source
stringclasses 3
values | text
stringlengths 137
22.8k
| label
int64 1
3
|
|---|---|---|
bloom | Ang Suod nga Managhigala
Gisuwat ni: Nenita J. Lopez
Cebuano
Health
Managhigala si Ela ug si Mila.
Tungod kay managsilingan man sila.
Suod kaayo sila nga managhigala.
Sa ilang pag - eskwela nagtapad sila.
Ilang mga maestra nidayeg kanila.
Sa klase nanguna sila kanunay.
Sa buhaton sa balay walay kalaay.
Kay silang duha kanunay nagpinaangay.
Mga ginikanan nila walay problema.
Bisan sa ilang pagpamahulay.
Kanunay silang nag-inatubangay.
Kahuyangan nila dungan nga mapa-uswag.
Adunay nahitabo sa ilang panaghigalaay.
Nagkabulag ang managhigala, ug nagkalagyo sila.
Si Ela nag-inusara na lang.
Si Mila nilangyaw sa layong dapit.
Kay nakasala siya sa ilang panaghigalaay.
Gi daot niya si Ela sa uban.
Gikasakit pag-ayo ni Ela ang nahitabo.
Matag gabii kanunay siyang maghilak.
Ug nagkasakit si Ela.
Kanunay naghandom si Ela ni Mila.
Gihuwat niya kanunay ang pag- abot niini.
Iya kining dawaton nga higala gihapon.
Nakahibalo si Mila sa nahitabo.
Nga nasakit ang suod niyang higala.
Ug gadali-dali si Mila sa pagbalik.
Nagkita pagbalik ang suod nga managhigala.
Gipasaylo ni Ela si Mila. Ug nagpabilin ang kasuod sa panaghigala.
KATAPUSAN
| 2 |
bloom | Ang Akong Damgo
Sinulat ni: Ivy Shanti R. Tangal
Gidibuho ni: Justin M. Pono
Cebuano
Animal Stories
Sa akong pagkatulog, ako
nagdamgo. Sa butang nga
wala ko nagtoo.
Sa eroplano ako nisakay.
Sa sakayan ako nagbugsay.
Naabot sa Amihan padulong
sa Habagatan.
Gikan sa Sidlakan hangtud sa
Kasadpan.
Didto daghang hayop akong
nakit-an.
Daghang hayop akong
gikahimamat.
Mga hayop nga nahimo
nakong higala.
Ug sa dihang nikalit og kidlat.
Ako nakamata ug
nagpasalamat.
KATAPUSAN
| 2 |
bloom | Ang Sulondon nga Bata
Gisuwat ni: Nenita J. Lopez
Cebuano
Personal Development
Si Lito usa ka batang sulondon.
Mangisda siya kuyog sa iyang amahan.
Ang kakapoy wala niya igsapayan.
Matag adlaw sayo mobangon si Lito.
Malipayong mokuha sa bugsay og pukot.
Dali-daling modagan sa baybayon.
Samtang mangisda si Lito.
Mag-ampo siya sa Ginoo.
Nga makakuha siya ug daghang isda.
Sayo sa buntag nahago na siya.
Apan, gahinam-hinam gihapon siya sa pag-eskwela.
Ilado si Lito sa ilang eskwelahan.
Motuman siya sa tulumanon nga nahibaw-an.
Nalipay kaayo ni ang mga magtutudlo.
Matinabangon siya sa iyang mga kauban.
Mahigalaon siya sa tanan.
Kanunay siyang mahinumduman didto sa eskwelahan.
Wala siya mag-isip sa kaugalingon lamang.
Iyang gihuna-huna ang kalamboan sa tanan.
Ug kanunay siyang masaligan.
Gikalipay usab siya sa mga katagibarangay.
Tungod kay nakatampo siya sa kalinaw.
Ug mahigugmaon siya sa kahapsay.
Maampuon usab si Lito.
Matag Dominggo mag-ampo sa Ginoo.
Sa simabhan siya kanunay moadto.
Maayong buhat gisunodkanunay ni Lito.
Kahadlok sa Ginoo maoy iyang pagtoo.
Ug sa tanan si Lito sulondon.
KATAPUSAN | 2 |
bloom | Si Pila ug Pilo Koneho
Gisuwat ni: Monette S. Cansancio
Cebuano
Animal Stories
Adunay duha ka koneho. Pila og Pilo ang ilang pangalan. Kanunay silang nag-uban. Pareha silag pinuy-anan.
Ilawom sa dakong langob. Sila nagpuyo og tingob. Dahon sa mga utanon ilang kinaon.
Si Pilo kugihan nga koneho. Apan si Pila tapulan nga koneho. Si Pilo nagtrabaho, si Pila nagdula.
Daghan nag natigom si Pilo. Pagkaon panahon sa ting-ulan. Apan si Pila nagdula lang gihapon.
Nakahukom nga mobalhin si Pilo. Sa laing langob na siya mopuyo. Si Pila tapulan sige lang dagan.
Naguol kaayo si Pila. Nag-anam na siyag kaluya. Busa nagkat-on siyag trabaho. Aron dili na siya mapasmo.
Nalipay si Pilo pagkakita ni Pila. Nagkuyog na usab sila ni Pila. Si Pila tapulan karon kogihan na.
KATAPUSAN | 2 |
bloom | Ang Upat ka Hayop
Gisuwat ni: Jaypee S. Tillor
Animal Stories
Cebuano
Ang Upat ka Hayop
Adunay upat ka hayop sa
kakahoyan.
Ang Unang hayop mao si
Manok.
Nagpuyo siya sa Amihanan
nga bahin.
Si Koneho ang iya nga amigo.
Sa Habagatan nga bahin siya
nagpuyo.
Si Iro nagpuyo sa Sidlakan.
Amigo niya ang taas og ikog.
Siya si Itom, taga Kasadpang
bahin.
Suod nga amigo ni Iro.
Sukad kaniadto magkita-ay
gyod ni sila.
Kada-bulan sila magkita-kita.
Nakabalita si Manok.
Adunay manakop og hayop sa
kakahoyan.
Nahadlok si Koneho sa balita
niya.
Unsay atong buhaton?
Pahibaw-on nato ang tanan
nga hayop.
"Sige", matod pa ni koneho.
Ug gipahibalo nila ang tanang
hayop.
Busa nanglakaw sila palayo
aron mabuhi.
Ug namahawa sila sa
kakahoyan.
KATAPUSAN | 2 |
bloom | Ang Klasmet kong Buta
Gisuwat ni: EMILY V GADOR
Cebuano
Traditional Story
Kini si Karlo. Dili siya makakita. Klasmet mi sa ikaupat nga ang ang.
Kugihan siya magtuon. Siya ang nanguna sa among klase.
Buotan si Karlo. Daghan siya ug mga higala.
Wala nay mama ug papa si Karlo. Si Lola Agada ang nag atiman sa iyaha.
Nagtabang siya sa pag atiman sa ilang mga tanom.
Gusto ni Karlo nga mamahimong magtutudlo.
KATAPUSAN
| 2 |
bloom | Ang Sulti ni Nanay
Gisuwat ni: Juna J. Presbitero
Cebuano
Personal Development
Si Danny nananghid sa iyang
nanay.
Makig- uban sa iyang mga higala.
Nga magdula og bola sa plasa.
Si nanay adunay pahimangno
ni Danny.
Likayan ang pakig-away sa kadula.
Magsinabtanay aron magpabilin
ang kahapsay.
Malipayong nagdagan si Danny
sa gawas.
Gitagbo siya sa iyang mga higala.
Anaa si Tony ug si Lucas.
Ning-adto ang managhigala
sa plasa.
Nagpuli-puli og dula sa bola.
Hala! pasa nganhi, itsa ngadto.
Parti nilang lingawa sa ilang dula.
Sa kalit lang naumod si Tony.
Nadasmagan diay siya ni Lucas.
Hinay-hinay nga nibarog si Tony.
Dayong sukmag sa higalang
si Lucas.
Nibalos pud si Lucas sa
pagsukmag.
Nagsinumbagay silang duha.
Giuwang silang duha ni Danny.
Gibadlong nga dili mag-away.
Kay maoy sulti ni Nanay.
Kinahanglan magpinasayloay.
Aron magpabilin ang kahapsay.
Nihilak si Tony, nangayo
og pasaylo.
Nigakos si Lucas ni Tony.
Nagpinasayloay silang duha.
Gipik-pik ni Danny ang ilang
abaga.
Gisultihan nga ang managhigala
kinahanglan magsinabtanay.
Sa kanunay magpinasayloay.
Nanguli sila sa tagsa-tagsa
nga panimalay.
Nga mapahiyomon ang ilang
mga panagway.
Uban ang kasing-kasing
nga adunay kalipay.
Pag-uli ni Danny sa ilang balay.
Gisultihan niya ang iyang Nanay.
Sa iyang gibuhat si Nanay nalipay.
KATAPUSAN | 2 |
bloom | Ang Trabahanteng Olmigas
Gina S Panulde (RBI)
Cebuano
Ang olmigas usa ka matang sa insekto nga imong makita bisan asa. Aduna silay nagkalain laing klase. Adunay gitawag ug trabahanteng olmigas o ant workers.
Mangita sila og pagkaon aron magpaambit sa usag usa.
Mag - uban gayud sila kung mugawas.
Magtinabangay sila sa pagkuha sa pagkaon.
Ang ilang pagkakugihan usa ka maayo nga panig-ingnan nga masundog sa mga tawo. Nianang paagiha, kita mahimong mauswagon.
KATAPUSAN
| 2 |
bloom | Ang Valentines Card
Level 4, Grade 2
Cebuano
Community Living
Matag February 14, adlaw sa Valentines day.
Ang mga tinun-an sa Grade 3 excited.
Magbuhat sila og Valentines Card.
Alang kini sa ilang mga minahal.
Sama sa ilang pamilya ug higala.
Matag usa kanila adunay lain-laing estilo.
Ilang gipakita ang abilidad sa pagbuhat.
Pipila nigamit og recycled materials.
Uban nigamit pakaw sa mais.
Nigamit ginit sa lubi.
Nigamit usab og gapas.
Kugihan kaayo ang mga tinun-an.
Gusto na silang makahuman og buhat.
Pagkahuman nila og desinyo.
Ila kining sulatan og mensahe.
Ang mga bata nagbuhat og mensahe.
Adunay mensahe alang sa inahan.
Mensahe alang sa amahan.
Ang uban nagbuhat alang sa maestra.
Adunay para sa lola.
Adunay para sa lolo.
Excited kaayo ang mga tinun-an.
Gusto na silang mo pa uli.
Ilang ihatag ang Valentines Card.
Pag-abot nila sa balay.
Gihatag ang Valentines Card.
Malipayon sila sa nadawat.
Ang Valentines Card
Gisulat ni: Joan P. Sanchez
Gidibuho ni: Justin M. Pono
Level 4, Grade 2 Community Living
Cebuano
Copyright © 2018, Enabling Writers Project - University of San Jose - Recoletos
http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
You are free to make commercial use of this work. You may adapt and add to this work. You must keep the copyright and credits for authors, illustrators, etc.
Translations-If you create a translation of this work, please add the following disclaimer along with the attribution: This translation was not created by USAID and should not be considered an official USAID translation. USAID shall not be liable for any content or error in this translation.
Adaptations-If you create an adaptation of this work, please add the following disclaimer along with the attribution: This is an adaptation of an original work by USAID. Views and opinions expressed in the adptation are the sole responsibility of the author or authors of the adaptation and are not endorsed by USAID.
Sugilanon sa Libro:
Kini mahitungod sa mga estydyante nga nag buhat ug mga valentines card para sa ilang mga hinigugma sa kinabuhi.
Gigamit na mga Letra:
m, a, t, k,s, y, o, -, n, ay, p, g, i, d, l, u, b, h, w, r, e, ng, pr, gr, tr, kw, ñ, c, j, f, q, v, x, z
Mga sige ug gamit na mga pulong:
adunay, mga, ang, sila, para, og, sa
Mga bag-ong pulong na makat-onan:
recycled materials, excited, pakaw, valentines, desinyo, valentines, card, estilo
| 2 |
bloom | Ang Akong Eskwelahan
Jasmin D Rosadiño
Cebuano
Community Living
Nagalakaw mi kada adlaw kauban akong higala paingon sa eskwelahan.
Halos tanan mga estudyante gusto mo-eskwela diri.
Hawod ug maayo magtudlo ang mga maestra ug maestro maong daghan matun an ang mga estudyante.
Sobra ang kalipay sa mga ginikanan tungod kay wala nagkulang ug pahimangno ang mga maestra/maestro para sa ikaayo sa ilang mga anak.
Malipayon kaayo ang mga bata sa ilang pag-eskwela sa ilahang eskwelahan.
KATAPUSAN
| 2 |
bloom | Ang regalong relo
Level 3, Grade 1
Cebuano
Community Living
Nisuroy si Tatay Rolly sa
tindahan. Nagpangita siya og
regalo ni Roy.
Nakita niya ang relo sa
estante. Gitan-aw niya ang
azul nga relo.
Gipaputos ni Tatay Rolly sa
tindera. Azul nga papel ang
putos niini.
Nagdali og pauli si Tatay
Rolly. Naghuwat siya og bus
sa terminal.
Nakasakay si Tatay Rolly sa
bus. Gibutang ni Tatay Rolly
ang regalo.
Duol na siya sa ilang balay.
Dali siya nga nanaog sa bus.
Sa naglakaw siya padulong sa
balay. Nasulod sa iyang
huna-huna ang regalo.
Hala! ang regalo nahabilin sa
bus. Gihuwat ni Tatay Rolly
ang bus.
Wala nagdugay nibalik dayon
ang bus. Gidunol sa drayber
ang iyang regalo.
Dako ang kalipay ni Tatay
Rolly. Nagpasalamat si Tatay
Rolly sa drayber.
Nagdali og lakaw si Tatay
Rolly. Naghinam-hinam siya
nga mahatag ang regalo.
Gihatag ni Tatay Rolly ang
regalo. Nasurpresa si Roy sa
regalong relo.
Ang regalong relo
Gisuwat ni: Ma. Imee B. Tampus
Gidibuho ni: Michelle Margarette I Cuyos
Level 3, Grade 1 Community Living
Cebuano
Copyright © 2018, Enabling Writers Project - University of San Jose - Recoletos
http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
You are free to make commercial use of this work. You may adapt and add to this work. You must keep the copyright and credits for authors, illustrators, etc.
Translations-If you create a translation of this work, please add the following disclaimer along with the attribution: This translation was not created by USAID and should not be considered an official USAID translation. USAID shall not be liable for any content or error in this translation.
Adaptations-If you create an adaptation of this work, please add the following disclaimer along with the attribution: This is an adaptation of an original work by USAID. Views and opinions expressed in the adptation are the sole responsibility of the author or authors of the adaptation and are not endorsed by USAID.
Sugilanon sa libro:
Isturya sa relo ni Roy.
Mga gigamit nga letra:
m, a, t, k,s, y, o, -, n, ay, p, g, i, d, l, u, b, h, w, r, e, ng, pr, gr, tr, kw, ñ, c, j, f, q, v, x, z
Mga sige ug gamit nga pulong:
si, sa, og, ni, iyang, nga, ang
Mga bag-ong pulong nga makat-unan:
nisuroy, estante, nasurpresa
| 2 |
bloom | Ang Wati
Gisuwat ni: Yohlea D. Remocaldo
Level 4, Grade 2
Cebuano
Story Book
Wala pa nagsugod ang klase. Nalingaw sa pagduwa
ang mga bata. Adunay nagdakpanay, nagholen,
nagdampa ug nagtakyan.
Apan si Rex nakakita og wati. Didto kini ilawom sa
tanom. Gitawag niya ang iyang mga kauban.
"Fred! Jack! Val! Dali kamo. Tan-awa ninyo
pagkadako ari nga wati!" Nagdinadaganay sila
padulong kang Rex.
"Kadako sa wati!" matod ni Fred. Nagkuha og bato si
Jack. Gibato niya ang wati.
Nikuha pod og bato si Val. Gibato pod niya ang wati.
Maayo nalang wala naigo ang wati.
Niabot si Mrs. Labra, ilang maestra. "Mga bata unsa
na inyong gibato?" Nangutana si Mrs. Labra kanila.
"Sus, dako kaayo ang wati Ma'am!" Mao kini ang
tubag ni Val. Gibato na pod nila ang wati.
"Kahibalo mo, higala nato ang mga wati. Motabang
sila sa pagpatambok sa yuta." Mao kini sulti ni Mrs.
Labra.
Wala nakatingog ang mga bata. Nauwaw sila sa ilang
gibuhat. Gibuhian nila ang gigunitang bato.
Gipahimangnoan sila ni Mrs. Labra. Dili usbon ilang
pagbato sa wati. Dapat nilang mahalon ang mga wati.
Ang dako nga wati padayong nikamang. Padulong kini
luyo sa tanom. Gipasagdan nila ang wati.
Nibalik ang mga bata sa classroom. Nisaad silang dili
mopasakit og hayop. Nalipay si Mrs. Labra sa
nadungog.
Hilom ang mga batang naminaw. Pag-atiman sa hayop
ilang leksyon. Apil ang pagpangga sa wati.
Dili na sila mopasakit og wati. Malipay na sila
makakita og wati. Mamadlong sila sa mopasakit sa
wati.
KATAPUSAN
| 2 |
bloom | Gutom Kaayo Ko
Gihubad sa Cebuano ni
Evelyn G Labastida (RBI)
Cebuano
Animal Stories
Usa ka buntag, mitindog si Ilaga, mibiya sa iyang balay, ug naglibot sa baryo.
Ang ilaga naghunahuna, "Gutom kaayo ko!"
Gipangutana ni Ilaga ang iyang higala, "Aduna ka bay pagkaon aron ako makakaon?"
Ang iyang higala mitubag, "Gikasubo ko, wala akoy makaon."
Ang ilaga naghunahuna ug miingon, "Gutom kaayo ko!"
Gipangutana ni Ilaga ang Baboy, "Aduna ka bay pagkaon aron ako makakaon?"
Ang baboy mitubag, "Gikasubo ko, wala akoy makaon."
Naghunahuna pag-usab ang ilaga ug miingon, "Gutom na kaayo ko!"
Nangutana ang Ilaga sa Iro, "Aduna ka bay pagkaon aron ako makakaon?"
Ug ang Iro mitubag, "Gikasubo ko nga wala koy makaon."
Ang Ilaga mihilak pag-ayo! Naghunahuna ug miingon, "Wala koy makaon, tinuod gyud kong gigutom!"
Gipangutana ni Ilaga ang Iring, "Iring, aduna ka bay pagkaon aron ako makakaon?"
Ang Iring miingon, "Oo, duna koy pagkaon sa akong balay. Dali! Kuyog kanako."
Ang duha miadto sa balay sa Iring, ug didto gikaon ni Iring si Ilaga.
KATAPUSAN
| 2 |
bloom | Si Nikko og ang nating baka
Stage 10 (Decodable)
Cebuano
Animal Stories
Sabado sa buntag nisuroy si
Nikko. Niadto siya sa
umahan ni Lolo.
Kauban ni Nikko ang iyang
baka. Nati pa ang baka ni
Nikko.
Lapad ang umahan sa iyang
Lolo. Hangin ang palibot sa
dakong umahan.
Nisakay si Nikko sa nating
baka. Gisuroy niya ang lapad
nga umahan
Gisaka niya ang bungtod nga
taas. Nisakay siya sa
buko-buko sa baka.
Naka-agi ang nating baka sa
dulhugon. Nasukamod og
naluhod ang nating baka.
Nalabay si Nikko wala siya
kakupot. Layo ang nalabayan
og natugpahan niya.
Nalahos si Nikko sa dakong
sapa. Nauna iyang lubot
pagbundak sa tubig.
Wala nalihok ni Nikko iyang
tiil. Nagkapakapa ra siya dili
kama-o mulanggoy.
Napreso siya sa tubig lisod
paggawas. Nidagan ang baka
painggon sa sapa.
Gitabangan sa nating baka si
Nikko. Gibira siya sa baka
painggon sa daplin.
Gigakos ni Nikko ang iyang
baka. Sukad niadto pwerting
kasuod na sila.
Si Nikko og ang nating baka
Sinulat ni: Ma. Imee B. Tampus
Gidibuho ni: Lemuel D. Lauron
Stage 10 (Decodable) Animal Stories
Cebuano
Copyright © 2018, Enabling Writers Project - University of San Jose - Recoletos
http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
You are free to make commercial use of this work. You may adapt and add to this work. You must keep the copyright and credits for authors, illustrators, etc.
Translations-If you create a translation of this work, please add the following disclaimer along with the attribution: This translation was not created by USAID and should not be considered an official USAID translation. USAID shall not be liable for any content or error in this translation.
Adaptations-If you create an adaptation of this work, please add the following disclaimer along with the attribution: This is an adaptation of an original work by USAID. Views and opinions expressed in the adptation are the sole responsibility of the author or authors of the adaptation and are not endorsed by USAID.
Sugilanon sa libro:
Isturya sa isa ka lalake og ang nating baka.
Mga gigamit nga letra:
m, a, t, k,s, y, o, -, n, ay, p, g, i, d, l, u, b, h, w, r, e, ng, pr, gr, tr, kw, ñ,c, j, f, q, v, x, z
Mga sige ug gamit nga pulong:
sa, si, siya, ni, ang, iyang
Mga bag-ong pulong nga makat-unan:
buntag, umahan, baka, lapad, gisuroy
| 2 |
bloom | Ang Unlan ni Nanay
Gisuwat ni: Herbert V. Dela Cruz
Gidibuho ni: Jasper Momo
Cebuano
Personal Development
Ang akong Nanay.
Ang unlan nga gamay.
Ang lantay.
Si Nanay adunay unlan gamay.
Nawala ang unlan nga gamay.
Nangita si Nanay sa unlan gamay.
Nakit-an ang unlan gamay sa lantay.
Nalipay si Nanay sa unlan gamay.
Tarungon na og hipos ni Nanay. Ang iyang unlan nga gamay.
KATAPUSAN | 2 |
bloom | Ang Kabaw sa Bukid
Gisuwat ni: Mhar-ann S. Marcha
Cebuano
Animal Stories
Ang kabaw dako ug
itom. Ang bukid berde
ug limpyo.
Ang kabaw motrabaho.
Adto siya sa bukid
mag-araro.
Tabangan niya si Papa.
Molihok siya hangtod hapon.
Si kabaw kusgan ug
lig-on. Makalipay siya
tan-awon.
Nindot siya amigohon.
Mokuyog ko ni Papa
puhon.
Sa init ug ulan kita
malipay. Ang mga tanom
motubo na.
Lipay kaayo si Papa. Ang tanom ma-ani ug makaon na.
Salamat ni kabaw nga
kusgan. Aduna na kitay
masawhan.
KATAPUSAN | 2 |
bloom | Ang Iro ni Miro
Gisuwat ni: Juliet P. Bendanillo
Gidibuho ni : Jasper Momo
Level 2, Grade 1
Cebuano
Animal Stories
Si Miro adunay binuhing iro.
