBạn Huy Phan ơi bạn chắc quen sống ở miền nam và ở nước ngoài nhiều nên không hiểu tình hình rồi, cần tìm hiểu xem rồi hãy phát biểu là hèn hay anh hùng. Bạn cứ thử sống cạnh một thằng khổng lồ và đầu gấu trong một xã hội vô pháp luật xem bạn có anh hùng được không? Nếu bạn luôn tỏ ra anh hùng thì chắc là bạn sớm đi theo tổ tiên thôi. Sống cốt là phải khôn khéo, biết tranh thủ ảnh hưởng của các bên thì yếu mới tồn tại được. Kim, VNTheo quan sát thi tôi thấy trước khi gặp Mỹ thì Việt Nam phải gặp TQ trước, chẳng hạn hồi APEC 2006, ông Hồ Cẩm Đào tranh thủ gặp trước, rồi mới tới ông Bush. Tôi cho rằng đó là sự khôn ngoan có phần ma mãnh của TQ, gặp trước để thăm dò VN sẽ làm gì với Mỹ, và gây sức ép làm theo ý họ. Tôi không quan tâm đến việc thăm nước nào trước, mà tôi quan tâm Việt nam có giữ được điều mình muốn làm đối với Mỹ trước sức ép của TQ. Các nhà lãnh đạo VN có thể hiện được bản lĩnh chính trị của mình hay không? Cường, Hà NộiNếu tôi không nhầm thì Trung Quốc toàn giúp những nước độc tài, và luôn nói những lời lẽ, câu chữ rất thân thiện. Nhưng chiếm đất, lấn biển láng giềng là chuyện bình thường. Ngọc, Hà NộiXin hỏi anh Huy Phan, San Jose: Thế nào là sợ và thế nào là không sợ ? Không sợ nhưng quan hệ tốt thì vẫn hơn chứ ! Còn về địa lý thì phiền anh xem lại, HQ và TL không có đường biên giới chung với TQ. Mai Nam, VNTrung Quốc là thiên triều của VN từ hàng ngàn năm rồi, kể từ khi Tàu chiếm Quảng Đông và Quảng Tây của Triệu Đà cơ. Trong sử sách của ta, nhà Triệu vẫn là một triều đại chính thống, ông Lữ Gia vẫn được coi là người quyết liệt chống ngoại xâm. Từ khi nhà Triệu mất nước, vua Tàu đời đời phong chức cho vua An Nam và nước An Nam định kỳ có lễ cống hiến để tạ ơn. Nay phe XHCN chúng ta chỉ còn vẻn vẹn 5 nước, trong đó Cu Ba thì nhỏ mà xa, Lào tuy gần mà quá yếu, Bắc Hàn thì ngang ngạnh bị tẩy chay đến mức VN cũng chẳng dám gần. Vậy chỉ còn TQ là "môi với răng" của ta mà thôi. Ta phải gần TQ để cùng chống các thế lực thù địch và phản động (như quốc hội EU chính thức phản đối ta vì vi phạm nhân quyền). Đồng thờì ta lại sợ TQ (cái sợ cố hữu từ ngàn năm, như ếch sợ rắn). Thực chất các cuộc viếng thăm hai bên là như vậy. Huy Ho, San JoseGửi anh Vu Duc. Câu "Bắc hòa đông tiến" và những giải thích của anh thật là chí lý. VN mình không phải là hèn, cũng không phải là sợ TQ như anh Huy-Pham nói. Chúng ta là nước nhỏ và yếu . Cho nên phải khéo léo cho đến khi có thật lực thì mới phô trương thế mạnh. Thí dụ là ta và Chàm đã giao chiến ngàn năm, họ đa phần là ở thế thượng phong. Nhưng cũng có ngày ta nuốt trọn. Đó la cái giỏi cũa ông cha ta VN không chỉ tồn tại 4000 năm, mà là thiên thu bất tận . nên chúng ta phải thận trọng mà bảo vệ sự sống còn cũa dân tộc....không sợ, cũng không hèn...chỉ là thế thời, thời thế mà thôi. KL, MoscowÔng Huy Phan, San Jose nói gì cũng phải suy nghĩ 1 chút, làm gì có chuyện hèn hay không hèn ở đây? Trong thời buổi còn phát triển thì phải lo xây dựng quan hệ và kinh tế, tránh đối đầu trực tiếp. Còn như ông bảo, nào là phải bỏ qua Trung Quốc, coi như là chỉ 1 nước bình thường thì tầm nhìn của ông hơi thiển cận. Trung Quốc hiện nay gần như là 1 trong số ít thế lực lớn nhất thế giới không chỉ về kinh tế mà còn về quân sự. Mà còn là nước sát cạnh ta nữa, thế nên ta phải tranh thủ quan hệ bên này lẫn bên kia 1 cách tối đa sao cho không bị ảnh hưởng đến mình mà lại có thể tập trung tối đa cho phát triển kinh tế. Như chuyện khai thác dầu khí và bầu cử thì ta cứ tiến hành nhưng vẫn quan hệ tốt.Tóm lại, đối với chuyện đối ngoại với các nước xung quanh thì tôi hoàn toàn tán thành đường lối của chính phủ Việt Nam, nhưng còn chuyện đối nội thì vẫn còn nhiều vấn đề, mong chính phủ Việt Nam có thể học tập các nước khác trong việc điều hành và giải quyết hàng loạt những vấn đề đang nổi cộm trong nước như tham nhũng, tiêu cực v.v Huy Phan, San JoseThắc mắc với bạn Ẩn danh: -Tại sao Hàn Quốc và Thái Lan vẫn ở sát nách với TQ, mà họ có sợ đâu! Chẳng qua là trước khi đi Mỹ thì phải đi TQ trình báo vậy thôi. Người hèn thì hay sợ. Vũ Đức Khanh, OttawaViệt Nam và Hoa Kỳ là đối tác nhưng không phải đồng minh. Còn Việt Nam và Trung Quốc tuy là đồng chí nhưng là 'đồng sàng dị mộng'. Chính sách ngoại giao của VN: Bắc hòa, Đông tiến. Nghĩa là đối với người anh lớn phương Bắc, Việt Nam chỉ cầu hòa để được yên ổn phát triển đất nước mình và thật sự không mong liên kết đồng minh gì với Trung Quốc. Còn Đông tiến nghĩa là Việt Nam muốn tiến ra biển Đông, vượt đại dương để làm bạn với cộng đồng thế giới với mục tiêu hợp tác và phát triển lâu dài, bền vững và cùng có lợi. Một trong các đối tác quan trọng của VN là Hoa Kỳ. Tuy vậy Hoa Kỳ cũng chỉ là một đối tác của VN như bao nhiêu đối tác khác mà thôi. Nếu Hoa Kỳ chơi trò 'đàn anj nước lớn' gây sức ép không phải với VN thì cuối cùng Hoa Kỳ sẽ là nước chịu thiệt thòi chứ không phải VN. Theo tôi nghĩ "láng giềng hữu nghị và toàn cầu hóa thật sự" mới là kim chỉ nam hành động trong chính sách ngoại giao của VN thời nay. Peace, Sài GònHòa bình là điều mong muốn của nhân dân VN, Chính phủ VN đã và đang làm điều ấy vì dân tộc VN. Đối với TQ, hay Hoa Kỳ, VN luôn tôn trọng sự hiểu biết lẫn nhau và cùng hướng tới một tương lai tốt đẹp cho nhân loại. Ẩn danhNhiều khi nước xa không cứu được lửa gần, đây cũng là một động thái ngoại giao đơn thuần xin các nhà bình luận miễn bàn.

summarize: Đây là chuyến thăm đầu tiên của ông tới Trung Quốc trên cương vị chủ tịch nước. Mục đích của chuyến đi được nói là để tăng cường hiểu biết lẫn nhau và thúc đẩy quan hệ song phương. Nhân dịp này, đài BBC hỏi chuyện ông Dương Danh Di, một nhà nghiên cứu về Trung Quốc và là người từng giữ chức Tổng lãnh sự Việt Nam tại Quảng Châu. Ông nhận định: Các chuyến thăm của lãnh đạo hai nước đều thực hiện theo thỏa thuận chung về gặp gỡ hàng năm để trao đổi các vấn đề hai bên cùng quan tâm. Chuyến thăm của ông Nguyễn Minh Triết lần này cũng là một chuyến thăm bình thường như vậy. Trước ông Triết, tổng bí thư Nông Đức Mạnh, chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng cũng đã thăm Trung Quốc và thủ tướng Nguyễn tấn Dũng cũng đã tới Nam Ninh. Như vậy trong chưa đầy một năm bốn lãnh đạo cao cấp nhất của Việt Nam đều đã tới thăm Trung Quốc. Phía Trung Quốc cũng đã sang thăm Việt Nam. BBC: Tháng Sáu này, ông Nguyễn Minh Triết cũng đi thăm chính thức Hoa Kỳ. Liệu có thể có chu trình ngược lại, là thăm Mỹ trước rồi mới thăm Trung Quốc? Theo tôi đây chỉ là sự sắp xếp về lễ tân, thăm khi nào là phụ thuộc vào hoàn cảnh cụ thể. Tôi không đặt thành vấn đề. Tuy nhiên Trung Quốc và Hoa Kỳ là hai cường quốc, có thể ảnh hưởng mạnh tới Việt Nam và Việt Nam không thể không chú ý điều quan hệ với hai nước đó. BBC: Có nhận xét rằng quan hệ Việt Trung chưa bao giờ tốt như bây giờ, ông có đồng ý không thưa ông? Nói như vậy cũng đúng mà cũng chưa hẳn đúng. Đúng, là bởi vì nhìn từ bên ngoài thì quan hệ phát triển rất tốt, nhất là về mậu dịch có thể đạt 15 tỷ đôla vào năm 2010. Nhưng không phải là không có vấn đề. Nếu ai tinh ý thì trong chuyến thăm Trung Quốc của ông Nguyễn Phú Trọng, khi gặp ông Hồ Cẩm Đào có nói tới tầm quan trọng của việc xây dựng sự tín nhiệm chính trị giữa hai nước. Điều đó có nghĩa hai bên cần tiếp tục xây dựng tín nhiệm chính trị, lòng tin với nhau. BBC: Liệu lần này, Trung Quốc có mang những chủ đề như phản đối Việt Nam khai thác dầu, hay tổ chức bầu cử ở Trường Sa ra đề cập với ông Triết hay không ạ? Vấn đề đảo biển là vấn đề tồn tại lâu dài trong quan hệ Việt Trung, mỗi khi có chuyện nhạy cảm thì nó thành vấn đề. Nhưng người có thể gây xáo động tại biển Đông là Trung Quốc chứ không phải Việt Nam hay nước ASEAN nào khác. Hiện Trung Quốc đang chủ trương gác lại tranh cãi, cùng khai thác. Chủ trương này phù hợp với Việt Nam và các nước ASEAN. Nhưng tình hình sẽ ra sao 20 năm sau, thì thật khó trả lời. BBC: Thưa ông, dường như trong việc tạo dựng lòng tin hai bên thì lá cờ nằm trong tay Trung Quốc hơn là Việt Nam? Tất nhiên. Người Việt Nam chỉ muốn yên ổn làm ăn, sống hòa bình, tôn trọng người láng giềng lớn phương Bắc. Chỉ mong muốn các bạn để chúng tôi làm ăn theo cách chúng tôi muốn. Còn nói rằng cách làm ăn của anh ảnh hưởng đến an ninh, lợi ích kinh tế của tôi thì vô cùng tận và thực ra chỉ có các nước gọi là bá quyền mới nói vậy. ------------------------------------------------------------- Tuấn Minh, Hà NộiVới TQ ta không chơi cũng không được, vì TQ thường hay lấy thịt đè người, lại thích đánh nhau, nếu ta không kết bạn hắn sẽ tìm cớ gây gổ ngay. Nhưng chơi với TQ cũng phải hết sức thận trọng, vì ông tướng này rất hay trở mặt. Ta nói như vậy không phải ta sợ TQ, nhìn lại lịch sử mà xem: "Từ Triệu, Đinh, Lý, Trần bao lần xây nền độc lập cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên xưng đế một phương." Đừng sợ! Pham Thanh, HanoiHiện nay tất cả các nước trong khu vực đều lo ngại Trung quốc lớn mạnh cả.Thậm chí người Nhật đang trưng cầu dân ý để thay đổi hiến pháp cho phép thành lập quân đội vì người Nhật cũng không tin tưởng nước Mỹ sẽ bảo vệ họ nếu có chiến tranh với Trung quốc. Mỹ sẽ chẳng dại gì chống lại Trung Quốc vì Việt Nam đâu. Cũng như ngày xưa Mỹ bỏ rơi miền nam ấy. Còn Liên hợp quốc ư? Thế hồi Liên hợp quốc phản đối đánh Iraq nhưng Mỹ vẫn cứ thản nhiên đánh, có ai dám làm gi đâu. Binh TNLáng giềng thì ngàn đời không thay đổi được, cả đất nước muốn yên ổn, nhân dân muốn bình yên làm ăn nên việc duy trì hữu hảo là rất cần thiết, vẫn biết lịch sử cả nghìn năm nay TQ chưa bao giờ là bạn tốt của VN, nhưng hiện nay TQ đang rất lớn mạnh, cả Đông Nam Á còn phải run sợ, VN kết tình anh em với TQ là đúng sách rồi! Nguyễn Minh, AnhKhông biết có phải là sự sắp xếp của Ngọc Hoàng hay không mà đặt 2 nước gần nhau. Từ xưa tới nay ta coi TQ là bá chủ phương bắc còn VN là bá chủ phương nam. Việt Nam tuy nhỏ bé như là khúc xương khó nuốt đối với TQ, còn VN chẳng thích thú gì ở gần gã khổng lồ này. Mấy tháng gần đây hàng loạt báo chí địa phương TQ hô hào dạy Việt Nam một bài học nữa. Chà nắn gân nhau thế là cùng. Riêng tôi ủng hộ chính sánh "Bắc hòa Nam tiến" khi chúng ta mạnh và có những đồng minh ruột thì thực hiện chính sách "Nam chinh Bắc phạt". Phong, SydneyCó được dân giàu nước mạnh thì VN mới có thể tự tin không bị ăn hiếp. Do Thái nằm giữa lòng đất của kẻ địch, diện tích đất cũng chỉ chút xíu so với khối Arab vậy mà chẳng có anh Arab nào dám lấn chiếm 1 tấc đất của họ (ngược lại thì có). Muốn được dân giàu nước mạnh thì VN cần phải tận dụng tài năng có sẵn và chấp nhận nhiều luồng tư tưởng khác nhau miễn sao nó đêm lại lợi ích cho đất nước, đương nhiên điều kiện đó đòi hỏi CSVN không được độc quyền như hiện nay mà phải chấp nhận luật cạnh tranh qua nó kẻ giỏi thì được đưa lên và kể yếu kém bị đào thải. Tran Van, Hà NộiVề quan hệ với TQ phải mềm dẻo mà cứng rắn, cứng rắn mà mềm dẻo, đừng có phát run phát dế. Môi hở thì răng lạnh, phải biết họ e ngại cái gì ỷ thế vào cái gì, hãy noi gương những ông trạng VN đã từng đi sứ TQ. Không được hèn nhát phải cứng hơn lên, không được nhượng bộ, nhất là vấn đề lãnh thổ chủ quyền. TQ là một thế lực rất bẩn thỉu lấn chiếm lãnh thổ, mưu xảo trá nhỏ mọn nuốt lời, phải cực kỳ cẩn thận trong mọi quan hệ với TQ. Để tìm ra ưu thế và tập trung sức mạnh của mình cần phải có người thực sự anh hùng tài giỏi. VN đối với TQ nhất thiết không được hèn nhát Rob Nguyễn, Hạ LongSuy cho cùng Việt Nam ta đang nằm trong thế bị kẹp bởi hai cường quốc Trung Quốc và Hoa Kỳ. Nghiêng hẳn về một bên nào đó đều khó cả. Nghiêng về anh bạn Trung Quốc thì mất mối quan hệ với anh Hoa Kỳ. Và biết đâu sau này anh Tàu giở trò thì ai bênh vực. Nghiêng về anh Hoa Kỳ thì lại mất lòng anh bạn Tàu, mà cũng không dám chắc anh Hoa Kỳ có bảo đảm được an ninh cho ta hay không. Nhìn lại chiến tranh Việt Nam, "anh bạn thân thiết" Hoa Kỳ đã bán đứng Việt Nam Cộng Hòa khi bật đèn xanh cho Trung Quốc thôn tính Hoàng Sa. Thật là những mối quan hệ xương xẩu. Để tránh được những hiểm họa trên, người Việt chỉ còn cách về nhà "đóng cửa bảo nhau" , xây dựng đất nước hùng mạnh và điều quan trọng là phải "Lấy dân làm gốc & Hiền tài là nguyên khí Quốc Gia". Đó chính là phương sách mà tổ tiên ta đã áp dụng hàng ngàn năm nay. KBHKKhông có Mỹ nào ép "nhập khẩu" dân chủ, VN có đóng cửa như Bắc Hàn thì Mỹ chẳng thèm quan tâm, vì VN không có bom nguyên tử. Ông Khanh tại Ottawa thì nói "Hoa kỳ sẽ là nước chịu thiệt thòi", còn khuya. Mỹ và Trung quốc không biết sẽ bắt tay nhau ngày nào, để TQ xâm lăng VN trong khi Mỹ làm ngơ để đổi lấy điều gì đó từ TQ. Các công ty lớn mua bán lẫn nhau rồi sa thải nhân viên trung thành cấp thấp là chuyện hàng ngày trên thế giới, về chính trị cũng không ngoại lệ, Mỹ đã bỏ miền Nam VN, sắp bỏ Iraq, làm thinh cho TQ xâm lăng VN chỉ là vấn đề thời gian và cơ hội. Chỉ có người Việt mới giúp người Việt, phải đem hàng ngàn, hàng vạn kiều bào tài năng về giúp lãnh đạo quốc gia. Đó là cách duy nhất để bảo vệ và phát triển VN. Cho dù họ có phe phái, đảng, thì đã sao, thử hỏi khi có tự do báo chí, đảng nào dám đi đêm ký Hiệp định Biên giới với TQ...Nội cái sân Mỹ Đình thôi, lẽ ra nhà thầu Pháp từng cất Stade de Paris trung tâm Cúp Thế giới cất cho VN cái đẹp nhất, huy hoàng tráng lệ nhất Đông Nam Á, thì chỉ trong một đêm, quan chức cao cấp VN ra lệnh phải cho nhà thầu TQ cất, nói thiệt còn thua cái sân một trường đại học hạng bét của Mỹ, vì vô cùng xấu xí, chất lượng dỏm. Cỏ mà thôi cũng loại thứ phẩm, tường thì nứt phải trét lại hoài. Nhân ra cho bao nhiêu con đường quốc lộ, do đó người ta bị đụng xe chết còn hơn chết do chiến tranh. Còn độc đảng thì VN sẽ tự diệt vong kiểu như vậy. Nam, Quảng NinhĐúng là cờ ngoài bài trong, nghe các bác ở đây nói cứ như là thánh tướng cả. Thử hỏi đặt các bác vào cương vị lãnh đạo VN bây giờ thì các bác sẽ làm thế nào? Một bên thì TQ lăm le chiếm đảo, một bên thì Mỹ ép "nhập khẩu" dân chủ. Làm sao để đất nước yên ổn làm ăn, giữ được độc lập thống nhất mà bao xương máu cha anh đã đổi được? Ẩn danhCác nhà lãnh đạo Việt Nam phải nhớ rằng đó là kẻ thù cả trong quá khứ và hiện tại của Việt Nam. Một khi lãnh đạo mà mất đoàn kết hoặc sợ dân nổi dậy mà đi cầu cứu Trung quốc thì tự thắt thòng lọng vào cổ. Họ chỉ muốn mình lúi xùi, hay có chiến tranh để họ thử vũ khí và canh giữ sườn cho họ. Với bản chất của dân tộc họ, họ không bao giờ cho mình mạnh. Độc lập tự chủ đó là con đường sống còn của Việt Nam. Không việc gì phải hèn nhát mà sợ họ, vì mình đang bên sườn của họ. Phải hành động để họ hiểu được điều đó. Không lao vào lòng họ, nhưng quan hệ khéo để tránh những xung đột đáng tiếc không mang lại lợi ích cho ai. Dân tộc này đã quá đau khổ bởi những cuộc chiến tranh, mà nếu sáng suốt, đừng quá tin vào bạn bè là có thể tránh được. Hoà bình, thống nhất rồi đấy, nhưng đau khổ thì muôn đời không xoá hết. Huy Phan, San JoseCác bác xem lại đi, thiếu gì nước có chung đường biên giới với TQ chức có riêng gì VN đâu: Ấn Độ, Nepal, Pakistan, Mông Cổ, Miến Điện, v.v. Họ có khiếp sợ TQ đâu. Với kỷ nguyên này chẳng có nước nào chiếm nước nào cả, LHQ thì có đó. Chỉ vì sợ quá đâm ra bị bắt nạt mà thôi! Sơn Hà, VNTrong lịch sử TQ luôn là nước có tham vọng bá quyền tuy nhiên bản thân họ cũng bị các nước nhỏ khác ức hiếp và thôn tính: Nhật Bản. Tại sao họ sợ Nhật nhưng lại ức hiếp VN? Như vậy vấn đề ở đây không phải là lớn hay nhỏ mà chính là con người, một đất nước mà mọi người coi quyền lợi quốc gia là trên hết thì không ai có thể bắt nạt được. Việt Nam có được điều đó không? Nhật Bản đã làm được điều đó, một đất nước không có nhiều tài nguyên, lại thường xuyên có thiên tai vậy mà họ đã làm cho TQ run sợ và họ đã đưa dân tộc họ lên vị trí dẫn đầu thế giới. Tại sao VN không làm được điều đó? Ở VN người có năng lực có được trọng dụng không?TQ trước đây cũng là một nước yếu kém, nhưng Đặng Tiểu Bình đã nhìn ra : để phát triển chỉ có cách là sử dụng nhân tài và họ đã cho người của họ du học khắp nơi. Ở Pháp người được vào bộ kế hoạch (KH phát triển KT-XH ) phải là người tài giỏi nhất nước. Nhìn lại nước ta thật đau buồn, những năm gần đây người tài có được đề cử nhưng thực tế chỉ đếm trên đần ngón tay, muốn vào vị trí cao chỉ cần có đảng, nịnh, chạy chọt ... là lên lãnh đạo. Chừng nào VN biết coi trọng nhân tài thì lúc đó ta không có gì để sợ TQ. Hoàng Kha, Cần ThơĐương nhiên là những chuyến công du của các vị lãnh đạo bao giờ cũng được tính toán một cách rất kỹ lưỡng. Đi đến đâu, nói cái gì gần như đều đã được chương trình hóa. Chuyện cần bàn ở đây tôi nghĩ không phải là sợ sệt hay hèn gì cả, mà là chơi với anh nào thì Việt Nam được lợi nhiều hơn, làm sao để Việt Nam chúng ta ngày càng hùng mạnh. Anh Hoa Kỳ gần đây hay công kích Việt Nam về vấn đề nhân quyền-hay nói xấu Việt Nam, giám sát hàng xuất khẩu của VN.... ôi thôi còn nhiều thứ nữa. Còn TQ thì lại khác tuy cũng có bất đồng nhưng không "lớn" lắm. Vì vậy trong tình hình hiện nay lựa chọn đi TQ trước là hoàn toàn đúng đắn. Vu Sang, Hà NộiBạn Huy Phan ơi bạn chắc quen sống ở miền nam và ở nước ngoài nhiều nên không hiểu tình hình rồi, cần tìm hiểu xem rồi hãy phát biểu là hèn hay anh hùng. Bạn cứ thử sống cạnh một thằng khổng lồ và đầu gấu trong một xã hội vô pháp luật xem bạn có anh hùng được không? Nếu bạn luôn tỏ ra anh hùng thì chắc là bạn sớm đi theo tổ tiên thôi. Sống cốt là phải khôn khéo, biết tranh thủ ảnh hưởng của các bên thì yếu mới tồn tại được. Kim, VNTheo quan sát thi tôi thấy trước khi gặp Mỹ thì Việt Nam phải gặp TQ trước, chẳng hạn hồi APEC 2006, ông Hồ Cẩm Đào tranh thủ gặp trước, rồi mới tới ông Bush. Tôi cho rằng đó là sự khôn ngoan có phần ma mãnh của TQ, gặp trước để thăm dò VN sẽ làm gì với Mỹ, và gây sức ép làm theo ý họ. Tôi không quan tâm đến việc thăm nước nào trước, mà tôi quan tâm Việt nam có giữ được điều mình muốn làm đối với Mỹ trước sức ép của TQ. Các nhà lãnh đạo VN có thể hiện được bản lĩnh chính trị của mình hay không? Cường, Hà NộiNếu tôi không nhầm thì Trung Quốc toàn giúp những nước độc tài, và luôn nói những lời lẽ, câu chữ rất thân thiện. Nhưng chiếm đất, lấn biển láng giềng là chuyện bình thường. Ngọc, Hà NộiXin hỏi anh Huy Phan, San Jose: Thế nào là sợ và thế nào là không sợ ? Không sợ nhưng quan hệ tốt thì vẫn hơn chứ ! Còn về địa lý thì phiền anh xem lại, HQ và TL không có đường biên giới chung với TQ. Mai Nam, VNTrung Quốc là thiên triều của VN từ hàng ngàn năm rồi, kể từ khi Tàu chiếm Quảng Đông và Quảng Tây của Triệu Đà cơ. Trong sử sách của ta, nhà Triệu vẫn là một triều đại chính thống, ông Lữ Gia vẫn được coi là người quyết liệt chống ngoại xâm. Từ khi nhà Triệu mất nước, vua Tàu đời đời phong chức cho vua An Nam và nước An Nam định kỳ có lễ cống hiến để tạ ơn. Nay phe XHCN chúng ta chỉ còn vẻn vẹn 5 nước, trong đó Cu Ba thì nhỏ mà xa, Lào tuy gần mà quá yếu, Bắc Hàn thì ngang ngạnh bị tẩy chay đến mức VN cũng chẳng dám gần. Vậy chỉ còn TQ là "môi với răng" của ta mà thôi. Ta phải gần TQ để cùng chống các thế lực thù địch và phản động (như quốc hội EU chính thức phản đối ta vì vi phạm nhân quyền). Đồng thờì ta lại sợ TQ (cái sợ cố hữu từ ngàn năm, như ếch sợ rắn). Thực chất các cuộc viếng thăm hai bên là như vậy. Huy Ho, San JoseGửi anh Vu Duc. Câu "Bắc hòa đông tiến" và những giải thích của anh thật là chí lý. VN mình không phải là hèn, cũng không phải là sợ TQ như anh Huy-Pham nói. Chúng ta là nước nhỏ và yếu . Cho nên phải khéo léo cho đến khi có thật lực thì mới phô trương thế mạnh. Thí dụ là ta và Chàm đã giao chiến ngàn năm, họ đa phần là ở thế thượng phong. Nhưng cũng có ngày ta nuốt trọn. Đó la cái giỏi cũa ông cha ta VN không chỉ tồn tại 4000 năm, mà là thiên thu bất tận . nên chúng ta phải thận trọng mà bảo vệ sự sống còn cũa dân tộc....không sợ, cũng không hèn...chỉ là thế thời, thời thế mà thôi. KL, MoscowÔng Huy Phan, San Jose nói gì cũng phải suy nghĩ 1 chút, làm gì có chuyện hèn hay không hèn ở đây? Trong thời buổi còn phát triển thì phải lo xây dựng quan hệ và kinh tế, tránh đối đầu trực tiếp. Còn như ông bảo, nào là phải bỏ qua Trung Quốc, coi như là chỉ 1 nước bình thường thì tầm nhìn của ông hơi thiển cận. Trung Quốc hiện nay gần như là 1 trong số ít thế lực lớn nhất thế giới không chỉ về kinh tế mà còn về quân sự. Mà còn là nước sát cạnh ta nữa, thế nên ta phải tranh thủ quan hệ bên này lẫn bên kia 1 cách tối đa sao cho không bị ảnh hưởng đến mình mà lại có thể tập trung tối đa cho phát triển kinh tế. Như chuyện khai thác dầu khí và bầu cử thì ta cứ tiến hành nhưng vẫn quan hệ tốt.Tóm lại, đối với chuyện đối ngoại với các nước xung quanh thì tôi hoàn toàn tán thành đường lối của chính phủ Việt Nam, nhưng còn chuyện đối nội thì vẫn còn nhiều vấn đề, mong chính phủ Việt Nam có thể học tập các nước khác trong việc điều hành và giải quyết hàng loạt những vấn đề đang nổi cộm trong nước như tham nhũng, tiêu cực v.v Huy Phan, San JoseThắc mắc với bạn Ẩn danh: -Tại sao Hàn Quốc và Thái Lan vẫn ở sát nách với TQ, mà họ có sợ đâu! Chẳng qua là trước khi đi Mỹ thì phải đi TQ trình báo vậy thôi. Người hèn thì hay sợ. Vũ Đức Khanh, OttawaViệt Nam và Hoa Kỳ là đối tác nhưng không phải đồng minh. Còn Việt Nam và Trung Quốc tuy là đồng chí nhưng là 'đồng sàng dị mộng'. Chính sách ngoại giao của VN: Bắc hòa, Đông tiến. Nghĩa là đối với người anh lớn phương Bắc, Việt Nam chỉ cầu hòa để được yên ổn phát triển đất nước mình và thật sự không mong liên kết đồng minh gì với Trung Quốc. Còn Đông tiến nghĩa là Việt Nam muốn tiến ra biển Đông, vượt đại dương để làm bạn với cộng đồng thế giới với mục tiêu hợp tác và phát triển lâu dài, bền vững và cùng có lợi. Một trong các đối tác quan trọng của VN là Hoa Kỳ. Tuy vậy Hoa Kỳ cũng chỉ là một đối tác của VN như bao nhiêu đối tác khác mà thôi. Nếu Hoa Kỳ chơi trò 'đàn anj nước lớn' gây sức ép không phải với VN thì cuối cùng Hoa Kỳ sẽ là nước chịu thiệt thòi chứ không phải VN. Theo tôi nghĩ "láng giềng hữu nghị và toàn cầu hóa thật sự" mới là kim chỉ nam hành động trong chính sách ngoại giao của VN thời nay. Peace, Sài GònHòa bình là điều mong muốn của nhân dân VN, Chính phủ VN đã và đang làm điều ấy vì dân tộc VN. Đối với TQ, hay Hoa Kỳ, VN luôn tôn trọng sự hiểu biết lẫn nhau và cùng hướng tới một tương lai tốt đẹp cho nhân loại. Ẩn danhNhiều khi nước xa không cứu được lửa gần, đây cũng là một động thái ngoại giao đơn thuần xin các nhà bình luận miễn bàn.

forum-54614694

https://www.bbc.com/vietnamese/forum-54614694

Bầu cử Mỹ 2020: Sự ủng hộ khác nhau giữa các vùng và sức nặng cử tri gốc Việt

Có sự ủng hộ khác nhau giữa các đô thị lớn và các thành phố nhỏ, vùng nông thôn, giữa các sắc dân, và đối với người Việt giữa lớp đầu và các thế hệ sinh ra tại Mỹ trong bầu cử năm 2020.

Trong khi các thành phố lớn, đô thị phát triển ở Mỹ thường bầu cho đảng Dân Chủ, thì tại các vùng ít dân cư có xu hướng bầu cho đảng Cộng Hòa. 'Vùng sâu vùng xa' muốn giữ Donald Trump Mùa hè vừa rồi tôi cùng gia đình đi nghỉ ở Ocean Shores. Một vùng biển khá đẹp thuộc tiểu bang Washington. Để đến đó, tôi lái xe qua các thành phố Aberdeen với khoảng 17 ngàn dân và thành phố Hoquiam với hơn 8 ngàn dân. Trên đoạn đường qua hai thành phố này tôi thấy trước nhiều ngôi nhà có treo cờ, cắm bảng "Make America great again", "Keep America great", "Vote for Trump", … Đây là những tín hiệu ủng hộ đương kim Tổng thống Donald Trump. Điều mà tôi rất khó thấy tại các vùng đô thị phát triển như ở Seattle, Bellevue, Tacoma, Olympia… Thành phố Aberdeen và Hoquiam giống như những thị trấn thuộc "vùng sâu vùng xa" ở Việt Nam. Bảng mới dựng lên trên đường Jimmy Carter, con đường có nhiều người Việt qua lại ở Atlanta Georgia. Nhà cửa kiểu cũ. Không có nhiều tòa nhà, công trình mới được xây dựng. Tuy nhiên, nhìn những tòa nhà cũ lớn đang xuống cấp cho thấy những thành phố này khá nhộn nhịp trong quá khứ. Tìm hiểu về lịch sử, tôi được biết trước đây hai thành phố này đã có nền kinh tế khá thịnh vượng với ngành khai thác, chế biến các sản phẩm từ gỗ và các tài nguyên thiên nhiên khác. Nhưng từ nhiều chục năm nay cả hai đã chứng kiến nhiều nhà máy đóng cửa và dân số giảm dần. Aberdeen từng là cảng nhà của con tàu Lady Washington. Bản sao của con tàu nhỏ hơn được sử dụng bởi thuyền trưởng Robert Grey trong bộ phim ăn khách phần Black Pearl (ra mắt vào năm 2003) của loạt phim Cướp biển vùng Caribe. Bầu cử Mỹ 2020: Thế giới muốn Trump hay Biden? Bầu cử Mỹ 2020: Trump và Biden cãi cọ về các chủ đề tranh luận Trên đất Mỹ tôi thấy những vùng quê nhìn còn tiêu điều hơn. Nhiều ngôi nhà, công trình đổ nát do thiếu hơi người. Chỉ có vài ngôi nhà có biểu hiện ra bên ngoài vẫn còn có người sinh sống. Điểm chung của các thành phố nhỏ, vùng quê thuộc 'vùng sâu vùng xa" tôi cảm nhận được vắng nhà xưởng, doanh nghiệp hoạt động. Cư dân di chuyển đến nơi khác và sự phô trương ủng hộ đương kim Tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ. Hai thành phố Aberdeen và Hoquiam khá tiêu biểu cho những 'vùng sâu vùng xa' ủng hộ Trump mà tôi có dịp chứng kiến qua những chuyến đi chơi, trong những lần lái xe đi làm việc đến nhiều vùng nông thôn, thành phố nhỏ. Tôi nghĩ họ ủng hộ Trump vì hy vọng vào lời hứa đem việc làm trở lại. Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại theo điều họ từng có trong quá khứ. Nhưng thật rất khó cho một chủ doanh nghiệp, người quyết định đầu tư mở hãng xưởng tại những nơi này trong thời đại toàn cầu đã giống như một cái làng. Đảng Dân Chủ có ưu thế tại các thành phố lớn Một bài báo của hãng tin Bloomberg đưa ra hồi năm 2016, các đô thị lớn của Mỹ chiếm 85% dân số và tạo ra 90% sản lượng kinh tế. Trong cuộc bầu cử vào bốn năm trước, Hillary Clinton đã giành chiến thắng tại 88 trong tổng số 100 quận lớn nhất nước Mỹ. Trước đó, lần bầu cử vào năm 2008 Barack Obama đã dành chiến thắng tại 88 trên tổng số 100 quận lớn nhất nước Mỹ. Bốn năm sau đó ông dành chiến thắng 86 trên tổng số 100. Tại những vùng quê không quá khó để bắt gặp những hình ảnh như thế này. Ảnh chụp tại tiểu bang Washington Tại Mỹ bầu cử được tính theo đơn vị hành chính quận hạt (county). Một quận hạt gồm nhiều thành phố. Có thành phố dưới 10 ngàn dân, nhưng cũng có thành phố hằng trăm ngàn, hàng triệu cư dân. Do đó bầu cử cấp địa phương có tính quyết định. Ngay cả bà Nancy Pelosi, chủ tịch Hạ Viện cũng được bầu từ cấp quận hạt với nhiệm kỳ hai năm bầu một lần. Nếu cử tri quận đó không ủng hộ bà Nancy cũng chỉ về nhà dắt chó đi dạo. Các cuộc bầu cử ở Mỹ gần đây cho thấy tại các thành phố lớn đảng Dân Chủ thắng cho dù đó là tiểu bang 'sân nhà' của đảng Cộng Hòa. Trong lần bầu cử vào năm 2016, ngay tại tiểu bang Texas, một thành trì của đảng Cộng Hòa thì các thành phố lớn như Austin phần thắng cũng thuộc về đảng Dân Chủ. Hoặc như thành phố Atlanta, thuộc thiểu bang Georgia đảng Dân Chủ cũng dành chiến thắng. Tại Raleigh, thành phố lớn thứ nhì tại tiểu bang North Carolina do đảng Cộng Hòa thống trị đảng Dân Chủ vẫn dành phần thắng. Miami thành phố lớn thứ hai thuộc tiểu bang Florida đảng Dân Chủ được đông đảo cử tri chọn. Một nhóm người Việt ủng hộ Trump tranh cãi cùng nhóm ủng hộ Biden khu Catinat Plaza trên đại lộ Bolsa (Trần Hưng Đạo), thành phố Westminster, Nam California. Trong 10 thành phố lớn nhất nước Mỹ đảng Dân Chủ thắng 6. Ngay cả chiến thắng của Donald Trump tại thành phố lớn của bang Texas là San Antonio và Houston có sự khác biệt không lớn với bà Hilary Clinton, lần lược là 48.4 và 47.2, 48.5% và 47.5%. Chính sự cởi mở, dân cư trẻ, có học vấn, đa dạng về sắc tộc, nền kinh tế năng động là những yếu tố đem lại chiến thắng cho đảng Dân Chủ. Đảng có xu hướng cấp tiến, quan tâm nhiều đến các yêu tố về phúc lợi xã hội, y tế, môi trường, cởi mở hơn trong nhiều vấn đề của đạo đức, niềm tin đã có sức thu hút hơn với giới trẻ, người nhập cư. Lá phiếu cử tri gốc Việt có ảnh hưởng ra sao? Đa số người gốc Việt sinh sống tại các vùng đô thị. Vì nơi tập trung đông các hãng xưởng, kinh doanh nhà hàng, tiệm nail… Tuy nhiên, người Việt lại là dân nhập cư có tỷ lệ ủng hộ Trump khá cao. Trong một cuộc khảo sát trên gần 1.600 người Mỹ gốc Á từ tháng 7 đến tháng 9 năm nay, cho thấy có 48% người Việt ủng hộ Tổng thống Trump. Cao nhất trong các trong các sắc dân được khảo sát gồm người Việt, Hoa, Ấn, Hàn, Nhật Bản và Philippines. Cuộc khảo sát được thực hiện bởi APIAVote, AAPI Data và Asian American Advance Justice-AAJC Một cuộc khảo sát về cử tri gốc Á cũng được các cơ quan này thực hiện vào hai năm trước còn cho thấy người Việt ủng hộ Tổng thống Trump lên đến 64%. Người Việt ở Mỹ có khuynh hướng bầu cho đảng Cộng Hoà, nhưng xu hướng này đã thay đổi, giảm tầm ảnh hưởng gần đây. Trong mười quận có đông người Việt sinh sống nhất nước Mỹ gồm: Santa Clara (7.1% dân số chung), Orange County (6.1%), California; Fairfax (2.7%) ở Virginia, King (2.0%) ở Washington; Los Angeles (0.9%), San Diego (1.4%), Alameda (2.0%) ở bang California; Harris (2.0%), Tarant (1.6%), Dallas (1.1%) ở Texas. Rất khó để bắt gặp những hình ảnh như thế này tại khu vực đô thị. Ảnh chụp tại tiểu bang Georgia. Những vùng người việt sinh sống đông đã có sự thay đổi đáng kể qua năm mùa bầu cử gần đây. Nếu như đảng Dân Chủ chỉ thắng trong 4 trên 10 quận hạt có nhiều người Việt sinh sống trong cuộc bầu cử năm 2000. Con số này từ từ tăng dần lên tới 5 vào năm 2004, 8 vào năm 2008, và 9 trên mười quận (trừ Tarant) vào năm 2016. Quận Cam (Orange County) đã chuyển mầu xanh vào năm 2016. Quận Harris (nơi có thành phố Houston) đã xanh từ năm 2008. Thêm vào đó, khác với thế hệ đầu đến Mỹ do tỵ nạn, hoặc đi theo diện HO. Người Việt thế hệ thứ hai tại Mỹ có xu hướng bầu cho đảng Dân Chủ nhiều hơn. Thử phân tích, quận Santa Clara, ở Bắc California có tỉ lệ dân số người Việt cao nhất nước Mỹ hiện nay hơn 7% ở quận hạt. Trong đó có hơn một nửa có quyền bầu cử và đi bầu. Cho dù 80% dân Việt ủng hộ ông Trump, thì cũng cao lắm là được 3-4% số phiếu của toàn quận hạt. Các quận khác người Việt ít hơn còn không khả quan như thế. Ngoài Santa Clara và Orange thì ở các quận hạt khác, người Việt chỉ chiếm 1-3%, không đáng kể. Trên năm quận hạt đó đông người Việt nhất ở California nếu người Việt ở đó có bầu hết cho ứng viên đảng Cộng Hoà, thì đảng Dân Chủ vẫn thắng ở California. Tuy nhiên, bầu cử không phải chỉ là chọn các ứng viên cấp tiểu bang hoặc liên bang. Lá phiếu của cử tri gốc Việt có ảnh hưởng nhiều với ứng viên cấp địa phương, từ dân biểu tiểu bang đến thị trưởng hoặc nghị viên thành phố. Điều này đã được chứng minh ở một vài thành phố ở California và Texas. Mùa bầu cử năm 2020 này sẽ còn nhiều thú vị vì sẽ có sự khác biệt giữa lá phiếu của các cử tri vùng quê và các thành phố lớn, giữa các sắc dân, các thế hệ người Việt ở Mỹ. Bầu cử 2020: Cuộc tranh cử sinh tồn của Nước Mỹ Jonathan London: '2020 là bầu cử quan trọng nhất lịch sử Hoa Kỳ' Bài viết thể hiện quan điểm riêng của ông Võ Ngọc Ánh từ thành phố Tacoma, bang Washington, Hoa Kỳ. Bầu cử 2020: Vì sao chúng tôi ủng hộ TT Trump và Đảng Cộng hoà? Cử tri ủng hộ đảng Dân chủ nói nước Mỹ đang đi sai hướng Carl Thayer: 'TQ sẵn sàng đối phó với bất kỳ ai đắc cử TT Mỹ' Cử tri Mỹ ở Thái Lan: 'đi bầu để bảo vệ nền dân chủ' Cử tri Lý Văn Quý: ‘Nếu tái đắc cử, TT Trump sẽ làm nước Mỹ hùng cường’ Bấm vào để đọc thêm về bầu cử Mỹ 2020

summarize: Trong khi các thành phố lớn, đô thị phát triển ở Mỹ thường bầu cho đảng Dân Chủ, thì tại các vùng ít dân cư có xu hướng bầu cho đảng Cộng Hòa. 'Vùng sâu vùng xa' muốn giữ Donald Trump Mùa hè vừa rồi tôi cùng gia đình đi nghỉ ở Ocean Shores. Một vùng biển khá đẹp thuộc tiểu bang Washington. Để đến đó, tôi lái xe qua các thành phố Aberdeen với khoảng 17 ngàn dân và thành phố Hoquiam với hơn 8 ngàn dân. Trên đoạn đường qua hai thành phố này tôi thấy trước nhiều ngôi nhà có treo cờ, cắm bảng "Make America great again", "Keep America great", "Vote for Trump", … Đây là những tín hiệu ủng hộ đương kim Tổng thống Donald Trump. Điều mà tôi rất khó thấy tại các vùng đô thị phát triển như ở Seattle, Bellevue, Tacoma, Olympia… Thành phố Aberdeen và Hoquiam giống như những thị trấn thuộc "vùng sâu vùng xa" ở Việt Nam. Bảng mới dựng lên trên đường Jimmy Carter, con đường có nhiều người Việt qua lại ở Atlanta Georgia. Nhà cửa kiểu cũ. Không có nhiều tòa nhà, công trình mới được xây dựng. Tuy nhiên, nhìn những tòa nhà cũ lớn đang xuống cấp cho thấy những thành phố này khá nhộn nhịp trong quá khứ. Tìm hiểu về lịch sử, tôi được biết trước đây hai thành phố này đã có nền kinh tế khá thịnh vượng với ngành khai thác, chế biến các sản phẩm từ gỗ và các tài nguyên thiên nhiên khác. Nhưng từ nhiều chục năm nay cả hai đã chứng kiến nhiều nhà máy đóng cửa và dân số giảm dần. Aberdeen từng là cảng nhà của con tàu Lady Washington. Bản sao của con tàu nhỏ hơn được sử dụng bởi thuyền trưởng Robert Grey trong bộ phim ăn khách phần Black Pearl (ra mắt vào năm 2003) của loạt phim Cướp biển vùng Caribe. Bầu cử Mỹ 2020: Thế giới muốn Trump hay Biden? Bầu cử Mỹ 2020: Trump và Biden cãi cọ về các chủ đề tranh luận Trên đất Mỹ tôi thấy những vùng quê nhìn còn tiêu điều hơn. Nhiều ngôi nhà, công trình đổ nát do thiếu hơi người. Chỉ có vài ngôi nhà có biểu hiện ra bên ngoài vẫn còn có người sinh sống. Điểm chung của các thành phố nhỏ, vùng quê thuộc 'vùng sâu vùng xa" tôi cảm nhận được vắng nhà xưởng, doanh nghiệp hoạt động. Cư dân di chuyển đến nơi khác và sự phô trương ủng hộ đương kim Tổng thống thứ 45 của Hoa Kỳ. Hai thành phố Aberdeen và Hoquiam khá tiêu biểu cho những 'vùng sâu vùng xa' ủng hộ Trump mà tôi có dịp chứng kiến qua những chuyến đi chơi, trong những lần lái xe đi làm việc đến nhiều vùng nông thôn, thành phố nhỏ. Tôi nghĩ họ ủng hộ Trump vì hy vọng vào lời hứa đem việc làm trở lại. Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại theo điều họ từng có trong quá khứ. Nhưng thật rất khó cho một chủ doanh nghiệp, người quyết định đầu tư mở hãng xưởng tại những nơi này trong thời đại toàn cầu đã giống như một cái làng. Đảng Dân Chủ có ưu thế tại các thành phố lớn Một bài báo của hãng tin Bloomberg đưa ra hồi năm 2016, các đô thị lớn của Mỹ chiếm 85% dân số và tạo ra 90% sản lượng kinh tế. Trong cuộc bầu cử vào bốn năm trước, Hillary Clinton đã giành chiến thắng tại 88 trong tổng số 100 quận lớn nhất nước Mỹ. Trước đó, lần bầu cử vào năm 2008 Barack Obama đã dành chiến thắng tại 88 trên tổng số 100 quận lớn nhất nước Mỹ. Bốn năm sau đó ông dành chiến thắng 86 trên tổng số 100. Tại những vùng quê không quá khó để bắt gặp những hình ảnh như thế này. Ảnh chụp tại tiểu bang Washington Tại Mỹ bầu cử được tính theo đơn vị hành chính quận hạt (county). Một quận hạt gồm nhiều thành phố. Có thành phố dưới 10 ngàn dân, nhưng cũng có thành phố hằng trăm ngàn, hàng triệu cư dân. Do đó bầu cử cấp địa phương có tính quyết định. Ngay cả bà Nancy Pelosi, chủ tịch Hạ Viện cũng được bầu từ cấp quận hạt với nhiệm kỳ hai năm bầu một lần. Nếu cử tri quận đó không ủng hộ bà Nancy cũng chỉ về nhà dắt chó đi dạo. Các cuộc bầu cử ở Mỹ gần đây cho thấy tại các thành phố lớn đảng Dân Chủ thắng cho dù đó là tiểu bang 'sân nhà' của đảng Cộng Hòa. Trong lần bầu cử vào năm 2016, ngay tại tiểu bang Texas, một thành trì của đảng Cộng Hòa thì các thành phố lớn như Austin phần thắng cũng thuộc về đảng Dân Chủ. Hoặc như thành phố Atlanta, thuộc thiểu bang Georgia đảng Dân Chủ cũng dành chiến thắng. Tại Raleigh, thành phố lớn thứ nhì tại tiểu bang North Carolina do đảng Cộng Hòa thống trị đảng Dân Chủ vẫn dành phần thắng. Miami thành phố lớn thứ hai thuộc tiểu bang Florida đảng Dân Chủ được đông đảo cử tri chọn. Một nhóm người Việt ủng hộ Trump tranh cãi cùng nhóm ủng hộ Biden khu Catinat Plaza trên đại lộ Bolsa (Trần Hưng Đạo), thành phố Westminster, Nam California. Trong 10 thành phố lớn nhất nước Mỹ đảng Dân Chủ thắng 6. Ngay cả chiến thắng của Donald Trump tại thành phố lớn của bang Texas là San Antonio và Houston có sự khác biệt không lớn với bà Hilary Clinton, lần lược là 48.4 và 47.2, 48.5% và 47.5%. Chính sự cởi mở, dân cư trẻ, có học vấn, đa dạng về sắc tộc, nền kinh tế năng động là những yếu tố đem lại chiến thắng cho đảng Dân Chủ. Đảng có xu hướng cấp tiến, quan tâm nhiều đến các yêu tố về phúc lợi xã hội, y tế, môi trường, cởi mở hơn trong nhiều vấn đề của đạo đức, niềm tin đã có sức thu hút hơn với giới trẻ, người nhập cư. Lá phiếu cử tri gốc Việt có ảnh hưởng ra sao? Đa số người gốc Việt sinh sống tại các vùng đô thị. Vì nơi tập trung đông các hãng xưởng, kinh doanh nhà hàng, tiệm nail… Tuy nhiên, người Việt lại là dân nhập cư có tỷ lệ ủng hộ Trump khá cao. Trong một cuộc khảo sát trên gần 1.600 người Mỹ gốc Á từ tháng 7 đến tháng 9 năm nay, cho thấy có 48% người Việt ủng hộ Tổng thống Trump. Cao nhất trong các trong các sắc dân được khảo sát gồm người Việt, Hoa, Ấn, Hàn, Nhật Bản và Philippines. Cuộc khảo sát được thực hiện bởi APIAVote, AAPI Data và Asian American Advance Justice-AAJC Một cuộc khảo sát về cử tri gốc Á cũng được các cơ quan này thực hiện vào hai năm trước còn cho thấy người Việt ủng hộ Tổng thống Trump lên đến 64%. Người Việt ở Mỹ có khuynh hướng bầu cho đảng Cộng Hoà, nhưng xu hướng này đã thay đổi, giảm tầm ảnh hưởng gần đây. Trong mười quận có đông người Việt sinh sống nhất nước Mỹ gồm: Santa Clara (7.1% dân số chung), Orange County (6.1%), California; Fairfax (2.7%) ở Virginia, King (2.0%) ở Washington; Los Angeles (0.9%), San Diego (1.4%), Alameda (2.0%) ở bang California; Harris (2.0%), Tarant (1.6%), Dallas (1.1%) ở Texas. Rất khó để bắt gặp những hình ảnh như thế này tại khu vực đô thị. Ảnh chụp tại tiểu bang Georgia. Những vùng người việt sinh sống đông đã có sự thay đổi đáng kể qua năm mùa bầu cử gần đây. Nếu như đảng Dân Chủ chỉ thắng trong 4 trên 10 quận hạt có nhiều người Việt sinh sống trong cuộc bầu cử năm 2000. Con số này từ từ tăng dần lên tới 5 vào năm 2004, 8 vào năm 2008, và 9 trên mười quận (trừ Tarant) vào năm 2016. Quận Cam (Orange County) đã chuyển mầu xanh vào năm 2016. Quận Harris (nơi có thành phố Houston) đã xanh từ năm 2008. Thêm vào đó, khác với thế hệ đầu đến Mỹ do tỵ nạn, hoặc đi theo diện HO. Người Việt thế hệ thứ hai tại Mỹ có xu hướng bầu cho đảng Dân Chủ nhiều hơn. Thử phân tích, quận Santa Clara, ở Bắc California có tỉ lệ dân số người Việt cao nhất nước Mỹ hiện nay hơn 7% ở quận hạt. Trong đó có hơn một nửa có quyền bầu cử và đi bầu. Cho dù 80% dân Việt ủng hộ ông Trump, thì cũng cao lắm là được 3-4% số phiếu của toàn quận hạt. Các quận khác người Việt ít hơn còn không khả quan như thế. Ngoài Santa Clara và Orange thì ở các quận hạt khác, người Việt chỉ chiếm 1-3%, không đáng kể. Trên năm quận hạt đó đông người Việt nhất ở California nếu người Việt ở đó có bầu hết cho ứng viên đảng Cộng Hoà, thì đảng Dân Chủ vẫn thắng ở California. Tuy nhiên, bầu cử không phải chỉ là chọn các ứng viên cấp tiểu bang hoặc liên bang. Lá phiếu của cử tri gốc Việt có ảnh hưởng nhiều với ứng viên cấp địa phương, từ dân biểu tiểu bang đến thị trưởng hoặc nghị viên thành phố. Điều này đã được chứng minh ở một vài thành phố ở California và Texas. Mùa bầu cử năm 2020 này sẽ còn nhiều thú vị vì sẽ có sự khác biệt giữa lá phiếu của các cử tri vùng quê và các thành phố lớn, giữa các sắc dân, các thế hệ người Việt ở Mỹ. Bầu cử 2020: Cuộc tranh cử sinh tồn của Nước Mỹ Jonathan London: '2020 là bầu cử quan trọng nhất lịch sử Hoa Kỳ' Bài viết thể hiện quan điểm riêng của ông Võ Ngọc Ánh từ thành phố Tacoma, bang Washington, Hoa Kỳ. Bầu cử 2020: Vì sao chúng tôi ủng hộ TT Trump và Đảng Cộng hoà? Cử tri ủng hộ đảng Dân chủ nói nước Mỹ đang đi sai hướng Carl Thayer: 'TQ sẵn sàng đối phó với bất kỳ ai đắc cử TT Mỹ' Cử tri Mỹ ở Thái Lan: 'đi bầu để bảo vệ nền dân chủ' Cử tri Lý Văn Quý: ‘Nếu tái đắc cử, TT Trump sẽ làm nước Mỹ hùng cường’ Bấm vào để đọc thêm về bầu cử Mỹ 2020

world-52225754

https://www.bbc.com/vietnamese/world-52225754

Virus corona: New York tăng tốc đào hố chôn tập thể

Hoạt động chôn cất tại đảo Hart đã tăng đột biến trong đại dịch, từ một ngày mỗi tuần tăng lên năm ngày mỗi tuần, theo Cơ quan quản lý nhà tù của New York.

Heavy machinery digs a trench near two existing mass graves on Hart Island Tiểu bang New York hiện có số ca nhiễm cao hơn bất cứ quốc gia nào ngoài Mỹ, theo số liệu thống kê mới nhất. Video không ảnh cho thấy công nhân đang dùng thang để leo xuống hố lớn nơi các quan tài được xếp để chuẩn bị chôn. Những hình ảnh trên đây được chụp tại đảo Hart ở vùng đầm phá bên ngoài khu Bronx, vốn đã được giới chức thành phố sử dụng làm nơi chôn tập thể cho những người không bà con thân thích, hoặc những gia đình không thể trang trải cho việc chôn cất bình thường. Hoạt động chôn cất tại đây đã tăng đột biến trong đại dịch, từ một ngày mỗi tuần tăng lên năm ngày mỗi tuần, theo Cơ quan quản lý nhà tù của New York. Tù nhân tại trại giam trên đảo Rikers thường được huy động để thực hiện việc chôn cất, nhưng do khối lượng công việc tăng nhanh nên người ta đã phải thuê nhà thầu. Thị trưởng thành phố New York, ông Bill de Blasio, hồi đầu tuần nói rằng các nghĩa trang công cộng ở thành phố có thể được sử dụng để chôn cất nạn nhân của đại dịch. "Hiển nhiên trước đây chúng ta sử dụng đảo Hart," ông nói. Số người chết ở tiểu bang New York tăng thêm 799 người vào hôm thứ Tư, con số cao kỷ lục trong ngày thứ ba liên tiếp. Những hình ảnh cho thấy công nhân mặc đồ bảo hộ kín mít đang chôn các quan tài ở một khu chôn tập thể tại thành phố New York. Khoảng 40 quan tài được chôn cất hôm thứ Năm Số ca nhiễm Covid-19 tại tiểu bang này tăng thêm 10.000 vào hôm thứ Năm, nâng tổng số ca dương tính lên 159.937, xếp trên Tây Ban Nha (153.000) và Ý (143.000). Trung Quốc, nơi đầu tiên bùng phát dịch cúm hồi năm rồi, báo cáo có 82.000 ca bệnh. Tính tổng thể, toàn nước Mỹ có 462.000 ca dương tính và số tử vong lên gần 16.500 người. Cả thế giới hiện có 1,6 triệu người nhiễm bệnh và 95.000 người chết. Dù dẫn đầu thế giới về số ca nhiễm Covid-19, New York lại có số người chết (7.000) thấp hơn nhiều so với Tây Ban Nha (15.500) và Ý (18.000), nhưng lại cao hơn gấp đôi so với Trung Quốc (3.300). Nhiều thi thể được chôn cất Tuy nhiên, Thống đốc Andrew Cuomo trấn an tinh thần dân chúng bằng việc đưa ra con số ca mới nhập viện tại New York đã giảm trong ngày thứ hai liên tiếp, chỉ 200 ca. Ông nói rằng đây là dấu hiệu cho thấy biện pháp giãn cách xã hội đã phát huy tác dụng. Ông còn đánh giá trận đại dịch này "là vụ nổ thầm lặng trong lòng xã hội với tính chất tàn bạo, khốc liệt như những gì chúng ta đã thấy trong vụ khủng bố 11/9." Một tia hy vọng khác cũng được nhen lên khi con số người chết trên toàn quốc vào hôm thứ Năm đã giảm xuống. Bác sĩ Anthony Fauci, thành viên trụ cột trong ban phòng chống Covid-19 của Nhà Trắng, nói trong chương trình NBC News' Today hôm thứ Năm rằng tổng số người chết chung cuộc của nước Mỹ "có vẻ sẽ vào khoảng 60.000". Hồi cuối tháng Ba, bác sĩ Fauci dự báo "khoảng 100.000 đến 200.000" người có thể chết do Covid-19. Con số dự báo 60.000 là ngang với mức đỉnh của tổng số người chết do cúm mùa tại Mỹ từ tháng 10/2019 đến tháng 3/2020, theo số liệu chính phủ. Tuy nhiên, Phó tổng thống Mike Pence hôm thứ Năm nhấn mạnh rằng Covid-19 lây lan cao gấp khoảng ba lần so với cúm mùa. Nhà Trắng trước đó đã chia sẻ con số dự báo 2,2 triệu người Mỹ có thể chết do virus corona chủng mới nếu không có hành động kịp thời. Lệnh cấm rời khỏi nhà hiện đã buộc các doanh nghiệp không thuộc lĩnh vực thiết yếu tại 42 tiểu bang phải đóng cửa, từ đó khiến nền kinh tế Mỹ chững lại một cách trầm trọng. Số liệu mới công bố hôm thứ Năm cho thấy số người đăng ký thất nghiệp lên tới 6 triệu trong tuần thứ hai liên tiếp, nâng tổng số người mất việc trong ba tuần qua lên 16,8 triệu. Thành phố Chicago đã bắt đầu áp dụng lệnh cấm bán rượu từ 21 giờ đêm vào hôm thứ Năm nhằm hạn chế dân vi phạm lệnh cấm tập trung đông người. Biện pháp này, dự kiến kéo dài đến ngày 30.4, được đưa ra sau khi giới chức ngành y tế hồi đầu tuần cho biết người da đen tại Chicago chiếm tới phân nửa số ca nhiễm của công dân thành phố và chiếm tới 70% số người chết, dù sắc dân này chỉ chiếm 30% dân số thành phố. "Chúng tôi phải ban lệnh cấm này bởi có quá nhiều cá nhân và doanh nghiệp vi phạm lệnh cấm rời nhà," Thị trưởng Lori Lightfoot nói hôm thứ Tư. New York: thành phố không bao giờ ngủ thành thị trấn ma Tử vong tại tiểu bang New York vượt quá 3.500 Virus corona: New York cảnh báo sẽ thiếu hụt y tế nghiêm trọng trong vòng 10 ngày Tội phạm xả súng cũng đã khiến 7 người chết và 14 người bị thương hôm thứ Ba, một diễn biến mà giới chức thành phố nói là không thể tha thứ được trong bối cảnh dịch bệnh hoành hành. "Những giường cấp cứu lẽ ra dành cho các bà cụ, hoặc những người đang trong tình trạng nguy kịch do dịch bệnh, giờ lại phải dành cho nạn nhân của súng ống," quan chức cảnh sát Charlie Beck nói. Các nhân viên y tế nghỉ ngơi trong lúc chờ đợi bệnh nhân xét nghiệm COVID-19 tại điểm thử nghiệm ProHEALTH ở Jericho, New York Số liệu từ Louisiana, Mississippi, Michigan, Wisconsin và New York cho thấy sự chênh lệch tương tự nhau về lây nhiễm virus corona giữa các sắc dân. Ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ, ông Joe Biden, hôm thứ Năm đã hưởng ứng lời kêu gọi công bố các dữ liệu sâu rộng về dịch bệnh xét theo sắc tộc. Ông nói con số này có thể giúp soi chiếu về tình trạng bất bình đẳng cũng như tác động của "kì thị chủng tộc mang tính cấu trúc hệ thống". Giữa lúc đó, một tòa án đã ngăn cản một phần lệnh tạm thời cấm phá thai được tiểu bang Texas ban hành hồi tháng trước như một biện pháp chống dịch bệnh. Ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ, ông Joe Biden, hôm thứ Năm đã hưởng ứng lời kêu gọi công bố các dữ liệu sâu rộng về dịch bệnh xét theo sắc tộc. Lệnh cấm các thủ thuật y tế "không cần thiết" nhằm dành nguồn lực y tế để chống dịch, Bộ trưởng Tư pháp tiểu bang cho biết hồi tháng Ba. Tuy nhiên, thẩm phán Judge Yaekel, một người được ông George W Bush bổ nhiệm, đã ra phán quyết ngăn cản lệnh cấm này hôm thứ Năm. "Ít nhất thì đây là một gánh nặng quá mức đối với quyền được phá thai sớm của phụ nữ," ông viết trong phán quyết. Các tiểu bang Alabama, Iowa, Ohio và Oklahoma cũng ban lệnh tạm thời cấm phá thai tương tự. Trong khi vẫn chưa có vắc xin phòng Covid-19, các xung đột văn hóa trong lòng nước Mỹ cũng cho thấy rất khó để chữa trị. Hiện nay có nhiều tranh cãi pháp lý liên quan đến việc có nên đóng cửa các tiệm bán súng trong đại dịch, và liệu có nên đưa nghi lễ tôn giáo vào danh sách miễn áp dụng lệnh cấm tập trung đông người.

summarize: Heavy machinery digs a trench near two existing mass graves on Hart Island Tiểu bang New York hiện có số ca nhiễm cao hơn bất cứ quốc gia nào ngoài Mỹ, theo số liệu thống kê mới nhất. Video không ảnh cho thấy công nhân đang dùng thang để leo xuống hố lớn nơi các quan tài được xếp để chuẩn bị chôn. Những hình ảnh trên đây được chụp tại đảo Hart ở vùng đầm phá bên ngoài khu Bronx, vốn đã được giới chức thành phố sử dụng làm nơi chôn tập thể cho những người không bà con thân thích, hoặc những gia đình không thể trang trải cho việc chôn cất bình thường. Hoạt động chôn cất tại đây đã tăng đột biến trong đại dịch, từ một ngày mỗi tuần tăng lên năm ngày mỗi tuần, theo Cơ quan quản lý nhà tù của New York. Tù nhân tại trại giam trên đảo Rikers thường được huy động để thực hiện việc chôn cất, nhưng do khối lượng công việc tăng nhanh nên người ta đã phải thuê nhà thầu. Thị trưởng thành phố New York, ông Bill de Blasio, hồi đầu tuần nói rằng các nghĩa trang công cộng ở thành phố có thể được sử dụng để chôn cất nạn nhân của đại dịch. "Hiển nhiên trước đây chúng ta sử dụng đảo Hart," ông nói. Số người chết ở tiểu bang New York tăng thêm 799 người vào hôm thứ Tư, con số cao kỷ lục trong ngày thứ ba liên tiếp. Những hình ảnh cho thấy công nhân mặc đồ bảo hộ kín mít đang chôn các quan tài ở một khu chôn tập thể tại thành phố New York. Khoảng 40 quan tài được chôn cất hôm thứ Năm Số ca nhiễm Covid-19 tại tiểu bang này tăng thêm 10.000 vào hôm thứ Năm, nâng tổng số ca dương tính lên 159.937, xếp trên Tây Ban Nha (153.000) và Ý (143.000). Trung Quốc, nơi đầu tiên bùng phát dịch cúm hồi năm rồi, báo cáo có 82.000 ca bệnh. Tính tổng thể, toàn nước Mỹ có 462.000 ca dương tính và số tử vong lên gần 16.500 người. Cả thế giới hiện có 1,6 triệu người nhiễm bệnh và 95.000 người chết. Dù dẫn đầu thế giới về số ca nhiễm Covid-19, New York lại có số người chết (7.000) thấp hơn nhiều so với Tây Ban Nha (15.500) và Ý (18.000), nhưng lại cao hơn gấp đôi so với Trung Quốc (3.300). Nhiều thi thể được chôn cất Tuy nhiên, Thống đốc Andrew Cuomo trấn an tinh thần dân chúng bằng việc đưa ra con số ca mới nhập viện tại New York đã giảm trong ngày thứ hai liên tiếp, chỉ 200 ca. Ông nói rằng đây là dấu hiệu cho thấy biện pháp giãn cách xã hội đã phát huy tác dụng. Ông còn đánh giá trận đại dịch này "là vụ nổ thầm lặng trong lòng xã hội với tính chất tàn bạo, khốc liệt như những gì chúng ta đã thấy trong vụ khủng bố 11/9." Một tia hy vọng khác cũng được nhen lên khi con số người chết trên toàn quốc vào hôm thứ Năm đã giảm xuống. Bác sĩ Anthony Fauci, thành viên trụ cột trong ban phòng chống Covid-19 của Nhà Trắng, nói trong chương trình NBC News' Today hôm thứ Năm rằng tổng số người chết chung cuộc của nước Mỹ "có vẻ sẽ vào khoảng 60.000". Hồi cuối tháng Ba, bác sĩ Fauci dự báo "khoảng 100.000 đến 200.000" người có thể chết do Covid-19. Con số dự báo 60.000 là ngang với mức đỉnh của tổng số người chết do cúm mùa tại Mỹ từ tháng 10/2019 đến tháng 3/2020, theo số liệu chính phủ. Tuy nhiên, Phó tổng thống Mike Pence hôm thứ Năm nhấn mạnh rằng Covid-19 lây lan cao gấp khoảng ba lần so với cúm mùa. Nhà Trắng trước đó đã chia sẻ con số dự báo 2,2 triệu người Mỹ có thể chết do virus corona chủng mới nếu không có hành động kịp thời. Lệnh cấm rời khỏi nhà hiện đã buộc các doanh nghiệp không thuộc lĩnh vực thiết yếu tại 42 tiểu bang phải đóng cửa, từ đó khiến nền kinh tế Mỹ chững lại một cách trầm trọng. Số liệu mới công bố hôm thứ Năm cho thấy số người đăng ký thất nghiệp lên tới 6 triệu trong tuần thứ hai liên tiếp, nâng tổng số người mất việc trong ba tuần qua lên 16,8 triệu. Thành phố Chicago đã bắt đầu áp dụng lệnh cấm bán rượu từ 21 giờ đêm vào hôm thứ Năm nhằm hạn chế dân vi phạm lệnh cấm tập trung đông người. Biện pháp này, dự kiến kéo dài đến ngày 30.4, được đưa ra sau khi giới chức ngành y tế hồi đầu tuần cho biết người da đen tại Chicago chiếm tới phân nửa số ca nhiễm của công dân thành phố và chiếm tới 70% số người chết, dù sắc dân này chỉ chiếm 30% dân số thành phố. "Chúng tôi phải ban lệnh cấm này bởi có quá nhiều cá nhân và doanh nghiệp vi phạm lệnh cấm rời nhà," Thị trưởng Lori Lightfoot nói hôm thứ Tư. New York: thành phố không bao giờ ngủ thành thị trấn ma Tử vong tại tiểu bang New York vượt quá 3.500 Virus corona: New York cảnh báo sẽ thiếu hụt y tế nghiêm trọng trong vòng 10 ngày Tội phạm xả súng cũng đã khiến 7 người chết và 14 người bị thương hôm thứ Ba, một diễn biến mà giới chức thành phố nói là không thể tha thứ được trong bối cảnh dịch bệnh hoành hành. "Những giường cấp cứu lẽ ra dành cho các bà cụ, hoặc những người đang trong tình trạng nguy kịch do dịch bệnh, giờ lại phải dành cho nạn nhân của súng ống," quan chức cảnh sát Charlie Beck nói. Các nhân viên y tế nghỉ ngơi trong lúc chờ đợi bệnh nhân xét nghiệm COVID-19 tại điểm thử nghiệm ProHEALTH ở Jericho, New York Số liệu từ Louisiana, Mississippi, Michigan, Wisconsin và New York cho thấy sự chênh lệch tương tự nhau về lây nhiễm virus corona giữa các sắc dân. Ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ, ông Joe Biden, hôm thứ Năm đã hưởng ứng lời kêu gọi công bố các dữ liệu sâu rộng về dịch bệnh xét theo sắc tộc. Ông nói con số này có thể giúp soi chiếu về tình trạng bất bình đẳng cũng như tác động của "kì thị chủng tộc mang tính cấu trúc hệ thống". Giữa lúc đó, một tòa án đã ngăn cản một phần lệnh tạm thời cấm phá thai được tiểu bang Texas ban hành hồi tháng trước như một biện pháp chống dịch bệnh. Ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ, ông Joe Biden, hôm thứ Năm đã hưởng ứng lời kêu gọi công bố các dữ liệu sâu rộng về dịch bệnh xét theo sắc tộc. Lệnh cấm các thủ thuật y tế "không cần thiết" nhằm dành nguồn lực y tế để chống dịch, Bộ trưởng Tư pháp tiểu bang cho biết hồi tháng Ba. Tuy nhiên, thẩm phán Judge Yaekel, một người được ông George W Bush bổ nhiệm, đã ra phán quyết ngăn cản lệnh cấm này hôm thứ Năm. "Ít nhất thì đây là một gánh nặng quá mức đối với quyền được phá thai sớm của phụ nữ," ông viết trong phán quyết. Các tiểu bang Alabama, Iowa, Ohio và Oklahoma cũng ban lệnh tạm thời cấm phá thai tương tự. Trong khi vẫn chưa có vắc xin phòng Covid-19, các xung đột văn hóa trong lòng nước Mỹ cũng cho thấy rất khó để chữa trị. Hiện nay có nhiều tranh cãi pháp lý liên quan đến việc có nên đóng cửa các tiệm bán súng trong đại dịch, và liệu có nên đưa nghi lễ tôn giáo vào danh sách miễn áp dụng lệnh cấm tập trung đông người.

160527_nuclear-weapons-in-ten-steps_p1_vert_fut

https://www.bbc.com/vietnamese/culture_social/2016/05/160527_nuclear-weapons-in-ten-steps_p1_vert_fut

Mười bước để trở thành cường quốc hạt nhân

Một trái bom hạt nhân có thể huỷ diệt kẻ thù trong nháy mắt.

Nhưng quan trọng hơn là nó cho phép một quốc gia giương oai diễu võ trên diễn đàn quốc tế. Cho tới nay, mới chỉ có tám quốc gia từng chính thức nhấn nút cho nổ vũ khí hạt nhân, gồm năm thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là Hoa Kỳ, Anh, Nga, Trung Quốc, Pháp, và Israel, Ấn Độ, Pakistan. Tuy nhiên, có một số nước khác bị nghi là đã sở hữu hoặc đang tìm cách phát triển vũ khí hạt nhân. Iran hiện đứng đầu danh sách tình nghi, bất chấp việc nước này liên tục nói rằng chương trình hạt nhân của họ chỉ nhằm phục vụ các mục đích hoà bình. Công nghệ chế tạo vũ khí hạt nhân đã có từ nhiều thập niên, nhưng để trở thành một quốc gia hạt nhân không phải là chuyện đơn giản. Để đạt được mục tiêu này, một quốc gia có thể phải buôn lậu, phải dùng mánh lới, và phải trải qua một quá trình nhiều năm nỗ lực, chưa kể nguy cơ bị các cường quốc khác trừng phạt. Một quốc gia cần phải làm gì để có được vũ khí hạt nhân? Tại sao chỉ có một số ít các nước muốn sở hữu thứ vũ khí này? BBC Future nêu ra dưới đây những thách thức và những nguy cơ tiềm ẩn mà bất kỳ nước nào muốn có chương trình vũ khí hạt nhân đều phải đối diện. Bước 1: Chọn chất đồng vị Việc đầu tiên là phải tập hợp được các khoa học gia, kỹ sư và kỹ thuật viên. Nhóm này cần phải hiểu rõ mọi thứ liên quan tới hạt nhân dựa trên một nguyên tắc đơn giản: khi một nhân tế bào nặng của nguyên tử phân tách ra, nó sẽ chuyển hoá một trọng lượng nhỏ xíu thành năng lượng. Uranium là lựa chọn của nhiều nước Năng lượng đó có thể dùng để chữa trị bệnh ung thư, tạo ra điện hoặc san phẳng cả một thành phố. Các vụ nổ hạt nhân được kích hoạt thông qua một chuỗi các phản ứng chuỗi không kiểm soát của một khối vật chất lớn: mỗi lần nguyên tử phân tách, thành phần nguyên tử mới tách ra sẽ lại tiếp tục phân tách, liên tục như vậy khiến giải phóng thêm nhiều năng lượng. Chất đồng vị phổ biến nhất là uranium-235 và plutonium-239. Plutonium-239 được nhiều cường quốc như Nga và Mỹ lựa chọn, nhưng lại là chất không có trong tự nhiên. Để có được chất này, các nước cần phải tạo ra nó bên trong lò phản ứng hạt nhân, và các lò phản ứng là thứ rất khó che giấu, như Jeffrey Lewis viết trên trang blog Arms Control Wook, trong lúc trong thời kỳ đầu triển khai chương trình hạt nhân thì việc phải giấu kín lại là điều cần thiết. Do vậy, uranium là lựa chọn đương nhiên đối với hầu hết các nước. Bước 2: Gom đủ lượng uranium Nghe thì có vẻ ma giáo, nhưng thực sự thì đây là bước dễ nhất trong toàn bộ tiến trình. Uranium được khai thác thương mại trên toàn thế giới và được bán dưới dạng chất bột màu vàng, được gọi là "bánh vàng". Một số quốc gia như Iran chọn cách tự làm, tự khai thác và tự chế biến bánh vàng. Một khi mua nhiên liệu về, các nước phải có khu tổ hợp hạt nhân để cất trữ Các nước khác thì đơn giản là mua từ nhà cung ứng lớn nhất thế giới: Kazatomprom, hãng năng lượng hạt nhân Kazakhstan đã quốc hữu hóa. Hãng này trong năm 2011 đã xuất khẩu gần 20 ngàn tấn uranium, theo Hiệp hội Hạt nhân Thế giới. Khổ nỗi, mua sỉ thứ này cũng kéo theo những bất tiện. Uranium của Kazatomprom chủ yếu là uranium-238, một chất đồng vị có trong tự nhiên và không chịu được bất kỳ phản ứng hạt nhân nào. Chất cần có là uranium-235 chỉ chiếm 0,710%, trong lúc một vũ khí hạt nhân đơn giản nhất cũng cần khoảng 50kg nhiên liệu với 90% là uranium-235 nguyên chất. Hầu hết các nước đều cần tiến hành thử nghiệm hai hoặc ba lần và cần có thêm một lượng uranium dư ra, cho nên mỗi nước sẽ cần ít nhất là khoảng 150kg uranium-235, hoặc khoảng 20 tấn bánh vàng để tạo ra được chừng đó uranium-235. Sau khi mua về là việc phải cất giữ, do đó một quốc gia sẽ cần tính chuyện xây dựng một khu tổ hợp hạt nhân. Iran trữ nhiên liệu tại cơ sở Isfahan ở phía nam Tehran, trong lúc cựu lãnh đạo Iraq Saddam Hussein cất giữ tại Tuwaitha, nam Baghdad. Bước 3: Bắt đầu chế tạo Bánh vàng của Saddam Hussein trở nên vô dụng. Của những người khác cũng vậy. Để có được chất uranium-235 cần thiết, nhóm khoa học gia của nước đó trước tiên cần phải phân tách chất đồng vị. Nghe thì đơn giản, nhưng làm thật lại là chuyện khác, bởi về mặt cấu trúc hóa học thì uranium-235 và uranium-238 giống nhau. Cách duy nhất để phân tách chúng là dựa vào trọng lượng (238 có nhiều hơn 3 neutron và do đó nặng hơn một chút). Công nghệ hiệu quả nhất là cho quay uranium trong một lò ly tâm, nhưng quay bột uranium sẽ rất phiền toái. Uranium là chất có trong tự nhiên Để biến bánh vàng thành dạng khí hữu dụng hơn, nhóm các nhà nghiên cứu áp dụng một công thức đơn giản: làm nóng nó, đốt cháy tạp chất, rồi cho phần còn lại tiếp xúc với hydrogen fluoride, qua đó tạo thành chất uranium tetrafluoride. Sau đó, chất uranium tetrafluoride lại được làm nóng lần nữa trong một lò nạp đầy khí fluoride, và nếu may mắn thì ta sẽ thu được khí uranium hexafluoride. Hóa chất này có độ ăn mòn rất cao, rất nguy hiểm, cho nên cần được xử lý cẩn thận. Bước 4: Đánh cắp nốt những gì còn thiếu Giờ đã đến lúc cần tìm một lò ly tâm để phân tách uranium-235 ra khỏi uranium-238. Để phân tách được các hạt nguyên tử, cần phải có một công cụ có khả năng quay được hàng chục ngàn vòng trong một phút. Làm lò ly tâm là công nghệ khó, và một quốc gia 'xấu' sẽ không được các cường quốc hạt nhân hỗ trợ trong vấn đề này. Thông qua một tổ chức thương mại có tên Nhóm Cung ứng Hạt nhân, các cường quốc hạt nhân áp dụng chặt chẽ định chế xuất khẩu các bộ phận và các mẫu thiết kế lò ly tâm. Bất chấp điều đó, vẫn có những cách thức né tránh lệnh hạn chế, theo Joshua Pollack, tư vấn của chính phủ Hoa Kỳ về ngăn chặn phổ biến vũ khí hạt nhân. Hồi 2004, cha đẻ của bom hạt nhân Pakistan là Abdul Qadeer Khan thừa nhận rằng ông là tâm điểm của mạng lưới buôn lậu to lớn chuyên cung cấp các mẫu thiết kế lò ly tâm, các phần thiết bị và kỹ nghệ làm lò ly tâm cho Iran, Bắc Hàn và Libya cùng một số nước khác. Mạng lưới của Khan kể từ đó đã bị xóa sổ, nhưng ngay cả khi nó còn hoạt động thì Pollack nói ông không chắc đó có phải là cách thức tốt nhất để có được một lò ly tâm hay không. Khan chào bán cho khách hàng các thành phần rẻ tiền, bị lỗi và các mẫu thiết kế sai. Bắc Hàn đã nhiều lần tuyên bố tiến hành các vụ thử hạt nhân Do khó có thể dựa vào thị trường chợ đen nên một số nước đã theo đuổi những cách thức khác để có được những gì họ cần, như thành lập các công ty vỏ bọc tại các nước khác. "Bình Nhưỡng là bậc thầy trong lĩnh vực này," Pollack nói. Chẳng hạn, Bắc Hàn đã thành lập một công ty tại Trung Quốc với tên gọi "Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Máy bay Thẩm Dương Đan Đông (Shenyang Aircraft Group Dandong Import and Export Co. Ltd.)". Cái tên dài và gần như giống hệt với tên của một công ty hợp pháp của Trung Quốc, “Shenyang Aircraft Industry Group Import & Export Co., Dandong Branch”, khiến cho Bắc Hàn có thể mập mờ nhập khẩu được các thành phần của lò ly tâm mà không bị phát hiện. Bước 5: Làm giàu uranium Bất kể là làm thế nào thì một quốc gia cũng phải cần có vài ngàn lò ly tâm. Những lò này phải được đặt kế tiếp nhau lần lượt theo thứ tự để làm giàu khí hexafluoride uranium đã được sản xuất từ trước. Với việc cho chất này đi qua lần lượt các lò, uranium-235 bắt đầu tích tụ lại. Iran đã bắt đầu quá trình làm giàu uranium từ đầu những năm 2000, và đến tháng 2/2010 Tehran tuyên bố họ đã bắt đầu việc làm giàu uranium lên 20%. Mức này được sử dụng cho các mục tiêu dân sự, nhưng cũng là một bước đi quan trọng tiến tới việc sản xuất uranium dùng để chế tạo vũ khí hạt nhân. Quá trình làm giàu sẽ mất vài tháng để hoàn thành, và còn có thể bị chậm lại nếu xảy ra tai nạn hoặc bị phá hoại. Chẳng hạn như một virus mạnh có tên là Stuxnet đã từng khiến cho hàng trăm lò ly tâm của Iran tự quay tít đến phát hỏng. Tuy nhiên, nếu dùng lò ly tâm một cách khôn ngoan thì một quốc gia có thể chế tạo đủ uranium-235 để làm ra một trái bom hạt nhân trong thời gian chưa tới một năm, và có 150kg để làm ra hai hoặc ba trái bom trong vòng chưa tới hai năm. topcat2. Bản tiếng Anh bài này đã đăng trên BBC Future.

summarize: Nhưng quan trọng hơn là nó cho phép một quốc gia giương oai diễu võ trên diễn đàn quốc tế. Cho tới nay, mới chỉ có tám quốc gia từng chính thức nhấn nút cho nổ vũ khí hạt nhân, gồm năm thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là Hoa Kỳ, Anh, Nga, Trung Quốc, Pháp, và Israel, Ấn Độ, Pakistan. Tuy nhiên, có một số nước khác bị nghi là đã sở hữu hoặc đang tìm cách phát triển vũ khí hạt nhân. Iran hiện đứng đầu danh sách tình nghi, bất chấp việc nước này liên tục nói rằng chương trình hạt nhân của họ chỉ nhằm phục vụ các mục đích hoà bình. Công nghệ chế tạo vũ khí hạt nhân đã có từ nhiều thập niên, nhưng để trở thành một quốc gia hạt nhân không phải là chuyện đơn giản. Để đạt được mục tiêu này, một quốc gia có thể phải buôn lậu, phải dùng mánh lới, và phải trải qua một quá trình nhiều năm nỗ lực, chưa kể nguy cơ bị các cường quốc khác trừng phạt. Một quốc gia cần phải làm gì để có được vũ khí hạt nhân? Tại sao chỉ có một số ít các nước muốn sở hữu thứ vũ khí này? BBC Future nêu ra dưới đây những thách thức và những nguy cơ tiềm ẩn mà bất kỳ nước nào muốn có chương trình vũ khí hạt nhân đều phải đối diện. Bước 1: Chọn chất đồng vị Việc đầu tiên là phải tập hợp được các khoa học gia, kỹ sư và kỹ thuật viên. Nhóm này cần phải hiểu rõ mọi thứ liên quan tới hạt nhân dựa trên một nguyên tắc đơn giản: khi một nhân tế bào nặng của nguyên tử phân tách ra, nó sẽ chuyển hoá một trọng lượng nhỏ xíu thành năng lượng. Uranium là lựa chọn của nhiều nước Năng lượng đó có thể dùng để chữa trị bệnh ung thư, tạo ra điện hoặc san phẳng cả một thành phố. Các vụ nổ hạt nhân được kích hoạt thông qua một chuỗi các phản ứng chuỗi không kiểm soát của một khối vật chất lớn: mỗi lần nguyên tử phân tách, thành phần nguyên tử mới tách ra sẽ lại tiếp tục phân tách, liên tục như vậy khiến giải phóng thêm nhiều năng lượng. Chất đồng vị phổ biến nhất là uranium-235 và plutonium-239. Plutonium-239 được nhiều cường quốc như Nga và Mỹ lựa chọn, nhưng lại là chất không có trong tự nhiên. Để có được chất này, các nước cần phải tạo ra nó bên trong lò phản ứng hạt nhân, và các lò phản ứng là thứ rất khó che giấu, như Jeffrey Lewis viết trên trang blog Arms Control Wook, trong lúc trong thời kỳ đầu triển khai chương trình hạt nhân thì việc phải giấu kín lại là điều cần thiết. Do vậy, uranium là lựa chọn đương nhiên đối với hầu hết các nước. Bước 2: Gom đủ lượng uranium Nghe thì có vẻ ma giáo, nhưng thực sự thì đây là bước dễ nhất trong toàn bộ tiến trình. Uranium được khai thác thương mại trên toàn thế giới và được bán dưới dạng chất bột màu vàng, được gọi là "bánh vàng". Một số quốc gia như Iran chọn cách tự làm, tự khai thác và tự chế biến bánh vàng. Một khi mua nhiên liệu về, các nước phải có khu tổ hợp hạt nhân để cất trữ Các nước khác thì đơn giản là mua từ nhà cung ứng lớn nhất thế giới: Kazatomprom, hãng năng lượng hạt nhân Kazakhstan đã quốc hữu hóa. Hãng này trong năm 2011 đã xuất khẩu gần 20 ngàn tấn uranium, theo Hiệp hội Hạt nhân Thế giới. Khổ nỗi, mua sỉ thứ này cũng kéo theo những bất tiện. Uranium của Kazatomprom chủ yếu là uranium-238, một chất đồng vị có trong tự nhiên và không chịu được bất kỳ phản ứng hạt nhân nào. Chất cần có là uranium-235 chỉ chiếm 0,710%, trong lúc một vũ khí hạt nhân đơn giản nhất cũng cần khoảng 50kg nhiên liệu với 90% là uranium-235 nguyên chất. Hầu hết các nước đều cần tiến hành thử nghiệm hai hoặc ba lần và cần có thêm một lượng uranium dư ra, cho nên mỗi nước sẽ cần ít nhất là khoảng 150kg uranium-235, hoặc khoảng 20 tấn bánh vàng để tạo ra được chừng đó uranium-235. Sau khi mua về là việc phải cất giữ, do đó một quốc gia sẽ cần tính chuyện xây dựng một khu tổ hợp hạt nhân. Iran trữ nhiên liệu tại cơ sở Isfahan ở phía nam Tehran, trong lúc cựu lãnh đạo Iraq Saddam Hussein cất giữ tại Tuwaitha, nam Baghdad. Bước 3: Bắt đầu chế tạo Bánh vàng của Saddam Hussein trở nên vô dụng. Của những người khác cũng vậy. Để có được chất uranium-235 cần thiết, nhóm khoa học gia của nước đó trước tiên cần phải phân tách chất đồng vị. Nghe thì đơn giản, nhưng làm thật lại là chuyện khác, bởi về mặt cấu trúc hóa học thì uranium-235 và uranium-238 giống nhau. Cách duy nhất để phân tách chúng là dựa vào trọng lượng (238 có nhiều hơn 3 neutron và do đó nặng hơn một chút). Công nghệ hiệu quả nhất là cho quay uranium trong một lò ly tâm, nhưng quay bột uranium sẽ rất phiền toái. Uranium là chất có trong tự nhiên Để biến bánh vàng thành dạng khí hữu dụng hơn, nhóm các nhà nghiên cứu áp dụng một công thức đơn giản: làm nóng nó, đốt cháy tạp chất, rồi cho phần còn lại tiếp xúc với hydrogen fluoride, qua đó tạo thành chất uranium tetrafluoride. Sau đó, chất uranium tetrafluoride lại được làm nóng lần nữa trong một lò nạp đầy khí fluoride, và nếu may mắn thì ta sẽ thu được khí uranium hexafluoride. Hóa chất này có độ ăn mòn rất cao, rất nguy hiểm, cho nên cần được xử lý cẩn thận. Bước 4: Đánh cắp nốt những gì còn thiếu Giờ đã đến lúc cần tìm một lò ly tâm để phân tách uranium-235 ra khỏi uranium-238. Để phân tách được các hạt nguyên tử, cần phải có một công cụ có khả năng quay được hàng chục ngàn vòng trong một phút. Làm lò ly tâm là công nghệ khó, và một quốc gia 'xấu' sẽ không được các cường quốc hạt nhân hỗ trợ trong vấn đề này. Thông qua một tổ chức thương mại có tên Nhóm Cung ứng Hạt nhân, các cường quốc hạt nhân áp dụng chặt chẽ định chế xuất khẩu các bộ phận và các mẫu thiết kế lò ly tâm. Bất chấp điều đó, vẫn có những cách thức né tránh lệnh hạn chế, theo Joshua Pollack, tư vấn của chính phủ Hoa Kỳ về ngăn chặn phổ biến vũ khí hạt nhân. Hồi 2004, cha đẻ của bom hạt nhân Pakistan là Abdul Qadeer Khan thừa nhận rằng ông là tâm điểm của mạng lưới buôn lậu to lớn chuyên cung cấp các mẫu thiết kế lò ly tâm, các phần thiết bị và kỹ nghệ làm lò ly tâm cho Iran, Bắc Hàn và Libya cùng một số nước khác. Mạng lưới của Khan kể từ đó đã bị xóa sổ, nhưng ngay cả khi nó còn hoạt động thì Pollack nói ông không chắc đó có phải là cách thức tốt nhất để có được một lò ly tâm hay không. Khan chào bán cho khách hàng các thành phần rẻ tiền, bị lỗi và các mẫu thiết kế sai. Bắc Hàn đã nhiều lần tuyên bố tiến hành các vụ thử hạt nhân Do khó có thể dựa vào thị trường chợ đen nên một số nước đã theo đuổi những cách thức khác để có được những gì họ cần, như thành lập các công ty vỏ bọc tại các nước khác. "Bình Nhưỡng là bậc thầy trong lĩnh vực này," Pollack nói. Chẳng hạn, Bắc Hàn đã thành lập một công ty tại Trung Quốc với tên gọi "Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Máy bay Thẩm Dương Đan Đông (Shenyang Aircraft Group Dandong Import and Export Co. Ltd.)". Cái tên dài và gần như giống hệt với tên của một công ty hợp pháp của Trung Quốc, “Shenyang Aircraft Industry Group Import & Export Co., Dandong Branch”, khiến cho Bắc Hàn có thể mập mờ nhập khẩu được các thành phần của lò ly tâm mà không bị phát hiện. Bước 5: Làm giàu uranium Bất kể là làm thế nào thì một quốc gia cũng phải cần có vài ngàn lò ly tâm. Những lò này phải được đặt kế tiếp nhau lần lượt theo thứ tự để làm giàu khí hexafluoride uranium đã được sản xuất từ trước. Với việc cho chất này đi qua lần lượt các lò, uranium-235 bắt đầu tích tụ lại. Iran đã bắt đầu quá trình làm giàu uranium từ đầu những năm 2000, và đến tháng 2/2010 Tehran tuyên bố họ đã bắt đầu việc làm giàu uranium lên 20%. Mức này được sử dụng cho các mục tiêu dân sự, nhưng cũng là một bước đi quan trọng tiến tới việc sản xuất uranium dùng để chế tạo vũ khí hạt nhân. Quá trình làm giàu sẽ mất vài tháng để hoàn thành, và còn có thể bị chậm lại nếu xảy ra tai nạn hoặc bị phá hoại. Chẳng hạn như một virus mạnh có tên là Stuxnet đã từng khiến cho hàng trăm lò ly tâm của Iran tự quay tít đến phát hỏng. Tuy nhiên, nếu dùng lò ly tâm một cách khôn ngoan thì một quốc gia có thể chế tạo đủ uranium-235 để làm ra một trái bom hạt nhân trong thời gian chưa tới một năm, và có 150kg để làm ra hai hoặc ba trái bom trong vòng chưa tới hai năm. topcat2. Bản tiếng Anh bài này đã đăng trên BBC Future.

vert-tra-49745189

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-tra-49745189

Úc châu du ký của lạc đà một bướu Ả-rập

Thành thật mà nói, tôi không nghĩ mình lại có thể nhìn thấy lạc đà ở Úc.

Có đến hơn một triệu con lạc đà hoang dã ngày đêm rong ruổi trên vùng đất hẻo lánh của châu Úc Thời gian chầm chậm trôi đi khi ta lái xe trên Xa lộ Stuart ở Úc. Mang tên nhà thám hiểm Thế kỷ thứ 19 John McDouall Stuart, người châu Âu đầu tiên thành công du hành trên biển tới châu Úc rồi quay trở về; và xa lộ này đi theo hành trình dài dằng dặc của ông. Làm mát ngôi nhà mà không cần máy điều hòa? Chính sách 'ngoại giao gấu trúc' của TQ 'Nhà hàng Kền kền' và sứ mệnh bảo tồn loài chim châu Phi Trải dài 2.834 km, nó giống như một đường ống dài vô tận nối từ thành phố cảng Augusta ở phía nam đến thủ phủ Darwin phía bắc, băng ngang qua một vùng đất hoang dã rộng lớn. Người ta gọi con đường này là 'The Track', một cách gọi đã làm giảm bớt đi nhiều sự hùng vĩ thực sự của nó. Dọc đoạn đường, tôi biết là mình sẽ gặp nhiều thú hoang, và biết chắc là vẻ trống trải của vùng bình nguyên sẽ lác đác được tô điểm bởi các loài động vật bản địa nổi tiếng là chịu đựng được khí hậu khắc nghiệt của Úc. Mấy con chuột túi đứng ngây người nhìn vào khoảng không xa xôi. Vài con đại bàng đuôi nhọn khuỵu gối ngó nghiêng trước những con thú bị xe cộ chẹt chết. Thỉnh thoảng có chú chó hoang dingo màu đất ló ra từ bụi rậm, trông thon gầy và dẻo dai dưới cái nóng thiêu đốt. Tôi ngủ đêm tại những thị trấn hẻo lánh dọc đường. Thế rồi sau ba ngày rong ruổi, tôi bắt gặp một con lạc đà. Lạc đà Ả-rập trên đất Úc Tôi đã lên mạng kiểm chứng thông tin ngay tối đó để chắc chắn rằng mình không bị ảo giác. Hiểu theo lẽ thông thường thì lạc đà cũng như gấu Bắc Cực là loài rất xa lạ với nước Úc. Hoặc ít nhất thì trước kia là như thế. Nhưng hoá ra là do tôi đã thiếu cập nhật thông tin một cách trầm trọng. Vùng hẻo lánh này từ xưa đến nay vẫn là nơi sinh sống của hàng đàn lạc đà hoang dã. Vùng hẻo lánh trải rộng hơn 6 triệu cây số vuông, rộng gần gấp đôi diện tích Ấn Độ Trang web Feral Scan, được chính phủ hậu thuẫn và nhằm giám sát những loài xâm thực, đưa ra con số hiện thời là vào khoảng từ 1 đến 1,2 triệu con lạc đà, và có xu hướng sẽ tăng gấp đôi sau mỗi 8 đến 9 năm. Cuộc du hành đến Hòn đảo Thất vọng New Zealand do ai tìm ra đầu tiên và từ khi nào Bảo tồn gấu trúc: Lừa mẹ để cứu con Vậy làm thế nào mà loài thú ngoại bang này lại lưu lạc nơi đây với một số lượng khổng lồ như vậy? Để trả lời câu hỏi đó, chúng ta phải quay lại thời tiên phong của những nhà thám hiểm như Stuart. Trước hết, cần phải làm rõ một đặc điểm quan trọng của vùng hẻo lánh ở châu Úc. Bạt ngàn, trải rộng bốn phương tám hướng. Mênh mông. Đây đương nhiên là một lời tuyên bố thần thánh, nhưng cần phải nhấn mạnh rằng đó chính là yếu tố khiến vùng đất này trở nên hẻo lánh. Diện tích nơi đây rộng hơn 6 triệu cây số vuông, gần gấp đôi Ấn Độ. Nơi đây, đường chân trời như nối tiếp đường chân trời. Hành trình khai phá Khi người Anh bắt đầu định cư trên một số vùng dọc miền duyên hải châu Úc từ cuối Thế kỷ thứ 18, đi cùng với chủ nghĩa thuộc địa thời đó là nhu cầu khám phá và tìm hiểu toàn diện châu lục rộng lớn này. Thổ dân châu Úc đã sinh sống trên mảnh đất này suốt mấy chục ngàn năm - họ đã sinh tồn, thích nghi và hiểu rõ mảnh đất này - nhưng với những người châu Âu lúc bấy giờ, lục địa này là một vùng chói chang và hoàn toàn xa lạ. Cuối Thế kỷ 19 - đầu Thế kỷ 20, lạc đà vận chuyển người và hàng hoá xuyên lục địa nước Úc Những cuộc khai phá trên mặt đất bắt đầu diễn ra thường xuyên, phần nhiều trong điều kiện khắc nghiệt. Bí ẩn vụ nổ khổng lồ ở Siberia Con người trông sẽ thế nào sau 1 triệu năm nữa? Đôi khi, các nhà thám hiểm thu được những kết quả nhầm lẫn - ví dụ một tấm bản đồ đầu Thế kỷ 19 đã từng vẽ ra một vùng biển nội thuỷ rộng lớn nằm ngay trung tâm nước Úc. Thế nhưng với nhiều chuyến đi khác nhau, các nhà thám hiểm đã dẫn dần dựng lên được hình ảnh chân thực của châu Úc. Người ta tìm thấy các mỏ vàng, rồi các khu định cư và các tuyến giao thông được hình thành trong vùng hẻo lánh. Nhưng để tới được các nơi trên một khoảng cách lớn như vậy, người ta cần dùng đến những đoàn ngựa thồ, xe bò kéo, nhưng các loài động vật này lại không đủ sức bền cho những hành trình kéo dài, khan hiếm nước nhiều ngày. Vậy là cần phải tìm được loài nào khác thay thế. Trong thời gian từ 1870 đến 1920, có khoảng 20.000 con lạc đà được nhập khẩu vào Úc từ bán đảo Ả-rập, Ấn Độ và Afghanistan. Cùng đi với chúng là ít nhất 2.000 người huấn luyện hoặc chăn lạc đà, cũng lấy từ những nơi đó. Nhanh chóng thích nghi Bọn lạc đà chủ yếu là loại một bướu (còn được gọi là lạc đà Ả-rập). Loài móng guốc nặng đến nửa tấn với một cái bướu trên lưng này sinh ra chính là để tồn tại trong khí hậu hoang mạc lục địa Úc: chúng có thể di chuyển hàng tuần mà không cần uống nước, có đủ độ bền bỉ và sức lực để chịu sức nặng của cả người cưỡi và thồ hàng vượt qua mảnh đất thường xuyên bị nung nóng ác liệt. Những con lạc đà này và những người chăn dắt chúng đã để lại những ảnh hưởng đáng kể trong hàng chục năm tiếp theo. Trong cuốn sách mà Anna Kenny là đồng tác giả, "Những người Hồi giáo chăn lạc đà trên đất Úc, thời thập niên 1860-1930" (Australia's Muslim Cameleers: Pioneers of the Inland, 1860s-1930s), bà nói rằng những người chăn lạc đà đã không được ghi nhận công sức đúng mức dù họ có công lao to lớn với nền văn hoá và kinh tế của xã hội Úc. "Những người chăn lạc đà đã khai phá ra những cung đường cung ứng, vận tải hàng hóa và liên lạc kết nối giữa những khu vực định cư nằm riêng rẽ với nhau, giúp phát triển kinh tế cho vùng khô cằn của Úc. Họ cũng làm giàu thêm bản sắc văn hoá nơi đây." Lạc đà thồ hàng trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống nơi hẻo lánh. Chúng thồ len, nước, cột điện, tà vẹt đường ray xe lửa, trà và thuốc lá. Người thổ dân Úc châu còn gắn lông lạc đà lên các sản phẩm nghệ thuật thủ công của họ. Thậm chí ngày nay, chuyến tàu thượng hạng chạy dọc nước Úc từ thành phố (phía Nam) Adelaide đến thủ phủ phía Bắc Darwin được đặt tên là The Ghan, để tưởng nhớ đến những người chăn lạc đà, vốn thường được gọi một cách phổ biến là những 'Afghans' - chỉ người đến từ Afganistan. Bọn lạc đà hoang đã trở thành mối uy hiếp mạnh mẽ đối với các cộng đồng cư dân sống ở vùng hẻo lánh và các loài động thực vật hoang dã bản địa Qua thời cực thịnh Thế nhưng đến thời thập niên 1930, việc dùng lạc đà thồ hàng thất thế. Với sự ra đời của động cơ đốt trong và cơ giới hoá vận tải, lạc đà trở thành đồ thừa. Bất kỳ loài thú bốn chân nào cũng không thể cạnh tranh được với một chiếc xe tải chở hàng, dù cho chúng chịu đựng tốt đến đâu cái nóng 40 độ C. Thế là có hàng nghìn con lạc đà được thả vào thiên nhiên hoang dã, nơi mà chúng nhanh chóng sinh sôi nảy nở. Chỉ chín chục năm sau, chúng trở nên vô cùng đông đúc. Song điều này không ổn chút nào. Lạc đà từng là vấn nạn nghiêm trọng của Úc. Trông thì chỉ to xác nhưng hiền lành vô hại, nhưng bọn lạc đà hóa ra lại phá phách tai hại đối với các cộng đồng cư dân xung quanh. Chúng phá tan hàng rào, làm vỡ các đường ống và tớp cạn nguồn nước. Chúng cũng cạnh tranh khốc liệt với các loài bản địa, gặm sạch sành sanh cỏ. Theo lời của nhà thám hiểm thời hiện đại Simon Reeve, lạc đà "gần như là loài duy nhất cực kỳ phù hợp với điều kiện môi trường ở vùng hẻo lánh. Mang chúng đến đây là ý tưởng tuyệt vời cho thời gian ngắn hạn, nhưng về lâu về dài thì đó lại là thảm họa". Những nông trại nuôi và chế biến sữa lạc đà như QCamel Dairy (trong hình) đề cao mặt tích cực của lạc đà hoang dã bằng cách quảng cáo lợi ích của sữa lạc đà Bị tàn sát Chính quyền đã thực thi nhiều biện pháp quyết liệt để ngăn chặn sự phát triển của lạc đà. Tin tức hồi cuối năm 2013 nói rằng Dự án Kiểm soát Lạc đà Hoang dã do chính phủ Úc tài trợ đã hạ sát gần 160.000 con lạc đà kể từ năm 2009, chủ yếu bằng súng. Không ngạc nhiên gì, cách thức xuống tay tàn nhẫn này đã bị một số người chỉ trích nặng nề, và đã có những nỗ lực nhằm biến sự bùng nổ của lạc đà hoang dã ở Úc thành điều tích cực. Một ví dụ điển hình trong số đó là trang trại Summer Land Camels, nơi hiện đang chăn thả hơn 550 con lạc đà trong nông trại hữu cơ rộng 850 mẫu ở Queensland. Họ ra sức quảng cáo về những ích lợi của sữa và những chế phẩm sữa lạc đà: giàu acid béo không bão hòa và vitamin C, vốn rất cần cho cơ thể người. Họ sản xuất một loạt các chế phẩm từ sữa lạc đà, đầy đủ mọi thứ như phô mai tươi kiểu Pháp và phô mai ướp muối kiểu Ba Tư và kem caramel mặn kiểu Ý. Cũng ở Queensland còn có trang trại nuôi lạc đà và chế biến sữa QCamel Dairy, nơi tuyên bố sẽ ra mắt sản phẩm sữa lạc đà vị sô-cô-la trong năm nay. Số phận tương lai của lạc đà hoang dã ở Úc vẫn còn là một ẩn số. Nhưng dù sao thì tôi vẫn vô cùng kinh ngạc bởi số lượng của chúng ở đây. Kể từ sau chuyến xe đầu tiên trên đường cao tốc Stuart, tôi đã có thêm hai hành trình xuyên lục địa Úc, nhưng không hề gặp một con lạc đà hoang dã nào nữa, dù chỉ là thoáng qua một hình bóng xa xăm. Nhưng đó chẳng phải là đặc trưng của châu Úc sao - mảnh đất trải dài vô tận, nơi có đường chân trời nhoà đi trong cái nóng thiêu đốt, và thậm chí đến số liệu thống kê cũng là được đưa ra dựa trên một quy mô khó đoán. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

summarize: Có đến hơn một triệu con lạc đà hoang dã ngày đêm rong ruổi trên vùng đất hẻo lánh của châu Úc Thời gian chầm chậm trôi đi khi ta lái xe trên Xa lộ Stuart ở Úc. Mang tên nhà thám hiểm Thế kỷ thứ 19 John McDouall Stuart, người châu Âu đầu tiên thành công du hành trên biển tới châu Úc rồi quay trở về; và xa lộ này đi theo hành trình dài dằng dặc của ông. Làm mát ngôi nhà mà không cần máy điều hòa? Chính sách 'ngoại giao gấu trúc' của TQ 'Nhà hàng Kền kền' và sứ mệnh bảo tồn loài chim châu Phi Trải dài 2.834 km, nó giống như một đường ống dài vô tận nối từ thành phố cảng Augusta ở phía nam đến thủ phủ Darwin phía bắc, băng ngang qua một vùng đất hoang dã rộng lớn. Người ta gọi con đường này là 'The Track', một cách gọi đã làm giảm bớt đi nhiều sự hùng vĩ thực sự của nó. Dọc đoạn đường, tôi biết là mình sẽ gặp nhiều thú hoang, và biết chắc là vẻ trống trải của vùng bình nguyên sẽ lác đác được tô điểm bởi các loài động vật bản địa nổi tiếng là chịu đựng được khí hậu khắc nghiệt của Úc. Mấy con chuột túi đứng ngây người nhìn vào khoảng không xa xôi. Vài con đại bàng đuôi nhọn khuỵu gối ngó nghiêng trước những con thú bị xe cộ chẹt chết. Thỉnh thoảng có chú chó hoang dingo màu đất ló ra từ bụi rậm, trông thon gầy và dẻo dai dưới cái nóng thiêu đốt. Tôi ngủ đêm tại những thị trấn hẻo lánh dọc đường. Thế rồi sau ba ngày rong ruổi, tôi bắt gặp một con lạc đà. Lạc đà Ả-rập trên đất Úc Tôi đã lên mạng kiểm chứng thông tin ngay tối đó để chắc chắn rằng mình không bị ảo giác. Hiểu theo lẽ thông thường thì lạc đà cũng như gấu Bắc Cực là loài rất xa lạ với nước Úc. Hoặc ít nhất thì trước kia là như thế. Nhưng hoá ra là do tôi đã thiếu cập nhật thông tin một cách trầm trọng. Vùng hẻo lánh này từ xưa đến nay vẫn là nơi sinh sống của hàng đàn lạc đà hoang dã. Vùng hẻo lánh trải rộng hơn 6 triệu cây số vuông, rộng gần gấp đôi diện tích Ấn Độ Trang web Feral Scan, được chính phủ hậu thuẫn và nhằm giám sát những loài xâm thực, đưa ra con số hiện thời là vào khoảng từ 1 đến 1,2 triệu con lạc đà, và có xu hướng sẽ tăng gấp đôi sau mỗi 8 đến 9 năm. Cuộc du hành đến Hòn đảo Thất vọng New Zealand do ai tìm ra đầu tiên và từ khi nào Bảo tồn gấu trúc: Lừa mẹ để cứu con Vậy làm thế nào mà loài thú ngoại bang này lại lưu lạc nơi đây với một số lượng khổng lồ như vậy? Để trả lời câu hỏi đó, chúng ta phải quay lại thời tiên phong của những nhà thám hiểm như Stuart. Trước hết, cần phải làm rõ một đặc điểm quan trọng của vùng hẻo lánh ở châu Úc. Bạt ngàn, trải rộng bốn phương tám hướng. Mênh mông. Đây đương nhiên là một lời tuyên bố thần thánh, nhưng cần phải nhấn mạnh rằng đó chính là yếu tố khiến vùng đất này trở nên hẻo lánh. Diện tích nơi đây rộng hơn 6 triệu cây số vuông, gần gấp đôi Ấn Độ. Nơi đây, đường chân trời như nối tiếp đường chân trời. Hành trình khai phá Khi người Anh bắt đầu định cư trên một số vùng dọc miền duyên hải châu Úc từ cuối Thế kỷ thứ 18, đi cùng với chủ nghĩa thuộc địa thời đó là nhu cầu khám phá và tìm hiểu toàn diện châu lục rộng lớn này. Thổ dân châu Úc đã sinh sống trên mảnh đất này suốt mấy chục ngàn năm - họ đã sinh tồn, thích nghi và hiểu rõ mảnh đất này - nhưng với những người châu Âu lúc bấy giờ, lục địa này là một vùng chói chang và hoàn toàn xa lạ. Cuối Thế kỷ 19 - đầu Thế kỷ 20, lạc đà vận chuyển người và hàng hoá xuyên lục địa nước Úc Những cuộc khai phá trên mặt đất bắt đầu diễn ra thường xuyên, phần nhiều trong điều kiện khắc nghiệt. Bí ẩn vụ nổ khổng lồ ở Siberia Con người trông sẽ thế nào sau 1 triệu năm nữa? Đôi khi, các nhà thám hiểm thu được những kết quả nhầm lẫn - ví dụ một tấm bản đồ đầu Thế kỷ 19 đã từng vẽ ra một vùng biển nội thuỷ rộng lớn nằm ngay trung tâm nước Úc. Thế nhưng với nhiều chuyến đi khác nhau, các nhà thám hiểm đã dẫn dần dựng lên được hình ảnh chân thực của châu Úc. Người ta tìm thấy các mỏ vàng, rồi các khu định cư và các tuyến giao thông được hình thành trong vùng hẻo lánh. Nhưng để tới được các nơi trên một khoảng cách lớn như vậy, người ta cần dùng đến những đoàn ngựa thồ, xe bò kéo, nhưng các loài động vật này lại không đủ sức bền cho những hành trình kéo dài, khan hiếm nước nhiều ngày. Vậy là cần phải tìm được loài nào khác thay thế. Trong thời gian từ 1870 đến 1920, có khoảng 20.000 con lạc đà được nhập khẩu vào Úc từ bán đảo Ả-rập, Ấn Độ và Afghanistan. Cùng đi với chúng là ít nhất 2.000 người huấn luyện hoặc chăn lạc đà, cũng lấy từ những nơi đó. Nhanh chóng thích nghi Bọn lạc đà chủ yếu là loại một bướu (còn được gọi là lạc đà Ả-rập). Loài móng guốc nặng đến nửa tấn với một cái bướu trên lưng này sinh ra chính là để tồn tại trong khí hậu hoang mạc lục địa Úc: chúng có thể di chuyển hàng tuần mà không cần uống nước, có đủ độ bền bỉ và sức lực để chịu sức nặng của cả người cưỡi và thồ hàng vượt qua mảnh đất thường xuyên bị nung nóng ác liệt. Những con lạc đà này và những người chăn dắt chúng đã để lại những ảnh hưởng đáng kể trong hàng chục năm tiếp theo. Trong cuốn sách mà Anna Kenny là đồng tác giả, "Những người Hồi giáo chăn lạc đà trên đất Úc, thời thập niên 1860-1930" (Australia's Muslim Cameleers: Pioneers of the Inland, 1860s-1930s), bà nói rằng những người chăn lạc đà đã không được ghi nhận công sức đúng mức dù họ có công lao to lớn với nền văn hoá và kinh tế của xã hội Úc. "Những người chăn lạc đà đã khai phá ra những cung đường cung ứng, vận tải hàng hóa và liên lạc kết nối giữa những khu vực định cư nằm riêng rẽ với nhau, giúp phát triển kinh tế cho vùng khô cằn của Úc. Họ cũng làm giàu thêm bản sắc văn hoá nơi đây." Lạc đà thồ hàng trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống nơi hẻo lánh. Chúng thồ len, nước, cột điện, tà vẹt đường ray xe lửa, trà và thuốc lá. Người thổ dân Úc châu còn gắn lông lạc đà lên các sản phẩm nghệ thuật thủ công của họ. Thậm chí ngày nay, chuyến tàu thượng hạng chạy dọc nước Úc từ thành phố (phía Nam) Adelaide đến thủ phủ phía Bắc Darwin được đặt tên là The Ghan, để tưởng nhớ đến những người chăn lạc đà, vốn thường được gọi một cách phổ biến là những 'Afghans' - chỉ người đến từ Afganistan. Bọn lạc đà hoang đã trở thành mối uy hiếp mạnh mẽ đối với các cộng đồng cư dân sống ở vùng hẻo lánh và các loài động thực vật hoang dã bản địa Qua thời cực thịnh Thế nhưng đến thời thập niên 1930, việc dùng lạc đà thồ hàng thất thế. Với sự ra đời của động cơ đốt trong và cơ giới hoá vận tải, lạc đà trở thành đồ thừa. Bất kỳ loài thú bốn chân nào cũng không thể cạnh tranh được với một chiếc xe tải chở hàng, dù cho chúng chịu đựng tốt đến đâu cái nóng 40 độ C. Thế là có hàng nghìn con lạc đà được thả vào thiên nhiên hoang dã, nơi mà chúng nhanh chóng sinh sôi nảy nở. Chỉ chín chục năm sau, chúng trở nên vô cùng đông đúc. Song điều này không ổn chút nào. Lạc đà từng là vấn nạn nghiêm trọng của Úc. Trông thì chỉ to xác nhưng hiền lành vô hại, nhưng bọn lạc đà hóa ra lại phá phách tai hại đối với các cộng đồng cư dân xung quanh. Chúng phá tan hàng rào, làm vỡ các đường ống và tớp cạn nguồn nước. Chúng cũng cạnh tranh khốc liệt với các loài bản địa, gặm sạch sành sanh cỏ. Theo lời của nhà thám hiểm thời hiện đại Simon Reeve, lạc đà "gần như là loài duy nhất cực kỳ phù hợp với điều kiện môi trường ở vùng hẻo lánh. Mang chúng đến đây là ý tưởng tuyệt vời cho thời gian ngắn hạn, nhưng về lâu về dài thì đó lại là thảm họa". Những nông trại nuôi và chế biến sữa lạc đà như QCamel Dairy (trong hình) đề cao mặt tích cực của lạc đà hoang dã bằng cách quảng cáo lợi ích của sữa lạc đà Bị tàn sát Chính quyền đã thực thi nhiều biện pháp quyết liệt để ngăn chặn sự phát triển của lạc đà. Tin tức hồi cuối năm 2013 nói rằng Dự án Kiểm soát Lạc đà Hoang dã do chính phủ Úc tài trợ đã hạ sát gần 160.000 con lạc đà kể từ năm 2009, chủ yếu bằng súng. Không ngạc nhiên gì, cách thức xuống tay tàn nhẫn này đã bị một số người chỉ trích nặng nề, và đã có những nỗ lực nhằm biến sự bùng nổ của lạc đà hoang dã ở Úc thành điều tích cực. Một ví dụ điển hình trong số đó là trang trại Summer Land Camels, nơi hiện đang chăn thả hơn 550 con lạc đà trong nông trại hữu cơ rộng 850 mẫu ở Queensland. Họ ra sức quảng cáo về những ích lợi của sữa và những chế phẩm sữa lạc đà: giàu acid béo không bão hòa và vitamin C, vốn rất cần cho cơ thể người. Họ sản xuất một loạt các chế phẩm từ sữa lạc đà, đầy đủ mọi thứ như phô mai tươi kiểu Pháp và phô mai ướp muối kiểu Ba Tư và kem caramel mặn kiểu Ý. Cũng ở Queensland còn có trang trại nuôi lạc đà và chế biến sữa QCamel Dairy, nơi tuyên bố sẽ ra mắt sản phẩm sữa lạc đà vị sô-cô-la trong năm nay. Số phận tương lai của lạc đà hoang dã ở Úc vẫn còn là một ẩn số. Nhưng dù sao thì tôi vẫn vô cùng kinh ngạc bởi số lượng của chúng ở đây. Kể từ sau chuyến xe đầu tiên trên đường cao tốc Stuart, tôi đã có thêm hai hành trình xuyên lục địa Úc, nhưng không hề gặp một con lạc đà hoang dã nào nữa, dù chỉ là thoáng qua một hình bóng xa xăm. Nhưng đó chẳng phải là đặc trưng của châu Úc sao - mảnh đất trải dài vô tận, nơi có đường chân trời nhoà đi trong cái nóng thiêu đốt, và thậm chí đến số liệu thống kê cũng là được đưa ra dựa trên một quy mô khó đoán. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

vert-cap-43273541

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-cap-43273541

Hoa Kỳ thu hút người nước ngoài ở Châu Âu sau Brexit?

Việc bầu tổng thống Mỹ và Brexit đã tạo ra nhiều tranh cãi ở hai nước này. Nhưng nó ảnh hưởng thế nào đến người nước ngoài? Catherine Hickley giải thích.

Một cuộc khảo sát năm 2017, xếp hạng các quốc gia về mức độ hấp dẫn đối với người nước ngoài, cho thấy nước Anh đã giảm 21 bậc so với năm 2016 - một phần do Brexit . Đối với đa số người, ngày chính xác Anh chào vĩnh biệt Liên Minh Châu Âu còn mù mịt trong sương khói của nền chính trị đảng phái. Trong khi các chính trị gia cãi vã thì nhiều người lao động trẻ tài năng đã có quyết định của mình. Theo một cuộc khảo sát hơn 10.000 người lao động của công ty kiểm toán BDO, công bố vào tháng 1, thì Anh đã không còn nằm trong số 6 nước mà người Châu Âu muốn tới làm việc vì cho rằng Brexit đã thể hiện là gánh nặng cho tương lai của kinh tế Anh. Năm 2012, Anh được xếp hạng chung ở vị trí thứ hai nhưng đã bị Canada, Úc, Đức, Thụy Sĩ và Tây Ban Nha vượt qua. So sánh với Mỹ, nước giữ vị trí hàng đầu mặc dù các khách quốc tế đang giảm sút, được gọi là "sự tụt dốc Trump" bởi những người đổ lỗi sự sa sút là do chính sách của tổng thống Donald Trump, như trấn áp nhập cư và các quy định thị thực chặt chẽ hơn đối với một số quốc gia. Gần một phần tư số người Châu Âu được hỏi đã xếp hạng Hoa Kỳ trong số ba quốc gia hàng đầu được lựa chọn để chuyển đến làm việc, mặc dù sự ưa thích có giảm nhẹ so với những năm trước, giảm 5% so với năm 2012. Trên toàn cầu, Hoa Kỳ vẫn đứng đầu, mặc dù tỷ lệ người bỏ phiếu cho vị trí hàng đầu giảm từ 34% xuống 30%. Có nên bám trụ công việc mình ghét? Trump ngăn Trung Quốc mua một công ty Mỹ Nhịn ăn sáng trong bao lâu thì đủ tiền mua nhà? "Bất luận ai có thể nghĩ thế nào về chính trị của Mỹ, Mỹ vẫn giữ vị trí số một trên toàn thế giới vì kinh tế đang bùng nổ," Andrew Bailey, đối tác về dịch vụ tư vấn nguồn nhân lực của BDO tại London, nói. "Nó vẫn được coi là một vùng đất của cơ hội." Banu Senyurt, một sinh viên đã tốt nghiệp người Đức đang hoàn thành bằng MBA tại New York, đồng ý. "Có thêm rất nhiều cơ hội việc làm ở Mỹ hơn là ở Đức," cô nói. "Bạn có thể đạt được mục tiêu của mình nhanh hơn. Ở Đức thời gian mà bạn làm cho công ty được đánh giá cao hơn là kỹ năng cá nhân của bạn khi xét nâng lương." "Tôi trông thấy rất nhiều cuộc phản đối và biểu tình," Senyurt nói. "Nhưng cho đến nay, cá nhân tôi chưa từng bị ảnh hưởng bởi các chính sách của Trump. Tôi dự định ở lại đây, nhưng tôi không biết liệu trong tương lai sẽ có khó khăn hơn trong đời sống và làm việc hay không đối với người nước ngoài." Chuyển ưu tiên Những cơ hội dồi dào và nền kinh tế mạnh mẽ làm cho Mỹ trở thành điểm đến hấp dẫn đối với người nước ngoài, theo Andrew Bailey . Những chủ đề này có thể chứng minh một phần của một xu thế lớn hơn là với các chuyên gia trẻ tuổi ở Châu Âu it muốn di chuyển hơn ra nước ngoài so với trước đây 5 năm. "Những người ở độ tuổi gần 30 tới gần 40 kém thoải mái hơn khi chuyển ra nước ngoài theo yêu cầu của hãng so với trước đây," Klaus Hansen, một đối tác quản lý ở Frankfurt của công ty tuyển dụng quốc tế Odgers Berndtson, nói. "Họ đặt ra những ưu tiên khác, ví dụ như mua nhà, hoặc, lập gia đình." Hansen nói rằng các khách hàng trẻ tuổi của ông nói đi nói lại những câu như "Tôi sẵn sàng đi đâu cũng được miễn là ở phía Nam Munich." Đối với người Châu Âu việc quyết định nơi làm việc ở nước ngoài thì tiền lương không còn là yếu tố đơn lẻ quan trọng nhất nữa, Bailey nói. Thay vào đó, người ta quan tâm tới các yếu tố khác như kinh tế đang thịnh vượng, nhà ở sẵn có với chất lượng tốt, việc chăm sóc trẻ em và trường học, thuế suất ưu đãi và tiêu chuẩn chăm sóc sức khoẻ cao. Từ góc độ kinh tế, nước Anh phải đối mặt với một số thách thức liên quan đến Brexit trong những năm tới, Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế cảnh báo. Kết quả trưng cầu dân ý đã gây áp lực lên nhu cầu trong nước, đồng bảng Anh suy yếu đã đẩy giá tiêu dùng lên và làm giảm sức mua, và việc đầu tư kinh doanh là chậm hơn dự kiến trong khi nền kinh tế toàn cầu sôi động. Tất cả điều này có thể có tác động tiêu cực đến sự hấp dẫn của một quốc gia đối với lao động nước ngoài. Người thức khuya dễ tự sát? Cuộc chơi 'phá hoại thời chiến' nơi công sở thời bình Sáu dấu hiệu của một người sếp độc địa Bị tụt hạng Năm ngoái, tập đoàn mạng toàn cầu InterNations đã công bố đợt thứ 4 cuộc khảo sát về Người Làm Việc Ở Nước Ngoài, một bảng xếp hạng của 65 quốc gia theo các đại lượng đo như chất lượng cuộc sống, mức dễ dàng ổn định nơi ở và cuộc sống làm việc. Nước Anh đã tụt 21 bậc để xuống vị trí thứ 54: trong khi nước này được xếp hạng cao về triển vọng nghề nghiệp, nhưng sự bất bình với đường lối chính trị và chi phí sinh hoạt đã góp phần vào việc xếp hạng thấp. Sau cuộc trưng cầu dân ý Brexit, những người nước ngoài được điều tra sẵn sống ở Anh đã đánh giá tình hình kinh tế ở đây tiêu cực hơn, đó là một yếu tố chính ảnh hưởng đến quyết định của họ đi sinh sống ở nơi đâu. "Đã có tất cả những rối loạn sau cuộc bỏ phiếu Brexit và sự bất an về tương lai của thị trường việc làm," một người Thụy Sĩ sống ở Anh bình luận. Những số liệu từ Văn Phòng Thống Kê Quốc Gia của Anh (ONS) cũng chia sẻ cảm nhận này. Số liệu di cư của ONS gần đây nhất cho thấy lượng di cư thuần đã giảm từ 6/2016 đến 6/2017, với 3/4 mức giảm là thuộc người dân Liên Minh Châu Âu. Mặc dù số người đến Anh để có một "công việc lâu dài" vẫn ổn định, số người đến Anh để tìm việc là ít đi. ONS cho biết mặc dù các quyết định di cư là phức tạp nhưng những thay đổi này cho thấy Brexit chắc hẳn một nhân tố để người dân quyết định đi khỏi hay chuyển đến nước Anh. Các yếu tố kinh tế như đồng bảng suy yếu và đầu tư kinh doanh chậm hơn dự kiến có thể làm cho nước Anh không hấp dẫn đối với người lao động nước ngoài. Mặc dù vậy, Cơ Quan Lao Động Liên Bang Đức nói rằng nước Anh vẫn là điểm đến ưa thích của những người trẻ tuổi Đức tìm việc làm ở nước ngoài, đặc biệt với những người muốn nâng cao tiếng Anh. "Nhưng chúng tôi có nhận thấy sự không chắc chắn ở một số ứng viên về việc liệu họ có thể ở lại sau Brexit hay không," Marcel Schmutzler, người phát ngôn của dịch vụ sắp xếp việc làm quốc tế của cơ quan trên, nói. "Hoa Kỳ là hấp dẫn vì đó là nước lớn và có sức mạnh kinh tế. Nhiều vùng của Hoa Kỳ đã là quen thuộc do xem truyền hình và phim ảnh. Nhiều công ty công nghệ thông tin và thương hiệu mà tên tuổi là rất quen thuộc và có ảnh hưởng đến cuộc sống của chúng ta là của nước Mỹ. Nước này có sức hấp dẫn đặc biệt cho việc nghiên cứu và phát triển," ông nói. Có lẽ, cuối cùng, dòng người lao động trẻ tuổi tất cả sẽ đi tới một điều ít nhiều mơ hồ hơn, đó là liệu những người mới đến có cảm thấy được hoan nghênh hay không ở quê hương mới này. "Người ta muốn đến nơi mà họ cảm thấy được chào đón," Bailey nói tại công ty kế toán. "Những tuyên bố của các chính trị gia có một tác động thực sự. Nếu nước Anh vẫn mở cửa cho toàn cầu thì nó vẫn hấp dẫn. Nhưng một quốc gia đóng cửa lại thì không còn hấp dẫn nữa. Lãnh đạo EU phản ứng về Brexit Anh Quốc và hai mặt đối nghịch của Brexit Bài tiếng Anh trên BBC Capital

summarize: Một cuộc khảo sát năm 2017, xếp hạng các quốc gia về mức độ hấp dẫn đối với người nước ngoài, cho thấy nước Anh đã giảm 21 bậc so với năm 2016 - một phần do Brexit . Đối với đa số người, ngày chính xác Anh chào vĩnh biệt Liên Minh Châu Âu còn mù mịt trong sương khói của nền chính trị đảng phái. Trong khi các chính trị gia cãi vã thì nhiều người lao động trẻ tài năng đã có quyết định của mình. Theo một cuộc khảo sát hơn 10.000 người lao động của công ty kiểm toán BDO, công bố vào tháng 1, thì Anh đã không còn nằm trong số 6 nước mà người Châu Âu muốn tới làm việc vì cho rằng Brexit đã thể hiện là gánh nặng cho tương lai của kinh tế Anh. Năm 2012, Anh được xếp hạng chung ở vị trí thứ hai nhưng đã bị Canada, Úc, Đức, Thụy Sĩ và Tây Ban Nha vượt qua. So sánh với Mỹ, nước giữ vị trí hàng đầu mặc dù các khách quốc tế đang giảm sút, được gọi là "sự tụt dốc Trump" bởi những người đổ lỗi sự sa sút là do chính sách của tổng thống Donald Trump, như trấn áp nhập cư và các quy định thị thực chặt chẽ hơn đối với một số quốc gia. Gần một phần tư số người Châu Âu được hỏi đã xếp hạng Hoa Kỳ trong số ba quốc gia hàng đầu được lựa chọn để chuyển đến làm việc, mặc dù sự ưa thích có giảm nhẹ so với những năm trước, giảm 5% so với năm 2012. Trên toàn cầu, Hoa Kỳ vẫn đứng đầu, mặc dù tỷ lệ người bỏ phiếu cho vị trí hàng đầu giảm từ 34% xuống 30%. Có nên bám trụ công việc mình ghét? Trump ngăn Trung Quốc mua một công ty Mỹ Nhịn ăn sáng trong bao lâu thì đủ tiền mua nhà? "Bất luận ai có thể nghĩ thế nào về chính trị của Mỹ, Mỹ vẫn giữ vị trí số một trên toàn thế giới vì kinh tế đang bùng nổ," Andrew Bailey, đối tác về dịch vụ tư vấn nguồn nhân lực của BDO tại London, nói. "Nó vẫn được coi là một vùng đất của cơ hội." Banu Senyurt, một sinh viên đã tốt nghiệp người Đức đang hoàn thành bằng MBA tại New York, đồng ý. "Có thêm rất nhiều cơ hội việc làm ở Mỹ hơn là ở Đức," cô nói. "Bạn có thể đạt được mục tiêu của mình nhanh hơn. Ở Đức thời gian mà bạn làm cho công ty được đánh giá cao hơn là kỹ năng cá nhân của bạn khi xét nâng lương." "Tôi trông thấy rất nhiều cuộc phản đối và biểu tình," Senyurt nói. "Nhưng cho đến nay, cá nhân tôi chưa từng bị ảnh hưởng bởi các chính sách của Trump. Tôi dự định ở lại đây, nhưng tôi không biết liệu trong tương lai sẽ có khó khăn hơn trong đời sống và làm việc hay không đối với người nước ngoài." Chuyển ưu tiên Những cơ hội dồi dào và nền kinh tế mạnh mẽ làm cho Mỹ trở thành điểm đến hấp dẫn đối với người nước ngoài, theo Andrew Bailey . Những chủ đề này có thể chứng minh một phần của một xu thế lớn hơn là với các chuyên gia trẻ tuổi ở Châu Âu it muốn di chuyển hơn ra nước ngoài so với trước đây 5 năm. "Những người ở độ tuổi gần 30 tới gần 40 kém thoải mái hơn khi chuyển ra nước ngoài theo yêu cầu của hãng so với trước đây," Klaus Hansen, một đối tác quản lý ở Frankfurt của công ty tuyển dụng quốc tế Odgers Berndtson, nói. "Họ đặt ra những ưu tiên khác, ví dụ như mua nhà, hoặc, lập gia đình." Hansen nói rằng các khách hàng trẻ tuổi của ông nói đi nói lại những câu như "Tôi sẵn sàng đi đâu cũng được miễn là ở phía Nam Munich." Đối với người Châu Âu việc quyết định nơi làm việc ở nước ngoài thì tiền lương không còn là yếu tố đơn lẻ quan trọng nhất nữa, Bailey nói. Thay vào đó, người ta quan tâm tới các yếu tố khác như kinh tế đang thịnh vượng, nhà ở sẵn có với chất lượng tốt, việc chăm sóc trẻ em và trường học, thuế suất ưu đãi và tiêu chuẩn chăm sóc sức khoẻ cao. Từ góc độ kinh tế, nước Anh phải đối mặt với một số thách thức liên quan đến Brexit trong những năm tới, Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế cảnh báo. Kết quả trưng cầu dân ý đã gây áp lực lên nhu cầu trong nước, đồng bảng Anh suy yếu đã đẩy giá tiêu dùng lên và làm giảm sức mua, và việc đầu tư kinh doanh là chậm hơn dự kiến trong khi nền kinh tế toàn cầu sôi động. Tất cả điều này có thể có tác động tiêu cực đến sự hấp dẫn của một quốc gia đối với lao động nước ngoài. Người thức khuya dễ tự sát? Cuộc chơi 'phá hoại thời chiến' nơi công sở thời bình Sáu dấu hiệu của một người sếp độc địa Bị tụt hạng Năm ngoái, tập đoàn mạng toàn cầu InterNations đã công bố đợt thứ 4 cuộc khảo sát về Người Làm Việc Ở Nước Ngoài, một bảng xếp hạng của 65 quốc gia theo các đại lượng đo như chất lượng cuộc sống, mức dễ dàng ổn định nơi ở và cuộc sống làm việc. Nước Anh đã tụt 21 bậc để xuống vị trí thứ 54: trong khi nước này được xếp hạng cao về triển vọng nghề nghiệp, nhưng sự bất bình với đường lối chính trị và chi phí sinh hoạt đã góp phần vào việc xếp hạng thấp. Sau cuộc trưng cầu dân ý Brexit, những người nước ngoài được điều tra sẵn sống ở Anh đã đánh giá tình hình kinh tế ở đây tiêu cực hơn, đó là một yếu tố chính ảnh hưởng đến quyết định của họ đi sinh sống ở nơi đâu. "Đã có tất cả những rối loạn sau cuộc bỏ phiếu Brexit và sự bất an về tương lai của thị trường việc làm," một người Thụy Sĩ sống ở Anh bình luận. Những số liệu từ Văn Phòng Thống Kê Quốc Gia của Anh (ONS) cũng chia sẻ cảm nhận này. Số liệu di cư của ONS gần đây nhất cho thấy lượng di cư thuần đã giảm từ 6/2016 đến 6/2017, với 3/4 mức giảm là thuộc người dân Liên Minh Châu Âu. Mặc dù số người đến Anh để có một "công việc lâu dài" vẫn ổn định, số người đến Anh để tìm việc là ít đi. ONS cho biết mặc dù các quyết định di cư là phức tạp nhưng những thay đổi này cho thấy Brexit chắc hẳn một nhân tố để người dân quyết định đi khỏi hay chuyển đến nước Anh. Các yếu tố kinh tế như đồng bảng suy yếu và đầu tư kinh doanh chậm hơn dự kiến có thể làm cho nước Anh không hấp dẫn đối với người lao động nước ngoài. Mặc dù vậy, Cơ Quan Lao Động Liên Bang Đức nói rằng nước Anh vẫn là điểm đến ưa thích của những người trẻ tuổi Đức tìm việc làm ở nước ngoài, đặc biệt với những người muốn nâng cao tiếng Anh. "Nhưng chúng tôi có nhận thấy sự không chắc chắn ở một số ứng viên về việc liệu họ có thể ở lại sau Brexit hay không," Marcel Schmutzler, người phát ngôn của dịch vụ sắp xếp việc làm quốc tế của cơ quan trên, nói. "Hoa Kỳ là hấp dẫn vì đó là nước lớn và có sức mạnh kinh tế. Nhiều vùng của Hoa Kỳ đã là quen thuộc do xem truyền hình và phim ảnh. Nhiều công ty công nghệ thông tin và thương hiệu mà tên tuổi là rất quen thuộc và có ảnh hưởng đến cuộc sống của chúng ta là của nước Mỹ. Nước này có sức hấp dẫn đặc biệt cho việc nghiên cứu và phát triển," ông nói. Có lẽ, cuối cùng, dòng người lao động trẻ tuổi tất cả sẽ đi tới một điều ít nhiều mơ hồ hơn, đó là liệu những người mới đến có cảm thấy được hoan nghênh hay không ở quê hương mới này. "Người ta muốn đến nơi mà họ cảm thấy được chào đón," Bailey nói tại công ty kế toán. "Những tuyên bố của các chính trị gia có một tác động thực sự. Nếu nước Anh vẫn mở cửa cho toàn cầu thì nó vẫn hấp dẫn. Nhưng một quốc gia đóng cửa lại thì không còn hấp dẫn nữa. Lãnh đạo EU phản ứng về Brexit Anh Quốc và hai mặt đối nghịch của Brexit Bài tiếng Anh trên BBC Capital

vert-fut-41956444

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-41956444

Đàn ông hói thì mạnh mẽ hơn trong chuyện chăn gối?

Có một lời đồn đại đầy hoang đường về những người đàn ông hói.

aa 'Họ có nhiều nội tiết tố testosterone hơn và có nhu cầu tình dục mạnh mẽ hơn.' Thế nhưng thật ra việc hói đầu phụ thuộc vào testosterone chứ không phải là lượng nhiều hay ít nội tiết tố này. Ngay cả khi chỉ ở mức độ thấp, nó cũng có thể khiến bạn rụng tóc. Chúng ta đến nay vẫn chưa hoàn toàn hiểu rõ tại sao điều đó xảy ra. Nó phụ thuộc vào gene của mỗi người. Nhưng có một chất enzyme đóng vai trò trong việc này. Nó biến đổi testosterone thành dihydrotestosterone. Nó từ từ làm tắc nang tóc và làm gián đoạn quá trình cung cấp máu cho tóc, khiến tóc mới không mọc ra. Những người không bị rụng tóc thường có lượng enzyme này thấp. Bài tiếng Anh đăng trên BBC Future.

summarize: aa 'Họ có nhiều nội tiết tố testosterone hơn và có nhu cầu tình dục mạnh mẽ hơn.' Thế nhưng thật ra việc hói đầu phụ thuộc vào testosterone chứ không phải là lượng nhiều hay ít nội tiết tố này. Ngay cả khi chỉ ở mức độ thấp, nó cũng có thể khiến bạn rụng tóc. Chúng ta đến nay vẫn chưa hoàn toàn hiểu rõ tại sao điều đó xảy ra. Nó phụ thuộc vào gene của mỗi người. Nhưng có một chất enzyme đóng vai trò trong việc này. Nó biến đổi testosterone thành dihydrotestosterone. Nó từ từ làm tắc nang tóc và làm gián đoạn quá trình cung cấp máu cho tóc, khiến tóc mới không mọc ra. Những người không bị rụng tóc thường có lượng enzyme này thấp. Bài tiếng Anh đăng trên BBC Future.

141009_ronaldo_to_stay_with_real

https://www.bbc.com/vietnamese/sport/2014/10/141009_ronaldo_to_stay_with_real

Ronaldo sẽ ở lại với Real Madrid

Cristiano Ronaldo sẽ 'ở lại với Real Madrid mãi', theo đại diện Jorge Mendes.

Ông Mendes nói Cristiano Ronaldo không có ý định quay lại Manchester United và sẽ chơi cho Real Madrid cho thời gian còn lại sự nghiệp của mình. "Cristiano rất hạnh phúc tại Real Madrid. Anh sẽ phá mọi kỷ lục và sẽ giải nghệ tại chính nơi này”. Ronaldo, 29 tuổi, hiện đã ghi 15 bàn cho mùa giải năm nay, kể cả đạt kỷ lục hat-trick 22 lần trong La Liga. Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh có tin nói cầu thủ tuyển Bồ Đào Nha này sẽ chuyển về đầu quân cho câu lạc bộ cũ là Manchester United trong thỏa thuận 80 triệu bảng Anh.

summarize: Ông Mendes nói Cristiano Ronaldo không có ý định quay lại Manchester United và sẽ chơi cho Real Madrid cho thời gian còn lại sự nghiệp của mình. "Cristiano rất hạnh phúc tại Real Madrid. Anh sẽ phá mọi kỷ lục và sẽ giải nghệ tại chính nơi này”. Ronaldo, 29 tuổi, hiện đã ghi 15 bàn cho mùa giải năm nay, kể cả đạt kỷ lục hat-trick 22 lần trong La Liga. Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh có tin nói cầu thủ tuyển Bồ Đào Nha này sẽ chuyển về đầu quân cho câu lạc bộ cũ là Manchester United trong thỏa thuận 80 triệu bảng Anh.

vietnam-43971546

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-43971546

Phản ứng tin Hàn Quốc bổ nhiệm đại sứ mới tại VN

Việc Hàn Quốc bổ nhiệm nguyên lãnh đạo Samsung làm đại sứ mới tại Việt Nam vấp phải phản đối từ các nhà hoạt động vì quyền lợi người lao động.

Lao động nữ tại nhà máy Samsung Electronics, Hàn Quốc Ông Kim Do-hyun, một cựu giám đốc tập đoàn điện tử Samsung, được Hàn Quốc bổ nhiệm làm tân đại sứ tại Việt Nam từ ngày 29/4. Ông Kim từng làm việc tại các tòa đại sứ của Hàn Quốc ở Iraq, Nga, Ukraine và Croatia trước khi đảm nhận vị trí đứng đầu bộ phận hợp tác toàn cầu của Samsung vào năm 2013. LHQ: 'Nhà nghiên cứu lao động VN bị hăm dọa' Samsung VN bác bỏ cáo buộc về lao động nữ Kể từ tháng 11/2017, ông Kim chuyển sang phụ trách mảng kinh doanh điện thoại di động với chức giám đốc phụ trách bán hàng thị trường ngoài nước. 'Được bên ngoài tiến cử' Tân đại sứ Hàn Quốc tại Việt Nam Kim Do-hyun Truyền thông Hàn Quốc có một số thông tin và bình luận về việc bổ nhiệm này. Tờ Kyunghyang trích nguồn tin từ Bộ Ngoại giao Hàn Quốc rằng "ông Kim Do-hyun được bổ nhiệm từ bên ngoài" bộ. Tờ Financial News trích lời tân đại sứ tại Việt Nam, ông Kim: "Đại sứ cần phụng sự từ quan điểm của tổ chức." Tờ báo viết rằng "có lẽ trong một nỗ lực nhằm làm giảm nhẹ cáo buộc xung đột lợi ích, ông Kim cũng đã nói, 'Vì Samsung đang hoạt động rất tốt và đã chiếm hơn 25% xuất khẩu của Việt Nam, công ty này sẽ không cần giúp đỡ'." Woongbee Lee, biên tập viên của BBC Tiếng Hàn từ Seoul bình luận rằng việc bổ nhiệm như vậy ở Hàn Quốc là "không phổ biến". "Ông Kim Do-hyun trẻ hơn nhiều so với đại sứ trước đây, người từng giữ vị trí trợ lý bộ trưởng," Woongbee Lee nói. "Ngoài ra một số người đang hoài nghi vấn đề ông này trước đó từng làm việc cho Samsung, liên quan đến [vi phạm] nhân quyền của tại Việt Nam." Chuyện bổ nhiệm này cũng được truyền thông quốc tế quan tâm. Financial Times hôm 30/4 có bài viết theo đó nói rằng Hàn Quốc bị chỉ trích vì việc bổ nhiệm này do Samsung bị cáo buộc vi phạm quyền lợi người lao động, đặc biệt là lao động nữ, và điều kiện làm việc của hai nhà máy hãng đặt tại miền bắc Việt Nam. "Quyết định bổ nhiệm không phù hợp này có thể gây xung đột lợi ích," Financial Times dẫn lời một hiệp hội các nhóm dân sự nói. "Nên hủy bỏ quyết định bổ nhiệm này vì nhiều mối quan ngại về điều kiện làm việc tại các nhà máy của Việt Nam của Samsung." 'Nhân quyền' và 'Xung đột lợi ích' Biểu tình trong Ngày hành động toàn cầu chống lại Samsung tại Seoul Từ Seoul, Tiến sỹ Joseph DiGangi, cố vấn khoa học và kỹ thuật của IPEN, một tổ chức phi chính phủ có trụ sở chính tại Thụy Điển với mạng lưới hoạt động khắp thế giới, nói với BBC ngày 2/5/2018 rằng "cần rút lại bổ nhiệm này" do có "xung đột rõ ràng về lợi ích". "Việc bổ nhiệm một nguyên giám đốc điều hành Samsung làm đại sứ tại Việt Nam, nơi một nửa số điện thoại thông minh của công ty được làm ra, là xung đột rõ ràng về lợi ích và cần được rút lại," Tiến sỹ DiGianggi nói. "Việc bổ nhiệm này làm suy giảm hình ảnh của Hàn Quốc vào đúng thời điểm họ đang cần giải quyết cấp bách ảnh hưởng của các tập đoàn gia đình như Samsung." "Công ty bị sa lầy trong vụ bê bối tại Hàn Quốc, và sẽ là tôn trọng hơn đối với Việt Nam khi [Hàn Quốc] chọn một đại sứ thật sự độc lập." Samsung xác nhận lỗi pin gây sự cố Note 7 Samsung điện tử công bố lợi nhuận kỉ lục Một số nhóm xã hội dân sự phản đối việc ông Kim trở thành đại sứ bởi "Ông ấy có thể ưu tiên lợi ích của một công ty tư nhân đối với [lợi ích quốc gia]", Financial Times trích thuật, và nói rằng họ thấy chính quyền Seoul hiện nay "không tập trung vào các vụ lạm dụng nhân quyền của các công ty Hàn Quốc ở nước ngoài". Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Hàn Quốc bác bỏ những lời chỉ trích. "Ông ấy đã làm việc cả trong khu vực công và tư và Bộ Ngoại giao bổ nhiệm ông làm đại sứ tại Việt Nam dựa trên chuyên môn của ông. Chúng tôi tin rằng ông ấy sẽ đảm trách tốt vai trò mới của mình." Financial Times nói Samsung từ chối bình luận về việc bổ nhiệm ông Kim. Nhân viên đứng làm việc trong một nhà máy lắp ráp điện tử của Samsung tại Hàn Quốc Hôm 30/4, IPEN phối hợp với một số tổ chức khác trên thế giới phát đi thông cáo cho hay các hoạt động biểu tình hưởng ứng "Ngày hành động toàn cầu chống lại Samsung" diễn ra tại châu Á, châu Âu và Mỹ., nhằm phản đối việc Samsung vi phạm nhân quyền, lao động và sức khỏe. Một trong các hoạt động của nhóm biểu tình là đưa ra các bản kiến nghị với hơn 200.000 chữ ký kêu gọi Samsung bảo vệ quyền lợi của hàng trăm ngàn người lao động trên toàn thế giới. Hoạt động của Samsung tại Việt Nam Liên quan tới hoạt động của Samsung tại Việt Nam, một báo cáo do IPEN phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu giới, Gia đình và Môi trường trong phát triển (CGFED) Việt Nam thực hiện được công bố tháng 11/2017, theo đó nói nữ công nhân của Samsung phải làm việc từ 8 đến 12 giờ/ngày và gặp phải các vấn đề sức khỏe. Cảnh bên ngoài một khu nhà ở của các nữ công nhân Samsung. Hình được sử dụng trong bảo báo cáo của IPEN Samsung phủ nhận những cáo buộc được đưa ra trong báo cáo, theo truyền thông Việt Nam. Hồi tháng Ba, các chuyên gia Liên Hiệp Quốc ra thông cáo bày tỏ lo ngại về việc Samsung gây cản trở và đe dọa công nhân và các nhà nghiên cứu, những người thực hiện báo cáo về tình trạng vi phạm nhân quyền và điều kiện làm việc của lao động nữ tại các nhà máy của họ tại Việt Nam. Cũng trong tháng Ba, khi Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in thăm Việt Nam, Tổng Thư ký Tổng Liên đoàn Lao động Quốc tế (ITUC) Sharan Burrow đã nhấn mạnh những rủi ro đối với quyền con người và lao động trong các nhà máy của Samsung. Bà Sharan Burrow kêu gọi ông Moon tham gia vào vấn đề quản lý Samsung ở Hàn Quốc và Việt Nam nhằm giải quyết các bất bình và đảm bảo thực hiện quyền con người qua việc thẩm định các công ty con và nhà cung cấp của Samsung. "Hồ sơ vi phạm nhân quyền và lao động của Samsung đã được phơi bày ở hầu hết mọi quốc gia nơi họ hoạt động. Từ việc che giấu tên hóa chất công nghiệp gây ra cái chết và bệnh tật của người lao động vì lợi ích của 'bí mật thương mại', với chính sách không công đoàn trong ngành công nghiệp điện tử châu Á, Samsung dựa vào một mô hình kinh doanh đã đánh mất định hướng đạo đức," bà Sharan Burrow nói. Samsung hôm 21/3 nói với BBC rằng họ sẽ hợp tác chặt chẽ với các cơ quan và chuyên gia Liên Hiệp Quốc để làm rõ vụ việc. Tập đoàn Samsung là một trong những nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam. Công ty đóng góp đáng kể cho ngân sách Việt Nam và tạo nhiều việc làm cho người lao động trong nước. Hãng sử dụng khoảng hơn 100 ngàn lao động tại các nhà máy ở Việt Nam. Khoảng một nửa số điện thoại thông minh của Samsung trên thị trường thế giới là được sản xuất, lắp ráp tại Việt Nam, trong đó có loạt sản phẩm ăn khách nhất, Galaxy. Trong năm 2016, Samsung xuất khẩu 39,9 tỷ đô la, chiếm 22,7% tổng xuất khẩu của Việt Nam. Các trang chuyên ngành hồi cuối 2017 cho hay không chỉ đã đầu tư 17 tỷ USD vào các khu công nghiệp cao ở Thái Nguyên và Bắc Ninh, Samsung còn có kế hoạch bước vào các lĩnh vực khác ở Việt Nam, gồm cả dịch vụ chi trả điện tử như Samsung Pay.

summarize: Lao động nữ tại nhà máy Samsung Electronics, Hàn Quốc Ông Kim Do-hyun, một cựu giám đốc tập đoàn điện tử Samsung, được Hàn Quốc bổ nhiệm làm tân đại sứ tại Việt Nam từ ngày 29/4. Ông Kim từng làm việc tại các tòa đại sứ của Hàn Quốc ở Iraq, Nga, Ukraine và Croatia trước khi đảm nhận vị trí đứng đầu bộ phận hợp tác toàn cầu của Samsung vào năm 2013. LHQ: 'Nhà nghiên cứu lao động VN bị hăm dọa' Samsung VN bác bỏ cáo buộc về lao động nữ Kể từ tháng 11/2017, ông Kim chuyển sang phụ trách mảng kinh doanh điện thoại di động với chức giám đốc phụ trách bán hàng thị trường ngoài nước. 'Được bên ngoài tiến cử' Tân đại sứ Hàn Quốc tại Việt Nam Kim Do-hyun Truyền thông Hàn Quốc có một số thông tin và bình luận về việc bổ nhiệm này. Tờ Kyunghyang trích nguồn tin từ Bộ Ngoại giao Hàn Quốc rằng "ông Kim Do-hyun được bổ nhiệm từ bên ngoài" bộ. Tờ Financial News trích lời tân đại sứ tại Việt Nam, ông Kim: "Đại sứ cần phụng sự từ quan điểm của tổ chức." Tờ báo viết rằng "có lẽ trong một nỗ lực nhằm làm giảm nhẹ cáo buộc xung đột lợi ích, ông Kim cũng đã nói, 'Vì Samsung đang hoạt động rất tốt và đã chiếm hơn 25% xuất khẩu của Việt Nam, công ty này sẽ không cần giúp đỡ'." Woongbee Lee, biên tập viên của BBC Tiếng Hàn từ Seoul bình luận rằng việc bổ nhiệm như vậy ở Hàn Quốc là "không phổ biến". "Ông Kim Do-hyun trẻ hơn nhiều so với đại sứ trước đây, người từng giữ vị trí trợ lý bộ trưởng," Woongbee Lee nói. "Ngoài ra một số người đang hoài nghi vấn đề ông này trước đó từng làm việc cho Samsung, liên quan đến [vi phạm] nhân quyền của tại Việt Nam." Chuyện bổ nhiệm này cũng được truyền thông quốc tế quan tâm. Financial Times hôm 30/4 có bài viết theo đó nói rằng Hàn Quốc bị chỉ trích vì việc bổ nhiệm này do Samsung bị cáo buộc vi phạm quyền lợi người lao động, đặc biệt là lao động nữ, và điều kiện làm việc của hai nhà máy hãng đặt tại miền bắc Việt Nam. "Quyết định bổ nhiệm không phù hợp này có thể gây xung đột lợi ích," Financial Times dẫn lời một hiệp hội các nhóm dân sự nói. "Nên hủy bỏ quyết định bổ nhiệm này vì nhiều mối quan ngại về điều kiện làm việc tại các nhà máy của Việt Nam của Samsung." 'Nhân quyền' và 'Xung đột lợi ích' Biểu tình trong Ngày hành động toàn cầu chống lại Samsung tại Seoul Từ Seoul, Tiến sỹ Joseph DiGangi, cố vấn khoa học và kỹ thuật của IPEN, một tổ chức phi chính phủ có trụ sở chính tại Thụy Điển với mạng lưới hoạt động khắp thế giới, nói với BBC ngày 2/5/2018 rằng "cần rút lại bổ nhiệm này" do có "xung đột rõ ràng về lợi ích". "Việc bổ nhiệm một nguyên giám đốc điều hành Samsung làm đại sứ tại Việt Nam, nơi một nửa số điện thoại thông minh của công ty được làm ra, là xung đột rõ ràng về lợi ích và cần được rút lại," Tiến sỹ DiGianggi nói. "Việc bổ nhiệm này làm suy giảm hình ảnh của Hàn Quốc vào đúng thời điểm họ đang cần giải quyết cấp bách ảnh hưởng của các tập đoàn gia đình như Samsung." "Công ty bị sa lầy trong vụ bê bối tại Hàn Quốc, và sẽ là tôn trọng hơn đối với Việt Nam khi [Hàn Quốc] chọn một đại sứ thật sự độc lập." Samsung xác nhận lỗi pin gây sự cố Note 7 Samsung điện tử công bố lợi nhuận kỉ lục Một số nhóm xã hội dân sự phản đối việc ông Kim trở thành đại sứ bởi "Ông ấy có thể ưu tiên lợi ích của một công ty tư nhân đối với [lợi ích quốc gia]", Financial Times trích thuật, và nói rằng họ thấy chính quyền Seoul hiện nay "không tập trung vào các vụ lạm dụng nhân quyền của các công ty Hàn Quốc ở nước ngoài". Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Hàn Quốc bác bỏ những lời chỉ trích. "Ông ấy đã làm việc cả trong khu vực công và tư và Bộ Ngoại giao bổ nhiệm ông làm đại sứ tại Việt Nam dựa trên chuyên môn của ông. Chúng tôi tin rằng ông ấy sẽ đảm trách tốt vai trò mới của mình." Financial Times nói Samsung từ chối bình luận về việc bổ nhiệm ông Kim. Nhân viên đứng làm việc trong một nhà máy lắp ráp điện tử của Samsung tại Hàn Quốc Hôm 30/4, IPEN phối hợp với một số tổ chức khác trên thế giới phát đi thông cáo cho hay các hoạt động biểu tình hưởng ứng "Ngày hành động toàn cầu chống lại Samsung" diễn ra tại châu Á, châu Âu và Mỹ., nhằm phản đối việc Samsung vi phạm nhân quyền, lao động và sức khỏe. Một trong các hoạt động của nhóm biểu tình là đưa ra các bản kiến nghị với hơn 200.000 chữ ký kêu gọi Samsung bảo vệ quyền lợi của hàng trăm ngàn người lao động trên toàn thế giới. Hoạt động của Samsung tại Việt Nam Liên quan tới hoạt động của Samsung tại Việt Nam, một báo cáo do IPEN phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu giới, Gia đình và Môi trường trong phát triển (CGFED) Việt Nam thực hiện được công bố tháng 11/2017, theo đó nói nữ công nhân của Samsung phải làm việc từ 8 đến 12 giờ/ngày và gặp phải các vấn đề sức khỏe. Cảnh bên ngoài một khu nhà ở của các nữ công nhân Samsung. Hình được sử dụng trong bảo báo cáo của IPEN Samsung phủ nhận những cáo buộc được đưa ra trong báo cáo, theo truyền thông Việt Nam. Hồi tháng Ba, các chuyên gia Liên Hiệp Quốc ra thông cáo bày tỏ lo ngại về việc Samsung gây cản trở và đe dọa công nhân và các nhà nghiên cứu, những người thực hiện báo cáo về tình trạng vi phạm nhân quyền và điều kiện làm việc của lao động nữ tại các nhà máy của họ tại Việt Nam. Cũng trong tháng Ba, khi Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in thăm Việt Nam, Tổng Thư ký Tổng Liên đoàn Lao động Quốc tế (ITUC) Sharan Burrow đã nhấn mạnh những rủi ro đối với quyền con người và lao động trong các nhà máy của Samsung. Bà Sharan Burrow kêu gọi ông Moon tham gia vào vấn đề quản lý Samsung ở Hàn Quốc và Việt Nam nhằm giải quyết các bất bình và đảm bảo thực hiện quyền con người qua việc thẩm định các công ty con và nhà cung cấp của Samsung. "Hồ sơ vi phạm nhân quyền và lao động của Samsung đã được phơi bày ở hầu hết mọi quốc gia nơi họ hoạt động. Từ việc che giấu tên hóa chất công nghiệp gây ra cái chết và bệnh tật của người lao động vì lợi ích của 'bí mật thương mại', với chính sách không công đoàn trong ngành công nghiệp điện tử châu Á, Samsung dựa vào một mô hình kinh doanh đã đánh mất định hướng đạo đức," bà Sharan Burrow nói. Samsung hôm 21/3 nói với BBC rằng họ sẽ hợp tác chặt chẽ với các cơ quan và chuyên gia Liên Hiệp Quốc để làm rõ vụ việc. Tập đoàn Samsung là một trong những nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam. Công ty đóng góp đáng kể cho ngân sách Việt Nam và tạo nhiều việc làm cho người lao động trong nước. Hãng sử dụng khoảng hơn 100 ngàn lao động tại các nhà máy ở Việt Nam. Khoảng một nửa số điện thoại thông minh của Samsung trên thị trường thế giới là được sản xuất, lắp ráp tại Việt Nam, trong đó có loạt sản phẩm ăn khách nhất, Galaxy. Trong năm 2016, Samsung xuất khẩu 39,9 tỷ đô la, chiếm 22,7% tổng xuất khẩu của Việt Nam. Các trang chuyên ngành hồi cuối 2017 cho hay không chỉ đã đầu tư 17 tỷ USD vào các khu công nghiệp cao ở Thái Nguyên và Bắc Ninh, Samsung còn có kế hoạch bước vào các lĩnh vực khác ở Việt Nam, gồm cả dịch vụ chi trả điện tử như Samsung Pay.

vietnam-48001620

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-48001620

Về sự kiện Thủ tướng Phúc đi dự Diễn đàn Vành đai và Con đường

Một nhà quan sát nói với BBC rằng việc Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thay Tổng bí thư, chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng dự Diễn đàn Vành đai và Con đường (Belt and Road Forum - BRF) cho thấy sức khỏe của ông Trọng "có vấn đề trầm trọng".

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev, và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Triển lãm Triển lãm Nhập khẩu Quốc tế Trung Quốc hồi tháng 11/2018 Cùng lúc, một trí thức khác e ngại rằng thời điểm tổng bí thư bị bệnh "là thời cơ thuận lợi cho các thế lực bên ngoài giật giây những thế lực bên trong" và rằng Việt Nam "phải tỉnh táo không để rơi vào cạm bẫy của Vành đai và Con đường". Diễn đàn Quốc tế Vành đai và Con đường Chủ tịch Trung Quốc, ông Tập Cận Bình mời gần 40 nguyên thủ các nước sang dự Diễn đàn Vành đai và Con đường tại Bắc Kinh diễn ra từ 25 đến 27 tháng Tư. Hôm 22/4/2019, Bộ Ngoại giao Việt Nam đưa tin Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Diễn đàn cấp cao hợp tác "Vành đai và Con đường" lần thứ hai tại Bắc Kinh. Quanh chuyện TBT Trọng 'gửi điện mừng' 'TBT Trọng không gặp Thượng Nghị sỹ Mỹ như đã định' TQ sẽ để Vành đai Con đường lặng lẽ chết? VN: Thủ tướng Phúc sẽ dự Diễn đàn 'Vành đai, Con đường' ở TQ 'Tình trạng bất ổn' Hôm 22/4, trả lời câu hỏi của BBC: "Ở Việt Nam, người ta biết gì, không biết gì về tin đồn liên quan đến sức khỏe của ngài Tổng bí thư, chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng?", giáo sư Tương Lai, một nhà trí thức bất đồng, nói: "Theo như tôi biết, ông Nguyễn Phú Trọng đi thăm và làm việc tại Kiên Giang rồi bị đột quỵ phải đưa vào bệnh viện tỉnh để cấp cứu, sau đó chuyển về Bệnh viện Chợ Rẫy, nơi có nhiều kinh nghiệm giải quyết các bệnh về tim mạch với nhiều chuyên gia giỏi được trang bị máy móc hiện đại. Nhưng rồi nghe đâu sau đó ông được chuyển về Hà Nội, nơi có khoa điều trị dành riêng cho các lãnh đạo cấp cao." "Cũng có lời suy đoán rằng, về đấy thì có thể dễ dàng mới các thầy thuốc giỏi của Trung Quốc sang giúp như họ đã từng điều trị cho ông Lê Đức Anh, hoặc tiện cho việc sang Trung Quốc chữa trị tuy chuyện này thì còn tùy thuộc vào những yếu tố thuộc loại thâm cung bí sử khó mà lường được, nói được." Trung Quốc đã đưa lao động sang châu Phi và đầu tư vào cả châu Mỹ La Tinh "Lại cũng nghe nói ông sẽ được sang Nhật Bản điều trị như với trường hợp Trần Đại Quang trước đây? Tất cả chỉ là lời đồn. Dân gian gọi là "thông tấn xã vỉa hè". "Đây là một thời cơ thuận lợi cho các thế lực bên ngoài giật giây những thế lực bên trong mà chúng đã cài cắm được, tạo ra sự khủng hoảng vốn đã trầm trọng càng bục vỡ nguy hiểm hơn. Chúng tôi cảm nhận được điều ấy nên mới mạnh dạn và chân thành đưa ra ngay lời kêu gọi cảnh giác trên mạng xã hội". "Những chiêu trò mới sẽ được tung ra, mà thâm hiểm nhất và cũng có thể sẽ trắng trợn nhất là áp đặt nhân sự sao cho có lợi nhất trong mưu đồ lâu dài và đòi hỏi trước mắt của thời cuộc. Thế nước đã chông chênh sẽ lại càng nghiêng ngả hơn." Nhân vật và xu hướng chính trị Hôm 23/4, nhà báo tự do Sương Quỳnh nói với BBC: "Việc nhóm của Giáo sư Tương Lai phát đi lời kêu gọi để người dân cảnh giác khi Việt Nam có thể xảy ra rối loạn khi ông Trọng có thể qua đời hoặc sức khỏe không thể đảm đương là điều cần thiết, vì thực tế tình hình nội chính của Việt Nam có thể đã bị can thiệp từ lâu." "Việc Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thay Tổng bí thư, chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng dự Diễn đàn Vành đai-Con đường cho thấy sức khỏe của ông Trọng có vấn đề trầm trọng chứ không như một số trang phản bác nói ông Trọng chỉ bị sốc nhẹ." "Có thể ông Phúc sang Trung Quốc để đàm phán 10 văn kiện liên quan đến Vành đai-Con đường và được cho là động thái sang "nhận lệnh." "Theo cá nhân tôi, ông Phúc buộc phải tuân thủ theo yêu cầu của Trung Quốc và Việt Nam còn xa lắm với giấc mơ thoát Trung." "Tuy vậy, vẫn có một số người hy vọng ông Phúc sẽ theo Mỹ và phương Tây. Sau chuyến đi của ông Phúc, câu trả lời sẽ rõ ràng hơn." Phản ứng về Con đường Tơ lụa kiểu mới Trung Quốc cần các thị trường xuất khẩu trong hai khu vực Âu và Á Bàn về Dự án Vành đai và Con đường, Giáo sư Tương Lai, người bỏ đảng Cộng sản hồi tháng 9/2017, nói: "Ông Tập muốn hồi sinh lại Con đường Tơ lụa xưa kia và con đường giao thương trên biển thuở ấy. Dự án Vành đai-Con đường muốn kết nối Trung Quốc với các nước châu Á, Trung Đông, châu Âu và châu Phi. Muốn biến khu vực Á-Âu mà Trung Quốc đang cố gắng gây ảnh hưởng, thành một khu vực kinh tế và thương mại đối trọng với khu vực xuyên Đại Tây Dương do Mỹ đứng đầu." "Trung Quốc đang nắm quyền kiểm soát hay có cổ phần kiểm soát đối với ít nhất 76 cảng biển ở 35 quốc gia. Bỏ qua tuyên bố của Bắc Kinh rằng những cảng biển này chỉ dành cho mục đích thương mại, các tàu hải quân và tàu ngầm của Trung Quốc vẫn qua lại đây. Bắc Kinh cũng không che dấu việc xuất khẩu mô hình chính trị của Trung Quốc sang những nơi này." "Ví như, tám quốc gia châu Phi, cũng như ở một số nước Đông Nam Á và Mỹ Latin, các quan chức Trung Quốc đang huấn luyện đối tác của họ quản lý ổn định chính trị bằng biện pháp tuyên truyền và kiểm soát truyền thông và mạng Internet. Họ chẳng ngần ngại nói trắng ra "mô hình Trung Quốc là lựa chọn mới cho những nước muốn đẩy nhanh sự phát triển trong khi vẫn giữ được độc lập của mình". "Chỉ ngần ấy chuyện cũng nói lên được rằng vì sao mà hiện nay một bộ phận dân chúng và nhiều chính khách, các nhà trí thức có tên tuổi trên những nước mà dự án Vành đai-Con đường nhắm vào đã hoặc tẩy chay, hoặc lên tiếng phản đối, vạch mặt ý đồ đen tối của Bắc Kinh." Ở Việt Nam, chắc cũng chẳng thiếu những thế lực sẽ vồ vập ủng hộ việc tham gia dự án nói trên vì nó hỗ trợ cho tham vọng chính trị đi liền với lợi ích kinh tế của họ. Vì vậy, những người hiểu rõ những toan tính nguy hiểm của Bắc Kinh phải tỉnh táo không để rơi vào cạm bẫy." 'Định mệnh chung' Dự án Một Vành đai Một Con đường là tác phẩm 'để đời' của Chủ tịch Tập Cận Bình Trong một diễn biến khác, bà Nadège Rolland, trong bài "Reports of Belt and Road's Death Are Greatly Exaggerated" cho rằng những suy đoán rằng Vành đai-Con đường đang chết hay rồi sẽ chết, 'có tính phóng đại cao': "Vành đai và Con đường không chỉ là một dự án xây dựng cơ sở hạ tầng hoặc thậm chí reo rắc hạt giống hợp tác kinh tế. Thay vào đó, như Tập Cận Bình đã nói rõ Trung Quốc coi dự án là một phương tiện để "cải thiện hệ thống quản trị toàn cầu" và đưa ra một "cộng đồng có định mệnh chung," bà viết. "Dự án này ​​nằm ở cốt lõi của chiến lược lớn của đảng Cộng sản, điều này có nghĩa là giới lãnh đạo Trung Quốc sẽ không dễ dàng từ bỏ nó. Nhưng Vành đai-Con đường cũng là một phòng thí nghiệm. Đã gạt sang một bên lời khuyên của Đặng Tiểu Bình là Trung Quốc nên "tránh thu hút chú ý" trong các vấn đề quốc tế, giới lãnh đạo Trung Quốc đang cảm thấy tự tin, và theo cách nói của ông Tập, "phấn đấu để đạt được thành tựu." Nhưng nó vẫn "dò đá qua sông" (một thuyết khác của Đặng). Giới lãnh đạo đảng Cộng sản Trung Quốc hiểu rằng vì đây là sáng kiến ​​đầu tiên mà Bắc Kinh thực hiện với quy mô lớn như vậy, cần phải có nỗ lực và thời gian cho cả đảng lẫn thế giới bên ngoài thích nghi." Bà Nadège Rolland khuyến cáo ''các nhà quan sát phương Tây không nên diễn giải quá mức các dấu hiệu đẩy lùi Vành đai và Con đường là dự án này đang thất bại, cũng không nên đánh giá thấp khả năng thích nghi và học hỏi của Đảng Cộng sản Trung Quốc". "Và khi Hoa Kỳ và các quốc gia khác đang phải tìm cách tốt nhất để bảo vệ phiên bản trật tự quốc tế tự do và cởi mở của họ, giới lãnh đạo Trung Quốc đã bắt đầu thực hiện bước đi tiếp theo." Xem thêm: Từ Biển Đông đến Một Vành đai của TQ VN ở đâu trong 'Vành đai và Con đường' của TQ? 'Vành đai và Con đường lấy tài nguyên của nước đối tác' Trung Quốc muốn đem Vành đai Con đường sang Ý

summarize: Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev, và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Triển lãm Triển lãm Nhập khẩu Quốc tế Trung Quốc hồi tháng 11/2018 Cùng lúc, một trí thức khác e ngại rằng thời điểm tổng bí thư bị bệnh "là thời cơ thuận lợi cho các thế lực bên ngoài giật giây những thế lực bên trong" và rằng Việt Nam "phải tỉnh táo không để rơi vào cạm bẫy của Vành đai và Con đường". Diễn đàn Quốc tế Vành đai và Con đường Chủ tịch Trung Quốc, ông Tập Cận Bình mời gần 40 nguyên thủ các nước sang dự Diễn đàn Vành đai và Con đường tại Bắc Kinh diễn ra từ 25 đến 27 tháng Tư. Hôm 22/4/2019, Bộ Ngoại giao Việt Nam đưa tin Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Diễn đàn cấp cao hợp tác "Vành đai và Con đường" lần thứ hai tại Bắc Kinh. Quanh chuyện TBT Trọng 'gửi điện mừng' 'TBT Trọng không gặp Thượng Nghị sỹ Mỹ như đã định' TQ sẽ để Vành đai Con đường lặng lẽ chết? VN: Thủ tướng Phúc sẽ dự Diễn đàn 'Vành đai, Con đường' ở TQ 'Tình trạng bất ổn' Hôm 22/4, trả lời câu hỏi của BBC: "Ở Việt Nam, người ta biết gì, không biết gì về tin đồn liên quan đến sức khỏe của ngài Tổng bí thư, chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng?", giáo sư Tương Lai, một nhà trí thức bất đồng, nói: "Theo như tôi biết, ông Nguyễn Phú Trọng đi thăm và làm việc tại Kiên Giang rồi bị đột quỵ phải đưa vào bệnh viện tỉnh để cấp cứu, sau đó chuyển về Bệnh viện Chợ Rẫy, nơi có nhiều kinh nghiệm giải quyết các bệnh về tim mạch với nhiều chuyên gia giỏi được trang bị máy móc hiện đại. Nhưng rồi nghe đâu sau đó ông được chuyển về Hà Nội, nơi có khoa điều trị dành riêng cho các lãnh đạo cấp cao." "Cũng có lời suy đoán rằng, về đấy thì có thể dễ dàng mới các thầy thuốc giỏi của Trung Quốc sang giúp như họ đã từng điều trị cho ông Lê Đức Anh, hoặc tiện cho việc sang Trung Quốc chữa trị tuy chuyện này thì còn tùy thuộc vào những yếu tố thuộc loại thâm cung bí sử khó mà lường được, nói được." Trung Quốc đã đưa lao động sang châu Phi và đầu tư vào cả châu Mỹ La Tinh "Lại cũng nghe nói ông sẽ được sang Nhật Bản điều trị như với trường hợp Trần Đại Quang trước đây? Tất cả chỉ là lời đồn. Dân gian gọi là "thông tấn xã vỉa hè". "Đây là một thời cơ thuận lợi cho các thế lực bên ngoài giật giây những thế lực bên trong mà chúng đã cài cắm được, tạo ra sự khủng hoảng vốn đã trầm trọng càng bục vỡ nguy hiểm hơn. Chúng tôi cảm nhận được điều ấy nên mới mạnh dạn và chân thành đưa ra ngay lời kêu gọi cảnh giác trên mạng xã hội". "Những chiêu trò mới sẽ được tung ra, mà thâm hiểm nhất và cũng có thể sẽ trắng trợn nhất là áp đặt nhân sự sao cho có lợi nhất trong mưu đồ lâu dài và đòi hỏi trước mắt của thời cuộc. Thế nước đã chông chênh sẽ lại càng nghiêng ngả hơn." Nhân vật và xu hướng chính trị Hôm 23/4, nhà báo tự do Sương Quỳnh nói với BBC: "Việc nhóm của Giáo sư Tương Lai phát đi lời kêu gọi để người dân cảnh giác khi Việt Nam có thể xảy ra rối loạn khi ông Trọng có thể qua đời hoặc sức khỏe không thể đảm đương là điều cần thiết, vì thực tế tình hình nội chính của Việt Nam có thể đã bị can thiệp từ lâu." "Việc Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thay Tổng bí thư, chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng dự Diễn đàn Vành đai-Con đường cho thấy sức khỏe của ông Trọng có vấn đề trầm trọng chứ không như một số trang phản bác nói ông Trọng chỉ bị sốc nhẹ." "Có thể ông Phúc sang Trung Quốc để đàm phán 10 văn kiện liên quan đến Vành đai-Con đường và được cho là động thái sang "nhận lệnh." "Theo cá nhân tôi, ông Phúc buộc phải tuân thủ theo yêu cầu của Trung Quốc và Việt Nam còn xa lắm với giấc mơ thoát Trung." "Tuy vậy, vẫn có một số người hy vọng ông Phúc sẽ theo Mỹ và phương Tây. Sau chuyến đi của ông Phúc, câu trả lời sẽ rõ ràng hơn." Phản ứng về Con đường Tơ lụa kiểu mới Trung Quốc cần các thị trường xuất khẩu trong hai khu vực Âu và Á Bàn về Dự án Vành đai và Con đường, Giáo sư Tương Lai, người bỏ đảng Cộng sản hồi tháng 9/2017, nói: "Ông Tập muốn hồi sinh lại Con đường Tơ lụa xưa kia và con đường giao thương trên biển thuở ấy. Dự án Vành đai-Con đường muốn kết nối Trung Quốc với các nước châu Á, Trung Đông, châu Âu và châu Phi. Muốn biến khu vực Á-Âu mà Trung Quốc đang cố gắng gây ảnh hưởng, thành một khu vực kinh tế và thương mại đối trọng với khu vực xuyên Đại Tây Dương do Mỹ đứng đầu." "Trung Quốc đang nắm quyền kiểm soát hay có cổ phần kiểm soát đối với ít nhất 76 cảng biển ở 35 quốc gia. Bỏ qua tuyên bố của Bắc Kinh rằng những cảng biển này chỉ dành cho mục đích thương mại, các tàu hải quân và tàu ngầm của Trung Quốc vẫn qua lại đây. Bắc Kinh cũng không che dấu việc xuất khẩu mô hình chính trị của Trung Quốc sang những nơi này." "Ví như, tám quốc gia châu Phi, cũng như ở một số nước Đông Nam Á và Mỹ Latin, các quan chức Trung Quốc đang huấn luyện đối tác của họ quản lý ổn định chính trị bằng biện pháp tuyên truyền và kiểm soát truyền thông và mạng Internet. Họ chẳng ngần ngại nói trắng ra "mô hình Trung Quốc là lựa chọn mới cho những nước muốn đẩy nhanh sự phát triển trong khi vẫn giữ được độc lập của mình". "Chỉ ngần ấy chuyện cũng nói lên được rằng vì sao mà hiện nay một bộ phận dân chúng và nhiều chính khách, các nhà trí thức có tên tuổi trên những nước mà dự án Vành đai-Con đường nhắm vào đã hoặc tẩy chay, hoặc lên tiếng phản đối, vạch mặt ý đồ đen tối của Bắc Kinh." Ở Việt Nam, chắc cũng chẳng thiếu những thế lực sẽ vồ vập ủng hộ việc tham gia dự án nói trên vì nó hỗ trợ cho tham vọng chính trị đi liền với lợi ích kinh tế của họ. Vì vậy, những người hiểu rõ những toan tính nguy hiểm của Bắc Kinh phải tỉnh táo không để rơi vào cạm bẫy." 'Định mệnh chung' Dự án Một Vành đai Một Con đường là tác phẩm 'để đời' của Chủ tịch Tập Cận Bình Trong một diễn biến khác, bà Nadège Rolland, trong bài "Reports of Belt and Road's Death Are Greatly Exaggerated" cho rằng những suy đoán rằng Vành đai-Con đường đang chết hay rồi sẽ chết, 'có tính phóng đại cao': "Vành đai và Con đường không chỉ là một dự án xây dựng cơ sở hạ tầng hoặc thậm chí reo rắc hạt giống hợp tác kinh tế. Thay vào đó, như Tập Cận Bình đã nói rõ Trung Quốc coi dự án là một phương tiện để "cải thiện hệ thống quản trị toàn cầu" và đưa ra một "cộng đồng có định mệnh chung," bà viết. "Dự án này ​​nằm ở cốt lõi của chiến lược lớn của đảng Cộng sản, điều này có nghĩa là giới lãnh đạo Trung Quốc sẽ không dễ dàng từ bỏ nó. Nhưng Vành đai-Con đường cũng là một phòng thí nghiệm. Đã gạt sang một bên lời khuyên của Đặng Tiểu Bình là Trung Quốc nên "tránh thu hút chú ý" trong các vấn đề quốc tế, giới lãnh đạo Trung Quốc đang cảm thấy tự tin, và theo cách nói của ông Tập, "phấn đấu để đạt được thành tựu." Nhưng nó vẫn "dò đá qua sông" (một thuyết khác của Đặng). Giới lãnh đạo đảng Cộng sản Trung Quốc hiểu rằng vì đây là sáng kiến ​​đầu tiên mà Bắc Kinh thực hiện với quy mô lớn như vậy, cần phải có nỗ lực và thời gian cho cả đảng lẫn thế giới bên ngoài thích nghi." Bà Nadège Rolland khuyến cáo ''các nhà quan sát phương Tây không nên diễn giải quá mức các dấu hiệu đẩy lùi Vành đai và Con đường là dự án này đang thất bại, cũng không nên đánh giá thấp khả năng thích nghi và học hỏi của Đảng Cộng sản Trung Quốc". "Và khi Hoa Kỳ và các quốc gia khác đang phải tìm cách tốt nhất để bảo vệ phiên bản trật tự quốc tế tự do và cởi mở của họ, giới lãnh đạo Trung Quốc đã bắt đầu thực hiện bước đi tiếp theo." Xem thêm: Từ Biển Đông đến Một Vành đai của TQ VN ở đâu trong 'Vành đai và Con đường' của TQ? 'Vành đai và Con đường lấy tài nguyên của nước đối tác' Trung Quốc muốn đem Vành đai Con đường sang Ý

world-53348312

https://www.bbc.com/vietnamese/world-53348312

Công nhân VN ở Guinea Xích Đạo 'bị ép đi làm', tổng thầu nói gì?

Sau khi công nhân Việt Nam tham gia xây dựng thủy điện Sendje ở Guinea Xích Đạo kêu cứu, tổng thầu Duglas Alliance Ltd có trụ sở tại Anh đã lên tiếng giải thích cho BBC.

Covid-19: Công nhân người Việt ở Guinea Xích đạo 'bị ép đi làm' Khoảng 100 người Việt Nam tham gia xây dựng thủy điện Sendje ở Guinea Xích Đạo đã bị phát hiện dương tính với virus corona. Các công nhân ở đây đang rất hoang mang, bế tắc trước tình hình dịch bệnh và điều kiện ăn uống, chữa trị. Covid-19: Công nhân VN ở Guinea Xích Đạo kêu cứu Công ty CM Vietnam nói gì về việc công nhân ở Guinea Xích Đạo kêu cứu Sau khi các công nhân ở Guinea Xích Đạo kêu cứu, chính phủ Việt Nam đã vào cuộc. Trong cuộc họp với Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống Covid-19 hôm 10/7, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ đạo thực hiện "chuyến bay cứu hộ công dân ở Guinea Xích Đạo ngay tức thời trên tinh thần làm hết sức mình để bảo hộ công dân". Sức khỏe lao động Việt Nam thế nào? Theo báo điện tử Chính phủ, cũng tại cuộc họp trên, Thứ trưởng Bộ Lao động -Thương binh và Xã hội Lê Văn Thanh cho biết hiện có 219 người lao động Việt Nam làm việc tại Guinea Xích Đạo. Những người này tham gia thi công công trình Nhà máy thủy điện Sendje, tỉnh Littorial, theo hợp đồng giữa ba công ty Việt Nam - gồm Lilama 10, CM Vietnam và Tân Đại Lợi - với công ty tổng thầu Duglas Alliance Ltd của Anh. Cuối tháng 6/2020, sau khi có biểu hiện ho, sốt, một số người lao động cơ quan y tế xét nghiệm Covid-19. Kết quả xét nghiệm ngày 30/6 cho thấy có 16 lao động người Việt Nam dương tính và 20 người nghi nhiễm. Đến ngày 9/7, có thêm 74 người nhiễm bệnh, nâng số tổng số người Việt Nam nhiễm bệnh tại công trường lên đến 90 người. Hiện tất cả các trường hợp nhiễm bệnh đã được đưa đi chữa trị theo quy định của Guinea Xích Đạo. Đến ngày 9/7, có thêm 74 người nhiễm bệnh, nâng số tổng số người Việt Nam nhiễm bệnh tại công trường lên đến 90 người. Ngày 3/7, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đã gửi văn bản lên Bộ Ngoại giao và Đại sứ quán Việt Nam tại Angola kiêm nhiệm Guinea Xích Đạo; báo cáo Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19; tạo điều kiện để doanh nghiệp đưa lao động về nước theo nguyện vọng của người lao động. Về phương án giải cứu, bộ này đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ tổ chức chuyến bay cứu hộ công dân để đưa toàn bộ số lao động trên về nước, đồng thời đảm bảo cách ly y tế và điều trị theo quy định. Chi phí chuyến bay do doanh nghiệp và nhà thầu chi trả. Công CM Vietnam, là công ty quản lý 164 công nhân Việt Nam tại công trường thủy điện Sendje đã trả lời BBC hôm 5/7. CM Vietnam cho biết đang phối hợp với các bên liên quan để hỗ trợ đưa công nhân về nước. Biện pháp nào để bảo vệ công nhân? Nhiều công nhân phán ảnh việc đang dịch bệnh vẫn phải tiếp tục đi làm, BBC News Tiếng Việt đã liên lạc với tổng thầu Duglas Alliance Ltd. để làm rõ. Giám đốc hành chính Oleksii Vasylchuk của Duglas Alliance cho hay, theo quyết định của chính phủ Guinea Xích Đạo, đồng thời cũng là chủ đầu tư, hầu hết hoạt động thi công công trình thủy điện Sendje hiện vẫn được tiến hành bình thường. Ông Oleksii Vasylchuk khẳng định Duglas Alliance Ltd. đã thực hiện tất cả các biện pháp có thể để giảm nguy cơ lây nhiễm virus, chẳng hạn cấm hoặc hạn chế việc tiếp cận công trường đối với những người không có nhiệm vụ và không sống tại khu vực này. Công ty cũng thực hiện đo thân nhiệt đối với tất cả những người qua trạm kiểm soát; phòng ốc và khu vực công trường được xử lý bằng chất khử trùng đặc biệt hằng ngày theo quy định và các khuyến nghị của Bộ Y tế Guinea Xích Đạo; tất cả nhân viên tại công trường được cung cấp phương tiện vệ sinh cá nhân và bảo hộ cá nhân. Giám đốc hành chính Oleksii Vasylchuk của Duglas Alliance cho biết các nhân viên có dấu hiệu bị bệnh sau khi được hỗ trợ y tế tại công trường đều được chuyển đến các cơ sở y tế chuyên khoa của Guinea Xích đạo "Công ty đã tạm đình chỉ các hợp đồng lao động với công dân của Guinea Xích đạo để giảm thiểu sự tiếp xúc", ông Vasylchuk chia sẻ. "Bên cạnh đó, dịch vụ y tế tại công trường đã được tăng cường với sự bổ sung nhân sự và làm việc 24/7". Ông Vasylchuk khẳng định thêm rằng tất cả nhân viên có dấu hiệu bị bệnh sau khi được hỗ trợ y tế tại công trường đều được chuyển đến các cơ sở y tế chuyên khoa của Guinea Xích Đạo: "Những nhân viên đã bình phục hoặc đã tiếp xúc với những người bị bệnh sẽ được giám sát, cách ly bên ngoài công trường theo chương trình phối hợp với Bộ Y tế." Điều quân đội ép công nhân làm việc? Trong cuộc trao đổi với BBC News Tiếng Việt mới đây, một công nhân phản ánh rằng: "Người ta còn đưa cả quân đội vào dọa, bảo nếu không làm thì đuổi đi. Họ vác súng vào dọa mấy anh em ở trong công trường". Về lời tố cáo này, đại diện tổng thầu lại có một lời giải thích khác. Ông Vasylchuk nói rằng do tầm quan trọng của công trình thủy điện Sendje, với nhiều trang thiết bị công nghệ cao, tính chất công việc nguy hiểm, cũng như sự tập trung đông nhân lực đến từ nhiều nền văn hóa, tôn giáo khác nhau, dễ xảy ra va chạm, xung đột, nên việc siết chặt an ninh là cần thiết. "Chính quyền Guinea Xích Đạo đã thực hiện các biện pháp phòng ngừa bằng cách cung cấp sự hỗ trợ và tăng cường lực lượng an ninh. Một số đồn an ninh và giám sát của cảnh sát địa phương đã được lập", ông Vasylchuk giải thích, đồng thời nhấn mạnh: "Không ai từng ép ai đi làm việc cả. Đặc biệt, không hề có việc sử dụng vũ lực." Đại diện tổng thầu cũng nói rằng tất cả nhân viên đã đến Guinea Xích Đạo một cách tự nguyện, ký hợp đồng với các công ty quản lý và cư trú tại nước sở tại một cách hợp pháp. Nếu có nhân viên nào vì một lý do nào đó muốn chấm dứt hợp đồng sớm, người đó cần làm việc với công ty quản lý của mình để có thể chấm dứt hợp đồng và về nhà sớm hơn. Duglas Alliance Ltd hỗ trợ việc thực hiện các cuộc hồi hương sớm. Chính quyền địa phương không gây bất kỳ trở ngại nào trong quá trình này. Khu ký túc xá của công nhân người Việt tại Guinea Xích đạo "Hiện tất cả nhân viên khỏe mạnh, không có triệu chứng bệnh hoặc báo cáo về các bệnh khác nhau, đang làm việc tại công trường xây dựng. Còn tất cả những người bị bệnh hoặc những người có kết quả xét nghiệm dương tính đều đang được điều trị và theo dõi bên ngoài công trường. Công trường đang hoạt động ở chế độ bình thường", ông Vasylchuk nói. Đại diện tổng thầu Duglas Alliance Ltd cũng phủ nhận việc đe dọa chấm dứt hợp đồng, đuổi khỏi nơi ở những công nhân không muốn tiếp tục làm việc do lo ngại dịch bệnh. "Chúng tôi không nắm được các chi tiết cụ thể về các điều kiện hợp đồng cá nhân giữa công nhân Việt Nam và các công ty Việt Nam, và chúng tôi không can thiệp vào mối quan hệ giữa các công ty này và nhân viên của họ", ông nói thêm. "Tất cả các nhân viên tham gia xây dựng thủy điện Sendje được bình đẳng về cơ hội tiếp cận các dịch vụ tại đây". Ông Vasylchuk còn cho biết đối với công nhân viên của các công ty Việt Nam, thực phẩm được chuyển trực tiếp từ Việt Nam Ông Vasylchuk còn cho biết đối với công nhân viên của các công ty Việt Nam, thực phẩm được chuyển trực tiếp từ Việt Nam (gạo, mì, trà, gia vị,…). "Ở căn tin còn có bếp ẩm thực Việt Nam", ông nói. "Về y tế, thì tại công trường, chúng tôi chỉ hỗ trợ y tế cơ bản, việc điều trị chuyên sâu được thực hiện tại các phòng khám y tế chuyên khoa, nơi chúng tôi chuyển bệnh nhân đến", ông Vasylchuk cho biết. "Chi phí được công ty bảo hiểm chi trả và chúng tôi còn trả thêm. Bảo hiểm y tế là bắt buộc đầu tiên đối với công nhân ở lại lãnh thổ Guinea Xích Đạo".

summarize: Covid-19: Công nhân người Việt ở Guinea Xích đạo 'bị ép đi làm' Khoảng 100 người Việt Nam tham gia xây dựng thủy điện Sendje ở Guinea Xích Đạo đã bị phát hiện dương tính với virus corona. Các công nhân ở đây đang rất hoang mang, bế tắc trước tình hình dịch bệnh và điều kiện ăn uống, chữa trị. Covid-19: Công nhân VN ở Guinea Xích Đạo kêu cứu Công ty CM Vietnam nói gì về việc công nhân ở Guinea Xích Đạo kêu cứu Sau khi các công nhân ở Guinea Xích Đạo kêu cứu, chính phủ Việt Nam đã vào cuộc. Trong cuộc họp với Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống Covid-19 hôm 10/7, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ đạo thực hiện "chuyến bay cứu hộ công dân ở Guinea Xích Đạo ngay tức thời trên tinh thần làm hết sức mình để bảo hộ công dân". Sức khỏe lao động Việt Nam thế nào? Theo báo điện tử Chính phủ, cũng tại cuộc họp trên, Thứ trưởng Bộ Lao động -Thương binh và Xã hội Lê Văn Thanh cho biết hiện có 219 người lao động Việt Nam làm việc tại Guinea Xích Đạo. Những người này tham gia thi công công trình Nhà máy thủy điện Sendje, tỉnh Littorial, theo hợp đồng giữa ba công ty Việt Nam - gồm Lilama 10, CM Vietnam và Tân Đại Lợi - với công ty tổng thầu Duglas Alliance Ltd của Anh. Cuối tháng 6/2020, sau khi có biểu hiện ho, sốt, một số người lao động cơ quan y tế xét nghiệm Covid-19. Kết quả xét nghiệm ngày 30/6 cho thấy có 16 lao động người Việt Nam dương tính và 20 người nghi nhiễm. Đến ngày 9/7, có thêm 74 người nhiễm bệnh, nâng số tổng số người Việt Nam nhiễm bệnh tại công trường lên đến 90 người. Hiện tất cả các trường hợp nhiễm bệnh đã được đưa đi chữa trị theo quy định của Guinea Xích Đạo. Đến ngày 9/7, có thêm 74 người nhiễm bệnh, nâng số tổng số người Việt Nam nhiễm bệnh tại công trường lên đến 90 người. Ngày 3/7, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đã gửi văn bản lên Bộ Ngoại giao và Đại sứ quán Việt Nam tại Angola kiêm nhiệm Guinea Xích Đạo; báo cáo Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19; tạo điều kiện để doanh nghiệp đưa lao động về nước theo nguyện vọng của người lao động. Về phương án giải cứu, bộ này đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ tổ chức chuyến bay cứu hộ công dân để đưa toàn bộ số lao động trên về nước, đồng thời đảm bảo cách ly y tế và điều trị theo quy định. Chi phí chuyến bay do doanh nghiệp và nhà thầu chi trả. Công CM Vietnam, là công ty quản lý 164 công nhân Việt Nam tại công trường thủy điện Sendje đã trả lời BBC hôm 5/7. CM Vietnam cho biết đang phối hợp với các bên liên quan để hỗ trợ đưa công nhân về nước. Biện pháp nào để bảo vệ công nhân? Nhiều công nhân phán ảnh việc đang dịch bệnh vẫn phải tiếp tục đi làm, BBC News Tiếng Việt đã liên lạc với tổng thầu Duglas Alliance Ltd. để làm rõ. Giám đốc hành chính Oleksii Vasylchuk của Duglas Alliance cho hay, theo quyết định của chính phủ Guinea Xích Đạo, đồng thời cũng là chủ đầu tư, hầu hết hoạt động thi công công trình thủy điện Sendje hiện vẫn được tiến hành bình thường. Ông Oleksii Vasylchuk khẳng định Duglas Alliance Ltd. đã thực hiện tất cả các biện pháp có thể để giảm nguy cơ lây nhiễm virus, chẳng hạn cấm hoặc hạn chế việc tiếp cận công trường đối với những người không có nhiệm vụ và không sống tại khu vực này. Công ty cũng thực hiện đo thân nhiệt đối với tất cả những người qua trạm kiểm soát; phòng ốc và khu vực công trường được xử lý bằng chất khử trùng đặc biệt hằng ngày theo quy định và các khuyến nghị của Bộ Y tế Guinea Xích Đạo; tất cả nhân viên tại công trường được cung cấp phương tiện vệ sinh cá nhân và bảo hộ cá nhân. Giám đốc hành chính Oleksii Vasylchuk của Duglas Alliance cho biết các nhân viên có dấu hiệu bị bệnh sau khi được hỗ trợ y tế tại công trường đều được chuyển đến các cơ sở y tế chuyên khoa của Guinea Xích đạo "Công ty đã tạm đình chỉ các hợp đồng lao động với công dân của Guinea Xích đạo để giảm thiểu sự tiếp xúc", ông Vasylchuk chia sẻ. "Bên cạnh đó, dịch vụ y tế tại công trường đã được tăng cường với sự bổ sung nhân sự và làm việc 24/7". Ông Vasylchuk khẳng định thêm rằng tất cả nhân viên có dấu hiệu bị bệnh sau khi được hỗ trợ y tế tại công trường đều được chuyển đến các cơ sở y tế chuyên khoa của Guinea Xích Đạo: "Những nhân viên đã bình phục hoặc đã tiếp xúc với những người bị bệnh sẽ được giám sát, cách ly bên ngoài công trường theo chương trình phối hợp với Bộ Y tế." Điều quân đội ép công nhân làm việc? Trong cuộc trao đổi với BBC News Tiếng Việt mới đây, một công nhân phản ánh rằng: "Người ta còn đưa cả quân đội vào dọa, bảo nếu không làm thì đuổi đi. Họ vác súng vào dọa mấy anh em ở trong công trường". Về lời tố cáo này, đại diện tổng thầu lại có một lời giải thích khác. Ông Vasylchuk nói rằng do tầm quan trọng của công trình thủy điện Sendje, với nhiều trang thiết bị công nghệ cao, tính chất công việc nguy hiểm, cũng như sự tập trung đông nhân lực đến từ nhiều nền văn hóa, tôn giáo khác nhau, dễ xảy ra va chạm, xung đột, nên việc siết chặt an ninh là cần thiết. "Chính quyền Guinea Xích Đạo đã thực hiện các biện pháp phòng ngừa bằng cách cung cấp sự hỗ trợ và tăng cường lực lượng an ninh. Một số đồn an ninh và giám sát của cảnh sát địa phương đã được lập", ông Vasylchuk giải thích, đồng thời nhấn mạnh: "Không ai từng ép ai đi làm việc cả. Đặc biệt, không hề có việc sử dụng vũ lực." Đại diện tổng thầu cũng nói rằng tất cả nhân viên đã đến Guinea Xích Đạo một cách tự nguyện, ký hợp đồng với các công ty quản lý và cư trú tại nước sở tại một cách hợp pháp. Nếu có nhân viên nào vì một lý do nào đó muốn chấm dứt hợp đồng sớm, người đó cần làm việc với công ty quản lý của mình để có thể chấm dứt hợp đồng và về nhà sớm hơn. Duglas Alliance Ltd hỗ trợ việc thực hiện các cuộc hồi hương sớm. Chính quyền địa phương không gây bất kỳ trở ngại nào trong quá trình này. Khu ký túc xá của công nhân người Việt tại Guinea Xích đạo "Hiện tất cả nhân viên khỏe mạnh, không có triệu chứng bệnh hoặc báo cáo về các bệnh khác nhau, đang làm việc tại công trường xây dựng. Còn tất cả những người bị bệnh hoặc những người có kết quả xét nghiệm dương tính đều đang được điều trị và theo dõi bên ngoài công trường. Công trường đang hoạt động ở chế độ bình thường", ông Vasylchuk nói. Đại diện tổng thầu Duglas Alliance Ltd cũng phủ nhận việc đe dọa chấm dứt hợp đồng, đuổi khỏi nơi ở những công nhân không muốn tiếp tục làm việc do lo ngại dịch bệnh. "Chúng tôi không nắm được các chi tiết cụ thể về các điều kiện hợp đồng cá nhân giữa công nhân Việt Nam và các công ty Việt Nam, và chúng tôi không can thiệp vào mối quan hệ giữa các công ty này và nhân viên của họ", ông nói thêm. "Tất cả các nhân viên tham gia xây dựng thủy điện Sendje được bình đẳng về cơ hội tiếp cận các dịch vụ tại đây". Ông Vasylchuk còn cho biết đối với công nhân viên của các công ty Việt Nam, thực phẩm được chuyển trực tiếp từ Việt Nam Ông Vasylchuk còn cho biết đối với công nhân viên của các công ty Việt Nam, thực phẩm được chuyển trực tiếp từ Việt Nam (gạo, mì, trà, gia vị,…). "Ở căn tin còn có bếp ẩm thực Việt Nam", ông nói. "Về y tế, thì tại công trường, chúng tôi chỉ hỗ trợ y tế cơ bản, việc điều trị chuyên sâu được thực hiện tại các phòng khám y tế chuyên khoa, nơi chúng tôi chuyển bệnh nhân đến", ông Vasylchuk cho biết. "Chi phí được công ty bảo hiểm chi trả và chúng tôi còn trả thêm. Bảo hiểm y tế là bắt buộc đầu tiên đối với công nhân ở lại lãnh thổ Guinea Xích Đạo".

vert-fut-42919335

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-42919335

Có đáng sợ không khi 'kẻ xấu' trở thành 'người tốt'?

Trong loạt phim truyền hình rom-com hồi thập niên 1980, Overboard, nhân vật hư hỏng, ích kỷ của Goldie Hawn bị chấn thương não trong vụ tai nạn trên thuyền buồm.

