Datasets:

yiyic

/

oscar_gu_dev

like 0

બોલિવૂડ એક્ટર સંજય દત્ત આ દિવસોમાં ફેફસાના કેન્સર સાથેની લડત લડી રહ્યા છે. અભિનેતાને એક મહિના પહેલા તેના કેન્સર વિશે ખબર પડી. આ દિવસોમાં બાબાની સારવાર કોકિલાબેન હોસ્પિટલમાં કરવામાં આવી રહી છે. તાજેતરમાં જ તેના સ્વાસ્થ્ય વિશે સમાચાર આવ્યા હતા કે તે પહેલા કરતા સ્વસ્થ છે અને તે ફિલ્મના શૂટિંગમાં જોવા મળી રહ્યા છે. તે જ સમયે, અભિનેતા વિશે બીજો એક મોટો સમાચાર આવી રહ્યા છે કે સંજય દત્ત મંગળવારે સાંજે પત્ની સાથે મુંબઈ રવાના થયા છે. કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે સંજય દત્ત દુબઈ જવા રવાના થયા છે. સંજય તેની પત્ની માનતા દત્ત સાથે મંગળવારે સાંજે 4 વાગ્યે તેમના બાળકો શહરન અને ઇકરાને મળવા ચાર્ટર્ડ ફ્લાઇટ પર દુબઈ પહોંચ્યો છે. સંજય દત્તે ફ્લાઇટમાં વિશેષ સારવાર લીધી હતી. એવી સંભાવના છે કે સંજય દત્ત એક અઠવાડિયા કે 10 દિવસમાં મુંબઈ પાછા ફરશે. આ અહેવાલ મુજબ સૂત્રએ જણાવ્યું હતું કે સંજય દત્તની તબિયત સારી છે અને તે એક અઠવાડિયા કે 10 દિવસમાં પરત આવી શકે છે. સંજય દત્ત તેના જોડિયા બાળકોને મળવા માંગતા હતા, જેઓ હાલમાં દુબઇમાં છે અને ત્યાંથી તેમના વર્ગ લઈ રહ્યા છે. માન્યતા તાજેતરમાં જ પોતાના બાળકોને દુબઈ પાછા મૂકિયાં હતા. તમને જણાવી દઈએ કે સંજય દત્તની પહેલી કિમોચિકિત્સા ભૂતકાળમાં સમાપ્ત થઈ ગઈ છે, જેના પછી તે પોતાની જાત કરતાં ઘણી સારી લાગણી અનુભવી રહ્યા છે. કોકિલાબેનના સૂત્રોએ એમ પણ કહ્યું હતું કે તેમની સારવાર ભારતમાં પણ શક્ય છે. વળી, સંજય દત્ત ખૂબ સકારાત્મક છે. તાજેતરમાં જ એવા સમાચાર પણ આવ્યા હતા કે સંજય દત્ત જલ્દીથી અમેરિકામાં તેની સારવાર માટે રવાના થશે. આ રોગ હોવાનું જણાતાં જ તેણે વિઝા માટે અરજી કરી હતી. 1993 માં મુંબઇ બ્લાસ્ટમાં તેના નામના કારણે, વિઝા મેળવવું સરળ નહોતું. હવે એક મિત્રની મદદથી તેને 5 વર્ષનો વિઝા મળી ગયા છે. આ સમય દરમિયાન પત્ની માન્યતા અને બહેન પ્રિયા સાથે ન્યૂયોર્ક જવાના સમાચાર હતા. રિપોર્ટ અનુસાર સંજય દત્તની માતા અને દિવંગત અભિનેત્રી નરગિસના કેન્સરની સારવાર પણ આ હોસ્પિટલમાં કરવામાં આવી હતી. તે જાણીતું છે કે નરગિસને સ્વાદુપિંડનું કેન્સર હતું. તે જ સમયે, તેની પ્રથમ પત્ની રિચા શર્મા પણ મગજ કેન્સરથી પીડિત હતી. હવે જોવાનું એ છે કે સંજુ બાબા અમેરિકા જવા રવાના થશે કે મુંબઇ રહીને તેની સારવાર કરાવશે. અભિનેતા શમશેરા સિવાય સંજય દત્તની આગામી ફિલ્મો વિશે વાત કરવામાં આવે તો તે ટૂંક સમયમાં સુપરહિટ ફિલ્મ કેજીએફ ચેપ્ટર 2, ભુજ: ધ પ્રાઇડ ઓફ ઈન્ડિયામાં જોવા મળશે.

રાજકોટ,તા.૧૨: વડોદરા સ્થિત પ્રતાપનગર પોલીસ હેડ-કવાર્ટરમાં મેઘાણી તકતી અને મેઘાણી સાહિત્ય કોર્નરની સ્થાપના સુરક્ષા સેતુ સોસાયટી – વડોદરા શહેર પોલીસ તથા રાષ્ટ્રીય શાયર ઝવેરચંદ મેદ્યાણીના પૌત્ર પિનાકી નાનકભાઈ મેઘાણી સ્થાપિત ઝવેરચંદ મેઘાણી સ્મૃતિ સંસ્થાન દ્વારા થઈ. ઝવેરચંદ મેઘાણીનાં રેખા-ચિત્ર, હસ્તાક્ષર, વડોદરા સાથેનાં સંભારણાંને આલેખતી 4x3 ફૂટની કાળા ગ્રેનાઈટની કલાત્મક તકતી તેમજ ઝવેરચંદ મેદ્યાણી લિખિત કવિતા, નવલકથા, નવલિકા, નાટક, જીવન-ચરિત્ર, ઈતિહાસ, પ્રવાસ-વર્ણન, સંશોધિત-સંપાદિત લોકસાહિત્ય સંશોધન-વિવેચન, લોકગીતો, લોકકથાઓ એવાં વિવિધ વિષયોનાં 75 જેટલાં પ્રાપ્ય પુસ્તકો 6x3x1 ફૂટનાં આકર્ષક કાચનાં કબાટમાં રીઝર્વ પોલીસ ઈન્સપેકટરની કચેરીમાં મૂકાયાં છે. પોલીસ-લાઈન અને પોલીસ-પરિવારમાં જન્મેલા ઝવેરચંદ મેઘાણીની સ્મૃતિમાં મેદ્યાણી તકતીની સ્થાપના એમના વિવિધ સ્મૃતિ-સ્થળો : અમદાવાદ મધ્યસ્થ જેલ – સાબરમતી જેલ (આઝાદીની લડત સમયે જે ખોલીમાં રખાયા હતા), રાજકોટ (પ્રધુનનગર પોલીસ સ્ટેશન જયાં તે સમયની પોલીસ-લાઈનમાં બાળપણમાં રહેતા હતા), ચોટીલા (ઐતિહાસિક જન્મસ્થળ પાસે આવેલ નવનિર્મિત રાષ્ટ્રીય શાયર ઝવેરચંદ મેઘાણી પોલીસ ભવન), બોટાદ (સ્માર્ટ પોલીસ સ્ટેશન) અને રાણપુર (પોલીસ સ્ટેશન) ખાતે પણ પોલીસ વિભાગ દ્વારા થઈ છે.કારેલીબાગ વિસ્તારમાં આવેલ મહિલા પોલીસ સ્ટેશનમાં પણ મેદ્યાણી-સાહિત્ય કોર્નરની સ્થાપના થઈ. અમદાવાદ તથા રાજકોટ સ્થિત મહિલા પોલીસ સ્ટેશન ખાતે મેઘાણી સાહિત્ય કોર્નરની સ્થાપના અગાઉ થઈ ચૂકી છે. વડોદરા શહેરના સાહિત્ય-સંસ્કૃતિ-પ્રેમી પોલીસ કમિશ્નર અનુપમસિંહ ગહલૌત (આઈપીએસ), ઝવેરચંદ મેઘાણીના પૌત્ર પિનાકી મેદ્યાણી, નિવૃત્ત એડીજીપી એમ. કે. ટંડન (આઈપીએસ), ડીસીપી સરોજ કુમારી (આઈપીએસ), ડીસીપી એન્દ્રુ મેકવાન, એસીપી વી.પી. ગામિત, આરપીઆઈ પી.આઈ. સૈંદાણે, મહિલા પીઆઈ જે.આર. સોલંકી અને પીએસઆઈ એચ.ડી. વ્યાસ, નિવૃત્ત્। પોલીસ અધિકારીઓ ભરતસિંહ સરવૈયા અને પી.પી. કાનાણી, ભાલ નળકાંઠા ખાદી ગ્રામોદ્યોગ મંડળ (રાણપુર)ના ચેરમેન ગોવિંદસંગ ડાભી, મનુભાઈ નિર્મલ, વાલજીભાઈ મિસ્ત્રી સહિત મોટી સંખ્યામાં સાહિત્ય-પ્રેમીઓ અને મેઘાણી-ચાહકો ઉપસ્થિત રહ્યાં હતાં. પોલીસ-પરિવારમાંથી પણ કોઈ વિરલ વ્યકિત ઝવેરચંદ મેઘાણી જેવી વિશ્વવ્યાપી ખ્યાતિ અને લોકચાહના પ્રાપ્ત કરશે તેવી શ્રધ્ધા પોલીસ કમિશ્નર અનુપમસિંહ ગહલૌતે વ્યકત કરી હતી. પિનાકી મેદ્યાણી અને ગોવિંદસંગ ડાભી દ્વારા પોલીસ કમિશ્નર અનુપમસિંહ ગહલૌતનું શાલ અર્પણ કરીને ભાવભર્યું અભિવાદન કરાયું હતું. વડોદરા શહેરના પોલીસ કમિશ્નર અનુપમસિંહ ગહલૌત (આઈપીએસ) અને સમસ્ત વડોદરા શહેર પોલીસનો લાગણીભર્યો સહયોગ રહ્યો છે. કાચનાં કબાટનું નિર્માણ-કાર્ય તથા તકતીનું ફિટીંગ વાલજીભાઈ પિત્રોડા – વિશ્વકર્મા ફર્નીચર (રાજકોટ) દ્વારા થયું છે. તકતીનું નિર્માણ ધર્મેન્દ્ર શર્મા – ગીતા મૂર્તિ ભંડાર (અમદાવાદ) દ્વારા થયું છે. રાષ્ટ્રીય શાયર ઝવેરચંદ મેઘાણીની સ્મૃતિને જીવંત રાખવા અને એમનાં જીવન, કાર્ય અને સાહિત્યના પ્રચાર-પ્રસારની વિવિધલક્ષી પ્રવૃત્ત્િ।ઓને વેગ આપવા તથા નવી પેઢીમાં દેશભકિતની ભાવના અને જીવન-મૂલ્યોનું સંસ્કાર-સિંચન થાય તે પિનાકી મેઘાણી અને ઝવેરચંદ મેઘાણી સ્મૃતિ સંસ્થાન સવિશેષ પ્રયત્નશીલ અને કાર્યરત છે. આલેખન પિનાકી નાનકભાઈ મેઘાણી ઝવેરચંદ મેઘાણી સ્મૃતિ સંસ્થાન (મો. ૯૮૨૫૦ ૨૧૨૭૯) (3:33 pm IST) Share This News Follow Akilanews.com છેલ્લા 8 દિવસમાં સૌથી લોકપ્રિય Most Popular Recent ૨૬૪ કલાક સુધી રાત-દિવસ ઉડતું રહ્યું પક્ષીઃ ૧૩,૫૦૦ કિમીની મુસાફરી કરીને રેકોર્ડ બનાવ્‍યો! access_time 10:26 am IST “જિંદગીની ભાગદોડમાં ખુદ જીવવાનુ રહી ગયું” :ગુજરાતી સાહિત્ય સરિતા, હ્યુસ્ટનની બેઠક નં ૨૩૮માં પ્રાર્થના ,સ્વાગત પ્રવચન , ગઝલ ,મૃતક સભોને શ્રદ્ધાંજલિ ,શેર તથા શાયરીની મહેફિલથી શ્રોતાઓ મંત્રમુગ્ધ :મુખ્ય મહેમાન શ્રી સુરેશભાઈને સન્માનપત્ર અને ભેટથી નવાજ્યા access_time 12:25 pm IST તરઘડીમાં પારકી પરણેતરને ભગાડી જનારા ગોૈતમની ગવરીદડ પાસે હત્‍યા કરી લાશ તરઘડી લઇ આવી વાડામાં દાટી દીધી'તી! access_time 12:16 pm IST શરતો સાથે જુની નોટ બદલવાની વ્‍યવસ્‍થા બનશે access_time 10:14 am IST ભારતીય સીનીઅર સીટીઝન સભ્યોએ 19 નવેમ્બર 2022 ના રોજ દિવાળી તહેવાર ઉજવ્યો : કેરોલ સ્ટ્રીમ ILમાં કરાયેલી ઉજવણીમાં VIP ગેસ્ટ સહિત 700 થી વધુ સભ્યોએ હાજરી આપી : દીપ પ્રાગટ્ય ,પરસ્પર શુભેચ્છા ,પુષ્પ ગુચ્છથી મહાનુભાવોનું સ્વાગત ,મ્યુઝિકલ એન્ટરટેમેન્ટ પ્રોગ્રામ ,ડાન્સ અને સંગીતની ધૂન ,તથા સ્વાદિષ્ટ ભોજનથી સિનિયરો ખુશખુશાલ access_time 12:44 pm IST ઓએમજી.....48,500 વર્ષથી સાયબેરિયાના બરફમાં દબાયેલા વાયરસ પુનર્જીવિત કરાયા હોવાની માહિતી access_time 6:19 pm IST અમેરિકાના ટેક્સાસમાં 23 વર્ષીય યુવતીએ બોયફ્રેન્ડના ઘરમાં ઘુસી આગ લગાવી દીધી access_time 6:19 pm IST મુંબઈ ઈન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ પર સર્વર ડાઉન: એરલાઈન્સ ચેક-ઈન પ્રભાવિત: મુસાફરો પરેશાન access_time 1:08 am IST મોરબી ભાજપ કૉંગ્રેસ બન્ને પાર્ટીના જીતના દાવા access_time 1:05 am IST ફિફા વર્લ્ડકપ :કેનેડા સામે 1-2થી જીત મેળવી મોરક્કોની ટીમ પહોંચી પ્રી કવાર્ટર ફાઈનલમાં access_time 12:54 am IST પીએમ મોદીનો ઝંઝાવાતી પ્રચાર: બનાસકાંઠા,પાટણ, આણંદ અને અમદાવાદમાં જન સભાને કરશે સંબોધન access_time 12:51 am IST કાલે ગૃહમંત્રી અમિતભાઈ શાહનો વડોદરામાં ભવ્ય રોડ શો : 10 વિધાનસભા બેઠકોના ભાજપ ઉમેદવારોનો કરશે પ્રચાર access_time 12:46 am IST રામકૃષ્ણ મઠ,અમદાવાદ તરફથી સાણંદ તાલુકાના લેખંબા અને આસપાસના ગ્રામ્ય વિસ્તારનાં ગ્રામજનો માટે નિ:શુલ્ક હરતું ફરતું દવાખાનું શરૂ કરવામાં આવ્યું access_time 12:42 am IST વંદે ભારત ટ્રેનને ફરીવાર વાપી અને સંજાણ વચ્ચે અકસ્માત :મુંબઈ તરફ જતી ટ્રેનને સંજાણ થોભાવી access_time 12:31 am IST

તમારું વર્તન બદલો, નહીં તો કાર્યસ્થળ પર કર્મચારીઓ સાથે વિવાદ થઈ શકે છે. આજીવિકાના નવા સ્રોત સ્થાપિત થશે. કોઈપણ મોટો પ્રોજેક્ટ મળી શકે છે. મૂલ્ય વધશે. વૃષભ નવી તકનીકના ઉપયોગ દ્વારા નફાની શક્યતાઓ વચ્ચે નવા વ્યવસાયિક કરારની રચના થઈ શકે છે. આર્થિક બાજુ મજબૂત રહેશે. પ્રતિષ્ઠામાં માન વધશે. કૌટુંબિક સફરનો સરેરાશ. ધર્મમાં રસ વધશે. મિથુન તમારા સપનાને સાકાર કરવા અને સખત મહેનત અને સમર્પણથી કામ કરવાનો સમય આવી ગયો છે. આત્મવિશ્વાસ અને તરફેણ કરનારી શક્તિની મદદથી સફળતા પ્રાપ્ત થશે. ભાગીદારીથી લાભ થશે. માનસિકતા બદલો અને સારી રીતે વિચારો. વૃદ્ધોના સ્વાસ્થ્યની ચિંતા રહેશે. કર્ક અગાઉ કરેલા રોકાણોથી ફાયદો થશે. તમને શું પરેશાન કરે છે તે વિશે વિચારો અને વિશ્વસનીય લોકો સાથે તેનો વિચાર કરો. શત્રુઓ સક્રિય રહેશે. વિદેશ પ્રવાસની શક્યતાઓ બની રહી છે. સિંહ તમારા ક્ષેત્ર પ્રત્યેની તમારી જવાબદારી સમજો, ધ્યાનમાં રાખો કે ગુસ્સે થવાથી કંઈપણ પ્રાપ્ત થશે નહીં. વડીલોનો અનુભવ તમારા માટે ફાયદાકારક રહેશે. તમારા મન અને વ્યવસાયિક યોજનાને દરેકને ન કહો, નહીં તો નુકસાન થઈ શકે છે. કન્યા સંપત્તિ એકઠા કરવામાં સફળ થશો. સંતાન સુખ મળશે. ધ્યાનમાં રાખો કે તમારે જોખમની પ્રવૃત્તિઓથી દૂર રહેવું જોઈએ. કોઈ અજાણી વ્યક્તિ પર વિશ્વાસ ન કરો. આત્મવિશ્વાસ વધારશે. તમારા વિરોધીઓ તમને મૂંઝવણમાં મૂકવાનો પ્રયત્ન કરી રહ્યાં છે, સાવધ રહો. તુલા વ્યવસાયમાં ઉન્નતિના સરવાળોને કારણે કર્મચારીઓનો સહયોગ મળશે. ન્યાયની બાજુ મજબૂત રહેશે. ધ્યાનમાં રાખો કે જીવનમાં ઘણા ઉતાર-ચsાવ આવે છે, તેથી નિરાશામાં ન બેસો, નહીં તો ઘણા લોકોને તમારી સાથે દુ ખ પણ થશે. વૃશ્ચિક નસીબદાર. તમારી બધી મહેનતથી તમારા કામમાં સામેલ થશો, તમે સફળ થશો. જો મશીનરીને વારંવાર નુકસાન થવાને કારણે કાર્યસ્થળ પરેશાન થાય છે, તો મશીનરીને સ્થાનાંતરિત કરવું તે ઉપાય હશે. ધનુ લગ્નજીવનની ચર્ચામાં તમને સફળતા મળશે. પૈસાથી લાભ મળી શકે છે. જો તમારા મનમાં એવી કોઈ બાબત વિશે દ્વિધા છે કે જેને ધ્યાન આપવાની જરૂર છે, તો તેની સાથે વ્યવહાર કરવાની તૈયારી કરો. પરંતુ, યાદ રાખો, તમે જૂઠું બોલીને ફસાઈ શકો છો. મકર કામ કરવાનું ટાળવું અને સમયસર કામ કરવાનું શીખો. પરંતુ, ઉતાવળથી નિર્ણય ન લો, નહીં તો તમે ખોટા સાબિત થશો. સંતોની પ્રાપ્તિની સંભાવના વચ્ચે વેપાર વધારવા માટે લોન લેવાની જરૂર પડી શકે છે. કુંભ સારી સફળતા માટે, ક્રિયા યોજનામાં પરિવર્તનની સાથે, તમારી દેખાતી રીતને બદલો. પરિવારમાં બહેનોનાં લગ્ન ચિંતાનો વિષય રહેશે. કપાસના તેલ અને આયર્નના વેપાર સાથે સંકળાયેલા લોકોને મુશ્કેલી પડી શકે છે. મીન નોકરીમાં સ્થાનાંતરણની રકમ વચ્ચે આર્થિક લાભની સંભાવના છે. ફક્ત પૈસા કમાવવાનું જ ન રાખો, પરંતુ તમારી જરૂરી જવાબદારી પણ નિભાવો. વ્યસ્તતાને કારણે આજે પણ જરૂરી કામ પૂરા થશે નહીં.

તૃણમૂલ કોંગ્રેસ પ્રવક્તા સાકેત ગોખલે બે દિવસની પોલીસ કસ્ટડીમાં :મોરબી બ્રિજ તૂટી પડ્યા બાદ PM નરેન્દ્ર મોદીની મુલાકાત અંગે ટ્વીટર ઉપર કોમેન્ટ કરી હોવાથી પોલીસ ફરિયાદ નોંધાઈ હતી: ગુજરાતના અમદાવાદની એક મેજિસ્ટ્રેટ કોર્ટે 8 ડિસેમ્બર સુધી પોલીસ કસ્ટડી મંજુર કરી access_time 8:33 pm IST સુરેન્દ્રનગર જિલ્લાની 5 વિધાનસભા બેઠકોની મત ગણતરી વેળાએ ફરજ બજાવનાર કર્મચારીઓની તાલીમ શિબિર યોજાઈ access_time 8:30 pm IST રાજપીપળા ખાતે અપક્ષ ઉમેદવારના ટેકેદારોએ EVM સ્ટ્રોંગ રૂમ બહાર પોતાની CCTV થી સજ્જ સુરક્ષા વ્યવસ્થા ગોઠવી access_time 8:28 pm IST સાવલી નગરપાલિકાના મહિલા કોર્પોરેટર સામે બોગસ મતદાન કર્યાની ફરિયાદ access_time 8:28 pm IST વડોદરામાં મતગણતરી સ્થળે પોલીસનો ચાંપતો બંદોબસ્ત ગોઠવાયો: પોલિટેક્નિક કોલેજમાં CCTV કેમેરા લગાવાયા access_time 8:26 pm IST

મિકેનિકલ સીલની ઇન્સ્ટોલેશન પદ્ધતિ યાંત્રિક સીલના પ્રકાર અને મશીનના પ્રકાર સાથે બદલાય છે, પરંતુ ઇન્સ્ટોલેશન આવશ્યક લગભગ સમાન છે. યાંત્રિક સીલ એ ચોકસાઇ અને જટિલ રચના સાથેના મૂળભૂત યાંત્રિક ઘટકોમાંનું એક છે. ઇન્સ્ટોલેશનનાં પગલાં અને સાવચેતી નીચે મુજબ છે: વિધાનસભા ક્રમ 1. યાંત્રિક સીલના સ્થિર ભાગોની એસેમ્બલી: એ. સીલિંગ એન્ડ કવરના અનુરૂપ છિદ્રમાં એન્ટી રોટેશન પિન સ્થાપિત કરો; બી. સ્ટેટિક રીંગ પર સ્ટેટિક રીંગ સીલ રિંગ મૂકો, સીલ એન્ડ કવરમાં સ્ટેટિક રીંગ ઇન્સ્ટોલ કરો, અને એન્ટી રોટેશન પિનને સ્ટેટિક રીંગના ગ્રુવમાં દાખલ કરવા માટે ધ્યાન આપો. ગ્રંથિની સ્થાપના કરતી વખતે, સ્થિર રિંગને શાફ્ટને સ્પર્શ ન કરવા તરફ ધ્યાન આપો - બોલ્ટ્સને ઘણી વખત સમાનરૂપે સજ્જડ બનાવવી જોઈએ. 2. યાંત્રિક સીલના ફરતા ભાગોનું વિધાનસભા: અનુક્રમણિકા અનુસાર એક પછી એક શાફ્ટ પર યાંત્રિક સીલના ફરતા ભાગોને એસેમ્બલ કરો. જો ત્યાં શાફ્ટ સ્લીવ હોય, તો યાંત્રિક સીલના ફરતા ભાગોને બદલામાં શાફ્ટ સ્લીવ પર એકઠા કરવા જોઈએ, અને પછી યાંત્રિક સીલના ફરતા ભાગોવાળા શાફ્ટને શાફ્ટ પર સ્થાપિત કરવા જોઈએ. 3. સીલિંગ બોડી પર અંતનું કવર સ્થાપિત કરો અને તેને સ્ક્રૂથી સમાનરૂપે સજ્જડ કરો. 4શું ડિસ્ક પરીક્ષણ સરળ છે, જો ડિસ્ક ખસેડતી નથી અથવા સખત નથી, તો એસેમ્બલીનું કદ યોગ્ય છે કે નહીં તે તપાસો. સ્થાપન પદ્ધતિ: (1) તપાસો કે સ્થાપિત કરવાના મિકેનિકલ સીલના મોડેલ, સ્પષ્ટીકરણ અને ભાગો યોગ્ય છે કે નહીં. (2) તપાસો કે યાંત્રિક સીલના તમામ ઘટકોને નુકસાન પહોંચ્યું છે, ખાસ કરીને ચાલતી રિંગ અને સ્ટેટિક રીંગના સીલિંગ ચહેરાને નુકસાન થયું છે કે કેમ. જો કોઈ નુકસાન જોવા મળે છે, તો સુધારો અથવા નવા ભાગોને બદલો. ઘટકોની સપાટીને ધૂળ અને વિદેશી બાબતોથી મુક્ત રાખવા માટે, તમામ સીલિંગ ઘટકો ગેસોલિન અથવા કેરોસીનથી સાફ કરવામાં આવશે. ()) શાફ્ટ અથવા સ્લીવની સપાટી પર સીરિંગ પોલાણની આંતરિક દિવાલ અને સીલિંગ એન્ડ કવરની આંતરિક સપાટી પર બર અને ગ્રુવના નિશાન છે કે કેમ. જો કોઈ બર અથવા ગ્રુવ મળી આવે છે, તો તેને સ્મૂથ, પોલિશ્ડ, ગેસોલિન અથવા કેરોસીનથી સાફ કરવું જોઈએ અને સાફ અને નરમ ગૌજ, શોષક કપાસ અને અન્ય વસ્તુઓથી સાફ કરવું જોઈએ. તેને સ્થાપિત કરવું વધુ સરળ બનાવવા માટે, શરૂઆતની ક્ષણે શુષ્ક ઘર્ષણ ટાળવા માટે તેલને શાફ્ટ અથવા શાફ્ટ સ્લીવની સપાટી અને ગ્રંથિ અને સીલિંગ રિંગની મેળ ખાતી સપાટી પર લગાવવું જોઈએ.

સીવણ થ્રેડની રકમની ગણતરી કરવાની પદ્ધતિ.કાપડના કાચા માલના ભાવમાં વધારા સાથે, સિલાઇ થ્રેડ, ખાસ કરીને ઉચ્ચ સ્તરના સિલાઇ થ્રેડની કિંમત પણ વધી રહી છે.જો કે, કપડાની કંપનીઓ દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતા સિલાઇ થ્રેડના જથ્થાની ગણતરી કરવાની વર્તમાન પદ્ધતિઓ મોટે ભાગે ઉત્પાદન અનુભવના આધારે અંદાજવામાં આવે છે.મોટાભાગની કંપનીઓ વારંવાર સિલાઇ થ્રેડનો વધુ પડતો પુરવઠો કરે છે, પુરવઠો ખોલે છે અને સિલાઇ થ્રેડ મેનેજમેન્ટનું મૂલ્ય સમજતી નથી. 1. સીવણ થ્રેડના વપરાશની ગણતરી પદ્ધતિ સીવિંગ થ્રેડના જથ્થાની ગણતરી એંટરપ્રાઇઝીસ દ્વારા સામાન્ય રીતે ઉપયોગમાં લેવાતી અંદાજ પદ્ધતિ દ્વારા મેળવવામાં આવે છે, એટલે કે, સ્ટીચ લાઇનની લંબાઈ સીએડી સોફ્ટવેર દ્વારા માપવામાં આવે છે, અને કુલ લંબાઈ ગુણાંક (સામાન્ય રીતે 2.5 થી 3 વખત) દ્વારા ગુણાકાર કરવામાં આવે છે. ટાંકાની કુલ લંબાઈ). કપડાંનો ટુકડો સ્ટીચિંગ વપરાશ = કપડાના તમામ ભાગોના સ્ટીચિંગ વપરાશનો સરવાળો × (1 + એટ્રિશન રેટ). અંદાજ પદ્ધતિ સીવણ થ્રેડની માત્રાને ચોક્કસ રીતે મેળવી શકતી નથી.સીવણ થ્રેડની માત્રાની ગણતરી કરવા માટે બે વૈજ્ઞાનિક પદ્ધતિઓ છે: 1. ફોર્મ્યુલા પદ્ધતિ સૂત્ર પદ્ધતિનો સિદ્ધાંત એ છે કે સ્ટીચ સ્ટ્રક્ચર માટે ગાણિતિક ભૌમિતિક વળાંકની લંબાઈ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરવો, એટલે કે, સીવણ સામગ્રીમાં ક્રોસ-કનેક્ટેડ કોઇલના ભૌમિતિક આકારનું અવલોકન કરવું, અને ભૌમિતિક સૂત્રનો ઉપયોગ કરીને વપરાશની ગણતરી કરવી. લૂપ લાઇન. સ્ટીચ લૂપની લંબાઈની ગણતરી કરો (સ્ટીચ લૂપની લંબાઈ + ટાંકાના આંતરછેદ પર વપરાતા થ્રેડના જથ્થા સહિત), અને પછી તેને સ્ટીચિંગના મીટર દીઠ ટાંકાઓની માત્રામાં રૂપાંતરિત કરો, અને પછી તેને એકંદર ટાંકાની લંબાઈથી ગુણાકાર કરો. કપડાની. ફોર્મ્યુલા પદ્ધતિ સ્ટીચ ડેન્સિટી, સીવણ સામગ્રીની જાડાઈ, યાર્નની ગણતરી, ઓવરલોક સ્લિટ પહોળાઈ અને ટાંકાની લંબાઈ જેવા પરિબળોને એકીકૃત કરે છે.તેથી, ફોર્મ્યુલા પદ્ધતિ વધુ સચોટ પદ્ધતિ છે, પરંતુ તેનો ઉપયોગ કરવો પ્રમાણમાં જટિલ છે.વિશિષ્ટતાઓ, શૈલીઓ, સીવણ તકનીકો, સીવણ સામગ્રીની જાડાઈ (ગ્રે કાપડ), દોરાની ગણતરી, ટાંકાની ઘનતા, વગેરે ખૂબ જ અલગ છે, જે ગણતરીમાં ઘણી અસુવિધા લાવે છે, તેથી કંપનીઓ મૂળભૂત રીતે તેનો ઉપયોગ કરતી નથી. 2. સ્ટીચ-લાઇન લંબાઈનો ગુણોત્તર સ્ટીચ-લાઈન લંબાઈનો ગુણોત્તર, એટલે કે, સિલાઈ સ્ટીચની ટાંકાની લંબાઈનો વપરાશ કરેલ સ્ટીચિંગની લંબાઈનો ગુણોત્તર.આ ગુણોત્તર વાસ્તવિક ઉત્પાદન અનુસાર નક્કી કરી શકાય છે અથવા સૂત્ર પદ્ધતિ અનુસાર ગણતરી કરી શકાય છે.બે પરીક્ષણ પદ્ધતિઓ છે: ટાંકો લંબાઈ પદ્ધતિ અને ટાંકો લંબાઈ પદ્ધતિ. સીવણની લંબાઈ ફિક્સેશન પદ્ધતિ: સીવણ કરતા પહેલા, પેગોડા લાઇન પર સીવની ચોક્કસ લંબાઈને માપો અને રંગને ચિહ્નિત કરો.સીવણ કર્યા પછી, મીટર દીઠ સીમની લંબાઈની ગણતરી કરવા માટે આ લંબાઈ દ્વારા રચાયેલા ટાંકાઓની સંખ્યાને માપો.ટ્રેસનો લાઇન વપરાશ. સીવવાની ટાંકાની લંબાઈની પદ્ધતિ: પહેલા સીવવા માટે વિવિધ જાડાઈની સીવણ સામગ્રીનો ઉપયોગ કરો, પછી વધુ સારા ટાંકાના આકાર સાથે વિભાગને કાપી નાખો, ટાંકાઓને કાળજીપૂર્વક ડિસએસેમ્બલ કરો, તેમની લંબાઈને માપો અથવા તેમનું વજન માપો અને પછી ટાંકાના મીટર દીઠ વપરાતા થ્રેડની માત્રાની ગણતરી કરો. (લંબાઈ અથવા વજન). 2. ડોઝની સચોટ ગણતરીનું મહત્વ: (1) કપડાના ઉત્પાદનની કિંમતની ગણતરી કરવા માટે કંપનીઓ માટે વપરાયેલ સીવણ થ્રેડનો જથ્થો એક મહત્વપૂર્ણ પરિબળ છે; (2) વપરાતા સિલાઇ થ્રેડના જથ્થાની ગણતરી કરવાથી સિલાઇનો કચરો અને બેકલોગ ઘટાડી શકાય છે.સીવિંગ થ્રેડનું પ્રમાણ ઘટાડવાથી કંપનીના ઈન્વેન્ટરી વિસ્તારને બચાવી શકાય છે અને ઈન્વેન્ટરીનું દબાણ ઘટાડી શકાય છે, જેનાથી ઉત્પાદન ખર્ચમાં ઘટાડો થાય છે અને નફાના માર્જિનમાં વધારો થાય છે; (3) સીવણ થ્રેડના વપરાશનું મૂલ્યાંકન હાથ ધરવાથી કર્મચારીઓની સીવણ વિશિષ્ટતાઓ અને ગુણવત્તા અંગેની જાગૃતિમાં સુધારો થઈ શકે છે; (4) સીવણ થ્રેડની રકમની ગણતરી કરીને, કામદારોને સમયસર દોરાને બદલવા માટે યાદ અપાવી શકાય છે.જ્યારે જીન્સ જેવા ખુલ્લા ટાંકાઓમાં સ્ટીચિંગની મંજૂરી ન હોય, ત્યારે અપૂરતા ટાંકાઓને કારણે થતા ટાંકાઓના વધારાને ઘટાડવા માટે વપરાયેલ થ્રેડની માત્રાની કાળજીપૂર્વક ગણતરી કરવી જોઈએ, જેથી ઉત્પાદકતામાં સુધારો થાય; કારણ કે "સ્ટીચ-ટુ-લાઇન લંબાઈનો ગુણોત્તર" સીવણ થ્રેડની માત્રાની ગણતરી કરવા માટે પ્રમાણમાં સરળ છે, અને ગણતરીનું પરિણામ સચોટ છે, તે કપડાં ઉત્પાદકોમાં વ્યાપકપણે ઉપયોગમાં લેવાય છે. 3. સિલાઇ થ્રેડની માત્રાને અસર કરતા પરિબળો સીવિંગ થ્રેડના વપરાશની માત્રા માત્ર ટાંકાની લંબાઈ સાથે જ ગાઢ રીતે સંબંધિત નથી, પરંતુ તે સીવણ થ્રેડની જાડાઈ અને ટ્વિસ્ટ, ફેબ્રિકની રચના અને જાડાઈ અને સિલાઈ પ્રક્રિયા દરમિયાન ટાંકાની ઘનતા જેવા પરિબળો સાથે પણ નજીકથી સંબંધિત છે. . જો કે, વાસ્તવિક પરિવર્તનશીલતા અને લવચીકતા સિલાઇ થ્રેડોના ગણતરીના પરિણામોમાં મોટું વિચલન બનાવે છે.અન્ય મુખ્ય પ્રભાવિત પરિબળો છે: 1. ફેબ્રિક અને થ્રેડની સ્થિતિસ્થાપકતા: સીવણ સામગ્રી અને સિવન બંનેમાં ચોક્કસ અંશે સ્થિતિસ્થાપકતા હોય છે.સ્થિતિસ્થાપક વિરૂપતા જેટલું વધારે છે, તેટલી સીવણની માત્રાની ગણતરી પર વધુ પ્રભાવ.ગણતરીના પરિણામોને વધુ સચોટ બનાવવા માટે, ખાસ સંગઠનાત્મક માળખાં અને વિશિષ્ટ સામગ્રીના ટાંકાઓ સાથે જાડા અને પાતળા ગ્રે કાપડ માટે ગોઠવણો માટે સુધારણા ગુણાંક ઉમેરવા જરૂરી છે. 2. આઉટપુટ: મોટા ઉત્પાદન વોલ્યુમના કિસ્સામાં, કામદારોની નિપુણતા ધીમે ધીમે વધે છે, નુકસાનનું પ્રમાણ પ્રમાણમાં ઓછું થશે. 3. ફિનિશિંગ: કાપડ અથવા વસ્ત્રોને ધોવા અને ઇસ્ત્રી કરવાથી કપડાના સંકોચનની સમસ્યા થશે, જેને યોગ્ય રીતે વધારવા અથવા ઘટાડવાની જરૂર છે. 4. કર્મચારીઓ: સીવનો ઉપયોગ કરવાની પ્રક્રિયામાં, કર્મચારીઓની જુદી જુદી ઓપરેટિંગ આદતોને કારણે, માનવીય ભૂલો અને વપરાશ થાય છે.ફેક્ટરીની તકનીકી સ્થિતિ અને વાસ્તવિક અનુભવ અનુસાર વપરાશ નક્કી કરવામાં આવે છે, અને આ કચરાને યોગ્ય કામગીરી માર્ગદર્શન દ્વારા ઘટાડી શકાય છે. કપડા ઉદ્યોગમાં સ્પર્ધા વધુ ને વધુ ઉગ્ર બની રહી છે.એન્ટરપ્રાઇઝીસ પાસે સિલાઇ થ્રેડનું સંચાલન કરવામાં મદદ કરવા અને ઉત્પાદન ખર્ચ બચાવવા માટે સંદર્ભ પ્રદાન કરવા માટે યોગ્ય સિલાઇ થ્રેડ ગણતરી પદ્ધતિ હોવી જોઈએ.

રિલાયન્સ જિયો ગીગાફાઇબરના વપરાશકર્તાઓમાં ઘણો ઉત્સાહ જોવા મળી રહ્યો છે. દેશના કેટલાક શહેરોમાં તેની શરૂઆત થઈ ચૂરી છે. રિલાયન્સે ગયા વર્ષે જિયો ગીગાફાઇબર લોંચ કરવાની જાહેરાત કરી હતી. કંપનીએ જિયો ગીગાફાયબર રૂ. 4,500 ની રિફંડેબલ સિક્યોરિટી સાથે પ્રસ્તુત કરી હતી. કંપનીએ GeoFiFebના યુઝર બેઝ વધારવા માટે નવી યોજના બનાવી છે. નવી યોજનામાં જિયો ગીગા ફાઇબર હવે રૂ. 2,500 ની સિક્યોરિટી ડિપોઝિટ સાથે ઉપલબ્ધ થશે. અગાઉની યોજનાની જેમ, આ યોજનામાં લેવામાં આવેલી સિક્યોરિટી ડિપોઝિટ પણ રીફંડેબલ રહેશે. કંપની આ સેવાના નવા વર્ઝનમાં ઑપ્ટિકલ નેટવર્ક ટર્મિનલ ડિવાઇસ ઓફર કરી રહી છે. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે, આ ઉપકરણ સિંગલ બેન્ડ રાઉટર છે. જો કે, નવી ડિવાઇસ પર પ્રસ્તુત જિયો ગીગાફાઇબર સેવા વર્તમાન ગીગાહબ હોમ ગેટવે જેવી જ છે. એક ટ્વિટર યુઝરે જણાવ્યું હતું કે, જિયો ગીગારફાઇબરનું નવું રાઉટર સિંગલ બેન્ડ ટચ સાથે આવે છે. 50 એમબીપીએસ સુધીની સ્પીડ ઓફર કરવામાં આવી રહી છે. રિલાયન્સ જિયોના ગીગાફાઇબર હોમ ગેટવેને ડ્યુઅલ બેન્ડ કનેક્ટિવિટી સાથે આવે છે. જે 100 એમએમપીએસની સ્પીડ આપતું હતું. કંપની આગામી દિવસોમાં જિયો ગીગાફાઇબર દેશના અન્ય શહેરોમાં શરૂ કરવાની યોજના બનાવી રહી છે. ચેન્નઈ અને મુંબઈના ગ્રાહકો રૂ. 2,500 ની સિક્યોરિટી ડિપોઝિટ સાથે આ નવો પ્લાન લાવી શકે છે. જિયો ગીગા ફાઇબરમાં નવી સેવા મર્યાદિત રાઉટર્સ સાથે આવી રહી છે, વપરાશકર્તાઓને 1100 જીબીની માસિક ડેટા ઍક્સેસ પણ મળશે. તમે આ આર્ટીકલ PTN News ના માધ્યમ થી વાંચી રહ્યા છો. તદ્દન નવી, ઉપયોગી, લાભદાયી અને સચોટ માહિતીવાળા આવા જ આર્ટિકલ વાંચવા માટે અમારા ફેસબુક પેજ PTN Newsને લાઈક કરો.

આજે ટૂંકી વાર્તા વિશે વિચાર કરતાં કેટલાક પ્રશ્નો ઉદ્ભવે છે. હવે પ્રયોગશીલતાનો જુવાળ ઓસરી જવા આવ્યો છે? રૂપરચના વિશેનો આગ્રહ હવે શિથિલ પડતો જાય છે? વાર્તામાં હવે વાર્તા કહેવાના મુદ્દા પર વધારે ભાર મૂકવામાં આવે છે? હવે વાર્તાકાર ફરીથી વાચકાભિમુખ થવાનો પ્રયત્ન કરી રહ્યો છે? ટૂંકમાં કહેવું હોય તો કેટલાકને મતે હવે પ્રયોગને કારણે આવેલી વિક્ષુબ્ધતા, ડહોળાયેલો મૂલ્યબોધ, રચનારીતિની કરામતો – આ બધું શમી ગયું છે. હવે ફરી વાર્તાકાર સમકાલીન જીવનની ઓળખ એ પોતાના વાચકને કરાવવા ઇચ્છે છે. આ પ્રશ્નો વિશે થોડું વિચારીએ. એ વાત સાચી કે કોઈ પણ સાહિત્યસ્વરૂપના વિકાસમાં એકધારું ઉત્કર્ષનું સાતત્ય જળવાઈ શકતું નથી. મોટી ફાળ ભર્યા પછી મન્દ ગતિનો, સ્થગિતતાનો, ગાળો આવે છે. એનાં બે કારણો હોઈ શકે; એક તો એ કે કોઈ પણ એક તબક્કામાં એક સાથે ઘણી સાહિત્યિક પ્રતિભા કાર્યશીલ બનતી હોય એવું ભાગ્યે જ બને છે. આથી થોડા શક્તિશાળી સર્જક નવું પ્રસ્થાન કરે છે ત્યારે સમકાલીન વિવેચન એને સાશંક દૃષ્ટિએ જ જુએ છે. એમાં પરદેશી સાહિત્યની અસરો બતાવવામાં આવે છે. આપણી તળભૂમિનું જીવન જ આપણા માટે તો અભીષ્ટ છે એવો આગ્રહ રાખવામાં આવે છે. નવીનતાનો મોહ એ કેવું અનિષ્ટ છે તે પણ વડીલ ભાવે સમજાવવામાં આવે છે. આ બધાંનો સામનો કરીને, સામે પ્રવાહે તરીને, થોડાક સર્જકો ઉત્તમ વાર્તાસાહિત્યના અનુશીલનથી તથા કેળવાયેલી સૂઝથી રચનાનો નવો અભિગમ સ્વીકારીને આગળ વધે છે. આ પછી આ નવું આન્દોલન, એણે ઉપજાવેલી થોડીક ઉત્તમ કૃતિઓને કારણે થોડી પ્રતિષ્ઠા પ્રાપ્ત કરે છે. એને પરિણામે ઓછી શક્તિવાળા પણ નવા પ્રવાહમાં ટકી રહેવાની મહત્ત્વાકાંક્ષા ધરાવનારા સર્જકો પ્રયોગશીલતા તરફ વળે છે. આને કારણે કહેવાતી નવીન રચનારીતિનાં અમુક લક્ષણોનું તારણ કાઢી લેવામાં આવે છે. પછી એ લક્ષણોને અનુસરીને રચના કરનારો વર્ગ ઊભો થાય છે, આમ સફળ કૃતિની રચનારીતિનાં અનુકરણો થવા માંડે છે. આથી ધીમે ધીમે નિષ્પ્રાણ, સૂક્ષ્મ રસવૃત્તિ વિનાની, રચનાઓ ઊભરાતી જાય છે. આપણે આ પરિસ્થિતિમાંથી પસાર થઈ ગયા છીએ. હવે એની પ્રતિક્રિયા શરૂ થઈ છે. વાચક આ બધા રચનારીતિના પ્રયોગોનાં ગતકડાંને કારણે હેબતાઈ ગયો હતો અને વિવેચન પણ કાંઈ ખાસ સહાનુભૂતિ બતાવતું નહોતું. આથી સાહિત્યકારોના એક વર્ગે ફરી ટૂંકી વાર્તાને વાચકાભિમુખ કરવાની વાત શરૂ કરી. આ વર્ગના વિવેચકો સાહિત્યિક ગુણવત્તાની ઊંચી માત્રાનો કે સૂક્ષ્મતાનો ઝાઝો આગ્રહ રાખતા નથી. એઓ તો સમકાલીન જીવન વિશેની અનુભવજન્ય અભિજ્ઞતા પર ઝાઝો ભાર મૂકે છે. એના રૂપાન્તરની પ્રક્રિયા જ એને સાહિત્ય બનાવે છે એ માનવાનું પણ એનું વલણ નથી. આમ છતાં ટૂંકી વાર્તામાં નવી રચનારીતિનો પ્રયોગ કરવો એ પ્રતિષ્ઠા પ્રાપ્ત કરવા માટે જરૂરી ગણાય છે. નવીનતાને માટેનો આગ્રહ પણ રહ્યો છે. ઓછી સર્જનશક્તિવાળા જે પ્રયોગો થઈ ચૂક્યા છે તેને અનુસરે છે ત્યારે એ પ્રયોગ કરવા પાછળ રહેલાં કેટલાંક ટૂંકી વાર્તાના સ્વરૂપ વિશેનાં ગૃહીતોને જાણ્યેઅજાણ્યે સ્વીકારી લેતા હોય છે. આથી પરિસ્થિતિ એવી ઉદ્ભવી છે કે ટૂંકી વાર્તાના સ્વરૂપ વિશેની ચર્ચામાં ખાસ નવો ઝોક દેખાતો નથી. પણ વાચકોનું નામ લઈને, જીવનાભિમુખતાનો પુરસ્કાર કરીને, સરળ કથનશૈલીને ટૂંકી વાર્તા પરત્વેના નવા અભિગમને નામે સ્વીકારી લેવામાં આવી હોય એવું લાગે છે. જીવનનાં જુદાં જુદાં પાસાંને ટૂંકી વાર્તામાં સ્થાન મળે, અનુભવનું વૈવિધ્ય જળવાય, લોકોને સાહિત્યમાં પોતાના અનુભવોનું પ્રતિબિમ્બ જોવા મળે એવો આગ્રહ રાખવામાં આવે તેથી ટૂંકી વાર્તા આપોઆપ જ કળાદૃષ્ટિએ ઊણી થઈ જાય એવું નથી પણ અહીં મુખ્ય પ્રશ્ન આ છે: આ અનુભવનું સત્ય રસકીય સામગ્રી બનીને આવે છે ખરું? જો એ બારીકાઈથી કરેલા નિરીક્ષણની વીગતો જ આપી છૂટતું હોય, જો એ અનુભવની પાછળ રહેલી સંદિગ્ધતાને સૂચવવાની એમાં ગુંજાયશ નહિ રહી હોય તો આપણને રસાનુભવ કરાવશે? કથાસાહિત્યને આમેય તે શુદ્ધ સાહિત્યપ્રકાર ગણવાનું ઝાઝું વલણ નથી. આથી જીવાતા જીવનનાં બને તેટલાં પાસાંને તાદૃશ કરી આપે એટલું કામ જો ટૂંકી વાર્તા કરી શકે તો એમાંથી આ સન્તોષ પામી જનારો વિવેચકનો વર્ગ ઊભો થતો જાય છે. એક બાજુથી પ્રયોગશીલતાને કારણે ટૂંકી વાર્તાના એક સાહિત્યસ્વરૂપ તરીકેનાં લક્ષણોની સીમામાં જ બંધાઈ ન રહેલી એની નવી શક્યતાઓને પ્રકટ કરતી, રૂઢ ખ્યાલથી ઊફરી જતી વાર્તાઓ લખાતી ગઈ. રૂઢ શૈલીની કથનરીતિનો ઉપયોગ કરીને એ દ્વારા પણ રસકીય પ્રયોજનની સિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરવાના પ્રયત્નો પણ થયા, ટૂંકી વાર્તામાં કાવ્યતત્ત્વને પણ ઠીકઠીક અવકાશ મળતો લાગ્યો. ઘણી વાર રૂઢ શૈલીની સામે છેડે હોય એવી જ વાર્તા લખવાનો ઝનૂની પ્રયત્ન પણ થયો. હવે આની પ્રતિક્રિયા શરૂ થઈ છે. હવે ટૂંકી વાર્તામાં ભાષાકર્મ કવિતામાં જે સ્તરે થતું હોય છે તે સ્તરે રહીને કરવાનો ઝાઝો આગ્રહ રાખવામાં આવતો નથી. ટૂંકી વાર્તામાં વસ્તુનો વિકાસ સીધી રેખાએ થતો જોવામાં આવે છે. અનેક કેન્દ્રીય સમયની અનુભૂતિ કરવા માટે પદવિન્યાસ જોડે કશી તોડફોડ કરવામાં આવતી નથી. વાર્તામાં કાવ્યત્વનો પ્રવેશ એટલે અલંકારની બહુલતા એવા ખ્યાલને સ્વીકારવાને કારણે ટૂંકી વાર્તાનું વિભાવન કાવ્યના સ્તરે રહીને થાય એ સમ્ભાવનાને જ બાદ કરી નાંખવામાં આવી છે. ટૂંકી વાર્તાના વિકાસનું એક મહત્ત્વનું સ્થિત્યન્તર આ રીતે શું સિદ્ધ કરી ગયું, એની કઈ શક્યતાઓ સિદ્ધ થયા વગરની રહી ગઈ એ વિશેની ચર્ચાઓ ઝાઝી થાય તે પહેલાં જ જાણે વિવેચને એ પાનું ફેરવી દીધું લાગે છે. ભાષાકર્મ જો રસકીય સભાનતાથી નહીં થાય તો એ કળાકૃતિ તરીકે ટૂંકી વાર્તાને ખમવું પડે એ ખ્યાલ હવે ઝાઝા મહત્ત્વનો રહ્યો નથી. એક પ્રશ્ન આ બધાંના કેન્દ્રમાં રહ્યો છે. શા માટે આપણે વારે વારે સાહિત્યની રસાનુભવ કરાવવાની શક્તિ અને એને સિદ્ધ કરી આપતી રચનારીતિ તરફથી વળી જઈને એની સામગ્રીને જ વધારે મહત્તા આપતા થઈ જઈએ છીએ, શા માટે આપણે ટૂંકી વાર્તાના વિકાસમાં નિરૂપણની સૂક્ષ્મતાનો આગ્રહ રાખવાનું છોડી દઈએ છીએ? લોકોથી વિમુખ થવાના દૃઢ સંકલ્પ સાથે કોઈ ઊંચી રસવત્તા સિદ્ધ કરવાના પ્રયોગો કરે છે એવું નથી, કવિતાના આસ્વાદની જેમ સમજપૂર્વક, પૂર્વગ્રહરહિત દૃષ્ટિએ જો ટૂંકી વાર્તાનો પણ આસ્વાદ કરાવવામાં આવે તો ઊંચી કોટિની રસવત્તા ધરાવનારી વાર્તાને કેમ માણવી તે સાહિત્યરસિક વાચકોને સમજાય. આવા પ્રયત્નો કરવાને બદલે ટૂંકી વાર્તાના સ્તરને નીચું લાવવાનો પ્રયત્ન ઇષ્ટ નથી. વિવેચન જો આ પરત્વે ખોટું વલણ ધારણ કરશે તો એ સાહિત્યના વિકાસને ઉપકારક નહીં નીવડે Retrieved from "https://wiki.ekatrafoundation.org/index.php?title=અષ્ટમોઅધ્યાય/ટૂંકી_વાર્તા_વિશે_થોડું&oldid=5596"

મધ્યકાળના ગુજરાતી સંત-ભક્ત ભજનિકોની ભજનવાણીનું સંકલન, સંશોધન અને સંપાદન કરવા બેસનાર સંશોધક સામે કેટલી સમસ્યાઓ ખડી થઇ જાય છે તેનો તો આ ક્ષેત્રમાં ઝંપલાવનારને જ ખ્યાલ આવે. ભજન એ એવો સાહિત્ય પ્રકાર છે કે જે કંઠોપકંઠ મૌખિક પરંપરાથી લોકસમાજમાં સચવાતો રહ્યો છે અને એટલે તો કોઈ નિશ્ચિત બંધનો વિના એની માલિકી સમગ્ર લોકસમાજની થઇ ગઈ છે. જયારે કોઈપણ વસ્તુ સાર્વજનિક બની જાય ત્યારે એ કોઈ વ્યક્તિગત માલિકીની ન રહે અને એની સંભાળ લેવાયાને બદલે તેનો દુરુપયોગ થવા લાગે એવું પણ ઘણીવાર બને છે. આજે આપણને ભજનિક સંતકવિઓની વાણીમાં અનેકવિધ રૂપે પરિવર્તનો થયેલાં જોવા મળે છે. કેટલાંયે ભજનોમાં મૂળ સર્જકને બાજુ પર રાખી દઈ નવા નવા નામાચરણો મળતાં રહે છે. ક્યાંક એક ભજનની કડીને જુદા જુદા ભજનોમાં સાંકળી લેવામાં આવી હોય એવું પણ બન્યું છે, તો કેટલીકવાર પંક્તિઓમાં કશો અર્થ ન સાંપડે એવી વિકૃત શબ્દરચનાઓ પણ ભજનોમાં ઘૂસી ગઈ છે, એમાં કંઠોપકંઠ સચવાઈ આવેલા આ ભક્તિધનમાં ભજનિકોએ, ભજનમંડળીઓએ, સામાન્ય લોકસમાજે, સંપાદકોએ અને પ્રકાશકોએ પોતાને મન ફાવે તેમ પાર વિનાના જાતજાતના ફેરફારો કર્યે રાખ્યા છે, આજે પણ એ વૃતિ ચાલુ જ છે. આમે ભજનને લોકસાહિત્યનું એક અંગ માનવામાં આવે છે ને ! ને લોકસાહિત્યનો તો એ સ્વભાવ.... સદાયે જીવંત પ્રક્રિયા... એમાં ફેરફારો થતા જ રહે. નદીના ખળખળ વહેતા નીરની માફક નિત્યનૂતન દર્શન એમાં હોય, બંધિયારપણાનો દૂષિત સ્પર્શ ન હોય.. પણ, ભજનોમાં આ જાતની ગેરવ્યાજબી છૂટ કેટલે અંશે લઇ શકાય ? એમાં મનગમતા ફેરફારો કરવાની વૃત્તિ કેટલે અંશે ક્ષમ્ય ગણાય ? એ પ્રશ્ન ઊઠે છે. આજે આપણને ભજનિક સંતોની વાણીમાં અનેકવિધ અસંગતિઓનો ખ્યાલ આવે છે. એની ભાષા પર જુદા જુદા લોકસમુદાયની બોલીઓને અને ભાષાઓનો પ્રભાવ પડ્યો છે, શબ્દ પ્રયોગો બદલાયા છે, અર્થચ્છાયાઓ ક્યારેક સંકોચાઈ તો ક્યારેક વિસ્તરી છે એટલે મૂળ કૃતિ અસલ સ્વરૂપે કેવી હશે એ પ્રમાણિત કરવાનું ઘણું અઘરું બની ગયું છે. કોઈપણ કવિની કૃતિનું અધ્યયન કરવું હોય ત્યારે એમની પોતાની મૂળ રચના- કે જેમાં કશાયે ફેરફારો ન થયા હોય એ મેળવવી અત્યંત જરૂરી બની જાય છે, પણ એ માટે કાં તો કૃતિના રચયિતાના જ હાથે લખાયેલી પરત સાંપડવી જોઈએ. કાં તો સમકાલીન લહિયાએ રચયિતાને મોઢે સાંભળીને તૈયાર કરેલી પ્રત હોય તો એમાં ઓછી અશુદ્ધિ હોય. આવી શોધખોળ કરાવી એ કપરું કામ છે. આજે તો ટેબલ પર બેસીને તૈયાર કોઈકના સંપાદનમાંથી કૃતિ પસંદ કરી આધુનિક વિવેચન પ્રણાલી મુજબ તેના ભાવપક્ષ-કલાપક્ષ એવા ખોખાં પાડી અગડંબગડં વિવેચન લખી નખાય. પછી ખરેખર તો એ કૃતિ ભલે ને કોઈ જુદા જ સર્જકની હોય, અર્થ ભલેને સાવ જુદો જ કે ઉંધો જ કાઢ્યો હોય પણ પોતે સિદ્ધહસ્ત વિવેચક છે, ગુજરાતીનાં કોઈપણ સાહિત્યપ્રકાર પર પોતે વિવેચન કરી શકે છે એટલું જ દેખાડવાનું વલણ જ્યાં ત્યાં જોવા મળે છે. જુદા જુદા પાઠાંતરો મેળવી, જુદી જુદી હસ્તપ્રતો અને ભજન સંપાદન આપતી પ્રકાશિત સામગ્રી તપાસી, લોકભજનિકો પાસેથી વધુ ને વધુ ભજનો સાંભળી તેના શબ્દાવલી, લય, ભાવ, સંગીત, અર્થ, ઢાળ, તાલ, રાગ અને પરંપરા જાણી પછી જ અધિકારપૂર્વક લખી શકાય એવું આ ક્ષેત્ર છે. પણ એવું વલણ જો સંપાદકો, પ્રકાશકો અને વિવેચકોએ રાખ્યું હોત તો ભજન ક્ષેત્ર પ્રવર્તતી અરાજકતા કંઇક અંશે ઓછી થઇ શકી હોત. ભજનોના સંપાદનક્ષેત્રે વ્યાપી રહેલી અરાજકતા વિશે શ્રી મકરન્દભાઈએ પોતાની વેદના ઠાલવતા લખ્યું છે. ‘કોઈ ભગ્ન ને અપૂજ દેવાલયની જેમ ઘણાંય ભજનો જીર્ણોધ્વારની રાહ જોતાં પડ્યા છે. પાઠભેદ, ખૂટતી કડીઓ, મેળ વિનાની દુર્બોધ પંક્તિઓ અને અશુદ્ધ શબ્દપ્રયોગોથી બહુ ઓછાં ભજનો બચી શક્યા છે, છેવટે નામાચરણમાં તો ગોટાળાનો પાર નથી. એકનું ભજન બીજાને નામે ચડી ગયું હોય એવા દાખલા ગોતવા ન પડે... કમ સે કમ કવિતાના ઊંચાં શિખરો સર કરતાં ભજનોને અભ્યાસીઓએ નીમેલી ધૂળ ખંખેરી, ખૂટતાં ચોસલાં ગોતી-ગોઠવી અસલ સ્વરૂપે બતાવી આપવા જોઈએ.’ [મકરન્દ દવે, ‘ઊર્મિ નવરચના.’ જુલાઈ ૧૯૮૦, પૃ.૨૨૦, મોરલો મરત લોકમાં આવ્યો.’] મકરન્દભાઈની આ વેદનાનો ઉકેલ હાથવેતમાં નથી, કારણ કે ભજનસાહિત્યનું સંશોધન-સંમાર્જન-અધ્યયન-સંપાદન કરનારા અભ્યાસીઓ ક્યાં છે આપણી પાસે ? ભજનમંડળીઓ-ભજન ગાયકો અને સમાજનાં નીચલા થરના ગણાતા લોકસમુદાય સાથે આત્મીયતા કેળવી એમના હૈયાના તળિયે સચવાયેલું સાહિત્ય જનનપૂર્વક બહાર કઢાવી શકે એવું સામર્થ્ય ક્યાંથી કાઢવું ? આજ સુધીમાં જે ભજનસંપાદનો પ્રકાશિત થયા છે તેમાં ઘણીવાર તો અક્ષમ્ય કહી શકાય એવી ભૂલોનું પુનરાવર્તન થતું રહ્યું છે. બે સમાન ભાવવિશ્વ ધરાવનારા સંત-કવિયઓની રચનાઓ એકબીજાને નામે ચડી જાય એ તો માણી શકાય પણ ભાવ, ભાષા, અભિવ્યક્તિ અને પરંપરા સાવ નોખી હોય તે રચનાઓમાં સેળભેળ થઇ જાય, ક્યારેક જાણીબૂઝીને અમુક સંતકવિની રચનાસંખ્યા વધારી આપવાનો સંશોધક તરીકેનો યશ મળે એ માટે હેતુપૂર્વક પ્રમાણભૂત સંશોધનનો બિલ્લો પોતાની જાતે જ લગાડવામાં આવે એ ક્યાંનો ન્યાય ? માત્ર મીરાં કે નરસિંહ નો જ દાખલો લો ને ? મીરાંનાં ગુજરાતી પદોની સંખ્યા વિશે વિદ્વાનો પણ વિચારતાં થઇ ગયા છે કે આટલા બધાં પદો શું ખરેખર મીરાંએ જ રચ્યા હશે ? અસલ કાઠિયાવાડી-તળપદી બોલીમાં લોકવાણીમાં થયેલા સર્જનને કાઠિયાવાડને દાસી જીવણ જેવા અનેક સંત કવિઓની ભજનવાણીને અને અર્વાચીન કવિઓની રચનાઓને પણ જુદા જુદા વિદ્વાન સંપાદકો દ્વારા ‘મીરાંની વાણી’ તરીકે ઓળખવાનો લ્હાવો મળી ગયો છે. ભારે ભાગ્યશાળી હશે એ ભજનો. પચાસથીયે વધુ ભજનસંગ્રહોમાં દાસી જીવણને નામે ભજન મળતું હોય પણ સંપાદકને હાથ ચડ્યું એટલે મીરાનું બની ગયું એ ચમત્કાર જ કહેવાયને. અને ત્યાં સુધી તો ઠીક... પણ જ્યારે તેના પર આસ્વાદલેખો લખાય, ભાવ, ભાષા, અભિવ્યક્તિ, લાક્ષણિક, શબ્દપ્રયોગો, લય, સંગીત વગેરે જુદા જુદાં અંગો વિશે મનફાવે એવા વિધાનો કરી મૂળ સર્જકને બાજુ પર હડસેલી પોતાની તમામ વિદ્યા-તમામ આવડત-તમામ બુદ્ધિ બતાવવાનું લક્ષ્ય સિદ્ધ કરી લેવાયું હોય ત્યારે તો આપણો આત્મા કકળી ઊઠે. એક તરતથી ભજન એ લોકસાહિત્યનો પ્રકાર નથી જ... એવો જોરદાર પડકાર કર્યા પછી ‘ગુજરાતી લોકસાહિત્યમાળા’નાં મણકાઓમાં એ જ સંશોધક-સંપાદક વિદ્વાન નામાચરણ સહિતનાં ભજનો લોકગીતો તરીકે ધબેડી ડે આવું આવું ખૂબ ચાલ્યું છે. ‘દાસી જીવણ જીવન અને કવન’ વિષયે સંશોધનકાર્ય કરતો હતો ત્યારે આવી પાર વિનાની હકીકતો સાંપડેલી – જે મહાનિબંધમાં પણ યોગ્ય સ્થાને મૂકાઈ છે. એમાંના બે-ચાર નમૂના દેખાડું ? દાસી જીવણનું એક અત્યંત લોકપ્રિય ઉપદેશાત્મક ભજન ‘જાવું એક દાડે તારે જાવું એક દાડે... આ મોંઘો મનખો મેલીને તારે જાવું એક દાડે....’ શ્રી ભૂપેન્દ્ર ત્રિવેદી સંપાદિત ‘મીરાંબાઈનાં વધુ ગુજરાતી પદો’ પુસ્તકમાં મીરાંને નામે સંપાદિત થયું છે. એ જ પુસ્તકમાં દાસી જીવણનું એક અન્ય ભજન ‘બાઈ મારા શામળિયાના સમાચાર હવે હું કોને રે પૂછું.’ જે અનેક ભજન સંગ્રહોમાં તથા હસ્તપ્રતોમાં દાસી જીવણની કૃતિ તરીકે સંઘરાયું છે, તે મીરાંની રચના બની ગયું. શ્રી મેઘાણીભાઈએ જેને ‘લોક ગમ્ય’ અને અનંતરાય રાવળે જેને ‘રૂપકગર્ભ’ પદ તરીકે ઓળખાવ્યું છે એવું દાસી જીવણનું ‘મારી વાડીના ભમરલા વાડી વેડીશ માં...’ ભજન શ્રી હરસિદ્ધભાઈ દિવેટિયા સંપાદિત ‘મીરાંબાઈનાં ભજનો’ પુસ્તકમાં મીરાંને નામે અને ‘ગુજરાતી લોકસાહિત્યમાળાનાં મણકા ત્રીજા’માં ‘પઢારનાં લોક ગીત’ તરીકે પુષ્કર ચંદરવાકરે સંપાદિત કર્યું એ પછી ‘ધંધુકા તાલુકાનાં લોકગીત’ તરીકે કુમારી જસુમતી નાનાલાલે મણકા આઠમામાં પણ લીધું છે, એ જ ભજન શ્રી. સૌ. શાંતિ બરફીવાળાએ ‘રાસકુંજ’ પુસ્તકમાં દાસી જીવણનાં નામાચરણ સાથે રાસ તરીકે સંપાદિત કર્યું છે. અરે ! કતપરની ખારવણો પાસેથી શ્રી મેઘાણીભાઈએ સાંભળેલું ‘એવા દોરંગા ભેળાં રે નવ બેસીએ રે જી...’ ભજન નામાચરણમાં ‘મીણાબાઈ ભજે એર ગીરધરલાલને રે જી... દેજો અમને સાધુ ચરણમાં વાસ રે...’ એમ મીરાંનું કર્તુત્વ સૂચવે છે. (સોરઠને તીરે તીરે, પૃષ્ઠ. ૧૬૯] ક્યાં ‘ઘાયલકી ગત ઘાયલ જાણે....’ એવા દર્દે પિડાતી પ્રેમદિવાની જનમજોગણની તીવ્ર મનોવ્યથા વ્યક્ત કરતી, દર્દમધુર ઊર્મિભરપૂર લાલિત્યસભર પદરચના અને ક્યાં... ‘ઘડીક ઘોડે ને ઘડીક પેગડે રે જી એ જી ઘડીમાં ઈ વાટુંનાં વેરાગી બની જાય, એવા દોરંગા ભેળાં રે નવ બેસીએ....’ અને ‘ઘડીકમાં ગુરુ ને ઘડીક ચેલકા રે જી, એ જી ઘડીમાં પીર રે થઈને પૂજાય, એવાં દોરંગા ભેળાં રે નવ બેસીએ...’ એમ સંપૂર્ણપણે કાઠિયાવાડી તળપદી લોકબોલીમાં ઉપદેશાત્મક વાણીરૂપે પોતાના મનોભાવો વ્યક્ત કરતાં સાચુકલા દિલના સંતની અનુભવવાણી ? પણ લોકોને ભજનિકોને ક્યાં પડી છે ? એને તો બસ ગાવું છે. જે પોતાના હૈયામાં સદાયે રમતું રહે, મનધાર્યું હોઠે આવી જાય, પોતાના કંઠે ચડી જાય, પછી જાય, જચી જાય ને ગમી જાય... પછી ભજન ગમે તેવું હોય તેની પરવા નહીં, નામાચરણ બીજાનું આવી જાય તો પણ કશો બાધ નહીં, બસ ભાવમાં મસ્ત બની શકાય તોયે ઘણું... અને એ બેદરકારી કહીએ તો બેદરકારી અને પૂજ્યભાવ કહીએ તો પૂજ્યભાવે ભજનવાણીની આ દશા થતી આવી છે. આમ કોઈપણ ભજનકૃતિ વિશે – જે કંઠોપકંઠ સચવાતી આવી છે તેના કર્તુત્વ વિશે નિર્ણયાત્મક પ્રમાણભૂત કહી શકાય એવો અભિપ્રાય આપી દેવો એવું વલણ હરગિજ ક્ષમ્ય નથી.

વડીલો સહિત સૌ વાચકમિત્રો, આપ સહુ નવરાત્રિ મહોત્સવને બરાબર માણીને વધુ તરોતાજા થયા હશો (ગરબા-રાસનો થાક તો લાગતો જ નથી... ખરુંને?!) હવે આપ સહુ પ્રકાશના પર્વ દીપોત્સવને વધાવવા તૈયારી કરી રહ્યા હશો. દુકાનદાર જેમ રોજમેળ કરે છે એમ આપણે સહુ પણ વર્ષાંતે લેખાંજોખાં કરશું. જોકે આજના વિષયની વાત માંડતા પહેલાં આપણી ગુજરાતી ભાષાસાહિત્યની અમર રચનાઓમાંથી અમુક પદો - ભજનો - કવિતાની કેટલીક પંક્તિો યાદ કરી લઇએ. • જાગીને જોઉં તો જગત દીસે નહીં... • દેહમાં દેવ તું, તેજમાં તત્ત્વ તું..... શૂન્યમાં શબ્દ થઇ વેદ વ્યાપે... • વૃક્ષમાં બીજ તું, બીજમાં વૃક્ષ તું... આદરણીય આત્મીયજનો, ઉપરોક્ત શબ્દો કે વાક્યોમાં સમાયેલા સંદેશની વધુ રજૂઆત આગળ ઉપર... બ્રિટનમાં અત્યારે રાજકીય પક્ષોના વાર્ષિક સંમેલનનો ગાળો છે. અત્રેનું રાજકીય તંત્ર (અન્ય વ્યવસ્થા તંત્રની જેમ) ગોઠવાઇ ગયું છે. બધું સ્થાપિત પરંપરા પ્રમાણે હોય છે. ડોક્ટરો કે ફાર્માસિસ્ટ કે વ્યવસાયીઓ, સેવાલક્ષી સંસ્થાઓ વાર્ષિક સંમેલન કે પરિષદ યોજતા જ હોય છે. ટ્રેડ યુનિયન કોંગ્રેસ (ટીયુસી) નામની મજૂર મહાજનની સંસ્થાએ પણ તાજેતરમાં વાર્ષિક સંમેલન યોજ્યું હતું. હવે રાજકીય પક્ષોના સંમેલનોનો વારો છે. આ દેશમાં ત્રણ મુખ્ય રાજકીય પક્ષો છે. સત્તાધારી કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટી, વિરોધ પક્ષ લેબર પાર્ટી અને ત્રીજો પક્ષ તે લિબરલ ડેમોક્રેટ્સ (લિબ ડેમ). પાર્લામેન્ટમાં દર વર્ષે જુલાઇથી સપ્ટેમ્બર રિસેસ હોય છે, લગભગ તે જ ગાળામાં વારાફરતી રાજકીય પરિષદ યોજાતી હોય છે. બ્લેકપુલ, બ્રાઇટન, માંચેસ્ટર, બર્મિંગહામ, સ્કારબરો, આવા સ્થળોએ આ રાજકીય સંમેલનો યોજાતા હોય છે. આ વર્ષે લિબ ડેમનું વાર્ષિક અધિવેશન નામદાર મહારાણીના અચાનક નિધનથી લગભગ ખોરવાઇ ગયું એમ કહો તો પણ ચાલે. લેબર પાર્ટીની વાર્ષિક પરિષદ હમણાં જ યોજાઇ ગઇ. (જેનો અહેવાલ આપ સહુને આ અંકમાં અન્યત્ર વાંચવા મળશે.) આ લખાઇ રહ્યું છે ત્યારે સત્તાધારી કન્ઝર્વેટિવ પાર્ટીનું વાર્ષિક અધિવેશન ચાલી રહ્યું છે. નોંધનીય છે કે રિશી સુનાક, સાજિદ જાવિદ જેવા કેટલાય - હજુ હમણાં સુધી કેબિનેટમાં મહત્ત્વના મંત્રાલય સંભાળતા હતા તેઓ - આ બેઠકમાં હાજર રહ્યા નથી. જોકે તેમનો હેતુ સકારાત્મક છે. રિશી સુનાક જેવા નેતાઓએ વ્યવહારુ અને વાજબી આર્થિક નીતિને પ્રાધાન્ય આપ્યું. જ્યારે નવનિયુક્ત વડા પ્રધાન લિઝ ટ્રસે તેથી સાવ વિપરિત વિચારસરણી રજૂ કરી એટલું જ નહીં, તેને લાગુ કરવાની તજવીજ કરી તો પણ પીછેહઠ કરવી પડી. ગુજરાતીમાં ભલે કહેવત હોય કે દેવું કરીને પણ ઘી પીવું, પણ આરોગ્યનો આધુનિક આરોગ્ય અભ્યાસ તેની સામે લાલ બત્તી ધરે છે. લિઝબહેને આ જ ઉક્તિને અર્થશાસ્ત્રના સંદર્ભમાં લાગુ કરી છે ત્યારે આર્થિક નિષ્ણાતોએ તેના અમલ સામે લાલ બત્તી ધરી હતી. તેમનું કહેવું છે કે આર્થિક હાલત નબળી હોય ત્યારે દેવું કરીને નાણાંની છનાછની ના જ કરી શકાય, પછી તે પરિવારના બજેટની વાત હોય, કંપનીના બજેટની વાત હોય કે પછી દેશના બજેટની વાત હોય. પછેડી લાંબી હોય તેટલા જ પગ લાંબા કરાય. ગમેતેવો ધનવાન પણ જો સુખસાહ્યબીમાં રચ્યોપચ્યો રહે અને ઉલાળ-ધરાળનો ખ્યાલ રાખ્યા વગર નાણાં ખર્ચ્યા કરે તો વહેલોમોડો તે નાદારીના આરે પહોંચીને જ ઉભો રહે. ઈંગ્લીશમાં બે શબ્દ છે - ઇનપુટ અને આઉટપુટ. બન્ને એકમેક સાથે જોડાયેલા છે. કરીએ તેવું પામીએ. આપણે વાતને જરાક કેન્દ્રીત કરીએ. જીવનના દરેક તબક્કે આપણને રાજકારણ સ્પર્શે છે - તેમાંય બ્રિટન જેવી જીવંત લોકશાહીમાં તો ખાસ. જે દેશ આપણી કર્મભૂમિ છે, જેના પ્રતાપે - પ્રભાવે હું રુડો છું તેના રાજકારણ અને પરિવર્તનની કેટલીક વાતો મારે આપ સહુ માનવંતા વાચક મિત્રો સમક્ષ રજૂ કરવાનું મને આવશ્યક જણાય છે. 1976માં મને ‘ગુજરાત સમાચાર’ની જવાબદારી સોંપવામાં આવી. અથવા તો એમ પણ કહી શકાય કે મેં આ જવાબદારી હોંશે હોંશે સંભાળી. આપણી ભાષાના દિગ્ગજ કવિ ઉમાશંકર જોષીના શબ્દોમાં કહું તો... ભોમિયા વિના મારે ભમવા’તા ડુંગરા, જંગલની કુંજકુંજ જોવી હતી; જોવી’તી કોતરો ને જોવી’તી કંદરા, રોતા ઝરણાંની આંખ લ્હોવી હતી. તે સમયે પણ હું માનતો હતો કે મારે ઘણું શીખવાનું હતું અને આજે પણ માનું છું કે મારે હજુ ઘણું શીખવાનું બાકી છે. શીખવાની આ પ્રક્રિયાના કારણે જ નીતનવા ક્ષેત્રે ચંચુપાત ચાલુ જ છે એમ પણ કહી શકાય. સમાચાર માધ્યમમાં જતાં પહેલાં અહીંના રાજકારણ સાથે એક પ્રકારે સંબંધ બંધાયો હતો. 1968માં લેબર પાર્ટીમાં જોડાયો. દુકાનદાર હતો. અન્ય પ્રકારે પણ જીવનવ્યવહારમાં ઠરીઠામ થઇ રહ્યો હતો. એજવેરમાં તે વેળાએ બ્રેન્ટ નોર્થ લેબર પાર્ટીના વડા તરીકે એક ડેન્ટીસ્ટ આલ્બર્ટ ઓટન હતા. તેઓ અને તેમનો પરિવાર બીજા વિશ્વયુદ્ધ વેળા રેફ્યુજી તરીકે અહીં આવીને વસ્યો હતો. તે વેળા લેબરમાં યહૂદી સમાજનું પ્રતિનિધિત્વ બહુ મોટું હતું. (હજુ પણ તેમનો પ્રભાવ એવો જ છે... હોં.) આ ઓટનના પ્રતાપે હું લેબર પાર્ટીમાં જોડાયો. દુકાનના નિયત કામકાજના ફાજલ સમયમમાં સ્થાનિક રહીશો - દુકાનદારો વગેરેને મળતા રહેવાનું. તેમને લેબર પાર્ટીના મેમ્બર બનાવવાનું મારું કામ હતું. આમ કરતાં કરતાં તેમણે મારી કામગીરી નિહાળીને મને લોકલ યુનિટનો ટ્રેઝરર બનાવ્યો. મેં રસ ચાખી લીધો હતો. અને સમાજ સાથે સીધો સંપર્ક તો મારું મનપસંદ કામ. કોઇ પણ સંસ્થામાં હોદ્દેદારથી માંડીને સભ્યોની ચોક્કસ જવાબદારી હોય છે અને તેની આગવી અગત્યતા હોય છે. દરેકે પોતાની સંસ્થાના ઉત્થાન માટે કામ પણ કરવું પડતું હોય છે. આમાં પણ સંસ્થાના પ્રમુખ, મંત્રી અને ખજાનચીની જવાબદારી વિશેષ હોય છે. તેમના યોગદાન થકી જ સંસ્થા પ્રાણવાન બનતી હોય છે. ખિસ્સા ખાલી હોય તેવી સંસ્થા કે વ્યક્તિનું કેટલું ઉપજે? ખિસ્સા ખાલી હોય તે ખત્તા ખાય. ન સાંભળી હોય તો આ કહેવત સાંભળી લેજો. ક્રમે ક્રમે એક - બે લેબર કોન્ફરન્સમાં પણ હાજરી આપી. પરંતુ 1975માં મારી વિચારસરણીની સાથે સાથે મારો દૃષ્ટિકોણ પણ બદલાયો હતો. તેથી લેબર પાર્ટીના સભ્ય પદેથી રાજીનામું આપ્યું. બસ, તે સમયથી કોઇ પણ રાજકીય પક્ષનો સક્રિય કે સામાન્ય સભ્ય પણ નથી. બધા સાથે મારે સારાસારી. હેરોલ્ડ વિલ્સન, એડવર્ડ હીથ, માર્ગરેટ થેચર, જ્હોન મેજર, ટોની બ્લેર, ગોર્ડન બ્રાઉન, ડેવિડ કેમરન, થેરેસા મે અને બોરિસ જ્હોન્સન... બધા વડા પ્રધાનો, તેમની કેબિનેટના અગત્યના પ્રધાનો... બધાનો અવારનવાર સંપર્ક થતો રહ્યો, વાતો થતી રહી, પણ રાજકારણ બાબત જળકમળવત્ રહેવું તે મારો નિયમ છે. 1978માં મેં લિબરલ ડેમોક્રેટ્સના વાર્ષિક સંમેલનમાં (તે સમયના સક્રિય સભ્ય અને હવે) લોર્ડ નવનીત ધોળકિયાના સહયોગથી હાજરી આપી. પછીના વર્ષોમાં તારા મુખરજી, કિથ વાઝ, શાંતુ રૂપારેલ કાન્તી નાગડા આવા બધા પક્ષના અગ્રણીઓના સહકાર અને ગુજરાત સમાચાર - ન્યૂ લાઇફ (‘એશિયન વોઇસ’ના પૂરોગામી પ્રકાશન)ના પ્રકાશક - તંત્રી તરીકે અવારનવાર એક યા બીજા પક્ષના સેમિનાર - અધિવેશનમાં હાજરી આપતો રહ્યો છું. દરેક અધિવેશનમાં માત્ર હાજરી આપવાની એટલું જ નહીં, ત્યાં આપણો સ્ટોલ પણ હોય. મારી સાથે કાર્યાલયના બીજા સાથીસહયોગી પણ હોય. તે સમયે મોટા ભાગના અધિવેશન અહીં 225 માઇલના અંતરે આવેલા બ્લેકપુલમાં યોજાતા હતા. તે વેળા બધાના હોટેલમુકામ થઇ શકે તેવું બજેટ નહીં, તેથી વહેલી સવારે બે-ચાર સાથીદાર સાથે નીકળવાનું. પાંચેક કલાક ડ્રાઇવ કરીને અધિવેશન સ્થળે પહોંચીએ. સ્ટોલમાં આપણા પ્રકાશનોનું ડિસ્પ્લે ગોઠવીએ. અને ઉભા રહી જવાનું. દરેક વિઝિટરને આપણે છાપેલા લિફલેટ આપીએ. થોડીક આપણા ગ્રૂપ વિશે માહિતી આપીએ, થોડીક તેમની વિગતો મેળવીએ. તે બધી મહેનતના પરિણામે આપના લાડકા ગુજરાત સમાચાર - એશિયન વોઇસે સમાજમાં નામના મેળવી છે, અને વિશ્વસનિયતા કેળવી છે. દિવસભરની મહેનતના અંતે સાંજે પાર્ટી માણીએ. એકબીજાને હળવામળવાનું અને એન્જોય કરવાનું. રાત્રે લગભગ 11 વાગ્યે ત્યાંથી પરત આવવા નીકળીએ. મળસ્કે ઘરે પહોંચવાનું. કોઇને ભલે આ પળોજણ લાગે, પણ અમને તો આમાં મજા આવતી હતી. આનંદ આવતો હતો. વાવીએ તેવું લણીએ. ખેડેલું - વાવેલું અત્યારે ઉગી રહ્યું છે. હવે આપણે આજની વાત આગળ વધારીએ... આ દેશમાં, લોકતંત્રમાં હંમેશા એક પોલિટિકલ સાઇકલ ચાલતી હોય છે. આજે તારો વારો તો કાલે મારો. આજે કન્ઝર્વેટિવ્સ છે તો કાલે લેબર સત્તા પર આવી શકે. દસ-બાર વર્ષે આ જ ચક્કર ચાલતું હોય છે. ઘણા કારણ હશે, પણ પ્રજા સમયના વહેવા સાથે એકની એક સરકાર, એકના એક રાજકારણથી બદલાવ ઇચ્છતી હોય છે. ગુજરાતમાં 1990માં પહેલી વાર ભાજપની સરકાર ચીમનભાઇ પટેલના ‘કિમલોપ’ પક્ષના સહયોગમાં સત્તારૂઢ થઇ. 1995માં ભાજપનો વિજય થયો અને પક્ષે કેશુભાઇ પટેલને ગુજરાતનું સુકાન સોંપ્યું. શંકરસિંહ વાઘેલાને લાગ્યું કે કેશુભાઇ આખો લાડવો લઇ ગયા છે. તેથી ખજૂરાહો કર્યું. શંકરસિંહ વાઘેલાએ કેશુભાઇના ખાસંખાસ એવા વિપુલ ચૌધરીને પોતાની શતરંજનું મુખ્ય પ્યાદુ બનાવ્યા. ખેર, આ બધું એટલે યાદ કર્યું છે કે 1995 પછી થોડાક, અલ્પ સમયને બાદ કરતાં સતત ભાજપ સરકારનું શાસન રહ્યું છે. તેમાંય 2002થી નરેન્દ્ર મોદીએ એવો પગદંડો જમાવ્યો છે કે કોંગ્રેસ અને વિપક્ષને સત્તા હાંસલ કરવાનું તો ઠીક, અસ્તિત્વ ટકાવવું મુશ્કેલ થઇ પડ્યું છે. 2014માં નરેન્દ્ર મોદીએ દિલ્હીમાં જઇને ધામા નાંખ્યા છે અને અત્યારે સદીપુરાણી કોંગ્રેસના શા હાલ છે, અને શું કરે છે એ તો આપ સહુ જાણો જ છો. અરવિંદ કેજરીવાલના નેતૃત્વમાં ‘આપ’વાળા જરૂર જાગ્યા છે, પણ ગુજરાતના મતદારો તેમને કેટલો ભાવ આપે છે એ તો સમય જ કહેશે. રાજ્યમાં ભાજપ - ભાજપ છે. એન્ટી-ઇન્કમબન્સી (સત્તાપક્ષ વિરોધી જનજુવાળનો માહોલ)ના અત્યારે તો ગુજરાતમાં કોઇ એંધાણ દેખાતા નથી. ખેર, આપણે આગળ વધીએ. ગુજરાતથી બ્રિટન પાછા ફરીએ. આગે આગે હોતા હૈ તે જોઇએ. અત્યારના એંધાણ તો દર્શાવે છે કે લિઝબહેનની સરકારના પગ હચમચી રહ્યા છે. માનવંતા વાચક મિત્રો, શરૂઆતમાં ટાંકેલા વાક્યોનો ઉલ્લેખ ક્યા સંદર્ભે કર્યો છે તેનો ઘટસ્ફોટ આવતા સપ્તાહે આ જ કોલમમાં કરીશ. દેશની જેમ સમાજને પણ નીતનવીન પ્રકારની સમસ્યાઓ આવે આવે અને આવે જ. આથી મારે સમસ્યા - સાધના અને સિદ્ધિની વાત કરવી છે. આપણા સમાજના ઉપલક્ષ્યમાં, આપણી કર્મભૂમિના ઉપલક્ષ્યમાં અને આપણી જન્મભૂમિના ઉપલક્ષ્યમાં આપણે સહુએ યહૂદી પ્રજાની વાત સમજવા જેવી છે. તેમનો જ્વલંત ઇતિહાસ છે, અને અનુભવ છે. દેહમાં દેહ તું, વૃક્ષમાં બીજ તું... થોડાક શબ્દો કેટલું બધું કહી જાય છે. આપણા નરસિંહ મહેતા કે કબીર કે મીરાબાઇ કે સુરદાસ શિક્ષિત નહોતા, પણ કરત કરત અભ્યાસ સે જડમતિ હોત સુજાણ... આવતા સપ્તાહે આપણે યહૂદી પ્રજાની વાત કરીશું. ભાભીના જુલમથી ત્રસ્ત નરસૈંયો જૂનાગઢની ગલીઓ રઝળતો-ભટકતો હશે ત્યારે તેના માનસપટમાં કેવો ભીષણ જંગ ચાલતો હશે? તેને બીજી પણ અઢળક તકલીફો હશે જને? આમ છતાં તેના અંતરમનમાં તો જીવનબોધની સરવાણી જ વહે છે... તેમને સ્ફૂરેલા તત્વચિંતનનું મુખ્ય પરિબળ ક્યું? મારા મતે આ દેન છે સનાતન સંસ્કૃતિની. આવતા સપ્તાહે આપણે આની જ વાત કરશું... અસ્તુ. (ક્રમશઃ)

ભૂકંપ શું છે અને તેની વ્યાખ્યાતમે જાણતા જ હશો કે ભૂકંપ શું છે (What is an earthquake) અને ભૂકંપના પ્રકારો શું છે અને તેના કારણો શું છે? કદાચ તમારી પાસે આ વિશે વધુ માહિતી નથી, પરંતુ તમે સમજી જ ગયા હશો કે કુદરતી આફતોમાં ભૂકંપ એ એક એવી આફત છે જે સૌથી ઘાતક આફત છે, તેથી જ દરેક મનુષ્ય માટે આ વિશે જાગૃત રહેવું ખૂબ જ જરૂરી છે.આ પોસ્ટ દ્વારા અમે તમને જણાવીશું કે ભૂકંપની વ્યાખ્યા શું છે અને તેનાથી બચવાના ઉપાયો શું છે? ધરતીકંપ શબ્દનો પૃથ્વી + કંપન એટલે કે જમીનનું ધ્રુજારી. જ્યારે પણ પૃથ્વીની સપાટી હલનચલન શરૂ કરે છે, આ કારણે લિથોસ્ફિયર (પોપડો અને ઉપરના આવરણ) માં અચાનક ઊર્જા છોડવા લાગે છે, જેના કારણે સિસ્મિક તરંગો બને છે, તેને સિસ્મિક તરંગો પણ કહેવામાં આવે છે. તે ખૂબ જ ઘાતક છે તેથી જ દરેક વ્યક્તિ માટે એ જાણવું ખૂબ જ જરૂરી છે કે ધરતીકંપ શું છે. અને તેનાથી બચવાના ઉપાયો શું છે. ભૂકંપ શું છે જ્યારે પૃથ્વીના પોપડામાં તણાવ હોય અથવા જ્વાળામુખીના વિસ્તારોમાં મેગ્માની હિલચાલને કારણે પૃથ્વીની સપાટીની ધ્રુજારી અથવા ધ્રુજારી એ ભૂકંપ છે. ભૂકંપ એ એક પ્રકારની કુદરતી આફત છે જેને ખૂબ જ વિનાશક માનવામાં આવે છે. જેના કારણે દુનિયામાં ઘણી તબાહી સર્જાય છે. ધરતીકંપ કે પૂરના આંચકાથી નાનાથી મોટા સુધી તમામ પ્રકારની અસરો થઈ શકે છે. તેઓ એટલા હળવા પણ હોઈ શકે છે કે વ્યક્તિને એવું લાગશે કે તેને ચક્કર આવે છે અથવા તે એટલા ભયંકર હોઈ શકે છે કે તે આખી જગ્યાને નષ્ટ કરી શકે છે અને જીવન અને સંપત્તિને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. જ્યારે પણ પૃથ્વીના કોઈપણ ભાગમાં લોકોને તેનો સામનો કરવો પડ્યો છે, ત્યારે લોકોએ હંમેશા ભારે વિનાશનો સામનો કર્યો છે. તે તદ્દન વિનાશક સાબિત થાય છે અને ઘણી વખત માનવ જીવનનું નુકસાન પણ થાય છે. જ્યારે તે ઉદભવે છે, ત્યારે તેનો વિસ્તાર એકદમ ફેલાયેલો હોય છે, જેના કારણે તેની નીચે આવતા વિસ્તારમાં તેની અસર ખૂબ જ ઘાતક હોય છે. નેપાળમાં તાજેતરના ભૂકંપમાં, લોકોએ પ્રકૃતિના વિનાશક ચહેરાને નજીકથી અનુભવ્યો અને તેના કારણે ઘણા લોકોના જીવ ગયા. વૈજ્ઞાનિકો ઘણી કુદરતી આફતોને સારી રીતે સમજે છે, પરંતુ ભૂકંપ એક એવી કુદરતી આફત છે કે તેની ઘટના પહેલા તેની સાચી આગાહી કરવી ખૂબ મુશ્કેલ છે. તેના આગમનનો ચોક્કસ સમય જાણવો ખૂબ જ મુશ્કેલ બની જાય છે. પૃથ્વી શરૂઆતથી જ અનેક કુદરતી આફતોનો સામનો કરી રહી છે. પૃથ્વીના વાતાવરણમાં પણ ઘણા ફેરફારો જોવા મળ્યા છે. પરંતુ જો ભૂકંપની વાત કરીએ તો તે વિનાશકારી છે પરંતુ તેની સાથે સૌથી મોટી દુખની વાત એ છે કે તેની સચોટ આગાહી કરવી હજુ પણ ખૂબ મુશ્કેલ છે. આજે પણ વૈજ્ઞાનિકો તેના વિશે સાચા અનુમાન લગાવવાની દિશામાં સતત કામ કરી રહ્યા છે. ભૂકંપની વ્યાખ્યા જ્યારે પૃથ્વીના પોપડા અથવા જ્વાળામુખીની ક્રિયા થાય છે, ત્યારે તેના પરિણામે જમીનના હિંસક ધ્રુજારીને ભૂકંપ કહેવામાં આવે છે. હિંસક એટલે જીવન અને સંપત્તિને નુકસાન પહોંચાડવું. આ પૃથ્વી મુખ્યત્વે ચાર સ્તરોમાંથી 4 સ્તરોથી બનેલી છે, એટલે કે પોપડો અથવા પોપડો (આ એક નક્કર સ્તર છે), આ પછી બીજો સ્તર આવરણ (જે ખૂબ જ મોતી જેવું સ્તર છે), ત્રીજો સ્તર બાહ્ય કોર છે ( તે એક પ્રવાહી સ્તર છે). એટલે કે, તે પ્રવાહી સ્થિતિમાં છે) પછી ચોથો સ્તર આંતરિક કોર છે (તે ઘન સ્થિતિમાં છે). પોપડો અને ઉપલા આવરણને એકસાથે લિથોસ્ફિયર કહેવામાં આવે છે. તેની જાડાઈ લગભગ 50 કિલોમીટર છે, જેને ટેક્ટોનિક પ્લેટ્સ કહેવામાં આવે છે. ટેકટોનિક પ્લેટો ખૂબ જ ધીમી ગતિએ ખસે છે અને એક વર્ષમાં 4-5 મીમીની આસપાસ ફરે છે. તેની હિલચાલની દિશા આડી અને ઊભી બંને છે. આ દરમિયાન આ પ્લેટ્સ એકબીજાથી દૂર પણ જાય છે અને એકબીજાની નજીક પણ આવે છે. દરમિયાન, નજીક આવતી પ્લેટો ક્યારેક એકબીજા સાથે અથડાય છે. આ અથડામણને કારણે જ ભૂકંપ આવે છે. ટેકટોનિક પ્લેટ્સ પૃથ્વીની સપાટીથી 30-50 કિમી નીચે છે. આ આપણી પૃથ્વી છે, તે કુલ અનેક ટેક્ટોનિક પ્લેટો પર સ્થિત છે, જેમાં 7 પ્લેટો મોટી છે અને બાકીની નાની પ્લેટ છે અને તેની નીચે પ્રવાહી સ્વરૂપમાં લાવા છે જેના પર ટેક્ટોનિક પ્લેટો તરતી છે. સિસ્મિકિટી અથવા સિસ્મિક એક્ટિવિટી એ છે કે જે ચોક્કસ સમયના અંતરાલમાં કોઈ ચોક્કસ વિસ્તારમાં પૂરની આવર્તન કેટલી છે, એટલે કે તે કેટલી વાર આવે છે, ભૂકંપ કયા પ્રકારનો છે અને તેનું કદ કેટલું છે તે જણાવે છે. વિશ્વ દર વર્ષે આના અસંખ્ય આંચકા સહન કરે છે. મોટાભાગે તે ખૂબ જ મામૂલી હોય છે અને કેટલીકવાર તે ખૂબ જ વિનાશક હોય છે જેમાં ઘણી જાનમાલનું નુકસાન થાય છે. જમીન ધીમે ધીમે ધ્રુજારી કે સરકવાને કારણે પણ ધરતીકંપ આવી શકે છે. જ્યારે ખૂબ મોટા ભૂકંપનું કેન્દ્ર સમુદ્રની નજીકમાં હોય છે, ત્યારે સમુદ્રની સપાટી વિસ્થાપિત થઈ શકે છે અને સુનામીનું સ્વરૂપ લઈ શકે છે. ભૂકંપ, ભૂસ્ખલન અને જ્વાળામુખી પણ ઉત્તેજિત કરી શકે છે. ભૂકંપના કારણે જેમ કે આપણે પહેલાથી જ જાણીએ છીએ કે ધરતીકંપ પૃથ્વીની સપાટીની નીચે સ્થિત ટેક્ટોનિક પ્લેટોના અથડામણને કારણે થાય છે. જ્યારે ટેક્ટોનિક પ્લેટ્સ અથડાવે છે, ત્યારે આના કારણે એક પ્લેટ બીજી પ્લેટ પર ચઢી જાય છે, જેના કારણે પર્વતની રચના, ધરતીકંપ અને જ્વાળામુખી શરૂ થાય છે. ટેક્ટોનિક પ્લેટોની સીમાઓ તાર સાથે ફોલ્ટ સપાટી બનાવે છે, તેથી જ તેમની વચ્ચેની સાપેક્ષ ગતિ આ પ્લેટો વચ્ચેના તણાવને વધારે છે. જ્યાં સુધી તણાવ વધે અને તે તૂટી ન જાય ત્યાં સુધી આ ચાલુ રહે છે, જે દરમિયાન ટોચની બંધ સપાટી એટલે કે પ્લેટો વચ્ચેની ફોલ્ટ સપાટી સરકી જાય છે અને આ રીતે સંગ્રહિત ઊર્જા શોક વેવના રૂપમાં મુક્ત થાય છે. પૃથ્વીની સપાટી પર કંપનનું સેટઅપ અને તેના સ્ત્રોત બિંદુ એટલે કે કેન્દ્રથી બધી દિશાઓમાં ફેલાવો. પૃથ્વીની નક્કર સપાટી પર આ પ્રકારના કંપન ઉત્પન્ન થવાના ઘણા કારણો હોઈ શકે છે, જેમાં કેટલાક મોટા અને કેટલાક નાના કારણો છે. કેટલાક પાણીના બળે કૃત્રિમ હોય છે અને મોટા ભાગના કુદરતી હોય છે પરંતુ તે સાચું છે કે તમામ પ્રકારના પાણીના દાઝવાનું કારણ પોપડાની અસંતુલન છે. ચાલો જાણીએ ભૂકંપ આવવાના કેટલાક મુખ્ય કારણો વિશે. ટેકટોનિક પ્લેટ્સ: પ્લેટ ટેકટોનિકના સિદ્ધાંત મુજબ, પૃથ્વીની સપાટી પર લગભગ 15 પ્લેટો છે, જેના પર સખત આવરણ, સમુદ્રી અને ખંડીય પોપડો છે. તમામ પ્લેટોમાં 7 મોટી પ્લેટો છે બાકીની નાની પ્લેટો છે. આ પ્લેટો હંમેશા ચળવળમાં હોય છે અને તે વૈજ્ઞાનિક સંશોધન દ્વારા સાબિત થયું છે કે ટેકટોનિક, સિસ્મિક અને જ્વાળામુખીની ગતિવિધિઓ પ્લેટ માર્જિન પર થાય છે. આ જ કારણ છે કે જળાશયો અને જ્વાળામુખી સાંકડા અને અર્ધ સતત પટ્ટામાં જોવા મળે છે. જે મોટે ભાગે પ્લેટ બોર્ડરની આસપાસ જ શરૂ થાય છે. જ્વાળામુખી: આ સામાન્ય રીતે ટેક્ટોનિક પ્લેટોની હિલચાલ સાથે સંકળાયેલા હોય છે. મોટાભાગના જ્વાળામુખી જ્વાળામુખીના અર્કનો ભાગ છે. જ્યાં પણ જ્વાળામુખી છે ત્યાં મેગ્મા સપાટી તરફ આવતા રહે છે. આ ટ્રાફિકને કારણે એન્થ્રોપોજેનિક પરિબળો: કેટલીકવાર માનવ પ્રકૃતિ સાથે ચેડાં કરવાથી કૃત્રિમ પાણી બળી જાય છે. પરમાણુ પરીક્ષણને કારણે, આંચકાના તરંગો ઉત્પન્ન થાય છે, જેનું પરિણામ કૃત્રિમ ભૂકંપ છે. આ પ્રકારનું માનવસર્જિત કંપન નાના મોથે જ્વાળામુખી સમાન છે. ઘણી વખત એવું બને છે કે લડાઈ માટે બનાવવામાં આવતી સામગ્રીમાં વિસ્ફોટને કારણે, એક નાનું વાઇબ્રેશન સર્જાય છે. તે પહાડી વિસ્તારોમાં રોડ બનાવવા માટે બ્લાસ્ટિંગ દ્વારા ખડકો તોડી નાખવામાં આવે છે. ખનીજ કાઢવા માટે તેમજ તળાવ, ડેમ બનાવવા માટે બ્લાસ્ટિંગ દ્વારા ખડકો તોડીને ખાડો બનાવવામાં આવે છે. આ બધા કારણોને લીધે, નાના જાડા પાણી-બર્ન જન્મે છે. ભૂકંપની અસરો ગ્રાઉન્ડ વાઇબ્રેશન: ગ્રાઉન્ડ ધ્રુજારી એ ભૂકંપની સૌથી વધુ પરિચિત અસરો છે જે તેના કારણે ઉદ્ભવે છે. આ જમીનમાં સિસ્મિક તરંગોના ફેલાવાનું પરિણામ છે. આ પ્રકારના કંપન નાનાથી નાના હોઈ શકે છે અને તે ખૂબ જ વિનાશક હોઈ શકે છે. આનું સૌથી મોટું ઉદાહરણ નેપાળમાં આવેલ ભૂકંપ છે જેણે ઘણી તબાહી મચાવી હતી. તેના પ્રભાવનો વિસ્તાર ભારતના ઘણા વિસ્તારોમાં પણ હતો. તે એપ્રિલ 2015માં નેપાળમાં એટલી બધી તબાહી મચાવી હતી કે 9000 લોકોના મોત થયા હતા અને 22000 લોકો ઘાયલ થયા હતા. આમાં ઈમારતો તૂટી શકે છે, પ્રાણીઓ અને માણસો માટે ઊભા રહેવું મુશ્કેલ બની જાય છે. વસ્તુઓ અહીં અને ત્યાં જાય છે. જો રિક્ટર સ્કેલ પર 9 ની તીવ્રતાનો બર્ન આવે છે અને તમે બહાર ખુલ્લા મેદાનમાં ઉભા રહો છો, તો મૃત્યુની શક્યતા નહિવત્ છે. ભૂસ્ખલન: ધરતીકંપના કારણે જમીન તૂટવાથી અને ઢાળમાં સરકવાને કારણે ઊભી થતી અસરને ભૂસ્ખલન કહેવાય છે. તે ભૂસ્ખલનની પકડમાં રહેલી ઇમારતોને સંપૂર્ણ રીતે નષ્ટ કરી શકે છે. પહાડી વિસ્તારોમાં બનેલા મકાનો ખૂબ જ સરળતાથી બરબાદ થઈ શકે છે. આવો આવો સુનામી: સુનામી શું છે, તમે તે સાંભળ્યું જ હશે. જ્યારે ભૂકંપનું કેન્દ્ર દરિયાની સપાટી પર હોય છે, ત્યારે દરિયાઈ મોજાની સતત ઉછળતી મોજાને કારણે તેની ધારમાં ખૂબ જ ખરાબ પરિણામો જોવા મળે છે. ઈન્ડોનેશિયામાં 2005માં આવેલી સુનામી ખૂબ જ વિનાશક સાબિત થઈ અને તેની અસર ભારત, શ્રીલંકા સુધી પણ પહોંચી. સુનામી એ દરિયાઈ મોજાઓની શ્રેણી છે જે એક પછી એક ખૂબ જ ઝડપે કિનારે પહોંચે છે, ઊંડા સમુદ્રમાં સુનામીની ઝડપ 700 કિમી પ્રતિ કલાકની માપવામાં આવી છે. તેમના તરંગોની ઊંચાઈ 27 મીટર એટલે કે 90 ફૂટ સુધીની હોઈ શકે છે. તે સાંકળના રૂપમાં આવે છે, તેથી શરૂઆતમાં તે નીચું હોઈ શકે છે અને પછી અચાનક સૌથી વધુ તરંગ પણ આવી શકે છે. આવો જમીનમાં તિરાડો: જમીન તૂટવી એ પણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ અસર છે. જ્યારે ધરતીકંપની ઝડપને કારણે પૃથ્વીની સપાટી તૂટી જાય છે ત્યારે તેને ભંગાણ કહેવામાં આવે છે. તે મનુષ્યો માટે ખૂબ જ ખરાબ પરિણામો ઉત્પન્ન કરે છે, જેમ કે પાઈપલાઈન, ટનલ, રેલ્વે લાઈનો, રસ્તાઓ, એરપોર્ટ તૂટવા ખૂબ જ ખરાબ છે. આગ: ધરતીકંપને કારણે લાગેલી આગને કારણે ઘણો વિનાશ અને નુકસાન થાય છે. જેના કારણે જમીનમાં વિસ્ફોટ થવાથી કુદરતી ગેસમાં પણ આગ લાગે છે અને પેટ્રોલ સ્ટોરને નુકસાન થયા બાદ આગને કારણે ઘણી તબાહી થાય છે. ભૂકંપના કારણે આગ લાગવાની શક્યતાઓ નોંધપાત્ર રીતે વધી જાય છે. લિક્વિફિકેશન: જમીનનું લિક્વિફિકેશન પણ એક મહત્વપૂર્ણ અસર છે જે ઘણીવાર ધરતીકંપમાં ભારે વિનાશનું કારણ બને છે. જ્યારે પાણીનો ભરાવો થાય છે, ત્યારે તાણની સ્થિતિમાં જમીન તેની તાકાત ગુમાવે છે. માટીના કિસ્સામાં, તેને માટી મિકેનિઝમ કહેવામાં આવે છે. આમાં, માટી પાણી સાથે ભળે છે અને પ્રવાહીમાં ફેરવાય છે. આને કારણે, જે માટી બને છે તે નક્કર બને ત્યાં સુધી મજબૂત રહે છે અને પછી તેની તાકાત ગુમાવે છે. આવી પ્રવાહી માટીની ઉપરની કઠણ ઈમારત નબળી પડવાને કારણે તેની ઉપરની કઠણ ઈમારત પણ તૂટી પડે છે. ભૂકંપ નિવારણ પગલાં જો તમે કોઈપણ ઘર, ઓફિસ, બિલ્ડિંગની અંદર હોવ તો તરત જ બહાર ખુલ્લામાં જાવ. આવી સ્થિતિમાં ક્યારેય પણ બિલ્ડીંગની નજીક ન ઉભા રહો. જો તમે બિલ્ડિંગની અંદર લિફ્ટમાં છો, તો તરત જ ઉતરી જાઓ. આવી સ્થિતિમાં બિલ્ડીંગમાંથી નીચે ઉતરવા માટે સીડીઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. ઘરનો વીજ પ્રવાહ બંધ રાખો અને દરેક ઈલેક્ટ્રોનિક આઈટમને ઈલેક્ટ્રીકલ સોકેટમાંથી પ્લગ કરો. ઘરની તમામ બારી, દરવાજા અને દરવાજા ખુલ્લા રાખો. જો ઘર કે ઈમારતની અંદર ફસાઈ ગયા હોય તો ઘરમાં રાખેલા ટેબલ, પોસ્ટ, ડેસ્કની નીચે છુપાવો. ધ્યાનમાં રાખવાની સૌથી મહત્વની અને મહત્વની બાબત એ છે કે આવી સ્થિતિમાં તમારી જાતને શાંત રાખો. ગભરાવાની જગ્યાએ પ્રયાસ કરો, આ પરિસ્થિતિમાંથી કેવી રીતે બહાર નીકળવું તે વિશે વિચારો, શા માટે આવી સ્થિતિમાં, લોકોનો ગુસ્સો ગુમાવવાથી નુકસાન ખૂબ વધારે છે. તેનાથી દુનિયામાં ઘણી વખત ઘણો વિનાશ થયો છે અને ભવિષ્યમાં તેના કારણે વધુ નુકસાન ન થવું જોઈએ, તેથી જ અમે તેનાથી બચવાના ઉપાયો પણ જણાવ્યા છે, જેને અપનાવીને તમે તમારી સાથે-સાથે અન્ય લોકોનું પણ રક્ષણ કરી શકો છો. આ મુશ્કેલ પરિસ્થિતિ. કુદરતી આફતોમાં આ એક એવી આફત છે કે જેને ઓળખવી આજે પણ ખૂબ જ મુશ્કેલ છે અને ભવિષ્યમાં આવનારા ધરતીકંપની ઘટનાઓ અગાઉથી જાણીને જીવ બચાવવા માટે વૈજ્ઞાનિકો સતત પ્રયાસ કરી રહ્યા છે.

દિગ્ગજ બ્રોકરેજ ફર્મ ઝીરોધાના કો ફાઉન્ડર નિખિલ કામથે ધનવાનોના લિસ્ટમાં બાજી મારી છે. આ સૂચિમાં 40 વર્ષની ઉંમરથી નીચેના એવા લોકોને રાખવામાં આવ્યા છે કે, જે પહેલી પેઢીના ધનવાન છે એટલે કે, સેલ્ફ મેડ અમીર છે. તેમની સંપત્તિ 17500 કરોડ રૂપિયા આંકવામાં આવી છે. IIFL વેલ્થ હારૂન ઇન્ડિયા 40 એન્ડ અંડર સેલ્ફ મેડ રિચ લિસ્ટ 2022માં કામથ ટોપ પર છે. કામથ બાદ આ સૂચિમાં 11700 કરોડની સંપત્તિ સાથે ઓલાના ફાઉન્ડર બાવિશ અગ્રવાલ છે. ત્રીજા સ્થાન પર મીડિયાડોટનેટના દિવ્યાંક તુરખિયા છે, જેની સંપત્તિ 11200 કરોડ રૂપિયા આંકવામાં આવી છે. હારૂનની આ સૂચિમાં સૌથી ઓછી ઉંમરના કૈવલ વોરા છે. કૈવલ 19 વર્ષના છે અને તે ઇન્સ્ટન્ટ ગ્રોસરી એપ ઝેપ્ટોનો કો ફાઉન્ડર છે. જ્યારે સૂચિમાં સૌથી ઓછી ઉંમરની આંત્રપ્રિન્યોર મહિલા નેહા નારખેડે છે. ભારતીય અમેરિકન નેહા એક સ્ટ્રીમિંગ ડેટા ટેક્નોલોજી કંપની કંફ્લુએન્ટના કો ફાઉન્ટર છે. નેહા ઓવરઓલ સૂચિમાં 4700 કરોડ રૂપિયાની સંપત્તિ સાથે દસમા સ્થાન પર છે. હારૂનની આ સૂચિ આજે 28મી સપ્ટેમ્બરના રોજ જારી થઇ છે અને તેમાં 1 હજાર કરોડ રૂપિયાથી વધારેની સંપત્તિના લોકો શામેલ થયા છે. આ વખતે તેમાં 15 નવા લોકો શામેલ છે અને દરેક સ્ટાર્ટઅપ ફાઉન્ડર્સ છે. ફિઝિક્સવાલાના કો ફાઉન્ડર્સ અલખ પાંડેય અને પ્રતિક માહેશ્વરી પહેલી વખત લિસ્ટમાં શામેલ છે અને બંનેને 4 4 હજાર કરોડની સપંત્તિ સાથે 11માં સ્થાન પર રખાયા છે. હારૂન ઇન્ડિયાના MD અને ચીફ રિસર્ચર અનસ રહેમાન ઝૈદ અનુસાર, 40થી ઓછી ઉંમરના સેલ્ફ મેડ અમીરોની સંપત્તિમાં વાર્ષિક આધાર પર 11 ટકાનો વધારો થયો છે અને 183700 કરોડ રૂપિયા પર પહોંચી ગઇ છે. સૌથી વધારે 14 અમીર બેંગલોરથી છે અને ત્યાર બાદ દિલ્હી અને મુંબઇ જેવા મોટા શહેરોથી 8-8 અમીરો છે. નીચે આપેલી લીંક પર ક્લિક કરીને જોડાઓ khabarchhe.com ન્યૂઝ સાથે. તમે અમને ફેસબુક, ટ્વીટર, ટેલીગ્રામ, ઇન્સ્ટાગ્રામ અને યુ ટ્યુબ પર પણ લાઇક અને ફોલો કરી શકો છો. લેટેસ્ટ ન્યૂઝ અપડેટ્સ તમારા ફોન પર સૌથી પહેલા મેળવવા માટે આજે જ ડાઉનલોડ કરો khabarchhe.com ની મોબાઇલ એપ્લિકેશન. ગુજરાતનું અગ્રેસર ન્યૂઝ પોર્ટલ, અહીં વાત થાય છે માત્ર ગુજરાત અને ગુજરાતનાં હિતની... Download Khabarchhe APP www.khabarchhe.com/downloadApp

ભાવનગર શહેરમાં નવા બંદર રોડથી એરપોર્ટ જતા ગોકુળનગર નજીક આવેલા પ્લાસ્ટિક વેસ્ટના ગોડાઉનમાં આગ ભભૂકી ઉઠી હતી. હજૂ સુધી વિકરાળ આગનું કારણ આવ્યું નથી. વહેલી સવારમાં ફાયર બ્રિગેડના રસ્તા ઉપરથી નીકળતા વાહનો અને સાયરનોએ પૂર્વ વિસ્તાર ગુંજી ઉઠ્યો હતો. ફાયર વિભાગે મહા જહેમત બાદ 13 ટેન્કર પાણીનો છટકાવ કરી આગને કલાકો બાદ બુઝાવી હતી. ભાવનગર શહેરના નવા બંદર રોડથી એરપોર્ટ (Airport from New Bandar Road in Bhavnagar) જવાના માર્ગ પર આવેલા ગોકુળનગર નજીક આવેલા ગોડાઉનમાં આગ (Fire in godown near Gokulnagar) લાગી હતી. આગ લાગવાને કારણે સમગ્ર શહેરમાં આગના સમાચાર વહેતા થયા હતા. ફાયરે કલાકોની મહેનત બાદ આગને કાબુમાં લીધી હતી. ભાવનગર શહેરના એરપોર્ટ રોડથી નવા બંદર જવાના માર્ગ પર ગોકુળનગર નજીક આવેલા પ્લાસ્ટિક વેસ્ટના ગોડાઉનમાં (Fire in plastic waste godown) આગ ભભૂકી ઉઠી હતી. વિકરાળ આગનું સ્વરૂપ દૂર દૂર સુધી દેખાતું હતું. નવા બંદર રોડથી એરપોર્ટ જવાના માર્ગ પર આવેલા ગોકુળનગર નજીક આવેલા ગોડાઉનમાં આગ લાગી હતી શહેરમાં વહેલી સવારે વિકરાળ આગ ભાવનગર શહેરના ગોકુળનગર નજીક એરપોર્ટ રોડથી નવાબંદર રોડ પર આવેલા પ્લાસ્ટિકના વેસ્ટના ગોડાઉનમાં આગ (Plastic Waste Godown near Gokulnagar in Bhavnagar) લાગી હતી. આગ લાગવાનું કારણ બહાર આવ્યું ન હતું પણ આગનું સ્વરૂપ વિકરાળ હતું. ગોડાઉન જાણે આગે બહોશમાં લઈ લીધું હોય તેવા દ્રશ્યો ઉભા થયા હતા. દૂર દૂર સુધી આગના ગોટાઓ જોવા મળતા હતા. આગનું વિકરાળ સ્વરૂપ ડરાવણું લાગતું હતું. આગ બુજાવવા કેટલા ટેન્કર છટકાયા ગોકુળનગર નજીક ગોડાઉનની આવ શહેરમાં ટોક ઓફ ધ ટાઉન બની હતી. કારણ કે વહેલી સવારમાં ફાયર બ્રિગેડના રસ્તા ઉપરથી નીકળતા વાહનો અને સાયરનોએ પૂર્વ વિસ્તાર ગુંજી ઉઠ્યો હતો. ફાયર વિભાગે 13 ટેન્કર પાણીનો છટકાવ કરીને આગને કલાકોની મહેનત બાદ બુજાવી હતી. આગ લાગી ક્યાં અને કોણ માલિક ભાવનગરના એરપોર્ટ રોડ પર લાગેલી ગોડાઉનની આગમાં માલિક વિશે ફાયર વિભાગ સ્ટેશનમાંથી (Fire Department Station) જણાવ્યું હતું કે, ગોડાઉન મનજીભાઈ કામ્બડ નામના વ્યક્તિની માલિકીનું છે. તેને ભાડા પેટે લક્ષ રસિકલાલ શાહને આપવામાં આવ્યું હતું. લક્ષ શાહ ત્યાં પ્લાસ્ટિકનો વેસ્ટજ જથ્થો એકત્રિત કરીને પોતાનો વ્યવસાય ચલાવતા હતા. જેમાં કયા કારણસર આગ લાગી છે એ હજૂ કારણ બહાર આવ્યું નથી.

૨૬૪ કલાક સુધી રાત-દિવસ ઉડતું રહ્યું પક્ષીઃ ૧૩,૫૦૦ કિમીની મુસાફરી કરીને રેકોર્ડ બનાવ્‍યો! access_time 10:26 am IST “જિંદગીની ભાગદોડમાં ખુદ જીવવાનુ રહી ગયું” :ગુજરાતી સાહિત્ય સરિતા, હ્યુસ્ટનની બેઠક નં ૨૩૮માં પ્રાર્થના ,સ્વાગત પ્રવચન , ગઝલ ,મૃતક સભોને શ્રદ્ધાંજલિ ,શેર તથા શાયરીની મહેફિલથી શ્રોતાઓ મંત્રમુગ્ધ :મુખ્ય મહેમાન શ્રી સુરેશભાઈને સન્માનપત્ર અને ભેટથી નવાજ્યા access_time 12:25 pm IST તરઘડીમાં પારકી પરણેતરને ભગાડી જનારા ગોૈતમની ગવરીદડ પાસે હત્‍યા કરી લાશ તરઘડી લઇ આવી વાડામાં દાટી દીધી'તી! access_time 12:16 pm IST શરતો સાથે જુની નોટ બદલવાની વ્‍યવસ્‍થા બનશે access_time 10:14 am IST ભારતીય સીનીઅર સીટીઝન સભ્યોએ 19 નવેમ્બર 2022 ના રોજ દિવાળી તહેવાર ઉજવ્યો : કેરોલ સ્ટ્રીમ ILમાં કરાયેલી ઉજવણીમાં VIP ગેસ્ટ સહિત 700 થી વધુ સભ્યોએ હાજરી આપી : દીપ પ્રાગટ્ય ,પરસ્પર શુભેચ્છા ,પુષ્પ ગુચ્છથી મહાનુભાવોનું સ્વાગત ,મ્યુઝિકલ એન્ટરટેમેન્ટ પ્રોગ્રામ ,ડાન્સ અને સંગીતની ધૂન ,તથા સ્વાદિષ્ટ ભોજનથી સિનિયરો ખુશખુશાલ access_time 12:44 pm IST ઓએમજી.....48,500 વર્ષથી સાયબેરિયાના બરફમાં દબાયેલા વાયરસ પુનર્જીવિત કરાયા હોવાની માહિતી access_time 6:19 pm IST અમેરિકાના ટેક્સાસમાં 23 વર્ષીય યુવતીએ બોયફ્રેન્ડના ઘરમાં ઘુસી આગ લગાવી દીધી access_time 6:19 pm IST અમદાવાદમાં રોડ શો વેળાએ પીએમ મોદીની ગાડી પર લાલ દરવાજા પાસે ફેંકાયો પથ્થર access_time 9:16 pm IST બીજા તબક્કાના ચૂંટણી પ્રચાર માટે દિગ્ગજ રાજકીય નેતાઓના મહેસાણામાં ધામા access_time 9:12 pm IST ધરમપુરમાં કાકડકુવા ગામમાં મતદાન બાદ ચૂંટણી એજન્ટો અને ગામ લોકો વચ્ચે બબાલ access_time 9:09 pm IST પીએમ મોદીએ અમદાવાદના નગર દેવી માં ભદ્રકાળીના દર્શન કર્યા :15 મિનિટ જેટલો સમય મંદિરમાં રોકાયા access_time 9:07 pm IST અફઘાનિસ્તાનમાં પાકિસ્તાની એમ્બેસી પર હુમલો : સુરક્ષા અધિકારી થયા ઇજાગ્રસ્ત access_time 9:00 pm IST વડગામના બસુ ગામે કનૈયા કુમારે જીગ્નેશ મેવાણીના સમર્થનમાં જનસભા સંબોધી: ઈવીએમ પર કટાક્ષ કર્યો access_time 8:59 pm IST વૈશ્વિક અનિશ્ચિતતા છતાં ભારત અન્ય દેશોની તુલનામાં સુખદ સ્થિતિમાં મજબૂતી સાથે ઉભો છે : SBI ની રિપોર્ access_time 8:33 pm IST

#AirSurgicalStrikes આપણે એક વાર જ વિદેશી શત્રુ ઉપર આક્રમણ કર્યું હતું. શ્રી રામે, શ્રીલંકા ઉપર પૂરી તૈયારી કરીને… twitter.com/i/web/status/1… 4 years ago #SardarPatel #StatueOfUnity સરદાર વિશે મેં શરૂઆતમાં જ લખ્યું છે કે આવું વ્યક્તિત્વ હજાર વર્ષમાં એકાદ પેદા થતું હોય… twitter.com/i/web/status/1… 4 years ago #SardarPatel #StatueOfUnity વલ્લભભાઈએ મ્યુનિસિપલ કામગીરીમાં ઝંપલાવ્યું અને અમદાવાદને સ્વચ્છ-સુઘડ બનાવવામાં મોટું… twitter.com/i/web/status/1… 4 years ago #SardarPatel #StatueOfUnity ગુણલક્ષી મહાનતા કસોટી વિનાની નથી હોતી. તેની પ્રથમ કસોટી તેનું વચન અને કર્તવ્ય છે. જે વ… twitter.com/i/web/status/1… 4 years ago #SardarPatel #StatueOfUnity 33 વર્ષની ભરયુવાન વયે વલ્લભભાઈ વિધુર થયા. ઘણી કન્યાઓ મળતી હોવા છતાં તે જીવનભર વિધુર જ… twitter.com/i/web/status/1… 4 years ago About This site is created by the people who have been influenced by the thoughts of Swami Sachchidanandji and who wish to share them with others. Readers are welcome to share their thoughts regarding any of Swamiji's pravachan or book on this website but since Swami Sachchidanandji is not directly associated with this website any questions, emails or queries directed to him cannot be answered.