Amigo ang ngalan sa iro.
Nagbuhat og balay si Miro. Balay para ni Amigo.
Pinangga kaayo ni Miro si Amigo. Lami og pagkaon si Amigo. Mga pagkaon parehas kang Miro.
Liguon kada Sabado si Amigo.
Suroy-suroy sila matag Dominggo. Higala si Miro ug Amigo.
KATAPUSAN | 2 |
bloom | Ang Batang Bayani
Gisuwat ni: Elvira J. Buot
Community Living
Cebuano
Usa ka udto niana. Samtang
naglakaw si Ben. Nakakita siya
ug dakong kalayo. Daghang mga
balay ang nasunog.
Daghan tawo nag-iyahay ug
panagan. Dungan sa pagsiyagit
og "sunog! "sunog!
Nakadungog si Ben ug hilak. Usa
ka bata nga nagtawag.
Nagtawag og panabang ang
bata. Naa siya sulod sa balay.
Nasunog na ang balay. Gi-adto
ni Ben ang balay nasunog.
Gipangita niya ang bata nga
naghilak. Nakit-an niya ang bata
naghilak. Iya dayon gitabangan
ang bata. Iya gidali pagkugos
ang bata.
Nagdali-dali sila sa paggawas.
Nakagawas gyud sila sa balay.
Sa iyang pagdali-dali nga
makagawas. Naigo iyang tiil sa
kahoy. Ang kahoy adunay kayo.
Hinungdan napaso iyang tiil.
Bisan pa wala niya paminawa
kasakit. Nalipay siya naluwas sa
sunog.
Gipasalamatan si Ben. Sa mga
ginikanan sa bata. Sa pagluwas
niya sa bata. Gitawag siya og "
Batang Bayani".
Gipasalamatan sad siya sa ilang
kapitan. Gipasidunggan siya.
Gitagaan siya og premyo.
Gipasaligan siya nga patiwason
sa pag-eskwela.
KATAPUSAN | 2 |
bloom | Ang Damgu
Gisulat ug Gihulagway ni
Evelyn G Labastida (RBI)
Story Book
Cebuano
Si Ekay usa ka ilado nga
bata sa ilang lugar. Siya
adunay taas nga mga
pilok, brown ang kolor
sa panit ug kulot ang
buhok.
Apan ang ubang mga
bata gikataw-an siya
tungod sa iyang kulot
nga buhok.
Nasubo kaayo siya ug
sugod kaniadto wala na
siya nahimuot sa iyang
buhok.
"Mugamit ko ug plantsa
sa buhok aron kini
mutul-id," ang giingon
ni Ekay.
Hinay-hinay nga
nangahunhon ang
buhok ni Ekay.
Hangtud nahurot ang
iyang buhok.
Ug sa dihang nakamata
na siya. "Ay salamat
Ginoo kay damgu ra
diay kini," ang nasulti
ni Ekay.
Sukad kaniadto
gihigugma ug giatiman
na ni Ekay ang iyang
buhok.
"Gidayeg ko ikaw kay
angay Ka mang
kahadlokan;
katingalahan ug
kahibulongan ang tanan
Mong gibuhat..." Mga
Salmo 139:14a (RCPV)
KATAPUSAN
| 3 |
bloom | Ang Tortillas
ni Ana
Gihubad ni Ching Romares
Cebuano
Story Book
Si Ana usa ka batang babaye nga
nagpuyo sa maanindot nga lugar sa
Mayan sa Guatemala. Si Ana
ganahan kaayo mokaon ug tortilyas
nga mais. Mokaon siya niini kada
adlaw.
Si Ana nihangyo sa iyang mama nga
tudlo-an siya unsaon pagbuhat ug
tortilyas nga mais. Ang iyang mama
miingon nga ang unang buhaton
mao, nga limpyohan ang mais nga
gikan sa uma, kuhaon ang panit ug
seda.
Ug gipakita sa mama ni Ana kung
unsaon paggaling sa mais ug ang
pag-andam sa minasa. Nitabang si
Ana sa pagdugang ug tubig kung
moingon na ang iyang mama.
Ug gipakita sa mama ni Ana unsaon
pagporma ug gagmay nga minasang
bola-bola ug himoong nipis pinaagi
sa iyang palad. Nagustuhan ni Ana
ang tingog sa pagakpak sa kamot
nga gihimo sa iyang mama.
Gitan-aw ni Ana ang iyang mama
nga gibutang ang tortilyas sa
ibabaw sa kalaha. Ang kainit sa
kalayo maoy niluto sa tortilyas
sulod sa pipila lang ka minuto.
Gitabangan ni Ana ang iyang mama
sa pagbutang sa tortilyas sa
maanindot nga basket. Init-init pa
kini. Naghinam-hinam na siyang
nagpaabot sa iyang papa nga
moabot gikan sa uma para dungan
silang mangaon sa tortilyas.
Sa pag-abot sa papa ni Ana gikan
sa uma, si Ana ug ang iyang pamilya
nagdungan ug pangaon sa lamian
ug bag-ong luto nga tortilyas.
Si Ana misugilon sa iyang papa nga
kahibalo na siya unsaon pagbuhat
ug tortilyas nianang adlawa.
Misaad siya nga iyang tabangan
ang iyang mama sa pagbuhat ug
tortilyas sukad karon.
Nalipay ang mama ug papa ni Ana
kaniya. Nakahibalo sila nga
mamahimong maayong magluluto si
Ana.
KATAPUSAN
| 3 |
bloom | Salamat,
Ginoo
Gisulat ni Marlene Custer
Cebuano
Primer
Salamat Ginoo alang sa usa
ka mahayag nga adlaw sa
kabuntagon.
Salamat sa
tubig
ug sa
maanindot ug
limpyo nga
sinina. Andam
na ako; para
sugdan ang
akong adlaw.
Salamat Ginoo sa akong
mama ug papa ug sa daghan
nga mga pagkaon para
makasugod sa akong adlaw.
Salamat alang sa kusgan nga
mga bukton ug till, ug sa
mga higala nga akong
ikadula.
Salamat nga makaadto ako
sa eskwelahan. Makat-onan
nako ang pagbasa ug ang
pagsunod sa pahimangno.
Salamat Ginoo sa mga
tanom ug sa mga punoan sa
kahoy.
Ug usab sa mabugnaw nga
huyohoy sa hangin.
Salamat sa mga langgam
nga nanglupad pahitaas.
Ug salamat sa mga hayop
nga nagpuyo sa palibot.
Para sa buwan ug mga
bitoon sa kagabhi-on,
salamat Ginoo. Gibati ko nga
ikaw hadool.
Labaw sa tanan, Salamat
Ginoo sa imong balaan nga
Pulong nga among
gihigugma.
KATAPUSAN
| 3 |
bloom | Ang Uhaw nga Langgam
Gisuwat ni: Junjie Theodor N. Lariba
Cebuano
Animal Stories
Usa ka adlaw, naay usa ka langgam
nga naabot sa usa ka lugar nga uga ug
walay tubig. Init kaayo ang adlaw ug
giuhaw siya pag-ayo nga nitungtong
sa laya nga kahoy. "Asa ko ani
muinom og tubig?" sulti niya.
"Paminaw nako naay tubig kung asa
dapit gasubang ang adlaw."
Nilupad siya kung asa banda
gasubang ang adlaw. Pero wala
siyay nakit-an nga tubig maong
nibalik siya sa laya nga kahoy.
"Paminaw nako naay tubig kung asa
dapit gasalop ang adlaw." sulti niya.
Nilupad siya kung asa banda gasalop
ang adlaw. Pero wala siyay nakit-an
nga tubig maong nibalik napod siya sa
laya nga kahoy.
"Paminaw nako naay tubig kung asa
nag tungod ang adlaw." ingon sa
langgam. Nilupad siya og taas kaayo
padulong sa langit. Pero wala siyay
nakit-an nga tubig maong nibalik
napod siya sa laya nga kahoy.
Nihilak siya pag-ayo og niingon,
"Hala oy, asa naman ko ani muinom
og tubig?" Niyuko siya ug nilantaw
sa gapanawag niya sa ubos.
Gipangita ug gilantaw niya ang
nanawag sa iya. Nakakita siya
og lubi. Sa sulod sa lubi nakita
niya ang usa kadako nga
amigas.
Taod-taod, nadunggan niya
ang amigas niingon, "Naay
tubig sulod aning lubi. Dali
diri aron maka-inom ka ug
aron makagawas ko diri."
Nalipay pag-ayo ang langgam.
Nilupad siya paadto sa lubi og
giyabo ang lubi aron mugawas
ang tubig sa iyang pag-inom.
Nikamang sab pagawas ang
amigas.
Nagpasalamat ang amigas sa
langgam. Nilupad ang langgam nga
hastang lipaya kay nakainom og
tubig.
KATAPUSAN | 3 |
bloom | Ang Mga Hayop sa Bukid
Gisuwat ni: Jaypee S. Tillor
Level 4, Grade 2
Traditional Stories
Cebuano
Adunay hayop sa bukid ni
Lito.
Usa kaadlaw, miadto siya sa
bukid.
Misugat kaniya ang iro.
Ug miingon... aw... aw... aw...
Nikuyakoy ang ikog sa iro.
Ug nalipay kini.
Adunay nagbaiid sa tiil ni
Lito.
Ang iring puti ug balahibo.
Ug mitingog... miyaw...
miyaw...
Tuktugaok... tuktugaok...
tuktugaok...
Ang timbaya sa manok kang
Lito.
Tuktugaok... tuktugaok...
Nilukso sa sapa ang baki.
Ug miingon... kokak... kokak...
kokak... Nakuratan siya sa
pagtingog sa manok.
Aduna pa gayod
nagtindaktindak.
Neheee... neheee...
neheee... Ang tingog sa
kabayo
nga nalipay.
Pagkadaghan gayod sa hayop
sa
bukid. Nalingaw si Lito sa
pagkakita niya. Malipayon
kaayo
siya sa iyang pag-abot.
KATAPUSAN | 3 |
bloom | Ang Pamilya
Gisulat ni Olivia T Gutierrez
Cebuano
Community Living
Kini ang pamilya ni Nang Clara. Kauban ang iyang bana ug tulo ka anak, usa ka babaye ug duha ka lalaki.
Si Nang Clara nag-estorya sa iyahang mga bata, si Nita nangutana mahitungod sa estorya ug si Macoy ug Caloy naminaw pag-ayo.
Gibiyaan kadiyot ni Nang Clara ang iyahang mga anak. Ang iyang bana moabot na. Iyahang giluto ang ilang pagkaon.
Sa gawas sa balay, ang mga bata malipayon kaayo nga misugat sa ilahang Papa nga gikan sa trabahuan.
Sa dihang naluto na ang panihapon, ang pamilya nagdungan ug pangaon. Ang mga bata malipayon kay lami kaayo ang pagkaon.
Pagkahuman ug kaon, ang mga bata nagtinabangay sa mga bulohaton sa panimalay. Si Nita miingon nga iyahang ihayhay ang ilahang mga sanina. Si Caloy miingon nga iyahang hapnigon ang mga binugha nga kahoy ug si Macoy gisugo sa iyahang mama.
Sa pagka Domingo ang pamilya nanglakaw ug miadto sa usa ka nindot nga lugar.
KATAPUSAN
| 3 |
bloom | Ang Balay ni Nonoy
Sinulat ni: Jaypee S. Tillor
Traditional Story
Cebuano
Ang balay ni Nonoy.
Haligi ani lig-on nga kahoy.
Hinimo kini ni Lolo Andoy.
Adunay silong ang balay ni
Nonoy. Usa ka adlaw niana,
nakabalita siya. Adunay bagyo
nga moabot.
Dali-dali siyang nangandam sa
mga butang. Gitabangan niya
iyang mama sa pag-andam. Sama
sa pagkaon, tubig ug sanina.
Lunes sa buntag, mihuros ang
hangin. Aduna pa gayod kusog
nga ulan. Nahadlok ug
nakuyawan si Nonoy.
Misulod sila sa balay ug
nag-ampo. Uban sa iya nga
pamilya. Nag-ampo sila kang
Sto. Niño.
Nilabay ang tulo ka oras.
Milurang ang kusog nga hangin.
Ug mihunong na ang uwan.
Tungod hugot ang iyang pagtuo.
Wala maguba ang balay sa
bagyo. Nagpasalamat si Nonoy
sa Sto. Niño.
KATAPUSAN | 3 |
bloom | Bea ug Ming-su
Gisulat ni: Hobert G Hernandez
Cebuano
Animal Stories
Si Bea adunay binuhi nga iring nga ang pangalan si Ming-su. Iyang gihigugma si Ming-su ug kanunay siyang makigduwa niini ug kanunay silang magkuyog ug tulog.
Usa ka adlaw, si Bea misinggit ni Ming-su kay gikuha niini ang pagkaon nga gikan sa kusina. Tungod niini, milayas si Ming-su.
Gipangita ni Bea si Ming-su apan wala niya kini makit-i. Naguol pag-ayo si Bea.
Usa ka adlaw, kalit nga mitunga si Ming-su sa balay ug nalipay pag-ayo si Bea nga nakit-an niya kini pagbalik.
Ug si Bea nalipay pag-ayo ug mas iyaha pang gihigugma sa Ming-su.
KATAPUSAN
| 3 |
bloom | Ang Magig-agaw
Gisulat ni Cristina G Labastida
Cebuano
Story Book
Si Ken ug JM manag ig-agaw ug magkauban sa pagdula. Si Ken palakatawa apan hilumon si JM.
Usa ka adlaw ang magig-agaw nakahuna-huna ug katkat sa kahoy. Kadto nga kahoy, tinanom sa ilahang lolo. Ug gidili nga katkatan aron walay mangabali nga sanga.
Ang magig-agaw malipayon samtang naa sa ibabaw sa kahoy. Nagsige silag kanta ug katawa samtang nanglingkod sa sanga. Apan sa dihang nakit-an sila sa ilahang lola, nasuko kini ug gitawag ang ilang ngalan.
Sa dihang ilang nadungog ang tingog sa ilahang lola, nagdali dali sila ug pagkanaog ug ming-uli sa ilahang balay.
Sa pag-abot ni Ken ug JM sa balay, nangayo silag pasaylo sa ilahang lola. Ug nisaad nga dili na nila usbon. Ang ilahang lola nalipay sa pagkadungog sa gisulti sa iyahang mga apo.
KATAPUSAN
| 3 |
bloom | Ang Go Bag
ni Buboy
Isinulat ni Mabel S Gaerlan
Philippine Nat'l School for the Blind
Story Book
Tagalog
Si Buboy ay mag-aaral sa
ikatlong baitang. Isang
araw, naitanong ni Buboy
sa sarili. "Ano ang aking
gagawin kung may
sakunang dumating?"
Napag-aralan ni Buboy sa
paaralan ang
kahalagahan ng pagiging
handa sa pagdating ng
sakuna tulad ng lindol.
"Anong mga bagay ang
dapat kong ilagay sa
aking Go Bag?" Tanong ni
Buboy sa sarili.
Naalala ni Buboy ang
sinabi ng kanyang guro
tungkol sa paghahanda sa
sandaling may sakuna.
"Kailangan kong
magkaroon ng isang
pangunang lunas na bag o
Go Bag," ang sabi ni
Buboy.
"Una sa lahat ay
kakailanganin ko ng pito
at flashlight."
"Kakailanganin ko ring
maglagay ng mga
pagkaing maitatago ng
matagal. Tulad ng
biskwit, mga de lata at
tubig na inumin para sa
pitong araw."
"Maglalagay rin ako ng
pampalit na kasuotan at
pangunang lunas."
"Maglalagay rin ako ng
mga numero ng kagipitan
at listahan ng aking
pagkakakilanlan." Paalala
ni Buboy sa sarili.
"Hayan, kumpleto na ang
laman ng aking Go Bag!"
Pagmamalaking sabi ni
Buboy.
Masayang-masaya si
Buboy sa kanyang Go Bag.
Inilagay ni Buboy ang
kanyang Go Bag sa lugar
na madaling makuha sa
oras ng sakuna.
Ikaw, mayroon ka na
bang Go Bag?
WAKAS
| 3 |
bloom | Si Melay ug ang Tanaman sa Utanon
Gisulat ni Olivia T Guiterrez
Cebuano
Agriculture
Sayo sa kabuntagon, si Nang Berta miingon kang Melay nga ilang bisitahon ang ilang tanaman sa utanon. Wala motubag si Melay kay dili siya ganahan mokuyog aron sa paglimpyo ug sa pagtanom ug mga utanon.
Gipahimangno-an si Melay sa iyang mama kay wala siya mosanong. Giingnan siya nga ang ilang tanaman sa utanon importante kanila kay mao kini ang gigikanan sa ilang galastuhan adlaw-adlaw.
Nasabtan ni Melay ang giingon sa iyang mama. Busa mikuyog siya sa tanaman ug nitabang sa pagtanom ug utanon. Gikalipay ni Nang Berta ang gipakita nga maayong pamatasan sa iyang anak.
Milabay ang pipila ka mga bulan, ang mga utanon mitubo na. Si Melay ug ang iyang mama malipayong nga nangani sa ilahang abot.
Pagkahuman sa ani, si Melay ug ang iyang mama miadto sa merkado para ibaligya ang mga utanon.
Si Melay malipayon kaayo kay nahalin ang tanan nilang utanon. Karon, aduna na silay ipalit ug mga butang nga ilang gikinanglan sa balay.
Pagkahuman ug pangumpra sa ilang gikinahanglan, miuli na sila sa ilang balay ug malipayon nga nangaon.
Karon, nasabtan ni Melay ang giingon sa iyang mama. Nahibalo-an na niya ang kamahinungdanon sa ilang tanaman sa utanon. Sukad karon, iyang gisaad nga iyang tabangan ang iyang mama.
KATAPUSAN
| 3 |
bloom | Magtutudlo
Gisulat ni Ronald M Manguiat
Cebuano
Story Book
Sa barangay magulo, si estong usa ka bata nga nagpuyo kauban ang iyahang papa ug mama. sama sa pangalan sa iyang barangay, mao usab si estong usa ka batang samukan.
Kanunay magpahinumdom kaniya ang iyang magtutudlo sa panahon nga si Estong dili moeskwela. Apan wala niya kini paminawa.
Ang edukasyon maghatag kanimo ug sa imong pamilya ug usa ka nindot nga kinabuhi maoy ingon ni Mr Dalisay. Inay nga maminaw unta, si Estong wala na moeskwela ug nagpatuyang sa kalingawan.
Sa unang adlaw ni Mrs Florderliza Aquino sa Andres Malong nga eskwelahan, ingon nga bag-ong maestra sa Grade 6, natingala siya nga gamay ra ang misulod sa iyahang klase.
Nahibaloan niya ang rason nganong gamay ra ang manambong sa iyahang klase sa Section 25 mao nga naghuna-huna siya unsaon nga mobalik sa eskwelahan ang mga bata.
Gibisita ni Mrs Aquino ang mga kabataan sa Barangay Magulo. Miingon siya, 'Dili kinahanglan nga mobalik mo sa eskwelahan apan dili kamo makapugong nako sa pagbisita sa inyong lugar ug tudloan kamo kada hapon.
Wala makabalibad ang mga bata. Pagkahuman sa trabaho ni Mrs Aquino sa eskwelahan, malipayon sila nga makakat-on samtang nagdula.
Nakita sa mga bata ang kahago ni Mrs Aquino. 'Ma'am, mobalik na kami sa pageskwela ug kami magtuon pag-ayo.
KATAPUSAN
| 3 |
bloom | Ang Pulang
Sapatos
Isinulat ni Cristina G Labastida
Dinisenyo ni Evelyn G Labastida
Tagalog
Story Book
Ang pulang
sapatos na ito
ay maganda,
matibay at
masarap sa
paa.
Ito si Jewel, paburito niyang
suotin ay ang sapatos niya
na pula.
Ngunit isang araw nag-alala
siya at naiyak. Nawala ang
pula niyang sapatos, kaya
agad siyang humingi ng
tulong sa kanyang Nanay.
Pero bago pa
man siya
nakarating sa
kanyang
Nanay.
Natagpuan
niya ang
sapatos na
malinis.
Inihanda pala
ng Nanay niya
ang kanyang
sapatos para
sa kanyang
pag-alis sa
araw na iyon.
Nang nakita
ni Jewel ang
kanyang
Nanay
niyakap at
nagpasalamat
siya.
WAKAS
| 3 |
bloom | Ang Ilaga ug Baki nangitag Mangga
Sugilanon ni Matthew Rabui
Cebuano
Animal Stories
Usa ka adlaw ang ilaga ug ang baki niadto sa tanaman aron mangita ug mangga. Nakita sa baki ang mani sa yuta nga gikan sa puno-an mao nga iyang gipangutana ang ilaga, "mangga ba kini?" Mitubag ang ilaga, "dili, kini usa ka mani".
Nanglakaw silang duha paduol sa tanaman. Nakakita na sad ang baki ug mani nga gikan sa puno-an. Miingon siya sa ilaga, "sa akong hunahuna, kini usa ka mangga. Sakto?" Miingon ang ilaga, "Dili, usa kana ka tambis."
Nanglakaw pa sila unahan sa tanaman. Nakakita ang baki ug prutas nga gikan sa puno-an. Niingon siya sa ilaga, "sa akong pagtoo kini usa ka mangga, dili ba?" Niingon ang ilaga, "Dili, usa kana ka saging."
Parehas silang nanglakaw ngadto sa labong nga tanaman. Didto nakakita ang baki ug daghang hinog nga prutas sa hawanan nga gikan sa puno-an. Gipangutana sa baki ang ilaga, "Mangga ba kining tanan?" Ang ilaga miingon, "Oo, kining tanan tinood nga mangga."
Mao nga ang duha ka managhigala nanglingkod ug gikaon ang tanan nga mangga. Wala sila makahunahuna nga binlan ug dad-an ug mangga ang ilang mga higala sa ilahang dapit.
KATAPUSAN
| 3 |
bloom | Bakuna
Gipahiangay sa orihinal nga katungod, SIL
Papua New Guinea 1996.
Cebuano
Health
Ang Mama niingon, "Nurse
dili nimo puede nga
injectionan ang akong anak!
Ang akong anak walay
sakit." Ang nurse mitubag,
Kini nga injection dili para
makaayo ug sakit kondili kini
usa ka bakuna. Tugoti ko
nga mopasabot.
Kung ikaw mananom sa
tanaman, imo kining
butangan ug koral.
Kung dili nimo butangan ug
koral, usahay walay
problema, apan kung ang
mga baboy moabot,
magbasol ka!
Pareho sad sa imong anak,
kinahanglan nga siya
mabakunahan para dili
mataptan sa nagkalain laing
sakit.
Puedeng mataptan ug
tuberculosis (TB) ang imong
anak.
Mahimo siyang mabakol
tungod sa Polio.
Ang imong anak pueding
matitanus ug mamatay.
Apan kung ang imong anak
mainjectionan, sa ulahi dili
siya magmasakiton.