Ngoài việc mất trí nhớ, vụ tai nạn còn khiến cho tính cách của cô biến đổi một cách tích cực - cô trở thành một người biết chăm sóc, lo lắng cho người khác, và không còn quá coi trọng vật chất như trước. Việc não bị chấn thương có thể dẫn tới việc thay đổi tính cách như vậy nghe có vẻ hơi quá, nhưng ta hãy thử nhìn vào đời thực của "Bệnh nhân 3534", một phụ nữ ở độ tuổi 70 được phẫu thuật cắt bỏ khối u não, nhưng ca phẫu thuật đã để lại tổn thương ở phía trước não, ở cả hai bên. Hội chứng thức dậy không biết mình đang ở đâu Giải mã mối liên hệ giữa tự vẫn và mùa xuân Chúng ta sống thật hay sống ảo? Theo ông chồng, người đã bên vợ suốt 58 năm trước khi bà trải qua cuộc phẫu thuật, thì bà là một người có tính cách khá "nghiệt", rất khó tính và hay càu nhàu. Sau cuộc phẫu thuật não, ông nói bà trở nên "vui vẻ hơn, hòa đồng hơn, và nói nhiều hơn bao giờ hết". "Bệnh nhân 3534" không phải là người duy nhất có sự thay đổi như vậy. Nay có bằng chứng cho thấy ít nhất là trong một lượng nhỏ các bệnh nhân, việc thay đổi tính cách theo hướng tích cực hơn là một thực tế có tồn tại, và điều này dẫn tới một cách đánh giá mới về tác động của tình trạng não bị tổn hại đối với tính cách cá nhân. Từ lâu nay, chúng ta đã biết rằng việc não bị tổn hại có thể làm thay đổi tính cách con người, nhưng văn học hầu như chỉ tập trung vào những nét xấu đi trong tính cách. Hãy xét trường hợp nổi tiếng Phineas Gage, một công nhân hỏa xa hồi Thế kỷ 19. Bạn bè nói rằng ông "không còn là Gage nữa" sau khi bị một thanh sắt rớt trúng đầu, ở phía trước, trong một vụ tai nạn khủng khiếp. Người đàn ông từng rất thông minh, sắc sảo đã trở nên hung hãn và bốc đồng (tuy nhiên theo một số lời kể thì ông sau đó đã vượt qua được những vấn đề này và bắt đầu cuộc đời mới với công việc đánh xe ngựa). Tương tự như câu chuyện về Gage, có rất nhiều lời kể thời hiện đại về các bệnh nhân bị tổn thương phần não trước, trở nên thay đổi và có những hành vi ứng xử không phù hợp với xã hội, thậm chí có trường hợp trở thành bị tâm thần. Nhưng bức tranh tiêu cực này "có thể chỉ phản ánh một phần câu chuyện", theo một nghiên cứu gần đây đăng trên tạp chí chuyên về thần kinh học, Neuropsychologia. Một nhóm nghiên cứu do khoa học gia Marcie King từ Đại học Iowa dẫn đầu phát hiện ra rằng trong số 97 bệnh nhân trước đây từng khỏe mạnh nhưng bị tổn thương vĩnh viễn một khu vực cụ thể ở não, thì 22 người trong số họ có những dấu hiệu cho thấy thay đổi tính cách theo chiều hướng tích cực. Trong số những người còn lại, 54 người thay đổi tính cách theo chiều hướng tiêu cực, và số còn lại không có thay đổi gì. Những quan sát trên được đưa ra dựa trên việc hỏi chuyện thân nhân hoặc bạn bè thân thiết, đề nghị họ đánh giá về 26 khía cạnh khác nhau trong tính cách của bệnh nhân trước và sau khi bị chấn thương. Nghiên cứu trước đó cho thấy những cách mà sự tổn hại đối với những vùng cụ thể trong não đôi lúc có thể có những hiệu ứng tích cực. Bạn có bị bệnh tim mà không hay biết? Những người 'nhìn thấy trong mù lòa' Các nữ game thủ TQ 'chinh chiến' hốt tiền Chẳng hạn như một nghiên cứu hồi 2007 được thực hiện trên các cựu chiến binh từng tham chiến trong Cuộc chiến Việt Nam cho thấy những người bị tổn thương ở các khu vực được cho là đóng vai trò trong việc phát triển các chứng rối loạn thần kinh sau khi bị sang chấn tâm lý (post-traumatic stress disorder - PTSD) (là các vùng liên quan tới cảm xúc và tới việc ra quyết định) thì ít có khả năng phát triển PTSD. Nghiên cứu tương tự cho thấy các bệnh nhân bị tổn thương tại một khu vực quan trọng, vùng điều khiển cảm xúc, thì ít nghiêng về khả năng bị trầm cảm hơn. Tuy nhiên, đây là nghiên cứu mới, lần đầu tiên ghi nhận nhiều trường hợp bệnh nhân thay đổi tính cách theo hướng tích cực. Hãy xem xét tới một ví du khác, "Bệnh nhân 2410", một người đàn ông 30 tuổi cần phẫu thuật sau khi bị chứng phù não. Cả ông lẫn người vợ đều nói rằng trước khi bị chấn thương, ông là người nóng nảy, dễ tức giận. Vậy mà sau khi mổ xong, ông thường hay cười đùa hơn, dễ gần hơn. Vậy điều gì đang xảy ra? Làm sao mà việc não bị tổn thương lại có thể dẫn tới những hiệu ứng bất ngờ như vậy? Chuyện này có vẻ như không liên quan tới giới tính, tuổi tác, nền tảng giáo dục hay mức độ thông minh của mỗi người. Thay vào đó, có vẻ như nó liên quan tới mức độ khó tính của người đó, chẳng hạn như dễ nổi nóng, hay các thái độ tiêu cực khác, được kết hợp với một kiểu tổn thương não cụ thể nào đó. Để hiểu rõ hơn điều này, King cùng các đồng nghiệp của mình đã quét não của toàn bộ các bệnh nhân. Họ phát hiện ra rằng những người có thay đổi tính cách theo chiều hướng tích cực hơn so với những người khác nếu như phần bị tổn hại nằm ở hầu hết các vùng não trước, vùng trán, là nơi tiếp nhận thông tin từ bên ngoài và ra quyết định. Những phương pháp này tuy nhiên lại đang chỉ ở giai đoạn thăm dò, cho nên các tác giả nói rằng cần cẩn trọng. Cách tiếp cận đó chỉ cho phép họ khám phá ra những mô hình tổng quát giữa tổn hại về nào và những thay đổi tính cách mà chúng tạo ra; việc nghiên cứu trong tương lai sẽ giúp xác định chính xác những khu vực nào gắn với những kiểu thay đổi tính cách cụ thể nào. Trong lúc có những thay đổi tính cách ở một số bệnh nhân được đánh giá là mang tính tích cực, thì điều này cũng không làm giảm bớt mức độ nghiêm trọng của việc não bị tổn thương. Việc phục hồi hoàn toàn từ cú tổn thương não nghiêm trọng là điều vô cùng hiếm xảy ra. Ngay cả khi bệnh nhân có vẻ như đã ổn về bề ngoài, thì họ vẫn có thể vấp phải những thách thức ẩn giấu kéo dài dai dẳng, chẳng hạn như việc khó tiếp nhận thông tin mới. Tổn thương não cũng có thể khiến một người trở nên dễ bị tổn thương hơn trước các căn bệnh như mất trí nhớ. Nghệ thuật và khoa học của sức cuốn hút Đừng 'sống thật' ở chốn công sở? Nét tích cực của nhịp sống quay cuồng Do vậy, quả là đáng kinh ngạc nếu như việc não bị tổn thương lại có thể dẫn đến việc làm thay đổi tính cách theo chiều hướng tích cực. Tuy nhiên, điều đó cũng không phải là quá [outlandish] nếu ta biết rằng phẫu thuật não đôi khi được sử dụng như biện pháp cuối cùng để điều trị cho các vấn đề thần kinh, chẳng hạn như với chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế (obsessive compulsive disorder - OCD). Tuy nhiên, như King và các đồng nghiệp ghi nhận, các kỹ thuật hiện đại đang ngày càng được cân nhắc kỹ càng, cẩn trọng hơn, và mục tiêu thường là nhằm giảm bớt mức hoạt động mạnh mẽ quá mức của các mạng thần kinh trong não trong một số điều kiện sức khỏe tâm thần (chẳng hạn như có bằng chứng cho thấy tình trạng trầm cảm gắn liên với sự kết nối quá mức giữa các vùng não trước và các mạng lưới thần kinh đảm nhận phần nhận thức và cảm xúc.) Việc não có thể được cố tình điều chỉnh theo cách này đem đến cho chúng ta manh mối về việc sự tổn hại ở não đôi khi có thể dẫn đến những thay đổi có lợi. Trên thực tế, một số mạng nơ-ron mà ngành phẫu thuật tâm thần hiện đại nhắm tới thì lại chính là phần não bị tổn thương ở những bệnh nhân có thay đổi tích cực về tính cách trong nghiên cứu mới của King. Những kết quả mới phát hiện được cũng bổ trợ cho việc nghiên cứu hệ thần kinh chuyên chịu trách nhiệm về tính cách, gồm cả việc tìm ra rằng những người hướng ngoại thì ít nhạy cảm hơn đối với sự kích thích thần kinh, hoặc những người dễ chấp nhận ý kiến của người khác thì ở các phần não điều khiển cảm xúc tiêu cực của họ có sự hoạt động tích cực hơn. Sẽ là hợp logic khi cho rằng với việc thay đổi những hệ thần kinh này, cú tổn hại não đôi khi có thể tạo ra những kết cục nghịch lý - thay đổi tính cách theo chiều hướng tích cực. Tuy nhiên, cũng cần phải nhắc lại rằng chấn thương não (gồm cả tình trạng ở thể "nhẹ") luôn cần được điều trị cực kỳ cẩn thận. Ngay cả trong những trường hợp hiếm hoi khi bệnh nhân rõ ràng là có những thay đổi tính cách tích cực thì những khó khăn phức tạp vẫn luôn là một phần trong bức tranh điều trị. Và trong lúc việc thay đổi tính cách theo hướng có lợi có thể là điều khiến chúng ta phấn khởi, nhưng cũng cần nhớ rằng tính cách mỗi người phản ánh bản chất thực con người chúng ta - bệnh nhân và gia đình, thân nhân của họ sẽ không mấy dễ dàng thích ứng được với sự thay đổi tính cách cá nhân, kể cả khi đó là những thay đổi tích cực. Việc thay đổi tính cách cá nhân theo chiều hướng tích cực là điều có thể xảy ra, và điều đó cho thấy những gì xảy ra sau tình trạng chấn thương não thì phức tạp hơn, gây ngạc nhiên nhiều hơn so với những gì mà đa số chúng ta nghĩ. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

summarize: Ngoài việc mất trí nhớ, vụ tai nạn còn khiến cho tính cách của cô biến đổi một cách tích cực - cô trở thành một người biết chăm sóc, lo lắng cho người khác, và không còn quá coi trọng vật chất như trước. Việc não bị chấn thương có thể dẫn tới việc thay đổi tính cách như vậy nghe có vẻ hơi quá, nhưng ta hãy thử nhìn vào đời thực của "Bệnh nhân 3534", một phụ nữ ở độ tuổi 70 được phẫu thuật cắt bỏ khối u não, nhưng ca phẫu thuật đã để lại tổn thương ở phía trước não, ở cả hai bên. Hội chứng thức dậy không biết mình đang ở đâu Giải mã mối liên hệ giữa tự vẫn và mùa xuân Chúng ta sống thật hay sống ảo? Theo ông chồng, người đã bên vợ suốt 58 năm trước khi bà trải qua cuộc phẫu thuật, thì bà là một người có tính cách khá "nghiệt", rất khó tính và hay càu nhàu. Sau cuộc phẫu thuật não, ông nói bà trở nên "vui vẻ hơn, hòa đồng hơn, và nói nhiều hơn bao giờ hết". "Bệnh nhân 3534" không phải là người duy nhất có sự thay đổi như vậy. Nay có bằng chứng cho thấy ít nhất là trong một lượng nhỏ các bệnh nhân, việc thay đổi tính cách theo hướng tích cực hơn là một thực tế có tồn tại, và điều này dẫn tới một cách đánh giá mới về tác động của tình trạng não bị tổn hại đối với tính cách cá nhân. Từ lâu nay, chúng ta đã biết rằng việc não bị tổn hại có thể làm thay đổi tính cách con người, nhưng văn học hầu như chỉ tập trung vào những nét xấu đi trong tính cách. Hãy xét trường hợp nổi tiếng Phineas Gage, một công nhân hỏa xa hồi Thế kỷ 19. Bạn bè nói rằng ông "không còn là Gage nữa" sau khi bị một thanh sắt rớt trúng đầu, ở phía trước, trong một vụ tai nạn khủng khiếp. Người đàn ông từng rất thông minh, sắc sảo đã trở nên hung hãn và bốc đồng (tuy nhiên theo một số lời kể thì ông sau đó đã vượt qua được những vấn đề này và bắt đầu cuộc đời mới với công việc đánh xe ngựa). Tương tự như câu chuyện về Gage, có rất nhiều lời kể thời hiện đại về các bệnh nhân bị tổn thương phần não trước, trở nên thay đổi và có những hành vi ứng xử không phù hợp với xã hội, thậm chí có trường hợp trở thành bị tâm thần. Nhưng bức tranh tiêu cực này "có thể chỉ phản ánh một phần câu chuyện", theo một nghiên cứu gần đây đăng trên tạp chí chuyên về thần kinh học, Neuropsychologia. Một nhóm nghiên cứu do khoa học gia Marcie King từ Đại học Iowa dẫn đầu phát hiện ra rằng trong số 97 bệnh nhân trước đây từng khỏe mạnh nhưng bị tổn thương vĩnh viễn một khu vực cụ thể ở não, thì 22 người trong số họ có những dấu hiệu cho thấy thay đổi tính cách theo chiều hướng tích cực. Trong số những người còn lại, 54 người thay đổi tính cách theo chiều hướng tiêu cực, và số còn lại không có thay đổi gì. Những quan sát trên được đưa ra dựa trên việc hỏi chuyện thân nhân hoặc bạn bè thân thiết, đề nghị họ đánh giá về 26 khía cạnh khác nhau trong tính cách của bệnh nhân trước và sau khi bị chấn thương. Nghiên cứu trước đó cho thấy những cách mà sự tổn hại đối với những vùng cụ thể trong não đôi lúc có thể có những hiệu ứng tích cực. Bạn có bị bệnh tim mà không hay biết? Những người 'nhìn thấy trong mù lòa' Các nữ game thủ TQ 'chinh chiến' hốt tiền Chẳng hạn như một nghiên cứu hồi 2007 được thực hiện trên các cựu chiến binh từng tham chiến trong Cuộc chiến Việt Nam cho thấy những người bị tổn thương ở các khu vực được cho là đóng vai trò trong việc phát triển các chứng rối loạn thần kinh sau khi bị sang chấn tâm lý (post-traumatic stress disorder - PTSD) (là các vùng liên quan tới cảm xúc và tới việc ra quyết định) thì ít có khả năng phát triển PTSD. Nghiên cứu tương tự cho thấy các bệnh nhân bị tổn thương tại một khu vực quan trọng, vùng điều khiển cảm xúc, thì ít nghiêng về khả năng bị trầm cảm hơn. Tuy nhiên, đây là nghiên cứu mới, lần đầu tiên ghi nhận nhiều trường hợp bệnh nhân thay đổi tính cách theo hướng tích cực. Hãy xem xét tới một ví du khác, "Bệnh nhân 2410", một người đàn ông 30 tuổi cần phẫu thuật sau khi bị chứng phù não. Cả ông lẫn người vợ đều nói rằng trước khi bị chấn thương, ông là người nóng nảy, dễ tức giận. Vậy mà sau khi mổ xong, ông thường hay cười đùa hơn, dễ gần hơn. Vậy điều gì đang xảy ra? Làm sao mà việc não bị tổn thương lại có thể dẫn tới những hiệu ứng bất ngờ như vậy? Chuyện này có vẻ như không liên quan tới giới tính, tuổi tác, nền tảng giáo dục hay mức độ thông minh của mỗi người. Thay vào đó, có vẻ như nó liên quan tới mức độ khó tính của người đó, chẳng hạn như dễ nổi nóng, hay các thái độ tiêu cực khác, được kết hợp với một kiểu tổn thương não cụ thể nào đó. Để hiểu rõ hơn điều này, King cùng các đồng nghiệp của mình đã quét não của toàn bộ các bệnh nhân. Họ phát hiện ra rằng những người có thay đổi tính cách theo chiều hướng tích cực hơn so với những người khác nếu như phần bị tổn hại nằm ở hầu hết các vùng não trước, vùng trán, là nơi tiếp nhận thông tin từ bên ngoài và ra quyết định. Những phương pháp này tuy nhiên lại đang chỉ ở giai đoạn thăm dò, cho nên các tác giả nói rằng cần cẩn trọng. Cách tiếp cận đó chỉ cho phép họ khám phá ra những mô hình tổng quát giữa tổn hại về nào và những thay đổi tính cách mà chúng tạo ra; việc nghiên cứu trong tương lai sẽ giúp xác định chính xác những khu vực nào gắn với những kiểu thay đổi tính cách cụ thể nào. Trong lúc có những thay đổi tính cách ở một số bệnh nhân được đánh giá là mang tính tích cực, thì điều này cũng không làm giảm bớt mức độ nghiêm trọng của việc não bị tổn thương. Việc phục hồi hoàn toàn từ cú tổn thương não nghiêm trọng là điều vô cùng hiếm xảy ra. Ngay cả khi bệnh nhân có vẻ như đã ổn về bề ngoài, thì họ vẫn có thể vấp phải những thách thức ẩn giấu kéo dài dai dẳng, chẳng hạn như việc khó tiếp nhận thông tin mới. Tổn thương não cũng có thể khiến một người trở nên dễ bị tổn thương hơn trước các căn bệnh như mất trí nhớ. Nghệ thuật và khoa học của sức cuốn hút Đừng 'sống thật' ở chốn công sở? Nét tích cực của nhịp sống quay cuồng Do vậy, quả là đáng kinh ngạc nếu như việc não bị tổn thương lại có thể dẫn đến việc làm thay đổi tính cách theo chiều hướng tích cực. Tuy nhiên, điều đó cũng không phải là quá [outlandish] nếu ta biết rằng phẫu thuật não đôi khi được sử dụng như biện pháp cuối cùng để điều trị cho các vấn đề thần kinh, chẳng hạn như với chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế (obsessive compulsive disorder - OCD). Tuy nhiên, như King và các đồng nghiệp ghi nhận, các kỹ thuật hiện đại đang ngày càng được cân nhắc kỹ càng, cẩn trọng hơn, và mục tiêu thường là nhằm giảm bớt mức hoạt động mạnh mẽ quá mức của các mạng thần kinh trong não trong một số điều kiện sức khỏe tâm thần (chẳng hạn như có bằng chứng cho thấy tình trạng trầm cảm gắn liên với sự kết nối quá mức giữa các vùng não trước và các mạng lưới thần kinh đảm nhận phần nhận thức và cảm xúc.) Việc não có thể được cố tình điều chỉnh theo cách này đem đến cho chúng ta manh mối về việc sự tổn hại ở não đôi khi có thể dẫn đến những thay đổi có lợi. Trên thực tế, một số mạng nơ-ron mà ngành phẫu thuật tâm thần hiện đại nhắm tới thì lại chính là phần não bị tổn thương ở những bệnh nhân có thay đổi tích cực về tính cách trong nghiên cứu mới của King. Những kết quả mới phát hiện được cũng bổ trợ cho việc nghiên cứu hệ thần kinh chuyên chịu trách nhiệm về tính cách, gồm cả việc tìm ra rằng những người hướng ngoại thì ít nhạy cảm hơn đối với sự kích thích thần kinh, hoặc những người dễ chấp nhận ý kiến của người khác thì ở các phần não điều khiển cảm xúc tiêu cực của họ có sự hoạt động tích cực hơn. Sẽ là hợp logic khi cho rằng với việc thay đổi những hệ thần kinh này, cú tổn hại não đôi khi có thể tạo ra những kết cục nghịch lý - thay đổi tính cách theo chiều hướng tích cực. Tuy nhiên, cũng cần phải nhắc lại rằng chấn thương não (gồm cả tình trạng ở thể "nhẹ") luôn cần được điều trị cực kỳ cẩn thận. Ngay cả trong những trường hợp hiếm hoi khi bệnh nhân rõ ràng là có những thay đổi tính cách tích cực thì những khó khăn phức tạp vẫn luôn là một phần trong bức tranh điều trị. Và trong lúc việc thay đổi tính cách theo hướng có lợi có thể là điều khiến chúng ta phấn khởi, nhưng cũng cần nhớ rằng tính cách mỗi người phản ánh bản chất thực con người chúng ta - bệnh nhân và gia đình, thân nhân của họ sẽ không mấy dễ dàng thích ứng được với sự thay đổi tính cách cá nhân, kể cả khi đó là những thay đổi tích cực. Việc thay đổi tính cách cá nhân theo chiều hướng tích cực là điều có thể xảy ra, và điều đó cho thấy những gì xảy ra sau tình trạng chấn thương não thì phức tạp hơn, gây ngạc nhiên nhiều hơn so với những gì mà đa số chúng ta nghĩ. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

150904_hangout_vn_amnesty_inequality

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2015/09/150904_hangout_vn_amnesty_inequality

'Phân biệt đối xử' trong đặc xá ở VN?

Đợt đặc xá hơn 18 nghìn tù nhân đợt 2-9 và năm nay bộc lộ một số vấn đề 'phân biệt đối xử', 'không công bằng' và 'kém tiến bộ' trong quan điểm và chính sách của nhà nước Việt Nam, theo ý kiến một luật sư và khách mời tại Bàn tròn Trực tuyến tuần này của BBC Việt ngữ.

Luật sư Trần Thu Nam cho rằng có yếu tố bất bình đẳng và bất hợp lý trong tiêu chí và quy định luật pháp trong đặc xá ở Việt Nam và các đợt đặc xá năm nay. Trao đổi với Bàn tròn với chủ đề "2-9 và đặc xá, câu lưu" hôm thứ Năm, luật sư Trần Thu Nam từ Văn phòng Luật sư Tín Việt & Cộng sự nêu nhận xét: "Tôi có theo dõi trường hợp đặc xá của năm 2015 và đợt đặc xá của ngày 2-9 vừa rồi và cũng thấy rằng không có trường hợp nào liên quan đến những tù nhân mà thuộc chương an ninh chính trị được đặc xá. "Và tôi có biết lá thư của vị dân biểu Mỹ (Alan Lowenthal) bày tỏ quan ngại, bày tỏ chính kiến của mình liên quan cái thất vọng trong quá trình đặc xá vừa rồi. "Đứng về khía cạnh luật pháp và những người làm luật, tôi thấy rằng đợt đặc xá năm nay có những cái gọi là sự không công bằng." Và luật sư nêu lý do: "Bởi vì luật không quy định rằng là những đối tượng nào được đặc xá, hay những đối tượng nào không được đặc xá mà chỉ quy định những trường hợp nào đủ điều kiện đặc xá, thì họ sẽ được hưởng chính sách đặc xá của nhà nước... "Tuy nhiên trong trường hợp của năm nay, có một hướng dẫn của hội đồng xét đặc xá mà tôi cho rằng nó có một điều lạ trong đó, ghi rõ ràng trong hướng dẫn số 91 của hội đồng xét đặc xá là những trường hợp thuộc tội danh liên quan đến an ninh chính trị, an ninh quốc gia mà thuộc trường hợp 'rất nghiêm trọng' và 'đặc biêt nghiêm trọng', thì sẽ không được xét đặc xá. "Như vậy thì trường hợp xét đặc xá năm nay có một sự phân biệt đối xử giữa các nhóm tội và đặc biệt nhóm tội liên quan đến chương an ninh quốc gia là không được xem xét đến, thì đó là một sự không công bằng. Theo ông Trương Duy Nhất, trong số 4 tiêu chí để xét 'đặc xá', yêu cầu 'nhận tội' xếp cao nhất và là then chốt. "Và việc vị dân biểu thể hiện sự thất vọng của mình thì tôi nghĩ rằng họ có cơ sở, bởi vì không một đối tượng nào trong số hơn 18 nghìn người, thuộc tội mà liên quan đến an ninh quốc gia được đặc xá." 'Kém tiến bộ' Nhà báo, blogger Trương Duy Nhất, cựu tù nhân, người bị kết án tù giam vì 'lợi dụng quyền tự do dân chủ tuyên truyền, chống phá nhà nước CHXHCN Việt Nam' theo điều 258 của Bộ luật hình sự, chia sẻ thêm với bàn tròn của BBC về vấn đề đặc xá và đợt thả tù 2/9/2015, ông nói: "Tôi biết nhiều trường hợp tù thuộc dạng xâm phạm an ninh quốc gia nhưng thi hành án rất lâu rồi, thậm chí chỉ còn thời gian rất ngắn, nhưng cũng không được đặc xá trong đợt này. "Họ cũng có nhận tội, chứ không phải là không nhận tội, tức là hội đủ điều kiện nhưng vẫn không được đặc xá, đó là cái thứ nhất. "Có những nhân vật đặc biệt, ví dụ như chị Tạ Phong Tần và những nhân vật đặc biệt khác, dưới những sức ép của nước ngoài thì khi Việt Nam tham gia ký kết những cái này, TPP (Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương), chẳng hạn, hoặc dưới những sức ép như thế. "Thì thay vì thả vào những đợt khác, đợt này họ không nhận tội, nhưng đặc xá vào dịp này thì đó là một cách lựa chọn khôn ngoan của nhà cầm quyền, nhưng tiếc rằng người ta đã không làm lựa chọn đó." Và blogger Trương Duy Nhất nêu câu hỏi: "Tại sao phạm nhân đặc biệt nguy hiểm khác, ví dụ phạm tội ma túy, giết người cũng được đặc xá trông dịp này, thậm chí tội phạm giết người mà họ chỉ chấp hành xong vừa đúng một phần ba bản án thôi. "Cho nên để nói rằng tư duy về tội phạm, tư duy về nhận biết thế nào là độ an ninh, độ nguy hiểm đối với xã hội, đối với an ninh quốc gia, không lẽ những tội phạm đó lại ít nguy hiểm đối với an ninh quốc gia, ít nguy hiểm đến an toàn xã hội trong đợt này, so với tội phạm an ninh hay không? "Cho nên tôi đoán đó là điểm yếu, mà còn là một tư duy kém tiến bộ trong cách nhìn nhận đặc xá, nhìn nhận tội phạm về chính trị và hình sự." Trên trang Facebook cá nhân của mình, Luật sư Lê Công Định, một cựu tù nhân chính trị, đưa ra bình luận về đặc xá. Thông điệp của luật sư có đoạn viết: "Tù nhân chính trị là thành phần không thể kiếm chác ở họ, mà chỉ có thể dùng để đổi chác cho mục đích khác, nên họ không thuộc diện đặc xá bình thường. Do vậy, xin đừng ngạc nhiên hay buồn bã vì không tù nhân chính trị nào được trả tự do trong dịp này," ông Lê Công Định viết. Hăm hở, chờ đợi Tù chính trị là 'tài sản quý hiếm' mà nhà nước để dành cho các dịp 'đổi chác' chín trị khác, theo ý kiến các nhà hoạt động xã hội ở VN được nghệ sỹ Kim Chi nhắc lại. Bình luận về đặc xá cũng như quan điểm của Luật sư Lê Công Định trên Facebook, bà Kim Chi, nghệ sỹ điện ảnh, nhà hoạt động xã hội dân sự nói: "Vì tôi không hiểu những điều như là nhà báo blogger Trương Duy Nhất nói đầy đủ như thế, cho nên lúc đầu tôi hăm hở lắm. Tôi nghĩ là 18.200 người thì nhất đình là trong đó có Tạ Phong Tần, có anh em hay là Bùi Minh Hằng này kia, thì tôi rất là chờ đợi. "Khi không có chuyện đó xảy ra, thì tôi rất buồn, rất thất vọng. Nhưng mà sau đó tôi có được đọc bài ở trên Facebook của Luật sư Lê Công Định viết thì tôi mới hiểu ra. "Và thôi thì tôi hiểu rồi, bởi vì anh em trong xã hội dân sự có bình luận là những tù nhân chính trị là những hàng quý hiếm mà quốc gia cần phải giữ lại, để có những sự đổi chác nó quan trọng hơn." Cũng hôm thứ Năm, một trong các trường hợp được đặc xá trong đợt 2/9 năm nay của Việt Nam, ông Đoàn Văn Vươn chia sẻ với Bàn tròn Trực tuyến về cảm tưởng của ông khi đoàn tụ với gia đình. Ông Đoàn Văn Vươn, người vừa ra tù sau hơn 3 năm, 7 tháng do chống lại quan chức và chính quyền địa phương cưỡng chế đất đai và cơ sở sản xuất trong vụ án ở Cống Rộc, huyện Tiên Lãng, TP. Hải Phòng gần bốn năm trước, nói: "Khi tôi được đặc xá về với gia đình đợt này, tôi rất là hạnh phúc và cảm thấy xúc động," kỹ sư Đoàn Văn Vươn chia sẻ với bàn tròn của BBC. Mời quý vị theo dõi toàn văn cuộc tọa đàm tại đây: http://bit.ly/1Jzkg23

summarize: Luật sư Trần Thu Nam cho rằng có yếu tố bất bình đẳng và bất hợp lý trong tiêu chí và quy định luật pháp trong đặc xá ở Việt Nam và các đợt đặc xá năm nay. Trao đổi với Bàn tròn với chủ đề "2-9 và đặc xá, câu lưu" hôm thứ Năm, luật sư Trần Thu Nam từ Văn phòng Luật sư Tín Việt & Cộng sự nêu nhận xét: "Tôi có theo dõi trường hợp đặc xá của năm 2015 và đợt đặc xá của ngày 2-9 vừa rồi và cũng thấy rằng không có trường hợp nào liên quan đến những tù nhân mà thuộc chương an ninh chính trị được đặc xá. "Và tôi có biết lá thư của vị dân biểu Mỹ (Alan Lowenthal) bày tỏ quan ngại, bày tỏ chính kiến của mình liên quan cái thất vọng trong quá trình đặc xá vừa rồi. "Đứng về khía cạnh luật pháp và những người làm luật, tôi thấy rằng đợt đặc xá năm nay có những cái gọi là sự không công bằng." Và luật sư nêu lý do: "Bởi vì luật không quy định rằng là những đối tượng nào được đặc xá, hay những đối tượng nào không được đặc xá mà chỉ quy định những trường hợp nào đủ điều kiện đặc xá, thì họ sẽ được hưởng chính sách đặc xá của nhà nước... "Tuy nhiên trong trường hợp của năm nay, có một hướng dẫn của hội đồng xét đặc xá mà tôi cho rằng nó có một điều lạ trong đó, ghi rõ ràng trong hướng dẫn số 91 của hội đồng xét đặc xá là những trường hợp thuộc tội danh liên quan đến an ninh chính trị, an ninh quốc gia mà thuộc trường hợp 'rất nghiêm trọng' và 'đặc biêt nghiêm trọng', thì sẽ không được xét đặc xá. "Như vậy thì trường hợp xét đặc xá năm nay có một sự phân biệt đối xử giữa các nhóm tội và đặc biệt nhóm tội liên quan đến chương an ninh quốc gia là không được xem xét đến, thì đó là một sự không công bằng. Theo ông Trương Duy Nhất, trong số 4 tiêu chí để xét 'đặc xá', yêu cầu 'nhận tội' xếp cao nhất và là then chốt. "Và việc vị dân biểu thể hiện sự thất vọng của mình thì tôi nghĩ rằng họ có cơ sở, bởi vì không một đối tượng nào trong số hơn 18 nghìn người, thuộc tội mà liên quan đến an ninh quốc gia được đặc xá." 'Kém tiến bộ' Nhà báo, blogger Trương Duy Nhất, cựu tù nhân, người bị kết án tù giam vì 'lợi dụng quyền tự do dân chủ tuyên truyền, chống phá nhà nước CHXHCN Việt Nam' theo điều 258 của Bộ luật hình sự, chia sẻ thêm với bàn tròn của BBC về vấn đề đặc xá và đợt thả tù 2/9/2015, ông nói: "Tôi biết nhiều trường hợp tù thuộc dạng xâm phạm an ninh quốc gia nhưng thi hành án rất lâu rồi, thậm chí chỉ còn thời gian rất ngắn, nhưng cũng không được đặc xá trong đợt này. "Họ cũng có nhận tội, chứ không phải là không nhận tội, tức là hội đủ điều kiện nhưng vẫn không được đặc xá, đó là cái thứ nhất. "Có những nhân vật đặc biệt, ví dụ như chị Tạ Phong Tần và những nhân vật đặc biệt khác, dưới những sức ép của nước ngoài thì khi Việt Nam tham gia ký kết những cái này, TPP (Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương), chẳng hạn, hoặc dưới những sức ép như thế. "Thì thay vì thả vào những đợt khác, đợt này họ không nhận tội, nhưng đặc xá vào dịp này thì đó là một cách lựa chọn khôn ngoan của nhà cầm quyền, nhưng tiếc rằng người ta đã không làm lựa chọn đó." Và blogger Trương Duy Nhất nêu câu hỏi: "Tại sao phạm nhân đặc biệt nguy hiểm khác, ví dụ phạm tội ma túy, giết người cũng được đặc xá trông dịp này, thậm chí tội phạm giết người mà họ chỉ chấp hành xong vừa đúng một phần ba bản án thôi. "Cho nên để nói rằng tư duy về tội phạm, tư duy về nhận biết thế nào là độ an ninh, độ nguy hiểm đối với xã hội, đối với an ninh quốc gia, không lẽ những tội phạm đó lại ít nguy hiểm đối với an ninh quốc gia, ít nguy hiểm đến an toàn xã hội trong đợt này, so với tội phạm an ninh hay không? "Cho nên tôi đoán đó là điểm yếu, mà còn là một tư duy kém tiến bộ trong cách nhìn nhận đặc xá, nhìn nhận tội phạm về chính trị và hình sự." Trên trang Facebook cá nhân của mình, Luật sư Lê Công Định, một cựu tù nhân chính trị, đưa ra bình luận về đặc xá. Thông điệp của luật sư có đoạn viết: "Tù nhân chính trị là thành phần không thể kiếm chác ở họ, mà chỉ có thể dùng để đổi chác cho mục đích khác, nên họ không thuộc diện đặc xá bình thường. Do vậy, xin đừng ngạc nhiên hay buồn bã vì không tù nhân chính trị nào được trả tự do trong dịp này," ông Lê Công Định viết. Hăm hở, chờ đợi Tù chính trị là 'tài sản quý hiếm' mà nhà nước để dành cho các dịp 'đổi chác' chín trị khác, theo ý kiến các nhà hoạt động xã hội ở VN được nghệ sỹ Kim Chi nhắc lại. Bình luận về đặc xá cũng như quan điểm của Luật sư Lê Công Định trên Facebook, bà Kim Chi, nghệ sỹ điện ảnh, nhà hoạt động xã hội dân sự nói: "Vì tôi không hiểu những điều như là nhà báo blogger Trương Duy Nhất nói đầy đủ như thế, cho nên lúc đầu tôi hăm hở lắm. Tôi nghĩ là 18.200 người thì nhất đình là trong đó có Tạ Phong Tần, có anh em hay là Bùi Minh Hằng này kia, thì tôi rất là chờ đợi. "Khi không có chuyện đó xảy ra, thì tôi rất buồn, rất thất vọng. Nhưng mà sau đó tôi có được đọc bài ở trên Facebook của Luật sư Lê Công Định viết thì tôi mới hiểu ra. "Và thôi thì tôi hiểu rồi, bởi vì anh em trong xã hội dân sự có bình luận là những tù nhân chính trị là những hàng quý hiếm mà quốc gia cần phải giữ lại, để có những sự đổi chác nó quan trọng hơn." Cũng hôm thứ Năm, một trong các trường hợp được đặc xá trong đợt 2/9 năm nay của Việt Nam, ông Đoàn Văn Vươn chia sẻ với Bàn tròn Trực tuyến về cảm tưởng của ông khi đoàn tụ với gia đình. Ông Đoàn Văn Vươn, người vừa ra tù sau hơn 3 năm, 7 tháng do chống lại quan chức và chính quyền địa phương cưỡng chế đất đai và cơ sở sản xuất trong vụ án ở Cống Rộc, huyện Tiên Lãng, TP. Hải Phòng gần bốn năm trước, nói: "Khi tôi được đặc xá về với gia đình đợt này, tôi rất là hạnh phúc và cảm thấy xúc động," kỹ sư Đoàn Văn Vươn chia sẻ với bàn tròn của BBC. Mời quý vị theo dõi toàn văn cuộc tọa đàm tại đây: http://bit.ly/1Jzkg23

080928_reporters_newcharges

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/story/2008/09/080928_reporters_newcharges

Thay đổi tội danh với hai nhà báo

Hai nhà báo Nguyễn Văn Hải và Nguyễn Việt Chiến chính thức bị truy tố tội “lợi dụng các quyền tự do dân chủ”, bốn tháng sau khi bị bắt giam.

Theo cáo trạng do Viện kiểm sát Nhân dân tối cao ký ngày 22/9, hai ký giả này đã “lợi dụng chức trách, nhiệm vụ của phóng viên” và “đưa thêm những thông tin nhạy cảm, không có thực, lợi dụng những thông tin đó để bình luận các nội dung không có trong hồ sơ vụ án”. Hai phóng viên Nguyễn Văn Hải (báo Tuổi Trẻ) và Nguyễn Việt Chiến (báo Thanh Niên) bị bắt hồi tháng Năm vì tội danh lúc đó là “lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” liên quan tới vụ PMU18. Hồi đó, công chúng từng đặt dấu hỏi về chuyện hai phóng viên được coi là "mạnh mẽ chống tham nhũng" lại bị truy tố theo nhóm tội danh về tham nhũng. Còn nay, nếu bị kết tội “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước” theo điều 258 Bộ luật Hình sự, hai nhà báo có thể bị nhận mức án từ hai đến bảy năm tù giam. Các nhà quan sát nhận định, kể từ vụ bắt giữ hai phóng viên, báo chí trong nước trở nên dè dặt hơn khi đưa tin những vụ việc 'nhạy cảm'. Cũng liên quan tới vụ việc, theo báo chí trong nước, ông Phạm Xuân Quắc, nguyên Cục trưởng Cục Phòng chống tệ nạn xã hội Bộ Công an, bị truy tố về tội "cố ý làm lộ bí mật công tác". Quan ngại Ông Quắc bị coi đã “có quan hệ với các phóng viên, trao đổi và cung cấp các thông tin liên quan tới vụ PMU18” và sẽ phải đối mặt với mức án cao nhất là bảy năm tù. Bị truy tố cùng một tội danh với ông Quắc là ông Đinh Văn Huynh - nguyên trưởng phòng cảnh sát điều tra C14. Được biết ông Quắc đã đề nghị Văn phòng luật sư Cù Huy Hà Vũ bào chữa cho mình. Tin cho hay, vụ án dự kiến sẽ được đưa ra xét xử vào giữa tháng Mười tại Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội. Vụ bắt giữ hai nhà báo đã gây ra nhiều hệ lụy cho báo giới trong nước cũng như những quan ngại về cam kết chống tham nhũng của Việt Nam. Một loạt các quốc gia cấp viện cho Việt Nam đã lên tiếng bày tỏ quan ngại, mà mới nhất là Úc. Một nguồn tin ngoại giao Australia không muốn nêu tên từng cho BBC Việt ngữ biết phía Úc đã nói với Việt Nam rằng “việc bắt giữ hai nhà báo viết về tham nhũng đó sẽ ảnh hưởng tới vai trò giám sát của truyền thông”. Phong, Hoa KỳTheo dõi tình hình mới thấy cuộc chiến chống tham nhũng vô cùng khó khăn và quyết liệt không chừa một ai (trừ ĐCS mà đứng đầu là TBT). Có lẽ cuộc chiến này sẽ kéo dài không bao giờ chấm dứt và chỉ chấm dứt khi có dân chủ, tự do. Mạnh TrịỞ VN hiện nay, trong tất cả mọi lãnh vực, những người chân chính thật sự quả là hiếm hoi. Tôi có cảm giác là hầu như ai cũng cố tìm ra thế mạnh của nghề nghiệp của mình để làm ăn- cấp càng lớn, nghề nghiệp càng nhạy cảm thì thế mạnh lại càng lớn. Tóm lại, tôi không tin hai ông nhà báo này vô tội. Chỉ có điều những kẻ xử hai ông này cũng chưa chắc đã là trong sạch. Ruby, Đăk LăkNgày xưa từng có câu: Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm/Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà. Tuy nhiên có vẻ như bây giờ không đúng nữa rồi. Chắc không ai dám làm nhà báo nữa. Uy tín của giới truyền thông bị giảm đi rõ rệt. Vu La, Ha NoiViệc bắt 2 nhà báo đã gây bức xúc trong dư luận xã hội, xói mòn thêm lòng tin vào việc chống tham nhũng và vai trò của báo chí trong xã hội. Tôi tin rằng hôm xử 2 nhà báo sẽ rất nhiều người dân đến tham dự để xem sao và bày tỏ thái độ. Hate, Hà NộiĐến ông Quắc, ông Huynh còn bị chúng nó bắt, huống chi là 2 nhà báo? Khi cái xã hội Việt Nam này nó đã tạo thành 1 vòng xoáy tham nhũng bao gồm từ quan nhỏ đến quan lơn rồi thì chống lại nó chỉ có mang vạ vào thân thôi. Nếu hỏi bất kỳ một sinh viên nào ở Việt Nam mà họ có thái độ tin tưởng lãnh đạo nhà nước Việt Nam mới là chuyện lạ. HOAI NAMNgười ta thường nói "nhà Văn nói láo, nhà Báo nói thêm" câu ấy nghĩ rằng đúng. Thời buổi nay các báo thường đăng tin giựt gân để bán báo thật nhiều, chỉ có tội người đọc báo bỏ tiền mua không biết tin nào thật hay giả. Hai nhà báo trên chắc chắn có tội chứ khônng thể nào vô tội được đâu, biết bao nhiên nhà báo nhận tiền hối lộ đăng sai sự thật đã bị bỏ tù điển hình vụ Mai Văn Huy ở Đồng tháp, vụ Năm Cam trùm xã hội đen,...nên mong rằng không nên bàn nhiều hãy chờ tòa xử. Ở VN hay ở đâu cũng vậy có lúc cũng xử cũng có sai, nhưng sai biết sửa mới là tốt. Còn một kẻ luôn mang trong mình hận thù Đảng phái hoặc nhằm bôi nhọ chế độ hiện nay thực ra học chẳng tốt đẹp gì, và học cũng chẳng đóng góp được gì cho tổ quốc. Phuc, HCMBáo chí trong nước chỉ giỏi đưa mấy tin hiếp dâm, cướp bóc... Chứ mấy thông tin được cho là "nhạy cảm" thì đừng hy vọng tìm thấy. Không biết tự do báo chí ở đâu? QuậnTôi, một công dân bình thường mà còn cảm thấy bực bội vì vụ việc bắt bớ các nhà báo. Khi một bài báo được đăng tất nhiên phải qua khâu kiểm duyệt, vậy thử hỏi ai là người kiểm duyệt? Sao mọi thứ cứ đổ lên người cầm bút thế! Nhà nước bày đặt kêu gọi chống tham nhũng làm gì mà khi có người đưa tin thì lại bị chụp lên đầu tội này rồi sữa lại tội khác. Từ nay có cần phải đọc báo nữa không ? Đọc làm gì cho mất công , biết có đúng sự thật không hay chỉ víêt theo sự chỉ dạy của người có quyền. HưngHệ thống pháp luật Việt Nam không có tam Quyền Phân lập. Theo lý thuyết thì nghị định và các thông tư là lớn nhất tuy nhiên thực chất ở VN còn có cái cao hơn đó là" Khẩu Dụ" như thời phong kiến. nếu "khẩu dụ" là "sát" thì chết. còn toà án chỉ là hình thức. QuangTheo tôi khỏi cần bào chữa làm gì cho tốn công vì luật sư chỉ là một thứ mỹ phẩm trong hệ thống tòa án VN. Các vụ án của ông Đài, bà Nhân và gần đây là ông Hải, các quan tòa đuối lý, không cãi lại được các luật sư nhưng vẫn cứ kết án. Cho thấy tính "ưu việt" của "tòa án nhân dân." Tòa án chỉ là nơi để đọc bản cáo trạng và tuyên án. Còn việc xử án thì người ta đã làm trước ở đâu đó rồi qua các cuộc họp đảng hoặc qua điện thoại. CườngNgày nào còn ĐCS, tự do báo chí Việt Nam còn là thứ hàng xa sỉ. Đảng luôn nói "dân là tai mắt của đảng" nhưng dân đang bị đảng che mắt bịt tai, còn dĩ nhiên có người "cố tình" làm tròn trách nhiệm tai, mắt của đảng thì chịu tù tội. Việt Nam này đảng có bao giờ sai đâu, người sai ở đây là người đang cố chứng minh là đảng sai. Nam LongBạn "Người cùng khổ": ở VN, TBT là do bổ nhiệm, tức là người của Đảng rồi, mà Đảng thì không bao giờ sai cả, chỉ có cấp dưới sai thôi! Cam RanhTình hình chính trị ở Việt nam là vô cùng phức tạp, cũng đầy rẫy những toan tính triệt hạ, tranh giành quyền lực (đặc biệt là trước mỗi kỳ đại hội Đảng cộng sản), cũng như ở Hoa kỳ trong mùa bầu cử, các đối thủ soi xét triệt hạ nhau. Vì vậy, hiện nay, thực là khó để có thể kết luận hai nhà báo này là người tốt hay xấu và những bài viết của họ có dụng ý gì. Mặc dù qua dư luận họ được tôn vinh là anh hùng dám chống tham nhũng. Thật ra vấn đề đơn thuần chỉ là do tâm lý người dân hiện nay ghét các quan chức chính quyền vì theo họ các quan này đều là quan tham cả nên bất cứ nhà báo nào có bài viết mang tính chống đối các vị này thì sẽ nhận được sự ủng hộ của dư luận mà thôi. NobodyXin thưa với bạn Hoan là nhà nước nào cũng có trường hợp người vô tội bị kết án oan sai kể cả Việt Nam. Nếu chịu khó đọc báo thì bạn sẽ thấy bao nhiêu trường hợp kết án oan sai đòi bồi thường và đã phải bồi thường. Người cùng khổTại sao việc bắt giữ hai nhà báo Nguyễn Văn Hải (Báo Tuổi Trẻ), Nguyễn Việt Chiến (Báo Thanh Niên) mà những người cấp trên là Tổng Biên tập lại không có một chút trách nhiệm nào trong vấn đề này? Theo tôi, hai ông Tổng Biên tập của hai báo trên phải từ chức và liên đới chịu trách nhiệm. Báo Tuổi Trẻ, Báo Thanh Niên và một số tờ báo khác biết mình có “quyền lực thứ tư” nên đưa tin lẫn lộn, làm cho độc giả không biết đâu là sự thật và có còn tin vào tiếng nói của báo chí nữa hay không? HL, Hà NộiĐây có thể nói là 1 động thái thiếu cẩn trọng và khôn ngoan của chính quyền khi các thế lực thù địch và nước ngoài vẫn đang ngày ngày lợi dụng mọi sơ hở để gây áp lực, đặc biệt là những vđề về tự do báo chí thế này. Minh_Minh, VNNếu 2 nhà báo đưa tin sai sự thật thì đầu tiên là những người bị thiệt hại trong vụ việc như Nguyên Việt Tiến phải đứng ra kiện 2 nhà báo rồi sau đó các cơ quan pháp luật mới vào cuộc chứ. Đằng này Nguyễn Việt Tiến chưa có yêu cầu gì mà cơ quan điều tra đã bắt 2 nhà báo, như vậy có thể thấy có một thế lực đen phía sau cơ quan điều tra giật dây làm việc này. Thế lực đó là ai? làm như vậy với mục đích gì? thiết tưởng cũng không khó khăn để nhận ra! Thang, Hà NộiXem bài trên đây tôi thấy việc trích dẫn các tội danh cho hai nhà báo của BBC căn cứ theo các nguồn thông tin từ VN cho thấy các cáo buộc của Chính quyền có nhiều mâu thuẫn. Việc ông Phạm Xuân Quắc là cục trưởng cung cấp thông tin cho hai nhà báo bị cáo buộc tội "cố ý làm lộ bí mật nhà nước" bản thân nó đã ngầm hàm ý các thông tin đó là sự thật nhưng không được phép phổ biến? Việc này có thể hiểu VN đang thi hành chính sách nước đôi trong công cuộc chống tham nhũng. Hay có thể hiểu họ chỉ chống những người không cùng phe cánh, hết thời. Lại nói về hai nhà báo. Việc họ nhận được thông tin từ ông Quắc cung cấp là hoàn toàn bình thường còn thông tin chính xác hay không chính ông Quắc phải là người chịu trách nhiệm chứ không phải hai nhà báo này. Ngoài ra, tại mỗi toà báo, đều có ông tổng biên tập chịu trách nhiệm kiểm soát nội dung bài viết căn cứ vào các tài liệu do chính phóng viên cung cấp tại sao lại có chuyện như vậy. Hơn nữa, hiện tại trên các mặt báo đều không thiếu các mục đính chính thông tin vậy tại sao ngay thời điểm đó Nhà cầm quyền không lên tiếng về sự việc để toà soạn đính chính thông tin làm sáng tỏ dư luận như trước đây và bây giờ vẫn làm? Từ những việc làm trên mọi người đều có quyền nghi ngờ về Pháp quyền XHCN tại VN hiện nay. Hoan, HoChiMinhCityNếu vi phạm thì bị bắt và xử là đúng. Nhà nước Việt Nam luôn làm đúng pháp luật. Không bắt người vô tôi.

summarize: Theo cáo trạng do Viện kiểm sát Nhân dân tối cao ký ngày 22/9, hai ký giả này đã “lợi dụng chức trách, nhiệm vụ của phóng viên” và “đưa thêm những thông tin nhạy cảm, không có thực, lợi dụng những thông tin đó để bình luận các nội dung không có trong hồ sơ vụ án”. Hai phóng viên Nguyễn Văn Hải (báo Tuổi Trẻ) và Nguyễn Việt Chiến (báo Thanh Niên) bị bắt hồi tháng Năm vì tội danh lúc đó là “lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ” liên quan tới vụ PMU18. Hồi đó, công chúng từng đặt dấu hỏi về chuyện hai phóng viên được coi là "mạnh mẽ chống tham nhũng" lại bị truy tố theo nhóm tội danh về tham nhũng. Còn nay, nếu bị kết tội “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước” theo điều 258 Bộ luật Hình sự, hai nhà báo có thể bị nhận mức án từ hai đến bảy năm tù giam. Các nhà quan sát nhận định, kể từ vụ bắt giữ hai phóng viên, báo chí trong nước trở nên dè dặt hơn khi đưa tin những vụ việc 'nhạy cảm'. Cũng liên quan tới vụ việc, theo báo chí trong nước, ông Phạm Xuân Quắc, nguyên Cục trưởng Cục Phòng chống tệ nạn xã hội Bộ Công an, bị truy tố về tội "cố ý làm lộ bí mật công tác". Quan ngại Ông Quắc bị coi đã “có quan hệ với các phóng viên, trao đổi và cung cấp các thông tin liên quan tới vụ PMU18” và sẽ phải đối mặt với mức án cao nhất là bảy năm tù. Bị truy tố cùng một tội danh với ông Quắc là ông Đinh Văn Huynh - nguyên trưởng phòng cảnh sát điều tra C14. Được biết ông Quắc đã đề nghị Văn phòng luật sư Cù Huy Hà Vũ bào chữa cho mình. Tin cho hay, vụ án dự kiến sẽ được đưa ra xét xử vào giữa tháng Mười tại Tòa án Nhân dân thành phố Hà Nội. Vụ bắt giữ hai nhà báo đã gây ra nhiều hệ lụy cho báo giới trong nước cũng như những quan ngại về cam kết chống tham nhũng của Việt Nam. Một loạt các quốc gia cấp viện cho Việt Nam đã lên tiếng bày tỏ quan ngại, mà mới nhất là Úc. Một nguồn tin ngoại giao Australia không muốn nêu tên từng cho BBC Việt ngữ biết phía Úc đã nói với Việt Nam rằng “việc bắt giữ hai nhà báo viết về tham nhũng đó sẽ ảnh hưởng tới vai trò giám sát của truyền thông”. Phong, Hoa KỳTheo dõi tình hình mới thấy cuộc chiến chống tham nhũng vô cùng khó khăn và quyết liệt không chừa một ai (trừ ĐCS mà đứng đầu là TBT). Có lẽ cuộc chiến này sẽ kéo dài không bao giờ chấm dứt và chỉ chấm dứt khi có dân chủ, tự do. Mạnh TrịỞ VN hiện nay, trong tất cả mọi lãnh vực, những người chân chính thật sự quả là hiếm hoi. Tôi có cảm giác là hầu như ai cũng cố tìm ra thế mạnh của nghề nghiệp của mình để làm ăn- cấp càng lớn, nghề nghiệp càng nhạy cảm thì thế mạnh lại càng lớn. Tóm lại, tôi không tin hai ông nhà báo này vô tội. Chỉ có điều những kẻ xử hai ông này cũng chưa chắc đã là trong sạch. Ruby, Đăk LăkNgày xưa từng có câu: Chở bao nhiêu đạo thuyền không khẳm/Đâm mấy thằng gian bút chẳng tà. Tuy nhiên có vẻ như bây giờ không đúng nữa rồi. Chắc không ai dám làm nhà báo nữa. Uy tín của giới truyền thông bị giảm đi rõ rệt. Vu La, Ha NoiViệc bắt 2 nhà báo đã gây bức xúc trong dư luận xã hội, xói mòn thêm lòng tin vào việc chống tham nhũng và vai trò của báo chí trong xã hội. Tôi tin rằng hôm xử 2 nhà báo sẽ rất nhiều người dân đến tham dự để xem sao và bày tỏ thái độ. Hate, Hà NộiĐến ông Quắc, ông Huynh còn bị chúng nó bắt, huống chi là 2 nhà báo? Khi cái xã hội Việt Nam này nó đã tạo thành 1 vòng xoáy tham nhũng bao gồm từ quan nhỏ đến quan lơn rồi thì chống lại nó chỉ có mang vạ vào thân thôi. Nếu hỏi bất kỳ một sinh viên nào ở Việt Nam mà họ có thái độ tin tưởng lãnh đạo nhà nước Việt Nam mới là chuyện lạ. HOAI NAMNgười ta thường nói "nhà Văn nói láo, nhà Báo nói thêm" câu ấy nghĩ rằng đúng. Thời buổi nay các báo thường đăng tin giựt gân để bán báo thật nhiều, chỉ có tội người đọc báo bỏ tiền mua không biết tin nào thật hay giả. Hai nhà báo trên chắc chắn có tội chứ khônng thể nào vô tội được đâu, biết bao nhiên nhà báo nhận tiền hối lộ đăng sai sự thật đã bị bỏ tù điển hình vụ Mai Văn Huy ở Đồng tháp, vụ Năm Cam trùm xã hội đen,...nên mong rằng không nên bàn nhiều hãy chờ tòa xử. Ở VN hay ở đâu cũng vậy có lúc cũng xử cũng có sai, nhưng sai biết sửa mới là tốt. Còn một kẻ luôn mang trong mình hận thù Đảng phái hoặc nhằm bôi nhọ chế độ hiện nay thực ra học chẳng tốt đẹp gì, và học cũng chẳng đóng góp được gì cho tổ quốc. Phuc, HCMBáo chí trong nước chỉ giỏi đưa mấy tin hiếp dâm, cướp bóc... Chứ mấy thông tin được cho là "nhạy cảm" thì đừng hy vọng tìm thấy. Không biết tự do báo chí ở đâu? QuậnTôi, một công dân bình thường mà còn cảm thấy bực bội vì vụ việc bắt bớ các nhà báo. Khi một bài báo được đăng tất nhiên phải qua khâu kiểm duyệt, vậy thử hỏi ai là người kiểm duyệt? Sao mọi thứ cứ đổ lên người cầm bút thế! Nhà nước bày đặt kêu gọi chống tham nhũng làm gì mà khi có người đưa tin thì lại bị chụp lên đầu tội này rồi sữa lại tội khác. Từ nay có cần phải đọc báo nữa không ? Đọc làm gì cho mất công , biết có đúng sự thật không hay chỉ víêt theo sự chỉ dạy của người có quyền. HưngHệ thống pháp luật Việt Nam không có tam Quyền Phân lập. Theo lý thuyết thì nghị định và các thông tư là lớn nhất tuy nhiên thực chất ở VN còn có cái cao hơn đó là" Khẩu Dụ" như thời phong kiến. nếu "khẩu dụ" là "sát" thì chết. còn toà án chỉ là hình thức. QuangTheo tôi khỏi cần bào chữa làm gì cho tốn công vì luật sư chỉ là một thứ mỹ phẩm trong hệ thống tòa án VN. Các vụ án của ông Đài, bà Nhân và gần đây là ông Hải, các quan tòa đuối lý, không cãi lại được các luật sư nhưng vẫn cứ kết án. Cho thấy tính "ưu việt" của "tòa án nhân dân." Tòa án chỉ là nơi để đọc bản cáo trạng và tuyên án. Còn việc xử án thì người ta đã làm trước ở đâu đó rồi qua các cuộc họp đảng hoặc qua điện thoại. CườngNgày nào còn ĐCS, tự do báo chí Việt Nam còn là thứ hàng xa sỉ. Đảng luôn nói "dân là tai mắt của đảng" nhưng dân đang bị đảng che mắt bịt tai, còn dĩ nhiên có người "cố tình" làm tròn trách nhiệm tai, mắt của đảng thì chịu tù tội. Việt Nam này đảng có bao giờ sai đâu, người sai ở đây là người đang cố chứng minh là đảng sai. Nam LongBạn "Người cùng khổ": ở VN, TBT là do bổ nhiệm, tức là người của Đảng rồi, mà Đảng thì không bao giờ sai cả, chỉ có cấp dưới sai thôi! Cam RanhTình hình chính trị ở Việt nam là vô cùng phức tạp, cũng đầy rẫy những toan tính triệt hạ, tranh giành quyền lực (đặc biệt là trước mỗi kỳ đại hội Đảng cộng sản), cũng như ở Hoa kỳ trong mùa bầu cử, các đối thủ soi xét triệt hạ nhau. Vì vậy, hiện nay, thực là khó để có thể kết luận hai nhà báo này là người tốt hay xấu và những bài viết của họ có dụng ý gì. Mặc dù qua dư luận họ được tôn vinh là anh hùng dám chống tham nhũng. Thật ra vấn đề đơn thuần chỉ là do tâm lý người dân hiện nay ghét các quan chức chính quyền vì theo họ các quan này đều là quan tham cả nên bất cứ nhà báo nào có bài viết mang tính chống đối các vị này thì sẽ nhận được sự ủng hộ của dư luận mà thôi. NobodyXin thưa với bạn Hoan là nhà nước nào cũng có trường hợp người vô tội bị kết án oan sai kể cả Việt Nam. Nếu chịu khó đọc báo thì bạn sẽ thấy bao nhiêu trường hợp kết án oan sai đòi bồi thường và đã phải bồi thường. Người cùng khổTại sao việc bắt giữ hai nhà báo Nguyễn Văn Hải (Báo Tuổi Trẻ), Nguyễn Việt Chiến (Báo Thanh Niên) mà những người cấp trên là Tổng Biên tập lại không có một chút trách nhiệm nào trong vấn đề này? Theo tôi, hai ông Tổng Biên tập của hai báo trên phải từ chức và liên đới chịu trách nhiệm. Báo Tuổi Trẻ, Báo Thanh Niên và một số tờ báo khác biết mình có “quyền lực thứ tư” nên đưa tin lẫn lộn, làm cho độc giả không biết đâu là sự thật và có còn tin vào tiếng nói của báo chí nữa hay không? HL, Hà NộiĐây có thể nói là 1 động thái thiếu cẩn trọng và khôn ngoan của chính quyền khi các thế lực thù địch và nước ngoài vẫn đang ngày ngày lợi dụng mọi sơ hở để gây áp lực, đặc biệt là những vđề về tự do báo chí thế này. Minh_Minh, VNNếu 2 nhà báo đưa tin sai sự thật thì đầu tiên là những người bị thiệt hại trong vụ việc như Nguyên Việt Tiến phải đứng ra kiện 2 nhà báo rồi sau đó các cơ quan pháp luật mới vào cuộc chứ. Đằng này Nguyễn Việt Tiến chưa có yêu cầu gì mà cơ quan điều tra đã bắt 2 nhà báo, như vậy có thể thấy có một thế lực đen phía sau cơ quan điều tra giật dây làm việc này. Thế lực đó là ai? làm như vậy với mục đích gì? thiết tưởng cũng không khó khăn để nhận ra! Thang, Hà NộiXem bài trên đây tôi thấy việc trích dẫn các tội danh cho hai nhà báo của BBC căn cứ theo các nguồn thông tin từ VN cho thấy các cáo buộc của Chính quyền có nhiều mâu thuẫn. Việc ông Phạm Xuân Quắc là cục trưởng cung cấp thông tin cho hai nhà báo bị cáo buộc tội "cố ý làm lộ bí mật nhà nước" bản thân nó đã ngầm hàm ý các thông tin đó là sự thật nhưng không được phép phổ biến? Việc này có thể hiểu VN đang thi hành chính sách nước đôi trong công cuộc chống tham nhũng. Hay có thể hiểu họ chỉ chống những người không cùng phe cánh, hết thời. Lại nói về hai nhà báo. Việc họ nhận được thông tin từ ông Quắc cung cấp là hoàn toàn bình thường còn thông tin chính xác hay không chính ông Quắc phải là người chịu trách nhiệm chứ không phải hai nhà báo này. Ngoài ra, tại mỗi toà báo, đều có ông tổng biên tập chịu trách nhiệm kiểm soát nội dung bài viết căn cứ vào các tài liệu do chính phóng viên cung cấp tại sao lại có chuyện như vậy. Hơn nữa, hiện tại trên các mặt báo đều không thiếu các mục đính chính thông tin vậy tại sao ngay thời điểm đó Nhà cầm quyền không lên tiếng về sự việc để toà soạn đính chính thông tin làm sáng tỏ dư luận như trước đây và bây giờ vẫn làm? Từ những việc làm trên mọi người đều có quyền nghi ngờ về Pháp quyền XHCN tại VN hiện nay. Hoan, HoChiMinhCityNếu vi phạm thì bị bắt và xử là đúng. Nhà nước Việt Nam luôn làm đúng pháp luật. Không bắt người vô tôi.

130116_ngovinhlong_paris2

https://www.bbc.com/vietnamese/multimedia/2013/01/130116_ngovinhlong_paris2

'Ông Thiệu đã bỏ lỡ cơ hội hòa bình'

Ở phần hai cuộc trao đổi nhìn lại hòa đàm Paris 1973, GS Ngô Vĩnh Long, thuộc Đại học Maine, Hoa Kỳ, nói Tổng thống Việt Nam Cộng hòa Nguyễn Văn Thiệu cũng đã bỏ lỡ cơ hội hòa bình khi không tận dụng thời gian từ sau Hòa đàm để tận dụng 'lực lượng thứ ba.'

Ông nói Tổng thống Thiệu đã "sai lầm" khi sử dụng hơn 1 tỷ USD viện trợ của Hoa Kỳ sau khi ký kết hiệp định Paris để "tổ chức các cuộc hành quân" nhắm vào các lực lượng của Mặt trận Dân tộc Giải phóng Miền Nam Việt Nam, Chính phủ Lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam, cũng như "đàn áp các thành phần thứ ba." "Đáng nhẽ ông Thiệu phải dùng giai đoạn này để kéo ngưoiừ ta về ủng hội, thì ông đàn áp tất cả, kể cả đàn áp tướng Tôn Thất Đính," GS Long nói. Sử gia tiếp tục nhấn mạnh việc cần thiết nhìn nhận lịch sử từ nhiều khía cạnh, tìm hiểu lý do và nhấn mạnh, theo ông, việc này để "giúp đi tới một nước Việt Nam hòa hợp, hòa giải và hòa bình" sau cùng. Về phía bên thắng cuộc, ông cho rằng chính quyền cộng sản sau 30/4/1975 lẽ ra nên "tin những người ở Miền Nam hơn" vì như vậy theo ông sẽ giúp họ "có sự tự tin hơn." Mở đầu phần hai cuộc trao đổi với BBC, Giáo sư Long khẳng định việc sử dụng vũ lực sau hòa đàm Paris 1973 để kết thúc chiến tranh và việc bỏ qua các cơ hội "hòa hợp dân tộc" đã để lại hậu quả nghiêm trọng là sự "chia rẽ" sâu sắc trong lòng dân tộc và đất nước lâu dài.

summarize: Ông nói Tổng thống Thiệu đã "sai lầm" khi sử dụng hơn 1 tỷ USD viện trợ của Hoa Kỳ sau khi ký kết hiệp định Paris để "tổ chức các cuộc hành quân" nhắm vào các lực lượng của Mặt trận Dân tộc Giải phóng Miền Nam Việt Nam, Chính phủ Lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam, cũng như "đàn áp các thành phần thứ ba." "Đáng nhẽ ông Thiệu phải dùng giai đoạn này để kéo ngưoiừ ta về ủng hội, thì ông đàn áp tất cả, kể cả đàn áp tướng Tôn Thất Đính," GS Long nói. Sử gia tiếp tục nhấn mạnh việc cần thiết nhìn nhận lịch sử từ nhiều khía cạnh, tìm hiểu lý do và nhấn mạnh, theo ông, việc này để "giúp đi tới một nước Việt Nam hòa hợp, hòa giải và hòa bình" sau cùng. Về phía bên thắng cuộc, ông cho rằng chính quyền cộng sản sau 30/4/1975 lẽ ra nên "tin những người ở Miền Nam hơn" vì như vậy theo ông sẽ giúp họ "có sự tự tin hơn." Mở đầu phần hai cuộc trao đổi với BBC, Giáo sư Long khẳng định việc sử dụng vũ lực sau hòa đàm Paris 1973 để kết thúc chiến tranh và việc bỏ qua các cơ hội "hòa hợp dân tộc" đã để lại hậu quả nghiêm trọng là sự "chia rẽ" sâu sắc trong lòng dân tộc và đất nước lâu dài.

150809_viet_immigrants

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2015/08/150809_viet_immigrants

Bắt 18 'người Việt' bị nghi vào Anh trái phép

Cảnh sát ở Anh đã dừng một xe tải sau khi được người dân thông báo và phát hiện 18 người bị nghi là di dân bất hợp pháp từ 'Việt Nam'.

BBC tiếng Anh đã đưa tin này Chiếc xe tải do một người Ba Lan lái đã bị dừng lại trên đường cao tốc M1 ở gần St Albans thuộc Hertfordshire ở miền Nam nước Anh. Một người lái xe máy đã lái theo chiếc xe "khả nghi" trên đường cao tốc và sau đó gọi cho cảnh sát. Những người trên xe tải nói rằng họ từ Việt Nam tới. Một phát ngôn viên cảnh sát nói: "Mười tám người được cho là đã vào Anh bất hợp pháp trên xe tải đã bị giữ lại để đảm bảo an toàn cho họ. "Lái xe tải, nam giới 40 tuổi từ Ba Lan, đã bị bắt vì bị tình nghi giúp đưa người vào Anh bất hợp pháp."

summarize: BBC tiếng Anh đã đưa tin này Chiếc xe tải do một người Ba Lan lái đã bị dừng lại trên đường cao tốc M1 ở gần St Albans thuộc Hertfordshire ở miền Nam nước Anh. Một người lái xe máy đã lái theo chiếc xe "khả nghi" trên đường cao tốc và sau đó gọi cho cảnh sát. Những người trên xe tải nói rằng họ từ Việt Nam tới. Một phát ngôn viên cảnh sát nói: "Mười tám người được cho là đã vào Anh bất hợp pháp trên xe tải đã bị giữ lại để đảm bảo an toàn cho họ. "Lái xe tải, nam giới 40 tuổi từ Ba Lan, đã bị bắt vì bị tình nghi giúp đưa người vào Anh bất hợp pháp."

081103_hanoi_flood_opinion

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/story/2008/11/081103_hanoi_flood_opinion

Đầy tớ làm gì cho chủ?

Phát ngôn của ông Bí thư Thành ủy Hà Nội đang được người dân thủ đô bàn tán trong những ngày họ tự học cách sống chung với lũ.

Theo báo điện tử VietnamNet, ông Phạm Quang Nghị tuyên bố sau chuyến thị sát khu vực ngoại thành: "Do đang đi kiểm tra dưới cơ sở nên tôi thấy nhân dân ta bây giờ so với ngày xưa ỷ lại Nhà nước lắm. Cứ chờ trên về, chờ cung cấp cái này, hỗ trợ cái kia chứ không đem hết sức ra tự làm." Đầy tớ của dân? Lẽ dĩ nhiên, ai cũng biết ông Nghị cùng tất cả các quan chức đều là "đầy tớ của dân", như cách họ vẫn tự nhận từ xưa đến nay. Cũng dĩ nhiên, một nhà nước ở bất kỳ quốc gia nào, chính thể nào cũng để phục vụ người dân. Nhà nước hoạt động bằng tiền thuế của nhân dân. Vậy thì vì lẽ gì trong suốt 2 ngày 31.10 và 1.11 các "đầy tớ" này lại không có bất kỳ động thái nào để hỗ trợ cho người dân Hà Nội đang ngập ngụa với nước lụt? Trong khi truyền thông đã đưa tin có 17 người đã chết và số tiền thiệt hại, chưa đầy đủ, đã trên 3.000 tỷ đồng. Ông Nghị nói rằng trong sáng ngày 1.11 lãnh đạo thành phố phải họp về vấn đề tôn giáo. Lụt "chỉ" làm người 17 người dân chết còn vấn đề tôn giáo lại ảnh hưởng đến chế độ, có lẽ vì vậy mà cuộc họp phải được tiến hành dù hàng triệu cư dân thủ đô đang lặn ngụp trong “biển” nước. Ông Nghị nói rằng ông đi thị sát “bằng ô tô”, điều này khiến người ta nghi ngờ rằng ông đã không đến những điểm ngập sâu nhất, nơi dân chúng đang khổ sở nhất. Não trạng lãnh đạo Với những hình ảnh tràn ngập trên các tờ báo mô tả người dân chèo xuồng đi mua mì gói, di chuyển đồ đạt trong mực nước ngang thắt lưng, dùng bè chuối, xe ngựa để đưa người và tài sản đi di tản...thì không thể nói rằng họ đang "trông chờ, ỷ lại nhà nước" mà không tự thân vận động để tránh lũ. Giữa lúc đồng bào của ông Bí thư đang lặn ngụp, thật vô cảm khi ông phát biểu như vậy. Vả chăng, người dân vẫn có quyền "ỷ lại" nhà nước vì họ đã trả tiền (thuế) để được Nhà nước chăm sóc. Và, Nhà nước nên tự hào nếu được dân ỷ lại, điều này thể hiện lòng tin của người dân đối với khả năng xử lý khủng hoảng của các cơ quan công quyền. Thật thiếu sòng phẳng khi người dân chưa lên tiếng phàn nàn về trách nhiệm của chính quyền sau những chậm trễ thì ông Bí thư lại chê trách họ "ỷ lại". Với lời phát biểu này đã thể hiện một não trạng của vài người cầm quyền tại Việt Nam, họ tự đặt mình đứng trên nhân dân, dù khi được hỏi đến, ngay lập tức, những người này sẽ khẳng định mình vẫn là "đầy tớ nhân dân". Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả. Quý vị có ý kiến gì xin chia sẻ với Diễn đàn BBC ở địa chỉ vietnamese@bbc.co.uk. LongTrên thế giới chỉ cần một chuyến xe lửa bị tai nạn , hoặc một thiên tai nằm trong nhiệm vụ chức năng do không làm tốt công tác ngăn ngừa, hoặc do không xử lý tốt khi tai họa xảy ra thì ngay lập tức có người nhận trách nhiệm và từ chức. Còn ở VN ngay trung tâm thủ đô ngập lụt kèm theo số người chết vượt quá 50 người (thống kê chưa đầy đủ ), thiệt hại tài sản lên đến hàng ngàn tỷ đồng . Phải có ai đó chịu trách nhiệm chứ? vietvu88 Quảng Trị Việt NamTôi sống trong vùng cũng thường có lũ lụt, đã thấm thía phương châm "4 tại chỗ" là chính. Mấy vị nhà báo cứ hay đến nói cho giật gân, chụp hình theo ý, viết bài e vì nhuận bút là chính. BBC cũng sắp đặt, kích động nhằm để càng nhiều người bực bội với chính quyền hiện nay của Việt Nam là mục đích à? HoanDân bị cô lập giữa vùng nước thì thử hỏi ông Bí thư Thành ủy người dân còn tự làm được gì để cứu mình. Người dân đóng thuế để nuôi chính quyền, nuôi công cụ bảo vệ bảo vệ chính quyền là Quân đội và Công an, sao không huy động xuồng cứu hộ của quân đội mà tiếp tế cho dân. Thật là buồn khi nghe phát biểu quá vô cảm của ông Bí thư. CTM, HCMCQua trận lũ lần này chúng ta không cần phải xây dựng hệ thống thoát nước của Hà Nội như nhiều bạn nói mà chúng ta cần phải xem xét trách nhiệm của các vị lãnh đạo từ thành phố Hà nội cho đến Trung ương. Xem xét lại cơ chế điều hành, bổ nhiệm của các quan lớn, quan nhỏ. Xem các quan có vì dân vì nước không? hay chỉ vì một mớ quyền lợi cá nhân vị kỷ, quyền lợi của một nhóm người. TaoĐi một vòng trên VietnamNet đủ thấy cảnh khốn khổ đến cùng cực của người dân, 5-6 ngày thiếu ăn, môi trường vệ sinh cực kì ô nhiễm trầm trọng. Thế nhưng chẳng thấy chính quyền thành phố Hà Nội có chương trình hành động gì để cứu đói cho dân hay ít nhất huy động phương tiện làm vệ sinh các khu phố bị nước đọng ô nhiễm nặng nề. Chỉ thấy toàn khẩu hiệu trên giấy, không những thế còn chỉ đạo các cơ quan đài báo không được đưa tin gây thất thiệt cho Nhà nước. Tôi nghi ngờ tính Việt trong những người lãnh đạo này? Vì nếu đã là người Việt thì có ai mà không yêu thương xót đồng bào mình khi hoạn nạn! Tan Thanh, USAChuyện sắp tới sẽ phòng chống vỡ đê,cứu người như thế nào? Sài Gòn sẽ đối phó ra sao nếu xảy ra thảm cảnh như Hà Nội. Tôi thấy lũ lụt xảy ra hàng năm khắp nơi ở các tỉnh thành của Việt Nam. Nhưng mọi người đã quá chủ quan, không rút kinh nghiệm để khi có chuyện xảy ra thì đổ lỗi cho nhau. Hãy coi người ta tranh thủ kiếm tiền khi lụt ở hà Nội, trong khi biết bao sinh mạng mất đi!!!!! Tinh thần thương yêu, đùm bọc của người Việt còn đâu? soctrangTôi vừa từ HN về. Thiên tai ở HN thực tế có thấm gì mà BBC có vẻ to chuyện. Số người chết đâu phải mình của HN mà cũng chưa bằng tai nạn giao thông một ngày. Số quận ở nơi trũng mới bị ngập. Chỉ bấy nhiêu làm gì phải tất cả cứ rối lên mới là lo. Nhà đài BBC mà lãnh đạo ở HN thì không có lũ hoặc có thì chạy ra đường cõng dân qua chỗ lội chắc? BBC luôn tìm cách kích động để làm gì vậy? truong, Hà NộiMưa là một chuyện , hệ thống thoát nước quá kém. Nên lấy tiền bán tỉnh Hà Tây để xây thêm 4 trạm bơm nước giống như trạm bơm Yên Sở. nguyentuan, Hà NộiTôi ở Nho Quan, Ninh Bình. Hâu như năm nào chẳng bị bão lụt, mà dân của chúng tôi vẫn sống được đó thôi. Tôi lên Hà Nội sống ngót chục năm, giờ mới thấy ngập lụt một lần mà đã kêu ầm lên rồi. Năm nay Nho Quan lại bị ngập úng tiếp, làm tôi nhớ lại thời học cấp 3, trời lụt bão nước chảy xiết qua đường, vẫn đạp xe đi học, vẫn vui. Hà Nội được thiên nhiên quá ưu đãi, thỉnh thoảng cũng phải nếm một chút thiên tai để xem sức đề kháng của mình như đến đâu. Còn về phía ông Bí Thư HN. Ngồi ôtô mà đi thị sát lụt lội thì nói làm gì. Hãy lấy hình ảnh thủ tướng Phạm Tấn Dũng đội mưa cùng bà con khác phục lũ lụt ở Miền Trung mà làm gương. dkl, Hà NộiNếu không tắc trách thì tại sao một cửa ngõ quan trọng của thủ đô như Giáp Bát đến ngày thứ 4 mới có sự tiếp viện phương tiện vận chuyển của chính quyền giúp đỡ người dân đi lại? Và trước đó người dân đã bị "chặt chém" không thương tiếc rồi! Đến hôm nay là ngày thứ 6. Hà Nội vẫn rất nhiều nơi như Tân Mai, Định Công, Đại Kim còn ngập sâu trong nước. Thức ăn hết, nước cạn kiệt, chỉ còn biết chờ vào cứu trợ của người thân ở bên ngoài. Người dân những khu vực này đang đối mặt với dịch bệnh, ô nhiễm, thiếu lương thực, điện. Xin hỏi chính quyền đã làm gì được cho họ? Nếu không có sự tắc trách thì sao tới tận bây giờ những người đó vẫn còn trong tình trạng khốn khổ như vậy? Mấy ngày tới lại có mưa, không biết số phận của họ sẽ đi tới đâu. TBDNhiều người đã chỉ trích phản ứng của chính quyền Hà nội nhưng tôi dám chắc rằng không một ai trong số họ có thể làm tốt hơn nếu họ ở vào cương vị người lãnh đạo thành phố hiện tại. Vạch ra yếu kém và đổ lỗi vào ai đó (có thể nhắm hướng cho luồng bức xúc của dư luận đang dâng cao) dễ hơn nhiều lần nghĩ ra cách khắc phục sự cố và dễ hơn nhiều lần hơn nữa việc tự tay đóng góp một phần công sức, của cải cá nhân hạn chế tổn thất chung. Người ta có thể ra đường gặp nước ngập, bị té nước vào mặt, không đến được nơi phải đến nhưng cũng không ai đã biết chỗ nguy hiểm có thể gây tai nạn (vì thuộc đường) tìm cách cảnh báo cho người khác vì rất mất thời gian và thiếu phương tiện (lý do chính đáng quá !) mà chỉ cố gắng thoát khỏi càng nhanh càng tốt, thậm chí không nhường đường để rồi gây ùn tắc giao thông. Đến khi vào mạng thì tìm cách xả. Văn hóa ứng xử của chúng ta còn thiếu tính xây dựng quá. Trong số hàng triệu người dân HN thì có bao nhiêu người được thường xuyên vào internet đọc BBC và có bao nhiêu trong số đó chịu rời bỏ nhà mình (có thể đang ngập lụt) để ra đường lúc mưa to, gió lớn, nước dâng cao cố gắng làm một việc có ích cho cộng đồng? An PhươngQua trận mưa vừa rồi cho thấy rõ ràng chính quyền thành phố Hà Nội rất lúng túng trong việc xử lý, đối phó. Ngày 31/10/2008, mưa đã rất lớn gây ngập úng, đã dự báo tiếp tục có mưa trong những ngày tới mà chính quyền hầu như không cảm nhận được những diễn biến thời tiết và đề ra các phương án đối phó. Thiệt hại to lớn về người và của đã quá rõ ràng, đờ sống nhân dân khó khăn, đảo lộn. Sự nhạy cảm, chủ động trước những diễn biến, tình huống bất ngờ của các vị lãnh đạo là rất cần thiết. Chúng ta mong có các vị lãnh đạo thành phố thực sự biết lắng nghe, thấu hiểu và đặc biệt là phải luôn ngày đêm lo lắng cho nhân dân. Nếu có những vị lãnh đạo như vậy thì cuộc sống nhân dân trong trận mưa lũ vừa qua đã bớt khổ. MAChỉ qua mấy ngày ngập lụt ở Hà Nội, cũng thấy được sự vươn lên vượt khó, sự vận động sáng tạo của người dân thủ đô trong nhưng ngày này. Tuy nhiên chúng ta còn thấy sức chịu đựng của người dân Hà Nội còn đáng khâm phục hơn. Mặc dù thấy được sự vô trách nhiệm của lãnh đạo UBND thành phố Hà Nội, họ vẫn không một lời trách móc, ca than. Chắc họ đã nhìn thấy được tâm can "đầy tớ" của họ rồi. PVTGSự kiện ngập úng trong 4 ngày vừa qua tại Hà Nội thể hiện sự bế tắc trong việc ứng phó và giải quyết các vấn đề an sinh xã hội của một tập thể lãnh đạo bảo thủ, cực đoan, duy ý chí với những phát biểu hết sức ngớ ngẩn, đi ngược lại lợi ích của nhân dân. Nực cười cho một xã hội mà những kẻ cầm quyền luôn là những kẻ "ăn trên, ngồi trước", sống xa hoa, hưởng lạc trên mồ hôi và xương máu của người dân. ThăngTrách nhiệm và nghĩa vụ người dân chỉ là đóng thuế để nuôi bộ máy công quyền trong đó có ông làm các công việc xã hội thay dân. Người dân đã làm tròn trách nhiệm, bổn phận của mình đối với cái chế độ đang dung dưỡng ông còn trách nhiệm của ông đối với dân ở đâu mà ông nói họ ỷ lại? MichaelTôi đang công tác tại Nhật, vẫn luôn lên mạng teo dõi tin tức Việt Nam. Thấy Chính phủ Việt Nam càng ngày càng có nhiều vấn đề khiến người dân chúng tôi không tin tưởng được nữa. Việt Nam đó và đất nước tôi đang làm việc, khác hẳn một trời một vực. Tôi có nằm mơ cũng không tưởng tượng được bao giờ Việt Nam mới như thế. Ông Nghị ngồi mát ăn bát vàng, lam sao hiểu nỗi khổ người dân sống chung với lũ, lại còn phát biểu khó nghe. Dinh Van, Hà LộiLà người dân Hà nội, tôi kính mong ông bí thư Nghị ra sức đốc thúc tiến độ của hoàn thành dự án tàu điện ngầm nội đô trước năm 2010. Các ông "đầy tớ" sẽ có dịp báo công, tư túi khẳm. Người dân sẽ có thêm 1 cống chứa nước thải hiện đại... Đắc cử ba bốn lợi, ông bí thư Nghị ạ! nguyen leQua trận lụt lịch sử này mới thấy cần xây dựng lại không phải hệ thống cống, đê điều của Hà nội hay bất cứ thànbh phố nào khác của VN , mà điều cần hơn là nhận định khách quan và xây dựng lại hệ thống những con người quản lý có trách nhiệm đối với cộng động, với nhân dân. Không thể ăn xài tiền thuế của dân rồi đến lúc cần lại bảo người dân “ỷ lại”, chưa thấy ở đâu trên thế giới lại có quái trạng thế này. LHCác bác quan chức nhà nước trốn mưa lũ trong nhà cao cửa rộng, không lên tiếng thì tốt hơn là mở miệng ra nghe không lọt tai được! Vẫn là những câu khẩu hiệu suông học thuộc lòng, nói rập khuôn y hệt nhau! Làm chưa ra gì đã tưởng mình ra cái gì rồi cho nên cứ say sưa "ngủ quên trên chiến thắng", ru ngủ người dân bằng các phương tiện truyền thông một chiều. Tuấn AnhQua trận lũ lần này chúng ta phải nhìn nhận một cách khách quan về vấn đề xây dựng hệ thống thoát nước của Hà Nội. Rõ ràng là hệ thống thoát nước của chúng ta hiện nay không xứng tầm với cơ sở hạ tầng của một thủ đô. Vậy phải chăng nhà nước ta đã không có sự đầu tư đích đáng cho vấn đề này hay sự đầu tư đó đã đi đâu? Hy vọng sẽ có câu trả lời từ phía các cơ quan chức năng. HưngLà một người dân Hà Nội tôi rất buồn khi mà mưa lũ xảy ra mà chính quyền TP quan tâm rất chậm trễ, phải tới mất 2 ngày hôm sau thì mới có thấy tiếng nói phát ngôn của chính quyền. Thật chẳng ra sao, một câu phát biểu thông cảm cũng không có mà lại bảo "dân ỷ vào nhà nước, ỷ vào trên". Lòng tin của người dân vào sự lãnh đạo, quản lý của nhà nước đang bị xói mòn đi. Các ngài đi thị sát, kiểm tra tình hình bão lũ thì có xe đưa đón tận nơi, có thuyền máy để chạy, có người che ô. Còn chúng tôi người dân khổ cực phải lội nước bì bõm tới đầu gối. Thử hỏi trong các năm qua thành phố đã đầu tư gì, phát triển cái gì mà để cơ sở hạ tầng ngày càng xuống cấp, ngày càng ô nhiễm. Lòng tin đã xói mòn. CVMÔng Phạm Quang Nghị đã nói rất đúng, có thể do bận nhiều công việc nên ông chưa nói hết những điều cần nói. Đã khiến dư luận hiểu nhầm và người dân bất bình với ông. Giả sử ông Nghị đừng kiệm lời mà nói đủ câu như sau "Do đang đi kiểm tra dưới cơ sở nên tôi thấy nhân dân ta bây giờ so với ngày xưa ỷ lại Nhà nước lắm. Cứ chờ trên về, chờ cung cấp cái này, hỗ trợ cái kia chứ không đem hết sức ra tự làm. Sắp tới chúng tôi sẽ trả lại những quyền tự do cơ bản cho Dân dể Dân biết, Dân bầu những người có năng lực quản lý tốt hơn, thì Hà Nội sẽ không bị ngập lụt nữa", như vậy Dân sẽ vui mừng và biết ơn ông lắm lắm! Chí CườngVì tình quê hương mà tôi ở VN nhưng càng ngày tôi càng chán và thất vọng với tình hình trong nước hết vụ này đén vụ khác. Tôi không hiểu ông bí thư thành uỷ HN trình độ như thế nào mà ông phát biểu như vậy. Là người tự trọng ông hãy xin lỗi người dân chúng tôi. Lệ ChiÔng Phạm Quang Nghị vẫn được biết là người rất mạnh tay trong kỉ luật cán bộ, cho nên ông mạnh mồm với dân cũng không có gì lạ. Nhà ông Nghị đâu có ngập trong nước, ông đâu phải ăn mì cầm hơi. Ông thật xứng đáng là "công bộc trung thành"của người dân. NamDân ta vốn cần cù, hiền lành và chịu khó, khi có giặc cả nước đồng lòng không tiếc máu suơng. Có những chiến sĩ vô danh vẫn còn nằm đó không có nén hương, những cảm tử quân hy sinh sương máu cho dân tộc. Những nông dân ngày đêm mưa nắng cần cù lao động mang lại của cải cho xã hội có nghĩa vụ với nhà nước. Trong trận lụt nguời dân vẫn phải tự lo, tự cứu mình thế mà chính quyền vẫn tự cho là đầy tớ của dân? Công lýThật nực cười cho ông bí thư Hà Nội, chết có 17 người mà ông còn kêu là dân ỷ lại. Nếu dân ỷ lại, thì chắc chờ ông đến thì chỉ còn có nước là thắp hương thôi. Lãnh đạo như tổng thống Bush khi sảy ra bão katrina còn đứng ra xin lỗi nhân dân mặc dù cơn bão đó là bất khả kháng. Đằng này, ông Nghị lại đi chỉ trích nhân dân. Ông thử nghĩ xem, hàng nghìn tỷ đồng cho công trình thuỷ lợi thủ đô đã được thực chi bao nhiêu. Liệu ông có thống kê, trước và sau khi công trình triển khai, có bao nhiêu quan chức làm nhà, tậu xe sịn và tiêu tiền như ném rác. Thật thương cho người dân nghèo Việt Nam. ToànMột nhà nước cầm quyền được bầu lên bởi những người cầm quyền. Nhà nước phải phục vụ chính mình đã thì mới đến người dân. Họ tốn bao nhiêu tiền mới có được một "vị trí" vì vậy khi lên thì phải làm sao củng cố vị trí đó và gỡ lại những gì mình đã bỏ ra! Việc Hà Nội bị ngập bây giờ và sau này sẽ không thể cải thiện được. DragonQua đợt lũ lụt này cho thấy qua bao nhiêu năm nhưng công tác phòng chống lũ lụt, thiên tai của Hà nội vẫn không tiến bộ được tí nào. Thế mà các quan cứ mở miệng ra là thành tích này nọ, cái gì cũng tốt. Không chỉ ở Hà nội mà ở các địa phương khác cũng vậy. Tôi nghĩ, các quan ở cấp thoát nước Hà nội và các quan cấp trên đó nên công khai xin lỗi nhân dân, sau đó nên từ chức càng sớm càng tốt vì sự yếu kém của mình. Đức PhúMới có mưa một trận mà tôi là người làm ăn xa nhà đi mua mỳ tôm cũng không có. Và cũng chẳng thể nào mạo hiểm mà lội bì bõm giữa biển nước mà không biết có cái nắp cống nào được mở ra mà không có người trông. Dân nóiTôi công nhận, trong việc ngập úng Hà Nội lần này, trách nhiệm rất lớn thuộc về các cơ quan lãnh đạo của Thành phố Hà Nội. Sức ứng phó kịp thời quá yếu, để đến gần 3 ngày sau, nước ngập trắng thì mới thấy lãnh đạo của Thành Uỷ, của UBND thành phố mới xuất hiện, còn chưa kể đến lãnh đạo từ UBND Quận và Phường thì người dân không thấy đâu. Ông Bí thư thành uỷ có phát biểu người dân ỷ lại Nhà nước quá nhiều là hoàn toàn ko đúng. Trong trận đại hồng thuỷ này, chắc chắn người dân ý thức được rằng hãy cứu mình trước, trước khi trời cứu, thưa ông. Rõ ràng, sức chiến đấu với thiên tai của các vị lãnh đạo Thủ Đô từ lãnh đạo Thành uỷ Hà Nội, đến lãnh đạo thành phố lần này là quá yếu.

summarize: Theo báo điện tử VietnamNet, ông Phạm Quang Nghị tuyên bố sau chuyến thị sát khu vực ngoại thành: "Do đang đi kiểm tra dưới cơ sở nên tôi thấy nhân dân ta bây giờ so với ngày xưa ỷ lại Nhà nước lắm. Cứ chờ trên về, chờ cung cấp cái này, hỗ trợ cái kia chứ không đem hết sức ra tự làm." Đầy tớ của dân? Lẽ dĩ nhiên, ai cũng biết ông Nghị cùng tất cả các quan chức đều là "đầy tớ của dân", như cách họ vẫn tự nhận từ xưa đến nay. Cũng dĩ nhiên, một nhà nước ở bất kỳ quốc gia nào, chính thể nào cũng để phục vụ người dân. Nhà nước hoạt động bằng tiền thuế của nhân dân. Vậy thì vì lẽ gì trong suốt 2 ngày 31.10 và 1.11 các "đầy tớ" này lại không có bất kỳ động thái nào để hỗ trợ cho người dân Hà Nội đang ngập ngụa với nước lụt? Trong khi truyền thông đã đưa tin có 17 người đã chết và số tiền thiệt hại, chưa đầy đủ, đã trên 3.000 tỷ đồng. Ông Nghị nói rằng trong sáng ngày 1.11 lãnh đạo thành phố phải họp về vấn đề tôn giáo. Lụt "chỉ" làm người 17 người dân chết còn vấn đề tôn giáo lại ảnh hưởng đến chế độ, có lẽ vì vậy mà cuộc họp phải được tiến hành dù hàng triệu cư dân thủ đô đang lặn ngụp trong “biển” nước. Ông Nghị nói rằng ông đi thị sát “bằng ô tô”, điều này khiến người ta nghi ngờ rằng ông đã không đến những điểm ngập sâu nhất, nơi dân chúng đang khổ sở nhất. Não trạng lãnh đạo Với những hình ảnh tràn ngập trên các tờ báo mô tả người dân chèo xuồng đi mua mì gói, di chuyển đồ đạt trong mực nước ngang thắt lưng, dùng bè chuối, xe ngựa để đưa người và tài sản đi di tản...thì không thể nói rằng họ đang "trông chờ, ỷ lại nhà nước" mà không tự thân vận động để tránh lũ. Giữa lúc đồng bào của ông Bí thư đang lặn ngụp, thật vô cảm khi ông phát biểu như vậy. Vả chăng, người dân vẫn có quyền "ỷ lại" nhà nước vì họ đã trả tiền (thuế) để được Nhà nước chăm sóc. Và, Nhà nước nên tự hào nếu được dân ỷ lại, điều này thể hiện lòng tin của người dân đối với khả năng xử lý khủng hoảng của các cơ quan công quyền. Thật thiếu sòng phẳng khi người dân chưa lên tiếng phàn nàn về trách nhiệm của chính quyền sau những chậm trễ thì ông Bí thư lại chê trách họ "ỷ lại". Với lời phát biểu này đã thể hiện một não trạng của vài người cầm quyền tại Việt Nam, họ tự đặt mình đứng trên nhân dân, dù khi được hỏi đến, ngay lập tức, những người này sẽ khẳng định mình vẫn là "đầy tớ nhân dân". Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả. Quý vị có ý kiến gì xin chia sẻ với Diễn đàn BBC ở địa chỉ vietnamese@bbc.co.uk. LongTrên thế giới chỉ cần một chuyến xe lửa bị tai nạn , hoặc một thiên tai nằm trong nhiệm vụ chức năng do không làm tốt công tác ngăn ngừa, hoặc do không xử lý tốt khi tai họa xảy ra thì ngay lập tức có người nhận trách nhiệm và từ chức. Còn ở VN ngay trung tâm thủ đô ngập lụt kèm theo số người chết vượt quá 50 người (thống kê chưa đầy đủ ), thiệt hại tài sản lên đến hàng ngàn tỷ đồng . Phải có ai đó chịu trách nhiệm chứ? vietvu88 Quảng Trị Việt NamTôi sống trong vùng cũng thường có lũ lụt, đã thấm thía phương châm "4 tại chỗ" là chính. Mấy vị nhà báo cứ hay đến nói cho giật gân, chụp hình theo ý, viết bài e vì nhuận bút là chính. BBC cũng sắp đặt, kích động nhằm để càng nhiều người bực bội với chính quyền hiện nay của Việt Nam là mục đích à? HoanDân bị cô lập giữa vùng nước thì thử hỏi ông Bí thư Thành ủy người dân còn tự làm được gì để cứu mình. Người dân đóng thuế để nuôi chính quyền, nuôi công cụ bảo vệ bảo vệ chính quyền là Quân đội và Công an, sao không huy động xuồng cứu hộ của quân đội mà tiếp tế cho dân. Thật là buồn khi nghe phát biểu quá vô cảm của ông Bí thư. CTM, HCMCQua trận lũ lần này chúng ta không cần phải xây dựng hệ thống thoát nước của Hà Nội như nhiều bạn nói mà chúng ta cần phải xem xét trách nhiệm của các vị lãnh đạo từ thành phố Hà nội cho đến Trung ương. Xem xét lại cơ chế điều hành, bổ nhiệm của các quan lớn, quan nhỏ. Xem các quan có vì dân vì nước không? hay chỉ vì một mớ quyền lợi cá nhân vị kỷ, quyền lợi của một nhóm người. TaoĐi một vòng trên VietnamNet đủ thấy cảnh khốn khổ đến cùng cực của người dân, 5-6 ngày thiếu ăn, môi trường vệ sinh cực kì ô nhiễm trầm trọng. Thế nhưng chẳng thấy chính quyền thành phố Hà Nội có chương trình hành động gì để cứu đói cho dân hay ít nhất huy động phương tiện làm vệ sinh các khu phố bị nước đọng ô nhiễm nặng nề. Chỉ thấy toàn khẩu hiệu trên giấy, không những thế còn chỉ đạo các cơ quan đài báo không được đưa tin gây thất thiệt cho Nhà nước. Tôi nghi ngờ tính Việt trong những người lãnh đạo này? Vì nếu đã là người Việt thì có ai mà không yêu thương xót đồng bào mình khi hoạn nạn! Tan Thanh, USAChuyện sắp tới sẽ phòng chống vỡ đê,cứu người như thế nào? Sài Gòn sẽ đối phó ra sao nếu xảy ra thảm cảnh như Hà Nội. Tôi thấy lũ lụt xảy ra hàng năm khắp nơi ở các tỉnh thành của Việt Nam. Nhưng mọi người đã quá chủ quan, không rút kinh nghiệm để khi có chuyện xảy ra thì đổ lỗi cho nhau. Hãy coi người ta tranh thủ kiếm tiền khi lụt ở hà Nội, trong khi biết bao sinh mạng mất đi!!!!! Tinh thần thương yêu, đùm bọc của người Việt còn đâu? soctrangTôi vừa từ HN về. Thiên tai ở HN thực tế có thấm gì mà BBC có vẻ to chuyện. Số người chết đâu phải mình của HN mà cũng chưa bằng tai nạn giao thông một ngày. Số quận ở nơi trũng mới bị ngập. Chỉ bấy nhiêu làm gì phải tất cả cứ rối lên mới là lo. Nhà đài BBC mà lãnh đạo ở HN thì không có lũ hoặc có thì chạy ra đường cõng dân qua chỗ lội chắc? BBC luôn tìm cách kích động để làm gì vậy? truong, Hà NộiMưa là một chuyện , hệ thống thoát nước quá kém. Nên lấy tiền bán tỉnh Hà Tây để xây thêm 4 trạm bơm nước giống như trạm bơm Yên Sở. nguyentuan, Hà NộiTôi ở Nho Quan, Ninh Bình. Hâu như năm nào chẳng bị bão lụt, mà dân của chúng tôi vẫn sống được đó thôi. Tôi lên Hà Nội sống ngót chục năm, giờ mới thấy ngập lụt một lần mà đã kêu ầm lên rồi. Năm nay Nho Quan lại bị ngập úng tiếp, làm tôi nhớ lại thời học cấp 3, trời lụt bão nước chảy xiết qua đường, vẫn đạp xe đi học, vẫn vui. Hà Nội được thiên nhiên quá ưu đãi, thỉnh thoảng cũng phải nếm một chút thiên tai để xem sức đề kháng của mình như đến đâu. Còn về phía ông Bí Thư HN. Ngồi ôtô mà đi thị sát lụt lội thì nói làm gì. Hãy lấy hình ảnh thủ tướng Phạm Tấn Dũng đội mưa cùng bà con khác phục lũ lụt ở Miền Trung mà làm gương. dkl, Hà NộiNếu không tắc trách thì tại sao một cửa ngõ quan trọng của thủ đô như Giáp Bát đến ngày thứ 4 mới có sự tiếp viện phương tiện vận chuyển của chính quyền giúp đỡ người dân đi lại? Và trước đó người dân đã bị "chặt chém" không thương tiếc rồi! Đến hôm nay là ngày thứ 6. Hà Nội vẫn rất nhiều nơi như Tân Mai, Định Công, Đại Kim còn ngập sâu trong nước. Thức ăn hết, nước cạn kiệt, chỉ còn biết chờ vào cứu trợ của người thân ở bên ngoài. Người dân những khu vực này đang đối mặt với dịch bệnh, ô nhiễm, thiếu lương thực, điện. Xin hỏi chính quyền đã làm gì được cho họ? Nếu không có sự tắc trách thì sao tới tận bây giờ những người đó vẫn còn trong tình trạng khốn khổ như vậy? Mấy ngày tới lại có mưa, không biết số phận của họ sẽ đi tới đâu. TBDNhiều người đã chỉ trích phản ứng của chính quyền Hà nội nhưng tôi dám chắc rằng không một ai trong số họ có thể làm tốt hơn nếu họ ở vào cương vị người lãnh đạo thành phố hiện tại. Vạch ra yếu kém và đổ lỗi vào ai đó (có thể nhắm hướng cho luồng bức xúc của dư luận đang dâng cao) dễ hơn nhiều lần nghĩ ra cách khắc phục sự cố và dễ hơn nhiều lần hơn nữa việc tự tay đóng góp một phần công sức, của cải cá nhân hạn chế tổn thất chung. Người ta có thể ra đường gặp nước ngập, bị té nước vào mặt, không đến được nơi phải đến nhưng cũng không ai đã biết chỗ nguy hiểm có thể gây tai nạn (vì thuộc đường) tìm cách cảnh báo cho người khác vì rất mất thời gian và thiếu phương tiện (lý do chính đáng quá !) mà chỉ cố gắng thoát khỏi càng nhanh càng tốt, thậm chí không nhường đường để rồi gây ùn tắc giao thông. Đến khi vào mạng thì tìm cách xả. Văn hóa ứng xử của chúng ta còn thiếu tính xây dựng quá. Trong số hàng triệu người dân HN thì có bao nhiêu người được thường xuyên vào internet đọc BBC và có bao nhiêu trong số đó chịu rời bỏ nhà mình (có thể đang ngập lụt) để ra đường lúc mưa to, gió lớn, nước dâng cao cố gắng làm một việc có ích cho cộng đồng? An PhươngQua trận mưa vừa rồi cho thấy rõ ràng chính quyền thành phố Hà Nội rất lúng túng trong việc xử lý, đối phó. Ngày 31/10/2008, mưa đã rất lớn gây ngập úng, đã dự báo tiếp tục có mưa trong những ngày tới mà chính quyền hầu như không cảm nhận được những diễn biến thời tiết và đề ra các phương án đối phó. Thiệt hại to lớn về người và của đã quá rõ ràng, đờ sống nhân dân khó khăn, đảo lộn. Sự nhạy cảm, chủ động trước những diễn biến, tình huống bất ngờ của các vị lãnh đạo là rất cần thiết. Chúng ta mong có các vị lãnh đạo thành phố thực sự biết lắng nghe, thấu hiểu và đặc biệt là phải luôn ngày đêm lo lắng cho nhân dân. Nếu có những vị lãnh đạo như vậy thì cuộc sống nhân dân trong trận mưa lũ vừa qua đã bớt khổ. MAChỉ qua mấy ngày ngập lụt ở Hà Nội, cũng thấy được sự vươn lên vượt khó, sự vận động sáng tạo của người dân thủ đô trong nhưng ngày này. Tuy nhiên chúng ta còn thấy sức chịu đựng của người dân Hà Nội còn đáng khâm phục hơn. Mặc dù thấy được sự vô trách nhiệm của lãnh đạo UBND thành phố Hà Nội, họ vẫn không một lời trách móc, ca than. Chắc họ đã nhìn thấy được tâm can "đầy tớ" của họ rồi. PVTGSự kiện ngập úng trong 4 ngày vừa qua tại Hà Nội thể hiện sự bế tắc trong việc ứng phó và giải quyết các vấn đề an sinh xã hội của một tập thể lãnh đạo bảo thủ, cực đoan, duy ý chí với những phát biểu hết sức ngớ ngẩn, đi ngược lại lợi ích của nhân dân. Nực cười cho một xã hội mà những kẻ cầm quyền luôn là những kẻ "ăn trên, ngồi trước", sống xa hoa, hưởng lạc trên mồ hôi và xương máu của người dân. ThăngTrách nhiệm và nghĩa vụ người dân chỉ là đóng thuế để nuôi bộ máy công quyền trong đó có ông làm các công việc xã hội thay dân. Người dân đã làm tròn trách nhiệm, bổn phận của mình đối với cái chế độ đang dung dưỡng ông còn trách nhiệm của ông đối với dân ở đâu mà ông nói họ ỷ lại? MichaelTôi đang công tác tại Nhật, vẫn luôn lên mạng teo dõi tin tức Việt Nam. Thấy Chính phủ Việt Nam càng ngày càng có nhiều vấn đề khiến người dân chúng tôi không tin tưởng được nữa. Việt Nam đó và đất nước tôi đang làm việc, khác hẳn một trời một vực. Tôi có nằm mơ cũng không tưởng tượng được bao giờ Việt Nam mới như thế. Ông Nghị ngồi mát ăn bát vàng, lam sao hiểu nỗi khổ người dân sống chung với lũ, lại còn phát biểu khó nghe. Dinh Van, Hà LộiLà người dân Hà nội, tôi kính mong ông bí thư Nghị ra sức đốc thúc tiến độ của hoàn thành dự án tàu điện ngầm nội đô trước năm 2010. Các ông "đầy tớ" sẽ có dịp báo công, tư túi khẳm. Người dân sẽ có thêm 1 cống chứa nước thải hiện đại... Đắc cử ba bốn lợi, ông bí thư Nghị ạ! nguyen leQua trận lụt lịch sử này mới thấy cần xây dựng lại không phải hệ thống cống, đê điều của Hà nội hay bất cứ thànbh phố nào khác của VN , mà điều cần hơn là nhận định khách quan và xây dựng lại hệ thống những con người quản lý có trách nhiệm đối với cộng động, với nhân dân. Không thể ăn xài tiền thuế của dân rồi đến lúc cần lại bảo người dân “ỷ lại”, chưa thấy ở đâu trên thế giới lại có quái trạng thế này. LHCác bác quan chức nhà nước trốn mưa lũ trong nhà cao cửa rộng, không lên tiếng thì tốt hơn là mở miệng ra nghe không lọt tai được! Vẫn là những câu khẩu hiệu suông học thuộc lòng, nói rập khuôn y hệt nhau! Làm chưa ra gì đã tưởng mình ra cái gì rồi cho nên cứ say sưa "ngủ quên trên chiến thắng", ru ngủ người dân bằng các phương tiện truyền thông một chiều. Tuấn AnhQua trận lũ lần này chúng ta phải nhìn nhận một cách khách quan về vấn đề xây dựng hệ thống thoát nước của Hà Nội. Rõ ràng là hệ thống thoát nước của chúng ta hiện nay không xứng tầm với cơ sở hạ tầng của một thủ đô. Vậy phải chăng nhà nước ta đã không có sự đầu tư đích đáng cho vấn đề này hay sự đầu tư đó đã đi đâu? Hy vọng sẽ có câu trả lời từ phía các cơ quan chức năng. HưngLà một người dân Hà Nội tôi rất buồn khi mà mưa lũ xảy ra mà chính quyền TP quan tâm rất chậm trễ, phải tới mất 2 ngày hôm sau thì mới có thấy tiếng nói phát ngôn của chính quyền. Thật chẳng ra sao, một câu phát biểu thông cảm cũng không có mà lại bảo "dân ỷ vào nhà nước, ỷ vào trên". Lòng tin của người dân vào sự lãnh đạo, quản lý của nhà nước đang bị xói mòn đi. Các ngài đi thị sát, kiểm tra tình hình bão lũ thì có xe đưa đón tận nơi, có thuyền máy để chạy, có người che ô. Còn chúng tôi người dân khổ cực phải lội nước bì bõm tới đầu gối. Thử hỏi trong các năm qua thành phố đã đầu tư gì, phát triển cái gì mà để cơ sở hạ tầng ngày càng xuống cấp, ngày càng ô nhiễm. Lòng tin đã xói mòn. CVMÔng Phạm Quang Nghị đã nói rất đúng, có thể do bận nhiều công việc nên ông chưa nói hết những điều cần nói. Đã khiến dư luận hiểu nhầm và người dân bất bình với ông. Giả sử ông Nghị đừng kiệm lời mà nói đủ câu như sau "Do đang đi kiểm tra dưới cơ sở nên tôi thấy nhân dân ta bây giờ so với ngày xưa ỷ lại Nhà nước lắm. Cứ chờ trên về, chờ cung cấp cái này, hỗ trợ cái kia chứ không đem hết sức ra tự làm. Sắp tới chúng tôi sẽ trả lại những quyền tự do cơ bản cho Dân dể Dân biết, Dân bầu những người có năng lực quản lý tốt hơn, thì Hà Nội sẽ không bị ngập lụt nữa", như vậy Dân sẽ vui mừng và biết ơn ông lắm lắm! Chí CườngVì tình quê hương mà tôi ở VN nhưng càng ngày tôi càng chán và thất vọng với tình hình trong nước hết vụ này đén vụ khác. Tôi không hiểu ông bí thư thành uỷ HN trình độ như thế nào mà ông phát biểu như vậy. Là người tự trọng ông hãy xin lỗi người dân chúng tôi. Lệ ChiÔng Phạm Quang Nghị vẫn được biết là người rất mạnh tay trong kỉ luật cán bộ, cho nên ông mạnh mồm với dân cũng không có gì lạ. Nhà ông Nghị đâu có ngập trong nước, ông đâu phải ăn mì cầm hơi. Ông thật xứng đáng là "công bộc trung thành"của người dân. NamDân ta vốn cần cù, hiền lành và chịu khó, khi có giặc cả nước đồng lòng không tiếc máu suơng. Có những chiến sĩ vô danh vẫn còn nằm đó không có nén hương, những cảm tử quân hy sinh sương máu cho dân tộc. Những nông dân ngày đêm mưa nắng cần cù lao động mang lại của cải cho xã hội có nghĩa vụ với nhà nước. Trong trận lụt nguời dân vẫn phải tự lo, tự cứu mình thế mà chính quyền vẫn tự cho là đầy tớ của dân? Công lýThật nực cười cho ông bí thư Hà Nội, chết có 17 người mà ông còn kêu là dân ỷ lại. Nếu dân ỷ lại, thì chắc chờ ông đến thì chỉ còn có nước là thắp hương thôi. Lãnh đạo như tổng thống Bush khi sảy ra bão katrina còn đứng ra xin lỗi nhân dân mặc dù cơn bão đó là bất khả kháng. Đằng này, ông Nghị lại đi chỉ trích nhân dân. Ông thử nghĩ xem, hàng nghìn tỷ đồng cho công trình thuỷ lợi thủ đô đã được thực chi bao nhiêu. Liệu ông có thống kê, trước và sau khi công trình triển khai, có bao nhiêu quan chức làm nhà, tậu xe sịn và tiêu tiền như ném rác. Thật thương cho người dân nghèo Việt Nam. ToànMột nhà nước cầm quyền được bầu lên bởi những người cầm quyền. Nhà nước phải phục vụ chính mình đã thì mới đến người dân. Họ tốn bao nhiêu tiền mới có được một "vị trí" vì vậy khi lên thì phải làm sao củng cố vị trí đó và gỡ lại những gì mình đã bỏ ra! Việc Hà Nội bị ngập bây giờ và sau này sẽ không thể cải thiện được. DragonQua đợt lũ lụt này cho thấy qua bao nhiêu năm nhưng công tác phòng chống lũ lụt, thiên tai của Hà nội vẫn không tiến bộ được tí nào. Thế mà các quan cứ mở miệng ra là thành tích này nọ, cái gì cũng tốt. Không chỉ ở Hà nội mà ở các địa phương khác cũng vậy. Tôi nghĩ, các quan ở cấp thoát nước Hà nội và các quan cấp trên đó nên công khai xin lỗi nhân dân, sau đó nên từ chức càng sớm càng tốt vì sự yếu kém của mình. Đức PhúMới có mưa một trận mà tôi là người làm ăn xa nhà đi mua mỳ tôm cũng không có. Và cũng chẳng thể nào mạo hiểm mà lội bì bõm giữa biển nước mà không biết có cái nắp cống nào được mở ra mà không có người trông. Dân nóiTôi công nhận, trong việc ngập úng Hà Nội lần này, trách nhiệm rất lớn thuộc về các cơ quan lãnh đạo của Thành phố Hà Nội. Sức ứng phó kịp thời quá yếu, để đến gần 3 ngày sau, nước ngập trắng thì mới thấy lãnh đạo của Thành Uỷ, của UBND thành phố mới xuất hiện, còn chưa kể đến lãnh đạo từ UBND Quận và Phường thì người dân không thấy đâu. Ông Bí thư thành uỷ có phát biểu người dân ỷ lại Nhà nước quá nhiều là hoàn toàn ko đúng. Trong trận đại hồng thuỷ này, chắc chắn người dân ý thức được rằng hãy cứu mình trước, trước khi trời cứu, thưa ông. Rõ ràng, sức chiến đấu với thiên tai của các vị lãnh đạo Thủ Đô từ lãnh đạo Thành uỷ Hà Nội, đến lãnh đạo thành phố lần này là quá yếu.

140505_phamchidung_diendan_kinhte

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/2014/05/140505_phamchidung_diendan_kinhte

'Gặp thời thế, thế thời phải thế'

Lại một năm nữa vụt qua. Vài sự kiện gây chú ý của Diễn đàn Kinh tế mùa xuân (DĐKTMX) năm 2014 đã làm cho hoạt động này “vươn lên một tầm cao mới” so với diễn đàn cùng tên năm 2013 như thế nào?

Diễn đàn Kinh tế mùa Xuân 2014 được nhóm trong bối cảnh Việt Nam đang đàm phán vào TPP Năm 2013, thành phố biển Nha Trang êm ả đã lần đầu tiên rộn lên lời phản biện dậy sóng của một số chuyên gia “cận thần” như nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Cao Sĩ Kiêm, TS Trịnh Quang Anh thuộc Tập đoàn Đầu tư Phát triển Việt Nam, PGS.TS Trần Đình Thiên và TS Tô Ánh Dương thuộc Viện Kinh tế Việt Nam. Lần đầu tiên từ thời khủng hoảng 2008, con số nợ xấu của giới ngân hàng được các chuyên gia tiết lộ lên đến nửa triệu tỷ đồng. Chỉ trước Diễn đàn kinh tế mùa xuân 2013 vài tháng, thế hệ kế nhiệm của ông Cao Sĩ Kiêm là thống đốc Ngân hàng nhà nước Nguyễn Văn Bình vẫn cố tâm “cưỡng chế” số nợ xấu chỉ khoảng hơn 100.000 tỷ đồng. Dù chưa đủ độ dồn nén để thốt lên một tiếng nói thống thiết từ đáy lòng, song vài con số mà những chuyên gia sống trong lòng chế độ buột miệng cũng đủ phác tả về một bức tranh dối trá được giới chính khách cầm cân nảy mực tham mưu cho Chính phủ dàn dựng. Có lẽ vì lý do “phản biện nội bộ”, sau khi DĐKTMX năm 2013 đóng cửa, không khí có vẻ đáng ngạc nhiên là đã không có một phản ứng mở chính thức nào từ phía Ngân hàng nhà nước về con số nợ xấu, khác nhiều với việc cơ quan này lập tức tuyên bố đánh giá vào đầu năm 2014 của Tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế Moody’s về tỷ lệ nợ xấu của Việt Nam là 13% “chỉ mang tính tham khảo”. DĐKTMX năm 2013 cũng vì thế và cách nào đó có thể được ghi nhận là sự kiện phản biện đầu tiên của giới chuyên gia nhà nước, xảy đến sau một sự kiện khác chấn động hơn rất nhiều: vào tháng Giêng năm 2013, một nhóm trí thức gồm 72 người đã lần lần đầu tiên tung ra bản kiến nghị chính trị với đòi hỏi xóa bỏ điều 4 Hiến pháp về vai trò độc đảng, xây dựng cơ chế tam quyền phân lập, tổ chức trưng cầu dân ý, quân đội chỉ trung thành với Tổ quốc… Tuy chưa có nổi một diễn đàn ngoài đường phố, song giới phản biện lề trái hiển nhiên đã đi trước tất cả các diễn đàn chính thức. Không những thế, sóng xung kích của “Kiến nghị 72” còn làm nên một kích thích tố để khởi động cho chu kỳ giao thoa đầu tiên của giới phản biện giữa hai lề vào nửa đầu năm 2013. Miệng vực đen bạc Nhiều vấn đề từ nợ xấu, quản lý ngân hàng lỏng lẻo và tham nhũng từ vài năm trước tiếp tục phải xử lý. Bảy tháng sau DĐKTMX năm 2013, mùa thu Hà Nội đã càng thêm ảm đạm trước một bức tranh khác hẳn về nợ công: một diễn đàn kinh tế tiếp nối đã bật lên con số nợ công quốc gia lên tới 95% GDP, xa biệt rất nhiều so với tỷ lệ 55% GDP từ nhát cọ siêu thực trong báo cáo chính phủ. Hẳn nhiên, không cần học hết lớp ba cũng có thể tính ra độ chênh lệch giữa thực tế và báo cáo là hơn 3 lần đối với nợ xấu, và gần 2 lần đối với nợ công. Dường như chu kỳ tâm lý học phản biện đã chạm đến điểm phát tiết. Vào đầu năm 2013 khi diễn ra DĐKTMX, con số doanh nghiệp phải giải thể và phá sản trên toàn quốc đã lên tới chẵn 100.000 - theo công bố chưa hề có tiền lệ của Ủy ban thường vụ quốc hội - chiếm tới 18% tổng doanh nghiệp đăng ký hoạt động. Nhưng vào tháng 4/2014, cuộc gặp mặt của “giới tinh hoa doanh nghiệp” với Thủ tướng chính phủ đã mô tả một tiếng kêu quá sức não nề: một ước tính cho thấy có đến 300.000 doanh nghiệp dù đăng ký kinh doanh nhưng không còn hoạt động trên thực tế. Con số này thậm chí còn cao hơn hẳn số ước tính 200.000 doanh nghiệp “không có khả năng đóng thuế” mà vài chuyên gia phản biện bật ra vào đầu năm 2013. Nếu tổng số doanh nghiệp đăng ký hoạt động trên toàn quốc vẫn giữ nguyên con số khoảng 570.000, điều hiển nhiên mà các học sinh lớp ba có thể tính ra là có đến 60% doanh nghiệp biến mất trong một nền kinh tế “GDP năm sau cao hơn năm trước” và còn chưa lao đến đáy. Tháng 4/2014 cũng là thời điểm khởi động cho DĐKTMX trong năm, cũng tại một thành phố biển nhưng lại sát tầm Trung Quốc - Vịnh Hạ Long, một lần nữa, nợ xấu và nợ công lại là chủ điểm của những chuyên gia đã không còn quá e sợ công tác tổ chức và điều chuyển nhân sự của Bộ Nội vụ và Văn phòng chính phủ. Một lần nữa và còn hơn lần trước, giới chuyên gia cận thần có xu hướng độc lập hơn khi nói thẳng là nợ xấu đã chưa hề được giải quyết, hoặc chỉ được xử lý theo kiểu “bút toán”, và cái gọi là “Công ty quản lý tài sản quốc gia” cho tới nay đã chỉ mua chưa đầy 10% số nợ xấu nhưng lại chẳng biết bán cho ai… Trong khi đó, tỷ lệ nợ công trên tổng sản phẩm quốc nội đã lên gần 100%, có nghĩa là ngân sách chính phủ đang ăn thâm vào vốn của mình và hầu như các mảng an sinh xã hội đều đang đứng trên miệng vực đen hút. Thế nhưng, hiện tượng lạ lùng của DĐKTMX năm 2014 lại không chỉ là cơn ung thư di căn giai đoạn cuối mang tên “Nợ xấu - Nợ công”. Nút tối đen bạc của nền chính trị luôn làm lóe ra một thứ ánh sáng thất thường và có vẻ miễn cưỡng. Vào một ngày trời sáng ra như thế, một chuyên gia cao cấp là Trương Đình Tuyển đã lần đầu tiên phát ngôn “Đã đến lúc cần thừa nhận Xã hội dân sự”. “Thế thời phải thế” Kinh tế gia Trần Đình Thiên nói về thực trạng nợ nần nghiêm trọng Nếu vào năm 2013, Viện trưởng Viện kinh tế Việt Nam Trần Đình Thiên là người đầu tiên dám phát pháo về thực trạng nợ nần mà trái ngược hoàn toàn với ý chí “nợ công vẫn ổn định” của Thủ tướng chính phủ Nguyễn Tấn Dũng, thì vào năm nay nguyên bộ trưởng Bộ Thương mại và cũng là nguyên bí thư tỉnh ủy Nghệ An Trương Đình Tuyển đã trở thành quan chức thứ hai “thức tỉnh”, nhưng nhấn mạnh về một mảng màu cực kỳ mẫn cảm: xã hội dân sự. Thái độ thẳng thắn “thừa nhận xã hội dân sự” của ông Tuyển đã ngay lập tức gây nên một hiệu ứng chú ý sâu rộng trong cả lề trái lẫn lề phải. Nhưng sự chú ý trên còn được kiến tạo bởi tư cách chính khách. Vào thời mới nhậm chức bí thư Nghệ An, ông Trương Đình Tuyển đã có một hành động mà giới chính khách Hà Nội còn xa mới đủ can đảm: dắt xe đạp vào chợ hỏi thăm bà con tiểu thương Vinh. Được xem là một trong số ít chính khách “sạch sẽ”, khá nhiều phát ngôn và nhận định của ông Trương Đình Tuyển được báo chí nhà nước dành mối thiện cảm. Hiện là cố vấn của đoàn đàm phán Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP), ngay sau khi trở về từ Washington, ông Tuyển đã trở thành quan chức đầu tiên của Việt Nam dám bộc tuệch về một sự thật gan ruột “Người Mỹ cực kỳ xem trọng xã hội dân sự”, và rằng Việt Nam cần đưa xã hội dân sự như một nội dung trong cải cách thể chế. “Cải cách thể chế” lại là cụm từ nổi bật trong bản thông điệp đầu năm 2014 của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng mà chuyên gia cao cấp Trương Đình Tuyển không quên nhắc tới cùng với cụm từ “xã hội dân sự”. Dư luận cũng thường bắn tin rằng ông Tuyển là người có tiếng nói ảnh hưởng đến ông Dũng. Lời trần tình bất ngờ về xã hội dân sự của ông Trương Đình Tuyển tại DĐKTMX 2014 hẳn làm những ai quan tâm đến biến diễn chính trị nhớ lại cảm xúc của bà Wendy Sherman - Thứ trưởng Bộ ngoại giao Hoa Kỳ - khi nữ chính khách này viếng thăm Hà Nội vào đầu tháng 3/2014: “Xã hội dân sự là một trong những điểm thú vị nhất trong mối quan hệ giữa hai nước”. Một năm đã vụt qua. Điểm thú vị không thể phủ nhận là nhận thức của giới chuyên gia nhà nước đã đổi thay dần cả về lượng và chất. Nếu trong quá khứ đã hầu như không một quan chức nào dám nhắc đến cụm từ “xã hội dân sự” mà có thể bị quy chụp là mang quan điểm hữu khuynh hoặc nặng nề hơn là “tuyên truyền cho các thể lực thù địch”, vào cuối năm 2013 và đầu năm 2014 thậm chí đã có một sự chuyển đổi kỳ diệu về não trạng: dù chưa có bất kỳ tuyên ngôn chính thức nào, song báo đảng đã đột ngột đổi màu khi thẳng thừng biến đổi cả hệ thống luân lý kinh viện Mác - Lê: Tổ chức xã hội dân sự không chỉ tồn tại trong chủ nghĩa tư bản mà còn trong cả xã hội chủ nghĩa. 'Len lén tiệm tiến' Cựu Bộ trưởng Thương mại Trương Đình Tuyển nhấn mạnh việc cần sớm thừa nhận 'xã hội dân sự' Học thuyết kinh tế - chính trị định hướng xã hội chủ nghĩa cũng vì thế đang len lén tiệm tiến vào đời sống thực tiễn, với lời phản biện năm ngoái về nợ xấu - nợ công và năm nay về xã hội dân sự… Cho dù chỉ mới vào cuối năm 2012, cụm từ khai sáng từ thế kỷ 19 như thế từng bị báo đảng coi là “thủ đoạn của diễn biến hòa bình”. Nếu không có gì thay đổi, có lẽ tình hình sẽ phát triển một cách “hòa bình” trong thời gian tới: “cải cách thể chế” sẽ dần lan ra, để ít nhất nó cũng đạt được hiệu ứng truyền thông và tạo cho dân chúng một hình ảnh khói sương mờ ảo, dù tất cả có thể vẫn chỉ là trò chơi từ ngữ. Để mặc dù không ra mặt, song hình ảnh tiếp theo là Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vẫn có thể được xem là một trong số ít chính khách cao cấp đang ngầm biểu lộ thái độ không đến nỗi quá thù địch đối với xã hội dân sự. Cũng còn một nguyên do khác, khả dĩ và dễ chấp nhận hơn: mô hình xã hội dân sự lại rất gần gũi với khái niệm “Nhà nước kiến tạo phát triển” được kết cấu đầy khó hiểu trong bản thông điệp đầu năm 2014 của người đứng đầu chính phủ. Nếu giả thiết về sự tương đồng này là hợp lý, sẽ khó có quan chức nào thuộc đảng, chính phủ và kể cả công an còn lý do để ngăn cấm sự sinh sôi nảy nở chính đáng của các hội đoàn dân sự độc lập trong lương lai gần, trong đó tất nhiên phải tính cả nghiệp đoàn lao động độc lập - như một yêu cầu không thể thiếu của người Mỹ trên bàn đàm phán TPP. Sau loạt thả tù chính trị chưa có tiền lệ vào tháng 4/2014, Việt Nam đã tiến khá gần với mối tương nhượng của TPP. Quy luật nghịch đảo cũng có thể diễn ra: càng gần gũi với TPP, mối đe dọa bị chế tài nhân quyền và các thể loại chế tài khác đến từ người Mỹ và phương Tây sẽ càng được trung hòa. Đó cũng là lối thoát cho bất kỳ chính khách nào luôn trăn trở về đường hoạn lộ của mình. Bài viết phản ánh quan điểm riêng và văn phong của tác giả, một nhà báo tự do đang sống ở Việt Nam.

summarize: Diễn đàn Kinh tế mùa Xuân 2014 được nhóm trong bối cảnh Việt Nam đang đàm phán vào TPP Năm 2013, thành phố biển Nha Trang êm ả đã lần đầu tiên rộn lên lời phản biện dậy sóng của một số chuyên gia “cận thần” như nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Cao Sĩ Kiêm, TS Trịnh Quang Anh thuộc Tập đoàn Đầu tư Phát triển Việt Nam, PGS.TS Trần Đình Thiên và TS Tô Ánh Dương thuộc Viện Kinh tế Việt Nam. Lần đầu tiên từ thời khủng hoảng 2008, con số nợ xấu của giới ngân hàng được các chuyên gia tiết lộ lên đến nửa triệu tỷ đồng. Chỉ trước Diễn đàn kinh tế mùa xuân 2013 vài tháng, thế hệ kế nhiệm của ông Cao Sĩ Kiêm là thống đốc Ngân hàng nhà nước Nguyễn Văn Bình vẫn cố tâm “cưỡng chế” số nợ xấu chỉ khoảng hơn 100.000 tỷ đồng. Dù chưa đủ độ dồn nén để thốt lên một tiếng nói thống thiết từ đáy lòng, song vài con số mà những chuyên gia sống trong lòng chế độ buột miệng cũng đủ phác tả về một bức tranh dối trá được giới chính khách cầm cân nảy mực tham mưu cho Chính phủ dàn dựng. Có lẽ vì lý do “phản biện nội bộ”, sau khi DĐKTMX năm 2013 đóng cửa, không khí có vẻ đáng ngạc nhiên là đã không có một phản ứng mở chính thức nào từ phía Ngân hàng nhà nước về con số nợ xấu, khác nhiều với việc cơ quan này lập tức tuyên bố đánh giá vào đầu năm 2014 của Tổ chức xếp hạng tín nhiệm quốc tế Moody’s về tỷ lệ nợ xấu của Việt Nam là 13% “chỉ mang tính tham khảo”. DĐKTMX năm 2013 cũng vì thế và cách nào đó có thể được ghi nhận là sự kiện phản biện đầu tiên của giới chuyên gia nhà nước, xảy đến sau một sự kiện khác chấn động hơn rất nhiều: vào tháng Giêng năm 2013, một nhóm trí thức gồm 72 người đã lần lần đầu tiên tung ra bản kiến nghị chính trị với đòi hỏi xóa bỏ điều 4 Hiến pháp về vai trò độc đảng, xây dựng cơ chế tam quyền phân lập, tổ chức trưng cầu dân ý, quân đội chỉ trung thành với Tổ quốc… Tuy chưa có nổi một diễn đàn ngoài đường phố, song giới phản biện lề trái hiển nhiên đã đi trước tất cả các diễn đàn chính thức. Không những thế, sóng xung kích của “Kiến nghị 72” còn làm nên một kích thích tố để khởi động cho chu kỳ giao thoa đầu tiên của giới phản biện giữa hai lề vào nửa đầu năm 2013. Miệng vực đen bạc Nhiều vấn đề từ nợ xấu, quản lý ngân hàng lỏng lẻo và tham nhũng từ vài năm trước tiếp tục phải xử lý. Bảy tháng sau DĐKTMX năm 2013, mùa thu Hà Nội đã càng thêm ảm đạm trước một bức tranh khác hẳn về nợ công: một diễn đàn kinh tế tiếp nối đã bật lên con số nợ công quốc gia lên tới 95% GDP, xa biệt rất nhiều so với tỷ lệ 55% GDP từ nhát cọ siêu thực trong báo cáo chính phủ. Hẳn nhiên, không cần học hết lớp ba cũng có thể tính ra độ chênh lệch giữa thực tế và báo cáo là hơn 3 lần đối với nợ xấu, và gần 2 lần đối với nợ công. Dường như chu kỳ tâm lý học phản biện đã chạm đến điểm phát tiết. Vào đầu năm 2013 khi diễn ra DĐKTMX, con số doanh nghiệp phải giải thể và phá sản trên toàn quốc đã lên tới chẵn 100.000 - theo công bố chưa hề có tiền lệ của Ủy ban thường vụ quốc hội - chiếm tới 18% tổng doanh nghiệp đăng ký hoạt động. Nhưng vào tháng 4/2014, cuộc gặp mặt của “giới tinh hoa doanh nghiệp” với Thủ tướng chính phủ đã mô tả một tiếng kêu quá sức não nề: một ước tính cho thấy có đến 300.000 doanh nghiệp dù đăng ký kinh doanh nhưng không còn hoạt động trên thực tế. Con số này thậm chí còn cao hơn hẳn số ước tính 200.000 doanh nghiệp “không có khả năng đóng thuế” mà vài chuyên gia phản biện bật ra vào đầu năm 2013. Nếu tổng số doanh nghiệp đăng ký hoạt động trên toàn quốc vẫn giữ nguyên con số khoảng 570.000, điều hiển nhiên mà các học sinh lớp ba có thể tính ra là có đến 60% doanh nghiệp biến mất trong một nền kinh tế “GDP năm sau cao hơn năm trước” và còn chưa lao đến đáy. Tháng 4/2014 cũng là thời điểm khởi động cho DĐKTMX trong năm, cũng tại một thành phố biển nhưng lại sát tầm Trung Quốc - Vịnh Hạ Long, một lần nữa, nợ xấu và nợ công lại là chủ điểm của những chuyên gia đã không còn quá e sợ công tác tổ chức và điều chuyển nhân sự của Bộ Nội vụ và Văn phòng chính phủ. Một lần nữa và còn hơn lần trước, giới chuyên gia cận thần có xu hướng độc lập hơn khi nói thẳng là nợ xấu đã chưa hề được giải quyết, hoặc chỉ được xử lý theo kiểu “bút toán”, và cái gọi là “Công ty quản lý tài sản quốc gia” cho tới nay đã chỉ mua chưa đầy 10% số nợ xấu nhưng lại chẳng biết bán cho ai… Trong khi đó, tỷ lệ nợ công trên tổng sản phẩm quốc nội đã lên gần 100%, có nghĩa là ngân sách chính phủ đang ăn thâm vào vốn của mình và hầu như các mảng an sinh xã hội đều đang đứng trên miệng vực đen hút. Thế nhưng, hiện tượng lạ lùng của DĐKTMX năm 2014 lại không chỉ là cơn ung thư di căn giai đoạn cuối mang tên “Nợ xấu - Nợ công”. Nút tối đen bạc của nền chính trị luôn làm lóe ra một thứ ánh sáng thất thường và có vẻ miễn cưỡng. Vào một ngày trời sáng ra như thế, một chuyên gia cao cấp là Trương Đình Tuyển đã lần đầu tiên phát ngôn “Đã đến lúc cần thừa nhận Xã hội dân sự”. “Thế thời phải thế” Kinh tế gia Trần Đình Thiên nói về thực trạng nợ nần nghiêm trọng Nếu vào năm 2013, Viện trưởng Viện kinh tế Việt Nam Trần Đình Thiên là người đầu tiên dám phát pháo về thực trạng nợ nần mà trái ngược hoàn toàn với ý chí “nợ công vẫn ổn định” của Thủ tướng chính phủ Nguyễn Tấn Dũng, thì vào năm nay nguyên bộ trưởng Bộ Thương mại và cũng là nguyên bí thư tỉnh ủy Nghệ An Trương Đình Tuyển đã trở thành quan chức thứ hai “thức tỉnh”, nhưng nhấn mạnh về một mảng màu cực kỳ mẫn cảm: xã hội dân sự. Thái độ thẳng thắn “thừa nhận xã hội dân sự” của ông Tuyển đã ngay lập tức gây nên một hiệu ứng chú ý sâu rộng trong cả lề trái lẫn lề phải. Nhưng sự chú ý trên còn được kiến tạo bởi tư cách chính khách. Vào thời mới nhậm chức bí thư Nghệ An, ông Trương Đình Tuyển đã có một hành động mà giới chính khách Hà Nội còn xa mới đủ can đảm: dắt xe đạp vào chợ hỏi thăm bà con tiểu thương Vinh. Được xem là một trong số ít chính khách “sạch sẽ”, khá nhiều phát ngôn và nhận định của ông Trương Đình Tuyển được báo chí nhà nước dành mối thiện cảm. Hiện là cố vấn của đoàn đàm phán Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP), ngay sau khi trở về từ Washington, ông Tuyển đã trở thành quan chức đầu tiên của Việt Nam dám bộc tuệch về một sự thật gan ruột “Người Mỹ cực kỳ xem trọng xã hội dân sự”, và rằng Việt Nam cần đưa xã hội dân sự như một nội dung trong cải cách thể chế. “Cải cách thể chế” lại là cụm từ nổi bật trong bản thông điệp đầu năm 2014 của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng mà chuyên gia cao cấp Trương Đình Tuyển không quên nhắc tới cùng với cụm từ “xã hội dân sự”. Dư luận cũng thường bắn tin rằng ông Tuyển là người có tiếng nói ảnh hưởng đến ông Dũng. Lời trần tình bất ngờ về xã hội dân sự của ông Trương Đình Tuyển tại DĐKTMX 2014 hẳn làm những ai quan tâm đến biến diễn chính trị nhớ lại cảm xúc của bà Wendy Sherman - Thứ trưởng Bộ ngoại giao Hoa Kỳ - khi nữ chính khách này viếng thăm Hà Nội vào đầu tháng 3/2014: “Xã hội dân sự là một trong những điểm thú vị nhất trong mối quan hệ giữa hai nước”. Một năm đã vụt qua. Điểm thú vị không thể phủ nhận là nhận thức của giới chuyên gia nhà nước đã đổi thay dần cả về lượng và chất. Nếu trong quá khứ đã hầu như không một quan chức nào dám nhắc đến cụm từ “xã hội dân sự” mà có thể bị quy chụp là mang quan điểm hữu khuynh hoặc nặng nề hơn là “tuyên truyền cho các thể lực thù địch”, vào cuối năm 2013 và đầu năm 2014 thậm chí đã có một sự chuyển đổi kỳ diệu về não trạng: dù chưa có bất kỳ tuyên ngôn chính thức nào, song báo đảng đã đột ngột đổi màu khi thẳng thừng biến đổi cả hệ thống luân lý kinh viện Mác - Lê: Tổ chức xã hội dân sự không chỉ tồn tại trong chủ nghĩa tư bản mà còn trong cả xã hội chủ nghĩa. 'Len lén tiệm tiến' Cựu Bộ trưởng Thương mại Trương Đình Tuyển nhấn mạnh việc cần sớm thừa nhận 'xã hội dân sự' Học thuyết kinh tế - chính trị định hướng xã hội chủ nghĩa cũng vì thế đang len lén tiệm tiến vào đời sống thực tiễn, với lời phản biện năm ngoái về nợ xấu - nợ công và năm nay về xã hội dân sự… Cho dù chỉ mới vào cuối năm 2012, cụm từ khai sáng từ thế kỷ 19 như thế từng bị báo đảng coi là “thủ đoạn của diễn biến hòa bình”. Nếu không có gì thay đổi, có lẽ tình hình sẽ phát triển một cách “hòa bình” trong thời gian tới: “cải cách thể chế” sẽ dần lan ra, để ít nhất nó cũng đạt được hiệu ứng truyền thông và tạo cho dân chúng một hình ảnh khói sương mờ ảo, dù tất cả có thể vẫn chỉ là trò chơi từ ngữ. Để mặc dù không ra mặt, song hình ảnh tiếp theo là Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vẫn có thể được xem là một trong số ít chính khách cao cấp đang ngầm biểu lộ thái độ không đến nỗi quá thù địch đối với xã hội dân sự. Cũng còn một nguyên do khác, khả dĩ và dễ chấp nhận hơn: mô hình xã hội dân sự lại rất gần gũi với khái niệm “Nhà nước kiến tạo phát triển” được kết cấu đầy khó hiểu trong bản thông điệp đầu năm 2014 của người đứng đầu chính phủ. Nếu giả thiết về sự tương đồng này là hợp lý, sẽ khó có quan chức nào thuộc đảng, chính phủ và kể cả công an còn lý do để ngăn cấm sự sinh sôi nảy nở chính đáng của các hội đoàn dân sự độc lập trong lương lai gần, trong đó tất nhiên phải tính cả nghiệp đoàn lao động độc lập - như một yêu cầu không thể thiếu của người Mỹ trên bàn đàm phán TPP. Sau loạt thả tù chính trị chưa có tiền lệ vào tháng 4/2014, Việt Nam đã tiến khá gần với mối tương nhượng của TPP. Quy luật nghịch đảo cũng có thể diễn ra: càng gần gũi với TPP, mối đe dọa bị chế tài nhân quyền và các thể loại chế tài khác đến từ người Mỹ và phương Tây sẽ càng được trung hòa. Đó cũng là lối thoát cho bất kỳ chính khách nào luôn trăn trở về đường hoạn lộ của mình. Bài viết phản ánh quan điểm riêng và văn phong của tác giả, một nhà báo tự do đang sống ở Việt Nam.

vert-cul-53598029

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-cul-53598029

Khi nhân loại tận thế tạo nên cảnh đẹp huy hoàng

Trò chơi điện tử cực kỳ nổi tiếng gần đây có tên The Last of Us - phần 2, vừa được tung ra, là một phần trong nền văn hóa pop, tưởng tượng về những ngày diệt vong cuối cùng.

Trò chơi The Last of Us là dạng game kinh dị sống sót trong thế giới xác sống (zombie), về một cặp đôi đi qua nước Mỹ thời hậu hủy diệt, do các sinh vật ăn thịt người thống trị. Giải mã tâm lý đòi giật sập tượng các nhân vật lịch sử Những không gian ngoài trời tuyệt đẹp cho thời Covid-19 Cô đơn, sinh tồn và tình yêu thương trong đại dịch Tuy nhiên, những khoảnh khắc đáng nhớ nhất trong game không phải là cảnh liều mình thoát khỏi đàn quái vật xác sống, cũng không phải những cảnh đấu súng bùng nổ với người sống sót trong hoàn cảnh hiểm nguy. Thay vào đó, nhân tố quan trọng nhất khiến game này xếp hạng bán chạy nhất vào năm 2013 và được ca ngợi là một trong những video game hay nhất mọi thời đại - lại chính từ cách tương tác tĩnh lặng trong game - và đặc biệt chính là cách tương tác đó. Ellie và Joel, nhân vật chính trong game, bạc mặt sau chuyến đi hiểm nguy và gian khổ nhằm tìm phương thức chữa trị cho căn bệnh đại dịch đã giết 60% dân số toàn cầu, khi trèo qua một nhà kho chứa xe bus bỏ hoang thì thình lình thấy nó: một chú hươu cao cổ hoang dã đang gặm lá cây keo. Từ xa, những chú hươu cao cổ khác đi lang thang qua nơi từng là sân bóng chày trong thành phố, một hình ảnh cho thấy thiên nhiên đã chiếm hữu không gian đô thị khi con người vắng bóng. Tiếng đàn guitar vang lên. Ellie và Joel dừng lại và vuốt ve con vật, ngắm nhìn thế giới mà họ không thể nhận ra được nữa. Đó là khoảnh khắc tuyệt đẹp giữa sự tàn bạo; loài người có thể gần như đã diệt vong, nhưng thiên nhiên vẫn tiếp tục tồn tại. Trong suốt bảy năm kể từ đó cho tới khi Phần Hai của trò chơi điện tử The Last of Us được ra mắt sau thời gian dài (được công bố trên Playstation 4 vào giữa tháng Sáu) những hình ảnh trong game đã bắt đầu lan tỏa trong văn hóa pop. Bình Minh Nơi Hành Tinh Khỉ (Dawn of the Planet of The Apes), Nơi Tĩnh Lặng (A Quiet Place), Chuồng Chim (Bird Box), Hủy Diệt (Annihilation), và Những Gì Còn Lại (What Still Remains) chỉ là vài tựa phim và phim truyền hình thể hiện ý tưởng về loài người diệt vong qua lăng kính tự nhiên, đưa kẻ sống sót vào hành trình khám phá ra vùng đất mà thiên nhiên đã tràn chiếm. Các cuốn sách như Chia Lìa (Severance) của Ling Ma kể chuyện về nhiều thành phố sau đại dịch trở nên trống vắng, giờ đây bị che phủ bởi rong rêu và hệ sinh thái dày đặc. Thậm chí bộ phim Avengers: Endgame cũng chơi đùa với ý tưởng hệ sinh thái trên thế giới sẽ được lợi gì khi loài người lâm vào hủy diệt: đó là phần sáng trong câu chuyện khi Thanos quét sạch nửa dân số trên Trái Đất, Captain America nói với Black Widow là giờ đây cá voi đã có thể bơi lội trở lại trên sông Hudson. Những bộ phim hủy diệt thường lấy bối cảnh ở vùng đất cháy rụi âm ỷ, đầy khói xám và bầu trời cháy đen. Nay thì chúng xảy ra trong không gian xanh biếc êm lành, nơi đời sống hoang dã bừng nở khi loài người diệt vong. Tại sao lại như vậy? Mark Digby nêu ra một thuyết. Digby là nhà thiết kế nghệ thuật đứng đằng sau bộ phim Annihilation làm nên tên tuổi Alex Garland, một bộ phim khoa học viễn tưởng gay cấn với nữ diễn viên Natalie Portman thủ vai nhà khoa học nghiên cứu môi trường tự nhiên biến dị một cách bí ẩn và đe dọa có thể tiêu hóa cả hành tinh. Ông thấy xu hướng hình ảnh này tồn tại trong nền văn hóa pop như là cách phản ánh nỗi sợ của con người trước biến đổi khí hậu. "Tôi nghĩ chúng ta đã đi đến tình cảnh mà sự kiêu ngạo của ta bị thử thách, và ta dần nhận thức được rằng trên đời còn có những thế lực mạnh hơn so với những gì ta có thể kiểm soát: chẳng hạn như tự nhiên và khoa học," ông nói. "Có một nỗi sợ là ta sẽ không còn kiểm soát được môi trường của mình nữa. Đây là cách thể hiện cho thấy ta đã mắc sai lầm ra sao, và giờ đây ta đang chứng kiến hệ quả." Trò chơi điện tử The Last of Us - Phần 2 tiếp tục câu chuyện hai người đấu tranh sinh tồn trong thế giới hậu hủy diệt xanh mướt cỏ cây "Chắc chắn có một làn sóng phim ảnh trong thập niên vừa qua khám phá yếu tố thẩm mỹ và ý tưởng này, về sự đan xen giữa hủy diệt và tự nhiên," Charles Spano đồng tình. Thế kỷ 21: Khi thế giới diễn ra như cảnh phim bom tấn Những phim Ghibli khán giả Việt mê mẩn phải xem Cuộc chiến thành Troy: Huyền thoại hay lịch sử? Ông là đồng tác giả của bộ phim khoa học viễn tưởng năm 2019 trên Netflix có tên IO: Last on Earth, nói về cô gái trẻ đơn côi trên một hành tinh đang sụp đổ. Trong bộ phim, thiên nhiên được mô tả là là "tái sinh" khi vắng bóng nhân loại: động vật và thảo mộc đã thích nghi và tìm được cách mới để sinh tồn và phát triển, sau khi loài người từ bỏ Trái Đất để tìm nơi định cư mới trên những vì sao. Bộ phim kết thúc ở trung tâm một thành phố bỏ hoang không tên tuổi, nơi thiên nhiên đã đâm chồi nảy lộc từ những khối kiến trúc bê tông cũ. "Người làm phim, dù là những phim ít có tính nghệ thuật hay phim The Avengers, đều đang nhìn thế giới trong sự hủy diệt đe dọa không thể chối cãi này. Tôi nghĩ điều đó len vào cách ta kể chuyện. Tôi nghĩ đó cũng là xuất phát điểm cho ý tưởng về hình ảnh này, và vì sao ta ngày càng coi tự nhiên và vẻ đẹp trở thành một phần trong những câu chuyện hủy diệt." Quyển sách khởi nguồn Spano, một "fan hâm mộ lớn" của trò chơi The Last of Us, đã tìm hiểu cùng một nguồn tài liệu mà nhà sáng tạo game Neil Druckmann tìm cảm hứng. Đó là quyển sách xuất bản năm 2008 có tên "The World Without Us" (Thế giới không có chúng ta), do nhà báo Alan Weisman viết. "Một biên tập yêu cầu tôi viết bài báo về điều gì sẽ xảy ra nếu nhân loại biến mất trong nháy mắt," Weisman kể lại với BBC Culture. Câu chuyện ông nghĩ về "thế giới giống với một bãi đất trống, với bọn gián chạy lung tung trên đó," thay vào đó, lại nhanh chóng trở thành câu chuyện về cách thiên nhiên sẽ phản ứng ra sao nếu không có người canh giữ thành phố, lò phản ứng hạt nhân, rừng cây và nhiều thứ khác. "Câu chuyện quá lớn so với một bài báo và trở thành quyển sách về những nơi trên thế giới như ở Chernobyl, khi con người không còn ở đó, thiên nhiên tràn vào, và ta có thể suy thêm gì từ đó." Rất nhiều nghiên cứu từ tác phẩm "The World Without Us" cung cấp thông tin để tạo ra thế giới trong game The Last of Us, trong phim IO và những hình ảnh "thiên nhiên - hủy diệt" khác trong văn hóa pop. Trong quyển sách của Weisman, ông khám phá ra rằng không có sự can dự của con người, nhà cửa có thể sẽ bị nấm mốc, cây con và vi sinh vật ăn từ trong ra ngoài, gặm nhấm dần dần trên gỗ. Không có con người bơm nước ra khỏi hệ thống tàu điện ngầm ở New York, hệ thống này sẽ bị ngập chỉ vài ngày, và cũng ngập cả đường phố. Rễ cây sẽ vươn lên và cuối cùng phá bung nhựa đường, biến đường xá thành địa hình gập ghềnh kỳ lạ. Xe hơi gỉ sét sẽ trở thành nơi sinh sôi cho sinh vật hoang dã, và hoa cỏ mọc ra từ khắp vết nứt vỉa hè và cửa sổ vỡ, thay đổi diện mạo của cả thành phố. Tất cả những thiết kế hình ảnh đó đều hiện diện trong trò chơi The Last of Us, Druckmann nói trong bộ phim tài liệu năm 2013 về quá trình thực hiện trò chơi. "The World Without Us mô tả chi tiết ta phải chiến đấu chống lại thế lực thiên nhiên hàng ngày ra sao, và khi bạn dừng lại, thiên nhiên sẽ nhanh chóng chiếm lấy lãnh địa ra sao," ông nói trong bộ phim. "Bạn sẽ nhanh chóng thấy cây cỏ mọc ra từ khắp nơi và một khi cây cỏ mọc lên thì bê tông sẽ nhanh chóng vỡ nát." Điều này dẫn đến "nghệ thuật ý tưởng tuyệt vời", như cách nhà thiết kế đứng đầu cho game tên Jacob Minkoff mô tả, là để động vật chạy thoát khỏi sở thú và sinh sôi nảy nở trong suốt 20 năm trên mảnh đất - tất các ý tưởng bắt nguồn từ nghiên cứu của Weisman. Weisman cảm thấy khá hài hước khi công trình của ông có vẻ như đã trở thành nền tảng cho rất nhiều tiểu thuyết về thời hủy diệt. "Tôi không bao giờ nghĩ cuốn The World Without Us là cuốn sách về hủy diệt, vì thế giới sẽ không diệt vong - mà nó tái tạo," ông cười lớn. Ông tò mò vì chưa từng nghe nói đến trò chơi The Last of Us trước cuộc gọi điện thoại của tôi, hay bất cứ phim hay tác phẩm văn hóa pop nào có vẻ như ảnh hưởng từ sách của ông ("Tôi không lên mạng xã hội! Tôi phải dành thời gian nhìn vào màn hình làm việc"), nhưng ông email lại sau vài ngày và nói ông đã xem qua clip về game Last of Us trên mạng và cho rằng nó là "rất nguyên bản và sáng tạo." Mục tiêu của câu chuyện hủy diệt Khi phần hai của trò chơi The Last of Us cuối cùng cũng phát hành, thì một loạt phim truyền hình của HBO lấy cảm hứng từ trò chơi đã bắt đầu được sản xuất bởi Craig Mazin, tác giả phim Chernoby, và nhiều phim và sản phẩm văn hóa pop ngày càng xuất hiện với cách tiếp cận thẩm mỹ tương tự, thì điều rõ ràng là ý tưởng về thế giới hậu hủy diệt đang được tái tưởng tượng. Sự tái tưởng tượng này hiện thời có cảm giác hợp lý đến bất ngờ, khi truyền thông bàn luận về thiên nhiên quay trở lại không gian công cộng của con người trong thời gian cách ly, từ những chú sói đồng cỏ Bắc Mỹ xuất hiện ở Cầu Cổng Vàng của San Francisco, cho đến heo rừng đi dạo quanh khu Las Ramblas nổi tiếng ở Barcelona. Sự trỗi dậy của cách kể chuyện "thế giới hủy diệt tuyệt đẹp" có thể đem lại hiệu ứng thích cực mạnh mẽ và là công cụ hữu ích tạo cảm hứng cho thế hệ chúng ta xử lý tình trạng biến đổi khí hậu, Weisman chia sẻ. "Tôi hy vọng rằng phim ảnh và trò chơi điện tử sẽ gieo hạt mầm trong mọi người," ông giải thích, và cho rằng người chơi game có thể "học được điều gì đó hữu ích khi họ chơi game." Hàm ý trong những câu chuyện khi đối sánh sự hủy diệt của loài người với hình ảnh xanh tươi là cách duy nhất ngăn thế giới không tiếp tục phát triển bằng cách sinh tồn dựa trên sự ô nhiễm từ carbon - là con người chúng ta. Đó là giá trị đạo đức mà những người chơi game và xem phim có thể vô tình thấy được, và định hình thái độ của ta về môi trường và trách nhiệm ta phải chia sẻ để cùng bảo vệ hành tinh. Tất nhiên, khi nhìn ở giác độ khác, những câu chuyện này có thể được coi là bi kịch cùng cực: chúng cảnh báo rằng điều tồi tệ nhất có khả năng xảy ra với loài người rất có thể hóa ra lại là điều tốt đẹp nhất với nơi ta gọi là nhà. Nhưng dù bạn nhận thấy ý tưởng về hành tinh hiếm hoi cư dân và bừng nở là sự hủy hoại hay dễ chịu khó tả, hay cả hai, thì cũng tốt khi ta đánh cược rằng ý tưởng này sẽ chỉ có thể trở nên nổi bật trong nền văn hóa pop khi sự lo âu của ta ngày càng tăng lên, sợ thất bại không thể kiềm chế cuộc khủng hoảng khí hậu này. Nói cách khác - ta vẫn chưa thấy được cảnh cuối cùng trong trò chơi The Last of Us. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Culture,

summarize: Trò chơi The Last of Us là dạng game kinh dị sống sót trong thế giới xác sống (zombie), về một cặp đôi đi qua nước Mỹ thời hậu hủy diệt, do các sinh vật ăn thịt người thống trị. Giải mã tâm lý đòi giật sập tượng các nhân vật lịch sử Những không gian ngoài trời tuyệt đẹp cho thời Covid-19 Cô đơn, sinh tồn và tình yêu thương trong đại dịch Tuy nhiên, những khoảnh khắc đáng nhớ nhất trong game không phải là cảnh liều mình thoát khỏi đàn quái vật xác sống, cũng không phải những cảnh đấu súng bùng nổ với người sống sót trong hoàn cảnh hiểm nguy. Thay vào đó, nhân tố quan trọng nhất khiến game này xếp hạng bán chạy nhất vào năm 2013 và được ca ngợi là một trong những video game hay nhất mọi thời đại - lại chính từ cách tương tác tĩnh lặng trong game - và đặc biệt chính là cách tương tác đó. Ellie và Joel, nhân vật chính trong game, bạc mặt sau chuyến đi hiểm nguy và gian khổ nhằm tìm phương thức chữa trị cho căn bệnh đại dịch đã giết 60% dân số toàn cầu, khi trèo qua một nhà kho chứa xe bus bỏ hoang thì thình lình thấy nó: một chú hươu cao cổ hoang dã đang gặm lá cây keo. Từ xa, những chú hươu cao cổ khác đi lang thang qua nơi từng là sân bóng chày trong thành phố, một hình ảnh cho thấy thiên nhiên đã chiếm hữu không gian đô thị khi con người vắng bóng. Tiếng đàn guitar vang lên. Ellie và Joel dừng lại và vuốt ve con vật, ngắm nhìn thế giới mà họ không thể nhận ra được nữa. Đó là khoảnh khắc tuyệt đẹp giữa sự tàn bạo; loài người có thể gần như đã diệt vong, nhưng thiên nhiên vẫn tiếp tục tồn tại. Trong suốt bảy năm kể từ đó cho tới khi Phần Hai của trò chơi điện tử The Last of Us được ra mắt sau thời gian dài (được công bố trên Playstation 4 vào giữa tháng Sáu) những hình ảnh trong game đã bắt đầu lan tỏa trong văn hóa pop. Bình Minh Nơi Hành Tinh Khỉ (Dawn of the Planet of The Apes), Nơi Tĩnh Lặng (A Quiet Place), Chuồng Chim (Bird Box), Hủy Diệt (Annihilation), và Những Gì Còn Lại (What Still Remains) chỉ là vài tựa phim và phim truyền hình thể hiện ý tưởng về loài người diệt vong qua lăng kính tự nhiên, đưa kẻ sống sót vào hành trình khám phá ra vùng đất mà thiên nhiên đã tràn chiếm. Các cuốn sách như Chia Lìa (Severance) của Ling Ma kể chuyện về nhiều thành phố sau đại dịch trở nên trống vắng, giờ đây bị che phủ bởi rong rêu và hệ sinh thái dày đặc. Thậm chí bộ phim Avengers: Endgame cũng chơi đùa với ý tưởng hệ sinh thái trên thế giới sẽ được lợi gì khi loài người lâm vào hủy diệt: đó là phần sáng trong câu chuyện khi Thanos quét sạch nửa dân số trên Trái Đất, Captain America nói với Black Widow là giờ đây cá voi đã có thể bơi lội trở lại trên sông Hudson. Những bộ phim hủy diệt thường lấy bối cảnh ở vùng đất cháy rụi âm ỷ, đầy khói xám và bầu trời cháy đen. Nay thì chúng xảy ra trong không gian xanh biếc êm lành, nơi đời sống hoang dã bừng nở khi loài người diệt vong. Tại sao lại như vậy? Mark Digby nêu ra một thuyết. Digby là nhà thiết kế nghệ thuật đứng đằng sau bộ phim Annihilation làm nên tên tuổi Alex Garland, một bộ phim khoa học viễn tưởng gay cấn với nữ diễn viên Natalie Portman thủ vai nhà khoa học nghiên cứu môi trường tự nhiên biến dị một cách bí ẩn và đe dọa có thể tiêu hóa cả hành tinh. Ông thấy xu hướng hình ảnh này tồn tại trong nền văn hóa pop như là cách phản ánh nỗi sợ của con người trước biến đổi khí hậu. "Tôi nghĩ chúng ta đã đi đến tình cảnh mà sự kiêu ngạo của ta bị thử thách, và ta dần nhận thức được rằng trên đời còn có những thế lực mạnh hơn so với những gì ta có thể kiểm soát: chẳng hạn như tự nhiên và khoa học," ông nói. "Có một nỗi sợ là ta sẽ không còn kiểm soát được môi trường của mình nữa. Đây là cách thể hiện cho thấy ta đã mắc sai lầm ra sao, và giờ đây ta đang chứng kiến hệ quả." Trò chơi điện tử The Last of Us - Phần 2 tiếp tục câu chuyện hai người đấu tranh sinh tồn trong thế giới hậu hủy diệt xanh mướt cỏ cây "Chắc chắn có một làn sóng phim ảnh trong thập niên vừa qua khám phá yếu tố thẩm mỹ và ý tưởng này, về sự đan xen giữa hủy diệt và tự nhiên," Charles Spano đồng tình. Thế kỷ 21: Khi thế giới diễn ra như cảnh phim bom tấn Những phim Ghibli khán giả Việt mê mẩn phải xem Cuộc chiến thành Troy: Huyền thoại hay lịch sử? Ông là đồng tác giả của bộ phim khoa học viễn tưởng năm 2019 trên Netflix có tên IO: Last on Earth, nói về cô gái trẻ đơn côi trên một hành tinh đang sụp đổ. Trong bộ phim, thiên nhiên được mô tả là là "tái sinh" khi vắng bóng nhân loại: động vật và thảo mộc đã thích nghi và tìm được cách mới để sinh tồn và phát triển, sau khi loài người từ bỏ Trái Đất để tìm nơi định cư mới trên những vì sao. Bộ phim kết thúc ở trung tâm một thành phố bỏ hoang không tên tuổi, nơi thiên nhiên đã đâm chồi nảy lộc từ những khối kiến trúc bê tông cũ. "Người làm phim, dù là những phim ít có tính nghệ thuật hay phim The Avengers, đều đang nhìn thế giới trong sự hủy diệt đe dọa không thể chối cãi này. Tôi nghĩ điều đó len vào cách ta kể chuyện. Tôi nghĩ đó cũng là xuất phát điểm cho ý tưởng về hình ảnh này, và vì sao ta ngày càng coi tự nhiên và vẻ đẹp trở thành một phần trong những câu chuyện hủy diệt." Quyển sách khởi nguồn Spano, một "fan hâm mộ lớn" của trò chơi The Last of Us, đã tìm hiểu cùng một nguồn tài liệu mà nhà sáng tạo game Neil Druckmann tìm cảm hứng. Đó là quyển sách xuất bản năm 2008 có tên "The World Without Us" (Thế giới không có chúng ta), do nhà báo Alan Weisman viết. "Một biên tập yêu cầu tôi viết bài báo về điều gì sẽ xảy ra nếu nhân loại biến mất trong nháy mắt," Weisman kể lại với BBC Culture. Câu chuyện ông nghĩ về "thế giới giống với một bãi đất trống, với bọn gián chạy lung tung trên đó," thay vào đó, lại nhanh chóng trở thành câu chuyện về cách thiên nhiên sẽ phản ứng ra sao nếu không có người canh giữ thành phố, lò phản ứng hạt nhân, rừng cây và nhiều thứ khác. "Câu chuyện quá lớn so với một bài báo và trở thành quyển sách về những nơi trên thế giới như ở Chernobyl, khi con người không còn ở đó, thiên nhiên tràn vào, và ta có thể suy thêm gì từ đó." Rất nhiều nghiên cứu từ tác phẩm "The World Without Us" cung cấp thông tin để tạo ra thế giới trong game The Last of Us, trong phim IO và những hình ảnh "thiên nhiên - hủy diệt" khác trong văn hóa pop. Trong quyển sách của Weisman, ông khám phá ra rằng không có sự can dự của con người, nhà cửa có thể sẽ bị nấm mốc, cây con và vi sinh vật ăn từ trong ra ngoài, gặm nhấm dần dần trên gỗ. Không có con người bơm nước ra khỏi hệ thống tàu điện ngầm ở New York, hệ thống này sẽ bị ngập chỉ vài ngày, và cũng ngập cả đường phố. Rễ cây sẽ vươn lên và cuối cùng phá bung nhựa đường, biến đường xá thành địa hình gập ghềnh kỳ lạ. Xe hơi gỉ sét sẽ trở thành nơi sinh sôi cho sinh vật hoang dã, và hoa cỏ mọc ra từ khắp vết nứt vỉa hè và cửa sổ vỡ, thay đổi diện mạo của cả thành phố. Tất cả những thiết kế hình ảnh đó đều hiện diện trong trò chơi The Last of Us, Druckmann nói trong bộ phim tài liệu năm 2013 về quá trình thực hiện trò chơi. "The World Without Us mô tả chi tiết ta phải chiến đấu chống lại thế lực thiên nhiên hàng ngày ra sao, và khi bạn dừng lại, thiên nhiên sẽ nhanh chóng chiếm lấy lãnh địa ra sao," ông nói trong bộ phim. "Bạn sẽ nhanh chóng thấy cây cỏ mọc ra từ khắp nơi và một khi cây cỏ mọc lên thì bê tông sẽ nhanh chóng vỡ nát." Điều này dẫn đến "nghệ thuật ý tưởng tuyệt vời", như cách nhà thiết kế đứng đầu cho game tên Jacob Minkoff mô tả, là để động vật chạy thoát khỏi sở thú và sinh sôi nảy nở trong suốt 20 năm trên mảnh đất - tất các ý tưởng bắt nguồn từ nghiên cứu của Weisman. Weisman cảm thấy khá hài hước khi công trình của ông có vẻ như đã trở thành nền tảng cho rất nhiều tiểu thuyết về thời hủy diệt. "Tôi không bao giờ nghĩ cuốn The World Without Us là cuốn sách về hủy diệt, vì thế giới sẽ không diệt vong - mà nó tái tạo," ông cười lớn. Ông tò mò vì chưa từng nghe nói đến trò chơi The Last of Us trước cuộc gọi điện thoại của tôi, hay bất cứ phim hay tác phẩm văn hóa pop nào có vẻ như ảnh hưởng từ sách của ông ("Tôi không lên mạng xã hội! Tôi phải dành thời gian nhìn vào màn hình làm việc"), nhưng ông email lại sau vài ngày và nói ông đã xem qua clip về game Last of Us trên mạng và cho rằng nó là "rất nguyên bản và sáng tạo." Mục tiêu của câu chuyện hủy diệt Khi phần hai của trò chơi The Last of Us cuối cùng cũng phát hành, thì một loạt phim truyền hình của HBO lấy cảm hứng từ trò chơi đã bắt đầu được sản xuất bởi Craig Mazin, tác giả phim Chernoby, và nhiều phim và sản phẩm văn hóa pop ngày càng xuất hiện với cách tiếp cận thẩm mỹ tương tự, thì điều rõ ràng là ý tưởng về thế giới hậu hủy diệt đang được tái tưởng tượng. Sự tái tưởng tượng này hiện thời có cảm giác hợp lý đến bất ngờ, khi truyền thông bàn luận về thiên nhiên quay trở lại không gian công cộng của con người trong thời gian cách ly, từ những chú sói đồng cỏ Bắc Mỹ xuất hiện ở Cầu Cổng Vàng của San Francisco, cho đến heo rừng đi dạo quanh khu Las Ramblas nổi tiếng ở Barcelona. Sự trỗi dậy của cách kể chuyện "thế giới hủy diệt tuyệt đẹp" có thể đem lại hiệu ứng thích cực mạnh mẽ và là công cụ hữu ích tạo cảm hứng cho thế hệ chúng ta xử lý tình trạng biến đổi khí hậu, Weisman chia sẻ. "Tôi hy vọng rằng phim ảnh và trò chơi điện tử sẽ gieo hạt mầm trong mọi người," ông giải thích, và cho rằng người chơi game có thể "học được điều gì đó hữu ích khi họ chơi game." Hàm ý trong những câu chuyện khi đối sánh sự hủy diệt của loài người với hình ảnh xanh tươi là cách duy nhất ngăn thế giới không tiếp tục phát triển bằng cách sinh tồn dựa trên sự ô nhiễm từ carbon - là con người chúng ta. Đó là giá trị đạo đức mà những người chơi game và xem phim có thể vô tình thấy được, và định hình thái độ của ta về môi trường và trách nhiệm ta phải chia sẻ để cùng bảo vệ hành tinh. Tất nhiên, khi nhìn ở giác độ khác, những câu chuyện này có thể được coi là bi kịch cùng cực: chúng cảnh báo rằng điều tồi tệ nhất có khả năng xảy ra với loài người rất có thể hóa ra lại là điều tốt đẹp nhất với nơi ta gọi là nhà. Nhưng dù bạn nhận thấy ý tưởng về hành tinh hiếm hoi cư dân và bừng nở là sự hủy hoại hay dễ chịu khó tả, hay cả hai, thì cũng tốt khi ta đánh cược rằng ý tưởng này sẽ chỉ có thể trở nên nổi bật trong nền văn hóa pop khi sự lo âu của ta ngày càng tăng lên, sợ thất bại không thể kiềm chế cuộc khủng hoảng khí hậu này. Nói cách khác - ta vẫn chưa thấy được cảnh cuối cùng trong trò chơi The Last of Us. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Culture,

vert-fut-42712785

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-42712785

Nơi sản sinh máy bay không người lái

"Đánh lửa!" Nick Lawson hét lớn từ buồng lái khi động cơ kép của chiếc máy bay dân dụng của chúng tôi bắt đầu phát ra tiếng ồn.

Trong vòng vài phút cất cánh, máy bay chạm độ cao 45.000 bộ (13km); và cơ phó Joe Brown quay máy bay một góc 50 độ. Tôi bị đẩy lại ghế của mình bởi lực hút Trái Đất và không biết nên khóc hay buồn nôn. Đây không phải một chuyến bay bình thường. Xung quanh tôi là một số sinh viên đang sẵn sàng giật lấy túi nôn và các tập vở ghi. Chiếc phi cơ Anh làm thay đổi ngành hàng không thế giới Phi cơ lớn nhất thế giới có sứ mệnh mới? Bạn có dám đi máy bay không người lái? Ông Lawson - được gọi là "giáo sư bay" - là người có một không hai trong giới hàn lâm Anh. Không chỉ tiến hành nghiên cứu ảnh hưởng tới tương lai ngành hàng không, ông còn là một phi công dân dụng. Khi máy bay bắt đầu lên cao, các sinh viên của ông cất túi nôn đi và cầm bút, viết vội các dữ liệu từ màn hình số trước mặt họ. "Bạn nghĩ gì về điều này?" Lawson hỏi qua ống nghe khi ông không điều khiển máy bay. Ông là giáo sư khí động lực học và đo lường không khí ở Đại học Cranfield, đồng thời là người đứng đầu phòng thí nghiệm hàng không Quốc gia. Đại học Cranfield, nằm cách London khoảng 64km về phía bắc, cũng là một đại học độc nhất - là trường duy nhất ở châu Âu có sân bay và đội bay riêng. Học viện Hàng không học là tên ban đầu của trường, được thành lập năm 1946, nhằm cạnh tranh với Viện công nghệ California (Caltec) và Viện công nghệ Massachusetts (MIT). Bốn nhà chứa máy bay thời chiến chiếm lấy khuôn viên trường, nhắc nhở rằng trường đại học được xây dựng trên RAF Cranfield, nơi từng là căn cứ máy bay chiến đấu ban đêm trong Đệ nhị Thế chiến. Văn phòng của ông Lawson ngay cạnh đường băng, được dựng nâng cao bên trong một trong những nhà chứa máy bay cũ, nơi cũng đặt năm đường ống gió của trường Năm tới, có thể sẽ có thêm nhà chứa máy bay thứ năm ở Cranfield - một phần trong khoản đầu tư 65 triệu bảng (86 triệu đôla) để xây dựng trung tâm nghiên cứu hàng không kỹ thuật số và công nghệ (Dartec). Được đầu tư bởi những công ty như Boeing, Saab và Thales, Dartec có khả năng sẽ là trung tâm mũi nhọn của Anh trong nghiên cứu công nghệ như máy bay không người lái, quản lý giao thông hàng không bằng công nghệ số và việc ứng dụng kỹ thuật không người lái trong máy bay dân dụng. 'Sự nghiệp' kém huy hoàng của phi cơ Xô viết Tu-144 Máy bay Tây Đức đột ngột hạ cánh ở Quảng Trường Đỏ 48 giờ bất hạnh thử làm phi hành gia Theo dự án, sân bay Đệ nhị Thế chiến cũ sẽ được làm lại bề mặt và trang bị hệ thống tiếp cận mới, khu vực điều khiển số và hệ thống radar tiên tiến. Được thành lập lần đầu tiên năm 1970, phòng thí nghiệm hàng không quốc gia (The National Flying Laboratory - NFL) có tới 1.200 học sinh theo học từ ít nhất 25 trường trên thế giới. Mục đích là để đào tạo họ thiết kế máy bay trong tương lai. Phần lớn kỹ sư hàng không Anh đã bay cùng với NFL. Phòng thí nghiệm cũng tiến hành nghiên cứu cho những công ty hàng không lớn nhất thế giới, gồm có Rolls-Royce, hệ thống BAE và Airbus UK cũng như những công ty nhỏ. Khi trở lại mặt đất, với tách trà nóng trên tay ông Lawson giải thích việc ông theo đuổi công việc này trong tiếng ồn động cơ phát ra từ bên ngoài. "Tôi luôn muốn bay," ông nói. "Phòng làm việc của tôi ngay cạnh đường băng và ngày nào tôi cũng nhìn thấy người ta lên máy bay và cất cánh vào không trung. Tôi không thể cưỡng lại được." "Hai năm sau tôi cảm thấy chán nản với công việc hàn lâm vì phải dành thời gian ngày một ít cho công việc nghiên cứu và nhiều hơn cho công việc giấy tờ. Tôi quyết định nghỉ việc và trở thành phi công dân dụng." Sau đó, ông lại có cơ hội kết hợp công việc nghiên cứu và phi công ở NFL ở một vị trí hàn lâm. Ở phòng làm việc của Lawson, những bức ảnh đen trắng trên tường ghi lại các quá trình phát triển của phòng thí nghiệm. Trong một bức ảnh, 2 chiếc Jetstreams, 3 chiếc phi cơ huấn luyện Bulldog và chiếc Cranfield A1 được xếp trước nhà để máy bay. Chiếc Cranfield A1 được thiết kế và xây dựng ở Cranfield bởi sinh viên khóa Thiết kế phương tiện trên không; hiện khóa học này vẫn mở, nhưng mọi thiết kế đều được thực hiện trên máy tính. Vào tháng 9/2017, các kỹ sư của BAE và sinh viên từ khóa học chuyên về điều khiển xe tự hành, Autonomous Vehicle Dynamics & Control, của đại học Cranfield đưa ra khái niệm máy bay không người lái. Các nhà nghiên cứu từ Đại học Cranfield cũng giúp thiết kế máy bay "không có cánh tà" ("flapless") đầu tiên trên thế giới, được gọi là Demon. Thiết kế này sử dụng hàng trăm thiết bị phản lực khí nhỏ xíu để kiểm soát hoạt động của máy bay. Mẫu thiết kế Airlander 10, loại máy bay hybrid được thử nghiệm lần đầu tiên trong các đường ống gió của trường, bên cạnh công nghệ 'nhìn - tránh' vốn được coi là vô cùng thiết yếu cho các loại máy bay không người điều khiển trong tương lai. Trường bay được đặt ở phía bắc London cũng trở thành điểm hoàn hảo để hạ cánh cho những ngôi sao thể thao muốn tránh cặp mắt tọc mạch của báo chí. Ngày nay, NFL có một đội bay khiêm tốn chủ yếu là Jetstream và 2 chiếc Bulldog cũ. Bulldog là loại máy bay tập huấn một động cơ, nổi tiếng bởi khoang lái hình bong bóng của nó cho phép hai người ngồi ngang hàng, cạnh nhau được. Ở phía trước một trong các nhà chứa máy bay, một chiếc Bulldog có gắn các thiết bị cảm ứng trên phần cánh nhôm. "Chúng tôi tính toán rằng khi thiết bị cảm ứng hoạt động hết công suất, chúng ta có thể tìm ra mức độ ô nhiễm của khí methane từ khu công nghiệp và từ các bãi phế liệu bằng cách chỉ cần bay thấp qua những chỗ đó," ông Lawson nói. Tàu vũ trụ dân dụng: Ước mơ không còn xa? Năm con số quyết định 100 năm tới Nghiên cứu trước đó của ông liên quan đến khí động lực học ở cánh tà của máy bay, nhưng bây giờ, ông tập trung vào việc làm thế nào sử dụng công nghệ sợi quang cảm ứng để tạo ra cánh máy bay và bánh lái có thể thích nghi và thay đổi hình dáng trong suốt chuyến bay. "Việc sử dụng chất liệu tổng hợp cho phép các thiết bị cảm ứng đi sâu vào trong cánh máy bay và bánh lái khi sản xuất," ông nói. "Sau đó bạn có thể thu thập dữ liệu và điều chỉnh thiết kế kể cả khi chúng đang ở trên không." Đây không phải khoa học lý thuyết. Ông đang làm việc với Airbus để làm điều này trong dự án Project Windy - viết tắt của Wind Design Methodology. "Chúng tôi đang tận dụng sự tiên tiến của sợi quang để có được dữ liệu chính xác hơn," ông nói. "Hệ thống sợi quang có tiềm năng vượt xa các phương pháp thu thập khác." "Bước tiếp theo là đưa công nghệ vào máy bay và tiến hành thử nghiệm." Ông cũng đang tìm cách để làm điều tương tự với Airbus Helicopters. "Chúng tôi muốn đặt thiết bị cảm ứng tiên tiến vào cánh quạt và tiến hành chuyến bay giới hạn với trực thăng," ông nói. "Điều này sẽ cho phép bạn lần đầu tiên đo hình dáng của bánh lái trực tiếp - từ đó có thể điều chỉnh, thậm chí thay đổi nó." Ông cũng đang làm một dự án tương tự khác với Rolls-Royce để sử dụng cảm ứng tiên tiến vào động cơ trong tương lai. Nhưng thách thức lớn nhất mà ông gặp phải - giống như các nhà nghiên cứu khác - là tìm kiếm nguồn tài chính và thời gian. "Phòng thí nghiệm hàng không quốc gia cần ngân sách để duy trì," ông nói. "Hiện chúng tôi chỉ có 2 phi công, nên tôi khó có thời gian để làm nghiên cứu." Hiện tại, phần lớn thu nhập của NFL đến từ các trường đại học gửi sinh viên của họ tới để đi các chuyến bay. Trong tương lai, ông dự định sẽ tăng thu nhập bằng cách sử dụng máy bay cho các cuộc thử nghiệm không vận. Có khả năng Dartec sẽ thay đổi đề tài nghiên cứu mà ông và nhóm của mình có thể làm, và cả máy bay họ sử dụng. Kế hoạch đưa ra là thay Jestream và Bulldog bằng các máy bay có turbin cánh quạt to hơn như ATR-42, King Air 350 và Grob - là các loại phi cơ hiện đang được sử dụng để đào tạo phi công quân sự cho không quân Anh. Lawson cho biết những cơ hội độc nhất mà trường Đại học với sân bay riêng mang lại cũng khiến phòng thí nghiệm của ông trở nên hấp dẫn với những người muốn thử công nghệ mới. "Hệ thống giao thông hàng không rất bảo thủ," Ông nói. "Họ không đón nhận công nghệ mới nhanh chóng, một phần vì không có nhiều nơi để họ tiến hành nghiên cứu." "Nay chúng tôi đón tiếp những tên tuổi lớn; họ mang công nghệ của họ tới trường của chúng tôi để bay thử và thử nghiệm các hệ thống xem chúng vận hành ra sao trong môi trường sân bay thực tế. Tôi không nghĩ là có bất kỳ nơi nào khác ở Anh có thể làm được điều đó." Ở đây, họ không chỉ chạy thử máy bay mà cả các thiết bị bay không người lái. Khi trở lại đường băng, ông chỉ vào một chiếc cánh đuôi đứng màu đen nhô ra sau một bức tường. Chiếc máy bay gắn với nó đã làm nên lịch sử vào tháng 7/2008 khi nó bay 800 dặm (1.290 km) mà không có sự can thiệp của con người trong dự án Astraea. Phòng thí nghiệm quản lý các máy bay và cùng quản lý các chuyến bay thử tiến hành bởi hệ thống BAE - một phần chương trình của BAE để phát triển trận đánh trên không không người lái thuộc không quân Anh. Lawson và nhóm của mình cũng đang chạy thử các cách mới để khiển khiển phương tiện không người lái (UAV). "Chúng tôi sẽ dùng máy bay của mình để thử nghiệm tiềm năng của dịch vụ mạng 4G trong hoạt động chỉ dẫn UAV," ông Christopher Bennett, nhà nghiên cứu ở Flight Testing, nói. Ông sẽ đặt thiết bị cảm ứng vào một trong những cánh đuôi đứng của chiếc máy bay để xem nó có khả năng có tốc độ tải dữ liệu xuống phù hợp không trong lúc vẫn đang chỉ dẫn hoạt động cho một thiết bị bay không người điều khiển. Vượt lên trên mọi công nghệ hiện đại, niềm cuốn hút của những người làm việc ở phòng thí nghiệm đơn giản là niềm vui khi được bay. "Nó là cách lái bay," Joe Brown, người đã từ bỏ sự nghiệp của một phi công thương mại để làm việc ở NFL, giải thích. "Khi bạn là một phi công thương mại, bạn phải bay theo đúng lộ trình. Ở đây thì bạn có thể quyết định nơi nào bạn muốn bay. Bạn có thể xoay góc 50 độ trên chuyến bay của chúng tôi." "Bạn sẽ mất việc nếu làm điều đó trên một chuyến bay thương mại." Bản tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

summarize: Trong vòng vài phút cất cánh, máy bay chạm độ cao 45.000 bộ (13km); và cơ phó Joe Brown quay máy bay một góc 50 độ. Tôi bị đẩy lại ghế của mình bởi lực hút Trái Đất và không biết nên khóc hay buồn nôn. Đây không phải một chuyến bay bình thường. Xung quanh tôi là một số sinh viên đang sẵn sàng giật lấy túi nôn và các tập vở ghi. Chiếc phi cơ Anh làm thay đổi ngành hàng không thế giới Phi cơ lớn nhất thế giới có sứ mệnh mới? Bạn có dám đi máy bay không người lái? Ông Lawson - được gọi là "giáo sư bay" - là người có một không hai trong giới hàn lâm Anh. Không chỉ tiến hành nghiên cứu ảnh hưởng tới tương lai ngành hàng không, ông còn là một phi công dân dụng. Khi máy bay bắt đầu lên cao, các sinh viên của ông cất túi nôn đi và cầm bút, viết vội các dữ liệu từ màn hình số trước mặt họ. "Bạn nghĩ gì về điều này?" Lawson hỏi qua ống nghe khi ông không điều khiển máy bay. Ông là giáo sư khí động lực học và đo lường không khí ở Đại học Cranfield, đồng thời là người đứng đầu phòng thí nghiệm hàng không Quốc gia. Đại học Cranfield, nằm cách London khoảng 64km về phía bắc, cũng là một đại học độc nhất - là trường duy nhất ở châu Âu có sân bay và đội bay riêng. Học viện Hàng không học là tên ban đầu của trường, được thành lập năm 1946, nhằm cạnh tranh với Viện công nghệ California (Caltec) và Viện công nghệ Massachusetts (MIT). Bốn nhà chứa máy bay thời chiến chiếm lấy khuôn viên trường, nhắc nhở rằng trường đại học được xây dựng trên RAF Cranfield, nơi từng là căn cứ máy bay chiến đấu ban đêm trong Đệ nhị Thế chiến. Văn phòng của ông Lawson ngay cạnh đường băng, được dựng nâng cao bên trong một trong những nhà chứa máy bay cũ, nơi cũng đặt năm đường ống gió của trường Năm tới, có thể sẽ có thêm nhà chứa máy bay thứ năm ở Cranfield - một phần trong khoản đầu tư 65 triệu bảng (86 triệu đôla) để xây dựng trung tâm nghiên cứu hàng không kỹ thuật số và công nghệ (Dartec). Được đầu tư bởi những công ty như Boeing, Saab và Thales, Dartec có khả năng sẽ là trung tâm mũi nhọn của Anh trong nghiên cứu công nghệ như máy bay không người lái, quản lý giao thông hàng không bằng công nghệ số và việc ứng dụng kỹ thuật không người lái trong máy bay dân dụng. 'Sự nghiệp' kém huy hoàng của phi cơ Xô viết Tu-144 Máy bay Tây Đức đột ngột hạ cánh ở Quảng Trường Đỏ 48 giờ bất hạnh thử làm phi hành gia Theo dự án, sân bay Đệ nhị Thế chiến cũ sẽ được làm lại bề mặt và trang bị hệ thống tiếp cận mới, khu vực điều khiển số và hệ thống radar tiên tiến. Được thành lập lần đầu tiên năm 1970, phòng thí nghiệm hàng không quốc gia (The National Flying Laboratory - NFL) có tới 1.200 học sinh theo học từ ít nhất 25 trường trên thế giới. Mục đích là để đào tạo họ thiết kế máy bay trong tương lai. Phần lớn kỹ sư hàng không Anh đã bay cùng với NFL. Phòng thí nghiệm cũng tiến hành nghiên cứu cho những công ty hàng không lớn nhất thế giới, gồm có Rolls-Royce, hệ thống BAE và Airbus UK cũng như những công ty nhỏ. Khi trở lại mặt đất, với tách trà nóng trên tay ông Lawson giải thích việc ông theo đuổi công việc này trong tiếng ồn động cơ phát ra từ bên ngoài. "Tôi luôn muốn bay," ông nói. "Phòng làm việc của tôi ngay cạnh đường băng và ngày nào tôi cũng nhìn thấy người ta lên máy bay và cất cánh vào không trung. Tôi không thể cưỡng lại được." "Hai năm sau tôi cảm thấy chán nản với công việc hàn lâm vì phải dành thời gian ngày một ít cho công việc nghiên cứu và nhiều hơn cho công việc giấy tờ. Tôi quyết định nghỉ việc và trở thành phi công dân dụng." Sau đó, ông lại có cơ hội kết hợp công việc nghiên cứu và phi công ở NFL ở một vị trí hàn lâm. Ở phòng làm việc của Lawson, những bức ảnh đen trắng trên tường ghi lại các quá trình phát triển của phòng thí nghiệm. Trong một bức ảnh, 2 chiếc Jetstreams, 3 chiếc phi cơ huấn luyện Bulldog và chiếc Cranfield A1 được xếp trước nhà để máy bay. Chiếc Cranfield A1 được thiết kế và xây dựng ở Cranfield bởi sinh viên khóa Thiết kế phương tiện trên không; hiện khóa học này vẫn mở, nhưng mọi thiết kế đều được thực hiện trên máy tính. Vào tháng 9/2017, các kỹ sư của BAE và sinh viên từ khóa học chuyên về điều khiển xe tự hành, Autonomous Vehicle Dynamics & Control, của đại học Cranfield đưa ra khái niệm máy bay không người lái. Các nhà nghiên cứu từ Đại học Cranfield cũng giúp thiết kế máy bay "không có cánh tà" ("flapless") đầu tiên trên thế giới, được gọi là Demon. Thiết kế này sử dụng hàng trăm thiết bị phản lực khí nhỏ xíu để kiểm soát hoạt động của máy bay. Mẫu thiết kế Airlander 10, loại máy bay hybrid được thử nghiệm lần đầu tiên trong các đường ống gió của trường, bên cạnh công nghệ 'nhìn - tránh' vốn được coi là vô cùng thiết yếu cho các loại máy bay không người điều khiển trong tương lai. Trường bay được đặt ở phía bắc London cũng trở thành điểm hoàn hảo để hạ cánh cho những ngôi sao thể thao muốn tránh cặp mắt tọc mạch của báo chí. Ngày nay, NFL có một đội bay khiêm tốn chủ yếu là Jetstream và 2 chiếc Bulldog cũ. Bulldog là loại máy bay tập huấn một động cơ, nổi tiếng bởi khoang lái hình bong bóng của nó cho phép hai người ngồi ngang hàng, cạnh nhau được. Ở phía trước một trong các nhà chứa máy bay, một chiếc Bulldog có gắn các thiết bị cảm ứng trên phần cánh nhôm. "Chúng tôi tính toán rằng khi thiết bị cảm ứng hoạt động hết công suất, chúng ta có thể tìm ra mức độ ô nhiễm của khí methane từ khu công nghiệp và từ các bãi phế liệu bằng cách chỉ cần bay thấp qua những chỗ đó," ông Lawson nói. Tàu vũ trụ dân dụng: Ước mơ không còn xa? Năm con số quyết định 100 năm tới Nghiên cứu trước đó của ông liên quan đến khí động lực học ở cánh tà của máy bay, nhưng bây giờ, ông tập trung vào việc làm thế nào sử dụng công nghệ sợi quang cảm ứng để tạo ra cánh máy bay và bánh lái có thể thích nghi và thay đổi hình dáng trong suốt chuyến bay. "Việc sử dụng chất liệu tổng hợp cho phép các thiết bị cảm ứng đi sâu vào trong cánh máy bay và bánh lái khi sản xuất," ông nói. "Sau đó bạn có thể thu thập dữ liệu và điều chỉnh thiết kế kể cả khi chúng đang ở trên không." Đây không phải khoa học lý thuyết. Ông đang làm việc với Airbus để làm điều này trong dự án Project Windy - viết tắt của Wind Design Methodology. "Chúng tôi đang tận dụng sự tiên tiến của sợi quang để có được dữ liệu chính xác hơn," ông nói. "Hệ thống sợi quang có tiềm năng vượt xa các phương pháp thu thập khác." "Bước tiếp theo là đưa công nghệ vào máy bay và tiến hành thử nghiệm." Ông cũng đang tìm cách để làm điều tương tự với Airbus Helicopters. "Chúng tôi muốn đặt thiết bị cảm ứng tiên tiến vào cánh quạt và tiến hành chuyến bay giới hạn với trực thăng," ông nói. "Điều này sẽ cho phép bạn lần đầu tiên đo hình dáng của bánh lái trực tiếp - từ đó có thể điều chỉnh, thậm chí thay đổi nó." Ông cũng đang làm một dự án tương tự khác với Rolls-Royce để sử dụng cảm ứng tiên tiến vào động cơ trong tương lai. Nhưng thách thức lớn nhất mà ông gặp phải - giống như các nhà nghiên cứu khác - là tìm kiếm nguồn tài chính và thời gian. "Phòng thí nghiệm hàng không quốc gia cần ngân sách để duy trì," ông nói. "Hiện chúng tôi chỉ có 2 phi công, nên tôi khó có thời gian để làm nghiên cứu." Hiện tại, phần lớn thu nhập của NFL đến từ các trường đại học gửi sinh viên của họ tới để đi các chuyến bay. Trong tương lai, ông dự định sẽ tăng thu nhập bằng cách sử dụng máy bay cho các cuộc thử nghiệm không vận. Có khả năng Dartec sẽ thay đổi đề tài nghiên cứu mà ông và nhóm của mình có thể làm, và cả máy bay họ sử dụng. Kế hoạch đưa ra là thay Jestream và Bulldog bằng các máy bay có turbin cánh quạt to hơn như ATR-42, King Air 350 và Grob - là các loại phi cơ hiện đang được sử dụng để đào tạo phi công quân sự cho không quân Anh. Lawson cho biết những cơ hội độc nhất mà trường Đại học với sân bay riêng mang lại cũng khiến phòng thí nghiệm của ông trở nên hấp dẫn với những người muốn thử công nghệ mới. "Hệ thống giao thông hàng không rất bảo thủ," Ông nói. "Họ không đón nhận công nghệ mới nhanh chóng, một phần vì không có nhiều nơi để họ tiến hành nghiên cứu." "Nay chúng tôi đón tiếp những tên tuổi lớn; họ mang công nghệ của họ tới trường của chúng tôi để bay thử và thử nghiệm các hệ thống xem chúng vận hành ra sao trong môi trường sân bay thực tế. Tôi không nghĩ là có bất kỳ nơi nào khác ở Anh có thể làm được điều đó." Ở đây, họ không chỉ chạy thử máy bay mà cả các thiết bị bay không người lái. Khi trở lại đường băng, ông chỉ vào một chiếc cánh đuôi đứng màu đen nhô ra sau một bức tường. Chiếc máy bay gắn với nó đã làm nên lịch sử vào tháng 7/2008 khi nó bay 800 dặm (1.290 km) mà không có sự can thiệp của con người trong dự án Astraea. Phòng thí nghiệm quản lý các máy bay và cùng quản lý các chuyến bay thử tiến hành bởi hệ thống BAE - một phần chương trình của BAE để phát triển trận đánh trên không không người lái thuộc không quân Anh. Lawson và nhóm của mình cũng đang chạy thử các cách mới để khiển khiển phương tiện không người lái (UAV). "Chúng tôi sẽ dùng máy bay của mình để thử nghiệm tiềm năng của dịch vụ mạng 4G trong hoạt động chỉ dẫn UAV," ông Christopher Bennett, nhà nghiên cứu ở Flight Testing, nói. Ông sẽ đặt thiết bị cảm ứng vào một trong những cánh đuôi đứng của chiếc máy bay để xem nó có khả năng có tốc độ tải dữ liệu xuống phù hợp không trong lúc vẫn đang chỉ dẫn hoạt động cho một thiết bị bay không người điều khiển. Vượt lên trên mọi công nghệ hiện đại, niềm cuốn hút của những người làm việc ở phòng thí nghiệm đơn giản là niềm vui khi được bay. "Nó là cách lái bay," Joe Brown, người đã từ bỏ sự nghiệp của một phi công thương mại để làm việc ở NFL, giải thích. "Khi bạn là một phi công thương mại, bạn phải bay theo đúng lộ trình. Ở đây thì bạn có thể quyết định nơi nào bạn muốn bay. Bạn có thể xoay góc 50 độ trên chuyến bay của chúng tôi." "Bạn sẽ mất việc nếu làm điều đó trên một chuyến bay thương mại." Bản tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

forum-52255324

https://www.bbc.com/vietnamese/forum-52255324

Việt Nam làm gì để gắn kết thêm với ông Donald Trump?

Hôm mùng 9/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump có chia sẻ trên hai trang mạng xã hội, nội dung cho biết lô hàng 450.000 bộ quần áo bảo hộ y tế đã được đưa tới Mỹ để chống dịch cúm.