વિકિપીડિયાના માપદંડ મુજબ ઊચ્ચ કક્ષાનો લેખ બનાવવા માટે આ લેખમાં સુધારો કરવાની જરૂર છે. યોગ્ય સુધારો કરીને આ સંદેશો કાઢી નાંખો. ટાઇપ કરવા અંગે મદદ માટે પાનાંનુ સંપાદન કરવાની રીત તેમજ "કેવી રીતે" શ્રેણીના લેખ જુઓ. (હજુ આ કડીવાળા પાનાંનો ગુજરાતી અનુવાદ બાકી હોવાથી તમે કલીક કરશો તો કડી તમને અંગ્રેજી Wikipedia પર લઇ જશે.) ૧૮૫૭ના ભારતીય વિપ્લવને ભારતનો પ્રથમ સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામ, મહાન બળવો, ભારતનો વિપ્લવ, ૧૮૫૭નો બળવો, ૧૮૫૭નો વિપ્લવ, ૧૮૫૭ની નવજાગૃતિ, સૈનિક બળવો અને સૈનિક વિપ્લવ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. બળવાની શરૂઆત ૧૦ મે ૧૮૫૭ના રોજ મેરઠમાં થઇ હતી જ્યારે બ્રિટીશ ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીની સેના દ્વારા ભરતી કરવામાં આવેલા મૂળ સૈનિકોમાંથી સિપાહીઓના એક જૂથે કથિત જાતિ આધારિત અન્યાય અને અસમાનતા સામે બંડ પોકાર્યો હતો. આ આંતરિક બળવો ટૂંક સમયમાં કંપની સામે વિદ્રોહ અને નાગરિક બળવામાં ફેરવાઇ ગયો હતો. મુખ્ય ઘર્ષણ મોટા ભાગે ગંગાની ઉપરના મેદાનો અને મધ્ય ભારતમાં થયો હતો જેમાં મોટા ભાગની લડાઇ આજના ઉત્તર પ્રદેશ, બિહાર, ઉત્તરીય મધ્ય પ્રદેશ અને દિલ્હી વિસ્તારમાં થયું હતું.[૧] બળવાના કારણે આ ક્ષેત્રમાં બ્રિટિશ ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીની સત્તા સામે નોંધપાત્ર ખતરો પેદા થયો હતો[૨] અને ૨૦ જૂન ૧૮૫૮ના રોજ ગ્વાલિયરના પતન પછી જ તેને અંકુશમાં લઇ શકાયો હતો.[૧] કેટલાકના માનવા પ્રમાણે આ બળવો સ્વતંત્રતા મેળવવા માટે નેવુ વર્ષ દરમિયાન થયેલી કેટલીક ચળવળ પૈકી એક હતો જેમાં અંતે ૧૯૪૭માં સ્વતંત્રતા મળી હતી. કંપનીના નિયંત્રણ હેઠળના ભારતના અન્ય ક્ષેત્રો- બંગાળ પ્રાંત, બોમ્બે પ્રેસિડન્સી અને મદ્રાસ પ્રેસિડન્સી- મોટા ભાગે શાંત રહ્યા હતા.[૧] પંજાબમાં શીખ રાજાઓએ કંપનીને સૈનિકો અને સમર્થન પુરું પાડીને મદદ કરી હતી.[૧] હૈદરાબાદ, મૈસુર, ત્રવણકોર અને કાશ્મીર જેવા મોટા રજવાડા તથા રાજપૂતાનાના રાજ્યો બળવામાં જોડાયા ન હતા.[૩] કેટલાક ક્ષેત્રોમાં જેમ કે અવધમાં યુરોપીયન હાજરી સામે દેશભક્તિના બળવા તરીકે બળવાની શરૂઆત થઇ હતી.[૪] ઝાંસીની રાણી જેવા વિપ્લવના નેતાઓ અડધી શતાબ્દી બાદ ભારતની રાષ્ટ્રવાદી ચળવળમાં લોક નાયક બની ગયા હતા,[૧] જોકે તેમણે જાતે નવી વ્યવસ્થા માટે કોઈ “સુસંગત વિચારધારા” રચી ન હતી.[૫] વિપ્લવના કારણે 1858માં ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપની વિખેરી નાખવામાં આવી હતી અને અંગ્રેજોને ભારતમાં સૈન્ય, નાણાકીય વ્યવસ્થા અને વહીવટીતંત્ર હાથમાં લેવું પડ્યું હતું.[૬] તેથી નવા અંગ્રેજ રાજ હેઠળ ભારત સીધું તાજના નિયંત્રણ હેઠળ આવ્યું હતું.[૩] અનુક્રમણિકા ૧ ભારતમાં ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીનું વિસ્તરણ ૨ બળવાના કારણો ૨.૧ બંગાળ આર્મી ૩ બળવાનો પ્રારંભ ૩.૧ મંગલ પાંડે ૩.૨ એપ્રિલ 1857 ૩.૩ મેરઠ અને દિલ્હી ૩.૩.૧ મેરઠ ૩.૩.૨ દિલ્હી ૪ ટેકો અને વિરોધ ૫ બળવો ૫.૧ પ્રારંભિક તબક્કા ૫.૨ દિલ્હી ૫.૩ કાનપુર (કાનપુર) ૫.૪ લખનૌ ૫.૫ ઝાંસી ૫.૬ અન્ય ક્ષેત્રો ૬ પરિણામો ૬.૧ પ્રત્યાઘાત ૬.૨ બ્રિટનમાં પ્રત્યાઘાત ૬.૨.૧ અફવાઓ ૬.૩ પુનઃગઠન ૬.૪ લશ્કરી પુનઃઆયોજન ૭ નામકરણ ૮ લાક્ષણિકતા અંગે ચર્ચા ૯ 150મી વર્ષગાંઠ ૧૦ નોંધ ૧૧ સંદર્ભો ૧૧.૧ પાઠ્ય પુસ્તકો અને શૈક્ષણિક મોનોગ્રાફ્સ ૧૧.૨ જર્નલો અને સંગ્રહોમાં લેખો ૧૧.૩ અન્ય ઇતિહાસો ૧૧.૪ પ્રથમ વ્યક્તિના લેખ અને ક્લાસિક ઇતિહાસો ૧૧.૫ તૃતીય સૂત્રો ૧૧.૬ કાલ્પનિક અને વર્ણનાત્મક સાહિત્ય ૧૨ બાહ્ય કડીઓ ભારતમાં ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીનું વિસ્તરણફેરફાર કરો બ્રિટિશ ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીએ અગાઉ વ્યાપારી હેતુ માટે ફેક્ટરીના વિસ્તારોનો વહીવટ કર્યો હતો, પરંતુ 1757માં પ્લાસીના યુદ્ધમાં વિજયથી પૂર્વ ભારતમાં કંપનીનો મજબુત પગપેસારો થરૂ થયો. 1764માં (બિહારમાં) બક્સરની લડાઇમાં વિજયથી આ વિજય સુદૃઢ થયો હતો જ્યારે પરાજિત મુઘલ બાદશાહ શાહ આલમ બીજાએ કંપનીને બંગાળ, બિહાર અને ઓરિસ્સામાં “મહેસુલ ઉઘરાવવા”ની સત્તા આપી હતી. કંપનીએ ટૂંક સમયમાં બોમ્બે અને મદ્રાસમાં પોતાના વિસ્તારમાં વધારો કર્યો હતોઃ એંગ્લો-મૈસુર યુદ્ધો (1766-1799) અને એંગ્લો-મરાઠા યુદ્ધો (1772-1818)થી નર્મદા નદીના દક્ષિણનો વિશાળ વિસ્તાર કબજા હેઠળ આવ્યો હતો. 19મી સદી શરૂઆત બાદ ગવર્નર-જનરલ વેલેસ્લીએ કંપનીના વિસ્તારના ઝડપી વિસ્તરણના બે દાયકાની શરૂઆત કરી હતી.[૭] આ કામગીરી કંપની અને સ્થાનિક શાસકો સાથે પેટા જોડાણ મારફતે અથવા સીધા લશ્કરી જોડાણ મારફતે કરવામાં આવી હતી. પેટા જોડાણથી હિંદુ મહારાજાઓ અને મુસ્લિમ નવાબોના રજવાડાઓ (અથવા મૂળભૂત રાજ્યો )ની રચના થઈ હતી. પંજાબ, ઉત્તર-પશ્ચિમ સરહદી પ્રાંત, અને કાશ્મીરનું 1849માં બીજા એંગ્લો-શીખ યુદ્ધ બાદ જોડાણ કરવામાં આવ્યું હતું, જોકે, કાશ્મીરને તરત અમૃતસરની સંધિ (1850) દ્વારા જમ્મુના ડોગરા વંશને વેચી નાખવામાં આવ્યું હતું જેનાથી તે રજવાડું બન્યું હતું. નેપાળ અને અંગ્રેજ ભારત વચ્ચે સરહદી વિવાદ 1801માં ઉગ્ર બન્યા બાદ 1814-16ના એંગ્લો-નેપાળી યુદ્ધનું કારણ બન્યું હતું અને તેનાથી ગુરખાને અંગ્રેજ પ્રભાવ હેઠળ આવ્યા હતા. 1854માં બેરારનો ભેળવી દેવામાં આવ્યું અને બે વર્ષ બાદ અવધને પણ ઉમેરી દેવાયું હતું. તાર્કિક ઉદેશ માટે મોટા ભાગના ભારતમાં કંપનીની સરકાર ચાલતી હતી. બળવાના કારણોફેરફાર કરો ૧૮૫૭નો બળવો કોઇ એક ચોક્કસ કારણનું પરિણામ ન હતું. તેમાં લાંબા સમયથી અનેક ઘટનાઓએ સામુહિક રીતે ભૂમિકા ભજવી હતી જેનાથી મે ૧૮૫૭માં વિપ્લવ ફાટી નીકળ્યો હતો. સિપાહી ઓમાં હિંદુ અને મુસ્લિમ સૈનિકોનો સમાવેશ થતો હતો. વિપ્લવ અગાઉ સૈન્યમાં ૨,૦૦,૦૦૦થી વધુ ભારતીય હતા જ્યારે ૪૦,૦૦૦ અંગ્રેજો હતા. આ દળોને ત્રણ પ્રેસિડન્સી સેનાઓઃ બોમ્બે, મદ્રાસ અને બંગાળમાં વિભાજિત કરવામાં આવ્યા હતા. બંગાળ આર્મીમાં ઉચ્ચ વર્ણના લોકો જેમ કે “રાજપૂતો અને બ્રાહ્મણો”ની ભરતી કરવામાં આવતી હતી જે મોટા ભાગે “અવધ (અથવા ઔધ) અને બિહાર” વિસ્તારના હતા અને મદ્રાસ આર્મી અને બોમ્બે આર્મી “વધુ સ્થાનિક, વર્ણની બાબતમાં તટસ્થ સેના” હતી જે “ઉચ્ચ વર્ણના સૈનિકોને પસંદ કરતી ન હતી”.[૮] બંગાળ આર્મીમાં ઉચ્ચ વર્ણના લોકોના પ્રભુત્વને પ્રારંભિક વિદ્રોહ માટે જવાબદાર ગણવામાં આવે છે જેનાથી અંતે વિપ્લવ થયો હતો. વાસ્તવમાં વર્ણની ભૂમિકા એટલી મહત્ત્વની હતી કે માણસોને સૈનિકની “સૌથી મહત્ત્વની લાયકાતો જેમ કે શારીરિક ચુસ્તતા, ઇચ્છા અને શક્તિ, શિસ્ત અને હિંમતના કારણે પસંદ કરવામાં આવતા ન હતા, પરંતુ તે ચોક્કસ વર્ણ અથવા પંથના સભ્ય હોવાથી પસંદગી થતી હતી.” ૧૭૭૨માં જ્યારે વોરેન હેસ્ટિંગ્સને ગવર્નર-જનરલ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા ત્યારે તેમણે પહેલું કામ કંપનીના સૈન્યના ઝડપી વિસ્તરણનું કર્યું હતું. અત્યાર સુધી બંગાળના જે સૈનિકો અથવા સિપાહીઓ ઉપલબ્ધ હતા તેમાંથી મોટા ભાગન પ્લાસીના યુદ્ધ અને બક્સરની લડાઇમાં કંપની સામે લડ્યા હતા તેથી અંગ્રેજ નજરમાં તેઓ શંકાસ્પદ હતા, તેથી હેસ્ટિંગ્સે દૂર પશ્ચિમના લોકો જેમ કે ઉચ્ચ વર્ણના રાજપૂતો અને અવધ અને બિહારના બ્રાહ્મણોની ભરતી શરૂ કરી હતી. આ પરંપરા આગામી 75 વર્ષ સુધી ચાલુ રહી હતી. જોકે, કોઇ સામાજિક વિખવાદ ન થાય તે માટે કંપનીએ તેમની ધાર્મિક વિધિઓ પ્રમાણે તેમની લશ્કરી પદ્ધતિઓ લાગુ પાડવામાં ઘણી કાળજી રાખી હતી. પરિણામે આ સૈનિકોની જમવાની વ્યવસ્થા અલગ હતી, વિદેશમાં સેવા બજાવવાનું તેમની વર્ણવ્યવસ્થા મુજબ પ્રતિબંધિત હોવાથી તેમને તેની ફરજ પાડવામાં આવતી ન હતી અને સેનાએ ટૂંક સમયમાં હિંદુ તહેવારો અપનાવી લીધા હતા. “ઉચ્ચ વર્ણની ધાર્મિક વિધિઓને મંજૂરી આપવાથી જ્યારે પણ સૈનિકોને લાગ્યું કે તેમના વિશેષાધિકારોનો ભંગ થાય છે ત્યારે સરકાર સામે વિરોધ અને વિદ્રોહની પણ શક્યતા વધી ગઇ.”[૯] એવું પણ કહેવામાં આવે છેકે ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીએ 1856માં અવધને પોતાની સાથે જોડાણ કર્યા બાદ ઘણા સિપાહીઓને એ બાબતનો અજંપો હતો કે તેમણે અવધની અદાલતોમાં પોતાના વિશેષ ભથ્થા ગુમાવવા પડશે અને જોડાણથી જમીન-મહેસુલી આવક વધશે તેવી ધારણા હતી.[૧૦] અન્યોનું કહેવું છે કે, ૧૮૫૭ સુધીમાં કેટલાક ભારતીય સૈનિકોને મિશનરીઓની હાજરીથી લાગ્યું હતું કે કંપની મોટા પ્રમાણમાં હિંદુઓ અને મુસ્લિમોને ખ્રિસ્તી ધર્મમાં વટાળ પ્રવૃત્તિનો સત્તાવાર ઇરાદો ધરાવે છે.[૧૧] અગાઉ ૧૮૩૦ના દાયકામાં વિલિયમ કેરી અને વિલિયમ વિલ્બરફોર્સ જેવા ખ્રિસ્તી સમાજ સુધારકોએ સતી પ્રથા નાબુદી અને હિંદુ વિધવાઓના પુનઃલગ્ન જેવા સામાજિક સુધારા માટે સફળતાપૂર્વક કામગીરી કરી હતી, પરંતુ સિપાહીઓને તેના કારણે અસર થઈ હોવાના બહુ ઓછા પૂરાવા છે.[૧૦] જોકે, વ્યવસાયિક સેવાની શરતોમાં થયેલા ફેરફારથી અસંતોષ વ્યાપ્યો હોઇ શકે છે. યુદ્ધમાં કે જોડાણ બાદ ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીના વિજય સાથે કંપનીના ન્યાયક્ષેત્રમાં વધારો થવા લાગ્યો તેમ સૈનિકોએ હવે ઓછા જાણીતા વિસ્તારોમાં ફરજ બજાવવી પડતી હતી (જેમ કે 1856માં એંગ્લો-બર્મા યુદ્ધો વખતે બર્મામાં), એટલું જ નહીં, તેમને “દેશી સેવા” વિશેષ વળતર પણ મળતું ન હતું જે અગાઉનું પણ બાકી હતું.[૧૨] અન્ય એક નાણાંકીય વાંધો સામાન્ય સેવાના ધારાના કારણે હતો જે મુજબ નિવૃત્ત સૈનિકોને પેન્શનનો લાભ મળતો ન હતો, આ માત્ર નવા ભરતી થયેલાને લાગુ પડતું હતું પરંતુ સૌને લાગતું હતું કે પહેલેથી સેવા બજાવનારા લોકોને પણ તે લાગુ થશે. આ ઉપરાંત મદ્રાસ અને બોમ્બે આર્મી કરતા બંગાળ આર્મીને ઓછો પગાર મળતો હતો, તેના કારણે પણ પેન્શનને લગતી ચિંતામાં વધારો થયો હતો.[૧૩] બળવો ફાટી નીકળ્યો તેનાથી દશ મહિના અગાઉ અસંતોષ માટે અન્ય એક કારણ ૨૫ જુલાઇ ૧૮૫૬નો જનરલ સર્વિસ એનલિસ્ટમેન્ટ એક્ટ હતો. ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણે બંગાળ આર્મીના સૈનિકોને વિદેશીમાં સેવામાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી હતી. તેમને એવા વિસ્તારોની સેવા માટે જ ભરતી કરવામાં આવ્યા હતા જ્યાં તેઓ આગેકૂચ કરી શકે. ગવર્નર-જનરલ લોર્ડ ડેલહાઉસી દ્વારા તેને વિસંગતતા રૂપે જોવામાં આવ્યું હતું કારણ કે મદ્રાસ અને બોમ્બે આર્મીના તમામ સિપાહીઓ (વત્તા બંગાળ આર્મીની છ “જનરલ સર્વિસ” બટાલિયનો)એ જરૂર પડે તો વિદેશમાં પણ સેવા બજાવવાની શરતનો સ્વીકાર કર્યો હતો. પરિણામે બર્મા (જ્યા માત્ર સમુદ્ર મારફત જઇ શકાતું હતું) અને ચીનમાં સક્રિય સેવા માટે સૈન્ય પૂરું પાડવાનો બોજ અપ્રમાણસર રીતે બે નાની પ્રેસિડેન્સી આર્મી પર આવી પડ્યો હતો. નવા ગવર્નર-જનરલ લોર્ડ કેનિંગ દ્વારા સહી કરીને ઘડવામાં આવેલા ધારા પ્રમાણે બંગાળ આર્મીમાં માત્ર નવા ભરતી થનારા સૈનિકોએ જનરલ (વિદેશમાં) સેવા માટે પ્રતિબદ્ધતા આપવાની ફરજ પડતી હતી. જોકે સેવા બજાવતા ઉચ્ચ વર્ણના સૈનિકોને બીક હતી કે તેમને પણ અંતે ધારો લાગુ થશે, તથા પિતાની જેમ પુત્રોને સૈન્યમાં પ્રવેશ કરતા અટકાવવામાં આવશે, જે સૈન્યમાં ફરજ બજાવવાની પરિવારોની એક મજબૂત પરંપરા હતી.[૧૪] આ ઉપરાંત વરિષ્ઠતાના આધારે (સેવાના સમયગાળા) બઢતી અંગે પણ અસંતોષ હતો. આ, તથા બટાલિયનોમાં યુરોપીયન અધિકારીઓની વધતી સંખ્યાના કારણે બઢતીની પ્રક્રિયા ધીમી થઇ હતી[૧૩] અને ઘણા ભારતીય અધિકારીઓ વૃદ્ધ થઇને બિનકાર્યક્ષમ ન થઇ જાય ત્યાં સુધી કમિશન્ડ પાયરી સુધી પહોંચી શકતા ન હતા.[૧૫] છેલ્લો તણખો નવી પેટર્ન ૧૮૫૩ની એન્ફિલ્ડ રાઇફલ માટેના દારુગોળા અંગે કંપનીના અધિકારીઓના પ્રતિભાવના કારણે સર્જાયો હતો. નવી રાઇફલને લોડ કરવા માટે સિપાહીએ કારતુસને મોઢેથી તોડીને ખોલવી પડતી હતી. એવું માનવામાં આવતું હતું કે રાઇફલ સાથે આપવામાં આવેલા પેપર કાર્ટ્રીજ પર બહારના પડ પર લાર્ડ (ડુક્કરની ચરબી), જે મુસ્લિમો માટે વર્જ્ય છે અને ટેલો (ગાયની ચરબી), જે હિંદુઓ માટે પ્રતિબંધિત છે, તે લગાવવામાં આવતું હતું.[૧૬] કંપનીના અધિકારીઓને કારતુસ વિશે પેદા થઈ રહેલી સમસ્યા વિશે સૌથી પહેલા જાન્યુઆરીમાં અણસાર આવ્યો હતો જ્યારે તેમને ડમ ડમ ખાતે ઉચ્ચ વર્ણના સિપાહીઓ અને નીચલા વર્ણના મજૂરો વચ્ચે થયેલા વિખવાદના અહેવાલ મળ્યા.[૧૭] મજૂરોએ સિપાહીઓને એવું કહીને મ્હેણું માર્યું હતું કે કારતુસને મોઢેથી તોડીને તેમણે પોતાની જાતિ ગુમાવી હતી, જોકે તે સમયે ડમડમ શસ્ત્રાગારે વાસ્તવમાં નવા રાઉન્ડનું ઉત્પાદન પણ શરૂ કરવામાં આવ્યું ન હતું અને તાલીમ માટે પણ એક પણ રાઉન્ડ ગોળીબાર કરવામાં આવ્યો ન હતો.[૧૮] 27 જાન્યુઆરીના રોજ લશ્કરી સચિવ કર્નલ રિચાર્ડ બર્કે આદેશ આપ્યો કે ડેપોમાંથી આપવામાં આવેલા તમામ કારતુસ ઉપરથી ગ્રીઝ દૂર કરવામાં આવે, અને સૈનિકો પોતાની જાતે ‘‘પોતાને જે પસંદ પડે’’ તે મિશ્રણનો ઉપયોગ કરીને તેને ગ્રીઝ કરવાની છુટ આપવામાં આવી.[૧૯] લોડિંગને ડ્રીલ કરવામાં પણ સુધારો કરવામાં આવ્યો જેથી કારતુસને મોઢેથી તોડવાની જરૂર ન પડે પરંતુ હાથેથી ખોલી શકાય. જોકે, તેનાથી ઘણા સિપાહીઓને ખાતરી થઇ ગઇ કે અફવા સાચી હતી અને તેમનો ભય સાચો પૂરવાર થયો હતો. ત્યાર પછી એવી અફવા શરૂ થઈ કે નવા કારતુસના પેપર ગ્લેઝ કરાયેલા હતા અને અગાઉ ઉપયોગમાં લેવાયેલા પેપર કરતા વધુ કડક હતા અને તેમાં ગ્રીઝ નાખવામાં આવ્યું હતું. નાગરિક બળવાના ઉદ્ભવમાં ઘણી વિવિધતા હતી. બળવાખોરોમાં ત્રણ જૂથનો સમાવેશ થતો હતોઃ સામંતવાદી ઉમરાવવર્ગ, તાલુકદાર તરીકે ઓળખાતા ગ્રામ્ય જમીનદારો અને ખેડૂતો. ઉમરાવવર્ગના ઘણા લોકોએ ખાલસાની નીતિ હેઠળ પોતાના બિરુદ અને જાગીરો ગુમાવ્યા હતા, જેમાં દત્તક લેવાયેલા બાળકને કાનૂની વારસદારની માન્યતા રદ કરવામાં આવી હતી. તેમને લાગ્યું કે કંપનીએ પરંપરાગત પદ્ધતિ અને વારસાની બાબતમાં હસ્તક્ષેપ કર્યો છે. નાના સાહેબ અને ઝાંસીની રાણી જેવા બળવાખોર નેતાઓ આ જૂથમાં આવતા હતા. ઝાંસીની રાણી તેના દત્તક પુત્રને તેના પતિના વારસદાર તરીકે માન્યતા આપવામાં આવે તો તે ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીનું પ્રભુત્વ સ્વીકારવા માટે તૈયાર હતી.[૨૦] મધ્ય ભારતના અન્ય વિસ્તારો જેમ કે ઇન્દોર અને સૌગરમાં આવા વિશેષાધિકાર ગુમાવવાની ઘટના બની ન હતી, ત્યાં સિપાહીઓએ જ્યાં બળવો કર્યો હતો તે ક્ષેત્રોમાં પણ રાજાઓ કંપનીને વફાદાર રહ્યા હતા.[૨૧] બીજા જૂથમાં આવતા તાલુકદારો એ અવધના જોડાણ બાદ થયેલા જમીન સુધારણામાં પોતાની અડધી જમીન મિલકત ગુમાવી હતી જે ખેડૂતોને મળી હતી. બળવો ફેલાતા જ તાલુકદારો એ તરત પોતે ગુમાવેલી જમીન પાછી મેળવી લીધી હતી, અને વિરોધાભાસ પ્રમાણે આંશિક રીતે સંબંધના જોડાણ અને સામંતવાદી વફાદારીના કારણે તેમને ખેડૂતો તરફથી કોઇ વિરોધનો સામનો કરવો પડ્યો ન હતો, જેમાના ઘણા તો અંગ્રેજોથી ભયભીત થઇને બળવામાં જોડાયા હતા.[૨૨] એવું પણ સૂચવવામાં આવે છે કે કેટલાક વિસ્તારોમાં અંગ્રેજોએ કરેલી જમીન મહેસૂલી આકારણીના કારણે ઘણા જમીનદાર પરિવારોએ પોતાની જમીન ગુમાવી હતી અથવા શાહુકારોના ભારે દેવા હેઠળ આવી ગયા હતા જે અંતે બળવાનુ કારણ બન્યું હતું. કંપની ઉપરાંત બળવાખોરોની નારાજગીનો ભોગ શાહુકારો પણ બન્યા હતા.[૨૩] નાગરિક બળવો તેના ભૌગોલિક વિતરણમાં, અંગ્રેજ નિયંત્રણ હેઠળ ન હતા તેવા ઉત્તર-મધ્ય ભારતના વિસ્તારોમાં પણ મોટા પ્રમાણમાં અસમાન હતો. ઉદાહરણ તરીકે કંપનીની સિંચાઇ યોજનાથી જેને ફાયદો થયો હતો તે પ્રમાણમાં સમૃદ્ધ મુઝફ્ફરનગર જિલ્લો અને બળવાની જ્યાં શરૂઆત થઇ હતી તે પડોશમાં આવેલું મેરઠ મોટા ભાગે શાંત રહ્યા હતા.[૨૪] ચાર્લ્સ કેનિંગ, વિપ્લવ વખતે ભારતના ગવર્નર જનરલ. લક્ષ્મીબાઇ, ઝાંસીની રાણી, વિપ્લવની મુખ્ય આગેવાન પૈકીની એક જેણે ખાલસા નીતિના કારણે પોતાનું રાજ્ય ગુમાવ્યું હતું. બહાદુરશાહ ઝફર છેલ્લા મુઘલ બાદશાહ જેને ભારતીય સૈનિકોએ ભારતના બાદશાહનું બિરુદ આપ્યું હતું. તેમને અંગ્રેજો દ્વારા પદભ્રષ્ટ કરવામાં કરવામાં આવ્યો હતો, જે દેશનિકાલ દરમિયાન બર્મામાં મૃત્યુ પામ્યા હતા કંપનીનો મોટા ભાગનો પ્રતિકાર જૂના ઉમરાવવર્ગમાંથી થયો હતો, જેમને પોતાની સત્તા સતત ઘટી રહી હોવાનું જણાતું હતું. કંપનીએ ખાલસા નીતિ હેઠળ કેટલાક રાજ્યો પોતાની સાથે જોડી દીધા હતા, જે મુજબ કોઇ સામંતવાદી શાસક પોતાના મૃત્યુ સમયે કુદરતી રીતે પુરુષ વારસદાર ધરાવતા ન હોય તો તેની જમીન મિલકત ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીની માલિકીની બની જતી હતી. સંતાનહીન જમીન માલિકોમાં વારસદારને દત્તક લેવાની જૂની પરંપરા હતી, પરંતુ ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીએ આ પરંપરાની ઉપેક્ષા કરી હતી. અમીર વર્ગ, સામંતવાદી જમીનદારો અને શાહી સેનાઓને લાગ્યું કે કંપનીના વિસ્તરણના કારણે તેઓ બેરોજગાર બની રહ્યા છે અને અપમાનિત થઈ રહ્યા છે. નાગપુરના શાહી પરિવારના ઝવેરાતની પણ કોલકાતામાં લીલામી થઇ હતી જે ભારતીય ઉમરાવવર્ગ પ્રત્યે સંપૂર્ણ ગેરસન્માનના સંકેત તરીકે જોવામાં આવ્યું હતું. ભારતના ગવર્નર-જનરલ ઓફ ઇન્ડિયા લોર્ડ ડેલહાઉસીએ મુઘલ બાદશાહ બહાદુર શાહ ઝફર અને તેમના વારસદારોને દિલ્હીમાં આવેલો તેમનો મહેલ લાલ કિલ્લો ખાલી કરવા માટે જણાવ્યું હતું. ત્યાર બાદ તેમના પછીના ગવર્નર- જનરલ ઓફ ઇન્ડિયા, લોર્ડ કેનિંગે 1856માં જાહેરાત કરી હતી કે બહાદુર શાહના વારસદારો ‘બાદશાહ’ના બિરુદનો ઉપયોગ પણ નહીં કરી શકે. આવા અપમાનજનક વ્યવહારના કારણે પદભ્રષ્ટ ભારતીય શાસકોમાં અસંતોષ હતો. મુહમ્મદીન એંગ્લો-ઓરિયેન્ટલ કોલેજ, જે પાછળથી અલીગઢ મુસ્લિમ યુનિવર્સિટી તરીકે ઓળખાઇ, તેના સ્થાપક સર સૈયદ અહમદ ખાનએ પ્રારંભિક વિવેચન પૈકી એક, 1859માં ભારતીય વિપ્લવના કારણો લખ્યું છે. ઝાંસીની રાણી લક્ષ્મીબાઇ, 1857ના મહાન બળવાની મુખ્ય આગેવાન પૈકી એક, જેણે લોર્ડ ડેલહાઉસીની ખાલસા નીતિના કારણે પોતાનું રાજ્ય ગુમાવ્યું હતું. સતી પ્રથાની નાબુદી[૨૫][૨૬] અને વિધવા પુનઃલગ્નને લગતા કાયદા જેવા “પાયાના અને ખ્રિસ્તીધર્મ પ્રેરિત સમાજ સુધારા”[૨૭]ને કારણે અંગ્રેજો સહિત ઘણાને લાગ્યું હતું[૨૮] કે લોકોમાં એવી શંકા પેદા થઈ હતી કે ભારતીય ધાર્મિક પરંપરાઓમાં “હસ્તક્ષેપ કરવામાં આવ્યો” છે જેનો અંતિમ ઉદ્દેશ ધર્મ પરિવર્તનનો હતો.[૨૮][૨૯] ક્રિસ બેલી સહિતના તાજેતરના ઇતિહાસકારોએ તેને “જ્ઞાનના સંઘર્ષ” તરીકે ઓળખાવવાનો પ્રયાસ કર્યો છે જેમાં બળવા અગાઉ અને બળવા પછી પુરાવામાં ધાર્મિક સત્તાવાળાઓએ એલાન કર્યા હતા જેમાં આવા મુદ્દાઓને “સ્ત્રીના અપમાન”, “અંગ્રેજ શાસન હેઠળ નીચલા વર્ગના લોકોના ઉદય”, પશ્ચિમી દવાઓથી થયેલા “પ્રદૂષણ” અને પરંપરાગત જ્યોતીષ સત્તાવાળાઓ સામે કામ ચલાવવાનો અને તેમની અવગણના કરવાનો સમાવેશ થતો હતો.[૩૦] યુરોપીયનો દ્વારા સંચાલિત શાળાઓ પણ સમસ્યા હતીઃ નોંધાયેલા પુરાવા પ્રમાણે, ધાર્મિક સૂચનાની જગ્યાઓ ગણિત આવી રહ્યું છે તેવી વાર્તાઓ, ભારતીય ધર્મો સામે તિરસ્કાર ફેલાવે તેવી વાર્તાઓ પસંદ કરવામાં આવી રહી છે તેવી વાતો અને શિક્ષણના કારણે કન્યાઓ માટે “નૈતિક ખતરો” પેદા થશે તેવી ધારણાએ ભૂમિકા ભજવી હતી.[૩૦] ન્યાય પદ્ધતિ પણ ભારતીયો માટે અન્યાયકર્તા હોવાનું માનવામાં આવતું હતું. 1856 અને 1857ના સત્ર દરમિયાન હાઉસ ઓફ કોમન્સમાં મૂકવામાં આવેલી સત્તાવાર બ્લુ બુક્સ ઇસ્ટ ઇન્ડિયા (ટોર્ચર) 1855-1857 માં જણાવાયું હતું કે ભારતીયો સામે ક્રુરતા દર્શાવવાનો કે ગુનો કરવાનો આરોપ હોય તો કંપનીના અધિકારીઓ વારંવાર અપીલ કરી શકતા હતા. ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીની આર્થિક નીતિઓના કારણે પણ ઘણા ભારતીયોમાં અસંતોષ હતો.[સંદર્ભ આપો]. બંગાળ આર્મીફેરફાર કરો ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીએ વહીવટી હેતુસર ભારતને જે ત્રણ “પ્રેસિડન્સી”માં વિભાજિત કર્યું હતું તે તમામ પોતાની સ્વતંત્ર સેના ધરાવતા હતા. તેમાંથી બંગાળ પ્રેસિડન્સીની સેના સૌથી મોટી હતી. અન્ય બેથી વિપરીત તે ઉચ્ચ વર્ગના હિંદુઓમાંથી (અને પ્રમાણમાં સમૃદ્ધ મુસ્લિમોમાંથી) મોટા પ્રમાણમાં ભરતી કરતી હતી. બંગાળ આર્મીમાં અનિયમિત એકમોમાં મુસ્લિમો મોટી ટકાવારીમાં હતા, જ્યારે હિંદુઓ મોટા ભાગે નિયમિત એકમોમાં હતા. તેથી સિપાહીઓ (મૂળભૂત ભારતીય સૈનિકો) જમીન માલિકો અને ભારતીય સમાજના પરંપરાગત સભ્યોની ચિંતાથી મોટા પાયે અસરગ્રસ્ત હતા. કંપનીના શાસનના પ્રારંભિક વર્ષોમાં તેમણે બંગાળ આર્મીમાં તેમણે જાતિ આધારિત વિશેષાધિકારો અને પરંપરાઓને સહન કરી હતી અને તેને પ્રોત્સાહન પણ આપ્યું હતું. બંગાળ આર્મીમાં ગંગા ખીણના જમીનમાલિક ભૂમિહાર બ્રાહ્મણો અને રાજપૂતોમાંથી મોટા પાયે ભરતી કરી હતી. 1840 પછી કલકત્તા સ્થિત આધુનિક સત્તાધિશો દ્વારા આ રિવાજો અને વિશેષાધિકારો સામે જોખમ સર્જાયું ત્યાં સુધીમાં સિપાહીઓ બહુ ઉચ્ચ રીત-રિવાજના સ્તરથી ટેવાઇ ગયા હતા અને તેમની જાતિ પ્રદૂષિત થાય તેવી શક્યતા વિશે તેઓ અત્યંત સંવેદનશીલ હતા.[૩૧] સિપાહીઓમાં સેનાના જીવનના વિવિધ પાસાઓના કારણે પણ ધીમે ધીમે અસંતોષ વધતો હતો. તેમના પગાર પ્રમાણમાં ઓછા હતા અને અવધ અને પંજાબના જોડાણ બાદ સૈનિકોને ત્યાં સેવા બદલ વધારાનો પગાર (બટ્ટા અથવા ભથ્થા ) મળતા ન હતા, કારણ કે તેઓ “વિદેશમાં સેવા” બજાવતા હોય તેમ ગણવામાં આવતું ન હતું. જુનિયર યુરોપીયન અધિકારીઓ સામે તેમના સૈનિકોમાં નારાજગી વધી રહી હતી, ઘણા કિસ્સામાં તેઓ તેમને વંશીય રીતે ઉતરતી કક્ષાના ગણીને વ્યવહાર કરતા હતા. કંપનીના આર્મીમાં એક ખ્રિસ્તી ધર્મસુધારણા વાદી જુથના અધિકારીઓ (જેમ કે 34મી બંગાળ ઇન્ફન્ટ્રીના હર્બર્ટ એડવેર્ડસ અને કર્નલ એસ. જી. વેલર)એ પોતાના સૈનિકોને ખ્રિસ્તી ધર્મમાં વટલાવવાની આશાએ ધર્મપ્રચારનું કામ લીધું હતું.[૩૨] 1856માં કંપની દ્વારા એક નવો એન્લિસ્ટમેન્ટ એક્ટ (ભરતી ધારો) લાગુ પાડવામાં આવ્યો હતો જેનાથી સૈદ્ધાંતિક રીતે બંગાળ આર્મીના દરેક એકમ માટે વિદેશમાં સેવા બજાવવાનું ફરજિયાત બન્યું. (તે માત્ર નવા ભરતી થયેલા સૈનિકોને લાગુ થવાનું હતું પરંતુ સિપાહીઓને લાગ્યું કે આ ધારો તેમને પણ લાગુ થઇ શકે છે. એવું માનવામાં આવતું હતું કે ઉચ્ચ વર્ગના હિંદુઓ સૈનિકોથી ખીચોખીચ ભરેલા જહાજમાં ગંદી સ્થિતિમાં વિદેશ જાય તો તેમના માટે રિવાજોની ભ્રષ્ટતાના કારણે પોતાની ઉચ્ચ જાતિ ટકાવવાનું અશક્ય બનશે.) બળવાનો પ્રારંભફેરફાર કરો કેટલાક મહિનાઓથી વધી રહેલા તણાવ અને વિસ્ફોટક ઘટનાઓ વાસ્તવિક બળવા અગાઉ થઇ હતી. કદાચ આગજનીના કારણે કલકત્તા પાસે 24 જાન્યુઆરી 1857ના રોજ આગ ફાટી નીકળી હતી. 26 ફેબ્રુઆરી 1857ના રોજ 19મી બંગાળ નેટિવ ઇન્ફન્ટ્રી (બીએનઆઇ (BNI)) રેજિમેન્ટને નવા કારતુસ વિશે જાણકારી મળી જે કથિત રીતે ગાય અને ડુક્કરની ચરબી ચોંપડેલા કાગળમાં વીંટાળેલા હતા, જેને મોઢેથી તોડીને ખોલવાના હતા. હિંદુઓ ગાયોને પવિત્ર માને છે જ્યારે મુસ્લિમો માટે ડુક્કર હરામ છે તેથી સૈનિકોએ તેનો ઉપયોગ કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. તેમના પરેડ ગ્રાઉન્ડ પર તોપદળ અને ઘોડેસવાર દળ સાથે તેમના કર્નલે ગુસ્સા સાથે વર્તાવ કર્યો, પરંતુ ત્યાર બાદ તોપદળ પાછા ખેંચવાની અને ત્યાર પછીના દિવસની પરેડ રદ કરવાની માંગણી સ્વીકારી લીધી હતી.[૩૩] મંગલ પાંડેફેરફાર કરો મંગલ પાંડે 29 માર્ચ, 1857ના રોજ કલકત્તા (હવે કોલકાતા) નજીક બરાકપોર (હવે બરાકપુર ) પરેડ ગ્રાઉન્ડ પર 34મી બીએનઆઇ (BNI)ના 29 વર્ષના મંગલ પાંડેએ ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીની તાજેતરની કામગીરીથી ગુસ્સે થઇને જાહેરાત કરી દીધી કે તે પોતાના કમાન્ડર સામે બળવો કરશે. તેના ઉપરી અધિકારી લેફ્ટનન્ટ બાગ અસંતોષની તપાસ કરવા બહાર આવ્યા ત્યારે પાંડેએ તેમના પર ગોળીબાર કર્યો, પરંતુ નિશાન ચૂકી ગયો અને ગોળી તેમના ઘોડાને વાગી.[૩૪] જનરલ જ્હોન હર્સી તેને જોવા માટે પરેડ ગ્રાઉન્ડ પર આવ્યા અને ત્યાર બાદ દાવો કર્યો હતો કે મંગલ પાંડે કોઇ પ્રકારના “ધાર્મિક ઉન્માદ”માં હતો. તેમણે ક્વાર્ટર ગાર્ડના ભારતીય કમાન્ડર જમાદાર ઇશ્વરી પ્રસાદને મંગલ પાંડેની ધરપકડ કરવા માટે આદેશ આપ્યો, પરંતુ જમાદારે ઇનકાર કર્યો. ક્વાર્ટર ગાર્ડ અને શેખ પલ્ટુ નામના એક માત્ર સૈનિકને બાદ કરતા અન્ય ઉપસ્થિત સૈનિકો મંગલ પાંડેને નિયંત્રણમાં લેવામાંથી કે તેની ધરપકડ કરવામાંથી ખસી ગયા. શેખ પલ્ટુએ પાંડેને તેનો હુમલો ચાલુ રાખતા અટકાવ્યો હતો.[૩૪][૩૫] પોતાના સાથીદારોને ખુલ્લા અને સક્રિય બળવા માટે ઉશ્કેરવામાં નિષ્ફળ ગયા બાદ મંગલ પાંડેએ પોતાની બંદુક પોતાની છાતી પર ગોઠવીને પગના અંગુઠાથી ટ્રિગર દબાવીને આત્મહત્યા કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. પરંતુ તે માત્ર ઘાયલ થયો હતો અને 6 એપ્રિલે તેને કોર્ટ માર્શલ કરવામાં આવ્યો હતો. 8 એપ્રિલે તેને ફાંસી આપવામાં આવી હતી. જમાદાર ઇશ્વરી પ્રસાદને મૃત્યુદંડ આપવામાં આવ્યો અને 22 એપ્રિલે ફાંસીએ ચઢાવી દેવાયો હતો. તેમની રેજિમેન્ટના સભ્યો તેમના ઉપરી અધિકારીઓ પ્રત્યે ખાસ કરીને આ ઘટના પછી દુર્ભાવના ધરાવતા હોવાનું માનવામાં આવતું હતું તેથી રેજિમેન્ટને વિખેરી નાખવામાં આવી અને તેમના ગણવેશ ઉતારી લેવાયા. શેખ પલ્ટુને બઢતી આપીને બંગાળ આર્મીમાં જમાદારનો દરજ્જો અપાયો હતો. અન્ય રેજિમેન્ટના સિપાહીઓને લાગ્યું હતું કે આ વધારે પડતી કઠોર સજા હતી. રેજિમેન્ટ વિખેરી નાખતી વખતે જે અપમાન કરવામાં આવ્યું તેનાથી પણ બળવાને વેગ મળ્યો તેમ કેટલાક ઇતિહાસકારો માને છે, કારણ કે નારાજ ભૂતપૂર્વ સિપાહીઓ પોતાના ઘરે અવધ પાછા ફર્યા ત્યારે તેમનામાં જ્યારે તક મળે ત્યારે બદલો લેવાની ભાવના હતી. એપ્રિલ 1857ફેરફાર કરો એપ્રિલ દરમિયાન આગ્રા, અલ્હાબાદ અને અંબાલામાં અશાંતિ અને આગના બનાવો બન્યા હતા. ખાસ કરીને અંબાલામાં મોટું લશ્કરી કેન્ટોનમેન્ટ છે અને વિવિધ એકમોને તેમની વાર્ષિક બંદુકબાજીની કવાયત માટે એકત્ર કરવામાં આવે છે, ત્યાં બંગાળ આર્મીના કમાન્ડર-ઇન-ચીફ જનરલ એન્સનને સ્પષ્ટ લાગી રહ્યું હતું કે કારતુસના કારણે કોઇ પ્રકારની હિંસા ચોક્કસ થશે. નાગરિક ગવર્નર-જનરલના સ્ટાફ દ્વારા વિરોધ કરવામાં આવ્યો હોવા છતાં તેઓ બંદુકબાજીની કવાયત મોકુફ રાખવા તૈયાર થયા અને નવી ડ્રીલની મંજૂરી આપી જેમાં સૈનિકોએ પોતાના દાંતના બદલે પોતાની આંગળીઓથી કારતુસો ખોલવાના હતા. જોકે તેમણે આ પદ્ધતિ સમગ્ર બંગાળ આર્મીમાં લાગુ કરવાના કોઇ સામાન્ય આદેશ આપ્યા ન હતા અને સંભવિત મુશ્કેલીને ખાળવા માટે અંબાલા જ રહ્યા હતા. ત્યાંથી તેઓ સિમલા ગયા હતા જે એક ઠંડું “હિલ સ્ટેશન” છે જ્યાં ઘણા ઉચ્ચ અધિકારીઓ ઉનાળો ગાળવા જતા હતા. અંબાલામાં કોઇ ખુલ્લો બળવો થયો ન હતો છતાં એપ્રિલના અંતમાં મોટા પ્રમાણમાં આગ ચાંપવાના બનાવો બન્યા હતા. બેરેકની ઇમારતો (ખાસ કરીને એવા સૈનિકોની જેમણે એન્ફિલ્ડ કારતુસોનો ઉપયોગ કર્યો હતો) અને યુરોપીયન અધિકારીઓના બંગલા સળગાવી દેવાયા હતા.[૩૬] મેરઠ અને દિલ્હીફેરફાર કરો મેરઠફેરફાર કરો ફેલિસ બીટોએ 1858માં લીધેલો મેરઠની એક મસ્જિદનો ફોટોગ્રાફ જ્યાં કેટલાક બળવાખોર સૈનિકોએ પ્રાર્થના કરી હોઇ શકે છે. મેરઠ ખાતે અન્ય એક મોટું લશ્કરી કેન્ટોનમેન્ટ હતું. 2,357 ભારતીય સિપાહીઓ અને 2038 અંગ્રેજ સૈનિકોને 12 અંગ્રેજ જવાનો દ્વારા સંચાલિત તોપો સાથે ત્યાં ગોઠવવામાં આવ્યા હતા. મેરઠ ભારતમાં અંગ્રેજ સૈનિકોનું સૌથી મોટું કેન્દ્ર હતું અને ત્યાર બાદ તેને એવો પુરાવો ગણવામાં આવ્યું કે અસલ બળવો પૂર્વ આયોજિત યોજનાનો ભાગ ન હતું, પરંતુ અચાનક ફાટી નીકળ્યો હતો.[૩૭] બંગાળ આર્મીમાં અશાંતિની સ્થિતિ વિશે પહેલેથી સારી એવી જાણકારી હતી, છતાં 24 એપ્રિલે ત્રીજી બંગાળ લાઇટ કેવેલરીના સહાનુભૂતિ ન ધરાવતા કમાન્ડિંગ ઓફિસર લેફ્ટનન્ટ કર્નલ જ્યોર્જ કાર્મિકેલ-સ્મિથએ તેમના 90 જવાનોને પરેડ કરવા અને ગોળીબારની ડ્રીલ કરવા આદેશ આપ્યો હતો. પાંચ સૈનિકોને બાદ કરતા બાકીના તમામે પોતાના કારતુસ સ્વીકારવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. 9 મેના રોજ બાકીના 85 સૈનિકોને કોર્ટ માર્શલ કરવામાં આવ્યા અને મોટા ભાગનાને 10 વર્ષની કેદની સજા કરવામાં આવી જેમા સખત મજૂરીનો સમાવેશ થતો હતો. પ્રમાણમાં યુવાન અગિયાર સૈનિકોને પાંચ વર્ષની કેદની સજા કરવામાં આવી હતી. સજા પામેલા લોકોના ગણવેશ ઉતારી લેવાયા હતા અને બેડીઓમાં બાંધવામાં આવ્યા હતા અને બધાની સામે આખી ગેરીસનની પરેડ કરવામાં આવી હતી. તેમને જેલમાં મોકલવામાં આવી રહ્યા હતા ત્યારે સજા પામેલા કેદીઓએ તેમને ટેકો ન આપવા બદલ પોતાના સાથીદારોની ટીકા કરી હતી. ત્યાર પછીનો દિવસ રવિવાર હતો જે આરામ અને પૂજા કરવાનો ખ્રિસ્તીઓનો દિવસ હતો. કેટલાક ભારતીય સૈનિકોએ ઓફ-ડ્યુટી જુનિયર યુરોપીયન અધિકારીઓ (તે સમયે ઘોડેસવાર દળના લેફ્ટનન્ટ હ્યુજ ગોફ સહિત)ને ચેતવણી આપી હતી કે જેલમાં પૂરાયેલા સૈનિકોને બળપ્રયોગથી છોડાવવાની યોજના છે, પરંતુ જે વરિષ્ઠ અધિકારીઓને તેની જાણકારી આપવામાં આવી તેમણે તેની નોંધ લીધી ન હતી. મેરઠ શહેરમાં પણ અશાંતિ હતી જ્યાં બજારમાં ગુસ્સા સાથે પ્રદર્શનો થયા અને કેટલીક ઇમારતો સળગાવી દેવાઇ હતી. સાંજે, મોટા ભાગના યુરોપીયન અધિકારીઓ ચર્ચમાં હાજરી આપવા તૈયારી કરી રહ્યા હતા, જ્યારે ઘણા યુરોપીયન સૈનિકોને ફરજ પર રજા હતી અને તેઓ કેન્ટીનમાં અથવા મેરઠની બજારમાં ગયા હતા. ત્રીજી કેવેલરીની આગેવાની હેઠળ ભારતીય સૈનિકોએ બળવો પોકાર્યો. પ્રથમ વિરોધને કચડી નાખવાનો પ્રયાસ કરનારા યુરોપીયન જુનિયર અધિકારીઓની તેમના જ સૈનિકો દ્વારા હત્યા કરવામાં આવી હતી. યુરોપીયન અધિકારીઓ અને નાગરિકોના આવાસ પર હુમલા કરવામાં આવ્યા હતા અને ચાર નાગરિક પુરુષો, આઠ મહિલાઓ અને આઠ બાળકોની હત્યા કરવામાં આવી હતી. બજારમાં ટોળાએ ત્યાં ઓફ-ડ્યુટી અધિકારીઓ પર હુમલા કર્યા હતા. આશરે 50 ભારતીય નાગરિકો (જેમાંના કેટલાક અધિકારીઓના નોકર હતા જેમણે પોતાના માલિકોને બચાવવાનો કે છુપાવવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો)ની પણ સિપાહીઓ દ્વારા હત્યા કરવામાં આવી હતી.[૩૮] કોટવાલ ધાન સિંઘ ગુર્જર મેરઠ શહેરમાં કોટવાલ (કિલ્લાનો રક્ષક) ધાન સિંઘ ગુર્જરે જેલના દરવાજા ખોલી નાખ્યા હતા.[૩૯] 10 મેની સાંજે[૪૦] મેરઠમાં સિપાહીઓ અને ટોળા દ્વારા કુલ આશરે 50 યુરોપીયન પુરુષો (સૈનિકો સહિત), મહિલાઓ અને બાળકોની હત્યા કરવામાં આવી હતી.[૪૧] સિપાહીઓએ જેલમાં પૂરાયેલા 85 સાથીદારોને છોડાવ્યા હતા જેમના સાથે 800 અન્ય કેદીઓને (દેવાદારો અને અપરાધીઓ) પણ મુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા.[૪૦] કેટલાક સિપાહીઓ (ખાસ કરીને 11મી બંગાળ નેટિવ ઇન્ફન્ટ્રીમાંથી) બળવો કરતા અગાઉ વિશ્વાસુ અંગ્રેજ અધિકારીઓ અને મહિલાઓ અને બાળકોને સલામત સ્થળે મૂકી આવ્યા હતા.[૪૨] કેટલાક અધિકારીઓ અને તેમના પરિવારો રામપુર ભાગી ગયા હતા જ્યાં તેમને નવાબે શરણ આપી હતી. વરિષ્ઠ કંપની અધિકારીઓ, ખાસ કરીને ડિવિઝનના કમાન્ડર મેજર જનરલ હેવિટ (જેઓ 70 વર્ષના હતા અને નાદુરસ્ત તબિયત ધરાવતા હતા) પ્રત્યાઘાત આપવામાં ધીમા હતા. અંગ્રેજ સૈનિકો (મુખ્યત્વે 60મી રાઇફલ્સની પ્રથમ બટાલિયન, છઠ્ઠી ડ્રેગન ગાર્ડ્સ અને યુરોપીયન સૈનિકોની બનેલી બંગાળ આર્ટિલરીની બે ટુકડીઓ)એ ટેકો આપ્યો, પરંતુ બળવાખોર સિપાહીઓ સામે લડવાનો કોઇ આદેશ મળ્યો ન હતો. તેઓ માત્ર પોતાના વડામથકો અને શસ્ત્રાગારનું રક્ષણ કરી શક્યા હતા. ત્યાર પછીની સવારે જ્યારે તેમણે હુમલો કરવા તૈયારી કરી ત્યારે મેરઠ શાંત હતું અને બળવાખોરો દિલ્હી તરફ કુચ કરી ગયા હતા. અંગ્રેજ ઇતિહાસકાર ફિલિપ મેસન નોંધ કરે છે કે મેરઠના મોટા ભાગના સિપાહીઓ અને સવારો 10 મેની રાતે દિલ્હી નીકળી ગયા તે અનિવાર્ય હતું. તે મજબુત દિવાલોથી ઘેરાયેલું શહેર હતું જે માત્ર ચાળીશ માઇલ દૂર હતું. તે જૂની રાજધાની હતું અને મુઘલ સમ્રાટની ગાદી હતું. આ ઉપરાંત ત્યાં ગેરિસનમાં કોઇ અંગ્રેજ સૈનિકો ન હતા. (તેની સરખામણીમાં મેરઠમાં વધારે મજબુત જમાવડો હતો)[૩૭] તેમનો પીછો કરવાનો કોઇ પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો ન હતો તે બાબતની કોઇએ અપેક્ષા રાખી ન હતી. દિલ્હીફેરફાર કરો 11મેના રોજ ત્રીજી કેવેલરીની પ્રથમ ટુકડી દિલ્હી પહોંચી હતી. મહેલમાં બાદશાહના આવાસની બારીમાંથી તેમણે તેમને બોલાવ્યા અને નેતાગીરી સ્વીકારવા જણાવ્યું. બહાદુરશાહે આ સમયે કંઇ ન કર્યું (તેમણે સૈનિકોને સામાન્ય અરજદારો તરીકે ગણ્યા), પરંતુ મહેલમાં રહેલા અન્ય લોકો તરત બળવામાં સામેલ થયા હતા. દિવસ દરમિયાન બળવો ફેલાયો હતો. ચૌધરી દયા રામની આગેવાની હેઠળ ચંદ્રવાલના ગુર્જરોએ ચીફ મેજિસ્ટ્રેટ થિયોફિલસ મેટકાફેનું મકાન તોડી પાડ્યું હતું.[૩૯][૪૩] યુરોપીયન અધિકારીઓ, શહેરમાં રહેલા ભારતીય ખ્રિસ્તીઓ અને દુકાનદારોની હત્યા કરવામાં આવી હતી. કેટલાકની હત્યા સિપાહીઓએ અને બીજાની હત્યા લૂંટ મચાવતા ટોળાએ કરી હતી.[૪૪] ફ્લેગસ્ટાફ ટાવર, દિલ્હી, જ્યાં બળવામાં બચી ગયેલા યુરોપીયનો 11 મે, 1857ના રોજ એકત્ર થયા હતા. ફેલિસ બીટો દ્વારા ફોટોગ્રાફ શહેરની નજીક બંગાળ નેટિવ ઇન્ફન્ટ્રીની ત્રણ બટાલિયનો ગોઠવવામાં આવી હતી. કેટલાક અલગ થયેલા સૈનિકો ટૂંક સમયમાં બળવામાં સામેલ થઇ ગયા જ્યારે બીજા લોકો બળવામાં સામેલ થયા ન હતા, પરંતુ બળવાખોરો સામે કાર્યવાહી કરવાના આદેશ બજાવવાનો પણ ઇનકાર કર્યો હતો. બપોર બાદ શહેરમાં તીવ્ર વિસ્ફોટ થયા હતા જેનો અવાજ કેટલાક માઇલ સુધી સંભળાયો હતો. મોટા પ્રમાણમાં શસ્ત્રો અને દારુગોળો ધરાવતું શસ્ત્રાગાર બળવાખોરોનો હાથમાં જશે તેવી બીકે નવ અંગ્રેજ ઓર્ડનન્સ અધિકારીઓએ સિપાહીઓ પર ગોળીબાર શરુ કર્યો હતો જેમાં તેમના પોતાના રક્ષણના સૈનિકો પણ સામેલ હતા. પ્રતિકાર કરવાની કોઇ આશા ન રહી ત્યારે તેમણે જાતે દારુગોળો ઉડાવી દીધો હતો. નવ અધિકારીઓમાંથી છ જીવીત રહી ગયા હતા, પરંતુ ધડાકાના કારણે નજીકની શેરીઓ, મકાનો અને ઇમારતોમાં ઘણા મૃત્યુ પામ્યા હતા.[૪૫] આ ઘટનાઓના સમચારે અંતે દિલ્હી સ્થિત સિપાહીઓને બળવો કરવા માટે પ્રેર્યા. સિપાહીઓ કેટલાક શસ્ત્રો અને દારુગોળો બચાવવામાં સફળ રહ્યા હતા. જેમણે દિલ્હી બહાર બે માઇલ (3 કિમી) દૂર એક મેગેઝિન અને 3000 બેરલ ગન પાઉડર કોઇ પણ પ્રતિકાર વગર કબજે કર્યો હતો. ઘણા ભાગી ગયેલા યુરોપીયન અધિકારીઓ અને નાગરિકો દિલ્હીની ઉત્તરમાં ફ્લેગસ્ટાફ ટાવરમાં એકત્ર થયા હતા, જ્યાંથી ટેલિગ્રાફ ઓપરેટરો ઘટનાઓના સમાચાર અન્ય અંગ્રેજ મથકો પર મોકલી રહ્યા હતા. મેરઠથી જે મદદની અપેક્ષા હતી તે નહીં આવે તે સ્પષ્ટ થઇ ગયા બાદ તેઓ ઘોડાગાડીઓમાં બેસીને કર્નાલ જવા રવાના થયા. જેઓ મુખ્ય ભાગથી અલગ થઇ ગયા અથવા ફ્લેગશિપ ટાવર પહોંચી શક્યા ન હતા તેઓ પણ પગપાળા કર્નાલ જવા રવાના થયા. કેટલાકને રસ્તામાં ગામવાસીઓએ મદદ કરી હતી, અન્યોને લૂંટી લેવાયા હતા અથવા હત્યા કરવામાં આવી હતી. ત્યાર પછીના દિવસે બહાદુર શાહે ઘણા વર્ષો બાદ પહેલી વાર પોતાનો વિધિવત દરબાર ભર્યો. તેમાં કેટલાક રોમાંચિત અથવા તોફાની સિપાહીઓએ હાજરી આપી હતી. બાદશાહને ઘટનાઓના વળાંક વિશે સાવચેત કરવામાં આવ્યા હતા, પરંતુ અંતે તેમણે સિપાહીઓનું જોડાણ સ્વીકાર્યું અને બળવાની આગેવાની કરવા માટે પોતાની સહમતી આપી. 16 મેના રોજ 50 યુરોપીયનો, જેઓ મહેલમાં બંદી બનાવાયા હતા અથવા શહેરમાં છુપાયેલા મળી આવ્યા હતા, તેમને મહેલની બહારના મેદાનમાં બાદશાહના નોકરો દ્વારા પીપળાના ઝાડ નીચે મારી નાખવામાં આવ્યા હતા.[૪૬][૪૭] ટેકો અને વિરોધફેરફાર કરો બળવા વખતના રાજ્યો દિલ્હીની ઘટનાઓના સમાચાર ઝડપથી ફેલાયા જેના કારણે સિપાહીઓમાં બળવો શરૂ થયો અને ઘણા જિલ્લામાં અશાંતિ ફેલાઇ હતી. ઘણા કિસ્સામાં અંગ્રેજ લશ્કર અને નાગરિક સત્તાવાળાઓની વર્તણૂકના કારણે અવ્યવસ્થા ફેલાઇ હતી. ટેલિગ્રાફ મારફત દિલ્હીના પતનના સમાચાર મળ્યા ત્યાર બાદ ઘણા કંપની વહીવટદારોએ પોતાને, પોતાના પરિવારોને અને નોકરોને સુરક્ષિત સ્થળે પહોંચાડવા ઉતાવળમાં પગલાં લેવાનું શરુ કર્યું. દિલ્હીથી 160 miles (260 km) દૂર આગ્રામાં 6000 જેટલા ચુનંદા બિન-લડાકુઓ કિલ્લા પર એકત્ર થયા હતા.[૪૮] જે ઉતાવળથી ઘણા નાગરિકો પોતાના પદ છોડી ગયા હતા તેના કારણે તેઓ જે જગ્યા ખાલી કરી ગયા ત્યાં બળવાખોરોને પ્રોત્સાહન મળ્યું હતું, જોકે બીજા પોતાના પદ પર ત્યાં સુધી ટકી રહ્યા જ્યારે કોઇ પણ પ્રકારની વ્યવસ્થા જાળવવી સ્પષ્ટ રીતે અસંભવ બની ગઇ. બળવાખોરો અથવા ગુંડાઓની ટોળીઓ દ્વારા કેટલાકની હત્યા કરવામાં આવી હતી. લશ્કરી સત્તાવાળાઓએ પણ બિનઆયોજિત રીતે તેનો પ્રતિભાવ આપ્યો હતો. કેટલાક અધિકારીઓ તેમના સિપાહીઓ પર વિશ્વાસ ધરાવતા હતા, પરંતુ બીજા કેટલાકે બળવાની શક્યતા ટાળવા માટે પોતાના સિપાહીઓને નિઃશસ્ત્ર કર્યા હતા. બનારસ અને અલ્હાબાદ ખાતે નિઃશસ્ત્રીકરણની પ્રક્રિયા ગુંચવણભરી હતી જેના કારણે સ્થાનિક બળવો થયો હતો.[૪૯] બળવો ફેલાવા લાગ્યો હતો, પરંતુ બળવાખોરો વચ્ચે એકતા ઓછી હતી. બહાદુર શાહ ઝફરને બાદશાહ તરીકે ગાદી પર પુનઃસ્થાપિત કરવામાં આવ્યા હતા ત્યારે એક વર્ગ એવો હતો જે મરાઠા શાસકોને પણ ગાદીએ બેસાડવા માગતો હતો અને અવધનું જૂથ તેમના નવાબ પાસે જે સત્તા હતી તે જાળવવા માંગતું હતું. સહસ્ત્રાબ્દિમાં માનનારા અહમદુલ્લાહ શાહ અને મૌલાના ફઝલ-એ-હક ખૈરાબદી જેવા મુસ્લિમ નેતાઓ દ્વારા જેહાદ[૫૦]ની હાકલ કરવામાં આવી હતી જેને મુસ્લિમોએ, ખાસ કરીને મુસ્લિમ કલાકારોએ વધાવી લીધી હતી તેના પરથી અંગ્રેજો એવું માનવા લાગ્યા હતા કે બળવાની ઘટનાઓ પાછળ મુસ્લિમોનો મુખ્ય હાથ છે. અવધમાં સુન્ની મુસ્લિમો નહોતા ઇચ્છતા કે શિયાનું શાસન આવે. તેથી તેમણે તેને શિયા બળવો ગણાવીને ઘણી વાર તેમાં જોડાવાનો ઇનકાર ગણાવ્યો હતો. જોકે આગા ખાન જેવા કેટલાક મુસ્લિમોએ અંગ્રેજોને ટેકો આપ્યો હતો. અંગ્રેજોએ તેમના બિરુદને વિધિવત રીતે માન્ય રાખીને શિરપાવ આપ્યો હતો. મુઘલ બાદશાહ બહાદુર શાહે આવી હાકલોનો વિરોધ કર્યો હતો કારણ કે એવું માનવામાં આવે છે કે તેમને લાગ્યું હતું કે કોમી હિંસા ફેલાઇ શકે તેમ છે. થાણા ભવનમાં સુન્નીઓએ હાજી ઇમદાદુલ્લાહને તેમના અમીર જાહેર કર્યા. મે 1857માં હાજી ઇમદાદુલ્લાહની સેના અને અંગ્રેજો વચ્ચે શામલીની લડાઇ થઇ હતી. પંજાબ અને ઉત્તર-પશ્ચિમ ફ્રન્ટિયર પ્રાંતના શીખો અને પઠાણોએ અંગ્રેજોને ટેકો આપ્યો અને દિલ્હીને પુનઃકબજામાં મેળવવામાં મદદ કરી હતી.[૫૧][૫૨] કેટલાક ઇતિહાસકારો નોંધે છે કે શીખો આઠ વર્ષ અગાઉ કંપની દ્વારા પૂરબીયાઓ (પૂર્વના લોકો) – બિહારીઓ અને યુપીવાળાઓની મદદથી પંજાબને અંગ્રેજ રાજમાં ભેળવી દેવાયું તેનો બદલો લેવા માંગતા હતા. પૂરબિયાઓએ પ્રથમ અને દ્વિતિય અંગ્રેજ-શીખ યુદ્ધમાં અંગ્રેજોને મદદ કરી હતી. એવું સૂચવવામાં આવે છે કે સિપાહીઓની વર્તણૂકથી શીખો અપમાન અનુભવતા હતા જેમણે (તેમના મત પ્રમાણે) અંગ્રેજોની મદદથી ખાલસાને હરાવ્યા હતા, તેઓ નારાજ હતા અને અંગ્રેજો કરતા પણ તેમને વધુ ધિક્કારતા હતા.[૫૩] 1857માં બંગાળ આર્મીમાં 86,000 સૈનિકો હતા જેમાંથી 12,000 યુરોપિયન, 16,000 શીખ અને 1,500 ગુરખા સૈનિકો હતા. કુલ (ત્રણેય ભારતીય સેના મળીને) 311,000 ભારતીય સૈનિકો અને 40,160 યુરોપિયન સૈનિકો તથા 5,362 અધિકારીઓ હતા.[૫૪] બંગાળ આર્મીની 75 નિયમિત નેટિવ ઇન્ફન્ટ્રી રેજિમેન્ટમાંથી 54એ બળવો કર્યો હતો જોકે કેટલીકને તાત્કાલિક વિખેરી નાખવામાં આવી હતી અથવા તેના સિપાહીઓ પોતાના ઘરે જતા રહેતા તે તૂટી ગઇ હતી. બાકીની 21 રેજિમેન્ટમાં બળવો ન થાય તે માટે તેમાંથી ઘણી રેજિમેન્ટને નિઃશસ્ત્ર કરવામાં આવી હતી અથવા વિખેરી નાખવામાં આવી હતી. અસલ બંગાળ નેટિવ ઇન્ફન્ટ્રી રેજિમેન્ટમાંથી માત્ર બાર ભારતીય આર્મી તરીકે ટકી શકી હતી.[૫૫] બંગાળ લાઇટ કેવેલરીની તમામ દશ રેજિમેન્ટે બળવો કર્યો હતો. બંગાળ આર્મીમાં 29 અનિયમિત કેવેલરી અને 42 અનિયમિત ઇન્ફન્ટ્રી રેજિમેન્ટનો સમાવેશ થતો હતો. તેમાં તાજેતરમાં ભેળવી દેવાયેલા અવધની ટુકડીઓનો પણ સમાવેશ થતો હતો જેમણે એક સાથે બળવો કર્યો હતો. ગ્વાલિયરની એક મોટી લશ્કરી ટુકડીએ પણ બળવો કર્યો હતો, જોકે રાજ્યના શાસક અંગ્રેજોની પડખે રહ્યા હતા. અનિયમિત એકમોના બાકી રહેલા લોકોને વિવિધ સ્રોતમાંથી એકત્ર કરવામાં આવ્યા હતા અને તેઓ મુખ્યધારાના ભારતીય સમાજની ચિંતાઓથી અસરગ્રસ્ત ન હતા. ત્રણ ટુકડીઓએ ખાસ કરીને કંપનીને સક્રિય મદદ કરી હતીઃ ત્રણ ગુરખા અને છમાંથી પાંચ શીખ ઇન્ફન્ટ્રી એકમો અને તાજેતરમાં સ્થાપવામાં આવેલા પંજાબ અનિયમિત દળના છ ઇન્ફન્ટ્રી અને છ ઘોડેસવાર એકમો.[૫૬][૫૭] 1 એપ્રિલ, 1858ના રોજ બંગાળ આર્મીમાં કંપનીને વફાદાર હોય તેવા ભારતીય સૈનિકોની સંખ્યા 80,053 હતી.[૫૮][૫૯] આ કુલ સંખ્યામાં મોટી સંખ્યામાં એવા સૈનિકો સામેલ હતા જેમને બળવો ફાટી નીકળ્યા બાદ પંજાબ અને ઉત્તર-પશ્ચિમ ફ્રન્ટિયરમાં તાત્કાલિક ભરતી કરવામાં આવ્યા હતા. બોમ્બે આર્મીની 29 રેજિમેન્ટમાં ત્રણ બળવા થયા હતા જ્યારે મદ્રાસ આર્મીમાં કોઇ બળવો થયો ન હતો. જોકે 52 રેજિમેન્ટ પૈકી એકના સભ્યોએ બંગાળમાં સેવા બજાવવા માટે ઇનકાર કરી દીધો હતો.[૬૦] દક્ષિણ ભારતમાં મોટા ભાગે નિષ્ક્રિયતા જોવા મળી હતી અને હિંસાના છુટાછવાયા અને અવ્યવસ્થિત બનાવો બન્યા હતા. મોટા ભાગના રાજ્યોએ યુદ્ધમાં ભાગ લીધો ન હતો કારણ કે આ ક્ષેત્રના ઘણા ભાગ નિઝામ અથવા મૈસુરના શાહી પરિવારના શાસન હેઠળ હતા તેથી તેમના પર સીધું અંગ્રેજ શાસન ન હતું. બળવોફેરફાર કરો પ્રારંભિક તબક્કાફેરફાર કરો બહાદુર શાહ ઝફરે પોતાને સમગ્ર ભારતના બાદશાહ જાહેર કર્યા. મોટા ભાગના સમકાલીન અને આધુનિક અહેવાલ સૂચવે છે કે તેમની ઇચ્છા વિરૂદ્ધ આ જાહેરાત પર સહી કરવા માટે સિપાહીઓ અને દરબારીઓએ તેમના પર દબાણ કર્યું હતું.[૬૧] નાગરિકો, ઉમરાવવર્ગ અને રાજદ્વારી પદાધિકારીઓએ બાદશાહ પ્રત્યે પોતાની વફાદારીના શપથ લીધા હતા. બાદશાહે પોતાના નામે સિક્કા બહાર પાડ્યા, જે બાદશાહી દરજજો જાહેર કરવાની સૈથી જૂની પદ્ધતિઓ પૈકી એક છે, તથા મુસ્લિમોએ તેમને પોતાના રાજા તરીકે સ્વીકાર્યા હતા. જોકે આ જાહેરાતના કારણે પંજાબના શીખો બળવાથી દૂર થઈ ગયા હતા કારણ કે તેઓ મુઘલ શાસકો સામે ઘણા યુદ્ધ લડી ચૂક્યા હતા અને ફરી ઇસ્લામિક શાસન ઇચ્છતા ન હતા. બંગાળ પ્રાંત સમગ્ર ગાળા દરમિયાન મોટા ભાગે શાંત રહ્યું હતું. પ્રારંભમાં ભારતીય સૈનિકો કંપનીના દળોને પાછળ ધકેલવામાં મોટા પાયે સફળ રહ્યા હતા અને હરિયાણા, બિહાર, મધ્ય પ્રાંતો અને સંયુક્ત પ્રાંતોમાં કેટલાક મહત્ત્વના શહેરો કબજે કર્યા હતા. યુરોપીયન દળોની સંખ્યા વધી અને તેમણે વળતો હુમલો કર્યો ત્યારે બળવાખોર સિપાહીઓ મધ્યસ્થ કમાન્ડ અને નિયંત્રણ વ્યવસ્થાના કારણે મુશ્કેલીમાં મૂકાઈ ગયા હતા. તેમણે બખ્તખાન (બાદશાહનો પુત્ર મિરઝા મુઘલ બિનઅસરકારક સાબિત થયા બાદ બાદશાહે જેમને કમાન્ડર-ઇન-ચીફ તરીકે નિયુક્ત કર્યા હતા.) જેવા તટસ્થ નેતા પેદા કર્યા હતા, પરંતુ મોટા ભાગે તેમણે રાજાઓ અને રાજકુમારોના નેતૃત્વની શોધ કરવી પડી હતી. તેમાંથી કેટલાક સમર્પિત આગેવાન સાબિત થયા હતા, પરંતુ બાકીના સ્વાર્થી અથવા બિનકુશળ હતા. મેરઠ બહાર ગ્રામ્ય વિસ્તારમાં સામાન્ય ગુર્જર બળવાએ અંગ્રેજો સામે સૌથી મોટો ખતરો પેદા કર્યો હતો. મેરઠ નજીક પરિક્ષિતગઢમાં ગુર્જરોએ ચૌધરી કદમ સિંઘ (કુદમ સિંઘ)ને પોતાના આગેવાન જાહેર કર્યા હતા અને કંપની પોલિસની હકાલપટ્ટી કરી હતી. કદમ સિંઘ ગુર્જરે 2,000થી 10,000 સૈનિકોની એક મોટી ફોજની આગેવાની લીધી હતી.[૬૨][૬૩] બુલંદશહર અને બિજનૌર પણ અનુક્રમે વાલિદાદ ખાન અને માહો સિંઘ જેવા નેતાઓની આગેવાની હેઠળ ગુર્જરોના નિયંત્રણમાં આવ્યા હતા. સમકાલિન સૂત્રો જણાવે છે કે મેરઠ અને દિલ્હી વચ્ચેના વિસ્તારના લગભગ તમામ ગુર્જર ગામોએ બળવામાં ભાગ લીધો હતો, કેટલાક કિસ્સામાં જલંધરના વિદ્રોહી સિપાહીઓ તેની સાથે જોડાયા હતા અને છેક જુલાઈના અંતમાં આ વિસ્તારમાં જાટ લોકોની મદદથી અંગ્રેજોએ આ ક્ષેત્ર પર નિયંત્રણ મેળવવામાં સફળતા મેળવી હતી.[૬૩] ઇમ્પિરિયલ ગેઝેટિયર ઓફ ઇન્ડિયામાં જણાવાયું છે કે 1857ના ભારતીય બળવા દરમિયાન ગુર્જરો અને રંઘારો (મુસ્લિમ રાજપૂતો) બુલંદશહર વિસ્તારમાં બ્રિટિશ માટે “સૌથી કટ્ટર દુશ્મનો” સાબિત થયા હતા.[૬૪] રેવારી (હરિયાણા)ના રાવ તુલા રામ અને પ્રાણ સુખ યાદવ બ્રિટિશ સેના સામે નસીબપુર ખાતે લડ્યા હતા અને ત્યાર બાદ તેઓ શસ્ત્રો મેળવવા માટે રશિયા પહોંચ્યા હતા જેણે ક્રાઇમિયામાં બ્રિટન સામે લડાઇ શરૂ જ કરી હતી. પેશાવરના એક આદિવાસી નેતાએ જ્યારે મદદની ઓફર કરતો પત્ર લખ્યો ત્યારે રાજાએ જવાબમાં કહ્યું હતું કે તેમણે દિલ્હી આવવું ન જોઈએ કારણ કે ખજાનો ખાલી થઈ ગયો હતો અને સેના નિરંકુશ બની ગઈ હતી.[સંદર્ભ આપો] દિલ્હીફેરફાર કરો મુખ્ય લેખ: દિલ્હીનો ઘેરો અંગ્રેજો શરૂઆતમાં વળતો જવાબ આપવામાં ધીમા હતા. બ્રિટન સ્થિત સૈનિકોને સમુદ્ર માર્ગે ભારત પહોંચવામાં સમય લાગ્યો હતો, જોકે કેટલીક રેજિમેન્ટ્સ પર્સિયા ક્રાઇમિયન યુદ્ધમાંથી જમીનમાર્ગે ભારત રવાના થઈ હતી જ્યારે ચીન જઇ રહેલી કેટલીક રેજિમેન્ટ્સને ભારત તરફ વાળવામાં આવી હતી. ભારતમાં હાજર યુરોપીયન દળોને સંગઠિત કરીને ફિલ્ડ દળમાં ગોઠવવામાં સમય લાગ્યો હતો. પરંતુ અંતે બે ટુકડીઓ મેરઠ અને સિમલા માટે રવાના થઈ હતી. તેઓ દિલ્હી તરફ ધીમી ગતિએ આગળ વધી હતી અને રસ્તામાં તે ભારતીયો સામે લડી, હત્યાઓ કરી અને અસંખ્ય લોકોને ફાંસીએ ચઢાવી દીધા હતા. મેરઠમાં પ્રથમ બળવો ફાટી નીકળ્યાના બે મહિના પછી બે દળો કર્નાલ પાસે ભેગી થઈ. સંયુક્ત દળો (જેમાં બે ગુરખા એકમોનો સમાવેશ થતો હતો, જે નેપાળના રાજા સાથેના કરાર પ્રમાણે બંગાળ આર્મી હેઠળ સેવા આપતા હતા) બદલી-કે-સેરાઇ ખાતે બળવાખોરોની મુખ્ય સેના સામે લડ્યા હતા અને તેમને પાછા દિલ્હી ધકેલ્યા હતા. કંપનીએ દિલ્હી રિજ નજીક શહેરની ઉત્તરમાં થાણું નાખ્યું અને ફરીથી દિલ્હીનો ઘેરો નાખ્યો. આ ઘેરો લગભગ 1 જુલાઈથી 21 સપ્ટેમ્બર સુધી ચાલ્યો હતો. જોકે ઘેરાની કામગીરી ભાગ્યે જ પૂરી થઈ હતી. મોટા ભાગના ઘેરામાં કંપનીના સૈનિકોની સંખ્યા ઓછી હતી અને ઘણી વાર એવું લાગતું હતું કે દિલ્હી નહીં, પરંતુ કંપનીના દળો ઘેરાઇ ગયા છે, કારણ કે બળવાખોરો સરળતાથી સ્રોત અને પૂરવઠો મેળવી શકતા હતા. કેટલાક સપ્તાહો સુધી એવું લાગ્યું કે બિમારી, થાક અને દિલ્હીમાંથી બળવાખોરો દ્વારા સતત હુમલાના કારણે કંપનીના દળોએ પીછેહટ કરવી પડશે, પરંતુ પંજાબમાં બળવાને પહેલેથી રોકીને દબાવી દેવાયો હતો જેના કારણે પંજાબમાંથી બ્રિટિશ, શીખ અને પખ્તુન સૈનિકોની ટુકડીઓને જોહન નિકોલસનના નેતૃત્વ હેઠળ 14 ઓગસ્ટના રોજ રિજ ખાતે ઘેરાબંધીની મદદમાં પહોંચાડી શકાઇ હતી.[૬૫][૬૬] 30 ઓગસ્ટે બળવાખોરોએ શરતો ઓફર કરી જે ફગાવી દેવાઇ હતી.[૬૭] ધ જંતર મંતર દિલ્હીમાં હિન્દુ રાવનું નિવાસસ્થાન, અત્યારે તે હોસ્પિટલ છે, તેને લડાઇમાં ભારે નુકસાન થયું હતું દિલ્હીના કિનારા પર મોર્ટાર અને ગોળીબારથી હુમલો કરાયો હતો એક આતુરતાપૂર્વક રાહ જોઇ રહેલી ટુકડી ઘેરાબંધી કરતી સેના સાથે જોડાઇ હતી અને 7 સપ્ટેમ્બર બાદ ઘેરાબંધીની તોપોએ કોટની દિવાલોમાં બાકોરા કર્યા હતા અને બળવાખોરોની આર્ટિલરીને શાંત કરી દીધી હતી. 14 સપ્ટેમ્બરે બાકોરા અને કાશ્મીરી ગેટ દ્વારા શહેરને ઉડાવી દેવાનો પ્રયત્ન શરૂ કરાયો હતો. શહેરની અંદર હુમલાખોરો પગપેસારો કરી શક્યા હતા, પરંતુ જોહન નિકોલસન સહિત જાનમાલની ભારે ખુવારી વેઠવી પડી હતી. બ્રિટિશ કમાન્ડરો પીછેહઠ કરવા માંગતા હતા, પરંતુ તેમના જુનિયર અધિકારીઓએ લડાઇ ચાલુ રાખવા સમજાવ્યા હતા. એક સપ્તાહના શેરી યુદ્ધ બાદ અંગ્રેજો લાલ કિલ્લામાં પહોંચ્યા હતા. બહાદુર શાહ ઝફર પહેલેથી નાસીને હુમાયુના મકબરાએ પહોંચ્યા હતા. અંગ્રેજોએ શહેરને ફરી કબજામાં લીધું હતું. બહાદુર શાહ ઝફર અને તેમના પુત્રોને વિલિયમ હોડસન દ્વારા હુમાયુના મકબરા પર 20 સપ્ટેમ્બર 1857ના રોજ પકડવામાં આવ્યા. ઘેરો ઘાલનારી ફોજના સૈનિકોએ શહેરમાં લૂંટફાટ શરૂ કરી હતી. બળવાખોર સિપાહીઓ દ્વારા માર્યા ગયેલા યુરોપીયન અને ભારતીય નાગરિકોના મોતનો બદલો લેવા માટે મોટી સંખ્યામાં નાગરિકોને મારી નાખવામાં આવ્યા હતા. શેરીની લડાઇ દરમિયાન શહેરની મુખ્ય મસ્જિદમાં આર્ટિલરી ગોઠવવામાં આવી હતી અને આસપાસના વિસ્તાર પર બોમ્બમારો કરવામાં આવ્યો હતો. તેમાં સમગ્રા ભારતમાંથી આવેલા મુસ્લિમ ઉમરાવવર્ગના મકાનો તથા મોટી સંખ્યામાં સાંસ્કૃતિક, કળા, સાહિત્ય અને નાણાકીય સમૃદ્ધિનો ભોગ લેવાયો હતો. અંગ્રેજોએ તરત બહાદુર શાહની ધરપકડ કરી અને બીજા દિવસે બ્રિટિશ ઓફિસર વિલિયમ હોડસને દિલ્હી દરવાજા નજીક ખૂની દરવાજા (લોહીયાળ દરવાજો) ખાતે તેમના પુત્રો મિર્ઝા મુઘલ, મિર્ઝા ખિઝર સુલ્તાન અને પૌત્ર મિર્ઝા અબુ બકરને ઠાર માર્યા હતા. આ સમાચાર સાંભળીને ઝફરે આઘાતમાં મૌન થઇને પ્રત્યાઘાત આપ્યો જ્યારે તેની પત્ની ઝિનત મહલ ખુશ હતી કારણ કે તેને લાગ્યું હતું કે હવે તેનો પુત્ર ઝફરનો વારસદાર બનશે.[૬૮] દિલ્હીના પતન બાદ તરત હુમલાખોર વિજેતાઓએ એક ટુકડીની રચના કરી હતી જેણે આગ્રામાં ઘેરાયેલી અન્ય એક કંપનીની ફોજને મુક્ત કરાવી હતી અને ત્યાંથી કાનપુર રવાના થઈ હતી જેને તાજેતરમાં જ પુનઃકબ્જામાં લેવાયું હતું. તેના કારણે કંપનીના દળોને પૂર્વથી પશ્ચિમ ભારત સુધી સંદેશાવ્યવહારની એક નાજુક છતા સતત લાઇન મળી હતી. કાનપુર (કાનપુર)ફેરફાર કરો મુખ્ય લેખ: કાનપુરનો ઘેરો તાત્યા ટોપેની સિપાહીગીરી બીબી ઘાર વેલ ખાતે બળવા બાદ અંગ્રેજોએ ઉભું કરેલો સ્મૃતિસ્થંભ (1860માં).ભારતની સ્વતંત્રતા પછી આ પૂતળું મેમોરિયલ ચર્ચ, કોનપોર ખાતે ખસેડવામાં આવ્યું હતું.સેમ્યુઅલ બોર્ન, 1860 દ્વારા આલ્બ્યુમેન સિલ્વર પ્રિન્ટ. જૂનમાં કોનપોર (આજનું કાનપુર)માં જનરલ વ્હીલરના સિપાહીઓએ બળવો કર્યો અને યુરોપીયન કિલ્લેબંધીના વિસ્તારને પોતાના કબજામાં લીધો હતો. વ્હીલર માત્ર એક પીઢ અને સન્માનીય સૈનિક ન હતા, પરંતુ તેમણે એક ઉચ્ચ કુળની ભારતીય મહિલા સાથે લગ્ન કર્યા હતા. તેમણે બળવાને ખાળવા માટે પોતાની પ્રતિષ્ઠા અને નાના સાહેબ સાથેના ઉષ્માભર્યા સંબંધો પર આધાર રાખ્યો હતો અને કિલ્લેબંધી કરવામાં અને પૂરવઠો જાળવવા તથા દારુગોળો ભેગો કરવા માટે પ્રમાણમાં ઓછા પગલાં લીધા હતા. ત્રણ સપ્તાહ સુધી કાનપુરને ઘેરો ઘાલવામાં આવ્યો હતો જેના કારણે પાણી અને ખોરાકનો પુરવઠો દુર્લભ બન્યો અને પુરુષો, મહિલાઓ અને બાળકોનો મરણઆંક સતત વધતો ગયો. 25 જૂને નાના સાહેબે સુરક્ષિત રીતે અલ્હાબાદ ભાગી જવાની ઓફર કરી. માંડ ત્રણ દિવસનો ખોરાક પૂરવઠો બાકી હોવાથી અંગ્રેજો એવી શરતે તૈયાર થઇ ગયા કે તેમને નાના શસ્ત્રો રાખવાની છુટ મળવી જોઇએ અને છુટકારાની કામગીરી 27મીની સવારે ધોળા દિવસે થવી જોઇએ. (નાના સાહેબ ઇચ્છતા હતા કે 26મીની રાતે છુટકારાની કામગીરી થવી જોઇએ) 27 જૂનની સવારે યુરોપીયન ટુકડી કિલ્લેબંધીમાંથી નીકળીને નદી તરફ ગઇ જ્યાં નાના સાહેબે રાખેલી હોડીઓ તેમને અલ્હાબાદ લઇ જવા માટે તૈયાર હતી.[૬૯] કંપની પ્રત્યે વફાદાર રહેલા કેટલાક સિપાહીઓને બળવાખોરો દ્વારા દુર હટાવીને તેમની વફાદારી બદલ અથવા “તેઓ ખ્રિસ્તી થઇ ગયા હોવાથી” તેમની હત્યા કરવામાં આવી હતી. આ ટુકડીની પાછળ રહી ગયેલા કેટલાક ઇજાગ્રસ્ત અંગ્રેજ અધિકારીઓને પણ ગુસ્સે ભરાયેલા સિપાહીઓએ મારી નાખ્યા હતા. યુરોપીયન ટોળીના મોટા ભાગના લોકો ઘાટ પર આવી ગયા ત્યારે ગંગાના બંને કિનારે રહેલા સિપાહીઓએ તેમને ઘેરી લીધા હતા.[૭૦] ગોળીબારનો માર્ગ ખુલ્લો થતા ગોળીબાર શરૂ થઈ ગયો અને ચાલકદળના સભ્યો હોડીઓ છોડીને ભાગ્યા હતા જે પકડાઇ ગઇ હતી સળગતા ધગધગતા કોલસાનો ઉપયોગ કરી તેમને સળગાવી દેવાઇ[૭૧] હતી.[૭૨] અંગ્રેજ ટોળીએ હોડી આગળ ધપાવવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો, પરંતુ ત્રણને બાદ કરતા બાકીની બધી અટવાઇ ગઈ હતી. એક ડઝનથી વધુ ઘાયલ પુરુષો સાથેની એક હોડી શરૂઆતમાં છટકી ગઈ હતી, પરંતુ પછી બળવાખોરો દ્વારા પકડાઇ ગઈ હતી અને કાનપુરના હત્યાકાંડના સ્થળે તેને લઇ જવામાં આવી હતી. અંતે બચી ગયેલા લોકોને મારી નાખવા માટે બળવાખોર ઘોડેસવાર દળના સભ્યો પાણીમાં ઘોડા લઇને ગયા હતા.[૭૨] ગોળીબાર અટક્યા બાદ બચી ગયેલા લોકોને ઘેરી લેવાયા હતા અને પુરુષોને ઠાર કરાયા હતા.[૭૨] હત્યાકાંડ સમાપ્ત થયો ત્યાં સુધીમાં ટોળીના તમામ પુરુષ સભ્યો મૃત્યુ પામ્યા હતા જ્યારે મહિલાઓ અને બાળકોને ત્યાંથી લઇ જવાયા હતા અને બંદી બનાવાયા હતા (ત્યાર બાદ બિબીગઢ હત્યાકાંડમાં તેમની હત્યા થઈ હતી).[૭૩] માત્ર ચાર પુરુષો કાનપુરમાંથી હોડી પર જીવીત બચી શક્યા હતા, તેમાંથી બે ખાનગી સૈનિકો (બળવા દરમિયાન પછી બંને મૃત્યુ પામ્યા હતા), એક લેફ્ટનન્ટ અને કેપ્ટન મોબ્રે થોમ્સનનો સમાવેશ થતો હતો, જેમણે પછી પોતાનો આંખે દેખ્યો અનુભવ ધ સ્ટોરી ઓફ કાનપુર (લંડન, 1859) લખ્યો હતો. ગોળીબાર આયોજનબદ્ધ રીતે થયો હતો કે આકસ્મિક હતો તે મુદ્દો ઉકેલાયો નથી. મોટા ભાગના પ્રારંભિક ઇતિહાસકારો માને છે કે તેનું આયોજન નાના સાહેબ (કેયે અને મેલેસન) દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું અથવા તાત્યા ટોપે અને બ્રિગેડિયર જ્વાલા પ્રસાદે નાના સાહેબની જાણકારી વગર તે કર્યું હતું.(જી ડબલ્યુ ફોરેસ્ટ). આયોજન માટેના કારણ આ પ્રમાણે છેઃ નાના સાહેબે જે ઝડપથી બ્રિટિશ શરતોનો સ્વીકાર કર્યો (મોબ્રે થોમ્સન), અને ઘાટની આસપાસ ગોઠવવામાં આવેલો દારુગોળો, જે યુરોપીયન દળો પર નજર રાખવા માટે જરૂરી કરતા ઘણો વધુ હતો (મોટા ભાગના ઇતિહાસકારો તેના પર સહમત થાય છે). કાર્યવાહી દરમિયાન તાત્યા ટોપેએ આવી કોઇ યોજના હોવાનો ઇનકાર કર્યો હતો આ ઘટનાને નીચે મુજબ વર્ણવી હતીઃ યુરોપીયનો હોડીમાં બેસી જ ગયા હતા અને તેમણે (તાત્યા ટોપે) તેમને રવાના કરવાના સંકેતરૂપે પોતાનો જમણો હાથ ઉઠાવ્યો હતો. બરાબર એ સમયે ટોળામાંથી કોઇએ મોટા અવાજે બ્યુગલ વગાડ્યું જેના કારણે અવ્યવસ્થા ફેલાઇ ગઇ અને તેમાં સર્જાયેલી ગુંચવણમાં હોડીચાલકો હોડીમાંથી કુદી ગયા. બળવાખોરોએ અંધાધૂંધ ગોળીબાર શરૂ કરી દીધો. નજીકમાં સવાડા કોઠી (બંગલા)માં રહેતા નાના સાહેબને આ ઘટના વિશે જાણ કરવામાં આવી અને તેઓ તેને અટકાવવા માટે તરત આવી પહોંચ્યા.[૭૪] કેટલાક ઇતિહાસકારો માને છે કે આવું કદાચ અકસ્માતથી કે કોઇ ભૂલથી થયું હોઈ શકે છે. કોઇએ અકસ્માતે કે દુર્ભાવના સાથે ગોળી છોડી હશે, ગભરાયેલા અંગ્રેજોએ જવાબમાં ગોળીબાર શરૂ કર્યો હશે, અને તેના કારણે હત્યાકાંડ રોકવો અશક્ય બની ગયો હશે.[૭૫] બચી ગયેલી મહિલાઓ અને બાળકોને નાના સાહેબ પાસે લઇ જવાયા હતા અને તેમને પહેલા સવાડા કોઠીમાં અને ત્યાર બાદ સ્થાનિક મેજિસ્ટ્રેટના ક્લાર્ક (ધ બિબીગઢ)ના ઘરમાં રાખવામાં આવ્યા હતા[૭૬] જ્યાં તેમની સાથે ફતેહગઢના નિરાશ્રિતોને પણ રાખવામાં આવ્યા હતા. એકંદરે બિબીગઢમાં આશરે બે સપ્તાહ માટે કુલ પાંચ પુરુષો, બસ્સો છ મહિલાઓ અને બાળકોને પૂરવામાં આવ્યા હતા. મરડો અને કોલેરાના કારણે એક સપ્તાહમાં લગભગ 25ના મોત નિપજ્યાં હતાં.[૭૧] દરમિયાન અલ્હાબાદથી મોકલવામાં આવેલી એક કંપની રાહત ટુકડીએ ભારતીયોને હરાવ્યા હતા અને 15 જુલાઈ સુધીમાં સ્પષ્ટ થઈ ગયું હતું કે નાના સાહેબ કાનપુરનું રક્ષણ નહીં કરી શકે તેથી નાના સાહેબ અને અન્ય બળવાખોર આગેવાનોએ તમામ બંધકોને મારી નાખવાનો નિર્ણય લીધો હતો. સિપાહીઓએ આ આદેશનું પાલન કરવાનો ઇનકાર કર્યા બાદ બે મુસ્લિમ કસાઇઓ, બે હિંદુ ખેડૂતો અને નાના સાહેબના એક અંગરક્ષક બિબીગઢમાં ગયા હતા. છુરા અને કુહાડીઓથી સજ્જ થઇ તેમણે મહિલાઓ અને બાળકોની હત્યા કરી હતી.[૭૭] હત્યાકાંડ બાદ દિવાલો પર લોહીવાળા હાથની છાપો હતી અને ભોંયતળિયા પર માનવ અંગે વિખેરાયેલા પડ્યા હતા.[૭૮] મૃતકો અને મરવાની અણી પર હોય તેવા લોકોને નજીકના કૂવામાં નાખવામાં આવ્યા, 50-foot (15 m) ઊંડો કૂવો જ્યારે ટોચ પર 6 feet (1.8 m) ભરાઇ ગયો[૭૯] ત્યારે બાકીના મૃતદેહોને ગંગામાં નાખી દેવાયા હતા.[૮૦] આ ક્રુરતા માટે ઇતિહાસકારો ઘણા કારણો આપે છે. કંપનીના દળો કાનપુર નજીક પહોંચી રહ્યા હોવાથી કેટલાક માનતા હતા કે બચાવવા માટે કોઇ બંધક નહીં હોય તો દળો કાનપુર નહીં આવે, તેથી તેમની હત્યાનો આદેશ અપાયો હતો. અથવા કદાચ કાનપુરના પતન બાદ કોઇ માહિતી લીક ન થાય તે માટે હત્યા કરવામાં આવી હતી. અન્ય ઇતિહાસકારો માને છે કે અંગ્રેજો સાથે નાના સાહેબના સંબંધ બગડે તે માટે હત્યાઓ કરવામાં આવી હતી.[૮૧] કદાચ તેમાં ભય હતો, અગાઉ ગોળીબારમાં ભાગ લીધો હોય તે બદલ કેટલાક કેદીઓ દ્વારા ઓળખાઇ જવાનો ભય હોઇ શકે છે.[૭૩] ફોટોગ્રાફનું મથાળું, "જનરલ વ્હીલરની કિલ્લેબંધીમાં હોસ્પિટલ, કાનપુર." (1858) કાનપુર (કાનપુર)માં યુરોપીયનોએ પ્રથમ જ્યાં મોટા પ્રમાણમાં જીવ ગુમાવ્યા તે સ્થળ હોસ્પિટલ હતું બિબીગઢ હાઉસ જ્યાં યુરોપીયન મહિલાઓ અને બાળકોની હત્યા કરવામાં આવી હતી અને કૂવો જ્યાંથી તેમના મૃતદેહો મળી આવ્યા હતા, 1858. મહિલાઓ અને બાળકોની હત્યા એક ભૂલ સાબિત થઈ હતી. બ્રિટિશ પ્રજાને ભારે આઘાત લાગ્યો હતો અને શાહીવાદ વિરોધી અને ભારત તરફી બળોએ ટેકો ગુમાવ્યો હતો. અંગ્રેજો અને તેમના સાથીદારોએ બાકીની લડાઇમાં કાનપુરનો ઉપયોગ બદલો વાળવા માટે કર્યો હતો. બળવાના અંત સુધીમાં નાના સાહેબ અદૃશ્ય થઈ ગયા હતા અને તેમનું શું થયું તે કોઈ જાણતું નથી. અન્ય બ્રિટિશ નિરીક્ષણ[૮૨][૮૩][૮૪] પ્રમાણે બિબી-ઘાટ ખાતેના હત્યાકાંડ અગાઉ (પરંતુ મેરઠ અને દિલ્હીની હત્યાઓ પછી) ખાસ કરીને મદ્રાસ ફ્યુજિલિયર્સન (એક યુરોપીયન ટુકડી)ના લેફ્ટનન્ટ કર્નલ જેમ્સ જ્યોર્જ સ્મિથ નિલ દ્વારા જૂનના પ્રારંભમાં અવ્યવસ્થિત શિક્ષાત્મક પગલાં લેવામાં આવ્યા હતા, જેઓ કાનપુર તરફ જતી વખતે અલ્હાબાદ ખાતે કમાન્ડિંગ કરતા હતા. નજીકના ફતેહપુર શહેરમાં એક ટોળાએ સ્થાનિક યુરોપીયન લોકો પર હુમલો કરીને તેમની હત્યા કરી હતી. આ કારણોસર નિલે ગ્રાન્ટ ટ્રન્ક રોડ આસપાસના તમામ ગામડાઓને સળગાવી દેવાનો અને તેના વસાહતીઓને ફાંસીએ ચઢાવી દેવાનો આદેશ આપ્યો હતો. નિલની પદ્ધતિ "ઘાતકી અને ભયાનક" હતી[૮૫] અને લોકોને ભયભીત કરવા ઉપરાંત અગાઉથી અનિર્ણિત રહેલા સિપાહીઓ અને સમુદાયોને બળવો કરવા માટે પ્રેર્યા હોઈ શકે છે. 26 સપ્ટેમ્બરે લખનૌ ખાતે લડાઇ દરમિયાન નિલ માર્યો ગયો હતો અને તેના શિક્ષાત્મક પગલાં માટે ક્યારેય જવાબદાર ગણવામાં આવ્યો ન હતો, જોકે સમકાલિન બ્રિટિશ સૂત્રોએ તેને અને તેના “બહાદુર બ્લુ કેપ્સ”ના વખાણ કર્યા હતા.[૮૬] નિલ હેઠળના સૈનિકોની કામગીરીથી વિપરીત મોટા ભાગના બળવાખોર સૈનિકોની વર્તણૂક વધુ વિશ્વસનીય હતી. એક બંદુકબાજે ખુલાસો કર્યો છે, “અમારો પંથ અમને બંધકોની હત્યા કરવાની છુટ નથી આપતો. જોકે લડાઇમાં અમે અમારા દુશ્મનની હત્યા કરી શકીએ છીએ.”[૮૩] અંગ્રેજોએ જ્યારે કાનપુર કબજામાં લીધું ત્યારે સૈનિકો પોતાના સિપાહી કેદીઓને બિબીગઢમાં લઇ ગયા હતા અને દિવાલો અને ભોંયતળિયા પરના લોહીના ડાઘા જીભથી ચાટવાની ફરજ પાડી હતી.[૮૭] ત્યાર બાદ તેમણે મોટા ભાગના સિપાહીઓને ફાંસીએ ચઢાવી દીધા અથવા “તોપથી બાંધીને ઉડાવી દીધા” (બળવા માટે પરંપરાગત મુઘલ સજા). કેટલાકના દાવા પ્રમાણે સિપાહીઓએ હત્યામાં જાતે ભાગ લીધો ન હતો, પરંતુ તેમણે તે અટકાવવાનું કામ કર્યું ન હતું અને અંગ્રેજો બીજી વાર કાનપુર છોડી ગયા ત્યારે કેપ્ટન થોમ્પસને તેની નોંધ લીધી હતી. લખનૌફેરફાર કરો સર હેનરી મોન્ટગોમેરી લોરેન્સ, અવધના અંગ્રેજ કમિશનર જેઓ લખનૌના ઘેરા દરમિયાન મૃત્યુ પામ્યા હતા. 93મી હાઇલેન્ડર્સ અને પંજાબ રેજિમેન્ટ દ્વારા 2,000 બળવાખોરોની કતલ બાદ સિકંદરા બાગ.ફેલિસ બીટો દ્વારા આલ્બ્યુમેન સિલ્વર પ્રિન્ટ, 1858. મેરઠની ઘટનાઓ બાદ થોડા જ સમયમાં અવધમાં (આજના ઉત્તર પ્રદેશમાં ઔધ તરીકે પણ ઓળખાય છે) બળવો ફાટી નીકળ્યો હતો, જેને એક વર્ષ અગાઉ જ કંપનીમાં જોડી દેવાયું હતું. લખનૌ ખાતે નિવાસી બ્રિટિશ કમિશનર સર હેનરી લોરેન્સ પાસે રેસિડેન્સીના કમ્પાઉન્ડમાં કિલ્લેબંધી કરવા માટે પૂરતો સમય હતો. કંપનીના દળોમાં લગભગ 1700 સૈનિકોનો સમાવેશ થતો હતો જેમાં વફાદાર સિપાહીઓ સામેલ હતા. બળવાખોરોનો હુમલો અસફળ રહ્યો હતો તેથી તેમણે કમ્પાઉન્ડમાં આર્ટીલરીમારો અને બંદુકમારો શરૂ કર્યો હતો. શરૂઆતમાં જ માર્યા ગયેલાઓમાં લોરેન્સનો સમાવેશ થતો હતો. બળવાખોરોએ વિસ્ફોટકો દ્વારા દિવાલ ઉડાવી દેવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો અને ભૂગર્ભ સુરંગ દ્વારા તેને બાયપાસ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો જેનાથી તે ભૂગર્ભ લડાઇની નજીક પહોંચ્યા હતા. 90 દિવસ સુધી ઘેરો ઘાલ્યા બાદ કંપનીના દળોમાં માત્ર 300 વફાદાર સિપાહી, 350 બ્રિટિશ સૈનિકો અને 550 બિન-લડાકુ બાકી રહ્યા હતા. 25 સપ્ટેમ્બરના રોજ સર હેનરી હેવલોકના નેતૃત્વ હેઠળ અને સર જેમ્સ આઉટરેમની (જેઓ સિદ્ધાંત મુજબ વરિષ્ઠ હતા) સહાય સાથે એક રાહત ટુકડી ટૂંકા લશ્કરી અભિયાનમાં લડાઇ લડીને કાનપુરથી લખનૌ પહોંચી હતી જેમાં સંખ્યાની દૃષ્ટિએ નાની ટુકડીએ બળવાખોર દળોને કેટલીક શ્રેણીબદ્ધ મોટી લડાઇઓમાં પરાજય આપ્યો હતો. તેને લખનૌની પ્રથમ રાહત તરીકે ઓળખવામાં આવી હતી કારણ કે આ ટુકડી એટલી મોટી ન હતી કે ઘેરાબંધી તોડી શકે અથવા પોતાની જાતને સહીસલામત કાઢી શકે અને તેથી તેને ગેરિસનમાં જોડાવા માટે ફરજ પડી હતી. ઓક્ટોબરમાં નવા કમાન્ડર-ઇન-ચીફ સર કોલિન કેમ્પબેલની આગેવાની હેઠળ એક મોટી સેના ગેરિસનને મુક્ત કરાવવામાં સફળ રહી હતી અને 18 નવેમ્બરે તેમણે શહેરમાં સંરક્ષિત જગ્યાને ખાલી કરાવવામાં સફળતા મેળવી હતી જેમાં મહિલાઓ અને બાળકોને સૌથી પહેલા છોડાવાયા હતા. ત્યાર બાદ તેમણે કાનપુરમાં પદ્ધતિસર રીતે કાર્યવાહી કરી હતી જેમાં કાનપુરની બીજી લડાઇમાં તેમણે શહેરને બીજી વાર અંકુશમાં લેવાના તાત્યા ટોપેના પ્રયાસને વિફળ બનાવ્યા હતા. 1858ના પ્રારંભમાં કેમ્પબેલે વધુ એકવાર મોટી સેના સાથે લખનૌ તરફ આગેકૂચ કરી હતી. આ વખતે અવધમાં બળવાખોરોને ડામી દેવાની યોજના હતી. તેની સહાયમાં મોટી સંખ્યામાં નેપાળી લશ્કરી ટુકડી હતી જે ઉત્તરમાંથી જંગ બહાદુરની આગેવાની હેઠળ આવી રહી હતી[૮૮] જેણે ડિસેમ્બર 1857માં કંપનીની પડખે રહેવાનું નક્કી કર્યું હતું.[સંદર્ભ આપો] કેમ્પબેલની આગેકૂચ ધીમી અને પદ્ધતિસરની હતી જેણે મોટી પરંતુ બિનસંગઠિત બળવાખોર સેનાને લખનૌમાંથી દુર કરી હતી જેમાં તેના પોતાના દળોને બહુ ઓછી ખુવારી વેઠવી પડી હતી. જોકે તેનાથી મોટી સંખ્યામાં બળવાખોર દળો અવધમાં વિખેરાઇ ગયા હતા અને કેમ્પબેલે છુટાંછવાયા પ્રતિકારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો જે દરમિયાન ગરમી, બીમારી અને ગેરિલા હુમલામાં તેણે સૈનિકો ગુમાવ્યા હતા. ઝાંસીફેરફાર કરો ઝાંસી બુંદેલખંડમાં મરાઠાઓના શાસન હેઠળનું રજવાડું હતું. 1853માં ઝાંસીના રાજા જ્યારે પોતાના જૈવિક પુરુષ વારસદાર વગર મૃત્યુ પામ્યા ત્યારે ગવર્નર જનરલ ઓફ ઇન્ડિયા દ્વારા તેને ખાલસા નીતિ હેઠળ બ્રિટિશ રાજમાં જોડી દેવાયું હતું. તેમની વિધવા રાણી લક્ષ્મી બાઇએ તેના દત્તક પુત્રના છીનવાયેલા અધિકાર સામે વિરોધ કર્યો હતો. બળવાખોર દળો દ્વારા કબજામાં લેવાયેલો અને ત્યાર બાદ અંગ્રેજ પુનઃકબજા સામે ઝાંસીની રાણી દ્વારા રક્ષણ કરવામાં આવેલો ઝાંસીનો કિલ્લો. યુદ્ધ શરૂ થયું ત્યારે ઝાંસી તરત બળવાનું કેન્દ્ર બન્યું હતું. કંપનીના અધિકારીઓ અને તેમના પરિવારજનોના એક નાનકડા જૂથે ઝાંસીના કિલ્લામાં આશરો લીધો હતો અને રાણીએ તેમની મુક્તિ માટે વાટાઘાટ કરી હતી. જોકે તેઓ જ્યારે કિલ્લો છોડી ગયા ત્યારે રાણીનું જેમના પર નિયંત્રણ ન હતું તેવા બળવાખોર સિપાહીઓએ આ લોકોની હત્યા કરી હતી, રાણીએ અનેકવાર ઇનકાર કર્યો હોવા છતાં યુરોપીયનોને રાણી પર શંકા હતી. જૂન 1857ના અંત સુધીમાં કંપનીએ મોટા ભાગના બુંદેલખંડ અને પૂર્વ રાજસ્થાન પર નિયંત્રણ ખોયું હતું. આ વિસ્તારમાં બંગાળ આર્મીના એકમોએ બળવો કર્યો હતો અને તેઓ દિલ્હી અને કાનપુરમાં લડાઇમાં ભાગ લેવા આગેકૂચ કરી ગયા હતા. આ વિસ્તારમાં આવેલા ઘણા રજવાડાઓએ અંદરોઅંદર લડાઇ શરૂ કરી દીધી હતી. સપ્ટેમ્બર અને ઓક્ટોબર 1857માં રાણીએ દાતિયા અને ઓરછાના પડોશી રાજાઓ દ્વારા હુમલા સામે ઝાંસીનું સફળતાપૂર્વક રક્ષણ કર્યું હતું. 3 ફેબ્રુઆરીએ રેઝે સૌગુરની ત્રણ મહિનાની ઘેરાબંધી તોડી હતી. હજારોની સંખ્યામાં સ્થાનિક ગામવાસીઓએ તેમને મુક્તિદાતા તરીકે આવકાર્યા હતા જેમણે બળવાખોરોના કબજામાંથી મુક્તિ અપાવી હતી.[૮૯] માર્ચ 1858માં સર હ્યુજ રોઝની આગેવાની હેઠળ સેન્ટ્રલ ઇન્ડિયા ફિલ્ડ ફોર્સે આગેકૂચ કરી અને ઝાંસી ફરતે ઘેરો ઘાલ્યો હતો. કંપનીના દળોએ શહેર કબજે કર્યું, પરંતુ રાણી છુપા વેશમાં નાસી છુટી. ઝાંસી અને કલ્પીમાંથી હાંકી કાઢવામાં આવ્યા બાદ 1 જૂન, 1858ના રોજ રાણી લક્ષ્મી બાઇ અને મરાઠા બળવાખોરોના એક જૂથે અંગ્રેજોના સહયોગી સિંધિયા શાસકો પાસેથી ગ્વાલિયરના કિલ્લાના શહેરને કબજામાં લીધું હતું. તેના કારણે બળવાખોરોમાં ઉત્સાહનો સંચાર થયો હોઇ શકે પરંતુ સેન્ટ્રલ ઇન્ડિયા ફિલ્ડ ફોર્સ ઝડપથી શહેર તરફ કૂચ કરી રહી હતી. ગ્વાલિયરની લડાઇના બીજા દિવસે 17 જૂનના રોજ રાણી મૃત્યુ પામી. ત્રણ સ્વતંત્ર ભારતીય પ્રતિનિધિઓના વર્ણન પ્રમાણે આઠમા હુસાર્સ દ્વારા કરવામાં આવેલા કાર્બાઇનના ગોળીબારમાં તેનું મૃત્યુ થયું હોવાનું માનવામાં આવે છે. આગામી ત્રણ દિવસમાં કંપનીના દળોએ ગ્વાલિયર પર કબ્જો કર્યો. રાણીની છેલ્લી લડાઇના દૃશ્યોના વર્ણનમાં કેટલાક ટિપ્પણીકારોએ તેની સરખામણી જ્હોન ઓફ આર્ક સાથે કરી છે.[૯૦] ઈન્દોર ઇન્દોર ખાતે ત્યારના કંપની રેસિડન્ટ કર્નલ હેનરી ડ્યુરેન્ડે ઇન્દોરમાં બળવાની શક્યતા નકારી કાઢી હતી.[૯૧] જોકે, 1 જૂનના રોજ હોલ્કરની સેનાના સિપાહીઓએ બળવો કર્યો અને ભોપાલ કેવેલરીની ચોકીઓ પર ગોળીબાર શરૂ કર્યો હતો. કર્નલ ટ્રેવર્સ આગેવાની કરવા આગળ વધ્યા ત્યારે ભોપાલ કેવેલરીએ તેને અનુસરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. ભોપાલ ઇન્ફન્ટ્રીએ પણ આદેશનું ઉલ્લંઘન કર્યું અને તેના બદલે યુરોપીયન સાર્જન્ટ્સ અને અધિકારીઓ તરફ તેમની બંદુકો તાકી હતી. અસરકારક પ્રતિકારની તમામ શક્યતાઓ ખતમ થઇ ગઇ હતી તેથી ડ્યુરેન્ડે તમામ યુરોપીયન રહેવાસીઓને એકત્ર કરીને નાસી છુટવાનો નિર્ણય લીધો હતો, જોકે ઇન્દોરના 39 યુરોપીયન રહેવાસીઓની હત્યા કરવામાં આવી હતી.[૯૨] અન્ય ક્ષેત્રોફેરફાર કરો પંજાબ અંગ્રેજો જેને પંજાબ તરીકે ઓળખતા હતા તે ઘણો વિશાળ વહીવટી વિભાગ હતો જેનું કેન્દ્ર લાહોરમાં હતું. તેમાં માત્ર વર્તમાન ભારત અને પાકિસ્તાનના પંજાબ ક્ષેત્ર નહીં, પરંતુ અફઘાનિસ્તાનની સરહદે આવેલા ઉત્તર-પશ્ચિમ ફ્રન્ટિયર જિલ્લાઓનો પણ સમાવેશ થતો હતો. મોટા ભાગનો વિસ્તાર શીખ રાજ્ય હતું જેના પર રણજિત સિંઘે 1839માં તેના મૃત્યુ સુધી રાજ કર્યું હતું. ત્યાર બાદ રજવાડામાં અવ્યવસ્થા ફેલાઇ હતી જેમાં દરબારના જૂથો અને ખાલસા (શીખ સૈન્ય) વચ્ચે લાહોર દરબાર (કોર્ટ)માં સત્તા માટે અંદરોઅંદર ખેંચતાણ હતી. બે અંગ્રેજ-શીખ યુદ્ધ બાદ સમગ્ર વિસ્તારને ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપની દ્વારા 1848માં ભેળવી દેવાયું હતું. 1857માં આ ક્ષેત્રમાં સૌથી મોટી સંખ્યામાં યુરોપીયન અને ભારતીય દળો હતા. ભારતમાં અન્ય જગ્યાઓ પર બળવાખોર સિપાહીઓ પ્રત્યે જે વસાહતીઓમાં જે સહાનુભૂતિ હતી તેવી સહાનુભૂતિ પંજાબમાં ન હતી, પરિણામે અનેક જગ્યાએ રેજિમેન્ટ્સમાં સિપાહીઓ દ્વારા થયેલો વિદ્રોહ મર્યાદિત રહ્યો હતો અને સિપાહીઓ એક બીજાથી અલગ પડી ગયા હતા. કેટલીક ગેરિસનમાં, ખાસ કરીને ફિરોઝપુરમાં વરિષ્ઠ યુરોપીયન અધિકારીઓ દ્વારા અનિર્ણાયક સ્થિતિના કારણે અમુક સિપાહીઓએ બળવો કર્યો હતો, જોકે ત્યાર બાદ સિપાહીઓ તે વિસ્તાર છોડીને મોટા ભાગે દિલ્હી તરફ જતા રહ્યા હતા.[૯૩] અફઘાન સરહદની નજીક આવેલા પેશાવરના સૌથી મહત્ત્વના ગેરિસન ખાતે ઘણા પ્રમાણમાં જુનિયર અધિકારીઓએ તેમના કમાન્ડર (વયોવૃદ્ધ જનરલ રીડ)ની અવગણના કરી અને નિર્ણયાત્મક કાર્યવાહી કરી હતી. તેમણે સિપાહીઓના પત્રો આંતર્યા હતા અને તેમને બળવામાં સંકલન કરતા અટકાવ્યા હતા અને “પંજાબ મૂવેબલ કોલમ” નામે એક દળની રચના કરી હતી જેનું કામ કોઇ પણ જગ્યાએ બળવો થાય તો તેને દબાવવા માટે દોડી જવાનું હતું. આંતરવામાં આવેલા સંદેશાવ્યવહાર પરથી જ્યારે એ સ્પષ્ટ થઈ ગયું કે પેશાવર ખાતે કેટલાક સિપાહીઓ બળવો જાહેર કરવાની તૈયારીમાં હતા, ત્યારે બંગાળ નેટિવ રેજિમેન્ટની ચાર સૌથી ઓછી અસરગ્રસ્ત રેજિમેન્ટ્સને 22 મેના રોજ આર્ટીલરીના ટેકા સાથે કેન્ટોનમેન્ટમાં બે બ્રિટિશ ઇન્ફન્ટ્રી રેજિમેન્ટ દ્વારા નિઃશસ્ત્ર કરવામાં આવી હતી. આ નિર્ણયાત્મક પગલાંના કારણે ઘણા સ્થાનિક આગેવાનો અંગ્રેજોની પડખે ગયા હતા.[૯૪] 35 અંગ્રેજ સૈનિકોની સ્મૃતિમાં જેલમ ખાતે માર્બલ લેક્ટર્ન. પંજાબમાં જેલમ પણ અંગ્રેજો સામે પ્રતિકારનું કેન્દ્ર હતું. અહીં એચએમ (હમ) XXIV રેજિમેન્ટના 35 બ્રિટિશ સૈનિકો (સાઉથ વેલ્સ બોર્ડરર્સ) 7 જુલાઈ 1857ના રોજ મૃત્યુ પામ્યા હતા. આ વિજયની સ્મૃતિમાં સેન્ટ જ્હોન્સ ચર્ચ જેલમ બાંધવામાં આવ્યું હતું અને તે ચર્ચમાં આરસની તકતી પર આ 35 અંગ્રેજ સૈનિકોના નામ કોતરવામાં આવ્યા હતા. પંજાબમાં અંતિમ મોટા પાયે લશ્કરી બળવો 9 જુલાઈના રોજ ફાટી નીકળ્યો હતો જ્યારે સિયાલકોટ ખાતે એક બ્રિગેડના મોટા ભાગના સિપાહીઓએ બળવો પોકાર્યો અને દિલ્હી તરફ આગેકૂચ કરી હતી. તેઓ રવિ નદી પાર કરવાની તૈયારીમાં હતા ત્યારે એટલી જ મોટી સંખ્યામાં બ્રિટિશ સેના દ્વારા જોહ્ન નિકોલ્સન દ્વારા તેમને આંતરવામાં આવ્યા હતા. કેટલાક કલાકો સુધી સ્થિર પરંતુ અસફળ લડાઇ કર્યા બાદ સિપાહીઓએ નદી પાર કરવાનો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ તેઓ એક ટાપુ પર ફસાઇ ગયા હતા. ત્રણ દિવસ બાદ નિકોલ્સને ટ્રિમુ ઘાટની લડાઇમાં તમામ 1,000 સિપાહીઓને ખતમ કર્યા હતા.[૯૫] ફ્રન્ટિયર ગેરિસનની કેટલીક રેજિમેન્ટોએ પણ ત્યારબાદ બળવો કર્યો હતો, પરંતુ દુશ્મનાવટ ઘરાવતા પખ્તુન ગામડાં અને આદિવાસીઓ વચ્ચે તેઓ એકલા પડી ગયા હતા. પંજાબ અને ઉત્તર પશ્ચિમ ફ્રન્ટિયરમાં જૂન અને જુલાઈ દરમિયાન બળવો પોકારનારા અથવા ભાગી ગયેલા એકમોના સિપાહીઓની સામુહિક કતલ કરવામાં આવી હતી જેમાં સેંકડો સિપાહીઓને મારી નાખવામાં આવ્યા હતા[સંદર્ભ આપો]. બંગાળ યુનિટમાં પ્રથમ વિદ્રોહ થયો તે પહેલાથી અંગ્રેજો શીખ અને પખ્તુન સમુદાયમાંથી અનિયમિત એકમોની પણ ભરતી કરી રહ્યા હતા અને બળવા દરમિયાન આ સંખ્યામાં ભારે વધારો થયો હતો જેમાં અંતે નવા 34,000 સૈનિકોની ભરતી કરવામાં આવી હતી.[૯૬] એક તબક્કે દિલ્હીમાં કિલ્લેબંધી સામે મદદ કરવા માટે સૈનિકો પૂરા પાડવાની જરૂરિયાત પેદા થતા પંજાબના કમિશનર (સર જ્હોન લોરેન્સ)એ અફઘાનિસ્તાનના દોસ્ત મોહમ્મદ ખાનને દોસ્તીના વચનના બદલામાં પેશાવર ઇનામમાં આપવાનું સૂચન કર્યું હતું. પેશાવર અને આસપાસના જિલ્લાઓના બ્રિટિશ એજન્ટોમાં ખળભળાટ મચી ગયો હતો. 1840માં પરત જઇ રહેલી બ્રિટિશ સેનાના હત્યાકાંડનો ઉલ્લેખ કરતા હર્બર્ટ એડવર્ડ્સે લખ્યું હતું, “દોસ્ત મોહમ્મદ મરણાધિન અફઘાન સાબિત નહીં થાય.. જો તે ... અને દુશ્મન તરીકે આપણો પીછો કરશે. યુરોપીયનો પીછેહઠ નહીં કરી શકે – કાબુલ ફરી હુમલો કરશે.”[૯૭] આ અંગે લોર્ડ કેનિંગે પેશાવરને કબજામાં રાખવાનો આગ્રહ રાખ્યો હતો અને બ્રિટન સાથેના જેના સંબંધ 20 વર્ષ કરતા વધુ સમયથી સંદિગ્ધ હતા તે દોસ્ત મોહમ્મદ તટસ્થ રહ્યો હતો. સપ્ટેમ્બર 1858માં ખુર્રલ જૂથના વડા રાય અહમદ નવાઝ ખાન ખરાલે નીલી બાર જિલ્લામાં સતલજ, રવિ અને ચિનાબ નદીઓ વચ્ચે બળવાની આગેવાની કરી હતી. બળવાખોરોએ ગોરાઇરાના જંગલ કબજામાં લીધા હતા અને આ વિસ્તારમાં નબળા બ્રિટિશ દળો સામે કેટલીક પ્રારંભિક સફળતા મેળવી હતી જેમાં ચિચાવાટની ખાતે મેજર ક્રોફોર્ડ ચેમ્બરલેનને ઘેરી લેવાયા હતા. સર જ્હોન લોરેન્સ દ્વારા મોકલવામાં આવેલા પંજાબી ઘોડેસવાર દળની એક સ્કવોડ્રને ઘેરાબંધી હટાવી હતી. અહમદ ખાનને મારી નાખવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ બળવાખોરોને મીર બાહવાલ ફતવાના નામે નવો સરદાર મળ્યો હતો જેણે ત્રણ મહિના સુધી બળવો ચાલુ રાખ્યો હતો, અંતે સરકારી દળો જંગલમાં ઘૂસી ગયા હતા અને બળવાખોર આદિવાસીઓને વિખેરી નાખ્યા હતા.[૯૮] જૌનપુર જૌનપુર જિલ્લાના ડોભી તાલુકાના રાજપૂત વંશના રઘુવંશ[સ્પષ્ટતા જરુરી] જમીનદારોએ[૯૯] બળવામાં નોંધપાત્ર ભૂમિકા ભજવી હતી. ગાઝીપુર, આઝમગઢ અને બનારસની આસપાસના જિલ્લાઓમાં બ્રિટિશ શાસન સામે બળવો થયાની વાત સાંભળીને ડોભીના રાજપૂતોએ પોતાની સશસ્ત્ર સેના બનાવી હતી અને સમગ્ર વિસ્તારમાં કંપની પર હુમલા કર્યા હતા. તેમણે બનારસ-આઝમગઢ રોડ વચ્ચે કંપનીની સંદેશાવ્યવહારની લાઇન કાપી નાખી હતી અને ભૂતપૂર્વ બનારસ રાજ્ય તરફ કૂચ કરી હતી. બ્રિટિશ નિયમિત દળો સાથેની પ્રથમ અથડામણમાં રાજપૂતોએ ભારે ખુવારી વેઠી હતી, પરંતુ આયોજનબદ્ધ રીતે ખસ્યા હતા. તેમણે ફરી જૂથ બનાવ્યું અને બનારસને કબજે કરવા પ્રયાસ કર્યો હતો. આ દરમિયાન બળવાખોરોની અન્ય એક સેનાએ આઝમગઢને ઘેરી લીધું હતું. ડોભી રાજપૂતોના પડકારના કારણે કંપની આઝમગઢને પૂરતા દળો મોકલી શકી ન હતી. લડાઇ નક્કી હતી અને કંપનીએ જૂન 1857માં શીખો અને હિંદુસ્તાની ઘોડેસવાર ટુકડીઓની મદદથી રાજપૂતો પર હુમલો કર્યો હતો. ભારે વરસાદના કારણે રાજપૂતોનો પુરવઠો અને ગન પાઉડર પલળી ગયો હોવાથી રાજપૂતોને ફટકો લાગ્યો હતો. જોકે, તેમણે તલવારો અને ભાલા અને તેમની પાસેની કેટલીક ચાલુ બંદુકો અને મસ્કેટ દ્વારા કંપનીનો જોરદાર પ્રતિકાર કર્યો હતો. બનારસથી પાંચ માઇલ ઉત્તરમાં પિસનાહારિયા-કા-ઇનાર નામની જગ્યાએ લડાઇ થઈ હતી. રાજપૂતોએ ગોમતી નદી પર ભારે નુકસાન સાથે પીછેહટ કરી હતી. બ્રિટિશ આર્મીએ નદી વટાવી હતી અને આ વિસ્તારના દરેક રાજપૂત ગામોને ખાલી કરાવ્યા હતા. થોડા મહિનાઓ બાદ જગદીશપુર (જિલ્લો આરાહ, બિહાર)ના કુંવર સિંઘે આગેકૂચ કરી અને આઝમગઢ કબજામાં લીધું હતું. તેમની સામે મોકલવામાં આવેલી બનારસ આર્મીને આઝમગઢ બહાર પરાજય મળ્યો હતો. કંપનીએ પૂરક દળો મોકલ્યા અને ઘમાસાણ લડાઇ ફાટી નીકળી હતી જેમાં ડોભીના રાજપૂતોએ કુંવર સિંઘને મદદ કરી હતી જે તેમના દૂરના સગા થતા હતા. કુંવર સિંઘે પીછેહઠ કરવી પડી અને કંપનીએ રાજપૂતો પર ક્રૂર બદલો લીધો હતો. ડોભી રાજપૂતોના આગેવાનોને મે 1858માં સેનાપુર ગામની એક જગ્યાએ એક પરિષદમાં બોલાવવામાં આવ્યા હતા તેને ઘેરી લેનારા કંપનીના દળોએ છળકપટથી તેમની ધરપકડ કરી હતી. તમામને કેરીના ઝાડથી લટકાવીને ફાંસી આપવામાં આવી હતી જેમાં તેમના અન્ય નવ અનુયાયી પણ સામેલ હતા. મૃતદેહોને બંદુક દ્વારા ગોળી મારવામાં આવી હતી અને ઝાડ પર લટકવા દેવાયા હતા. થોડા દિવસો બાદ ગામવાસીઓએ મૃતદેહો ઉતારીને તેમની અંતિમ વિધિ કરી હતી. અરાહ જગદીશપુરના 75 વર્ષના રાજપૂત રાજા કુંવર સિંઘની સંપત્તિ રેવન્યુ બોર્ડ દ્વારા જપ્ત કરવાની પ્રક્રિયા ચાલતી હતી, તેમણે બિહારમાં બળવો ઉશ્કેર્યો હતો અને તેની આગેવાની લીધી હતી.[૧૦૦] 25 જુલાઈના રોજ દિનાપુરના ગેરિસનમાં બળવો ફાટી નીકળ્યો હતો. સિપાહીઓ ઝડપથી અરાહ શહેર તરફ આગળ વધ્યા અને કુંવર સિંઘ અને તેમના માણસો સાથે ભળી ગયા. અરાહમાં બ્રિટિશ રેલવે એન્જિનિયર મિ. બોયલે પોતે રેલવે એન્જિનિયર હોવાના કારણે આવા હુમલા સામે પોતાના ઘરનું રક્ષણ કરવા તૈયારી કરી હતી.[૧૦૧] બળવાખોરો અરાહ પહોંચ્યા ત્યારે તમામ યુરોપીયન રહેવાસીઓએ મિ. બોયલના ઘરમાં શરણ લીધી હતી. થોડા જ સમયમાં ઘેરો ઘાલવામાં આવ્યો અને 50 વફાદાર સિપાહીઓએ બળવાખોરોના આર્ટીલરી અને બંદુકો સામે ઘરનું રક્ષણ કર્યું હતું. 29 જુલાઈએ અરાહને મુક્ત કરાવવા માટે દિનાપોરથી 400 માણસો મોકલવામાં આવ્યા હતા, પરંતુ ઘેરાયેલા મકાનથી એક માઇલ દૂર બળવાખોરોએ આ ટુકડી સામે અથડામણ કરી હતી, જેમને જોરદાર પરાજય આપીને પાછા ધકેલી દેવાયા હતા. 30 જુલાઈએ પોતાના સૈનિકો અને તોપ સાથે નદી તરફ જઇ રહેલા મેજર વિન્સેન્ટ આયર બક્સર પહોંચ્યા અને ઘેરા વિશે જાણ્યું. તેમણે તરત પોતાની તોપો અને દળો (પાંચમી ફ્યુઝિલિયર્સ) ઉતાર્યા અને અરાહ તરફ કુચ શરૂ કરી. 2 ઓગસ્ટના રોજ અરાહથી 16 miles (26 km) દૂર બળવાખોરો સાથે તેમની અથડામણ થઈ હતી. ભયાનક લડાઇ બાદ પાંચમી ફ્યુઝિલિયર્સે સ્થિતિ નિયંત્રણમાં લીધી અને બળવાખોરોની પોઝિશન પર સફળ હુમલો કર્યો. 3 ઓગસ્ટે મેજર આયર અને તેમના સૈનિકો ઘેરાબંધી વાળા ઘરે પહોંચ્યા અને સફળતાપૂર્વક ઘેરાનો અંત લાવ્યા.[૧૦૨] પરિણામોફેરફાર કરો પ્રત્યાઘાતફેરફાર કરો કૈસર બાગ, લખનૌને પુનઃકબજામાં લીધા બાગ તેને લૂંટી રહેલા અંગ્રેજ સૈનિકો (સ્ટીલ કોતરણી, 1850ના દાયકામાં) 1857ના અંતથી અંગ્રેજોએ વિજય મેળવવાની શરૂઆત કરી દીધી હતી. માર્ચ 1858માં લખનૌ ફરી કબજે કરવામાં આવ્યું હતું. 8 જુલાઈ 1858ના રોજ એક શાંતિ સંધિ કરવામાં આવી હતી અને યુદ્ધ સમાપ્ત થયું હતું. 20 જૂન 1858ના રોજ અંતિમ બળવાખોરોને ગ્વાલિયર ખાતે હરાવવામાં આવ્યા. 1859 સુધીમાં બળવાખોર નેતા બખ્તખાન અને નાના સાહેબને મારી નાખવામાં આવ્યા હતા અથવા નાસી છુટ્યા હતા. વિદ્રોહીઓને ફાંસીએ ચઢાવવા ઉપરાંત અંગ્રેજોએ “કેટલાકને તોપથી ઉડાવી દીધા” હતા જે વર્ષો પહેલા ભારતમાં મુઘલો દ્વારા સજા આપવાની જૂની પદ્ધતિ હતી. મૃત્યુદંડની સજા આપવાની પદ્ધતિમાં ફાયરિંગ સ્કવોડથી ગોળી મારવી અને ફાંસી સામાન્ય હતી, પરંતુ વધુ અસર છોડવા માટે બળવાખોરોને તોપના નાળચાથી બાંધીને ગોળો છોડી તેમના ટૂકડા કરી નાખવામાં આવતા હતા.[૧૦૩] માત્ર આંકડાઓની દૃષ્ટિએ જોવામાં આવે તો ભારતીય પક્ષે ભારે જાનહાનિ વેઠવી પડી હતી. દિલ્હીના પતન પછી બોમ્બે ટેલિગ્રાફમાં પ્રકાશિત થયેલા અને બ્રિટિશ પ્રેસમાં પુનઃ રજૂ થયેલા એક પત્ર દ્વારા પ્રત્યાઘાતના પ્રમાણ અને પ્રકારનો પુરાવો મળે છેઃ .... અમારા દળો શહેરમાં પ્રવેશ્યા ત્યારે દિલ્હી શહેરના કોટ અંદર મળી આવેલા તમામ લોકોને સ્થળ પર જ સંગીન ભોંકીને મારી નાખવામાં આવ્યા હતા અને આ આંકડા તમે ધારી શકો છો તેમ ઘણા મોટા હતા કારણ કે હું કહું છું તેમ ઘણા ઘરમાં ચાળીશથી પચાસ લોકો છુપાયેલા હતા. તેઓ બળવાખોર ન હતા, પરંતુ શહેરના રહેવાસીઓ હતા જેઓ આપણા માફી માટેના બહુ જાણીતા હળવા નિયમો પર ભરોસો ધરાવતા હતા. મને એ જણાવતા આનંદ થાય છે કે તેઓ નિરાશ થયા હતા.[૧૦૪] જનરલ મોન્ટગોમેરીએ દિલ્હીને ફતેહ કરનાર કેપ્ટન હોડસનને લખેલા અન્ય એક પત્રથી એ વાત ખુલ્લી થાય છે કે કઇ રીતે અંગ્રેજ લશ્કરી હાઇ કમાન્ડે દિલ્હીવાસીઓના ઠંડા કલેજે સંહારને મંજૂરી આપી હતી. “રાજાને પકડીને અને તેના સંતાનોની કતલ કરવામાં તમારું સન્માન રહેલું છે. મને આશા છે કે તમે શક્ય એટલા વધુની હત્યા કરશો.” દિલ્હીના પતન પછી અંગ્રેજ સૈનિકોની વર્તણૂક અંગેની અન્ય એક ટિપ્પણી કેપ્ટન હોડસનનું પોતાનું પુસ્તક ટ્વેલ્વ યર્સ ઇન ઇન્ડિયા છે જેમાં તે લખે છે, “આર્મી માટેના મારા પ્રેમના કારણે મારે કહેવું જોઇએ કે ખ્રિસ્તી ધર્મનું પાલન કરતા લોકોની વર્તણૂક આ વખતે ઘેરાબંધી દરમિયાન સૌથી અપમાનજનક હકીકત હતી.” (1858ની શરૂઆતમાં લખનૌને પુનઃકબજામાં લેતી વખતે હોડસન માર્યો ગયો હતો.) 19 વર્ષનો ઓફિસર એડવર્ડ વાઇબ્રેટ પણ પોતાના અનુભવોની નોંધ લખે છેઃ It was literally murder... I have seen many bloody and awful sights lately but such a one as I witnessed yesterday I pray I never see again. The women were all spared but their screams on seeing their husbands and sons butchered, were most painful... Heaven knows I feel no pity, but when some old grey bearded man is brought and shot before your very eyes, hard must be that man's heart I think who can look on with indifference... અંગ્રેજ ભારતમાં તોપ ફોડવાની ઘટના (1884) વેસિલી વેરેસચાર્જિન કેટલાક અંગ્રેજ સૈનિકોએ ‘કેદી નહીં’ની નીતિ અપનાવી હતી. થોમસ લોવ નામનો એક ઓફિસર વર્ણન કરે છે કે કઈ રીતે એક પ્રસંગે તેની ટુકડીએ ૭૬ કેદીઓને પકડ્યા હતા અને તેઓ હત્યાઓ કરીને થાકી ગયા હતા અને તેમને આરામની જરૂર હતી. ત્યાર બાદ ઝડપી કેસ ચલાવ્યા પછી કેદીઓને એક હરોળમાં ઉભા રાખવામાં આવ્યા હતા અને એક અંગ્રેજ સૈનિક તેમનાથી અમુક ગજ દૂર ઉભો રહ્યો હતો. તેણે હુકમ કર્યો, ‘ફાયર’, બધાને એક સાથે ઠાર મારવામાં આવ્યા અને ‘‘તેમના ભૌતિક અસ્તિત્વ મીટાવી દેવામાં આવ્યા.’’ લોવે જેમાં ભાગ લીધો હતો તેવો આ એકમાત્ર સામુહિક હત્યાકાંડ ન હતો. અન્ય એક પ્રસંગે તે તેનું યુનિટ 149 કેદીઓને લઇ ગયું હતું જેમને એક હરોળમાં ઉભા રાખીને એક સાથે ઠાર મારવામાં આવ્યા હતા. બ્રિટિશ પ્રેસ અને સરકારે કોઇ પણ પ્રકારની દયાની તરફેણ કરી ન હતી, જોકે ગવર્નર જનરલ કેનિંગે સ્થાનિક લોકોની ભાવનાઓ પ્રત્યે સહાનુભૂતિ દર્શાવવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. તેના કારણે તેમના માટે ‘ક્લેમેન્સી કેનિંગ’ તરીકે તિરસ્કારના શબ્દો વાપરવામાં આવ્યા હતા." સૈનિકોએ બહુ ઓછા કેદીઓને પકડ્યા હતા અને ઘણી વાર તેમને પાછળથી મારી નાખ્યા હતા. બળવાખોરો પ્રત્યે સહાનુભૂતિ દર્શાવવાના કારણે આખે આખા ગામ મિટાવી દેવાયા હતા. બળવા પછીના પ્રત્યાઘાત નવા અભ્યાસનું કેન્દ્ર છે જેમાં ભારતીય સૂત્રો અને વસતીના અભ્યાસનો ઉપયોગ કરાયો છે. ધ લાસ્ટ મુઘલ માં ઇતિહાસકાર વિલિયમ ડેલરિમ્પલ અંગ્રેજ દ્વારા દિલ્હી પુનઃ કબજામાં લેવાયા બાદ મુસ્લિમ પ્રજા પર પડેલી અસરનો અભ્યાસ કરે છે અને કહે છે કે શહેરનું બૌદ્ધિક અને આર્થિક નિયંત્રણ મુસ્લિમોના હાથમાંથી હિંદુઓના હાથમાં જતું રહ્યું હતું કારણ કે તે સમયે અંગ્રેજોને બળવા પાછળ ઇસ્લામનો હાથ જણાયો હતો.[૧૦૫] પત્રકાર અને ઇતિહાસના વિદ્યાર્થી અમરેશ મિશ્રાએ આ ગાળાના કામદાર દળના રેકોર્ડ તપાસીને એવું તારણ કાઢ્યું છે કે બળવા દરમિયાન લગભગ એક કરોડ ભારતીયોએ તેમના જીવ ગુમાવ્યા હતા. જોકે તેમની પદ્ધતિ વિવાદાસ્પદ છે કારણ કે તેમાં મૃત્યુના અન્ય કારણોને ધ્યાનમાં નથી લેવાયા તથા અશાંતિના સમયમાં જે સ્થળાંતર થયું અથવા લોકોએ બીજી જગ્યાએ જવું પડ્યું તેને ધ્યાનમાં લેવાયું નથી. આ પરિબળોને ધ્યાનમાં રાખીને અન્ય ઇતિહાસકાર સૌલ ડેવિડના અંદાજ પ્રમાણે મૃત્યુઆંક લાખોમાં હોઇ શકે છે.[૧૦૬] બ્રિટનમાં પ્રત્યાઘાતફેરફાર કરો ન્યાય, પંચના સપ્ટેમ્બર અંકમાં સર જ્હોન ટેનિયલ દ્વારા પ્રિન્ટ. અંગ્રેજ “પ્રતિશોધ લેતી સેના”એ આપેલી સજાના પ્રમાણ અને જંગલીપણાને યુરોપીયનો અને ખ્રિસ્તીઓ પર થયેલા અત્યાચારોના પ્રેસ અહેવાલોથી આઘાત પામેલા બ્રિટનમાં મોટા ભાગે યોગ્ય અને ન્યાયોચિત ઠરાવવામાં આવી હતી.[૧૦૭] ક્રિસ્ટોફર હર્બર્ટના કહેવા પ્રમાણે તે સમયનું વર્ણન ઘણી વાર “હાઇપરબોલિક રજિસ્ટર” સુધી જાય છે, ખાસ કરીને વારંવાર એવો દાવો કરવામાં આવે છે કે 1857ના “લોહિયાળ વર્ષ”માં અંગ્રેજ અનુભવમાં એક “ભયાનક ભંગ” થયો હતો.[૧૦૪] “બદલો લેવાના અને વ્યથાના રાષ્ટ્રીય મૂડ”નું એવું વાતાવરણ હતું કે બળવાને ડામી દેવા માટે લેવાયેલા પગલાંઓને “લગભગ સાર્વિત્રક મંજૂરી” મળી ગઈ હતી.[૧૦૮] કવિ માર્ટિન ટુપરે “ઇન અ ફર્મન્ટ ઓફ ઇન્ડિગ્નેશન”માં જનતાના પ્રત્યાઘાતને આકાર આપવામાં મોટો ભાગ ફાળવ્યો હતો. તેમની કવિતાઓમાં દિલ્હીનું પતન કરવાની અને વધસ્થંભોના ઉપવન ઉભા કરવાની હાકલ સાથે કહેવામાં આવ્યું છેઃ “અને ઇંગ્લેન્ડ, હવે તેમણે કરેલા અપરાધનો ઊંડાણપૂર્વક અને ઉગ્રતાથી બદલો લે. તલવારથી તેમનો સડો કાપી નાખ અને આગમાં તેને સળગાવી દે/ તેમના દેશદ્રોહી વિસ્તારોનો નાશ કર અને દરેક અતિક્ષુદ્રોને ફાંસીએ ચઢાવી દે/ શિકારી કૂતરાની જેમ તેમનો પીછો કરીને પર્વતો અને શહેરોમાં તેમને મૃત્યુ સુધી લઇ જા”[૧૦૯] આ સમયગાળાના અગ્રણી નવલકથાકાર ચાર્લ્સ ડિકન્સ અને વિકી કોલિન્સે ડિકન્સ હાઉસહોલ્ડ વર્ડ્સમાં એક નિબંધ લખ્યો હતો જેમાં તેમણે એ “ક્રુરતાના ડાઘ જેના પર લાગેલા છે તે જાતિને સદંતર નષ્ટ કરી નાખવાની” હાકલ કરી છે.[૧૧૦] પંચ સામાન્ય રીતે ટીકાકાર અને નિષ્પક્ષ હતું જ્યારે બાકીના સામયિકોમાં પોતાના દેશ પ્રત્યે જુવાળ હતો. ઓગસ્ટમાં પંચે બે પાનાનું એક કાર્ટૂન છાપ્યું હતું જેમાં અંગ્રેજ મહિલાઓ અને બાળકો પર હુમલો કરનાર બંગાળના વાઘ પર અંગ્રેજ સિંહ હુમલો કરતો હોય તેવું નિરૂપણ કરવામાં આવ્યું હતું. તે કાર્ટૂન પર તે સમયે નોંધપાત્ર ધ્યાન આપવામાં આવ્યું હતું, ન્યૂ યોર્ક ટાઇમ્સે સપ્ટેમ્બરમાં એક લેખ લખ્યો હતો જેમાં બ્રિટનની બદલો લેવાની લગભગ સાર્વત્રિક ભાવના રજૂ કરવામાં આવી હતી.[૧૧૧] તેને પ્રિન્ટ તરીકે ફરી ઇસ્યૂ કરવામાં આવ્યું હતું અને જોહન ટેનિયલની કારકિર્દી બની ગઇ હતી જે પછી એલિસ ઇન વન્ડરલેન્ડના ઇલસ્ટ્રેટર (વિવરણકાર) તરીકે વિખ્યાત થયા હતા. બંગાળના વાઘ સામે અંગ્રેજ સિંહનો બદલો, પંચના ઓગસ્ટ અંકમાં સર જ્હોન ટેનિયલ દ્વારા પ્રકાશિત. વિક્ટોરિયનવાદી પેટ્રીક બ્રેન્ટલિંગર મુજબ કોઇ ઘટનાએ આટલા ઊંચા પ્રમાણમાં બ્રિટનમાં રાષ્ટ્રીય જુવાળ જગાવ્યો ન હતો અને 19મી સદીમાં કોઇ ઘટનાએ અંગ્રેજ કલ્પનામાં આટલું મોટું સ્થાન મેળવ્યું ન હતું. “બળવા વિશે વિક્ટોરિયન લખાણો વંશવાદી વિચારધારાને વ્યક્ત કરી હતી જેને એડવર્ડ સેઇડ પૂર્વદેશીય પ્રાચીનતા ગણાવે છે”.[૧૧૦] બીજા લોકો નોંધે છે કે આ માત્ર અસંખ્ય સંસ્થાનવાદી બળવા પૈકી એક હતું જેની સામુહિક અસર અંગ્રેજ જાહેર અભિપ્રાય પર પડી હતી.[૧૧૨] ‘સિપાહી’ કે ‘સિપાહીવાદ’ ખાસ કરીને આયર્લેન્ડમાં રાષ્ટ્રવાદીઓ માટે અપમાનજનક શબ્દ બની ગયો હતો.[૧૧૩] અફવાઓફેરફાર કરો બળવા દરમિયાન યુરોપીયન મહિલાઓ અને કન્યાઓ પર ભારતીય બળવાખોરોએ બળાત્કાર કર્યા હોય તેવી ઘટનાઓ જવલ્લે જ બની હતી, પરંતુ ખોટા અહેવાલોને હકીકત તરીકે સ્વીકારાયા હતા અને ઘણી વાર તેનો ઉપયોગ બળવા સામે અંગ્રેજ પ્રત્યાઘાતને ન્યાયોચિત ઠરાવવા માટે થતો હતો. બ્રિટિશ અખબારોએ અંગ્રેજ મહિલાઓ અને કન્યાઓ પર બળાત્કાર થયાના કેટલાક ‘આંખે દેખ્યા’ અહેવાલ પ્રસિદ્ધ કર્યા હતા જે પછી સામાન્ય રીતે ખોટા સાબિત થયા હતા. ધ ટાઇમ્સ માં પ્રસિદ્ધ થયેલા આવા એક લેખમાં એક ઘટનાનો ઉલ્લેખ છે જેમાં દિલ્હીમાં 10 વર્ષની વયની 48 અંગ્રેજ બાળાઓ પર ભારતીય બળવાખોરો દ્વારા બળાત્કાર કરવામાં આવ્યો હતો, આ લેખની ટીકા કરતા કાર્લ માર્ક્સે તેને ખોટો પ્રચાર ગણાવ્યો હતો અને કહ્યું હતું કે આ અહેવાલ બળવાની ઘટનાથી ઘણા દૂર આવેલા બેંગલોર સ્થિત એક પાદરીએ લખ્યો હતો.[૧૧૪] આ વાર્તાઓ જે થયું હતું (ઉદાહરણ તરીકે જનરલ વ્હીલરની પુત્રી માર્ગારેટને તેને બંધક રાખનારની રખાત તરીકે રાખવાની ફરજ પડી હતી) તેની જગ્યાએ વિક્ટોરિયન પ્રજા જે થવાનું ઇચ્છતી હતી (માર્ગારેટે પોતાના બળાત્કારીની અને ત્યાર બાદ પોતાની હત્યા કરી) તેની રજૂઆત માટે હતી.[૧૧૫] પુનઃગઠનફેરફાર કરો બહાદુર શાહ ઝફર (છેલ્લા મુઘલ બાદશાહ) રંગૂનમાં દેશવટા વખતેરોબર્ટ ટાઇટલર અને ચાર્લ્સ શેફર્ડ દ્વારા ફોટોગ્રાફ, મે 1858 દિલ્હીમાં મળેલા એક લશ્કરી પંચ દ્વારા બહાદુર શાહ સામે દેશદ્રોહનો કેસ ચાલ્યો હતો અને તેમને રંગૂનમાં દેશનિકાલની સજા કરવામાં આવી હતી જ્યાં 1862માં તેમનું મોત થતા મુઘલ ખાનદાનનો અંત આવ્યો હતો. 1877માં રાણી વિક્ટોરિયાએ વડાપ્રધાન બેન્જામિન ડિઝરાયલીની સલાહથી ભારતની મહારાણીનું બિરુદ ધારણ કર્યું હતું. બળવાના કારણે ભારતમાં બ્રિટિશ ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીના રાજનો અંત આવ્યો હતો. ઓગસ્ટમાં ભારત સરકારનો ધારો, 1858 મારફત કંપનીને વિધિવત રીતે વિખેરી નાખવામાં આવી હતી અને ભારતમાં શાસન કરવાની તેની સત્તા બ્રિટિશ તાજને સોંપવામાં આવી હતી. ભારતમાં વહીવટ ચલાવવા માટે ઇન્ડિયા ઓફિસ તરીકે એક નવા બ્રિટિશ સરકારના વિભાગની રચના કરવામાં આવી હતી જેના વડા તરીકે સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટ ફોર ઇન્ડિયાને ભારતીય નીતિ ઘડવાની જવાબદારી સોંપવામાં આવી હતી. ગવર્નર-જનરલ ઓફ ઇન્ડિયાને એક નવું ટાઇટલ (વાઇસરોય ઓફ ઇન્ડિયા) મળ્યું હતું અને ઇન્ડિયા ઓફિસે ઘડેલી નીતિઓ લાગુ પાડી હતી. બ્રિટિશ સંસ્થાનવાદી વહીવટીતંત્રે સુધારણાની પ્રક્રિયા શરૂ કરી હતી જેમાં ભારતીય ઉચ્ચ વર્ગ અને શાસકોને સરકારમાં સંકલિત કરવાનો અને પશ્ચિમીકરણની કોશિશ નાબુદ કરવાના પ્રયાસ કરવામાં આવ્યા હતા. વાઇસરોયે જમીન કબજામાં લેવાની કામગીરી અટકાવી હતી, ધાર્મિક સહનશીલતાની જાહેરાત કરી અને સનદી સેવામાં ભારતીયોની ભરતી કરી હતી, જોકે મુખ્યત્વે નીચલા પદ પર ભરતી કરવામાં આવી હતી. જૂની ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીની અમલદારશાહી ટકી ગઈ હતી, જોકે તેના વલણમાં મોટો ફેરફાર થયો હતો. વિદ્રોહના કારણોને ધ્યાનમાં રાખતા સત્તાવાળાઓએ બે બાબતમાં હળવી નીતિ અપનાવી હતીઃ ધર્મ અને અર્થતંત્ર. ધર્મની બાબતમાં એવું લાગ્યું હતું કે હિંદુઓ અને મુસ્લિમોની સ્થાનિક પરંપરામાં ઘણો વધારે હસ્તક્ષેપ કરવામાં આવ્યો છે. અર્થતંત્ર અંગે એવું માનવામાં આવ્યું હતું કે મુક્ત બજારની હરિફાઇ લાવવાના કંપનીના અગાઉના પ્રયાસોના કારણે પરંપરાગત સત્તાના માળખા અને વફાદારીના જોડાણની અવગણના થઇ હતી અને ખેડૂતોએ વેપારીઓ અને શાહુકારોની દયા પર જીવવું પડે તેમ હતું. પરિણામે નવા બ્રિટિશ રાજને પરંપરા અને વર્ગના માળખાની જાળવણીના કરવાના ઉદ્દેશના આધારે રચવામાં આવ્યું હતું. રાજકીય સ્તરે એવી લાગણી હતી કે શાસકો અને પ્રજા વચ્ચે અગાઉ વિચારવિમર્શનો અભાવ હોવાના કારણે બળવો થવામાં મહત્ત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. તેના કારણે ભારતીયોને સ્થાનિક સ્તરે સરકારમાં લાવવામાં આવ્યા હતા. આ મર્યાદિત પ્રમાણમાં હતું છતાં એક મહત્ત્વની પ્રથા બેસી ગઈ હતી જેમાં ઇન્ડિયન યુનિવર્સિટી એક્ટની રચના બાદ કલકત્તા, બોમ્બે અને મદ્રાસમાં યુનિવર્સિટીઓની સ્થાપનાથી નવા ‘વ્હાઇટ કોલર’ ભારતીય ભદ્ર વર્ગનો એક નવો વર્ગ પેદા થયો હતો. તેથી પરંપરાગત અને પ્રાચીન ભારતના મૂલ્યો ઉપરાંત, એક નવો વ્યાવસાયિક મધ્યમ વર્ગનો ઉદભવ પણ થવા લાગ્યો હતો, જે ભૂતકાળના મૂલ્યોમાં જકડાયેલો ન હતો. નવેમ્બર 1858માં વિક્ટોરિયાની ઘોષણા બાદ તેમની આકાંક્ષામાં વધારો થયો હતો જેમાં તેમણે કહ્યું હતું કે “અમે અમારી હેઠળની બીજી પ્રજાઓ માટે જે ફરજોની જવાબદારી ધરાવીએ છીએ તેવી જ જવાબદારી માટે નિવાસી ભારતીય વિસ્તારના લોકો પ્રત્યે પણ કટિબદ્ધ છીએ.. કોઇ પણ જાતિ કે વંશના લોકો અમારી સેવાના પદ પર કોઇ પણ ભેદભાવ વગર પ્રવેશી શકશે, જેની ફરજ માટે તેઓ શિક્ષણ, ક્ષમતા અને પ્રામાણિકતા અને યોગ્ય કામગીરીના કારણે લાયક ઠરશે.” આ ભાવનાઓ પર ધ્યાન આપીને 1880થી 1885 સુધી વાઇસરોય રહેલા લોર્ડ રિપને સ્થાનિક સ્વસરકારની સત્તામાં વધારો કર્યો હતો અને ઇલ્બર્ટ ખરડા દ્વારા કાનૂની અદાલતોમાં વંશીય ભેદભાવ દૂર કરવા પ્રયાસ કર્યો હતો. પરંતુ એક સમયે ઉદાર અને પ્રગતિશીલ નીતિ અમુક સમયે પ્રતિઘાતવાદી બીજા તબક્કે પછાત હતી જેના કારણે નવા ભદ્ર લોકો પેદા થયા હતા અને જૂની વર્તણૂક સ્થાપિત થઈ હતી. ઇલ્બર્ટ ખરડાથી વાસ્તવમાં માત્ર શ્વેત બળવાનું કારણ રચાયું હતું અને કાયદા સમક્ષ સંપૂર્ણ સમાનતાની શક્યતાનો અંત આવ્યો હતો. 1886ના પગલાં સનદી સેવામાં ભારતીયોનો પ્રવેશ રોકવા માટે લેવાયા હતા. લશ્કરી પુનઃઆયોજનફેરફાર કરો 1857 અગાઉ ભારતીય સેનામાં બંગાળ આર્મી પ્રભુત્વ ધરાવતી હતી અને બળવાની સીધી અસર બાદ આર્મીમાં બંગાળી ટુકડીના કદમાં ઘટાડો કરવામાં આવ્યો હતો.[૧૧૬]. બળવામાં બ્રાહ્મણોની અગ્રણી ભૂમિકા હોવાની માન્યતાના આધારે ઓગણિસમી સદીમાં બંગાળ આર્મીમાં બ્રાહ્મણોની હાજરી ઘટાડવામાં આવી હતી. સિપાહી સંઘર્ષ વખતે સર્જાયેલા અસંતોષના કારણે બંગાળ આર્મી માટે ભરતી કરવા અંગ્રેજોએ પંજાબમાં નજર દોડાવવાનું શરૂ કર્યું.[૧૧૭] બળવાના કારણે અંગ્રેજ ભારતમાં “મૂળભૂત” અને યુરોપીયન લશ્કરોમાં પરિવર્તન આવ્યું. 1857ની શરૂઆતમાં 74 નિયમિત બંગાળ નેટિવ ઇન્ફન્ટ્રી રેજિમેન્ટ હતી તેમાંથી માત્ર બે બળવામાંથી મુક્ત રહી હતી કે વિખેરવામાં આવી ન હતી.[૧૧૮] બંગાળ લાઇટ કેવેલરી રેજિમેન્ટ્સની તમામ 10 રેજિમેન્ટ ગુમાવી દેવાઇ હતી. જૂની બંગાળ આર્મી યુદ્ધમાંથી સમગ્ર ચિત્રમાંથી જ દૂર કરી દેવાઇ હતી. આ સૈનિકોની જગ્યાએ નવા એકમો આવી ગયા હતા જે એવી જાતિઓમાંથી ભરતી કરવામાં આવ્યા હતા જેમની અંગ્રેજોએ અવગણના કરી હતી. તથા શીખ અને ગુરખા જેવી “લડાયક જાતિ”ઓમાંથી ભરતી કરવામાં આવી હતી. અંગ્રેજ અધિકારીઓ સામે સિપાહીઓના સંબંધો જેના કારણે વણસ્યા હતા તે જૂની વ્યવસ્થાની બિનકાર્યક્ષમતાનો ઉકેલ લાવવામાં આવ્યો હતો અને 1857 પછી યુનિટ્સને મુખ્યત્વે "અનિયમિત" સિસ્ટમમાં આયોજિત કરવામાં આવ્યા હતા. બળવા અગાઉ દરેક બંગાળ નેટિવ ઇન્ફન્ટ્રી રેજિમેન્ટમાં 26 અંગ્રેજ અધિકારીઓ હતા જેઓ દરેક કંપનીમાં સેકન્ડ ઇન કમાન્ડ સુધીની દરેક સત્તા ધરાવતા હતા. અનિયમિત યુનિટ્સમાં બહુ ઓછા યુરોપિયન અધિકારીઓ હતા જેઓ સૈનિકો સાથે બહુ નિકટતાથી સંકળાયેલા હતા જ્યારે ભારતીય અધિકારીઓને વધારે જવાબદારીઓ સોંપવામાં આવી હતી. અંગ્રેજોએ ભારતમાં ભારતીય સૈનિકો સામે અંગ્રેજ સૈનિકોના ગુણોત્તરમાં વધારો કર્યો. 1861થી ભારતીય આર્ટિલરીની જગ્યાએ અંગ્રેજ એકમો આવી ગયા હતા, માત્ર કેટલીક માઉન્ટન ટુકડીઓ બાકાત રાખવામાં આવી હતી[૧૧૯]. બળવા પછીના ફેરફારોએ અંગ્રેજ ભારતમાં લશ્કરી પુનઃગઠનનો પાયો નાખ્યો જે 20મી સદીની શરૂઆત સુધી ચાલ્યો. નામકરણફેરફાર કરો આ સમયગાળામાં થયેલી ઘટનાઓ માટે કોઇ સર્વસ્વીકૃત નામ નથી. ભારત અને પાકિસ્તાનમાં તેને “1857નું સ્વતંત્રતાનું યુદ્ધ” અથવા “ભારતીય સ્વતંત્રતાનું પ્રથમ યુદ્ધ” કહેવામાં આવે છે.[૧૨૦] પરંતુ તેના માટે “1857નો વિપ્લવ” જેવો શબ્દ પણ છુટથી વપરાય છે. આ બળવાને “સ્વતંત્રતાનું પ્રથમ યુદ્ધ” ગણાવવા સામે ભારતમાં ટીકાકારો પણ છે.[૧૨૧][૧૨૨][૧૨૩][૧૨૪] “ભારતીય બળવો” શબ્દનો ઉપયોગ ઘણા ભારતીય રાજકારણીઓના મતે[૧૨૫] “સ્વતંત્રતાના પ્રથમ યુદ્ધ”નું મહત્ત્વ ઓછું દર્શાવવા સમાન અને તેથી શાહીવાદી વલણનું પ્રતીક છે. બીજા લોકો આ અર્થઘટનનો વિરોધ કરે છે. યુકે (UK) અને કોમનવેલ્થના ભાગોમાં તેને સામાન્ય રીતે “ભારતીય બળવો” તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, પરંતુ “મહાન ભારતીય બળવો”, “સિપાહી બળવો”, “સિપાહી વિપ્લવ”, “સિપાહી યુદ્ધ”, “મહાન વિપ્લવ”, “1857નો બળવો”, “જનક્રાંતિ”, “મુસ્લિમ બળવો” અને “1857નો વિપ્લવ” શબ્દ પણ ઉપયોગમાં લેવાય છે[૧૨૬][૧૨૭][૧૨૮]. તે સમયે યુકે (UK) અને અંગ્રેજ કોલોનીના પ્રેસમાં “ભારતીય વિદ્રોહ” તરીકે તેનો ઉલ્લેખ થતો હતો[૧૨૯]. લાક્ષણિકતા અંગે ચર્ચાફેરફાર કરો મેરઠમાં પ્રથમ સિપાહી બળવાની શરૂઆત થઈ ત્યારથી 1957ના ભારતીય વિપ્લવના પ્રકાર અને અવકાશ વિશે વિરોધાભાસ પ્રવર્તે છે અને તેના પર દલીલો થાય છે. 1857માં હાઉસ ઓફ કોમન્સમાં પ્રવચન આપતા બેન્જામીન ડિઝરાયલીએ તેને ‘રાષ્ટ્રીય બળવા’નું બિરુદ આપ્યું હતું જ્યારે વડાપ્રધાન લોર્ડ પાલ્મર્સ્ટોનએ તેના કાર્યક્ષેત્રને અને મહત્ત્વને મર્યાદિત ગણાવવાનો પ્રયાસ કરીને તેને માત્ર ‘લશ્કરી બળવો’ ગણાવ્યો હતો.[૧૩૦] આ ચર્ચા પર વિચાર વ્યક્ત કરતા બળવાના પ્રારંભિક ઇતિહાસકાર ચાર્લ્સ બોલએ પોતાના ટાઇટલમાં બળવાની તરફેણ કરી હતી (બળવો અને સિપાહીના પુનર્જીવનનો ઉપયોગ) પરંતુ લખાણમાં તેને જનતા તરીકે મુક્તિ અને સ્વતંત્રતાનો સંઘર્ષ ગણાવ્યો હતો.[૧૩૧] ઇતિહાસકારોમાં એ વિશે મતભેદ પ્રવર્તે છે કે બળવાને યોગ્ય રીતે ભારતીય સ્વતંત્રતાનો સંગ્રામ ગણી શકાય કે નહીં,[૧૩૨] જોકે, ભારતમાં તેને સ્વતંત્રતાનું યુદ્ધ જ ગણવામાં આવે છે. તેની વિરૂદ્ધમાં દલીલો આ પ્રમાણે છેઃ રાજકીય, સાંસ્કૃતિક અથવા વંશીય રીતે એક સંયુક્ત ભારતનું અસ્તિત્વ ન હતું. મદ્રાસ આર્મી, બોમ્બે આર્મી અને શીખ રેજિમેન્ટના સૈનિકોની મદદથી બળવાને કચડી નાખવામાં આવ્યો હતો, ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીના 80 ટકા સૈનિકો ભારતીય હતા.[૧૩૩] અંગ્રેજો સામે સંયુક્ત થવાના બદલે ઘણા સ્થાનિક શાસકો એક બીજા સામે લડતા હતા. ઘણી બળવાખોર સિપાહી રેજિમેન્ટ વિખેરાઇ ગઇ હતી અને લડવાના બદલે સીધી ઘરે ગઇ હતી. બધા બળવાખોરો મુઘલોના પુનઃઆગમનને સ્વીકારવા તૈયાર ન હતા. બળવાખોરો પર દિલ્હીના બાદશાહનો સીધો વાસ્તવિક અંકુશ ન હતો.[૧૩૪] બળવો મોટા ભાગે ઉત્તર અને મધ્ય ભારત પૂરતો મર્યાદિત હતો. બીજે જ્યાં બળવો થયો ત્યાં મર્યાદિત પ્રકારના કારણે તેની બહુ ઓછી અસર હતી. ઘણા બળવા અંગ્રેજ શાસન ન હોય તેવી જગ્યાએ સ્થાનિક શાસકો સામે થયા હતા જે ઘણી વાર સ્થાનિક આંતરિક રાજકારણને આભારી હતા. ઘર્મ, વંશ અને પ્રાદેશિક રેખાથી વિપ્લવ વહેંચાયેલો હતો.[૧૩૫] ઉપર જણાવેલી દલીલોને યથાર્થતા સ્વીકારતી વખતે બીજી એક માન્યતા એવી પણ પ્રવર્તે છે કે વિપ્લવને ખરેખર ભારતીય સ્વતંત્રતાનું યુદ્ધ જ કહી શકાય. તેના માટે અપાતા કારણોઃ બળવાખોરો વિવિધ હેતુ ધરાવતા હતા (જેમ કે સિપાહીઓમાં અસંતોષ, અંગ્રેજ તુમાખી, ખાલસા નીતિ વગેરે), છતાં મોટા ભાગના બળવાખોર સિપાહીઓ શક્ય બન્યું ત્યારે જૂના મુઘલ સામ્રાજ્યને જીવીત કરવા માટે દિલ્હી પહોંચ્યા હતા જે તેમાં હિંદુઓ માટેના રાષ્ટ્રીય પ્રતિકને પણ સૂચવે છે. 1857ના ભારતીય વિપ્લવમાં ભાગ લેનારા બે વ્યક્તિને ફાંસી. આલ્બ્યુમેન સિલ્વર પ્રિન્ટ ફેલિસ બીટો દ્વારા, 1858 અવધ, બુંદેલખંડ અને રોહિલખંડ જેવા ઘણા વિસ્તારોમાં મોટા પ્રમાણમાં લોકપ્રિય બળવો થયો હતો. તેથી આ બળવો માત્ર લશ્કરી બળવા કરતા વિશેષ હતો અને એક કરતા વધુ ક્ષેત્રમાં ફેલાયેલો હતો. સિપાહીઓએ પોતાના વિસ્તારોમાં નાના રજવાડાને જીવીત કરવા પ્રયાસ કર્યો ન હતો, તેના બદલે તેઓ મુઘલોના “દેશ વ્યાપી શાસન”નું એલાન કરતા હતા અને ‘ભારત’માંથી અંગ્રેજોને કાઢી નાખવાની જાહેરાત કરતા હતા. (સિપાહીઓએ સ્થાનિક રાજાઓની અવગણના કરી હતી અને જે શહેરોનો કબજો કરતા ત્યાં જાહેરાત કરતાઃ ખલ્ક ખુદા કી, મુલ્ક બાદશાહ કા, હુકમ સુબહદાર સિપાહી બહાદુર કા – એટલે કે લોકો ઇશ્વરના છે, દેશની માલિકી બાદશાહની છે અને સત્તા સિપાહી કમાન્ડન્ટની છે) માત્ર પોતાના વિસ્તારમાંથી નહીં, પરંતુ સમગ્ર “ભારત”માંથી “વિદેશીઓ”ને હાંકી કાઢવાનો ઉદ્દેશ રાષ્ટ્રવાદી લાગણી દર્શાવે છે. અવધની બહારથી કેટલાક બળવાખોરોની ભરતી થઇ હોવા છતાં તે સામાન્ય હેતુ દર્શાવે છે.[૧૩૬] 150મી વર્ષગાંઠફેરફાર કરો ભારત સરકારે વર્ષ 2007ને "ભારતના પ્રથમ સ્વાતંત્ર્ય યુદ્ધ"ની 150મી વર્ષગાંઠ તરીકે ઉજવ્યું હતું. ભારતીય લેખકો દ્વારા કેટલાક પુસ્તકો લખવામાં આવ્યા હતા જે વર્ષગાંઠના વર્ષમાં રજૂ થયા હતા જેમાં અમરેશ મિશ્રા દ્વારા 1857ના બળવાનો એક વિવાદાસ્પદ ઇતિહાસ “વોર ઓફ સિવિલાઇઝેશન્સ” તથા અનુરાગ કુમારનું “રિકેલ્સીટ્રેન્સ” સામેલ છે જે ભારતીય લેખક દ્વારા 1857ની ઘટનાઓ પર અંગ્રેજીમાં લખવામાં આવેલી બહુ ઓછી નવલકથાઓ પૈકી એક છે. 2007માં નિવૃત્ત અંગ્રેજ સૈનિકો અને નાગરિકોએ, જેમાંથી કેટલાક યુદ્ધમાં માર્યા ગયેલા અંગ્રેજ સૈનિકોના વંશજો હતા, લખનૌની ફરતે ઘેરો ઘાલવાની જગ્યાની મુલાકાત લેવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. જોકે, હિંદુ રાષ્ટ્રવાદી ભારતીય જનતા પાર્ટીના ટેકા હેઠળ ભારતીય પ્રદર્શનકારીઓ હિંસા આચરશે તેવા ભયે અંગ્રેજ મુલાકાતીઓ સ્થળની મુલાકાત લઇ શક્યા ન હતા.[૧૩૭] આ વિરોધ પ્રદર્શન છતાં સર માર્ક હેવલોક પોલીસ વ્યવસ્થા વટાવીને પોતાના પૂર્વજ જનરલ હેનરી હેવલોકની કબર સુધી પહોંચવામાં સફળ થયા હતા.[૧૩૮] નોંધફેરફાર કરો ↑ ૧.૦ ૧.૧ ૧.૨ ૧.૩ ૧.૪ Bandyopadhyay 2004, pp. 169–172 Bose & Jalal 2003, pp. 88–103 harvnb error: no target: CITEREFBoseJalal2003 (help) કથન: "૧૮૫૭નો વિપ્લવ મોટે ભાગે ઉત્તરીય ભારત અને ગંગાના મેદાનો તેમજ મધ્ય ભારત સુધી જ મર્યાદિત રહ્યો હતો.", Brown 1994, pp. 85–87, અને Metcalf & Metcalf 2006, pp. 100–106 ↑ Bayly 1990, p. 170 harvnb error: no target: CITEREFBayly1990 (help) કથન: "૧૮૫૭ની ઘટનાઓનું કદ તેને અન્યથી અલગ પાડે છે અને તેના કારણે ગંગાના મેદાનમાં અંગ્રેજ પ્રભુત્વ સામે થોડા સમય માટે લશ્કરી ખતરો ઉભો થયો હતો." ↑ ૩.૦ ૩.૧ Spear 1990, pp. 147–148 harvnb error: no target: CITEREFSpear1990 (help) ↑ Bandyopadhyay 2004, p. 177, Bayly 2000, p. 357 ↑ Brown 1994, p. 94 ↑ Bayly 1990, pp. 194–197 harvnb error: no target: CITEREFBayly1990 (help) ↑ Ludden 2002, p. 133 ↑ Mazumder, Rajit K. (2003), The Indian Army and the Making of the Punjab, Permanent Black, pp. 7–8, ISBN 8178240599 ↑ Metcalf & Metcalf 2006, p. 61 ↑ ૧૦.૦ ૧૦.૧ Brown 1994, p. 88 ↑ Metcalf 1990, p. 48 ↑ Bandyopadhyay 2004, p. 171Bose & Jalal 2003, p. 90 harvnb error: no target: CITEREFBoseJalal2003 (help) ↑ ૧૩.૦ ૧૩.૧ એસેન્સિયલ હિસ્ટ્રીઝ, ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની 1857-1858, ગ્રેગોરી ફ્રેમોન્ટ-બાર્ન્સ, ઓસ્પ્રે 2007, પાનું 25 ↑ એ મેટર ઓફ હોનર - ભારતીય લશ્કર, તેના અધિકારીઓ અને માણસો અંગેનો લેખ , ફિલિપ મેસન, ISBN 0-333-41837-9, પાનું 261 ↑ ફ્રોમ સિપાહી ટુ સુબેદાર - બંગાળ આર્મીના નેટિવ ઓફિસર સુબેદાર સીતા રામનું જીવન અને સાહસો, જેમ્સ લન્ટ દ્વારા સંપાદિત, ISBN 0-333-45672-6, પાનું 172 ↑ વિક્ટોરિયન વેબ 1857 ઇન્ડિયન રેબિલિયન ↑ Hibbert 1980, p. 63 ↑ David 2003, p. 53 ↑ David 2003, p. 54 ↑ Bandyopadhyay 2004, p. 172, Bose & Jalal 2003, p. 91 harvnb error: no target: CITEREFBoseJalal2003 (help), Brown 1994, p. 92 ↑ Bandyopadhyay 2004, p. 172 ↑ Metcalf & Metcalf 2006, p. 102 ↑ Bose & Jalal 2003, p. 91 harvnb error: no target: CITEREFBoseJalal2003 (help), Metcalf 1991 harvnb error: no target: CITEREFMetcalf1991 (help), Bandyopadhyay 2004, p. 173 ↑ Brown 1994, p. 92 ↑ Pionke, Albert D. (2004), Plots of opportunity: representing conspiracy in Victorian England, Columbus: Ohio State University Press, pp. 82, ISBN 0-8142-0948-3 ↑ Rudolph, L.I.; Rudolph, S.H. (1997), "Occidentalism and Orientalism: Perspectives on Legal Pluralism", Cultures of Scholarship ↑ સુસેન હોબર રુડોલ્ફ, લોયડ આઇ રુડોલ્ફ. "લિવિંગ વિથ ડિફરન્સ ઇન ઇન્ડિયા", ધ પોલિટિકલ ક્વાર્ટરલી :71 (s1) (2000), 20–38. doi:10.1111/1467-923X.71.s1.4 ↑ ૨૮.૦ ૨૮.૧ Embree, Ainslee in Helmstadter, Richard J.; Webb, R. K.; Davis, Richard (eds.) (1992), Religion and irreligion in Victorian society: essays in honor of R. K. Webb, New York: Routledge, pp. 152, ISBN 0-415-07625-0 ↑ Gregory Fremont-Barnes, The Indian Mutiny 1857-58 (Essential Histories), Reading: Osprey Publishing, pp. 9, ISBN 1-84603-209-1 ↑ ૩૦.૦ ૩૦.૧ Bayly, C. A. (1996), Empire and information: intelligence gathering and social communication in India, 1780-1870, Cambridge, UK: Cambridge University Press, pp. 331, ISBN 0-521-66360-1 ↑ સીમા અલાવી ધ સિપોઇ એન્ડ ધ કંપની (દિલ્હી: ઓક્સફર્ડ યુનિવર્સિટી પ્રેસ) 1998 પાનું 5 ↑ Hibbert 1980, pp. 51–54 ↑ લેફ્ટન્ટ-કર્નલ ડબલ્યુ સેન્ટ એલ. મિટચેલ (19મી બીએનઆઇ (BNI)ના સીઓ )નું મેજર એ. એચ. રોસને તેમની ટુકડી દ્વારા એનફીલ્ડ કાર્ટ્રીજ સ્વીકારવાના ઇનકાર અંગેનું મેમોરેન્ડમ, 27 ફેબ્રુઆરી 1857, પ્રોજેક્ટ સાઉથ એશિયા, સાઉથ ડકોટા સ્ટેટ યુનિવર્સિટી અને મિઝોરી સધર્ન સ્ટેટ યુનિવર્સિટીની આર્કાઇવ સંગ્રહિત ૨૦૧૦-૦૮-૧૮ ના રોજ વેબેક મશિન ↑ ૩૪.૦ ૩૪.૧ "ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની ઓફ 1857", કર્નલ જી. બી. મોલેસન, પુનઃમુદ્રણ 2005, રુપા એન્ડ કંપની પબ્લિશર્સ, નવી દિલ્હી ↑ દુરેન્દ્ર નાથ સેન, પાનું 50 એઇટીન ફિફ્ટી સેવન , પ્રકાશન વિભાગ, માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય, ભારત સરકાર, મે 1957 ↑ Hibbert 1980, pp. 73–75 ↑ ૩૭.૦ ૩૭.૧ Mason, Philip. A Matter of Honour - an Account of the Indian Army. પૃષ્ઠ 278. ISBN 0-333-41837-9. ↑ David 2003, p. 93 ↑ ૩૯.૦ ૩૯.૧ Singh, Nau Nihal (2003). The royal Gurjars: their contribution to India. Anmol Publications PVT. LTD. પૃષ્ઠ 339. ISBN 9788126114146. મૂળ માંથી 2012-10-23 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-03-03. ↑ ૪૦.૦ ૪૦.૧ Hibbert 1980, pp. 80–85 ↑ "આર્કાઇવ ક .પિ". મૂળ માંથી 2011-04-11 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-03-03. ↑ સર જોહન કાયે એન્ડ જી. બી.. મોલેસન.: ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની ઓફ 1857 , (દિલ્હી: રુપા એન્ડ કંપની) પુનઃમુદ્રણ 2005 p49 ↑ ભારતીય સંસ્કૃતિ કે રક્ષક ડો. રતન લાલ વર્મા દ્વારા ↑ ડો. સુરેન્દ્ર નાથ સેન, પાના 71-73 "એઇટીન ફિફ્ટી સેવન", પ્રકાશન વિભાગ, માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય, ભારત સરકાર ↑ Hibbert 1980, pp. 98–101 ↑ Hibbert 1980, pp. 93–95 ↑ ડેલરિમ્પલ, ધ લાસ્ટ મોઘલ , પાનાં 223-224 ↑ Hibbert 1980, pp. 152–163 ↑ માઇકલ એડવર્ડ્સ, બેટલ ઓફ ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની, પાનાં 52-53 ↑ ઇન્ડિયન મ્યુટિની વોસ વોર ઓફ રિલિજીયન' - બીબીસી (BBC) ↑ "ધ સ્ટોરી ઓફ ધ સ્ટોર્મ — 1857". મૂળ માંથી 2007-09-30 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-03-03. ↑ ઝાકરી નન. ધ બ્રિટીશ રાજ સંગ્રહિત ૨૦૦૧-૦૪-૧૮ ના રોજ વેબેક મશિન ↑ Harris 2001, p. 57 ↑ Harris 2001 ↑ ઇન્ડિયન આર્મી યુનિફોર્મ્સ અન્ડર બ્રિટીશ- ઇનફન્ટ્રી , ડબલ્યુ. વાય. કારમેન, મોર્ગન-ગ્રામ્પિયન બુક્સ 1969, પાનું 107 ↑ "એ. એચ. અમિન, પાકિસ્તાન આર્મી ડિફેન્સ જર્નલ". મૂળ માંથી 2008-01-24 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-03-03. ↑ "એ.એચ. અમિન, Orbat.com". મૂળ માંથી 2011-06-14 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-03-03. ↑ "લેસન્સ ફ્રોમ 1857". મૂળ માંથી 2007-10-24 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-03-03. ↑ "ધ ઇન્ડિયન આર્મી: 1765 - 1914". મૂળ માંથી 2007-11-22 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-03-03. ↑ David 2003, p. 19 ↑ ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની 1857-58, ગ્રેગરી ફ્રેમોન્ટ-બાર્ન્સ, ઓસ્પ્રે 2007, પાનું 34 ↑ Nau Nihal Singh. The royal Gurjars: their contribution to India. Anmol Publications PVT. LTD. પૃષ્ઠ 341. મૂળ માંથી 2011-10-16 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-03-03. ↑ ૬૩.૦ ૬૩.૧ Stokes, Eric; Bayly, Christopher Alan (1986). The peasant armed: the Indian revolt of 1857. Clarendon Press. ↑ Imperial Gazetteer of India, vol. 9. Digital South Asia Library. પૃષ્ઠ 50. મેળવેલ 2007-05-31. ↑ ગોડ્સ એકર સંગ્રહિત ૨૦૦૭-૦૯-૩૦ ના રોજ વેબેક મશિન. ધ હિન્દુ મેટ્રો પ્લસ દિલ્હી. ઓક્ટોબર 28, 2006. ↑ 'ધ રાઇઝિંગ: ધ બલ્લાડ ઓફ મંગલ પાંડે' સંગ્રહિત ૨૦૦૭-૦૭-૧૪ ના રોજ વેબેક મશિન. ડેઇલી મેઇલ, ઓગસ્ટ 27, 2005 ↑ એસેન્સિયલ હિસ્ટ્રીઝ, ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની 1857-58, ગ્રેગરી ફ્રેમોન્ટ-બાર્ન્સ, ઓસ્પ્રે 2007, પાનું 40 ↑ Dalrymple 2006, p. 400 harvnb error: no target: CITEREFDalrymple2006 (help) ↑ ધ સ્ટોરી ઓફ કાનપુર: ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની 1857 , કેપ્ટન મોબ્રે થોમસન, બ્રાઇટન, ટોમ ડોનોવન, 1859, પાનાં 148-159. ↑ એસેન્સિયલ હિસ્ટ્રીઝ, ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની 1857-58, ગ્રેગરી ફ્રેમોન્ટ-બાર્ન્સ, ઓસ્પ્રે 2007, પાનું 49 ↑ ૭૧.૦ ૭૧.૧ એસ એન્ડ ટી મેગેઝિન નંબર 121 (સપ્ટેમ્બર 1998), પાનું 56 ↑ ૭૨.૦ ૭૨.૧ ૭૨.૨ Hibbert 1980, p. 191 ↑ ૭૩.૦ ૭૩.૧ એ હિસ્ટ્રી ઓફ ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની જી. ડબલ્યુ ફોરેસ્ટ દ્વારા, લંડન, વિલિયમ બ્લેકવૂડ, 1904 ↑ કાયેસ એન્ડ મોલેસન્સ હિસ્ટ્રી ઓફ ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની . લોન્ગમેન્સ, લંડન, 1896. ફૂટનોટ, પાનું 257 . ↑ એડવર્ડ્સ, બેટલ ઓફ ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની , પાનું 56 ↑ David 2003, p. 250 ↑ Harris 2001, p. 92 ↑ Harris 2001, p. 95 ↑ એસેન્સિયલ હિસ્ટ્રીઝ, ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની 1857-58, ગ્રેગરી ફ્રેમોન્ટ-બાર્ન્સ, ઓસ્પ્રે 2007, પાનું 53 ↑ એસ એન્ડ ટી મેગેઝિન નં. 121 (સપ્ટેમ્બર 1998), પાનું 58 ↑ જોહન હેરિસ, ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની, વર્ડ્સવર્થ મિલિટરી લાઇબ્રેરી 2001, પાનું 92, ↑ જે. ડબલ્યુ. શેરર, ડેઇલી લાઇફ ડ્યુરિંગ ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની , 1858, પાનું 56 ↑ ૮૩.૦ ૮૩.૧ એન્ડ્રૂ વોર્ડ, અવર બોન્સ આર સ્કેટર્ડ - ધ કાનપુર મેસાકર્સ એન્ડ ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની ઓફ 1857 , જોહન મુરે, 1996 ↑ રેમસન, માર્ટિન અને રેમસન, એડવર્ડ, ધ ઇન્ડિયન એમ્પાયર, 1858 ↑ માઇકલ એડવર્ડ્સ, બેટલ ઓફ ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની , પાન, 1963 ISBN 330-02524-4 ↑ મદ્રાસ પ્રેસિડન્સીની આર્મીના એકમોએ કાળા શેકોસ અથવા ફોરેજ કેપના સ્થાને વાદળીની પસંદગી કરી હતી. ↑ Raugh, Harold E. (2004), The Victorians at War, 1815-1914: An Encyclopedia of British Military, Santa Barbara: ABC-CLIO, p. 89, ISBN 978-1576079256, OCLC 54778450 ↑ Hibbert 1980, p. 358,428 ↑ એસેન્સિયલ હિસ્ટ્રીઝ, ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની 1857-58, ગ્રેગરી ફ્રેમોન્ટ-બાર્ન્સ, ઓસ્પ્રે 2007, પાનું 79 ↑ લચમી બાઇ રાની ઓફ ઝાંસી, ધ જીએની ડીઆર્ક ઓફ ઇન્ડિયા (1901), વ્હાઇટ, માઇકલ (માઇકલ અલફ્રેડ એડવિન), 1866, ન્યૂ યોર્ક: જે.એફ. ટેલર એન્ડ કંપની, 1901 ↑ બાયોગ્રાફીસ ↑ [૧] ↑ મેમોર્સ ઓફ ચાર્લ્સ જોહન ગ્રિફિથ્સ ↑ ચાર્લ્સ એલેન, સોલ્જર સાહેબ્સ , પાનું 276 ↑ ચાર્લ્સ એલેન, સોલ્જર સાહેબ્સ , પાનાં 290-293 ↑ હિબર્ટ, ધ ગ્રેટ મ્યુટિની , પાનું163 ↑ ચાર્લ્સ એલેન, સોલ્જર સાહેબ્સ , પાનું 283 ↑ ડો. સુરેન્દ્ર નાથ સેન, પાનાં 343-344 એઇટીન ફિફ્ટી સેવન , માહિતી મંત્રાલય, ભારત સરકાર 1957 ↑ વ્હૂસ વ્હૂ ઓફ ઇન્ડિયન માર્ટાયર્સ , ભાગ ત્રણ. સંસ્કૃતિ વિભાગ. શિક્ષણ અને સમાજ કલ્યાણ મંત્રાલય. ભારત સરકાર, નવી દિલ્હી. ધ નેશનલ પ્રિન્ટિંગ વર્ક્સ, દરિયા ગંજ, દિલ્હી, ભારત ↑ [૨] ↑ જોહન સાર્જન્ટ્સ ટ્રેક ઓફ એમ્પાયર , બીબીસી4 (BBC4) પ્રોગ્રામ. ↑ [૩] [૪] ↑ સાહેબ: ધ બ્રિટીશ સોલ્જર ઇન ઇન્ડિયા 1750-1914 રિચાર્ડ હોલ્મ્સ હાર્પરકોલિન્સ 2005 ↑ ૧૦૪.૦ ૧૦૪.૧ Herbert, C. (2008), War of No Pity: The Indian Mutiny and Victorian Trauma, Princeton University Press ↑ Dalrymple 2006 harvnb error: no target: CITEREFDalrymple2006 (help) ↑ Ramesh, Randeep (2007-08-24). "India's secret history: 'A holocaust, one where millions disappeared...'". The Guardian. London. મેળવેલ 2010-05-05. ↑ Chakravarty, G. (2004), The Indian Mutiny and the British Imagination, Cambridge University Press ↑ Judd, D. (2005), The Lion and the Tiger: The Rise and Fall of the British Raj, 1600-1947, Oxford University Press ↑ ડેરેક હડસન. માર્ટિન ટપર: હિસ રાઇઝ એન્ડ ફોલ , કોન્સ્ટેબલ, 1972. ↑ ૧૧૦.૦ ૧૧૦.૧ Brantlinger, Patrick (1990), Rule of darkness: British literature and imperialism, 1830-1914, Ithaca, N.Y.: Cornell University Press, ISBN 0-8014-9767-1 ↑ "Wrath of the British Lion", The New York Times: 4, 9 September 1857, http://query.nytimes.com/gst/abstract.html?res=9C00EFDA163CEE34BC4153DFBF66838C649FDE ↑ હ્યામ, આર (2002) બ્રિટેન્સ ઇમ્પિરીયલ સેન્ચ્યુરી, 1815-1914 ત્રીજી આવૃત્તિ, પાલગ્રેવ મેકમિલાન, બેસિંગ્સ્ટોક. પાનું 155 ↑ બેન્ડર, જેસી, મ્યુટિની ઓર ફ્રીડમ ફાઇટ ઇન પોટર, એસજે (ઇડી) (2004) ન્યૂઝપેપર્સ એન્ડ એમ્પાયર ઇન આયર્લેન્ડ એન્ડ બ્રિટન, ફોર કોર્ટ્સ પ્રેસ, ડબ્લિન પાનાં 105-106 ↑ Beckman, Karen Redrobe (2003), Vanishing Women: Magic, Film, and Feminism, Duke University Press, pp. 33–4, ISBN 0822330741 ↑ David 2003, pp. 220–222 ↑ રજીત કે. મઝુમદાર, ધ ઇન્ડિયન આર્મી એન્ડ ધ મેકિંગ ઓફ ધ પંજાબ. (દિલ્હી, પર્માનેન્ટ બ્લેક, 2003), 11. ↑ Bickers, Robert A.; R. G. Tiedemann (2007), The Boxers, China, and the World, Rowman & Littlefield, p. 231(at p 63), ISBN 978-0742553958 ↑ ડબલ્યુ. વાય. કારમેન, પાનું 107 ઇન્ડિયન આર્મી યુનિફોર્મ્સ - ઇનફન્ટ્રી , મોર્ગન-ગ્રામ્પિયન લંડન 1969 ↑ ફિલિપ મેસન, પાનું 319 "એ મેટર ઓફ ઓનર", ISBN 0-333-41837-9 ↑ ફર્સ્ટ ઇન્ડિયન વોર ઓપ ઇનડિપેન્ડન્સ જાન્યુઆરી 8, 1998 ↑ મોટી સંખ્યામાં ગાદી ગુમાવનારા ખાનદાનો, જેમાં હિંદુઓ અને મુસ્લિમો સામેલ હતા, તેમણે સિપાહીઓની જાતિ આધારિત ચિંતાઓનો પૂરો લાભ ઉઠાવ્યો હતો અને પોતાની ગાદી પાછી મેળવવાની રમતમાં આ સરળ લોકોને પોતાના હાથા બનાવ્યા હતા. દિલ્હી મુઘલ અને અવધના નવાબના છેલ્લા વારસદારો અને પેશ્વાને કોઇ પણ રીતે ખરા અર્થમાં ભારતીય સ્વતંત્રતાના યોદ્ધા ન કહી શકાય. હિંદુસ્તાન સ્ટાન્ડર્ડ, પૂજા એન્યુઅલ, 195 પાનું 22 . ટ્રુથ અબાઉટ ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની ના સંદર્ભમાં ડો. ગેન્ડા સિંઘનો લેખ. ↑ પ્રાપ્ય પૂરાવાના સંદર્ભમાં જોવામાં આવે તો આપણે એવા તારણ પર પહોંચ્યા છીએ કે 1857નો બળવો સુવ્યવસ્થિત આયોજનનો ભાગ ન હતો, તેની પાછળ કોઇ લોકોની યોજના ન હતી. હું 1857ની ઘટનાઓ વિશે વાંચુ છું તેમ મને એવું લાગે છે કે ભારતીય રાષ્ટ્રીય ચરિત્ર બહુ નીચા સ્તરે આવી ગયું હતું. બળવાના નેતાઓ ક્યારેય સહમત થઇ શકતા ન હતા. તેઓ પરસ્પર એક બીજાની ઇર્ષા કરતા હતા અને એક બીજા સામે તેમને તિરસ્કાર હતો.... વાસ્તવમાં આ અંગત ઇર્ષા અને તિરસ્કાર ભારતના પરાજય માટે મોટા પ્રમાણમાં જવાબદાર હતા.મૌલાના અબ્દુલ કલામ આઝાદ, સુરેન્દ્રનાથ સેન, અઢારસો સત્તાવન (પરિશિષ્ટ X અને પરિશિષ્ટ XV) ↑ >Hasan 1998, p. 149 ↑ Nanda 1965, p. 701 ↑ "એડ્રેસ એટ ધ ફંકશન માર્કિંગ ધ 150 એનિવર્સરી ઓફ ધ રિવોલ્ટ ઓફ 1857". મૂળ માંથી 2011-03-12 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2011-03-03. ↑ ઇન્ડિયાસ ફર્સ્ટ વોર ઓફ ઇનડિપેન્ડન્સ 1857 ↑ લી મોન્ડે આર્ટિકલ ઓન ધ રિવોલ્ટ ↑ "જર્મન નેશનલ જીયોગ્રાફિક આર્ટિકલ". મૂળ માંથી 2005-05-03 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2021-07-10. ↑ ધ એમ્પાયર, સિડની, ઓસ્ટ્રેલિયા, 11 જુલાઈ 1857, અથવા તારાનાકી હેરાલ્ડ, ન્યૂ ઝીલેન્ડ, 29 ઓગસ્ટ 1857 ↑ ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની એન્ડ વિક્ટોરીયન ટ્રોમા ક્રિસ્ટોફર હરબર્ટ દ્વારા, પ્રિન્સટન યુનિવર્સિટી પ્રેસ, પ્રિન્સટન 2007 ↑ ધ હિસ્ટ્રી ઓફ ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની: ગિવિંગ ડિટેઇલ્ડ એકાઉન્ટ ઓફ ધ સિપોય ઇનસરેક્શન ઇન ઇન્ડિયા ચાર્લ્સ બોલ દ્વારા, ધ લંડન પ્રિન્ટિંગ એન્ડ પબ્લિશિંગ કંપની, લંડન, 1860 ↑ વી. ડી. સાવરકર દલીલ કરે છે કે બળવો ભારતીય સ્વતંત્રતાનું યુદ્ધ હતું. ' ધ ઇન્ડિયન વોર ઓફ ઇન્ડિપેન્ડન્સઃ 1857 (બોમ્બે: 1947 [1909]). મોટા ભાગના ઇતિહાસકારો આ દલીલને અસ્થાને ગણાવે છે. એક ઇતિહાસકાર ત્યાં સુધી કહે છે કે, ‘તે પ્રથમ, રાષ્ટ્રીય કે સ્વતંત્રતાનું યુદ્ધ ન હતું.’ એરિક સ્ટોક્સે દલીલ કરી છે કે બળવો વાસ્તવમાં વિવિધ પ્રકારની ચળવળ હતી, કોઇ એક ચળવળ ન હતી. ધ પીઝન્ટ આર્મ્ડ (ઓક્સફોર્ડઃ 1980). આ પણ જુઓ, એસ. બી. ચૌધરી, સિવિલ રેબેલિયન ઇન ધી ઇન્ડિયન મ્યુટિનીઝ 1857-1859” (કલકત્તાઃ 1957) ↑ ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની, સ્પિલ્સબરી જુલિયન, ઓરિઓન, 2007 ↑ એસ એન્ડ ટી મેગેઝિન અંક 121 (સપ્ટેમ્બર 1988), પાનું 20 ↑ ઉત્તર પ્રદેશના ઘણા વિસ્તારોમાં કોમી વૈમનસ્યએ કોમી તોફાનોનું સ્વરૂપ ધારણ કર્યું હતું. લીલો ધ્વજ ફરકાવવામાં આવ્યો હતો અને બરેલી, બિજનોર, મોરાદાબાદ અને અન્ય સ્થળોએ મુસ્લિમોએ મુસ્લિમ રાજ્યની પુનઃસ્થાપના માટે સૂત્રોચ્ચાર કર્યા હતા." આર. સી. મજુમદાર: સિપોય મ્યુટિની એન્ડ રિવોલ્ટ ઓફ 1857 (પાનું 2303-31) ↑ સીતારામ યેચૂરી. ધ એમ્પાયર સ્ટ્રાઇક્સ બેક. હિંદુસ્તાન ટાઇમ્સ જાન્યુઆરી 2006 ↑ http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7009742.stm UK Indian Mutiny ceremony blocked ↑ http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7014281.stm Briton visits India Mutiny grave સંદર્ભોફેરફાર કરો પાઠ્ય પુસ્તકો અને શૈક્ષણિક મોનોગ્રાફ્સફેરફાર કરો Alavi, Seema (1996), The Sepoys and the Company: Tradition and Transition 1770-1830, Oxford University Press, p. 340, ISBN 0195634845 . Anderson, Clare (2007), Indian Uprising of 1857–8: Prisons, Prisoners and Rebellion, New York: Anthem Press, pp. 217, ISBN 9781843312499, archived from the original on 2009-02-11, https://web.archive.org/web/20090211011055/http://atlantis.terrassl.net/anthempress.com/product_info.php?cPath=52&products_id=293&osCsid=9a2s9o8mdu8066m551rr407123, retrieved 2011-03-03 . Bandyopadhyay, Sekhara (2004), From Plassey to Partition: A History of Modern India, New Delhi: Orient Longman, pp. 523, ISBN 8125025960 . Bayly, Chistopher Alan (1988), Indian Society and the Making of the British Empire, Cambridge University Press, pp. 230, ISBN 0521250927 . Bayly, Christopher Alan (2000), Empire and Information: Intelligence Gathering and Social Communication in India, c 1780-1870, Cambridge University Press, pp. 412, ISBN 0521570859 . Bose, Sugata; Jalal, Ayesha (2004), Modern South Asia: History, Culture, Political Economy (2nd ed.), London: Routledge, pp. 253, ISBN 0415307872 . Brown, Judith M. (1994), Modern India: The Origins of an Asian Democracy (2nd ed.), Oxford University Press, pp. 480, ISBN 0198731132, archived from the original on 2008-10-03, https://web.archive.org/web/20081003054156/http://www.oup.com/uk/catalogue/?ci=9780198731139, retrieved 2011-03-03 . Harris, John (2001), The Indian Mutiny, Ware: Wordsworth Editions, pp. 205, ISBN 1840222328 . Hibbert, Christopher (1980), The Great Mutiny: India 1857, London: Allen Lane, pp. 472, ISBN 0140047522 . Judd, Denis (2004), The Lion and the Tiger: The Rise and Fall of the British Raj, 1600-1947, Oxford University Press, xiii, 280, ISBN 0192803581 . Keene, Henry George (1883), Fifty-Seven. Some account of the administration of Indian Districts during the revolt of the Bengal Army, London: W.H. Allen, pp. 145 . Kulke, Hermann; Rothermund, Dietmar (2004), A History of India (4th ed.), London: Routledge, xii, 448, ISBN 0415329205 . Ludden, David (2002), India And South Asia: A Short History, Oxford: Oneworld, xii, 306, ISBN 1851682376, archived from the original on 2011-07-16, https://web.archive.org/web/20110716062619/http://www.oneworld-publications.com/cgi-bin/cart/commerce.cgi?pid=145&log_pid=yes, retrieved 2011-03-03 . Majumdar, R.C.; Raychaudhuri, H.C.; Datta, Kalikinkar (1967), An Advanced History of India (3rd ed.), London: Macmillan, pp. 1126 . Markovits, Claude, ed. (2004), A History of Modern India 1480-1950, London: Anthem, pp. 607, ISBN 1843311526 . Metcalf, Barbara D.; Metcalf, Thomas R. (2006), A Concise History of Modern India (2nd ed.), Cambridge University Press, pp. 337, ISBN 0521682258 . Metcalf, Thomas R. (1990), The Aftermath of Revolt: India, 1857-1870, New Delhi: Manohar, pp. 352, ISBN 8185054991 . Metcalf, Thomas R. (1997), Ideologies of the Raj, Cambridge University Press, pp. 256, ISBN 0521589371 . Mukherjee, Rudrangshu (2002), Awadh in Revolt 1857-1858: A Study of Popular Resistance (2nd ed.), London: Anthem, ISBN 1843310759 . Palmer, Julian A.B. (1966), The Mutiny Outbreak at Meerut in 1857, Cambridge University Press, pp. 175, ISBN 0521059011 . Ray, Rajat Kanta (2002), The Felt Community: Commonality and Mentality before the Emergence of Indian Nationalism, Oxford University Press, pp. 596, ISBN 0195658639 . Robb, Peter (2002), A History of India, Basingstoke: Palgrave, pp. 344, ISBN 0333691296 . Roy, Tapti (1994), The politics of a popular uprising: Bundelkhand 1857, Delhi: Oxford University Press, pp. 291, ISBN 0195636120 . Stanley, Peter (1998), White Mutiny: British Military Culture in India, 1825-1875, London: Hurst, pp. 314, ISBN 1850653305 . Stein, Burton (2001), A History of India, New Delhi: Oxford University Press, pp. 432, ISBN 0195654463 . Stokes, Eric (1980), The Peasant and the Raj: Studies in Agrarian Society and Peasant Rebellion in Colonial India, Cambridge University Press, pp. 316, ISBN 0521297702 . Stokes, Eric; Bayly, C.A. (ed.) (1986), The Peasant Armed: The Indian Revolt of 1857, Oxford: Clarendon, pp. 280, ISBN 0198215703 . Taylor, P.J.O. (1997), What really happened during the mutiny: a day-by-day account of the major events of 1857-1859 in India, Delhi: Oxford University Press, pp. 323, ISBN 0195641825 . Wolpert, Stanley (2004), A New History of India (7th ed.), Oxford University Press, pp. 530, ISBN 0195166787 . જર્નલો અને સંગ્રહોમાં લેખોફેરફાર કરો Alavi, Seema (Feb., 1993), "The Company Army and Rural Society: The Invalid Thanah 1780-1830", Modern Asian Studies 27 (1): 147–178, doi:10.1017/S0026749X00016097, http://links.jstor.org/sici?sici=0026-749X%28199302%2927%3A1%3C147%3ATCAARS%3E2.0.CO%3B2-T Baker, David (1991), "Colonial Beginnings and the Indian Response: The Revolt of 1857-58 in Madhya Pradesh", Modern Asian Studies 25 (3): 511–543, doi:10.1017/S0026749X00013913, http://links.jstor.org/sici?sici=0026-749X%28199107%2925%3A3%3C511%3ACBATIR%3E2.0.CO%3B2-6 Blunt, Alison (July, 2000), "Embodying war: British women and domestic defilement in the Indian «Mutiny», 1857–8", Journal of Historical Geography 26 (3): 403–428, doi:10.1006/jhge.2000.0236 English, Barbara (Feb., 1994), "The Kanpur Massacres in India in the Revolt of 1857", Past and Present 0 (142): 169–178, http://links.jstor.org/sici?sici=0031-2746%28199402%290%3A142%3C169%3ATKMIII%3E2.0.CO%3B2-L Frykenberg, Robert E. (2001), "India to 1858", in Winks, Robin, Oxford History of the British Empire: Historiography, Oxford and New York: Oxford University Press, pp. 194–213, ISBN 0199246807 Hasan, Farhad (1998), "Review of Tapti Roy, The Politics of a Popular Uprising, OUP, 1994.", Social Scientist 26 (1): 148–151 . Klein, Ira (2000), "Materialism, Mutiny and Modernization in British India", Modern Asian Studies 34 (3): 545–580, http://links.jstor.org/sici?sici=0026-749X%28200007%2934%3A3%3C545%3AMMAMIB%3E2.0.CO%3B2-I Lahiri, Nayanjot (Jun., 2003), "Commemorating and Remembering 1857: The Revolt in Delhi and Its Afterlife", World Archaeology 35 (1): 35–60, doi:10.1080/0043824032000078072, http://links.jstor.org/sici?sici=0043-8243%28200306%2935%3A1%3C35%3ACAR1TR%3E2.0.CO%3B2-C Mukherjee, Rudrangshu (Aug., 1990), "'Satan Let Loose upon Earth': The Kanpur Massacres in India in the Revolt of 1857", Past and Present (128): 92–116, http://links.jstor.org/sici?sici=0031-2746%28199008%290%3A128%3C92%3A%22LLUET%3E2.0.CO%3B2-2 Mukherjee, Rudrangshu (Feb., 1994), "The Kanpur Massacres in India in the Revolt of 1857: Reply", Past and Present 0 (142): 178–189, http://links.jstor.org/sici?sici=0031-2746%28199402%290%3A142%3C178%3ATKMIII%3E2.0.CO%3B2-J Nanda, Krishan (1965), The Western Political Quarterly, Vol. 18, No. 3 (Sep., 1965), pp. 700-701, University of Utah on behalf of the Western Political Science Association . Roy, Tapti (Feb., 1993), "Visions of the Rebels: A Study of 1857 in Bundelkhand", Modern Asian Studies 27 (1): 205–228 (Special Issue: How Social, Political and Cultural Information Is Collected, Defined, Used and Analyzed), doi:10.1017/S0026749X00016115, http://links.jstor.org/sici?sici=0026-749X%28199302%2927%3A1%3C205%3AVOTRAS%3E2.0.CO%3B2-P Stokes, Eric (Dec., 1969), "Rural Revolt in the Great Rebellion of 1857 in India: A Study of the Saharanpur and Muzaffarnagar Districts", The Historical Journal 12 (4): 696–627, http://links.jstor.org/sici?sici=0018-246X%28196912%2912%3A4%3C606%3ARRITGR%3E2.0.CO%3B2-P Washbrook, D. A. (2001), "India, 1818-1860: The Two Faces of Colonialism", in Porter, Andrew, Oxford History of the British Empire: The Nineteenth Century, Oxford and New York: Oxford University Press, pp. 395–421, ISBN 0199246785 અન્ય ઇતિહાસોફેરફાર કરો ડેલરિમ્પલ, વિલિયમ. 2006. ધ લાસ્ટ મુઘલ . વાઇકિંગ પેંગ્વિન, 2006, ISBN 0-67099-925-3 David, Saul (2003), The Indian Mutiny: 1857, London: Penguin Books, Pp. 528, ISBN 0141005548 મિશ્રા, અમરેશ. 2007. વોર ઓફ સિવિલાઇઝેશન્સ: ધ લોન્ગ રિવોલ્યુશન (ઇન્ડિયા ઇ.સ. 1857, 2 ભાગ.) , ISBN 9788129112828 વોર્ડ, એન્ડ્રૂ. અવર બોન્સ આર સ્કેટર્ડ. ન્યૂ યોર્ક: હોલ્ટ એન્ડ કંપની, 1996. પ્રથમ વ્યક્તિના લેખ અને ક્લાસિક ઇતિહાસોફેરફાર કરો બાર્ટર, કેપ્ટન રિચાર્ડ ધ સીઝ ઓફ દિલ્હી .મ્યુટિની મેમરીઝ ઓફ એન ઓલ્ડ ઓફિસર , લંડન, ધ ફોલિયો સોસાયટી, 1984. કેમ્પબેલ, સર કોલિન. નેરેટિવ ઓફ ધ ઇન્ડિયન રિવોલ્ટ. લંડન: જ્યોર્જ વિકર્સ, 1858. કોલીયર, રિચાર્ડ. ધ ગ્રેટ ઇન્ડિયન મ્યુટિની. ન્યૂ યોર્ક: ડ્યુટન, 1964. ફોરેસ્ટ, જ્યોર્જ ડબલ્યુ. "એ હિસ્ટ્રી ઓફ ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની", વિલિયમ બ્લેકવૂડ એન્ડ સન્સ, લંડન, 1904. (4 ભાગ). ફિચેટ, ડબલ્યુ. એચ., બી.એ. એલએલ. ડી., એ ટેલ ઓફ ધ ગ્રેટ મ્યુટિની , સ્મિથ, એલ્ડર એન્ડ કંપની, લંડન, 1911. ઇંગ્લિસ, જુલિયા સેલિના, લેડી, 1833–1904, ધ સીઝ ઓફ લખનૌ: એ ડાયરી , લંડન: જેમ્સ આર. ઓસ્ગૂડ, મેકઇવૈઇન એન્ડ કંપની, 1892. એ સેલિબ્રેશન ઓફ વિમેન રાઇટર્સ ખાતે ઓનલાઇન. ઇન્સ, લેફ્ટનન્ટ જનરલ મેકલીઓડ: ધ સિપાહી રિવોલ્ટ , એ. ડી. ઇન્સ એન્ડ કંપની, લંડન, 1897. કાયે, જોહન વિલિયમ. એ હિસ્ટ્રી ઓફ ધ સિપાહી વોર ઇન ઇન્ડિયા (3 ભાગ). લંડન: ડબલ્યુ. એચ. એલેન એન્ડ કંપની, 1878. કાયે, સર જોહન એન્ડ મોલેસન, જી.બી.: ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની ઓફ 1857 , રુપા એન્ડ કંપની, દિલ્હી, (પ્રથમ આવૃત્તિ 1890) પુનઃમુદ્રણ 2005. Khan, Syed Ahmed (1859), Asbab-e Baghawat-e Hind, Translated as The Causes of the Indian Revolt, Allahabad, 1873 મોલેસન, કર્નલ જી. બી. ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની ઓફ 1857. ન્યૂ યોર્ક: સ્ક્રિબનર એન્ડ સન્સ, 1891. માર્ક્સ, કાર્લ અને ફ્રીડરીક ઇન્જેલ્સ. ધ ફર્સ્ટ ઇન્ડિયન વોર ઓફ ઇનડિપેન્ડન્સ 1857-1859. મોસ્કો: ફોરેન લેન્ગ્વેજીસ પબ્લિશિંગ હાઉસ, 1959. પાંડે, સીતા રામ, ફ્રોમ સિપાહી ટુ સુબેદાર, બિઇંગ ધ લાઇફ એન્ડ એડવેન્ચર ઓફ સુબેદાર સીતા રામ, બેંગાલ નેટિવ આર્મીના મૂળ ઓફિસર, પોતાની જાતે લખાયેલું , ભાષાંતર. લેફ્ટનન્ટ કર્નલ નોર્ગેટ, (લાહોર: બેંગાલ સ્ટાફ કોર્પ્સ, 1873), આવૃત્તિ. જેમ્સ લન્ટ, (દિલ્હી: વિકાસ પબ્લિકેશન્સ, 1970). રેઇકિસ, ચાર્લ્સ: નોટ્સ ઓન ધ રિવોલ્ટ ઇન ધ નોર્થ-વેસ્ટર્ન પ્રોવિન્સ ઓફ ઇન્ડિયા , લોન્ગમેન, લંડન, 1858. રોબર્ટ્સ, ફીલ્ડ માર્શલ લોર્ડ, ફોર્ટી વન યર્સ ઇન ઇન્ડિયા , રિચાર્ડ બેન્ટલી, લંડન, 1897 ઢાંચો:Gutenberg રસેલ, વિલિયમ હોવર્ડ, માય ડાયરી ઇન ઇન્ડિયા ઇન ધ યર્સ 1858-9 , રૂટલેજ, લંડન, 1860, (2 ભાગ) સેન, સુરેન્દ્ર નાથ, એઇટીન ફિફ્ટી સેવન , (મૌલાના અબ્દુલ કલામ આઝાદ દ્વારા પ્રસ્તાવના સાથે), ભારતીય માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય, દિલ્હી, 1957. થોમસન, મોબ્રે (કેપ્ટન), "ધ સ્ટોરી ઓફ કાનપુર: ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની 1857", ડોનોવન, લંડન, 1859. ટ્રેવેલ્યાન, સર જ્યોર્જ ઓટ્ટો, કાનપુર , ઇન્ડસ, દિલ્હી, (પ્રથમ આવૃત્તિ 1865), પુનઃમુદ્રણ 2002. વિલ્બરફોર્સ, રેજિનાલ્ડ જી, એન અનરેકોર્ડેડ ચેપ્ટર ઓફ ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની, બીઇંગ ધ પર્સનલ રેમિનિસેન્સિસ ઓફ રેજિનાલ્ડ જી. વિલ્બરફોર્સ, લેટ 52મી ઇન્ફન્ટ્રી, કમ્પાઇલ્ડ ફ્રોમ અ ડાયરી એન્ડ લેટર્સ રિટન ઓન ધ સ્પોટ લંડન: જોહન મુરે 1884, ફેક્સિમિલી પુનઃમુદ્રણ: ગુડગાંવ: ધ એકેડેમિક પ્રેસ, 1976. તૃતીય સૂત્રોફેરફાર કરો "ભારતીય બળવો." જ્ઞાનકોશ બ્રિટાનિકા ઓનલાઈન. ઓનલાઇન. http://www.eb.com:180/cgi-bin/g?DocF=micro/342/91.html. 23 માર્ચ 1998. "લી-એનફીલ્ડ રાઇફલ." જ્ઞાનકોશ બ્રિટાનિકા ઓનલાઈન. 3 માર્ચ 1998. કાલ્પનિક અને વર્ણનાત્મક સાહિત્યફેરફાર કરો કોનન ડોયલી, આર્થર "ધ સાઇન ઓફ ધ ફોર" શેરલોક હોલ્મ્સને દર્શાવતી નવલકથા, મૂળ લિપ્પિનકોટ્સ મન્થલી મેગેઝીન માં પ્રસિદ્ધ થઇ હતી. 1890. પુનઃમુદ્રણ ફેરેલ, જે.જી. ધ સીઝ ઓફ કૃષ્ણપુર . ન્યૂ યોર્ક: કેરોલ એન્ડ ગ્રાફ, 1985 (મૂળ. 1973; બૂકર પુરસ્કાર વિજેતા). ફેન, ક્લાઇવ રોબર્ટ. ફોર ધ ઓલ્ડ ફ્લેગ: એ ટેલ ઓફ ધ મ્યુટિની . લંડન: સેમ્પ્સન લો, 1899. ફ્રેઝર, જ્યોર્જ મેકડોનાલ્ડ. ફ્લેશમેન ઇન ધ ગ્રેટ ગેમ . લંડન: બારી એન્ડ જેન્કિન્સ, 1975. ગ્રાન્ટ, જેમ્સ. ફર્સ્ટ લવ એન્ડ લાસ્ટ લવ: એ ટેલ ઓફ ધ મ્યુટિની . ન્યૂ યોર્ક: જી. રૂટલેજ એન્ડ સન્સ, 1869. કાયે, મેરી માર્ગારેટ. શેડો ઓફ ધ મૂન . ન્યૂ યોર્ક: સેન્ટ માર્ટિન્સ પ્રેસ, 1979. કિલવર્થ, ગેરી ડગલાસ. બ્રધર્સ ઓફ ધ બ્લેડ : કોન્સ્ટેબલ એન્ડ રોબિનસન, 2004. માસ્ટર્સ, જોહન. નાઇટરનર્સ ઓફ બેંગાલ . ન્યૂ યોર્ક: વાઇકિંગ પ્રેસ, 1951. રેઇકિસ, વિલિયમ સ્ટીફન. 12 યર્સ ઓફ એ સોલ્જર્સ લાઇફ ઇન ઇન્ડિયા . બોસ્ટન: ટિકનર એન્ડ ફીલ્ડ્સ, 1860. રોસેટી, ક્રિસ્ટિના જ્યોર્જીના. "ઇન ધ રાઉન્ડ ટાવર એટ ઝાંસી, જૂન 8, 1857." ગોબ્લિન માર્કેટ એન્ડ અધર પોએમ્સ. 1862. અનુરાગ કુમાર. રિકેલ્સિટ્રાન્સ: લખનૌમાં 1857-58માં બનેલી ઘટનાઓને આધારિત નવલકથા . લખનૌ: એઆઇપી (AIP) બુક્સ, લખનૌ 2008. સ્ટુઅર્ટ, વી.એ. ધ એલેક્ઝાન્ડર શેરિડન સિરીઝ: # 2: 1964. ધ સિપોય મ્યુટિની' ; # 3: 1974. મેસાકર એટ કાનપુર ; # 4: 1974. ધ કેનોન્સ ઓફ લખનૌ ; 1975. # 5: ધ હેરોઇક ગેરિસન . પુનઃમુદ્રણ 2003 મેકબુક્સ પ્રેસ દ્વારા. (નોંધ: # 1 - વિક્ટર્સ એન્ડ લોર્ડ્સ ડીલ્સ વિથ ધ ક્રિમીયન વોર.) બાહ્ય કડીઓફેરફાર કરો ગુજરાતી વિશ્વકોશમાં ૧૮૫૭ની ભારતીય ક્રાંતિ. http://www.columbia.edu/itc/mealac/pritchett/00routesdata/1800_1899/1857revolt/nanasahib/nanasahib.html સિપોય બ્લોગ, 1857ના બળવાના દિવસે દિવસની માહિતી સંગ્રહિત ૨૦૨૦-૧૧-૨૭ ના રોજ વેબેક મશિન ટ્રુથ બિહાઇન્ડ 1857 panthic.org ભાગ I, ભાગ II, ભાગ III ફર્સ્ટ વોર ઓફ ઇનડિપેન્ડન્સ - સિફી 1857 ફર્સ્ટ ફ્રીડમ ફાઇટ:: १८५७ :: अखंड भारतम् 1857 વોસ નોટ ધ ફર્સ્ટ વોર ઓફ ઇનડિપેન્ડન્સ ડેવલપમેન્ટ ઓફ સિચ્યુએશન-જાન્યુઆરી ટુ જુલાઈ 1857 - મેજર (નિવૃત્ત) આગા હુમાયુ અમીન વોશિંગ્ટન ડીસીથી defencejounal.com સંગ્રહિત ૨૦૦૬-૧૨-૦૯ ના રોજ વેબેક મશિન ધ લાઇબ્રેરી ઓફ કોંગ્રેસ (યુએસ (US)) - રિસર્ચ સેન્ટર્સ - કન્ટ્રીસ્ટડી - ઇન્ડિયા @ 1857 એલેક્ઝાન્ડર ગાન્સે (વર્લ્ડ હિસ્ટ્રી એટ કેએમએલએ (KMLA) - મ્યુટિની 1857 ધ સિપોય વોર ઓફ 1857 - Emory.edu ધ ઇન્ડિયન મ્યુટિની BritishEmpire.co.uk 1857ની ઘટનાને લગતા ચિત્રો બ્રિટીશ આર્મી ઓફિસિયલ રેકોર્ડ્સ ઓફ ધ એરા કાર્લ માર્ક્સ, ન્યૂ યોર્ક ટ્રિબ્યુન , 1853–1858, ધ રિવોલ્ટ ઇન ઇન્ડિયા marxists.org ઇન પિક્ચર્સ: રેર ઇમેજિસ ઓફ ધ 1857 અપરાઇઝિંગ ઇન ઇન્ડિયા, બીબીસી (BBC) ન્યૂઝ , 12 મે 2007 ઇન્ડિયા રાઇઝિંગ નેશનલ આર્મી મ્યુઝિયમ (યુકે (UK)) સંગ્રહિત ૨૦૦૯-૦૭-૧૯ ના રોજ વેબેક મશિન એ ગ્રેટ બ્રિટીશ ટ્રેડિશન સંગ્રહિત ૨૦૧૧-૦૫-૧૬ ના રોજ વેબેક મશિન, જોહન ન્યૂઝિન્ગર ઓન ધ ગ્રેટ ઇન્ડિયન રેબિલિયન, સોશિયાલિસ્ટ રિવ્યૂ , મે 2007.