Ang Mama niingon, "Nars,
nahadlok ko. Palihug tagai
ug bakuna ang akong anak."
KATAPUSAN
| 3 |
bloom | Ang Iro ni Dennis
Gisulat ni: Yohlea D. Remocaldo
Cebuano
Story Book
Adunay itom na iro si Dennis.
Hinatag sa iyang lolo.
Negro ang ngalan sa iyang iro. Kusog kaayo kining modagan. Kusog pod kining mopaghot.
Kanunay ligoon ni Dennis si Negro. Limpyo ug humot kini permi. Itapad kini niya sa pagtulog. Pirme gipakaon ni Dennis si Negro. Abtik kini mobantay sa balay.
Maayo mobantay si Negro. Mag-atang kini sa pultahan.
Hapon kadto, wala si Dennis. Si Negro lang usa sa balay.
Adunay gipaghot si Negro. Nagtuyok-tuyok kini sa balay nga nagpaghot. Wala nahimutang si Negro. Hangtod naabot na si Dennis.
Gidad-ag pagkaon ni Dennis si Negro. Paboritong bukog ang gikaon ni Negro. Pagkahuman nipaghot na pod kini. Gibadlong ni Dennis si Negro. Wala kini muhunong sa pagpaghot.
Nag-atubang si Negro sa luyo. Sa luyo nahimutang ang piso. Giduol ni Dennis ang mga piso. Nakita ni Dennis ang dakong bitin.
Bout tukbon sa bitin ang piso. Gibugaw ni Dennis ang bitin.
Wala natukob sa biting ang piso. Salamat kang Negro. Gigakos ni Dennis si Negro.
KATAPUSAN | 3 |
bloom | Si Melay at Ang Gulayan
Isinulat ni Olivia T Gutierrez
Tagalog
Agriculture
Umaga pa lang ay sinasabihan na ni Aling Berta si Melay na pupunta sila sa kanilang gulayan. Hindi sumasagot si Melay dahil naiinis siya kapag siya ay isinasama ng kanyang nanay sa pagtatanim ng gulay at paglilinis sa kanilang gulayan.
Napagsabihan si Melay ng kanyang ina sa hindi nito pagsagot. Sinabi ni Aling Berta na ang gulayan ang pinagkukunan nila ng kanilang kakainin sa araw araw at iba pang pangangailangan.
Naunawaan ni Melay ang sinabi ng kanyang ina. Kaya siya ay sumama na sa kanilang gulayan at tumulong sa pagtatanim. Natuwa si Aling Berta sa magandang ugali ng kanyang anak.
Pagkalipas ng ilang buwan, nagbunga na ang kanilang pananim. Tuwang tuwa ang mag-ina habang inaani ang mga bunga.
Pagkaani ng mga bunga ng kanilang pananim ay pumunta ang mag-ina sa palengke upang ipagbili ang kanilang mga naaning mga gulay.
Masayang masaya si Melay dahil naubos ang paninda nilang gulay. Mayroon na silang pambili ng mga kailangan nila sa kanilang bahay.
Pagkatapos bumili ng kanilang mga kailangan, umuwi na sila ng bahay. Masaya silang kumain.
Ngayon, naunawaan na ni Melay nga sinabi ng kanyang ina. Naintindihan na niya kung gaano kahalaga ang kanilang gulayan. Kaya mula ngayon, tutulong na siyang palagi sa kanyang ina.
WAKAS
| 3 |
bloom | Ang Gamay nga Uwak
Gisulat ni Rhoda A Nocum
Cebuano
Story Book
Ang uwak usa ka itom nga langgam. Paspas ug taas kining molupad sa kawanangan.
Usa ka adlaw adunay uwak nga gamay nga gitugutan nga molupad sa iyang mga ginikanan aron mangita sa iyang pagkaon.
Gigutom na ang gamayng uwak pero wala niya kan-a ang mga itlog ug piso sa salag nga iyang nakit-an.
Nakit-an sa gamayng uwak ang laing langgam nga nagdala ug ulod para ipakaon sa iyang mga piso.
Nikuyog ang gamayng uwak sa ubang mga langgam padulong sa maisan para manguha ug mga ulod nga maoy naghatag ug kadaot sa mga tanom ug ilaha kining himo-on nga pagkaon.
Sa dihang nabusog na ang gamayng uwak, malipayon kining miingong, "Dili ako mokaon ug mga itlog ug piso sa ubang langgam. Ang akong kan-on mao ang mga ulod para modaghan ang ani sa mga mag-uuma."
Gikan sa kawanangan, ninaog ang gamayng uwak ug nakigkuyog sa ubang mga hayop. Miingon siya, "Magpuyo ako nga makatabang ug makalipay sa laing mga hayop. Dili na gayud ako mamahimong hinungdan sa kasub-anan sa uban nga hinimo sa Dios.
KATAPUSAN
| 3 |
bloom | Gusto ni
Juliana nga
Makabaton
ug Binuhi
Gisulat ni Johanna Roman
Cebuano
Animal Stories
Si Juliana naghunahuna sa
pagbaton ug binuhi. Ang
iyang igsoon nga si Juan
aduna nay binuhi nga isda.
Naghunahuna si Juliana
kung puede ba sad siyang
magbuhi ug isda ug iyang
panganlan ug Swimmer.
Si Juliana nakakita ug usa ka
iring sa balay sa iyang amiga
ug nakahuna-huna siya kung
puede sad siyang magbuhi
ug iring. Puede niyang
panganlan ang iring ug
Snowball.
Ang ig-agaw ni Juliana
adunay binuhing nga rabbit.
Si Juliana naghuna-huna nga
magbaton ug binuhi nga
rabbit ug iya kining
panganlan ug Fluffy.
Ang tiya ni Juliana adunay
iro nga adunay duha ka itoy.
Si Juliana nibisita sa iyang
tiya ug ang usa sa mga itoy
kanunay magsunod-sunod
kaniya.
Nakigdula si Juliana sa itoy
sa tibook hapon. Nisugot
ang iyang tiya nga dad-on
niya ang itoy. Malipayon
kaayo siya nga makabaton
ug binuhi. Iya kining
gipanganlan ug Happy.
KATAPUSAN
| 3 |
bloom | Ang Bandila
sa Pilipinas
Gisulat ni Mabel S Gaerlan
Philippine Nat'l School for the Blind
Culture
Cebuano
Ang bandila mao ang
nasudnong simbolo sa
Pilipinas nga kinahanglan
natong tahuron ug
higugmaon. Rektanggulo ang
porma sa atong bandila nga
adunay kolor: asul, pula ug
puti.
Kini adunay duha ka pareho
nga gidak-on sa kada kilid
nga asul ug pula. Adunay
usa ka puti nga managsama
ang gidak-on sa trayanggulo
sa wala nga bahin.
Sa sentro sa trayanggulo
mao ang usa ka bulawanong
adlaw nga may walo ka mga
silaw. Ang matag kolor sa
atong bandila, ang tulo ka
mga bituon, ug ang adlaw
nagpakita sa atong
kasaysayan.
Ang puti nga trayanggulo
nagsimbolo sa panagsama.
Ang asul alang sa
kagawasan, kamatuoran, ug
hustisya. Ug ang pula
nagsimbolo sa pagkabayani
ug pagkaisog.
Ang tulo ka mga bituon
nagrepresentar sa tulo ka
mga dagko nga isla sa
Pilipinas: ang Luzon,
Visayas, ug Mindanao.
Samtang ang puti nga
trayanggulo nagsimbolo sa
Katilingban.
Ang walo ka silaw sa adlaw
nagsimbolo sa walo ka mga
probinsiya nga una
nakig-away sa mga Katsila.
Kini mao ang Maynila,
Cavite, Bulacan, Pampanga,
Nueva Ecija, Tarlac, Laguna
ug Batangas.
Sa matag higayon nga ang
atong bandila ibayaw, ang
asul kanunay anaa sa
ibabaw diin nagpasabot sa
kalinaw.
Apan kon ang pula nga bahin
anaa sa taas ang buot
pasabot niini kay gubat.
Usa ka paagi sa pagpakita
ug gugma ug respeto sa
atong bandila, kinahanglan
nga nag-atubang ka
samtang kini gibayaw.
Kinahanglan kining
ampingan. Ayaw kini tuguti
nga masadsad sa yuta sa
bisan unsang panahon.
KATAPUSAN
| 3 |
bloom | Kapayas
Gisulat ni Marlene Custer
Cebuano
Ang kapayas usa ka tanom,
apan kon motubo, kini morag
usa ka kahoy. Ang kapayas
labing maayo mutubo sa
tropikong lugar.
Ang mga kahoy nagapamunga
sa tibuok tuig. Ang bunga
gitawag nga pawpaw sa ingles.
Ang bunga motubo gikan sa 18
ngadto sa 50 cm ang gitas-on.
Ang kapayas anihon kung kini
yellow labing maayo tilawan.
Apan, kini kasagaran gipili
samtang kini lunhaw tungod sa
mga peste.
Ang kapayas magpadayon sa
pagpahinog human sila makuha.
Ang kapayas hinog na kung
medyo humok na kini. Sila
morag melon.
Kung sila abrihan, imong makita
ang daghang gagmay nga itom
nga liso. Ang kapayas taas sa
Vitamin A ug C. Kini taas sa
fiber. Tungod niini sila maayo
kaayo alang kanimo.
Ang mga tawo kasagaran
mokaon kanila sama sa usa ka
milon. Apan sila maayo kaayo
nga isagol sa fruit salad. Ang
kapayas usab maayo sa salsa.
Siguroha nga makakaon og
daghan nga mga juicy, hinog
nga kapayas.
KATAPUSAN
| 3 |
bloom | Sa Sapa
Gisulat ni Rhoda A Nocum
Cebuano
Story Book
Si Ada naa sa sapa. Kauban niya si Ana. Silang duha nanglaba sa ilang sanina sa sapa.
Adunay sakayan duol sa sapa. Walay tawo sa sakayan.
Sa nahuman na sila ug laba sa ilahang sanina, ang duha nanakay sa sakayan sa sapa. Si Ada ug si Ana malipayon nga nanakay sa sakayan.
Si Tata naa usab sa sapa. Naa siya sa iyang sakayan ug nag-gunit ug pana aron manakup ug isda.
Ang ilahang balay anaa duol sa sapa. Malipayon sila nga nagpuyo duol sa sapa.
KATAPUSAN
| 3 |
bloom | Ang Puno-an
sa Kinabuhi
Gisulat ni Ronald M Manguiat
Cebuano
Environment
Ang puno-an sa lubi
nailhan nga puno-an sa
kinabuhi. Kini makit-an
bisan asa sa mga lugar sa
Pilipinas.
Nganong gitawag kini nga
puno-an sa kinabuhi?
Bisan asa ka moadto sa
mga dapit sa Pilipinas,
daghang mga produkto
nga ginama gikan sa lubi.
Ang iyahang parti gikan
sa gamot ngadto sa
iyahang dahon daghan ug
kagamitan.
Ang unod sa lubi puede
nga buhaton ug buko
salad, pie ug jam. Usa
usab kini ka sangkap sa
pagbuhat ug harina, lana,
sabon, krudo ug uban pa.
Kung gusto ka nga himsog
ang imong pantog, inom
ug presko nga tubig sa
lubi kada adlaw.
Makatabang kini paglikay
sa sakit sa pantog.
Kahibalo ka ba nga
daghan ka ug makuha nga
protina gikan sa tuno sa
lubi kaysa sa gatas sa
baka? Ang lana sa lubi
gigamit usab aron nga
tambal nga makaayo sa
panit sa ulo.
Ang suka usab gikan sa
bulak sa lubi.
Kung gusto ka ug lami-an
nga atsal, ug presko nga
lumpia, ang ubod sa lubi
ang gikinahanglan.
Ang iyahang gamot
gigamit aron makaayo sa
nagkalain-laing sakit. Ang
Lubi usa gayod ka
puno-an sa kinabuhi.
KATAPUSAN
| 3 |
bloom | Ang Bulan ug ang Kalo
Gisulat ni: Junjie Theodor Narvaez Lariba
Cebuano
Story Book
Ako si Junjie. Nakapuyo ko sa Barangay Apopong, General Santos City.
Usa ka adlaw, niadto mi sa akong tibuok pamilya sa Oval Plaza aron mag suroy-suroy.
Gipalitan ni Papa akong manghod nga si Jan-jan og nindot kaayo nga antipara. Gipalitan sab ko ni Mama og asul nga kalo. Akong manghod nga si Jufel gipalitan sab og kendi.
Tong pauli nako sa balay, nihuyop ang hastang kusoga nga hangin. Ug napalid ang akong bag-ong kalo nga gipalit ni Mama.
Gilupad sa kusog nga hangin ang akong bag-ong kalo ug nasangit kini sa punoan sa hastang dakoang kahoy.
Grabe gayud ang akong hilak. Wala na gud nako gikaon ang akong panihapon.
Pagkagabii ato, nisubang ang hastang hayaga nga Bulan. Gitan-aw sa Bulan ang akong kalo nga nasangit sa punoan sa dakong kahoy.
Gi-testingan sa Bulan og sul-ob ang akong bag-ong kalo. Ningisi siya sa akoa. Ningisi sab ko sa iya.
Pagka-ugma, human sa akong klase, gitagaan ko sa akong mama og nag sinaw nga bag-ong pula nga kalo.
"Gihatag na sa Bulan," sulti ni Mama.
Pagkagabii, gisuot namo sa Bulan ang among mga kalo ug nagngisihanay. Lipay kaayo ming duha.
Sa imong paminaw, kinahanglan sab kaha sa Adlaw og kalo?
Tagnaa kung asa nga kalo akong gisul-ob karong adlawa!
KATAPUSAN | 3 |
bloom | Ang Kahayag sa Buwan
Gisuwat ni: Jovenia Cabiana
Stage 9 (Decodable)
Traditional Story
Cebuano
Saunang panahon, ang mga
bata kung muabot ang
kagabhion kay malipayon.
Sila human sa panihapon.
Mugawas sa balay dayon
magtigom.
Hayag sa buwan maghatag sa
ilang pangisip na magdagandagan.
Usa pa sa ilang kalipay ang
paglingkod sa lantay. Sila
mag-istoryahanay.
Sa kahayag sa buwan sa
nalimot sa oras na dili na
angay pang
mag-istoryahanay.
Nigawas na si nanay sa ilang
balay. Silang tanan
gipapahuway.
Sa walay langay sila ni
pahulay. Kini na mga
gipangbuhat panahon na
hayag ang buwan.
Kalipay sa bata niadtong
panahon. Kahayag sa buwan
sa kagabhion usahay agdon.
KATAPUSAN | 3 |
deped | Si Kabang ug ang
Puting Iring
May nakita nga
iring si Kabang
didto sa ilang
nataran. Usa kini
ka puting iring.
“Aw! Aw! Aw!”
ang paghot ni
Kabang.
Nakita ni Karena
nga gigukod ni
Kabang ang
iyang puting iring
nga mikatkat
ngadto sa
dakong kahoy.
“Ayaw! Ayaw!
Ayaw Kabang,
ayaw gukura ang
akong iring.”
Nakita ni Kabang
nga naghilak si
Karena sa iyang
paggukod sa
puting iring.
Naluoy siya niini
ug gipasagdan
nalang niya nga
manaog ang
puting iring gikan
sa dakong
kahoy.
Nagpasalamat si
Karena ni
Kabang nga
wala na niini
gukora ang iyang
iring ug miingon,
“buotan ka
gayod nga iro
Kabang.”
Gikan niadto
kanunay na nga
kauban ni
Karena si
Kabang, ang
puting iring, og
ang iyang mga
igsuon nga si
Karen, Kardo, ug
Karpo sa iyang
mga lakaw.
KATAPUSAN | 1 |
deped | An Akon Pamilya
Ginsurat ug Gindrowing san: Calbayog City Division Participants
Ini an akon Tatay. Siya nagtatanom san humay.
Ini akon Nanay. Siya naglalaba san amon mga dugnit.
In an akon Mano. Siya naghihimo “plot” para tanuman san mga utanon.
Ini an akon Mana. Siya nabulig kan Nanay sa pagluto.
Ako ini si Puto. Diri pa ak maaram magtrabaho.
Ini an akon pamilya. Malipayon kami ngatanan kay kami nagkakaurusa.
KATAPUSAN | 1 |
deped | Baranggay Ko, Ampingan Ko
Gisuwat ni: Adapted
Gidibuho ni: Cleo D. Cabahug
Ang Baranggay Masagana usa ka talagsaon nga lugar.
Ang matag pamilya nagpuyo sa nindot nga balay. Mas nindot nga tan-awon ang ilang limpiyo nga palibot.
Kanindot usab sa ilang plasa nga gitabangan sa pag-atiman sa tanan.
Ang mga buotan nga kabataan mitabang sa pag tanom sa mga tanaman.
Gitabangan sila sa ilang mas buotan nga mga ginikanan.
Nahimo kining malampuson tungod sa ilang kapitan nga labing buotan sa tanan. Angay ba silang sundon sa tanan?
KATAPUSAN
| 1 |
deped | Ang Baka
Gisulat ni: Ma. Pamela N. Cenita
Gidibuho ni: Czar Petrus J. Cempron
Sa umahan ni Lolo
Belo, makita ang usa ka
himsog ug tambok nga
baka.
Mosabsab sa tanang
klase nga sagbot ang
tambok nga baka.
Gitugway ni Lolo Belo
ang tambok nga baka
ug gihikot sa punuan sa
kahoy nga pinutlan.
Naputol ang pisi ug
nakabuhi ang tambok
nga baka.
Naguol kaayo si Lolo
Belo nga nakabuhi ang
iyang
tambok
nga
baka.
Gipangita ni Lolo Belo
ang iyang tambok nga
baka
nga
iyang
pinangga.
Nakit-an ni Lolo Belo
ang iyang baka didto
sa punuan sa mangga.
Hilabihan ang kalipay
ni Lolo Belo nga nakitan na niya ang iyang
baka.
| 1 |
deped | Si Susan
Sinulat ug Gidibuho ni:
Edeliza B. Alindao
Tigmantala:
Cordova District
Catarman Elementary School
Pinulongan:
Cebuano
Si Susan
Sinulat ug Gidibuho ni:
Edeliza B. Alindao
Petsa sa pagsulat:
May 31, 2011
Siya si Susan, usa ka gamay
nga batang babaye.
Maanyag ug kulot ang iyang
buhok.
Gusto kaayo siya
nga mokaon og mga
utanon ug prutas.
Mao nga siya usa ka
himsog ug abtik siya
nga pagkabata.
Si Susan gusto usab
nga makighigala sa uban
nga mga bata. Mao nga
daghan siya ug mga
higala.
Kada adlaw kuyog niya
ang iyang mga higala sa
pagdula.
Mao nga malipayon siya nga
pagkabata.
Pinangga usab siya
sa iyang mga
ginikanan.
KATAPUSAN | 1 |
deped | Ang Pati ni Pipo
Sinulat nila ni:
Rosemarie B. Abdon
Alejandra D. Bringas
Eva A. Tenchavez
Ma. Lourdes S. Bejoc
Miguela P. Casinto
Glicerio L. Camongay
Gidibuho ni:
Erlinda M. Escoton
Petsa sa Pagsulat:
Mayo 07, 2011
Adunay langgam nga pati si Pipo.
Puti ang kolor sa pati ni Pipo.
Hinatag ni Lolo Pilo ang pati.
Apan naguol ang pati sulod sa hawla.
Usa ka adlaw giablihan ni Pipo ang
hawla.
Milupad ang pati ug naguol si Pipo.
Miadto si Pipo sa balay sa iyang Lolo.
Nakit-an niya ang pati didto sa
sanga sa kahoy atbang sa
balay ni Lolo Pilo. Ug
malipayon na ang pati.
KATAPUSAN | 1 |
deped | Si Lando
Sinulat nila ni:
Avito Delos Santos
Estela Niere
Eladia Manano
Eligia Villanueva
Gidibuho ni:
Eugene F. Calingacion
Sibulan Central Elementary School
Negros Oriental Division
Si Lando
Sinulat nila ni:
Avito Delos Santos
Estela Niere
Eladia Manano
Eligia Villanueva
Boljoon District
Boljoon Central School, Cebu Province
Gidibuho ni:
Eugene F. Calingacion
Sibulan Central Elementary School
Negros Oriental Division
Pinulongan:
Cebuano
Nagpuyo si
Lando sa daplin
sa sapa.
Nagbuhi siya og
walo ka itik.
Iya kining
gipakaon
matag adlaw.
Dagko na ang
iyang mga itik.
Iya dayon kining
gibaligya sa
taboan.
Aduna na
siyay kuarta.
Makapalit na siya
og bag-ong
sapatos ug sinina.
Malipayon
kaayo si Lando.
KATAPUSAN | 1 |
deped | Si Balaraw
Angay nga Mahibaloan
Makahibalo nga ang mga lumulupyo sa
usa ka dapit adunay mga
katungdanan.
Maikinabuhi ang pagkabililhon sa
pagmahal sa kaugalingong nasod o
dapit.
Maila ug mahatagan ug bili ang
nahimo sa mga lider sa matag dapit.
Sa mga tribu sa
munisipyo sa
Hinatuan, Bislig,
Tagbina, Barobo ug
Lingig sa Probinsya
sa Surigao del Sur
hangtod sa
Probinsya sa Agusan
del Sur, may giila nga
usa ka lider.
Siya si Fernando
Nazareno nga
mas nailhan sa
tawag nga
Balaraw.
Kugihan ug
determinadong
magtrabaho si
Balaraw.
Sa iyang pakigbisog,
iyang nahiusa ang
mga magkaaway
nga mga tribu ug
mao nga namugna
ang mga barangay
ug mga munisipyo
sa maong dapit.
Gibantug siya nga
adunay
kahibulungang gahum
sa mahika.
Ang mga hayop nga
galibot sa iyang balay
malipayon ug
maabtikong
magtapok kung
makabati na sa tingog
sa iyang tambol.
Si Balaraw hanas
usab sa eskrima.
Usa kini ka pamaagi
sa pagdepensa sa
iyang kaugalingon
batok sa mga
bandido ginamit
ang mga kamot ug
duha ka kahoy.
Si Balaraw nahimong
kabahin sa pagmugna
sa lungsod sa Hinatuan
ug sa pagpalambo
niini.
Iyang gitukod ang
munisipyo ug ang
simbahan nga
nagbarog pa hangtod
karon ug puno kini sa
katahum ug kalig-on.
Nagtukod usab siya
ug mga tindahan sa
mga Lungsod sa
Barobo, Malixi,
Marikangkang,
Rosario ug Bahi.
Sa iyang mga
binuhatan,
angayan
gayod
handumon ug
pasalamatan si
Balaraw.
KATAPUSAN | 1 |
deped | Si Kokoy
Sinulat nila ni:
Hope A. Jandomon
Joy L. Labe
Bobbie D. Habel
Gidibuho ni:
Roselito A. Jandomon
Si Kokoy
Sinulat nila ni:
Hope A. Jandomon
Joy L. Labe
Bobbie D. Habel
Gidibuho ni:
Roselito A. Jandomon
Petsa sa Paghulad:
Mayo 6, 2011
Pinulongan:
Cebuano
Si Kokoy buotang anak
nila ni Karding ug
Konsing.