Tổng thống Donald Trump ở Hà Nội tháng Hai 2019, gặp Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc Virus corona: Nhận đồ bảo hộ, Donald Trump ‘cảm ơn những người bạn ở Việt Nam’ Biển Đông: Tuyên bố 'nặng ký' của Mỹ đang khích lệ Việt Nam? Việt Nam và người Việt các nơi đóng góp từ thiện chống Covid-19 Trong đoạn chia sẻ ngắn ông có nhắc đến vai trò hợp tác của những người bạn ở Việt Nam và lời cảm ơn kết thúc ở cuối câu. Sự việc ngay lập tức được các báo ở Việt Nam đưa tin. Công chúng quốc tế cũng rất quan tâm, tính tới trưa ngày 11 tháng 4 giờ Việt Nam, thông tin chia sẻ trên Facebook đã nhận được hơn 220 nghìn lượt bày tỏ cảm xúc, hơn 10.700 lượt bình luận, hơn 17.900 lượt chia sẻ. Bài trên trang Twitter đã nhận được 98 nghìn lượt yêu thích, hơn 20,6 nghìn lượt chia sẻ và gần 9 nghìn bình luận ý kiến. Âm vang Việt Nam Để ý nhìn lại thì thấy, trong số mấy đời Tổng thống Mỹ gần đây như Obama, Bush, Clinton, có lẽ không ai nhiều lần nhắc đến tên Việt Nam như Tổng thống Trump. Ví như Tổng thống Obama, có lẽ trong cả hai nhiệm kỳ Tổng thống 8 năm, ngoài những bài phát biểu chính thức trong một vài dịp ngoại giao hoặc sự kiện có liên quan, thì tên Việt Nam được nhắc đến trong văn bản. Còn ở góc độ riêng tư cá nhân có lẽ ông Obama khi đương nhiệm không khi nào nhắc đến Việt Nam. Nhưng đối với Tổng thống Trump, dường như Việt Nam là một địa chỉ dễ nhớ, gần gũi, đáng để quan tâm. Hồi tháng 5/2019 Tổng thống Trump đã nhắc tới Việt Nam trong một phát biểu về vấn đề thương mại với Trung Quốc. Ông nói: "Nhiều công ty bị áp thuế nhập khẩu cũng sẽ rời khỏi Trung Quốc để chuyển tới Việt Nam và các nước tương tự ở Châu Á". Lời phát biểu có giá trị như một lời quảng cáo cho các doanh nghiệp về những cơ hội kinh doanh thương mại tại Việt Nam. Việt Nam muốn chuyển mình từ một nước chủ yếu làm nông Một lần khác cũng năm 2019, ông Trump có nhắc tới Việt Nam nhưng theo một nghĩa tiêu cực khi cáo buộc Việt Nam cũng là nước trục lợi về thương mại với Mỹ. Tháng 2/2019 toàn thế giới theo dõi diễn biến cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Kim Jong Un của Triều Tiên tại Hà Nội. Việc ông Trump đồng thuận lựa chọn Việt Nam làm nơi gặp gỡ chắc chắn đã đem đến hình ảnh tích cực của Việt Nam trên trường quốc tế. Trước đó, hồi tháng 11 năm 2017 Tổng thống Trump cũng đến Đà Nẵng dự hội nghị APEC và tranh thủ thăm Việt Nam. Có ý nghĩa gì? Dường như tên Việt Nam có tác dụng đem lại lợi ích, lợi thế cho Tổng thống Trump, cho nên trong các phát ngôn xử lý công việc ông mới viện dẫn nhắc đến. Có thể do tính cách khác biệt mạnh mẽ, ông cho rằng có thể đi ngược lại quan điểm chính sách truyền thống của các đời Tổng thống trước đó, ông muốn hóa giải bất đồng với Triều Tiên và kết thân với Việt Nam. Hoặc do những chính sách chiến lược lớn mà theo đó Việt Nam có vai trò quan trọng, như chính sách Ấn Độ Thái Bình Dương, xoay trục hướng về Châu Á để xử lý các thách thức tại đây, khẳng định lại uy thế của Mỹ ở nơi này. Đặc biệt là Mỹ đang xử lý vấn đề thương mại với quốc gia láng giềng của Việt Nam là Trung Quốc. Tựu chung lại, vì những lý do khác nhau, ông Trump hiện là người đang dành mối quan tâm thân thiện với Việt Nam. Mặc dù bản thân ông cũng là người dễ gây tranh cãi ở nước Mỹ và nhiều phát biểu của ông ấy cũng bị dư luận phản đối. Nhưng đối với Việt Nam thì thấy, trước ông Trump chưa Tổng thống nào nhiều lần nhắc đến tên Việt Nam như thế. Và sau ông ấy, liệu sẽ còn ai khác nhắc đến Việt Nam? Kinh tế Việt Nam ngày càng phụ thuộc diễn biến quốc tế Việt Nam nên làm gì? Tổng thống Trump có một chính sách lớn là muốn đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại. Và ở góc độ cá nhân dường như ông ấy lại gắn kết với Việt Nam. Điều này thành ra rất đáng phải quan tâm đối với các lãnh đạo phía Việt Nam. Vậy Việt Nam cần hành xử như thế nào trong giai đoạn hiện nay? Hiện nay nước Mỹ đang bị tấn công bởi dịch cúm, tính tới sáng ngày 11/4 nước Mỹ có tới hơn nửa triệu người mắc bệnh và gần 18.693 người tử vong. Để thấy được mức độ nghiêm trọng, có thể so sánh với một trong những trận đánh quân sự để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử nước Mỹ là trận Trân Châu Cảng, nước Mỹ bị mất khoảng 2500 người. Như thế đến nay dịch cúm đã gây ra tổn thất về người gấp 7,4 lần số thương vong ở trận Trân Châu Cảng và con số còn chưa dừng lại. Trong khi đó các nước đồng minh của Mỹ thì lại cũng khó giúp gì được khi mà chính họ cũng đang gặp khó. Còn tại Việt Nam thì tình hình dịch bệnh lại khác. Theo số liệu của Bộ y tế, tính đến sáng ngày 11/4 Việt Nam có 257 ca nhiễm, có 113 ca đang điều trị, 144 ca khỏi bệnh và chưa có trường hợp tử vong. Theo đó dịch bệnh ở Việt Nam vẫn đang trong vòng kiểm soát và chưa có thiệt hại về người. Đây là lúc Việt Nam cần lưu ý đến việc sử dụng nguồn lực của mình để hỗ trợ các nước nhằm xây dựng cho mình Quyền lực mềm. Nhìn sang Trung Quốc thì thấy, họ cũng đang hành động để tạo dựng quyền lực mềm, Trung Quốc trở thành người hỗ trợ trang thiết bị y tế cho các nước. Dù xung quanh việc đó còn có nhiều tranh cãi. Đài Loan cũng đang hành động để tạo dựng quyền lực mềm trước thế giới, họ đã chuẩn bị một ngân khoản 30 tỷ USD sẵn sàng hỗ trợ các nước cùng một câu khẩu hiệu: 'Đài Loan có thể giúp'. Nhìn lại lịch sử thì thấy, có rất ít dịp trong lịch sử để Việt Nam trở thành người giải cứu cho các nước. Lăng của Cố Chủ tịch VNDCCH Hồ Chí Minh ở Hà Nội Một lần hiếm hoi là hồi năm 1944, 1945 Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tìm cách cứu các Phi công Đồng Minh bị Nhật bắn rơi ở khu vực miền núi phía Bắc rồi đưa đường chỉ lối cho họ về lại đơn vị. Chủ tịch Hồ Chí Minh với tầm nhìn xa đã thấy được việc làm của mình sẽ giúp gây dựng mối quan hệ với lãnh đạo phe Đồng Minh và sẽ đưa đến những điều có lợi cho Việt Nam. Cho đến mấy năm gần đây Việt Nam đã gửi các đội nhóm y tế của mình tham gia lực lượng giữ gìn hòa bình của Liên Hợp Quốc ở Nam Sudan. Kết quả đã tạo hình ảnh tốt, Việt Nam trở thành một thành viên có trách nhiệm xây dựng đóng góp trong cộng đồng các quốc gia. Nay dịch cúm này chính là một dịp để Việt Nam nắm bắt cơ hội trở thành người giải cứu. Lâu nay Việt Nam đã phát triển là nhờ hai điều, người nước ngoài đến đầu tư làm ăn hoặc du lịch ở Việt Nam và người Việt Nam sang nước ngoài để lao động kiếm việc làm gửi tiền về nước. Dịch cúm hiện nay lại đảo ngược tiến trình đó, khiến công dân nước nào trở về nước ấy, đây là điều rất bất lợi cho Việt Nam. Vấn đề đặt ra là phải làm sao để khi hết dịch cúm người nước ngoài với sự khuyến khích của chính phủ nước họ sẽ quay trở lại Việt Nam đông hơn. Và người Việt Nam đi đến các nước sẽ thuận lợi hơn. Để đạt được mục đích đó, Chính phủ Việt Nam có thể gợi ý với phía Mỹ và Tổng thống Trump rằng Việt Nam sẵn sàng đưa nhân viên y tế người Việt sang hỗ trợ. Nhân lực có thể cân nhắc điều động đoàn cán bộ y tế vừa trở về từ Nam Sudan từ cuối năm 2019. Với tính cách, quan điểm và thái độ của Tổng thống Trump đối với Việt Nam, rất có thể ông ấy sẽ nhận lời. Nếu làm được việc đó thì Việt Nam sẽ đạt được mục đích là gắn kết thêm với nước Mỹ. Và quan trọng hơn là Việt Nam sẽ có tên trên bản đồ nguồn nhân lực ngành chăm sóc sức khỏe thế giới. Đây là mảng nhân lực lao động mà Việt Nam hiện nay mới đang bước đầu gây dựng nhằm cung cấp số lượng hạn chế cho đối tác bước đầu là Nhật Bản. Trong khi đó một quốc gia khác ở Đông Nam Á là Philippines từ lâu nay đang giữ thị phần rất lớn về nguồn nhân lực nhân viên y tế. Theo bài 'Xuất khẩu lao động Philippin: con dao hai lưỡi' trên báo Tuoitrethudo, thông tin cho biết nước này có tới 10 triệu lao động ở nước ngoài. Bài báo cho biết Philippines cung cấp rất lớn nguồn lao động là các y tá, điều dưỡng và các công việc khác liên quan đến chăm sóc sức khỏe, làm việc tại các bệnh viện, phòng khám, doanh nghiệp hay tại nhà riêng ở các nước. Nay Việt Nam muốn phát triển mảng cung ứng nhân lực trong lĩnh vực này thì dịch cúm chính là một cơ hội. Ngoài ra Việt Nam cũng cần phát huy thế mạnh xuất khẩu lâu nay là ngành may mặc. Chính phủ cần chỉ đạo điều hướng sản xuất gấp số lượng lớn khẩu trang và quần áo bảo hộ y tế để cung ứng cho các nước. Bằng cách đó Việt Nam sẽ tăng khả năng đóng góp cho công cuộc giải cứu thế giới khỏi dịch cúm. Và tăng mối gắn kết với vị Tổng thống của nước Mỹ, ngài Donald Trump. Bài viết thể hiện ý kiến và lối hành văn riêng của Luật sư Ngô Ngọc Trai, gửi cho BBC Tiếng Việt từ Hà Nội.

summarize: Tổng thống Donald Trump ở Hà Nội tháng Hai 2019, gặp Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc Virus corona: Nhận đồ bảo hộ, Donald Trump ‘cảm ơn những người bạn ở Việt Nam’ Biển Đông: Tuyên bố 'nặng ký' của Mỹ đang khích lệ Việt Nam? Việt Nam và người Việt các nơi đóng góp từ thiện chống Covid-19 Trong đoạn chia sẻ ngắn ông có nhắc đến vai trò hợp tác của những người bạn ở Việt Nam và lời cảm ơn kết thúc ở cuối câu. Sự việc ngay lập tức được các báo ở Việt Nam đưa tin. Công chúng quốc tế cũng rất quan tâm, tính tới trưa ngày 11 tháng 4 giờ Việt Nam, thông tin chia sẻ trên Facebook đã nhận được hơn 220 nghìn lượt bày tỏ cảm xúc, hơn 10.700 lượt bình luận, hơn 17.900 lượt chia sẻ. Bài trên trang Twitter đã nhận được 98 nghìn lượt yêu thích, hơn 20,6 nghìn lượt chia sẻ và gần 9 nghìn bình luận ý kiến. Âm vang Việt Nam Để ý nhìn lại thì thấy, trong số mấy đời Tổng thống Mỹ gần đây như Obama, Bush, Clinton, có lẽ không ai nhiều lần nhắc đến tên Việt Nam như Tổng thống Trump. Ví như Tổng thống Obama, có lẽ trong cả hai nhiệm kỳ Tổng thống 8 năm, ngoài những bài phát biểu chính thức trong một vài dịp ngoại giao hoặc sự kiện có liên quan, thì tên Việt Nam được nhắc đến trong văn bản. Còn ở góc độ riêng tư cá nhân có lẽ ông Obama khi đương nhiệm không khi nào nhắc đến Việt Nam. Nhưng đối với Tổng thống Trump, dường như Việt Nam là một địa chỉ dễ nhớ, gần gũi, đáng để quan tâm. Hồi tháng 5/2019 Tổng thống Trump đã nhắc tới Việt Nam trong một phát biểu về vấn đề thương mại với Trung Quốc. Ông nói: "Nhiều công ty bị áp thuế nhập khẩu cũng sẽ rời khỏi Trung Quốc để chuyển tới Việt Nam và các nước tương tự ở Châu Á". Lời phát biểu có giá trị như một lời quảng cáo cho các doanh nghiệp về những cơ hội kinh doanh thương mại tại Việt Nam. Việt Nam muốn chuyển mình từ một nước chủ yếu làm nông Một lần khác cũng năm 2019, ông Trump có nhắc tới Việt Nam nhưng theo một nghĩa tiêu cực khi cáo buộc Việt Nam cũng là nước trục lợi về thương mại với Mỹ. Tháng 2/2019 toàn thế giới theo dõi diễn biến cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Kim Jong Un của Triều Tiên tại Hà Nội. Việc ông Trump đồng thuận lựa chọn Việt Nam làm nơi gặp gỡ chắc chắn đã đem đến hình ảnh tích cực của Việt Nam trên trường quốc tế. Trước đó, hồi tháng 11 năm 2017 Tổng thống Trump cũng đến Đà Nẵng dự hội nghị APEC và tranh thủ thăm Việt Nam. Có ý nghĩa gì? Dường như tên Việt Nam có tác dụng đem lại lợi ích, lợi thế cho Tổng thống Trump, cho nên trong các phát ngôn xử lý công việc ông mới viện dẫn nhắc đến. Có thể do tính cách khác biệt mạnh mẽ, ông cho rằng có thể đi ngược lại quan điểm chính sách truyền thống của các đời Tổng thống trước đó, ông muốn hóa giải bất đồng với Triều Tiên và kết thân với Việt Nam. Hoặc do những chính sách chiến lược lớn mà theo đó Việt Nam có vai trò quan trọng, như chính sách Ấn Độ Thái Bình Dương, xoay trục hướng về Châu Á để xử lý các thách thức tại đây, khẳng định lại uy thế của Mỹ ở nơi này. Đặc biệt là Mỹ đang xử lý vấn đề thương mại với quốc gia láng giềng của Việt Nam là Trung Quốc. Tựu chung lại, vì những lý do khác nhau, ông Trump hiện là người đang dành mối quan tâm thân thiện với Việt Nam. Mặc dù bản thân ông cũng là người dễ gây tranh cãi ở nước Mỹ và nhiều phát biểu của ông ấy cũng bị dư luận phản đối. Nhưng đối với Việt Nam thì thấy, trước ông Trump chưa Tổng thống nào nhiều lần nhắc đến tên Việt Nam như thế. Và sau ông ấy, liệu sẽ còn ai khác nhắc đến Việt Nam? Kinh tế Việt Nam ngày càng phụ thuộc diễn biến quốc tế Việt Nam nên làm gì? Tổng thống Trump có một chính sách lớn là muốn đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại. Và ở góc độ cá nhân dường như ông ấy lại gắn kết với Việt Nam. Điều này thành ra rất đáng phải quan tâm đối với các lãnh đạo phía Việt Nam. Vậy Việt Nam cần hành xử như thế nào trong giai đoạn hiện nay? Hiện nay nước Mỹ đang bị tấn công bởi dịch cúm, tính tới sáng ngày 11/4 nước Mỹ có tới hơn nửa triệu người mắc bệnh và gần 18.693 người tử vong. Để thấy được mức độ nghiêm trọng, có thể so sánh với một trong những trận đánh quân sự để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử nước Mỹ là trận Trân Châu Cảng, nước Mỹ bị mất khoảng 2500 người. Như thế đến nay dịch cúm đã gây ra tổn thất về người gấp 7,4 lần số thương vong ở trận Trân Châu Cảng và con số còn chưa dừng lại. Trong khi đó các nước đồng minh của Mỹ thì lại cũng khó giúp gì được khi mà chính họ cũng đang gặp khó. Còn tại Việt Nam thì tình hình dịch bệnh lại khác. Theo số liệu của Bộ y tế, tính đến sáng ngày 11/4 Việt Nam có 257 ca nhiễm, có 113 ca đang điều trị, 144 ca khỏi bệnh và chưa có trường hợp tử vong. Theo đó dịch bệnh ở Việt Nam vẫn đang trong vòng kiểm soát và chưa có thiệt hại về người. Đây là lúc Việt Nam cần lưu ý đến việc sử dụng nguồn lực của mình để hỗ trợ các nước nhằm xây dựng cho mình Quyền lực mềm. Nhìn sang Trung Quốc thì thấy, họ cũng đang hành động để tạo dựng quyền lực mềm, Trung Quốc trở thành người hỗ trợ trang thiết bị y tế cho các nước. Dù xung quanh việc đó còn có nhiều tranh cãi. Đài Loan cũng đang hành động để tạo dựng quyền lực mềm trước thế giới, họ đã chuẩn bị một ngân khoản 30 tỷ USD sẵn sàng hỗ trợ các nước cùng một câu khẩu hiệu: 'Đài Loan có thể giúp'. Nhìn lại lịch sử thì thấy, có rất ít dịp trong lịch sử để Việt Nam trở thành người giải cứu cho các nước. Lăng của Cố Chủ tịch VNDCCH Hồ Chí Minh ở Hà Nội Một lần hiếm hoi là hồi năm 1944, 1945 Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tìm cách cứu các Phi công Đồng Minh bị Nhật bắn rơi ở khu vực miền núi phía Bắc rồi đưa đường chỉ lối cho họ về lại đơn vị. Chủ tịch Hồ Chí Minh với tầm nhìn xa đã thấy được việc làm của mình sẽ giúp gây dựng mối quan hệ với lãnh đạo phe Đồng Minh và sẽ đưa đến những điều có lợi cho Việt Nam. Cho đến mấy năm gần đây Việt Nam đã gửi các đội nhóm y tế của mình tham gia lực lượng giữ gìn hòa bình của Liên Hợp Quốc ở Nam Sudan. Kết quả đã tạo hình ảnh tốt, Việt Nam trở thành một thành viên có trách nhiệm xây dựng đóng góp trong cộng đồng các quốc gia. Nay dịch cúm này chính là một dịp để Việt Nam nắm bắt cơ hội trở thành người giải cứu. Lâu nay Việt Nam đã phát triển là nhờ hai điều, người nước ngoài đến đầu tư làm ăn hoặc du lịch ở Việt Nam và người Việt Nam sang nước ngoài để lao động kiếm việc làm gửi tiền về nước. Dịch cúm hiện nay lại đảo ngược tiến trình đó, khiến công dân nước nào trở về nước ấy, đây là điều rất bất lợi cho Việt Nam. Vấn đề đặt ra là phải làm sao để khi hết dịch cúm người nước ngoài với sự khuyến khích của chính phủ nước họ sẽ quay trở lại Việt Nam đông hơn. Và người Việt Nam đi đến các nước sẽ thuận lợi hơn. Để đạt được mục đích đó, Chính phủ Việt Nam có thể gợi ý với phía Mỹ và Tổng thống Trump rằng Việt Nam sẵn sàng đưa nhân viên y tế người Việt sang hỗ trợ. Nhân lực có thể cân nhắc điều động đoàn cán bộ y tế vừa trở về từ Nam Sudan từ cuối năm 2019. Với tính cách, quan điểm và thái độ của Tổng thống Trump đối với Việt Nam, rất có thể ông ấy sẽ nhận lời. Nếu làm được việc đó thì Việt Nam sẽ đạt được mục đích là gắn kết thêm với nước Mỹ. Và quan trọng hơn là Việt Nam sẽ có tên trên bản đồ nguồn nhân lực ngành chăm sóc sức khỏe thế giới. Đây là mảng nhân lực lao động mà Việt Nam hiện nay mới đang bước đầu gây dựng nhằm cung cấp số lượng hạn chế cho đối tác bước đầu là Nhật Bản. Trong khi đó một quốc gia khác ở Đông Nam Á là Philippines từ lâu nay đang giữ thị phần rất lớn về nguồn nhân lực nhân viên y tế. Theo bài 'Xuất khẩu lao động Philippin: con dao hai lưỡi' trên báo Tuoitrethudo, thông tin cho biết nước này có tới 10 triệu lao động ở nước ngoài. Bài báo cho biết Philippines cung cấp rất lớn nguồn lao động là các y tá, điều dưỡng và các công việc khác liên quan đến chăm sóc sức khỏe, làm việc tại các bệnh viện, phòng khám, doanh nghiệp hay tại nhà riêng ở các nước. Nay Việt Nam muốn phát triển mảng cung ứng nhân lực trong lĩnh vực này thì dịch cúm chính là một cơ hội. Ngoài ra Việt Nam cũng cần phát huy thế mạnh xuất khẩu lâu nay là ngành may mặc. Chính phủ cần chỉ đạo điều hướng sản xuất gấp số lượng lớn khẩu trang và quần áo bảo hộ y tế để cung ứng cho các nước. Bằng cách đó Việt Nam sẽ tăng khả năng đóng góp cho công cuộc giải cứu thế giới khỏi dịch cúm. Và tăng mối gắn kết với vị Tổng thống của nước Mỹ, ngài Donald Trump. Bài viết thể hiện ý kiến và lối hành văn riêng của Luật sư Ngô Ngọc Trai, gửi cho BBC Tiếng Việt từ Hà Nội.

forum-47028662

https://www.bbc.com/vietnamese/forum-47028662

Duy trì tiếng Việt cho con ở nước ngoài: gian nan nhưng đáng làm

Là một gia đình có các con ở độ tuổi đi học và đang sinh sống ở Úc, cách đây vài năm, mỗi khi có khách từ Việt Nam qua chơi, tôi không biết nên vui hay buồn khi nghe mọi người trầm trồ khen các cháu nói tiếng Anh với nhau hay quá.

Cộng đồng người Việt hiện ở nhiều nước trên thế giới Tuổi nào tốt nhất để học một ngôn ngữ 'Làm việc bằng ngoại ngữ lợi thế hơn tiếng mẹ đẻ' 'Đừng nên phí thời gian học ngoại ngữ' Ở nước ngoài, từ khi bắt đầu đi học, trẻ em đã luôn "phải" tiếp xúc với tiếng của nước sở tại, ví dụ như tiếng Anh ở Anh, Úc, Mỹ, nên ngôn ngữ này ở các em sẽ có cơ hội phát triển, gần giống tiếng Việt với trẻ em ở Việt nam, trong khi tiếng mẹ đẻ lại có nguy cơ bị sao nhãng. Khi con trai lớn của tôi 5 tuổi, có lần cháu mách: ''Bố ơi, em cứ lấy cái bút chì knock con on my head.'' ''Con nói lại, chỉ dùng tiếng Việt thôi xem nào'', chồng tôi nhắc cháu. ''Em cứ lấy cái bút chì đập vào head của con'', cháu sửa. ''Chưa được, con nói lại lần nữa nào'', chồng tôi kiên nhẫn. ''Em cứ lấy bút chì hit vào đầu con'', cháu nói. ''Bố thấy vẫn chưa được. Hoặc con nói tiếng Anh, hoặc con nói tiếng Việt, chứ không nên trộn lẫn như thế. Con thử nói lại dùng toàn tiếng Việt xem nào.'', chồng tôi vẫn kiên định và giải thích cho cháu. Nghĩ một lúc cháu nói: ''Em cứ lấy bút chì gõ vào đầu con.'' Chị Vân và con gái út tại lễ kỷ niệm 40 năm ngày thành lập liên đoàn các trường ngôn ngữ cộng đồng bang New South Wales, Úc Ngôn ngữ của trẻ em sinh sống ở nước ngoài ở độ tuổi bắt đầu đi học thường có kiểu "ba rọi" như vậy. Lớn hơn chút nữa, nếu không được bố mẹ nhắc nhở, các em rất dễ chuyển sang nói tiếng Anh hoàn toàn ở nhà và thấy rất khó khăn mỗi khi phải nói tiếng Việt. Có nhiều cháu khi bố mẹ nhắc nói tiếng Việt thì thường mếu máo: nhưng con không biết, con không nói được. Những lúc như thế, bố mẹ phải rất kiên nhẫn và có thể giúp con với những từ ngữ con không biết, chứ không nên dễ dàng thỏa hiệp và chuyển sang nói tiếng Anh với con. Giữ tiếng Việt cho các con giống như một cuộc chiến không cân sức giữa một bên là trường học và xã hội, nơi các cháu luôn cần sử dụng tiếng Anh và một bên chỉ có bố mẹ (và đôi khi nếu may mắn thì có sự hỗ trợ của ông bà). Muốn làm được điều này, bố mẹ cần phải rất kiên định trong việc dùng tiếng Việt ở nhà. Bố mẹ cũng có thể nói chuyện giúp con hiểu lợi ích của việc nói được tiếng Việt. "Con sẽ trở nên thông minh, học giỏi hơn nếu con nói được tiếng Việt", tôi giải thích cho con gái tôi khi cháu thắc mắc tại sao cháu phải nói tiếng Việt ở nhà. "Con sẽ giỏi hơn bạn Lilly á?", cháu hỏi. "Không, không phải là con sẽ giỏi hơn một bạn khác mà con sẽ giỏi hơn chính bản thân con khi không nói được tiếng Việt". Một lớp học của Trường Việt ngữ Inner West Não bộ hoạt động linh hoạt, tăng khả năng tập trung học tập ở trẻ em, giảm nguy cơ mất trí nhớ ở người già Ở người nói được hai hay nhiều ngôn ngữ, não bộ luôn hoạt động linh hoạt để đáp ứng nhu cầu phải chuyển từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác. Nghiên cứu ở nhiều nơi trên thế giới chứng minh rằng so với những trẻ em chỉ nói được một ngôn ngữ, trẻ em nói được hai hay nhiều ngôn ngữ có khả năng xử lý và phân biệt các âm thanh lời nói khác nhau tốt hơn và thích ứng linh hoạt hơn với các điều kiện học tập mới. Việc nói được hai hay nhiều ngôn ngữ còn có tác động tích cực đến trí nhớ ngắn hạn, khả năng kiểm soát ham muốn và khả năng tập trung. Trí nhớ ngắn hạn tốt giúp các em ghi nhớ các hướng dẫn tốt hơn và có thể có kết quả học tập cao hơn. Ngoài ra, một nghiên cứu ở Canada còn cho thấy ở những người cao tuổi nói được hai hay nhiều ngôn ngữ, những triệu chứng của bệnh Alzheimer và bệnh mất trí nhớ xuất hiện chậm hơn năm năm so với những người chỉ nói được một ngôn ngữ. Con gái lớn của chị Vân học làm bánh trung thu Duy trì bản sắc văn hóa Việt và xây dựng quan hệ gia đình thân thiết Một vấn đề phổ biến với nhiều gia đình sống ở nước ngoài là mỗi khi có ông bà sang chơi hoặc nói chuyện trên điện thoại với ông bà và người thân ở Việt nam, các cháu chỉ dừng lại ở "Cháu chào ông bà ạ. Ông bà có khỏe không ạ?" là hết "vốn" tiếng Việt. Bốn năm trước, ba mẹ tôi sang thăm gia đình chúng tôi khi các con tôi đang ở độ tuổi học tiểu học và mẫu giáo. Ngày đầu tiên các cháu ở nhà một mình với ông bà, tôi hỏi: "Hôm nay hai anh em ở nhà với ông bà có ổn không?", "Ổn mẹ ạ," nói rồi con trai tôi chỉ vào cái máy tính: "Con dùng Google Translate". Google Translate có thể là một giải pháp tình thế tạm thời chứ chắc không ai thích kè kè cái máy tính hay điện thoại khi muốn giao tiếp với người khác cả. Duy trì tiếng Việt giúp các thế hệ trong gia đình có thể nói chuyện, trao đổi với nhau về các nét văn hóa truyền thống, các giá trị trong cuộc sống, hay đơn giản là về lối sống hay cách cư xử trong gia đình khi có hai nền văn hóa cùng tồn tại, tránh được những xung đột không đáng có do rào cản ngôn ngữ gây ra. Một nghiên cứu về duy trì tiếng mẹ đẻ ở Mỹ dẫn câu chuyện đáng buồn của một gia đình nhập cư người Hàn quốc. Ông bố và bà mẹ bị gọi tới văn phòng dịch vụ xã hội của địa phương để trả lời các câu hỏi liên quan đến các vết bầm tím trên người bọn trẻ. Người ta tìm hiểu ra là chúng bị bố quật roi. Nguyên nhân của sự việc là do bọn trẻ nói năng và có thái độ không lễ phép với ông nội. Thực ra bọn trẻ trong gia đình này từ lâu đã không nói tiếng Hàn quốc ở nhà nhưng chúng buộc phải nói tiếng Hàn với ông khi ông sang chơi. Tuy nhiên, do lâu ngày không nói tiếng mẹ đẻ, cộng với đặc trưng của tiếng Hàn là dùng kính ngữ để thể hiện sự tôn trọng với người nói chuyện lớn tuổi hơn hoặc có địa vị cao hơn, bọn trẻ làm cho người ông cảm thấy bị xúc phạm và ông quay ra trách mắng người bố, dẫn đến kết cục đáng buồn ở trên. Ban nhạc của trường Việt ngữ Inner West biểu diễn tại Đại học Sydney Có cơ hội việc làm tốt hơn, đặc biệt là việc làm liên quan đến cộng đồng nói tiếng Việt Nói được tiếng Việt còn cho con cái chúng ta thêm lựa chọn khi xin việc làm và có cơ hội được trả lương cao hơn. Nhiều nghiên cứu trên thế giới cho thấy, trong bối cảnh toàn cầu hóa các nền kinh tế như xu hướng hiện nay, các doanh nghiệp thích tuyển chọn những người nói được hai hay nhiều ngôn ngữ vì những người này linh hoạt, có hiểu biết về các nền văn hóa khác và có khả năng giao tiếp trong bối cảnh đa văn hóa và đa ngôn ngữ. Nghiên cứu ở Quebec, Canada còn cho thấy những người nói được cả tiếng Anh và tiếng Pháp có thu nhập 1.6% cao hơn những người chỉ nói được một ngôn ngữ. Ở trường Việt ngữ Inner West nơi tôi dạy tiếng Việt cho các cháu trong cộng đồng, khi nói chuyện về nghề nghiệp tương lai, tôi thường nhắc đến những ví dụ về các nhà khoa học, các ca sĩ hay đầu bếp nổi tiếng mà các cháu biết, họ lớn lên ở nước ngoài nhưng về Việt Nam làm việc và đã rất thành công. Đóng góp vào sự phát triển đa văn hóa, đa ngôn ngữ Ngoài những lợi ích cho bản thân và gia đình, nói tiếng Việt cũng đem lại lợi ích cho xã hội và cộng đồng tại các quốc gia mà người Việt đến định cư. Duy trì tiếng Việt cũng là duy trì bản sắc văn hóa Việt, góp phần vào xây dựng xã hội đa văn hóa, đa ngôn ngữ theo xu hướng chung ở các nước có số lượng dân nhập cư đông. Chính phủ Úc gần đây đã dành hàng triệu đô la vào các chương trình khuyến khích phát triển ngôn ngữ cộng đồng với hi vọng duy trì và phát triển một quốc gia đa ngôn ngữ, đa văn hóa. Duy trì được tiếng Việt cho con em ở nước ngoài là một việc làm khó khăn và đòi hỏi nhiều nỗ lực từ gia đình, cộng đồng và xã hội mà trong đó bố mẹ là những người có vai trò then chốt. Hiểu được những lợi ích của việc nói được tiếng Việt đối với cá nhân các em nhỏ cũng như gia đình và cộng đồng sẽ góp phần xây dựng một thái độ tích cực với tiếng Việt và văn hóa Việt, từ đó thúc đẩy việc sử dụng tiếng Việt và dạy con em tiếng Việt trong gia đình. Quý vị đón đọc phần tiếp theo bài viết của TS Trần Hồng Vân về kinh nghiệm duy trì tiếng Việt cho con ở nước ngoài. *Bài viết thể hiện quan điểm riêng của Tiến sĩ Trần Hồng Vân, Đại học Charles Sturt, Australia.

summarize: Cộng đồng người Việt hiện ở nhiều nước trên thế giới Tuổi nào tốt nhất để học một ngôn ngữ 'Làm việc bằng ngoại ngữ lợi thế hơn tiếng mẹ đẻ' 'Đừng nên phí thời gian học ngoại ngữ' Ở nước ngoài, từ khi bắt đầu đi học, trẻ em đã luôn "phải" tiếp xúc với tiếng của nước sở tại, ví dụ như tiếng Anh ở Anh, Úc, Mỹ, nên ngôn ngữ này ở các em sẽ có cơ hội phát triển, gần giống tiếng Việt với trẻ em ở Việt nam, trong khi tiếng mẹ đẻ lại có nguy cơ bị sao nhãng. Khi con trai lớn của tôi 5 tuổi, có lần cháu mách: ''Bố ơi, em cứ lấy cái bút chì knock con on my head.'' ''Con nói lại, chỉ dùng tiếng Việt thôi xem nào'', chồng tôi nhắc cháu. ''Em cứ lấy cái bút chì đập vào head của con'', cháu sửa. ''Chưa được, con nói lại lần nữa nào'', chồng tôi kiên nhẫn. ''Em cứ lấy bút chì hit vào đầu con'', cháu nói. ''Bố thấy vẫn chưa được. Hoặc con nói tiếng Anh, hoặc con nói tiếng Việt, chứ không nên trộn lẫn như thế. Con thử nói lại dùng toàn tiếng Việt xem nào.'', chồng tôi vẫn kiên định và giải thích cho cháu. Nghĩ một lúc cháu nói: ''Em cứ lấy bút chì gõ vào đầu con.'' Chị Vân và con gái út tại lễ kỷ niệm 40 năm ngày thành lập liên đoàn các trường ngôn ngữ cộng đồng bang New South Wales, Úc Ngôn ngữ của trẻ em sinh sống ở nước ngoài ở độ tuổi bắt đầu đi học thường có kiểu "ba rọi" như vậy. Lớn hơn chút nữa, nếu không được bố mẹ nhắc nhở, các em rất dễ chuyển sang nói tiếng Anh hoàn toàn ở nhà và thấy rất khó khăn mỗi khi phải nói tiếng Việt. Có nhiều cháu khi bố mẹ nhắc nói tiếng Việt thì thường mếu máo: nhưng con không biết, con không nói được. Những lúc như thế, bố mẹ phải rất kiên nhẫn và có thể giúp con với những từ ngữ con không biết, chứ không nên dễ dàng thỏa hiệp và chuyển sang nói tiếng Anh với con. Giữ tiếng Việt cho các con giống như một cuộc chiến không cân sức giữa một bên là trường học và xã hội, nơi các cháu luôn cần sử dụng tiếng Anh và một bên chỉ có bố mẹ (và đôi khi nếu may mắn thì có sự hỗ trợ của ông bà). Muốn làm được điều này, bố mẹ cần phải rất kiên định trong việc dùng tiếng Việt ở nhà. Bố mẹ cũng có thể nói chuyện giúp con hiểu lợi ích của việc nói được tiếng Việt. "Con sẽ trở nên thông minh, học giỏi hơn nếu con nói được tiếng Việt", tôi giải thích cho con gái tôi khi cháu thắc mắc tại sao cháu phải nói tiếng Việt ở nhà. "Con sẽ giỏi hơn bạn Lilly á?", cháu hỏi. "Không, không phải là con sẽ giỏi hơn một bạn khác mà con sẽ giỏi hơn chính bản thân con khi không nói được tiếng Việt". Một lớp học của Trường Việt ngữ Inner West Não bộ hoạt động linh hoạt, tăng khả năng tập trung học tập ở trẻ em, giảm nguy cơ mất trí nhớ ở người già Ở người nói được hai hay nhiều ngôn ngữ, não bộ luôn hoạt động linh hoạt để đáp ứng nhu cầu phải chuyển từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác. Nghiên cứu ở nhiều nơi trên thế giới chứng minh rằng so với những trẻ em chỉ nói được một ngôn ngữ, trẻ em nói được hai hay nhiều ngôn ngữ có khả năng xử lý và phân biệt các âm thanh lời nói khác nhau tốt hơn và thích ứng linh hoạt hơn với các điều kiện học tập mới. Việc nói được hai hay nhiều ngôn ngữ còn có tác động tích cực đến trí nhớ ngắn hạn, khả năng kiểm soát ham muốn và khả năng tập trung. Trí nhớ ngắn hạn tốt giúp các em ghi nhớ các hướng dẫn tốt hơn và có thể có kết quả học tập cao hơn. Ngoài ra, một nghiên cứu ở Canada còn cho thấy ở những người cao tuổi nói được hai hay nhiều ngôn ngữ, những triệu chứng của bệnh Alzheimer và bệnh mất trí nhớ xuất hiện chậm hơn năm năm so với những người chỉ nói được một ngôn ngữ. Con gái lớn của chị Vân học làm bánh trung thu Duy trì bản sắc văn hóa Việt và xây dựng quan hệ gia đình thân thiết Một vấn đề phổ biến với nhiều gia đình sống ở nước ngoài là mỗi khi có ông bà sang chơi hoặc nói chuyện trên điện thoại với ông bà và người thân ở Việt nam, các cháu chỉ dừng lại ở "Cháu chào ông bà ạ. Ông bà có khỏe không ạ?" là hết "vốn" tiếng Việt. Bốn năm trước, ba mẹ tôi sang thăm gia đình chúng tôi khi các con tôi đang ở độ tuổi học tiểu học và mẫu giáo. Ngày đầu tiên các cháu ở nhà một mình với ông bà, tôi hỏi: "Hôm nay hai anh em ở nhà với ông bà có ổn không?", "Ổn mẹ ạ," nói rồi con trai tôi chỉ vào cái máy tính: "Con dùng Google Translate". Google Translate có thể là một giải pháp tình thế tạm thời chứ chắc không ai thích kè kè cái máy tính hay điện thoại khi muốn giao tiếp với người khác cả. Duy trì tiếng Việt giúp các thế hệ trong gia đình có thể nói chuyện, trao đổi với nhau về các nét văn hóa truyền thống, các giá trị trong cuộc sống, hay đơn giản là về lối sống hay cách cư xử trong gia đình khi có hai nền văn hóa cùng tồn tại, tránh được những xung đột không đáng có do rào cản ngôn ngữ gây ra. Một nghiên cứu về duy trì tiếng mẹ đẻ ở Mỹ dẫn câu chuyện đáng buồn của một gia đình nhập cư người Hàn quốc. Ông bố và bà mẹ bị gọi tới văn phòng dịch vụ xã hội của địa phương để trả lời các câu hỏi liên quan đến các vết bầm tím trên người bọn trẻ. Người ta tìm hiểu ra là chúng bị bố quật roi. Nguyên nhân của sự việc là do bọn trẻ nói năng và có thái độ không lễ phép với ông nội. Thực ra bọn trẻ trong gia đình này từ lâu đã không nói tiếng Hàn quốc ở nhà nhưng chúng buộc phải nói tiếng Hàn với ông khi ông sang chơi. Tuy nhiên, do lâu ngày không nói tiếng mẹ đẻ, cộng với đặc trưng của tiếng Hàn là dùng kính ngữ để thể hiện sự tôn trọng với người nói chuyện lớn tuổi hơn hoặc có địa vị cao hơn, bọn trẻ làm cho người ông cảm thấy bị xúc phạm và ông quay ra trách mắng người bố, dẫn đến kết cục đáng buồn ở trên. Ban nhạc của trường Việt ngữ Inner West biểu diễn tại Đại học Sydney Có cơ hội việc làm tốt hơn, đặc biệt là việc làm liên quan đến cộng đồng nói tiếng Việt Nói được tiếng Việt còn cho con cái chúng ta thêm lựa chọn khi xin việc làm và có cơ hội được trả lương cao hơn. Nhiều nghiên cứu trên thế giới cho thấy, trong bối cảnh toàn cầu hóa các nền kinh tế như xu hướng hiện nay, các doanh nghiệp thích tuyển chọn những người nói được hai hay nhiều ngôn ngữ vì những người này linh hoạt, có hiểu biết về các nền văn hóa khác và có khả năng giao tiếp trong bối cảnh đa văn hóa và đa ngôn ngữ. Nghiên cứu ở Quebec, Canada còn cho thấy những người nói được cả tiếng Anh và tiếng Pháp có thu nhập 1.6% cao hơn những người chỉ nói được một ngôn ngữ. Ở trường Việt ngữ Inner West nơi tôi dạy tiếng Việt cho các cháu trong cộng đồng, khi nói chuyện về nghề nghiệp tương lai, tôi thường nhắc đến những ví dụ về các nhà khoa học, các ca sĩ hay đầu bếp nổi tiếng mà các cháu biết, họ lớn lên ở nước ngoài nhưng về Việt Nam làm việc và đã rất thành công. Đóng góp vào sự phát triển đa văn hóa, đa ngôn ngữ Ngoài những lợi ích cho bản thân và gia đình, nói tiếng Việt cũng đem lại lợi ích cho xã hội và cộng đồng tại các quốc gia mà người Việt đến định cư. Duy trì tiếng Việt cũng là duy trì bản sắc văn hóa Việt, góp phần vào xây dựng xã hội đa văn hóa, đa ngôn ngữ theo xu hướng chung ở các nước có số lượng dân nhập cư đông. Chính phủ Úc gần đây đã dành hàng triệu đô la vào các chương trình khuyến khích phát triển ngôn ngữ cộng đồng với hi vọng duy trì và phát triển một quốc gia đa ngôn ngữ, đa văn hóa. Duy trì được tiếng Việt cho con em ở nước ngoài là một việc làm khó khăn và đòi hỏi nhiều nỗ lực từ gia đình, cộng đồng và xã hội mà trong đó bố mẹ là những người có vai trò then chốt. Hiểu được những lợi ích của việc nói được tiếng Việt đối với cá nhân các em nhỏ cũng như gia đình và cộng đồng sẽ góp phần xây dựng một thái độ tích cực với tiếng Việt và văn hóa Việt, từ đó thúc đẩy việc sử dụng tiếng Việt và dạy con em tiếng Việt trong gia đình. Quý vị đón đọc phần tiếp theo bài viết của TS Trần Hồng Vân về kinh nghiệm duy trì tiếng Việt cho con ở nước ngoài. *Bài viết thể hiện quan điểm riêng của Tiến sĩ Trần Hồng Vân, Đại học Charles Sturt, Australia.

vert-cap-42742147

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-cap-42742147

Nét tích cực của nhịp sống quay cuồng

Bạn cảm giác là cuộc sống bị ngộp do khó bắt kịp nhịp độ quá nhanh xung quanh nhưng lại không muốn quay về thời hàng chục năm trước? Vì sao vậy?

Ngộp trước núi công việc Đó không phải là sự tưởng tượng: hàng ngày bao quanh chúng ta là những chỉ dấu cho thấy nhịp độ cuộc sống đang tăng tốc, từ việc chúng ta cảm thấy mỗi ngày đang trôi qua nhanh như thế nào cho đến độ dài của những cảnh quay trong các bộ phim Hollywood và sự nhẫn nại khi phải đứng xếp hàng đang sụt giảm hơn bao giờ hết. Vì sao chúng ta thích mặc bộ vest? Làm sao để trở thành cặp đôi quyền lực? Làm việc thâu đêm phá cơ thể mức nào? Không ở đâu mà điều này thấy rõ hơn là ở công sở, nơi mà chúng ta phải đối mặt với chuỗi dài vô tận các thư điện tử và các cuộc họp với ít ỏi thời gian quý báu để hoàn thành công việc gì đó thật sự đem lại kết quả. Theo nghiên cứu của Jonathan B Spira, CEO công ty nghiên cứu và tư vấn về công nghệ thông tin Basex và là tác giả của cuốn Quá tải!, thì hai phần ba những người đi làm có cảm giác họ không có đủ thời gian để hoàn thành bất cứ việc gì – và 94% trong số họ sẽ có lúc nào đó cảm thấy bị “ngộp trước núi thông tin đến mức họ thấy mình bất lực”. Một khảo sát trực tuyến thực hiện trên 7.331 nhân viên ở Mỹ cho kết quả là hơn phân nửa trong số họ không thể sử dụng hết các ngày phép để đi nghỉ. Lý do thường gặp nhất là gì? Họ lo sợ một khi họ đi làm trở lại họ sẽ đối diện với một núi công việc. Chỉ riêng khối lượng thông tin mà chúng ta tiếp nhận đã có thể giết chết năng suất làm việc. Con người không có đủ khả năng để làm một lúc nhiều việc: cứ mỗi lần bạn chuyển sự quan tâm từ việc này sang việc khác – chẳng hạn trả lời email khi bạn nhận tin báo có email mới – khả năng tư duy của bạn sẽ bị giảm sút. Sự xao lãng còn hơn thế nữa: một nghiên cứu hồi năm 2005 phát hiện rằng một người bình thường chỉ có thể tập trung vào công việc trong vòng 11 phút trước khi bị gián đoạn. Một nghiên cứu nhỏ hơn mới đây cho thấy việc cấm nhân viên kiểm tra hộp thư điện tử có thể giúp họ đỡ căng thẳng và tập trung nhiều hơn. Căng thẳng tích cực Nhịp độ cuộc sống nhanh gắn liền với áp lực nhiều hơn; những ai làm việc lâu hơn ở công sở có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn và đó chỉ là một trong những nguy cơ gây ảnh hưởng tới sức khỏe con người. Tuy nhiên, khi mà tốc độ làm việc nơi công sở tăng lên, nó cũng đem đến cho nhân viên những lợi ích quan trọng. Cuộc khảo sát thực hiện trên 7.331 người lao động ở Mỹ cho thấy quá nửa trong số họ không dùng hết tiêu chuẩn nghỉ phép hàng năm Nhịp độ cuộc sống là chủ đề của các nghiên cứu ít ỏi một cách đáng ngạc nhiên. Nghiên cứu quốc tế chuyên sâu nhất về vấn đề này là một công trình hồi năm 1999 của hai giáo sư tâm lý Robert Levine và Ara Norenzayan. Họ nhận thấy rằng việc sống ở các cộng đồng có nhịp độ nhanh cũng giúp cho con người làm việc có hiệu quả hơn và có cảm giác an lạc nhiều hơn. Cuộc chơi 'phá hoại thời chiến' nơi công sở thời bình Khi nào là thời điểm tốt nhất để nhảy việc? Khi công sở bắt nạt người độc thân Một công trình khác đi sâu vào nhịp sống ở các đô thị đã nhận thấy rằng cuộc sống tăng tốc ở các khu đô thị lớn bởi vì những nơi đó có tần suất giao tiếp xã hội nhiều hơn. Kết quả là những nơi này có tốc độ các phát minh ra đời và tạo ra của cải nhanh hơn. Có một điểm phân biệt quan trọng cần phải làm rõ ở đây mà chúng ta thường bỏ qua. Khi chúng ta nghĩ về áp lực trong công việc, chúng ta thường ngầm liên tưởng đến ‘buồn bực’, tức là dạng căng thẳng không tốt cho chúng ta. Tuy nhiên, chúng ta thường bỏ qua dạng căng thẳng ngược lại – căng thẳng phấn khích – cảm giác tích cực, sung sướng khi chúng ta đương đầu và làm chủ được một công việc khó khăn. Ắt hẳn có những bằng chứng chứng minh cho căng thẳng hưng phấn. Hầu hết các khảo sát về mức độ hài lòng trong công việc ở châu Âu và Mỹ cho thấy đa số không ghét công việc của họ. Ngày nay, gần như tám trong số 10 người ở Anh nói rằng họ hài lòng ở một mức độ nào đó, gần như hài lòng hoặc hoàn toàn hài lòng với công việc của họ. Trên toàn châu Âu, 74% những người đi làm có cảm giác tương tự, trong khi ở Hoa Kỳ con số đó là 88%. Và những con số này hoặc là đang ổn định hoặc là đang tăng lên: ở Anh, tỷ lệ hài lòng trong công việc chỉ riêng trong năm ngoái đã tăng 3%, với 64% hài lòng và 16% không hài lòng, theo Viện Phát triển Nhân lực (Chartered Institute of Personnel Development). Kết quả nghiên cứu cho thấy những người thuộc các cộng đồng có nhịp sống hối hả thường làm việc năng suất hơn và có ý thức hơn về vấn đề chăm sóc đời sống cá nhân Ngay cả khi nó tăng áp lực thời gian đối với chúng ta, thế giới tăng tốc cũng làm thay đổi bản chất công việc hàng ngày của chúng ta – có khả năng khiến nó trở nên sáng tạo hơn và khiến nỗ lực của chúng ta được đền đáp xứng đáng hơn. Đồng ý là việc tự động hóa và cơ khí hóa đã giết chết nhiều công việc và chấm dứt nhiều ngành (cũng như tạo ra những ngành mới). Tuy nhiên, việc tự động hóa cũng làm biến mất những công việc nhàm chán, lặp đi lặp lại hoặc tốn nhiều sức lao động. Có thể điều chỉnh được Ở Mỹ, tỷ lệ thương tật do công việc đã giảm mạnh. Trên toàn châu Âu, tỷ lệ công nhân làm những công việc vất vả hay nguy hiểm hiện nay vào khoảng từ 1% đến 4%. Hàng hóa giờ được xe cẩu bốc dỡ thay vì công nhân bốc vác. Các tờ khai thuế được máy móc tính toán thay vì phải cần đến cả một đội nhân viên ngồi nghiên cứu giấy tờ số liệu. Và trong lúc cuộc cách mạng số đang diễn ra giúp đẩy nhanh nhiều công việc thì những công việc còn lại hoặc mới được tạo ra là những công việc có liên quan đến áp dụng sự sáng tạo để giải quyết các vấn đề hoặc quản lý các quy trình mà máy tính thực hiện. Năm 'bí kíp' giúp bạn tập trung suy nghĩ Người tài cũng cần gặp thời mới thành công? Thủ pháp tâm lý đặc biệt để tuyển lao động tốt Chẳng hạn như các phần mềm trí tuệ nhân tạo giờ đây có thể lọc qua hàng ngàn trang tài liệu pháp lý và làm nổi bật những nội dung quan trọng. Nhờ vào công nghệ này mà thời gian dành để soạn thảo một tài liệu pháp lý cho ngân hàng đã giảm từ khoảng ba tiếng đồng hồ xuống chỉ còn ba phút. Điều này giúp cho các luật sư có thể tập trung vào những công việc phức tạp hơn và có giá trị cao hơn. Nhìn rộng ra, điều mà việc tăng tốc trong cuộc sống đã làm là giảm bớt sự trì trệ. Hai tiếng nghỉ ăn trưa nhàn nhã đã được thay thế bằng các sự kiện và công việc. Điều chắc chắn là cuộc sống tăng tốc cũng có những căng thẳng và áp lực của nó. Nhưng thường là chúng ta có thể điều chỉnh được, chẳng hạn như tắt chế độ báo có email mới hay bỏ ra chút thời gian để thực hành các liệu pháp thiền định và tỉnh thức. Và nếu được cho cơ hội từ bỏ công nghệ giúp cho cuộc sống nhanh hơn, đa số trong chúng ta sẽ không muốn quay trở lại như trước. Không có gì mà chúng ta thích hơn là than thở về cuộc sống áp lực như thế nào. Nhưng chúng ta than thở gần như để nhằm phô trương – việc đi như chạy khiến chúng ta có cảm giác là mình bận rộn, quan trọng và được đánh giá cao. Mỗi khi chúng ta được chọn lựa giữa nhanh và chậm thì chúng ta đều chọn nhanh – nhưng lại vẫn muốn lúc nào cũng được than vãn về việc đó. Bản tiếng Anh bài này đã đăng trên BBC Capital.

summarize: Ngộp trước núi công việc Đó không phải là sự tưởng tượng: hàng ngày bao quanh chúng ta là những chỉ dấu cho thấy nhịp độ cuộc sống đang tăng tốc, từ việc chúng ta cảm thấy mỗi ngày đang trôi qua nhanh như thế nào cho đến độ dài của những cảnh quay trong các bộ phim Hollywood và sự nhẫn nại khi phải đứng xếp hàng đang sụt giảm hơn bao giờ hết. Vì sao chúng ta thích mặc bộ vest? Làm sao để trở thành cặp đôi quyền lực? Làm việc thâu đêm phá cơ thể mức nào? Không ở đâu mà điều này thấy rõ hơn là ở công sở, nơi mà chúng ta phải đối mặt với chuỗi dài vô tận các thư điện tử và các cuộc họp với ít ỏi thời gian quý báu để hoàn thành công việc gì đó thật sự đem lại kết quả. Theo nghiên cứu của Jonathan B Spira, CEO công ty nghiên cứu và tư vấn về công nghệ thông tin Basex và là tác giả của cuốn Quá tải!, thì hai phần ba những người đi làm có cảm giác họ không có đủ thời gian để hoàn thành bất cứ việc gì – và 94% trong số họ sẽ có lúc nào đó cảm thấy bị “ngộp trước núi thông tin đến mức họ thấy mình bất lực”. Một khảo sát trực tuyến thực hiện trên 7.331 nhân viên ở Mỹ cho kết quả là hơn phân nửa trong số họ không thể sử dụng hết các ngày phép để đi nghỉ. Lý do thường gặp nhất là gì? Họ lo sợ một khi họ đi làm trở lại họ sẽ đối diện với một núi công việc. Chỉ riêng khối lượng thông tin mà chúng ta tiếp nhận đã có thể giết chết năng suất làm việc. Con người không có đủ khả năng để làm một lúc nhiều việc: cứ mỗi lần bạn chuyển sự quan tâm từ việc này sang việc khác – chẳng hạn trả lời email khi bạn nhận tin báo có email mới – khả năng tư duy của bạn sẽ bị giảm sút. Sự xao lãng còn hơn thế nữa: một nghiên cứu hồi năm 2005 phát hiện rằng một người bình thường chỉ có thể tập trung vào công việc trong vòng 11 phút trước khi bị gián đoạn. Một nghiên cứu nhỏ hơn mới đây cho thấy việc cấm nhân viên kiểm tra hộp thư điện tử có thể giúp họ đỡ căng thẳng và tập trung nhiều hơn. Căng thẳng tích cực Nhịp độ cuộc sống nhanh gắn liền với áp lực nhiều hơn; những ai làm việc lâu hơn ở công sở có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn và đó chỉ là một trong những nguy cơ gây ảnh hưởng tới sức khỏe con người. Tuy nhiên, khi mà tốc độ làm việc nơi công sở tăng lên, nó cũng đem đến cho nhân viên những lợi ích quan trọng. Cuộc khảo sát thực hiện trên 7.331 người lao động ở Mỹ cho thấy quá nửa trong số họ không dùng hết tiêu chuẩn nghỉ phép hàng năm Nhịp độ cuộc sống là chủ đề của các nghiên cứu ít ỏi một cách đáng ngạc nhiên. Nghiên cứu quốc tế chuyên sâu nhất về vấn đề này là một công trình hồi năm 1999 của hai giáo sư tâm lý Robert Levine và Ara Norenzayan. Họ nhận thấy rằng việc sống ở các cộng đồng có nhịp độ nhanh cũng giúp cho con người làm việc có hiệu quả hơn và có cảm giác an lạc nhiều hơn. Cuộc chơi 'phá hoại thời chiến' nơi công sở thời bình Khi nào là thời điểm tốt nhất để nhảy việc? Khi công sở bắt nạt người độc thân Một công trình khác đi sâu vào nhịp sống ở các đô thị đã nhận thấy rằng cuộc sống tăng tốc ở các khu đô thị lớn bởi vì những nơi đó có tần suất giao tiếp xã hội nhiều hơn. Kết quả là những nơi này có tốc độ các phát minh ra đời và tạo ra của cải nhanh hơn. Có một điểm phân biệt quan trọng cần phải làm rõ ở đây mà chúng ta thường bỏ qua. Khi chúng ta nghĩ về áp lực trong công việc, chúng ta thường ngầm liên tưởng đến ‘buồn bực’, tức là dạng căng thẳng không tốt cho chúng ta. Tuy nhiên, chúng ta thường bỏ qua dạng căng thẳng ngược lại – căng thẳng phấn khích – cảm giác tích cực, sung sướng khi chúng ta đương đầu và làm chủ được một công việc khó khăn. Ắt hẳn có những bằng chứng chứng minh cho căng thẳng hưng phấn. Hầu hết các khảo sát về mức độ hài lòng trong công việc ở châu Âu và Mỹ cho thấy đa số không ghét công việc của họ. Ngày nay, gần như tám trong số 10 người ở Anh nói rằng họ hài lòng ở một mức độ nào đó, gần như hài lòng hoặc hoàn toàn hài lòng với công việc của họ. Trên toàn châu Âu, 74% những người đi làm có cảm giác tương tự, trong khi ở Hoa Kỳ con số đó là 88%. Và những con số này hoặc là đang ổn định hoặc là đang tăng lên: ở Anh, tỷ lệ hài lòng trong công việc chỉ riêng trong năm ngoái đã tăng 3%, với 64% hài lòng và 16% không hài lòng, theo Viện Phát triển Nhân lực (Chartered Institute of Personnel Development). Kết quả nghiên cứu cho thấy những người thuộc các cộng đồng có nhịp sống hối hả thường làm việc năng suất hơn và có ý thức hơn về vấn đề chăm sóc đời sống cá nhân Ngay cả khi nó tăng áp lực thời gian đối với chúng ta, thế giới tăng tốc cũng làm thay đổi bản chất công việc hàng ngày của chúng ta – có khả năng khiến nó trở nên sáng tạo hơn và khiến nỗ lực của chúng ta được đền đáp xứng đáng hơn. Đồng ý là việc tự động hóa và cơ khí hóa đã giết chết nhiều công việc và chấm dứt nhiều ngành (cũng như tạo ra những ngành mới). Tuy nhiên, việc tự động hóa cũng làm biến mất những công việc nhàm chán, lặp đi lặp lại hoặc tốn nhiều sức lao động. Có thể điều chỉnh được Ở Mỹ, tỷ lệ thương tật do công việc đã giảm mạnh. Trên toàn châu Âu, tỷ lệ công nhân làm những công việc vất vả hay nguy hiểm hiện nay vào khoảng từ 1% đến 4%. Hàng hóa giờ được xe cẩu bốc dỡ thay vì công nhân bốc vác. Các tờ khai thuế được máy móc tính toán thay vì phải cần đến cả một đội nhân viên ngồi nghiên cứu giấy tờ số liệu. Và trong lúc cuộc cách mạng số đang diễn ra giúp đẩy nhanh nhiều công việc thì những công việc còn lại hoặc mới được tạo ra là những công việc có liên quan đến áp dụng sự sáng tạo để giải quyết các vấn đề hoặc quản lý các quy trình mà máy tính thực hiện. Năm 'bí kíp' giúp bạn tập trung suy nghĩ Người tài cũng cần gặp thời mới thành công? Thủ pháp tâm lý đặc biệt để tuyển lao động tốt Chẳng hạn như các phần mềm trí tuệ nhân tạo giờ đây có thể lọc qua hàng ngàn trang tài liệu pháp lý và làm nổi bật những nội dung quan trọng. Nhờ vào công nghệ này mà thời gian dành để soạn thảo một tài liệu pháp lý cho ngân hàng đã giảm từ khoảng ba tiếng đồng hồ xuống chỉ còn ba phút. Điều này giúp cho các luật sư có thể tập trung vào những công việc phức tạp hơn và có giá trị cao hơn. Nhìn rộng ra, điều mà việc tăng tốc trong cuộc sống đã làm là giảm bớt sự trì trệ. Hai tiếng nghỉ ăn trưa nhàn nhã đã được thay thế bằng các sự kiện và công việc. Điều chắc chắn là cuộc sống tăng tốc cũng có những căng thẳng và áp lực của nó. Nhưng thường là chúng ta có thể điều chỉnh được, chẳng hạn như tắt chế độ báo có email mới hay bỏ ra chút thời gian để thực hành các liệu pháp thiền định và tỉnh thức. Và nếu được cho cơ hội từ bỏ công nghệ giúp cho cuộc sống nhanh hơn, đa số trong chúng ta sẽ không muốn quay trở lại như trước. Không có gì mà chúng ta thích hơn là than thở về cuộc sống áp lực như thế nào. Nhưng chúng ta than thở gần như để nhằm phô trương – việc đi như chạy khiến chúng ta có cảm giác là mình bận rộn, quan trọng và được đánh giá cao. Mỗi khi chúng ta được chọn lựa giữa nhanh và chậm thì chúng ta đều chọn nhanh – nhưng lại vẫn muốn lúc nào cũng được than vãn về việc đó. Bản tiếng Anh bài này đã đăng trên BBC Capital.

vert-earth-48380984

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-earth-48380984

Để kỳ nghỉ của bạn không thành ác mộng cho động vật

Đã bao giờ bạn mơ được bơi cùng rùa biển, chạm tay vào con hổ, hay đến gần một con linh trưởng?

Với một số người, việc chạm trán với những loài vật không thể ngờ ở những nơi lạ lùng là thứ đứng đầu danh sách những việc nhất định phải làm trong đời. 'Mẹ giết con vì quyền lực' trong thế giới động vật Con người, động vật và nỗi đau trước cái chết Tại sao con người phải mặc quần áo? Tuy nhiên có nguy cơ là kỳ nghỉ mơ ước cả đời của bạn có thể gây hại cho những loài động vật dễ bị tổn thương và môi trường sống của chúng. 'Vô cảm trước động vật' Là phóng viên ảnh, Emily Garthwaite đã ghi lại những cảnh động vật chịu khổ ở những điểm nóng du lịch trên khắp châu Á. Ở Jaipur, Ấn Độ, bà có bằng chứng về những nơi được gọi là 'nơi trú ẩn' nhưng lại ngược đãi những con voi và buộc chúng phải chở du khách đi chơi, bất chấp việc chúng bị stress trầm trọng. Ở Sumatra, Indonesia, Garthwaite đã chứng kiến những con tinh tinh vốn đã quen với việc được các hướng dẫn viên 'lậu' cho ăn và trở nên hết sức hung hãn để giành giật nguồn thức ăn này. Thêm nữa, từng đám đông đứng xem và ánh đèn flash từ những chiếc máy chụp hình khiến tình hình trông càng thê thảm. Những chuyến tham quan kiểu này thường được bán như một phần trong tour trọn gói. Mặc dù các công ty du lịch đã ít nhiều nỗ lực để loại bỏ những tour phi đạo đức nhất, nhưng nhu cầu khách hàng đối với việc được tiếp xúc gần gũi với động vật vẫn rất cao, bất chấp thực tế là điều đó không đem lại lợi ích gì cho chúng cả. "Người ta cảm thấy đó là quang cảnh đáng xem - người ta vô cảm trước các động vật. Du khách không nhận ra mối liên hệ giữa các con vật và trải nghiệm đó," Garthwaite nói. Bà đặt câu hỏi điều gì khiến chúng ta muốn có những tiếp xúc nhân tạo này: "Điều gì đang xảy ra ở đây vậy? Chỉ ngắm các con vật, chúng trông thế nào thì ta xem chúng như thế ấy, như vậy là chưa đủ sao? Tại sao chúng ta cần phải sờ vào chúng, tóm lấy chúng, hay cưỡi lên chúng? Dường như chúng ta muốn cần phải có sự gần gũi với chúng như thế nào đó thì mới có cảm giác chân thật." Bà Garthwaite tìm cách thể hiện mối liên hệ tình cảm giữa các chủ thể trong ảnh bà chụp với các khán giả xem ảnh. "Rất khó để cho khán giả khi xem ảnh vừa bị cuốn hút nhưng lại vừa không cảm thấy buồn bực," bà giải thích. Bằng cách đưa vào khung hình các chủ thể ở vị trí bình đẳng với nhau, bà muốn giúp khán giả suy ngẫm về những bức ảnh và hiểu được cảm giác cũng như tâm trạng của các con vật. "Tiếp xúc bằng ánh mắt thật sự quan trọng trong các bức ảnh chụp động vật, bởi vì nó cho phép khán giả thật sự nhìn vào các con vật." Du lịch có trách nhiệm Mới đây, bức ảnh của bà về một con gấu bị giam nhốt trong điều kiện kinh hoàng đã được các giám khảo cuộc thi Nhiếp ảnh gia Động vật Hoang dã của Năm rất khen ngợi. Kể từ đó những người quan tâm đã dồn dập hỏi bà về tương lai của con gấu. Gấu bị nuôi nhốt tại Tandjung Medang, Sumatra, Indonesia Thông qua nhóm làm việc về gấu Sumatra, một khu an toàn được thiết lập để chăm sóc cho nhiều con gấu được cứu ra khỏi những hoàn cảnh u ám tương tự. Hy vọng đây sẽ là một chương tích cực cho những con gấu, nhưng Garthwaite vẫn quyết tâm tiếp tục chia sẻ câu chuyện của những con gấu này để khuyến khích mọi người cân nhắc trước khi đặt tour đi du lịch. Cuộc chiến chống đánh bắt hải sản cạn kiệt Có thật con người ta 'nhân chi sơ vi bản thiện'? Những sự thật thú vị về tuyết bạn có thể chưa biết "Du khách cần phải nhớ rằng nếu bạn mua tour rẻ thì bạn sẽ nhận được thứ dịch vụ gian dối," bà cảnh báo. "Bạn nên bỏ tiền ra cho trải nghiệm vừa chân thật vừa vì lợi ích của các con vật. Lợi ích của các con vật là điều cần được ưu tiên trước hết." Các chuyên gia khuyên rằng du khách cần tìm hiểu kỹ trước khi mua tour. "Bạn có thể có những trải nghiệm thú vị với động vật hoang dã," bà Hannah Brooks từ Sở thú Chester, nói. Bà kêu gọi những người đi du lịch nên kiểm tra thành tích bảo tồn của công ty tour và cơ sở du lịch trước khi đi, và phải đảm bảo rằng đồng tiền họ bỏ ra nên được tiêu tại chỗ. "Nếu cộng đồng địa phương được hưởng lợi từ động vật hoang dã xung quanh, họ sẽ có động cơ để giữ gìn chúng," bà giải thích. Các nhà bảo tồn của Sở thú Chester làm việc nhằm thúc đẩy, nâng cao chuẩn mực chăm sóc động vật trên toàn thế giới. Bên cạnh việc chia sẻ kiến thức và kỹ năng quản lý động vật, họ phối hợp với nhân viên các sở thú để nâng cao những thông tin giáo dục được đem giới thiệu cho khách tham quan. "Rõ ràng là họ đang hoạt động rất tích cực trong công tác giáo dục, nhưng điều đó không nhất thiết có nghĩa là họ đang làm việc tích cực trong công tác giáo dục bảo tồn. Cho nên họ không đưa ra những thông điệp để giải thích tại sao các loài động vật đang bị đe dọa trong môi trường hoang dã, và mọi người cần làm gì để giúp đỡ các loài," Brooks giải thích. "Điểm mấu chốt làm thay đổi mọi thứ… chính là việc nhận ra rằng chỉ cần đưa ra thêm vài thông điệp là họ đã có thể khiến cho khách tham quan chủ động tích cực hơn trong việc tham gia công tác bảo tồn." Trình báo tội phạm Đông Nam Á là đầu mối buôn bán động vật hoang dã phi pháp, do đó Brooks đã cùng các đồng nghiệp hợp tác với các cộng đồng địa phương để tìm hiểu về động cơ tiền bạc và động cơ văn hóa phía sau hoạt động này. Indonesia giải cứu đười ươi từ nhà người dân Thông qua các chương trình giáo dục, các nhà bảo tồn khuyến khích việc theo đuổi những lựa chọn vừa làm lợi cho cộng đồng vừa bảo vệ động vật hoang dã. Đôi khi, ngay cả khi hoàn toàn thiện chí, bạn vẫn có thể bị rơi vào hoàn cảnh phải đối diện với tình trạng ngược đãi động vật. Tuy nhiên, bạn vẫn có cách để giúp ích cho động vật khi đang đi nghỉ. Sở thú Chester cũng là đối tác trong dự án phát triển ứng dụng trên điện thoại thông minh Wildlife Witness, là app du khách có thể sử dụng để trình báo những vụ buôn bán động vật hoang dã phi pháp. Ví dụ, nếu bạn thấy ai đó bán tê tê, một con cọp đau đớn trong chuồng, bạn có thể ghi lại địa điểm và các chi tiết để cho nhà chức trách có thể điều tra và can thiệp. Thay vì biến việc gặp gỡ động vật thành một sự thỏa mãn tức thì - hoàn thành một việc trong danh sách các việc phải làm trong đời, hay có hình đăng trên Instagram nhanh chóng được nhiều người yêu thích - chúng ta hãy tiếp xúc với động vật hoang dã một cách tế nhị hơn. Ngay cả nhiếp ảnh gia Garthwaite cũng khuyên hãy bỏ ống kính xuống để có thể trân trọng và tìm hiểu môi trường một cách phù hợp. Bà nhớ lại một kỷ niệm thời thơ ấu trong chuyến đi đến Công viên Động vật Hoang dã Durrell ở Jersey, nơi cha bà làm nhân viên sở thú. "Cây lá trong những chuồng nuôi rậm rạp đến nỗi không thể nhìn thấy gì cả. Nhưng từ xa tôi nhìn thấy bàn chân của một con gấu mặt ngắn và tôi mãn nguyện." Khi bạn nhẫn nại và vận dụng tất cả các giác quan thì ngay cả một cái nhìn từ xa hay chỉ nhìn thoáng qua một phần của con vật cũng làm bạn phấn khởi. Bất kể là bạn ở đâu thì việc tiếp xúc với động vật cũng cần phải được thực hiện với thái độ tôn trọng, và nên là một kỷ niệm khó quên vì những lý do đúng đắn. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Earth.

summarize: Với một số người, việc chạm trán với những loài vật không thể ngờ ở những nơi lạ lùng là thứ đứng đầu danh sách những việc nhất định phải làm trong đời. 'Mẹ giết con vì quyền lực' trong thế giới động vật Con người, động vật và nỗi đau trước cái chết Tại sao con người phải mặc quần áo? Tuy nhiên có nguy cơ là kỳ nghỉ mơ ước cả đời của bạn có thể gây hại cho những loài động vật dễ bị tổn thương và môi trường sống của chúng. 'Vô cảm trước động vật' Là phóng viên ảnh, Emily Garthwaite đã ghi lại những cảnh động vật chịu khổ ở những điểm nóng du lịch trên khắp châu Á. Ở Jaipur, Ấn Độ, bà có bằng chứng về những nơi được gọi là 'nơi trú ẩn' nhưng lại ngược đãi những con voi và buộc chúng phải chở du khách đi chơi, bất chấp việc chúng bị stress trầm trọng. Ở Sumatra, Indonesia, Garthwaite đã chứng kiến những con tinh tinh vốn đã quen với việc được các hướng dẫn viên 'lậu' cho ăn và trở nên hết sức hung hãn để giành giật nguồn thức ăn này. Thêm nữa, từng đám đông đứng xem và ánh đèn flash từ những chiếc máy chụp hình khiến tình hình trông càng thê thảm. Những chuyến tham quan kiểu này thường được bán như một phần trong tour trọn gói. Mặc dù các công ty du lịch đã ít nhiều nỗ lực để loại bỏ những tour phi đạo đức nhất, nhưng nhu cầu khách hàng đối với việc được tiếp xúc gần gũi với động vật vẫn rất cao, bất chấp thực tế là điều đó không đem lại lợi ích gì cho chúng cả. "Người ta cảm thấy đó là quang cảnh đáng xem - người ta vô cảm trước các động vật. Du khách không nhận ra mối liên hệ giữa các con vật và trải nghiệm đó," Garthwaite nói. Bà đặt câu hỏi điều gì khiến chúng ta muốn có những tiếp xúc nhân tạo này: "Điều gì đang xảy ra ở đây vậy? Chỉ ngắm các con vật, chúng trông thế nào thì ta xem chúng như thế ấy, như vậy là chưa đủ sao? Tại sao chúng ta cần phải sờ vào chúng, tóm lấy chúng, hay cưỡi lên chúng? Dường như chúng ta muốn cần phải có sự gần gũi với chúng như thế nào đó thì mới có cảm giác chân thật." Bà Garthwaite tìm cách thể hiện mối liên hệ tình cảm giữa các chủ thể trong ảnh bà chụp với các khán giả xem ảnh. "Rất khó để cho khán giả khi xem ảnh vừa bị cuốn hút nhưng lại vừa không cảm thấy buồn bực," bà giải thích. Bằng cách đưa vào khung hình các chủ thể ở vị trí bình đẳng với nhau, bà muốn giúp khán giả suy ngẫm về những bức ảnh và hiểu được cảm giác cũng như tâm trạng của các con vật. "Tiếp xúc bằng ánh mắt thật sự quan trọng trong các bức ảnh chụp động vật, bởi vì nó cho phép khán giả thật sự nhìn vào các con vật." Du lịch có trách nhiệm Mới đây, bức ảnh của bà về một con gấu bị giam nhốt trong điều kiện kinh hoàng đã được các giám khảo cuộc thi Nhiếp ảnh gia Động vật Hoang dã của Năm rất khen ngợi. Kể từ đó những người quan tâm đã dồn dập hỏi bà về tương lai của con gấu. Gấu bị nuôi nhốt tại Tandjung Medang, Sumatra, Indonesia Thông qua nhóm làm việc về gấu Sumatra, một khu an toàn được thiết lập để chăm sóc cho nhiều con gấu được cứu ra khỏi những hoàn cảnh u ám tương tự. Hy vọng đây sẽ là một chương tích cực cho những con gấu, nhưng Garthwaite vẫn quyết tâm tiếp tục chia sẻ câu chuyện của những con gấu này để khuyến khích mọi người cân nhắc trước khi đặt tour đi du lịch. Cuộc chiến chống đánh bắt hải sản cạn kiệt Có thật con người ta 'nhân chi sơ vi bản thiện'? Những sự thật thú vị về tuyết bạn có thể chưa biết "Du khách cần phải nhớ rằng nếu bạn mua tour rẻ thì bạn sẽ nhận được thứ dịch vụ gian dối," bà cảnh báo. "Bạn nên bỏ tiền ra cho trải nghiệm vừa chân thật vừa vì lợi ích của các con vật. Lợi ích của các con vật là điều cần được ưu tiên trước hết." Các chuyên gia khuyên rằng du khách cần tìm hiểu kỹ trước khi mua tour. "Bạn có thể có những trải nghiệm thú vị với động vật hoang dã," bà Hannah Brooks từ Sở thú Chester, nói. Bà kêu gọi những người đi du lịch nên kiểm tra thành tích bảo tồn của công ty tour và cơ sở du lịch trước khi đi, và phải đảm bảo rằng đồng tiền họ bỏ ra nên được tiêu tại chỗ. "Nếu cộng đồng địa phương được hưởng lợi từ động vật hoang dã xung quanh, họ sẽ có động cơ để giữ gìn chúng," bà giải thích. Các nhà bảo tồn của Sở thú Chester làm việc nhằm thúc đẩy, nâng cao chuẩn mực chăm sóc động vật trên toàn thế giới. Bên cạnh việc chia sẻ kiến thức và kỹ năng quản lý động vật, họ phối hợp với nhân viên các sở thú để nâng cao những thông tin giáo dục được đem giới thiệu cho khách tham quan. "Rõ ràng là họ đang hoạt động rất tích cực trong công tác giáo dục, nhưng điều đó không nhất thiết có nghĩa là họ đang làm việc tích cực trong công tác giáo dục bảo tồn. Cho nên họ không đưa ra những thông điệp để giải thích tại sao các loài động vật đang bị đe dọa trong môi trường hoang dã, và mọi người cần làm gì để giúp đỡ các loài," Brooks giải thích. "Điểm mấu chốt làm thay đổi mọi thứ… chính là việc nhận ra rằng chỉ cần đưa ra thêm vài thông điệp là họ đã có thể khiến cho khách tham quan chủ động tích cực hơn trong việc tham gia công tác bảo tồn." Trình báo tội phạm Đông Nam Á là đầu mối buôn bán động vật hoang dã phi pháp, do đó Brooks đã cùng các đồng nghiệp hợp tác với các cộng đồng địa phương để tìm hiểu về động cơ tiền bạc và động cơ văn hóa phía sau hoạt động này. Indonesia giải cứu đười ươi từ nhà người dân Thông qua các chương trình giáo dục, các nhà bảo tồn khuyến khích việc theo đuổi những lựa chọn vừa làm lợi cho cộng đồng vừa bảo vệ động vật hoang dã. Đôi khi, ngay cả khi hoàn toàn thiện chí, bạn vẫn có thể bị rơi vào hoàn cảnh phải đối diện với tình trạng ngược đãi động vật. Tuy nhiên, bạn vẫn có cách để giúp ích cho động vật khi đang đi nghỉ. Sở thú Chester cũng là đối tác trong dự án phát triển ứng dụng trên điện thoại thông minh Wildlife Witness, là app du khách có thể sử dụng để trình báo những vụ buôn bán động vật hoang dã phi pháp. Ví dụ, nếu bạn thấy ai đó bán tê tê, một con cọp đau đớn trong chuồng, bạn có thể ghi lại địa điểm và các chi tiết để cho nhà chức trách có thể điều tra và can thiệp. Thay vì biến việc gặp gỡ động vật thành một sự thỏa mãn tức thì - hoàn thành một việc trong danh sách các việc phải làm trong đời, hay có hình đăng trên Instagram nhanh chóng được nhiều người yêu thích - chúng ta hãy tiếp xúc với động vật hoang dã một cách tế nhị hơn. Ngay cả nhiếp ảnh gia Garthwaite cũng khuyên hãy bỏ ống kính xuống để có thể trân trọng và tìm hiểu môi trường một cách phù hợp. Bà nhớ lại một kỷ niệm thời thơ ấu trong chuyến đi đến Công viên Động vật Hoang dã Durrell ở Jersey, nơi cha bà làm nhân viên sở thú. "Cây lá trong những chuồng nuôi rậm rạp đến nỗi không thể nhìn thấy gì cả. Nhưng từ xa tôi nhìn thấy bàn chân của một con gấu mặt ngắn và tôi mãn nguyện." Khi bạn nhẫn nại và vận dụng tất cả các giác quan thì ngay cả một cái nhìn từ xa hay chỉ nhìn thoáng qua một phần của con vật cũng làm bạn phấn khởi. Bất kể là bạn ở đâu thì việc tiếp xúc với động vật cũng cần phải được thực hiện với thái độ tôn trọng, và nên là một kỷ niệm khó quên vì những lý do đúng đắn. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Earth.

160213_indias-temples-of-sex_vert_tra

https://www.bbc.com/vietnamese/culture_social/2016/02/160213_indias-temples-of-sex_vert_tra

Những đền chùa đậm nét sex của Ấn Độ

Tháng 12/2013, cộng đồng LGBT của Ấn Độ gặp lực cản nghiêm trọng khi Tòa Tối Cao đã coi quan hệ đồng giới là một tội hình sự. Mới gần đây vào tháng 8/2015, chính phủ Ấn Độ ra lệnh cấm (được bãi bỏ có điều kiện sau vài ngày) hơn 800 trang mạng được cho là khiêu dâm với lý do đối phó với nạn phim ảnh ấu dâm và bạo lực tình dục.

Những tượng có bản chất tình dục (Ảnh: Charukesi Ramadurai) Trong số 85 ngôi đền nguyên thủy chỉ còn lại có 20 ngôi đền. (Ảnh: Charukesi Ramadurai) Ấn Độ là nước đặc biệt bảo thủ trong vài thế kỷ qua do ảnh hưởng của chủ nghĩa thuần khiết của nhiều nhóm, kể cả các triều đại hồi giáo, các thống lĩnh người Anh và chính đặc giới thầy tu Brahmin của Ấn Độ. Nhưng Ấn Độ không phải luôn như vậy. Những quy ước tình dục trước thế kỷ 13 là thoáng đãng hơn nhiều, coi thể tục và tâm linh là như nhau. Một phụ nữ đi lễ ở đền (Ảnh: Charukesi Ramadurai) Tình dục là chủ để được giáo dục chính thức, và Kamasutra (luận thuyết tình dục đầu tiên của thế giới) được viết ra ở Ấn Độ cổ đại, trong khoảng thế kỷ thứ 4 Trước Công nguyên đến Thế kỷ thứ 2 Sau Công nguyên. Những tượng khắc bao kín tường phía ngoài (Ảnh: Charukesi Ramadurai) Thực tế nếu xem xét kỹ ta có thể thấy những lưu kỷ của thời kỳ thoáng đãng hơn này trên khắp đất nước. Chúng được khắc đẽo khắc trên đá dưới dạng các chủ đề tình ái ở trên tường phía dưới của Đền Mặt Trời thế kỷ 13 ở Konark, ở phía Đông của tỉnh Orissa của Ấn Độ. Khỏa thân là điểm nổi bật ở các tranh và tượng các nàng tiên tại các hang tu viện phật giáo đục sâu trong đá ở Maharashtra, hang Ajanta (thế kỷ thứ 2 Trước Công nguyên) và hang Ellora (Thế kỷ thứ 5 tới 10 Sau Công nguyên). Những thí dụ rõ nét nhất của nghệ thuật tình ái ở đền chùa Một người viếng thăm đền đứng ngắm tranh khắc trên tường (Ảnh: Charukesi Ramadurai) Tuy nhiên ta có thể thấy thí dụ được lưu giữ tốt nhất và thể hiện rõ nhất của nghệ thuật tình dục ở đền là ở thị trấn nhỏ ở Khajuraho tỉnh Madhya Pradesh miền trung Ấn Độ. Những đền Ấn giáo được đẽo rất đẹp bằng đá đã được công bố là Di Sản Thế Giới của Unesco năm 1986. Triều đại Chandela đã tạo ra các đền này khoảng từ năm 950 đến 1050, trong số 85 đền chỉ còn 22 đền. (Ảnh: Indian Photography/Getty) Khi tôi vào tới khu 6 km2 này lúc hoàng hôn mùa hè thì đá sa thạch ánh lên mầu vàng rực rỡ. Các phụ nữ người địa phương mang theo hoa tươi và hương để cầu nguyện, trong khi du khách đi dạo ở hành lang phía ngoài, trố mắt nhìn vô số các tượng được bao kín hết tường và được tạc một cách phức tạp. Đó là tượng nam và nữ thần, lính chiến và nhạc sĩ, súc vật và chim chóc. Có thể đó là cảnh thấy ở bất kỳ đền nào ở Ấn Độ. (Ảnh: Charukesi Ramadurai) Nhưng nếu nhìn kỹ hơn thì thấy nhiều tượng rất gợi tình với hình đàn ông, đàn bà và súc vật. Chúng mô tả các cảnh yêu đương cặp ba cùng lúc, truy hoan và hành vi mất nhân tính. Mặc dù tôi đã được biết trước nhưng tôi vẫn sững sờ trước tượng các cô gái và đàn ông ôm quấn lấy nhau trong các tư thế làm tình khó tả ngay sát cạnh các thần thánh mỉm cười hiền dịu và thánh thiện. Tuy một số tượng đã bị sứt mẻ và rụng chân tay nhưng tượng còn hết sức nguyên sơ nếu xét về thực tế là những đền này đã từ hơn 1000 năm tuổi. Có nhiều luận điểm khác nhau về sự tồn tại của của những chủ đề gợi tình này. Một trong những luận điểm kỳ lạ cho rằng do các vua chúa ở Chandela là môn đồ của giáo thuyết Tantric theo đó chi phối sự cân bằng giữa sức mạnh của đàn ông và đàn bà. Do đó các vua chúa cổ súy tín ngưỡng của họ tại các đền mà họ kiến tạo. (Ảnh: John McCabe/Getty) Các luận điểm khác giải thích vai trò của chính các đền vào thời bấy giờ là đền là nơi để học hỏi và để thờ phụng, đặc biệt đối với nghệ thuật cần nhiều kỹ năng, kể cả nghệ thuật làm tình. Ngoài ra một số người tin rằng việc mô tả các hoạt động tình dục ở đền được cho là điềm lành vì chúng đại diện cho sự khởi đầu mới cũng như cuộc sống mới. (Ảnh: Charukesi Ramadurai) Ngoài ra, Ấn giáo vẫn quan niệm theo truyền thống rằng tình dục là một phần rất cần thiết của cuộc sống, nó giải thích tại sao tượng tình dục đặt xen lẫn với các tượng mô tả các hoạt động đa dạng khác như cầu nguyện và chiến tranh. Việc chúng được đặt ở nơi công khai mà không ở nơi kín đáo có thể cho chúng ta thấy rằng những người tạo ra chúng cố ý để cho mọi người trông thấy. Sự cô lập giúp cho chủ đề gợi cảm này tồn tại. (Ảnh: Dushyant Thakur Photography/Getty) Điều kỳ lạ là ta không thấy lý do vì sao những đền này lại được xây dựng ở Khajuraho vì không thấy sử sách nói về một triều đại nào đã từng ở đây. Sự tồn tại của các mô-típ gợi dục này rất có thể là do sự cách biệt hàng trăm năm ở một vùng đã có thời là rừng rậm và chỉ được viên chỉ huy quân đội người Anh là TS Burt phát hiện vào năm 1883. (Ảnh: India Photography/Getty) Thực tế chính Burt cũng phải được người tùy tùng thuyết phục để thực hiện chuyến tìm kiếm này, ông đã không tin rằng sẽ tìm thấy điều gì thú vị ở điểm hẻo lánh này. Những ngôi đền quyến rũ này cũng tránh được sự thịnh nộ của giới cảnh sát tư tưởng Ấn Độ mà trong những năm gần đây đã cấm hoặc phá hủy một loạt các tạo tác văn hoá, từ các cuốn sách của Salman Rushdie cho tới các tranh vẽ của MF Hussain. (Ảnh: Print Collector/Getty) Nhưng điều mà tôi thấy hay hơn cả các tượng và lịch sử về chúng là sự việc mà toàn bộ gia đình lặng lẽ nuốt lấy từng lời của người hướng dẫn viên du lịch khi phân tích các họa tiết gợi cảm ở trên tường của ngôi đền Kandariya Mahadeva tráng lệ. Không một ai trố mắt, không một cái liếc nhìn ngượng ngùng, không một tiếng cười khúc khích. Có lẽ nghệ thuật này là không thể chê trách khi nó nằm trong khung cảnh tôn giáo. Tuy nhiên tôi tin rằng ở trong phạm vi đền Khajuraho còn có một bài học to lớn hơn về sự khoan dung của Ấn Độ. (Ảnh: Indian Photography/Getty) Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel

summarize: Những tượng có bản chất tình dục (Ảnh: Charukesi Ramadurai) Trong số 85 ngôi đền nguyên thủy chỉ còn lại có 20 ngôi đền. (Ảnh: Charukesi Ramadurai) Ấn Độ là nước đặc biệt bảo thủ trong vài thế kỷ qua do ảnh hưởng của chủ nghĩa thuần khiết của nhiều nhóm, kể cả các triều đại hồi giáo, các thống lĩnh người Anh và chính đặc giới thầy tu Brahmin của Ấn Độ. Nhưng Ấn Độ không phải luôn như vậy. Những quy ước tình dục trước thế kỷ 13 là thoáng đãng hơn nhiều, coi thể tục và tâm linh là như nhau. Một phụ nữ đi lễ ở đền (Ảnh: Charukesi Ramadurai) Tình dục là chủ để được giáo dục chính thức, và Kamasutra (luận thuyết tình dục đầu tiên của thế giới) được viết ra ở Ấn Độ cổ đại, trong khoảng thế kỷ thứ 4 Trước Công nguyên đến Thế kỷ thứ 2 Sau Công nguyên. Những tượng khắc bao kín tường phía ngoài (Ảnh: Charukesi Ramadurai) Thực tế nếu xem xét kỹ ta có thể thấy những lưu kỷ của thời kỳ thoáng đãng hơn này trên khắp đất nước. Chúng được khắc đẽo khắc trên đá dưới dạng các chủ đề tình ái ở trên tường phía dưới của Đền Mặt Trời thế kỷ 13 ở Konark, ở phía Đông của tỉnh Orissa của Ấn Độ. Khỏa thân là điểm nổi bật ở các tranh và tượng các nàng tiên tại các hang tu viện phật giáo đục sâu trong đá ở Maharashtra, hang Ajanta (thế kỷ thứ 2 Trước Công nguyên) và hang Ellora (Thế kỷ thứ 5 tới 10 Sau Công nguyên). Những thí dụ rõ nét nhất của nghệ thuật tình ái ở đền chùa Một người viếng thăm đền đứng ngắm tranh khắc trên tường (Ảnh: Charukesi Ramadurai) Tuy nhiên ta có thể thấy thí dụ được lưu giữ tốt nhất và thể hiện rõ nhất của nghệ thuật tình dục ở đền là ở thị trấn nhỏ ở Khajuraho tỉnh Madhya Pradesh miền trung Ấn Độ. Những đền Ấn giáo được đẽo rất đẹp bằng đá đã được công bố là Di Sản Thế Giới của Unesco năm 1986. Triều đại Chandela đã tạo ra các đền này khoảng từ năm 950 đến 1050, trong số 85 đền chỉ còn 22 đền. (Ảnh: Indian Photography/Getty) Khi tôi vào tới khu 6 km2 này lúc hoàng hôn mùa hè thì đá sa thạch ánh lên mầu vàng rực rỡ. Các phụ nữ người địa phương mang theo hoa tươi và hương để cầu nguyện, trong khi du khách đi dạo ở hành lang phía ngoài, trố mắt nhìn vô số các tượng được bao kín hết tường và được tạc một cách phức tạp. Đó là tượng nam và nữ thần, lính chiến và nhạc sĩ, súc vật và chim chóc. Có thể đó là cảnh thấy ở bất kỳ đền nào ở Ấn Độ. (Ảnh: Charukesi Ramadurai) Nhưng nếu nhìn kỹ hơn thì thấy nhiều tượng rất gợi tình với hình đàn ông, đàn bà và súc vật. Chúng mô tả các cảnh yêu đương cặp ba cùng lúc, truy hoan và hành vi mất nhân tính. Mặc dù tôi đã được biết trước nhưng tôi vẫn sững sờ trước tượng các cô gái và đàn ông ôm quấn lấy nhau trong các tư thế làm tình khó tả ngay sát cạnh các thần thánh mỉm cười hiền dịu và thánh thiện. Tuy một số tượng đã bị sứt mẻ và rụng chân tay nhưng tượng còn hết sức nguyên sơ nếu xét về thực tế là những đền này đã từ hơn 1000 năm tuổi. Có nhiều luận điểm khác nhau về sự tồn tại của của những chủ đề gợi tình này. Một trong những luận điểm kỳ lạ cho rằng do các vua chúa ở Chandela là môn đồ của giáo thuyết Tantric theo đó chi phối sự cân bằng giữa sức mạnh của đàn ông và đàn bà. Do đó các vua chúa cổ súy tín ngưỡng của họ tại các đền mà họ kiến tạo. (Ảnh: John McCabe/Getty) Các luận điểm khác giải thích vai trò của chính các đền vào thời bấy giờ là đền là nơi để học hỏi và để thờ phụng, đặc biệt đối với nghệ thuật cần nhiều kỹ năng, kể cả nghệ thuật làm tình. Ngoài ra một số người tin rằng việc mô tả các hoạt động tình dục ở đền được cho là điềm lành vì chúng đại diện cho sự khởi đầu mới cũng như cuộc sống mới. (Ảnh: Charukesi Ramadurai) Ngoài ra, Ấn giáo vẫn quan niệm theo truyền thống rằng tình dục là một phần rất cần thiết của cuộc sống, nó giải thích tại sao tượng tình dục đặt xen lẫn với các tượng mô tả các hoạt động đa dạng khác như cầu nguyện và chiến tranh. Việc chúng được đặt ở nơi công khai mà không ở nơi kín đáo có thể cho chúng ta thấy rằng những người tạo ra chúng cố ý để cho mọi người trông thấy. Sự cô lập giúp cho chủ đề gợi cảm này tồn tại. (Ảnh: Dushyant Thakur Photography/Getty) Điều kỳ lạ là ta không thấy lý do vì sao những đền này lại được xây dựng ở Khajuraho vì không thấy sử sách nói về một triều đại nào đã từng ở đây. Sự tồn tại của các mô-típ gợi dục này rất có thể là do sự cách biệt hàng trăm năm ở một vùng đã có thời là rừng rậm và chỉ được viên chỉ huy quân đội người Anh là TS Burt phát hiện vào năm 1883. (Ảnh: India Photography/Getty) Thực tế chính Burt cũng phải được người tùy tùng thuyết phục để thực hiện chuyến tìm kiếm này, ông đã không tin rằng sẽ tìm thấy điều gì thú vị ở điểm hẻo lánh này. Những ngôi đền quyến rũ này cũng tránh được sự thịnh nộ của giới cảnh sát tư tưởng Ấn Độ mà trong những năm gần đây đã cấm hoặc phá hủy một loạt các tạo tác văn hoá, từ các cuốn sách của Salman Rushdie cho tới các tranh vẽ của MF Hussain. (Ảnh: Print Collector/Getty) Nhưng điều mà tôi thấy hay hơn cả các tượng và lịch sử về chúng là sự việc mà toàn bộ gia đình lặng lẽ nuốt lấy từng lời của người hướng dẫn viên du lịch khi phân tích các họa tiết gợi cảm ở trên tường của ngôi đền Kandariya Mahadeva tráng lệ. Không một ai trố mắt, không một cái liếc nhìn ngượng ngùng, không một tiếng cười khúc khích. Có lẽ nghệ thuật này là không thể chê trách khi nó nằm trong khung cảnh tôn giáo. Tuy nhiên tôi tin rằng ở trong phạm vi đền Khajuraho còn có một bài học to lớn hơn về sự khoan dung của Ấn Độ. (Ảnh: Indian Photography/Getty) Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel

vert-tra-52377028

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-tra-52377028

Lord Howe, hòn đảo 'khó tính' nhất nước Úc

Những con cá bảy màu bơi quanh chân tôi trong làn nước trong suốt như pha lê ở vùng Nam Thái Bình Dương.

Trong một chuyến đi dạo trong khu rừng nửa như rừng mưa, tôi vỗ tay và những chú chim ríu rít không biết bay chạy về phía tôi, chúng thật hiền lành trên một hòn đảo không có nhiều kẻ săn mồi. Câu chuyện kỳ lạ về lạc đà hoang tại Úc Xây nhà vào lớp băng vĩnh cửu ở cực Bắc thế giới Cuộc chiến đường biên Mỹ-Canada ít ai biết Mọi người đạp xe đạp trên con đường hẹp dài 13km, qua những đường hầm đầy bóng râm với cây cọ lơ lửng ngược trên cao và trẻ con đi bộ chân đất tới trường. Không có bảng hiệu quảng cáo, không có chìa khóa nhà, không khóa xe đạp hay sóng điện thoại tồn tại nơi đây. Thảy vài đồng xu vào một hòm tiền, tôi lấy vài quả bơ ở một quầy trái cây ven đường, nhặt lấy mặt nạ và kiếng lặn trong căn lều bỏ hoang bên bờ biển, lấy xe và gậy đánh golf tại một sân golf chín lỗ. Hiếm khi nào có hai người cùng tắm nắng trên một trong 11 bãi biển cát trắng của hòn đảo, và đám đông nhộn nhịp nhất mà tôi gặp là tại một chỗ chiên cá bán hàng tuần. Đảo Lord Howe được xếp vào danh sách Di sản Thế giới của Unesco vào năm 1982 vì vẻ đẹp và độ đa dạng sinh học của nơi này Đảo Lord Howe chỉ dài 11km và rộng 2km, một mảnh đất thôn dã có hình dạng như chiếc boomerang nằm cách Sydney 780km về hướng đông bắc. Hòn đảo ôm lấy một hồ nước xanh màu ngọc bích bao quanh bởi rạn san hô nằm ở nơi xa nhất thế giới về hướng nam. Nơi đây được vinh danh là Di sản Thế Giới Unesco vào năm 1982 vì địa hình núi lửa hùng vĩ, cùng với các loài động vật đặc hữu và các giống cây bản địa không tồn tại ở nơi nào khác trên Trái Đất. Lễ Quốc khánh của một quốc gia không tồn tại New York thừa hưởng gì từ di dân Hà Lan Nơi phải dựa vào đoàn la thồ hàng giữa lòng nước Mỹ Sau một chuyến đến thăm nơi này năm 1997, nhà lịch sử tự nhiên người Anh, Sir David Attenborough mô tả nơi đây là "quá kỳ vĩ đến mức không thể tin nổi… thuộc số ít các hòn đảo quá dễ tiếp cận, quá phi thường, nhưng vẫn chưa bị phá hoại." Tuy nhiên, mảnh đất thiên đường này nổi tiếng là nơi quá đắt đỏ khiến hầu hết dân du lịch không đủ tiền để đến trải nghiệm. Dù chỉ cách Sydney hay Brisbane chỉ hai giờ bay, nhưng vé máy bay đến Los Angeles còn rẻ hơn đến hòn đảo này. Nhà hàng rất đắt đỏ, vì hòn đảo là nơi có dịch vụ lưu trú cao cấp, có để đã đặt kín chỗ từ một năm trước. Nơi đây không có phòng nghỉ giá rẻ, cũng không có khu lều cắm trại, còn du thuyền hoàn toàn bị cấm. Liệu có phải đảo Lord Howe là hòn đảo cao cấp nhất ở Úc, cho nên chốn nghỉ ngơi cho giới siêu giàu này coi thường những du khách bình dân? Hoàn toàn không. Trong thực tế, mọi thứ hoàn toàn ngược lại. Mọi thứ ở Đảo Lord Howe cực kỳ thư thái, ngoại trừ sự nhiệt thành của dân địa phương mong muốn bảo vệ hòn đảo của họ. Hòn đảo không có người sinh sống này chỉ vừa được phát hiện vào năm 1788, và rất nhiều cư dân sống nơi đây là con cháu của những người Châu Âu định cư đầu tiên vào năm 1833. Với họ, môi trường trong lành từ lâu đã là miếng cơm manh áo trong gần một thế kỷ, từ khi du khách lần đầu tiên đặt chân đến khu hồ trên những chiếc tàu Sandringham Flying Boats vào cuối thập niên 1940. Đảo nhỏ, cho nên xe đạp là phương tiện tuyệt vời để khám phá san hô trên hồ và những bãi biển cát trắng Vào năm 1981, từ rất lâu trước khi khái niệm "du lịch sinh thái" trở thành từ ngữ thông dụng và khái niệm "quá tải du khách" trở thành điều gây khó chịu, thì khoảng 350 cư dân địa phương tỏ ý quan ngại về tình trạng hủy hoại sinh cảnh, sự xuất hiện của những loài xâm lấn, tình trạng ô nhiễm và phát triển. Kết quả là, Ủy ban Đảo Lord Howe được bầu, gồm bốn thành viên là dân địa phương và ba thành viên từ chính quyền bang New South Wales, đã giới hạn số du khách trên đảo tại bất kỳ thời điểm nào cũng không được quá 400 người. Và từ đó đến nay, quy định này vẫn tiếp tục được áp dụng. Hòn đảo có luật và chính sách môi trường nghiêm ngặt. Xe hơi chỉ được dùng cho cư dân thực sự cần đến. Ở đây không có máy lạnh. Ủy ban phải được tham vấn trước khi đốn hạ một nhánh cây hay chọn màu sơn cho nhà cửa. "Chúng tôi hay đùa rằng bạn cần giấy phép mới được đào trong vườn nhà!" một cư dân lâu năm và hướng dẫn viên du lịch ở đảo tên là Clive Wilson nói. "Chúng tôi bị cáo buộc là quan liêu đến phát khùng, nhưng mục đích của chúng tôi là bảo vệ môi trường độc đáo và mỏng manh nơi đây." Libby Grant, giám đốc khu nhà nghỉ Capella Lodge, giới thiệu cho tôi về đời sống trên đảo trong chuyến xe ngắn từ sân bay đến một khu nghỉ dưỡng chín phòng bằng một chiếc xe điện thường dùng cho sân golf. Như mọi cư dân khác, khu nhà nghỉ thu thập nước mưa dùng để uống, và sử dụng nước giếng khoan để rửa dọn và làm vườn. "Một trong những thách thức lớn nhất của chúng tôi có thể là đợi chuyến phà hai tuần một lần đến đảo, mang theo thực phẩm và nhu yếu phẩm từ đất liền," bà cho biết. May mắn thay, vườn tược trên đảo có trồng trái cây và rau củ. "Đầu bếp của chúng tôi cũng tìm kiếm rong biển từ khu đất bồi ra biển của hòn đảo, và ngư dân cung cấp cho chúng tôi cá kingfish đánh bắt tươi sống hàng ngày." Tái chế là phần quan trọng trong đời sống hàng ngày. Chất thải hữu cơ từ nhà, nhà hàng và các thùng rác công cộng và bùn cống, giấy và hộp carton xé ra được đưa thẳng đến nhà máy ủ phân thẳng đứng, một cơ sở tầm cỡ thế giới, chuyển hóa 86% rác trên đảo thành phân hữu cơ cho cộng đồng. Nhựa tái chế, nhôm và thủy tinh được chuyển về đất liền và bán cho để bù lại cho phí tàu vận tải. Những loại rác không tái chế được sẽ được nén lại và đưa về bãi rác trên đất liền vì trên đảo không còn bãi rác nào nữa. Hệ thống người dùng trả tiền làm giảm thiểu tình trạng rác thải từ hộ gia đình, nghĩa là nếu bạn mua một bộ ghế nệm mới, bạn có thể tốn đến 1.200 đô la Mỹ để chuyển bộ ghế cũ khỏi hòn đảo. Dân đến thăm đảo sẽ thấy những "hộp thành thật", bán mọi thứ từ hàng hóa trên vỉa hè đến thiết bị lặn biển Điện cũng đắt - hệ thống pin điện mặt trời để giảm thiểu sự phụ thuộc vào dầu diesel đắt tiền và gây ô nhiễm đã được lên kế hoạch hoàn tất vào năm 2020. "Chi phí cao dành cho dân đảo và doanh nghiệp là kết quả của đời sống trên đảo xa xôi ngày càng trở nên hiện đại và thân thiện với môi trường," Grant cho biết, đặc biệt khi họ đón những nhóm khách du lịch kỳ vọng có đủ tiện nghi như ở nhà trong quy mô sinh thái nghiêm ngặt của đảo Lord Howe. Tôi vớ lấy một chiếc xe đạp miễn phí từ chỗ để xe và đạp đến thị trấn nhỏ xíu trên đảo lấp ló núp bóng trong những tàng cây nhiệt đới. Có một nhà hát/trung tâm cộng đồng, một tiệm bánh, một hàng thịt và một cửa hàng tạp hóa; một bưu điện, vài cửa tiệmbán đồ lôm nhôm, và một Nhà Khách Chính phủ, nơi mỗi em bé trên đảo ra đời sẽ được công bố bằng một chiếc "tã" màu hồng hoặc xanh treo trên cột cờ. Lợi nhuận từ cửa hàng bia rượu, do Ủy ban hòn quản lý và điều hành, được đưa lại để phát triển các dự án địa phương trên đảo, nghĩa là "mở một chai bia" đúng nghĩa đen là phục vụ cộng đồng. Quang cảnh trên hòn đảo nhỏ cực kỳ đa dạng, từ rừng mưa dày đặc và núi dốc đứng, vì vậy có hàng chục hoạt động ngoài trời mà bạn có thể thưởng thức, như chơi lướt sóng, đạp xe địa hình và chơi lăn bóng trên cỏ. Tại khu đầm dài 6km, tôi thuê một chiếc thuyền kayak và đạp xe ra Đảo Thỏ, nơi tôi sẽ ăn trưa với đồ ăn mang theo. Quay trở lại bờ biển, tôi bỏ vài món đồ lặn biển trên một chiếc tàu lặn và đi vào đầm lầy đầy những loài vật nhiệt đới dòng chảy từ rạn san hô Great Barrier Reef giao thoa với vùng nước lạnh hơn ở Đảo Lord Howe. Sự pha trộn này tạo ra một hệ sinh thái những loài sinh vật và san hô cực kỳ phong phú và khác lạ mà thông thường ta không thể nào thấy chúng sống gần nhau, chẳng hạn như cá ngừ và cá hồi ôn đới bên cạnh cá nhám dẹt nhiệt đới và 86 loài san hô cứng các loại. Chiều muộn, tôi đạp xe ra bãi biển Ned's để cho thực hiện nghi thức cho cá ăn trong vịnh nông. Sáng hôm sau, tôi theo một nhóm nhỏ cùng đi bộ cả ngày lên đỉnh núi Gower cao 875m lờ mờ hiện ra ở phần mũi phía nam của đảo bên cạnh ngọn núi nhiệt đới song sinh tên là Lidgbird cũng trên đảo. Hướng dẫn viên của nhóm, Jack Shick, là dân đảo đời thứ năm và là thế hệ thứ ba làm nghề hướng dẫn leo núi. "Khoảng 170 loài chim biển và đất liền sống trên đảo hoặc đến hòn đảo nơi không có loài săn mồi nào ăn thịt chúng," anh giải thích về thiên đường cho người ngắm chim trên đảo. "Giờ tôi muốn tất cả các bạn thét lên thật to." Chúng tôi làm theo lời anh, và lập tức những chú hải âu Providence chao liệng trên đầu đột ngột đáp xuống mặt đất vì tò mò, lạch bạch đi bộ về phía chúng tôi với sải cánh mở rộng. Cuộc đi bộ càng lúc càng trở nên siêu thực khi chúng tôi đến gần đỉnh núi mù sương mây phủ trong rừng, một thế giới như trong truyện của Tolkein với những thân cây cằn cỗi và xương xẩu, với hoa phong lan và những cây dương xỉ treo lơ lửng. Nhưng càng mê say vẻ đẹp tự nhiên của Đảo Lord Howe bao nhiêu, thì tôi càng thấy xứng đáng khi trải nghiệm niềm đam mê và sự kiên định của một cộng đồng khăng khít, những người tập trung bảo vệ hòn đảo đẹp như cổ tích này. Đảo Lord Howe bao quanh một hồ đầm nước màu xanh ngọc, với rạn san hô xa xôi nhất thế giới bao quanh Tại văn phòng Ủy ban Đảo Lord Howe, tôi gặp một thành viên ủy ban và là dân đảo sáu đời, Darcelle Matassoni, người từng rời đảo để đi học và theo đuổi sự nghiệp vào năm 1998. "Sau khi sinh con gái vào năm 2014, tôi nhận ra mình sẽ thật tắc trách nếu không để cho con được lớn lên trong môi trường này," bà chia sẻ, giải thích lý do bà quyết định quay trở lại đảo vào năm sau đó, và nhận làm bảy việc bán thời gian để mưu sinh. "Tôi yêu thích khái niệm của chúng tôi với 'thiết bị' trên đảo là mặt nạ lặn, ống thở và xe đạp, rằng chúng tôi đổi rau và trái cây để lấy trứng hay cá; rằng chúng tôi sống 'theo mùa'," bà giải thích. "Và chúng tôi đã lớn lên với niềm tin cốt lõi rằng trách nhiệm của chúng tôi là bảo vệ môi trường và lối sống của mình." Ngay dưới đường, tại Bảo tàng Đảo Lord Howe hấp dẫn với các chủ đề di sản địa phương, lịch sử, xác tàu đắm và thiên nhiên, tôi tìm gặp giám tuyển Ian Hutton, nhà tự nhiên học sống ở đây và là tác giả 10 quyển sách về đảo, trong đó có quyển 'Hướng dẫn về Di sản Thế giới - Đảo Lord Howe'. "Mọi người nói về quần đảo Galápagos vì nơi đó có mối liên hệ với Darwin, nhưng sự đa dạng ở đảo Lord Howe thì phong phú hơn và nó rất nguyên vẹn. Hòn đảo ở trong tình trạng gần như nguyên thủy so với thời nó được con người tìm ra," Hutton, người sống tại đảo này từ năm 1980, giải thích. "Và tất cả chúng tôi đều hành động để đưa hòn đảo về nguyên trạng ban đầu tốt nhất như có thể." Mèo hoang, dê, heo và vào năm 2019 là chuột, đều đã bị diệt trừ tận gốc - những loài này đã hủy diệt các loài cây và động vật đặc hữu trên đảo. Động vật bản địa xuất hiện trở lại sau thời gần như bị tuyệt chủng, như loại gà rừng Lord Howe không biết bay (chỉ còn chừng 30 cá thể còn lại) và một trong những loài côn trùng hiếm nhất thế giới, bọ que Đảo Lord Howe. 11 bãi cát trắng trên đảo thường vắng người, nơi đây chỉ có 350 dân địa phương và vào bất kỳ thời điểm nào thì du khách cũng được giới hạn chỉ có thể có tối đa là 400 người tới thăm đảo Đảo Lord Howe cũng dẫn đầu thế giới trong thành tích diệt trừ các loại cỏ độc hại, giảm thiểu sự tàn phá đến 90%, nhờ một trong những dự án diệt cỏ tham vọng nhất trên đảo có người sinh sống. Từ năm 2001, lòng nhiệt thành của Hutton bắt đầu dành cho dự án Những người bạn của Đảo Lord Howe, làm việc với tình nguyện viên đến thăm đảo và dành nửa thời gian mỗi ngày giúp nhổ cỏ hoặc giúp tái tạo các khu vực cây bụi. "Đây là cách tiết kiệm hơn để đến thăm đảo, hơn nữa họ lại cảm thấy họ đang đóng góp cho tương lai hòn đảo," ông chia sẻ. "Chúng tôi đã ghi nhận 26.622 giờ làm việc tình nguyện và một số người đã quay trở lại nơi này cả chục lần hoặc hơn nữa." Người địa phương và du khách cũng có thể làm việc cùng nhau với vai trò là nhà khoa học công dân, bên cạnh các nhà bảo tồn trong Dự án Tình nguyện Bảo tồn LHI, để bảo vệ sự đa dạng sinh học trên đảo, trải dài từ khu vực đỉnh núi đến Công viên Đại dương đảo Lord Howe rộng 460km2 dưới đáy biển được thành lập năm 1999. "Chúng tôi bảo tồn Đảo Lord Howe khỏi ảnh hưởng từ du lịch mà một số nơi khác gặp phải bằng cách thực hiện chương trình bảo tồn mà cả cư dân và du khách đều có thể tham gia," quan chức điều hành du lịch trên đảo Lord Howe, Trina Shepherd, cho biết. Trong năm 2018, với lịch sử dài cùng các chương trình bảo tồn và phát triển bền vững, Ủy ban Đảo Lord Howe được nhận giải thưởng cao nhất về sinh thái của Australia, giải thưởng Gold Banksia. Các đỉnh núi lửa Gower và Lidgbird mờ mờ xa ngoài đảo Sau đó, vào mùa thu 2019, sự chú ý của cộng đồng du lịch quốc tế lần đầu tiên hướng về hòn đảo xa xôi khi nơi này được Lonely Planet xếp hạng trong nhóm 10 vùng hàng đầu phải ghé thăm vào năm 2020. Tôi tự hỏi liệu điều đó sẽ tác động ra sao đến môi trường mong manh của hòn đảo này? "Mặc dù chúng tôi tự hào với sự chỉ định của Lonely Planet," Shepherd cho biết, "nhưng chúng tôi không trông đợi bất cứ thay đổi hay tác động gì đáng kể, vì số lượng du khách của chúng tôi từ lâu đã được giới hạn." Tuy nhiên, số lượng đặt chỗ có thể phải đặt sớm từ lâu hơn nhiều vì nơi này được thế giới biết đến. "Dĩ nhiên là chúng tôi đang nhận được nhiều đề nghị hơn," bà chia sẻ. Đây là lần thứ ba tôi đến thăm Đảo Lord Howe kể từ năm 1983, và đến khi chuyến đi kết thúc tôi sửng sốt xác nhận một sự thật đáng kinh ngạc và đáng buồn là cực hiếm xảy ra trong thế giới ngày nay: đó là nơi yêu thích nhất của tôi trên Trái Đất này vẫn còn xưa cũ đáng yêu, vắng lặng, không phát triển, cuộc sống hướng về cộng đồng và thậm chí môi trường còn trong lành hơn 36 năm về trước. Đây là điều có thể trở thành hiện thực. "Những hòn đảo trong trí tưởng tượng" là tuyến bài của BBC Travel kể về hành trình đến một trong những vùng đất tuyệt đẹp, cực đoan và độc đáo nhất vì sự cô độc địa lý của chúng. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

summarize: Trong một chuyến đi dạo trong khu rừng nửa như rừng mưa, tôi vỗ tay và những chú chim ríu rít không biết bay chạy về phía tôi, chúng thật hiền lành trên một hòn đảo không có nhiều kẻ săn mồi. Câu chuyện kỳ lạ về lạc đà hoang tại Úc Xây nhà vào lớp băng vĩnh cửu ở cực Bắc thế giới Cuộc chiến đường biên Mỹ-Canada ít ai biết Mọi người đạp xe đạp trên con đường hẹp dài 13km, qua những đường hầm đầy bóng râm với cây cọ lơ lửng ngược trên cao và trẻ con đi bộ chân đất tới trường. Không có bảng hiệu quảng cáo, không có chìa khóa nhà, không khóa xe đạp hay sóng điện thoại tồn tại nơi đây. Thảy vài đồng xu vào một hòm tiền, tôi lấy vài quả bơ ở một quầy trái cây ven đường, nhặt lấy mặt nạ và kiếng lặn trong căn lều bỏ hoang bên bờ biển, lấy xe và gậy đánh golf tại một sân golf chín lỗ. Hiếm khi nào có hai người cùng tắm nắng trên một trong 11 bãi biển cát trắng của hòn đảo, và đám đông nhộn nhịp nhất mà tôi gặp là tại một chỗ chiên cá bán hàng tuần. Đảo Lord Howe được xếp vào danh sách Di sản Thế giới của Unesco vào năm 1982 vì vẻ đẹp và độ đa dạng sinh học của nơi này Đảo Lord Howe chỉ dài 11km và rộng 2km, một mảnh đất thôn dã có hình dạng như chiếc boomerang nằm cách Sydney 780km về hướng đông bắc. Hòn đảo ôm lấy một hồ nước xanh màu ngọc bích bao quanh bởi rạn san hô nằm ở nơi xa nhất thế giới về hướng nam. Nơi đây được vinh danh là Di sản Thế Giới Unesco vào năm 1982 vì địa hình núi lửa hùng vĩ, cùng với các loài động vật đặc hữu và các giống cây bản địa không tồn tại ở nơi nào khác trên Trái Đất. Lễ Quốc khánh của một quốc gia không tồn tại New York thừa hưởng gì từ di dân Hà Lan Nơi phải dựa vào đoàn la thồ hàng giữa lòng nước Mỹ Sau một chuyến đến thăm nơi này năm 1997, nhà lịch sử tự nhiên người Anh, Sir David Attenborough mô tả nơi đây là "quá kỳ vĩ đến mức không thể tin nổi… thuộc số ít các hòn đảo quá dễ tiếp cận, quá phi thường, nhưng vẫn chưa bị phá hoại." Tuy nhiên, mảnh đất thiên đường này nổi tiếng là nơi quá đắt đỏ khiến hầu hết dân du lịch không đủ tiền để đến trải nghiệm. Dù chỉ cách Sydney hay Brisbane chỉ hai giờ bay, nhưng vé máy bay đến Los Angeles còn rẻ hơn đến hòn đảo này. Nhà hàng rất đắt đỏ, vì hòn đảo là nơi có dịch vụ lưu trú cao cấp, có để đã đặt kín chỗ từ một năm trước. Nơi đây không có phòng nghỉ giá rẻ, cũng không có khu lều cắm trại, còn du thuyền hoàn toàn bị cấm. Liệu có phải đảo Lord Howe là hòn đảo cao cấp nhất ở Úc, cho nên chốn nghỉ ngơi cho giới siêu giàu này coi thường những du khách bình dân? Hoàn toàn không. Trong thực tế, mọi thứ hoàn toàn ngược lại. Mọi thứ ở Đảo Lord Howe cực kỳ thư thái, ngoại trừ sự nhiệt thành của dân địa phương mong muốn bảo vệ hòn đảo của họ. Hòn đảo không có người sinh sống này chỉ vừa được phát hiện vào năm 1788, và rất nhiều cư dân sống nơi đây là con cháu của những người Châu Âu định cư đầu tiên vào năm 1833. Với họ, môi trường trong lành từ lâu đã là miếng cơm manh áo trong gần một thế kỷ, từ khi du khách lần đầu tiên đặt chân đến khu hồ trên những chiếc tàu Sandringham Flying Boats vào cuối thập niên 1940. Đảo nhỏ, cho nên xe đạp là phương tiện tuyệt vời để khám phá san hô trên hồ và những bãi biển cát trắng Vào năm 1981, từ rất lâu trước khi khái niệm "du lịch sinh thái" trở thành từ ngữ thông dụng và khái niệm "quá tải du khách" trở thành điều gây khó chịu, thì khoảng 350 cư dân địa phương tỏ ý quan ngại về tình trạng hủy hoại sinh cảnh, sự xuất hiện của những loài xâm lấn, tình trạng ô nhiễm và phát triển. Kết quả là, Ủy ban Đảo Lord Howe được bầu, gồm bốn thành viên là dân địa phương và ba thành viên từ chính quyền bang New South Wales, đã giới hạn số du khách trên đảo tại bất kỳ thời điểm nào cũng không được quá 400 người. Và từ đó đến nay, quy định này vẫn tiếp tục được áp dụng. Hòn đảo có luật và chính sách môi trường nghiêm ngặt. Xe hơi chỉ được dùng cho cư dân thực sự cần đến. Ở đây không có máy lạnh. Ủy ban phải được tham vấn trước khi đốn hạ một nhánh cây hay chọn màu sơn cho nhà cửa. "Chúng tôi hay đùa rằng bạn cần giấy phép mới được đào trong vườn nhà!" một cư dân lâu năm và hướng dẫn viên du lịch ở đảo tên là Clive Wilson nói. "Chúng tôi bị cáo buộc là quan liêu đến phát khùng, nhưng mục đích của chúng tôi là bảo vệ môi trường độc đáo và mỏng manh nơi đây." Libby Grant, giám đốc khu nhà nghỉ Capella Lodge, giới thiệu cho tôi về đời sống trên đảo trong chuyến xe ngắn từ sân bay đến một khu nghỉ dưỡng chín phòng bằng một chiếc xe điện thường dùng cho sân golf. Như mọi cư dân khác, khu nhà nghỉ thu thập nước mưa dùng để uống, và sử dụng nước giếng khoan để rửa dọn và làm vườn. "Một trong những thách thức lớn nhất của chúng tôi có thể là đợi chuyến phà hai tuần một lần đến đảo, mang theo thực phẩm và nhu yếu phẩm từ đất liền," bà cho biết. May mắn thay, vườn tược trên đảo có trồng trái cây và rau củ. "Đầu bếp của chúng tôi cũng tìm kiếm rong biển từ khu đất bồi ra biển của hòn đảo, và ngư dân cung cấp cho chúng tôi cá kingfish đánh bắt tươi sống hàng ngày." Tái chế là phần quan trọng trong đời sống hàng ngày. Chất thải hữu cơ từ nhà, nhà hàng và các thùng rác công cộng và bùn cống, giấy và hộp carton xé ra được đưa thẳng đến nhà máy ủ phân thẳng đứng, một cơ sở tầm cỡ thế giới, chuyển hóa 86% rác trên đảo thành phân hữu cơ cho cộng đồng. Nhựa tái chế, nhôm và thủy tinh được chuyển về đất liền và bán cho để bù lại cho phí tàu vận tải. Những loại rác không tái chế được sẽ được nén lại và đưa về bãi rác trên đất liền vì trên đảo không còn bãi rác nào nữa. Hệ thống người dùng trả tiền làm giảm thiểu tình trạng rác thải từ hộ gia đình, nghĩa là nếu bạn mua một bộ ghế nệm mới, bạn có thể tốn đến 1.200 đô la Mỹ để chuyển bộ ghế cũ khỏi hòn đảo. Dân đến thăm đảo sẽ thấy những "hộp thành thật", bán mọi thứ từ hàng hóa trên vỉa hè đến thiết bị lặn biển Điện cũng đắt - hệ thống pin điện mặt trời để giảm thiểu sự phụ thuộc vào dầu diesel đắt tiền và gây ô nhiễm đã được lên kế hoạch hoàn tất vào năm 2020. "Chi phí cao dành cho dân đảo và doanh nghiệp là kết quả của đời sống trên đảo xa xôi ngày càng trở nên hiện đại và thân thiện với môi trường," Grant cho biết, đặc biệt khi họ đón những nhóm khách du lịch kỳ vọng có đủ tiện nghi như ở nhà trong quy mô sinh thái nghiêm ngặt của đảo Lord Howe. Tôi vớ lấy một chiếc xe đạp miễn phí từ chỗ để xe và đạp đến thị trấn nhỏ xíu trên đảo lấp ló núp bóng trong những tàng cây nhiệt đới. Có một nhà hát/trung tâm cộng đồng, một tiệm bánh, một hàng thịt và một cửa hàng tạp hóa; một bưu điện, vài cửa tiệmbán đồ lôm nhôm, và một Nhà Khách Chính phủ, nơi mỗi em bé trên đảo ra đời sẽ được công bố bằng một chiếc "tã" màu hồng hoặc xanh treo trên cột cờ. Lợi nhuận từ cửa hàng bia rượu, do Ủy ban hòn quản lý và điều hành, được đưa lại để phát triển các dự án địa phương trên đảo, nghĩa là "mở một chai bia" đúng nghĩa đen là phục vụ cộng đồng. Quang cảnh trên hòn đảo nhỏ cực kỳ đa dạng, từ rừng mưa dày đặc và núi dốc đứng, vì vậy có hàng chục hoạt động ngoài trời mà bạn có thể thưởng thức, như chơi lướt sóng, đạp xe địa hình và chơi lăn bóng trên cỏ. Tại khu đầm dài 6km, tôi thuê một chiếc thuyền kayak và đạp xe ra Đảo Thỏ, nơi tôi sẽ ăn trưa với đồ ăn mang theo. Quay trở lại bờ biển, tôi bỏ vài món đồ lặn biển trên một chiếc tàu lặn và đi vào đầm lầy đầy những loài vật nhiệt đới dòng chảy từ rạn san hô Great Barrier Reef giao thoa với vùng nước lạnh hơn ở Đảo Lord Howe. Sự pha trộn này tạo ra một hệ sinh thái những loài sinh vật và san hô cực kỳ phong phú và khác lạ mà thông thường ta không thể nào thấy chúng sống gần nhau, chẳng hạn như cá ngừ và cá hồi ôn đới bên cạnh cá nhám dẹt nhiệt đới và 86 loài san hô cứng các loại. Chiều muộn, tôi đạp xe ra bãi biển Ned's để cho thực hiện nghi thức cho cá ăn trong vịnh nông. Sáng hôm sau, tôi theo một nhóm nhỏ cùng đi bộ cả ngày lên đỉnh núi Gower cao 875m lờ mờ hiện ra ở phần mũi phía nam của đảo bên cạnh ngọn núi nhiệt đới song sinh tên là Lidgbird cũng trên đảo. Hướng dẫn viên của nhóm, Jack Shick, là dân đảo đời thứ năm và là thế hệ thứ ba làm nghề hướng dẫn leo núi. "Khoảng 170 loài chim biển và đất liền sống trên đảo hoặc đến hòn đảo nơi không có loài săn mồi nào ăn thịt chúng," anh giải thích về thiên đường cho người ngắm chim trên đảo. "Giờ tôi muốn tất cả các bạn thét lên thật to." Chúng tôi làm theo lời anh, và lập tức những chú hải âu Providence chao liệng trên đầu đột ngột đáp xuống mặt đất vì tò mò, lạch bạch đi bộ về phía chúng tôi với sải cánh mở rộng. Cuộc đi bộ càng lúc càng trở nên siêu thực khi chúng tôi đến gần đỉnh núi mù sương mây phủ trong rừng, một thế giới như trong truyện của Tolkein với những thân cây cằn cỗi và xương xẩu, với hoa phong lan và những cây dương xỉ treo lơ lửng. Nhưng càng mê say vẻ đẹp tự nhiên của Đảo Lord Howe bao nhiêu, thì tôi càng thấy xứng đáng khi trải nghiệm niềm đam mê và sự kiên định của một cộng đồng khăng khít, những người tập trung bảo vệ hòn đảo đẹp như cổ tích này. Đảo Lord Howe bao quanh một hồ đầm nước màu xanh ngọc, với rạn san hô xa xôi nhất thế giới bao quanh Tại văn phòng Ủy ban Đảo Lord Howe, tôi gặp một thành viên ủy ban và là dân đảo sáu đời, Darcelle Matassoni, người từng rời đảo để đi học và theo đuổi sự nghiệp vào năm 1998. "Sau khi sinh con gái vào năm 2014, tôi nhận ra mình sẽ thật tắc trách nếu không để cho con được lớn lên trong môi trường này," bà chia sẻ, giải thích lý do bà quyết định quay trở lại đảo vào năm sau đó, và nhận làm bảy việc bán thời gian để mưu sinh. "Tôi yêu thích khái niệm của chúng tôi với 'thiết bị' trên đảo là mặt nạ lặn, ống thở và xe đạp, rằng chúng tôi đổi rau và trái cây để lấy trứng hay cá; rằng chúng tôi sống 'theo mùa'," bà giải thích. "Và chúng tôi đã lớn lên với niềm tin cốt lõi rằng trách nhiệm của chúng tôi là bảo vệ môi trường và lối sống của mình." Ngay dưới đường, tại Bảo tàng Đảo Lord Howe hấp dẫn với các chủ đề di sản địa phương, lịch sử, xác tàu đắm và thiên nhiên, tôi tìm gặp giám tuyển Ian Hutton, nhà tự nhiên học sống ở đây và là tác giả 10 quyển sách về đảo, trong đó có quyển 'Hướng dẫn về Di sản Thế giới - Đảo Lord Howe'. "Mọi người nói về quần đảo Galápagos vì nơi đó có mối liên hệ với Darwin, nhưng sự đa dạng ở đảo Lord Howe thì phong phú hơn và nó rất nguyên vẹn. Hòn đảo ở trong tình trạng gần như nguyên thủy so với thời nó được con người tìm ra," Hutton, người sống tại đảo này từ năm 1980, giải thích. "Và tất cả chúng tôi đều hành động để đưa hòn đảo về nguyên trạng ban đầu tốt nhất như có thể." Mèo hoang, dê, heo và vào năm 2019 là chuột, đều đã bị diệt trừ tận gốc - những loài này đã hủy diệt các loài cây và động vật đặc hữu trên đảo. Động vật bản địa xuất hiện trở lại sau thời gần như bị tuyệt chủng, như loại gà rừng Lord Howe không biết bay (chỉ còn chừng 30 cá thể còn lại) và một trong những loài côn trùng hiếm nhất thế giới, bọ que Đảo Lord Howe. 11 bãi cát trắng trên đảo thường vắng người, nơi đây chỉ có 350 dân địa phương và vào bất kỳ thời điểm nào thì du khách cũng được giới hạn chỉ có thể có tối đa là 400 người tới thăm đảo Đảo Lord Howe cũng dẫn đầu thế giới trong thành tích diệt trừ các loại cỏ độc hại, giảm thiểu sự tàn phá đến 90%, nhờ một trong những dự án diệt cỏ tham vọng nhất trên đảo có người sinh sống. Từ năm 2001, lòng nhiệt thành của Hutton bắt đầu dành cho dự án Những người bạn của Đảo Lord Howe, làm việc với tình nguyện viên đến thăm đảo và dành nửa thời gian mỗi ngày giúp nhổ cỏ hoặc giúp tái tạo các khu vực cây bụi. "Đây là cách tiết kiệm hơn để đến thăm đảo, hơn nữa họ lại cảm thấy họ đang đóng góp cho tương lai hòn đảo," ông chia sẻ. "Chúng tôi đã ghi nhận 26.622 giờ làm việc tình nguyện và một số người đã quay trở lại nơi này cả chục lần hoặc hơn nữa." Người địa phương và du khách cũng có thể làm việc cùng nhau với vai trò là nhà khoa học công dân, bên cạnh các nhà bảo tồn trong Dự án Tình nguyện Bảo tồn LHI, để bảo vệ sự đa dạng sinh học trên đảo, trải dài từ khu vực đỉnh núi đến Công viên Đại dương đảo Lord Howe rộng 460km2 dưới đáy biển được thành lập năm 1999. "Chúng tôi bảo tồn Đảo Lord Howe khỏi ảnh hưởng từ du lịch mà một số nơi khác gặp phải bằng cách thực hiện chương trình bảo tồn mà cả cư dân và du khách đều có thể tham gia," quan chức điều hành du lịch trên đảo Lord Howe, Trina Shepherd, cho biết. Trong năm 2018, với lịch sử dài cùng các chương trình bảo tồn và phát triển bền vững, Ủy ban Đảo Lord Howe được nhận giải thưởng cao nhất về sinh thái của Australia, giải thưởng Gold Banksia. Các đỉnh núi lửa Gower và Lidgbird mờ mờ xa ngoài đảo Sau đó, vào mùa thu 2019, sự chú ý của cộng đồng du lịch quốc tế lần đầu tiên hướng về hòn đảo xa xôi khi nơi này được Lonely Planet xếp hạng trong nhóm 10 vùng hàng đầu phải ghé thăm vào năm 2020. Tôi tự hỏi liệu điều đó sẽ tác động ra sao đến môi trường mong manh của hòn đảo này? "Mặc dù chúng tôi tự hào với sự chỉ định của Lonely Planet," Shepherd cho biết, "nhưng chúng tôi không trông đợi bất cứ thay đổi hay tác động gì đáng kể, vì số lượng du khách của chúng tôi từ lâu đã được giới hạn." Tuy nhiên, số lượng đặt chỗ có thể phải đặt sớm từ lâu hơn nhiều vì nơi này được thế giới biết đến. "Dĩ nhiên là chúng tôi đang nhận được nhiều đề nghị hơn," bà chia sẻ. Đây là lần thứ ba tôi đến thăm Đảo Lord Howe kể từ năm 1983, và đến khi chuyến đi kết thúc tôi sửng sốt xác nhận một sự thật đáng kinh ngạc và đáng buồn là cực hiếm xảy ra trong thế giới ngày nay: đó là nơi yêu thích nhất của tôi trên Trái Đất này vẫn còn xưa cũ đáng yêu, vắng lặng, không phát triển, cuộc sống hướng về cộng đồng và thậm chí môi trường còn trong lành hơn 36 năm về trước. Đây là điều có thể trở thành hiện thực. "Những hòn đảo trong trí tưởng tượng" là tuyến bài của BBC Travel kể về hành trình đến một trong những vùng đất tuyệt đẹp, cực đoan và độc đáo nhất vì sự cô độc địa lý của chúng. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

060501_ledinhthong_interview

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/story/2006/05/060501_ledinhthong_interview

'ĐCS nhìn đâu cũng thấy phản động'

Một chuyên gia chính trị học người Việt ở Pháp nói với đài BBC rằng kết quả của Đại hội X của Đảng Cộng sản Việt Nam cho thấy các góp ý của người dân trước đại hội chỉ mang tính hình thức.

Tiến sĩ Lê Đình Thông, ở Đại học Paris, từng viết một bài trên BBC hồi đầu tháng Hai với ý cho rằng tình thế hiện nay đòi hỏi Việt Nam cải tổ chính trị và Đại hội X sẽ là cơ hội tốt cho việc thực hiện. Nhưng nay ông nói kết quả ở Đại hội chứng tỏ khả năng tự thay đổi của Đảng Cộng sản Việt Nam là rất khó và rằng các góp ý trước đại hội chỉ nhằm tạo ra "hào quang dân chủ." Lê Đình Thông: Chủ đề của Đại hội X là nâng cao sự lãnh đạo của đảng để giảm tình trạng tụt hậu của đất nước. Trong thực tế, phương trình vừa kể là đồng biến hay nghịch biến? Câu trả lời là nghịch biến. Đảng càng nâng cao lãnh đạo, đất nước càng tụt hậu. Trước hết là tụt hậu về chính trị. Sự tụt hậu này sẽ tác hại đến kinh tế. Các số liệu công bố như tỷ lệ phát triển, mức thu nhập bình quân tính trên đầu người không thể che đậy được sự cơ cực của đại bộ phận nhân dân. Văn kiện của Đại hội X tiếp tục đưa ra các khẩu hiệu đã trở thành sáo mòn: ‘‘Đảng Cộng sản Việt Nam, lực lượng tiền phong của giai cấp công nhân, xây dựng chủ nghĩa xã hội tiến lên chủ nghĩa cộng sản’’. Cả ba thuật từ : công nhân, chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản đều đã mất hết ý nghĩa. - Trước hết là ‘‘công nhân’’ : Ngày nay giai cấp công nhân làm việc tại các nhà máy tại Biên Hòa, Hải Phòng v.v. bị chủ nước ngoài bóc lột, phải đình công. Đảng của giai cấp công nhân không can thiệp. Nếu công nhân tổ chức được nghiệp đoàn như các nước tự do dân chủ sẽ đỡ bị bóc lột. - Tiếp theo là ‘‘chủ nghĩa xã hội ’’ : Chế độ hiện nay không còn là chủ nghĩa xã hội vì y tế, giáo dục đều phải trả tiền. - Sau cùng ‘‘chủ nghĩa cộng sản’’ chỉ là mị dân. Nếu cộng sản là phân chia tài sản đồng đều cho mọi người, đất nước ta chưa và sẽ không bao giờ là cộng sản. Các quan chức giầu có không bao giờ chịu chia bớt tiền của cho nhân dân. Theo tôi muốn cho danh chính ngôn thuận, câu này nên sửa lại là : ‘‘Đảng cộng sản Việt Nam, đội tiền phong của quan chức cán bộ, từng bước khai tử chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản’’. Với chủ trương xây dựng chủ nghĩa xã hội tiến lên chủ nghĩa cộng sản, rõ ràng là tương lai đất nước rất mịt mù. Trừ trường hợp ngoài miệng nói là xây dựng chủ nghĩa cộng sản, trong thực tế đảng cộng sản Việt Nam đào mồ chôn chủ nghĩa cộng sản. BBC:Tại Đại hội X, các ứng viên tự ứng cử vào ban chấp hành trung ương hoặc do Đại hội đều cử đều không trúng. Theo ông, điều này nói lên gì? Báo chí chính thức của Đảng công nhận việc các ứng viên tự ứng cử hoặc do Đại hội đề cử đều không trúng. Theo nguyên tắc, các ứng viên tự phát là những người có tâm huyết, thể hiện được phần nào trí tuệ tập thể. Điều này không chỉ nói lên tính phản dân chủ của Đại hội. Điều quan trọng nằm ở chỗ 1176 đại biểu đều là các đảng viên gương mẫu. 1176 đại biểu, đảng còn không tin, nói gì đến 80 triệu dân? Vì vậy, đảng nói ‘‘phát huy quyền làm chủ tập thể’’ là chỉ nói cho vui mà thôi. BBC:Các ý kiến đóng góp của người dân, trí thức, nhà khoa bảng về thay đổi thể chế chính trị, phi đảng hóa cuộc sống, có đối lập để giảm bớt tham nhũng, cho báo chí tự do kiểm soát chính phủ, đảng viên, đảng có áp dụng không Nếu không thì đến nay, chúng nằm ở đâu? Tục ngữ phương Tây có câu: chó sủa mặc chó, lạc đà cứ đi. Có cảm giác đối với đảng, lời ong tiếng ve không có tác dụng gì. Các góp ý trước đại hội chỉ nhằm tạo ra hào quang dân chủ. Mặt khác, các góp ý là một hình thức thăm dò ý kiến. Đảng dựa vào đó để biết được phần nào ý kiến người dân. Nếu ý dân là ý trời, đảng nên lấy đó để điều chỉnh hướng đi. Thực tế hoàn toàn khác. Đảng nhìn đâu cũng thấy phản động, co cụm lại tự vệ bằng cách tăng cường trấn áp. Đảng sử dụng các góp ý chỉ nhằm mục tiêu này. BBC:Con số ủy viên trung ương từ hai ngành công an và quân đội nay lên tới 25 người, cao hơn khóa trước. Điều này nói gì về xu hướng của chính phủ sắp tới, theo ông? Nhân sự nào chính sách đó. Trong số 160 ủy viên trung ương có 18 ông tướng quân đội và tất cả bộ trưởng và thứ trưởng bộ công an. Thêm vào ban nội chính trung ương, ban nghiên cứu bộ chính trị về an ninh quốc gia. Còn lại là 58 bí thư và 9 phó bí thư tỉnh ủy, bộ trưởng thông tin văn hóa cộng với báo chí truyền thanh truyền hình là 7 ủy viên. Thành phần chủ lực là quân đội và công an. Các bộ phận chuyên môn lơ thơ tơ liễu buông mành. Con số này khiến người dân có cảm tưởng đất nước đang ở vào tình trạng chiến tranh. Kháng chiến chống Pháp chăng? Hoặc là chống Mỹ cứu nước? Nếu không, hẳn là chống bá quyền Trung Quốc? Tất cả đều sai. Ngày nay đảng thân thiện với Pháp, Mỹ, hợp tác toàn diện với Trung Quốc. Không chống Pháp, Mỹ, Tầu, các ông tướng quân đội, công an dày đặc là nhằm mục đích gì? Tôi cũng muốn nói thêm rằng Đại hội X định nghĩa đảng cộng sản là tổ chức không khoan nhượng, áp dụng nguyên tắc tập trung dân chủ. Tập trung dân chủ thực chất chỉ là phản dân chủ, chuyên chính vô sản chỉ là cách nói che đậy của độc tài. Đại hội X ngoài việc xây dựng đền thờ chủ nghĩa cộng sản còn biến sự cố chấp trở thành hành động. Thực tế này chắc chắn không có lợi cho dân cho nước. Sau cùng, Đại hội X cho phép các đảng viên cộng sản làm kinh tế tư bản. Quy định này là con dao hai lưỡi, không biết sẽ làm lợi cho kinh tế hay chỉ làm lợi cho tham nhũng? ....................................................... Một độc giả, Lai ChâuCác ý kiến của ông Thông cũng có mặt đúng. Tuy nhiên, ông nhìn nhận bản chất hiện tượng mới chỉ dừng ở một mặt mà ông quên mất rằng bản chất của sự việc bao giờ cũng có 2 mặt: Tốt - Xấu. Theo tôi chủ nghĩa nào, đảng nào cũng vậy, mục tiêu duy nhất là phải làm cho dân giàu nước mạnh, xã hội dân chủ. Mà thời buổi này cũng chẳng có ai hy sinh vì lợi ích dân tộc cả đâu. Ông nào chả có quyền lợi riêng trong đó. Ông ở nước ngoài đi nhiều biết lắm chắc ông cũng hiểu. Nước to thì các quan chức chính phủ áp phe vũ khí, máy bay, dầu lửa...nước nhỏ như các quốc gia Châu Phi thì quan chức chính phủ phải cấu vào viện trợ. Hung, TP HCMCó thể mọi người có nhiều ý kiến khác nhau về nhận xét của TS Thông, nhưng chúng ta phải thừa nhận là sự trông chờ của dân chúng về sự đổi mới sau ĐH X hầu hết là thất vọng, các ý kiến đóng góp của dân truớc ĐH X qủa thực chỉ là để tạo "hào quang dân chủ" đúng như TS Thông nhận xét, chứ thực tế ý kiến của nhân dân không đưọc chú trọng. Ngay cả một số báo chí trong nước đã phải kêu lên rằng ĐH này sao cũng hao hao giống các ĐH lần trước, nhiều ý kiến tâm huyết của một số đại biều về đổi mới chỉ làm không khí của ĐH sôi động lên một chút, nhưng đều không được ĐH chú ý, thảo luận. Rốt cuộc ĐH vẫn "thành công tốt đẹp" vẫn đại diện ý chí của toàn dân. P, Hà NộiThưa Thanh Nam thế bạn hiểu thế nào là chủ nghĩa xã hội? Theo tôi chủ nghĩa xã hội là một cái gì đó rất không tưởng, mơ hồ mà ĐCS Việt Nam đang bắt 83 triệu người dân Việt Nam phải hướng đến. Hậu quả của việc 31 năm đi theo CNXH ở cả hai miền đất nước thì như bạn đã thấy nền kinh tế nước ta đang ở đâu trên bản đồ thế giới. Giáo sư Thông là trí thức vì vậy việc giúp nước của ông là góp ý là đúng rồi còn gì nữa bạn, hay bạn muốn giáo sư Thông giúp nước bằng cách chăn trâu, đào đất, cầy ruộng. Phân tích của giáo sư Thông có thể khó nghe nhưng theo tôi là hoàn toàn đúng. Thanh Nam, Hà NộiTôi xin hỏi ông Thông, ông hiểu thế nào là chủ nghĩa xã hội, chắc ông nghĩ trong chủ nghĩa xã hội thì mọi thứ phải được cào bằng hay sao? Tất cả mọi người đều phải lao động để sống và không phải ai cũng đều có cuộc sống như nhau được. Đất nước ta mới thoát khỏi chiến tranh 30 năm còn nhiều điều phải giải quyết, cần nhiều người tài để giúp nước. Vậy ông đã ở đâu khi đất nước còn khó khăn. Hay ông cũng chỉ nghĩ là ra nước ngoài sống rồi nêu ý kiến theo kiểu "góp ý". Đúng là dân chủ ở việt nam còn nhiều điều cần bàn. Nhưng mọi cái đều phải có thời gian. Đoàn Hậu, Hải PhòngNói như bạn ABC thì thật là buồn cười. "Phe bảo thủ" có thể lèn thật nhiều đ/c quân đội thì sao không đá ông Triết ra khỏi BCH? Tôi không nói là tất cả đảng viên đều là thành phần ưu tú nhất của xã hội, tôi chỉ cho rằng, ít ra họ cũng được đào tạo bài bản và có kinh nghiệm quản lí. LN, New YorkMặc dù một số điểm nêu ra có thể tạm cho là đúng (ít nhất là về mặt hình thức của sự việc), lý lẽ trong bài vừa thiếu tính thực tế so với hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam, vừa cũ kĩ, và đầy sự hằn học. Thành ra nó có vẻ là một bài lý sự hơn là lý luận khách quan và có tính học thuật. Có lẽ ông TS LĐT chỉ muốn giữ mãi những ấn tượng xấu chứ ko muốn cập nhật những cái mới, chỉ muốn nhìn về VN từ những góc nhìn tiêu cực nhất chứ ko muốn thừa nhận xu hướng và sự tiến bộ toàn cục. Tôi là người đang sống ở Mỹ, chưa từng là Đảng viên hay công chức gì cả, nhưng tôi thấy nhiều người ở nước ngoài buồn cười quá. Họ bàn chuyện đất nước rất hăng, nhưng toàn theo kiểu thầy bói xem voi. Một số người thì bàn chuyện chính trị theo cái văn phong mà tôi đã đọc phát ngán ở những trang web bôi bác tình hình VN hay những trang web hay bịa chuyện về ĐCSVN. Thông tin cũng toàn lấy từ đó ra cả. Người nào tỉnh táo và có chút hiểu biết thực tế cũng đều thấy ngán khi đọc lại những cái lý lẽ này đến lần thứ hai.. ABCLần này số ủy viên trong BCH TW rất nhiều ông là bộ đội, công an. Trong khi đó không có ông nào làm ngoại giao cả. Có vẻ nhu cầu bảo vệ chế độ, bảo vệ Đảng hiện nay đang rất cao. Cũng có giả thiết cho rằng, vì ông Nguyễn Minh Triết sẽ làm chủ tịch nước (nắm quân đội), mà ông Triết thuộc phe cấp tiến nên phe bảo thủ phải lèn thật nhiều "đồng chí" vào quân đội để tạo sức cản Thuong Nguyen, Biên HòaNói chung tình hình dân chủ ở VN hiện nay cần phải cải thiện nhiều hơn, tuy nhiên tôi nghĩ làm xáo trộn cuộc sống hiện nay sẽ không được phần đông dân chúng ủng hộ." Tôi thấy anh Hoài Nam Quãng Ninh này quen thói làm cán bộ nên mở miệng ra là hay la lối chơi trò cả vú lấp miệng em. Cứ như vậy thì làm sao đất nước khá được. Hoài Nam, Quảng NinhTôi thấy có sự hằn học thể hiện trong từng câu nói của ông "chuyên gia chính trị học này". Nói chung nó không giống các nhà nghiên cứu khoa học khác. Đoạn nói về an ninh quốc phòng ở phần cuối cũng cho thấy phần nào mức độ tư duy của ông tiến sỹ này. Tình hình Biển Đông còn rất nhiều bất ổn, rồi vấn đề Tây Nguyên. Nói chung tình hình dân chủ ở VN hiện nay cần phải cải thiện nhiều hơn, tuy nhiên tôi nghĩ làm xáo trộn cuộc sống hiện nay sẽ không được phần đông dân chúng ủng hộ. Việt Hùng, TP. HCMTôi không đồng ý với ý kiến của bạn Đoàn Hậu. Những người đứng trong hàng ngũ đảng hiện nay không phải là những thành phần ưu tú nhất, cũng không phải là những người đại diện cho dân tộc Việt Nam. Đảng chỉ đại diện cho giai cấp công nhân và nông dân như hình tượng của nền cờ máu và biểu tượng dao búa. Nhìn vào biểu tượng của lá cờ đã thấy được sự chuyên chính của đảng. Thành phần trí thức hiện nay khi học xong đại học sẽ có những lựa chọn: - Những người thật sự xuất sắc sẽ kiếm được học bổng đi nước ngòai học tập hoặc là kiếm việc làm ở một công ty nước ngoài nào đó. Cơ chế tuyển dụng và lương của cơ quan nhà nước hiện nay không bao giờ thu hút được những người tài giỏi vào cơ quan nhà nước. Chỉ có trong cơ quan nhà nước mới có tổ chức đảng, vậy đảng có thu hút được nhân tài hay không thì ai cũng biết. Chỉ có những người không xin được việc hoặc là có quan hệ với các quan chức mà phần lớn là con em cán bộ mới xin vào cơ quan nhà nước. Họ vào đó không phải vì lương, cũng chẳng phải là để đóng góp cho xã hội, mà là để nhắm vào những bổng lộc mà các vị trí này mang lại. Nói thật quí vị ở nước ngòai không hiểu rõ tình hình Việt Nam bằng dân trong nước, người dân bị kìm kẹp , bỏ đói lâu ngày nay đã có miếng ăn, nhưng vẫn còn nghèo khổ, trình độ dân trí còn rất kém. Tôi đã có điều kiện đi khắp các miền đất nước và nhận thấy : Khắp nơi dân còn đói khổ nhiều, nhưng họ rất mù về thông tin, họ lại so sánh: 80 năm đô hộ của giặc Pháp, dân mình đâu có điện để thắp sáng, vậy mà mới giải phóng có 30 năm, đảng đã kéo điện về cho bà con!!! (lời của một đảng viên ở một tỉnh miền trung), những thành phần dân cư như thế này họ có hiểu dân chủ là gì? Sau hàng loạt vụ quan chức tham nhũng bị phanh phui, lòng dân ngao ngán cùng cực, họ thật sự mất lòng tin vào thành phần lãnh đạo hiện nay. Đi đâu tôi cũng thấy rằng nhà dân thì lụp xụp, còn nhà quan chức thì đồ sộ như cung điện của các vua chúa. Taimel, Hà NộiCá nhân tôi đồng tình với ý kiến của anh Đoàn Hậu - Hải Phòng. Có thể ông TS. Lê Đình Thông ở nước ngoài nhiều quá nên mất dần đi tinh thần dân tộc Việt Nam. Ông quá xem nhẹ về An ninh Quốc phòng. Còn nhận định của ông về việc Đảng viên làm kinh tế, có thể nói là hơi có phần tiêu cực. Bởi vì bất cứ một người công dân nào cũng có quyền làm kinh tế. Chỉ có điều họ có thế làm được hay không và làm như thế nào. Nếu có khả năng làm kinh thế và không vi phạm pháp luật thì chắc không có ai phản đối vì điều này sẽ làm lợi gián tiếp tới sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam. Hoa hướng dương, Hà NộiBài phát biểu của tiến sĩ Lê Đình Thông rất hay, rất sâu rắc, cách đặt vấn đề của ông rất dí dỏm khiến cho bài phát biểu có sức hấp dẫn. Ngôn từ bình dân, không quá hoa mỹ và hàn lâm nhưng những nhà bình luận khác. Đọc xong thấy vui, nhưng nghĩ kĩ lại thấy buồn nhiều hơn, không biết rồi sau đây phong trào dân chủ trong nuớc sẽ ra sao? Liệu sẽ có những "chiến dịch thẳng tay" với các nhà dân chủ không? Nguyễn NamThay vì việc kêu gọi này kêu gọi kia mà trở thành một công cụ tiêu khiển. Các anh em hay bằng hành động xây dựng đất nước giàu mạnh. Trung Quốc có cần đa nguyên đa đảng đâu mà họ vẫn phát triển mạnh thế, cả thế giới phải khâm phục kể cả Hoa Kỳ. Xin được nhắc lại "dù mèo trắng hay mèo khoang miễn sao bắt được chuột." Đoàn Hậu, Hải PhòngThật sự một số ý kiến của ông Thông rất đúng như việc có sự nhầm lẫn giữa phản quốc và phản Đảng, việc Chế độ hiện nay không đúng nghĩa là Chủ nghĩa xã hội, việc quá ưu đãi doanhnghiệp mà sao lãng lợi ích công nhân. Nhưng cũng có rất nhiều ý kiến sai lệch : Đất nước ta bây giờ thanh bình thật đấy nhưng chả lẽ vậy mà bỏ quên An ninh quốc phòng? Ông Hồ Cẩm Đào có thể xây dựng quan hệ hợp tác với VN nhưng liệu người kế nhiệm ông có nghĩ thế? Giả dụ sau khi tấn công Iraq - Iran , đánh Triều tiên ông Bush nổi hứng tấn công Vn thì sao? Giả dụ mấy trùm khủng bố không sống được ở Trung đông vượt biên vào Vn thì sao? Lúc ấy mới huy đọng sức mạnh quân đội, mới cho tướng lĩnh vào BCH TW thì có còn kịp không? Còn câu kết thì mang tính cá nhân quá, người ta rầm rầm kêu gọi cho Đảng viên làm kinh tế (vào Đảng thì ít nhất cũng có trình độ hơn người vậy mà ông lại phát biểu như vậy. Có quy định cho làm kinh tế thì cũng có quy định để nghiêm trị tham nhũng. Cái câu nói về 1176 đại biểu tôi không hiểu rõ lắm, mong ông giải thích lại. Ông hiểu một cách thô thiển về Chủ nghĩa cộng sản. Cộng sản không phải là chia tài sản của mình đều cho mọi người.

summarize: Tiến sĩ Lê Đình Thông, ở Đại học Paris, từng viết một bài trên BBC hồi đầu tháng Hai với ý cho rằng tình thế hiện nay đòi hỏi Việt Nam cải tổ chính trị và Đại hội X sẽ là cơ hội tốt cho việc thực hiện. Nhưng nay ông nói kết quả ở Đại hội chứng tỏ khả năng tự thay đổi của Đảng Cộng sản Việt Nam là rất khó và rằng các góp ý trước đại hội chỉ nhằm tạo ra "hào quang dân chủ." Lê Đình Thông: Chủ đề của Đại hội X là nâng cao sự lãnh đạo của đảng để giảm tình trạng tụt hậu của đất nước. Trong thực tế, phương trình vừa kể là đồng biến hay nghịch biến? Câu trả lời là nghịch biến. Đảng càng nâng cao lãnh đạo, đất nước càng tụt hậu. Trước hết là tụt hậu về chính trị. Sự tụt hậu này sẽ tác hại đến kinh tế. Các số liệu công bố như tỷ lệ phát triển, mức thu nhập bình quân tính trên đầu người không thể che đậy được sự cơ cực của đại bộ phận nhân dân. Văn kiện của Đại hội X tiếp tục đưa ra các khẩu hiệu đã trở thành sáo mòn: ‘‘Đảng Cộng sản Việt Nam, lực lượng tiền phong của giai cấp công nhân, xây dựng chủ nghĩa xã hội tiến lên chủ nghĩa cộng sản’’. Cả ba thuật từ : công nhân, chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản đều đã mất hết ý nghĩa. - Trước hết là ‘‘công nhân’’ : Ngày nay giai cấp công nhân làm việc tại các nhà máy tại Biên Hòa, Hải Phòng v.v. bị chủ nước ngoài bóc lột, phải đình công. Đảng của giai cấp công nhân không can thiệp. Nếu công nhân tổ chức được nghiệp đoàn như các nước tự do dân chủ sẽ đỡ bị bóc lột. - Tiếp theo là ‘‘chủ nghĩa xã hội ’’ : Chế độ hiện nay không còn là chủ nghĩa xã hội vì y tế, giáo dục đều phải trả tiền. - Sau cùng ‘‘chủ nghĩa cộng sản’’ chỉ là mị dân. Nếu cộng sản là phân chia tài sản đồng đều cho mọi người, đất nước ta chưa và sẽ không bao giờ là cộng sản. Các quan chức giầu có không bao giờ chịu chia bớt tiền của cho nhân dân. Theo tôi muốn cho danh chính ngôn thuận, câu này nên sửa lại là : ‘‘Đảng cộng sản Việt Nam, đội tiền phong của quan chức cán bộ, từng bước khai tử chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản’’. Với chủ trương xây dựng chủ nghĩa xã hội tiến lên chủ nghĩa cộng sản, rõ ràng là tương lai đất nước rất mịt mù. Trừ trường hợp ngoài miệng nói là xây dựng chủ nghĩa cộng sản, trong thực tế đảng cộng sản Việt Nam đào mồ chôn chủ nghĩa cộng sản. BBC:Tại Đại hội X, các ứng viên tự ứng cử vào ban chấp hành trung ương hoặc do Đại hội đều cử đều không trúng. Theo ông, điều này nói lên gì? Báo chí chính thức của Đảng công nhận việc các ứng viên tự ứng cử hoặc do Đại hội đề cử đều không trúng. Theo nguyên tắc, các ứng viên tự phát là những người có tâm huyết, thể hiện được phần nào trí tuệ tập thể. Điều này không chỉ nói lên tính phản dân chủ của Đại hội. Điều quan trọng nằm ở chỗ 1176 đại biểu đều là các đảng viên gương mẫu. 1176 đại biểu, đảng còn không tin, nói gì đến 80 triệu dân? Vì vậy, đảng nói ‘‘phát huy quyền làm chủ tập thể’’ là chỉ nói cho vui mà thôi. BBC:Các ý kiến đóng góp của người dân, trí thức, nhà khoa bảng về thay đổi thể chế chính trị, phi đảng hóa cuộc sống, có đối lập để giảm bớt tham nhũng, cho báo chí tự do kiểm soát chính phủ, đảng viên, đảng có áp dụng không Nếu không thì đến nay, chúng nằm ở đâu? Tục ngữ phương Tây có câu: chó sủa mặc chó, lạc đà cứ đi. Có cảm giác đối với đảng, lời ong tiếng ve không có tác dụng gì. Các góp ý trước đại hội chỉ nhằm tạo ra hào quang dân chủ. Mặt khác, các góp ý là một hình thức thăm dò ý kiến. Đảng dựa vào đó để biết được phần nào ý kiến người dân. Nếu ý dân là ý trời, đảng nên lấy đó để điều chỉnh hướng đi. Thực tế hoàn toàn khác. Đảng nhìn đâu cũng thấy phản động, co cụm lại tự vệ bằng cách tăng cường trấn áp. Đảng sử dụng các góp ý chỉ nhằm mục tiêu này. BBC:Con số ủy viên trung ương từ hai ngành công an và quân đội nay lên tới 25 người, cao hơn khóa trước. Điều này nói gì về xu hướng của chính phủ sắp tới, theo ông? Nhân sự nào chính sách đó. Trong số 160 ủy viên trung ương có 18 ông tướng quân đội và tất cả bộ trưởng và thứ trưởng bộ công an. Thêm vào ban nội chính trung ương, ban nghiên cứu bộ chính trị về an ninh quốc gia. Còn lại là 58 bí thư và 9 phó bí thư tỉnh ủy, bộ trưởng thông tin văn hóa cộng với báo chí truyền thanh truyền hình là 7 ủy viên. Thành phần chủ lực là quân đội và công an. Các bộ phận chuyên môn lơ thơ tơ liễu buông mành. Con số này khiến người dân có cảm tưởng đất nước đang ở vào tình trạng chiến tranh. Kháng chiến chống Pháp chăng? Hoặc là chống Mỹ cứu nước? Nếu không, hẳn là chống bá quyền Trung Quốc? Tất cả đều sai. Ngày nay đảng thân thiện với Pháp, Mỹ, hợp tác toàn diện với Trung Quốc. Không chống Pháp, Mỹ, Tầu, các ông tướng quân đội, công an dày đặc là nhằm mục đích gì? Tôi cũng muốn nói thêm rằng Đại hội X định nghĩa đảng cộng sản là tổ chức không khoan nhượng, áp dụng nguyên tắc tập trung dân chủ. Tập trung dân chủ thực chất chỉ là phản dân chủ, chuyên chính vô sản chỉ là cách nói che đậy của độc tài. Đại hội X ngoài việc xây dựng đền thờ chủ nghĩa cộng sản còn biến sự cố chấp trở thành hành động. Thực tế này chắc chắn không có lợi cho dân cho nước. Sau cùng, Đại hội X cho phép các đảng viên cộng sản làm kinh tế tư bản. Quy định này là con dao hai lưỡi, không biết sẽ làm lợi cho kinh tế hay chỉ làm lợi cho tham nhũng? ....................................................... Một độc giả, Lai ChâuCác ý kiến của ông Thông cũng có mặt đúng. Tuy nhiên, ông nhìn nhận bản chất hiện tượng mới chỉ dừng ở một mặt mà ông quên mất rằng bản chất của sự việc bao giờ cũng có 2 mặt: Tốt - Xấu. Theo tôi chủ nghĩa nào, đảng nào cũng vậy, mục tiêu duy nhất là phải làm cho dân giàu nước mạnh, xã hội dân chủ. Mà thời buổi này cũng chẳng có ai hy sinh vì lợi ích dân tộc cả đâu. Ông nào chả có quyền lợi riêng trong đó. Ông ở nước ngoài đi nhiều biết lắm chắc ông cũng hiểu. Nước to thì các quan chức chính phủ áp phe vũ khí, máy bay, dầu lửa...nước nhỏ như các quốc gia Châu Phi thì quan chức chính phủ phải cấu vào viện trợ. Hung, TP HCMCó thể mọi người có nhiều ý kiến khác nhau về nhận xét của TS Thông, nhưng chúng ta phải thừa nhận là sự trông chờ của dân chúng về sự đổi mới sau ĐH X hầu hết là thất vọng, các ý kiến đóng góp của dân truớc ĐH X qủa thực chỉ là để tạo "hào quang dân chủ" đúng như TS Thông nhận xét, chứ thực tế ý kiến của nhân dân không đưọc chú trọng. Ngay cả một số báo chí trong nước đã phải kêu lên rằng ĐH này sao cũng hao hao giống các ĐH lần trước, nhiều ý kiến tâm huyết của một số đại biều về đổi mới chỉ làm không khí của ĐH sôi động lên một chút, nhưng đều không được ĐH chú ý, thảo luận. Rốt cuộc ĐH vẫn "thành công tốt đẹp" vẫn đại diện ý chí của toàn dân. P, Hà NộiThưa Thanh Nam thế bạn hiểu thế nào là chủ nghĩa xã hội? Theo tôi chủ nghĩa xã hội là một cái gì đó rất không tưởng, mơ hồ mà ĐCS Việt Nam đang bắt 83 triệu người dân Việt Nam phải hướng đến. Hậu quả của việc 31 năm đi theo CNXH ở cả hai miền đất nước thì như bạn đã thấy nền kinh tế nước ta đang ở đâu trên bản đồ thế giới. Giáo sư Thông là trí thức vì vậy việc giúp nước của ông là góp ý là đúng rồi còn gì nữa bạn, hay bạn muốn giáo sư Thông giúp nước bằng cách chăn trâu, đào đất, cầy ruộng. Phân tích của giáo sư Thông có thể khó nghe nhưng theo tôi là hoàn toàn đúng. Thanh Nam, Hà NộiTôi xin hỏi ông Thông, ông hiểu thế nào là chủ nghĩa xã hội, chắc ông nghĩ trong chủ nghĩa xã hội thì mọi thứ phải được cào bằng hay sao? Tất cả mọi người đều phải lao động để sống và không phải ai cũng đều có cuộc sống như nhau được. Đất nước ta mới thoát khỏi chiến tranh 30 năm còn nhiều điều phải giải quyết, cần nhiều người tài để giúp nước. Vậy ông đã ở đâu khi đất nước còn khó khăn. Hay ông cũng chỉ nghĩ là ra nước ngoài sống rồi nêu ý kiến theo kiểu "góp ý". Đúng là dân chủ ở việt nam còn nhiều điều cần bàn. Nhưng mọi cái đều phải có thời gian. Đoàn Hậu, Hải PhòngNói như bạn ABC thì thật là buồn cười. "Phe bảo thủ" có thể lèn thật nhiều đ/c quân đội thì sao không đá ông Triết ra khỏi BCH? Tôi không nói là tất cả đảng viên đều là thành phần ưu tú nhất của xã hội, tôi chỉ cho rằng, ít ra họ cũng được đào tạo bài bản và có kinh nghiệm quản lí. LN, New YorkMặc dù một số điểm nêu ra có thể tạm cho là đúng (ít nhất là về mặt hình thức của sự việc), lý lẽ trong bài vừa thiếu tính thực tế so với hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam, vừa cũ kĩ, và đầy sự hằn học. Thành ra nó có vẻ là một bài lý sự hơn là lý luận khách quan và có tính học thuật. Có lẽ ông TS LĐT chỉ muốn giữ mãi những ấn tượng xấu chứ ko muốn cập nhật những cái mới, chỉ muốn nhìn về VN từ những góc nhìn tiêu cực nhất chứ ko muốn thừa nhận xu hướng và sự tiến bộ toàn cục. Tôi là người đang sống ở Mỹ, chưa từng là Đảng viên hay công chức gì cả, nhưng tôi thấy nhiều người ở nước ngoài buồn cười quá. Họ bàn chuyện đất nước rất hăng, nhưng toàn theo kiểu thầy bói xem voi. Một số người thì bàn chuyện chính trị theo cái văn phong mà tôi đã đọc phát ngán ở những trang web bôi bác tình hình VN hay những trang web hay bịa chuyện về ĐCSVN. Thông tin cũng toàn lấy từ đó ra cả. Người nào tỉnh táo và có chút hiểu biết thực tế cũng đều thấy ngán khi đọc lại những cái lý lẽ này đến lần thứ hai.. ABCLần này số ủy viên trong BCH TW rất nhiều ông là bộ đội, công an. Trong khi đó không có ông nào làm ngoại giao cả. Có vẻ nhu cầu bảo vệ chế độ, bảo vệ Đảng hiện nay đang rất cao. Cũng có giả thiết cho rằng, vì ông Nguyễn Minh Triết sẽ làm chủ tịch nước (nắm quân đội), mà ông Triết thuộc phe cấp tiến nên phe bảo thủ phải lèn thật nhiều "đồng chí" vào quân đội để tạo sức cản Thuong Nguyen, Biên HòaNói chung tình hình dân chủ ở VN hiện nay cần phải cải thiện nhiều hơn, tuy nhiên tôi nghĩ làm xáo trộn cuộc sống hiện nay sẽ không được phần đông dân chúng ủng hộ." Tôi thấy anh Hoài Nam Quãng Ninh này quen thói làm cán bộ nên mở miệng ra là hay la lối chơi trò cả vú lấp miệng em. Cứ như vậy thì làm sao đất nước khá được. Hoài Nam, Quảng NinhTôi thấy có sự hằn học thể hiện trong từng câu nói của ông "chuyên gia chính trị học này". Nói chung nó không giống các nhà nghiên cứu khoa học khác. Đoạn nói về an ninh quốc phòng ở phần cuối cũng cho thấy phần nào mức độ tư duy của ông tiến sỹ này. Tình hình Biển Đông còn rất nhiều bất ổn, rồi vấn đề Tây Nguyên. Nói chung tình hình dân chủ ở VN hiện nay cần phải cải thiện nhiều hơn, tuy nhiên tôi nghĩ làm xáo trộn cuộc sống hiện nay sẽ không được phần đông dân chúng ủng hộ. Việt Hùng, TP. HCMTôi không đồng ý với ý kiến của bạn Đoàn Hậu. Những người đứng trong hàng ngũ đảng hiện nay không phải là những thành phần ưu tú nhất, cũng không phải là những người đại diện cho dân tộc Việt Nam. Đảng chỉ đại diện cho giai cấp công nhân và nông dân như hình tượng của nền cờ máu và biểu tượng dao búa. Nhìn vào biểu tượng của lá cờ đã thấy được sự chuyên chính của đảng. Thành phần trí thức hiện nay khi học xong đại học sẽ có những lựa chọn: - Những người thật sự xuất sắc sẽ kiếm được học bổng đi nước ngòai học tập hoặc là kiếm việc làm ở một công ty nước ngoài nào đó. Cơ chế tuyển dụng và lương của cơ quan nhà nước hiện nay không bao giờ thu hút được những người tài giỏi vào cơ quan nhà nước. Chỉ có trong cơ quan nhà nước mới có tổ chức đảng, vậy đảng có thu hút được nhân tài hay không thì ai cũng biết. Chỉ có những người không xin được việc hoặc là có quan hệ với các quan chức mà phần lớn là con em cán bộ mới xin vào cơ quan nhà nước. Họ vào đó không phải vì lương, cũng chẳng phải là để đóng góp cho xã hội, mà là để nhắm vào những bổng lộc mà các vị trí này mang lại. Nói thật quí vị ở nước ngòai không hiểu rõ tình hình Việt Nam bằng dân trong nước, người dân bị kìm kẹp , bỏ đói lâu ngày nay đã có miếng ăn, nhưng vẫn còn nghèo khổ, trình độ dân trí còn rất kém. Tôi đã có điều kiện đi khắp các miền đất nước và nhận thấy : Khắp nơi dân còn đói khổ nhiều, nhưng họ rất mù về thông tin, họ lại so sánh: 80 năm đô hộ của giặc Pháp, dân mình đâu có điện để thắp sáng, vậy mà mới giải phóng có 30 năm, đảng đã kéo điện về cho bà con!!! (lời của một đảng viên ở một tỉnh miền trung), những thành phần dân cư như thế này họ có hiểu dân chủ là gì? Sau hàng loạt vụ quan chức tham nhũng bị phanh phui, lòng dân ngao ngán cùng cực, họ thật sự mất lòng tin vào thành phần lãnh đạo hiện nay. Đi đâu tôi cũng thấy rằng nhà dân thì lụp xụp, còn nhà quan chức thì đồ sộ như cung điện của các vua chúa. Taimel, Hà NộiCá nhân tôi đồng tình với ý kiến của anh Đoàn Hậu - Hải Phòng. Có thể ông TS. Lê Đình Thông ở nước ngoài nhiều quá nên mất dần đi tinh thần dân tộc Việt Nam. Ông quá xem nhẹ về An ninh Quốc phòng. Còn nhận định của ông về việc Đảng viên làm kinh tế, có thể nói là hơi có phần tiêu cực. Bởi vì bất cứ một người công dân nào cũng có quyền làm kinh tế. Chỉ có điều họ có thế làm được hay không và làm như thế nào. Nếu có khả năng làm kinh thế và không vi phạm pháp luật thì chắc không có ai phản đối vì điều này sẽ làm lợi gián tiếp tới sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam. Hoa hướng dương, Hà NộiBài phát biểu của tiến sĩ Lê Đình Thông rất hay, rất sâu rắc, cách đặt vấn đề của ông rất dí dỏm khiến cho bài phát biểu có sức hấp dẫn. Ngôn từ bình dân, không quá hoa mỹ và hàn lâm nhưng những nhà bình luận khác. Đọc xong thấy vui, nhưng nghĩ kĩ lại thấy buồn nhiều hơn, không biết rồi sau đây phong trào dân chủ trong nuớc sẽ ra sao? Liệu sẽ có những "chiến dịch thẳng tay" với các nhà dân chủ không? Nguyễn NamThay vì việc kêu gọi này kêu gọi kia mà trở thành một công cụ tiêu khiển. Các anh em hay bằng hành động xây dựng đất nước giàu mạnh. Trung Quốc có cần đa nguyên đa đảng đâu mà họ vẫn phát triển mạnh thế, cả thế giới phải khâm phục kể cả Hoa Kỳ. Xin được nhắc lại "dù mèo trắng hay mèo khoang miễn sao bắt được chuột." Đoàn Hậu, Hải PhòngThật sự một số ý kiến của ông Thông rất đúng như việc có sự nhầm lẫn giữa phản quốc và phản Đảng, việc Chế độ hiện nay không đúng nghĩa là Chủ nghĩa xã hội, việc quá ưu đãi doanhnghiệp mà sao lãng lợi ích công nhân. Nhưng cũng có rất nhiều ý kiến sai lệch : Đất nước ta bây giờ thanh bình thật đấy nhưng chả lẽ vậy mà bỏ quên An ninh quốc phòng? Ông Hồ Cẩm Đào có thể xây dựng quan hệ hợp tác với VN nhưng liệu người kế nhiệm ông có nghĩ thế? Giả dụ sau khi tấn công Iraq - Iran , đánh Triều tiên ông Bush nổi hứng tấn công Vn thì sao? Giả dụ mấy trùm khủng bố không sống được ở Trung đông vượt biên vào Vn thì sao? Lúc ấy mới huy đọng sức mạnh quân đội, mới cho tướng lĩnh vào BCH TW thì có còn kịp không? Còn câu kết thì mang tính cá nhân quá, người ta rầm rầm kêu gọi cho Đảng viên làm kinh tế (vào Đảng thì ít nhất cũng có trình độ hơn người vậy mà ông lại phát biểu như vậy. Có quy định cho làm kinh tế thì cũng có quy định để nghiêm trị tham nhũng. Cái câu nói về 1176 đại biểu tôi không hiểu rõ lắm, mong ông giải thích lại. Ông hiểu một cách thô thiển về Chủ nghĩa cộng sản. Cộng sản không phải là chia tài sản của mình đều cho mọi người.

world-47329984

https://www.bbc.com/vietnamese/world-47329984

Giới nhân quyền nghĩ gì về hội nghị Trump-Kim ở Hà Nội?

Việc hội nghị thượng đỉnh Trump-Kim lần hai được tổ chức tại Hà Nội vào hai ngày 27 và 28/2 khiến Việt Nam thu hút nhiều chú ý và phản ứng từ mọi giới.

Đa số cho rằng đây là một cơ hội rất tốt cho Việt Nam về nhiều mặt. Tuy nhiên giới quan tâm đến tình hình nhân quyền tại Việt Nam có những nhận định riêng. Hôm 19/2, ba dân biểu liên bang Hoa Kỳ Alan Lowenthal (Dân Chủ), Chris Smith (Cộng Hòa), và Zoe Lofgren (Dân Chủ) cùng gửi một lá thư đến Tổng Thống Donald Trump, kêu gọi ông đặt vấn đề nhân quyền và tù nhân lương tâm với chính quyền Việt Nam, khi ông đến Hà Nội dự cuộc họp thượng đỉnh thứ nhì với lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un. "Địa điểm được chọn làm nơi tổ chức buổi họp thượng đỉnh giữa Hoa Kỳ và Bắc Hàn là một vinh dự cho quốc gia chủ nhà," một vinh dự mà "chính quyền Việt Nam không xứng đáng" vì ''hồ sơ nhân quyền tồi tệ'' của nước này, một đoạn trong thư nói trên viết. HRW: Nhân quyền VN 'xuống cấp nghiêm trọng' Về việc kêu gọi EU 'hoãn FTA' vì nhân quyền ở VN Quan chức Anh bị chỉ trích vì không lên án Luật ANM của VN Nhưng có phải ai cũng đồng ý với ba vị dân biểu này? Liệu việc Hà Nội được chọn là nơi tổ chức hội nghị Trump-Kim liệu có cho thế giới thấy là hồ sơ nhân quyền của một nước (bị cho là tồi tệ) không ngăn cản Việt Nam có được những bước tiến đáng kể trong hoạt động kinh doanh và diễn đàn quốc tế, và điều này khiến cho Việt Nam thấy không cần phải cải thiện nhân quyền không? BBC phỏng vấn một số người trong giới đấu tranh cho để tìm hiểu nhận định của họ. Trả lời phỏng vấn hôm 22/2, ông Nguyễn Trường Sơn, người phụ trách vận động cho khu vực Đông Nam Á và Thái Bình Dương của tổ chức Ân xá Quốc tế (Amnesty International), nói: "Tôi không nghĩ rằng việc Việt Nam trở thành chủ nhà của hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều lần này thì có nghĩa là cộng đồng quốc tế đã bỏ qua các vi phạm nhân quyền diễn ra trong thời gian vừa qua." "Việc chọn Việt Nam là địa điểm của hội nghị thì cần phải có sự đồng thuận của cả Mỹ và Triều Tiên. Về phía Triều Tiên thì chúng ta biết rằng họ là quốc gia có rất ít đồng minh, đồng minh quan trọng nhất là Trung Quốc thì luôn bị cáo buộc là chống lưng và bao che, lại còn đang có chiến tranh thương mại với Mỹ, thế nên chắc chắn là hội nghị không thể diễn ra ở Trung Quốc được. Trong khi đó quan hệ giữa Việt Nam và Mỹ vẫn không ngừng tiến triển trong các năm vừa qua. Và Việt Nam vốn là quốc gia đồng minh truyền thống của Triều Tiên. Thế nên, rõ ràng Việt Nam là nơi lý tưởng để tổ chức hội nghị này." Ông Sơn vạch ra: ''Có thể nhiều người lầm tưởng rằng chỉ trừng phạt, chỉ trích, cấm vận thì mới được coi là các động thái phản đối vi phạm nhân quyền. Trên thực tế, bảo vệ nhân quyền có thể được thực thi qua rất nhiều cách, và thường thì các chính phủ vẫn chọn cách mềm dẻo trước tiên, khi tiếp cận các chính phủ nước khác trong vấn đề nhân quyền. Việc Việt Nam được bầu vào hội đồng nhân quyền của Liên Hiệp Quốc năm 2013 là một ví dụ, cộng đồng quốc tế muốn Việt Nam tham gia tích cực hơn vào các định chế nhân quyền quốc tế, để giúp chính phủ Việt Nam hiểu hơn và giảm thiếu ác cảm đối với nhân quyền." ''Việc chỉ trích, trừng phạt hay cấm vận thì có thể mang lại sự thỏa mãn tức thì, thế nhưng nó cũng có tác dụng ngược là đẩy chính quyền bị trừng phạt vào thế thù ghét và hiểu sai về nhân quyền. Trong khi việc khuyến khích và tiếp cận mềm dẻo lại mất nhiều thời gian hơn và phải rất kiên nhẫn cùng với thiện chí thì mới đạt được kết quả. ' Cùng ngày, ông Phil Robertson, phó giám đốc phụ trách Châu Á của Human Rights Watch bình luận: "Việt Nam khá sắc sảo trong việc ngoại giao, và họ sẽ sử dụng bất kỳ lợi thế nào có thể để theo đuổi chính sách tránh bị chỉ trích về hồ sơ nhân quyền của mình. Các nhà lãnh đạo Việt Nam vi phạm nhân quyền chính vì họ tập trung cao độ vào việc làm câm lặng mọi thách thức đối với quyền lực của họ bằng cách đảm bảo rằng phần lớn người dân Việt Nam tiếp tục sợ hãi việc chỉ trích công khai chính phủ." "Trong khi có nhiều nhà hoạt động can đảm đã từ chối không để bị đe dọa, thì thực tế là chính phủ Việt Nam sẽ chỉ thay đổi nếu họ nhận được áp lực liên tục là phải tôn trọng quyền con người. Thật khó để mong đợi bất cứ điều gì tích cực từ ông Trump, người không quan tâm đến nhân quyền, nhưng Liên minh châu Âu và các quốc gia ủng hộ nhân quyền có cùng chí hướng khác cần phải đứng lên bảo vệ nhân quyền của Việt Nam." "Tổ chức hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều Tiên sẽ giúp Hà Nội tạm thời trông sáng lên trên sân khấu toàn cầu nhưng chúng ta phải tập trung hơn vào việc yêu cầu các loại cải cách sẽ đảm bảo Việt Nam công nhận và tôn trọng nhân quyền trong dài hạn." Ông Nguyễn Anh Tuấn, một nhà đấu tranh tại Việt Nam, hôm 24/2, nói với BBC ông không nghĩ việc Hà Nội được chọn là nơi tổ chức hội nghị thượng đỉnh Trump-Kim lần hai, tự nó, là điều khiến cho giới nhân quyền phải e ngại: " Mỹ và Bắc Hàn không có quá nhiều lựa chọn ngoài Việt Nam để gặp mặt, xét các yếu tố hậu cần đi lại và những hậu ý chính trị mang tính biểu tượng. Chẳng ai giàu trí tưởng tượng tới mức nghĩ rằng thành tích nhân quyền là một trong những yếu tố cân nhắc để lựa chọn địa điểm cho những buổi gặp mặt như thế này, vậy nên bảo rằng vì thế mà đáng lo cho giới bảo vệ nhân quyền thì tôi e là hơi lo xa quá." "Nói vậy không có nghĩa là không có gì đáng quan ngại về tình hình nhân quyền Việt Nam mà trái lại, dù có hay không có hội nghị thượng đỉnh này thì chúng ta đều thấy là tình hình nhân quyền mấy năm qua đang xấu đi với nhiều người bị bắt bớ hơn, tiến trình cải cách pháp luật cho phù hợp với các cam kết quốc tế cũng đang bị trì hoãn lại. Tuy nhiên nói rằng nhân quyền thời nay không còn quan trọng nữa thì cũng không phải bởi lẽ ngay cả những chính quyền vi phạm nghiêm trọng nhân quyền nhất vẫn không dám phủ nhận nhân quyền, mà chỉ diễn giải nó theo một cách khác."

summarize: Đa số cho rằng đây là một cơ hội rất tốt cho Việt Nam về nhiều mặt. Tuy nhiên giới quan tâm đến tình hình nhân quyền tại Việt Nam có những nhận định riêng. Hôm 19/2, ba dân biểu liên bang Hoa Kỳ Alan Lowenthal (Dân Chủ), Chris Smith (Cộng Hòa), và Zoe Lofgren (Dân Chủ) cùng gửi một lá thư đến Tổng Thống Donald Trump, kêu gọi ông đặt vấn đề nhân quyền và tù nhân lương tâm với chính quyền Việt Nam, khi ông đến Hà Nội dự cuộc họp thượng đỉnh thứ nhì với lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un. "Địa điểm được chọn làm nơi tổ chức buổi họp thượng đỉnh giữa Hoa Kỳ và Bắc Hàn là một vinh dự cho quốc gia chủ nhà," một vinh dự mà "chính quyền Việt Nam không xứng đáng" vì ''hồ sơ nhân quyền tồi tệ'' của nước này, một đoạn trong thư nói trên viết. HRW: Nhân quyền VN 'xuống cấp nghiêm trọng' Về việc kêu gọi EU 'hoãn FTA' vì nhân quyền ở VN Quan chức Anh bị chỉ trích vì không lên án Luật ANM của VN Nhưng có phải ai cũng đồng ý với ba vị dân biểu này? Liệu việc Hà Nội được chọn là nơi tổ chức hội nghị Trump-Kim liệu có cho thế giới thấy là hồ sơ nhân quyền của một nước (bị cho là tồi tệ) không ngăn cản Việt Nam có được những bước tiến đáng kể trong hoạt động kinh doanh và diễn đàn quốc tế, và điều này khiến cho Việt Nam thấy không cần phải cải thiện nhân quyền không? BBC phỏng vấn một số người trong giới đấu tranh cho để tìm hiểu nhận định của họ. Trả lời phỏng vấn hôm 22/2, ông Nguyễn Trường Sơn, người phụ trách vận động cho khu vực Đông Nam Á và Thái Bình Dương của tổ chức Ân xá Quốc tế (Amnesty International), nói: "Tôi không nghĩ rằng việc Việt Nam trở thành chủ nhà của hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều lần này thì có nghĩa là cộng đồng quốc tế đã bỏ qua các vi phạm nhân quyền diễn ra trong thời gian vừa qua." "Việc chọn Việt Nam là địa điểm của hội nghị thì cần phải có sự đồng thuận của cả Mỹ và Triều Tiên. Về phía Triều Tiên thì chúng ta biết rằng họ là quốc gia có rất ít đồng minh, đồng minh quan trọng nhất là Trung Quốc thì luôn bị cáo buộc là chống lưng và bao che, lại còn đang có chiến tranh thương mại với Mỹ, thế nên chắc chắn là hội nghị không thể diễn ra ở Trung Quốc được. Trong khi đó quan hệ giữa Việt Nam và Mỹ vẫn không ngừng tiến triển trong các năm vừa qua. Và Việt Nam vốn là quốc gia đồng minh truyền thống của Triều Tiên. Thế nên, rõ ràng Việt Nam là nơi lý tưởng để tổ chức hội nghị này." Ông Sơn vạch ra: ''Có thể nhiều người lầm tưởng rằng chỉ trừng phạt, chỉ trích, cấm vận thì mới được coi là các động thái phản đối vi phạm nhân quyền. Trên thực tế, bảo vệ nhân quyền có thể được thực thi qua rất nhiều cách, và thường thì các chính phủ vẫn chọn cách mềm dẻo trước tiên, khi tiếp cận các chính phủ nước khác trong vấn đề nhân quyền. Việc Việt Nam được bầu vào hội đồng nhân quyền của Liên Hiệp Quốc năm 2013 là một ví dụ, cộng đồng quốc tế muốn Việt Nam tham gia tích cực hơn vào các định chế nhân quyền quốc tế, để giúp chính phủ Việt Nam hiểu hơn và giảm thiếu ác cảm đối với nhân quyền." ''Việc chỉ trích, trừng phạt hay cấm vận thì có thể mang lại sự thỏa mãn tức thì, thế nhưng nó cũng có tác dụng ngược là đẩy chính quyền bị trừng phạt vào thế thù ghét và hiểu sai về nhân quyền. Trong khi việc khuyến khích và tiếp cận mềm dẻo lại mất nhiều thời gian hơn và phải rất kiên nhẫn cùng với thiện chí thì mới đạt được kết quả. ' Cùng ngày, ông Phil Robertson, phó giám đốc phụ trách Châu Á của Human Rights Watch bình luận: "Việt Nam khá sắc sảo trong việc ngoại giao, và họ sẽ sử dụng bất kỳ lợi thế nào có thể để theo đuổi chính sách tránh bị chỉ trích về hồ sơ nhân quyền của mình. Các nhà lãnh đạo Việt Nam vi phạm nhân quyền chính vì họ tập trung cao độ vào việc làm câm lặng mọi thách thức đối với quyền lực của họ bằng cách đảm bảo rằng phần lớn người dân Việt Nam tiếp tục sợ hãi việc chỉ trích công khai chính phủ." "Trong khi có nhiều nhà hoạt động can đảm đã từ chối không để bị đe dọa, thì thực tế là chính phủ Việt Nam sẽ chỉ thay đổi nếu họ nhận được áp lực liên tục là phải tôn trọng quyền con người. Thật khó để mong đợi bất cứ điều gì tích cực từ ông Trump, người không quan tâm đến nhân quyền, nhưng Liên minh châu Âu và các quốc gia ủng hộ nhân quyền có cùng chí hướng khác cần phải đứng lên bảo vệ nhân quyền của Việt Nam." "Tổ chức hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều Tiên sẽ giúp Hà Nội tạm thời trông sáng lên trên sân khấu toàn cầu nhưng chúng ta phải tập trung hơn vào việc yêu cầu các loại cải cách sẽ đảm bảo Việt Nam công nhận và tôn trọng nhân quyền trong dài hạn." Ông Nguyễn Anh Tuấn, một nhà đấu tranh tại Việt Nam, hôm 24/2, nói với BBC ông không nghĩ việc Hà Nội được chọn là nơi tổ chức hội nghị thượng đỉnh Trump-Kim lần hai, tự nó, là điều khiến cho giới nhân quyền phải e ngại: " Mỹ và Bắc Hàn không có quá nhiều lựa chọn ngoài Việt Nam để gặp mặt, xét các yếu tố hậu cần đi lại và những hậu ý chính trị mang tính biểu tượng. Chẳng ai giàu trí tưởng tượng tới mức nghĩ rằng thành tích nhân quyền là một trong những yếu tố cân nhắc để lựa chọn địa điểm cho những buổi gặp mặt như thế này, vậy nên bảo rằng vì thế mà đáng lo cho giới bảo vệ nhân quyền thì tôi e là hơi lo xa quá." "Nói vậy không có nghĩa là không có gì đáng quan ngại về tình hình nhân quyền Việt Nam mà trái lại, dù có hay không có hội nghị thượng đỉnh này thì chúng ta đều thấy là tình hình nhân quyền mấy năm qua đang xấu đi với nhiều người bị bắt bớ hơn, tiến trình cải cách pháp luật cho phù hợp với các cam kết quốc tế cũng đang bị trì hoãn lại. Tuy nhiên nói rằng nhân quyền thời nay không còn quan trọng nữa thì cũng không phải bởi lẽ ngay cả những chính quyền vi phạm nghiêm trọng nhân quyền nhất vẫn không dám phủ nhận nhân quyền, mà chỉ diễn giải nó theo một cách khác."

vert-fut-49059606

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-49059606

50 năm chinh phục Mặt Trăng qua 50 con số: Mỹ vung tiền để thắng Liên Xô

Nếu Hoa Kỳ muốn đánh bại Liên Xô trong cuộc đua đến Mặt Trăng, họ cần phải mạnh tay. Chương trình Apollo cuối cùng đã chi tới hàng tỷ đô la Mỹ.

25 tỷ: Tổng chi phí cho chương trình Apollo, tính bằng đô la Mỹ Vị tổng thống cam kết đưa con người lên Mặt Trăng trong thập niên đó không phải là người đam mê khám phá vũ trụ. 50 năm chinh phục Mặt Trăng qua 50 con số Chinh phục Mặt Trăng: Những người hy sinh vì Apollo Saturn V: Tên lửa đưa con người lên Mặt Trăng "Tôi không hứng thú với không gian đến mức như vậy," Tổng thống John F Kennedy nói với giám đốc Nasa, James Webb, trong cuộc gặp riêng tại Nhà Trắng vào năm 1962. "Tôi nghĩ việc đó là tốt, tôi nghĩ chúng ta nên biết về nó, chúng ta sẵn sàng chi một khoản tiền hợp lý, nhưng giờ ta đang bàn đến một chuyến viễn du hoành tráng có thể làm sập ngân khố." Cuộc đối thoại được Thư viện Tổng thống John F Kennedy công bố, tiết lộ động cơ thật của ngài tổng thống: là đánh bại Liên bang Xô Viết. "Theo ý kiến của tôi, thực hiện việc này đúng thời điểm hoặc theo thời thượng, là vì ta hy vọng đánh bại họ," ông nói, "và từ đó cho thấy đằng sau việc này, như chúng ta đã làm nhiều năm trước, ơn Chúa, ta đã qua mặt họ." Nhưng chi phí để chiến thắng trong cuộc chạy đua vào vũ trụ sẽ là khổng lồ. Tổng chi phí ước tính cho chương trình Apollo khoảng 25 tỷ đô la Mỹ, tương đương với 175 tỷ đô la Mỹ ngày nay. Vào năm 1965, quỹ đầu tư cho Nasa lên tới đỉnh điểm là khoảng 5% chi phí của chính phủ, ngày nay con số đó là một phần mười mức đó. Hàng tỷ đô đó đổ vào việc chế tạo tên lửa, tàu vũ trụ, máy tính, bộ phận điều khiển trên mặt đất và trả lương cho khoảng 400.000 nhân viên làm việc để đưa được chỉ có 12 người lên Mặt Trăng. 34: Là số % công chúng đồng ý thực hiện sứ mệnh Mặt Trăng vào năm 1967 Số tiền 25 tỷ đô chi cho việc đưa người lên Mặt Trăng liệu đã được chi xài đúng đắn? Những người Mỹ phải đóng thuế vào năm 1967 không nghĩ vậy. Dữ liệu khảo sát thời điểm đó do Roger Launius từ Bảo tàng Quốc gia về Hàng không và Không gian ở Washington DC thu thập và xuất bản trên tạp chí Chính sách Không gian (Space Policy Journal) cho thấy công chúng Hoa Kỳ không cảm thấy thuyết phục với ý tưởng cho rằng chương trình không gian là ưu tiên quốc gia. Sau sự cố gần như thảm họa xảy ra với tàu Apollo 13, sự hứng thú của công chúng với chương trình không gian giảm sút Thậm chí vào năm 1961, vào giai đoạn đỉnh cao nỗi sợ Xô Viết sẽ thôn tính không gian, thì khá nhất là công chúng có cảm giác miễn cưỡng phải chi cho chương trình Apollo. Các cuộc khảo sát vào tháng Sáu năm đó cho thấy có sự chia cắt giữa những người ủng hộ chính phủ chi cho "hành trình đưa người lên Mặt Trăng" và những người chống lại chương trình đó. Vận tốc, khoảng cách khi chinh phục Mặt Trăng Chuyện sức khoẻ, thuốc men, chữa trị trong hành trình đến Mặt Trăng Chinh phục Mặt Trăng và sự ra đời của lò vi sóng Vào 1/1967, sau vụ tàu Apollo 1 bốc cháy khiến ba phi hành gia thiệt mạng ngay trên bệ phóng, hơn nửa số người được khảo sát phản đối sứ mệnh không gian này. Chỉ ngay sau khi tàu Apollo 11 đáp xuống Mặt Trăng vào năm 1969 thì dự án mới được công chúng ủng hộ rộng rãi. Chín tháng sau đó, sau thảm họa xảy ra với tàu Apollo 13, sự ủng hộ với chương trình không gian lại giảm sút. Khi Gene Cernan và Harrison Schimitt đi bộ trên Mặt Trăng trong hành trình Apollo 17, gần 60% công chúng Mỹ tin rằng quốc gia đang chi quá nhiều cho việc khám phá không gian. Tuy nhiên đến thời điểm này, ngân sách cho hoạt động khám phá không gian đã bị cắt giảm và các sứ mệnh đến Mặt Trăng sau đó bị hủy. Thật hoang đường nếu tin rằng các sứ mệnh Apollo được thực hiện với sự ủng hộ rộng rãi từ công chúng. Nếu như các kết quả khảo sát là đáng tin cậy, thì hầu hết người Mỹ đều muốn thà là tiền tiêu vào việc khác còn hơn. 100 ngàn: Là chi phí cho một bộ đồ phi hành gia trên tàu Apollo, tính bằng đô la Mỹ Trang phục phi hành gia được thiết kế để đi bộ trên Mặt Trăng phải cần phải bền, chắc và hỗ trợ tốt. Cho nên không ngạc nhiên gì khi Nasa trao việc đó cho một hãng chuyên sản xuất áo lót phụ nữ - International Latex Corporation. Mỗi bộ trang phục may đo riêng được làm từ nhiều lớp sợi nhựa, cao su và cáp kim loại. Tất cả được phủ bằng vải nhúng Teflon, và được khâu bằng tay bởi một nhóm thợ khâu. Trang phục phi hành gia do một công ty may áo lót phụ nữ thực hiện Trang phục phi hành gia tàu Apollo có một phần balo rời chứa hệ thống hỗ trợ duy trì sự sống - và điều này trên thực tế biến cả bộ trang phục thành một dạng tàu vũ trụ. Với các khớp nối linh hoạt để phi hành gia có thể cử động tốt, trang phục này là bước tiến vượt bậc so với những thiết kế cho Gemini, chương trình không gian trước đó của Nasa. Chinh phục Mặt Trăng: Những hình ảnh đẹp nhất Apollo 11 chụp được Dùng băng dính sửa tàu vũ trụ TQ, châu Âu và tham vọng lên Mặt Trăng định cư Đưa người lên Mặt Trăng: canh bạc đầy rủi ro của Mỹ "Trang phục cho tàu Gemini thực sự là một vấn đề, và không nghi ngờ gì, hạn chế thực sự của nó là khả năng hoạt động của chúng tôi khi ra khỏi tàu tàu vũ trụ," phi hành gia Rusty Schweickart trong sứ mệnh Apollo 9 nói. Trong cuộc đi bộ trong không gian vào 3/1969, Schweikart trở thành người đầu tiên thử bộ trang phục mới, bước ra ngoài tàu vũ trụ Apollo trong quỹ đạo Trái Đất. "Nó thực sự khiến tôi độc lập so với tàu vũ trụ - tôi không bị phụ thuộc vào dây kết nối với khoang điều khiển dịch vụ mà chỉ có một sợi dây để giúp tôi không bị cuốn trôi đi," ông cho biết. "Bạn bè tôi sẽ phải chạy trên bề mặt Mặt Trăng và họ không thể lôi một sợi dây kết nối nặng trong suốt một dặm đường trên bề mặt, vì vậy chúng tôi cần phải có chiếc balo độc lập đó." Với các sứ mệnh Apollo về sau, trang phục phi hành gia được nâng cấp một lần nữa để tăng độ linh hoạt, cho phép phi hành gia ngồi trên xe địa hình trên Mặt Trăng. 388 triệu: Là chi phí chế tạo tàu đáp xuống Mặt Trăng, tính bằng đô la Mỹ Trước khi tàu Apollo 11 được phóng đến Mặt Trăng, Tổng thống Richard Nixon chuẩn bị hai bài diễn văn - một cho trường hợp thành công và một bài khác trong trường hợp các phi hành gia bị bỏ lại. "Định mệnh đã an bài cho những người đến Mặt Trăng khám phá trong hòa bình sẽ yên nghỉ lại Mặt Trăng," bài diễn văn đó viết. "Những người đàn ông dũng cảm đó, Neil Armstrong và Edwin Aldrin, biết rằng họ không có hy vọng trở về, nhưng họ biết loài người sẽ có hy vọng từ sự hy sinh của họ." Việc sản xuất ra tàu đáp Mặt Trăng tốn gần 400 triệu đô la Mỹ Chưa ai từng chế tạo một cỗ máy có thể đưa hai người đáp xuống hành tinh khác an toàn - và quan trọng hơn - là đưa họ trở về. Tàu đáp mặt trăng có khung khá mỏng manh, vách mỏng và những chiếc chân mảnh khảnh chỉ có thể vận hành trong không gian. Tàu đáp được chia làm hai phần, gọi là hai tầng, tầng hạ cánh với đế đáp và tầng cất cánh với một động cơ đưa hai phi hành gia quay trở lại tàu mẹ trong quỹ đạo Mặt Trăng. Nếu động cơ cất cánh bị hỏng thì không có cách nào đưa phi hành đoàn trở về nhà. "Đó là một trong số rất ít điểm thất bại mà chúng tôi có trong toàn bộ Chương trình Apollo," Giám đốc điều hành bay Gerry Griffin nhận định. "Khoang động cơ tàu đáp mặt trăng buộc phải hoạt động, nếu không là bạn rồi đời." Nasa ký hợp đồng với Công ty Grumman chế tạo tàu đáp với tổng chi phí 388 triệu đô la Mỹ. Nhưng quá trình chế tạo liên tục bị trì hoãn và mãi đến tháng 1/1968 mới chế tạo xong tàu đáp không người lái đầu tiên. Trong một năm, các phi hành gia tàu Apollo 9 là Jim McDivitt và Rusty Schweikart đưa tàu vũ trụ bay quanh quỹ đạo Trái Đất. Sau đó trong chuyến bay Apollo 10, Tom Stafford và Gene Gernan đưa tàu đáp đến vị trí cách bề mặt Mặt Trăng khoảng 14,2km. Trong chuyến trở về khoang điều khiển, họ gặp vấn đề nghiêm trọng. Bật hàng loạt các nút để tương thích với hệ thống định vị, Cernan và Stafford chuẩn bị tách tầng trên khỏi tầng hạ cánh. Nhưng một trong các nút bật lại ở sai vị trí và khi họ kích hoạt động cơ, chiếc tàu vũ trụ xoay vòng rối loạn và mất điều khiển. "Đồ chó đẻ!" Cernan hét lên. Buzz Aldrin điền hồ sơ thanh toán hóa đơn cho chuyến đi của ông từ Florida và quay trở về nhà, mà trong hành trình này ông có 'ghé qua' Mặt Trăng "Tôi thấy đường chân trời của Mặt Trăng hiện ra từ đủ các hướng khác nhau, tám lần trong 15 giây," ông kể lại với tôi sau đó. "Đáng sợ không? Có đấy, nếu anh có thời gian để sợ, nhưng lúc đó tôi không có thời gian để sợ." May mắn thay, Stafford chiếm quyền điều khiển tàu bằng tay và ổn định tàu vũ trụ lại. Các kỹ sư sau đó tính toán rằng chỉ thêm hai giây nữa thôi họ sẽ rơi xuống Mặt Trăng. "Chúng tôi phát hiện ra không có vấn đề gì về phần cứng, mà đó là vấn đề con người," Cernan cho biết. "Dù chúng tôi có nghĩ mình giỏi cỡ nào, dù chúng tôi đã tập đi tập lại bao nhiêu lần, thì ta vẫn có thể làm hỏng việc nếu không cẩn thận." Dù suýt chết, Cernan vẫn xin lỗi công chúng Hoa Kỳ vì đã buột ra những từ ngữ có phần khiếm nhã. 33,31: Là chi phí đi lại mà Aldrin kê khai cho hành trình đến Mặt Trăng, tính bằng đô la Mỹ Khi trở về Trái Đất, Neil Armstrong, Buzz Aldrin và Mike Collins là những người nổi tiếng nhất hành tinh. Nhưng điều đó không được phản ánh trong khoản lương họ được nhận. Tùy theo mức độ dày dặn kinh nghiệm mà mỗi phi hành gia Apollo được nhận lương từ 17.000 - 20.000 đô la Mỹ mỗi năm. Con số này tương đương với 120.000 đô la Mỹ thời nay và tương đồng với lương của các phi hành gia ở thế kỷ 21. Người dẫn chương trình truyền hình tường thuật sứ mệnh không gian có thể kiếm nhiều hơn vậy rất nhiều. Không có chi phí nguy hiểm khi bay tới Mặt Trăng, nhưng phi hành đoàn có thể kê khai chi phí đi lại. Chẳng hạn như Aldrin đã kê khai 33,31 đô la Mỹ cho chuyến đi từ nhà đến Trung tâm Hàng không có Người lái ở Houston… từ Floria đến Mặt Trăng và Hawaii. Cùng với tất cả các chi phí đó, các phi hành gia cũng được ăn chia tỷ lệ thu nhập từ hợp đồng giữa Nasa với tạp chí Life. Khi họ rời chương trình không gian, rất nhiều phi hành gia đã được các công ty mời về đảm nhiệm vị trí điều hành có lương cao. Một số người khác trở thành học giả trên truyền hình hoặc kiếm tiền bằng hình ảnh cá nhân hoặc quảng cáo sản phẩm. Sau khi bị cảm trên sứ mệnh Apollo 7, Wally Schirra trở thành gương mặt quảng cáo cho một loạt thương hiệu thuốc viên chống nghẹt mũi. Buzz Aldrin cũng quảng cáo đủ thứ từ bảo hiểm, xe hơi đến cháo yến mạch. Ngày nay, thu nhập của ông có lẽ hơn hẳn thời 1969. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

summarize: 25 tỷ: Tổng chi phí cho chương trình Apollo, tính bằng đô la Mỹ Vị tổng thống cam kết đưa con người lên Mặt Trăng trong thập niên đó không phải là người đam mê khám phá vũ trụ. 50 năm chinh phục Mặt Trăng qua 50 con số Chinh phục Mặt Trăng: Những người hy sinh vì Apollo Saturn V: Tên lửa đưa con người lên Mặt Trăng "Tôi không hứng thú với không gian đến mức như vậy," Tổng thống John F Kennedy nói với giám đốc Nasa, James Webb, trong cuộc gặp riêng tại Nhà Trắng vào năm 1962. "Tôi nghĩ việc đó là tốt, tôi nghĩ chúng ta nên biết về nó, chúng ta sẵn sàng chi một khoản tiền hợp lý, nhưng giờ ta đang bàn đến một chuyến viễn du hoành tráng có thể làm sập ngân khố." Cuộc đối thoại được Thư viện Tổng thống John F Kennedy công bố, tiết lộ động cơ thật của ngài tổng thống: là đánh bại Liên bang Xô Viết. "Theo ý kiến của tôi, thực hiện việc này đúng thời điểm hoặc theo thời thượng, là vì ta hy vọng đánh bại họ," ông nói, "và từ đó cho thấy đằng sau việc này, như chúng ta đã làm nhiều năm trước, ơn Chúa, ta đã qua mặt họ." Nhưng chi phí để chiến thắng trong cuộc chạy đua vào vũ trụ sẽ là khổng lồ. Tổng chi phí ước tính cho chương trình Apollo khoảng 25 tỷ đô la Mỹ, tương đương với 175 tỷ đô la Mỹ ngày nay. Vào năm 1965, quỹ đầu tư cho Nasa lên tới đỉnh điểm là khoảng 5% chi phí của chính phủ, ngày nay con số đó là một phần mười mức đó. Hàng tỷ đô đó đổ vào việc chế tạo tên lửa, tàu vũ trụ, máy tính, bộ phận điều khiển trên mặt đất và trả lương cho khoảng 400.000 nhân viên làm việc để đưa được chỉ có 12 người lên Mặt Trăng. 34: Là số % công chúng đồng ý thực hiện sứ mệnh Mặt Trăng vào năm 1967 Số tiền 25 tỷ đô chi cho việc đưa người lên Mặt Trăng liệu đã được chi xài đúng đắn? Những người Mỹ phải đóng thuế vào năm 1967 không nghĩ vậy. Dữ liệu khảo sát thời điểm đó do Roger Launius từ Bảo tàng Quốc gia về Hàng không và Không gian ở Washington DC thu thập và xuất bản trên tạp chí Chính sách Không gian (Space Policy Journal) cho thấy công chúng Hoa Kỳ không cảm thấy thuyết phục với ý tưởng cho rằng chương trình không gian là ưu tiên quốc gia. Sau sự cố gần như thảm họa xảy ra với tàu Apollo 13, sự hứng thú của công chúng với chương trình không gian giảm sút Thậm chí vào năm 1961, vào giai đoạn đỉnh cao nỗi sợ Xô Viết sẽ thôn tính không gian, thì khá nhất là công chúng có cảm giác miễn cưỡng phải chi cho chương trình Apollo. Các cuộc khảo sát vào tháng Sáu năm đó cho thấy có sự chia cắt giữa những người ủng hộ chính phủ chi cho "hành trình đưa người lên Mặt Trăng" và những người chống lại chương trình đó. Vận tốc, khoảng cách khi chinh phục Mặt Trăng Chuyện sức khoẻ, thuốc men, chữa trị trong hành trình đến Mặt Trăng Chinh phục Mặt Trăng và sự ra đời của lò vi sóng Vào 1/1967, sau vụ tàu Apollo 1 bốc cháy khiến ba phi hành gia thiệt mạng ngay trên bệ phóng, hơn nửa số người được khảo sát phản đối sứ mệnh không gian này. Chỉ ngay sau khi tàu Apollo 11 đáp xuống Mặt Trăng vào năm 1969 thì dự án mới được công chúng ủng hộ rộng rãi. Chín tháng sau đó, sau thảm họa xảy ra với tàu Apollo 13, sự ủng hộ với chương trình không gian lại giảm sút. Khi Gene Cernan và Harrison Schimitt đi bộ trên Mặt Trăng trong hành trình Apollo 17, gần 60% công chúng Mỹ tin rằng quốc gia đang chi quá nhiều cho việc khám phá không gian. Tuy nhiên đến thời điểm này, ngân sách cho hoạt động khám phá không gian đã bị cắt giảm và các sứ mệnh đến Mặt Trăng sau đó bị hủy. Thật hoang đường nếu tin rằng các sứ mệnh Apollo được thực hiện với sự ủng hộ rộng rãi từ công chúng. Nếu như các kết quả khảo sát là đáng tin cậy, thì hầu hết người Mỹ đều muốn thà là tiền tiêu vào việc khác còn hơn. 100 ngàn: Là chi phí cho một bộ đồ phi hành gia trên tàu Apollo, tính bằng đô la Mỹ Trang phục phi hành gia được thiết kế để đi bộ trên Mặt Trăng phải cần phải bền, chắc và hỗ trợ tốt. Cho nên không ngạc nhiên gì khi Nasa trao việc đó cho một hãng chuyên sản xuất áo lót phụ nữ - International Latex Corporation. Mỗi bộ trang phục may đo riêng được làm từ nhiều lớp sợi nhựa, cao su và cáp kim loại. Tất cả được phủ bằng vải nhúng Teflon, và được khâu bằng tay bởi một nhóm thợ khâu. Trang phục phi hành gia do một công ty may áo lót phụ nữ thực hiện Trang phục phi hành gia tàu Apollo có một phần balo rời chứa hệ thống hỗ trợ duy trì sự sống - và điều này trên thực tế biến cả bộ trang phục thành một dạng tàu vũ trụ. Với các khớp nối linh hoạt để phi hành gia có thể cử động tốt, trang phục này là bước tiến vượt bậc so với những thiết kế cho Gemini, chương trình không gian trước đó của Nasa. Chinh phục Mặt Trăng: Những hình ảnh đẹp nhất Apollo 11 chụp được Dùng băng dính sửa tàu vũ trụ TQ, châu Âu và tham vọng lên Mặt Trăng định cư Đưa người lên Mặt Trăng: canh bạc đầy rủi ro của Mỹ "Trang phục cho tàu Gemini thực sự là một vấn đề, và không nghi ngờ gì, hạn chế thực sự của nó là khả năng hoạt động của chúng tôi khi ra khỏi tàu tàu vũ trụ," phi hành gia Rusty Schweickart trong sứ mệnh Apollo 9 nói. Trong cuộc đi bộ trong không gian vào 3/1969, Schweikart trở thành người đầu tiên thử bộ trang phục mới, bước ra ngoài tàu vũ trụ Apollo trong quỹ đạo Trái Đất. "Nó thực sự khiến tôi độc lập so với tàu vũ trụ - tôi không bị phụ thuộc vào dây kết nối với khoang điều khiển dịch vụ mà chỉ có một sợi dây để giúp tôi không bị cuốn trôi đi," ông cho biết. "Bạn bè tôi sẽ phải chạy trên bề mặt Mặt Trăng và họ không thể lôi một sợi dây kết nối nặng trong suốt một dặm đường trên bề mặt, vì vậy chúng tôi cần phải có chiếc balo độc lập đó." Với các sứ mệnh Apollo về sau, trang phục phi hành gia được nâng cấp một lần nữa để tăng độ linh hoạt, cho phép phi hành gia ngồi trên xe địa hình trên Mặt Trăng. 388 triệu: Là chi phí chế tạo tàu đáp xuống Mặt Trăng, tính bằng đô la Mỹ Trước khi tàu Apollo 11 được phóng đến Mặt Trăng, Tổng thống Richard Nixon chuẩn bị hai bài diễn văn - một cho trường hợp thành công và một bài khác trong trường hợp các phi hành gia bị bỏ lại. "Định mệnh đã an bài cho những người đến Mặt Trăng khám phá trong hòa bình sẽ yên nghỉ lại Mặt Trăng," bài diễn văn đó viết. "Những người đàn ông dũng cảm đó, Neil Armstrong và Edwin Aldrin, biết rằng họ không có hy vọng trở về, nhưng họ biết loài người sẽ có hy vọng từ sự hy sinh của họ." Việc sản xuất ra tàu đáp Mặt Trăng tốn gần 400 triệu đô la Mỹ Chưa ai từng chế tạo một cỗ máy có thể đưa hai người đáp xuống hành tinh khác an toàn - và quan trọng hơn - là đưa họ trở về. Tàu đáp mặt trăng có khung khá mỏng manh, vách mỏng và những chiếc chân mảnh khảnh chỉ có thể vận hành trong không gian. Tàu đáp được chia làm hai phần, gọi là hai tầng, tầng hạ cánh với đế đáp và tầng cất cánh với một động cơ đưa hai phi hành gia quay trở lại tàu mẹ trong quỹ đạo Mặt Trăng. Nếu động cơ cất cánh bị hỏng thì không có cách nào đưa phi hành đoàn trở về nhà. "Đó là một trong số rất ít điểm thất bại mà chúng tôi có trong toàn bộ Chương trình Apollo," Giám đốc điều hành bay Gerry Griffin nhận định. "Khoang động cơ tàu đáp mặt trăng buộc phải hoạt động, nếu không là bạn rồi đời." Nasa ký hợp đồng với Công ty Grumman chế tạo tàu đáp với tổng chi phí 388 triệu đô la Mỹ. Nhưng quá trình chế tạo liên tục bị trì hoãn và mãi đến tháng 1/1968 mới chế tạo xong tàu đáp không người lái đầu tiên. Trong một năm, các phi hành gia tàu Apollo 9 là Jim McDivitt và Rusty Schweikart đưa tàu vũ trụ bay quanh quỹ đạo Trái Đất. Sau đó trong chuyến bay Apollo 10, Tom Stafford và Gene Gernan đưa tàu đáp đến vị trí cách bề mặt Mặt Trăng khoảng 14,2km. Trong chuyến trở về khoang điều khiển, họ gặp vấn đề nghiêm trọng. Bật hàng loạt các nút để tương thích với hệ thống định vị, Cernan và Stafford chuẩn bị tách tầng trên khỏi tầng hạ cánh. Nhưng một trong các nút bật lại ở sai vị trí và khi họ kích hoạt động cơ, chiếc tàu vũ trụ xoay vòng rối loạn và mất điều khiển. "Đồ chó đẻ!" Cernan hét lên. Buzz Aldrin điền hồ sơ thanh toán hóa đơn cho chuyến đi của ông từ Florida và quay trở về nhà, mà trong hành trình này ông có 'ghé qua' Mặt Trăng "Tôi thấy đường chân trời của Mặt Trăng hiện ra từ đủ các hướng khác nhau, tám lần trong 15 giây," ông kể lại với tôi sau đó. "Đáng sợ không? Có đấy, nếu anh có thời gian để sợ, nhưng lúc đó tôi không có thời gian để sợ." May mắn thay, Stafford chiếm quyền điều khiển tàu bằng tay và ổn định tàu vũ trụ lại. Các kỹ sư sau đó tính toán rằng chỉ thêm hai giây nữa thôi họ sẽ rơi xuống Mặt Trăng. "Chúng tôi phát hiện ra không có vấn đề gì về phần cứng, mà đó là vấn đề con người," Cernan cho biết. "Dù chúng tôi có nghĩ mình giỏi cỡ nào, dù chúng tôi đã tập đi tập lại bao nhiêu lần, thì ta vẫn có thể làm hỏng việc nếu không cẩn thận." Dù suýt chết, Cernan vẫn xin lỗi công chúng Hoa Kỳ vì đã buột ra những từ ngữ có phần khiếm nhã. 33,31: Là chi phí đi lại mà Aldrin kê khai cho hành trình đến Mặt Trăng, tính bằng đô la Mỹ Khi trở về Trái Đất, Neil Armstrong, Buzz Aldrin và Mike Collins là những người nổi tiếng nhất hành tinh. Nhưng điều đó không được phản ánh trong khoản lương họ được nhận. Tùy theo mức độ dày dặn kinh nghiệm mà mỗi phi hành gia Apollo được nhận lương từ 17.000 - 20.000 đô la Mỹ mỗi năm. Con số này tương đương với 120.000 đô la Mỹ thời nay và tương đồng với lương của các phi hành gia ở thế kỷ 21. Người dẫn chương trình truyền hình tường thuật sứ mệnh không gian có thể kiếm nhiều hơn vậy rất nhiều. Không có chi phí nguy hiểm khi bay tới Mặt Trăng, nhưng phi hành đoàn có thể kê khai chi phí đi lại. Chẳng hạn như Aldrin đã kê khai 33,31 đô la Mỹ cho chuyến đi từ nhà đến Trung tâm Hàng không có Người lái ở Houston… từ Floria đến Mặt Trăng và Hawaii. Cùng với tất cả các chi phí đó, các phi hành gia cũng được ăn chia tỷ lệ thu nhập từ hợp đồng giữa Nasa với tạp chí Life. Khi họ rời chương trình không gian, rất nhiều phi hành gia đã được các công ty mời về đảm nhiệm vị trí điều hành có lương cao. Một số người khác trở thành học giả trên truyền hình hoặc kiếm tiền bằng hình ảnh cá nhân hoặc quảng cáo sản phẩm. Sau khi bị cảm trên sứ mệnh Apollo 7, Wally Schirra trở thành gương mặt quảng cáo cho một loạt thương hiệu thuốc viên chống nghẹt mũi. Buzz Aldrin cũng quảng cáo đủ thứ từ bảo hiểm, xe hơi đến cháo yến mạch. Ngày nay, thu nhập của ông có lẽ hơn hẳn thời 1969. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

vert-earth-47573623

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-earth-47573623

Con người, động vật và nỗi đau trước cái chết

Khi động vật đau buồn vì cái chết của đồng loại, ta sẽ dễ dàng nhận thấy.