થોડા દિવસો પહેલા વિકી કૌશલ, ભૂમિ પેડનેકર અને કિયારા અડવાણી સ્ટારર ફિલ્મ 'ગોવિંદા નામ મેરા નામ'નું ટ્રેલર રીલિઝ થયું છે. 'ગુડ ન્યૂઝ', 'ભૂલ ભુલૈયા', 'ઈન્દુ કી જવાની' પછી કિયારા અડવાણીની આ ચોથી કોમેડી જોનરની ફિલ્મ છે. જોકે અભિનેત્રીનું કહેવું છે કે કોમેડી ફિલ્મ કરવી એ કોઈપણ એક્ટર માટે સૌથી મુશ્કેલ કામ છે. ગોવિંદા નામ મેરાની ટીમે કોમેડી ફિલ્મો અંગે પોતાના વિચારો રીજૂ કર્યા હતા. ભૂમિ પેડનેકર કહે છે કે સેટ મજાનો હોય છે, પરંતુ અમે અમારું કામ ગંભીરતાથી કરતા હોઈએ છીએ. કિયારાએ આ મુદ્દા વિશે કહ્યું કે એક એક્ટર તરીકે કોમિક રોલ કરવો મુશ્કેલ કામ છે. કોમેડી થ્રિલર ફિલ્મ ગોવિંદા નામ મેરા શશાંક ખેતાને લખી અને ડાયરેક્ટ કરી છે. કરણ જોહર આ પ્રોડ્યુસર છે. કિયારા અડવાણીએ એક ઈન્ટરવ્યુ દરમિયાન જણાવ્યું હતું કે એક્ટર માટે કોમિક રોલ ભજવવો ખૂબ જ મુશ્કેલ હોય છે. વિકી કૌશલ અને ભૂમિ પેડનેકર પણ કિયારા સાથે સંમત થયા. કિયારાના કહેવા પ્રમાણે, કોમેડી ફિલ્મોને ઘણીવાર પૂરતી ક્રેડિટ મળતી નથી. જ્યારે શશાંક ખેતાને કહ્યું કે કોમેડી સિનેમામાં સૌથી મુશ્કેલ અંદાજ છે. શશાંક કહે છે કે દરેકને લાગે છે કે કોમેડી સરળ છે જ્યારે એવું નથી. કિયારા અડવાણીએ કહ્યું હતું કે કોમેડી ફિલ્મોને ક્યારેય ક્રેડિટ મળતું નથી. કલાકારો માટે આ કરવું સરળ નથી. શશાંક ખેતાને કહ્યું કે લોકોને હસાવવું આસાન નથી. તેમના મતે કોમેડી કરવી સૌથી મુશ્કેલ છે. કોઈપણ અભિનેતા, લેખક કે ડાયરેક્ટરને પૂછો તો કોમેડી ફિલ્મોનું લેખન, અભિનય અને ડાયરેક્ટ એ સૌથી મુશ્કેલ કામ છે. જ્યારે કોમેડી લેંડ નથી થાતી, ત્યારે લોકો ચિડાઈ જાય છે અને કહે છે કે આ શું બકવાસ છે. શશાંક ખેતાન દ્વારા લિખિત અને ડાયરેક્ટ ગોવિંદા મેરા નામ ઓટીટી પર રીલિઝ થવા જઈ રહી છે. તે ડિઝની પ્લસ હોટસ્ટાર પર 16 ડિસેમ્બરે રીલિઝ થશે. આ ફિલ્મને કરણ જોહર પ્રોડ્યુસ કરી રહ્યો છે. નીચે આપેલી લીંક પર ક્લિક કરીને જોડાઓ khabarchhe.com ન્યૂઝ સાથે. તમે અમને ફેસબુક, ટ્વીટર, ટેલીગ્રામ, ઇન્સ્ટાગ્રામ અને યુ ટ્યુબ પર પણ લાઇક અને ફોલો કરી શકો છો. લેટેસ્ટ ન્યૂઝ અપડેટ્સ તમારા ફોન પર સૌથી પહેલા મેળવવા માટે આજે જ ડાઉનલોડ કરો khabarchhe.com ની મોબાઇલ એપ્લિકેશન. ગુજરાતનું અગ્રેસર ન્યૂઝ પોર્ટલ, અહીં વાત થાય છે માત્ર ગુજરાત અને ગુજરાતનાં હિતની... Download Khabarchhe APP www.khabarchhe.com/downloadApp

મુખ્યમંત્રી વિજય રૂપાણીએ રાજ્યના મહાનગરોમાં વધી રહેલા કોરોના વાયરસ સંક્રમણને પગલે આઠ મહાનગરોના મેયરશ્રીઓ, મ્યુનિસિપલ કમિશ્નરો અને સ્ટેન્ડીંગ કમિટી અધ્યક્ષો સાથે વિડીયો કોન્ફરન્સ યોજીને સ્થિતીની જાણકારી મેળવી માર્ગદર્શન આપ્યું હતું. મુખ્યમંત્રીએ મહાનગરોમાં જે વિસ્તારોમાં કોરોના સંક્રમિત વ્યકિતઓની સંખ્યા વધારે છે તેવા હોટસ્પોટ જાહેર થયેલા વિસ્તારમાં લોકોનું સંપૂર્ણ સ્કીનીંગ અને સર્વેલન્સ થાય તેવી સ્પષ્ટ સૂચનાઓ આપી હતી. તેમણે કહ્યું કે, શાકમાર્કેટ, કરિયાણા સ્ટોર્સ જેવા સોશિયલ ગેધરીંગ વાળા સ્થળોએ લોકો ભેગા ના થાય તે માટે શહેરી સત્તાતંત્રો દ્વારા હોમ ડિલીવરી-ડોર ડીલીવરીનું વ્યવસ્થિત પ્લાનીંગ ગોઠવાય તો સોશિયલ ડિસ્ટન્સીંગ જળવાશે અને લોકો પણ ઘરમાં જ રહેશે. મુખ્યમંત્રીએ અમદાવાદ, રાજકોટ, સુરત, વડોદરા જેવા મહાનગરોમાં જ્યાં કોરોના પોઝિટીવ કેસ વધુ પ્રમાણમાં છે ત્યાંના સ્થાનિક તંત્રવાહકો સાથે તેમને હાથ ધરેલા સર્વેલન્સ, કવોરેન્ટાઇન ફેસેલીટઝ, સેનિટાઇઝેશન સહિતના પગલાંઓની ગહન ચર્ચાઓ કરી હતી. મુખ્યમંત્રીએ મહાનગરોના મેયર-મ્યુનિસિપલ કમિશનર મળીને વધુમાં વધુ ૧૦ વ્યકિતઓનું ગૃપ બનાવી શહેરની સ્થિતીની સમીક્ષા તથા જરૂરી વ્યવસ્થાઓ-સૂચનો માટે નિયમીતપણે વિડીયો-ઓડિયો સંવાદ ટેકનોલોજીના ઉપયોગથી કરે તેવું પ્રેરક સૂચન કર્યુ હતું. વિજય રૂપાણીએ જણાવ્યું કે આરોગ્ય સેતુ એપ જે કેન્દ્ર સરકારે ડેવલપ કરી છે તે એપ પણ આવા શહેરી ક્ષેત્રના નાગરિકો બહોળી સંખ્યામાં ડાઉનલોડ કરે તેવી જાગૃતિ માટે મહાનગરપાલિકાના તંત્રએ સઘન પ્રયાસો કરવા જોઇએ. આ એપને પરિણામે આપણી આસપાસના કોરોના સંક્રમિત કે લક્ષણો ધરાવતી વ્યકિત-વિસ્તારની માહિતી મોબાઇલમાં તૂરત જ આવી જતી હોવાથી તકેદારીના પગલાં સ્વયં લઇ શકાય છે. મુખ્યમંત્રીએ જે મહાનગરોએ મોબાઇલ કલીનીકની વ્યવસ્થાઓ ઊભી કરી છે તે મોબાઇલ કલીનીક શહેરના અલગ-અલગ વિસ્તારોમાં જઇને સારવાર-સુશ્રુષા માટે ઉપયોગી બને તે અંગે પણ સૂચન કર્યુ હતું. તેમણે સર્વેલન્સ કરવા જતા આરોગ્યકર્મીઓ ઉપર હુમલાની ઘટનાઓ સામે સરકાર કડકાઇથી પેશ આવશે તેવો નિર્દેશ આપવા સાથે જે-તે વિસ્તારના સ્થાનિક આગેવાનો સર્વેલન્સમાં હેલ્થ સ્ટાફ સાથે જોડાય તો સર્વેલન્સ સ્ટાફને સલામતિ અને સરળતા રહેશે તેવો અનુરોધ કર્યો હતો. રૂપાણીએ મહાનગરોમાં વસતા નિરાધાર, વૃદ્ધ, નિ:સહાય એકલવાયું જીવન જીવતા વ્યકિતઓ, શ્રમિકોને ભોજન-ફૂડ પેકેટસ પહોચાડવા સ્થાનિક સ્વૈચ્છિક સંગઠનો જાય છે તેના સ્થાને મહાપાલિકા દ્વારા કોઇ સેન્ટ્રલાઇઝડ વ્યવસ્થા થાય તે જોવાની પણ પ્રવર્તમાન સ્થિતીમાં તાકીદ કરી હતી. મુખ્યમંત્રીના મુખ્ય અગ્ર સચિવ કૈલાસનાથન, શહેરી વિકાસના અધિક મુખ્ય સચિવ મૂકેશ પૂરી તેમજ મુખ્યમંત્રીના અગ્ર સચિવ મનોજકુમાર દાસ આ વિડીયો કોન્ફરન્સમાં જોડાયા હતા. Post navigation Previous Previous post: ગુજરાતમાં 15 એપ્રિલથી લોકડાઉનને આંશિક રીતે ખોલી દેવાશે Next Next post: અમદાવાદ મ્યુનિસિપલ કમિશનરનો નિર્ણય, માસ્ક નહીં પહેરનાર લોકોને પાંચ હજારનો દંડ Search News … Recent Posts 8મી ડીસેમ્બરે કોઈપણ રાજકીય પક્ષને બહુમતિ મળી શકશે નહી December 6, 2022 સાણંદના ડેપ્યુટી કલેકટર અને રિટર્નિંગ ઓફિસરનો આપઘાત November 24, 2022 સાણંદના ડેપ્યુટી કલેકટર અને રિટર્નિંગ ઓફિસરનો આપઘાત November 24, 2022 Archives Archives Select Month December 2022 (1) November 2022 (3) May 2022 (18) April 2022 (2) March 2022 (6) December 2020 (1) October 2020 (57) September 2020 (163) August 2020 (276) July 2020 (311) June 2020 (204) May 2020 (167) April 2020 (323) March 2020 (13)

અત્યારે સામાન્ય લોકોને પજવતી કોઈ મોટી સમસ્યા હોય તો એ છે મોંઘવારી. ગુજરાતના તમામ ધારાસભ્યો તેમજ મંત્રીઓના મોંઘવારી ભથ્થા વધારવામાં આવ્ય છે. મંત્રીઓ ના ભથ્થા માં ૧૨ હજાર રૂપિયા નો વધારો થયો છે જયારે ધારાસભ્યોના ભથ્થા માં ૧૪ હજાર રૂપિયા નો વધારો થયો છે. તમામ મંત્રીઓનો હાલનો પગાર ૧.૩૨ લાખ છે તથા તથા તેમના ભથ્થામાં રૂપિયા ૧૨૭૬૦ નો વધારો થતા તેમનો પગાર ૧.૪૬ લાખ થયો છે. ગુજરાતના ધારાસભ્યોનો હાલનો પગાર ૧.૧૬ લાખ હતો તથા તેમના ભથ્થામાં રૂપિયા ૧૪૫૨૦ નો વધારો થતા તેમનો પગાર ૧.૨૮ લાખ થયો છે . કાલે નાયબ મુખ્યમંત્રી નીતિનભાઈ પટેલ દ્વારા સરકારી કર્મચારીના પગારભથ્થામાં 11% નો વધારો કરાયો છે તેવી જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. તે અનુસાર ૧૧ ટકાના વધારા બાદ હવે સરકારી કર્મચારીઓને ૨૮ ટકા મોંઘવારી ભથ્થું આપવામાં આવશે . આ ભથ્થા માં તાજેતરમાં જ કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા સરકારી કર્મચારીઓ ને મોંઘવારી ભથ્થા માં વધારો કરવામાં આવી રહ્યો છે. ગઈકાલે આપણા નાણા મંત્રી નીતિનભાઈ પટેલે પણ મોંધવારી ના ભથ્થા વધારવાની જાહેરાત કરી છે . તેમને વધુમાં એ પણ જણાવ્યું હતું કે અત્યારે ૧૧ ટકા વધેલો મોંઘવારી ભથ્થા નો દર તેમજ તમાંમ સરકારી કર્મચારીને ૨૮ ટકા મોંઘવારી ભથ્થું મળશે તેવી જાહેરાત પણ કરી છે . તેમની સાથે તેમણે રાજ્યના મંત્રીઓ ને પણ મોંઘવારી ભથ્થા નો લાભ મળશે તેવું પણ તેમને જણાવ્યું હતું . તથા બીજા બધા રાજ્યોની સરખામણી માં ગુજરાત રાજ્ય કેટલું મોંઘવારી ભથ્થું મળશે તથા અન્ય રાજ્યો ની સરખામણી એ ગુજરાત રાજ્ય કેટલામાં ક્રમે આવે તેનો પણ એક અહેવાલ એટલે કે તુલના કરવામાં આવશે . આ તમામ ભથ્થાનો લાભ આગામી આવતા મહિનામાં ઓકટોબરથી મંત્રીઓ ને ૧.૪૬ લાખ અને ધારાસભ્યોને ૧.૨૮ લાખ રૂપિયા પગાર પેટે મળશે . પગાર તેમજ મોંઘવારી ભથ્થા માં ગુજરાત ૮ માં ક્રમે આવે છે . તથા સૌથી પહેલા ક્રમે તેલંગાણા રાજ્ય આવે છે . Gujarat Times Gujaratime.com એ ઓનલાઈન સમાચાર પૂરું પાડતું ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મ છે. આ વેબસાઈટના માધ્યમથી ગુજરાતી ભાષામાં વિવિધ સમાચારો, લેખો, મનોરંજન, સ્ટોરી, બિઝનેસ, લાઈફ સ્ટાઈલ, ધાર્મિક, રમતગમતને લગતા વિવિધ અને સચોટ માહિતી પ્રસિદ્ધ કરવામાં આવે છે.

માર્ચ મહિનામાં એટલે કે વસંતઋતુમાં ગરમી વધવા લાગે છે, તેથી છોડને પાણીની જરૂરિયાત પણ વધુ હોય છે. આ સમયે સિંચાઈ ઉપરાંત ઘણા પાકો વાવવામાં આવે છે અને ઘણા પાક લેવામાં આવે છે. જો તમે પણ કૃષિ ક્ષેત્ર સાથે જોડાયેલા છો, તો અહીંથી વિવિધ પાકોની સારી ઉપજ માટેના કેટલાક મહત્વપૂર્ણ કાર્યો વિશે માહિતી મેળવો. ઘઉં: આ સમયે ઘઉંના કાનમાં દાણા પડવા લાગે છે અથવા દાણા સખત થવા લાગે છે. આ તબક્કામાં જો છોડને યોગ્ય માત્રામાં ભેજ ન મળે તો ઉપજમાં ઘટાડો થઈ શકે છે. તેથી જમીનમાં ભેજનું પ્રમાણ જળવાઈ રહે તે માટે જરૂરિયાત મુજબ પિયત આપવું. સૂર્યમુખી: જો તમે માર્ચની શરૂઆતમાં સૂર્યમુખીનું વાવેતર કર્યું હોય, તો 20 થી 25 દિવસ પછી પ્રથમ પિયત આપવું. આ સાથે પ્રતિ એકર જમીનમાં 12 કિલો નાઈટ્રોજનનો છંટકાવ કરવો. આ પછી, છોડના મૂળની નજીક માટી આપો. કાકડી અને કાકડી : જરૂર મુજબ પિયત આપો. નીંદણના નિયંત્રણ માટે નીંદણ કરવામાં આવે છે. પેથાઃ ઉનાળાની ઋતુમાં પાક મેળવવા માટે પેથાના બીજ વાવો. જો બીજની માવજત પહેલાથી જ કરવામાં આવી ન હોય તો, વાવણી પહેલા બીજને થિરામ સાથે માવજત કરો. એકર ખેતરમાં 2.4 થી 3.2 કિગ્રા બીજની જરૂર પડે છે. પાલક: તેની પ્રથમ કાપણી પાલકની વાવણીના 3 થી 4 અઠવાડિયા પછી કરી શકાય છે. જો તમે ફેબ્રુઆરીના અંતમાં પાલકનું વાવેતર કર્યું હોય તો પાલકનો પાક 15 થી 30 સે.મી. આ સમયે પાલકની પ્રથમ લણણી કરો. આ પછી તમે દર 15 થી 20 દિવસે લણણી કરી શકો છો. લીચી : નાના ફળો પડતા અટકાવવા માટે 5 મિલી પ્લાનોફિક્સ 15 લિટર પાણીમાં ભેળવી છંટકાવ કરવો. આ પણ વાંચો: લીચીના વધુ સારા ઉત્પાદન માટે માર્ચ માસમાં થનારી કામગીરી વિશે અહીંથી માહિતી મેળવો . અમને આશા છે કે આ માહિતી તમારા માટે મહત્વપૂર્ણ સાબિત થશે. જો તમને આ માહિતી પસંદ આવી હોય, તો અમારી પોસ્ટને લાઈક કરો અને અન્ય ખેડૂતો સાથે પણ શેર કરો. જેથી અન્ય ખેડૂત મિત્રો પણ આ માહિતીનો લાભ લઈ શકે. અમને ટિપ્પણીઓ દ્વારા આ સંબંધિત તમારા પ્રશ્નો પૂછો. કૃષિ સંબંધિત વધુ માહિતી માટે ગ્રામ્ય વિસ્તારો સાથે જોડાયેલા રહો.

દોસ્તો ખરાબ જીવનશૈલી અને આહારના કારણે મોટાભાગના લોકો સ્થૂળતાનો શિકાર બની રહ્યા છે અને ઘણા પ્રયત્નો પછી પણ તેઓ વજન ઉતારી શકતા નથી. જો તમે પણ આ સમસ્યાથી પરેશાન છો અને વજન ઘટાડવાના તમામ પ્રયાસો કરીને કંટાળી ગયા છો, તો આજે અમે તમને એવી 6 વસ્તુઓ વિશે જણાવી રહ્યા છીએ, જે તમે રાત્રે સૂતા પહેલા કરી શકો છો. . જો તમારે વજન ઓછું કરવું હોય તો તમારે સૂવાના 2 કલાક પહેલા ખોરાક લેવો જોઈએ અને ખોરાકમાં કંઈક હલકું લેવું જોઈએ, જે સરળતાથી પચી જાય. આ સાથે સૂતા પહેલા થોડું વોક કરો રાત્રિભોજન પહેલાં, તમારે એપલ સાઇડર વિનેગર લેવું જોઈએ, જે વારંવાર ખાવાની તૃષ્ણાને ઘટાડે છે અને તેનું સેવન શરીરને ડિટોક્સિફાય પણ કરે છે. સફરજનનો સરકો લેવાથી તમે વધુ પડતું ખાવાનું ટાળશો. જો તમારે વજન ઓછું કરવું હોય તો સૌથી મહત્વની બાબત એ છે કે રાત્રે સૂતા પહેલા આલ્કોહોલના સેવનથી દૂર રહેવું. આલ્કોહોલમાં ઘણી બધી કેલરી હોય છે અને સૂતા પહેલા તેનું સેવન કરવાથી ઝડપથી સ્થૂળતા થાય છે. રાત્રે જમ્યા પછી ચાલવાનું જેટલું જરૂરી છે, તેટલું જ ધ્યાનનું પણ છે. એટલા માટે રાત્રે સૂતા પહેલા થોડીવાર ધ્યાન જરૂરથી કરો. આ તણાવ ઘટાડવામાં ઘણી મદદ કરે છે. વજન વધવાના કારણોમાં તણાવનો પણ મોટો ફાળો છે. જે લોકો વજન ઓછું કરવા માગે છે તેમના માટે સૂતા પહેલા ગરમ પાણીથી સ્નાન કરવું ખૂબ જ ફાયદાકારક છે, કારણ કે સૂતા પહેલા ગરમ પાણીથી સ્નાન કરવાથી શરીરને આરામ મળે છે અને સારી ઊંઘ આવે છે. સારી ઊંઘને ​​કારણે સૂતી વખતે પણ ચરબી બર્ન થાય છે. ઘણા લોકોને રાત્રે સૂતા પહેલા ચા કે કોફી પીવાની આદત હોય છે અને તેની સ્વાસ્થ્ય પર ખૂબ જ ખરાબ અસર પડે છે. રાત્રે ચા કે કોફી પીવાથી માત્ર ઊંઘ બગડે છે અને મેટાબોલિઝમ બગડવાથી વજન પણ વધે છે. જો તમે પણ આવી ભૂલ કરો છો તો તેને તરત જ બદલો.

તબ્બુ, કરીના કપૂર ખાન અને કૃતિ સેનન ટૂંક સમયમાં મોટા પડદા પર એકસાથે દર્શકોને હસાવતા જોવા મળશે. ફિલ્મ ‘ધ ક્રૂ’માં ત્રણેય અભિનેત્રીઓ દર્શકોને હસાવતી જોવા મળશે. આ ત્રણ મહિલાઓની વાર્તા છે જે જીવન સાથે આગળ વધવા માટે સંઘર્ષ કરે છે. આ ફિલ્મ રિયા કપૂર બનાવી રહી છે. ફિલ્મની જાહેરાત કરતાં કરીનાએ કહ્યું કે વીરે દી વેડિંગ મારા દિલની ખૂબ નજીક છે. રિયા અને એકતા સાથે કામ કરવું એ અકલ્પનીય સફર હતી. તેથી જ્યારે રિયા તેના નવા પ્રોજેક્ટ ‘ધ ક્રૂ’ સાથે મારી પાસે આવી ત્યારે હું ખૂબ જ ઉત્સુક હતી. તેનો અર્થ એ પણ છે કે મને બે અદ્ભુત અભિનેત્રીઓ તબ્બુ અને કૃતિ સાથે સ્ક્રીન સ્પેસ શેર કરવાની તક મળી છે. હું આ પ્રોજેક્ટ શરૂ કરવા માટે આતુર છું. Also Read: રિતેશ દેશમુખ-જેનેલિયા ડિસોઝાની ‘મિસ્ટર મમ્મી’ 18 નવેમ્બરે સિનેમાઘરોમાં રિલીઝ થશે આ ફિલ્મ આવતા વર્ષે રિલીઝ થઈ શકે છે. તમને જણાવી દઈએ કે આ ફિલ્મ આવતા વર્ષે રિલીઝ થવા જઈ રહી છે. ફિલ્મની વાર્તા ત્રણ મહિલાઓની છે જે ફ્લાઇટમાં ક્રૂ તરીકે કામ કરે છે. ત્રણેય પોત-પોતાના જીવન સાથે આગળ વધવા માટે સખત પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. બાદમાં ત્રણેય ઠગમાં ફસાઈ જાય છે. દરમિયાન, સમગ્ર વાર્તા રચવામાં આવી છે. ફિલ્મમાં જોરદાર કોમેડી જોવા મળશે. આ ફિલ્મને રિયા કપૂર અને એકતા કપૂર પ્રોડ્યુસ કરી રહી છે. આ ફિલ્મ આવતા વર્ષ સુધીમાં રિલીઝ થશે. જો કે હજુ સુધી આ અંગે કોઈ સત્તાવાર જાહેરાત કરવામાં આવી નથી. પરંતુ એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આ ફિલ્મ આવતા વર્ષના અંત સુધીમાં અથવા 2024ની શરૂઆતમાં રિલીઝ થઈ શકે છે.

અડાજણ, રાંદેર અને ઘોડદોડ રોડના જવેલર્સનું સોનું ઉપરાંત કાર, રોકડા રૂ.5 લાખ લઈ ત્રણ પુત્રો સાથે મળી ફરાર શાંતારામ પાટીલે વતન સાંગલીમાં બાલાજી રીઅલ એસ્ટટેના નામે ઓફિસ શરૂ કરી હતી વર્ષ 2002 થી આનંદમહલ રોડ ખોડીયાર નગરમાં ગણેશ રિફાઈનરીના નામે સોનાચાંદી ગાળવાનું અને ચોખ્ખું કરવાનું કારખાનું ચલાવતો હતો – અડાજણ, રાંદેર અને ઘોડદોડ રોડના જવેલર્સનું સોનું ઉપરાંત કાર, રોકડા રૂ.5 લાખ લઈ ત્રણ પુત્રો સાથે મળી ફરાર શાંતારામ પાટીલે વતન સાંગલીમાં બાલાજી રીઅલ એસ્ટટેના નામે ઓફિસ શરૂ કરી હતી – વર્ષ 2002 થી આનંદમહલ રોડ ખોડીયાર નગરમાં ગણેશ રિફાઈનરીના નામે સોનાચાંદી ગાળવાનું અને ચોખ્ખું કરવાનું કારખાનું ચલાવતો હતો સુરત, : સુરતના અડાજણ, રાંદેર અને ઘોડદોડ રોડના જવેલર્સનું રૂ.60 લાખથી વધુનું સોનું ઉપરાંત કાર, રોકડા રૂ.5 લાખ લઈ ત્રણ પુત્રો સાથે ફરાર સોનાચાંદીની રિફાઈનરીના વૃદ્ધ સંચાલકને ક્રાઈમ બ્રાન્ચે 13 વર્ષે તેના વતન મહારાષ્ટ્રના સાંગલી ખાતેથી ઝડપી લીધો છે.સુરતથી પરિવાર સાથે ફરાર થયેલા વૃદ્ધ સંચાલકે વતનમાં બાલાજી રીઅલ એસ્ટટેના નામે ઓફિસ શરૂ કરી જમીન મકાન લે-વેચનો ધંધો શરૂ કર્યો હતો. ક્રાઈમ બ્રાન્ચના નાસતા ફરતા સ્ક્વોડના પીએસઆઈ અને સ્ટાફે મળેલી બાતમીના આધારે મહારાષ્ટ્રના સાંગલી ખાતે માધવનગર રોડ બાલાજી એસ્ટેટ નજીકથી શાંતારામ નામદેવ પાટીલ ( ઉ.વ.60, રહે.ફલેટ નં.9, ત્રીજો માળ, શ્રીગણેશ હાઈટ્સ, માધવનગર રોડ, જી.સાંગલી, મહારાષ્ટ્ર. મૂળ રહે.સીરગાવ, જી.સાંગલી, મહારાષ્ટ્ર ) ને ઝડપી લીધો હતો.હાલ સાંગલીમાં બાલાજી રીઅલ એસ્ટટેના નામે જમીન મકાન લે-વેચનો ધંધો કરતા શાંતારામ વિરુદ્ધ વર્ષ 2009 માં સુરતના અડાજણ, રાંદેર અને ઉમરા પોલીસ મથકમાં ઠગાઈની ત્રણ ફરિયાદ નોંધાઈ હતી અને તેમાં તે 13 વર્ષથી વોન્ટેડ હતો.શાંતારામ તેના ત્રણ પુત્રો સંતોષ, અવિનાશ અને ઉમેશ સાથે અડાજણ આનંદમહલ રોડ ખોડીયારનગર સોસાયટીમાં પોતાના ઘરની નીચે શ્રીગણેશ રિફાઇનરીના નામે સોનાચાંદી ગાળવાનું અને ચોખ્ખું કરવાનું કારખાનું ચલાવતો હતો. જોકે, વર્ષ 2009 માં તે અને તેના પુત્રો અડાજણ વૈષ્ણવી જવેલર્સની દુકાન ચલાવતા રાજેશ સત્યનારાયણ શર્મા તથા રમેશભાઈ મનજીભાઈ પટેલ, રાજુ પ્રમોદભાઈ જાની અને જયેશ લક્ષ્મણભાઇ પટેલ નામના જવેલર્સના માલિકો પાસેથી રૂ.20 લાખનું સોનું, ઘોડદોડ રોડ પોદાર પ્લાઝામાં આવેલા પાટીદાર જવેલર્સ અને અડાજણ શ્રીજી આર્કેડ ખાતે શુહાસી જવેલર્સમાંથી રૂ.30 લાખનું સોનું, અડાજણ જોગાણીનગર ખાતે જે.બી.જવેલર્સના નામે દુકાન ધરાવતા પુષ્પેન્દ્રસિંહ જંગબહાદુરસિંહ રાજપૂત પાસેથી રૂ.10 લાખનું સોનું, કાર અને રોકડા રૂ.5 લાખ લઈ રૂપિયા અને સોનાનું પેમેન્ટ બે મહિનામાં કરવાનો વાયદો કરી બે મહિનાના ગાળામાં પોતાની માલિકીની દુકાન વેચી પરિવાર સાથે વતન સાંગલી ફરાર થઈ ગયો હતો.સાંગલીમાં તેણે બાલાજી રીઅલ એસ્ટટેના નામે ઓફિસ શરૂ કરી જમીન મકાન લે-વેચનો ધંધો શરૂ કર્યો હતો.ક્રાઈમ બ્રાન્ચે શાંતારામનો કબજો અડાજણ પોલીસને સોંપ્યો છે.

هُوَ الَّذِیْ جَعَلَ لَكُمُ الْاَرْضَ ذَلُوْلًا فَامْشُوْا فِیْ مَنَاكِبِهَا وَ كُلُوْا مِنْ رِّزْقِهٖ ؕ وَ اِلَیْهِ النُّشُوْرُ (15) (૧૫) તે જ છે જેણે તમારા માટે ધરતીને નરમ (અને કોમળ) બનાવી, જેથી તમે તેના માર્ગો પર અવર-જવર કરતા રહો અને તેણે આપેલ રોજીને ખાઓ-પીઓ, તેના જ તરફ (તમારે) જીવતા થઈને જવાનું છે. ءَاَمِنْتُمْ مَّنْ فِی السَّمَآءِ اَنْ یَّخْسِفَ بِكُمُ الْاَرْضَ فَاِذَا هِیَ تَمُوْرُ ۙ (16) (૧૬) શું તમે એ વાતથી નિશ્ચિંત થઈ ગયા છો કે આકાશવાળો તમને ધરતીમાં ધસાવી દે અને અચાનક ધરતી ધ્રૂજી ઊઠે ? اَمْ اَمِنْتُمْ مَّنْ فِی السَّمَآءِ اَنْ یُّرْسِلَ عَلَیْكُمْ حَاصِبًا ؕ فَسَتَعْلَمُوْنَ كَیْفَ نَذِیْرِ (17) (૧૭) અથવા તમે એ વાતથી પણ નિશ્ચિંત થઈ ગયા છો કે આકાશવાળો તમારા ઉપર પથ્થરોનો વરસાદ વરસાવી દે ? પછી તો તમને ખબર પડી જ જશે કે મારૂ ડરાવવું કેવું હોય છે. وَ لَقَدْ كَذَّبَ الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَكَیْفَ كَانَ نَكِیْرِ (18) (૧૮) અને આમનાથી પહેલાના લોકોએ પણ જૂુઠાડ્યા હતા. (તો જુઓ) તેમના પર મારો અઝાબ કેવો રહ્યો ? اَوَ لَمْ یَرَوْا اِلَى الطَّیْرِ فَوْقَهُمْ صٰٓفّٰتٍ وَّ یَقْبِضْنَ ؕ ۘ ؔ مَا یُمْسِكُهُنَّ اِلَّا الرَّحْمٰنُ ؕ اِنَّهٗ بِكُلِّ شَیْءٍۭ بَصِیْرٌ (19) (૧૯) શું આ લોકો પોતાના ઉપર ક્યારેક પાંખો ફેલાવીને તો (ક્યારેક) પાંખો સંકેલીને (ઉડવાવાળા) પક્ષીઓને નથી જોતા ? તેમને (અલ્લાહ) કૃપાળુ (રહમાન) જ (હવામાં અને આકાશોમાં) ટેકવી રહ્યો છે. બેશક તે દરેક વસ્તુને જોઈ રહ્યો છે. اَمَّنْ هٰذَا الَّذِیْ هُوَ جُنْدٌ لَّكُمْ یَنْصُرُكُمْ مِّنْ دُوْنِ الرَّحْمٰنِ ؕ اِنِ الْكٰفِرُوْنَ اِلَّا فِیْ غُرُوْرٍ ۚ (20) (૨૦) અલ્લાહના સિવાય તમારું કયું લશ્કર છે જે તમારી મદદ કરી શકે, કાફિરો તો નર્યા ધોખામાં જ છે. اَمَّنْ هٰذَا الَّذِیْ یَرْزُقُكُمْ اِنْ اَمْسَكَ رِزْقَهٗ ۚ بَلْ لَّجُّوْا فِیْ عُتُوٍّ وَّ نُفُوْرٍ (21) (૨૧) જો અલ્લાહ (તઆલા) પોતાની રોજી અટકાવી દે, તો (બતાઓ) કોણ છે જે ફરીથી તમને રોજી આપે ? પરંતુ આ કાફિરો તો બદમાશી અને અણગમા પર અડી ગયા છે. اَفَمَنْ یَّمْشِیْ مُكِبًّا عَلٰى وَجْهِهٖۤ اَهْدٰۤى اَمَّنْ یَّمْشِیْ سَوِیًّا عَلٰى صِرَاطٍ مُّسْتَقِیْمٍ (22) (૨૨) સારૂ, તે વ્યક્તિ વધુ સીધા માર્ગ ઉપર છે જે પોતાના ઉંધા મોઢે ચાલતો હોય અથવા તે જે સીધો (પગ વડે) સીધા માર્ગ પર ચાલી રહ્યો હોય ? قُلْ هُوَ الَّذِیْۤ اَنْشَاَكُمْ وَ جَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الْاَبْصَارَ وَ الْاَفْئِدَةَ ؕ قَلِیْلًا مَّا تَشْكُرُوْنَ (23) (૨૩) કહી દો કે તે જ (અલ્લાહ) છે જેણે તમને પેદા કર્યા અને તમારી આંખો, કાન અને દિલ બનાવ્યા, તમે ખૂબ જ ઓછો આભાર માનો છો. قُلْ هُوَ الَّذِیْ ذَرَاَكُمْ فِی الْاَرْضِ وَ اِلَیْهِ تُحْشَرُوْنَ (24) (૨૪) કહી દો કે તે જ છે જેણે તમને ધરતી ઉપર ફેલાવી દીધા અને તેના પાસે જ તમે સૌ ભેગા કરવામાં આવશો. وَ یَقُوْلُوْنَ مَتٰى هٰذَا الْوَعْدُ اِنْ كُنْتُمْ صٰدِقِیْنَ (25) (૨૫) અને (કાફિરો) પૂછે છે કે, “તે વાયદો ક્યારે પૂરો થશે ?” જો તમે સાચા છો (તો બતાવો) قُلْ اِنَّمَا الْعِلْمُ عِنْدَ اللّٰهِ {ص} وَ اِنَّمَاۤ اَنَا نَذِیْرٌ مُّبِیْنٌ (26) (૨૬) (તમે) કહી દો કે, “આનું જ્ઞાન તો અલ્લાહને જ છે, હું તો માત્ર સ્પષ્ટપણે ચેતવણી આપનાર છું” فَلَمَّا رَاَوْهُ زُلْفَةً سِیْٓئَتْ وُجُوْهُ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا وَ قِیْلَ هٰذَا الَّذِیْ كُنْتُمْ بِهٖ تَدَّعُوْنَ (27) (૨૭) જ્યારે આ લોકો તેને (વાયદાને) નજીક આવતો જોશે, તે સમયે આ કાફિરોના ચહેરા બગડી જશે અને કહી દેવામાં આવશે કે, “આ તે જ વસ્તુ છે જેની તમે માંગણી કરતા હતા” قُلْ اَرَءَیْتُمْ اِنْ اَهْلَكَنِیَ اللّٰهُ وَ مَنْ مَّعِیَ اَوْ رَحِمَنَا ۙ فَمَنْ یُّجِیْرُ الْكٰفِرِیْنَ مِنْ عَذَابٍ اَلِیْمٍ (28) (૨૮) (તમે) કહી દો, “ઠીક છે જો મને અને મારા સાથીઓને અલ્લાહ (તઆલા) હલાક કરી નાંખે અથવા અમારા ઉપર દયા કરે (જે પણ હોય એ તો બતાવો કે) કાફિરોને કષ્ટદાયક અઝાબથી કોણ બચાવશે?” قُلْ هُوَ الرَّحْمٰنُ اٰمَنَّا بِهٖ وَ عَلَیْهِ تَوَكَّلْنَا ۚ فَسَتَعْلَمُوْنَ مَنْ هُوَ فِیْ ضَلٰلٍ مُّبِیْنٍ (29) (૨૯) (તમે) કહી દો કે, “તે જ કૃપાળુ છે, અમે તો તેના પર ઈમાન લાવી ચૂક્યા અને તેના ઉપર જ અમે ભરોસો કર્યો, તમને જલ્દી ખબર પડી જશે કે સ્પષ્ટ ગુમરાહીમાં કોણ છે.” قُلْ اَرَءَیْتُمْ اِنْ اَصْبَحَ مَآؤُكُمْ غَوْرًا فَمَنْ یَّاْتِیْكُمْ بِمَآءٍ مَّعِیْنٍ ۧ (30) (૩૦) (તમે) કહી દો કે, “ઠીક છે, એ તો બતાવો કે જો તમારું (પીવાનું) પાણી ધરતીમાં ઉતરી જાય, તો કોણ છે જે તમારા માટે સ્વચ્છ પાણી લઈ આવે ?” (ع-૨) અનુક્રમણિકા સૂરહ અલ-મુલ્ક | રૂકૂઅ : ૧ સૂરહ અલ-કલમ (૬૮) Navigate IndexDownload Application Now Surah IndexParah IndexSajdah E TilawatDua | દુઆSurah InformationDownload 13 Line Quran PDFQuran AudioPrivacy PolicyAbout Useful Sites 13 Line Quran (Read & Listen)Aao Quran SamjeTajweedul QuranColour-Coded QuranWord by Word QuranQuranic ScholarCoprus QuranSalahQuranic AudioAll Books of Hadith For English Version of The Nobel Quran please click here. For Any kind of Correction and Suggestions please contact on : Quraningujarati@gmail.comDeveloped by Ibne Mustak Alad અનુવાદ : મૌલાના મોહમ્મદ જૂનાગઢી વ્યાખ્યા : હાફિઝ સલાઉદ્દીન યૂસુફ ગુજરાતી અનુવાદ : અબ્દુલ કાદિર નદીસરવાલા વેબ વર્ઝન : ઈબ્ને મુસ્તાક અલાદ

૨૬૪ કલાક સુધી રાત-દિવસ ઉડતું રહ્યું પક્ષીઃ ૧૩,૫૦૦ કિમીની મુસાફરી કરીને રેકોર્ડ બનાવ્‍યો! access_time 10:26 am IST “જિંદગીની ભાગદોડમાં ખુદ જીવવાનુ રહી ગયું” :ગુજરાતી સાહિત્ય સરિતા, હ્યુસ્ટનની બેઠક નં ૨૩૮માં પ્રાર્થના ,સ્વાગત પ્રવચન , ગઝલ ,મૃતક સભોને શ્રદ્ધાંજલિ ,શેર તથા શાયરીની મહેફિલથી શ્રોતાઓ મંત્રમુગ્ધ :મુખ્ય મહેમાન શ્રી સુરેશભાઈને સન્માનપત્ર અને ભેટથી નવાજ્યા access_time 12:25 pm IST તરઘડીમાં પારકી પરણેતરને ભગાડી જનારા ગોૈતમની ગવરીદડ પાસે હત્‍યા કરી લાશ તરઘડી લઇ આવી વાડામાં દાટી દીધી'તી! access_time 12:16 pm IST શરતો સાથે જુની નોટ બદલવાની વ્‍યવસ્‍થા બનશે access_time 10:14 am IST ભારતીય સીનીઅર સીટીઝન સભ્યોએ 19 નવેમ્બર 2022 ના રોજ દિવાળી તહેવાર ઉજવ્યો : કેરોલ સ્ટ્રીમ ILમાં કરાયેલી ઉજવણીમાં VIP ગેસ્ટ સહિત 700 થી વધુ સભ્યોએ હાજરી આપી : દીપ પ્રાગટ્ય ,પરસ્પર શુભેચ્છા ,પુષ્પ ગુચ્છથી મહાનુભાવોનું સ્વાગત ,મ્યુઝિકલ એન્ટરટેમેન્ટ પ્રોગ્રામ ,ડાન્સ અને સંગીતની ધૂન ,તથા સ્વાદિષ્ટ ભોજનથી સિનિયરો ખુશખુશાલ access_time 12:44 pm IST ઓએમજી.....48,500 વર્ષથી સાયબેરિયાના બરફમાં દબાયેલા વાયરસ પુનર્જીવિત કરાયા હોવાની માહિતી access_time 6:19 pm IST અમેરિકાના ટેક્સાસમાં 23 વર્ષીય યુવતીએ બોયફ્રેન્ડના ઘરમાં ઘુસી આગ લગાવી દીધી access_time 6:19 pm IST મુંબઈ ઈન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ પર સર્વર ડાઉન: એરલાઈન્સ ચેક-ઈન પ્રભાવિત: મુસાફરો પરેશાન access_time 1:08 am IST મોરબી ભાજપ કૉંગ્રેસ બન્ને પાર્ટીના જીતના દાવા access_time 1:05 am IST ફિફા વર્લ્ડકપ :કેનેડા સામે 1-2થી જીત મેળવી મોરક્કોની ટીમ પહોંચી પ્રી કવાર્ટર ફાઈનલમાં access_time 12:54 am IST પીએમ મોદીનો ઝંઝાવાતી પ્રચાર: બનાસકાંઠા,પાટણ, આણંદ અને અમદાવાદમાં જન સભાને કરશે સંબોધન access_time 12:51 am IST કાલે ગૃહમંત્રી અમિતભાઈ શાહનો વડોદરામાં ભવ્ય રોડ શો : 10 વિધાનસભા બેઠકોના ભાજપ ઉમેદવારોનો કરશે પ્રચાર access_time 12:46 am IST રામકૃષ્ણ મઠ,અમદાવાદ તરફથી સાણંદ તાલુકાના લેખંબા અને આસપાસના ગ્રામ્ય વિસ્તારનાં ગ્રામજનો માટે નિ:શુલ્ક હરતું ફરતું દવાખાનું શરૂ કરવામાં આવ્યું access_time 12:42 am IST વંદે ભારત ટ્રેનને ફરીવાર વાપી અને સંજાણ વચ્ચે અકસ્માત :મુંબઈ તરફ જતી ટ્રેનને સંજાણ થોભાવી access_time 12:31 am IST