Nagpuyo sila kilid sa
lamakan.
Adunay duha ka igsoon
si Kokoy nga nagtungha
sa Gomentoc Elementary
School.
Usa ka adlaw niana,
gipangita si Kokoy
sa iyang Mama. Nakitan siya nga
nagpatuktok sa mga
manok.
Paghuman niya’g
patuktok sa mga manok,
naglung-ag si
Kokoy.
Human maluto ang iyang
gilung-ag, giandam
niya ang lamesa ug
gitawag ang iyang
Mama, Papa ug mga
igsoon.
Nag-ampo sila
ug nagpasalamat sa
Ginoo.
Malipayong
nangaon
ang tibuok banay.
KATAPUSAN | 1 |
deped | SI BOBOY
UG
DODOY
Naglakaw padulong sa eskwelahan si Boboy ug Dodoy.
"Tan-awa ang mga langgam", ingon ni Boboy."Tan-awa usab ang mga buwak", dayon tubag ni Dodoy.
Malipayon silang duha.
"Dodoy, adunay punuan
sa santol!", singgit ni
Boboy.
"Tara, Dodoy manguha
lang usa ta ug santol,"
dayon ingon ni Boboy.
Ningsaka sila apan sa
kalit misinggit si Dodoy. "
May dakong bitin!"
Nahadlok silang duha.
Ninglusad sila ug
nanagan.
Sukad niadto dili na sila
maglangan sa dalan
padulong sa eskwelahan.
KATAPUSAN | 1 |
deped | Si Balaraw
Angay nga Mahibaloan
Makahibalo nga ang mga lumulupyo sa
usa ka dapit adunay mga
katungdanan.
Maikinabuhi ang pagkabililhon sa
pagmahal sa kaugalingong nasod o
dapit.
Maila ug mahatagan ug bili ang
nahimo sa mga lider sa matag dapit.
Sa mga tribu sa
munisipyo sa
Hinatuan, Bislig,
Tagbina, Barobo ug
Lingig sa Probinsya
sa Surigao del Sur
hangtod sa
Probinsya sa Agusan
del Sur, may giila nga
usa ka lider.
Siya si Fernando
Nazareno nga
mas nailhan sa
tawag nga
Balaraw.
Kugihan ug
determinadong
magtrabaho si
Balaraw.
Sa iyang pakigbisog,
iyang nahiusa ang
mga magkaaway
nga mga tribu ug
mao nga namugna
ang mga barangay
ug mga munisipyo
sa maong dapit.
Gibantug siya nga
adunay
kahibulungang gahum
sa mahika.
Ang mga hayop nga
galibot sa iyang balay
malipayon ug
maabtikong
magtapok kung
makabati na sa tingog
sa iyang tambol.
Si Balaraw hanas
usab sa eskrima.
Usa kini ka pamaagi
sa pagdepensa sa
iyang kaugalingon
batok sa mga
bandido ginamit
ang mga kamot ug
duha ka kahoy.
Si Balaraw nahimong
kabahin sa pagmugna
sa lungsod sa Hinatuan
ug sa pagpalambo
niini.
Iyang gitukod ang
munisipyo ug ang
simbahan nga
nagbarog pa hangtod
karon ug puno kini sa
katahum ug kalig-on.
Nagtukod usab siya
ug mga tindahan sa
mga Lungsod sa
Barobo, Malixi,
Marikangkang,
Rosario ug Bahi.
Sa iyang mga
binuhatan,
angayan
gayod
handumon ug
pasalamatan si
Balaraw.
KATAPUSAN | 1 |
deped | Ang Baki
Sinulat nila ni:
Dina G. Laurente
Vivian C. Porio
Glory Muriel R. Gurrea
Gidibuho ni:
Estela J. Sartiga
SPED Teacher
Lipata Central School
Minglanilla II
Usa ka adlaw niana
nagsuroy-suroy
ang baki nga si Bibo
sa tanaman.
Nakita niya ang mga
alibangbang
nga naniba sa mga
bulak.
May mga langgam
usab nga nanaglupadlupad sa kakahoyan.
Naglukso-lukso si Bibo.
Nakigdula siya sa mga
alibangbang ug mga
langgam hangtod nga
gigutom siya.
Nakita niya ang
mga langaw nga
naglupad-lupad duol
sa usa ka kahoy.
Nanakop dayon siya
og langaw apan
gipahit siya niini.
Mga tamboboan diay
dili mga langaw ug
gigukod siya pauli.
KATAPUSAN
| 1 |
deped | ANG HARDIN NI HANNAH
GISULAT NILA:
IRIS A. SULAT
RUELA R. LIMOS
MA. LEOMAR B. CHAVEZ
GIHULAGWAY NILA:
IRIS A. SULAT
RUELA R. LIMOS
MA. LEOMAR B. CHAVEZ
Gihimo ning libroha para sa imo.
Nahinungod ni sa mga butang nga makit-an sa imong palibot ug mga bata sama kanimo.
Mahamuot ka unta ini. Malipayon nga pagbasa!
Ang mga Tag-sulat
Si Hannah may hardin og mahiligon sa mga bulak.
Ginabisbisan ni Hannah ang iyang mga tanum nga bulak kada adlaw.
Namaligya si Hannah sa iyang mga bulak.
Gihatag ni Hannah ang halin sa mga bulak sa iyang mama.
Ang halin sa mga bulak gipamalit nila sa iyang mama og galamiton sa eskwelahan.
Malipayong namauli si Hannah og ang iyang mama.
KATAPUSAN | 1 |
deped | Si Kokoy
Sinulat nila ni:
Hope A. Jandomon
Joy L. Labe
Bobbie D. Habel
Gidibuho ni:
Roselito A. Jandomon
Si Kokoy
Sinulat nila ni:
Hope A. Jandomon
Joy L. Labe
Bobbie D. Habel
Gidibuho ni:
Roselito A. Jandomon
Petsa sa Paghulad:
Mayo 6, 2011
Pinulongan:
Cebuano
Si Kokoy buotang anak
nila ni Karding ug
Konsing.
Nagpuyo sila kilid sa
lamakan.
Adunay duha ka igsoon
si Kokoy nga nagtungha
sa Gomentoc Elementary
School.
Usa ka adlaw niana,
gipangita si Kokoy
sa iyang Mama. Nakitan siya nga
nagpatuktok sa mga
manok.
Paghuman niya’g
patuktok sa mga manok,
naglung-ag si
Kokoy.
Human maluto ang iyang
gilung-ag, giandam
niya ang lamesa ug
gitawag ang iyang
Mama, Papa ug mga
igsoon.
Nag-ampo sila
ug nagpasalamat sa
Ginoo.
Malipayong
nangaon
ang tibuok banay.
KATAPUSAN | 1 |
deped | Usa Ka Malipayong Adlaw sa Umahan
Istorya nila: Marivic Galos & Maria Theresa Hermoso
Gidrowing nila: Paula Y. Santillan & Nancy Malinao
Sa pagsidlak pa lang sa adlaw, ang sunoy kanako mipukaw,"Toktoga-ok! Toktoga-ok!"
Sa unahan ang mga ugang nagkaguliang "Putak! Putak! Putak!"
An mga pisu sa tugkaran akong gitubungan, "Pip! Pip! Pip!"
Ang mga bibi uban sa ilang inahan sa sapa nanagan, "kwak! Kwak! Kwak!"
Aw! Aw! Aw!", nanawag ang akong iro, daw duna siya'y isulti kanako.
Myaw! Myaw! Myaw! Ang tingog sa akong iring, bag-ong natawo nga mga anak sa iyang kiliran giatiman.
KATAPUSAN | 1 |
deped | Si Susan
Sinulat ug Gidibuho ni:
Edeliza B. Alindao
Tigmantala:
Cordova District
Catarman Elementary School
Pinulongan:
Cebuano
Si Susan
Sinulat ug Gidibuho ni:
Edeliza B. Alindao
Petsa sa pagsulat:
May 31, 2011
Siya si Susan, usa ka gamay
nga batang babaye.
Maanyag ug kulot ang iyang
buhok.
Gusto kaayo siya
nga mokaon og mga
utanon ug prutas.
Mao nga siya usa ka
himsog ug abtik siya
nga pagkabata.
Si Susan gusto usab
nga makighigala sa uban
nga mga bata. Mao nga
daghan siya ug mga
higala.
Kada adlaw kuyog niya
ang iyang mga higala sa
pagdula.
Mao nga malipayon siya nga
pagkabata.
Pinangga usab siya
sa iyang mga
ginikanan.
KATAPUSAN | 1 |
deped | Ang Lima
ka Managsuon
Sinulat ni:
Willie M. Adonay, Jr.
Gidibuho ni:
Eric Nacario
Tigmantala:
Argao Central Elementary School
Poblacion, Argao, Cebu
Pinulongan:
Cebuano
Sa Baryo
Nawong, nagpuyo
ang lima ka
managsuon. Sila si
Mata, Ilong, Baba,
Agtang ug si
Dalunggan.
Malipayon ang
lima ka
managsuon.
Nagtinabangay
sila sa ilang mga
buluhaton.
“Dili na tin-aw ang
akong panan-aw,”
matud ni Mata, usa
niana ka adlaw.
“Unsa man ang atong
buhaton?” nangutana
si Agtang.
“Kinahanglan ko nga
mogamit ug
antipara,” ang tubag
ni Mata.
Gibutangan ug
antipara si Mata.
Ang antipara
gitungtong kang Ilong
ug gisab-it kang
Dalunggan. Nibalik
ang katin-aw sa
panan-aw ni Mata.
Nasuko si Baba ug
si Agtang.
Gumikan sa
antipara, nawala
ang ilang postura.
Gitangtang nila
ang antipara ni
Mata.
Nihanap ug balik
ang panan-aw ni
Mata. Sa ilang
paglakaw,
nabangga sila sa
punoan sa manga.
Nibukol si Agtang
ug nabungi si Baba.
Nagmahay sila sa
ilang pagtangtang
sa antipara ni Mata.
KATAPUSAN | 1 |
deped | Ang Sapatos
Sinulat nila ni:
Catalina Catherine S. Cabahug, Ed. D.
Judith I. Alquirez
Marlene D. Dagatan
Petsa sa pagsulat:
May 7, 2011
Pinulongan:
Cebuano
Adunay sapatos
si Ana.
Pula ang iyang
sapatos.
Hinatag kini sa
iyang Papa.
Gisulod ni Ana
ang sapatos sa kahon.
Ug unya, may ilaga nga
misulod sa kahon.
Gikitkit sa ilaga
ang pula nga sapatos.
Naguba ang
sapatos ni Ana.
Naguol kaayo si Ana.
Gi-am-aman siya sa
iyang Papa.
Pagkasunod adlaw,
gipalitan siya og bag-ong sapatos sa
iyang Papa. Nalipay kaayo si Ana.
KATAPUSAN | 1 |
deped | Si Leny
Sinulat ni:
Roselyn A. Tura
Gidibuho ni:
Jenefir M. Dinoy
Pinulongan:
Cebuano
Petsa sa Pagsulat:
Agosto 18, 2011
Si Leny nimata og sayo
bisan pa og adlaw
kadto nga Sabado.
Nikuyog siya sa iyang
Mama. Nisakay sila og
dyip.
Niadto sila sa
merkado.
Nipalit ang iyang Mama
og unom ka bayabas,
upat ka kapayas ug
unom ka mangga.
Nipalit usab og upat ka
bugkos nga batong, walo ka
kangkong, ug walo ka
bugkos nga dahon sa
kamote.
Nipalit usab ang iyang
Mama og isda ug
karneng baboy.
Bisan gikapoy sa
pagpangumpra si Leny,
nalipay ra gihapon siya
ug nalingaw.
KATAPUSAN | 1 |
deped | Ang Bitoon
Sinulat ni:
Willie M. Adonay, Jr.
Gidibuho ni:
Eric Nacario
Usa ka bitoon,
nakakita ako
ug
usa ka bitoon.
Dako ang
bitoon nga
nakita ko.
Lahi ang nakita
ko nga bitoon.
Puti ang bitoon
nga akong
nakita.
Dili mokidlap
ang bitoon
nga akong
nakita.
Nakita nako
ang
bitoon panahon
sa kaudtohon.
Diay ang mao
nga bitoon,
usa ka lungag
sa among atop
nga busloton!
KATAPUSAN | 1 |
deped | KASINATIAN
SA
BUKID
Miadto sa bukid si
Sinang ug Nongnong.
Nangahoy si Sinang
samtang si Nongnong
nagtugway sa kabaw.
“Nagsakay sa kabaw si
Nongnong padulong kang
Sinang.
“Pasuwaya ko pagsakay
ug kabaw Nongnong”, sulti
ni Sinang.
Mitungtong sa
dakung bato si Sinang
aron maka-abot sa
likod sa kabaw.
Naglamba
lamba sa ikog ang
kabaw kay gisamok
siya sa mga langaw.
Nalambahan si Sinang.
Gibira ni Sinang ang ikog
sa kabaw ug gigunitan
pag-ayo.
Nasuko ang kabaw ug
mikalit pagdagan.
Nahulog si Sinang ug
Nongnong didto sa tunaan.
Sukad niadto dili na gayud si
Sinang mugunit sa ikog kung
musakay ug kabaw.
KATAPUSAN | 1 |
deped | Ang Kanding ni Pedro
GISULAT NILA:
MARIA TERESA C. LIM
KLAIRE M. MENGUEZ
MARY JEAN R. CONIENDO
GIHULAGWAY NI:
JEROME FABURADA
GIHUBAD NI:
ANJEANETTE A. CALUMPITA
Gihimo ning libroha para sa imo.
Nahinungod ni sa mga butang nga makit-an sa imong palibot ug mga bata sama kanimo.
Mahamuot ka unta ini. Malipayon nga pagbasa!
Ang mga Tag-sulat
May usa ka bata nga ginganlag Pedro ug buntag sayo gamata siya aron manugway.
Gidaa niya kini sa kasagbotan aron makakaon ug labas nga sagbot.
Samtang gabantay siya gabasa sab siyag libro ug gatuon sa iyang leksiyon.
Taud-taud iyang nasayran nga wa na ang kanding.
Nagdagan nga naghilak siya pauli sa ilang balay.
Gipahibao niya ang natabo sa iyang ginikanan.
Kuyog sa iyang amahan, mibalik sila sa bukid aron sa pagpangita sa kanding.
Ug nalipay sila nga nakita nila ang kanding.
KATAPUSAN | 1 |
deped | SI LITO
Sinulat nila ni:
Leonora A. Abarabar
Felipa C. Mantos
Gidibuho ni:
Edralyn B. Subingsubing
Si Lito usa ka
buotan ug kugihan
nga bata.
Mapinanggaon siya
sa mga tanom, kanunay niya
kining gibuboan
ug gialimahan.
Usa ka buntag niana,
nakita ni Lito nga
nangalawos
ug nangalaya ang uban
niyang mga tanom.
Iya kining gisusi
kon unsa ang hinungdan.
Nakita ni Lito
nga gipangaon diay
sa ulod ang dahon
sa iyang mga tanom.
Naguol si Lito.
Iyang gihunahuna
unsay angay niyang
buhaton.
Wala siyay laing
mahimo kon dili
ang pagtanom og usab.
KATAPUSAN | 2 |
deped | Nagkita Na Gayod
Unang Basahon
Hinikay nila ni:
Ubos sa pagtambag nila ni:
Gidibuho ni:
Francisco Pestaño
Epifanio F. Codilla
Daniel Daclan
Camilo Aliño
Angel Cabulao
Genoveva A. Capacio
Remigia Sison
Estrella Sison
Irene T. Ordoña
Trinidad S.Mariño
Efecio G. Gorda
Pantaleon R. Maboloc
Estela F. Daguiao
Dolores E. Poscablo
Bernice E. Leary (Batid –Tagsulat ug Libro ICA)
Baltazar L. Villanueva
Jose Villa Panganiban
Francisco Candia, Editor sa Bisaya, Liwayway
Publications, Manila
Nagkita na Gayod
Si Lolo Karpo namasol sakay sa iyang gamay nga
sakayan. Gusto kaayo siya nga mamasol.
Si Trining ug Peping wala mosakay sa sakayan. Wala lang
sila motabang ni Lolo Karpo pagpamasol.
“Dinhi lang kita,” matod ni Trining. “Dili lang ta
mopaduol sa dagat. Lawom ra ba ang dagat.”
“Moadto ba lang ta ni Lolo Karpo, Trining,” miingon si
Peping. “Nindot kaayo nga isakay sa sakayan.”
“Ayaw lang Ping,” matod ni Trining.
Naghulat lang ang mga bata. Naghulat lang sila kang Lolo
Karpo nga namasol.
“Uy, nakakuha na man si Lolo Karpo!” matod ni Peping.
“Nakakuha ka, Lo?” mitawag si Trining. “Nakakuha ka?”
“Ayay! Bira Lolo Karpo!” Misinggit silang duha.
“Nakakuha na gayod si Lolo Karpo!”
“Hulat lang kamo, mga bata,” mitubag si Lolo Karpo.
Malipayon kaayo siya. Gibira niya ang iyang nakuha.
Dakong isda ang nakuha ni Lolo Karpo. Nalipay ang
duha ka bata nga nakakita sa dakong isda.
“Tana, Peping,” miingon si Trining. “Mangita kita og
paon.”
“Sigi, wala na tingali paon si Lolo,” mitubag si Peping.
“Mangita kita og dakong paon,” matod ni Trining. “Ang
dakong paon makakuha og dakong isda.”
Nanlakaw dayon ang duha ka mga bata. Nangita sila og
paon.
Nakakita dayon sila og mga omang. Ang omang ilang
gibuak ug gisulod sa basket. Daghan ang omang nga ilang
gisulod sa basket. Dagko ug gagmay ilang gisulod sa basket.
“Paon! Paon!” misinggit si Lolo Karpo. “Daghana ninyo.
Wala na akoy paon. Dali kamo, mga bata. Pagdali kamo kay
wala na akoy paon.”
Gipunit nila Peping ang daghang paon. Ila kining
gisulod sa basket. Unya gihatag kini nila ni Lolo Karpo.
“Maayo, Peping,” matod ni Lolo Karpo. “Pamunit pa
kamo og paon. Daghana.”
Misigi sila si Peping ug si Trining pagpangita og paon. Si
Peping miadto sa lawom.
“Tingali og ania dinhi ang daghang paon,” matod niya.
Si Trining wala lang muadto sa lawom. Gitawag niya si
Peping.
“Uy, Peping, ayaw pag-adto sa lawom. Dinhi lang
pangita sa daplin og omang.”
Mipadayon si Peping paglakaw. Gusto siya nga mangita
og daghang omang didto sa lawom.
Matod niya, “ Tingali ug niay daghang omang dinhi.”
“Trining, diay dakong omang. Dali!” misinggit si
Peping.
“Anaay omang, Ping, anaa?” nangutana si Trining.
Gipunit ni Peping ang dakong omang. Iya kining
gipunit kay ihatag niya ni Lolo Karpo.
“Ayay! Ayay! Ayay! Trining, gipaak ako sa kasag!”
misinggit si Peping.
“Gipaak ka, Ping? hain man ang kasag? Nangutana si
Trining.
“Ang kasag nakadagan, apan usa na lay iyang paak,”
mitubag si Peping.
Sa ilalom sa kahoy si Trining ug si Peping naghulat kang
Lolo Karpo.
“Wala diay nimo mapatay ang kasag?” miingon si
Trining. “Gipatay pa nimo.”
Gihuyop ni Peping ang iyang tudlo. “Magkita ra kitang
kasaga ka!” matod niya. “Ako ka gayong patyon.”
Gihuyop pag-usab ni Peping ang iyang tudlo nga gipaak
sa kasag.
“Uy, Ping, dia may pasol! Tan-awa,” matod ni Trining.
“Ha? Pasol? Pasol ba kana, Trining?” miingon si Peping.
“Oo, pasol kini,” mitubag si Trining. “Mamasol kita, tana.
Apan sakit pa man kaha imong tudlo?”
“Sakit pa, Trining,” matod ni Peping. “Apan gamay
nalang. Mouban lang ko.”
Miadto sila sa dagat. Didto sila sa lawom-lawom.
Gipan-an nila ang pasol.
“Ako lang usay mamasol, Ping, ha,” matod ni Trining.
Sakit pa man kaha ang tudlo nimo.”
“Oo, sakit pa, apan gamay na lang,” matod ni Peping.
“Huypa, Ping” miingon si Trining. “Tingali mawala ang
kasakit kon imong huypon.”
Gihuyop ni Peping ang iyang tudlo nga gipaak sa kasag.
Gidala ni Trining ang pasol didto sa lawom. Apan walay
mikubit sa paon.
“Ako na usab, Trining. Akoy pamasol.”
“Ako una, Ping. Ako una,” miingon si Trining.
Gikuha ni Trining ang pasol.
Gipan-an niya og dakong omang. Ang pasol iyang giitsa
sa layo.
“Wala may kubit Ping,” miingon si Trining.
“Iitsa sa layo-layo ang pasol. Walay isda dinhi,” mitubag
si Peping.
Gibira ni Trining ang pasol ug iyang giitsa sa layo.
Gihulat kini niya.
“Ping! Aniay kubit! Aniay kubit!” misinggit si Trining.
Gibira ni Trining ang pasol. Pag-bira niya wala diay nakuha.
“Uy, wala may nakuha,” matod niya. “Wala man diay
mikubit.”
“Ako na usab, Trining. Ako na usab.”
“Hala , o, ikaw na usab, Ping,” matod ni Trining. “Wala na
man kahay sakit ang tudlo nimo.”
Wala nay sakit ang tudlo ni Peping. Gikuha niya ang
pasol. Gipan-an kini niya ug dakong omang. Giitsa niya didto
sa layo. Didto niya sa lawom giitsa ang pasol. Gusto siya nga
makakuha ug dakong isda.
“Ania na, Trining, gikubit na ang paon. Pagkadako ning
isdaa!” matod ni Peping.
“Naay isda, Ping? Ayay! Nakakuha na gayod ta ug
isda!” miingon si Trining.
Gibira pagdali ni Peping ang pasol. Unsay nakuha? Ang
kasag nga usay paak.
“Tan-awa! Mao kini, Peping, ang kasag nga nagpaak
kanimo,” matod ni Trining.
“Ha? Ang nagpaak kanako? Ako na usab ang mopaak niya,”
matod ni Peping. “ Ania ka ra diay ha!”
KATAPUSAN | 3 |
deped | Tiaw Lang
Hinikay nila ni:
Ubos sa pagtambag nila ni:
Gidibuho ni:
Francisco Pestaño
Epifanio F. Codilla
Daniel Daclan
Camilo Aliño
Angel Cabulao
Genoveva A. Capacio
Remigia Sison
Estrella Sison
Irene T. Ordoña
Trinidad S.Mariño
Efecio G. Gorda
Pantaleon R. Maboloc
Estela F. Daguiao
Dolores E. Poscablo
Bernice E. Leary (Batid –Tagsulat ug Libro ICA)
Baltazar L. Villanueva
Jose Villa Panganiban
Francisco Candia, Editor sa Bisaya, Liwayway
Publications, Manila
Tiaw Lang
“ Dali kamo, Trining. Magdula kita,” miingon si Nilo.
