text
stringlengths 0
3.72k
|
|---|
pas in de laatste maanden is het er wat rustiger geworden nu de oorlogvoerende partijen de vijandelijkheden hebben gestaakt en hebben besloten een coalitieregering te vormen |
in maart 2000 komen er algemene vrije verkiezingen |
de internationale gemeenschap van donoren waaronder vooral zwitserse organisaties is bereid onder bepaalde voorwaarden opnieuw financiële steun te verlenen |
in het verslag van de heer savary wordt gepleit voor macroeconomische bijstand in de vorm van leningen aan tadzjikistan nu de situatie er is gestabiliseerd en de ontwikkelingskansen voor de toekomst zijn verbeterd |
wij hopen dat tadzjikistan daarin een duidelijk signaal zal zien om voor democratische ontwikkelingen te zorgen en de nodige hervormingen uit te voeren |
de financiële steun in de vorm van leningen mag echter pas worden verleend als de europese unie de aanwending van die steun daadwerkelijk kan controleren als het proces van nationale verzoening wordt voortgezet en als de verkiezingen meer bepaald de parlementsverkiezingen in maart 2000 vrij en democratisch verlopen |
dat beogen wij zoals de heer savary terecht opmerkte met onze amendementen 8 en 9 |
als wij de kredietwaardigheid van tadzjikistan willen herstellen moeten wij ook het voorstel in de begroting 2000 goedkeuren |
de heer bourlanges heeft mij zopas bevestigd dat in een toelichting moet worden vermeld dat in het kader van het tacisprogramma opnieuw financiële bijstand kan worden verstrekt |
tot besluit wil ik nog zeggen dat de fractie van de europese volkspartij het verslag ondersteunt ondanks alle risicos die ermee verbonden zijn |
dit is een nieuwe en hopelijk succesrijke poging om de economische en technische samenwerking met tadzjikistan te hervatten en verder te ontwikkelen |
voorzitter de lening die tadzjikistan zal ontvangen is even groot als het aandeel van dit kleine arme land in een nog niet afgeloste schuld van de voormalige sovjetunie |
binnen tadzjikistan wordt daarmee geen enkel probleem opgelost |
de lening voorkomt alleen dat de nietafgeloste schulden blijven bestaan |
centraalazië met een grotendeels turkstalige en voor een klein deel iraanstalige bevolking is in de vorige eeuw veroverd door het russische tsarenrijk |
dat rijk zocht zijn koloniën niet ver van huis en overzee zoals de meeste staten westeuropese staten deden maar in de nabije omgeving |
in 1922 zijn zij weliswaar gedekoloniseerd maar zij zijn in de vorm van deelstaten van de sovjetunie met rusland verbonden gebleven |
de in de jaren 20 en 30 door stalin getrokken grenzen tussen de verschillende taal en cultuurgebieden zijn tegenwoordig staatsgrenzen |
die langdurige europese invloed maakt dat wij ons in de europese unie extra verantwoordelijk kunnen voelen voor het wel en wee van de vijf staten die hier na het uiteenvallen van de sovjetunie zijn ontstaan |
in alle vijftien staten gaat het slecht met de economie en slecht met het milieu |
er zijn autoritaire regimes aan de macht gekomen die weinig of geen speelruimte laten aan politieke tegenstanders |
sommige presidenten laten hun ambtstermijn met behulp van referenda én intimidatie met tien jaar verlengen zonder tegenkandidaat |
in dit opzicht is tadzjikistan geen uitzondering |
moet er dan europees geld naar zon land |
mijn fractie is er in het algemeen geen voorstander van om ondemocratische regimes met financiële middelen tegemoet te komen |
wij zien te vaak dat zij geld krijgen omdat de verwachting bestaat dat zij dit geld zullen zien als een beloning voor en aanmoediging van kleine stappen vooruit naar meer democratie en mensenrechten |
in de praktijk werkt die methode niet zoals wij inmiddels kunnen zien in turkije en in rusland |
men ontvangt het geld maar de situatie verbetert niet |
met het uiteenvallen van de sovjetunie is in tadzjikistan de situatie van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw teruggekeerd |