સાહિત્યકાર મિત્રો સાથે પ્રવાસ કરવાની એક મઝા હોય છે અને એક મર્યાદા પણ. મઝા એ વાતની કે આખે રસ્તે કાવ્યશાસ્ત્રવિનોદ ચાલતો રહે. અંતકડી રમાતી હોય તો શીઘ્ર કવિતા પણ રચાઈ જાય. ચા-કૉફી પીવાની ઇચ્છા પણ ક્વચિત્ છંદની એકાદ પંક્તિમાં પ્રકટ થઈ જાય અને છંદમાં એનો પ્રતિસાદ દેનાર પણ નીકળી આવે. ક્યાંક ગીતકવિતાની એકાદ લીટી દ્વારા ગમનાગમન નિષેધનો સંકેત પણ અપાય. વળી કોઈ પ્ર-સિદ્ધ પણ અત્રે અનુપસ્થિત સાહિત્યકારની વાત નીકળે, તો કવિતાના નવરસથી ચઢિયાતા નિન્દારસનો પણ લહાવો મળી રહે. આ જ વસ્તુ મર્યાદારૂપ બની ન જાય? અમારી મેટાડોરમાં બારેબાર સાહિત્યકારો. એમાંથી કેટલાક તો દિગ્ગજ કહી શકાય. જેમ કે, સાહિત્ય પરિષદના નવા પ્રમુખ ઉશનસ્, જૂના પ્રમુખ જયંત પાઠક, રઘુવીર ચૌધરી, ચિનુ મોદી, કવિ રાજેન્દ્ર શુક્લ તો અદ્દલ સંત તિરુવલ્લુવર! એ નામ પણ આપી દીધું. બહેનોમાં ડૉ. અનિલા દલાલ, રૂપા શેઠ અને ડૉ. ઉષા ત્રિવેદી. એ સૌ પણ લખનાર. રશીદ મુન્શી પણ શાયર. લાંબા કવિ જેવા કેશ રાખતા નડિયાદી હરીશભાઈ પણ વચ્ચેવચ્ચે શેરોશાયરીનો લાભ આપે જ. ‘બાનો ભિખુ’ના લેખક ચંદ્રકાન્ત તો જાણીતા પ્રવાસલેખક પણ. ઉશનસ્, જયંત પાઠક અને ચંદ્રકાન્ત જરાય જુદા ન પડે. એક જ સીટ પર ત્રણે જણ બેસે. કોઇમ્બતુરમાં ગુજરાતી સમાજમાં ઉતારે બે બેડવાળી રૂમ, એક વધારાનો પલંગ નંખાવી ત્યાં પણ ત્રણે સાથે જ રહેલા. બરાબરની ઉન્મુક્ત પ્રવાસી મંડળી હતી અમારી. અમારા આનંદની વૃદ્ધિમાં રઘુવીરે ઠરાવેલી મેટાડોરે અને એના તમિળભાષી ચાલકે પણ ફાળો આપ્યો. વાત એમ બની કે રવિવારે રાત્રે અધિવેશન તો પૂરું થઈ ગયું. હવે કોઇમ્બતુરમાં ત્રણ દિવસ કેમ કાઢવા? કોઇમ્બતુરથી સીધી અમદાવાદ ભણી આવતી વળતી ગાડી છેક બુધવારે રાત્રે જ મળવાની હતી. કેટલાક પ્રતિનિધિએ તો અગાઉથી દક્ષિણનાં જુદાં જુદાં સ્થળોની યાત્રા ગોઠવી દીધી હતી. પણ અમે તો સવારે નીકળી રાત્રે પાછાં આવીએ એવાં નજીકનાં સ્થળોએ જવાનું જ વિચારેલું. છેલ્લી ઘડીએ મેટાડોર ઠરાવી. મેટાડોરની અડધી બારીઓને કાચ નહોતા. પવન નિર્બંધ ગતિએ આવ-જા કરતો. એક વાર અમે અંદર બેસીએ પછી ચાલક જ બાજુનું અને પાછળનું બારણું બંધ કરી શકતો. પછી અમારે ઊતરવું હોય તોપણ એ જ આવીને બહારથી બારણું ખોલે ત્યારે અમારી ‘નિકાસ’ થઈ શકતી. તેમાં વળી એ અમારી વાત જરા પણ ન સમજે. યસ, યસ, નો, નો એટલું સમજે. થોડા અંગ્રેજી શબ્દો, ક્રિયાપદ વિનાના. તેનાથી વ્યવહાર ચાલે. મેટાડોરમાં આમ તો બધા શબ્દસ્વામીઓ, પણ એમના શબ્દો આ ચાલક આગળ નકામા બની જતા. મેટાડોર ઊભી રાખવી હોય તો સંકેતોથી સમજાવવું પડે. સંકેતોમાં દરેક સાહિત્યકાર જુદા પડે. તેમ છતાં અમે બે દિવસ સવારે-સવારે નીકળી રાત્રે સલામત મુકામે પાછા આવી ગયા. એટલે કે ટૂંકમાં મેટાડોરે પણ અમારી યાત્રાને આનંદમય બનાવી. પહેલે દિવસે આ મેટાડોરથી ઉટી જઈ આવ્યા. પછી પણ બીજે દિવસેય એની પસંદગી કરી. રઘુવીર કહે : આટલા સસ્તામાં આપણને બીજી મેટાડોર ક્યાંથી મળવાની હતી? ખરેખર એ કંઈ સસ્તી તો. નહોતી – અને એનો ચાલક ચાલાક પણ હતો. રઘુવીરે એની ચાલાકીને બીજે દિવસે તો ના જ ચાલવા દીધી. એકબે સ્થળે મોડું થવા દે. પછી કહે: હવે તો મંદિરનાં દર્શન બંધ થઈ જશે, હવે તો પાર્ક બંધ થઈ જશે, હવે તો અંધારું થઈ ગયું – આ બધું સંકેતોથી અને એકાદ બે અંગ્રેજી શબ્દોથી સમજવાનું. વચ્ચે અમારા કહ્યા વિના ચા-કૉફી માટે મેટાડોર ધીમી પાડી છે. પણ રઘુવીરે એને આદેશ આપ્યો : ગમે તેટલું અંધારું થાય તોપણ જવાનું છે બીજા દિવસની અમારી આ મુસાફરીની બીજી ખરી મઝા એ હતી કે અમે ખરેખર ક્યાં જઈ રહ્યા હતા એની શરૂમાં અમનેય ખબર નહોતી. સાચે જ. રઘુવીરે સ્થાનિક યજમાનોના માર્ગદર્શનથી કોઇમ્બતુરની નજીકનાં જોવાલાયક બેત્રણ સ્થળોએ જવાનું ગોઠવ્યું હતું, – પણ એ પોતે પણ એ સ્થળોનાં નામ ભૂલી ગયા હતા. એટલે આ બારે સાહિત્યકારોની યાત્રા ‘નિરુદ્દેશે’ હતી. કોઈએ કહ્યું પણ ખરું કે આજે આપણે ક્યાં જઈએ છીએ તેની આપણામાંથી કોઈને ખબર નથી. એટલે અમે રસ્તાની બંને બાજુના તમિળનાડુના આ વિસ્તારના લેન્ડસ્કેપનો આનંદ લેતા લેતા આગળ વધતા હતા. કોઈને અહીંના અધિકતર લોકના રંગ જોઈને કે કેમ પણ કવિ સુન્દરમ્‌ની લીટીઓ યાદ આવીઃ જોયો તામિલ દેશ, વેશ અડવો, શ્યામાંગ જાણે બળ્યો દાઝ્યો ભાખર, નિત્ય તપ્ત ધરણી આ તામ્રપર્ણી પરે સ્રષ્ટાની દૃગ દેખવે મગન જ્યાં સૌન્દર્ય દેશોત્તરે– ત્યારે ફેરવવું ચૂક્યો, તદપિ ના એ અંતરેથી ટળ્યો. પણ સુન્દરમે જોયેલો એ દેશ અને અમે એ દેશના જે વિસ્તારમાંથી પસાર થઈ રહ્યા હતા તે, હવે જુદો લાગતો હતો. વચ્ચે કપાસની ખેતી આવી. રઘુવીરે ગાડી ઊભી રખાવી. એ નીચે ખેતરમાં ઊતર્યા. સાથે હતા સંત તિરુવલ્લુવર. કાલામાંથી રૂ કાઢી ખેડુ રઘુવીર એના તંતુ તપાસવા લાગ્યા. બાજુના એક ખેતરમાંથી હું અને ચાલક મકાઈ ડોડો લઈ આવ્યા – ગયા હતા તો ગાજર લેવા. આજે રૂપાની જન્મતારીખ હતી. ડોડો એને ભેટ આપ્યો! એક નાનકડા ગામની હોટલમાં બધાએ મદ્રાસી ઈડલી-ઢોંસાનો સ્વાદ કર્યો. રશીદ મુનશી તો થોડાક તમિળ શબ્દો જાણતા હતા. તે છેક અંદર જઈ ખાસ કડક ઢોંસા તૈયાર કરાવી લાવ્યા. મકાઈ ડોડા પણ શેકી લાવ્યા. પછી જાણી લીધું કે અમે પલની શહેરમાં જતા હતા. પલનીમાં મુરુગનસ્વામીનું મંદિર છે. મુરુગન એટલે કે કાર્તિકેય. શિવ-પાર્વતીના બે પુત્રોમાં એક આ કાર્તિકેય-સ્કંદ. આ બાજુ એમનાં જુદાં જુદાં નામ છે, તેમાં બહુ પ્રચલિત નામ છે સુબ્રહ્મણ્ય. તમિળોમાં અસંખ્ય ‘સુબ્રહ્મણ્યો’ હશે. વેલાયુધન પણ જાણીતું નામ. ઉપરાંત બીજાં. કાર્તિકેય કહેતાં સાહિત્યરસિકોને તો તરત કવિ કાલિદાસનું ‘કુમારસંભવ’ યાદ આવે. કુમારસંભવ એટલે કે કુમારનો જન્મ. આ કુમાર એ જ કાર્તિકેય, એ જ મુરુગન. દક્ષિણમાં એમનાં ઘણાં મંદિર છે. તારક નામના અસુરે દેવતાઓને પરાસ્ત કર્યા હતા. દેવતાઓ ઉપાય માટે બ્રહ્મા પાસે ગયા. બ્રહ્માએ કહ્યું કે માત્ર દશ દિવસનો બાળક જ તારકનો વધ કરી શકે. એવો પરાક્રમી બાળક તે કોનો હોય? શિવ એ વખતે તપમાં ડૂબેલા હતા. દક્ષયજ્ઞમાં સતીએ પ્રાણાહુતિ આપ્યા પછી, તે દક્ષયજ્ઞનો ભંગ કરી વિરક્ત બની ગયા હતા. સતીએ પર્વતરાજ હિમાલયની પુત્રી પાર્વતી તરીકે જન્મ લીધો. દિવસે દિવસે એ મોટી થઈ. બધાં સૌન્દર્યો એ પર્વતરાજપુત્રીમાં એકત્ર થયાં હતાં. પાર્વતી આ ભવે પણ શિવની ઉપાસના કરતી હતી, પણ શિવ તો તપસ્યારત હતા. જો શિવ અને પાર્વતીનાં લગ્ન થાય – અને એમનો જે પુત્ર થાય – તે જ એવો પરાક્રમી થઈ શકે. પણ લગ્ન ક્યારે થાય – પુત્ર ક્યારે થાય? દેવતાઓ અધીર બન્યા અને કામદેવને સાધ્યો. પાર્વતી શિવની પૂજા કરવા આવી કે કામદેવે પોતાના ધનુષ્ય પર બાણ ચઢાવી કાન સુધી હજુ ખેંચ્યું જ હતું કે શિવે આંખો ખોલી. સામે પાર્વતી, પુષ્પાભરણથી લચેલી. બે આંખો પૂરતી ન થઈ એનું સૌન્દર્ય જોવા, ત્રણે આંખો ઠેરવી એના લાલ હોઠ પર. પણ ત્યાં તરત પોતાની ચંચળતા સમજાઈ ગઈ. એમણે દૂર નજર કરી તો કામદેવ ધનુષ્ય ખેંચી તીર છોડવામાં છે. બસ થઈ રહ્યું. ઉપરથી અધ્ધર શ્વાસે દેવતાઓ જોઈ રહ્યા હતા કે શું બને છે. તેઓ સમજી ગયા. ‘પ્રભો, ગુસ્સો રોકો, રોકો’ એવા એમના શબ્દો પૃથ્વીલોક પર પહોંચે તે પહેલાં ત્રીજા નેત્રમાંથી નીકળેલી આગથી કામદેવ રાખનો ઢગલો થઈ ગયો. શિવ અદૃશ્ય થઈ ગયા. પાર્વતી ભોંઠી પડી. એણે પોતાના રૂપની નિન્દા કરી. રૂપ તો એ જે પોતાના પ્રિયને રીઝવી શકે. એણે ફરીથી શિવની આરાધના કરવા તપ આદર્યું. આખરે શિવ પ્રસન્ન થયા. શિવ-પાર્વતીના વિવાહ થયા. એક વખતે શિવપાર્વતી પ્રણયમગ્ન હતાં, ત્યાં અગ્નિ કબૂતર રૂપે સંતાઈ ગયો હતો. પોતાનું સ્ખલિત વીર્ય શિવે અગ્નિમાં મૂક્યું. અગ્નિથી સહન ન થતાં એણે ગંગામાં મૂક્યું. એ વખતે છ કૃતિકાઓ ગંગાસ્નાન કરતી હતી. તે ગર્ભવતી થઈ. એમણે ભયથી દરેકે બાજુના બરના વનમાં ગર્ભત્યાગ કર્યો. એ છ ગર્ભ ભેગા થઈ ષડાનન કાર્તિકેય, સ્કંધ બન્યા. એ દેવોના સેનાપતિ બન્યા અને એમણે તારકાસુરનો વધ કર્યો. આવી આખા કુમારસંભવની કથા છે, એટલે કે મુરુગન સ્વામીની કથા છે. પણ અહીં જે માહાત્મ્ય છે, તે બીજી એક ઘટનાને કારણે છે. એક વખતે કાર્તિકેય અને ગણેશ વચ્ચે સ્પર્ધા થઈ કે પૃથ્વીની પ્રદક્ષિણા કોણ વહેલી પૂરી કરે. કાર્તિકેય પોતાના વાહન મોર પર બેસીને પ્રદક્ષિણા માટે નીકળી પડ્યા. જ્યારે ગણપતિનું વાહન તો ઉંદર. એના પર આરૂઢ થઈ પ્રદક્ષિણા ક્યારે પૂરી થાય? પણ એ હતા ચતુર. એમણે માતા પાર્વતીની પ્રદક્ષિણા કરી અને ત્યાં બેસી ગયા. પછી ઊડાઊડ આવ્યા કાર્તિકેય. પણ એ હારી ગયા. માની પ્રદક્ષિણા એ પૃથ્વી પ્રદક્ષિણા જ છે. – મા એ જ પૃથ્વી. પણ પછી કાર્તિકેય રિસાયા. શિવે કહ્યું : ‘પલ-ની છે — અર્થાત્ તું જ ફળ છે, (પલ-ફળ; ની-તું) તું જ ફળ છે. તારે ફળની શી જરૂર? એટલે આ સ્થળનું નામ પડ્યું છે પલની. પલની નજીક આવતું ગયું તેમ લેન્ડસ્કેપ બદલાતો ગયો. કોઇમ્બતુરથી નીકળ્યા ત્યારે ઊંચાં ઊંચાં તાલવૃક્ષોવાળો ભૂમિવિસ્તાર હતો. થોડો વેરાન અને ક્યાંક ક્યાંક સુક્કો પણ. પણ હવે ડાંગરનાં ખેતરો આવતાં હતાં. પાણી પણ ભરાયેલાં હતાં. બે ઊંચી પહાડીઓ પણ દૃષ્ટિગોચર થઈ. એક પહાડીનું નામ શિવમાલા, બીજીનું શક્તિમાલા. શિવમાલા પર મુરુગન સ્વામીનું મંદિર છે. એટલે ઊંચે ચઢવાનું છે? વલસાડત્રયી (ઉશનસ્, જયંત પાઠક, ચંદ્રકાન્ત) ચિંતાતુર થઈ. ત્યાં મેટાડોર ચાલક વાહન ધીમું પાડી અમારી તરફ મોં કરી હાવભાવ સાથે બોલ્યો : — થ્રી વેઝ (ત્રણ રસ્તા છે ઉપર જવાના) — એલિફન્ટ વે (હાથી પર બેસીને જવાનો રસ્તો) — ફૂટ વે (પગે ચાલીને જવાનો રસ્તો) — રેલવે (ટ્રેનથી અર્થાત્ ટ્રોલીથી જવાનો રસ્તો) — વિચ વે? શબ્દોથી પણ અમે સમજી ગયા. બપોરે પગથિયાં ચઢીને જવાની આ સાહિત્યકારોની ઇચ્છા નહોતી. હાથીનો પ્રશ્ન જ નહોતો. એટલે. બધાએ કહ્યું : ‘રેલ-વે રેલ-વે’. મેટાડોર જાતજાતના યાત્રાળુઓની ભીડમાં માર્ગ કરતી શિવમાલા પહાડની તળેટીના સ્ટેશને આવી ઊભી. ચાલકે પોતાની સીટ પરથી ઊતરી મેટાડોરની બાજુનું અને પાછળનું દ્વાર અદાથી ખોલ્યું. બારે ગુજરાતી સાહિત્યકારો પલનીની પવિત્ર ભૂમિ પર ઊતરી શિવમાલાના શિખરે જવા ઉદ્યત થયા. મુરુગન સ્વામી એટલે કે કુમાર કાર્તિકેયનાં દર્શન માટે નીચે તળેટીમાં પણ અનેક ભક્તોની ભીડ હતી. શિવમાલા પહાડી બહુ ઊંચી નહોતી, પણ એકદમ સીધાં ચઢાણવાળી હતી. અમે વીજળીથી ચાલતી ટ્રેન, બલ્કે ટ્રોલી માટે ટિકિટો ખરીદી રાહ જોવા લાગ્યા. જાણે કીડીના વેગે સરતી હોય એમ એક બાજુની ટ્રોલી નીચે આવી. અમારે બીજી બાજુની ટ્રોલીમાં બેસવાનું હતું. એ પણ આવી. એમાં અન્ય યાત્રિકો સાથે બારેય સાહિત્યકારો ગોઠવાયા. છ-છની બેઠકોનાં અલગ નાનાં નાનાં કમ્પાર્ટમેન્ટ. ચિનુ મોદી, રૂપા, અનિલાબહેનને છેલ્લા કમ્પાર્ટમેન્ટમાં બેસવાનું આવ્યું. જાણે નીચે પડી જવાશે એવી બીકથી ચિનુ મોદી ટ્રોલી ચઢવા લાગી કે પાછળ વળી જોવા લાગ્યા. દોરડાથી ટ્રોલી ઉપર ખેંચાતી હતી. કોઈ એંજિન નહોતું. રખે ને દોરડું તૂટે. ધીરે ધીરે ઉપર સરવાનો આનંદ હતો. અમારામાંથી પાંચથી છ તો પાકા કવિઓ. ઉશનસ્ અને જયંત પાઠક તો તેમાં કવિતા માટે અકાદમી પુરસ્કાર વિજેતા. કદાચ ઉપર ચઢવાની સૉનેટમાળા ગુજરાતી કવિતાને મળી જાય (કવિ ઉશનસે ઉટીના પહાડોના ભ્રમણની સૉનેટમાળા તો લખી દીધી છે!) ઉપર જઈ બધા પહાડીની પહોળી ટોચ ઉપર ઊતર્યા. મંદિર માટે વિશાળ જગ્યા છે. નીચે કરતાં ઉપર યાત્રિકો વધારે હતા. ત્યાં મુરુગન સ્વામીનું સ્તોત્ર પોકારતું એક યાત્રીદલ પ્રદક્ષિણા કરતું આવ્યું. એક ભક્ત સ્તોત્ર બોલે, છેલ્લું ચરણ આવે એટલે બધા હાથ ઊંચા કરી એકસાથે જયજયકાર કરે. સ્તોત્ર સમજાય નહિ. પણ એ મંત્રોચ્ચારની જેમ સમ્મોહિત કરે. થોડી વાર એ લોકો સાથે ચાલી લીધું, અમે બધાંની સાથે જયધ્વનિ પણ કર્યો. આ મંદિરની બહારથી પ્રદક્ષિણા થઈ. પણ દર્શન માટે તો લાંબી લાંબી લાઇનો. કોઈ પણ પ્રવેશ ફી વિનાનાં દર્શન માટેની તો ઘણી લાંબી લાઇન. ઉષાબહેને અને રઘુવીરે ૧૦ રૂપિયાની પ્રવેશ-ફી આપી. એક ઓછી લાંબી લાઇનમાં ઊભાં રહ્યાં. અમે બહારથી જ પ્રસાદ લીધો અને ત્યાં મંદિરના પાછલે ઓટલે બેઠા. ત્યાં પણ નાનું દેરી જેવું મંદિર હતું. જેટલા ભક્તો ઉપર ચઢે, ત્યાં જ તેઓ સાષ્ટાંગ પ્રણામ કરતા. નાળિયેર વધેરતા. ઉપર તડકામાં મંદિરના સુવર્ણકળશો વધારે ઝગારા મારતા હતા. રઘુવીર આદિ દર્શન કરીને આવી ગયા. ભસ્મ લાવ્યા હતા. પ્રસાદ સાથે ભસ્મ કપાળે લગાવી પ્રસાદ આરોગ્યો. વળી પાછા ટ્રોલીમાં. વળી પાછો ભય : રખે ને દોરડું તૂટે… નીચે આવી ગયા. પ્રસાદથી કેટલું પેટ ભરાય? ભૂખ તો લાગી હતી. પલનીની એક હોટલમાં ‘મુંબઈ થાળી’ જમ્યા. જમ્યા ઉપર શરબત અને મોઢામાં ઓગળી જાય એવું પાન. પણ પેલા દક્ષિણ ગુજરાતી કવિઓ જમતાંકને તરત નીકળી ગયા. તે પાન-શરબત વિના રહી ગયા. એનો અફસોસ એમને બહુ રહ્યો. બલ્કે અમે કરાવ્યો. વળી પાછી અમારી ‘દિશાહીન’ યાત્રા. અમે ક્યાં જતા હતા? ચિંતા નહોતી. અમારી કંપનીનો જ આનંદ માણતા હતા ત્યાં એક નદીબંધ પાસેના પાર્કમાં આવી પહોંચ્યા. અહીં મગરોનું ખેતર (ક્રોકોડાઇલ ફાર્મ) હતું. અંગ્રેજીમાં ‘ફાર્મ’ ઠીક લાગે છે. પણ ગુજરાતીમાં મગરોનું ખેતર કહીએ ત્યારે વિચિત્ર લાગે છે. પ્રવેશ-ફી આપી અમે ફાર્મમાં પ્રવેશ કર્યો. જાણે જુદા જુદા ક્યારા બાંધ્યા હોય તેમ ફરતે થોડી જમીનવાળા પાણીના કુંડ. અને સાચે જ મગરોની ફસલ ઊગી આવી હોય તેમ એક-એક કુંડમાં શતાધિક મગરો, – અને તે પણ તેમના આકારો પ્રમાણે વિભાજિત. એકસાથે આટલા બધા મગરોનાં દર્શનથી કોણ જાણે કેવો અણગમાનો ભાવ આવી ગયો. મગર રૂપાળું જાનવર તો નથી જ અને આટલી બધી વિકરાળ કુરૂપ કાયાઓ નિશ્ચલ થઈને પડી હોય તે કેવું લાગે! એટલા ચુસ્ત કે નિષ્પ્રાણ. અમે ગુર્જર સાહિત્યકારો એ મગરોને જોઈ જરા હળવી શી ‘હબક’ ખાઈ ગયા. એ વિચારથી કે આ રીતે આમ ને આમ દોઢસોબસો વર્ષ આ મગરોએ કાઢવાનાં છે! ધારો કે આપણે આવા દીર્ઘાયુષી મગરો થઈ જઈએ તો? દોઢસો- બસો વર્ષ આમ જ લગભગ હાલ્યાચાલ્યા વિના કેમ પસાર થાય? એ કેવું જીવવું? આ તો અમે અમારી નજરે મગર વિષે વિચારતા હતા. મગર અમને જોઈને વિચારતા હશે કે થોડેક દૂર જાળીની પાર એમનું ભોજન છે? એક કુંડમાં તો ઘણા વિરાટ મગરો. કોઈ બોલ્યુંઃ આ તો જાણે ગુજરાતી સાહિત્યના ઇતિહાસમાં પ્રસિદ્ધ પંડિતયુગના સાહિત્યકારો જેવા લાગે છે. બસ પછી તો થઈ રહ્યું. કોઈ કહેઃ પેલો મગર જાણે બ.ક.ઠા.. તો કોઈ કહે: આ તો ગોવર્ધનરામ. કોઈ કહે : આ નરસિંહરાવ. પછી તો ચાલ્યું – એક બીજા કુંડમાંના મગરો જોઈ કોઈ બોલ્યું : આ ગાંધીયુગના લાગે છે. પોતાના વ્યાખ્યાનમાં ઉશનસે પોતાને રાજેન્દ્ર નિરંજન યુગના નહિ, પણ ગાંધીયુગના સાહિત્યકાર કહેલા. તે કોઈએ કહ્યું : કવિ, તમે આમાં ક્યાં? ત્યાં એક કુંડમાં તરુણ મગર મોં ફાડીને પડ્યો હતો. ‘આ તો નવી પેઢીના સાહિત્યકારો લાગે છે. આ મોં ફાડીને ભક્ષ્ય માટે આતુર દેખાય છે. તે તો છે… પટેલ! બારેય સાહિત્યકારી ખૂબ હસ્યા, પણ મગરો તો હસે કે કરે. બધા ચૂપચાપ, ભારે મોંએ. હિંદીમાં અમે એ માટે એક શબ્દ વાપરીએ છીએ. ‘મનહૂસ’. એનો અશુભ કે અપશુકનિયાળ એવો અર્થ પણ થાય. ઉદાસ પણ થાય. મનહૂસમાં જે થોડો અણગમો, ધિક્કારનો ભાવ આવે છે તે ઉદાસમાં નથી આવતો. મગરો સાથે મનહૂસ શબ્દ કેમ જાય છે તે એકસાથે સેંકડો મગર જોતાં થયું. ‘મગર જેવી ચામડીવાળો’ પ્રયોગ પણ કેટલાક લોકો માટે કરીએ છીએ. એમાં પણ ભાવ તો તિરસ્કારનો છે. મગરોને, માણસજાતની એમના માટે વપરાતી નફરતભરી ભાષાની, ખબર પડે અને બબ્બે ફૂટ પહોળાં મોં ફાડી આ બધા મગરો છૂટા થઈને એકદમ દોડે તો? એ સેંકડોની વચ્ચે અમે બાર કેવી ભાગંભાગ કરીએ? પણ મગરનું જોર તો પાણીમાં ને! ત્યાંથી નીકળ્યા, પણ હજી એ મગરદર્શનની છાપ જતી નહોતી. એકસાથે સામટા પડેલા મગરોનું દૃશ્ય ઝબકી જાય છે. એ સાથે પેલો એક વિચાર પણ: આ કેવું જીવવું! આ રીતે જીવવાના વિચારમાત્રથી વ્યગ્ર બની જવાય છે. કહો કે એક જાતની અસ્તિત્વવાદી બેચેની. શાપ મળવાનો હોય તો મગર થવાનો શાપ તો કદીય ન મળજો. સાંજ પડવામાં હતી. હજી તો અમારે એક નદીનો બંધ જોઈ ત્રિવેણી ફૉલ્સ જોવા જવાનાં હતાં. અમારા મેટાડોરચાલકની ચાલાકી શરૂ થઈ. પહેલાં તો કહે : ટી, કૉફી, બ્રેક? રઘુવીર કહે : નો, સ્ટ્રેટ ફૉલ્સ. ચાલક કહેઃ ડાર્ક – ડેન્જરસ. સિક્સ કિલોમીટર્સ વૉક. ભલે ડાર્ક ડૅન્જરસ. સ્ટ્રેટ ફૉલ્સ. મુખ્ય રસ્તેથી અંદરના પ્રદેશમાં આ ધોધ હતા. રસ્તો પણ જરા ઊબડખાબડ. તેમાં અમારી કાચ વિનાની મેટાડોર. જોકે ખડતલ ખરી. અમને તો વળી પાછું એમઃ જેટલી તામિલનાડુની રસ્તા દૂરની ભૂમિ જોવા મળે એટલું સારું. ત્યાં તો સૂર્યાસ્ત થવા લાગ્યો. પર્વતમાળાની રમણીયતા ખીલી ઊઠી. છેવટે અમે નદીકિનારે પહોંચી ગયાં. જ્યાંથી ધોધ સુધી ચાલતાં જવાનું હતું. ધારો કે જતાં તો ગયાં, પણ પાછા આવતાં તો અંધારું થઈ જવાનું હતું. અને ચાલવાનો માર્ગ પણ ઊંચોનીચો પથ્થરવાળો. કેટલાક સાહિત્યકારો કહે : નથી જવું હવે, અંધારું થઈ જશે. સિક્સ કિલોમીટર્સ વૉકથી એ ગભરાયા હતા. પણ એ તો આવવા-જવાની વૉક હતી. જયંત પાઠક કહેઃ જેને જવું હોય તે જાય. અમે તો આ બેઠા. સાથે જ ઉશનસ્, પેલા પ્રવાસી ચંદ્રકાન્ત, ચીનુભાઈ, સંત તિરુવલ્લુવર પણ રહી ગયા. મેં સામાન્યપણે એક સૂત્ર રાખ્યું છે. ૨ઝળપાટમાં કોઈક પાસેથી સાંભળેલું, તે ગમી ગયું છે. જ્યારે જ્યારે એવો પ્રશ્ન થાય કે ‘ખાના કિ નહીં ખાના? તો નહીં ખાના.’ જ્યારે જ્યારે એવો પ્રશ્ન થાય કે ‘જાના કિ નહીં જાના? તો જાના.’ ખાવું છે કે નથી ખાવું એવો પ્રશ્ન જ ક્યારે થાય? જ્યારે ખરેખરની ભૂખ ન લાગી હોય. એવે વખતે ન ખાવું તે આરોગ્ય માટે પણ સારું છે. જ્યારે જવું કે ન જવું એવો પ્રશ્ન થાય ત્યારે? જવું. કંઈક તો જોવા મળશે. જાણવા મળશે. તકલીફ જરૂર પડશે. પણ બેસી રહેવાથી તો કંઈએ મળવાનું નથી. અમે નીકળ્યા. શિલાઓ પર વહેતો નદીનો પ્રવાહ ઓળંગી રઘુવીરની આગેવાની નીચે. એ આગળ ચાલે, એમની પાછળ હું. પછી ઉષાબહેન, રૂપા, અનિલાબહેન, શાયર રશીદ મુનશી બધાંને સાચવતા પાછળ ચાલ્યા આવે. હરીશભાઈ ક્યારેક આગળ, ક્યારેક પાછળ. ત્યાં વળી સ્થાનિક તરુણ યાત્રિકોની એક ટુકડી પણ ધડધડ કરતી ધોધ તરફ જવા પસાર થઈ ગઈ. ખરેખર અંધારું થવા લાગ્યું હતું. ઝાડી હતી. પથરાળ માર્ગ. અંદર પથ્થરો વચ્ચે વહેતી નદીનો અવાજ. હવે ધીરજ જવા લાગી. આ ઊંચાનીચા માર્ગે અંધારામાં પાછાં કેમ કરી વળીશું? રઘુવીરે કહ્યુંઃ હવે માત્ર ૧૦ મિનિટ ચાલીએ. અને ત્યાં સુધીમાં ધોધ ન આવે તો પાછાં વળીશું. ત્યાં ઝાડી વચ્ચેના માર્ગેથી જોયું. જરા દૂર ખુલ્લામાં અજવાશ છે. ત્યાં પહોંચ્યા. ઉપર ખુલ્લા સ્વચ્છ આકાશમાં તારા દેખાવા લાગ્યા હતા. તે સાથે ધોધનાં દર્શન. પહોંચી જઈ અમે જોયું કે પેલી ટુકડી તો જળધોધ ઝીલતી નહાતી હતી. અમે કોઇમ્બતુરથી નીકળ્યા ત્યારે ધોધ નીચે નહાવાના વિચારથી નીકળેલા, એટલે રઘુવીર તો સવારે નહાયા પણ નહોતા. ધોધે નાહીશું. પણ આ અંધારામાં હવે? રૂપા, ઉષાબહેન, અનિલાબહેન ધોધ નિકટ જઈ તેની જળશીકરોનો છંટકાવ પામી પાછાં આવ્યાં. રઘુવીર પણ લગભગ ભીંજાઈ પાછા આવી ખડક પર લાંબા થઈ સૂઈ ગયા. રશીદ ખાસ્સે ભીંજાયા. હરીશભાઈ પણ થોડાક ભીંજાયા. હું અવઢવમાં હતો. ત્યાં થયું કે, અહીં ક્યારે આવવાના હતા? કપડાં કાઢતાંકને પેલા લાંબે પટે પડતા ધોધ નીચે. ધડધડ ધડાધડ ધડ. ધડ્ધડાધડૂ… માથે જળના સઘન પ્રહારો, પણ લાડભર્યા. અહા, શો આનંદ! ત્યાં એક યુવાને મને પકડી ઊભો રાખ્યો : જ્યાં વેગથી ધારા પડતી હતી તેની નીચે. હું એકદમ કિશોરાવસ્થામાં પહોંચી ગયો કે શું? પછી તો રૂપા અને ઉષા પણ આવી પહોંચ્યાં. પહેર્યે કપડે ધોધવાના પ્રહારો ઝીલી રહ્યાં. કિલકારીઓ કરી રહ્યાં. એમને આમ નહાતાં જોઈ હરીશભાઈને અફસોસ થયો કે એમના કૅમેરામાં ફલૅશ નહોતો! હવે ધોધ નીચેથી નીકળવાનું મન થતું નહોતું. થોડી વાર ધારાઓ નીચેથી ખસી જઈ, ફરી ધારાઓ નીચે. નાયગરા ધોધ ગમે તેટલો પ્રચંડ અને વિરાટ, પણ એને તો માત્ર જોવાનો જ ને! આ ત્રિવેણી ધોધ ભલે નાનો, પણ એનું ઉન્માદભર્યું વહાલ ઝીલી શકાતું હતું. બાજુમાં વિશાળ શિલામાં કુંડ બની ગયો હતો. પાણી તેમાં જમા થઈ આગળ વધતાં હતાં. કુંડમાંય કેડ સમાણાં જ પાણી હતાં. એક વાર બહાર નીકળી આવ્યો. વળી પાછો એક વાર ધોધ ઝીલી લઈ આવ્યો. ઉષા-રૂપાને તો કહેવું પડ્યું કે, બસ, હવે માંદા પડી જવાશે. માંડ જળથી છૂટાં પડ્યાં. પછી એ ત્રિમૂર્તિ ધોધને પાછળ મૂકી અંધારે રસ્તે ચાલ્યાં – સંભાળતાં સંભાળતાં. અનિલાબહેનની પર્સમાંથી ટોર્ચ નીકળી. પણ હવે પગમાં પથરાઓ પર ચાલવાનો લય આવી ગયો હતો. ઓછામાં પૂરું રશીદ બધાંની કાળજી રાખે. પછી નદી ઓળંગી. નદીકિનારે પ્રતીક્ષા કરતા મિત્રોને મળ્યા. અમે એમને ન આવવાનો અફસોસ થવા દીધો, બલ્કે કરાવ્યો. ચીનુભાઈ અને રાજેન્દ્ર તો અવશ્ય આવ્યા હોત. પણ ‘સિક્સ કિલોમીટર્સ વૉક’થી હતોત્સાહ થયા હતા. પણ ઉશનસ્ આવ્યા હોત તો વળી એકાદ સૉનેટગુચ્છ અવશ્ય મળી જાત. કંઈ નહિ. છેવટે તો ગુજરાતી સાહિત્યે અમારું આ નાનકડું ભ્રમણવૃત્ત પામી તોષ લેવાનો રહ્યો. નદીકિનારેની નાનકડી હોટલ બંધ થવામાં હતી. એક નાતિ પ્રૌઢ મા અને નાનો દીકરો વ્યવસ્થા કરે. હસમુખાં. હિસાબમાં મુશ્કેલી થાય. અમે થોડાં કેળાં લીધાં – રસ્તે ખાવા. નાનાં, પણ મોંઘાં. પછી કૉફી. ધોધનાં જળ ઝીલ્યા પછી ગરમ કૉફીનો સ્વાદ અનેરો લાગ્યો. મેટાડોર બહારથી બંધ કરી ચાલકે ઘરઘરાટી સાથે શરૂ કરી. અમે અંતકડી રમવાની શરૂઆત કરી. ક્યારેક આખું ગીત ગાઈ નાખીએ. આવે વખતે બંને પક્ષો જોડાય. જામી ગઈ વાત. રાજેન્દ્ર શુક્લ આખી ગઝલો બોલે, ચિનુ મોદી પણ. રઘુવીર શીઘ્ર રચના પણ કરી દે. બધા સાહિત્યકારોને પણ લાગ્યું કે, અમને બધાને ફિલ્મનાં ગીતો વધારે યાદ હતાં! કેળાં લીધાં ત્યારે કોઈ બોલેલું, આટલાં બધાં કેળાં? પણ બધાં ખવાઈ ગયાં. અંતકડી ચાલતી રહી. પછી એક મોટું નગર આવ્યું. એક રેસ્તોરાં આગળ મેટાડોર ઊભી રખાવી. રૂપાએ પોતાના જન્મદિન નિમિત્તે બધાંને આઇસક્રીમ ખવડાવ્યો. આઇસક્રીમ ખાઈ બધાંએ રૂપાને આશિષ અને અભિનંદન આપ્યાં. ઠીકઠીક મોડું થયે કોઈમ્બતુરના ગુજરાતી સમાજના પ્રવેશદ્વારે અમારી ગાડી આવી ઊભી. અમારા ચાલકને અમે થોડી વધારે બક્ષિસ આપી. આવી મેટાડોર ગાડીમાં તો, ભાગ્ય હોય તો જ આવા બાર-બાર સાહિત્યકારોના સંગમાં ભમવાનું મળે. સવારથી નીકળ્યા તે એકએક ક્ષણને જાણે આનંદી હતી, આ દિશાહીન લાગતી યાત્રામાં. હા, કવિ સુન્દરમને કહીશું કે, અમે પણ જોયો તામિલ દેશ.. [૨-૨-‘૯૨] ← કુમાઉંના પહાડોમાં બ્રહ્મક્ષેત્ર, ચૂલી અને ચંપા → Retrieved from "https://wiki.ekatrafoundation.org/index.php?title=દૃશ્યાવલી/જોયો_તામિલ_દેશ&oldid=15707"

વનડે શ્રેણી માટે ટીમ ઈન્ડિયાએ જાહેરાત કરી:સૂર્યકુમાર અને પ્રખ્યાત કૃષ્ણને પ્રથમ વખત ભારતીય ટીમમાં તક મળી, ઓલરાઉન્ડર કૃણાલ પંડ્યા પણ શામેલ નવી દિલ્હીક્ષણો પહેલા ઇંગ્લેન્ડ સામે 3 વનડે સિરીઝ માટે શુક્રવારે ટીમ ઈન્ડિયાની ઘોષણા કરવામાં આવી હતી. ઇંગ્લેન્ડ સામે હાલમાં જ જાહેર થયેલી ટી -20 શ્રેણીમાં આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રિકેટમાં પ્રવેશ કરનાર સૂર્યકુમાર યાદવને પ્રથમ વખત વનડે ટીમમાં સામેલ કરવામાં આવ્યો છે. વળી, પ્રતિ કલાક 140 કિલોમીટરથી વધુની ઝડપે બોલિંગ કરનાર પ્રખ્યાત કૃષ્ણને પણ તક આપવામાં આવી છે. કૃષ્ણા પ્રથમ વખત ભારતીય ટીમનો ભાગ બન્યો. બીજી તરફ, ઇશાન કિશન અને પૃથ્વી શો જેવા યુવા ખેલાડીઓ સ્થાન બનાવવામાં સફળ રહી શક્યા નહીં. ઇશને બીજી ટી -20 મેચમાં તોફાની અડધી સદીથી આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રિકેટમાં પ્રવેશ કર્યો હતો. તે જ સમયે, મુંબઈની પૃથ્વી શોએ ઘરેલુ વન ડે ટૂર્નામેન્ટમાં વિજય હઝારે ટ્રોફીમાં 8 મેચમાં 165 ની સરેરાશથી 827 રન બનાવ્યા. આ જ ટૂર્નામેન્ટમાં 7 મેચમાં 737 રન બનાવનાર કર્ણાટકના દેવદત્ત પદિકલનો પણ ટીમમાં સમાવેશ કરવામાં આવ્યો નથી. ભારત અને ઇંગ્લેન્ડ વચ્ચેની વનડે શ્રેણી 23 માર્ચથી પુણેમાં રમાવાની છે. સૂર્યકુમારે પ્રથમ ટી 20 ઇનિંગ્સમાં ફિફ્ટી (INF) માટે ઈનામ આપ્યું હતું સૂર્યકુમારે ઈંગ્લેન્ડ સામેની પ્રથમ ટી -20 ઇનિંગ્સમાં અર્ધસદી મૂકીને બધાને પ્રભાવિત કર્યા હતા. તેણે 31 બોલમાં 57 રન બનાવ્યા હતા. તેની ઇનિંગ્સથી ભારતને ચોથી ટી 20 માં ઇંગ્લેન્ડને 8 રનથી હરાવવામાં અને 5 મેચની શ્રેણીમાં 2-2થી બરાબરી કરી હતી. તેને મેન ઓફ ધ મેચ પણ પસંદ કરાયો હતો. સૂર્યકુમારે શ્રેણીની બીજી મેચમાં ડેબ્યૂ કર્યું હતું પરંતુ તેને બેટિંગ કરવાની તક મળી ન હતી. ત્રીજી મેચમાં તે પ્લેઇંગ -11 થી બહાર થઈ ગયો હતો. તેણે શ્રેણીની ચોથી ટી -20 મેચમાં પ્રથમ ઇનિંગ્સ રમી હતી. ક્રુનાલે વિજય હઝારે બરોડામાં 2 સદી ફટકારી ઓલરાઉન્ડર ક્રુનાલ ટી -20 માં ભારત તરફથી રમ્યો છે. તેનો સમાવેશ ટીમ ઈન્ડિયામાં કરવામાં આવ્યો છે. ક્રુનાલે વિજય હઝારે ટ્રોફીમાં બે અણનમ સદી અને બે અડધી સદી ફટકારી હતી. વિજય હઝારે ટ્રોફીમાં ફેમસને 14 વિકેટ લીધી હતી કર્ણાટક ફેમસને વિજય હજારે ટ્રોફીમાં 14 વિકેટ લીધી હતી. થોડા સમય માટે, તે ભારતીય ડોમેસ્ટિક સર્કિટના સર્વશ્રેષ્ઠ પેસર્સમાંથી એક રહ્યો છે. તેમની વિશેષતા એ છે કે તેઓ 145 વત્તાની ઝડપે બોલિંગ કરી શકે છે. આઈપીએલમાં તે કોલકાતા નાઈટ રાઇડર્સ તરફથી રમે છે. 17 મહિના બાદ ભુવનેશ્વરની વાપસી ઝડપી બોલર ભુવનેશ્વર કુમાર વનડે શ્રેણીમાં 17 મહિના બાદ પાછો ફર્યો છે. ભુવનેશ્વર હાલમાં ટી -20 શ્રેણીનો ભાગ છે. તેણે પોતાની છેલ્લી વનડે મેચ ક્વીન્સલેન્ડ સામે ઓગસ્ટ 2019 માં ક્વીન્સ ઓવલમાં રમી હતી. પૃથ્વી-પૌદિકલને રાહ જોવી પડશે , સ્થાનિક સીઝનમાં શાનદાર પ્રદર્શન કરનારા પૃથ્વી શો અને દેવદત્ત પૌદિકલનો ટીમમાં સમાવેશ કરવામાં આવ્યો નથી. આ કારણ છે કે ટીમ પહેલાથી જ ઓપનરથી ભરેલી છે. ટીમમાં લોકેશ રાહુલ, શિખર ધવન, શુબમન ગિલ અને રોહિત શર્મા જેવા ખેલાડીઓ હાજર છે. તેથી, શો અને પદ્દિકલને હવે રાહ જોવી પડશે. ઓસ્ટ્રેલિયા પ્રવાસ પર શોને પ્રથમ ટેસ્ટમાં તક આપવામાં આવી હતી. પરંતુ, તે બંને ઇનિંગ્સમાં નિષ્ફળ ગયો અને ત્યારબાદ તેમને ફરીથી તક મળી નથી. ડાબી આંગળીમાં ફ્રેક્ચર થયા પછી પ્રેક્ટિસ શરૂ કરનાર રવિન્દ્ર જાડેજાને જાડેજા-બુમરાહને આરામ આપવામાં આવ્યો છે. તેણે હજી સુધી પોતાની માવજત સાબિત કરી છે. તે જ સમયે, ઝડપી બોલર જસપ્રીત બુમરાહ પણ આ ટીમનો ભાગ નથી. ઓસ્ટ્રેલિયાની મુલાકાત ન લીધી હોય તેવા players ખેલાડીઓ, આ ટીમમાં, ચેતન શર્માની આગેવાની હેઠળની પસંદગી સમિતિએ ઈંગ્લેન્ડ શ્રેણી માટે વનડે ટીમની ઘોષણા કરી, ઓસ્ટ્રેલિયાની મુલાકાતે ગયેલી વનડે ટીમના 6 ખેલાડીઓનાં નામ નથી. જાડેજા-બુમરાહ સિવાય મનીષ પાંડે, મયંક અગ્રવાલ, સંજુ સેમસન અને ઇજાગ્રસ્ત મોહમ્મદ શમીને ટીમમાં સામેલ કરવામાં આવ્યા નથી. TEAM DG Next ખેડૂત આંદોલનમાં આવેલા બે ખેડુતો વેવાઈ બન્યા, બાળકોના લગ્ન આંદોલન સ્થળ પર કરાવ્યા - જુઓ તસવીરો .. »

ધ્યાન તો થઇ શકે છે, ધ્યાન તો કાંઇ કર્યા વગર થઇ શકે છે. પરંતુ જેમણે પુછયું છે તેમને થઇ શકશે નહી. ધ્યાન તો કાંઇ કર્યા વગર થઇ શકે છે. જરા પણ ધ્રુજારી વગર થઇ શકે છે. ધ્યાનનો અર્થ જ એ છે કે જયાં કાંઇ હલનચલન ન હો, જયાં બધા જ કંપન રોકાઇ જાય, પરંતુ જો નાચવાથી ભયભીત છે અથવા વિચારે છે આનાથી બચી જાય તેમને ન થઇ શકે અને તે બધી જ ચીજોથી ભયભીત થઇ જાશે. મેં તો ધ્યાનની ન ખબર કેટલીય પ્રક્રિયાઓનો ઉપયોગ કર્યો છે. જે પ્રક્રિયાનો ઉપયોગ કરૂ છું, લોકો એમાં પુછે છે કે આના વગર ન થઇ શકે? જો તેમને કહો કે ઉંડા શ્વાસોશ્વાસ કરો. તો લોકો આવી જાય છે પુછવા માટે કે એવી કોઇ યુકિત નથી કે ઉંડો શ્વાસોશ્વાસ ન લેવો પડે. આ ગહરી શ્વાસ ન લેવી પડે? મેં લોકોને કહયું કે શાંત તઇને સુઇ જાઓ તો તેઓ આવીને કહે છે કે શાંત થઇને સુવાથી તો કાંઇ થતું નથી. તેમને મે કહયું કાંઇ ન કરો, ખાલી મૌન રહો. તેઓ કહે છે મૌન તો અમે રહી જાય છીએ. પરંતુ અંદર વિચાર ચાલુ રહે છે. કોઇ બીજો રસ્તો બતાવો. જે મનથી તમે આ સલાહ લઇ રહયા છો જે કહે છે કે કોઇ બીજો રસ્તો બતાવો. તે હંમેશા કહેશે જે પણ ધ્યાનની પ્રક્રિયા હશે તેમાં કહેશે કોઇ બીજો રસ્તો બતાવો. કેમ કે તે ડરે છે મરવાથી તે મને મરવાથી ડરે છે. અને ધ્યાન છે મનથી મૃત્યુ. તે બધી બાજુથી તમને રોકશે. તો તમે એની ચિંતા છોડો કે કોઇ બીજી તરકીબ હોય છે. ના ! કેમ કે આ તરકીબમાં વાંધો ઉઠાવે છે બધી જ તરકીબમાં વાંધો ઉઠાવશે. બધી જ તરકીબમાં તે કહેશે કે એની શું જરૂરત છે? -ઓશો ધ્યાનકે કમલ સંકલન : સ્વામી સત્યપ્રકાશ- ૯૪૨૭૨-૫૪૨૭૬ આજના મનુષ્યના ચિતની અવસ્થા જોઇને ઓશે કહે છે. ‘‘મનુષ્ય વિક્ષિપ્ત છે, એવું નથી કે થોડાક લોકો વિક્ષિપ્ત છે, આખી મનુષ્યતાજ વિક્ષિપ્ત છે દરેક મનુષ્યની વિક્ષિપ્તતા સામાન્ય સ્થિતિ થઇ ગઇ છે એવું કેમ? આપણે બધાને દમિત' બનાવી દિધા છે બધાજ રીતની વાતોને અંદર ધકેલીને તે અંદર-અંદર ખુલી રહી છે . તે બધાને જે આપણા સમાજમાં ઉછરીને આગળ વધ્યા છે.' તમે ક્રોધ, કામ, હિંસા, લોભ બધુજ ભેગુ કરી લીધું છે હવે તે ભેગુ કરેલું તમારી અંદર વિક્ષિપ્તા બની ગયું છે. પﾍમિના મોટાભાગના મનૌચિકિત્સકોના મત અનુસાર આજનીવિક્ષિપ્ત મનુષ્યતા માટે, ચિંતાથી મુકત કરવા માટે ‘‘સક્રિય ધ્યાન'' ખરેખર ઉપાય સાબિત થઇ રહ્યું છે. સક્રિય ધ્યાન અત્યારના મનુષ્ય માટે છે. કારણ કે તે વિક્ષિપ્ત છે. મુશ્કેલીમાં છે. બેચેન છે, ચિંતામાં છે. આપ ધ્યાન અને ઓશો સાહિત્ય માટે આમંત્રીત છો. ધ્યાનમંદિર પર દરરોજ સવારે ૬ થી ૭ સક્રિય ધ્યાન તથા સાંજે ૭ થી ૮-૩૦ સંધ્યા ધ્યાન થાય છે. છેલ્લા ૩૫ વર્ષોથી ધ્યાન, ઓશો સાહિત્ય -સન્યાસ માટે ર૪ કલાક ખુલ્લુ રહેતું વિશ્વનું એકમાત્ર ધ્યાન મંદિર. સ્થળઃ ઓશો સત્ય પ્રકાશ ધ્યાન મંદિર ગોંડલ રોડ, વિવેકાનંદ ઓવરબ્રિજ પાસે ૪ વૈદવાડી રાજકોટ.સંપર્કઃ સ્વામી સત્ય પ્રકાશ મો.૯૪ર૭ર પ૪ર૭૬ (11:08 am IST) Share This News Follow Akilanews.com છેલ્લા 8 દિવસમાં સૌથી લોકપ્રિય Most Popular Recent ૨૬૪ કલાક સુધી રાત-દિવસ ઉડતું રહ્યું પક્ષીઃ ૧૩,૫૦૦ કિમીની મુસાફરી કરીને રેકોર્ડ બનાવ્‍યો! access_time 10:26 am IST “જિંદગીની ભાગદોડમાં ખુદ જીવવાનુ રહી ગયું” :ગુજરાતી સાહિત્ય સરિતા, હ્યુસ્ટનની બેઠક નં ૨૩૮માં પ્રાર્થના ,સ્વાગત પ્રવચન , ગઝલ ,મૃતક સભોને શ્રદ્ધાંજલિ ,શેર તથા શાયરીની મહેફિલથી શ્રોતાઓ મંત્રમુગ્ધ :મુખ્ય મહેમાન શ્રી સુરેશભાઈને સન્માનપત્ર અને ભેટથી નવાજ્યા access_time 12:25 pm IST તરઘડીમાં પારકી પરણેતરને ભગાડી જનારા ગોૈતમની ગવરીદડ પાસે હત્‍યા કરી લાશ તરઘડી લઇ આવી વાડામાં દાટી દીધી'તી! access_time 12:16 pm IST શરતો સાથે જુની નોટ બદલવાની વ્‍યવસ્‍થા બનશે access_time 10:14 am IST ભારતીય સીનીઅર સીટીઝન સભ્યોએ 19 નવેમ્બર 2022 ના રોજ દિવાળી તહેવાર ઉજવ્યો : કેરોલ સ્ટ્રીમ ILમાં કરાયેલી ઉજવણીમાં VIP ગેસ્ટ સહિત 700 થી વધુ સભ્યોએ હાજરી આપી : દીપ પ્રાગટ્ય ,પરસ્પર શુભેચ્છા ,પુષ્પ ગુચ્છથી મહાનુભાવોનું સ્વાગત ,મ્યુઝિકલ એન્ટરટેમેન્ટ પ્રોગ્રામ ,ડાન્સ અને સંગીતની ધૂન ,તથા સ્વાદિષ્ટ ભોજનથી સિનિયરો ખુશખુશાલ access_time 12:44 pm IST ઓએમજી.....48,500 વર્ષથી સાયબેરિયાના બરફમાં દબાયેલા વાયરસ પુનર્જીવિત કરાયા હોવાની માહિતી access_time 6:19 pm IST અમેરિકાના ટેક્સાસમાં 23 વર્ષીય યુવતીએ બોયફ્રેન્ડના ઘરમાં ઘુસી આગ લગાવી દીધી access_time 6:19 pm IST ભારતનું જી ૨૦નું પ્રમુખપદઃ સાર્વત્રિક એકત્‍વ- એકતાની ભાવનાને પ્રોત્‍સાહન આપવા માટે કામ કરશે access_time 3:49 pm IST રાજકોટની ૪ બેઠક ઉપર ૪.ર૩ લાખ પુરૂષો તથા ૩.૪ર લાખ મહિલાઓનું મતદાન access_time 3:43 pm IST રૃા. ૪૦ હજારની લાંચના કેસમાં પકડાયેલ જીલ્લા રજીસ્ટ્રાર સહકારી મંડળીના કલાર્કનો નિર્દોષ છૂટકારો ફરમાવતી કોર્ટ access_time 3:42 pm IST ગોંડલ : ગોંડલમાં અનેક વૃધ્‍ધો એ મતદાન કર્યુ હતું. વૃધ્‍ધોમાં ભારે ઉત્‍સાહ જોવા મળ્‍યો હતો. ગોંડલ તાલુકાના અનેક ગામડાઓમાં મતદાન માટે લાઇનો હતી. મોવિયામાં પણ મતદારોની લાઇનો નજરે પડે છે. (તસ્‍વીર : ભાવેશ ભોજાણી- ગોંડલ) access_time 3:42 pm IST રાજકોટની ચારેય બેઠક માટે રાજકીય પંડીતોની માથાપચ્ચી access_time 3:36 pm IST મુંબઈમાં ૨ જાન્યુઆરી સુધી કલમ ૧૪૪ લાગુઃ કર્ફયુ જેવા આકરા પ્રતિબંધો જાહેર access_time 3:31 pm IST 'ડોક્ટરો પર હુમલો થયો છે તેવી માહિતી મળ્યાના એક કલાકમાં FIR નોંધો': ડોકટરો અને હેલ્થ પ્રોફેશનલ્સ પર વધી રહેલા હુમલાઓની ઘટનાઓને ધ્યાનમાં રાખીને કેરળ હાઈકોર્ટનો પોલીસને આદેશ access_time 2:15 pm IST

આમ તો શિશિર ગઈ ગણાય, વસન્ત બેઠી કહેવાય, કેસૂડાં ખીલેલાં પણ જોયા. છતાં હજી સવાર શિશિરની જ ઊગે છે, હજી વાતાવરણમાં દૂરતાનો સંકેત છે. આપણી આજુબાજુનો અવકાશ હંમેશાં એવો ને એવો રહેતો નથી. ઋતુએ ઋતુએ એ બદલાય છે. શિશિરમાં એ વસ્તુ વસ્તુ વચ્ચે વિસ્તરે છે. શિશિરમાં કોઈ ખાસ ફૂલ ખીલતાં નથી. પણ દૂરતા જ ફૂલની જેમ ખીલે છે. અવકાશ અત્યારે નીતર્યો નીતર્યો લાગે છે. વૈશાખ-જેઠના ધૂલીધૂસર દિવસો હજી દૂર છે. આ દૂરતામાં જ એક અકથ્ય અતાગ વિષાદ રહ્યો હોય છે, જે આપણને અજાણપણે સ્પર્શી જાય છે. શરદ, વર્ષા અને વસન્ત કવિઓને હાથે લાડ પામ્યાં છે. પણ શિશિરના કવિ તો બોદલેર અને જીવનાનન્દ દાસ. આ દૂરતાની વાત સાથે મને જ્યાકોમેત્તીએ એક વાર જે કહ્યું હતું તે યાદ આવે છે, ‘મારી ઓરડીના પાછલા ભાગમાં હું બેસીને જોતો હતો ત્યારે મને ઘણી નગ્ન સ્ત્રીઓ નજરે પડી. અમને બંનેને જુદા પાડનારું અન્તર (ચળકતી લાકડાની ફરસબંધી પરથી મેં ચાલવાનો પ્રયત્ન કર્યો, તો એ દુર્ગમ લાગી), અમારી વચ્ચે રહેલી દૂરતા, એણે પણ પેલી સ્ત્રીઓ જેટલો જ મારા પર પ્રભાવ પાડ્યો.’ આ રીતે આપણે દૂરતા કે નિકટતાને જોતા નથી. કોઈ વસ્તુ દૂર છે કે નિકટ છે એમ આપણે કહીએ છીએ, પણ વસ્તુ અને આપણી વચ્ચે રહેલી દૂરતાને આપણે વસ્તુથી નિરપેક્ષપણે અનુભવની સામગ્રી બનાવતા નથી. આથી જ તો મને લાગે છે કે રવીન્દ્રનાથની કવિની વ્યાખ્યા ઘણી જ ઉચિત છે. એમણે કવિને અવકાશરસનો રસિયો કહ્યો છે, અને સ્પૅનિશ કવિ યેમેનેઝે કવિને અવકાશનો મોટો મિત્ર કહ્યો છે. રિલ્કેએ તો કવિનું મુખ્ય કર્તવ્ય જ આ વસ્તુજગતના અડાબીડ ગીચ અરણ્યમાં હૃદયાવકાશને વિસ્તારવાનું કહ્યું છે. શબ્દને એવો શૂન્યમય કરવો કે ઘણો બધો હૃદયાવકાશ એમાં વિસ્તરી શકે. આથી જ માલાર્મેએ બે શબ્દ વચ્ચે જે નિ:શબ્દ છે તેને પણ શબ્દ જેટલું જ મહત્ત્વ આપ્યું છે. હમણાં જ્યાકોમેત્તી વિશે સાર્ત્રનો નિબન્ધ વાંચ્યો, એણે આ બધા વિચાર પ્રેર્યા. શિલ્પ કે ચિત્ર વિશે કોઈ શબ્દશિલ્પી લખે તો પરિણામ કેવું સુખદ આવે તેનું આ દૃષ્ટાન્ત છે, સાર્ત્ર તો ફિલસૂફ પણ છે. આથી પોતાના વિચારોને વ્યવસ્થિત કરીને મૂકવાની શિસ્ત પણ એનામાં છે, સાથે નવા નવા ચમકારાઓ દેખાયા કરે છે. આથી આપણને નવી સૃષ્ટિ મળે છે. જ્યાકોમેત્તીનાં શિલ્પોના તથા ચિત્રોના ફોટોગ્રાફ જ મેં જોયા છે, પણ આ લેખ વાંચ્યા પછી એને માણવાની જાણે ચાવી મળી ગઈ છે. જ્યાકોમેત્તીના ચહેરા પર અભિમાનની સખતાઈભરી રેખાઓ છે. એનો આ અહંકાર એને પોતાને સમયના પ્રારમ્ભ પહેલાં સ્થાપવાનો અહંકાર છે. એને કશાં વિકાસ, પ્રગતિમાં શ્રદ્ધા નથી. ફ્રાન્સના સૌથી જૂના ગુફાચિત્ર દોરનારા આલ્તામિરાના ચિત્રકારો જેટલો જ એ ‘પ્રગતિશીલ’ છે એમ એ માને છે. માનવી અને પ્રકૃતિના એ પ્રારમ્ભકાળમાં નહોતી સુન્દરતા, કે નહોતું કદરૂપાપણું; નહોતી વિદગ્ધ રુચિ કે નહોતું વિવેચન. જેણે સૌ પ્રથમ પથ્થરના ખડકમાંથી માનવીને કંડારવાનું બીડું ઝડપ્યું તેણે શૂન્યથી જ શરૂઆત કરી. જ્યાકોમેત્તીની સામે પણ ‘મોડેલ’ છે માનવ. પણ એ માનવ કોઈ સરમુખત્યાર કે સિપાહસાલાર કે અખાડાબાજ નથી. શિલ્પીને લલચાવે એવું કશુંય એ આદિમ માનવમાં નથી. એ તો હતો માત્ર અવિશિષ્ટ એવો પડછાયો – ક્ષિતિજની પડછે ચાલનારો. પણ વસ્તુ અને પદાર્થોની ગતિ કરતાં એની ગતિ વિશિષ્ટ હતી. પ્રથમ પ્રારમ્ભની જેમ એ ગતિ એનામાંથી પ્રગટતી હતી અને વાયવી ભવિષ્યની રેખાઓ એ હવામાં આંકી દેતી હતી, એ ગતિને એના લક્ષ્યના સન્દર્ભમાં સમજવી જોઈએ. એ માનવ ક્યાં તો કોઈક ફળ ચૂંટવા જતો હતો, અથવા તો વળગેલા ઝાંખરાને દૂર કરવા વાંકો વળતો હતો, એ ગતિને એના ઉદ્ગમસ્થાને જોવાની નહોતી. એ ગતિને અમુક દૃઢસ્થાને કે અળગી પાડીને જોઈ શકાય એમ હતું જ નહીં. વૃક્ષની ઝૂકેલી શાખાને વૃક્ષથી છૂટી પાડીને ન બતાડી શકાય, ઊંચા કરેલા હાથને કે વાળેલી મુઠ્ઠીને માનવીથી છૂટા પાડીને ન બતાડી શકાય. માનવી એનો હાથ ઊંચો કરે છે, માનવી મુઠ્ઠી વાળે છે. હાથ માનવીનું એક અવિભાજ્ય અંગ છે અને એની બધી જ ગતિનું એકમાત્ર ઉદ્ગમસ્થાન છે. વળી એ અનેક મુદ્રાઓનો જાદુ કરનારો છે. એ મુદ્રા એના વાળને વળગેલી હોય છે, એની આંખમાં ચમકતી હોય છે, એના બે હોઠ વચ્ચે નાચતી હોય છે, એની આંગળીને ટેરવે બેઠી હોય છે. એ બોલે છે ત્યારે એના આખા શરીર દ્વારા બોલે છે. એ દોડતો હોય છે તે પણ એની એક પ્રકારની વાચા છે; એ વાત કરે છે પણ એવી જ રીતે બોલતો હોય છે; અને જ્યારે એ નિદ્રાધીન થાય છે ત્યારે એની નિદ્રા જ એની વાણી હોય છે. એને ઘડનારું દ્રવ્ય પથ્થરનો ખડક, એટલે કે અવકાશનો એક ખંડ. નર્યા અવકાશમાંથી જ્યાકોમેત્તીને માનવી ઘડવાનો હતો. નરી ગતિહીનતામાં ગતિની રેખાઓને આંકવાની હતી, અનેકવિધતામાં એકતાને પ્રગટ કરવાની હતી, નરી સાપેક્ષતામાં શુદ્ધ અવિકારી નિરપેક્ષતા સૂચવવાની હતી, શાશ્વત વર્તમાનમાં ભવિષ્યનું ઇંગિત રજૂ કરવાનું હતું, વસ્તુઓમાં રહેલી તંગ નિ:સ્તબ્ધતામાં મુદ્રાઓને વાચાળ બનાવવાની હતી. દ્રવ્ય અને ‘મોડેલ’ રૂપ માનવ વચ્ચે ન પૂરી શકાય એવો અવકાશ રહેલો લાગે છે, પણ એ અવકાશ જે એનું કારણ એ છે કે જ્યાકોમેત્તીએ એનું પરિમાણ માપી લીધું છે. જ્યાકોમેત્તી કદાચ અવકાશને માનવીય મુદ્રાથી અંકિત કરવા માંગે છે અથવા તો પથ્થરના ખડકમાં એ માનવી થવાના સ્વપ્નનો સંચાર કરવા ઇચ્છે છે, અથવા આ બંને કરવાની એની ઇચ્છા છે અને એ બંને વચ્ચે મધ્યસ્થીનું કામ બજાવી રહે છે. શિલ્પીની ઉત્કટ ઇચ્છા પોતાને લંબાઈમાં ફેરવી નાખવાની છે જેથી એની પૂર્ણતામાંથી જ માનવની મૂતિર્ છલકાઈ ઊઠે. એને પથ્થરના જ વિચારો પજવતા હોય છે. જ્યાકોમેત્તીને એક વખત શૂન્યનો ભારે ભય લાગ્યો હતો, મહિનાઓ સુધી એ કેવળ શૂન્યની સાથે આંટા મારતો રહ્યો. એની નિર્જનતાભરી વન્ધ્યતાની અભિજ્ઞતા કેળવવાની પ્રતિજ્ઞા દરમિયાન એણે પોતામાં અનુભવેલી એ શૂન્યતા હતી. એક વખત એને એવું લાગ્યું હતું કે પ્રાણ વગરના મૃત પદાર્થો પૃથ્વીને સ્પર્શતા નહોતા. એ સદા બદલાતા રહેતા વિશ્વમાં વસતો હતો. લંબાઈ, પહોળાઈ, ઊંચાઈ કે ઊંડાઈ છે નહીં અને પદાર્થો વચ્ચે કશો સમ્બન્ધ નથી એનું ઉગ્ર ભાન એને શરીરના અણુએ અણુમાં થતું હતું, પણ સાથે સાથે એને એનું પણ ભાન હતું કે શિલ્પીએ આમાંથી જ એક મુખ કંડારવાનું હોય છે – એવું મુખ જે એકલું જ આ બધા પદાર્થોને સ્પર્શી શકે. મુખ અને મુખ ઉપરની મુદ્રાઓ એને અત્યન્ત ઉત્કટ રીતે સ્પર્શી જાય છે. એ આ મુદ્રાઓને આ ઉત્કટ ઈર્ષ્યાપૂર્વક જોઈ રહે છે. કેમ જાણે એ બીજા સામ્રાજ્યની નહીં હોય! એણે ધાતુમાં પોતાની તુલ્યગુણ મૂતિર્ઓ ઉપસાવવાનો પ્રયત્ન કર્યો છે. એની તરફ આંધળું બનીને ધસી આવતું ટોળું ઊભું કર્યું છે. ભૂમિપાતમાં ખડકો ગબડે તેમ એના તરફ એણે પથ્થરોને રૂપે ગબડી આવતું જોયું છે. આમ એના દરેક વળગણમાં એક આગવી અનુભૂતિ હતી, એ અવકાશને અનુભવવાના સાધનરૂપ હતું. લોકો તો કહેવાના : ‘એ તરંગી છે, ત્રણ હજાર વર્ષથી શિલ્પીઓ મૂતિર્ કંડારતા આવ્યા છે – અને તેય કેવી સુન્દર મૂતિર્ઓ! એમને આવા ચેનચાળા સૂઝતા નથી. એના પૂર્વજોને ઉખેડવાનો દમ્ભ કરવાને બદલે એમના જેવી અનવદ્ય મૂતિર્ઓ એ કંડારતો હોય તો!’ પણ સાચી વાત એ છે કે ત્રણ હજાર વર્ષથી શિલ્પીઓ કેવળ મડદાં કંડારતા હતા. કેટલીક વાર એ કબરને અઢેલીને સૂતેલાં દેખાય છે, કેટલીક વાર એઓ ઘોડા પરથી ઝૂકતાં હોય છે. પણ મરેલા ઘોડા પરનો મરેલો માણસ સહેજેય જીવન્ત લાગતો નથી. બાઘાની જેમ જોનારા ભોમિયા લોકો મ્યુઝિયમમાં આવું બધા જોઈને છેતરાય છે. એના હાથ હાલતા લાગે છે, પણ ખભે એ લોખંડના સાંધાથી સંધાયેલા છે તે ક્યાંથી હાલે? એની જડ રૂપરેખા એનામાં રહેલી અનન્ત વ્યાપ્તિને શી રીતે સમાવી લઈ શકે? ઉપર ઉપરથી સ્થૂળ સ્વરૂપની સરખામણી સામાન્ય પ્રેક્ષકને આંજી નાખે છે. આથી છેક શૂન્યથી નવેસરથી શરૂ કરવાનું જરૂરી બની રહે છે. ત્રણ હજાર વર્ષો પછી આજે જ્યાકોમેત્તી અને બીજા શિલ્પીઓનું કામ કળાનાં સંગ્રહાલયોમાં નવાં પૂતળાં ખડકી દેવાનું નથી, પણ કંડારવાથી શિલ્પ શક્ય બને છે તે નવેસરથી પુરવાર કરવાનું છે. છેક છેલ્લી સીમા સુધી જઈને શું થઈ શકે છે તે જોવું જરૂરી છે. જો એ પ્રયત્ન નિષ્ફળતામાં પરિણમે તો ગમે તેવા સંજોગોમાં એ નિષ્ફળતા શિલ્પીની હતી કે શિલ્પકળાની હતી તે નક્કી કરવાનું ખૂબ અઘરું થઈ પડે. પણ એની પછી બીજા શિલ્પીઓ આવવાના, અને એમને નવેસરથી જ શરૂઆત કરવી પડવાની. જ્યાકોમેત્તી પોતે હંમેશાં નવેસરથી શરૂઆત કરે છે. અમુક નિયત બિન્દુએ એને પહોંચવાનું છે, કશીક અદ્વિતીય સમસ્યાનો ઉકેલ લાવવાનો છે. એ સમસ્યા આ છે : માનવીને અશ્મીભૂત બનવા દીધા વિના પથ્થરમાંથી કંડારવો શી રીતે? જો આ સમસ્યાનો ઉકેલ આવે તો પછી પૂતળાંઓની સંખ્યાગણતરી નિરર્થક બની રહે. ‘જો મને એક શિલ્પ બનાવતાં આવડે તો હું અસંખ્ય બનાવી શકું.’ જ્યાકોમેત્તી એમ કહે છે. એનો પ્રયત્ન સફળ થાય નહીં ત્યાં સુધી એક પણ શિલ્પ હશે નહીં. હશે માત્ર ખરબચડી કોતરામણી – એ જેટલે અંશે એને એના મૂળ ધ્યેયની નજીક લઈ જાય છે તેટલે જ અંશે એને માટે રસપ્રદ બની રહે છે. બાકીનાનો એ નાશ કરે છે. આ નાશમાંથી કેટલીક વાર મિત્રો એકાદ યુવતીને કે વયસન્ધિએ પહોંચેલા યુવકને બચાવી લે છે. એનો એ વાંધો લેતો નથી અને ફરીથી પોતાનું કામ આરમ્ભે છે. છેલ્લાં પંદર વર્ષોમાં એણે પોતાની કૃતિઓનું એકાદ જ પ્રદર્શન યોજ્યું હતું. આજીવિકા મેળવવા માટે જ એણે પ્રદર્શન યોજવામાં સંમતિ દર્શાવી હતી. આમ છતાં એ આખી પ્રવૃત્તિ વિશે શંકા તો હતી જ. બહાનું કાઢતાં એણે આમ કહ્યું હતું : ‘હું ગરીબાઈના ભયથી હેરાન થતો હતો તેથી આ શિલ્પો જે સ્થિતિમાં છે (કાંસામાં કે ફોટોગ્રાફ રૂપે) તે રીતે પ્રદશિર્ત કર્યાં છે. પણ એમણે વિશે હું નિ:શંક નથી. એ બધાં હું જેવા ચાહતો હતો તેવાં જ લગભગ બની શક્યાં છે.’ આ શિલ્પો હવેથી એનું આગવું અસ્તિત્વ શરૂ કરી દે છે અને એ વાત જ એને ખાસ કરીને મૂંઝવે છે. શિલ્પીને કે કળાકારને તરંગી કે ધૂની કહી દેતાં પહેલાં, એને અલગારી અને અભિમાની કહી દેતાં પહેલાં, આ બધી હકીકતોનો ખ્યાલ રાખવો જરૂરી છે. 12-2-71 Retrieved from "https://wiki.ekatrafoundation.org/index.php?title=અહો_બત_કિમ્_આશ્ચર્યમ્/જ્યાકોમેત્તીનાં_શિલ્પો&oldid=7355"

જો તમે ઘર બેઠા કમાણી કરવા માગો છો તો સરગવાની ખેતી પણ એક સારો વિકલ્પ હોઈ શકે છે. પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીની સીક્રેટ રેસિપીમાં સરગવો સામેલ છે. સરગવાને અંગ્રેજીમાં ડ્રમસ્ટિક પણ કહેવામાં આવે છે. સરગવામાં પ્રોટીન, આયરન, બીટા કેરોટીન, અમીનો એસિડ, કેલ્શિયમ, પોટેશિયમ, મેગ્નીશિયમ, વિટામિન A, C, અને B જેવા ઘણા પોષક તત્વા મળી આવે છે. એન્ટીઓક્સિડેન્ટ્સ અને એન્ટીબેક્ટીરિયલ જેવા ગુણોથી ભરપૂર સરગવાનો સરગવાને માત્ર અઠવાડિયામાં ત્રણ દિવસ ખાવામાં આવે તો આ શુગર લેવલને ઘણી હદ સુધી કંટ્રોલ કરી દે છે. મિનરલ્સથી ભરપૂર સરગવાની ખેતી કરી તમે સારી કમાણી પણ કરી શકો છો. એક એકરમાં સરેરાશ 50 હજાર રૂપિયાની લાગત આવે છે અને વર્ષના તેના થકી લાખો રૂપિયા કમાઈ શકો છો. મેડિસિનલ ક્રોપની ઘણી ડિમાન્ડ ઓછી લાગતમાં તૈયાર થનારી આ ખેતીની ખાસિયત એ છે કે, સરગવાની એક વખત વાવણી કર્યા બાદ 4 વર્ષ સુધી રોપણી કરવી પડી નથી. આ ઔષધીય પ્લાન્ટની ખેતીની સાથએ તેની માર્કેટિંગ અને નિર્યાત પણ કરવુ સરળ થઈ ગયુ છે. ભારત જ નહી આખી દુનિયામાં સાચી રીતથી ઉગાડવામાં આવેલી મેડિસિનલ ક્રોપની ઘણી ડિમાન્ડ રહે છે. એક ઝાડ 10 વર્ષ સુધી આપે છે ઉત્પાદન શબલા સેવા સંસ્થાનના સંસ્થાપક અવિનાશ કુમારનું કહેવુ છે કે, સરગવો ગરમીવાળા વિસ્તારમાં સરળતાથી ઉગી જાય છે. તેને વધારે પાણીની જરૂરિયાત રહેતી નથી. શરદીવાળા વિસ્તારમાં તેની ખેતી ખૂબ જ પ્રોફિટેબલ થઈ શકતી નથી. કારણ કે, તેનુ ફૂલ ખીલવા માટે 25 થી 30 ડિગ્રી તાપમાનની જરૂરિયાત હોય છે. આ સૂકી બુલઈ અથવા ચિકની બલુઈ માટીમાં સારી રીતે ફળે-ફુલે છે. પહેલા વર્ષ બાદમાં બે વખત ઉત્પાદન થાય છે અને સામાન્ય રીતે એક ઝાડ 10 વર્ષ સુધી સારુ ઉત્પાદન કરે છે. તેના પ્રમુખ કિસ્મે છે- કોયમ્બટૂર 2, રોહિત 1, પી.કે.એમ 1 અને પી.કે.એમ 2. કેટલી થશે કમાણી અવિનાશના મત પ્રમાણે એક એકરમાં લગભગ 1,200 પ્લાન્ટ લગાવી શકાય છે. તેના પ્લાન્ટ લગાવવા પર લગભગ 50 હજાર રૂપિયા આવશે. સરગવાની માત્ર પાંદડાઓ વેચીને તમે વર્ષના 60 હજાર રૂપિયા સુધી કમાણી શકે છે. તો સરગવાનું ઉત્પાદન કરવા પર તમે વર્ષના 1 લાખ રૂપિયાથી વધારેની કમાણી કરી શકે છે. સરગવાનું લગભગ દરેક ભાગ ખાવા લાયક છે. તેના પાંદડાઓને પણ તમે સલાડ તરીકે ખાઈ શકો છો. સરગવાના પાંદડા, ફૂલ અને ફળ પણ ઘણા પોષક તત્વ હોય છે. તેમાં ઔષધીય ગુણ પણ હોય છે. તેના બી તેલમાંથી પણ નીકળે છે. જો તમને આ પોસ્ટ પસંદ આવી હોય અને આવી બીજી પોસ્ટ જોવા માંગતા હોય તો તમે અમારા ફેસબુક પેજ સાથે જોડાય શકો છો. જોડાઓ: Facebook | Twitter | Instagram | YouTube Related Posts Business અંબલાની આગાહી ગાજતે નેવાજતે ગુજરાતમાં થશે તોફાની વરસાદની એન્ટ્રી આ તારીખ સુધી ખેડૂતો આપજો ધ્યાન Business આ ઇલેક્ટ્રિક બાઈક ચાર્જિંગ વગર જ 4011 કિલોમીટર ચાલીને એક નવો રેકોર્ડ બનાવ્યો, જાણો આ ઇલેક્ટ્રિક બાઇકના ફીચર્સ અને કિંમત.

લાઇટબેસ્ટયુવીસી જંતુનાશક લેમ્પ અને સંબંધિત ઉત્પાદનોના ઉત્પાદન, આર એન્ડ ડી અને વેચાણ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો.પાણી શુદ્ધિકરણ ટ્રીટમેન્ટ, યુવી ફોટોલિસિસ, વેસ્ટ ગેસ ટ્રીટમેન્ટ, સીવેજ ટ્રીટમેન્ટ, ડિસઇન્ફેક્શન ઇક્વિપમેન્ટ, સ્માર્ટ હેલ્થ એપ્લાયન્સીસ વગેરેમાં લાઇટબેસ્ટ પ્રોડક્ટ્સનો વ્યાપકપણે ઉપયોગ થાય છે અને ગ્રાહકોને વન-સ્ટોપ સર્વિસ અને સોલ્યુશન સપ્લાય કરે છે.અમે યુવી જંતુનાશક લેમ્પ્સ, યુવી વોટર સ્ટરિલાઈઝર, ઈલેક્ટ્રોનિક બેલાસ્ટ્સ, ક્વાર્ટઝ ગ્લાસ ટ્યુબ, સબમર્સિબલ યુવી લેમ્પ્સ અને લેમ્પ સોકેટ વગેરેમાં નિષ્ણાત છીએ અને સાથે મળીને લડવા, જાળવી રાખવા, શેર કરવા અને જીતવાના સિદ્ધાંતને વળગી છીએ.અમે ચાઇના અને વિશ્વ બંનેમાં ઉચ્ચ-ગુણવત્તાવાળા ઉત્પાદનો, સંપૂર્ણ સેવા, વ્યાવસાયિક કામગીરી અને સ્પર્ધાત્મક કિંમતના સ્થિર સપ્લાયર છીએ. ફેક્ટરી અમારી ફેક્ટરીએ કડક ઉત્પાદન ગુણવત્તા નિયંત્રણ સિસ્ટમ સ્થાપિત કરી છે અને SGS અને ISO9001-2015 પ્રમાણપત્ર મેળવ્યું છે અને જાપાન તરફથી 5S ગુણવત્તા વ્યવસ્થાપન સિસ્ટમ રજૂ કરી છે.અમારા ઉત્પાદનોએ સફળતાપૂર્વક CE, UKCA, RoHS અને FCC પ્રમાણપત્રો અને UL પરીક્ષણ અહેવાલ વગેરે પાસ કર્યા છે. અમારા ઉત્પાદનો સ્થાનિક અને આંતરરાષ્ટ્રીય બજારોમાં સૌથી વધુ વેચનાર છે અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ, કેનેડા, જર્મની, ફ્રાન્સ, યુકે જેવા ઘણા દેશોમાં નિકાસ કરવામાં આવે છે. , સ્પેન, સ્વીડન, સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડ, નોર્વે, ઑસ્ટ્રિયા, ઇટાલી, હોલેન્ડ, ફિનલેન્ડ, રોમાનિયા, રશિયા, ઑસ્ટ્રેલિયા, દુબઈ, ઇન્ડોનેશિયા, થાઇલેન્ડ, વિયેતનામ, મલેશિયા, સિંગાપોર, જાપાન, દક્ષિણ કોરિયા, બ્રાઝિલ, ચિલી અને તેથી વધુ. સિદ્ધાંત અમારી કંપની ટેક્નોલોજીની પ્રગતિ અને નવીનતા માટે પ્રતિબદ્ધ છે, ઉત્પાદન તકનીકનો સતત ઉપયોગ કરે છે, અમારા તમામ ગ્રાહકોની ચોક્કસ જરૂરિયાતો પૂરી કરવા ઉત્પાદન પ્રક્રિયા નિયંત્રણ અને ફિનિશ્ડ પ્રોડક્ટ કંટ્રોલ સિસ્ટમના કડક પરિભ્રમણમાં અમલ કરે છે.અમે મેનેજમેન્ટ સ્તરને પ્રોમ્પ્ટ કરીશું, ઉત્પાદન કાર્યક્ષમતા વધારીશું અને વધુ સંપૂર્ણ ઉત્પાદનો અને વધુ વ્યાવસાયિક સેવા પ્રદાન કરીશું.અમે તમને વધુ સંપૂર્ણ એપ્લિકેશન અનુભવો પ્રદાન કરવા માટે અમારા શ્રેષ્ઠ પ્રયાસો કરીશું અને અમારા જીવન પર્યાવરણને સુધારવામાં યોગદાન આપવા માટે સાથે મળીને જઈશું. ફાયદો 1.લાઇટબેસ્ટ એ ઔદ્યોગિક અને વેપારી કંપની છે જે ચાંગઝોઉ જિઆંગસુ પ્રાંતમાં સ્થિત છે, યાંગ્ત્ઝે નદીના ડેલ્ટા પ્રદેશમાં અનુકૂળ પરિવહન સાથે. 2. લાઇટબેસ્ટ કડક ગુણવત્તા નિયંત્રણ પ્રક્રિયા કાચા માલથી લઈને ફિનિશ્ડ પ્રોડક્ટ સુધીના ઉત્પાદનના દરેક પગલાને આવરી લે છે અને વોરંટી નીતિની કડક શરતોનો અમલ કરે છે. 3.Offer OEM અને ODM, Lightbest પાસે સ્વતંત્ર R&D વિભાગ છે, ગ્રાહકોની જરૂરિયાતો માટે લોગો/લેબલ સહિત કસ્ટમાઇઝ કરેલ ઉત્પાદનો છે. 4.Lightbest પાસે વ્યાવસાયિક સેલ્સ ટીમ છે જે 24 કલાકની અંદર અંગ્રેજીમાં સપોર્ટ આપી શકે છે. 5. લાઈટબેસ્ટ દર વર્ષે અનેક વિદેશી પ્રદર્શનોમાં હાજરી આપે છે, ગ્રાહકોની મુલાકાત લે છે અને ગ્રાહકો સાથે સારા વ્યવસાયિક સંબંધો રાખે છે.

‘વાત તારી ને મારી છે’ ~ મ્યુઝિકલ આલબમનો ઓનલાઈન લોકાર્પણ કાર્યક્રમ ~ તા. શનિવાર, તા. 18 જૂન 2022, રાત્રે 9.00 (ભારત) કાર્યક્રમ કાર્યક્રમ ~ નવલકથાકાર વિઠ્ઠલ પંડ્યાની જન્મશતાબ્દી પ્રારંભે પરિસંવાદ ~ મહારાષ્ટ્ર રાજ્ય ગુજરાતી સાહિત્ય અકાદમી અને આપણું આંગણું બ્લોગના સંયુક્ત ઉપક્રમે કાર્યક્રમ કાર્યક્રમ: ૧૫ ~ વાલ્મીકિ રામાયણની ચરિત્રચિત્રણ દ્વારા પ્રસ્તુતતા ~ વક્તા: વિજયભાઈ પંડ્યા ~ સંવાદકર્તા: સ્નેહલ જોષી

ગુજરાત સંતો-ભક્તોની ભૂમિ તરીકે જાણીતો પ્રદેશ છે જ, અહીં ઘણા સંતો-ભક્તો મધ્યકાળમાં થઇ ગયા. એ સિવાય અન્ય પ્રદેશોમાંથી પણ કબીર, રામાનંદ, વલ્લભાચાર્યજી, નાથપંથી સિદ્ધો વગેરેના અનુયાયીઓએ ગુજરાતમાં આવી નિવાસ કર્યો હતો. ગિરનાર તો પહેલેથી જ ભારતભરમાં યોગીઓ-સાધુઓ માટેનું તીર્થધામ છે, એટલે વારંવાર અન્ય પ્રદેશોનાં ફરંદા સાધુ સંન્યાસીઓ યાત્રા નિમિત્તે સૌરાષ્ટ્ર-ગુજરાતમાં આવે, કોઈ સ્થાયી થઇ જાય, કોઈ પરિભ્રમણ કરીને ચાલ્યા જાય પણ પોતાના આગવા ભજનસંસ્કારો ભક્તિસંસ્કારોનાં અંશોની અસર ગુજરાતી લોકજીવન અને લોક સંતો ઉપર છોડતા જાય... આમ સમગ્ર ભારતવ્યાપી ભક્તિમાર્ગનું પ્રચલન-પ્રસારણ ગુજરાતમાં પણ બે ધારાઓમાં થતું રહ્યું. [જયંતિલાલ આચાર્ય. ગુજરાતનાં સંતકવિઓ અને બાઉલપંથ, પૃ.૨૩] એક તો જેને આપણા ગુજરાતી સાહિત્યના ક્ષેત્રમાં ઉચ્ચ સ્થાન આપ્યું છે તેવા કવિઓની રચનાઓમાં જેમને આપણે સંત, ભક્ત કે વેદાંતી કવિઓ, મરમી કે અતિ વિરલ વ્યક્તિત્વ ધરાવતા કવિઓ કહીએ છીએ. સાક્ષર ભક્તકવિઓ તરીકે જેમણે શાસ્ત્રો-પુરાણોનાં અધ્યયન અને જ્ઞાનથી પોતાની વાણીને તેજસ્વીતા અર્પી છે એવા કવિઓની રચના એ પ્રથમ ધારા છે. [જયંતિલાલ આચાર્ય. ગુજરાતનાં સંતકવિઓ અને બાઉલપંથ, પૃ.૨૩] તો નિરક્ષર અનુભવ પ્રતિષ્ઠ, જેમાંના લગભગ ઘણાખરા નીચલા થરમાંથી આવેલા અને પોતાની સ્વાનુભૂતિને આધારે જ ગુરુની કૃપાથી આગળ વધેલા અંતરલક્ષી અભિવ્યક્તિ ધરાવતા ભજનિક સંતો-ભક્તોની રચનાઓની બીજી ધારા પણ એટલી જ મહત્વની છે. [જયંતિલાલ આચાર્ય. ગુજરાતનાં સંતકવિઓ અને બાઉલપંથ, પૃ.૨૩] એ રીતે એક પ્રાંતમાંથી બીજા પ્રાંતમાં અને એક કાળથી બીજા કાળમાં લોકવાણીનું વહેણ સતત ચાલુ રહ્યું ત્યારે નદીની જેમ એ પોતાની ઉક્તિનાં વહેણ અને વળાંક પણ બદલાવતી જાય છે. [મકરંદ દવે, ‘સતકેરીવાણી’ પ્રસ્તાવના પૃ.૪૬] એકનો એક ભાવ જુદા જુદા ભજનિક સંતોની વાણીમાં વિવિધ રીતે અનોખા રંગઢંગથી રજૂ થાય છે અને એમાંથી જે આગળ સંસ્કૃતિના બીજ સમા નૈસર્ગિક ભજનોનું સર્જન થયું છે, વિકાસ થયો છે એ આજના ભજનિકો, કવિ, સર્જકો સુધી પહોંચે છે. પહેલી ધારામાં નરસિંહ, મીરાં, પ્રીતમ, નિરાંત, રાજે, રણછોડ, રત્નો, સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાયનાં બ્રહ્માનંદ, પ્રેમસખી પ્રેમાનંદ, મુક્તાનંદ, દેવાનંદ અને દયારામ સુધી એ પ્રવાહ ચાલ્યો આવે છે. જેમણે શાસ્ત્રોને પ્રાધાન્ય આપીને સૂઝ અને સમજથી પ્રેમલક્ષણા ભક્તિનું ઉત્કટ નિરૂપણ કર્યું છે. જ્યારે કબીરપંથની સીધી અસર નીચે આવેલા ‘રવિ ભાણ’ પરંપરાના ભાણસાહેબ, રવિસાહેબ, ખીમસાહેબ, ત્રિકમસાહેબ, મોરારસાહેબ, ભીમસાહેબ અને દાસીજીવણ સુધીના કવિઓ અને લોકધર્મી, મહાપંથના સંત કવિઓ-કવિયિત્રીઓ જેને આપણે બીજી ધારામાં સમાવિષ્ટ કરીએ છીએ તેમની રચનાઓમાં કબીરની સહજસાધના, વૈષ્ણવની પ્રેમલક્ષણા, અદ્વૈત વેદાંતનું તત્વચિંતન, માનવજીવનની ક્ષણભંગુરતા અને સંસારની અસારતા, નાથપંથીઓની વિવિધ યોગસાધનાઓ અને અલૌકિક અનુભૂતિઓ જેવા તત્વોનો સુભગ સમન્વય જોવા મળે છે. જે અનોખી વાણી આ કવિઓએ નિપજાવી છે. જ્ઞાન, યોગ-પ્રેમ અને ભક્તિનું અદભુત રસાયણ જમાવ્યું છે. એમાં સમગ્ર ભારતીય અધ્યાત્મવિદ્યાનું દોહન થયું છે એમ દેખાઈ આવે છે. એ કોઈ પુરોગામીઓની નકલ માત્ર નથી એમ જણાવતાં શ્રી મેઘાણીભાઈ આ ભજનવાણીને ‘અનુભવની કામધેનુંના દોહન’ તરીકે ઓળખાવે છે. એમની માન્યતા મુજબ : વેદાન્તદર્શન જેવા ગહન ગંભીર વિષયનું દોહન લોકવાણીમાં માટીપાત્રમાં થયું છે, સંસ્કૃતનાં સુવર્ણ કટોરામાં જેવું ઉપનિષદ-ક્ષીર સોહે છે તેવું જ આ સોહે છે.... તે પરાયું-ઉછી ઉધારું નથી. સમગ્ર ઉત્કૃષ્ટ ભજનવાણીનું સાચું રહસ્ય એ જ છે કે એ સ્વાનુભવની વાણી છે, ‘કવિની નકલ જ કરી છે આ ગુજરાતી લોકસંતોએ.... ‘એવું કહીને કાંકરો કાઢી નાખનારાઓને કહીએ કે એકાદ નકલ તો કરી આપો ! જોઈએ, લોકકંઠે ચડી શકે છે ?...” [ઝવેરચંદ મેઘાણી. છેલ્લું પ્રયાણ. પૃ.૧૩૧] અલબત્ત એક વાત અહીં નોંધાવી જોઈએ કે જેવી રીતે બધી જ નદીઓનો ઉદભવ પર્વતોમાંથી જ નથી થતો, કે બધી જ નદીઓ મહાસાગરમાં લીન થઇ શકાતી નથી. બધી જ નદીઓ ગંગા, યમુના કે બ્રહ્મપુત્રા જેટલી વિશાળ હોતી નથી એ જ રીતે આપણા દરેક સંતો-ભક્તોએ પોતાની આગવી મૌલિક કવિપ્રતિભા વડે જ કાવ્યસર્જનો કર્યા છે એમ નહીં કહી શકીએ. ક્યારેક તો કેટલાંક ભજનોમાં બીજા ભજનિક સંત પાસેથી પ્રેરણા અનુભૂતિ અને અભિવ્યક્તિની અસર સુદ્ધાં મેળવી હોય છે, એ દેખાઈ આવે છે, અથવા તો પોતાના સંપ્રદાય કે પંથની એક પરંપરા પ્રમાણે પોતે પણ કંઇક ભજનવાણીની રચના કરવી જોઈએ એવી લાગણીથી પ્રેરાઈને કવિસર્જનની પ્રતિભા પોતાનામાં ન હોવા છતાં કોઈકના અનુકરણ-અનુસરણથી કવિ બનવાની વૃત્તિ ભજનોમાં જોવા મળે, પણ એથી સમગ્ર ભજનસાહિત્યને પારકી પૂંજી માની લેવાય નથી.

સિંધ પાકિસ્તાનના ચાર પ્રાંતમાંથી એક છે. તે દેશના અગ્નિ ખૂણે આવેલો છે. તેની દક્ષિણમાં અરબી સમુદ્ર છે. સિંધનું સૌથી મોટુ શહેર કરાચી છે અને અહીં દેશની ૧૫% વસ્તી રહે છે. સિંધ સિંધી લોકોનું મૂળ વતન છે. તેની સાથે જ અહીં ભાગલા દરમ્યાન આવીને વસેલા વિસ્થાપીતોની પણ વસ્તી વિશેષ છે. નામફેરફાર કરો સિંધ સંસ્કૃતના સિંધુ શબ્દથી બન્યું છે, જેનો અર્થ થાય છે સમુદ્ર. આજ નામની સિંધુ નદી, આ પ્રદેશની લગભગ વચ્ચેથી વહે છે. ફારસી લોકો "સ"ને "હ" ની જેમ ઉચ્ચારણ કરતા હતા. ઉદા. "દસ"ને બદલે "દહા", અથવા સપ્તાહ ને બદલે હફતા (અહીં કહેવાનો અર્થ એ નથી કે તે સંસ્કૃત શબ્દોના ફારસી ઉચ્ચારણ છે, પણ આ ભાષાઓનું મૂળ એક જ હતું) એટલે જ તેઓ "સિંધ" ને "હિંદ" કહેતા હતા. અસીરિયાના ઐતિહાસીક પુસ્તકોમા ઇ.સ. પૂર્વે સાતમી સદીમાં તેનો ઉલ્લેખ "સિંદા"ના નામથી થયો છે. ઇતિહાસફેરફાર કરો ઈ.સ. પૂર્વે ૩૩૦૦ વર્ષો પહેલાથી ઈ.સ.પૂર્વે ૧૯૦૦ સુધી અહીં સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિ હતી. સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિના લોકો તેના સમકાલિન મિસર અથવા મેસોપોટામિયા સાથે વેપાર કરતા હતા. મિસરમાં કપાસ માટે સિંધ શબ્દ વાપરવામાં આવતો હતો. જેનાથી એવું લાગે છે કે ત્યાં કપાસની આયાત સિંધ પ્રાંતમાંથી જ કરવામાં આવતી હતી. ઈ.સ.૧૯૦૦ પહેલા સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિનો કોઈ અનિશ્ચિત કારણોસર વિનાશ થયો. તેની લિપિને વાંચવામાં આજ સુધી સફળતા મળી નથી, જેને કારણે ત્યાંના મૂળ નિવાસીયો વિષે વધુ જાણકારી મળી શકી નથી.

જીઓ એક એવી ટેલીફોનનું નેટવર્ક ધરાવતી કંપની છે, જે પોતાના ગ્રાહકોને કોઈ નવાને નવા પ્લાન આપતી જ રહે છે. જેના પ્લાન હંમેશા આકર્ષક જ હોય છે. જેથી તેના ગ્રાહકો આ પ્લાન હોંશેહોંશે કરાવતા હોય છે. જીઓ ફોનથી માંડીને નેટવર્ક, ડેટા જેવા અનેક આકર્ષિત પ્લાન આપે છે, જેમાં હાલમાં જીઓ દ્વારા બે એક પ્લાન લોન્ચ કરવામાં આવ્યા છે. આ પ્લાન દ્વારા ગ્રાહકો એક પ્લાન છે કે જેમાં લીમીટેડ માત્રામાં ડેટા મળે છે. જયારે બીજો એક એવો આકર્ષિત પ્લાન છે કે જેમાં યુઝર્સને વધારે પ્રમાણમાં ડેટાનો લાભ મળે છે. આ આર્ટીકલમાં અમે આ બંને પ્લાન વિશે તમને જણાવી રહ્યા છીએ કે જેનાથી જીઓના ગ્રાહક તમે હો તો જેનાથી તમે ફાયદો મેળવી શકો. જીઓ દ્વારા આ પ્લાન પ્રમાણે 11 મહિનાની વેલીડીટી મળે છે. જેમાં જે લોકો પાસે જીઓનો ફોન હોય તો તેનાથી દર મહીને 70 રૂપિયાથી પણ ઓછો ખર્ચ થાય છે. માટે આ પ્લાનથી જીઓના ગ્રાહકોને ખુબ જ ફાયદો થશે. જીઓ ફોનનો એક 749 રૂપિયાનો પ્લાન છે કે જેમાં તમને આ 336 દિવસ એટલે કે 11 મહિનાથી વેલીડીટી મળે છે. આ એક જીઓનો એવો પ્લાન જેંમાં આ પ્લાનમાં દર 28 દીવસમાં 2 જીબી ડેટા મળે આપવામાં આવે છે. આ પ્લાન દ્વારા તમને કુલ 24 જીબી સુધીનો ડેટા મળી શકે છે. આ પ્લાન કરવાથી અન્ય પ્લાનની માફક અનલીમીટેડ કોલિંગ ઉપલબ્ધ છે. તેમજ દરરોજની મેસેજ સુવિધા મળે છે. આ પ્લાન દ્વારા દર મહિનામાં 50 SMS ફ્રી આપવામાં આવે છે. આમ આ પ્લાનની કીમ ગણવામાં આવે તો તેના લીધે તમને પ્રતિમાસ 68 રૂપિયાનાં ખર્ચમાં આ પ્લાન પડે છે. આ સિવાય જીઓનો 1299 રૂપિયા વાળો પ્લાન છે, જેમાં તમને 11 મહિના લેખે 118 રૂપિયા દર મહિનાના ખર્ચ લાગી શકે છે. આ રીલાયન્સ જીઓના આ પ્લાનથી યુજર્સને 24 જીબી ડેટા મળે છે. તેમજ આ પ્લાનથી તમને કોઇપણ નેટવર્ક પર અનલિમિટેડ કોલિંગ મળે છે. આ પ્લાનમાં 3600 SMS મળે છે. આ ઉપરોક્ત બંને પ્લાનમાં જીઓ ટીવી જેવી જીઓ એપ્સનું સબસ્ક્રિપ્શન ફ્રીમાં મળે છે. આમ, આ બંને પ્લાન જીઓના ગ્રાહકોને ખુબ જ લાભકારક પ્લાન છે, આ પ્લાનથી વાર્ષિક રૂપિયામાં છૂટક પ્લાન કરતા એકંદરે ફાયદો થાય છે. અમે આશા રાખીએ કે આ માહિતી તમારા માટે ખુબ જ ઉપયોગી થાય. Gujarat Times Gujaratime.com એ ઓનલાઈન સમાચાર પૂરું પાડતું ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મ છે. આ વેબસાઈટના માધ્યમથી ગુજરાતી ભાષામાં વિવિધ સમાચારો, લેખો, મનોરંજન, સ્ટોરી, બિઝનેસ, લાઈફ સ્ટાઈલ, ધાર્મિક, રમતગમતને લગતા વિવિધ અને સચોટ માહિતી પ્રસિદ્ધ કરવામાં આવે છે.

તરઘડીમાં પારકી પરણેતરને ભગાડી જનારા ગોૈતમની ગવરીદડ પાસે હત્‍યા કરી લાશ તરઘડી લઇ આવી વાડામાં દાટી દીધી'તી! access_time 12:16 pm IST સિગારેટથી સળગાવી : વર્ષો સુધી કરી મારપીટ access_time 10:27 am IST ચીનમાં ખેડૂતો પાકનો નાશ કરવા માટે બન્યા મજબુર access_time 6:10 pm IST સટ્ટા બજાર ગરમઃ ભગવા પાર્ટી માટે ૧૨૫ સીટોનું અનુમાન access_time 11:45 am IST ચિલીમાં અટાકામાં રણ વિશ્વ માટે બન્યું જંકનું કબ્રસ્તાન access_time 6:09 pm IST મૃણાલ ઠાકુરનો શો આવશે ફેબ્રુઆરીમાં access_time 10:36 am IST ઓએમજી.....માતાપિતાની નજર સમક્ષ 8 વર્ષીય બાળક બન્યું મગરનો શિકાર access_time 6:17 pm IST મોરબી: કલેકટરે સુરક્ષા મુદ્દે ખાતરી આપતા નગરપાલિકાના સફાઈ કર્મચારીઓની હડતાલ સમેટાઈ. access_time 10:45 pm IST અકોટા ગામના વિકલાંગ મહિલાની વાજપાઈ લોન માટે ધક્કે ચઢાવતી બેંકને ભલામણ કરવા કલેકટરને રજૂઆત access_time 10:19 pm IST રાજપીપળા શહેરમાં ભૂગર્ભ ગટર માટે ખોદાયેલા માર્ગો પર ડામરનું કામ શરૂ થતાં સ્થાનિકોમાં આનંદ access_time 10:14 pm IST નર્મદા પરિક્રમા માટે આવતા પરિક્રમા વાસીઓ માટે રાજપીપળા કરજણ ઓવારે ખાસ વ્યવસ્થા ઊભી કરાઇ access_time 10:13 pm IST રાજપીપળા માં પુરવઠા સંચાલકોને સતત ફેઇલ થતાં તુવેરદાળનાં સેમ્પલનાં કારણે દાળ નહિ મળતા મુશ્કેલી access_time 10:12 pm IST મોટા સુકાઆંબા ગામે પોલીસે જુગાર રમતા સાત શખ્શોને રૂ .૩૭,૫૮૦ ના જુગારના મુદ્દામાલ સાથે ઝડપી લીધા access_time 10:12 pm IST રાજપૂત ગૌરવ દિવસ નિમિત્તે નર્મદા જિલ્લા રાજપૂત સેવા સમિતિ દ્વારા વડીલોનું સાલ ઓઢાડી સન્માન કરાયું access_time 10:11 pm IST

શ્રદ્ધા એ તો જીવનવિકાસની સાધનાનો પાયો છેAn imperceptible rhythm of change is a cosmic plan for the whole creation.કોઈ પણ બાબતની અને ખાસ કરીને આધ્યાત્મિક બાબતની ચર્ચા કદી કરવી નહીં - પૂજ્ય શ્રીમોટા. 'જીવનયોગ ભાગ-૧'. પૃ-૧૨૦. આ-૧પુરુષાર્થ પણ એકલો નથી અને કૃપા પણ એકલી નથી - મોટા. 'જીવનસોપાન'. પૃ-૨૩૯. આ-૫પ્રયત્નની સાથે સાથે આપણે શ્રીભગવાનની કૃપામદદ જ્યારે ને ત્યારે યાચતા રહેવાની છે. - મોટા. 'જીવનસોપાન'. પૃ-૨૧. આ-૫આનંદ એ ભગવાનનું વ્યક્ત સ્વરૂપ છે - પૂજ્ય શ્રીમોટા. 'જીવનયોગ, ભાગ ૧ (ચેતન - ભગવાન, પ્રકરણ-૧)'. પૃ-૨. આ-૧પ્રત્યેક કર્મના આદિ, મધ્ય અને અંતમાં પ્રભુની સ્મૃતિ પ્રગટાવો. - પૂજ્ય શ્રીમોટામનમાં કેવા વિચારો, વૃત્તિઓ ઊઠે છે, તે પરથી આપણે પોતાનું માપ કાઢતા રહેવું. - પૂજ્ય શ્રીમોટા. 'વચનામૃત'. પૃ-૧૭૦ગુરુ કરીને જો જીવનવિકાસ સાધી ન શકાયો તો તેવા ગુરુ કરવા તે વ્યર્થ છે. -- મોટા. 'જીવનપ્રેરણા'. પૃ-૧૦૫. આ-૧.ગુરુનું ભાવભર્યું પુણ્યસ્મરણ તો પ્રત્યક્ષ સંજીવની છે. -- પૂજ્ય શ્રીમોટા.ગુરુનું કાર્યક્ષેત્ર માનવ સ્વભાવનું દિવ્ય રૂપાંતર કરવાનું છે. -- પૂજ્ય શ્રીમોટા.An imperceptible rhythm of change is a cosmic plan for the whole creation. સ્થળ: પૂજ્ય શ્રીમોટા, હરિ:ૐ આશ્રમ, કુરુક્ષેત્ર મહાદેવ મંદિરની બાજુમાં, જહાંગીરપુરા, રાંદેર, સુરત. - 395005. ગુજરાત. ભારત. Location: Pujya ShreeMota, Hari Om Ashram, Next to Kurukshetra Mahadev Temple, Jahangirpura, Rander, Surat. - 395005. Gujarat. India. કેવી રીતે પહોંચવું: રેલવે સ્ટેશન થી વરીઆવની સિટીબસ કુરુક્ષેત્ર બસ સ્ટૅન્ડ પર ઉતારશે, ત્યાંથી બે મિનિટના (પગપાળા/ચાલતા) અંતરે આશ્રમ આવી શકાય.

8 ફેબ્રુઆરી 2021 રાશિફળ: ભગવાન શિવની કૃપાથી સોમવારે આ 6 રાશિના લોકોનું ચમકશે ભાગ્ય, જાણો કેવો રહેશે તમારો દિવસ - khulashanews.com khulashanews.com Sample Page 8 ફેબ્રુઆરી 2021 રાશિફળ: ભગવાન શિવની કૃપાથી સોમવારે આ 6 રાશિના લોકોનું ચમકશે ભાગ્ય, જાણો કેવો રહેશે તમારો દિવસ સોમ એટલે ચંદ્ર… જ્યોતિષમાં ચંદ્ર ગ્રહોના મંત્રી માનવામાં આવે છે, તેમજ કુંડળીમાં ચંદ્રને મનના કારક માનવામાં આવે છે. તેમનો રંગ સફેદ તેમજ રત્ન મોતી છે. આ દિવસના કારક દેવ સ્વયં મહાદેવ છે. જાણો આજે 8 ફેબ્રુઆરી રાશિનુસાર કેવો રહેશે તમારો દિવસ મેષ રાશિ તમારા કાર્યોથી સમાજમાં તમારી પ્રશંસા થશે. જીવનસાથી સાથે પ્રવાસ થશે. યશ, ઉત્સાહ વધશે. પ્રેમ પ્રસંગમાં ન ઉજ્જળો. ઉતાવળમાં કોઈ નિર્ણય ન લો. વૃષભ રાશિ રોજગારમાં બદલાવ આવવાની આશા વચ્ચે આવકના નવા સ્ત્રોત પાપ્ત થવાના યોગ છે. અટકેલા પૈસા મળશે. સુખ-સમૃદ્ધિ વધશે. મહેનમાનોનું આગમન થશે. બુદ્ધિમાનીથી સમસ્યાનું સમાધાન સંભવ છે. મિથુન રાશિ અજાણમાં થયેલી ભૂલથી નુકસાન થશે. વ્યાપારમાં આવી રહેલી પરેશાનીથી તણાવ વધશે. નવી યોજનાઓ બનાવશો. શ્રેષ્ઠ જનોથી મનમેળ થશે. પરિવારની મૂઝવણ ખતમ થશે. કર્ક રાશિ નોકરીમાં કાર્યનો વિસ્તાર થશે. શુભ તેમજ અનુકૂળ સમાચાર મળશે. સગા-સંબંધિઓથી સંબંધમાં મજબૂતી આવશે. વિરોધીઓથી સાવધાન રહો. સિંહ રાશિ પરિવારજનો પર વ્યર્થમાં સંદેહ ન કરો. વ્યાપારિક નિર્ણય સમય પર લેવાથી લાભ થશે. આર્થિક લાભ થશે. સગાનું મહત્વ ભૂલો નહીં કોઈ વ્યક્તિથી શું વાત કરવી છે વિશેષ ધ્યાન રાખો. કન્યા રાશિ સમય પર કામ કરતા શીખો. જીવનસાથીના આરોગ્યની ચિંતા રહેશે. ખર્ચ વધવાથી બજેટ બગડી શકે છે. વ્યાપાર-વ્યવસાય સામાન્ય રહેશે. ધર્મમાં રૂચિ વધશે. તમારા વિચારો પર નિયંત્રણ રાખો. તુલા રાશિ આજનો દિવસ પરિવાર માટે મહત્વપૂર્ણ છે. વ્યવસાયમાં ભાગદોડ વધુ રહેવાથી થાક લાગશે. કામકાજમાં ઈચ્છાઅનુસાર પરિણામ મળશે. વાહન ખરીદવાનું મન થશે. નવા સંબંધ બનશે. વૃશ્ચિ રાશિ વિપરીત પરિસ્થિતમાં આત્મવિશ્વાત બનાવી રાખો. લાંબા સમયથી અધૂરા પડેલા કાર્ય પૂર્ણ થવાની સંભાવના છે. અન્ય લોકો પર જલ્દી વિશ્વાસ ન કરો. નવા વસ્ત્રો મળશે. નકામાં વિવાદથી દૂર રહો. ધન રાશિ આજના દિવસની શરૂઆતથી જ વ્યસ્તતા રહેશે. આરોગ્ય ઉત્તમ રહેશે. વ્યાપાર-વ્યવસાય સારો ચાલશે. કાર્યની સફળતા માટે પ્રયત્નશીલ રહેશો. મકર રાશિ દિવસ અનુકૂળ છે. પરિવાર અને આવાસની સમસ્યાનું નિવારણ આવશે. સમાજમાં તમારો પ્રભાવ વધાવથી દુશ્મન પરાજય થશે. પ્રવાસમાં તમારી વસ્તુ સાચવીને રાખો. નવા સંબંધ લાભદાયી રહેશે. કુંભ રાશિ તમારી કીર્તિમાં વૃદ્ધિ થશે. પ્રતિષ્ઠિત વ્યક્તિઓથી સંબંધમાં લાભ મળશે. કાર્યને ટાળવાનો પ્રયત્ન ન કરો. સંતોનું સાનિધ્ય મળશે. આર્થિક મામલામાં બેદરકારી ન કરો. મીન રાશિ સમય રહેતા જરૂરી કાગળો એકઠા કરો. સંતાનના કાર્યોથી ચિંતિત રહેશો. વ્યાપારમાં નવા પ્રસ્તાવ મળશે. કાર્ય સ્થળમાં પ્રગતિની સંભાવના છે. આર્થિક સ્થિતિ સારી રહેશે. વ્યક્તિગત કાર્યો બેદરકારી ન કરો.

મિત્રો ચોમાસાની ઋતુમાં દરેક લોકોને ઉધરસ થવાની સમસ્યા રહેતી હોય છે ઘણા લોકોને સૂકી ઉધરસ થાય છે અને ઘણા લોકોને કફ વાળી ઉધરસ થાય છે. મિત્રો ચોમાસાની ઋતુમાં સૂર્યપ્રકાશ ન મળવાના કારણે વાતાવરણમાં અનેક રોગચાળો ફેલાતો હોય છે. મેલેરીયા ટાઈફોડ ડેન્ગ્યુ જેવા તાવનો પણ ભય રહેતો હોય છે. મિત્રો ચોમાસાની ઋતુમાં જો ઉધરસ ની તરત જ સારવાર કરવામાં ન આવે તો તે વધારે પ્રમાણમાં થવા લાગે છે અને તેને મટતા પણ ઘણો સમય લાગે છે. મિત્રો આજના આ લેખમાં ઉધરસ મટાડવાના ઘરગથ્થુ ઉપચાર જાણવા જઈ રહ્યા છીએ રાહત મળશે. મિત્રો આપણા ઘરના રસોડામાં જ આ સમસ્યાનો ઉકેલ રહેલું હોય છે. ઉપચાર કરવા માટે તમારે મિત્રો થોડી હળદર લેવાની છે અને તેમાં થોડું મધ મિક્સ કરીને તેનું સેવન કરવાનું છે. મિત્રો આ ઉપાય કરવાથી ઉધરસમાં રાહત મળે છે અને ગળામાં કાકડા વધી ગયા હોય તો તેમાં પણ રાહત મળે છે. ત્યાર પછી મિત્રો જે લોકોને ઉધરસ થઈ હોય તે લોકોએ ચપટી મીઠું જીભ ઉપર રાખવાનું છે અને તેનો ખારો રસ ધીમે ધીમે ગળામાં ઉતારવાનું છે મિત્રો જેમ આ રસ ગળામાં ઉતરશે તેવી રીતે ઉધરસમાં રાહત મળતી જશે. મિત્રો જો તમને કફ વાળી અને વાયુવાળી ઉધરસ થઈ હોય તો તે સમયે તમારે આ ઘરગથ્થુ ઉપચાર અપનાવો જોઈ એ. 10 થી 12 ગ્રામ જેટલું તલનું તેલ લેવાનું છે. ત્રણ ગ્રામ જેટલું સિંધાલુણ નમક. કાળા મરીનું ચૂર્ણ અને પીપળમૂળ મિત્રો આ બધી જ વસ્તુઓને મિક્સ કરીને તેનું સેવન કરવું જોઈએ અને આ ઉપાય કરવાથી તમારી ઉધરસ તરત જ બંધ થઈ જશે. મિત્રો ત્યાર પછી બીજું એક ઘરગથ્થુ ઉપચાર છે જેને કરવાથી ઉધરસમાં રાહત મળી શકે છે તમારે આશરે 100 ગ્રામ જેટલી ફટકડી લેવાની છે અને તેને કોઈ માટીના વાસણમાં ગરમ કરવાની છે જ્યારે તે ફૂલી જાય ત્યારે તેનો પાવડર બનાવી લેવાનો છે. તેમાંથી આશરે 10 ગ્રામ જેટલો પાવડર લેવાનો છે અને 30 ગ્રામ જેટલો ખડી સાકરનો પાવડર લેવાનો છે. મિત્રો આ બંને પાવડરને મિક્સ કરીને સવાર અને સાંજે આશરે એક ગ્રામ જેટલો પાવડર લેવાનો છે. અને આ પાવડર નું સેવન કર્યા પછી તરત જ હળદર વાળું દૂધ પીવાનું છે. મિત્રો બજારમાં મળતી ભોરિંગડી ને પાણીમાં ઉકાળવી અને આ પાણી ઠંડુ થયા પછી તેનું સેવન કરવું તો તમારી ઉધરસ માં રાહત થશે. મિત્રો આ ઉકાળાનું સેવન કરવાથી તેના ઉપર મધનું સેવન કરવું જોઈએ તેનાથી તમારી ઉધરસમાં રાહત મળશે. admin https://www.gujaratiayurvedic.com Related Articles આયુર્વેદ દુનિયા પેટના રોગો પાંચ જ મિનિટમાં થઈ જશે ગાયબ, જો ખાવાના શરૂ કરી દીધા આ વસ્તુના દાણા. Posted on November 24, 2022 Author admin દોસ્તો મગફળીના સેવનથી સ્વાસ્થ્ય માટે ઘણા ફાયદા થાય છે. કારણ કે મગફળી પોષક તત્વોથી ભરપૂર હોય છે. મગફળીમાં ભરપૂર માત્રામાં પ્રોટીન હોય છે, જે શરીરને સ્વસ્થ રાખવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. આ સાથે મગફળીનું સેવન ઘણી બધી શારીરિક સમસ્યાઓને દૂર કરવામાં પણ મદદ કરે છે. કારણ કે મગફળીમાં ફાઈબર, પોટેશિયમ, મેંગેનીઝ, કોપર, કેલ્શિયમ, આયર્ન, વિટામિન […] આયુર્વેદ દુનિયા ફર્નિચરમાં થઈ ગઈ હોય ઉધઈ તો આ ઉપાય કરશો તો ઉધઈથી મળી જશે મુક્તિ. Posted on October 8, 2022 Author admin દોસ્તો ઘણી વખત ઘરના જૂના ફર્નિચરમાં ઉધઈ થઈ જતી હોય છે. જો ઘરમાં એક વાર આ સમસ્યા આવી ગઈ તો સમજી લેજો કે ઘણું બધું નુકસાન થશે. લાકડામાં થતી ઉધઈ ફર્નિચરને કોતરી ખાય છે. એકવાર ઘરમાં ઉધઈ થઈ ગઈ તો પછી તે દરેક વસ્તુમાં નુકસાન કરે છે. ખાસ કરીને લાકડાના ફર્નિચરનો તે નાશ કરી નાખે […] આયુર્વેદ દુનિયા ગ્રીન ટી નો આ રીતે ઉપાય કરશો તો ખીલ, ડાઘ દવા વગર થઈ જશે દૂર, ચહેરો બની જશે અભિનેત્રીઓ જેવો. Posted on October 22, 2022 Author admin મિત્રો બદલાતા વાતાવરણમાં ત્વચા નિશ્ચિત અને રૂખી સુખી બની જાય છે. મિત્રો ઘણી મહિલાઓને મચ્છર ઉપચાર કરવા છતાં પણ ટ્રાય સ્કીનમાંથી છુટકારો મળતો નથી. આવી પરિસ્થિતિમાં ગ્રીન ટી નો ઉપયોગ કરવાથી અનેક ફાયદા મળી શકે છે. મિત્રો આજના આ લેખમાં અમે તમને જણાવીશું કે, ગ્રીન ટી નો ઉપયોગ ચહેરા પર કેવી રીતે કરવો તેના વિશે […]

ભારે ખોટમાં ચાલી રહેલ એર ઇન્ડિયાને ટાટા ગ્રુપની કંપની ટાટા સન્સે (Tata Sons) ખરીદવાની તૈયારી શરૂ કરી દીધી છે. તેમજ ટાટા ગ્રુપે તેના માટે ડ્યૂ ડૂલિજન્સની શરૂઆત કરી દીધી છે. એક રિપોર્ટ અનુસાર ટાટા સન્સ (Tata Sons) ના પ્રવક્તાએ જણાવ્યું કે, કંપની તમામ પ્રસ્તાવ પર વિચાર કરી રહી છે. Tata Sons વિચાર કર્યા બાદ જ એર ઇન્ડિયાને ખરીદવાના મામલે કોઈ નિર્ણય લેશે. જોકે તેના માટે કોઈ નાણાંકીય પાર્ટનરની શોધ કરવામાં નથી આવી રહી. જો કે, એર ઇન્ડિયાને ખરીદવાના પ્રયત્ન કરી રહેલ કેટલીક અન્ય કંપનીઓ એર ઇન્ડિયા એક્સપ્રેસ માટે બોલી લગાવવાનો પ્રયત્ન કરી રહી છે. આ કંપનીઓ આખી એર ઇન્ડિયા નહીં પરંતુ એર ઇન્ડિયા એક્સપ્રેસ માટે બોલી લગાવવા માગે છે. જેથી તેમને આ ડીલ સસ્તી પડે. જોકે હાલમાં સમગ્ર એર ઇન્ડિયા એક બિઝનેસ એન્ટિટી છે, જેમાં તેનું રિયલ એસ્ટેટ પણ સામેલ છે. આ પણ વાંચો : વિલાજ ગ્રુપ પાટણ દ્વારા છેલ્લા એક માસથી આયુર્વેદિક ઉકાળાનુ મફત વિતરણ અત્યારે ટાટા ગ્રુપ ડ્યૂ ડિલિજન્સ માટે ટોપ લીગલ કંપનીઓ અને કન્સલટન્ટ્સ સાથે સલાહ સૂચન કરી રહી છે. થોડા સમય પહેલા જ એવા અહેવાલ આવ્યા હતા કે ટાટા ગ્રુપ એર એશિયા ઇન્ડિયા અને એર ઇન્ડિયાનું મર્જર કરશે અને તેને એક એન્ટિટીમાં બદલી દેશે. ટાટા ગ્રુપની હાલમાં બે એરલાઈન્સમાં હિસ્સેદારી છે. વિસ્તારામાં તેનો 49 ટકા હિસ્સો છે. તેમજ એર એશિયા ઇન્ડિયામાં પણ હિસ્સેદારી 49 ટકા છે. તમને જણાવાનું કે, એર ઇન્ડિયાની ખોટ વધીને 8500 કરોડ રૂપિયાથી વધારે પહોંચી ગઈ છે. તો આટલી મોટી ખોટને કારણે સરકાર માટે તેને વેચવી મુશ્કેલ થઈ રહ્યું છે. ખરાબ નાણાંકીય સ્થિતિને કારણે હાલમાં એર ઇન્ડિયાએ પોતાના અનેક કર્મચારીઓને પગાર વગર રજા પર મોકલવાનો નિર્ણય કર્યો હતો. જોકે બાદમાં તેને પરત લઈ લીધો હતો.

Introducing Swarg, Maru Gaam. A unique weekend home project, which recreates a village that is perfect in every detail. The project has been built with the sole purpose of giving you a resort-like feel surrounded by a village environment. It is the perfect blend of a village life yet has all the modern amenities and comforts of an urban home. Escape from everyday life Traffic. noise, pollution – as city dwellers we go through so much hell to earn material pleasures but lose out on the simple joys of life that only a village life can offer – fresh air, green fields, chirping birds, roads flanked by swaying trees. At Swarg. everything has been taken care of, so that you can take care of your family by spending valuable time with them. • A 10 acre project • Over 75 amenities and features • Beautiful landscaped greens covering over 80% of the total area • 73 plots ranging from 3500 – 9000 sq. ft. • Vastu compliant elegant homes • Proud new home of Vadodara’s Banyan Trees’ replanted from areas where they were in danger of being uprooted આજે આપણે પૈસા કમાવામાં જીંદગી જીવાનુજ ભૂલી ગયા છે. ભૌતિક સુખો પાછળ દોડવાની લાયમાં… દુનિયાભરના ટેન્શન માથે લીધા પછી પણ આપણા જીવને ક્યારેક નિરાંત હોતી નથી. આનાથી બિલકુલ વિરુદ્ધ ગામડામાં વસતા માણસો, નાની – નાની વસ્તુઓ માંથી આનંદ માણે છે અને નિરાત ની જીંદગી જીવે છે. ગામમાં ખુલ્લી જગ્યા, ચારે તરફ હરિયાળી, નીરવ શાંતિ હોય છે, જ્યાં જીવ ખરેખર આવી ને હાશ અનુભવે છે. આપણને થાય કે કાશ આપણને પણ આવી જીંદગી જીવતા હોઈ ? આપણને પણ આવી શાંતિનો અનુભવ મળે? આમ છતાં આપણે પોતાનો વ્યવસાય છોડીને ગામડામાં ક્યારેય પાછા જવાના નથી. આના સર્વશ્રેષ્ઠ વિકલ્પ રૂપે પ્રસ્તુત કરીએ છે. આ એક એવો વિક-એન્ડ હોમ કન્સેપ્ટ છે, જેમાં સંપૂર્ણપણે બહારથી ગામનું વતાવરણ ઉભું કરવામાં આવશે અને છતાંપણ ઘરની અંદર બધીજ ભૌતિક સુખ-સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ હશે જે શહેર માં ઉપલબ્ધ હોઈ છે.

મુંબઇ, તા.૨૭: એક ઠાકરેના પક્ષમાં થયેલ બળવાનો અંત શું બીજા ઠાકરેના પક્ષમાં જોડાઇને આવશે ? શું શિવસેનાના બળવાખોર ધારાસભ્‍યોના સભ્‍યપદ બચાવવા માટે એકનાથ શિંદેના નેતૃત્‍વમાં બળવાખોર ધારાસભ્‍યોનું જૂથ મનસેમાં ભળી જશે ? મુંબઇ રાજકીય નાડી પારખનારા લોકો આ સવાલોના જવાબમાં શકયતાઓ જોઇ રહ્યા છે. એનબીટીને એક સૂત્રે જણાવ્‍યું કે રાજ ઠાકરેની નજીકના એક નેતાએ આ સંબંધે ચારવાર ફોન પર એકનાથ શિંદે સાથે વાત કરી છે. સમાચાર છે કે આ પ્રસ્‍તાવ પર ગત દિવસોમાં વડોદરામાં થયેલ ગુપ્‍ત મિટીંગમાં પણ આના માટે તૈયાર છે કેમ કે એનાથી બળવાખોર ધારાસભ્‍યોને ઠાકરેનું નામ અને હિંદત્‍વ એ બંને વાતો સાહજીક રીતે મળશે. રાજ ઠાકરેનો પક્ષ મનસે ચુંટણી પંચ અને વિધાનસભામાં રજીસ્‍ટર્ડ છે. વિધાનસભામાં તેનો એક ધારાસભ્‍ય પણ છે, પણ અત્‍યારે મુશ્‍કેલી એ છે કે ભાજપાનું કેન્‍દ્રિય નેતૃત્‍વ રાજ ઠાકરે પણ ભરોસો નથી રાખી શકતું. તેને લાગી રહ્યું છે કે સરકારમાં આવ્‍યા પછી રાજ ઠાકરેને સંભાળવા ઉધ્‍ધવ ઠાકરેને સંભાળવા કરતા વધારે મુશ્‍કેલ બની શકે છે. પણ મહારાષ્‍ટ્ર ભાજપાના એક મોટા નેતાને રાજ ઠાકરેને કંટ્રોલમાં રાખવાની જવાબદારી લેવાની વાત કરી છે. સૂત્રોનું કહેવુ છે કે રાજ ઠાકરેએ આના પર અત્‍યારે નિર્ણય લેવાનો છે. તેના બદલામાં તેમને બીએમસી ચુંટણીમાં ફાયદો આપવાનું કહેવાઇ રહ્યું છે હવે જોવાનુ એ છે કે ભાજપાની કેન્‍દ્રિય નેતાગીરી આના માટે તૈયાર થાય છે કે પછી બળવાખોરોને ભાજપામાં જ સામેલ કરી લેવાય છે. બીજો સવાલ એ પણ છે કે શું રાજ ઠાકરે, બાળા સાહેબ ઠાકરેના પક્ષ શિવસેના વિરૂધ્‍ધ મનસેનો ઉપયોગ કરવા દેવા તૈયાર છે ? જો કે એ વાત પણ છે કે બીએમસીમાં પોતાની સત્તા મજબૂત કરવા માટે શિવસેના આ પહેલા મનસેના સાત સભ્‍યોને એક સાથે તોડી ચૂકી છે જેનું દુઃખ હજુ સુધી રાજ ઠાકરેને છે. (11:34 am IST) આ સમાચાર શેર કરો Akilanews.com ને સોશ્યલ મીડિયા પર ફોલો કરો છેલ્લા 8 દિવસમાં સૌથી લોકપ્રિય Most Popular Recent તરઘડીમાં પારકી પરણેતરને ભગાડી જનારા ગોૈતમની ગવરીદડ પાસે હત્‍યા કરી લાશ તરઘડી લઇ આવી વાડામાં દાટી દીધી'તી! access_time 12:16 pm IST ચીનમાં ખેડૂતો પાકનો નાશ કરવા માટે બન્યા મજબુર access_time 6:10 pm IST ચિલીમાં અટાકામાં રણ વિશ્વ માટે બન્યું જંકનું કબ્રસ્તાન access_time 6:09 pm IST મૃણાલ ઠાકુરનો શો આવશે ફેબ્રુઆરીમાં access_time 10:36 am IST સિગારેટથી સળગાવી : વર્ષો સુધી કરી મારપીટ access_time 10:27 am IST સટ્ટા બજાર ગરમઃ ભગવા પાર્ટી માટે ૧૨૫ સીટોનું અનુમાન access_time 11:45 am IST ઓએમજી.....માતાપિતાની નજર સમક્ષ 8 વર્ષીય બાળક બન્યું મગરનો શિકાર access_time 6:17 pm IST ગોંડલમાં ચૂંટણી નિયમોના ધજાગરા ઉડ્યાઃ ગોંડલમાં મતદાન મથકમાં બાળકના હાથે મતદાન કરાવતો વિડીયો વાયરલ થતા ખળભળાટ access_time 12:50 am IST અલ્પેશ ઠાકોરે કોંગ્રેસ પર કર્યા આકરા પ્રહારો કહ્યું કોંગ્રેસ જાતિવાદ ભડકાવે છે access_time 12:45 am IST સીએમ ભૂપેન્દ્ર પટેલના રોડ શો દરમિયાન એમ્બ્યુલન્સને આપ્યો રસ્તો આપતા પ્રશંસાને પત્ર બન્યા access_time 12:41 am IST વાઘોડિયાથી અપક્ષ ઉમેદવાર મધુ શ્રીવાસ્તવ વધુ એક વિવાદમાં ઘેરાયા : નાની ભાગોળ ખાતે યોજાયેલ સભામાં ડીજે બંધ કરાવતા થયા ભારે ગુસ્સે access_time 12:41 am IST ધાનેરા વિધાનસભાના પાંથાવાડા ખાતે કેન્દ્રીયમંત્રી પરષોતમ રૂપાલાએ ભાજપના ઉમેદવારના સમર્થનમાં જંગી સભા સંબોધીઃ કોંગ્રેસ અને અપક્ષ ઉમેદવાર ઉપર આકરા પ્રહારો કરી ભાજપના ઉમેદવારને જીતાડવા અપીલ કરી હતી access_time 12:40 am IST મધુ શ્રીવાસ્તવે અધિકારીઓને ધમકી આપતા ખળભળાટ: નાની ભાગોળ ખાતે યોજાયેલ સભામાં ડીજે બંધ કરાવતા મધુ શ્રીવાસ્તવ અકળાયા હતા અને ગુસ્સે ભરાયા હતા. access_time 12:31 am IST રાણાવાવ તાલુકાના આદિત્યાણા ખાતે કેમીકલ વાળી ડોલમાં છાસ બનાવી પીતા 18 જેટલા શ્રમીકોને ઉલટી-અને ચકકર આવતા હોસ્પિટલમાં સારવાર અર્થે ખસેડવામાં આવેલ છે હાલ તબીયત સ્થિર હોવાનું જાણવા મળે છે access_time 11:28 pm IST

મિત્રો આજના અમારા આ લેખમાં હું તમારું હાર્દિક સ્વાગત કરું છું મિત્રો તમને જણાવી દઈએ કે આજે હું તમારા માટે આ લેખમાં તમને એક એવી માહિતી આપવા જઈ રહ્યો છું જેના વિશે તમને ભાગ્યે જ ખબર હશે. તમને જણાવી દઈએ કે આપણે હંમેશાં આ કારણોસર સૂકા ફળો અને સૂકા નાળિયેર એ છોડીએ છે કે તે એક ખૂબ ચરબીવાળો આહાર છે પણ તમે એ ખબર છે કે તે આપણા સ્વાસ્થ્યને એ નુકસાન ને બદલે એ ફાયદો પહોંચાડી શકે છે. પરંતુ આ વાત તો બહુ ઓછા લોકો જાણે છે કે આ નાળિયેર તેલમા તમને આ કોલેસ્ટરોલ જરાય હોતુ નથી અને તે આપણા આ શરીર માટે એક ખૂબ જ ફાયદાકારક તેને માનવામાં આવે છે. માટે આજે અમે તમને આ સુકા નાળિયેર ને ખાવાના આ ૩ જબરદસ્ત ફાયદાઓ વિશે એ જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ. કે જે તમને આ ૯૯% લોકોને પણ ખબર નહી હોય. તો ચાલો આપણે જાણીએ કે આ 3 એવા જબરદસ્ત ફાયદા આ સુકા નાળિયેર ખાવાથી મળે છે.જો તમે આ દરરોજ આ સૂકા નાળિયેર નું સેવન કરો છો. તો તેનાથી તમારા મગજ ને ખૂબ જ ફાયદા કારક સાબિત થઈ શકે છે. અને આ સુકા નાળિયેર ખાવાથી આ આપણુ એક મગજ એ તીક્ષ્ણ બને છે. અને તે આ આપણને એક મનના તમામ રોગોથી એ દુર રાખે છે. આ સિવાય જો તમારા શરીરમાં તમને લોહીની એટલે કે હિમોગ્લોબિનની કમી છે તો તમારે આ દરરોજ થોડું સૂકા નાળિયેરનુ એક સેવન કરવુ જોઈએ. કારણ કે તે તમારા શરીરમા આયર્નની ઉણપને એ પૂર્ણ કરે છે. અને તે વધુમાં આ હિમોગ્લોબિનનો એક અભાવ તેને લેવાથી દૂર થાય છે.પાચન યોગ્ય,આ સિવાય જો તમે આ નિયમિત રીતે સૂકા નાળિયેર એ સેવન કરો છો તો તેથી તમે તમારી આ પાચન પ્રક્રિયા એ સુધારે છે અને તે પાચન માટે પણ ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. અને તેને તમારે નિયમિત પણે લેવાથી તમે આ પેટ સંબંધિત તમામ રોગોથી તમે દૂર રહી શકો છો. એનિમિયા મટાડવામાં આવે છે.ગર્ભાવસ્થામાં સુકા નાળિયેર ખાવાથી એનિમિયામાં મદદ મળે છે.એસિડિટી મહિલાઓને ઘણી વાર ગર્ભાવસ્થામાં એસિડિટી રહે છે. જો તમને પણ આવી જ સમસ્યા હોય તો તેનાથી છૂટકારો મેળવવા માટે સૂકા નાળિયેર ખાઓ.પગમાં સોજો,સગર્ભાવસ્થામાં મહિલાઓ વારંવાર પગમાં સોજો લેવાની ફરિયાદ કરે છે. જો તમને પણ ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન પગમાં સોજો આવે છે, તો સુકા નાળિયેર ખાઓ.સુકા નાળીયેર ના 8 ફાયદા તમને ચોંકાવી નાખશે, તે કેન્સર થી લઈને ગઠીયા, હ્રદય, કોલેસ્ટ્રોલ અને હાડકાને શક્તિશાળી બનાવવા સુધી ચમત્કારી છે. નારિયેળને શ્રીફળ પણ કહેવામાં આવે છે. તેનું ધાર્મિક મહત્વ સાથે જ ઔષધીય ગુણોને લીધે કહેવામાં આવે છે. નારિયેળમાં વિટામીન, પોટેશિયમ, ફાઈબર, કેલ્શિયમ, મેગ્નેશિયમ, વિટામીન અને ખનીજ તત્વ પ્રચુર માત્રામાં મળે છે.નારીયેલ ઘણી બીમારીઓમાં કામ આવે છે. નારીયેલમાં વસા અને કોલેસ્ટ્રોલ નથી હોતું. માટે જ નારીયેલ મોટાપાને પણ છુટકારો અપાવવામાં મદદ કરે છે. સુકા નારીયેલ ના 8 અદભુત ફાયદા :મજબુત બને છે હાડકા : ટીસ્યુજમાં ભરપુર મિનરલ્સ નું હોવું જરૂરી હોય છે કેમ કે તેની ખામી આપણા શરીરના ભાગોને નુકશાન પહોચાડે છે જેના લીધે આર્થરાઇટીસ, ઓસ્ટ્રિયોપોરોસીસ જેવી બીમારીઓ થઇ શકે છે. તેવામાં સુકું નારીયેલ ખાવાથી ત્વચા, લીગામેન્ટસ, ટેન્ડસ અને હાડકા ના ટિશ્યુઝ માં મજબૂતી આવે છે અને ટીશ્યુજ ને મિનરલ્સ પણ મળી જાય છે. ખાંસી, ફેફસાના રોગો અને ટીબી, : તમે સુકા નારિયેળને ઘસીને છીણ બનાવી લો. પછી એક કપ પાણીમાં ચોથા ભાગનું છીણ પલાળી દો. બે કલાક પછી તેને ગાળીને નારિયેળનું છીણ કાઢીને વાટી લો. તેને ચટણી જેવું બનાવીને પલાળેલા પાણીમાં ઘોળીને પી જાવ. તે રીતે તેને રોજ ત્રણ વાર પીવાથી ખાંસી, ફેફસાના રોગો અને ટીબીમાં લાભ થાય છે.કેન્સર : જો તમારા કુટુંબમાં પહેલા કોઈને કેન્સર થયું હોય તો તમારે હંમેશા સતર્કતા રાખવી જોઈએ, ખાસ કરીને મહિલાઓએ, જેમને ત્યાં બ્રેસ્ટ કેન્સરનો પ્રશ્ન સામે હોય. આમ તો કોકોનેટ પ્રોસ્ટેટ કેન્સર અને બ્રેસ્ટ કેન્સરને ઓછો કરવામાં મદદ કરે છે. માટે તમે તેને તમારા ખોરાકમાં જરૂર સામેલ કરો. મસ્તિક સ્વસ્થ રહે છે : સુકું નારીયેલ ખાવાથી બ્રેન ફંક્સનમાં સુધારો થાય છે અને ઈલેક્ટ્રીકલ સિગ્નલ પણ સારી રીતે કામ કરે છે. બ્રેનમાં ન્યુરોન્સ હોય છે અને તેની ઉપર એક કવર હોય છે જેની ઉપર કોઈ પણ ક્ષતિ ગંભીર ન્યુરોલોજીકલ સમસ્યા ઉભી કરી શકે છે. નારિયેળમાં રહેલા તત્વ આ ભાગની રક્ષા કરે છે.હ્રદય માટે : સુકા નારીયેલમાં ફાઈબર હોય છે જે પણ હ્રદયને હેલ્દી બનાવી રાખે છે. જે કે તમે જાણો છો પુરુષના શરીરને 38 ગ્રામ ડાયટરી ફાઈબર અને મહિલાના શરીરમાં 25 ગ્રામ ડાયટરી ફાઈબર જરૂરી હોય છે. સુકા કોકોનેટથી શરીરની જરૂરિયાત પૂરી થઇ જાય છે. કોલેસ્ટ્રોલ લેવલ ઘટાડે, સુકા નારિયેળમાં તંદુરસ્ત ફેટ હોય છે જે બ્લડ કોલેસ્ટ્રોલ લેવલ પણ ઓછું કરે છે જેનાથી આર્ટરીજમાં બ્લોકેજની શક્યતા ઓછી થઇ જાય છે અને હ્રદય પણ સારી રીતે કામ કરે છે અને હ્રદયનો હુમલનો ભય નથી રહેતો.ગઠીયા ઠીક કરવામાં,સુકા નારિયેળના સેવનથી ગઠીયા ઠીક થઇ જાય છે અને દુખાવામાં રાહત મળે છે. કેમ કે તેમાં ઘણા મિનરલ્સ હોય છે તેવામાં તે ઉતકોને સ્વસ્થ રાખે છે અને શરીરની તંદુરસ્તી જાળવી રાખે છે. એનીમિયા,શરીરમાં લોહીની ઉણપ થવી જો કે ક્યારેક ક્યારેક જીવલેણ પણ સાબિત થાય છે. સુકું નારિયલ ખાવાથી એનીમિયા એટલે લોહીની ઉણપ ની બીમારીમાંથી પણ રાહત આપે છે. હમેશા મહિલાઓના લોહીમાં ઉણપ વધુ હોય છે અને તે નબળી બની જાય છે બીજું તો ઠીક શરીરમાં જીવાણુઓનો હુમલો પણ આરામથી થઇ શકે છે જેનાથી ગંભીર બીમારીઓ થઇ શકે છે. સુકા નારિયેળમાં આયરન વધુ પ્રમાણમાં મળી આવે છે અને તેના સેવનથી એનીમિયા ઉપર કાબુ મેળવવામાં સરળતા રહે છે. નારિયેળ તેલની માલિશ ત્વચા તથા વાળ માટે ખૂબ સારી હોય છે. નારિયેળ તેલની માલિશ કરવાથી મસ્તિષ્ક પણ ઠંડું રહે છે. નારિયેળ તેલ આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક હોય છે. આ ઉપરાંત સૂકું નારિયેળ પણ આપણા સ્વાસ્થ્ય માટે લાભદાયી હોય છે. જાણો, સૂકું નારિયેળ (કોપરું)થી થતા ફાયદાઓ વિશે. સૂકું નારિયેળ ખાવાથી આ મિનરલ્સની ભરપાઇ થાય છે. ખાસ વાત છે કે આ મિનરલ્સ બૉડીમાં ઝડપથી ઑબ્ઝર્બ પણ થઇ જાય છે અને તમે આર્થરાઇટિસ, ઑસ્ટિયોપોરોસિસ જેવી બીમારીઓથી બચી શકો છો. નારિયેળમાં હેલ્ધી ફેટ્સ હોય છે. એવામાં આ બ્લડ કૉલેસ્ટ્રોલ લેવલ પણ ઓછું કરે છે. તેનાથી ધમનીઓમાં બ્લૉકેઝ થવાના ચાન્સ ઘટી જાય છે અને કાર્ડિયોવેસ્કુલર હેલ્થ પણ સારું રહે છે.સૂકું નારિયેળ સ્વસ્થ મસ્તિષ્ક માટે પણ જરૂરી છે. તેનાથી બ્રેઇન ફંક્શન ઇમ્પ્રૂવ થાય છે. તેને ખાવાથી બ્રેઇનને ઇલેક્ટ્રિકલ સિગ્નલ્સ યોગ્ય રીતે મળે છે. બ્રેઇનમાં ન્યૂરૉન્સ થાય છે અને તેના પર એક કવર હોય છે. તેના સેવનથી સ્વાદુપિંડમાં એન્ઝાઇમના નિર્માણની ક્ષમતા વધી જાય છે અને આ સાથે જ આપણા શરીરમાં ઇન્સ્યુલિનનું પ્રમાણ વધારવાનું કામ કરે છે, આ કારણે તેના સેવનથી આપણા શરીરમાં શુગરનું પ્રમાણ હંમેશા કંટ્રોલમાં રહે છે. Todaygujarat.press સાઇટ પર મુકવામા આવેલ તમામ માહિતી અન્ય સોર્સ પરથી લેવામા આવી છે. કોઈ પણ નુસખા નો પ્રયોગ કરતા પહેલા ડોક્ટર ની સલાહ અને સુચન જરુર લેવી. કોઈ પણ આડ અસર ની જવાબદારી Todaygujarat.press ની રહેશે નહી. આભાર

મુંબઈ સહિત દેશભરમાં કોરોના વાયરસને કારણે લોકડાઉન ચાલી રહ્યું છે. તેવામાં 14 એપ્રિલએ સવારે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ લોકડાઉનની મુદત 3 મે સુધી લંબાવી છે. image source આવી સ્થિતિમાં દેશવાસીઓને વધુ થોડા દિવસો માટે ઘરની અંદર જ રહેવું પડશે. લોકડાઉનને કારણે બોલિવૂડ સ્ટાર્સની લાઈફ પણ પ્રભાવિત થઈ છે. તેના કારણે સોશિયલ મીડિયા પર બોલિવૂડ સ્ટાર્સ ઘર સાફ કરતાં, રસોઈ બનાવતા કે અન્ય કામ કરતાં જોવા મળી રહ્યા છે. તેવામાં સૌથી વધુ ચર્ચા થઈ રહી છે. બોલિવૂડ એક્ટ્રેસ દીપિકા પાદુકોણ તેના હબી એટલે કે રણવીર સિંહની. જે પોતાની પ્રિય પત્ની માટે કંઈક તૈયાર કરી રહી છે. તાજેતરમાં જ એક વીડિયો સામે આવ્યો છે જેમાં રણવીર સિંહ તેની પત્ની માટે રસોઈ બનાવતો નજરે પડે છે. View this post on Instagram A post shared by RANVEER | DEEPIKA | FANPAGE (@deepveer_myheartbeat) on Apr 13, 2020 at 12:13am PDT રણવીરનો આ વીડિયો સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થયો છે. જેમાં તે પેનકેક બનાવવાની તૈયારી કરતો જોવા મળે છે. આ એક બૂમરેંગ વીડિયો છે. વીડિયોમાં તે પેનકેક બનાવી તેને શેકવાની રીત શીખી રહ્યો છે. આ સમય દરમિયાન કુક પહેરે તેવા કપડામાં જોવા મળે છે. દીપિકા પાદુકોણ અને રણવીર સિંહ લોકડાઉનમાં ક્વોલીટી ટાઈમ સ્પેન્ડ કરી રહ્યા છે. તેમના કેટલાક વીડિયો અને ફોટો સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ પણ થયા છે.