“ Sige magdula ta, “ matod ni Trining.
“Ping, apil diri sa dula,” miingon si Nilo.
“Unsa mang dulaa, Nilo?” nangutana si Peping.
“Magbuhat ta ug bola nga bonbon,” mitubag ni Nilo.
“Sigi, motan-aw kami, Nilo,” miingon ang iyang mga
kauban. Gusto usab sila nga mobuhat ug bola nga bonbon.
Nagbuhat ang mga bata ug bola nga bonbon. Gusto kaayo
sila nga magdula sa bola nga bonbon.
“Hala, magbulang ta, Nilo,” matod ni Peping.
“Sigi, magbulang ta,” matod ni Nilo. “Magbulang ta sa
bola nga bonbon.”
“Tan-aw kamo uy, Trining, Pilang,” matod ni Nilo ug
Peping.
Mitan-aw sila si Trining ug Pilang. Nalingaw kaayo sila.
Mitan-aw sila sa duha ka mga bata nga nagbulang sa bola nga
bonbon.
“Ayoha, Peping,” miingon si Trining.
“Kana, ayoha, Nilo,” matod ni Pilang.
“Kang Peping ko!” matod ni Trining.
“Kang Nilo ko! Kang Nilo ko!” miingon usab si Pilang.
“Sigi, ipaligid na ninyo,” miingon si Trining ug Pilang.
Ligid, ligid, ligid, ligid! Pak_ _ _! Nabuak ang bola ni
Peping! Ang iyang bola nga bonbon nabuak na.
“Ha, ha, ha, ha!” nangatawa silang tanan. “Nabuak na ang
bola ni Peping. Wala na ang iyang bola nga bonbon.”
“Sigi, Nilo. Kita na usab,” miingon si Trining .
“O, hala. Magbulang ta,” mitubag si Nilo. “Magbulang ta
sa bola nga bonbon.”
Si Peping milakaw. Wala na lang siya moapil sa ilang
dula. Wala siya moapil sa bulang nila ni Trining ug Nilo.
“Usa, duha, tulo!” matod ni Pilang.
Gipaligid ni Trining ug ni Nilo ang ilang bola. Ilang
gipaligid ang bola nga bonbon. Gibulang nila ang ilang duha
ka bola.
“Hala, ligid, ligid, ligid,” matod ni Pilang. “Hala, bulang
na kamo, bola nga bonbon.”
Ligid, ligid, ligid! Miligid ang duha ka bola. Wala sila
mabuak.
“Sigi pa, Nilo,” matod ni Trining.
“Pagkuha ug lain nga bola. Magbulang pa kita.”
“Dili kini tiaw-tiaw ha,” miingon si Nilo.
“Dili. Dili kini tiaw-tiaw,” mitubag si Trining.
“Tan-awa ha, Nilo. Buakon ko ang imong bola.”
Gipaligid nila pag-usab ang ilang duha ka bola. Gusto
sila nga magbulang ang ilang bola nga bonbon.
Hala, ligid, ligid, ligid! Pak _ _ _!
Nabuak ang bola ni Nilo. Nabuak na ang iyang bola nga
bonbon.
“Ha, ha, ha, ha!” mikatawa si Pilang ug Trining. “Nabuak
ang bola ni Nilo.”
“Kita na usab, Pilang” miingon si Trining.
“O, sigi, matod ni Pilang. “Ako ang mobuak sa imong
bola.”
“Bug-at ang akong bola. Tan-awa, dili kini mabuak,”
mitubag si Trining.
“Tan-awon ta lang,” matod ni Pilang. Tan-awon ta ug dili
ba mabuak ang bola mo nga bonbon.”
Usa, duha, tulo! Ilang gipaligid ang ilang bola. Wala
magkabulang ang ilang bola nga bonbon.
Usa, duha, tulo! Gipaligid na usab nila ang ilang duha ka
mga bola. Wala magkabulang ang bola nila.
Usa, duha, tulo! Ikatulo na kining paligid nila ni Trining
ug Pilang. Ikatulo nang paligid nila sa duha ka bola nga
bonbon.
Ligid, ligid , ligid! Pak _ _ _! Nabuak ang duha ka bola,
Nabuak ang duha ka bola nga bonbon. Mikatawa sila si
Trining ug Pilang.
“Kami na usab ni Peping,” miingon si Nilo. “ Kami na
usab ang magbulang.”
Hain man diay si Peping?” nangutana si Trining. “Wala
man diay siya dinhi.
Wala sila makakita ni Peping, Silang tanan nangita kang
Peping.
“Peping! Peping!” mitawag si Trining.
“Peping! Hain ka god?” mitawag usab si Pilang.
Wala nila makita si Peping. Nahadlok kaayo silang
tanan. Mitan-aw sila sa dagat. Nahadlok sila nga nagtan-aw sa
asul nga dagat.
“Peping! Peping! Mitawag pag-usab ang mga bata.
“Adto ta sa ka Lolo Karpo,” miingon si Trining.
“Pangitaon ta si Peping didto.”
“Tana,” matod ni Pilang . “Pangitaon ta si Peping didto.”
Nanglakaw dayon sila. Nag-una nila si Trining.
Nagsunod si Pilang ug Nilo.
Nakakita sila ug bundo. Milihok ang bonbon sa bundo.
Nahadlok sila kaayo nga nagtan-aw sa bundo.
“Hala, unsa kana?” nangutana si Nilo. Naglihok ang
bundo, tan-awa.”
Nahadlok kaayo ang ubang mga bata. Wala sila molihok.
“Unsa kaha kini no?” nangutana na usab si Nilo.
Unya, milihok ug mibangon dayon ang bundo nga
bonbon.
“Uy! Tan-awa!” misinggit si Trining.
“Nia ra diay si Peping!” misinggit si Pilang.
“Si Peping! Tan-awa, si Peping diay ang mibangon!
Singgit kini ni Nilo.
“Ha, ha, ha ha!” mikatawa si Peping. “Tiaw ko lang
kadto uy.”
“Ha, ha, ha ha! Ha, ha, ha!” Mikatawa ang tanang mga
bata.” Dinhi ka ra diay Ping, sa bundo?”
KATAPUSAN | 3 |
deped | Oming ug si Aning Amigas
Gisulat: Ana Rexa C. Inocente
Gidibuho: Jonathan B. Laplana
Manag-igsuon si Oming
ug si Aning. Kada
adlaw magkuyogay
silang duha sa
pagpangita og
pagkaon.
Usa ka higayon niana,
nakakita sila og
pagkaon.
Gibutang kini nila sa
usa ka sudlanan. Sa
dihang napuno na kini,
miabot ang buyog.
Nanagan sila ug
nanago sa sulod sa
lata.
Apan gitangag sa iro
ang lata ug nadala sila.
Busa, nangamang sila
paibabaw sa lata aron
makagawas sila gikan
niini.Unya nangahulog
sila.
Natingala sila kay ang
ilang gikahagbungan
milihok man.
Ug ilang nakit-an nga
usa diay kini ka dakong
baki.
Misalom ang baki sa
suba ug nanga-anod
sila.
Nalipay kaayo ang
duha kay nasangit sila
sa usa ka anod nga
kahoy.
Mikamang dayon sila sa
anod nga kahoy ug
nagdali-dali sila sa
pagpauli.
KATAPUSAN | 3 |
deped | Sa Akong Paglakaw-lakaw
Sa akong paglakaw-
lakaw sa tibuok adlaw,
daghang Maanindot nga mga
butang ang akong nakita.
Mihunghong kanako ang dagkong
mga kahoy. “Gibuhat
kami aron paghatag og
landong.
Sa dalan,nakakita
ako og mga baki nga
naglukso-lukso.
“Pagkaanindot nga
may kinabuhi ako,” matud
nila.
Mihunong ako ug
naminaw.Nadungog ko
ang mga langgam nga nag
-awit.Nalipay sila nga
nakabaton og maanindot
nga mga tingog.
Malipayon ang mga
isda nga naglangoy-langoy
tungod kay gihatagan sila
og limpyo nga suba.
Bisan ako dili
kahoy, isda o langgam
malipayon akong
moingon, “Pagkaanindot
mabuhi ning matahom
nga kalibutan.”
Sa akong pagpauli
akong ipaambit ang
matahom nga mga butang
nga akong nakita sa akong
paglakaw-lakaw.
KATAPUSAN | 3 |
let's read asia | Si Navy at si Bora
Si Bora kay makasulat.
Si Navy kay makasulat usab.
Giganahan og isports si Navy.
Mao usab si Bora.
Si Bora kamao mo drowing.
Si Navy kamao sab mo drowing.
Si Navy kamao mobasa.
Si Bora kamao sab.
Aduna sila'y giangkon nga abilidad.
KATAPUSAN | 1 |
let's read asia | Butterfly and Hornbill
Mas gamay ang alibangbang kesa sa bakukang.
Ang bakukang mas gamay kaysa lagsing.
Ang lagsing mas gamay kaysa periko.
Ang periko mas gamay kaysa bukaw.
Ang kalaw ang pinakadako sa tanan.
Pinakagamay ang alibangbang.
Makalupad silang tanan.
Brought to you by
Let's Read is an initiative of The Asia Foundation's Books for Asia program that fosters young readers in Asia and the Pacific.
booksforasia.org
To read more books like this and get further information, visit
letsreadasia.org.
Original Story
មេអំបៅ និង កេងកង (Butterfly and Hornbill), Author: Komar Rien Komar Cheh. Illustrator: Sin Thuokna.
Published by , https://www.letsreadasia.org © . Released under CC-BY-4.0.
This work is a modified version of the original story. © The Asia Foundation, 2021. Some rights reserved. Released under CC-BY-4.0.
For full terms of use and attribution, http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
Contributing translators: Orland Solis, Casandra Katrina Sancho, MAY ANN PEÑARILA, and MARIVIC LIM
Table of Contents
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Copyright
Guide
Cover
Start of Story
| 1 |
let's read asia | Suroy-Suroy sa Tamnanan
Komar Rien Komar Cheh
El Huyno
Mao ni si Sophea, ang lalaki nga anak. Mao ni si Sopha, ang iyang inahan.
Galakaw sila sa tamnanan.
Nakita ba ni Sophea ang kahoy nga Champei?
Nakita ni Sophea ang kahoy nga Champei.
Giihap ni Sophea ug iyahang inahan ang kahoy nga Champei: usa, duwa.
Nakita ba ni Sophea ang mga langgam?
Nakita ni Sophea ang mga langgam.
Giihap ni Sophea ug sa iyang inahan ang mga langgam:
usa, duha, tulo.
Nakita ba ni Sophea ang mga alibangbang?
Nakita ni Sophea ang mga alibangbang.
Giihap ni Sophea ug sa iyang inahan ang mga alibangbang: usa, duha, tulo, upat.
Nakita ba ni Sophea ang bag na plastik?
Nakita ni Sophea ang bag nga plastik.
Giihap ni Sophea ug sa iyang inahan ang bag nga plastik: usa, duha, tulo, upat, lima.
Nakita ba ni Sophea ang basurahan?
Nakita ni Sophea ang basurahan.
Gipunit ni Sophea ang bag nga plastik para ibutang sa basurahan.
Si Sophea adunay maayong kasinatian sa paglakaw-lakaw sa tamnanan kauban ang iyang inahan. Nakat-unan niya ang pag-ihap ug nakatabang pa nga magpadayon nga hinlo ang palibot.
Brought to you by
Let's Read is an initiative of The Asia Foundation's Books for Asia program that fosters young readers in Asia and the Pacific.
booksforasia.org
To read more books like this and get further information, visit
letsreadasia.org.
Original Story
ដើរលេងតាមសួន (Walking in the Garden), Author: Komar Rien Komar Cheh. Illustrator: El Huyno.
Published by The Asia Foundation - Let's Read, https://www.letsreadasia.org © The Asia Foundation - Let's Read. Released under CC BY 4.0.
This work is a modified version of the original story. © The Asia Foundation, 2021. Some rights reserved. Released under CC BY 4.0.
For full terms of use and attribution, http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
Table of Contents
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Copyright
Guide
Cover
Start of Story
| 1 |
let's read asia | Ito si Tiyo Som
Mao ni si Yoyo Som.
Giayo ni Yoyo Som ang unom ka butanganan.
Giayo ni Yoyo Som ang lima ka bangko.
Upat ka lagaraw
Tulo ka martilyo.
Duha ka atsa.
Usa ka orasan.
Usa ka orasan
Duha ka atsa
Tulo ka martilyo
Upat ka lagaraw
Lima ka bangko
Unom ka butanganan
KATAPUSAN | 1 |
let's read asia | Let's Fly
Ang langgam makalupad. Ang periko makalupad.
Ang kabayo dili makalupad.
Ang langaw makalupad. Ang gangis makalupad
Dili ka lupad ang tiki.
Makalupad ang bahaw. Makalupad ang Pelikano.
Dili makalupad ang Gibbon.
Makalupad ang Egret. Makalupad ang Hornbill.
Dili makalupad ang liyon.
Makalupad ang Tawny owl. Makalupad ang lamok.
Dili maka lupad ang tupa.
Sa umaabot nga adlaw tanan ta makalupad.
Gusto man sad nako mulupad.
KATAPUSAN | 1 |
let's read asia | Ang Tam-is nga Mansanas
Kedar Shrestha
Binita Buddhacharya
Nagsugod sa pagkolor si Rajani.
“Di ba dalag ang adlaw, Langga?” pangutana sa iyang mama.
“Apan mao kini ang adlaw sayo sa buntag, Ma,” tubag ni Rajani.
Gikoloran ni Rajani ug brown ang dahon.
"Dili ba berde ang kolor sa dahon, Langga? ” pangutana sa iyang mama.
"Apan laya nga dahon kini, Ma."
"Tan-awa, Ma! Nagpintal ko og usa ka matahum nga bulak."
"Pula ang among mga bulak, Langga," ingon sa iyang mama.
"Apan dalag ang mga bulak sa akong eskuylahan, Ma."
Nagpintal si Rajani sa usa ka abohon nga langit.
"Dili ba asul ang langit, Langga?" pangutana sa iyang mama.
"Ang langit ngitngit sa gabii, Ma."
Nagpintal og mansanas si Rajani.
"Dili ba pula kana?" pangutana sa iyang mama.
"Hilaw nga mansanas kini, Ma."
"Kadaghanan sa mga berde nga mansanas aslom, Langga," ingon sa iyang mama.
"Ayaw og kabalaka, Ma. Ania ang tam-is nga mansanas para nimo." ingon ni Rajani.
Brought to you by
Let's Read is an initiative of The Asia Foundation's Books for Asia program that fosters young readers in Asia and the Pacific.
booksforasia.org
To read more books like this and get further information, visit
letsreadasia.org.
Original Story
A Sweet Apple, Author: Kedar Shrestha. Illustrator: Binita Buddhacharya.
Published by , https://storyweaver.org.in/stories/54708-guliyo-sya-u © . Released under CC-BY-4.0.
This work is a modified version of the original story. © The Asia Foundation, 2020. Some rights reserved. Released under CC-BY-4.0.
For full terms of use and attribution, http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
Contributing translators: BEVERLY PADILLA and Flory Mae Hingpit
Table of Contents
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Copyright
Guide
Cover
Start of Story
| 1 |
let's read asia | Drivers in a Hurry
Sa bodega…
Ang bisikleta nagsugod sa iyang biyahe. Thrrrrr Thrrrr!
Ang siklo nagsugod sa iyang biyahe. Thrrrrr Thrrrr!
A motorsiklo nagsugod sa iyang biyahe. Ghadarrr Ghadarrr!
Ang traysikol nagasugod sa iyang biyahe. Ghadarr Ghadarr!
Ang awto nagsugod sa iyang biyahe.
"Nagdali ako. Pahawa sa dalan! Pahawa sa dalan!" Bugudam Bugudam!
Ang bus nagasugod sa iyang biyahe. "Nagdali ako. Pahawa sa dalan! Pahawa sa dalan!" Bugudam Bugudam!
Ang tren nagdali usab. Pappak Pappak!
Pahawa sa dalan! Pahawa sa dalan! Pappak Pappak!
Pagbantay! Pagbantay!
BANGGG!
Ang mga drayber nagsugod sa paghilak. Ilang nahiamgohan nga may nakalimtan silang mahinungdanong butang.
Kinahanglan nato nga magbutang ug mga suga sa trapiko. Tana, buhaton nato ni!
Andam na ang atong mga suga sa trapiko! Kung makita nato ang pula nga suga, kinahanglan mohunong kita. Kung makita nato ang dalag nga kahayag, kinahanglan nga maghinay kita. Kung makita nato ang berde nga suga, mahimo na kitang magpadayon.
Kinahanglan natong sundon ang mga balaod sa trapiko
KATAPUSAN | 2 |
let's read asia | Ang Adlaw na Niulan og Isda
Ramendra Kumar
Delwyn Remedios
Si Avanti usa ka tig-atiman sa Pitara Zoo. Daghang mga hayop sa Pitara, apan ang iyang labing suod nga higala mao ang Oso na si Ballu. Si Ballu dako, kolor brown ug kusgan.
Sa iyang ikaupat nga adlaw nga natawhan, giandam ni Avanti ang usa ka gamay nga parti alang kay Ballu.
Ballu, kaya ba nimo dunganon ug huyop ang mga kandila?" pangutana si Avanti.
"Syempre!" tubag ni Ballu. Gipuno niya sa hangin ang iyang dughan. Iyahang gihuyopan ug maayo "WHOOSH!"
Ang kusog nga hangin mihuyop sa mga kandila. Ug misaka kini ug nibangga sa mga panganod sa langit. Ug sa kalit lang, adunay makusog nga dalugdog ug ulan nagsugod ug bundak ang ulan
Wow, "nag-ulan ug isda," singgit ni Avanti. Si Ballu mitan-aw sa palibot ug nahibulong, mikuha siya usa ka dako nga basket ug nagdagan-dagan siya samtang gipanguha ang mga isda nga gikan sa langit. Kung kanus-a napuno ang basket, gidala niya kini sa gamay nga pangisdaan ug dali nga mobalik aron manguha usab.
Pero, sa iyang pagdali nga makabalik sa pangisda, nakita niya nga mingtaas na ang tubig ug si Avanti kay nahadlok nga gayod.
Nagdali sila ug pagbalik ug gikarga ni Ballu si Avanti. Gibutang ni Avanti ang iyang mga kamot sa liog ni Ballu, ug mapasalamaton gyud siya kanunay.
Dugay-dugay nawala ang panganod ug mingsidlak ang adlaw. Pag-usab, usa ka malipayong adlaw ang misubang .
"Dili na taka usab sugoon na huyopan ug dungan ang mga kandlia." ingon ni Avanti.
"Ngano man?" Nangutana si Ballu.
"Wala ta kabalo, basi sa sunod, mag-ulan na ni ug mga baki?" Ug ang duha nga managhigala nagsugod sa pagkatawa .
KATAPUSAN | 2 |
let's read asia | Ang Prinsipe ug ang Tigre
Wulan Mulya Pratiwi
Evi Shelvia
Gihimoan sa mga gwardya ang ilang prinsipe og bola nga gikan sa dahon sa bayur.
Ilang gisulat sa yuta tapad sa bola ang ihap sa dahon nga ilang gigamit.
"Gusto ko og mas dako nga bola sa bayur!" Misinggit ang prinsipe. "Tan-awa ni nga numero! Kinahanglan ta og libu-libo... milyon-milyon... kinahanglan ta og mas daghan pa!"
"Pero amoa nang nagamit ang tanan nga mga batan-ong dahon, among kamahalan. Gabok na ang mga gulang nga dahon. Dili na pwedeng himuon og bola," ingon sa usa sa mga gwardya.
"Lakaw! Pangita mo sa lasang!" sugo sa prinsipe.
"Pero. . . among prinsipe, si Inyiak, ang hari sa lasang didto gapuyo," tubag sa usa pa ka gwardya.
"Mahadlok ming moadto."
"Sige, ako na lang usa ang mangita. Dili ko mahadlok." Sulti sa naglagot nga prinsipe.
Niadto siya sa lasang. Gisunod siya sa mga nahadlok nga mga gwardya.
Nangita ang prinsipe sa mga nindot nga dahon.
Ug sa kalit lang . . .
Rawrrr!
Hala!
"Naa na si Inyiak, ang hari sa lasang!" misinggit ang tanang mga gwardya.
Nanagan sila og kusog kaayo!
Nabulag ang prinsipe sa iyang mga gwardya. Wala siya kabantay, sa iyang pagdagan nahasulod siya sa ilawom nga bahin sa lasang. Karon nag-inusara na lang siya.
Unsay angay niyang buhaton?
Bisan asa siya modagan masugat-an ra gyapon niya ang tigre.
Sa kadugayan, murag nakalayo na siya sa tigre. Pero asa ang dalan padulong pauli?
Hala!
Naa na pod ang tigre!
Ug sa dihang ang prinsipe nakaamgo og usa ka butang. Gibabagan ra siya sa tigre sa pag-adto sa usa ka direksyon. Wala siya naningkamot nga mabuntog siya.
Gisulayan ba sa tigre nga dumduman og papauli ang prinsipe ?
Basig gusto ra niyang motabang.
Namatikdan sa prinsipe ang mga panit sa durian sa agianan. Timaan ba kini alang kaniya?
Nahadlok ang prinsipe apan gisubay niya ang mga panit sa durian sa agianan. Hinay, hinay hinay.
Sa matag higayon nga nawala ang prinsipe, gihatagan siya sa tigre usa ka bag-ong timailhan.
Sa katapusan, naabot na gayod ang prinsipe sa baryo. Nakapauli na siya!
"Raaawr!" uwang sa tigre gikan sa lasang.
Nagduha-duha ang prinsipe. Murag uwang kana sa kasakit.
Mibalik ang prinsipe sa lasang. Na lit-ag ang tigre!
Gitabangan sa tigre ang prinsipe.
Karon, ang prinsipe na pod ang motabang sa tigre.
Nadungog usab sa hari ang uwang sa tigre. Gidala niya ang mga gwardya sa ngilit sa lasang.
"Ayaw siya og pasakiti, Pa!" nihilak ang prinsipe. "Kini nga tigre nitabang kanako
Nakurat ang hari, apan mapasalamaton siya sa tigre. Gipahayag niya, "Ang mga tawo ug tigre kinahanglan nga magrespetuhanay sa usa'g usa. Kini nga tigre maoy nagluwas sa akong anak. Sukad karon, wala’y bisan kinsa sa atong gingharian ang magpasakit sa mga tigre ug dili nila kita pasakitan."
KATAPUSAN
| 2 |
let's read asia | The Inside Book
Mayntag makagawas ta!