verschillende regionaal machtige families en groepen bestrijden elkaar waarbij politieke en religieuze verschillen door krijgsheren worden gebruikt als dekmantel om gewapend optreden te rechtvaardigen |
het wel en wee van tadzjikistan is nauw verbonden met dat van de nabije omgeving zoals de uitzichtloze gewelddadige strijd in afghanistan |
een groot deel van het tadzjiekse volk leeft in noordoost afghanistan het gebied dat niet in handen is van de taliban |
het noorden van tadzjikistan strekt zich uit tot in het dichtbevolkte ferganadal dat gedeeltelijk in oezbekistan ligt en volledig is verweven met de economie en de verkeersverbindingen van dat buurland |
als frontgebied tussen de russische invloedssfeer en het islamitische fundamentalisme in afghanistan heeft de huidige tadzjiekse staat weinig overlevingskansen |
de enige reden om er desondanks europees geld in te steken is dat dit de kansen op overleven van het tadzjiekse volk vergroot en meer kans op vrede biedt dan zonder een dergelijke bijdrage |
dat is de reden waarom mijn fractie toch kan instemmen met de voorstellen die in het verslagsavary worden gedaan |
mijnheer de voorzitter wij zullen niet voor het verslag savary stemmen en wel om redenen die te maken hebben met de keuze van dit land en op grond van meer algemene overwegingen met betrekking tot de financiële steun |
hoewel wij niets tegen de soevereine staat tadzjikistan hebben zijn wij van oordeel dat de lidstaten niet dienen af te wijken van de prioriteiten of beter gezegd de prioriteit die zij al sinds jaar en dag met betrekking tot ontwikkelingssamenwerking aanhouden |
aan deze prioriteit is een kwart eeuw geleden uitdrukking gegeven met de overeenkomst van lomé |
om voor de hand liggende redenen van geografische maar ook historische aard hebben de europeanen het in de jaren zeventig wenselijk geacht een grootscheeps samenwerkingsverband aan te gaan met landen uit afrika de caraïben en het gebied van de stille zuidzee deze zeer originele vorm van samenwerking die bekend staat als de overeenkomst van lomé acs stelde onze partners uit het zuiden in staat stabiele prijzen te verkrijgen voor de producten die vrijwel hun enige bron van inkomsten vormden en beschermde hen tegen de gevolgen van een ongebreidelde vrijhandel waarvan de kwalijke effecten op de meest kwetsbare economieën vandaag de dag maar al te duidelijk te constateren vallen |
onder de steeds toenemende druk van niet zozeer de mondialisering als de mondialiseringsideologie die de europese landen klakkeloos hebben omhelsd zien wij dat de acsakkoorden sinds enkele jaren langzaam worden uitgehold dat de beginselen waarop zij gevestigd zijn worden verworpen en vooral dat de bijdrage van een aantal lidstaten aan het europees ontwikkelingsfonds vermindert |
tegelijkertijd nemen de zogeheten uitzonderlijke financiële steunmaatregelen ten behoeve van landen overal ter wereld hand over hand toe zonder dat hiervoor een samenhangend programma gehanteerd wordt ons beleid van ontwikkelingssamenwerking is nu op een dergelijke wijze versnipperd dat er eigenlijk niet meer van beleid sprake kan zijn |
daarnaast wil ik nog een tweede punt naar voren brengen |
tadzjikistan heeft vandaag de dag net als zoveel andere landen te lijden onder de in het verslag beschreven economische moeilijkheden dit heeft ongetwijfeld te maken met een verschuiving van landsgrenzen en de onbezonnen touwtrekkerij tussen grootmachten |
de enige oplossing hiervoor is volgens ons de totstandbrenging van een nieuwe internationale handelsorde die rekening houdt met de soevereiniteit van de landen met hun tempo en wijze van ontwikkeling een ontwikkeling die ook respect toont voor hun tradities die tradities kunnen wij hoe dan ook niet als bij toverslag veranderen via het opleggen van verkiezingen mensenrechten en al hetgeen wij nogal overhaast democratie plegen te noemen |