તબ્બુ, કરીના કપૂર ખાન અને કૃતિ સેનન ટૂંક સમયમાં મોટા પડદા પર એકસાથે દર્શકોને હસાવતા જોવા મળશે. ફિલ્મ ‘ધ ક્રૂ’માં ત્રણેય અભિનેત્રીઓ દર્શકોને હસાવતી જોવા મળશે. આ ત્રણ મહિલાઓની વાર્તા છે જે જીવન સાથે આગળ વધવા માટે સંઘર્ષ કરે છે. આ ફિલ્મ રિયા કપૂર બનાવી રહી છે. ફિલ્મની જાહેરાત કરતાં કરીનાએ કહ્યું કે વીરે દી વેડિંગ મારા દિલની ખૂબ નજીક છે. રિયા અને એકતા સાથે કામ કરવું એ અકલ્પનીય સફર હતી. તેથી જ્યારે રિયા તેના નવા પ્રોજેક્ટ ‘ધ ક્રૂ’ સાથે મારી પાસે આવી ત્યારે હું ખૂબ જ ઉત્સુક હતી. તેનો અર્થ એ પણ છે કે મને બે અદ્ભુત અભિનેત્રીઓ તબ્બુ અને કૃતિ સાથે સ્ક્રીન સ્પેસ શેર કરવાની તક મળી છે. હું આ પ્રોજેક્ટ શરૂ કરવા માટે આતુર છું. Also Read: રિતેશ દેશમુખ-જેનેલિયા ડિસોઝાની ‘મિસ્ટર મમ્મી’ 18 નવેમ્બરે સિનેમાઘરોમાં રિલીઝ થશે આ ફિલ્મ આવતા વર્ષે રિલીઝ થઈ શકે છે. તમને જણાવી દઈએ કે આ ફિલ્મ આવતા વર્ષે રિલીઝ થવા જઈ રહી છે. ફિલ્મની વાર્તા ત્રણ મહિલાઓની છે જે ફ્લાઇટમાં ક્રૂ તરીકે કામ કરે છે. ત્રણેય પોત-પોતાના જીવન સાથે આગળ વધવા માટે સખત પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. બાદમાં ત્રણેય ઠગમાં ફસાઈ જાય છે. દરમિયાન, સમગ્ર વાર્તા રચવામાં આવી છે. ફિલ્મમાં જોરદાર કોમેડી જોવા મળશે. આ ફિલ્મને રિયા કપૂર અને એકતા કપૂર પ્રોડ્યુસ કરી રહી છે. આ ફિલ્મ આવતા વર્ષ સુધીમાં રિલીઝ થશે. જો કે હજુ સુધી આ અંગે કોઈ સત્તાવાર જાહેરાત કરવામાં આવી નથી. પરંતુ એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આ ફિલ્મ આવતા વર્ષના અંત સુધીમાં અથવા 2024ની શરૂઆતમાં રિલીઝ થઈ શકે છે.

અખરોટ : દ્વિદળી વર્ગમાં આવેલ જગ્લૅન્ડેસી કુળની એક વનસ્પતિ. તેનું વૈજ્ઞાનિક નામ Juglans regia Linn. (સં. अक्षोट, હિં. अखरोट, બં. આખરોટ, અં. વૉલ્નટ) છે. આર્યભિષક્માં આચાર્ય પદેજીએ અખરોટનું શાસ્ત્રીય નામ Aleurites triloba L. syn. A. moluccana (L.) Wild આપેલ છે. પરંતુ તે Juglansથી સાવ જુદી જ વનસ્પતિ છે. ઉપરાંત તે Aleuritesનું કુળ પણ Euphorbiaceae છે અને તેને અંગ્રેજીમાં Bengal walnut કહે છે. આર્થર ક્રોનક્વીસ્ટે બંને વચ્ચે આંતરિક અને બાહ્ય સામ્ય હોવાથી જગ્લૅન્ડેસીને આંબાના કુળ એનાકાર્ડિએસીની વંશજ માની છે. આકારની દૃષ્ટિએ અખરોટની 75 જાતો નોંધાયેલી છે. તેમાંની કેટલીક જાતો નીચે પ્રમાણે છે : ઇંગ્લિશ અખરોટ : Juglans regia L. તેનું વૃક્ષ 21 મીટર ઊંચું હોય છે. તે દક્ષિણ-પૂર્વ યુરોપ અને પશ્ચિમ એશિયામાં પુષ્કળ થાય છે. કાળું અખરોટ : Juglans nigra. તેનું વૃક્ષ મજબૂત અને દેખાવડું તથા તેની ઊંચાઈ 45 મીટર હોય છે. તે વિશેષત: અમેરિકામાં થાય છે. બટર નટ : Juglans cinerea. તેનું વૃક્ષ 18 મીટર ઊંચું હોય છે. તે અમેરિકા તથા કૅનેડામાં મળે છે. અમેરિકા, વેસ્ટ ઇન્ડીઝ, ઇટાલી, ફ્રાન્સ અને રૂમાનિયામાં તેમજ એશિયામાં ચીન, ભારતમાં કાશ્મીર (4,000 હેક્ટરમાં), પંજાબ, હિમાચલ પ્રદેશ તથા ઉત્તર પ્રદેશના પર્વતાળ ભાગોમાં તેનું વાવેતર થાય છે. આસામની ટેકરીઓ પર અને હિમાલયના 1250થી 2200 મીટરની ઊંચાઈના પટ્ટા ઉપર પણ તેનું વાવેતર થાય છે. અખરોટ સૌ. "Walnuts - whole and open with halved kernel" | CC BY-SA 4.0 સંયુક્ત, એકાંતરે લાગેલાં 7થી 24 પર્ણિકાઓ ધરાવતાં પીંછાકાર પર્ણો. જૂની ડાળીઓ પર ઉદભવતાં લાંબાં શાખાવિહીન મંજરી(catkin) પ્રકારનાં નરફૂલો. એકાકી, નવી ફૂટતી ડાળીઓ પર બેસતાં માદા ફૂલો. ક્વચિત જ નાની શૂકિકા (spikelet) બનાવે છે. પરાગરજ પવનથી માદા પુષ્પોનાં બોરિયાં પર પડે છે, પરંતુ ખજૂરની જેમ કૃત્રિમ રીતે પરપરાગનયન (cross-pollination) કરવું આવશ્યક બને છે. તેમાં નરપુષ્પોની ડાળી લઈ માદાપુષ્પો પર વીંઝવામાં આવે છે. પરિણામ ચોક્કસ અને ફળદાયી હોવાથી હિમાલયના પ્રદેશોમાં આ પરપરાગનયનની પ્રથા પ્રચલિત છે. બીજ પણ અંકુરણની ક્ષમતા ધરાવે છે. ઉપરાંત પ્રકાંડ ઉપરોપણ (grafting) અને કલિકાના ઉપરોપણ(budding)થી સારો ઉતાર મેળવાય છે. અખરોટનાં વિશાળ એકલિંગી રુવાંટીવાળાં વૃક્ષો હોય છે. ભૂખરી ઊભી તિરાડો ધરાવતી છાલથી તે રક્ષાયેલાં હોય છે. આ 30થી 40 મીટર ઊંચું ખુશબોદાર ફળાઉ વૃક્ષ પતનશીલ પર્ણપાતી (deciduous) જંગલોનું એક સામાન્ય ઘટક છે. અખરોટનાં કાષ્ઠફળ(nut)માં રહેલા દ્વિદળી ગર્ભ(ભ્રૂણ, મીંજ)ને એક ધરી હોય છે. તે બંને બાજુએ એક એક બીજપત્ર ધરાવે છે. મીંજ ઉપરનાં અંત: ફલાવરણો કઠણ અને ખાંચાઓ ધરાવતાં હોવાથી બીજપત્ર તેના પોલાણમાં અંદર પેસતાં વિવિધ આકારો ધારણ કરે છે. આથી બીજપત્ર મગજ જેવું લાગે છે. અખરોટનું વૃક્ષ ઠંડા પ્રદેશનું હોવા છતાં હિમથી તેના નાના છોડને નુકસાન થાય છે. તેને 750 મિમી.થી વધુ વરસાદ જરૂરી છે. ફળદ્રૂપ 2.5થી 3 મીટર ઊંડાઈવાળી રેતાળ જમીન તેને વધુ માફક આવે છે. મોટે ભાગે બીજથી વાવેતર થતું હોઈ સારી જાતો અસ્તિત્વમાં નથી. સામાન્ય રીતે અખરોટના વૃક્ષને ખાતર નાખવામાં આવતું નથી. તેથી તે દર ત્રીજે વર્ષે ફળે છે. ઉત્પાદન જાળવી રાખવા નાઇટ્રોજન તથા ફૉસ્ફરસયુક્ત રાસાયણિક ખાતરો નાખવાં જરૂરી હોય છે. સપ્ટેમ્બર–ઑક્ટોબરમાં વૃક્ષ ફળે છે. ફળના રંગનો ઉઠાવ લાવવા તેને સોડા તથા કૅલ્શિયમ ક્લોરાઇડના મંદ દ્રાવણમાં ઝબોળીને સૂકવવામાં આવે છે. એક વૃક્ષ સરેરાશ 80થી 100 કિગ્રા. ફળનું ઉત્પાદન આપે છે. 1977માં વિશ્વનું અખરોટનું ઉત્પાદન આશરે 9 લાખ ટન હતું. અખરોટનાં મીંજ સૂકા મેવા તરીકે ખવાય છે. તેમાં પ્રોટીન 14%, તેલ 64%, કાર્બોહાઇડ્રેટ 16% તેમજ વિટામિન A, B1, B2, B6, C, નિકોટિનિક ઍસિડ, પૅન્ટોથેનિક ઍસિડ તેમજ કૅલ્શિયમ, ફૉસ્ફરસ, પોટૅશિયમ વગેરે તત્વો પણ હોય છે. અખરોટનું લાકડું ફર્નિચર, કોતરકામ અને બંદૂકના કુંદા બનાવવામાં વપરાય છે. મીંજનું તેલ મીઠાઈ બનાવવામાં વપરાય છે.

નાતાલ અને ટ્રાન્સવાલની વકીલાતમાં એ ભેદ હતો કે નાતાલમાં ઍડ્વોકેટ અને ઍટર્ની એવો ભેદ હોવા છતાં, બન્ને બધી કોર્ટમાં એકસરખી રીતે વકીલાત કરી શકતા, જ્યારે ટ્રાન્સવાલમાં મુંબઈના જેવો ભેદ હતો. ત્યાં અસીલની સાથેનો બધો વહીવટ ઍડ્વોકેટ ઍટર્ની મારફતે જ કરી શકે. બારિસ્ટર થયો હોય તે ઍડ્વોકેટ અથવા ઍટર્ની ગમે તે એકનો પરવાનો લઈ શકે ને પછી તે ધંધો જ કરી શકે. નાતાલમાં મેં ઍડ્વોકેટનો પરવાનો લીધેલો, ટ્રાન્સવાલમાં ઍટર્નીનો. ઍડ્વોકેટ તરીકે હું હિંદીઓની સાથે સીધા પ્રસંગમાં ન આવી શકત ને ગોરા ઍટર્ની મને કેસો આપે એવું વાતાવરણ દક્ષિણ આફ્રિકામાં નહોતું. ટ્રાન્સવાલમાં આમ વકીલાત કરતાં માજિસ્ટ્રેટની કોર્ટમાં તો ઘણી વેળા હું જઈ શકતો. આમ કરતાં એક પ્રસંગ એવો આવ્યો કે જ્યારે ચાલતા કેસ દરમિયાન મેં જોયું કે મારા અસીલે મને છેતરો હતો. તેનો કેસ જૂઠો હતો. પીંજરામાં ઊભો તે તૂટી પડતો હતો. આથી મેં માજિસ્ટ્રેટને અસીલની સામે ઠરાવ આપવા કહ્યું ને બેસી ગયો. સામેનો વકીલ આશ્ચર્યચકિત થયો. માજિસ્ટ્રેટ ખુશી થયો. અસીલને મેં ઠપકો આપ્યો. તેને ખબર હતી કે હું ખોટા કેસો નહોતો લેતો. તેણે આ વાત કબૂલ કરી ને મેં વિરોધી ઠરાવ માગી લીધો તેને સારુ તે ગુસ્સે ન થયો એમ હું માનું છું. ગમે તેમે હોય પણ મારી વર્તણૂંકની માઠી અસર મારા ધંધા પર ન પડી ને કોર્ટમાં મારું કામ સરળ થયું. મેં એમ પણ જોયું કે, મારી સત્યની આવી પૂજાથી વકીલબંધુઓમાં પણ મારી પ્રતિષ્ઠા વધી હતી ને વિચિત્ર સંજોગો છતાં તેઓમાંના કેટલાકની પ્રીતિ હું સંપાદન કરી શક્યો હતો. વકીલાત કરતાં એક એવી ટેવ પણ મેં પાડી કે મારું અજ્ઞાન હું ન અસીલ પાસે છુપાવતો, ન વકીલો પાસે. જ્યાં જ્યાં મને ખબર ન પડે ત્યાં ત્યાં અસીલને બીજા વકીલની પાસે જવાનું કહેતો અથવા મને રાખે તો વધારે અનુભવી વકીલની સલાહ લઈને કામ કરવાનું કહેતો. નિખાલસતાને લીધે અસીલોનો અખૂટ પ્રેમ ને વિશ્વાસ સંપાદન કરી શક્યો હતો. મોટા વકીલની પાસે જતાં જે ફી આપવી પડે તેના પૈસા પણ તેઓ રાજી થઈને આપતા. આ વિશ્વાસ ને પ્રેમનો પૂરેપૂરો ઉપયોગ મને જાહેર કામમાં મળ્યો. આગલાં પ્રકરણોમાં હું જણાવી ગયો છું કે દક્ષિણ આફ્રિકામાં વકીલાત કરવાનો હેતુ કેવળ લોકસેવા હતો. આ સેવાને ખાતર પણ મારે લોકોનો વિશ્વાસ સંપાદન કરવાની આવશ્યકતા હતી. ઉદાર દિલના હિંદીઓએ પૈસા લઈને કરેલી વકીલાતને પણ સેવા તરીકે માની ને જ્યારે તેમને તેમના હકોને સારુ જેલનાં દુ:ખ વેઠવાની સલાહ આપી ત્યારે તેમનામાંના ઘણાએ તે સલાહનો સ્વીકાર જ્ઞાનપૂર્વક કરવા કરતાં, મારા ઉપરની તેમની શ્રદ્ધાને લઈને અને મારી ઉપરના પ્રેમને વશ થઈને કરેલો. આ લખતાં વકીલાતનાં આવાં મીઠાં ઘણાં સ્મરણો મારી કલમે ચડે છે. સેંકડો અસીલો ટળી મિત્રો થયા, જાહેર સેવામાં મારા સાચા સાથી બન્યા, ને મારા કઠીન જીવનને તેમણે રસમય કરી મૂક્યું.

નવી દિલ્હી, તા.૨૭: વિમા નિયામક ઇરડાના જુલાઇમાં જાહેર નોન લિંકડ વીમાં પોલિસના નવા નિયમ ૧ ડિસેમ્બર ૨૦૧૯થી લાગુ રહેશ.બધા વીમા કંપનીઓને ૩૦ નવેમ્બર સુધી નવા નિયમો અનુસાર વીમા પોલિસીમાં બદલાવ કરવાનું કહેવામાં આવ્યુ છે. વીમા નિયમનકાર ઇન્શ્યોરન્સ રેગ્યુલેટરી એન્ડ ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી ઓફ ઇન્ડિયા (IRDA) દ્વારા જુલાઈમાં જારી કરવામાં આવેલી નોન-લિંકડ અને લિંકડ વીમા પોલિસીના નવા નિયમો ૧ ડિસેમ્બર ૨૦૧૯થી અમલમાં આવશે. તમામ વીમા કંપનીઓએ નવા નિયમો અનુસાર ૩૦ નવેમ્બર સુધીમાં ઇન્શ્યોરન્સ પ્રોડકટમાં ફેરફાર કરવો પડશે. IRDA અનુસાર, વીમા કંપનીઓને પોલિસીના પ્રીમિયમમાં ૧૫%નો વધારો અથવા ઘટાડો કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે. ત્ય્ઝ્રખ્એ તમામ વીમા કંપનીઓને ૩૦ નવેમ્બર સુધીમાં નવા નિયમો અનુસાર વીમા પોલિસીમાં ફેરફાર કરવા જણાવ્યું છે. પરિવર્તનના ભાગરૂપે, દેશની સૌથી મોટી જીવન વીમા કંપની લાઇફ ઇન્શ્યરન્સ કોર્પોરેશન (LIC)એ પણ ૩૦ નવેમ્બર સુધીમાં બે ડઝનથી વધુ વ્યકિતગત વીમા પોલિસી, આઠ ગ્રુપ ઇન્શ્યોરન્સ પ્લાન અને સાતથી આઠ રાઇડર પ્લાનને ૩૦ નવેમ્બર સુધી બંધ કરવાની જાહેરાત કરી છે. જો કે, LICએ કહ્યું કે તે ભવિષ્યમાં IRDA નિયમો હેઠળ આ નીતિઓને ફરીથી લોન્ચ કરશે. એક અનુમાન મુજબ, IRDAના નવા નિયમો હેઠળ ૭૫%થી ૮૦% વીમા પોલિસી ૩૦ નવેમ્બર સુધીમાં બંધ થઈ જશે. IRDAએ તમામ વીમા કંપનીઓને ૩૦ નવેમ્બર ૨૦૧૯ સુધીમાં નવા નિયમો હેઠળ તેમની પ્રોડકટ્સને બદલવા જણાવ્યું છે. IRDAએ કહ્યું કે, જે પ્રોડકટ્સ નવા નિયમો હેઠળ બદલી શકાતી નથી તેને ૩૦ નવેમ્બર ૨૦૧૯ સુધીમાં પરત લેવામાં આવશે. વીમા કંપનીઓ જે પ્રોડકટ્સ પરત લઈ રહી છે તેને ત્રણ મહિનાની અંદર એટલે કે ૨૯ ફેબ્રુઆરી ૨૦૨૦ સુધીમાં બદલી શકાશે. (3:48 pm IST) આ સમાચાર શેર કરો Akilanews.com ને સોશ્યલ મીડિયા પર ફોલો કરો છેલ્લા 8 દિવસમાં સૌથી લોકપ્રિય Most Popular Recent તરઘડીમાં પારકી પરણેતરને ભગાડી જનારા ગોૈતમની ગવરીદડ પાસે હત્‍યા કરી લાશ તરઘડી લઇ આવી વાડામાં દાટી દીધી'તી! access_time 12:16 pm IST ચીનમાં ખેડૂતો પાકનો નાશ કરવા માટે બન્યા મજબુર access_time 6:10 pm IST ચિલીમાં અટાકામાં રણ વિશ્વ માટે બન્યું જંકનું કબ્રસ્તાન access_time 6:09 pm IST મૃણાલ ઠાકુરનો શો આવશે ફેબ્રુઆરીમાં access_time 10:36 am IST સિગારેટથી સળગાવી : વર્ષો સુધી કરી મારપીટ access_time 10:27 am IST સટ્ટા બજાર ગરમઃ ભગવા પાર્ટી માટે ૧૨૫ સીટોનું અનુમાન access_time 11:45 am IST ઓએમજી.....માતાપિતાની નજર સમક્ષ 8 વર્ષીય બાળક બન્યું મગરનો શિકાર access_time 6:17 pm IST ગોંડલમાં ચૂંટણી નિયમોના ધજાગરા ઉડ્યાઃ ગોંડલમાં મતદાન મથકમાં બાળકના હાથે મતદાન કરાવતો વિડીયો વાયરલ થતા ખળભળાટ access_time 12:50 am IST અલ્પેશ ઠાકોરે કોંગ્રેસ પર કર્યા આકરા પ્રહારો કહ્યું કોંગ્રેસ જાતિવાદ ભડકાવે છે access_time 12:45 am IST સીએમ ભૂપેન્દ્ર પટેલના રોડ શો દરમિયાન એમ્બ્યુલન્સને આપ્યો રસ્તો આપતા પ્રશંસાને પત્ર બન્યા access_time 12:41 am IST વાઘોડિયાથી અપક્ષ ઉમેદવાર મધુ શ્રીવાસ્તવ વધુ એક વિવાદમાં ઘેરાયા : નાની ભાગોળ ખાતે યોજાયેલ સભામાં ડીજે બંધ કરાવતા થયા ભારે ગુસ્સે access_time 12:41 am IST ધાનેરા વિધાનસભાના પાંથાવાડા ખાતે કેન્દ્રીયમંત્રી પરષોતમ રૂપાલાએ ભાજપના ઉમેદવારના સમર્થનમાં જંગી સભા સંબોધીઃ કોંગ્રેસ અને અપક્ષ ઉમેદવાર ઉપર આકરા પ્રહારો કરી ભાજપના ઉમેદવારને જીતાડવા અપીલ કરી હતી access_time 12:40 am IST મધુ શ્રીવાસ્તવે અધિકારીઓને ધમકી આપતા ખળભળાટ: નાની ભાગોળ ખાતે યોજાયેલ સભામાં ડીજે બંધ કરાવતા મધુ શ્રીવાસ્તવ અકળાયા હતા અને ગુસ્સે ભરાયા હતા. access_time 12:31 am IST રાણાવાવ તાલુકાના આદિત્યાણા ખાતે કેમીકલ વાળી ડોલમાં છાસ બનાવી પીતા 18 જેટલા શ્રમીકોને ઉલટી-અને ચકકર આવતા હોસ્પિટલમાં સારવાર અર્થે ખસેડવામાં આવેલ છે હાલ તબીયત સ્થિર હોવાનું જાણવા મળે છે access_time 11:28 pm IST

તમે લોકોએ જોયું હશે કે ક્યારેક ક્યારેક મનુષ્ય તેના જીવનમાં ખૂબ મહેનત કરે છે.અને તે તેની યોગ્યતાના સાથે સફળતા પ્રાપ્ત કરવાની કોશિશમાં લાગ્યો રહે છે.પરંતુ આટલું કરતા છતાં પણ તેને સફળતા મળી નહીં શકતી.જીવનની સમસ્યાઓ વ્યક્તિનો પીછો નહિ છોડતી.તેમની મુશ્કેલીઓને લઈને વ્યક્તિ ઘણી વાર નિરાશ રહે છે.અને માનસિક ચિંતાઓ ના કારણે તેનું ધ્યાન કોઈપણ કાર્યમાં નહીં લાગતું. જો તમારા જીવનમાં પણ મુશ્કેલીઓ ચાલી રહી છે તો તમે હનુમાનજીને શનિવારના દિવસે પ્રસન્ન કરો.જો તમે હનુમાનજીની કૃપા પ્રાપ્ત કરવા માંગો છો તો તેના માટે તમે શનિવારના દિવસે અમુક ઉપાય તમારો કરી શકો છો.જો તમે આ ઉપાય શનિવારના દિવસે કરો છો તો તમારા જીવનની ઘણી બધી મુશ્કેલીઓ એક સાથે ખતમ કરી શકો છો જો તમે આ ઉપાય તમારા ઘરમાં કોઈ આસપાસ મંદિરમાં જઈને કરશો તો તેનો પ્રભાવ તમને જલ્દીથી જોવા મળશે. શનિવારના દિવસે કરો આ ઉપાય જો તમે તમારા જીવનની બધીજ મુશ્કેલીઓથી છુટકારો પામવા માંગો છો.જો તમે માંગો છો કે તમારી સમસ્યાઓ હંમેશા માટે દૂર થઈ જાય,તો તમે શનિવારના દિવસે તમારા ઘરમાં કે પછી હનુમાન મંદિરમાં જઈને દિવ્ય સ્તુતિ સુંદર કાંડનો પાઠ કરો.જો તમે સુંદરકાંડનો પાઠ કરી રહ્યા છો.તો તે સમયે ગાયના ઘી નો એક દીવો જરૂર કરો. સુંદરકાંડના પાઠ થી સારો કોઈપણ ઉપાય નહિ માનવામાં આવ્યો.તેનાથી મનુષ્યના જીવનની સમસ્ત સમસ્યાઓનું નિવારણ થઈ છે.સુંદરકાંડના પાઠ થી જીવનની સમસ્યાઓ થશે દૂર જો તમે કોઈ મોટી સમસ્યામાં ફસી ગયા છો તો તમે તે માટે શનિવારના દિવસે એકાંતમાં બેસીને સુંદરકાંડનો પાઠ કરો.તે સિવાય તમે કોઈપણ દિવસે એકાંતમાં બેસીને સુંદરકાંડનો પાઠ કરી શકો છો. તેમ કરવાથી તમારા જીવનમાં જે પણ સમસ્યાઓ ચાલી રહી છે તેમાંથી છુટકારો મળશે. જો તમે કોઈ શુભ કાર્ય કરી રહ્યા છો.તો તમે સૌથી પહેલા સુંદરકાંડનો પાઠ જરૂર કરો.તેમ કરવાથી તમારું કાર્ય સફળ થશે અને તમારે તમારા કાર્યમાં શુભ ફળની પ્રાપ્તિ થશે. જો સમસ્યાઓના કારણે તમારા આત્મવિશ્વાસમાં કમી આવી શકે છે. તો તમે તરતજ સુંદરકાંડનો પાઠ આરંભ કરો.તેમ કરવાથી અમુક જ સમયમાં તમને ચમત્કારિક લાભ મળશે.જો કોઈ વ્યક્તિની કુંડળીમાં કોઈ પ્રકારનો દોષ છે.જેના કારણે ઘર પરિવારની સુખ શાંતિ સમાપ્ત થઈ ગઈ છે.તો એવામાં તમે તમારા પરિવારના સાથે બેસીને સામૂહિક સુંદરકાંડનો પાઠ કરો.તેનાથી પરિવારની સમસ્યાઓ ઓછી થશે. જો તમે નિયમિત રૂપથી સુંદરકાંડનો પાઠ કરો છો તોતેનાથી તમારા આત્મવિશ્વાસમાં વધારો થવાના સાથે સાથે ઈચ્છાશક્તિ પણ મજબૂત થાય છે.જેના કારણે તમે મુશ્કિલ થી મુશ્કિલ કાર્ય પણ સરળતાથી કરી શકો છો.જો તમે શનિવારના દિવસે સુંદરકાંડનો પાઠ કરી રહ્યા છો.તો તેના પછી નિધન લોકોને ફળનું દાન જરૂર કરો.આ ઉપાય કરવાથી તમારે તમારા બધા કામકાજમાં સફળતા પ્રાપ્ત થશે. Facebook Twitter Pinterest WhatsApp Previous articleસનિદેવ અને બજરંગ બલી એક સાથે આ 4 રાશિઓ પર થયા દયાળુ, નોકરી માં મળશે સફળતા, થશે અનેક લાભ.. Next articleધન્ય છે આ વ્યક્તિ ને,જેને શહીદ ની વિધવા પત્ની સાથે કર્યા લગ્ન,જેને ગામ ના લોકો માનતા હતા અશુભ..

વૃષભ (બ,વ,ઉ) : વિજાતીય વ્યક્તિઓ અને પ્રિયપાત્ર સાથેની મુલાકાત આ૫ને હર્ષિત અને રોમાંચિત બનાવશે. આ૫ના મનગમતા મિત્રો સ્વજનો સાથે બહાર હરવા-ફરવાથી આ૫ ખૂબ જ આનંદમાં હશો. કેટલાક લોકો આપનાં આનંદમાં વિઘ્નો ઊભા કરે, પણ ફાવે નહીં. મિથુન (ક,છ,ઘ) : આ૫ના ૫રિવારનું વાતાવરણ ઉલ્‍લાસમય રહે. શરીર અને મનમાં તાજગી અને સ્‍ફૂર્તિ અનુભવાય. આ૫ના અટકી ૫ડેલાં કાર્યો પૂર્ણ થતાં આનંદમાં વધારો થાય. કોઈના તરફથી પ્રેમ પ્રસ્તાવ આવે. નાનો-મોટો પ્રવાસ થાય. કર્ક (ડ,હ) : ભવિષ્‍યનું આર્થિક આયોજન કરવા માટે સારો સમય છે. જો આ૫ મન લગાવીને કામ કરશો તો આ૫ને કામમાં સફળતા મળશે. આજે કોઇ સાથે વાદવિવાદમાં ન ૫ડવું. વધુ પડતું ખાવું નહીં. તબિયત બગડવાની શક્યતા છે. સિંહ (મ,ટ) : શારીરિક-માનસિક અસ્વસ્થતા અનુભવશો. માતાની તબિયત અંગે ચિંતા થાય. આર્થિક નુકસાનની શક્યતા છે. પાણીથી સંભાળવું. મધ્યાહ્ન ૫છી આ૫ આર્થિક આયોજન કરી શકો છો. બાળકો તરફથી આનંદના સમાચાર મળે. કન્યા (પ,ઠ,ણ) : કાલે આ૫ને રહસ્ય અને આધ્યાત્મિકતા તરફ આકર્ષણ રહેશે. વર્તમાન સમયમાં આ૫ને નાણાકીય લાભ મળે. નવા કાર્યનો પ્રારંભ કરવા માટે શુભ સમય છે. પત્ની સાથે મનમેળ રહે. ક્યાંક બહાર જવાના યોગ છે. કોર્ટ-કચેરીથી સાવધ રહેવું. તુલા (ર,ત) : આવતી કાલે દિવસના ભાગમાં આ૫ની તંદુરસ્તી થોડી બગડશે અને મનમાં ગ્લાનિનો ભાવ રહેશે. ૫રિવારમાં સંભાળીને વર્તન કરવું. ધર્મકાર્ય અર્થે નાણાં ખર્ચાય. કોઈ પ્રસિદ્ધ મંદિરમાં જવાનું થાય. વૃશ્ચિક (ન,ય) : વર્તમાન સમયમાં આ૫ની શારીરિક અને માનસિક સ્વસ્થતા જળવાઇ રહેશે. કુટુંબમાં આનંદનું વાતાવરણ રહે. ક્રોધ ન કરવો. સ્નેહી અને મિત્રો સાથે મળવાના પ્રસંગો ઊભા થાય. સારું ભોજન મળશે. ધન (ભ,ધ,ફ) : આ૫ને સામાજિક ક્ષેત્રે ખ્યાતિ મળે. કોર્ટ-કચેરીના કાર્યથી સાવધ રહેવું. દિવસ દરમિયાન નાના-મોટા પ્રવાસનો યોગ. આજનો દિવસ આ૫ના માટે વ્યાવસાયિક, આર્થિક અને સામાજિક રીતે લાભકારી નીવડશે. મકર (ખ,જ) : બહુ આનંદપૂર્વક દિવસ પસાર થાય. ક્યાંકથી નોકરીની સારી તક આવી પડે. આ તક છોડવી નહીં. આ તકથી તમારો પૂર્ણ ભાગ્યોદય થઈ શકે છે. કોઈ તરફથી પ્રેમ પ્રસ્તાવ આવે. કુંભ (ગ,શ,સ) : માન-મોભામાં વૃદ્ધિ અને ધનલાભ થવાના સંકેત છે. આ૫નાં દરેક કાર્ય સરળતાથી પાર ૫ડે. ઓફિસમાં ઉ૫રી અધિકારીઓ આ૫ના કામથી સંતુષ્ટ રહે. તેથી ધંધામાં બઢતીના યોગ છે. મીન (દ,ચ,ઝ,થ) : નોકરિયાતો અને વેપારીઓ માટે સવારના ભાગમાં સમય અનુકૂળ નથી. ઉ૫રી અધિકારીઓ કે હરીફો સાથે વાદવિવાદ ન કરવો. પ્રવાસની શક્યતા છે. અવિવાહિતો માટે આનંદ જેવા અથવા સગાઈના પ્રસંગ બને. જરૂર વાંચો આજે 11 મંત્રીઓ સહિત આ દિગ્ગજ નેતાઓના ભવિષ્ય થશે EVM માં કેદ ગુજરાત વિધાનસભાની ચૂંટણીના પ્રથમ તબકકાની 89 બેઠકો માટે આજે મતદાન યોજાશે. સૌરાષ્ટ્ર-કચ્છ તથા દક્ષિણ ગુજરાતના 19 જીલ્લાને આવરી લેતી આ ચૂંટણી માટે તંત્ર દ્વારા તૈયારીઓને આખરી ઓપ આપવામાં આવ્યો છે. છેવટ સુધી મતદારો નિરસ હોવાથી ઉમેદવારોમાં અજંપો છે છતાં જીત પાકી કરવા આજે છેલ્લી ઘડીને રાજકીય દાવપેચ જામવાની શકયતા છે. ગુજરાત વિધાનસભાની ચૂંટણી-2022: પ્રથમ તબક્કામાં યોજાનાર મતદાન અંગે મહત્વની વિગતો • મતદાનની તારીખ: 01-12-2022 • મતદાનનો સમયઃ સવારે 08.00 થી સાંજે 05.00 • કેટલા જિલ્લામાં મતદાન યોજાશેઃ 19(કચ્છ, સૌરાષ્ટ્ર અને દક્ષિણ ગુજરાત) ગુજરાત ચૂંટણી પરિણામને લઈને અમિત શાહે ગુજરાતમાં AAP માટે કરી મોટી આગાહી હાલમાં ગુજરાત વિધાનસભાની ચૂંટણીનો પ્રચાર ખુબ જોરમાં ચાલી રહ્યો છે ત્યારે હમણાં થોડો સમય પહેલા વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ એક સભામાં કોંગ્રેસ પર નિશાન સાધ્યુંને કહ્યું હતું કે કોંગ્રેસ ચુપચાપ આગળ વધે છે તેનાથી સાવધાન રહેવાની જરૂર છે. નરેન્દ્ર મોદીના આ નિવેદનથી એવું માનવમાં આવે છે કે ગુજરાતમાં હજી પણ ક્યાંક ને ક્યાંક કોંગ્રેસે પોતાનું સ્થાન ટકાવી રાખ્યું છે. ચૂંટણી પહેલા NCP માથી આવેલા રેશ્મા પટેલનું આમ આદમી પાર્ટીમાં કદ વધ્યું ગુજરાત વિધાનસભાની ચૂંટણી 2022ના પહેલા તબક્કાના મતદાનને હવે ગણતરીના કલાકો બાકી છે. પ્રથમ તબક્કાની ચૂંટણી માટે પ્રચારના પડઘમ શાંત થઈ ચૂક્યા છે. આ સાથે આમ આદમી પાર્ટીએ છેલ્લી ઘડીએ પોતાના 62 પદાધિકારીઓના નામ જાહેર કરી રેશમા પટેલનો મહત્વની જવાબદારી સોંપવામાં આવી છે આવતીકાલે PM મોદીનો અમદાવાદમાં ભવ્ય રોડ શો, શહેરની એકસાથે તમામ બેઠકો કવર થઇ જશે ગુજરાત વિધાનસભાની ચૂંટણી 2 ચરણોમાં થવાની છે જેના ફેઝ 1નું મતદાન આવતી કાલે એટલે કે 1 ડિસેમ્બરનાં રોજ કચ્છ-સૌરાષ્ટ્ર અને દક્ષિણ ગુજરાતમાં થશે. તો મતદાનની વચ્ચે PM મોદી ફરી ગુજરાત પ્રવાસે આવશે. આવતી કાલે પીએમ નરેન્દ્ર મોદી ભવ્ય રોડ શોમાં બપોરે 3 વાગ્યે જોડાશે નવીનતમ Solar Lunar Eclipse in 2023 - વર્ષ 2023 ના સૂર્યગ્રહણ અને ચંદ્રગ્રહણની સંપૂર્ણ યાદી જાણો Solar Lunar Eclipse in 2023 in gujarati: સૂર્ય અને ચંદ્રગ્રહણની ઘટના એક ખગોળીય ઘટના છે જેની તારીખ હિન્દુ પંચાંગમાં ચોક્કસ રીતે કહેવામાં આવી છે. જો હજારો વર્ષ પછી ગ્રહણ થવાનું હોય તો પણ તેની તારીખ પંચાંગમાં નોંધાયેલી છે. આવો જાણીએ કે વર્ષ 2023માં ક્યારે ચંદ્રગ્રહણ અને સૂર્યગ્રહણ થશે. 27 નવેમ્બરનું રાશિફળ - આજે આ રાશિના જાતકોનાં પરિવારમાં ધાર્મિક કાર્યો થશે. પ્રવાસ પર જઈ શકો છો આત્મવિશ્વાસ ભરપૂર રહેશે. તમે પરિવાર સાથે કોઈપણ ધાર્મિક સ્થળ પર જઈ શકો છો. પરિવારનો સહયોગ મળશે. માતાના સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખવું. તમારા સ્વાસ્થ્ય પ્રત્યે પણ જાગૃત રહો. કેટલીક સમસ્યાઓ પરેશાન કરી શકે છે. ખર્ચ વધુ રહેશે. નોકરીમાં પ્રમોશનની તકો મળી શકે છે વાસ્તુ અનુસાર આ દિશામાં રાખો તમારી દુકાનનું પ્રવેશદ્વાર, લક્ષ્મીની કૃપા કાયમ રહેશે બજારમાં જતી વખતે, આપણને કરિયાણા, સ્ટેશનરી, કપડાં, સોનું અને ન જાણે કેટલીય દુકાનો જોવા મળે છે. તમામ દુકાનોની પોતપોતાની અલગ ઓળખ હોય છે, પરંતુ આ દુકાનો પર એક જ પ્રકારનો વાસ્તુ નિયમ લાગુ પડે છે. જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર દરેક વસ્તુની દુકાન માટે અલગ-અલગ દિશાઓ નક્કી કરવામાં આવી છે. જો તમે આ દિશાઓને ધ્યાનમાં રાખીને તમારી દુકાનનું પ્રવેશદ્વાર બનાવો છો, 26 નવેમ્બરનું રાશિફળ - આજે આ રાશીના જાતકોને નોકરીમા સફળતા મળશે નોકરીના ઈન્ટરવ્યુ વગેરેમાં તમને સફળતા મળશે. શાસક પ્રશાસન તરફથી મદદ મળશે. વાહન આનંદમાં વધારો થઈ શકે છે. પારિવારિક જીવન સુખમય રહેશે. મનમાં નકારાત્મકતા રહી શકે છે. તમને મિત્રોનો સહયોગ મળશે. આત્મવિશ્વાસ વધશે. સ્વભાવે ચીડિયા હોઈ શકે છે Vastu tips: આ છોડની વેલ ઘરની આ દિશામાં લગાવો, દેવી લક્ષ્મીની કૃપાથી તિજોરીમાં થશે ધનનો વરસાદ Aparajita Plant Vastu Tips - વાસ્તુશાસ્ત્રમાં અનેક વૃક્ષો અને છોડનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે, જેનું વાવેતર કરવાથી ઘરમાં સકારાત્મક ઉર્જા ઉત્પન્ન થાય છે અને નકારાત્મકતાનો નાશ થાય છે. કેટલાક છોડ ઘરના વાસ્તુ દોષને દૂર કરે છે. આ છોડમાંથી એક અપરાજિતા વેલ છે. તેને ઘરમાં લગાવવાથી સુખ-સમૃદ્ધિ રહે છે. મા લક્ષ્મીની કૃપાથી ઘરની તમામ આર્થિક સમસ્યાઓ દૂર થઈ જાય છે.

આવતા મહિને એટલે કે ડિસેમ્બરમાં, બુધ, જ્ઞાન આપનાર, પહેલા ધનરાશિમાં અને પછી મકર રાશિમાં ગોચર કરશે. જે તમામ 12 રાશિના લોકો પર અસર કરશે. જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર બુધ 3 ડિસેમ્બરે ધનરાશિમાં પ્રવેશ કરશે અને ત્યારબાદ 28 ડિસેમ્બરે મકર રાશિમાં પ્રવેશ કરશે. ચાલો જાણીએ કે જો બુધ મહિનામાં બે વાર રાશિ બદલી નાખે છે તો કઈ રાશિના લોકો પર તેની શું અસર પડશે. કર્ક: આ રાશિના લોકો માટે બુધ ત્રીજા અને બારમા ઘરનો સ્વામી છે . વતનીને સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. આ સમય દરમિયાન, લોકોએ તેમના સ્વાસ્થ્ય પર વધુ ધ્યાન આપવાની જરૂર પડશે. મકર: મકર રાશિના જાતકો માટે બુધ 6ઠ્ઠા અને 9મા ઘરનો સ્વામી છે. વતનીઓને વેપારમાં નુકસાન થઈ શકે છે. ખર્ચમાં વધારો થવાથી આર્થિક સંકટનો પણ સામનો કરવો પડી શકે છે.આર્થિક નુકસાન પણ થઈ શકે છે. માનસિક તણાવ જેવી સમસ્યા પણ થઈ શકે છે. કુંભ: આ રાશિના લોકો માટે બુધ પાંચમા અને આઠમા ઘરનો સ્વામી છે. વિદ્યાર્થીઓ માટે આ સમય સારો રહી શકે છે. તે જ સમયે કેટલાક વતનીઓને સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત સમસ્યાઓ પણ થઈ શકે છે.વ્યાપાર અને કરિયરમાં કરેલી મહેનતનું પરિણામ મળી શકે છે. મીન: આ રાશિના લોકો માટે બુધ ચોથા અને સાતમા ઘરનો સ્વામી છે. આ પરિવહનનો લાભ દેશવાસીઓને મળી શકે છે. મિલકત વગેરે માધ્યમથી લાભ થવાની પ્રબળ સંભાવના છે. સામાજિક પદ અને પ્રતિષ્ઠામાં પણ વધારો થઈ શકે છે. તમને પરિવારનો સંપૂર્ણ સહયોગ પણ મળી શકે છે. વૃશ્ચિક: આ રાશિના જાતકો માટે બુધ 8મા અને 11મા ઘરનો સ્વામી છે. વેપારમાં સારો ફાયદો થઈ શકે છે. પ્રમોશન પણ મળી શકે છે. અચાનક ધનલાભ થવાની પણ સંભાવના છે.ધાર્મિક યાત્રા પર પણ જઈ શકો છો. નવો બિઝનેસ પણ શરૂ કરી શકો છો.

કોંગ્રેસના નકારાત્મક પ્રચારને મતદારોનો તમતમતો તમાચો : -મનિષ રાડીયા, જયમીન ઠાકર, ડો.દર્શિતાબેન શાહ તથા મીનાબેન જાડેજાને લોકોએ ખોબલે-ખોબલે મત આપ્યા. રાજકોટ તા. ર૩ : મહાનગરપાલિકાની ચંૂટણીમાં સમગ્ર ગુજરાતમાં ભાજપનો જયજયકાર થઇ ગયો છે ત્યારે રાજકોટના વોર્ડ નં.ર ની ચૂંટણી ઉપર તમામ લોકોની નજર મંડાયેલી હતી. સતત છેલ્લા ત્રણ ટર્મથી કોંગ્રેસમાંથી કોર્પોરેટર તરીકે ચૂંટાનાર અને ૧૦૮નું બિરૂદ ધરાવનાર અતુલભાઇ રાજાણીનો તેની સમગ્ર પેનલ સાથે કોંગ્રેસમાંથી કારમો પરાજય થયો છે. ભાજપની પેનલના ચારેય ઉમેદવારો મનિષભાઇ રાડીયા (પૂર્વ ચેરમેન-બાંધકામ સમિતિ) જયમીનભાઇ ઠાકર, (પૂર્વ ચેરમેન આરોગ્ય સમિતિ) ડો. દર્શિતાબેન શાહ (પૂર્વ ડે.મેયર) તથા સામાજીક અગ્રણી મીનાબેન જાડેજાને લોકોએ ખોબલે-ખોબલે મત આપ્યા હતા. વોર્ડ નં.રમાં કોંગ્રેસની કારમી હારનું કારણ તેનો નકારાત્મક પ્રચાર પણ ગણવાઇ રહ્યો છે. પોતાનો ગત ચુંટણીનો વોર્ડ નં.૩ મુકીને નવા સિમાંકનના ઓઠા હેઠળ 'ચોકકસ ટાર્ગેટ' સાથે આવેલ કોંગ્રેસના ઉમેદવાર અતુલભાઇ રાજાણીને તેમની આખી પેનલ સાથે મતદારોએ ઘરે બેસાડી દીધા છે. વર્ષોના અનુભવી રાજકીય પંડીતો તો એવું પણ કહે છે. કે ચુંટણીના છેલ્લા પાંચેક દિવસ બાકી હતા ત્યાં સુધી વોર્ડ નં.રમાં કોંગ્રેસ માટે વાતાવરણ સારૂ હતું પરંતુ અતુલભાઇ રાજાણી સાથે રહેલા અને પોતાન ેઅગ્રણીઓ તરીકે ગણાવતા લોકોએ ભાજપ વિરૂદ્ધ નકારાત્મક પ્રચાર કરવા માંડયો હતો. જેમ ફાવે તેમ પોતાના નામે કોંગ્રેસને મત આપવાની અપીલ કરવામાં આવતી હતી અને ભાજપને ભાંડવાનું શરૂ કર્યું હતું જેને કારણે વોર્ડ નં.રમાં કોંગ્રેસ રીતસર ધુળ ચાટતી થઇ ગઇ હતી. એવી પણ કર્ણેાપકર્ણ ચર્ચા છે. કે કોંગ્રેસમાંથી ભાજપમાં આવેલા અમુક અગ્રણીઓએ પણ છાનેખુણે એક યા બીજી રીતે કોંગ્રેસને સપોર્ટ કર્યો હતો. ભાજપની સ્ટ્રેટેજીને પોતાના અંગત માણસો દ્વારા કોંગ્રેસ સુધી પહોંચાડી હોવાની ચર્ચા છે. જો કે આ બાબતની ભાજપના હાઇકમાન્ડે પણ ગંભીર નોંધ લીધી હોવાનું જાણવા મળે છે. આવુ બધું થવા છતાં પણ 'સો વાતની એક જ વાત'ની કહેવત સાર્થક કરતા મતદારોએ ભાજપની હકારાત્મક વિચાર-સરણીને અદમ્ય ઉત્સાહ સાથે વધાવી લીધી છે. (4:15 pm IST) આ સમાચાર શેર કરો Akilanews.com ને સોશ્યલ મીડિયા પર ફોલો કરો છેલ્લા 8 દિવસમાં સૌથી લોકપ્રિય Most Popular Recent કેનેડાના વડાપ્રધાન કેવી રીતે બનવું તે જાણવા માટે જગમીત સિંહ જર્મનીની મુલાકાતે access_time 2:22 pm IST ભાજપ ૧૪૦: કોંગ્રેસ ૩૪: આપ ૮: સટ્ટાબજાર access_time 11:22 am IST ૨૬૪ કલાક સુધી રાત-દિવસ ઉડતું રહ્યું પક્ષીઃ ૧૩,૫૦૦ કિમીની મુસાફરી કરીને રેકોર્ડ બનાવ્‍યો! access_time 10:26 am IST ફોર્ચ્યુનની 40 અંડર 40 ની યાદીમાં 2 ભારતીય-અમેરિકનોએ સ્થાન મેળવ્યું access_time 7:17 pm IST અમેરિકાના સેન્ટ્રલ ટેક્સાસમાં ઘર ખરીદનારાઓમાં ભારતીયો અવ્વલ નંબરે : ભારતમાંથી (21 ટકા) , મેક્સિકો (10 ટકા), ચીન (6 ટકા) અને કેનેડાના (4 ટકા) વિદેશી ખરીદદારો હોવાનો અહેવાલ access_time 7:43 pm IST ICC એ વર્ષ ૨૦૨૪માં યોજાનાર T૨૦ વર્લ્‍ડ કપ માટે ફોર્મેટમાં કર્યા ફેરફારો access_time 11:12 am IST ભારત સરકારે એર સુવિધા ફોર્મ ભરવાની શરત નાબૂદ કરી access_time 10:58 am IST ચૂંટણી પહેલા ATS ટીમને મોટી સફળતા :વડોદરા નજીક ડ્રગ્સ બનાવતી ફેક્ટરી ઝડપાતા ખળભળાટ access_time 11:22 pm IST શું આપને મતદાર સ્લીપ નથી મળી ?:હવે નિરાશ થવાની નથી જરૂર : ચૂંટણી પંચે રસ્તો કર્યો સરળ: તમામ વિગત જાણો આંગળીના ટેરવે access_time 11:10 pm IST એશિયાની સૌથી મોટી ઝુંપડપટ્ટી ધારવીનો રિડેવલપમેન્ટપ્રોજેક્ટ અદાણી ગ્રુપને મળ્યો: 5,069 કરોડ રૂપિયાની બોલી access_time 10:59 pm IST નર્મદા જિલ્લા ભાજપે વધુ 3 આગેવાનોને પાર્ટી વિરુદ્ધ કામગીરી કરવા બદલ સસ્પેન્ડ કરતા આંક દસ થયો access_time 10:22 pm IST પ્રચારમાં નિકળેલા દેડીયાપાડા આપના ઉમેદવાર ચૈતરભાઈ વસાવાને બીજેપીનાં ઇશારે પોલીસ પકડવા આવી હોવાનો આક્ષેપ access_time 10:21 pm IST કેવડીયા કોલોની માધ્યમિક સ્કૂલ માથી રૂપિયા ૫૯,૩૦૦ નાં મુદ્દામાલની ચોરી થતાં ફરિયાદ નોંધાઈ access_time 10:21 pm IST દેડીયાપાડાનાં વડીવાવ ગામે પતિના ત્રાસથી કંટાળેલી પત્નીએ ઝેરી દવા પી આપઘાતનો પ્રયાસ કર્યો access_time 10:20 pm IST

એક સરળ અને અનુમાન કરી શકાય તેવા પાસવર્ડને (Most Common And Popular Password in the world) એક સેકન્ડ કરતાં પણ ઓછા સમયમાં ડિક્રિપ્ટ કરી શકાય છે. જ્યારે નંબર સાથે લોઅરકેસ અને અપરકેસ અક્ષરોનું મિશ્રણ કરીને એક અલગ પ્રકારનો પાસવર્ડ બનાવી શકાય છે, જે સરળતાથી ઓળખી શકાતા નથી. જાણો કેવા લોકો વધુ પાસવર્ડ બનાવવાનું પસંદ છે. લોકો આ પાસવર્ડના દિવાના (People are crazy about passwords) છે. સાન ફ્રાન્સિસ્કો: એક સરળ અને યાદ રાખવામાં સરળ પાસવર્ડ (Most Common And Popular Password in the world) તરીકે લોકો તેમના નામ, તેમના જન્મદિવસ અથવા ચોક્કસ નંબરનો ઉપયોગ કરીને તેને અનન્ય બનાવવાનો પ્રયાસ કરે છે. પરંતુ કેટલાક પાસવર્ડ્સ એવા હોય છે જે સામાન્ય રીતે લોકો પસંદ (People are crazy about passwords) કરે છે. ધીમે ધીમે તે મોટાભાગના લોકોની પસંદગી બની જાય છે. લોકો આ પાસવર્ડના દિવાના છે, ઘણા દેશમાં લોકો તેનો ઉપયોગ કરે છે ઉપયોગમાં લેવાતો પાસવર્ડ: લોઅરકેસ S સાથેનો સેમસંગ એ વિશ્વના ઓછામાં ઓછા 30 દેશોમાં સૌથી વધુ ઉપયોગમાં લેવાતો પાસવર્ડ છે. પાસવર્ડ મેનેજમેન્ટ સોલ્યુશન્સ કંપની નોર્ડપાસના તાજેતરના અભ્યાસમાં આ માહિતી સામે આવી છે. સૌથી લોકપ્રિય પાસવર્ડ 'પાસવર્ડ' છે, જે લગભગ 5 મિલિયન યુઝર્સ દ્વારા પસંદ કરવામાં આવ્યો હતો. સેમસંગ પાસવર્ડ: સેમસંગ મોબાઈલ અનુસાર પાસવર્ડની વાત આવે ત્યારે સેમસંગ સૌથી ખરાબ ગુનેગાર નથી, પરંતુ તાજેતરના વર્ષોમાં તેની લોકપ્રિયતા વધી છે. જ્યારે સેમસંગ પાસવર્ડ વર્ષ 2019માં લોકપ્રિયતામાં 198મા ક્રમે હતો, તે વર્ષ 2020માં 189મા અને વર્ષ 2021માં 78મા ક્રમે પહોંચ્યો હતો. પરંતુ ગયા વર્ષે ટોપ 100નો આંકડો તોડી નાખ્યો હતો. સૌથી લોકપ્રિય પાસવર્ડ: માહિતી આપતાં, પાસવર્ડ મેનેજમેન્ટ સોલ્યુશન્સ કંપની નોર્ડપાસે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, સૌથી લોકપ્રિય પાસવર્ડ 'પાસવર્ડ' છે, જેને લગભગ 5 મિલિયન યુઝર્સે પસંદ કર્યો છે. જ્યારે એક રિપોર્ટ અનુસાર, અન્ય સામાન્ય રીતે ઉપયોગમાં લેવાતા પાસવર્ડ્સમાં 123456, 123456789 અને ગેસ્ટ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. રિપોર્ટ: તાજેતરના એક રિપોર્ટમાં ખુલાસો થયો છે કે, એક સરળ અને અનુમાન કરી શકાય તેવા પાસવર્ડને એક સેકન્ડથી પણ ઓછા સમયમાં ડિક્રિપ્ટ કરી શકાય છે. જ્યારે નંબર સાથે લોઅરકેસ અને અપરકેસ અક્ષરોનું મિશ્રણ કરીને એક અલગ પ્રકારનો પાસવર્ડ બનાવી શકાય છે. જે સરળતાથી ઓળખી શકાતા નથી. રિપોર્ટમાં એ પણ જણાવવામાં આવ્યું છે કે, તે તમામ તત્વ ધરાવતો 7 અંકનો પાસવર્ડ માત્ર 7 સેકન્ડમાં ડિક્રિપ્ટ થઈ શકે છે, જ્યારે 8 અંકનો પાસવર્ડ લગભગ 7 મિનિટ લે છે. સંશોધન દર્શાવે છે કે, સામાન્ય રીતે ઉપયોગમાં લેવાતા પાસવર્ડ્સ 1 સેકન્ડથી ઓછા સમયમાં ડિક્રિપ્ટ થઈ શકે છે. કારણ કે, તે ટૂંકા હોય છે અને માત્ર સંખ્યાઓ અથવા અક્ષરોથી બનેલા હોય છે. પાસવર્ડ: 123456 છે, 123456789, qwerty, 12345 છે, qwerty123, 1q2w3e, 12345678, 111111, 1234567890 વગેરે સૌથી વધુ ઉપયોગમાં લેવાતા પાસવર્ડ્સ છે, જે તેમની સરળતા માટે બનાવવામાં આવ્યા છે.

ક્રિપ્ટો એ અસ્થિરતાની પ્રાચીન પ્રક્રિયા છે, જો કે પસંદગીના વેપારીઓ બજારની અંદર જબરદસ્ત લક્ષણો જોઈ રહ્યા છે. TOI ક્રિપ્ટો વર્તમાનમાં અસ્થિરતાની ઐતિહાસિક પ્રક્રિયા છે, પરંતુ પસંદગીના વેપારીઓ બજારમાં હંગામો અને વિવાદને પગલે અદ્ભુત સંકેતો અને લક્ષણો જોઈ રહ્યા છે જેણે આ ક્ષેત્રના ડિજિટલ-એસેટ ધિરાણકર્તાઓ અને અન્યોને પાછળ છોડી દીધા છે. ક્રિસ બે, મુખ્ય સરકાર અને સ્ટ્રક્ચર્ડ-ડેરિવેટિવ-સોલ્યુશન્સ કંપની EDG ના સહ-સ્થાપક અને UBS અને Goldman Sachs ના ભૂતપૂર્વ ડીલર, ખુલ્લા મનોરંજનમાં શોધ કરી રહ્યા છે અને વિશ્વ વિનિમય પર દેખરેખ રાખી રહ્યા છે જે પસંદગીના વેપાર પ્રદાન કરે છે. “તે સલાહ આપશે નહીં કે પ્રવાહિતા નાટકીય રીતે પાતળી થઈ ગઈ છે,” શ્રી બાએ એક મુલાકાતમાં જણાવ્યું હતું. “ત્યાં ઘણાં તથ્યો છે જે સૂચવે છે કે બજારની પરિપક્વતા આગળ વધી છે અને તે ખાસ કરીને પિક્સ માર્કેટમાં, તે સામાન્ય તરીકે એન્ટરપ્રાઇઝ છે, એક વિશાળ અંશે, જ્યારે આપણે જે વાતાવરણમાં છીએ તેના સંદર્ભમાં લઈએ છીએ.” બાએ રજૂઆત કરી હતી કે બિડ-આસ્ક સ્પ્રેડ વાજબી લાગે છે. પર્યાવરણ, અલબત્ત, સ્ટેબલકોઈન પહેલ અને મોટા નામના ક્રિપ્ટો હેજ ફંડ્સના ફોલ્ડિંગ્સના દહનની જેમ, વિવિધ હેક્સ દ્વારા તાણમાં આવ્યું છે. પાછલા કેટલાક અઠવાડિયામાં, ધિરાણકર્તાઓએ, ખાસ કરીને, સેલ્સિયસ નેટવર્ક અને બેબલ ફાઇનાન્સ ફ્રીઝિંગ ઉપાડ સાથે, અને થ્રી એરો કેપિટલ, એક મહત્વપૂર્ણ ક્રિપ્ટો હેજ ફંડ, તરલતાની સમસ્યાઓમાંથી પસાર થઈને અસ્થિરતા સાબિત કરી છે. અને આ બધું ઓછા-અનુકૂળ નાણાકીય-નીતિની પૃષ્ઠભૂમિની વચ્ચે આવી રહ્યું છે, જ્યાં ફેડરલ રિઝર્વ અને વિવિધ વિશ્વની મધ્યસ્થ બેંકો દર વધારા સામે લડવા માટે ચાર્જીસમાં વધારો કરી રહી છે. ખાતરીપૂર્વક કહીએ તો, બાકીના વર્ષના તેજીની દોડની સરખામણીમાં બજાર ઘણું વિશેષ છે. ઓપન એક્ટિવિટી (OI), અથવા અદ્ભુત કોન્ટ્રાક્ટ્સની સંપૂર્ણ વિવિધતા, તેની ઊંચી સપાટીથી નીચે આવી ગઈ છે. Skew તરફથી મળેલી માહિતી અનુસાર, OI ઓક્ટોબર 2021માં લગભગ $15 બિલિયનના દસ્તાવેજ કરતાં $7 બિલિયન કરતાં થોડો ઓછો છે. ઑક્ટોબરમાં વધુમાં વધુ $8 બિલિયનથી વધુના ઑલ ટાઈમ અધિકથી વિપરીત, વોલ્યુમ હાલમાં ભાગ્યે જ $600 મિલિયનની નીચે છે. ક્રિપ્ટો ડેરિવેટિવ્ઝ માટેની લિક્વિડિટી કંપની પેરાડાઈમ ખાતે સંસ્થાકીય વીમા APACના વડા પેટ્રિક ચુ કહે છે કે OIમાં ઘટાડો બજારના સેન્ટિમેન્ટને પ્રતિબિંબિત કરે છે. સહનશીલ બજારો દરમિયાન, મનોરંજન ક્ષીણ થઈ જાય છે. વિકલ્પો બે કાર્યો કરી શકે છે, તે કહે છે. એક હેજિંગ છે, અને 2જી છે અટકળો. “એક તો, તૈનાત સામાનનો જથ્થો ઘટતો જાય છે તેથી બચાવ કરવા માટે ઘણું ઓછું છે. બે માટે, અટકળો, માનવીઓ ક્રિપ્ટોમાં ખૂબ જ મજબૂત લાંબા-માત્ર પૂર્વગ્રહ ધરાવે છે, તેથી જ્યારે બજાર રીંછ જાય છે, ત્યારે માણસો રીકટ મેળવે છે, જે ક્રિપ્ટો સમુદાયમાં વારંવાર ઉપયોગમાં લેવાતા શબ્દ “બરબાદ” નો સંદર્ભ આપે છે. તેમ છતાં, ચુ કહે છે, તેમનું સંગઠન “વધુ અને વધુ ટ્રેડફાઇ પ્લેયર્સ” — અથવા પરંપરાગત-ફાઇનાન્સ સભ્યો — વિકલ્પોમાં શોખ પ્રદર્શિત કરતા જોતું રહ્યું છે. અને તેઓ બજારમાં આવી રહ્યા છે, તે કહે છે. તે ક્રિપ્ટો ઉદ્યોગની અંદરના તમામ ગરબડને વાંધો નથી, શા માટે OI ડિગ્રી સ્થિર રહી છે તે માટે સમજૂતી પ્રદાન કરવામાં મદદ કરવી જોઈએ. વિવિધ ડેટામાં પણ તે સંસ્થાઓ ઉચ્ચ સ્થાનનો આનંદ માણી રહી છે. એમ્બર ગ્રૂપ, ડિજિટલ-એસેટ કંપનીના રેકોર્ડે પુષ્ટિ કરી છે કે તેના ડેસ્કે પાછલા કેટલાક અઠવાડિયામાં જોવાયેલી લિક્વિડેશનને પગલે માંગ માટે પુટ-ઓપ્શન શોપિંગમાં વિસ્તરણ જોયું છે. “જોખમ ઘટાડવું એ મુખ્યત્વે વર્તમાન બજારના વાતાવરણને ધ્યાનમાં રાખીને જરૂરી છે,” શબ્દે કહ્યું. દરમિયાન, ક્રિપ્ટો માર્કેટ-મેકર GSR ના ડીલર લ્યુક ફેરેલ કહે છે કે તેઓ અગાઉના ચક્રોની તુલનામાં પાછલા બે વર્ષોમાં વૈકલ્પિક ક્ષેત્રમાં મોટા પ્રમાણમાં જોવા મળે છે. તે કહે છે કે, સંસ્થાઓ આવી રહી છે, જ્યારે 2017 પહેલા ક્રિપ્ટો રિટેલ સહભાગિતાની સહાયથી નજીકથી પ્રભાવિત હતી. આજે, સંસ્થાઓ એ દરજી જોખમ-વ્યવસ્થાપન વિકલ્પો અથવા પોર્ટફોલિયો અથવા હોદ્દાઓ હેજ કરવા માટે પસંદગીનો ઉપયોગ છે. વધુમાં, તે કહે છે કે, વેપારીઓ સિક્કાના વધારાના જથ્થા પર વિકલ્પો સાથે રમી શકે છે, જે ધારકોને જોખમ-વ્યવસ્થાપન ઉકેલો માટે તેનો ઉપયોગ કરવાનું પસંદ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરે છે. છેલ્લે, મિસ્ટર ફેરેલ કહે છે, બિટકોઇન માઇનર્સ, જેમાંથી ઘણાએ ડિજિટલ ટોકન્સ માટે ફીમાં ઘટાડા વચ્ચે પોતાને ગરમ પાણીમાં શોધી કાઢ્યા છે, તેઓ તેમના ભાવિ ઉત્પાદનને હેજ કરી રહ્યા છે, જે અંતિમ 12 મહિનાથી વિનિમય છે જ્યારે, બુલ માર્કેટ વચ્ચે, તેઓ ખરીદી કરતા ન હતા. રક્ષણ વિકલ્પો. “તેઓ તેમના ફી પ્રોડક્શન્સ હેઠળ વળતરના ડ્રો બેક પર સાવચેતી રાખવા માટે થોડી ચૂકવણી કરવા માટે વલણ ધરાવે છે,” તેમણે કહ્યું. “તે એક રસપ્રદ પાળી છે.” Post Views: 45 Post Tags: #ક્રિપ્ટો Post navigation Previous Previous “રીલથી વાસ્તવિક દુનિયા સુધી”: નીતુ કપૂરે તેના “પ્રેમ” રણબીર અને રિદ્ધિમા સાથે એક અમૂલ્ય તસવીર શેર કરી NextContinue ન્યૂ યોર્ક પ્રાઇડ પરેડમાં નાસભાગ મચી ગઈ પછી ફટાકડાની ભૂલથી ગોળીબાર થયો Similar Posts All India | Cryptocurrency ભારતીય ક્રિપ્ટો એક્સચેન્જો મની લોન્ડરિંગ, ફોરેન એક્સચેન્જના ઉલ્લંઘનની તપાસ માટે ED સ્કેનર હેઠળ ByJonny July 8, 2022 July 6, 2022 Read More ભારતીય ક્રિપ્ટો એક્સચેન્જો મની લોન્ડરિંગ, ફોરેન એક્સચેન્જના ઉલ્લંઘનની તપાસ માટે ED સ્કેનર હેઠળContinue Cryptocurrency G20 વૉચડોગ કહે છે કે ઑક્ટોબરમાં પ્રથમ વખત “મજબૂત” વૈશ્વિક ક્રિપ્ટો નિયમો ByJonny July 11, 2022 July 11, 2022 Read More G20 વૉચડોગ કહે છે કે ઑક્ટોબરમાં પ્રથમ વખત “મજબૂત” વૈશ્વિક ક્રિપ્ટો નિયમોContinue Cryptocurrency ક્રિપ્ટો ધિરાણકર્તા સેલ્સિયસ નેટવર્કનો ઉપયોગ કરીને ભૂતપૂર્વ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ મેનેજર દ્વારા છેતરપિંડીનો આરોપ લગાવીને દાવો કર્યો ByJonny July 10, 2022 July 8, 2022 Read More ક્રિપ્ટો ધિરાણકર્તા સેલ્સિયસ નેટવર્કનો ઉપયોગ કરીને ભૂતપૂર્વ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ મેનેજર દ્વારા છેતરપિંડીનો આરોપ લગાવીને દાવો કર્યોContinue Business | Technology | Worldnews ETH, BTC વ્હેલ માર્કેટમાં મંદી હોવા છતાં મોટા પાયે ટ્રાન્સફર પીરિયડ ટ્રિગર કરે છે, ડેટા બતાવે છે ByJonny May 13, 2022 May 12, 2022 Read More ETH, BTC વ્હેલ માર્કેટમાં મંદી હોવા છતાં મોટા પાયે ટ્રાન્સફર પીરિયડ ટ્રિગર કરે છે, ડેટા બતાવે છેContinue Cryptocurrency EU એ ફ્રીવ્હીલિંગ ક્રિપ્ટોકરન્સી ઉદ્યોગને નિયંત્રિત કરવા માટે લેન્ડમાર્ક ‘ક્રિપ્ટો એસેટ્સમાં બજારો’ નિયમોને મંજૂરી આપી ByJonny July 1, 2022 Read More EU એ ફ્રીવ્હીલિંગ ક્રિપ્ટોકરન્સી ઉદ્યોગને નિયંત્રિત કરવા માટે લેન્ડમાર્ક ‘ક્રિપ્ટો એસેટ્સમાં બજારો’ નિયમોને મંજૂરી આપીContinue Cryptocurrency અલ સાલ્વાડોરના અધિકૃત ક્રિપ્ટો વોલેટ ચિવોએ 2022 માં અત્યાર સુધીમાં $52 મિલિયન રેમિટન્સની પ્રક્રિયા કરી ByJonny July 8, 2022 July 7, 2022 Read More અલ સાલ્વાડોરના અધિકૃત ક્રિપ્ટો વોલેટ ચિવોએ 2022 માં અત્યાર સુધીમાં $52 મિલિયન રેમિટન્સની પ્રક્રિયા કરીContinue

|religion = <!-- Do not add anything here. (See talk.) The reader can read about Ashoka's religion in the main article. !--> |death_date = ઇસઈ.સ. પૂર્વે ૨૩૨ (ઉંમર ૭૨) |death_place = [[પાટલીપુત્ર]], [[પટના]] }} '''અશોક''' (રાજ્યકાળ ઇઈ.સ. પૂર્વે ૨૬૮-૨૩૨) પ્રાચીન ભારતમાં [[મૌર્ય વંશ]]નો રાજા હતો અને સમ્રાટ અશોક તરીકે ઇતિહાસમાં જાણીતો છે. તેના સમયમાં મૌર્ય સામ્રાજ્ય ઉત્તરમાં હિન્દુકુશની પહાડીઓથી દક્ષિણમાં [[ગોદાવરી]] નદીના દક્ષિણકાંઠા, તથા [[મૈસૂર]] સુધી અને પૂર્વમાં હાલના [[બાંગ્લાદેશ]]થી પશ્ચિમમાં [[અફઘાનિસ્તાન]] સુધી વિસ્તરેલું હતું, જે તે સમયનું સૌથી મોટું ભારતીય સામ્રાજ્ય હતું. સમ્રાટ અશોકને વિશાળ સામ્રાજ્યના કુશળ શાસક તથા [[બૌદ્ધ ધર્મ]]ના પ્રચારક તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તેના જીવનકાળના ઉત્તરાર્ધમાં સમ્રાટ અશોક [[ગૌતમ બુદ્ધ]]નો અનુયાયી બની ગયો અને ભગવાન બુદ્ધની સ્મૃતિમાં તેણે એક સ્તંભનુ નિર્માણ કરાવ્યું જે આજે પણ [[નેપાળ]]માં ગૌતમ બુદ્ધના જન્મસ્થળ [[લુમ્બિની]]માં માયાદેવી મંદિર પાસે જોઇજોઈ શકાય છે. તેણે [[બૌદ્ધ ધર્મ]]નો પ્રચાર [[ભારત]] ઉપરાંત [[શ્રીલંકા]], [[અફઘાનિસ્તાન]], [[એશિયા|પશ્ચિમ એશિયા]], મિસ્ર તથા યુનાનમાં પણ કરાવ્યો હતો.

Election Voting & Poll Maker Team 2,000+ સક્રિય સ્થાપનો 6.0.3 સાથે પરીક્ષણ કર્યું છે 4 મહિના પહેલાં અપડેટ કર્યું છે Riddle Quiz Maker – easily add quizzes with unlimited lead generation to your site (8 કુલ રેટિંગ્સ) Beautifully intuitive quiz maker with lead generation and leaderboards. Create your own quizzes, personality tests,… Riddle Technologies AG 400+ સક્રિય સ્થાપનો 6.1.1 સાથે પરીક્ષણ કર્યું છે 4 કલાક પહેલાં અપડેટ કર્યું છે

મહિલાઓને ગંદી નજરે જોવી, તેમને અયોગ્ય રીતે સ્પર્શ કરવું અથવા તેમનું યૌન શોષણ કરવું, આ બધી બાબતો નિંદનીય છે. પરંતુ આજના કલયુગમાં આવા કિસ્સાઓ અટકવાનું નામ નથી લઈ રહ્યા. ક્યારેક કોઈ પોતાનું જ આવું ખરાબ કામ કરે છે કે ત્યારે અંદરથી સાવ તૂટી જાય છે. આવી સ્થિતિમાં ઘણી પીડિત યુવતીઓ કે મહિલાઓ આત્મહત્યા જેવું મોટું પગલું પણ ભરી લે છે.હવે આ ઘટનાને જ લઈ લો. અહીં એક છોકરીએ આત્મહત્યા કરી કારણ કે તેના મિત્ર અને દૂરના સંબંધીએ તેને અયોગ્ય રીતે સ્પર્શ કર્યો હતો. 18 વર્ષીય યુવતીએ ફાંસી લગાવી મૃતક યુવતીની ઉંમર 18 વર્ષની હતી. તે વજીરાબાદમાં તેના માતા-પિતા અને નાના ભાઈ-બહેન સાથે રહેતી હતી. 19 ડિસેમ્બરના રોજ યુવીના માતા-પિતા અને નાની બહેન રોહિણીમાં સગાઈના સમારંભમાં સંબંધીના ઘરે ગયા હતા. ત્યાં યુવતી તેના નાના ભાઈ સાથે ઘરમાં એકલી હતી. આ દરમિયાન તેણે પંખા પર લટકીને આત્મહત્યા કરી લીધી હતી. જ્યારે નાના ભાઈએ તેની બહેનને પંખા પર લટકતી જોઈ તો તેણે માતા-પિતાને જાણ કરી. ત્યારબાદ સંબંધીઓની સૂચના પર પોલીસ પણ ઘટનાસ્થળે આવી હતી. તેણે બાળકીના મૃતદેહને પોતાના કબજામાં લીધો અને તેને પોસ્ટમોર્ટમ માટે મોકલી આપ્યો. પોસ્ટમોર્ટમ બાદ યુવતીનો મૃતદેહ 20 ડિસેમ્બરે પરિવારજનોને સોંપવામાં આવ્યો હતો. બેગમાં સુસાઈડ નોટ મળી ઘટનાના દિવસે યુવતી પાસેથી કોઈ સુસાઈડ નોટ મળી નહોતી. પરિવારજનોએ થોડા સમય પહેલા તેના લગ્ન પણ નક્કી કર્યા હતા. આવી સ્થિતિમાં પરિવારજનોને લાગ્યું કે કદાચ યુવતી તેના લગ્નની વાતથી નાખુશ હોય અને તેથી તેણે પોતાનો જીવ આપી દીધો. જોકે બીજા દિવસે નાની બહેનને યુવતીના રૂમમાંથી એક બેગ મળી આવી હતી. જેમાં યુવતીએ લખેલી સુસાઇડ નોટ હતી. આત્મહત્યા કરવાના રસ્તાઓનો વિચાર રૂમમાંથી મળેલી બેગમાં રજીસ્ટર, ઉંદર મારવાની દવા અને જંતુનાશક ગોળીઓ જેવી વસ્તુઓ હતી. મતલબ કે યુવતીએ આત્મહત્યા કરવાનો રસ્તો વિચારી લીધો હતો. અંતે તેણીએ વિચાર્યું કે ફાંસી પર ઝૂલવું એ સૌથી પીડાદાયક બાબત છે. યુવતી પાસેથી મળેલા રજિસ્ટરમાં અંગ્રેજીમાં સુસાઈડ નોટ લખેલી હતી. સંબંધીના ખોટા સ્પર્શથી આપઘાત આ સુસાઈડ નોટ મુજબ યુવતીની મિત્રતા દૂરના સંબંધી સાથે હતી. એક દિવસ તે તેની સાથે શાલીમાર બાગના પાર્કમાં ગયો હતો. અહીં યુવકે તેને બળજબરીથી ખોટી રીતે સ્પર્શ કર્યો હતો. યુવતીને યુવક પાસેથી આવી બિલકુલ અપેક્ષા ન હતી. આ કારણથી તે એટલી દુઃખી હતી કે તેણીએ આત્મહત્યા કરી લીધી. આ સુસાઈડ નોટ મળ્યા બાદ પોલીસે વજીરાબાદ પોલીસ સ્ટેશનમાં આત્મહત્યા માટે ઉશ્કેરવાના આધારે FIR નોંધી આગળની કાર્યવાહી હાથ ધરી છે.18 વર્ષીય યુવતીએ મોતને વ્હાલું કર્યું, અગ્નિસંસ્કાર પતાવી પરિવાર ઘરે આવીને બેગ ચેક કરતા આંખો થઈ ગઈ પહોળી ← ચોટીલા મંદિરે એક મહિલા સાથે થયો ચમત્કાર.. એક મિનિટ નો ટાઈમ કાઢી જરૂર વાચો માવતરે આવેલી દીકરીએ આ એક વાતને લીધે એસિડ પીને જિંદગીનો અંત આણ્યો, પરિવાર પર આભ ફાટી પડ્યું, માતાની હાલત રડી રડીને ખરાબ → Recent Posts ભાડાના મકાનમાં પત્ની તરીકે રાખી યુવતી સાથે અનેકવાર બાંધ્યા શરીર સંબંધો, અને પછી… ગુજરાતમાં ફરી એક હિચકારી ઘટના ઘટી, બે દીકરાની માતાએ મિત્રતા કરવાની ના પાડતા રીક્ષા ચાલકે… વાંચીને જ ખળભળી જશો

આવી પડતાં કામો પ્રભુના સમજો. જરાય કચવાટ વિના ખૂબ પ્રેમપૂર્વક તે કરો - પૂજ્ય શ્રીમોટાભગવાનનું શરણું લો, પ્રાર્થના કરો, સદ્દવાંચન કરો, નિવેદન કરો, તો મનને શાંતિ થશે -- પૂજ્ય શ્રીમોટા વચનામૃત પૃ-૧૧૯An imperceptible rhythm of change is a cosmic plan for the whole creation.કોઈ પણ બાબતની અને ખાસ કરીને આધ્યાત્મિક બાબતની ચર્ચા કદી કરવી નહીં - પૂજ્ય શ્રીમોટા. 'જીવનયોગ ભાગ-૧'. પૃ-૧૨૦. આ-૧પુરુષાર્થ પણ એકલો નથી અને કૃપા પણ એકલી નથી - મોટા. 'જીવનસોપાન'. પૃ-૨૩૯. આ-૫પ્રયત્નની સાથે સાથે આપણે શ્રીભગવાનની કૃપામદદ જ્યારે ને ત્યારે યાચતા રહેવાની છે. - મોટા. 'જીવનસોપાન'. પૃ-૨૧. આ-૫આનંદ એ ભગવાનનું વ્યક્ત સ્વરૂપ છે - પૂજ્ય શ્રીમોટા. 'જીવનયોગ, ભાગ ૧ (ચેતન - ભગવાન, પ્રકરણ-૧)'. પૃ-૨. આ-૧પ્રત્યેક કર્મના આદિ, મધ્ય અને અંતમાં પ્રભુની સ્મૃતિ પ્રગટાવો. - પૂજ્ય શ્રીમોટામનમાં કેવા વિચારો, વૃત્તિઓ ઊઠે છે, તે પરથી આપણે પોતાનું માપ કાઢતા રહેવું. - પૂજ્ય શ્રીમોટા. 'વચનામૃત'. પૃ-૧૭૦ગુરુ કરીને જો જીવનવિકાસ સાધી ન શકાયો તો તેવા ગુરુ કરવા તે વ્યર્થ છે. -- મોટા. 'જીવનપ્રેરણા'. પૃ-૧૦૫. આ-૧.ગુરુનું ભાવભર્યું પુણ્યસ્મરણ તો પ્રત્યક્ષ સંજીવની છે. -- પૂજ્ય શ્રીમોટા.ગુરુનું કાર્યક્ષેત્ર માનવ સ્વભાવનું દિવ્ય રૂપાંતર કરવાનું છે. -- પૂજ્ય શ્રીમોટા.An imperceptible rhythm of change is a cosmic plan for the whole creation. સ્થળ: પૂજ્ય શ્રીમોટા, હરિ:ૐ આશ્રમ, કુરુક્ષેત્ર મહાદેવ મંદિરની બાજુમાં, જહાંગીરપુરા, રાંદેર, સુરત. - 395005. ગુજરાત. ભારત. Location: Pujya ShreeMota, Hari Om Ashram, Next to Kurukshetra Mahadev Temple, Jahangirpura, Rander, Surat. - 395005. Gujarat. India. કેવી રીતે પહોંચવું: રેલવે સ્ટેશન થી વરીઆવની સિટીબસ કુરુક્ષેત્ર બસ સ્ટૅન્ડ પર ઉતારશે, ત્યાંથી બે મિનિટના (પગપાળા/ચાલતા) અંતરે આશ્રમ આવી શકાય.

Gujarati News » Elections » Gujarat assembly election » BJP suspends 7 independent candidates from the party for filing their nomination Gujarat Election 2022: ભાજપ અધ્યક્ષે અપક્ષ ઉમેદવારી કરનારા 7 હોદ્દેદારોને સસ્પેન્ડ કર્યા નારાજ કાર્યકરોમાં કેટલાક નેતાઓ હતા, કેટલાક જિલ્લા મોરચાના પ્રમુખ પણ હતા. આ તમામ નારાજ કાર્યકરોએ અપક્ષમાંથી દાવેદારી નોંધાવી હતી. અપક્ષમાંથી દાવેદારી નોંધાવતા પહેલા આ તમામમાંથી કોઇએ ભાજપમાંથી (BJP) રાજીનામું નહોતુ આપ્યુ. ભાજપમાંથી સાત હોદ્દેદારોનને કરાયા સસ્પેન્ડ Kinjal Mishra | Edited By: Tanvi Soni Nov 20, 2022 | 2:03 PM ગુજરાત એસેમ્બલી ઇલેકશન 2022 : ગુજરાત વિધાનસભા ચૂંટણી માટે પ્રથમ તબક્કાના ઉમેદવારોના નામ જ્યારે જાહેર કરવામાં આવ્યા ત્યારે કેટલાક દાવેદારી કરનારા ઉમેદવારોએ નારાજગી વ્યક્ત કરી હતી. તેમના સ્થાને ભાજપે અન્ય ઉમેદવારોને ટિકિટ આપતા નારાજગી જોવા મળી હતી. આ નારાજ કાર્યકરોમાં કેટલાક નેતાઓ હતા, કેટલાક જિલ્લા મોરચાના પ્રમુખ પણ હતા. આ તમામ નારાજ કાર્યકરોએ અપક્ષમાંથી દાવેદારી નોંધાવી હતી. અપક્ષમાંથી દાવેદારી નોંધાવતા પહેલા આ તમામમાંથી કોઈએ ભાજપમાંથી રાજીનામું નહોતુ આપ્યુ. તેવા સાત લોકોને પ્રદેશ પ્રમુખ સી.આર. પાટીલે પક્ષમાંથી સસ્પેન્ડ કર્યા છે. ગુજરાત ચૂંટણી 2022: સાત હોદ્દેદારોને સસ્પેન્ડ કરાયા સસ્પેન્ડ કરવામાં આવેલા સાત હોદ્દેદારોની વાત કરવામાં આવે તો નર્મદા જિલ્લાના નાંદોદ બેઠક પરથી હર્ષદ વસાવાને સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા છે તો જુનાગઢ જિલ્લાના કેશોદ બેઠક પરથી અપક્ષ ઉમેદવારી નોંધાવનાર અરવિંદ લાડાણીને સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા છે. ધ્રાંગધ્રાથી છત્રસિંહ અને પાલડીથી કેતન પટેલને પણ પક્ષમાંથી સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા છે. રાજકોટ ગ્રામ્યથી ભરત ચાવડાને સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા છે. આ તમામને ભાજપમાંથી રાજીનામું આપ્યા સિવાય જ અપક્ષમાંથી ઉમેદવારી નોંધાવાને લઈને સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા છે. ગુજરાત ચૂંટણી 2022: કેન્દ્રીય પ્રધાન પરસોત્તમ રુપાલાએ આપી હતી ચેતવણી ભાજપના ઘણા દિગ્ગજો ઉમેદવારો માટે પ્રચાર કરી રહ્યા છે. જો કે આ વચ્ચે ટિકિટ ન મળતા અનેક કાર્યકરો નારાજ હતા અને વિરોધ નોંધાવી રહ્યા હતા, ત્યારે આવા કાર્યકરોને પરસોત્તમ રુપાલાએ ચેતવણી આપી છે અને સમજાવ્યુ છે કે જો તેઓ નહીં સમજે તો પક્ષ તેમના સામે કાર્યવાહી કરશે. વડોદરાના પાદરામાં ભાજપે ઉમેદવાર તરીકે ચૈતન્યસિંહ ઝાલાને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે. ત્યારે તેમના પ્રચાર માટે કેન્દ્રીય પ્રધાન પરસોત્તમ રૂપાલા પાદરા વિસ્તારમાં પહોંચ્યાં હતા. પ્રચાર કરવા આવેલા કેન્દ્રીય પ્રધાન પરસોત્તમ રૂપાલાએ નારાજ કાર્યકરોને ચેતવણી આપી હતી. તેમણે ગત રાત્રે પાદરાના નવાપુરામાં સભા સંબોધી હતી. આ દરમિયાન તેમણે કહ્યું કે- જે પાર્ટી સાથે નહીં રહે તેને સમજાવવામાં આવશે અને નહીં માને તો તેની સામે પાર્ટી ધોરણસરની કાર્યવાહી કરશે. તેમણે કાર્યકરોને અપીલ કરતા કહ્યું કે- જનસમુદાયની ભાવનાને સમજીને પક્ષને જીતાડવા કામે લાગી જાય. મહત્વનું છે કે, પાદરા બેઠક પર ટિકિટ ન મળતાં પાર્ટીના ઘણા કાર્યકરો નારાજ હતા.

પરિશિષ્ટ ૩-બ - શ્રીહરિના વસ્ત્ર-પરિધાનનાં કેટલાંક ચિત્રાંકનો - અનિર્દેશ વચનામૃત // Anirdesh Vachanamrut // Anirdesh.com Your browser does not support JavaScript or is disabled. Javascript is required for this site to function and you will not be able to select kirtans without it. Please enable Javascript and reload this page. પરિશિષ્ટ: ૩-બ શ્રીહરિના વસ્ત્ર-પરિધાનનાં કેટલાંક ચિત્રાંકનો SELECTION પ્રકરણ ગઢડા પ્રથમ (૭૮) ૧. અખંડ વૃત્તિનું ૨. ત્રણ પ્રકારના વૈરાગ્યનું ૩. લીલાચરિત્ર સંભારી રાખવાનું ૪. નારદજીના જેવી ઈર્ષ્યા કરવાનું ૫. ધ્યાનના આગ્રહનું ૬. વિવેકી-અવિવેકીનું ૭. અન્વય-વ્યતિરેકનું ૮. ઇન્દ્રિયોની ક્રિયાને ભગવાન અને સંતની સેવામાં રાખ્યાનું ૯. ભગવાન વિના બીજું ન ઇચ્છવાનું ૧૦. કૃતઘ્નીનું, સેવકરામનું ૧૧. વાસનાનું તથા એકાંતિક ભક્તનું ૧૨. તત્ત્વોનાં લક્ષણનું તથા ઉત્પત્તિનું ૧૩. વડ-પીપળની ડાળ બીજે રોપ્યાનું ૧૪. ‘અન્તે યા મતિઃ સા ગતિઃ’નું ૧૫. ધ્યાન કરવામાં કાયર ન થવાનું ૧૬. વિવેકનું ૧૭. સત્સંગમાં કુસંગનું, મોળી વાત ન કરવાનું ૧૮. વિષયખંડનનું, હવેલીનું ૧૯. આત્મનિષ્ઠા આદિક ગુણની અપેક્ષાનું ૨૦. અજ્ઞાનીનું, પોતાના સ્વરૂપને જોવાનું ૨૧. એકાંતિક ધર્મવાળાનું, અક્ષરનાં બે સ્વરૂપનું ૨૨. સ્મૃતિ વિના ગાયું તે ન ગાયા જેવું, એકડાનું ૨૩. પાણીનો ઘડો ઢોળ્યાનું, સ્થિતિમાં રહેવાનું ૨૪. જ્ઞાનની સ્થિતિનું, માહાત્મ્યરૂપી ખટાઈનું ૨૫. વીસ કોશના પ્રવાહનું ૨૬. સાચા રસિક ભક્તનું, નિર્ગુણભાવનું ૨૭. ભગવાન અખંડ નિવાસ કરી રહે તેવી સમજણનું ૨૮. અર્ધબળ્યા કાષ્ઠનું, વધવાઘટવાનું ૨૯. ધર્માદિકનું બળ વૃદ્ધિ પામ્યાનું; પ્રારબ્ધ, કૃપા અને પુરુષપ્રયત્નનું ૩૦. ઘાટના ડંસ બેઠાનું ૩૧. નિશ્ચય વડે મોટ્યપનું ૩૨. માળા અને ખીલાનું ૩૩. મૂઢપણું, પ્રીતિ ને સમજણનું ૩૪. ભગવાને કળ ચઢાવ્યાનું ૩૫. કલ્યાણના જતનનું ૩૬. કંગાલના દૃષ્ટાંતે સાચા ત્યાગીનું ૩૭. દેશવાસનાનું, અગિયાર પદવીનું ૩૮. વણિકના નામાનું ૩૯. સવિકલ્પ-નિર્વિકલ્પ સ્થિતિવાળાનું ૪૦. સવિકલ્પ-નિર્વિકલ્પ સમાધિનું ૪૧. ‘એકોઽહં બહુ સ્યામ્’નું ૪૨. વિધિનિષેધનું ૪૩. ચાર પ્રકારની મુક્તિનું ૪૪. બળબળતા ડામનું, ડગલાનું ૪૫. સાકાર-નિરાકારનું ૪૬. આકાશની ઉત્પત્તિ અને લયનું ૪૭. ચાર પ્રકારની નિષ્ઠાવાળાનાં લક્ષણ ૪૮. ચાર પ્રકારના કુસંગીનું ૪૯. અંતરદૃષ્ટિનું ૫૦. કુશાગ્રબુદ્ધિવાળાનું ૫૧. હીરે કરીને હીરો વેંધાયાનું ૫૨. ચાર શાસ્ત્રે કરી ભગવાનને જાણ્યાનું ૫૩. વધ્યાઘટ્યાનું ૫૪. ભાગવત ધર્મના પોષણનું, મોક્ષના દ્વારનું ૫૫. ભજન, સ્મરણ ને વર્તમાનના દૃઢાવનું ૫૬. પોલા પાણાનું ૫૭. અસાધારણ મોક્ષનું કારણ ૫૮. દેહ, કુસંગ ને પૂર્વ સંસ્કારનું; મોટાને જાણે તેવો થાય ૫૯. અસાધારણ સ્નેહનું ૬૦. એકાંતિક ધર્મ પામ્યાનું, વાસના ટાળ્યાનું ૬૧. બળી રાજાનું ૬૨. સત્ય-શૌચાદિક ગુણ આવ્યાનું ૬૩. નિશ્ચયનું, તત્ત્વે કરીને ભગવાન જાણ્યાનું ૬૪. શરીર-શરીરીનું, સ્વામી-સેવકભાવનું ૬૫. જ્ઞાનશક્તિ, ક્રિયાશક્તિ ને ઇચ્છાશક્તિનું ૬૬. શાસ્ત્રના શબ્દછલનું, ચતુર્વ્યૂહની વાતનું ૬૭. સત્પુરુષના ગુણ આવ્યાનું ૬૮. અષ્ટ પ્રકારની પ્રતિમામાં અને સંતમાં અખંડ રહ્યાનું ૬૯. દુષ્ટના અને સાધુના ધર્મનું ૭૦. કાકાભાઈનું, ચોરને કાંટો વાગ્યાનું ૭૧. ભગવાનનું સ્વરૂપ અક્ષરધામ સહિત વિરાજે છે ૭૨. માહાત્મ્યે સહિત નિશ્ચયનું ૭૩. કામ જીત્યાનું, નિર્વાસનિક થયાનું ૭૪. સમજણ આપત્કાળે કળાય છે ૭૫. એકોત્તેર પરિયાં તર્યાનું ૭૬. ક્રોધી, ઈર્ષ્યાવાળો, કપટી ને માનીનું ૭૭. જ્ઞાનને ઓથ્યે ધર્મ ખોટા ન કરવાનું ૭૮. દેશકાળાદિકના પ્રધાનપણાનું સારંગપુર (૧૮) ૧. મન જીત્યાનું ૨. ભગવાનની મૂર્તિમાં હેત થયાનું ૩. શ્રવણ, મનન, નિદિધ્યાસ અને સાક્ષાત્કારનું ૪. આત્મા-અનાત્માના વિવેકનું ૫. અન્વય-વ્યતિરેકનું ૬. એક અવસ્થામાં બબ્બે અવસ્થાનું, ચાર પ્રકારની વાણીનું ૭. નૈમિષારણ્ય ક્ષેત્રનું ૮. ઈર્ષ્યાના રૂપનું ૯. યુગના ધર્મ પ્રવર્ત્યાનું, સ્થાનનું ૧૦. આત્મદૃષ્ટિ-બાહ્યદૃષ્ટિનું, પાંચ ખાસડાંનું ૧૧. પુરુષપ્રયત્નનું ૧૨. આત્માના વિચારનું ૧૩. નિશ્ચય ટળ્યા – ન ટળ્યાનું ૧૪. પ્રમાદ અને મોહનું ૧૫. મુગ્ધા, મધ્યા અને પ્રૌઢાનું ૧૬. નરનારાયણના તપનું ૧૭. મુક્તના ભેદનું, આંબલીની ડાળીનું ૧૮. ખારભૂમિનું કારિયાણી (૧૨) ૧. ઇયળ-ભમરીનું ૨. શાપિત બુદ્ધિનું ૩. શુકમુનિ મોટા સાધુ છે, માણસ ઉપરની પ્રકૃતિથી નથી ઓળખાતો, તેનું ૪. જીવ અને સાક્ષીના જાણપણાનું ૫. અવતાર ધર્યાના પ્રયોજનનું ૬. મત્સરવાળાનું ૭. ચટકીના વૈરાગ્યનું, આત્યંતિક કલ્યાણનું ૮. સગુણ-નિર્ગુણ સ્વરૂપનું ૯. પાડાખારનું ૧૦. નાડી જોયાનું, તપનું ૧૧. પ્રેમના લક્ષણનું ૧૨. કારણ શરીર ટાળ્યાનું, આંબલીના કચૂકાનું લોયા (૧૮) ૧. ક્રોધનું, સંપૂર્ણ સત્સંગ થયાનું ૨. વિશ્વાસી, જ્ઞાની, શૂરવીર, અને પ્રીતિવાળાનું ૩. માહાત્મ્યજ્ઞાને સહિત નિશ્ચયવાળાનું ૪. ભગવાનમાં કુતર્ક થાય તો માયાને તર્યા ન કહેવાય ૫. ઇન્દ્રિયો-અંતઃકરણ જીત્યાનું ૬. સંગશુદ્ધિનું ૭. ઇન્દ્રિયો, અંતઃકરણ અને અનુભવ પહોચ્યાનું ૮. ઇન્દ્રિયોની ચંચળતા ટાળ્યાનું, પોતાના અંગના શબ્દો ગ્રહન કર્યાનું ૯. ધર્માદિક ચારને ઉપજ્યાના હેતુનું ૧૦. નિર્વિકારી રહ્યાનું ૧૧. સત્પુરુષ અને અસત્પુરુષની સમજણનું ૧૨. છ પ્રકારના નિશ્ચયનું, સવિકલ્પ-નિર્વિકલ્પ નિશ્ચયનું ૧૩. દેશકાળે પરાભવ ન થાય તેનું ૧૪. રુચિનું ૧૫. ભૂંગળી તથા ગાયના દૃષ્ટાંતે આત્મદર્શનનું ૧૬. વાસના કુંઠિત અને નિર્મૂળ થયાનું ૧૭. સ્તુતિ-નિંદાનું ૧૮. નિશ્ચયનું પંચાળા (૭) ૧. બુદ્ધિવાળાનું, વિચારને પામ્યાનું ૨. સાંખ્ય-યોગનું ૩. મુનિબાવાનું, મોક્ષના કામમાં આવે તેને બુદ્ધિ કહીએ, તેનું ૪. મનુષ્યભાવમાં દિવ્યભાવનું ૫. માનીપણું ને નિર્માનીપણું ક્યાં સારું? ૬. ઉપાસનાની દૃઢતાવાળાનું કલ્યાણ થાય, તેનું ૭. નટની માયાનું ગઢડા મધ્ય (૬૭) ૧. મોહ ઉદય થયાનું ૨. પાણીની સેરનું ૩. રસિકમાર્ગ અને આત્મજ્ઞાનનું ૪. માહાત્મ્ય ને શ્રદ્ધાથી અખંડ ચિંતવન થાય, ફાટેલ લંગોટી ને તુંબડીનું ૫. પતિવ્રતા અને શૂરવીરપણાનું ૬. હૂંડીનું, ચિત્તના સ્વભાવનું ૭. દરિદ્રીનું ૮. એકાદશીનું, જ્ઞાનયજ્ઞનું, અંતર્દષ્ટિનું ૯. સ્વરૂપનિષ્ઠાનું, અવતાર જેવા જાણે તો દ્રોહ થયાનું ૧૦. નિશ્ચયરૂપી ગર્ભના જતનનું ૧૧. કર્મમાત્ર ભક્તિરૂપ થયાંનું ૧૨. રાજનીતિનું ૧૩. તેજનું ૧૪. નિર્વિકલ્પ સમાધિનું ૧૫. સ્વભાવને વિષે શત્રુપણું રાખ્યાનું ૧૬. સ્વરૂપનિષ્ઠા ને ધર્મનિષ્ઠાનું ૧૭. ભગવાનના સ્વરૂપમાં તત્ત્વોનું, સ્થિતપ્રજ્ઞનું ૧૮. નાસ્તિક અને શુષ્ક વેદાંતીનું ૧૯. શુષ્ક વેદાંતના ગ્રંથનું શ્રવણ કરી દિલગીર થઈ કાગળ લખ્યાનું ૨૦. સમાધિનિષ્ઠને જ્ઞાનશક્તિ ને ઇન્દ્રિયોની શક્તિ કેમ વૃદ્ધિ પામે છે? તેનું ૨૧. મુદ્દાનું ૨૨. બે સેનાનું, નરનારાયણ પધરાવ્યાનું ૨૩. લૂક તથા હિમનું ૨૪. સાંખ્ય ને યોગનિષ્ઠાનું, ચોકા-પાટલાનું ૨૫. વાસનિક ત્યાગી અને નિર્વાસનિક ગૃહીનું ૨૬. ભક્તિમાં અંતરાય કરતાં આત્મજ્ઞાનાદિકને પાછાં પાડવાનું ૨૭. મલિન વાસના ન રહે ત્યારે મોટા રાજી થાય, તેનું ૨૮. જીવનદોરીનું, દયાળુ પ્રકૃતિનું ૨૯. ભગવાનમાં આસક્તિવાળાનાં લક્ષણોનું ૩૦. સોનું ને સ્ત્રી બંધન ન કર્યાનું ૩૧. મનન દ્વારા બ્રહ્મનો સંગ કર્યાનું ૩૨. થોરના ઝાડનું, નિર્વિઘ્ન ભક્તિનું ૩૩. નિષ્કામી વર્તમાનનું ૩૪. તત્ત્વ જડ છે કે ચૈતન્ય? તેનું ૩૫. જારની ખાણનું ૩૬. અખંડ વૃત્તિના ચાર ઉપાયનું ૩૭. સ્વાભાવિક પ્રકૃતિ ટાળ્યાનું, જ્ઞાની પણ પ્રકૃતિ સરખું આચરણ કરે, તેનું ૩૮. માંચા ભગતનું, પ્રવેશનું ૩૯. સ્વાભાવિક ગુણ વર્ત્યાનું ૪૦. એક દંડવત્ પ્રણામ અધિક કર્યાનું ૪૧. માનરૂપી હાડકાનું ૪૨. સગુણ-નિર્ગુણપણું અક્ષરને વિષે છે, કૂંચીનું ૪૩. બ્રહ્મસ્વરૂપ પ્રીતિનું ૪૪. દૈવી-આસુરી જીવનાં લક્ષણનું ૪૫. એકાવન ભૂતનું ટોળું કાઢવાનું ૪૬. મરણદોરીનું, એકાંતિક ધર્મમાંથી પડ્યાનું ૪૭. પાતાળ સુધી પૃથ્વી ફાટ્યાનું ૪૮. ‘વંદું’ના કીર્તનનું, સંતના મધ્યમાં જન્મ ધરવાનું ૪૯. ભગવાન અને માયિક આકારમાં ઘણો ફેર છે, તેનું; કથા કીર્તનાદિકમાં તૃપ્તિ ન થાવાનું ૫૦. રહસ્યનું, જગતના લોચાનું ૫૧. આત્મસત્તારૂપે રહે તેનાં લક્ષણનું ૫૨. ત્યાગી અને ગૃહસ્થની શોભાનું ૫૩. પોતાનો અવગુણ ન સુઝે એ જ મોહ, તેનું ૫૪. સર્વ સાધનથી સત્સંગ અધિક કહ્યો, તેનું; ગોખરનું, આત્મબુદ્ધિનું ૫૫. સોનીની પેઢીનું ૫૬. કસુંબલ વસ્ત્રનું ૫૭. ગરોળીના દૃષ્ટાંતનું, મિનડિયા ભક્તનું ૫૮. સંપ્રદાયની પુષ્ટિનું ૫૯. પરમ કલ્યાણનું ૬૦. વિક્ષેપ ટાળ્યાનું, પક્ષ રાખ્યાનું ૬૧. નિયમ, નિશ્ચય અને પક્ષનું ૬૨. આત્મનિષ્ઠા, પતિવ્રતાપણું ને દાસપણાનું ૬૩. બળ પામવાનું ૬૪. પુરુષોત્તમ ભટ્ટના પ્રશ્નનું ૬૫. અખતરડાહ્યાનું ૬૬. સદ્‌ગુરુના પ્રશ્નોનું, ગોળો ઝાલ્યાનું ૬૭. ગંગાજળિયા કૂવાનું વરતાલ (૨૦) ૧. નિર્વિકલ્પ સમાધિનું ૨. ચાર શાસ્ત્રે કરીને ભગવાન જાણવાનું, કાનદાસજીના પ્રશ્નનું ૩. ચાર પ્રકારના મોટાપુરુષનું ૪. ફુવારાનું ૫. ભગવાનમાં માયા ન સમજવાનું, સરખી સેવાનું ૬. ચીમનરાવજીના પ્રશ્નનું ૭. દૈવી-આસુરી જીવનાં લક્ષણનું, અન્વય-વ્યતિરેકનું ૮. કરોળિયાની લાળનું ૯. ભગવાનનું નિર્ગુણ સુખ કેમ જણાય? તેનું ૧૦. જીવનું કલ્યાણ થાય, તેનું ૧૧. જીવના નાશનું, સત્પુરુષમાં હેત એ જ આત્મદર્શનનું સાધન, તેનું ૧૨. મહિમા સહિત નિશ્ચયનું ૧૩. બ્રહ્મ વ્યાપક હોય તે મૂર્તિમાન કેમ કહેવાય? ૧૪. વિમુખ જીવ ધર્મી જાણે તે ધર્મી નથી ને પાપી જાણે તે પાપી નથી ૧૫. દૈવી-આસુરી થયાના હેતુનું ૧૬. મોટા માણસ સાથે બને નહીં ૧૭. જ્ઞાની જિતેન્દ્રિય છે ૧૮. અવશ્યપણે વાર્તા જાણવાનું ૧૯. ભક્ત થાવાનું, અવિવેકીનું ૨૦. જનકની સમજણનું અમદાવાદ (૩) ૧. ચમત્કારી ધ્યાનનું ૨. નાહી-ધોઈ પૂજા કર્યાનું ૩. વડવાઈનું, ઉપશમનું ગઢડા અંત્ય (૩૯) ૧. જ્ઞાન તથા હેતના અંગનું ૨. સર્વે અર્થ સિદ્ધ થયાનું, પ્રગટ ગુરુરૂપ હરિનું ૩. દયા અને સ્નેહનું ૪. બાધિતાનુવૃત્તિનું ૫. માહાત્મ્યે યુક્ત ભક્તિનું ૬. જીવ અને મનની મિત્રતાનું ૭. વજ્રની ખીલીનું ૮. સદાય સુખિયા રહેવાનું ૯. જાણપણારૂપ દરવાજાનું ૧૦. વૃંદાવન અને કાશીનું ૧૧. સીતાજીના જેવી સમજણનું ૧૨. કરામતનું ૧૩. દેશકાળે એકાંતિક ધર્મ રહ્યાનું ૧૪. કાયસ્થના અવિવેકનું, લંબકર્ણનું ૧૫. પાટો ગોઠ્યાનું ૧૬. પતિવ્રતાની ટેકનું ૧૭. ભરતજીના આખ્યાનનું ૧૮. વાસના જીર્ણ થયાનું ૧૯. ત્યાગીનાં બે કુલક્ષણનું ૨૦. સ્વભાવ, પ્રકૃતિ કે વાસનાનું ૨૧. સોનાના દોરાનું, ધર્મમાં ભક્તિ સરખી ગૌરવતાનું ૨૨. સખી-સખાના ભાવનું ૨૩. માનસી પૂજાનું ૨૪. સોળ સાધનનું. જ્ઞાનાંશના વૈરાગ્યનું ૨૫. શ્રીજીની પ્રસન્નતાનું, ખરા ભક્તનું ૨૬. મન-ઇન્દ્રિયોને દાબીને વર્તે તેવા સંતનું ૨૭. કોઈ જાતની આંટી ન પાડ્યાનું ૨૮. ભગવાનના માર્ગમાંથી પડ્યાનું ૨૯. વીસ વીસ વર્ષના બે હરિભક્તો ૩૦. પાંચ વાર્તાના અનુસંધાનનું ૩૧. છાયાના દૃષ્ટાંતે ધ્યાનનું ૩૨. માહાત્મ્યના ઓથે પાપ કર્યાનું ૩૩. ચાર વાનાંથી બુદ્ધિમાં ફેર ન પડે, તેનું ૩૪. ભગવાનને વીષે જ વાસના રહ્યાનું ૩૫. પ્રકૃતિ મરોડ્યાનું, ભક્તના દ્રોહથી ભગવાનના દ્રોહનું ૩૬. કલ્યાણના અસાધારણ સાધનનું ૩૭. દરિદ્રપણામાં પણ પ્રથમની ચીજો સાંભરે, તેનું ૩૮. સાંખ્યાદિનું, સદાય સુખિયાનું ૩૯. વિશલ્યકરણી ઔષધિનું ભૂગોળ-ખગોળનું વચનામૃત વધારાનાં (૧૧) ૧. અમદાવાદ ૪ ૨. અમદાવાદ ૫ ૩. અમદાવાદ ૬ ૪. અમદાવાદ ૭ ૫. અમદાવાદ ૮ ૬. અશ્લાલી ૭. જેતલપુર ૧ ૮. જેતલપુર ૨ ૯. જેતલપુર ૩ ૧૦. જેતલપુર ૪ ૧૧. જેતલપુર ૫ વિશેષ વચનામૃત અભ્યાસ વચનામૃતમાં આવતાં પાત્રો આશિર્વાદ પત્રો નિવેદન વચનામૃતના સિદ્ધાંતોનો સારસંક્ષેપ પરથારો ૧. શ્રીહરિની પ્રગટ થયાની રીતિ ૨. શ્રીહરિની બાળ લીલા અને વન વિચરણ ૩. શ્રીહરિની લીલા, કાર્ય, અને ઐશ્વર્ય ૪. શ્રીહરિની મૂર્તિનાં ચિહ્નનું વર્ણન ૫. શ્રીહરિની સ્વાભાવિક ચેષ્ટા પરિશિષ્ટ પરિશિષ્ટ ૧ - પ્રશ્નોની સંખ્યા પરિશિષ્ટ ૨ - કઠિન શબ્દોના સરળ અર્થ પરિશિષ્ટ ૩-અ - વસ્ત્ર પરિધાન, આસન, વગેરે પરિશિષ્ટ ૩-બ - વસ્ત્ર-પરિધાનાં ચિત્રાંકનો પરિશિષ્ટ ૪ - શ્લોક સંદર્ભો પરિશિષ્ટ ૫ - કીર્તનો પરિશિષ્ટ ૬ - ગ્રંથ પરિચય પરિશિષ્ટ ૭ - ગ્રંથોની સંદર્ભસૂચિ વિષયવાર વચનામૃતોની નોંધ Swamini Vato Aksharamrutam Harililamrut Bhaktachintamani Kirtan Muktavali Nishkulanand Kavya Shrimad Bhagavad Gita Shrimad Bhagavata Purana Satsang Exam Ebooks

અટકેલા ધન પ્રાપ્ત થઈ શકે છે. મિથુન રાશિને શાંત રાખો. માતા-પિતાનો સહયોગ મળશે. નોકરીમાં કેટલીક વધારાની જવાબદારી આવી શકે છે. આવકમાં વધારો થશે. આત્મવિશ્વાસ ભરપૂર રહેશે. પૈસાની કમી પણ હોઈ શકે છે. મન અશાંત રહેશે. વધુ પડતા ગુસ્સાથી બચો. શૈક્ષણિક કાર્યમાં મુશ્કેલી આવી શકે છે. નોકરીમાં પ્રતિષ્ઠા વધી શકે છે. વધુ પડતા ખર્ચથી પરેશાન રહેશો. મનમાં આશા અને નિરાશાની લાગણીઓ રહી શકે છે. માતાના સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખવું. પિતાનો સહયોગ મળશે. તમને શૈક્ષણિક કાર્યમાં સફળતા મળશે. વાહનની જાળવણી પાછળ ખર્ચ વધશે. મન વ્યગ્ર રહેશે. આત્મવિશ્વાસ ઘટશે. જીવનસાથીને સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. તમને મિત્રોનો સહયોગ મળશે. શૈક્ષણિક કાર્યમાં મુશ્કેલીઓ આવી શકે છે. બાળક ભોગવશે. સિંહ રાશિ આત્મનિર્ભર બનો. બીજી જગ્યાએ જવું પડી શકે છે. કન્યાનું મન પ્રસન્ન રહેશે. વાતચીતમાં સંતુલિત રહો. પારિવારિક જીવન સુખમય રહેશે. વેપારમાં પરિવર્તનની તક મળી શકે છે. પિતાનો સહયોગ પણ મળશે. કામ વધુ થશે. તમે આત્મવિશ્વાસથી ભરપૂર રહેશો. સ્વભાવમાં ચીડિયાપણું રહી શકે છે. પારિવારિક પરિવારમાં ધાર્મિક કાર્યો થશે. નોકરીમાં બદલાવની સંભાવના છે. બીજી કોઈ જગ્યાએ જવું પડી શકે છે. તુલા રાશિ આત્મવિશ્વાસથી ભરેલી રહેશે. સ્વસ્થ બનો ધાર્મિક સંગીતમાં રસ વધી શકે છે. વેપારમાં વિદેશ પ્રવાસની તકો છે. યાત્રા લાભદાયી રહેશે. ધસારો વધશે. નોકરીમાં બદલાવની સંભાવના છે. મનમાં શાંતિ અને પ્રસન્નતાનો અનુભવ થશે. પરિવારમાં માન-સન્માન વધશે. પારિવારિક જીવન સુખમય રહેશે. તમે ઉચ્ચ પદ મેળવી શકો છો. વૃશ્ચિક રાશિના મનમાં ઉતાર-ચઢાવ રહેશે. વાંચનમાં રસ પડશે. શૈક્ષણિક કાર્યના સુખદ પરિણામો મળશે. લેખન-બૌદ્ધિક કાર્યો આવકનું સાધન બની શકે છે. સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખો. આત્મવિશ્વાસ ભરપૂર રહેશે, પરંતુ ધીરજની કમી રહેશે. પરિવારમાં માંગલિક કાર્ય થઈ શકે છે. ભેટ સ્વરૂપે વસ્ત્રો મળી શકે છે. નોકરીમાં પ્રગતિનો માર્ગ મોકળો થશે. કામનો બોજ પણ વધશે. ધનુરાશિ, આત્મનિર્ભર બનો. ક્રોધ અને જુસ્સાનો અતિરેક ટાળો. શૈક્ષણિક કાર્યના સુખદ પરિણામો મળશે. તમે શૈક્ષણિક કાર્ય માટે વિદેશ પણ જઈ શકો છો. તમને મિત્રોનો સહયોગ પણ મળશે. માતાને સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. પારિવારિક સમસ્યાઓ તમને પરેશાન કરશે. વાણીમાં કઠોરતાનો પ્રભાવ રહેશે. વાતચીતમાં સંતુલિત રહો. નોકરીમાં બદલાવ શક્ય છે. ખર્ચમાં ઘટાડો થશે. મકર રાશિ ખુશ રહેશે. પારિવારિક જીવન સુખમય રહેશે. તમારા પિતાના સ્વાસ્થ્યનું પણ ધ્યાન રાખો. લેખન અને બૌદ્ધિક કાર્યમાં વ્યસ્તતા વધશે. આવક વધી શકે છે. નકારાત્મકતા રહેશે. આત્મનિર્ભર બનો. ક્રોધનો અતિરેક રહેશે.

તમે જાણો છો કે મીન રાશિનો મંગળ મેષ રાશિના લોકો માટે શું આપશે. બારમા ભાવમાં મંગળનું સંક્રમણ ખર્ચમાં વધારો કરશે અને વેપાર અને અન્ય ક્ષેત્રોમાં પણ આવક થશે. આંખ સંબંધિત પીડા થઈ શકે છે. કોમેન્ટમાં જય માં ખોડલ જરૂર લખજો, થશે લાભ. વિદ્યુત ઉપકરણોથી દૂર રહેવું જરૂરી છે કારણ કે મંગળનું તત્વ અગ્નિ છે અને તેમાં વિદ્યુત શક્તિની શક્તિ છે તેથી તેનાથી બચો. ચોરીનો ભય રહેશે. વિવાહિત જીવનમાં જોવામાં આવે તો સ્ત્રી તરફથી વિરોધ થશે અથવા તો સ્ત્રીને ભોગવવું પડશે. આ સમય વિદ્યાર્થી વર્ગ માટે પણ સારો રહેશે. આ સમય દરમિયાન તમારે દિવસમાં એકવાર રિન્મોચમંગલ સ્તોત્રનો પાઠ સાંભળવો પડશે. તમે જાણો છો કે વૃષભ રાશિના લોકો માટે મીન રાશિમાં મંગળનું શું પરિણામ રહેશે. અગિયારમા ભાવમાં મંગળનું ગોચર આ સમયે ખૂબ જ લાભદાયક છે. ધનની પ્રાપ્તિ થશે અને ધનમાં વૃદ્ધિ થશે. સ્થાવર મિલકતમાંથી તમને લાભ મળશે. કોર્ટ- કોર્ટમાં તમને વિજય મળશે. આરોગ્ય અને સુખની પ્રાપ્તિ થશે. વિવાહિત જીવન મધુર રહેશે. વિદ્યાર્થી વર્ગ માટે સારો સમય.કોમેન્ટમાં જય માં ખોડલ જરૂર લખજો, થશે લાભ. તમે જાણો છો કે મીન રાશિનો મંગળ મિથુન રાશિના લોકો માટે શું આપશે. દસમા ભાવમાં મંગળનું સંક્રમણ તમારા માટે મુશ્કેલ છે. તે કામદાર વર્ગ માટે અવરોધરૂપ છે. પૈસા સંબંધિત ચિંતાઓ તમને પરેશાન કરશે. અને મન પર ઘણી ચિંતા રહેશે. તેને સમયસર અવરોધો અને મુશ્કેલીઓમાંથી પસાર થવું પડશે. જગ્યાની ખોટ થઈ શકે છે. જો જમીન સંબંધિત ઘણા પ્રશ્નો હોય તો તેમાં પણ અવરોધો આવી શકે છે. પિતાને તકલીફ પડી શકે છે. વિવાહિત જીવન સમતુલા રહેશે. વિદ્યાર્થી વર્ગ માટે પણ આ સમય સારો રહેશે. આ સમય દરમિયાન તમારે દિવસમાં એકવાર રિન્મોચમંગલ સ્તોત્રનો પાઠ સાંભળવો પડશે.કોમેન્ટમાં જય માં ખોડલ જરૂર લખજો, થશે લાભ.

યુવકે પોલીસને કહ્યું કે, “17 વર્ષ પેલા મારા હાથેથી મરેલો વ્યક્તિ મારા સપનામાં ભૂત બનીને આવે છે” અને પછી તો જે થયું તે જાણીને પોલીસ ચોંકી ગઈ..! જુવાનજોધ યુવતીએ પોતાના પાતળા શરીરથી કંટાળીને કરી લીધો આપઘાત, અંતિમ નોટ વાંચીને અક્કલ કામ કરતી બંધ થઈ જશે..! ખેતરમાં રમતા બાળકોએ કહ્યું કે, ખાડામાં કોઈકનો હાથ દટાયેલો દેખાઈ છે, ખોદકામ કરીને જોતા જ મળ્યું એવું કે બધાના હોશ ઉડી ગયા..! બાળકને જન્મ આપ્યા બાદ માતાની તબિયત લથડવા લાગી, ફટાફટ હોસ્પિટલ પોગ્યા ત્યાં તો થઈ ગયું એવું કે બાળક માતા વિહોણો બની ગયો..! ચાલુ ટ્રેને ઉતરવા જતી યુવતીનો પગ લપસતા શરીર ટ્રેન અને પ્લેટફોર્મ વચ્ચે ફીટ થઈ ગયું, યુવતીના બુમ-બરાડા સાંભળી હચમચી જશો..! કુરિયર વાળાએ બેલ વગાડ્યો અને દરવાજો ખોલવા ગયેલી મહિલાની સાથે થયું એવું જે જાણીને ભલભલાના હોશ ઉડી જશે.. ચેતજો..! દીકરાના જન્મ દિવસ માટે ઘરે આવતા પિતાનું ટ્રેનની નીચે કચડાઈ જવાથી થયું મોત, પરિવારમાં મચી ગયો હાહાકાર..! પડોશીના ઘરેથી વહેલી સવારે બુમ-બરાડાનો અવાજ સંભળાતા લોકો એકઠા થઈ ગયા, ઘરના રસોડામાં જોયું તો ઉડી ગયા હોશ..! સુતી વખતે તકિયા ઉપર માથું નાખતા જ અંદરથી નીકળ્યો કોબ્રા સાપ, અને પછી તો મહિલા સાથે જે થયું તે જાણીને તમારા ટાંટિયા થરથર કંપી જશે..! મહિલાના નાકમાં જીવડું ઘુસી ગયું હોઈ એવું દુઃખાવો થતો હતો, હોસ્પીટલે તપાસ કરાવી તો અંદરથી મળ્યું એવું કે ઉડી ગયા મોટા ડોકટરોના હોશ..! Home/સ્વાસ્થ્ય/40 વર્ષની ઉંમરે પણ 25 વર્ષ જેટલી તાકાત મળશે, આ ઘરેલું રેસીપી કામમાં આવશે 40 વર્ષની ઉંમરે પણ 25 વર્ષ જેટલી તાકાત મળશે, આ ઘરેલું રેસીપી કામમાં આવશે Gujarat Posts Team February 16, 2022 સ્વાસ્થ્ય Leave a comment 109 Views ઘરે એનર્જી ડ્રિંક કેવી રીતે બનાવશોઃ ઘણા એવા લોકો છે જેઓ તેમની ઉંમર કરતા મોટા દેખાવા લાગે છે. આનું એક કારણ છે થાક અને નબળાઈ, જેની સમસ્યા આજકાલ સામાન્ય બની ગઈ છે. આજે દસમાંથી ઓછામાં ઓછો એક વ્યક્તિ આ સમસ્યાનો સામનો કરી રહ્યો છે. વાસ્તવમાં તેનું મુખ્ય કારણ છે આજની ભાગદોડ ભરેલી જિંદગી અને ખાવાની ખોટી આદતો અને તેમાં બેદરકારી. પછી જ્યારે નબળાઈ અનુભવાય છે, ત્યારે લોકો સીધી દવાઓ લેવાનું શરૂ કરે છે અને તેના પર નિર્ભર થઈ જાય છે. જેના કારણે આ સમસ્યા ઘણી વખત ઘટવાને બદલે વધી જાય છે. તેનાથી તેમની દિનચર્યા પર પણ નકારાત્મક અસર પડે છે. આવા જ કેટલાક ઘરગથ્થુ અને અસરકારક ઉપાયો પણ ઉપલબ્ધ છે, જેને અપનાવીને કોઈપણ વ્યક્તિ થાક અને નબળાઈની આ સમસ્યાથી છુટકારો મેળવી શકે છે. આમાંની એક પદ્ધતિ છે દૂધ, ચૂહારા અને મખાનાનો ઉપયોગ. આ દેશી રેસિપી છે. જેનો સરળતાથી ઉપયોગ કરી શકાય છે. ચૂહારા, મખાના અને દૂધની કેટલીક ખાસ વસ્તુઓ સૌથી પહેલા તમને જણાવી દઈએ કે ચુરામાં કેલ્શિયમ, આયર્ન અને ઝિંકની સાથે ફાઈબર પણ સારી માત્રામાં જોવા મળે છે. આ તમામ તત્વો નબળાઈ અને થાક દૂર કરવામાં વિશેષ છે. તે આપણા પાચનતંત્રને પણ સ્વસ્થ રાખે છે. તેનું દૂધ સાથે સેવન કરવાથી તેના ફાયદાઓ પણ વધી જાય છે. ચૂહારાની જેમ મખાનાનો ઉપયોગ પણ કોઈપણ પ્રકારની નબળાઈ અને થાકને દૂર કરવા માટે દવાનું કામ કરે છે. આ સિવાય મખાનામાં કેલરી પણ ઓછી હોય છે અને તે ફાઈબરનો સારો સ્ત્રોત છે. આ સાથે મખાનામાં કેલ્શિયમ પણ સારી માત્રામાં જોવા મળે છે. નબળાઈ દૂર કરવાની સાથે તે આપણા હાડકાં અને દાંત માટે પણ ખૂબ જ ફાયદાકારક સાબિત થાય છે. એ જ રીતે આપણે બધા દૂધના ફાયદાઓથી વાકેફ છીએ. દૂધને સંપૂર્ણ ખોરાક માનવામાં આવે છે.વિટામિન્સ અને મિનરલ્સની સાથે તેમાં પ્રોટીન, કાર્બોહાઈડ્રેટ અને ફેટ પણ જોવા મળે છે. જે નબળાઈ અને થાક દૂર કરે છે. તે કેલ્શિયમનો પણ સારો સ્ત્રોત છે. તેથી, દરરોજ દૂધનું સેવન કરવું સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે, આવી સ્થિતિમાં જો દૂધને ચૂરા અને મખાના સાથે લેવામાં આવે તો તેના ગુણો વધુ વધે છે. આ રીતે તમે ચૂરા અને મખાનાનું દૂધ બનાવી શકો છો ચણા અને મખાનાનું દૂધ બનાવવા માટે તેને પાણી કે દૂધમાં બે-ચાર કલાક પલાળી રાખો. આ પછી, યોગ્ય માત્રામાં દૂધ લો અને તેને આ ચૂરા અને મખાના સાથે ગ્રાઇન્ડરમાં મૂકો અને લગભગ પાંચ મિનિટ સુધી હલાવો. જેથી આ ત્રણે વસ્તુઓ સારી રીતે ભળી જાય. આ રીતે, છૂરા અને મખાને દૂધ તૈયાર કરવામાં આવે છે, જે એક મહાન એનર્જી-ડ્રિંક છે. તમે જ્યારે ઈચ્છો ત્યારે તેનું સેવન કરી શકો છો. જો તમે ઈચ્છો તો દૂધમાં મધ અને અશ્વગંધા પણ ઉમેરી શકો છો. જેના કારણે આ ડ્રિંકની અસર પણ વધી જાય છે. તેનું સેવન કરવાથી તમે તમારી જાતને ઉર્જાથી ભરપૂર અનુભવશો. આ ઘરેલું ઉપાયના કેટલાક અન્ય ફાયદા થાક અને નબળાઈ દૂર કરવા ઉપરાંત આ એનર્જી-ડ્રિંકના બીજા ઘણા ફાયદા છે. ઉદાહરણ તરીકે, દરરોજ તેનું સેવન કરવાથી કબજિયાતની સમસ્યા પણ દૂર થાય છે અને પાચન પ્રક્રિયા સારી રહે છે કારણ કે તેમાં ફાઇબર સારી માત્રામાં હોય છે. આ સાથે તમારી ઊંઘની ગુણવત્તા પણ સુધરે છે. કારણ કે તે તમારા શરીરમાં સ્લીપિંગ-હોર્મોનનો સ્ત્રાવ વધારે છે. એટલે કે અનિદ્રા અથવા અનિદ્રાની સમસ્યામાંથી રાહત મેળવવા માટે તમે દૂધ, ખજૂર અને મખાનામાંથી બનેલા આ એનર્જી ડ્રિંકનો પણ ઉપયોગ કરી શકો છો. લેખન સંપાદન : Gujarat posts Team ( ગુજરાતનું અગ્રેસર ન્યુઝ અને ઇન્ફોર્મેશન પોર્ટલ ) [તમે આ લેખ Gujaratposts.com ના માધ્યમ થી વાંચી રહ્યા છો,’આ લેખમાં સમાવિષ્ટ કોઈપણ માહિતી / સામગ્રી / ગણતરીની ચોકસાઈ અથવા વિશ્વસનીયતાની બાંહેધરી નથી. આ માહિતિ તમને વિવિધ માધ્યમો એકત્રિત કરીને તમને મોકલવામાં આવી છે. અમારો ઉદ્દેશ ફક્ત માહિતી પહોંચાડવાનો છે, કોઈ પણ ધર્મ કે સમુદાય ની લાગણીને ઠેસ પોહ્ચાડવાનો નથી.] Share Facebook Twitter Stumbleupon LinkedIn Pinterest About Gujarat Posts Team Previous સવારના નાસ્તામાં ઉમેરો આ વસ્તુઓ, ઉર્જાવાન રહેવાની સાથે વજન ઘટાડવાનું સપનું પણ સાકાર થશે Next સાવધાન! જો તમે દહીં સાથે કંઈપણ ખાતા હોવ તો આજે જ આ આદતને બદલી નાખો નહીંતર,… Check Also કોરોના યુગના બાળકોનો વિકાસ ઓછો, ભવિષ્ય માટે સજાગ રહેવું પડશે નહીંતર પરિણામો ખરાબ આવી શકે છે.. કોરોના સમયગાળામાં જન્મેલા બાળકોનો વિકાસ ઓછોઃ અમેરિકાના સંશોધકોની એક ટીમે શોધી કાઢ્યું છે કે વર્તમાન કોરોના … Leave a Reply Cancel reply Your email address will not be published. Required fields are marked * Comment * Name * Email * Website Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment. Δ Search for: Recent Posts યુવકે પોલીસને કહ્યું કે, “17 વર્ષ પેલા મારા હાથેથી મરેલો વ્યક્તિ મારા સપનામાં ભૂત બનીને આવે છે” અને પછી તો જે થયું તે જાણીને પોલીસ ચોંકી ગઈ..! જુવાનજોધ યુવતીએ પોતાના પાતળા શરીરથી કંટાળીને કરી લીધો આપઘાત, અંતિમ નોટ વાંચીને અક્કલ કામ કરતી બંધ થઈ જશે..! ખેતરમાં રમતા બાળકોએ કહ્યું કે, ખાડામાં કોઈકનો હાથ દટાયેલો દેખાઈ છે, ખોદકામ કરીને જોતા જ મળ્યું એવું કે બધાના હોશ ઉડી ગયા..! બાળકને જન્મ આપ્યા બાદ માતાની તબિયત લથડવા લાગી, ફટાફટ હોસ્પિટલ પોગ્યા ત્યાં તો થઈ ગયું એવું કે બાળક માતા વિહોણો બની ગયો..! ચાલુ ટ્રેને ઉતરવા જતી યુવતીનો પગ લપસતા શરીર ટ્રેન અને પ્લેટફોર્મ વચ્ચે ફીટ થઈ ગયું, યુવતીના બુમ-બરાડા સાંભળી હચમચી જશો..!