Dili kami makagawas. Adunay dili makita nga kaaway didto. Usa ka virus nga nakapasakit sa mga tawo!
Usahay muabot kini sa laing tawo pinaagi sa mga gagmay kaayo nga tulo nga naa sa hangin. Mao ng magsuot ug mask ang ubang mga tawo.
Usahay sad, naa sya sa mga butang nga atong mahikapan. Mao ng magsige ta ug hugas sa atong kamot, gamit ang sabon ug tubig.
Mahimo usab kini sa sulod mismo nato. Mao nga ginatabunan nato ang atong pag ubo ug pagpanghatsi, aron dili nato kini mapakatag!
Gamay ra kaayo ang virus para makita ug usahay wala kabalo ang mga tawo nga naa na diay sila ana. Mao ng mudistansya ta nila.
Mingaw ang makulong sulod sa balay, ug makahadlok ang virus. Pero kuyog ta tanan ani.
Okay ra makabati ug kaguol usahay. Ato dapat istoryahan ang mga dagko bahin sa atong gibati, ug magbinuotan sa usag-usa.
Dapat naa rata sa sulod para dili na mudaghan ang gasakit, ug para ang mga gasakit na, naay panahon maulian.
Galing MINGAAAAAAAAAAAW ra 'jud kaayo!
Laay? Dili oy. Gahapon sundalo ka, ug ako ang reyna sa atong kuta!
Gadula ta ug taguanay ug gahimo ug arte. Nahimo pa tang driber sa panggukod nga sakyanan sa atong kahon nga sakyanan!
Nahimo pa tang kusinero! Gatuon ta unsaon pag bake, ug nitabang pa si papa sa paglimpyo sa kusina.
Luoy nalang ang mga dagko na nga gasuway ug trabaho diri sa balay! Pagtype ug pagkanaa sa meetings … karon mas laay jud na.
Gilabanan sa mga doktor ug nars ang virus ug ginasugal ilang kinabuhi para makatabang sa uban … Dapat muabiba ta nila.
Karon, mga pirata kita. Pwede ta mushagit ug, “Arrgh!” ug labanan ang virus!
Atong hugasan ang atong mga kamot ug dili hikapon ang atong nawong. Magpuyo ta diri sa sulod, kung asa luwas ta.
Ugma, wala ta kabalo kung kinsa ta? Pero lingaw lagi na, hulat lang ka!
KATAPUSAN
| 2 |
let's read asia | Si Tuna at ang Pulang Lumot
Sa usa ka layong parte sa dagat duol sa mga tapok nga isla, nakamata si Tuna sa singgit sa iyahang igsuon na si Twain. Nilangoy siya paadto didto. Gitapik niya ang mga kapay sa likod niini ug nangutana, Unsa'y natabo, ngano nisinggit ka?
Gilantaw nya siya ug ning ingun, “Ganahan ko ug gamay nga sagbot nga naay kuyaw nga pisi nga sanga. Kabalo ba si Tuna ani?” Giayo ug huna huna ni Tuna ug ning sulti sya, “Aha! Imong pasabot kay pula nga lumot? Asa nimo na nakita?”
Ingun si Twain, “Kita ko adto kuyog sa sardinas. Lami sya ug itsura. Gusto ko adto.”
Gipangutana siya ni Tuna, “Pero dili man ta mukaon ug lumot.” Ning gawas siya ug nagkuha ug pagkaon dayun ning sumpay. “Unsa imong huna huna sa nukos ug pasayan? O basin kaning lami nga tulingan.”
Nishagit si Twain ug paspas nga ning langoy panaog ug pasaka sa tubig, dayun gibalik balik niya ug ingun, “dili ko, dili ko, gusto ko ug lumot karon ug dili ko mukaon ug lain.”
Baling huna huna ni Tuna, unsaon man nako pagkakuha ug lumot gikan sa pinakailalom sa dagat. Nakahinumdum sya sa iyang amigo nga si Sea Horse, ug nagdesisyon nga mangutana sa iya. Ninglangoy kaha sya sa mabaw karon? Nangita ug ayo si Tuna hangtod sa nakit-an na nya si Sea Horse.
Hinay hinay nga giduol ni Tuna si Sea Horse. “Kailangan nako ug pula nga lumot para sa akong igsoon nga si Twain gikan sa pinakailalom sa dagat. Pwede ba ko nimo kwaan?” Ning tubag si Sea Horse. “Pasensya jud amiga, pero hinay kaayo ko. Kailangan pa nimo maghulat ug isa o duha ka adlaw ayha ko makabalik.”
Si Tuna dili na kahulat. Dili naman mukaon si Twain run. Gapasalamat sya ni Sea Horse ug galantaw lang samtang ning langoy si Sea Horse pauli sa iyang balay sa pinakailalom sa dagat, didto sa tunga tunga sa coral reef. Unsa nalang man ang buhaton ni Tuna karon?
Nakahinumdom si Tuna ni Lamprey Fish. Paspas siyang ning langoy padung niLamprey fish ug nakita nga siya nakakapot sa usa ka salmon nga isa. Ninglantaw siya ni Lamprey fish ug ning ingun, “Gusto ko ug pula nga lumot para sa akong igsoon nga si Twain. Pwede ba ko nimo kwaan?”
Ingun si Lamprey fish nga, “Pasensya jud amiga, dili nako pwede byaan akong pagkaon.” Naguol kaayo si Tuna kay dili siya kakita ug mukuha sa pula nga lumot.
Taod-taod kita sya ug flat fish. Maskin gapuyo ni sa pinakailalom sa dagat, usahay muadto ni sa mabaw. Gakaon ni sa katapusang kabhang nga iyang gibitbit sa iyang kapay.
Ning adto si Tuna sa iyaha ug ning ingun, “Gusto ko ug pula nga lumot para sa akong igsoon nga si Twain gikan sa pinakailalom sa dagat, pwede ba ko nimo kwaan?” Ning tubag si Flat fish ug, “Oo oy, pero unsay mahatag nimo nako nga kapalit?”
Nakulbaan nga ning tubag si Tuna, “Unsa man imong ganahan?” ning tubag si Flat fish, “Ganahan ko ug rosas nga kabhang.” Ning sabat si Tuna nga natingala. “Pero sa pinakailalom raman sa dagat makita sad ang rosas nga kabhang!”
Lig-on nga ning tubag si Flatfish, “kabhang para sa pula nga lumot.” Ning sabat pud si Tuna ug, “Kung muadto man gani ko sa pinakailalom sa dagat para mukuha ug kabhang, edi pula nga lumot nalang akong kwaon?”
Ninglangoy si Tuna padung sa pinakailalom sa dagat. Nakita niya nga ninggamay ang hayag sa hinay hinay niya nga paglangoy ug nabatian niya ang kabugnaw samtang nagkalalom siya.
Sa mas lalom niyang paglangoy, mas nahilom ang palibot taman sa wala na syay tunog nga madunggan. Gipainit ni Tuna iyang lawas para dili na siya bation ug kabugnaw, pero dili siya kakita sa ngitngit. Ning kurog nag ani siya sa kahadlok. Wala na siyay makita.
Dayun, naay gamay nga kahayag ang iyang nakita. Ning langoy siya padung didto ug dali dali, samtang nangita siya ug pula nga lumot ug berde nga sagbot, ug mga ulod sa dagat. Kita sab siya ug rosas nga kabhang.
Giduol ni Tuna ang kahayag. Unsa kaha na?
Dagko nga ngipon, katingal-an nga itsura ug lampara gikan sa ulo! Hala, basin mao ni ang angler fish?
Grabe ang kurog ni Tuna samtang paspas kaayo siya nga ning langoy pahawa. Gigukod sa angler fish iyang pagkaon.
Mas paspas pagyud iyang pag langoy ug ning sulay sab siya ug kuha ug lumot gamit iyang baba pero dili niya kaya.
Giatake nasab siya sa angler fish. Paspas nga ning likay si Tuna ug may gani, nakakuha najud siya ug lumot.
Iya kining gibitbit sa iyang baba ug ning lanoy na siya pasaka. Sa iyang paglabay, nakit-an niya si Lamprey nga nakakapot pa sa salmon nga isda. Nalabyan sab niya si Sea Horse nga gapadulong palang sa pinakailalom sa dagat.
Sa katapusan, nakakita najud siya ug kahayag ug didto ra niya nabati nga luwas na siya.
Nakit-an niya iyang igsoon nga si Twain nga gahulat niya. Gilantaw siya ni Twain, ning talikod ug ning singgit, “pula nga lumot! pula nga lumot!”
Gihatag sa iyaha ni Tuna ang pula nga lumot ug giignan siya nga, “Bon appetite”. Pagbutang dayun ni Twain sa iyang baba sa lumot, iya ning giluwa ug ning ingun, “Yuck! Laina ug lami oy.”
Ningtubag si Tuna samtang ning tan-aw sya sa iyang rosas nga kabhang, “Maygani naa ko’y handumanan gikan sa pinakailalom sa dagat.”
Sadihang nisinggit si Twain balik samtang gitudlo ang sardinas nga gakaon ug cat tail nga isda. “Gusto ko ana. Gusto ko ana.”
Katapusan
| 2 |
let's read asia | Nangutana ang Magtutudlo
Komar Rien Komar Cheh
Lom Phireak
Ang maestro nangutana kung ang iro ug iring kay parehas.
Si Sothea ningtubag, "Ang iro ug iring kay dili parehas."
Ang magtutudlo nangutana kung ang iro ug iring utokan.
Si Bopha ningtubag, 'Ang iro ug iring kay utokan kaayo.'
Ang magtutudlo nangutana kung ga-istoryahanay ang iro ug iring.
Si Sokha nisabat, "Ang iro ug ang iring dili magkaisturyahay sa usag-usa."
Ang magtutudlo nangutana kung ang iro ug iring manimaho.
Si Danny na sab ang nitubag, "Ang iro ug ang iring dili manimaho kung kini permi paliguan."
KATAPUSAN | 2 |
let's read asia | Ang Pagsisipilyo Dili Sadya
Pagkamata ni Rohan, gidulaan dayon niya ang iyang binuhing iro, nga si Jimmy.
“May una kang angay buhaton!” ingon ni Riya, ang iyahang magulang nga babaye. “MAGSIPILYO SA NGIPON!”
WOOF!
"Dili ko manipilyo! Wala man gani nagsipilyo sa iyang ngipon si Jimmy!”
“Nag-atiman sad sa ilang ngipon ang mga hayop pero sa laing paagi! Kita kinahanglan natong manipilyo para mawala ang mikrobyo!”
“Mikrobyo?”
Ang mga mikrobyo, gagmay nga nilalang nga dili nato makita. Kung dili kita manipilyo og tarong, motinir sila sa atong baba ug sakiton ka!”
“Agay!”
“Sakto! Maong kinahanglan natong ampingan ang atong ngipon pinaagi sa pagsipilyo niini kaduha sa usa ka adlaw, buntag ug gabii!”
“Apan dili sadya ang manipilyo!”
“Naa koy sikretong isulti nimo Rohan! Psst…”
Nipahiyom si Rohan.
Gitawag sila ni mama, “Andam na ang pamahaw!”
“Adunay pa kitay unang buhaton!” ingon ni Riya. “MANGHUGAS SA KAMOT!”
WOOF!
“Pero bisag kanus-a, wala jud nanghugas sa kamot si Jimmy.”
Nikatawa si Riya. Wala man gud na siya gagamit og kamot ug tiil kung mokaon sama nato! Kinahanglan manghugas kita sa atong kamot para mawala ang mikrobyo.”
“Naa pod bay mikrobyo ang atong mga kamot?”
“Bisag asa naay mikrobyo.”
WOOF!
“Aaaah-chooo!” Gitabunan ni Riya ang iyang baba sa dihang nanghatsi siya.
“ Ayaw nag buhata. Ingon sa among mmagtutudlo sa kwelyo sa sinana manghatsi ug dili sa atong kamot!” ingon ni Rohan.
“Ngano?”
“Kay og kita manghatsi gamit ang atong kamot, mopilit sa kamot ang mikrobyo. Kung dili kita manghugas sa atong kamot, pwede kining makatag ug makatakod og sakit sa uban.”
“Naa ra ang mikrobyo o!” Singgit ni Riya samtang gigukod sa Rohan ug gikawaykaway iyang hugaw nga kamot.
“EEEEEEEK!”
WOOF!
Gipakita ni Riya kang Rohan ang insaktong paghugas sa kamot.
“Bas-a ang mga kamot. Nusnosi og sabon ang imong palad, likod sa kamot ug ang mga tunga sa tudlo. Kuskusa ang kamot og baynte ka segundo. Bunlawi ug paugha.”
“Dugaya ana oi!”
“Kahinumdom ka sa akong sikreto?” nipahiyom si Rohan.
Sa dihang nauli na sila sa balay, gisiko ni Riya si Rohan. “Aduna kitay unang buhaton.”
“Magdula pa mo?” sunlog ni mama.
“Maligo na Ma!”
“Kabalo ba ka Ma nga ang mikrobyo naa sa palibot? Dili nato sila makita, pero nipilit sila sa atong panit ug sa atong sinina.”
“Maong angay kitang maligo kada adlaw…”
“…para sila mawagtang!”
“Bas-a una ang imong lawas. Ingon ni mama. Saboni ang tanang bahin sa lawas.”
Nalipay si Riya ug Rohan samtang gisabonan sa ilang mama ang ilang lawas.
“Pwede nang mamanlaw ug manarapo og limpyong tualya.”
“Ka limpyo!”
WOOF!
“Sunod na si Jimmy!”
"Gusto ba ninyong maminaw og estorya?" pangutana ni papa.
“Uduna pa kitay unang buhaton.” Pahinumdom ni Riya. “Manghipos sa ta!”
Nanguy-ab si Rohan, “ kinahanglan pa ba na?”
“Nahinumdoman pa ba nimo nga imong gipangita ang imong bola niaging adlaw? Ang paghipos sa mga butang sa insaktong butanganan maoy makatabang kanato sa pagpangita niini kung ato nang kinahanglan.”
“Ug magpabiling hapsay ang atong pinuy-anan.”
“Kamong duha maalam,”mapasigarbuhong sulti ni papa. “Oras na sa pagkatulog.”
“Adunay pa tay angay buhaton Pa,” ingon ni Riya samtang giguyod si Rohan.
“Ang mawagtang ang mikrobyo pinaagi sa aming kahibulongang sikreto.” Ingon ni Rohan.
Nilabay ang pila ka minutos, sila mama ug papa naminaw og pamilyar nga tingog.
“Ug mao diay na ang inyong sikreto?” pangutana ni papa. “Mokanta para ang pagsipilyo sadya.”
“Ug samtang kami manghugas sa kamot.”
“Maayong ideya.” Ingon ni mama
WOOF!
Nalingaw na sila Rohan ug Riya sa pag-atiman sa ilang kaugalingon. Kamo pod ba? Naghimo sila og dula mahitungod sa mikrobyo ug tag-ana ninyo kung kinsay nidaog?
Ang luod, baho ug hugaw sadya, ingon sa mikrobyo.
Ang pagsipilyo ug paghugas akong nahibal-an, daog na ko, tubag ko.
Ayaw kaligo, kawang ang panahon, ingon sa mikrobyo.
Humot kung naay sabon, tubag sad nako.
Kulisaw nga mikrobyo niingon ayaw punita inyong gamit,
Nindot tan-awon ang hugaw nga balay.
Ingon pod nako, dungan ming manglimpyo ug matinabangay.
Mao ni ang nindot nga sugod para adlaw maayo
Ug akoy moginhawa sa bisag unsang butang
Akoy moginhawa sa bisag unsang butang
AKOY MOGINHAWA SA BISAG UNSANG BUTANG
Karon, mohimo usab kamo og sikretong kanta ug kantahon, samtang butang nga puol buhaton.
KATAPUSAN | 2 |
let's read asia | Ang Una Na Operasyon ni Dr. Sokha
The Asia Foundation - Let's Read
Sin Sinat
Nakit-an ni Sokha ang iyang daan nga teddy bear nga gilubong sa likud sa aparador.
Ang balahibo sa oso luag na ug ang usa sa iyang mga mata nga butones hapit na malaya, apan siya gihapon ang parehas nga Tin Tin nga gihigugma ni Sokha.
Gusto sa iyang inahan limpyohan ang iyang daan nga mga dulaan aron mahatag sa iyang igsoon nga si Dara, apan dili niya biyaan si Tin Tin.
Malipayon nga gipalingkod ni Sokha si Tin Tin sa iyang higdaanan, nga buwag sa ubang mga duwaan.
Nisulod si Dara sa ilang kuwarto ug gipangutana si Sokha kung unsa ang iyang gibuhat.
"Gaglimpyo sa daan nakong mga duwaan nga ihatag kanimo," tubag ni Sokha.
"Naa nakoy kinahanglan na buhaton karon, mobasa sa akong mga libro sa medisina kauban si mama."
Paghawa ni Sokha, mahinamon nga gitan-aw ni Dara ang mga duwaan. Adunay daan nga eroplano nga wala tugoti ni Sokha na magduwa siya! Ug ang tigre nga kanunay gipangayo ni Dara! Unya nakita ni Dara ang teddy bear sa higdaananni Sokha. Basin nakalimot si Sokha sa pagbutang sa kahon.
Gipunit ni Dara ang daan nga teddy bear ug niingon, "Katawanan tan-awon ng teddy bear. Gusto ba ka molupad uban nako?" Nagsugod sa pagdagan si Dara sa sulud sa kwarto dala ang teddy bear, giuyog siya pataas ug paubos. "Wheee!"
Sa sala, nilingkod si Sokha nga nagbasa sa usa ka bag-ong libro sa litrato nga gihatag sa iyang mama bahin sa mga operasyon ug tambal. Gusto ni Sokha mopareho sa iyang mama, usa ka doktor. Nagtan-aw siya sa iyang inahan maayo, nangopya sa matag lihok.
Pagkahuman, nadungog ni Sokha ang usa ka paghugno ug pagsinggit gikan sa pikas nga kuwarto. Nagdagan si Dara padulong sa ila, dala ang teddy bear ni Sokha. Ang bukton sa bear hapit na maputol ug nagbitay ra sa pipila nga mga hilo. "Mama, ang teddy bear nanginahanglan doktor!" ingon ni Dara.
"Unsa ang imong gibuhat kang Tin Tin?" nisinggit si Sokha. "Dali, Sokha," pagsugod sa iyang inahan. "Unsa may nahitabo Dara?" "Nasakitan siya," ingon ni Dara. "Ang iyang bukton naabtan sa aparador sa paglupad namo." Namula ang nawong ni Sokha. Ngano nga nagdula si Dara kauban si Tin Tin? Karon ang iyang hinigugma nga bear nadaut hangtod sa kahangturan.
Ang mama ni Sokha naghinay-hinay og lingkod tupad sa teddy bear ug nagsugod sa pagtan-aw sa kadaot. "Magsugod ta sa pagsusi sa iyang kasingkasing — dugdog, dugdog! Maayo ang tunog."
Naghapa si Sokha sa sopa. "Ma, sa bukton ra niya ang giguba ni Dara, nganong gisusi mo man ang tanan?"
"Sokha, kinahanglan nga kalma ka ug mapailubon. Kinahanglan masiguro sa doktor nga ang pasyente dili masakitan bisan asa pa," gipasabut sa mama ni Sokha.
"Sige," tubag ni Sokha, nga nagtan-aw kay Tin Tin. "Ang iyang mata dili maayo ang itura. Susihon nato kana."
Nakompleto ni Sokha ug ang iyang mama ang ilang pagsusi kay Tin Tin.
Nitangla si Sokha sa iyang mama, "Murag nasakitan jud siya. Sa akong hunahuna kinahanglan naton nga operahan."
"Lage," ingon sa iyang mama.
Ang inahan ni Sokha niadto sa ilang butanganan sa libro ug gikuha ang usa sa mga libro bahin sa pagtahi.
"Dili ko pamilyar sa labing bag-ong mga pamaagi alang sa operasyon nga kinahanglan ni Tin Tin," ingon sa inahan ni Sokha.
"Kinahanglan pa magtuon ta ug taman."
"Wala ka kabalo kung unsaon siya ayohon?" Nabalaka sa pangutana ni Sokha.
"Ayohon nato siya," tubag sa iyang mama. "Ang mga doktor kanunay nga kinahanglan nga mag-toun bahin sa labing bag-o nga mga pamaagi aron masiguro na makuha sa ilang mga pasyente ang labing kaayo nga pag-atiman." Ninghupaw sang lawom si Sokha ug nagsugod sa pagtan-aw sa libro uban sa iyang mama.
Pagkahuman makit-an ang tama nga pamaagi nga gamiton, gitapok ni Sokha ug iyang mama ang mga kagamitan nga kinahanglan nila alang sa operasyon. Hilo. Check. Dagum. Check. Gunting. Check. Suga sa operasyon. Check. Nakakita usab sila usa ka habol ug unlan aron nga komportable si Tin Tin.
"Sa akong hunahuna kinahanglan usab nga motabang ang imong igsoon sa kini nga operasyon," ingon sa inahan ni Sokha.
"Apan siya ang nagbuhat niini kang Tin Tin!" nagprotesta si Sokha.
"Oo apan dili maayo ang iyang gibati, busa mas makabulig para sa kaniya nga matabangan ug makita kung unsa ang trabaho sa pag-ayo ka Tin Tin," tubag sa iyang mama. "Gawas pa, ang mahagiton nga mga operasyon kinahanglan ang usa ka bug-os nga koponan aron mahatagan ang labing kaayo nga pag-atiman."
Wala malipay si Sokha sa ideya apan gusto niya nga makuha ni Tin Tin ang labing kaayo nga pag-atiman.
Gisugdan sa grupo ang operasyon. Gitunol ni Dara kay Sokha ang dagom ug hilo.
Gipadayon ni Sokha ug sa iyang inahan ang pagsulud sa dagum, ug ang iyang inahan ang naghimo sa una nga pagtahi.
Nagtan-aw si Sokha samtang ang iyang mama hinay ug tinuyo nga naghimo sa sunod nga pagtahi. "Pagmapailubon," niingon sa iyang kaugalingon.
Pagkahuman sa gihimo sa iyang inahan nga pipila pa nga mga tahi, niliso siya ka Sokha.
"Gusto ba nimo ikaw maghuman sa operasyon?" nangutana siya.
Oo, siyempre buhaton niya!
Gikuha maayo ni Sokha ang dagom gikan sa iyang inahan, gihimo ang katapusang pagtahi, ug gihugot ang hilo. Pagkahuman iyang gibalik ang dagom sa iyang mama aron mahuman ang tahi.
"Ug . . . mana kita," ingon sa mama ni Sokha, samtang gisiguro ang tahi. "Kani Sokha, ayo na ang bukton ni Tin Tin."
"Dili ba kinahanglan nato nga bantayan si Tin Tin sa makadiyot? Gibasa ko lang nga ang pag-follow up sa pag-atiman sama kahinungdanon sa operasyon."
"Sakto ka," ingon sa iyang mama.