Hồi 8/2018, một con cá voi sát thủ non chết ở ngoài khơi Vancouver Island, và con cá mẹ, Tahelqua, đã giữ xác con con bên mình suốt 17 ngày liên tục. Những hình ảnh đó đã được loan đi trong các bản tin thời sự toàn cầu. Những lễ tang trong vương quốc động vật Hành trình từ cuộc sống bị cầm giữ đến đời tự do 'Nhà hàng Kền kền' và sứ mệnh bảo tồn loài chim châu Phi Có thật con người ta 'nhân chi sơ vi bản thiện'? Hai năm sau, tại Quỹ Bảo vệ Tinh tinh Mồ côi Hoang dã (Chimfunshi Wildlife Orphange Trust) ở Zambia, một con tinh tinh cái có tên là Noel đã cố tìm cách lau sạch răng cho đứa con nuôi đã chết của nó, tinh tinh đực non Thomas, hành vi được nhiều người cho là "nghi thức làm đám tang". Voi nổi tiếng về việc tới thăm xác chết của các thành viên trong đàn, vuốt ve những bộ xương và có lúc còn đung đưa lắc mình như thể làm lễ "tưởng niệm". Ta có thể chết vì trái tim tan nát không? Kịch tính hơn nữa, hồi 1972 Jane Goodall chứng kiến cảnh một con tinh tinh đực non có tên là Flint chết chỉ một tháng sau cái chết của mẹ nó, Flo. Con tinh tinh non đã quá đau lòng sau cái chết của mẹ, đến nỗi nó ngừng ăn uống và mọi hoạt động khác cho tới chết. Một con vật nào đó không rõ có thể "chết vì tan nát trái tim" hay không, nhưng luôn có một điều không thể nghi ngờ, đó là: "Con người chúng ta không độc quyền sở hữu tình yêu hay nỗi đau buồn - những cảm xúc này tồn tại rộng khắp trong các loài động vật khác," Tiến sỹ Barbara J. King, Giáo sư danh dự ngành Nhân chủng học tại Đại học William and Mary, tác giả cuốn Động vật đau buồn ra sao (How Animals Grieve), nói. Các khoa học gia và các nhà triết học vô cùng ngần ngại khi dùng từ "đau buồn" để mô tả cách ứng xử của động vật trước cái chết của đồng loại chúng, vì họ sợ rằng như thế là đã nhân cách hoá chúng Bản thân Darwin cho rằng các loài động vật khác có khả năng biểu hiện các cảm xúc như hạnh phúc và đau khổ, và những câu chuyện về loài voi để tang đồng loại đã được Pliny the Elder (23-79 Sau Công nguyên) ghi nhận. Con người, con sứa và giấc mơ trường sinh bất tử Vì sao một thời con người ăn thịt nhau? Khi khủng long lang thang ở Nam Cực Vậy nhưng trong gần hai thế kỷ qua, các khoa học gia và các nhà triết học đã vô cùng ngần ngại khi dùng từ "đau buồn" để mô tả cách ứng xử của bất kỳ động vật nào trước cái chết của đồng loại, bởi họ sợ rằng như thế là đã nhân cách hoá chúng - tức là gán cho chúng những thuộc tính, trạng thái tình cảm, hay ý niệm của con người. Qua quá trình nghiên cứu của mình, Tiến sỹ King bắt đầu cảm thấy rằng "chúng ta đã bị trói buộc suy nghĩ bởi những sợ hãi của mình về việc nhân cách hoá", cho nên bà đưa ra một bộ các tiêu chí như sau: "Nếu một con vật đang sống có mối quan hệ gần gũi với một con vật vừa chết trở nên từ bỏ mọi hoạt động xã hội, không ăn, ngủ, đi lại theo cách thức thông thường nó vẫn làm, và thể hiện những cảm xúc đặc trưng của loài - thì đó là lúc chúng ta ghi nhận được bằng chứng về cách thể hiện tình cảm của con vật đó trước cái chết." Ngày càng có nhiều bằng chứng khoa học cho thấy sự đau buồn và để tang ở các loài động vật khác đã tăng lên rất nhiều trong thập niên qua. Tạp chí Philosophical Transactions of the Royal B đã dành nguyên cả một số để viết về phản ứng trước cái chết ở cả con người và các loài động vật khác, và đề xuất một ngành nghiên cứu hoàn toàn mới, "sự tiến hoá trong tử vong học". Mục tiêu tối thượng của ngành mới này là không chỉ đơn giản lập danh mục các loại hành vi ứng xử trong vương quốc động vật và trong các nền văn hoá của con người, mà còn nhằm "phát triển nghiên cứu chi tiết hơn về sự tiến hoá trong mọi khía cạnh liên quan tới cái chết và sự hấp hối". Sau hết, nếu như người ta nói rằng "trong lĩnh vực sinh học, không có chuyện gì có thể coi là hợp lý trừ việc tiến hoá", thì câu hỏi được đưa ra là tại sao sự đau buồn lại tồn tại? Khi để tang, cả động vật và con người đều ứng xử theo những cách thức thường là không tốt cho sự sinh tồn: co vào trạng thái cô độc, từ bỏ các hoạt động giao tiếp xã hội, ngủ ít hơn, ăn ít hơn, giao phối ít hơn; và nếu như dành nhiều thời gian quanh quẩn bên xác chết thì cũng đồng nghĩa với việc để bản thân tiếp xúc với những nguồn bệnh, đồng thời trở nên dễ bị những loài thú săn mồi tấn công hơn. Nâng lên mức ở con người, thì với số lượng đất chúng ta dùng cho các nghĩa trang, thời gian và tiền bạc ta chi cho các đám tang, và nỗi đau đớn khổ sở chúng ta phải chịu đựng khi mất người thân yêu, thì sự thống khổ thậm chí còn khiến ta kiệt quệ hơn. Tâm trạng đau buồn đem lại những lợi hại gì? Những trải nghiệm nhất định trong đời có lẽ là đau đớn, nhưng không có nghĩa là khiến ta thích nghi theo hướng không tốt. Khi ta trải qua sự đau đớn thể xác do bị cắt vào da thịt hay do bị bỏng, theo phản xạ tự nhiên mang tính tiến hoá, vết đau đó sẽ gửi tín hiệu để chúng ta đưa mình ra khỏi nguồn gây đau đớn. Cảm nhận được sự đau đớn là điều tốt. Những người sinh ra mà bẩm sinh không phản ứng với cảm giác đau sẽ chết yểu, dễ bị thương, bị nhiễm trùng triền miên. Thế nhưng tâm trạng đau buồn đem lại cho ta những gì ngoài việc khiến ta thu mình lại trước thế giới, không còn buồn quan tâm tới chuyện ăn, ngủ nữa? Việc hiểu được lý do động vật phản ứng với cái chết vào lúc nào, tại sao, và như thế nào, sẽ không chỉ dạy cho chúng ta về khả năng tri giác ở động vật, hay về sự tiến hoá của chính bản thân con người, mà nó còn giúp ta hiểu được bản chất của hiện tượng đau buồn. Việc để tang không chỉ giới hạn ở các loài thuộc họ cá voi có não lớn (như cá voi, cá heo) hay ở các loài linh trưởng, các khoa học gia đã ghi nhận được một số hình thức "phản ứng trước cái chết" ở hải cẩu, heo biển, chó hoang dingo, ngựa, chó, mèo nhà, và nhiều loài khác nữa. Trong số những ví dụ đáng kinh ngạc có câu chuyện về 27 con hươu cao cổ trưởng thành tổ chức lễ tưởng niệm cho một con non mới chết, chuyện những con voi từ năm gia đình khác nhau tới thăm xương cốt của một con voi chết, một nhóm 15 con cá heo bơi chầm chậm hộ tống một con cá heo mẹ mang theo con con đã chết, và một trường hợp kỳ lạ về hai con vịt được cứu từ một nông trại chuyên nuôi gia cầm lấy gan làm thực phẩm đã kết bạn với nhau, rồi khi một con chết, con vịt còn lại đã nằm gối đầu lên cổ con kia trong nhiều giờ đồng hồ. Tuy những loài động vật có vú thường được đưa tin nhiều hơn, nhưng phản ứng trước cái chết là thứ tâm lý tồn tại ở cả những loài động vật khác, chẳng hạn như chim. Quạ được cho là luôn thể hiện "phản ứng cảnh báo nguy hiểm" đối với các con quạ chết "Chúng tôi muốn đi xa hơn các câu chuyện vặt, và muốn nghiên cứu thử nghiệm, tìm cách hiểu giá trị của khả năng thích nghi trong việc thể hiện cảm xúc khi đồng loại chết," Tiến sỹ Kaeli Swift, người đã tiến hành các thử nghiệm về hành vi ứng xử của quạ khi nhìn thấy quạ chết, bồ câu chết và sóc chết bị bỏ vào môi trường của chúng, nói. Nếu bạn biết trước khi nào mình sẽ lìa đời 'Mầm sống' to nhất và nhỏ nhất thế giới Con người trông sẽ thế nào sau 1 triệu năm nữa? Quạ có nhiều khả năng phát ra tiếng kêu cảnh báo và kêu gọi các con quạ khác tới khi thấy con quạ khác chết nhiều hơn là khi thấy bồ câu hay sóc chết, hay thậm chí cả khi thấy các con quạ giả được để trong tư thế như chết - cho thấy quạ thể hiện "phản ứng nguy hiểm" trước quạ chết. Cách thức con người và động vật đau buồn có giống nhau? "Cách bạn để tâm tới cái chết sẽ cho bạn biết về những cách mà bản thân bạn sẽ chết - cho nên bạn thường muốn tránh những chuyện này," Tiến sỹ Swift nói. "Việc hiểu được cách thức thái độ ứng xử này bắt nguồn từ đâu sẽ giúp ta hiểu được quá trình tiến hoá của bản thân chúng ta." Từ quan điểm này, việc hiểu được các lý do khiến động vật để tang đồng loại sẽ giúp chúng ta hiểu được hành vi để tang của bản thân chúng ta. Những phản ứng của chúng ta trước cái chết có rất nhiều điểm chung với các loài động vật. Chẳng hạn như, giống với con người thì động vật cũng có những mức độ cảm xúc khác nhau khi phản ứng trước cái chết của đồng loại - cả từ mức độ cá nhân lẫn từ khía cạnh giống loài. Nhìn chung, những giống loài có giao tiếp xã hội nhiều hơn sẽ tỏ thái độ đau buồn nhiều hơn. Và hai cá thể càng gần gũi với nhau thì sự đau buồn càng sâu sắc hơn. Cá heo và cá voi là ví dụ điển hình về những loài vừa thông minh, vừa có mức độ giao tiếp xã hội cao, cho nên không ngạc nhiên gì khi chúng quan tâm tới thành viên vừa chết, mà xảy ra thường xuyên nhất là chuyện con mẹ quan tâm tới con con bị chết. Thái độ của chúng không chỉ gồm việc kéo hay đẩy xác chết như trong trường hợp cá voi mẹ Tahelqua, mà còn cả các cách ứng xử tự phát và xăng xái hơn, như nhấc lên, hạ xuống xác chết nơi bề mặt nước (như thể để giúp nó dễ thở hơn), hay lôi kéo, xoay tròn, và kéo xác chết lặn xuống. Tiến sỹ Joan Gonzalvo từ Dự án Ionian, là chương trình do Viện Nghiên cứu Tethys tài trợ, đã chứng kiến các con cá heo mũi chai 'dự tang lễ' của con non bị chết trong ba lần khác nhau, trong đó có hai lần là con cá heo mẹ mang con con đã chết theo mình trong vài ngày, và một lần là cả đàn cố tìm cách đẩy con non đang hấp hổi nổi lên, rồi cùng nhau ở lại khu vực thêm một thời gian sau khi con non chết và chìm xuống. "Đau buồn đi kèm với việc mất mát," ông nói. "Khi cá mẹ mang theo con con của nó trong nhiều ngày thì đó là bởi con con vừa mới được sinh ra, cho nên việc con non chết là bất ngờ, không lường trước. Cá mẹ cần có thêm nhiều thời gian để chấp nhận mất mát. Nhưng khi cả đàn phải chăm sóc cho một cá thể đã đau đớn vật vã một thời gian thì dẫu sao việc cá thể đó chết đi cũng là một sự giải thoát, để chúng có thể tiếp tục cuộc sống kể từ ngày đó thay vì phải mang theo một xác chết suốt tuần." Các hình thức 'để tang' khác nhau ở linh trưởng Có một điều lạ lùng là việc mang theo xác chết của con non là chuyện vô cùng phổ biến trong các loài linh trưởng. Nhiều loài linh trưởng được quan sát thấy mang theo xác con non trong hàng tuần, thậm chí hàng tháng - trong một số trường hợp đặc biệt, con mẹ thậm chí mang xác chết theo cho tới khi xác con nó hoàn toàn khô như xác ướp do nhiệt, hoặc thậm chí chỉ còn là bộ xương. Nhưng đó chỉ là một trong vài cách thức khác nhau mà các loài linh trưởng thể hiện đối với cái chết của đồng loại: chúng có thể tỏ thái độ giao tiếp thể chất với xác chết, như chải lông, làm sạch răng và nhẹ nhàng vuốt ve, hoặc có các hành vi dữ dội hơn như giật nhổ lông, dựng xác chết lên, hoặc thậm chí là ăn thịt xác chết. Việc mang theo xác chết của con non là chuyện vô cùng phổ biến trong các loài linh trưởng "Cái chết là một trong những sự kiện xã hội chấn động nhất có thể xảy ra trong một nhóm động vật sống quần cư có giao tiếp với nhau." "Tôi đã chứng kiến cảnh chăm sóc vô cùng dịu dàng, cẩn thận, tuy nhiên các con tinh tinh đực vẫn có thể hung dữ với các con khác," Tiến sỹ King, người đã quan sát tinh tinh, khỉ bonobo, đười ươi và các loài linh trưởng khác trong nhiều năm, nói. "Giống như ở người, đó là sự lẫn lộn giữa nhiều thứ, phụ thuộc vào tính cách cá nhân của từng cá thể." Thái độ ứng xử xã hội của tinh tinh khiến Tiến sỹ Edwin van Leewen từ Viện Nghiên cứu Tâm lý Ngữ học Max Planck quan tâm. Khi quan sát Noel lau chùi răng cho con nuôi của mình là tinh tinh đực non Thomas, một hành vi rất hiếm thấy trước đây, ông cảm thấy có thể giải thích được động cơ thông qua các động lực xã hội. "Tôi nghĩ rằng con tinh tinh cái đang tìm cách thể hiện sự gắn bó của nó bằng cách làm điều gì đó với xác chết của con con," ông nói. "Cái chết là một trong những sự kiện xã hội chấn động nhất trong một nhóm động vật sống quần cư có giao tiếp với nhau. Chẳng hạn như khi một cá thể trưởng thành chết, sẽ cần có thứ gì đó để củng cố sự gắn bó xã hội. Hoặc có thể là phản ứng từ cả nhóm đối với một con mẹ bị mất con là cách để chúng kết nối với nhau. Trong số các loài động vật có vú, giống như con người chúng ta, nơi mà giao tiếp xã hội đóng vai trò rất quan trọng đối với sự sinh tồn, ta sẽ thấy khả năng thể hiện cảm xúc mạnh mẽ của các cá thể trước cái chết." Với Tiến sỹ Dora Biro từ Đại học Oxford, người đã quan sát tinh tinh phản ứng trước cái chết hai lần, thì ý nghĩa của việc này còn sâu xa hơn thế. "Đứng từ quan điểm sự phát triển diễn ra theo từng thời kỳ, trẻ nhỏ cần một thời gian dài để hiểu được đầy đủ ý nghĩa của cái chết. Đó không phải là thứ mà chúng ta biết một cách tự nhiên mà là thứ ta biết thông qua những trải nghiệm," bà nói. Các nhà tâm lý học xác định là có bốn yếu tố quan trọng liên quan tới cái chết, bao gồm: sự không thể quay trở về trạng thái trước, bất động tuyệt đối (người chết không phản ứng trước bất kỳ điều gì), quan hệ nhân quả (vấn đề căn bản sinh học gây ra cái chết), và tính phổ quát (mọi sinh vật sống đều sẽ chết, kể cả bản thân bạn). "Khi nào, và theo thứ tự nào, mà chúng ta đạt được hiểu biết về những yếu tố này?" bà hỏi. "Việc biết được là con người nắm được tới đâu trong những yếu tố đó sẽ cho ta biết về nguồn gốc tiến hoá nhận thức của chúng ta." Nếu như đau buồn là điều ta chứng kiến trong các loài động vật có tính giao tiếp xã hội cao, và thường thấy nhất trong các cá thể có mối gắn bó xã hội thân thiết, thì điều này rốt cuộc cho chúng ta biết rằng nghi thức để tang là phản ứng mang tính tiến hoá để "chấp nhận sự mất mát", Tiến sỹ Gonzalvo nói. Các loài động vật thông minh và con người cần có thời gian để chấp nhận sự mất mát. Hay, nói theo ngôn ngữ giản dị thì sự đau buồn là cái giá chúng ta phải trả để đổi lấy tình yêu. Không mấy ngạc nhiên gì khi các địa điểm khảo cổ cho thấy những dấu hiệu về cái chết được thể hiện từ hơn 100 ngàn năm trước, và các nền văn hoá trên toàn cầu đều phát triển những nghi lễ phức tạp đối với cái chết từ các nghi lễ để tang cho tới việc xây dựng nghĩa địa, trang trí quan tài hay xây dựng kim tự tháp, hay thậm chí là nghi thức kỳ lạ của tộc người Toraja ở Indonesia - sống cùng xác chết của người thân, đã được đem ướp xác, trong hàng tuần lễ. Có thêm một lý do nữa khiến chúng ta cần nghiên cứu về sự đau buồn của các loài động vật khác, Tiến sỹ King nói. "Không phải là để nêu vấn đề phúc lợi của động vật mà còn là vấn đề quyền động vật nữa," bà nói. "Nếu như chúng ta hiểu rõ về những cảm xúc mà các loài động vật có thì chúng ta sẽ đặt câu hỏi về sự tồn tại của các sở thú, các lò giết mổ trên toàn thế giới, và chúng ta sẽ nghĩ lại về những hệ thống đó." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Earth.

summarize: Hồi 8/2018, một con cá voi sát thủ non chết ở ngoài khơi Vancouver Island, và con cá mẹ, Tahelqua, đã giữ xác con con bên mình suốt 17 ngày liên tục. Những hình ảnh đó đã được loan đi trong các bản tin thời sự toàn cầu. Những lễ tang trong vương quốc động vật Hành trình từ cuộc sống bị cầm giữ đến đời tự do 'Nhà hàng Kền kền' và sứ mệnh bảo tồn loài chim châu Phi Có thật con người ta 'nhân chi sơ vi bản thiện'? Hai năm sau, tại Quỹ Bảo vệ Tinh tinh Mồ côi Hoang dã (Chimfunshi Wildlife Orphange Trust) ở Zambia, một con tinh tinh cái có tên là Noel đã cố tìm cách lau sạch răng cho đứa con nuôi đã chết của nó, tinh tinh đực non Thomas, hành vi được nhiều người cho là "nghi thức làm đám tang". Voi nổi tiếng về việc tới thăm xác chết của các thành viên trong đàn, vuốt ve những bộ xương và có lúc còn đung đưa lắc mình như thể làm lễ "tưởng niệm". Ta có thể chết vì trái tim tan nát không? Kịch tính hơn nữa, hồi 1972 Jane Goodall chứng kiến cảnh một con tinh tinh đực non có tên là Flint chết chỉ một tháng sau cái chết của mẹ nó, Flo. Con tinh tinh non đã quá đau lòng sau cái chết của mẹ, đến nỗi nó ngừng ăn uống và mọi hoạt động khác cho tới chết. Một con vật nào đó không rõ có thể "chết vì tan nát trái tim" hay không, nhưng luôn có một điều không thể nghi ngờ, đó là: "Con người chúng ta không độc quyền sở hữu tình yêu hay nỗi đau buồn - những cảm xúc này tồn tại rộng khắp trong các loài động vật khác," Tiến sỹ Barbara J. King, Giáo sư danh dự ngành Nhân chủng học tại Đại học William and Mary, tác giả cuốn Động vật đau buồn ra sao (How Animals Grieve), nói. Các khoa học gia và các nhà triết học vô cùng ngần ngại khi dùng từ "đau buồn" để mô tả cách ứng xử của động vật trước cái chết của đồng loại chúng, vì họ sợ rằng như thế là đã nhân cách hoá chúng Bản thân Darwin cho rằng các loài động vật khác có khả năng biểu hiện các cảm xúc như hạnh phúc và đau khổ, và những câu chuyện về loài voi để tang đồng loại đã được Pliny the Elder (23-79 Sau Công nguyên) ghi nhận. Con người, con sứa và giấc mơ trường sinh bất tử Vì sao một thời con người ăn thịt nhau? Khi khủng long lang thang ở Nam Cực Vậy nhưng trong gần hai thế kỷ qua, các khoa học gia và các nhà triết học đã vô cùng ngần ngại khi dùng từ "đau buồn" để mô tả cách ứng xử của bất kỳ động vật nào trước cái chết của đồng loại, bởi họ sợ rằng như thế là đã nhân cách hoá chúng - tức là gán cho chúng những thuộc tính, trạng thái tình cảm, hay ý niệm của con người. Qua quá trình nghiên cứu của mình, Tiến sỹ King bắt đầu cảm thấy rằng "chúng ta đã bị trói buộc suy nghĩ bởi những sợ hãi của mình về việc nhân cách hoá", cho nên bà đưa ra một bộ các tiêu chí như sau: "Nếu một con vật đang sống có mối quan hệ gần gũi với một con vật vừa chết trở nên từ bỏ mọi hoạt động xã hội, không ăn, ngủ, đi lại theo cách thức thông thường nó vẫn làm, và thể hiện những cảm xúc đặc trưng của loài - thì đó là lúc chúng ta ghi nhận được bằng chứng về cách thể hiện tình cảm của con vật đó trước cái chết." Ngày càng có nhiều bằng chứng khoa học cho thấy sự đau buồn và để tang ở các loài động vật khác đã tăng lên rất nhiều trong thập niên qua. Tạp chí Philosophical Transactions of the Royal B đã dành nguyên cả một số để viết về phản ứng trước cái chết ở cả con người và các loài động vật khác, và đề xuất một ngành nghiên cứu hoàn toàn mới, "sự tiến hoá trong tử vong học". Mục tiêu tối thượng của ngành mới này là không chỉ đơn giản lập danh mục các loại hành vi ứng xử trong vương quốc động vật và trong các nền văn hoá của con người, mà còn nhằm "phát triển nghiên cứu chi tiết hơn về sự tiến hoá trong mọi khía cạnh liên quan tới cái chết và sự hấp hối". Sau hết, nếu như người ta nói rằng "trong lĩnh vực sinh học, không có chuyện gì có thể coi là hợp lý trừ việc tiến hoá", thì câu hỏi được đưa ra là tại sao sự đau buồn lại tồn tại? Khi để tang, cả động vật và con người đều ứng xử theo những cách thức thường là không tốt cho sự sinh tồn: co vào trạng thái cô độc, từ bỏ các hoạt động giao tiếp xã hội, ngủ ít hơn, ăn ít hơn, giao phối ít hơn; và nếu như dành nhiều thời gian quanh quẩn bên xác chết thì cũng đồng nghĩa với việc để bản thân tiếp xúc với những nguồn bệnh, đồng thời trở nên dễ bị những loài thú săn mồi tấn công hơn. Nâng lên mức ở con người, thì với số lượng đất chúng ta dùng cho các nghĩa trang, thời gian và tiền bạc ta chi cho các đám tang, và nỗi đau đớn khổ sở chúng ta phải chịu đựng khi mất người thân yêu, thì sự thống khổ thậm chí còn khiến ta kiệt quệ hơn. Tâm trạng đau buồn đem lại những lợi hại gì? Những trải nghiệm nhất định trong đời có lẽ là đau đớn, nhưng không có nghĩa là khiến ta thích nghi theo hướng không tốt. Khi ta trải qua sự đau đớn thể xác do bị cắt vào da thịt hay do bị bỏng, theo phản xạ tự nhiên mang tính tiến hoá, vết đau đó sẽ gửi tín hiệu để chúng ta đưa mình ra khỏi nguồn gây đau đớn. Cảm nhận được sự đau đớn là điều tốt. Những người sinh ra mà bẩm sinh không phản ứng với cảm giác đau sẽ chết yểu, dễ bị thương, bị nhiễm trùng triền miên. Thế nhưng tâm trạng đau buồn đem lại cho ta những gì ngoài việc khiến ta thu mình lại trước thế giới, không còn buồn quan tâm tới chuyện ăn, ngủ nữa? Việc hiểu được lý do động vật phản ứng với cái chết vào lúc nào, tại sao, và như thế nào, sẽ không chỉ dạy cho chúng ta về khả năng tri giác ở động vật, hay về sự tiến hoá của chính bản thân con người, mà nó còn giúp ta hiểu được bản chất của hiện tượng đau buồn. Việc để tang không chỉ giới hạn ở các loài thuộc họ cá voi có não lớn (như cá voi, cá heo) hay ở các loài linh trưởng, các khoa học gia đã ghi nhận được một số hình thức "phản ứng trước cái chết" ở hải cẩu, heo biển, chó hoang dingo, ngựa, chó, mèo nhà, và nhiều loài khác nữa. Trong số những ví dụ đáng kinh ngạc có câu chuyện về 27 con hươu cao cổ trưởng thành tổ chức lễ tưởng niệm cho một con non mới chết, chuyện những con voi từ năm gia đình khác nhau tới thăm xương cốt của một con voi chết, một nhóm 15 con cá heo bơi chầm chậm hộ tống một con cá heo mẹ mang theo con con đã chết, và một trường hợp kỳ lạ về hai con vịt được cứu từ một nông trại chuyên nuôi gia cầm lấy gan làm thực phẩm đã kết bạn với nhau, rồi khi một con chết, con vịt còn lại đã nằm gối đầu lên cổ con kia trong nhiều giờ đồng hồ. Tuy những loài động vật có vú thường được đưa tin nhiều hơn, nhưng phản ứng trước cái chết là thứ tâm lý tồn tại ở cả những loài động vật khác, chẳng hạn như chim. Quạ được cho là luôn thể hiện "phản ứng cảnh báo nguy hiểm" đối với các con quạ chết "Chúng tôi muốn đi xa hơn các câu chuyện vặt, và muốn nghiên cứu thử nghiệm, tìm cách hiểu giá trị của khả năng thích nghi trong việc thể hiện cảm xúc khi đồng loại chết," Tiến sỹ Kaeli Swift, người đã tiến hành các thử nghiệm về hành vi ứng xử của quạ khi nhìn thấy quạ chết, bồ câu chết và sóc chết bị bỏ vào môi trường của chúng, nói. Nếu bạn biết trước khi nào mình sẽ lìa đời 'Mầm sống' to nhất và nhỏ nhất thế giới Con người trông sẽ thế nào sau 1 triệu năm nữa? Quạ có nhiều khả năng phát ra tiếng kêu cảnh báo và kêu gọi các con quạ khác tới khi thấy con quạ khác chết nhiều hơn là khi thấy bồ câu hay sóc chết, hay thậm chí cả khi thấy các con quạ giả được để trong tư thế như chết - cho thấy quạ thể hiện "phản ứng nguy hiểm" trước quạ chết. Cách thức con người và động vật đau buồn có giống nhau? "Cách bạn để tâm tới cái chết sẽ cho bạn biết về những cách mà bản thân bạn sẽ chết - cho nên bạn thường muốn tránh những chuyện này," Tiến sỹ Swift nói. "Việc hiểu được cách thức thái độ ứng xử này bắt nguồn từ đâu sẽ giúp ta hiểu được quá trình tiến hoá của bản thân chúng ta." Từ quan điểm này, việc hiểu được các lý do khiến động vật để tang đồng loại sẽ giúp chúng ta hiểu được hành vi để tang của bản thân chúng ta. Những phản ứng của chúng ta trước cái chết có rất nhiều điểm chung với các loài động vật. Chẳng hạn như, giống với con người thì động vật cũng có những mức độ cảm xúc khác nhau khi phản ứng trước cái chết của đồng loại - cả từ mức độ cá nhân lẫn từ khía cạnh giống loài. Nhìn chung, những giống loài có giao tiếp xã hội nhiều hơn sẽ tỏ thái độ đau buồn nhiều hơn. Và hai cá thể càng gần gũi với nhau thì sự đau buồn càng sâu sắc hơn. Cá heo và cá voi là ví dụ điển hình về những loài vừa thông minh, vừa có mức độ giao tiếp xã hội cao, cho nên không ngạc nhiên gì khi chúng quan tâm tới thành viên vừa chết, mà xảy ra thường xuyên nhất là chuyện con mẹ quan tâm tới con con bị chết. Thái độ của chúng không chỉ gồm việc kéo hay đẩy xác chết như trong trường hợp cá voi mẹ Tahelqua, mà còn cả các cách ứng xử tự phát và xăng xái hơn, như nhấc lên, hạ xuống xác chết nơi bề mặt nước (như thể để giúp nó dễ thở hơn), hay lôi kéo, xoay tròn, và kéo xác chết lặn xuống. Tiến sỹ Joan Gonzalvo từ Dự án Ionian, là chương trình do Viện Nghiên cứu Tethys tài trợ, đã chứng kiến các con cá heo mũi chai 'dự tang lễ' của con non bị chết trong ba lần khác nhau, trong đó có hai lần là con cá heo mẹ mang con con đã chết theo mình trong vài ngày, và một lần là cả đàn cố tìm cách đẩy con non đang hấp hổi nổi lên, rồi cùng nhau ở lại khu vực thêm một thời gian sau khi con non chết và chìm xuống. "Đau buồn đi kèm với việc mất mát," ông nói. "Khi cá mẹ mang theo con con của nó trong nhiều ngày thì đó là bởi con con vừa mới được sinh ra, cho nên việc con non chết là bất ngờ, không lường trước. Cá mẹ cần có thêm nhiều thời gian để chấp nhận mất mát. Nhưng khi cả đàn phải chăm sóc cho một cá thể đã đau đớn vật vã một thời gian thì dẫu sao việc cá thể đó chết đi cũng là một sự giải thoát, để chúng có thể tiếp tục cuộc sống kể từ ngày đó thay vì phải mang theo một xác chết suốt tuần." Các hình thức 'để tang' khác nhau ở linh trưởng Có một điều lạ lùng là việc mang theo xác chết của con non là chuyện vô cùng phổ biến trong các loài linh trưởng. Nhiều loài linh trưởng được quan sát thấy mang theo xác con non trong hàng tuần, thậm chí hàng tháng - trong một số trường hợp đặc biệt, con mẹ thậm chí mang xác chết theo cho tới khi xác con nó hoàn toàn khô như xác ướp do nhiệt, hoặc thậm chí chỉ còn là bộ xương. Nhưng đó chỉ là một trong vài cách thức khác nhau mà các loài linh trưởng thể hiện đối với cái chết của đồng loại: chúng có thể tỏ thái độ giao tiếp thể chất với xác chết, như chải lông, làm sạch răng và nhẹ nhàng vuốt ve, hoặc có các hành vi dữ dội hơn như giật nhổ lông, dựng xác chết lên, hoặc thậm chí là ăn thịt xác chết. Việc mang theo xác chết của con non là chuyện vô cùng phổ biến trong các loài linh trưởng "Cái chết là một trong những sự kiện xã hội chấn động nhất có thể xảy ra trong một nhóm động vật sống quần cư có giao tiếp với nhau." "Tôi đã chứng kiến cảnh chăm sóc vô cùng dịu dàng, cẩn thận, tuy nhiên các con tinh tinh đực vẫn có thể hung dữ với các con khác," Tiến sỹ King, người đã quan sát tinh tinh, khỉ bonobo, đười ươi và các loài linh trưởng khác trong nhiều năm, nói. "Giống như ở người, đó là sự lẫn lộn giữa nhiều thứ, phụ thuộc vào tính cách cá nhân của từng cá thể." Thái độ ứng xử xã hội của tinh tinh khiến Tiến sỹ Edwin van Leewen từ Viện Nghiên cứu Tâm lý Ngữ học Max Planck quan tâm. Khi quan sát Noel lau chùi răng cho con nuôi của mình là tinh tinh đực non Thomas, một hành vi rất hiếm thấy trước đây, ông cảm thấy có thể giải thích được động cơ thông qua các động lực xã hội. "Tôi nghĩ rằng con tinh tinh cái đang tìm cách thể hiện sự gắn bó của nó bằng cách làm điều gì đó với xác chết của con con," ông nói. "Cái chết là một trong những sự kiện xã hội chấn động nhất trong một nhóm động vật sống quần cư có giao tiếp với nhau. Chẳng hạn như khi một cá thể trưởng thành chết, sẽ cần có thứ gì đó để củng cố sự gắn bó xã hội. Hoặc có thể là phản ứng từ cả nhóm đối với một con mẹ bị mất con là cách để chúng kết nối với nhau. Trong số các loài động vật có vú, giống như con người chúng ta, nơi mà giao tiếp xã hội đóng vai trò rất quan trọng đối với sự sinh tồn, ta sẽ thấy khả năng thể hiện cảm xúc mạnh mẽ của các cá thể trước cái chết." Với Tiến sỹ Dora Biro từ Đại học Oxford, người đã quan sát tinh tinh phản ứng trước cái chết hai lần, thì ý nghĩa của việc này còn sâu xa hơn thế. "Đứng từ quan điểm sự phát triển diễn ra theo từng thời kỳ, trẻ nhỏ cần một thời gian dài để hiểu được đầy đủ ý nghĩa của cái chết. Đó không phải là thứ mà chúng ta biết một cách tự nhiên mà là thứ ta biết thông qua những trải nghiệm," bà nói. Các nhà tâm lý học xác định là có bốn yếu tố quan trọng liên quan tới cái chết, bao gồm: sự không thể quay trở về trạng thái trước, bất động tuyệt đối (người chết không phản ứng trước bất kỳ điều gì), quan hệ nhân quả (vấn đề căn bản sinh học gây ra cái chết), và tính phổ quát (mọi sinh vật sống đều sẽ chết, kể cả bản thân bạn). "Khi nào, và theo thứ tự nào, mà chúng ta đạt được hiểu biết về những yếu tố này?" bà hỏi. "Việc biết được là con người nắm được tới đâu trong những yếu tố đó sẽ cho ta biết về nguồn gốc tiến hoá nhận thức của chúng ta." Nếu như đau buồn là điều ta chứng kiến trong các loài động vật có tính giao tiếp xã hội cao, và thường thấy nhất trong các cá thể có mối gắn bó xã hội thân thiết, thì điều này rốt cuộc cho chúng ta biết rằng nghi thức để tang là phản ứng mang tính tiến hoá để "chấp nhận sự mất mát", Tiến sỹ Gonzalvo nói. Các loài động vật thông minh và con người cần có thời gian để chấp nhận sự mất mát. Hay, nói theo ngôn ngữ giản dị thì sự đau buồn là cái giá chúng ta phải trả để đổi lấy tình yêu. Không mấy ngạc nhiên gì khi các địa điểm khảo cổ cho thấy những dấu hiệu về cái chết được thể hiện từ hơn 100 ngàn năm trước, và các nền văn hoá trên toàn cầu đều phát triển những nghi lễ phức tạp đối với cái chết từ các nghi lễ để tang cho tới việc xây dựng nghĩa địa, trang trí quan tài hay xây dựng kim tự tháp, hay thậm chí là nghi thức kỳ lạ của tộc người Toraja ở Indonesia - sống cùng xác chết của người thân, đã được đem ướp xác, trong hàng tuần lễ. Có thêm một lý do nữa khiến chúng ta cần nghiên cứu về sự đau buồn của các loài động vật khác, Tiến sỹ King nói. "Không phải là để nêu vấn đề phúc lợi của động vật mà còn là vấn đề quyền động vật nữa," bà nói. "Nếu như chúng ta hiểu rõ về những cảm xúc mà các loài động vật có thì chúng ta sẽ đặt câu hỏi về sự tồn tại của các sở thú, các lò giết mổ trên toàn thế giới, và chúng ta sẽ nghĩ lại về những hệ thống đó." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Earth.

vert-aut-39073608

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-aut-39073608

Làm sao để cải thiện an ninh sân bay?

Hãy mường tượng cảnh này. Bạn tới sân bay. Bạn lướt từ điểm dừng đến chỗ gửi hành lý rồi đi tới cổng ra máy bay, không phải qua điểm kiểm tra quang tuyến nữa.

Điểm kiểm tra sân bay là sự cân bằng giữa an ninh và tốc độ. Công nghệ an ninh kỹ thuật cao sẽ đọc khuôn mặt và các yếu tố cơ bản của bạn và soi túi sách tay mà không mở ra, đơn giản nhưng vẫn đảm bảo an ninh, công nghệ sẽ báo cho bên chức trách người có nghi vấn để tách họ ra. Với phần lớn hành khách không nguy hiểm thì cái cản trở duy nhất là tránh không mua một cái bánh ngọt. 'Tương lai như thế không xa đâu' Trong khi công nghệ sân bay cơ bản không thay đổi từ 1980, Bộ An Ninh Quốc Gia Mỹ đã thử nghiệm kỹ thuật nhận diện và sinh trắc học để phát hiện hành khách nghi vấn vào Mỹ. Đi một mạch liên tục từ điểm dừng đến cổng ra máy bay là điều có thể trong vòng 5-10 năm nữa, Steve Karoly, phó giám đốc công nghiệp đổi mới của Cục An Ninh Vận Tải Mỹ (TSA), nói. Điểm kiểm tra sân bay là sự cân bằng giữa an ninh và tốc độ. Hành khách cần bay nhưng an ninh phải được đảm bảo. Trên hết, thiết bị cũng cần phải tránh báo động nhầm, phân biệt được mối đe dọa thực sự với cái giống sự đe dọa mà không lấn vào điều riêng tư của hành khách. Thí dụ, mật ong và chất nổ lỏng trông giống nhau tới mức phân tử, Mark Laustra, phó chủ tịch phát triển kinh doanh thế giới của Analogic Corporation, một trong những nhà sản xuất máy dò hành lý sân bay, nói. Và những nhà sản xuất này đang chuẩn bị có những thay đổi lớn. Để laptop trong túi Sự thay đổi nào sắp tới? Máy soi hàng tia X cổ xưa sắp được thay thế bằng máy soi thấu hiện đại có máy tính hỗ trợ (CT) nghĩa là đa phần hành khách không phải bị mở hành lý. Máy soi CT đã được sử dụng cho hành lý lớn gửi kèm, nhưng nhiều nhà sản xuất đang làm nó nhỏ hơn và rẻ hơn dùng khám túi sách tay, Karoly nói. Cục An Ninh TSA đang làm việc với các công ty này để đánh giá máy soi mới ở sân bay, ông nói. Hãng Analogic có một cái mang tên ConneCT đang được xem xét phê duyệt. Cục TSA đang cộng tác với các cơ quan nước khác để dẩy nhanh việc phê duyệt kỹ thuật mới. Một số sân bay Châu Âu dùng máy soi CT cho hành lý sách tay cùng các thiết bị khác để phát hiện chất nổ lỏng, chất keo và aerosol. Qua việc học hỏi kỹ thuật này đã được sử dụng thế nào ở các nơi khác, Cục TSA nghĩ cách để áp dụng nó tại Mỹ. "Như vậy Cục TSA sẽ tiết kiệm được công sức và đầu tư hiệu quả hơn cho Mỹ," Karoly nói. Với Laustra, việc này là một bước tiến lớn về kỹ thuật nhận biết: hành khách sẽ không phải bỏ laptop và chất lỏng ra khỏi túi ở điểm kiểm tra. Nhưng Karoly nhìn xa hơn thế, an ninh sân bay đang chuẩn bị sẽ bỏ hẳn điểm kiểm tra đi. Không còn điểm kiểm tra? Hiện nay, Cục TSA bắt đầu coi an ninh như là một hệ sinh thái mà nó thậm chí bắt đầu trước khi hành khách tới sân bay và kết thúc khi hành khách tới điểm đến. Cục TSA và các đối tác đang còn mường tượng tính riêng tư sẽ như thế nào với kỹ thuật mới này, Karoly nói. Mặc dù kỹ thuật tăng tiến nhanh đang làn thay đổi quan hệ của hành khách với an ninh sân bay nhưng nhiệm vụ của Cục TSA cơ bản vẫn là như vậy. "Đôi khi người ta quên rằng chúng tôi đang ở cái ngành giúp họ an toàn," Karoly nói. "Dù trên đường đi của họ có một trạm kiểm tra, họ nghĩ nó ở đó vì một lý do nào đó. Tôi nghĩ rằng chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện nhiệm vụ để hành khách được an toàn hơn ở sân bay và trên máy bay. Những cơ quan ở những nơi như Châu Âu và Israel có vẻ đang phát triển và áp dụng kỹ thuật nhanh hơn. "Những người chịu trách nhiệm phải thừa nhận rằng những việc đã làm được và đang tiến triển chưa nhanh tới mức cần thiết," Karoly nói. Do vậy họ đã thành lập Ban Đổi Mới trong Cục TSA để làm việc với các công ty tư, như các nhà sản xuất hoặc các hãng hàng không theo quan điểm mạnh bạo hơn đối với kỹ thuật an ninh mới. Từ khi thành lập vào tháng 2, Ban Đổi Mới đã tạo được nhiều làn sóng chuyển biến. Thí dụ về đường dây sàng lọc hành lý tự động. Tháng 3, Hãng Delta phối hợp với Ban Đổi Mới để thử nghiệm kỹ thuật đã được sử dụng 5 năm ở Châu Âu, Karoly nói. Tháng 5, đường dây này được lắp đặt để đánh giá tại sân bay quốc tế Hartsfield-Jackson Atlanta. Đang có những đổi mới bổ sung; tháng 11, hãng American Airlines thông báo có 2 đường dây tự động ở sân bay Chicago's O'Hare nhằm giảm 30% thời gian chờ đợi lấy hành lý. Nhưng cho dù nó ở Mỹ hay nơi khác, việc cải thiện cơ sở hạ tầng an ninh ở sân bay cũng là một nhiệm vụ dễ gây thoái chí. Những thay đổi khắp thế giới Cục TSA quản lý khoảng 440 sân bay Mỹ với hơn 13.000 đầu thiết bị an ninh được thiết kế để phát hiện mối nguy hiểm trên con người hay trong hành lý, Karoly nói. Khi một thiết bị ngừng hoạt động, thường xảy ra mỗi 10-15 năm, Thì Chi Cục TSA phải chọn trong một danh sách công nghệ mới được cơ quan này kiểm tra và đánh giá. Tất cả những máy móc này là của các nhà sản xuất đã có nhiều năm phát triển chúng để đáp ứng yêu cầu công nghệ của Cục TSA và tiêu chuẩn dò xét nói rõ công nghệ phải như thế nào. (Karoly không thể nói về các chi tiết này vì lý do an ninh, nhưng nói thiết bị này có thể phát hiện chất nổ). Quá trình kiểm tra xem xét xảy ra quanh năm, con số chính xác công nghệ được phê duyệt thay đổi tùy theo năm. Trước đây, cách duy nhất để công nghệ được Cục TSA phê duyệt là qua một quá trình chính thức và tiêu chuẩn hóa. Các nhà sản xuất gửi một đơn và nguyên mẫu của máy cho phòng nghiên cứu của Cục ở Atlantic City, New Jersey. Tai đây, Cục TSA kiểm tra đảm bảo rằng máy đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật của Cục để phát hiện mối đe dọa và cho cả người sử dụng máy, mọi thứ, đồng thời bàn với nhà sản xuất về các điều chỉnh nhỏ hoặc các cải tiến. Cuối cùng, công nghiệp được thử nghiệm ở một vài sân bay trên đất nước. Cả quá trình này, từ thử nghiệm đến phê duyệt, thường mất khoảng 3 năm, mặc dù đôi khi là gần 10 năm, Laustra nói; Karoly tính trung bình khoảng 3 năm. Công nghệ kiểm tra (thí dụ như máy dò chất nổ mà nó cần quệt bông vào túi hoặc tay, hoặc mày tia X kích cỡ lớn CTX 5500 mà hành khách đưa túi chạy qua trước khi kiểm tra người) được đưa vào danh sách để khi những máy hiện dùng cần được thay thế sau từng 10 năm, hoặc tương tự, thì Cục TSA tại các sân bay đơn lẻ có thể chọn công nghệ thích hợp để thay thế chúng căn cứ vào các yếu tố như năng xuất và chi phí. Sự chậm trễ nói trên, giữa đổi mới và áp dụng, giúp giải thích vì sao phải cần vài năm mới nhìn thấy công nghệ hiện đại nhất ở sân bay ở địa phương của bạn. Nhưng với tất cả những yêu cầu công nghệ tiêu chuẩn đó, Cục TSA đã không khuyến khích các công ty suy nghĩ sáng tạo về cách cải thiện an ninh. "Công nghệ đã không thay đổi từ 1980, khi chúng ta đang chống không tặc," Laustra nói. Thí dụ, nhiều sân bay còn đang dùng máy tia X 2D để dò hàng sách tay mà máy này thì hạn chế về phát hiện loại chất nổ, hoặc chỉ dùng máy dò kim loại khi người đi qua thay vì kỹ thuật sóng milimet để dò xét cơ thể hành khách. "Chúng ta chỉ có những thay đổi bổ sung nhỏ mà không có những bước nhảy lớn," Laustra nói thêm. Khi Cục TSA phê duyệt một kết quả công nghệ thì nó bật đèn xanh cho một số các nước khác. "Rất nhiều các chính phủ khác trên thế giới, đặc biệt ở Châu Á, dựa vào Cục TSA. Nó gần như tiêu chuẩn vàng về thử nghiệm và đánh giá," Laustra nói. Bất luận bạn ở đâu trên thế giới, việc qua các sân bay sẽ trở nên dễ dàng hơn, nhưng tiếc là giá những bánh ngọt chắc là vẫn sẽ rất đắt. Bài tiếng Anh đăng trên BBC Autos

summarize: Điểm kiểm tra sân bay là sự cân bằng giữa an ninh và tốc độ. Công nghệ an ninh kỹ thuật cao sẽ đọc khuôn mặt và các yếu tố cơ bản của bạn và soi túi sách tay mà không mở ra, đơn giản nhưng vẫn đảm bảo an ninh, công nghệ sẽ báo cho bên chức trách người có nghi vấn để tách họ ra. Với phần lớn hành khách không nguy hiểm thì cái cản trở duy nhất là tránh không mua một cái bánh ngọt. 'Tương lai như thế không xa đâu' Trong khi công nghệ sân bay cơ bản không thay đổi từ 1980, Bộ An Ninh Quốc Gia Mỹ đã thử nghiệm kỹ thuật nhận diện và sinh trắc học để phát hiện hành khách nghi vấn vào Mỹ. Đi một mạch liên tục từ điểm dừng đến cổng ra máy bay là điều có thể trong vòng 5-10 năm nữa, Steve Karoly, phó giám đốc công nghiệp đổi mới của Cục An Ninh Vận Tải Mỹ (TSA), nói. Điểm kiểm tra sân bay là sự cân bằng giữa an ninh và tốc độ. Hành khách cần bay nhưng an ninh phải được đảm bảo. Trên hết, thiết bị cũng cần phải tránh báo động nhầm, phân biệt được mối đe dọa thực sự với cái giống sự đe dọa mà không lấn vào điều riêng tư của hành khách. Thí dụ, mật ong và chất nổ lỏng trông giống nhau tới mức phân tử, Mark Laustra, phó chủ tịch phát triển kinh doanh thế giới của Analogic Corporation, một trong những nhà sản xuất máy dò hành lý sân bay, nói. Và những nhà sản xuất này đang chuẩn bị có những thay đổi lớn. Để laptop trong túi Sự thay đổi nào sắp tới? Máy soi hàng tia X cổ xưa sắp được thay thế bằng máy soi thấu hiện đại có máy tính hỗ trợ (CT) nghĩa là đa phần hành khách không phải bị mở hành lý. Máy soi CT đã được sử dụng cho hành lý lớn gửi kèm, nhưng nhiều nhà sản xuất đang làm nó nhỏ hơn và rẻ hơn dùng khám túi sách tay, Karoly nói. Cục An Ninh TSA đang làm việc với các công ty này để đánh giá máy soi mới ở sân bay, ông nói. Hãng Analogic có một cái mang tên ConneCT đang được xem xét phê duyệt. Cục TSA đang cộng tác với các cơ quan nước khác để dẩy nhanh việc phê duyệt kỹ thuật mới. Một số sân bay Châu Âu dùng máy soi CT cho hành lý sách tay cùng các thiết bị khác để phát hiện chất nổ lỏng, chất keo và aerosol. Qua việc học hỏi kỹ thuật này đã được sử dụng thế nào ở các nơi khác, Cục TSA nghĩ cách để áp dụng nó tại Mỹ. "Như vậy Cục TSA sẽ tiết kiệm được công sức và đầu tư hiệu quả hơn cho Mỹ," Karoly nói. Với Laustra, việc này là một bước tiến lớn về kỹ thuật nhận biết: hành khách sẽ không phải bỏ laptop và chất lỏng ra khỏi túi ở điểm kiểm tra. Nhưng Karoly nhìn xa hơn thế, an ninh sân bay đang chuẩn bị sẽ bỏ hẳn điểm kiểm tra đi. Không còn điểm kiểm tra? Hiện nay, Cục TSA bắt đầu coi an ninh như là một hệ sinh thái mà nó thậm chí bắt đầu trước khi hành khách tới sân bay và kết thúc khi hành khách tới điểm đến. Cục TSA và các đối tác đang còn mường tượng tính riêng tư sẽ như thế nào với kỹ thuật mới này, Karoly nói. Mặc dù kỹ thuật tăng tiến nhanh đang làn thay đổi quan hệ của hành khách với an ninh sân bay nhưng nhiệm vụ của Cục TSA cơ bản vẫn là như vậy. "Đôi khi người ta quên rằng chúng tôi đang ở cái ngành giúp họ an toàn," Karoly nói. "Dù trên đường đi của họ có một trạm kiểm tra, họ nghĩ nó ở đó vì một lý do nào đó. Tôi nghĩ rằng chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện nhiệm vụ để hành khách được an toàn hơn ở sân bay và trên máy bay. Những cơ quan ở những nơi như Châu Âu và Israel có vẻ đang phát triển và áp dụng kỹ thuật nhanh hơn. "Những người chịu trách nhiệm phải thừa nhận rằng những việc đã làm được và đang tiến triển chưa nhanh tới mức cần thiết," Karoly nói. Do vậy họ đã thành lập Ban Đổi Mới trong Cục TSA để làm việc với các công ty tư, như các nhà sản xuất hoặc các hãng hàng không theo quan điểm mạnh bạo hơn đối với kỹ thuật an ninh mới. Từ khi thành lập vào tháng 2, Ban Đổi Mới đã tạo được nhiều làn sóng chuyển biến. Thí dụ về đường dây sàng lọc hành lý tự động. Tháng 3, Hãng Delta phối hợp với Ban Đổi Mới để thử nghiệm kỹ thuật đã được sử dụng 5 năm ở Châu Âu, Karoly nói. Tháng 5, đường dây này được lắp đặt để đánh giá tại sân bay quốc tế Hartsfield-Jackson Atlanta. Đang có những đổi mới bổ sung; tháng 11, hãng American Airlines thông báo có 2 đường dây tự động ở sân bay Chicago's O'Hare nhằm giảm 30% thời gian chờ đợi lấy hành lý. Nhưng cho dù nó ở Mỹ hay nơi khác, việc cải thiện cơ sở hạ tầng an ninh ở sân bay cũng là một nhiệm vụ dễ gây thoái chí. Những thay đổi khắp thế giới Cục TSA quản lý khoảng 440 sân bay Mỹ với hơn 13.000 đầu thiết bị an ninh được thiết kế để phát hiện mối nguy hiểm trên con người hay trong hành lý, Karoly nói. Khi một thiết bị ngừng hoạt động, thường xảy ra mỗi 10-15 năm, Thì Chi Cục TSA phải chọn trong một danh sách công nghệ mới được cơ quan này kiểm tra và đánh giá. Tất cả những máy móc này là của các nhà sản xuất đã có nhiều năm phát triển chúng để đáp ứng yêu cầu công nghệ của Cục TSA và tiêu chuẩn dò xét nói rõ công nghệ phải như thế nào. (Karoly không thể nói về các chi tiết này vì lý do an ninh, nhưng nói thiết bị này có thể phát hiện chất nổ). Quá trình kiểm tra xem xét xảy ra quanh năm, con số chính xác công nghệ được phê duyệt thay đổi tùy theo năm. Trước đây, cách duy nhất để công nghệ được Cục TSA phê duyệt là qua một quá trình chính thức và tiêu chuẩn hóa. Các nhà sản xuất gửi một đơn và nguyên mẫu của máy cho phòng nghiên cứu của Cục ở Atlantic City, New Jersey. Tai đây, Cục TSA kiểm tra đảm bảo rằng máy đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật của Cục để phát hiện mối đe dọa và cho cả người sử dụng máy, mọi thứ, đồng thời bàn với nhà sản xuất về các điều chỉnh nhỏ hoặc các cải tiến. Cuối cùng, công nghiệp được thử nghiệm ở một vài sân bay trên đất nước. Cả quá trình này, từ thử nghiệm đến phê duyệt, thường mất khoảng 3 năm, mặc dù đôi khi là gần 10 năm, Laustra nói; Karoly tính trung bình khoảng 3 năm. Công nghệ kiểm tra (thí dụ như máy dò chất nổ mà nó cần quệt bông vào túi hoặc tay, hoặc mày tia X kích cỡ lớn CTX 5500 mà hành khách đưa túi chạy qua trước khi kiểm tra người) được đưa vào danh sách để khi những máy hiện dùng cần được thay thế sau từng 10 năm, hoặc tương tự, thì Cục TSA tại các sân bay đơn lẻ có thể chọn công nghệ thích hợp để thay thế chúng căn cứ vào các yếu tố như năng xuất và chi phí. Sự chậm trễ nói trên, giữa đổi mới và áp dụng, giúp giải thích vì sao phải cần vài năm mới nhìn thấy công nghệ hiện đại nhất ở sân bay ở địa phương của bạn. Nhưng với tất cả những yêu cầu công nghệ tiêu chuẩn đó, Cục TSA đã không khuyến khích các công ty suy nghĩ sáng tạo về cách cải thiện an ninh. "Công nghệ đã không thay đổi từ 1980, khi chúng ta đang chống không tặc," Laustra nói. Thí dụ, nhiều sân bay còn đang dùng máy tia X 2D để dò hàng sách tay mà máy này thì hạn chế về phát hiện loại chất nổ, hoặc chỉ dùng máy dò kim loại khi người đi qua thay vì kỹ thuật sóng milimet để dò xét cơ thể hành khách. "Chúng ta chỉ có những thay đổi bổ sung nhỏ mà không có những bước nhảy lớn," Laustra nói thêm. Khi Cục TSA phê duyệt một kết quả công nghệ thì nó bật đèn xanh cho một số các nước khác. "Rất nhiều các chính phủ khác trên thế giới, đặc biệt ở Châu Á, dựa vào Cục TSA. Nó gần như tiêu chuẩn vàng về thử nghiệm và đánh giá," Laustra nói. Bất luận bạn ở đâu trên thế giới, việc qua các sân bay sẽ trở nên dễ dàng hơn, nhưng tiếc là giá những bánh ngọt chắc là vẫn sẽ rất đắt. Bài tiếng Anh đăng trên BBC Autos

vietnam-42258272

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-42258272

Báo chí Đức đưa thêm tin vụ Trịnh Xuân Thanh

Đài truyền hình ARD, kênh truyền hình số một quan trọng nhất của Đức vào tối 6/12, lúc 18.00 giờ địa phương có tường thuật đưa ra nhiều tình tiết ly kỳ chưa từng được công bố về tiến trình bắt cóc Trịnh Xuân Thanh tại Berlin do "các mật vụ Việt Nam kết hợp với Đại sứ quán Việt Nam tại Berlin thực hiện".

Tới 22:35 giờ, ARD trong chương trình "Tagesthemen" đã một lần nữa bằng hình ảnh thuật lại vụ này. Bàn tròn thứ Năm: phí BOT hay 'tiền mãi lộ'? Cảnh sát EU thu giữ xe hơi chợ Sapa, Czech để 'điều tra' Thông cáo của Viện Công tố Liên bang Đức về vụ Trịnh Xuân Thanh Đức 'khẩn trương' điều tra vụ Trịnh Xuân Thanh Trước đó, hôm 4/12, một loạt tờ báo quan trọng hàng đầu của Đức trong đó có Spiegel, FAZ, và Handelsblatt, đã đưa tin 'hâm nóng' vụ Trịnh Xuân Thanh. Vụ "bắt cóc ở Berlin" xuất hiện trở lại trên truyền thông Đức ngay sau khi tin tức từ Việt Nam hôm 4/12 cho hay vụ án "Trịnh Xuân Thanh và các đồng phạm tham ô tài sản" sẽ được đưa ra xét xử vào quý đầu năm 2018. ARD đưa hình ảnh hai chiếc xe VW-Multivan và BMW, được cho là đã dùng vào vụ bắt cóc, bị an ninh Đức chụp bí mật khi đang đỗ trong sân sau của Đại sứ quán Việt Nam ở Berlin So sánh với các hoạt động tình báo từng diễn ra trong thời kỳ chiến tranh lạnh, sử dụng hình ảnh một chiếc cầu từng là địa điểm nằm trên đường giáp gianh Đông Đức và Tây Đức ở Berlin trước kia, từng nhiều lần được sử dụng để trao đổi tù binh, điệp viên bị bắt..., ARD đã nhấn mạnh lại mức độ nghiêm trọng của vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh cho dư luận Đức biết. Bản tin của ARD dường như một lần nữa gây sức ép lên chính phủ Đức, buộc phải có thêm những biện pháp mạnh hơn với phía Việt Nam trong những ngày tới. Kênh truyền hình Đức chiếu cổng Đại sứ quán CHXHCN Việt Nam tại Berlin Truyền thông Đức cũng nói về các tình tiết trước kia chưa từng công bố là có "một quan chức cao cấp của an ninh Việt Nam "đã bay sang Berlin hôm 16/07 để trực tiếp chỉ đạo vụ bắt cóc ông Trịnh". Tuyên bố của Đức về vụ Trịnh Xuân Thanh Mạng xã hội nóng vì Trịnh Xuân Thanh 'lên VTV' Angela Merkel sắp hết thời? ARD nói trong suốt quá trình hành động, các nhân viên mật vụ Việt Nam "đã để lại rất nhiều dấu vết lộ liễu bất ngờ". Toàn bộ tung tích của "các mật vụ Việt Nam" đã bị phía Đức ghi lại rõ ràng, tỉ mỉ qua hệ thống camera an ninh được bố trí mọi nơi. "Tagesthemen" của đài truyền hình ARD đặc biệt có nhiều người theo dõi, nhất là vào các buổi tối và đêm. Vì sao nêu lại vụ này? Từ Berlin, nhà báo Lê Mạnh Hùng đánh giá những diễn biến mới nhất cho thấy truyền thông Đức phản ánh một phần tâm tư của cử tri sau bầu cử quốc hội vừa qua cũng như trước những tình thế thành lập liên minh cầm quyền mới hiện nay ở Đức. Tường thuật trên báo Suddeutsche Zeitung hôm 6/12 "Bộ máy còn đương quyền Đức vẫn phải tiếp tục làm việc có trách nhiệm và hiệu quả. Các vấn đề đối ngoại vẫn phải được giải quyết đến nơi đến chốn, từ vấn đề Brexit, thái độ của Đức với việc di dời thủ đô Israel, cho tới vấn đề nhân quyền ở VN, bên cạnh các chủ đề khác nữa," ông Lê Mạnh Hùng nói. "Vụ Trịnh Xuân Thanh còn có liên quan đến thể diện quốc gia của Đức, nó càng không thể bị lãng quên, bị cho 'chìm xuồng'được." Báo VN lược bỏ lời Phó Đại sứ Đức Việt Nam làm gì để giảm căng thẳng với Đức? Vụ Trịnh Xuân Thanh: Đức điều tra thêm hai người Việt "Đây cũng là dịp các đảng phái, các chính trị gia Đức chứng minh năng lực làm việc của mình. Cử tri Đức sẽ cộng hay trừ điểm cho họ trong kỳ bầu cử lại nếu như nó phải xảy ra trong mấy tháng tới hay các cuộc bầu cử quốc hội thường kỳ trong tương lai." Trantfurter Allgemeine đưa tin từ hôm 4/12 Bản tin trên trang Spieggel

summarize: Tới 22:35 giờ, ARD trong chương trình "Tagesthemen" đã một lần nữa bằng hình ảnh thuật lại vụ này. Bàn tròn thứ Năm: phí BOT hay 'tiền mãi lộ'? Cảnh sát EU thu giữ xe hơi chợ Sapa, Czech để 'điều tra' Thông cáo của Viện Công tố Liên bang Đức về vụ Trịnh Xuân Thanh Đức 'khẩn trương' điều tra vụ Trịnh Xuân Thanh Trước đó, hôm 4/12, một loạt tờ báo quan trọng hàng đầu của Đức trong đó có Spiegel, FAZ, và Handelsblatt, đã đưa tin 'hâm nóng' vụ Trịnh Xuân Thanh. Vụ "bắt cóc ở Berlin" xuất hiện trở lại trên truyền thông Đức ngay sau khi tin tức từ Việt Nam hôm 4/12 cho hay vụ án "Trịnh Xuân Thanh và các đồng phạm tham ô tài sản" sẽ được đưa ra xét xử vào quý đầu năm 2018. ARD đưa hình ảnh hai chiếc xe VW-Multivan và BMW, được cho là đã dùng vào vụ bắt cóc, bị an ninh Đức chụp bí mật khi đang đỗ trong sân sau của Đại sứ quán Việt Nam ở Berlin So sánh với các hoạt động tình báo từng diễn ra trong thời kỳ chiến tranh lạnh, sử dụng hình ảnh một chiếc cầu từng là địa điểm nằm trên đường giáp gianh Đông Đức và Tây Đức ở Berlin trước kia, từng nhiều lần được sử dụng để trao đổi tù binh, điệp viên bị bắt..., ARD đã nhấn mạnh lại mức độ nghiêm trọng của vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh cho dư luận Đức biết. Bản tin của ARD dường như một lần nữa gây sức ép lên chính phủ Đức, buộc phải có thêm những biện pháp mạnh hơn với phía Việt Nam trong những ngày tới. Kênh truyền hình Đức chiếu cổng Đại sứ quán CHXHCN Việt Nam tại Berlin Truyền thông Đức cũng nói về các tình tiết trước kia chưa từng công bố là có "một quan chức cao cấp của an ninh Việt Nam "đã bay sang Berlin hôm 16/07 để trực tiếp chỉ đạo vụ bắt cóc ông Trịnh". Tuyên bố của Đức về vụ Trịnh Xuân Thanh Mạng xã hội nóng vì Trịnh Xuân Thanh 'lên VTV' Angela Merkel sắp hết thời? ARD nói trong suốt quá trình hành động, các nhân viên mật vụ Việt Nam "đã để lại rất nhiều dấu vết lộ liễu bất ngờ". Toàn bộ tung tích của "các mật vụ Việt Nam" đã bị phía Đức ghi lại rõ ràng, tỉ mỉ qua hệ thống camera an ninh được bố trí mọi nơi. "Tagesthemen" của đài truyền hình ARD đặc biệt có nhiều người theo dõi, nhất là vào các buổi tối và đêm. Vì sao nêu lại vụ này? Từ Berlin, nhà báo Lê Mạnh Hùng đánh giá những diễn biến mới nhất cho thấy truyền thông Đức phản ánh một phần tâm tư của cử tri sau bầu cử quốc hội vừa qua cũng như trước những tình thế thành lập liên minh cầm quyền mới hiện nay ở Đức. Tường thuật trên báo Suddeutsche Zeitung hôm 6/12 "Bộ máy còn đương quyền Đức vẫn phải tiếp tục làm việc có trách nhiệm và hiệu quả. Các vấn đề đối ngoại vẫn phải được giải quyết đến nơi đến chốn, từ vấn đề Brexit, thái độ của Đức với việc di dời thủ đô Israel, cho tới vấn đề nhân quyền ở VN, bên cạnh các chủ đề khác nữa," ông Lê Mạnh Hùng nói. "Vụ Trịnh Xuân Thanh còn có liên quan đến thể diện quốc gia của Đức, nó càng không thể bị lãng quên, bị cho 'chìm xuồng'được." Báo VN lược bỏ lời Phó Đại sứ Đức Việt Nam làm gì để giảm căng thẳng với Đức? Vụ Trịnh Xuân Thanh: Đức điều tra thêm hai người Việt "Đây cũng là dịp các đảng phái, các chính trị gia Đức chứng minh năng lực làm việc của mình. Cử tri Đức sẽ cộng hay trừ điểm cho họ trong kỳ bầu cử lại nếu như nó phải xảy ra trong mấy tháng tới hay các cuộc bầu cử quốc hội thường kỳ trong tương lai." Trantfurter Allgemeine đưa tin từ hôm 4/12 Bản tin trên trang Spieggel

140716_oilrig_removal_interpreted

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2014/07/140716_oilrig_removal_interpreted

Giải mã việc TQ di dời giàn khoan

Các học giả trong và ngoài nước có những nhận định khác nhau về động thái của Trung Quốc di dời giàn khoan ra khỏi vùng biển gần quần đảo Hoàng Sa sau hơn hai tháng giàn khoan này được triển khai tại đây.

Việt Nam và Trung Quốc đã được gì và mất gì sau hơn hai tháng đối đầu trên Biển Đông? Vào tối hôm 15/7, phía Trung Quốc thông báo họ đã rút giàn khoan Hải Dương 981 về vị trí gần đảo Hải Nam vì lý do ‘mùa mưa bão đã đến’, theo Tân Hoa Xã. Một nhà nghiên cứu từ trong nước cho rằng đây có thể được xem là ‘thắng lợi ngoại giao’ của Việt Nam trong khi một học giả nước ngoài nhận định Trung Quốc có ‘mưu tính chính trị’ đằng sau hành động này. Trao đổi với BBC, Tiến sỹ Nguyễn Thị Lan Anh, phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Biển Đông của Học viện Ngoại giao Việt Nam, nói rằng việc Trung Quốc rút giàn khoan sớm hơn một tháng so với kế hoạch là ‘nhờ tiếng nói của Việt Nam cũng như dư luận thế giới’. “Dù trực tiếp hay gián tiếp thì rõ ràng hành động này của Trung Quốc không thể không tính đến phản ứng từ phía Việt Nam và thế giới,” bà giải thích. “Việt Nam đã làm tất cả mọi việc cần thiết về ngoại giao và dư luận thế giới cũng có những phản ứng thể hiện quan điểm về việc Trung Quốc đặt giàn khoan,” Tiến sỹ Lan Anh nói thêm. Theo bà thì Việt Nam đã ‘thắng lợi về mặt ngoại giao’ bằng ‘sự kiên trì, tuân thủ luật pháp quốc tế và thiện chí hòa bình’. Về việc Trung Quốc tuyên bố họ rút giàn khoan ‘vì mưa bão’, bà cho rằng chính quyền Trung Quốc ‘muốn giải thích với dư luận trong nước’ và ‘giữ thể diện một nước lớn’. Tuy nhiên, Tiến sỹ Lan Anh đánh giá cao động thái này của Trung Quốc. “Quan trọng là kết quả và tác động với tình hình hiện nay,” bà nói và cho rằng việc rút giàn khoan đã làm ‘giảm bớt căng thẳng và giữ thể diện cho tất cả các bên’. “Cả hai bên được coi là đã thắng lợi,” bà nói. Trung Quốc mất hình ảnh? Về lâu dài, bà Lan Anh phân tích rằng thông báo của phía Trung Quốc có nói là ‘chưa có ý định khai thác thương mại’ nên có thể trong tương lai gần Trung Quốc ‘sẽ không có động thái leo thang’. Điều này, theo bà, sẽ ‘mở đường cho thỏa thuận ổn định hơn cho Biển Đông’. Có phải Trung Quốc rút giàn khoan là vì bão? “Động thái vừa rồi của Trung Quốc cho thấy phản ứng quyết liệt của Việt Nam nên tôi không nghĩ là họ sẽ manh động tiến hành khai thác trong tương lai gần.” Về biện pháp pháp lý mà Việt Nam đang tính toán trước Trung Quốc, bà Lan Anh cho rằng động thái rút giàn khoan ‘có thể chưa tạo ra áp lực lớn hay mối nguy cơ lớn khiến Việt Nam phải cân nhắc áp dụng ngay lập tức’. Tuy nhiên, bà cho rằng biện pháp này ‘đòi hỏi quá trình cân nhắc kỹ lưỡng’ và đây là ‘một trong những biện pháp Việt Nam đã cân nhắc lâu nay’. Khi được hỏi Trung Quốc có đạt được mục tiêu hay không với việc triển khai giàn khoan Hải Dương 981, Tiến sỹ Lan Anh nhận định: “Nếu mục tiêu như Trung Quốc tuyên bố là thăm dò khảo sát thì coi như là đã đạt được. Lực lượng cảnh sát biển Việt Nam đã hành động quyết liệt trước giàn khoan Trung Quốc Còn nếu mục tiêu lớn hơn là áp đặt đường lưỡi bò thì có thể nói là thất bại. Trung Quốc đã nhận được phản ánh rất mạnh mẽ từ các quốc gia ven biển. Trung Quốc đã mất đi hình ảnh thân thiện và trỗi dậy hòa bình mà họ gầy dựng bấy lâu nay và thế giới đã biết rõ hơn về tham vọng của Trung Quốc.” ‘Lý do chính trị’ Trong khi đó, Giáo sư Carlyle Thayer, một chuyên gia của Học viện Quốc phòng Úc chuyên theo dõi tình hình Việt Nam, nhận định rằng Trung Quốc ‘có lý do chính trị’ đằng sau việc rút giàn khoan và lý do thời tiết họ đưa ra ‘chỉ là cái cớ’. “Lý do chính trị là đặc biệt quan trọng,” ông nói trong một cuộc phỏng vấn với BBC. Ông phân tích rằng Trung Quốc đưa ra quyết định này trong bối cảnh giàn khoan của họ ‘gây tác dụng ngược’ trong khu vực trong lúc Hoa Kỳ ‘tỏ dấu hiệu sẽ khởi động chiến dịch phản công chính trị’, Việt Nam đe dọa dùng biện pháp pháp lý và một số ‘thành phần ở Việt Nam đang kêu gọi phải tìm kiếm liên minh’ trong khi chuyến thăm Mỹ vào tháng Chín của Ngoại trưởng Phạm Bình Minh vẫn còn treo lơ lửng. Trung Quốc muốn 'dụ' Việt Nam đừng nhờ vả Mỹ với việc họ rút giàn khoan? Với việc rút giàn khoan thì Trung Quốc đã hóa giải những thách thức này, theo Giáo sư Thayer. Theo đó, Trung Quốc muốn gửi thông điệp là ‘chúng tôi không còn khủng hoảng hay đối đầu nữa, căng thẳng đã hạ nhiệt’. “Trung Quốc muốn lôi kéo Việt Nam vào con đường đàm phán song phương, ngăn chặn những thành phần trong Bộ Chính trị Việt Nam muốn tìm kiếm sự trợ giúp, tránh khả năng Việt Nam có hành động pháp lý, tạo cơ hội và bầu không khí thuận lợi cho Diễn đàn An ninh khu vực (ARF) sắp diễn ra,” ông phân tích. Theo Giáo sư Thayer, nếu như Mỹ đến hội nghị ARF lần này với ý muốn gây sức ép để Trung Quốc tuân thủ các chuẩn mực quốc tế trong hành động của mình thì Trung Quốc sẽ có thể nói rằng: “Đây không phải là chuyện của Mỹ. Vấn đề giờ đây đã được thảo luận song phương với Việt Nam và sự can thiệp của Mỹ chỉ làm mọi chuyện thêm phức tạp”. ‘Từ đối đầu sang chính trị’ “Cả nước Việt Nam với 90 triệu dân chỉ bằng một tỉnh cỡ trung của Trung Quốc,” ông nói, “Việt Nam có rất ít chọn lựa và khả năng xoay sở.” “Nếu Trung Quốc muốn đặt giàn khoan ở đó vô thời hạn thì Việt Nam cũng không làm gì được.” “Tuy nhiên, Trung Quốc muốn tránh hậu quả của việc đối đầu không có điểm dừng với việc cân nhắc bối cảnh quốc tế và các cuộc đàm phán cấp cao với Hoa Kỳ.” “Việc Trung Quốc thả 13 ngư dân Việt Nam là một dấu hiệu nữa cho thấy Trung Quốc giờ đây đang chuyển từ đối đầu sang bàn cờ chính trị,” ông nói thêm. Về phía các nước Asean, ông Thayer cho rằng họ đều ‘thở phào’ khi thấy căng thẳng hạ nhiệt vì họ ‘không muốn đi theo Mỹ để gây sức ép với Trung Quốc’. Về việc Trung Quốc vẫn giữ nguyên lập trường trong tranh chấp chủ quyền với Việt Nam trên Biển Đông, ông cho rằng ‘đây là điều rất rõ ràng’. Tuy nhiên, với việc Trung Quốc muốn khẳng định chủ quyền bằng cách triển khai giàn khoan thì ông Thayer cho rằng ‘họ đã không thành công’ bởi vì gặp phải ‘phản ứng hàng ngày của Việt Nam’. “Cả hai đều có thể cho rằng mình đã thắng,” ông nói. “Trung Quốc thì nói họ đã hoàn tất việc thăm dò cho mục đích thương mại còn Việt Nam thì nói rằng sự phản đối của họ đã khiến Trung Quốc phải dời giàn khoan.”

summarize: Việt Nam và Trung Quốc đã được gì và mất gì sau hơn hai tháng đối đầu trên Biển Đông? Vào tối hôm 15/7, phía Trung Quốc thông báo họ đã rút giàn khoan Hải Dương 981 về vị trí gần đảo Hải Nam vì lý do ‘mùa mưa bão đã đến’, theo Tân Hoa Xã. Một nhà nghiên cứu từ trong nước cho rằng đây có thể được xem là ‘thắng lợi ngoại giao’ của Việt Nam trong khi một học giả nước ngoài nhận định Trung Quốc có ‘mưu tính chính trị’ đằng sau hành động này. Trao đổi với BBC, Tiến sỹ Nguyễn Thị Lan Anh, phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Biển Đông của Học viện Ngoại giao Việt Nam, nói rằng việc Trung Quốc rút giàn khoan sớm hơn một tháng so với kế hoạch là ‘nhờ tiếng nói của Việt Nam cũng như dư luận thế giới’. “Dù trực tiếp hay gián tiếp thì rõ ràng hành động này của Trung Quốc không thể không tính đến phản ứng từ phía Việt Nam và thế giới,” bà giải thích. “Việt Nam đã làm tất cả mọi việc cần thiết về ngoại giao và dư luận thế giới cũng có những phản ứng thể hiện quan điểm về việc Trung Quốc đặt giàn khoan,” Tiến sỹ Lan Anh nói thêm. Theo bà thì Việt Nam đã ‘thắng lợi về mặt ngoại giao’ bằng ‘sự kiên trì, tuân thủ luật pháp quốc tế và thiện chí hòa bình’. Về việc Trung Quốc tuyên bố họ rút giàn khoan ‘vì mưa bão’, bà cho rằng chính quyền Trung Quốc ‘muốn giải thích với dư luận trong nước’ và ‘giữ thể diện một nước lớn’. Tuy nhiên, Tiến sỹ Lan Anh đánh giá cao động thái này của Trung Quốc. “Quan trọng là kết quả và tác động với tình hình hiện nay,” bà nói và cho rằng việc rút giàn khoan đã làm ‘giảm bớt căng thẳng và giữ thể diện cho tất cả các bên’. “Cả hai bên được coi là đã thắng lợi,” bà nói. Trung Quốc mất hình ảnh? Về lâu dài, bà Lan Anh phân tích rằng thông báo của phía Trung Quốc có nói là ‘chưa có ý định khai thác thương mại’ nên có thể trong tương lai gần Trung Quốc ‘sẽ không có động thái leo thang’. Điều này, theo bà, sẽ ‘mở đường cho thỏa thuận ổn định hơn cho Biển Đông’. Có phải Trung Quốc rút giàn khoan là vì bão? “Động thái vừa rồi của Trung Quốc cho thấy phản ứng quyết liệt của Việt Nam nên tôi không nghĩ là họ sẽ manh động tiến hành khai thác trong tương lai gần.” Về biện pháp pháp lý mà Việt Nam đang tính toán trước Trung Quốc, bà Lan Anh cho rằng động thái rút giàn khoan ‘có thể chưa tạo ra áp lực lớn hay mối nguy cơ lớn khiến Việt Nam phải cân nhắc áp dụng ngay lập tức’. Tuy nhiên, bà cho rằng biện pháp này ‘đòi hỏi quá trình cân nhắc kỹ lưỡng’ và đây là ‘một trong những biện pháp Việt Nam đã cân nhắc lâu nay’. Khi được hỏi Trung Quốc có đạt được mục tiêu hay không với việc triển khai giàn khoan Hải Dương 981, Tiến sỹ Lan Anh nhận định: “Nếu mục tiêu như Trung Quốc tuyên bố là thăm dò khảo sát thì coi như là đã đạt được. Lực lượng cảnh sát biển Việt Nam đã hành động quyết liệt trước giàn khoan Trung Quốc Còn nếu mục tiêu lớn hơn là áp đặt đường lưỡi bò thì có thể nói là thất bại. Trung Quốc đã nhận được phản ánh rất mạnh mẽ từ các quốc gia ven biển. Trung Quốc đã mất đi hình ảnh thân thiện và trỗi dậy hòa bình mà họ gầy dựng bấy lâu nay và thế giới đã biết rõ hơn về tham vọng của Trung Quốc.” ‘Lý do chính trị’ Trong khi đó, Giáo sư Carlyle Thayer, một chuyên gia của Học viện Quốc phòng Úc chuyên theo dõi tình hình Việt Nam, nhận định rằng Trung Quốc ‘có lý do chính trị’ đằng sau việc rút giàn khoan và lý do thời tiết họ đưa ra ‘chỉ là cái cớ’. “Lý do chính trị là đặc biệt quan trọng,” ông nói trong một cuộc phỏng vấn với BBC. Ông phân tích rằng Trung Quốc đưa ra quyết định này trong bối cảnh giàn khoan của họ ‘gây tác dụng ngược’ trong khu vực trong lúc Hoa Kỳ ‘tỏ dấu hiệu sẽ khởi động chiến dịch phản công chính trị’, Việt Nam đe dọa dùng biện pháp pháp lý và một số ‘thành phần ở Việt Nam đang kêu gọi phải tìm kiếm liên minh’ trong khi chuyến thăm Mỹ vào tháng Chín của Ngoại trưởng Phạm Bình Minh vẫn còn treo lơ lửng. Trung Quốc muốn 'dụ' Việt Nam đừng nhờ vả Mỹ với việc họ rút giàn khoan? Với việc rút giàn khoan thì Trung Quốc đã hóa giải những thách thức này, theo Giáo sư Thayer. Theo đó, Trung Quốc muốn gửi thông điệp là ‘chúng tôi không còn khủng hoảng hay đối đầu nữa, căng thẳng đã hạ nhiệt’. “Trung Quốc muốn lôi kéo Việt Nam vào con đường đàm phán song phương, ngăn chặn những thành phần trong Bộ Chính trị Việt Nam muốn tìm kiếm sự trợ giúp, tránh khả năng Việt Nam có hành động pháp lý, tạo cơ hội và bầu không khí thuận lợi cho Diễn đàn An ninh khu vực (ARF) sắp diễn ra,” ông phân tích. Theo Giáo sư Thayer, nếu như Mỹ đến hội nghị ARF lần này với ý muốn gây sức ép để Trung Quốc tuân thủ các chuẩn mực quốc tế trong hành động của mình thì Trung Quốc sẽ có thể nói rằng: “Đây không phải là chuyện của Mỹ. Vấn đề giờ đây đã được thảo luận song phương với Việt Nam và sự can thiệp của Mỹ chỉ làm mọi chuyện thêm phức tạp”. ‘Từ đối đầu sang chính trị’ “Cả nước Việt Nam với 90 triệu dân chỉ bằng một tỉnh cỡ trung của Trung Quốc,” ông nói, “Việt Nam có rất ít chọn lựa và khả năng xoay sở.” “Nếu Trung Quốc muốn đặt giàn khoan ở đó vô thời hạn thì Việt Nam cũng không làm gì được.” “Tuy nhiên, Trung Quốc muốn tránh hậu quả của việc đối đầu không có điểm dừng với việc cân nhắc bối cảnh quốc tế và các cuộc đàm phán cấp cao với Hoa Kỳ.” “Việc Trung Quốc thả 13 ngư dân Việt Nam là một dấu hiệu nữa cho thấy Trung Quốc giờ đây đang chuyển từ đối đầu sang bàn cờ chính trị,” ông nói thêm. Về phía các nước Asean, ông Thayer cho rằng họ đều ‘thở phào’ khi thấy căng thẳng hạ nhiệt vì họ ‘không muốn đi theo Mỹ để gây sức ép với Trung Quốc’. Về việc Trung Quốc vẫn giữ nguyên lập trường trong tranh chấp chủ quyền với Việt Nam trên Biển Đông, ông cho rằng ‘đây là điều rất rõ ràng’. Tuy nhiên, với việc Trung Quốc muốn khẳng định chủ quyền bằng cách triển khai giàn khoan thì ông Thayer cho rằng ‘họ đã không thành công’ bởi vì gặp phải ‘phản ứng hàng ngày của Việt Nam’. “Cả hai đều có thể cho rằng mình đã thắng,” ông nói. “Trung Quốc thì nói họ đã hoàn tất việc thăm dò cho mục đích thương mại còn Việt Nam thì nói rằng sự phản đối của họ đã khiến Trung Quốc phải dời giàn khoan.”

050822_quanghuycomment

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/story/2005/08/050822_quanghuycomment

Quang Huy, Hà Nội, nói về Sách trắng nhân quyền

Thưa quý vị: Thực lòng mà nói các nước phương tây, họ dân chủ và người dân có quyền nhiều hơn, người dân có tiếng nói thông qua các cuộc trưng cầu dân ý và được tôn trọng, các đại biểu do họ bầu ra có trách nhiệm với lá phiếu bầu của dân, đồng tiền đóng thuế của người dân được chi tiêu rõ ràng.

Các hoạt động của cơ quan chính quyền được giám sát chặt chẽ do vậy cũng ít tiêu cực và tham nhũng. Nhưng nói như thế không phải là bản thân họ đã hoàn thiện mà vẫn có những việc mâu thuẫn với thành tích nhân quyền của họ: nước Mỹ tình trạng phân biệt chủng tộc : người da đen và người nhập cư châu Á. Số vụ cảnh sát da trắng bắn chết người da đen vẫn còn. Nước Mỹ sẵn sàng đánh đòn phủ đầu bất cứ nước nào mà họ nghi là khủng bố hay có nguy cơ đe dọa! nước Mỹ. Nhân quyền lớn nhất là quyền được làm người và quyền được sống, cuộc chiến tại Iraq đã làm cho hàng trăm ngàn người Iraq thiệt mạng, họ đã chết trước khi được hưởng sự tự do nhân quyền, và ngày nay họ đang sống trong một xã hội loạn lạc, bất ổn, khủng bố tràn lan. Nhà tù Iraq thì đầy ắp tù nhân, họ bị ngược đãi mà tôi tin nhiều người đều biết họ bị đối xử như loài động vật cao cấp. Rồi nữa 3 triệu nạn nhân da cam của Vn đòi quyền được sống và làm người thì lại bị toà án Mỹ bác bỏ, mặc dù sự thực về tác hại của chất da cam họ cũng đã từng thừa nhận. Tôi phản đối việc áp đặt những giá trị nhân quyền của nước này lên nước khác thông qua chiến tranh, gây bạo loạn, bao vây cấm vận, cách tiến hành như vậy chỉ! đẩy người dân nước đó vào con đường loạn lạc, nghèo nàn. Đấu tranh cho nhân quyền là để thúc đẩy quá trình dân chủ cho người dân có được cuộc sống tốt đẹp hơn, do vậy phải tiến hành đối thoại, giao lưu văn hóa và viện trợ kinh tế là cách tốt nhất để phát triển nhân quyền. Phải thừa nhận là Vn đã có tiến bộ rất nhiều về thành tích nhân quyền bằng chứng là người dân có được cuộc sống ấm no hơn, không chỉ đủ ăn đủ mặc mà còn có nhu cầu hưởng thụ cao hơn: như nhà ở, tiện nghi trong gia đình,nhu cầu tham quan du lịch. Học sinh được phổ cập đến trung học cơ sở, trẻ em dưới 6 tuổi được khám chữa bệnh miễn phí, được làm kinh tế tư nhân và nhà nước khuyến khích mọi người làm giàu chính đáng, báo trí phát triển mạnh mẽ và có tiếng nói trong việc chống tham nhũng và những tiêu cực trong xã hội, về tôn giáo nếu như chỉ đơn thuần là việc hành đạo thì được nhà nước bảo hộ, số cơ sở thờ tự được tu bổ và xây mới khang trang, các lễ hội tôn giáo được tổ chức quanh năm. Những điều đó thì những người dân Vn bình thường đều cảm nhận được. Tôi phản đối một số người lợi dụng vấn đề nhân quyền, tôn giáo, dân tộc để gây chia rẽ, và phá vỡ sự ổn định của đất nước, nhân quyền của từng cá nhân hay một nhóm người phải phù hợp với quyền lợi của cá nhân khác và suy rộng ra là cả một dân tộc. Nhân quyền là một điều tốt nhưng không phải là cái cấp thiết bây giờ, mà người dân quan tâm hơn đến việc làm giàu và đất nước phát triển để nhanh chóng thoát khỏi tình trạng nghèo nàn. Trong tình hình Vn hiện nay thì sự ổn định xã hội, chính trị là rất quan trọng để có điều kiện phát triển kinh tế, có an cư thì mới lạc nghiệp và qua ý kiến của các nhà đầu tư nước ngoài thì sự ổn định chính trị tại Vn là một trong các yếu tố để họ chọn lựa Vn là điểm đầu tư. Điều kiện của các nước phát triển, nhất là phương tây, họ có một thời gian dài để phát triển nhân quyền, do vậy không thể bê nguyên si những gì họ có vào điều kiện Vn ngay mà cần có thời gian và có sự thay đổi dần dần. Các nước phương Tây hệ thống luật pháp của họ đầy đủ và hoàn thiện, việc thực thi cũng rất nghiêm túc, người dân họ có ý thức tôn trọng luật pháp. Trong khi ở Vn thì hệ thống pháp luật chưa đầy đủ , pháp luật chưa nghiêm, chưa được tôn trọng, trình độ dân trí chưa cao, nếu để có dân chủ như các nước phát triển thì sẽ dễ bị các tổ chức lôi kéo lợi dụng. Chưa kể có sự khác biệt về văn hóa phong tục, đơn cử: người phương Tây họ được quyền tự do sinh con, vì nước họ không quan niệm con trai hay con gái, và họ cũng không có ý thích đông con. thậm chí nhà nước khuyến khích sinh con vì tình trang dân số già hoặc giảm đi, trong khi ở Vn lại trong nam hơn, muốn có con trai nối dõi để thờ phụng tổ tiên, quan niệm nhiều con nhiều của, nếu cứ để người dân sinh con thoải mái thì sẽ không có đất để ở và đất nước bao giờ mới thoát nghèo, do vậy cần có quy định kế hoạch hóa gia đình . Tôi cũng ủng hộ việc nhà nước cởi mở hơn nữa để người dân có quyền nói lên tâm tư nguyện vọng của mình, tiếng nói và nguyện vọng của dân được coi trọng. Người dân có quyền tham gia nhiều hơn vào hệ thống chính trị như đưa ra các ý kiến của mình về các đường lối chính sách của nhà nước. Nhất là giám sát việc thực thi luật pháp và giám sát quan chức nhà nước, các thành viên chính phủ từ bộ trưởng và chủ tịch tỉnh trở lên, phải thường xuyên định kỳ đối thoại trực tiếp với người dân thông qua hệ thống phát thanh, truyền hình hoặc điện thoại hoặc dành thời gian để tiếp dân, lắng nghe phản ánh của người dân cũng như nguyện vọng của nhân dân, nhân dân được quyền chất vấn các thành viên chính phủ trong các kỳ họp quốc hội. Ủng hộ báo chí có tiếng nói hơn nữa và đấu tranh với những tiêu cực trong xã hội như tham nhũng, cửa quyền làm cho xã hội lành mạnh hơn. Xin cảm ơn quý vị. Tôi tin là cùng với sự phát triển kinh tế thì vấn đề dân chủ và nhân quyền của Vn cũng sẽ dân được cải thiện.

summarize: Các hoạt động của cơ quan chính quyền được giám sát chặt chẽ do vậy cũng ít tiêu cực và tham nhũng. Nhưng nói như thế không phải là bản thân họ đã hoàn thiện mà vẫn có những việc mâu thuẫn với thành tích nhân quyền của họ: nước Mỹ tình trạng phân biệt chủng tộc : người da đen và người nhập cư châu Á. Số vụ cảnh sát da trắng bắn chết người da đen vẫn còn. Nước Mỹ sẵn sàng đánh đòn phủ đầu bất cứ nước nào mà họ nghi là khủng bố hay có nguy cơ đe dọa! nước Mỹ. Nhân quyền lớn nhất là quyền được làm người và quyền được sống, cuộc chiến tại Iraq đã làm cho hàng trăm ngàn người Iraq thiệt mạng, họ đã chết trước khi được hưởng sự tự do nhân quyền, và ngày nay họ đang sống trong một xã hội loạn lạc, bất ổn, khủng bố tràn lan. Nhà tù Iraq thì đầy ắp tù nhân, họ bị ngược đãi mà tôi tin nhiều người đều biết họ bị đối xử như loài động vật cao cấp. Rồi nữa 3 triệu nạn nhân da cam của Vn đòi quyền được sống và làm người thì lại bị toà án Mỹ bác bỏ, mặc dù sự thực về tác hại của chất da cam họ cũng đã từng thừa nhận. Tôi phản đối việc áp đặt những giá trị nhân quyền của nước này lên nước khác thông qua chiến tranh, gây bạo loạn, bao vây cấm vận, cách tiến hành như vậy chỉ! đẩy người dân nước đó vào con đường loạn lạc, nghèo nàn. Đấu tranh cho nhân quyền là để thúc đẩy quá trình dân chủ cho người dân có được cuộc sống tốt đẹp hơn, do vậy phải tiến hành đối thoại, giao lưu văn hóa và viện trợ kinh tế là cách tốt nhất để phát triển nhân quyền. Phải thừa nhận là Vn đã có tiến bộ rất nhiều về thành tích nhân quyền bằng chứng là người dân có được cuộc sống ấm no hơn, không chỉ đủ ăn đủ mặc mà còn có nhu cầu hưởng thụ cao hơn: như nhà ở, tiện nghi trong gia đình,nhu cầu tham quan du lịch. Học sinh được phổ cập đến trung học cơ sở, trẻ em dưới 6 tuổi được khám chữa bệnh miễn phí, được làm kinh tế tư nhân và nhà nước khuyến khích mọi người làm giàu chính đáng, báo trí phát triển mạnh mẽ và có tiếng nói trong việc chống tham nhũng và những tiêu cực trong xã hội, về tôn giáo nếu như chỉ đơn thuần là việc hành đạo thì được nhà nước bảo hộ, số cơ sở thờ tự được tu bổ và xây mới khang trang, các lễ hội tôn giáo được tổ chức quanh năm. Những điều đó thì những người dân Vn bình thường đều cảm nhận được. Tôi phản đối một số người lợi dụng vấn đề nhân quyền, tôn giáo, dân tộc để gây chia rẽ, và phá vỡ sự ổn định của đất nước, nhân quyền của từng cá nhân hay một nhóm người phải phù hợp với quyền lợi của cá nhân khác và suy rộng ra là cả một dân tộc. Nhân quyền là một điều tốt nhưng không phải là cái cấp thiết bây giờ, mà người dân quan tâm hơn đến việc làm giàu và đất nước phát triển để nhanh chóng thoát khỏi tình trạng nghèo nàn. Trong tình hình Vn hiện nay thì sự ổn định xã hội, chính trị là rất quan trọng để có điều kiện phát triển kinh tế, có an cư thì mới lạc nghiệp và qua ý kiến của các nhà đầu tư nước ngoài thì sự ổn định chính trị tại Vn là một trong các yếu tố để họ chọn lựa Vn là điểm đầu tư. Điều kiện của các nước phát triển, nhất là phương tây, họ có một thời gian dài để phát triển nhân quyền, do vậy không thể bê nguyên si những gì họ có vào điều kiện Vn ngay mà cần có thời gian và có sự thay đổi dần dần. Các nước phương Tây hệ thống luật pháp của họ đầy đủ và hoàn thiện, việc thực thi cũng rất nghiêm túc, người dân họ có ý thức tôn trọng luật pháp. Trong khi ở Vn thì hệ thống pháp luật chưa đầy đủ , pháp luật chưa nghiêm, chưa được tôn trọng, trình độ dân trí chưa cao, nếu để có dân chủ như các nước phát triển thì sẽ dễ bị các tổ chức lôi kéo lợi dụng. Chưa kể có sự khác biệt về văn hóa phong tục, đơn cử: người phương Tây họ được quyền tự do sinh con, vì nước họ không quan niệm con trai hay con gái, và họ cũng không có ý thích đông con. thậm chí nhà nước khuyến khích sinh con vì tình trang dân số già hoặc giảm đi, trong khi ở Vn lại trong nam hơn, muốn có con trai nối dõi để thờ phụng tổ tiên, quan niệm nhiều con nhiều của, nếu cứ để người dân sinh con thoải mái thì sẽ không có đất để ở và đất nước bao giờ mới thoát nghèo, do vậy cần có quy định kế hoạch hóa gia đình . Tôi cũng ủng hộ việc nhà nước cởi mở hơn nữa để người dân có quyền nói lên tâm tư nguyện vọng của mình, tiếng nói và nguyện vọng của dân được coi trọng. Người dân có quyền tham gia nhiều hơn vào hệ thống chính trị như đưa ra các ý kiến của mình về các đường lối chính sách của nhà nước. Nhất là giám sát việc thực thi luật pháp và giám sát quan chức nhà nước, các thành viên chính phủ từ bộ trưởng và chủ tịch tỉnh trở lên, phải thường xuyên định kỳ đối thoại trực tiếp với người dân thông qua hệ thống phát thanh, truyền hình hoặc điện thoại hoặc dành thời gian để tiếp dân, lắng nghe phản ánh của người dân cũng như nguyện vọng của nhân dân, nhân dân được quyền chất vấn các thành viên chính phủ trong các kỳ họp quốc hội. Ủng hộ báo chí có tiếng nói hơn nữa và đấu tranh với những tiêu cực trong xã hội như tham nhũng, cửa quyền làm cho xã hội lành mạnh hơn. Xin cảm ơn quý vị. Tôi tin là cùng với sự phát triển kinh tế thì vấn đề dân chủ và nhân quyền của Vn cũng sẽ dân được cải thiện.

world-55068304

https://www.bbc.com/vietnamese/world-55068304

Chính quyền Biden sẽ 'dùng liên minh để đối phó' với Trung Quốc?

Với việc Nhà Trắng bắt đầu tiến trình chuyển giao quyền lực, và tổng thống đắc cử Biden vừa ra mắt đội ngũ, chính sách đối ngoại của ông Biden lại một lần nữa thu hút sự chú ý của dư luận.

Trả lời phỏng vấn của BBC News Tiếng Việt, ba nhà phân tích chính trị Adam Ni, Carl Thayer và David Hutt cùng cho là với chính quyền Biden, 'căng thẳng Mỹ-Trung sẽ tiếp tục,' nhưng ông Biden sẽ tiếp cận thách thức Trung Quốc bằng cách thu hút đồng minh để cùng hợp tác đối phó với Bắc Kinh, thay cho cách hành xử đơn phương, một mình một ngựa, của Tổng thống Trump. BBC: Chiến thắng của Biden sẽ ảnh hưởng đến mối quan hệ của Mỹ và chính sách của nước này với Trung Quốc như thế nào? Carl Thayer: Lưỡng đảng Mỹ đồng thuận rằng Trung Quốc là một đối thủ cạnh tranh chiến lược, và Mỹ có những bất bình chính đáng trước cạnh tranh thương mại không công bằng của Trung Quốc. Tình trạng cưỡng bức chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ, đánh cắp tài sản trí tuệ của Mỹ, cũng như trợ cấp của chính phủ Trung Quốc cho các doanh nghiệp nhà nước, cần phải được giải quyết. Căng thẳng hiện tại sẽ tiếp tục cho đến khi những vấn đề này được giải quyết xong. David Hutt: Còn phải chờ xem mới biết. Tuy nhiên tôi nghĩ rằng sự cạnh tranh Mỹ-Trung sẽ tiếp tục dưới thời Biden, mặc dù nó sẽ trở thành một tiến trình hành chánh, hơn là cách hành xử tùy hứng như dưới thời ông Trump. Tôi không lường trước được bất kỳ sự thay đổi nào trong chính sách của Hoa Kỳ liên quan đến Biển Đông, mà suy cho cùng là chính sách do Obama đặt ra, cũng như không thấy bất kỳ sự giảm thiểu nào của mối quan hệ Việt - Mỹ ngay cả khi Biden giảm bớt sự thù nghịch với Trung Quốc. Adam Ni: Có một đồng thuận ở Washington là nước Mỹ cần phải cứng rắn hơn với Trung Quốc, vì tầm ảnh hưởng ngày càng lớn của Trung Quốc trên nhiều mặt và sự cạnh tranh giữa Trung Quốc với Mỹ. Tôi không nghĩ với chính quyền Biden, Mỹ sẽ có sự thay đổi chính sách về mặt dài hạn. Tuy nhiên, tôi nghĩ sẽ có sự khác biệt trong cách tiếp cận, ông Trump tỏ ra khá hung hăng với Trung Quốc trong thời gian gần đây. Với Biden, cách tiếp cận sẽ thiên về việc thu hút đồng minh, cùng nhau hợp tác để cạnh tranh với nước này. Ông Trump phản đối và không tin tưởng vào các tổ chức đa phương, ông ấy cũng không đối xử với đồng minh của Mỹ với sự tôn trọng mà họ xứng đáng được có, vì vậy, một nhiệm kỳ tổng thống của Biden sẽ tốt hơn cho giới lãnh đạo Hoa Kỳ và quốc tế cũng như khả năng xây dựng mạng lưới liên minh để đạt được chính sách kiềm chế sự hiếu chiến của Trung Quốc. BBC: Nếu chính sách ngoại giao củ Hoa Kỳ với Trung Quốc không có gì khác biệt, vậy với chính quyền Biden, sự căng thẳng giữa hai nước sẽ đi đến đâu? Carl Thayer: Chính quyền Biden sẽ tiếp tục đẩy lùi sự uy hiếp và bắt nạt của Trung Quốc với các quốc gia ven biển và tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông. Hoa Kỳ sẽ tiếp tục tiến hành các cuộc Tuần tra Hoạt động Tự do Hàng hải và các cuộc tập trận hải quân đơn phương và đa phương. Nhưng Chính quyền Biden sẽ loại bỏ những luận điệu chống Trung Quốc quá khích của Tổng thống Trump và Ngoại trưởng Mike Pompeo. Adam Ni: Với Biden, bạn sẽ có một cách tiếp cận khác, chúng ta đang ở trong một thế giới khác, một thế giới cạnh tranh giữa Trung Quốc và Mỹ. BBC: Về tương quan Mỹ - Việt, chiến thắng của ông Joe Biden sẽ ảnh hưởng như thế nào đến chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ với Việt Nam, và tại sao? Carl Thayer: Chính sách của Mỹ đối với Việt Nam dưới chính quyền Biden sẽ được tiếp tục vì khuôn khổ cho quan hệ đối tác toàn diện đã có sẵn. Khuôn khổ này được thương lượng khi Barack Obama còn là tổng thống và được nâng cao dưới thời Tổng thống Trump. Sự thay đổi lớn trong mối quan hệ hai bên là các mối đe dọa về thuế quan và các biện pháp trừng phạt của Đại diện Thương mại Hoa Kỳ và Bộ Tài chính Hoa Kỳ sẽ không còn là tác nhân chính gây khó chịu trong quan hệ song phương. Chính quyền Biden sẽ hợp tác với Việt Nam để giải quyết những lo ngại của mình về khả năng tiếp cận thị trường của các công ty Mỹ và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của Hoa Kỳ. Hai nước sẽ tham gia vào các cuộc đàm phán mang tính xây dựng để giải quyết các mối quan tâm của cả hai bên. Việt Nam đã phát đi tín hiệu rằng họ sẵn sàng cam kết mua dài hạn khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) của Hoa Kỳ và đầu tư vào lĩnh vực năng lượng của Hoa Kỳ trị giá hàng tỷ đôla mỗi năm. David Hutt: Tôi không mong đợi bất kỳ thay đổi cơ bản nào với chính sách Việt Nam - Hoa Kỳ dưới chính quyền Biden. Tuy nhiên, cũng có những tương phản giữa hai chính quyền. Ông Trump từng nhận xét rằng Việt Nam là "kẻ lạm dụng tồi tệ nhất" trong tương quan thương mại của Mỹ, chỉ vài tháng sau khi ông lựa chọn Hà Nội là địa điểm diễn ra các cuộc đàm phán hòa bình với Triều Tiên, và từ tháng trước Bộ Tài chính của ông Trump đã mở các cuộc điều tra về cáo buộc rửa tiền của Việt Nam. Nhưng một nhiệm kỳ tổng thống của Biden sẽ đảm bảo sự giao thương với Việt Nam, và chính sách của ông Biden sẽ dễ đoán hơn cho Hà Nội. Tuy nhiên, ông Biden có thể sẽ muốn thảo luận về nhân quyền thường xuyên hơn với Hà Nội, và có thể quay lưng lại với sự kình địch Mỹ -Trung - nhưng sự ủng hộ đối với Việt Nam đến từ lưỡng đảng và tôi không nghĩ là tổng thống Biden sẽ buông bỏ quan hệ thân thiết với Hà Nội. BBC: Chiến thắng của ông Biden cho chúng ta thấy gì về chủ nghĩa dân túy? Carl Thayer: Di sản chủ nghĩa dân túy của Donald Trump sẽ đeo bám chính quyền Biden trong nhiều năm tới và làm cho phức tạp nếu không hạn chế khả năng của Biden trong việc thay đổi các chính sách của Hoa Kỳ, từ đối đầu và khó lường sang hợp tác và dễ đoán. Ví dụ, một Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát có thể cản trở bất kỳ nỗ lực nào của Biden trong việc tái gia nhập châu Âu và khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran đạt được dưới thời Tổng thống Obama. David Hutt: Tôi khuyên những người Việt theo dõi cuộc bầu cử ở Mỹ nên giữ một thái độ cởi mở. Nền dân chủ không hoàn hảo và đôi khi rất lộn xộn, đặc biệt là khi có một người như ông Trump làm tổng thống. Rất có thể Mỹ sẽ vượt qua được thời gian đầy thử thách này này với các thể chế dân chủ còn nguyên vẹn, và Biden sẽ nhận được số phiếu phổ thông lớn nhất so với bất kỳ tổng thống Mỹ nào trong hơn một thế kỷ qua. Một số người có thể muốn so sánh nó với Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng Cộng sản sắp tới, nhưng đây sẽ là một việc có trật tự hơn nhiều và nghĩ rằng "nguyên tắc tập trung dân chủ" ít ra là ít hỗn loạn hơn so với nền dân chủ thực sự. Nhưng hãy nghĩ việc xử lý ý kiến của hàng trăm triệu cử tri khó khăn như thế nào, và điều này cũng quan trọng như thế nào. Blogger Nguyễn Ngọc Như Quỳnh (Mẹ Nấm) từ Texas Frank Snepp: 'Ông Trump không hề chống cộng sản hay chống TQ' Bầu cử 2020: Vì sao chúng tôi ủng hộ TT Trump và Đảng Cộng hoà? Cử tri ủng hộ đảng Dân chủ nói nước Mỹ đang đi sai hướng Jonathan London: '2020 là bầu cử quan trọng nhất lịch sử Hoa Kỳ' Tâm tư một nữ cử tri Mỹ gốc Việt ủng hộ Tổng thống Donald Trump Carl Thayer: 'TQ sẵn sàng đối phó với bất kỳ ai đắc cử TT Mỹ' Cử tri Mỹ ở Thái Lan: 'đi bầu để bảo vệ nền dân chủ' Cử tri Lý Văn Quý: ‘Nếu tái đắc cử, TT Trump sẽ làm nước Mỹ hùng cường’ Bấm vào để đọc thêm về bầu cử Mỹ 2020

summarize: Trả lời phỏng vấn của BBC News Tiếng Việt, ba nhà phân tích chính trị Adam Ni, Carl Thayer và David Hutt cùng cho là với chính quyền Biden, 'căng thẳng Mỹ-Trung sẽ tiếp tục,' nhưng ông Biden sẽ tiếp cận thách thức Trung Quốc bằng cách thu hút đồng minh để cùng hợp tác đối phó với Bắc Kinh, thay cho cách hành xử đơn phương, một mình một ngựa, của Tổng thống Trump. BBC: Chiến thắng của Biden sẽ ảnh hưởng đến mối quan hệ của Mỹ và chính sách của nước này với Trung Quốc như thế nào? Carl Thayer: Lưỡng đảng Mỹ đồng thuận rằng Trung Quốc là một đối thủ cạnh tranh chiến lược, và Mỹ có những bất bình chính đáng trước cạnh tranh thương mại không công bằng của Trung Quốc. Tình trạng cưỡng bức chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ, đánh cắp tài sản trí tuệ của Mỹ, cũng như trợ cấp của chính phủ Trung Quốc cho các doanh nghiệp nhà nước, cần phải được giải quyết. Căng thẳng hiện tại sẽ tiếp tục cho đến khi những vấn đề này được giải quyết xong. David Hutt: Còn phải chờ xem mới biết. Tuy nhiên tôi nghĩ rằng sự cạnh tranh Mỹ-Trung sẽ tiếp tục dưới thời Biden, mặc dù nó sẽ trở thành một tiến trình hành chánh, hơn là cách hành xử tùy hứng như dưới thời ông Trump. Tôi không lường trước được bất kỳ sự thay đổi nào trong chính sách của Hoa Kỳ liên quan đến Biển Đông, mà suy cho cùng là chính sách do Obama đặt ra, cũng như không thấy bất kỳ sự giảm thiểu nào của mối quan hệ Việt - Mỹ ngay cả khi Biden giảm bớt sự thù nghịch với Trung Quốc. Adam Ni: Có một đồng thuận ở Washington là nước Mỹ cần phải cứng rắn hơn với Trung Quốc, vì tầm ảnh hưởng ngày càng lớn của Trung Quốc trên nhiều mặt và sự cạnh tranh giữa Trung Quốc với Mỹ. Tôi không nghĩ với chính quyền Biden, Mỹ sẽ có sự thay đổi chính sách về mặt dài hạn. Tuy nhiên, tôi nghĩ sẽ có sự khác biệt trong cách tiếp cận, ông Trump tỏ ra khá hung hăng với Trung Quốc trong thời gian gần đây. Với Biden, cách tiếp cận sẽ thiên về việc thu hút đồng minh, cùng nhau hợp tác để cạnh tranh với nước này. Ông Trump phản đối và không tin tưởng vào các tổ chức đa phương, ông ấy cũng không đối xử với đồng minh của Mỹ với sự tôn trọng mà họ xứng đáng được có, vì vậy, một nhiệm kỳ tổng thống của Biden sẽ tốt hơn cho giới lãnh đạo Hoa Kỳ và quốc tế cũng như khả năng xây dựng mạng lưới liên minh để đạt được chính sách kiềm chế sự hiếu chiến của Trung Quốc. BBC: Nếu chính sách ngoại giao củ Hoa Kỳ với Trung Quốc không có gì khác biệt, vậy với chính quyền Biden, sự căng thẳng giữa hai nước sẽ đi đến đâu? Carl Thayer: Chính quyền Biden sẽ tiếp tục đẩy lùi sự uy hiếp và bắt nạt của Trung Quốc với các quốc gia ven biển và tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông. Hoa Kỳ sẽ tiếp tục tiến hành các cuộc Tuần tra Hoạt động Tự do Hàng hải và các cuộc tập trận hải quân đơn phương và đa phương. Nhưng Chính quyền Biden sẽ loại bỏ những luận điệu chống Trung Quốc quá khích của Tổng thống Trump và Ngoại trưởng Mike Pompeo. Adam Ni: Với Biden, bạn sẽ có một cách tiếp cận khác, chúng ta đang ở trong một thế giới khác, một thế giới cạnh tranh giữa Trung Quốc và Mỹ. BBC: Về tương quan Mỹ - Việt, chiến thắng của ông Joe Biden sẽ ảnh hưởng như thế nào đến chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ với Việt Nam, và tại sao? Carl Thayer: Chính sách của Mỹ đối với Việt Nam dưới chính quyền Biden sẽ được tiếp tục vì khuôn khổ cho quan hệ đối tác toàn diện đã có sẵn. Khuôn khổ này được thương lượng khi Barack Obama còn là tổng thống và được nâng cao dưới thời Tổng thống Trump. Sự thay đổi lớn trong mối quan hệ hai bên là các mối đe dọa về thuế quan và các biện pháp trừng phạt của Đại diện Thương mại Hoa Kỳ và Bộ Tài chính Hoa Kỳ sẽ không còn là tác nhân chính gây khó chịu trong quan hệ song phương. Chính quyền Biden sẽ hợp tác với Việt Nam để giải quyết những lo ngại của mình về khả năng tiếp cận thị trường của các công ty Mỹ và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của Hoa Kỳ. Hai nước sẽ tham gia vào các cuộc đàm phán mang tính xây dựng để giải quyết các mối quan tâm của cả hai bên. Việt Nam đã phát đi tín hiệu rằng họ sẵn sàng cam kết mua dài hạn khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) của Hoa Kỳ và đầu tư vào lĩnh vực năng lượng của Hoa Kỳ trị giá hàng tỷ đôla mỗi năm. David Hutt: Tôi không mong đợi bất kỳ thay đổi cơ bản nào với chính sách Việt Nam - Hoa Kỳ dưới chính quyền Biden. Tuy nhiên, cũng có những tương phản giữa hai chính quyền. Ông Trump từng nhận xét rằng Việt Nam là "kẻ lạm dụng tồi tệ nhất" trong tương quan thương mại của Mỹ, chỉ vài tháng sau khi ông lựa chọn Hà Nội là địa điểm diễn ra các cuộc đàm phán hòa bình với Triều Tiên, và từ tháng trước Bộ Tài chính của ông Trump đã mở các cuộc điều tra về cáo buộc rửa tiền của Việt Nam. Nhưng một nhiệm kỳ tổng thống của Biden sẽ đảm bảo sự giao thương với Việt Nam, và chính sách của ông Biden sẽ dễ đoán hơn cho Hà Nội. Tuy nhiên, ông Biden có thể sẽ muốn thảo luận về nhân quyền thường xuyên hơn với Hà Nội, và có thể quay lưng lại với sự kình địch Mỹ -Trung - nhưng sự ủng hộ đối với Việt Nam đến từ lưỡng đảng và tôi không nghĩ là tổng thống Biden sẽ buông bỏ quan hệ thân thiết với Hà Nội. BBC: Chiến thắng của ông Biden cho chúng ta thấy gì về chủ nghĩa dân túy? Carl Thayer: Di sản chủ nghĩa dân túy của Donald Trump sẽ đeo bám chính quyền Biden trong nhiều năm tới và làm cho phức tạp nếu không hạn chế khả năng của Biden trong việc thay đổi các chính sách của Hoa Kỳ, từ đối đầu và khó lường sang hợp tác và dễ đoán. Ví dụ, một Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát có thể cản trở bất kỳ nỗ lực nào của Biden trong việc tái gia nhập châu Âu và khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran đạt được dưới thời Tổng thống Obama. David Hutt: Tôi khuyên những người Việt theo dõi cuộc bầu cử ở Mỹ nên giữ một thái độ cởi mở. Nền dân chủ không hoàn hảo và đôi khi rất lộn xộn, đặc biệt là khi có một người như ông Trump làm tổng thống. Rất có thể Mỹ sẽ vượt qua được thời gian đầy thử thách này này với các thể chế dân chủ còn nguyên vẹn, và Biden sẽ nhận được số phiếu phổ thông lớn nhất so với bất kỳ tổng thống Mỹ nào trong hơn một thế kỷ qua. Một số người có thể muốn so sánh nó với Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng Cộng sản sắp tới, nhưng đây sẽ là một việc có trật tự hơn nhiều và nghĩ rằng "nguyên tắc tập trung dân chủ" ít ra là ít hỗn loạn hơn so với nền dân chủ thực sự. Nhưng hãy nghĩ việc xử lý ý kiến của hàng trăm triệu cử tri khó khăn như thế nào, và điều này cũng quan trọng như thế nào. Blogger Nguyễn Ngọc Như Quỳnh (Mẹ Nấm) từ Texas Frank Snepp: 'Ông Trump không hề chống cộng sản hay chống TQ' Bầu cử 2020: Vì sao chúng tôi ủng hộ TT Trump và Đảng Cộng hoà? Cử tri ủng hộ đảng Dân chủ nói nước Mỹ đang đi sai hướng Jonathan London: '2020 là bầu cử quan trọng nhất lịch sử Hoa Kỳ' Tâm tư một nữ cử tri Mỹ gốc Việt ủng hộ Tổng thống Donald Trump Carl Thayer: 'TQ sẵn sàng đối phó với bất kỳ ai đắc cử TT Mỹ' Cử tri Mỹ ở Thái Lan: 'đi bầu để bảo vệ nền dân chủ' Cử tri Lý Văn Quý: ‘Nếu tái đắc cử, TT Trump sẽ làm nước Mỹ hùng cường’ Bấm vào để đọc thêm về bầu cử Mỹ 2020

110805_vtv_report_feedback

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2011/08/110805_vtv_report_feedback

Gia đình ông Hà Vũ và trang Bauxite lên tiếng

Gia đình của Tiến sĩ Luật Cù Huy Hà Vũ, trang mạng Bauxite Việt Nam và một số trí thức đã có phản hồi về phóng sự được truyền hình Việt Nam đưa ra tối hôm 04 tháng Tám về vụ án và đời tư của ông Hà Vũ, người vừa chịu y án bẩy năm tù giam và ba năm quản chế tại phiên phúc thẩm.

Tại phiên xử phúc thẩm, ông Cù Huy Hà Vũ tiếp tục khẳng định ông vô tội Bà Cù Thị Xuân Bích, em gái của ông Hà Vũ cho BBC hay từ lâu bản thân bà "không quan tâm" tới những bài báo, đưa tin của nhiều cơ quan báo chí và truyền thông trong nước mà theo bà có sự phản ánh "không đúng sự thật" về anh ruột của bà. Giáo sư Nguyễn Huệ Chi, đồng chủ trì trang mạng Bauxite Việt Nam nói với BBC rằng trang này "là tiếng nói phản biện của trí thức" nên "làm sao gọi chúng tôi là phản động được". Nhà văn Nguyễn Quang Lập, một blogger có tiếng khác ở trong nước cho rằng đang có cảm giác Chính quyền muốn "ổn định" tình hình, nên đã có những động thái mà theo ông mang tính chất gây "sợ hãi", răn đe. Ông cũng cho rằng phóng sự của VTV1 được "chuẩn bị công phu từ trước" trước khi được tung ra mới đây. Trong phóng sự dài với tựa đề "Sự thật về Cù Huy Hà Vũ" hôm 04 tháng Tám, chỉ hai ngày sau phiên xử của ông Hà Vũ, VTV1 đã tường thuật vắn tắt phiên tòa phúc thẩm xử TS Hà Vũ và chỉ trích cá nhân ông về mặt đời tư. 'Tìm chân lý cho anh' Bà Xuân Bích, em gái ông Hà Vũ cho hay "gia đình nay chỉ quan tâm tới việc anh tôi vô tội và chúng tôi sẽ đi đến cùng, chúng tôi sẽ áp dụng luật pháp để đấu tranh đến cùng để tìm chân lý cho anh trai tôi". Bà nói không quan tâm tới nhiều phản ánh của báo chí chính thống ở trong nước vì"với vụ việc của anh trai tôi, không đúng sự thật". Giáo sư Huệ Chi giải thích vì sao một số người ký tên trong bản kiến nghị đòi thả tự do cho tiến sỹ Hà Vũ trên trang Bauxite Việt Nam, khi được nhóm phóng viên VTV phỏng vấn, đã trả lời rằng trang này sai trái. "Do chỗ anh em an ninh quá mẫn cán. Họ tới tìm hiểu những người đăng ký. Sự tìm hiểu ấy tùy từng nơi, có nơi nhẹ nhàng, có nơi nặng nề. Và cũng tùy ở những người tiếp nhận. Có những người tiếp nhận có bản lĩnh, có những người gặp Công an thì họ sợ." Nhiều người dân đã có mặt ở bên ngoài Tòa Án Tối cao để thể hiện sự quan tâm tới phiên phúc thẩm luật gia Hà Vũ. "Có người đề nghị thay đổi cái này, có người đề nghị xin rút, có người nói rằng tôi đành phải nói như thế, mong các giáo sư thông cảm cho." Về trường hợp vị lão thành cách mạng Trần Đức Quế phát biểu cho rằng trang Bauxite đã sai trái trong khi lập và công bố danh sách người ký kiến nghị trước phiên phúc thẩm ông Hà Vũ, Giáo sư Huệ Chi giải thích. "Người ta đưa một đội công an tới làm việc với cụ Quế tới hai ngày rưỡi trong một sự căng thẳng... Mà họ lại đem tới một văn bản với 31 chữ ký của các vị lão thành cách mạng, nói rằng 'Xử Cù Huy Hà Vũ là xử cả một dân tộc' thì cụ Quế nhìn và bảo đấy là một bản mạo danh rõ ràng... "Nhưng khi họ hỏi cụ có phản đối bản kiến nghị của GS Huệ Chi không, thì cụ nói "chính tôi ký vào và các cụ lão thành cách mạng ký vào thì làm sao tôi phản đối được." Thông điệp? Cũng từ Hà Nội, nhà văn Nguyễn Quang Lập đưa ra nhận xét với BBC sau khi theo dõi phiên tòa phúc thẩm của ông Hà Vũ và phóng sự của VTV1: "Một vài người nói là các ông cấp trên muốn ổn định để phát triển, như vậy cũng là hơi thiếu dân chủ một chút, nhưng để mà ổn định, phát triển." "Nhưng tôi nghĩ thế này, chúng ta muổn ổn định kiểu đó, thì lại gây ra bất ổn định sâu sắc hơn, mạnh mẽ hơn, chứ không ổn định như thế được," người chủ trang blog 'Quê Choa' có tiếng bình luận, trước khi đưa ra ý kiến về cách làm phóng sự của VTV1 vừa rồi. "Việc người ta làm tới 15, 16 phút cho thấy đó là ý đồ của họ. Ở đây họ không phải là nói về ông Vũ, mà họ muốn nói về các ông nhân sỹ, các ông ký kiến nghị, rằng các ông sai rồi, các ông không ra gì, các ông không biết gì về thông tin cả, đây mới là thông tin chính thống đây này, các ông ký kiến nghị đòi tự do cho ông Vũ là bậy. "Đó là thông điệp. Còn thông điệp gì của VTV1 gửi tới tân Chính phủ thì tôi không chắc. "Nhưng rõ ràng cái này đã được chuẩn bị từ trước, mà chuẩn bị khá công phu," nhà văn nói với BBC.

summarize: Tại phiên xử phúc thẩm, ông Cù Huy Hà Vũ tiếp tục khẳng định ông vô tội Bà Cù Thị Xuân Bích, em gái của ông Hà Vũ cho BBC hay từ lâu bản thân bà "không quan tâm" tới những bài báo, đưa tin của nhiều cơ quan báo chí và truyền thông trong nước mà theo bà có sự phản ánh "không đúng sự thật" về anh ruột của bà. Giáo sư Nguyễn Huệ Chi, đồng chủ trì trang mạng Bauxite Việt Nam nói với BBC rằng trang này "là tiếng nói phản biện của trí thức" nên "làm sao gọi chúng tôi là phản động được". Nhà văn Nguyễn Quang Lập, một blogger có tiếng khác ở trong nước cho rằng đang có cảm giác Chính quyền muốn "ổn định" tình hình, nên đã có những động thái mà theo ông mang tính chất gây "sợ hãi", răn đe. Ông cũng cho rằng phóng sự của VTV1 được "chuẩn bị công phu từ trước" trước khi được tung ra mới đây. Trong phóng sự dài với tựa đề "Sự thật về Cù Huy Hà Vũ" hôm 04 tháng Tám, chỉ hai ngày sau phiên xử của ông Hà Vũ, VTV1 đã tường thuật vắn tắt phiên tòa phúc thẩm xử TS Hà Vũ và chỉ trích cá nhân ông về mặt đời tư. 'Tìm chân lý cho anh' Bà Xuân Bích, em gái ông Hà Vũ cho hay "gia đình nay chỉ quan tâm tới việc anh tôi vô tội và chúng tôi sẽ đi đến cùng, chúng tôi sẽ áp dụng luật pháp để đấu tranh đến cùng để tìm chân lý cho anh trai tôi". Bà nói không quan tâm tới nhiều phản ánh của báo chí chính thống ở trong nước vì"với vụ việc của anh trai tôi, không đúng sự thật". Giáo sư Huệ Chi giải thích vì sao một số người ký tên trong bản kiến nghị đòi thả tự do cho tiến sỹ Hà Vũ trên trang Bauxite Việt Nam, khi được nhóm phóng viên VTV phỏng vấn, đã trả lời rằng trang này sai trái. "Do chỗ anh em an ninh quá mẫn cán. Họ tới tìm hiểu những người đăng ký. Sự tìm hiểu ấy tùy từng nơi, có nơi nhẹ nhàng, có nơi nặng nề. Và cũng tùy ở những người tiếp nhận. Có những người tiếp nhận có bản lĩnh, có những người gặp Công an thì họ sợ." Nhiều người dân đã có mặt ở bên ngoài Tòa Án Tối cao để thể hiện sự quan tâm tới phiên phúc thẩm luật gia Hà Vũ. "Có người đề nghị thay đổi cái này, có người đề nghị xin rút, có người nói rằng tôi đành phải nói như thế, mong các giáo sư thông cảm cho." Về trường hợp vị lão thành cách mạng Trần Đức Quế phát biểu cho rằng trang Bauxite đã sai trái trong khi lập và công bố danh sách người ký kiến nghị trước phiên phúc thẩm ông Hà Vũ, Giáo sư Huệ Chi giải thích. "Người ta đưa một đội công an tới làm việc với cụ Quế tới hai ngày rưỡi trong một sự căng thẳng... Mà họ lại đem tới một văn bản với 31 chữ ký của các vị lão thành cách mạng, nói rằng 'Xử Cù Huy Hà Vũ là xử cả một dân tộc' thì cụ Quế nhìn và bảo đấy là một bản mạo danh rõ ràng... "Nhưng khi họ hỏi cụ có phản đối bản kiến nghị của GS Huệ Chi không, thì cụ nói "chính tôi ký vào và các cụ lão thành cách mạng ký vào thì làm sao tôi phản đối được." Thông điệp? Cũng từ Hà Nội, nhà văn Nguyễn Quang Lập đưa ra nhận xét với BBC sau khi theo dõi phiên tòa phúc thẩm của ông Hà Vũ và phóng sự của VTV1: "Một vài người nói là các ông cấp trên muốn ổn định để phát triển, như vậy cũng là hơi thiếu dân chủ một chút, nhưng để mà ổn định, phát triển." "Nhưng tôi nghĩ thế này, chúng ta muổn ổn định kiểu đó, thì lại gây ra bất ổn định sâu sắc hơn, mạnh mẽ hơn, chứ không ổn định như thế được," người chủ trang blog 'Quê Choa' có tiếng bình luận, trước khi đưa ra ý kiến về cách làm phóng sự của VTV1 vừa rồi. "Việc người ta làm tới 15, 16 phút cho thấy đó là ý đồ của họ. Ở đây họ không phải là nói về ông Vũ, mà họ muốn nói về các ông nhân sỹ, các ông ký kiến nghị, rằng các ông sai rồi, các ông không ra gì, các ông không biết gì về thông tin cả, đây mới là thông tin chính thống đây này, các ông ký kiến nghị đòi tự do cho ông Vũ là bậy. "Đó là thông điệp. Còn thông điệp gì của VTV1 gửi tới tân Chính phủ thì tôi không chắc. "Nhưng rõ ràng cái này đã được chuẩn bị từ trước, mà chuẩn bị khá công phu," nhà văn nói với BBC.

vert-tra-50461820

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-tra-50461820

Giải mã công thức nấu món ngon cổ xưa nhất thế giới

Bản hướng dẫn nấu món cừu hầm trông giống danh sách các loại nguyên liệu hơn là một công thức nấu ăn thực sự: "Sử dụng thịt. Bạn chuẩn bị nước. Bạn thêm muối bột, bánh lúa mạch khô, hành củ, củ hành tím Ba-tư, và sữa. Bạn nghiền và thêm tỏi tây cùng tỏi vào."

Nhưng ta không thể hỏi lại đầu bếp những phần còn thiếu trong công thức nấu ăn này: người viết ra công thức món ăn đã qua đời đâu đó chừng 4.000 năm trước. Nơi xuất xứ món mỳ sợi udon ở Nhật Tại sao ẩm thực Bolivia đáng để thưởng thức Matcha thượng hạng chỉ có duy nhất ở Nhật Bản Thay vào đó, một nhóm học giả quốc tế am hiểu về lịch sử ẩm thực, thành phần thực phẩm và nghiên cứu chữ viết hình nêm (hệ chữ viết của người Babylon do những người Sumeria cổ đại thuộc vùng Lưỡng Hà sáng chế) đã tìm hiểu để tái hiện lại món ăn này và ba món khác trong số những công thức nấu ăn cổ xưa nhất thế giới. Đây là một dạng khảo cổ ẩm thực theo đó sử dụng bảng chữ cổ từ Bộ Sưu tập Babylon tại Đại học Yale để hiểu sâu hơn về văn hóa qua góc độ ẩm thực. "Việc này cũng giống như là việc tái hiện một bản nhạc; một nốt đơn cũng có thể tạo ra điều khác biệt," Goijo Barjamovic nói và chỉ vào bảng chữ cổ cỡ quyển sách bìa mềm dưới ống kính tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Yale Peabody. Barjamovic là nhà nghiên cứu chuyên về vùng Assyria ở Đại học Havard. Ông đã biên dịch lại bảng chữ và làm việc cùng nhóm nghiên cứu liên ngành, tìm cách thực hiện công thức nấu ăn cổ xưa này. Một nhóm học giả đang tái hiện lại công thức nấu nướng cổ xưa từ một bảng chữ tượng hình cổ Ba trong số bảng chữ viết từ bộ sưu tập ở Yale có niên đại từ những năm 1730 trước Công Nguyên, và công thức thứ tư có niên đại sau thời gian đó khoảng 1.000 năm. Món trứng ruồi nước, đặc sản siêu đắt của Mexico Bánh baguette tuyệt vời của Pháp Thịt rán thành Vienna, món ăn được ghi thành luật Tất cả bốn bảng chữ đều xuất phát từ vùng Lưỡng Hà, vốn là nơi bao gồm cả đế quốc Babylon và Assyria - ngày nay là vùng phía nam và phía bắc Baghdah của Iraq, cùng nhiều phần thuộc Syria và Thổ Nhĩ Kỳ. Trong số ba bảng chữ, bảng chữ còn nguyên vẹn nhất gần giống với danh sách nguyên liệu nấu ăn trong đó có 25 công thức món hầm và súp; hai bảng chữ còn lại bao gồm thêm trên 10 công thức khác, chuyên sâu hơn vào hướng dẫn nấu nướng và cách trình bày thức ăn, nhưng phần này đã bị vỡ và không dễ đọc được. Thách thức là lần giở từng lớp lịch sử và đồng thời đảm bảo tính nguyên bản trong bối cảnh người xưa không có các nguyên liệu nấu nướng như thời hiện đại. "Đây không phải là những công thức nấu ăn đầy đủ thông tin lắm - có lẽ chỉ dài chừng bốn dòng - vì vậy bạn phải đưa ra rất nhiều giả định," Pia Sorensen, nhà hóa học ẩm thực từ Đại học Havard nói; bà đang làm việc với nghiên cứu sinh Patricia Jurado Gonzalez về Khoa học và Nấu ăn ở Trường Havard để hoàn thiện thành phần nguyên liệu sử dụng trong món ăn, bằng phương pháp tiếp cận khoa học giả thiết, kiểm soát và biến lượng. Các bản ghi chép đến từ vùng Lưỡng Hà, ngày nay là một phần Iraq, Syria và Thổ Nhĩ Kỳ "Tất cả nguyên liệu ẩm thực ngày nay và 4.000 năm trước đều giống nhau: một miếng thịt cơ bản vẫn là miếng thịt. Từ quan điểm vật lý, quy trình nấu là giống nhau. Khoa học của ngày hôm nay cũng giống như khoa học của 4.000 năm trước," Jurado Gonzalez nói. Các nhà khoa học ẩm thực sử dụng những gì mà họ đã biết về khẩu vị của con người và các công đoạn chuẩn bị, vốn không thay đổi quá nhiều theo thời gian, và những thành phần họ giả định là có thể có tỷ lệ phù hợp để đoán ra gần chính xác nhất công thức nấu ăn nguyên bản. "Ý tưởng là chúng tôi sẽ dựa vào kết quả thành phẩm để xác định - nếu món ăn quá nhiều nước, đó sẽ là món súp. Thông qua việc chú ý vào các thông số nguyên liệu, chúng tôi có thể xem xét chi tiết đó là món gì" - trong hầu hết các trường hợp, đó là món hầm, Sorensen nói. Các nhà nghiên cứu tiết lộ một phần quá trình tiến hóa của món cừu hầm ngày nay vẫn thịnh hành ở Iraq, đồng thời cho người ta cái nhìn về "món ăn thượng hạng của vùng Lưỡng Hà", thể hiện đẳng cấp nấu nướng 4.000 năm tuổi, Agnete Lassen, phó giám tuyển giới thiệu Bộ sưu tập Babylon của Đại học Yale, nói. Bốn món ăn được chọn lọc từ danh sách trên bảng chữ cũng có tác dụng đặc biệt. Chẳng hạn như món súp Pashrutum là dành cho người bị cảm lạnh, Lassen nói, dù cho tên gọi của món súp lạt này, mà trong thành phần nguyên liệu chế biến có cả tỏi tây, ngò và hành củ, dịch ra có nghĩa là "giúp thư giãn". Mặt khác, món súp Elamite là một trong hai món ăn ngoại lai (còn gọi là "Zukandra") được viết trong bảng công thức nấu ăn, Barjamovic nói. Ông so sánh món này với các món "ngoại lai" phổ biến ngày nay như món lasagne, hay skyr hay món đậu gà nghiền (hummus), là những món đã được đưa khỏi nơi khai sinh và chế biến theo khẩu vị mới, và cũng là chỉ dấu cho thấy có giao thoa với văn hóa giữa các quốc gia xung quanh. "Có một khái niệm về 'ẩm thực' trong văn bản 4.000 năm tuổi này. Đó là thức ăn 'của chúng ta' và 'ngoại lai', Barjamovic nói. "Ngoại lai không có nghĩa là xấu - chỉ là khác biệt, và đôi lúc rõ ràng là đáng nấu, vì họ đã cho ta công thức." Mặc dù món súp huyết giờ đây đã hoàn toàn bị cấm theo truyền thống Hồi giáo và Do Thái giáo, nhưng món súp Elamite thì có nguồn gốc từ nơi bây giờ là Iran, và món này cũng sử dụng rau thìa là, một nguyên liệu không hề được liệt kê ở bất cứ món nào khác trong bảng chữ, Barjamovic và Lassen nói. Đây là sự khác biệt vẫn còn rõ ràng tới ngày nay: ẩm thực Iraq hiếm khi sử dụng thìa là, trong khi thìa là lại phổ biến trong món ăn của người Iran. Đây có thể là chỉ dấu cho thấy cách nấu này đã được hình thành từ hàng ngàn năm trước, Barjamovic nói. Nasrallah lưu ý khái niệm "ngoại lai" ý chỉ sự giao thương giữa hai nền văn hóa, và sự coi trọng đối với khẩu vị thường không phổ biến trong món ăn bản địa. Người Babylon có lẽ đã gắn kết hương vị của thìa là với món súp Elamite theo cách tương tự như ta cho rằng vị ngò tươi là món ăn của các cộng đồng gốc Tây Ban Nha, Nasrallah nói. Các nhà khoa học cố gắng hoàn thiện tỷ lệ thành phần nguyên liệu nấu nướng bằng cách đưa ra các giả định, kiểm soát và điều chỉnh gia giảm Cũng có những yếu tố trình diễn và kỹ năng mà đầu bếp vẫn thể hiện qua hàng ngàn năm, các nhà nghiên cứu nhấn mạnh. Các đầu bếp sẽ thích thú trong việc khiến thực khách thích thú. Các đầu bếp ở vùng Lưỡng Hà cũng làm như vậy khi chuẩn bị các bữa yến tiệc công phu dành cho tầng lớp thượng lưu. Có một món ăn gần giống với món bánh nướng nhân thịt gà hầm, với một lớp bột bánh và miếng thịt gà lớn nướng trong sốt béchamel Babylon, chuyên gia sử học ẩm thực Iraq Nawal Nasrallah nói. Bà là người nghiên cứu về ẩm thực Ả-rập thời Trung cổ, nhằm kết nối bảng viết cổ đại với kỹ thuật nấu nướng sau này từ cùng vùng đất đó. Cách trình bày món ăn cũng chứa nhiều yếu tố khiến người thưởng thức ngạc nhiên, bà nói. Món thịt gà được đưa ra mời thực khách với phần phủ bánh giòn tan, mà thực khách sẽ mở ra để thấy món thịt bên trong. Đó là kỹ thuật "món ăn trong món ăn" mà Nasrallah nhận thấy lặp đi lặp lại trong sách dạy nấu ăn của người Baghdad Thế kỷ thứ 10, cuốn 'Kitab al-Tabikh' (nghĩa là "Sách dạy nấu ăn"), mô tả truyền thống ẩm thực thời Trung cổ ở địa phương, và ẩm thực Iraq thời hiện đại. "Ngày nay, trong thế giới Ả-rập và đặc biệt là ở Iraq, chúng tôi tự hào vì những món ăn kiểu nhồi nhân bên trong, chẳng hạn như món dolma. Chúng tôi có vẻ như kế thừa xu hướng trình bày ẩm thực này trong cách nấu nướng," Nasrallah nói. "Theo cách này, tôi thực sự thích thú với sự tiếp nối của ẩm thực và những gì đã tồn tại qua thời gian." Sự tinh tế trong cách nấu nướng của người Babylon thể hiện ở việc dùng nhiều nguyên liệu đầy màu sắc như bông nghệ tây hay ngò tươi, rau mùi tây và rau cải bảy màu để khiến món ăn nổi bật kích thích vị giác, cũng như sử dụng nước mắm bắt nguồn từ vùng sông Tigris và Euphrates trù phú để tạo ra hương vị umami (hương vị thịt) trong món ăn, Nasrallah nói. Các món hầm ngày nay của vùng này thường có màu đỏ từ cà chua (là thức ăn xuất hiện nhiều thế kỷ sau đó), nhưng những nguyên tố tạo hương vị như nghệ, ngò, lá bạc hà, tỏi và hành vẫn có thể nhận ra. Chẳng hạn món mỡ từ đuôi cừu béo ngậy hầm nhừ (trong tiếng Ả-rập là alya) được coi là đặc sản và là "thứ nguyên liệu không thể thiếu ở Iraq cho đến tận khoảng thập niên 1960," Nasrallah nói. "Tôi thấy xu hướng tương tự từ thời cổ đại đến ngày nay; ta không chỉ thêm muối và tiêu đen, ta còn thêm vào hàng loạt các gia vị khác để tăng hương thơm, để tăng cường vị ngon, và ta không chỉ bỏ tất cả gia vị vào cùng một lượt, mà ta thêm từng gia vị vào tùy theo giai đoạn và ta đun món hầm sôi âm ỉ," Nasrallah nói. Phần nội dung hướng dẫn cách nấu món cừu hầm thì giống như danh sách các nguyên liệu nấu nướng Món cừu hầm me-e puhadi được ăn bằng cách ta bẻ nhỏ bánh lúa mạch thả vào nước sốt, cũng giống như người ta bỏ bánh mì vào súp ngày nay. Món ăn mà các nhà khoa học nấu ra cho hương vị thịnh soạn, hấp dẫn khi ăn sau nhiều tháng thử nấu đi nấu lại, và bằng cách sử dụng phương thức gia giảm các thành phần nguyên liệu khác nhau để làm rõ những bí ẩn của công thức nấu nướng. Chẳng hạn, họ nhận ra rằng, như thành phần cây bọt xà phòng, một loại cây lâu năm thỉnh thoảng được dùng làm xà phòng nhẹ, đã bị dịch nhầm trong công thức: khi thêm thành phần này vào, dù ở hàm lượng bao nhiêu, cũng làm món ăn bị đắng, sủi bọt và không ăn được. Tương tự, thành phần gia vị nào cũng có ngưỡng: mỗi món ăn chỉ dùng một lượng muối nhất định, dù là 4.000 năm trước hay ngày nay, nếu vượt quá sẽ khiến món đó không thể ăn được nữa, họ nói. Những người thưởng thức ẩm thực thời hiện đại có thể nhận ra nhiều thành tố trong các món ăn bổ dưỡng từ nhiều nền văn hóa đã bắt nguồn từ bữa ăn của người Lưỡng Hà. Chẳng hạ như món Tuh'u, sử dụng củ cải đỏ và có nhiều nét tương đồng với món súp kem phổ biến trong ẩm thực Ashkenazi, cũng như món hầm quen thuộc với người Do Thái Iraq gọi là Kofta Shawandar Hamudh (thịt viên hầm chua ngọt với củ cải đỏ), theo Nasrallah. Tương tự, món cừu hầm cũng gợi nhắc món thịt xào trong món mỡ đuôi cừu. Một họ hàng gần của món hầm này có thể là món pacha của người Iraq, món ăn mà Nasrallah nhớ mẹ của bà thường nấu và sử dụng tất cả các phần thịt của con cừu, theo cách tương tự như trong bảng chữ mô tả. "Tôi cực kỳ ngạc nhiên khi phát hiện ra những món phổ biến ở Iraq ngày nay, như món thịt hầm, cũng là món ăn phổ biến từ thời cổ đại, vì ở Iraq ngày nay, đó là những gì có mặt trong bữa ăn hàng ngày của chúng tôi: thịt hầm và cơm với bánh mì,"Nasrallah nói. "Thật sự tuyệt vời khi ta thấy một món ăn đơn giản như vậy, với vô vàn biến lượng, đã tồn tại từ thời cổ đại đến hiện tại, và trong những công thức nấu ăn của người Babylon kia, tôi thấy thậm chí không phải là sự sơ khai, mà họ đã đạt đến trình độ tinh tế khi nấu những món đó. Ai mà biết được họ đã khởi đầu bao lâu trước đó?" Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

summarize: Nhưng ta không thể hỏi lại đầu bếp những phần còn thiếu trong công thức nấu ăn này: người viết ra công thức món ăn đã qua đời đâu đó chừng 4.000 năm trước. Nơi xuất xứ món mỳ sợi udon ở Nhật Tại sao ẩm thực Bolivia đáng để thưởng thức Matcha thượng hạng chỉ có duy nhất ở Nhật Bản Thay vào đó, một nhóm học giả quốc tế am hiểu về lịch sử ẩm thực, thành phần thực phẩm và nghiên cứu chữ viết hình nêm (hệ chữ viết của người Babylon do những người Sumeria cổ đại thuộc vùng Lưỡng Hà sáng chế) đã tìm hiểu để tái hiện lại món ăn này và ba món khác trong số những công thức nấu ăn cổ xưa nhất thế giới. Đây là một dạng khảo cổ ẩm thực theo đó sử dụng bảng chữ cổ từ Bộ Sưu tập Babylon tại Đại học Yale để hiểu sâu hơn về văn hóa qua góc độ ẩm thực. "Việc này cũng giống như là việc tái hiện một bản nhạc; một nốt đơn cũng có thể tạo ra điều khác biệt," Goijo Barjamovic nói và chỉ vào bảng chữ cổ cỡ quyển sách bìa mềm dưới ống kính tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Yale Peabody. Barjamovic là nhà nghiên cứu chuyên về vùng Assyria ở Đại học Havard. Ông đã biên dịch lại bảng chữ và làm việc cùng nhóm nghiên cứu liên ngành, tìm cách thực hiện công thức nấu ăn cổ xưa này. Một nhóm học giả đang tái hiện lại công thức nấu nướng cổ xưa từ một bảng chữ tượng hình cổ Ba trong số bảng chữ viết từ bộ sưu tập ở Yale có niên đại từ những năm 1730 trước Công Nguyên, và công thức thứ tư có niên đại sau thời gian đó khoảng 1.000 năm. Món trứng ruồi nước, đặc sản siêu đắt của Mexico Bánh baguette tuyệt vời của Pháp Thịt rán thành Vienna, món ăn được ghi thành luật Tất cả bốn bảng chữ đều xuất phát từ vùng Lưỡng Hà, vốn là nơi bao gồm cả đế quốc Babylon và Assyria - ngày nay là vùng phía nam và phía bắc Baghdah của Iraq, cùng nhiều phần thuộc Syria và Thổ Nhĩ Kỳ. Trong số ba bảng chữ, bảng chữ còn nguyên vẹn nhất gần giống với danh sách nguyên liệu nấu ăn trong đó có 25 công thức món hầm và súp; hai bảng chữ còn lại bao gồm thêm trên 10 công thức khác, chuyên sâu hơn vào hướng dẫn nấu nướng và cách trình bày thức ăn, nhưng phần này đã bị vỡ và không dễ đọc được. Thách thức là lần giở từng lớp lịch sử và đồng thời đảm bảo tính nguyên bản trong bối cảnh người xưa không có các nguyên liệu nấu nướng như thời hiện đại. "Đây không phải là những công thức nấu ăn đầy đủ thông tin lắm - có lẽ chỉ dài chừng bốn dòng - vì vậy bạn phải đưa ra rất nhiều giả định," Pia Sorensen, nhà hóa học ẩm thực từ Đại học Havard nói; bà đang làm việc với nghiên cứu sinh Patricia Jurado Gonzalez về Khoa học và Nấu ăn ở Trường Havard để hoàn thiện thành phần nguyên liệu sử dụng trong món ăn, bằng phương pháp tiếp cận khoa học giả thiết, kiểm soát và biến lượng. Các bản ghi chép đến từ vùng Lưỡng Hà, ngày nay là một phần Iraq, Syria và Thổ Nhĩ Kỳ "Tất cả nguyên liệu ẩm thực ngày nay và 4.000 năm trước đều giống nhau: một miếng thịt cơ bản vẫn là miếng thịt. Từ quan điểm vật lý, quy trình nấu là giống nhau. Khoa học của ngày hôm nay cũng giống như khoa học của 4.000 năm trước," Jurado Gonzalez nói. Các nhà khoa học ẩm thực sử dụng những gì mà họ đã biết về khẩu vị của con người và các công đoạn chuẩn bị, vốn không thay đổi quá nhiều theo thời gian, và những thành phần họ giả định là có thể có tỷ lệ phù hợp để đoán ra gần chính xác nhất công thức nấu ăn nguyên bản. "Ý tưởng là chúng tôi sẽ dựa vào kết quả thành phẩm để xác định - nếu món ăn quá nhiều nước, đó sẽ là món súp. Thông qua việc chú ý vào các thông số nguyên liệu, chúng tôi có thể xem xét chi tiết đó là món gì" - trong hầu hết các trường hợp, đó là món hầm, Sorensen nói. Các nhà nghiên cứu tiết lộ một phần quá trình tiến hóa của món cừu hầm ngày nay vẫn thịnh hành ở Iraq, đồng thời cho người ta cái nhìn về "món ăn thượng hạng của vùng Lưỡng Hà", thể hiện đẳng cấp nấu nướng 4.000 năm tuổi, Agnete Lassen, phó giám tuyển giới thiệu Bộ sưu tập Babylon của Đại học Yale, nói. Bốn món ăn được chọn lọc từ danh sách trên bảng chữ cũng có tác dụng đặc biệt. Chẳng hạn như món súp Pashrutum là dành cho người bị cảm lạnh, Lassen nói, dù cho tên gọi của món súp lạt này, mà trong thành phần nguyên liệu chế biến có cả tỏi tây, ngò và hành củ, dịch ra có nghĩa là "giúp thư giãn". Mặt khác, món súp Elamite là một trong hai món ăn ngoại lai (còn gọi là "Zukandra") được viết trong bảng công thức nấu ăn, Barjamovic nói. Ông so sánh món này với các món "ngoại lai" phổ biến ngày nay như món lasagne, hay skyr hay món đậu gà nghiền (hummus), là những món đã được đưa khỏi nơi khai sinh và chế biến theo khẩu vị mới, và cũng là chỉ dấu cho thấy có giao thoa với văn hóa giữa các quốc gia xung quanh. "Có một khái niệm về 'ẩm thực' trong văn bản 4.000 năm tuổi này. Đó là thức ăn 'của chúng ta' và 'ngoại lai', Barjamovic nói. "Ngoại lai không có nghĩa là xấu - chỉ là khác biệt, và đôi lúc rõ ràng là đáng nấu, vì họ đã cho ta công thức." Mặc dù món súp huyết giờ đây đã hoàn toàn bị cấm theo truyền thống Hồi giáo và Do Thái giáo, nhưng món súp Elamite thì có nguồn gốc từ nơi bây giờ là Iran, và món này cũng sử dụng rau thìa là, một nguyên liệu không hề được liệt kê ở bất cứ món nào khác trong bảng chữ, Barjamovic và Lassen nói. Đây là sự khác biệt vẫn còn rõ ràng tới ngày nay: ẩm thực Iraq hiếm khi sử dụng thìa là, trong khi thìa là lại phổ biến trong món ăn của người Iran. Đây có thể là chỉ dấu cho thấy cách nấu này đã được hình thành từ hàng ngàn năm trước, Barjamovic nói. Nasrallah lưu ý khái niệm "ngoại lai" ý chỉ sự giao thương giữa hai nền văn hóa, và sự coi trọng đối với khẩu vị thường không phổ biến trong món ăn bản địa. Người Babylon có lẽ đã gắn kết hương vị của thìa là với món súp Elamite theo cách tương tự như ta cho rằng vị ngò tươi là món ăn của các cộng đồng gốc Tây Ban Nha, Nasrallah nói. Các nhà khoa học cố gắng hoàn thiện tỷ lệ thành phần nguyên liệu nấu nướng bằng cách đưa ra các giả định, kiểm soát và điều chỉnh gia giảm Cũng có những yếu tố trình diễn và kỹ năng mà đầu bếp vẫn thể hiện qua hàng ngàn năm, các nhà nghiên cứu nhấn mạnh. Các đầu bếp sẽ thích thú trong việc khiến thực khách thích thú. Các đầu bếp ở vùng Lưỡng Hà cũng làm như vậy khi chuẩn bị các bữa yến tiệc công phu dành cho tầng lớp thượng lưu. Có một món ăn gần giống với món bánh nướng nhân thịt gà hầm, với một lớp bột bánh và miếng thịt gà lớn nướng trong sốt béchamel Babylon, chuyên gia sử học ẩm thực Iraq Nawal Nasrallah nói. Bà là người nghiên cứu về ẩm thực Ả-rập thời Trung cổ, nhằm kết nối bảng viết cổ đại với kỹ thuật nấu nướng sau này từ cùng vùng đất đó. Cách trình bày món ăn cũng chứa nhiều yếu tố khiến người thưởng thức ngạc nhiên, bà nói. Món thịt gà được đưa ra mời thực khách với phần phủ bánh giòn tan, mà thực khách sẽ mở ra để thấy món thịt bên trong. Đó là kỹ thuật "món ăn trong món ăn" mà Nasrallah nhận thấy lặp đi lặp lại trong sách dạy nấu ăn của người Baghdad Thế kỷ thứ 10, cuốn 'Kitab al-Tabikh' (nghĩa là "Sách dạy nấu ăn"), mô tả truyền thống ẩm thực thời Trung cổ ở địa phương, và ẩm thực Iraq thời hiện đại. "Ngày nay, trong thế giới Ả-rập và đặc biệt là ở Iraq, chúng tôi tự hào vì những món ăn kiểu nhồi nhân bên trong, chẳng hạn như món dolma. Chúng tôi có vẻ như kế thừa xu hướng trình bày ẩm thực này trong cách nấu nướng," Nasrallah nói. "Theo cách này, tôi thực sự thích thú với sự tiếp nối của ẩm thực và những gì đã tồn tại qua thời gian." Sự tinh tế trong cách nấu nướng của người Babylon thể hiện ở việc dùng nhiều nguyên liệu đầy màu sắc như bông nghệ tây hay ngò tươi, rau mùi tây và rau cải bảy màu để khiến món ăn nổi bật kích thích vị giác, cũng như sử dụng nước mắm bắt nguồn từ vùng sông Tigris và Euphrates trù phú để tạo ra hương vị umami (hương vị thịt) trong món ăn, Nasrallah nói. Các món hầm ngày nay của vùng này thường có màu đỏ từ cà chua (là thức ăn xuất hiện nhiều thế kỷ sau đó), nhưng những nguyên tố tạo hương vị như nghệ, ngò, lá bạc hà, tỏi và hành vẫn có thể nhận ra. Chẳng hạn món mỡ từ đuôi cừu béo ngậy hầm nhừ (trong tiếng Ả-rập là alya) được coi là đặc sản và là "thứ nguyên liệu không thể thiếu ở Iraq cho đến tận khoảng thập niên 1960," Nasrallah nói. "Tôi thấy xu hướng tương tự từ thời cổ đại đến ngày nay; ta không chỉ thêm muối và tiêu đen, ta còn thêm vào hàng loạt các gia vị khác để tăng hương thơm, để tăng cường vị ngon, và ta không chỉ bỏ tất cả gia vị vào cùng một lượt, mà ta thêm từng gia vị vào tùy theo giai đoạn và ta đun món hầm sôi âm ỉ," Nasrallah nói. Phần nội dung hướng dẫn cách nấu món cừu hầm thì giống như danh sách các nguyên liệu nấu nướng Món cừu hầm me-e puhadi được ăn bằng cách ta bẻ nhỏ bánh lúa mạch thả vào nước sốt, cũng giống như người ta bỏ bánh mì vào súp ngày nay. Món ăn mà các nhà khoa học nấu ra cho hương vị thịnh soạn, hấp dẫn khi ăn sau nhiều tháng thử nấu đi nấu lại, và bằng cách sử dụng phương thức gia giảm các thành phần nguyên liệu khác nhau để làm rõ những bí ẩn của công thức nấu nướng. Chẳng hạn, họ nhận ra rằng, như thành phần cây bọt xà phòng, một loại cây lâu năm thỉnh thoảng được dùng làm xà phòng nhẹ, đã bị dịch nhầm trong công thức: khi thêm thành phần này vào, dù ở hàm lượng bao nhiêu, cũng làm món ăn bị đắng, sủi bọt và không ăn được. Tương tự, thành phần gia vị nào cũng có ngưỡng: mỗi món ăn chỉ dùng một lượng muối nhất định, dù là 4.000 năm trước hay ngày nay, nếu vượt quá sẽ khiến món đó không thể ăn được nữa, họ nói. Những người thưởng thức ẩm thực thời hiện đại có thể nhận ra nhiều thành tố trong các món ăn bổ dưỡng từ nhiều nền văn hóa đã bắt nguồn từ bữa ăn của người Lưỡng Hà. Chẳng hạ như món Tuh'u, sử dụng củ cải đỏ và có nhiều nét tương đồng với món súp kem phổ biến trong ẩm thực Ashkenazi, cũng như món hầm quen thuộc với người Do Thái Iraq gọi là Kofta Shawandar Hamudh (thịt viên hầm chua ngọt với củ cải đỏ), theo Nasrallah. Tương tự, món cừu hầm cũng gợi nhắc món thịt xào trong món mỡ đuôi cừu. Một họ hàng gần của món hầm này có thể là món pacha của người Iraq, món ăn mà Nasrallah nhớ mẹ của bà thường nấu và sử dụng tất cả các phần thịt của con cừu, theo cách tương tự như trong bảng chữ mô tả. "Tôi cực kỳ ngạc nhiên khi phát hiện ra những món phổ biến ở Iraq ngày nay, như món thịt hầm, cũng là món ăn phổ biến từ thời cổ đại, vì ở Iraq ngày nay, đó là những gì có mặt trong bữa ăn hàng ngày của chúng tôi: thịt hầm và cơm với bánh mì,"Nasrallah nói. "Thật sự tuyệt vời khi ta thấy một món ăn đơn giản như vậy, với vô vàn biến lượng, đã tồn tại từ thời cổ đại đến hiện tại, và trong những công thức nấu ăn của người Babylon kia, tôi thấy thậm chí không phải là sự sơ khai, mà họ đã đạt đến trình độ tinh tế khi nấu những món đó. Ai mà biết được họ đã khởi đầu bao lâu trước đó?" Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

140705_netherlands_costa_rica_wc2014

https://www.bbc.com/vietnamese/sport/2014/07/140705_netherlands_costa_rica_wc2014

Hà Lan hạ Costa Rica bằng luân lưu.

Ông bầu Van Gaal thể hiện mình là một nhà cầm quân tính toán chi ly.

Thủ thành Krul đượcHLV Van Gaal thay vào để đảm bảo Hà Lan chắc thắng hơn. Ngay trước khi trọng tài thổi còi kết thúc 120 phút thi đấu của các hiệp chính và phụ, ông kịp thời đưa thủ môn phụ Tim Krul vào thay thủ thành chính của Hà Lan nhằm đảm bảo Hà Lan có một thủ thành có đầy đủ tể lực và đối chọi với các pha sút phạt. Loạt penalty bắt đầu, Bourges sút thành công đưa tỷ số lên 1-0 cho Costa Rica. Van Persie sút trái đầu cho Hà Lan. Anh sút thành công vào góc phải khung thành Navas, mặc dù thủ thành Costa Rica đã bay đúng hướng và suýt cản phá được. Tỷ số là 1-1. Ruiz thực hiện pha sút tiếp theo và Tim Krul đổ người đẩy được. Tỷ số phạt luân lưu là 2-1 cho Hà Lan, sau khi Robben sút phạt thành công cho Hà Lan. Gonzalez sút phạt thành công loạt tiếp theo cho Costa Rica, rút ngắn tỷ số 2-2. Sneijder nâng tỷ số lên 3-2 cho Hà Lan với các cầu thủ áo da cam sút thành công cả 3 trái phạt. Bolanos sút thành công trái penalty tiếp theo cho bên ao trắng, tỷ số là 3-3. Nhưng Dirt Kuyt sút thành công trái tiếp theo và tỷ số là 4-3 cho Hà Lan. Hà Lan sút thành công cả 4 trái mà không trượt trái nào. Và số phận được định đoạt khi Umana sút không thành công trái cuối cùng, thủ thành Tim Krul đã đẩy được pha sút này. Tỷ số phạt đền là 4-3 nghiêng về Hà Lan, sau khi hai đội hòa 0-0 suốt 120 phút. Huntelaar bị thẻ vàng sau pha phạm lỗi với Navas. Phút 27, Costa Rica bùng lên tấn công liên tục. Thủ thành Cilessen phải trổ tài mới đẩy được pha dứt điểm của các cầu thủ áo trắng. Còn hai phút nữa là hết hai hiệp phụ theo giờ chính thức, Hà Lan lại tấn công dồn dập. Sneijder sút bóng bật xà ngang đối phương bật ra. Navas đã bật người rất cao nhưng không chạm được trái bóng. Trận đấu trở nên rất hào hứng. Bình luận viên của BBC bắt đầu bàn tới khả năng đá luân lưu phạt đền. Trước đó, các bình luận viên nói ông bầu Pinto đã có lý khi giữ Navas mà không thay anh trong các tình huống anh phải nằm sân. Phút 31, ông bầu Van Gaal thay thủ thành Cillessen bằng Tim Krul. Ông đã chuẩn bị cho phương án hai đội phải đá phạt đền luân lưu. Van Gaal đã tính toán rất kỹ lưỡng và ông muốn thủ thành của Hà Lan có toàn bộ thể lực để đối phó với dàn chân sút của Costa Rica. Trong khi đó, thủ thành Navas đã trải qua hơn 120 phút sóng gió, có thể thể lực của anh suy giảm. Van Gaal tung Huntelaar vào sân ở đầu hiệp phụ thứ hai với hy vọng giải quyết dứt điểm trận đấu. Phút 18 của hai hiệp phụ, Robben thực hiện pha đá phạt trực tiếp từ cánh phải, nhưng hàng thủ áo trắng phá ra. Cơn lốc màu da cam tiếp tục tăng cường độ. Trước đó, ông bầu Van Gaal đã tung dự bị chiến lược Huntelaar vào sân hòng tìm kiếm bàn thắng. Phút 19, Vlaar phá bóng ra biên khi cản đường đi bóng xuông cánh trái của tiền đạo Urena. Tiền đạo này của Costa Rica là người đã khiếu nại về pha mà anh cho là bị cản phá trái phép ở hiệp phụ thứ nhất trong vòng cấm địa của Hà Lan. Phút 21, các cầu thủ áo trắng có pha tấn công ở cánh phải, nhưng hàng thủ Hà Lan đã cướp được bóng. Huntelaar nhận thẻ vàng chỉ vài chục giây khi băng vào không chiến với thủ thành Costa Rica, cánh tay của anh chọ vào mặt của thủ thành Trung Mỹ và làm Navas phải nằm sân. So với Navas, thủ thành Cilessen của Hà Lan làm việc nhàn hơn rất nhiều. Phút 23, Costa Rica có pha đột phá bên cánh trái, Hà Lan trả lời với pha phối hợp bên cánh phải. Bóng chuyền sáng bên trái và Lens băng vào dứt điểm, nhưng Navas đã cản phá thành công. Tuy nhiên, trước đó các cầu thủ Hà Lan đã mắc lối việt vị. Hà Lan tiếp tục lấn luớt Costa Rica trong suốt hiệp phụ thứ nhất. Robben hoạt động rất tích cực. Phút 13 ở hiệp phụ thứ nhất, anh liên tiếp có hai pha dốc bóng bó vào trong. Một trong hai pha đem lại cho Hà Lan một cú sút hàng rào, nhưng lão tướng này sút bóng bật hàng rào Costa Rica bật ra. Phút 14, Ruiz chọc khe quá mạnh và dài khiến đồng đội của anh bó tay không thể bắt tốc độ trong vòng cấm địa của Hà Lan. Các cầu thủ áo vàng trả lời bằng pha phản công bên cánh phải, nhưng Kuyt không pha được pha truy cản của hậu vệ đối phương. Hiệp phụ đầu được cộng thêm 2 phút bù giờ và tỷ số đang là 0-0. Phút 16, Hà Lan bẻ gẫy một pha tấn công của các cầu thủ áo trắng. Sneijder lật cánh sang cánh phải cho Robben nhưng bóng đi hết đường biên dọc. Kuyt lật bóng vào từ cánh phải, nhưng thủ thành Navas lại đấm được bóng ra. Và đó là pha bóng cuối cùng của hiệp vụ thứ nhất. Phía Hà Lan được chờ đợi có thể sẽ tung dự bị chiến lược Huntelaar vào sân ở hiệp phụ cuối cùng. Ở hiệp phụ này, Costa Rica có một pha bóng mà họ nghĩ là cần phải được hưởng phạt đền và bình luận viên Alan Shearer tin rằng đó là một pha phạt đền bị bỏ lỡ cho Costa Rica. Thủ thành Keylor Navas và hàng thủ Costa Rica đã buộc Hà Lan đi vào đá thêm hiệp phụ. Hiệp phụ thứ nhất bắt đầu, chưa rõ Hà Lan có thể giải quyết trận đấu trong 30 phút hay không. Phút thứ hai của hiệp phụ đầu tiên, Robben bị việt vị khi băng xuống nhận pha chuyền bóng vượt tuyến của đồng đội. Đây là pha bẫy việt vị thành công thứ 10 của Costa Rica so với chỉ có 2 ở phía Hà Lan. Phút thứ ba, Hà Lan tiếp tục tăng áp lực và hưởng phá đá phạt góc. Navas lại xuất thần đổ người đẩy được cú đánh đầu cận thành của hậu vệ Vlaar phía Hà Lan. Phút thứ 5, Navas phạm sai lầm khi chọn sai điểm rơi và băng ra đấm hụt pha phạt góc của đối thủ. Tuy nhiên hậu vệ Acosta đã tung người móc bóng cứu nguy trước khi trái bóng lăn vào khung thành bỏ trống. Phút thứ 7, tiền vệ Tejeda ra sân, thay vào đó là tiền vệ Cubero. Trước đó, pha phối hợp bật tường giữa Kuyt và Robben bên cánh phải đã bất thành, nhưng có thể thấy Robben và Kuyt đã đang phối hợp rất tích cực ở cánh này. Hà Lan tấn công liên tục nhưng không thể ghi được bàn thắng nào trong hiệp hai. Hai đội bóng hòa 0-0 sau 94 phút thi đấu. Phút 92, một pha rối loạn đã diễn ra trước khung thành của Navas, pha căng ngang từ bên phải của Hà Lan đã xuyên qua một rừng chân phòng thủ của Costa Rica và bốn chân sút Hà Lan đều không thể chạm bóng. Tuy nhiên, tiền vệ Tejeda đứng sát cột dọc bên trái đã cứu được pha sút bóng Hà Lan khi thủ thành Navas đã ra khỏi khung gôn. Một loạt các cơ hội ở các phút 82, 88 trước đó cũng không giúp Hà Lan ghi bàn và có thể nói Costa Rica đã 'thoát hiểm' thành công. Hà Lan bị cầm hòa 0-0 và buộc phải bước vào đá hiệp phụ với Costa Rica, mặc dù họ đã gây sức ép liên tục, thắng thế trên phần lớn hiệp một và cả hiệp hai với cả chục cơ hội ăn bàn trông thấy được xếp đặt, nhưng bất thành. Van Persie tranh bóng với đối thủ Costa Rica. Còn dưới năm phút kết thúc hiệp hai. Hà Lan liên tục có các cơ hội nguy hiểm uy hiếp Costa Rica. Phút 86, van Persie đột phá bên cánh phải, nhưng pha dứt điểm của anh bị Navas cản phá ở góc gần. Hà Lan vẫn chưa có bàn thắng, nhưng họ có rất nhiều cơ hội nguy hiểm và là đội kiểm soát trận đấu. Diễn biến trên sân lúc này là Costa Rica đang chịu trận trước các pha công thành liên tiếp của Hà Lan. Phút 89, van Persie đặt lòng hụt một pha căng ngang rất đẹp mắt như dọn cỗ của Sneijder khi anh đối mặt với thủ thành Navas. Một cơ hội nữa bị bỏ qua bởi Hà Lan. Phút 90, Robben dốc bóng vào trong từ cánh phải và chọc khe xuống cho Van Persie, nhưng hàng thủ Costa Rica cản phá ra. Hiệp hai được công thêm 4 phút bù giờ, Robben kiếm cho Hà Lan một pha sút phạt trực tiếp từ nách phải sau khi hậu vệ Diaz phạm lỗi ngáng ngã anh. Depay (21) thi đấu khá tốt ở hiệp một, nhưng tới phút 76 anh được thay ra. Phút 76, ông bầu Van Gaal của Hà Lan rút tiền đạo Depay ra sân và thay anh bằng tiền đạo Lens. Có thể HLV Hà Lan hy vọng thể lực của Lens sẽ giúp Hà Lan tạo được đột biến ở những phút cuối hiệp hai. Hiệp hai còn khoảng mười phút, Hà lan tiếp tục khai thác cánh phải. Phút 80, Kuyt nhận đường chuyền của Robben, căng ngang cho Lens băng vào đánh đầu. Navas đẩy bóng ra rất đẹp, nhưng trước đó Lens đã rơi vào thế việt vị. Có thể nói Navas đã tự xếp mình là một trong những thủ thành chơi hay ở giải này, đặc biệt qua trận này, bên cạnh các thủ thành như Ochoa của Mexico, Tim Howard của Mỹ. Phút 81, Robben bị cản ngã ở bên ngoài vòng cấm địa sau pha đột phá mà anh di chuyển sang cánh trái. Sneijder là người thực hiện. Trước đó, Gonzalez đã bị rút thẻ vàng trong pha phạm lỗi với Robben. Sneijder sút bóng bật cột dọc trái khung thành của Navas, suýt nữa Hà Lan có bàn thắng. Nhưng trong pha này, Navas cũng đã bay đúng hướng, nhưng không thể chạm tay vào bóng. Robben quấy rối liên tục ở cánh phải của Costa Rica. Phút 65, hậu vệ Gonzales của Costa Rica bay người đánh đầu đón bóng từ một pha đá phạt trực tiếp bên cánh phải. Bóng vọt xà ngang, nhưng trước đó, Vlaar đã bắt rất chặt và cản trở pha đánh đầu này. Pha đá phạt xuất phát từ thẻ vàng mà hậu vệ Martins nhận được khi mắc lỗi ôm người với Campbell. Phút 67, ông bầu Pinto của Costa Rica đưa tiền đạo Urena vào thay Campbell. Một phút sau, Robben đá phạt góc hóc hiểm, bóng đi chìm căng ngang vòng cấm địa, nhưng không có cầu thủ áo da cam nào chạm được chân vào trái bóng. Phút 70, hậu vệ Gamboa phải rời sân ngắn, sau pha bật cao đánh đầu, anh không va chạm với ai, nhưng có thể pha bật quá mạnh khiến anh tự bị chấn thương. Phút 74, Gamboa tung người móc bóng, nhưng anh bị trọng tài thổi phạt đá cao chân với đối thủ Hà Lan. Vlaar lên tham gia tấn công và đánh đầu vọt xà sau khi nhận được đường bóng cắt mặt từ pha đá phạt trực tiếp ở cánh trái. Tỷ số vẫn là 0-0 sau 75 phút thi đấu. Robben bị hai hậu vệ của Costa Rica kẹp chặt ở cánh phải trong pha phạm lỗi của Umana. Robben hoạt động rất năng động bên cánh phải. Phút 56 anh phối hợp chọc khe cho Van Persie băng xuông, nhưng hậu vệ Gonzales đã đọc được ý đồ này và kịp thời cản phá. Phút 57, Costa Rica thử phương án tấn công với Gonzales phất một đường bóng dài vượt tuyến lên cho trung phong cắm của họ, song bóng đi qúa sâu và đến tay thủ thành Hà Lan. Dirt Kuyt thường xuyên dâng cao bên cánh phải và phối hợp với Robben. Hiệp một Kuyt đã có một số pha truyền bóng không ăn ý với đồng đội, nhưng từ đầu hiệp hai, anh đã hỗ trợ Robben quấy rối bên cánh phải Costa Rica khá mạnh. Các bình luận viên của BBC khen ngợi lão tướng Robben có thể lực rất tốt. Phút 61, trung phong Campbell của Costa Rica bị ngã trong vòng cấm địa của Hà Lan, nhưng không có hồi còi phạt nào cất lên. Chỉ vài giây sau, trung phong này bị cản phá trái phép ở ngoài vòng cấm địa. Robben và Sneijder rút về làm hàng rào. Nhưn gpha sút hàng rào của Bolanos đi căng mà thiếu chính xác, bỏng vọt quá xa và cao trên khung thành của Cilessen. Thủ thành Kaylor Navas là thần hộ mạng của Costa Rica từ đầu hiệp một trận tứ kết. Hiệp hai đã bắt đầu, chưa rõ ông bầu Hà Lan, van Gaal sẽ có điều chỉnh lối đá ra sao để Hà Lan dứt điểm tốt hơn. Bên phía Costa Rica, có thể nói họ đã có một hiệp một khá may mắn nhờ sự xuất sắc của thủ thành Kaylor Navas. Nếu không, lưới của Costa Rica có thể đã rung lên không dưới một lần. Phút 48, thủ thành Cilessen của Hà Lan bắt gọn pha căng ngang của tiền vệ Costa Rica lên tham gia tấn công. Hà Lan trả lời bằng pha đột phá bên cánh trái của Depay, nhưng bóng đi ra hết đường biên dọc. Chuyên gia bóng đá Chris Waddle bình luận với BBC: "Hà Lan ở hiệp một trông có vẻ là đội tìm kiếm chiến thắng hơn." Còn cựu thủ quân tuyển Anh, Rio Ferdinand nói với BBC: "Nếu ai đó như Huntelaar vào sân, anh ta sẽ không chờ tới hai cơ hội." Phút 52, Robben dốc bóng bên cánh phải, pha đi bóng khá dài và anh bị hậu vệ Umana cùng Diaz cản phá. Umana sau đó bị trọng tài rút thẻ vàng cảnh cáo và Robben thực hiện pha sút phạt từ cánh phải theo hướng tấn công của Hà Lan. Tuy nhiên pha căng nang của anh cho Sneijder đã không thành bàn, khi tiền vệ này sút bóng vọt xà ngang. Hậu vệ Costa Rica nhận thẻ vàng khá sớm ở hiệp một khi cản phá các đợt tấn công của Hà Lan. Hiệp một được cộng thêm một phút bù giờ. Hà Lan đã tấn công rất mạnh mẽ và đa dạng ở hiệp đầu. Tuy nhiên, tỷ số vẫn chưa được mở, mặc dù Hà Lan sở hữu 69 % lượng bóng và đẩy đội hình của Costa Rica xuống rất thấp ở hiệp đầu. Thủ thành Navas đã chơi rất xuất sắc và anh đã cứu thua không dưới ba lần cho các cầu thủ Trung Mỹ. Trong giờ nghỉ giải lao, cựu tuyển thủ New Castle, chuyên gia bóng đá Alan Shearer nói với BBC nhiều pha phản công của Hà Lan rất nguy hiểm do Costa Rica dồn lên tấn công quá đông và để dàn hộ vệ quá mỏng. Ông cảnh báo Costa Rica cần sửa chữa sai sót này nếu không muốn bị thủng lưới. Hiệp một chứng kiến nhiều pha công thành đẹp mắt và nguy hiểm của Hà Lan, quả thực, nếu không thay đổi lối đá, Costa Rica có thể sẽ bị thủng lưới ở hiệp sau. Thủ thành Navas dùng chân cản phá pha sút bóng cận thành của Depay. Phút 36, Hà Lan mở pha tấn công ở cánh phải. Trước đó, Robben bị phạm lỗi và thực hiện cú phạt trực tiếp từ xa khung thành Navas, tuy nhiên pha câu bóng của anh đi thấp và bị hàng thủ áo trắng phá ra. Phút 38, hậu vệ Diaz nhận một thẻ vàng từ trọng tài Irmatov, đây là lần cầm còi thứ 9 của ông ở World Cup. Phút 39, thủ thành Navas bay người rất đẹp và hết cỡ để cứu cho Costa Rica khỏi bàn thua từ pha đá phạt hàng rào của tiền vệ Sneijder. Bóng bay căng, bổng sát mé trong cột dọc bên phải khung thành, nhưng Navas đã đẩy được một cách xuất sắc. Tỷ số vẫn là 0-0 sau bốn mươi phút. Lúc này đội hình của Costa Rica rất thấp và biến dạng thành 5-4-1. Costa Rica cố gắng giữ kỷ luật và hạn chế các mũi tấn công rất đa dạng của các đối thủ Hà Lan. Phút 42, Robben có được chọc khe rất sắc cho Van Persie băng xuống, nhưng thủ thành Navas đã băng ra rất nhanh ôm bóng gần như trong chân của trung phong Hà Lan. Cổ động viên Costa Rica khích lệ đội nhà từ khán đài trên sân Fonte Nova. Phút 28, tiền vệ Borges lên tham gia tấn công, anh bật cao đánh đầu, nhưng pha lật bóng quá cao và anh cũng bị Martins kèm cặp chặt, nên không thể với tới trái bóng. Phút 29, Depay nhận được bóng từ cánh trái, anh tung cú sút trong vòng cấm địa, nhưng thủ thành Keylor Navas đã tỏ ra xuất sắc khi một lần nữa cản phá thành công pha dứt điểm. Tiền vệ Ruiz bên áo trắng trước đó đã có pha trả bóng ẩu tạo điều kiện cho hàng công Hà Lan cướp được bóng và suýt nữa mở được tỷ số. Phút 31, Martins tranh bóng quyết liệt cản đường đi vào trung lộ của Costa Rica. Một phút sau, Costa Rica được hưởng pha đá phạt trực tiếp từ khoảng cánh khá xa khung thành của Cillessen. Nhưng pha sút bóng như câu bổng của Bolanos quá hiền lành và thủ thành Hà Lan đã bắt bóng nhẹ nhàng. Phút 33, Robben bị hai hậu vệ áo trắng truy cản quyết liệt và không thể đón được đường chuyền vượt tuyến của đồng đội. Robben bị đối thủ Costa Rica kèm chặt trong một pha tấn công ở cánh phải. Phút 22, thủ thành Navas của Costa Rica có hai pha cứu thua tuyệt vời trước hai pha dứt điểm nặng ký lần lượt của Van Persie và Sneijder ở cánh trái. Pha dàn xếp trước đó của Dirt Kuyt từ cánh phải là rất hay. Hà Lan đã tỏ ra rất sắc sảo. Phút thứ 24, Hà Lan chuyền bóng từ sân nhà chậm rãi và bất ngờ có đường phất bóng lên rất nhanh, tuy nhiên tiền đạo Depay đã rơi vào thế việt vị. Phút 25, Kuyt căng ngang rất nguy hiểm cho van Persie băng vào, nhưng trung phong đang chơi cho Man United ở giải ngoại hạng Anh, Premier League, và ba cầu thủ áo da cam đã rơi vào thế việt vị. Tỷ số đang là 0-0, nhưng Hà Lan đá rất sắc sảo những phút này. Costa Rica vào trận tự tin và đá rất thoải mái trước Hà Lan. Trận đấu sắp bước vào phút thứ hai mươi. Diễn biến trên sân lúc này khá cân bằng. Costa Rica thi đấu rất tự tin, họ giữ tốt khoảng cách giữa các tuyến. Tranh bóng tích cực ở giữa sân cũng như khóa hai cánh, ngăn cản Hà Lan tấn công. Hà Lan có nhiều hơn tình huống tấn công nguy hiểm. Nhưng phút thứ 20, hậu vệ De Vriz của Hà Lan đã phải phá một pha căng ngang nguy hiểm của tiền đạo áo trắng. Pha tấn công cho thấy tiềm năng của Costa Rica là rất lớn và cũng minh chứng tại sao họ đã đứng đầu một bảng đấu không phải là dễ dàng ở vòng đấu bảng. Hai đội xuất phát với nhịp độ vừa phải với Hà Lan lúc đầu có một số pha triển khai nhỉnh hơn. Phút 13, Van Persie đi bóng bên cánh trái, nhưng không qua được hàng hậu vệ của Costa Rica. Hà Lan phối hợp chậm chắc bên sân nhà và tìm cách lật cánh liên tục hoặc mở các đường chuyền dài cho Robben hay Van Persie tiếp cận khung thành của Navas. Cựu tiền vệ tuyển Anh Danny Murphy nói với BBC: "Costa Rica cần lựa chọn các khoảnh khắc của họ. "Cần thông minh và đưa các mũi nhọn lên tấn công thật lẹ khi cơ hội đến. "Cho tới nay, họ đã đá khá tốt," Murphy nói với BBC. Các cổ động viên căng biểu ngữ đề nghị cầu thủ không ngã ăn vạ câu phạt đền. Trận đấu đã bắt đầu với Hà Lan thi đấu đội hình 3-4-3 với Van Persie đá giữa ở hàng công. Ông bầu Louis van Gaal đặt Daley Blind đá cánh trái. Thông thường Blind có thể đá tiền vệ giữa, nhưng Hà Lan tỏ ra rất cơ động về đội hình. Phút 08, Gongalez của Costa Rica băng ra cắt đường đi bóng ở cánh phải của Robben. Pha phạt góc sau đó do Robben thực hiện không thành công và bị hàng thủ áo trắng phá ra xa. Phút thứ 9, Robben có bóng ở cánh phải, anh bó vào trong, nhưng bị trung vệ đối phương cản phá không cho dứt điểm. Costa Rica trả lời với pha băng xuống của Bolanos, nhưng đường chuyền quá dài và tiền vệ này không theo kịp. Tuyển Hà Lan tranh tài với Costa Rica trong trận tứ kết cuối cùng ở World Cup 2014. Tuyển Hà Lan và Costa Rica tranh tài trong trận tứ kết cuối cùng ở World Cup Brazil 2014 trên sân Arena Fonte Nova tại Salvador hôm 05/7. Trước đó, ba đội Đức, Brazil và Argentina đã lấy được vé vào vòng bán kết sau khi Đức thắng Pháp 1-0, Brazil hạ Colombia 2-1 và Argentina vượt qua Bỉ với kết quả 1-0. Cả ba trận tứ kết trong hai ngày thứ Sáu và thứ Bảy đều diễn ra gay cấn với các đội bóng tranh tài sát sao. Tỷ số của các trận đấu cho thấy trình độ của các đội bóng rất gần nhau ở vòng này và đội thắng chỉ có khoảng cách trước đối thủ mà họ đánh bại một bàn thua. Vào trận tứ kết cuối cùng, Hà Lan được cho là đội có lợi thế hơn về kinh nghiệm ở các vòng đấu sâu trong các World Cup, còn Costa Rica được coi như một hiện tượng của giải sau khi đã bất ngờ đứng đầu bảng D với 7 điểm ở vòng đấu bảng. Hà Lan có một xuất phát rất tốt sau khi đã thu được tối đa 9 điểm ở bảng B, đứng trên các đối thủ Chile, Tây Ban Nha và Úc, nhưng trận thắng Mexico ở vòng 16 đội nhờ cú ngã của Robben trong vòng cấm địa được cho là điều mà Costa Rica lo ngại.

summarize: Thủ thành Krul đượcHLV Van Gaal thay vào để đảm bảo Hà Lan chắc thắng hơn. Ngay trước khi trọng tài thổi còi kết thúc 120 phút thi đấu của các hiệp chính và phụ, ông kịp thời đưa thủ môn phụ Tim Krul vào thay thủ thành chính của Hà Lan nhằm đảm bảo Hà Lan có một thủ thành có đầy đủ tể lực và đối chọi với các pha sút phạt. Loạt penalty bắt đầu, Bourges sút thành công đưa tỷ số lên 1-0 cho Costa Rica. Van Persie sút trái đầu cho Hà Lan. Anh sút thành công vào góc phải khung thành Navas, mặc dù thủ thành Costa Rica đã bay đúng hướng và suýt cản phá được. Tỷ số là 1-1. Ruiz thực hiện pha sút tiếp theo và Tim Krul đổ người đẩy được. Tỷ số phạt luân lưu là 2-1 cho Hà Lan, sau khi Robben sút phạt thành công cho Hà Lan. Gonzalez sút phạt thành công loạt tiếp theo cho Costa Rica, rút ngắn tỷ số 2-2. Sneijder nâng tỷ số lên 3-2 cho Hà Lan với các cầu thủ áo da cam sút thành công cả 3 trái phạt. Bolanos sút thành công trái penalty tiếp theo cho bên ao trắng, tỷ số là 3-3. Nhưng Dirt Kuyt sút thành công trái tiếp theo và tỷ số là 4-3 cho Hà Lan. Hà Lan sút thành công cả 4 trái mà không trượt trái nào. Và số phận được định đoạt khi Umana sút không thành công trái cuối cùng, thủ thành Tim Krul đã đẩy được pha sút này. Tỷ số phạt đền là 4-3 nghiêng về Hà Lan, sau khi hai đội hòa 0-0 suốt 120 phút. Huntelaar bị thẻ vàng sau pha phạm lỗi với Navas. Phút 27, Costa Rica bùng lên tấn công liên tục. Thủ thành Cilessen phải trổ tài mới đẩy được pha dứt điểm của các cầu thủ áo trắng. Còn hai phút nữa là hết hai hiệp phụ theo giờ chính thức, Hà Lan lại tấn công dồn dập. Sneijder sút bóng bật xà ngang đối phương bật ra. Navas đã bật người rất cao nhưng không chạm được trái bóng. Trận đấu trở nên rất hào hứng. Bình luận viên của BBC bắt đầu bàn tới khả năng đá luân lưu phạt đền. Trước đó, các bình luận viên nói ông bầu Pinto đã có lý khi giữ Navas mà không thay anh trong các tình huống anh phải nằm sân. Phút 31, ông bầu Van Gaal thay thủ thành Cillessen bằng Tim Krul. Ông đã chuẩn bị cho phương án hai đội phải đá phạt đền luân lưu. Van Gaal đã tính toán rất kỹ lưỡng và ông muốn thủ thành của Hà Lan có toàn bộ thể lực để đối phó với dàn chân sút của Costa Rica. Trong khi đó, thủ thành Navas đã trải qua hơn 120 phút sóng gió, có thể thể lực của anh suy giảm. Van Gaal tung Huntelaar vào sân ở đầu hiệp phụ thứ hai với hy vọng giải quyết dứt điểm trận đấu. Phút 18 của hai hiệp phụ, Robben thực hiện pha đá phạt trực tiếp từ cánh phải, nhưng hàng thủ áo trắng phá ra. Cơn lốc màu da cam tiếp tục tăng cường độ. Trước đó, ông bầu Van Gaal đã tung dự bị chiến lược Huntelaar vào sân hòng tìm kiếm bàn thắng. Phút 19, Vlaar phá bóng ra biên khi cản đường đi bóng xuông cánh trái của tiền đạo Urena. Tiền đạo này của Costa Rica là người đã khiếu nại về pha mà anh cho là bị cản phá trái phép ở hiệp phụ thứ nhất trong vòng cấm địa của Hà Lan. Phút 21, các cầu thủ áo trắng có pha tấn công ở cánh phải, nhưng hàng thủ Hà Lan đã cướp được bóng. Huntelaar nhận thẻ vàng chỉ vài chục giây khi băng vào không chiến với thủ thành Costa Rica, cánh tay của anh chọ vào mặt của thủ thành Trung Mỹ và làm Navas phải nằm sân. So với Navas, thủ thành Cilessen của Hà Lan làm việc nhàn hơn rất nhiều. Phút 23, Costa Rica có pha đột phá bên cánh trái, Hà Lan trả lời với pha phối hợp bên cánh phải. Bóng chuyền sáng bên trái và Lens băng vào dứt điểm, nhưng Navas đã cản phá thành công. Tuy nhiên, trước đó các cầu thủ Hà Lan đã mắc lối việt vị. Hà Lan tiếp tục lấn luớt Costa Rica trong suốt hiệp phụ thứ nhất. Robben hoạt động rất tích cực. Phút 13 ở hiệp phụ thứ nhất, anh liên tiếp có hai pha dốc bóng bó vào trong. Một trong hai pha đem lại cho Hà Lan một cú sút hàng rào, nhưng lão tướng này sút bóng bật hàng rào Costa Rica bật ra. Phút 14, Ruiz chọc khe quá mạnh và dài khiến đồng đội của anh bó tay không thể bắt tốc độ trong vòng cấm địa của Hà Lan. Các cầu thủ áo vàng trả lời bằng pha phản công bên cánh phải, nhưng Kuyt không pha được pha truy cản của hậu vệ đối phương. Hiệp phụ đầu được cộng thêm 2 phút bù giờ và tỷ số đang là 0-0. Phút 16, Hà Lan bẻ gẫy một pha tấn công của các cầu thủ áo trắng. Sneijder lật cánh sang cánh phải cho Robben nhưng bóng đi hết đường biên dọc. Kuyt lật bóng vào từ cánh phải, nhưng thủ thành Navas lại đấm được bóng ra. Và đó là pha bóng cuối cùng của hiệp vụ thứ nhất. Phía Hà Lan được chờ đợi có thể sẽ tung dự bị chiến lược Huntelaar vào sân ở hiệp phụ cuối cùng. Ở hiệp phụ này, Costa Rica có một pha bóng mà họ nghĩ là cần phải được hưởng phạt đền và bình luận viên Alan Shearer tin rằng đó là một pha phạt đền bị bỏ lỡ cho Costa Rica. Thủ thành Keylor Navas và hàng thủ Costa Rica đã buộc Hà Lan đi vào đá thêm hiệp phụ. Hiệp phụ thứ nhất bắt đầu, chưa rõ Hà Lan có thể giải quyết trận đấu trong 30 phút hay không. Phút thứ hai của hiệp phụ đầu tiên, Robben bị việt vị khi băng xuống nhận pha chuyền bóng vượt tuyến của đồng đội. Đây là pha bẫy việt vị thành công thứ 10 của Costa Rica so với chỉ có 2 ở phía Hà Lan. Phút thứ ba, Hà Lan tiếp tục tăng áp lực và hưởng phá đá phạt góc. Navas lại xuất thần đổ người đẩy được cú đánh đầu cận thành của hậu vệ Vlaar phía Hà Lan. Phút thứ 5, Navas phạm sai lầm khi chọn sai điểm rơi và băng ra đấm hụt pha phạt góc của đối thủ. Tuy nhiên hậu vệ Acosta đã tung người móc bóng cứu nguy trước khi trái bóng lăn vào khung thành bỏ trống. Phút thứ 7, tiền vệ Tejeda ra sân, thay vào đó là tiền vệ Cubero. Trước đó, pha phối hợp bật tường giữa Kuyt và Robben bên cánh phải đã bất thành, nhưng có thể thấy Robben và Kuyt đã đang phối hợp rất tích cực ở cánh này. Hà Lan tấn công liên tục nhưng không thể ghi được bàn thắng nào trong hiệp hai. Hai đội bóng hòa 0-0 sau 94 phút thi đấu. Phút 92, một pha rối loạn đã diễn ra trước khung thành của Navas, pha căng ngang từ bên phải của Hà Lan đã xuyên qua một rừng chân phòng thủ của Costa Rica và bốn chân sút Hà Lan đều không thể chạm bóng. Tuy nhiên, tiền vệ Tejeda đứng sát cột dọc bên trái đã cứu được pha sút bóng Hà Lan khi thủ thành Navas đã ra khỏi khung gôn. Một loạt các cơ hội ở các phút 82, 88 trước đó cũng không giúp Hà Lan ghi bàn và có thể nói Costa Rica đã 'thoát hiểm' thành công. Hà Lan bị cầm hòa 0-0 và buộc phải bước vào đá hiệp phụ với Costa Rica, mặc dù họ đã gây sức ép liên tục, thắng thế trên phần lớn hiệp một và cả hiệp hai với cả chục cơ hội ăn bàn trông thấy được xếp đặt, nhưng bất thành. Van Persie tranh bóng với đối thủ Costa Rica. Còn dưới năm phút kết thúc hiệp hai. Hà Lan liên tục có các cơ hội nguy hiểm uy hiếp Costa Rica. Phút 86, van Persie đột phá bên cánh phải, nhưng pha dứt điểm của anh bị Navas cản phá ở góc gần. Hà Lan vẫn chưa có bàn thắng, nhưng họ có rất nhiều cơ hội nguy hiểm và là đội kiểm soát trận đấu. Diễn biến trên sân lúc này là Costa Rica đang chịu trận trước các pha công thành liên tiếp của Hà Lan. Phút 89, van Persie đặt lòng hụt một pha căng ngang rất đẹp mắt như dọn cỗ của Sneijder khi anh đối mặt với thủ thành Navas. Một cơ hội nữa bị bỏ qua bởi Hà Lan. Phút 90, Robben dốc bóng vào trong từ cánh phải và chọc khe xuống cho Van Persie, nhưng hàng thủ Costa Rica cản phá ra. Hiệp hai được công thêm 4 phút bù giờ, Robben kiếm cho Hà Lan một pha sút phạt trực tiếp từ nách phải sau khi hậu vệ Diaz phạm lỗi ngáng ngã anh. Depay (21) thi đấu khá tốt ở hiệp một, nhưng tới phút 76 anh được thay ra. Phút 76, ông bầu Van Gaal của Hà Lan rút tiền đạo Depay ra sân và thay anh bằng tiền đạo Lens. Có thể HLV Hà Lan hy vọng thể lực của Lens sẽ giúp Hà Lan tạo được đột biến ở những phút cuối hiệp hai. Hiệp hai còn khoảng mười phút, Hà lan tiếp tục khai thác cánh phải. Phút 80, Kuyt nhận đường chuyền của Robben, căng ngang cho Lens băng vào đánh đầu. Navas đẩy bóng ra rất đẹp, nhưng trước đó Lens đã rơi vào thế việt vị. Có thể nói Navas đã tự xếp mình là một trong những thủ thành chơi hay ở giải này, đặc biệt qua trận này, bên cạnh các thủ thành như Ochoa của Mexico, Tim Howard của Mỹ. Phút 81, Robben bị cản ngã ở bên ngoài vòng cấm địa sau pha đột phá mà anh di chuyển sang cánh trái. Sneijder là người thực hiện. Trước đó, Gonzalez đã bị rút thẻ vàng trong pha phạm lỗi với Robben. Sneijder sút bóng bật cột dọc trái khung thành của Navas, suýt nữa Hà Lan có bàn thắng. Nhưng trong pha này, Navas cũng đã bay đúng hướng, nhưng không thể chạm tay vào bóng. Robben quấy rối liên tục ở cánh phải của Costa Rica. Phút 65, hậu vệ Gonzales của Costa Rica bay người đánh đầu đón bóng từ một pha đá phạt trực tiếp bên cánh phải. Bóng vọt xà ngang, nhưng trước đó, Vlaar đã bắt rất chặt và cản trở pha đánh đầu này. Pha đá phạt xuất phát từ thẻ vàng mà hậu vệ Martins nhận được khi mắc lỗi ôm người với Campbell. Phút 67, ông bầu Pinto của Costa Rica đưa tiền đạo Urena vào thay Campbell. Một phút sau, Robben đá phạt góc hóc hiểm, bóng đi chìm căng ngang vòng cấm địa, nhưng không có cầu thủ áo da cam nào chạm được chân vào trái bóng. Phút 70, hậu vệ Gamboa phải rời sân ngắn, sau pha bật cao đánh đầu, anh không va chạm với ai, nhưng có thể pha bật quá mạnh khiến anh tự bị chấn thương. Phút 74, Gamboa tung người móc bóng, nhưng anh bị trọng tài thổi phạt đá cao chân với đối thủ Hà Lan. Vlaar lên tham gia tấn công và đánh đầu vọt xà sau khi nhận được đường bóng cắt mặt từ pha đá phạt trực tiếp ở cánh trái. Tỷ số vẫn là 0-0 sau 75 phút thi đấu. Robben bị hai hậu vệ của Costa Rica kẹp chặt ở cánh phải trong pha phạm lỗi của Umana. Robben hoạt động rất năng động bên cánh phải. Phút 56 anh phối hợp chọc khe cho Van Persie băng xuông, nhưng hậu vệ Gonzales đã đọc được ý đồ này và kịp thời cản phá. Phút 57, Costa Rica thử phương án tấn công với Gonzales phất một đường bóng dài vượt tuyến lên cho trung phong cắm của họ, song bóng đi qúa sâu và đến tay thủ thành Hà Lan. Dirt Kuyt thường xuyên dâng cao bên cánh phải và phối hợp với Robben. Hiệp một Kuyt đã có một số pha truyền bóng không ăn ý với đồng đội, nhưng từ đầu hiệp hai, anh đã hỗ trợ Robben quấy rối bên cánh phải Costa Rica khá mạnh. Các bình luận viên của BBC khen ngợi lão tướng Robben có thể lực rất tốt. Phút 61, trung phong Campbell của Costa Rica bị ngã trong vòng cấm địa của Hà Lan, nhưng không có hồi còi phạt nào cất lên. Chỉ vài giây sau, trung phong này bị cản phá trái phép ở ngoài vòng cấm địa. Robben và Sneijder rút về làm hàng rào. Nhưn gpha sút hàng rào của Bolanos đi căng mà thiếu chính xác, bỏng vọt quá xa và cao trên khung thành của Cilessen. Thủ thành Kaylor Navas là thần hộ mạng của Costa Rica từ đầu hiệp một trận tứ kết. Hiệp hai đã bắt đầu, chưa rõ ông bầu Hà Lan, van Gaal sẽ có điều chỉnh lối đá ra sao để Hà Lan dứt điểm tốt hơn. Bên phía Costa Rica, có thể nói họ đã có một hiệp một khá may mắn nhờ sự xuất sắc của thủ thành Kaylor Navas. Nếu không, lưới của Costa Rica có thể đã rung lên không dưới một lần. Phút 48, thủ thành Cilessen của Hà Lan bắt gọn pha căng ngang của tiền vệ Costa Rica lên tham gia tấn công. Hà Lan trả lời bằng pha đột phá bên cánh trái của Depay, nhưng bóng đi ra hết đường biên dọc. Chuyên gia bóng đá Chris Waddle bình luận với BBC: "Hà Lan ở hiệp một trông có vẻ là đội tìm kiếm chiến thắng hơn." Còn cựu thủ quân tuyển Anh, Rio Ferdinand nói với BBC: "Nếu ai đó như Huntelaar vào sân, anh ta sẽ không chờ tới hai cơ hội." Phút 52, Robben dốc bóng bên cánh phải, pha đi bóng khá dài và anh bị hậu vệ Umana cùng Diaz cản phá. Umana sau đó bị trọng tài rút thẻ vàng cảnh cáo và Robben thực hiện pha sút phạt từ cánh phải theo hướng tấn công của Hà Lan. Tuy nhiên pha căng nang của anh cho Sneijder đã không thành bàn, khi tiền vệ này sút bóng vọt xà ngang. Hậu vệ Costa Rica nhận thẻ vàng khá sớm ở hiệp một khi cản phá các đợt tấn công của Hà Lan. Hiệp một được cộng thêm một phút bù giờ. Hà Lan đã tấn công rất mạnh mẽ và đa dạng ở hiệp đầu. Tuy nhiên, tỷ số vẫn chưa được mở, mặc dù Hà Lan sở hữu 69 % lượng bóng và đẩy đội hình của Costa Rica xuống rất thấp ở hiệp đầu. Thủ thành Navas đã chơi rất xuất sắc và anh đã cứu thua không dưới ba lần cho các cầu thủ Trung Mỹ. Trong giờ nghỉ giải lao, cựu tuyển thủ New Castle, chuyên gia bóng đá Alan Shearer nói với BBC nhiều pha phản công của Hà Lan rất nguy hiểm do Costa Rica dồn lên tấn công quá đông và để dàn hộ vệ quá mỏng. Ông cảnh báo Costa Rica cần sửa chữa sai sót này nếu không muốn bị thủng lưới. Hiệp một chứng kiến nhiều pha công thành đẹp mắt và nguy hiểm của Hà Lan, quả thực, nếu không thay đổi lối đá, Costa Rica có thể sẽ bị thủng lưới ở hiệp sau. Thủ thành Navas dùng chân cản phá pha sút bóng cận thành của Depay. Phút 36, Hà Lan mở pha tấn công ở cánh phải. Trước đó, Robben bị phạm lỗi và thực hiện cú phạt trực tiếp từ xa khung thành Navas, tuy nhiên pha câu bóng của anh đi thấp và bị hàng thủ áo trắng phá ra. Phút 38, hậu vệ Diaz nhận một thẻ vàng từ trọng tài Irmatov, đây là lần cầm còi thứ 9 của ông ở World Cup. Phút 39, thủ thành Navas bay người rất đẹp và hết cỡ để cứu cho Costa Rica khỏi bàn thua từ pha đá phạt hàng rào của tiền vệ Sneijder. Bóng bay căng, bổng sát mé trong cột dọc bên phải khung thành, nhưng Navas đã đẩy được một cách xuất sắc. Tỷ số vẫn là 0-0 sau bốn mươi phút. Lúc này đội hình của Costa Rica rất thấp và biến dạng thành 5-4-1. Costa Rica cố gắng giữ kỷ luật và hạn chế các mũi tấn công rất đa dạng của các đối thủ Hà Lan. Phút 42, Robben có được chọc khe rất sắc cho Van Persie băng xuống, nhưng thủ thành Navas đã băng ra rất nhanh ôm bóng gần như trong chân của trung phong Hà Lan. Cổ động viên Costa Rica khích lệ đội nhà từ khán đài trên sân Fonte Nova. Phút 28, tiền vệ Borges lên tham gia tấn công, anh bật cao đánh đầu, nhưng pha lật bóng quá cao và anh cũng bị Martins kèm cặp chặt, nên không thể với tới trái bóng. Phút 29, Depay nhận được bóng từ cánh trái, anh tung cú sút trong vòng cấm địa, nhưng thủ thành Keylor Navas đã tỏ ra xuất sắc khi một lần nữa cản phá thành công pha dứt điểm. Tiền vệ Ruiz bên áo trắng trước đó đã có pha trả bóng ẩu tạo điều kiện cho hàng công Hà Lan cướp được bóng và suýt nữa mở được tỷ số. Phút 31, Martins tranh bóng quyết liệt cản đường đi vào trung lộ của Costa Rica. Một phút sau, Costa Rica được hưởng pha đá phạt trực tiếp từ khoảng cánh khá xa khung thành của Cillessen. Nhưng pha sút bóng như câu bổng của Bolanos quá hiền lành và thủ thành Hà Lan đã bắt bóng nhẹ nhàng. Phút 33, Robben bị hai hậu vệ áo trắng truy cản quyết liệt và không thể đón được đường chuyền vượt tuyến của đồng đội. Robben bị đối thủ Costa Rica kèm chặt trong một pha tấn công ở cánh phải. Phút 22, thủ thành Navas của Costa Rica có hai pha cứu thua tuyệt vời trước hai pha dứt điểm nặng ký lần lượt của Van Persie và Sneijder ở cánh trái. Pha dàn xếp trước đó của Dirt Kuyt từ cánh phải là rất hay. Hà Lan đã tỏ ra rất sắc sảo. Phút thứ 24, Hà Lan chuyền bóng từ sân nhà chậm rãi và bất ngờ có đường phất bóng lên rất nhanh, tuy nhiên tiền đạo Depay đã rơi vào thế việt vị. Phút 25, Kuyt căng ngang rất nguy hiểm cho van Persie băng vào, nhưng trung phong đang chơi cho Man United ở giải ngoại hạng Anh, Premier League, và ba cầu thủ áo da cam đã rơi vào thế việt vị. Tỷ số đang là 0-0, nhưng Hà Lan đá rất sắc sảo những phút này. Costa Rica vào trận tự tin và đá rất thoải mái trước Hà Lan. Trận đấu sắp bước vào phút thứ hai mươi. Diễn biến trên sân lúc này khá cân bằng. Costa Rica thi đấu rất tự tin, họ giữ tốt khoảng cách giữa các tuyến. Tranh bóng tích cực ở giữa sân cũng như khóa hai cánh, ngăn cản Hà Lan tấn công. Hà Lan có nhiều hơn tình huống tấn công nguy hiểm. Nhưng phút thứ 20, hậu vệ De Vriz của Hà Lan đã phải phá một pha căng ngang nguy hiểm của tiền đạo áo trắng. Pha tấn công cho thấy tiềm năng của Costa Rica là rất lớn và cũng minh chứng tại sao họ đã đứng đầu một bảng đấu không phải là dễ dàng ở vòng đấu bảng. Hai đội xuất phát với nhịp độ vừa phải với Hà Lan lúc đầu có một số pha triển khai nhỉnh hơn. Phút 13, Van Persie đi bóng bên cánh trái, nhưng không qua được hàng hậu vệ của Costa Rica. Hà Lan phối hợp chậm chắc bên sân nhà và tìm cách lật cánh liên tục hoặc mở các đường chuyền dài cho Robben hay Van Persie tiếp cận khung thành của Navas. Cựu tiền vệ tuyển Anh Danny Murphy nói với BBC: "Costa Rica cần lựa chọn các khoảnh khắc của họ. "Cần thông minh và đưa các mũi nhọn lên tấn công thật lẹ khi cơ hội đến. "Cho tới nay, họ đã đá khá tốt," Murphy nói với BBC. Các cổ động viên căng biểu ngữ đề nghị cầu thủ không ngã ăn vạ câu phạt đền. Trận đấu đã bắt đầu với Hà Lan thi đấu đội hình 3-4-3 với Van Persie đá giữa ở hàng công. Ông bầu Louis van Gaal đặt Daley Blind đá cánh trái. Thông thường Blind có thể đá tiền vệ giữa, nhưng Hà Lan tỏ ra rất cơ động về đội hình. Phút 08, Gongalez của Costa Rica băng ra cắt đường đi bóng ở cánh phải của Robben. Pha phạt góc sau đó do Robben thực hiện không thành công và bị hàng thủ áo trắng phá ra xa. Phút thứ 9, Robben có bóng ở cánh phải, anh bó vào trong, nhưng bị trung vệ đối phương cản phá không cho dứt điểm. Costa Rica trả lời với pha băng xuống của Bolanos, nhưng đường chuyền quá dài và tiền vệ này không theo kịp. Tuyển Hà Lan tranh tài với Costa Rica trong trận tứ kết cuối cùng ở World Cup 2014. Tuyển Hà Lan và Costa Rica tranh tài trong trận tứ kết cuối cùng ở World Cup Brazil 2014 trên sân Arena Fonte Nova tại Salvador hôm 05/7. Trước đó, ba đội Đức, Brazil và Argentina đã lấy được vé vào vòng bán kết sau khi Đức thắng Pháp 1-0, Brazil hạ Colombia 2-1 và Argentina vượt qua Bỉ với kết quả 1-0. Cả ba trận tứ kết trong hai ngày thứ Sáu và thứ Bảy đều diễn ra gay cấn với các đội bóng tranh tài sát sao. Tỷ số của các trận đấu cho thấy trình độ của các đội bóng rất gần nhau ở vòng này và đội thắng chỉ có khoảng cách trước đối thủ mà họ đánh bại một bàn thua. Vào trận tứ kết cuối cùng, Hà Lan được cho là đội có lợi thế hơn về kinh nghiệm ở các vòng đấu sâu trong các World Cup, còn Costa Rica được coi như một hiện tượng của giải sau khi đã bất ngờ đứng đầu bảng D với 7 điểm ở vòng đấu bảng. Hà Lan có một xuất phát rất tốt sau khi đã thu được tối đa 9 điểm ở bảng B, đứng trên các đối thủ Chile, Tây Ban Nha và Úc, nhưng trận thắng Mexico ở vòng 16 đội nhờ cú ngã của Robben trong vòng cấm địa được cho là điều mà Costa Rica lo ngại.