સાઉથ ફિલ્મ ઈન્ડસ્ટ્રીની તમામ ફિલ્મો ખૂબ ધમાકેદાર હોય છે. આવા કારનામા સાઉથની ફિલ્મોમાં થાય છે જે વાસ્તવિક જીવનમાં ક્યારેય થઈ શકતા નથી. સાઉથની ફિલ્મોમાં શું થાય છે તેની આપણે કલ્પના જ કરી શકીએ છીએ. બાહુબલી એ ફિલ્મોમાંથી એક છે. અત્યાર સુધી કોઈ ફિલ્મે એટલું નામ અને કમાણી કરી નથી જેટલી ફિલ્મ બાહુબલી. બાહુબલી ફિલ્મનું નામ ઈતિહાસના પાનામાં નોંધાઈ ગયું છે. આ ફિલ્મ માત્ર સુપરહિટ સાબિત નથી થઈ.ફિલ્મને સુપરહિટ બનાવવા માટે કલાકારોએ ખૂબ જ મહેનત કરી હતી. આ કલાકારોની મહેનતે ફિલ્મને સુપરહિટ બનાવી. પરંતુ આ ફિલ્મમાં એક પાત્ર જેની ચર્ચા બધે થઈ હતી તે હતું કટપ્પા. બાહુબલી રીલીઝ થયા બાદ દરેક લોકો જાણવા માંગતા હતા કે કટપ્પાએ બાહુબલીને શા માટે માર્યો. આ ડાયલોગ પર ઘણા જોક્સ પણ બનાવવામાં આવ્યા હતા. પરંતુ આજે અમે આ પોસ્ટમાં કટપ્પાની નહીં પરંતુ તેની સુંદર પુત્રી વિશે વાત કરવાના છીએ. બાહુબલીમાં કટપ્પાની ભૂમિકા ભજવનાર અભિનેતાનું નામ સત્યરાજ છે. બાહુબલી ફિલ્મમાં જેટલો ભયાનક કટપ્પા છે, તેટલો જ તેની પુત્રી વાસ્તવિક જીવનમાં પણ સુંદર છે.તો ચાલો જાણીએ કોણ છે કટપ્પાની દીકરી અને તે વાસ્તવિક જીવનમાં શું કરે છે. તમને જણાવી દઈએ કે બાહુબલી ફિલ્મમાં કટપ્પાની ભૂમિકા ભજવનાર અભિનેતા સત્યરાજને દિવ્યા નામની એક સુંદર પુત્રી પણ છે. દિવ્યા દેખાવમાં ખૂબ જ સુંદર છે. તે પોતાની જાતને બોલિવૂડની ચમકથી દૂર રાખે છે. દિવ્યા વ્યવસાયે ન્યુટ્રિશનિસ્ટ છે અને તેને આ કામ પસંદ છે. દિવ્યા પાસે તે બધું છે જે એક અભિનેત્રીને ફિલ્મી દુનિયામાં આવવા માટે હોવું જોઈએ, પરંતુ તેમ છતાં, દિવ્યા બોલિવૂડથી પોતાનું અંતર રાખવાનું પસંદ કરે છે. તમને જણાવી દઈએ કે બાહુબલી એ તમિલ અને તેલુગુ ભાષામાં બનેલી ભારતીય ફિલ્મ છે. બાહુબલીનું નામ બોલિવૂડના ઈતિહાસમાં અત્યાર સુધીની સૌથી વધુ કમાણી કરનારી ફિલ્મોમાં સામેલ છે. બાહુબલી 1 અને 2 જેટલી અત્યાર સુધી કોઈ ફિલ્મે કમાણી કરી નથી. હાલમાં જ રિલીઝ થયેલી ફિલ્મ ‘બાહુબલી 2’ એ સફળતાના તમામ રેકોર્ડ તોડી નાખ્યા અને કમાણીના મામલામાં બધાને પાછળ છોડી દીધા. તેનું ડબિંગ હિન્દી, મલયાલમ અને અન્ય કેટલીક ભાષાઓમાં પણ કરવામાં આવ્યું છે. એસએસ રાજામૌલી દ્વારા નિર્દેશિત આ ફિલ્મ 10 જુલાઈ 2015ના રોજ પહેલીવાર દર્શકો માટે આવી હતી. આ ફિલ્મમાં પ્રભાસ, રાણા દગ્ગુબાતી, અનુષ્કા શેટ્ટી અને તમન્ના ભાટિયા મુખ્ય ભૂમિકામાં છે. બાહુબલીની અપાર સફળતા બાદ ‘બાહુબલી 2’ બનાવવામાં આવી અને તે પણ સુપરહિટ સાબિત થઈ. ← રાજકોટમાં નર્સિંગનો અભ્યાસ કરતી યુવતીને કૌટુંબિક કાકાએ બળજબરી પૂર્વક દુષ્કર્મ આચરી ગર્ભવતી બનાવી દીધી…. મહિલાએ કર્યા ગાય સાથે લગ્ન,બાળકોને કહ્યું – આજથી આ મારો પતિ છે,તમારા આને પિતા માનવાના,જાણો કેમ.. → Recent Posts આ બે મોંઢાવાળો સાપ એકથી ચાર કરોડ રૂપિયામાં વેચાય છે, તેનો ઉપયોગ સેક્સ….. સગીરાને તેના જ પરિવારમાંથી કોઈ એ બનાવી ગર્ભવતી, નામ જાણીને બધા ધ્રુજી ગયા ભાડાના મકાનમાં પત્ની તરીકે રાખી યુવતી સાથે અનેકવાર બાંધ્યા શરીર સંબંધો, અને પછી… ગુજરાતમાં ફરી એક હિચકારી ઘટના ઘટી, બે દીકરાની માતાએ મિત્રતા કરવાની ના પાડતા રીક્ષા ચાલકે… વાંચીને જ ખળભળી જશો

આજકાલ હાઈવે ઉપર પસાર થતી ગાડીઓને પંચર કરી લૂંટ કરવાના બનાવો અનેક વખત સામે આવતા હોય છે. ત્યારે દાહોદની એંજિનયરિંગ કોલેજના વિધ્યાર્થીઓએ એવો પ્રોજેકટ બનાવ્યો જેનાથી ટાયર પંચર થતાંની સાથે ઓટોમેટિક ટાયરમાં હવા ભરાઈ જાય છે. રસ્તા વચ્ચે ઉપર ગાડીમાં પંચર કરી લૂંટ ચલાવના બનાવો વધતાં આ સમસ્યાનું નિવારણ કઈ રીતે લાવું તેના પર દાહોદની સરકારી એન્જીનિયરીંગ કોલેજના વિધ્યાર્થીઓએ 1 વર્ષ ઉપરાંત રિસર્ચ કર્યા બાદ એવો પ્રોજેકટ તૈયાર કર્યો છે, જેમાં કોમ્પ્રેશર દ્રારા ટાયરમાં હવા ઓછી થતાંની સાથે જ ઓટોમેટિક કોંપ્રેશર એક્ટિવ થઈ જાય અને ટાયરમાં હવા ભરવા લાગી જાય, જેથી ચાલક સુરક્ષિત સ્થળ સુધી પહોચી શકે અને ટાયર બદલી શકે. આશરે દોઢ વર્ષ પહેલા દાહોદની ઈજનેરી કોલેજના એક પ્રોફેસરને રાત્રિના સમયે હાઈવે ઉપર તેમની કાર પંચર થઈ હતી, જ્યારે પ્રોફેસરે ટાયર બદલવા કાર રોકી ત્યારે અચાનક લુટારુ ટોળકી ત્રાટકી હતી, અને લૂંટ ચલાવી ફરાર થઈ ગયા. આ પ્રોફેસર જે દાહોદની સરકારી ઈજનેરી કોલેજમાં જ ફરજ બજાવે છે, ત્યારે તે કોલેજના વિધ્યાર્થીઓ ગૌરવ ચાલે, મયુર માહલા, કૌશિક પરમાર અને આશિષ પટેલ એમ ચાર મિત્રોએ આવા બનાવોથી કઈ રીતે બચવું તે વિષે વિચાર કરી અને તેના ઉપર રિસર્ચ હાથ ધર્યું હતું અને 1 વર્ષ ઉપરાંતની મહેનત બાદ તેમને સફળતા મળી. તેમણે એક એવો પ્રોજેકટ બનાવ્યો જેમાં કોંપ્રેશર બહારની કુદરતી હવાનો સંગ્રહ કરે છે અને ટાયરમાં ફિટ પાઇપથી જેમ ટાયરમાં હવા ઓછી થાય કે તરત આ કોંપ્રેશર એકટિવ થઈને ટાયરમાં હવા ભરવાનું શરૂ કરી દે છે, જેથી ટાયર પંચર થતાં ગાડી રોકવાની ફરજ નહીં પડે અને ચાલક સુરક્ષિત સ્થળે પહોચી શકે છે. દાહોદની એંજિનયરિંગ કોલેજના વિધ્યાર્થીઓએ એવો પ્રોજેકટ બનાવ્યો જેનાથી ટાયર પંચર થતાંની સાથે ઓટોમેટિક ટાયરમાં હવા ભરાઈ જાય છે. પ્રોજેકટ વિશે વિચાર આવતા વિધ્યાર્થીઓ તેમના પ્રોફેસર આશિષ ગુપ્તા આગળ પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો. સમગ્ર રિસર્ચ દરમિયાન તેઓએ ગાઈડ કરી અને પ્રોજેકટને સફળ બનાવવા મદદરૂપ બન્યા હતા. અત્યાર સુધી આ પ્રોજેકટ માટે ૨૫૦૦૦ જેટલો ખર્ચ થવા પામ્યો છે. હાલ એક ટાયર ઉપર સફળતા પૂર્વક તેનું પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું છે, તાજેતરમાં અમદાવાદ ખાતે યોજાયેલ આંતરરાષ્ટ્રિય પ્રદર્શનીમાં આ પ્રોજેકટ રજૂ કરાયો હતો, જેને શિક્ષણમંત્રી ભૂપેન્દ્રસિંહ ચુડાસમા સહિતના ઉચ્ચ અધિકારીઓએ પણ બિરદાવયો હતો. તમે આ આર્ટીકલ PTN News ના માધ્યમ થી વાંચી રહ્યા છો. તદ્દન નવી, ઉપયોગી, લાભદાયી અને સચોટ માહિતીવાળા આવા જ આર્ટિકલ વાંચવા માટે અમારા ફેસબુક પેજ PTN Newsને લાઈક કરો.

કોણ છે આ કલાકાર અને કેમ હું ન્યુ ઓર્લીન્સ શ્રેણીમાં તેમનાં વિષે એકદમ અભિભૂત થઈને વાત કરતી રહી હતી?! બૅન્કઝી, તેમનું આર્ટ, તેમની સાથે જોડાયેલી વાતો / વાર્તાઓ બધું એટલું રસપ્રદ છે, મને આશ્ચર્ય એ વાતનું છે કે, આપણાં પ્રખ્યાત લેખકોએ તેમનાં વિષે ઑલરેડી લખી નથી નાંખ્યું! સાથે સાથે એ વાતનો આનંદ પણ છે કે, આ ખજાનો આપણી ભાષામાં ખોલવાનો મોકો મને મળ્યો છે. :) બૅન્કઝી દુનિયાનાં સૌથી પ્રખ્યાત સ્ટ્રીટ-આર્ટિસ્ટ છે. કદાચ આજની તારીખે એકવીસમી સદીનાં સૌથી પ્રખ્યાત અને મહત્ત્વનાં કલાકાર અને તરીકે તેમની ઓળખાણ આપીએ તો તે પણ અતિશયોક્તિ નહીં જ હોય. બૅન્કઝી તેમનું શેરીનું નામ (street name) છે, જેમ લેખકોનાં તખલ્લુસ હોય તેવી રીતે. આ નામથી તેઓ પોતાનું કામ કરે છે પણ, તેમનું સરકારી નામ કોઈને નથી ખબર. તેમનો ચહેરો તેમનાં અંગત વર્તુળ સિવાય કોઈએ નથી જોયો. તેઓ કોણ છે તેનાં વિષે ઘણી ધારણાઓ છે પણ, ચોક્કસપણે ક્યાંય કોઈ ઉલ્લેખ નથી. તેમની કોઈ એવી ખાસ સિગ્નેચર પણ નથી, જે જોઈને કોઈ પણ આસાનીથી કહી શકે કે, આ બૅન્કઝીનું જ કામ છે. ફક્ત કલાનાં ખરા જાણકાર અને વિવેચકો ઓળખી શકે તેવી તેમની એક આગવી સ્ટાઇલ છે. આમ, તેમનું કામ જ તેમની ઓળખાણ અને સિગ્નેચર પણ છે. તેઓ 1990થી કાર્યરત હોવાનું માનવામાં આવે છે અને તેમનું આર્ટ દુનિયાની નજરમાં આવેલું છે લગભગ છેલ્લા એક દશકથી. હું માનું છું કે, કળામાં બે બાબતોનું સૌથી મહત્ત્વનું સ્થાન છે – એક છે એ કે, તમે શું કહેવા માંગો છો અને બીજું છે તમે એ વાત કેટલી સારી રીતે કહી શકો છો, તમારાં ક્રાફ્ટ / કારીગરી / ટેક્નિકલ એબિલિટી વડે. આ બેમાંથી એક હોય ત્યારે કલાકાર શ્રેષ્ઠ કહેવાતો હોય છે અને બંને હોય ત્યારે મહાન. બૅન્કઝી પાસે બંને છે. સ્ટ્રીટ આર્ટ આમ પણ વર્ષોથી એક alternative art form (મુખ્ય પ્રવાહથી અલગ દિશામાં ચાલતી કળા) તરીકે, અનેક પ્રકારનાં અન્યાય વિરુદ્ધ સામાન્ય જનતાનાં અવાજ તરીકે વપરાતું આવ્યું છે અને બૅન્કઝી એ માધ્યમને સારામાં સારી રીતે ઉપયોગમાં લે છે. તેમનાં આર્ટમાં સામાન્ય રીતે બે મોટી થીમ્સ જોવા મળે છે – એક છે દુનિયામાં થતાં શોષણ, દમન અને અન્યાય તરફ પોતાનાં આર્ટ વડે લોકોનું ધ્યાન દોરવું, જેનાં માટે તેઓ સૌથી વધુ પ્રખ્યાત છે અને બીજી છે અકલ્પનીય સ્થળોએ અકલ્પનીય વિષયો એ રીતે દોરવાં કે, બહુ ધ્યાનથી જુઓ તો જ એ દેખાય. બાકી ખબર ન પડે કે, અહીં કોઈએ કૈં દોર્યું છે. તેમની આ બીજી થીમ બહુ મજેદાર છે. તેમનો એક ઉંદર બહુ પ્રખ્યાત છે અને બીજો છે તેમનો સિગ્નેચર વાંદરો. દુનિયામાં ઘણી બધી જગ્યાએ તેઓ પોતાનો નાનો ઉંદર મૂકી આવે છે. કોઈ વખત કોઈક દીવાલનાં નીચેનાં ખૂણે, કોઈ વખત ન્યુ યોર્કનાં મૅનહૅટનનાં સતત ટ્રાફિકથી ભરેલા રહેતા એક ચાર રસ્તા પર આવેલી એક મોટી ઘડિયાળ પર! Banksyનાં ફોટોઝમાંથી પેંગ્વિન બુક્સ ઑસ્ટ્રેલિયાએ ‘વૉલ ઍન્ડ પીસ’ નામનું એક પુસ્તક છાપ્યું છે જેનાં લેખક બૅન્કઝી પોતે છે. તેમાં તેમણે કહ્યું છે કે, નાના હતા ત્યારે તેઓ પોતાનું કામ એક બેઠકમાં પૂરું ન કરી શકતા અને બહુ સમય લાગે તો પોલિસ દ્વારા પકડાવાનો ભય રહેતો (ગ્રાફિટી અને મ્યુરલ્સ બનાવવા મોટાં ભાગનાં દેશોમાં દશકોથી ગેરકાનૂની છે) એટલે તેમણે પોતાનાં આર્ટનાં સ્ટેન્સિલ બનાવીને તેને ઠેર ઠેર ચોંટાડવાનું શરુ કર્યું. સ્ટેન્સિલ એટલે એક પ્રકારનું સ્ટિકર. બૅન્કઝીને જે કૈં, જેવું, અને જેટલું દોરવું છે એ તેઓ એક ખાસ પ્રકારનાં મટીરિયલ પર બનાવી લે. બૅન્કઝી (અને દુનિયાનાં ઘણાં સ્ટ્રીટ આર્ટિસ્ટ્સ) આવાં સ્ટેન્સિલ્સ સામાન્ય રીતે ‘એસિટેટ શીટ’ પર બનાવે છે. એસિટેટ શીટ એક પ્રકારનું પ્લાસ્ટિક છે. આ શીટ લાંબાં સમય સુધી ફાટતી નથી અને તેને ભેજ પણ નથી લાગતો. આમ, કોઈ પણ પીસ બનાવવાનું તમામ કામ તેઓ પોતાનાં વર્કશોપમાં, ખાનગી રીતે કરે અને તેમને યોગ્ય લાગે ત્યારે આ આર્ટ-વર્કને જે-તે જગ્યાએ દીવાલ પર ચોંટાડી દે. આ રીતે નિયત સ્થળે, ખુલ્લામાં વધુ સમય રોકાવું ન પડે અને ચોંટાડવા જેટલો સમય જ જે-તે સ્થળ પર આપવાનો રહે અને પકડવાની શક્યતા ઓછી રહે! આ જ તથ્યમાં બૅન્કઝીની ગોપનીયતાનું કારણ પણ સમાયેલું છે. જેને જાણતા ન હો તેને જેલમાં કઈ રીતે નાખો! બૅન્કઝીનાં કામની બીજી એક વિશેષતા (કે કરુણતા) એ છે કે, તે લાંબો સમય ટકતું નથી. સ્ટ્રીટ આર્ટની દુનિયામાં defacing બહુ થતું રહે છે. ડીફેસિંગ એટલે કોઈ કલાકારનાં કામ પર અન્ય કલાકાર પોતાની ગ્રફિટી કે પોતાનું મ્યુરલ બનાવીને મૂળ કામને ઢાંકી દે તે ઘટના. બૅન્કઝીનાં કામ પર આવું ડીફેસિંગ બહુ થાય છે અને ડીફેસિંગ ન થાય તો એ આર્ટ સીધું ચોરાઈ જાય! ચોરાય પણ કેવી કેવી રીતે! અમેરિકનાં ન્યુ ઓર્લીન્સ શહેરમાંમાં બૅન્કઝીનાં જે ત્રણ મ્યુરલ બચ્યાં છે, તેમાંથી એક જે દીવાલ પર બનાવવામાં આવ્યું છે તે દીવાલનો એક આખો કટકો તોડીને ચોરી જવાનો પ્રયત્ન થયેલો! આ તો ભલું થાઓ એ મ્યુરલની સામે આવેલી દુકાનનાં કર્મચારીનું, જેને કઈંક ખોટું થઇ રહ્યું હોવાની આશંકા લાગી અને તેણે પોલીસને ફોન કર્યો, જેનાં કારણે એ દીવાલ તથા બૅન્કઝીનું એ મ્યુરલ બચી ગયાં અને ચોરની ધરપકડ થઇ. આ ઘટના વિષે વાંચીને સ્વાભાવિક રીતે જ સવાલ થાય કે, એવું શું છે બૅન્કઝીનાં આર્ટમાં કે, લોકો તેની ચોરી કરવા માટે આટલી બધી મહેનત કરે? ટૂંકો અને સરળ જવાબ છે, પૈસા – બૅન્કઝી આર્ટની દુનિયામાં એટલો પ્રખ્યાત થઇ ચુક્યો છે કે, એ બે લીટા કરીને વેંચવા મૂકે તોયે લાખોમાં વેંચાય! પણ, લાંબો અને રસપ્રદ જવાબ જોઈતો હોય તો આગળ વાંચો. 2002માં બૅન્કઝીએ ‘ગર્લ વિથ આ બલૂન’ નામની એક સિરીઝ શરુ કરી હતી. આ પીસનો વિષય છે આઠ-દસ વર્ષની એક બાળકી અને દિલનાં આકારનો એક ફુગ્ગો. છોકરીએ ફુગ્ગો પકડવા માટે હાથ લંબાવ્યો છે અને ફુગ્ગો તેનાં હાથની પકડથી દૂર, છોકરીથી દૂર જતો, હવામાં ઉડતો દેખાય છે. એકદમ સરળ, દરેકને સમજાય અને દરેકે ક્યારેક તો અનુભવી જ હોય તેવી આ લાગણી છે. હૃદયનું, નરમાશનું હાથમાંથી છટકી જવું. ઊંચી કક્ષાની સુંદર કવિતાની જેમ દરેક વ્યક્તિ માટે આ આર્ટનો અલગ અલગ મતલબ પણ છે. છોકરી હૃદય સાથે રમી રહી છે? તેનાં હાથમાં ક્યારેય હૃદય આવ્યું જ નથી અને તોયે તેને પકડવાનો પ્રયત્ન કરી રહી છે? હૃદય તેનાં હાથમાં જ હતું અને અચાનક હવાને કારણે છટકી ગયું છે? બૅન્કઝીએ આ આર્ટનો ઉપયોગ પણ ખૂબ ચતુરતાથી કર્યો છે. ડોમિનિક રૉબિન્સનનાં આલ્બમમાંથી 2002માં યુનાઇટેડ કિંગ્ડમનાં અલગ અલગ ભાગોમાં આ આર્ટવર્ક દેખાયું. પછી 2005માં પેલેસ્ટાઇનમાં ‘વેસ્ટ-બૅન્ક બેરીયર’ ઊભું કરવામાં આવ્યું તેનાં વિરોધમાં, 2014માં સીરિયાનાં રેફ્યુજી ક્રાઈસિસ વખતે અને 2017નાં યુકેનાં ઇલેક્શનમાં પણ આ આર્ટનો ઉપયોગ કરીને બૅન્કઝીએ આ જટિલ વિષયો પર પોતાની પોલિટિકલ કોમેન્ટરી કરી. આ સંદર્ભે તેનો ઉપયોગ થયા પછી આ મ્યુરલ પ્રેમ અને નરમાશનાં હાથમાંથી છટકી જવાનું પ્રતીક બની ગયું, પીડાનું અને પીડિતોનું પ્રતીક બની ગયું. અને પછી 2018માં સોથબી નામની એક કંપનીએ આ શ્રેણીનાં એક સ્ટેન્સિલને વેંચવાનો પ્રયત્ન કર્યો! ઑક્શન હાઉઝમાં – આન્દ્રે લુઇનનો ફોટો હરાજીમાં 1.4 મિલિયન પાઉન્ડ / 14 લાખ પાઉન્ડમાં આ પીસ વેંચાયો. હરાજી પુરી થઈને પીસ વેંચાઈ ગયા પછી એ પેઇન્ટિંગની ફ્રેમમાંથી એક અલાર્મ સંભળાયો અને ફ્રેમની અંદર છૂપાયેલું એક શ્રેડર પેઇન્ટિંગને ફાડવા લાગ્યું. ખરીદદારનાં સદ્નસીબે પેઇન્ટિંગ આખું ન ચિરાયું અને એક સમયે શ્રેડર અટકી ગયું. આ ઘટનાની સ્વાભાવિક રીતે જ મીડિયામાં બહુ ચર્ચા થઇ અને અડધાં ચિરાયેલાં એ બેન્કઝી ઓરિજિનલની કિંમત રાતોરાત 50% વધીને 20 લાખ પાઉન્ડ થઇ ગઈ! કપાતું પેઇન્ટિંગ – બૅન્કઝીનો ફોટો કહેવાની જરૂર ખરી કે, આ કામ બૅન્કઝીએ પોતે કર્યું હતું? પોતે કર્યું હોવાની સાબિતી આપતો એક વિડીયો પાછળથી તેમણે ઇન્સ્ટાગ્રામ પર મૂક્યો અને તેની નીચે લખ્યું “A few years ago, I secretly built a shredder into a painting… in case it was ever put up for auction.”. થોડાં સમય પછી પોતાની રમૂજી સ્ટાઇલમાં બીજો પણ એક વીડિયો મૂક્યો અને નીચે લખ્યું “In rehearsals it worked every time…”. તેમનું તાત્પર્ય હતું આખાં પેઇન્ટિંગનાં લીરે લીરાં કરી નાંખવાનું પણ, પ્રેઝન્ટેશનનાં દિવસે જ લાઈવ ડેમો ન ચાલે તેવું કૈંક તેમનાં શ્રેડર સાથે થયું. લોકો માને છે કે, આ ઘટના બની ત્યારે બૅન્કઝી પોતે ઓડિયન્સમાં બેઠા હતા અને આ આખી ઘટનાનો વીડિયો લઇ રહ્યા હતા. એટલું જ નહીં, તેમણે આ ઘટના વિષે એક વીડિયો પણ બનાવ્યો! સ્વાભાવિક રીતે જ બૅન્કઝીને આટલી ખ્યાતિ મળ્યા પછી તેમનાં નામે પૈસા કમાવા માટે પણ ઘણા ‘કલાકારો’ બજારમાં આવી જવાનાં અને સોથબી જેવા ઓક્શન-હાઉઝને પોતાની પાસે બૅન્કઝીનું ઓરિજિનલ કામ હોવાનું કહીને તેમની પાસેથી તગડી રકમ વસૂલવાનો પ્રયત્ન કરવાનાં. પણ, બૅન્કઝીએ એ રોકવાની વ્યવસ્થા પણ કરી રાખેલી છે. પેસ્ટ કંટ્રોલ નામની એક વેબસાઇટ તેઓ (કે તેમનાં ચાહકો) ચલાવે છે જે બૅન્કઝીનાં કામની ખરાઈ સાબિત કરતું એકમાત્ર ઓર્ગનાઇઝેશન છે. તમે તેમને તમારી પાસે આવેલાં આર્ટ વિષે માહિતી મોકલો એટલે તેઓ તમને એ પીસ ખરેખર બૅન્કઝીએ બનાવેલો છે કે નહીં તે ચકાસી આપે. તેમની પાસે બૅન્કઝીનાં વિવિધ આર્ટનાં માલિકોનાં નામનો એક ડેટાબેઝ પણ છે. જો તમે ચકાસવા આપેલો પીસ ખરેખર બૅન્કઝી ઓરિજિનલ હોય તો તેઓ અમુક રકમ લઈને તમને સાબિત કરી આપે અને પોતાનાં ડેટાબેઝમાં એ પીસનાં નવાં માલિક તરીકે તમારું નામ નોંધાઈ જાય. જો ઓરિજિનલ ન હોય તો તમારે તેમને કોઈ પૈસા ન આપવા પડે. જેમ બૅન્કઝીનાં આર્ટનાં ચોર અસ્તિત્ત્વ ધરાવે છે એ રીતે બૅન્કઝીનાં જાહેર,ફ્રીઆર્ટને જાહેર અને ફ્રી રાખવા માટે સતત મથતા રહેતા ઉદાર લોકો પણ છે. આવાં ત્રણ પીસ વિના મૂલ્યે હું ન્યુ ઓર્લીન્સમાં જોઈ શકી, જેની મેં સપનામાં પણ કલ્પના નહોતી કરી! આ ત્રણેની સાચવણી જૂદા જૂદા લોકો સ્વખર્ચે, પોતાનો ઘણો બધો સમય આપીને કરે છે. તેમાંનું જે સૌથી પ્રખ્યાત છે – જેમાં એક છોકરી એક છત્રી પકડીને ઊભી હોવા છતાં વરસાદ તેને ભીંજવી નાખે છે, તેનાં ક્યુરેટર સાથે હું સોશિયલ મીડિયાનાં પ્રતાપે કનેક્ટ થઇ શકી. તેમનું નામ છે જેસી ઝૂફ્લે અને આ પીસની જાળવણી પાછળ તેઓ કેટલી મજૂરી કરે છે તે તમે આ આલ્બમમાં જોઈ શકો છો. અને આ બધાં દેકારા વચ્ચે પણ આ બધાં દેકારાથી અલિપ્ત રહીને બૅન્કઝી સતત પોતાનું કામ કર્યે જાય છે. તેમનાં સારામાં સારા પીસ ઘણી વખત ચોવીસ કલાક પણ ટકતાં નથી પણ, બૅન્કઝી તેમને જાહેરમાં મૂકીને તરત ઇન્સ્ટાગ્રામ પર એ આર્ટવર્કનો ફોટો મૂકી દે છે જેથી આપણાં જેવા ગરીબો ઓછામાં ઓછું તેનો ફોટો માણી શકે. બૅન્કઝીનાં ઇન્સ્ટાગ્રામ પરથી આ ઉપરાંત તેમનાં માનવતાવાદી કામ પણ સતત ચાલુ રહે છે. ઑગસ્ટ 2020માં તેમણે આફ્રિકન રેફ્યુજીઓ માટે એક બોટ ફાઇનાન્સ કરી હતી જેનાં દ્વારા તેઓ યુરોપ પહોંચી શકે અને જીવી શકે. આ બોટ પર ફરીથી તેમની ‘girl with baloon’ જોવા મળી હતી, આ વખતે રૂપ બદલીને. છોકરીએ લાઈફ-વેસ્ટ પહેર્યું છે અને દિલનાં આકારનો ફુગ્ગો દિલ આકારની લાઈફ-બોટ બની ગયો છે. :) એમ. વી. લુઈ માઈકલની વેબસાઈટ પરથી તેમનાં વિષે વધુ જાણવા માંગતા હો તો તમે એક્ઝિટ થ્રુ ધ ગિફ્ટ શૉપ નામની એક ડૉક્યુમેન્ટરી પણ જોઈ શકો છો. 2010માં બનેલી આ ડૉક્યુમેન્ટરી છે થોડી વિચિત્ર પણ, તેમાં ગ્રાફિટી અને મ્યુરલ્સ બનાવતાં સ્ટ્રીટ આર્ટિસ્ટ્સ વિષે, તેમની કામ કરવાની પદ્ધતિ વિષે માહિતીનો ખજાનો છે. ડિસેમ્બર 28, 2020 ડિસેમ્બર 28, 2020 rakhadta_bhatakta Tagged આર્ટ, ઉંદર, કલાકાર, ગર્લ વિથ બલૂન, દિલ, દિલ ફુગ્ગો, બૅન્કઝી, બૅન્કસી, બેંકસી, બેન્કઝી, બેન્કસી, મોંઘાં પેઇન્ટિંગ, મોંઘું પેઇન્ટિંગ, મ્યુરલ, મ્યુરલ્સ, રેફ્યુજી, રેસ્ક્યુ બોટ, લાઇફ જેકેટ, લાઇફ બોટ, શેરી કલાકાર, સ્ટ્રીટ આર્ટ

મુંબઈ : વૈશ્વિક ક્રિપ્ટોકરન્સીઝ માર્કેટ મંગળવારે પણ દબાણ હેઠળ રહી હતી અને મુખ્ય ક્રિપ્ટો બિટકોઈને ૧૬૦૦૦ ડોલરની સપાટી ગુમાવી હતી અને બે વર્ષની નીચી સપાટીએ જોવા મળ્યો હતો. મોડી સાંજે ભાવ ૧૫૭૪૫ ડોલર બોલાતો હતો. એથરમ ૧૦૮૫ કવોટ કરાતો હતો. તૂટી પડેલા એકસચેન્જ એફટીએકસ પાસે ચૂકવવાની થતી રકમ કરતા હાલમાં અડધાથી પણ ઓછી રકમ હાથમાં હોવાનું પ્રાપ્ત અહેવાલમાં જોવા મળે છે. એફટીએકસના ધબડકાને પરિણામે ક્રિપ્ટોના રોકાણકારોના વિશ્વાસને ડગમગાવી નાખ્યો છે. રોકાણકારોની ગેરહાજરીને પગલે ક્રિપ્ટોસની એકંદર માર્કેટ કેપ પણ સતત ઘટી રહી છે. મંગળવારે માર્કેટ કેપ ઘટી ૭૯૦ અબજ ડોલર રહી હતી. અમેરિકાની ફેડરલ રિઝર્વ તથા બેન્ક ઓફ ઈન્ગલેન્ડ દ્વારા વ્યાજ દરમાં ૭૫ બેઝિસ પોઈન્ટના વધારા છતાં નવેમ્બરના પ્રારંભમાં ક્રિપ્ટોકરન્સીઝની કુલ માર્કેટ કેપ એક ટ્રિલિયન ડોલરની ઉપર જળવાઈ રહી હતી. માર્કેટ કેપની દ્રષ્ટિએ ટોચની ક્રિપ્ટોસ બિટકોઈનના ભાવ પણ વર્તમાન મહિનાના પ્રારંભમાં ૨૦,૦૦૦ ડોલર તથા એથરમના ૧૫૦૦ ડોલરની ઉપર જળવાઈ રહ્યા હતા. એફટીએકસ પ્રકરણે ક્રિપ્ટો બજારમાં ખાનાખરાબી કરી છે. રોકાણકારો નાણાં પાછા ખેંચી રહ્યા હોવાથી ક્રિપ્ટો માર્કેટ હાલમાં બેકફૂટ પર જણાય છે. ફડચામાં ગયેલા એફટીએકસે તેના મોટા ધિરાણદારોને ૩.૧૦ અબજ ડોલર ચૂકવવાના બાકી હોવાનો અંદાજ મુકાઈ રહ્યો છે. એફટીએકસ અને તેની સંલગ્ન કંપનીઓ પાસે હાલમાં સંયુકત રીતે ૧.૨૪ અબજ ડોલરની રોકડ હાથમાં હોવાનું એફટીએકસ દ્વારા કરાયેલા બેન્કરપ્સી ફાઈલિંગ પરથી જણાયું છે.

ચુંટણી સમયે ભાજપના લોકો ધાક ધમકી આપી કોમ કોમ વચ્ચે વૈમનસ્ય ઉભું કરશે તો તેનું પરિણામ પણ ભોગવવું પડશે : ડો કિરીટ પટેલ.. પાટણ તા.૨૪ ૧૮ પાટણ વિધાનસભા બેઠકના કોંગ્રેસ પાર્ટીના ઉમેદવાર ડો.કિરીટ પટેલના મધ્યસ્થ કાર્યાલય નો ગુરૂવારના રોજ શહેરના હિગળા ચાચર ચોક ખાતે દબદબાભેર પ્રારંભ કરવામાં આવ્યો હતો. આ મધ્યસ્થ કાર્યાલય નાં શુભારંભ પ્રસંગે ઉપસ્થિત રહેલા પાટણ વિધાનસભા બેઠક નાં ઉમેદવાર ડો.કિરીટ પટેલે પોતાના ઉદબોધનમાં જણાવ્યું હતું કે ભાજપ દ્વારા ચુંટણી સમયે કોમ કોમ વચ્ચે વૈમનસ્ય ફેલાવવાનું કામ કરી અંદરો અંદર વિખવાદ ઉભા કરવાનું કામ કરશે અને પોતાની સરકાર હોવાનો ડર બતાવી લોકો ને ડરાવવાનો પ્રયાસ કરશે પણ ભાજપના લોકો એટલું સમજી લે કે જો કોઈ કોંગ્રેસ નાં કાયૅકર ને દબાવવાની કે ધમકાવવાની કોશિશ કરી છે તો તેનું પરિણામ ભોગવવા પણ તૈયારી રાખે તેમ જણાવી આગામી વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં જંગી બહુમતીથી મતદાન કરી કોંગ્રેસના પંજાને વિજય બનાવવા આહ્વાન કર્યું હતું. પાટણ વિધાનસભા બેઠક નાં કોંગ્રેસ નાં ઉમેદવાર ડો.કિરીટ પટેલ નાં મધ્યસ્થ કાર્યાલય નાં શુભારંભ પ્રસંગે કોંગ્રેસના આગેવાનો કાર્યકરો અને પાટણના સુજ્ઞ મતદારો મોટી સંખ્યામાં ઉપસ્થિત રહ્યા હતા અને ડો.કિરીટ પટેલ ની જીત નક્કી હોવાનો નિધૉર વ્યક્ત કર્યો હતો.

આજે, બે 500 મી³ FRP પાણીની ટાંકીઓ પહોંચાડવામાં આવે છે!ગુણવત્તા, કિંમત અને સેવા જેવા વિવિધ પાસાઓને સમજ્યા અને તેની સરખામણી કર્યા પછી, ગ્રાહકે અમારી શેન્ડોંગ NATE GRP પાણીની ટાંકી પસંદ કરી અને તેમના વિશ્વાસ અને સમર્થન માટે ગ્રાહકનો આભાર માન્યો. તમારી જરૂરિયાતો માટે યોગ્ય વોટર સ્ટોરેજ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અથવા ટાંકી પસંદ કરવાનું મુશ્કેલ કાર્ય હોઈ શકે છે, પરંતુ ગુણવત્તાયુક્ત પાણીની ટાંકીઓ સસ્તી હોઈ શકતી નથી, તેથી ખરીદી કરતા પહેલા નિર્ણય કાળજીપૂર્વક ધ્યાનમાં લેવો જોઈએ.અહીં સારી ગુણવત્તાની પાણીની ટાંકીઓ છેમાંચીન. જીઆરપીટાંકીના ઘણા ફાયદા છે.તેમની કિંમત વેલ્ડેડ હળવા સ્ટીલની ટાંકીઓ, ગેલ્વેનાઈઝ્ડ ટાંકીઓ, સ્ટેમ્પ્ડ સ્ટીલની ટાંકીઓ કરતાં ઓછી છે.જીઆરપીટાંકીઓ લાંબા ગાળે ખૂબ જ આર્થિક છે. હલકો વજન અને ઉચ્ચ શક્તિ નો કાટ અને મજબૂત કાટ પ્રતિકાર પ્રદર્શન;ફૂડ ગ્રેડ સામગ્રી અને સ્વસ્થ અને સલામત;લવચીક ડિઝાઇન અને મફત સંયોજન;વાજબી કિંમત અને વિચારણાપૂર્ણ સેવા;પરિવહન, સ્થાપિત અને જાળવણી માટે સરળ;આરોગ્ય અને પર્યાવરણીય સંરક્ષણ, બેક્ટેરિયા વધવા મુશ્કેલ; જીઆરપીટાંકી બિન-કાટકારક છે અને તેથી તેને ન્યૂનતમ જાળવણીની જરૂર છે.તેમને પેઇન્ટિંગ અથવા કોઈપણ પ્રક્રિયાની જરૂર નથી. અમારાગ્લાસ ફાઇબર રિઇનફોર્સ્ડ પ્લાસ્ટિક ટાંકી ગ્લાસ ફાઇબર વગેરેના ઉચ્ચ તાપમાનના મોલ્ડિંગથી બનેલી છે. તેણે ચાઇના શેનડોંગ પ્રાંતના ફાઇબરગ્લાસ અને ઉત્પાદન ગુણવત્તા દેખરેખ અને નિરીક્ષણ કેન્દ્રનું નિરીક્ષણ પસાર કર્યું છે, જે તેના ઉત્પાદનોની ગુણવત્તા અને ઉત્તમ પ્રદર્શનને પ્રતિબિંબિત કરે છે. ટાંકીઓનો ઉપયોગ ગ્રાહકોની શ્રેણી દ્વારા કરવામાં આવે છે - પાણી પ્રત્યે જાગૃત શહેરવાસીઓથી લઈને ગ્રામીણ સમુદાય સુધી જે પાણી અને પ્રવાહી સંગ્રહની જરૂરિયાતો માટે ટાંકીઓ પર આધાર રાખે છે.આ ટાંકીઓનો ઉપયોગ ગ્રાહકોની વિશાળ શ્રેણી દ્વારા કરવામાં આવે છે, પાણી પ્રત્યે જાગૃત શહેરવાસીઓથી લઈને ગ્રામીણ સમુદાયો કે જેઓ પાણી અને પ્રવાહી સંગ્રહ કરવા માટે ટાંકીઓ પર આધાર રાખે છે.આ ટાંકીઓનો ઉપયોગ કૃષિ, વરસાદી પાણીનો સંગ્રહ, ખાણકામ, ગંદાપાણીની સારવાર અને રાસાયણિક પ્રક્રિયા સહિતના વિવિધ ઉદ્યોગોમાં થાય છે. અમારી કંપની સતત "ગ્રાહક પ્રથમ, અખંડિતતા પ્રથમ, ગુણવત્તા પ્રથમ, સેવા પ્રથમ" ના ખ્યાલનું સતત પાલન કરે છે. આંતરરાષ્ટ્રીય ગ્રાહકની સર્વસંમત પ્રશંસા જીતી.તમારી પૂછપરછનું સ્વાગત છે. પોસ્ટનો સમય: સપ્ટેમ્બર-28-2022 વિશે us અમારી કંપનીની સ્થાપના 1999 માં કરવામાં આવી હતી, જે નંબર 66, સાન્બા ઇસ્ટ રોડ, ETDZ, Dezhou, Shandong, China ખાતે સ્થિત છે અમારા ન્યૂઝલેટર માટે સબ્સ્ક્રાઇબ અમારા ઉત્પાદનો અથવા કિંમત સૂચિ વિશે પૂછપરછ માટે, કૃપા કરીને અમને છોડો અને અમે 24 કલાકની અંદર સંપર્કમાં રહીશું.

મિત્રોનું સિવિલ સર્વિસમાં પસંદગી થતા જાગ્યું આ ગુજરાતીનું સપનું અને બેન્કની નોકરી છોડીને ગુજરાતી વિષયમાં ભણીને UPSC પાસ કરીને બન્યા ભારતીય વિદેશ સેવાના અધિકારી November 20, 2022 nirupa patelLeave a Comment on મિત્રોનું સિવિલ સર્વિસમાં પસંદગી થતા જાગ્યું આ ગુજરાતીનું સપનું અને બેન્કની નોકરી છોડીને ગુજરાતી વિષયમાં ભણીને UPSC પાસ કરીને બન્યા ભારતીય વિદેશ સેવાના અધિકારી વિશાલ હર્ષ. ‘સ્પીપા’ના જૂના વિદ્યાર્થી. લોંગ જમ્પમાં લાંબો કૂદકો મારવા ખેલાડી ચાર કદમ પાછળ જાય અને પછી વિનિંગ જમ્પ લગાવે એવી એમની સંઘર્ષ ગાથા. રહેવાનું અમદાવાદ. તેમનાં મમ્મી પ્રાંતિયાની સરકારી સ્કૂલમાં શિક્ષક અને પપ્પા સચિવાલયમાં. સરકારમાં અધિકારી બનવાનો વિચાર બાળપણમાં જ મનમાં ક્યાંક રોપાઈ ગયો હતો એની ખુદ વિશાલભાઈને પણ જાણ નહોતી. સરકારી સ્કૂલમાં પ્રારંભિક […] Continue Reading બે છોકરીઓએ કર્યા એક-બીજા સાથે ધામધૂમથી લગ્ન, પાયલ અને યશ્વિકાની લવ સ્ટોરી સોશિયલ મીડિયા પર થઈ વાયરલ November 19, 2022 nirupa patelLeave a Comment on બે છોકરીઓએ કર્યા એક-બીજા સાથે ધામધૂમથી લગ્ન, પાયલ અને યશ્વિકાની લવ સ્ટોરી સોશિયલ મીડિયા પર થઈ વાયરલ લગ્નનું બંધન ખૂબ જ પવિત્ર છે. જ્યારે બે લોકો ગાંઠ બાંધે છે, ત્યારે તે તેમના માટે નવા જીવનની શરૂઆત દર્શાવે છે. લગ્ન પછી છોકરા અને છોકરીના જીવનમાં ઘણા બદલાવ આવે છે. જો બંને જીવનની દરેક પરિસ્થિતિમાં એકબીજાને સાથ આપે તો લગ્ન જીવન વધુ સારી રીતે આગળ વધે છે. અત્યાર સુધી તમે બધાએ છોકરા-છોકરીના લગ્ન વિશે […] Continue Reading આ વ્યક્તિ એ સસલા પાળવા ના શોખ ને પોતાનો ધંધો બનાવી ને કરી રહ્યો છે હજારો રૂપિયા ની આવક, આ વ્યક્તિ બન્યો લોકો માટે પ્રેરણા રૂપ November 18, 2022 November 18, 2022 Jitendrakumar italiaLeave a Comment on આ વ્યક્તિ એ સસલા પાળવા ના શોખ ને પોતાનો ધંધો બનાવી ને કરી રહ્યો છે હજારો રૂપિયા ની આવક, આ વ્યક્તિ બન્યો લોકો માટે પ્રેરણા રૂપ દરેક લોકોને તેમના જીવનમાં નાના મોટા સપનાઓ તો હોય જ છે અને તે સપનાઓને પુરા કરવા માટે દિવસ રાત મહેનત કરતા હોય છે. આજે ઘણા એવા લોકો હોય છે જે તેમના શોખને જ વ્યવસાયમાં ફેરવી દેતા હોય છે અને તેમાંથી સારી એવી કમાણી પણ કરી લેતા હોય છે. આજે એક એવા જ વ્યક્તિ વિષે જાણીએ […] Continue Reading 81 વર્ષના ભાઈથી કેન્સર પીડિત બહેનનું દુઃખ ના જોઈ શકતા શરૂ કરી સંસ્થા, આજે એ સંસ્થા કેન્સરગ્રસ્ત લોકો ને ફ્રી માં સારવાર આપીને માનવતાનું ઉદાહરણ પૂરું પાડી રહ્યા છે November 18, 2022 Jitendrakumar italiaLeave a Comment on 81 વર્ષના ભાઈથી કેન્સર પીડિત બહેનનું દુઃખ ના જોઈ શકતા શરૂ કરી સંસ્થા, આજે એ સંસ્થા કેન્સરગ્રસ્ત લોકો ને ફ્રી માં સારવાર આપીને માનવતાનું ઉદાહરણ પૂરું પાડી રહ્યા છે દુનિયામાં બધા જ લોકોને તેમના જીવનમાં નાની મોટી બીમારીઓનો સામનો કરવો જ પડતો હોય છે અને આ બીમારીઓનો સામનો કરીને લોકો તેમનું જીવન પસાર કરતા હોય છે. આજે બીમારીઓ થયા જ કરતી હોય છે પણ લોકોને તેની સારવાર કરવી ઘણી મોંઘી સાબિત થતી હોય છે. આવા ઘણા પરિવારો વિષે આપણે જાણતા જ હોઈશું.આમ આજે એક […] Continue Reading ગુજરાતની દીકરીએ ઇતિહાસ રચીને વગાડ્યો પોતાના નામ નો ડંકો, 1 વર્ષમાં 361 સર્ટિફિકેટ મેળવીને વધાર્યું ગુજરાતનું ગૌરવ November 18, 2022 Jitendrakumar italiaLeave a Comment on ગુજરાતની દીકરીએ ઇતિહાસ રચીને વગાડ્યો પોતાના નામ નો ડંકો, 1 વર્ષમાં 361 સર્ટિફિકેટ મેળવીને વધાર્યું ગુજરાતનું ગૌરવ ઊંઝાની દીકરીએ કમાલ કર્યો દીકરી એક જ વર્ષમાં કર્યો એવો કમાલ કે આજે આખા ગુજરાતમાં તેની ખુબજ પ્રશંશા થઇ રહી છે. આ દીકરીનું નામ હિમાની પટેલ છે. હિમાનીએ એક વર્ષમાં ૩૬૧ સર્ટિફિકેટ મેળવીને ઇતિહાસ રચી દીધો. હિમાનીએ અલગ અલગ ક્ષેત્રમાં પ્રમાણપત્ર મેળવ્યા છે. જેવાકે રમત ગમત અને કવીઝ, સામાજિક ક્ષેત્રે અલગ અલગ સર્ટિફિકેટ મળેવીને ગુજરાતનું […] Continue Reading જાણો 100 વર્ષ જુના 72 સભ્યોના પરિવાર વિશે કે જે એક જ છત નીચે રહે છે હળીમળીને, જાણી ને નવાઈ લાગશે કે આટલી બધી વસ્તુની જરૂર પડે છે રોજ ઘર માં November 18, 2022 Jitendrakumar italiaLeave a Comment on જાણો 100 વર્ષ જુના 72 સભ્યોના પરિવાર વિશે કે જે એક જ છત નીચે રહે છે હળીમળીને, જાણી ને નવાઈ લાગશે કે આટલી બધી વસ્તુની જરૂર પડે છે રોજ ઘર માં મિત્રો આપણે સોશિયલ મીડિયામાં દરરોજ ઘણા અવારનવાર કિસ્સાઓ સાંભળતા હોઈએ છીએ. અમુક વખત એવા કિસ્સાઓ સામે આવતા હોય છે. જે સાંભળીને આપણે પણ ચોકી ઉઠતા હોઈએ છીએ. આજના સમયમાં સંયુક્ત પરિવારનું અસ્તિત્વ જોવા મળી રહ્યું નથી. સૌ કોઈ લોકો એકલા રહેવાનું વધારે પસંદ કરે છે. ઉદાહરણ તરીકે ત્રણ ભાઈઓ હોય તો એક જ ગામમાં ત્રણેય […] Continue Reading 8000 રૂપિયાથી નાની રૂમમાં કરી હતી શરૂઆત, આજે ઉભું કરી દીધું 3000 કરોડનું સામ્રાજય November 15, 2022 November 17, 2022 dhara patelLeave a Comment on 8000 રૂપિયાથી નાની રૂમમાં કરી હતી શરૂઆત, આજે ઉભું કરી દીધું 3000 કરોડનું સામ્રાજય આજના સમયમા ગુજરાતના ઘેર-ઘેર જોવા મળતું તેમજ દરેક નાના ભુલ્કાવો ના મોઢું જાણીતું નામ એટલે ગોપાલ. આ ગોપાલ નું ફરસાણ નમકીન ઘણું પ્રખ્યાત છે અને નાના હોય કે મોટા બધા તેનો આનંદ લે છે. પછી ગોપાલના ગાંઠિયા, ચણાની દાળ, સેવ, સિંગ, તીખા-મોરા સેવ-મમરા અને ઘણી બધી બીજી ફરસાણ ની વાનગીઓ લોકપ્રિય છે. જોકે આ સફળતા […] Continue Reading આ ગામમાં દરેક વ્યક્તિ પાસે છે વિમાન ..લોકો શાકભાજી ખરીદવા પણ વિમાનમાં જાય છે.. જાણો આ ગામ વિશે..! November 11, 2022 dhara patelLeave a Comment on આ ગામમાં દરેક વ્યક્તિ પાસે છે વિમાન ..લોકો શાકભાજી ખરીદવા પણ વિમાનમાં જાય છે.. જાણો આ ગામ વિશે..! આજના આધુનિક યુગમાં દરેક પાસે પોતાની કાર છે. આજકાલ દરેક ઘરમાં બાઇક અને કાર હોવી સામાન્ય વાત છે. જહાજની વાત કરીએ તો બહુ ઓછા લોકો હશે જેમની પાસે પોતાનું ચાર્ટર્ડ પ્લેન હશે. પરંતુ દુનિયામાં એક એવું શહેર છે જ્યાં દરેક વ્યક્તિ પાસે પોતાનું વિમાન હોય છે. સૌથી આશ્ચર્યની વાત એ છે કે અહીંના લોકો ઓફિસ […] Continue Reading શાકભાજીની લારી લઈને ઊભો રહેનાર હવે જર્જ ની ખુરશી પર બેસીને કરશે ન્યાય! November 11, 2022 dhara patelLeave a Comment on શાકભાજીની લારી લઈને ઊભો રહેનાર હવે જર્જ ની ખુરશી પર બેસીને કરશે ન્યાય! એક કહેવત છે કે “જેના સપનામાં જીવન હોય છે તેને મંઝિલ મળે છે. પાંખો કંઈ કરતી નથી, હિંમત ઉડી જાય છે”. મધ્યપ્રદેશના સતના જિલ્લામાં રહેતા એક ગરીબ પરિવારના પુત્ર શિવકાંત કુશવાહાએ આ પંક્તિઓ સાચી પાડી છે. તમને જણાવી દઈએ કે શાકભાજીની ગાડી ઉભી કરીને પોતાના પરિવારને આર્થિક રીતે મદદ કરનાર શિવકાંત કુશવાહાએ માત્ર સિવિલ જજની […] Continue Reading ઇંગ્લેન્ડથી આવી વિદેશી પુત્રવધૂ, ‘ગાયને દોતા અને છાણ નું લીપણ’ શીખવા તૈયાર; સાસુએ કહી દીધી આ વાત… November 8, 2022 Jitendrakumar italiaLeave a Comment on ઇંગ્લેન્ડથી આવી વિદેશી પુત્રવધૂ, ‘ગાયને દોતા અને છાણ નું લીપણ’ શીખવા તૈયાર; સાસુએ કહી દીધી આ વાત… ‘હું પ્રતિજ્ઞા કરું છું કે હું મારા પતિને દરેક ક્ષણે સાથ આપીશ’, આ શબ્દો હતા 26 વર્ષની અંગ્રેજ મહિલા હેના હોબિટના. લગ્નની તમામ વિધિઓ પૂર્ણ થયા બાદ નવદંપતીએ શપથ લીધા હતા કે તેઓ દરેક સમયે એકબીજાને સાથ આપશે અને દરેક મુશ્કેલીમાં સાથે રહેશે. આગરાના નાગલા ગામનો 28 વર્ષીય યુવક સોશિયલ મીડિયા એપ દ્વારા પાલેન્દ્ર સિંહના […]

ગાઝિયાબાદના કમલા નહેરુ પાર્કમાં ગુરુવારે ગાઝિયાબાદ, હાપુડ અને બુલંદશહરના 3003 યુગલોના સમૂહ લગ્ન થયા (Mass marriage of 3003 couples in Ghaziabad) હતા. સમૂહ લગ્ન કાર્યક્રમ દરમિયાન રાજ્ય સરકારના શ્રમપ્રધાન અનિલ રાજભર(UP Labor Minister Anil Rajbhar), કેન્દ્રીય રાજ્ય પ્રધાન જનરલ વી.કે.સિંઘ સહિત અનેક જનપ્રતિનિધિઓ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. દિલ્હી: સમાજમાં સર્વધર્મ સમાનતા અને સામાજિક સમરસતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે, ઉત્તર પ્રદેશ સરકાર દ્વારા મુખ્યપ્રધાન સામૂહિક લગ્ન યોજના ચલાવવામાં આવી રહી છે. આ યોજના હેઠળ વિવિધ સમુદાયના રીત-રિવાજો અનુસાર લગ્નના કાર્યક્રમો યોજવામાં આવે છે. ખરેખર, રાજ્ય સરકારનો ઉદ્દેશ્ય લગ્નોત્સવમાં બિનજરૂરી પ્રદર્શનો અને ખર્ચાઓને સમાપ્ત કરીને ગરીબ પરિવારના લોકોને આર્થિક સહાય પૂરી પાડવાનો છે. 3003 યુગલોના સમૂહ લગ્ન સમારોહ યોજાયા: આ શ્રેણીમાં ગુરુવારે ગાઝિયાબાદના કમલા નહેરુ પાર્કમાં ગાઝિયાબાદ, હાપુડ અને બુલંદશહેરના 3003 યુગલોના સમૂહ લગ્ન સમારોહ યોજાયા (Mass marriage of 3003 couples in Ghaziabad) હતા. સમૂહ લગ્ન કાર્યક્રમ દરમિયાન રાજ્ય સરકારના શ્રમ પ્રધાન અનિલ રાજભર (UP Labor Minister Anil Rajbhar), કેન્દ્રીય રાજ્યપ્રધાન જનરલ વી.કે.સિંઘ અને અનેક જનપ્રતિનિધિઓ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા, જેમણે નવવિવાહિત વર-કન્યાને આશીર્વાદ આપ્યા હતા અને તેમના ઉજ્જવળ ભવિષ્યની શુભેચ્છા પાઠવી હતી. સમૂહ લગ્ન સમારોહનું આયોજન: ગાઝિયાબાદના 1654 યુગલો, હાપુડના 794 યુગલો અને બુલંદશહેરના 555 યુગલો માટે સમૂહ લગ્નના કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. જેમાં 1850 હિન્દુ સમાજના, 1147 મુસ્લિમ સમાજના, 3 બૌદ્ધ સમુદાયના અને 3 શીખ સમુદાયના નવપરિણીત વર-કન્યાના લગ્ન યોજાયા હતા. શ્રમપ્રધાન અનિલ રાજભરે મીડિયા સાથેની વાતચીત દરમિયાન જણાવ્યું હતું કે, ગરીબોના કલ્યાણ તરફ કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારની મદદથી, ગરીબ લોકો માટે સમૂહ લગ્ન સમારોહનું આયોજન કરવામાં આવે છે જેમની આર્થિક સ્થિતિ મજબૂત નથી. સમૂહ લગ્ન સમાજમાં પ્રચલિત રૂઢિચુસ્ત પરંપરાઓને રોકવા: શ્રમ પ્રધાનરાજભરે કહ્યું કે કન્યાદાનને વિશ્વનું સૌથી મોટું અને પવિત્ર દાન માનવામાં આવે છે. તેમણે કહ્યું કે જેણે ગરીબોના દુઃખને યોગ્ય રીતે જોયું છે, તે જ તેમના સુખ-દુઃખમાં તેમની સાથે રહી શકશે. સરકાર દ્વારા ચલાવવામાં આવતી વિવિધ લોક કલ્યાણકારી યોજનાઓનો લાભ જરૂરિયાતમંદ લોકો સુધી પહોંચાડી શકાય તે માટે શ્રમિકોને સરકારની યોજનાઓ સાથે જોડવામાં આવ્યા હતા. સમૂહ લગ્નનું મહત્વ વર્ણવતા તેમણે કહ્યું કે આ પ્રકારના સમારોહમાં ન તો કોઈ દહેજ કે અન્ય કોઈ નાણાકીય લેવડદેવડની પ્રક્રિયા હોતી નથી. આ સાથે સમૂહ લગ્ન સમાજમાં પ્રચલિત રૂઢિચુસ્ત પરંપરાઓને રોકવામાં અસરકારક સાબિત થયા છે. જ્યાં તમામ ધર્મ અને સંપ્રદાયોના લગ્ન એક છત નીચે થાય છે, જેના કારણે સમાજમાં સૌહાર્દની લાગણી ફેલાય છે. સમૂહ લગ્ન સમારોહ માત્ર એક યોજના: તેમણે કહ્યું કે સમૂહ લગ્ન સમારોહ માત્ર એક યોજના છે. આ ઉપરાંત શ્રમ વિભાગની આવી ઘણી યોજનાઓ છે, જેનો લાભ શ્રમિકોને મળી રહ્યો છે. શ્રમ વિભાગ દ્વારા આટલા મોટા પાયે 3003 યુગલોના સમૂહ લગ્ન એ હકીકતનું પ્રતિક છે કે સરકાર જરૂરિયાતમંદો માટે કામ કરી રહી છે. રાજ્ય સરકાર દરેક વર્ગની વ્યક્તિની વિશેષ કાળજી લઈ રહી છે. કેન્દ્રીય રાજ્ય પ્રધાન ડૉ.જનરલ વી.કે.સિંઘે જણાવ્યું હતું કે રાજ્ય સરકાર દ્વારા ચલાવવામાં આવતી મુખ્યપ્રધાન સામૂહિક લગ્ન યોજના ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ યોજના છે. આ કાર્યક્રમ અંતર્ગત ગાઝિયાબાદમાં 3003 યુગલોના લગ્ન કરાવવામાં આવ્યા હતા. સમૂહ લગ્ન યોજનામાં જે પણ ખર્ચ થાય છે, તે શ્રમ વિભાગ દ્વારા ઉઠાવવામાં આવ્યો છે, જે અંતર્ગત પરિણીત યુગલોના ડ્રેસ માટે ₹10000 અને ₹65000 સીધા પરિણીત યુગલોના ખાતામાં જાય છે, જેથી તેઓ તેમની જરૂરિયાત મુજબ લગ્ન માટે સામગ્રીની ખરીદી કરી શકે.

આ મહિને ફરી એકવાર તમારે તમારું તમામ ધ્યાન પૈસાની બાબતો પર કેન્દ્રિત કરવું પડશે, જોકે સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત કેટલીક સમસ્યાઓ પણ તમને પરેશાન કરી શકે છે. લાંબા સમયથી પડતર કામોનો અંત લાવવાનો પણ સમય આવી ગયો છે. કોઈ મોટા સુખ કે દુ:ખનો પણ સામનો કરવો પડશે. મનની ગંદકી કે ખરાબ ટેવો દૂર કરવી એ અત્યારે તમારી પ્રાથમિકતા હોવી જોઈએ. તમે જીવનના રહસ્યો શોધવા માટે સામાન્ય કરતાં વધુ વલણ ધરાવો છો. આ ખાસ કરીને આત્મનિર્ભર મહિનો છે જે દરમિયાન તમને તમારી વ્યક્તિગત શક્તિઓ અને પ્રતિભાઓને યોગ્ય રીતે બહાર કાઢવાની તક મળશે. મેષ કારકિર્દી જન્માક્ષર નાણાકીય બાબતોમાં તમારા પરાક્રમનું પ્રદર્શન કરવાનો ફરીથી સમય આવી ગયો છે. જો તમને કેટલાક વધારાના પૈસાની જરૂર હોય, તો તમે મિત્ર પાસેથી ઉધાર લઈ શકો છો. તમે પૈસા કમાવવા અને તેનો યોગ્ય રીતે ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો તે જાણો છો, પરંતુ આ દોડધામમાં તમારા સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખવું પણ ખૂબ જ જરૂરી છે. તમને દુઃખ અને ખુશી બંનેનો મિશ્ર અનુભવ થઈ શકે છે. હવે આ મહિને તમે જીવનના અન્ય રહસ્યો જાણવા માટે તૈયાર છો. તમે જાણો છો કે કેવી રીતે વધુ સારી નોકરી કરવી જેથી તમારી ઓળખ થાય. આ સમયે તમે તમારા વિશે, પ્રેમ અને સેક્સ વિશે વધુ જાણવા માંગો છો. કોઈનું સ્વાસ્થ્ય તમને પરેશાન કરી શકે છે. બગડતી જીવનશૈલીને સુધારવા માટે તમે તમારા જીવનમાં પરિવર્તન લાવશો. તમારે તમારા જુસ્સાને જીવંત રાખવાની જરૂર છે. પ્રેમ અને સેક્સના રહસ્યો જાણવાની તમારી ઈચ્છા પણ વધી રહી છે અને તમે આ સમયે સામાન્ય કરતાં વધુ વર્ચસ્વ અનુભવશો. તમારી સુધારણા માટે તમે જે ફેરફારો કરશો તેનાથી તમે તમારી આસપાસના લોકોને આશ્ચર્યચકિત કરશો. તમારી શક્તિઓ અને રોમેન્ટિક પ્રતિભા વિશે વાત કરો. તે અંતમાં તમારા માટે સકારાત્મક સાબિત થશે.

મુકુંદ બ્રહ્મચારીએ પૂછ્યું જે, હે મહારાજ ! ભગવાનના સ્વરૂપનો મહિમા કહો. ત્યારે શ્રીજીમહારાજ કહેવા લાગ્યા જે, હે વર્ણિન્‌ ! જે ભગવાનનું નિર્ગુણ સ્વરૂપ છે તે તો સૂક્ષ્મ થકી પણ અતિ સૂક્ષ્મ છે અને પૃથ્વી આદિક સર્વે તત્ત્વો તેનું આત્મા છે, અને તે થકી પર પ્રધાનપુરુષ તેનું પણ આત્મા છે. અને તે પ્રધાનપુરુષ થકી પર જે શુધ્ધ પુરુષ અને પ્રકૃતિ તેનું પણ આત્મા છે અને તેથી પર જે અક્ષર તેનું પણ આત્મા છે અને એ સર્વે ભગવાનનું શરીર છે. અને જેમ દેહ થકી જીવ છે તે સૂક્ષ્મ અને શુધ્ધ છે અને ઘણો પ્રકાશમાન છે. તેમ એ સર્વે થકી ભગવાન અતિશય સૂક્ષ્મ છે અને અતિશય શુધ્ધ છે અને અતિશય નિર્લેપ છે અને અતિશય પ્રકાશે યુક્ત છે. જેમ આકાશ છે તે પૃથ્વી આદિક ચારે ભૂતોમાં વ્યાપક છે અને પૃથ્વી આદિક ચાર ભૂતથી અસંગી છે અને તે ચારે ભૂતની ઉપાધિ તે આકાશને અડતી નથી. અને આકાશ તો અતિશય નિર્લેપ થકો એ ચારે ભૂતને વિશે રહ્યો છે, તેમ પુરુષોત્તમ ભગવાન તે સર્વના આત્મારૂપે કરીને સર્વેને વિષે રહ્યા છે તે પણ અતિશય નિર્વિકાર છે, અને અસંગી છે. અને પોતે પોતાના સ્વભાવે યુક્ત છે. અને તે સરખો થવાને કોઇ સમર્થ નથી થતો. જેમ આકાશ ચારે ભૂતમાં રહ્યો છે પણ ચારે ભૂત આકાશ જેવા નિર્લેપ તથા અસંગી થવાને સમર્થ નથી, તેમજ પુરુષોત્તમ ભગવાન સર્વના આત્મા છે તો પણ અક્ષર પર્યંત કોઇ પણ પુરુષોત્તમ ભગવાન જેવા સમર્થ થવાને સમર્થ થતા નથી. એવી રીતે જે અતિશય સૂક્ષ્મપણું અને અતિશય અસંગીપણું અને અતિશય પ્રકાશેયુક્તપણું અને અતિશય ઐશ્વર્યેયુક્તપણું તે એ ભગવાનની મૂર્તિને વિષે નિર્ગુણપણું છે. જેમ ગિરનાર પર્વત છે તેને લોકાલોક પર્વતની પાસે મૂકીએ ત્યારે તો તે અતિશય નાનો ભાસે. પણ ગિરનાર પર્વત કાંઇ નાનો થયો નથી. એ તો લોકાલોકની અતિશય મોટાઇ આગળ અષ્ટાવરણે યુક્ત જે અનંતકોટિ બ્રહ્માંડો તે અણુની પેઠે અતિ સૂક્ષ્મ ભાસે છે, પણ તે બ્રહ્માંડો કાંઇ નાનાં થઇ ગયાં નથી, પણ એ તો ભગવાનની મોટપ આગળ નાનાં જણાય છે. હે વર્ણિન્દ્ર ! એવી રીતે ભગવાનની મૂર્તિને વિષે અતિશય મોટાઇ તે ભગવાનનું સગુણપણું છે. ત્યારે કોઇને એમ આશંકા થાય જે ભગવાન નિર્ગુણરૂપે તો અતિ સૂક્ષ્મ કરતાં પણ અતિ સૂક્ષ્મ છે, અને સગુણરૂપે તો અતિ સ્થૂળ કરતાં પણ સ્થૂળ છે. ત્યારે એ બન્ને રૂપનું ધરનારું જે ભગવાનનું મૂળ સ્વરૂપ તે કેવું છે ? તો તેનો ઉત્તર એ છે જે, પ્રકટ પ્રમાણ મનુષ્યાકારે દેખાય છે એ જ ભગવાનનું સદાય મૂળ સ્વરૂપ છે. અને નિર્ગુણપણું અને સગુણપણું એ તો મૂર્તિનું કોઇક અલૌકિક ઐશ્વર્ય છે. હે વર્ણિન્દ્ર ! શ્રીકૃષ્ણ ભગવાન બ્રાહ્મણના પુત્રને લેવા સારુ અર્જુન સહિત રથમાં બેસીને ચાલ્યા તે લોકાલોક પર્વતને ઉલ્લંઘીને માયાનું તમ આવ્યું તેને સુદર્શન ચક્રે કરીને કાપીને તેથી પર જે બ્રહ્મજ્યોતિ તેમાં રહ્યા જે ભૂમાપુરુષ તેની પાસેથી બ્રાહ્મણના પુત્રને લઇ આવ્યા. ત્યારે તે રથ અને ઘોડા માયિક હતા અને સ્થૂળભાવે યુક્ત હતા પણ તે શ્રીકૃષ્ણ ભગવાનને યોગે કરીને અતિ સૂક્ષ્મ અને ચૈતન્ય રૂપ થઇને ભગવાનના નિર્ગુણ બ્રહ્મધામને પામ્યા. હે વર્ણિવર્ય ! આવી રીતે સ્થૂળ પદાર્થને સૂક્ષ્મપણાને પમાડી દેવું એ શ્રીકૃષ્ણ ભગવાનની મૂર્તિમાં નિર્ગુણપણું છે. અને એ જ શ્રીકૃષ્ણ ભગવાને પોતાની માતા યશોદાજીને પોતાના મુખમાં અષ્ટાવરણેયુક્ત સમગ્ર બ્રહ્માંડ દેખાડ્યું. તેમજ અર્જુનને પણ પોતાની મૂર્તિને વિષે વિશ્વરૂપ દેખાડ્યું. અને અર્જુન વિના જે બીજા હતા તેઓએ તો સાડા ત્રણ હાથની ભગવાનની મૂર્તિને જ દેખી હતી. અને જ્યારે ભગવાને વામનાવતાર ધાર્યો ત્યારે પહેલું તો તેમણે વામનરૂપે જ દર્શન આપ્યું. અને ત્રણ ડગલાં પૃથ્વી બળીરાજા પાસેથી શ્રીકૃષ્ણાર્પણ કરાવ્યા પછી તો એવું પોતાના સ્વરૂપને વધાર્યું જે સાત પાતાળનું તો એક પગલું કર્યું અને આકાશમાં તો પોતાનું શરીર બધે સમાઇ રહ્યું. અને બીજું પગલું ઊંચું મેલ્યું તેણે તો સાત સ્વર્ગને વિંધીને અંડ કટાહ ફોડ્યું. એવું જે ભગવાનનું મોટું સ્વરૂપ થયું તેને તો બળીરાજાએ જ જોયું. અને બળીરાજા વિના જે બીજા હતા તેઓએ તો જેવું વામન સ્વરૂપ ભગવાને ધારણ કર્યું હતું, તેવું ને તેવું જ દીઠું. હે વર્ણિન્‌ ! એવી રીતે જે ભગવાનને વિષે અતિશય મોટાઇથી જે મોટાઇ દેખાય એ ભગવાનની મૂર્તિને વિષે સગુણપણું જાણવું. જેમ આકાશ છે તે શીતકાળે તથા ઉષ્ણકાળે મેઘની ઘટાએ રહિત હોય અને જ્યારે વર્ષાઋતુ આવે ત્યારે તો અસંખ્ય વાદળાંની ઘટાએ કરીને ભરાઇ જાય છે તે કાળે કરીને આકાશમાં મેઘની ઘટાઓ ઉત્પન્ન થાય છે. અને પાછી તેમાં જ લીન થઇ જાય છે, તેમ ભગવાન પોતાની ઇચ્છાએ કરીને પોતામાંથી નિર્ગુણ અને સગુણરૂપ જે ઐશ્વર્ય તેને પ્રકટ કરીને પાછું પોતામાં લીન કરે છે. એવા જે ભગવાન તે મનુષ્ય જેવા જણાતા હોય તો પણ તેના મહિમાનો કોઇ પણ પાર પામતા નથી. હે વર્ણિન્દ્ર ! જે ભક્ત એવી રીતે ભગવાનની મૂર્તિમાં નિર્ગુણપણું અને સગુણપણું સમજે તેને કાળ, કર્મ અને માયા તે બંધન કરવાને સમર્થ થતાં નથી. અને તેને આઠે પહોર અંતરમાં આશ્ચર્ય રહ્યા કરે છે. ત્યારે મુકુંદ બ્રહ્મચારીએ પૂછ્યું જે, મહારાજ ! બ્રહ્માંડ બ્રહ્માંડ પ્રત્યે કલ્યાણની રીત તથા ભગવાનની મૂર્તિ એક સરખી છે કે જુદી જુદી છે તે કહો. ત્યારે શ્રીજીમહારાજ બોલ્યા જે હે વર્ણિન્દ્ર ! ભગવાનની મૂર્તિ તો સદાય એક સરખી છે. તો પણ ભગવાન પોતાની મૂર્તિને જ્યાં જેવી દેખાડવી જોઇએ ત્યાં તેવી પોતાની ઇચ્છાએ કરીને દેખાડે છે અને જ્યાં જેટલો પ્રકાશ કરવો ઘટે ત્યાં તેટલો પ્રકાશ કરે છે. અને પોતે તો સદા દ્વિભુજ છે, તો પણ પોતાની ઇચ્છાએ કરીને ક્યાંક ચારભુજ અને કોઇ ઠેકાણે અષ્ટભુજ અને કોઇ વખતે અનંત ભુજને દેખાડે છે. તથા મચ્છકચ્છાદિક રૂપે કરીને જણાય છે. એવી રીતે જ્યાં જેવું ઘટે ત્યાં તેવું સ્વરૂપ પ્રકાશે છે. અને પોતે તો સદાય એક રૂપે જ બિરાજમાન રહે છે. તેમ જ એક ઠેકાણે રહ્યા થકા અનંતકોટિ બ્રહ્માંડને વિષે અંતર્યામીરૂપે વ્યાપીને રહે છે. જેમ વ્યાસજી એક હતા છતાં જ્યારે શુકજીને બોલાવવા માટે સાદ કર્યો ત્યારે સ્થાવર જંગમ સર્વ જીવમાં રહીને સાદ કર્યો. અને શુકજીએ પણ જ્યારે હુંકારો દીધો તે પણ સ્થાવર જંગમ સર્વે સૃષ્ટિમાં રહીને હુંકારો દીધો. હે વર્ણિન્દ્ર ! એવી રીતે જે શુકજી જેવા મોટા સિધ્ધ હોય તે પણ સર્વ જગતમાં વ્યાપવાને સમર્થ થાય છે તે તો ભગવાનના ભજનમાં પ્રતાપે કરીને એવી યોગકળાને પામ્યા છે, તો પછી ભગવાન પુરુષોત્તમ તો પોતે યોગેશ્વર છે અને સર્વ યોગકળાના નિધિ છે તે એક ઠેકાણે રહ્યા હોય છતાં પણ અનંત કોટિ બ્રહ્માંડમાં પોતાની ઇચ્છાએ કરીને જ્યાં જેમ ઘટે ત્યાં તેમ જણાય તેમાં શું કહેવું ? અને એ ભગવાનમાં એમ હોય તેનું શું આશ્ચર્ય છે ? જેમ કોઇક ગોડીઓ હોય તે તુચ્છ માયાને જાણે તેમાં પણ લોકોને કેવું આશ્ચર્ય થાય છે ? અને તેની યથાર્થ ખબર પણ પડતી નથી, તો ભગવાનમાં તો સર્વે યોગકળાઓ રહી છે તે મહા આશ્ચર્યરૂપ છે. તેને જીવ કેમ જાણી શકે ? માટે ભાગવતમાં કહ્યું જે, આટલા ભગવાનની માયાને તર્યા છે. અને વળી એમ પણ કહ્યું છે જે, કોઇ ભગવાનની માયાના બળનો પાર પામ્યા નથી. હે વર્ણિન્દ્ર ! તેણે કરીને ભગવાનના ભક્તને એમ જાણવું જે, એ ભગવાનની યોગકળામાં બ્રહ્માદિક જેવાને કુતર્ક થાય તો એ ભગવાનની માયાને પાર પામ્યા ન કહેવાય. તે કુતર્ક તે શું જે, એ ભગવાન એમ કેમ કરતા હશે ? અને ભગવાનને એમ સમજે જે, એ તો સમર્થ છે તે જેમ કરતા હશે તે ઠીકજ કરતા હશે. એવી રીતે ભગવાનને નિર્દોષ સમજે, તે માયાને તર્યા કહેવાય. અને હે વર્ણિન્દ્ર ! કલ્યાણની રીત તો એક સરખી છે પણ ભજનારા જે પુરુષ તેમાં ઉત્તમ, મધ્યમ અને કનિષ્ઠ એ ત્રણ પ્રકારના ભેદ છે. અને તેની શ્રધ્ધા પણ અનંત પ્રકારની છે તેને યોગે કરીને કલ્યાણના માર્ગમાં પણ અનંત ભેદ થયા છે. અને વસ્તુગતે તો કલ્યાણનો માર્ગ એક જ છે. અને ભગવાનનું સ્વરૂપ પણ એક જ છે. અને તે ભગવાન અતિશય સમર્થ છે અને તે જેવો અક્ષર પર્યંત કોઇ સમર્થ થતો નથી. હે વર્ણિવર્ય ! એ સિધ્ધાંત વાર્તા છે. અને જે પ્રગટ ભગવાનના ભક્ત હોય તે ભગવાનને પ્રતાપે કરીને બ્રહ્મા, શિવ, શુકજી, નારદ જેવા પણ થાય અને પ્રકૃતિ પુરુષ જેવા થાય અને બ્રહ્મ તથા અક્ષર જેવા પણ થાય તો પણ શ્રીપુરુષોત્તમનારાયણ જેવા થવાને તો કોઇ સમર્થ નથી. અને હે વર્ણિન્દ્ર ! જે પરમેશ્વર છે તે તો સર્વાત્મા એવા જે બ્રહ્મ તેના પણ આત્મા છે અને અક્ષરના પણ આત્મા છે અને અનંત કોટી મુક્તના પણ આત્મા છે. એવા જે પરબ્રહ્મ પરમાત્મા નારાયણ તેનો હું બ્રહ્મરૂપ એવો દાસ છું અને તે ભગવાનનો મહિમા તો એમ સમજે જે, ‘‘घुपतय एव ते न ययुरंतमनंततया’’ ઇત્યાદિક શ્રુતિએ ભગવાનનો મહિમા અતિશય પ્રતિપાદન કર્યો છે. અને હે મુકુંદવર્ણિ ! બીજા જે મચ્છ-કચ્છાદિક જે ભગવાનના અવતાર છે તેમાં અમારી અતિ રુચિ નથી. અને એવી રીતે તો અમારે ઉપાસના છે જે સર્વેથી પર એક તેજનો સમૂહ છે. તે તેજનો સમૂહ અધો ઉર્ધ્વ તથા ચારે કોરે પ્રમાણે રહિત છે, અને અનંત છે. અને તે તેજના સમૂહના મધ્ય ભાગને વિષે એક મોટું સિંહાસન છે. અને તેની ઉપર દિવ્યમૂર્તિ એવા જે શ્રીકૃષ્ણ નારાયણ પુરુષોત્તમ ભગવાન તે બિરાજમાન છે. અને તે સિંહાસનની ચારે બાજુ અનંત કોટી મુક્ત બેસીને શ્રીનારાયણનાં દર્શન કરે છે. એવા મુક્તે સહિત શ્રી નારાયણ તેને અમે નિરંતર દેખીએ છીએ. અને તે ભગવાનને વિષે તેજનું અતિશયપણું છે તેણે કરીને જ્યારે એ સભા સહિત ભગવાનનાં દર્શન નથી થતાં ત્યારે અમને અતિશય કષ્ટ (દુઃખ) થાય છે. અને હે વર્ણિન્દ્ર ! તે તેજનો સમૂહ તો અમને નિરંતર દેખાય છે તો પણ એને વિષે અમને રુચિ નથી. અને ભગવાનની મૂર્તિનાં દર્શનથી જ અતિ સુખ થાય છે. અમારે એવી રીતે ઉપાસના છે. ત્યારે મુકુંદવર્ણિ પૂછે છે જે, હે મહારાજ ! શ્રી નારાયણમાં અને મુક્તમાં ભેદ કેટલો છે ? તે પ્રશ્ન સાંભળીને મહારાજ કહેવા લાગ્યા જે, જેમ ચંદ્રમા છે અને તારા છે, તેમાં ભેદ છે કે નહીં ? જુવોને, પ્રકાશપણે કરીને સરખા નથી. તેમજ બીંબમાં પણ ઘણો ભેદ છે અને સર્વે ઔષધિઓનું પોષણ તે પણ ચંદ્રમા વતે જ થાય છે પણ બીજા તારાઓથી થતું નથી. અને રાત્રિનો અંધકાર પણ ચંદ્રમાએ કરીને ટળે છે પણ તારાઓથી ટળતો નથી. તેમ શ્રી નારાયણ અને મુક્તમાં ભેદ છે. ઇતિ શ્રીસહજાનંદસ્વામી શિષ્યઅચ્યુતદાસવિરચિતે શ્રીપુરુષોત્તમલીલામૃતસુખસાગર મધ્યે જે પુરુષોત્તમ ગીતા તેમાં ભગવાનના સ્વરુપનો મહિમા અધિક કહ્યો એ નામે તેરમો અધ્યાય.૧૩ સળંગ અધ્યાય. ૫૩

નવસારી જિલ્લાના ચીખલી તાલુકાના થાલામાં સિંચાઈ વિભાગની કચેરીના કેમ્પસમાં હવામાન મથકની કચેરી તો આવેલી છે પરંતુ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં સ્ટાફમાં ઘટાડો થતો ગયો અને 2018થી તો આ કચેરી મૃત:પાય અવસ્થામાં ચાલી રહી છે. આ અતિ મહત્ત્વની કચેરી પુન: ધમધમતી કરવામાં વહીવટીતંત્ર વામણું પુરવાર થયું છે. ધરતીપુત્રોને બારેમાસ મદદરૂપ બનતી આ કચેરીને જ હાલ મદદની જરૂર વર્તાય રહી છે. 1લી જૂનથી કચેરી ફરી શરૂ થઇ જશે આ હવામાન મથકની કચેરી 1લી જૂનથી ચાલુ થઈ જશે. આ કચેરીની આજુબાજુ પણ ટૂંક સમયમાં જ સાફસફાઈ કરી દેવામાં આવશે. - જીગ્નેશ પટેલ, ડે. ઈજનેર, સિંચાઈ આ કચેરીમાં કઈ કઈ સુવિધા હતી ચીખલી હવામાન મથક સરિતામાપક વિભાગમાં ચોમાસામાં ગ્રાફિકલી અને આંકડાકીય એમ બે રીતે વરસાદ માપવામાં આવતો હતો. આ કચેરીમાં પવનની ગતિ, દિશા, ગરમી,બાષ્પીભવન સહિતની હવામાનને લગતી માહિતી જાણી શકાતી હતી. હાલ આમાંથી મોટાભાગની માહિતીના યંત્રો જ ખોટકાઈ ગયા છે. કચેરી ખંડેર જેવી અને ઉપકરણો ભંગાર બની ગયા છે. કચેરીનું આધુનિકરણ કરવાની જરૂર આ હવામાન મથકની કચેરીને રેગ્યુલર ચાલુ કરવામાં આવે તો આ વિસ્તારના બાગાયતી પાકો પકવતા ખેડૂતો માટે આશીર્વાદરૂપ સાબિત થઈ શકે તેમ છે. હવામાનમાં ફેરફારો સાથે ખેડૂતો મોટો આર્થિક ફટકો સહન કરવો પડી રહ્યો છે ત્યારે આ કચેરીનું આધુનિકરણ કરી ખેડૂતો માટે લાભદાયી બનાવવાની જરૂર છે. - નિરવ પટેલ, ખેડૂત, રાનકુવા

એક સારો મિત્ર નસીબદાર લોકોના ભાગ્યમાં જ હોય છે. ખાસ કરીને મોટા થઈ ગયા બાદ મોટાભાગે લોકો પોતાના જીવનમાં ભાગદોડ અને સારા તથા ખરાબ સમયમાં એક સાચા મિત્રની કમી મહેસુસ કરવા લાગે છે. તેમજ જો તમે વારંવાર મિત્ર બનાવવા માટે લોકો તરફ હાથ લંબાવો છો, પરંતુ દરેક વખતે તમને હતાશા પ્રાપ્ત થાય છે. તો આજે અમે તમારા માટે એક આશાનું કિરણ લઈને આવ્યા છીએ. જેવી રીતે એક પરફેક્ટ જીવનસાથીની શોધ માટે લોકો જ્યોતિષ અને રાશિફળ ની મદદ લેતા હોય છે, એવી જ રીતે બેસ્ટ ફ્રેન્ડ બનાવવા માટે પણ રાશિફળ તમારી મદદ કરી શકે છે. તો ચાલો રાશિફળ ની મદદ થી જાણીએ કે તમે કઈ રીતે પોતાના સોશિયલ સર્કલમાં બેસ્ટ ફ્રેન્ડની તલાશ કરી શકો છો. મેષ અને તુલા મેષ રાશિના લોકો ખુબ જ ડાયનેમિક, મજેદાર, ઈમોશનલ, એનર્જીથી ભરપુર અને આત્મવિશ્વાસુ હોય છે. આવા લોકો માટે તુલા રાશિ એક પરફેક્ટ મેચ હોઈ શકે છે. હકીકતમાં તુલા રાશિના લોકો ખુબ જ સંતુલિત અને શાંત જીવન જીવે છે. તેવામાં બે વિપરીત વ્યક્તિત્વના મનુષ્યની વચ્ચે એક મિત્રતા એક મહાન મેચ બની શકે છે. વૃષભ અને કન્યા વૃષભ રાશિના લોકો મિત્રોને લઈને ખુબ જ સિલેક્ટિવ હોય છે. તેઓ એવું ઇચ્છતા હોય છે કે તેમની મિત્રતા ખુબ જ વિશ્વાસથી ભરેલી અને એકબીજાને ખુશ રાખવાવાળી હોય. આવા લોકો માટે કન્યા રાશિ વાળા લોકો પરફેક્ટ મિત્ર સાબિત થઈ શકે છે. આ બંનેની વચ્ચેની મિત્રતા સંબંધોમાં ખુશીઓ લાવે છે અને બંને એકબીજાનો ભરપુર ખ્યાલ પણ રાખે છે. મિથુન અને તુલા આ બંને વચ્ચેની મિત્રતા પણ ખુબ જ આદર્શ મિત્રતા સાબિત થઈ શકે છે. તુલા રાશિ વાળા લોકો મોજ મસ્તીની સાથે ખુલ્લા દિલથી જીવવામાં વિશ્વાસ કરે છે. વળી મિથુન રાશિના લોકો પોતાના તુલા મિત્રને ઈન્‍ટેકચુઅલ રીતે જીવવામાં મદદ કરે છે. આ રીતે બંનેની મિત્રતા યાદગાર બની શકે છે. કર્ક અને મીન કર્ક અને મીન રાશિ વાળા લોકોની વચ્ચે પણ ઊંડી મિત્રતા હોય છે. કર્ક રાશિના લોકો પોતાની મિત્રતા માટે ખુબ જ ભાવુક હોય છે અને સરળતાથી મિત્ર બનાવી લેતા હોય છે. જ્યારે મીન રાશિ વાળા લોકો આકર્ષક અને આદર્શવાદી હોય છે. આ બંનેની વચ્ચેની મિત્રતા સમયની સાથે વધારે મધુર બને છે, એટલા માટે કર્ક અને મીન રાશિના લોકોની વચ્ચે પાકી મિત્રતા હોય છે. સિંહ અને કુંભ સિંહ અને કુંભ રાશિને સિસ્ટર્સ સાઇન પણ કહેવામાં આવે છે. સિંહ રાશિના લોકોની પર્સનાલિટી ખુબ જ આકર્ષક રચનાત્મક અને મજદદાર હોય છે. સિંહ રાશિના લોકોને પોતાની જેવા લોકોની સાથે મિત્રતા કરવી પસંદ આવે છે. તેઓમાં તેમના માટે કુંભ રાશિના લોકોની દોસ્તી ખુબ જ મજેદાર અને પર્સનલ હોય છે. જો તમે મિત્રતામાં અહંકારને દુર રાખશો તો તમારો સૌથી સારો મિત્ર બીજો કોઈ નથી, પરંતુ કુંભ રાશિ વાળા લોકો બની શકે છે. કન્યા અને વૃશ્ચિક જો તમે કન્યા રાશિના છો તો વૃશ્ચિક રાશિના લોકોની સાથે તમારું ટ્યુનિંગ ખુબ જ સારું રહી શકે છે. કન્યા રાશિના લોકો ઊંડી વાતો પર ચર્ચા કરવાનું અને ઈન્‍ટેકચુઅલ વાતોમાં ઇન્ટરેસ્ટ રાખે છે. તેમાં તમારે એવી મિત્રતા રાખવી જોઈએ. જે તમારી સાથે આ મુદ્દા પર લાંબી ચર્ચા કરવાનું પસંદ કરે. એટલું જ નહીં જરૂરિયાતના સમયે આ બંને રાશિ એકબીજા માટે હંમેશા સાથે ઉભેલી રહે છે. વૃશ્ચિક રાશિના લોકો તમારા માટે બેસ્ટ મેચ સાબિત થઈ શકે છે. તુલા અને કુંભ તુલા અને કુંભ રાશિ ના લોકોની મિત્રતા પણ પાક્કી હોય છે અને તેઓ હંમેશા એકબીજા માટે કોઈપણ સમયમાં એકબીજાની સાથે ઊભા રહે છે. આ બંનેની વચ્ચેની સમજણ પણ ખુબ જ સારી હોય છે અને તેઓ પરસ્પર બધી જ વાતો શેર કરવાનું પસંદ કરતા હોય છે. વળી તે સિવાય વૃશ્ચિક અને મકર, ધન અને ધન, મકર અને કુંભ, કુંભ તથા મીન અને મીન તથા વૃશ્ચિક રાશિ વાળા લોકોની વચ્ચે મિત્રતા પણ ખુબ જ સારી અને પાક્કી રહે છે.

તે અડવાળ બળોલ ગામ, ત્યાંથી ગુંદિયે ગયા શ્રીશ્યામ । સંઘને આજ્ઞા કરી શ્રીશ્યામે, તમે જાઓને અર્ણેજ ગામે ।।૧૨।। પોતે પધાર્યા છે જવારેજ, ત્યાં ફરીને આવ્યા અરણેજ । આવી સંઘને મળિયા ત્યાંય, રહ્યાછે માતાની જગ્યામાંય ।।૧૩।। સંઘ સાથે ચાલ્યા અભિરામ, ત્યાંથી પધાર્યાછે કોઠાગામ । ચૌટાવચ્ચે થૈને ચાલ્યા સોય, ગયા વૈરાટપુરમાં જોય ।।૧૪।। એક રાત્રિ રહ્યા ત્યાં જરૂર, ત્યાંથી પધાર્યા જેતલપુર । પોતે ઉતર્યા મોલ મોઝાર, ગઢ વળાવ્યો છે તેણીવાર ।।૧૫।। પછે મુનિ જે આનંદાનંદ, તેમને કે છે પામી આનંદ । મહારુદ્ર કરવો આ ઠાર, સર્વ સામગ્રી કરાવો ત્યાર ।।૧૬।। મુક્તાનંદ સ્વામી આદિ સંત, ભણવા બેઠા છે જ્યાં એકાંત । ત્યાં પધાર્યા દેવા દરશન, પ્રાણપતિ થઈને પ્રસન્ન ।।૧૭।। વેદિકા બોરસડી હેઠે સાર, તે પર બેઠા જગ આધાર । પૂર્વ મુખે બિરાજ્યા જીવન, પછે સંતને કહે વચન ।।૧૮।। સદ્વિદ્યા ભણોછો પાવન, એમાં ઘણા રાજી અમે મન । માટે ભણો કરીને પ્રયાસ, રાખો નિશદિન એ અભ્યાસ ।।૧૯।। ત્યાંતો શ્રીહરિ ઉપર સાર, થઈ પુષ્પની વૃષ્ટિ અપાર । પછે ઉઠ્યા બોરસડીથી છેલ, રાણ્ય તળે આવ્યા અલબેલ ।।૨૦।। સિંહાસન પર બેઠા આપ, દીસેછે તે અદ્ભુત પ્રતાપ । મુક્તાનંદ બ્રહ્માનંદ સોય, પ્રેમાનંદ દેવાનંદ જોય ।।૨૧।। એ આદિ ગવૈયા સાધુજન, તેની પાસે કરાવ્યું ગાયન । ઘણીવાર સુધી બેઠા ત્યાંય, પછે પધાર્યાછે મોલમાંય ।।૨૨।। સંત ગયા બોરસડીની પાસ, પ્રશ્નોત્તર કરે અવિનાશ । તેસમે પશ્ચિમ દિશા જ્યાંય, અતિ અદ્ભુત આકાશમાંય ।।૨૩।। મહાતેજનો ગોળો ગંભીર, ચાલ્યો આવેછે વેગ સમીર । સર્વે દિશામાં કરતો પ્રકાશ, આવ્યો સમીપમાં તે ઉજાસ ।।૨૪।। રાયણ ઉપર થઈ જેહ, મોલ વિષે પ્રવેશ્યોછે તેહ । પછે બીજે દિન તેનો સાર, સંતોયે પૂછ્યું છે તેણીવાર ।।૨૫।। હે કૃપાનાથ હે મહારાજ, તેજ શાનું હતું કહો આજ । તેજનો ગોળો આવ્યોતો આંય, પ્રવેશ્યોતો આ મોલનીમાંય ।।૨૬।। ત્યારે શ્રીહરિ બોલ્યા પ્રમાણ, બ્રહ્માદિ અમર હતા જાણ । નિત્ય કરવા અમારાં દરશન, આવેછે થઇને તે પ્રસન્ન ।।૨૭।। આજે અમે કરી ઇચ્છા મન, તમને થયાંછે તે દરશન । કરેછે નિત્ય આવી સ્તવન, મિષ્ટ વાણીવડે શુભમન ।।૨૮।। સુણો રામશરણ પવિત્ર, તેજના ગોળાનું જે ચરિત્ર । સત્સંગિ ભૂષણ મોઝાર, કર્યોછે તેનો ઘણો વિસ્તાર ।।૨૯।। ત્યાર પછે તે પ્રાણજીવન, રહ્યા તે સ્થલે પંદર દન । પછે સંતને મોકલ્યા ફરવા, ચડોતર દેશ બોધ કરવા ।।૩૦।। તે સમે તે શ્રીનગર મોઝાર, શક્તિ પંથીછે જન અપાર । એવા અસુર જે દુરમત્ય, ઘણા દ્વેષ કરેછે અસત્ય ।।૩૧।। ગયા ભાઉસાહેબની પાસ, વાત સમઝાવી જાુઠી તાસ । સહજાનંદ કરે જગન, તેમાં થાશે તમને વિઘન ।।૩૨।। પેલો યજ્ઞ કર્યોતો જે વાર, તવ પિતા મુવાતા આ ઠાર । આ બીજા યજ્ઞમાં થાશે કેમ, તમારો વારો આવ્યોછે એમ ।।૩૩।। માટે યજ્ઞ બંધ કરો આપ, તો ટળે તવ મૃત્યુનો તાપ । એ સુણી ભાઉસાહેબ ભૂર, કર્યો વિચાર મન જરૂર ।।૩૪।। સ્વામીને હવે પકડો આજ, સૈન્યવાળાને કહ્યું તે કાજ । પછે સૈન્ય કર્યું છે તૈયાર, જેતલપુરે જાવા વિચાર ।।૩૫।। અંતર્યામીયે જાણી તે વાત, થયા તૈયાર ત્યાં જગતાત । સવારે વેલા ઉઠીને શ્યામ, પોતે પધાર્યા ચલોડે ગામ ।।૩૬।। પછે ભાઉસાહેબ એ દિન, આવ્યો જેતલપુરે લૈ સૈન્ય । મહાપ્રભુજીને ખોળ્યા ત્યાંય, પણ તે તો મળ્યા નહિ કયાંય ।।૩૭।। પછે ઇચ્છા કરીછે દયાળ, ષટ્પદને પ્રેર્યા તે કાળ । લાખો ભમરા પ્રગટ્યા જ્યાંય, સૈન્યવાળાને વળગ્યા ત્યાંય ।।૩૮।। ડંસ મારે છે વિંછી સમાન, ભુલી ગયા શૂરા નિજ ભાન । નાઠું પ્રાણ લેઈ સૈન્ય સર્વ, કૈક ધ્રુજી પડ્યા તજી ગર્વ ।।૩૯।। પડ્યાં મુક્યાં છે સૌ હથિયાર, માર્યા માર્યા કરે છે પોકાર । આતો કરવા ગયાતા સારું, પણ આવી પડ્યું માથે લારું ।।૪૦।। એમ ભમરથી પામ્યા ત્રાસ, શ્રીનગર સુધી તે રહ્યા પાસ । હવે શ્રીહરિ ધારીને ઉર, પાછા પધાર્યા જેતલપુર ।।૪૧।। ત્યાંથી ખેડે ગયા અવિનાશ, અધિકારી સાહેબને પાસ । જૈને મળ્યા ત્યાં ભૂધરભ્રાત, તે સાહેબને કીધી સૌ વાત ।।૪૨।। અમારે કરવો છે જગન, તેમાં લોક કરે છે વિઘન । માટે પુષ્ટિ આપો તમે આજ, સુખે યજ્ઞ કરીયે સમાજ ।।૪૩।। ત્યારે સાહેબ કે મહારાજ, તે સ્થળે નથી અમારું રાજ । પછે મહારાજે કહ્યું કેમ, કો તો અમે જ કરીયે એમ ।।૪૪।। વળી સાહેબ કે ક્ેમ કરશો, કેવી રીતથી પગલાં ભરશો । ત્યારે શ્રીહરિ બોલ્યા વચન, અમે ધારીયે જો નિજમન ।।૪૫।। એક દિવસમાં એક લક્ષ, આવે મનુષ્ય અમારી પક્ષ । કહે સાહેબ સુણો આ ઠામ, જોઈ વિચારીને લેવું કામ ।।૪૬।। ત્યારે મહારાજે ધાર્યું મન, ગયા ડભાણે પ્રાણજીવન । જેતલપુર લખ્યો છે પત્ર, આનંદાનંદ સ્વામીને તત્ર ।।૪૭।। ઇતિ શ્રીમદેકાંતિકધર્મપ્રવર્તક શ્રીસહજાનંદસ્વામી શિષ્યભૂમાનંદમુનિ વિરચિતે શ્રી ઘનશ્યામલીલામૃતસાગરે ઉત્તરાર્ધે આચાર્યશ્રી અયોધ્યાપ્રસાદજી રામશરણજી સંવાદે શ્રીહરિ જેતલપુરથી ડભાણ પધાર્યા એ નામે બાસઠમો તરંગ ।।૬૨।।

કાજીરંગા નેશનલ પાર્ક ભારતના આસામ રાજ્યના ગોલાઘાટ અને નાગાંવ જિલ્લામાં આવેલું છે. કાજીરંગા સર્વોચ્ચ રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન વિશ્વનું એક નેશનલ પાર્ક છે. જે એક સીંગવાળા ગાંડો કે વધુ આબાદી માટે પ્રખ્યાત છે. માર્ચ 2015 માં જનગણના મુજબ, કાજીરંગા નેશનલ પાર્કમાં લગભગ 2,401 ગેંડે. જણાવો કે આ રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન 1985 માં વિશ્વ વિરાસત સ્થળ તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યું છે. કાજીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનને સુરક્ષિત અને સતત જૈવ વિવધતા એ ખાસ બનાવતી છે. જેનું કારણ એ છે કે આ પાર્કમાં જેમ જીવ મળે છે. આ પાર્કને ભારતીય બાઘોનું ઘર પણ કહે છે. કાજીરંગા કે જળ ન્યાયાલય અને જંગલ આ પાર્કને સ્પષ્ટ બનાવે છે. ખૂબ અહીં આવતા લોકો માટે એક અલગ પણ આનંદ પ્રાપ્ત થતો હતો. કાજીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનનો ઇતિહાસ કાજીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનના ઈતિહાસ વિશે લખવામાં આવ્યું છે કે અહીં એક ગામની પાસ છોકરી એક રહે છે જેનું નામ રંગા હતું. જેનું કાજી નામ એક લડકેથી પ્રેમ થયું હતું. ઘરના ન માને પર બંને ઘરના ભાગ ગયા અને જંગલમાં ગાયબ હો. તેથી આ પાર્ક આ બંનેના નામ પરથી કાઝીરંગાનું નામ અસ્તિત્વમાં છે. કાજીરંગા વિશે એક વાર્તા અને સામે આવ્યું છે કે 16મી શતાબ્દી કે.કે.ના સંત-વિદ્વાન ધની સંકરદેવાએ નિઃસંતાન દંપતી અને રંગાઈને આશીર્વાદ આપ્યા અને તેમને કહ્યું કે આ જગ્યાએ એક તળાવ બનાવવામાં આવ્યું છે. 1 જૂન 1905 માં 232 વર્ગ કિલોમીટરના ક્ષેત્રને કાજીરંગા પ્રસ્તાવિત રીઝર્વ ફોરેસ્ટ બનાવવામાં આવ્યું હતું. આ સ્થાનને 1908 માં રિઝર્વ ફોરેસ્ટ જાહેર કરવામાં આવ્યું હતું. 1916 માં કાઝીરંગા ગેમ રિઝર્વ રાખવામાં આવી છે. પછી વર્ષ 1950 માં આ પાર્ક કોજીરંગા વન્યજીવ અભયારણ્ય બનાવવામાં આવ્યું. 1968 માં અસમ રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનમાં યોજાયું અને કાજીરંગાનું રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન કરવામાં આવ્યું. 11 ફેબ્રુઆરી 1974 આ પાર્કને ભારતીય સરકાર તરફથી માન્યતા પ્રાપ્ત થઈ છે. જણાવો કેજીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનનું નામ યુનેસ્કોની વિશ્વ ધરોહર સ્થળમાં સામેલ છે. કાજીરંગા નેશનલ પાર્કમાં પ્રાણીઓ કાજીરંગા નેશનલ પાર્કમાં એક સીંગ કા ગેંડા, જંગલી પાણીની ભેંસ(વાઇલ્ડ વાટર બફેલો) અને પહેલાં દલદલી હિરણ વિશ્વમાં સૌથી વધુ આબાદીમાં શોધવા માટે ફેમસ છે. આ નેશનલ પાર્કમાં કુલ મળીકર 35 સ્તનધારી જાતિઓ પાઈ છે પરંતુ તેઓ 15 હવે જોખમમાં છે. તેના ઉપરાંત કાજીરંગા યુ.એસ.માં જોવા મળતા અન્ય પ્રાણીઓમાં હાથી, ગૌર, સાંભર, જંગલી ડુક્કર, બંગાળ શિયાળ, સોનેરી શિયાળ, સ્લોથ રીંછ, ભારતીય મોન્ટજેક, ભારતીય ગ્રે નેબ્યુલા, ભારતીય નિહારિકાનો સમાવેશ થાય છે. આ સાથે એક શિંગડાવાળા ગેંડા, જંગલી પાણીની ભેંસ, સ્વેમ્પ ડીયર, એશિયાટિક હાથી અને રોયલ બંગાળ વાઘ સૌથી વધુ જોવા મળે છે. કાજીરંગામાં પ્રતિ 5 વર્ગ વર્ગમાં એક બાઘ પગે છે. વધુમાં પાર્કમાં જંગલી બિલ્લાની આબાદી 118 છે. જો કાજીરંગા દેશમાં જોવા મળતા પક્ષીઓ વિશે વાત કરીએ તો, તેમાં સફેદ-ફ્રન્ટેડ હંસ, ફેરુજિનસ ડક, બેર-પોચ્ડ ડક, બ્લેક નેક સ્ટોર્ક, એશિયન ઓપનબિલ કૉર્ક, બ્લિથ્સ કિંગફિશર, સફેદ પેટવાળા બગલા, ડાલ્મેટિયન પેલિકન, સ્પોટેડનો સમાવેશ થાય છે. બિલ્વડના નામ સામેલ છે. આ નેશનલ પાર્કમાં ગિદ્ધોની ત્રણ જાતિઓ પાઈ જાતિઓ છે. જીનકે નામ છે ભારતીય ગીદ્ધ (ઇન્ડિયન વલચર), દુબલે પતલે ગિદ્ધ (સિલન્ડર બિલ્ડ વલચર), ઈન્ડિયન સફેદ એટલે ગીધ. કાજીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનમાં ફ્લોરા કાજીરંગામાં મળતાં વનસ્‍પતિની સમૃદ્ધિ વિલંબિત છે, અહીંયા હર સાલને વહાલાને વળગતી છે તેની સાથે તેમના મનને એક અલગ શાંતિનો અનુભવ કરો. જણાવો કે રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનમાં બ્રહ્મત્ર નદીની બાઢથી ઘીરા થયું છે જે કારણથી અહીં જાણવા મળે છે તે લોકો, અને પક્ષીઓ મદદ કરે છે. કાઝીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનમાં ત્રણ મુખ્ય પ્રકારની વનસ્પતિઓ મળે છે. મોટો ઘાસ, નાના ઘાસ ઉપરાંત અહીં ઉષ્ણકટિબંધીય આર્દ્ર અને સદાબહાર વન મળે છે. અહીં જઈને જળીય વનસ્પતિ જેવા કમલ, જળકુંભી અને જલ લિલી વગેરે આ સ્થળનું વાતાવરણ સુંદર બનાવે છે. વર્ષ 1986 માં રચાયેલ વનસ્પતિઓનું સર્વેક્ષણ માને તો અહીં 41% ઊંચું હાથી ઘાસ (ટાલ એલિફેન્ટ ગ્રાસ), 29% ખુલ્લી જંગલ, 11% નાની ઘાસ, 8% નદીઓ અને અન્ય જળ સ્ત્રોત, 6% રેત અને 4% સ્વમલેન્ડ મળી જાય છે. કાજીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન વાઇલ્ડલાઇફ સફારી કાજીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનમાં વધતી ફરતી દોરોની સફારી, હાથી સફારી અને જીપ સફારીની સુવિધા મળે છે. આ બંને જ સાફરીની મદદથી તમે કાજીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનમાં જીવજન્તુ અને જંગલોનું આકર્ષક દ્રશ્ય જોઈ શકો છો. કાજીરંગા નેશનલ પાર્કમાં જીપ સફારી કાજીરંગા નેશનલ પાર્કમાં સફારી યાત્રા અહીં જવા માટે મુખ્ય કેન્દ્ર બની છે. અહીં આવતા લોકો બધા આ પાર્કમાં જીપ સફારી યાત્રા કરવી ગમે છે. જણાવો કે કાજીરંગા નેશનલ પાર્ક વિશ્વમાં તમામ લુપ્તપ્રાય પ્રજાતિઓ માટે સંરક્ષિત વાતાવરણ બનાવવામાં આવ્યું છે. જ્યાં તમે કેટલાક લુપ્તપ્રાય પશુ, પક્ષી અને સ્ત્રીધારી જોઈ શકો છો. કાજીરંગા નેશનલ પાર્કમાં તમે જીપ સફારી અથવા આધુનિક એસયુવી સફારીથી યાત્રા કરી શકો છો. કાજીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનમાં જીપ સફારીમાં તમે અહીં શોધી શકો છો. જેમ કે ભારતીય ગેંડા, જંગલી ભેંસ, ભારતીય હાથી, કાળું રીંછ, સાંબર, મકાક, સ્લોથ રીંછ, જંગલી ડુક્કર, ભારતીય પેન્થર અને અન્ય ઘણા પ્રકારના પક્ષીઓ જુઓ. કાન્જિરંગામાં ઘણી બધી પ્રવાસી પક્ષી પણ મળે છે જે અહીં નજારાને આકર્ષક બનાવે છે. પક્ષી અને પ્રકૃતિથી પ્રેમ કરવાવાળાઓનાં મન જે તે જગ્યા ઉત્સાહથી ભરતી હોય છે. જીપ સફારી ટાઇમિંગ કાઝીરંગા જો તમે કાજીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનમાં જીપ સફારી કા આનંદ લેના ઇચ્છો છો તો હું જણાવું છું કે સવારે 07:00 વાગ્યાથી 09:30 વાગ્યા સુધી અથવા બપોરે 1:30 વાગ્યાથી 3:30 વાગ્યા સુધી. કાઝીરંગા નેશનલ પાર્કમાં હાથી સફારી જો તમે કાજીરંગામાં બેઠકર જંગલની સુર કરવા માંગો છો, તો કાજીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનના જંગલમાં હાથી હાથની સવારી અહીંયા ગેંડો અને અન્ય વન્યજીવોની આકર્ષક નજારા બતાવી. વન વિભાગ દ્વારા કાજીરંગામાં હાથી દિવસમાં બે વખત સફારી ની જાતિ છે. જેમાં એક હાથી સાફરીમાં 4 ચારો અને એક હાથી ચાલકને બઠની મંજૂરી હતી. આ સફારીમાં સવારી અને પ્રવેશ શુલ્ક બંને સામેલ હતા. કાઝીરંગા એલિફન્ટ સફારી રાઇડ્સ ટાઇમિંગ કાજીરંગામાં હાથી સાફરી સવારે 05:30 વાગ્યાથી 07:30 વાગ્યા સુધી અથવા બપોરે 3:00 વાગ્યાથી 4:00 વાગ્યા સુધી કે જાવા મળે છે. કાજીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનની મુલાકાત લેવાનો શ્રેષ્ઠ સમય જો તમે કાજીરંગા નૉલ પાર્કની યાત્રા કરવા માટેના પ્લાન બનાવી રહ્યા છો તો તમને જણાવો કે અહીં ઘૂમને સૌથી સારું સમય એપ્રિલથી એપ્રિલ મહિના સુધી કા નવરાશ રહે છે. અસમમાં માનસને આવવું અને માનસુંથી પહેલા ભારે વરસાદ પડતો હતો. તે ચાલે છે બ્રહ્મપુત્ર નદી તમારી વધી રહી હતી. તેથી કાજીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનમાં બાઢની જાતિ છે જેમની કારણથી નિચલે ઇલાકો અને મેદાનમાં પાણી ભરાય છે. વધુ બરસાત તે સમયે કાઝીરંગા નેશનલ પાર્કના પ્રાણીઓ એક વિસ્તારમાંથી બીજા વિસ્તારમાં સ્થળાંતર કરી ચૂક્યા છે. તેથી નવેમ્બરથી એપ્રિલ સુધી કાંગાની યાત્રા કરવા માટે તમારા માટે આરામદાયક રહો. કાઝીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનમાં રેસ્ટોરન્ટ્સ અને ફૂડ અહીં ભોજન માટે સર્વશ્રેષ્ઠ વિકલ્પ રિસૉર્ટ્સ, લોજ અને હોટેલ છે જેઓ બધા પ્રેક્ષકોની જરૂરિયાતો વિશેષરૂપે ધ્યાન આપે છે. વધુમાં સ્થાનિક ઢાબોઓ કે સંદર્ભ કાજીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનમાં અન્ય વિકલ્પો છે. તમે વિવિધ પ્રકારના સ્થાનિક અસમિયા તૈયાર કરી શકો છો. તેની સાથે તમે કાજીરંગામાં એક વિશિષ્ટ ભારતીય ભોજનની લોકપ્રિયતાનો આનંદ લઈ શકો છો. કાઝીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન કેવી રીતે પહોંચવું કાઝીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનમાં વિશ્વભરમાં દરેક વર્ષ મોટી માત્રામાં હાજર રહે છે, અહીં આવનારા હર હંમેશને શાર કરવા માટે આ સ્થળની હંમેશા યાદ રહે છે. જો તમે પણ કાજીરંગા નેશનલ પાર્કનું પ્લાન બનાવી રહ્યા છો તો તમે અહીં તમામ પ્રકારના પરિવહન સાધનો સુધી પહોંચી શકો છો. હવાઈ માર્ગે કાજીરંગા રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન આગળ વધવા માટે ભાર હાટ શહેરમાં સૌથી નજીકના હવાઈ અડ્ડા છેકી દૂર આ પાર્કથી 96 વર્ગ છે. તેના પછી કાજીરંગા માટે સૌથી વધુ પાસ કા એરપોર્ટ ગુવાહટીમાં જે તે 225 કિલોમીટર દૂર છે. ઈન હવાઈ અડ્ડો પર નિયમિત ઉડાન મેળવવી. જે વિશ્વના મોટા દેશો ભારત માટે મુખ્ય શહેર કો ઉમેરતી છે. ટ્રેન દ્વારા રેલવેથી યાત્રા કરવાવાળાઓ માટે કાજીરંગા માટે સૌથી વધુ પાસ કા રેલવે સ્ટેશન ફુરકિંગ છે જે 80 વર્ગની દૂરી પર સ્થિત છે. આ રેલવે સ્ટેશન દેશની તમામ મોટી અને મુખ્ય શહેરથી રેલવે લિંકથી જોડાયેલું છે. વધુમાં કાજીરંગા કે પાસ ગુવાહટી રેલ્વે સ્ટેશન પણ છે. બાય રોડ કાજીરંગા વિશ્વના મુખ્ય થી નેશનલ હાઈવે 37 ની મદદ ખૂબ સારી રીતે થાય છે. આ માર્ગ પર ઘણા લોકો અને ખાનગી બસો ચાલતી છે. જીનકી મદદ થી તમે કાજીરંગા નેશનલ પાર્ક પહોંચી શકો છો.

સલગમ એ ઠંડા મોસમમાં ઉગાડવામાં આવતી મુખ્ય શાકભાજીમાંની એક છે. વરસાદની મોસમમાં પણ તેની સફળતાપૂર્વક ખેતી કરી શકાય છે. તે મૂળ પાક છે. તેનો સૌથી વધુ ઉપયોગ સલાડ તરીકે થાય છે. આ સિવાય તેનું શાક પણ બનાવવામાં આવે છે. સલગમમાં ઘણા પોષક તત્વો મળી આવે છે, જેમ કે એન્ટી-ઓક્સીડેન્ટ, વિટામિન સી, મિનરલ્સ, ફાઈબર વગેરે. સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક હોવાથી ઠંડીની મોસમમાં તેની માંગ વધવા લાગે છે. તેની ખેતી કરીને તમે ઓછા સમયમાં સારો નફો પણ મેળવી શકો છો. સલગમની ખેતી કરતા પહેલા તેની સુધારેલી જાતો અને તેની વિશેષતાઓ વિશે જાણવું જરૂરી છે. ચાલો આ પોસ્ટ દ્વારા સલગમની કેટલીક સુધારેલી જાતો વિશે જાણીએ. સલગમની કેટલીક સુધારેલી જાતો સફેદ 4: આ જાત વરસાદની ઋતુમાં ખેતી માટે યોગ્ય છે. તે પ્રારંભિક પાકતી જાતોમાંની એક છે. કંદનો રંગ બરફ જેવો સફેદ હોય છે. પાક તૈયાર થવામાં 50 થી 55 દિવસનો સમય લાગે છે. જો પ્રતિ એકર ખેતરમાં ખેતી કરવામાં આવે તો લગભગ 80 ક્વિન્ટલ ઉપજ મળે છે. લાલ 4: ઠંડા હવામાનમાં ખેતી માટે કયું યોગ્ય છે? તેના કંદ મધ્યમ કદના અને ગોળાકાર હોય છે. પાક તૈયાર થવામાં 60 થી 70 દિવસનો સમય લાગે છે. પુસા સ્વેતી: આ જાત વહેલા વાવણી માટે યોગ્ય છે. તેનું વાવેતર ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર મહિનામાં થાય છે. આ જાતના કંદ સફેદ રંગના અને ચળકતા હોય છે. વાવણીના લગભગ 40 થી 45 દિવસ પછી પાક તૈયાર થાય છે. પુસા ચંદ્રીમા: આ જાતને તૈયાર થવામાં 55 થી 60 દિવસ લાગે છે. આ જાતના કંદ આકારમાં ગોળાકાર અને ખાવામાં સ્વાદિષ્ટ હોય છે. તે ઉચ્ચ ઉપજ આપતી જાતોમાંની એક છે. પ્રતિ એકર જમીનની ઉપજ 80 થી 100 ક્વિન્ટલ છે. પુસા કંચન: આ જાતના કંદ મીઠા અને સુગંધિત હોય છે. કંદ ઉપરથી લાલ રંગના હોય છે અને અંદરનો પલ્પ પીળો રંગનો હોય છે. તે પ્રારંભિક પાકતી વિવિધતા છે. જાંબલી ટોચ: તેના કંદ કદમાં મોટા હોય છે. કંદનો ઉપરનો ભાગ જાંબલી રંગનો અને ગુદા સફેદ હોય છે. આ જાતના કંદ ટોચ પર નક્કર અને સરળ હોય છે. તે ઉચ્ચ ઉપજ આપતી જાતોમાંની એક છે. આ જાતો ઉપરાંત સલગમની અન્ય ઘણી જાતોની પણ મોટા પાયે ખેતી કરવામાં આવે છે. જેમાં પુસા સ્વર્ણિમા, સ્નોબોલ વગેરે જાતોનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. અમને આશા છે કે આ માહિતી તમારા માટે મહત્વપૂર્ણ સાબિત થશે. જો તમને આ માહિતી પસંદ આવી હોય, તો અમારી પોસ્ટને લાઈક કરો અને અન્ય ખેડૂતો સાથે પણ શેર કરો. જેથી અન્ય ખેડૂત મિત્રો પણ આ માહિતીનો લાભ લઈ આ જાતોની ખેતી કરી શકે અને સલગમનું સારું ઉત્પાદન મેળવી શકે. અમને ટિપ્પણીઓ દ્વારા આ સંબંધિત તમારા પ્રશ્નો પૂછો. અમારી આગામી પોસ્ટમાં, અમે સલગમની ખેતી સંબંધિત કેટલીક અન્ય માહિતી શેર કરીશું. ત્યાં સુધી પશુપાલન અને કૃષિ સંબંધિત અન્ય રસપ્રદ માહિતી માટે ગ્રામ્ય વિસ્તારો સાથે જોડાયેલા રહો.

Gujarati News » Gujarat » Jamnagar » The national flag is hoisted every day in Falla village of Jamnagar વર્ષમાં માત્ર બે વખત જ નહીં, ગુજરાતના આ રાષ્ટ્રપ્રેમી ગામમાં દરરોજ ફરકાવવામાં આવે છે રાષ્ટ્રધ્વજ આશરે 6 હજારની વસ્તી ધરાવતુ આ રાષ્ટ્રપ્રેમી ફલ્લા ગામમાં (Falla Village) ગ્રામ પંચાયતના મેદાનમાં દરરોજ રાષ્ટ્રધ્વજ ફરકાવવામાં આવે છે. Falla Village Divyesh Vayeda | Edited By: Mamta Gadhvi Aug 16, 2022 | 11:02 AM Jamnagar : રાષ્ટ્રીય પર્વ 15 ઓગષ્ટ અને 26 જાન્યુઆરીના દિવસે તો દેશભરમાં ધ્વજવંદન કાર્યક્રમ થતા હોય છે, પરંતુ ત્યાર બાદ ભાગ્યે જ કોઈ એવુ સ્થળ હશે,જ્યાં રાષ્ટ્રધ્વજ ફરકાવવામાં (Flag hosting) આવતો હોય છે.આવુ જ જામનગરનુ એક રાષ્ટ્રપ્રેમી ગામ જયાં દૈનિક રાષ્ટ્રધ્વજ ફરકાવવામાં આવે છે.જામનગર નજીક આવેલુ ફલ્લા ગામ, જે અનેક વિશેષતાઓના કારણે જાણીતુ છે. આશરે 6 હજારની વસ્તી ધરાવતુ આ રાષ્ટ્રપ્રેમી ફલ્લા ગામમાં (Falla Village) ગ્રામ પંચાયતના મેદાનમાં દરરોજ રાષ્ટ્રધ્વજ ફરકાવવામાં આવે છે. એટલું જ નહીં ગ્રામજનો, પંચાયતના કર્માચારી, રાષ્ટ્રપ્રેમી યુવાનો અને શાળાના બાળકો આ ધ્વજવંદન કાર્યક્રમમાં દરરોજ જોડાય છે. રાષ્ટ્રપ્રેમી ગામમાં ધ્વજવંદન કાર્યક્રમ માટે ખાસ વ્યવસ્થા તમને જણાવી દઈએ કે, 2020 ના ડિસેમ્બર માસથી અહી દૈનિક ધ્વજવંદન કરવામાં આવે છે. ગામના આગેવાન રાષ્ટ્રપ્રેમી અને સરપંચ લલિતા ધમસાણિયાને પતિ કમલેશ ધમસાણિયાએ ખાનગી કંપનીમાં મોટો ત્રિરંગો (Flag) લહેરાતા જોઈને આ વિચાર આવ્યો કે ગામમાં આ રીતે મોટો ત્રિરંગો હોવો જોઈએ. જે બાદ ગામમાં આશરે દોઢ લાખના ખર્ચે 9 મીટર ઉચો સ્તંભ તૈયાર કરવામાં આવ્યો. સાથે ધ્વજવંદન કરવા માટે ગીયર રાખવામાં આવ્યુ. જેનાથી નાના બાળકો પણ ત્રિરંગો લહેરાવી શકે. ત્રિરંગાને સલામી આપ્યા બાદ જ કામની શરૂઆત નોંધનીય છે કે, શાળા અને પંચાયતનુ સંકુલ નજીક આવેલુ હોવાથી દૈનિક સવારે શાળામાં આવતા બાળકો (Children) શાળામાં અભ્યાસ શરૂ કરતા પહેલા ધ્વજવંદન કરે છે. તો ગામના કેટલા રાષ્ટ્રપ્રેમીઓ પણ અહીં ધ્વજવંદનમાં હાજર રહીને જ પોતાના કામ-ધંધાની શરૂઆત કરે છે. જે રીતે ભકતો મંદિરમાં ભગવાનના દર્શન કરીને દિવસની શરૂઆત કરતા હોય. તેવી રીતે જ ફલ્લા ગામના રાષ્ટ્રપ્રેમીઓ ત્રિરંગાને સલામી આપ્યા બાદ જ પોતાના કામની શરૂઆત કરે છે. ફલ્લા ગામના પંચયાત સંકુલને CDS જનરલ બીપીન રાવતજીનુ નામ આપવામાં આવ્યુ છે. તો બલિદાન આપનાર કે દેશના વીરના નામ પરથી શેરીઓના નામ આપવામાં આવ્યા છે. ફલ્લા ગ્રામ પંચાયતની (Falla gram panchayat) કચેરી પણ કોર્પોરેટ કચેરી જેવી જ તૈયાર કરવામાં આવી છે. ગ્રામપંચાયતમાં 11 કર્મચારીઓનો પુરો સ્ટાફ ફરજ બજાવે છે. તેમજ પંચાયત સંકુલ અને ચોકમાં વાઈફાઈની સુવિધા આપવામાં આવી છે, ઉપરાંત ગામના દરેક કુંટુબને વોટસઅપ ગ્રુપમાં સમાવેશ કરેલ છે. જેનાથી ગામને લગતી વિગતો, સુચનો, માહિતી આપવામાં આવે છે. એટલે ડિજીટલ સ્માર્ટ ગામ તરીકે પણ આ ગામની ઓળખ બની છે.