mijnheer de voorzitter het politieke tij in tadzjikistan lijkt te keren |
vorige week nog schreef president ragmanov parlementsverkiezingen uit voor het komend voorjaar |
na maandenlang touwtrekken tussen regering en oppositie is er nu eindelijk overeenstemming over de nieuwe kieswet |
daarbij merk ik wel op dat deze ontwikkelingen slechts het begin markeren van het democratiseringsproces |
tadzjikistan vertoont nog steeds kenmerken die niet passen in een democratische rechtsstaat |
de keerzijde van de huidige positieve ontwikkelingen is namelijk dat bij de komende verkiezingen een aantal partijen aan de zijlijn zullen blijven staan |
zij zijn uitgesloten van deelname |
niet verwonderlijk want de toelating tot verkiezingen is nog steeds in handen van excommunisten |
deze kanttekening bij het democratisch gehalte van tadzjikistan neemt niet weg dat er wel wat is veranderd |
internationale organisaties en bilaterale donoren zien dan ook niet langer gegronde redenen voor het opschorten van de hulpstromen richting tadzjikistan |
ook de europese commissie meent met haar voorstel een duit in het zakje te moeten doen |
de commissie verliest daarbij echter een belangrijk gegeven uit het oog |
dit voorjaar sloten de drie instellingen van de europese unie het interinstitutioneel akkoord voor een periode van zeven jaar daarin worden de financiële plafonds aangegeven voor de verschillende beleidsterreinen |
daar zou ik de commissie vandaag aan willen herinneren |
in het voorstel voor het verlenen van bijstand aan tadzjikistan wordt met dat akkoord weinig rekening gehouden |
zowel het dringend appel van het imf en de wereldbank op de europese unie om de bijstand aan tadzjikistan te verhogen als het argument van de morele verplichting vanwege tadzjikistans schulden jegens de unie zijn op zich geen reden om de bijstand te verlenen |
we hebben in de eerste plaats te maken met de financiële beperkingen van de europese unie |
het bovengenoemd akkoord biedt geen ruimte voor het doen van giften aan tadzjikistan |
bovendien hebben we recent ervaring met het aangaan van financiële verplichtingen die we niet kunnen nakomen betreffende de wederopbouw van kosovo |
de commissie heeft een bedrag toegezegd van 500 miljoen euro en de lidstaten willen vooralsnog echter niet overgaan tot de daarvoor benodigde verhoging van het europese budget |
inmiddels ligt er wel een vage intentieverklaring van de raad om soortgelijke problemen in de toekomst te voorkomen maar ik moet nog zien wat ervan terecht komt |
kosovo is er op dit moment niet mee geholpen |
de steun is verlaagd naar 360 miljoen euro en bovendien uitgesmeerd over meerdere jaren |
dit voorval maakt dat ik ernstige bedenkingen heb bij de bereidwilligheid van lidstaten om in het kader van de hulp aan tadzjikistan opnieuw concessies te doen ook al gaat het hier om relatief kleine bedragen |
lidstaten kunnen het binnenlands slecht verkopen als hun onderhandelingsresultaten van de top van berlijn door de werkelijkheid worden uitgehold |
naast een beperkte begroting heeft de europese unie politiek gezien weinig in tadzjikistan te zoeken |
de grote afstand maakt echte invloed op het democratiseringsproces onmogelijk |
de europese unie heeft weliswaar belang bij grote stabiele omliggende regios maar de instrumenten die zij heeft om dat te bewerkstellingen zijn nog steeds zeer beperkt |
dit alles betekent niet dat we niets kunnen doen voor tadzjikistan |
uit humanitaire overwegingen ga ik wel akkoord met deze bijzondere bijstand voor wat betreft de leningscomponent de giftencomponent moet echter om bovenstaande redenen worden geschrapt |
verder zou ik er bij de commissie op aan willen dringen dat de bilaterale donoren van tadzjikistan en de lidstaten verzocht worden individueel bijzondere bijstand te verlenen aan dit land |
de begrotingsruimte van de nationale lidstaten ligt politiek immers minder gevoelig |