"Siguruha nga hatagan siya daghang pahulay ug bantayan ninyo ang mga tinahi aron makita kung giunsa kini makapugong. Mahimo nga makdula na kini siya sa sunod na adlaw."
"O, salamat Ma. Ikaw jud ang labing maayo nga doktor sa kalibutan."
"Kana ang labi ka dako nga gibati sa usa ka siruhano," ingon sa inahan ni Sokha. "Walay sapayan."
Pagbalik sa iyang kuwarto, gipahigda ni Sokha si Tin Tin sa iyang kama.
"Dr. Sokha?" nangutana si Dara samtang ningsulod nga naay dala nga daghan na duwaan. "Adunay ka ba panahon aron makakita sa pipila pa nga mga pasyente?"
KATAPUSAN
| 2 |
let's read asia | Ang Panganod nga Basura
Karanjeet Kaur
Bhavana Vyas Vipparthi
Si Cheeko ang kinamagul-anong batang babaye sa managhigala. Siya ang kinamagul-anong batang babaye sa klase. Siya na siguro ang kinamagul-anong batang babaye sa tibuok kalibutan.
Higala? Walay usa mang higala si Cheeko. Walay bisag usa nga ganahan makigdula kang Cheeko. Tungod kay adunay panganod nga basura sa iyang ulohan
Panit sa kahil ug pakete sa biskwit,
Guba nga dulaan ug mga tinalhan sa lapis,
Pisat nga botelyang plastik ug mga plastik bag nga may lainlaing kolor,
Kining tanan gitapuk-an og sabaan nga mga langaw.
Walay ganahan makigdula sa usa ka batang babaye nga may basura sa ulohan.
Unsaon na lang kung mahulog ang latang panit sa saging sa imong ulo? Yak! Kaluod!
Wala na pod nakigdula si Cheeko og Piyong-piyong. Tungod kay makit-an ang basura sa iyang ulo.
"Kuyog ta og lakaw paingon sa eskwelahan," ingon niya kang Sona. Pero nidagan si Sona paingon sa laing direksyon.
"Pwede ba kong manghulam sa imong tahal?" pangutana niya kang Sweety. Nagmugtok sa Sweety ug nibalhin og lingkuranan tapad ni Asha.
Perming mag-inusarang maniudto si Cheeko.
Kabalo si Cheeko nga angay unta niyang gisunod ang iyang mama nga dili magkatagkatag.
"Ayaw ilabay ang panit sa saging sa dalan!"
"Ilabay ang pakete sa biskwit sa basurahan."
Apan wala naminaw si Cheeko. Nikatawa lamang siya ug nipadayon sa pagkatagkatag.
Usa ka adlaw, pwerteng sukoa ni mama. Giingnan niya si Cheeko nga kung dili siya maminaw, ang tanang basura magsunod-sunod niya bisag asa siya moadto. Nikatawa ra si Cheeko.
Kinaugmaan, nakamata na lang si Cheeko sa baho ug kasaba sa mga langaw. Usa ka panganod nga basura ang naa sa ibabaw sa iyang ulo.
Natinuod ang sulti ni mama, wala na kakatawa si Cheeko.
Gisulayan ni Cheeko nga modagan palayo, apan mosunod ang panganod nga basura bisag asa siya.
Nikuha si Cheeko og silhig-tukog aron silhigon kini, apan dili kini masilhig
Gibuhat na ni Cheeko ang tanan.
Nisinggit siya ug giingnan ang panganod nga biyaan na siya. Gisulayan sad niya nga ilabay ang panganod sa basurahan.
Apan dili gayod mawagtang ang panganod. Nisamot ang kaguol ni Cheeko.
Sa kalit adunay nahitabo!
Nakit-an ni Cheeko si Bala nga naglabay og panit sa saging sa karsada.
Naglagot si Cheeko. Wala ba niya nakita ang panganod sa iyang ulohan?
"Hoy bata!" singgit niya, "ayaw ilabay ang panit sa saging sa karsada, basig adunay madakin-as!"
Nahadlok si Bala sa panganod nga basura, maong gilabay niya ang panit sa saging sa basurahan.
Kinaugmaan, ninggamay ang panganod nga basura!
"Ngano kaha ni?" natingala nga pangutana ni Cheeko.
Nakita ni Cheeko si Tiya Reema nga naglabay og platik bag.
"Tiya!" tawag niya. "Pwede bang puniton nimo ang plastik bag kay pwede pa kining magamit pag-usab."
Gipunit ni Tiya Reema ang bag ug nibiya.
Kinaugmaan pagmata ni Cheeko, nigamay na usab ang panganod.
Ningpahiyom si Cheeko. kabalo na siya kung unsay angay buhaton.
Sa higayon nga adunay galabay og putos sa biskwit o tinalhan sa lapis, buyagon dayon ni Cheeko. Ginapunit niya ang mga botelya nga plastik ug ginasulod sa basurahan.
Nag-anam-anam og kalimpyo ang ilang lugar. Ug ang panganod nga basura sa ulohan ni Cheeko nag-anam-anam og kagamay.
Hangtod usa ka adlaw, nawala na kini. WALA NA tanan!
Si Cheeko na ang kinamalipayonang batang babaye sa tibuok kalibutan!
Wala na pag-usab nagkatagkatag si Cheeko.
Gikalipay niya sa hilom ang pagpuyo sa limpyo nga lugar.
Apan nahadlok siya nga basig usa ka adlaw mobalik pag-usab ang panganod nga basura.
Kinsay makasulti!
Hisgotan Nato ang Basura
May ideya ba kamo unsay mahitabo kung magkatagkatag kita og basura? Dili kini mahimong panganod nga basura sa imong ulohan, kini mahimong tapok sa basura duol sa inyong balay.
Kung ikaw magkatagkatag, ang uban niini maadto sa daplin sa dalan ug modayon sa agianan sa tubig nga gikan sa inyong mga balay. Kini nga mga basura maoy hinungdan sa pagbara ug puy-an og mga langaw nga maoy hinungdan sa nagkalain-laing sakit. Haay! walay si kinsa man ang gustong mopuyo sa sa hugaw nga palibot. Bisag pangutan-on pa nimo si Cheeko.
Kini ang paagi aron atong mapugngan ang pagtungha sa panganod nga basura.
Pwede kitang magsugod pinaagi sa dili pagkatagkatag sa atong palibot.
Batasanon natong ilabay ang atong basura sa insaktong basurahan. Pangitaa ang kinaduolan sa imoha.
Pagkahuman mokaon og saging, ayaw ilabay ang panit sa dalan. Ibutang ang panit sa gamay nga bag hangtod makakita ka og insaktong basurahan.
Daghang butang nga sa imong paminaw
walay pulos, parehas sa puyo nga pwede nimong mabutangan sa panit. Apan dili tanan basura. Maong ayaw ilabay ang puyo kuyog sa panit. Dad-a kini sa balay ug gamita pag-usab.
Taklubi ang basurahan para dili kini sudlon sa langaw ug uban pang insekto.
Ang Panganod nga Basura
Ang panganod nga basura nga naa sa ulohan ni Cheeko, nga maoy hinungdan nga siya ang kinamagul-anong bata sa kalibutan. Basaha ang estorya ug hibaloa kung unsa ang paagi aron mawala ang panganod sa iyang ulohan.
Kini naa sa ikaduhang lebel sa librong pangbata. Digital ang Pratham Books aron mahatag ang multilingual sa mga kabataan. Nag-uban ang mga bata, tagsulat, ilustrador ug publisher. Hasta ang mga magtutudlo ug translator aron makahimo og multilingual nga mga estorya para sa mga batang Indian ug sa tibuok kalibutan. Ang Storyweaver usa ka lugar kung asa makita ang pagkamamugnaon sa mga bata, ginikanan, magtutudlo ug librarian.
KATAPUSAN
| 2 |
let's read asia | Lights! Camera! Action!
Dili makahukom si Achaya kung unsang mga medyas ang isul-ob nianang buntaga, busa gipiyong niya lang ang iyang mga mata ug mikuha ug usa ka pares. Nahuman kini sa pagpili niya sa usa ka parisan na medyas na kuneho sa iyang igsoon na babaye! "Kauwaw man ani," iyang hunahuna. "Hinaot na wala’y nakamatikod."
Pag-abut ni Achaya sa iyang lamesa ug gisulob niya ang iyang mga medyas nga kuneho sa ilawom sa lingkuranan aron wala’y makakita, gipakpak ni Teacher San ang iyang mga kamot.
"Pagpuyo na ang tanan. Panahon na alang sa inyong sunod nga asaynment sa pagreport." Malipayon na milingkod si Achaya. Ganahan siya nga makit-an labi na ang bag-ong hilisgutan sa pagreport, paghimo og pagsiksik, ug labi sa tanan, pagsulat. "Karong semanaha naa kitay lain na pagahimuon," padayon ni Teacher San. "Maghimo kita ug mga mubu nga video imbis na mga report. Mahibaw-an ninyo og unsaon sa usa ka taghimo sa media!"
Nagbaylohanay si Achaya og naghinamhinam nga hitsura sa iyang mga higala. Wala gyud sila nakahimo ug mga video kaniadto! "Unsa man ang hilisgutan?" ingon sa usa ka estudyante. "Unsaon nimo pagpamaayo sa atong eskuylahan?" Tubag ni Teacher San samtang gisulat niya ang hilisgutan sa pisara. "Pagmamugnaon! Pagpili usa ka butang nga imong gihunahuna ug ipakita kanamo kung nganong importante kini!"
Gisugdan dayon sa klase ang pagpaambit sa ilang mga ideya sa matag usa. "Akong buhaton ang sa akon kung ngano nga wala kami uniporme sa eskuylahan," ingon sa usa ka higala.
Usa pa nga midugang, "Buhaton ko ang akoa kung nganong kinahanglan nato ang gatas nga tsokolate adlaw-adlaw!"
Naminaw si Achaya sa iyang mga higala na gahisgut bahin sa ilang mga ideya. Daghan kaayo ug mga posibilidad. Unsaon kaha niya paghukum?
Paggawas sa klase, nagpabilin si Achaya.
"Naghinamhinam ko sa paghimo og usa ka video," ingon niya kay Teacher San. "Apan daghan kaayo ko og mga ideya."
"Maayo ang mga ideya," tubag ni Teacher San. "Kana nagpasabut nga ikaw adunay daghan nga isulti! Paghunahuna sama sa usa ka prodyuser sa media - kinsa ang imong tigpaminaw?"
"Ikaw ug ang ubang mga estudyante," ingon ni Achaya.
"Sakto," nagpahiyom nga Teacher San. "Unsa man ang makapainteres kanamong tanan, lakip na ikaw?"
"Tingali minusan ang buluhaton sa balay?" pasiaw ni Achaya.
Nagpahiyom si Teacher San ug miuyon nga kini nagpasabut na dili kaayo pagtul-id alang kaniya! Apan kana si Achaya kinahanglan usab na mobati og kakusgan bahin sa hilisgutan.
Gipahinumdoman niya si Achaya nga ang pagkahimong maayong taghimo sa media parehas sa pagkahimong maayong magsusulat ug report. Kinahanglan ni Achaya ang usa ka ideya ug pagsuporta sa mga detalye
Nianang gabhiona, naglakawlakaw si Achaya sa iyang kasilinganan nga naghunahuna bahin sa iyang proyekto. Nalingaw siya sa pagpanimaho sa tanan nga mga lami nga pagkaon nga giluto sa mga tawo alang sa panihapon.
Mihapit siya sa balay sa iyang higala nga si Chanlina.
"Bahin sa unsa man ang imong video ?," pangutana ni Achaya.
"Ang eskuylahan kinahanglan nga hatagan kami ug mga meryenda sa wala pa ang klase," tubag ni Chanlina.
Gihandom ni Achaya nga tani nahuna-hunaan niya kini.
Nagpadayon si Chanlina, "Nabalaka ko tungod kay wala koy nindot na camera.
Apan giingnan ko sa akong mama nga mas labi pa ang istorya kaysa sa gamit, ug pwedi ra nako magamit ang camera sa iyang cellphone."
Wala pa nahunahuna ni Achaya ang bahin sa pagsalida!
Kinahanglan niya nga mahibaw-an ang iyang ideya sa dali na higayon.
agkaugma, nabalaka dyapon si Achaya kung unsa ang iyang buhaton alang sa iyang video. Sa dulaanan sa eskuylahan, ang mga estudyante ug magtutudlo nagdula og gukdanay, Gakatawa ug nagdalagan sa wala pa ang klase. Gitan-aw ug gihunahuna ni Achaya ang bahin sa tanan nga bantog nga mga tawo nga parte sa eskuylahan.
Mikuyog kaniya ang iyang higala nga si Sothy. "Unsa man ang imong buhaton alang sa imong video?" Nangutana si Achaya.
"Gusto ko nga ang matag estudyante adunay kaugalingon nga kompyuter !," madasigon nga giingon ni Sothy.
"Giplano nako ang tanan kuyog sa akong amahan atong niaging gabii," nagpadayon si Sothy. "Gisulat namo kung asa ug unsa ang i-film nako alang sa matag bahin. Magsugod ko karon!"
Oy hala! Wala maghunahuna si Achaya bahin sa pagplano usab sa iyang video. Nagpabilin gihapon siya sa iyang ideya!
Nianang hapon, namatikdan ni Teacher San si Achaya nga murag nabalaka.
"Daghan pa ko nga dapat buhaton," ingon ni Achaya. "Kinahanglan kong planohon ang akong mga kuha ug hulamon ang cellphone sa akong inahan aron kuha ang video."
"Ug gigamit usab nimo ang telepono sa pag-edit." Dugang pa ni Teacher San.
"Pag-edit! Wala ko usab kini nahuna hunaan. Ug wala pa koy ideya!"
Sa paglakaw papuli ana nga adlaw, determinado si Achaya nga magpili og usa ka ideya. Gitan-aw niya ang iyang mga higala nga naglakaw, ang mga magtutudlo nangaway, ug ang aso nga naanod gikan sa kalayo sa pagluto.
Unya kini misantup sa iyang!
Nahibal-an na gyud ni Achaya kung unsa ang himuon niya sa iyang video.
Nianang pagkagabii gisugdan ni Achaya ang pag-organisar sa iyang mga ideya.
Dayun gihulaman niya ang cellphone sa iyang inahan ug gikahinabi ang mga tawo sa iyang kasilinganan.
Pagkaugma, milingkod siya kauban ang iyang inahan ug gitipon kini tanan, sama sa usa ka prodyuser sa media!
Sa katapusan, miabut ang adlaw ug turno na ni Achaya nga ipakita ang iyang video sa klase.
Gikulbaan si Achaya ug naigo ang buton sa pagtukar.
Gisugdan ang video pinaagi sa pagpakita sa mga higala, magtutudlo, ug silingan ni Achaya. Pagkahuman nagpakita kini daghang mga maayong pagkaon nga giluto! "Mapamaayo nako ang among eskuylahan sa pagkaon nga hinungdanon sa matag usa namo. Kinahanglan nga aduna kita iya-iya nga kontribusyon sa pagkaon diri sa eskuylahan!"
Gipakita ang video ni Achaya kung giunsa ang paghagad sa tanan nga mga magtutudlo, estudyante, ilang pamilya, ug ilang mga silingan nga mokaon og dungan sa paghimo’g usa ka mas kusgan nga komunidad. Ug dugang kalingawan!
"Maayo kana, Achaya!" Miingon si Teacher San, nga nagpahiyom samtang nagpakpak ang klase.
Ang tanan miuyon nga kini usa ka maayong ideya, ug nga silang tanan gigutom!
"Tingali kinahanglan nga magtakda kita usa ka petsa alang sa kontribusyon na pagkaon sa matag usa para sa eskuylahan," mikidhat si Teacher San.
Nakapahiyom si Achaya. Malipayon siya nga nakumbinser niya ang mga tawo sa iyang ideya apan nahunahuna na niya ang sunod nga hilisgutan nga iyang pagtrabaho.
KATAPUSAN | 2 |
let's read asia | Can We Roll?
Kaya sa baso muligid. Kaya pud sa botilya muligid.
Ang tinidor dili mahimong makaligid.
Kaya sa bola sa putbol muligid. Kaya sad sa bola sa takraw muligid.
Ang raket dili mahimong makaligid.
Kaya muligid sa bunga sa longan. Kaya pud muligid sa bunga sa atis.
Ang saging dili mahimong makaligid
Kaya muligid sa tubo. Kaya sab muligid sa timba.
Ang silhig dili mahimong makaligid.
Kaya muligid sa kamatis. Kaya pud muligid sa singkamas.
Dili kaya muligid sa ugat sa luy-a.
Puhon makaya ra usab nato muligid.
Gusto pud namo muligid.
KATAPUSAN | 2 |
let's read asia | Ayaw Patinguga ang Kampana!
Si Ona
Si Ona
"Kuneho, kinahanglan nako ang imong tabang," nagtawag si Manong Kambing." Pwede ba nimo mapapilit ang pasidaan para way magpatingog sa kampana? Kay kung kini patingugon dakong gubot ang mahitabo."
Tungod sa sobra nga kalipay ni Kuneho sa pagtabang, nilukso siya'g maayo. Ug wa niya nabantayan nga nangawa na diay ang ubang mga papil nga gihatag sa iyaha.
Dali rang naabot ni Kuneho ang kampana aron ipapilit ang pasidaan.
Nilukso gyud maayo si Kuneho, piro di siya ka lukso ug tass para mapapilit niya ang pasidaan. Hala, unsa kaha ang iyang buhaton?
Ug kalit rang miabot si Tigre ug nagutana siya kang Kuneho, "Unsa imong ginahimo Kuneho?" Ug mitubag si Kuneho, "Magpapilit ug pasidaan kay gisugo ko ni Manong Kambing, pero di ko kaabot, puwede ka makatabang?"
"Puwede, pero pabasaha usa ko," tubag ni Tigre. Gikuha ni Tigre ang papel kang Kuneho, "giingon diri nga, 'Di patingugon ang Kamapana!'
"Nganong dili man puwede?" gustong mahibaluan ni Tigre.
Wa nakapangutana si Kuneho kung unsa ang rason ni Manong Kambing. Pero iyang nahunahunaan nga naa siyay duha ka papel. Nawa ang usa. Basi toa sa usa ka papel ang tubag?
"Ganahan gyapun ko nga patingugon ang kampana,"
ingon ni Tigre." Niduku si Kuneho, "Wa ko kabawo ug nindot ba na nga paminsaron."
"Wa koy labot. Way makapasakit nako!" hinambog nga tubag ni Tigre.
Samtang naghuwat ug nabalaka si Kuneho, gibira ni Tigre ang higot.
DING DONGGG!
Naay kalit nga nitagak gikan sa kampana
Buzz, buzz!
Usa ka putyokan nga mga buyog! Ug pwerte silang isoga!
Blag, blag, blag! Dagan, dagan dagan!
"Mamahawa ta diri!"
Nakasinggit si Kuneho ug si Tigre.
Nilukso sila sa ilawom sa tubig, ug dinha pa nila nasabtan nganong di puwede nga patingugon ang kampana.
KATAPUSAN | 2 |
let's read asia | Hoy Makaw!
Hoy Makaw! Ihalas nga Makaw!
Gadako imong mata.
Imong ilong murag bulsa.
Niwang ug gamay nga ikaw
Binuhat nga may lingin og nawong
Ayaw ko'g tutuki, o ikaw
Kahadlokan nga ikaw
Hoy Makaw! Idlas nga Makaw.
Ikaw kulisaw nga gamay nga unggoy
Ikaw pag-umangkon sa bugoy
Sige'g panghambog
Batan-ong gababag-babag
Imong lingaw puros binuang
Hoy Makaw! Idlas nga Makaw!
Ang walay labot nga ikaw
Gakumpayot sa kahoy nga ikaw.
Kung ikaw gigukod
Dayon kang molukso ug iskapo.
Kulisaw nga gamay
Sa mga gubot, ulo ka kanunay.
Hoy Makaw! Talang nga Makaw!
Katag kung mokaon
Napulo ka tudlo lihukon
Di ba ikaw maliputon?
Upat ka mga bukton malimbungon.
Sige ka'g binuang!
Unsay among buhaton?
Hoy, Makaw! Kuyaw nga Makaw!
KATAPUSAN
| 2 |
let's read asia | Mr. Spout
Mao ni si Puso. Mata na Puso! Padulong na ang mga tawo. Kinahanglan na sila og tubig.
"Dong Puso, puwede makapangayo og tubig?" pangutana sa tiguwang nga babaye.
"O! Akong ibutang ara sa imong sudlanan."
"Daghang salamat dong. Masugdan na tawon nako ang akong adlaw-adlaw nga pagpangadye."
Ania moabut ang usa ka tawo nga adunay usa ka kolon. "Ginoong Poso, pwede ba ako kapangayo ug tubig?"
"Palihug kuhaa ang imong kinahanglan!"
"Salamat. Karon mahimo na kong magluto og pamahaw."
Tuara! Naay pamilyang sa motor gasakay. "Bay Puso, puwede makapangayo og tubig ara?"
"Ali pun-on ta na ang imong balde!"
"Salamat bay. Makapanlimpyo na gyud tawon ko sa akong motor."
"Manong Puso, pwede mangayog tubig?" nangutana ang usa ka inahan. Malipayon si Mr. Spout mu tabang. "Sige! atong pun-on imong batiya."
"Salamat. Maka-panglaba nako."
Karon, usa ka pintor ang niabot. "Puso, puwede mangayo og tubig?"
"Ari na imo baso, ato sudlan," ingon ni Puso.
"Salamat kaayo ha. Malimpyohan na tawon nako ang akong mga pangpintal."
"Manong Puso, puwede mangayo og tubig?" Pangutana sa usa ka tiggalam og tanoman. "Ali ako na sudlan imong regadera." "Salamat, 'nong, ha. Makapamubo na tawon ko."
"Manong Poso, pwede ba kami kapangayo ug tubig?" nangutana ang pipila ka mga lalaki. "Nagtrabaho ako og maayo. Apan ania ang tubig alang sa imong mga balde." "Salamat! Karon mahimo na kitang malimpyo."
Usa ka giuhaw nga iro ang nagpakilimos, "Manong Poso, mahimo ba ako nga kapangayo ug tubig? "Dinhi, mahimo ka makainom. Apan ulahi na, busa palihug pagdali." "Salamat. Maayo na ang akong gibati karon."
Sa katapusan, natapos na ang adlaw. Wala nay uban nga nanginahanglan ug tubig.
Oras na sa pagkatulog, G. Poso. Ugma usa napod ka sako nga adlaw!
KATAPUSAN | 2 |
let's read asia | Ang Pagsali ni Sutiha sa Paligsahan ng Tiyakad
Wala si nanay sa balay, ang igsoon ni Sutiha kay nagapanglimpyo sa balay. Gisulayan ni Sutiha nga patulugon ang iyahang igsoon na lalaki.
Ay tan-awa gud oh! May palumba sa karang!
Hmmm... gusto ni sutiha nga muapil sa padula sa piyesta.