તાજેતરમાં, અભિનેત્રી આલિયા ભટ્ટે તાજેતરના ઇન્ટરવ્યુમાં તેની માતૃત્વ યોજનાઓ અને તેની પ્રિય પુત્રીના ભવિષ્ય વિશે ખુલાસો કર્યો છે. ચાલો તમને જણાવીએ. બોલિવૂડ અભિનેત્રી આલિયા ભટ્ટ માટે વર્ષ 2022 ઘણી રીતે ખાસ રહ્યું છે. 6 નવેમ્બર 2022ના રોજ માતા બનેલી આલિયા ભટ્ટ આ દિવસોમાં તેની માતૃત્વ જીવનનો ઘણો આનંદ માણી રહી છે. તાજેતરમાં, તેણીના એક તાજેતરના ઇન્ટરવ્યુમાં, અભિનેત્રીએ પતિ રણબીર કપૂરના કામની પ્રશંસા કરી છે અને તેમને શિસ્તબદ્ધ અભિનેતા તરીકે વર્ણવ્યા છે. આ સાથે અભિનેત્રીએ તેની માતૃત્વ યોજના અને તેની પ્રિય પુત્રીના ભવિષ્ય વિશે પણ વાત કરી છે. વાસ્તવમાં, આલિયા ભટ્ટે ‘મેરી ક્લેર’ મેગેઝિનને આપેલા એક ઈન્ટરવ્યુમાં પોતાના અંગત જીવન વિશે ખુલીને વાત કરી હતી અને કહ્યું હતું કે, “રણબીર તેની સાથે કામ કરવા માટે સૌથી વધુ મિલનસાર વ્યક્તિ છે, જે તેની ફિલ્મોને હંમેશા સમર્પિત છે.” તેમજ તે ખૂબ જ શિસ્તબદ્ધ છે. આ તમામ સુવિધાઓ તેમને અલગ બનાવે છે. અમે ‘બ્રહ્માસ્ત્ર’ના પહેલા ભાગમાં સાથે કામ કર્યું છે, જે મારા માટે ખૂબ જ આરામદાયક હતું કારણ કે સેટ પર બધા સારી રીતે બંધાયેલા હતા. મધરહુડ પ્લાન વિશે વધુ વાત કરતાં આલિયાએ કહ્યું, “હું લોકોની નજરમાં બાળકને ઉછેરવા માટે થોડી ચિંતિત છું. હું મારા મિત્રો, મારા પરિવાર અને મારા પતિ સાથે તેના વિશે ઘણી વાત કરું છું, પરંતુ હું નથી ઇચ્છતી કે મારા બાળકનું જીવન છીનવાઈ જાય. શક્ય છે કે મારી દીકરી મારા દ્વારા બનાવેલો આ રસ્તો પસંદ કરે અને એવું પણ બને કે તે એક્ટિંગ પસંદ ન કરે. તે એવી વસ્તુ છે જેના વિશે હું ખૂબ જ રક્ષણાત્મક અનુભવું છું.” વર્ક ફ્રન્ટ પર, આલિયા ભટ્ટ પ્રસૂતિ રજામાંથી પાછા આવ્યા પછી તેના બહુવિધ પ્રોજેક્ટ્સ માટે શૂટ કરવા માટે તૈયાર છે, જેમાં ‘રોકી ઔર રાની કી પ્રેમ કહાની’ થી લઈને ‘જી લે ઝરા’ સહિત તેના હોલીવુડ ડેબ્યુ પ્રોજેક્ટ સુધીનો સમાવેશ થાય છે. તાજેતરમાં, ‘રોકી ઔર રાની કી પ્રેમ કહાની’ના નિર્માતાઓએ તેમની ફિલ્મની નવી રિલીઝ તારીખની જાહેરાત કરી હતી. ‘રોકી ઔર રાની કી પ્રેમ કહાની’ હવે 28 એપ્રિલ 2023ના રોજ સિનેમાઘરોમાં રિલીઝ થશે. જણાવી દઈ કે 6 નવેમ્બર 2022 ના રોજ આલિયા અને તેના પતિ રણબીરે તેમના જીવનમાં એક બાળકીનું સ્વાગત કર્યું. ત્યારથી, બંનેના ચાહકો બાળકીનું નામ અને ચહેરો જાહેર થવાની આતુરતાથી રાહ જોઈ રહ્યા છે. તેના એક તાજેતરના ઇન્ટરવ્યુમાં, અભિનેતા રણબીર કપૂરે ખુલાસો કર્યો હતો કે તેણે અને આલિયા ભટ્ટે તેમની બાળકી માટે નર્સરી બનાવવાનું શરૂ કર્યું છે. સંપૂર્ણ સમાચાર વાંચવા માટે અહીં ક્લિક કરો. હમણાં માટે, તમે આલિયા વિશે શું વિચારો છો? અમને કોમેન્ટ માં જણાવો. Post navigation સોહા અલી ખાનની પ્રિય પુત્રી ઇનાયાએ સાન્તાક્લોઝને લખ્યો પત્ર, અભિનેત્રીએ શેર કરી સુંદર તસવીરો આલિયા ભટ્ટ-રણબીર કપૂરે પસંદ કર્યું તેમની દીકરીનું નામ, જાણો શું છે તેનો અર્થ? Related Posts આ મુસ્લિમ અભિનેત્રીઓ એ તેમના જીવનસાથી તરીકે એક હિન્દુ પતિ ની પસંદગી કરી હતી, પરંતુ તેમના લગ્ન ફ્લોપ સાબિત થયા, થઈ ચૂક્યા છે છૂટાછેડા

ચેકરિટર્નના કેસમાં રાહુલ મેટલ્સના ભાગીદારોને એક વર્ષની સજા અને ૧૩ લાખનું વળતર ચુકવવા હુકમ: access_time 3:16 pm IST જંકશન વિસ્તારમાં ઓછા ફોર્સથી પાણી વિતરણઃ લોકો ત્રાહીમામ: access_time 4:16 pm IST ચેકરિટર્ન કેસમાં રામદુત મેન્યુફેકચરર્સના ભાગીદારોને એક વર્ષની સજા ફરમાવતી કોર્ટ: ૧૪ લાખનું વળતર ન ચુકવે તો વધુ એક વર્ષની સજા access_time 3:16 pm IST આશ્રમના મહંત જયરામદાસ બાપુના આપઘાત કેસ: આરોપી વિક્રમ ભરવાડ વિરુદ્ધ વધુ એક ગુનો દાખલ access_time 10:42 pm IST કાગદડીના મહંતના ચકચારી આપઘાત કેસમાં ડોકટર અને વકીલની આગોતરા અરજી રદ્દ કરાઈ access_time 6:21 pm IST રાજકોટમાં ૪ વાગ્યાથી ધોધમાર વરસાદ : ૫ વાગ્યા સુધીમાં ૧ ઈંચ જેટલું પાણી વરસ્યુ : રસ્તાઓ ઉપર પાણી ફરી વળ્યાઃ વાતાવરણમાં ઠંડક પ્રસરી access_time 5:21 pm IST શહેરમાં હવે સંસ્થા - જ્ઞાતિ મંડળોને વેકસીનેશન કેમ્પની મંજુરી access_time 3:14 pm IST હેટ્રિકઃ શહેરમાં બપોર સુધીમાં આજે પણ '૦'કેસ access_time 3:15 pm IST 'વેકસીન મહાઅભિયાન'નો લાભ લ્યો : ડે.મેયર - આરોગ્ય ચેરપર્સનની અપીલ access_time 3:16 pm IST જુગારની મીની કલબ ઉપર લોધીકા પોલીસનો દરોડોઃ રાજકોટના ૧૧ સહિત ૧૩ પકડાયા access_time 11:01 am IST ડો.મુખર્જીની દેશસેવા, રાષ્ટ્રપ્રેમ, એકતા અખંડિતા માટે કરેલ સમર્પણ અને બલિદાન અદ્વિતિયઃ રાજુભાઈ ધ્રુવ access_time 11:58 am IST સિવિલમાં હવે રોજ ૫૦ હજાર લીટર ઓકિસજન મળશે access_time 4:13 pm IST રાજકોટ જીલ્લામાં વેકિસન મહાભિયાનનો ખીરસરાથી પ્રારંભ કરતા રાજકોટ જિલ્લા કલેકટર રેમ્યા મોહન access_time 11:57 am IST ભારતીય મૂળની પત્રકાર મેઘા રાજગોપાલન ને મળ્યો સર્વશ્રેષ્ઠ પુલિત્ઝર એવોર્ડ access_time 4:20 pm IST અખબાર વાંચવું એ દરેક મીડિયા કાર્યકરનો ધર્મ : રાજુ ધ્રુવ access_time 3:21 pm IST સામાજીક સેવાકીય ક્ષેત્રે રોટરી કલબ ઓફ રાજકોટ પ્રાઇમ દ્વારા નોંધનીય કામગીરી access_time 4:20 pm IST અયોધ્યામાં ગૌશાળા નિર્માણ માટે સ્થળ મુલાકાત: access_time 4:14 pm IST શ્યામલાલજીની હવેલીમાં ભવ્ય આંબા મનોરથઃ ગુરૂવારે પૂનમના આંબા મનોરથના દર્શન: access_time 3:11 pm IST તમામ મંડલો પર 'યોગ દિવસ' ઉજવણી : આગામી આયોજનો અર્થે જિલ્લા ભાજપ કાર્યાલયે બેઠક : access_time 3:20 pm IST ટપાલ વિભાગ દ્વારા વિશ્વ યોગ દિવસે ચિત્રાત્મક સ્ટેમ્પ કેન્સલેશનનો નવતર પ્રયોગ: access_time 3:21 pm IST વાવડી રોડ પરથી રીઢો શખ્સ રમેશ દારૂની ૧૦ બોટલ સાથે પકડાયો: અગાઉ પણ છ વખત તાલુકા પોલીસે જ પકડ્યો'તો access_time 3:23 pm IST કાગદડીના મહંતના ચકચારી આપઘાત કેસમાં ડોકટર અને વકીલની આગોતરા અરજીનો બપોર બાદ ચુકાદો access_time 3:18 pm IST આર.ટી.ઇ. માટે એકમાત્ર પુત્રી અંગેના પ્રમાણપત્રની કામગીરી શરૂ કરો : વિપક્ષી નેતા ભાનુબેન સોરાણીની રજુઆત: પ્રમાણપત્ર નહી મળતા વાલીઓ હેરાન access_time 3:22 pm IST મ.ન.પા.ની ભારતનગર પીપીપી આવાસ યોજનામાં મેઇન્ટેન્શન ડખ્ખાઃ લાભાર્થીઓની રજૂઆત access_time 4:18 pm IST કુલપતિ - ઉપકુલપતિના માર્ગદર્શન હેઠળ સદગુરુ મહિલા કોલેજની ૫૦૦ દીકરીઓ કાલે વેકસીન લેશે access_time 11:02 pm am IST ગાંધીગ્રામ-ર (યુનિવર્સિટી) પોલીસ સ્‍ટેશનનો સપાટો : ગેરકાયદેસર દુકાન પચાવી પાડનારની ધરપકડ કરી તજવીજ હાથ ધરાઇ access_time 11:06 pm am IST રાજકોટ મ.ન.પા.ને વધુ એક સીટી ઈજનેરે કર્યા રામ... રામ..: સીટી ઈજનેર ભાવેશ જોશીનું રાજીનામુ મ્યુનિ.કમિશ્નર ઉદિત અગ્રવાલે કર્યુ મંજુર access_time 7:40 pm am IST રાજકોટમાં સાંજે ૫:૩૦ વાગ્યા સુધીમાં નવા રાજકોટમાં બે ઈંચ વરસાદ : સેન્ટ્રલ ઝોનમાં સવા ઈંચ અને સામા કાંઠે અડધો ઈંચ પાણી પડ્યુ : મૌસમનો ૬|| ઈંચ વરસાદ access_time 5:52 pm am IST મિલ્કત વેરામાં ૧૦ ટકા વળતરનાં છેલ્લા ૮ દિ' access_time 3:13 pm am IST ગુરૂવારથી ઇશ્વરીયા પાર્ક- ઓસમ ડુંગર પુનઃ ખોલાશે access_time 3:16 pm am IST લંડનના નીનાબેન શાહના રાજકોટના બંગલામાં ભાડૂઆત દંપતિએ કબ્જો જમાવી લીધોઃ નવા કાયદા હેઠળ ગુનો access_time 11:59 am am IST ખેતીની જમીન ધરાવતા અને ઓનલાઈન અરજી કરનાર હજારો ખેડૂતો પાસેથી ૧૯૫૫ની સાલનું જમીનનું પ્રમોલગેશન મંગાતા ભારે દેકારો : સેંકડો ખેડૂતો લાચાર : નોટીસો ફટકારવા તજવીજ access_time 4:17 pm am IST ઘનશ્યામનગરનો યુવાન ૮ કિલો ગાંજા સાથે પકડાયોઃ નાશી જનારા શખ્સનું નામ ખુલ્યું access_time 11:57 am am IST સાઇબર ક્રિમીનલ આધારકાર્ડથી કરી શકે છે નિરાધાર access_time 3:15 pm am IST એકસયુવી કારની દરેક સીટમાં પગ રાખવાની જગ્યાએ ચોરખાના બનાવ્યા'તાઃ ક્રાઇમ બ્રાંચે ૧.૩૩ લાખના દારૂ સાથે ત્રણને પકડ્યા access_time 3:17 pm am IST ભીમ અગિયારસે પત્તાપ્રેમીઓ ખીલ્યાઃ જૂગારના ૧૬ દરોડામાં ૯૫ ઝડપાયાઃ ૪.૧૦ લાખની રોકડ કબ્જે access_time 4:22 pm am IST છેલ્લા 8 દિવસમાં સૌથી લોકપ્રિય Most Popular Recent કેનેડાના વડાપ્રધાન કેવી રીતે બનવું તે જાણવા માટે જગમીત સિંહ જર્મનીની મુલાકાતે access_time 2:22 pm IST ભાજપ ૧૪૦: કોંગ્રેસ ૩૪: આપ ૮: સટ્ટાબજાર access_time 11:22 am IST ૨૬૪ કલાક સુધી રાત-દિવસ ઉડતું રહ્યું પક્ષીઃ ૧૩,૫૦૦ કિમીની મુસાફરી કરીને રેકોર્ડ બનાવ્‍યો! access_time 10:26 am IST ફોર્ચ્યુનની 40 અંડર 40 ની યાદીમાં 2 ભારતીય-અમેરિકનોએ સ્થાન મેળવ્યું access_time 7:17 pm IST અમેરિકાના સેન્ટ્રલ ટેક્સાસમાં ઘર ખરીદનારાઓમાં ભારતીયો અવ્વલ નંબરે : ભારતમાંથી (21 ટકા) , મેક્સિકો (10 ટકા), ચીન (6 ટકા) અને કેનેડાના (4 ટકા) વિદેશી ખરીદદારો હોવાનો અહેવાલ access_time 7:43 pm IST શરતો સાથે જુની નોટ બદલવાની વ્‍યવસ્‍થા બનશે access_time 10:14 am IST ઓએમજી.....48,500 વર્ષથી સાયબેરિયાના બરફમાં દબાયેલા વાયરસ પુનર્જીવિત કરાયા હોવાની માહિતી access_time 6:19 pm IST યુવાધનની બરબાદી : મોરબી રહેણાંક મકાનમાં ગાંજાનું વેચાણ કરતા ત્રણ આરોપી ઝડપાયા access_time 12:27 am IST પંચમહાલના શહેરા બેઠકથી ભાજપના ઉમેદવારના પ્રચાર વાહનો પર અજાણ્યા શખ્સો દ્વારા પથ્થરમારો access_time 12:24 am IST અવસર ભૂલતા નહીં :મતદારોને જાગૃત કરવા ભરૂચમાં હોસ્ટેલ ગ્રાઉન્ડમાં 5625 સ્કવેર મીટરની મહાકાય રંગોળી બનાવાઈ access_time 12:08 am IST રાજકોટમાં ચૂંટણી ટાણે સ્ટેટ મોનીટરીંગ સેલ દ્વારા મોટી કાર્યવાહી :માલવીયાનગર વિસ્તારમાં દારૂના અડ્ડા પર તવાઈ access_time 12:06 am IST દેવગઢ બારિયાના ભાજપના ઉમેદવાર બચુ ખાબડને આદિવાસી મહિલાઓએ પૂછ્યા વેધક સવાલ: અનેક પ્રશ્ને ઘેરતા ડઘાઈ ગયા access_time 12:03 am IST આમોદની નવી નગરીમાં કોંગ્રેસની રાત્રી સભામાં લાકડીઓ અને ખુરશીઓ ઉડી :મારામારી થતા સભામાં ભાગદોડ મચી . access_time 12:02 am IST દેશમાં કોંગ્રેસ પાર્ટી જ ભાજપને હરાવવા માટે સક્ષમ : સોમનાથ સભામાં કન્હૈયા કુમારે સરકાર પર કર્યા પ્રહાર access_time 12:01 am IST

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી તેમના અમેરિકા પ્રવાસમાં ખૂબ જ વ્યસ્ત રહેવાના છે. વડા પ્રધાન મોદીનું કાર્યક્રમ 22 સપ્ટેમ્બરના અંતમાં વોશિંગ્ટન ડીસીમાં ઉતરાણથી લઈને ન્યૂયોર્કથી પરત ફરવા સુધીનું છે. તમે પીએમ મોદીને ક્યારે મળશો, પીએમ બુધવારે સવારે અમેરિકા જવા રવાના થશે. કમલા હેરિસને મળશે PM મોદી 23 સપ્ટેમ્બરે સવારે અમેરિકાના ટોચના CEOને મળશે. તેમાં એપલના CEO ટિમ કૂકનો પણ સમાવેશ થાય છે .23 સપ્ટેમ્બરે, જ્યાં તેઓ ઉપરાષ્ટ્રપતિ કમલા હેરિસને મળશે, ત્યાં બીજા દિવસે પ્રમુખ જો બિડેન સાથે ચર્ચા છે. પીએમ 24 સપ્ટેમ્બરે ક્વાડ મીટિંગમાં ભાગ લેશે PM મોદી 24 સપ્ટેમ્બરે ક્વાડ મીટિંગમાં ભાગ લેશે જ્યાં તેમની સાથે જાપાન અને ઓસ્ટ્રેલિયાના વડાપ્રધાનો પણ હશે. જો બિડેન અમેરિકાની વર્તમાન પરિસ્થિતિ અંગે ચર્ચા કરે તેવી અપેક્ષા છે. વ્હાઇટ હાઉસમાં બિડેન દ્વારા આયોજિત ડિનરમાં હાજરી આપી UNGAમાં ભાગ લેવા માટે ન્યૂયોર્ક માટે પ્રસ્થાન 25 સપ્ટેમ્બર PM સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભાના 76 માં સત્રને સંબોધિત કરશે, દિવસના પ્રથમ વક્તા હશે. કોવિડ 19 કોન્ફરન્સમાં પણ ભાગ લેશે. 26 સપ્ટેમ્બરે ભારત પરત આવશે તે જ સમયે, વિદેશ સચિવ એચ.વી.શ્રીંગલાએ જણાવ્યું હતું કે પ્રધાનમંત્રી 26 સપ્ટેમ્બરે ભારત પરત ફરશે, તેમની સાથે વિદેશ મંત્રી, એનએસએ સહિત ઉચ્ચ સ્તરીય પ્રતિનિધિમંડળ પણ હશે. યુએસ પ્રમુખ, ક્વાડ લીડર્સ મીટ અને યુએનજીએ. મંત્રાલયે કહ્યું કે, પ્રધાનમંત્રી 24 સપ્ટેમ્બરે અમેરિકાના વોશિંગ્ટન ડીસીમાં ઓસ્ટ્રેલિયાના વડાપ્રધાન સ્કોટ મોરિસન, જાપાનના વડા પ્રધાન યોશીહિદે સુગા અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ ઓફ અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેન સાથે ક્વાડ લીડર્સ સમિટમાં ભાગ લેશે. નિવેદન. તેની ચર્ચા થવાની પણ શક્યતા છે. જો બિડેને અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ પદ સંભાળ્યા બાદ PM મોદીની આ પ્રથમ અમેરિકા મુલાકાત હશે. તમને જણાવી દઈએ કે PM મોદી છેલ્લી વખત સપ્ટેમ્બર 2019 માં અમેરિકા ગયા હતા. ત્યારબાદ તેમણે હ્યુસ્ટનમાં 'હાઉડી મોદી' કાર્યક્રમમાં તત્કાલીન અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ સાથે ભાગ લીધો હતો. અફઘાન સંકટ, પાકિસ્તાને પણ એજન્ડામાં સમાવેશ કર્યો PM મોદીની અમેરિકા મુલાકાતના એજન્ડામાં અફઘાનિસ્તાન અને પાકિસ્તાન પણ છે. PM મોદી અફઘાનિસ્તાનમાં તાલિબાન સરકાર પર પોતાનું વલણ સ્પષ્ટ કરી ચૂક્યા છે. અફઘાનિસ્તાન પર એસસીઓ-સીએસટીઓ આઉટરીચ સમિટમાં પીએમ મોદીએ તાલિબાન શાસનમાં મહિલાઓ અને લઘુમતીઓ પ્રત્યે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. તેમણે આ મુદ્દે યુએનનો હસ્તક્ષેપ માંગ્યો હતો અને કહ્યું હતું કે તાલિબાન સરકારને માન્યતા આપવી કે નહીં તે વૈશ્વિક સ્તરે નક્કી થવું જોઈએ.

પ્રેમ માટે આમ તો કોઈ વિશેષ દિવસ નથી હોતો. આ તો એ ભાવનાઓ છે જે ક્યારેય પણ હ્રદયમા ઉમટી શકે છે, પણ માનવામાં આવે છે કે ફેબ્રુઆરીનો મહિનો પ્રેમીઓ માટે ખાસ હોય છે. આ એ જ મહિનો છે જેમા તે પોતાની કોઈ ખાસ મિત્રને મૈત્રીથી આગળ વધીને તેને પોતાના પ્રેમનો એકરાર કરે છે. હવે આ પ્રેમનો એકરાર ભલે ગુલાબના ફૂલ આપીને કરો કે પછી પ્રોમિસ ડે પર તેને ખાસ વચન આપી કરો. આમ તો આ દિવસની રમતમાં કોઈ બંધાયુ નથી પણ યુવાઓમાં વેલેન્ટાઈન વીકનો ખાસ ક્રેઝ હોય છે. વેલેન્ટાઈન ડે ના પહેલા અને પછી સુધી કોઈને કોઈ રૂપમાં યુવાઓ તેને મનાવે છે. ટેડી ડે અને ચોકલેટ ડે પછી આવે છે પ્રોમિસ ડે. ઘણા યુવાનો આ દિવસે પોતાના દિલભરને કોઈ વચન આપીને પ્રેમની શરૂઆત કરે છે. એવુ નથી કે આ વીક પ્રેમીઓ માટે જ બન્યુ છે. મિત્રોમાં પરસ્પર પણ આ વીકને લઈને ખૂબ ઉત્સાહ રહે છે. યુવા પોતાના મિત્રો માટે પણ ભેટ વગેરે ખરીદીને પોતાની મૈત્રી પાકી કરે છે અને પ્રોમિસ ડે પર તેમને કોઈ એવુ વચન આપે છે જે તેઓ હંમેશા નિભાવી શકે. જરૂર વાંચો આવા છોકરાઓની પાસે ખેંચાઈને આવે છે છોકરીઓ, હમેશા કેર કરે છે Chanakya Niti for Men in gujarati- લવ લાઈફ હોય કે મેરિડ લાઈફ બન્નેમાં જ પુરૂષ અને મહિલાના વચ્ચે વિશ્વાસ હોવુ જરૂરી છે. ત્યારે જીવનમાં સુખ રહે છે. Relationship Tips: ગુસ્સે થઈ પત્નીને મનાવવા માટે અજમાવો આ ઉપાય વધશે પ્રેમ Relationship Tips: પતિ-પત્નીનો સંબંધ ખૂબ નાજુક હોય છે એક બીજાને સમજાવામાં ઘણી વાર ગુસ્સે આવે છે તો ઘણી વાર વગર કારણ પ્યાર આવી જાય છે પણ જો તમાતો ઝગડો લાંબો ખેંચાઈ જાય તો સંબંધને ખતરમાં નાખી શકે છે આ જ કારણ છે કે વડીલો કહે છે કે પતિ-ઓઅત્નીના વચ્ચે ઈમોશનલ અટેચમેંટ હોવુ ખૂબ જરૂરી હોય Love tips - તમારી આ વાતોથી બેડરૂમમાં પતિનો મૂડ થઈ જશે ઑફ, તેથી રાખો આટલુ ધ્યાન લગ્નજીવન રોમાંસ વગર અધૂરુ હોય છે. પણ લવમેકિગના સમયે કપલ્સ એક બીજાની પસંદ નાપસંદનો ધ્યાન રાખવું જોઈએ કારણ કે નાની નાની ભૂલ બેડરૂમમાં પાર્ટનરનો મૂડ બગાડી શકે છે. Romance Tips- આ રીતે કરવી રોમાંટિક સીનની તૈયારી * સ્વચ્છતાના ધ્યાન રાખો . શ્વાસની તપાસ કરો કે તમારા મુખમાંથી કોઈ ખરાબ ગંધ તો નહી આવી રહી. ડેટ પહેલા હમેશા સ્નાન કરીને સુગંધિત થઈ જાઓ. મહિલાઓને ડેટ પહેલા મેનીક્યોર પેડીક્યોર કરાવી લેવું જોઈએ. Relationship Tips in Gujarati - પતિ -પત્ની છો તો આ 10 વાતો જરૂર જાણી લો. સ બધથી તમારી દુખાવા સહન કરવાની ક્ષમતા વધી જાય છે. ઓર્ગેજ્મથી હાર્મોંસને ગતિ મળે છે અને આથી દુખાવા સહન કરવાની લિમિટ વધી જાય છે. લાઈફસ્ટાઈલ બ્લેન્કેટથી ચહેરો ઢાંકીને સૂતા હોવ તો સાવધાન ઘણીવાર લોકોને રજાઇ કે ધાબળામાં મોઢું ઢાંકીને સૂવાની આદત હોય છે. રાત સવારમાં ફેરવાય છે, પણ તેના મોંમાંથી રજાઇ હટતી નથી. પણ શું આ રીતે સૂવું યોગ્ય છે? પુણ્યતિથિ વિશેષ - ભીમરાવ આંબેડકરના Top 21 વિચાર 1. જીવન લાંબુ હોવાની જગ્યા મહાન હોવું જોઈએ. અચાનક કેમ બંધ પડી જાય છે હ્રદયના ધબકારા, જાણો શુ કહે છે ડોક્ટર્સ, શુ આ પોસ્ટ કોરોના અને વૈક્સીનનુ સંકટ તો નથી ? છીંક આવી અને આવ્યો હાર્ટ એટેક. મંદિરમાં પૂજા કરતા-કરતા થઈ ગયુ મોત. લગ્નના ફંક્શનમાં નાચતા નાચતા પડ્યા અને દુનિયાને કહી દીધુ ગુડબાય. યોગા કરતા, હસતા અને નાચતા ગાતા પણ છોડી દીધી દુનિયા. અહી સુધી કે સ્ટેજ પર અભિનય કરતા અને બસ ચલાવતા ચાલકને આવ્યો હાર્ટ એટેક આવતા મોત થઈ રહ્યુ છે. આ એક ખૂબ જ ગંભીર અને ગભરાવનારો ટ્રેંડ બનતો જઈ રહ્યો છે. Back Pain In Morning: સવારે ઉઠ્યા પછી કમરમાં દુખાવો થાય છે, આ રીતે દૂર થશે Back Pain In Morning: સમયની સાથે સાથે લોકોની લાઈફસ્ટાઈલમાં પણ ખૂબ ફેરફાર આવી ગયો છે. આ કારણે લોકોને ઘણા પ્રકારની પરેશાનીઓ થાય છે. આ સમસ્યાઓમાંથી એક છે સવારે ઉઠતા જ કમરનુ દુખાવો થવો. કમરના દુખાવા ખૂબ સામાન્ય છે. પણ જો સવારના સમયે કમરમાં દુખાવો થાય છે તો તે ખૂબ અસહનીય Women Health Tips: પીરિયડસના દરમિયાન ભૂલીને પણ ન કરો આ કામ, વધી શકે છે પરેશાની Periods Hygiene: પીરિયડસના દરમિયાન દરેક છોકરીને તેમના આખા શરીરને સ્વસ્થ રાખવુ જોઈએ. તેથી અમે તમને જણાવીશ કે પીરિયડસના દરમિયાન કઈ વાતની કાળજી રાખવી જોઈએ.

રાજકોટ તા. ૨૨ : રાજ્ય સરકારે તાલુકા - જિલ્લા પંચાયતોમાં વર્ગ-૩ના કર્મચારીઓની ભરતી માટે જિલ્લા કક્ષાની પંચાયત પસંદગી સમિતિઓનું વિસર્જન કરી સઘળી સત્તા ગુજરાત પંચાયત પસંદગી સેવા બોર્ડને સોપી દેતા નિયમોમાં ધરખમ ફેરફારો તોળાઇ રહ્યા છે. સરકારે આ અંગે વિધાનસભામાં વિધેયક પસાર કર્યા બાદ નવા નિયમો બનાવવા પંચયત અને કાયદા વિભાગમાં કામગીરી ચાલી રહી છે. ૨૦૧૮માં પંચાયત તલાટી અને જુનિયર કલાર્કની જગ્યા માટે સરકારે અરજી મંગાવતા ૨૮૦૦ જેટલી જગ્યાઓ માટે ૩૫ લાખ જેટલી અરજીઓ આવેલ. ત્યારપછી ભરતી પ્રક્રિયા આગળ વધેલ નહિ. સરકારે આ તમામ ફોર્મ રદ્દ કરી નવેસરથી અરજીઓ મંગાવવાનો નિર્ણય કર્યાનું અને તેની સત્તાવાર જાહેરાત હવે પછી થનાર હોવાનું જાણવા મળે છે. ૨૦૧૮ની ૨૮૦૦ જગ્યાઓના બદલે કુલ જગ્યા ૫ હજાર જેટલી કરવાનું નક્કી થયું છે. કલાર્ક - તલાટી ઉપરાંત પંચાયતની અન્ય કેટલીક કેડરો માટે પણ ભરતી પ્રક્રિયા થશે. જે તે વખતે દરેક ઉમેદવારને એકથી વધુ જિલ્લામાં અરજી કરવાની છુટ હોવાથી કુલ અરજીઓનો આંકડો મોટો થઇ ગયો હતો. હવે એક જ જિલ્લામાં અરજીની છુટ અપાશે. જે તે વખતે અરજી કરનારા ઉમેદવારોને વયમર્યાદા કે ફી બાબતે અન્યાય ન થાય તેની સરકાર કાળજી રાખવા માંગે છે. કુદરતી ન્યાયતા સિધ્ધાંત મુજબ તક અપાશે. સરકારે જિલ્લાવાર ખાલી જગ્યાઓ બાબતે માહિતી (માંગણા પત્ર) મંગાવી છે. ૨૦૨૨ની ધારાસભાની ચૂંટણી પૂર્વે વિવિધ વિભાગોમાં મોટાપાયે ભરતી આવી રહી છે. આ સમાચાર શેર કરો Akilanews.com ને સોશ્યલ મીડિયા પર ફોલો કરો છેલ્લા 8 દિવસમાં સૌથી લોકપ્રિય Most Popular Recent ૨૬૪ કલાક સુધી રાત-દિવસ ઉડતું રહ્યું પક્ષીઃ ૧૩,૫૦૦ કિમીની મુસાફરી કરીને રેકોર્ડ બનાવ્‍યો! access_time 10:26 am IST “જિંદગીની ભાગદોડમાં ખુદ જીવવાનુ રહી ગયું” :ગુજરાતી સાહિત્ય સરિતા, હ્યુસ્ટનની બેઠક નં ૨૩૮માં પ્રાર્થના ,સ્વાગત પ્રવચન , ગઝલ ,મૃતક સભોને શ્રદ્ધાંજલિ ,શેર તથા શાયરીની મહેફિલથી શ્રોતાઓ મંત્રમુગ્ધ :મુખ્ય મહેમાન શ્રી સુરેશભાઈને સન્માનપત્ર અને ભેટથી નવાજ્યા access_time 12:25 pm IST શરતો સાથે જુની નોટ બદલવાની વ્‍યવસ્‍થા બનશે access_time 10:14 am IST તરઘડીમાં પારકી પરણેતરને ભગાડી જનારા ગોૈતમની ગવરીદડ પાસે હત્‍યા કરી લાશ તરઘડી લઇ આવી વાડામાં દાટી દીધી'તી! access_time 12:16 pm IST ઓએમજી.....48,500 વર્ષથી સાયબેરિયાના બરફમાં દબાયેલા વાયરસ પુનર્જીવિત કરાયા હોવાની માહિતી access_time 6:19 pm IST ભારતીય સીનીઅર સીટીઝન સભ્યોએ 19 નવેમ્બર 2022 ના રોજ દિવાળી તહેવાર ઉજવ્યો : કેરોલ સ્ટ્રીમ ILમાં કરાયેલી ઉજવણીમાં VIP ગેસ્ટ સહિત 700 થી વધુ સભ્યોએ હાજરી આપી : દીપ પ્રાગટ્ય ,પરસ્પર શુભેચ્છા ,પુષ્પ ગુચ્છથી મહાનુભાવોનું સ્વાગત ,મ્યુઝિકલ એન્ટરટેમેન્ટ પ્રોગ્રામ ,ડાન્સ અને સંગીતની ધૂન ,તથા સ્વાદિષ્ટ ભોજનથી સિનિયરો ખુશખુશાલ access_time 12:44 pm IST અમેરિકાના ટેક્સાસમાં 23 વર્ષીય યુવતીએ બોયફ્રેન્ડના ઘરમાં ઘુસી આગ લગાવી દીધી access_time 6:19 pm IST એક્ટ્રેસ જેકલીનને ઠગ સુકેશ ચંદ્રશેખર સાથે મુલાકાત કરાવનાર પિંકી ઈરાનીની ધરપકડ: ત્રણ દિવસના પોલીસ રિમાન્ડ મંજુર access_time 1:14 am IST પોરબંદરના 255 મતદાન મથકો પર 2.64.355 મતદારો પોતાના મતાધિકારનો ઉપયોગ કરશે. access_time 1:01 am IST આતંકી સંગઠન ISISને એક વર્ષમાં બીજો મોટો ઝટકો: ચીફ અબૂ હસનનું મોત access_time 12:51 am IST મોતનું તાંડવ મચાવનાર એ ગોઝારી ઘટનાએ ૧૩૫ લોકોને કાયમી મોતની સોડ તાણી સુવડાવી દીધા!! access_time 12:40 am IST મોરબીમાં ઝૂલતો પુલ દુર્ઘટનાની પ્રથમ માસિક પુણ્યતિથી નિમિતે મૌન રેલી યોજાઈ. access_time 12:36 am IST મોરબી જિલ્લાના દિવ્યાંગ ૩,૯૬૦ તથા વરિષ્ઠ ૧૩,૨૫૦ મતદારોને સંવેદના પૂર્ણ મતદાન કરાવવામાં આવશે. access_time 12:34 am IST મોરબીના ધરમપુર ખાતે સિરામીક ઉદ્યોગની ઝાંખી કરાવતું વિશેષ મતદાન મથક ઉભું કરાયું. access_time 12:32 am IST

વર્ષ 2015માં રાજય સરકારે ગોધરા તાલુકાની વાવડી બુઝર્ગ, ભામૈયા, ચિખોદરા પંચાયતને ગોધરા પાલીકામાં સમાવેશ કરાવ નોટીડીકેશન જાહેર કર્યું હતું. પાલીકામાં નહી જોડાવવા માટે વાવડી, ભામૈયા, ચીખોદરાના સરપંચ તથા સભ્યો એ ઠરાવ કરીને હાઇકોર્ટમાં વર્ષ 2016 માં પીટીશન દાખલ કરી હતી. હાઇકોર્ટે સામવેશ પર સ્ટે આપ્યો હતો. વર્ષ 2016 થી પાલીકા દ્વારા પંચાયતી વિસ્તારમાં 6.5 કરોડ રૂપીયાની ગ્રાન્ટ પાણી, રસ્તા સહીત વિકાસના કામો, સ્ટેની તારીખ 1/9/22 એ પુર્ણ થતાં પંચાયતોએ વધુ ચાર અઠવાડીયાની મુદત માંગી હતી. હાઇકોર્ટમાં નગર પાલીકાએ પંચાયતે કરેલા 6.5 કરોડનો ખર્ચ તથા પાલીકાના વકીલની દલીલોને ગ્રાહ્ય રાખીને હાઇકોર્ટે વાવડી બુઝર્ગ અને ભામૈયા ગ્રામ પંચાયતની સ્ટેની મુદત વધારવાની અરજી સહીત પીટીશન ડીસમીસ કરતાં સરકારના નોટીફીકેશનની અમલવારી શરૂ થઇ ગઇ હતી. Vavdi Buzarg Grampanchayat Including In Municipality Godhra ગ્રામ પંચાયતની પીટીશન ડીસમીશ થતાં નગર પાલીકાએ નોટીફીકેશનની અમલવારી કરવા જિલ્લા પંચાયતને વાવડી બુુઝર્ગ, ભામૈયા તથા ચીખોદ્રા પંચાયતનો વહીવટ સોપવા પત્ર લખ્યો હતો. ગુરુવારે પાલિકાના ચીફ ઓફિસર , એકાઉન્ટન્ટ સહીતની ટીમ ગોધરા તાલુકા પંચાયતની કચેરી માં જઇને ટીડીઓ પાસેથી ત્રણ પંચયતનો વહીવટ લીધો હતો. તાલુકા પંચાયતની ટીમોએ વાવડી બુઝર્ગ તથા ભામૈયા ગ્રામ પંચાયત તથા ચીખોદ્રા પંચાયતમાંથી મહેસુલી સહીત તમામ દસ્તાવેજોની પાલીકાએ કસ્ટડી લઇને પંચાયતનો વહીવટી પાલીકા હસ્તક કર્યો હતો. આમ હવે સત્તાવાર ગોધરા નગર પાલીકામાં ત્રણેવ પંચાયતનો સમાવેશ થતાં નગર પાલીકા અન્ય કામગીરીમાં જોતરાઈ હતી. જયારે હાઇકોર્ટમાં પીટીશન ડીસમીસ થયા બાદ તાત્કાલીક નોટીફીકેશનની અમલવારી થતાં ગોધરા શહેરમાં ચર્ચાનો વિષય બન્યો હતો. આ પણ વાંચો..વનરક્ષક કર્મચારીઓ ગ્રેડ પે વધારાની માંગણી સાથે હડતાળ પર. શું બદલાવ આવશે? પંચાયતોની મિલ્કતોની માપણીઓ કરવા એન્જીનીયરોની ટીમ બનાવશે. ગોધરા પાલિકાએ ત્રણેવ પંચાયતનો વહીવટ લઇ લીધો છે. જેથી નિયમોનુસાર પંચાયતી કાયદા મુજબ ગ્રામ પંચાયત અને સભ્યોની સત્તાઓ આપોઆપ રદ થઇ ગઇ હતી. ગોધરા તાલુકા પંચાયતની ચિખોદ્રા ગામ વણાકપુર ગ્રામ પંચાયતમાં હોવાથી ચિખોદ્રા ગામની મહેસુલી સહીતનો પાલીકાને કબજો લેવાની પ્રક્રીયા ચાલુ થઇ ગઇ છે. હવે પાલીકા ત્રણેવ પંચાયતોની મિલ્કતોની માપણીઓ કરવા એન્જીનીયરોની ટીમ બનાવશે. રોજબરોજના સમાચાર તથા જીવનસ્પર્શી વિષયો માટે એકમાત્ર વિશ્વસનીય પ્લેટફોર્મ હવે પ્લેસ્ટોર ઉપર પણ ઉપલબ્ધ છે, આજે જ પ્લેસ્ટોર ઉપર થી ડાઉનલોડ કરો Elnews

૨૬૪ કલાક સુધી રાત-દિવસ ઉડતું રહ્યું પક્ષીઃ ૧૩,૫૦૦ કિમીની મુસાફરી કરીને રેકોર્ડ બનાવ્‍યો! access_time 10:26 am IST “જિંદગીની ભાગદોડમાં ખુદ જીવવાનુ રહી ગયું” :ગુજરાતી સાહિત્ય સરિતા, હ્યુસ્ટનની બેઠક નં ૨૩૮માં પ્રાર્થના ,સ્વાગત પ્રવચન , ગઝલ ,મૃતક સભોને શ્રદ્ધાંજલિ ,શેર તથા શાયરીની મહેફિલથી શ્રોતાઓ મંત્રમુગ્ધ :મુખ્ય મહેમાન શ્રી સુરેશભાઈને સન્માનપત્ર અને ભેટથી નવાજ્યા access_time 12:25 pm IST તરઘડીમાં પારકી પરણેતરને ભગાડી જનારા ગોૈતમની ગવરીદડ પાસે હત્‍યા કરી લાશ તરઘડી લઇ આવી વાડામાં દાટી દીધી'તી! access_time 12:16 pm IST શરતો સાથે જુની નોટ બદલવાની વ્‍યવસ્‍થા બનશે access_time 10:14 am IST ભારતીય સીનીઅર સીટીઝન સભ્યોએ 19 નવેમ્બર 2022 ના રોજ દિવાળી તહેવાર ઉજવ્યો : કેરોલ સ્ટ્રીમ ILમાં કરાયેલી ઉજવણીમાં VIP ગેસ્ટ સહિત 700 થી વધુ સભ્યોએ હાજરી આપી : દીપ પ્રાગટ્ય ,પરસ્પર શુભેચ્છા ,પુષ્પ ગુચ્છથી મહાનુભાવોનું સ્વાગત ,મ્યુઝિકલ એન્ટરટેમેન્ટ પ્રોગ્રામ ,ડાન્સ અને સંગીતની ધૂન ,તથા સ્વાદિષ્ટ ભોજનથી સિનિયરો ખુશખુશાલ access_time 12:44 pm IST ઓએમજી.....48,500 વર્ષથી સાયબેરિયાના બરફમાં દબાયેલા વાયરસ પુનર્જીવિત કરાયા હોવાની માહિતી access_time 6:19 pm IST અમેરિકાના ટેક્સાસમાં 23 વર્ષીય યુવતીએ બોયફ્રેન્ડના ઘરમાં ઘુસી આગ લગાવી દીધી access_time 6:19 pm IST વિશ્વના સૌથી મોંઘા શહેરમાં મુંબઈનો સમાવેશ: ન્યુયોર્ક અને સિંગાપોર રહેવા માટે સંયુક્ત-સૌથી મોંઘા શહેરો તરીકે ઉભર્યા access_time 11:08 pm IST સ્પેનિશ કંપની સાઉદી નેવી માટે અનેક મલ્ટિ-મિશન ફાઇટર યુદ્ધ જહાજોનું નિર્માણ કરશે:કરાર પર હસ્તાક્ષર access_time 11:07 pm IST બસ ડેપો પર ભીડનો લાભ લઈ મુસાફરોના પર્સની ચોરી કરતી મહિલાઓને વડોદરા ક્રાઇમ બ્રાન્ચે ઝડપી access_time 10:54 pm IST આ વખતે પરિવર્તન આવશે,લોકો ખૂબ પરેશાન:ભરૂચ વિધાનસભાની 5 બેઠકો પર કોંગ્રેસ સારો દેખાવ કરશે access_time 10:46 pm IST મતદાન જાગૃતિના ઉદ્દેશ સાથે મેયર હિમાલીબેન બોઘાવાલા સાયકલ પર મત આપવા પહોંચ્યા:હર્ષ સંઘવીએ મતદાન બાદ વડીલોના આશીર્વાદ લીધા access_time 10:42 pm IST રાજકોટની ફરજનિષ્ઠ મહિલા કોન્સ્ટેબલ અરૂણાબેને અઢી વર્ષની દીકરીને સાથે રાખીને ફરજ નિભાવી access_time 10:41 pm IST ઘનઘોર જંગલમાં આવેલા બાણેજમાં એકમાત્ર મતદાર માટે બુથ ઉભુ કરાયું :સંત હરિદાસ બાપુએ મત આપ્યો access_time 10:38 pm IST

(કૌશલ સવજાણી દ્વારા) ખંભાળીયા તા.૧ર : દેવભૂમિ દ્વારકા જિલ્લામાં બે દિવસ પહેલા નવના મોત કોવીદ બીન કોવીડમાં થયા હતા તે પછી ગઇકાલે કોવીદમા એક મોત થતા ૩૯ વાળા ૪૦ થયા છે તો બીનકોવીદમાં બેના મોત થતા તેમાં ૮૭ થયા છે. કુલ ૧ર૭ ના મોત થયા છે. છેલ્લા ર૪ કલાકમાં ૯૧ પોઝીટીવ કેસ નોંધાયા હતા. કોરોના તળેગંભીર રોગ હોય પણ શરૂઆતના તબકકામાં ટ્રીટ મેંટ થવાથી શરૂ થાય પણ ગ્રામ્ય પંથકના લોકો જયારે કોરોના છેલ્લી સ્થિતિમાં આવે અને શ્વાસની તકલીફ ઉપડે ત્યારેજ હોસ્પીટલમાં જતા હોય કોરોના વ્યાપક રીતે ફેલાવા માંડયો છે તેન ેકારણેજ ઓકિટવ કેસોની સંખ્યા જિલ્લામાં એક આંકડામાં ૮/૯ થઇ ગઇ હતી તે ૮૦૦ નવા આવી છે. ગ્રામ્ય પંથકમાં જાગૃતતા વ્યાપક જરૂરત ઉભી થઇ છે. એક તબકકે સવારે અંતિમયાત્રા લઇને જતા હોયસાંજે વારો આવે તેવું થતું હતું તથા કલાકો વેઇટીંગ થતું હતું તેમાં હવે શહેર તાલુકા તથા હોસ્પીટલમાં મૃત્યુ દર ઘટતા થોડો હાશકારો લોકોને થયો છે. ગ્રામ્ય પંથકમાં કોરોના સંક્રમણ વ્યાપક બનતા ગ્રામ્ય પંથકમાં વધુ કેસ નોંધાતા હોય તથા લગભગ ગામોમાં અત્યાર સુધીમાં ૮/૧૦ મોત કોરોના મહામારીમાં જ થઇ ગયા હોય ગ્રામ્ય પંથકમાં સ્વયંભુ લોકડાઉન જેવી સ્થિતિ થઇ ગઇ છે. ખંભાળીયાના મોટા ગામમાં વડત્રા ગામના પૂર્વ સરપંચ રામશી રાણા ચાવડાએ એક મુલાકાતમાં જણાવેલ કે આ વખતે કોરોનાનો ડર એવો વ્યાપક થયો છે કે શેરી રસ્તા દુકાનોમાં કયાંય કોઇ વ્યકિત ઘરની બહાર નીકળતાજ નથી. !! (12:55 pm IST) આ સમાચાર શેર કરો Akilanews.com ને સોશ્યલ મીડિયા પર ફોલો કરો છેલ્લા 8 દિવસમાં સૌથી લોકપ્રિય Most Popular Recent ઓએમજી....આ દેશમાં વેચાઈ રહ્યું છે આટલું સસ્તી કિંમતે પેટ્રોલ access_time 6:16 pm IST ભાજપ ૧૪૦: કોંગ્રેસ ૩૪: આપ ૮: સટ્ટાબજાર access_time 11:22 am IST કેનેડાના વડાપ્રધાન કેવી રીતે બનવું તે જાણવા માટે જગમીત સિંહ જર્મનીની મુલાકાતે access_time 2:22 pm IST ૨૬૪ કલાક સુધી રાત-દિવસ ઉડતું રહ્યું પક્ષીઃ ૧૩,૫૦૦ કિમીની મુસાફરી કરીને રેકોર્ડ બનાવ્‍યો! access_time 10:26 am IST ફોર્ચ્યુનની 40 અંડર 40 ની યાદીમાં 2 ભારતીય-અમેરિકનોએ સ્થાન મેળવ્યું access_time 7:17 pm IST ન્યુયોર્કમાં થઇ ભારે બરફ વર્ષા:ઘરોની ઉપર બરફની ચાદર પથરાઈ:2લોકોના મૃત્યુ access_time 6:18 pm IST ICC એ વર્ષ ૨૦૨૪માં યોજાનાર T૨૦ વર્લ્‍ડ કપ માટે ફોર્મેટમાં કર્યા ફેરફારો access_time 11:12 am IST તેલંગણા રાજ્‍યના વારંગલમાં ગળામાં ચોકલેટ ફસાઇ જતા બાળકનું દર્દનાક મોતઃ સ્‍કુલ ટીચરે તાત્‍કાલીક હોસ્‍પિટલમાં સારવાર અર્થે લઇ જતા રસ્‍તામાં મોત access_time 4:56 pm IST ટુંક સમયમાં કેન્‍દ્ર સરકાર દ્વારા પ્રધાનમંત્રી જનધન યોજનાનો બીજો તબક્કો શરૂ કરાશેઃ કરોડો બેંક ખાતા ધારકોને લાભ થશે access_time 4:56 pm IST બોલ્‍ડનેસ અને હોટ તસ્‍વીરોને લઇ ચર્ચામાં રહેતી અભિનેત્રીઓના હુસ્‍નનો જાદુઃ નોરા ફતેહી, ઉર્વશી રૌતેલા, દિશા પટ્ટણી અને મલાઇકા અરોરાએ હદ વટાવી access_time 4:55 pm IST બોલિવુડના ભાઇજાન સલમાન ખાન 30 વર્ષ બાદ અભિનેત્રી રેવતી સાથે ટાઇગર-3માં ચમકશે access_time 4:54 pm IST બોલિવુડ કપલ રણબીર કપૂર અને આલિયા ભટ્ટ પોતાની પુત્રી ‘રાહા'ની પ્રથમ તસ્‍વીર ટુંક સમયમાં શેર કરશે access_time 4:54 pm IST આર્થિક તંગીમાં ખિસ્‍સામાં માત્ર 500 રૂપિયા છતાં ઉછીના પૈસા લઇને ફિલ્‍મ મેકર સાગર સરહદીએ ક્‍લાસીકલ ફિલ્‍મ ‘બજાર' બનાવી access_time 4:54 pm IST ખોટુ બોલવાનો રેકોર્ડ અને જમાનત જપ્‍ત કરવાનો વર્લ્‍ડ રેકોર્ડ આપના નેતાઓ જ બનાવશેઃ કેન્‍દ્રીય મંત્રી અનુરાગ ઠાકોરના આપ પર પ્રહાર access_time 4:51 pm IST

નવરાત્રી દરમ્‍યાન બધા ભકતો દુર્ગા સપ્‍તથતીનુ પઠન કરતા હોય છે. તેમા બ્રહ્માજીએ માં જગદંબાના નવ સ્‍વરૂપોની સ્‍તુતી કરતા જણાવ્‍યું છ.ે પ્રથમ શૈલપુત્રીય દ્વિતીય બ્રહ્મયારીણી તૃતીયં ચંદ્રઘંટેતિ કુસ્‍માંડેની ચતુર્થકમ પંયમમ સ્‍કંદ માતેની ષષ્‍ઠ કાત્‍યાયનીતીય સપ્તમ કાલરાત્રીતી મહાગૌરીતી યાસ્‍ટમી નવંમ સિધ્‍ધિદાત્રીય. નવદુર્ગાઃ પ્રરીતીતા ઉકતાન્‍યેતાની નામાની બ્રહ્મેવ મહાત્‍મતા ઉપર સ્‍તુતીમાં જણાવ્‍યા મુજબ સ્‍કંદ માતાએ જગતજનનીનુ પાંચમુ સ્‍વરૂપ છે અને પાચમાં નોરતાની અધિષ્‍ઠાત્રી દેવી મનાય છે અને એ દિવસે ભગવતી કલ્‍યાણી માતા રાજરાજેશ્વરી માં સ્‍કંદ માતાની આરાધના કરવામાં આવે છે. સ્‍કંદ માતાની ચાર ભુજાઓ છે જમાં માતાજીએ બન્ને હાથોમાં કમળનું ફુલ રાખેલ છ.ે એક ભુજા પોતાના ભકતોને આશીષ આપતી મુદ્રામાં ઉપર રાખ્‍યો છે. જયારે ચોથી ભુજાથી પોતાના પુર સ્‍કંદને તેડેલ છે. માતાજી પદ્માસીના છે અને તેમનું વાહન સિંહ છે સ્‍કંદમાતા ધ્રુવમંડળની અધિષ્‍ઠાત્રી દેવી હોવાથી તેમની ઉપાસના કરનાર અલૌકિત તેજ અને કાંતી પ્રાપ્ત કરે છે. એવુ મનાય છે કે કવિ કાલીદાસ રચિત મહાકાવ્‍ય મેઘદુત અને રઘુવંમ તેમના પર માતાજી સ્‍કંદ માતાની કૃપા હોવાને કારણે રચાયા હતા કારણ તેમની પુજા અને સાધનાથી વિદ્યતા અને અલૌકિત ચેતનાની પ્રાપ્તી થાય છે અને મોક્ષનો માર્ગ સુલભ બને છ.ે સ્‍કંદમાતાનુ સૌથી જુનુ મંદિર કાશી (વારાણસી) માં બલેશ્વરી દેવી મંદિર પરિસરમાં આવેલ છે. માત્ર નવરાત્રીમાંજ મંદિર આખો દિવસ ખુલ્લુ રહે છ.ે માતાજીની આરાધના માટે નવરાત્રીના પાંચમા દિવસે થાગોકલ વિધિ અનુસાર પુજન અર્ચનનુ ખુબ મહત્‍વ છે. આધ્‍યાત્‍મ પથના સાધકો આ દિને વિયુધ્‍ધ ચૈતન્‍યની આરાધના કરે છે. સ્‍કંદ માતા સૌના મંગલકારી કલ્‍યાણી થિવા છે અને બધા પુરૂષર્થોની સિધ્‍ધિ પ્રદાયક છ. દીપક એન. ભટ્ટ મો. ૯૮રપ૧ પપ૩પ૪ (9:54 am IST) Share This News Follow Akilanews.com છેલ્લા 8 દિવસમાં સૌથી લોકપ્રિય Most Popular Recent ૨૬૪ કલાક સુધી રાત-દિવસ ઉડતું રહ્યું પક્ષીઃ ૧૩,૫૦૦ કિમીની મુસાફરી કરીને રેકોર્ડ બનાવ્‍યો! access_time 10:26 am IST “જિંદગીની ભાગદોડમાં ખુદ જીવવાનુ રહી ગયું” :ગુજરાતી સાહિત્ય સરિતા, હ્યુસ્ટનની બેઠક નં ૨૩૮માં પ્રાર્થના ,સ્વાગત પ્રવચન , ગઝલ ,મૃતક સભોને શ્રદ્ધાંજલિ ,શેર તથા શાયરીની મહેફિલથી શ્રોતાઓ મંત્રમુગ્ધ :મુખ્ય મહેમાન શ્રી સુરેશભાઈને સન્માનપત્ર અને ભેટથી નવાજ્યા access_time 12:25 pm IST તરઘડીમાં પારકી પરણેતરને ભગાડી જનારા ગોૈતમની ગવરીદડ પાસે હત્‍યા કરી લાશ તરઘડી લઇ આવી વાડામાં દાટી દીધી'તી! access_time 12:16 pm IST શરતો સાથે જુની નોટ બદલવાની વ્‍યવસ્‍થા બનશે access_time 10:14 am IST ભારતીય સીનીઅર સીટીઝન સભ્યોએ 19 નવેમ્બર 2022 ના રોજ દિવાળી તહેવાર ઉજવ્યો : કેરોલ સ્ટ્રીમ ILમાં કરાયેલી ઉજવણીમાં VIP ગેસ્ટ સહિત 700 થી વધુ સભ્યોએ હાજરી આપી : દીપ પ્રાગટ્ય ,પરસ્પર શુભેચ્છા ,પુષ્પ ગુચ્છથી મહાનુભાવોનું સ્વાગત ,મ્યુઝિકલ એન્ટરટેમેન્ટ પ્રોગ્રામ ,ડાન્સ અને સંગીતની ધૂન ,તથા સ્વાદિષ્ટ ભોજનથી સિનિયરો ખુશખુશાલ access_time 12:44 pm IST ઓએમજી.....48,500 વર્ષથી સાયબેરિયાના બરફમાં દબાયેલા વાયરસ પુનર્જીવિત કરાયા હોવાની માહિતી access_time 6:19 pm IST અમેરિકાના ટેક્સાસમાં 23 વર્ષીય યુવતીએ બોયફ્રેન્ડના ઘરમાં ઘુસી આગ લગાવી દીધી access_time 6:19 pm IST LAC બાદ હવે હિંદ મહાસાગરમાં ચીનની ખોફનાક ચાલ : ભારત માટે મોટો ખતરો- યુએસ રિપોર્ટમાં થયા ખુલાસા access_time 9:20 pm IST AIIMS બાદ હવે જળ શક્તિ મંત્રાલય હેકર્સના નિશાને : સુરક્ષા એજન્સી અને સાયબર એક્સપર્ટ તપાસ દ્વારા તપાસ શરૂ access_time 9:18 pm IST ખોડલધામે કોઇ પક્ષનો પ્રચાર કર્યો નથી, લોકો પોતાની રીતે મતદાન કરે : લોકોમાં નિરાશા છે પણ પરિણામમાં ખબર પડશે:નરેશભાઈ પટેલ access_time 9:04 pm IST પ્રથમ તબક્કાના મતદાનમાં વિવાદ: ધોરાજીમાં બોગસ પ્રિસાઇડિંગ ઓફિસર ઝડપાયો, વઢવાણમાં શાળાના દરવાજા બંધ કરાતા મતદારોના ઉગ્ર દેખાવો access_time 9:01 pm IST ગોધરામાં ઇમરાન પ્રતાપગઢીની સભામાં વિવાદ AIMIM અને કોંગ્રેસના સમર્થક વચ્ચે મોટી બબાલ access_time 8:56 pm IST રાજ્યમાં કોરોના હાર્યો :નવા 10 કેસ નોંધાયા:વધુ 8 દર્દીઓ સાજા થયા:આજે એકપણ દર્દીનું મૃત્યુ થયું નથી:મૃત્યુઆંક 11.043 થયો :કુલ 12.66.212 લોકોએ કોરોનાને હરાવ્યો :આજે 3788 લોકોનું રસીકરણ કરાયું access_time 8:39 pm IST ઈંગ્લેન્ડે ટેસ્ટ ક્રિકેટમાં રચ્યો ઈતિહાસ: પ્રથમ દિવસે ચાર સદી : સ્કોર 500 રનના આંકડાને પાર પહોંચ્યો access_time 8:23 pm IST

યુએસ સ્થિત ટકાઉ સામગ્રી નિર્માતા AlgiKnit જાહેરાત કરી છે કે તે પુનઃબ્રાંડિંગ કરી રહી છે કીલ લેબ્સ. કંપનીના ફ્લેગશિપ સીવીડ આધારિત યાર્નને નવું નામ કેલ્સન પણ આપવામાં આવ્યું છે. “અમે ભવિષ્ય બનાવી રહ્યા છીએ જેમાં ટકાઉ સામગ્રી આપણા મહાસાગરોની શક્તિનો ઉપયોગ કરે છે” કીલ લેબ્સ કહે છે કે એવોર્ડ વિજેતા ડિઝાઇન ફર્મ પેન્ટાગ્રામના સહયોગથી વિકસાવવામાં આવેલ નવી બ્રાન્ડિંગનો ઉદ્દેશ્ય ટકાઉ ભવિષ્યને ટેકો આપવાના તેના મિશનને પ્રતિબિંબિત કરવાનો છે. કીલ એ વહાણની માળખાકીય કરોડરજ્જુ છે, જે સંતુલન બનાવવામાં અને જહાજને આગળ વધવામાં મદદ કરે છે. તેથી આ નામ ટકાઉ કાપડમાં અગ્રેસર બનવાના કંપનીના ઈરાદાનું પ્રતીક છે. પેન્ટાગ્રામ અનુસાર, તેણે કીલ લેબ્સ માટે જે વિઝ્યુઅલ્સ વિકસાવ્યા છે તે સરળ, સ્પષ્ટ રજૂઆત સાથે કુદરતી વાતાવરણની સુંદરતાની ઉજવણી કરે છે. નવું નામ અને બ્રાન્ડિંગ હવે તમામ પ્લેટફોર્મ પર બહાર આવી રહ્યું છે. © રાયન ડફીન સીવીડ આધારિત યાર્નનું ઉત્પાદન કીલ લેબ્સ સીવીડમાંથી અલ્જીનેટ નામના પદાર્થને કાઢીને અને તેને નવીનીકરણીય બાયોપોલિમર્સ સાથે જોડીને તેના યાર્નનું ઉત્પાદન કરે છે. પરિણામી યાર્ન પછી કાપડમાં ગૂંથેલા અને રંગી શકાય છે. ઉદ્દેશ્ય યાર્ન ઉત્પાદનની વર્તમાન પદ્ધતિઓનો વિકલ્પ પૂરો પાડવાનો છે, જે ઘણી વખત અત્યંત પ્રદૂષિત અને સંસાધન-સઘન હોય છે. ગયા ડિસેમ્બરમાં, કીલે ઉત્તર કેરોલિનામાં આર એન્ડ ડી સ્પેસ પ્રદાન કરવા અને ઇન-હાઉસ મેન્યુફેક્ચરિંગ અને બિઝનેસ ટીમોને સમાવવા માટે ઇનોવેશન હબ ખોલ્યું. ત્યારપછીના જૂનમાં, કંપનીએ $13 મિલિયન એકત્ર કર્યા, જેનો તે ઉત્પાદનને માપવા માટે ઉપયોગ કરવાની યોજના ધરાવે છે. કીલ લેબ્સના સહ-સ્થાપક અને સીઈઓ ટેસા કેલાઘને જણાવ્યું હતું કે, “કીલ લેબ્સ નામમાં નવીનતા અને તકો પ્રત્યેની અમારી પ્રતિબદ્ધતા, સતત વિસ્તરતી ક્ષિતિજોની અમારી દ્રષ્ટિનો સમાવેશ થાય છે. “અમારું કામ ફાઇબરથી શરૂ થાય છે પરંતુ અમારી જવાબદારી ત્યાં સમાપ્ત થતી નથી. અમે એવા ભવિષ્યનું નિર્માણ કરી રહ્યા છીએ જેમાં ટકાઉ સામગ્રીઓ આપણા મહાસાગરોની શક્તિનો ઉપયોગ ઉદ્યોગો અને એપ્લિકેશનોને ફેલાવવા માટે કરે છે, જે આપણા કુદરતી ઇકોસિસ્ટમ સાથે માનવતાના સંબંધને સુધારે છે.”

વધુ મહેનત કરતાં પરિણામ ઓછું મળશે. તમે તમારા સંતાનોને લઈને ચિંતિત રહેશો. કામની વ્યસ્તતાને કારણે તમે પરિવાર પર ઓછું ધ્યાન આપી શકશો. હજુ સરકારી કામમાં સફળતા મળશે. પેટના દુખાવાની સમસ્યા થઈ શકે છે. વૃષભ ગણેશજીના આશીર્વાદથી આજે તમે કોઈ પણ કાર્ય મજબૂત મનોબળ અને આત્મવિશ્વાસ સાથે કરશો અને તમને તેમાં સફળતા પણ મળશે. પિતા તરફથી તમને લાભ મળી શકે છે. વિદ્યાર્થીઓને ભણવામાં રસ પડશે. સરકારી કામકાજમાં આર્થિક સફળતા મળી શકે છે. બાળકો માટે મૂડી રોકાણ કરશે. મિથુન ગણેશજી કહે છે કે નવી યોજના શરૂ કરવા માટે આજનો દિવસ અનુકૂળ છે. સરકારી લાભ અને ઉચ્ચ અધિકારીઓને પણ કામનું યોગ્ય પરિણામ મળી શકે છે. ભાઈ-બહેન અને પડોશીઓ વચ્ચેના વિવાદનો ઉકેલ આવી શકે છે. વૈચારિક પરિવર્તનની વધુ શક્યતાઓ છે. ગણેશજી કહે છે કે નાણાકીય બાબતોમાં સાવચેતી રાખવી જરૂરી છે. સિંહ આજે તમે આત્મવિશ્વાસથી ભરપૂર રહેશો. તમે કોઈપણ કામ કરવા માટે ઝડપી નિર્ણયો પણ લઈ શકો છો. પિતા અને વડીલો તરફથી લાભ થશે. સામાજિક પ્રતિષ્ઠામાં વધારો થઈ શકે છે. વાણી અને વર્તનમાં ઉગ્રતા દૂર કરવાની ગણેશજી સલાહ આપે છે. ગુસ્સાનું પ્રમાણ વધુ રહી શકે છે. સ્વાસ્થ્ય બગડી શકે છે. કન્યા રાશિ આજે તમારો અહંકાર અન્ય વ્યક્તિના અહંકાર સાથે સંઘર્ષ ન કરે તેનું ધ્યાન રાખવાની ગણેશજી સલાહ આપે છે. શારીરિક થાક અને માનસિક તણાવ વધુ રહેશે. મિત્રો સાથે કોઈ વાતને લઈને તમારો વિવાદ થશે. સ્વભાવમાં જુસ્સા અને ક્રોધનું પ્રમાણ વધુ રહેશે. ધાર્મિક કાર્યો પાછળ ધન ખર્ચ થઈ શકે છે. સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખો. આકસ્મિક પૈસા ખર્ચ થઈ શકે છે. ઝઘડાઓથી દૂર રહો. તુલા ગણેશજી કહે છે કે આજનો દિવસ શુભ છે. આજે તમને અલગ-અલગ લાભ મળવાની સંભાવના છે. મિત્રો સાથે મુલાકાત અને કેટલીક સુંદર જગ્યાઓ પર જવાની સંભાવના છે. ગૃહસ્થ જીવનમાં પુત્ર અને પત્ની તરફથી સુખ મળશે. પૈસા કમાવવાની તકો છે. આવક વધી શકે છે. વેપારી વર્ગને સારો નફો મળી શકે છે. સ્ત્રી મિત્રોથી લાભ થશે. વૈવાહિક સુખ સારું રહેશે.

ખેડૂતોને પોતાની મગફળીનો પોષણક્ષમ ભાવો મળવાના કારણે સૌરાષ્ટ્ર ભરના ખેડુતો રાજકોટ તરફ વળ્યા છે. રાજકોટ માર્કેટીંગ યાર્ડમાં મગફળીની મબલખ ગુણીની આવક થવા પામી છે. હાલ, મગફળીની વધુ પડતી આવક થવાના કારણે મગફળીની આવક અટકાવી દેવામાં આવી છે. ખેડુતો રાજકોટ યાર્ડમાં વેંચાણ અર્થે સારી કવોલીટીની મગફળીનો ઢગલો કરી રહ્યા છે. Click Advertisement To Visit મગફળીથી યાર્ડ ઉભરાય રહ્યું છે. આ અંગે વધુ માહીતી આપતા રાજકોટ માર્કેટિંગ યાર્ડના ચેરમેન જયેશભાઈ બોઘરાએ જણાવ્યું હતું કે, પોષણક્ષમ ભાવો મળવાને કારણે સૌરાષ્ટ્ર ભરના ખેડૂતો રાજકોટ માર્કેટિંગ યાર્ડમાં વેંચાણ અર્થે જણસી લાવી રહ્યા છે.હાલ માલનો ભરાવો થઈ રહ્યો છે. ખેડૂતોને મગફળીના સારા ભાવો મળવાના કારણે સતત ત્રીજી વખત મગફળીની એક લાખ ગુણીની આવક થવા પામી છે. આ પણ વાંચો…અમદાવાદમાં ચૂંટણીની ટ્રેનિંગમાં ગેરહાજર કર્મચારીઓ સામે ફરીયાદ હાલ માર્કેટિંગ યાર્ડમાં સારી ક્વોલિટીની મગફળીનો ભાવ ૧૨૦૦ થી ૧૩૦૦ રૂપિયા બોલાય રહ્યો છે. જ્યારે મિડીયમ ગુણવતા વાળી મગફળીનો ભાવ ૧૧૫૦ થી ૧૨૫૦ સુધી બોલાઈ રહ્યો છે.જ્યારે પ્રમાણમાં હલકી ગુણવત્તા વાળી મગફળીનો ભાવ ૧૦૦૦ થી ૧૧૫૦ બોલાઈ રહ્યો છે.હાલ માર્કેટીંગ યાર્ડમાં મગફળીના પ્રમાણમાં કપાસની આવક ઓછી છે દિવાળી બાદ ગુણવતાવાળી મગફળીનો ભાવ પણ આસમાને આંબી ગયા છે.મગફળીથી યાર્ડ ઉભરાઈ જવાના કારણે હાલ મગફળીની આવક બંધ કરી દેવામાં આવી છે. રોજબરોજના સમાચારો તથા જીવનસ્પર્શી વિષયો માટે એકમાત્ર વિશ્વસનીય પ્લેટફોર્મ હવે પ્લેસ્ટોર ઉપર પણ ઉપલબ્ધ છે આજે જ ડાઉનલોડ કરો Elnews

રોજ જાંબુ ખાવાથી પાચનમાં સુધારો થશે. આનાથી મેટાબોલિઝમ પણ ઝડપી બનશે. આ તમને વજન ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે. જો તમે ઝડપથી વજન ઓછું કરવા માંગો છો, તો તમે સવારે ખાલી પેટ જાંબુનું સેવન કરી શકો છો જાંબુનો રસ સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. દરરોજ એક ગ્લાસ જ્યુસ પીવાથી તમે તમારું વજન કંટ્રોલમાં રાખી શકો છો. તેનાથી તમારું પેટ ભરેલું રહેશે અને તમને જલ્દી ભૂખ લાગશે નહીં તમે દરરોજ સવારે જાંબુ સ્મૂધી પીવાથી પણ તમારું વજન ઘટાડી શકો છો. સવારે જાંબુની સ્મૂધી પીવાથી તમે દિવસભર ઉર્જાનો અનુભવ કરશો.

બેલ્જિયમ એક કદાવર ઑનલાઇન ડેટિંગ દ્રશ્ય છે આ દેશમાં ઓનલાઇન ડેટિંગ સાઇટ્સની એક વિશાળ ભાત છે તમે ખૂબ ખૂબ કોઈપણ વિશિષ્ટ સારી સાઇટ્સ શોધી શકો છો જો કે, આ લેખમાં, હું મુખ્ય પ્રવાહના ડિટર્સ માટે બેલ્જિયમમાં શ્રેષ્ઠ ઑનલાઇન ડેટિંગ સાઈટ પર ચર્ચા કરવા જઈ રહ્યો છું. જાણો કે ખૂબ જ શબ્દ “ડેટિંગ” બેલ્જિયમમાં અસ્તિત્વમાં નથી, અને તે માત્ર ત્યારે જ ઓળખાય છે, જો તે બધી રીતે, યુએસ મીડિયા દ્વારા. તેથી, તેનો અર્થઘટન નોંધપાત્ર રીતે બદલાય છે, અને તમારી પાસેથી બેલ્જિયમમાં, તમે જાણવાની જરૂર છે કે તમે કોઈની સાથે ગંભીરતાપૂર્વક એકબીજા સાથે છો, એટલે કે સ્થિર સંબંધનો ઉલ્લેખ કરો, અથવા ફક્ત કોઈકને સાથે મળીને જઈને, અથવા કોઈની સાથે લૈંગિક રીતે સંકળાયેલા હોવ અને તેથી વધુ. વધુમાં, ભાષા લિંગને સ્પષ્ટ કરવા માટે પસંદ કરે છે, જોકે તે ડિગ્રીથી ટાળી શકાય છે. કલ્પના છે કે “ડેટિંગ” જેવી એક, નિબંધક શબ્દ, શક્ય હોય તેટલા વિકલ્પોની પરિપૂર્ણતા કરી શકે છે જ્યારે મનુષ્યો એકબીજા સાથે સંપર્કમાં આવે છે, તે બેલ્જિયન લોકો માટે તદ્દન વિદેશી છે, અને તમને ઝડપથી ચોક્કસ બનવાની યાદ અપાશે, અને કોઈ ચોક્કસ શરતોમાં નહીં. પ્રિય ગે ડેટિંગ સાઇટ્સ ગે પાર્ટનર ગે બડી શા માટે તમારે બેલ્જિયનની તારીખ કરવી જોઈએ લાંબા ગાળાના મોટાભાગના લોકો માટે તે ઘણા લાંબા સમયથી તમે અન્યત્ર થઈ શકે તેના કરતાં વધુ સમય માટે તમને તારીખ આપશે. તેઓ આગામી પગલું, લગ્ન માટે મોટું એમ નક્કી કરતા પહેલા તેઓ ઘણા વર્ષોથી તમારી સાથેના સંબંધમાં હશે. બેલ્જિયમ મહિલાઓને જૂના જમાનાની સજ્જ જનની જેમ મોટાભાગની બેલ્જિયમ સ્ત્રીઓ જેમ કે એક સજ્જન માણસ હોવો જોઈએ અને એક મહિલાની જેમ વર્તવું જોઈએ. નિયમો જેમ કે “ત્રીજી તારીખ પછી, હું તેમની પાસેથી આવો અને આવી અપેક્ષા રાખવી જોઈએ” તે મોટાભાગના Belgians માટે કામ કરતું નથી જો તમે મિત્રોને મળો છો, તો તમે યોગ્ય ટ્રેક પર છો, જો તમારી તારીખ તમને કોઈના ઘરે મિત્રો સાથે સમય વિતાવવા માટે જણાવે તો તમે યોગ્ય રીતે આગળ વધી રહ્યા છો. બેલ્જીયનો મિત્રોની ગાઢ, ઘનિષ્ઠ વર્તુળ રાખવા માગે છે. બેલ્જિયમ પુરુષો ડેટિંગ બેલ્જિયમની પુરુષો સંવેદનશીલ, સ્વ-સેવા આપતા અને ઠંડા માટે પ્રતિષ્ઠા ધરાવે છે. જો કે, ત્યાં નિયમના અપવાદો છે. તેનાથી વિપરીત, કેટલાક બેલ્જિયમના પુરુષો આશ્ચર્યજનક રીતે સંવેદનશીલ હોય છે, લગભગ પોતાની જાતને અસુરક્ષિત અને અચોક્કસ હોવાના મુદ્દે. આ જેમ એક માણસ પણ એક મહિલાના હેતુઓ પર સવાલ કરી શકે છે જો તેણીએ તેને ગપસપ કરવા માટે સંપર્ક કર્યો હોય ત્યાં બેલ્જિયમની પુરુષો વચ્ચેની વૃત્તિ છે જે સ્ત્રીઓ કરતાં વધુ નાના છે. લાંબા ગાળાની અથવા ગંભીર સંબંધો માટે ડેટિંગ અને સામાજિકકરણના આનંદ માટે આ વધુ છે સામાન્ય રીતે બેલ્જિયમ પુરુષો લગ્ન કરવાની અથવા આ નાની સ્ત્રીઓ સાથે કોઈ જાતીય સંબંધો ધરાવતી નથી. બેલ્જિયમ સ્ત્રીઓ ડેટિંગ બેલ્જિયમ મહિલાને ડેટિંગ કરવું એ સ્ત્રીઓને ડેટિંગ કરવાના પ્રમાણભૂત નિયમોનું પાલન કરે છે; તમે તેનાથી પ્રભાવિત છો, અથવા તમે નથી જો તમે બિલ ચૂકવતા હો તો મોટા ભાગની સ્ત્રીઓને નારાજ નહીં થાય, જો કે તેઓ તમને આવું કરવાની અપેક્ષા રાખતા નથી. જો તેઓ બિલ વિભાજિત કરવા માંગો છો, તેઓ માત્ર તમને કહી કરશે. દેશમાં જન્મેલ અને ઉછેરવામાં આવે છે જ્યાં બન્ને જાતિઓ સમાન છે, બેલ્જિયમની સ્ત્રીઓ જીવનના મોટાભાગના પાસાઓમાં પ્રભાવશાળી છે. તેઓને હસવું, સારો સમય કેવી રીતે કરવો તે જાણવા જેવું છે, અને કદાચ તમે કોષ્ટકની નીચે પીશે તેઓ શેરીઓમાં પ્રસ્તાવિત હોવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતા નથી અને મોટાભાગના બેલ્જિયમ મહિલા મૃશ્ત્રને ધિક્કારે છે બહેતર બેલ્જીયમ જાતિનો ઉપયોગ તેમના દેખાવ પર પ્રસન્નતા માટે થતો નથી, કારણ કે બેલ્જિયમના પુરુષો આમાં સારા નથી. બેલ્જીયન્સ સાથે સામાજિકકરણ માટેની ટિપ્સ લોકોને સભા કરવાનું સરળ છે નાના લોકો બાર અને ક્લબોમાં મળે છે, જ્યારે જૂની પેઢી મિત્રોના વર્તુળોમાં આગળ વધતી જાય છે. આશ્ચર્યજનક રીતે, બેલ્જીયનો તેઓ સ્વીકાર્યું કરતાં ફલાવાળું અને વધુ બેશરમ છે. આંખનો સંપર્ક ખૂબ મહત્વનો છે; તમારે બતાવવું જરૂરી છે કે તમે આત્મવિશ્વાસ ધરાવો છો પરંતુ ઘમંડી નહીં. જો તમને બહારના લોકો સાથે સંકળાયેલી સમસ્યાઓ છે, તો તમે ડેટિંગ એપ્લિકેશનનો ઉપયોગ કરી શકો છો જેમ કે ટિન્ડર , Badoo , અથવા ફાઇનમાટે . ઇન્ટ્રાવેર્ટ્સ માટે હંમેશા સરળ વિકલ્પો છે અને હું તેમને તપાસવાની ભલામણ કરું છું. બેલ્જિયન અને અમેરિકીઓ પાસે “સૌમ્યતા” નું નિર્માણ શું છે તે અંગે થોડા જુદા ધોરણો છે. અમેરિકીઓ “મિત્રતા” ની દ્રષ્ટિએ સૌમ્યતાને વ્યાખ્યાયિત કરે છે: લોકોની લાગણીઓને અસર કરતા ટાળવા માટે “સફેદ ખોટા” કહેતા, લોકોની ઇચ્છાઓનો ભંગ કરતા હોવા છતાં, “હાય, તમે કેવી રીતે છો?” એમ કહીને કે અમે ખરેખર કેવી રીતે કાળજી રાખીએ છીએ તેઓ કે નહીં, વગેરે છે. જો કે બેલ્જીયન્સ “સૌજન્ય” ને “સૌમ્યતા” બતાવવાની યોગ્ય રીત તરીકે વિચારે છે, અને “આદર” ધારે છે કે અન્ય વ્યક્તિ પ્રમાણિક જવાબ માંગે છે, કેટલાક ખૂબ ઓછી “સફેદ અસત્ય” બેલ્જિયમમાં ડેટિંગની સંસ્કૃતિ બે લોકો એકબીજાને મળે છે અને એકબીજાને જાણતા હોય છે. એક તારીખની ગોઠવણી કરતા પહેલા અમેરિકનો એક કલાક માટે એક અજાણી વ્યક્તિને મળવા માટે મોટે ભાગે દંડ કરે છે, જ્યારે બેલ્જીયન્સ વધુ સમય લાગી શકે છે. તેઓ વિશ્વસનીય વર્તુળો દ્વારા મળવાને પ્રાધાન્ય આપે છે, કોઇકને લાંબા સમય સુધી જાણવાનું, ખાસ કરીને મિત્રોના જૂથો દ્વારા, રોમેન્ટિક કંઈક બનાવતા પહેલા. આ એક કારણ છે કે બેલ્જિયમમાં પકડી લેવા માટે ઓનલાઇન ડેટિંગ ધીમું છે જો બેલ્જિયમ મહિલા એકલાને મળવા માટે આમંત્રણ સ્વીકારે છે, તો તેણી તેને “પ્રથમ તારીખ” અથવા રોમેન્ટિક વ્યાજની સ્પષ્ટ સંકેત તરીકે વ્યાખ્યાયિત કરશે નહીં. તેણી તેને “આ વ્યક્તિને વધુ સારી રીતે જાણવી” તરીકે વિચારી શકે છે. અમુક સમયે, આ પ્રક્રિયામાંથી બે બેલ્જિયમ કોઈક દંપતિ બનશે. સામાન્ય રીતે, મિત્રો કે જેઓ એકબીજાને લાંબા સમય સુધી જાણતા હોય તેમને એકબીજા સાથે જોડાવવાનું ગમે છે, અને છેવટે લોકો ફક્ત જૂથમાંથી જોડાય છે. એક શરાબી મેક-આઉટ (લાંબા-સમયના મિત્રોના જૂથમાં) વારંવાર દંપતિ બનાવે છે ઘણા અમેરિકનો વિશિષ્ટ જવા પહેલાં એક જ સમયે અસંખ્ય લોકો તારીખ, જ્યારે, બેલ્જિયન આ અપમાનજનક શોધવા હાસ્યજનક રીતે, ઓનલાઇન ડેટિંગ બેલ્જિયમની યુએસ-શૈલીની કેટલીક વિભાવનાઓને રજૂ કરે છે યુ.એસ.માં ઑનલાઇન ડેટિંગ મોટા છે, પરંતુ તે ફક્ત ડેટિંગ પ્રક્રિયાના પગલાં # 1 ને બદલે છે: સંખ્યાઓનું મીટિંગ અને આદાનપ્રદાન કરે છે. તે પછી, ડેટિંગ એ જ છે કારણ કે તે દાયકાઓ સુધી રહ્યું છે. પરંતુ ત્યારથી બેલ્જિયન ક્યારેય ખરેખર ડેટિંગ સંસ્કૃતિ નથી, ઓનલાઇન ડેટિંગ તેમને સમગ્ર ડેટિંગ ખ્યાલ રજૂ કરવામાં આવે છે. અમેરિકનો માટે, તારીખ કોઈ મોટો સોદો નથી. તે ઓછી પ્રતિબદ્ધતા છે, તમે કોઈપણ સમયે છોડી શકો છો, અને જો તમે ન ઇચ્છતા હોવ તો આ વ્યક્તિને ફરી ક્યારેય ન જુઓ. તે બેલ્જિયમ સંસ્કૃતિમાં લગભગ દરેક વસ્તુની વિરુદ્ધમાં છે. બેલ્જિયમ વ્યક્તિગત રૂપે કેટલાક લોકોને દોરી જાય છે, પરંતુ એકવાર તમે તેના જીવન માટે છો. તેઓ નમ્ર લોકો છે, અને કોઈ તારીખની આમંત્રણની માંગણી, સ્વીકારી અથવા નકારીને આરામદાયક લાગતી નથી, કારણ કે દરેક વ્યક્તિ સંમત થતા નથી કે અપેક્ષાઓ શું છે. બેલ્જિયમમાં ડેટિંગ રીતભાત પોતાનામાં ડેટિંગ અત્યંત વ્યક્તિગત અને વ્યવહારદક્ષ બાબત છે. કોઈપણ સલાહ અહીં ભાગ્યે જ યોગ્ય હોઈ શકે છે. બેલ્જિયમમાં વસતા એક અમેરિકી લીન પી. મુજબ, “… જો કોઈ બે વ્યક્તિ વચ્ચે કોઈ વાસ્તવિક કનેક્શન હોય તો, તે ડેટિંગના પ્રારંભિક તબક્કામાં ભિન્નતા ઊભી થાય તેવું અસ્તિત્વમાં રહેશે, અને જો તે તફાવતો ખૂબ જબરજસ્ત અને / અથવા સંબંધો લાગે તો અન્ય કારણોસર અસ્તિત્વમાં નથી, પ્રારંભિક તબક્કામાં ઘણા બધા અનુકૂલન કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે તે મદદ કરશે નહીં! સામાન્ય રીતે કોઈ પણ પ્રકારની “સલાહ” સામાન્ય રીતે આમ કરી શકે છે તે ક્યારેક પ્રસંગોપાત કર્કશ લાગણીને દૂર કરવા માટે છે જે કદાચ નાની ગેરસમજમાંથી પરિણમી શકે છે. અને જ્યાં બેલ્જિયમ અને અમેરિકન સંસ્કૃતિઓનો સંબંધ છે, સાંસ્કૃતિક-આધારિત ગેરસમજણો માટે સંભવિત પ્રમાણમાં નગણ્ય છે, તેથી જો બે વ્યક્તિઓ આટલું નબળાં મતભેદો મારફત કામ કરવાનો પ્રયત્ન કરવા માટે પૂરતી ખુલ્લા નથી, જો કે મોટાભાગના લોકો માટે જેમની પ્રેમિકા બેલ્જિયમ છે, એક વિદેશી, ઘણી બધી સાંસ્કૃતિક ઘોંઘાટ અને નાના મુશ્કેલીઓ ક્યારેક એકબીજામાં પરિણમે છે. શા માટે તે ટાળવાનો પ્રયત્ન ન કરો? ચાલો ફરીથી લિનને સાંભળીએ, સામાન્ય રીતે માનવ સંબંધોના નિષ્ણાત અને ખાસ કરીને બેલ્જિયમના લોકો સાથે સંબંધો. એક અમેરિકી બનવું, તેણીની સફળ ડેટિંગ અને બેલ્જિયમ સાથે વાતચીત કરવાનો અનન્ય અનુભવ છે. બેલ્જિયમના પુરૂષો સાથે ડેટિંગ કરતી અમેરિકન સ્ત્રીઓ માટે તેણીની પ્રાયોગિક ભલામણો અને સલાહ અહીં છે (બેઇજિલી મહિલાઓને ડેટિંગ કરતી અમેરિકન પુરુષો માટે: ઊલટું હોઈ શકે છે): મોટાભાગના ભાગમાં, તમારે ખાસ કરીને કોઈ પણ મોટા તફાવત વિશે ચિંતા કરવાની જરૂર નથી, મોટે ભાગે કારણ કે અહીંની લિંગની ભૂમિકાઓ રાજ્યોમાં જે છે તેના કરતા નોંધપાત્ર રીતે અલગ નથી. મોટાભાગના ભાગ માટે, તમે તેને લગભગ કોઈ પણ અમેરિકન માણસની જેમ સારવાર કરી શકો છો. ઉદાહરણ તરીકે, જો તમે જૂના જમાનાના પ્રકારનો છો, તો તે તમારી પાસે મોટાભાગની તારીખો માટે ચૂકવણીની અપેક્ષા રાખે તો તે ફરિયાદ કરવાનું અસમર્થ છે; તે સંભવતઃ અડધા અપેક્ષા રાખશે. પરંતુ જો તમે મહિલા અધિકારો (અને જવાબદારીઓ કે તે સાથે જાઓ) ના ટેકેદાર હોવ તો, ક્યારેક અથવા અડધા સમય માટે તારીખો ચૂકવવા માટે મફત લાગે. તે તેને થોડો આશ્ચર્ય શકે છે, પરંતુ તે મોટે ભાગે તેની પ્રશંસા કરશે, ખાસ કરીને જો તે અત્યંત ઓછા બજેટ પર હોય કે જે મોટાભાગના વિદ્યાર્થીઓ ચાલુ હોય તે કદાચ બિલને ચૂકવવાનો પ્રયાસ કરશે, કારણ કે બેલ્જિયન ઘણી વખત બીલ ભરવાના “વિશેષાધિકાર” માટે એકબીજા સામે લડવા, પરંતુ તમે પછીના બિલને ગુપ્ત રીતે ચૂકવી શકો છો જ્યારે તે જોઈ ન શકે. અથવા, જો તે ખરેખર જૂના જમાનાનું પ્રકાર છે, જેમ કે કેટલાક અમેરિકન પુરુષો છે, તેમનું માનવું છે કે તેમની મરહૂમનું અપમાન કરવામાં આવી રહ્યું છે તેના પ્રતિકૂળ પ્રતિક્રિયા હોઇ શકે છે. પરંતુ જો તે 20 વર્ષની વયે યુવાન છે, તો તે અત્યંત અશક્ય છે. તેથી આ સંદર્ભે તમારા સામાન્ય વૃત્તિને અનુસરવા નિઃસંકોચ. જો તમને તે વિશેની તેમની વર્તણૂક વિશે કોઈ અસ્પષ્ટતા ન હોય તો, તેમને પૂછો નિઃસંકોચ! ડાયરેક્ટ પ્રશ્નો ભાગ્યે જ બેલ્જીયન્સને ગુનો કરે છે (એમ ધારી રહ્યા છીએ કે પ્રશ્ન ખૂબ અંગત નથી), અને તેઓ સામાન્ય રીતે સીધા જવાબો આપવા તૈયાર હોય છે. તેથી આ સંદર્ભે તમારા સામાન્ય વૃત્તિને અનુસરવા નિઃસંકોચ. જો તમને તે વિશેની તેમની વર્તણૂક વિશે કોઈ અસ્પષ્ટતા ન હોય તો, તેમને પૂછો નિઃસંકોચ! ડાયરેક્ટ પ્રશ્નો ભાગ્યે જ બેલ્જીયન્સને ગુનો કરે છે (એમ ધારી રહ્યા છીએ કે પ્રશ્ન ખૂબ અંગત નથી), અને તેઓ સામાન્ય રીતે સીધા જવાબો આપવા તૈયાર હોય છે. તેથી આ સંદર્ભે તમારા સામાન્ય વૃત્તિને અનુસરવા નિઃસંકોચ. જો તમને તે વિશેની તેમની વર્તણૂક વિશે કોઈ અસ્પષ્ટતા ન હોય તો, તેમને પૂછો નિઃસંકોચ! ડાયરેક્ટ પ્રશ્નો ભાગ્યે જ બેલ્જીયન્સને ગુનો કરે છે (એમ ધારી રહ્યા છીએ કે પ્રશ્ન ખૂબ અંગત નથી), અને તેઓ સામાન્ય રીતે સીધા જવાબો આપવા તૈયાર હોય છે. બેલ્જિયન અને અમેરિકીઓ પાસે “સૌમ્યતા” નું નિર્માણ શું છે તે અંગે થોડા જુદા ધોરણો છે. અમેરિકીઓ “મિત્રતા” ની દ્રષ્ટિએ સૌમ્યતાને વ્યાખ્યાયિત કરે છે: લોકોની લાગણીઓને અસર કરતા ટાળવા માટે “સફેદ ખોટા” કહેતા, લોકોની ઇચ્છાઓનો ભંગ કરતા હોવા છતાં, “હાય, તમે કેવી રીતે છો?” એમ કહીને કે અમે ખરેખર કેવી રીતે કાળજી રાખીએ છીએ તેઓ કે નહીં, વગેરે છે. જો કે બેલ્જીયન્સ “સૌજન્ય” ને “સૌમ્યતા” દર્શાવવા યોગ્ય માર્ગ તરીકે વિચારે છે, અને “આદર” ધારે છે કે અન્ય વ્યક્તિ પ્રમાણિક જવાબ માંગે છે, કેટલાક ખૂબ ઓછી “સફેદ અસત્ય” . તેથી, જો તમે ખરેખર તમારા અહંકારને સ્ટ્રોક કરવા માંગો છો, તો તેમને કહો નહીં, “તો, તમે મારા નવા ડ્રેસને કેવી રીતે પસંદ કરો છો?” તમે જે જવાબ આપો છો તે તમને ગમશે નહીં. તેવી જ રીતે, જો તમે ખરેખર તેનો અર્થ નહીં કરો તો “કંઇક સરસ થવું” કહો નહીં. તેની સાથે “ચિટ ચેટ” અથવા “નાની ચર્ચા” કરવા માટે ખૂબ જ પ્રયત્ન કરતા નથી મોટાભાગના બેલ્જીયનો મામૂલી, સુપરફિસિયલ મુદ્દાઓ વિશે નવા પરિચિતો સાથે “બરફ ભંગ” એક માર્ગ તરીકે બોલવાની કળા અથવા કંઇ પણ જાણતા નથી; તે પ્રથા અમેરિકન-શૈલીની “મિત્રતા” માટે છે અને તે બેલ્જિયમ “આદર” નો ભાગ નથી. બેલ્જીયન્સ પણ યુએસમાં નબળા મિત્રતા / પરિચિતોને છીછરા, સુપરફિસિયલ ગુણવત્તા પર નકારાત્મક રીતે પ્રતિક્રિયા આપે છે, અને જો તમે “પ્રકાશ” વાર્તાલાપમાં જોડાયેલા હો તો તે તમારા પ્રત્યે નકારાત્મક પ્રતિક્રિયા આપે. જો તમે વાતચીત માટે સારા વિષયો શોધી રહ્યાં છો, તો પ્રયાસ કરો: રાજકારણ, વર્તમાન ઘટનાઓ, તત્વજ્ઞાન અથવા શાળામાં અભ્યાસ કરતા કોઈપણ વિષય. તેનાથી જુદા હોઈ શકે તેવા અભિપ્રાયોને અવાજથી ડરશો નહીં; જો તમારો અભિપ્રાય ઓછામાં ઓછો તાર્કિક, સારી રીતે વાકેફ અને સારી રીતે જાણકાર છે, તો તે તમારા પોતાના વિચારને ધ્યાનમાં રાખીને વધુ અભિપ્રાય આપવા માટે તમારા માટે માન આપશે. અને જો તમને આંતરરાષ્ટ્રીય રાજકારણ, સમાચાર, વર્તમાન ઘટનાઓ, વિદેશી સંસ્કૃતિઓ વગેરે વિશે વધુ જાણતા નથી, તો પછી જાણો! ફાસ્ટ! બાકીના વિશ્વ વિશે અત્યંત અજાણ હોવા માટે અમેરિકનો પાસે આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રતિષ્ઠા છે. બેલ્જિયન, જોકે, સામાન્ય રીતે નથી. ડેટિંગ તફાવતો નિર્દોષતા – કેટલીક સંસ્કૃતિઓ (જેમ કે ફ્રાંસ અને ઇટાલી), લોકો માટે સીધી અને હિટ થવી તે સામાન્ય છે. બેલ્જિયમમાં, આ કિસ્સો નથી – વાસ્તવમાં, બેલ્જિયમના લોકો સ્ત્રીઓ પર ફટકારવા માટે ખૂબ શરમાળ છે. હું બેલ્જિયમના લોકોને મધ્યમ માર્ગ લેવા માટે સલાહ આપું છું – એક લાક્ષણિક બેલ્જિયમ કરતાં વધુ બેશરમ, પરંતુ એક લાક્ષણિક ઇટાલિયન કરતાં ઓછી શાપિત છે. (હું નીચેની વિડિઓમાં ઉદાહરણ આપું છું) ટચ – બેલ્જિયમ અમેરિકનો કરતાં ઓછી સ્પર્શિયાર છે તેનો અર્થ એ કે તમારે આ જાણવાની જરૂર છે, પરંતુ બરફને તોડવાથી ડરશો નહીં. બેલ્જિયમ મહિલાઓને તમે સ્પર્શ અથવા એક અમેરિકન મહિલા તરીકે તમે નજીક તરીકે ખસેડવા તેવી શક્યતા ઓછી છે, પરંતુ તે તમને તેના નજીક થોડી ખસેડવાની રોકવા ન દો. લોજિકલ કન્વર્ઝેશન – બેલ્જિયમ ગંભીર છે તે બીબાઢાળ (મારા મતે) ખૂબ સાચું છે જો તમે બેલ્જિયમને પૂછો કે તેઓ ક્યાંથી આવે છે, તો તેઓ તમને સુંદર આલ્પાઇન ગામનું વર્ણન કરતાં તેમના વતનમાં દિશા આપવાનું વધુ સંભાવના ધરાવે છે, જેમાં તેઓ ઉછર્યા હતા. વાતચીત આનંદ જાળવવા માટે તમારે આ ટેવમાં ઘટાડો કરવાનું રહેશે. ઉપરાંત, જો તમે બેલ્જિયમની છોકરીને હસાવતા હોઈ શકો છો, તો તેનો અર્થ એ છે કે તે યુ.એસ.માં ઘણું વધારે છે. બ્રેગિંગ – યુ.એસ.માં, બ્રેગિંગ ખૂબ સામાન્ય છે, અને વલણ એ છે કે “તે અહંકારિત નથી જો તે સાચું છે”. બેલ્જિયમમાં, જો તમારી પાસે ઠંડી ગુણો હોય તો તમે જે વ્યક્તિને રુચિ ધરાવો છો તેને તમે સમજાવી શકો છો, તમે તેને હમણાં જ લાવી શકતા નથી – તમારે અન્ય વ્યક્તિને તેમાંથી બહાર કાઢવાની જરૂર છે પરંતુ તમારા શ્રેષ્ઠ ગુણો છુપાવી નાખો!

Revision as of 07:09, 7 July 2021 by MeghaBhavsar (talk | contribs) (Created page with "{{SetTitle}} {{Heading|વિસ્તાર જ વિહાર| સુરેશ જોષી}} {{Poem2Open}} આ ઋતુમાં આકાશ અને પૃથ્વ...") (diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff) Jump to navigation Jump to search વિસ્તાર જ વિહાર સુરેશ જોષી આ ઋતુમાં આકાશ અને પૃથ્વીનું પરિરમ્ભણ આપણામાં પણ હર્ષના રોમાંચ જગાડે છે. આકાશ આત્મીય બનીને પાસે સરી આવે છે. કપૂરના ઢગલા જેવાં વાદળો પવન સાથે દોડે છે. નદીઓ પારદર્શકતા ખોઈને મીંઢી બની છે, તળાવનાં હૃદય ઊંડાં બન્યાં છે. ઘેરાયેલા આકાશની પડછે વૃક્ષોની આકૃતિ ઊપસી આવે છે. કોઈ આવા વાતાવરણને મ્લાન કહે. મને એવું લાગતું નથી. એમાં એક પ્રકારની વિહ્વળતા છે, જે મધુર રીતે આપણને ક્ષુબ્ધ કરે છે. આપણી બધી પ્રાપ્તિને અપ્રાપ્તિનો પુટ આપ્યો હોય એવું લાગે છે. ધાન્યના ઊગેલા અંકુરો ખેતરને છેડે ઊભા રહીને જોઈએ તો આંખમાં હરિતવર્ણની અંજનશલાકા સ્નિગ્ધતાને આંજી દેતી હોય એવું લાગે છે. આષાઢનો આ પહેલો દિવસ છે. પાવાગઢ પાસે જ છે, અને એના શિખરને વાદળો ભેટતાં પણ હશે, પણ તે અહીંથી દેખાય એમ નથી. પહેલાં તો આંગણામાં પારિજાત હતું, રાતરાણી હતી, હવે તો ઘરને આંગણું જ નથી, ઓટલો જ નથી. એને ‘ફલેટ’ કહે છે તે સાચું છે – બધું જ સપાટ! બધાં બારણાં વાસીને અળગાં બેસી રહે. નાનાં બાળકો તો સર્વવ્યાપી. એને કોઈ ઘર પારકું નહીં. પણ એય પ્રવેશી શકે નહીં. મોટેરાઓ તો પોતાના અળગાપણાને વિશિષ્ટતા ગણે, એના અહંકારની પોટલી બાંધીને સાચવ્યા કરે. માનવીના મુખને જોવાનો આનન્દ કેટલો બધો છે! કેવળ જોઈ રહેવાના સુખનો મને ખૂબ લોભ છે. પૃથ્વીનાં બધાં જ રૂપ ગમે છે. હૃદય રસથી છલકાતું હોય ત્યારે બધું આનન્દથી રસાઈ જાય છે. પણ હૃદયના કંજૂસ લોકોના શબ્દમાં સ્નિગ્ધતા નથી હોતી, કર્કશતા હોય છે. એઓ શબ્દો માપી જોખીને વાપરે છે. લાગણી હોવી એને એઓ કદાચ શાપ લેખતા હશે. બહુ મિતભાષી, નિયન્ત્રિત સજ્જનોને મળું છું ત્યારે પ્રાણ રૂંધાય છે. પણ શબ્દોનો અજસ્ર ધોધ વહેતો હોય તો એનો ખળખળ અવાજ સાંભળવો ગમે છે. વિસ્તરવું એ પ્રાણનો સ્વભાવ છે. નદી દોડીને વિસ્તરે છે. પવન આકાશનો સ્પર્શ કરાવે છે. સમુદ્રનો સામો કાંઠો દેખાતો નથી, મેદાનના વિસ્તારમાં આંખ વિહાર કરીને સુખી થાય છે. કવિતામાં ભાષા વ્યવહારના મર્યાદિત સંકેતોમાંથી મુક્ત થઈને વિહાર કરે છે. વિસ્તાર હોય તો જ વિહાર થઈ શકે. આથી જ જેઓ બધું સંકોચીને કચ્છપવૃત્તિ ધરાવતા પોતે પોતાના દરમાં ભરાઈને જીવે છે તેમને હું સમજી શકતો નથી. સંકોચની પાછળ લઘુતાગ્રન્થિ રહી હશે, ભય પણ હશે જ. પણ એ એક વ્યાધિ છે. સંકોચને બદલે વિસ્તાર જ આપણે તો સાધવો જોઈએ. કોઈકને મળીએ તો હૃદય મુક્તિ અનુભવે, વિહારનું સુખ મળે; પણ કોઈકની ઉપસ્થિતિમાં આપણી વાણી પણ રૂંધાઈ જાય છે, દૂર ભાગી જવાનું મન થાય છે. કેવળ ઔપચારિક વ્યવહાર પતાવીને નાસી છૂટીએ છીએ. કોઈ વાર એકાન્ત પણ ગમે છે. પણ તે પ્રાણ રૂંધી નાખે એવું સાંકડું નહીં હોવું જોઈએ. સીમાહીન એકાન્તથી હું ભયભીત થઈ નથી ઊઠતો. મેં જોયું છે કે નાના નાના સ્વાર્થ, વાસનાઓ, અલ્પ આકાંક્ષાઓ જ માનવીને સંકોચે છે, વામણો બનાવે છે. એ મોટા આસને બેઠો હોય તોય એની ક્ષુદ્રતાને સંતાડી શકતો નથી. જેનો આત્મા પરમાત્મા સ્વરૂપ હોય તે જ આત્મસ્થ આત્મપરાયણ, આત્મલીન બની શકે. સાર્ત્ર ગભરાઈ ઊઠીને કહે છે કે ઇતર તે જ આપણું નરક. જે ઇતર છે તેને આપણે ઓળખતા નથી, તેની સાથેના સમ્બન્ધની કોઈ ભૂમિકા સ્થાપી શકતા નથી, આપણે તો જે પર છે તેને જ પરમ ગણીએ છીએ, કારણ કે તેને નિમિત્તે જ આપણે આપણી સંકુચિતતાને ઉલ્લંઘી જઈ શકીએ છીએ. આથી જે પરાત્પર છે તે જ શ્રેષ્ઠ છે, જે પર છે તેને હૃદયની વિશાળતાથી આપણું આત્મીય બનાવીએ ત્યારે જ આપણને ચેન પડે. 14-7-72 Retrieved from "https://wiki.ekatrafoundation.org/index.php?title=અહો_બત_કિમ્_આશ્ચર્યમ્/વિસ્તાર_જ_વિહાર&oldid=7363"

ઘણાં લોકોને જોક સંભળાવવાનો ખૂબ શોખ હોય છે. આવા લોકો ‘એક જોક્સ કહુ’ કરી શરુ કરે અને જોક પૂરો થાય એ પહેલા તો પોતે હસવા લાગે. આ દુનિયામાં એવી પણ નોટો છે કે જેમને ચોક અને ડસ્ટર લઈને જોક સમજાવવો પડે. તો એક અમારા અમેરિકાવાસી ફેસબુક દોસ્ત કેતનભાઈ છે જે ફેસબુક પર જોક વાંચીને ‘હાહાહાહા’ કરીને એટલું જોરથી હસે છે કે એમની ઑફિસમાં ભુરિયાઓ ઉભા થઈને જોવા લાગે કે ‘વોસ્સ પ્રૉબ્લેમ વિથ કેટન?’ હમણાં જ અમે આવો એક જોક સાંભળ્યો. કનુઃ કેમ રે...છેલ્લા ૬ મહિનાથી તેં જગ્યાનું ભાડું આપ્યું નથી. ગમે તેમ કરીને ભાડાનાં પૈસા આપ. હું તને ફક્ત ત્રણ દિવસની મુદત આપું છું. મનુઃ ઠીક છે, હું દશેરા, દિવાળી અને ક્રિસમસ આ ત્રણ દિવસ પસંદ કરું છું. ઉપરોક્ત જોક મરકી જવાય એવો અને બહુ સરળતાથી પચી જાય એવો સુપાચ્ય છે. પરંતુ નવરાં નખ્ખોદ વાળે એ ન્યાયે અમે આ જોકમાં થોડા ઊંડા ઉતરી જોકની થોડી એનાલિસીસ કરી નાખી. વાંચનારને ચેતવણી આપવામાં આવે છે કે આ એનાલિસીસની વધારે એનાલિસીસ કરવી નહિ. ૧) પહેલું તો મકાન માલિક અને ભાડુઆત કનુ અને મનુનાં નામમાં કાફિયા મળે છે એ ઘણો મોટો જોગાનુજોગ છે. જાણવા જેવું એ પણ છે કે જો બંનેની પોતપોતાની ફોઈઓએ એમના નામ રાશિ પ્રમાણે પાડ્યા હોય તો કનુ મિથુન રાશિનો અને મનુ સિંહ રાશિનો થયો. એટલે જ્યોતિષશાસ્ત્રની રીતે જોઈએ તો કનુએ મનુને ઘર ભાડે આપીને મોટી ભૂલ કરી છે. ૨) મનુએ છ મહિનાથી ભાડું નથી આપ્યું એના કારણો શું હોઈ શકે તે વિચાર માગી લે છે. શું મનુની આર્થિક પરિસ્થિત એટલી ખરાબ છે? શું મનુની નોકરી છૂટી ગઈ છે? શું મનુની બૈરી (પત્ની વાંચવું) (બહુ) ખર્ચો (કરે) છે? શું આ માટે રાજ્ય સરકાર કે ભારત સરકારને જવાબદાર ઠેરવી શકાય? કે પછી આ વૈશ્વિક મંદીની અસર છે? ૩) કનુ મનુ ને ‘ગમે તેમ કરીને’ ભાડાના પૈસા આપી દેવા જણાવે છે તે ખૂબ જ વાંધાજનક છે. ગમે તેમ કરી ને એટલે? શું મનુ બેંક લૂંટીને પણ ભાડું ભરે તેવું કનુ ઇચ્છે છે? શું મનુ પોતાના છોકરાંનું (જો હોય તો) ભણતર રખડાવી ભાડું ભરે? અને આવું જ જો થાય તો આખી સમાજ વ્યવસ્થા તૂટી પડે એનો કોઈએ વિચાર કર્યો છે ખરો? ૪) કનુ મનુને ત્રણ દિવસની મુદત આપે છે તે વાજબી નથી. છ મહિનાનું ભાડું ચઢી ગયું ત્યાં સુધી શું કનુ ઊંઘતો હતો? એકદમ ત્રણ દિવસની મુદત આપે તો બચારો મનુ ક્યાંથી રૂપિયા લાવે? અને મુદત શબ્દનાં ઉપયોગથી કનુ વકીલ હોય તેવી અમને ગંધ આવે છે. આમ, આ જોક વકીલોની સમાજમાં વધી ગયેલી ધાકનો પણ આડકતરો ઉલ્લેખ કરે છે. ૫) મનુ ત્રણ દિવસની મુદતના જવાબમાં સૌથી પહેલાં ‘ઠીક છે’ એવું કહે છે. આ મનુનો ‘કુલ’ સ્વભાવ દર્શાવે છે. આથી જ આપણે મનુનું શું થશે એવી ચિંતા આગળ કરી હતી તે અસ્થાને છે તેવું પ્રતીત થાય છે. કદાચ મનુના આવા કૈંક ચક્કર હોઈ શકે અને એને રોજ નોટિસો મળતી હશે એટલે એને આમાં કશી નવાઈ નથી લાગતી. ૬) મનુ દશેરા, દિવાળી અને ક્રિસમસ એ ત્રણ દિવસની પસંદગી કરે છે. આમાં મનુ પોતે ડફોળ છે અથવા તો એ કનુને ડફોળ બનાવવા માંગે છે એવું જોકમાં કહેવાયું છે. એ જે હોય તે, મનુ શોખીન ચોક્કસ લાગે છે. દશેરા અને દિવાળીની પસંદગી મનુ ફાફડા જલેબી અને દિવાળી નાસ્તાનો શોખીન હોય તેવું દર્શાવે છે. જોકે મનુની પત્ની ડાયેટીશિયન નહિ હોય નહીંતર એ મનુને ફાફડા જલેબી ન ખાવા દે. આ ઉપરાંત ક્રિસમસની પસંદગી મનુ વેસ્ટર્ન કલ્ચરથી પ્રભાવિત હોય તેવું દર્શાવે છે. ૭) પણ દશેરા અને ક્રિસમસ ભેગાં કરનાર મનુ સેક્યુલર હશે તેવું માની શકાય. જો કે એ સંજોગોમાં જોક બનાવનારે ચાર દિવસની મુદત આપી હિંદુ, મુસ્લિમ, શીખ અને ઈસાઈ એ ચારેય ધર્મોનાં તહેવારોને જોકમાં સ્થાન આપ્યું હોત તો દેશના બિનસાંપ્રદાયિક અને બુદ્ધિજીવી લોકો પણ આ જોકને માણી શકત. ખેર, જોક બનાવનારને જે ગમ્યું તે ખરું! થોડું લખ્યું છે, ઝાઝું કરીને વાંચજો! ડ-કાકા આઈ હેઈટ ટીયર્સ બકા, સોરી, કાકા ! ! Posted by Adhir Amdavadi at 16:05 No comments: Email ThisBlogThis!Share to TwitterShare to FacebookShare to Pinterest Labels: ક્રેઝી, સંદેશ Monday, July 23, 2012 એકડાની મોનોપોલી | મુંબઈ સમાચાર | વરાઇટી સપ્લીમેન્ટ | લાતની લાત ને વાતની વાત | ૨૨-૦૭-૨૦૧૨ |અધીર અમદાવાદી | મનુષ્યના જીવનમાં એક નંબરનું બહુ મહત્વ છે. આમ તો ગણિતજ્ઞોએ શૂન્યની બીજી બાજુ માઈનસમાં આખી સંખ્યા સૃષ્ટિ શોધી છે, પણ ગણતરીની શરૂઆત તો એકથી જ થાય છે. માતાની કુખે પહેલું બાળક જન્મે એટલે એ આપોઆપ એક નંબરનું બાળક ગણાય છે. એનાં ભણવાની શરૂઆત પહેલાં ધોરણથી થાય છે. આ બાળક કૉલેજમાં જાય તો પણ એને ફર્સ્ટ ઇયરમાં જ પ્રવેશ મળે છે. પછી એ પ્રેમમાં પડે, એક વાર, બે વાર, ત્રણ વાર, અનેક વાર. પણ મહિમા તો પહેલાં પ્રેમનો જ ગવાય છે. અરે, પહેલું ચુંબન ક્યાં કોઈ ભૂલી શકે છે? માણસ લગ્ન કરે તો તે સૌથી પ્રથમ પહેલાં લગ્ન જ કરે છે, એની ગમે તેટલી શાખ હોય, એ ગમે તેટલો પૈસાપાત્ર હોય, એ સીધાં બીજાં લગ્નથી શરૂઆત નથી કરી શકતો. અને લગ્ન કરે એટલે પાછી પ્રથમ રાતનું મહત્વ ક્યાં ઓછું છે? બીજાં લગ્નની ત્રીજી રાતે શયનખંડ સજાવે એવું જોયું છે કદી કોઈએ? જબરી જોહુકમી છે આ નંબર વનની! જેણે પણ આ એકડાની શોધ કરી છે, એણે એકડાની મોનોપૉલી કરી બીજા આંકડાઓને હળાહળ અન્યાય કર્યો છે, અને એટલું જ નહિ આ કાવતરાનું મૂળ સદીઓ જુનું છે. હા, કાલિદાસે પણ અષાઢસ્ય પ્રથમ દિવસે કહ્યું હતું, દ્વિતીય, તૃતિય કે ચતુર્થ દિવસે નહિ. રામાયણમાં દશરથની રાણી નંબર વન કૌશલ્યાનાં પુત્ર નંબર વન રામને વનમાં જવું પડે અને પોતાના પુત્ર ભરતને ગાદી મળે એ માટે રાણી નંબર બે કૈકયીએ કેટલાં પ્રયત્ન કરવા પડ્યા હતાં. વિચારો કે આ નંબર વનનું આટલું વર્ચસ્વ ન હોત તો રામાયણ રચાત? શૂન્ય ગમે તેટલાં હોય પણ એકડા વગર એનું મૂલ્ય શૂન્ય જ હોય છે, પણ આગળ એકડો લાગે એટલે એ દસ, એક સો, એક હજાર, એક લાખ, એક કરોડ, એક અબજ બની જાય છે. એક શૂન્ય પાલનપુરીના અપવાદને બાદ કરતાં શૂન્યની કિંમત એકડા વગર કંઈ નથી. એવું કહેવાય છે કે સ્ત્રી પુરુષ એકબીજા વગર એકડા વગરના મીંડા જેવા છે. પણ વાસ્તવિક જીવનમાં કોણ એકડો અને કોણ મીંડું છે એ નક્કી કરવા માટે (શારીરિક રીતે એક જણ એકડા જેવું અને બીજું મીંડા જેવું દેખાતું હોય તો પણ!) આ બંને અંદર અંદર કાયમ ઝઘડતા રહે છે, અને એમ જ જીંદગી પૂરી થઈ જાય છે. રૂપિયામાં પણ એક નંબરના રૂપિયા અને બે નંબરના રૂપિયા હોય છે. ઘણાને બે નંબરના રૂપિયા બહુ ગમે છે, જોકે એક નંબરના તો એમને ગમે જ છે. એક નંબરના રૂપિયા બેંક ખાતાઓમાં રહે છે અને એ સફેદ કહેવાય છે. તો બે નંબરના તિજોરી અને લોકરોનાં અંધારાંમાં રહે છે અને બ્લેક મની કહેવાય છે. રૂપિયામાં પણ આમ રંગભેદ છે, અને એ પણ નંબરને આધારે છે એ વાત ઘણી દુ:ખદ છે. સંઘર્ષ કરી આગળ આવેલ ગોવિંદા નામનાં ફિલ્મ અભિનેતા કમ કોમેડિયનની ઘણી હીટ ફિલ્મોનાં ટાઇટલમાં નંબર વન હતું. પણ કુલી નંબર ૧, જોડી નંબર ૧, હીરો નંબર ૧ જેવી ઘણી ફિલ્મમાં કામ કરવા છતાં એ અભિનેતા નંબર ૧ ન બની શક્યો. આ દરમિયાન એને લેટ લતિફ નંબર ૧ નું માનદ ઉપનામ પણ મળ્યું. પછી એણે નેતા નંબર ૧ બનવા કોશિશ કરી. પણ રાજકારણમાં એ ફિલ્મો જેટલો સફળ ન થઈ શક્યો. છેલ્લે એની દશા વોશરમેનનાં ડોબરમેન જેવી થઈ ગઈ. (આ ‘બોલ બચ્ચન’ ફિલ્મ જોઈ ત્યારથી થોડો અંગ્રેજીનો પ્રૉબ્લેમ થઈ ગયો છે!) જોકે આ રાજકારણના મામલે તો આ છોટેમિંયા પહેલાં બડે મિંયા અમિતાભે પણ ક્યાં આંગળાં નહોતા દઝાડ્યા? એ પણ એ પ્રાઈમ મિનિસ્ટર કમ ફ્રેન્ડ નંબર ૧ માટે! રાજકારણમાં આમેય નંબર વનનું મહત્વ ખૂબ છે. અહિં કોઈ સંપત્તિમાં તો કોઈ પૂતળા બનાવવામાં, કોઈ ઉત્સવો કરવામાં તો કોઈ કૌભાંડો કરવામાં, કોઈ ઉદ્ઘાટન કરવામાં ને કોઈ કંઈ નહિ કરવામાં નંબર વન હોય છે. પાછાં આ નંબર વન નક્કી કરવા જાત જાતના સર્વે થતાં હોય છે. એમાં ચીફ મિનિસ્ટર નંબર વનનો સર્વે ગરમાગરમ ચર્ચા જગાવે છે. જેની તરફેણમાં સર્વેના પરિણામો હોય તે રાતોરાત હોર્ડીંગો પર ચઢી જાય અને જેનું નામ સર્વેમાં પાછળ હોય એ સર્વેની વિશ્વસનીયતા પર સવાલો ઊભા કરે. રાજકારણીઓને આમેય આવું વિરોધનું રાજકારણ બહુ ફાવે. રાજકારણમાં નંબર વન હોવું પૂરતું નથી, નંબર વન દેખાવું પણ એટલું જ જરૂરી હોય છે. વિશ્વમાં દરેક કંપનીઓ પોતાને નંબર વન કંપની સાબિત કરવા પ્રયત્ન કરે છે. અમુક તો પોતે નંબર વન છે એવું જાતે જાહેર પણ કરી દે છે. એક મોબાઈલ કંપની પણ પોતે નંબર વન છે એવું જાહેર કરે છે, પણ અમારા અનુભવ પ્રમાણે એ કંપની કોલડ્રોપ રેટમાં નંબર વન છે. કોઈ કંપની એમની ફૅક્ટરીમાં સૌથી વધારે ઘાસ છે એ બાબતે પણ નંબર વન હોઈ શકે. તમે ઝીણા અક્ષરોથી લખેલું લખાણ વાંચો ત્યારે સાચું ખબર પડે. આવી કંપનીના કસ્ટમર કેરમાં ફોન કરો, અને પ્રથમ પ્રયત્ને તમારું કામ થઈ જાય તો તમે પોતાને લકી નંબર વન ગણજો, બીજું શું! ■ Posted by Adhir Amdavadi at 21:31 No comments: Email ThisBlogThis!Share to TwitterShare to FacebookShare to Pinterest Labels: મુંબઈ સમાચાર કોલેજસ્ય પ્રથમ દિવસે | સંદેશ | સંસ્કાર પૂર્તિ | લોલમ લોલ | ૨૨-૦૭-૨૦૧૨ | અધીર અમદાવાદી | ઘણી બધી વસ્તુ માણસ કોઈને કોઈ વખત તો જિંદગીમાં પહેલી વાર કરતો જ હોય છે. આ દરેક પહેલી વખતે એને થોડો ડર હોય છે, તોડો રોમાંચ હોય છે. બાળક જન્મે પછી પહેલી વાર જાતે ચાલે, પહેલી વાર સાઈકલ ચલાવે અને પડે, પહેલી વાર સ્કૂલ જાય, પહેલી વાર બોર્ડની પરીક્ષા આપે. પહેલી વાર જુઠ્ઠું બોલી પિક્ચર જોવા જાય. પણ પહેલી વાર કૉલેજ જાય ત્યારે. કૉલેજ પહેલી વાર જવાનું હોય એટલે ઘેરથી દાદી દહીં ખવડાવીને મોકલે. ક્યાંક ચાંલ્લા અને આરતી પણ થાય. ક્યાં ખાઈશ અને શું ખાઈશ એ અંગે મમ્મી સલાહ સૂચન આપે. કાકાનો દીકરો અભિ અને મામાની દીકરી હેલિએ એજ કૉલેજ કરી હોઈ કયા પ્રોફેસરથી સાચવવું અને કયાનાં ક્લાસમાં મોબાઈલ પર એસએમએસ એસએમએસ રમાય એ ટીપ્સ પણ આપે. એટલું જ નહિ, એ લોકો પ્રોફેસરોને કેવાં હેરાન કરતાં હતાં એની વાતો ચાટ મસાલો ભભરાવીને કરે! કૉલેજના પ્રથમ દિવસે નવા જિન્સ અને નવા ટી-શર્ટ પહેરવાનો રિવાજ છે. પીઠથેલો બોલે તો રક્સેક પણ નવો હોય, થેલાનાં સત્તર ખાના પૈકીના એકમાં પાણીની બોટલ પણ ખોસી હોય. હાસ્તો, આપણાં હિસાબે, જોખમે અને રૂપિયે ચાલતી સરકાર પર જો પાણીની ક્વૉલિટી માટે ભરોસો ન કરાય તો સેલ્ફ ફાઇનાન્સ કૉલેજ પર થોડો કરાય? એમાં પાછી આપણાં આ ધાડપાડુએ જો રિઝલ્ટમાં ધાડ મારી હોય તો બાઈક કે સ્કૂટર પણ નવું મળ્યું હોય. એટલે એકંદરે જીગો કોરો કડકડતો કે જીગી કોરી કડકડતી કૉલેજમાં આવે, એ પણ રુઆબથી, એટલે એ અલગ તરી આવે. ધ્યાનથી જુઓ તો બે પાંચ નોટો તો લેબલ ઉખાડ્યા વગર જ કપડાં ચઢાવીને આવી હોય! સરકાર ગમે તેટલાં પ્રયત્ન કરે, અપર અને મિડલ ક્લાસની જ્યાં બહુમતી હોય એવી કૉલેજ અલગ તરી જ આવે છે. અપર ક્લાસ કૉલેજમાં રણબીર, ઈમરાન, કેટ અને પીગી ચોપરાની સ્ટાઈલ્સ દેખાતી હોય તો મિડલ ક્લાસમાં હિમેશ અને સોનાક્ષી જેવું ડ્રેસિંગ દેખાય. એકમાં કાર અને બાઈકનો ઝમેલો હોય તો બીજી કૉલેજમાં નજીકના બસ સ્ટેન્ડ સુધી ચાલતા જતા-આવતાં નવા કોલેજીયા (નવા નિશાળિયાની જેમ નવા કોલેજીયા) જોવા મળે. અને માત્ર ડ્રેસિંગ જ નહીં, એમનાં વજનમાં પણ દેખીતો ફેર જોવા મળે. આ નવું ટોળું કૉલેજમાં દાખલ થાય એટલે આખી કૉલેજના બધાં નોટિસબોર્ડ અને જુનાં ટાઈમટેબલ જોઈ વળે. નોટિસબોર્ડ પાસે નીચે પડેલું હેન્ડબિલ પણ એ ઊંચકીને વાંચી નાખે. પણ નવું ટાઈમ ટેબલ તો કોક સિનિયર (કૉલેજ જોઈન કર્યા તારીખ પ્રમાણે) લાગતાવેત જ ઉખાડી ગયો હોય. નવાં નમૂનાઓમાં પાછો ઉત્સાહ બહુ હોય. એવામાં કોઈ જુનો સહપાઠી મળી જાય તો એનો ઉત્સાહ બમણો થઈ જાય. પછી ભલે સ્કૂલમાં એ બે જણે કદી વાત પણ ન કરી હોય. નાખી દેવા જેવી બાબતમાં એ હસતા હોય. મોબાઈલ નવો છે એ દેખાડવા જરૂર વગર વારેઘડીએ મોબાઈલમાં મૅસેજ ચેક કરતાં હોય. જોકે જુનાં મોબાઈલધારકો પણ બેટરીનો ટેસ્ટ કરવા અને કવચિત કોઈ ફોન એવોઈડ કરવા ભવિષ્યમાં ‘બેટરી લો છે, મુકું’ એવું બહાનું કાઢી શકાય એટલે પણ એ મોબાઈલ દર બે મીનીટે જોતાં હોય છે. આ બધામાં છોકરી જો કોઈ પરિચિત ન મળે તો શાંત ઊભેલી જોવા મળે. અલબત્ત મોબાઈલનું ટેસ્ટીંગ ચાલુ જ હોય! કૉલેજના પ્રથમ દિવસે જુનાં જોગીઓ જરૂર કૉલેજ આવે. ક્લાસ શરુ થયા હોય કે ન હોય. એમાં છોકરાઓ તો નવો ‘પાક’ કેવો છે એનો જાણે ક્યાસ કાઢવા આવતાં હોય એમ આવે. તો છોકરીઓ પણ ‘વ્હાય બોયઝ શુડ હેવ ઓલ ફન?’ એ દાવે હાજર હોય. કૉલેજના પ્રથમ દિવસે જુનાં અને નવા છોકરાં જુદાં તારવવા હોય તો જે સ્કૂટર, ઓટલા, પાળી પર ખાલી હાથ બેઠાં હોય એ જુનાં. એમાં પણ બાઈક પર ડબલ સવારી બેસવું એ એમનું ફેવરીટ. પાર્કિંગ, અને એમાંય બાઈકની સીટ સિવાય એમને કોઈ જગ્યા આખી દસ એકરની કૉલેજમાં ન જડે! ‘ભાર વગરનું ભણતર’ વિચાર જુનાં જોગીઓએ બરોબર જીવનમાં ઉતાર્યો હોય છે, એટલે સુધી કે ઘણીવાર તો પરીક્ષામાં પણ એ પેન-પેન્સિલ લીધા વગર જતાં હોય છે. નવા કોલેજીયાનું આવા જુનાં જોગીમાં પરિવર્તન ઝડપથી અને અભૂતપૂર્વ થતું જોવા મળે છે. ■ ડ-બકા તારો હાથ, તારી બોલી અને તારો જ વિજય, લે ઉછાળ શોલેનો આ ઐતિહાસિક સિક્કો બકા. Posted by Adhir Amdavadi at 21:28 1 comment: Email ThisBlogThis!Share to TwitterShare to FacebookShare to Pinterest Labels: સંદેશ Saturday, July 21, 2012 પકો અમેરિકા પહોંચી ગયો | મુંબઈ સમાચાર | વરાઇટી સપ્લીમેન્ટ | લાતની લાત ને વાતની વાત | ૧૫-૦૭-૨૦૧૨ |અધીર અમદાવાદી | ‘કેવી રીતે જઈશ’ નામની એક અલગ ગુજરાતી ફિલ્મ આવી છે. એમાં છોકરો અમેરિકા જાય એવી ઘેલછા ધરાવતાં પરિવારની વાત સરસ રજૂ થઈ છે. આ અમેરિકા મંદીગ્રસ્ત હોવા છતાં અમેરિકા જનાર હજુ પણ એટલાં જ ઉત્સાહથી ત્યાં જાય છે એ હકીકત છે. કોક નોકરી ન મળતાં પાછાં પણ આવે, પણ મોટાભાગના દુધમાં સાકરની જેમ અમેરિકામાં ભળી જાય છે. ઓગસ્ટ મહિનામાં ત્યાં નવી ટર્મ ચાલુ થાય એટલે એફ-૧ વિઝા પર અમેરિકા જવાની સિઝન ભારતમાં જુન-જુલાઈમાં આવે. પકો (ઉર્ફે પકેશ પ્રવિણચંદ્ર) એન્જીનિયર થયો હોય, જીઆરઇ અને ટોફેલ જેવી પરીક્ષાઓ આપી હોય, અને એડમિશન ફોર્મ ભર્યા પછી જેવી અમેરિકન યુનિવર્સીટી એડમિશન ઓફર સાથે આઈ-૨૦ મોકલે એટલે જેમ પગ પર કીડીઓ ચઢી હોય એમ આખો પરિવાર ઉપરનીચે થઈ જાય. પપ્પા બેન્ક બેલેન્સના આંકડા વિઝા કન્સલ્ટન્ટને ગમે તેવાં કરવાં ચારેબાજુ છેડા અડાડવા લાગે. એમાં જેના ક્રેડીટ કાર્ડના બિલ ભરાતાં ન હોય કે ચૌદ હજારના ચેક પણ બાઉન્સ થતાં હોય એવાં લોકોના ખાતામાં પણ પચીસ ત્રીસ લાખ રૂપિયા રાતોરાત બોલતાં થઈ જાય. તો બીજી તરફ મમ્મી સ્વેટર અને લઈ જવા માટેના વાસણો અલગ કરવાં લાગે. અમેરિકામાં કોઈ ઓળખીતા-પાળખીતા કે દૂરના મામા રહેતાં હોય તો એમને ફોન લગાડી સમાચાર આપવામાં આવે કે ‘ભાણો આવે છે’. પણ મામા રહેતા હોય ત્યાંથી પકાની યુનિવર્સીટી વિમાનમાં જાવ તો પણ પાંચ કલાક અને છસો ડોલર (ગુણ્યા સત્તાવન!) થાય એ મામા સમજાવે તો પણ આપણા આ પ્રવિણભાઈને ‘કોક છે આપણું ત્યાં’ એ વાત પર રાજી થતાં ન રોકી શકે! પછી તો વિઝા માટે દોડધામ શરું થાય. ગુજરાતમાંથી આવનાર મુંબઈ રહેતાં સગાને આગોતરા ફોન કરી જાણ કરે કે ફલાણી ઢીંકણી તારીખે કોલ છે, અમે આવીએ છીએ. એમ્બેસીમાં જઈ ઇન્ટરવ્યૂમાં શું કહેવું, કેવી રીતે કહેવું, અને ખાસ તો શું ના કહેવું એ ખાસ શીખવવામાં આવે. અંગ્રેજીમાં જે સાડત્રીસ માર્ક્સ સાથે પાસ થતો હોય એ પાછો શિખામણ આપે કે જવાબ કઈ રીતે આપવા. ‘ગભરાયા વગર જવાબ આપજે’, ‘જોજે મામાની ત્યાં મોટેલ છે એ ભૂલમાં પણ બકતો, નહીંતર ખલ્લાસ’ જેવી સલાહો અપાય. એમાં સાથી મિત્રો કે જે અગાઉ વિઝા માટે જઈ આવ્યા હોય, કે અન્યો કે જેમણે બીજાં પાસે ખાલી સાંભળ્યું હોય એ પણ પોતાનું વિઝા જ્ઞાન પ્રગટ કરે. ‘પાંચ નંબરની વિન્ડો ન આવે તો સારું, ત્યાં બધાની ફાઈલ રીજેક્ટ થાય છે’. અમુક એમ્બેસીમાં ઘુસ્યા પછી કેવી રીતે વર્તવું એની પકાને શિખામણ આપે. ‘જોજે પાછો ત્યાં નખ ન ચાવતો’. ‘ફ્રેન્ડ્સ સાથે ગપ્પા મારવા ન માંડતો’, ‘આપણે એમ જ કહેવું કે ભણીને પાછાં જ આવવાનું છે, ફાધરનો બિઝનેસ છે ને એટલે’, ‘તારું નામ બોલાય એ ધ્યાનથી સાંભળજે નહીંતર આઇશ પાછો ધોયેલા મૂળાના પિત્તા જેવો!’. વિઝા મળે એટલે તો ઘર જાણે યુદ્ધ છાવણીમાં પલટાઈ જાય. આખા ઘરમાં ઇન્કમ ટેક્સની રેડ પડી હોય એમ બેગો ખુલ્લી પથરાયેલી હોય. બે મોટી અને એક નાની એમ ત્રણ બેગ ખરીદી હોય, પણ ત્રણેય જુદાં રંગ અને ડીઝાઈનની હોય. એમાં મમ્મી જો શિક્ષક હોય તો બેગમાં ભરવાની ચીજવસ્તુઓનું કાયદેસર લીસ્ટ બને. એમાં પાછાં વિભાગો પાડ્યા હોય. કપડાં, વાસણો, નાસ્તો, અનાજ-મસાલા, કોસ્મેટીક્સ, દવાઓ વગેરે વગેરે. એટલે પકો ત્યાં જઈ ત્રણ વખત લોન્ડ્રી કરે ત્યાં સુધી તો એનાં કપડામાંથી દવાઓ, હિંગ, ઢેબરાં જેવી વસ્તુઓની મિક્સ વાસ આવતી હોય. પકેશ હોંશિયાર હોય તો એનાં કપડાંની ખરીદીનો વહીવટ જાતે કરે, નહીંતર મમ્મી કોકને ભળાવે. પાછું આપણે ત્યાં એ સુખ છે કે આબુથી લઈને અમેરિકા સુધી જવું હોય તો સાથે શું લઈ જવું, કેવા કપડાં લઈ જવા અને ક્યાંથી શોપિંગ કરવું સસ્તું પડશે, કેટલું વજન લઈ જવાય, જેવી સલાહ વગર મફતમાં મળી જાય છે. એટલું જ નહીં, તમને સો બસોનું ડિસ્કાઉન્ટ કરાવી આપવા આવા શુભેચ્ચકો ઓફિસમાં અડધા દિવસની ગાવલી પણ મારી દેતાં ખચકાતા નથી! હજુ પણ ઘણાં છોકરાં અમેરિકા જાય ત્યારે જિંદગીમાં પહેલી વાર પ્લેનમાં બેસતા હોય છે. એટલે એ એરપોર્ટમાં ઘુસે એટલે પાછળ ગપ્પા મારતું ટોળું સાબદું થઈ ‘આવજો આવજો’ કરવાં લાગે. પેલો પાસપોર્ટ, ટીકીટ અને સામાન સાથે બેગેજ સ્ક્રીનીંગ, ટીકીટ, ઈમિગ્રેશન અને સિક્યોરીટી એમ એક પછી એક કાઉન્ટર પર થતો, કદીક ખોટી લાઈનમાં સમય બરબાદ કરી, છેવટે વેઇટિંગ લોન્જમાં બોર્ડીંગની રાહ જુએ છે. પણ વિમાનમાં બેસે એટલે કઠણાઈ શરું થાય છે. એક તો સાંકડી સીટ, અડધી રાતની ફ્લાઈટ હોય, થાક્યો હોય અને પેલા આદીલ મન્સૂરીએ કહેલા એ વળાવવા આવેલા ચહેરાઓ આંખોમાં ફરતાં હોય એટલે ન એ ઉંધી શકે ન એ જાગી શકે. એમાં એર હોસ્ટેસ સુચના અને પછી વેલકમ ડ્રીન્કસ વગેરેનો મારો ચલાવે. ‘એને ના પાડીએ તો ખોટું લાગી જાય તો?’ એ હિસાબે એરહોસ્ટેસ જિંદગીમાં ભાવી નથી એવી કડવી કોફી ઓફર કરે તો પકો એ પણ ગટગટાવી જાય છે. ને પછી આવું અનેક ગમતું ન ગમતું કરતો કરતો પકો આખરે અમેરિકા પહોંચી જાય છે. ત્યાં એરપોર્ટ પરથી જ ભારત પહોંચી ગયાનો ફોન કરે એટલે જાણે ઈડરિયો ગઢ જીત્યા હોય એમ અડધાં ગામને ફોન કરી જાણ કરવામાં આવે કે ‘પકો અમેરિકા પહોંચી ગયો.’ ■ Posted by Adhir Amdavadi at 12:07 5 comments: Email ThisBlogThis!Share to TwitterShare to FacebookShare to Pinterest Labels: મુંબઈ સમાચાર કમરા ભાભીનો બરાપો | સંદેશ | સંસ્કાર પૂર્તિ | લોલમ લોલ | ૧૫-૦૭-૨૦૧૨ | અધીર અમદાવાદી | તમારા ભાઈના વાર ધોરા થવા આયા પણ હજુ એવા ને એવા ભોરા રહ્યા. એકવાર હું ઘંટીએ લોટ દરાવવા ઉભી’તી. મેં એમને કીધું કે જાવ સામે લારીમાંથી ટીંડોરા લઇ આવો તો એ પરવર લઇ આયા બોલો. એમને ગુવાર લાવવાનું કો તો ચોરી લઇ આવે. આવા તો કેટલાય ગોટારા કર છ. અને ગુસ્સો પણ બહુ કરે. આપડે કસુ બોલીએ તો ઉપરથી ડોરા કાઢે. પણ મેં તો બરયુ એજ સાક બનાઈ આલ્યું પણ એક કોરિયો ખાધોને કે કે ‘આ તો મોરું છ’. તે ઉપરથી મીઠું ભભરાયું. હવે એમને પ્રેસર છ. તે રોજ ગોરી લેવી પડ છ. તો તમે જ કો કે ઉપરથી મીઠુ લેવાય? પણ એ ખાવાના તો એવાં સોખીન કે વાત ના પૂછો. સનિવાર કર્યો હોય અને ફરારી ખાવામાં બટેટાની કાતરી જોઈએ, નકરું તેલ તેલ. પાછો ડાયાબિટીસ છ પણ રોજ ગર્યું જોઈએ જમવામાં. કંઇ ન મરે તો મારે એમને ગોરનો ટુકડો આપવો પડે. ચામાંય એમને બે ચમચી ખાંડ જોઈએ. દારમાંય એ ખાંડ નાખે. પછી બુમો પાડઅ કે મોઢું ગર્યું ગર્યું થઈ ગયું છ, કંઇક તીખું આલ. ને મીઠાઈ તો એટલી ભાવઅ કે ના પૂછોને વાત. બે દાડા ગર્યું ન મરે તો અકરાઈ જાય. એમાં મોહનઠાર એમને બહુ ગમે. મહિનો થયો નથી કે કીધું નથી ‘કમરા, મોહનઠાર બનાયે બહુ દાડા થઈ ગ્યા નઈ?’ કમરા મારું નામ. પણ કોક દાડો લાડમાં કમુ પણ કે ! રજાનો દાડો હોય તો એ નવરા બેઠા હોય, તે બીજું શું કરે? નખ્ખોદ વારે. આપડ ને જપીને બે ઘડી બેસવા પણ ના દે. વારેઘડીએ કે કે ચા બનાવ, ફલાણું લાવ ઢીકણું આપ. ચા પાછી ઠંડી ના ચાલે, વરાર નીકરતી જોઈએ. એક દાડો તો મેં તો કંટારીને કહી દીધું કે બીજી કામવારી લઈ આવો, મારાથી આ બધો કુથો નથી થતો. તો કે આ ઉંમરે બીજી સોધવા ક્યાં જઉ? એ દાડાનાં થોડા હખણા ચાલ છ. હા, આપડને આડીઅવરી વાત કરતા નથી આવડતુ. જે હોય એ સીધેસીધું કહી દેવાનું. હા પેલી જાહેરાતમાં આવે છે એવું, ‘સીધી બાત નો બકવાસ’. તમને થસે કે કમરા બુન તમને તો ઈંગ્લીસ હારું પણ આવડ છ, તે આવડ જ ને, ઈંગ્લીસ અમને ભોરાભાઈ સાહેબે ભણાવેલું કોઈ જેવાતેવાએ નહિ. તે એક વાર અમઅ કાંકરિયા ફરવા ગ્યા’તા. મેં કીધું આપડે ભેર ખાઈસુ? પણ એ મગનું નામ મરી પાડે તો ને? હાવ મુંજીની જેમ ચાલ્યા કરે. એમાં એમનો દોસ્ત જીગ્નેસ મરી ગ્યો. તો એ બેઉ કાંકરિયાની પારી પર બેઠા અને ક્યાંય સુધી વાતો કરી. બંને બારપણનાં દોસ્ત. નાનપણમાં બંનેના ઘર બાજુબાજુમાં, એટલે એમના ફેમિલી હરીમરીને રહે. બારકોને તો આમેય વસ્તી જોઈએ. તે કોલેજ સુધી બેઉ સાથે ભણ્યા. પણ તમારા ભાઇને તો આગર વધવાની કોઈ ધગસ નઈ. ને એમનો દોસ્ત આગર ભણવા અમેરિકા ગયો. ને ત્યાં જ એક ગોરી છોકરીને પરણી ગયો. એ છોકરીનું નામ પણ સારું જ છ, હા યાદ આવ્યું, મારિયા. મારિયાથી યાદ આવ્યું. એક વાર તમારા ભઈ એમની જૂની ડાયરી સોધવા મારિયામાં ચડ્યા’તા. પણ એમાં એટલી ધુર હતી કે છીંકાછીંક સરુ થઈ ગઈ. એમાં પાછી ત્યાં એક ગરોરી દોડાદોડ કરે. ને તમારા ભઈના સરીર પર જારા બાવા બાઝી ગ્યા. વારમાં પણ ચુનાથી ધોરા ધોરા થઈ ગ્યા. મને તો બર્યું એટલું હસવું આવે કે રોકાય જ નહિ. પણ મેં તો એમને સાવરણી પકડાવી દીધી કે હવે ઉપર ચઢ્યા છો તો ભેગા ભેગા મારિયું વારી નાખો. હાસ્તો, આજકાલ કામવારા કેટલા હેરાન કર છ. અને એ તો આમેય નવરા જ હોય છ. હાસ્તો, સરકારી નોકરી છ ન. મારા પપ્પાએ એમની નોકરી જોઈને જ નક્કી કર્યું’તુ. પપ્પા એમને મરીને આયા તો કેતા’તા કે ‘સોકરો થોડો ઢીલો છ, પણ છ કાંકરા જેવો અને પાછી સરકારી નોકરી છ’. મને લગન પછી ઠેક ખબર પડી કે કાંકરા જેવો નહિ પણ ધુર જેવો છ ! પણ સુ થાય બુન, પડ્યું પાનું નિભાવવું પડ છ. ■