tenslotte zou ik er bij de commissie op willen aandringen om uit morele overwegingen zo snel mogelijk de projecten onder tacis voor tadzjikistan weer op te pakken |
daarbij moeten we er streng op toezien dat het geld belandt waar het hoort bij de tadzjiekse bevolking want die lijdt onder schijnende armoede |
mijnheer de voorzitter als het volk van tadzjikistan niet bestond was ik vandaag niet hier |
mijn grootvader werkte in de eerste wereldoorlog in 1916 als krijgsgevangene in toenmalig russisch centraalazië mee aan de aanleg van spoorwegen hij vertelde mij altijd dat hij die zware jaren alleen dankzij de gastvrijheid en hulpvaardigheid van het tadzjikische volk had overleefd |
dat is echter niet de reden waarom ik mij vandaag voor tadzjikistan inzet in tegenstelling tot de heer blokland meen ik dat deze kwestie ons direct aangaat |
tadzjikistan ligt in een gebied dat aan china en rusland de islamitische wereld en de kaspische zee grenst en dat zeer rijk is aan grondstoffen |
daarom is de stabilisering van het gebied voor ons van levensbelang temeer daar zich daar een aantal kernmogendheden bevinden daarom ook moeten wij verhinderen dat etnische conflicten daar gevolgen hebben voor de hele wereld |
wij moeten daarom tadzjikistan helpen met een lening maar ook met subsidies ook al krijgen wij dat geld niet terug wij moeten ons daarvoor tot de lidstaten wenden want op onze begroting zijn daarvoor geen kredieten beschikbaar |
wij moeten natuurlijk eisen dat de democratie en de principes van de rechtstaat worden toegepast maar mogen daarbij geen te strenge normen hanteren |
koloniaal tadzjikistan werd eeuwenlang leeggeplunderd het werd door het sovjetcommunisme 80 jaar lang brutaal onderdrukt |
vandaag gaat dit kleine bergvolk moeizaam zijn eigen weg wij kunnen daarvoor geen europese normen hanteren |
wij moeten normen hanteren zoals voor de ontwikkelingslanden wij steunen ook de afrikaanse landen waarop wij nog altijd veel kritiek kunnen leveren al sedert tientallen jaren op hun weg naar democratie |
tadzjikistan krijgt nog maar sedert enkele jaren steun |
er moeten natuurlijk spelregels zijn maar wij moeten geduld hebben met het tadzjikische volk de verkiezingen in de lente ondersteunen en erkennen dat het europa niet alleen siert maar dat het ook in het belang van europa is dat er in die regio vrede komt |
mijnheer de voorzitter geachte afgevaardigden eerst en vooral wil ik de heer savary hartelijk danken |
de commissie stelt met genoegen vast dat haar voorstel voor de toekenning van buitengewone financiële bijstand aan tadzjikistan door de parlementaire commissie gunstig onthaald is de commissie kan een aantal van de amendementen volledig steunen |
het gaat hierbij vooral om de amendementen betreffende een strengere begrotingscontrole waarin rekening wordt gehouden met een mogelijke negatieve politieke ontwikkeling in het land ook stemmen wij in met het voorstel volgens welke de commissie uiterlijk in 2004 een definitief verslag aan het parlement dient voor te leggen |
de commissie kan de amendementen betreffende het aandeel van de giftcomponent echter niet aanvaarden |
het is onmogelijk een gift op basis van de bestaande rechtsgrondslag tacis toe te kennen omdat de begrotingsmiddelen niet rechtstreeks aan een specifiek project of programma kunnen worden verbonden |
de bedoeling is immers de schuld van het land tegenover de gemeenschap te verminderen |
dit voorstel beoogt ook de consolidering van 95 miljoen euro die met verordening 97787eg van 17 november 1997 aan armenië en georgië worden toegekend |
de commissie kan zich moeilijk verzoenen met een vermindering van de gift tot 50 miljoen euro en wel om de volgende redenen |
de gemeenschap stelt zich bloot aan grote financiële gevaren in een gebied dat steeds minder stabiel is door de financiële crisis in rusland en de huidige situatie in de noordelijke kaukasus |