060622_japan_brazil

https://www.bbc.com/vietnamese/sport/story/2006/06/060622_japan_brazil

Nhật - Brazil

Bảng FSân: DormundNgày: Thứ Năm 23/6Giờ: 20:00GMT

Huấn luyện viên Zico của Nhật chắc phải xốc lại hàng công khi đội của ông chỉ ghi được 1 bàn trong 2 trận. Cầu thủ Miyamoto bị treo giò trận này vì nhận thẻ trong hai trận trước đó. Alex, Moniwa, Takahara và Kawaguchi nếu thêm thẻ nữa trong trận này thì cũng sẽ bị treo giò. Hidetoshi Nakata là cầu thủ duy nhất có mặt trong cả 9 trận của đội tuyển Nhật ở World Cup cho đến giờ. Còn các cầu thủ Takahara và Yanagisawa là người ghi nhiều bàn thắng nhất trong các trận đấu quốc tế cho Nhật với 17 bàn. Còn ông Carlos Alberto Parreira, huấn luyện viên đội Braxin sẽ cho một số ngôi sao nghỉ ngơi để dưỡng sức cho vòng sau. Các cầu thủ như Juninho Pernambucano và Robinho sẽ ra sân ngay từ đầu, còn tiền đạo ‘xuống sức’ Ronaldo sẽ có thêm cơ hội nữa để thể hiện mình. Emerson, Cafu, Robinho và Ronaldo sẽ bị treo trận tới nếu xơi thẻ. Nhật Bản chắc chắn phải thắng mới có tia hy vọng vào vòng trong, vì phải đợi kết quả trận thứ hai của bảng này. Braxin thì đã qua vòng bảng và sẽ dẫn đầu bảng nếu hòa trận này. Nhật Bản đến nay đã gặp Braxin 7 lần, hòa 2 và thua 5. Nhưng trong các trận gặp nhau ở Federation Cup năm 2001 và 2005 hai bên đều hòa. Nhật Bản trong trận gặp Úc đã dẫn trước đến tận phút 84 thì bị dội lại 3 bàn, giúp đội Úc ghi kỷ lục World Cup là đội duy nhất từ trước tới giờ ghi được 3 bàn trong có 7 phút cuối trận. Đây là lần thứ 3 Nhật Bản tham dự World Cup. Năm 1998, Nhật đứng cuối trong vòng bảng, còn năm 2002 được vào vòng trong nhưng bị Thổ Nhĩ Kỳ loại. Còn Braxin là nước duy nhất tham gia tất cả các kỳ World Cup, lần này là lần thứ 18, và đoạt Cúp 5 lần các năm 1958, 1962, 1970, 1994 và 2002. Trong 9 trận chơi trong World Cup gần đây họ đều thắng. Lần cuối cùng bị thua là với Pháp năm 1998 với tỷ số 3-0. Nếu Braxin giành Cúp lần này thì lần thứ hai bảo vệ thành công chức vô địch 2 kỳ World Cup liền, lần trước là kỳ 1958-1962. Ý cũng đã có lần bảo vệ được ngôi vị quán quân ở các kỳ World Cup 1934-1938. Đội hình Nhật Bản: Đội hình Braxin:

summarize: Huấn luyện viên Zico của Nhật chắc phải xốc lại hàng công khi đội của ông chỉ ghi được 1 bàn trong 2 trận. Cầu thủ Miyamoto bị treo giò trận này vì nhận thẻ trong hai trận trước đó. Alex, Moniwa, Takahara và Kawaguchi nếu thêm thẻ nữa trong trận này thì cũng sẽ bị treo giò. Hidetoshi Nakata là cầu thủ duy nhất có mặt trong cả 9 trận của đội tuyển Nhật ở World Cup cho đến giờ. Còn các cầu thủ Takahara và Yanagisawa là người ghi nhiều bàn thắng nhất trong các trận đấu quốc tế cho Nhật với 17 bàn. Còn ông Carlos Alberto Parreira, huấn luyện viên đội Braxin sẽ cho một số ngôi sao nghỉ ngơi để dưỡng sức cho vòng sau. Các cầu thủ như Juninho Pernambucano và Robinho sẽ ra sân ngay từ đầu, còn tiền đạo ‘xuống sức’ Ronaldo sẽ có thêm cơ hội nữa để thể hiện mình. Emerson, Cafu, Robinho và Ronaldo sẽ bị treo trận tới nếu xơi thẻ. Nhật Bản chắc chắn phải thắng mới có tia hy vọng vào vòng trong, vì phải đợi kết quả trận thứ hai của bảng này. Braxin thì đã qua vòng bảng và sẽ dẫn đầu bảng nếu hòa trận này. Nhật Bản đến nay đã gặp Braxin 7 lần, hòa 2 và thua 5. Nhưng trong các trận gặp nhau ở Federation Cup năm 2001 và 2005 hai bên đều hòa. Nhật Bản trong trận gặp Úc đã dẫn trước đến tận phút 84 thì bị dội lại 3 bàn, giúp đội Úc ghi kỷ lục World Cup là đội duy nhất từ trước tới giờ ghi được 3 bàn trong có 7 phút cuối trận. Đây là lần thứ 3 Nhật Bản tham dự World Cup. Năm 1998, Nhật đứng cuối trong vòng bảng, còn năm 2002 được vào vòng trong nhưng bị Thổ Nhĩ Kỳ loại. Còn Braxin là nước duy nhất tham gia tất cả các kỳ World Cup, lần này là lần thứ 18, và đoạt Cúp 5 lần các năm 1958, 1962, 1970, 1994 và 2002. Trong 9 trận chơi trong World Cup gần đây họ đều thắng. Lần cuối cùng bị thua là với Pháp năm 1998 với tỷ số 3-0. Nếu Braxin giành Cúp lần này thì lần thứ hai bảo vệ thành công chức vô địch 2 kỳ World Cup liền, lần trước là kỳ 1958-1962. Ý cũng đã có lần bảo vệ được ngôi vị quán quân ở các kỳ World Cup 1934-1938. Đội hình Nhật Bản: Đội hình Braxin:

world-42999651

https://www.bbc.com/vietnamese/world-42999651

Bạn muốn làm phi công cho Vietnam Airlines?

Sự thiếu hụt phi công trên toàn cầu khiến nhiều hãng hàng không và học viện đang phải mở chương trình đào tạo giá rẻ hoặc miễn phí, theo Reuters.

Phi công và tổ bay Vietnam Airlines trên Airbus A350-900 XW ở Nội Bài - hình tư liệu Lần đầu trong 15 năm, người sáng lập Học viện Epic Flight ở Florida, ông Danny Perna, không thể tìm đủ phi công Hoa Kỳ để mời làm giảng viên cho học viện. Vietnam Airlines vẫn bay thẳng Mỹ dù thua lỗ Bộ Quốc Phòng xác nhận phi công VN tử nạn ở Anh Công an Việt Nam bắt 'Dũng Phi Hổ' Phi công Việt-Mỹ: 'Kẻ thù xưa, anh em nay' Tiền thưởng 10.000 USD cũng không giúp được gì, ông nói. Cuối cùng, học viện quyết định quảng cáo một chương trình hỗ trợ một phần kinh phí cho các khóa đào tạo phi công. "Về cơ bản một khi chúng tôi bắt đầu tài trợ việc đào tạo thì nó sẽ bù đắp sự thiếu hụt của phi công ", ông nói với Reuters qua điện thoại từ Florida. "Các phi công Hoa Kỳ mới được đào tạo phải dạy tại các trường học bay để đạt được số giờ cần thiết trước khi được vào làm việc tại một hãng hàng không." "Vì vậy, đó không phải là sự thiếu hụt phi công, đó là sự thiếu hụt tài chính hoặc các khoản hỗ trợ, vì học viên không có khả năng trả kinh phí đào tạo." Cạnh tranh ngày càng gia tăng trên toàn cầu vì thiếu phi công đã đẩy mức lương lên cao và khiến các hãng hàng không không thể hoạt động hết công suất. Các phi công nói chi phí cao để trả cho các chuyến bay huấn luyện, trên 70.000 USD, là lý do chính khiến học viên đăng ký giảm mạnh, đặc biệt tại Hoa Kỳ và Úc. Nhiều ngân hàng đã tạm dừng các khoản vay cho đào tạo bay sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. "Học viên bây giờ phải xem xét tiền sẽ đến từ đâu, từ khoản vay ngân hàng khổng lồ hay từ túi bố mẹ", ông Brian Strutton, Tổng thư ký Hiệp hội Phi công của British Airlines , bày tỏ lo ngại rằng sự chuyên nghiệp đã trở nên "không thể tiếp cận". Vào tháng 6, công ty đào tạo CAE Inc dự báo rằng ngành hàng không thương mại toàn cầu cần thêm 255.000 phi công đến năm 2027 để duy trì tăng trưởng nhanh. Nhưng họ cũng nói rằng hơn một nửa số phi công cần thiết vẫn chưa bắt đầu được đào tạo. "Nhiều quốc gia đang có chung trình trạng này (như Hoa Kỳ). Họ đang thiếu hụt binh lính cho quân đội và nhân sự trong môi trường thương mại", Giám đốc điều hành Vietnam Airlines, Dương Trí Thành nói. "Vấn đề mà chúng ta thấy, và đang đầu tư vào đó, là làm thế nào để giảm chi phí hoặc thời gian để có được một phi công có chất lượng làm việc cho một hãng bay." VN thiếu cả phi công và nơi đào tạo Đến năm 2020, Việt Nam cần khoảng 2.680 phi công thương mại. Theo số liệu năm 2016 của Cục Hàng không Việt Nam được báo Người Lao Động trích dẫn , Việt Nam cần thêm 1.320 phi công. Cũng theo Cục Hàng không Việt Nam, mỗi năm Vietnam Airlines, Vietjet và Jetstar Pacific Airlines cần khoảng 200- 250 phi công. "Bên cạnh đó, nhu cầu huấn luyện nâng hạng từ lái phụ lên lái chính, từ học viên phi công đào tạo cơ bản lên lái phụ đối với các loại máy bay đang khai thác cũng cần khoảng 170-200 lượt/năm". Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam thời đó (2016), ông Lại Xuân Thanh, nói hàng không Việt Nam đang ở giai đoạn phát triển rất nhanh: "Các hãng đều muốn phát triển đội máy bay trong khi chưa chuẩn bị dẫn đến tình trạng khủng hoảng thiếu nhân lực kỹ thuật cao như phi công, thợ máy…" Giải pháp lúc đó là đẩy nhanh việc thiết lập cơ sở đào tạo phi công tại Việt Nam và củng cố các cơ sở đào tạo đã được Cục Hàng không Việt Nam chứng nhận. Cũng theo Báo Người Lao Động, do thiếu hụt trầm trọng nên phi công ở Việt Nam bị ràng buộc bởi nhiều quy định khắt khe nhằm hạn chế tình trạng giành giật nhân sự cấp cao. Phi công và nhân viên tổ bay của một hãng hàng không Thổ Nhĩ Kỳ Theo đó, các phi công được cử đi đào tạo theo ngân sách của nhà nước hoặc của các hãng hàng không thường khó 'nhảy việc' vì nếu làm vậy có thể phải bồi thường hàng tỷ đồng theo quy định của Bộ Giao thông Vận tải Việt Nam. Vẫn theo báo Việt Nam, nước này còn thiếu nơi đào tạo phi công. Tại hội thảo về đào tạo ngành hàng không lần 1 ở TPHCM hồi 2016, nhiều đại biểu cho rằng còn nhiều hạn chế trong đào tạo và huấn luyện phi công tại Việt Nam. Cơ sở đào tạo thì thiếu thiết bị để thực hành, ngoài ra là thiếu sự gắn kết giữa cơ sở đào tạo với hãng hàng không để sử dụng lao động và tập bay thực tế. Kinh nghiệm thực tế và khả năng cập nhật công nghệ mới của đội ngũ giảng viên cũng hạn chế. Không chỉ kém về trình độ kỹ thuật, sinh viên ngành hàng không tại Việt Nam còn yếu tiếng Anh khiến các hãng hàng không không tha thiết với nguồn lao động nội. Nhiều hãng tuyển sinh viên hàng không vào rồi lại phải bỏ tiền đào tạo lại, tốn kém hơn đào tạo một người mới. Nhân sự trong lĩnh vực hàng không tại Việt Nam hiện chủ yếu là người nước ngoài. Có hãng hàng không thuê 90% phi công người nước ngoài. 'Được trả tiền để được đào tạo' Theo Reuters, Air France gần đây công bố kế hoạch khởi động cái gọi là chương trình "ab initio", trả tiền để đào tạo phi công, rồi thuê họ làm việc cho hãng. Trong tháng 10, Cebu Pacific cho biết họ sẽ tài trợ cho 240 phi công nhiệt huyết. Các phi công chỉ phải trả lại phí đào tạo sau này thông qua khấu trừ lương. Trung tâm đào tạo bay Lufthansa vào 10 nói đã giảm phí chương trình đào tạo kéo dài hai năm xuống từ 100.000 Euro xuống còn 80.000 Euro (98.080 đôla). "Chúng tôi thấy sự phát triển của các chương trình tài trợ đào tạo hàng không." "Theo đó sinh viên tốt nghiệp có định hướng công việc ngay từ ngày đầu tiên", theo một quan chức CAE Inc, ông Nick Leontidis. Truyền thông VN cho hay nhiều hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines thiếu phi công và thiếu cả nơi đào tạo phi công "Hiện có 80% học viên tốt nghiệp của chúng tôi được một hãng hàng không tài trợ, nơi họ được đảm bảo có việc ngay từ khi mới tham gia khóa đào tạo." Một phát ngôn viên của Air France cho biết chương trình ab initio được triển khai lần cuối cùng cách đây 9 năm. Hãng này có kế hoạch có 100 học viên tham gia chương trình được tái triển khai vào năm 2022. Các nhà sản xuất máy bay Boeing và Airbus cho biết họ cũng mở rộng phạm vi các sản phẩm và dịch vụ đào tạo bay để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng. Boeing có hơn 80 chương trình mô phỏng bay đang vận hành trên toàn thế giới, trong khi Airbus đã tăng hơn gấp ba các trung tâm đào tạo bay trên toàn cầu trong năm năm qua. Airbus thậm chí đang tìm cách để tham gia vào 'cuộc chơi' ab initio, ông Laurent Martinez, giám đốc dịch vụ của hãng hàng không này cho biết. Không có giải pháp ngắn hạn Những nỗ lực này có vẻ không thể giải quyết vấn đề ngắn hạn. Nhiều hãng hàng không đang cạnh tranh, ví dụ với những hãng hàng không giàu có của Trung Quốc hiện đang gia sức thuê phi công để bành trướng các đội bay. Các hãng hàng không Trung Quốc tài trợ toàn bộ chi phí đào tạo cho phi công Trung Quốc và ký kết hợp đồng dài hạn với họ, nhưng vẫn thiếu. Ryanair trong tháng 9 đã hủy 20.000 chuyến bay do thiếu phi công dự bị do thay đổi các chính sách quản lý yếu kém trước đây. Các hãng hàng không Australia cũng phải hủy bỏ nhiều chuyến bay do thiếu phi công. Ngoài thay đổi cách tài trợ học bay, các học viện cũng nói cần suy nghĩ lại về chi phí đào tạo bay và chiến thuật tuyển dụng học viên.

summarize: Phi công và tổ bay Vietnam Airlines trên Airbus A350-900 XW ở Nội Bài - hình tư liệu Lần đầu trong 15 năm, người sáng lập Học viện Epic Flight ở Florida, ông Danny Perna, không thể tìm đủ phi công Hoa Kỳ để mời làm giảng viên cho học viện. Vietnam Airlines vẫn bay thẳng Mỹ dù thua lỗ Bộ Quốc Phòng xác nhận phi công VN tử nạn ở Anh Công an Việt Nam bắt 'Dũng Phi Hổ' Phi công Việt-Mỹ: 'Kẻ thù xưa, anh em nay' Tiền thưởng 10.000 USD cũng không giúp được gì, ông nói. Cuối cùng, học viện quyết định quảng cáo một chương trình hỗ trợ một phần kinh phí cho các khóa đào tạo phi công. "Về cơ bản một khi chúng tôi bắt đầu tài trợ việc đào tạo thì nó sẽ bù đắp sự thiếu hụt của phi công ", ông nói với Reuters qua điện thoại từ Florida. "Các phi công Hoa Kỳ mới được đào tạo phải dạy tại các trường học bay để đạt được số giờ cần thiết trước khi được vào làm việc tại một hãng hàng không." "Vì vậy, đó không phải là sự thiếu hụt phi công, đó là sự thiếu hụt tài chính hoặc các khoản hỗ trợ, vì học viên không có khả năng trả kinh phí đào tạo." Cạnh tranh ngày càng gia tăng trên toàn cầu vì thiếu phi công đã đẩy mức lương lên cao và khiến các hãng hàng không không thể hoạt động hết công suất. Các phi công nói chi phí cao để trả cho các chuyến bay huấn luyện, trên 70.000 USD, là lý do chính khiến học viên đăng ký giảm mạnh, đặc biệt tại Hoa Kỳ và Úc. Nhiều ngân hàng đã tạm dừng các khoản vay cho đào tạo bay sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. "Học viên bây giờ phải xem xét tiền sẽ đến từ đâu, từ khoản vay ngân hàng khổng lồ hay từ túi bố mẹ", ông Brian Strutton, Tổng thư ký Hiệp hội Phi công của British Airlines , bày tỏ lo ngại rằng sự chuyên nghiệp đã trở nên "không thể tiếp cận". Vào tháng 6, công ty đào tạo CAE Inc dự báo rằng ngành hàng không thương mại toàn cầu cần thêm 255.000 phi công đến năm 2027 để duy trì tăng trưởng nhanh. Nhưng họ cũng nói rằng hơn một nửa số phi công cần thiết vẫn chưa bắt đầu được đào tạo. "Nhiều quốc gia đang có chung trình trạng này (như Hoa Kỳ). Họ đang thiếu hụt binh lính cho quân đội và nhân sự trong môi trường thương mại", Giám đốc điều hành Vietnam Airlines, Dương Trí Thành nói. "Vấn đề mà chúng ta thấy, và đang đầu tư vào đó, là làm thế nào để giảm chi phí hoặc thời gian để có được một phi công có chất lượng làm việc cho một hãng bay." VN thiếu cả phi công và nơi đào tạo Đến năm 2020, Việt Nam cần khoảng 2.680 phi công thương mại. Theo số liệu năm 2016 của Cục Hàng không Việt Nam được báo Người Lao Động trích dẫn , Việt Nam cần thêm 1.320 phi công. Cũng theo Cục Hàng không Việt Nam, mỗi năm Vietnam Airlines, Vietjet và Jetstar Pacific Airlines cần khoảng 200- 250 phi công. "Bên cạnh đó, nhu cầu huấn luyện nâng hạng từ lái phụ lên lái chính, từ học viên phi công đào tạo cơ bản lên lái phụ đối với các loại máy bay đang khai thác cũng cần khoảng 170-200 lượt/năm". Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam thời đó (2016), ông Lại Xuân Thanh, nói hàng không Việt Nam đang ở giai đoạn phát triển rất nhanh: "Các hãng đều muốn phát triển đội máy bay trong khi chưa chuẩn bị dẫn đến tình trạng khủng hoảng thiếu nhân lực kỹ thuật cao như phi công, thợ máy…" Giải pháp lúc đó là đẩy nhanh việc thiết lập cơ sở đào tạo phi công tại Việt Nam và củng cố các cơ sở đào tạo đã được Cục Hàng không Việt Nam chứng nhận. Cũng theo Báo Người Lao Động, do thiếu hụt trầm trọng nên phi công ở Việt Nam bị ràng buộc bởi nhiều quy định khắt khe nhằm hạn chế tình trạng giành giật nhân sự cấp cao. Phi công và nhân viên tổ bay của một hãng hàng không Thổ Nhĩ Kỳ Theo đó, các phi công được cử đi đào tạo theo ngân sách của nhà nước hoặc của các hãng hàng không thường khó 'nhảy việc' vì nếu làm vậy có thể phải bồi thường hàng tỷ đồng theo quy định của Bộ Giao thông Vận tải Việt Nam. Vẫn theo báo Việt Nam, nước này còn thiếu nơi đào tạo phi công. Tại hội thảo về đào tạo ngành hàng không lần 1 ở TPHCM hồi 2016, nhiều đại biểu cho rằng còn nhiều hạn chế trong đào tạo và huấn luyện phi công tại Việt Nam. Cơ sở đào tạo thì thiếu thiết bị để thực hành, ngoài ra là thiếu sự gắn kết giữa cơ sở đào tạo với hãng hàng không để sử dụng lao động và tập bay thực tế. Kinh nghiệm thực tế và khả năng cập nhật công nghệ mới của đội ngũ giảng viên cũng hạn chế. Không chỉ kém về trình độ kỹ thuật, sinh viên ngành hàng không tại Việt Nam còn yếu tiếng Anh khiến các hãng hàng không không tha thiết với nguồn lao động nội. Nhiều hãng tuyển sinh viên hàng không vào rồi lại phải bỏ tiền đào tạo lại, tốn kém hơn đào tạo một người mới. Nhân sự trong lĩnh vực hàng không tại Việt Nam hiện chủ yếu là người nước ngoài. Có hãng hàng không thuê 90% phi công người nước ngoài. 'Được trả tiền để được đào tạo' Theo Reuters, Air France gần đây công bố kế hoạch khởi động cái gọi là chương trình "ab initio", trả tiền để đào tạo phi công, rồi thuê họ làm việc cho hãng. Trong tháng 10, Cebu Pacific cho biết họ sẽ tài trợ cho 240 phi công nhiệt huyết. Các phi công chỉ phải trả lại phí đào tạo sau này thông qua khấu trừ lương. Trung tâm đào tạo bay Lufthansa vào 10 nói đã giảm phí chương trình đào tạo kéo dài hai năm xuống từ 100.000 Euro xuống còn 80.000 Euro (98.080 đôla). "Chúng tôi thấy sự phát triển của các chương trình tài trợ đào tạo hàng không." "Theo đó sinh viên tốt nghiệp có định hướng công việc ngay từ ngày đầu tiên", theo một quan chức CAE Inc, ông Nick Leontidis. Truyền thông VN cho hay nhiều hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines thiếu phi công và thiếu cả nơi đào tạo phi công "Hiện có 80% học viên tốt nghiệp của chúng tôi được một hãng hàng không tài trợ, nơi họ được đảm bảo có việc ngay từ khi mới tham gia khóa đào tạo." Một phát ngôn viên của Air France cho biết chương trình ab initio được triển khai lần cuối cùng cách đây 9 năm. Hãng này có kế hoạch có 100 học viên tham gia chương trình được tái triển khai vào năm 2022. Các nhà sản xuất máy bay Boeing và Airbus cho biết họ cũng mở rộng phạm vi các sản phẩm và dịch vụ đào tạo bay để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng. Boeing có hơn 80 chương trình mô phỏng bay đang vận hành trên toàn thế giới, trong khi Airbus đã tăng hơn gấp ba các trung tâm đào tạo bay trên toàn cầu trong năm năm qua. Airbus thậm chí đang tìm cách để tham gia vào 'cuộc chơi' ab initio, ông Laurent Martinez, giám đốc dịch vụ của hãng hàng không này cho biết. Không có giải pháp ngắn hạn Những nỗ lực này có vẻ không thể giải quyết vấn đề ngắn hạn. Nhiều hãng hàng không đang cạnh tranh, ví dụ với những hãng hàng không giàu có của Trung Quốc hiện đang gia sức thuê phi công để bành trướng các đội bay. Các hãng hàng không Trung Quốc tài trợ toàn bộ chi phí đào tạo cho phi công Trung Quốc và ký kết hợp đồng dài hạn với họ, nhưng vẫn thiếu. Ryanair trong tháng 9 đã hủy 20.000 chuyến bay do thiếu phi công dự bị do thay đổi các chính sách quản lý yếu kém trước đây. Các hãng hàng không Australia cũng phải hủy bỏ nhiều chuyến bay do thiếu phi công. Ngoài thay đổi cách tài trợ học bay, các học viện cũng nói cần suy nghĩ lại về chi phí đào tạo bay và chiến thuật tuyển dụng học viên.

160223_binh_duong_afc_cup

https://www.bbc.com/vietnamese/sport/2016/02/160223_binh_duong_afc_cup

Bình Dương cầm chân đội bóng đắt tiền

Câu lạc bộ Bình Dương của Việt Nam vừa gây bất ngờ khi hòa 1-1 với đội bóng đắt tiền Trung Quốc Jiangsu Suning ở đấu trường AFC Champions League 2016.

Jiangsu Suning mới đưa về hai cầu thủ Brazil, Ramires có giá 25 triệu bảng và Alex Teixeira 38.4 triệu bảng. Cựu tiền đạo Manchester City Jo thực hiện đường chuyền để Ji Xiang mở tỉ số cho đội Trung Quốc ở phút 13. Nhưng 15 phút sau, Anh Đức gỡ hòa nhờ đá phạt penalty. Đội bóng Bình Dương bị đuổi một cầu thủ nhưng vẫn duy trì tỉ số.

summarize: Jiangsu Suning mới đưa về hai cầu thủ Brazil, Ramires có giá 25 triệu bảng và Alex Teixeira 38.4 triệu bảng. Cựu tiền đạo Manchester City Jo thực hiện đường chuyền để Ji Xiang mở tỉ số cho đội Trung Quốc ở phút 13. Nhưng 15 phút sau, Anh Đức gỡ hòa nhờ đá phạt penalty. Đội bóng Bình Dương bị đuổi một cầu thủ nhưng vẫn duy trì tỉ số.

forum-54634000

https://www.bbc.com/vietnamese/forum-54634000

Chạy đua cứu trợ miền Trung VN nảy sinh nhiều vấn đề?

Miền Trung lũ đang xuống dần, mưa giảm, nắng cũng bắt đầu lên, nhưng ngoài khơi một cơn bão dự báo đến cấp 13 đang đe dọa tốc thẳng tiếp vào chính đoạn eo này.

Ở một số nơi, quốc lộ đã lộ ra mặt đường nhưng chung quanh vẫn là nước, lái xe trong đêm chỉ có thể căn theo cọc tiêu mà đi. Thủ tướng Phúc yêu cầu 'không gây khó nhà hảo tâm' Lũ lụt VN: Hồng Thập tự lo thảm họa nhân đạo Bão lụt miền Trung Việt Nam: Người dân chưa thấy dấu ấn các lãnh đạo? Ở các vùng rốn lũ, người dân sinh sống làm rẫy trong thung lũng nên bị ngập lút nóc nhà, như các huyện của Quảng Bình, một số huyện của Quảng Trị, Hà Tĩnh, nước vẫn đang ngập sâu. Do vậy, hoạt động cứu trợ khắp Việt Nam đang diễn ra hết sức phong phú. Cứu trợ thực phẩm Năm nay, do sợ ăn mì tôm thiếu chất, bà con chuyển sang luộc bánh chưng bánh tét mang đi. Tính sơ, cả nước chắc phải vài trăm ngàn chiếc bánh đã và đang được chuyển đến người dân gặp nạn. Nhưng vài ngày qua cũng đã có hàng ngàn chiếc bánh do luộc gấp, chuyển lên xe mang đi ngay khi còn nóng, lại xếp chồng chất trong không gian bịt bùng của thùng xe, vận chuyển xa, cùng với thời tiết ẩm và nắng nóng quá cao, đã bị thiu chua mốc meo khi chưa còn đến tay người nhận. Nguyên nhân khác, theo một số người có nghề gói bánh chưng chuyên nghiệp, do việc gói bánh gấp gáp nên rất nhiều người dân hô hào xúm lại gói nhưng không mấy người biết việc, vì vậy bánh gói không chặt tay, khi luộc nước vào làm nhão, lại không kịp để nguội và rền bánh đã vội mang đi nên bánh chưng chóng hỏng. Bánh chưng, bánh tét được gói ở Hà Nội để gửi vào cho bà con miền Trung Nỗi buồn "Dân địa phương 'biết làm kinh tế'" Trong vài ngày qua, ở một huyện thuộc tỉnh Quảng Bình, một số người dân chở đò và thuyền cá nhân cũng đã dấy lên một làn sóng phẫn nộ trong những người đi cứu trợ, xôn xao khắp cả nước. Lũ miền Trung: Ca sĩ Thủy Tiên quyên góp 100 tỷ, còn Việt Nam nên sửa luật? Thượng tướng Lê Chiêm giải thích lại về câu 'cán bộ chia lương khô cứu trợ' Nhiều tài khoản và video trên mạng Facebook kể xe tải mang hàng cứu trợ đã đến nơi từ rất sớm, nhưng không thể vào được vùng ngập lũ nơi người dân đang cần cứu đói, vì các thuyền nói trên hét giá từ 2 triệu đến 5 triệu đồng/lần, một người thêm thì 400.000 đồng, nếu không trả đủ thì thuyền cứ cắm không đấy, họ cương quyết không chở. Giá này được người dân địa phương cho là gấp 4-10 lần giá ngày thường, đến mức ngay cả họ cũng thấy xấu hổ và nhục nhã. Sốt ruột vì lo cho tình trạng của nạn dân và thực phẩm trên xe, các đoàn cứu trợ đành phải chấp nhận. Nhiều người đi cứu trợ đã châm biếm "khen" những người chở thuyền nói trên là "biết làm kinh tế". Nước ngập dâng cao khiến việc phân phối, tiếp nhận hàng cứu trợ tới nhiều gia đình gặp khó khăn Một số người khác bực tức đến nỗi bảo thà ném hết hàng cứu trợ xuống sông chứ không để họ ăn chặn như vậy. Một số khác nữa quay xe tìm những nơi đường sá có thể vào được để tặng hết số hàng trên xe. Sau khi thông tin được loan ra trên mạng xã hội, có những Mạnh Thường Quân cương quyết không tiếp tục cứu trợ vùng này. Vùng nào khác cũng được, nhưng huyện này thì không. Hoạt động tự phát Cũng có một số người sau khi cả ngày vật vã tìm thuyền thì tình cờ gặp được người dân sở tại giúp đỡ đưa hàng vào cứu trợ. Hoặc các câu lạc bộ xuồng hơi, ca nô từ nhiều nơi đến chủ động cứu trợ. Tuy nhiên, việc một lúc có quá nhiều đoàn cứu trợ đổ xô đến vùng trũng lũ lụt đã khiến tình hình địa phương rối ren. Đoàn xe cứu trợ xếp hàng dài trên quốc lộ gần như cùng lúc, không có thuyền bè để vào tận vùng lụt (có khi đang nổi sóng gió), không có người hướng dẫn, thậm chí không định được địa điểm và danh sách tặng quà. Vì thế nhiều đoàn đậu xe tại chỗ, gặp ai phát nấy. Lại những đoàn cứu trợ mang theo cơm hộp hay bánh chưng nên phải tranh thủ phát thật nhanh kẻo hư hỏng. Cuối cùng, những gia đình sống ven quốc lộ có khi nhận được hàng chục lượt quà cứu trợ, trong khi những vùng dân trong sâu có khi cả 5 ngày không nhận được lần nào. Sau một tuần, đến nay các nhóm cứu trợ vẫn ùn ùn chở lương thực và thực phẩm ăn liền ra các vùng, nhưng chính người dân bản địa cũng bắt đầu lên tiếng về việc lương thực và thực phẩm đã dư thừa, nói đúng hơn là chỗ quá thừa, chỗ vẫn thiếu. Dân Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) chính thức lên tiếng không nhận bánh chưng nữa. Rủi ro trên đường cũng xảy ra. Có những nhóm đi cứu trợ bị lật thuyền, gặp tai nạn, phải kêu gọi cứu trợ lại. Nhóm cứu trợ của hai người mẫu-hoa hậu Minh Triệu và Kỳ Duyên bị hỏng toàn bộ 1.500 phần quà đã chuẩn bị sẵn, phải đi mua lại toàn bộ. Việt Nam: nhìn lại những ngày bão lũ miền Trung Vai trò của chính quyền địa phương Có những người không tìm được thuyền đưa vào vùng lụt đã trách chính quyền là vô trách nhiệm. Từ các địa phương Hà Tĩnh, Quảng Bình, các cá nhân, nhóm thiện nguyện và lãnh đạo địa phương lên tiếng bằng nhiều cách để hướng dẫn các đoàn cứu trợ tự phát. Dưới đây là một đoạn chia sẻ của bà Ngọc Thủy Nguyên, Phó Chủ tịch UBND huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình: "Kính gửi các đoàn thiện nguyện, các nhà hảo tâm Rất nhiều người dân ở các vùng bị ảnh hưởng bởi lũ lụt tại miền Trung đang đói rét, thiếu các vật dụng thiết yếu để duy trì sự sống. Nhiều mặt hàng trên địa bàn khan hiếm, mong các nhà cứu trợ mua từ xa. 1- Trong những ngày đầu rất cần: + Lương khô, mì tôm, nước uống đóng chai, sữa hộp, nếu có bánh chưng thì rất tốt. + Bếp và bình ga mini, đèn pin, nến (đèn cầy), áo phao cứu sinh, pin dự phòng, quần áo. + Thuốc thiết yếu gồm: thuốc sát trùng, rối loạn tiêu hoá, giảm đau, giảm sốt, huyết áp, thuốc bệnh da liễu, các loại dầu gió, dầu nóng. 2- Giai đoạn sau khi nước rút sẽ cần gạo, dầu ăn, muối, mì chính, nước mắm, cá khô, phèn để xử lý nước sinh hoạt, con giống, hạt giống rau củ các loại, sách vở cho các cháu đi học, tiền để mua sắm các đồ dùng thiết yếu... Người dân huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị, tới nhà văn hóa địa phương nhận thực phẩm cứu trợ 3- Đối với chính quyền cấp xã: + Rất cần máy nổ để duy trì các hoạt động thông tin liên lạc, chỉ đạo, điều phối hàng hóa đến các vùng nguy cấp. + Chính quyền gặp khó khăn trong việc đưa hàng hóa tiếp tế đến người dân vì vậy rất cần các xuồng nhỏ (xuồng hơi, xuồng nhôm...) để đi vào các ngõ ngách. + Giúp chính quyền thì họ sẽ có phương tiện giúp cho người dân nhiều hơn và nhanh hơn Để tránh tình trạng hỗ trợ chồng chéo hoặc không đồng đều, chúng ta nên thông qua chính quyền để nắm thông tin hoặc nhờ họ điều phối hàng cứu trợ. Tùy từng giai đoạn và từng đối tượng mà chúng ta hỗ trợ hoặc tiếp tế cho phù hợp." Trên các hội nhóm, nhiều người đã chuyển sang quyên góp thuốc men, con giống, hạt giống và tiền để cứu trợ sau lũ, giúp đồng bào tái thiết cuộc sống. Ca sỹ Thủy Tiên và khoản tiền hơn 150 tỷ đồng Trong một diễn biến khác, cuộc tranh cãi quanh chuyến cứu trợ của ca sĩ Thủy Tiên liên quan đến số tiền kỷ lục hơn 150 tỷ đồng cũng đã xoay chiều sang hướng nên giao cho Mặt trận Tổ quốc hay cứ để ca sĩ Thủy Tiên tự thực hiện. Đa số ủng hộ việc Thủy Tiên tiếp tục tự mình phát hết số tiền đến tận tay người dân. Vì nếu giao cho Mặt trận Tổ quốc thì lên kế hoạch và phân công việc đã rất chậm chạp, mà quan trọng nhất là nhiều khả năng bị xà xẻo, không đến được trọn vẹn với nạn dân. Ở hướng ngược lại, có những người dự báo Thủy Tiên sẽ trở thành nạn nhân của chính cô, do việc không thể chi minh bạch khoản tiền quá lớn kể trên, và sẽ bị chính những người từng góp tiền lôi ra "phản dame", khiến cô mất hết uy tín. Có những người so sánh với câu chuyện cứu trợ của MC Phan Anh cách đây vài năm, khuyên cô nên lập quỹ theo pháp luật và thuê người kiểm toán. Có người khăng khăng ai cũng có máu tham, cho nên khi nắm trong tay số tiền hơn 6 triệu đô này thì sẽ dễ nổi ham muốn và tính kế cuỗm mất. Nói chung, tình hình cãi nhau của người Việt ta vẫn không bao giờ vơi cạn, không cần mục đích, chỉ cần có lý do thì trăm hoa đua nở, phong phú, mãnh liệt, đa dạng, vô cùng sôi nổi. Trong tranh cãi chín người mười ý, Mặt trận Tổ quốc không được, một mình cô Thủy Tiên cũng không ổn. Thế là có người quân sư mạng, không hổ danh hiến lên một kế hoạch là nhập cả hai làm một, thành ra "Mặt trận Tổ Tiên" - đẹp cả đôi đường! Tuy nhiên, thực tế là người thầy vĩ đại nhất. Tình hình cứu trợ đến nay chứng minh là mô hình gợi ý này, sau cái ý đùa cợt của nó, với bản chất là kết hợp chặt chẽ giữa các tổ chức chính thức và cá nhân, nhóm tự phát, NẾU được quản lý minh bạch thì sẽ phát huy tốt nhất nguồn lực xã hội để vực dậy miền Trung. Nhu cầu cứu trợ Hàng năm miền Trung đều có thiên tai lũ lụt, không lớn thì nhỏ. Ngay cả miền Tây, vùng trù phú nhất của cả nước cũng từng bị. Không chỉ thiên tai mà dịch bệnh cũng cần được cứu trợ, giúp đỡ. Lũ lụt năm nay có lẽ sẽ lại là một kỷ lục nữa trong lịch sử khổ nạn của miền Trung. Cũng như nhiều người, tôi ngồi xem lại video lũ lụt năm 1964 tràn qua miền Trung. Có 7.000 người chết trong thiên tai đó. Trong video đó, có mấy lời này của Tổng thống Trần Văn Hương khi kêu gọi cứu trợ cho nạn nhân trong trận lụt 1964, xin chép ra hầu quý vị. Xin ngẫm nghĩ và hiểu rộng hơn những tên gọi được chỉ ra. "Tôi thấy ở đó, các đồng bào lớn, nhỏ, ở các tôn giáo, Phật giáo, Công giáo, đứng chung với nhau để lo cho nạn nhân. Còn cảnh nào vui đẹp hơn, ta thấy những vị ni cô đứng cạnh các dì phước để phát cơm cho nạn nhân, để lựa quần áo cho nạn nhân. "Vì lẽ đó, tôi thành khẩn yêu cầu quý vị, làm thế nào để cho những vấn đề đang chia rẽ chúng ta không còn nữa, để cho dầu trong một thời gian này đi nữa, làm thế nào để giảm bớt đau khổ của đồng bào ở miền Trung." Bài thể hiện quan điểm riêng và văn phong của người viết.

summarize: Ở một số nơi, quốc lộ đã lộ ra mặt đường nhưng chung quanh vẫn là nước, lái xe trong đêm chỉ có thể căn theo cọc tiêu mà đi. Thủ tướng Phúc yêu cầu 'không gây khó nhà hảo tâm' Lũ lụt VN: Hồng Thập tự lo thảm họa nhân đạo Bão lụt miền Trung Việt Nam: Người dân chưa thấy dấu ấn các lãnh đạo? Ở các vùng rốn lũ, người dân sinh sống làm rẫy trong thung lũng nên bị ngập lút nóc nhà, như các huyện của Quảng Bình, một số huyện của Quảng Trị, Hà Tĩnh, nước vẫn đang ngập sâu. Do vậy, hoạt động cứu trợ khắp Việt Nam đang diễn ra hết sức phong phú. Cứu trợ thực phẩm Năm nay, do sợ ăn mì tôm thiếu chất, bà con chuyển sang luộc bánh chưng bánh tét mang đi. Tính sơ, cả nước chắc phải vài trăm ngàn chiếc bánh đã và đang được chuyển đến người dân gặp nạn. Nhưng vài ngày qua cũng đã có hàng ngàn chiếc bánh do luộc gấp, chuyển lên xe mang đi ngay khi còn nóng, lại xếp chồng chất trong không gian bịt bùng của thùng xe, vận chuyển xa, cùng với thời tiết ẩm và nắng nóng quá cao, đã bị thiu chua mốc meo khi chưa còn đến tay người nhận. Nguyên nhân khác, theo một số người có nghề gói bánh chưng chuyên nghiệp, do việc gói bánh gấp gáp nên rất nhiều người dân hô hào xúm lại gói nhưng không mấy người biết việc, vì vậy bánh gói không chặt tay, khi luộc nước vào làm nhão, lại không kịp để nguội và rền bánh đã vội mang đi nên bánh chưng chóng hỏng. Bánh chưng, bánh tét được gói ở Hà Nội để gửi vào cho bà con miền Trung Nỗi buồn "Dân địa phương 'biết làm kinh tế'" Trong vài ngày qua, ở một huyện thuộc tỉnh Quảng Bình, một số người dân chở đò và thuyền cá nhân cũng đã dấy lên một làn sóng phẫn nộ trong những người đi cứu trợ, xôn xao khắp cả nước. Lũ miền Trung: Ca sĩ Thủy Tiên quyên góp 100 tỷ, còn Việt Nam nên sửa luật? Thượng tướng Lê Chiêm giải thích lại về câu 'cán bộ chia lương khô cứu trợ' Nhiều tài khoản và video trên mạng Facebook kể xe tải mang hàng cứu trợ đã đến nơi từ rất sớm, nhưng không thể vào được vùng ngập lũ nơi người dân đang cần cứu đói, vì các thuyền nói trên hét giá từ 2 triệu đến 5 triệu đồng/lần, một người thêm thì 400.000 đồng, nếu không trả đủ thì thuyền cứ cắm không đấy, họ cương quyết không chở. Giá này được người dân địa phương cho là gấp 4-10 lần giá ngày thường, đến mức ngay cả họ cũng thấy xấu hổ và nhục nhã. Sốt ruột vì lo cho tình trạng của nạn dân và thực phẩm trên xe, các đoàn cứu trợ đành phải chấp nhận. Nhiều người đi cứu trợ đã châm biếm "khen" những người chở thuyền nói trên là "biết làm kinh tế". Nước ngập dâng cao khiến việc phân phối, tiếp nhận hàng cứu trợ tới nhiều gia đình gặp khó khăn Một số người khác bực tức đến nỗi bảo thà ném hết hàng cứu trợ xuống sông chứ không để họ ăn chặn như vậy. Một số khác nữa quay xe tìm những nơi đường sá có thể vào được để tặng hết số hàng trên xe. Sau khi thông tin được loan ra trên mạng xã hội, có những Mạnh Thường Quân cương quyết không tiếp tục cứu trợ vùng này. Vùng nào khác cũng được, nhưng huyện này thì không. Hoạt động tự phát Cũng có một số người sau khi cả ngày vật vã tìm thuyền thì tình cờ gặp được người dân sở tại giúp đỡ đưa hàng vào cứu trợ. Hoặc các câu lạc bộ xuồng hơi, ca nô từ nhiều nơi đến chủ động cứu trợ. Tuy nhiên, việc một lúc có quá nhiều đoàn cứu trợ đổ xô đến vùng trũng lũ lụt đã khiến tình hình địa phương rối ren. Đoàn xe cứu trợ xếp hàng dài trên quốc lộ gần như cùng lúc, không có thuyền bè để vào tận vùng lụt (có khi đang nổi sóng gió), không có người hướng dẫn, thậm chí không định được địa điểm và danh sách tặng quà. Vì thế nhiều đoàn đậu xe tại chỗ, gặp ai phát nấy. Lại những đoàn cứu trợ mang theo cơm hộp hay bánh chưng nên phải tranh thủ phát thật nhanh kẻo hư hỏng. Cuối cùng, những gia đình sống ven quốc lộ có khi nhận được hàng chục lượt quà cứu trợ, trong khi những vùng dân trong sâu có khi cả 5 ngày không nhận được lần nào. Sau một tuần, đến nay các nhóm cứu trợ vẫn ùn ùn chở lương thực và thực phẩm ăn liền ra các vùng, nhưng chính người dân bản địa cũng bắt đầu lên tiếng về việc lương thực và thực phẩm đã dư thừa, nói đúng hơn là chỗ quá thừa, chỗ vẫn thiếu. Dân Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) chính thức lên tiếng không nhận bánh chưng nữa. Rủi ro trên đường cũng xảy ra. Có những nhóm đi cứu trợ bị lật thuyền, gặp tai nạn, phải kêu gọi cứu trợ lại. Nhóm cứu trợ của hai người mẫu-hoa hậu Minh Triệu và Kỳ Duyên bị hỏng toàn bộ 1.500 phần quà đã chuẩn bị sẵn, phải đi mua lại toàn bộ. Việt Nam: nhìn lại những ngày bão lũ miền Trung Vai trò của chính quyền địa phương Có những người không tìm được thuyền đưa vào vùng lụt đã trách chính quyền là vô trách nhiệm. Từ các địa phương Hà Tĩnh, Quảng Bình, các cá nhân, nhóm thiện nguyện và lãnh đạo địa phương lên tiếng bằng nhiều cách để hướng dẫn các đoàn cứu trợ tự phát. Dưới đây là một đoạn chia sẻ của bà Ngọc Thủy Nguyên, Phó Chủ tịch UBND huyện Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình: "Kính gửi các đoàn thiện nguyện, các nhà hảo tâm Rất nhiều người dân ở các vùng bị ảnh hưởng bởi lũ lụt tại miền Trung đang đói rét, thiếu các vật dụng thiết yếu để duy trì sự sống. Nhiều mặt hàng trên địa bàn khan hiếm, mong các nhà cứu trợ mua từ xa. 1- Trong những ngày đầu rất cần: + Lương khô, mì tôm, nước uống đóng chai, sữa hộp, nếu có bánh chưng thì rất tốt. + Bếp và bình ga mini, đèn pin, nến (đèn cầy), áo phao cứu sinh, pin dự phòng, quần áo. + Thuốc thiết yếu gồm: thuốc sát trùng, rối loạn tiêu hoá, giảm đau, giảm sốt, huyết áp, thuốc bệnh da liễu, các loại dầu gió, dầu nóng. 2- Giai đoạn sau khi nước rút sẽ cần gạo, dầu ăn, muối, mì chính, nước mắm, cá khô, phèn để xử lý nước sinh hoạt, con giống, hạt giống rau củ các loại, sách vở cho các cháu đi học, tiền để mua sắm các đồ dùng thiết yếu... Người dân huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị, tới nhà văn hóa địa phương nhận thực phẩm cứu trợ 3- Đối với chính quyền cấp xã: + Rất cần máy nổ để duy trì các hoạt động thông tin liên lạc, chỉ đạo, điều phối hàng hóa đến các vùng nguy cấp. + Chính quyền gặp khó khăn trong việc đưa hàng hóa tiếp tế đến người dân vì vậy rất cần các xuồng nhỏ (xuồng hơi, xuồng nhôm...) để đi vào các ngõ ngách. + Giúp chính quyền thì họ sẽ có phương tiện giúp cho người dân nhiều hơn và nhanh hơn Để tránh tình trạng hỗ trợ chồng chéo hoặc không đồng đều, chúng ta nên thông qua chính quyền để nắm thông tin hoặc nhờ họ điều phối hàng cứu trợ. Tùy từng giai đoạn và từng đối tượng mà chúng ta hỗ trợ hoặc tiếp tế cho phù hợp." Trên các hội nhóm, nhiều người đã chuyển sang quyên góp thuốc men, con giống, hạt giống và tiền để cứu trợ sau lũ, giúp đồng bào tái thiết cuộc sống. Ca sỹ Thủy Tiên và khoản tiền hơn 150 tỷ đồng Trong một diễn biến khác, cuộc tranh cãi quanh chuyến cứu trợ của ca sĩ Thủy Tiên liên quan đến số tiền kỷ lục hơn 150 tỷ đồng cũng đã xoay chiều sang hướng nên giao cho Mặt trận Tổ quốc hay cứ để ca sĩ Thủy Tiên tự thực hiện. Đa số ủng hộ việc Thủy Tiên tiếp tục tự mình phát hết số tiền đến tận tay người dân. Vì nếu giao cho Mặt trận Tổ quốc thì lên kế hoạch và phân công việc đã rất chậm chạp, mà quan trọng nhất là nhiều khả năng bị xà xẻo, không đến được trọn vẹn với nạn dân. Ở hướng ngược lại, có những người dự báo Thủy Tiên sẽ trở thành nạn nhân của chính cô, do việc không thể chi minh bạch khoản tiền quá lớn kể trên, và sẽ bị chính những người từng góp tiền lôi ra "phản dame", khiến cô mất hết uy tín. Có những người so sánh với câu chuyện cứu trợ của MC Phan Anh cách đây vài năm, khuyên cô nên lập quỹ theo pháp luật và thuê người kiểm toán. Có người khăng khăng ai cũng có máu tham, cho nên khi nắm trong tay số tiền hơn 6 triệu đô này thì sẽ dễ nổi ham muốn và tính kế cuỗm mất. Nói chung, tình hình cãi nhau của người Việt ta vẫn không bao giờ vơi cạn, không cần mục đích, chỉ cần có lý do thì trăm hoa đua nở, phong phú, mãnh liệt, đa dạng, vô cùng sôi nổi. Trong tranh cãi chín người mười ý, Mặt trận Tổ quốc không được, một mình cô Thủy Tiên cũng không ổn. Thế là có người quân sư mạng, không hổ danh hiến lên một kế hoạch là nhập cả hai làm một, thành ra "Mặt trận Tổ Tiên" - đẹp cả đôi đường! Tuy nhiên, thực tế là người thầy vĩ đại nhất. Tình hình cứu trợ đến nay chứng minh là mô hình gợi ý này, sau cái ý đùa cợt của nó, với bản chất là kết hợp chặt chẽ giữa các tổ chức chính thức và cá nhân, nhóm tự phát, NẾU được quản lý minh bạch thì sẽ phát huy tốt nhất nguồn lực xã hội để vực dậy miền Trung. Nhu cầu cứu trợ Hàng năm miền Trung đều có thiên tai lũ lụt, không lớn thì nhỏ. Ngay cả miền Tây, vùng trù phú nhất của cả nước cũng từng bị. Không chỉ thiên tai mà dịch bệnh cũng cần được cứu trợ, giúp đỡ. Lũ lụt năm nay có lẽ sẽ lại là một kỷ lục nữa trong lịch sử khổ nạn của miền Trung. Cũng như nhiều người, tôi ngồi xem lại video lũ lụt năm 1964 tràn qua miền Trung. Có 7.000 người chết trong thiên tai đó. Trong video đó, có mấy lời này của Tổng thống Trần Văn Hương khi kêu gọi cứu trợ cho nạn nhân trong trận lụt 1964, xin chép ra hầu quý vị. Xin ngẫm nghĩ và hiểu rộng hơn những tên gọi được chỉ ra. "Tôi thấy ở đó, các đồng bào lớn, nhỏ, ở các tôn giáo, Phật giáo, Công giáo, đứng chung với nhau để lo cho nạn nhân. Còn cảnh nào vui đẹp hơn, ta thấy những vị ni cô đứng cạnh các dì phước để phát cơm cho nạn nhân, để lựa quần áo cho nạn nhân. "Vì lẽ đó, tôi thành khẩn yêu cầu quý vị, làm thế nào để cho những vấn đề đang chia rẽ chúng ta không còn nữa, để cho dầu trong một thời gian này đi nữa, làm thế nào để giảm bớt đau khổ của đồng bào ở miền Trung." Bài thể hiện quan điểm riêng và văn phong của người viết.

world-54892003

https://www.bbc.com/vietnamese/world-54892003

Alexander Yakovlev - nhà lý luận Liên Xô hết tin vào chủ nghĩa xã hội

Tháng 4/1987, Tổng bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô, Mikhail Gorbachev thăm Tiệp Khắc.

Alexander Yakovle (phải) Như mọi chuyến đi tới các nước thuộc khối XHCN, ông Gorbachev tìm cách khuyến khích lãnh đạo nước chủ nhà cải tổ, theo mô hình perestroika và glasnost. Nhưng tại Prague, nơi quân Liên Xô đem xe tăng vào đàn áp phong trào đòi cải cách năm 1968, Gorbachev tế nhị không nhắc gì đến chuyện cũ. Nước Nga có định mệnh đi con đường Á-Âu? Belarus 'cấm cửa' phóng viên BBC và nhiều hãng quốc tế Trước khi đoàn lãnh đạo Liên Xô rời thủ đô Liên bang Tiệp Khắc, một nhà báo Phương Tây hỏi người phát ngôn cho Gorbachev: -“Ngài nghĩ cải cách 1968 của Alexander Dubcek và ý tưởng cải tổ (perestroika) cùng minh bạch (glasnost) mà Liên Xô thúc đẩy hiện nay có gì khác nhau?” -“Khác nhau 19 năm.” Câu trả lời của người phát ngôn Liên Xô gây bất ngờ cho ban lãnh đạo Tiệp Khắc nhưng làm nức lòng phe đối lập mà người lãnh đạo là Vaclav Havel đã ngồi tù lần cuối từ 1979 đến 1983. Nhưng tư duy lại về Tiệp Khắc và cuộc cải cách bất thành năm 1968 của TBT Dubceck không đến với ông Gorbachev một cách tự nhiên. Người nuôi ý tưởng về một cách nhìn khác về Đông Âu chính là Alexander Yakovlev, nhà lý luận hàng đầu của Liên Xô thời Gorbachev. Lãnh đạo lâu năm và nỗi khổ 'truyền ngôi' Vladimir Putin: 20 năm trong 20 bức ảnh Câu chuyện trên, do Victor Sebestyen kể lại trong cuốn 'Revolution 1989 – The Fall of the Soviet Empire', cũng nói đến vai trò của Yakovlev trong việc làm thay đổi tư duy của Gorbachev về đối ngoại. Từ Tiệp Khắc 1968 đến trải nghiệm lâu ở Phương Tây Trong cuốn 'The Rise and Fall of Communism', Archie Brown viết rằng Alexander Yakovlev trở thành nhân vật quan trọng thứ nhì ở Liên Xô giai đoạn cải cách của Gorbachev. “Các chuyến công du, thời gian sống ở Phương Tây của Yakovlev đã tác động mạnh đến ông”, và sau này, cùng Eduard Shevarnadze, Yakovlev đã giúp Gorbachev, người đi lên từ cấp địa phương ở Nga, thiếu kinh nghiệm quốc tế, hình thành nhãn quan về thế giới. Alexander Nikolaievich Yakovlev (1923-2005) từng chiến đấu trong Cuộc chiến Vệ quốc Vĩ đại và sau khi giải ngũ đã vào ngành giáo dục. Năm 1953, khi Stalin chết, Yakovlev đang là giáo viên trường Đảng và toàn tâm toàn ý tin tưởng vào chủ nghĩa cộng sản. Lý tưởng của ông về chủ nghĩa Marx-Lenin không hề bị lung lay kể cả trong giai đoạn Liên Xô tiết lộ các tội ác của Stalin, nhưng Yakovlev muốn tìm hiểu tận gốc rễ ý tưởng xã hội chủ nghĩa, ở cả Marx, Engels, và các nhà tư tưởng Anh, Pháp cùng thời với hai ông tổ của chủ nghĩa cộng sản. Tiếp tục học lên trong ngành lý luận của Đảng Cộng sản Liên Xô, năm 1958, Alexander Yakovlev được chọn sang Hoa Kỳ du học một năm. Trong số 17 người được cử đi sang Mỹ bằng học bổng Fulbright năm đó, 14 người là sĩ quan KGB, còn lại là đảng viên cộng sản thành tín và báo cáo lên tổ chức về mọi hoạt động của họ. Vào ĐH Columbia, Yakovlev tìm hiểu chương trình New Deal của TT Roosevelt, và bắt đầu mơ ước về một dự án tương tự nhằm cứu chủ nghĩa xã hội kiểu Liên Xô. Trở về Liên Xô, ông không hề bớt đi tinh thần bài Mỹ mà còn đăng tải nhiều bài viết phân tích những điều “sai và xấu” của chủ nghĩa đế quốc Mỹ. Năm 1968, Liên Xô và khối Hiệp ước Warsaw đem quân vào Prague bắt toàn bộ ban lãnh đạo đảng bạn, cùng TBT Alexander Dubcek và giải tán phong trào công nhân, sinh viên đòi 'chủ nghĩa xã hội có bộ mặt người'. Ở cương vị Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương của Đảng CS Liên Xô, Yakovlev được cử sang Tiệp Khắc giúp soạn thảo lại chương trình làm việc cho ban lãnh đạo mới. Nhưng tại Prague, lần đầu tiên ông nhận thức được rằng Liên Xô không thể giữ mãi cách kiểm soát Đông Âu bằng vũ lực - sau biến cố Prague 1968, quân Liên Xô rút đơn vị tác chiến khỏi thủ đô liên bang Tiệp Khắc nhưng đóng lại Slovakia đến hế̃t Chiến tranh Lạnh. Các diễn biến ở Đông Âu (Poznan, Budapest 1956, Prague 1958, Gdansk 1970), đặt ra thách thức cho Moscow là vì sao các tập thể công nhân ở quốc gia 'đồng chí' không hề ưa Liên Xô, tổ quốc của chủ nghĩa xã hội. Với Yakovlev, người quan sát tận mắt những gì xảy ra ở Tiệp Khắc, vấn đề chính là người Đông Âu tiếp tục không tin tưởng vào Liên Xô như cha ông họ căm ghét chế độ Nga hoàng chiếm đóng. Năm 1972, ở vị trí Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương đầy quyền lực, Yakovlev đăng bài phê phán chủ nghĩa dân tộc Nga và chủ nghĩa dân tộc của các nước trong khối XHCN. Ý tưởng chính của ông là tinh thần quốc tế vô sản chân chính không thể để cho chủ nghĩa dân tộc, kể cả của Nga, lấn át, gây đe dọa cho 'lợi ích chung'. Thật bất ngờ cho Yakovlev, ông bị Leonid Brezhnev tước chức vụ trong Trung ương Đảng và cho chọn 'đi đày' ở nước ngoài. Alexander Yakovlev sang làm đại sứ Liên Xô tại Canada, nơi ông làm thân với gia đình thủ tướng Pierre Trudeau. Ông Trudeau đã đặt tên con trai thứ nhì là Alexandre 'Sasha', để đánh dấu tình bạn. Theo Victor Sebestyen, nhiệm kỳ đại sứ tại Canada đã thay đổi cái nhìn về chủ nghĩa tư bản của Yakovlev. Nhà lý luận cao cấp của Liên Xô hiểu rằng kinh tế tư bản và tác động của thị trường đến tiền hàng, nông sản có nhiều diện mạo khác nhau, không nhất thiết phải giống mô hình Hoa Kỳ. Tuy thế, ông vẫn ra sách, lên án “nhà nước cảnh sát Canada”, coi đó là một thứ Hoa Kỳ “áp đạt Canada làm theo”, bất chấp điều ông thừa nhận rằng Canada có những ưu điểm về nông nghiệp so với Liên Xô. Yakovlev công khai đề nghị học cách quản lý, cải cách nông nghiệp của Canada và Bí thư Đảng phụ trách nông nghiệp Mikhail Gorbachev đã thăm Canada năm 1983. Trong cả chuyến đi, ông Gorbachev được Yakovlev tháp tùng, giải thích những điều còn lạ lẫm với quan chức người Liên Xô. Trở về trung tâm quyền lực Ngay sau đó, vị TBT có đầu óc cải cách, Yuri Andropov, người cũng nắm KGB 15 năm liền, đã gọi Yakovlev về Moscow để phụ trách Viện nghiên cứu Kinh tế Thế giới và Quan hệ Quốc tế (IMEMO) thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô. Nhiệm vụ của ông là soạn ra các chính sách mới tạo nền tảng lý luận cho Liên Xô cải tổ. Khi Gorbachev lên làm tổng bí thư Đảng (1985), Yakovlev vào Bộ Chính trị (1987), phụ trách đối ngoại, văn hóa tư tưởng. Theo đánh giá của Victor Sebestyen thì cả nhóm cộng sự thân tín của Gorbachev, gồm Shevarnadze, Chernayev, Shakhnarazov đều chia sẻ quan điểm rằng Liên Xô phải cải tổ. Họ đã nghiên cứu mô hình Khai phóng ở Trung Quốc của Đặng Tiểu Bình, và các mô hình tổ chức của đảng cộng sản, đảng dân chủ xã hội cánh tả châu Âu. Kết luận của Yakovlev và ban lãnh đạo Liên Xô khi đó là phải cải tổ hệ thống khi còn chủ động được, trước khi khủng hoảng đẩy họ vào thế bị động. Tuy thế, việc đánh giá Liên Xô năm 1985-97 đã rơi vào khủng hoảng hay chưa hoàn toàn không rõ ràng. Một số quan điểm muốn chọn 'Con đường thứ ba', thực chất là theo đường lối xã hội dân chủ châu Âu. Một số tiếp tục ủng hộ vai trò “đàn anh” của Liên Xô với các nước Đông Âu nhưng cho rằng để làm thế thì Liên Xô cần đi đầu cả về cải tổ. Mikhail Gorbachev thậm chí còn muốn ở các nước Đông Âu xuất hiện những 'mini Gorbachev' để tự do hóa nội bộ của nước họ trong khuôn khổ khối COMECON và Hiệp ước Warsaw. Alexander Yakovlev thì tin rằng Liên Xô không nên can thiệp quân sự vào Đông Âu nữa mà cần ủng hộ các phái cộng sản cải cách ở những nước đó nhằm hướng tới chế độ đa đảng. Tất nhiên, ông vẫn tin rằng với sức mạnh của các giá trị cao cả nhất của loài người, Đảng Cộng sản Liên Xô và các đảng anh em sẽ tiếp tục có vị trí mạnh mẽ. Bầu cử chỉ là cơ hội để họ chứng tỏ đã được lòng dân. Trên thực tế, bài toán Đông Âu bế̃ tắc tới mức Liên Xô và lãnh đạo các nước Đông Âu không còn thời gian để “tiến hóa” trong quan hệ đặc thù Khi lên cầm quyền, Gorbachev được báo cáo rằng 'hóa đơn' để duy trì an ninh (sự kiểm soát của Liên Xô) ở khối Đông Âu lên tới 10 tỷ USD một năm (theo thời giá 1985 – bằng 30 tỷ năm 2020). Thêm vào đó, theo cuốn sách của Victor Sebestyen (trang 195), chi phí kinh tế Liên Xô phải bỏ ra để “bao cấp” nhằm giúp các nước Đông Âu có mức sống cao hơn Liên Xô, là 30 tỷ USD/năm (bằng 90 tỷ năm 2020). Bởi vậy, lý luận 'không can thiệp' mà Yakovlev chủ trương không chỉ đến từ lòng hảo tâm mà còn do thực tế bắt buộc. Càng can thiệp vào để 'giữ Đông Âu', gánh nặng tiền bạc cho Moscow sẽ càng cao. Cải cách kinh tế của Gorbachev và cộng sự đã không kịp cứu vãn ngân sách Liên Xô. Như chính lời Gorbachev nói thì “hệ thống cũ (kế hoạch hóa) đã tan vỡ mà kinh tế thị trường chưa đủ chín”. Thực tế sai hay lý luận sai? Hành trình lý luận, từ Leninism tới dân chủ xã hội (social democracy) của Yakovlev được các tác giả chuyên viết về Liên Xô cũ so sánh với hành trình đã trải qua của các đảng cánh tả châu Âu. Trong kinh tế thị trường của Phương Tây với lựa chọn kinh tế đa nguyên, họ đã không thể nào thuyết phục quần chúng đi theo con được độc tôn ý thức hệ và các đảng này đều phải tham gia đấu tranh nghị trường bình đẳng với nhiều đảng phái khác. Mặt khác, mâu thuẫn cơ bản của nhà nước Xô Viết, một nhà nước “của giai cấp vô sản” là bộ máy cầm quyền đã thành một giai cấp khác, một tầng lớp thống trị mới. Về lý thuyết, Liên Xô phải là “xã hội dân chủ nhất thế giới”, nhưng trên thực tế lại mang tính trấn áp không kém gì thời Nga hoàng, nhất là với các dân tộc không phải người Nga. Các nhà lý luận của Liên Xô đã luôn phải đối mặt với...hiện thực 'sai trái'. Vì xã hội liên tục chuyển hóa trái mới các dự báo của lý thuyết XHCN. Việc hiểu ra các mâu thuẫn trên, nhất là sau biến cố Prague 1968, khiến Yakovlev dần trở thành người theo đường lối dân chủ xã hội. Cách dùng biện pháp quân sự để 'uốn nắn' thực tế đời sống cho đúng 'quy luật chủ nghĩa Marx-Lenin' có giới hạn của nó, ở trong và bên ngoài biên giới Liên Xô. Sau khi Liên Xô tan rã, Yakovlev trở thành lãnh đạo Đảng Xã hội Dân chủ Nga (Russian Party of Social Democracy), ủng hộ tổng thống Boris Yeltsin. Tuy thế, đảng của ông gần như không có ảnh hưởng gì ngoài một số giới tại Moscow. Yakovlev qua đời năm 2005, và đi vào lịch sử châu Âu như 'kiến trúc sư của perestroika', cuộc cải cách bất thành chấm dứt sự tồn tại của Liên Xô. Xem thêm về Liên Xô và chủ nghĩa XH ở Đông Âu: Trước Gorbachev, lãnh đạo an ninh Liên Xô Andropov 'từng muốn cải cách' https://www.bbc.com/vietnamese/world-54599027 Covid-19 và thuyết 'Liên Xô bất tử': https://www.bbc.com/vietnamese/world-52789508

summarize: Alexander Yakovle (phải) Như mọi chuyến đi tới các nước thuộc khối XHCN, ông Gorbachev tìm cách khuyến khích lãnh đạo nước chủ nhà cải tổ, theo mô hình perestroika và glasnost. Nhưng tại Prague, nơi quân Liên Xô đem xe tăng vào đàn áp phong trào đòi cải cách năm 1968, Gorbachev tế nhị không nhắc gì đến chuyện cũ. Nước Nga có định mệnh đi con đường Á-Âu? Belarus 'cấm cửa' phóng viên BBC và nhiều hãng quốc tế Trước khi đoàn lãnh đạo Liên Xô rời thủ đô Liên bang Tiệp Khắc, một nhà báo Phương Tây hỏi người phát ngôn cho Gorbachev: -“Ngài nghĩ cải cách 1968 của Alexander Dubcek và ý tưởng cải tổ (perestroika) cùng minh bạch (glasnost) mà Liên Xô thúc đẩy hiện nay có gì khác nhau?” -“Khác nhau 19 năm.” Câu trả lời của người phát ngôn Liên Xô gây bất ngờ cho ban lãnh đạo Tiệp Khắc nhưng làm nức lòng phe đối lập mà người lãnh đạo là Vaclav Havel đã ngồi tù lần cuối từ 1979 đến 1983. Nhưng tư duy lại về Tiệp Khắc và cuộc cải cách bất thành năm 1968 của TBT Dubceck không đến với ông Gorbachev một cách tự nhiên. Người nuôi ý tưởng về một cách nhìn khác về Đông Âu chính là Alexander Yakovlev, nhà lý luận hàng đầu của Liên Xô thời Gorbachev. Lãnh đạo lâu năm và nỗi khổ 'truyền ngôi' Vladimir Putin: 20 năm trong 20 bức ảnh Câu chuyện trên, do Victor Sebestyen kể lại trong cuốn 'Revolution 1989 – The Fall of the Soviet Empire', cũng nói đến vai trò của Yakovlev trong việc làm thay đổi tư duy của Gorbachev về đối ngoại. Từ Tiệp Khắc 1968 đến trải nghiệm lâu ở Phương Tây Trong cuốn 'The Rise and Fall of Communism', Archie Brown viết rằng Alexander Yakovlev trở thành nhân vật quan trọng thứ nhì ở Liên Xô giai đoạn cải cách của Gorbachev. “Các chuyến công du, thời gian sống ở Phương Tây của Yakovlev đã tác động mạnh đến ông”, và sau này, cùng Eduard Shevarnadze, Yakovlev đã giúp Gorbachev, người đi lên từ cấp địa phương ở Nga, thiếu kinh nghiệm quốc tế, hình thành nhãn quan về thế giới. Alexander Nikolaievich Yakovlev (1923-2005) từng chiến đấu trong Cuộc chiến Vệ quốc Vĩ đại và sau khi giải ngũ đã vào ngành giáo dục. Năm 1953, khi Stalin chết, Yakovlev đang là giáo viên trường Đảng và toàn tâm toàn ý tin tưởng vào chủ nghĩa cộng sản. Lý tưởng của ông về chủ nghĩa Marx-Lenin không hề bị lung lay kể cả trong giai đoạn Liên Xô tiết lộ các tội ác của Stalin, nhưng Yakovlev muốn tìm hiểu tận gốc rễ ý tưởng xã hội chủ nghĩa, ở cả Marx, Engels, và các nhà tư tưởng Anh, Pháp cùng thời với hai ông tổ của chủ nghĩa cộng sản. Tiếp tục học lên trong ngành lý luận của Đảng Cộng sản Liên Xô, năm 1958, Alexander Yakovlev được chọn sang Hoa Kỳ du học một năm. Trong số 17 người được cử đi sang Mỹ bằng học bổng Fulbright năm đó, 14 người là sĩ quan KGB, còn lại là đảng viên cộng sản thành tín và báo cáo lên tổ chức về mọi hoạt động của họ. Vào ĐH Columbia, Yakovlev tìm hiểu chương trình New Deal của TT Roosevelt, và bắt đầu mơ ước về một dự án tương tự nhằm cứu chủ nghĩa xã hội kiểu Liên Xô. Trở về Liên Xô, ông không hề bớt đi tinh thần bài Mỹ mà còn đăng tải nhiều bài viết phân tích những điều “sai và xấu” của chủ nghĩa đế quốc Mỹ. Năm 1968, Liên Xô và khối Hiệp ước Warsaw đem quân vào Prague bắt toàn bộ ban lãnh đạo đảng bạn, cùng TBT Alexander Dubcek và giải tán phong trào công nhân, sinh viên đòi 'chủ nghĩa xã hội có bộ mặt người'. Ở cương vị Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương của Đảng CS Liên Xô, Yakovlev được cử sang Tiệp Khắc giúp soạn thảo lại chương trình làm việc cho ban lãnh đạo mới. Nhưng tại Prague, lần đầu tiên ông nhận thức được rằng Liên Xô không thể giữ mãi cách kiểm soát Đông Âu bằng vũ lực - sau biến cố Prague 1968, quân Liên Xô rút đơn vị tác chiến khỏi thủ đô liên bang Tiệp Khắc nhưng đóng lại Slovakia đến hế̃t Chiến tranh Lạnh. Các diễn biến ở Đông Âu (Poznan, Budapest 1956, Prague 1958, Gdansk 1970), đặt ra thách thức cho Moscow là vì sao các tập thể công nhân ở quốc gia 'đồng chí' không hề ưa Liên Xô, tổ quốc của chủ nghĩa xã hội. Với Yakovlev, người quan sát tận mắt những gì xảy ra ở Tiệp Khắc, vấn đề chính là người Đông Âu tiếp tục không tin tưởng vào Liên Xô như cha ông họ căm ghét chế độ Nga hoàng chiếm đóng. Năm 1972, ở vị trí Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương đầy quyền lực, Yakovlev đăng bài phê phán chủ nghĩa dân tộc Nga và chủ nghĩa dân tộc của các nước trong khối XHCN. Ý tưởng chính của ông là tinh thần quốc tế vô sản chân chính không thể để cho chủ nghĩa dân tộc, kể cả của Nga, lấn át, gây đe dọa cho 'lợi ích chung'. Thật bất ngờ cho Yakovlev, ông bị Leonid Brezhnev tước chức vụ trong Trung ương Đảng và cho chọn 'đi đày' ở nước ngoài. Alexander Yakovlev sang làm đại sứ Liên Xô tại Canada, nơi ông làm thân với gia đình thủ tướng Pierre Trudeau. Ông Trudeau đã đặt tên con trai thứ nhì là Alexandre 'Sasha', để đánh dấu tình bạn. Theo Victor Sebestyen, nhiệm kỳ đại sứ tại Canada đã thay đổi cái nhìn về chủ nghĩa tư bản của Yakovlev. Nhà lý luận cao cấp của Liên Xô hiểu rằng kinh tế tư bản và tác động của thị trường đến tiền hàng, nông sản có nhiều diện mạo khác nhau, không nhất thiết phải giống mô hình Hoa Kỳ. Tuy thế, ông vẫn ra sách, lên án “nhà nước cảnh sát Canada”, coi đó là một thứ Hoa Kỳ “áp đạt Canada làm theo”, bất chấp điều ông thừa nhận rằng Canada có những ưu điểm về nông nghiệp so với Liên Xô. Yakovlev công khai đề nghị học cách quản lý, cải cách nông nghiệp của Canada và Bí thư Đảng phụ trách nông nghiệp Mikhail Gorbachev đã thăm Canada năm 1983. Trong cả chuyến đi, ông Gorbachev được Yakovlev tháp tùng, giải thích những điều còn lạ lẫm với quan chức người Liên Xô. Trở về trung tâm quyền lực Ngay sau đó, vị TBT có đầu óc cải cách, Yuri Andropov, người cũng nắm KGB 15 năm liền, đã gọi Yakovlev về Moscow để phụ trách Viện nghiên cứu Kinh tế Thế giới và Quan hệ Quốc tế (IMEMO) thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô. Nhiệm vụ của ông là soạn ra các chính sách mới tạo nền tảng lý luận cho Liên Xô cải tổ. Khi Gorbachev lên làm tổng bí thư Đảng (1985), Yakovlev vào Bộ Chính trị (1987), phụ trách đối ngoại, văn hóa tư tưởng. Theo đánh giá của Victor Sebestyen thì cả nhóm cộng sự thân tín của Gorbachev, gồm Shevarnadze, Chernayev, Shakhnarazov đều chia sẻ quan điểm rằng Liên Xô phải cải tổ. Họ đã nghiên cứu mô hình Khai phóng ở Trung Quốc của Đặng Tiểu Bình, và các mô hình tổ chức của đảng cộng sản, đảng dân chủ xã hội cánh tả châu Âu. Kết luận của Yakovlev và ban lãnh đạo Liên Xô khi đó là phải cải tổ hệ thống khi còn chủ động được, trước khi khủng hoảng đẩy họ vào thế bị động. Tuy thế, việc đánh giá Liên Xô năm 1985-97 đã rơi vào khủng hoảng hay chưa hoàn toàn không rõ ràng. Một số quan điểm muốn chọn 'Con đường thứ ba', thực chất là theo đường lối xã hội dân chủ châu Âu. Một số tiếp tục ủng hộ vai trò “đàn anh” của Liên Xô với các nước Đông Âu nhưng cho rằng để làm thế thì Liên Xô cần đi đầu cả về cải tổ. Mikhail Gorbachev thậm chí còn muốn ở các nước Đông Âu xuất hiện những 'mini Gorbachev' để tự do hóa nội bộ của nước họ trong khuôn khổ khối COMECON và Hiệp ước Warsaw. Alexander Yakovlev thì tin rằng Liên Xô không nên can thiệp quân sự vào Đông Âu nữa mà cần ủng hộ các phái cộng sản cải cách ở những nước đó nhằm hướng tới chế độ đa đảng. Tất nhiên, ông vẫn tin rằng với sức mạnh của các giá trị cao cả nhất của loài người, Đảng Cộng sản Liên Xô và các đảng anh em sẽ tiếp tục có vị trí mạnh mẽ. Bầu cử chỉ là cơ hội để họ chứng tỏ đã được lòng dân. Trên thực tế, bài toán Đông Âu bế̃ tắc tới mức Liên Xô và lãnh đạo các nước Đông Âu không còn thời gian để “tiến hóa” trong quan hệ đặc thù Khi lên cầm quyền, Gorbachev được báo cáo rằng 'hóa đơn' để duy trì an ninh (sự kiểm soát của Liên Xô) ở khối Đông Âu lên tới 10 tỷ USD một năm (theo thời giá 1985 – bằng 30 tỷ năm 2020). Thêm vào đó, theo cuốn sách của Victor Sebestyen (trang 195), chi phí kinh tế Liên Xô phải bỏ ra để “bao cấp” nhằm giúp các nước Đông Âu có mức sống cao hơn Liên Xô, là 30 tỷ USD/năm (bằng 90 tỷ năm 2020). Bởi vậy, lý luận 'không can thiệp' mà Yakovlev chủ trương không chỉ đến từ lòng hảo tâm mà còn do thực tế bắt buộc. Càng can thiệp vào để 'giữ Đông Âu', gánh nặng tiền bạc cho Moscow sẽ càng cao. Cải cách kinh tế của Gorbachev và cộng sự đã không kịp cứu vãn ngân sách Liên Xô. Như chính lời Gorbachev nói thì “hệ thống cũ (kế hoạch hóa) đã tan vỡ mà kinh tế thị trường chưa đủ chín”. Thực tế sai hay lý luận sai? Hành trình lý luận, từ Leninism tới dân chủ xã hội (social democracy) của Yakovlev được các tác giả chuyên viết về Liên Xô cũ so sánh với hành trình đã trải qua của các đảng cánh tả châu Âu. Trong kinh tế thị trường của Phương Tây với lựa chọn kinh tế đa nguyên, họ đã không thể nào thuyết phục quần chúng đi theo con được độc tôn ý thức hệ và các đảng này đều phải tham gia đấu tranh nghị trường bình đẳng với nhiều đảng phái khác. Mặt khác, mâu thuẫn cơ bản của nhà nước Xô Viết, một nhà nước “của giai cấp vô sản” là bộ máy cầm quyền đã thành một giai cấp khác, một tầng lớp thống trị mới. Về lý thuyết, Liên Xô phải là “xã hội dân chủ nhất thế giới”, nhưng trên thực tế lại mang tính trấn áp không kém gì thời Nga hoàng, nhất là với các dân tộc không phải người Nga. Các nhà lý luận của Liên Xô đã luôn phải đối mặt với...hiện thực 'sai trái'. Vì xã hội liên tục chuyển hóa trái mới các dự báo của lý thuyết XHCN. Việc hiểu ra các mâu thuẫn trên, nhất là sau biến cố Prague 1968, khiến Yakovlev dần trở thành người theo đường lối dân chủ xã hội. Cách dùng biện pháp quân sự để 'uốn nắn' thực tế đời sống cho đúng 'quy luật chủ nghĩa Marx-Lenin' có giới hạn của nó, ở trong và bên ngoài biên giới Liên Xô. Sau khi Liên Xô tan rã, Yakovlev trở thành lãnh đạo Đảng Xã hội Dân chủ Nga (Russian Party of Social Democracy), ủng hộ tổng thống Boris Yeltsin. Tuy thế, đảng của ông gần như không có ảnh hưởng gì ngoài một số giới tại Moscow. Yakovlev qua đời năm 2005, và đi vào lịch sử châu Âu như 'kiến trúc sư của perestroika', cuộc cải cách bất thành chấm dứt sự tồn tại của Liên Xô. Xem thêm về Liên Xô và chủ nghĩa XH ở Đông Âu: Trước Gorbachev, lãnh đạo an ninh Liên Xô Andropov 'từng muốn cải cách' https://www.bbc.com/vietnamese/world-54599027 Covid-19 và thuyết 'Liên Xô bất tử': https://www.bbc.com/vietnamese/world-52789508

vert-fut-39497983

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-39497983

Mối hiểm nguy chết người ngay dưới chân

"Nguy hiểm: Bãi mìn" là hai từ có sức mạnh dữ dội đến mức khiến bạn phải dừng bước ngay lại. Công việc của Paul Heslop là bước qua những nơi như vậy.

Heslop là người phụ trách các chương trình Phản ứng với Bom mìn của Liên hiệp quốc (Unmas), với nhiệm vụ hỗ trợ hoạt động rà phá bom mìn. Chương trình hoạt động ở 18 quốc gia, và bản thân ông cũng là một chuyên gia rà phá mìn. "Nếu đem so sánh thì rà phá bom mìn gần giống với nghề khảo cổ học, vì đó là công việc bình tĩnh, chậm rãi, lặp đi lặp lại," Heslop nói. Ông bắt đầu công việc trong lĩnh vực rà phá bom mìn 23 năm trước. Ông cho biết lái xe đến các bãi mìn nguy hiểm hơn rất nhiều so với việc dọn phá mìn. "Chúng tôi sử dụng thiết bị dò tìm kim loại để dò mìn và sau đó dùng máy xúc và thiết bị kéo để lôi nó lên. Một thợ rà phá mìn giỏi có thể tìm ra một quả mìn mỗi tuần." Lợi hại từ công trình xây dựng lấn biển Robot phá bom có phải là robot không? Mã độc 'diệt được cả tàu chiến' Một số ước tính cho thấy có khoảng 110 triệu quả mìn chôn vùi ở khoảng 60 quốc gia bị rải thiết bị nổ chết người này. Tuy nhiên, không ai thực sự biết chắc chắn con số vì có một số mìn đã bị chôn từ thời Chiến tranh Thế giới Thứ Hai, và vị trí của chúng đã bị lãng quên theo lịch sử. Nổi bật trong số các quốc gia đó là Afghanistan, nơi được cho là có số lượng mìn nhiều nhất thế giới. Tuy nhiên, số lượng mìn khổng lồ cũng có thể tìm thấy ở các quốc gia như Campuchia, Lào, Bosnia và Angola. Và mìn vẫn đang tiếp tục được sử dụng ở các điểm nóng trên thế giới như Myanmar, Libya, Syria, bao gồm cả các nhóm như tổ chức tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS). Số lượng đàn ông, phụ nữ và trẻ em thiệt mạng hoặc tàn phế vì mìn vừa tiếp tục tăng trở lại vì các cuộc xung đột này. Năm 2015, trên thế giới có khoảng 6.500 người bị chết hoặc bị thương do mìn. Hầu hết nạn nhân là dân sự và khoảng 1/3 trong số đó là trẻ em. Bất chấp những thách thức này, thật sự vẫn có thể dọn sạch mìn ở một quốc gia. Chỉ là công việc này tốn nhiều thời gian. Chernobyl: Hơn 30 năm sau thảm họa hạt nhân Liên Xô Kính 'thần kỳ' giúp người mù nhìn thấy trở lại Vì sao máy bay không sợ sấm sét? Sau 22 năm làm việc vất vả, Mozambique đã được tuyên bố là sạch mìn vào năm 2015. Hơn 200.000 quả mìn đã được dọn sạch hoặc phá hủy từ 17 triệu dặm vuông (hơn 44 triệu km2) đất ở quốc gia này. Ngày nay, hầu hết các hoạt động rà phá bom mìn đều do các tổ chức nhân đạo như Unmas hoặc Halo Trust tiến hành hoặc tài trợ. Khi xung đột kết thúc, việc của họ là huấn luyện cư dân địa phương sử dụng máy dò kim loại để tìm và dọn bom mìn. Kỹ thuật dọn sạch mìn không kịch tính như trong phim bạn thường xem. Thay vì làm nổ tung, tạo thành một hố lớn trên mặt đất như cách làm truyền thống của quân đội khi rà phá mìn, thì mục tiêu của các tổ chức nhân đạo là dọn sạch 100% mìn. Và cách này khó khăn hơn nhiều. Người ta thường nói chỉ có một thứ duy nhất đảm bảo một khu vực hoàn toàn sạch mìn là khi người rà phá có thể đi ra khỏi khu vực theo cùng cách mà họ đã đi vào. Rất nhiều bãi mìn thường được sử dụng như hàng rào bảo vệ vị trí quân sự thay cho binh lính. Không như lính gác, bãi mìn không bao giờ cần ngủ. Và khá giống như tường thành hay hào nước trong lâu đài, bãi mìn có thể được dùng để đẩy quân đội tấn công vào vị trí đáng sợ gọi là "vùng tiêu diệt". Chỉ cần rải vài quả mìn trên một cánh đồng hoặc cánh rừng là cả một vùng đất màu mỡ có thể hóa thành bãi đất tan hoang. Mối đe dọa có mìn cũng là một tác động mạnh mẽ khiến mọi người tránh xa. Sự phát triển của các kỹ thuật rà phá bom mìn đã thay đổi liên tục vì các loại mìn cũng thường xuyên được cải tiến. Tăng độ nguy hiểm chết người Thời điểm đầu tiên con người dùng đến mìn đã bị lãng quên theo thời gian. Những gì ta biết là mìn lần đầu tiên được sử dụng hồi Thế kỷ Ba sau Công Nguyên ở Trung Quốc. Năm 1277, các vị tướng cầm quân của Đế chế Trung Hoa đã dùng mìn để chống lại các chiến binh Mông Cổ xâm lăng. Có một số loại mìn khá thô sơ, nhưng một số loại thì không - chúng có thể bị kích nổ khi vó ngựa chạy qua. Mãi đến 300 năm sau loại mìn đầu tiên mới xuất hiện ở Châu Âu, do một người lính Tây Ban Nha tên Pedro Navarro. Mìn hiện đại lần đầu tiên được chế tạo trong cuộc Nội chiến Hoa Kỳ. Loại mìn này lấy ý tưởng từ loại bẫy mìn thô sơ, và Tướng Gabriel J Rains đã phát triển thành bãi mìn để phòng thủ vị trí của Liên Quân ít quân hơn trong Trận chiến Yorktown vào năm 1862. Sau đó nhiều năm, quân đội Đức sau đó phát triển thiết kế của Tướng Rain và lập tức dẫn đến Chiến tranh Thế giới Thứ Nhất. Từ đó chiến tranh đã thay đổi hoàn toàn so với trước. Công nghệ dùng mìn nhanh chóng được quân đội các nước sao chép lại. Nhiều năm sau, các loại mìn sát thương ngày càng trở nên nguy hiểm hơn. Trong Thế Chiến thứ Hai, người Đức phát triển mìn S-mine. Mìn này nổi tiếng với tên "Bouncing Betty" (nàng Betty nhảy lên) vì khi bị kích hoạt nó bay lên khoảng 1m trong không khí sau đó mới nổ và khiến mảnh vụn bay khắp các hướng. Mìn Claymore của quân đội Hoa Kỳ nổi tiếng với dòng chữ "phía trước đối phương" gắn trên vỏ mìn. Mìn này có thể được kích hoạt từ xa và nổ theo một hướng, làm văng các mảnh vụn như súng săn. Những ngôi nhà ma ám thời hiện đại Đập bỏ thành phố thời Liên Xô xây lại từ đầu Những thành phố kỳ quặc không bóng người ở TQ Khi những chiếc xe tăng đầu tiên xuất hiện ở Mặt trận Phía Tây trong Thế Chiến Thứ Nhất, các loại mìn chống tăng đầu tiên là sản phẩm tự chế. Tuy nhiên, vào cuối cuộc chiến, người Đức bắt đầu sản xuất hàng loạt loại mìn Flachmine 17 với vỏ bằng gỗ. Vào năm 1929, quả mìn chống tăng hiện đại đầu tiên được phát triển ở Đức. Đó là mìn Tellermine 29 có hình dạng như một đĩa bay. Đây cũng là thiết kế được nhiều thế hệ sản phẩm mìn sau này học theo. Khi mìn ngày càng trở nên tinh vi và càng nhiều, nhu cầu rà phá và dọn dẹp chúng càng trở nên cấp bách. Một trong những cách đầu tiên để dọn mìn là "Mine Roller" - một cái cày được gắn phía trước xe tăng Pháp năm 1918. Những phương pháp dựa vào xe tăng khác cũng được đưa vào thử; như đòn đập, một thiết bị kích hoạt mìn nổ phía trước bằng cách sử dụng xích kim loại xoay vòng. Thiết bị này đã được quân Đồng Minh đưa vào sử dụng rất thành công vào ngày đổ bộ D-Day. Ngày nay, hệ thống tương tự tên Aardvvark vẫn được sử dụng bởi các tổ chức rà phá bom mìn. Đối phó với mức độ tinh vi Không chỉ có công nghệ rà phá mìn phải thay đổi. Thiết bị tìm kiếm bom mìn cũng ngày càng phải trở nên tinh vi hơn. Thiết bị dò mìn cầm tay nổi tiếng do một sĩ quan người Ba Lan tên là Jozef Kosacki phát minh ra trước khi Đức xâm chiếm Ba Lan vào năm 1939 và sau đó đã được vận chuyển lậu ra ngoài trước khi Ba Lan đầu hàng. Thiết bị này lần đầu tiên được sử dụng để làm sạch bãi mìn tại El Alamein ở Libya trong chiến dịch Bắc Phi và ngày nay vẫn còn là thiết bị chính trong rà phá bom mìn. Cũng giống như loại máy dò dùng trong thời kỳ tìm vàng Iron Age, các máy dò này sử dụng điện để tạo ra một vùng từ tính. Khi quét qua một mảnh kim loại, vùng từ tính này sẽ tạo ra một vùng từ tính khác. Vùng từ tính thứ hai sẽ được máy dò nhận ra và phát ra âm thanh báo hiệu. Khi thiết bị dò tìm càng gần vật thể, âm thanh phát ra càng lớn. Đáng tiếc là máy dò hoạt động nhạy hơn trong một số loại đất và chỉ có thể cho bạn biết mảnh kinh loại đó nằm ở đâu chứ không cho biết nó là gì. Hệ quả là thiết bị này gây ra rất nhiều lần dò tìm sai. Thiết bị quét, gồm các dây xích được quét qua một motor mạnh, là một phương pháp hiệu quả để dọn mìn Đã có nhiều nỗ lực phối hợp để cấm sử dụng mìn trong vài năm qua, nhưng mìn vẫn chưa đi vào quá khứ. Năm 1997, 162 quốc gia thông qua và ký vào Hiệp ước cấm mìn, theo đó cấm việc sản xuất, dự trữ và sử dụng các loại mìn chết người được. Trong khi Hiệp ước đã làm giảm số lượng mìn được đưa vào sử dụng, thì với những nước không ký kết, đây vẫn là một ngành kinh doanh hoạt động bình thường. Các nhà sản xuất vũ khí lớn như Hoa Kỳ, Nga và Trung Quốc vẫn giữ lại những kho dự trữ mìn khổng lồ. Ấn Độ, Myanmar, Pakistan và Hàn Quốc vẫn đang sản xuất mìn - và nhiều quốc gia khác vẫn bảo lưu quyền sản xuất. "Ngày nay, các loại mìn chống con người vẫn đang được sử dụng trong chiến tranh quy ước ở những quốc gia không tham gia Hiệp định cấm mìn," Tiến sĩ Benedict Wilkinson, nhà nghiên cứu cao cấp tại Học viện Chính sách thuộc Đại học King's College London nói. "Di sản của mìn từ những cuộc xung đột trong quá khứ vẫn tiếp tục làm tổn thương nghiêm trọng người dân, và những loại thiết bị nổ tự chế khác [IEDs] giờ đang được rải như mìn bởi các nhóm vũ trang không thuộc nhà nước như IS." "Để hiểu nguy cơ từ IEDs, bạn phải hiểu chúng là vũ khí mà những người không có chọn lựa nào khác sẽ chọn sử dụng," Thiếu tướng Jonathan Shaw, cựu chỉ huy lực lượng Anh ở Iraq và Afghanistan và giờ là chủ tịch của Optima chuyên về rà phá thiết bị nổ, nói. "Với các loại mìn cơ bản, một khi bạn biết một quả mìn là loại gì, bạn sẽ biết tất cả số còn lại như thế nào. Tất cả những thứ này đều vô ích khi nói đến mìn tự chế được làm từ bất cứ thành phần gì người ta có thể tìm ra." Công nghệ cao rà mìn Thiết bị rà mìn như Heslop có thể mạnh hơn và tốt hơn thời chúng được chế tạo ra, nhưng những người lính từ thời đó vẫn có thể thấy các thiết bị đó là quen thuộc với họ. Tuy nhiên, giờ đã có những công nghệ mới được áp dụng trong Thế kỷ 21. Tại Đại học Manchester, Giáo sư Anthony Peyton vẫn đang tìm kiếm cơ sở để đặt Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế Rà phá Mìn và Chất nổ (Circle) trị giá 5,5 triệu bảng Anh. Dự án của giáo sư Peyton có tên là Semis, với mục tiêu biến thiết bị dò tìm kim loại thành một thiết bị có thể nhận biết và phân loại mìn. Dự án này sẽ sớm được bắt đầu thử nghiệm. "Chúng ta đã sử dụng thiết bị dò tìm kim loại từ khi chúng được tạo ra trong Thế chiến Thứ Hai và chúng hiện vẫn là thiết bị chủ yếu được cộng đồng sử dụng," ông Peyton nói. "Cộng đồng biết chúng rõ, và hiểu chúng, nhưng các giới hạn rõ ràng cần phải xem xét. Và những gì chúng tôi đang cố gắng làm ở Circle và trong chương trình Semis là phát triển công nghệ điện từ tốt nhất và sau đó kết hợp chúng với một công nghệ khác như radar dò tìm xuyên mặt đất, thiết bị thực tế ảo dân dụng, camera đeo đầu và camera bay." Công nghệ mìn đã phát triển vượt bậc trong Đại chiến Thế giới Thứ Hai, khi hàng nghìn trái mìn đã được cài các nơi Ngày nay, quân đội Anh sử dụng hệ thống phá mìn Python. Hệ thống này bắn một lượng chất nổ mạnh, được đóng gói trông như con rắn, vào không khí và về phía bãi mìn, nơi nó sẽ phát nổ và làm kích nổ bãi mìn. Ở một số quốc gia, chó thường được sử dụng để tìm kiếm mìn vì mũi chúng nhạy thính với các hóa chất tạo ra thuốc nổ, mặc dù sự hiệu quả của chó thường phụ thuộc vào sự gắn bó của chúng với người quản lý. Một trong những sáng kiến mới nhất trong 10 năm qua là dùng radar sét xuyên mặt đất tích hợp với thiết bị tìm kiếm kim loại. Tuy nhiên, thiết bị đắt tiền này chỉ mới được quân đội đưa vào hoạt động dân sự và cũng chịu nhiều giới hạn giống thiết bị tìm kiếm kim loại khi nó có thể cho ra kết quả sai và không giúp người rà mìn định dạng được vật thể họ tìm thấy là loại mìn gì. "Trước đây không hề thiếu sự đổi mới, sáng tạo. Chỉ là do sự xuất hiện ồ ạt của các bãi mìn trong thập niên 1960, 70 và 80 mới khiến vấn đề trở thành nghiêm trọng," Lou McGrath, Giám đốc điều hành của tổ chức Find a Better Way cho biết. Đây là tổ chức từ thiện do người hùng bóng đá của Anh, Ngài Bobby Charlton, tài trợ để nghiên cứu về rà phá bom mìn, đồng thời cũng là tổ chức tài trợ cho Circle và Semis. "Trước đây, có rất nhiều công nghệ mới nghe có vẻ hay, tuy nhiên chúng vẫn gặp khó khăn khi cần phải dọn sạch mặt đất hoàn toàn." "Vấn đề là chỉ có một cách duy nhất đảm bảo mặt đất đã sạch mìn 100%, đó là bằng cách rà phá thủ công. Không ai chịu đưa con cái họ đến một ngôi trường chỉ sạch mới dọn sạch được chừng 95% mìn." "Dĩ nhiên là tôi sẽ không đi vào một khu vực chỉ mới được quét mìn," McGrath cho biết. "Thiết bị quét được sử dụng bởi nhiều tổ chức phi chính phủ, nhưng máy quét sẽ để sót mìn vì thế rất khó để nói nó đã dọn sạch 100%. Các máy này hữu dụng nếu bạn cần dọn sạch một khu vực nào đó nhanh chóng." "Cũng giống như Dự án Semis, chúng tôi đang xem xét công nghệ thực tế ảo tăng cường," Anthony Peyton cho biết. "Thiết bị thực tế ảo cho người tiêu dùng đang phát triển với tốc độ cực nhanh hiện thời và chúng tôi rất hi vọng các thiết bị như Halo có thể giúp ích cho công việc nhân đạo." "Hiện thời, rất khó nói liệu người vận hành có quét thiết bị dò tìm qua đúng khu vực hay không. Trong một chiếc nón bảo hiểm của người rà phá mìn, lẽ ra phải có một camera và thiết bị GPS để thấy họ đang nhìn gì và họ đang đứng ở đâu." Tại các nước nghèo, việc gỡ mìn thường được thực hiện bằng phương pháp thủ công "Tất cả dữ liệu này sau đó sẽ được truyền lại cho ai đó đứng cách đó 100m hoặc đứng ở phần khác ở thế giới. Bạn thậm chí có thể sử dụng công nghệ AI (trí tuệ nhân tạo) để xem xét các dữ liệu mà người rà phá bom mìn đang xem xét." Các nhà nghiên cứu đã cố gắng trang bị thêm vào thiết bị bay các camera cảm ứng nhiệt, vì mìn có thể xuất hiện như các điểm nóng trên mặt đất. Một số người khác đang thử biến các thiết bị bay thành thiết bị dò tìm kim loại bay với radar dò xuyên mặt đất. "Có lẽ bạn có thể làm một thiết bị bay nhảy cóc trên mặt đất?" Peyton nói. "Nó có lẽ quá nhẹ để kich hoạt một quả mìn và thậm chí nếu có thể kích hoạt thì lúc đó bạn cũng đang đứng cách đó một khoảng cách an toàn. Rốt cuộc là nếu như tất cả các chuyên gia rà mìn đều phải cầm một cây gậy có thiết bị dò mìn bên dưới, thì tại sao một cái máy lại không làm vậy?" Tuy nhiên, với Heslop, sáng tạo rẻ hơn trong việc rà phá bom mìn đã tạo ra sự khác biệt trong sản phẩm của ông. Việc sử dụng hình ảnh vệ tinh để xác định bãi mìn có nghĩa là, thậm chí với Afghanistan, quốc gia nhiều mìn nhất thế giới, cũng có thể được dọn sạch sẽ vào năm 2023. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

summarize: Heslop là người phụ trách các chương trình Phản ứng với Bom mìn của Liên hiệp quốc (Unmas), với nhiệm vụ hỗ trợ hoạt động rà phá bom mìn. Chương trình hoạt động ở 18 quốc gia, và bản thân ông cũng là một chuyên gia rà phá mìn. "Nếu đem so sánh thì rà phá bom mìn gần giống với nghề khảo cổ học, vì đó là công việc bình tĩnh, chậm rãi, lặp đi lặp lại," Heslop nói. Ông bắt đầu công việc trong lĩnh vực rà phá bom mìn 23 năm trước. Ông cho biết lái xe đến các bãi mìn nguy hiểm hơn rất nhiều so với việc dọn phá mìn. "Chúng tôi sử dụng thiết bị dò tìm kim loại để dò mìn và sau đó dùng máy xúc và thiết bị kéo để lôi nó lên. Một thợ rà phá mìn giỏi có thể tìm ra một quả mìn mỗi tuần." Lợi hại từ công trình xây dựng lấn biển Robot phá bom có phải là robot không? Mã độc 'diệt được cả tàu chiến' Một số ước tính cho thấy có khoảng 110 triệu quả mìn chôn vùi ở khoảng 60 quốc gia bị rải thiết bị nổ chết người này. Tuy nhiên, không ai thực sự biết chắc chắn con số vì có một số mìn đã bị chôn từ thời Chiến tranh Thế giới Thứ Hai, và vị trí của chúng đã bị lãng quên theo lịch sử. Nổi bật trong số các quốc gia đó là Afghanistan, nơi được cho là có số lượng mìn nhiều nhất thế giới. Tuy nhiên, số lượng mìn khổng lồ cũng có thể tìm thấy ở các quốc gia như Campuchia, Lào, Bosnia và Angola. Và mìn vẫn đang tiếp tục được sử dụng ở các điểm nóng trên thế giới như Myanmar, Libya, Syria, bao gồm cả các nhóm như tổ chức tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS). Số lượng đàn ông, phụ nữ và trẻ em thiệt mạng hoặc tàn phế vì mìn vừa tiếp tục tăng trở lại vì các cuộc xung đột này. Năm 2015, trên thế giới có khoảng 6.500 người bị chết hoặc bị thương do mìn. Hầu hết nạn nhân là dân sự và khoảng 1/3 trong số đó là trẻ em. Bất chấp những thách thức này, thật sự vẫn có thể dọn sạch mìn ở một quốc gia. Chỉ là công việc này tốn nhiều thời gian. Chernobyl: Hơn 30 năm sau thảm họa hạt nhân Liên Xô Kính 'thần kỳ' giúp người mù nhìn thấy trở lại Vì sao máy bay không sợ sấm sét? Sau 22 năm làm việc vất vả, Mozambique đã được tuyên bố là sạch mìn vào năm 2015. Hơn 200.000 quả mìn đã được dọn sạch hoặc phá hủy từ 17 triệu dặm vuông (hơn 44 triệu km2) đất ở quốc gia này. Ngày nay, hầu hết các hoạt động rà phá bom mìn đều do các tổ chức nhân đạo như Unmas hoặc Halo Trust tiến hành hoặc tài trợ. Khi xung đột kết thúc, việc của họ là huấn luyện cư dân địa phương sử dụng máy dò kim loại để tìm và dọn bom mìn. Kỹ thuật dọn sạch mìn không kịch tính như trong phim bạn thường xem. Thay vì làm nổ tung, tạo thành một hố lớn trên mặt đất như cách làm truyền thống của quân đội khi rà phá mìn, thì mục tiêu của các tổ chức nhân đạo là dọn sạch 100% mìn. Và cách này khó khăn hơn nhiều. Người ta thường nói chỉ có một thứ duy nhất đảm bảo một khu vực hoàn toàn sạch mìn là khi người rà phá có thể đi ra khỏi khu vực theo cùng cách mà họ đã đi vào. Rất nhiều bãi mìn thường được sử dụng như hàng rào bảo vệ vị trí quân sự thay cho binh lính. Không như lính gác, bãi mìn không bao giờ cần ngủ. Và khá giống như tường thành hay hào nước trong lâu đài, bãi mìn có thể được dùng để đẩy quân đội tấn công vào vị trí đáng sợ gọi là "vùng tiêu diệt". Chỉ cần rải vài quả mìn trên một cánh đồng hoặc cánh rừng là cả một vùng đất màu mỡ có thể hóa thành bãi đất tan hoang. Mối đe dọa có mìn cũng là một tác động mạnh mẽ khiến mọi người tránh xa. Sự phát triển của các kỹ thuật rà phá bom mìn đã thay đổi liên tục vì các loại mìn cũng thường xuyên được cải tiến. Tăng độ nguy hiểm chết người Thời điểm đầu tiên con người dùng đến mìn đã bị lãng quên theo thời gian. Những gì ta biết là mìn lần đầu tiên được sử dụng hồi Thế kỷ Ba sau Công Nguyên ở Trung Quốc. Năm 1277, các vị tướng cầm quân của Đế chế Trung Hoa đã dùng mìn để chống lại các chiến binh Mông Cổ xâm lăng. Có một số loại mìn khá thô sơ, nhưng một số loại thì không - chúng có thể bị kích nổ khi vó ngựa chạy qua. Mãi đến 300 năm sau loại mìn đầu tiên mới xuất hiện ở Châu Âu, do một người lính Tây Ban Nha tên Pedro Navarro. Mìn hiện đại lần đầu tiên được chế tạo trong cuộc Nội chiến Hoa Kỳ. Loại mìn này lấy ý tưởng từ loại bẫy mìn thô sơ, và Tướng Gabriel J Rains đã phát triển thành bãi mìn để phòng thủ vị trí của Liên Quân ít quân hơn trong Trận chiến Yorktown vào năm 1862. Sau đó nhiều năm, quân đội Đức sau đó phát triển thiết kế của Tướng Rain và lập tức dẫn đến Chiến tranh Thế giới Thứ Nhất. Từ đó chiến tranh đã thay đổi hoàn toàn so với trước. Công nghệ dùng mìn nhanh chóng được quân đội các nước sao chép lại. Nhiều năm sau, các loại mìn sát thương ngày càng trở nên nguy hiểm hơn. Trong Thế Chiến thứ Hai, người Đức phát triển mìn S-mine. Mìn này nổi tiếng với tên "Bouncing Betty" (nàng Betty nhảy lên) vì khi bị kích hoạt nó bay lên khoảng 1m trong không khí sau đó mới nổ và khiến mảnh vụn bay khắp các hướng. Mìn Claymore của quân đội Hoa Kỳ nổi tiếng với dòng chữ "phía trước đối phương" gắn trên vỏ mìn. Mìn này có thể được kích hoạt từ xa và nổ theo một hướng, làm văng các mảnh vụn như súng săn. Những ngôi nhà ma ám thời hiện đại Đập bỏ thành phố thời Liên Xô xây lại từ đầu Những thành phố kỳ quặc không bóng người ở TQ Khi những chiếc xe tăng đầu tiên xuất hiện ở Mặt trận Phía Tây trong Thế Chiến Thứ Nhất, các loại mìn chống tăng đầu tiên là sản phẩm tự chế. Tuy nhiên, vào cuối cuộc chiến, người Đức bắt đầu sản xuất hàng loạt loại mìn Flachmine 17 với vỏ bằng gỗ. Vào năm 1929, quả mìn chống tăng hiện đại đầu tiên được phát triển ở Đức. Đó là mìn Tellermine 29 có hình dạng như một đĩa bay. Đây cũng là thiết kế được nhiều thế hệ sản phẩm mìn sau này học theo. Khi mìn ngày càng trở nên tinh vi và càng nhiều, nhu cầu rà phá và dọn dẹp chúng càng trở nên cấp bách. Một trong những cách đầu tiên để dọn mìn là "Mine Roller" - một cái cày được gắn phía trước xe tăng Pháp năm 1918. Những phương pháp dựa vào xe tăng khác cũng được đưa vào thử; như đòn đập, một thiết bị kích hoạt mìn nổ phía trước bằng cách sử dụng xích kim loại xoay vòng. Thiết bị này đã được quân Đồng Minh đưa vào sử dụng rất thành công vào ngày đổ bộ D-Day. Ngày nay, hệ thống tương tự tên Aardvvark vẫn được sử dụng bởi các tổ chức rà phá bom mìn. Đối phó với mức độ tinh vi Không chỉ có công nghệ rà phá mìn phải thay đổi. Thiết bị tìm kiếm bom mìn cũng ngày càng phải trở nên tinh vi hơn. Thiết bị dò mìn cầm tay nổi tiếng do một sĩ quan người Ba Lan tên là Jozef Kosacki phát minh ra trước khi Đức xâm chiếm Ba Lan vào năm 1939 và sau đó đã được vận chuyển lậu ra ngoài trước khi Ba Lan đầu hàng. Thiết bị này lần đầu tiên được sử dụng để làm sạch bãi mìn tại El Alamein ở Libya trong chiến dịch Bắc Phi và ngày nay vẫn còn là thiết bị chính trong rà phá bom mìn. Cũng giống như loại máy dò dùng trong thời kỳ tìm vàng Iron Age, các máy dò này sử dụng điện để tạo ra một vùng từ tính. Khi quét qua một mảnh kim loại, vùng từ tính này sẽ tạo ra một vùng từ tính khác. Vùng từ tính thứ hai sẽ được máy dò nhận ra và phát ra âm thanh báo hiệu. Khi thiết bị dò tìm càng gần vật thể, âm thanh phát ra càng lớn. Đáng tiếc là máy dò hoạt động nhạy hơn trong một số loại đất và chỉ có thể cho bạn biết mảnh kinh loại đó nằm ở đâu chứ không cho biết nó là gì. Hệ quả là thiết bị này gây ra rất nhiều lần dò tìm sai. Thiết bị quét, gồm các dây xích được quét qua một motor mạnh, là một phương pháp hiệu quả để dọn mìn Đã có nhiều nỗ lực phối hợp để cấm sử dụng mìn trong vài năm qua, nhưng mìn vẫn chưa đi vào quá khứ. Năm 1997, 162 quốc gia thông qua và ký vào Hiệp ước cấm mìn, theo đó cấm việc sản xuất, dự trữ và sử dụng các loại mìn chết người được. Trong khi Hiệp ước đã làm giảm số lượng mìn được đưa vào sử dụng, thì với những nước không ký kết, đây vẫn là một ngành kinh doanh hoạt động bình thường. Các nhà sản xuất vũ khí lớn như Hoa Kỳ, Nga và Trung Quốc vẫn giữ lại những kho dự trữ mìn khổng lồ. Ấn Độ, Myanmar, Pakistan và Hàn Quốc vẫn đang sản xuất mìn - và nhiều quốc gia khác vẫn bảo lưu quyền sản xuất. "Ngày nay, các loại mìn chống con người vẫn đang được sử dụng trong chiến tranh quy ước ở những quốc gia không tham gia Hiệp định cấm mìn," Tiến sĩ Benedict Wilkinson, nhà nghiên cứu cao cấp tại Học viện Chính sách thuộc Đại học King's College London nói. "Di sản của mìn từ những cuộc xung đột trong quá khứ vẫn tiếp tục làm tổn thương nghiêm trọng người dân, và những loại thiết bị nổ tự chế khác [IEDs] giờ đang được rải như mìn bởi các nhóm vũ trang không thuộc nhà nước như IS." "Để hiểu nguy cơ từ IEDs, bạn phải hiểu chúng là vũ khí mà những người không có chọn lựa nào khác sẽ chọn sử dụng," Thiếu tướng Jonathan Shaw, cựu chỉ huy lực lượng Anh ở Iraq và Afghanistan và giờ là chủ tịch của Optima chuyên về rà phá thiết bị nổ, nói. "Với các loại mìn cơ bản, một khi bạn biết một quả mìn là loại gì, bạn sẽ biết tất cả số còn lại như thế nào. Tất cả những thứ này đều vô ích khi nói đến mìn tự chế được làm từ bất cứ thành phần gì người ta có thể tìm ra." Công nghệ cao rà mìn Thiết bị rà mìn như Heslop có thể mạnh hơn và tốt hơn thời chúng được chế tạo ra, nhưng những người lính từ thời đó vẫn có thể thấy các thiết bị đó là quen thuộc với họ. Tuy nhiên, giờ đã có những công nghệ mới được áp dụng trong Thế kỷ 21. Tại Đại học Manchester, Giáo sư Anthony Peyton vẫn đang tìm kiếm cơ sở để đặt Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế Rà phá Mìn và Chất nổ (Circle) trị giá 5,5 triệu bảng Anh. Dự án của giáo sư Peyton có tên là Semis, với mục tiêu biến thiết bị dò tìm kim loại thành một thiết bị có thể nhận biết và phân loại mìn. Dự án này sẽ sớm được bắt đầu thử nghiệm. "Chúng ta đã sử dụng thiết bị dò tìm kim loại từ khi chúng được tạo ra trong Thế chiến Thứ Hai và chúng hiện vẫn là thiết bị chủ yếu được cộng đồng sử dụng," ông Peyton nói. "Cộng đồng biết chúng rõ, và hiểu chúng, nhưng các giới hạn rõ ràng cần phải xem xét. Và những gì chúng tôi đang cố gắng làm ở Circle và trong chương trình Semis là phát triển công nghệ điện từ tốt nhất và sau đó kết hợp chúng với một công nghệ khác như radar dò tìm xuyên mặt đất, thiết bị thực tế ảo dân dụng, camera đeo đầu và camera bay." Công nghệ mìn đã phát triển vượt bậc trong Đại chiến Thế giới Thứ Hai, khi hàng nghìn trái mìn đã được cài các nơi Ngày nay, quân đội Anh sử dụng hệ thống phá mìn Python. Hệ thống này bắn một lượng chất nổ mạnh, được đóng gói trông như con rắn, vào không khí và về phía bãi mìn, nơi nó sẽ phát nổ và làm kích nổ bãi mìn. Ở một số quốc gia, chó thường được sử dụng để tìm kiếm mìn vì mũi chúng nhạy thính với các hóa chất tạo ra thuốc nổ, mặc dù sự hiệu quả của chó thường phụ thuộc vào sự gắn bó của chúng với người quản lý. Một trong những sáng kiến mới nhất trong 10 năm qua là dùng radar sét xuyên mặt đất tích hợp với thiết bị tìm kiếm kim loại. Tuy nhiên, thiết bị đắt tiền này chỉ mới được quân đội đưa vào hoạt động dân sự và cũng chịu nhiều giới hạn giống thiết bị tìm kiếm kim loại khi nó có thể cho ra kết quả sai và không giúp người rà mìn định dạng được vật thể họ tìm thấy là loại mìn gì. "Trước đây không hề thiếu sự đổi mới, sáng tạo. Chỉ là do sự xuất hiện ồ ạt của các bãi mìn trong thập niên 1960, 70 và 80 mới khiến vấn đề trở thành nghiêm trọng," Lou McGrath, Giám đốc điều hành của tổ chức Find a Better Way cho biết. Đây là tổ chức từ thiện do người hùng bóng đá của Anh, Ngài Bobby Charlton, tài trợ để nghiên cứu về rà phá bom mìn, đồng thời cũng là tổ chức tài trợ cho Circle và Semis. "Trước đây, có rất nhiều công nghệ mới nghe có vẻ hay, tuy nhiên chúng vẫn gặp khó khăn khi cần phải dọn sạch mặt đất hoàn toàn." "Vấn đề là chỉ có một cách duy nhất đảm bảo mặt đất đã sạch mìn 100%, đó là bằng cách rà phá thủ công. Không ai chịu đưa con cái họ đến một ngôi trường chỉ sạch mới dọn sạch được chừng 95% mìn." "Dĩ nhiên là tôi sẽ không đi vào một khu vực chỉ mới được quét mìn," McGrath cho biết. "Thiết bị quét được sử dụng bởi nhiều tổ chức phi chính phủ, nhưng máy quét sẽ để sót mìn vì thế rất khó để nói nó đã dọn sạch 100%. Các máy này hữu dụng nếu bạn cần dọn sạch một khu vực nào đó nhanh chóng." "Cũng giống như Dự án Semis, chúng tôi đang xem xét công nghệ thực tế ảo tăng cường," Anthony Peyton cho biết. "Thiết bị thực tế ảo cho người tiêu dùng đang phát triển với tốc độ cực nhanh hiện thời và chúng tôi rất hi vọng các thiết bị như Halo có thể giúp ích cho công việc nhân đạo." "Hiện thời, rất khó nói liệu người vận hành có quét thiết bị dò tìm qua đúng khu vực hay không. Trong một chiếc nón bảo hiểm của người rà phá mìn, lẽ ra phải có một camera và thiết bị GPS để thấy họ đang nhìn gì và họ đang đứng ở đâu." Tại các nước nghèo, việc gỡ mìn thường được thực hiện bằng phương pháp thủ công "Tất cả dữ liệu này sau đó sẽ được truyền lại cho ai đó đứng cách đó 100m hoặc đứng ở phần khác ở thế giới. Bạn thậm chí có thể sử dụng công nghệ AI (trí tuệ nhân tạo) để xem xét các dữ liệu mà người rà phá bom mìn đang xem xét." Các nhà nghiên cứu đã cố gắng trang bị thêm vào thiết bị bay các camera cảm ứng nhiệt, vì mìn có thể xuất hiện như các điểm nóng trên mặt đất. Một số người khác đang thử biến các thiết bị bay thành thiết bị dò tìm kim loại bay với radar dò xuyên mặt đất. "Có lẽ bạn có thể làm một thiết bị bay nhảy cóc trên mặt đất?" Peyton nói. "Nó có lẽ quá nhẹ để kich hoạt một quả mìn và thậm chí nếu có thể kích hoạt thì lúc đó bạn cũng đang đứng cách đó một khoảng cách an toàn. Rốt cuộc là nếu như tất cả các chuyên gia rà mìn đều phải cầm một cây gậy có thiết bị dò mìn bên dưới, thì tại sao một cái máy lại không làm vậy?" Tuy nhiên, với Heslop, sáng tạo rẻ hơn trong việc rà phá bom mìn đã tạo ra sự khác biệt trong sản phẩm của ông. Việc sử dụng hình ảnh vệ tinh để xác định bãi mìn có nghĩa là, thậm chí với Afghanistan, quốc gia nhiều mìn nhất thế giới, cũng có thể được dọn sạch sẽ vào năm 2023. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

world-51957113

https://www.bbc.com/vietnamese/world-51957113

Virus corona: Trump đặt Mỹ vào cuộc chiến chống bệnh dịch

Tự gọi mình là "Tổng thống thời chiến", ông Donald Trump tuyên bố Mỹ sẽ đạt được "chiến thắng toàn diện" trong cuộc chiến chống virus corona.

Tổng thống Donald Trump tự gọi mình là "Tổng thống thời chiến" Ông nói, khi hồi tưởng biện pháp thời Chiến tranh Triều Tiên, cho phép Mỹ tăng cường sản xuất các vật tư y tế quan trọng. Trong khi đó, hai nhà lập pháp trở thành những thành viên đầu tiên của Quốc hội được xác định dương tính với virus corona. Hoa Kỳ hiện có hơn 9,300 trường hợp nhiễm Covid-19, với ước tính hơn 150 trường hợp tử vong, cho đến nay. Toàn thế giới có khoảng 220,000 ca dương tính và hơn 8,800 trường hợp tử vong. Tổng thống Trump nói gì? Trong một cuộc họp báo taị Nhà Trắng, một phóng viên hỏi Tổng thống Trump rằng liệu ông có xem nước Mỹ đang đứng trước cuộc chiến tranh chống lại virus hay không. "Đó là một cuộc chiến", ông nói. "Tôi xem nó, theo một nghĩa nào đó, như một tổng thống thời chiến." Trong tuần này, ông Trump đã tổ chức các cuộc họp giao ban hàng ngày về tình trạng khẩn cấp của nước Mỹ, sau khi bị cáo buộc đã xem nhẹ sự bùng phát dịch trong giai đoạn đầu. Ông nói: "Chúng ta phải cùng nhau hy sinh, bởi vì tất cả chúng ta đều phải đối mặt với vấn đề này và chúng ta sẽ cùng nhau vượt qua. Virus là kẻ thù vô hình. Nó luôn là kẻ thù khó nhằn nhất.'' "Nhưng chúng ta sẽ đánh bại kẻ thù vô hình trên. Tôi nghĩ chúng ta sẽ làm điều đó còn nhanh hơn mình nghĩ và rồi sẽ đạt được chiến thắng toàn diện. Đó sẽ là một chiến thắng toàn diện." Nhiều nơi đóng cửa vì dịch Covid-19 Ông Trump tuyên bố ông đang ký Luật Sản xuất Quốc phòng năm 1950, cho phép tổng thống yêu cầu các doanh nghiệp giúp cung ứng các sản phẩm cần thiết cho an ninh quốc gia. Nhưng sau đó, ông nói trên Twitter rằng ông chỉ viện dẫn biện pháp trên "trong trường hợp xấu nhất trong tương lai gần". Ông Trump cũng mô tả nó như "kịch bản trong trường hợp xấu nhất", một sự cảnh báo của Bộ trưởng Tài chính Steve Mnuchin, rằng đại dịch có thể khiến tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ tăng vọt lên 20%. New York: thành phố không bao giờ ngủ thành thị trấn ma Virus corona: Vấn đề Donald Trump chưa từng phải đối mặt Các quốc gia châu Á đối mặt với làn sóng xâm nhập thứ hai của virus Tổng thống cho biết hai tàu bệnh viện của Hải quân Hoa Kỳ sẽ được đưa vào phục vụ để giúp giảm tình trạng thiếu giường bệnh. USNS Comfort dự kiến sẽ được gửi tới cảng New York, mặc dù các quan chức quốc phòng cho biết con tàu hiện đang được bảo trì ở Virginia. Chiếc tàu khác, USNS Mercy, đang được chuẩn bị để triển khai đến một địa điểm ở Bờ Tây. USNS Comfort dự kiến sẽ được gửi tới cảng New York Trong cuộc họp báo, ông Trump một lần nữa bác bỏ kiến nghị về việc ông sử dụng thuật ngữ "virus Trung Quốc" để mô tả Covid-19 là phân biệt chủng tộc. Trước đó một ngày, biên giới dài nhất thế giới giữa Mỹ và Canada, đã bị đóng cửa triệt để, ngoại trừ việc đi cấp thiết và thương mại thiết yếu. Ông Trump cũng tuyên bố sẽ có một cuộc ruồng xét mới với người di cư hoặc người xin tị nạn vượt biên giới Mỹ và Mexico. Ông nói rằng chính phủ của ông sẽ viện dẫn một đạo luật cho phép việc ngăn cản sự đi lại của công dân để ngăn chặn sự lây lan của các virus. Những dân biểu nào nhiễm virus corona? Văn phòng của Ben McAdams, một đảng viên Dân chủ tiểu bang Utah, cho biết vào tối thứ Tư, ông đã xét nghiệm dương tính với virus Covid-19. Người đàn ông 45 tuổi cho biết ông có "các triệu chứng giống như cảm lạnh nhẹ" sau khi trở về từ Washington DC vào tối thứ Bảy. Bác sĩ giới thiệu ông đến bệnh viện hôm thứ Ba để làm xét nghiệm Covid-19. Theo báo cáo, ông nhận được kết quả dương tính khi trở lại bệnh viện hôm thứ Tư. Dân biểu này cho biết ông sẽ tự cách ly cho đến khi bình phục. Mario Diaz-Balart, người theo đảng Cộng hòa ở Florida, cũng thông báo vào hôm thứ Tư rằng đã xét nghiệm dương tính với virus corona. "Tôi cảm thấy khoẻ hơn nhiều. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải nghiêm túc thực hiện điều này", người đàn ông 58 tuổi này đã tweet về việc tự cách ly tại căn hộ của mình ở Washington DC. Dân biểu Mario Diaz-Balart theo đảng Cộng hòa ở Florida Ông Balart nói rằng không có kế hoạch quay trở lại Florida, ghi nhận rằng vợ mình, Tia, có những điều kiện cơ bản "khiến cô có nguy cơ đặc biệt cao". Tin tức này có thể gây nên sự ớn lạnh và hoang mang ở Quốc hội, nơi có nhiều thành viên cao tuổi. Các dân biểu và các thượng nghị sĩ thường bắt tay các trợ lý, đồng nghiệp, cử tri và những người vận động hành lang mà họ tiếp xúc hàng ngày. Họ cũng thường có tương tác gần với người khác khi đi tàu điện ngầm chuyên dụng bên dưới khu phức hợp Capitol. Quốc hội làm gì để chống lại virus corona? Hôm thứ Tư, Tổng thống đã ký một gói cứu trợ phòng virus corona, đã được thông qua trước đó tại Thượng viện Hoa Kỳ với số phiếu 90-8. Dự luật hỗ trợ xét nghiệm miễn phí virus corona và cho phép những người bị ảnh hưởng bởi virus có được nghỉ bệnh và nghỉ vì lý do gia đình được trả lương tại các công ty có 500 nhân viên trở xuống, cũng như mở rộng trợ cấp lương thực. Tin tức này có thể gây nên sự ớn lạnh và hoang mang ở Quốc hội, nơi có nhiều thành viên cao tuổi. Theo ước tính, các điều khoản nghỉ phép được trả lương sẽ có giá 105 tỷ đôla. Nhà Trắng và Quốc hội cũng đang thảo luận về các gói kích cầu trong thời Covid-19 có thể lên tới 1,3 ngàn tỉ đôla. Ông Trump đang cân nhắc gói kích thích tài khóa trị giá hơn 1 ngàn tỷ đôla bao gồm các khoản thanh toán trực tiếp cho người dân Mỹ. Bất chấp những nỗ lực để duy trì nền kinh tế, chỉ số Dow Jones đã giảm mạnh trở lại vào thứ Tư, xoá sạch gần như các thành tựu mà nó đạt được kể từ khi ông Trump nhậm chức. Mỹ còn những động thái nào khác? Lãnh đạo của thành phố Baltimore, tiểu bang Maryland, kêu gọi các thành viên băng đảng ngừng bắn nhau, vì giường bệnh cần thiết để điều trị cho bệnh nhân nhiễm Covid-19. Sau một loạt vụ xả súng vào tối thứ Ba, Thị trưởng Jack Young nói: "Chúng tôi không thể làm tắc nghẽn hệ thống giường bệnh của bệnh viện vì các cuộc bắn nhau vô lý. Chúng tôi cần giường bệnh để điều trị cho những người bị nhiễm virus corona. "Và người bị nhiễm có thể là mẹ, bà của bạn hoặc một trong những người thân của bạn. Vì vậy, hãy cân nhắc điều đó." Trong khi đó, khi tình trạng thiếu khẩu trang ở Mỹ trở nên nghiêm trọng, Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) cho biết các y tá có thể "sử dụng khẩu trang tự chế (ví dụ, khăn rằn, khăn quàng cổ) để chăm sóc bệnh nhân nhiễm Covid-19". Nhiều người bắt đầu tích trữ thực phẩm và không ra khỏi nhà CDC, một trong những viện y tế công cộng hàng đầu thế giới, cho biết điều này chỉ nên được thực hiện "như là phương sách cuối cùng" và thừa nhận họ "không biết" biện pháp này có thực sự bảo vệ nhân viên y tế khỏi virus hay không. Hôm thứ Tư, Sở Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE), nơi xử lý những vụ trục xuất công dân nước ngoài cho biết họ sẽ hoãn hầu hết các vụ bắt giữ trong cơn khủng hoảng virus corona. Bộ An ninh Nội địa cũng cho biết họ sẽ đình chỉ các hoạt động ở những nơi kế bên hoặc gần các cơ sở chăm sóc sức khỏe. Kể từ hôm thứ Ba, không có thêm trường hợp nào xác nhận nhiễm Covid-19 trong số 37,000 tù nhân bị giam giữ tại các cơ sở giam giữ ICE.

summarize: Tổng thống Donald Trump tự gọi mình là "Tổng thống thời chiến" Ông nói, khi hồi tưởng biện pháp thời Chiến tranh Triều Tiên, cho phép Mỹ tăng cường sản xuất các vật tư y tế quan trọng. Trong khi đó, hai nhà lập pháp trở thành những thành viên đầu tiên của Quốc hội được xác định dương tính với virus corona. Hoa Kỳ hiện có hơn 9,300 trường hợp nhiễm Covid-19, với ước tính hơn 150 trường hợp tử vong, cho đến nay. Toàn thế giới có khoảng 220,000 ca dương tính và hơn 8,800 trường hợp tử vong. Tổng thống Trump nói gì? Trong một cuộc họp báo taị Nhà Trắng, một phóng viên hỏi Tổng thống Trump rằng liệu ông có xem nước Mỹ đang đứng trước cuộc chiến tranh chống lại virus hay không. "Đó là một cuộc chiến", ông nói. "Tôi xem nó, theo một nghĩa nào đó, như một tổng thống thời chiến." Trong tuần này, ông Trump đã tổ chức các cuộc họp giao ban hàng ngày về tình trạng khẩn cấp của nước Mỹ, sau khi bị cáo buộc đã xem nhẹ sự bùng phát dịch trong giai đoạn đầu. Ông nói: "Chúng ta phải cùng nhau hy sinh, bởi vì tất cả chúng ta đều phải đối mặt với vấn đề này và chúng ta sẽ cùng nhau vượt qua. Virus là kẻ thù vô hình. Nó luôn là kẻ thù khó nhằn nhất.'' "Nhưng chúng ta sẽ đánh bại kẻ thù vô hình trên. Tôi nghĩ chúng ta sẽ làm điều đó còn nhanh hơn mình nghĩ và rồi sẽ đạt được chiến thắng toàn diện. Đó sẽ là một chiến thắng toàn diện." Nhiều nơi đóng cửa vì dịch Covid-19 Ông Trump tuyên bố ông đang ký Luật Sản xuất Quốc phòng năm 1950, cho phép tổng thống yêu cầu các doanh nghiệp giúp cung ứng các sản phẩm cần thiết cho an ninh quốc gia. Nhưng sau đó, ông nói trên Twitter rằng ông chỉ viện dẫn biện pháp trên "trong trường hợp xấu nhất trong tương lai gần". Ông Trump cũng mô tả nó như "kịch bản trong trường hợp xấu nhất", một sự cảnh báo của Bộ trưởng Tài chính Steve Mnuchin, rằng đại dịch có thể khiến tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ tăng vọt lên 20%. New York: thành phố không bao giờ ngủ thành thị trấn ma Virus corona: Vấn đề Donald Trump chưa từng phải đối mặt Các quốc gia châu Á đối mặt với làn sóng xâm nhập thứ hai của virus Tổng thống cho biết hai tàu bệnh viện của Hải quân Hoa Kỳ sẽ được đưa vào phục vụ để giúp giảm tình trạng thiếu giường bệnh. USNS Comfort dự kiến sẽ được gửi tới cảng New York, mặc dù các quan chức quốc phòng cho biết con tàu hiện đang được bảo trì ở Virginia. Chiếc tàu khác, USNS Mercy, đang được chuẩn bị để triển khai đến một địa điểm ở Bờ Tây. USNS Comfort dự kiến sẽ được gửi tới cảng New York Trong cuộc họp báo, ông Trump một lần nữa bác bỏ kiến nghị về việc ông sử dụng thuật ngữ "virus Trung Quốc" để mô tả Covid-19 là phân biệt chủng tộc. Trước đó một ngày, biên giới dài nhất thế giới giữa Mỹ và Canada, đã bị đóng cửa triệt để, ngoại trừ việc đi cấp thiết và thương mại thiết yếu. Ông Trump cũng tuyên bố sẽ có một cuộc ruồng xét mới với người di cư hoặc người xin tị nạn vượt biên giới Mỹ và Mexico. Ông nói rằng chính phủ của ông sẽ viện dẫn một đạo luật cho phép việc ngăn cản sự đi lại của công dân để ngăn chặn sự lây lan của các virus. Những dân biểu nào nhiễm virus corona? Văn phòng của Ben McAdams, một đảng viên Dân chủ tiểu bang Utah, cho biết vào tối thứ Tư, ông đã xét nghiệm dương tính với virus Covid-19. Người đàn ông 45 tuổi cho biết ông có "các triệu chứng giống như cảm lạnh nhẹ" sau khi trở về từ Washington DC vào tối thứ Bảy. Bác sĩ giới thiệu ông đến bệnh viện hôm thứ Ba để làm xét nghiệm Covid-19. Theo báo cáo, ông nhận được kết quả dương tính khi trở lại bệnh viện hôm thứ Tư. Dân biểu này cho biết ông sẽ tự cách ly cho đến khi bình phục. Mario Diaz-Balart, người theo đảng Cộng hòa ở Florida, cũng thông báo vào hôm thứ Tư rằng đã xét nghiệm dương tính với virus corona. "Tôi cảm thấy khoẻ hơn nhiều. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải nghiêm túc thực hiện điều này", người đàn ông 58 tuổi này đã tweet về việc tự cách ly tại căn hộ của mình ở Washington DC. Dân biểu Mario Diaz-Balart theo đảng Cộng hòa ở Florida Ông Balart nói rằng không có kế hoạch quay trở lại Florida, ghi nhận rằng vợ mình, Tia, có những điều kiện cơ bản "khiến cô có nguy cơ đặc biệt cao". Tin tức này có thể gây nên sự ớn lạnh và hoang mang ở Quốc hội, nơi có nhiều thành viên cao tuổi. Các dân biểu và các thượng nghị sĩ thường bắt tay các trợ lý, đồng nghiệp, cử tri và những người vận động hành lang mà họ tiếp xúc hàng ngày. Họ cũng thường có tương tác gần với người khác khi đi tàu điện ngầm chuyên dụng bên dưới khu phức hợp Capitol. Quốc hội làm gì để chống lại virus corona? Hôm thứ Tư, Tổng thống đã ký một gói cứu trợ phòng virus corona, đã được thông qua trước đó tại Thượng viện Hoa Kỳ với số phiếu 90-8. Dự luật hỗ trợ xét nghiệm miễn phí virus corona và cho phép những người bị ảnh hưởng bởi virus có được nghỉ bệnh và nghỉ vì lý do gia đình được trả lương tại các công ty có 500 nhân viên trở xuống, cũng như mở rộng trợ cấp lương thực. Tin tức này có thể gây nên sự ớn lạnh và hoang mang ở Quốc hội, nơi có nhiều thành viên cao tuổi. Theo ước tính, các điều khoản nghỉ phép được trả lương sẽ có giá 105 tỷ đôla. Nhà Trắng và Quốc hội cũng đang thảo luận về các gói kích cầu trong thời Covid-19 có thể lên tới 1,3 ngàn tỉ đôla. Ông Trump đang cân nhắc gói kích thích tài khóa trị giá hơn 1 ngàn tỷ đôla bao gồm các khoản thanh toán trực tiếp cho người dân Mỹ. Bất chấp những nỗ lực để duy trì nền kinh tế, chỉ số Dow Jones đã giảm mạnh trở lại vào thứ Tư, xoá sạch gần như các thành tựu mà nó đạt được kể từ khi ông Trump nhậm chức. Mỹ còn những động thái nào khác? Lãnh đạo của thành phố Baltimore, tiểu bang Maryland, kêu gọi các thành viên băng đảng ngừng bắn nhau, vì giường bệnh cần thiết để điều trị cho bệnh nhân nhiễm Covid-19. Sau một loạt vụ xả súng vào tối thứ Ba, Thị trưởng Jack Young nói: "Chúng tôi không thể làm tắc nghẽn hệ thống giường bệnh của bệnh viện vì các cuộc bắn nhau vô lý. Chúng tôi cần giường bệnh để điều trị cho những người bị nhiễm virus corona. "Và người bị nhiễm có thể là mẹ, bà của bạn hoặc một trong những người thân của bạn. Vì vậy, hãy cân nhắc điều đó." Trong khi đó, khi tình trạng thiếu khẩu trang ở Mỹ trở nên nghiêm trọng, Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) cho biết các y tá có thể "sử dụng khẩu trang tự chế (ví dụ, khăn rằn, khăn quàng cổ) để chăm sóc bệnh nhân nhiễm Covid-19". Nhiều người bắt đầu tích trữ thực phẩm và không ra khỏi nhà CDC, một trong những viện y tế công cộng hàng đầu thế giới, cho biết điều này chỉ nên được thực hiện "như là phương sách cuối cùng" và thừa nhận họ "không biết" biện pháp này có thực sự bảo vệ nhân viên y tế khỏi virus hay không. Hôm thứ Tư, Sở Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE), nơi xử lý những vụ trục xuất công dân nước ngoài cho biết họ sẽ hoãn hầu hết các vụ bắt giữ trong cơn khủng hoảng virus corona. Bộ An ninh Nội địa cũng cho biết họ sẽ đình chỉ các hoạt động ở những nơi kế bên hoặc gần các cơ sở chăm sóc sức khỏe. Kể từ hôm thứ Ba, không có thêm trường hợp nào xác nhận nhiễm Covid-19 trong số 37,000 tù nhân bị giam giữ tại các cơ sở giam giữ ICE.

world-44402507

https://www.bbc.com/vietnamese/world-44402507

'Vũ khí' mới giúp nhà nông VN tăng sản lượng

Tới năm 2050, dân số thế giới dự kiến sẽ đạt 9,8 tỷ người.

Nông dân Việt Nam trồng cấy ba vụ lúa mỗi năm Đất thì có hạn, trong lúc việc trồng trọt dày đặc đang gây những tổn hại không thể khắc phục được cho môi trường. Những loài cây duy nhất cứu được miền ven biển VN Những 'siêu thực vật' bảo vệ sự sinh tồn cho nhân loại Chất độc chết người trong thức ăn hàng ngày Cái chết của một cảng biển Liên Xô Vậy làm thế nào để chúng ta có thể nuôi sống được cả thế giới mà không khai thác đến cạn kiệt các nguồn tài nguyên thiên nhiên? Trên khắp Việt Nam lúc này đang là mùa trồng trọt. Nông dân đội nón lá cấy mạ xuống ruộng bùn. Trồng lúa là lĩnh vực quan trọng cho việc cung ứng lương thực và cho nền kinh tế Việt Nam, nhưng ngành này đang khiến con người phải trả giá cho vấn đề môi trường. Các nhà nông phụ thuộc vào phân bón vô cơ có chất nitrogen, như phân đạm để tăng sản lượng. Nhưng lượng đạm dư thừa có thể bị trôi đi, gây ô nhiễm sông ngòi, biển, và cùng bốc hơi vào khí quyển nữa. Chỉ trong vòng một thập niên qua, phụ nữ đã chiếm vai trò chính nơi đồng ruộng, do nam giới nhiều người bỏ đi kiếm việc ngành xây dựng Đi hai tiếng đồng hồ về phía đông nam Hà Nội, tôi tới Tiền Hải. Thị trấn nông nghiệp khiêm tốn này là nơi có cuộc thử nghiệm quốc tế, nhằm điều tra xem liệu một biến thể vi khuẩn cố định đạm có thể giúp giảm lượng phân bón mà các nhà nông sử dụng hay không. Dẫn đầu dự án là Tiến sỹ Phạm Thị Thu Hương từ Viện Nghiên cứu Cây lương thực và Cây trồng. "Lúa gạo, giống như các loại hoa màu khác, dựa vào nguồn dinh dưỡng từ phân đạm, nhưng trên 50% số phân bón được dùng thì hoặc là bay hơi mất, hoặc là bị nước cuốn trôi đi," Tiến sỹ Hương giải thích. "Nó tạo thành chất nitrogen dioxide, có mức gây hại cao gấp 300 lần so với khí thải nhà kính carbon dioxide." Tiến sỹ Phạm Thị Thu Hương từ Viện Nghiên cứu Cây lương thực và Cây trồng Với Tiến sỹ Hương, việc đưa mạ 15 ngày tuổi trong phòng thí nghiệm ra cấy ngoài đồng là cơ hội đầu tiên để bà kiểm tra được về sự khác biệt giữa độ cao và trọng lượng của các bó mạ được xử lý thí nghiệm và không được xử lý. Mạ được xử lý là loại lên từ hạt nhúng vi khuẩn cố định đạm. Thường có trong mía đường, loại vi khuẩn này cho phép cây lúa hấp thụ đươc nitrogen trực tiếp từ không khí thay vì phải dựa vào phân bón vô cơ. "Khi cây lớn lên, có một mối quan hệ hấp thụ giữa vi khuẩn và cây lúa được hình thành," Tiến sỹ Hương nói. "Điều này cho phép vi khuẩn lấy được nitrogen trực tiếp từ không khí dưới dạng mà cây hấp thụ được." Sau 15 ngày ủ các hạt giống đã được nhúng vi khuẩn và không nhúng, nhóm nghiên cứ so sánh mạ trước khi đem cấy ngoài đồng 'Những vùng chết' 'Cuộc cách mạng xanh' thời thập niên 1960 đã dẫn tới việc sử dụng phân bón vô cơ dựa trên nitrogen, như phân đạm, và thuốc trừ sâu. Việc tăng sản lượng lương thực toàn cầu đã cứu cho hàng triệu sinh mạng khỏi nạn đói. Tuy nhiên, phân bón vô cơ được sử dụng quá mức, trở nên không hiệu quả, lượng nitrogen trôi ra sông ngòi và đại dương trở nên nhiều hơn bao giờ hết. Lượng nitrogen dư thừa đã gây ra 'những vùng chết' do nó khiến tảo phát triển quá mức, sau đó thối rữa, ngốn hết các nguồn oxy, làm chết các đời sống sinh vật biển khác Ngày nay, có hơn 500 vùng chết trên các đại dương, là con số tăng gấp bốn lần trong 50 năm qua. Nông dân Mỗi năm ba vụ, hàng triệu nông dân ở Việt Nam trồng cấy trên các cánh đồng lúa. Thu nhập hàng năm chỉ có 1.300 đô la, bà Bùi Thị Suốt trông chờ vào việc được mùa để nuôi sống gia đình. "Chúng tôi nhận thức được vấn đề ô nhiễm và môi trường, nhưng cây trồng thì cần được bón phân. Chúng tôi là nông dân, chẳng có cách nào khác," bà nói. Trong mùa gieo cấy, bà Bùi Thị Suốt dậy từ 4 giờ sáng hàng ngày để đưa mạ ra ruộng, nhặt bỏ cỏ lẫn, rồi bón phân và phun thuốc trừ sâu Giải pháp 'siêu vi khuẩn'? Với một nửa mùa màng và nông dân trên thế giới phải dựa vào phân hóa học, liệu ta có thể nuôi sống dân số thế giới ngày càng tăng mà không làm tổn hại thêm nữa tới môi trường không? Cuộc thử nghiệm của Tiến sỹ Hương tại Việt nam chỉ là một phần trong hoạt động của mạng lưới toàn cầu các khoa học gia và các doanh nghiệp, với hy vọng là công nghệ cố định đạm có thể trở thành giải pháp được không. Khoa học gia ngành sinh học, Tiến sỹ Ted Cocking từ Trung tâm Nghiên cứu Cố định Đạm cho Cây lương thực tại Anh Quốc, là người đầu tiên khám phá ra tiềm năng của loại vi khuẩn độc đáo này - Gluconacetobacter diazotrophicus, gọi tắt là Gd. Nó hoạt động rất hiệu quả trong phòng thí nghiệm, và Tiến sỹ Cocking có tham vọng đưa nó ra các cánh đồng. Hồi năm 2011, ông đã phối hợp với doanh nhân Peter Blezard. Cùng nhau, họ đã bắt đầu với một công ty có tên Azotic, là một trong các nhà tài trợ đứng sau thử nghiệm trồng lúa của Tiến sỹ Hương tại Việt Nam. Ông Blezard hy vọng Azotic sẽ bắt đầu bán loại 'siêu vi khuẩn' ở dạng lỏng và dạng bột trên thị trường Mỹ từ mùa xuân tới. "Hiện chúng tôi đang tập trung vào thử nghiệm vụ mùa ngô và đậu nành ở Mỹ và châu Âu, và thử nghiệm trên lúa gạo ở Việt Nam, Thái Lan và Philippines," ông Blezard nói. "Tại Việt Nam, chúng tôi thấy rằng lượng phân đạm được dùng đã giảm đi 50% trong lúc sản lượng lúa lại tăng 15%." Tiến sỹ Hương cho vi khuẩn cố định đạm vào nước, và trong quá trình xử lý, hạt giống sẽ được ngâm trong dung dịch này Nhà vi trùng học, Tiến sỹ Tim Mauchline từ trung tâm nghiên cứu Rothamsted Research ở Anh, nghi ngờ về khả năng công nghệ này có thể áp dụng cho mọi loại cây trồng lương thực trên toàn thế giới. "Thế giới rất rộng lớn với những vùng khí hậu, thời tiết, mùa màng, kiểu đất khác nhau," ông nói. "Nếu một viên đạn bạc có thể xử lý được mọi chuyện thì thật tuyệt, nhưng tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu viên đạn bạc làm được điều đó." Dân số ở Hà Nội dự kiến sẽ đạt 8 triệu người vào năm 2020 Tiến sỹ Hương phát hiện ra rằng ngay cả trong những điều kiện thử nghiệm tốt nhất, một số giống lúa tỏ ra phản ứng tích cực hơn với vi khuẩn so với một số giống lúa khác. Tuy nhiên, với Tiến sỹ Hương, việc thử nghiệm chính xác và kiên nhẫn sẽ đem lại kết quả xứng đáng. "Ở lần thử nghiệm đầu tiên, kết quả hoàn toàn thất bại, nhưng chúng tôi đã đem vi khuẩn vào lại phòng thí nghiệm và thử đi thử lại cho tới khi đạt được công thức thích hợp," bà nói. "Tôi hy vọng là công việc tôi làm sẽ giúp đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu, đồng thời bảo vệ được các nguồn tài nguyên thiên nhiên." Nông dân Việt Nam trên đồng lúa Loạt bài của BBC được thực hiện với sự tài trợ của quỹ Skoll Foundation. Một phần trong loạt chương trình Taking the Temperature (Bàn về Nhiệt độ) tập trung vào cuộc chiến chống lại tình trạng thay đổi khí hậu và những con người, những ý tưởng đem lại sự thay đổi. Ảnh: Derrick Evans và HạnhLy

summarize: Nông dân Việt Nam trồng cấy ba vụ lúa mỗi năm Đất thì có hạn, trong lúc việc trồng trọt dày đặc đang gây những tổn hại không thể khắc phục được cho môi trường. Những loài cây duy nhất cứu được miền ven biển VN Những 'siêu thực vật' bảo vệ sự sinh tồn cho nhân loại Chất độc chết người trong thức ăn hàng ngày Cái chết của một cảng biển Liên Xô Vậy làm thế nào để chúng ta có thể nuôi sống được cả thế giới mà không khai thác đến cạn kiệt các nguồn tài nguyên thiên nhiên? Trên khắp Việt Nam lúc này đang là mùa trồng trọt. Nông dân đội nón lá cấy mạ xuống ruộng bùn. Trồng lúa là lĩnh vực quan trọng cho việc cung ứng lương thực và cho nền kinh tế Việt Nam, nhưng ngành này đang khiến con người phải trả giá cho vấn đề môi trường. Các nhà nông phụ thuộc vào phân bón vô cơ có chất nitrogen, như phân đạm để tăng sản lượng. Nhưng lượng đạm dư thừa có thể bị trôi đi, gây ô nhiễm sông ngòi, biển, và cùng bốc hơi vào khí quyển nữa. Chỉ trong vòng một thập niên qua, phụ nữ đã chiếm vai trò chính nơi đồng ruộng, do nam giới nhiều người bỏ đi kiếm việc ngành xây dựng Đi hai tiếng đồng hồ về phía đông nam Hà Nội, tôi tới Tiền Hải. Thị trấn nông nghiệp khiêm tốn này là nơi có cuộc thử nghiệm quốc tế, nhằm điều tra xem liệu một biến thể vi khuẩn cố định đạm có thể giúp giảm lượng phân bón mà các nhà nông sử dụng hay không. Dẫn đầu dự án là Tiến sỹ Phạm Thị Thu Hương từ Viện Nghiên cứu Cây lương thực và Cây trồng. "Lúa gạo, giống như các loại hoa màu khác, dựa vào nguồn dinh dưỡng từ phân đạm, nhưng trên 50% số phân bón được dùng thì hoặc là bay hơi mất, hoặc là bị nước cuốn trôi đi," Tiến sỹ Hương giải thích. "Nó tạo thành chất nitrogen dioxide, có mức gây hại cao gấp 300 lần so với khí thải nhà kính carbon dioxide." Tiến sỹ Phạm Thị Thu Hương từ Viện Nghiên cứu Cây lương thực và Cây trồng Với Tiến sỹ Hương, việc đưa mạ 15 ngày tuổi trong phòng thí nghiệm ra cấy ngoài đồng là cơ hội đầu tiên để bà kiểm tra được về sự khác biệt giữa độ cao và trọng lượng của các bó mạ được xử lý thí nghiệm và không được xử lý. Mạ được xử lý là loại lên từ hạt nhúng vi khuẩn cố định đạm. Thường có trong mía đường, loại vi khuẩn này cho phép cây lúa hấp thụ đươc nitrogen trực tiếp từ không khí thay vì phải dựa vào phân bón vô cơ. "Khi cây lớn lên, có một mối quan hệ hấp thụ giữa vi khuẩn và cây lúa được hình thành," Tiến sỹ Hương nói. "Điều này cho phép vi khuẩn lấy được nitrogen trực tiếp từ không khí dưới dạng mà cây hấp thụ được." Sau 15 ngày ủ các hạt giống đã được nhúng vi khuẩn và không nhúng, nhóm nghiên cứ so sánh mạ trước khi đem cấy ngoài đồng 'Những vùng chết' 'Cuộc cách mạng xanh' thời thập niên 1960 đã dẫn tới việc sử dụng phân bón vô cơ dựa trên nitrogen, như phân đạm, và thuốc trừ sâu. Việc tăng sản lượng lương thực toàn cầu đã cứu cho hàng triệu sinh mạng khỏi nạn đói. Tuy nhiên, phân bón vô cơ được sử dụng quá mức, trở nên không hiệu quả, lượng nitrogen trôi ra sông ngòi và đại dương trở nên nhiều hơn bao giờ hết. Lượng nitrogen dư thừa đã gây ra 'những vùng chết' do nó khiến tảo phát triển quá mức, sau đó thối rữa, ngốn hết các nguồn oxy, làm chết các đời sống sinh vật biển khác Ngày nay, có hơn 500 vùng chết trên các đại dương, là con số tăng gấp bốn lần trong 50 năm qua. Nông dân Mỗi năm ba vụ, hàng triệu nông dân ở Việt Nam trồng cấy trên các cánh đồng lúa. Thu nhập hàng năm chỉ có 1.300 đô la, bà Bùi Thị Suốt trông chờ vào việc được mùa để nuôi sống gia đình. "Chúng tôi nhận thức được vấn đề ô nhiễm và môi trường, nhưng cây trồng thì cần được bón phân. Chúng tôi là nông dân, chẳng có cách nào khác," bà nói. Trong mùa gieo cấy, bà Bùi Thị Suốt dậy từ 4 giờ sáng hàng ngày để đưa mạ ra ruộng, nhặt bỏ cỏ lẫn, rồi bón phân và phun thuốc trừ sâu Giải pháp 'siêu vi khuẩn'? Với một nửa mùa màng và nông dân trên thế giới phải dựa vào phân hóa học, liệu ta có thể nuôi sống dân số thế giới ngày càng tăng mà không làm tổn hại thêm nữa tới môi trường không? Cuộc thử nghiệm của Tiến sỹ Hương tại Việt nam chỉ là một phần trong hoạt động của mạng lưới toàn cầu các khoa học gia và các doanh nghiệp, với hy vọng là công nghệ cố định đạm có thể trở thành giải pháp được không. Khoa học gia ngành sinh học, Tiến sỹ Ted Cocking từ Trung tâm Nghiên cứu Cố định Đạm cho Cây lương thực tại Anh Quốc, là người đầu tiên khám phá ra tiềm năng của loại vi khuẩn độc đáo này - Gluconacetobacter diazotrophicus, gọi tắt là Gd. Nó hoạt động rất hiệu quả trong phòng thí nghiệm, và Tiến sỹ Cocking có tham vọng đưa nó ra các cánh đồng. Hồi năm 2011, ông đã phối hợp với doanh nhân Peter Blezard. Cùng nhau, họ đã bắt đầu với một công ty có tên Azotic, là một trong các nhà tài trợ đứng sau thử nghiệm trồng lúa của Tiến sỹ Hương tại Việt Nam. Ông Blezard hy vọng Azotic sẽ bắt đầu bán loại 'siêu vi khuẩn' ở dạng lỏng và dạng bột trên thị trường Mỹ từ mùa xuân tới. "Hiện chúng tôi đang tập trung vào thử nghiệm vụ mùa ngô và đậu nành ở Mỹ và châu Âu, và thử nghiệm trên lúa gạo ở Việt Nam, Thái Lan và Philippines," ông Blezard nói. "Tại Việt Nam, chúng tôi thấy rằng lượng phân đạm được dùng đã giảm đi 50% trong lúc sản lượng lúa lại tăng 15%." Tiến sỹ Hương cho vi khuẩn cố định đạm vào nước, và trong quá trình xử lý, hạt giống sẽ được ngâm trong dung dịch này Nhà vi trùng học, Tiến sỹ Tim Mauchline từ trung tâm nghiên cứu Rothamsted Research ở Anh, nghi ngờ về khả năng công nghệ này có thể áp dụng cho mọi loại cây trồng lương thực trên toàn thế giới. "Thế giới rất rộng lớn với những vùng khí hậu, thời tiết, mùa màng, kiểu đất khác nhau," ông nói. "Nếu một viên đạn bạc có thể xử lý được mọi chuyện thì thật tuyệt, nhưng tôi sẽ rất ngạc nhiên nếu viên đạn bạc làm được điều đó." Dân số ở Hà Nội dự kiến sẽ đạt 8 triệu người vào năm 2020 Tiến sỹ Hương phát hiện ra rằng ngay cả trong những điều kiện thử nghiệm tốt nhất, một số giống lúa tỏ ra phản ứng tích cực hơn với vi khuẩn so với một số giống lúa khác. Tuy nhiên, với Tiến sỹ Hương, việc thử nghiệm chính xác và kiên nhẫn sẽ đem lại kết quả xứng đáng. "Ở lần thử nghiệm đầu tiên, kết quả hoàn toàn thất bại, nhưng chúng tôi đã đem vi khuẩn vào lại phòng thí nghiệm và thử đi thử lại cho tới khi đạt được công thức thích hợp," bà nói. "Tôi hy vọng là công việc tôi làm sẽ giúp đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu, đồng thời bảo vệ được các nguồn tài nguyên thiên nhiên." Nông dân Việt Nam trên đồng lúa Loạt bài của BBC được thực hiện với sự tài trợ của quỹ Skoll Foundation. Một phần trong loạt chương trình Taking the Temperature (Bàn về Nhiệt độ) tập trung vào cuộc chiến chống lại tình trạng thay đổi khí hậu và những con người, những ý tưởng đem lại sự thay đổi. Ảnh: Derrick Evans và HạnhLy

070322_nguyenthanhgiang

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/story/2007/03/070322_nguyenthanhgiang

Lãnh đạo Việt Nam có xung khắc?

Ông Nguyễn Thanh Giang, nhà đấu tranh dân chủ tại Việt Nam trong khoảng hai thập niên, đặt câu hỏi về những diễn biến mà ông cho là bất thường trong giai đoạn gần đây.

Trong cuộc phỏng vấn với BBC ngày 21/03, ông Giang, hiện sống tại Hà Nội nói "Có cái tôi thấy bất thường là tại sao trong khi chính phủ có những bước đi đáng hoan nghênh thì lại xuất hiện một cuộc đàn áp mạnh phe đấu tranh cho dân chủ". Ông nói "Trong khi chính phủ của ông Nguyễn Tấn Dũng có các bước đi tuy là dò dẫm nhưng hết sức cơ bản như việc xã hội hóa nghĩa trang Biên Hòa, đi thăm Tòa Thánh Vatican, và cho Tăng đoàn Làng Mai với Thiền Sư Thích Nhật Hạnh vào Việt Nam... thì phe bảo thủ, giáo điều, lạc hậu lại có những đòn đàn áp vỗ mặt vào những người đấu tranh dân chủ". Theo ông thì "Đây là sự biểu hiện của sự vật lộn giữa các nhận thức khác nhau rất cơ bản trong nội bộ lãnh đạo Đảng Cộng Sản Việt Nam". Theo ông Nguyễn Thanh Giang thì đợt đàn áp dữ dội đang xảy ra cũng có yếu tố tất yếu là "sắp có cuộc bầu cử nên buộc chính quyền làm mạnh để bảo toàn". Ông Nguyễn Thanh Giang trả lời phỏng vấn của BBC Việt Ngữ trong bối cảnh có một số nhà đối kháng bị bắt hoặc bị sách nhiễu tại Việt Nam. Thân nhân kế? Nhận xét về việc nhà đấu tranh dân chủ Đỗ Nam Hải bị buộc phải tạm ngưng hoạt động, ông Nguyễn Thang Giang nói "Anh Đỗ Nam Hải là thanh niên có chí khí, đã có những bài viết, các hoạt động góp phần vào công cuộc đấu tranh dân chủ và tôi yêu quý con người đó". Ông nói "Kể cả chúng tôi là những người đi trước hay các anh em trẻ sau này đấu tranh dân chủ đều bị sức ép, đàn áp khốc liệt". "Đòn hiểm hóc nhất là công an tận dụng được cả sự khống chế của người thân trong gia đình như bố mẹ, vợ con". Ông nói "tôi hay nói với các anh em đấu tranh dân chủ là tôi "sợ" công an nhưng nếu có công an ở ngay trong nhà thì còn sợ hơn nữa". Ông giải thích thêm "Tức là khi bố mẹ, vợ con mình ra vào nhìn mình với cặp mắt khó chịu, thậm chí có những câu nói nặng nề thì sự khống chế tinh thần còn ghê gớm hơn nhiều lần". "Khi thấy Đỗ Nam Hải phải tạm thời qui phục thì tôi không ngạc nhiên lắm. Tôi cũng hy vọng rằng chí khí ấy không bị dập tắt hoàn toàn". Ông nói thêm "Đối với mỗi con người hoạt động chính trị và đấu tranh ở Việt Nam như Đỗ Nam Hải thì phải biết tùy cơ ứng biến, miễn là đừng bao giờ phản lại phong trào bởi nếu quay lưng lại với bạn bè thì đó là sự hèn hạ". "Thế nhưng nếu do hoàn cảnh nhất thời thì có lúc tiến mạnh, lúc vừa phải, dừng lại thậm chí lùi để tiến tới thì đó là sự uyển chuyển và tôi hy vọng là Đỗ Nam Hải biết cách đó" Bà Ngô Thị Hiền, Chủ tịch Ủy Ban Tự Do Tôn Giáo cho Việt Nam, một tổ chức hoạt động ở Hoa Kỳ cũng chia sẻ quan điểm rằng có thể có sự giằng co nội bộ tại Việt Nam. Bà nói "Các vụ bắt giữ có thể liên kết với vấn đề bầu cử, nhưng cũng có thể còn là sự giằng co giữa hai phái trong đảng". "Có thể tân chính phủ nghĩ rằng làm việc chung với Hoa Kỳ là điều tốt, nhưng phái thân Trung Quốc lại dùng việc bắt bớ để làm khó trước chuyến thăm vừa rồi của ông Phạm Gia Khiêm sang Mỹ." ----------------------------------------------------------PTO, USATrả lời bạn Nguyễn Kim Luyen: Bạn dùng chữ "gân cổ bênh vực" không được lịch sự cho lắm khi tranh luận về một vấn đề. Hơn nữa ý tưởng bạn cũng không có gì mới mẻ vì đã được bàn luận rất nhiều trong vấn đề đa nguyên đa đảng. Tôi chỉ trình bày ngắn gọn thôi để bạn suy nghĩ. Phàm cái gì cũng phải tuần tự nhi tiến. Ngày xưa ta áp dụng bao cấp rồi dần dần chuyển qua cơ chế thị trường. Bây giờ thì độc đảng rồi dần dần sẽ lưỡng đảng, tam đảng, đa đảng. Tôi chỉ đặt hai vấn đề cho bạn trả lời. Thứ nhất, nếu bây giờ đột nhiên Việt Nam quyết định cho phép đa đảng, chuyện gì sẽ xảy ra? Việt Nam trong và ngoài nước hiện nay có đảng nào được coi là một đảng chính trị có chất lượng bạn chỉ cho tôi xem. Ở Mỹ thậm chí họ cho đảng Cộng Sản hoạt động nhưng tất cả phải tuân thủ những luật lệ chặt chẽ nhất là tuyệt đối cấm đoán không được có những liện hệ với nước ngoài. Tình báo Việt Nam hiện nay có khả năng cầm cự với những tổ chức tình báo khổng lồ của thế gìới như Anh, Mỹ, hoặc Trung Quốc không? Rồi thì ta sẽ có đảng thân Mỹ, thân Tung Quốc, thân Vatican, thân Nga Sô, thân Iraq v.v... và chính trị Việt Nam sẽ đi về đâu? Thứ hai, ngay cả ở Mỹ, tôi hỏi bạn suốt hơn hai trăm năm tại sao người ta gọi hệ thống chính trị Mỹ là hệ thống lưỡng đảng? Tại sao ở Mỹ không ai thành lập nổi một đảng thứ ba có thể cạnh tranh với hai đảng hiện nay? Bạn trã lời đi. Tôi không gọi bạn là tay sai của một tổ chức nào đó, vì vậy xin bạn đừng chụp mũ tôi là tay sai của chính quyền hay đang gân cổ cãi cho đảng Cộng Sản Việt Nam. Xin cám ơn bạn. Nguyễn Kim Luyen, Brussels, BelgiumĐể trả lời cho những người (vì thật lòng hay vì "nghiệp vụ" mà) gân cổ bênh vực đảng CS, lăng nhục những người đấu tranh đòi quyền sống cho chính mình, tôi xin được đơn cử một hình ảnh rất cụ thể và dễ hiểu: Quý vị còn nhớ thời kỳ bao cấp không? hồi đó tất cả mọi thứ đều được nhà nước độc quyền cung cấp qua hệ thống tem phiếu, hàng quốc doanh. Chắc mọi người còn nhớ: cá ươn, thịt ôi, gạo mốc, vải ố màu người dân vẫn phải chen chúc giành nhau mua về vì không có sự lựa chọn khác, nhiêù khi còn bị đám cán bộ thương nghiệp hoạnh họe đủ điều. Bây giờ, với cơ chế thị trường tự do, nhiều cửa hàng, đủ mọi thương hiệu, người dân tha hồ lựa chọn thứ nào rẻ nhất, tốt nhất. Và ngươì bàn hàng cũng không còn cái thái độ kẻ cả như đám cán bộ nhà nước ngày nào... Trong lãnh vực chính trị cũng vậy, "đảng ta" một mình một chợ, không cho bất cứ tổ chức nào khác cạnh tranh. Người dân thì cứ phải trợn tròng con mắt nuốt những sản phẩm của đảng dù nó có ươn, có mốc thế nào...Như vậy hỏi có bất công hay không? Vậy mà lúc nào đảng cũng tự nhận là "công bộc" của dân. Nếu đảng CS vì dân, do dân, được dân tín nhiệm thì tại sao lại sợ việc bấu cử ứng cử tự do dân chủ như các xứ văn minh Tây phương? Do Kim, HCMỞ Việt Nam một điều mà không nói ra nhưng ai cũng biết. Đó là trong Bộ Chính Trị Việt Nam luôn tồn tại hai phe đối nghịch nhau về tư tưởng và chính sách ngọai giao. Một bên có chủ trương làm bạn với Hoa Kỳ coi Hoa kỳ là đối tác tin cậy còn lại một bên có tư tưởng chống đối lại chủ trương đó và thân với Trung Quốc. Sự việc vừa rồi khi Phó thủ tướng Phạm Gia Khiêm sang Mỹ nhằm chuẩn bị cho chuyến đi thăm Hoa Kỳ của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết, thì trong nước lại xảy ra những việc đàng áp bắt bớ những ngừơi đấu tranh cho dân chủ. Đó là sự chỉ đạo của những kẻ nhằm phá hoại chính sách chủ trương của dân tộc Việt Nam. Điều này một lần nữa thể hiện rõ trong nội bộ Đảng Cộng Sản đang tồn tại một thế lực chống lại đường lối mà nhân dân và nhà nước Việt Nam khẳng định " Việt Nam muốn là bạn của tất cả các nước trên thế giới". Châu, Hà NộiVN cần phải biết tự mình vươn lên,phải tự biết chỉ ra những khuyết điểm,kô thể chỉ muốn hưởng sự yên bình.Muốn vươn lên thi phải vận động.Kô phải là tôi nói xấu nhưng người Việt Nam chúng ta sống quá lâu trong thời kì bao cấp rồi ,nên tính "ỳ" ăn quá sâu rồi. Bây giờ phải hi vọng vào lớp trẻ năng động hơn,táo bạo hơn.Thân Mĩ hay Trung Quốc kô quan trọng,bởi vì đấy là các dân tộc khác,kô phải là họ muốn tốt cho chúng ta,mà chỉ muốn kiểm soát đc các dân tộc khác.Các nước lớn thwongf vậy.Đặc biệt là Trung Quốc, thế của Trung Quốc đang lên mà họ lại có rất nhiều tham vọng,phải cẩn thận với anh bạn Tàu này.Bây giờ có rất nhiều! những tư tưởng ý kiến trái ngược nhau kể cả là"phản động" như nhiều người vẫn gọi. Nhưng làm sao cứ phải ngăn cấm ,phải bài nó cơ chứ.Tài giỏi là ở chỗ phải biết lắng nghe và chắt lọc những cái hay,chứ kô phải chửi bới,nói này nói nọ.Yêu đất nước dân tộc Việt Nam thì phải biết nhìn và chỉ ra khuyết điểm,phải tìm cách mà sửa chứ kô thể bằng lòng với cái đã có đc.Việt Nam chẳng là gì so với thế giới cả.Vậy chúng ta những người Việt Nam phải thay đổi nó chứ? Tran Van LanhGửi ông Phạm Văn Thoa, tp HCM. Thiết nghĩ ta không nên bực mình vì những ý kiến cho rằng mâu thuẫn này nọ trong đảng. Theo tôi đoàn kết là rất tốt. Nhưng những quan điểm đối nghicjhnhau có những lúc là cần thiết. Phạm Văn Thoa, tp HCMThiết nghĩ, đây không phải là xung khắc trong Đảng hay trong chính phủ. Nếu nhận định như vậy càng thấy sự hoang tưởng của một số nhân vật hiện nay. Bất kỳ sự tiến bộ nào cũng phải vượt qua những trở ngại. Những người hiện được báo chí nước ngoài và một số tổ chức quốc tế rêu rao là anh hùng, là nhân vật ủng hộ dân chủ, tranh đấu cho dân quyền chính là một trong những cản trở lớn nhất ở Việt Nam hiện nay. Chính họ là những người đã và đang phản bội lại đất nước mình chỉ vì một sự ảo tưởng nào đó và cũng vì sự tham lam cố chấp, muốn được chú ý. Những nhân vật này nên bị trừng phạt và lên án. Tôi cũng thực sự xấu hỗ khi mỗi ngày phải nghe và đọc đâu đó những tin tức có liên quan đến họ. Họ không đáng được nêu danh hoặc vinh danh. Nói chung đừng nhân danh vì bất cứ điều gì để làm tổn hại đất nước, làm tổn hại sự thanh bình của đất nước, chúng tôi rất cảm ơn nếu quý vị thấy được điều này. Khải MinhCám ơn bạn Trần kiến Trung, Hà Nội đã kể ra một câu truyện tưởng như chỉ có trong tác phẩm Tâm Hồn Cao Thượng (Grand Coeur) của một văn hào người Ý, để người VN cũng như người các nước hiểu rằng họ chỉ có quyền lên án sai lầm của một chính quyền, xảo trá của một đảng phái, âm mưu của một chính khách,và cảnh giác những lề thói xấu của dân tộc mình, chứ không có quyền nói xấu về đất nước và đồng bào mình, khinh bỉ sự nghèo khó, thờ ơ với những áp lực mà dân tộc mình phải gánh chịu. Trần Kiến Trung, Hà NộiTôi đã một lần sang Pháp. Tôi có gặp một người Pháp. Người này nói chuyện với tôi rất cởi mở và rất yêu đất nước và con người Việt Nam. Trong một lần một người Việt Nam có nói xấu về đất nước và con người Việt Nam trước mặt ông ta. ông ta đã tỏ thái độ và nói với người Việt Nam kia rằng. Đất nước và con người của nước ông, ông không yêu mà còn đi nói xấu họ thì làm sao ông có thể yêu đất nước và con người của nước khác và làm sao ông có thể trở thành bạn của tôi được. Và ông người Pháp kia đã không chở ông Việt Nam kia về nhà mà mặc cho người Việt Nam đi bộ cho dù lịch sự như người Pháp và xe thì đi không? Tai Ngua, Hà NộiĐọc ý kiến của Anh Trần Kiến Trung, Hà Nội, tôi tự nhủ là ai bảo người Pháp lịch sự...Người Pháp là người cho rằng chỉ có họ ở trên thế giới này thôi...Nhưng cái người mà anh đã gặp mà cho là lịch sự đó theo tôi nghĩ là ông ta kém thông minh và hiểu biết về người anh bạn Việt Nam kia, đối với người Pháp thì có thể họ vơ đũa cả nắm nên " Đất nước và con người của nước ông, ông không yêu mà còn đi nói xấu họ thì làm sao ông có thể yêu đất nước và con người của nước khác và làm sao ông có thể trở thành bạn của tôi " Nhưng đối với anh chàng VN kia thì VN bây giờ không phải là Quốc Gia đích thực của anh, vì Quốc Gia của anh đã mất đang bị CS đô hộ. Đặng Kim Lai, CanadaKhông cần ông Nguyễn Thanh Giang cho biết "Lãnh đạo Việt Nam co xung khắc". Gần đây theo lời bình phẩm của nguyên chủ tịch Quốc hội đã đề cập tới vần đề đại diện của cái quốc hội được 'nói tới' là dân chủ và công việc điều hành của thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, người ta cũng có thể nhìn ra có sự xung khắc giữa người lãnh đạo và đảng CSVN. Theo lời nói ra của nguyên chủ tịch quốc hội Nguyễn Văn An, nhất nhất mọi điều hành phải theo đúng sự lãnh đạo của đảng, quốc hội chỉ là nơi để thăm dò ý dân. Theo ông An này, người đại diện trong quốc hội như con mắt của đảng, họ cần phải đi sát và đưa ra các báo cáo sát thực trong cuộc nhóm họp của quốc hội. Công, Hà NộiÔng Hải nhận ra nhưng điều mình làm là sai trái đã quyết gác kiếm tìm con đường lương thiện. Một số người vẫn còn cứng đầu cứng cổ sợ nhuệ khí của mình giảm nên bắt đầu có các loạt bài chấn hưng tinh thần. Điều đó ai cũng biết, ai cũng tỏ tường, tuy nhiên cách nói của ông Giang là sự phân tích ngây ngô và khập khiễng, chẳng lẽ vì đường lối ngoại giao mà lại phải làm ngơ với những kẻ vi phạm pháp luật. Tôi khuyên chân thành những người vẫn có ý định làm quân tốt cho những thế lực chống phá Việt Nam sớm tỉnh ngộ và làm những việc thiết thực, có ích cho nước nhà hơn.

summarize: Trong cuộc phỏng vấn với BBC ngày 21/03, ông Giang, hiện sống tại Hà Nội nói "Có cái tôi thấy bất thường là tại sao trong khi chính phủ có những bước đi đáng hoan nghênh thì lại xuất hiện một cuộc đàn áp mạnh phe đấu tranh cho dân chủ". Ông nói "Trong khi chính phủ của ông Nguyễn Tấn Dũng có các bước đi tuy là dò dẫm nhưng hết sức cơ bản như việc xã hội hóa nghĩa trang Biên Hòa, đi thăm Tòa Thánh Vatican, và cho Tăng đoàn Làng Mai với Thiền Sư Thích Nhật Hạnh vào Việt Nam... thì phe bảo thủ, giáo điều, lạc hậu lại có những đòn đàn áp vỗ mặt vào những người đấu tranh dân chủ". Theo ông thì "Đây là sự biểu hiện của sự vật lộn giữa các nhận thức khác nhau rất cơ bản trong nội bộ lãnh đạo Đảng Cộng Sản Việt Nam". Theo ông Nguyễn Thanh Giang thì đợt đàn áp dữ dội đang xảy ra cũng có yếu tố tất yếu là "sắp có cuộc bầu cử nên buộc chính quyền làm mạnh để bảo toàn". Ông Nguyễn Thanh Giang trả lời phỏng vấn của BBC Việt Ngữ trong bối cảnh có một số nhà đối kháng bị bắt hoặc bị sách nhiễu tại Việt Nam. Thân nhân kế? Nhận xét về việc nhà đấu tranh dân chủ Đỗ Nam Hải bị buộc phải tạm ngưng hoạt động, ông Nguyễn Thang Giang nói "Anh Đỗ Nam Hải là thanh niên có chí khí, đã có những bài viết, các hoạt động góp phần vào công cuộc đấu tranh dân chủ và tôi yêu quý con người đó". Ông nói "Kể cả chúng tôi là những người đi trước hay các anh em trẻ sau này đấu tranh dân chủ đều bị sức ép, đàn áp khốc liệt". "Đòn hiểm hóc nhất là công an tận dụng được cả sự khống chế của người thân trong gia đình như bố mẹ, vợ con". Ông nói "tôi hay nói với các anh em đấu tranh dân chủ là tôi "sợ" công an nhưng nếu có công an ở ngay trong nhà thì còn sợ hơn nữa". Ông giải thích thêm "Tức là khi bố mẹ, vợ con mình ra vào nhìn mình với cặp mắt khó chịu, thậm chí có những câu nói nặng nề thì sự khống chế tinh thần còn ghê gớm hơn nhiều lần". "Khi thấy Đỗ Nam Hải phải tạm thời qui phục thì tôi không ngạc nhiên lắm. Tôi cũng hy vọng rằng chí khí ấy không bị dập tắt hoàn toàn". Ông nói thêm "Đối với mỗi con người hoạt động chính trị và đấu tranh ở Việt Nam như Đỗ Nam Hải thì phải biết tùy cơ ứng biến, miễn là đừng bao giờ phản lại phong trào bởi nếu quay lưng lại với bạn bè thì đó là sự hèn hạ". "Thế nhưng nếu do hoàn cảnh nhất thời thì có lúc tiến mạnh, lúc vừa phải, dừng lại thậm chí lùi để tiến tới thì đó là sự uyển chuyển và tôi hy vọng là Đỗ Nam Hải biết cách đó" Bà Ngô Thị Hiền, Chủ tịch Ủy Ban Tự Do Tôn Giáo cho Việt Nam, một tổ chức hoạt động ở Hoa Kỳ cũng chia sẻ quan điểm rằng có thể có sự giằng co nội bộ tại Việt Nam. Bà nói "Các vụ bắt giữ có thể liên kết với vấn đề bầu cử, nhưng cũng có thể còn là sự giằng co giữa hai phái trong đảng". "Có thể tân chính phủ nghĩ rằng làm việc chung với Hoa Kỳ là điều tốt, nhưng phái thân Trung Quốc lại dùng việc bắt bớ để làm khó trước chuyến thăm vừa rồi của ông Phạm Gia Khiêm sang Mỹ." ----------------------------------------------------------PTO, USATrả lời bạn Nguyễn Kim Luyen: Bạn dùng chữ "gân cổ bênh vực" không được lịch sự cho lắm khi tranh luận về một vấn đề. Hơn nữa ý tưởng bạn cũng không có gì mới mẻ vì đã được bàn luận rất nhiều trong vấn đề đa nguyên đa đảng. Tôi chỉ trình bày ngắn gọn thôi để bạn suy nghĩ. Phàm cái gì cũng phải tuần tự nhi tiến. Ngày xưa ta áp dụng bao cấp rồi dần dần chuyển qua cơ chế thị trường. Bây giờ thì độc đảng rồi dần dần sẽ lưỡng đảng, tam đảng, đa đảng. Tôi chỉ đặt hai vấn đề cho bạn trả lời. Thứ nhất, nếu bây giờ đột nhiên Việt Nam quyết định cho phép đa đảng, chuyện gì sẽ xảy ra? Việt Nam trong và ngoài nước hiện nay có đảng nào được coi là một đảng chính trị có chất lượng bạn chỉ cho tôi xem. Ở Mỹ thậm chí họ cho đảng Cộng Sản hoạt động nhưng tất cả phải tuân thủ những luật lệ chặt chẽ nhất là tuyệt đối cấm đoán không được có những liện hệ với nước ngoài. Tình báo Việt Nam hiện nay có khả năng cầm cự với những tổ chức tình báo khổng lồ của thế gìới như Anh, Mỹ, hoặc Trung Quốc không? Rồi thì ta sẽ có đảng thân Mỹ, thân Tung Quốc, thân Vatican, thân Nga Sô, thân Iraq v.v... và chính trị Việt Nam sẽ đi về đâu? Thứ hai, ngay cả ở Mỹ, tôi hỏi bạn suốt hơn hai trăm năm tại sao người ta gọi hệ thống chính trị Mỹ là hệ thống lưỡng đảng? Tại sao ở Mỹ không ai thành lập nổi một đảng thứ ba có thể cạnh tranh với hai đảng hiện nay? Bạn trã lời đi. Tôi không gọi bạn là tay sai của một tổ chức nào đó, vì vậy xin bạn đừng chụp mũ tôi là tay sai của chính quyền hay đang gân cổ cãi cho đảng Cộng Sản Việt Nam. Xin cám ơn bạn. Nguyễn Kim Luyen, Brussels, BelgiumĐể trả lời cho những người (vì thật lòng hay vì "nghiệp vụ" mà) gân cổ bênh vực đảng CS, lăng nhục những người đấu tranh đòi quyền sống cho chính mình, tôi xin được đơn cử một hình ảnh rất cụ thể và dễ hiểu: Quý vị còn nhớ thời kỳ bao cấp không? hồi đó tất cả mọi thứ đều được nhà nước độc quyền cung cấp qua hệ thống tem phiếu, hàng quốc doanh. Chắc mọi người còn nhớ: cá ươn, thịt ôi, gạo mốc, vải ố màu người dân vẫn phải chen chúc giành nhau mua về vì không có sự lựa chọn khác, nhiêù khi còn bị đám cán bộ thương nghiệp hoạnh họe đủ điều. Bây giờ, với cơ chế thị trường tự do, nhiều cửa hàng, đủ mọi thương hiệu, người dân tha hồ lựa chọn thứ nào rẻ nhất, tốt nhất. Và ngươì bàn hàng cũng không còn cái thái độ kẻ cả như đám cán bộ nhà nước ngày nào... Trong lãnh vực chính trị cũng vậy, "đảng ta" một mình một chợ, không cho bất cứ tổ chức nào khác cạnh tranh. Người dân thì cứ phải trợn tròng con mắt nuốt những sản phẩm của đảng dù nó có ươn, có mốc thế nào...Như vậy hỏi có bất công hay không? Vậy mà lúc nào đảng cũng tự nhận là "công bộc" của dân. Nếu đảng CS vì dân, do dân, được dân tín nhiệm thì tại sao lại sợ việc bấu cử ứng cử tự do dân chủ như các xứ văn minh Tây phương? Do Kim, HCMỞ Việt Nam một điều mà không nói ra nhưng ai cũng biết. Đó là trong Bộ Chính Trị Việt Nam luôn tồn tại hai phe đối nghịch nhau về tư tưởng và chính sách ngọai giao. Một bên có chủ trương làm bạn với Hoa Kỳ coi Hoa kỳ là đối tác tin cậy còn lại một bên có tư tưởng chống đối lại chủ trương đó và thân với Trung Quốc. Sự việc vừa rồi khi Phó thủ tướng Phạm Gia Khiêm sang Mỹ nhằm chuẩn bị cho chuyến đi thăm Hoa Kỳ của Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết, thì trong nước lại xảy ra những việc đàng áp bắt bớ những ngừơi đấu tranh cho dân chủ. Đó là sự chỉ đạo của những kẻ nhằm phá hoại chính sách chủ trương của dân tộc Việt Nam. Điều này một lần nữa thể hiện rõ trong nội bộ Đảng Cộng Sản đang tồn tại một thế lực chống lại đường lối mà nhân dân và nhà nước Việt Nam khẳng định " Việt Nam muốn là bạn của tất cả các nước trên thế giới". Châu, Hà NộiVN cần phải biết tự mình vươn lên,phải tự biết chỉ ra những khuyết điểm,kô thể chỉ muốn hưởng sự yên bình.Muốn vươn lên thi phải vận động.Kô phải là tôi nói xấu nhưng người Việt Nam chúng ta sống quá lâu trong thời kì bao cấp rồi ,nên tính "ỳ" ăn quá sâu rồi. Bây giờ phải hi vọng vào lớp trẻ năng động hơn,táo bạo hơn.Thân Mĩ hay Trung Quốc kô quan trọng,bởi vì đấy là các dân tộc khác,kô phải là họ muốn tốt cho chúng ta,mà chỉ muốn kiểm soát đc các dân tộc khác.Các nước lớn thwongf vậy.Đặc biệt là Trung Quốc, thế của Trung Quốc đang lên mà họ lại có rất nhiều tham vọng,phải cẩn thận với anh bạn Tàu này.Bây giờ có rất nhiều! những tư tưởng ý kiến trái ngược nhau kể cả là"phản động" như nhiều người vẫn gọi. Nhưng làm sao cứ phải ngăn cấm ,phải bài nó cơ chứ.Tài giỏi là ở chỗ phải biết lắng nghe và chắt lọc những cái hay,chứ kô phải chửi bới,nói này nói nọ.Yêu đất nước dân tộc Việt Nam thì phải biết nhìn và chỉ ra khuyết điểm,phải tìm cách mà sửa chứ kô thể bằng lòng với cái đã có đc.Việt Nam chẳng là gì so với thế giới cả.Vậy chúng ta những người Việt Nam phải thay đổi nó chứ? Tran Van LanhGửi ông Phạm Văn Thoa, tp HCM. Thiết nghĩ ta không nên bực mình vì những ý kiến cho rằng mâu thuẫn này nọ trong đảng. Theo tôi đoàn kết là rất tốt. Nhưng những quan điểm đối nghicjhnhau có những lúc là cần thiết. Phạm Văn Thoa, tp HCMThiết nghĩ, đây không phải là xung khắc trong Đảng hay trong chính phủ. Nếu nhận định như vậy càng thấy sự hoang tưởng của một số nhân vật hiện nay. Bất kỳ sự tiến bộ nào cũng phải vượt qua những trở ngại. Những người hiện được báo chí nước ngoài và một số tổ chức quốc tế rêu rao là anh hùng, là nhân vật ủng hộ dân chủ, tranh đấu cho dân quyền chính là một trong những cản trở lớn nhất ở Việt Nam hiện nay. Chính họ là những người đã và đang phản bội lại đất nước mình chỉ vì một sự ảo tưởng nào đó và cũng vì sự tham lam cố chấp, muốn được chú ý. Những nhân vật này nên bị trừng phạt và lên án. Tôi cũng thực sự xấu hỗ khi mỗi ngày phải nghe và đọc đâu đó những tin tức có liên quan đến họ. Họ không đáng được nêu danh hoặc vinh danh. Nói chung đừng nhân danh vì bất cứ điều gì để làm tổn hại đất nước, làm tổn hại sự thanh bình của đất nước, chúng tôi rất cảm ơn nếu quý vị thấy được điều này. Khải MinhCám ơn bạn Trần kiến Trung, Hà Nội đã kể ra một câu truyện tưởng như chỉ có trong tác phẩm Tâm Hồn Cao Thượng (Grand Coeur) của một văn hào người Ý, để người VN cũng như người các nước hiểu rằng họ chỉ có quyền lên án sai lầm của một chính quyền, xảo trá của một đảng phái, âm mưu của một chính khách,và cảnh giác những lề thói xấu của dân tộc mình, chứ không có quyền nói xấu về đất nước và đồng bào mình, khinh bỉ sự nghèo khó, thờ ơ với những áp lực mà dân tộc mình phải gánh chịu. Trần Kiến Trung, Hà NộiTôi đã một lần sang Pháp. Tôi có gặp một người Pháp. Người này nói chuyện với tôi rất cởi mở và rất yêu đất nước và con người Việt Nam. Trong một lần một người Việt Nam có nói xấu về đất nước và con người Việt Nam trước mặt ông ta. ông ta đã tỏ thái độ và nói với người Việt Nam kia rằng. Đất nước và con người của nước ông, ông không yêu mà còn đi nói xấu họ thì làm sao ông có thể yêu đất nước và con người của nước khác và làm sao ông có thể trở thành bạn của tôi được. Và ông người Pháp kia đã không chở ông Việt Nam kia về nhà mà mặc cho người Việt Nam đi bộ cho dù lịch sự như người Pháp và xe thì đi không? Tai Ngua, Hà NộiĐọc ý kiến của Anh Trần Kiến Trung, Hà Nội, tôi tự nhủ là ai bảo người Pháp lịch sự...Người Pháp là người cho rằng chỉ có họ ở trên thế giới này thôi...Nhưng cái người mà anh đã gặp mà cho là lịch sự đó theo tôi nghĩ là ông ta kém thông minh và hiểu biết về người anh bạn Việt Nam kia, đối với người Pháp thì có thể họ vơ đũa cả nắm nên " Đất nước và con người của nước ông, ông không yêu mà còn đi nói xấu họ thì làm sao ông có thể yêu đất nước và con người của nước khác và làm sao ông có thể trở thành bạn của tôi " Nhưng đối với anh chàng VN kia thì VN bây giờ không phải là Quốc Gia đích thực của anh, vì Quốc Gia của anh đã mất đang bị CS đô hộ. Đặng Kim Lai, CanadaKhông cần ông Nguyễn Thanh Giang cho biết "Lãnh đạo Việt Nam co xung khắc". Gần đây theo lời bình phẩm của nguyên chủ tịch Quốc hội đã đề cập tới vần đề đại diện của cái quốc hội được 'nói tới' là dân chủ và công việc điều hành của thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, người ta cũng có thể nhìn ra có sự xung khắc giữa người lãnh đạo và đảng CSVN. Theo lời nói ra của nguyên chủ tịch quốc hội Nguyễn Văn An, nhất nhất mọi điều hành phải theo đúng sự lãnh đạo của đảng, quốc hội chỉ là nơi để thăm dò ý dân. Theo ông An này, người đại diện trong quốc hội như con mắt của đảng, họ cần phải đi sát và đưa ra các báo cáo sát thực trong cuộc nhóm họp của quốc hội. Công, Hà NộiÔng Hải nhận ra nhưng điều mình làm là sai trái đã quyết gác kiếm tìm con đường lương thiện. Một số người vẫn còn cứng đầu cứng cổ sợ nhuệ khí của mình giảm nên bắt đầu có các loạt bài chấn hưng tinh thần. Điều đó ai cũng biết, ai cũng tỏ tường, tuy nhiên cách nói của ông Giang là sự phân tích ngây ngô và khập khiễng, chẳng lẽ vì đường lối ngoại giao mà lại phải làm ngơ với những kẻ vi phạm pháp luật. Tôi khuyên chân thành những người vẫn có ý định làm quân tốt cho những thế lực chống phá Việt Nam sớm tỉnh ngộ và làm những việc thiết thực, có ích cho nước nhà hơn.

world-51276227

https://www.bbc.com/vietnamese/world-51276227

Luận tội: Liệu John Bolton có là người làm thay đổi cục diện?