કોણ છે આ કલાકાર અને કેમ હું ન્યુ ઓર્લીન્સ શ્રેણીમાં તેમનાં વિષે એકદમ અભિભૂત થઈને વાત કરતી રહી હતી?! બૅન્કઝી, તેમનું આર્ટ, તેમની સાથે જોડાયેલી વાતો / વાર્તાઓ બધું એટલું રસપ્રદ છે, મને આશ્ચર્ય એ વાતનું છે કે, આપણાં પ્રખ્યાત લેખકોએ તેમનાં વિષે ઑલરેડી લખી નથી નાંખ્યું! સાથે સાથે એ વાતનો આનંદ પણ છે કે, આ ખજાનો આપણી ભાષામાં ખોલવાનો મોકો મને મળ્યો છે. :) બૅન્કઝી દુનિયાનાં સૌથી પ્રખ્યાત સ્ટ્રીટ-આર્ટિસ્ટ છે. કદાચ આજની તારીખે એકવીસમી સદીનાં સૌથી પ્રખ્યાત અને મહત્ત્વનાં કલાકાર અને તરીકે તેમની ઓળખાણ આપીએ તો તે પણ અતિશયોક્તિ નહીં જ હોય. બૅન્કઝી તેમનું શેરીનું નામ (street name) છે, જેમ લેખકોનાં તખલ્લુસ હોય તેવી રીતે. આ નામથી તેઓ પોતાનું કામ કરે છે પણ, તેમનું સરકારી નામ કોઈને નથી ખબર. તેમનો ચહેરો તેમનાં અંગત વર્તુળ સિવાય કોઈએ નથી જોયો. તેઓ કોણ છે તેનાં વિષે ઘણી ધારણાઓ છે પણ, ચોક્કસપણે ક્યાંય કોઈ ઉલ્લેખ નથી. તેમની કોઈ એવી ખાસ સિગ્નેચર પણ નથી, જે જોઈને કોઈ પણ આસાનીથી કહી શકે કે, આ બૅન્કઝીનું જ કામ છે. ફક્ત કલાનાં ખરા જાણકાર અને વિવેચકો ઓળખી શકે તેવી તેમની એક આગવી સ્ટાઇલ છે. આમ, તેમનું કામ જ તેમની ઓળખાણ અને સિગ્નેચર પણ છે. તેઓ 1990થી કાર્યરત હોવાનું માનવામાં આવે છે અને તેમનું આર્ટ દુનિયાની નજરમાં આવેલું છે લગભગ છેલ્લા એક દશકથી. હું માનું છું કે, કળામાં બે બાબતોનું સૌથી મહત્ત્વનું સ્થાન છે – એક છે એ કે, તમે શું કહેવા માંગો છો અને બીજું છે તમે એ વાત કેટલી સારી રીતે કહી શકો છો, તમારાં ક્રાફ્ટ / કારીગરી / ટેક્નિકલ એબિલિટી વડે. આ બેમાંથી એક હોય ત્યારે કલાકાર શ્રેષ્ઠ કહેવાતો હોય છે અને બંને હોય ત્યારે મહાન. બૅન્કઝી પાસે બંને છે. સ્ટ્રીટ આર્ટ આમ પણ વર્ષોથી એક alternative art form (મુખ્ય પ્રવાહથી અલગ દિશામાં ચાલતી કળા) તરીકે, અનેક પ્રકારનાં અન્યાય વિરુદ્ધ સામાન્ય જનતાનાં અવાજ તરીકે વપરાતું આવ્યું છે અને બૅન્કઝી એ માધ્યમને સારામાં સારી રીતે ઉપયોગમાં લે છે. તેમનાં આર્ટમાં સામાન્ય રીતે બે મોટી થીમ્સ જોવા મળે છે – એક છે દુનિયામાં થતાં શોષણ, દમન અને અન્યાય તરફ પોતાનાં આર્ટ વડે લોકોનું ધ્યાન દોરવું, જેનાં માટે તેઓ સૌથી વધુ પ્રખ્યાત છે અને બીજી છે અકલ્પનીય સ્થળોએ અકલ્પનીય વિષયો એ રીતે દોરવાં કે, બહુ ધ્યાનથી જુઓ તો જ એ દેખાય. બાકી ખબર ન પડે કે, અહીં કોઈએ કૈં દોર્યું છે. તેમની આ બીજી થીમ બહુ મજેદાર છે. તેમનો એક ઉંદર બહુ પ્રખ્યાત છે અને બીજો છે તેમનો સિગ્નેચર વાંદરો. દુનિયામાં ઘણી બધી જગ્યાએ તેઓ પોતાનો નાનો ઉંદર મૂકી આવે છે. કોઈ વખત કોઈક દીવાલનાં નીચેનાં ખૂણે, કોઈ વખત ન્યુ યોર્કનાં મૅનહૅટનનાં સતત ટ્રાફિકથી ભરેલા રહેતા એક ચાર રસ્તા પર આવેલી એક મોટી ઘડિયાળ પર! Banksyનાં ફોટોઝમાંથી પેંગ્વિન બુક્સ ઑસ્ટ્રેલિયાએ ‘વૉલ ઍન્ડ પીસ’ નામનું એક પુસ્તક છાપ્યું છે જેનાં લેખક બૅન્કઝી પોતે છે. તેમાં તેમણે કહ્યું છે કે, નાના હતા ત્યારે તેઓ પોતાનું કામ એક બેઠકમાં પૂરું ન કરી શકતા અને બહુ સમય લાગે તો પોલિસ દ્વારા પકડાવાનો ભય રહેતો (ગ્રાફિટી અને મ્યુરલ્સ બનાવવા મોટાં ભાગનાં દેશોમાં દશકોથી ગેરકાનૂની છે) એટલે તેમણે પોતાનાં આર્ટનાં સ્ટેન્સિલ બનાવીને તેને ઠેર ઠેર ચોંટાડવાનું શરુ કર્યું. સ્ટેન્સિલ એટલે એક પ્રકારનું સ્ટિકર. બૅન્કઝીને જે કૈં, જેવું, અને જેટલું દોરવું છે એ તેઓ એક ખાસ પ્રકારનાં મટીરિયલ પર બનાવી લે. બૅન્કઝી (અને દુનિયાનાં ઘણાં સ્ટ્રીટ આર્ટિસ્ટ્સ) આવાં સ્ટેન્સિલ્સ સામાન્ય રીતે ‘એસિટેટ શીટ’ પર બનાવે છે. એસિટેટ શીટ એક પ્રકારનું પ્લાસ્ટિક છે. આ શીટ લાંબાં સમય સુધી ફાટતી નથી અને તેને ભેજ પણ નથી લાગતો. આમ, કોઈ પણ પીસ બનાવવાનું તમામ કામ તેઓ પોતાનાં વર્કશોપમાં, ખાનગી રીતે કરે અને તેમને યોગ્ય લાગે ત્યારે આ આર્ટ-વર્કને જે-તે જગ્યાએ દીવાલ પર ચોંટાડી દે. આ રીતે નિયત સ્થળે, ખુલ્લામાં વધુ સમય રોકાવું ન પડે અને ચોંટાડવા જેટલો સમય જ જે-તે સ્થળ પર આપવાનો રહે અને પકડવાની શક્યતા ઓછી રહે! આ જ તથ્યમાં બૅન્કઝીની ગોપનીયતાનું કારણ પણ સમાયેલું છે. જેને જાણતા ન હો તેને જેલમાં કઈ રીતે નાખો! બૅન્કઝીનાં કામની બીજી એક વિશેષતા (કે કરુણતા) એ છે કે, તે લાંબો સમય ટકતું નથી. સ્ટ્રીટ આર્ટની દુનિયામાં defacing બહુ થતું રહે છે. ડીફેસિંગ એટલે કોઈ કલાકારનાં કામ પર અન્ય કલાકાર પોતાની ગ્રફિટી કે પોતાનું મ્યુરલ બનાવીને મૂળ કામને ઢાંકી દે તે ઘટના. બૅન્કઝીનાં કામ પર આવું ડીફેસિંગ બહુ થાય છે અને ડીફેસિંગ ન થાય તો એ આર્ટ સીધું ચોરાઈ જાય! ચોરાય પણ કેવી કેવી રીતે! અમેરિકનાં ન્યુ ઓર્લીન્સ શહેરમાંમાં બૅન્કઝીનાં જે ત્રણ મ્યુરલ બચ્યાં છે, તેમાંથી એક જે દીવાલ પર બનાવવામાં આવ્યું છે તે દીવાલનો એક આખો કટકો તોડીને ચોરી જવાનો પ્રયત્ન થયેલો! આ તો ભલું થાઓ એ મ્યુરલની સામે આવેલી દુકાનનાં કર્મચારીનું, જેને કઈંક ખોટું થઇ રહ્યું હોવાની આશંકા લાગી અને તેણે પોલીસને ફોન કર્યો, જેનાં કારણે એ દીવાલ તથા બૅન્કઝીનું એ મ્યુરલ બચી ગયાં અને ચોરની ધરપકડ થઇ. આ ઘટના વિષે વાંચીને સ્વાભાવિક રીતે જ સવાલ થાય કે, એવું શું છે બૅન્કઝીનાં આર્ટમાં કે, લોકો તેની ચોરી કરવા માટે આટલી બધી મહેનત કરે? ટૂંકો અને સરળ જવાબ છે, પૈસા – બૅન્કઝી આર્ટની દુનિયામાં એટલો પ્રખ્યાત થઇ ચુક્યો છે કે, એ બે લીટા કરીને વેંચવા મૂકે તોયે લાખોમાં વેંચાય! પણ, લાંબો અને રસપ્રદ જવાબ જોઈતો હોય તો આગળ વાંચો. 2002માં બૅન્કઝીએ ‘ગર્લ વિથ આ બલૂન’ નામની એક સિરીઝ શરુ કરી હતી. આ પીસનો વિષય છે આઠ-દસ વર્ષની એક બાળકી અને દિલનાં આકારનો એક ફુગ્ગો. છોકરીએ ફુગ્ગો પકડવા માટે હાથ લંબાવ્યો છે અને ફુગ્ગો તેનાં હાથની પકડથી દૂર, છોકરીથી દૂર જતો, હવામાં ઉડતો દેખાય છે. એકદમ સરળ, દરેકને સમજાય અને દરેકે ક્યારેક તો અનુભવી જ હોય તેવી આ લાગણી છે. હૃદયનું, નરમાશનું હાથમાંથી છટકી જવું. ઊંચી કક્ષાની સુંદર કવિતાની જેમ દરેક વ્યક્તિ માટે આ આર્ટનો અલગ અલગ મતલબ પણ છે. છોકરી હૃદય સાથે રમી રહી છે? તેનાં હાથમાં ક્યારેય હૃદય આવ્યું જ નથી અને તોયે તેને પકડવાનો પ્રયત્ન કરી રહી છે? હૃદય તેનાં હાથમાં જ હતું અને અચાનક હવાને કારણે છટકી ગયું છે? બૅન્કઝીએ આ આર્ટનો ઉપયોગ પણ ખૂબ ચતુરતાથી કર્યો છે. ડોમિનિક રૉબિન્સનનાં આલ્બમમાંથી 2002માં યુનાઇટેડ કિંગ્ડમનાં અલગ અલગ ભાગોમાં આ આર્ટવર્ક દેખાયું. પછી 2005માં પેલેસ્ટાઇનમાં ‘વેસ્ટ-બૅન્ક બેરીયર’ ઊભું કરવામાં આવ્યું તેનાં વિરોધમાં, 2014માં સીરિયાનાં રેફ્યુજી ક્રાઈસિસ વખતે અને 2017નાં યુકેનાં ઇલેક્શનમાં પણ આ આર્ટનો ઉપયોગ કરીને બૅન્કઝીએ આ જટિલ વિષયો પર પોતાની પોલિટિકલ કોમેન્ટરી કરી. આ સંદર્ભે તેનો ઉપયોગ થયા પછી આ મ્યુરલ પ્રેમ અને નરમાશનાં હાથમાંથી છટકી જવાનું પ્રતીક બની ગયું, પીડાનું અને પીડિતોનું પ્રતીક બની ગયું. અને પછી 2018માં સોથબી નામની એક કંપનીએ આ શ્રેણીનાં એક સ્ટેન્સિલને વેંચવાનો પ્રયત્ન કર્યો! ઑક્શન હાઉઝમાં – આન્દ્રે લુઇનનો ફોટો હરાજીમાં 1.4 મિલિયન પાઉન્ડ / 14 લાખ પાઉન્ડમાં આ પીસ વેંચાયો. હરાજી પુરી થઈને પીસ વેંચાઈ ગયા પછી એ પેઇન્ટિંગની ફ્રેમમાંથી એક અલાર્મ સંભળાયો અને ફ્રેમની અંદર છૂપાયેલું એક શ્રેડર પેઇન્ટિંગને ફાડવા લાગ્યું. ખરીદદારનાં સદ્નસીબે પેઇન્ટિંગ આખું ન ચિરાયું અને એક સમયે શ્રેડર અટકી ગયું. આ ઘટનાની સ્વાભાવિક રીતે જ મીડિયામાં બહુ ચર્ચા થઇ અને અડધાં ચિરાયેલાં એ બેન્કઝી ઓરિજિનલની કિંમત રાતોરાત 50% વધીને 20 લાખ પાઉન્ડ થઇ ગઈ! કપાતું પેઇન્ટિંગ – બૅન્કઝીનો ફોટો કહેવાની જરૂર ખરી કે, આ કામ બૅન્કઝીએ પોતે કર્યું હતું? પોતે કર્યું હોવાની સાબિતી આપતો એક વિડીયો પાછળથી તેમણે ઇન્સ્ટાગ્રામ પર મૂક્યો અને તેની નીચે લખ્યું “A few years ago, I secretly built a shredder into a painting… in case it was ever put up for auction.”. થોડાં સમય પછી પોતાની રમૂજી સ્ટાઇલમાં બીજો પણ એક વીડિયો મૂક્યો અને નીચે લખ્યું “In rehearsals it worked every time…”. તેમનું તાત્પર્ય હતું આખાં પેઇન્ટિંગનાં લીરે લીરાં કરી નાંખવાનું પણ, પ્રેઝન્ટેશનનાં દિવસે જ લાઈવ ડેમો ન ચાલે તેવું કૈંક તેમનાં શ્રેડર સાથે થયું. લોકો માને છે કે, આ ઘટના બની ત્યારે બૅન્કઝી પોતે ઓડિયન્સમાં બેઠા હતા અને આ આખી ઘટનાનો વીડિયો લઇ રહ્યા હતા. એટલું જ નહીં, તેમણે આ ઘટના વિષે એક વીડિયો પણ બનાવ્યો! સ્વાભાવિક રીતે જ બૅન્કઝીને આટલી ખ્યાતિ મળ્યા પછી તેમનાં નામે પૈસા કમાવા માટે પણ ઘણા ‘કલાકારો’ બજારમાં આવી જવાનાં અને સોથબી જેવા ઓક્શન-હાઉઝને પોતાની પાસે બૅન્કઝીનું ઓરિજિનલ કામ હોવાનું કહીને તેમની પાસેથી તગડી રકમ વસૂલવાનો પ્રયત્ન કરવાનાં. પણ, બૅન્કઝીએ એ રોકવાની વ્યવસ્થા પણ કરી રાખેલી છે. પેસ્ટ કંટ્રોલ નામની એક વેબસાઇટ તેઓ (કે તેમનાં ચાહકો) ચલાવે છે જે બૅન્કઝીનાં કામની ખરાઈ સાબિત કરતું એકમાત્ર ઓર્ગનાઇઝેશન છે. તમે તેમને તમારી પાસે આવેલાં આર્ટ વિષે માહિતી મોકલો એટલે તેઓ તમને એ પીસ ખરેખર બૅન્કઝીએ બનાવેલો છે કે નહીં તે ચકાસી આપે. તેમની પાસે બૅન્કઝીનાં વિવિધ આર્ટનાં માલિકોનાં નામનો એક ડેટાબેઝ પણ છે. જો તમે ચકાસવા આપેલો પીસ ખરેખર બૅન્કઝી ઓરિજિનલ હોય તો તેઓ અમુક રકમ લઈને તમને સાબિત કરી આપે અને પોતાનાં ડેટાબેઝમાં એ પીસનાં નવાં માલિક તરીકે તમારું નામ નોંધાઈ જાય. જો ઓરિજિનલ ન હોય તો તમારે તેમને કોઈ પૈસા ન આપવા પડે. જેમ બૅન્કઝીનાં આર્ટનાં ચોર અસ્તિત્ત્વ ધરાવે છે એ રીતે બૅન્કઝીનાં જાહેર,ફ્રીઆર્ટને જાહેર અને ફ્રી રાખવા માટે સતત મથતા રહેતા ઉદાર લોકો પણ છે. આવાં ત્રણ પીસ વિના મૂલ્યે હું ન્યુ ઓર્લીન્સમાં જોઈ શકી, જેની મેં સપનામાં પણ કલ્પના નહોતી કરી! આ ત્રણેની સાચવણી જૂદા જૂદા લોકો સ્વખર્ચે, પોતાનો ઘણો બધો સમય આપીને કરે છે. તેમાંનું જે સૌથી પ્રખ્યાત છે – જેમાં એક છોકરી એક છત્રી પકડીને ઊભી હોવા છતાં વરસાદ તેને ભીંજવી નાખે છે, તેનાં ક્યુરેટર સાથે હું સોશિયલ મીડિયાનાં પ્રતાપે કનેક્ટ થઇ શકી. તેમનું નામ છે જેસી ઝૂફ્લે અને આ પીસની જાળવણી પાછળ તેઓ કેટલી મજૂરી કરે છે તે તમે આ આલ્બમમાં જોઈ શકો છો. અને આ બધાં દેકારા વચ્ચે પણ આ બધાં દેકારાથી અલિપ્ત રહીને બૅન્કઝી સતત પોતાનું કામ કર્યે જાય છે. તેમનાં સારામાં સારા પીસ ઘણી વખત ચોવીસ કલાક પણ ટકતાં નથી પણ, બૅન્કઝી તેમને જાહેરમાં મૂકીને તરત ઇન્સ્ટાગ્રામ પર એ આર્ટવર્કનો ફોટો મૂકી દે છે જેથી આપણાં જેવા ગરીબો ઓછામાં ઓછું તેનો ફોટો માણી શકે. બૅન્કઝીનાં ઇન્સ્ટાગ્રામ પરથી આ ઉપરાંત તેમનાં માનવતાવાદી કામ પણ સતત ચાલુ રહે છે. ઑગસ્ટ 2020માં તેમણે આફ્રિકન રેફ્યુજીઓ માટે એક બોટ ફાઇનાન્સ કરી હતી જેનાં દ્વારા તેઓ યુરોપ પહોંચી શકે અને જીવી શકે. આ બોટ પર ફરીથી તેમની ‘girl with baloon’ જોવા મળી હતી, આ વખતે રૂપ બદલીને. છોકરીએ લાઈફ-વેસ્ટ પહેર્યું છે અને દિલનાં આકારનો ફુગ્ગો દિલ આકારની લાઈફ-બોટ બની ગયો છે. :) એમ. વી. લુઈ માઈકલની વેબસાઈટ પરથી તેમનાં વિષે વધુ જાણવા માંગતા હો તો તમે એક્ઝિટ થ્રુ ધ ગિફ્ટ શૉપ નામની એક ડૉક્યુમેન્ટરી પણ જોઈ શકો છો. 2010માં બનેલી આ ડૉક્યુમેન્ટરી છે થોડી વિચિત્ર પણ, તેમાં ગ્રાફિટી અને મ્યુરલ્સ બનાવતાં સ્ટ્રીટ આર્ટિસ્ટ્સ વિષે, તેમની કામ કરવાની પદ્ધતિ વિષે માહિતીનો ખજાનો છે. ડિસેમ્બર 28, 2020 ડિસેમ્બર 28, 2020 rakhadta_bhatakta Tagged આર્ટ, ઉંદર, કલાકાર, ગર્લ વિથ બલૂન, દિલ, દિલ ફુગ્ગો, બૅન્કઝી, બૅન્કસી, બેંકસી, બેન્કઝી, બેન્કસી, મોંઘાં પેઇન્ટિંગ, મોંઘું પેઇન્ટિંગ, મ્યુરલ, મ્યુરલ્સ, રેફ્યુજી, રેસ્ક્યુ બોટ, લાઇફ જેકેટ, લાઇફ બોટ, શેરી કલાકાર, સ્ટ્રીટ આર્ટ ન્યુ ઓર્લીન્સ – બે વધુ બૅન્કઝી મ્યુરલ્સ! અમેરિકા, ન્યુ ઓર્લીન્સ ન્યુ ઓર્લીન્સમાં આ દિવસ અમારો છેલ્લો આખો દિવસ હતો. એ સવારે છ પાર્થની ફલાઇટ ટેક ઑફ કરવાની હતી પણ, ઘેરાં વાદળ અને વરસાદનાં કારણે મોડી પડી હતી અને તેનો નવો સમય બદલાઈને આઠ વાગ્યાનો થયો હતો. સૅમ પાર્થને એરપોર્ટ ડ્રૉપ કરીને થોડો સમય ઊંઘ્યો પણ, ભાઈની ફલાઇટ ડીલે થયેલી ફ્લાઇટનું શું થયું એ જાણવા માટે તે વચ્ચે વચ્ચે ઊઠતો રહ્યો હતો. સવારે આઠ વાગ્યે મારી આંખ ખુલી ત્યારે એ જાગતો હતો અને થોડો ચિંતિત પણ લાગતો હતો. પાર્થની ફલાઇટ બે વખત મોડી થયાની વાત તેણે મને કરી. આઠ વાગ્યે પણ તેની ફલાઇટ ઉડી નહોતી અને ક્યારે એ ન્યુ ઓર્લીન્સથી ન્યુ યૉર્ક પહોંચશે તેની કોઈને ખબર નહોતી. ન્યુ યૉર્કથી મુંબઈની તેની કનેક્ટિંગ ફલાઇટ 3 કલાકમાં નીકળતી હતી. તેમાંથી બે કલાક તો વહી ચૂકી હતી અને પછીની એક કલાકમાં પણ કોઈ પણ ફલાઇટનાં ન્યુ ઓર્લીન્સથી નીકળવાનાં કોઈ જ અણસાર લાગતા નહોતા. મુંબઈ લૅન્ડ થઈને ત્યાં તેને ઘણાં બધાં કામ પણ હતાં અને બધું જ ડખે ચડી ગયું હતું. લગભગ દસેક વાગ્યા સુધી સૅમ તેની સાથે વાત કરતો જાગતો રહ્યો અને મેં થોડી વધુ ઊંઘ ખેંચવાનો પ્રયત્ન કર્યો. સાડા દસ આસપાસ આકાશ સ્વચ્છ થઇ ગયું હતું અને ફલાઇટ્સ ઉડવા લાગી હતી. પાર્થની નવી ફ્લાઇટ બપોરે એક વાગ્યે ઉડવાની હતી. ત્રણ કલાકમાં હવામાનમાં અચાનક ફેરફાર થાય તેવું તો અમને લાગતું નહોતું એટલે બધાને પેલી એક વાગ્યાની ફલાઇટ ઉડશે તેવી ખાતરી હતી. તેની બાકી કનેક્ટિંગ ફલાઇટ પણ તેની ઑફિસનાં ટ્રાવેલ એજન્ટ્સે ગોઠવી આપી હતી. બધું ઠેકાણે પડ્યા પછી સૅમને ઊંઘી જવું હતું. પણ, તેણે કાર પાર્કિંગનાં કૈંક લોચા કર્યા હતા અને કૈંક અમુક જ કલાકોની છૂટવાળી જગ્યામાં પાર્કિંગ કર્યું હતું એટલે તેને એક વાગ્યે ઊઠી જવું પડ્યું. કાર પાછી રેન્ટલ ઑફિસે પાછી પણ પહોંચાડવાની હતી એટલે, એક વાગ્યે ઊઠીને અમે તૈયાર થઈને જ બહાર નીકળ્યા. સૌથી પહેલા તો પેટ્રોલ સ્ટેશન શોધવાની બબાલ થઈ. ગૂગલ મૅપ્સ પર એક લોકેશન માર્ક કરેલું હતું પણ, ત્યાં કશું જ નહોતું. એટલે ત્યાંથી નજીકનું બીજું કોઈ સ્ટેશન અમે શોધ્યું જે કૅશ-ઓન્લી હતું અને એકદમ વિચિત્ર નાની દુકાન જેવું લાગતું હતું. પેટ્રોલ ભરાવીને સૅમે કાર રેન્ટલ ઑફિસનું લોકેશન મને કહ્યું. તેમાં પણ ફરી ગૂગલ મૅપ્સનાં લોચા થયા. મૅપ્સ અમને એવી જગ્યાએ વળવાનું કહી રહ્યો હતો જ્યાં કોઈ રસ્તો જ નહોતો. અંતે એકાદ બે ચક્કર મારીને અમે કાર રેન્ટલ ઑફિસ પહોંચ્યા. ત્યાં જઈને જોયું તો સમજાયું કે, ત્યાં તેમનું પોતાનું પેટ્રોલ પમ્પ છે!!! સાન ફ્રાન્સિસ્કો કે સિઍટલ કે ન્યુ યોર્ક નહોતું આ કે, ખોબલા જેવડી કાર રેન્ટલ ઑફિસ ને ખોબલા જેવડું પાર્કિંગ હોય. અહીં તો ભાઈ રેન્ટલ ઑફિસ પોતાનો એક નાનો પેટ્રોલ પમ્પ રાખી શકે તેટલી જગ્યા હતી તેમની પાસે, એ પણ શહેરનાં મધ્યમાં! બધી ફોર્માલિટી પતાવીને જીવનનાં એ જ સળગતા પ્રશ્ન પર અમે ફરી આવી પહોંચ્યા. શું ખાશું અને પછી શું કરશું? મારી પાસે જવાબ તૈયાર હતો. આગલી રાત્રે અમે એક વેગન રેસ્ટ્રોં શોધ્યું હતું જ્યાં અમે જઈ નહોતા શક્યા, ત્યાં જઈને જમવું અને પછી આગલાં દિવસે ટાયલરે બૅન્કઝીનાં મ્યુરલ્સનાં બીજાં બે લોકેશન આપ્યાં હતાં ત્યાં જવાનું. ત્યાર પછી કેવો અને કેટલો સમય છે તેનાં આધારે આગળનો પ્લાન બનાવવાનો. સૅમને પ્લાન ગમ્યો એટલે કાર રેન્ટલ ઑફિસથી જ અમે ‘સીડ’ નામનાં એક કૅફેની વાટ પકડી. એ કૅફેમાં અંદર જઈને સમજાયું કે, તેનું રેટિંગ આટલું હાઈ કેમ હતું! સીડનું ડેકોર તો અફલાતૂન હતું જ, જમવાનું પણ એટલું જ સારું હતું. સર્વિસ થોડી ધીમી હતી પણ, ભીડ ઓછી હતી એટલે શેફ પોતે અમારી બધી જ ડિશિઝ લઈને બહાર આવતો હતો. અમે ત્યાં ન્યુ ઓર્લીન્સની બે ક્રેઓલ સ્પેશ્યલ્ટી – ગમ્બો અને પૉબોય મંગાવ્યાં હતાં. ત્યાં મંગાવવાનું એક કારણ એ પણ હતું કે, આ બંને વાનગીઓ સી-ફૂડની વાનગીઓ છે અને ન્યુ ઓર્લીન્સમાં તેનું વેજિટેરિયન વર્ઝન મળવું અમને થોડું મુશ્કેલ લાગ્યું એટલે દેખાયું તેવું તરત અમે મંગાવી જ લીધું! ગમ્બો મસ્ત હતું, પોબોય ઠીક ઠીક હતું. પોબોય સેન્ડવિચ જેવું હતું પણ, તેમની બ્રેડ થોડી ચવળ હતી એટલે તેમાં બહુ મજા ન આવી. આ વેગનનાં ચક્કરમાં અમને યાદ ન રહ્યું કે, લાટે કે કૅપ્યુચીનોમાં એ લોકો દૂધ નહીં નાંખે! એ દિવસે સૅમને લાટે પીવાનું બહુ મન હતું એટલે તેણે હરખ-હરખમાં મંગાવી તો ખરી પણ, ત્યાં સામો સવાલ આવ્યો – કૉફીમાં સોય મિલ્ક, આલ્મન્ડ મિલ્ક કે ઓટ મિલ્ક? આ સવાલ પર સૅમનું મોં જોવા જેવું થઈ ગયું હતું. સર્વરે કહ્યું કે, દૂધની નજીકમાં નજીક આલ્મન્ડ મિલ્ક આવશે એટલે તેણે તેનો ઓર્ડર આપ્યો. અધૂરામાં પૂરું સર્વિંગમાં પણ ગોટાળો થયો હતો. એ લોકો અમારો કૉફનો ઓર્ડર ભૂલી ગયા હતા એટલે એ આવી પણ જમવાનું પતી ગયા પછી. આવી એટલે પીવાઈ ગઈ, બાકી બહુ મજા ન આવી. જો કે, પોતાની ગડબડ બદલ એ લોકોએ બિલમાંથી કૉફી હટાવી દીધી હતી. બાય ધ વે, મારી પાસે ફૂડ ફોટોઝ તો લગભગ ક્યારેય હોતાં જ નથી કારણ કે, હું ટ્રાવેલિંગ વખતે ગમે તે રેસ્ટ્રોંમાં જાઉં, ખૂબ ભૂખી તરસી જ જતી હોઉં છું એટલે જમવાનું આવે ત્યારે તરત તેનાં પર તૂટી પાડવાનું જ મન થતું હોય છે અને ફોટો લેવાનો વિચાર પણ આવતો નથી હોતો. એટલે વખાણ કરું ત્યારે નછૂટકે,મારા પર ભરોસો રાખીને તમારે માની જ લેવું પડશે કે, ખાવા/પીવાનું ખૂબ સરસ હતું. બૅન્કઝીનું બીજું ઈન્સ્ટોલેશન સીડ રેસ્ટ્રોંથી ચાલતા દસેક મિનિટની દૂરી પર જ હતું અને અમે સીડથી સીધા ત્યાં જ જવાનાં હતા. પણ, સીડની બરાબર સામે સૅમને એક ઑર્ગેનિક જ્યૂસ અને સ્મૂધીની દુકાન દેખાઈ, જેનું નામ હતું ‘ધ ગ્રીન ફૉર્ક’. તે બહારથી બહુ ક્યૂટ દેખાતી હતી એટલે અમે ત્યાં પણ એક સ્ટૉપ કર્યું. એ દુકાન પણ દેખાવમાં જેટલી સુંદર હતી તેટલાં જ સરસ ત્યાંનાં જ્યૂસ અને સ્મૂધી પણ હતાં! જો કે, બહુ સાંકડી જગ્યામાં હતી એટલે ત્યાંથી બહાર નીકળીને અમારાં નેક્સ્ટ બૅન્કઝી ઈન્સ્ટોલેશન તરફ ચાલતા અમે સ્મૂધી પીતા રહ્યા. વરસાદનાં છાંટા શરુ થઈ ગયા હતા અને મને પલળવાની થોડી બીક લાગી પણ, નસીબજોગે વરસાદ ન આવ્યો. જેની શોધમાં નીકળ્યા હતા તે બૅન્કઝી ઇન્સ્ટોલેશન અમને એક અવાવરુ, નાની શેરીમાં એક દુકાનની દીવાલ પર મળ્યું. ત્યાં અમારા સિવાય બીજું કોઈ એ જોવા આવેલું નહોતું. આ ઇન્સ્ટોલેશનમાં દર્શાવાયેલો માણસ ગ્રાફિટી/મ્યુરલ પર પેઇન્ટ કરીને તેને હટાવી રહ્યો છે. આ મ્યુરલ અને ગ્રફીટી હટાવવાનું કામ ખરેખર બહુ થતું હોય છે કારણ કે, અન્ય લોકોની માલિકીની કે, સરકારી માલિકીની દીવાલો પર સ્ટ્રીટ આર્ટ બનાવવું દુનિયાનાં મોટા ભાગનાં દેશોમાં ગેરકાનૂની છે. સાત સારું હોય તોયે આવી દીવાલો પર થયેલું કામ લોકલ ગવર્મેન્ટ હાલતા ને ચાલતા હટાવડાવી દેતી હોય છે. બૅન્કઝીનું મ્યુરલ આ વાસ્તવિકતા પર તેની સૅટાયરિકલ(કટાક્ષપૂર્ણ) કૉમેન્ટેરી છે. આગળ જણાવ્યું તેમ, શેરી નાનકડી અને અવાવરુ હતી એટલે સૅમને થોડો ડર લાગ્યો અને અમે પાંચ જ મિનિટમાં ત્યાંથી નીકળી ગયા. ત્યાર પછીનું ત્રીજું અને બૅન્કઝીએ 2008માં ન્યુ ઓર્લીન્સમાં બનાવેલાં 11 મ્યુરલ્સમાંનું છેલ્લું, કોઈ ‘ઇન્ટરનેશનલ હાઉઝ હોટેલ’ નામની હોટેલની લૉબીમાં હતું. ત્યાં સુધી ચાલીને જઈ શકાય તેમ નહોતું એટલે ત્યાં પહોંચવા માટે અમે ઉબર ઓર્ડર કરી. ત્યાં ટ્રાફિક ખૂબ હોવાને કારણે અમારી વીસેક મિનિટ ઊબરની રાહ જોવામાં વેડફાઈ. પણ, અંતે બંદી પહોંચી ખરી અને અમને હોટેલ પહોંચાડ્યા પણ ખરા! ખૂબ ઊંચી છતવાળી, ક્લાસિક આર્કિટેક્ચરવાળી, વિશાળ લૉબીનાં પાછલા ખૂણાંમાં દસ બાય દસ ફુટનો સવા સાતસો કિલોનો દીવાલનો એક મોટો ટુકડો (ટુકડો શું, દીવાલ જ ગણી લો) ડિસ્પ્લેમાં રાખવામાં આવ્યો છે! કોઈ મ્યુઝિયમમાં રાખેલાં આર્ટવર્કની જેમ અહીં પણ તેને વ્યવસ્થિત લાઇટિંગ આપવામાં આવ્યું છે અને દીવાલથી અમુક અંતરે દૂર ઊભા રહીને જ એ મ્યુરલ જોવાની છૂટ છે. બૅન્કઝીનાં અમ્બ્રેલા ગર્લ વાળાં મ્યુરલની જેમ આ મ્યુરલમાં પણ હરિકેન કૅટરીનાની જ વાત છે. અહીં કટાક્ષ છે અમૅરિકન આર્મી પર જે, આવી હતી તો હરિકેન પછી ન્યુ ઓર્લીન્સનાં લોકોની મદદ કરવા માટે પણ, સાથે સાથે સ્થાનિક લોકોની અમુક મૂલ્યવાન વસ્તુઓ પણ લૂંટી ગઈ. :( એટલે જ આ મ્યુરલનું નામ પણ છે ‘ધ લૂટર્સ’. (બાય ધ વે, ‘લૂટ’ શબ્દ અંગ્રેજોએ આપણાં દેશમાં જ લૂંટફાટ કરતી વખતે શીખ્યો છે.) મ્યુરલની બરાબર પાસે એક નાનકડો રુમ છે જેમાં બૅન્કઝીએ લખેલું અને બૅન્કઝી વિષે લખાયેલું ઘણું બધું રાખવામાં આવ્યું છે. એ રુમ અને તેની અંદરની ચીજ વસ્તુઓની વાત હું એક સ્પેશિયલ પોસ્ટ માટે બચાવી રાખવા માંગુ છું, સિવાય એક ફોટો. નીચેનો ફોટોમાં તમે જોઈ શકશો આ મ્યુરલને મિટાવવા માટે તેનાં પર કરવામાં આવેલાં આડાં-અવળાં સ્પ્રે પેઇન્ટ (જેની વાત બૅન્કઝીનું ઉપરનું મ્યુરલ જ કરે છે!), તેને હટાવીને મ્યુરલનું રિસ્ટોરેશન, એ જે દીવાલ પર હતું તે વેરહાઉઝ જયારે પાડી નાંખવામાં આવ્યું હતું ત્યારે આ મ્યુરલવાળાં 10×10નાં કટકાની કોતરણી અને હોટેલ સુધી તેને પહોંચાડવાની જહેમત! આ બધું કામ સ્વખર્ચે શૉન કમિન્ગ્સ નામનાં એક માણસે કરેલું છે. શૉન પોતે જ ઇન્ટરનૅશનલ હાઉઝ હોટેલનો માલિક પણ છે. :) સામાન્ય આર્ટનું રિસ્ટોરેશન અને કન્ઝર્વેશન પણ બહુ અઘરું છે, સ્ટ્રીટ આર્ટનું તો લોઢાનાં ચાણા ચાવવા જેવું છે. પણ, મારા-તમારા જેવા સામાન્ય પ્રેક્ષકો નસીબદાર છે કે, શૉન જેવા માણસો રસ લઈને, સ્વપ્રયત્ને, સ્વખર્ચે પણ આવું રિસ્ટોરેશન અને કન્ઝર્વેશનનું કામ કરે છે ત્યારે આપણને આવું આર્ટ વિના ખર્ચે જોવા અને માણવા મળે છે! ઓગસ્ટ 28, 2020 ઓગસ્ટ 28, 2020 rakhadta_bhatakta Tagged અમૅરિકા, અમેરિકા, ઇન્ટરનેશનલ હાઉઝ હોટેલ, કળા, ગ્રાફિટી, ધ લૂટર્સ, ન્યુ ઓર્લિન્સ, ન્યુ ઓર્લીન્સ, બૅંકઝી, બૅન્કસી, બેંકસી, બેન્કઝી, મકરોક, મ્યુરલ, મ્યુરલ્સ, વેગન, વેજિટેરિયન, શોન કમિન્ગ્સ, સૂપર ડોમ, સ્ટેન્સિલ, સ્ટ્રીટ આર્ટ, સ્પ્રે પેઇન્ટ ન્યુ ઓર્લીન્સ – સ્ટ્રીટ આર્ટ ટૂઅર #2 ન્યુ ઓર્લીન્સ, પ્રવાસ બ્રેક પછી પણ અમે સેન્ટ ક્લૉડ એવન્યુ પર જ હતા! એ એક જ લાંબા રસ્તાની બંને બાજુ એક પછી એક ઘણું બધું આર્ટ હતું! મોટાં ઑફિશિયલ પીસ તો હતાં જ, સાથે સાથે ખૂણે ખાંચરે ‘વેન્ડલિઝમ’ની કક્ષામાં આવે તેવું પણ અધધ આર્ટ હતું! જેમ કે, ફૂટપાથ પર, વીજળીનાં થાંભલા પર, દીવાલો પર ગ્રફીટી, સ્ટેન્સિલ્સ વગેરે. મને વિચાર આવ્યો આ એક રોડની બંને બાજુ જ જો આટલું બધું આર્ટ હોય તો બાકીનાં શહેરમાં તો કેટલું હશે! ઉપરનાં એક ફોટોમાં અમારો ટૂઅર ગાઇડ ફૂટપાથ પર ત્રણ માછલીઓ તરફ આંગળી ચિંધીને કૈંક કહેતો દેખાય છે ને? એ ત્રણ માછલીઓ અને તેની પહેલાનું, થાંભલા પર લગાવેલું ડ્રૅગ કવીન્સનું સ્ટેન્સિલ બંને એક જ માણસનું કામ છે. તેનું નામ છે જેરેમી નોવી. એ થાંભલાવાળું તેનું છે એ તો મને ખબર પણ નહોતી કારણ કે, ત્યાં ક્યાંય આસપાસ તેનું નામ નથી. પણ, આ પોસ્ટ લખતા લખતા જેરેમીનાં કામ વિષે ફરીથી થોડું રિસર્ચ કર્યું, તેમાંથી જાણવા મળ્યું એ તેનું સ્ટેન્સિલ છે! :) સફેદ રંગ પર કેસરી પૅટર્નવાળી કોઈ ફિશ અને ક્વીઅર આર્ટ- આ બંને જેરેમીની સ્પેશિયલ્ટી છે.જેરેમી અમેરિકાનાં ગણ્યા ગાંઠ્યા સ્ટ્રીટ આર્ટિસ્ટ્સમાંનાં એક છે જે જાહેરપણે ગે છે. તેનું ક્વીઅર આર્ટ LGBTQ કમ્યુનિટીનાં અધિકારો પર પ્રકાશ પાડે છે. તેમાં ઉપર દેખાય છે તેમ મુખ્યત્ત્વે તેઓ ડ્રૅગ ક્વીન્સનાં સ્ટેન્સિલ બનાવીને ઠેક-ઠેકાણે લગાવે છે. તેમનાં ‘કોઈ ફિશ’વાળાં આર્ટની કહાની જો કે, થોડી વધુ રસપ્રદ છે. નોવીએ 2006માં ચીનની સફર કરીને ત્યાંનાં ક્લાસિકલ અને કન્ટેમ્પરરી આર્ટનો અભ્યાસ કર્યો હતો. કોઈ ફિશ ચીનની સંસ્કૃતિમાં ઘણી બધી અલગ અલગ રીતે વણાયેલી છે. આ માછલી સામાન્ય રીતે પાણીનાં પ્રવાહ વિરુદ્ધ તરી શકે છે એટલે ચીનની ઘણી બધી કહાનીઓમાં તે ફ્લેક્સિબિલિટી અને તાકાતનું પ્રતીક છે, જૂના ચાઈનીઝ સ્ક્રોલ્સમાં ‘કોઈ ફિશ’ની આકૃતિમાં ગુપ્ત સંદેશ છૂપાવવામાં આવતાં અને ફંગ શુએ(‘ફેંગ શૂઈ’નો સાચો ઉચ્ચાર) માં પણ તે લકી ગણાય છે. સામાન્ય રીતે ‘કોઈ ફિશ’ની સંખ્યા પરથી તેનો ફંગ શુએનો અર્થ નક્કી થાય છે. એક માછલી એટલે નવી શરૂઆત, આઠ માછલીઓ એટલે સમૃદ્ધિ, વગેરે. ત્રણ માછલી – જે જેરેમી પોતાનાં આર્ટમાં બહુ વાપરે છે, તેનો અર્થ થાય છે પ્રગતિ. આખાં ન્યુ ઓર્લીન્સમાં ઠેક-ઠેકાણે ફૂટપાથ પર, દરવાજાઓ પર, દિવાલો પર, ઘણી બધી જગ્યાએ તેણે આવી ‘કોઈ ફિશ’ બનાવી દીધી છે! નીચેનું મ્યુરલ પણ તેમનું અને લાના ગુએરા નામની એક કલાકારનું કોલાબરેશન છે. એ ઉપરાંત સેન્ટ ક્લૉડ પર હી-હો લાઉન્જ નામનાં એક બારની બહારની દીવાલો પર સૉલ કૃથર્ડ્સનાં આ સુંદર મ્યુરલ સાથે પણ જેરેમી નોવીનું લીલાં પક્ષીઓવાળું મ્યુરલ પણ આવેલું છે. આ હી-હો લાઉન્જની બરાબર સામે, શેરી ઓળંગીને અલગ અલગ કલાકારોએ બનાવેલાં મ્યુરલ્સનું એક બહુ જ ખૂબસૂરત ક્લસ્ટર છે. રેમન અમોરોસ નામનાં કલાકારનું મ્યુરલ ‘ફ્રાય ઍન્ડ પાઇ’ નામનાં કૅફેની દીવાલ પર છે અને તેની જમણી બાજુ પેઇન્ટ કરેલો એક દરવાજો દેખાય છે તેનાં પર મિસ્ટર બલૂન હેન્ડ્સનાં નામથી ઓળખાતા એક કલાકારનું કામ છે. ફ્રાય ઍન્ડ પાયની બરાબર ડાબી બાજુ, હી-હો લાઉન્જની સામેનાં ખૂણે જૂનાં ગોડાઉન જેવી જગ્યાની ફરતે બાકીનાં મ્યુરલ્સ છે. તેમાં દેડકા અને પૅલિકનવાળું ધ ઇગ્રેટનું છે અને બે હંસવાળું કેઇટ હાન્રાહાનનું. ‘Courage has no gender’ મૅગઝેનીનું બનાવેલું છે અને ધ્યાનથી જોશો તો તેની નીચે એક ઝીણું બ્લૅક એન્ડ વાઈટ સ્ટેન્સિલ દેખાય છે જેનાં પર લખેલું છે ‘Nobody’s perfect’, તે સારા એરનથાલનું છે. સારાનું એક મોટું મ્યુરલ આપણે આગળની પોસ્ટમાં જોઈ ચૂક્યા છીએ. :) આ છેલ્લાં એક હાથી જેવાં આકારનું એક મ્યુરલ મને બહુ ગમ્યું હતું. તેમાં જે પ્રકારની ઇફેક્ટ છે તે બીજા કોઈ મ્યુરલમાં નથી. તેનો બનાવનાર છે રામીરો ડિયાઝ અને તેમાં આવી ઇફેક્ટ એટલે આવી છે કે, તેણે સ્પ્રે પેઇન્ટ અને મ્યુરલ્સ માટે વપરાતાં ખાસ પેઇન્ટ્સનાં બદલે ઍક્રિલિક પેઇન્ટથી પોતાનું મ્યુરલ બનાવ્યું છે. અમારા ગાઇડ ટાઇલરે અમને કહ્યું હતું કે, રામિરોનું આ પહેલું વહેલું મ્યુરલ છે અને તેને ખબર નહોતી કે, એક્રેલિક પેઇન્ટ વડે દિવાલો રંગવાનું કામ કેટલું જફાવાળું છે. આ બનાવવામાં તેને તકલીફ પણ પડી અને સમય પણ ખૂબ લાગ્યો! જો કે, તેની ઇફેક્ટ મને અંગત રીતે બહુ યુનીક લાગે છે અને તેમની મહેનત લેખે લાગે છે. ત્યાર પછી અમે બે અલગ અલગ જગ્યાએ લૉરેલ ટ્રુ નામની એક કલાકારનાં બે બહુ જ સુંદર મોઝેઇક પીસ જોયાં. આંખોવાળો પીસ એક દુકાનની બહાર બનાવેલો છે અને બેન્ચવાળો પીસ એક ખુલ્લાં પ્લૉટમાં છે જેને, એક સ્ટ્રીટ ગૅલેરીમાં બદલી નાંખવામાં આવ્યો છે અને ત્યાં ઘણાં બધાં મિક્સડ મીડિયા આર્ટ ઈન્સ્ટોલેશન છે. મેં લૉરેલની બેન્ચનો નજીકથી ફોટો લેવાનો પ્રયત્ન કર્યો હતો પણ, તે બેન્ચની પાછળ એક મેલો-ઘેલો બેઘર માણસ ઊંઘતો હતો. આટલી ગરીબી છે અમેરિકામાં અને આ તો હજુ ફક્ત એક નાનકડી ઝાંખી છે! નીચેનો પીસ પણ એ જ પ્લૉટમાં ઊભો કરવામાં આવ્યો છે. તે બનાવનાર કલાકારનું નામ મને નથી ખબર. આગલી પોસ્ટમાં જેમનું એક મ્યુરલ આપણે જોઈ ગયા તે હેન્રી લિપકિસે ડેવિન રેનોલ્ડ્સ સાથે મળીને ટબમેન / ટ્વેન્ટી ડૉલર બિલ નામનું નીચેનું મ્યુરલ બનાવેલું છે. આ ટબમેન મ્યુરલની વાત અમેરિકાની ઐતિહાસિક ગુલામીપ્રથાની અને તેમાંથી ઉપજેલા, હજુ પણ અમૅરિકન સમાજને કોરી ખાતા રંગભેદની વાત છે. આ જગ્યાએ પહેલા અન્ય શહેરની કોઈ કલાકારે (કદાચ મકરોક નામની કલાકારે જ – જેની વાત આપણે આગળની પોસ્ટમાં કરી) જેઇમ્સ મૅડીસન, થૉમસ જેફરસન અને ઍન્ડ્રૂ જૅક્સનનું મ્યુરલ બનાવેલું હતું. આ ત્રણે અમૅરિકાનાં ‘ફાઉન્ડિંગ ફાધર્સ’માંનાં એક ગણાય છે પણ, તકલીફ એ છે કે, એ ત્રણે ગુલામોનાં માલિક રહી ચૂક્યા છે – slave owners.* અને છતાં, ન્યુ ઓર્લીન્સ જેવાં 60%થી વધુ આફ્રિકન-અમૅરિકન વસ્તી ધરાવતા શહેરમાં, તેમનાં બાપ-દાદા પર હીનતમ અત્યાચાર કરનારા લોકોનું મ્યુરલ બનાવવાનું એક કલાકારે પસંદ કર્યું! તેની સાથે સ્થાનિક લોકોએ આ વિષય પર વાત કરી ત્યારે પણ, તે માફી માંગવાનાં બદલે દલીલ કરવા લાગી હતી એટલે સ્વાભાવિક રીતે જ લોકો વિફર્યા. લોકલ ગ્રફિટી આર્ટિસ્ટ્સે તેનાં પર સ્પ્રે પેઇન્ટ મારી દીધું, કલાકારે એ ફિક્સ કર્યું, ફરીથી ગ્રફીટી આર્ટિસ્ટ્સે ત્રણેનાં મોં પર ‘slave owners’ લખી નાખ્યું, ફરીથી કલાકારે એ ફિક્સ કર્યું અને ફરીથી લોકોએ તેનાં પર ફાસિઝમ વિરુદ્ધ કૈંક લખી નાખ્યું. આ બનાવવા, ભૂંસવાનો સિલસિલો પાંચ મહિના ચાલ્યો. અંતે એ કલાકારે પોતાનું મ્યુરલ ત્યાંથી હટાવ્યું અને લિપકિસ અને રેનોલ્ડ્સે ત્યાં ટબમેનનું મ્યુરલ બનાવ્યું. હૅરિયટ ટબમેનનો જન્મ ગુલામીમાં થયો હતો અને તેમાંથી કોઈ પણ રીતે ભાગીને તેણે લગભગ 70 ગુલામોને બચાવ્યા હતા. ગુલામીપ્રથાનાં નાબૂદીકરણમાં તેમનો મોટો ફાળો હતો. ઓબામા જયારે અમૅરિકાનાં પ્રેસિડન્ટ હતા ત્યારે ટબમેનનો ચહેરો $20ની નોટો પર છાપવાનાં વિચારે જોર પકડ્યું હતું. પણ, 2016નાં અંતે ટ્રમ્પ પ્રેસિડન્સી શરુ થયા પછી તો કોઈ ચાન્સ નથી કે, આ વસ્તુ બને એટલે બહુ અગત્યનું આ પૉલિટિકલ સ્ટેટમેન્ટ લિપકિસે ન્યુ ઓર્લીન્સની દીવાલ પર બનાવ્યું. ત્યાર પછીનાં મ્યુરલમાં પણ આફ્રિકન-અમૅરિકન મહિલાઓ જ છે. આ મ્યુરલ્સ કેટલાં કદાવર હશે તેનો અંદાજો તમે તેની સાપેક્ષ ઊભેલા ટાઇલરનાં કદ પરથી લગાવી શકશો! ટાઇલર ઊભો છે એ મ્યુરલનું નામ છે ‘ટીડી’. 90નાં દશકની સામાન્ય આફ્રિકન-અમૅરિકન મહિલાનું એ રિપ્રેઝન્ટેશન છે. તેની બાજુની સ્ત્રી એક પ્રખ્યાત ગાયિકા છે પણ, તેનું નામ મને હવે યાદ નથી આવતું. તે બનાવનાર કલાકારનું નામ પણ ખબર નથી. આ બંનેની બાજુમાં ‘આય લવ યુ મોમ’નામનું એક મ્યુરલ છે પણ, એ મને બહુ ચીઝી લાગ્યું હતું એટલે તેનો ફોટો નથી પાડ્યો. તેને એકદમ અડીને મૉનિકા રોઝ કેલી નામની એક કલાકારનું સેઇન્ટ ક્લૉડ રિધમ્સ નામનું એક લાબું મ્યુરલ છે. ત્યાંથી થોડું આગળ ચાલીને અમે જોયું નીચેનું મ્યુરલ જેમાં 2005માં ન્યુ ઓર્લીન્સમાં આવેલાં ભયંકર હરિકેન કેટરીનાની વાત છે. એ હરિકેનમાં આ મ્યુરલ બનાવનાર કલાકાર ક્રેગ કંડિફ સહિત હજારો લોકોએ પોતાનાં ઘર ગુમાવ્યાં હતાં અને. એ સમયે બે સ્ત્રીઓએ ક્રેગને આશરો આપ્યો હતો. આ મ્યુરલમાં જે બે સ્ત્રીઓ દેખાય છે, તે બંનેએ. આ મ્યુરલનું નામ છે – ‘I am here for you’. આ હરિકેનનો રેફરન્સ ફરીથી ટૂંક સમયમાં આવવાનો છે એક બહુ મોટાં કલાકારનાં આર્ટ સાથે. ત્યાંથી આગળ અમે ફરી મકરોકનાં એક નવાં મ્યુરલ પર પહોંચ્યા. આ મ્યુરલ જેઇમ્સ એન્ડ્રૂઝ નામનાં એક કલાકારનું છે. તેનાં પર લખેલું 12 એ કદાચ જેઇમ્સ એન્ડ્રૂઝની જન્મ-તારીખ છે. પણ, તેમાંયે મકે આફત વહોરી જ લીધી છે. ગ્રફીટીની ભાષામાં 12નો એક મતલબ police પણ થાય છે અને આફ્રિકન અમૅરિકન કમ્યુનિટીમાં પોલિસે સુધારવા કરતા બગાડ્યું વધારે છે એટલે લોકો તેમાં પણ વિફર્યા અને તેનાં મ્યુરલ પર સ્પ્રે પેઇન્ટથી ચોકડ મારીને બાજુમાં લખી નાખ્યું F*** 12 જેનો મતલબ થાય છે F*** the police. તેની બરાબર પાછળ એક ઘરની દીવાલ પર ઓઝાઈરિસ રેઇન નામનાં એક કલાકારનું નીચેનું ખૂબસૂરત મ્યુરલ આવેલું છે. ત્યાર પછી અમારો છેલ્લો મુકામ – આ મૂવીનું કલાયમૅક્સ હતું નીચેનું મ્યુરલ જેણે મને ઘણાં બધાં વિચારોએ ચડાવી અને પછીનાં દિવસે મારાં પોતાનાં એક નાના ઍડવેન્ચર પર પણ મોકલી. આ મ્યુરલને નથી કોઈ સિગ્નેચરની જરૂર કે નથી ઓળખાણની. આમની સ્ટાઇલ ઓળખનારા આ કલાકારને ઓળખી જ ગયા હશે. આ મ્યુરલમાં પણ વાત છે પેલાં 2005નાં હરિકેન કેટરીનાની. એ જો કે, સ્વાભાવિક જ છે કારણ કે, મ્યુરલમાં વરસાદ પડતો દેખાડાયો છે. જે સ્વાભાવિક નથી તે છે પેલી છત્રીનું સિમ્બોલિઝમ. આ છત્રી પ્રતીક છે ન્યુ ઓર્લીન્સનાં સૂપર ડોમની. સૂપર ડોમ એ ન્યુ ઓર્લીન્સનું એક વિશાળકાય સ્પોર્ટ્સ સ્ટેડિયમ અને એક્ઝિબિશન સેન્ટર છે. હરિકેન આવ્યો ત્યારે લોકોને ફક્ત અમુક કલાકો પહેલા જ તેનાં વિષે માહિતિ આપવામાં આવી હતી અને એક સમયે શહેરની બહાર નીકળવા ઇચ્છતા લોકો માટે હાઇવે બ્લૉક કરી દેવામાં આવ્યાં હતાં. હરિકેનથી બચવા માંગતા લોકોને સૂપર ડોમમાં આવી જવાનું જણાવાયું હતું. પણ, હરિકેને સૂપર ડોમમાં ગાબડાં પાડી દીધાં અને આ છત્રી એ સૂપરડોમનું પ્રતીક છે. આ મ્યુરલ પર પારદર્શક પ્લાસ્ટિકનું એક લેયર લગાવવામાં આવ્યું છે. આવું બીજા કોઈ મ્યુરલમાં તો આપણે જોયું નથી. અહીં જ કેમ? આ મ્યુરલ ચોરાય નહીં તે માટે. આ મ્યુરલ બૅન્કઝીએ બનાવેલું છે! ધ બૅન્કઝીએ! તેનાં એક એક મ્યુરલની કિંમત લાખોમાં છે. તેનાં મોટાં ભાગનાં મ્યુરલ સ્ટેન્સિલ હોય છે એટલે લોકો એ ઊખાડીને તેને વેંચવાનો પ્રયત્ન કરતા હોય છે. આમ ન થાય તે માટે તેનાં પર અહીં જોવા મળતું પ્લાસ્ટિકનું લેયર લગાવવામાં આવ્યું છે અને તોયે લોકો આની ચોરી કરવાનો પ્રયત્ન કરતા હોય છે બોલો! કઈ રીતે? આખી દીવાલ ચોરીને! ટાઇલરે અમને જણાવ્યું હતું કે, આ મ્યુરલની બરાબર સામે એક દુકાન છે.એ દુકાનનાં માલિકે એક દિવસ કોઈ માણસને માણસને આ દીવાલ પર કૈંક કરવાનો પ્રયત્ન કરતા જોયો હતો. શરૂઆતમાં તો તેને સમજાયું નહીં ત્યાં શું થઇ રહ્યું હતું. પણ, થોડી વારે સમજાયું કે, તે આ દીવાલ તોડવાનો પ્રયત્ન કરી રહ્યો હતો. ભર બપોરે! માલિકને સમજાયું એટલે તરત જ તેણે પોલિસને ફોન કર્યો અને પોલિસ પેલા માણસને પકડીને લઈ ગઈ. છે ને જોરદાર? ટાઇલરે અમને જણાવ્યું કે, બૅન્કઝી કૅટરીના પછી તરત જ ન્યુ ઓર્લીન્સ આવ્યો હતો અને તેણે આખાં શહેરમાં કુલ 11 મ્યુરલ બનાવ્યા હતા જેમાંથી હવે ફક્ત 3 બચ્યાં છે. એક તેણે અમને ઉપર દેખાડ્યું તે અને બાકીનાં બેનાં લોકેશન તેણે અમને જણાવ્યા! મારી આંખો ફાટીની ફાટી રહી ગઈ. એ દિવસે હું ખરેખર માની નહોતી શકતી કે, મેં બૅન્કઝીનું સ્ટ્રીટ આર્ટ મારી સગી આંખે જોયું હતું! આખી દીવાલ તોડવાનો કોઈ પ્રયત્ન કરે તેવું તે શું છે બૅન્કઝીનાં આર્ટમાં? બૅન્કઝી છે કોણ? ક્યાંનો છે? આ બધી વાત થશે પણ, તેનાં માટે તમારે થોડી રાહ જોવી પડશે અને રખડતા ભટકતા વાંચતા રહેવું પડશે. :) *આફ્રિકન લોકો ખૂબ મોટી સંખ્યામાં 17મી સદીથી 19મી સદી સુધી લગભગ 200 વર્ષ અમૅરિકામાં ગુલામીપ્રથાનો ભોગ બન્યા છે અને હજુ પણ તેમની પેઢીઓ સામાજિક અને આર્થિક સ્તરે, ગુલામીપ્રથાનાં કારણે સર્જાયેલી અસમાનતાનો ભોગ બની રહી છે. અંગ્રેજો આફ્રિકાથી જાનવરોની જેમ માણસોને ગુલામ તરીકે કેદ કરી લેતા અને તેમને પોતાનાં ખેતરોમાં મજૂરી કરવાની ફરજ પાડતા. ગુલામ તરીકે તેમને માણસો તરીકે નહીં પણ, સંપત્તિ તરીકે જોવા-વાપરવામાં આવતા, મારવામાં આવતા, સ્ત્રીઓ અને બાળકો પર પણ અનેક જાતનાં દુષ્કૃત્યો કરવામાં આવતા. અમૅરિકાનાં કહેવાતા ‘મહાન’ અને પૈસાદાર ગોરા લોકો અને તેમનાં વારસદારોની સત્તા અને સંપત્તિ આ ગુલામોનાં જીવનનાં ભોગે બનેલી છે. ઓગસ્ટ 4, 2020 ઓગસ્ટ 5, 2020 rakhadta_bhatakta Tagged કળા, ગ્રાફિટી, ન્યુ ઓર્લિન્સ, ન્યુ ઓર્લીન્સ, બૅંકઝી, બૅન્કસી, બેંકસી, બેન્કઝી, મકરોક, મ્યુરલ, મ્યુરલ્સ, સૂપર ડોમ, સ્ટેન્સિલ, સ્ટ્રીટ આર્ટ, સ્પ્રે પેઇન્ટ ન્યુ ઓર્લીન્સ – સ્ટ્રીટ આર્ટ ટૂઅર #1 અમેરિકા, ન્યુ ઓર્લીન્સ તે દિવસે માર્ડી ગ્રાની મજા માણ્યા પછી આગળ શું કરવું, એ અમને સૂઝતું નહોતું. રાત્રે અમે પછીની સવારનો માટે પ્લાન બનાવતા હતા તો સૅમ કહે, “ચાલો કાલે કાર રેન્ટ કરીએ અને કોઈ સ્વૉમ્પની ટૂઅર પર જઈએ.” હું ચમકી “સ્વૉમ્પ એટલે કીચડવાળું સ્વૉમ્પ?” તો એ કહે “હા”. “ત્યાં જઈને શું કરવાનું?” “ત્યાં મસ્ત મોટાં મગર હશે.” કપાળ પર હાથ મૂકીને મેં કહ્યું “તમે લોકો જતા આવો. હું અહીં શહેરમાં ફરીશ.” તો જવાબ આવ્યો ચાલ ને, મજા આવશે, કૈં નહીં થાય, આમ, તેમ … મેં કહ્યું “કૈં નહીં થાય એ ખબર છે. પણ, મજા તો નહીં જ આવે. ઍટ લીસ્ટ મને તો નહીં જ આવે. તમે લોકો જતા આવો.” થોડી વાર શોધખોળ કરીને સૅમને એક ઍરબીએનબી એક્સપીરિયન્સ મળ્યો – ન્યુ ઓર્લીન્સની સ્ટ્રીટ-આર્ટ ટૂઅર. મને એ ન સમજાયું કે, એ અમે જાતે કેમ નથી જોઈ લેતા અને એ માટે ટૂઅર કેમ લઈએ છીએ પણ, મેં હા પાડી દીધી કારણ કે, મને સ્વૉમ્પ સિવાયનું કૈં પણ મંજૂર હતું. પાર્થ તો બિચારો કૈં પણ પૂછીએ તો હા જ પાડતો હતો એટલે આર્ટ વૉક ફાઈનલ થઇ ગયું. રોજની જેમ એ દિવસે પણ પહેલા અમે બ્રેકફસ્ટ માટે જવાનાં હતા અને એ દિવસે પણ જગ્યા સૅમે જ શોધી હતી એટલે તેની પાછળ અમે ચાલવા લાગ્યા. લગભગ પંદર મિનિટ ચાલવાનું હતું અને પાંચેક મિનિટમાં તો અમે જાણે કોઈ નવાં જ શહેરમાં પહોંચી ગયા! અમે ચાલતા હતા એ રસ્તાની હાલત આપણાં ગામડાંનાં રસ્તાઓની હાલત કરતા પણ કથળેલી હતી. ખાડાં અને ખાબોચિયાંનાં પાર નહીં અને ફૂટપાથ વાંકી ચૂંકી થઇ ગઈ હતી એટલે ચાલવામાં બહુ ધ્યાન રાખવું પડતું. ઘરોની હાલત એવી રેઢિયાળ કે, રંગ તો ઝાંખાં પડી જ ગયાં હતાં અને ઘણી જગ્યાએથી રંગની પોપડી પણ ઊખડી ગયેલી હતી. ‘જૂનાં’ અને ‘ઐતિહાસિક’ વચ્ચેનો ભેદ બરાબર દેખાઈ આવતો હતો. ફ્રેન્ચ કવાર્ટરનાં મકાનો ઐતિહાસિક હતાં, આ નવી જગ્યાનાં જૂનાં (અને ખખડી ગયેલાં) હતાં. આગલાં દિવસે પરેડમાં અમે જે ગરીબી લોકોનાં વસ્ત્રો અને રીતભાતમાં અલપ-ઝલપ જોઈ હતી તે, આ આખાં વિસ્તારનાં ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરમાં ફેલાઈ ગઈ હતી. એ ઉપરાંત આખાં રસ્તે, દર બીજાં ચોક પર પુલિસ કૅમેરા લગાવેલાં હતાં! મેં પહેલા ક્યારેય અમૅરિકાનાં કોઈ જ બીજાં શહેરમાં આટલું સર્વેલન્સ જોયું નહોતું! મારે તેનાં ફોટોઝ લેવાં હતાં પણ, બધા ભૂખ્યા હતા અને સૅમને આર્ટ ટૂઅરમાં મોડું થવાનો ડર હતો એટલે હું ફોટોઝ લેવા રોકાઈ નહીં અને અમે ચાલતા રહ્યા. કૅફેવાળાં ચોકથી એરિયા ફરી થોડો સુધર્યો હતો અને કૅફેનું ડેકોર ક્યૂટ હતું એટલે અમે અંદર કાઉન્ટર પર ફટાફટ ઑર્ડર દઈને બહાર ખૂલ્લામાં બેઠાં. ઑર્ડર તૈયાર થાય તેની રાહ જોવાની જ હતી એટલે તેટલાં સમયમાં ફોટોઝ લેવા માટે હું દોડી ગઈ. બધાં તો ન ખેંચી શકી પણ, એક-બેનો મેળ પડી ગયો. ફ્રેન્ચ કવાર્ટરની સીમા અને આ જગ્યા વચ્ચે ફક્ત એક મોટો રોડ ઓળંગવા જેટલું જ અંતર હતું છતાં સાવ અલગ દુનિયામાં પહોંચી ગયાની લાગણી થતી હતી. એ વિષે અમે વાત કરવાની શરુ જ કરી હતી કે, જમવાનું આવી ગયું એટલે ફટાફટ ખાઈને અમે સીધા જ આર્ટ ટૂઅર તરફ દોડી ગયા. અમારે એક માર્કેટની બહાર એકઠા થવાનું હતું. ચાર લોકોનું એક ગ્રૂપ નહોતું આવ્યું. અમે દસેક મિનિટ રાહ જોઈ તોયે તેમનો કોઈ પતો નહોતો. છેલ્લે બિચારો અમારો ટૂઅર ગાઇડ પણ કંટાળ્યો અને અમને કહ્યું કે, પછીની પાંચ મિનિટમાં જો એ લોકો ન આવે તો એ ટૂઅર શરુ કરી દેશે. અમે ત્યાંથી નીકળતા જ હતા ત્યાં બરાબર તે લોકો આવ્યા. મૅકડોનાલ્ડ્સથી ખાવા-પીવાનું લેવાનાં ચક્કરમાં એ પંદર મિનિટ મોડા હતા! બધાએ હસીન તેમનાં મોડા હોવા પ્રત્યે અણગમો વ્યક્ત કર્યો અને ટૂઅરની શરુઆત થઇ. આ મ્યુરલથી અમે અમારી ટુઅરની શરૂઆત કરી હતી અને અમારા ગાઈડ – ટાઇલરે અમને તે વિષે બહુ મસ્ત માહિતી આપી. આ જુલ્સ મક (શેરીનું નામ ‘મકરોક’) નામની એક કલાકારે બનાવેલું છે. આ ટ્રંપેટનાં હોર્નનું કદ મારાં મોં કરતાં પણ મોટું હશે તેવડું મોટું આ આખું મ્યુરલ છે! મક મૂળ લૉસ એન્જેલસની છે પણ, મ્યુરલ્સ બનાવવા માટે તેને દુનિયામાં જ્યાં કમિશન મળે, ત્યાં જાય છે. ન્યુ ઓર્લીન્સમાં તેણે ઘણાં મ્યુરલ્સ દોર્યાં છે અને ત્યાંનાં વિવાદાસ્પદ કલાકારોમાં તેનું નામ આવે છે. તેણે અમુક એવાં મ્યુરલ એવી રીતે બનાવ્યાં છે, જેનું સમર્થન ન જ કરી શકાય. જેમ કે, બે-ત્રણ વર્ષ પહેલા તેણે અમેરિકાનાં એક કુખ્યાત ક્રિમીનલ અને કલ્ટ લીડર – ચાર્લ્સ મેન્સનનું એક મ્યુરલ બનાવ્યું હતું. જેમણે આ મ્યુરલ જોયું હતું તેમણે આ ક્રિમીનલને પોતાનાં મ્યુરલ દ્વારા હીરો તરીકે પ્રસ્થાપિત કરવા બાબતે મકની ટીકા કરી હતી પણ, તેનું કહેવું એમ હતું કે, આ મ્યુરલ બનાવવા પાછળ તેનો આશય ચાર્લ્સની ટીકા કરવાનો હતો! હવે હું તમને કહું બીજી એક રસપ્રદ વાત. મારાં ફેવરિટ ડિરેક્ટર્સમાંનાં એક – કવિંટિન ટેરેંટીનોની એક ફિલ્મ ગયા વર્ષે આવેલી, જેનું નામ છે ‘વન્સ અપોન અ ટાઇમ ઇન હોલીવૂડ’. આ ફિલ્મ પણ મેન્સનનાં કલ્ટ – ‘ફેમિલી ઓફ મેન્સન’એ કરેલાં એક ખૂન પર આધારિત છે. ૨૦૧૭માં મેન્સનનું મૃત્યુ થયું તે ઘટનાનું ન્યૂઝ મીડિયામાં એટલું કવરેજ થયું હતું કે, વર્ષોથી ભૂલાઈ ગયેલો મેન્સ ન અચાનક જનમાનસમાં પાછો આવી ગયો અને અનેક કલાકારોને પોતપોતાની કળામાં અલગ અલગ રીતે મેન્સનને સ્થાન આપ્યું કદાચ. મકનું શું હશે એ તો એ જ જાણે. પણ, મને એટલી ખબર છે કે આ ફોટો વાળું મયુરલ તો મસ્ત છે! ત્યાંથી અમે ફરી પાછા માર્કેટ પાસે ગયા. ટૂઅર શરુ થયા પહેલા કાફૅથી માર્કેટ સુધી અમે ચાલીને જતા હતા ત્યારે એક વિશાળકાય મ્યુરલ પર મારું ધ્યાન ગયું હતું તેનાં વિષે અમારા ગાઇડે અમને માહિતી આપી અને તેની બરાબર પાસે બીજું એક એક મ્યુરલ હતું, જેનાં પર બિલકુલ ધ્યાન નહોતું ગયું, તે બતાવ્યું. બે લાંબી, ઊંચી દીવાલોને ઘેરતું આ મ્યુરલ ચાર કલાકારોએ સાથે મળીને બનાવ્યું છે – મુખ્ય સૂત્રધાર હતા હેન્રી લિપકિસ અને પાછળથી અન્ય ત્રણ કલાકારો આ કામમાં જોડાયા હતા. તેમાં ન્યુ ઓર્લીન્સનાં પ્રૉમિનન્ટ આફ્રિકન અમૅરિકન સંગીતકાર, કલાકાર, સમાજ-સેવકો, ક્લબ્સ અને સામાન્ય લોકોનાં પોર્ટ્રેઇટ ઉમેરવામાં આવ્યાં છે. ગાઇડે અમને જણાવ્યું હતું કે,આ મ્યુરલ એ દીવાલનાં માલિક અને/અથવા શહેરની પરવાનગી લઈને બનાવવામાં નહોતું આવ્યું અને એ દીવાલોને પાડી નાંખવાની વાત ચાલતી હતી એટલે તે આજે પણ ત્યાં હશે કે નહીં એ ખબર નથી. તે બનાવવામાં 6 મહિનાનું રિસર્ચ અને પોણા ચારસો લિટર પેઇન્ટ લાગ્યાં હતાં!! તેની બરાબર પાસે એક વૅરહાઉઝની દીવાલ પર આ પૅલિકનવાળું મ્યુરલ આવેલું છે, તે પણ હવે હોય કે નહીં એ ખબર નથી. પછી અમે પહોંચ્યા પાછળની એક નાની ગલીમાં અને ટાઇલરે આ કૂલ ઢાંકણાંઓ તરફ અમારું ધ્યાન દોર્યું! લ’લૂના (leluna) નામનો એક કલાકાર આખા શહેરમાં ઠેર-ઠેર ઢાંકણાં પેઇન્ટ કરીને તેનાં પર આવાં મોટિવેશનલ ક્વોટ્સ લખે છે બોલો! છે ને મસ્ત? અમારા ટૂઅર ગાઈડે અમને દેખાડ્યું ન હોત તો અમે કદાચ તેનાં પર બહુ ધ્યાન પણ દેત. :) Give me flowers while I can smell them અને તેની બાજુનું મ્યુરલ – ઝૂલૂ પેઈન્ટરનું ‘Sprinkle’ the spread love diety એટલાં મોટાં છે કે, રસ્તાની પેલે પારથી લીધો છે એટલે જ તેનો આખો ફોટો ખેંચી શકાયો છે. બાકી તેની બીજી લીલી પાંદડી સુધી પણ હું ન પહોંચી શકું તેટલી તેની હાઈટ છે! જે મેક્કે નામનાં કલાકારે ‘નોલા મ્યુરલ પ્રોજેક્ટ’ની મદદથી બનાવેલું પેલાં સૂર્યમુખીવાળું મ્યુરલ એક બહુ જ અગત્યની સોશીયલ કૉમેન્ટરી છે. અમેરિકામાં દર વર્ષે ખૂબ મોટી સંખ્યામાં આફ્રિકન અમેરિકન (કાળા) યુવાનો અને બાળકો ગન વાયલન્સમાં માર્યા જાય છે તે પરિસ્થિતિની વાત આ આર્ટવર્ક માં છે. ફૂલોનો ગુલદસ્તો લઇને ઊભેલો છોકરો કોઈની કબર પર ફૂલ અર્પણ કરતો હોય તે ભાવ પણ અહીં દ્રશ્યમાન છે. આ હિંસા પાછળ ઘણાં કારણો છે. તેમાં નું મુખ્ય કારણ એ છે કે, અમેરિકાની કુખ્યાત ગન લોબીઝ કોઈ વ્યવસ્થિત ગન-કંટ્રોલનો કાયદો પસાર થવા દેતી નથી અને વોલમાર્ટ જેવાં પ્રોવિઝન સ્ટોર પર કોઈ પણ સામાન્ય વ્યક્તિ પોતાનું આઇડી દેખાડીને બંદૂકો ખરીદી શકે તેટલી ખરાબ હાલત છે. બંદૂકો સહેલાઈથી પ્રાપ્ય હોવાનાં કારણે હાલતા ‘ને ચાલતા ત્યાંની સ્કૂલોમાં માસ શૂટિંગ થાય છે જેનો ભોગ નિર્દોષ બાળકો બને છે. આ ઉપરાંત ત્યાંનાં જનમાનસમાં વણભૂસાયેલી રંગભેદની નીતિનાં કારણે પુલીસ વાયલન્સમાં કાળાં લોકો સૌથી વધુ પ્રમાણમાં માર્યા જાય છે. તાજેતરમાં બહુચર્ચિત પેલું જ્યોર્જ ફ્લોયડ અને બ્રિઓના ટેલરનું પુલિસ હિંસાને કારણે થયેલું મૃત્યુ પણ આ જ પ્રોબ્લેમનો ભાગ છે, જેની વાત જે મેક્કેનાં આ મ્યુરલમાં થઈ રહી છે. આ ભેદભાવ વિરુદ્ધ મોટાં પાયાનાં દેખાવ તો તાજેતરમાં થયાં છે જ્યારે, જે જેવા કલાકારો પોતાની કળા દ્વારા વર્ષોથી આ પરિસ્થિત વિશે લોકોને સભાન કરતા આવ્યા છે. જે જેવાં અસંખ્ય કલાકારોનું આ આર્ટીસ્ટિક એક્સપ્રેશન સ્ટ્રીટ આર્ટનાં ખરા પાવરનું પણ પ્રતીક છે. જાહેરમાં, દરેકને, વિનામૂલ્યે ઉપલબ્ધ થતું આવું આર્ટ બીજું કંઈ નહીં તો આવાં અગત્યનાં મુદ્દાઓ પર એક વાતચીત તો શરૂ કરે જ છે. આ પાવર આર્ટ ગેલેરીઓમાં નથી. હું માનું છું કે, આવાં ભારે વિષયો પર ભાષણો કરતાં આવાં આર્ટની અસર પણ લોકો પર ઊંડી અને ઘેરી રહે છે. એક પોસ્ટમાં, એક મ્યુરલનાં સંદર્ભમાં આખો સિનારિયો સમજાવી ન શકાય, આ એટલો મોટો વિષય છે. તેનાં વિશે વધુ જાણવા માંગતા લોકોએ Moonlight, Last Black Man in San Francisco, Get Out જેવી ફિલ્મો જરૂર જોવી. ફેટ્સ ડોમીનો – અમેરિકાનો એક પ્રખ્યાત પિયાનિસ્ટ, સિંગર અને સૉન્ગ-રાઇટર હતો અને તેમની યાદમાં જૉન બુકાટીએ નીચેનું મ્યુરલ બનાવેલું. આ પતંગિયાંવાળું મ્યુરલ શેનું હશે? તમને શું લાગે છે? આ મ્યુરલ પાસે પહોંચીને અમારા ગાઇડ ટાઇલરે અમને આવો સવાલ પૂછ્યો હતો અને કહ્યું હતું કે, જો કોઈ સાચો જવાબ આપી શકશે તો તેને એ ટ્રીટ આપશે. બે ત્રણ જણે કૈંક જવાબો આપ્યા પણ, એ સાચા જવાબથી ખાસ્સાં દૂર હતાં. મારાં મગજમાં એક વિચાર આવ્યો હતો પણ, એ વિષે હું બહુ કૉન્ફિડન્ટ નહોતી છતાં મેં હિંમત કરીને તેને કહ્યું, “આ જોઈને મને પેલું હૅનિબલ કૅનિબલવાળું ફિલ્મ યાદ આવે છે. ‘સાઇલન્સ ઑફ ધ લૅમ્બ્સ’ જેવી કૈંક ફીલિંગ આવે છે.” અને મારો જવાબ સાચાં જવાબની ખૂબ નજીક હતો! આ મ્યુરલનું નામ છે ‘મિરાન્ડા ગ્રે’. 1963માં ‘ધ કલેક્ટર’ નામની એક નવલકથા આવેલી. તે એક ‘ક્રાઇમ થ્રિલર’ હતી. આ નવલકથાએ વાચકો પર એટલી ગાઢ અસર કરી છે કે, ઇંગ્લિશ ભાષા બોલતાં દેશોમાં ઘણાં બધાં સીરીયલ કિલર્સ, કીડનેપર્સ અને મર્ડરર્સે આ નવલકથાને પોતાની ઇન્સ્પિરેશન તરીકે ગણાવી છે! આ નવલકથા પરથી પ્રેરણા લઈને ઘણાં બધાં લેખકો અને કલાકારોએ પણ ઘણું સર્જન કર્યું છે અને ‘સાઇલન્સ ઑફ ધ લૅમ્બ્સ’ પણ તેમાંનું એક છે! હું સાઇલન્સ ઑફ ધ લૅમ્બ્સ પણ વચ્ચે બે-ત્રણ વખત આંખ બંધ કર્યા વગર જોઈ નહોતી શકી તો, આ નવલકથા તો કેવીયે હશે – મને વિચાર આવી ગયો. ll great art inspires art (and even crime in this case). I’ve got a bad case of wanderlust – સારા એરનથાલે આ મ્યુરલ મારા માટે જ બનાવ્યું છે :D .સારા હાલ ન્યુ યૉર્ક રહે છે અને પોતાનાં મ્યુરલ્સ સાથે આખી દુનિયામાં ફરે છે. પોતાનાં મ્યુરલ્સ નીચે એ દેવનાગરીમાં પોતાનું નામ સાઈન કરે છે! તેની આ આગવી શૈલી છે. ઠેક-ઠેકાણે તે આ જ સ્ટાઇલની આવી જ દેખાતી ઢીંગલી દોરે છે અને તેનાં નીચે કોઈ મૅસેજ લખે છે. નીચેનાં ફોટોને ધ્યાનથી જોશો તો દેખાશે કે, સારાએ કોઈક બીજાનાં મ્યુરલને ઊખાડીને ત્યાં પોતાનું મ્યુરલ લગાવ્યું છે. હા, ‘લગાવ્યું’ છે, ‘દોર્યું’ નથી. ઉપરનાં સારાનાં મ્યુરલ સિવાયનાં તમામ સ્પ્રે પેઇન્ટથી દીવાલ પર દોરવામાં આવ્યાં છે જ્યારે, સારાએ પોતાનાં મ્યુરલનું સ્ટેન્સિલ બનાવીને તેને દીવાલ પર ચોંટાડ્યું છે અને સફેદ રંગની પ્રકૃતિ પારદર્શક હોવાને કારણે નીચેનાં જૂનાં મ્યુરલની લાલ છાપ હજુ પણ દેખાય છે. :) આ મ્યુરલ જોઈને ટૂઅરમાં આગળ વધતા પહેલા અમે એક નાનકડો બ્રેક લીધો હતો અને મને લાગે છે કે, આપણે પણ અહીં બ્રેક લેવો જોઈએ. આવતી પોસ્ટ માટે હજુ તો આવાં કેટલાંયે મ્યુરલ્સ અને તેમની સાથે જોડાયેલાં કિસ્સા-કહાનીઓ બાકી છે અને પેલી સ્પ્રે-પેઇન્ટ/સ્ટેન્સિલ જેવી બીજી ઘણી બધી ઇન્ટરેસ્ટિંગ ડિટેઇલ્સ પણ! જુલાઇ 18, 2020 ઓગસ્ટ 4, 2020 rakhadta_bhatakta Tagged કળા, ગ્રાફિટી, ન્યુ ઓર્લિન્સ, ન્યુ ઓર્લીન્સ, બૅંકઝી, બૅન્કસી, બેંકસી, બેન્કઝી, મ્યુરલ, મ્યુરલ્સ, સ્ટ્રીટ આર્ટ, સ્પ્રે પેઇન્ટ

અશ્વગંધા : દ્વિદળી આવેલા સોલેનેસી કુળની એક વનસ્પતિ. તેનું વૈજ્ઞાનિક નામ Withania somifera Dunal. છે. ભોંયરીંગણી, ધતૂરો, તમાકુ અને રાતરાણી તેનાં સહસભ્યો છે. સં. अश्वगंधा; હિં. असगंध. અશ્વગંધા સૌ. "Ashwagandha" | CC BY-SA 2.0 તારાકાર નાની રુંવાટીવાળો બારમાસી અનુક્ષુપ (undershrub). પીલુડી કે કોમળ આકડા જેવાં પાન. પીળાં-લીલાં પંચાવયવી પુષ્પો. દલપુંજ સાથે જોડાયેલાં પુંકેસર. બીજાશય બે. પ્રારંભમાં લીલું પણ પાકતાં રાતું ફળ. આયુર્વેદ પ્રમાણે પૌષ્ટિક, સપ્તધાતુવર્ધક, કાંતિકર, વય:સ્થાપક, રસાયણ, ગર્ભપ્રદ છે. કૃશતા, અલ્પનિદ્રા, કટિશૂળ, પ્રદર, ક્ષય, શુક્રદોષ, બાળશોષ વગેરેમાં ઉપયોગી છે. તેમાંથી અશ્વગંધાદિ ચૂર્ણ, અશ્વગંધારિષ્ટ, અશ્વગંધા ઘૃત, અશ્વગંધા પાક, અશ્વગંધા ઘનવટી વગેરે પ્રચલિત ઔષધો બને છે.

ન્યૂયોર્ક સહિત વિશ્વના મોટા શહેરોમાં ડઝનબંધ ચાઈનીઝ પોલીસ "સર્વિસ સ્ટેશનો"ના પડાવ : અનઅધિકૃત "પોલીસસ્ટેશનો "સ્થાપવાઅંગે .યુ.એસ.એફબીઆઈ ડિરેક્ટરએ ચિંતા વ્યક્ત કરી access_time 8:33 pm IST ચીનના આંતરિક મંગોલિયાના પરદેશમાં છેલ્લા બે અઠવાડિયાથી સતત 12 દિવસ સુધી ઘેટાનું ટોળું ફરતું રહ્યું access_time 6:56 pm IST ઓએમજી....આ દેશમાં વેચાઈ રહ્યું છે આટલું સસ્તી કિંમતે પેટ્રોલ access_time 6:16 pm IST અમેરિકાએ લીધો સૌથી મોટો નિર્ણય:લેબમાં તૈયાર માસના વેચાણની અનુમતિ આપવામાં આવી હોવાની માહિતી access_time 6:58 pm IST નવી વિચારસરણીનો અભાવ, અમુક ખેલાડીઓ ઉપર જ વિશ્વાસ રાખ્‍યો, પરફેકટ કોમ્‍બીનેશનનો અભાવ access_time 3:10 pm IST ભાજપ ૧૪૦: કોંગ્રેસ ૩૪: આપ ૮: સટ્ટાબજાર access_time 11:22 am IST બેબાક બોલી અને બોલ્‍ડ અંદાજ માટે જાણીતી અભિનેત્રી રશ્‍મિ દેસાઇએ પહેરેલા ટાઇટ કપડા જોઇને સૌ કોઇ ચોંકી ગયા access_time 4:35 pm IST અમેરીકામાં લોસ એન્જલસના નોર્વોક ખાતે આવેલા શ્રી રાધાકૃષ્ણ મંદિર માં ' દેવદીવાળી સંતરામ સત્સંગ ' નિમિત્તે ખાસ પાઠ યોજાયા access_time 9:09 pm IST અમેરીકામાં લોસ એન્જલસના નોર્વોક ખાતે આવેલા શ્રી રાધાકૃષ્ણ મંદિર માં ' દેવદીવાળી સંતરામ સત્સંગ ' નિમિત્તે ખાસ પાઠ યોજાયા access_time 9:09 pm IST ઈટાલીના હોલિડે આઈલેન્ડ પર ભારે વરસાદને કારણે થયેલા ભૂસ્ખલનમાં આઠ લોકોના મોત access_time 9:00 pm IST ગીર સોમનાથમાં યોગી આદિત્યનાથે AAP અને કોંગ્રેસ પર કર્યા પ્રહાર access_time 8:21 pm IST રાજકોટના 24 લોકો પહેલીવાર મતદાન કરશે:પાકિસ્તાનથી ભારત આવીને વસેલા લોકોને ભારતીય નાગરિકતા મળી access_time 8:07 pm IST રાવપુરા બેઠક પર 22 વયોવૃધ્ધ અને દિવ્યાંગ મતદારોએ ઘરે બેઠા બેલેટ પેપરથી મતદાન કર્યું access_time 8:00 pm IST હુવા માર્કેટિંગ યાર્ડમાં સભા સંબોધતા અમિતભાઈ શાહે કહ્યું -ગામડાઓમાં વીજળી આપવાનું કામ ભાજપે કર્યું કોંગ્રેસે નહિ. access_time 7:58 pm IST

એક સમયે એક રૂમમાં સામાન્ય પરિવાર સાથે રહેતી કિંજલ દવે આજે છે લાખોની માલકીન, જાણો કિંજલ દવેની સફળતાની કહાની… Story May 30, 2022 October 2, 2022 Gujarat NewsLeave a Comment on એક સમયે એક રૂમમાં સામાન્ય પરિવાર સાથે રહેતી કિંજલ દવે આજે છે લાખોની માલકીન, જાણો કિંજલ દવેની સફળતાની કહાની… આજકાલ કિંજલ દવેની બોલબાલા છે. ભાગ્યે જ કોઈ એવો ગુજરાતી હશે જે કિંજલ દવેને નહીં ઓળખતો હોય. કિંજલ દવે હાલ અમેરિકામાં ગરબાના કાર્યક્રમમાં ધૂમ મચાવી રહી છે. એક સમયે નાની એવી ઓરડીમાં રહેતી કિંજલ દવેએ હાલ અમદાવાદમાં આલીશાન બંગલોમાં લક્ઝુરિયર્સ લાઈફ જીવી રહી છે. પહેલાંની અને આજની કિંજલ દવેમાં જમીન-આસમાનનો ફેર છે. હવે કિંજલ દવે એકદમ સ્ટાઈલિસ્ટ બની ગઈ છે. તેના પહેરવેશ અને સ્ટાઈલની આજકાલ ખૂબ ચર્ચા થઈ રહી છે. હાલમાં અમેરિકા જતા પહેલાં કિંજલ દવેની તસવીરો સોશ્યલ મીડિયામાં ખૂબ વાઈરલ થઈ હતી. આ તસવીરોમાં કિંજલ દવેના સ્ટાલીશ પર્સે લોકોનું ઘ્યાન ખેંચ્યું હતું. અમેરિકા જતાં પહેલાં કિંજલ દવે અમદાવાદ એરપોર્ટ પર ગ્રે રંગના પેન્ટ તથા ટોપમાં જોવા મળી હતી. આ સમયે કિંજલ દવેના હાથમાં મોંઘીદાટ બેગ પણ હતી. તેણે વ્હાઇટ શૂઝ સાથે લુક કમ્પ્લિટ કર્યો હતો. કિંજલ દવેના હાથમાં ક્રિસ્ટિન ડિઓર બ્રાન્ડની બેગ જોવા મળી હતી. માર્કેટમાં આ બેગની કિંમત સાત હજાર રૂપિયા છે. કિંજલ દવે શિકાગો એરપોર્ટ પર લેન્ડ થઈ ત્યારે તેણે કપડાં ચેન્જ કરી નાખ્યા હતા. શિકાગો એરપોર્ટ કિંજલ દવેના હાથમાં બેગ તો તે જ છે, પરંતુ તેણે બ્લેક લોંગ ટોપ તથા ડેનિમ કૅરી કર્યું હતું. નોંધનીય છે કે હાલ કિંજલ દવે અમેરિકાની ટૂર પર છે. તે અમેરિકાના અલગ અલગ શહેરોમાં ગરબાના કાર્યક્રમોમાં પોતાના સૂરથી ગુજરાતીઓને ડોલાવી રહી છે. પાંચ દિવસમાં તેણે ટેમ્પા, ફ્લોરિડા અને જ્યોર્જિયા સ્ટેટમાં ગરબાના કાર્યક્રમમાં ધમાલ મચાવી હતી. હાલ ડાયરાકિંગ કીર્તિદાન ગઢવી પણ અમેરિકાના પ્રવાસ પર છે. કિંજલ દવે અને તેની ટીમને હાલમાં અમેરિકાના વિઝા મળતાં તે પણ પિતા અને તેની ટીમ સાથે અમેરિકના પ્રવાસે રવાના થઈ હતી. ઉલ્લેખનીય છે કે ‘ચાર ચાર બંગડીવાળી’ ગીત ગાઈને રાતોરાત ગુજરાતીઓના દિલમાં વસી ગયેલી કિંજલનું જીવન ખૂબ સંઘર્ષમય વીત્યું છે. કિંજલના પિતા હિરા ઘસતા અને એક રૂમના ભાડાના મકાનમાં રહેતા. કિંજલે માત્ર 7 વર્ષની ઉંમરમાં ગાવાનું શરૂ કર્યું હતું. કિંજલ દવેનો જન્મ વર્ષ 1999માં ઉત્તર ગુજરાતના બનાસકાંઠામાં બ્રાહ્મણ પરિવારમાં થયો હતો. હાલ અમદાવાદમાં રહેતા કિંજલના પિતા લલીતભાઈ એક સમયે હિરા ઘસવાનું કામ કરતાં હતા. કિંજલના પિતાને હિરા ઘસવામાંથી જે આવક થતી તેમાંથી ઘરનું ગુજરાન ચાલતું હતું. આખો પરિવાર એક રૂમ રસોડાવાળા મકાનમાં રહેતો. ગરીબી એટલી હતી કે ઘરમાં આખા દિવસમાં 200 ગ્રામ દૂધ આવતું, જેમાંથી બે વાર ચા બનતી. કિંજલના પિતા હિરા ઘસવાની સાથે ગીતો લખતા. કમનસીબે હિરાનો ધંધો ભાંગી પડતાં પરિવારની આવક બંધ થઈ ગઈ. પિતાએ સંગીત કાર્યક્રમમાં જઈને ગાવાનું શરૂ કર્યું. પિતાને ગાતા જોઈને કિંજલને પણ સંગીતમાં રસ જાગ્યો સ્ટેજ પોગ્રામમાં કિંજલ પિતા સાથે જતી હતી. કિંજલે પણ ધીમે ધીમે સોસાયટીઓના પ્રોગામમાં ગાવાનું શરૂ કર્યું. કિંજલને પહેલો મોટો બ્રેક બાળપણમાં ‘જોનડિયો’ નામના લગ્નગીત આલ્બમમાં મળ્યો હતો. આ આલ્બમ ગુજરાતભરમાં હીટ રહ્યું હતું. ધીમે ધીમે કિંજલ દવે પોતાના અવાજના જાદૂથી છવાઈ જવા લાગી. કિંજલ ભણવાની સાથે સ્ટેજ પ્રોગામ કરતી. કિંજલ દવેને પિતા ઉપરાંત મનુભાઈએ રબારીએ સપોર્ટ કરતાં તેનો સિતારો ચમકવા લાગ્યો. મનુભાઈ રબારીએ કિંજલને અનેક આલ્બમમાં ચમકવામાં મદદ કરી. વર્ષ 2017માં ‘ચાર ચાર બંગડી વાળી ગાડી’ ગીત ગાયું અને કિંજલ દવે રાતોરાત દરેક ગુજરાતીઓમાં જાણીતી બની ગઈ. આ ગીતથી કિંજલ દવેની કિસ્મત જ બદલાઈ ગઈ ગુજરાતની સંગીતની દુનિયામાં કિંજલ દવેના નામના સિક્કા પડવા લાગ્યા. સ્ટેજ પ્રોગામ, ગરબા, ડાયરા કે સામાજિક પસંગમાં કિંજલની ડિમાન્ડ ખૂબ વધવા લાગી. કિંજલના કાર્યક્રમોમાં ભરચક પબ્લિક ઉમટવા લાગી હતી. હાલ કિંજલ દવે વર્ષે 200થી વધુ પ્રોગામ કરે છે. કિંજલ દવે કાર્યક્રમ દીઠ અંદાજે સરેરાશ 1થી 2 લાખ રૂપિયાની ફી લે છે. ગુજરાતમાં જ નહીં ગુજરાત બહાર વિદેશમાં પણ કિંજલ દવેનો ક્રેજ છે. કિંજલે અમેરિકા, ઈંગ્લેન્ડ, ઓસ્ટ્રેલિયા, ન્યુઝીલેન્ડ અને કેનેડા સહિતના દેશોમાં પોગ્રામ કર્યા છે. કિંજલ દવેનું ફિલ્મમાં કામ કરવાનું સપનું છે. કિંજલ યુટ્યૂબ અને ટિકટોક પર પણ સક્રિય છે. કિંજલને ચહેર માતાજી અપાર શ્રદ્ધા છે. તે ગામડે આવેલા ચહેર માતાજીના મંદિર અવાર-નવાર દર્શન કરવા જાય છે. લાખો ચાહકોના દિલમાં રાજ કરનાર કિંજલ દવેએ એપ્રિલ 2018માં પવન જોશી સાથે સગાઈ કરી હતી. પવન મૂળ પાટણ જિલ્લાના સરિયદ ગામનો વતની છે. કિંજલના મંગેતર પવન જોષીના પિતાનો બિઝનેસ બેંગલુરુમાં હોવાથી વર્ષો સુધી તે ત્યાં જ રહ્યો હતો. પરંતુ છેલ્લા બે વર્ષથી તે અમદાવાદના વસ્ત્રાપુર વિસ્તારમાં રહે છે. કિંજલ દવેએ 100થી વધુ ગુજરાતી આલ્બમમાં પોતાનો અવાજ આપ્યો છે. કિંજલના દરેક ગીત યુટ્યૂબ પર રેકોર્ડબ્રેક વ્યૂ મેળવે છે. તેના વીડિયો જોનારાની સંખ્યા લાખોમાં હોય છે. કિંજલ દવે ગુજરાત બહાર પણ સ્ટેજ પોગ્રામ કરી પોતાના અવાજના જાદૂથી ગુજરાતીઓમાં આકર્ષણ ઉભું કર્યું છે. કિંજલ દવે આ વર્ષે અથવા આવતા વર્ષે લગ્ન કરે તેવી શક્યતા વ્યક્ત કરાઈ રહી છે. દિવસેને દિવસે કિંજલ દવેની લોકપ્રિયતા વધી રહી છે. Tagged big newsBreaking Newsgeneral knowledgeinspiration storyinteresting newsinteresting storyinteresting viral newsKinjal DaveLATEST NEWSmotivation storysocial media news updatesocial media viral newssocial media viral storysocial media viral videosuccess storytoday newsToday's Breaking NewsToday's Latest NewsToday's Latest News GujaratiToday's Latest News in GujaratiTrending Newsviral newsviral storyviral videoસોશ્યિલ મીડિયા વાયરલ ન્યૂઝ Post navigation આ મહિલા બાળકને પીઠ પર બાંધીને રસ્તા પર સફાઈ કરી રહી છે, જાણો લક્ષ્મીની હૃદય સ્પર્શી મજબૂરી… આ મહિલાએ પિતા પાસેથી સુથારકામ શીખીને પોતાનો વ્યવસાય શરૂ કર્યો અને આજે કરે છે લાખોની કમાણી… Related Posts જાણો આ છોકરી વિશે જેને ભારત માં સૌ પ્રથમ ઈંટ અને સિમેન્ટ વગરનું સસ્તું અને મજબૂત ઘર બનાવ્યું… January 26, 2022 October 2, 2022 Gujarat News 500 રૂપિયે કિલો સુધી વેચાય છે એમના જમરૂખ, એન્જિનિયરીંગ છોડીને, ઓર્ગનિક ખેતી દ્વારા બદલી કિસ્મત June 30, 2020 October 2, 2022 admin જાણો ગુજરાતી મૂવીની લોકપ્રિય અભિનેત્રી Janki Bodiwalaની અમુક એવી વાતો કે તમારા માંથી 95% લોકો નહિ જાણતા હોય…., આ ગામની છે જાનકી…

વારસાગત સંપત્તિ ઉપર હવે લિવ ઇન રિલેશનથી જન્‍મેલા બાળકનો પણ પૂરેપૂરો અધિકાર રહેશે access_time 3:40 pm IST ભારતીય સૈન્‍યમાં ૪ વર્ષ માટે નિમણુક પામશે ‘અગ્નિવીર' : ૩૦,૦૦૦ પગાર : ૪૪ લાખનો હશે વીમો access_time 3:42 pm IST અદાણી - અંબાણીથી લઇને મસ્‍ક-બફેટ સુધી : ટોચના ૧૦ અબજોપતિઓને ૪૨ બિલિયન ડોલરનું નુકસાન access_time 10:41 am IST અછતની અફવા... પેટ્રોલ પંપો ઉપર લાગી કતારો access_time 11:26 am IST રાષ્‍ટ્રપતિની ચૂંટણી : પૂરતુ સંખ્‍યાબળ હોવા છતાં પણ ભાજપ કેમ સમર્થન માટે દોડાદોડી કરે છે ? access_time 10:41 am IST જૈનાચાર્યે બાઇડનને આપ્‍યો ગન હિંસાની સમસ્‍યાનો ઉકેલ access_time 10:22 am IST શ્રીનગરમાં વધુ બે આતંકવાદીઓ ઠાર :શ્રીનગરમાં 3 દિવસમાં 3 આતંકવાદીઓ માર્યા ગયા કુલગામમાં એન્કાઉન્ટર ચાલુ access_time 11:13 pm IST અંધવિશ્વાસનો ચોંકાવનારો કિસ્સો: દિવ્યાંગ કિશોરને 10 કલાક સુધી માટીમાં દબાવી રખાતો : પોલીસે બાબા પાસેથી છોડાવ્યો access_time 10:35 pm IST મંત્રીમંડળે ભારત અને સંયુક્ત રાષ્ટ્ર વચ્ચે જિનેવા ખાતેના સંયુક્ત રાષ્ટ્ર કાર્યાલય, પેલેસ ડેસ નેશન્સમાં ઉપયોગમાં લેવા માટે 'વે ફાઇન્ડિંગ એપ્લિકેશન' પર કરવામાં આવેલા કરારને મંજૂરી આપી access_time 10:05 pm IST ' પ્રેમ આંધળો છે ' : માતા-પિતા અને સમાજના પ્રેમ કરતાં પણ વધુ મજબૂત છે : પરિવારની ઈચ્છા વિરુદ્ધ લગ્ન કરનાર યુવક યુવતી અંગે કર્ણાટક હાઇકોર્ટની માતા પિતાને ટકોર : સાથોસાથ પ્રેમી અને પ્રેમિકા જે કરે છે તે તેના બાળકો પાસેથી પાછું આવી શકે છે : નવદંપતિને પણ નામદાર કોર્ટની સલાહ access_time 8:27 pm IST મત્સ્યઉદ્યોગ સબસીડી પર પ્રતિબંધની દરખાસ્તનો ભારતીય માછીમારો દ્વારા વિરોધ access_time 8:00 pm IST હોલસેલ પ્રાઈસ ઈન્ડેકસ ૧૫.૮૮%ના રેકોર્ડ સ્તરે access_time 7:58 pm IST પત્ની ઘેરબેઠા કપડાં સીવતી હોય તો પણ ભરણપોષણ માટે હકદાર છે : વેલ્ડર-પતિ પર્યાપ્ત આવક ધરાવતો કુશળ કામદાર ગણાય : અલગ રહેતી પત્ની તથા બે બાળકોને દર મહિને રૂ.3000 ભરણ પોષણ ચૂકવવાનો ફેમિલી કોર્ટનો ચુકાદો રાજસ્થાન હાઇકોર્ટે માન્ય રાખ્યો access_time 7:56 pm IST ગેંગસ્ટર લોરેન્સ બિશ્નોઈની ધરપકડ માટે મંજૂરી :તમામ રૂટની વીડિયોગ્રાફી કરાશે: પંજાબ પોલીસ સુરક્ષાની લેશે જવાબદારી access_time 7:26 pm IST મમતા બેનર્જી અને શરદ પવાર વચ્ચે દિલ્હીમાં મુલાકાત :રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી મામલે ચર્ચા કરી access_time 7:21 pm IST પાકિસ્‍તાની અભિનેત્રી વીણા મલિકના અશ્‍મિત પટેલ સાથેના બ્રેકઅપ પછીના ખુલાસાઃ તે મારા આંતરવષાો પણ ધોતો હતો access_time 5:35 pm IST તામ્ર કાલીન યુગની બોહેમિયન ધનાઢય મહિલાના હાડપિંજર- ખોપડી પરથી સંશોધકોએ આબેહુબ ચહેરાનું પુનઃનિર્માણ કર્યુ ! access_time 5:10 pm IST મધ્‍યપ્રદેશમાં સપા-બસપા સહિત ૩ ધારાસભ્‍યો ભાજપમાં જોડાયા access_time 5:10 pm IST પૂર્વ ક્રિકેટરો, અમ્‍પાયરોના માસિક પેન્‍શનમાં ૧૦૦%નો વધારો : બીસીસીઆઈ access_time 5:11 pm IST રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધને લીધે કાર ઉત્‍પાદકોને ચિપની ભારે અછત access_time 5:02 pm IST યુક્રેન યુધ્‍ધનો હિરોઃ એન્‍ડ્રીય પોક્રાસા access_time 4:22 pm IST વડાપ્રધાન મહારાષ્‍ટ્રના એક દિવસના પ્રવાસે access_time 4:16 pm IST રાજસ્‍થાનમાં અનામતની માગણી સાથે ફરી આંદોલન : ભરતપુરમાં ઇન્‍ટરનેટ બંધ access_time 10:25 am IST શિમલામાં પાણીની કટોકટી : દોડે છે ટેન્‍કરો access_time 10:46 am IST લાલુ યાદવને CBI કોર્ટમાંથી રાહત : પાસપોર્ટ પરત મળશે : સારવાર માટે સિંગાપોર જવાનો હેતુ access_time 1:56 pm IST લાંબા સમય સુધી લિવ-ઇનમાં રહેવા પર લગ્નેતર સંબંધો ગણાશે : બાળકોને પૈતૃક સંપત્તિઓમાં મળશે ભાગ access_time 1:24 pm IST પંજાબી ગાયક સિધ્ધુ મુસેવાલા હત્યાકાંડના બે હત્યારા કચ્છમાંથી ઝડપાયા : શૂટર સંતોષ જાદવ અને નવનાથ સૂર્યવંશી કલરકામ કરતા હતા access_time 11:24 am IST ઓસ્‍કાર વિજેતા હોલીવુડના આ અભિનેતા પર ત્રણ પુરૂષો સાથે જાતીય શોષણ કરવાનો આરોપ access_time 10:39 am IST સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ રિઝર્વ બેન્ક ઓફ ઇન્ડિયાના નોન ઓફિસિયલ ડાયરેક્ટર તરીકે ઝાયડસના પંકજ પટેલ તથા રવિન્દ્ર ધોળકિયા, આનંદ મહેન્દ્ર અને વેણુ શ્રીનિવાસનની વરણી નિમણૂક access_time 10:55 am IST શ્રીલંકાઃ દસમાંથી એક પરિવાર ભૂખમરાની આરે access_time 10:42 am IST પુતિનની યાત્રા વખતે તેમના સુરક્ષાદળો મળ-મૂત્ર એકત્ર કરે છે access_time 10:29 am IST સેંકડો સાયકલ ચાલકો નગ્ન થઇને કેમ રોડ પર ઉતર્યાઃ ૧૭ કિમીનું અંતર કાપીને ઍક સ્થળે ભેગા થયા access_time 10:19 am IST કાનૂની મૂંઝવણ : શુંસ્ત્રી પુરૂષ પર બળાત્‍કાર કરી શકે ? access_time 12:00 am IST ૨૦૦૦ કરોડની સંપત્તિ માત્ર ૫૦ લાખમાં હડપી લેવાનો આક્ષેપઃ આરોપ સાબિત થાય તો કેટલી થશે સજા? access_time 12:00 am IST રાહુલની ૩ કલાક પૂછપરછ : કોંગ્રેસના પ્રચંડ દેખાવો access_time 12:00 am IST રૂપિયો ઉંધામાથે ગબડયો : ૧ ડોલરના ઇન્‍ટ્રા-ડે ૭૮.૨૯ access_time 12:00 am IST ઇડી રાહુલ ગાંધીના જવાબથી સંતુષ્ટ નહિ :કાલે ફરીવાર કરશે કોંગ્રેસ નેતાની પૂછપરછ access_time 10:56 pm IST મોંઘવારી સાતમા આસમાને : જથ્‍થાબંધ ફુગાવો ૧૫.૮૮% access_time 3:40 pm am IST શ્રીનગરમાં લશ્‍કર એ તોયબાના બે આતંકીઓ ઠાર : અમરનાથ યાત્રાને ટાર્ગેટ કરવાનો ઘડયો હતો પ્‍લાન access_time 10:44 am am IST ચાલુ વર્ષે ૮૦૦૦ સુપર રિચ ભારતીયો દેશ છોડશે access_time 10:31 am am IST T20 શ્રેણીમાં ટીમ ઇન્ડિયાનો પ્રથમ વિજય; ત્રીજી T20 મેચમાં દક્ષિણ આફ્રિકાને 48 રનથી હરાવ્યું access_time 11:30 pm am IST બે દિવસની આકરી પૂછપરછ બાદ હવે ઈડી કાલે ત્રીજી વાર રાહુલ ગાંધીની પૂછપરછ કરશે access_time 11:35 pm am IST ભારતે રશિયામાંથી ઓઈલની આયાત મોટાપાયે વધારી દીધી: યુરોપિયન દેશોએ આયાત બંધ કરી તેની ખોટ સરભર કરી દીધી access_time 10:14 pm am IST અમરનાથ યાત્રાની પ્રથમ પૂજા ગુફામાં પૂર્ણ :સાધુ-સંતો અને વિદ્વાનોએ પવિત્ર હિમલિંગની વિધિવત પૂજા કરી : શિવભક્તોમાં જબરો ઉત્સાહ access_time 11:10 pm am IST આ જુમલા નહીં, મહા જુમલાની સરકાર:10 લાખ નોકરીઓ આપવાની કેન્દ્રની જાહેરાત પર રાહુલગાંધીના આકરા પ્રહાર access_time 8:50 pm am IST લગ્ન વિચ્છેદ થયા પછી પતિનો પરિવાર સ્ત્રીધન રાખી શકે નહીં : લગ્ન સમયે પતિ અને તેના પરિવારને 9 લાખ રૂપિયા ચૂકવવામાં આવ્યા છે તે પરત આપી દેવા જોઈએ : કર્ણાટક હાઈકોર્ટનો ચુકાદો access_time 8:02 pm am IST કાલકાજી મંદિરના પુનઃવિકાસ માટે પુજારીઓને જગ્યામાંથી બહાર કાઢવાના દિલ્હી હાઈકોર્ટના આદેશ પર સુપ્રીમ કોર્ટની રોક : અરજદારોને મંદિર પરિસરમાંથી બહાર કાઢ્યા વિના પુનઃવિકાસ કરી શકાશે : 24 ઓગસ્ટ, 2022ના રોજ સુનાવણી access_time 7:49 pm am IST દેશના નવા ચીફ ઓફ ડિફેન્સ સ્ટાફની ટૂંકસમયમાં નિમણુંક કરાશે : રાજનાથસિંહ access_time 7:13 pm am IST આરએસએસ કાર્યકર્તાએ કરેલા માનહાનિના દાવાને ટ્રાન્સફર કરવાની રાહુલ ગાંધીની અરજી થાણે કોર્ટે ફગાવી : માનહાની માટેનું વળતર ₹5 લાખથી ઓછું હોવાથી સિવિલ જજ, સિનિયર ડિવિઝનમાંથી જુનિયર ડિવિઝનમાં દાવો ટ્રાન્સફર કરવાની માંગ કરી હતી access_time 6:31 pm am IST 17 હજાર કલાકથી વધુ અને 730 દિવસનો સમય પસાર થઇ ગયો હોવા છતાં પણ સુશાંતસિંહ રાજપૂતની હત્‍યા કે આત્‍મહત્‍યા તેનો ભેદ ઉકેલાયો નથી access_time 5:34 pm am IST SBI અને PNB એ એફડી દરો વધાર્યા access_time 5:01 pm am IST અમેરિકાથી ઉઠયું વાવાઝોડુ : મંદીનો ડર : લેહમેન બ્રધર્સ કરતા પણ મોટું સંકટ ? access_time 5:02 pm am IST રાજયસભા ચૂંટણી પછી મહારાષ્‍ટ્રના મહા વિકાસ અધાડીમાં ડખો : એનસીપીથી નારાજ છે શિવસેના access_time 4:18 pm am IST રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી : પૂરતુ સંખ્યાબળ હોવા છતાં પણ ભાજપ કેમ સમર્થન માટે દોડાદોડી કરે છે ? access_time 3:59 pm am IST ૧૦ કલાક રાહુલ ગાંધીએ આપ્‍યા જવાબ : ૧૧ કલાક હિરાસતમાં રહ્યા ૪૫૯ કોંગ્રેસી : આજે ફરી પુછપરછ access_time 4:39 pm am IST જાદુગરની કમાલ : મધ્યપ્રદેશમાં બળાત્કારના કેસમાં દસ વર્ષથી ફરાર આરોપી જાદુગર નીકળ્યો : પોલીસે આરોપી પર દસ હજારનું ઈનામ પણ જાહેર કર્યું હતું : પોલીસ તેને પકડવા ગઈ ત્યારે જાદુનો શો ચાલી રહ્યો હતો : એક કલાકનો શો પૂરો થયા પછી સ્ટેજ પરથી ઉતરતાની સાથે જ પોલીસે દબોચી લીધો access_time 2:44 pm am IST AK-47 કેસમાં બિહારના બાહુબલી ધારાસભ્ય અનંત સિંહ દોષિત : 21 જૂને સજા અંગે ફેંસલો access_time 1:55 pm am IST ૭ દિવસમાં ૧૫ રાજયોમાં કોરોના ફેલાયો : અનેક જિલ્લામાં સ્‍થિતિ ગંભીર access_time 1:55 pm am IST ૭ દિવસમાં ૧૫ રાજયોમાં કોરોના ફેલાયો : અનેક જિલ્લામાં સ્થિતિ ગંભીર access_time 1:28 pm am IST જીએસટી લાગુ થયાને પાંચ વર્ષ થવા આવ્‍યા ત્‍યારે ટ્રિબ્‍યુનલ રચવા તજવીજ access_time 11:29 am am IST સુદાનમાં હિંસા થતા ૧૦૦ લોકોના મોતઃ ૨૦ થી વધુ ગામો સળગાવાયા access_time 11:27 am am IST પાક સરહદને અડીને આવેલા રાજસ્થાનના બાડમેરમાં પ્રચંડ ગરમીમાં ભયંકર વરસાદ: ધૂળની જગ્યાએ હવે પાણી-પાણી* access_time 10:59 am am IST ભાઈઍ બહેનની ધગધગતી ચિતા ઉપર સુઈ જઈ ત્યજયા પ્રાણ access_time 10:46 am am IST હાઇબ્રીડ મરઘીએ ૬ કલાકમાં ૨૪ ઇંડા મૂક્‍યા access_time 10:46 am am IST વેનેઝુએલામાં સોના કરતા પણ મોંઘા વેચાય છે ગર્ભનિરોધ સાધન access_time 10:47 am am IST શું શરદ પવાર હશે વિપક્ષના રાષ્‍ટ્રપતિ પદના ઉમેદવાર ? access_time 12:00 am am IST ભાજપ સરકાર ‘રાવણ' : રાહુલ ગાંધી અમારા ‘રામ' access_time 12:00 am am IST સેન્સેક્સમાં ૧૪૫૭, નિફ્ટીમાં ૪૨૭ પોઈન્ટનો થયેલો કડાકો access_time 12:00 am am IST કેનેડાના વડા પ્રધાન જસ્ટિન ટ્રુડો ફરી કોરોના સંક્રમિત: હાલ આઇસોલેશનમાં access_time 11:40 pm am IST કાલે વડાપ્રધાન મોદી મહારાષ્ટ્ર્ના પ્રવાસે : આશરે 4 મહિના બાદ એકસાથે જોવાશે CM અને પીએમ access_time 9:09 pm am IST અમેરિકામાં દર વર્ષે બંદૂકોથી 38,000 ઉપરાંત લોકોની હત્યા થાય છે : 85,000 જેટલા લોકો ઘાયલ થાય છે : સમસ્યા માત્ર બંદૂકોની નથી પરંતુ માનસિકતાની છે : જૈન ધર્મગુરુ આચાર્ય લોકેશ મુનિ પ્રેસિડન્ટ જો બિડેનને મળ્યા : પ્રાથમિક સ્તરથી જ 'શાંતિ શિક્ષણ' લાગુ કરવાની કરવાની હિમાયત કરી access_time 12:46 pm am IST નુપુર શર્માના નિવેદનનો વિરોધ કરી રહેલા વિદેશી નાગરિકોને દેશ નિકાલ કરાશે : તેઓના વિઝા રદ થઈ જશે : કુવૈતમાં વિદેશી નાગરિકોને પ્રદર્શન કરવાની મંજૂરી નથી : તમામ ઈમિગ્રન્ટસે અહીંના કાયદાનું સન્માન કરવું પડશે : પયગંબર મોહમ્મદ વિશે નૂપુર શર્માના નિવેદન બાદ થયેલા દેખાવો અંગે ભારત, પાકિસ્તાન અને બાંગ્લાદેશના વતનીઓને કુવૈત સરકારની કડક ચેતવણી access_time 12:20 pm am IST છેલ્લા 8 દિવસમાં સૌથી લોકપ્રિય Most Popular Recent ન્યૂયોર્ક સહિત વિશ્વના મોટા શહેરોમાં ડઝનબંધ ચાઈનીઝ પોલીસ "સર્વિસ સ્ટેશનો"ના પડાવ : અનઅધિકૃત "પોલીસસ્ટેશનો "સ્થાપવાઅંગે .યુ.એસ.એફબીઆઈ ડિરેક્ટરએ ચિંતા વ્યક્ત કરી access_time 8:33 pm IST ચીનના આંતરિક મંગોલિયાના પરદેશમાં છેલ્લા બે અઠવાડિયાથી સતત 12 દિવસ સુધી ઘેટાનું ટોળું ફરતું રહ્યું access_time 6:56 pm IST ઓએમજી....આ દેશમાં વેચાઈ રહ્યું છે આટલું સસ્તી કિંમતે પેટ્રોલ access_time 6:16 pm IST અમેરિકાએ લીધો સૌથી મોટો નિર્ણય:લેબમાં તૈયાર માસના વેચાણની અનુમતિ આપવામાં આવી હોવાની માહિતી access_time 6:58 pm IST નવી વિચારસરણીનો અભાવ, અમુક ખેલાડીઓ ઉપર જ વિશ્વાસ રાખ્‍યો, પરફેકટ કોમ્‍બીનેશનનો અભાવ access_time 3:10 pm IST ભાજપ ૧૪૦: કોંગ્રેસ ૩૪: આપ ૮: સટ્ટાબજાર access_time 11:22 am IST બેબાક બોલી અને બોલ્‍ડ અંદાજ માટે જાણીતી અભિનેત્રી રશ્‍મિ દેસાઇએ પહેરેલા ટાઇટ કપડા જોઇને સૌ કોઇ ચોંકી ગયા access_time 4:35 pm IST ગીર સોમનાથમાં યોગી આદિત્યનાથે AAP અને કોંગ્રેસ પર કર્યા પ્રહાર access_time 8:21 pm IST રાજકોટના 24 લોકો પહેલીવાર મતદાન કરશે:પાકિસ્તાનથી ભારત આવીને વસેલા લોકોને ભારતીય નાગરિકતા મળી access_time 8:07 pm IST રાવપુરા બેઠક પર 22 વયોવૃધ્ધ અને દિવ્યાંગ મતદારોએ ઘરે બેઠા બેલેટ પેપરથી મતદાન કર્યું access_time 8:00 pm IST હુવા માર્કેટિંગ યાર્ડમાં સભા સંબોધતા અમિતભાઈ શાહે કહ્યું -ગામડાઓમાં વીજળી આપવાનું કામ ભાજપે કર્યું કોંગ્રેસે નહિ. access_time 7:58 pm IST વિરમગામમાં યુપીના મુખ્યપ્રધાન યોગી આદિત્યનાથનો ભવ્ય રોડ-શો યોજાયો access_time 7:57 pm IST પોરબંદર- ચૂંટણી બંદોબસ્તમાં આવેલા I.R.Bના જવાનો વચ્ચે ફાયરિંગ: 2 જવાનના મોત :અન્ય બે જવાનો ઘાયલ access_time 7:52 pm IST