Sa maayong palad, nakatulog dayon ang iyahang igsoon. Makapraktis na si Sutiha sa iyahang karang.
Okay, tama na nga pagpraktis, oras na para magpalista sa palumba.
Halaka diha! Dili makaapil si Sutiha sa padula/palumba nga siya ra isa. Dapat kay naa siyay mga kagrupo.
Kagrupo? Hmm... naay batang babaye nga ka edad ra niya. Pwede to niya na ma agda para makaubra sila ug grupo. Pero, ulahit na ang tanan kay nakaapil na sa ubang grupo ang batang babaye.
Si Sutiha niadtog plasa. Wow, sigurado najud nga naay mangin grupo/kagrupo didtoa para kay Sutiha.
Puwede kaha katong grupo nga naay mga kolor rosas nga panghigot sailahang mga bukton? “Dili, dili ka puwede muapil sa amoa. Kami kay grupo rajud sa mga lalaki.” Ingon nila.
Gusto ni Sutiha nga muapil sa kining grupoha apang kumpleto na kani sila.
Unsa pa nga grupo ang kulangan pa ug usa ka miyembro?
Ali! Magbuhat ta ug atoang sarili nga grupo.
"Sige, apila ko"
"Ako pud"
Wow! Ug sa karon may anaa nay ka grupo si Sutiha.
Ang Asia Foundation. Ang kini nga proyekto sa paghimo og libro adunay mga talagsaon nga mga babaye na bida nga ingon nga mga karakter sa istorya ug adunay mga babaye nga magsusulat, ilustrador, editor, ug ilustrador. Kini nga libro gihimo pinaagi sa nagtinabangay nga ehersisyo sa Litara Foundation ug The Asia Foundation nga gisuportahan sa Estee Lauder Company. Ang pagbansay ug uban pang mga propesyonal nga pag-uswag sama sa pagguhit ug pagsulat sa kini nga libro gipangunahan sa Litara Foundation.
KATAPUSAN | 2 |
let's read asia | Baryo Rosas
Niadtong unang panahon, adunay gamay nga baryo kung diin ang matag usa nagtanom og pulang rosas. Tanang parte sa baryo nindot tan-awon tungod sa mga tanaman sa pulang rosas. Gibantog bisan asa ang baryo tungod sa ilang matahom nga pulang rosas.
Apan ni usa sa mga lumolupyo wala kabalo nganong nagtanom sila og mao rang klase nga pulang rosas. Ang hunahuna sa uban, kini tungod kay ang ilang katigulangan nagtanom sad og maong klase nga pulang rosas. Ang uban nagtuo nga kung dili sila mananom og mao ra nga klase sa pulang rosas, matunglo sila.
Usa ka adlaw, may usa ka tigulang nga lalaki sa baryo, nakakita og kahon nga adunay mga katingalahang binhi sa ilawom sa iyang balay. Natingala ang tigulang. Wala siya kabalo nganong naabot sa ilawom sa iyang balay ang mga binhi. Nakahukom siya nga itanom ang mga binhi sa iyang tanaman.
Giayo pag-atiman sa tigulang ang mga bag-ong tanom. Sa dihang namulak na kini, napuno ang iyang tanaman og mga bulak nga adunay lain-laing kolor.
Natingala ang mga lumolupyo pagkakita sa sagol nga dalag, asul, tapol ug puting mga bulak taliwala sa ilang mga pulang rosas.
Daghan ang naghunahuna nga matunglo ang tigulang. Ilang giagni ang tigulang nga pang-ibton ang mga bulak nga may lain-laing kolor sa daling panahon. Nitubag ang tigulang nga dili niya pwedeng gub-on ang tanaman nga iyang giayo og atiman.
Nasagmuyo ang mga tawo sa tigulang. Wala na nila kini tagda ug gibalewala ang iyang mga bulak. Naningkamot ang tigulang sa pagpadayon sa iyang pagpanguma adlaw-adlaw bisan wala siya tagda sa mga silingan.
Usa ka adlaw, usa ka pintor gikan sa palasyo niabot sa baryo. Nakadungog ang hari mahitungod sa mga matahom nga bulak dinhi maong nagpadala kini og pintor aron ipinta kini. Malipayong gisugat sa mga tawo ang pintor ug gipakita nila ang ilang mga tanaman sa pulang rosas.
Gitan-aw sa pintor ang mga tanaman ug nipili sa usa ka gamay nga bungtod og nagsugod og pinta. Naghulat ang mga tawo og unsa ang dagway sa iyang pinta. Sa dihang nahuman na kini, natingala ang mga tawo sa mga bulak nga lain-lain og kolor nga iyang gipinta. Matunglo kuno ang pintor matud pa sa usa sa mga lumolupyo.
Nitubag ang pintor nga ang lain-laing kolor ug porma ang kinahanglan aron makabugna sa usa ka matahom nga alampat. Ang pagkalahi dili tunglo kundi usa ka butang sa kaanyag.
Nakaamgo ang mga tawo nga sakto ang pintor ug nihunong na sila sa pagtuo sa tunglo. Gihangop nila ang tigulang hardinero ug ang tanan nalingaw sa iyang mga bulak nga may lain-laing kolor.
KATAPUSAN | 2 |
let's read asia | Older and Younger Brothers
Si Dany may duha ka manghud nga lalaki.
Si Dany ang kinamagwangan nga anak.
Si Daro ug si Dara ang mga manghud ni Dany.
Si Dany ug iyang mga manghud nga lalaki gaduwa ug soccer.
Si Sokha adunay duha ka maguwang nga lalaki.
Si Sokha ang kinamanghuran nga bata.
Si Sokhom ug si Sokhorn ang mga maguwang na laki ni Sokha.
Si Sokha ug ang iyang maguwang na laki nanglangoy.
Naa koy manghod nga lalaki ug maguwang nga lalaki.
Ang pangan sa akong maguwang nga lalaki kay Pros.
Vituo naman ang pangan sa akong manghod nga lalaki.
Magkita kami ni Dany, Sokha, ug ang ilahang maguwang ug manghod nga lalaki.
KATAPUSAN | 2 |
let's read asia | Who Will Be My Teacher When School Opens?
"Tatay, musulod naba ko sa abri-klase?"
"Unta, pero dili paman ta sigurado kung kanus.a ang abri-klase tungod aning COVID-19 Maong diri lang sa ka magtuon sa balay."
"Si kinsa ang mahimo nakong maestro?"
"Ako siyempre o di gani si nanay nimo."
"Unsa man ang imong itudlo ka nako?"
"Daghan. Tudloan ko ikaw sa pagbasa, pagsulat ug pag-ihap. Magdrawing usab kita!"
"Wala man tay blakburd, asa ta musulat?"
"Daghan tag dagko nga mga karton, edi himuan tika."
"Wala kitay chalk. Unsa ang gamiton sa pagsulat?"
"Wala’y problema. Daghan ta ug natigom na uling. Pwede nato nang gamiton na tisa ang uling."
"Unsay gamiton nako nga pangkulay/pangkolor?"
"Naay mga daan nga pangkulay/pangkolor imohang ate. Puwede rato nimo panggamiton."
"Unta maging tatay nako dayon."
"Ha? Nganong gusto man ssad nimo mahimong tatay karon dayon?"
KATAPUSAN | 2 |
let's read asia | What Does The Firefly Have?
Syeda Farzana Zaman Rumpa
Mahbubur Rahman
Ang usa ka gamay nga aninipot gapuyo sa lunhaw nga lasang; gainusara siyang galaag ug grabe makahuna huna. “Mas gwapa pa ang tanan kesa nako. Unsa man akong tumong? Kinsa man ko dapat?”
Sa sulod sa lasang, unsa nga tahom ang naa sa palibot! Gatago sa lunhaw nga sagbot ang mga lukton diri.
Ang mga paru-paru sa bulak gabuklad sa ilang mga pako. Gatan-aw sila niya nga murag mga nindot nga drinawing.
Ang weaver-bird gahimo sa iyang salag gamit iyang tuka. Gaduyog-duyog siya sa iyang salag nga murag reyna sa pagsayaw.
Gaambak ambak ang lawa-lawa sa lahi lahi nga mga punuan. Gahimo sa iyang daghang supot gamit ang asul nga tanod.
Gatingog duol sa mga bulak, grabe ang pagtrabaho. Usa ka grupo sa mga buyog mingbalik dala ilang mga kolon sa dugos.
Nahibulong ang aninipot. “Naa bay espesyal nga butang nga naa ko?”
Padung sa tubig siya galupad-lupad. Pagkakita sa iyaha, ning ngisi ang sapa.
“Aninipot, dili naka mabalaka pagmakita na nimo ang gabii sa baybayon.”
Galupad-lupad ang aninipot sa ngitngit nga tubig ug nakita nya ang iyang hitsura nga murag usa ka bituon.
Nangutana ang sapa, “Kabalo naba ka unsay naa nimo?” Ning siga ang aninipot, hayag ug malipayon.
KATAPUSAN | 2 |
let's read asia | Kaya Sad na ni Duma!
Ina Inong
Poppy Rahayu
Ngano kahang gipukaw man ni lola si Duma og ingon ani ka sayo? Holiday man!
Maglakawlakaw ta sa lasang?
Argh! Lola pod oy! Gusto pang matulog si Duma.
Blag! Nisira ang purtahan.
Ha! Nabiyaang nag-inusara si Duma.
Lola.... hulata ko!
Hala tan-wa. Cherries!
Nawala ang katulogon ni Duma.
Gigutom hinuon siya.
Naay hinog dinhang dapita. Pero dili kaabot si Duma.
Wow!
Kaya pud na ni Duma!
Oy? Asa moadto si Lola?
Basig kaya sad na ni Duma.
Molabang kita sa sapa?
Basig kaya sad na ni Duma!
Gusto na nga mopauli si Duma. Apan niingon si lola nga naa didtong dapita ang kinalamiang dugos sa tibuok kalibutan.
Dugos?
Gahunahuna sa lami nga dugos, dili na kahulat og dugay si Duma.
Adto na ta, Lola!
Ingon iyang lola nga mao na ni ang lugar.
Napanimahuan na ni lola.
Basig kaya sad na ni Duma.
Wow, toa na sa babaw si lola!
Kaya pod kaha na ni Duma?
Usa ka adlaw, maparehas ra gayod si Duma sa iyahang lola.
KATAPUSAN
| 2 |
let's read asia | Ang Dako ug Balhibuong Khyaa
Durga Lal Shrestha
Suman Maharjan
Kinsa ang naa dira?
Ang dako ug balhibuong si Khyaa!
Nganong naa ka diri?
Para mamista!
Unsa nga pista?
Ang Pista sa Lakhamari!
Maayo ra?
Maayo kaayo
Daghan ka og nakaon?
Dyutay ra!
Dili ko moadto kay mahadlok ko og ngitngit.
Ma,
mao ba ni ang Khyaa
nga akong gikahadlukan?
Dili kaha ni manumbag?
Dili kaha ni mamira og tiil?
Ma,
mao ba ni ang Khyaa nga akong gikahadlukan?
Kung kini nagatindog sa kangitngit,
sakop niini ang yuta ug langit
Magtan-aw lang samtang kini gainat,
akong ulo gainit!
Pero kalit ra sya og kawala kung mogawas na ang kahayag sa langit...
Naa rato diri
ug karon nawala na!
Ma, mao ba ni ang Khyaa
nga akong gikahadlukan?
Asa na kaha ang balhibuong Khyaa?
Dili na siya makita
Karong nitungha na ang kahayag.
Unsang klase nga Khyaa ang mahadlok og kahayag?
Unsa na lang ko, nga usa ra ka paak?
Ma, mao ba ni ang Khyaa nga akong gikahadlukan?
KATAPUSAN | 2 |
let's read asia | Toutou Wants to Go to the City
Chantha Rathana
Phann Sokheng
Sa gamay nga baryo sa bukid, nagpuyo ang babaying lamigas nga ginganlan og Toutou.
Galantaw si Toutou sa iyang mga higa nga nagduwa sa gawas. Nalingaw sila, apan lain ang gipangandoy ni Toutou. Ang gusto niya kay ang magpuyo sa syudad!
Sa katapusan, Oras na nga modesisyon siya nga molakat!
Gakanta-kanta pa si Toutou samtang nagalakaw sa maanindot nga bukid.
Ug sa katapusan nakita na gyud niya ang mga tag-as nga bilding sa siyudad.
"Yeheeeey! Hapit na ko maabot!" singgit niya
Sa iyang pagsod sa lungsod, nagsugod siya sa pagtabok sa usa ka dan.
Peeeepeeep!
Nakuyawan si Toutou kay hapit siyang maligsan sa usa ka sakyanan!
"Unsa man to?" nisyagit ni Toutou sa kakurat.
Human niyang nalikayan ang sakyanan, nakakita siya usab ug usa ka makina nga nagapadong sa kaniya.
Sa usa ka dakong paglukso, hapit di makalikay si Toutou.
"Mura ko ug lat-an sa tanang butang diri. Wa nako kabawo ug maganahan ba gyud ko diri sa siyudad."
"Apan unsa kini ang lami nga akong nasimhutan?"
Samtang ginasundan ni Toutou ang baho, hapit siya matamakan sa usa ka tawo.
"Aguy! May anaa nasay gusto nga mulata nako!"
Ining higayona, nikapyot si Toutou sa sapatos hangtod nga hapit na siya mahiduol sa lami nga baho aron molukso.
"hmmmmm, kalami aning pagkaona. Apan maayo ma gyun ni? kato baya gyud ko hapit nalat-an!"
Nakadesisyon na si Toutou nga di maayo ang siyudad para niya. Ug panahon na para mu uli.
Ug sa dihang nahunahunaan niya ang kaanindot sa bukid ug ang pagpangita ug pagkaon nga di siya malata!
KATAPUSAN | 3 |
let's read asia | Sapatos na Bulawan
HerStory Foundation
Jeetu Ahmed
Sa akong adlaw nga natawhan, gihatagan ko ni Lola og usa ka sapatos na bulawan.
Gisulat niya sa kard:
"Gamhanan kini nga sapatos. Gihimo kini gamit ang tukog sa saluyot, ang bulawang tanom nga gatubo sa imong lugar nga nadak-an. Dal-on ka ani kung asa ka gusto ug siguradong makabalik ka pauli. Ug kung asa ka moadto, magbiya ka og maanindot nga tunob sa imong tiil."
Apan wa nako nagustuhan ang sapatos. Dili kini mabulukon ug dili sad ko napataas ani. Ang sapatos sa ubang bata kay gasiga ug gapa-igbaw. Dili ko aning sapatos nga hinimo sa tugabang.
Usa ka adlaw samtang papauli ko gikan sa eskwelahan, natalang ko sa akong agianan ug kinahanglan nako mobalik sa asa ko niagi. Samtang galakat ko, nakita nako ang gisubayan sa akong tiil ug madumduman nako kung asa ko nasayop og liko.
Ang kada yatak nako kay naay gagmay nga balay nga napalibutan og mga bulak.
Ako nang nasabtan kung nganung mao ni ang gihatag nga regalo ni Lola!
Nami sa tiil akong sapatos ug pirmi ko ani ginahatod pauli sa balay. Palangga nako ang akong bulawang sapatos!
Pahinumdum
Sa kini nga kalibutan, naa nato ang tanan nga butang nga atong kinahanglan para mabuhi - tubig, pagkaon, hangin, ug uban pang mga butang sa paghimo og mga sinena ug kapuy-anan. Ang Saluyot, nga ilado sa tawag nga Bulawan sa Bengal, ay adunay gamay nga bakas sa karbon ug pwede nga gamiton sa paghimo og bisag unsa mang butang gikan sa sapatos, hantod sa bangka, ug hantod sa tsaa.
KATAPUSAN | 3 |
let's read asia | The Unexpected Friend
Nahitabo kini sa tumoy sa pag-ampo sa hapon. Mao pajud paghawa ni Faisal sa mosque ug gapaabot sya sa iyang amigo nga si Rahim. Kalit nga nakadungog sya ug hinay nga huni sa kasagbutan.
Ning-upo sya ug gipadaplin ang mga dahon. Naay gamay nga langgam nga gahigda sa salog. Murag nabali iyang pako. Hinay hinay, gi punit ni Faisal ang langgam. “Nasamad ka?” pangutana nya. “Cheep!” tubag sa langgam.
“KInahanglan ani ug tabang,” ingun siya sa ni Rahim. Gaplano unta sila muadto sa lasang para manguha ug sugnod human sa pag-ampo. Pero dili gusto si Faisal nga biyaan ang samdan nga langgam. Iyang gihangyo si Rahim nga hulaton siya. “Dal-on sa nako ni sa akong mga igsoon nga babaye,” iyang gipasabot. “Ila ni siyang ampingan.”
Gapuyo si Faisal ug Rahim sa usa ka kampo sa lalin kuyog ang uban pa nga mga Rohingya. Napugos sila nga biyaan ilang mga kabalayan sa Myanmar kay dili na luwas didto. Pila ka milya ang gilakaw ni Faisal kuyog iyang mga igsoon, si Rehana ug Aziza, arun lang makakita ug pwede silungan. Naabot sila sa kampo ug sukad adto, diha na sila gapuyo.
Samtang gihawidan ang langgam sa iyang naka tasa nga kamot, nibalik si Faisal sa kampo. Nalabyan nya ang mga linya para sa pagkaon kung asa gahulat ang mga tawo para makadawat ug mga sako sa bugas ug mantika pangluto. Nakalabay sab siya sa puno nga klinik kung asa galinya ang mga tawo para matambalan. Wala nay panahon ang mga doktor diha para atimanon ang langgam!
Naabot na sya sa learning center kung asa iyang mga igsoon kuyog ang uban nga mga bata nga gadrawing ug mga litrato ug gadula sa mga dulaan sa board. “Aziza! Rehana!” gitawag niya sila. “Kinahanglan nako inyong tabang!” Nahingangha ang mga babaye pagtan-aw nila sa sulod sa kahon. “Nadunggan nako sya gahuni dapit sa mosque,” ingun ni Faisal. “Nasakitan siya ug dili na kalupad.”
Ning saad iyang mga igsoon nga atimanon ang langgam. “Balik rako dayun nga gabitbit na ug pang sugnod!” ingun si Faisal nila. Hadlok ang lasang kay daghang namuyo diha nga mga mananap. Pero kailangan muadto diha sa mga taga kampo para makakuha ug pang sugnod para luto.
Nangita ang mga lalake ug mga nahulog nga sanga sanga taman napuno na ilang mga bukton. Nahuna-hunaan ni Faisal ang langgam. Makalupad pa kaha to usob? Padung na sila mubalik sadihang …. Nakadungog sila ug kaluskos.
Dako kaayo! Wala na sila muduol pa. Delikado ang pagtagbo sa usa ka elepante. Sadiha, naay nasaag sa kampo ug nakuyawan tanang tawo.
Pero kabalo si Faisal nga dili to sala sa elepante. Nagkagamay naman gud ang kalasangan ag isa pagputol sa mga kahoy para naay kabutangan ang kampo sa lalin. Nasubo siya nga hinay hinay ng nawala ang puy-anan sa elepante. “Shh,” hunghung ni Rahim. “Hilom tang muhawa.”
Samtang nabusy ug huna huna si Faisal, napandol siya sa dakong bato ug natumba. “Aah, akong bukton!” iyak niya. Gisulayan niya ug punit ang iyang nakuha nga mga sanga sanga pero dili niya kaya. Sakit jud kaayo. “Unsaon nalang man pagluto ni mama ani kung walay sugnod?”
Gipatong ni Rahim ang iyang kamot sa abaga ni Faisal. “Pwede ka musalo sa akoa,” ingun siya.
Pag-abot sa kampo, nalipay si Faisal makita nga giayo sa iyang mama ug sa iyang mga igsoon ang pako sa langgam. “Unsay nahitabo?” pangutana sa iyang mama. “Natumba ko ma,” ingun siya. “Sakit kaayo akong bukton!”
Gidala sa iyang mama si Faisal pasulod sa tolda ug gigapos iyang kamot sa usa ka koton nga sling. “Muadto ta sa klinik para masigurado nga walay nabali,” ingun iyang mama.
Sa paglabay sa pipila nga mga semana, mas naarang arang na ang gibati ni Faisal. Hinay hinay sad nga naayo ang pako sa langgam. Gakuyog sila sige ni Faisal. Usa ka adlaw, gibukad sa langgam iyang pako para ipakita nga pwede na siya mulupad.
Pero dili gusto si Faisal mubuhi niya. Dili siya katulog adtong gabiuna. Gaampo siya nga dili nalang unta siya mag abiabi. Dayun nahinumduman niya ang katawa sa iyang mga igsuon, ang matinabangun na kamot ni Rahim sa iyang abaga, ug ang humok nga tingog sa iyang mama. Naa sila para iyang hawiran.
“Panahon na,” ingun siya sa iyang mga igsoon pagkabuntag.
Pinakakusog nihilak si Aziza. Gigakos siya ni Rehana. “Kailangan sad sa langgam iyang pamilya.” Pagsulti ni Faisal sa ilaha. “Sama nato,” ingun siya.
Ninglakaw sila padulong sa kung aha nakit-an ni Faisal ang langgam. Nagkuyog silang gipalupad ang langgam. Sa paglupad niani, nadungog nila ang tawag para mag-ampo.
“Lakaw na, akong amigo,” hunghung ni Faisal. “Dili tika makalimtan.”
Lapas pa sa isa ka milyon nga mga katawhan sa Rohinya ang nihawa sa Myanmar para makabuhi sa kapintasan sa estado nga Rakhine sa Myanmar, nangita ug kasilungan sa distrito sa Cox’s Bazar sa Bangladesh sukad pa sa 19 90 .Ang pinaka dako nga exodo gasugod niadtong 25 August 20 17 ,gihimo kini nga pinakadako nga humanitarian nga krisis sa lalin sa tibuok kalibutan. Kasagaran nga lalin sa Cox’s Bazar kay mga babaye ug mga bata nga gapuyo sa dili masigurado ug lisud nga panginabuhi. Si Linda Steinbock ug Eline Severijen ang gasulat sa ‘Childhood Interrupted: Children’s Voices from the Rohingya Refugee Crisis’ nga nahimong inspirasyon para mahimo ning libruha. Ang Save the children, usa ka organisasyon nga nakasentro sa mga bata, nagatuo sa pagpaminaw sa mga giagian, mga kailangan, ug mga pag-laom sa mga bata. Natandog ang kasing kasing sa mga gareport nga manunulat sa kalig-on sa mga istorya sa mga bata sa libro ug gusto nila mapahugyaw ang mga bata sa kampo sa mga personal nga istorya bahin nila. Kusgan ang tingog sa mga bata. Kuyog Ninyo, gusto namo madungog inyong mga mensahe, iambit ang ilang mga istorya, ug magtaas ug kahibalo sa mga paglaom sa mga bata nga Rohingya. Kung gusto mo ug dugang impormasyon, o gusto mutabang, palihog bisitaa: https://www.savethechildren.org.uk/where-we-work/asia/rohingya-crisis
KATAPUSAN | 3 |
Subsets and Splits