Đảng Dân chủ đang ráo riết yêu cầu cựu Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ John Bolton ra làm chứng trong phiên tòa luận tội của Tổng thống Donald Trump.

Tổng thống Donald Trump trong một phiên họp tại Nhà Trắng Áp lực này tăng lên sau tường trình về một tuyên bố có khả năng khiến dư luận nổi sóng, mà John Bolton được cho là đã công bố trong một cuốn sách mới. Tờ New York Times trích dẫn một bản thảo của Bolton bị rò rỉ cho biết, Trump nói với ông rằng muốn trì hoãn việc viện trợ cho Ukraine cho đến khi nước này giúp ông điều tra chống lại đảng Dân chủ, bao gồm cả cựu Phó Tổng thống Joe Biden. Tổng thống Mỹ bác bỏ tường trình này, vốn có thể làm yếu đi phủ nhận rằng ông có động cơ đen tối khi yêu cầu Tổng thống Ukraine Volodomyr Zelensky phải mở cuộc điều tra về ông Biden, ứng cử viên tổng thống đối đầu của mình. Bolton, thuộc đảng Cộng hòa, là một anh hùng bất ngờ đối với Đảng Dân chủ. Tuy nhiên, họ tin rằng ông sẽ đóng vai trò là một nhân chứng then chốt, cung cấp bằng chứng không thể chối cãi được về hành động sai trái của Trump và giúp củng cố vụ kiện để ông Trump bị phế truất. Đảng Dân chủ từng có hy vọng tương tự vào một nhân vật khác của Washington, Robert Mueller, cựu công tố viên đặc biệt. Những nhân vật chính trong cuộc điều tra luận tội Trump Đảng Dân chủ từ chối trao đổi nhân chứng luận tội Trump Ý kiến bênh và chống việc luận tội Trump Nhưng ông Mueller trông có vẻ thiểu não khi ra làm chứng hồi tháng Năm về cuộc điều tra Nga dính líu vào bầu cử tổng thống Mỹ, và không thay đổi được suy nghĩ của nhiều người về tổng thống. John Bolton có thể khác - đảng Dân chủ hy vọng như vậy. Được đào tại tại Yale University, John Bolton, 71 tuổi, là cố vấn an ninh quốc gia từ 2018-2019. Ông đã "đích thân dính líu" vào các thỏa thuận của tổng thống với các quan chức Ukraine, theo lời luật sư của Bolton. Cựu cố vấn an ninh quốc gia Bolton ở ngay "trung tâm não bộ cho tất cả các quyết định quan trọng", Matthew Spence, cựu Phó trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng nói. Nếu Bolton ra làm chứng, ông có thể có những lời khai chi tiết nhất từ trước đến nay về áp lực chính trị được cho là của Tổng thống Donald Trump lên Tổng thống Zelensky và quyết định đóng băng gần 400 triệu đôla viện trợ an ninh cho Ukraine. Một số nhân chứng khác đã cáo buộc rằng, các quan chức trong chính quyền Trump đã sử dụng viện trợ như một ván bài thương lượng để thúc đẩy Ukraine điều tra gia đình ông Biden. Nhưng họ đã không liên kết được một cách rõ ràng giữa Trump và việc từ chối viện trợ để đổi lấy một cuộc điều tra, hoặc cho thấy rằng cá nhân Trump đã chỉ đạo các hoạt động. Đảng Dân chủ tin rằng cựu Cố vấn An ninh Quốc gia có thể cung cấp một chứng cớ không thể chối cãi về chỉ thị của Trump cho việc dùng viện trợ quân sự để tạo áp lực lên Ukraine. Nancy Pelosi: "Tổng thống phải chịu trách nhiệm. Không ai ở trên luật pháp" "Bolton có mặt trong lúc trọng tội xảy ra", Evelyn Farkas, người từng là quan chức hàng đầu của Nga trong thời chính quyền Obama và hiện đang tranh cử với tư cách là đảng viên Dân chủ cho một ghế trong quốc hội ở New York nói. "Và ông ta biết rằng đó là một trọng tội vào thời điểm đó." Theo các tường trình, ông Bolton đã phản đối việc trì hoãn viện trợ an ninh cho Ukraine, và đã cố gắng nhưng không thành công trong việc thuyết phục tổng thống gửi tiền viện trợ quân sự trong một cuộc họp của Phòng Bầu dục. "Đây là lợi ích của nước Mỹ", cựu Cố vấn An ninh Quốc gia từng nói với Tổng thống, theo New York Times, khi ông lập luận rằng viện trợ nên được gửi đi cho Ukraine. Tiền viện trợ cuối cùng cũng được gửi đi - một ngày sau khi ông Bolton rời khỏi Nhà Trắng trong giận giữ và cay đắng. 'Báo cáo Mueller' trong 60 giây Ông Trump đã nhiều lần nói rằng không làm gì sai và các thủ tục luận tội là một "trò lừa đảo". Các luật sư của Nhà Trắng đã từ chối các yêu cầu từ các nhà lập pháp Dân chủ đòi ông Bolton và các nhân chứng khác ra làm chứng. Luật sư của Trump nói rằng, lời khai của họ sẽ vi phạm quyền bảo mật của tổng thống. Sách của John Bolton viết gì? Bolton từng công bố rằng, ông sẽ làm chứng nếu ông được triệu tập một cách hợp pháp, bỏ ngoài tai mong muốn của các luật sư Nhà Trắng, những người muốn ông giữ im lặng. Thượng nghị sĩ sẽ bỏ phiếu về vấn đề nhân chứng trong những ngày tới. Bolton chắc chắn biết rất nhiều. Bất cứ khi nào gặp ông, cho dù trong các cuộc họp ở nước ngoài hay ở Nhà Trắng, tôi (tác giả bài viết này) luôn thấy ông cầm một cuốn sổ tay. Là một nhà bình luận lâu năm trên Fox News, ông Bolton đã ghi lại những suy nghĩ của mình trên giấy khi ông còn làm việc trong Nhà Trắng. Có lẽ các ghi chú đã có ích cho hợp đồng sách được nói là trị giá hàng triệu đôla của ông với Simon & Schuster. "Bolton sẽ là một nhân chứng mạnh mẽ cho đảng Dân chủ," Jeremy Shapiro, người từng phục vụ nhiều năm với tư cách là một nhà ngoại giao chuyên nghiệp trong Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, nói. "Ông ấy là một người ghi chép chăm chỉ và luôn muốn viết xuống mọi điều. Điều đó sẽ tạo thêm cho ông nhiều uy tín." John Bolton, hình chụp tháng Tư, 2019, luôn luôn cẩn thận ghi chép trong thời gian là Cố vấn An ninh Quốc gia Nhưng một số nhà quan sát của Nhà Trắng tự hỏi, liệu ông Bolton có biết nhiều như ông tỏ ra hay không; hoặc nếu ông sẵn sàng ra làm chứng thì đó chỉ là mưu đồ để bán cuốn sách của ông, "The Room Where It Happened: A White House Memoir", vốn sẽ ra mắt vào tháng tới. Ông Bolton cổ xúy đã một chính sách cứng rắn đối với Bắc Triều Tiên, Afghanistan và Iran, và tổng thống không phải lúc nào cũng đồng ý với ông. Có nhiều lúc, Bolton bị gạt ra ngoài. Đảng Dân chủ cũng đặt câu hỏi, liệu lời khai từ Bolton, bất kể hỏa lực của nó, có thể sẽ tạo ra sự khác biệt. Ông Bolton có khả năng sẽ là một diễn giả hấp dẫn hơn Mueller, người rõ ràng là rất khổ sở khi phải ra làm chứng. Luận tội: Trump 'biết rõ chuyện gì đang xảy ra' Điều tra luận tội Trump: những 'kịch bản' khả dĩ Ngược lại, Bolton thích ánh đèn sân khấu, "Ông ấy sẽ xuất hiện trên truyền hình tốt hơn Mueller," Shapiro nói. Nhưng Shapiro và những người khác tự hỏi, liệu Bolton có gây được nhiều ảnh hưởng. "Rõ ràng là tổng thống có tội như bị cáo buộc, và thật khó để tranh cãi về một chứng cớ quá hiển nhiên," ông nói. "Nhưng cũng rất rõ ràng rằng, các thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa không mấy quan tâm." "Họ sẽ không bao giờ kết án ông ta về bất cứ điều gì," Jeremy Shapiro nói thêm. Cho đến nay, phiên tòa phần lớn diễn tiến theo kịch bản của nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell. Nhưng trong khi nó dường như đang hướng tới việc tha bổng của tổng thống, đảng Dân chủ hy vọng cuốn sách của Bolton sẽ tạo được một bước ngoặt.

summarize: Tổng thống Donald Trump trong một phiên họp tại Nhà Trắng Áp lực này tăng lên sau tường trình về một tuyên bố có khả năng khiến dư luận nổi sóng, mà John Bolton được cho là đã công bố trong một cuốn sách mới. Tờ New York Times trích dẫn một bản thảo của Bolton bị rò rỉ cho biết, Trump nói với ông rằng muốn trì hoãn việc viện trợ cho Ukraine cho đến khi nước này giúp ông điều tra chống lại đảng Dân chủ, bao gồm cả cựu Phó Tổng thống Joe Biden. Tổng thống Mỹ bác bỏ tường trình này, vốn có thể làm yếu đi phủ nhận rằng ông có động cơ đen tối khi yêu cầu Tổng thống Ukraine Volodomyr Zelensky phải mở cuộc điều tra về ông Biden, ứng cử viên tổng thống đối đầu của mình. Bolton, thuộc đảng Cộng hòa, là một anh hùng bất ngờ đối với Đảng Dân chủ. Tuy nhiên, họ tin rằng ông sẽ đóng vai trò là một nhân chứng then chốt, cung cấp bằng chứng không thể chối cãi được về hành động sai trái của Trump và giúp củng cố vụ kiện để ông Trump bị phế truất. Đảng Dân chủ từng có hy vọng tương tự vào một nhân vật khác của Washington, Robert Mueller, cựu công tố viên đặc biệt. Những nhân vật chính trong cuộc điều tra luận tội Trump Đảng Dân chủ từ chối trao đổi nhân chứng luận tội Trump Ý kiến bênh và chống việc luận tội Trump Nhưng ông Mueller trông có vẻ thiểu não khi ra làm chứng hồi tháng Năm về cuộc điều tra Nga dính líu vào bầu cử tổng thống Mỹ, và không thay đổi được suy nghĩ của nhiều người về tổng thống. John Bolton có thể khác - đảng Dân chủ hy vọng như vậy. Được đào tại tại Yale University, John Bolton, 71 tuổi, là cố vấn an ninh quốc gia từ 2018-2019. Ông đã "đích thân dính líu" vào các thỏa thuận của tổng thống với các quan chức Ukraine, theo lời luật sư của Bolton. Cựu cố vấn an ninh quốc gia Bolton ở ngay "trung tâm não bộ cho tất cả các quyết định quan trọng", Matthew Spence, cựu Phó trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng nói. Nếu Bolton ra làm chứng, ông có thể có những lời khai chi tiết nhất từ trước đến nay về áp lực chính trị được cho là của Tổng thống Donald Trump lên Tổng thống Zelensky và quyết định đóng băng gần 400 triệu đôla viện trợ an ninh cho Ukraine. Một số nhân chứng khác đã cáo buộc rằng, các quan chức trong chính quyền Trump đã sử dụng viện trợ như một ván bài thương lượng để thúc đẩy Ukraine điều tra gia đình ông Biden. Nhưng họ đã không liên kết được một cách rõ ràng giữa Trump và việc từ chối viện trợ để đổi lấy một cuộc điều tra, hoặc cho thấy rằng cá nhân Trump đã chỉ đạo các hoạt động. Đảng Dân chủ tin rằng cựu Cố vấn An ninh Quốc gia có thể cung cấp một chứng cớ không thể chối cãi về chỉ thị của Trump cho việc dùng viện trợ quân sự để tạo áp lực lên Ukraine. Nancy Pelosi: "Tổng thống phải chịu trách nhiệm. Không ai ở trên luật pháp" "Bolton có mặt trong lúc trọng tội xảy ra", Evelyn Farkas, người từng là quan chức hàng đầu của Nga trong thời chính quyền Obama và hiện đang tranh cử với tư cách là đảng viên Dân chủ cho một ghế trong quốc hội ở New York nói. "Và ông ta biết rằng đó là một trọng tội vào thời điểm đó." Theo các tường trình, ông Bolton đã phản đối việc trì hoãn viện trợ an ninh cho Ukraine, và đã cố gắng nhưng không thành công trong việc thuyết phục tổng thống gửi tiền viện trợ quân sự trong một cuộc họp của Phòng Bầu dục. "Đây là lợi ích của nước Mỹ", cựu Cố vấn An ninh Quốc gia từng nói với Tổng thống, theo New York Times, khi ông lập luận rằng viện trợ nên được gửi đi cho Ukraine. Tiền viện trợ cuối cùng cũng được gửi đi - một ngày sau khi ông Bolton rời khỏi Nhà Trắng trong giận giữ và cay đắng. 'Báo cáo Mueller' trong 60 giây Ông Trump đã nhiều lần nói rằng không làm gì sai và các thủ tục luận tội là một "trò lừa đảo". Các luật sư của Nhà Trắng đã từ chối các yêu cầu từ các nhà lập pháp Dân chủ đòi ông Bolton và các nhân chứng khác ra làm chứng. Luật sư của Trump nói rằng, lời khai của họ sẽ vi phạm quyền bảo mật của tổng thống. Sách của John Bolton viết gì? Bolton từng công bố rằng, ông sẽ làm chứng nếu ông được triệu tập một cách hợp pháp, bỏ ngoài tai mong muốn của các luật sư Nhà Trắng, những người muốn ông giữ im lặng. Thượng nghị sĩ sẽ bỏ phiếu về vấn đề nhân chứng trong những ngày tới. Bolton chắc chắn biết rất nhiều. Bất cứ khi nào gặp ông, cho dù trong các cuộc họp ở nước ngoài hay ở Nhà Trắng, tôi (tác giả bài viết này) luôn thấy ông cầm một cuốn sổ tay. Là một nhà bình luận lâu năm trên Fox News, ông Bolton đã ghi lại những suy nghĩ của mình trên giấy khi ông còn làm việc trong Nhà Trắng. Có lẽ các ghi chú đã có ích cho hợp đồng sách được nói là trị giá hàng triệu đôla của ông với Simon & Schuster. "Bolton sẽ là một nhân chứng mạnh mẽ cho đảng Dân chủ," Jeremy Shapiro, người từng phục vụ nhiều năm với tư cách là một nhà ngoại giao chuyên nghiệp trong Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, nói. "Ông ấy là một người ghi chép chăm chỉ và luôn muốn viết xuống mọi điều. Điều đó sẽ tạo thêm cho ông nhiều uy tín." John Bolton, hình chụp tháng Tư, 2019, luôn luôn cẩn thận ghi chép trong thời gian là Cố vấn An ninh Quốc gia Nhưng một số nhà quan sát của Nhà Trắng tự hỏi, liệu ông Bolton có biết nhiều như ông tỏ ra hay không; hoặc nếu ông sẵn sàng ra làm chứng thì đó chỉ là mưu đồ để bán cuốn sách của ông, "The Room Where It Happened: A White House Memoir", vốn sẽ ra mắt vào tháng tới. Ông Bolton cổ xúy đã một chính sách cứng rắn đối với Bắc Triều Tiên, Afghanistan và Iran, và tổng thống không phải lúc nào cũng đồng ý với ông. Có nhiều lúc, Bolton bị gạt ra ngoài. Đảng Dân chủ cũng đặt câu hỏi, liệu lời khai từ Bolton, bất kể hỏa lực của nó, có thể sẽ tạo ra sự khác biệt. Ông Bolton có khả năng sẽ là một diễn giả hấp dẫn hơn Mueller, người rõ ràng là rất khổ sở khi phải ra làm chứng. Luận tội: Trump 'biết rõ chuyện gì đang xảy ra' Điều tra luận tội Trump: những 'kịch bản' khả dĩ Ngược lại, Bolton thích ánh đèn sân khấu, "Ông ấy sẽ xuất hiện trên truyền hình tốt hơn Mueller," Shapiro nói. Nhưng Shapiro và những người khác tự hỏi, liệu Bolton có gây được nhiều ảnh hưởng. "Rõ ràng là tổng thống có tội như bị cáo buộc, và thật khó để tranh cãi về một chứng cớ quá hiển nhiên," ông nói. "Nhưng cũng rất rõ ràng rằng, các thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa không mấy quan tâm." "Họ sẽ không bao giờ kết án ông ta về bất cứ điều gì," Jeremy Shapiro nói thêm. Cho đến nay, phiên tòa phần lớn diễn tiến theo kịch bản của nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell. Nhưng trong khi nó dường như đang hướng tới việc tha bổng của tổng thống, đảng Dân chủ hy vọng cuốn sách của Bolton sẽ tạo được một bước ngoặt.

050919_minhtran_dangthuytram

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/story/2005/09/050919_minhtran_dangthuytram

Thính giả Trần Minh tham gia diễn đàn BBC

Thính giả Trần Minh từ Việt Nam gửi thư tham gia thảo luận trên diễn đàn BBC về chủ đề Nhật Ký Đặng Thuỳ Trâm như sau:

Các bạn thân mến! Tôi là người ở miền nam, là em một người lính VNCH đã chết trong cuộc chiến. Tôi đã phải chứng kiến sự đau khổ day dứt của ba tôi cho đến khi ông trút hơi thở cuối cùng cũng vì chuyện này. Khi anh tôi vào quân ngũ tôi còn nhỏ lắm không nhớ gì nhiều.Hình ảnh cuối cùng tôi nhớ được về anh ấy là một ngày cuối tháng Giêng năm 75 thì phải, trước khi ra khỏi nhà vào 5 giờ sáng để về lại đơn vị, anh ấy có vào giường lúc tôi còn ngái ngủ hôn nhẹ lên má tôi rồi âm thầm ra đi không nói một lời nào...Anh ấy đã không bao giờ quay trở về. Phải 10 năm sau 75 tôi mới bắt đầu đọc những lá thư anh ấy viết từ chiến trường về. Bây giờ tôi xin trích một vài đoạn trong vài bức thư để các bạn hiểu một người lính VNCH nghĩ gì hầu có thể so sánh với suy nghĩ của một người cộng sản như chị Trâm ở bên kia chiến tuyến. Bản thân tôi rất tôn trọng thư và nhật ký vì ưu điểm là nó chân thật nhưng khuyết điểm của nó lại là chủ quan do đó chưa thể gọi là văn học lịch sử được vì tính khái quát và sâu sắc của nó chưa cao: Nam can Noel 1970Kính thưa ba má, Đêm nay là đêm 24/12. Ngồi trong lều, kê một thùng đạn làm bàn viết. Trên bàn có hai cây đèn cầy, một bidon nước trà, một chai rượu. Những món này con gởi mua từ trước với rất nhiều công phu. Trên bàn còn có 3 cartes de noel. Một của ba má vừa nhận được hồi chiều. Chỗ con ngồi là một nền nhà cũ nền được đắp cao, đúng như ba chúc trong thiệp. Và con ngồi một mình, vừa nhấm rượu vừa viết thơ. Chung quanh con anh em binh sĩ, người thì nằm trên võng, người thì ngồi gần bếp lửa được đốt lên vì trời lạnh. Mỗi người một ý nghĩ. Người thì quay về kỷ niệm để quên bớt hiện tại, người thì nghĩ đến vợ con. Văng vẳng từ những radio nhỏ những âm thanh giáo đường. Và nếu không có những âm thanh đó, thì không ai biết và nhớ đêm nay là đêm Noel trong chốn hoang vu này. Riêng con thì nghĩ nhiều về những năm xưa. Những đêm Noel năm nào xin ba má lên nhà giòng dự lễ. Những năm lang thang ngoài đường nhìn qua những nhà có cây sapin nhưng vẫn thấy cuộc đời đẹp và đáng sống, chưa biết lo nên lòng thảnh thơi. Những đêm sương mù với biển người tấp nập đi nhà thờ. Lúc đó chạy theo những cái vô giá trị mà không biết mình đang sống trong một khung cảnh thiên đàng. Bây giờ, hoài bão của con là được sống một cách rất tầm thường trong khung cảnh ấy. Con cũng cám ơn Thượng đế đã cho con sống những năm đẹp và đầy kỷ niệm ấy. Con cũng còn nghĩ đến những ngày vừa qua, những năm tháng sắp tới mà không thấy chỗ nào sáng sủa cả. Lúc trước mình chấp nhận hiện tại để chờ một ngày mai tươi đẹp. Bây giờ không dám mơ ước đến thế nữa. Chỉ xin Trời Phật cho ngày mai đừng xấu hơn bây giờ là đủ rồi. Năm ngoái, vào khoảng trước Noel con có trình cho ba rõ những quan niệm của con về trách nhiệm trong chiến tranh. Bao nhiêu tội lỗi rồi cuối cùng cũng đổ tội cho chiến tranh và ba đã nhắc cho con biết còn có lương tâm để phán đoán để buộc tội mình. Thưa ba trong đêm thanh tịnh này, con xin trình tiếp những cảm nghĩ của con về vấn đề đó. Con người bây giờ theo con nghĩ, không còn lương tâm nữa. Tất cả những giá trị tinh thần và đạo lý đều bị đảo ngược. Theo Victor Hugo, Dieu c'est la consience. Và giáo dục cũng đã dạy con, mình tội lỗi khi lương tâm quyết định như vậy và không có hình phạt nào bằng sự ray rứt của nó. Nhưng bây giờ sau những năm lăn lóc ngoài đời cũng như trong quân ngũ con đã nhận thấy lương tâm giảm đi rất nhiều trong những người có giáo dục đạo lý và hầu như tắt hẳn nơi những người khác. Con người bây giờ không biết sợ lương tâm như xưa nữa mà chỉ còn sợ pháp luật mà thôi. Mà pháp luật làm sao khám phá tất cả những tội lỗi được. Những tệ trạng ngày nay cũng từ đó mà ra. Con xin kể một ít mà hình như rất nhiều người đều vấp phải: Sự tham lam. Lấy của không phải của mình, ăn cắp của những kẻ khác, tham nhũng hối lộ. Nạn cướp bóc, đào ngũ trốn quân dịch không một chút thẹn thùng. Tội mãi dâm dưới nhiều hình thức (từ bà lớn ngoại tình đến những cô chơi bời) Và còn rất nhiều điều khác người ta không làm chỉ vì sợ bị bắt chớ không! phải vì không nên làm... Hoa kỳ 3-8-72...Giai đoạn 2 của cuộc huấn luyện bắt đầu nên bận rộn. Dụng cụ huấn luyện đầy đủ và huấn luyện viên không khó như ở Việt Nam nên cứ tà tà. Tụi Mỹ vì không quen nên rên dữ lắm. Chẳng hạn tuần tiễu trong rừng. Tương đối rừng ở đây thưa hơn ở VN. Chỉ có những bụi cây nho nhỏ dưới lớp cây cao, không có dây gai chằng chịt như xứ nhà. Di chuyển rất dễ nhưng những ông đồng minh vĩ đại thì rên dữ lắm vì không quen. Vấp lên vấp xuống mồ hôi lả chả. Thân xác quá to nên không lách dễ bằng người VN. Huấn luyện viên và cán bộ phần nhiều là đại uý hay thiếu tá, tận tâm vô cùng không phải chỉ tay năm ngón như bên mình. Họ chạy họ bò như khoá sinh. Tất cả đều có huy chương chiến dịch VN. Tuy nhiên vì họ là một dân tộc tự kiêu và háo thắng nên từ già đến trẻ đều hăng say. Lúc nào cũng đề cao mà không cảnh giác. Trong giờ huấn luyện họ thuật lại những trận mà họ một, VC mười mà vẫn thắng dễ dàng. Vì vậy khoá sinh rất tự tin. Quá tự tin. Và khinh địch. Có những lúc nghe họ kể mà bực mình vì VC thì cũng là người VN và con thừa biết người lính cộng sản thua ai chứ không thua người Mỹ về đánh giặc. Chẳng qua họ nghèo mà thôi. Họ huấn luyện sĩ quan để chiến đấu ở VN. Thiết lập nguyên một làng VN với 10 nóc nhà, nằm bên bờ suối. Nhà tranh,tôle, ngói. Trông đẹp mắt. Họ là một dân tộc trẻ và háo thắng nên không hiểu nỗi tại sao người Mỹ lại rút lui khỏi VN mà không đổ toàn bộ lực lượng lên Đông Dương chẳng hạn, thanh toán vấn đề trong một tháng. Họ không hiểu rằng vũ lực không phải là mạnh nhất, rằng chiến tranh mà không có chính nghĩa thì không thắng được, rằng chiến tranh là sự tiếp tục của chính trị (la guerre est la continuation de la politique) Cũng vì háo thắng nên rất thích phô trương. Huy chương chẳng hạn. Mỗi người khi nhập ngũ đều có huy chương gọi là huy chương quốc phòng. Ai cũng đeo. Họ ao ước được qua VN để có nhiều huy chương hơn. Chẳng hạn như một đại uý có rất nhiều huy chương tuy tham chiến chừng1 hay 2 năm thôi. Nếu bênmình mà có hệ thống huy chương như họ chắc không còn chỗ để đeo. Họ không hiểu khi con không đeo huy chương. Họ hỏi con và yêu cầu con đeo trong những dịp đặc biệt. Mỗi lần đeo là con nhớ những kỷ niệm chết chóc. Một huy chương là một lần những người VN đôi bên đều nằm xuống. Hoa Kỳ 15-9-1972Hôm kia con nhận được thơ ba, nhưng bận huấn luyện đi bãi cả ngày nên không tiện trả lời. Tuần này là tuần thứ 16 trong số 28 tuần ở Quantico. Con sẽ mãn khoá vào ngày 30-11-72. Cuộc huấn luyện bước qua giai đoạn 3, học tập ngoài bãi nhiều. Tuần trước thi giai đoạn 2. Một sĩ quan được đánh giá trên ba lãnh vực: Thi viết (họ gọi là acdemic) gồm chiến thuật, vũ khí v..v..,bản đồ và là phần quan trọng nhất. Phần thứ hai là Military skills(skill=habileté) gồm thể thao, chạy đoạn đương chiến binh, tác xa súng trường và súng lục. Phần thứ 3 là lãnh đạo chỉ huy. Phần này họ không đánh giá sĩ quan đồng minh. Về phần academic con có điểm trung bình 95/100 điểm rất cao đối với Mỹ và hình như con dẫn đầu trong số sĩ quan đồng minh khoảng 14 người. Về phần military skills thì thua họ. Thành thật mà nói chúng con qua đây không phải để thi đua nên chẳng học, thức khuya như những người khác. Vì vậy điểm cao làm con ngạc nhiên. Hôm qua thi đua đi bản đồ. Họ phát cho một bản đồ(boussole), bắt tìm 10 hộp đạn to bằng một máy radio trong một khu rừng độ 15 cây số vuông. Mỗi người một đường, đi từng đợt 10 người, mỗi đợt cách nhau năm phút. Họ phải chạy vì thời gian là yếu tố quan trọng trong một lộ trình xa đa số chỉ tìm được 5 điểm trên 10 được cho. Con khởi hành trong toán chót, toán 23 nghĩa là hơn một tiếng rưỡi sau toán đầu. Con tìm được cả 10 điểm, và tuy không khi nào chạy về trước tất cả các sĩ quan khác. Trong số 230 người con về thứ 15 và 14 người về trước con đều trong ở toán đi trước con từ một tiếng đồng hồ trở lên. Một điểm tốt cho Việt nam. Không có gì đáng ngạc nhiên vì con đi theo bản đồ quen. Mấy tuần vừa qua , con được dịp theo dõi thế vận hội thứ 20 trên vô tuyến truyền hình, trực tiếp từ Munich Đức Quốc bằng vệ tinh nhân tạo thật là hào hứng. Trong thế vận hội này điện tử làm việc nhiều, tất cả mesures về thời gian, khoảng cách đều đo bằng computers (máy điện tử) một cách chính xác đến 1/100 ème giây. Mấy hôm nay tin tức về những trận đánh Quảng trị cho biết TQLC/VN đã lấy lại phần lớn thị xã này. Chắc tốn xương máu nhiều... 5-2-73 Quảng trịHôm nay là mùng 3 Tết. Con vẫn ở phía bắc Quảng trị. Từ hôm ngưng bắn đến nay, chỗ con tương đối yên không đụng độ. Trong khi các đơn vị khác vẫn giao tranh đều đều. Ngày ngưng bắn quả thật là một ngày khó quên trong cuộc đời. Những ngày trước pháo kích và tấn công như mưa bão nhất là đêm cuối cùng. Hai bên bám sát nhau. Đến 8 giờ kém 5 con cho lệnh ngưng bắn. Nhưng bên kia vẫn tiếp tục cho đến 8 giờ 20 khi con cho bắn một hoả hiệu. Và từ lúc đó đến giờ không còn nghe tiếng súng nữa. Họ ra khỏi vị trí cắm cờ. Bên con cũng vậy. Những lá cờ nằm cách nhau đôi khi chỉ có hai thước. Chúng con nhào qua bên kia bắt tay, mời thuốc quên rằng cách đây 10 phút còn chém giết nhau. Ngày hôm sau con cho chấm dứt những cuộc tiếp xúc, bên nào bên ấy ở. Vì họ phái những chính trị viên ăn nói thật hay đến nói chuyên với binh sĩ thật tình đến khờ khạo của mình. Ăn nói không lại. Lâu lâu chính con qua nói chuyện thôi! hay chọc ghẹo những nữ cán bộ. Cũng may con không về TĐ2 TQLC như theo lệnh lúc đi Mỹ về. Họ bị thiệt hại rất nặng ở Cửa Việt như ba chắc đã nghe được ở đài BBC. Quảng Trị 24-2-73Con vẫn bình an. Những tuần qua tình hình có khi găng với bên kia tuy không đi đến chỗ nổ súng. Bây giờ thời yên hẳn. Nhưng cũng phải đề phòng không để họ qua mặt, chiếm đất cắm cờ. Riêng chỗ của con thì hai bên giữ nguyên vẹn như lúc ngưng bắn và họ cũng không dám ra khỏi những chỗ họ ở cũ. Có nhiều chuyện cũng buồn cười lắm. Lâu lâu họ đem những đoàn văn công đến nơi giáp nhau để diễn. Hầm hố và giao thông hào đôi bên cách nhau 20,30m, ở giữa có làm hai cổng treo cờ và một căn nhà do hai bên dựng lên để ngồi nói chuyện. Bây giờ thì con cấm không cho qua cổng hay đến nhà đó nữa. Những đoàn văn nghệ và nữ ca sĩ hát và hò. Lính mình không thích nghe chèo cổ nên chả thèm nghe mà chỉ ngồi bên này chọc ghẹo và cười. Họ cũng nói phét lắm. Bên họ mỗi đ! ại đội có hoả đầu vụ, nấu cơm gánh lên cho họ ăn. Họ nói họ ăn điều độ và đầy đủ nhưng anh nào cũng xanh xao. Con nói với họ lính của con cứ phát đồ ăn cho họ, họ muốn ăn lúc nào thì ăn không cần giờ giấc.Muốn nấu kiểu nào cũng được. Đó là tự do kiểu miền nam. Muốn ăn nói sao cũng được. Mời thuốc họ không hút, bảo là thuốc Mỹ. Không bao giờ thấy họ tự nhiên hay hồn nhiên như mình. Mình cười giỡn, đùa, chửi nhau. Họ thì không, không dám thổ lộ sợ đồng chí khác nghe... Lúc đi Mỹ con có hai người bạn. Trung uý cả, cùng đi với con. Hôm về Vn họ về đơn vị TQLC khác. Cả hai đều bị thương nặng trong những ngày tiếp theo cuộc ngưng bắn tại Cửa Việt. Như vậy là trong toán 10 người lúc trước đi học anh văn tại Sàigòn cách đây 9 tháng con là một trong hai người còn cầm súng. Tất cả những người khác đều bị loại ra khỏi vòng chiến bằng cách này hay cách khác. Có phước thì bị thương vô phước thì mất xác...

summarize: Các bạn thân mến! Tôi là người ở miền nam, là em một người lính VNCH đã chết trong cuộc chiến. Tôi đã phải chứng kiến sự đau khổ day dứt của ba tôi cho đến khi ông trút hơi thở cuối cùng cũng vì chuyện này. Khi anh tôi vào quân ngũ tôi còn nhỏ lắm không nhớ gì nhiều.Hình ảnh cuối cùng tôi nhớ được về anh ấy là một ngày cuối tháng Giêng năm 75 thì phải, trước khi ra khỏi nhà vào 5 giờ sáng để về lại đơn vị, anh ấy có vào giường lúc tôi còn ngái ngủ hôn nhẹ lên má tôi rồi âm thầm ra đi không nói một lời nào...Anh ấy đã không bao giờ quay trở về. Phải 10 năm sau 75 tôi mới bắt đầu đọc những lá thư anh ấy viết từ chiến trường về. Bây giờ tôi xin trích một vài đoạn trong vài bức thư để các bạn hiểu một người lính VNCH nghĩ gì hầu có thể so sánh với suy nghĩ của một người cộng sản như chị Trâm ở bên kia chiến tuyến. Bản thân tôi rất tôn trọng thư và nhật ký vì ưu điểm là nó chân thật nhưng khuyết điểm của nó lại là chủ quan do đó chưa thể gọi là văn học lịch sử được vì tính khái quát và sâu sắc của nó chưa cao: Nam can Noel 1970Kính thưa ba má, Đêm nay là đêm 24/12. Ngồi trong lều, kê một thùng đạn làm bàn viết. Trên bàn có hai cây đèn cầy, một bidon nước trà, một chai rượu. Những món này con gởi mua từ trước với rất nhiều công phu. Trên bàn còn có 3 cartes de noel. Một của ba má vừa nhận được hồi chiều. Chỗ con ngồi là một nền nhà cũ nền được đắp cao, đúng như ba chúc trong thiệp. Và con ngồi một mình, vừa nhấm rượu vừa viết thơ. Chung quanh con anh em binh sĩ, người thì nằm trên võng, người thì ngồi gần bếp lửa được đốt lên vì trời lạnh. Mỗi người một ý nghĩ. Người thì quay về kỷ niệm để quên bớt hiện tại, người thì nghĩ đến vợ con. Văng vẳng từ những radio nhỏ những âm thanh giáo đường. Và nếu không có những âm thanh đó, thì không ai biết và nhớ đêm nay là đêm Noel trong chốn hoang vu này. Riêng con thì nghĩ nhiều về những năm xưa. Những đêm Noel năm nào xin ba má lên nhà giòng dự lễ. Những năm lang thang ngoài đường nhìn qua những nhà có cây sapin nhưng vẫn thấy cuộc đời đẹp và đáng sống, chưa biết lo nên lòng thảnh thơi. Những đêm sương mù với biển người tấp nập đi nhà thờ. Lúc đó chạy theo những cái vô giá trị mà không biết mình đang sống trong một khung cảnh thiên đàng. Bây giờ, hoài bão của con là được sống một cách rất tầm thường trong khung cảnh ấy. Con cũng cám ơn Thượng đế đã cho con sống những năm đẹp và đầy kỷ niệm ấy. Con cũng còn nghĩ đến những ngày vừa qua, những năm tháng sắp tới mà không thấy chỗ nào sáng sủa cả. Lúc trước mình chấp nhận hiện tại để chờ một ngày mai tươi đẹp. Bây giờ không dám mơ ước đến thế nữa. Chỉ xin Trời Phật cho ngày mai đừng xấu hơn bây giờ là đủ rồi. Năm ngoái, vào khoảng trước Noel con có trình cho ba rõ những quan niệm của con về trách nhiệm trong chiến tranh. Bao nhiêu tội lỗi rồi cuối cùng cũng đổ tội cho chiến tranh và ba đã nhắc cho con biết còn có lương tâm để phán đoán để buộc tội mình. Thưa ba trong đêm thanh tịnh này, con xin trình tiếp những cảm nghĩ của con về vấn đề đó. Con người bây giờ theo con nghĩ, không còn lương tâm nữa. Tất cả những giá trị tinh thần và đạo lý đều bị đảo ngược. Theo Victor Hugo, Dieu c'est la consience. Và giáo dục cũng đã dạy con, mình tội lỗi khi lương tâm quyết định như vậy và không có hình phạt nào bằng sự ray rứt của nó. Nhưng bây giờ sau những năm lăn lóc ngoài đời cũng như trong quân ngũ con đã nhận thấy lương tâm giảm đi rất nhiều trong những người có giáo dục đạo lý và hầu như tắt hẳn nơi những người khác. Con người bây giờ không biết sợ lương tâm như xưa nữa mà chỉ còn sợ pháp luật mà thôi. Mà pháp luật làm sao khám phá tất cả những tội lỗi được. Những tệ trạng ngày nay cũng từ đó mà ra. Con xin kể một ít mà hình như rất nhiều người đều vấp phải: Sự tham lam. Lấy của không phải của mình, ăn cắp của những kẻ khác, tham nhũng hối lộ. Nạn cướp bóc, đào ngũ trốn quân dịch không một chút thẹn thùng. Tội mãi dâm dưới nhiều hình thức (từ bà lớn ngoại tình đến những cô chơi bời) Và còn rất nhiều điều khác người ta không làm chỉ vì sợ bị bắt chớ không! phải vì không nên làm... Hoa kỳ 3-8-72...Giai đoạn 2 của cuộc huấn luyện bắt đầu nên bận rộn. Dụng cụ huấn luyện đầy đủ và huấn luyện viên không khó như ở Việt Nam nên cứ tà tà. Tụi Mỹ vì không quen nên rên dữ lắm. Chẳng hạn tuần tiễu trong rừng. Tương đối rừng ở đây thưa hơn ở VN. Chỉ có những bụi cây nho nhỏ dưới lớp cây cao, không có dây gai chằng chịt như xứ nhà. Di chuyển rất dễ nhưng những ông đồng minh vĩ đại thì rên dữ lắm vì không quen. Vấp lên vấp xuống mồ hôi lả chả. Thân xác quá to nên không lách dễ bằng người VN. Huấn luyện viên và cán bộ phần nhiều là đại uý hay thiếu tá, tận tâm vô cùng không phải chỉ tay năm ngón như bên mình. Họ chạy họ bò như khoá sinh. Tất cả đều có huy chương chiến dịch VN. Tuy nhiên vì họ là một dân tộc tự kiêu và háo thắng nên từ già đến trẻ đều hăng say. Lúc nào cũng đề cao mà không cảnh giác. Trong giờ huấn luyện họ thuật lại những trận mà họ một, VC mười mà vẫn thắng dễ dàng. Vì vậy khoá sinh rất tự tin. Quá tự tin. Và khinh địch. Có những lúc nghe họ kể mà bực mình vì VC thì cũng là người VN và con thừa biết người lính cộng sản thua ai chứ không thua người Mỹ về đánh giặc. Chẳng qua họ nghèo mà thôi. Họ huấn luyện sĩ quan để chiến đấu ở VN. Thiết lập nguyên một làng VN với 10 nóc nhà, nằm bên bờ suối. Nhà tranh,tôle, ngói. Trông đẹp mắt. Họ là một dân tộc trẻ và háo thắng nên không hiểu nỗi tại sao người Mỹ lại rút lui khỏi VN mà không đổ toàn bộ lực lượng lên Đông Dương chẳng hạn, thanh toán vấn đề trong một tháng. Họ không hiểu rằng vũ lực không phải là mạnh nhất, rằng chiến tranh mà không có chính nghĩa thì không thắng được, rằng chiến tranh là sự tiếp tục của chính trị (la guerre est la continuation de la politique) Cũng vì háo thắng nên rất thích phô trương. Huy chương chẳng hạn. Mỗi người khi nhập ngũ đều có huy chương gọi là huy chương quốc phòng. Ai cũng đeo. Họ ao ước được qua VN để có nhiều huy chương hơn. Chẳng hạn như một đại uý có rất nhiều huy chương tuy tham chiến chừng1 hay 2 năm thôi. Nếu bênmình mà có hệ thống huy chương như họ chắc không còn chỗ để đeo. Họ không hiểu khi con không đeo huy chương. Họ hỏi con và yêu cầu con đeo trong những dịp đặc biệt. Mỗi lần đeo là con nhớ những kỷ niệm chết chóc. Một huy chương là một lần những người VN đôi bên đều nằm xuống. Hoa Kỳ 15-9-1972Hôm kia con nhận được thơ ba, nhưng bận huấn luyện đi bãi cả ngày nên không tiện trả lời. Tuần này là tuần thứ 16 trong số 28 tuần ở Quantico. Con sẽ mãn khoá vào ngày 30-11-72. Cuộc huấn luyện bước qua giai đoạn 3, học tập ngoài bãi nhiều. Tuần trước thi giai đoạn 2. Một sĩ quan được đánh giá trên ba lãnh vực: Thi viết (họ gọi là acdemic) gồm chiến thuật, vũ khí v..v..,bản đồ và là phần quan trọng nhất. Phần thứ hai là Military skills(skill=habileté) gồm thể thao, chạy đoạn đương chiến binh, tác xa súng trường và súng lục. Phần thứ 3 là lãnh đạo chỉ huy. Phần này họ không đánh giá sĩ quan đồng minh. Về phần academic con có điểm trung bình 95/100 điểm rất cao đối với Mỹ và hình như con dẫn đầu trong số sĩ quan đồng minh khoảng 14 người. Về phần military skills thì thua họ. Thành thật mà nói chúng con qua đây không phải để thi đua nên chẳng học, thức khuya như những người khác. Vì vậy điểm cao làm con ngạc nhiên. Hôm qua thi đua đi bản đồ. Họ phát cho một bản đồ(boussole), bắt tìm 10 hộp đạn to bằng một máy radio trong một khu rừng độ 15 cây số vuông. Mỗi người một đường, đi từng đợt 10 người, mỗi đợt cách nhau năm phút. Họ phải chạy vì thời gian là yếu tố quan trọng trong một lộ trình xa đa số chỉ tìm được 5 điểm trên 10 được cho. Con khởi hành trong toán chót, toán 23 nghĩa là hơn một tiếng rưỡi sau toán đầu. Con tìm được cả 10 điểm, và tuy không khi nào chạy về trước tất cả các sĩ quan khác. Trong số 230 người con về thứ 15 và 14 người về trước con đều trong ở toán đi trước con từ một tiếng đồng hồ trở lên. Một điểm tốt cho Việt nam. Không có gì đáng ngạc nhiên vì con đi theo bản đồ quen. Mấy tuần vừa qua , con được dịp theo dõi thế vận hội thứ 20 trên vô tuyến truyền hình, trực tiếp từ Munich Đức Quốc bằng vệ tinh nhân tạo thật là hào hứng. Trong thế vận hội này điện tử làm việc nhiều, tất cả mesures về thời gian, khoảng cách đều đo bằng computers (máy điện tử) một cách chính xác đến 1/100 ème giây. Mấy hôm nay tin tức về những trận đánh Quảng trị cho biết TQLC/VN đã lấy lại phần lớn thị xã này. Chắc tốn xương máu nhiều... 5-2-73 Quảng trịHôm nay là mùng 3 Tết. Con vẫn ở phía bắc Quảng trị. Từ hôm ngưng bắn đến nay, chỗ con tương đối yên không đụng độ. Trong khi các đơn vị khác vẫn giao tranh đều đều. Ngày ngưng bắn quả thật là một ngày khó quên trong cuộc đời. Những ngày trước pháo kích và tấn công như mưa bão nhất là đêm cuối cùng. Hai bên bám sát nhau. Đến 8 giờ kém 5 con cho lệnh ngưng bắn. Nhưng bên kia vẫn tiếp tục cho đến 8 giờ 20 khi con cho bắn một hoả hiệu. Và từ lúc đó đến giờ không còn nghe tiếng súng nữa. Họ ra khỏi vị trí cắm cờ. Bên con cũng vậy. Những lá cờ nằm cách nhau đôi khi chỉ có hai thước. Chúng con nhào qua bên kia bắt tay, mời thuốc quên rằng cách đây 10 phút còn chém giết nhau. Ngày hôm sau con cho chấm dứt những cuộc tiếp xúc, bên nào bên ấy ở. Vì họ phái những chính trị viên ăn nói thật hay đến nói chuyên với binh sĩ thật tình đến khờ khạo của mình. Ăn nói không lại. Lâu lâu chính con qua nói chuyện thôi! hay chọc ghẹo những nữ cán bộ. Cũng may con không về TĐ2 TQLC như theo lệnh lúc đi Mỹ về. Họ bị thiệt hại rất nặng ở Cửa Việt như ba chắc đã nghe được ở đài BBC. Quảng Trị 24-2-73Con vẫn bình an. Những tuần qua tình hình có khi găng với bên kia tuy không đi đến chỗ nổ súng. Bây giờ thời yên hẳn. Nhưng cũng phải đề phòng không để họ qua mặt, chiếm đất cắm cờ. Riêng chỗ của con thì hai bên giữ nguyên vẹn như lúc ngưng bắn và họ cũng không dám ra khỏi những chỗ họ ở cũ. Có nhiều chuyện cũng buồn cười lắm. Lâu lâu họ đem những đoàn văn công đến nơi giáp nhau để diễn. Hầm hố và giao thông hào đôi bên cách nhau 20,30m, ở giữa có làm hai cổng treo cờ và một căn nhà do hai bên dựng lên để ngồi nói chuyện. Bây giờ thì con cấm không cho qua cổng hay đến nhà đó nữa. Những đoàn văn nghệ và nữ ca sĩ hát và hò. Lính mình không thích nghe chèo cổ nên chả thèm nghe mà chỉ ngồi bên này chọc ghẹo và cười. Họ cũng nói phét lắm. Bên họ mỗi đ! ại đội có hoả đầu vụ, nấu cơm gánh lên cho họ ăn. Họ nói họ ăn điều độ và đầy đủ nhưng anh nào cũng xanh xao. Con nói với họ lính của con cứ phát đồ ăn cho họ, họ muốn ăn lúc nào thì ăn không cần giờ giấc.Muốn nấu kiểu nào cũng được. Đó là tự do kiểu miền nam. Muốn ăn nói sao cũng được. Mời thuốc họ không hút, bảo là thuốc Mỹ. Không bao giờ thấy họ tự nhiên hay hồn nhiên như mình. Mình cười giỡn, đùa, chửi nhau. Họ thì không, không dám thổ lộ sợ đồng chí khác nghe... Lúc đi Mỹ con có hai người bạn. Trung uý cả, cùng đi với con. Hôm về Vn họ về đơn vị TQLC khác. Cả hai đều bị thương nặng trong những ngày tiếp theo cuộc ngưng bắn tại Cửa Việt. Như vậy là trong toán 10 người lúc trước đi học anh văn tại Sàigòn cách đây 9 tháng con là một trong hai người còn cầm súng. Tất cả những người khác đều bị loại ra khỏi vòng chiến bằng cách này hay cách khác. Có phước thì bị thương vô phước thì mất xác...

vert-fut-53518176

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-53518176

Sẽ ra sao nếu virus corona và tất cả các loại virus biến mất?

Nếu tất cả virus đều biến mất, thế giới sẽ rất khác - không hẳn là tốt hơn. Nhưng cụ thể thì điều gì sẽ xảy ra?

Virus có vẻ như tồn tại duy nhất cho một mục đích là tàn phá xã hội và khiến con người phải lâm vào cảnh khốn khổ. Tiến hành xét nghiệm virus corona khó, dễ tới đâu? Covid-19 và sự lựa chọn đau đớn cho ai được sống Covid-19 ra tay tàn độc với nam giới hơn là với phụ nữ? Chúng đã tước đi vô số mạng sống qua hàng ngàn năm, thường tiêu diệt số lượng đáng kể dân số toàn cầu - từ đại dịch cúm năm 1918 khiến từ 50 đến 100 triệu người thiệt mạng, tới ước tính 200 triệu người chết vì bệnh đậu mùa chỉ trong thế kỷ 20. Đại dịch Covid-19 hiện thời chỉ là một trong hàng loạt những cuộc tấn công chết người và không bao giờ kết thúc của virus đối với con người. Nếu được có lựa chọn thần thông vẫy đũa phép khiến toàn bộ virus biến mất khỏi cõi đời, hầu hết mọi người có lẽ sẽ nhanh chóng bắt lấy cơ hội đó, đặc biệt là trong thời điểm hiện tại. Nhưng đây có thể là sai lầm chết người - trong thực tế là sẽ tai hại chết người hơn sức công phá của bất cứ loại virus nào từng tồn tại. "Nếu tất cả mọi virus thình lình biến mất, thế giới sẽ là nơi tuyệt vời trong một ngày rưỡi, và sau đó tất cả chúng ta đều chết - vấn đề là thế," Tony Goldberg, nhà dịch tễ học từ Đại học Wisconsin-Madison, nói. "Toàn bộ những điều thiết yếu mà chúng làm được cho thế giới thì lớn hơn nhiều so với những tác hại chúng gây ra." Đa số các loại virus không gây bệnh cho con người, và rất nhiều loại đóng vai trò không thể thiếu trong việc hỗ trợ hệ sinh thái. Những loại virus khác duy trì sức khỏe sinh vật - mọi thứ từ nấm cho đến cây xanh, côn trùng và con người. "Ta sống trong sự cân bằng, trạng thái cân bằng hoàn hảo", và virus là một phần của điều đó, Susana Lopez Charreton, nhà virus học từ Đại học Tự trị Quốc gia Mexico, nói. "Tôi nghĩ rằng chúng ta đã tiêu rồi nếu không có virus." Một số loại virus duy trì sức khỏe của nấm và cây Duy trì sự sống Hầu hết mọi người không để ý tới vai trò của virus trong việc hỗ trợ sự sống trên Trái Đất, vì chúng ta có xu hướng chỉ tập trung vào các loại gây hại cho người. Những đại dịch tàn khốc và bài học thời Covid-19 Covid-19: Sai lầm chết người khi uống nước phòng bệnh Nên gọi là 'virus Vũ Hán', 'virus corona' hay tên khác? Gần như tất cả các nhà virus học đều chỉ tập trung vào các loại virus gây bệnh; chỉ mãi đến gần đây mới có một số nhà khoa học gan dạ bắt đầu tìm hiểu về các loại virus giúp chúng ta và hành tinh sinh tồn, thay vì tiêu diệt con người. "Chỉ có một nhóm nhỏ các nhà khoa học cố gắng đem lại cái nhìn cân bằng và công bằng về thế giới virus, và cho thấy những thứ đó là virus tốt," Goldberg kể. Điều mà các nhà khoa học biết chắc chắn, đó là nếu không có virus, cuộc sống và hành tinh như chúng ta biết sẽ không còn tồn tại nữa. Và thậm chí nếu ta muốn, thì có lẽ cũng không thể nào tiêu diệt hết virus trên Trái Đất. Nhưng bằng việc tưởng tượng ra thế giới sẽ ra sao nếu không có virus, ta sẽ hiểu tường tận hơn không chỉ về việc virus gắn bó chặt chẽ với sự sinh tồn của con người tới mức nào, mà còn cả khía cạnh chúng ta vẫn còn phải tìm hiểu nhiều về chúng nhiều tới mức nào. Không có virus, hành tinh như ta biết sẽ không còn tồn tại Đầu tiên, các nhà nghiên cứu không biết có bao nhiêu loại virus tồn tại. Hàng ngàn loại đã được phân loại chính thức, nhưng vẫn còn hàng triệu loại virus có thể còn tồn tại mà chúng ta chưa biết đến. Bắc Cực tan băng khiến nhiều virus cổ đại chết chóc thoát ra Covid-19: 'Bệnh nhân số 0' là ai? "Ta chỉ mới phát hiện một phần nhỏ vì người ta chưa xem xét nhiều đến chúng," Marilyn Roossinck, nhà sinh thái học về virus tại Đại học Penn State cho biết. "Thật là thiên vị - khoa học vẫn luôn nghiêng về phía tìm hiểu mầm bệnh." Các nhà khoa học cũng không biết có bao nhiêu phần trăm trong tổng số các loại virus gây hại cho con người. "Nếu bạn nhìn vào con số, thì về thống kê con số đó có thể gần ở mức số không," Curtis Suttle, nhà nghiên cứu virus môi trường tại Đại học British Columbia cho biết. "Hầu hết virus ngoài kia không gây ra mầm bệnh với những thứ mà ta quan tâm." Vai trò thiết yếu đối với hệ sinh thái Ta biết là thực khuẩn thể (phage), tức là các virus có thể gây nhiễm trùng cho vi khuẩn, là cực kỳ quan trọng. Tên của chúng đến từ tiếng Hy Lạp phagein, có nghĩa là "nuốt chửng" - và việc chúng làm là nuốt chửng. "Chúng là kẻ ăn thịt chính trong thế giới vi khuẩn," Goldberg giải thích. "Ta sẽ gặp rắc rối lớn nếu thiếu chúng." Thực khuẩn thể là tác nhân chính điều phối số lượng vi khuẩn trong đại dương và gần như trong mọi hệ sinh thái trên hành tinh này. Nếu các loại virus đột nhiên biến mất, số lượng một số loại vi khuẩn có khả năng sẽ bùng nổ, một số khác có thể bị thua cuộc và ngừng phát triển hoàn toàn. Điều này sẽ cực kỳ nguy hại cho đại dương, vốn là nơi mà 90% tất cả các sinh vật sống, tính bằng trọng lượng, là vi sinh vật. Những vi sinh vật này sản sinh ra khoảng một nửa lượng khí oxy trên Trái Đất - một quá trình diễn ra được là nhờ có virus. Trong đại dương, 90% sinh vật sống là vi sinh vật Những virus này tiêu diệt khoảng 20% tổng số lượng vi sinh học trong đại dương, và tiêu diệt khoảng 50% tổng số vi khuẩn đại dương mỗi ngày. Bằng cách loại bỏ vi sinh vật, virus đảm bảo rằng sinh vật phù du sản xuất oxy có đủ chất dinh dưỡng để có khả năng quang hợp mạnh mẽ, và cuối cùng là đảm bảo duy trì hầu hết sự sống trên Trái Đất. "Nếu ta không có cái chết, ta cũng không có sự sống, vì sự sống hoàn toàn lệ thuộc vào quá trình tái tạo vật chất," Suttle giải thích. "Virus cực kỳ quan trọng trong quá trình tái tạo đó." Các nhà nghiên cứu tìm hiểu về sâu bệnh cũng nhận thấy virus cực kỳ quan trọng trong quá trình kiểm soát số lượng của loài. Nếu một loài nào đó trở nên quá đông đúc, "virus sẽ đến và giết sạch chúng", Roossinck cho biết. "Đó là quá trình rất tự nhiên của hệ sinh thái." Quá trình này, còn được gọi là "giết kẻ thắng cuộc", cũng rất phổ biến ở nhiều loài khác, trong đó có cả con người - bằng chứng là từ các trận đại dịch. "Khi dân số trở nên quá đông đúc, virus có xu hướng nhân bản rất nhanh và tiêu diệt số dân cư đó, tạo không gian cho những thứ khác sinh tồn," Suttle nói. Nếu virus thình lình biến mất hết, thì các loài cạnh tranh có khả năng sẽ phát triển mạnh mẽ đến mức gây hại cho các loài khác. "Ta nhanh chóng mất đi rất nhiều sự đa dạng sinh học trên hành tinh," Suttle lý giải. "Ta sẽ có một số ít loài chiếm lĩnh và quét sạch mọi thứ khác." Không có virus, các nhà khoa học cho rằng ta sẽ mất rất nhiều sự đa dạng sinh học trên hành tinh Một số sinh vật phụ thuộc vào virus mới có thể sinh tồn được, hoặc giúp chúng có được chỗ đứng trong thế giới cạnh tranh. Chẳng hạn, các nhà khoa học nghi ngờ rằng virus đóng vai trò quan trọng giúp bò và các loài động vật nhai lại có thể biến cellulose trong cỏ thành đường và quá trình trao đổi chất diễn ra được, chuyển biến thành trọng lượng cơ thể và sữa. Tương tự các nhà khoa học cũng cho rằng virus có vai trò quan trọng trong việc duy trì các vi sinh vật lành mạnh trong cơ thể con người và các loài động vật khác. "Những thông tin này vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng chúng tôi ngày càng tìm ra nhiều hơn ví dụ về tương tác gần gũi này của virus, trong vai trò quan trọng trong hệ sinh thái, dù là trong hệ sinh thái cơ thể người hay môi trường," Suttle giải thích. Roossinck và đồng nghiệp của bà đã khám phá ra những bằng chứng vững chắc ủng hộ ý này. Trong một nghiên cứu, họ tìm hiểu về loại nấm mọc trên loại cỏ đặc thù ở Vườn Quốc Gia Yellowstone. Họ nhận thấy virus lây nhiễm trên cây nấm đó giúp cho cỏ có thể thích nghi được với nhiệt độ của đất trên khu vực đất địa nhiệt. "Khi ba thứ cùng hiện diện - virus, nấm và cỏ - thì cỏ có thể phát triển ngay trên khu vực đất rất nóng," Roossinck nói. "Một mình nấm sẽ không thể làm được điều đó." Ở Vườn Quốc gia Yellowstone có một loại cỏ đặc thù, có khả năng chịu được nhiệt độ cao nhờ vào virus Trong một trường hợp khác, Roossinck nhận thấy một virus lây lan trên hạt ớt jalapeno cũng giúp cây ớt bị nhiễm tránh được rệp tấn công. "Rệp bị thu hút với những cây không có virus, vì vậy rõ ràng điều này có ích," Roossinck cho biết. Bà và đồng sự đã khám phá ra nhiều loài cây và nấm cũng truyền lại virus từ thế này sang thế hệ khác. Dù vẫn chưa chỉ ra hết được chức năng của hầu hết các loại virus này, nhưng họ cho rằng bằng cách nào đó hẳn là virus có giúp đỡ vật chủ. "Nếu không, tại sao cây cối lại cứ để chúng như vậy?" Roossinck nói. Nếu tất cả các loại virus có lợi trên biến mất, cây cối và sinh vật chủ sẽ có khả năng bị yếu đi và thậm chí bị chết. Bảo vệ con người Lây nhiễm với một số loại virus thậm chí có thể giúp tiêu diệt một số mầm bệnh ở người. GB virus C, loại virus phổ biến sản sinh trong máu người là họ hàng xa và không gây bệnh với loại virus Miền Tây Sông Nile và bệnh sốt xuất huyết, thì có liên hệ với việc làm bệnh Aids chậm tiến triển ở người có nhiễm HIV. Các nhà khoa học cũng nhận thấy GB virus C có vẻ như khiến người bị mắc bệnh Ebola ít nguy cơ tử vong hơn. Tương tự, virus mụn rộp herpes cũng khiến chuột khó bị mẫn cảm hơn trước một số dạng nhiễm trùng, trong đó có bệnh dịch hạch và nhiễm khuẩn listeria (một dạng ngộ độc thực phẩm phổ biến). Cố tình làm cho con người bị nhiễm virus herpes, bệnh dịch hạch và ngộ độc listeria để lặp lại thí nghiệm trên chuột là hành động không đạo đức, nhưng tác giả nghiên cứu cho rằng phát hiện của họ với loài gặm nhấm có thể áp dụng cho người. Virus herpes làm cho chuột - và có thể cả người - khó bị mắc bệnh với một số loại vi khuẩn hơn Tuy tình trạng mang virus herpes suốt đời "thường được coi đơn giản là bị mang mầm bệnh", họ viết, nhưng các dữ liệu của họ cho thấy trong thực tế herpes sẽ tiến tới bước có "quan hệ cộng sinh" với vật chủ bằng cách đem lại một số ích lợi miễn dịch. Không có virus, con người và nhiều loài khác có thể sẽ chết vì các bệnh khác nhiều hơn. Virus cũng là một trong số phương thức trị liệu hứa hẹn nhất với một số loại bệnh. Phương thức trị liệu bằng thực khuẩn thể (phage) - chủ đề trong một nghiên cứu đáng chú ý ở Liên Xô từ hồi thập niên 1920 - sử dụng virus để tấn công một số vi khuẩn gây bệnh. Giờ đây, đó là lĩnh vực phát triển nhanh chóng, không chỉ vì tình trạng kháng kháng sinh ngày càng tăng lên mà còn vì khả năng có thể điều chỉnh phương thức điều trị để loại bỏ một số loại vi khuẩn đặc thù nào đó, thay vì quét sạch toàn bộ các loại vi khuẩn mà không chọn lọc gì theo cách mà thuốc kháng sinh thường làm. "Nhiều người có thể được cứu sống nhờ sử dụng virus trong khi kháng sinh không làm được," Suttle cho biết. Như virus oncolytic, tức là các virus thường lây nhiễm và tiêu diệt một cách có chọn lọc tế bào ung thư, cũng đang được khám phá nhiều hơn và là cách điều trị ung thư hiệu quả và ít độc hại hơn. Dù là tấn công vi khuẩn có hại hay tế bào ung thư, thì virus trị liệu đều hoạt động như "tên lửa tuần du siêu nhỏ đi vào cơ thể và nổ tung những tế bào mà ta không muốn," Goldberg giải thích. "Ta cần virus cho hàng loạt nghiên cứu và các nỗ lực phát triển công nghệ sẽ dẫn ta đến thế hệ phương pháp trị liệu kế tiếp." Vì liên tục nhân bản và biến hoá, virus cũng là kho lưu trữ khổng lồ về sáng tạo về gene. Virus nhân bản bằng cách đưa bản thân chúng xâm nhập vào tế bào vật chủ và chiếm công cụ nhân bản của tế bào. Nếu điều này xảy ra với tế bào sinh sản (trứng và tinh trùng), thì mã của virus có thể được truyền cho thế hệ kế tiếp và được tích hợp vĩnh viễn. "Tất cả các sinh vật có thể bị nhiễm virus đều có cơ hội tiếp thụ những gene lây truyền từ virus này và tận dụng lợi thế từ chúng," Goldberg giải thích. "Cài đặt DNA mới vào bộ gene là cách chính trong quá trình tiến hóa." Nói cách khác, việc virus biến mất sẽ ảnh hưởng đến tiềm năng tiến hóa của mọi loài trên hành tinh này - trong đó bao gồm cả người Homo sapiens. Các nhân tố virus đóng vai trò trong khoảng 8% bộ gene người, và nói chung bộ gene của động vật có vú có xen lẫn khoảng 100.000 di sản gene bắt nguồn từ virus. Mã virus thường thể hiện dưới dạng là các phần lạc lõng trong DNA, nhưng đôi khi nó cũng có đem lại những tính năng mới và hữu ích, thậm chí là cần thiết. Ví dụ như năm 2018, hai nhóm nghiên cứu riêng biệt đã cùng tìm ra một phát hiện cực kỳ thú vị. Một gene có nguồn gốc từ virus giúp mã hóa một protein đóng vai trò chủ đạo trong việc hình thành trí nhớ dài hạn, bằng cách di chuyển thông tin giữa các tế bào trong hệ thần kinh. Nhiều virus cổ xưa giúp con người có khả năng sinh con an toàn thay vì thai chết lưu Dù vậy, ví dụ đáng kinh ngạc nhất lại là về quá trình tiến hóa của nhau thai động vật có vú và thời gian thể hiện gene trong giai đoạn mang thai của con người. Các bằng chứng cho thấy con người có được khả năng sinh con nhờ vào một đoạn mã gene có từ loại virus từ thời cổ xưa, đã lây nhiễm lên tổ tiên ta từ hơn 130 triệu năm trước. Các tác giả của khám phá năm 2018 viết trên tạp chí PLOS Biology: "Thật hấp dẫn khi ta có thể suy đoán rằng quá trình mang thai của con người có thể sẽ rất khác đi - thậm chí có lẽ không tồn tại - nếu không nhờ vào các eon từ bệnh dịch do các virus cổ xưa lây nhiễm với những tổ tiên tiến hóa của ta." Các nhà nghiên cứu tin rằng những dấu ấn như vậy xảy ra xuyên suốt với tất cả các dạng thức sống đa bào. "Có lẽ rất nhiều tính năng vẫn còn chưa được biết đến," Suttle cho biết. Các nhà nghiên cứu chỉ mới bắt đầu khám phá ra cách mà virus giúp duy trì sự sống, vì họ mới chỉ bắt đầu tìm hiểu về chúng. Dù vậy, rốt cuộc là khi ta càng biết nhiều hơn về tất cả các loại virus, không chỉ các virus gây bệnh, thì ta càng được trang bị tốt hơn để tận dụng một số loại virus nhất định cho việc tốt và phát triển khả năng kháng cự chống lại các loại khác, vốn có thể dẫn đến đại dịch kế tiếp. Hơn thế nữa, hiểu rõ về sự đa dạng của hệ virus sẽ giúp ta hiểu biết sâu sắc hơn về cách mà hành tinh, hệ sinh thái và mỗi cơ thể vận hành. Như Suttle nói, "chúng ta cần phải nỗ lực hơn, cố gắng tìm hiểu xem ngoài kia có gì, bởi điều đó sẽ tốt cho chúng ta." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

summarize: Virus có vẻ như tồn tại duy nhất cho một mục đích là tàn phá xã hội và khiến con người phải lâm vào cảnh khốn khổ. Tiến hành xét nghiệm virus corona khó, dễ tới đâu? Covid-19 và sự lựa chọn đau đớn cho ai được sống Covid-19 ra tay tàn độc với nam giới hơn là với phụ nữ? Chúng đã tước đi vô số mạng sống qua hàng ngàn năm, thường tiêu diệt số lượng đáng kể dân số toàn cầu - từ đại dịch cúm năm 1918 khiến từ 50 đến 100 triệu người thiệt mạng, tới ước tính 200 triệu người chết vì bệnh đậu mùa chỉ trong thế kỷ 20. Đại dịch Covid-19 hiện thời chỉ là một trong hàng loạt những cuộc tấn công chết người và không bao giờ kết thúc của virus đối với con người. Nếu được có lựa chọn thần thông vẫy đũa phép khiến toàn bộ virus biến mất khỏi cõi đời, hầu hết mọi người có lẽ sẽ nhanh chóng bắt lấy cơ hội đó, đặc biệt là trong thời điểm hiện tại. Nhưng đây có thể là sai lầm chết người - trong thực tế là sẽ tai hại chết người hơn sức công phá của bất cứ loại virus nào từng tồn tại. "Nếu tất cả mọi virus thình lình biến mất, thế giới sẽ là nơi tuyệt vời trong một ngày rưỡi, và sau đó tất cả chúng ta đều chết - vấn đề là thế," Tony Goldberg, nhà dịch tễ học từ Đại học Wisconsin-Madison, nói. "Toàn bộ những điều thiết yếu mà chúng làm được cho thế giới thì lớn hơn nhiều so với những tác hại chúng gây ra." Đa số các loại virus không gây bệnh cho con người, và rất nhiều loại đóng vai trò không thể thiếu trong việc hỗ trợ hệ sinh thái. Những loại virus khác duy trì sức khỏe sinh vật - mọi thứ từ nấm cho đến cây xanh, côn trùng và con người. "Ta sống trong sự cân bằng, trạng thái cân bằng hoàn hảo", và virus là một phần của điều đó, Susana Lopez Charreton, nhà virus học từ Đại học Tự trị Quốc gia Mexico, nói. "Tôi nghĩ rằng chúng ta đã tiêu rồi nếu không có virus." Một số loại virus duy trì sức khỏe của nấm và cây Duy trì sự sống Hầu hết mọi người không để ý tới vai trò của virus trong việc hỗ trợ sự sống trên Trái Đất, vì chúng ta có xu hướng chỉ tập trung vào các loại gây hại cho người. Những đại dịch tàn khốc và bài học thời Covid-19 Covid-19: Sai lầm chết người khi uống nước phòng bệnh Nên gọi là 'virus Vũ Hán', 'virus corona' hay tên khác? Gần như tất cả các nhà virus học đều chỉ tập trung vào các loại virus gây bệnh; chỉ mãi đến gần đây mới có một số nhà khoa học gan dạ bắt đầu tìm hiểu về các loại virus giúp chúng ta và hành tinh sinh tồn, thay vì tiêu diệt con người. "Chỉ có một nhóm nhỏ các nhà khoa học cố gắng đem lại cái nhìn cân bằng và công bằng về thế giới virus, và cho thấy những thứ đó là virus tốt," Goldberg kể. Điều mà các nhà khoa học biết chắc chắn, đó là nếu không có virus, cuộc sống và hành tinh như chúng ta biết sẽ không còn tồn tại nữa. Và thậm chí nếu ta muốn, thì có lẽ cũng không thể nào tiêu diệt hết virus trên Trái Đất. Nhưng bằng việc tưởng tượng ra thế giới sẽ ra sao nếu không có virus, ta sẽ hiểu tường tận hơn không chỉ về việc virus gắn bó chặt chẽ với sự sinh tồn của con người tới mức nào, mà còn cả khía cạnh chúng ta vẫn còn phải tìm hiểu nhiều về chúng nhiều tới mức nào. Không có virus, hành tinh như ta biết sẽ không còn tồn tại Đầu tiên, các nhà nghiên cứu không biết có bao nhiêu loại virus tồn tại. Hàng ngàn loại đã được phân loại chính thức, nhưng vẫn còn hàng triệu loại virus có thể còn tồn tại mà chúng ta chưa biết đến. Bắc Cực tan băng khiến nhiều virus cổ đại chết chóc thoát ra Covid-19: 'Bệnh nhân số 0' là ai? "Ta chỉ mới phát hiện một phần nhỏ vì người ta chưa xem xét nhiều đến chúng," Marilyn Roossinck, nhà sinh thái học về virus tại Đại học Penn State cho biết. "Thật là thiên vị - khoa học vẫn luôn nghiêng về phía tìm hiểu mầm bệnh." Các nhà khoa học cũng không biết có bao nhiêu phần trăm trong tổng số các loại virus gây hại cho con người. "Nếu bạn nhìn vào con số, thì về thống kê con số đó có thể gần ở mức số không," Curtis Suttle, nhà nghiên cứu virus môi trường tại Đại học British Columbia cho biết. "Hầu hết virus ngoài kia không gây ra mầm bệnh với những thứ mà ta quan tâm." Vai trò thiết yếu đối với hệ sinh thái Ta biết là thực khuẩn thể (phage), tức là các virus có thể gây nhiễm trùng cho vi khuẩn, là cực kỳ quan trọng. Tên của chúng đến từ tiếng Hy Lạp phagein, có nghĩa là "nuốt chửng" - và việc chúng làm là nuốt chửng. "Chúng là kẻ ăn thịt chính trong thế giới vi khuẩn," Goldberg giải thích. "Ta sẽ gặp rắc rối lớn nếu thiếu chúng." Thực khuẩn thể là tác nhân chính điều phối số lượng vi khuẩn trong đại dương và gần như trong mọi hệ sinh thái trên hành tinh này. Nếu các loại virus đột nhiên biến mất, số lượng một số loại vi khuẩn có khả năng sẽ bùng nổ, một số khác có thể bị thua cuộc và ngừng phát triển hoàn toàn. Điều này sẽ cực kỳ nguy hại cho đại dương, vốn là nơi mà 90% tất cả các sinh vật sống, tính bằng trọng lượng, là vi sinh vật. Những vi sinh vật này sản sinh ra khoảng một nửa lượng khí oxy trên Trái Đất - một quá trình diễn ra được là nhờ có virus. Trong đại dương, 90% sinh vật sống là vi sinh vật Những virus này tiêu diệt khoảng 20% tổng số lượng vi sinh học trong đại dương, và tiêu diệt khoảng 50% tổng số vi khuẩn đại dương mỗi ngày. Bằng cách loại bỏ vi sinh vật, virus đảm bảo rằng sinh vật phù du sản xuất oxy có đủ chất dinh dưỡng để có khả năng quang hợp mạnh mẽ, và cuối cùng là đảm bảo duy trì hầu hết sự sống trên Trái Đất. "Nếu ta không có cái chết, ta cũng không có sự sống, vì sự sống hoàn toàn lệ thuộc vào quá trình tái tạo vật chất," Suttle giải thích. "Virus cực kỳ quan trọng trong quá trình tái tạo đó." Các nhà nghiên cứu tìm hiểu về sâu bệnh cũng nhận thấy virus cực kỳ quan trọng trong quá trình kiểm soát số lượng của loài. Nếu một loài nào đó trở nên quá đông đúc, "virus sẽ đến và giết sạch chúng", Roossinck cho biết. "Đó là quá trình rất tự nhiên của hệ sinh thái." Quá trình này, còn được gọi là "giết kẻ thắng cuộc", cũng rất phổ biến ở nhiều loài khác, trong đó có cả con người - bằng chứng là từ các trận đại dịch. "Khi dân số trở nên quá đông đúc, virus có xu hướng nhân bản rất nhanh và tiêu diệt số dân cư đó, tạo không gian cho những thứ khác sinh tồn," Suttle nói. Nếu virus thình lình biến mất hết, thì các loài cạnh tranh có khả năng sẽ phát triển mạnh mẽ đến mức gây hại cho các loài khác. "Ta nhanh chóng mất đi rất nhiều sự đa dạng sinh học trên hành tinh," Suttle lý giải. "Ta sẽ có một số ít loài chiếm lĩnh và quét sạch mọi thứ khác." Không có virus, các nhà khoa học cho rằng ta sẽ mất rất nhiều sự đa dạng sinh học trên hành tinh Một số sinh vật phụ thuộc vào virus mới có thể sinh tồn được, hoặc giúp chúng có được chỗ đứng trong thế giới cạnh tranh. Chẳng hạn, các nhà khoa học nghi ngờ rằng virus đóng vai trò quan trọng giúp bò và các loài động vật nhai lại có thể biến cellulose trong cỏ thành đường và quá trình trao đổi chất diễn ra được, chuyển biến thành trọng lượng cơ thể và sữa. Tương tự các nhà khoa học cũng cho rằng virus có vai trò quan trọng trong việc duy trì các vi sinh vật lành mạnh trong cơ thể con người và các loài động vật khác. "Những thông tin này vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng chúng tôi ngày càng tìm ra nhiều hơn ví dụ về tương tác gần gũi này của virus, trong vai trò quan trọng trong hệ sinh thái, dù là trong hệ sinh thái cơ thể người hay môi trường," Suttle giải thích. Roossinck và đồng nghiệp của bà đã khám phá ra những bằng chứng vững chắc ủng hộ ý này. Trong một nghiên cứu, họ tìm hiểu về loại nấm mọc trên loại cỏ đặc thù ở Vườn Quốc Gia Yellowstone. Họ nhận thấy virus lây nhiễm trên cây nấm đó giúp cho cỏ có thể thích nghi được với nhiệt độ của đất trên khu vực đất địa nhiệt. "Khi ba thứ cùng hiện diện - virus, nấm và cỏ - thì cỏ có thể phát triển ngay trên khu vực đất rất nóng," Roossinck nói. "Một mình nấm sẽ không thể làm được điều đó." Ở Vườn Quốc gia Yellowstone có một loại cỏ đặc thù, có khả năng chịu được nhiệt độ cao nhờ vào virus Trong một trường hợp khác, Roossinck nhận thấy một virus lây lan trên hạt ớt jalapeno cũng giúp cây ớt bị nhiễm tránh được rệp tấn công. "Rệp bị thu hút với những cây không có virus, vì vậy rõ ràng điều này có ích," Roossinck cho biết. Bà và đồng sự đã khám phá ra nhiều loài cây và nấm cũng truyền lại virus từ thế này sang thế hệ khác. Dù vẫn chưa chỉ ra hết được chức năng của hầu hết các loại virus này, nhưng họ cho rằng bằng cách nào đó hẳn là virus có giúp đỡ vật chủ. "Nếu không, tại sao cây cối lại cứ để chúng như vậy?" Roossinck nói. Nếu tất cả các loại virus có lợi trên biến mất, cây cối và sinh vật chủ sẽ có khả năng bị yếu đi và thậm chí bị chết. Bảo vệ con người Lây nhiễm với một số loại virus thậm chí có thể giúp tiêu diệt một số mầm bệnh ở người. GB virus C, loại virus phổ biến sản sinh trong máu người là họ hàng xa và không gây bệnh với loại virus Miền Tây Sông Nile và bệnh sốt xuất huyết, thì có liên hệ với việc làm bệnh Aids chậm tiến triển ở người có nhiễm HIV. Các nhà khoa học cũng nhận thấy GB virus C có vẻ như khiến người bị mắc bệnh Ebola ít nguy cơ tử vong hơn. Tương tự, virus mụn rộp herpes cũng khiến chuột khó bị mẫn cảm hơn trước một số dạng nhiễm trùng, trong đó có bệnh dịch hạch và nhiễm khuẩn listeria (một dạng ngộ độc thực phẩm phổ biến). Cố tình làm cho con người bị nhiễm virus herpes, bệnh dịch hạch và ngộ độc listeria để lặp lại thí nghiệm trên chuột là hành động không đạo đức, nhưng tác giả nghiên cứu cho rằng phát hiện của họ với loài gặm nhấm có thể áp dụng cho người. Virus herpes làm cho chuột - và có thể cả người - khó bị mắc bệnh với một số loại vi khuẩn hơn Tuy tình trạng mang virus herpes suốt đời "thường được coi đơn giản là bị mang mầm bệnh", họ viết, nhưng các dữ liệu của họ cho thấy trong thực tế herpes sẽ tiến tới bước có "quan hệ cộng sinh" với vật chủ bằng cách đem lại một số ích lợi miễn dịch. Không có virus, con người và nhiều loài khác có thể sẽ chết vì các bệnh khác nhiều hơn. Virus cũng là một trong số phương thức trị liệu hứa hẹn nhất với một số loại bệnh. Phương thức trị liệu bằng thực khuẩn thể (phage) - chủ đề trong một nghiên cứu đáng chú ý ở Liên Xô từ hồi thập niên 1920 - sử dụng virus để tấn công một số vi khuẩn gây bệnh. Giờ đây, đó là lĩnh vực phát triển nhanh chóng, không chỉ vì tình trạng kháng kháng sinh ngày càng tăng lên mà còn vì khả năng có thể điều chỉnh phương thức điều trị để loại bỏ một số loại vi khuẩn đặc thù nào đó, thay vì quét sạch toàn bộ các loại vi khuẩn mà không chọn lọc gì theo cách mà thuốc kháng sinh thường làm. "Nhiều người có thể được cứu sống nhờ sử dụng virus trong khi kháng sinh không làm được," Suttle cho biết. Như virus oncolytic, tức là các virus thường lây nhiễm và tiêu diệt một cách có chọn lọc tế bào ung thư, cũng đang được khám phá nhiều hơn và là cách điều trị ung thư hiệu quả và ít độc hại hơn. Dù là tấn công vi khuẩn có hại hay tế bào ung thư, thì virus trị liệu đều hoạt động như "tên lửa tuần du siêu nhỏ đi vào cơ thể và nổ tung những tế bào mà ta không muốn," Goldberg giải thích. "Ta cần virus cho hàng loạt nghiên cứu và các nỗ lực phát triển công nghệ sẽ dẫn ta đến thế hệ phương pháp trị liệu kế tiếp." Vì liên tục nhân bản và biến hoá, virus cũng là kho lưu trữ khổng lồ về sáng tạo về gene. Virus nhân bản bằng cách đưa bản thân chúng xâm nhập vào tế bào vật chủ và chiếm công cụ nhân bản của tế bào. Nếu điều này xảy ra với tế bào sinh sản (trứng và tinh trùng), thì mã của virus có thể được truyền cho thế hệ kế tiếp và được tích hợp vĩnh viễn. "Tất cả các sinh vật có thể bị nhiễm virus đều có cơ hội tiếp thụ những gene lây truyền từ virus này và tận dụng lợi thế từ chúng," Goldberg giải thích. "Cài đặt DNA mới vào bộ gene là cách chính trong quá trình tiến hóa." Nói cách khác, việc virus biến mất sẽ ảnh hưởng đến tiềm năng tiến hóa của mọi loài trên hành tinh này - trong đó bao gồm cả người Homo sapiens. Các nhân tố virus đóng vai trò trong khoảng 8% bộ gene người, và nói chung bộ gene của động vật có vú có xen lẫn khoảng 100.000 di sản gene bắt nguồn từ virus. Mã virus thường thể hiện dưới dạng là các phần lạc lõng trong DNA, nhưng đôi khi nó cũng có đem lại những tính năng mới và hữu ích, thậm chí là cần thiết. Ví dụ như năm 2018, hai nhóm nghiên cứu riêng biệt đã cùng tìm ra một phát hiện cực kỳ thú vị. Một gene có nguồn gốc từ virus giúp mã hóa một protein đóng vai trò chủ đạo trong việc hình thành trí nhớ dài hạn, bằng cách di chuyển thông tin giữa các tế bào trong hệ thần kinh. Nhiều virus cổ xưa giúp con người có khả năng sinh con an toàn thay vì thai chết lưu Dù vậy, ví dụ đáng kinh ngạc nhất lại là về quá trình tiến hóa của nhau thai động vật có vú và thời gian thể hiện gene trong giai đoạn mang thai của con người. Các bằng chứng cho thấy con người có được khả năng sinh con nhờ vào một đoạn mã gene có từ loại virus từ thời cổ xưa, đã lây nhiễm lên tổ tiên ta từ hơn 130 triệu năm trước. Các tác giả của khám phá năm 2018 viết trên tạp chí PLOS Biology: "Thật hấp dẫn khi ta có thể suy đoán rằng quá trình mang thai của con người có thể sẽ rất khác đi - thậm chí có lẽ không tồn tại - nếu không nhờ vào các eon từ bệnh dịch do các virus cổ xưa lây nhiễm với những tổ tiên tiến hóa của ta." Các nhà nghiên cứu tin rằng những dấu ấn như vậy xảy ra xuyên suốt với tất cả các dạng thức sống đa bào. "Có lẽ rất nhiều tính năng vẫn còn chưa được biết đến," Suttle cho biết. Các nhà nghiên cứu chỉ mới bắt đầu khám phá ra cách mà virus giúp duy trì sự sống, vì họ mới chỉ bắt đầu tìm hiểu về chúng. Dù vậy, rốt cuộc là khi ta càng biết nhiều hơn về tất cả các loại virus, không chỉ các virus gây bệnh, thì ta càng được trang bị tốt hơn để tận dụng một số loại virus nhất định cho việc tốt và phát triển khả năng kháng cự chống lại các loại khác, vốn có thể dẫn đến đại dịch kế tiếp. Hơn thế nữa, hiểu rõ về sự đa dạng của hệ virus sẽ giúp ta hiểu biết sâu sắc hơn về cách mà hành tinh, hệ sinh thái và mỗi cơ thể vận hành. Như Suttle nói, "chúng ta cần phải nỗ lực hơn, cố gắng tìm hiểu xem ngoài kia có gì, bởi điều đó sẽ tốt cho chúng ta." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

090211_border_economy_future

https://www.bbc.com/vietnamese/indepth/story/2009/02/090211_border_economy_future

Biên giới Việt - Trung trong viễn cảnh khu vực

30 năm đã qua kể từ cuộc chiến tại biên giới Việt – Trung. Trong khoảng thời gian này, quan hệ hai nước đã chuyển từ thù địch sang tương đối thân thiện và tương đối ổn định.

Biên giới, trong vai trò thực tế địa chính trị cho hai nước, đã định hình quan hệ Việt – Trung theo nhiều mức độ. Quả thực mối quan hệ này đã thường được xây dựng trên thực tế địa chính trị của đường biên giới. Nằm ngay cạnh một đại cường như Trung Quốc, Việt Nam thường cảm thấy đe dọa sát nách, nhất là vì miền Bắc đã là một phần của Trung Quốc trong hơn 10 thế kỷ. Biên giới không chỉ là một sự thật địa chính trị cho hai nước, mà còn là ẩn dụ biểu trưng cho sự thân mật và khoảng cách giữa Trung Quốc và Việt Nam. Bước thăng trầm Thập niên 1950 và 1960 chứng kiến đường biên giới thân thiện được củng cố bằng tình đồng chí ý thức hệ và quan hệ cá nhân mật thiết giữa cán bộ của hai hệ thống XHCN mới nổi. Khi đó, biên giới là biểu tượng của tình đoàn kết và anh em thắm đượm màu hồng. Nhưng biên giới đồng chí nhanh chóng chuyển sang thù hằn. Những đổi thay chóng mặt trong quan hệ quốc tế thập niên 1970 đã chính trị hóa đường biên giới, gắn nó vào đủ loại căng thẳng. Từ đầu thập niên 1970, hai bên cảm thấy quan hệ trở nên xa cách, mà một yếu tố chính là cuộc tranh đấu ngoại giao trong khối cộng sản. Trong lúc Trung Quốc mâu thuẫn với Liên Xô, Việt Nam lại gần hơn với Moscow. Biên giới, chỉ dấu cho sự tự chủ và sức mạnh nhà nước, biến thành lò xung đột. Những biến cố - như sự trục xuất Hoa kiều, Việt Nam thôn tính Campuchia, và các vụ chạm súng ở biên giới – đã lên đến đỉnh điểm với cuộc chiến tháng Hai 1979. Người dân Việt Nam sống ở biên giới phải sơ tán và biên giới bị đóng cửa suốt một thập niên sau đó. Sự đóng cửa không chỉ chặn mọi tiếp xúc ở cửa khẩu mà nó còn chặn mọi dạng liên hệ giữa Trung Quốc và Việt Nam. Trung Quốc học gần như bị cấm tại Việt Nam; trong giai đoạn này, không ai học tiếng Hoa. Vì thế khi cửa khẩu mở lại năm 1991, Việt Nam thiếu các chuyên gia trẻ về Trung Quốc. Bình thường hóa Sau sự bình thường hóa quan hệ năm 1991, những liên hệ xuyên biên giới được gia tăng nhờ hoạt động kinh tế. Hai chính phủ khuyến khích biên mậu và du lịch. Thay thế xe tăng và lính là hàng đoàn du lịch Trung Quốc đi qua các cây cầu bắc ngang biên giới hai nước. Hàng đoàn xe tải, xe thồ, chở sản phẩm từ cả hai phía, chờ từ rạng đông ở cửa khẩu. Trong cả thập niên 1990, mậu dịch biên giới phát triển chóng mặt ở cả bình diện chính thức và phi chính thức (như buôn lậu). Một ngôn ngữ chính thống mới về “tình hữu nghị” và “quan hệ láng giềng tốt” được vẽ ra để thúc đẩy hợp tác và bình ổn hóa quan hệ song phương. Quan hệ đó dựa trên năm nguyên tắc: “tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ”, “không gây hấn”, “không can thiệp công việc nội bộ”, “bình đẳng và cùng có lợi”, và “cùng tồn tại hòa bình”. Trong giai đoạn nặng về kinh tế này, Trung Quốc và Việt Nam đã nỗ lực giải quyết khác biệt về biên giới trên bộ và biển, và các đảo ở Biển Đông. Nhiều thỏa thuận quan trọng đạt được, bao gồm việc phân định biên giới đất liền và tại Vịnh Bắc Bộ, và về hợp tác đánh cá. Các tuyên bố và thỏa thuận song phương này đã là nền tảng và hướng dẫn chính sách cho hai nước để tiếp tục cải thiện quan hệ và giảm bớt khác biệt. Nhưng tranh cãi chủ quyền về Hoàng Sa và Trường Sa vẫn là vấn đề gai góc. Quỹ đạo Trung Quốc + ASEAN Bước vào thiên niên kỷ mới, xuất hiện viễn kiến phát triển mới xuất hiện khi Trung Quốc tìm cách thúc đẩy quỹ đạo Trung Quốc + ASEAN. Một số kế hoạch khoanh vùng đặc biệt được giới thiệu từ 2004, ví dụ Khu Kinh tế “Hai hành lang, Một vành đai” (hai hành lang gồm Côn Minh – Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, và Nam Ninh – Lạng Sơn – Hà Nội – Hải Phòng; vành đai nghĩa là khu phát triển Việt Nam – Quảng Tây – Quảng Đông và Hải Nam). Ngoài ra, còn có ý tưởng về chương trình hợp tác kinh tế Vịnh Bắc Bộ, chương trình kinh tế “Một trục, Hai cánh” (trục đi từ Nam Ninh đến Singapore; hai cánh là Tiểu vùng Sông Mekong một bên và bên kia là các khu vực cảng Nam Trung Hoa và ASEAN). Tất cả những kế hoạch này là nhằm hướng tới thành lập CAFTA (Khu vực Mậu dịch Tự do Trung Quốc – ASEAN). Để thúc đẩy những viễn kiến kinh tế này, Trung Quốc thành lập nhiều cơ chế và diễn đàn hợp tác. Trung Quốc đã tài trợ nhiều cuộc họp, hội chợ cho các viên chức và doanh nhân ASEAN. Nam Ninh, thủ phủ của Quảng Tây, đang cố gắng trở thành một thành phố quốc tế đăng cai các sự kiện liên quan việc thành lập CAFTA. Những đại kế hoạch và viễn kiến phát triển trên chắc chắn sẽ tái cấu trúc kinh tế chính trị của biên giới Việt – Trung. Thứ nhất, trong kế hoạch Trung Quốc – ASEAN, đường biên giới Việt – Trung là nút quan trọng để Trung Quốc gắn kết với phần còn lại của Đông Nam Á. Thứ hai, toàn bộ Việt Nam sẽ sớm trở thành điểm trung gian chiến lược để Trung Quốc mở rộng tiếp cận đến các nước ASEAN dựa trên tuyến đường bộ và biển. Mặc dù Việt Nam đã cảm thấy tầm quan trọng khi nằm trong vùng kinh tế, thật khó cho Việt Nam dự đoán kinh tế Việt Nam sẽ được hưởng lợi gì, đến mức độ nào, đặc biệt khi ta thấy kể từ khi mở lại đường biên giới, Việt Nam luôn chịu thâm hụt mậu dịch với Trung Quốc. Ngôn ngữ ca ngợi lợi ích của đặc khu kinh tế in sâu trong viễn kiến phát triển cơ chế chính trị khu vực của Trung Quốc. Các sơ đồ hợp tác không chỉ là kinh tế, mà còn mang tính chính trị vì Trung Quốc thường chủ động thúc giục thiết lập cơ chế rõ ràng hơn khi đàm phán về các đặc khu, mà chuyện này có lẽ sẽ góp vào sự chi phối khu vực của Trung Quốc. Biên giới (cả đất liền và biển) giữa Việt Nam và Trung Quốc sẽ sớm mang cả tầm quan trọng và ý nghĩa trong ngoại giao và cai trị xuyên quốc gia trong vùng. Việt Nam, một mặt thừa nhận tiềm năng kinh tế của một thị trường thương mại tự do, nhưng cũng không muốn thấy ưu thế của Trung Quốc tăng quá nhanh trong vùng. Để đạt được vai trò khu vực, Trung Quốc cần nhạy cảm chú ý hơn đến lo lắng của Việt Nam. Tương lai Trong một thập niên nữa tại vùng này, ngoại giao và cai trị xuyên quốc gia thông qua đặc khu kinh tế sẽ được nhiều chú ý hơn, cả trong giới học giả lẫn đại chúng. Trong 15 năm qua, Trung Quốc và Việt Nam đã chứng kiến một trong những giai đoạn yên bình nhất trong quan hệ song phương. Dù có áp lực của thâm hụt mậu dịch và va chạm biên giới, nhưng hai bên đã có thể bày tỏ tình láng giềng hữu hảo và giải quyết vấn đề thông qua đàm phán và hòa dịu. Nói chung, chuyển biến từ biên giới quân sư sang kinh tế đã diễn ra suôn sẻ, với việc hai nước có hàng trăm đàm phán ngoại giao, giúp nuôi dưỡng một cảm thức mới về hợp tác và kỹ năng thương thảo. Các cuộc đàm phán cũng giúp hai bên quen thuộc hơn với những xúc cảm, tâm lý của bên kia. Viễn cảnh đặc khu kinh tế sẽ có nhiều tác động đến ngoại giao của cả Trung Quốc và Việt Nam. Hai nước đều cần nhiều sự khôn ngoan để tránh xung đột, nghi kỵ cũng như cần thêm nhiều nghiên cứu về phát triển chiến lược có lợi cho cả hai một cách bình đẳng. Có lẽ một bí quyết, đã giúp có một biên giới an toàn, thịnh vượng, là hãy thay ngoại giao nhuốm màu ý thức hệ và chính trị bằng các chiến lược kinh tế tri thức mà sẽ giúp củng cố kịch bản “hai bên cùng thắng” – một kịch bản hiện đang được cả hai chính phủ nhiệt tình thúc đẩy. Về tác giả:Tiến sĩ Chan Yuk Wah đang dạy ở Khoa Nghiên cứu châu Á và Quốc tế của Chinese University of Hong Kong. Dự án nghiên cứu của bà hiện nay liên quan người Hoa ở Việt Nam.

summarize: Biên giới, trong vai trò thực tế địa chính trị cho hai nước, đã định hình quan hệ Việt – Trung theo nhiều mức độ. Quả thực mối quan hệ này đã thường được xây dựng trên thực tế địa chính trị của đường biên giới. Nằm ngay cạnh một đại cường như Trung Quốc, Việt Nam thường cảm thấy đe dọa sát nách, nhất là vì miền Bắc đã là một phần của Trung Quốc trong hơn 10 thế kỷ. Biên giới không chỉ là một sự thật địa chính trị cho hai nước, mà còn là ẩn dụ biểu trưng cho sự thân mật và khoảng cách giữa Trung Quốc và Việt Nam. Bước thăng trầm Thập niên 1950 và 1960 chứng kiến đường biên giới thân thiện được củng cố bằng tình đồng chí ý thức hệ và quan hệ cá nhân mật thiết giữa cán bộ của hai hệ thống XHCN mới nổi. Khi đó, biên giới là biểu tượng của tình đoàn kết và anh em thắm đượm màu hồng. Nhưng biên giới đồng chí nhanh chóng chuyển sang thù hằn. Những đổi thay chóng mặt trong quan hệ quốc tế thập niên 1970 đã chính trị hóa đường biên giới, gắn nó vào đủ loại căng thẳng. Từ đầu thập niên 1970, hai bên cảm thấy quan hệ trở nên xa cách, mà một yếu tố chính là cuộc tranh đấu ngoại giao trong khối cộng sản. Trong lúc Trung Quốc mâu thuẫn với Liên Xô, Việt Nam lại gần hơn với Moscow. Biên giới, chỉ dấu cho sự tự chủ và sức mạnh nhà nước, biến thành lò xung đột. Những biến cố - như sự trục xuất Hoa kiều, Việt Nam thôn tính Campuchia, và các vụ chạm súng ở biên giới – đã lên đến đỉnh điểm với cuộc chiến tháng Hai 1979. Người dân Việt Nam sống ở biên giới phải sơ tán và biên giới bị đóng cửa suốt một thập niên sau đó. Sự đóng cửa không chỉ chặn mọi tiếp xúc ở cửa khẩu mà nó còn chặn mọi dạng liên hệ giữa Trung Quốc và Việt Nam. Trung Quốc học gần như bị cấm tại Việt Nam; trong giai đoạn này, không ai học tiếng Hoa. Vì thế khi cửa khẩu mở lại năm 1991, Việt Nam thiếu các chuyên gia trẻ về Trung Quốc. Bình thường hóa Sau sự bình thường hóa quan hệ năm 1991, những liên hệ xuyên biên giới được gia tăng nhờ hoạt động kinh tế. Hai chính phủ khuyến khích biên mậu và du lịch. Thay thế xe tăng và lính là hàng đoàn du lịch Trung Quốc đi qua các cây cầu bắc ngang biên giới hai nước. Hàng đoàn xe tải, xe thồ, chở sản phẩm từ cả hai phía, chờ từ rạng đông ở cửa khẩu. Trong cả thập niên 1990, mậu dịch biên giới phát triển chóng mặt ở cả bình diện chính thức và phi chính thức (như buôn lậu). Một ngôn ngữ chính thống mới về “tình hữu nghị” và “quan hệ láng giềng tốt” được vẽ ra để thúc đẩy hợp tác và bình ổn hóa quan hệ song phương. Quan hệ đó dựa trên năm nguyên tắc: “tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ”, “không gây hấn”, “không can thiệp công việc nội bộ”, “bình đẳng và cùng có lợi”, và “cùng tồn tại hòa bình”. Trong giai đoạn nặng về kinh tế này, Trung Quốc và Việt Nam đã nỗ lực giải quyết khác biệt về biên giới trên bộ và biển, và các đảo ở Biển Đông. Nhiều thỏa thuận quan trọng đạt được, bao gồm việc phân định biên giới đất liền và tại Vịnh Bắc Bộ, và về hợp tác đánh cá. Các tuyên bố và thỏa thuận song phương này đã là nền tảng và hướng dẫn chính sách cho hai nước để tiếp tục cải thiện quan hệ và giảm bớt khác biệt. Nhưng tranh cãi chủ quyền về Hoàng Sa và Trường Sa vẫn là vấn đề gai góc. Quỹ đạo Trung Quốc + ASEAN Bước vào thiên niên kỷ mới, xuất hiện viễn kiến phát triển mới xuất hiện khi Trung Quốc tìm cách thúc đẩy quỹ đạo Trung Quốc + ASEAN. Một số kế hoạch khoanh vùng đặc biệt được giới thiệu từ 2004, ví dụ Khu Kinh tế “Hai hành lang, Một vành đai” (hai hành lang gồm Côn Minh – Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, và Nam Ninh – Lạng Sơn – Hà Nội – Hải Phòng; vành đai nghĩa là khu phát triển Việt Nam – Quảng Tây – Quảng Đông và Hải Nam). Ngoài ra, còn có ý tưởng về chương trình hợp tác kinh tế Vịnh Bắc Bộ, chương trình kinh tế “Một trục, Hai cánh” (trục đi từ Nam Ninh đến Singapore; hai cánh là Tiểu vùng Sông Mekong một bên và bên kia là các khu vực cảng Nam Trung Hoa và ASEAN). Tất cả những kế hoạch này là nhằm hướng tới thành lập CAFTA (Khu vực Mậu dịch Tự do Trung Quốc – ASEAN). Để thúc đẩy những viễn kiến kinh tế này, Trung Quốc thành lập nhiều cơ chế và diễn đàn hợp tác. Trung Quốc đã tài trợ nhiều cuộc họp, hội chợ cho các viên chức và doanh nhân ASEAN. Nam Ninh, thủ phủ của Quảng Tây, đang cố gắng trở thành một thành phố quốc tế đăng cai các sự kiện liên quan việc thành lập CAFTA. Những đại kế hoạch và viễn kiến phát triển trên chắc chắn sẽ tái cấu trúc kinh tế chính trị của biên giới Việt – Trung. Thứ nhất, trong kế hoạch Trung Quốc – ASEAN, đường biên giới Việt – Trung là nút quan trọng để Trung Quốc gắn kết với phần còn lại của Đông Nam Á. Thứ hai, toàn bộ Việt Nam sẽ sớm trở thành điểm trung gian chiến lược để Trung Quốc mở rộng tiếp cận đến các nước ASEAN dựa trên tuyến đường bộ và biển. Mặc dù Việt Nam đã cảm thấy tầm quan trọng khi nằm trong vùng kinh tế, thật khó cho Việt Nam dự đoán kinh tế Việt Nam sẽ được hưởng lợi gì, đến mức độ nào, đặc biệt khi ta thấy kể từ khi mở lại đường biên giới, Việt Nam luôn chịu thâm hụt mậu dịch với Trung Quốc. Ngôn ngữ ca ngợi lợi ích của đặc khu kinh tế in sâu trong viễn kiến phát triển cơ chế chính trị khu vực của Trung Quốc. Các sơ đồ hợp tác không chỉ là kinh tế, mà còn mang tính chính trị vì Trung Quốc thường chủ động thúc giục thiết lập cơ chế rõ ràng hơn khi đàm phán về các đặc khu, mà chuyện này có lẽ sẽ góp vào sự chi phối khu vực của Trung Quốc. Biên giới (cả đất liền và biển) giữa Việt Nam và Trung Quốc sẽ sớm mang cả tầm quan trọng và ý nghĩa trong ngoại giao và cai trị xuyên quốc gia trong vùng. Việt Nam, một mặt thừa nhận tiềm năng kinh tế của một thị trường thương mại tự do, nhưng cũng không muốn thấy ưu thế của Trung Quốc tăng quá nhanh trong vùng. Để đạt được vai trò khu vực, Trung Quốc cần nhạy cảm chú ý hơn đến lo lắng của Việt Nam. Tương lai Trong một thập niên nữa tại vùng này, ngoại giao và cai trị xuyên quốc gia thông qua đặc khu kinh tế sẽ được nhiều chú ý hơn, cả trong giới học giả lẫn đại chúng. Trong 15 năm qua, Trung Quốc và Việt Nam đã chứng kiến một trong những giai đoạn yên bình nhất trong quan hệ song phương. Dù có áp lực của thâm hụt mậu dịch và va chạm biên giới, nhưng hai bên đã có thể bày tỏ tình láng giềng hữu hảo và giải quyết vấn đề thông qua đàm phán và hòa dịu. Nói chung, chuyển biến từ biên giới quân sư sang kinh tế đã diễn ra suôn sẻ, với việc hai nước có hàng trăm đàm phán ngoại giao, giúp nuôi dưỡng một cảm thức mới về hợp tác và kỹ năng thương thảo. Các cuộc đàm phán cũng giúp hai bên quen thuộc hơn với những xúc cảm, tâm lý của bên kia. Viễn cảnh đặc khu kinh tế sẽ có nhiều tác động đến ngoại giao của cả Trung Quốc và Việt Nam. Hai nước đều cần nhiều sự khôn ngoan để tránh xung đột, nghi kỵ cũng như cần thêm nhiều nghiên cứu về phát triển chiến lược có lợi cho cả hai một cách bình đẳng. Có lẽ một bí quyết, đã giúp có một biên giới an toàn, thịnh vượng, là hãy thay ngoại giao nhuốm màu ý thức hệ và chính trị bằng các chiến lược kinh tế tri thức mà sẽ giúp củng cố kịch bản “hai bên cùng thắng” – một kịch bản hiện đang được cả hai chính phủ nhiệt tình thúc đẩy. Về tác giả:Tiến sĩ Chan Yuk Wah đang dạy ở Khoa Nghiên cứu châu Á và Quốc tế của Chinese University of Hong Kong. Dự án nghiên cứu của bà hiện nay liên quan người Hoa ở Việt Nam.

media-50745386

https://www.bbc.com/vietnamese/media-50745386

Ba Lan: Thăm trung tâm Wolka với 'tour guide' là doanh nhân VN

Năm 2006, khi chợ 'Sân vận động 10 năm' ở Warsaw bị giải thể, người Việt Nam tại Ba Lan cùng người Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ chớp "cơ hội để thành lập một trung tâm bán buôn mới".

Trung tâm Wolka Kosowska ra đời, cách Warsaw hơn 20 km, với 'nòng cốt' là ba tòa bất động sản khổng lồ, đầu mối bán buôn quần áo phục vụ cho thị trường Ba Lan và các nước thuộc Liên Xô cũ. Mời quý vị tham quan địa điểm bán buôn lớn nhất của người Việt cùng BBC News Tiếng Việt và 'hướng dẫn viên đặc biệt', doanh nhân, nhà văn Trần Quốc Quân, đồng sáng lập và là đồng chủ sở hữu Trung tâm Thương mại EACC, một trong ba tòa nhà trên. Cuộc chuyện trò với doanh nhân Trần Quốc Quân thuộc loạt chương trình 'Người Việt tại Ba Lan và 30 năm chuyển đổi thể chế', do BBC News Tiếng Việt thực hiện trong tháng 10/2019.

summarize: Trung tâm Wolka Kosowska ra đời, cách Warsaw hơn 20 km, với 'nòng cốt' là ba tòa bất động sản khổng lồ, đầu mối bán buôn quần áo phục vụ cho thị trường Ba Lan và các nước thuộc Liên Xô cũ. Mời quý vị tham quan địa điểm bán buôn lớn nhất của người Việt cùng BBC News Tiếng Việt và 'hướng dẫn viên đặc biệt', doanh nhân, nhà văn Trần Quốc Quân, đồng sáng lập và là đồng chủ sở hữu Trung tâm Thương mại EACC, một trong ba tòa nhà trên. Cuộc chuyện trò với doanh nhân Trần Quốc Quân thuộc loạt chương trình 'Người Việt tại Ba Lan và 30 năm chuyển đổi thể chế', do BBC News Tiếng Việt thực hiện trong tháng 10/2019.

vert-fut-48920915

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-48920915

50 năm chinh phục Mặt Trăng qua 50 con số: Tên lửa Saturn V

Để đưa phi hành gia lên Mặt Trăng, Nasa đã thiết kế một tên lửa mạnh chưa từng có và bay thành công vào vũ trụ.

Chinh phục Mặt Trăng: Những người hy sinh vì Apollo Vận tốc, khoảng cách khi chinh phục Mặt Trăng Chuyện ăn uống, vệ sinh khi đi chinh phục Mặt Trăng 111: Là chiều cao của tên lửa Saturn V, tính bằng đơn vị mét Vào đầu giờ sáng ngày 16/07/1969, JoAnn Morgan lái xe vào bãi đậu xe ở lô Pad 39a, Cape Canaveral để quan sát quá trình bơm nhiên liệu cho tên lửa Saturn V khổng lồ. Tương phản với màu đại dương tối tăm phía sau, chiếc tàu vũ trụ sáng lòa trong ánh sáng đèn hồ quang xenon và được bao phủ trong đám mây khí oxy thoát ra từ các thùng nhiên liệu. "Đó là cảnh tượng cực kỳ tráng lệ," Morgan nhớ lại. "Tôi đứng trong bãi giữ xe và quan sát cảnh đó một lúc vì nó tuyệt đẹp." Có chiều cao tương đương sáu tầng lầu, tên lửa Saturn V được xếp hạng là một trong những thành tựu kỹ thuật và công nghệ vĩ đại nhất của Thế kỷ 20. Đứng đầu nhóm chế tạo tên lửa này là Wernher von Braun, người từng chế tạo tên lửa V2 cho Hitler, và từng mơ ước làm được tên lửa đưa người đến Mặt Trăng. "Ông không chỉ có năng lực kỹ thuật," Jay Honeycutt, kỹ sư tên lửa và về sau trở thành quản lý cao cấp ở Nasa nhận định, "mà còn có khả năng lãnh đạo tuyệt vời cùng khả năng giao tiếp với quan chức chính phủ đang tài trợ cho dự án." Tên lửa Saturn V được nhà khoa học tên lửa người Đức tên Wenher von Braun (bên phải) phát triển Dùng nhiên liệu là khí oxy hoá lỏng và kerosene, tên lửa này được làm thành nhiều tầng. Phần thấp nhất, còn được gọi là tầng một, lắp đặt năm động cơ F-1 khổng lồ. Hai tầng kế tiếp - với tổng cộng thêm sáu động cơ nữa - sẽ đưa nó vào quỹ đạo. Người Âu lên vũ trụ cũng phải học tiếng Trung 48 giờ bất hạnh thử làm phi hành gia Phẫu thuật trên vũ trụ thế nào? Bên trên động cơ là khoang chứa tàu đáp xuống Mặt Trăng, rồi đến khoang dịch vụ và module điều khiển dành cho phi hành đoàn gồm ba người. Tàu Saturn V có một tên lửa thoát hiểm trên đỉnh, được thiết kế để bắn module điều khiển đến nơi an toàn nếu có sự cố xảy ra trong quá trình phóng tàu. "Yeah, bạn nghĩ, liệu thứ đó có thực sự bay được không," Honeycutt nói. "Cao vài trăm mét và sau đó chỉ còn chút xíu thứ ở đỉnh sẽ bay trở lại - quả là một thành tựu kỹ thuật ấn tượng." Tên lửa Mặt Trăng lẽ ra còn lớn hơn thế. Kế hoạch ban đầu của Nasa đề xuất phát triển một tên lửa được gọi là Nova. Được gắn tám động cơ F-1, tên lửa này sẽ mang theo một tàu vụ trụ lớn hơn, có khả năng đáp xuống Mặt Trăng và sau đó trở về Trái Đất. 2: Là vận tốc cao nhất của xe vận tải bánh xích, tính bằng đơn vị dặm/giờ Tên lửa Saturn V được lắp ráp tại Tòa nhà Lắp ráp Xe cộ (VAB), một cấu trúc quá lớn đến mức nó phải có hệ thống điều tiết thời tiết riêng. Các kỹ sư sau đó gặp phải khó khăn trong việc làm sao để đưa được tên lửa đến bãi phóng, cách đó chừng 5km. Sau đề nghị ban đầu là thả nổi tàu vũ trụ trên xà lan, người ta sau đó quyết định xây dựng cỗ máy khổng lồ sử dụng đường ray gọi là xe vận tải bánh xích. Với tám đường ray khổng lồ, điều khiển bằng 16 động cơ điện và có hai máy phát điện cung cấp năng lượng, xe vận tải bánh xích trông giống tàu biển hơn là xe. Và cũng như tàu biển, tài xế tạo thành một phần trong cả nhóm gồm nhiều người điều hành và các kỹ sư phụ trách việc điều khiển chiếc xe di chuyển chậm chạp đến bệ phóng tàu. Cực kỳ chậm. "Xe vận tải có khả năng di chuyển hai dặm mỗi giờ," tài xế Sam Dove nói. "Tuy nhiên, bạn thực sự không muốn tăng tốc đến hai dặm, đặc biệt là với khối lượng vận tải nó đang chở - tốc độ cao nhất chúng tôi từng đi là một dặm." Mặc dù tài xế ngồi trong buồng lái, nhưng trung tâm của xe vận tải bánh xích lại là ở phòng điều khiển. "Đó thực sự là bộ não và hệ thống thần kinh cho hoạt động ở đây," Dove nói. "Người thực hiện công tác kiểm tra sẽ điều khiển bộ console thứ hai tính từ phía cuối lên, và vận hành mọi thứ trên xe bánh xích." Xe vận tải bánh xích đưa tên lửa Saturn V đến địa điểm phóng với tốc độ chậm rãi và ổn định 1,6km/h Trong nhiệm vụ Apollo, người ta mất đến 16 giờ để đưa tàu vũ trụ đi vài km từ VAB đến bệ phóng. Thời gian từ bệ phóng vào quỹ đạo chỉ mất tám phút. TQ, châu Âu và tham vọng lên Mặt Trăng định cư Đưa người lên Mặt Trăng: canh bạc đầy rủi ro của Mỹ 35.000.000: là lực đẩy mà tên lửa Saturn V tạo ra, tính bằng đơn vị Newton Tên lửa Saturn V là tên lửa mạnh nhất được phóng thành công. "Tôi cảm thấy chúng tôi đang ngồi ở đầu mũi kim, một mũi kim rất lớn," Frank Borman, chỉ huy tàu Apollo 8, là chỉ huy chuyến bay có người lái đầu tiên đến Mặt Trăng, nói. "Tôi có cảm giác mình chỉ ngồi đó để được chở đi thay vì điều khiển bất cứ gì, âm thanh và sự rung lắc khiến bạn cảm nhận được sức mạnh khổng lồ." Apollo 8 được coi là một trong những nhiệm vụ táo bạo và mạo hiểm nhất trong lịch sử khám phá vũ trụ. Cùng với Borman trên khoang điều hành tàu Apollo còn có Jim Lovell và Bill Anders, những người nỗ lực hết sức cho một sứ mệnh mà xác suất thành công chỉ có 30%. Nhiệm vụ được coi là mạo hiểm vì thử nghiệm không người lái trước đó với tên lửa Saturn V - với tàu Apollo 6 - đã không diễn ra tốt đẹp. "Chuyến bay thử nghiệm mà chúng tôi thực hiện ngay trước nhiệm vụ [Apollo 8] gần như là một thảm họa," Gerry Griffin, giám đốc điều hành chuyến bay Apollo, nói. "Hầu như mọi thứ đều trục trặc." Nghiêm trọng hơn cả, đó là tên lửa bắt đầu dập mạnh - tạo ra lực trong khoang lái có thể giết chết bất cứ phi hành đoàn nào. "Chúng tôi cũng mất một số đường tiếp nhiên liệu," Griffin cho biết thêm. "Và động cơ khoang trên không chịu khởi động lại." Tên lửa Saturn V cao 111m và nặng hơn 2.950 tấn Trong tám tháng tiếp theo, đội chế tạo tên lửa của von Braun đã giải quyết tất cả mọi vấn đề, trước khi thuyết phục ban lãnh đạo Nasa rằng tên lửa Saturn V đã có thể bay an toàn. "Đó là phần can đảm của chương trình," Griffin nhận định. "Đó cũng là sự can đảm của ba người đàn ông bước vào và lái tên lửa Saturn V đầu tiên." 5: Là số tầng trên của tên lửa Saturn V trên Mặt Trăng Chỉ chín phút sau khi phóng đi, tên lửa Saturn V đã cắt bỏ tầng một và hai, bỏ chúng rơi về phía Đại Tây Dương. Tầng ba (thường được biết với cái tên dễ gây nhầm lẫn là tầng S4B), với một động cơ, đã giúp tàu vũ trụ tăng tốc đủ để bay vào quỹ đạo trước khi ngừng hoạt động. Sau khi bay một vòng rưỡi quanh Trái Đất, nhóm phi hành gia bật lại động cơ ở tầng S4B. Rồi trong một đoạn cua nổi tiếng có tên "Bay vòng chuyển qua Mặt Trăng", tên lửa đẩy tàu vũ trụ ra khỏi quỹ đạo để bay vào một quỹ đạo hướng về phía Mặt Trăng. Sau khi các phi hành gia tắt động cơ lần hai, và tàu đổ bộ mặt trăng được phóng ra từ khoang trên cùng, thì tên lửa bị bỏ lại. Nhưng vì tên lửa bay cùng vận tốc và cùng hướng với tàu vũ trụ, nếu phi hành đoàn không thay đổi quỹ đạo, thì tên lửa đã qua sử dụng kia sẽ theo họ đến Mặt Trăng. Trong vài sứ mạng Apollo đầu tiên, giải pháp của Nasa là đưa tên lửa S4B bay vào quỹ đạo Mặt Trời. Và ngày nay, tầng S4B của tàu Apollo 8, 9, 10 và 11 vẫn đang bay trong quỹ đạo Mặt Trời. Tuy nhiên tầng trên của tàu Apollo 12 đã bị lực hút Trái Đất kéo lại. Với các sứ mạng khác, Nasa có một kế hoạch giàu trí tưởng tượng hơn. Nhóm chế tạo tên lửa Saturn V đã phải thiết kế lại tên lửa để đảm bảo nó không gây ra lực quá mạnh đến mức làm chết phi hành đoàn Trong bộ các thiết bị thăm dò bề mặt Mặt Trăng Apollo (Alsep) mà các nhà du hành mặt trăng của Tàu Apollo 12 bỏ lại có máy đo địa chấn, là thiết bị chuyển tiếp dữ liệu về Trái Đất. Khi để cho tầng S4B va chạm vào bề mặt Mặt Trăng, các nhà địa chất có thể lần theo dấu địa chấn, từ đó qua đá mặt trăng để tìm hiểu cấu trúc địa chấn của mặt trăng. Khi nhiệm vụ tiến triển, và ngày càng nhiều tầng tên lửa rơi xuống, thì người ta càng có nhiều dữ liệu. Gói thử nghiệm Alsep tiếp tục gửi dữ liệu về đến tận năm 1977, khi Nasa kết thúc chương trình. 100: Là tỷ lệ phần trăm mây bao phủ trong đợt phóng tàu Apollo 12 Vào ngày 14/11/1969, bốn tháng sau khi đáp xuống Mặt Trăng, Nasa quyết định thực hiện lại hành trình. Trên tàu Apollo 12 gồm có: Pete Conrad, Dick Gordon và Alan Bean. Ngày hôm đó có vài trận mưa do khối không khí lạnh di chuyển qua miền trung California, nhưng các nhà dự đoán khí tượng vẫn chấp nhận tiến hành vụ phóng tàu và quá trình đếm ngược diễn ra suôn sẻ. Nhưng 36 giây sau khi phóng tàu, khi tên lửa Saturn V bay xuyên qua các đám mây, hệ thống điện trong khoang điều khiển bị hỏng. "Cái quái quỷ gì thế này?" Conrad thốt lên. Đó là phiên đầu tiên Gerry Griffin đóng vai trò giám đốc chuyến bay, ông trực tổng hợp phòng điều khiển bay. "Họ đã nhận được cảnh báo chính và bảng cảnh báo có đèn cho biết tình trạng hỏng hóc xảy ra ở đâu, và Conrad bắt đầu đọc các thông tin đó,"Griffin nói. "Toàn bộ bảng cảnh báo cơ bản là đã bật sáng hết." Khi tên lửa tiếp tục bay vào quỹ đạo, Griffin tìm ra một giải pháp. "Cậu trai trẻ này đến từ một trường cao đẳng nhỏ ở miền đông nam Oklahoma có tên là John Aaron, khi ấy tôi đoán là cậu chừng 25 tuổi, đã ra quyết đinh, cậu nói 'bảo ông ấy chuyển SCE sang Aux." Trong một đợt phóng, các kỹ sư phát hiện ra tên lửa Saturn V có thể tự tạo ra sét Griffin chưa bao giờ nghe nói đến nút công tắc này nhưng ông đã yêu cầu nhân viên phụ trách truyền thông tin là Gerry Carr phát lại tin nhắn tới tàu vũ trụ. "Conrad cũng chưa bao giờ nghe nói đến công tắc này, nên ông nói 'chuyển SCE sang Aux là cái quái gì vậy?' nhưng Al Bean biết công tắc đó nằm ở đâu, nó ở ngay trước mặt ông." Họ bật công tắc đó lên, khoang điều khiển nhanh chóng trở lại kết nối. Và khi các máy tính hướng dẫn được khởi động lại, phi hành đoàn tiếp tục bay đến Mặt Trăng. Sau này khi các kỹ sư phân tích vụ phóng tàu, họ khám phá ra rằng tên lửa đã tự tạo ra sét, khí thải tạo ra dòng điện giữa các hạt phân tử mang điện tích trong mây và trên mặt đất. May mắn là tia sét không ảnh hưởng đến máy tính tách riêng dùng cho tên lửa, nhờ vậy dù trải qua kịch tính, máy tính đó vẫn tiếp tục khiến tàu vũ trụ bay đúng hướng. "Thật hài hước khi nghe phi hành đoàn kể lại sau đó," Griffin cho biết. "Họ cười khúc khích, nó gần như một tai nạn trong xe hơi… chuyến hành trình vào quỹ đạo đó trở nên rất buồn cười sau đó." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

summarize: Chinh phục Mặt Trăng: Những người hy sinh vì Apollo Vận tốc, khoảng cách khi chinh phục Mặt Trăng Chuyện ăn uống, vệ sinh khi đi chinh phục Mặt Trăng 111: Là chiều cao của tên lửa Saturn V, tính bằng đơn vị mét Vào đầu giờ sáng ngày 16/07/1969, JoAnn Morgan lái xe vào bãi đậu xe ở lô Pad 39a, Cape Canaveral để quan sát quá trình bơm nhiên liệu cho tên lửa Saturn V khổng lồ. Tương phản với màu đại dương tối tăm phía sau, chiếc tàu vũ trụ sáng lòa trong ánh sáng đèn hồ quang xenon và được bao phủ trong đám mây khí oxy thoát ra từ các thùng nhiên liệu. "Đó là cảnh tượng cực kỳ tráng lệ," Morgan nhớ lại. "Tôi đứng trong bãi giữ xe và quan sát cảnh đó một lúc vì nó tuyệt đẹp." Có chiều cao tương đương sáu tầng lầu, tên lửa Saturn V được xếp hạng là một trong những thành tựu kỹ thuật và công nghệ vĩ đại nhất của Thế kỷ 20. Đứng đầu nhóm chế tạo tên lửa này là Wernher von Braun, người từng chế tạo tên lửa V2 cho Hitler, và từng mơ ước làm được tên lửa đưa người đến Mặt Trăng. "Ông không chỉ có năng lực kỹ thuật," Jay Honeycutt, kỹ sư tên lửa và về sau trở thành quản lý cao cấp ở Nasa nhận định, "mà còn có khả năng lãnh đạo tuyệt vời cùng khả năng giao tiếp với quan chức chính phủ đang tài trợ cho dự án." Tên lửa Saturn V được nhà khoa học tên lửa người Đức tên Wenher von Braun (bên phải) phát triển Dùng nhiên liệu là khí oxy hoá lỏng và kerosene, tên lửa này được làm thành nhiều tầng. Phần thấp nhất, còn được gọi là tầng một, lắp đặt năm động cơ F-1 khổng lồ. Hai tầng kế tiếp - với tổng cộng thêm sáu động cơ nữa - sẽ đưa nó vào quỹ đạo. Người Âu lên vũ trụ cũng phải học tiếng Trung 48 giờ bất hạnh thử làm phi hành gia Phẫu thuật trên vũ trụ thế nào? Bên trên động cơ là khoang chứa tàu đáp xuống Mặt Trăng, rồi đến khoang dịch vụ và module điều khiển dành cho phi hành đoàn gồm ba người. Tàu Saturn V có một tên lửa thoát hiểm trên đỉnh, được thiết kế để bắn module điều khiển đến nơi an toàn nếu có sự cố xảy ra trong quá trình phóng tàu. "Yeah, bạn nghĩ, liệu thứ đó có thực sự bay được không," Honeycutt nói. "Cao vài trăm mét và sau đó chỉ còn chút xíu thứ ở đỉnh sẽ bay trở lại - quả là một thành tựu kỹ thuật ấn tượng." Tên lửa Mặt Trăng lẽ ra còn lớn hơn thế. Kế hoạch ban đầu của Nasa đề xuất phát triển một tên lửa được gọi là Nova. Được gắn tám động cơ F-1, tên lửa này sẽ mang theo một tàu vụ trụ lớn hơn, có khả năng đáp xuống Mặt Trăng và sau đó trở về Trái Đất. 2: Là vận tốc cao nhất của xe vận tải bánh xích, tính bằng đơn vị dặm/giờ Tên lửa Saturn V được lắp ráp tại Tòa nhà Lắp ráp Xe cộ (VAB), một cấu trúc quá lớn đến mức nó phải có hệ thống điều tiết thời tiết riêng. Các kỹ sư sau đó gặp phải khó khăn trong việc làm sao để đưa được tên lửa đến bãi phóng, cách đó chừng 5km. Sau đề nghị ban đầu là thả nổi tàu vũ trụ trên xà lan, người ta sau đó quyết định xây dựng cỗ máy khổng lồ sử dụng đường ray gọi là xe vận tải bánh xích. Với tám đường ray khổng lồ, điều khiển bằng 16 động cơ điện và có hai máy phát điện cung cấp năng lượng, xe vận tải bánh xích trông giống tàu biển hơn là xe. Và cũng như tàu biển, tài xế tạo thành một phần trong cả nhóm gồm nhiều người điều hành và các kỹ sư phụ trách việc điều khiển chiếc xe di chuyển chậm chạp đến bệ phóng tàu. Cực kỳ chậm. "Xe vận tải có khả năng di chuyển hai dặm mỗi giờ," tài xế Sam Dove nói. "Tuy nhiên, bạn thực sự không muốn tăng tốc đến hai dặm, đặc biệt là với khối lượng vận tải nó đang chở - tốc độ cao nhất chúng tôi từng đi là một dặm." Mặc dù tài xế ngồi trong buồng lái, nhưng trung tâm của xe vận tải bánh xích lại là ở phòng điều khiển. "Đó thực sự là bộ não và hệ thống thần kinh cho hoạt động ở đây," Dove nói. "Người thực hiện công tác kiểm tra sẽ điều khiển bộ console thứ hai tính từ phía cuối lên, và vận hành mọi thứ trên xe bánh xích." Xe vận tải bánh xích đưa tên lửa Saturn V đến địa điểm phóng với tốc độ chậm rãi và ổn định 1,6km/h Trong nhiệm vụ Apollo, người ta mất đến 16 giờ để đưa tàu vũ trụ đi vài km từ VAB đến bệ phóng. Thời gian từ bệ phóng vào quỹ đạo chỉ mất tám phút. TQ, châu Âu và tham vọng lên Mặt Trăng định cư Đưa người lên Mặt Trăng: canh bạc đầy rủi ro của Mỹ 35.000.000: là lực đẩy mà tên lửa Saturn V tạo ra, tính bằng đơn vị Newton Tên lửa Saturn V là tên lửa mạnh nhất được phóng thành công. "Tôi cảm thấy chúng tôi đang ngồi ở đầu mũi kim, một mũi kim rất lớn," Frank Borman, chỉ huy tàu Apollo 8, là chỉ huy chuyến bay có người lái đầu tiên đến Mặt Trăng, nói. "Tôi có cảm giác mình chỉ ngồi đó để được chở đi thay vì điều khiển bất cứ gì, âm thanh và sự rung lắc khiến bạn cảm nhận được sức mạnh khổng lồ." Apollo 8 được coi là một trong những nhiệm vụ táo bạo và mạo hiểm nhất trong lịch sử khám phá vũ trụ. Cùng với Borman trên khoang điều hành tàu Apollo còn có Jim Lovell và Bill Anders, những người nỗ lực hết sức cho một sứ mệnh mà xác suất thành công chỉ có 30%. Nhiệm vụ được coi là mạo hiểm vì thử nghiệm không người lái trước đó với tên lửa Saturn V - với tàu Apollo 6 - đã không diễn ra tốt đẹp. "Chuyến bay thử nghiệm mà chúng tôi thực hiện ngay trước nhiệm vụ [Apollo 8] gần như là một thảm họa," Gerry Griffin, giám đốc điều hành chuyến bay Apollo, nói. "Hầu như mọi thứ đều trục trặc." Nghiêm trọng hơn cả, đó là tên lửa bắt đầu dập mạnh - tạo ra lực trong khoang lái có thể giết chết bất cứ phi hành đoàn nào. "Chúng tôi cũng mất một số đường tiếp nhiên liệu," Griffin cho biết thêm. "Và động cơ khoang trên không chịu khởi động lại." Tên lửa Saturn V cao 111m và nặng hơn 2.950 tấn Trong tám tháng tiếp theo, đội chế tạo tên lửa của von Braun đã giải quyết tất cả mọi vấn đề, trước khi thuyết phục ban lãnh đạo Nasa rằng tên lửa Saturn V đã có thể bay an toàn. "Đó là phần can đảm của chương trình," Griffin nhận định. "Đó cũng là sự can đảm của ba người đàn ông bước vào và lái tên lửa Saturn V đầu tiên." 5: Là số tầng trên của tên lửa Saturn V trên Mặt Trăng Chỉ chín phút sau khi phóng đi, tên lửa Saturn V đã cắt bỏ tầng một và hai, bỏ chúng rơi về phía Đại Tây Dương. Tầng ba (thường được biết với cái tên dễ gây nhầm lẫn là tầng S4B), với một động cơ, đã giúp tàu vũ trụ tăng tốc đủ để bay vào quỹ đạo trước khi ngừng hoạt động. Sau khi bay một vòng rưỡi quanh Trái Đất, nhóm phi hành gia bật lại động cơ ở tầng S4B. Rồi trong một đoạn cua nổi tiếng có tên "Bay vòng chuyển qua Mặt Trăng", tên lửa đẩy tàu vũ trụ ra khỏi quỹ đạo để bay vào một quỹ đạo hướng về phía Mặt Trăng. Sau khi các phi hành gia tắt động cơ lần hai, và tàu đổ bộ mặt trăng được phóng ra từ khoang trên cùng, thì tên lửa bị bỏ lại. Nhưng vì tên lửa bay cùng vận tốc và cùng hướng với tàu vũ trụ, nếu phi hành đoàn không thay đổi quỹ đạo, thì tên lửa đã qua sử dụng kia sẽ theo họ đến Mặt Trăng. Trong vài sứ mạng Apollo đầu tiên, giải pháp của Nasa là đưa tên lửa S4B bay vào quỹ đạo Mặt Trời. Và ngày nay, tầng S4B của tàu Apollo 8, 9, 10 và 11 vẫn đang bay trong quỹ đạo Mặt Trời. Tuy nhiên tầng trên của tàu Apollo 12 đã bị lực hút Trái Đất kéo lại. Với các sứ mạng khác, Nasa có một kế hoạch giàu trí tưởng tượng hơn. Nhóm chế tạo tên lửa Saturn V đã phải thiết kế lại tên lửa để đảm bảo nó không gây ra lực quá mạnh đến mức làm chết phi hành đoàn Trong bộ các thiết bị thăm dò bề mặt Mặt Trăng Apollo (Alsep) mà các nhà du hành mặt trăng của Tàu Apollo 12 bỏ lại có máy đo địa chấn, là thiết bị chuyển tiếp dữ liệu về Trái Đất. Khi để cho tầng S4B va chạm vào bề mặt Mặt Trăng, các nhà địa chất có thể lần theo dấu địa chấn, từ đó qua đá mặt trăng để tìm hiểu cấu trúc địa chấn của mặt trăng. Khi nhiệm vụ tiến triển, và ngày càng nhiều tầng tên lửa rơi xuống, thì người ta càng có nhiều dữ liệu. Gói thử nghiệm Alsep tiếp tục gửi dữ liệu về đến tận năm 1977, khi Nasa kết thúc chương trình. 100: Là tỷ lệ phần trăm mây bao phủ trong đợt phóng tàu Apollo 12 Vào ngày 14/11/1969, bốn tháng sau khi đáp xuống Mặt Trăng, Nasa quyết định thực hiện lại hành trình. Trên tàu Apollo 12 gồm có: Pete Conrad, Dick Gordon và Alan Bean. Ngày hôm đó có vài trận mưa do khối không khí lạnh di chuyển qua miền trung California, nhưng các nhà dự đoán khí tượng vẫn chấp nhận tiến hành vụ phóng tàu và quá trình đếm ngược diễn ra suôn sẻ. Nhưng 36 giây sau khi phóng tàu, khi tên lửa Saturn V bay xuyên qua các đám mây, hệ thống điện trong khoang điều khiển bị hỏng. "Cái quái quỷ gì thế này?" Conrad thốt lên. Đó là phiên đầu tiên Gerry Griffin đóng vai trò giám đốc chuyến bay, ông trực tổng hợp phòng điều khiển bay. "Họ đã nhận được cảnh báo chính và bảng cảnh báo có đèn cho biết tình trạng hỏng hóc xảy ra ở đâu, và Conrad bắt đầu đọc các thông tin đó,"Griffin nói. "Toàn bộ bảng cảnh báo cơ bản là đã bật sáng hết." Khi tên lửa tiếp tục bay vào quỹ đạo, Griffin tìm ra một giải pháp. "Cậu trai trẻ này đến từ một trường cao đẳng nhỏ ở miền đông nam Oklahoma có tên là John Aaron, khi ấy tôi đoán là cậu chừng 25 tuổi, đã ra quyết đinh, cậu nói 'bảo ông ấy chuyển SCE sang Aux." Trong một đợt phóng, các kỹ sư phát hiện ra tên lửa Saturn V có thể tự tạo ra sét Griffin chưa bao giờ nghe nói đến nút công tắc này nhưng ông đã yêu cầu nhân viên phụ trách truyền thông tin là Gerry Carr phát lại tin nhắn tới tàu vũ trụ. "Conrad cũng chưa bao giờ nghe nói đến công tắc này, nên ông nói 'chuyển SCE sang Aux là cái quái gì vậy?' nhưng Al Bean biết công tắc đó nằm ở đâu, nó ở ngay trước mặt ông." Họ bật công tắc đó lên, khoang điều khiển nhanh chóng trở lại kết nối. Và khi các máy tính hướng dẫn được khởi động lại, phi hành đoàn tiếp tục bay đến Mặt Trăng. Sau này khi các kỹ sư phân tích vụ phóng tàu, họ khám phá ra rằng tên lửa đã tự tạo ra sét, khí thải tạo ra dòng điện giữa các hạt phân tử mang điện tích trong mây và trên mặt đất. May mắn là tia sét không ảnh hưởng đến máy tính tách riêng dùng cho tên lửa, nhờ vậy dù trải qua kịch tính, máy tính đó vẫn tiếp tục khiến tàu vũ trụ bay đúng hướng. "Thật hài hước khi nghe phi hành đoàn kể lại sau đó," Griffin cho biết. "Họ cười khúc khích, nó gần như một tai nạn trong xe hơi… chuyến hành trình vào quỹ đạo đó trở nên rất buồn cười sau đó." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

040130_bbccrisis

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/story/2004/01/040130_bbccrisis

BBC: bốn phương đổ mắt nhìn về

Báo chí Anh sáng ngày 30/01/04 ở Luân Đôn đều chạy bài và đăng ảnh trang nhất về vụ hai nhân vật cao cấp của BBC liên tiếp từ chức vào hôm qua.

Một số tờ báo đăng kết quả các cuộc thăm dò dư luận với câu hỏi là bản báo cáo Hutton đã tác động đến thái độ của dân chúng Anh về BBC và chính phủ. Mọi tờ báo ở nước Anh đều đăng ảnh ông Greg Dyke, tổng giám đốc BBC những phút sau khi ông từ chức chiều qua, giờ Luân Đôn. Một số bức ảnh trên báo, như tờ The Independent thì đăng ảnh các nhân viên BBC biểu tình vây quanh ông Greg Dyke, đòi ông trở lại. Báo này cũng chạy dòng tựa lớn ‘Đây là BBC, người lãnh đạo đã ra đi, các nhân viên đoàn kết đứng lên’. Bài bình luận chính của báo này thì nói rằng ‘Có gì đó đáng ghê tởm về thái độ hoan hỷ tiểu nhân của của chính phủ khi thắng BBC’. Nhưng một số báo khác thì tin rằng các thành viên Hội đồng Quản trị BBC đã mất bình tĩnh trước sức ép chính trị. Báo The Times nói ông Greg Dyke đã mong đợi được người ta yêu cầu cứ giữ chức khi ông đề nghị ông từ chức. Tuy vậy sự việc đã không diễn ra như vậy. Tờ báo lá cải The Mirror thì gọi các thành viên Hội đồng Quản trị BBC là ‘nhát như thỏ đế’, rằng họ đã đầu hàng chính phủ. Tờ The Guardian thì làm một cuộc thăm dò dư luận để biết dân Anh nghĩ sao về sự việc. Báo này kết luận rằng số người tin rằng BBC nói sự thật nhiều gấp ba lần số người tin chính phủ Tony Blair. Tờ The Times thì cho rằng sau cuộc đấu này, không một bên nào thoát mà mà không sứt đầu mẻ trán. Báo này cho rằng nay cuộc thảo luận phải tập trung vào việc những ai sẽ có khả năng tốt nhất để phục hồi lại uy tín của BBC và đảm bảo được tính độc lập của cơ quan này. Báo nước ngoài Tờ Le Monde của Pháp nói BBC bị đánh bật khỏi ghế nhưng đã tỏ ra được tính độc lập của mình cũng như tính chuyên nghiệp trong suốt cuộc chiến Iraq. Bên châu Á, tờ South China Morning Post ở Hongkong cũng đăng ảnh ông Greg Dyke trên trang nhất và cho rằng báo cáo Hutton sẽ có ảnh hưởng nghiêm trọng đến BBC nhưng nếu tập đoàn truyền thông BBC bị làm yếu đi thì đó sẽ là một điều đáng buồn. Báo chí Việt Nam có đưa tin gì về vụ này. Các báo trên mạng ở Việt Nam thì đều có bài và tin, một số báo chép lại nguyên bài của BBC nhưng thay đổi tựa đề. Tờ VNExpress trích theo Reuters nhưng có tựa rằng ‘Người Anh suy giảm lòng tin vào chính phủ’ Báo này trích điều tra dư luận của tờ the Guardian nói tỷ lệ người tin vào thủ tướng Tony Blair giảm xuống còn 17% nhưng trích tờ The Times nói rằng lòng tin của dân chúng với cả BBC và chính phủ đều giảm. Tờ Tuổ̀i Trẻ trên mạng thì chạy tựa là ‘Thêm một quan chức BBC từ chức’ để nói về vụ ông Greg Dyke rời cương vị hôm qua. .................................................................................................... Tran Cui Tôi chẳng bao giờ có ý nghĩ cho là BBC là hãng truyền thông "luôn luôn đưa tin trung thực". Thực tế trong ban Việt ngữ thấy quá rõ. Tất cả các thư email phê phán Ban Việt ngữ thì bị Ban dấu nhẹm đi hết sạch chẳng bao giờ đăng tải. Lúc nào cũng ra mặt là mình trung lập. Khi tôi gửi email chỉ trích hoặc nói những điều lợi của Cộng sản, chẳng bao giờ thấy quý vị đăng lấy một mẩu. Khi tôi tham gia chỉ trích CS, quý vị nhanh chân quá mức - tôi gởi ngày hôm trước thì quý đăng ngay ngày hôm sau liền! Nên từ bỏ luận điệu "trung lập" vì ngày nay người dân thông minh hơn rất nhiều rồi. Con người mà, ai cũng vậy thôi: tốt khoe xấu che. Đừng trách móc gì CS nhiều cho mệt, hãy nhìn bản thân Vietnamese của quý vị cũng y chang vậy thôi. Lê Oanh, Tukwila Trong cuộc chiến VN, nếu bảo rằng những tin tức của BBC đã làm cho VNCH bị bại trận thì cũng hơi quá đáng, nhưng trên thực tế vì BBC được tin cậy nên tin tức, bình luận của BBC gây ảnh hưởng bất lợi cho bất cứ phe nào đang yếu thế , nhất là một cuộc chiến mà tuyên truyền cân não được tận dụng tối đa để tạo sự bất ổn. Là một người bình tĩnh, nhưng hôm nay nghe ông Đỗ Văn lập lại với ông Nguyễn Giang một câu đại ý là: nếu vì một đài BBC nhỏ bé mà bị thua thì chế độ miền Nam không bao giờ đáng sống , tôi nghe mà tủi nhục cho bản thân tôi. Ông Đỗ Văn có lý lẽ của ông khi giải thích tại sao "Chế độ miền Nam không bao giờ đáng sống", nhưng lời lẽ của ông quả đã làm tôi xấu hổ và đau xót. Tôi không dám trách ông Đỗ Văn một người lão luyện trong nghề truyền thông, mà chỉ xin các thính giả tránh đưa những ý kiến gì để ông Đỗ Văn lập lại những lời tương tự. Hãy chấp nhận ý kiến kẻ yếu là kẻ không đáng sống . Lưu Cường, Đà Lạt Mãi hôm nay, 3/2 mới nghe được bài phỏng vấn của Nguyễn Giang với cựu BTV Đỗ Văn. Tôi bàng hoàng vì ông này đã về hưu, tức là đã bước vào cái tuổi thất thập, vậy mà cũng còn cứng cựa ra phết. Quả là "ăn cây nào rào cây đấy", "hưởng lộc vua" thì dù có đầu rơi máu chảy vẫn cam tâm chịu đựng. Đầu bài phỏng vấn, ông Đỗ Văn hùng hồn giới thiệu BBC rất vĩ đại đối với thế giới. Thân bài ông ta tiếp tục đề cao sự trung thực của BBC cũng như tư cách cuả nhân viên đều là ưu việt. Nhưng khi kết luận thì ông Đỗ Văn lại quay lại chê cơ quan truyền thông BBC là "thật nhỏ bé". Đúng là một sự mâu thuẫn nghề nghiệp, thà "hi sinh vì nghề nghiệp" , hay nói cách khác đi là "cố tử thủ cái sai" cho được tiếng là có nghĩa khí. Ông Đỗ Văn quả là còn "chí khí". Nhưng cũng có thể ông Đỗ Văn già rồi nên lẩm cẩm thật. Tôi xin góp vài ý "trung thực" với quíi vị sau đây: Tôi tin và khẳng định là 90% những tin tức thời sự mà BBC đã loan là trung thực, có giá trị. Nhưng 10% không trung thực đó nó sẽ tai hại ra sao nếu không được loại bỏ? Chỉ cần một tế bào mang bệnh ung thư có thể giết chết một con người mang biết bao triệu tế bào mạnh khoẻ. Cũng vì ban lãnh đạo BBC luôn đề cao tính trung thực, đồng thời huấn luyện nhân viên theo đường lối độc lập, vì thế, không thể tránh được một số nhân viên BBC vì quá "yêu nghề" nên trở thành "quá khích" khi đưa tin. Những nhân viên "quá khích" đó luôn muốn chứng tỏ rằng họ đối lập với chính phủ. Họ cũng luôn muốn tạo thành tích về một "bản tin" mang tính "đột phá" nào đó cho bản thân. Vậy thì ban giám đốc BBC có nên hay không nên chịu trách nhiệm với hành động "nhầm lẫn" của nhân viên? Giới lãnh đạo VNCH phần đông là vô tài vô đức (trong đó có ông Nguyễn Cao Kỳ), nên Nam Việt Nam đã được "thống nhất". Không thể đổ trách nhiệm cho BBC, dù là cái trách nhiệm ấy có nhỏ hơn con kiến. Giả sử các tướng lãnh miền Nam có được một phần ý chí quyết chiến như "đảng và nhân dân ta" thôi, thì dù BBC to bằng con voi cũng chẳng ảnh hưởng gì. Tuy vậy, bỏ vấn đề BBC tuyên truyền cho cộng sản qua một bên, để nói về tính xác thực của những bản tin mà BBC đã loan trong thời gian chiến tranh Nam Bắc Việt Nam, thì liệu các ông Đỗ Văn, Lê Phúc, Vĩnh Phúc có dám khẳng định là những ký sự do các phóng viên BBC gửi từ chiến trường Việt Nam, mắt thấy tai nghe? Hay chỉ là những bài phóng sự viết trong những khách sạn sang trọng ở Sài Gòn do một sĩ quan nào đó trong quân đội bán lại với giá vài chục đô? Theo ý tôi, sự trung thực tự nó vẫn có thể bị nhiễm bệnh, vấn đề là căn bệnh ấy có được phát hiện sớm để chữa trị hay không. Tôi không phủ nhận BBC có uy tín trên thế giới, nhưng cũng không tin là tất cả nhân viên của BBC đều trung thực. Nói thế để ông Đỗ Văn và ban Việt ngữ suy nghĩ lại những phát biểu của mình, đừng tự xếp hạng cho mình ở vị trí tuyệt đối, hãy để thính giả phê bình. Sự từ chức của hai ông lớn trong BBC là một hành động cao thượng, nói thẳng ra là hai ông đã hi sinh cho "đàn em" , những thằng đàn em làm bậy. Do đó, nhân viên BBC nên hãnh diện vì có những vị giám đốc cao thượng, hơn là khăng khăng hãnh diện và tin là nhân viên BBC không hề phạm lỗi. Tôi cũng mong có được một vị cấp trên như vậy, và tôi càng mong rằng quê hương tôi có được vài vị như thế lãnh đạo đất nước VIệt Nam. Hồ Trần, LA Gởi bạn Nguyễn Văn Minh, tôi nghĩ hình như bạn đang mơ hồ trong vấn đề này. Trong vụ xử này, người ta lấy "gốc thời gian" là khi lời tuyên bố của ký giả đưa ra chứ không phải thời điểm hiện tại. Và chính tại thời điểm đó, cái sai thuộc về đài BBC (theo như kết luận của Mr. Hulton). Còn việc Tổng thống Hoa kỳ hiện đang cố "ngụy biện" về chuyện "vũ khí hủy diệt" lại là vấn đề hoàn toàn khác. Qua một vài ý kiến của các bạn trong nước. Tôi nghĩ hình như các bạn chưa có khái niệm rõ ràng về cơ cấu hành pháp, lập pháp & tư pháp của một nước dân chủ. Hình như các bạn luôn nghĩ đơn giản rằng Tổng thống hay Thủ tướng thì muốn gì thì làm... Vương Trai, Huế Thay đổi Chủ Tịch Đoàn Truyền Thông không có nghĩa là thay đổi tính độc lập của tập đoàn. Ở Một Quốc Gia mà hoạt động tư nhân và hoạt động của Chính Phủ về thông tin phải được minh bạch trước quốc dân. Mỗi biến cố dù nhỏ vẫn hoàn thiện đến mức cao nhất sự văn minh của quốc gia đó. Ông Đỗ Văn đã có vài phút với thính giả trở lại thời kỳ mà miền Nam SVHS và trí thức đã có những hoạt động quí giá vừa rực rỡ vừa có ý nghĩa, sau khi lắng nghe BBC phát tin trên sóng. Tính Trung Thực trong các nguồn tin BBC phát đi mà ông Đỗ Văn nhấn mạnh thì với lịch sử chính là nguồn gốc phát sinh những suy nghĩ về Độc Lập Tự Do về Hoà Bình mà SVHS miền nam phải có sự lựa chọn cần thiết. Nay vấn đề tiêu diệt tham nhũng đang là cơn ác mộng của quan điểm bù trừ những tháng ngày gian khổ. Cho nên Tham Nhũng ở Đây bị lọt sâu vào vòng tự tiêu diệt ... như đang dần diễn ra ... Lịch sử ghi nhận công việc của ban Việt ngữ vì hoà bình và ổn định của đất nước, khiến cho câu hỏi nóng lên. Khi nào BBC Việt ngữ luân phiên phát sóng trong Nước Việt ? Nói cách khác Hệ Truyền Thông VN ngang tầm cỡ Truyền Thông Anh quốc được không ?? Tối thứ sáu 30/1/04, 7.30 pm kênh VTV 3 xác nhận BBC là cơ quan truyền thông uy tín nhất trên thế giới. Vậy để đạt tới có uy tín về truyền thông với Thế giới của T.T VN = Hổ trợ và Nổ lực vượt thoát khỏi hàng rào Quyền Lực để có sự Độc Lập. Võ Biên Cương, tp.HCM Nói sai phải từ chức là phải rồi. Có điều là họ (BBC và chính phủ Anh) cư xử với nhau như thế có tệ quá không khi lãnh đạo của BBC do chính chính phủ Anh lựa chọn và bổ nhiệm. Người Việt, tp.HCM Phương thức lựa chọn này giống như bầu cử của Việt Nam. Miễn bình luận. David Phạm, Santa Ana Phóng viên Andrew Gillian đã nhận lỗi và xin nghỉ việc. Như vậy chứng tỏ đài BBC không hoàn toàn là vô tư, trung thực như ông Đỗ Văn đã nói. Đài BBC cũng do những con người điều khiển, nên cũng có lỗi lầm và thiên kiến. Nhân vô thập toàn mà. Phải biết nhận lỗi để sửa sai như Gillian đã làm, không nên tự hào như ông Đỗ Văn. Lê Cường ở San Jose đã nhận xét về đài BBC. Sau khi Mỹ quyốt định bỏ Việt Nam Cộng Hòa, các nước Tây Phương cũng hùa theo. Thật đúng với câu "Laugh, and the world laugh with you; weep, and you weep alone", người Việt Nam cũng có câu tương tự "phù thịch chứ không ai phù suy". Người Mỹ dùng VN như tiền đồn ngăn cộng sản mà thôi. Khi không cần nữa thì bỏ không thương tiếc. Đài BBC lúc ấy chỉ góp phần làm dễ dàng sụp đổ miền Nam tự do dân chủ còn yếu ớt, non trẻ. Như vậy không có ác ý hay sao ? Vô tư để giết hại người khác như Đỗ Văn sao ? Có nên hay không ? Hoàng Phái, Huế Kính thưa Quí đài BBC, việc hai ông Greg Dyke và Gavin Davies đứng đầu Hãng tin BBC từ chức đã khiến tốn nhiều giấy mực của độc giả BBC Vietnamese. Tôi đọc và chú ý đến hai ý kiến của Lữ Giang (Việt Nam ?) và Trần Bình Nam (L.A. Hoa kỳ). Trong đó suy nghĩ của tôi gần với ý kiến của Lữ Giang hơn. Riêng bài viết của Trần Bình Nam tôi có thêm một số ý kiến : Bài viết của ông Nam rất công phu, trích dẫn nhiều dữ liệu, thể hiện hiểu biết sâu sắc về nền chính trị ở các nước tư bản, đặc biệt là các nước đã và đang ôm mộng đế quốc như Anh và Mỹ. Tuy vậy việc ông Nam phê phán BBC thiên tả là theo “mốt”, để rồi lại cho rằng đó là “văn hóa” của BBC thì tôi thấy quả là bất cập. Thưa ông, bây giờ hệ thống các nước cộng sản đâu còn tồn tại như xưa nữa mà ông Nam nói rằng đó là “mốt”. Theo tôi trong cuộc chiến Iraq vừa qua BBC chỉ muốn tìm sự thật về bằng chứng WMD của Saddam, nhưng vô tình gây bất lợi cho phe chủ chiến Mỹ và Anh. Và nghiệt ngã thay, trong guồng máy chính trị của những kẻ mạnh đó, BBC đành phải thúc thủ, trong khi chính mình là người cố gắng đi tìm sự trung thực. Bởi vậy vụ việc này là thêm một bằng chứng nóng hổi nữa để tôi tin rằng những mỹ từ : tự do ngôn luận, dân chủ,v.v... chỉ là thành phần tô điểm cho trò chơi quyền lực kinh tế và chính trị của các nhà đại tư bản trên thế giới mà thôi. Qua vụ này tôi rất kính trọng các vị lãnh đạo BBC đã dũng cảm nhận trách nhiệm về mình khi đồng lọat từ chức do những cái gọi là “sai phạm của cấp dưới”. Đồng thời qua vụ này tôi còn niềm tin vào những con người trên khắp thế giới vẫn sáng suốt thấy được sự dối trá và xấu xa của các nhà chính trị Mỹ Anh khi họ muốn đạt mục đích nào đó. Qua đây tôi muốn nhắn nhủ với những bạn luôn tin tưởng một cách mê muội, mù quáng vào những biểu hiện bề ngoài của nền dân chủ ở các nước Anh Mỹ hãy bình tĩnh khi phát ngôn răn dạy đồng bào mình để tránh bị “việt vị” như trong môn bóng đá vậy ! Nguyễn Thúy Diễm Hồng, Melbourne Trước hết tôi xin được thành thật chia buồn cùng đài BBC về sự việc 2 xếp lớn của quí đài phải ra đi, một mất mát lớn lao đối với đài. Nhưng "Nhân vô thập toàn"mà tai nạn nghề nghiệp làm sao tránh được, vả lại cũng là một kinh nghiệm về lâu về dài cho quí đài trong tương lai được hoàn chỉnh hơn, và dù cho hiện giờ uy tín của đài có thể bị thương tổn nhưng các thính giã của quí đài ở khắp mọi nơi vẩn luôn luôn ủng hộ và trung thành đối với đài. Thưa quí đài xin được có vài ý kiến cá nhân muốn đề đạt với quí đài, dù rằng chúng tôi và đặc biệt là quí vị ở đài,chúng ta đang được sống và làm việc trên những quốc gia tự do,dân chủ và dù rằng chúng ta cũng có đầy đủ mọi thứ quyền căn bản của con người nhưng khi loan tin phát đi quí đài nên dè dặt và điều nghiên kỹ. Bởi vì tất cả các đài đều muốn lên những tin tức nóng hổi nhất và trước nhất mà có khi là những tin thất thiệt hoặc là những tin tức có lợi cho bọn khổng bố giết hại dân lành v.v... Thưa quí đài tôi cũng là một thính giả rất thích nghe đài việt ngữ BBC và tôi cũng không có ý muốn trút lên những gì không hay không đẹp cho đài. Nhưng cũng vì quí đài cho loan những tin tức không dè dặt nên đã gây bao nỗi hoang man và hỗn loạn cho đồng bào, quân đội binh lính miền nam Việt Nam và ngược lại có lợi cho việc tiến chiếm miền nam của cộng quân để đưa cả dân tộc VN phải chịu sống dưới sự cai trị của bạo quyền cộng đảng và đã gần 30 năm dưới chế độ của đảng CSVN nước Việt NAM vẫn là một trong mấy nước nghèo nàn và lạc hậu nhất thế giới... Từ Thứ, tp.HCM Trước đây tôi không biết các ông Gilligan, ông Greg Dyke & ông Gavyn Davies. Đối với tôi và 1 số thính giả Việt Nam khác thì: TIN TỨC mà BBC đưa ra đúng hay sai, có lợi cho AI (theo nhận thức của họ) quan trọng hơn nhiều so với chuyện ai là "Phóng viên / Giám đốc / Chủ tịch". Mọi suy điễn về sự ra đi của 1 người nào đó rất dễ bị cái gọi là "định kiến" (bias) chi phối. Hình như "Con cá mất là con cá to" hoặc nghĩ "Dậu đổ bìm leo"... Cho đến bây giờ BBC vẫn là BBC. Thính giả BBC chưa hề có bằng chứng rõ ràng "những người thay thế" công việc của "những người đã ra đi" không bằng khi so người tiền nhiệm ! Xin ĐỪNG BAO GIỜ NGHĨ RẰNG TỪ CHỨC LÀ 1 ĐIỀU KHÔNG TỐT ! Tôi kính trọng và tin rằng: "Khi thất bại những người Văn Minh sẽ "Từ Chức" và không đổ lỗi cho ai". Ở cương vị lãnh đạo, nếu không biết hành xử Văn Minh bạn sẽ bị mọi người phỉ nhổ! Bên cạnh quan điểm: "Mèo Đen hay Mèo Trắng cũng tốt, miễn sao nó bắt chuột" rất đáng suy nghĩ, chúng ta phải xem xét "LÀM SAO ĐỂ CÔNG CHÚNG CÓ CƠ HỘI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC" bắt chuột THAM NHŨNG của những con MÈO. Phải tôn trọng quyết định từ nhiệm của những người đáng kính dù trước đây bạn là AI. Kính chúc ông Gilligan ông Greg Dyke cùng ông Gavyn Davies sức khỏe và may mắn. Nguyễn Hữu Quý, Sài Gòn Việc "Từ chức" của Ông Gavyn Davie, chủ tịch; ông Greg Dyke, tổng giám đốc BBC, là 1 tấm gương cho các quan chức Việt Nam hiện nay. Tại một xã hội "Dân chủ, Công bằng và Văn minh" thì Từ chức không đồng nghĩa với "Bất tài" hay "Vô trách nhiệm". Đôi khi "từ chức" là một thái độ phản đối rất "lịch sự" với các "cáo buộc" trong thời buổi nhiễu nhương. Với trường hợp thể hiện tinh thần trách nhiệm lẫn tinh thần phản đối bằng "cách từ chức" này, mọi người sẽ nể trọng hơn nhiều kẻ "phấn đấu trung thành cố đấm ăn xôi". "Treo ấn từ quan" là một nét đẹp văn hóa mà nhiều bậc "thức giả" ở VN trước đây như Chu Văn An, (và hình như Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Khuyến...) đã làm! Richard Trương, Bondy Những người biết tự trọng có phẩm cách và biết tự ái ở nước Anh đáng tôn trọng. Việt Hoàng, Moscow Tôi rất lấy làm tiếc về những gì đã xảy ra cho BBC. Xin được chia buồn với BBC. Có lẽ Andrew Gilligan có thiếu sót khi đưa tin, nhưng kết luận của Hutton là quá nặng nề và thiên vị Chính phủ. Hơn 50 năm qua BBC vẫn là một tiếng nói trung thực nhất trên Thế giới. BBC có công lớn trong việc duy trì nền Dân chủ ở Anh cũng như trên Thế giới. Tôi tin rằng BBC sẽ vượt qua những giờ phút khó khăn này để tiến về phía trước. Với tôi thì lòng yêu mến và quí trọng vào BBC vẫn không có gì thay đổi. BBC đã làm một việc dũng cảm mà báo chí Việt nam có muốn cũng không dám, đó là chỉ trích Chính phủ, và sẵn sàng nhận lỗi khi đưa tin sai sót. Phán quyết của Hutton sẽ là một tiền lệ xấu cho Báo giới. Phạm Tuấn, Canada Sự từ chức của 2 nhân vật cao cấp của đài BBC khiến cho tôi càng dâng lên niềm kính phục tư cách của hai vị. Trách nhiệm với những việc làm của thuộc cấp và tinh thần không cố đấm ăn xôi khi thẳng thắn xin lỗi sau phán quyết của tòa án. Một bài học đáng để cho giới chức đài SBS bên Úc khi phát chương trình VTV4, gặp sự chống đối mà vẫn cù nhầy để rồi phải nhờ dến quyết định của những người thẩm quyền mới thôi mà vẫn không nghĩ đến chuyện từ chức, coi như đó là chuyện của thiên hạ. Ðồng thời đây cũng là một bài học lớn cho giới chức ở VN ... nơi mà sự từ bỏ quyền lực chỉ để dành cho những người ... ngu mới làm ! Một lần nữa cho tôi được gởi lời kính trọng đến hai vị. Sự ra đi của hai vị hy vọng sẽ đánh thức lương tâm của những người chuyên đổ thừa những sai sót của mình là ... trách nhiệm tập thể. Nguyễn Văn Minh, tp.HCM Trong khi Mỹ đang mỗi ngày một thừa nhận sự ngụy biện của mình trong những thông tin giả tạo về "vũ khí hủy diệt" của Iraq trong cuộc chiến tranh vừa qua, thì nước Anh lại gây shock dư luận với việc chính phủ Anh bảo vệ luận điểm của mình về sự vụ trên. Thật tình tôi không biết nói sao nữa. Nhưng nói thật là về vấn đề này, tôi thấy BBC đã làm đúng - Ngài chủ tịch và ngài Tổng Giám đốc BBC hoàn toàn không có lỗi trong chuyện này, và không có lý do chính đáng gì mà phải từ chức Phạm Diễm Châu, Ontario Tôi xin chia buồn, nhưng vẫn hãnh diện về tư cách của hai vị cao cấp. Rất có tư cách, đây là tai nạn nghề nghiệp mà thôi. Mong đài vẫn đứng vững, lập trường không thay đổi. Từ vụ này, tôi có nhận xét về tính độc lập, trung thực của các anh chị, thể hiện được trong chính bối cảnh nước Anh mà thôi. Đúng như nhiều người nhận xét, quí vị nhát như thỏ đế. Sống ở xứ tự do, không ai dám động khi phát biểu hay loan tin, nhưng chỉ cần nói đến nước gốc của mình thì luôn tránh né sự thật. Buổi nói chuyện phiếm về quê ăn Tết - chỉ kể các hiện tượng xấu gặp phải khi đi xe lửa là có anh nói thôi không bàn chính trị nữa. Chắc sợ không còn chỗ đội nón. Không phê phán chính phủ mà cònsợ như thế. Cái tư cách không trung thực, tôi thấy quí vị thật mâu thuẫn với chính mình. Chào thua. Lê Cường, San Jose Đây là cái giá phải trả cho sự truyền thông thiếu lương thiện. BBC Việt ngữ đã góp phần không nhỏ vào cái loa tuyên truyền cho Cộng Sản Hà Nội . Khi lương tâm lên tiếng thì sự hèn nhát phải e dè. Ngược dòng lịch sử, vào những ngày tháng ảm đạm nhất của nhân dân Miền Nam Việt Nam tháng 4 1975, BBC đã góp phần không nhỏ, với cung cách thông tin đầy thành kiến, đã góp phần không nhỏ cho Việt Cộng Bắc Quân xâm lăng miền nam VN. Ngay cả bây giờ, đôi khi tình cờ nghe lại chương trình Việt ngữ của BBC, bàng hoàng cứ ngỡ là Tiếng Nói của Đài Hà Nội-Xã Hội Chủ Nghĩa. Lữ Giang Với những kinh nghiệm lịch sử, tôi tin rằng khi mở cuộc tấn công Iraq, cả Tổng Thống Bush lẫn thủ tướng Tony Blair đều biết rất rõ Iraq không có vũ khí giết người hàng loạt, nhưng vì quyền lợi của giới đại tư bản Hoa Kỳ, Tổng Thống Bush phải mở cuộc tấn công đó bằng mọi giá để họ có các khế ước đấu thấu quốc phòng và tái thiết. Những tin về Iraq có vũ khí giết người hàng loạt là những tin giả mà CIA được lệnh tạo ra. Nếu có thật, họ đã đưa ra trước Hội Đồng Bảo An LHQ để xin đánh Iraq rồi, không phải đơn phương hành động. Qua các tài liệu do chính phủ Hoa Kỳ mới giải mã trong những năm gần đây liên hệ đến cuộc đảo chánh lật đổ Tổng Thống Ngô Đình Diệm ngày 1.11.1963, tôi thấy đa số những báo cáo của Tòa Đại Sứ Hoa Kỳ ở Saigon và CIA về chính phủ Ngô Đình Diệm đều là những tài liệu giả. Nhiều biến cố chống chính phủ Ngô Đình Diệm lại do chính CIA tạo ra. Mục đích của các tài liệu giả này là tạo lý do để chính phủ Hoa Kỳ lật đổ chính phủ Ngô Đình Diệm và đem quân vào miền Nam Việt Nam, vì chính phủ Ngô Đình Diệm chống lại việc này. Sau đó, Hoa Kỳ đã tạo ra biến cố tàu Maddox ở Vịnh Bắc Việt để lấy lý do oanh tạc miền Bắc Việt Nam. Điều này ai cũng biết. Khi những chuyện như vậy bị tố cáo, bao giờ cơ quan cấp dưới cũng phải lãnh trách nhiệm thay cấp trên. Trong vụ tin tức về vũ khí giết người hàng loạt, ở Mỹ thì cơ quan CIA sẽ phải gánh chịu trách nhiệm, còn ở Anh thì đài BBC phải nhận sai lầm. Đó là số phận nghiệt ngã của các cơ quan cấp dưới. Có thể vài chục năm sau, người ta mới xác nhận BBC đã loan tin đúng, Tổng Thống Bush và Thủ Tướng Tony Blair dối trá. Lưu Cường, Đà Lạt BBC (cả ban Việt Ngữ) đáng chê, đáng khen. Không tốt, nhưng cũng chẳng xấu . Riêng có một điều người Việt nên noi gương theo cách xử sự của cả chính phủ Anh, cũng như ban giám đốc BBC. Họ là những người biết chấp nhận chỉ trích, phê bình, cái qúi hơn cả, đó là dù có tranh cãi đỏ mặt, khi xong chuyện vẫn biết bắt tay nhau, không tìm cách trả thù vặt. Dân tộc ta, để có được cách ứng xử trên, không biết phải tốn bao thế hệ nữa. Thật đáng buồn. Tôi nghĩ, nhân dịp này ban Việt ngữ BBC cũng nên kiểm điểm lại bản thân xem, có chỗ nào trong thân thể đã bị triệu chứng ung thư chưa ? Trần Dũng, tp.HCM Tôi không hiểu "sơ hở" và "không có cơ sở" trong bản báo cáo Hutton là gì khi một phóng viên và ban biên tập trình bày phỏng vấn của một nhân chứng. Tôi cho rằng hai ông Chủ tịch và Tổng biên tập BBC là nạn nhân của sự trù dập từ chính phủ Anh. Như tôi đã nói một lần trên mục Ý Kiến Của Bạn, chính quyền nào cũng đưa ra những quy tắc về dân chủ khi những quy tắc đó có lợi cho nhà cầm quyền. Và đây là thêm một minh chứng cho suy nghĩ của tôi. Dẫu sao, qua sự việc này tôi tin uy tín của BBC chẳng những không giảm sút mà còn tăng thêm nữa và BBC sẽ vẫn giữ nguyên giá trị và tầm ảnh hưởng trong truyền thông như hàng mấy mươi năm qua. Nguyễn Quốc Bảo, Anchorage Chuyện đài BBC và ông Tony Blair cũng giống như chuyện của ông Bush tại Hoa Kỳ hôm nay. Tôi nghĩ thời gian và lịch sử sẽ cho chúng ta tìm được sự thật. Đài BBC có trung thực với những tin tức của họ không ? hay là chính quyền ông Blair và ông Bush tìm mọi cách để gây chiến với Iraq mà hôm nay phải tìm cách che giấu sự thật ? Lê Thanh Sơn, tp.HCM Vấn đề mấu chốt nằm ở chỗ ông Kelly phản ứng quá gay gắt và bất ngờ, là điều mà chính phủ Anh và đài BBC không muốn (tất nhiên nó phụ thuộc vào trạng thái tâm lý của ông Kelly). Bản báo cáo của quốc hội là rõ ràng. Nhưng sẽ tốt hơn nếu chính phủ vừa chấp nhận lời xin lỗi của BBC vừa chấp nhận để ông chủ tịch và ông tổng giám đốc quay trở lại làm việc - cả thế giới phải tôn vinh tinh thần dân chủ của Anh quốc (Sơn nghĩ vậy). Nếu ông Kelly không chết thì vấn đề không đi xa đến vậy. Vấn đề WMD của Iraq thật sự không rõ ràng (Iraq có thừa đủ thời gian để chuẩn bị mọi thứ, chưa kể có thể ông Sadam cố tình tung tin ngầm sai lạc để ngăn cản liên quân tấn công Iraq - ông còn tin chắc vào khả năng đó khi tuyên bố trả tiền chi phí cho Mỹ đưa quân về nước).Tuy nhiên sau vụ này chính phủ Anh cũng phải rút kinh nghiệm khi phải làm công tác tư tưởng cho nhân viên khi phải đối chọi với các tình huống chịu áp lực Trần Bình Nam, Los Angeles Sau khi nghe buổi phát thanh chiều ngày Thứ Sáu 30/12/04 (giờ Việt Nam) tôi xin có mấy ý kiến sau về vấn đề “Bản tin của ký giả Andrew Gilligan và bản báo cáo của thẩm phán Lord Brian Hutton” gởi đến quí đài. Sự thật về cái chết của tiến sĩ David Kelly trong bản báo cáo của Lord Hutton không quan trọng bằng câu hỏi “chính phủ Tony Blair có phóng đại tin tức để có cớ hỗ trợ Hoa Kỳ đánh Iraq không ?” Quan trọng vì nó liên quan đến vấn nạn thế giới là cuộc chiến tranh tại Iraq mà Hoa Kỳ và Anh đang dính líu vào. Chính vì sự quan trọng của nó mà không những người Anh, người Mỹ mà cả thế giới chờ đợi bản báo cáo của Lord Hutton, cũng như năm 1964 dân chúng Mỹ và thế giới chờ đợi bản báo cáo của ông chủ tịch Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ Earl Warren về vụ ám sát tổng thống John F. Kennedy. Bản báo cáo của Lord Brian Hutton kết luận rằng tiến sĩ David Kelly quả đã tự sát như một quyết định cá nhân, thủ tướng Blair không ngụy tạo tin tức, và đài BBC thiếu thận trọng trong việc loan tin. Một người sung sướng là thủ tướng Blair. Hai người nhận trách nhiệm và từ chức là ông Gavyn Davies Chủ tịch Hội đồng Quản trị BBC và ông Tổng giám đốc Greg Dyke, nhà báo Andrew Gilligan thì tự ý thôi việc. Trong khi đó Lord Richard Ryder, người tạm thời nhận chức vụ Chủ tịch Hội đồng Quản trị BBC chính thức lên tiếng nhìn nhận lỗi lầm, xin lỗi bất cứ ai thanh danh bị tổn thương và cho biết sẽ thực hiện những cải tổ cần thiết kể cả việc tuyển mộ và huấn luyện nhân viên. Thắc mắc của tôi là: Bản báo cáo của Lord Hutton có trung thực không ? Ngược dòng thời gian, cách đây 40 năm, vào tháng 9 năm 1964 khi bản điều tra của Ủy ban Warren (Warren Commission) phổ biến kết luận rằng chỉ có một người đơn độc là Lee Harvey Oswald muốn giết tổng thống Kennedy và tự mình thực hiện, không có ai, không có tổ chức nào, cơ quan nào hay thế lực quốc tế nào giúp đỡ tiếp tay thì dư luận Âu châu với kinh nghiệm về các vụ ám sát chính trị đã nghi ngờ tính chính xác của bản báo cáo. Cho đến nay vẫn không có gì chính thức nói khác kết luận của bản báo cáo của ông Warren nhưng hình như có một sự đồng thuận rằng đã có những thế lực nào đó cấu kết với nhau giết tổng thống Kennedy. Và rằng Ủy ban Warren biết rõ điều này nhưng không thể nói ra. Nói ra có thể gây ra thế giới chiến tranh, một cuộc chiến tranh nguyên tử toàn diệt thế giới, hay tạo ra một khủng hoảng Hiến pháp tại Hoa Kỳ. Cho nên mọi chuyện cứ đổ lên đầu của Lee H. Oswald lúc đó đã chết là êm chuyện. Thẩm phán Brian Hutton có thể đã đứng trước một vấn nạn tương tự. Nói sự thật chăng ? Tony Blair mất uy tín hay từ chức không quan trọng. Quan trọng là làm mất căn bản của sự tham gia cuộc chiến của Anh quốc tại Iraq. Và nước Anh sẽ đi vào một ngõ cụt không lối thoát. Lord Brian Hutton đã hành động để cứu nước Anh như trước đây ông chủ tịch Earl Warren đã hành động để cứu nước Mỹ. Tôi có cảm tưởng ông Gavyn Davies, chủ tịch Hội đồng Quản trị BBC, mặc dù từ chức chỉ vài giờ sau khi bản báo cáo của Lord Brian Hutton được công bố, là người đầu tiên không tin tính trung thực của bản báo cáo của thẩm phán Hutton. Ông nói, có nhiều bằng chứng nếu dùng sẽ làm cho những kết luận của ông Hutton không đứng vững đã bị bỏ qua, và ông từ chức vì ông được dạy dỗ rằng “mình không thể làm trọng tài cho chính mình, và quyết định của trọng tài là chung quyết, và theo truyền thống hành chánh của nước Anh người đứng đầu phải chịu trách nhiệm mọi chuyện.” Có lẽ ông Chủ tịch Gavyn Davie, ông Tổng giám đốc Grey Dyke đã từ chức, và ông xử lý thường vụ Chủ tịch Hội đồng Quản trị Lord Richard Ryder đã công khai nhận lỗi cho đài BBC là họ đã tự nguyện tham gia trò chơi chính trị vì quyền lợi của nước Anh. Thế giới văn minh vận hành trên những nguyên tắc dân chủ, công khai, dựa vào lẽ phải. Nhưng quan hệ giữa các thế lực trên thế giới bước vào những thập niên cuối cùng của thế kỷ 20 trở nên càng lúc càng xoắn vào nhau thành một dây xoắn phức tạp đến độ khi cần gỡ phải dùng đến chính trị. Khởi đầu – như đã nói - là bản báo cáo của thẩm phán Warren về cái chết của tổng thống Kennedy. Rồi nhiều năm sau những điều rất tôn kính cũng bị méo mó bởi chính trị. Giải hòa bình Nobel là một. Năm 1973 Henry Kissinger và Lê Đức Thọ được giải, năm 1994 Yaser Arafat chia giải với thủ tướng Do Thái Yitzhak Rabin và bộ trưởng ngoại giao Shimon Perez, và năm 2000 tổng thống Nam Hàn Kim Đại Trọng một mình một chợ chiếm giải hòa bình. Trong những người đó may ra chỉ có thủ tướng Rabin là người chủ trương hòa bình, còn những người khác không ai xứng đáng nhận giải hòa bình Nobel. Kissinger chỉ muốn tỏ ra mình giỏi giúp Hoa Kỳ ra khỏi nước cờ bí của chiến tranh Việt Nam, Lê Đức Thọ chỉ muốn thôn tính miền nam Việt Nam, Yaser Arafat chỉ muốn phục hồi nước Palestine và tiêu diệt Do Thái và Kim Đại Trọng đã gián tiếp mua giải hòa bình Nobel với cái giá 500 triệu mỹ kim (ông Kim đã đút lót Bắc Hàn 500 triệu mỹ kim để được nhà độc tài Kim Chính Nhật đón tiếp tại Bình Nhưỡng tạo ra ảo tưởng lò thuốc súng trên bán đảo Triều Tiên đã được tháo ngòi). Không phải những người Na Uy trong ủy ban chọn lựa người được giải không biết những điều đó, nhưng họ muốn dùng uy tín của giải hòa bình Nobel để đẩy những nhân vật đó vào cái thế phải làm hòa bình. Thế giới đã đến độ bão hòa vì những mâu thuẫn quốc tế nên phương thuốc nào dùng được đều tốt cả. Bản báo cáo của Lord Brian Hutton có thể cũng chỉ là một phương thuốc cần thiết để làm cho thế giới dù còn bất công, còn mạnh hiếp yếu cũng không đến nỗi phải nổ tung. Tuy nhiên bản báo cáo của Lord Hutton cùng một lúc bắn được hai con chim. Con chim ổn định và con chim BBC. BBC có thể không đáng nhận hết mọi trách cứ như nguyên văn trách cứ nặng nề trong bản báo cáo của Lord Hutton (xã luận thiếu kiểm soát và có thái độ thiếu nghiêm chỉnh khi bị phê bình) nhưng cũng đã đến lúc BBC cần được chỉnh đốn lại. Với quy chế rộng rãi, độc lập với chính quyền có thể BBC đã đi quá xa, nghiêng về phía tả như một cái “mốt” trong các bản tin, bình luận và phỏng vấn, và cái thái độ nhẹ nhàng thiên tả này đã biến thành một thứ “văn hóa” (tôi muốn dùng chữ culture) của đài BBC, lây lan qua thế giới vụ. Gần đây không phải vô cớ mà cộng đồng người Việt tại hải ngoại vốn yêu chuộng và thích nghe chương trình Việt ngữ của đài BBC than phiền về tính cách khá một chiều của chương trình này. Đã đến lúc những người trách nhiệm BBC để mắt đến sự tuyển mộ nhân sự của các chương trình trong thế giới vụ. Nếu những người yêu chuộng tự do ngôn luận đồng ý với tờ Guardian (left-of-center) rằng BBC cần duy trì tính cách độc lập, những người này cũng đồng ý với tờ Daily Telegraph (right-of-center) rằng nếu BBC muốn duy trì qui chế độc lập cần thiết của mình BBC cần thoát ra khỏi cái khuynh hướng “nhẹ nhàng thiên tả”, cái mà tờ Daily Telegraph gọi là “an inbuilt soft-left bias”. Nguyễn Bách Xin gởi lời chia buồn với toàn thể bán bộ công nhân viên BBC về việc ra đi của phóng viên Gilligan và ông Greg Dyke cùng ông Gavyn Davies. Lệ Hà Tôi cảm thấy như có một cái gì bùi ngùi, cảm xúc... khi quí đài có sự thay đổi lớn, hai vị cao cấp nhất từ chức và đã ra đi... Nguyễn Nhi, Cần Thơ Tôi là thính giả mới của đài. Kính chúc quí đài một năm mới an khang thịnh vượng, dồi dào sức khoẻ. Sau đây tôi có ý kiến nhỏ xin đóng góp. Thông tin của quí đài rất chính xác và trung thực, nhưng một số bản tin có những từ các bạn dịch quá sát nghĩa làm nghe hơi khó chịu. Trinh, tp.HCM Andrew chỉ từ chức là quá nhẹ. Trách nhiệm của anh ta với vụ việc và với chính phủ cũng như BBC quá lớn. Thói vô trách nhiệm cũng như cá tính thích hoắng đã khiến anh ta viết loạt bài như vậy. Anh ta phải biết rằng đã có bao nhiêu người ngã xuống để cho thế giới này bình yên. Anh ta đã làm gì hay chỉ ngồi đâu đó để phá bĩnh ... Võ Chiêu, Edmonton Tôi cảm thấy tiếc khi biết 2 vị lãnh đạo của BBC phải ra đi do việc đưa tin thiếu cơ sở của phóng viên Andrew Gilligan về việc "...45 phút Irag có thể triển khai vũ khí tiêu diệt hàng loạt..." Tuy không có cơ sở, nhưng theo tôi thấy cũng không có quá sai, nếu không còn có những nội tình phức tạp khác. Nếu Iraq thực sự có vũ khí tiêu diệt hàng loạt, thì 45 phút để triển khai thì còn là quá chậm. Quý vị thử nghĩ coi, súng đạn trong chiến đấu lúc nào cũng đã phải sẳn sàng, có hiệu lệnh thì "bóp cò" chứ đâu phải đến lúc mới bắt đầu lôi ra... Việc Mỹ và Anh đã dùng tiêu đề "Vũ khí hàng loạt" làm ngọn cờ phất cao cho cuộc chiến, nay cũng bắt đầu cuốn lại và bào chữa cho cá nhân ông Saddam Husen, một nhân vật nguy hiểm v.v...cần phải tiêu diệt... Chính phủ Anh và Mỹ còn lật bàn tay trơ trẽn đến như vậy, so với sự phóng tưởng của một phóng viên thiệt không đáng vào đâu. 2 người đáng lẽ ra phải từ chức là ông Bush và ông Blair đã sai lầm quá nặng khi phải tiến hành cuộc chiến Iraq, đã mù quáng dựa vào tin tình báo "có cơ sở ??? " Tôi tin rằng BBC sẽ vững vàng hơn nữa trong tương lai về sự trung thực và vô tư vốn đã sẵn có. Tuy rất tiếc cho sự việc này, nhưng tôi rất hoan nghênh hành động dũng cảm của 2 ông Tổng Giám Đốc và Chủ tịch Hội Động Quản trị của BBC. Đây là 2 người mà ông Bush và ông Blair cần phải học hỏi nhiều hơn. Tôi cũng muốn bày tỏ sự đồng cảm đến quý Ban BBC Vietnamese, toàn thể nhân viên, và những thính giả của Đài. Hùng Huệ Nghe tin chủ tịch hội đồng quản trị cùng tổng giám đốc BBC từ chức, tôi giật mình không hiểu nó có ảnh hưởng đến tương lai của BBC Vietnamese hay không. Nhưng mà dù sao đi nữa thì đó cũng là một tin không hay và theo tôi thì nó như là một thông điệp nhắn gửi đến các cơ quan ngôn luận khắp thế giới nên có những thông tin rõ ràng trước khi phát thanh đến thính giả. Jimmy Tran, Raleigh, Hoa Kỳ Gởi Ban Việt Ngữ đài BBC Tôi rất chán đài BBC. Tự đề cao sự quan trọng của mình quá nhiều. Quan trọng hay không là để cho thính giả nhận xét. Việc phát thanh bừa bải vô trách nhiệm của đài, ông tổng giám đốc từ nhiệm là phải vì không còn uy tín nữa. Ông này xuống thì ông khác lên, không mợ thì chợ cũng đông, có gì đâu mà đài BBC làm ồn aò quá vậy, để thời gian nầy cho nhiều chương trình quan trọng khác là phải hơn. Nguyễn Đời, Pittsburgh, Hoa Kỳ Tôi xin ủng hộ hết mình đài BBC. Tôi tin là đài BBC rất trung thực và độc lập. Dám đem những nhiều sai trái ra ánh sáng cho mọi người đều biết. Xin hoan nghênh đài. Một thính giả trung thành. Ẩn danh Chúng tôi rất buồn vì sự ra đi của hai vị giám độc BBC. Rất buồn. Độc lập, vì lợi ích công chúng đặt lên hành đầu, rất đúng và công chúng đều đồng ý. Nếu đài phát thanh chỉ ‘nâng bi, đánh bóng chính phủ như đài phát thanh của cộng sản Việt Nam thì chẳng ma nào nó muốn nghe.

summarize: Một số tờ báo đăng kết quả các cuộc thăm dò dư luận với câu hỏi là bản báo cáo Hutton đã tác động đến thái độ của dân chúng Anh về BBC và chính phủ. Mọi tờ báo ở nước Anh đều đăng ảnh ông Greg Dyke, tổng giám đốc BBC những phút sau khi ông từ chức chiều qua, giờ Luân Đôn. Một số bức ảnh trên báo, như tờ The Independent thì đăng ảnh các nhân viên BBC biểu tình vây quanh ông Greg Dyke, đòi ông trở lại. Báo này cũng chạy dòng tựa lớn ‘Đây là BBC, người lãnh đạo đã ra đi, các nhân viên đoàn kết đứng lên’. Bài bình luận chính của báo này thì nói rằng ‘Có gì đó đáng ghê tởm về thái độ hoan hỷ tiểu nhân của của chính phủ khi thắng BBC’. Nhưng một số báo khác thì tin rằng các thành viên Hội đồng Quản trị BBC đã mất bình tĩnh trước sức ép chính trị. Báo The Times nói ông Greg Dyke đã mong đợi được người ta yêu cầu cứ giữ chức khi ông đề nghị ông từ chức. Tuy vậy sự việc đã không diễn ra như vậy. Tờ báo lá cải The Mirror thì gọi các thành viên Hội đồng Quản trị BBC là ‘nhát như thỏ đế’, rằng họ đã đầu hàng chính phủ. Tờ The Guardian thì làm một cuộc thăm dò dư luận để biết dân Anh nghĩ sao về sự việc. Báo này kết luận rằng số người tin rằng BBC nói sự thật nhiều gấp ba lần số người tin chính phủ Tony Blair. Tờ The Times thì cho rằng sau cuộc đấu này, không một bên nào thoát mà mà không sứt đầu mẻ trán. Báo này cho rằng nay cuộc thảo luận phải tập trung vào việc những ai sẽ có khả năng tốt nhất để phục hồi lại uy tín của BBC và đảm bảo được tính độc lập của cơ quan này. Báo nước ngoài Tờ Le Monde của Pháp nói BBC bị đánh bật khỏi ghế nhưng đã tỏ ra được tính độc lập của mình cũng như tính chuyên nghiệp trong suốt cuộc chiến Iraq. Bên châu Á, tờ South China Morning Post ở Hongkong cũng đăng ảnh ông Greg Dyke trên trang nhất và cho rằng báo cáo Hutton sẽ có ảnh hưởng nghiêm trọng đến BBC nhưng nếu tập đoàn truyền thông BBC bị làm yếu đi thì đó sẽ là một điều đáng buồn. Báo chí Việt Nam có đưa tin gì về vụ này. Các báo trên mạng ở Việt Nam thì đều có bài và tin, một số báo chép lại nguyên bài của BBC nhưng thay đổi tựa đề. Tờ VNExpress trích theo Reuters nhưng có tựa rằng ‘Người Anh suy giảm lòng tin vào chính phủ’ Báo này trích điều tra dư luận của tờ the Guardian nói tỷ lệ người tin vào thủ tướng Tony Blair giảm xuống còn 17% nhưng trích tờ The Times nói rằng lòng tin của dân chúng với cả BBC và chính phủ đều giảm. Tờ Tuổ̀i Trẻ trên mạng thì chạy tựa là ‘Thêm một quan chức BBC từ chức’ để nói về vụ ông Greg Dyke rời cương vị hôm qua. .................................................................................................... Tran Cui Tôi chẳng bao giờ có ý nghĩ cho là BBC là hãng truyền thông "luôn luôn đưa tin trung thực". Thực tế trong ban Việt ngữ thấy quá rõ. Tất cả các thư email phê phán Ban Việt ngữ thì bị Ban dấu nhẹm đi hết sạch chẳng bao giờ đăng tải. Lúc nào cũng ra mặt là mình trung lập. Khi tôi gửi email chỉ trích hoặc nói những điều lợi của Cộng sản, chẳng bao giờ thấy quý vị đăng lấy một mẩu. Khi tôi tham gia chỉ trích CS, quý vị nhanh chân quá mức - tôi gởi ngày hôm trước thì quý đăng ngay ngày hôm sau liền! Nên từ bỏ luận điệu "trung lập" vì ngày nay người dân thông minh hơn rất nhiều rồi. Con người mà, ai cũng vậy thôi: tốt khoe xấu che. Đừng trách móc gì CS nhiều cho mệt, hãy nhìn bản thân Vietnamese của quý vị cũng y chang vậy thôi. Lê Oanh, Tukwila Trong cuộc chiến VN, nếu bảo rằng những tin tức của BBC đã làm cho VNCH bị bại trận thì cũng hơi quá đáng, nhưng trên thực tế vì BBC được tin cậy nên tin tức, bình luận của BBC gây ảnh hưởng bất lợi cho bất cứ phe nào đang yếu thế , nhất là một cuộc chiến mà tuyên truyền cân não được tận dụng tối đa để tạo sự bất ổn. Là một người bình tĩnh, nhưng hôm nay nghe ông Đỗ Văn lập lại với ông Nguyễn Giang một câu đại ý là: nếu vì một đài BBC nhỏ bé mà bị thua thì chế độ miền Nam không bao giờ đáng sống , tôi nghe mà tủi nhục cho bản thân tôi. Ông Đỗ Văn có lý lẽ của ông khi giải thích tại sao "Chế độ miền Nam không bao giờ đáng sống", nhưng lời lẽ của ông quả đã làm tôi xấu hổ và đau xót. Tôi không dám trách ông Đỗ Văn một người lão luyện trong nghề truyền thông, mà chỉ xin các thính giả tránh đưa những ý kiến gì để ông Đỗ Văn lập lại những lời tương tự. Hãy chấp nhận ý kiến kẻ yếu là kẻ không đáng sống . Lưu Cường, Đà Lạt Mãi hôm nay, 3/2 mới nghe được bài phỏng vấn của Nguyễn Giang với cựu BTV Đỗ Văn. Tôi bàng hoàng vì ông này đã về hưu, tức là đã bước vào cái tuổi thất thập, vậy mà cũng còn cứng cựa ra phết. Quả là "ăn cây nào rào cây đấy", "hưởng lộc vua" thì dù có đầu rơi máu chảy vẫn cam tâm chịu đựng. Đầu bài phỏng vấn, ông Đỗ Văn hùng hồn giới thiệu BBC rất vĩ đại đối với thế giới. Thân bài ông ta tiếp tục đề cao sự trung thực của BBC cũng như tư cách cuả nhân viên đều là ưu việt. Nhưng khi kết luận thì ông Đỗ Văn lại quay lại chê cơ quan truyền thông BBC là "thật nhỏ bé". Đúng là một sự mâu thuẫn nghề nghiệp, thà "hi sinh vì nghề nghiệp" , hay nói cách khác đi là "cố tử thủ cái sai" cho được tiếng là có nghĩa khí. Ông Đỗ Văn quả là còn "chí khí". Nhưng cũng có thể ông Đỗ Văn già rồi nên lẩm cẩm thật. Tôi xin góp vài ý "trung thực" với quíi vị sau đây: Tôi tin và khẳng định là 90% những tin tức thời sự mà BBC đã loan là trung thực, có giá trị. Nhưng 10% không trung thực đó nó sẽ tai hại ra sao nếu không được loại bỏ? Chỉ cần một tế bào mang bệnh ung thư có thể giết chết một con người mang biết bao triệu tế bào mạnh khoẻ. Cũng vì ban lãnh đạo BBC luôn đề cao tính trung thực, đồng thời huấn luyện nhân viên theo đường lối độc lập, vì thế, không thể tránh được một số nhân viên BBC vì quá "yêu nghề" nên trở thành "quá khích" khi đưa tin. Những nhân viên "quá khích" đó luôn muốn chứng tỏ rằng họ đối lập với chính phủ. Họ cũng luôn muốn tạo thành tích về một "bản tin" mang tính "đột phá" nào đó cho bản thân. Vậy thì ban giám đốc BBC có nên hay không nên chịu trách nhiệm với hành động "nhầm lẫn" của nhân viên? Giới lãnh đạo VNCH phần đông là vô tài vô đức (trong đó có ông Nguyễn Cao Kỳ), nên Nam Việt Nam đã được "thống nhất". Không thể đổ trách nhiệm cho BBC, dù là cái trách nhiệm ấy có nhỏ hơn con kiến. Giả sử các tướng lãnh miền Nam có được một phần ý chí quyết chiến như "đảng và nhân dân ta" thôi, thì dù BBC to bằng con voi cũng chẳng ảnh hưởng gì. Tuy vậy, bỏ vấn đề BBC tuyên truyền cho cộng sản qua một bên, để nói về tính xác thực của những bản tin mà BBC đã loan trong thời gian chiến tranh Nam Bắc Việt Nam, thì liệu các ông Đỗ Văn, Lê Phúc, Vĩnh Phúc có dám khẳng định là những ký sự do các phóng viên BBC gửi từ chiến trường Việt Nam, mắt thấy tai nghe? Hay chỉ là những bài phóng sự viết trong những khách sạn sang trọng ở Sài Gòn do một sĩ quan nào đó trong quân đội bán lại với giá vài chục đô? Theo ý tôi, sự trung thực tự nó vẫn có thể bị nhiễm bệnh, vấn đề là căn bệnh ấy có được phát hiện sớm để chữa trị hay không. Tôi không phủ nhận BBC có uy tín trên thế giới, nhưng cũng không tin là tất cả nhân viên của BBC đều trung thực. Nói thế để ông Đỗ Văn và ban Việt ngữ suy nghĩ lại những phát biểu của mình, đừng tự xếp hạng cho mình ở vị trí tuyệt đối, hãy để thính giả phê bình. Sự từ chức của hai ông lớn trong BBC là một hành động cao thượng, nói thẳng ra là hai ông đã hi sinh cho "đàn em" , những thằng đàn em làm bậy. Do đó, nhân viên BBC nên hãnh diện vì có những vị giám đốc cao thượng, hơn là khăng khăng hãnh diện và tin là nhân viên BBC không hề phạm lỗi. Tôi cũng mong có được một vị cấp trên như vậy, và tôi càng mong rằng quê hương tôi có được vài vị như thế lãnh đạo đất nước VIệt Nam. Hồ Trần, LA Gởi bạn Nguyễn Văn Minh, tôi nghĩ hình như bạn đang mơ hồ trong vấn đề này. Trong vụ xử này, người ta lấy "gốc thời gian" là khi lời tuyên bố của ký giả đưa ra chứ không phải thời điểm hiện tại. Và chính tại thời điểm đó, cái sai thuộc về đài BBC (theo như kết luận của Mr. Hulton). Còn việc Tổng thống Hoa kỳ hiện đang cố "ngụy biện" về chuyện "vũ khí hủy diệt" lại là vấn đề hoàn toàn khác. Qua một vài ý kiến của các bạn trong nước. Tôi nghĩ hình như các bạn chưa có khái niệm rõ ràng về cơ cấu hành pháp, lập pháp & tư pháp của một nước dân chủ. Hình như các bạn luôn nghĩ đơn giản rằng Tổng thống hay Thủ tướng thì muốn gì thì làm... Vương Trai, Huế Thay đổi Chủ Tịch Đoàn Truyền Thông không có nghĩa là thay đổi tính độc lập của tập đoàn. Ở Một Quốc Gia mà hoạt động tư nhân và hoạt động của Chính Phủ về thông tin phải được minh bạch trước quốc dân. Mỗi biến cố dù nhỏ vẫn hoàn thiện đến mức cao nhất sự văn minh của quốc gia đó. Ông Đỗ Văn đã có vài phút với thính giả trở lại thời kỳ mà miền Nam SVHS và trí thức đã có những hoạt động quí giá vừa rực rỡ vừa có ý nghĩa, sau khi lắng nghe BBC phát tin trên sóng. Tính Trung Thực trong các nguồn tin BBC phát đi mà ông Đỗ Văn nhấn mạnh thì với lịch sử chính là nguồn gốc phát sinh những suy nghĩ về Độc Lập Tự Do về Hoà Bình mà SVHS miền nam phải có sự lựa chọn cần thiết. Nay vấn đề tiêu diệt tham nhũng đang là cơn ác mộng của quan điểm bù trừ những tháng ngày gian khổ. Cho nên Tham Nhũng ở Đây bị lọt sâu vào vòng tự tiêu diệt ... như đang dần diễn ra ... Lịch sử ghi nhận công việc của ban Việt ngữ vì hoà bình và ổn định của đất nước, khiến cho câu hỏi nóng lên. Khi nào BBC Việt ngữ luân phiên phát sóng trong Nước Việt ? Nói cách khác Hệ Truyền Thông VN ngang tầm cỡ Truyền Thông Anh quốc được không ?? Tối thứ sáu 30/1/04, 7.30 pm kênh VTV 3 xác nhận BBC là cơ quan truyền thông uy tín nhất trên thế giới. Vậy để đạt tới có uy tín về truyền thông với Thế giới của T.T VN = Hổ trợ và Nổ lực vượt thoát khỏi hàng rào Quyền Lực để có sự Độc Lập. Võ Biên Cương, tp.HCM Nói sai phải từ chức là phải rồi. Có điều là họ (BBC và chính phủ Anh) cư xử với nhau như thế có tệ quá không khi lãnh đạo của BBC do chính chính phủ Anh lựa chọn và bổ nhiệm. Người Việt, tp.HCM Phương thức lựa chọn này giống như bầu cử của Việt Nam. Miễn bình luận. David Phạm, Santa Ana Phóng viên Andrew Gillian đã nhận lỗi và xin nghỉ việc. Như vậy chứng tỏ đài BBC không hoàn toàn là vô tư, trung thực như ông Đỗ Văn đã nói. Đài BBC cũng do những con người điều khiển, nên cũng có lỗi lầm và thiên kiến. Nhân vô thập toàn mà. Phải biết nhận lỗi để sửa sai như Gillian đã làm, không nên tự hào như ông Đỗ Văn. Lê Cường ở San Jose đã nhận xét về đài BBC. Sau khi Mỹ quyốt định bỏ Việt Nam Cộng Hòa, các nước Tây Phương cũng hùa theo. Thật đúng với câu "Laugh, and the world laugh with you; weep, and you weep alone", người Việt Nam cũng có câu tương tự "phù thịch chứ không ai phù suy". Người Mỹ dùng VN như tiền đồn ngăn cộng sản mà thôi. Khi không cần nữa thì bỏ không thương tiếc. Đài BBC lúc ấy chỉ góp phần làm dễ dàng sụp đổ miền Nam tự do dân chủ còn yếu ớt, non trẻ. Như vậy không có ác ý hay sao ? Vô tư để giết hại người khác như Đỗ Văn sao ? Có nên hay không ? Hoàng Phái, Huế Kính thưa Quí đài BBC, việc hai ông Greg Dyke và Gavin Davies đứng đầu Hãng tin BBC từ chức đã khiến tốn nhiều giấy mực của độc giả BBC Vietnamese. Tôi đọc và chú ý đến hai ý kiến của Lữ Giang (Việt Nam ?) và Trần Bình Nam (L.A. Hoa kỳ). Trong đó suy nghĩ của tôi gần với ý kiến của Lữ Giang hơn. Riêng bài viết của Trần Bình Nam tôi có thêm một số ý kiến : Bài viết của ông Nam rất công phu, trích dẫn nhiều dữ liệu, thể hiện hiểu biết sâu sắc về nền chính trị ở các nước tư bản, đặc biệt là các nước đã và đang ôm mộng đế quốc như Anh và Mỹ. Tuy vậy việc ông Nam phê phán BBC thiên tả là theo “mốt”, để rồi lại cho rằng đó là “văn hóa” của BBC thì tôi thấy quả là bất cập. Thưa ông, bây giờ hệ thống các nước cộng sản đâu còn tồn tại như xưa nữa mà ông Nam nói rằng đó là “mốt”. Theo tôi trong cuộc chiến Iraq vừa qua BBC chỉ muốn tìm sự thật về bằng chứng WMD của Saddam, nhưng vô tình gây bất lợi cho phe chủ chiến Mỹ và Anh. Và nghiệt ngã thay, trong guồng máy chính trị của những kẻ mạnh đó, BBC đành phải thúc thủ, trong khi chính mình là người cố gắng đi tìm sự trung thực. Bởi vậy vụ việc này là thêm một bằng chứng nóng hổi nữa để tôi tin rằng những mỹ từ : tự do ngôn luận, dân chủ,v.v... chỉ là thành phần tô điểm cho trò chơi quyền lực kinh tế và chính trị của các nhà đại tư bản trên thế giới mà thôi. Qua vụ này tôi rất kính trọng các vị lãnh đạo BBC đã dũng cảm nhận trách nhiệm về mình khi đồng lọat từ chức do những cái gọi là “sai phạm của cấp dưới”. Đồng thời qua vụ này tôi còn niềm tin vào những con người trên khắp thế giới vẫn sáng suốt thấy được sự dối trá và xấu xa của các nhà chính trị Mỹ Anh khi họ muốn đạt mục đích nào đó. Qua đây tôi muốn nhắn nhủ với những bạn luôn tin tưởng một cách mê muội, mù quáng vào những biểu hiện bề ngoài của nền dân chủ ở các nước Anh Mỹ hãy bình tĩnh khi phát ngôn răn dạy đồng bào mình để tránh bị “việt vị” như trong môn bóng đá vậy ! Nguyễn Thúy Diễm Hồng, Melbourne Trước hết tôi xin được thành thật chia buồn cùng đài BBC về sự việc 2 xếp lớn của quí đài phải ra đi, một mất mát lớn lao đối với đài. Nhưng "Nhân vô thập toàn"mà tai nạn nghề nghiệp làm sao tránh được, vả lại cũng là một kinh nghiệm về lâu về dài cho quí đài trong tương lai được hoàn chỉnh hơn, và dù cho hiện giờ uy tín của đài có thể bị thương tổn nhưng các thính giã của quí đài ở khắp mọi nơi vẩn luôn luôn ủng hộ và trung thành đối với đài. Thưa quí đài xin được có vài ý kiến cá nhân muốn đề đạt với quí đài, dù rằng chúng tôi và đặc biệt là quí vị ở đài,chúng ta đang được sống và làm việc trên những quốc gia tự do,dân chủ và dù rằng chúng ta cũng có đầy đủ mọi thứ quyền căn bản của con người nhưng khi loan tin phát đi quí đài nên dè dặt và điều nghiên kỹ. Bởi vì tất cả các đài đều muốn lên những tin tức nóng hổi nhất và trước nhất mà có khi là những tin thất thiệt hoặc là những tin tức có lợi cho bọn khổng bố giết hại dân lành v.v... Thưa quí đài tôi cũng là một thính giả rất thích nghe đài việt ngữ BBC và tôi cũng không có ý muốn trút lên những gì không hay không đẹp cho đài. Nhưng cũng vì quí đài cho loan những tin tức không dè dặt nên đã gây bao nỗi hoang man và hỗn loạn cho đồng bào, quân đội binh lính miền nam Việt Nam và ngược lại có lợi cho việc tiến chiếm miền nam của cộng quân để đưa cả dân tộc VN phải chịu sống dưới sự cai trị của bạo quyền cộng đảng và đã gần 30 năm dưới chế độ của đảng CSVN nước Việt NAM vẫn là một trong mấy nước nghèo nàn và lạc hậu nhất thế giới... Từ Thứ, tp.HCM Trước đây tôi không biết các ông Gilligan, ông Greg Dyke & ông Gavyn Davies. Đối với tôi và 1 số thính giả Việt Nam khác thì: TIN TỨC mà BBC đưa ra đúng hay sai, có lợi cho AI (theo nhận thức của họ) quan trọng hơn nhiều so với chuyện ai là "Phóng viên / Giám đốc / Chủ tịch". Mọi suy điễn về sự ra đi của 1 người nào đó rất dễ bị cái gọi là "định kiến" (bias) chi phối. Hình như "Con cá mất là con cá to" hoặc nghĩ "Dậu đổ bìm leo"... Cho đến bây giờ BBC vẫn là BBC. Thính giả BBC chưa hề có bằng chứng rõ ràng "những người thay thế" công việc của "những người đã ra đi" không bằng khi so người tiền nhiệm ! Xin ĐỪNG BAO GIỜ NGHĨ RẰNG TỪ CHỨC LÀ 1 ĐIỀU KHÔNG TỐT ! Tôi kính trọng và tin rằng: "Khi thất bại những người Văn Minh sẽ "Từ Chức" và không đổ lỗi cho ai". Ở cương vị lãnh đạo, nếu không biết hành xử Văn Minh bạn sẽ bị mọi người phỉ nhổ! Bên cạnh quan điểm: "Mèo Đen hay Mèo Trắng cũng tốt, miễn sao nó bắt chuột" rất đáng suy nghĩ, chúng ta phải xem xét "LÀM SAO ĐỂ CÔNG CHÚNG CÓ CƠ HỘI ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC" bắt chuột THAM NHŨNG của những con MÈO. Phải tôn trọng quyết định từ nhiệm của những người đáng kính dù trước đây bạn là AI. Kính chúc ông Gilligan ông Greg Dyke cùng ông Gavyn Davies sức khỏe và may mắn. Nguyễn Hữu Quý, Sài Gòn Việc "Từ chức" của Ông Gavyn Davie, chủ tịch; ông Greg Dyke, tổng giám đốc BBC, là 1 tấm gương cho các quan chức Việt Nam hiện nay. Tại một xã hội "Dân chủ, Công bằng và Văn minh" thì Từ chức không đồng nghĩa với "Bất tài" hay "Vô trách nhiệm". Đôi khi "từ chức" là một thái độ phản đối rất "lịch sự" với các "cáo buộc" trong thời buổi nhiễu nhương. Với trường hợp thể hiện tinh thần trách nhiệm lẫn tinh thần phản đối bằng "cách từ chức" này, mọi người sẽ nể trọng hơn nhiều kẻ "phấn đấu trung thành cố đấm ăn xôi". "Treo ấn từ quan" là một nét đẹp văn hóa mà nhiều bậc "thức giả" ở VN trước đây như Chu Văn An, (và hình như Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Khuyến...) đã làm! Richard Trương, Bondy Những người biết tự trọng có phẩm cách và biết tự ái ở nước Anh đáng tôn trọng. Việt Hoàng, Moscow Tôi rất lấy làm tiếc về những gì đã xảy ra cho BBC. Xin được chia buồn với BBC. Có lẽ Andrew Gilligan có thiếu sót khi đưa tin, nhưng kết luận của Hutton là quá nặng nề và thiên vị Chính phủ. Hơn 50 năm qua BBC vẫn là một tiếng nói trung thực nhất trên Thế giới. BBC có công lớn trong việc duy trì nền Dân chủ ở Anh cũng như trên Thế giới. Tôi tin rằng BBC sẽ vượt qua những giờ phút khó khăn này để tiến về phía trước. Với tôi thì lòng yêu mến và quí trọng vào BBC vẫn không có gì thay đổi. BBC đã làm một việc dũng cảm mà báo chí Việt nam có muốn cũng không dám, đó là chỉ trích Chính phủ, và sẵn sàng nhận lỗi khi đưa tin sai sót. Phán quyết của Hutton sẽ là một tiền lệ xấu cho Báo giới. Phạm Tuấn, Canada Sự từ chức của 2 nhân vật cao cấp của đài BBC khiến cho tôi càng dâng lên niềm kính phục tư cách của hai vị. Trách nhiệm với những việc làm của thuộc cấp và tinh thần không cố đấm ăn xôi khi thẳng thắn xin lỗi sau phán quyết của tòa án. Một bài học đáng để cho giới chức đài SBS bên Úc khi phát chương trình VTV4, gặp sự chống đối mà vẫn cù nhầy để rồi phải nhờ dến quyết định của những người thẩm quyền mới thôi mà vẫn không nghĩ đến chuyện từ chức, coi như đó là chuyện của thiên hạ. Ðồng thời đây cũng là một bài học lớn cho giới chức ở VN ... nơi mà sự từ bỏ quyền lực chỉ để dành cho những người ... ngu mới làm ! Một lần nữa cho tôi được gởi lời kính trọng đến hai vị. Sự ra đi của hai vị hy vọng sẽ đánh thức lương tâm của những người chuyên đổ thừa những sai sót của mình là ... trách nhiệm tập thể. Nguyễn Văn Minh, tp.HCM Trong khi Mỹ đang mỗi ngày một thừa nhận sự ngụy biện của mình trong những thông tin giả tạo về "vũ khí hủy diệt" của Iraq trong cuộc chiến tranh vừa qua, thì nước Anh lại gây shock dư luận với việc chính phủ Anh bảo vệ luận điểm của mình về sự vụ trên. Thật tình tôi không biết nói sao nữa. Nhưng nói thật là về vấn đề này, tôi thấy BBC đã làm đúng - Ngài chủ tịch và ngài Tổng Giám đốc BBC hoàn toàn không có lỗi trong chuyện này, và không có lý do chính đáng gì mà phải từ chức Phạm Diễm Châu, Ontario Tôi xin chia buồn, nhưng vẫn hãnh diện về tư cách của hai vị cao cấp. Rất có tư cách, đây là tai nạn nghề nghiệp mà thôi. Mong đài vẫn đứng vững, lập trường không thay đổi. Từ vụ này, tôi có nhận xét về tính độc lập, trung thực của các anh chị, thể hiện được trong chính bối cảnh nước Anh mà thôi. Đúng như nhiều người nhận xét, quí vị nhát như thỏ đế. Sống ở xứ tự do, không ai dám động khi phát biểu hay loan tin, nhưng chỉ cần nói đến nước gốc của mình thì luôn tránh né sự thật. Buổi nói chuyện phiếm về quê ăn Tết - chỉ kể các hiện tượng xấu gặp phải khi đi xe lửa là có anh nói thôi không bàn chính trị nữa. Chắc sợ không còn chỗ đội nón. Không phê phán chính phủ mà cònsợ như thế. Cái tư cách không trung thực, tôi thấy quí vị thật mâu thuẫn với chính mình. Chào thua. Lê Cường, San Jose Đây là cái giá phải trả cho sự truyền thông thiếu lương thiện. BBC Việt ngữ đã góp phần không nhỏ vào cái loa tuyên truyền cho Cộng Sản Hà Nội . Khi lương tâm lên tiếng thì sự hèn nhát phải e dè. Ngược dòng lịch sử, vào những ngày tháng ảm đạm nhất của nhân dân Miền Nam Việt Nam tháng 4 1975, BBC đã góp phần không nhỏ, với cung cách thông tin đầy thành kiến, đã góp phần không nhỏ cho Việt Cộng Bắc Quân xâm lăng miền nam VN. Ngay cả bây giờ, đôi khi tình cờ nghe lại chương trình Việt ngữ của BBC, bàng hoàng cứ ngỡ là Tiếng Nói của Đài Hà Nội-Xã Hội Chủ Nghĩa. Lữ Giang Với những kinh nghiệm lịch sử, tôi tin rằng khi mở cuộc tấn công Iraq, cả Tổng Thống Bush lẫn thủ tướng Tony Blair đều biết rất rõ Iraq không có vũ khí giết người hàng loạt, nhưng vì quyền lợi của giới đại tư bản Hoa Kỳ, Tổng Thống Bush phải mở cuộc tấn công đó bằng mọi giá để họ có các khế ước đấu thấu quốc phòng và tái thiết. Những tin về Iraq có vũ khí giết người hàng loạt là những tin giả mà CIA được lệnh tạo ra. Nếu có thật, họ đã đưa ra trước Hội Đồng Bảo An LHQ để xin đánh Iraq rồi, không phải đơn phương hành động. Qua các tài liệu do chính phủ Hoa Kỳ mới giải mã trong những năm gần đây liên hệ đến cuộc đảo chánh lật đổ Tổng Thống Ngô Đình Diệm ngày 1.11.1963, tôi thấy đa số những báo cáo của Tòa Đại Sứ Hoa Kỳ ở Saigon và CIA về chính phủ Ngô Đình Diệm đều là những tài liệu giả. Nhiều biến cố chống chính phủ Ngô Đình Diệm lại do chính CIA tạo ra. Mục đích của các tài liệu giả này là tạo lý do để chính phủ Hoa Kỳ lật đổ chính phủ Ngô Đình Diệm và đem quân vào miền Nam Việt Nam, vì chính phủ Ngô Đình Diệm chống lại việc này. Sau đó, Hoa Kỳ đã tạo ra biến cố tàu Maddox ở Vịnh Bắc Việt để lấy lý do oanh tạc miền Bắc Việt Nam. Điều này ai cũng biết. Khi những chuyện như vậy bị tố cáo, bao giờ cơ quan cấp dưới cũng phải lãnh trách nhiệm thay cấp trên. Trong vụ tin tức về vũ khí giết người hàng loạt, ở Mỹ thì cơ quan CIA sẽ phải gánh chịu trách nhiệm, còn ở Anh thì đài BBC phải nhận sai lầm. Đó là số phận nghiệt ngã của các cơ quan cấp dưới. Có thể vài chục năm sau, người ta mới xác nhận BBC đã loan tin đúng, Tổng Thống Bush và Thủ Tướng Tony Blair dối trá. Lưu Cường, Đà Lạt BBC (cả ban Việt Ngữ) đáng chê, đáng khen. Không tốt, nhưng cũng chẳng xấu . Riêng có một điều người Việt nên noi gương theo cách xử sự của cả chính phủ Anh, cũng như ban giám đốc BBC. Họ là những người biết chấp nhận chỉ trích, phê bình, cái qúi hơn cả, đó là dù có tranh cãi đỏ mặt, khi xong chuyện vẫn biết bắt tay nhau, không tìm cách trả thù vặt. Dân tộc ta, để có được cách ứng xử trên, không biết phải tốn bao thế hệ nữa. Thật đáng buồn. Tôi nghĩ, nhân dịp này ban Việt ngữ BBC cũng nên kiểm điểm lại bản thân xem, có chỗ nào trong thân thể đã bị triệu chứng ung thư chưa ? Trần Dũng, tp.HCM Tôi không hiểu "sơ hở" và "không có cơ sở" trong bản báo cáo Hutton là gì khi một phóng viên và ban biên tập trình bày phỏng vấn của một nhân chứng. Tôi cho rằng hai ông Chủ tịch và Tổng biên tập BBC là nạn nhân của sự trù dập từ chính phủ Anh. Như tôi đã nói một lần trên mục Ý Kiến Của Bạn, chính quyền nào cũng đưa ra những quy tắc về dân chủ khi những quy tắc đó có lợi cho nhà cầm quyền. Và đây là thêm một minh chứng cho suy nghĩ của tôi. Dẫu sao, qua sự việc này tôi tin uy tín của BBC chẳng những không giảm sút mà còn tăng thêm nữa và BBC sẽ vẫn giữ nguyên giá trị và tầm ảnh hưởng trong truyền thông như hàng mấy mươi năm qua. Nguyễn Quốc Bảo, Anchorage Chuyện đài BBC và ông Tony Blair cũng giống như chuyện của ông Bush tại Hoa Kỳ hôm nay. Tôi nghĩ thời gian và lịch sử sẽ cho chúng ta tìm được sự thật. Đài BBC có trung thực với những tin tức của họ không ? hay là chính quyền ông Blair và ông Bush tìm mọi cách để gây chiến với Iraq mà hôm nay phải tìm cách che giấu sự thật ? Lê Thanh Sơn, tp.HCM Vấn đề mấu chốt nằm ở chỗ ông Kelly phản ứng quá gay gắt và bất ngờ, là điều mà chính phủ Anh và đài BBC không muốn (tất nhiên nó phụ thuộc vào trạng thái tâm lý của ông Kelly). Bản báo cáo của quốc hội là rõ ràng. Nhưng sẽ tốt hơn nếu chính phủ vừa chấp nhận lời xin lỗi của BBC vừa chấp nhận để ông chủ tịch và ông tổng giám đốc quay trở lại làm việc - cả thế giới phải tôn vinh tinh thần dân chủ của Anh quốc (Sơn nghĩ vậy). Nếu ông Kelly không chết thì vấn đề không đi xa đến vậy. Vấn đề WMD của Iraq thật sự không rõ ràng (Iraq có thừa đủ thời gian để chuẩn bị mọi thứ, chưa kể có thể ông Sadam cố tình tung tin ngầm sai lạc để ngăn cản liên quân tấn công Iraq - ông còn tin chắc vào khả năng đó khi tuyên bố trả tiền chi phí cho Mỹ đưa quân về nước).Tuy nhiên sau vụ này chính phủ Anh cũng phải rút kinh nghiệm khi phải làm công tác tư tưởng cho nhân viên khi phải đối chọi với các tình huống chịu áp lực Trần Bình Nam, Los Angeles Sau khi nghe buổi phát thanh chiều ngày Thứ Sáu 30/12/04 (giờ Việt Nam) tôi xin có mấy ý kiến sau về vấn đề “Bản tin của ký giả Andrew Gilligan và bản báo cáo của thẩm phán Lord Brian Hutton” gởi đến quí đài. Sự thật về cái chết của tiến sĩ David Kelly trong bản báo cáo của Lord Hutton không quan trọng bằng câu hỏi “chính phủ Tony Blair có phóng đại tin tức để có cớ hỗ trợ Hoa Kỳ đánh Iraq không ?” Quan trọng vì nó liên quan đến vấn nạn thế giới là cuộc chiến tranh tại Iraq mà Hoa Kỳ và Anh đang dính líu vào. Chính vì sự quan trọng của nó mà không những người Anh, người Mỹ mà cả thế giới chờ đợi bản báo cáo của Lord Hutton, cũng như năm 1964 dân chúng Mỹ và thế giới chờ đợi bản báo cáo của ông chủ tịch Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ Earl Warren về vụ ám sát tổng thống John F. Kennedy. Bản báo cáo của Lord Brian Hutton kết luận rằng tiến sĩ David Kelly quả đã tự sát như một quyết định cá nhân, thủ tướng Blair không ngụy tạo tin tức, và đài BBC thiếu thận trọng trong việc loan tin. Một người sung sướng là thủ tướng Blair. Hai người nhận trách nhiệm và từ chức là ông Gavyn Davies Chủ tịch Hội đồng Quản trị BBC và ông Tổng giám đốc Greg Dyke, nhà báo Andrew Gilligan thì tự ý thôi việc. Trong khi đó Lord Richard Ryder, người tạm thời nhận chức vụ Chủ tịch Hội đồng Quản trị BBC chính thức lên tiếng nhìn nhận lỗi lầm, xin lỗi bất cứ ai thanh danh bị tổn thương và cho biết sẽ thực hiện những cải tổ cần thiết kể cả việc tuyển mộ và huấn luyện nhân viên. Thắc mắc của tôi là: Bản báo cáo của Lord Hutton có trung thực không ? Ngược dòng thời gian, cách đây 40 năm, vào tháng 9 năm 1964 khi bản điều tra của Ủy ban Warren (Warren Commission) phổ biến kết luận rằng chỉ có một người đơn độc là Lee Harvey Oswald muốn giết tổng thống Kennedy và tự mình thực hiện, không có ai, không có tổ chức nào, cơ quan nào hay thế lực quốc tế nào giúp đỡ tiếp tay thì dư luận Âu châu với kinh nghiệm về các vụ ám sát chính trị đã nghi ngờ tính chính xác của bản báo cáo. Cho đến nay vẫn không có gì chính thức nói khác kết luận của bản báo cáo của ông Warren nhưng hình như có một sự đồng thuận rằng đã có những thế lực nào đó cấu kết với nhau giết tổng thống Kennedy. Và rằng Ủy ban Warren biết rõ điều này nhưng không thể nói ra. Nói ra có thể gây ra thế giới chiến tranh, một cuộc chiến tranh nguyên tử toàn diệt thế giới, hay tạo ra một khủng hoảng Hiến pháp tại Hoa Kỳ. Cho nên mọi chuyện cứ đổ lên đầu của Lee H. Oswald lúc đó đã chết là êm chuyện. Thẩm phán Brian Hutton có thể đã đứng trước một vấn nạn tương tự. Nói sự thật chăng ? Tony Blair mất uy tín hay từ chức không quan trọng. Quan trọng là làm mất căn bản của sự tham gia cuộc chiến của Anh quốc tại Iraq. Và nước Anh sẽ đi vào một ngõ cụt không lối thoát. Lord Brian Hutton đã hành động để cứu nước Anh như trước đây ông chủ tịch Earl Warren đã hành động để cứu nước Mỹ. Tôi có cảm tưởng ông Gavyn Davies, chủ tịch Hội đồng Quản trị BBC, mặc dù từ chức chỉ vài giờ sau khi bản báo cáo của Lord Brian Hutton được công bố, là người đầu tiên không tin tính trung thực của bản báo cáo của thẩm phán Hutton. Ông nói, có nhiều bằng chứng nếu dùng sẽ làm cho những kết luận của ông Hutton không đứng vững đã bị bỏ qua, và ông từ chức vì ông được dạy dỗ rằng “mình không thể làm trọng tài cho chính mình, và quyết định của trọng tài là chung quyết, và theo truyền thống hành chánh của nước Anh người đứng đầu phải chịu trách nhiệm mọi chuyện.” Có lẽ ông Chủ tịch Gavyn Davie, ông Tổng giám đốc Grey Dyke đã từ chức, và ông xử lý thường vụ Chủ tịch Hội đồng Quản trị Lord Richard Ryder đã công khai nhận lỗi cho đài BBC là họ đã tự nguyện tham gia trò chơi chính trị vì quyền lợi của nước Anh. Thế giới văn minh vận hành trên những nguyên tắc dân chủ, công khai, dựa vào lẽ phải. Nhưng quan hệ giữa các thế lực trên thế giới bước vào những thập niên cuối cùng của thế kỷ 20 trở nên càng lúc càng xoắn vào nhau thành một dây xoắn phức tạp đến độ khi cần gỡ phải dùng đến chính trị. Khởi đầu – như đã nói - là bản báo cáo của thẩm phán Warren về cái chết của tổng thống Kennedy. Rồi nhiều năm sau những điều rất tôn kính cũng bị méo mó bởi chính trị. Giải hòa bình Nobel là một. Năm 1973 Henry Kissinger và Lê Đức Thọ được giải, năm 1994 Yaser Arafat chia giải với thủ tướng Do Thái Yitzhak Rabin và bộ trưởng ngoại giao Shimon Perez, và năm 2000 tổng thống Nam Hàn Kim Đại Trọng một mình một chợ chiếm giải hòa bình. Trong những người đó may ra chỉ có thủ tướng Rabin là người chủ trương hòa bình, còn những người khác không ai xứng đáng nhận giải hòa bình Nobel. Kissinger chỉ muốn tỏ ra mình giỏi giúp Hoa Kỳ ra khỏi nước cờ bí của chiến tranh Việt Nam, Lê Đức Thọ chỉ muốn thôn tính miền nam Việt Nam, Yaser Arafat chỉ muốn phục hồi nước Palestine và tiêu diệt Do Thái và Kim Đại Trọng đã gián tiếp mua giải hòa bình Nobel với cái giá 500 triệu mỹ kim (ông Kim đã đút lót Bắc Hàn 500 triệu mỹ kim để được nhà độc tài Kim Chính Nhật đón tiếp tại Bình Nhưỡng tạo ra ảo tưởng lò thuốc súng trên bán đảo Triều Tiên đã được tháo ngòi). Không phải những người Na Uy trong ủy ban chọn lựa người được giải không biết những điều đó, nhưng họ muốn dùng uy tín của giải hòa bình Nobel để đẩy những nhân vật đó vào cái thế phải làm hòa bình. Thế giới đã đến độ bão hòa vì những mâu thuẫn quốc tế nên phương thuốc nào dùng được đều tốt cả. Bản báo cáo của Lord Brian Hutton có thể cũng chỉ là một phương thuốc cần thiết để làm cho thế giới dù còn bất công, còn mạnh hiếp yếu cũng không đến nỗi phải nổ tung. Tuy nhiên bản báo cáo của Lord Hutton cùng một lúc bắn được hai con chim. Con chim ổn định và con chim BBC. BBC có thể không đáng nhận hết mọi trách cứ như nguyên văn trách cứ nặng nề trong bản báo cáo của Lord Hutton (xã luận thiếu kiểm soát và có thái độ thiếu nghiêm chỉnh khi bị phê bình) nhưng cũng đã đến lúc BBC cần được chỉnh đốn lại. Với quy chế rộng rãi, độc lập với chính quyền có thể BBC đã đi quá xa, nghiêng về phía tả như một cái “mốt” trong các bản tin, bình luận và phỏng vấn, và cái thái độ nhẹ nhàng thiên tả này đã biến thành một thứ “văn hóa” (tôi muốn dùng chữ culture) của đài BBC, lây lan qua thế giới vụ. Gần đây không phải vô cớ mà cộng đồng người Việt tại hải ngoại vốn yêu chuộng và thích nghe chương trình Việt ngữ của đài BBC than phiền về tính cách khá một chiều của chương trình này. Đã đến lúc những người trách nhiệm BBC để mắt đến sự tuyển mộ nhân sự của các chương trình trong thế giới vụ. Nếu những người yêu chuộng tự do ngôn luận đồng ý với tờ Guardian (left-of-center) rằng BBC cần duy trì tính cách độc lập, những người này cũng đồng ý với tờ Daily Telegraph (right-of-center) rằng nếu BBC muốn duy trì qui chế độc lập cần thiết của mình BBC cần thoát ra khỏi cái khuynh hướng “nhẹ nhàng thiên tả”, cái mà tờ Daily Telegraph gọi là “an inbuilt soft-left bias”. Nguyễn Bách Xin gởi lời chia buồn với toàn thể bán bộ công nhân viên BBC về việc ra đi của phóng viên Gilligan và ông Greg Dyke cùng ông Gavyn Davies. Lệ Hà Tôi cảm thấy như có một cái gì bùi ngùi, cảm xúc... khi quí đài có sự thay đổi lớn, hai vị cao cấp nhất từ chức và đã ra đi... Nguyễn Nhi, Cần Thơ Tôi là thính giả mới của đài. Kính chúc quí đài một năm mới an khang thịnh vượng, dồi dào sức khoẻ. Sau đây tôi có ý kiến nhỏ xin đóng góp. Thông tin của quí đài rất chính xác và trung thực, nhưng một số bản tin có những từ các bạn dịch quá sát nghĩa làm nghe hơi khó chịu. Trinh, tp.HCM Andrew chỉ từ chức là quá nhẹ. Trách nhiệm của anh ta với vụ việc và với chính phủ cũng như BBC quá lớn. Thói vô trách nhiệm cũng như cá tính thích hoắng đã khiến anh ta viết loạt bài như vậy. Anh ta phải biết rằng đã có bao nhiêu người ngã xuống để cho thế giới này bình yên. Anh ta đã làm gì hay chỉ ngồi đâu đó để phá bĩnh ... Võ Chiêu, Edmonton Tôi cảm thấy tiếc khi biết 2 vị lãnh đạo của BBC phải ra đi do việc đưa tin thiếu cơ sở của phóng viên Andrew Gilligan về việc "...45 phút Irag có thể triển khai vũ khí tiêu diệt hàng loạt..." Tuy không có cơ sở, nhưng theo tôi thấy cũng không có quá sai, nếu không còn có những nội tình phức tạp khác. Nếu Iraq thực sự có vũ khí tiêu diệt hàng loạt, thì 45 phút để triển khai thì còn là quá chậm. Quý vị thử nghĩ coi, súng đạn trong chiến đấu lúc nào cũng đã phải sẳn sàng, có hiệu lệnh thì "bóp cò" chứ đâu phải đến lúc mới bắt đầu lôi ra... Việc Mỹ và Anh đã dùng tiêu đề "Vũ khí hàng loạt" làm ngọn cờ phất cao cho cuộc chiến, nay cũng bắt đầu cuốn lại và bào chữa cho cá nhân ông Saddam Husen, một nhân vật nguy hiểm v.v...cần phải tiêu diệt... Chính phủ Anh và Mỹ còn lật bàn tay trơ trẽn đến như vậy, so với sự phóng tưởng của một phóng viên thiệt không đáng vào đâu. 2 người đáng lẽ ra phải từ chức là ông Bush và ông Blair đã sai lầm quá nặng khi phải tiến hành cuộc chiến Iraq, đã mù quáng dựa vào tin tình báo "có cơ sở ??? " Tôi tin rằng BBC sẽ vững vàng hơn nữa trong tương lai về sự trung thực và vô tư vốn đã sẵn có. Tuy rất tiếc cho sự việc này, nhưng tôi rất hoan nghênh hành động dũng cảm của 2 ông Tổng Giám Đốc và Chủ tịch Hội Động Quản trị của BBC. Đây là 2 người mà ông Bush và ông Blair cần phải học hỏi nhiều hơn. Tôi cũng muốn bày tỏ sự đồng cảm đến quý Ban BBC Vietnamese, toàn thể nhân viên, và những thính giả của Đài. Hùng Huệ Nghe tin chủ tịch hội đồng quản trị cùng tổng giám đốc BBC từ chức, tôi giật mình không hiểu nó có ảnh hưởng đến tương lai của BBC Vietnamese hay không. Nhưng mà dù sao đi nữa thì đó cũng là một tin không hay và theo tôi thì nó như là một thông điệp nhắn gửi đến các cơ quan ngôn luận khắp thế giới nên có những thông tin rõ ràng trước khi phát thanh đến thính giả. Jimmy Tran, Raleigh, Hoa Kỳ Gởi Ban Việt Ngữ đài BBC Tôi rất chán đài BBC. Tự đề cao sự quan trọng của mình quá nhiều. Quan trọng hay không là để cho thính giả nhận xét. Việc phát thanh bừa bải vô trách nhiệm của đài, ông tổng giám đốc từ nhiệm là phải vì không còn uy tín nữa. Ông này xuống thì ông khác lên, không mợ thì chợ cũng đông, có gì đâu mà đài BBC làm ồn aò quá vậy, để thời gian nầy cho nhiều chương trình quan trọng khác là phải hơn. Nguyễn Đời, Pittsburgh, Hoa Kỳ Tôi xin ủng hộ hết mình đài BBC. Tôi tin là đài BBC rất trung thực và độc lập. Dám đem những nhiều sai trái ra ánh sáng cho mọi người đều biết. Xin hoan nghênh đài. Một thính giả trung thành. Ẩn danh Chúng tôi rất buồn vì sự ra đi của hai vị giám độc BBC. Rất buồn. Độc lập, vì lợi ích công chúng đặt lên hành đầu, rất đúng và công chúng đều đồng ý. Nếu đài phát thanh chỉ ‘nâng bi, đánh bóng chính phủ như đài phát thanh của cộng sản Việt Nam thì chẳng ma nào nó muốn nghe.

world-56110183

https://www.bbc.com/vietnamese/world-56110183

Anh Quốc: Tất cả người lớn sẽ được tiêm vaccine trước ngày 31/7

Thủ tướng Anh cam kết rằng tất cả người lớn ở Anh sẽ được tiêm liều vaccine chống virus corona đầu tiên vào cuối tháng 7.

Hơn 17 triệu người Anh đã được tiêm vaccine kể từ khi chương trình triển khai vaccine Covid của Vương quốc Anh bắt đầu vào tháng 12 năm 2020. Nhưng Boris Johnson nói hiện ông muốn chương trình chủng ngừa "tiến xa hơn và nhanh hơn". Ông cho biết mục tiêu hoàn tất chủng ngừa cho tất cả người lớn vào tháng 7 sẽ cho phép người dễ bị tổn thương được bảo vệ "sớm hơn", và sẽ giúp nới lỏng hơn nữa các quy định giãn cách xã hội trên khắp đất nước. Giám đốc điều hành Cơ quan Y tế Quốc gia của Anh, Ngài Simon Stevens, nói đã có "những dấu hiệu ban đầu" về việc triển khai vaccine góp phần làm giảm số người nhập viện. Thủ tướng dự kiến sẽ tổ chức cuộc họp cuối cùng với các bộ trưởng cấp cao về cách sẽ giảm bớt sự phong tỏa của nước Anh, trước khi ông đưa ra "lộ trình" đầy đủ hôm thứ Hai. Covid và nạn tử tự: những phụ nữ 'biến mất' ở Nhật Anh Quốc cam kết hiến tặng vaccine cho các nước nghèo hơn Việc cho tất cả những người dễ bị tổn thương được tiêm vaccine một cách nhanh chóng được xem là rất quan trọng trong việc giảm số người chết vì đại dịch, và giảm bớt áp lực lên Cơ quan Y tế Quốc gia. Mục tiêu trước đó của chính phủ là cho tất cả người lớn chích liều vaccine đầu tiên vào tháng 9. Kế hoạch mới có nghĩa là trước ngày 15 tháng 4, tất cả người lớn từ 50 tuổi trở lên, cũng như những người trẻ hơn với tình trạng sức khỏe tiềm ẩn khiến họ có nguy cơ cao hơn, phải được đề nghị chủng ngừa. Tuy nhiên, thứ tự ưu tiên cho những người dưới 50 tuổi vẫn chưa được vạch ra. Việc cho chích vaccine nhanh hơn có thể sẽ làm tăng kỳ vọng - và áp lực - lên việc giảm phong tỏa nhanh hơn ở Anh, nhưng chính phủ vẫn đang có thái độ rất cảnh giác. Các bộ trưởng cấp cao sẽ hoàn thiện kế hoạch hôm nay trước khi trình lên Nội các để phê duyệt vào ngày mai. Không có khả năng bất kỳ quy định giãn cách xã hội nào sẽ thay đổi trước ngày 8 tháng 3, khi chính phủ hy vọng sẽ đưa tất cả trẻ em trở lại trường. Thủ tướng từ lâu đã nói rằng đó là ưu tiên hàng đầu của ông. Nhưng có thể sẽ có một điều chỉnh nhỏ vào ngày đó để cho phép mọi người có thể gặp gỡ một người khác ngoài trời với mục đích giao tiếp thay vì chỉ để tập thể dục. Đây sẽ là sự khởi đầu trong việc cho phép mọi người lại được giao lưu với nhau, vì chính phủ nhận ra tác động của việc không gặp được người thân. Hiển nhiên có những lựa chọn khác nhau, đang được chính phủ xét kỹ trong những tuần kế tiếp. Đảng Lao động, trong khi đó, hoan nghênh việc kế hoạch chủng ngừa được xúc tiến nhanh hơn, nhưng kêu gọi chính phủ nên ưu tiên chích ngừa cho mọi người dựa trên công việc của họ. Ông Jonathan Ashworth, phụ trách về y tế của đảng đối lập nói: "Hoàn toàn hợp lý khi các giáo viên, sĩ quan cảnh sát và những nhân viên chủ chốt khác không thể ở nhà trong thời gian phong tỏa hỏi khi nào đến lượt họ được chích ngừa. "Nếu chính phủ không sắp xếp thứ tự ưu tiên theo nghề nghiệp trong giai đoạn kế tiếp, họ cần phải đặt ra lý do tại sao." Ông Ashworth cũng nói chương trình tiêm chủng cần được hỗ trợ bằng các biện pháp mạnh mẽ hơn để phá vỡ chuỗi lây nhiễm, chẳng hạn như "hỗ trợ tài chính phù hợp" cho những người phải tự cách ly, cập nhật hướng dẫn về việc che mặt và tiêu chuẩn thông gió tốt hơn ở nơi làm việc. Covid: Quán Hà Nội 'đóng ngoài, mở trong' có gây hiểu lầm? Sư Việt Nam kêu gọi tụng kinh và tạo vaccine chống Covid Khoảng 17,2 triệu người ở Vương quốc Anh đã được tiêm liều vaccine đầu tiên tại một trong 1.500 điểm tiêm chủng trên toàn quốc, và gần 600.000 người đã tiêm liều thứ hai. NHS, Dịch vụ Y tế Quốc gia của Anh, nói hơn 2/3 trong số những người từ 65 đến 69 tuổi đã tiêm liều vaccine đầu tiên - chỉ một tuần sau khi thư mời được gửi đi. Tiếp theo đó, khoảng 460.000 người ở độ tuổi 64 sẽ được mời chủng ngừa. Giáo sư Stephen Powis, thuộc Dịch vụ Y tế quốc gia Anh nói: "Hơn 14,5 triệu người trong số những người dễ bị tổn thương nhất ở Anh đã được tiêm liều vaccine Covid-19 đầu tiên một cách an toàn, và với người từ 65 đến 69 tuổi hiện cũng đủ điều kiện, chúng tôi muốn mọi người trong nhóm tuổi này xét việc biến tuần này thành tuần họ sẽ được chích ngừa." Trước đó, chính phủ đã đáp ứng cam kết cung cấp vaccine cho tất cả mọi người trong bốn nhóm ưu tiên hàng đầu - gồm những người từ 70 tuổi trở lên, cư dân tại các viện dưỡng lão, nhân viên y tế và những người cần được bảo vệ - vào ngày 15 tháng Hai. Ông Boris Johnson nói: "Đạt được 15 triệu tiêm chủng là một cột mốc quan trọng - nhưng sẽ không có chuyện lơi là, và tôi muốn thấy chương trình chủng ngừa tiến xa hơn và nhanh hơn trong những tuần tới. "Giờ đây, chúng ta sẽ hướng tới việc chích ngừa cho tất cả mọi người lớn vào cuối tháng 7, điều giúp sớm bảo vệ được những người dễ bị tổn thương nhất, và thực hiện các bước tiếp theo để giảm bớt một số quy tắc giãn cách xã hội tại chỗ." Tuy nhiên, ông nói thêm rằng "lộ trình ngừng phong tỏa" sẽ được thực hiện một cách "thận trọng và theo từng giai đoạn". Đoàn tụ gia đình và cho phép mọi người được tiếp xúc với xã hội nhiều hơn sẽ là "ưu tiên tuyệt đối" trong các biện pháp nới lỏng một khi trường học đã mở cửa trở lại, văn phòng thủ tướng nói hôm thứ Bảy. Một trong những bước đầu tiên hướng tới việc này là cư dân tại viện dưỡng lão ở Anh mỗi người sẽ được một người thăm viếng thường xuyên kể từ ngày 8 tháng Ba. Những người được đề cử đến thăm viện dưỡng lão sẽ có thể gặp gỡ và nắm tay người thân của họ trong nhà, nhưng phải mang thiết bị bảo hộ cá nhân và được xét nghiệm trước. Ở Scotland, cư dân của viện dưỡng lão sẽ được phép có tối đa hai khách thăm viếng được chỉ định, mỗi tuần một lần, theo hướng dẫn sẽ được công bố hôm thứ Tư. Chính phủ Scotland hy vọng sẽ công bố lộ trình ngừng phong tỏa vào tuần tới, nhưng Bộ trưởng Nicola Sturgeon kêu gọi mọi người không nên có kế hoạch đi thăm thân nhân trước ngày lễ Phục sinh. Xứ Wales đã thông báo nới lỏng một số quy tắc phong tỏa, nhưng Bắc Ireland đã gia hạn lệnh lưu trú tại nhà cho đến tháng Tư.

summarize: Hơn 17 triệu người Anh đã được tiêm vaccine kể từ khi chương trình triển khai vaccine Covid của Vương quốc Anh bắt đầu vào tháng 12 năm 2020. Nhưng Boris Johnson nói hiện ông muốn chương trình chủng ngừa "tiến xa hơn và nhanh hơn". Ông cho biết mục tiêu hoàn tất chủng ngừa cho tất cả người lớn vào tháng 7 sẽ cho phép người dễ bị tổn thương được bảo vệ "sớm hơn", và sẽ giúp nới lỏng hơn nữa các quy định giãn cách xã hội trên khắp đất nước. Giám đốc điều hành Cơ quan Y tế Quốc gia của Anh, Ngài Simon Stevens, nói đã có "những dấu hiệu ban đầu" về việc triển khai vaccine góp phần làm giảm số người nhập viện. Thủ tướng dự kiến sẽ tổ chức cuộc họp cuối cùng với các bộ trưởng cấp cao về cách sẽ giảm bớt sự phong tỏa của nước Anh, trước khi ông đưa ra "lộ trình" đầy đủ hôm thứ Hai. Covid và nạn tử tự: những phụ nữ 'biến mất' ở Nhật Anh Quốc cam kết hiến tặng vaccine cho các nước nghèo hơn Việc cho tất cả những người dễ bị tổn thương được tiêm vaccine một cách nhanh chóng được xem là rất quan trọng trong việc giảm số người chết vì đại dịch, và giảm bớt áp lực lên Cơ quan Y tế Quốc gia. Mục tiêu trước đó của chính phủ là cho tất cả người lớn chích liều vaccine đầu tiên vào tháng 9. Kế hoạch mới có nghĩa là trước ngày 15 tháng 4, tất cả người lớn từ 50 tuổi trở lên, cũng như những người trẻ hơn với tình trạng sức khỏe tiềm ẩn khiến họ có nguy cơ cao hơn, phải được đề nghị chủng ngừa. Tuy nhiên, thứ tự ưu tiên cho những người dưới 50 tuổi vẫn chưa được vạch ra. Việc cho chích vaccine nhanh hơn có thể sẽ làm tăng kỳ vọng - và áp lực - lên việc giảm phong tỏa nhanh hơn ở Anh, nhưng chính phủ vẫn đang có thái độ rất cảnh giác. Các bộ trưởng cấp cao sẽ hoàn thiện kế hoạch hôm nay trước khi trình lên Nội các để phê duyệt vào ngày mai. Không có khả năng bất kỳ quy định giãn cách xã hội nào sẽ thay đổi trước ngày 8 tháng 3, khi chính phủ hy vọng sẽ đưa tất cả trẻ em trở lại trường. Thủ tướng từ lâu đã nói rằng đó là ưu tiên hàng đầu của ông. Nhưng có thể sẽ có một điều chỉnh nhỏ vào ngày đó để cho phép mọi người có thể gặp gỡ một người khác ngoài trời với mục đích giao tiếp thay vì chỉ để tập thể dục. Đây sẽ là sự khởi đầu trong việc cho phép mọi người lại được giao lưu với nhau, vì chính phủ nhận ra tác động của việc không gặp được người thân. Hiển nhiên có những lựa chọn khác nhau, đang được chính phủ xét kỹ trong những tuần kế tiếp. Đảng Lao động, trong khi đó, hoan nghênh việc kế hoạch chủng ngừa được xúc tiến nhanh hơn, nhưng kêu gọi chính phủ nên ưu tiên chích ngừa cho mọi người dựa trên công việc của họ. Ông Jonathan Ashworth, phụ trách về y tế của đảng đối lập nói: "Hoàn toàn hợp lý khi các giáo viên, sĩ quan cảnh sát và những nhân viên chủ chốt khác không thể ở nhà trong thời gian phong tỏa hỏi khi nào đến lượt họ được chích ngừa. "Nếu chính phủ không sắp xếp thứ tự ưu tiên theo nghề nghiệp trong giai đoạn kế tiếp, họ cần phải đặt ra lý do tại sao." Ông Ashworth cũng nói chương trình tiêm chủng cần được hỗ trợ bằng các biện pháp mạnh mẽ hơn để phá vỡ chuỗi lây nhiễm, chẳng hạn như "hỗ trợ tài chính phù hợp" cho những người phải tự cách ly, cập nhật hướng dẫn về việc che mặt và tiêu chuẩn thông gió tốt hơn ở nơi làm việc. Covid: Quán Hà Nội 'đóng ngoài, mở trong' có gây hiểu lầm? Sư Việt Nam kêu gọi tụng kinh và tạo vaccine chống Covid Khoảng 17,2 triệu người ở Vương quốc Anh đã được tiêm liều vaccine đầu tiên tại một trong 1.500 điểm tiêm chủng trên toàn quốc, và gần 600.000 người đã tiêm liều thứ hai. NHS, Dịch vụ Y tế Quốc gia của Anh, nói hơn 2/3 trong số những người từ 65 đến 69 tuổi đã tiêm liều vaccine đầu tiên - chỉ một tuần sau khi thư mời được gửi đi. Tiếp theo đó, khoảng 460.000 người ở độ tuổi 64 sẽ được mời chủng ngừa. Giáo sư Stephen Powis, thuộc Dịch vụ Y tế quốc gia Anh nói: "Hơn 14,5 triệu người trong số những người dễ bị tổn thương nhất ở Anh đã được tiêm liều vaccine Covid-19 đầu tiên một cách an toàn, và với người từ 65 đến 69 tuổi hiện cũng đủ điều kiện, chúng tôi muốn mọi người trong nhóm tuổi này xét việc biến tuần này thành tuần họ sẽ được chích ngừa." Trước đó, chính phủ đã đáp ứng cam kết cung cấp vaccine cho tất cả mọi người trong bốn nhóm ưu tiên hàng đầu - gồm những người từ 70 tuổi trở lên, cư dân tại các viện dưỡng lão, nhân viên y tế và những người cần được bảo vệ - vào ngày 15 tháng Hai. Ông Boris Johnson nói: "Đạt được 15 triệu tiêm chủng là một cột mốc quan trọng - nhưng sẽ không có chuyện lơi là, và tôi muốn thấy chương trình chủng ngừa tiến xa hơn và nhanh hơn trong những tuần tới. "Giờ đây, chúng ta sẽ hướng tới việc chích ngừa cho tất cả mọi người lớn vào cuối tháng 7, điều giúp sớm bảo vệ được những người dễ bị tổn thương nhất, và thực hiện các bước tiếp theo để giảm bớt một số quy tắc giãn cách xã hội tại chỗ." Tuy nhiên, ông nói thêm rằng "lộ trình ngừng phong tỏa" sẽ được thực hiện một cách "thận trọng và theo từng giai đoạn". Đoàn tụ gia đình và cho phép mọi người được tiếp xúc với xã hội nhiều hơn sẽ là "ưu tiên tuyệt đối" trong các biện pháp nới lỏng một khi trường học đã mở cửa trở lại, văn phòng thủ tướng nói hôm thứ Bảy. Một trong những bước đầu tiên hướng tới việc này là cư dân tại viện dưỡng lão ở Anh mỗi người sẽ được một người thăm viếng thường xuyên kể từ ngày 8 tháng Ba. Những người được đề cử đến thăm viện dưỡng lão sẽ có thể gặp gỡ và nắm tay người thân của họ trong nhà, nhưng phải mang thiết bị bảo hộ cá nhân và được xét nghiệm trước. Ở Scotland, cư dân của viện dưỡng lão sẽ được phép có tối đa hai khách thăm viếng được chỉ định, mỗi tuần một lần, theo hướng dẫn sẽ được công bố hôm thứ Tư. Chính phủ Scotland hy vọng sẽ công bố lộ trình ngừng phong tỏa vào tuần tới, nhưng Bộ trưởng Nicola Sturgeon kêu gọi mọi người không nên có kế hoạch đi thăm thân nhân trước ngày lễ Phục sinh. Xứ Wales đã thông báo nới lỏng một số quy tắc phong tỏa, nhưng Bắc Ireland đã gia hạn lệnh lưu trú tại nhà cho đến tháng Tư.

070926_burma_blogger

https://www.bbc.com/vietnamese/worldnews/story/2007/09/070926_burma_blogger

Blogger Miến Điện đưa tin biểu tình

Các trang blog ở Miến Điện được dùng để vượt rào kiểm duyệt, truyền ra quốc tế những thông tin mà chính quyền quân nhân muốn giữ bí mật.

Hình ảnh hàng dài nhà sư trong áo vàng diễu hành trên phố được truyền đi khắp mọi nơi trong một chế độ kiểm soát và thanh lọc thông tin. Nhiều tấm hình kém chất lượng và phim video quay thiếu chắc tay, nhưng từ chính những người dám mạo hiểm sử dụng điện thoại cầm tay để thể hiện quan điểm chính trị phản kháng. "Trường hợp của Miến Điện thật kỳ diệu, mạng lưới bí mật đã chuyển tin tức từ trong ra ngoài và từ ngoài vào trong" - Vincent Brussels, lãnh đạo phòng châu Á của tổ chức Phóng viên không biên giới, bình luận như vậy. Proxy thay thư tay Trước kia người ta phải chuyền tay còn nay thì dùng Internet, qua các trang đặt địa chỉ ở nơi khác (proxy) hay mạng Google, YouTube cùng tất cả những gì có thể. Công nghệ Internet chính là phương tiện chính trị tạo ra sự khác biệt giữa lần này với cuộc biểu tình trước đây vào năm 1988, bị dập tắt tàn nhẫn. Nhờ các blogger mà lần này thế giới biết được những gì đang diễn ra trên đường phố Rangoon, Mandalay và Pakokku, và muốn biết thêm nhiều thông tin mới. Ví dụ như một người viết blog ở Luân Đôn, sinh ở Miến Điện, Ko Htike đã chuyển trang nhà mà trước đây chỉ chuyên bàn chuyện văn thơ sang thành một dạng thông tấn xã để truyền tin và số người vào xem ngày càng tăng nhanh. Nhận được hình ảnh và video từ trong nước gửi ra quan hệ thống mối quan hệ bí mật, anh đưa hết lên trang mạng của mình. "Tôi có khoảng 10 người đưa tin từ trong nước, ở các điểm khác nhau, gửi tài liệu cho tôi qua cà phê Internet, qua các trang mạng miễn phí hoặc thỉnh thoảng là qua email" - Anh chia sẻ với BBC News. Mạng lưới "Tất cả các nguồn tin của tôi đều ở giữa các nhà sư, họ đi cùng với đoàn biểu tình và mỗi khi chụp được hình ảnh gì hay có tin tức gì đều chạy vào tiệm cà phê Internet để gửi cho tôi" - Anh nói. Ko Htike là một trong số rất nhiều người Miến Điện hoạt động xã hội trên mạng, mà hầu hết đều sống ở nước ngoài. Các blogger dạy nhau cách dùng kỹ thuật proxy thông qua các trang mạng như your.freedom.net và glite.sayni.net để xem các trang bị chính quyền cấm, cũng như giấu danh tánh trên mạng, trao đổi tài liệu với nhau. Internet cũng trở thành diễn đàn cho các nhóm chính trị thể hiện quan điểm thường bị cấm nói nơi công cộng. Ko Htike gặp nhóm các nhà báo tự do và không chuyên nghiệp (citizen journalist) trong một diễn đàn mạng sau đó bị đóng cửa nhưng kịp ghi lại các địa chỉ liên lạc. Thường các diễn đàn đó cũng được dùng để thông báo với các blogger về các nội dung mới như hình ảnh và phim video mới được công bố. Chính quyền lơ đãng "Chúng tôi thường dùng các trang chát như Yahoo Messenger" - Ko Htike nói. - "Khi họ gặp vấn đề họ sẽ gọi cho tôi nhưng không nói gì, chỉ để lại đường link hay mã khóa, cũng không nói gì về chuyện đó". Giới phân tích công nhận là mặc dù hiện lượng người truy cập Internet ở Miến Điện chưa vượt quá 1% dân số, chính quyền hiện nay đã quá coi thường sức mạnh của nhóm này. Theo ông Brussels từ tổ chức Báo chí không biên giới, chính quyền không còn quan tâm đến chính sách kiểm soát mạng Internet sau biến cố chính trị liên quan tới sự rút lui của thủ tướng Khin Nyunt hồi tháng Mười năm 2004. "Khin Nyunt là dân tình báo quân đội, cho nên có mạng lưới gián điệp rất lớn và thành thạo, nhưng sau khi ông ta xuống chức thì chính quyền không còn biết nhiều về vấn đề này nữa". - Ông phân tích. Thay vì kiểm soát hoàn toàn hệ thống Internet chỉ vỏn vẹn có hai nhà cung cấp, giới hạn người sử dụng, chính phủ cũng quên luôn việc thực thi luật bỏ tù 15 năm những ai không chịu đăng ký máy tính. Ko Htike nói cuộc khủng hoảng hiện nay sẽ khiến giới lãnh đạo cao cấp ý thức được mối nguy xuất phát từ các blogger. Blogger tận dụng Anh nói nhận được các email riêng, còn người biểu tình ở Miến Điện nhận được tin nhắn qua điện thoại, đưa tin sai lệch cùng đồn đoán, ví dụ như về chuyện quân đội sẽ dập tắt biểu tình. Anh tin rằng đó là việc làm của chính quyền Miến Điện, tìm cách gây ảnh hưởng tới những người biểu tình và phá trang mạng của anh để tuyên truyền phục vụ nhà nước. "Vì quá nhiều người đọc trang blog của tôi nên nếu tôi đưa tin sai sẽ làm hại họ. Chính quyền biết số hits trên trang của tôi, biết ai đang kết nối với trang này, cho nên trong cơn sợ hãi họ tìm cách kiểm soát tôi để sử dụng sức mạnh của nhóm này". - Ko Htike nói. Nếu so sánh với biện pháp của Trung Quốc kiểm soát chặt chẽ người sử dụng Internet, hệ thống của Miến Điện quá giản đơn - giới chuyên gia nhận xét. "Chính quyền Miến Điện kiểm soát rất chặt mọi góc cạnh của cuộc sống nhưng không nhất quán, ví dụ như một nhà cung cấp mạng chỉ chặn các trang quốc tế, còn công ty còn lại chỉ chặn các trang trong vùng" - Ian Brown, nhà nghiên cứu an ninh mạng từ Viện Internet của đại học Oxford nhận định. Và các blogger Miến Điện rất giỏi trong việc khai thác lỗ hổng. "Đó là điều rất quan trọng, người ta muốn biết chuyện gì đang diễn ra ở Miến Điện" - Ko Htike nói. Thông qua mạng lưới bạn bè trên mạng của mình, anh cũng muốn bảo vệ cho những ai mạo hiểm tính mạng để đưa tin cho trang mạng của anh, hiện đang bị cấm ở trong nước. "Tôi theo dõi tin tức ở Miến Điện và liên tục cập nhật trang mạng. Nếu có chuyện gì xảy ra chúng tôi có thể cảnh báo họ. Chúng tôi có thể có ích bằng cách liên tục thông tin cho người ta".

summarize: Hình ảnh hàng dài nhà sư trong áo vàng diễu hành trên phố được truyền đi khắp mọi nơi trong một chế độ kiểm soát và thanh lọc thông tin. Nhiều tấm hình kém chất lượng và phim video quay thiếu chắc tay, nhưng từ chính những người dám mạo hiểm sử dụng điện thoại cầm tay để thể hiện quan điểm chính trị phản kháng. "Trường hợp của Miến Điện thật kỳ diệu, mạng lưới bí mật đã chuyển tin tức từ trong ra ngoài và từ ngoài vào trong" - Vincent Brussels, lãnh đạo phòng châu Á của tổ chức Phóng viên không biên giới, bình luận như vậy. Proxy thay thư tay Trước kia người ta phải chuyền tay còn nay thì dùng Internet, qua các trang đặt địa chỉ ở nơi khác (proxy) hay mạng Google, YouTube cùng tất cả những gì có thể. Công nghệ Internet chính là phương tiện chính trị tạo ra sự khác biệt giữa lần này với cuộc biểu tình trước đây vào năm 1988, bị dập tắt tàn nhẫn. Nhờ các blogger mà lần này thế giới biết được những gì đang diễn ra trên đường phố Rangoon, Mandalay và Pakokku, và muốn biết thêm nhiều thông tin mới. Ví dụ như một người viết blog ở Luân Đôn, sinh ở Miến Điện, Ko Htike đã chuyển trang nhà mà trước đây chỉ chuyên bàn chuyện văn thơ sang thành một dạng thông tấn xã để truyền tin và số người vào xem ngày càng tăng nhanh. Nhận được hình ảnh và video từ trong nước gửi ra quan hệ thống mối quan hệ bí mật, anh đưa hết lên trang mạng của mình. "Tôi có khoảng 10 người đưa tin từ trong nước, ở các điểm khác nhau, gửi tài liệu cho tôi qua cà phê Internet, qua các trang mạng miễn phí hoặc thỉnh thoảng là qua email" - Anh chia sẻ với BBC News. Mạng lưới "Tất cả các nguồn tin của tôi đều ở giữa các nhà sư, họ đi cùng với đoàn biểu tình và mỗi khi chụp được hình ảnh gì hay có tin tức gì đều chạy vào tiệm cà phê Internet để gửi cho tôi" - Anh nói. Ko Htike là một trong số rất nhiều người Miến Điện hoạt động xã hội trên mạng, mà hầu hết đều sống ở nước ngoài. Các blogger dạy nhau cách dùng kỹ thuật proxy thông qua các trang mạng như your.freedom.net và glite.sayni.net để xem các trang bị chính quyền cấm, cũng như giấu danh tánh trên mạng, trao đổi tài liệu với nhau. Internet cũng trở thành diễn đàn cho các nhóm chính trị thể hiện quan điểm thường bị cấm nói nơi công cộng. Ko Htike gặp nhóm các nhà báo tự do và không chuyên nghiệp (citizen journalist) trong một diễn đàn mạng sau đó bị đóng cửa nhưng kịp ghi lại các địa chỉ liên lạc. Thường các diễn đàn đó cũng được dùng để thông báo với các blogger về các nội dung mới như hình ảnh và phim video mới được công bố. Chính quyền lơ đãng "Chúng tôi thường dùng các trang chát như Yahoo Messenger" - Ko Htike nói. - "Khi họ gặp vấn đề họ sẽ gọi cho tôi nhưng không nói gì, chỉ để lại đường link hay mã khóa, cũng không nói gì về chuyện đó". Giới phân tích công nhận là mặc dù hiện lượng người truy cập Internet ở Miến Điện chưa vượt quá 1% dân số, chính quyền hiện nay đã quá coi thường sức mạnh của nhóm này. Theo ông Brussels từ tổ chức Báo chí không biên giới, chính quyền không còn quan tâm đến chính sách kiểm soát mạng Internet sau biến cố chính trị liên quan tới sự rút lui của thủ tướng Khin Nyunt hồi tháng Mười năm 2004. "Khin Nyunt là dân tình báo quân đội, cho nên có mạng lưới gián điệp rất lớn và thành thạo, nhưng sau khi ông ta xuống chức thì chính quyền không còn biết nhiều về vấn đề này nữa". - Ông phân tích. Thay vì kiểm soát hoàn toàn hệ thống Internet chỉ vỏn vẹn có hai nhà cung cấp, giới hạn người sử dụng, chính phủ cũng quên luôn việc thực thi luật bỏ tù 15 năm những ai không chịu đăng ký máy tính. Ko Htike nói cuộc khủng hoảng hiện nay sẽ khiến giới lãnh đạo cao cấp ý thức được mối nguy xuất phát từ các blogger. Blogger tận dụng Anh nói nhận được các email riêng, còn người biểu tình ở Miến Điện nhận được tin nhắn qua điện thoại, đưa tin sai lệch cùng đồn đoán, ví dụ như về chuyện quân đội sẽ dập tắt biểu tình. Anh tin rằng đó là việc làm của chính quyền Miến Điện, tìm cách gây ảnh hưởng tới những người biểu tình và phá trang mạng của anh để tuyên truyền phục vụ nhà nước. "Vì quá nhiều người đọc trang blog của tôi nên nếu tôi đưa tin sai sẽ làm hại họ. Chính quyền biết số hits trên trang của tôi, biết ai đang kết nối với trang này, cho nên trong cơn sợ hãi họ tìm cách kiểm soát tôi để sử dụng sức mạnh của nhóm này". - Ko Htike nói. Nếu so sánh với biện pháp của Trung Quốc kiểm soát chặt chẽ người sử dụng Internet, hệ thống của Miến Điện quá giản đơn - giới chuyên gia nhận xét. "Chính quyền Miến Điện kiểm soát rất chặt mọi góc cạnh của cuộc sống nhưng không nhất quán, ví dụ như một nhà cung cấp mạng chỉ chặn các trang quốc tế, còn công ty còn lại chỉ chặn các trang trong vùng" - Ian Brown, nhà nghiên cứu an ninh mạng từ Viện Internet của đại học Oxford nhận định. Và các blogger Miến Điện rất giỏi trong việc khai thác lỗ hổng. "Đó là điều rất quan trọng, người ta muốn biết chuyện gì đang diễn ra ở Miến Điện" - Ko Htike nói. Thông qua mạng lưới bạn bè trên mạng của mình, anh cũng muốn bảo vệ cho những ai mạo hiểm tính mạng để đưa tin cho trang mạng của anh, hiện đang bị cấm ở trong nước. "Tôi theo dõi tin tức ở Miến Điện và liên tục cập nhật trang mạng. Nếu có chuyện gì xảy ra chúng tôi có thể cảnh báo họ. Chúng tôi có thể có ích bằng cách liên tục thông tin cho người ta".

070327_nguyenvanlytrialpreview

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/story/2007/03/070327_nguyenvanlytrialpreview

Biên giới giữa tôn giáo và nhà nước

Cha Nguyễn Văn Lý, một linh mục bất đồng chính kiến, bị toà án Thừa Thiên Huế kết án tám năm tù giam về tội tuyên truyền phá hoại chính quyền Cộng sản.

Cha Nguyễn Văn Lý là một nhà vận động đấu tranh vì dân chủ có tiếng trong khoảng 25 năm qua. Ông bị kết án tù cùng bốn nhà hoạt động khác. Nhiều người hoạt động nhân quyền nói đây chỉ là một phần trong chiến dịch thanh trừng đối lập của Đảng Cộng sản VN. Vấn đề tự do tôn giáo, và quan hệ giữa tôn giáo với chính trị, tiếp tục là chủ đề gây tranh cãi ở Việt Nam. BBC Việt Ngữ đã phỏng ông Peter Hansen, linh mục Tổng giáo phận Melbourne tại Úc và là người viết nhiều bài về Thiên Chúa giáo ở Việt Nam. Linh mục Peter Hansen lưu ý rằng các bình luận của ông chỉ giới hạn về mối quan hệ giữa nhà nước Việt Nam và Giáo hội Thiên Chúa giáo, chứ không nói về tự do tôn giáo nói chung ở Việt Nam. Peter Hansen: Theo tôi, vị thế của Giáo hội Thiên Chúa giáo, đặt trong sự kiểm soát của nhà nước, đã tiếp tục cải thiện. Những tiến triển gần đây đã làm tăng sự tự chủ của Giáo hội, được linh hoạt hơn, có nhiều khả năng hơn để tham gia đầy đủ vào xã hội dân sự. Đúng là có những cá nhân có quan hệ đối kháng với nhà nước, ví dụ như Linh mục Nguyễn Văn Lý, và họ hứng chịu phản ứng mà nhiều người sẽ xem là thái quá. Tuy nhiên, người ta không nên xem điều đó đại diện cho quan hệ nói chung giữa Giáo hội và nhà nước. Rất khó, nếu không nói là không thể, duy trì quan điểm rằng hiện nay Giáo hội Công giáo ở Việt Nam là một giáo hội bị bức hại hay bị đàn áp. Nhưng điều này không có nghĩa là Giáo hội ở Việt Nam được hoàn toàn tự do, không bị giới hạn. Nhà nước Việt Nam tiếp tục đòi quyền quản lý, cấp phép, và phần nào đó là cản trở, các hoạt động của Giáo hội. Trong một số trường hợp, Giáo hội bực bội trước những biện pháp kiểm soát và quản lý này, và chúng có thể là nguồn gốc gây ra căng thẳng. Nhưng trong vấn đề này, mối quan hệ giữa giáo hội và nhà nước không khác mấy khi so với các nước khác, ví dụ như Singapore chẳng hạn. Ở Singapore, nhà nước áp đặt sự kiểm soát tương tự đối với hoạt động tôn giáo, xem tôn giáo là phục vụ cho các yêu cầu của nhà nước, tuy vậy, Singapore lại có vẻ thoát được sự chỉ trích. BBC:Ông thấy những người hoạt động về tự do tôn giáo và phía nhà nước có gì khác nhau trong vấn đề tự do tôn giáo? Giáo hội Thiên Chúa giáo luôn luôn xác lập quyền thực thi hoạt động tôn giáo độc lập và không bị cản trở bởi nhà nước. Những con người khác nhau trong Giáo hội diễn giải nguyên tắc này theo những cách khác nhau. Ở một phía cực đoan, có những người khẳng định rằng mọi sự liên hệ giữa giáo hội và nhà nước đều hàm chứa trong đó sự vi phạm tự do tôn giáo rõ rệt. Ở một phía cực đoan còn lại, là những người chấp nhận rằng hoạt động của Giáo hội phải phục vụ lợi ích của Nhà nước. Đa số người trong Giáo hội – đặc biệt là các lãnh đạo – thường ở giữa hai thái cực này – họ tin rằng đã có nhiều tiến bộ, nhưng có lẽ nhiều vấn đề vẫn đang tồn tại. BBC:Liệu có cách nào để hai phía đến gần với nhau hơn? Mâu thuẫn giữa họ liệu có giải quyết được không? Theo tôi, các nghiên cứu học thuật ở Việt Nam trong một thập niên qua đã tạo nên sự khác biệt dễ nhận thấy khi giúp làm thay đổi thái độ chính thống đối với Thiên Chúa giáo và Giáo hội. Trong quá khứ, quan hệ giữa hai phía chủ yếu bị chi phối bởi sự thù địch chung do hoàn cảnh lịch sử. Nhiều phân tích gần đây được nhà nước tài trợ để nghiên cứu vai trò của Giáo hội trong xã hội đã tỏ ra sâu sắc hơn, và nói chung là ca ngợi đóng góp văn hóa của Thiên Chúa giáo đối với đất nước, đồng thời giảm nhẹ các khía cạnh đụng chạm của mối quan hệ giữa Thiên Chúa giáo Việt Nam và thời kì thực dân. Bên Giáo hội, chính sách cùng sống chung cùng hợp tác, phần lớn nhờ vai trò của cố Tổng Giám mục TP. HCM, Paul Nguyễn Văn Bình, đã làm được nhiều để san bằng khoảng cách và đảm bảo cho vị trí của Giáo hội trong môi trường mới. Cũng còn quá sớm để kết luận là liệu tiến trình này sẽ đi đến điểm làm cả hai phía hài lòng hay không. BBC:Ở Việt Nam, việc thờ phụng đã diễn ra khá thoải mái và tự do. Thế nhưng khi một số nhân vật tôn giáo có ý định xen vào chính trị, thì chính quyền đàn áp rất mạnh. Ông nghĩ một người theo tôn giáo có thể làm chính trị được không? Hay là giữa tôn giáo và chính trị phải có khoảng cách. Đây là vấn đề khó khăn cho cả Giáo hội và nhà nước. Ví dụ, Giáo hoàng John Paul II đã cấm giới tăng lữ dính líu vào chính trị tại Nicaragua. Lúc nào cũng rất khó để biết đâu là sự cổ vũ đúng đắn cho tự do tôn giáo và đâu là sự len lỏi không phù hợp vào địa hạt chính trị. Nhưng tôi nghĩ một ý kiến chung, mặc dù không đồng nhất, trong giáo hội là việc vận động chính phủ Mỹ không ký vào Thỏa thuận Thương mại Tự do là không đúng đắn. BBC:Trong một bài viết của mình, ông từng nhắc đến trường hợp linh mục Nguyễn Văn Lý. Xin ông cho biết đánh giá của mình. Tôi nghĩ rằng đã có một cảm giác đồng thuận ngầm trong nội bộ Giáo hội Công giáo là cả hành vi của Cha Lý lẫn cách hành xử của chính quyền Việt Nam đối với ông đều không hợp lẽ phải. Linh mục Peter Hansen tốt nghiệp thạc sĩ năm 2000 ở Đại học Monash với luận văn về lịch sử quan hệ giữa Giáo hội Công giáo và nhà nước Việt Nam. Sau đó ông lấy bằng phó tiến sĩ môn lịch sử Thiên Chúa giáo ở châu Á tại Đại học Công giáo Melbourne. ====================== Quynh Nhu, Tây Ban NhaXin cảm ơn linh mục Peter Hansen về các ý kiến của ông về mối quan hệ giữa giáo hội Công giáo và Nhà nước Việt Nam. Tôi là một Phật tử, thường an chay cầu nguyện, nhưng khi nghe tin một số nhà sư có tư tưởng đối lập với Chính phủ thì tôi đều cảm thấy không vui. Theo tôi, tôn giáo không nên xen vào chính trị. Cho dù là Đảng nào lãnh đạo đất nước đi chăng nữa, chính phủ luôn mong muốn đem lại cuộc sống ấm no hạnh phúc do người dân. Cuộc chiến tranh mới qua đi có hơn 30 năm, mối quan hệ Việt - Mỹ mới được bình thường hóa chưa đầy 12 năm, nói thế để cho thấy Việt Nam của chúng ta còn nhiều khó khăn và trở ngại để đi lên lắm. Dù là bậc tu hành hay dân thường đi chăng nữa, chúng ta nên đóng góp để xây dựng và cải thiện tình hình của đất nước, nhưng không phải bằng cách chống đối và gây hại cho quốc gia. Xin nhìn lại đất nước Triều Tiên hai miền chia cắt và nỗi thống ải vì xa cách người thân của họ để thấy rằng Việt Nam của chúng ta may mắn. Xin ghé mắt qua đất nước Iraq để thấy hậu quả của sự can thiệp thô bạo của nước ngoài vào nội bộ của một quốc gia. Ai cũng hiểu tại sao Việt Nam bị dòm ngó và chỉ trích nhiều hơn cách quốc gia khác (như Singapore mà linh mục Peter Hansen đã đề cập), vậy chúng ta hãy nên đoàn kết lại, cũng nhau xây dựng đất nước thì mới là điều tốt nhất. Dù ở phương xa nhưng tôi luôn trông ngóng về quê nhà và mong rằng Việt Nam sớm trở thành cường quốc trên thế giới. Xin cảm ơn Ban Biên Tập đã cho tôi cơ hội bày tỏ ý kiến của mình. Trân trọng kính chào và chúc sức khỏe. Trần Long, Nam ĐịnhQua ý kiến của linh mục Peter Hansen tôi nhận ra rằng có một bộ phận trong giáo hội không muốn nước Việt Nam phát triển(vận động chính phủ Mỹ không ký vào hiệp định thương mại tự do), điều này đi ngược lại lợi ích của người dân chúng tôi vì vậy chúng tôi không hoan nghênh những linh mục kiểu này. Tôi thấy nhà nước Việt Nam muốn can thiệp vào hoạt động của tôn giáo là rất đúng, điều đó đảm bảo rằng người dân chúng tôi đang sinh hoạt tôn giáo là vì tín ngưỡng chứ không phải phục vụ cho mấy ông cha "nửa mùa" làm chính trị.

summarize: Cha Nguyễn Văn Lý là một nhà vận động đấu tranh vì dân chủ có tiếng trong khoảng 25 năm qua. Ông bị kết án tù cùng bốn nhà hoạt động khác. Nhiều người hoạt động nhân quyền nói đây chỉ là một phần trong chiến dịch thanh trừng đối lập của Đảng Cộng sản VN. Vấn đề tự do tôn giáo, và quan hệ giữa tôn giáo với chính trị, tiếp tục là chủ đề gây tranh cãi ở Việt Nam. BBC Việt Ngữ đã phỏng ông Peter Hansen, linh mục Tổng giáo phận Melbourne tại Úc và là người viết nhiều bài về Thiên Chúa giáo ở Việt Nam. Linh mục Peter Hansen lưu ý rằng các bình luận của ông chỉ giới hạn về mối quan hệ giữa nhà nước Việt Nam và Giáo hội Thiên Chúa giáo, chứ không nói về tự do tôn giáo nói chung ở Việt Nam. Peter Hansen: Theo tôi, vị thế của Giáo hội Thiên Chúa giáo, đặt trong sự kiểm soát của nhà nước, đã tiếp tục cải thiện. Những tiến triển gần đây đã làm tăng sự tự chủ của Giáo hội, được linh hoạt hơn, có nhiều khả năng hơn để tham gia đầy đủ vào xã hội dân sự. Đúng là có những cá nhân có quan hệ đối kháng với nhà nước, ví dụ như Linh mục Nguyễn Văn Lý, và họ hứng chịu phản ứng mà nhiều người sẽ xem là thái quá. Tuy nhiên, người ta không nên xem điều đó đại diện cho quan hệ nói chung giữa Giáo hội và nhà nước. Rất khó, nếu không nói là không thể, duy trì quan điểm rằng hiện nay Giáo hội Công giáo ở Việt Nam là một giáo hội bị bức hại hay bị đàn áp. Nhưng điều này không có nghĩa là Giáo hội ở Việt Nam được hoàn toàn tự do, không bị giới hạn. Nhà nước Việt Nam tiếp tục đòi quyền quản lý, cấp phép, và phần nào đó là cản trở, các hoạt động của Giáo hội. Trong một số trường hợp, Giáo hội bực bội trước những biện pháp kiểm soát và quản lý này, và chúng có thể là nguồn gốc gây ra căng thẳng. Nhưng trong vấn đề này, mối quan hệ giữa giáo hội và nhà nước không khác mấy khi so với các nước khác, ví dụ như Singapore chẳng hạn. Ở Singapore, nhà nước áp đặt sự kiểm soát tương tự đối với hoạt động tôn giáo, xem tôn giáo là phục vụ cho các yêu cầu của nhà nước, tuy vậy, Singapore lại có vẻ thoát được sự chỉ trích. BBC:Ông thấy những người hoạt động về tự do tôn giáo và phía nhà nước có gì khác nhau trong vấn đề tự do tôn giáo? Giáo hội Thiên Chúa giáo luôn luôn xác lập quyền thực thi hoạt động tôn giáo độc lập và không bị cản trở bởi nhà nước. Những con người khác nhau trong Giáo hội diễn giải nguyên tắc này theo những cách khác nhau. Ở một phía cực đoan, có những người khẳng định rằng mọi sự liên hệ giữa giáo hội và nhà nước đều hàm chứa trong đó sự vi phạm tự do tôn giáo rõ rệt. Ở một phía cực đoan còn lại, là những người chấp nhận rằng hoạt động của Giáo hội phải phục vụ lợi ích của Nhà nước. Đa số người trong Giáo hội – đặc biệt là các lãnh đạo – thường ở giữa hai thái cực này – họ tin rằng đã có nhiều tiến bộ, nhưng có lẽ nhiều vấn đề vẫn đang tồn tại. BBC:Liệu có cách nào để hai phía đến gần với nhau hơn? Mâu thuẫn giữa họ liệu có giải quyết được không? Theo tôi, các nghiên cứu học thuật ở Việt Nam trong một thập niên qua đã tạo nên sự khác biệt dễ nhận thấy khi giúp làm thay đổi thái độ chính thống đối với Thiên Chúa giáo và Giáo hội. Trong quá khứ, quan hệ giữa hai phía chủ yếu bị chi phối bởi sự thù địch chung do hoàn cảnh lịch sử. Nhiều phân tích gần đây được nhà nước tài trợ để nghiên cứu vai trò của Giáo hội trong xã hội đã tỏ ra sâu sắc hơn, và nói chung là ca ngợi đóng góp văn hóa của Thiên Chúa giáo đối với đất nước, đồng thời giảm nhẹ các khía cạnh đụng chạm của mối quan hệ giữa Thiên Chúa giáo Việt Nam và thời kì thực dân. Bên Giáo hội, chính sách cùng sống chung cùng hợp tác, phần lớn nhờ vai trò của cố Tổng Giám mục TP. HCM, Paul Nguyễn Văn Bình, đã làm được nhiều để san bằng khoảng cách và đảm bảo cho vị trí của Giáo hội trong môi trường mới. Cũng còn quá sớm để kết luận là liệu tiến trình này sẽ đi đến điểm làm cả hai phía hài lòng hay không. BBC:Ở Việt Nam, việc thờ phụng đã diễn ra khá thoải mái và tự do. Thế nhưng khi một số nhân vật tôn giáo có ý định xen vào chính trị, thì chính quyền đàn áp rất mạnh. Ông nghĩ một người theo tôn giáo có thể làm chính trị được không? Hay là giữa tôn giáo và chính trị phải có khoảng cách. Đây là vấn đề khó khăn cho cả Giáo hội và nhà nước. Ví dụ, Giáo hoàng John Paul II đã cấm giới tăng lữ dính líu vào chính trị tại Nicaragua. Lúc nào cũng rất khó để biết đâu là sự cổ vũ đúng đắn cho tự do tôn giáo và đâu là sự len lỏi không phù hợp vào địa hạt chính trị. Nhưng tôi nghĩ một ý kiến chung, mặc dù không đồng nhất, trong giáo hội là việc vận động chính phủ Mỹ không ký vào Thỏa thuận Thương mại Tự do là không đúng đắn. BBC:Trong một bài viết của mình, ông từng nhắc đến trường hợp linh mục Nguyễn Văn Lý. Xin ông cho biết đánh giá của mình. Tôi nghĩ rằng đã có một cảm giác đồng thuận ngầm trong nội bộ Giáo hội Công giáo là cả hành vi của Cha Lý lẫn cách hành xử của chính quyền Việt Nam đối với ông đều không hợp lẽ phải. Linh mục Peter Hansen tốt nghiệp thạc sĩ năm 2000 ở Đại học Monash với luận văn về lịch sử quan hệ giữa Giáo hội Công giáo và nhà nước Việt Nam. Sau đó ông lấy bằng phó tiến sĩ môn lịch sử Thiên Chúa giáo ở châu Á tại Đại học Công giáo Melbourne. ====================== Quynh Nhu, Tây Ban NhaXin cảm ơn linh mục Peter Hansen về các ý kiến của ông về mối quan hệ giữa giáo hội Công giáo và Nhà nước Việt Nam. Tôi là một Phật tử, thường an chay cầu nguyện, nhưng khi nghe tin một số nhà sư có tư tưởng đối lập với Chính phủ thì tôi đều cảm thấy không vui. Theo tôi, tôn giáo không nên xen vào chính trị. Cho dù là Đảng nào lãnh đạo đất nước đi chăng nữa, chính phủ luôn mong muốn đem lại cuộc sống ấm no hạnh phúc do người dân. Cuộc chiến tranh mới qua đi có hơn 30 năm, mối quan hệ Việt - Mỹ mới được bình thường hóa chưa đầy 12 năm, nói thế để cho thấy Việt Nam của chúng ta còn nhiều khó khăn và trở ngại để đi lên lắm. Dù là bậc tu hành hay dân thường đi chăng nữa, chúng ta nên đóng góp để xây dựng và cải thiện tình hình của đất nước, nhưng không phải bằng cách chống đối và gây hại cho quốc gia. Xin nhìn lại đất nước Triều Tiên hai miền chia cắt và nỗi thống ải vì xa cách người thân của họ để thấy rằng Việt Nam của chúng ta may mắn. Xin ghé mắt qua đất nước Iraq để thấy hậu quả của sự can thiệp thô bạo của nước ngoài vào nội bộ của một quốc gia. Ai cũng hiểu tại sao Việt Nam bị dòm ngó và chỉ trích nhiều hơn cách quốc gia khác (như Singapore mà linh mục Peter Hansen đã đề cập), vậy chúng ta hãy nên đoàn kết lại, cũng nhau xây dựng đất nước thì mới là điều tốt nhất. Dù ở phương xa nhưng tôi luôn trông ngóng về quê nhà và mong rằng Việt Nam sớm trở thành cường quốc trên thế giới. Xin cảm ơn Ban Biên Tập đã cho tôi cơ hội bày tỏ ý kiến của mình. Trân trọng kính chào và chúc sức khỏe. Trần Long, Nam ĐịnhQua ý kiến của linh mục Peter Hansen tôi nhận ra rằng có một bộ phận trong giáo hội không muốn nước Việt Nam phát triển(vận động chính phủ Mỹ không ký vào hiệp định thương mại tự do), điều này đi ngược lại lợi ích của người dân chúng tôi vì vậy chúng tôi không hoan nghênh những linh mục kiểu này. Tôi thấy nhà nước Việt Nam muốn can thiệp vào hoạt động của tôn giáo là rất đúng, điều đó đảm bảo rằng người dân chúng tôi đang sinh hoạt tôn giáo là vì tín ngưỡng chứ không phải phục vụ cho mấy ông cha "nửa mùa" làm chính trị.

050609_un_millenium

https://www.bbc.com/vietnamese/worldnews/story/2005/06/050609_un_millenium

Lo lắng cho mục tiêu Thiên niên kỷ

Tổng thư ký Liên hiệp quốc Kofi Annan nói các nước nghèo nhất trên thế giới sẽ không thể thực hiện được mục tiêu phát triển thiên niên kỷ về xóa đói giảm nghèo nếu tình hình cứ tiếp tục theo đà hiện nay.

Tổng thư ký Liên hiệp quốc nói năm 2005 là thời điểm mấu chốt của vấn nạn nghèo đói trên thế giới. Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ đầy tham vọng của UN muốn xóa nạn nghèo đói vào năm 2015. Kể từ sau ngày mục tiêu được thỏa thuận đã 5 năm trôi qua, nhưng báo cáo mới nhất vào hôm thứ Năm cho thấy các nước nghèo nhất trên thế giới đang trong đà nghèo đi thêm. Cho dù mức độ nghèo đói nói chung bớt đi, nhưng ở vùng Hạ Sahara của châu Phi đang có thêm người bị đói so với trước đây. Hơn nửa số trẻ con chết dưới 5 tuổi tập trung ở các vùng có vấn đề. Tổng thư ký Kofi Annan hoan nghênh thời gian biểu mà Liên hiệp châu Âu đưa ra để tăng mức đóng góp thu nhập cho công tác cứu trợ quốc tế, nhưng ông cho rằng các nguyên thủ quốc gia sẽ phải đối mặt với bài toán khó trong một phiên thượng đỉnh đặc biệt do Liên hiệp quốc tổ chức vào tháng Chín tới đây. Bây giờ thay vì đặt ra con số sẽ giảm nghèo đói đi bao nhiêu phần trăm, lãnh đạo các nước sẽ phải quyết định xem sẽ làm gì để thực hiện các mục tiêu đó.

summarize: Tổng thư ký Liên hiệp quốc nói năm 2005 là thời điểm mấu chốt của vấn nạn nghèo đói trên thế giới. Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ đầy tham vọng của UN muốn xóa nạn nghèo đói vào năm 2015. Kể từ sau ngày mục tiêu được thỏa thuận đã 5 năm trôi qua, nhưng báo cáo mới nhất vào hôm thứ Năm cho thấy các nước nghèo nhất trên thế giới đang trong đà nghèo đi thêm. Cho dù mức độ nghèo đói nói chung bớt đi, nhưng ở vùng Hạ Sahara của châu Phi đang có thêm người bị đói so với trước đây. Hơn nửa số trẻ con chết dưới 5 tuổi tập trung ở các vùng có vấn đề. Tổng thư ký Kofi Annan hoan nghênh thời gian biểu mà Liên hiệp châu Âu đưa ra để tăng mức đóng góp thu nhập cho công tác cứu trợ quốc tế, nhưng ông cho rằng các nguyên thủ quốc gia sẽ phải đối mặt với bài toán khó trong một phiên thượng đỉnh đặc biệt do Liên hiệp quốc tổ chức vào tháng Chín tới đây. Bây giờ thay vì đặt ra con số sẽ giảm nghèo đói đi bao nhiêu phần trăm, lãnh đạo các nước sẽ phải quyết định xem sẽ làm gì để thực hiện các mục tiêu đó.

vert-tra-45580664

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-tra-45580664

Gặp 'người Samari nhân lành' của Kinh Thánh

Khi có người gọi ai đó là 'một người Samari nhân lành', có lẽ người đó biết về câu chuyện ngụ ngôn về người Samari nhân lành trong Phúc âm Luca (Gospel of Luke).

Câu chuyện kể rằng một người Samari đã giúp đỡ người đàn ông bị đánh đập, bị lột hết quần áo và bị bỏ mặc cho chết ở bên đường. Khái niệm gây ấn tượng của Ấn Độ về hư vô Bí ẩn dưới lòng hoang mạc Israel Những phụ nữ góa không chốn nương thân Nhưng có lẽ họ không biết rằng có hàng trăm người Samari cổ xưa ở Israel ngày nay vẫn còn sống. Tôi cảm thấy hết sức bị lôi cuốn khi nghe nói về điều này và tôi quyết định tìm cách để gặp họ khi đến Israel. Núi thiêng Gerizim Chuyến thăm đầu tiên của tôi là khi vừa bước qua thiên niên kỷ mới. Mặc dù căng thẳng vẫn dâng cao giữa người Israel và người Palestine, nhưng tôi vẫn tìm được một hướng dẫn viên đồng ý lái xe đưa tôi từ Israel đến phía bắc Bờ Tây rồi sau đó chạy lên Núi Gerizim, đến làng Kiryat Luza của người Samari. Chúng tôi chạy qua những ngôi nhà đá vôi giản dị và đến một con đường chính đầy bụi bặm. Lúc đó người hướng dẫn dừng xe ở trước một bảo tàng nhỏ hai tầng. Bên trong, nó có diện tích cỡ khoảng một phòng khách lớn, và tôi nhìn thấy cảnh tái hiện trang phục tu sỹ cổ, một mẩu bánh matza tròn (bánh mì không lên men) và một cây gia phả trong hình dáng menorah (đèn nến có bảy nhánh) - những thứ đã có từ hàng ngàn năm trước. Trên một bức tường có treo đầy những tấm ảnh những người đàn ông lớn tuổi để râu quai nón trông khắc khổ, đội khăn trùm đầu. Vị tu sỹ, vốn là người canh giữ bảo tàng, chỉ cho tôi xem một trong những tấm ảnh đó rồi nói: "Đó là cha tôi, kohen gadol, tức tu sỹ cao cấp của người Samari. Dòng dõi tu sỹ này có nguồn gốc từ Aaron, người anh trai của nhà tiên tri Moses." "Moses, đấng tiên tri nhận lãnh Mười Điều răn?" tôi hỏi. Ông gật đầu. Và đó là lúc đầu óc tôi trở nên mất bình tĩnh. Tôi bắt đầu khóc, nước mắt không ngừng chảy cho đến khi tôi rời đỉnh núi. Tôi cảm giác như là tôi đã gặp được điều gì đó hết sức cổ xưa, mãnh liệt và chân thực. Núi thiêng Gerizim là nơi có ngôi làng Kiryat Luza của người Samari Nhiều du khách đến với Núi thiêng Gerizim là người Thiên chúa giáo, do bị thu hút bởi những câu chuyện trong Tân Ước và bởi thực tế là người Samari vẫn nói thứ tiếng Hebrew cổ mà Chúa Jesus từng nói. Theo truyền thống trong Kinh Thánh, người Israel được chia thành 12 tộc nhỏ và người Samari nói rằng họ là hậu duệ của ba sắc tộc trong số này, gồm Menasseh, Ephraim và Levi. Về tấm bản đồ đặt tên cho Châu Mỹ Santorini, hòn đảo Hy Lạp xinh đẹp và nền văn minh đã mất Hòn đảo ma cựu thuộc địa của Anh giữa đại dương Sau Cuộc Đào thoát khỏi Ai Cập và 40 năm sống lang thang rày đây mai đó, Joshua đã dẫn dắt người Israel đến Núi Gerizim. Sau đó, ông đã thống nhất các tộc người này trong một buổi lễ có bao gồm việc ban phước cho Núi Gerizim (mà sau này được gọi là Núi Phước lành) và gieo lời nguyền cho Núi Ebal (Núi Rủa nguyền). Lịch sử đau thương Tôi có cảm giác như là tôi được đưa ngược trở lại thời kỳ Kinh Thánh Hebrew (là phần viết bằng tiếng Hebrew chung của Do Thái giáo và Cựu ước của Thiên chúa giáo). Khi trở về nhà ở Mỹ, tôi đã viết email cho ông Benyamim (Benny) Tsedaka, một học giả, nhà sử học và là sứ giả lưu động của người Israel Samari. Ông giải thích rằng "Có hai vương quốc cổ: Judea (Do Thái) ở phía nam, và chúng tôi là tộc người ở phương bắc. Chúng tôi rốt cuộc thì trở nên phân ly, nhưng chúng tôi có cùng chung một nguồn gốc." Ông nói rằng vào thế kỷ thứ Sáu sau Công nguyên, người Samari ở Israel có dân số 1.500.000 người. Họ bị người Hy Lạp, người La Mã, người Byzantine, người Ả Rập, quân Thánh chiến, người Mamluk và người Ottoman ngược đãi và giết hại vì đi theo đức tin của họ từ xưa. Cho đến năm 1919, chỉ còn lại người 141 Samari. Ngày nay, dân số của họ là hơn 800 người, với phân nửa sống ở Holon (phía nam Tel Aviv) và nửa còn lại sống trên núi. Họ nằm trong số nhóm tôn giáo cổ xưa nhất và nhỏ nhất trên thế giới và những bài hát của họ cũng nằm trong số cổ xưa nhất trên thế giới. Vài năm sau, trong chuyến đi đến nơi này lần thứ hai, tôi đã đến Holon để gặp Tsedaka. Cao lớn, tóc bạc với làn da nâu và sở thích thích nói đùa, hát những bài hát của Shirley Bassey và những giai điệu Broadway, ông say sưa kể về cộng đồng của mình, gọi tôi là 'achot' (em gái) và một mực đòi tôi phải gọi ông là 'ach' (anh trai). Chúng tôi đi vòng vòng ở Holon, nơi có khoảng 80 gia đình người Samari đang sinh sống và làm các công việc như luật sư, giáo viên, nhân viên ngân hàng và kỹ sư. "Không có ai là bác sỹ hết," Tsedaka giải thích, "bởi vì điều đó có nghĩa là anh phải làm việc vào ngày lễ Sabbath vốn là điều cấm ngặt." Ba điểm linh thiêng Chúng tôi tiến đến một thánh đường của người Samari, một tòa nhà nhỏ với mái ngói đỏ, tường đá vôi và đèn nến bảy nhánh nằm ở trên cửa ra vào, nơi có viết những dòng chữ tiếng Hebrew cổ. Bên trong là những chồng kinh cầu nguyện nhưng không có chỗ ngồi. Tsedaka giải thích rằng đàn ông quỳ hay ngồi trên sàn và cuốn Torah (sách thiêng) của họ có vẽ ba cái vương miện vốn tượng trưng cho ba chủng tộc khởi nguồn. Đàn ông bắt buộc phải có mặt ở thánh đường vào ngày lễ Sabbath còn phụ nữ thì tùy ý. Sách Torah của người Samari có vẽ ba vương miện tượng trưng cho ba cho chủng tộc khởi nguồn Vào chiều thứ Sáu, tức là trước ngày Sabbath, Tsedaka lái xe chở tôi từ nhà của ông ở Holon xuyên qua Bờ Tây đến ngôi nhà thứ hai của ông ở Kiryat Luza mà không xảy ra sự cố nào, mặc dù cuộc nổi dậy của người Palestine đang gây khuấy động khu vực. Người Samari sống trên đỉnh núi thiêng của họ, giữa những người Palestine ở Bờ Tây và người Do Thái ở Israel, và cố gắng làm chiếc cầu nối trung lập để tạo dựng hòa bình cho hai dân tộc. Nhiều người Samari nói tiếng Ả Rập, có tên Ả Rập bên cạnh tên tiếng Hebrew và nói cả tiếng Hebrew cổ và hiện đại. Một số người cũng nói được tiếng Anh. Tsedaka dẫn tôi đến ba địa điểm linh thiêng nhất của người Samari ở trên núi: nơi Tổ phụ Abraham đưa Isaac đến để hiến tế; 12 tảng đá nơi Joshua thống nhất các tộc sau Cuộc Đào thoát, và một tảng đá lớn, trơ trọi màu xám thẫm nơi người Israel đã dựng ngôi nhà lưu động (Tabernacle) khi họ đến xứ Israel. "Nơi đây được gọi là Đồi Vĩnh cửu," Tsedaka nói. "Đó là nơi linh thiêng trong số những nơi linh thiêng. Tôi biết người Do Thái cho rằng những sự kiện này xảy ra ở nơi khác nhưng lịch sử chúng tôi nói rằng chúng xảy ra ở đây." Chúng tôi đi vòng quanh di tích khảo cổ Núi Gerizim vốn mới được mở cửa gần đây. Hơn 500 chữ viết cổ trên đá được tìm thấy ở đây, Tsedaka nói với tôi, bên cạnh các phế tích và di tích thời Ba Tư, thời Byzatine, thời Hy Lạp và thời Samari. Ngày nay khu vực này là công viên quốc gia do Israel bảo quản. Ngày Sabbath Khi Mặt Trời lặn xuống nơi đường chân trời, chúng tôi bước vào nhà của Tsedaka để chuẩn bị cho ngày Sabbath. Tsedaka đi vào phòng ngủ, và khi ông ấy bước ra, tôi sững sờ trước sự biến đổi của ông. Ông mặc trang phục Israel cổ truyền thống: áo choàng dài màu trắng, mũ tarboosh (chiếc nón hình trụ màu đỏ và một dải băng đeo trắng cho người lớn tuổi) và dép sandal. Chúng tôi đi trên con đường chính xuống thánh đường, hòa cùng những người đàn ông và em trai khác cũng ăn mặc như Tsedaka và cùng đi về một hướng. Họ bỏ dép sandal bên ngoài cửa thánh đường. Bên trong, họ ngồi, quỳ và đứng trên thảm, đôi khi cúi đầu về hướng căn nhà cổ của tổ tiên họ. m thanh những lời cầu nguyện của họ nghe trầm và khàn. Khi họ xướng danh 'Moses', họ dùng đôi tay che mặt như cách Moses đã làm khi Thượng Đế nói chuyện với ông. Sau buổi lễ, một nhóm đàn ông lại gần tôi ở phía sau thánh đường nơi tôi đang ngồi trên một cái ghế nhựa. Họ đặt cho tôi một câu hỏi rất nài nỉ: "Cô có biết là liệu đội Maccabee Tel Aviv có thắng hay không?" Đó là đội bóng rổ yêu thích nhất của họ. Người Samari không được phép xem truyền hình hay sử dụng bất cứ thiết bị điện nào vào ngày Sabbath. Nhưng thậm chí vào ngày thiêng liêng nhất đối với họ trong tuần thì họ vẫn muốn xem đội bóng của họ trình diễn như thế nào. Tsedaka, cũng giống như những người đàn ông khác, đến thánh đường ba lần vào ngày Sabbath, bắt đầu từ lúc 03:30 sáng. Vào lúc 11h, vợ của Tsedaka, bà Miriam, dọn bữa trưa với ê hề rau trộn, hummus (bơ đậu nghiền), tahini (sốt mè), bánh mì matza tròn, đậu xanh chiên, khoai tây và lát cá bơn. Vào lúc 13h, chúng tôi quay trở lại thánh đường để dự buổi cầu nguyện có nhạc điệu trong vòng 90 phút, rồi sau đó đến thăm một số nhà dân Samari vốn là một phong tục vào ngày Sabbath. Một trong những lãnh đạo chính trị của cộng đồng có một căn phòng trang trí lộng lẫy điểm xuyết với những tấm ảnh của ông chụp với cố Chru tịch Palestine Yasser Arafat và Quốc vương Jordan Hussein. Lễ hiến tế đẫm máu "Chúng tôi sống hòa thuận với người Palestine và người Do Thái," Tsedaka nói, "và chúng tôi muốn đề xuất Núi Gerizim làm trung tâm hòa bình quốc tế." Núi thiêng Gerizim được nhắc tới trong Kinh Thánh và ngày nay là công viên quốc gia Khi mặt trời lặn, phân nửa đàn ông thực hiện nghi thức cầu nguyện cuối cùng trong ngày Sabbath trong thánh đường, còn phân nửa còn lại cầu nguyện trên bãi hiến tế trên Núi Gerizim nơi Lễ Quá hải (Vượt biển) đầy máu me đến đáng sợ của người Samari diễn ra. Mỗi năm, du khách và học giả từ khắp nơi trên thế giới đến đây để chứng kiến lễ hiến tế Paschal vốn được thực hiện như miêu tả trong Sách Xuất hành (Book of Exodus). Thầy Cả kiểm tra kỹ những con cừu của từng gia đình để đảm bảo rằng chúng không có bất kỳ khiếm khuyết nào. Tất cả những con cừu này sẽ bị giết ngay lập tức và được treo trên thanh nướng phía trên những hố lửa lớn khoét xuống đất. Đó là một nghi thức đầy máu me và những người tham dự mặc đồ trắng sẽ trét máu lên trán để đẩy lùi tử thần. Vào lúc giữa đêm, thịt cừu nướng sẽ nhanh chóng được dùng hết cùng với bánh matza và các loại rau thơm có vị chát. Các học giả và du khách từ khắp nơi trên thế giới tới chứng kiến lễ hiến tế Paschal được thực hiện theo đúng như mô tả trong Sách Xuất hành (Book of Exodus) Lần thứ ba tôi đến, vài năm sau đó nữa, Tsedaka dẫn tôi đến thành phố Nablus trên Bờ Tây để thăm Giếng Jacob. Giếng này có liên hệ đến với Thượng phụ Jacob - người cha của 12 tộc người cổ xưa của Israel, và nó được tin là nơi mà Chúa Jesus đã nói chuyện với một người phụ nữ Samari. Ngày nay, giếng nước bằng đá này nằm trong một hầm mộ chìm trên mặt đất bị khoét xuống của một tu việc Chính thống giáo Hy Lạp, và tôi đã mua một chai đựng nước giếng nhỏ bằng gốm làm đồ lưu niệm. Chúng tôi ghé qua Mộ Joseph một chút vốn cũng nằm trong Nablus. Qua nhiều năm, các tín đồ Hồi giáo, Thiên chúa giáo và Do Thái giáo đã tranh giành nhau quyền kiểm soát di tích này. Ngày nay, hỡi ôi,nơi đây chỉ còn là một căn phòng nhỏ với mái vòm được dựng lên vào thế kỷ 19. Không, không còn bằng chứng khảo cổ hiển hiện về một công trình xa xưa. "Cô thấy thế nào?" Tsedaka hỏi. "Nó giống như là mọi thứ bước ra từ các trang trong Kinh Thánh. Moses, Joshua, Jacob, Joseph, và Cuộc Đào thoát, và 12 bộ tộc… thật choáng ngợp," tôi trả lời. Tsedaka gật đầu, và nhoẻn miệng cười. Diện kiến Thầy Cả Trong chuyến thăm cuối cùng của tôi đến Núi Gerizim vào năm 2012, Tsedaka đã xin phép được cho tôi gặp với Thầy Cả, vị lãnh tụ tinh thần của người Samari ở Israel mà tôi đã nghe được là có dòng dõi qua 130 đời đến người con trai thứ hai của Aaron, người em trai của nhà tiên tri Moses. Cánh cửa bật mở ra và tôi được dắt một cách thân mật vào một phòng khách trang trí lộng lẫy. Chỉ trong vòng vài phút, vị Thầy Cả có hàm râu trắng như cước bước vào, vận trên người chiếc áo choàng xám và đội khăn trùm đầu màu đỏ. Một ông lão đáng kính trong độ tuổi ngoài bát thập. Đi theo tháp tùng là các vị cấp phó và các thành viên gia đình ông. Ông ra dấu cho tôi đến ngồi sát ông trên một chiếc ghế bành. Buổi tiếp kiến bắt đầu. "Tôi có thể làm gì cho cô?" ông hỏi với sự trịnh trọng nhã nhặn. Cuộc gặp diễn ra rất thân thiện, cho đến khi tôi nói rằng tôi đã một lần ăn thịt lạc đà. Thầy Cả bỗng tối sầm mặt và gia đình ông nhìn đi chỗ khác như thể là rất xấu hổ. "Ăn thịt lạc đà còn tệ hơn hơn là ăn thịt lợn nữa," ông thốt lên. Ông nói tôi phải chuộc lỗi và sám hối. Tôi thề rằng tôi sẽ không ăn thịt lạc đà một lần nữa. Buổi tiếp kiến rõ ràng là đã kết thúc. Hoàn toàn xìu xuống, tôi bắt đầu lỉnh ra ngoài trong tâm trạng đầy xấu hổ. Thầy Cả phá lên cười. "Gặp một người ăn lạc đà…thật là thú vị," ông nói. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

summarize: Câu chuyện kể rằng một người Samari đã giúp đỡ người đàn ông bị đánh đập, bị lột hết quần áo và bị bỏ mặc cho chết ở bên đường. Khái niệm gây ấn tượng của Ấn Độ về hư vô Bí ẩn dưới lòng hoang mạc Israel Những phụ nữ góa không chốn nương thân Nhưng có lẽ họ không biết rằng có hàng trăm người Samari cổ xưa ở Israel ngày nay vẫn còn sống. Tôi cảm thấy hết sức bị lôi cuốn khi nghe nói về điều này và tôi quyết định tìm cách để gặp họ khi đến Israel. Núi thiêng Gerizim Chuyến thăm đầu tiên của tôi là khi vừa bước qua thiên niên kỷ mới. Mặc dù căng thẳng vẫn dâng cao giữa người Israel và người Palestine, nhưng tôi vẫn tìm được một hướng dẫn viên đồng ý lái xe đưa tôi từ Israel đến phía bắc Bờ Tây rồi sau đó chạy lên Núi Gerizim, đến làng Kiryat Luza của người Samari. Chúng tôi chạy qua những ngôi nhà đá vôi giản dị và đến một con đường chính đầy bụi bặm. Lúc đó người hướng dẫn dừng xe ở trước một bảo tàng nhỏ hai tầng. Bên trong, nó có diện tích cỡ khoảng một phòng khách lớn, và tôi nhìn thấy cảnh tái hiện trang phục tu sỹ cổ, một mẩu bánh matza tròn (bánh mì không lên men) và một cây gia phả trong hình dáng menorah (đèn nến có bảy nhánh) - những thứ đã có từ hàng ngàn năm trước. Trên một bức tường có treo đầy những tấm ảnh những người đàn ông lớn tuổi để râu quai nón trông khắc khổ, đội khăn trùm đầu. Vị tu sỹ, vốn là người canh giữ bảo tàng, chỉ cho tôi xem một trong những tấm ảnh đó rồi nói: "Đó là cha tôi, kohen gadol, tức tu sỹ cao cấp của người Samari. Dòng dõi tu sỹ này có nguồn gốc từ Aaron, người anh trai của nhà tiên tri Moses." "Moses, đấng tiên tri nhận lãnh Mười Điều răn?" tôi hỏi. Ông gật đầu. Và đó là lúc đầu óc tôi trở nên mất bình tĩnh. Tôi bắt đầu khóc, nước mắt không ngừng chảy cho đến khi tôi rời đỉnh núi. Tôi cảm giác như là tôi đã gặp được điều gì đó hết sức cổ xưa, mãnh liệt và chân thực. Núi thiêng Gerizim là nơi có ngôi làng Kiryat Luza của người Samari Nhiều du khách đến với Núi thiêng Gerizim là người Thiên chúa giáo, do bị thu hút bởi những câu chuyện trong Tân Ước và bởi thực tế là người Samari vẫn nói thứ tiếng Hebrew cổ mà Chúa Jesus từng nói. Theo truyền thống trong Kinh Thánh, người Israel được chia thành 12 tộc nhỏ và người Samari nói rằng họ là hậu duệ của ba sắc tộc trong số này, gồm Menasseh, Ephraim và Levi. Về tấm bản đồ đặt tên cho Châu Mỹ Santorini, hòn đảo Hy Lạp xinh đẹp và nền văn minh đã mất Hòn đảo ma cựu thuộc địa của Anh giữa đại dương Sau Cuộc Đào thoát khỏi Ai Cập và 40 năm sống lang thang rày đây mai đó, Joshua đã dẫn dắt người Israel đến Núi Gerizim. Sau đó, ông đã thống nhất các tộc người này trong một buổi lễ có bao gồm việc ban phước cho Núi Gerizim (mà sau này được gọi là Núi Phước lành) và gieo lời nguyền cho Núi Ebal (Núi Rủa nguyền). Lịch sử đau thương Tôi có cảm giác như là tôi được đưa ngược trở lại thời kỳ Kinh Thánh Hebrew (là phần viết bằng tiếng Hebrew chung của Do Thái giáo và Cựu ước của Thiên chúa giáo). Khi trở về nhà ở Mỹ, tôi đã viết email cho ông Benyamim (Benny) Tsedaka, một học giả, nhà sử học và là sứ giả lưu động của người Israel Samari. Ông giải thích rằng "Có hai vương quốc cổ: Judea (Do Thái) ở phía nam, và chúng tôi là tộc người ở phương bắc. Chúng tôi rốt cuộc thì trở nên phân ly, nhưng chúng tôi có cùng chung một nguồn gốc." Ông nói rằng vào thế kỷ thứ Sáu sau Công nguyên, người Samari ở Israel có dân số 1.500.000 người. Họ bị người Hy Lạp, người La Mã, người Byzantine, người Ả Rập, quân Thánh chiến, người Mamluk và người Ottoman ngược đãi và giết hại vì đi theo đức tin của họ từ xưa. Cho đến năm 1919, chỉ còn lại người 141 Samari. Ngày nay, dân số của họ là hơn 800 người, với phân nửa sống ở Holon (phía nam Tel Aviv) và nửa còn lại sống trên núi. Họ nằm trong số nhóm tôn giáo cổ xưa nhất và nhỏ nhất trên thế giới và những bài hát của họ cũng nằm trong số cổ xưa nhất trên thế giới. Vài năm sau, trong chuyến đi đến nơi này lần thứ hai, tôi đã đến Holon để gặp Tsedaka. Cao lớn, tóc bạc với làn da nâu và sở thích thích nói đùa, hát những bài hát của Shirley Bassey và những giai điệu Broadway, ông say sưa kể về cộng đồng của mình, gọi tôi là 'achot' (em gái) và một mực đòi tôi phải gọi ông là 'ach' (anh trai). Chúng tôi đi vòng vòng ở Holon, nơi có khoảng 80 gia đình người Samari đang sinh sống và làm các công việc như luật sư, giáo viên, nhân viên ngân hàng và kỹ sư. "Không có ai là bác sỹ hết," Tsedaka giải thích, "bởi vì điều đó có nghĩa là anh phải làm việc vào ngày lễ Sabbath vốn là điều cấm ngặt." Ba điểm linh thiêng Chúng tôi tiến đến một thánh đường của người Samari, một tòa nhà nhỏ với mái ngói đỏ, tường đá vôi và đèn nến bảy nhánh nằm ở trên cửa ra vào, nơi có viết những dòng chữ tiếng Hebrew cổ. Bên trong là những chồng kinh cầu nguyện nhưng không có chỗ ngồi. Tsedaka giải thích rằng đàn ông quỳ hay ngồi trên sàn và cuốn Torah (sách thiêng) của họ có vẽ ba cái vương miện vốn tượng trưng cho ba chủng tộc khởi nguồn. Đàn ông bắt buộc phải có mặt ở thánh đường vào ngày lễ Sabbath còn phụ nữ thì tùy ý. Sách Torah của người Samari có vẽ ba vương miện tượng trưng cho ba cho chủng tộc khởi nguồn Vào chiều thứ Sáu, tức là trước ngày Sabbath, Tsedaka lái xe chở tôi từ nhà của ông ở Holon xuyên qua Bờ Tây đến ngôi nhà thứ hai của ông ở Kiryat Luza mà không xảy ra sự cố nào, mặc dù cuộc nổi dậy của người Palestine đang gây khuấy động khu vực. Người Samari sống trên đỉnh núi thiêng của họ, giữa những người Palestine ở Bờ Tây và người Do Thái ở Israel, và cố gắng làm chiếc cầu nối trung lập để tạo dựng hòa bình cho hai dân tộc. Nhiều người Samari nói tiếng Ả Rập, có tên Ả Rập bên cạnh tên tiếng Hebrew và nói cả tiếng Hebrew cổ và hiện đại. Một số người cũng nói được tiếng Anh. Tsedaka dẫn tôi đến ba địa điểm linh thiêng nhất của người Samari ở trên núi: nơi Tổ phụ Abraham đưa Isaac đến để hiến tế; 12 tảng đá nơi Joshua thống nhất các tộc sau Cuộc Đào thoát, và một tảng đá lớn, trơ trọi màu xám thẫm nơi người Israel đã dựng ngôi nhà lưu động (Tabernacle) khi họ đến xứ Israel. "Nơi đây được gọi là Đồi Vĩnh cửu," Tsedaka nói. "Đó là nơi linh thiêng trong số những nơi linh thiêng. Tôi biết người Do Thái cho rằng những sự kiện này xảy ra ở nơi khác nhưng lịch sử chúng tôi nói rằng chúng xảy ra ở đây." Chúng tôi đi vòng quanh di tích khảo cổ Núi Gerizim vốn mới được mở cửa gần đây. Hơn 500 chữ viết cổ trên đá được tìm thấy ở đây, Tsedaka nói với tôi, bên cạnh các phế tích và di tích thời Ba Tư, thời Byzatine, thời Hy Lạp và thời Samari. Ngày nay khu vực này là công viên quốc gia do Israel bảo quản. Ngày Sabbath Khi Mặt Trời lặn xuống nơi đường chân trời, chúng tôi bước vào nhà của Tsedaka để chuẩn bị cho ngày Sabbath. Tsedaka đi vào phòng ngủ, và khi ông ấy bước ra, tôi sững sờ trước sự biến đổi của ông. Ông mặc trang phục Israel cổ truyền thống: áo choàng dài màu trắng, mũ tarboosh (chiếc nón hình trụ màu đỏ và một dải băng đeo trắng cho người lớn tuổi) và dép sandal. Chúng tôi đi trên con đường chính xuống thánh đường, hòa cùng những người đàn ông và em trai khác cũng ăn mặc như Tsedaka và cùng đi về một hướng. Họ bỏ dép sandal bên ngoài cửa thánh đường. Bên trong, họ ngồi, quỳ và đứng trên thảm, đôi khi cúi đầu về hướng căn nhà cổ của tổ tiên họ. m thanh những lời cầu nguyện của họ nghe trầm và khàn. Khi họ xướng danh 'Moses', họ dùng đôi tay che mặt như cách Moses đã làm khi Thượng Đế nói chuyện với ông. Sau buổi lễ, một nhóm đàn ông lại gần tôi ở phía sau thánh đường nơi tôi đang ngồi trên một cái ghế nhựa. Họ đặt cho tôi một câu hỏi rất nài nỉ: "Cô có biết là liệu đội Maccabee Tel Aviv có thắng hay không?" Đó là đội bóng rổ yêu thích nhất của họ. Người Samari không được phép xem truyền hình hay sử dụng bất cứ thiết bị điện nào vào ngày Sabbath. Nhưng thậm chí vào ngày thiêng liêng nhất đối với họ trong tuần thì họ vẫn muốn xem đội bóng của họ trình diễn như thế nào. Tsedaka, cũng giống như những người đàn ông khác, đến thánh đường ba lần vào ngày Sabbath, bắt đầu từ lúc 03:30 sáng. Vào lúc 11h, vợ của Tsedaka, bà Miriam, dọn bữa trưa với ê hề rau trộn, hummus (bơ đậu nghiền), tahini (sốt mè), bánh mì matza tròn, đậu xanh chiên, khoai tây và lát cá bơn. Vào lúc 13h, chúng tôi quay trở lại thánh đường để dự buổi cầu nguyện có nhạc điệu trong vòng 90 phút, rồi sau đó đến thăm một số nhà dân Samari vốn là một phong tục vào ngày Sabbath. Một trong những lãnh đạo chính trị của cộng đồng có một căn phòng trang trí lộng lẫy điểm xuyết với những tấm ảnh của ông chụp với cố Chru tịch Palestine Yasser Arafat và Quốc vương Jordan Hussein. Lễ hiến tế đẫm máu "Chúng tôi sống hòa thuận với người Palestine và người Do Thái," Tsedaka nói, "và chúng tôi muốn đề xuất Núi Gerizim làm trung tâm hòa bình quốc tế." Núi thiêng Gerizim được nhắc tới trong Kinh Thánh và ngày nay là công viên quốc gia Khi mặt trời lặn, phân nửa đàn ông thực hiện nghi thức cầu nguyện cuối cùng trong ngày Sabbath trong thánh đường, còn phân nửa còn lại cầu nguyện trên bãi hiến tế trên Núi Gerizim nơi Lễ Quá hải (Vượt biển) đầy máu me đến đáng sợ của người Samari diễn ra. Mỗi năm, du khách và học giả từ khắp nơi trên thế giới đến đây để chứng kiến lễ hiến tế Paschal vốn được thực hiện như miêu tả trong Sách Xuất hành (Book of Exodus). Thầy Cả kiểm tra kỹ những con cừu của từng gia đình để đảm bảo rằng chúng không có bất kỳ khiếm khuyết nào. Tất cả những con cừu này sẽ bị giết ngay lập tức và được treo trên thanh nướng phía trên những hố lửa lớn khoét xuống đất. Đó là một nghi thức đầy máu me và những người tham dự mặc đồ trắng sẽ trét máu lên trán để đẩy lùi tử thần. Vào lúc giữa đêm, thịt cừu nướng sẽ nhanh chóng được dùng hết cùng với bánh matza và các loại rau thơm có vị chát. Các học giả và du khách từ khắp nơi trên thế giới tới chứng kiến lễ hiến tế Paschal được thực hiện theo đúng như mô tả trong Sách Xuất hành (Book of Exodus) Lần thứ ba tôi đến, vài năm sau đó nữa, Tsedaka dẫn tôi đến thành phố Nablus trên Bờ Tây để thăm Giếng Jacob. Giếng này có liên hệ đến với Thượng phụ Jacob - người cha của 12 tộc người cổ xưa của Israel, và nó được tin là nơi mà Chúa Jesus đã nói chuyện với một người phụ nữ Samari. Ngày nay, giếng nước bằng đá này nằm trong một hầm mộ chìm trên mặt đất bị khoét xuống của một tu việc Chính thống giáo Hy Lạp, và tôi đã mua một chai đựng nước giếng nhỏ bằng gốm làm đồ lưu niệm. Chúng tôi ghé qua Mộ Joseph một chút vốn cũng nằm trong Nablus. Qua nhiều năm, các tín đồ Hồi giáo, Thiên chúa giáo và Do Thái giáo đã tranh giành nhau quyền kiểm soát di tích này. Ngày nay, hỡi ôi,nơi đây chỉ còn là một căn phòng nhỏ với mái vòm được dựng lên vào thế kỷ 19. Không, không còn bằng chứng khảo cổ hiển hiện về một công trình xa xưa. "Cô thấy thế nào?" Tsedaka hỏi. "Nó giống như là mọi thứ bước ra từ các trang trong Kinh Thánh. Moses, Joshua, Jacob, Joseph, và Cuộc Đào thoát, và 12 bộ tộc… thật choáng ngợp," tôi trả lời. Tsedaka gật đầu, và nhoẻn miệng cười. Diện kiến Thầy Cả Trong chuyến thăm cuối cùng của tôi đến Núi Gerizim vào năm 2012, Tsedaka đã xin phép được cho tôi gặp với Thầy Cả, vị lãnh tụ tinh thần của người Samari ở Israel mà tôi đã nghe được là có dòng dõi qua 130 đời đến người con trai thứ hai của Aaron, người em trai của nhà tiên tri Moses. Cánh cửa bật mở ra và tôi được dắt một cách thân mật vào một phòng khách trang trí lộng lẫy. Chỉ trong vòng vài phút, vị Thầy Cả có hàm râu trắng như cước bước vào, vận trên người chiếc áo choàng xám và đội khăn trùm đầu màu đỏ. Một ông lão đáng kính trong độ tuổi ngoài bát thập. Đi theo tháp tùng là các vị cấp phó và các thành viên gia đình ông. Ông ra dấu cho tôi đến ngồi sát ông trên một chiếc ghế bành. Buổi tiếp kiến bắt đầu. "Tôi có thể làm gì cho cô?" ông hỏi với sự trịnh trọng nhã nhặn. Cuộc gặp diễn ra rất thân thiện, cho đến khi tôi nói rằng tôi đã một lần ăn thịt lạc đà. Thầy Cả bỗng tối sầm mặt và gia đình ông nhìn đi chỗ khác như thể là rất xấu hổ. "Ăn thịt lạc đà còn tệ hơn hơn là ăn thịt lợn nữa," ông thốt lên. Ông nói tôi phải chuộc lỗi và sám hối. Tôi thề rằng tôi sẽ không ăn thịt lạc đà một lần nữa. Buổi tiếp kiến rõ ràng là đã kết thúc. Hoàn toàn xìu xuống, tôi bắt đầu lỉnh ra ngoài trong tâm trạng đầy xấu hổ. Thầy Cả phá lên cười. "Gặp một người ăn lạc đà…thật là thú vị," ông nói. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

141207_how_long_breathless_vert_fut

https://www.bbc.com/vietnamese/culture_social/2014/12/141207_how_long_breathless_vert_fut

Làm sao nín thở được lâu?

Một số ít người có thể nín thở lâu đến kinh ngạc, Frank Swain phát hiện. Làm sao họ làm được như vậy?

Sự sống của con người phụ thuộc rất lớn vào oxygen Tháng 11 năm ngoái, Nicholas Mevoli, 32 tuổi, nằm ngửa trên mặt nước giữa biển khơi và hít một hơi dài để đẩy không khí vào đẩy hai lá phổi. Sau đó anh ấy vẫy nhẹ và lặn xuống nước và bắt đầu lặn đến Lỗ xanh Dean (Dean’s Blue Hole) – một khe dưới đáy biển ở Bahamas. Mục tiêu của Mevoli là lặn đến độ sâu hơn 70 mét và chỉ với một lần thở. Nếu không may sẽ là thảm họa đối với anh ấy. Lặn tự do Con người có thể lặn lâu bao nhiêu mà không cần trồi lên mặt nước? Con người có thể nín thở được bao lâu? Khi nhân loại đang đẩy lùi hai giới hạn cuối cùng là không gian và đại dương thì cần phải tìm hiểu làm sao chúng ta có thể tồn tại được trong môi trường không có không khí. Trong chân không, chúng ta rất dễ bất tỉnh. Hồi năm 1965, trang phục không gian bị đứt gãy đã khiến một nhân viên ở Trung tâm Không gian Johnson của Nasa bị đẩy vào môi trường chân không trong một lúc trong phòng thí nghiệm. Anh ta đã ngất xỉu trong khoảng 15 giây. Không như mọi người nghĩ, anh ta không bị nổ tung mặc dù ở môi trường áp suất thấp như vậy, các chất lỏng trong cơ thể sẽ bốc hơi ở nhiệt độ cơ thể bình thường. Điều cuối cùng mà anh ta có thể nhớ trước khi tỉnh lại là nước bọt sôi lên và bốc hơi trên đầu lưỡi. Các thợ lặn tự do, tức là lặn không cần các thiết bị thở, làm được tốt hơn thế. Thông thường thì họ có thể lặn dưới nước trong ba phút hoặc lâu hơn. Thợ lặn nắm kỷ lục lặn sâu nhất, ông Herbert Nitch, lặn xuống độ sâu 214 mét trên một tàu ngầm được thiết kế đặc biệt. Ông ở dưới nước trong khoảng thời gian bốn phút rưỡi. Các thợ lặn tự do nhờ vào một phản ứng vật lý được gọi là ‘phản xạ lặn’. Quá trình này làm chậm nhịp tim khi cơ thể lặn sâu dưới nước. Ngay cả khi chúng ta úp mặt vào nước lạnh cũng kích hoạt phản ứng này. Mặc dù những thợ lặn kiểu này đạt đến những độ sâu khó tin, con người vẫn có thể nhịn thở lâu hơn ở những môi trường bớt khắc nghiệt hơn. Dầm mình xuống một hồ bơi ở London, thợ lặn người Đan Mạch có tên là Stig Severinsen đã nhịn thở được 22 phút hồi năm 2012 và lập một kỷ lục thế giới mà đến nay vẫn chưa có ai phá được. Làm sao mà họ có thể làm được trong khi người bình thường chỉ có thể nín thở được hơn môt phút? Tất cả là ở sự chuẩn bị, tập luyện và sinh lý. Thêm ôxy và bớt CO2 Con người không thể ở được vài phút dưới mặt nước nếu không có các thiết bị hỗ trợ Trước khi lập được kỷ lục này, Severinsen đã dành 20 phút để thở gấp chỉ với khí ôxy. Điều này giúp cho cơ thể của anh ấy được lấp đầy ôxy và đẩy hết khí CO2 từ trong phổi ra ngoài. Cả hai yếu tố này đều quan trọng để giúp nhịn thở lâu. Ai cũng biết rằng nếu thiếu oxy sẽ dẫn đến tử vong, trong khi CO2 tích tụ cũng nguy hiểm không kém. Nếu cơ thể không thải được khí thừa này trong cơ thể thì sự tích tụ của nó trong máu sẽ biến máu trở thành a-xít. Cơ sẽ bị co thắt và cơ thể mất phương hướng trong khi tim đập nhanh. Cuối cùng sẽ dẫn đến tử vong. Các thợ lặn đã qua huấn luyện và các nhà vô địch về nhịn thở đã tạo được sự thích nghi của cơ thể để có thể nín thở lâu. Một nghiên cứu trên những ngư dân Brazil cho thấy những người lặn đánh bắt có phổi to hơn nhiều so với những đồng nghiệp chỉ đánh bắt trên mặt nước. Các thợ lặn mò ngọc trai nổi tiếng ở Nam Hàn và Nhật Bản được phát hiện có thêm 10% hồng cầu trong máu trong suốt quá trình lặn. Giới hạn của việc nín thở được quyết định bằng việc cơ thể bạn có thể chịu được sự thiếu ôxy và sự tích tụ CO2 đến mức nào. Cả hai yếu tố này lại bị chi phối bởi tốc độ trao đổi chất của cơ thể. Một thợ lặn dưới biển sẽ tiêu thụ nhiều ôxy hơn và thải ra CO2 nhiều hơn một người bất động dưới nước. Các thợ lặn tự do thường nói về việc cần phải tạo luyện cho đầu óc trong trạng thái thiền khi lặn để giúp làm giảm nhịp tim và để đầu óc trống rỗng để não bộ được thư giãn sâu. Giảm trao đổi chất Phổi của con người không có khả năng thở chất lỏng Ngoài ra cũng có những cách khác để kiềm chế hoạt động trao đổi chất. Khi đứa bé Michelle Funk ở Mỹ ngã vào một dòng suối lạnh giá hồi năm 1986, em đã sống sót sau khoảng 66 phút ở dưới nước. Đó là do cơ thể giảm nhiệt sâu giúp làm chậm lại quá trình trao đổi chất gần như bằng không. Nhà vô địch không có đối thủ trong việc nhịn thở thường xuyên là các động vật biển hữu nhũ như cá voi và hải cẩu. Mỗi lần chúng có thể lặn dưới nước đến một giờ đồng hồ trước khi trồi lên mặt nước. Bên cạnh việc cơ thể chúng có thể chịu được sự tích tụ CO2 cao, cơ của những sinh vật này có rất giàu myoglobin, một loại protein giúp giữ lại ôxy và đẩy chúng ra để sử dụng trong quá trình lặn. Myoglobin là chất giúp cho thịt có màu đỏ. Ở cá voi, chúng có mật độ tập trung cao đế nỗi cá voi có thịt màu đen. Điều không may là ngay cả việc tập luyện tốt nhất cũng không giúp chúng ta học được cách thích nghi cơ thể của cá voi. Vậy thì có lựa chọn nào khác cho cuộc sống không có không khí? Chúng ta có thể đi ngược quy luật một chút bằng cách thở chất lỏng thay vì thở khí trời. Nếu không phải là chất lỏng chỉ có ôxy thuần thì ở nhiệt độ -200 độ C, nó sẽ biến cơ thể chúng ta sẽ biến thành một que kem từ trong ra ngoài và phổi sẽ vỡ nát khi chúng ta cố thở. Thay vào đó, chúng ta sẽ thở bằng một loại chất lỏng giàu ôxy hòa tan. Một loại vật chất có tên gọi là PFC có thể hòa tan một nồng độ ôxy và CO2 cao. PFC cũng có thể trở thành chất lỏng ở nhiệt độ thích hợp. Thở chất lỏng Cá voi là nhà vô địch về lặn biển lâu trong một hơi thở Thở bằng chất lỏng có thể nghe giống như trong phim khoa học viễn tưởng. Tuy nhiên nó đã từng được mô tả trong bộ phim về phiêu lưu dưới đáy biển có tên là The Abyss của đạo diễn nổi tiếng James Cameron quay hồi năm 1989. Tuy nhiên nó có cơ sở từ các công trình nghiên cứu. PFC là chất không màu, không mùi và không độc như không khí và có thể giúp cho các thợ lặn chịu được áp suất cao khi thoát ra khỏi tàu ngầm gặp nạn. Các thí nghiệm trong những năm 1960 cho thấy mèo và chuột bị dìm vào chất PFC dạng lỏng có thể sống được trong nhiều ngày bằng cách thở chất lỏng giàu ôxy này. Vì chất lỏng này có chứa nhiều ôxy hơn rất nhiều lượng không khí tương đương, về mặt lý thuyết chúng ta có thể nín thở lâu hơn nhiều chỉ với một hơi PFC đầy phổi. Tuy nhiên, cấu tạo mong manh của phổi ở động vật có vú không thể chịu được lực cần thiết để đẩy bốn lít chất lỏng vào trong và ra khỏi cơ thể. Điều này khiến cho việc thở chất lỏng không được xem là một lựa chọn thay thế cho việc thở bằng không khí mặc dù thở chất lỏng đã được áp dụng trong việc chăm sóc các trẻ sinh non vốn phổi chưa có khả năng tự thở. Nếu không có công nghệ mới thì các nỗ lực lập kỷ lục mới sẽ có kết cục đáng buồn. Khi Mevoli trồi lên mặt nước sau khi lặn ba phút rưỡi và lập kỷ lục lặn không có thiết bị thở ở độ sâu 72 mét, anh ấy đã bất tỉnh không lâu sau đó. Mặc dù được chữa trị ngay lập tức anh ấy vẫn qua đời sau đó. Cái chết của anh ấy là một lời nhắc nhở nghiêm túc rằng cuộc sống tại các giới hạn vẫn đối diện muôn vàn nguy hiểm. đã được đăng trên BBC Future.

summarize: Sự sống của con người phụ thuộc rất lớn vào oxygen Tháng 11 năm ngoái, Nicholas Mevoli, 32 tuổi, nằm ngửa trên mặt nước giữa biển khơi và hít một hơi dài để đẩy không khí vào đẩy hai lá phổi. Sau đó anh ấy vẫy nhẹ và lặn xuống nước và bắt đầu lặn đến Lỗ xanh Dean (Dean’s Blue Hole) – một khe dưới đáy biển ở Bahamas. Mục tiêu của Mevoli là lặn đến độ sâu hơn 70 mét và chỉ với một lần thở. Nếu không may sẽ là thảm họa đối với anh ấy. Lặn tự do Con người có thể lặn lâu bao nhiêu mà không cần trồi lên mặt nước? Con người có thể nín thở được bao lâu? Khi nhân loại đang đẩy lùi hai giới hạn cuối cùng là không gian và đại dương thì cần phải tìm hiểu làm sao chúng ta có thể tồn tại được trong môi trường không có không khí. Trong chân không, chúng ta rất dễ bất tỉnh. Hồi năm 1965, trang phục không gian bị đứt gãy đã khiến một nhân viên ở Trung tâm Không gian Johnson của Nasa bị đẩy vào môi trường chân không trong một lúc trong phòng thí nghiệm. Anh ta đã ngất xỉu trong khoảng 15 giây. Không như mọi người nghĩ, anh ta không bị nổ tung mặc dù ở môi trường áp suất thấp như vậy, các chất lỏng trong cơ thể sẽ bốc hơi ở nhiệt độ cơ thể bình thường. Điều cuối cùng mà anh ta có thể nhớ trước khi tỉnh lại là nước bọt sôi lên và bốc hơi trên đầu lưỡi. Các thợ lặn tự do, tức là lặn không cần các thiết bị thở, làm được tốt hơn thế. Thông thường thì họ có thể lặn dưới nước trong ba phút hoặc lâu hơn. Thợ lặn nắm kỷ lục lặn sâu nhất, ông Herbert Nitch, lặn xuống độ sâu 214 mét trên một tàu ngầm được thiết kế đặc biệt. Ông ở dưới nước trong khoảng thời gian bốn phút rưỡi. Các thợ lặn tự do nhờ vào một phản ứng vật lý được gọi là ‘phản xạ lặn’. Quá trình này làm chậm nhịp tim khi cơ thể lặn sâu dưới nước. Ngay cả khi chúng ta úp mặt vào nước lạnh cũng kích hoạt phản ứng này. Mặc dù những thợ lặn kiểu này đạt đến những độ sâu khó tin, con người vẫn có thể nhịn thở lâu hơn ở những môi trường bớt khắc nghiệt hơn. Dầm mình xuống một hồ bơi ở London, thợ lặn người Đan Mạch có tên là Stig Severinsen đã nhịn thở được 22 phút hồi năm 2012 và lập một kỷ lục thế giới mà đến nay vẫn chưa có ai phá được. Làm sao mà họ có thể làm được trong khi người bình thường chỉ có thể nín thở được hơn môt phút? Tất cả là ở sự chuẩn bị, tập luyện và sinh lý. Thêm ôxy và bớt CO2 Con người không thể ở được vài phút dưới mặt nước nếu không có các thiết bị hỗ trợ Trước khi lập được kỷ lục này, Severinsen đã dành 20 phút để thở gấp chỉ với khí ôxy. Điều này giúp cho cơ thể của anh ấy được lấp đầy ôxy và đẩy hết khí CO2 từ trong phổi ra ngoài. Cả hai yếu tố này đều quan trọng để giúp nhịn thở lâu. Ai cũng biết rằng nếu thiếu oxy sẽ dẫn đến tử vong, trong khi CO2 tích tụ cũng nguy hiểm không kém. Nếu cơ thể không thải được khí thừa này trong cơ thể thì sự tích tụ của nó trong máu sẽ biến máu trở thành a-xít. Cơ sẽ bị co thắt và cơ thể mất phương hướng trong khi tim đập nhanh. Cuối cùng sẽ dẫn đến tử vong. Các thợ lặn đã qua huấn luyện và các nhà vô địch về nhịn thở đã tạo được sự thích nghi của cơ thể để có thể nín thở lâu. Một nghiên cứu trên những ngư dân Brazil cho thấy những người lặn đánh bắt có phổi to hơn nhiều so với những đồng nghiệp chỉ đánh bắt trên mặt nước. Các thợ lặn mò ngọc trai nổi tiếng ở Nam Hàn và Nhật Bản được phát hiện có thêm 10% hồng cầu trong máu trong suốt quá trình lặn. Giới hạn của việc nín thở được quyết định bằng việc cơ thể bạn có thể chịu được sự thiếu ôxy và sự tích tụ CO2 đến mức nào. Cả hai yếu tố này lại bị chi phối bởi tốc độ trao đổi chất của cơ thể. Một thợ lặn dưới biển sẽ tiêu thụ nhiều ôxy hơn và thải ra CO2 nhiều hơn một người bất động dưới nước. Các thợ lặn tự do thường nói về việc cần phải tạo luyện cho đầu óc trong trạng thái thiền khi lặn để giúp làm giảm nhịp tim và để đầu óc trống rỗng để não bộ được thư giãn sâu. Giảm trao đổi chất Phổi của con người không có khả năng thở chất lỏng Ngoài ra cũng có những cách khác để kiềm chế hoạt động trao đổi chất. Khi đứa bé Michelle Funk ở Mỹ ngã vào một dòng suối lạnh giá hồi năm 1986, em đã sống sót sau khoảng 66 phút ở dưới nước. Đó là do cơ thể giảm nhiệt sâu giúp làm chậm lại quá trình trao đổi chất gần như bằng không. Nhà vô địch không có đối thủ trong việc nhịn thở thường xuyên là các động vật biển hữu nhũ như cá voi và hải cẩu. Mỗi lần chúng có thể lặn dưới nước đến một giờ đồng hồ trước khi trồi lên mặt nước. Bên cạnh việc cơ thể chúng có thể chịu được sự tích tụ CO2 cao, cơ của những sinh vật này có rất giàu myoglobin, một loại protein giúp giữ lại ôxy và đẩy chúng ra để sử dụng trong quá trình lặn. Myoglobin là chất giúp cho thịt có màu đỏ. Ở cá voi, chúng có mật độ tập trung cao đế nỗi cá voi có thịt màu đen. Điều không may là ngay cả việc tập luyện tốt nhất cũng không giúp chúng ta học được cách thích nghi cơ thể của cá voi. Vậy thì có lựa chọn nào khác cho cuộc sống không có không khí? Chúng ta có thể đi ngược quy luật một chút bằng cách thở chất lỏng thay vì thở khí trời. Nếu không phải là chất lỏng chỉ có ôxy thuần thì ở nhiệt độ -200 độ C, nó sẽ biến cơ thể chúng ta sẽ biến thành một que kem từ trong ra ngoài và phổi sẽ vỡ nát khi chúng ta cố thở. Thay vào đó, chúng ta sẽ thở bằng một loại chất lỏng giàu ôxy hòa tan. Một loại vật chất có tên gọi là PFC có thể hòa tan một nồng độ ôxy và CO2 cao. PFC cũng có thể trở thành chất lỏng ở nhiệt độ thích hợp. Thở chất lỏng Cá voi là nhà vô địch về lặn biển lâu trong một hơi thở Thở bằng chất lỏng có thể nghe giống như trong phim khoa học viễn tưởng. Tuy nhiên nó đã từng được mô tả trong bộ phim về phiêu lưu dưới đáy biển có tên là The Abyss của đạo diễn nổi tiếng James Cameron quay hồi năm 1989. Tuy nhiên nó có cơ sở từ các công trình nghiên cứu. PFC là chất không màu, không mùi và không độc như không khí và có thể giúp cho các thợ lặn chịu được áp suất cao khi thoát ra khỏi tàu ngầm gặp nạn. Các thí nghiệm trong những năm 1960 cho thấy mèo và chuột bị dìm vào chất PFC dạng lỏng có thể sống được trong nhiều ngày bằng cách thở chất lỏng giàu ôxy này. Vì chất lỏng này có chứa nhiều ôxy hơn rất nhiều lượng không khí tương đương, về mặt lý thuyết chúng ta có thể nín thở lâu hơn nhiều chỉ với một hơi PFC đầy phổi. Tuy nhiên, cấu tạo mong manh của phổi ở động vật có vú không thể chịu được lực cần thiết để đẩy bốn lít chất lỏng vào trong và ra khỏi cơ thể. Điều này khiến cho việc thở chất lỏng không được xem là một lựa chọn thay thế cho việc thở bằng không khí mặc dù thở chất lỏng đã được áp dụng trong việc chăm sóc các trẻ sinh non vốn phổi chưa có khả năng tự thở. Nếu không có công nghệ mới thì các nỗ lực lập kỷ lục mới sẽ có kết cục đáng buồn. Khi Mevoli trồi lên mặt nước sau khi lặn ba phút rưỡi và lập kỷ lục lặn không có thiết bị thở ở độ sâu 72 mét, anh ấy đã bất tỉnh không lâu sau đó. Mặc dù được chữa trị ngay lập tức anh ấy vẫn qua đời sau đó. Cái chết của anh ấy là một lời nhắc nhở nghiêm túc rằng cuộc sống tại các giới hạn vẫn đối diện muôn vàn nguy hiểm. đã được đăng trên BBC Future.

vietnam-49772311

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-49772311

Báo Phụ Nữ, Sun Group và ‘tự do báo chí’ ở Việt Nam

Báo Phụ Nữ thành phố Hồ Chí Minh ngày 23/9 gây xôn xao dư luận khi đăng cùng lúc hai bài lên án tập đoàn Sun Group.

Cầu Vàng tại Sun World Ba Na Hills, do Sun Group đầu tư Ngắm Landmark 81, tòa nhà cao nhất Việt Nam Vingroup và tỉ phú Phạm Nhật Vượng: ‘Ngưỡng mộ, lo ngại’ Lời giới thiệu của tòa soạn, nêu quan điểm chính thức của tờ báo, nói Sun Group "được che chắn từ hạ giới có tên là im lặng của chính quyền từ trung ương đến địa phương". Do một nhóm doanh nhân người Việt trở về từ Ukraine thành lập, khởi nghiệp tại Đà Nẵng, Sun Group hiện là một tập đoàn nổi tiếng về du lịch, bất động sản… Bài báo tựa "Sun group - 'ông trời' không từ trên cao" lên án một khu du lịch của tập đoàn: "Bà Nà - nơi nghỉ mát, tĩnh dưỡng - là câu chuyện quá khứ. Còn bây giờ là chỉ riêng khu vui chơi, trải nghiệm, quay cuồng, ăn, hát, lăn lộn thỏa thuê trong diện tích hơn 60ha rừng đã bị san phẳng." Bài thứ hai lấy tựa "Sun Group, Địa Ngục Tự và ma trận chiếm lĩnh rừng quốc gia Tam Đảo". Trong bài này, phóng viên cáo buộc một nhà sư, đại đức Thích Thanh Toàn, có những hành vi "bẩn thỉu" và dường như có quan hệ thân thiết với một Phó chủ tịch Tập đoàn Sun Group. Bài báo cũng mô tả về cuộc gặp với vị Phó chủ tịch này, và sau đó, một chiếc túi Dior "với giá 2.500 euro" được Sun Group gửi cho phóng viên. Sun Group, và Đại đức Thích Thanh Toàn, chưa lên tiếng phản hồi về những cáo buộc trong hai bài báo. Chủ tịch tập đoàn Sun Group là ông Lê Viết Lam, sinh năm 1969 tại Thanh Hóa. Theo tiểu sử chính thức, năm 1993, ông Lê Viết Lam cùng ông Phạm Nhật Vượng (người sáng lập Vingroup sau này), bà Phạm Thúy Hằng và bà Phạm Thu Hương và một số người khác thành lập công ty Technocom, kinh doanh lĩnh vực thức ăn đóng gói, chủ yếu là mì ăn liền với thương hiệu Mivina. Năm 2007, ông Lam thành lập Sun Group ở Đà Nẵng, tập trung vào đầu tư xây dựng, bất động sản và du lịch nghỉ dưỡng. Công ty của ông có các khu du lịch lớn ở Việt Nam như Sun World Ba Na Hills, Sun World Danang Wonders tại Đà Nẵng, Sun World Fansipan Legend tại Lào Cai, Sun World Hon Thom Nature Park tại Phú Quốc, Sun World Halong Complex ở Quảng Ninh.. Năm 2018, báo chí nước ngoài đăng nhiều tin, hình ảnh đẹp về việc ra mắt của Cầu Vàng tại Sun World Ba Na Hills, được xem là một điểm nhấn du lịch. Sun Group cũng điều hành các khu du lịch hạng sang ở Việt Nam, như InterContinental Danang Sun Peninsula (Đà Nẵng) và JW Marriott Phu Quoc Emerald Bay (Phú Quốc). Trong lĩnh vực hạ tầng giao thông vận tải, Sun Group còn gây tiếng vang với ba dự án ở Quảng Ninh. Đó là Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn, Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long và Cao tốc Hạ Long - Vân Đồn. Phản ứng trên mạng xã hội Do tầm vóc của Sun Group, hai bài của tờ Phụ Nữ thành phố Hồ Chí Minh lập tức gây tranh luận. Viết trên Facebook cá nhân, nhà báo Hàn Ni chia sẻ: "Lâu nay Sun Group, Vingroup vốn là "vùng cấm" đối với nhiều phóng viên vì các công ty này bỏ ra hàng tỷ đồng/năm để "hợp tác truyền thông" với lãnh đạo các báo nên phóng viên có viết cũng chẳng được đăng." "Đó là lý do, loạt bài điều tra của Báo Phụ Nữ lần này được đánh giá cao là vậy!" Còn bà Nguyễn Lan Anh, giám đốc điều hành của Endeavour Vietnam và có nhiều năm kinh nghiệm làm báo, cho rằng "có quá nhiều điều chưa ổn về nghiệp vụ báo chí" trong hai bài của Phụ Nữ. "Tôi hy vọng tờ Phụ Nữ sẽ thể hiện nghiệp vụ chuyên nghiệp hơn ở những bài kế tiếp," bà Lan Anh nhận định. Báo Phụ Nữ TPHCM từng chỉ trích Vingroup Tổng biên tập báo Phụ Nữ thành phố Hồ Chí Minh là bà Lê Huyền Ái Mỹ, sinh năm 1974. Tốt nghiệp đại học sư phạm ở Huế, bà Ái Mỹ làm việc ở báo Phụ Nữ từ 1997, lên đến Phó tổng biên tập phụ trách nội dung trước khi trở thành lãnh đạo cao nhất của báo năm 2014. Tháng 8/2018, báo Phụ Nữ đã từng gây dư luận khi đăng bài phê phán Vingroup, trong đó có bài "Central Park giống hệt cái 'mỏ hàn' đe dọa sông Sài Gòn". Tờ này còn đăng bài, với câu khẳng định: "Câu hỏi: công viên Vinhomes Central Park có vi phạm hành lang bảo vệ kênh, sông, rạch không? Có! Rõ ràng là lấn sông, dù họ xây dựng năm 2016, trước khi có quyết định về hành lang kênh rạch của TP.HCM." Các bài viết về Vingroup của tờ Phụ Nữ vẫn còn nguyên trên trang của họ. Báo chí Việt Nam 'có tự do' Về Sun Group, trước loạt bài của tờ Phụ Nữ, một báo khác là Người Đô Thị cũng từng đăng các bài phê phán Sun Group. Ví dụ một bài tháng 11/2018 của Người Đô Thị viết: "Dự án công viên Đại Dương Sơn Trà của tập đoàn Sun Group có dấu hiệu tái khởi động sau một thời gian im tiếng. Phải gọi thẳng bản chất của dự án này là rắp tâm chiếm nốt phần vùng biển đẹp nhất khu vực biển Đà Nẵng khi yêu cầu giao toàn bộ 100 ha đất ở khu vực Thọ Quang." Một số nhà báo tại TPHCM trao đổi với BBC, cho rằng cần có cái nhìn phân tích khác về tình hình báo chí hiện nay ở Việt Nam. Các tổ chức cổ vũ tự do báo chí như Phóng viên không biên giới thường xuyên xếp Việt Nam ở chót bảng. Còn chính phủ Việt Nam lại khẳng định Việt Nam hoàn toàn có tự do báo chí. Một nhà báo nói với BBC: "Sự thật có lẽ là màu xám, chứ không phải đen hay trắng." "Ngoại trừ các vấn đề vẫn phải chờ chính quyền cho phép như Trung Quốc, tham nhũng cấp cao…, các vấn đề khác - trong đó có điều tra về các tập đoàn tư nhân - hoàn toàn do ban biên tập các báo tự quyết định." Báo chí Việt Nam đang chịu sức ép vì mất độc giả báo in Một lý do là vì báo chí Việt Nam, từ mấy năm qua, chịu sức ép của việc ngày càng mất độc giả trong lĩnh vực báo in. Nhiều tờ báo, từng một thời bán hàng trăm ngàn bản, thì nay chứng kiến số bản in rút ngắn, trong bối cảnh ngày càng nhiều người đọc tin qua mạng và Facebook. Ngẫu nhiên, chính sức ép này buộc báo chí Việt Nam tìm kiếm các chủ đề mà độc giả quan tâm. Một mặt trái của hiện tượng này là sự nổi trội của các nội dung gây sốc - hậu trường, tình ái ngôi sao - để "câu view". Nhưng mặt khác, để duy trì độc giả, một số tờ báo cũng cố gắng làm các loạt bài điều tra của riêng họ. Một nhà báo khác, quen thuộc với loạt điều tra của tờ Phụ Nữ về Vingroup năm 2018, đồng ý. Người này cho BBC hay sau khi Phụ Nữ đăng các bài, những người phụ trách truyền thông của Vingroup quyết định không can thiệp hay gây sức ép với báo. "Vingroup muốn xóa đi ấn tượng rằng họ không cho báo chí 'nói xấu'." "Gần đây tờ Financial Times đăng bài dài về Vingroup, và sau đó, tác giả bài này vẫn đi lại vào Việt Nam, viết bài bình thường." Gần đây, viết trên BBC, cây bút Hoàng Trúc phân tích hiện tượng các báo và doanh nghiệp Việt Nam ký "hợp đồng truyền thông". "Khi đặt tôi viết bài, các tòa soạn ở Việt Nam cũng căn dặn không nêu tên các doanh nghiệp lớn như Vingroup, Sungroup, Masan, VietJet… cũng đâu trên dưới chục cái tên như vậy. Đây cũng là lý do tại sao báo chí Việt Nam thiếu những bài về chênh lệch địa tô, chúa đất mới, người dân mất đất vì dự án, những dự án tàn phá môi trường, tai nạn lao động… thậm chí chất lượng hàng hóa của một loại ô tô hiện nay cũng là điều cấm kỵ số một, còn hơn cả chúa trời, không thể nhắc đến, dù một chữ hay hình ảnh trong bài báo," tác giả viết. Theo góc nhìn này, việc điều tra các doanh nghiệp tư nhân - được phép hay không - có thể là nằm trong quyền hạn, khả năng, ý chí của ban biên tập một tờ báo. "Cái gì cũng đổ cho kiểm duyệt, cho Đảng, trong khi viết hay không viết về các nhóm lợi ích, nhiều trường hợp, chỉ là do ban biên tập có dám hay không," một nhà báo nói với BBC. Xem thêm: Phó TBT Thanh Niên bị thu thẻ nhà báo ‘Ngậm ngùi’ trong Ngày Tự do Báo chí 'Báo chí chưa có bao giờ được như hôm nay'

summarize: Cầu Vàng tại Sun World Ba Na Hills, do Sun Group đầu tư Ngắm Landmark 81, tòa nhà cao nhất Việt Nam Vingroup và tỉ phú Phạm Nhật Vượng: ‘Ngưỡng mộ, lo ngại’ Lời giới thiệu của tòa soạn, nêu quan điểm chính thức của tờ báo, nói Sun Group "được che chắn từ hạ giới có tên là im lặng của chính quyền từ trung ương đến địa phương". Do một nhóm doanh nhân người Việt trở về từ Ukraine thành lập, khởi nghiệp tại Đà Nẵng, Sun Group hiện là một tập đoàn nổi tiếng về du lịch, bất động sản… Bài báo tựa "Sun group - 'ông trời' không từ trên cao" lên án một khu du lịch của tập đoàn: "Bà Nà - nơi nghỉ mát, tĩnh dưỡng - là câu chuyện quá khứ. Còn bây giờ là chỉ riêng khu vui chơi, trải nghiệm, quay cuồng, ăn, hát, lăn lộn thỏa thuê trong diện tích hơn 60ha rừng đã bị san phẳng." Bài thứ hai lấy tựa "Sun Group, Địa Ngục Tự và ma trận chiếm lĩnh rừng quốc gia Tam Đảo". Trong bài này, phóng viên cáo buộc một nhà sư, đại đức Thích Thanh Toàn, có những hành vi "bẩn thỉu" và dường như có quan hệ thân thiết với một Phó chủ tịch Tập đoàn Sun Group. Bài báo cũng mô tả về cuộc gặp với vị Phó chủ tịch này, và sau đó, một chiếc túi Dior "với giá 2.500 euro" được Sun Group gửi cho phóng viên. Sun Group, và Đại đức Thích Thanh Toàn, chưa lên tiếng phản hồi về những cáo buộc trong hai bài báo. Chủ tịch tập đoàn Sun Group là ông Lê Viết Lam, sinh năm 1969 tại Thanh Hóa. Theo tiểu sử chính thức, năm 1993, ông Lê Viết Lam cùng ông Phạm Nhật Vượng (người sáng lập Vingroup sau này), bà Phạm Thúy Hằng và bà Phạm Thu Hương và một số người khác thành lập công ty Technocom, kinh doanh lĩnh vực thức ăn đóng gói, chủ yếu là mì ăn liền với thương hiệu Mivina. Năm 2007, ông Lam thành lập Sun Group ở Đà Nẵng, tập trung vào đầu tư xây dựng, bất động sản và du lịch nghỉ dưỡng. Công ty của ông có các khu du lịch lớn ở Việt Nam như Sun World Ba Na Hills, Sun World Danang Wonders tại Đà Nẵng, Sun World Fansipan Legend tại Lào Cai, Sun World Hon Thom Nature Park tại Phú Quốc, Sun World Halong Complex ở Quảng Ninh.. Năm 2018, báo chí nước ngoài đăng nhiều tin, hình ảnh đẹp về việc ra mắt của Cầu Vàng tại Sun World Ba Na Hills, được xem là một điểm nhấn du lịch. Sun Group cũng điều hành các khu du lịch hạng sang ở Việt Nam, như InterContinental Danang Sun Peninsula (Đà Nẵng) và JW Marriott Phu Quoc Emerald Bay (Phú Quốc). Trong lĩnh vực hạ tầng giao thông vận tải, Sun Group còn gây tiếng vang với ba dự án ở Quảng Ninh. Đó là Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn, Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long và Cao tốc Hạ Long - Vân Đồn. Phản ứng trên mạng xã hội Do tầm vóc của Sun Group, hai bài của tờ Phụ Nữ thành phố Hồ Chí Minh lập tức gây tranh luận. Viết trên Facebook cá nhân, nhà báo Hàn Ni chia sẻ: "Lâu nay Sun Group, Vingroup vốn là "vùng cấm" đối với nhiều phóng viên vì các công ty này bỏ ra hàng tỷ đồng/năm để "hợp tác truyền thông" với lãnh đạo các báo nên phóng viên có viết cũng chẳng được đăng." "Đó là lý do, loạt bài điều tra của Báo Phụ Nữ lần này được đánh giá cao là vậy!" Còn bà Nguyễn Lan Anh, giám đốc điều hành của Endeavour Vietnam và có nhiều năm kinh nghiệm làm báo, cho rằng "có quá nhiều điều chưa ổn về nghiệp vụ báo chí" trong hai bài của Phụ Nữ. "Tôi hy vọng tờ Phụ Nữ sẽ thể hiện nghiệp vụ chuyên nghiệp hơn ở những bài kế tiếp," bà Lan Anh nhận định. Báo Phụ Nữ TPHCM từng chỉ trích Vingroup Tổng biên tập báo Phụ Nữ thành phố Hồ Chí Minh là bà Lê Huyền Ái Mỹ, sinh năm 1974. Tốt nghiệp đại học sư phạm ở Huế, bà Ái Mỹ làm việc ở báo Phụ Nữ từ 1997, lên đến Phó tổng biên tập phụ trách nội dung trước khi trở thành lãnh đạo cao nhất của báo năm 2014. Tháng 8/2018, báo Phụ Nữ đã từng gây dư luận khi đăng bài phê phán Vingroup, trong đó có bài "Central Park giống hệt cái 'mỏ hàn' đe dọa sông Sài Gòn". Tờ này còn đăng bài, với câu khẳng định: "Câu hỏi: công viên Vinhomes Central Park có vi phạm hành lang bảo vệ kênh, sông, rạch không? Có! Rõ ràng là lấn sông, dù họ xây dựng năm 2016, trước khi có quyết định về hành lang kênh rạch của TP.HCM." Các bài viết về Vingroup của tờ Phụ Nữ vẫn còn nguyên trên trang của họ. Báo chí Việt Nam 'có tự do' Về Sun Group, trước loạt bài của tờ Phụ Nữ, một báo khác là Người Đô Thị cũng từng đăng các bài phê phán Sun Group. Ví dụ một bài tháng 11/2018 của Người Đô Thị viết: "Dự án công viên Đại Dương Sơn Trà của tập đoàn Sun Group có dấu hiệu tái khởi động sau một thời gian im tiếng. Phải gọi thẳng bản chất của dự án này là rắp tâm chiếm nốt phần vùng biển đẹp nhất khu vực biển Đà Nẵng khi yêu cầu giao toàn bộ 100 ha đất ở khu vực Thọ Quang." Một số nhà báo tại TPHCM trao đổi với BBC, cho rằng cần có cái nhìn phân tích khác về tình hình báo chí hiện nay ở Việt Nam. Các tổ chức cổ vũ tự do báo chí như Phóng viên không biên giới thường xuyên xếp Việt Nam ở chót bảng. Còn chính phủ Việt Nam lại khẳng định Việt Nam hoàn toàn có tự do báo chí. Một nhà báo nói với BBC: "Sự thật có lẽ là màu xám, chứ không phải đen hay trắng." "Ngoại trừ các vấn đề vẫn phải chờ chính quyền cho phép như Trung Quốc, tham nhũng cấp cao…, các vấn đề khác - trong đó có điều tra về các tập đoàn tư nhân - hoàn toàn do ban biên tập các báo tự quyết định." Báo chí Việt Nam đang chịu sức ép vì mất độc giả báo in Một lý do là vì báo chí Việt Nam, từ mấy năm qua, chịu sức ép của việc ngày càng mất độc giả trong lĩnh vực báo in. Nhiều tờ báo, từng một thời bán hàng trăm ngàn bản, thì nay chứng kiến số bản in rút ngắn, trong bối cảnh ngày càng nhiều người đọc tin qua mạng và Facebook. Ngẫu nhiên, chính sức ép này buộc báo chí Việt Nam tìm kiếm các chủ đề mà độc giả quan tâm. Một mặt trái của hiện tượng này là sự nổi trội của các nội dung gây sốc - hậu trường, tình ái ngôi sao - để "câu view". Nhưng mặt khác, để duy trì độc giả, một số tờ báo cũng cố gắng làm các loạt bài điều tra của riêng họ. Một nhà báo khác, quen thuộc với loạt điều tra của tờ Phụ Nữ về Vingroup năm 2018, đồng ý. Người này cho BBC hay sau khi Phụ Nữ đăng các bài, những người phụ trách truyền thông của Vingroup quyết định không can thiệp hay gây sức ép với báo. "Vingroup muốn xóa đi ấn tượng rằng họ không cho báo chí 'nói xấu'." "Gần đây tờ Financial Times đăng bài dài về Vingroup, và sau đó, tác giả bài này vẫn đi lại vào Việt Nam, viết bài bình thường." Gần đây, viết trên BBC, cây bút Hoàng Trúc phân tích hiện tượng các báo và doanh nghiệp Việt Nam ký "hợp đồng truyền thông". "Khi đặt tôi viết bài, các tòa soạn ở Việt Nam cũng căn dặn không nêu tên các doanh nghiệp lớn như Vingroup, Sungroup, Masan, VietJet… cũng đâu trên dưới chục cái tên như vậy. Đây cũng là lý do tại sao báo chí Việt Nam thiếu những bài về chênh lệch địa tô, chúa đất mới, người dân mất đất vì dự án, những dự án tàn phá môi trường, tai nạn lao động… thậm chí chất lượng hàng hóa của một loại ô tô hiện nay cũng là điều cấm kỵ số một, còn hơn cả chúa trời, không thể nhắc đến, dù một chữ hay hình ảnh trong bài báo," tác giả viết. Theo góc nhìn này, việc điều tra các doanh nghiệp tư nhân - được phép hay không - có thể là nằm trong quyền hạn, khả năng, ý chí của ban biên tập một tờ báo. "Cái gì cũng đổ cho kiểm duyệt, cho Đảng, trong khi viết hay không viết về các nhóm lợi ích, nhiều trường hợp, chỉ là do ban biên tập có dám hay không," một nhà báo nói với BBC. Xem thêm: Phó TBT Thanh Niên bị thu thẻ nhà báo ‘Ngậm ngùi’ trong Ngày Tự do Báo chí 'Báo chí chưa có bao giờ được như hôm nay'

world-49874928

https://www.bbc.com/vietnamese/world-49874928

Kỷ niệm 70 năm: TQ phô bày sức mạnh quân sự vào ngày quốc khánh

Trung Quốc sẽ tổ chức một trong những cuộc diễu hành quân sự lớn nhất từ ​​trước đến nay vào thứ Ba để kỷ niệm 70 năm cầm quyền của Đảng Cộng sản và Bắc Kinh hứa hẹn sẽ phô bày một loạt vũ khí tân tiến nước này tự sản xuất.

Những thiết bị nào chúng ta sẽ được thấy và làm thế nào mà Trung Quốc hiện có ngân sách quốc phòng lớn thứ hai trên thế giới? Kế hoạch cho ngày 1 tháng 10 là gì? Cuộc diễu hành quân sự - một phần của một ngày lễ kỷ niệm khổng lồ - sẽ diễn ra tại Quảng trường Thiên An Môn trước quan khách, một số thành viên quần chúng được lựa chọn và 188 tùy viên quân sự từ 97 quốc gia. Mặc dù được diễu hành công khai kèm theo sự phấn khích, rất ít người dân Trung Quốc sẽ được tận mắt xem cuộc diễu hành Một phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng gần đây cho biết Trung Quốc không có ý định hay cần phải "uốn cơ bắp" với màn trình diễn này, nhưng trọng tâm là thể hiện một "Trung Quốc yêu chuộng hòa bình và có trách nhiệm". Tuy nhiên, sự quy mô của cuộc diễu hành này đã khơi mào cả sự ngưỡng mộ lẫn khinh miệt. Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho biết 15.000 quân nhân sẽ tham gia, bao gồm 59 nhánh của quân đội và 580 thiết bị quân sự sẽ diễu hành trên đường phố và 160 máy bay sẽ bay trên không. Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ giám sát quân đội dọc theo Đại lộ Trường An - đại lộ lớn của Bắc Kinh - và sau đó, một số lực lượng diễu hành của lục quâ, không quân và lực lượng thiết giáp áo giáp sẽ đi quanh hoặc thông qua Quảng trường Thiên An Môn. Đây cũng là lần đầu tiên một đội ngũ từ lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc 8.000 người của Trung Quốc sẽ tham gia. Chúng ta sẽ thấy những thiết bị gì? Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) rõ ràng rất hào hứng với việc phô diễn các hệ thống vũ khí mới tinh vi mà họ nói tất cả đều đang hoạt động. Cuộc diễu hành lớn cuối cùng trong năm 2015 đã cho thấy nhiều màn trình diễn trên không đầy kịch tính Các nhà tuyên truyền của PLA đặc biệt chú trọng đến các tên lửa mới, có khả năng tàng hình và không cần người lái. Trong số các thiết bị chúng tôi mong đợi để xem là: Máy bay chiến đấu tàng hình J-20 sẽ lướt qua bầu trời Thiên An Môn Máy bay ném bom chiến lược của Trung Quốc H6-N PLA đã nhấn mạnh rằng cuộc diễu hành cũng sẽ chứng minh các cấp độ đổi mới mới từ ngành công nghiệp quốc phòng trong nước và sự cải thiện về khả năng tấn công. Trung Quốc chi bao nhiêu cho quân sự? Sự gia tăng trong ngân sách quân sự của Trung Quốc rất đáng chú ý, và đã tăng tốc kể từ khi ông Tập công bố những cải cách lớn vào năm 2015. Trong thập kỷ qua, ngân sách quốc phòng đã tăng ít nhất 10% mỗi năm - hiện tại nó ở mức 168,2 tỷ đô la, lớn thứ hai trên thế giới. Nước chi nhiều nhất cho quân sự Trung Quốc cũng là nhà đầu tư quốc phòng lớn nhất châu Á, năm 2018 chi 56,1 tỷ đôla cho việc mua sắm và phát triển vũ khí và nghiên cứu quốc phòng, hơn 33% ngân sách quốc phòng chung của Trung Quốc. Một sách trắng quốc phòng gần đây gọi đây là chi tiêu "hợp lý và phù hợp". Trung Quốc làm giảm tầm quan trọng của mức gia tăng chi tiêu khổng lồ này bằng việc so sánh với Mỹ, nước có chi tiêu quốc phòng lớn nhất thế giới - tổng cộng là 643,3 tỷ đôla năm 2018. Chi phí đầu tư cho quân sự trên tỉ lệ % GDP. Số liệu Trung Quốc cung cấp thấp hơn hẳn số liệu của World Bank Bắc Kinh lập luận rằng mặc dù là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, chi tiêu quốc phòng của họ chưa bằng một phần tư so với Hoa Kỳ năm 2017 và chỉ tốn 100 đôla mỗi người dân - chỉ bằng 5% so với Hoa Kỳ. Vì sao TQ nghĩ sẽcần đến sức mạnh quân đội? Trung Quốc cho biết họ đang xây dựng một "quân đội mạnh" để phù hợp với vị thế quốc tế và thu hẹp khoảng cách với các quân đội hàng đầu thế giới. Trung Quốc đã nhấn mạnh vai trò là lực lượng gìn giữ hòa bình toàn cầu trong những năm gần đây Một manh mối về động lực của Bắc Kinh có thể thấy từ sách trắng, vốn ngay từ đầu đã cáo buộc Hoa Kỳ kích động và tăng cường cạnh tranh giữa các nước lớn, tăng đáng kể chi tiêu quốc phòng, đẩy mạnh phát triển phòng thủ về hạt nhân, ở vũ trụ, không gian mạng và tên lửa, và làm suy yếu sự ổn định chiến lược toàn cầu. Và ngay trên đầu danh sách các rủi ro và thách thức an ninh, tài liệu này mô tả cuộc chiến chống lại phe ly khai ngày càng gay gắt và chương trình nghị sự đòi độc lập cứng đầu của đảng Dân chủ tiến bộ cầm quyền của Đài Loan. Trung Quốc coi Đài Loan là một tỉnh ly khai, một ngày nào đó sẽ được đưa trở lại dưới sự kiểm soát của đại lục - bằng vũ lực nếu cần thiết. Thống nhất là một phần trung tâm của mục tiêu "trẻ hóa quốc gia" của Chủ tịch Tập Cận Bình, cũng là một chủ đề chính trong cuộc diễu hành. Với cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan sẽ diễn ra trong ba tháng nữa, việc phô bày các hệ thống tên lửa đạn đạo và nhấn mạnh vào các công nghệ tàng hình và tiên tiến trong cuộc diễu hành sẽ là một thông điệp răn đe. Cuộc diễu hành cũng sẽ tìm cách thể hiện quyết tâm của Trung Quốc để bảo vệ lợi ích cốt lõi của mình, bao gồm cả các yêu sách lãnh thổ đang tranh chấp ở Biển Đông. Trung Quốc đã xây dựng nhiều cơ sở hạ tầng quân sự quan trọng trên các đảo san hô đang tranh chấp ở quần đảo Trường Sa Ví dụ, các hệ thống tên lửa có thể được sử dụng để bảo vệ các căn cứ không quân và hải quân mới được xây dựng trên các đảo nhân tạo ở quần đảo Trường Sa. Trên thực tế, Trung Quốc đã bắn tên lửa đạn đạo chống hạm vào Biển Đông vào cuối tháng 6. Những khả năng này được cho là một phần trong chiến lược Chống tiếp cận, chống xâm nhập (A2AD) của Trung Quốc, nhằm ngăn chặn Mỹ tiếp cận Biển Đông. Sức mạnh quân sự TQ đến đâu so với Mỹ? Một trong những khác biệt lớn với thứ ba, trái ngược với cuộc diễu hành lớn cuối cùng ở Bắc Kinh năm 2015, sẽ là một không khí ăn mừng. Quân đội Trung Quốc còn một chặng đường dài trước khi có thể đạt tới khả năng quân sự của Mỹ Cuộc diễu hành V-Day, đánh dấu kỷ niệm 70 năm chiến thắng Nhật Bản trong Thế chiến thứ hai, là một sự kiện hoàn toàn long trọng. Cuộc diễu hành này trái lại tìm cách tôn vinh những thành tựu của Trung Quốc về đổi mới quốc phòng và sản xuất nội địa. Thông điệp chính là PLA đã thực sự bước sang một kỷ nguyên mới - kỷ nguyên mới của Tập Cận Bình - và sau những cải cách sâu rộng, nó có vị trí tốt để tiến tới trở thành một lực lượng hiện đại hóa vào năm 2035 và lực lượng tầm cỡ thế giới vào năm 2049. Tuy nhiên, trong khi một cuộc diễu hành quân sự xa hoa có thể thể hiện quy mô đầu tư của nó, nó không thể mô tả khả năng quân sự tổng thể của PLA. Trung Quốc cần cải thiện cơ cấu lương quân sự, chế độ hậu cần chung và đào tạo chung. Ngoài ra, chương trình cải cách quân sự đầy tham vọng của Trung Quốc liên quan đến việc đại tu cơ cấu chỉ huy và lực lượng toàn diện và tốn kém. Bất chấp sự tinh vi bắt mắt của kho vũ khí sẽ được diễu hành, PLA vẫn còn nhiều thập kỷ nữa mới đạt được khả năng quân sự gần với Mỹ. Alexander Neill là thành viên cao cấp của Đối thoại Shangri-La về an ninh châu Á Thái Bình Dương tại Viện nghiên cứu chiến lược quốc tế.

summarize: Những thiết bị nào chúng ta sẽ được thấy và làm thế nào mà Trung Quốc hiện có ngân sách quốc phòng lớn thứ hai trên thế giới? Kế hoạch cho ngày 1 tháng 10 là gì? Cuộc diễu hành quân sự - một phần của một ngày lễ kỷ niệm khổng lồ - sẽ diễn ra tại Quảng trường Thiên An Môn trước quan khách, một số thành viên quần chúng được lựa chọn và 188 tùy viên quân sự từ 97 quốc gia. Mặc dù được diễu hành công khai kèm theo sự phấn khích, rất ít người dân Trung Quốc sẽ được tận mắt xem cuộc diễu hành Một phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng gần đây cho biết Trung Quốc không có ý định hay cần phải "uốn cơ bắp" với màn trình diễn này, nhưng trọng tâm là thể hiện một "Trung Quốc yêu chuộng hòa bình và có trách nhiệm". Tuy nhiên, sự quy mô của cuộc diễu hành này đã khơi mào cả sự ngưỡng mộ lẫn khinh miệt. Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho biết 15.000 quân nhân sẽ tham gia, bao gồm 59 nhánh của quân đội và 580 thiết bị quân sự sẽ diễu hành trên đường phố và 160 máy bay sẽ bay trên không. Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ giám sát quân đội dọc theo Đại lộ Trường An - đại lộ lớn của Bắc Kinh - và sau đó, một số lực lượng diễu hành của lục quâ, không quân và lực lượng thiết giáp áo giáp sẽ đi quanh hoặc thông qua Quảng trường Thiên An Môn. Đây cũng là lần đầu tiên một đội ngũ từ lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc 8.000 người của Trung Quốc sẽ tham gia. Chúng ta sẽ thấy những thiết bị gì? Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA) rõ ràng rất hào hứng với việc phô diễn các hệ thống vũ khí mới tinh vi mà họ nói tất cả đều đang hoạt động. Cuộc diễu hành lớn cuối cùng trong năm 2015 đã cho thấy nhiều màn trình diễn trên không đầy kịch tính Các nhà tuyên truyền của PLA đặc biệt chú trọng đến các tên lửa mới, có khả năng tàng hình và không cần người lái. Trong số các thiết bị chúng tôi mong đợi để xem là: Máy bay chiến đấu tàng hình J-20 sẽ lướt qua bầu trời Thiên An Môn Máy bay ném bom chiến lược của Trung Quốc H6-N PLA đã nhấn mạnh rằng cuộc diễu hành cũng sẽ chứng minh các cấp độ đổi mới mới từ ngành công nghiệp quốc phòng trong nước và sự cải thiện về khả năng tấn công. Trung Quốc chi bao nhiêu cho quân sự? Sự gia tăng trong ngân sách quân sự của Trung Quốc rất đáng chú ý, và đã tăng tốc kể từ khi ông Tập công bố những cải cách lớn vào năm 2015. Trong thập kỷ qua, ngân sách quốc phòng đã tăng ít nhất 10% mỗi năm - hiện tại nó ở mức 168,2 tỷ đô la, lớn thứ hai trên thế giới. Nước chi nhiều nhất cho quân sự Trung Quốc cũng là nhà đầu tư quốc phòng lớn nhất châu Á, năm 2018 chi 56,1 tỷ đôla cho việc mua sắm và phát triển vũ khí và nghiên cứu quốc phòng, hơn 33% ngân sách quốc phòng chung của Trung Quốc. Một sách trắng quốc phòng gần đây gọi đây là chi tiêu "hợp lý và phù hợp". Trung Quốc làm giảm tầm quan trọng của mức gia tăng chi tiêu khổng lồ này bằng việc so sánh với Mỹ, nước có chi tiêu quốc phòng lớn nhất thế giới - tổng cộng là 643,3 tỷ đôla năm 2018. Chi phí đầu tư cho quân sự trên tỉ lệ % GDP. Số liệu Trung Quốc cung cấp thấp hơn hẳn số liệu của World Bank Bắc Kinh lập luận rằng mặc dù là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, chi tiêu quốc phòng của họ chưa bằng một phần tư so với Hoa Kỳ năm 2017 và chỉ tốn 100 đôla mỗi người dân - chỉ bằng 5% so với Hoa Kỳ. Vì sao TQ nghĩ sẽcần đến sức mạnh quân đội? Trung Quốc cho biết họ đang xây dựng một "quân đội mạnh" để phù hợp với vị thế quốc tế và thu hẹp khoảng cách với các quân đội hàng đầu thế giới. Trung Quốc đã nhấn mạnh vai trò là lực lượng gìn giữ hòa bình toàn cầu trong những năm gần đây Một manh mối về động lực của Bắc Kinh có thể thấy từ sách trắng, vốn ngay từ đầu đã cáo buộc Hoa Kỳ kích động và tăng cường cạnh tranh giữa các nước lớn, tăng đáng kể chi tiêu quốc phòng, đẩy mạnh phát triển phòng thủ về hạt nhân, ở vũ trụ, không gian mạng và tên lửa, và làm suy yếu sự ổn định chiến lược toàn cầu. Và ngay trên đầu danh sách các rủi ro và thách thức an ninh, tài liệu này mô tả cuộc chiến chống lại phe ly khai ngày càng gay gắt và chương trình nghị sự đòi độc lập cứng đầu của đảng Dân chủ tiến bộ cầm quyền của Đài Loan. Trung Quốc coi Đài Loan là một tỉnh ly khai, một ngày nào đó sẽ được đưa trở lại dưới sự kiểm soát của đại lục - bằng vũ lực nếu cần thiết. Thống nhất là một phần trung tâm của mục tiêu "trẻ hóa quốc gia" của Chủ tịch Tập Cận Bình, cũng là một chủ đề chính trong cuộc diễu hành. Với cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan sẽ diễn ra trong ba tháng nữa, việc phô bày các hệ thống tên lửa đạn đạo và nhấn mạnh vào các công nghệ tàng hình và tiên tiến trong cuộc diễu hành sẽ là một thông điệp răn đe. Cuộc diễu hành cũng sẽ tìm cách thể hiện quyết tâm của Trung Quốc để bảo vệ lợi ích cốt lõi của mình, bao gồm cả các yêu sách lãnh thổ đang tranh chấp ở Biển Đông. Trung Quốc đã xây dựng nhiều cơ sở hạ tầng quân sự quan trọng trên các đảo san hô đang tranh chấp ở quần đảo Trường Sa Ví dụ, các hệ thống tên lửa có thể được sử dụng để bảo vệ các căn cứ không quân và hải quân mới được xây dựng trên các đảo nhân tạo ở quần đảo Trường Sa. Trên thực tế, Trung Quốc đã bắn tên lửa đạn đạo chống hạm vào Biển Đông vào cuối tháng 6. Những khả năng này được cho là một phần trong chiến lược Chống tiếp cận, chống xâm nhập (A2AD) của Trung Quốc, nhằm ngăn chặn Mỹ tiếp cận Biển Đông. Sức mạnh quân sự TQ đến đâu so với Mỹ? Một trong những khác biệt lớn với thứ ba, trái ngược với cuộc diễu hành lớn cuối cùng ở Bắc Kinh năm 2015, sẽ là một không khí ăn mừng. Quân đội Trung Quốc còn một chặng đường dài trước khi có thể đạt tới khả năng quân sự của Mỹ Cuộc diễu hành V-Day, đánh dấu kỷ niệm 70 năm chiến thắng Nhật Bản trong Thế chiến thứ hai, là một sự kiện hoàn toàn long trọng. Cuộc diễu hành này trái lại tìm cách tôn vinh những thành tựu của Trung Quốc về đổi mới quốc phòng và sản xuất nội địa. Thông điệp chính là PLA đã thực sự bước sang một kỷ nguyên mới - kỷ nguyên mới của Tập Cận Bình - và sau những cải cách sâu rộng, nó có vị trí tốt để tiến tới trở thành một lực lượng hiện đại hóa vào năm 2035 và lực lượng tầm cỡ thế giới vào năm 2049. Tuy nhiên, trong khi một cuộc diễu hành quân sự xa hoa có thể thể hiện quy mô đầu tư của nó, nó không thể mô tả khả năng quân sự tổng thể của PLA. Trung Quốc cần cải thiện cơ cấu lương quân sự, chế độ hậu cần chung và đào tạo chung. Ngoài ra, chương trình cải cách quân sự đầy tham vọng của Trung Quốc liên quan đến việc đại tu cơ cấu chỉ huy và lực lượng toàn diện và tốn kém. Bất chấp sự tinh vi bắt mắt của kho vũ khí sẽ được diễu hành, PLA vẫn còn nhiều thập kỷ nữa mới đạt được khả năng quân sự gần với Mỹ. Alexander Neill là thành viên cao cấp của Đối thoại Shangri-La về an ninh châu Á Thái Bình Dương tại Viện nghiên cứu chiến lược quốc tế.

vert-cul-44069779

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-cul-44069779

Khi các nhà độc tài sùng bái phế tích

Cung điện hiện ra phía đường chân trời, với mặt tiền đầy những góc cạnh và những cửa sổ mở toang hoác, quá chói chang để có thể nhìn được dưới ánh nắng như đổ lửa ở Iraq.

Chỉ lái xe một quãng ngắn men lên con đường ngoằn ngoèo hình xoắn ốc để lên đến đỉnh, ta sẽ thấy sườn núi hiện ra với những hòn sỏi rời rạc mọc đầy những cây ô liu và cây cọ vươn mình lên ở nơi từng là một khu vườn sum suê. Tại sao độc tài lại rất ham làm thơ? Từ tường thành La Mã tới bức tường Trump Paris và 'Con đường Thứ ba' của thế giới Đống hoang tàn Đây từng là một trong những cung điện xa hoa nhất của Saddam Hussein. Bên trong, chúng ta có thể nhìn thấy dấu vết của sự tinh tế, những lối đi và khung lò sưởi được chạm khắc tuyệt đẹp, ngọn đèn chùm lộng lẫy vẫn còn treo trong phòng lớn ở lối ra vào. Nhưng giờ đây, các bức tường lỗ chỗ những hình vẽ graffiti và trẻ em địa phương đang đá bóng trong không gian vang vọng. Nhìn xuống khu phế tích Babylon, Dinh Tổng thống của Saddam Hussain rộng bằng khoảng năm sân bóng đá Trên sàn rải rác những viên thủy tinh của chiếc đèn chùm, và cung điện của một kẻ từng là nhà độc tài hét ra lửa đã trở thành một đống hoang tàn rỗng toác. Nếu chúng ta bước ra ngoài bao lơn phòng ngủ của nhà độc tài, cả một vùng bằng phẳng trải dài ra trước mặt và một đống đổ nát khác sẽ được thâu vào tầm mắt: một mớ hỗn độn những bức tường vỡ và kiến trúc cổ xưa nằm trải dài cho thấy nơi mà cách nay 2.500 năm, thành cổ Babylon từng thống trị thế giới. 'Mắt quỷ': Bí ẩn ngàn năm quyền lực Bí mật lăng mộ Tần Thủy Hoàng Bảo tàng quân sự có trung thực? Quang cảnh ấn tượng đó hiện ra trong tầm mắt không phải là do ngẫu nhiên. Khách đến thăm cung điện này ắt phải nhìn thấy những tàn tích của Babylon và rút ra sự liên hệ rằng trước mặt họ có sự hiện diện của một nhà thống trị vĩ đại mà di sản còn để lại cho cả ngàn năm sau. Saddam không phải là nhà độc tài đầu tiên lợi dụng những phế tích cổ đại theo cách này. Thật ra, mối liên hệ giữa việc lý tưởng hóa những di tích cổ xưa và nhà cai trị độc tài đã có từ lâu đời. Đó là vì những phế tích không bao giờ là những gì như chúng ta thấy ở bề ngoài: một tập hợp những bức tường sụp xuống trên nền cát. Chúng còn là nơi lưu trữ những ký ức và huyền thoại nữa. Chúng giúp tạo nên những câu chuyện về sự vĩ đại trong quá khứ trở thành điêu tàn trong thời hiện đại và tạo tiền đề cho việc tạo dựng lại những chế độ chuyên chế của quá khứ trong thời hiện đại. Sự chiếm đoạt những tàn tích như thế cũng đặt ra nguy cơ đối với chúng - và với sự tàn phá di tích cổ xưa ở Palmyra do cái gọi là Nhà nước Hồi giáo làm là một đòn giáng mới nhất, chúng ta cần phải nhớ là những nỗ lực của Saddam, và trước ông ta là Mussolini và Hitler, để 'gìn giữ' những di tích thường tước chúng ra khỏi bối cảnh - bao gồm những di tích vốn không thích hợp với thông điệp của nhà nước. Từ phòng ngủ củaa Saddam Hussain nhìn ra là quang cảnh khu phế tích còn sót lại của Babylon Iraq ngày nay sở hữu một trong bộ sưu tập những di sản khảo cổ phong phú nhất thế giới. Quan điểm thời Victoria về ham muốn tình dục đồng giới Sức nóng Hỏa giáo thổi vào Phương Tây Khi nào việc giật đổ tượng là điều chấp nhận được? Vùng đồng bằng Lưỡng Hà của hai con sông Tigris và Euphrates làm thành xương sống của đất nước là nơi có những đô thị cổ xưa nhất trên giới, trong đó có Uruk, Ur, Babylon và Nineveh. Những phế tích này từ lâu đã được các cường quốc thực dân thăm dò và cướp bóc, và các cổ vật được tìm thấy đã được đưa đi để trưng bày trong các bảo tàng nước ngoài. Vào thế kỷ 19, các bức chạm khắc từ thời Assyria ở Nineveh đã được đưa tới Bảo tàng Anh quốc, và Cổng Ishtar của Babylon bị dỡ mái ngói đem đi dựng lại ở Bảo tàng Pergamon ở Berlin. Tuy nhiên, sau khi giành được chức tổng thống Iraq, Saddam Hussein quyết định sử dụng những di tích này cho một mục đích khác: để tạo dựng sự tôn thờ sự thượng đẳng của đất nước Iraq với ông ta ở trên đỉnh. Tăng cường khảo cổ Để thực hiện được kế hoạch này, khảo cổ học có vai trò quan trọng tối thượng. Thật ra, các nhà khảo cổ học của Iraq nằm trong số những người đầu tiên mà Saddam gặp sau khi ông ta lên nắm quyền vào năm 1968. "Các cổ vật… là những di tích đáng quý nhất người dân Iraq có được," ông ta được dẫn lời nói với họ tại cuộc gặp. Những di tích này, ông ta nói, "cho thế giới thấy đất nước của chúng ta… là hậu duệ của những nền văn minh trước đây vốn có đóng góp to lớn cho nhân loại". Trong thập niên sau khi Đảng Ba'ath của Saddam nắm được quyền lực ở Iraq, ngân sách chi cho Bộ Cổ vật tăng hơn 80%. Các di chỉ khảo cổ ở Nineveh, Hatra, Nimrud, Ur, 'Aqar Quf, Samarra và Ctesiphon đều trải qua sự phục dựng quy mô. Họ đã phản kháng lại kiểm duyệt ra sao? Khám phá 'Kama Sutra' của thế giới Ả-rập Tấm hộ chiếu của một quốc gia không tồn tại Nhưng đối với Saddam, viên ngọc trên chiếc vương miện của Iraq vẫn luôn là Babylon. Babylon là một trong những đô thị vĩ đại nhất của thế giới từ thế kỷ 18 cho đến thế kỷ thứ 6 trước Công nguyên. Đó từng là đô thị lớn nhất thế giới vào hai thời điểm trong lịch sử, và có lẽ là thành phố đầu tiên có số dân vượt 200.000 người. Nó bị Alexander Đại đế chiếm đóng vào thế kỷ thứ 4 trước Công nguyên và có một giai đoạn hưng thịnh ngắn ngủi trước khi nó trở thành trống trơn trong những cuộc chiến sau thời trị vì của Alexander Đại đế. Sau cuộc chinh phục của Đạo Hồi trong thế giới Ả rập vào thế kỷ thứ 7, du khách đến thăm khu vực này mô tả lại rằng nó chỉ còn là tàn tích. Tái thiết Babylon Đối với Saddam, đô thị phế tích Babylon luôn có sức hấp dẫn đặc biệt. Ông ta đã ra lệnh thực hiện một kế hoạch đầy tham vọng để tái thiết những bức tường thành của Babylon với chi phí lên đến hàng triệu đô la khi mà cuộc chiến Iran-Iraq đang ở giai đoạn cao trào. Ông đã cho nâng tường thành lên độ cao không tưởng trong lịch sử là 11,5m và việc này đã hứng chịu chỉ trích từ cộng đồng khảo cổ quốc tế vốn cáo buộc ông ta là đã biến Babylon thành 'Disney của nhà chuyên chế'. Trong bước hoàn thiện, Saddam đã cho xây một hí trường theo kiểu La Mã phi lý về mặt niên đại giữa phế tích. Khi các nhà khảo cổ nói với ông rằng các vị vua cổ đại như Nebuchadnezzari đã cho in tên mình trên những viên gạch xây thành Babylon, Saddam cũng một mực đòi in tên ông ta trên những viên gạch hiện đại dùng trong việc tái thiết. Choáng ngợp trước những bức tranh do tử tù vẽ Cung điện dành cho người điên ở London Tám từ kỳ diệu làm thay đổi thế giới Những nỗ lực này đã được ông Paul Bremer, lãnh đạo lâm thời của liên quân, người cũng là đại sứ dưới chính quyền mới của Iraq sau khi Saddam bị lật đổ vào năm 2003, mô tả là 'một sự lệch lạc, một thứ quái đản thế phẩm'. Trong bối cảnh một chế độ chuyên chế, những phế tích cổ xưa làm thành một khung nền thiết yếu. Vào năm 1981, Babylon là nơi diễn ra lễ kỷ niệm một năm ngày quân Iraq tiến đánh Iran và các quan chức Iraq lúc đó đã dùng khẩu hiệu Nebuchadnasar al-ams Saddam Hussein al-yawm (ngày hôm qua là Vua Nebuchadnezzar, hôm nay là Saddam Hussein). Có lúc Saddam cho xây một mô hình khổng lồ của ông ta bằng gỗ dán đang đứng nhìn xuống cổng Ishtar của Baghdar, và trong lễ hội năm 1988, một diễn viên đóng vai vua Nebuchadnezzar đã trao cho Bộ trưởng Văn hóa Iraq một biểu ngữ tuyên bố Saddam Hussein là 'cháu trai của Nebuchadnezzar' và 'người giương ngọn cờ của vùng Lưỡng Hà". Mussolini phục hồi Rome Saddam chỉ đơn giản là làm theo bước của Mussolini. Ở nước Ý vào đầu thế kỷ 20, người tự phong mình là công tước này đã nhìn thấy những phế tích của thành Rome là một công cụ đặc biệt có sức mạnh. Mặc dù các chính quyền đi trước cũng tuyên bố họ là người thừa kế của La Mã cổ đại, phong trào phát xít của Mussolini đã đưa lý tưởng này lên một tầm cao mới. Bản thân Mussolini thường được mô tả trong các văn bản tuyên truyền như là 'Augustus mới', gợi lại vị hoàng đế La Mã vốn cho dựng lại phần lớn thành Rome dưới thời trị vì của ông. "Rome là điểm khởi đầu và điểm tham chiếu của chúng ta," Mussolini phát biểu trước đám đông trong Lễ kỷ niệm ngày ra đời của Rome vào năm 1922, không lâu sau khi ông ta lên nắm quyền. "Đó là biểu tượng của chúng ta, hoặc nếu chúng ta muốn, là huyền thoại của chúng ta. Chúng ta mơ về một nước Ý của thời đại La Mã, vốn khôn ngoan và hùng mạnh, có kỷ luật và tinh thần đế quốc. Phần lớn những gì là tinh thần sống mãi của Rome đã hồi sinh trong chính quyền phát xít." Tuy nhiên chính phủ phát xít đã gặp phải một vấn đề: từ thời cổ đại, Rome đã phát triển và đè lấp lên những phế tích, nuốt chúng vào cơ thể biến đổi không ngừng của thành phố. Người dân sinh sống giữa ngọn cột và những cây cột đổ nát, dọn chỗ để xây dựng nhà cửa và lấy đá của chúng để xây dựng công trình riêng của mình. Cả thành phố đã phát triển bằng cách che lấp lên những di tích và làm lu mờ di sản mà Chính phủ phát xít muốn dựa vào. Để giải quyết vấn đề này, Mussolini đã ra lệnh một cuộc đại khai quật, dỡ sạch các nhà cửa và toàn bộ các khu vực và tái định cư những người dân sinh sống ở đó. Ông ta cho khai quật lăng mộ của Augustus và cho xây một quảng trường phát xít xung quanh, cho giải tỏa những công trình tập trung xung quanh Nhà hát Marcellus và cũng đào nền của Đấu trường Colosseum, làm phát lộ một căn phòng dưới lòng đất và dọn sạch nơi từng có cây cỏ xanh tươi. Để lại cho thế hệ sau Vào tháng Năm năm 1938, chỉ 16 tháng trước khi Đệ nhị Thế chiến bùng nổ, Hitler đến thăm Rome. Trong chuyến thăm, Mussolini đã cho nhà độc tài của nước Đức thấy thủ đô của nước Ý đã biến đổi với những phế tích được phát lộ và hoàn tất. Hitler đi thăm thành phố vào ban đêm, và các kỹ sư của Mussolini đã chiếu sáng những phế tích vừa được phát lộ bằng pháo sáng màu đỏ để chúng càng thêm nổi bật giữa những tòa nhà hiện đại xung quanh. Hitler đã đi qua tất cả những di tích quan trọng nhất của thành Rome và kết thúc ở đấu trường Colosseum được thắp đèn sáng rực. Cuộc diễu hành của Phát xít Đức tại Nuremberg nhằm thể hiện rằng Đệ tam Đế chế sẽ tồn tại dài lâu như Đế chế La Mã Quốc trưởng nước Đức đã bị ấn tượng đúng như Mussolini hy vọng. Hitler luôn bị cuốn hút trước các di tích. Một bức vẽ Quảng trường phế tích Roman Forum của họa sỹ người Pháp Hubert Robert vào thế kỷ 18 luôn treo trên tường của văn phòng làm việc của Hitler ở Reichstag, tức tòa nhà Quốc hội Đức, và bản thân ông cũng vẽ nhiều di tích trong suốt thời gian ông ta làm họa sỹ. Hitler thường bày tỏ ác cảm với kiến trúc hiện đại và tình yêu của ông ta đối với những kiến trúc cổ điển của Rome cổ đại. "Nếu Berlin cũng có số phận như Rome," Hitler than vãn vào năm 1925, "thì một ngày nào đó những thế hệ sau này chỉ có thể chiêm ngưỡng những siêu thị của người Do Thái và khách sạn của các tập đoàn như là như là những công trình ấn tượng nhất của thời đại chúng ta, những biểu hiện văn hóa đặc trưng của thời đại chúng ta." Đối với Hitler, di tích của quá khứ là phiên bản lịch sử được lý tưởng hóa, điều mà ông ta hy vọng mình sẽ làm được trong Đệ tam Đế chế. "Hitler muốn nói rằng mục đích của các công trình của ông ấy là truyền đạt thời đại và tinh thần của ông ấy cho hậu thế," kiến trúc sư trưởng của Đệ tam Đế chế Albert Speer nhớ lại trong hồi ký. "Cuối cùng, tất cả những gì còn lại để nhắc nhở nhân loại về những kỷ nguyên vĩ đại trong lịch sử là những công trình kiến trúc hoành tráng," ông ta nhận xét. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Culture.

summarize: Chỉ lái xe một quãng ngắn men lên con đường ngoằn ngoèo hình xoắn ốc để lên đến đỉnh, ta sẽ thấy sườn núi hiện ra với những hòn sỏi rời rạc mọc đầy những cây ô liu và cây cọ vươn mình lên ở nơi từng là một khu vườn sum suê. Tại sao độc tài lại rất ham làm thơ? Từ tường thành La Mã tới bức tường Trump Paris và 'Con đường Thứ ba' của thế giới Đống hoang tàn Đây từng là một trong những cung điện xa hoa nhất của Saddam Hussein. Bên trong, chúng ta có thể nhìn thấy dấu vết của sự tinh tế, những lối đi và khung lò sưởi được chạm khắc tuyệt đẹp, ngọn đèn chùm lộng lẫy vẫn còn treo trong phòng lớn ở lối ra vào. Nhưng giờ đây, các bức tường lỗ chỗ những hình vẽ graffiti và trẻ em địa phương đang đá bóng trong không gian vang vọng. Nhìn xuống khu phế tích Babylon, Dinh Tổng thống của Saddam Hussain rộng bằng khoảng năm sân bóng đá Trên sàn rải rác những viên thủy tinh của chiếc đèn chùm, và cung điện của một kẻ từng là nhà độc tài hét ra lửa đã trở thành một đống hoang tàn rỗng toác. Nếu chúng ta bước ra ngoài bao lơn phòng ngủ của nhà độc tài, cả một vùng bằng phẳng trải dài ra trước mặt và một đống đổ nát khác sẽ được thâu vào tầm mắt: một mớ hỗn độn những bức tường vỡ và kiến trúc cổ xưa nằm trải dài cho thấy nơi mà cách nay 2.500 năm, thành cổ Babylon từng thống trị thế giới. 'Mắt quỷ': Bí ẩn ngàn năm quyền lực Bí mật lăng mộ Tần Thủy Hoàng Bảo tàng quân sự có trung thực? Quang cảnh ấn tượng đó hiện ra trong tầm mắt không phải là do ngẫu nhiên. Khách đến thăm cung điện này ắt phải nhìn thấy những tàn tích của Babylon và rút ra sự liên hệ rằng trước mặt họ có sự hiện diện của một nhà thống trị vĩ đại mà di sản còn để lại cho cả ngàn năm sau. Saddam không phải là nhà độc tài đầu tiên lợi dụng những phế tích cổ đại theo cách này. Thật ra, mối liên hệ giữa việc lý tưởng hóa những di tích cổ xưa và nhà cai trị độc tài đã có từ lâu đời. Đó là vì những phế tích không bao giờ là những gì như chúng ta thấy ở bề ngoài: một tập hợp những bức tường sụp xuống trên nền cát. Chúng còn là nơi lưu trữ những ký ức và huyền thoại nữa. Chúng giúp tạo nên những câu chuyện về sự vĩ đại trong quá khứ trở thành điêu tàn trong thời hiện đại và tạo tiền đề cho việc tạo dựng lại những chế độ chuyên chế của quá khứ trong thời hiện đại. Sự chiếm đoạt những tàn tích như thế cũng đặt ra nguy cơ đối với chúng - và với sự tàn phá di tích cổ xưa ở Palmyra do cái gọi là Nhà nước Hồi giáo làm là một đòn giáng mới nhất, chúng ta cần phải nhớ là những nỗ lực của Saddam, và trước ông ta là Mussolini và Hitler, để 'gìn giữ' những di tích thường tước chúng ra khỏi bối cảnh - bao gồm những di tích vốn không thích hợp với thông điệp của nhà nước. Từ phòng ngủ củaa Saddam Hussain nhìn ra là quang cảnh khu phế tích còn sót lại của Babylon Iraq ngày nay sở hữu một trong bộ sưu tập những di sản khảo cổ phong phú nhất thế giới. Quan điểm thời Victoria về ham muốn tình dục đồng giới Sức nóng Hỏa giáo thổi vào Phương Tây Khi nào việc giật đổ tượng là điều chấp nhận được? Vùng đồng bằng Lưỡng Hà của hai con sông Tigris và Euphrates làm thành xương sống của đất nước là nơi có những đô thị cổ xưa nhất trên giới, trong đó có Uruk, Ur, Babylon và Nineveh. Những phế tích này từ lâu đã được các cường quốc thực dân thăm dò và cướp bóc, và các cổ vật được tìm thấy đã được đưa đi để trưng bày trong các bảo tàng nước ngoài. Vào thế kỷ 19, các bức chạm khắc từ thời Assyria ở Nineveh đã được đưa tới Bảo tàng Anh quốc, và Cổng Ishtar của Babylon bị dỡ mái ngói đem đi dựng lại ở Bảo tàng Pergamon ở Berlin. Tuy nhiên, sau khi giành được chức tổng thống Iraq, Saddam Hussein quyết định sử dụng những di tích này cho một mục đích khác: để tạo dựng sự tôn thờ sự thượng đẳng của đất nước Iraq với ông ta ở trên đỉnh. Tăng cường khảo cổ Để thực hiện được kế hoạch này, khảo cổ học có vai trò quan trọng tối thượng. Thật ra, các nhà khảo cổ học của Iraq nằm trong số những người đầu tiên mà Saddam gặp sau khi ông ta lên nắm quyền vào năm 1968. "Các cổ vật… là những di tích đáng quý nhất người dân Iraq có được," ông ta được dẫn lời nói với họ tại cuộc gặp. Những di tích này, ông ta nói, "cho thế giới thấy đất nước của chúng ta… là hậu duệ của những nền văn minh trước đây vốn có đóng góp to lớn cho nhân loại". Trong thập niên sau khi Đảng Ba'ath của Saddam nắm được quyền lực ở Iraq, ngân sách chi cho Bộ Cổ vật tăng hơn 80%. Các di chỉ khảo cổ ở Nineveh, Hatra, Nimrud, Ur, 'Aqar Quf, Samarra và Ctesiphon đều trải qua sự phục dựng quy mô. Họ đã phản kháng lại kiểm duyệt ra sao? Khám phá 'Kama Sutra' của thế giới Ả-rập Tấm hộ chiếu của một quốc gia không tồn tại Nhưng đối với Saddam, viên ngọc trên chiếc vương miện của Iraq vẫn luôn là Babylon. Babylon là một trong những đô thị vĩ đại nhất của thế giới từ thế kỷ 18 cho đến thế kỷ thứ 6 trước Công nguyên. Đó từng là đô thị lớn nhất thế giới vào hai thời điểm trong lịch sử, và có lẽ là thành phố đầu tiên có số dân vượt 200.000 người. Nó bị Alexander Đại đế chiếm đóng vào thế kỷ thứ 4 trước Công nguyên và có một giai đoạn hưng thịnh ngắn ngủi trước khi nó trở thành trống trơn trong những cuộc chiến sau thời trị vì của Alexander Đại đế. Sau cuộc chinh phục của Đạo Hồi trong thế giới Ả rập vào thế kỷ thứ 7, du khách đến thăm khu vực này mô tả lại rằng nó chỉ còn là tàn tích. Tái thiết Babylon Đối với Saddam, đô thị phế tích Babylon luôn có sức hấp dẫn đặc biệt. Ông ta đã ra lệnh thực hiện một kế hoạch đầy tham vọng để tái thiết những bức tường thành của Babylon với chi phí lên đến hàng triệu đô la khi mà cuộc chiến Iran-Iraq đang ở giai đoạn cao trào. Ông đã cho nâng tường thành lên độ cao không tưởng trong lịch sử là 11,5m và việc này đã hứng chịu chỉ trích từ cộng đồng khảo cổ quốc tế vốn cáo buộc ông ta là đã biến Babylon thành 'Disney của nhà chuyên chế'. Trong bước hoàn thiện, Saddam đã cho xây một hí trường theo kiểu La Mã phi lý về mặt niên đại giữa phế tích. Khi các nhà khảo cổ nói với ông rằng các vị vua cổ đại như Nebuchadnezzari đã cho in tên mình trên những viên gạch xây thành Babylon, Saddam cũng một mực đòi in tên ông ta trên những viên gạch hiện đại dùng trong việc tái thiết. Choáng ngợp trước những bức tranh do tử tù vẽ Cung điện dành cho người điên ở London Tám từ kỳ diệu làm thay đổi thế giới Những nỗ lực này đã được ông Paul Bremer, lãnh đạo lâm thời của liên quân, người cũng là đại sứ dưới chính quyền mới của Iraq sau khi Saddam bị lật đổ vào năm 2003, mô tả là 'một sự lệch lạc, một thứ quái đản thế phẩm'. Trong bối cảnh một chế độ chuyên chế, những phế tích cổ xưa làm thành một khung nền thiết yếu. Vào năm 1981, Babylon là nơi diễn ra lễ kỷ niệm một năm ngày quân Iraq tiến đánh Iran và các quan chức Iraq lúc đó đã dùng khẩu hiệu Nebuchadnasar al-ams Saddam Hussein al-yawm (ngày hôm qua là Vua Nebuchadnezzar, hôm nay là Saddam Hussein). Có lúc Saddam cho xây một mô hình khổng lồ của ông ta bằng gỗ dán đang đứng nhìn xuống cổng Ishtar của Baghdar, và trong lễ hội năm 1988, một diễn viên đóng vai vua Nebuchadnezzar đã trao cho Bộ trưởng Văn hóa Iraq một biểu ngữ tuyên bố Saddam Hussein là 'cháu trai của Nebuchadnezzar' và 'người giương ngọn cờ của vùng Lưỡng Hà". Mussolini phục hồi Rome Saddam chỉ đơn giản là làm theo bước của Mussolini. Ở nước Ý vào đầu thế kỷ 20, người tự phong mình là công tước này đã nhìn thấy những phế tích của thành Rome là một công cụ đặc biệt có sức mạnh. Mặc dù các chính quyền đi trước cũng tuyên bố họ là người thừa kế của La Mã cổ đại, phong trào phát xít của Mussolini đã đưa lý tưởng này lên một tầm cao mới. Bản thân Mussolini thường được mô tả trong các văn bản tuyên truyền như là 'Augustus mới', gợi lại vị hoàng đế La Mã vốn cho dựng lại phần lớn thành Rome dưới thời trị vì của ông. "Rome là điểm khởi đầu và điểm tham chiếu của chúng ta," Mussolini phát biểu trước đám đông trong Lễ kỷ niệm ngày ra đời của Rome vào năm 1922, không lâu sau khi ông ta lên nắm quyền. "Đó là biểu tượng của chúng ta, hoặc nếu chúng ta muốn, là huyền thoại của chúng ta. Chúng ta mơ về một nước Ý của thời đại La Mã, vốn khôn ngoan và hùng mạnh, có kỷ luật và tinh thần đế quốc. Phần lớn những gì là tinh thần sống mãi của Rome đã hồi sinh trong chính quyền phát xít." Tuy nhiên chính phủ phát xít đã gặp phải một vấn đề: từ thời cổ đại, Rome đã phát triển và đè lấp lên những phế tích, nuốt chúng vào cơ thể biến đổi không ngừng của thành phố. Người dân sinh sống giữa ngọn cột và những cây cột đổ nát, dọn chỗ để xây dựng nhà cửa và lấy đá của chúng để xây dựng công trình riêng của mình. Cả thành phố đã phát triển bằng cách che lấp lên những di tích và làm lu mờ di sản mà Chính phủ phát xít muốn dựa vào. Để giải quyết vấn đề này, Mussolini đã ra lệnh một cuộc đại khai quật, dỡ sạch các nhà cửa và toàn bộ các khu vực và tái định cư những người dân sinh sống ở đó. Ông ta cho khai quật lăng mộ của Augustus và cho xây một quảng trường phát xít xung quanh, cho giải tỏa những công trình tập trung xung quanh Nhà hát Marcellus và cũng đào nền của Đấu trường Colosseum, làm phát lộ một căn phòng dưới lòng đất và dọn sạch nơi từng có cây cỏ xanh tươi. Để lại cho thế hệ sau Vào tháng Năm năm 1938, chỉ 16 tháng trước khi Đệ nhị Thế chiến bùng nổ, Hitler đến thăm Rome. Trong chuyến thăm, Mussolini đã cho nhà độc tài của nước Đức thấy thủ đô của nước Ý đã biến đổi với những phế tích được phát lộ và hoàn tất. Hitler đi thăm thành phố vào ban đêm, và các kỹ sư của Mussolini đã chiếu sáng những phế tích vừa được phát lộ bằng pháo sáng màu đỏ để chúng càng thêm nổi bật giữa những tòa nhà hiện đại xung quanh. Hitler đã đi qua tất cả những di tích quan trọng nhất của thành Rome và kết thúc ở đấu trường Colosseum được thắp đèn sáng rực. Cuộc diễu hành của Phát xít Đức tại Nuremberg nhằm thể hiện rằng Đệ tam Đế chế sẽ tồn tại dài lâu như Đế chế La Mã Quốc trưởng nước Đức đã bị ấn tượng đúng như Mussolini hy vọng. Hitler luôn bị cuốn hút trước các di tích. Một bức vẽ Quảng trường phế tích Roman Forum của họa sỹ người Pháp Hubert Robert vào thế kỷ 18 luôn treo trên tường của văn phòng làm việc của Hitler ở Reichstag, tức tòa nhà Quốc hội Đức, và bản thân ông cũng vẽ nhiều di tích trong suốt thời gian ông ta làm họa sỹ. Hitler thường bày tỏ ác cảm với kiến trúc hiện đại và tình yêu của ông ta đối với những kiến trúc cổ điển của Rome cổ đại. "Nếu Berlin cũng có số phận như Rome," Hitler than vãn vào năm 1925, "thì một ngày nào đó những thế hệ sau này chỉ có thể chiêm ngưỡng những siêu thị của người Do Thái và khách sạn của các tập đoàn như là như là những công trình ấn tượng nhất của thời đại chúng ta, những biểu hiện văn hóa đặc trưng của thời đại chúng ta." Đối với Hitler, di tích của quá khứ là phiên bản lịch sử được lý tưởng hóa, điều mà ông ta hy vọng mình sẽ làm được trong Đệ tam Đế chế. "Hitler muốn nói rằng mục đích của các công trình của ông ấy là truyền đạt thời đại và tinh thần của ông ấy cho hậu thế," kiến trúc sư trưởng của Đệ tam Đế chế Albert Speer nhớ lại trong hồi ký. "Cuối cùng, tất cả những gì còn lại để nhắc nhở nhân loại về những kỷ nguyên vĩ đại trong lịch sử là những công trình kiến trúc hoành tráng," ông ta nhận xét. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Culture.

vert-cap-40187511

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-cap-40187511

Bạn có thể mua được quốc tịch những nước nào?

Khi mà ngày càng có nhiều người muốn chuyển sang nước khác để tìm kiếm cơ hội và sự ổn định, thì các chính sách bài nhập cư và thắt chặt biên giới lại đang dẫn đến sự trỗi dậy của việc "rao bán quốc tịch".

Trên một chuyến bay gần đây, tôi lơ đãng lật nhanh các trang của cuốn tạp chí chuyên dành cho hành khách, và thấy một đoạn quảng cáo khá khác thường, hứa hẹn "một chiến lược độc đáo, đảm bảo cho bạn có một tương lai thịnh vượng và an toàn." Mẩu quảng cáo này gắn với cái mà nó gọi là "có quốc tịch thông qua hoạt động đầu tư". “Nước Mỹ làm tôi xấu hổ” Hồi hương: Khó hay dễ hội nhập? Những người lao động nước ngoài rời Anh vì Brexit Tôi đã từng nghe các sáng kiến rao bán quốc tịch, và nay, được khơi gợi bởi đoạn quảng cáo, tôi băn khoăn tự hỏi liệu việc có thêm một quốc tịch nữa ngoài quốc tịch Mỹ đang có có phải là thứ tôi cần hay không. Liệu đó có phải là thứ mà mọi người, trừ những đối tượng siêu giàu đang nhắm tới không, và liệu có còn những lý do nào khác ngoài chuyện nhằm tối ưu hoá việc đóng thuế không? Và nếu quả vậy, thì tại sao? "Sự trỗi dậy toàn cầu của chủ nghĩa dân tộc cực đoan cùng tâm lý dâng cao hơn bao giờ hết đối với việc tạo ra những xã hội thiển cận đã đều góp phần tạo nên tình trạng không thể lường trước về thế giới thay đổi nhanh chóng của chúng ta," mẩu quảng cáo giải thích. Khi mà ngày càng nhiều quốc gia thắt chặt kiểm soát biên giới và các ngả đường dẫn tới khả năng nhập cư, thì một ngành công nghiệp mới đang hoạt động sôi nổi nhằm lách qua các hạn chế đó, với một mức phí tổn rất cao. Các sáng kiến nhằm trao quốc tịch các quốc gia Caribbe với mức 100 ngàn đô la mà không cần có thời gian sinh sống tại đó hiện đang là một nguồn đem lại thu nhập to lớn Khao khát trở thành công dân toàn cầu Các chương trình cấp quốc tịch thông qua hoạt động đầu tư không phải là điều gì mới mẻ. Chúng đã tồn tại từ hàng thập niên qua, chủ yếu nhằm giúp các nước tăng thu nhập. Canada và Đảo St Kitts and Nevis trên biển Caribbe đã bắt đầu các chương trình này từ hồi thập niên 1980, còn Mỹ và Anh, từ thập niên 1990. Ở nước giàu chưa hẳn dễ phát triển? Ba lời khuyên để làm việc được lâu bền ở Anh Trung Quốc thu mua không khí sạch Các yêu cầu trong mỗi chương trình cấp quốc tịch thông qua hoạt động đầu tư ở mỗi nước mỗi khác. Chúng cho phép người nước ngoài đầu tư vào các dự án bất động sản và các hoạt động kinh doanh, mua nhà, hoặc tài trợ tiền trực tiếp cho chính phủ nước họ muốn tới để đổi lấy việc được cấp visa hoặc hộ chiếu. St Kitts and Nevis ra sáng kiến vào 1984, một năm sau khi đảo này tuyên bố độc lập khỏi Anh. Mục tiêu là nhằm thu hút dòng tiền từ các nhà kinh doanh, những người quan tâm tới trị giá của các bãi biển nhiệt đới và những mức thuế thấp của nơi này. Hòn đảo vào lúc ban đầu chỉ hấp dẫn được vài trăm đơn. Thế nhưng tới 2009, được hậu thuẫn bởi chiến dịch quảng cáo, những người mang hộ chiếu của quốc đảo này đã được cho ra vào 26 quốc gia EU trong khối Schengen mà không cần visa, khiến nhu cầu kiếm quốc tịch tăng nhanh chóng. Ngành này tăng trưởng vượt bậc trong những năm gần đây. Năm 2014 trở thành năm đầu tiên Hoa Kỳ cấp hết sạch chỉ tiêu visa nhập cư theo dạng nhà đầu tư trước khi kết thúc năm tài chính. CS Global Partners đóng tại London, hãng tư vấn sáng tạo ra nội dung quảng cáo mà tôi đọc được trên máy bay, đã 'lùa' các nhà đầu tư vào thông qua tiến trình mua hộ chiếu bằng hoạt động đầu tư. Hãng nói sự quan tâm tới dịch vụ của hãng đã tăng gấp bốn lần trong năm ngoái. "Chúng tôi chắc chắn đang chứng kiến sự dịch chuyển to lớn," CEO của hãng là Micha Emmett nói. "Thị trường truyền thống vẫn tồn tại - nhưng chúng tôi thấy [người từ] các nước chưa từng quan tâm tới quốc tịch thứ hai bằng cách bỏ tiền đầu tư thì nay đang bắt đầu hỏi thăm thông tin qua dịch vụ trực tuyến của chúng tôi. Chẳng hạn như chúng tôi thấy tăng 400% trong các yêu cầu cung cấp thông tin từ khách hàng tiềm năng ở Thổ Nhĩ Kỳ hồi tháng Ba vừa qua." Những bãi biển cát trắng, với đòi hỏi đầu tư tối thiểu ở mức thấp và không yêu cầu đương sự phải sinh sống tại đó một thời gian, trong lúc thủ tục giải quyết nhanh chóng, là những yếu tố hấp dẫn các nhà đầu tư tới vùng Caribbe Những sự kiện như Anh quyết định rời khỏi EU và kết quả bầu cử tổng thống tại Hoa Kỳ trong năm 2016 đang khiến sự quan tâm càng nhiều hơn. Công dân Anh nay đang nghiêm túc tính đến các lựa chọn cho mình, Emmett nói. "Nói về những gì đã xảy ra tại Anh với chuyện Brexit, thì vào ngày kết quả bỏ phiếu được công bố, các đường dây điện thoại của chúng tôi đã reo liên tục, tôi bị mọi người chặn đường trên phố, rõ ràng là có tâm lý hoảng sợ," bà nói thêm. Sự thay đổi trong các đối tượng là khách hàng Các nhà đầu tư tư nhân từ các nền kinh tế thị trường mới nổi đang tạo ra khuynh hướng này, theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế IMF. Số liệu từ chương trình gây tranh cãi, visa dạng EB-5 của Mỹ, là chương trình cho phép người nước ngoài đầu tư vào các dự án bất động sản sớm được xét đơn xin thẻ xanh hơn, cho thấy có sự dịch chuyển về nhân khẩu học, theo Peter Joseph, giám đốc điều hành của Invest In USA, một tổ chức thương mại chuyên về lĩnh vực này, nói. 'Dân Sài Gòn thẳng tính, lương thiện' Những loài cây duy nhất cứu được miền ven biển VN Chuyến hành hương tìm bát phở 'ngon nhất Việt Nam' "Chúng tôi thấy có một vài quốc gia đang giúp làm đa dạng hóa khuynh hướng này. Trung Quốc là một nguồn [các đối tượng muốn nộp đơn] vượt trội, chiếm tới 80%, nhưng đơn từ các nước khác như Việt Nam, Ấn Độ và Brazil cũng tăng nhiều trong vài năm qua," ông nói. Paul Williams từ La Vida Golden Visas, hãng chuyên cung cấp dịch vụ xin quy chế thường trú nhân và quốc tịch thứ hai trong châu Âu, hiện đang làm việc với các khách hàng từ 50 quốc gia khác nhau. Kể từ khi Anh bỏ phiếu chọn Brexit, ông nói, ông lần đầu tiên bắt đầu thấy sự quan tâm của công dân Anh tới chuyện di cư. Quốc tịch: món hàng đắt khách Các chương trình được biết đến nhiều nhất là ở vùng Caribbe, nơi có những bãi biển cát trắng, với đòi hỏi đầu tư tối thiểu ở mức thấp và không yêu cầu đương sự phải sinh sống tại đó một thời gian, trong lúc thủ tục giải quyết nhanh chóng, là những yếu tố hấp dẫn các nhà đầu tư. Bạn quan tâm tới quốc tịch một nước châu Âu? Có tới gần nửa các quốc gia thành viên EU nay đưa ra một số chương trình đầu tư để đổi lấy quy chế định cư dài hạn hoặc quốc tịch Chẳng hạn như để trở thành công dân của Dominica tại Caribbe, là hòn đảo nằm giữa Guadeloupe và Martinique, bạn chỉ cần bỏ ra 100 ngàn đô la, không cần phải có bất kỳ thời gian nào sống tại hòn đảo này, và không phải chờ đợi mất thì giờ. Các chương trình như vậy tạo lực đẩy quan trọng cho nền kinh tế. Tại St. Kitt and Nevis, hộ chiếu là mặt hàng xuất khẩu lớn nhất, và lượng tiền thu được từ chương trình được cho là đã giúp đưa nước này thoát khỏi tình trạng nợ nần, và thổi bùng lên cơn sốt xây dựng. Theo IMF, chương trình thu về lượng tiền tương đương 14% GDP của St Kitt trong năm 2014, còn một ước tính khác nói rằng tỷ lệ này là chiếm đến 30% trong năm 2015. Thế nhưng các nước giàu đang rao bán 'quốc tịch với mức giá nhất định'. Các chương trình tương tự của New Zealand tốn 1,5 triệu đô la New Zealand (khoảng 1,06 triệu đô la Mỹ), còn cái giá để vào Anh là 2 triệu bảng (2,58 triệu đô la Mỹ), trong lúc với 500 ngàn đô la bạn có thể vào Mỹ. Joseph nói rằng chương trình EB-5 đem lại giá trị to lớn cho nước Mỹ, trên 1 tỷ đô la được bỏ vào nền kinh tế mỗi quý. "Chúng tôi thấy sự tăng trưởng theo cấp số nhân kể từ khi nổ ra cuộc khủng hoảng tài chính, 2008, tới mức tăng trên 1.200% từ 2008 cho tới nay," ông nói. Mối quan tâm ngày càng nhiều đối với chương trình nhập cư của Mỹ một phần là do nền kinh tế nước này khá ổn định trong lúc môi trường đầu tư thì an toàn, nhưng cũng một phần nhờ vào mức đầu tư tối thiểu không cao. Chương trình cấp chiếu khán dạng EB-5 đòi đương đơn bỏ 500 ngàn đô la vào các lĩnh vực thiếu việc làm và tiền mặt, nhưng những người chỉ trích nói rằng việc đặt mức đầu tư tối thiểu thấp tạo thành lỗ hổng pháp lý để các nhà phát triển dự án lợi dụng. Andrew Henderson, doanh nhân Mỹ, đã có bốn hộ chiếu và đang 'sưu tầm' cuốn thứ năm Tuy Mỹ giới hạn tổng số visa mỗi năm cấp cho chương trình là 10.000, nhưng lượng người nộp đơn thì không giới hạn. Sự quan tâm của người nước ngoài đối với nó cũng là không giới hạn. "Hiện đang có hơn 23.000 hồ sơ xin loại visa này," Joseph nói. "Đó là chỉ nói tới lượng hồ sơ đang chưa được duyệt tính vào thời điểm này." Ở nhóm được quan tâm không nhiều bằng, gồm 23 nước từ Cyprus cho tới Singapore, thì có những chương trình mời gọi đầu tư để đổi lấy quy chế cư trú dài hạn hoặc cấp quốc tịch, và đang có thêm các chương trình tương tự được đưa ra trên toàn châu Âu. Có tới gần nửa các quốc gia thành viên EU nay đưa ra một số chương trình đầu tư để đổi lấy quy chế định cư dài hạn hoặc quốc tịch. Khả năng dịch chuyển là điều then chốt Chỉ cần từ 50 ngàn đô la trở lên là ổn (tại Latvia), hoặc phải cần có tới 10 triệu đô mới đủ (ở Pháp), người nước ngoài có thể mua được địa vị pháp lý để sống, làm việc, dùng dịch vụ ngân hàng ở một số quốc gia khác. Mà nói rộng ra thì có lẽ điều quan trọng hơn chính là việc họ có thể mua được quyền đi lại không cần visa tới các nước trên thế giới. Và cũng có một hệ thống xếp hạng không chính thức đối với các loại passport được ưa chuộng nhất. "Một số người hoạt động trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ xin visa, hộ chiếu xác định [giá trị] bằng số quốc gia mà người mang hộ chiếu có quyền đi lại không cần visa. Cho nên tôi nghĩ là vào lúc này thì dựa trên số liệu có sẵn, hộ chiếu Đức cho phép bạn đi tới nhiều quốc gia nhất so với hộ chiếu các nước khác trên thế giới," Emmett nói. Trong một thế giới toàn cầu hóa, quyền tự do đi lại là một yếu tố hấp dẫn mà các chương trình đó đem lại. Andrew Henderson, doanh nhân Mỹ đồng thời là sáng lập viên của Nomad Capitalist, một trang blog, chuyên phát podcast và là một công ty tư vấn, có bốn hộ chiếu và đang 'sưu tầm' cuốn thứ năm. Vị thế đa tịch cho phép ông có nhiều lựa chọn trong việc kinh doanh, ông nói. Ông nói các chương trình đầu tư tại quần đảo Comoros ở châu Phi và đảo St. Lucia ở Caribbe cho ông nhiều cơ hội làm ăn hơn, với mức thuế thấp hơn. "Với tôi, đó là chuyện làm thế nào để tôi có các cơ hội làm ăn tốt hơn, trả mức thuế dễ chịu hơn, được đối xử thoải mái hơn và đi lại tự do không cần xin visa," ông nói, và nhận xét thêm rằng ông thấy xu hướng kiếm quốc tịch qua con đường đầu tư sẽ tăng nữa. "Tôi cho rằng thế giới đang trở nên dịch chuyển nhiều hơn. Mọi người không muốn ở yên một chỗ. Họ muốn có một, hai hay ba cơ sở vì các lý do thói quen sống, vì vấn đề thuế, và đó là điều đang ngày càng trở nên dễ đạt được hơn trước." Tuy không phải ai có nhiều quốc tịch cũng sẽ cư trú ở nhiều quốc gia khác nhau, nhưng Williams nói rằng ngành công nghiệp dịch vụ về quốc tịch có thể được coi như phong vũ biểu về độ biến động, bất ổn của thế giới. Ông nói nhiều nhà đầu tư mà ông làm việc với coi những chương trình này là một dạng bảo đảm an toàn. "Hầu hết các khách hàng của chúng tôi không chuyển sang sống ở các nước mà họ đầu tư," ông nói. "Họ coi chuyện đó như một dạng bảo hiểm nhiều hơn. Họ biết là họ có cơ hội để chuyển tới sống ở nơi khác, cho nên nếu cần là họ có thể lên máy bay đi ngay được." 'Bán nước' Các chương trình này không phải không gây tranh cãi. Rốt cuộc thì liệu có phải quốc tịch là thứ để đem bán? Tại Mỹ, những người phản đối muốn xóa bỏ chương trình EB-5 với lập luận là nó quá sơ hở, không thể tiếp tục thực hiện Hồi đầu năm, tại Hoa Kỳ, hai thượng nghị sỹ Dianne Feinstein và Chuck Grassley, đề xuất một dự luật theo đó muốn xóa bỏ chương trình EB-5 với lập luận là nó quá sơ hở, không thể tiếp tục thực hiện. "Việc mở ra một cách đi đặc biệt để trao quốc tịch cho giới nhà giàu trong lúc có hàng triệu người khác đang xếp hàng chờ xin visa là sai," Feinstein nói. Những người phản đối cũng nói rằng các chương trình này trao ưu đãi một cách không công bằng cho người giàu. Họ cũng nêu ra các quan ngại về tình trạng rửa tiền, hoạt động tội phạm và việc vào các nước bằng cửa sau, né tránh được hệ thống xét duyệt di dân thông thường. Quả thực là sự đan xen giữa các khoản đầu tư lớn và các thỏa thuận kinh doanh bất động sản là cơ hội thuận lợi cho việc gian lận. Chỉ trong tháng Năm 2017 vừa qua, một cuộc điều tra của FBI đã phát hiện ra đường dây gian lận visa trị giá 50 triệu đô la liên quan tới các nhà đầu tư Trung Quốc nộp đơn theo chương trình EB-5. Hồi tháng Tư, Ủy ban Chứng khoán cáo buộc một người đàn ông tại Idaho mà họ nói là đã vung tiền của nhà đầu tư Trung Quốc vào các căn nhà mới, xe hơi và chi tiêu cho bản thân thay vì bỏ tiền vào các dự án bất động sản như mục tiêu cần đạt. Chương trình của St. Kitts and Nevis đã gặp rắc rối với Bộ Ngân khố Hoa Kỳ khi các điệp viên Iran bị phát hiện dùng hộ chiếu St. Kitts để rửa tiền cho các ngân hàng tại Tehran, vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ. Tranh cãi xoay quanh chương trình EB-5 của Mỹ lên tới nấc thang cao hơn ở Nhà Trắng, với việc công ty chuyên về bất động sản của gia đình Kushner bị cáo buộc là có xung đột quyền lợi trong việc dùng tên của con rể đồng thời là cố vấn cao cấp của tổng thống Jared Kushner để dụ các khoản đầu tư từ Trung Quốc vào một dự án phát triển địa ốc tại New Jersey. Nhưng trong một thế giới nơi các đường biên giới đang khép lại, thì nhu cầu đối với loại dịch vụ này sẽ vẫn tiếp tục tăng, các chuyên gia nói. Lời khuyên của Paul William đối với các công dân Anh đang lo lắng về Brexit là gì? Hãy chờ xem sao. "Mọi thứ đều bất ổn, nhưng họ không thể làm gì vào lúc này bởi họ vẫn đang là công dân EU," ông nói. "Trong hai năm nữa, nếu như Anh không có được các quyền tiếp cận vào EU như người Mỹ chẳng hạn, thì sẽ có rất nhiều người muốn làm gì đó." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Capital. Làm sao để có quốc tịch Malta- - BBC Tiếng Việt

summarize: Trên một chuyến bay gần đây, tôi lơ đãng lật nhanh các trang của cuốn tạp chí chuyên dành cho hành khách, và thấy một đoạn quảng cáo khá khác thường, hứa hẹn "một chiến lược độc đáo, đảm bảo cho bạn có một tương lai thịnh vượng và an toàn." Mẩu quảng cáo này gắn với cái mà nó gọi là "có quốc tịch thông qua hoạt động đầu tư". “Nước Mỹ làm tôi xấu hổ” Hồi hương: Khó hay dễ hội nhập? Những người lao động nước ngoài rời Anh vì Brexit Tôi đã từng nghe các sáng kiến rao bán quốc tịch, và nay, được khơi gợi bởi đoạn quảng cáo, tôi băn khoăn tự hỏi liệu việc có thêm một quốc tịch nữa ngoài quốc tịch Mỹ đang có có phải là thứ tôi cần hay không. Liệu đó có phải là thứ mà mọi người, trừ những đối tượng siêu giàu đang nhắm tới không, và liệu có còn những lý do nào khác ngoài chuyện nhằm tối ưu hoá việc đóng thuế không? Và nếu quả vậy, thì tại sao? "Sự trỗi dậy toàn cầu của chủ nghĩa dân tộc cực đoan cùng tâm lý dâng cao hơn bao giờ hết đối với việc tạo ra những xã hội thiển cận đã đều góp phần tạo nên tình trạng không thể lường trước về thế giới thay đổi nhanh chóng của chúng ta," mẩu quảng cáo giải thích. Khi mà ngày càng nhiều quốc gia thắt chặt kiểm soát biên giới và các ngả đường dẫn tới khả năng nhập cư, thì một ngành công nghiệp mới đang hoạt động sôi nổi nhằm lách qua các hạn chế đó, với một mức phí tổn rất cao. Các sáng kiến nhằm trao quốc tịch các quốc gia Caribbe với mức 100 ngàn đô la mà không cần có thời gian sinh sống tại đó hiện đang là một nguồn đem lại thu nhập to lớn Khao khát trở thành công dân toàn cầu Các chương trình cấp quốc tịch thông qua hoạt động đầu tư không phải là điều gì mới mẻ. Chúng đã tồn tại từ hàng thập niên qua, chủ yếu nhằm giúp các nước tăng thu nhập. Canada và Đảo St Kitts and Nevis trên biển Caribbe đã bắt đầu các chương trình này từ hồi thập niên 1980, còn Mỹ và Anh, từ thập niên 1990. Ở nước giàu chưa hẳn dễ phát triển? Ba lời khuyên để làm việc được lâu bền ở Anh Trung Quốc thu mua không khí sạch Các yêu cầu trong mỗi chương trình cấp quốc tịch thông qua hoạt động đầu tư ở mỗi nước mỗi khác. Chúng cho phép người nước ngoài đầu tư vào các dự án bất động sản và các hoạt động kinh doanh, mua nhà, hoặc tài trợ tiền trực tiếp cho chính phủ nước họ muốn tới để đổi lấy việc được cấp visa hoặc hộ chiếu. St Kitts and Nevis ra sáng kiến vào 1984, một năm sau khi đảo này tuyên bố độc lập khỏi Anh. Mục tiêu là nhằm thu hút dòng tiền từ các nhà kinh doanh, những người quan tâm tới trị giá của các bãi biển nhiệt đới và những mức thuế thấp của nơi này. Hòn đảo vào lúc ban đầu chỉ hấp dẫn được vài trăm đơn. Thế nhưng tới 2009, được hậu thuẫn bởi chiến dịch quảng cáo, những người mang hộ chiếu của quốc đảo này đã được cho ra vào 26 quốc gia EU trong khối Schengen mà không cần visa, khiến nhu cầu kiếm quốc tịch tăng nhanh chóng. Ngành này tăng trưởng vượt bậc trong những năm gần đây. Năm 2014 trở thành năm đầu tiên Hoa Kỳ cấp hết sạch chỉ tiêu visa nhập cư theo dạng nhà đầu tư trước khi kết thúc năm tài chính. CS Global Partners đóng tại London, hãng tư vấn sáng tạo ra nội dung quảng cáo mà tôi đọc được trên máy bay, đã 'lùa' các nhà đầu tư vào thông qua tiến trình mua hộ chiếu bằng hoạt động đầu tư. Hãng nói sự quan tâm tới dịch vụ của hãng đã tăng gấp bốn lần trong năm ngoái. "Chúng tôi chắc chắn đang chứng kiến sự dịch chuyển to lớn," CEO của hãng là Micha Emmett nói. "Thị trường truyền thống vẫn tồn tại - nhưng chúng tôi thấy [người từ] các nước chưa từng quan tâm tới quốc tịch thứ hai bằng cách bỏ tiền đầu tư thì nay đang bắt đầu hỏi thăm thông tin qua dịch vụ trực tuyến của chúng tôi. Chẳng hạn như chúng tôi thấy tăng 400% trong các yêu cầu cung cấp thông tin từ khách hàng tiềm năng ở Thổ Nhĩ Kỳ hồi tháng Ba vừa qua." Những bãi biển cát trắng, với đòi hỏi đầu tư tối thiểu ở mức thấp và không yêu cầu đương sự phải sinh sống tại đó một thời gian, trong lúc thủ tục giải quyết nhanh chóng, là những yếu tố hấp dẫn các nhà đầu tư tới vùng Caribbe Những sự kiện như Anh quyết định rời khỏi EU và kết quả bầu cử tổng thống tại Hoa Kỳ trong năm 2016 đang khiến sự quan tâm càng nhiều hơn. Công dân Anh nay đang nghiêm túc tính đến các lựa chọn cho mình, Emmett nói. "Nói về những gì đã xảy ra tại Anh với chuyện Brexit, thì vào ngày kết quả bỏ phiếu được công bố, các đường dây điện thoại của chúng tôi đã reo liên tục, tôi bị mọi người chặn đường trên phố, rõ ràng là có tâm lý hoảng sợ," bà nói thêm. Sự thay đổi trong các đối tượng là khách hàng Các nhà đầu tư tư nhân từ các nền kinh tế thị trường mới nổi đang tạo ra khuynh hướng này, theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế IMF. Số liệu từ chương trình gây tranh cãi, visa dạng EB-5 của Mỹ, là chương trình cho phép người nước ngoài đầu tư vào các dự án bất động sản sớm được xét đơn xin thẻ xanh hơn, cho thấy có sự dịch chuyển về nhân khẩu học, theo Peter Joseph, giám đốc điều hành của Invest In USA, một tổ chức thương mại chuyên về lĩnh vực này, nói. 'Dân Sài Gòn thẳng tính, lương thiện' Những loài cây duy nhất cứu được miền ven biển VN Chuyến hành hương tìm bát phở 'ngon nhất Việt Nam' "Chúng tôi thấy có một vài quốc gia đang giúp làm đa dạng hóa khuynh hướng này. Trung Quốc là một nguồn [các đối tượng muốn nộp đơn] vượt trội, chiếm tới 80%, nhưng đơn từ các nước khác như Việt Nam, Ấn Độ và Brazil cũng tăng nhiều trong vài năm qua," ông nói. Paul Williams từ La Vida Golden Visas, hãng chuyên cung cấp dịch vụ xin quy chế thường trú nhân và quốc tịch thứ hai trong châu Âu, hiện đang làm việc với các khách hàng từ 50 quốc gia khác nhau. Kể từ khi Anh bỏ phiếu chọn Brexit, ông nói, ông lần đầu tiên bắt đầu thấy sự quan tâm của công dân Anh tới chuyện di cư. Quốc tịch: món hàng đắt khách Các chương trình được biết đến nhiều nhất là ở vùng Caribbe, nơi có những bãi biển cát trắng, với đòi hỏi đầu tư tối thiểu ở mức thấp và không yêu cầu đương sự phải sinh sống tại đó một thời gian, trong lúc thủ tục giải quyết nhanh chóng, là những yếu tố hấp dẫn các nhà đầu tư. Bạn quan tâm tới quốc tịch một nước châu Âu? Có tới gần nửa các quốc gia thành viên EU nay đưa ra một số chương trình đầu tư để đổi lấy quy chế định cư dài hạn hoặc quốc tịch Chẳng hạn như để trở thành công dân của Dominica tại Caribbe, là hòn đảo nằm giữa Guadeloupe và Martinique, bạn chỉ cần bỏ ra 100 ngàn đô la, không cần phải có bất kỳ thời gian nào sống tại hòn đảo này, và không phải chờ đợi mất thì giờ. Các chương trình như vậy tạo lực đẩy quan trọng cho nền kinh tế. Tại St. Kitt and Nevis, hộ chiếu là mặt hàng xuất khẩu lớn nhất, và lượng tiền thu được từ chương trình được cho là đã giúp đưa nước này thoát khỏi tình trạng nợ nần, và thổi bùng lên cơn sốt xây dựng. Theo IMF, chương trình thu về lượng tiền tương đương 14% GDP của St Kitt trong năm 2014, còn một ước tính khác nói rằng tỷ lệ này là chiếm đến 30% trong năm 2015. Thế nhưng các nước giàu đang rao bán 'quốc tịch với mức giá nhất định'. Các chương trình tương tự của New Zealand tốn 1,5 triệu đô la New Zealand (khoảng 1,06 triệu đô la Mỹ), còn cái giá để vào Anh là 2 triệu bảng (2,58 triệu đô la Mỹ), trong lúc với 500 ngàn đô la bạn có thể vào Mỹ. Joseph nói rằng chương trình EB-5 đem lại giá trị to lớn cho nước Mỹ, trên 1 tỷ đô la được bỏ vào nền kinh tế mỗi quý. "Chúng tôi thấy sự tăng trưởng theo cấp số nhân kể từ khi nổ ra cuộc khủng hoảng tài chính, 2008, tới mức tăng trên 1.200% từ 2008 cho tới nay," ông nói. Mối quan tâm ngày càng nhiều đối với chương trình nhập cư của Mỹ một phần là do nền kinh tế nước này khá ổn định trong lúc môi trường đầu tư thì an toàn, nhưng cũng một phần nhờ vào mức đầu tư tối thiểu không cao. Chương trình cấp chiếu khán dạng EB-5 đòi đương đơn bỏ 500 ngàn đô la vào các lĩnh vực thiếu việc làm và tiền mặt, nhưng những người chỉ trích nói rằng việc đặt mức đầu tư tối thiểu thấp tạo thành lỗ hổng pháp lý để các nhà phát triển dự án lợi dụng. Andrew Henderson, doanh nhân Mỹ, đã có bốn hộ chiếu và đang 'sưu tầm' cuốn thứ năm Tuy Mỹ giới hạn tổng số visa mỗi năm cấp cho chương trình là 10.000, nhưng lượng người nộp đơn thì không giới hạn. Sự quan tâm của người nước ngoài đối với nó cũng là không giới hạn. "Hiện đang có hơn 23.000 hồ sơ xin loại visa này," Joseph nói. "Đó là chỉ nói tới lượng hồ sơ đang chưa được duyệt tính vào thời điểm này." Ở nhóm được quan tâm không nhiều bằng, gồm 23 nước từ Cyprus cho tới Singapore, thì có những chương trình mời gọi đầu tư để đổi lấy quy chế cư trú dài hạn hoặc cấp quốc tịch, và đang có thêm các chương trình tương tự được đưa ra trên toàn châu Âu. Có tới gần nửa các quốc gia thành viên EU nay đưa ra một số chương trình đầu tư để đổi lấy quy chế định cư dài hạn hoặc quốc tịch. Khả năng dịch chuyển là điều then chốt Chỉ cần từ 50 ngàn đô la trở lên là ổn (tại Latvia), hoặc phải cần có tới 10 triệu đô mới đủ (ở Pháp), người nước ngoài có thể mua được địa vị pháp lý để sống, làm việc, dùng dịch vụ ngân hàng ở một số quốc gia khác. Mà nói rộng ra thì có lẽ điều quan trọng hơn chính là việc họ có thể mua được quyền đi lại không cần visa tới các nước trên thế giới. Và cũng có một hệ thống xếp hạng không chính thức đối với các loại passport được ưa chuộng nhất. "Một số người hoạt động trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ xin visa, hộ chiếu xác định [giá trị] bằng số quốc gia mà người mang hộ chiếu có quyền đi lại không cần visa. Cho nên tôi nghĩ là vào lúc này thì dựa trên số liệu có sẵn, hộ chiếu Đức cho phép bạn đi tới nhiều quốc gia nhất so với hộ chiếu các nước khác trên thế giới," Emmett nói. Trong một thế giới toàn cầu hóa, quyền tự do đi lại là một yếu tố hấp dẫn mà các chương trình đó đem lại. Andrew Henderson, doanh nhân Mỹ đồng thời là sáng lập viên của Nomad Capitalist, một trang blog, chuyên phát podcast và là một công ty tư vấn, có bốn hộ chiếu và đang 'sưu tầm' cuốn thứ năm. Vị thế đa tịch cho phép ông có nhiều lựa chọn trong việc kinh doanh, ông nói. Ông nói các chương trình đầu tư tại quần đảo Comoros ở châu Phi và đảo St. Lucia ở Caribbe cho ông nhiều cơ hội làm ăn hơn, với mức thuế thấp hơn. "Với tôi, đó là chuyện làm thế nào để tôi có các cơ hội làm ăn tốt hơn, trả mức thuế dễ chịu hơn, được đối xử thoải mái hơn và đi lại tự do không cần xin visa," ông nói, và nhận xét thêm rằng ông thấy xu hướng kiếm quốc tịch qua con đường đầu tư sẽ tăng nữa. "Tôi cho rằng thế giới đang trở nên dịch chuyển nhiều hơn. Mọi người không muốn ở yên một chỗ. Họ muốn có một, hai hay ba cơ sở vì các lý do thói quen sống, vì vấn đề thuế, và đó là điều đang ngày càng trở nên dễ đạt được hơn trước." Tuy không phải ai có nhiều quốc tịch cũng sẽ cư trú ở nhiều quốc gia khác nhau, nhưng Williams nói rằng ngành công nghiệp dịch vụ về quốc tịch có thể được coi như phong vũ biểu về độ biến động, bất ổn của thế giới. Ông nói nhiều nhà đầu tư mà ông làm việc với coi những chương trình này là một dạng bảo đảm an toàn. "Hầu hết các khách hàng của chúng tôi không chuyển sang sống ở các nước mà họ đầu tư," ông nói. "Họ coi chuyện đó như một dạng bảo hiểm nhiều hơn. Họ biết là họ có cơ hội để chuyển tới sống ở nơi khác, cho nên nếu cần là họ có thể lên máy bay đi ngay được." 'Bán nước' Các chương trình này không phải không gây tranh cãi. Rốt cuộc thì liệu có phải quốc tịch là thứ để đem bán? Tại Mỹ, những người phản đối muốn xóa bỏ chương trình EB-5 với lập luận là nó quá sơ hở, không thể tiếp tục thực hiện Hồi đầu năm, tại Hoa Kỳ, hai thượng nghị sỹ Dianne Feinstein và Chuck Grassley, đề xuất một dự luật theo đó muốn xóa bỏ chương trình EB-5 với lập luận là nó quá sơ hở, không thể tiếp tục thực hiện. "Việc mở ra một cách đi đặc biệt để trao quốc tịch cho giới nhà giàu trong lúc có hàng triệu người khác đang xếp hàng chờ xin visa là sai," Feinstein nói. Những người phản đối cũng nói rằng các chương trình này trao ưu đãi một cách không công bằng cho người giàu. Họ cũng nêu ra các quan ngại về tình trạng rửa tiền, hoạt động tội phạm và việc vào các nước bằng cửa sau, né tránh được hệ thống xét duyệt di dân thông thường. Quả thực là sự đan xen giữa các khoản đầu tư lớn và các thỏa thuận kinh doanh bất động sản là cơ hội thuận lợi cho việc gian lận. Chỉ trong tháng Năm 2017 vừa qua, một cuộc điều tra của FBI đã phát hiện ra đường dây gian lận visa trị giá 50 triệu đô la liên quan tới các nhà đầu tư Trung Quốc nộp đơn theo chương trình EB-5. Hồi tháng Tư, Ủy ban Chứng khoán cáo buộc một người đàn ông tại Idaho mà họ nói là đã vung tiền của nhà đầu tư Trung Quốc vào các căn nhà mới, xe hơi và chi tiêu cho bản thân thay vì bỏ tiền vào các dự án bất động sản như mục tiêu cần đạt. Chương trình của St. Kitts and Nevis đã gặp rắc rối với Bộ Ngân khố Hoa Kỳ khi các điệp viên Iran bị phát hiện dùng hộ chiếu St. Kitts để rửa tiền cho các ngân hàng tại Tehran, vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ. Tranh cãi xoay quanh chương trình EB-5 của Mỹ lên tới nấc thang cao hơn ở Nhà Trắng, với việc công ty chuyên về bất động sản của gia đình Kushner bị cáo buộc là có xung đột quyền lợi trong việc dùng tên của con rể đồng thời là cố vấn cao cấp của tổng thống Jared Kushner để dụ các khoản đầu tư từ Trung Quốc vào một dự án phát triển địa ốc tại New Jersey. Nhưng trong một thế giới nơi các đường biên giới đang khép lại, thì nhu cầu đối với loại dịch vụ này sẽ vẫn tiếp tục tăng, các chuyên gia nói. Lời khuyên của Paul William đối với các công dân Anh đang lo lắng về Brexit là gì? Hãy chờ xem sao. "Mọi thứ đều bất ổn, nhưng họ không thể làm gì vào lúc này bởi họ vẫn đang là công dân EU," ông nói. "Trong hai năm nữa, nếu như Anh không có được các quyền tiếp cận vào EU như người Mỹ chẳng hạn, thì sẽ có rất nhiều người muốn làm gì đó." Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Capital. Làm sao để có quốc tịch Malta- - BBC Tiếng Việt

business-42224840

https://www.bbc.com/vietnamese/business-42224840

Thu phí đường bộ: Dân Trung Quốc, Anh 'cũng bức xúc'

Dư luận Việt Nam đang quan tâm diễn biến quanh trạm BOT Cai Lậy (Tiền Giang), nơi nhiều người lái xe cho rằng được đặt không hợp lý trên quốc lộ 1, mức phí quá cao.

Trung Quốc có nhiều đường thu phí nhất thế giới Một số tiếng nói cũng cho rằng cần rà soát lại toàn bộ trạm BOT trên cả nước. BBC nhìn lại những tranh cãi tương tự liên quan các tuyến đường thu phí ở Trung Quốc và Anh. BOT Cai Lậy: liệu minh bạch sẽ là giải pháp? Giải pháp chính cho BOT Cai Lậy ‘là khởi kiện’? Luật sư Thuận: BOT điều tra kỹ là 'đại án' Trung Quốc Hợp đồng xây dựng-kinh doanh-chuyển giao (gọi tắt là BOT) được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực giao thông để xây đường và cầu. Chi phí xây dựng được chia sẻ giữa nhà đầu tư tư nhân và chính quyền địa phương. Sau khi đầu tư ban đầu được hoàn lại nhờ tiền vé, quyền sở hữu được chuyển giao về cho chính quyền địa phương. Tại Trung Quốc, theo một thống kê năm 2011, trên thế giới khi đó có 140.000 đường thu phí, thì Trung Quốc đã chiếm tới 100.000. Mặc dù BOT chứng tỏ tính hiệu quả vì nhờ tới thị trường tư nhân, nhưng việc thu tiền vé cao cũng khiến nhiều dự án hạ tầng trở thành máy làm tiền cho địa phương và đối tác tư nhân. Tháng Sáu 2011, sau khi dư luận phẫn nộ về hệ thống thu phí trên đường, chính phủ Trung Quốc huy động năm bộ tiến hành chiến dịch cả năm để loại bỏ các trạm thu phí phi pháp. Nhưng chiến dịch này gặp phản kháng từ địa phương. Đường cao tốc Quảng Đông - Thâm Quyến thường được gọi là con đường "lời nhất" tại Trung Quốc. Đây là dự án liên doanh giữa chính quyền tỉnh Quảng Đông và công ty Hopewell của Hong Kong. Trả tiền đi đường bằng điện thoại ở Trung Quốc Đầu tư ban đầu, do hai bên chia sẻ, là 12,2 tỉ nhân dân tệ. Lợi nhuận nhờ thu phí từ khi mở đường năm 1997 đến 2011 là 35 tỉ tệ, trong đó Hopewell nhận 47,5%, còn Quảng Đông lấy 52,5%. Theo cuốn sách Urban China của Xuefei Ren, cho đến 2013, mặc dù dân chúng than phiền về tiền phí và kẹt xe, Quảng Đông vẫn không ngừng thu phí, cũng không giảm phí. Sáu cách chống tham nhũng để VN chọn Mỗi ngày bắt ba quan chức và hạ bệ cả thủ tướng Giá tham quan Angkor Wat tăng vọt Theo tác giả Xuefei Ren, các thành phố Trung Quốc đã đạt tiến bộ lớn về hạ tầng nhờ dùng vốn tư nhân của trong nước và nước ngoài. Nhưng mô hình phát triển dựa trên đầu tư vào hạ tầng cũng là đe dọa lớn cho sức khỏe kinh tế lâu dài của Trung Quốc. Không phải cứ làm đường là tạo ra lợi nhuận, do việc xây dựng thường nhờ các khoản vay và trả lãi cao. Thống kê của Trung Quốc năm 2013 cho thấy hệ thống đường thu phí nước này lỗ tới 66 tỉ tệ (10 tỉ đôla) vào năm đó - năm thứ ba lỗ liên tiếp - chủ yếu do phải trả nợ ngân hàng và lãi suất. Một bài báo năm 2014 của Global Times nói rằng các chính quyền địa phương Trung Quốc đứng trước thế tiến thoái lưỡng nan. Dân chúng than phiền về tiền vé, nhưng không thu tiền thì không thể trả nợ. Tính đến cuối 2013, các xa lộ dùng tiền tư nhân chiếm 36,4% tổng số đường thu phí tại Trung Quốc. Anh Quốc Anh Quốc có một số điểm thu phí đường bộ với xe hơi và xe gắn máy như Tyne Tunnel, Mersey Gateway Bridge, Dunham Bridge, xa lộ M6, Humber Bridge, Itchen Bridge...nhưng nổi tiếng nhất là Dartford Crossing qua sông Thames, gần London. Dartford Crossing designated "rural road" Nằm trên đường vành đai M25 quanh London, đây là điểm duy nhất vừa có cầu vừa có đường hầm cho xe tải và các loại xe cộ nối phía Đông Nam và đường từ Pháp sang Anh lên miền trung nước Anh (East Anglia) và phía Bắc. Đường hầm ở Dartford đã có từ nhiều thập niên nhưng vì lưu lượng xe cộ tăng nhanh, năm 1988, một dự án 'công tư phối hợp' (Private Finance Initiative) ra đời để đầu tư xây cây cầu mang tên Nữ hoàng Anh, Cầu Elizabeth II, nhằm giải tỏa một phần giao thông. Vì là đầu tư của tư nhân, cây cầu xây xong năm 1991 với trị giá thời đó là 120 triệu bảng Anh, được đặt trạm thu phí bên bờ phía Nam để bù lại chi phí cho công ty cho đến năm 2002. Vì là hợp đồng công tư phối hợp (Public-Private Parnership), sau khi hợp đồng này chấm dứt, chính phủ Anh đã tiếp thu lại các trạm thu phí mà không xóa bỏ chúng, bất chấp phản đối của dân chúng địa phương. Dartford Crossing có 50 triệu xe cộ qua lại một năm, đem về tới 80 triệu bảng tiền phí nhưng gây ra ô nhiễm cao cho khu vực dân cư xung quanh Bản thân nghị sỹ Quốc hội Anh, ông Gareth Johnson, đại diện cho Dartford, đã nêu vấn đề này lên thủ tướng Anh hồi đó, ông David Cameron, nhưng không có tác dụng ngăn lại việc tiếp tục khai thác trạm thu phí mà mỗi năm đem về cho ngân sách 75-8 triệu bảng (số liệu 2016). Chính phủ Anh đã giao lại dịch vu thu phí cho một công ty khác khai thác để kiếm tiền cho ngân sách từ 2003 và cho đến ngày nay (2017), phí qua cầu và đường hầm ở Dartford Crossing không giảm, chỉ tăng. Dù người dân địa phương được hưởng lệ phí giảm, chỉ có 20 bảng một năm cho 50 lần qua cầu, và các trạm thu phí đã bị bỏ để thay bằng camera thu tiền bằng cách đọc biển số xe và lái xe trả qua mạng, lưu lượng xe cộ ngày một tăng khiến khu vực này ô nhiễm và giao thông ách tắc thường xuyên. Điều đáng nói là trong nhiều năm liền, chính phủ Anh đã bỏ khu vực Dartford khỏi khu vực đo độ ô nhiễm không khí, với lý do đây là "vùng nông thôn" (rural area). Bảng giá phí giao thông trên xa lộ M6 ở Anh gần Birmingham hồi 2003 Thông số về ô nhiễm không khí (nitrogen dioxide) tại điểm có 50 triệu xe cộ qua lại một năm không được đưa vào các báo cáo môi trường của EU từ Anh. Sự bất thường này chỉ được điều chỉnh vào tháng 3/2017 sau khi BBC News có bài phát hiện ra điều này. Tóm lại, một khi thu phí giao thông đem lại nguồn thu cho chính quyền thì kể cả khi mô hình BOT đã hoàn tất nhiệm vụ thu hồi vốn đầu tư, các chính phủ ít khi bỏ nó, bất chấp các vấn đề như môi trường và ách tắc xe cộ. Xem thêm về Chi tiêu công và Kinh tế: TQ giảm mục tiêu tăng trưởng xuống 6,5% Ngân sách Anh : không 'chi tiêu thoải mái' Việt Nam: Tăng thuế VAT 'phải rà soát chi tiêu công' Vụ Formosa: 'Cần điều chỉnh quy chuẩn xả thải'

summarize: Trung Quốc có nhiều đường thu phí nhất thế giới Một số tiếng nói cũng cho rằng cần rà soát lại toàn bộ trạm BOT trên cả nước. BBC nhìn lại những tranh cãi tương tự liên quan các tuyến đường thu phí ở Trung Quốc và Anh. BOT Cai Lậy: liệu minh bạch sẽ là giải pháp? Giải pháp chính cho BOT Cai Lậy ‘là khởi kiện’? Luật sư Thuận: BOT điều tra kỹ là 'đại án' Trung Quốc Hợp đồng xây dựng-kinh doanh-chuyển giao (gọi tắt là BOT) được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực giao thông để xây đường và cầu. Chi phí xây dựng được chia sẻ giữa nhà đầu tư tư nhân và chính quyền địa phương. Sau khi đầu tư ban đầu được hoàn lại nhờ tiền vé, quyền sở hữu được chuyển giao về cho chính quyền địa phương. Tại Trung Quốc, theo một thống kê năm 2011, trên thế giới khi đó có 140.000 đường thu phí, thì Trung Quốc đã chiếm tới 100.000. Mặc dù BOT chứng tỏ tính hiệu quả vì nhờ tới thị trường tư nhân, nhưng việc thu tiền vé cao cũng khiến nhiều dự án hạ tầng trở thành máy làm tiền cho địa phương và đối tác tư nhân. Tháng Sáu 2011, sau khi dư luận phẫn nộ về hệ thống thu phí trên đường, chính phủ Trung Quốc huy động năm bộ tiến hành chiến dịch cả năm để loại bỏ các trạm thu phí phi pháp. Nhưng chiến dịch này gặp phản kháng từ địa phương. Đường cao tốc Quảng Đông - Thâm Quyến thường được gọi là con đường "lời nhất" tại Trung Quốc. Đây là dự án liên doanh giữa chính quyền tỉnh Quảng Đông và công ty Hopewell của Hong Kong. Trả tiền đi đường bằng điện thoại ở Trung Quốc Đầu tư ban đầu, do hai bên chia sẻ, là 12,2 tỉ nhân dân tệ. Lợi nhuận nhờ thu phí từ khi mở đường năm 1997 đến 2011 là 35 tỉ tệ, trong đó Hopewell nhận 47,5%, còn Quảng Đông lấy 52,5%. Theo cuốn sách Urban China của Xuefei Ren, cho đến 2013, mặc dù dân chúng than phiền về tiền phí và kẹt xe, Quảng Đông vẫn không ngừng thu phí, cũng không giảm phí. Sáu cách chống tham nhũng để VN chọn Mỗi ngày bắt ba quan chức và hạ bệ cả thủ tướng Giá tham quan Angkor Wat tăng vọt Theo tác giả Xuefei Ren, các thành phố Trung Quốc đã đạt tiến bộ lớn về hạ tầng nhờ dùng vốn tư nhân của trong nước và nước ngoài. Nhưng mô hình phát triển dựa trên đầu tư vào hạ tầng cũng là đe dọa lớn cho sức khỏe kinh tế lâu dài của Trung Quốc. Không phải cứ làm đường là tạo ra lợi nhuận, do việc xây dựng thường nhờ các khoản vay và trả lãi cao. Thống kê của Trung Quốc năm 2013 cho thấy hệ thống đường thu phí nước này lỗ tới 66 tỉ tệ (10 tỉ đôla) vào năm đó - năm thứ ba lỗ liên tiếp - chủ yếu do phải trả nợ ngân hàng và lãi suất. Một bài báo năm 2014 của Global Times nói rằng các chính quyền địa phương Trung Quốc đứng trước thế tiến thoái lưỡng nan. Dân chúng than phiền về tiền vé, nhưng không thu tiền thì không thể trả nợ. Tính đến cuối 2013, các xa lộ dùng tiền tư nhân chiếm 36,4% tổng số đường thu phí tại Trung Quốc. Anh Quốc Anh Quốc có một số điểm thu phí đường bộ với xe hơi và xe gắn máy như Tyne Tunnel, Mersey Gateway Bridge, Dunham Bridge, xa lộ M6, Humber Bridge, Itchen Bridge...nhưng nổi tiếng nhất là Dartford Crossing qua sông Thames, gần London. Dartford Crossing designated "rural road" Nằm trên đường vành đai M25 quanh London, đây là điểm duy nhất vừa có cầu vừa có đường hầm cho xe tải và các loại xe cộ nối phía Đông Nam và đường từ Pháp sang Anh lên miền trung nước Anh (East Anglia) và phía Bắc. Đường hầm ở Dartford đã có từ nhiều thập niên nhưng vì lưu lượng xe cộ tăng nhanh, năm 1988, một dự án 'công tư phối hợp' (Private Finance Initiative) ra đời để đầu tư xây cây cầu mang tên Nữ hoàng Anh, Cầu Elizabeth II, nhằm giải tỏa một phần giao thông. Vì là đầu tư của tư nhân, cây cầu xây xong năm 1991 với trị giá thời đó là 120 triệu bảng Anh, được đặt trạm thu phí bên bờ phía Nam để bù lại chi phí cho công ty cho đến năm 2002. Vì là hợp đồng công tư phối hợp (Public-Private Parnership), sau khi hợp đồng này chấm dứt, chính phủ Anh đã tiếp thu lại các trạm thu phí mà không xóa bỏ chúng, bất chấp phản đối của dân chúng địa phương. Dartford Crossing có 50 triệu xe cộ qua lại một năm, đem về tới 80 triệu bảng tiền phí nhưng gây ra ô nhiễm cao cho khu vực dân cư xung quanh Bản thân nghị sỹ Quốc hội Anh, ông Gareth Johnson, đại diện cho Dartford, đã nêu vấn đề này lên thủ tướng Anh hồi đó, ông David Cameron, nhưng không có tác dụng ngăn lại việc tiếp tục khai thác trạm thu phí mà mỗi năm đem về cho ngân sách 75-8 triệu bảng (số liệu 2016). Chính phủ Anh đã giao lại dịch vu thu phí cho một công ty khác khai thác để kiếm tiền cho ngân sách từ 2003 và cho đến ngày nay (2017), phí qua cầu và đường hầm ở Dartford Crossing không giảm, chỉ tăng. Dù người dân địa phương được hưởng lệ phí giảm, chỉ có 20 bảng một năm cho 50 lần qua cầu, và các trạm thu phí đã bị bỏ để thay bằng camera thu tiền bằng cách đọc biển số xe và lái xe trả qua mạng, lưu lượng xe cộ ngày một tăng khiến khu vực này ô nhiễm và giao thông ách tắc thường xuyên. Điều đáng nói là trong nhiều năm liền, chính phủ Anh đã bỏ khu vực Dartford khỏi khu vực đo độ ô nhiễm không khí, với lý do đây là "vùng nông thôn" (rural area). Bảng giá phí giao thông trên xa lộ M6 ở Anh gần Birmingham hồi 2003 Thông số về ô nhiễm không khí (nitrogen dioxide) tại điểm có 50 triệu xe cộ qua lại một năm không được đưa vào các báo cáo môi trường của EU từ Anh. Sự bất thường này chỉ được điều chỉnh vào tháng 3/2017 sau khi BBC News có bài phát hiện ra điều này. Tóm lại, một khi thu phí giao thông đem lại nguồn thu cho chính quyền thì kể cả khi mô hình BOT đã hoàn tất nhiệm vụ thu hồi vốn đầu tư, các chính phủ ít khi bỏ nó, bất chấp các vấn đề như môi trường và ách tắc xe cộ. Xem thêm về Chi tiêu công và Kinh tế: TQ giảm mục tiêu tăng trưởng xuống 6,5% Ngân sách Anh : không 'chi tiêu thoải mái' Việt Nam: Tăng thuế VAT 'phải rà soát chi tiêu công' Vụ Formosa: 'Cần điều chỉnh quy chuẩn xả thải'

050522_hcmnguyenenglish

https://www.bbc.com/vietnamese/forum/story/2005/05/050522_hcmnguyenenglish

Thính giả Nguyen từ Mỹ gửi thư cho BBC

Thính giả Nguyen từ Hoa Kỳ gửi về thư sau bằng tiếng Anh để tham gia diễn đàn về cố chủ tịch Hồ Chí Minh:

I do not deny the fact that Ho Chi Minh is a patriot. However, I strongly oppose his way of using force to reunite Vietnam. War must be the last resort for any disagreement The war in Vietnam has created a deep wound in my heart that will probably never be healed. The images of devastated human suffering, chaotic societies, and destruction of cities and villages during the war keep coming back to my mind to form a profound resentment to any violent resolution for any conflict. Many times, I feel so sad when thinking of terrors during the war that I cry. I really want to raise a loud voice of warning to those who may think violence is a possible resolution for any disagreement. Do not be tricked by the empty word “victory”. It could be the most shameful expression human beings ever have. Be patient, be humble, think once, think twice, and think over and over for any possible peaceful solution before thinking of violence. War must be the last resort for any disagreement because it produces agony. First, loved ones suffer. Next, war is cruel and immoral. Also, war causes loss of life and livelihood. Finally violence does not work. First, war must be the last resort to avoid extreme suffering of loved ones. Because of love, most parents live their lives not for themselves, but for their children. Certain mothers who have serious health problems during pregnancy face a tough choice: to cure the illness, only one life can be saved, her life or her child’s. Those mothers determined to give up their lives to save their children’s. The affection of a mother to a child is so immense! Think of the parents’ feeling if their children are lost due to aggressive actions. It is painful to lose a loved one, and the pain of losing beloved people increases many fold in a terrible situation of warfare: terror, disaster, homelessness, depression, and chaos. In the “State of the World’s Children 1996”, UNICEF reported that every conflict is a terrible nightmare for children. The report sadly explained: In Sarajevo, where almost one child in every four has been wounded in the conflict, it found that 97 percent of children had experienced shelling nearby, twenty five percent felt ‘unbearable sorrow’ and 20 percent had terrifying dreams. Some 55 percent had been shot by snipers, and 66 percent had been in a situation where they thought they would die. (Bellany) These situations can easily happen at any time to anyone if a war is currently in their country. And there are usually huge numbers of victims. My heart was broken as I knew many soldiers and civilians had died slowly in a painful, tragic, desperate situation like “the special commando” in Phan’s story below: I dropped into a bomb crater and escaped the big bomb. Then came the baby bombs, exploding nonstop. I lay there not moving and then this guy jumped in on me, heavy as a log. I was so frightened. I stabbed him twice in the chest through his camouflage uniform, then one more in his belly, then again in the neck. He cried in pain and writhed around convulsing. I realized he’d already been badly wound before jumping in. His own artillery had flown his foot off and he was bleeding all over, even in the mouth. His hands were trying to hold in his intestines, which were spilling out of his belly and steaming. […] But this guy just moaned louder and louder, tears running down his cheeks. I was terrified and at the same time felt deep pity for him […] He blinked at me, the rain poured down his face, mixing water, tears, and blood. Outside the crater the jungle was destroyed, with trees broken and the ground devastated. Troop from both sides had withdrawn so I searched for a while and found a bag with emergency medical equipment in it and turned to go back to help him. But it‘d been silly. By then it was dark and I had no idea where the crater was. The trees around me had broken off and branches scattered all around the place. The ground was pockmarked with hundreds of craters. Where was the one I’d shared with the Saigonese? Darkness fell, the heavy rain continued … When dawn at last came and the rain eased. All the bomb craters were filled to the rim with water. Now, even after many years, whenever I see a flood I feel a sharp pang in my heart and think of my cruel stupidity. No human being deserved the torture I left him to suffer. (Bao 92-96) Bao-Ninh in his novel, The Sorrow of War would absolutely agree that the stress of losing a family member in a war is so great that at times, many people cannot bear that situation. And the tragedies of the Vietnam War are not different from any other war. I could not hold back my tears when thinking of the tragic fates of Mother Lanh and her daughter when Bao-Ninh recalled a visit to his godmother’s house”: […] my mother was here one fateful morning when an official arrived bringing a death certificate for my brother, her first son. She took the news badly, although she had feared and expected it. She had buoyed only by the expectation of her second son coming home soon. But a few hours later another courier arrived with a second death certificate, telling her my other brother, her second son, had also been killed. Mother collapsed in a faint, then lapsed into a coma. She hung on for three days without uttering another word then died. (Bao 53) Though in a safe and comfortable place, the sorrow of an American mother is not less than that of a Vietnamese’s in the war torn country. Eleanor Wimbish, of Glen Burnie, Maryland, has grieved over the death of her son, William R. Stocks, for fifteen years. To relieve her sadness, she wrote a letter to her dead son telling how much she has missed and loved him, then stuck the letter under his name on Vietnam Veteran memorial in Washington D.C. (Wimbish). The suffering of children in Sarajevo, the tragic fate of “mother Lanh”, the grievous live of Mrs. Wimbish, and the painful death of the “special commando” raise a big question: What is war for? Life or death? Happiness or misery? Next, war is cruel and immoral, which is why it should not be tolerated. War shows no mercy and can turn good-natured people into cruel soldiers. The scenarios of battles are so very horrible and disastrous that they have, at times, haunted victims and interrupted their normal life. War has no mercy on human distresses just as guns and ammunition have no conscience. When in a rage of vengeance for losses, innocent civilians, children, the elderly, and the suffered enemies alike can be targets of cruel slaughter. Many times, brutal murders occurred just because the innocent victims were on the enemy’s side. Insensitive killers may be formerly known as gracious men. It is the nature of war. It is not surprising that reports of massacres and mass graves are abundant in any war: Iraq, Kashmir, Kosovo, Sudan, Somalia, etc. The cold-hearted manslaughters at My-Lai, Thanh-Phong, and Hue in Vietnam, for examples, are among unavoidable disasters during a war. In Iraq, we all know that insurgents have brutally executed whoever associates with the U.S. as long as the hostilities can serve their goal: terrorizing the country. Victims can be a desperate, chronically unemployed father looking for a chance to support his family, a U.N. humanitarian relief worker on duty, or an impartial news reporter searching for the truth, etc. In Vietnam, at Hue city, during the brief Tet offensive’s occupation of Hue-25 days- the Vietnamese communists dreadfully murdered 2,500 people, mostly civilians. They were buried in mass graves. Another 3,500 were missing and their bodies have never been found (Massacre). At My-Lai 500 villagers were rounded up and killed (Linder). At Thanh-Phong village, twenty-one unarmed civilians were killed. And if former Senator Bob Kerry did not have the ambition to run for president, the public would never have heard of the slaughter. One may wonder how many unreported massacres happen in a war. Sadly, what the public knows about the number of massive murders in a war is merely the tip of the iceberg. Also, war is wrong because of the loss of life and livelihood. The casualties of any war are great and immeasurable, especially in a country with prolonged warfare such as Vietnam. And to be responsible for those injured, disabled veterans and civilian victims is an overwhelming burden for generations. During the Vietnam War about 2 million Vietnamese were killed, nearly one million Communist Veterans were disabled because of wounds in action (Bui 96). According to Tin Bui, a former North Vietnam Army Colonel and a former Deputy Director of a main Vietnam official daily newspaper, The People, the Vietnam government could barely support such a high number of handicapped veterans. Therefore, those veterans were left to live in poverty, hardship and misery with little benefit. He further stated that it was the government’s crime; an ungrateful act of the communist party and the government to those who sacrificed parts of their bodies, their youth; and shed their blood for the country’s interests (96). War costs not only lives and causes mournful situations; war loots people’s livelihood, destroys cities, burns villages, damages the environment, and triggers chaos in societies. The battered countries would be destined to the circle of destruction, distress, underdevelopment and poverty. What miserable victims in a war-torn country have worked hard to earn, to save and to build for years, for decades, could be heaps of rubble or burning ash in a matter of hours or days. Thirty years after the war, Vietnam’s economy is still in shambles. Consequences of warfare remain an unbearable hardship for the Vietnamese. For twenty-one years of fighting, the Vietnamese learned to kill each other, their brothers and sisters; and the skills they earned were destroying the cities and villages, the land of their father and forefather. What the Vietnamese were left with after the war amounted to rubble. And they had to build almost everything from the beginning. In addition to the destruction, the devastated situations are more tragic because the priorities of the conflicted nations are no longer the welfare of their people. Instead military expenditure and killings are the main concerns. In order to support war, the majority of the country’s resources and strengths are used to support military campaigns and defense, to purchase weapons like guns, fighting tanks, ammunition and bombs. Those war tools are used to ruin each other instead of building the nations, creating jobs, investing in education, funding health care and supporting research to improve production and quality of life. These distressful situations for chronic warfare nations have been confirmed by Mohamed Suliman of Institute for African Alternatives, in the United Kingdom, when he concluded that with persistent fighting, even a resourceful country with a small number of inhabitants like Sudan, hardly provide means of living to support its people (Suliman). Moreover, constant violence has laid enormous hardship on civilians. There would be tremendous reduction of production to support human lives and to build the country due to the fact that workers would likely be combatants. They may be unemployed in vast numbers because of displaced situations; or because their workplaces have constantly been under military operation. In Vietnam, peasants had to work diligently cultivating crops barely enough for survival. However, in certain areas, because of guerrilla’s defiance, they had to pay taxes to both governments: the local communists collected their taxes at night to support their local rebellious strategies; the Republic of Vietnam took their taxes during the day to operate the villages. In addition, their crops were often destroyed in battles. What a miserable life! Finally, war is wrong because it does not work and because people’s hearts cannot be won by force. Violence does not bring peace. Instead, hostile actions deepen the wounds of conflicts, create more enemies, and increase instability. Each suicide bombing in Israel’s territory is responded to with deadly raids in Palestinian areas. Terrorism in Iraq did not deter the Iraqis from going to the voting booths. Every attack of vengeance in India between Hindus and Muslims is returned with a similar retaliation. Military raids in Kashmir further escalated friction between India and Pakistan. Violence did not bring the two neighboring countries to the negotiation table; but the peaceful efforts from world leaders did. Three thousand years ago Buddha declared, “If hate is treated with hate, hatred piles up; if hate is treated with love, the hatred dissolves.” Can non-violent efforts ever succeed? Non-violent efforts, which cost almost nothing in comparison with the cost of warfare, have proved successful. That is how Nelson Mandela in South America ceased apartheid in South Africa. That is how Mahatma Gandhi gained independence for India from British domination. That is the way Martin Luther King Jr. won equality for ethnic minorities in the United States. The communist world collapsed by itself because democracy has demonstrated superiority. The downfall of communism has encouraged more and more prominent loyalists to the communist party to criticize their leaders for raising the Vietnam War that wasted two million lives and twenty years of conflict. If North Vietnam claimed that communism was an advantage for Vietnam, it should demonstrate success to economy and living standards instead of the advancement in violence. Once South Vietnam could recognize the North’s apparent supremacy, the efforts of reuniting Vietnam would have passed as smoothly and peacefully as the reunification of Germany. In conclusion, War must be the last resort because the sufferings and the negative impact of warfare is too great for human beings to bear. Do not be victimized by ambitious politicians. Hitler’s racism turned his country and the world into a nightmare. Polpot’s path to communist paradise was paving with 2 million murdered corpses. Ho Chi Minh’s promises for Vietnam’s future are merely products of unrealistic imagination. Mankind suffers enough with all kinds of natural disasters such as, famine, tsunami, flood, earthquake, tornado etc. Do not add man-made catastrophe to the misery. If disagreement occurs, act in a way that pleases each other. Enjoy your life and help others enjoy theirs. If you do not believe in God, it is the appropriate way to live because life is so short. If you believe in God, it is God’s will “to love your neighbor as yourself.” Once a decision for violence is made, our fates are doomed to become a nightmare for all. Works Cited Bao, Ninh. The Sorrow of War. trans. Phan Thanh Thao. Ed. Frank Palmos. New York: River Head Books, 1996: 233-53, 92-96 Bellany, Carol. “The Trauma of War: Children in War.” The State of the World Children 1996. 1996. UNICEF.2Apr. 2005 Bui, Tin. Hoa xuyen Tuyet. Paris: Turpin Press, 1995: 332- 96 Linder, Douglas “My-Lai Courts Martial 1970.” Famous American Trials. 1999. U of History-Kansas Law School. 2 Apr. 2005. . “Massacre at Hue.” 14 Apr. 2005. Wikipedia, the free encyclopedia. 6 May 2005 . Sulivan, Mohamed. “Resources.” Civil War in Sudan: The Impact of Ecological Degradation. Ed. Ali B. Ali-Dinar. African Study Center 18 Dec. 1994. U of Pennsylvania. 6 May 6, 2005 . Wimbish, Eleanor. “The tragedies of War.” Comp. Cedric Hodgeman. Vietnam: the Impossible War. Apr. 1999. 2 Apr. 2005. .

summarize: I do not deny the fact that Ho Chi Minh is a patriot. However, I strongly oppose his way of using force to reunite Vietnam. War must be the last resort for any disagreement The war in Vietnam has created a deep wound in my heart that will probably never be healed. The images of devastated human suffering, chaotic societies, and destruction of cities and villages during the war keep coming back to my mind to form a profound resentment to any violent resolution for any conflict. Many times, I feel so sad when thinking of terrors during the war that I cry. I really want to raise a loud voice of warning to those who may think violence is a possible resolution for any disagreement. Do not be tricked by the empty word “victory”. It could be the most shameful expression human beings ever have. Be patient, be humble, think once, think twice, and think over and over for any possible peaceful solution before thinking of violence. War must be the last resort for any disagreement because it produces agony. First, loved ones suffer. Next, war is cruel and immoral. Also, war causes loss of life and livelihood. Finally violence does not work. First, war must be the last resort to avoid extreme suffering of loved ones. Because of love, most parents live their lives not for themselves, but for their children. Certain mothers who have serious health problems during pregnancy face a tough choice: to cure the illness, only one life can be saved, her life or her child’s. Those mothers determined to give up their lives to save their children’s. The affection of a mother to a child is so immense! Think of the parents’ feeling if their children are lost due to aggressive actions. It is painful to lose a loved one, and the pain of losing beloved people increases many fold in a terrible situation of warfare: terror, disaster, homelessness, depression, and chaos. In the “State of the World’s Children 1996”, UNICEF reported that every conflict is a terrible nightmare for children. The report sadly explained: In Sarajevo, where almost one child in every four has been wounded in the conflict, it found that 97 percent of children had experienced shelling nearby, twenty five percent felt ‘unbearable sorrow’ and 20 percent had terrifying dreams. Some 55 percent had been shot by snipers, and 66 percent had been in a situation where they thought they would die. (Bellany) These situations can easily happen at any time to anyone if a war is currently in their country. And there are usually huge numbers of victims. My heart was broken as I knew many soldiers and civilians had died slowly in a painful, tragic, desperate situation like “the special commando” in Phan’s story below: I dropped into a bomb crater and escaped the big bomb. Then came the baby bombs, exploding nonstop. I lay there not moving and then this guy jumped in on me, heavy as a log. I was so frightened. I stabbed him twice in the chest through his camouflage uniform, then one more in his belly, then again in the neck. He cried in pain and writhed around convulsing. I realized he’d already been badly wound before jumping in. His own artillery had flown his foot off and he was bleeding all over, even in the mouth. His hands were trying to hold in his intestines, which were spilling out of his belly and steaming. […] But this guy just moaned louder and louder, tears running down his cheeks. I was terrified and at the same time felt deep pity for him […] He blinked at me, the rain poured down his face, mixing water, tears, and blood. Outside the crater the jungle was destroyed, with trees broken and the ground devastated. Troop from both sides had withdrawn so I searched for a while and found a bag with emergency medical equipment in it and turned to go back to help him. But it‘d been silly. By then it was dark and I had no idea where the crater was. The trees around me had broken off and branches scattered all around the place. The ground was pockmarked with hundreds of craters. Where was the one I’d shared with the Saigonese? Darkness fell, the heavy rain continued … When dawn at last came and the rain eased. All the bomb craters were filled to the rim with water. Now, even after many years, whenever I see a flood I feel a sharp pang in my heart and think of my cruel stupidity. No human being deserved the torture I left him to suffer. (Bao 92-96) Bao-Ninh in his novel, The Sorrow of War would absolutely agree that the stress of losing a family member in a war is so great that at times, many people cannot bear that situation. And the tragedies of the Vietnam War are not different from any other war. I could not hold back my tears when thinking of the tragic fates of Mother Lanh and her daughter when Bao-Ninh recalled a visit to his godmother’s house”: […] my mother was here one fateful morning when an official arrived bringing a death certificate for my brother, her first son. She took the news badly, although she had feared and expected it. She had buoyed only by the expectation of her second son coming home soon. But a few hours later another courier arrived with a second death certificate, telling her my other brother, her second son, had also been killed. Mother collapsed in a faint, then lapsed into a coma. She hung on for three days without uttering another word then died. (Bao 53) Though in a safe and comfortable place, the sorrow of an American mother is not less than that of a Vietnamese’s in the war torn country. Eleanor Wimbish, of Glen Burnie, Maryland, has grieved over the death of her son, William R. Stocks, for fifteen years. To relieve her sadness, she wrote a letter to her dead son telling how much she has missed and loved him, then stuck the letter under his name on Vietnam Veteran memorial in Washington D.C. (Wimbish). The suffering of children in Sarajevo, the tragic fate of “mother Lanh”, the grievous live of Mrs. Wimbish, and the painful death of the “special commando” raise a big question: What is war for? Life or death? Happiness or misery? Next, war is cruel and immoral, which is why it should not be tolerated. War shows no mercy and can turn good-natured people into cruel soldiers. The scenarios of battles are so very horrible and disastrous that they have, at times, haunted victims and interrupted their normal life. War has no mercy on human distresses just as guns and ammunition have no conscience. When in a rage of vengeance for losses, innocent civilians, children, the elderly, and the suffered enemies alike can be targets of cruel slaughter. Many times, brutal murders occurred just because the innocent victims were on the enemy’s side. Insensitive killers may be formerly known as gracious men. It is the nature of war. It is not surprising that reports of massacres and mass graves are abundant in any war: Iraq, Kashmir, Kosovo, Sudan, Somalia, etc. The cold-hearted manslaughters at My-Lai, Thanh-Phong, and Hue in Vietnam, for examples, are among unavoidable disasters during a war. In Iraq, we all know that insurgents have brutally executed whoever associates with the U.S. as long as the hostilities can serve their goal: terrorizing the country. Victims can be a desperate, chronically unemployed father looking for a chance to support his family, a U.N. humanitarian relief worker on duty, or an impartial news reporter searching for the truth, etc. In Vietnam, at Hue city, during the brief Tet offensive’s occupation of Hue-25 days- the Vietnamese communists dreadfully murdered 2,500 people, mostly civilians. They were buried in mass graves. Another 3,500 were missing and their bodies have never been found (Massacre). At My-Lai 500 villagers were rounded up and killed (Linder). At Thanh-Phong village, twenty-one unarmed civilians were killed. And if former Senator Bob Kerry did not have the ambition to run for president, the public would never have heard of the slaughter. One may wonder how many unreported massacres happen in a war. Sadly, what the public knows about the number of massive murders in a war is merely the tip of the iceberg. Also, war is wrong because of the loss of life and livelihood. The casualties of any war are great and immeasurable, especially in a country with prolonged warfare such as Vietnam. And to be responsible for those injured, disabled veterans and civilian victims is an overwhelming burden for generations. During the Vietnam War about 2 million Vietnamese were killed, nearly one million Communist Veterans were disabled because of wounds in action (Bui 96). According to Tin Bui, a former North Vietnam Army Colonel and a former Deputy Director of a main Vietnam official daily newspaper, The People, the Vietnam government could barely support such a high number of handicapped veterans. Therefore, those veterans were left to live in poverty, hardship and misery with little benefit. He further stated that it was the government’s crime; an ungrateful act of the communist party and the government to those who sacrificed parts of their bodies, their youth; and shed their blood for the country’s interests (96). War costs not only lives and causes mournful situations; war loots people’s livelihood, destroys cities, burns villages, damages the environment, and triggers chaos in societies. The battered countries would be destined to the circle of destruction, distress, underdevelopment and poverty. What miserable victims in a war-torn country have worked hard to earn, to save and to build for years, for decades, could be heaps of rubble or burning ash in a matter of hours or days. Thirty years after the war, Vietnam’s economy is still in shambles. Consequences of warfare remain an unbearable hardship for the Vietnamese. For twenty-one years of fighting, the Vietnamese learned to kill each other, their brothers and sisters; and the skills they earned were destroying the cities and villages, the land of their father and forefather. What the Vietnamese were left with after the war amounted to rubble. And they had to build almost everything from the beginning. In addition to the destruction, the devastated situations are more tragic because the priorities of the conflicted nations are no longer the welfare of their people. Instead military expenditure and killings are the main concerns. In order to support war, the majority of the country’s resources and strengths are used to support military campaigns and defense, to purchase weapons like guns, fighting tanks, ammunition and bombs. Those war tools are used to ruin each other instead of building the nations, creating jobs, investing in education, funding health care and supporting research to improve production and quality of life. These distressful situations for chronic warfare nations have been confirmed by Mohamed Suliman of Institute for African Alternatives, in the United Kingdom, when he concluded that with persistent fighting, even a resourceful country with a small number of inhabitants like Sudan, hardly provide means of living to support its people (Suliman). Moreover, constant violence has laid enormous hardship on civilians. There would be tremendous reduction of production to support human lives and to build the country due to the fact that workers would likely be combatants. They may be unemployed in vast numbers because of displaced situations; or because their workplaces have constantly been under military operation. In Vietnam, peasants had to work diligently cultivating crops barely enough for survival. However, in certain areas, because of guerrilla’s defiance, they had to pay taxes to both governments: the local communists collected their taxes at night to support their local rebellious strategies; the Republic of Vietnam took their taxes during the day to operate the villages. In addition, their crops were often destroyed in battles. What a miserable life! Finally, war is wrong because it does not work and because people’s hearts cannot be won by force. Violence does not bring peace. Instead, hostile actions deepen the wounds of conflicts, create more enemies, and increase instability. Each suicide bombing in Israel’s territory is responded to with deadly raids in Palestinian areas. Terrorism in Iraq did not deter the Iraqis from going to the voting booths. Every attack of vengeance in India between Hindus and Muslims is returned with a similar retaliation. Military raids in Kashmir further escalated friction between India and Pakistan. Violence did not bring the two neighboring countries to the negotiation table; but the peaceful efforts from world leaders did. Three thousand years ago Buddha declared, “If hate is treated with hate, hatred piles up; if hate is treated with love, the hatred dissolves.” Can non-violent efforts ever succeed? Non-violent efforts, which cost almost nothing in comparison with the cost of warfare, have proved successful. That is how Nelson Mandela in South America ceased apartheid in South Africa. That is how Mahatma Gandhi gained independence for India from British domination. That is the way Martin Luther King Jr. won equality for ethnic minorities in the United States. The communist world collapsed by itself because democracy has demonstrated superiority. The downfall of communism has encouraged more and more prominent loyalists to the communist party to criticize their leaders for raising the Vietnam War that wasted two million lives and twenty years of conflict. If North Vietnam claimed that communism was an advantage for Vietnam, it should demonstrate success to economy and living standards instead of the advancement in violence. Once South Vietnam could recognize the North’s apparent supremacy, the efforts of reuniting Vietnam would have passed as smoothly and peacefully as the reunification of Germany. In conclusion, War must be the last resort because the sufferings and the negative impact of warfare is too great for human beings to bear. Do not be victimized by ambitious politicians. Hitler’s racism turned his country and the world into a nightmare. Polpot’s path to communist paradise was paving with 2 million murdered corpses. Ho Chi Minh’s promises for Vietnam’s future are merely products of unrealistic imagination. Mankind suffers enough with all kinds of natural disasters such as, famine, tsunami, flood, earthquake, tornado etc. Do not add man-made catastrophe to the misery. If disagreement occurs, act in a way that pleases each other. Enjoy your life and help others enjoy theirs. If you do not believe in God, it is the appropriate way to live because life is so short. If you believe in God, it is God’s will “to love your neighbor as yourself.” Once a decision for violence is made, our fates are doomed to become a nightmare for all. Works Cited Bao, Ninh. The Sorrow of War. trans. Phan Thanh Thao. Ed. Frank Palmos. New York: River Head Books, 1996: 233-53, 92-96 Bellany, Carol. “The Trauma of War: Children in War.” The State of the World Children 1996. 1996. UNICEF.2Apr. 2005 Bui, Tin. Hoa xuyen Tuyet. Paris: Turpin Press, 1995: 332- 96 Linder, Douglas “My-Lai Courts Martial 1970.” Famous American Trials. 1999. U of History-Kansas Law School. 2 Apr. 2005. . “Massacre at Hue.” 14 Apr. 2005. Wikipedia, the free encyclopedia. 6 May 2005 . Sulivan, Mohamed. “Resources.” Civil War in Sudan: The Impact of Ecological Degradation. Ed. Ali B. Ali-Dinar. African Study Center 18 Dec. 1994. U of Pennsylvania. 6 May 6, 2005 . Wimbish, Eleanor. “The tragedies of War.” Comp. Cedric Hodgeman. Vietnam: the Impossible War. Apr. 1999. 2 Apr. 2005. .

vietnam-44117380

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-44117380

Vũ Đình Duy biết gì về vụ Trịnh Xuân Thanh?

"Sau ngày 23/7/2017, tôi hỏi Vũ [Đình Duy] rằng Vũ có biết ai tham gia bắt cóc chồng tôi không. Vũ nói Vũ chỉ biết nhóm người gồm Oai, Long, Tú," bà Trần Dương Nga khai trước Tòa Thượng thẩm Berlin sáng 15/5/2018.

Quang cảnh khu vực sảnh bên ngoài phòng xử án, Tòa Thượng thẩm Berlin "Vũ nói Vũ biết nhóm người này thông qua Oai." Trong buổi sáng phiên xử thứ năm, diễn ra vào hôm thứ Ba, vợ ông Trịnh Xuân Thanh tiếp tục ra tòa với vai trò nhân chứng. 'Slovakia đang ở thế khá kẹt với Đức' Nội dung lời khai của vợ Trịnh Xuân Thanh tại tòa Đức Tòa Đức 'nêu tướng Hưng và nhiều người VN' Đây là lần thứ hai bà Nga xuất hiện trước tòa. Trước đó, vào sáng 7/5/2018, bà đã trả lời các câu hỏi của tòa trong vòng khoảng 1 tiếng, cũng ở vị trí nhân chứng. Bị cáo duy nhất hầu tòa trong vụ này là ông Long N. H., một công dân Việt Nam sinh sống tại Cộng hòa Czech, trong nghi án 'bắt cóc ở Berlin' với nạn nhân là ông Trịnh Xuân Thanh. Bị cáo Long N. H., một công dân Việt Nam sinh sống tại Cộng hòa Czech, đang hầu tòa trong nghi án 'bắt cóc ở Berlin' Hai người đàn ông nữa, có tên là Oai và Tú được bà Nga nhắc tới, là hai trong số các đối tượng mà cáo trạng của cơ quan công tố Đức nêu là nghi phạm cùng tham gia vụ bắt cóc nêu trên. Vũ Đình Duy biết rõ vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh? Trước tòa hôm 15/5, bà Nga khai rằng Vũ Đình Duy có nói với bà đây là một vụ bắt cóc, với sự tham dự của Đại sứ quán Việt Nam tại Berlin. Thời điểm Vũ Đình Duy nói là khoảng ngày 26/7/2017, bà Nga khai, tương đối sớm sau khi xảy ra vụ việc, Vụ Trịnh Xuân Thanh: Slovakia ‘triệu tập đại sứ VN’ Vali nạn nhân nữ vụ bắt cóc Berlin 'bị lục tung' Ông Long là 'tốt thí' trong vụ bắt cóc ở Berlin? Cơ quan điều tra của Đức xác định ông Trịnh Xuân Thanh đã bị một nhóm người bắt cóc vào sáng Chủ Nhật 23/7/2017 tại một công viên ở trung tâm Berlin, đưa về Sứ quán Việt Nam tại Berlin rồi sau đó về Việt Nam qua ngả nào chưa rõ. Trong phiên xử hôm 7/5, bà Nga trình bày rằng bà lần đầu tiên nghe tin chồng bà bị bắt cóc là hôm 25/7/2017, từ Sở Cảnh sát Berlin. Trong lần ra tòa thứ hai, sáng 15/5, bà nói bằng những cách riêng, ngay sau đó, bà đã tìm hiểu và được biết chồng bà sắp về đến Hà Nội trên một chuyến bay từ Moscow. Nguồn tin của bà cho biết rằng ông Thanh không đi được và nằm trên cáng khi về tới Hà Nội. Bà Nga nói trước kia từng nghe nhiều tin đồn tương tự nên chưa tin ngay mà muốn tìm hiểu thêm. "Tôi chỉ biết việc chồng tôi về VN qua truyền thông," bà nói. "Sau ngày 23/7/2017, tôi làm việc với cảnh sát Đức và phải giữ kín thông tin, với hy vọng chồng tôi vẫn còn ở châu Âu." "Cho tới tối thứ Năm [ngày 27/7/2017], người thân của tôi nói rằng đêm hôm đó [rạng sáng 28/7/2017] anh Thanh sẽ về đến Việt Nam. Tôi vẫn trả lời rằng điều đó không thể xảy ra. Tôi đã không tin cho tới lúc chồng tôi xuất hiện trên truyền hình Việt Nam." "Sau đó, qua nguồn tin một người bạn gái, tôi được nghe nói chồng tôi về Việt Nam trên một chiếc cáng, qua đường Nga, bằng máy bay của Vietnam Airlines. Chồng tôi khi đó không đi được." Ông Trịnh Xuân Thanh đã bị trao hai án tù chung thân trong hai phiên tòa sơ thẩm tại Hà Nội hồi tháng 1 và tháng 2/2018 Mối quan hệ giữa Vũ Đình Duy và Trịnh Xuân Thanh Trước đó, trong phiên xử hôm 7/5, bà Nga đã khai trước tòa về mối quan hệ giữa nhân chứng Vũ với ông Trịnh Xuân Thanh. Phiên tòa 'bắt cóc Trịnh Xuân Thanh' nêu nhiều tình tiết mới Đức xử nghi phạm vụ 'bắt cóc Trịnh Xuân Thanh' Đức 'điều tra tướng công an VN' "Vũ có quan hệ họ hàng với chồng tôi. Chồng tôi khá thân với Vũ, anh ấy coi Vũ là người thân cận, tin tưởng của mình," bà nói. Chi tiết này cũng được Vũ Đình Duy xác nhận trong buổi chiều phiên xử cùng ngày, khi ông ra tòa ở vị trí nhân chứng. Rời khỏi Việt Nam vào 10/2016, Vũ Đình Duy nói ông tới thủ đô của Ba Lan, và dành thời gian đi đi lại lại giữa hai thành phố Warsaw và Berlin. Tại Berlin, "tôi sống trong căn hộ của anh Trịnh [Xuân Thanh]," Vũ Đình Duy nói. Tuy nhiên, ông Thanh và gia đình không sống tại địa chỉ này. Ông Duy cho biết ông thường sang Berlin vào các dịp cuối tuần, ở cho tới thứ Hai hoặc đôi khi đến thứ Ba. Trong thời gian ở Berlin, Vũ Đình Duy chủ yếu dành thời gian đi đánh golf với Trịnh Xuân Thanh, tại một câu lạc bộ mà họ đã mua thẻ thành viên thay vì trả tiền cho từng lượt chơi. Vũ Đình Duy nói ông thường đặt chỗ chơi golf dưới tên ba người, gồm ông Trịnh Xuân Thanh, vợ ông Thanh là bà Trần Dương Nga, và tên mình. Lý do, ông nói, là bởi đặt cho ba người thì sẽ được chơi độc lập, không phải ghép với các nhóm khách khác, sẽ đảm bảo quyền riêng tư. "Có những lần chỉ có tôi hoặc tôi và anh Trịnh chơi, nhưng tôi vẫn đặt ba chỗ." Ông Vũ Đình Duy (trái) từng là lãnh đạo PVTEX, một trong các doanh nghiệp thua lỗ của PetroVietnam (PVN). Ông khai trước tòa Berlin rằng ông đã rời Việt Nam sang châu Âu vào 10/2016 Vũ Đình Duy và mối quan hệ với nghi phạm Đào Q. Oai Ông Vũ Đình Duy nói với tòa rằng thời ông cũng có mối quan hệ mật thiết với một trong những người bị cho là có tham gia vào vụ bắt cóc, nghi phạm Đào Q. Oai, một người Việt sinh sống tại Prague và là người chú của bị cáo đang hầu tòa tại Berlin. Vũ Đình Duy khai trước tòa rằng người có tên là ông Oai, sống tại Prague, với ông là một "người bạn thân". "Tôi biết anh ấy từ 2009. Anh ấy cùng quê với tôi, nhà ở sát nhà tôi. Không chỉ thân với Oai, tôi còn thân với tất cả các thành viên khác của gia đình anh ấy." "Vào lúc tôi quen biết Oai, anh ấy đã chủ yếu là sống tại châu Âu. Anh ấy có nói với tôi rằng đã sang châu Âu từ khoảng 1988, và kể với tôi rằng anh ấy chuyên cung cấp các dịch vụ cho người Việt ở châu Âu và ở Tiệp." "Anh ấy bảo tôi muốn gì, anh ấy cũng đáp ứng." "Chẳng hạn có một lần, hồi 2010 tôi tới Frankfurt, tôi gọi điện cho anh Oai nói cho một xe đến đón tôi sang Tiệp. Chỉ vài tiếng đồng hồ sau là đã có người mang xe tới đón tôi." Trong câu chuyện với vợ chồng Trịnh Xuân Thanh, ông Vũ Đình Duy cũng từng nhắc tới tên ông Oai, bà Nga khai trước tòa hôm 7/5. "Tôi được nghe nhắc đến một người tên là Oai nhiều lần trong các lần gặp Vũ," bà Nga nói. "Vũ nói Vũ có một người anh kết nghĩa rất thân, sống tại Prague. Vũ kể là Oai rủ Vũ sang Prague, Oai có thể lo được mọi việc cho Vũ." "Oai được gọi là 'soái' của người Việt ở Prague, rất tốt với Vũ, luôn sẵn sàng giúp đỡ Vũ." Mối quan tâm của Đào Q. Oai Sau khi rời Việt Nam sang châu Âu, Vũ Đình Duy tiếp tục giữ liên hệ với ông Oai qua Viber và Zalo, và có những lần ông Duy sang Prague thăm ông Oai. Bà Trần Dương Nga khai trước tòa rằng ít hôm sau khi chồng bà mất tích, ông Vũ Đình Duy nói với bà rằng đây là vụ bắt cóc được thực hiện với sự tham gia của Đại sứ quán Việt Nam tại Berlin Theo lời khai của bà Nga, dường như nghi phạm Oai và ông Trịnh Xuân Thanh có biết nhau. "Chồng tôi và Oai từng gặp nhau một lần gì đó, khi chồng tôi còn ở Việt Nam," bà Nga nói. Bản thân bà không quen biết ông Oai mà "chỉ nghe qua những lời kể của Vũ". Tuy không có mối quan hệ gắn bó với nhau, nhưng Đào Q. Oai tỏ ra rất quan tâm tới manh mối về Trịnh Xuân Thanh, theo những gì Vũ Đình Duy khai trước tòa. Về phần mình, ông Vũ Đình Duy cũng từng nhiều lần chủ động tìm cách kết nối để ông Thanh và ông Oai gặp nhau tại Berlin và Prague. Theo lời khai của bà Nga hôm 7/5, có một lần Vũ Đình Duy rủ chồng bà đi chơi golf với sự có mặt của Oai, nhưng ông Thanh đã ngay lập tức từ chối. Chi tiết này đã được tòa hỏi cặn kẽ trong phiên thẩm vấn riêng rẽ ông Vũ Đình Duy chiều 7/5. "Khoảng hơn 10 ngày trước vụ bắt cóc anh Trịnh, tôi nhận được tin nhắn của anh Oai, nói rằng anh ấy đang từ Hamburg về, có đi qua Berlin và muốn chơi golf cùng tôi," ông Duy khai. "Tôi đồng ý và đã đặt sân." "Lúc ban đầu tôi đặt tên anh Trịnh và gọi điện hỏi anh Trịnh có muốn chơi không. Anh Trịnh nói không tham gia bởi không muốn gặp người quen của tôi vì muốn giấu tung tích." "Tôi cũng từng rủ anh Trịnh đi Prague chơi, đi thăm anh Oai, nhưng anh Trịnh nói không muốn gặp Oai." Vũ Đình Duy đã gặp những ai trước vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh? Ngoài việc đón tiếp và đi chơi golf với nhau tại Berlin, trong khoảng thời gian trước khi xảy ra vụ bắt cóc, Vũ Đình Duy và ông Oai còn gặp gỡ tại Prague. Vũ Đình Duy khai rằng khoảng giữa tháng 7/2017, ông cùng bạn gái sang Prague chơi, mục đích là "thăm người bạn thân là ông Đào [Q. Oai]". Chuyến đi diễn ra vào khoảng từ 13 đến 17/7. Có một tình tiết được tòa đặc biệt chú ý trong chuyến đi này. Đó là bữa ăn sáng giữa Vũ Đình Duy với Đào Q. Oai diễn ra một ngày trước khi ông Duy trở về Đức. "Bữa ăn này có mặt bốn người, gồm nhân chứng Vũ [Đình Duy] và ba người khác, trong đó có một nghi phạm tham gia vụ bắt cóc, và một người mà cơ quan công tố nghi ngờ rằng có thể là một quan chức an ninh cao cấp của Việt Nam," phóng viên nhật báo Taz của Đức, Sebastian Erb nói với BBC hôm 8/5/2018, ngay sau phiên thẩm vấn. "Nhân chứng Vũ khai trước tòa rằng ông ta không nhớ rõ người mà tòa nghi ngờ và hỏi đến là ai, và chúng ta không biết là ông ấy có nói thật hay không." Chỉ ít hôm sau khi xảy ra vụ bắt cóc, Vũ Đình Duy khai rằng ông nhận ra ông Đào Q. Oai là một trong những người tham gia vụ việc. "Tôi biết anh Oai có đặt phòng cho Tướng Đường Minh Hưng sau khi được cảnh sát cho xem lại video," Vũ Đình Duy khai. Tòa Đức 'nêu tướng Hưng và nhiều người VN' Đức 'điều tra tướng công an VN' 'Slovakia đang ở thế khá kẹt với Đức' Tuy nhiên, ông Duy nói, để không đánh động đối tượng, ông đã không tìm cách hỏi ông Oai về vụ việc. "Hôm 1 hoặc 3/8 gì đó, tôi không nhớ lắm, anh Oai có gọi điện cho tôi, hỏi rằng 'mày đã biết việc ông Trịnh Xuân Thanh về nước chưa?' Tôi trả lời rằng mới biết tin qua truyền thông Việt Nam và tôi không hiểu vì sao ông Trịnh về Việt Nam đầu thú." "Ông Đào [Q. Oai] nhắc tôi phải cẩn thận khi sống ở châu Âu và phải hạn chế đi lại. Chính xác là ông ấy nói, 'chơi ít thôi'." "Sau đó khoảng 2 tháng, tôi có liên hệ với anh ấy và được biết anh ấy đang ở Việt Nam." Đại sứ Dương Trọng Minh (thứ hai, từ bên phải) bị Bộ Ngoại giao Slovakia triệu lên làm việc hôm 3/5/2018 Slovakia: 'VN phải giải thích thỏa đáng vụ Trịnh Xuân Thanh' Nghi ngờ Trịnh Xuân Thanh 'bị đưa sang Slovakia' Slovakia ‘bối rối’ vì vụ Trịnh Xuân Thanh Cũng liên quan đến vụ việc, Bộ trưởng Nội vụ Slovakia, bà Denisa Sakova và Tổng trưởng Cảnh sát Tibor Gaspar đã ra điều trần trước Ủy ban An ninh và Quốc phòng về vai trò mà Đức nói là Slovakia có thể đã giúp đưa ông Trịnh Xuân Thanh ra khỏi EU, theo trang Teraz.sk hôm 15/05. Tuy nhiên, theo Chủ tịch Ủy ban An ninh và Quốc phòng, ông Anton Hrrnko, các thông tin từ hồ sơ mật của an ninh Slovakia cho thấy khả năng mà Đức nói rằng có một người đàn ông Việt Nam "nằm trên máy bay Slovakia" để ra khỏi nước này, là "khó xảy ra". Ông Anton Hrnko (Đảng CIS) nói, "không hề có một người như thế đi máy bay và toàn bộ các thành viên của đoàn Việt Nam đều được kiểm tra kỹ và không ai bị cưỡng bức lên máy bay". Giới chức Slovakia khi đó đã cho phái đoàn Bộ Công an Việt Nam do Bộ trưởng Tô Lâm dẫn đầu mượn một máy bay chính phủ để di chuyển từ Prague tới thủ đô của Slovakia là Bratislava, và từ đó đi tiếp tới Moscow. Phiên toà xét xử ông Long N. H. ở Berlin vẫn đang tiếp tục. Theo kế hoạch, sẽ còn 16 phiên xử nữa được thực hiện từ nay cho tới cuối tháng Tám.

summarize: Quang cảnh khu vực sảnh bên ngoài phòng xử án, Tòa Thượng thẩm Berlin "Vũ nói Vũ biết nhóm người này thông qua Oai." Trong buổi sáng phiên xử thứ năm, diễn ra vào hôm thứ Ba, vợ ông Trịnh Xuân Thanh tiếp tục ra tòa với vai trò nhân chứng. 'Slovakia đang ở thế khá kẹt với Đức' Nội dung lời khai của vợ Trịnh Xuân Thanh tại tòa Đức Tòa Đức 'nêu tướng Hưng và nhiều người VN' Đây là lần thứ hai bà Nga xuất hiện trước tòa. Trước đó, vào sáng 7/5/2018, bà đã trả lời các câu hỏi của tòa trong vòng khoảng 1 tiếng, cũng ở vị trí nhân chứng. Bị cáo duy nhất hầu tòa trong vụ này là ông Long N. H., một công dân Việt Nam sinh sống tại Cộng hòa Czech, trong nghi án 'bắt cóc ở Berlin' với nạn nhân là ông Trịnh Xuân Thanh. Bị cáo Long N. H., một công dân Việt Nam sinh sống tại Cộng hòa Czech, đang hầu tòa trong nghi án 'bắt cóc ở Berlin' Hai người đàn ông nữa, có tên là Oai và Tú được bà Nga nhắc tới, là hai trong số các đối tượng mà cáo trạng của cơ quan công tố Đức nêu là nghi phạm cùng tham gia vụ bắt cóc nêu trên. Vũ Đình Duy biết rõ vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh? Trước tòa hôm 15/5, bà Nga khai rằng Vũ Đình Duy có nói với bà đây là một vụ bắt cóc, với sự tham dự của Đại sứ quán Việt Nam tại Berlin. Thời điểm Vũ Đình Duy nói là khoảng ngày 26/7/2017, bà Nga khai, tương đối sớm sau khi xảy ra vụ việc, Vụ Trịnh Xuân Thanh: Slovakia ‘triệu tập đại sứ VN’ Vali nạn nhân nữ vụ bắt cóc Berlin 'bị lục tung' Ông Long là 'tốt thí' trong vụ bắt cóc ở Berlin? Cơ quan điều tra của Đức xác định ông Trịnh Xuân Thanh đã bị một nhóm người bắt cóc vào sáng Chủ Nhật 23/7/2017 tại một công viên ở trung tâm Berlin, đưa về Sứ quán Việt Nam tại Berlin rồi sau đó về Việt Nam qua ngả nào chưa rõ. Trong phiên xử hôm 7/5, bà Nga trình bày rằng bà lần đầu tiên nghe tin chồng bà bị bắt cóc là hôm 25/7/2017, từ Sở Cảnh sát Berlin. Trong lần ra tòa thứ hai, sáng 15/5, bà nói bằng những cách riêng, ngay sau đó, bà đã tìm hiểu và được biết chồng bà sắp về đến Hà Nội trên một chuyến bay từ Moscow. Nguồn tin của bà cho biết rằng ông Thanh không đi được và nằm trên cáng khi về tới Hà Nội. Bà Nga nói trước kia từng nghe nhiều tin đồn tương tự nên chưa tin ngay mà muốn tìm hiểu thêm. "Tôi chỉ biết việc chồng tôi về VN qua truyền thông," bà nói. "Sau ngày 23/7/2017, tôi làm việc với cảnh sát Đức và phải giữ kín thông tin, với hy vọng chồng tôi vẫn còn ở châu Âu." "Cho tới tối thứ Năm [ngày 27/7/2017], người thân của tôi nói rằng đêm hôm đó [rạng sáng 28/7/2017] anh Thanh sẽ về đến Việt Nam. Tôi vẫn trả lời rằng điều đó không thể xảy ra. Tôi đã không tin cho tới lúc chồng tôi xuất hiện trên truyền hình Việt Nam." "Sau đó, qua nguồn tin một người bạn gái, tôi được nghe nói chồng tôi về Việt Nam trên một chiếc cáng, qua đường Nga, bằng máy bay của Vietnam Airlines. Chồng tôi khi đó không đi được." Ông Trịnh Xuân Thanh đã bị trao hai án tù chung thân trong hai phiên tòa sơ thẩm tại Hà Nội hồi tháng 1 và tháng 2/2018 Mối quan hệ giữa Vũ Đình Duy và Trịnh Xuân Thanh Trước đó, trong phiên xử hôm 7/5, bà Nga đã khai trước tòa về mối quan hệ giữa nhân chứng Vũ với ông Trịnh Xuân Thanh. Phiên tòa 'bắt cóc Trịnh Xuân Thanh' nêu nhiều tình tiết mới Đức xử nghi phạm vụ 'bắt cóc Trịnh Xuân Thanh' Đức 'điều tra tướng công an VN' "Vũ có quan hệ họ hàng với chồng tôi. Chồng tôi khá thân với Vũ, anh ấy coi Vũ là người thân cận, tin tưởng của mình," bà nói. Chi tiết này cũng được Vũ Đình Duy xác nhận trong buổi chiều phiên xử cùng ngày, khi ông ra tòa ở vị trí nhân chứng. Rời khỏi Việt Nam vào 10/2016, Vũ Đình Duy nói ông tới thủ đô của Ba Lan, và dành thời gian đi đi lại lại giữa hai thành phố Warsaw và Berlin. Tại Berlin, "tôi sống trong căn hộ của anh Trịnh [Xuân Thanh]," Vũ Đình Duy nói. Tuy nhiên, ông Thanh và gia đình không sống tại địa chỉ này. Ông Duy cho biết ông thường sang Berlin vào các dịp cuối tuần, ở cho tới thứ Hai hoặc đôi khi đến thứ Ba. Trong thời gian ở Berlin, Vũ Đình Duy chủ yếu dành thời gian đi đánh golf với Trịnh Xuân Thanh, tại một câu lạc bộ mà họ đã mua thẻ thành viên thay vì trả tiền cho từng lượt chơi. Vũ Đình Duy nói ông thường đặt chỗ chơi golf dưới tên ba người, gồm ông Trịnh Xuân Thanh, vợ ông Thanh là bà Trần Dương Nga, và tên mình. Lý do, ông nói, là bởi đặt cho ba người thì sẽ được chơi độc lập, không phải ghép với các nhóm khách khác, sẽ đảm bảo quyền riêng tư. "Có những lần chỉ có tôi hoặc tôi và anh Trịnh chơi, nhưng tôi vẫn đặt ba chỗ." Ông Vũ Đình Duy (trái) từng là lãnh đạo PVTEX, một trong các doanh nghiệp thua lỗ của PetroVietnam (PVN). Ông khai trước tòa Berlin rằng ông đã rời Việt Nam sang châu Âu vào 10/2016 Vũ Đình Duy và mối quan hệ với nghi phạm Đào Q. Oai Ông Vũ Đình Duy nói với tòa rằng thời ông cũng có mối quan hệ mật thiết với một trong những người bị cho là có tham gia vào vụ bắt cóc, nghi phạm Đào Q. Oai, một người Việt sinh sống tại Prague và là người chú của bị cáo đang hầu tòa tại Berlin. Vũ Đình Duy khai trước tòa rằng người có tên là ông Oai, sống tại Prague, với ông là một "người bạn thân". "Tôi biết anh ấy từ 2009. Anh ấy cùng quê với tôi, nhà ở sát nhà tôi. Không chỉ thân với Oai, tôi còn thân với tất cả các thành viên khác của gia đình anh ấy." "Vào lúc tôi quen biết Oai, anh ấy đã chủ yếu là sống tại châu Âu. Anh ấy có nói với tôi rằng đã sang châu Âu từ khoảng 1988, và kể với tôi rằng anh ấy chuyên cung cấp các dịch vụ cho người Việt ở châu Âu và ở Tiệp." "Anh ấy bảo tôi muốn gì, anh ấy cũng đáp ứng." "Chẳng hạn có một lần, hồi 2010 tôi tới Frankfurt, tôi gọi điện cho anh Oai nói cho một xe đến đón tôi sang Tiệp. Chỉ vài tiếng đồng hồ sau là đã có người mang xe tới đón tôi." Trong câu chuyện với vợ chồng Trịnh Xuân Thanh, ông Vũ Đình Duy cũng từng nhắc tới tên ông Oai, bà Nga khai trước tòa hôm 7/5. "Tôi được nghe nhắc đến một người tên là Oai nhiều lần trong các lần gặp Vũ," bà Nga nói. "Vũ nói Vũ có một người anh kết nghĩa rất thân, sống tại Prague. Vũ kể là Oai rủ Vũ sang Prague, Oai có thể lo được mọi việc cho Vũ." "Oai được gọi là 'soái' của người Việt ở Prague, rất tốt với Vũ, luôn sẵn sàng giúp đỡ Vũ." Mối quan tâm của Đào Q. Oai Sau khi rời Việt Nam sang châu Âu, Vũ Đình Duy tiếp tục giữ liên hệ với ông Oai qua Viber và Zalo, và có những lần ông Duy sang Prague thăm ông Oai. Bà Trần Dương Nga khai trước tòa rằng ít hôm sau khi chồng bà mất tích, ông Vũ Đình Duy nói với bà rằng đây là vụ bắt cóc được thực hiện với sự tham gia của Đại sứ quán Việt Nam tại Berlin Theo lời khai của bà Nga, dường như nghi phạm Oai và ông Trịnh Xuân Thanh có biết nhau. "Chồng tôi và Oai từng gặp nhau một lần gì đó, khi chồng tôi còn ở Việt Nam," bà Nga nói. Bản thân bà không quen biết ông Oai mà "chỉ nghe qua những lời kể của Vũ". Tuy không có mối quan hệ gắn bó với nhau, nhưng Đào Q. Oai tỏ ra rất quan tâm tới manh mối về Trịnh Xuân Thanh, theo những gì Vũ Đình Duy khai trước tòa. Về phần mình, ông Vũ Đình Duy cũng từng nhiều lần chủ động tìm cách kết nối để ông Thanh và ông Oai gặp nhau tại Berlin và Prague. Theo lời khai của bà Nga hôm 7/5, có một lần Vũ Đình Duy rủ chồng bà đi chơi golf với sự có mặt của Oai, nhưng ông Thanh đã ngay lập tức từ chối. Chi tiết này đã được tòa hỏi cặn kẽ trong phiên thẩm vấn riêng rẽ ông Vũ Đình Duy chiều 7/5. "Khoảng hơn 10 ngày trước vụ bắt cóc anh Trịnh, tôi nhận được tin nhắn của anh Oai, nói rằng anh ấy đang từ Hamburg về, có đi qua Berlin và muốn chơi golf cùng tôi," ông Duy khai. "Tôi đồng ý và đã đặt sân." "Lúc ban đầu tôi đặt tên anh Trịnh và gọi điện hỏi anh Trịnh có muốn chơi không. Anh Trịnh nói không tham gia bởi không muốn gặp người quen của tôi vì muốn giấu tung tích." "Tôi cũng từng rủ anh Trịnh đi Prague chơi, đi thăm anh Oai, nhưng anh Trịnh nói không muốn gặp Oai." Vũ Đình Duy đã gặp những ai trước vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh? Ngoài việc đón tiếp và đi chơi golf với nhau tại Berlin, trong khoảng thời gian trước khi xảy ra vụ bắt cóc, Vũ Đình Duy và ông Oai còn gặp gỡ tại Prague. Vũ Đình Duy khai rằng khoảng giữa tháng 7/2017, ông cùng bạn gái sang Prague chơi, mục đích là "thăm người bạn thân là ông Đào [Q. Oai]". Chuyến đi diễn ra vào khoảng từ 13 đến 17/7. Có một tình tiết được tòa đặc biệt chú ý trong chuyến đi này. Đó là bữa ăn sáng giữa Vũ Đình Duy với Đào Q. Oai diễn ra một ngày trước khi ông Duy trở về Đức. "Bữa ăn này có mặt bốn người, gồm nhân chứng Vũ [Đình Duy] và ba người khác, trong đó có một nghi phạm tham gia vụ bắt cóc, và một người mà cơ quan công tố nghi ngờ rằng có thể là một quan chức an ninh cao cấp của Việt Nam," phóng viên nhật báo Taz của Đức, Sebastian Erb nói với BBC hôm 8/5/2018, ngay sau phiên thẩm vấn. "Nhân chứng Vũ khai trước tòa rằng ông ta không nhớ rõ người mà tòa nghi ngờ và hỏi đến là ai, và chúng ta không biết là ông ấy có nói thật hay không." Chỉ ít hôm sau khi xảy ra vụ bắt cóc, Vũ Đình Duy khai rằng ông nhận ra ông Đào Q. Oai là một trong những người tham gia vụ việc. "Tôi biết anh Oai có đặt phòng cho Tướng Đường Minh Hưng sau khi được cảnh sát cho xem lại video," Vũ Đình Duy khai. Tòa Đức 'nêu tướng Hưng và nhiều người VN' Đức 'điều tra tướng công an VN' 'Slovakia đang ở thế khá kẹt với Đức' Tuy nhiên, ông Duy nói, để không đánh động đối tượng, ông đã không tìm cách hỏi ông Oai về vụ việc. "Hôm 1 hoặc 3/8 gì đó, tôi không nhớ lắm, anh Oai có gọi điện cho tôi, hỏi rằng 'mày đã biết việc ông Trịnh Xuân Thanh về nước chưa?' Tôi trả lời rằng mới biết tin qua truyền thông Việt Nam và tôi không hiểu vì sao ông Trịnh về Việt Nam đầu thú." "Ông Đào [Q. Oai] nhắc tôi phải cẩn thận khi sống ở châu Âu và phải hạn chế đi lại. Chính xác là ông ấy nói, 'chơi ít thôi'." "Sau đó khoảng 2 tháng, tôi có liên hệ với anh ấy và được biết anh ấy đang ở Việt Nam." Đại sứ Dương Trọng Minh (thứ hai, từ bên phải) bị Bộ Ngoại giao Slovakia triệu lên làm việc hôm 3/5/2018 Slovakia: 'VN phải giải thích thỏa đáng vụ Trịnh Xuân Thanh' Nghi ngờ Trịnh Xuân Thanh 'bị đưa sang Slovakia' Slovakia ‘bối rối’ vì vụ Trịnh Xuân Thanh Cũng liên quan đến vụ việc, Bộ trưởng Nội vụ Slovakia, bà Denisa Sakova và Tổng trưởng Cảnh sát Tibor Gaspar đã ra điều trần trước Ủy ban An ninh và Quốc phòng về vai trò mà Đức nói là Slovakia có thể đã giúp đưa ông Trịnh Xuân Thanh ra khỏi EU, theo trang Teraz.sk hôm 15/05. Tuy nhiên, theo Chủ tịch Ủy ban An ninh và Quốc phòng, ông Anton Hrrnko, các thông tin từ hồ sơ mật của an ninh Slovakia cho thấy khả năng mà Đức nói rằng có một người đàn ông Việt Nam "nằm trên máy bay Slovakia" để ra khỏi nước này, là "khó xảy ra". Ông Anton Hrnko (Đảng CIS) nói, "không hề có một người như thế đi máy bay và toàn bộ các thành viên của đoàn Việt Nam đều được kiểm tra kỹ và không ai bị cưỡng bức lên máy bay". Giới chức Slovakia khi đó đã cho phái đoàn Bộ Công an Việt Nam do Bộ trưởng Tô Lâm dẫn đầu mượn một máy bay chính phủ để di chuyển từ Prague tới thủ đô của Slovakia là Bratislava, và từ đó đi tiếp tới Moscow. Phiên toà xét xử ông Long N. H. ở Berlin vẫn đang tiếp tục. Theo kế hoạch, sẽ còn 16 phiên xử nữa được thực hiện từ nay cho tới cuối tháng Tám.

vert-fut-47595815

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-47595815

Ngôn ngữ làm thay đổi cách ta nhận biết màu sắc

Về mặt vật lý, mắt người có khả năng nhận biết được hàng triệu màu khác nhau. Nhưng chúng ta không nhận ra toàn bộ những màu này theo cùng một cách.

Một số người không thể phân biệt các màu khác nhau - hiện tượng mù màu - do các tế bào nhạy cảm với độ ánh sáng cao ở võng mạc mắt họ bị lỗi hoặc thậm chí vắng mặt. Vì sao các nền văn minh vĩ đại lại sụp đổ Những tòa cao ốc biết 'nhảy múa' ở Nhật Bí mật về màu xanh lam hiếm của người Maya Nhưng sự phân bổ và độ tập trung của các tế bào này cũng khác nhau giữa những người có 'thị lực bình thường', khiến tất cả chúng ta khi nhìn cùng một màu sắc sẽ có cách tiếp nhận hơi khác nhau. Bên cạnh cấu trúc sinh học của từng cá thể, cảm nhận về màu sắc là thứ nhẹ về việc ta thực sự nhìn thấy gì mà nặng về việc não ta diễn giải các màu thế nào, qua đó hình thành nên thứ đồ vật hay hiện tượng nào đó có nghĩa. Cảm nhận về màu sắc chủ yếu xuất hiện bên trong đầu chúng ta và do đó mang tính chủ quan - và thiên nhiều về trải nghiệm cá nhân. Hãy thử xem trường hợp những người có cảm giác lẫn lộn (synaesthesia), là những người có thể trải nghiệm màu sắc với các chữ cái và các con số. Cảm giác lẫn lộn thường được mô tả là sự trộn lẫn các cảm giác khác nhau - khi một người có thể nhìn thấy âm thanh hay nghe thấy màu sắc. Nhưng những màu sắc mà họ nghe thấy từng lần cũng khác nhau. Ô A và B chính xác là có màu như nhau, nhưng não chúng ta lại không nghĩ thế Một ví dụ khác là hình ảnh tạo ảo giác kinh điển, hình các ô vuông của Adelson. Trong hình này, có hai ô vuông có màu sắc giống hệt nhau được đánh dấu rõ, nhưng não chúng ta lại tiếp nhận, diễn giải theo cách khác và cho rằng chúng có màu khác nhau. Vì sao các sân ga Nhật Bản lắp đèn màu xanh Kinh Thi trong đời sống và tư tưởng Trung Hoa Khi các nhà độc tài sùng bái phế tích Kể từ ngày chào đời, chúng ta đã học cách phân loại các đồ vật, màu sắc, cảm xúc, và hầu hết mọi thứ, bằng cách sử dụng ngôn ngữ. Dù mắt người có thể nhận biết được hàng ngàn màu, nhưng cách mà chúng ta nói với nhau về màu, và cách chúng ta dùng các loại màu sắc trong cuộc sống hàng ngày, khiến chúng ta phải phân số lượng khổng lồ các màu này thành những nhóm cụ thể, mang ý nghĩa nhất định nào đó. Ví dụ như các hoạ sỹ và các chuyên gia thời trang thì dùng các thuật ngữ về màu sắc để thể hiện và phân biệt các mức độ sắc màu và các khối màu đối với những thứ mà một người 'ngoại đạo' sẽ thấy là chúng chẳng có gì khác nhau. Những người làm công việc liên quan tới vải vóc hay màu sơn phân biết các khối màu khác nhau trong khi với người thường chúng ta thì chúng đều thuộc một loại Các ngôn ngữ khác nhau và các nhóm văn hoá khác nhau cũng đưa ra các dải màu sắc khác nhau. Một số ngôn ngữ, như tiếng Dani được dùng ở Papua New Guinea, và tiếng Bassa được dùng ở Liberia và Sierra Leone, chỉ có hai khái niệm là sẫm và sáng. Trong các ngôn ngữ này, sẫm được diễn giải là mát, lạnh, còn sáng là ấm. Cho nên các màu như đen, xanh dương và xanh lá được gọi chung là màu lạnh, còn các màu nhẹ như trắng, đỏ, cam và vàng được gọi chung là màu ấm. Người Warpiri sống ở Vùng Lãnh thổ Bắc Úc thậm chí còn không có từ "màu sắc". Với họ và các nhóm văn hoá tương tự khác, thì thứ mà chúng ta gọi là "màu" được mô tả bằng những từ vựng phong phú để chỉ kết cấu, cảm xúc vật lý khi ta chạm vào, và mục đích sử dụng của đồ vật mang màu sắc nào đó. Đáng chú ý là hầu hết các ngôn ngữ trên thế giới đều có những định nghĩa để chỉ năm màu căn bản. Các nền văn hoá đa dạng như người Himba ở vùng đồng bằng Naminia và người Berimo ở các khu rừng nhiệt đới tốt tươi của Papua New Guinea dùng năm định nghĩa đó. Cùng với các từ sẫm, sáng và đỏ, những ngôn ngữ này có từ vàng, và một từ dùng để chỉ chung cho cả xanh dương và xanh lá. Các ngôn ngữ này không có từ riêng cho 'xanh lá' và 'xanh dương' ('green' và 'blue' trong tiếng Anh) mà dùng một từ để gộp cả hai màu này, đại khái như từ 'grue' (ghép giữa 'green' và 'blue'). Tại Papua New Guinea, người Berinmo dùng một từ duy nhất để chỉ chung cho cả màu xanh dương và màu xanh lá Về mặt lịch sử thì người xứ Wales trước đây có từ 'grue', mà trong tiếng Wales là 'glas'; tiếng Nhật và tiếng Trung cũng vậy. Ngày nay, trong toàn bộ các ngôn ngữ đó, từ 'grue' gốc đã được hạn chế lại để chỉ màu xanh dương, và có một từ riêng rẽ khác để chỉ màu xanh lá. Đây có thể là do sự phát triển ngôn ngữ, như trong trường hợp tiếng Nhật, hoặc do vay mượn từ vựng, như trong trường hợp tiếng Wales. Tiếng Nga, tiếng Hy Lạp, tiếng Thổ Nhĩ Kỳ và nhiều thứ tiếng khác cũng có hai từ riêng biệt để chỉ màu xanh dương - một là để nói về các khối màu sẫm, và một để nói về các khối màu sáng hơn. Cách chúng ta tiếp nhận màu sắc cũng thay đổi trong cuộc đời chúng ta. Những người nói tiếng Hy Lạp, là thứ ngôn ngữ có hai từ căn bản để mô tả màu xanh dương sáng và xanh dương sẫm ('ghalazio' và 'ble'), thì có khuynh hướng coi hai màu này càng về sau càng giống nhau hơn, sau khi họ sống đủ lâu tại Anh. Tại Anh, các màu này được mô tả chỉ bằng một từ chung là màu xanh dương. Tiếng Hy Lạp có hai từ riêng rẽ để chỉ màu xanh dương, gồm xanh nhạt và xanh sẫm Đây là bởi sau một thời gian dài sống trong môi trường nói tiếng Anh, não của những người có tiếng mẹ đẻ là tiếng Hy Lạp bắt đầu diễn giải các màu "ghalazio" và "ble" như thể chúng nằm cùng một nhóm màu sắc. Nhưng đây không phải là chuyện chỉ xảy ra với màu sắc. Trong thực tế, các ngôn ngữ khác nhau có thể gây tác động tới những cách tiếp nhận của chúng ta trong mọi lĩnh vực cuộc sống. Trong phòng thí nghiệm của chúng tôi tại Đại học Lancaster, chúng tôi đang điều tra xem việc sử dụng và tiếp xúc với các ngôn ngữ khác sẽ làm thay đổi cách thức chúng ta tiếp nhận, ý thức về các đồ vật hàng ngày như thế nào. Rốt cuộc thì điều này xảy ra bởi học một loại ngôn ngữ mới thì giống như trao cho não chúng ta khả năng diễn giải thế giới theo một cách khác - gồm cả cách chúng ta nhìn và xử lý, đánh giá màu sắc. Bài gốc đăng trên The Conversation, và được đăng lại theo giấy phép Creative Commons. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

summarize: Một số người không thể phân biệt các màu khác nhau - hiện tượng mù màu - do các tế bào nhạy cảm với độ ánh sáng cao ở võng mạc mắt họ bị lỗi hoặc thậm chí vắng mặt. Vì sao các nền văn minh vĩ đại lại sụp đổ Những tòa cao ốc biết 'nhảy múa' ở Nhật Bí mật về màu xanh lam hiếm của người Maya Nhưng sự phân bổ và độ tập trung của các tế bào này cũng khác nhau giữa những người có 'thị lực bình thường', khiến tất cả chúng ta khi nhìn cùng một màu sắc sẽ có cách tiếp nhận hơi khác nhau. Bên cạnh cấu trúc sinh học của từng cá thể, cảm nhận về màu sắc là thứ nhẹ về việc ta thực sự nhìn thấy gì mà nặng về việc não ta diễn giải các màu thế nào, qua đó hình thành nên thứ đồ vật hay hiện tượng nào đó có nghĩa. Cảm nhận về màu sắc chủ yếu xuất hiện bên trong đầu chúng ta và do đó mang tính chủ quan - và thiên nhiều về trải nghiệm cá nhân. Hãy thử xem trường hợp những người có cảm giác lẫn lộn (synaesthesia), là những người có thể trải nghiệm màu sắc với các chữ cái và các con số. Cảm giác lẫn lộn thường được mô tả là sự trộn lẫn các cảm giác khác nhau - khi một người có thể nhìn thấy âm thanh hay nghe thấy màu sắc. Nhưng những màu sắc mà họ nghe thấy từng lần cũng khác nhau. Ô A và B chính xác là có màu như nhau, nhưng não chúng ta lại không nghĩ thế Một ví dụ khác là hình ảnh tạo ảo giác kinh điển, hình các ô vuông của Adelson. Trong hình này, có hai ô vuông có màu sắc giống hệt nhau được đánh dấu rõ, nhưng não chúng ta lại tiếp nhận, diễn giải theo cách khác và cho rằng chúng có màu khác nhau. Vì sao các sân ga Nhật Bản lắp đèn màu xanh Kinh Thi trong đời sống và tư tưởng Trung Hoa Khi các nhà độc tài sùng bái phế tích Kể từ ngày chào đời, chúng ta đã học cách phân loại các đồ vật, màu sắc, cảm xúc, và hầu hết mọi thứ, bằng cách sử dụng ngôn ngữ. Dù mắt người có thể nhận biết được hàng ngàn màu, nhưng cách mà chúng ta nói với nhau về màu, và cách chúng ta dùng các loại màu sắc trong cuộc sống hàng ngày, khiến chúng ta phải phân số lượng khổng lồ các màu này thành những nhóm cụ thể, mang ý nghĩa nhất định nào đó. Ví dụ như các hoạ sỹ và các chuyên gia thời trang thì dùng các thuật ngữ về màu sắc để thể hiện và phân biệt các mức độ sắc màu và các khối màu đối với những thứ mà một người 'ngoại đạo' sẽ thấy là chúng chẳng có gì khác nhau. Những người làm công việc liên quan tới vải vóc hay màu sơn phân biết các khối màu khác nhau trong khi với người thường chúng ta thì chúng đều thuộc một loại Các ngôn ngữ khác nhau và các nhóm văn hoá khác nhau cũng đưa ra các dải màu sắc khác nhau. Một số ngôn ngữ, như tiếng Dani được dùng ở Papua New Guinea, và tiếng Bassa được dùng ở Liberia và Sierra Leone, chỉ có hai khái niệm là sẫm và sáng. Trong các ngôn ngữ này, sẫm được diễn giải là mát, lạnh, còn sáng là ấm. Cho nên các màu như đen, xanh dương và xanh lá được gọi chung là màu lạnh, còn các màu nhẹ như trắng, đỏ, cam và vàng được gọi chung là màu ấm. Người Warpiri sống ở Vùng Lãnh thổ Bắc Úc thậm chí còn không có từ "màu sắc". Với họ và các nhóm văn hoá tương tự khác, thì thứ mà chúng ta gọi là "màu" được mô tả bằng những từ vựng phong phú để chỉ kết cấu, cảm xúc vật lý khi ta chạm vào, và mục đích sử dụng của đồ vật mang màu sắc nào đó. Đáng chú ý là hầu hết các ngôn ngữ trên thế giới đều có những định nghĩa để chỉ năm màu căn bản. Các nền văn hoá đa dạng như người Himba ở vùng đồng bằng Naminia và người Berimo ở các khu rừng nhiệt đới tốt tươi của Papua New Guinea dùng năm định nghĩa đó. Cùng với các từ sẫm, sáng và đỏ, những ngôn ngữ này có từ vàng, và một từ dùng để chỉ chung cho cả xanh dương và xanh lá. Các ngôn ngữ này không có từ riêng cho 'xanh lá' và 'xanh dương' ('green' và 'blue' trong tiếng Anh) mà dùng một từ để gộp cả hai màu này, đại khái như từ 'grue' (ghép giữa 'green' và 'blue'). Tại Papua New Guinea, người Berinmo dùng một từ duy nhất để chỉ chung cho cả màu xanh dương và màu xanh lá Về mặt lịch sử thì người xứ Wales trước đây có từ 'grue', mà trong tiếng Wales là 'glas'; tiếng Nhật và tiếng Trung cũng vậy. Ngày nay, trong toàn bộ các ngôn ngữ đó, từ 'grue' gốc đã được hạn chế lại để chỉ màu xanh dương, và có một từ riêng rẽ khác để chỉ màu xanh lá. Đây có thể là do sự phát triển ngôn ngữ, như trong trường hợp tiếng Nhật, hoặc do vay mượn từ vựng, như trong trường hợp tiếng Wales. Tiếng Nga, tiếng Hy Lạp, tiếng Thổ Nhĩ Kỳ và nhiều thứ tiếng khác cũng có hai từ riêng biệt để chỉ màu xanh dương - một là để nói về các khối màu sẫm, và một để nói về các khối màu sáng hơn. Cách chúng ta tiếp nhận màu sắc cũng thay đổi trong cuộc đời chúng ta. Những người nói tiếng Hy Lạp, là thứ ngôn ngữ có hai từ căn bản để mô tả màu xanh dương sáng và xanh dương sẫm ('ghalazio' và 'ble'), thì có khuynh hướng coi hai màu này càng về sau càng giống nhau hơn, sau khi họ sống đủ lâu tại Anh. Tại Anh, các màu này được mô tả chỉ bằng một từ chung là màu xanh dương. Tiếng Hy Lạp có hai từ riêng rẽ để chỉ màu xanh dương, gồm xanh nhạt và xanh sẫm Đây là bởi sau một thời gian dài sống trong môi trường nói tiếng Anh, não của những người có tiếng mẹ đẻ là tiếng Hy Lạp bắt đầu diễn giải các màu "ghalazio" và "ble" như thể chúng nằm cùng một nhóm màu sắc. Nhưng đây không phải là chuyện chỉ xảy ra với màu sắc. Trong thực tế, các ngôn ngữ khác nhau có thể gây tác động tới những cách tiếp nhận của chúng ta trong mọi lĩnh vực cuộc sống. Trong phòng thí nghiệm của chúng tôi tại Đại học Lancaster, chúng tôi đang điều tra xem việc sử dụng và tiếp xúc với các ngôn ngữ khác sẽ làm thay đổi cách thức chúng ta tiếp nhận, ý thức về các đồ vật hàng ngày như thế nào. Rốt cuộc thì điều này xảy ra bởi học một loại ngôn ngữ mới thì giống như trao cho não chúng ta khả năng diễn giải thế giới theo một cách khác - gồm cả cách chúng ta nhìn và xử lý, đánh giá màu sắc. Bài gốc đăng trên The Conversation, và được đăng lại theo giấy phép Creative Commons. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Future.

vert-tra-46936135

https://www.bbc.com/vietnamese/vert-tra-46936135

Gadara, thành phố cổ 'không có linh hồn' của Jordan

Khi Gadara được tuyên bố là địa điểm khảo cổ, cư dân nơi đây được yêu cầu tái định cư, chuyển tới nơi khác sinh sống.

Theo Ahmad Alomari, một người từng sống tại đây, thì người dân lúc ra đi đã mang linh hồn của thành phố theo. Cảnh điêu tàn trong thế giới Ả-rập xưa và nay Gặp 'người Samari nhân lành' của Kinh Thánh Người Ba Tư cổ sáng tạo ra 'máy lạnh' giữa sa mạc Bộ tộc 'Hoa Nhân' đội vòng kết hoa Ả Rập Saudi "Đây là nhà tôi," Ahmad Alomari tuyên bố. Mải để ý đống đổ nát dưới chân, tôi suýt bỏ lỡ câu nói của ông. Tôi ngước nhìn vào cấu trúc xây dựng trước mặt, không có mái và được xây bằng basalt đen và đá vôi trắng. "Gượm đã, đây á?" Tôi không tin, hỏi lại. Một tia nắng vàng ngọt buổi sáng chiếu qua khung cửa và cửa sổ, rọi vào phía bên trong mọc đầy cỏ dại. Nghĩ đến bản tính vui vẻ của Alomari, tôi ngỡ ông nói đùa. Rốt cuộc thì chúng tôi đang đứng bên trong khu phế tích Gadara, nằm ở góc tây bắc của Jordan. Và, trừ khi Alomari là một bóng ma, ông chắc chắn không thể sống vào thời gian khoảng năm 63 trước Công Nguyên, khi thành phố trở thành một phần quan trọng của Decapolis nổi tiếng thời Hy Lạp - La Mã cổ đại, tức một mạng lưới hùng mạnh gồm 10 thị thành được hình thành sau khi người La Mã chinh phục Palestine Cổ đại. "Đúng vậy, chỗ này," ông nhắc lại với nụ cười rộng ngoác tới tận mang tai. "Đây là nhà tôi." Ahmad Alomari lớn lên trong một ngôi nhà được xây bằng những khối đá của đống đổ nát hoang tàn vốn từng tồn tại từ thời La Mã cổ Những cây cột đơn lẻ một thời từng chống đỡ cho ba nhà hát ngoài trời, một vương cung thánh đường và một ngôi đền nằm trên đỉnh đồi. Thứ 'nước thần' giải say rượu ở Thổ Nhĩ Kỳ 'Cuộc chiến Hummus' ở Trung Đông Dùng nước biển để trồng trọt trên sa mạc Từ nhà Alomari, tôi nhìn vào khung cảnh ấn tượng của Biển Galilee và Israel. Xa hơn một chút về phía đông, góc phía tây nam Syria trải rộng ra trước mắt. Bốn mươi bảy năm trước, Alomari được sinh ra ở chính nơi này - một ngôi nhà khiêm nhường được xây dựng từ những viên đá cổ xưa để lại bởi những cư dân thời La Mã. Nhưng địa điểm nơi có ngôi nhà thời thơ ấu của Alomari có chiều dài lịch sử từ thời Thế kỷ 7 trước Công Nguyên. Vương quốc Ptolemy (từ 305 đến 30 trước Công Nguyên) và rồi đến vương quốc Seleucids (từ 312 đến 62 trước Công Nguyên), là các quốc gia do các tướng lĩnh của Alexandre Đại đế lập ra sau khi hoàng đế băng hà, đã chiếm thành phố trước khi người La Mã kéo đến, hồi Thế kỷ 1 trước Công Nguyên. Nằm ở vị trí chiến lược dọc theo các tuyến thương mại, Gadara đã có một thời hoàng kim, nền kinh tế và văn hoá phát triển rất thịnh vượng, với giới nghệ sĩ và học giả đổ xô đến. Nhưng sau vài thế kỷ, độ nổi tiếng và tầm ảnh hưởng của Gadara bắt đầu đi xuống. Những thay đổi trong các tuyến giao thương và một loạt các trận động đất phá hủy cơ sở hạ tầng của thành phố trong Thế kỷ 8 rất có thể đã góp phần khiến Gadara trở nên hoang phế. Những gì còn lại của các công trình có từ thời La Mã đã bị bỏ mặc trong suốt cả thiên niên kỷ. Gadara có chiều dài lịch sử từ cả hai ngàn năm trước Vào cuối Thế kỷ 19, cuộc sống mới đã đến với đô thị cổ đại này. "Thời đó, cư dân nơi đây toàn là dân du mục, mục đồng và nông dân," ông Alomari giải thích. Khi một nhóm người - trong đó có tổ phụ của Alomari - phát hiện ra khung xương của thành phố từng ngự trên đỉnh đồi, nơi có cả những giếng nước và vật liệu xây dựng mà lại nằm gần ngay với vùng đất trồng trọt được, cạnh sông Yarmouk, họ quyết định chọn đó làm nơi cắm rễ dừng chân. Ông cố của Alomari rất có thể chính là một trong những người đầu tiên tới trú ngụ trong đống đổ nát này và giúp xây dựng một ngôi làng mới trên nền thành phố cổ. "Những cấu trúc này có 2.000 năm tuổi," Alomari nói, vung tay dọc theo những tảng đá tạo thành bức tường của ngôi nhà cũ của mình. "Nhưng cha tôi đã xây ngôi nhà này cách đây chưa đầy 100 năm." Vào thập niên 1960, Bộ Cổ vật của Jordan tuyên bố Gadara là một địa điểm khảo cổ. Bếp lò và các yếu tố khác không được coi là có giá trị văn hóa và lịch sử bị dỡ bỏ, còn những ngôi nhà được xây dựng bởi cộng đồng của Alomari rơi vào tình trạng hư hỏng. "Bộ Cổ vật cấm chúng tôi bảo trì nhà cửa," ông nói. "Lần khai quật đầu tiên tôi chứng kiến là vào cuối thập niên 1970," Alomari nhớ lại. Ngay sau đó, 1.500 cư dân Gadara đã được yêu cầu tái định cư tới nơi khác. Vào năm 63 trước Công Nguyên, Gadara trở thành một phần trong nhóm 10 thành phố hùng mạnh, được gọi là Decapolis, của Hy Lạp-La Mã cổ đại Một số gia đình chuyển đi gần như ngay lập tức, mua nhà hiện đại ở các thành phố Jordan gần đó như Um Qais. "Cuộc sống ở làng không phải là dễ dàng gì," Alomari giải thích. "Chúng tôi phải lấy nước từ giếng lên, giặt quần áo bằng tay. Rất là bụi bặm. Rắn và bò cạp bò khắp nơi. Mỗi tối chỉ có điện trong vài giờ mỗi tối, do một máy phát điện cung cấp." Nhưng ngay cả hồi nhỏ, Alomari đã nhận ra rằng trái tim của một nơi nằm ở chính những người sống tại đó. "Không có các gia đình, ngôi làng trở thành một cơ thể không có linh hồn." Lớn lên trong địa điểm khảo cổ, Alomari thích chia sẻ cuộc sống làng quê với du khách. Gadara từ lâu đã là nơi hành hương của người Kitô giáo. Nhiều người tin rằng đây chính là nơi Chúa Jesus đã đuổi uế linh ra khỏi hai người đàn ông sang một đàn lợn. Những gì Alomari muốn chia sẻ với người bên ngoài vẫn là những ký ức đầu tiên, những ký ức ông yêu mến. "Hồi chúng tôi còn sống ở đây, lữ khách tới thăm Gadara thường tới nhà tôi," ông nói. "Họ thường ngồi dưới mái hiên nhà, uống trà và ăn chút gì đó cùng chúng tôi." Ông đứng dậy khỏi bệ cửa sổ bằng đá, tôi bước theo sau, đi xuống những khối đá hình chữ nhật vô chủ chất đống trước nhà cũ của ông. "Lần đầu tiên tôi nói chuyện với du khách là khi tôi khoảng tám tuổi," ông nhớ lại. "Ở chỗ này này," ông nói khi chúng tôi đến gần lối vào của nhà hát La Mã đã được phục chế nằm ở mé tây của thành phố cổ. "Tôi cùng bạn bè cũng chơi trò trốn tìm ở đây," ông nói thêm, âm thanh đập vào những chiếc ghế bazalt cong cong xung quanh. Chúng tôi tiếp tục đi quanh thành phố cổ, đi qua những quầy hàng mà các thương gia bỏ hoang nằm dọc theo con đường La Mã có lát gạch, và đi lên đỉnh đồi, nơi có các cây cột đứng ở nơi từng có một vương cung thánh đường. "Chúng tôi từng chơi đá bóng ở đây," Alomari nói. "Đây chính là các cột gôn." Còn hôm nay thì chẳng có bóng dáng đứa trẻ nào đang chạy nhảy chơi đùa. Mà thật ra thì chẳng có bóng người nào khác ngoài chúng tôi ở đây cả. "Và ở kia," ông nói thêm, mắt liếc nhìn vào nơi mái hiên có thấp thoáng một số bàn ghế của thời hiện đại, "bây giờ là nhà hàng. Nhưng nó từng là trường học của tôi." Giọng Alomari trầm xuống, và tôi nhận thấy nỗi buồn xa vắng trong đó. "Khi gia đình tôi chuyển tới nhà mới ở Um Qais hồi 1987, tôi đã không chịu rời khỏi làng," Alomari nói. Khi đó ông mới 14 tuổi. "Tôi đã ở đây một mình trong ba ngày. Tôi ngủ trong căn lều, bên dưới một mái nhà, cùng với con lừa và chiếc xe đạp để dưới." Vài năm sau khi gia đình dọn tới nơi ở mới, Alomari nghe tin các nhà khảo cổ muốn tìm các trợ lý biết nói tiếng Anh để giúp việc trong quá trình khai quật. Tuy chỉ có chút vốn liếng ngôn ngữ hết sức hạn chế nhưng lòng quyết tâm trong ông thì vô bờ bến. "Họ gọi tôi tới, hỏi tôi có biết nói tiếng Anh không. Tôi biết rằng nếu tôi nói là không thì sẽ không được nhận vào." Thế là ông 'thổi' khả năng của mình lên một chút. Tuy gặp khó khăn trong giao tiếp nhưng Alomari toàn tâm toàn ý trợ giúp cho công tác khai quật và dần cải thiện tiếng Anh trong thời gian làm việc sáu tuần. Sự nỗ lực chăm chỉ của ông đã được đền đáp: ông được nhận vào làm người bảo vệ sống tại chỗ trong một bảo tàng cổ vật nhỏ đặt bên trong địa điểm khảo cổ này. "Tôi thậm chí còn không hỏi về hợp đồng hay chuyện tiền nong gì hết," Alomari nói. "Điều duy nhất tôi quan tâm là tôi cuối cùng đã có thể trở lại sống tại ngôi làng của mình." Ông đã tận dụng hầu như mọi cơ hội - làm việc với các nhà khảo cổ, chuyện trò với du khách vào ban ngày, và học mọi thứ, từ tiếng Anh cho tới việc khảo cổ, vào ban đêm. "Vào ban đêm, tôi ở trong bảo tàng có một mình, cho nên tôi đọc mọi thứ tôi kiếm được," ông nói. "Khoản lương đầu tiên của tôi là chừng 100 dinar. Tôi đã dùng một phần tư chỗ đó để mua cuốn từ điển tiếng Ả Rập-Anh đầu tiên của mình." Cuốn từ điển đó trở nên thật hữu dụng khi ông trò chuyện với đồng nghiệp, với du khách và thậm chí với cả một người đặc biệt. "Tôi phải lòng một cô gái người Đức tới thăm Um Qais," Alomari thú nhận. Hai người đã dành hầu hết kỳ nghỉ của cô bên nhau, trao đổi với nhau bằng tiếng Anh bởi không ai biết nói thứ tiếng của người kia. "Khi cô ấy trở về nhà, tôi đã viết cho cô ấy một lá thư bằng tiếng Anh - chỉ có 10 dòng thôi nhưng tôi đã phải mất đến ba, bốn tiếng đồng hồ để viết!" Rồi khi cô hồi âm bằng một lá thư dài 14 trang, ông phải vận dngj cả cuốn từ điển lẫn tâm hồn lãng mạn của mình. "Tôi bắt đầu đọc và viết thơ," Alomari vừa nói vừa mỉm cười. Alomari tiếp tục trợ giúp cho Bộ Cổ vật Jordan trong các nỗ lực bảo tồn địa điểm khảo cổ Gadara Tuy những trái tim yêu non nớt đó không bao giờ gặp lại nhau, nhưng Alomari đã tìm thấy hạnh phúc trong việc sống và làm việc ở Gadara. Nay không còn sống bên trong địa điểm khảo cổ nữa, nhưng Alomari vẫn tiếp tục giúp việc cho Bộ Cổ vật trong các nỗ lực bảo tồn, và hướng dẫn du khách đi tham quan di tích đổ nát. Thế nhưng sự thiếu vắng cuộc sống tại ngôi làng xưa cũ vẫn ám ảnh ông. Giấc mơ của Alomari là một ngày nào đó những người dân làng sẽ lại được trở về sống trong các căn nhà của mình, bên trong địa điểm này, dẫu biết rằng đây là điều không thể. Cho nên ông tìm đến phương án tối ưu tiếp theo: hợp tác với các sáng kiến du lịch dựa trên cộng đồng như Baraka Destinations và The Jordan Trail để có thể tham gia vào các trải nghiệm như cung cấp cho du khách dịch vụ ở chung với dân địa phương, homestay, hay các buổi tổ chức nấu ăn. Alomari cũng hy vọng sẽ đến một ngày ông có thể tiếp đón những vị khách của chính mình tại một khu dịch vụ homestay kiểu nông thôn mà ông đang phát triển. "Tôi đã nghĩ tên cho nó," ông nói và lại ngoác miệng cười. "Sẽ gọi nó là 'Philodemos'." Philodemus là một nhà triết học, nhà thơ của Gadara hồi Thế kỷ 1 trước Công Nguyên - không hoàn toàn khác với Alomari. "Mà anh có biết tên ông ấy có ý nghĩa gì không?" Alomari hỏi. "Philos là 'bạn' hoặc 'người yêu', còn demo là 'mọi người'." "Bạn... của mọi người," tôi nói to. Trong lúc Alomari nói viễn kiến của mình đối với việc đón chào khách tới khu nhà homestay của ông là để nhằm chia sẻ các câu chuyện, những mẩu bánh mì, tôi không thể không nhiệt thành gật đầu tán thưởng. Nếu không có mọi người và những câu chuyện, thì địa điểm khảo cổ này sẽ chỉ đơn thuần là những khối đá mà thôi. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

summarize: Theo Ahmad Alomari, một người từng sống tại đây, thì người dân lúc ra đi đã mang linh hồn của thành phố theo. Cảnh điêu tàn trong thế giới Ả-rập xưa và nay Gặp 'người Samari nhân lành' của Kinh Thánh Người Ba Tư cổ sáng tạo ra 'máy lạnh' giữa sa mạc Bộ tộc 'Hoa Nhân' đội vòng kết hoa Ả Rập Saudi "Đây là nhà tôi," Ahmad Alomari tuyên bố. Mải để ý đống đổ nát dưới chân, tôi suýt bỏ lỡ câu nói của ông. Tôi ngước nhìn vào cấu trúc xây dựng trước mặt, không có mái và được xây bằng basalt đen và đá vôi trắng. "Gượm đã, đây á?" Tôi không tin, hỏi lại. Một tia nắng vàng ngọt buổi sáng chiếu qua khung cửa và cửa sổ, rọi vào phía bên trong mọc đầy cỏ dại. Nghĩ đến bản tính vui vẻ của Alomari, tôi ngỡ ông nói đùa. Rốt cuộc thì chúng tôi đang đứng bên trong khu phế tích Gadara, nằm ở góc tây bắc của Jordan. Và, trừ khi Alomari là một bóng ma, ông chắc chắn không thể sống vào thời gian khoảng năm 63 trước Công Nguyên, khi thành phố trở thành một phần quan trọng của Decapolis nổi tiếng thời Hy Lạp - La Mã cổ đại, tức một mạng lưới hùng mạnh gồm 10 thị thành được hình thành sau khi người La Mã chinh phục Palestine Cổ đại. "Đúng vậy, chỗ này," ông nhắc lại với nụ cười rộng ngoác tới tận mang tai. "Đây là nhà tôi." Ahmad Alomari lớn lên trong một ngôi nhà được xây bằng những khối đá của đống đổ nát hoang tàn vốn từng tồn tại từ thời La Mã cổ Những cây cột đơn lẻ một thời từng chống đỡ cho ba nhà hát ngoài trời, một vương cung thánh đường và một ngôi đền nằm trên đỉnh đồi. Thứ 'nước thần' giải say rượu ở Thổ Nhĩ Kỳ 'Cuộc chiến Hummus' ở Trung Đông Dùng nước biển để trồng trọt trên sa mạc Từ nhà Alomari, tôi nhìn vào khung cảnh ấn tượng của Biển Galilee và Israel. Xa hơn một chút về phía đông, góc phía tây nam Syria trải rộng ra trước mắt. Bốn mươi bảy năm trước, Alomari được sinh ra ở chính nơi này - một ngôi nhà khiêm nhường được xây dựng từ những viên đá cổ xưa để lại bởi những cư dân thời La Mã. Nhưng địa điểm nơi có ngôi nhà thời thơ ấu của Alomari có chiều dài lịch sử từ thời Thế kỷ 7 trước Công Nguyên. Vương quốc Ptolemy (từ 305 đến 30 trước Công Nguyên) và rồi đến vương quốc Seleucids (từ 312 đến 62 trước Công Nguyên), là các quốc gia do các tướng lĩnh của Alexandre Đại đế lập ra sau khi hoàng đế băng hà, đã chiếm thành phố trước khi người La Mã kéo đến, hồi Thế kỷ 1 trước Công Nguyên. Nằm ở vị trí chiến lược dọc theo các tuyến thương mại, Gadara đã có một thời hoàng kim, nền kinh tế và văn hoá phát triển rất thịnh vượng, với giới nghệ sĩ và học giả đổ xô đến. Nhưng sau vài thế kỷ, độ nổi tiếng và tầm ảnh hưởng của Gadara bắt đầu đi xuống. Những thay đổi trong các tuyến giao thương và một loạt các trận động đất phá hủy cơ sở hạ tầng của thành phố trong Thế kỷ 8 rất có thể đã góp phần khiến Gadara trở nên hoang phế. Những gì còn lại của các công trình có từ thời La Mã đã bị bỏ mặc trong suốt cả thiên niên kỷ. Gadara có chiều dài lịch sử từ cả hai ngàn năm trước Vào cuối Thế kỷ 19, cuộc sống mới đã đến với đô thị cổ đại này. "Thời đó, cư dân nơi đây toàn là dân du mục, mục đồng và nông dân," ông Alomari giải thích. Khi một nhóm người - trong đó có tổ phụ của Alomari - phát hiện ra khung xương của thành phố từng ngự trên đỉnh đồi, nơi có cả những giếng nước và vật liệu xây dựng mà lại nằm gần ngay với vùng đất trồng trọt được, cạnh sông Yarmouk, họ quyết định chọn đó làm nơi cắm rễ dừng chân. Ông cố của Alomari rất có thể chính là một trong những người đầu tiên tới trú ngụ trong đống đổ nát này và giúp xây dựng một ngôi làng mới trên nền thành phố cổ. "Những cấu trúc này có 2.000 năm tuổi," Alomari nói, vung tay dọc theo những tảng đá tạo thành bức tường của ngôi nhà cũ của mình. "Nhưng cha tôi đã xây ngôi nhà này cách đây chưa đầy 100 năm." Vào thập niên 1960, Bộ Cổ vật của Jordan tuyên bố Gadara là một địa điểm khảo cổ. Bếp lò và các yếu tố khác không được coi là có giá trị văn hóa và lịch sử bị dỡ bỏ, còn những ngôi nhà được xây dựng bởi cộng đồng của Alomari rơi vào tình trạng hư hỏng. "Bộ Cổ vật cấm chúng tôi bảo trì nhà cửa," ông nói. "Lần khai quật đầu tiên tôi chứng kiến là vào cuối thập niên 1970," Alomari nhớ lại. Ngay sau đó, 1.500 cư dân Gadara đã được yêu cầu tái định cư tới nơi khác. Vào năm 63 trước Công Nguyên, Gadara trở thành một phần trong nhóm 10 thành phố hùng mạnh, được gọi là Decapolis, của Hy Lạp-La Mã cổ đại Một số gia đình chuyển đi gần như ngay lập tức, mua nhà hiện đại ở các thành phố Jordan gần đó như Um Qais. "Cuộc sống ở làng không phải là dễ dàng gì," Alomari giải thích. "Chúng tôi phải lấy nước từ giếng lên, giặt quần áo bằng tay. Rất là bụi bặm. Rắn và bò cạp bò khắp nơi. Mỗi tối chỉ có điện trong vài giờ mỗi tối, do một máy phát điện cung cấp." Nhưng ngay cả hồi nhỏ, Alomari đã nhận ra rằng trái tim của một nơi nằm ở chính những người sống tại đó. "Không có các gia đình, ngôi làng trở thành một cơ thể không có linh hồn." Lớn lên trong địa điểm khảo cổ, Alomari thích chia sẻ cuộc sống làng quê với du khách. Gadara từ lâu đã là nơi hành hương của người Kitô giáo. Nhiều người tin rằng đây chính là nơi Chúa Jesus đã đuổi uế linh ra khỏi hai người đàn ông sang một đàn lợn. Những gì Alomari muốn chia sẻ với người bên ngoài vẫn là những ký ức đầu tiên, những ký ức ông yêu mến. "Hồi chúng tôi còn sống ở đây, lữ khách tới thăm Gadara thường tới nhà tôi," ông nói. "Họ thường ngồi dưới mái hiên nhà, uống trà và ăn chút gì đó cùng chúng tôi." Ông đứng dậy khỏi bệ cửa sổ bằng đá, tôi bước theo sau, đi xuống những khối đá hình chữ nhật vô chủ chất đống trước nhà cũ của ông. "Lần đầu tiên tôi nói chuyện với du khách là khi tôi khoảng tám tuổi," ông nhớ lại. "Ở chỗ này này," ông nói khi chúng tôi đến gần lối vào của nhà hát La Mã đã được phục chế nằm ở mé tây của thành phố cổ. "Tôi cùng bạn bè cũng chơi trò trốn tìm ở đây," ông nói thêm, âm thanh đập vào những chiếc ghế bazalt cong cong xung quanh. Chúng tôi tiếp tục đi quanh thành phố cổ, đi qua những quầy hàng mà các thương gia bỏ hoang nằm dọc theo con đường La Mã có lát gạch, và đi lên đỉnh đồi, nơi có các cây cột đứng ở nơi từng có một vương cung thánh đường. "Chúng tôi từng chơi đá bóng ở đây," Alomari nói. "Đây chính là các cột gôn." Còn hôm nay thì chẳng có bóng dáng đứa trẻ nào đang chạy nhảy chơi đùa. Mà thật ra thì chẳng có bóng người nào khác ngoài chúng tôi ở đây cả. "Và ở kia," ông nói thêm, mắt liếc nhìn vào nơi mái hiên có thấp thoáng một số bàn ghế của thời hiện đại, "bây giờ là nhà hàng. Nhưng nó từng là trường học của tôi." Giọng Alomari trầm xuống, và tôi nhận thấy nỗi buồn xa vắng trong đó. "Khi gia đình tôi chuyển tới nhà mới ở Um Qais hồi 1987, tôi đã không chịu rời khỏi làng," Alomari nói. Khi đó ông mới 14 tuổi. "Tôi đã ở đây một mình trong ba ngày. Tôi ngủ trong căn lều, bên dưới một mái nhà, cùng với con lừa và chiếc xe đạp để dưới." Vài năm sau khi gia đình dọn tới nơi ở mới, Alomari nghe tin các nhà khảo cổ muốn tìm các trợ lý biết nói tiếng Anh để giúp việc trong quá trình khai quật. Tuy chỉ có chút vốn liếng ngôn ngữ hết sức hạn chế nhưng lòng quyết tâm trong ông thì vô bờ bến. "Họ gọi tôi tới, hỏi tôi có biết nói tiếng Anh không. Tôi biết rằng nếu tôi nói là không thì sẽ không được nhận vào." Thế là ông 'thổi' khả năng của mình lên một chút. Tuy gặp khó khăn trong giao tiếp nhưng Alomari toàn tâm toàn ý trợ giúp cho công tác khai quật và dần cải thiện tiếng Anh trong thời gian làm việc sáu tuần. Sự nỗ lực chăm chỉ của ông đã được đền đáp: ông được nhận vào làm người bảo vệ sống tại chỗ trong một bảo tàng cổ vật nhỏ đặt bên trong địa điểm khảo cổ này. "Tôi thậm chí còn không hỏi về hợp đồng hay chuyện tiền nong gì hết," Alomari nói. "Điều duy nhất tôi quan tâm là tôi cuối cùng đã có thể trở lại sống tại ngôi làng của mình." Ông đã tận dụng hầu như mọi cơ hội - làm việc với các nhà khảo cổ, chuyện trò với du khách vào ban ngày, và học mọi thứ, từ tiếng Anh cho tới việc khảo cổ, vào ban đêm. "Vào ban đêm, tôi ở trong bảo tàng có một mình, cho nên tôi đọc mọi thứ tôi kiếm được," ông nói. "Khoản lương đầu tiên của tôi là chừng 100 dinar. Tôi đã dùng một phần tư chỗ đó để mua cuốn từ điển tiếng Ả Rập-Anh đầu tiên của mình." Cuốn từ điển đó trở nên thật hữu dụng khi ông trò chuyện với đồng nghiệp, với du khách và thậm chí với cả một người đặc biệt. "Tôi phải lòng một cô gái người Đức tới thăm Um Qais," Alomari thú nhận. Hai người đã dành hầu hết kỳ nghỉ của cô bên nhau, trao đổi với nhau bằng tiếng Anh bởi không ai biết nói thứ tiếng của người kia. "Khi cô ấy trở về nhà, tôi đã viết cho cô ấy một lá thư bằng tiếng Anh - chỉ có 10 dòng thôi nhưng tôi đã phải mất đến ba, bốn tiếng đồng hồ để viết!" Rồi khi cô hồi âm bằng một lá thư dài 14 trang, ông phải vận dngj cả cuốn từ điển lẫn tâm hồn lãng mạn của mình. "Tôi bắt đầu đọc và viết thơ," Alomari vừa nói vừa mỉm cười. Alomari tiếp tục trợ giúp cho Bộ Cổ vật Jordan trong các nỗ lực bảo tồn địa điểm khảo cổ Gadara Tuy những trái tim yêu non nớt đó không bao giờ gặp lại nhau, nhưng Alomari đã tìm thấy hạnh phúc trong việc sống và làm việc ở Gadara. Nay không còn sống bên trong địa điểm khảo cổ nữa, nhưng Alomari vẫn tiếp tục giúp việc cho Bộ Cổ vật trong các nỗ lực bảo tồn, và hướng dẫn du khách đi tham quan di tích đổ nát. Thế nhưng sự thiếu vắng cuộc sống tại ngôi làng xưa cũ vẫn ám ảnh ông. Giấc mơ của Alomari là một ngày nào đó những người dân làng sẽ lại được trở về sống trong các căn nhà của mình, bên trong địa điểm này, dẫu biết rằng đây là điều không thể. Cho nên ông tìm đến phương án tối ưu tiếp theo: hợp tác với các sáng kiến du lịch dựa trên cộng đồng như Baraka Destinations và The Jordan Trail để có thể tham gia vào các trải nghiệm như cung cấp cho du khách dịch vụ ở chung với dân địa phương, homestay, hay các buổi tổ chức nấu ăn. Alomari cũng hy vọng sẽ đến một ngày ông có thể tiếp đón những vị khách của chính mình tại một khu dịch vụ homestay kiểu nông thôn mà ông đang phát triển. "Tôi đã nghĩ tên cho nó," ông nói và lại ngoác miệng cười. "Sẽ gọi nó là 'Philodemos'." Philodemus là một nhà triết học, nhà thơ của Gadara hồi Thế kỷ 1 trước Công Nguyên - không hoàn toàn khác với Alomari. "Mà anh có biết tên ông ấy có ý nghĩa gì không?" Alomari hỏi. "Philos là 'bạn' hoặc 'người yêu', còn demo là 'mọi người'." "Bạn... của mọi người," tôi nói to. Trong lúc Alomari nói viễn kiến của mình đối với việc đón chào khách tới khu nhà homestay của ông là để nhằm chia sẻ các câu chuyện, những mẩu bánh mì, tôi không thể không nhiệt thành gật đầu tán thưởng. Nếu không có mọi người và những câu chuyện, thì địa điểm khảo cổ này sẽ chỉ đơn thuần là những khối đá mà thôi. Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

media-38129971

https://www.bbc.com/vietnamese/media-38129971

Lễ viếng cựu chủ tịch Fidel Castro ở Hà Nội

Các lãnh đạo cao cấp của Việt Nam đã tới Đại sứ quán Cuba ở Hà Nội hôm thứ Hai, 28/11, để viếng cố Chủ tịch Cuba, Fidel Castro.

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Chủ tịch Trần Đại Quang, người vừa có cuộc thăm hỏi Fidel tại Cuba, tới Tòa Đại sứ tỏ lòng thương tiếc. Phó Thủ tướng, Ngoại trưởng Phạm Bình Minh, cũng an ủi, chia buồn với Đại sứ Herminio López Díaz. Hàng trăm người dân xếp hàng bên ngoài, chờ vào viếng, trong đó có nhiều người từng học tập, công tác tại Cuba. Fidel Castro đã tới thăm Việt Nam vào năm 1973 và đã tới thăm khu vực chiến tuyến Quảng Trị. Ông còn trở lại thăm Việt Nam hai lần nữa, vào năm 1995 và năm 2003, là dịp ông đã tới thăm Tướng Võ Nguyên Giáp, người sau đó đã qua đời vào năm 2013.

summarize: Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Chủ tịch Trần Đại Quang, người vừa có cuộc thăm hỏi Fidel tại Cuba, tới Tòa Đại sứ tỏ lòng thương tiếc. Phó Thủ tướng, Ngoại trưởng Phạm Bình Minh, cũng an ủi, chia buồn với Đại sứ Herminio López Díaz. Hàng trăm người dân xếp hàng bên ngoài, chờ vào viếng, trong đó có nhiều người từng học tập, công tác tại Cuba. Fidel Castro đã tới thăm Việt Nam vào năm 1973 và đã tới thăm khu vực chiến tuyến Quảng Trị. Ông còn trở lại thăm Việt Nam hai lần nữa, vào năm 1995 và năm 2003, là dịp ông đã tới thăm Tướng Võ Nguyên Giáp, người sau đó đã qua đời vào năm 2013.

culture-social-45546525

https://www.bbc.com/vietnamese/culture-social-45546525

Món phở Việt của ông chủ Trung Quốc ở Hàng Châu

Ở Hàng Châu không có nhiều nhà hàng Việt như Thượng Hải hay Bắc Kinh, vì thế nhà hàng 'Phở Việt Sài Gòn' tạo nên điểm nhấn riêng.

Phở Việt ở Hàng Châu Chúng tôi đến tìm hiểu câu chuyện của ông Đới Vỹ Cường (Dai Weiqiang), người sau 13 năm làm quản lý cho khách sạn nổi tiếng Shangri-La ở Hàng Châu, đã mở ra chuỗi 'Phở Việt Sài Gòn'. Cơn sốt phở Việt cũng là một phần của hành trình đầy thú vị cho Đới Vỹ Cường tìm hiểu ẩm thực và văn hóa Việt Nam. Chuyến hành hương tìm bát phở 'ngon nhất Việt Nam' Vì sao TQ nuôi sáu tỷ con gián? Doanh thu mì ăn liền giảm tại Trung Quốc Đầu bếp cùng Obama ăn bún chả HN qua đời Đầu tiên, ông Đới cho biết cảm nhận của ông về sự khác biệt giữa phở và các loại mỳ nước của Trung Quốc: "Phở Việt Nam có sự khác biệt rất lớn so với mỳ Trung Quốc. Thứ nhất là về công nghệ chế biến, phở Việt được làm từ bột gạo, còn mỳ phía Bắc hoặc mỳ ở các vùng Giang Nam của Trung Quốc được làm từ lúa mạch. Thứ hai, mùi vị phở Việt cực kỳ thanh đạm, ít dầu mỡ và có rất nhiều loại rau ăn kèm, còn mỳ phía Bắc, mỳ ở vùng Chiết Giang hoặc ở tỉnh Sơn Tây thì dầu mỡ hơn chút." Một trào lưu, lối sống mới đang xuất hiện ở Trung Quốc tạo đà cho doanh nghiệp của ông như chính lời Đới Vỹ Cường giải thích: "Người Trung Quốc cũng khá thích các món thanh đạm, đặc biệt bây giờ người dân khá chú trọng đến vấn đề sức khỏe, các bạn trẻ thì thích giữ dáng, ăn uống nhiều rau xanh, món nhẹ, thế nên phở Việt rất phù hợp với nhu cầu của giới trẻ Trung Quốc thời này. Tôi tin rằng Phở Việt chắc chắn sẽ có tiềm năng lớn trong tương lai." Làm quen với phở còn là trải nghiệm từ các chuyến du hành. Theo ông Đới, ông biết về ẩm thực Việt Nam khi ra nước ngoài đi du lịch, và khách hàng của ông cũng là những người Trung Quốc đã từng xuất ngoại, cởi mở hơn về văn hóa. Không ít người đã nếm món phở khi đi du lịch sang Việt Nam hoặc các nước khác. 'Cả đời không quên món Phở' Ông Đới Vỹ Cường bỏ nhiều thời gian nghiên cứu về cách nấu phở Bát phở Câu nói này cứ luôn hiện lên trong suy nghĩ của ông sau khi ông xem một video của một nhà ẩm thực Hong Kong gốc Triều Châu nổi tiếng họ Sái. Đây chính là động lực để ông bắt đầu tìm hiểu về món phở Việt. Hai cuốn sách "Gia vị" và "Khải nguyên đường" chuyên về ẩm thực Việt Nam được ông Đới tìm hiểu kỹ từng chi tiết và coi như là cuốn chỉ nam cho những ngày đầu trước khi bắt tay vào xây dựng nhà hàng. Cái tên Saigon Funyo, theo cách hiểu của ông chính là Phở Việt Sài Gòn; do trong tiếng Trung không có âm nào phát âm như chữ Phở của Việt Nam nên ông tạm đặt theo cách riêng của mình "Funyo". Ông thích Sài Gòn vì thành phố này có nét giống với Thượng Hải: sầm uất, đông đúc và phát triển. Cùng với một người bạn, ông Đới Vỹ Cường đã chọn Vô Tích (Wuxi) quê hương của mình để khai trương nhà hàng "Phở Việt Sài Gòn" đầu tiên. Nội thất một quán phở của Đới Vỹ Cường Ông nhớ lại những ngày đầu mày mò, tự tìm hiểu làm thế nào để có thể bán món ăn Việt Nam: "Tôi đã gọi đến lãnh sự quán Việt Nam ở Nam Ninh và Thượng Hải để nhờ giúp đỡ và rồi tôi rất may mắn được gặp rất nhiều người ở các thành phố Hà Nội, Hồ Chí Minh để tìm hiểu kỹ hơn về món phở." Những lần du lịch qua Mỹ thấy món phở Việt Nam rất được yêu thích và bản thân ông bị quyến rũ bởi cái vị thanh đạm, tinh tế của phở. 'Tình yêu' phở lớn từng ngày nên ông quyết định mở nhà hàng phở mà ông tin là thực khách Trung Quốc cũng sẽ yêu thích. Để giữ được hương vị phở đúng kiểu Việt Nam, ông thuê hẳn bếp trưởng người Hong Kong gốc Việt để đứng bếp và hướng dẫn có các đầu bếp khác về vị phở, cách hầm xương, cách chọn sợi phở. Quán cũng cho đầu bếp Trung Quốc sang Việt Nam tập huấn dài ngày để trao đổi thêm kinh nghiệm. Chúng tôi thấy sự cẩn trọng và tỷ mỉ được thể hiện rõ trong việc lựa chọn nguyên liệu. Theo ông Đới thì: "Nếu không đúng mùa chúng tôi sẽ nhập trực tiếp gia vị cho phở từ Việt Nam, nếu đúng mùa chúng tôi sẽ lấy trực tiếp từ Quảng Tây. Ví dụ: chanh tươi lúc cần chuyển từ Việt Nam sang, có mùa phải mua từ Quảng Tây, hay xả, rau bạc hà có thể chuyển từ Vân Nam lên. Ngoài chuyện chăm chút về nguyên liệu, ông Đới còn đầu tư hơn về không gian trang trí và cho nhân viên mặc áo dài đội nón lá truyền thống Việt Nam. Những bức ảnh làng quê Việt Nam tạo không gian nội thất chính của nhà hàng. Quá của ông Đới đầu tư vào trang trí và cho nhân viên mặc áo dài đội nón lá truyền thống Việt Nam "Tôi cùng với sáu nhà thiết kế gồm thiết kế đồ họa, thiết kế nội thất, nhiếp ảnh gia đến tận Hà Nội để tiến hành khảo sát, vào các thôn trang làng quê nghiên cứu xem người ta nấu món phở khác thế nào so với món bún được nấu bên Quảng Tây, Vân Nam. Bởi vì chúng tôi làm trong lĩnh vực thiết kế do đó tôi cùng đoàn thiết kế dành hẳn 10 ngày để khảo sát, sau đó tiến hành tổng hợp và điều chỉnh để có bản thiết kế hoàn hảo nhất." Được biết quán của ông Đới Vỹ Cường còn giới thiệu văn hóa Việt Nam với khách hàng qua phiếu giảm giá đã được cách điệu hoá những tấm bưu thiệp về các địa danh nổi tiếng của Việt Nam. Chuỗi nhà hàng 'Phở Việt Sài Gòn' hiện đã có chín chi nhánh ở một số thành phố lớn của Trung Quốc, với doanh thu trên 3 triệu USD một năm. Các quán này phục vụ nhiều loại phở từ các vùng miền như Hà Nội, Đà Nẵng rồi cà phê sữa đá, bún thịt nướng. Đặc biệt quá có món Phở xe lửa (nguyên văn Phở nhà ga), cái tên ông Đới rất mê để liên tưởng đến cảnh người Việt ăn nhanh một tô phở rồi chạy lên tàu. Ông cũng có ý định làm sẽ làm thêm những món ăn quà vặt kiểu Việt Nam trong thời gian tới. Bài do Kim Bùi và Michiel Nonnekes thực hiện theo cách nhìn riêng và gửi tới BBC Tiếng Việt từ Hàng Châu, Trung Quốc. Các bạn có câu chuyện gì thú vị liên quan đến văn hóa Việt Nam trên thế giới, xin chia sẻ với Ban Biên tập ở địa chỉ vietnamese@bbc.co.uk. Xem thêm về món ăn và ẩm thực: Nơi nào giữa châu Âu vẫn ăn thịt chó? Hong Kong: Món ăn, đền thờ và văn hóa Đông-Tây Cà phê nhuộm pin 'là thứ lần đầu được nghe'

summarize: Phở Việt ở Hàng Châu Chúng tôi đến tìm hiểu câu chuyện của ông Đới Vỹ Cường (Dai Weiqiang), người sau 13 năm làm quản lý cho khách sạn nổi tiếng Shangri-La ở Hàng Châu, đã mở ra chuỗi 'Phở Việt Sài Gòn'. Cơn sốt phở Việt cũng là một phần của hành trình đầy thú vị cho Đới Vỹ Cường tìm hiểu ẩm thực và văn hóa Việt Nam. Chuyến hành hương tìm bát phở 'ngon nhất Việt Nam' Vì sao TQ nuôi sáu tỷ con gián? Doanh thu mì ăn liền giảm tại Trung Quốc Đầu bếp cùng Obama ăn bún chả HN qua đời Đầu tiên, ông Đới cho biết cảm nhận của ông về sự khác biệt giữa phở và các loại mỳ nước của Trung Quốc: "Phở Việt Nam có sự khác biệt rất lớn so với mỳ Trung Quốc. Thứ nhất là về công nghệ chế biến, phở Việt được làm từ bột gạo, còn mỳ phía Bắc hoặc mỳ ở các vùng Giang Nam của Trung Quốc được làm từ lúa mạch. Thứ hai, mùi vị phở Việt cực kỳ thanh đạm, ít dầu mỡ và có rất nhiều loại rau ăn kèm, còn mỳ phía Bắc, mỳ ở vùng Chiết Giang hoặc ở tỉnh Sơn Tây thì dầu mỡ hơn chút." Một trào lưu, lối sống mới đang xuất hiện ở Trung Quốc tạo đà cho doanh nghiệp của ông như chính lời Đới Vỹ Cường giải thích: "Người Trung Quốc cũng khá thích các món thanh đạm, đặc biệt bây giờ người dân khá chú trọng đến vấn đề sức khỏe, các bạn trẻ thì thích giữ dáng, ăn uống nhiều rau xanh, món nhẹ, thế nên phở Việt rất phù hợp với nhu cầu của giới trẻ Trung Quốc thời này. Tôi tin rằng Phở Việt chắc chắn sẽ có tiềm năng lớn trong tương lai." Làm quen với phở còn là trải nghiệm từ các chuyến du hành. Theo ông Đới, ông biết về ẩm thực Việt Nam khi ra nước ngoài đi du lịch, và khách hàng của ông cũng là những người Trung Quốc đã từng xuất ngoại, cởi mở hơn về văn hóa. Không ít người đã nếm món phở khi đi du lịch sang Việt Nam hoặc các nước khác. 'Cả đời không quên món Phở' Ông Đới Vỹ Cường bỏ nhiều thời gian nghiên cứu về cách nấu phở Bát phở Câu nói này cứ luôn hiện lên trong suy nghĩ của ông sau khi ông xem một video của một nhà ẩm thực Hong Kong gốc Triều Châu nổi tiếng họ Sái. Đây chính là động lực để ông bắt đầu tìm hiểu về món phở Việt. Hai cuốn sách "Gia vị" và "Khải nguyên đường" chuyên về ẩm thực Việt Nam được ông Đới tìm hiểu kỹ từng chi tiết và coi như là cuốn chỉ nam cho những ngày đầu trước khi bắt tay vào xây dựng nhà hàng. Cái tên Saigon Funyo, theo cách hiểu của ông chính là Phở Việt Sài Gòn; do trong tiếng Trung không có âm nào phát âm như chữ Phở của Việt Nam nên ông tạm đặt theo cách riêng của mình "Funyo". Ông thích Sài Gòn vì thành phố này có nét giống với Thượng Hải: sầm uất, đông đúc và phát triển. Cùng với một người bạn, ông Đới Vỹ Cường đã chọn Vô Tích (Wuxi) quê hương của mình để khai trương nhà hàng "Phở Việt Sài Gòn" đầu tiên. Nội thất một quán phở của Đới Vỹ Cường Ông nhớ lại những ngày đầu mày mò, tự tìm hiểu làm thế nào để có thể bán món ăn Việt Nam: "Tôi đã gọi đến lãnh sự quán Việt Nam ở Nam Ninh và Thượng Hải để nhờ giúp đỡ và rồi tôi rất may mắn được gặp rất nhiều người ở các thành phố Hà Nội, Hồ Chí Minh để tìm hiểu kỹ hơn về món phở." Những lần du lịch qua Mỹ thấy món phở Việt Nam rất được yêu thích và bản thân ông bị quyến rũ bởi cái vị thanh đạm, tinh tế của phở. 'Tình yêu' phở lớn từng ngày nên ông quyết định mở nhà hàng phở mà ông tin là thực khách Trung Quốc cũng sẽ yêu thích. Để giữ được hương vị phở đúng kiểu Việt Nam, ông thuê hẳn bếp trưởng người Hong Kong gốc Việt để đứng bếp và hướng dẫn có các đầu bếp khác về vị phở, cách hầm xương, cách chọn sợi phở. Quán cũng cho đầu bếp Trung Quốc sang Việt Nam tập huấn dài ngày để trao đổi thêm kinh nghiệm. Chúng tôi thấy sự cẩn trọng và tỷ mỉ được thể hiện rõ trong việc lựa chọn nguyên liệu. Theo ông Đới thì: "Nếu không đúng mùa chúng tôi sẽ nhập trực tiếp gia vị cho phở từ Việt Nam, nếu đúng mùa chúng tôi sẽ lấy trực tiếp từ Quảng Tây. Ví dụ: chanh tươi lúc cần chuyển từ Việt Nam sang, có mùa phải mua từ Quảng Tây, hay xả, rau bạc hà có thể chuyển từ Vân Nam lên. Ngoài chuyện chăm chút về nguyên liệu, ông Đới còn đầu tư hơn về không gian trang trí và cho nhân viên mặc áo dài đội nón lá truyền thống Việt Nam. Những bức ảnh làng quê Việt Nam tạo không gian nội thất chính của nhà hàng. Quá của ông Đới đầu tư vào trang trí và cho nhân viên mặc áo dài đội nón lá truyền thống Việt Nam "Tôi cùng với sáu nhà thiết kế gồm thiết kế đồ họa, thiết kế nội thất, nhiếp ảnh gia đến tận Hà Nội để tiến hành khảo sát, vào các thôn trang làng quê nghiên cứu xem người ta nấu món phở khác thế nào so với món bún được nấu bên Quảng Tây, Vân Nam. Bởi vì chúng tôi làm trong lĩnh vực thiết kế do đó tôi cùng đoàn thiết kế dành hẳn 10 ngày để khảo sát, sau đó tiến hành tổng hợp và điều chỉnh để có bản thiết kế hoàn hảo nhất." Được biết quán của ông Đới Vỹ Cường còn giới thiệu văn hóa Việt Nam với khách hàng qua phiếu giảm giá đã được cách điệu hoá những tấm bưu thiệp về các địa danh nổi tiếng của Việt Nam. Chuỗi nhà hàng 'Phở Việt Sài Gòn' hiện đã có chín chi nhánh ở một số thành phố lớn của Trung Quốc, với doanh thu trên 3 triệu USD một năm. Các quán này phục vụ nhiều loại phở từ các vùng miền như Hà Nội, Đà Nẵng rồi cà phê sữa đá, bún thịt nướng. Đặc biệt quá có món Phở xe lửa (nguyên văn Phở nhà ga), cái tên ông Đới rất mê để liên tưởng đến cảnh người Việt ăn nhanh một tô phở rồi chạy lên tàu. Ông cũng có ý định làm sẽ làm thêm những món ăn quà vặt kiểu Việt Nam trong thời gian tới. Bài do Kim Bùi và Michiel Nonnekes thực hiện theo cách nhìn riêng và gửi tới BBC Tiếng Việt từ Hàng Châu, Trung Quốc. Các bạn có câu chuyện gì thú vị liên quan đến văn hóa Việt Nam trên thế giới, xin chia sẻ với Ban Biên tập ở địa chỉ vietnamese@bbc.co.uk. Xem thêm về món ăn và ẩm thực: Nơi nào giữa châu Âu vẫn ăn thịt chó? Hong Kong: Món ăn, đền thờ và văn hóa Đông-Tây Cà phê nhuộm pin 'là thứ lần đầu được nghe'

sport-44760333

https://www.bbc.com/vietnamese/sport-44760333

Bỉ: Bây giờ hoặc không bao giờ

Bỉ chỉ còn cách cúp vàng thế giới hai trận đấu nữa và rất nhiều chuyên gia đánh giá rằng đây là năm thích hợp nhất để Bỉ có thể vô địch World Cup, và Quỷ Đỏ sẽ rất khó để có cơ hội thứ hai tốt như thế này nữa.

Thế hệ vàng của Bỉ tại World Cup 2018 Cách đây ít ngày, Bỉ đã xuất sắc vượt qua một trong những ứng viên sáng giá nhất của giải đấu là Brazil một cách đầy thuyết phục, thẳng tiến tới vòng bán kết. World Cup 2018: Các con phố mang tên Tuyển Anh Neymar-diễn viên xuất sắc hay cầu thủ bị 'đốn' nhiều nhất? Nhật Bản: Hình mẫu lý tưởng cho VN? Đối thủ của họ sẽ là một tuyển Pháp giàu sức trẻ và đang hừng hực khí thế để giành chiếc cup vàng thứ hai trong lịch sử. Sẽ là một trận đấu vô cùng khó khăn cho các Quỷ Đỏ, nhưng các bạn hãy cùng với BBC Tiếng Việt điểm lại hành trình tham dự World Cup 2018 của Bỉ, và rất có thể bạn sẽ đồng ý rằng họ sẽ không chịu để lép vế trước người láng giềng của mình. Ngay từ trước khi bóng lăn tại Nga, báo chí đã phải tốn rất nhiều giấy mực về quyết định triệu tập 23 cầu thủ cuối cùng của huấn luyện viên Roberto Martinez. Ngôi sao đang đạt phong độ cao là Nainggolan không được triệu tập. Thay vào đó là một Fellaini không có phong độ tốt trong hai năm trở lại đây và thường chỉ ra sân từ băng ghế dự bị ở Manchester United. Bên cạnh đó, Witsel và Carassco là những cầu thủ đang thi đấu tại giải Vô địch Quốc gia Trung Quốc cũng được triệu tập dù phong độ cũng không có gì nổi bật. Một bất ngờ khác là thần đồng một thời của Manchester United, Adnan Januzaj, cũng có mặt trong danh sách 23 cầu thủ cuối cùng tới Nga dù phong độ của anh trong màu áo Real Solciedad năm vừa rồi cũng không có gì đáng chú ý. Một cầu thủ chạy cánh khác là Nacer Chadli cũng được triệu tập dù anh mới chỉ thi đấu 6 trận mùa trước, và câu lạc bộ chủ quản của anh là West Brom đã phải xuống chơi ở giải hạng nhất của Anh. Thế anh nhưng vẫn được lựa chọn thay cho Jordan Lukaku vừa trải qua một mùa giải ấn tượng của Lazio. Các cầu thủ Bỉ cùng thể hình vượt trội Trong hai giải đấu bóng đá lớn gần nhất, World Cup 2014 và Euro 2016, Bỉ đều đã phải dừng chân ở vòng tứ kết sau khi để thua trước Argentina và Wales dù sở hữu một đội hình rất đồng đều. Điều này lý giải rất nhiều cho việc vì sao các quyết định của HLV Martinez lại chịu nhiều sự quan tâm của dư luận đến như vậy. World Cup: 'Tiên tri bạch tuộc' ở Nhật bị làm thịt Croatia và một trang sử đen tối Ở thời điểm hiện tại, nhờ có sự phát triển của nhiều trung tâm đào tạo trẻ trong nhiều năm vừa qua, Bỉ đang sở hữu một lứa cầu thủ tài năng, đang đạt độ chín của sự nghiệp, đồng đều ở cả ba tuyến. Có thể coi đây chính là thế hệ vàng của họ. Tính đến thời điểm hiện tại, đội hình "đầy tranh cãi" này của Roberto Martinez đang là đội duy nhất ở giải đấu giành chiến thắng ở tất cả các trận (5 trận) và cũng là đội dẫn đầu danh sách "phá lưới" với 14 bàn thắng. Sau 32 năm chờ đợi, kể từ World Cup 1986, đến năm nay Bỉ mới lọt tới vòng bán kết sau khi có hai trận đấu knock out đầy kịch tính trước Nhật Bản và Brazil. Tiền đạo của Manchester United, Romelu Lukaku đang đạt phong độ cao với 4 bàn thắng từ đầu giải. Hỗ trợ cho anh là Hazard và Mertens cũng như được sự tiếp bóng từ "nhạc trưởng" Kevin De Bruyne. Phần lớn các cầu thủ ở chủ chốt ở đội hình xuất phát của Bỉ hiện đang thi đấu tại giải đấu bóng đá hấp dẫn nhất hành tinh Premier League và cũng đều là hạt nhân ở các đội bóng. De Bruyne là nguồn cảm hứng cho chức vô địch năm vừa rồi của Manchester City, còn một năm trước là Hazard và Courtois đóng vai trò đầu tàu khi Chelsea lên ngôi. Kompany đã gây dựng được thương hiệu của mình khi nhiều năm liền làm đội trưởng của nửa xanh thành Manchester trong khi Vertonghen và Alderwerid đang là cặp bài trùng ở Tottenham, giúp đội bóng thi đấu thăng hoa trong những năm gần đây. Tất cả những cầu thủ này đều đã thi đấu ấn tượng ở World Cup năm nay. Bên cạnh đó là những sựa lựa chọn "gây tranh cãi" từ đầu giải đấu cũng đã tỏa sáng giúp người hâm mộ có thêm niềm tin về khả năng dùng người của vị chiến lược gia 44 tuổi. Fellaini và Chadli chính là hai người ghi bàn thắng quyết định trong chiến thắng 3-2 đầy nghẹt thở của Quỷ Đỏ trước Nhật Bản ở vòng 1/16. Januzaj ghi bàn thắng duy nhất trong chiến thắng trước Anh ở vòng bảng, giúp Bỉ vững vàng ở ngôi đầu, còn Witsel là một lá chắn thép ở khu vực giữa sân. Huyền thoại bóng đá Pháp Thiery Henry được cho sẽ là một nhân tố quan trọng giúp Bỉ đánh bại Pháp ở bán kết Bên cạnh đó, trợ lý huấn luyện viên hiện tại của họ là Thiery Henry, một huyền thoại của bóng đá Pháp và chắc chắn đây sẽ là một lợi thế không nhỏ của Bỉ trong trận đấu bán kết sắp tới, khi họ gặp chính các chú gà trống Gaulois. Đội tuyển Pháp ở thời điểm hiện tại cũng đang sở hữu nhiều nét tương đồng với Bỉ, đặc biệt là ở lứa cầu thủ trẻ tài năng và đồng đều. Vì vậy, chắc chắn người hâm mộ sẽ không thể bỏ lỡ trận đấu hấp dẫn này đươc. Thiên thời, địa lợi, nhân hòa Do cách sắp xếp nhánh đấu mà Bỉ đã rơi vào một nhánh khó hơn rất nhiều so với đội nhì bảng của họ là Anh. Tuy nhiên, lịch sử của các kỳ World Cup gần đây cũng đã chứng minh được đội nào muốn vô địch phải hạ được hai đội là Brazil và Đức, mà Bỉ thì vừa mới tiễn Brazil về nước ngay vòng đấu trước. Bỉ vs Pháp - trận đấu được kỳ vọng là chung kết sớm của WC2018 Hơn nữa, Bỉ và Pháp là hai nước láng giềng, chính vì vậy các học viện bóng đá ở Bỉ có rất nhiều chuyên gia bóng đá Pháp và ngược lại. Bản thân đội trưởng Eden Hazard đã có 7 năm thi đấu trong màu áo Lille, thuộc giải VĐQG Pháp (2 năm đào tạo trẻ, 5 năm thi đấu chuyên nghiệp), cộng thêm trợ lý Henry là huyền thoại của Pháp, cho nên chắc chắn Bỉ đã rất am hiểu đối thủ sắp tới của mình. Bản thân hai "ông hàng xóm" này cũng đã gặp nhau tới 74 trận đấu, dù cho là trên mặt trận World Cup mới chỉ có hai lần đụng độ và Pháp là đội chiếm ưu thế về yếu tố lịch sử này khi giành chiến thắng ở cả hai lần vào năm 1938 và 1986. Nhưng nếu so với đội hình của Bỉ trong quá khứ với đội hình tại thời điểm hiện tại là một sự khác biệt rõ ràng. Những cầu thủ tài năng đang thi đấu "vào form" này đã nhận được rất nhiều kỳ vọng của người hâm mộ tuyển Bỉ trong nhiều năm qua về việc viết tên Bỉ lên trên bản đồ bóng đá thế giới. Kevin De Bruyne được kỳ vọng sẽ tiếp tục tỏa sáng tại WC năm nay và là ứng cử viên sáng giá cho danh hiệu cầu thủ xuất sắc nhất giải đấu Những ngôi sao như Lukaku, Hazard hay De Bruyne được kỳ vọng sẽ là những người có thể giúp Bỉ một lần chạm tay vào cúp vàng danh giá và chắc chắn việc quan trọng đầu tiên họ cần làm là phải tỏa sáng để vượt qua được hòn đá tảng rất lớn là tuyển Pháp trong vòng bán kết. Nếu vượt qua được Les Bleus, đối thủ tiếp theo của Bỉ sẽ là tuyển Anh đang đạt phong độ cao nhưng lại bị các cầu thủ Bỉ quá am hiểu và bản thân HLV trưởng Martinez cũng đã có nhiều năm cầm quyền ở Premier League; hoặc là Croatia với hạt nhân là các cầu thủ tuyến giữa. Thế nhưng khu vực trung tuyến lại là sở trường của Bỉ nên chắc chắn Croatia sẽ khó có thể gây khó dễ cho De Bruyne và các đồng đội.

summarize: Thế hệ vàng của Bỉ tại World Cup 2018 Cách đây ít ngày, Bỉ đã xuất sắc vượt qua một trong những ứng viên sáng giá nhất của giải đấu là Brazil một cách đầy thuyết phục, thẳng tiến tới vòng bán kết. World Cup 2018: Các con phố mang tên Tuyển Anh Neymar-diễn viên xuất sắc hay cầu thủ bị 'đốn' nhiều nhất? Nhật Bản: Hình mẫu lý tưởng cho VN? Đối thủ của họ sẽ là một tuyển Pháp giàu sức trẻ và đang hừng hực khí thế để giành chiếc cup vàng thứ hai trong lịch sử. Sẽ là một trận đấu vô cùng khó khăn cho các Quỷ Đỏ, nhưng các bạn hãy cùng với BBC Tiếng Việt điểm lại hành trình tham dự World Cup 2018 của Bỉ, và rất có thể bạn sẽ đồng ý rằng họ sẽ không chịu để lép vế trước người láng giềng của mình. Ngay từ trước khi bóng lăn tại Nga, báo chí đã phải tốn rất nhiều giấy mực về quyết định triệu tập 23 cầu thủ cuối cùng của huấn luyện viên Roberto Martinez. Ngôi sao đang đạt phong độ cao là Nainggolan không được triệu tập. Thay vào đó là một Fellaini không có phong độ tốt trong hai năm trở lại đây và thường chỉ ra sân từ băng ghế dự bị ở Manchester United. Bên cạnh đó, Witsel và Carassco là những cầu thủ đang thi đấu tại giải Vô địch Quốc gia Trung Quốc cũng được triệu tập dù phong độ cũng không có gì nổi bật. Một bất ngờ khác là thần đồng một thời của Manchester United, Adnan Januzaj, cũng có mặt trong danh sách 23 cầu thủ cuối cùng tới Nga dù phong độ của anh trong màu áo Real Solciedad năm vừa rồi cũng không có gì đáng chú ý. Một cầu thủ chạy cánh khác là Nacer Chadli cũng được triệu tập dù anh mới chỉ thi đấu 6 trận mùa trước, và câu lạc bộ chủ quản của anh là West Brom đã phải xuống chơi ở giải hạng nhất của Anh. Thế anh nhưng vẫn được lựa chọn thay cho Jordan Lukaku vừa trải qua một mùa giải ấn tượng của Lazio. Các cầu thủ Bỉ cùng thể hình vượt trội Trong hai giải đấu bóng đá lớn gần nhất, World Cup 2014 và Euro 2016, Bỉ đều đã phải dừng chân ở vòng tứ kết sau khi để thua trước Argentina và Wales dù sở hữu một đội hình rất đồng đều. Điều này lý giải rất nhiều cho việc vì sao các quyết định của HLV Martinez lại chịu nhiều sự quan tâm của dư luận đến như vậy. World Cup: 'Tiên tri bạch tuộc' ở Nhật bị làm thịt Croatia và một trang sử đen tối Ở thời điểm hiện tại, nhờ có sự phát triển của nhiều trung tâm đào tạo trẻ trong nhiều năm vừa qua, Bỉ đang sở hữu một lứa cầu thủ tài năng, đang đạt độ chín của sự nghiệp, đồng đều ở cả ba tuyến. Có thể coi đây chính là thế hệ vàng của họ. Tính đến thời điểm hiện tại, đội hình "đầy tranh cãi" này của Roberto Martinez đang là đội duy nhất ở giải đấu giành chiến thắng ở tất cả các trận (5 trận) và cũng là đội dẫn đầu danh sách "phá lưới" với 14 bàn thắng. Sau 32 năm chờ đợi, kể từ World Cup 1986, đến năm nay Bỉ mới lọt tới vòng bán kết sau khi có hai trận đấu knock out đầy kịch tính trước Nhật Bản và Brazil. Tiền đạo của Manchester United, Romelu Lukaku đang đạt phong độ cao với 4 bàn thắng từ đầu giải. Hỗ trợ cho anh là Hazard và Mertens cũng như được sự tiếp bóng từ "nhạc trưởng" Kevin De Bruyne. Phần lớn các cầu thủ ở chủ chốt ở đội hình xuất phát của Bỉ hiện đang thi đấu tại giải đấu bóng đá hấp dẫn nhất hành tinh Premier League và cũng đều là hạt nhân ở các đội bóng. De Bruyne là nguồn cảm hứng cho chức vô địch năm vừa rồi của Manchester City, còn một năm trước là Hazard và Courtois đóng vai trò đầu tàu khi Chelsea lên ngôi. Kompany đã gây dựng được thương hiệu của mình khi nhiều năm liền làm đội trưởng của nửa xanh thành Manchester trong khi Vertonghen và Alderwerid đang là cặp bài trùng ở Tottenham, giúp đội bóng thi đấu thăng hoa trong những năm gần đây. Tất cả những cầu thủ này đều đã thi đấu ấn tượng ở World Cup năm nay. Bên cạnh đó là những sựa lựa chọn "gây tranh cãi" từ đầu giải đấu cũng đã tỏa sáng giúp người hâm mộ có thêm niềm tin về khả năng dùng người của vị chiến lược gia 44 tuổi. Fellaini và Chadli chính là hai người ghi bàn thắng quyết định trong chiến thắng 3-2 đầy nghẹt thở của Quỷ Đỏ trước Nhật Bản ở vòng 1/16. Januzaj ghi bàn thắng duy nhất trong chiến thắng trước Anh ở vòng bảng, giúp Bỉ vững vàng ở ngôi đầu, còn Witsel là một lá chắn thép ở khu vực giữa sân. Huyền thoại bóng đá Pháp Thiery Henry được cho sẽ là một nhân tố quan trọng giúp Bỉ đánh bại Pháp ở bán kết Bên cạnh đó, trợ lý huấn luyện viên hiện tại của họ là Thiery Henry, một huyền thoại của bóng đá Pháp và chắc chắn đây sẽ là một lợi thế không nhỏ của Bỉ trong trận đấu bán kết sắp tới, khi họ gặp chính các chú gà trống Gaulois. Đội tuyển Pháp ở thời điểm hiện tại cũng đang sở hữu nhiều nét tương đồng với Bỉ, đặc biệt là ở lứa cầu thủ trẻ tài năng và đồng đều. Vì vậy, chắc chắn người hâm mộ sẽ không thể bỏ lỡ trận đấu hấp dẫn này đươc. Thiên thời, địa lợi, nhân hòa Do cách sắp xếp nhánh đấu mà Bỉ đã rơi vào một nhánh khó hơn rất nhiều so với đội nhì bảng của họ là Anh. Tuy nhiên, lịch sử của các kỳ World Cup gần đây cũng đã chứng minh được đội nào muốn vô địch phải hạ được hai đội là Brazil và Đức, mà Bỉ thì vừa mới tiễn Brazil về nước ngay vòng đấu trước. Bỉ vs Pháp - trận đấu được kỳ vọng là chung kết sớm của WC2018 Hơn nữa, Bỉ và Pháp là hai nước láng giềng, chính vì vậy các học viện bóng đá ở Bỉ có rất nhiều chuyên gia bóng đá Pháp và ngược lại. Bản thân đội trưởng Eden Hazard đã có 7 năm thi đấu trong màu áo Lille, thuộc giải VĐQG Pháp (2 năm đào tạo trẻ, 5 năm thi đấu chuyên nghiệp), cộng thêm trợ lý Henry là huyền thoại của Pháp, cho nên chắc chắn Bỉ đã rất am hiểu đối thủ sắp tới của mình. Bản thân hai "ông hàng xóm" này cũng đã gặp nhau tới 74 trận đấu, dù cho là trên mặt trận World Cup mới chỉ có hai lần đụng độ và Pháp là đội chiếm ưu thế về yếu tố lịch sử này khi giành chiến thắng ở cả hai lần vào năm 1938 và 1986. Nhưng nếu so với đội hình của Bỉ trong quá khứ với đội hình tại thời điểm hiện tại là một sự khác biệt rõ ràng. Những cầu thủ tài năng đang thi đấu "vào form" này đã nhận được rất nhiều kỳ vọng của người hâm mộ tuyển Bỉ trong nhiều năm qua về việc viết tên Bỉ lên trên bản đồ bóng đá thế giới. Kevin De Bruyne được kỳ vọng sẽ tiếp tục tỏa sáng tại WC năm nay và là ứng cử viên sáng giá cho danh hiệu cầu thủ xuất sắc nhất giải đấu Những ngôi sao như Lukaku, Hazard hay De Bruyne được kỳ vọng sẽ là những người có thể giúp Bỉ một lần chạm tay vào cúp vàng danh giá và chắc chắn việc quan trọng đầu tiên họ cần làm là phải tỏa sáng để vượt qua được hòn đá tảng rất lớn là tuyển Pháp trong vòng bán kết. Nếu vượt qua được Les Bleus, đối thủ tiếp theo của Bỉ sẽ là tuyển Anh đang đạt phong độ cao nhưng lại bị các cầu thủ Bỉ quá am hiểu và bản thân HLV trưởng Martinez cũng đã có nhiều năm cầm quyền ở Premier League; hoặc là Croatia với hạt nhân là các cầu thủ tuyến giữa. Thế nhưng khu vực trung tuyến lại là sở trường của Bỉ nên chắc chắn Croatia sẽ khó có thể gây khó dễ cho De Bruyne và các đồng đội.